هاونیشتمانه بهڕێزهکان! کۆمهاڵنی خهباتگێڕی خهڵکی کوردستان! وهک ههموو الیهک ئاگادارن بهخۆشییهوه بۆ دوو ساڵ دهچێ که پێوهندیی نێوان دووالیهنی حیزبی دێمووکڕا پوا چهنود سواڵ لوه دابڕانوی ئوهم دوو بهشوه کهوتۆتوه قۆنواێێکی نوێوووه کوه هوهموو دڵسووۆنانی کوورد بهخۆشووییهوه پێشووانییان لێکوددوهو بووهچاوی هیوواوه لێیووان ڕوانیووه .ئێموه لووه حیزبوی دێموووکڕاتی کوردستاندا ههر لهسهرهتای دهستپێکددنی قۆناێی تانهی پێوهندییهکانهوه له ههوڵی ئهوهدا بووین که وتووێژێکی وردو جیوددی بوۆ وهسهریهکخسوتههوهی دوو الیهنی حیزبهکهمان دهست پێبکهین کوه بهاێهیوهکی پتوهو بوۆ پێوهندییوه نێووڕێکرداوهیی (درون تشوکیتتی)یوهکان دابهویو یهکبوونوهوهو یهکمانوهوهی حیزبی دێموکڕا مسۆگهر بکا .بهاڵم بهداخهوه ههتا ئێستا نهگهیشتوویهه ئهو ئاکامه دڵروانه. چهند مانگ لهمهوبهر دهفتهری سیاسیی حیزبی دێموکڕاتی کوردستان گهاڵڵهیهکی بۆ وتووێژ لهسهر چۆنیهتیی یهکخستههوهی ریزهکانی حیزب پێشوکه بوه الیهنهکهی دیکهی دێموکڕا کددو داوای کدد که یان ئهو گهاڵڵهیه بکدێته بهاخهی وتووێژ بۆ چارهسهری مهسهلهکه ،یان ئهوانیش گهاڵڵوهی خۆیوان ئامواده بکهنو بیدهن به ئێمه تا به لهبهرچاوگدتهی ههردووکیان سیغهیهکی جێگای پهسهدی ههردووال بدۆنیههوه .بهداخهوه لهبهر ههر هۆیوهک بوووه چهنود مانوگ چاوهڕوانیی ئێمه بێئاکام بووهو تائێستا وهاڵمێکی هیوابهخشمان لهو هاوڕێیانوهوه پێنهگهیشوتوه .بۆیوه ،لێودهدا دهقوی ئوهو گهاڵڵهیوه دهخهیهوه بوهرچاوی کۆمهاڵنی خهڵکی کوردستان .بهو ئاواته که ئاگاداربوونی ڕای گشتی له بۆچوونهکانی حیزبی دێموکڕاتی کوردسوتان بوۆ یهکبوونوهوهی دێموکڕاتوهکانو داوای دڵسۆنانهی ههمووان بۆ بهرهوپێشبددنی پڕۆسهی یهکبوونهوه پاڵههرێک بێ بۆ ئهوهی الیوهنی بهرامبوهر بوه جیددییوهتێکی نیواتدهوه بێتوه نێوو پڕۆسوهکهو ئهم ڕهوته نووتد به ئاکامی دڵروان بگا.
