رهی2: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 2
وریا‌رەحمانی
اڵیههتیی کۆمه نگی‌و رههه فه نههریتێکی‌کهۆنی وهک تاوییههو‌زیهاتر دیکههی هه دهسهێێکی‌سهاێێکی وهو نوێبوونهه تههنیا‌نمهادی نههورۆز غهیری‌کورد دیکهی وهکانی ته نه گهر‌بۆ ئه یهی ده چهند لهم تایبهت به وهو کۆنه له ههر خهێکی‌کوردستان کوردو ئهوا‌بۆ دهکرێ ، لێ مێژوویی‌چاوی یههکی‌زینهدوو وه ته نه ههاتوه . لێ یی‌و‌نیشهتمانیی وه ته نه بهرخۆدانی نگاری‌و ره به هێمایهکی وهک دواییدا نهوێدا‌نهوێ هههر‌ئهاێوگۆێێکی گههڵ له جۆراوجۆرهکهان‌و رجهه لومه هه بهه‌پێهێ ردهوام‌خهۆی بهه دهدا ههوڵ بارودۆخههکانی بهه‌پێهی خهۆیدا دهروونهی لهه مێژووییههکانیش جیهاوازه ریتهه نه بۆنهو روهها هه وهو بکاته وه(بههاز بهرهههه‌م‌بێنێتههه وه یهکی‌گونجههاو‌و‌نههوێتره زهمههان‌بههه‌‌شههونا و‌پێناسههه روورهتههه‌کانی زه ردهمو سههه کراوهتهری زایههکی فه سهاردو‌پێکههاتنی شهری تایبهت‌پاش‌کۆتایی‌هاتنی‌قۆناغی به وه) . بکاته تعریف وهی مانهه نه لههبار روهها ههه تی‌و تایبهه به ێاستیشدا رۆژههاڵتی ناوه له گشتی‌و به جیهاندا له رکهوتن ده کوردستان رۆژههاڵتی له تایبهت به گشتی‌و به جیاوازهکانی‌کوردستان شه به له چهکداری خهباتی شێوازی ورۆزو نه وهیی‌کورد ، ته نه دێموکراتیکهکانی رهوا‌و‌میللی_ ئامانجه بهر‌کردنی سته ده یشتن‌و گه ماوهری‌بۆ جه نیو ده مه خهباتی قووێهکانی‌شێوازی ته رفییه زه به پهی‌بردن و کاریگهه‌رو دهورێکهی دهتوانێ ریدا ماوه جه دهنیی مه خهباتی چوارچێوهی له خوێقێنی بۆنه دهنوێنێ . ههرچی‌زیاتر‌خۆی راستایهدا لهم نهورۆز کوردانهی وهی‌ئااڵی کردنه بهرز گرینگییههکی وه کوردسهتانه باتگێرو‌مهافووازی خههێکهی خهه ماوهری جه ههروها سیاسییهکان‌و نه الیه حزاب‌و ئه به ههێوێستی‌سیاسیی‌کوردی که گرینگه ههبێ.زۆر بهرچاوی کۆنهه ریتهه نه ئههم دێموکراتیکههکانی ئازادیووازانههو ته رفییه زه له بدهن ههوڵ ستێنهدا به لهم وه ته موسبه نرخێنانهی فهزا به‌دیدێکی بدهن‌و کوردهواری نهورۆزی به زیاتر رهو‌پرسهی بهه ناوچههیی‌و‌جیههانی سههرنجی کانو‌راکێشهانی ییهه وه ته نه داخوازییهه وهی‌ویسه و کردنهه سهته رجه به لههبار‌بهۆ بهسهتێنێکی نهه بیکه وهرگهرن‌و کهێکێکی‌دروسه یههکگرتوویی‌و لهه ندییانههی‌باشهی هاوپێوه دهورێکهی توانیویههتی نههورۆز‌دوای‌زمهانی‌کهوردی وه.تها‌ئێسهتا مڕۆیهه ئه ئهکتیڤی شارستانیانهو رێگایهکی له مێژینهی‌کورد له لهه کهه‌کهوردی ره کاریگهه نرخ‌و بهه یههکجار پهووانێکی وه‌خهود ئهه بێو ههه کوردسهتاندا جیاوازهکهانی پارچهه جۆراوجۆرهکهان‌و ناوچهه له تایبهت به وهیی‌کورد ته نه یهکبوونی بچهێ‌و‌جیهاوازی‌و نههورۆز رهو‌پیهری بهه وه کوردییهه بهه‌نمهادی داوه هههوێی کوێیههکی‌دنیها‌بهێ هههر له وه.کورد خستۆته وه‌دوور که یه نیسبهت به مهیلی یی‌و‌بێ وازه رته په ورۆزو نهه جههژنی داگیرکههری‌کوردسهتان‌نیشهان‌بهدات.گرتنهی سهتهکانی‌واڵتهانی بااڵده وه تهه نه تایبههت به جیهانیهان‌و بهگشه وه نهده هه ره لههم وهیی‌خهۆی ته نه ربهخۆیی سه شهیوهی بهه پارچههی‌کوردسهتان هههر‌چهوار لوبنهان‌و رمهنستان،خۆراسهان،ئیسهتانبو،، ئه قهزاقستان ، وهک گهلێکی شوێنه له تێیدا تایبهتی‌کوردی رێوێهسمی ێێوهبردنی به له بهرینتر رفراوانترو گرانه به ێنه هه یهکی‌حاشا شێوه به وایهتیشی ته نه بازنهی‌بیری وهو کرده بهرزتر راشکاوانه وایهتیی‌کوردیی ته نه ههستی نهبێ‌ئاستی جۆراوجۆر‌هیچ بهه کهه یهه وه ئه زیرهک‌و‌زیندوو یهکی وه ته نه وهو ونه ێناکه هه لهبار دێووازانهو یهکی شێوه به میشه هه مێژووییهکان ییه وه ته نه ته رفه ده راستیدا له وه . کردۆته جارانی‌خۆی لهه بهاوهێ بیرو بهه ماوهرێکی‌مهافووازی جهه ههێوێستی‌سیاسهیی‌کهوردی‌بتهوانێ هێزو که وه وێته که ێنه هه میشهش‌وا هه نگه ره ردهگرێ . وه کهێکیان‌لێ باشترین‌شێوازی‌مومکین وهی‌سیاسیی‌کوردسهتان بزووتنه رهکانی‌نێو کاریگه نه الیه تایبهت‌هێز‌و به ههێوێستی‌سیاسیی‌کوردی پێویسته بۆیهش ههر وه . بکاته یهک‌کۆ دهوری له تایبه‌تدا یهکی بۆنه به‌ئامانج گهیشتن لهپێناوی خهێکی‌کوردستان ورۆزانهی وانهی نه کۆبوونه لهو وه نیشه ده مه ئاشتیووازانهو به‌شێوازێکی شێوه‌و به‌باشترین که بۆوهی بدهن ههوێێکی‌جیددی مێژووییهکانی نگی‌و رهه فه شوناسه ربێننو‌وێڕای‌پاراستنی ده نییهی‌ئێستای هه ره لهو‌تاک نهورۆز پێویسته وهربگرن. کهێکێکی‌زیاتر رهواکانی‌کورد ییه وه ته نه داخوازییه و دهنی‌و مهه ههنهدی ره مافووازانههی باتگێرانههو گونجاوهکهانی،شوناسهێکی خه تهه رفییه زه لهه مڕۆییانههتر باشهترو ئه تێگهیشهتنێکی بهه بهۆوهی بوهین گهێ وه ههوێێکی‌جیددیتر دهتوانێ‌بۆ‌حزوور که‌کورد یه النه هه لهو‌باشترین نهورۆز وێو ده دهوامی بهر مهی گه مهیدان‌بوون ، له ببهخشین . وهی‌سیاسیی‌کوردستانیشی‌پێ بزووتنه خهبات‌و ماوهریی جه وهرگرێ. کهێکی‌باشی‌لێ رهکانی‌کوردستان داگیرکه ته حکوومه به رامبهر به وهیی ته نه خهباتی مهیدانی له سیاسییهکانی‌خۆی مه گه و وه بۆته رۆژنامهی"کوردستان"دا‌باڵو ژماره٨٢٦ی له
ێێکهوتی22:ی‌مارچی2202 ماێێهێی‌کوردستان‌و‌کورد / رچاوه : سه
رهی3: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 3
.چ‌هێرش وهر‌و بوونهه ژێنههری سروشهته،سروشهتیش وهی بووژانهه زهوی‌و وهی زانهه وهرزی پیهرۆزه ، وهرزێكهی ێرینههكان ، ئایینهه‌د گهوێرهی به كۆنهكان‌و‌چ فسانه ئه گوێرهی به بههارچ ێهش‌و گاتهه تاده بگهره زهرد‌و‌سهوور‌ێا لهه زهوی سههر جۆرهكانی جۆربهه وه تهه نه هههموو بههار‌بۆ ره . به له پێدهری‌بژیوی‌گیان ره. هێنه سێی،شادی جێژنههی‌بهۆ نههچێ‌و وه پیریهه رهو بهه دابونههریتی‌خۆمهاێی بهه نهبێ‌و الوه‌گرینگ به بههاری كه‌هاتنی نییه وه‌هك ته نه هیچ وهرزی وه‌چوون ، پێشه رهو به وه،زۆر ته نعه سه فهن‌و‌تێكنیك‌و له‌سای كه ئینسانییانهی ێه كۆمه وهو ته نه ئهو نگه ێه نهگرێ . شهه وانه له نانههت ته اڵیهتی‌و‌ئابووریهان كۆمه چۆنیهتی‌ژیانی سهر كاته نه وهها تهئسیرێكی بههار‌و‌زستان ساڵ،یان‌بوونی وهی بههههه‌ر‌حههاڵ‌نههاتوانین‌ئههه خۆشهویسههتتر‌بههێ‌تهها‌بههه‌هار.