وهی‌حیزبی‌دێموکڕات کگرتنه اڵڵهی‌حیزبی‌دێموکڕاتی‌کوردستان‌بۆ یه دهقی‌گه ئهوه‌ش
وهی‌حیزبی‌دێموکڕات کگرتنه اڵڵه‌بۆ یه گه
پێشهکی بە دوای لێکتدانانی ڕیزەکانی حیزبی دیموکدا ،ئەگەر چی هەر دوو الی ئەو حیزبە(حیزبی دیموکداتی کوردستان و حیزبوی دیمووکداتی کوردسوتانی ئیودان) درێژەیان بە خەبوا و تێکۆشوانی خۆیوان داوە ،بەاڵم لە گەڵ ئەوەشودا ،رابوددووی دیمووکڕا و خۆشەویسوتی و پوێگەی حیزبوی دیمووکدا لە نێوو کوۆمەاڵنی خەڵک دا ،وای کددوە کە ئەنودامان و الیەنگودان و دۆسوتانی حیزبوی دیمووکدا
و نۆربەی خەڵکوی کوردسوتان ،یەکگودتهەوەی دیموکداتەکوان بە گدنگتودین
داوا و پدسووی خۆیووان بووزانن ،داوایەک کە لە نیووو ئەنوودامان و ڕیزەکووانی هەر دووالدا ڕەنگووی داوەتەوە و کەوتووۆتە قۆنوواێی بەدواداچوووون و دۆنیووهەوەی ڕێگاچارە. لە ژێوود ڕووناکووایی ئەم راسووتییەدا ،بووۆ ئەوەی هەر دوو الی دیموووکدا
بە یەکەوە بتوووانن حیزبووی دیموووکداتێکی بە هێووز و یەکگدتوووو ،بووۆ واڵموودانەوە بە
چاوەڕوانییەکووانی کووۆمەاڵنی خەڵووک و جێبەجێکددنووی رەسووالەتە مێووژووییەکەی ئامووادە بکەن،حیزبووی دیموووکداتی کوردسووتان ئەم گەاڵڵەیە بە مەبەسووتی وەسەریەکرستهەوەی دیموکداتەکان پێشهیار دەکا: که: اڵله گه ئامانجی
* یهکگدتههوهی هەنگاوبەهەنگاوی حیزبی دیموکدا له پدۆسهیهکی نهمانیی دیاریکداودا (له ڕێککەوتن لە سەر گەاڵلەی یەکگدتهەوە تا پێکهێهانی کۆنگدهی .)61 * دەستپێکددنی قۆناێێکی نوێ لە مێژووی حیزبی دیموکدا دا که وهاڵمدهر و دهستهبهری یەکڕیزی و پێکهوه بوون و خهبا و تێکۆشوانی رۆڵوهکانی بێوت و بەر بە دووپاتبوونەوەی ئەنموونە ناخۆشەکانی لێکدابڕانەکانی ڕابددوو بگدێت. وهی‌حیزبی‌دیموکرات: کگرتنه بناغهیی‌‌بۆ یه پرهنسیبی چهند ئەلو -حیزبووی دیموووکڕا دوای وهدهسووتهێهانهوهی یهکیووهتیی خووۆی و لووه کووۆنگدهی داهوواتوو(کووۆنگدهی )61دا ،ڕێوشوووێن بووۆ چووۆنیەتیی بەکوواربددنی ئەو دەستەواژانە پەسهد دەکا کە بە ناو و ناسهامەی حیزبی دیموکڕا دەژمێددرێن. ب -سووهرجهم ئهسووهاد و ئارشوویوی هووهموو ئورگانووهکانی حیووزب لووه هووهر دووال ،ئیمکانوواتی تووهداروکاتی و خووهدهماتی ،کهلوپووهلی ئورگانووهکان ،چووهک و تهقهمهنی ،ئیمکاناتی راگهیاندن(رادیۆ و تیڤی ،رۆژنامه و سایت ،سهرچاوهی داها و دارایی نهقدی و سهرمایهو کهلوپهل و ئهمتکی حیزبیوی هوهر دووال به ڕوونی لیستیان دهگیدێ و دهبهه مڵکی حیزبی دیموکداتی یهکگدتوو). ج -لووه موواوهی نزیووک بووه حووهو سوواڵی ڕابووددوودا هووهر بڕیارێووک لووه هووهر الیووهک درابووێ کووه بهرهووهمی حاڵووهتی نائاسووایی نێوووان دیموکداتووهکان بووووبێ، ههڵدهوهشێهدرێتهوه و بهتاڵ دهکدێ و له ئیعتبار دهکهوێ. د -چ له باری سیاسی و پێوهندی و دیپڵۆماسی و ههڵوێست و ڕوانگهی حیزبهوه ،چ له باری تهشوکیت و نوهنم و ئیهزبواتەوە ،ئوایین ناموه و هوهموو شوته هاوبهشووهکان یهکسووان دهکوودێن و و دهبوون بووه خووه و رێبووانو بڕیوواری حیزبووی یەکگدتوووو .بووهاڵم ئهگووهر لووه یووهکێک لووه بوارهکووانی سیاسووی ،تهشووکیتتی و مودیدییهتی ،ئیداری و هتد دا جیاوانییهک بهرچاو کهو ،ههوڵ دهدرێ پێش بهستهی کۆنگده خوێهدنهوهی هاوبهشیان بوۆ بدۆنرێتوهوه ،ئەگیهوا لە کوۆنگدە دا بڕیاڕیان لە سەر دەدرێ. و -پا ههڵگیدانی ههموو ههنگاوهکانی وهسهریهککهوتههوهی حیزبی دیموکدا ،بۆ ئهوهی یهکڕێزییهکی پتهو و واقیعی له نێو حیوزب دا بێتوه ئواراوه و ههر دووال بهتهواوی پێی پابهند بن ،به بڕیارێکی تایبه ،کۆنگدهی 61مێژووی ئهو چهند ساڵهی هەر دوو بهشی دیموکدا به مێژووی حیوزب بهگشوتی دەناسدێ.