بههه‌اڵم وه خهێكههه رزهوی،زسههتان‌بههه‌‌الی لههه‌‌هێنههدێك‌شههوێنی‌سههه گهێۆك، وهكو ێه بگره‌تا له‌خزۆك‌و‌فڕۆك‌ێا رزهوی سه وهری بوونه تهواوی له‌سروشتی‌جوانی،بۆ جگه بههار كه سهلمێنین نه وهیههه.لهههو ێچوونه شهسههه‌ندن‌‌و تێهه گه وهرزی وهرزی‌هیههوا‌و‌هومێههده ، وهی‌نههوێ‌یههه . وهرزی‌بههوون‌و‌بوونههه وهرزی‌زاوزێ‌یههه ، وه. ژێنێته ده ههم وهو ژیته ده ههم دایه‌سروش رزه وه تههما‌و بهه مههنی ، خوارده خههمی‌بهێ‌نهانی‌و مهنی ، سووته رهتانی‌و ده ههزار‌باوێشكی‌بێ به مهندرێژی‌زستان ته وهرزی كه اڵنهی كۆمه خهێك‌و ئهو كهم‌نین بۆیه‌ئێستاش به‌هۆی‌بێ‌ئاوی‌و دوازدهری‌مانگ ، دهژین‌و‌ساڵ نێوهێاستدا ێۆژههاڵتی ناوچهی له كه اڵنهی كۆمه ئهو‌كۆێ‌و تایبهت به سهر .. نه به ده بههار وهرزی‌عومركورتی هیوای‌هاتنی ێادهبوێرن. دێتهنگی‌ژیان ناسهساردی‌و هه به سیاسییهكانیان ێێژیمه قۆێدهماغی ئاووههوای‌سروشتی،یان‌سرشتی‌بیرناساغی‌و ناتهواوی بیعههت‌بهن،یهان ته نگهاوێهنگی سفرهی‌جوان‌و ێه تهمای به كهن...جا‌چ نه بههار‌خۆش به‌هاتنی ێنههێنن‌و،دێیان هه رهو‌ئاسمان به دهستی‌نیاز ساڵ‌نیی‌ه‌چاوی‌خواز‌و حمهت! ێه ێه‌بارانی په ههور‌و گرمهی سههی ره كه جۆرههها سهایهی لهه ئههوا‌ئێسهتا كهت ره به رچاوهی‌خێر‌و سه بههار نیكبهت‌بوو‌و ، شهێو‌شوێ‌و سهمبولی‌هێزی بنیادهمی‌جاران،زستان گهر‌بۆ ئه ههیداد! بهاڵم سهرسههووێهێنه‌ری‌تێكنۆلههۆژی،كههه‌‌زۆربههه‌یان‌بههۆ‌پالنههی‌ئینسههانكۆژی‌و بهسههام‌و نده‌و هه دهسهههه‌اڵتدارانی‌سهههه پیالنهههی‌خهههوێنمژی،لهههه‌‌ژێهههر‌چهههاودێری‌زۆرداران‌و وانهیههه‌‌و،بههۆ‌زۆربههه‌ی‌گههه‌النی‌ئههه‌م پێچه به كه دهبرێن،شههته ێێوه پرهسههه‌نی‌بههه ال جهرگی‌یاران»! گواڵێهی‌سوور،خوێنی بارانه‌و بههار‌بێ جیهانه «، وهك‌سههانیه‌ژمێری‌سههه‌عات‌بههۆ وانهیههه‌‌زۆر‌كۆمههه‌ێی‌ئینسههانی‌هههه‌بن‌كههه‌‌دێیههان له ێازاوه‌لێبهدا، لهه‌ئهامێزگرتنی‌سروشهتی زیارهتی‌گوڵ‌و‌گوێزار‌و بههار‌و هاتنی شههێ، بهههاری نههیا بههار وهرزی‌زستان‌بن‌و ملكهچی ههروا خواخوایانه بهاڵم فههرمانی كه‌ئیهدی هارهی به ئهو بههاری‌كوش و‌كوشتار .. لهشكركێشی ، بههاری كهه هریمههنی‌شهووم ، ئهه وتۆتهه‌چنهگ كه دهرێ‌و چۆته ئهوین خوداوهندی دهس له رایه‌و وهرزی‌سههاێی،چانههدنی‌تههۆوی‌شههه‌ێ‌و‌شههوێوهه پیشههه‌‌و‌ئاكههاری‌هههه‌ر‌چههوار گولله‌و‌بۆمبا!... باراندنی‌ژار‌و تههواوی وانههی پێچه به بهرانی‌نیزامهی‌جیههانی ێێوه به دهستان‌و به ههوسار بهێێ ، مهنی قه ته چهك‌و جۆرهها به‌دروستكردنی بهێكوو نییه ، دهن‌و‌واش ده ریهتی شه به به عادهتی‌ئینسانی سه له به‌سوێح‌و‌ئاشتی‌و‌داهاتووی‌پڕ بارهت سه ێێنییانهی ئهو به وه. قێته بته یه‌ێۆژێك وانه له كه تهرداوێن خه له زهوی ێبهندی‌ژیان»یش‌هیچ!خودی‌گۆی مه ئالوودهبوونی« بههار‌و، وهرزی خۆشیی
رهی4: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 4
كهه‌تێیانهدا زێنانههی سهاته دێته كاره ئهو به‌بیستن‌و‌بینینی وزهی‌سروش ، بهفیڕۆچوونی‌ئیمكانات‌و لهف‌بوون‌و ته رهێای سه یه ، هه رزهوی سه ههستی خاوهن كام‌ئینسانی یهژێ: نه بهرز دهنگی به ههژێ‌و نه دهروونی نهیا‌و لهشدا به دهبرژێن،موچوێكی ههزار ههزار دهكوژرێن‌و ئینسان‌كۆما‌كۆما بهه دهك بجهه .. ێه هه ژاربارانكههرانی‌شهاری ئههی نجهه‌بهێ ، په سههری لهه هههی‌مووتهان قێنههرانی‌داری‌ئیعهدام داچه نهمان ، مهرگ‌و داچێنهرانی‌تۆوی ئهی له‌ێووتان تف پێشێلكهرانی‌خۆشی‌و‌شادی‌و‌ئازادی. ئهی عنهت‌بن ، له گهێێن‌و، ێنه هه به‌خوێنی‌الوان‌سوور سهیرانگاكان دیمهن‌و كه‌چیدی‌تێیدا ، وه‌ببینێ خۆیه به بههارێك كهمان ، كوردستانه ێۆژان،جیهان‌و‌وێڕای‌ویش له تۆ‌بڵێی!ێۆژێك ههێز‌و‌بیزا‌و ێنهپڕوزێن‌و هه شهێ چیلهی‌ئاگری سته ده زیهی‌كیژۆاڵن‌بۆ كه سێلكه‌و،زولف‌و ێه په پووله‌و په نهبێ‌و‌باێی دوكهڵ‌و‌ژار‌بۆژوێ به نهرم‌و‌نیان وزهگیای سه ێنهكڕوزێن. هه به‌ناپاێم سهریان مهندۆك ،بههاری20[.0992- 0333ی‌مارچی]2223 ژماره 3 *گۆڤاری‌گزینگ ،
مامۆستا‌هێمن
قهد‌و‌الپاڵ‌و‌شیو‌و‌دۆڵ ێازاوه وزه سه بهرگی به یهکتری‌گیا‌و‌گوڵ وه‌دار‌و،ملی‌دا رکرده ده چڕۆی لێوه،خۆڵ خاکه شهماێی کهوی‌داکرد بهفری سهر به نه ورۆزه هاره،جێژنی به کوردانه ، ێهفیقان‌ێۆژی پیرۆزه جێژنه ێۆژهدا‌من لهو کهم ده به‌دڵ‌لێتان رمایه‌پیاوی‌سڕ سه تهزووی چلهی‌زستانی‌ناخۆش‌بوو ، لیته‌بووبوون‌پڕ بهفر‌و له کوچه‌و‌کۆاڵن دهکرد‌و ، ندهن‌و‌الخڕ به خهمڵێ‌کێو‌و‌د‌هش و ده بههار‌هات‌و نه ورۆزه هاره،جێژنی به کوردانه ، ێهفیقان‌ێۆژی پیرۆزه جێژنه ێۆژهدا‌من لهو کهم ده به‌دڵ‌لێتان
رهی 5: الپه
خهندان خونچهیی کراوه بهیان‌لێوی به‌سۆزی‌بای بهندان دهێێ له‌خۆشی‌گوڵ شهیدا سهر‌چڵ‌بولبولی له گۆڤهندان رمه‌کۆێی گه ئارهزووی‌الوان‌و بهجێ‌هات نه ورۆزه هاره،جێژنی به کوردانه ، ێهفیقان‌ێۆژی پیرۆزه جێژنه ێۆژهدا‌من لهو کهم ده به‌دڵ‌لێتان
گهردن‌کێل ێبێنه‌کچی‌کابانی ره به داوه لهخۆی نهرم‌پێشێل شینکهی دهکا دهێوانێ ، مزه غه به‌ناز‌و عهتر‌و‌هێل تێکهاڵون‌بۆنی وشه نه وه گهڵ‌بۆنی له نه ورۆزه هاره،جێژنی به کوردانه ، ێهفیقان‌ێۆژی پیرۆزه جێژنه ێۆژهدا‌من لهو کهم ده به‌دڵ‌لێتان کهوتوون‌خاڵ نه کوردهواری‌تێی بهرزی سهری‌کوێستانی ێهشماڵ ههێدراون‌چادر‌و پهساران بهر دهش و له ئهو‌ساڵ بکهن جێژنهمان‌لێ‌تاڵ بێگانه‌تاکو