کگرتنەوە(میکانیزم‌و‌هەنگاوەکان): قۆناغەکانی یه قۆناێی یەکەم (قۆناێی دەسپێک): وەک دەسپێکی پڕۆسەی یەکگدتهەوە،کۆمیتەی ناوەندیی هەر دوو ال: -6پدەنسیپە بهاێەییەکانی یەکگدتهەوەی حیزبی دیموكدا و بەرنامە بۆ جێبەجێکددنی ،پەسەند دەکەن، -2هەیئەتەکانی خۆیان بۆ جێبەجێکددنی هەنگاوەکانی پڕۆسەی یەکگدتهەوە ڕادەسپێدن. -3بە هەماهەنگی لە گەڵ یەکتد ،لە سەر نەمانی گدتهی کۆنگدەی ،61وەک دوا هەنگاوی پڕۆسەی یەکگدتهەوە ،ساغ دەبهەوە.
قۆناێی دووهەم(ئامادەکاری بۆ کۆنگدە) هەیئەتە دیاریکداوەکان: -6جهدوهلێک بۆ نهمیههسانیی خستههوهسهریهکی ئۆرگانهکان و بهشه هاوشێوهکانی ههردوو ال ئاماده دهکەن .لهم پێوهندییه دا: * لیسووتی پێدسوووۆنی (کووادر و پێشووومەرگە) ،ئامووواری ئەنوودامانی ئاشوووکدا(لە کوردسووتان و دەرەوەی واڵ ) لیسوووتی دارایوووی و ئیمکانوواتی ئۆرگوووان و بهشوووه هاوشێوهکانی ههر دوو ال و ئاییههامهکانیان ،لهگهڵ یهکتد ئاڵوگۆڕ دهکەن. * کووۆڕو کۆبوونووهوه و سوومیهاری هاوبووه بووه مهبهسووتی ئوواڵوگۆڕکددنی ئهنموونووهکان و دروسووتبوونی دیوود و تێگهیشووتهی هاوبووه لووه بووارهی کووار و ئووهرکی داهاتوو ،له نیوان ئۆرگان و بهشه هاوشێوهکان پێک دههێهن. * ڕێوشوێهی پێشهیاری بۆ سانماندانهوهی هێزی کارو شوێهی نیشتهجێ بوونی ههر ئۆرگان و بهشێک و ههماههنگی له نیوانیان دا ،گەاڵڵە دەکەن. * به گوێدهی نهوابیت و پێوانهی وهکیهک ،پله و پایه و مهوقعییهتی تهشکیتتیی ههر کادر و پێشومهرگه و ئهنودامێک (لوه هوهر الیوهک لوهم دوو الیهنوه بێت)،لە الی خۆیان سهبت و جێگید دهکەن. -2کۆمیتهیهکی هاوبە بۆ ئاماده کددنی کۆنگدهی 61پێشهیار دەکەن .ئەرکی کۆمیتەکە جێبەجێکددنی ئهم ئهرکانه دهبێ: * گهاڵلهی بهرنامه و پێڕهوی نیوخۆی حیزب بۆ پهسهدکددن له کۆنگدهی داهاتوودا ئاماده دهکا. * بهرنامه و میکانیزمی بهستهی کۆنفدانسهکانی کوردستان و دهرهوهی واڵ و پێکهێهانی کۆنگده پێشهیار دهکا. * لیستی ئهندامانی تهشکیتتیی ههر دووال ،له کاتی دیاریکداودا دا وهردهگدێ. * شێوه و میکانیزمی گونجاو بۆ ههڵبژاردنی کۆمیتهی ناوهندی له کۆنگده دا ،دهدۆنێتهوه.