نهمان نه ورۆزه هاره،جێژنی به کوردانه ، ێهفیقان‌ێۆژی پیرۆزه جێژنه ێۆژهدا‌من لهو کهم ده به‌دڵ‌لێتان ئهنوا‌و‌بێ‌ئێروو ساوه‌پیاوی‌ێووت‌و‌قووت‌و‌بێ حه دهرێ‌مێروو هاته له‌کون بهر‌دیسان ، گیانله ژیاوه به‌پۆ،پاساری‌و‌سێرۆ دهخوێنن گوێسوانه سهر له نه ورۆزه هاره،جێژنی به کوردانه ، ێهفیقان‌ێۆژی پیرۆزه جێژنه ێۆژهدا‌من لهو کهم ده به‌دڵ‌لێتان بههاری‌جوانی‌کوردستان مه‌هاوتای که له‌دنیادا دهستان لهژێر نهجاتی‌بوو که‌الیێکی ئهو‌ساڵ ئهویش دهستان ههزار بۆته واڵته‌شاعیریش ئهو له‌خۆشی نه ورۆزه هاره،جێژنی به کوردانه ، ێهفیقان‌ێۆژی پیرۆزه جێژنه ێۆژهدا‌من لهو کهم ده به‌دڵ‌لێتان
لێوهیPage : 5 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
لێوهی 7141/7241 ژماره48:مانگی‌خاکه رهی 6: الپه
Page : 6
نهورۆز توخمی هاوبهشی شوناسی نهتهوهی کورد رهحیمی تهها ێه کۆمه مکه‌‌بۆ چه ئهم ههێگرتنی مهرجی روهها هه بناخهو بنهماو وهک که تایبهت‌بێ سڵهتی خه توخمو ههێگری‌هێندێک دهبێ مکه چه ئهم دهکرێ ، وه ته نه له کاتێک‌با هههێگرانی مافو‌حوقووق‌بهۆ ێادهی بهرزترین خۆیدا وههری جه له مکهش چه ئهم دیاره که به‌کار‌بهێنرێ ، خهێکێک که یه تی وایه ته نه سایهتیی که مکه‌شونا ،ئایدێنتیتی‌یان چه ئهم خهکانی بایه له‌گرنگترین یهکێک که‌دێنێ . مکه چه دهکهرێ‌بڵێهین ردهمو سهه سههردا‌دێ.مرۆڤهی به اڵیههتی‌گهۆێانی کۆمه سیاسهیو گههڵ‌ئهاێوگۆێی ده له‌شهونا و یه بریتی کۆمهێێک به بێگانهکان‌دا‌بکێشن‌و دهوری‌خۆیی‌و به ویستوویانه‌سنوورێک میشه هه به‌جۆرێک مرۆڤهکانی‌پێشووش قۆناخههکانی‌مێهژووی‌زانهراو، بهه‌پێهی داوهو دیکهه‌نیشهان لهه‌گرووپێکهی نهری ،نامۆیی‌خۆیان بایه‌خ‌و رێوشوێن‌و ئههم‌پێنها و داوه هههوێی میشههش هه بووهو ههه نیشهانهو‌پێناسهی‌خهۆی دیکهه هههاڵواردن‌له‌ه‌گرووپێکهی مرۆڤ‌بۆ‌خۆ بانئاستی‌نیشانیان‌بدا. به‌جۆرێکی‌شیاو‌و نیشانانه‌بێارێزێ‌و کۆمههێێکی سههر‌گهروو و وه یباتهه ده که شوناسێکه ێه کۆمه خاوهنی کهسی ، تاکه ههێگرتنی‌شوناسێکی رهێای سه مرۆڤ بهه وهو‌ئیسهتاش تهه دیوه ئیمێراتهۆریی‌دا خێهڵ‌و سترهکتۆری‌ههۆزو له مرۆڤایهتی‌دا‌خۆی له‌رابردووی که دیاریکراو ، بهه ئاگایانهه وشهیارانهو یههکی وه اڵمدانه راسهتیدا ، وه لهه هههر‌حهاڵ‌شهونا به یه . وه ته نه ردهم‌گرێدراوی سه گوێرهی رهههنگ‌و فه یهه‌بهۆ‌دیهاری‌کردنهی وه اڵمدانه روهها وه ههه زی‌و گهه ره وهیی،ئهایینی‌و تهه نه پێکهاتههی سهر‌ێابردوو، له نهبوونی‌مرۆڤ ، بوون‌و تی‌و سایه سهر‌ک‌ه له پرسیار ، رهههنگی، فه پێگههی جێگهو له‌بواری کهی گرووپه نهبوونی ئهمڕۆش‌بوون‌و نانهت ته تی‌و گێڕاویه مرۆیی‌دا شهی گه پرۆسهی له کهی پێکهاته که ئهو‌رۆێه شارستانیهتی‌و لهه کهه‌تهاک دهکها گرووپه‌دیهاری ئهو دیکهو مرۆڤهکانی له وهی‌مرۆڤ جیاکردنه بنه‌هۆی ده که یه ندی تمه تایبه کۆمهێێک واته‌شونا که دهکا . ئابووری‌و‌سیاسی‌دا‌دیاری یهکی‌سیاسهی دیارده که وایهتی ته نه بهاڵم‌شوناسی دهکا . هه‌ڵ‌داوێرێ‌و‌‌شوناسی‌گشتیی‌تاک‌دیاری دیکه کهسانی بایهخی له خهکانی بایه دهگرێ‌و که‌ی‌دا‌جێ چوارچێوه بیرمهنهدان‌مرۆڤێهک‌سهێ دابهشینی گوێرهی به به‌جمک . دهبن دێته‌ئاراو یه سازی پیشه رههمی‌شۆێشی به که وه ته نه به‌ناوی چهمکێک پهیدابوونی گهڵ ده یهو اڵیهتی کۆمه تی‌و اڵیه کۆمه کهسی ، تاکه له‌شوناسی که‌بریتین دهگرێ هه‌ڵ خۆیدا له شونا کههی منداێه لهه یهکانی ندی تمه تایبه یهک ماێه بنه دهکرێ‌منداێی . وایهتی ته نه بهه‌نهاوی‌جیهاوازیی یههک دیارده مایهش بنه ئهم سهر له دیکه‌جیاواز‌بن‌که‌ه‌هر روهها‌شوناسهههی دهکهههرێ.ههههه ێهچهههاو پڕهنسهههیێێکی‌دیمۆکراسهههی وهک کهسهههی تاکه لهه‌شهکڵ‌و دهتهوانێ‌خهۆی دهگهرێ له‌خهۆ ربهرینتر به ودایهکی مه که اڵیهتی کۆمه پیشههههیی نیهههژادی‌و رهگهههه‌زی، هۆزایههههتی ، وهک‌شوناسهههی فهههۆرمی‌جۆراوجهههۆری خهاوهنی‌شوناسهێکی بههرزتر‌دا‌تهاک لهه‌ئاسهتی بههاڵم وه . ببینێته ...........دا وهفهاداری‌بهۆ ههسه و هاوپێوهنهدی‌و نیشهاندهری مههش ئه کهه یهه ، وایههتی ته نه بهه هاوبههش هاوبههش،مێهژووی بیرمهنهدان،نیشهتمانی لهه کۆمهێێک یه . وه ته نه هاوبههش‌و دیکهش‌زمانی وایهتی‌و‌هێندێکی ته نه ێتی‌ترین‌توخمی‌شوناسی بنه لههم روهها هه دهزانن . وایهتی ته نه رهکیی‌شوناسی سه به‌توخمی هاوبهش ئایینی وهک‌تههوخمی‌شوناسهههی هاوبهشهههیش» سههترهکتۆری‌سیاسههیی نێههوه‌دا‌بهها لهههه» واتایههکی بهه ریتهه . ونه داب رێوشهوێن‌و هونهر، وهک‌زمان ، دیکهی توخمهکانی ئهو‌توخمانه‌و ههموو ههێگری وایهتی ته نه ێاستی‌دا‌شوناسی له بهاڵم دهکرێ . وایهتی ته نه
لێوهی7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48: رهی 7: الپه
Page : 7
بووه، هه هاوبهشیان بهستی مه ههس و وه‌و‌ئامانج‌و ته وساونه وهری‌کردوه‌و چه خته به به ههستیان ژیاون‌و‌وێكڕا یهکگرتوو‌دا جوگرافیایهکی له ێکهی خه ێه کۆمه ئهو دیکه اڵیههتی‌گرنگتهرین کۆمه بهه‌ژیهانی‌سیاسهی‌و بهخشهین ئاراسته وهیی‌و تهه نه هاوپێوهنهدی یهه‌بهۆ وایهتی ته نه شوناسه ئهم که بهکاریان‌بێنێ دهتوانێ وهیی ته نه وهک‌شوناسی ئامرازه. له دهبێ یهو وه ته نه یهکان پێناسهو‌تیۆری زۆربهی گوێرهی به که گهلی‌کورد بهه‌ههۆی دهبینهین روهک ههه سوودمهند‌بهێ ، یهکانی ایهتی تهو نه مافه ههموو نووکه هه هێزهکانی ، نهبوونی‌نێوخۆیی یهکڕیز چهوتی‌دوژمنانی‌و سیاسهتی وهش رهێای‌ئههه سهه لهه‌ئاسههتی‌جیههان‌داو تهه وێه ده وهی‌بههێ تهه نه ورهترین گهه له دیکه ناێهوای یاسهتی به‌هۆی‌ژینۆسایدو‌زۆرجۆره‌س کراوهو پارچه پارچه یههکانی‌کهاڵ تی وایه ته نه توخمه زۆربهی وه کوردستانه کهرانی دابهش الیهن پێکههردن‌و‌وێههران وهن.