* ئهو بهڵگهنامانهی دهبێ له کۆنگده دا باسیان له سهر بکدێ و پهسهد بکدێن،گهاڵڵه دهکا. -3ڕێوشوێهە پێشهیارییەکان و ئەو قەرار و بڕیاڕانەی دوو هەیئەتەکە لەسەری ساغ دەبهەوە ،بە پەسەندی ڕێبەریی هەر دوو الیەنی ،دەگەیەنن. تێبیهیی : 6 کۆنگدهی 61به پێی پێڕهوی نیوخۆ له ئهندامانی ڕێبهریی ههر دوو الی دیموکڕا (ههڵبژێددراوانی کۆنگده و ڕاوێژکارانی کۆمیتهی ناوهنودی) و ڕێژهیوهک له نوێههرانی کادرەکان ،پێشمەرگەکان و ئهندامان که ئهو دوو ڕێبهرییه له سهری ساغ دهبههوه ،پێک دێت. تێبیهیی : 2 بە ئامانجی پێکهواتهی نۆرتودین هواوفکدی و هەمواهەنگی لە بوارەی کاروبواری پێوەندیودار بە کۆنفڕانسوەکان ،بەر لە دەسوتپێکددنی کۆنفڕانسوەکانی پوێش کۆنگدە،کۆبوونەوەیەکی هاوبە بە بەشداریی ئەندامانی ڕێبەریی هەر دوو ال و هەیئەتە دیاریکداوەکان و کۆمیتەی ئامادەکددن پێک دێت.
قۆناێی سێهەم(قۆناێی کۆتایی) دوای تەواوبوونی کۆنفدانسەکان ،هەر دوو کۆمیتەی ناوەندی +هەیئەتە دیاریکداوەکان و کۆمیتەی ئامادەکددنی کۆنگدە) لە کۆبوونەوەیەکی هاوبە دا: -6گوێ لە راپۆرتی کۆمیتەی ئامادەکددنی کۆنگدە دەگدن و هەڵی دەسەنگێهن. -2ڕاپۆرتی سیاسیی ئامادەکداو بۆکۆنگدە تاو وتوێ دەکەن و پەسەندی دەکەن. -3لە سەر بەڵگەنامە پێشهیارییە ئامادەکداوەکان کە دەبێ کۆنگدە دەنگیان پێ بدا ،بڕیار دەدەن. -4شێوان و میکانیزمی هەڵبژاردنی کۆمیتەی ناوەندی لەکۆنگدەی 61دا پەسەند دەکەن. -5کۆنگدەی ،61کۆنگدەی یەکگدتهەوەی دیموکداتەکان دەبێ و رەسمییە بە یەکبوونەوەی ڕیزەکانی حیزبی دیموکڕا دەدا. تێبیهی : 3 ئەو حاڵەتوووانەی لەوانەیە لە نێووووان دوو الیەن دا جێوووی بوووا و مهاقشوووە و نووواکۆکی بووون و لەم گەاڵڵەیە دا نەهووواتوون ،بە پێوووی گدنگییوووان ،لە ئاسوووتی هەیئەتەکان یا دەفتەری سیاسیی هەر دوو ال دا ،بڕیاریان لە سەر دەدرێ.
حیزبی دێموکڕاتی کوردستان دەفتەری سیاسی