سیاسههه‌تی‌کههۆچ وه‌یههان‌روو‌لههه‌‌کههاڵ‌بوونههه بوونهتههه پارچهه‌ی هههر‌چهوار لهه ههوڵ‌بهۆ‌لێهک‌دابڕینهی‌کهوردان کردنی‌کوردستان‌و هههر چوارچێوهی له دهبینین کراوهو ێهچاو وه یه دێڕقی وپهێی به کوردستان دهسههتکاری یهکههه‌‌سیاسههی‌یانههه‌ی‌کوردیههان‌بههه‌‌سههه‌ردا‌دابههه‌ش‌بههووه کهام‌لههه‌و یهکێارچهههه‌یی‌کهههورد‌کهههراوه‌‌تههها‌نیشهههتمان‌و‌خهههاکی نیشهههتمانی‌یهههه‌کگرتوو‌و گشهتی‌و رهنگکێی یهوێ ده دهکاو لێوه وهک‌شوناسێکی‌گشتی‌باسیان توخمانهی‌کورد ئهو بکهن.زۆرن وایهتی‌الواز ته نه توخمهکانی‌شوناسی له یهکێک وهک یهکگرتووی‌کورد لهه گرتهوه‌و ێی ههه وایههتی ته نه ێهتیی‌شوناسهی بنهه وهک‌تهوخمێکی بهه‌درێژایهی‌مێهژوو گهلی‌کهورد که توخمانه ئهو له‌گرنگترین یهکێک ببهخشێ . پێ کوردستانییان تهواو رۆژههاڵتی گهالنی‌ئاریایی ده‌نێو پیرۆزه بۆنه ئهم ورۆزه . نه به‌ئازادی گهیشتن خوازانه‌بۆ یهکی‌شیاوو ئاشتی رێگه نانهت ته به‌ئامرازێک‌و کردوویه هاوچهرخ‌دا ردهمی سه ده نگ‌و‌میژووی‌خهۆی رهه فه گوێرهی به جۆرێک‌و به گهالنه لهم ههر‌کام که وه یه ئاریایی گهالنی‌کۆنی به سته یوه په یهکان رچاوه‌مێژوویی سه بهپێی شهو هاوبه ناڤین‌دا کردوه. بهر ده بهرگی‌خۆماێیی پارستوویه‌و خۆیدا فسانهو‌فۆلکلۆری ئه ری‌و وه یاده چوارچێوهی نێو هههاڵتی رۆژ وهکانی تهه نه له‌کهۆنترین کێک یه وهی‌کورد ئه گهڵ ده ێهسمی‌ناسرا ، به وهیی ته نه جهژنێکی وهک نهورۆز کان‌دا‌کاتێک کگرتووه وه یه ته نه له‌رێکوراوی وه داخه به وه‌تۆمار‌کرا. دیکه گهالنی به‌ناوی ههر ژنه جه ئهو نهبراو له‌کورد‌و‌کوردستان مرۆڤه،ناوێک النکهی‌ژیانی‌دێرینی ناڤینه‌و‌کوردستان جگهه کوردسهتان سهر‌ئاستی له له که وایهتی ته نه بههێزکردنی‌شوناسی ێهتی‌بۆ بنه وهک‌توخمێکی نهورۆز به یه‌گرنگی‌بدرێ وه ئه گرنگه ، نووسهر بابهته‌دا‌بۆ لهم وهی ئه ههس له‌واقیعی‌کوردو‌کوردستان وه وردبوونه به دهبێ رێبهرانی‌کورد دهستان‌و کاربه یه‌نابینرێ . هێزی به بهو دهروونی‌تاکی‌کورددا له پراکتیک‌و به ههستێکی‌رووت ، له دهکرێ. بههێز کگرتوویی‌و‌شوناسی‌تاکی‌کوردی‌پێ دهتوانن یه که بکهن توخمانه بهو ئههم نههوه‌و که ده وه تهه تایبه شهکۆیهکی به نههورۆز جههژنی ران‌یهادو نده هه کوردستان‌و سهر‌ئاستی له دهبینین‌کوردان نهورۆزی‌ساێی‌رابردوو سمهکانی ێێوێه به سهرنجدان به شهکۆیه، وهههموو به لهه‌باشهوور نههورۆز جههژنی دیاربههکر ، لهه جههژنی‌پڕشهکۆی‌بهاکووری‌کوردسهتان گروویهکانی‌دیکه . وهو ته نه له وه ره جیاکه به‌خاێێکی کردوه یهیان بۆنه مهزنی رێورهسمی شادی‌و‌خۆشیی‌رۆژئاوای‌کوردستان‌و منییهتیی‌کۆماری‌ئیسالمی ، ئه دامودهزگای مێهری له گهرو ئه رهێای سه رۆژههاڵت ندهکانی شکۆمه رێک‌و‌پێک‌و سمه رێوێه گئهاژۆی ێه وه مێهژووه لهه‌قهوواڵیی یهاده ئههم دهن ده حههق‌نیشهان به خههێکی‌کهوردیش وه ته دۆزیوه خاوهنی‌خۆی نهورۆز که لهوه یهکن نیشانه ههموو لوبنان‌و ..... له کوردان سههر له روهها ههه بکههن . بهههێزیان وهو بدۆزنه کراوه پارچهپارچه له گه ئهم شهکانی هاوبه هێزه به توخمه بدهن ههوڵ دهبێ یهکان رێبهرانی‌کورد‌و‌پارته‌سیاسی کردوهو ، رهنگار بهه لهه‌مێهژووی‌خۆیهدا‌بهداو‌تێچهووی نههورۆز سهتوورهی فسانهو ئۆ ئه ههێێنجانی به رشانیهتی،زیاتر‌گرینگی ئهرکی سه سهاڵتی‌کوردی ده لێکۆێینهوه ئاستی‌نووسین‌و ئهستۆ‌بگرێ. وه بکهن واشه چه شهکانی‌کورد هاوبه خمه‌مێژوویی‌و یانهوێ‌تو ده که نانه والیه ئه وهی بوونه کانی‌و یه مێژوویی یه شانازی وهو‌ناساندنی دۆزینه دهبێ‌به مهش ئه یه . هه وایهتیی‌خۆی ته نه ههستی پتهوکردنی به ههموو‌کاتێک‌پێویستیی له ردهمه‌دا‌زیاتر سه لهم کورد کهردوه، یههکانی کهه‌ی‌و‌شهانازی مێژووه لهه وه‌باسهیان یهه تی سهووکایه بهه میشهه هه ناحههزانی کهه گههلێک بههێز‌بکرێ‌تها یهکانی میللی فسانه ئه وهی کردنه به‌ز‌ه‌ق نانهت ته وه. بێته خۆیدا به ببووژێتهوه‌و
ێێکهوتی22:ی‌مارچی2203 ماێێهێی‌کوردستان‌و‌کورد / رچاوه : سه
لێوهی7141/7241 ژماره48:مانگی‌خاکه رهی8: الپه
Page : 8
دیاری به بۆنهی جێژنی نهتهوایهتیی نهورۆزهوه. ئامادهکار:ئاشق نووسهر‌و
وکات‌نووسهی،بههاڵم مهه ر‌ئهه که خشانه په وه . نگی‌کوردستانی‌ئێران‌دا‌خوێنده ب‌و‌هونه ری‌ده کی‌ئه ده یه رنامه به تاوی‌له نهورۆزی‌ساێی 0339 یهه شێعرهم پهخشان‌و ئهم تاوی‌داناوه. کهم‌ساێی 0333 یهه شێعره رهکان نجهه په شووشههی ردهی‌ێوونهی پهه لهه ئهسهێایی بهه کههن.تیشهکی‌خهۆر ده کههم‌دا بچکۆاڵنه ههۆده کههلێن‌و‌قهوژبنی بهه سههر وهرزی‌نهوێ نیشانهکانی ئاسهوار‌و هاره . به کهه‌کهاتی وه دێنێتهه وهبیهرم دهخها‌و لهه‌پهێش‌چهاو دهسهکردی‌نێهو‌مهاێم کهه‌تینهی‌ئهاگری رمایههک ، گه لهشهم . مارهکهانی ده خاته‌خهوێنی ده شادیدهر رمایهکی گه پهێێ‌و تێده کوورهی له‌پاڵ تهمگرتوو‌و گۆشهی‌دیوی له ههێکورمان‌و‌دوشدامان کههم ده حههز کههم‌و ده ههس وه دێمه به‌ناخی رچووه . سه به نێڵدراو شهپۆلی‌تیشکی ههێگرم،تا مێهران له وهو مه بکه نجهران په دهرگا‌و خهمی‌زسهتان ئاسهوار‌و‌بۆنی کهم‌و وره بڕژێته‌ژو به‌سانایی ههتاو وه. کاته پاک ئاههنگێکێ‌جێژنیان مهلی‌جۆراوجۆر‌چ که‌و چۆله جریوهی که! سهیر لهسههههه‌ر‌دار‌و‌بنچههههک‌و‌قههههه‌راخ‌ێووبههههار‌و‌گوێسههههوانه‌ی‌ماێههههه‌کان ورهی گههه رکهوتنی سههه بههههار‌دوای دهێێههی‌شههای ههههر ێێخسههتوه . وه زهوی‌و‌پێکههاتنی وهی ێازاندنهه دهسهتووری سههر‌سهوپای‌زسهتان‌دا به داوه. سهاڵتی‌خۆی ده ههرێمی‌ژێر کۆنسێرتی‌خۆشوونانی مژۆێهکانم‌هێدی‌هێدی نیه.پێلوو‌و خهیاڵ خهون‌و دهیبینم وهی ئه خههماوی‌و کهت‌و شهه لهشهی دهبن‌و ئاواێه دووبهر یهکی رده په وهک وهی‌ئاهههه‌نگی‌کۆنسههێرتی لهرانههه جێدێڵن . چاوهکههانم‌ب هه خههه‌واێووی وهک ردهی‌گههوێم‌و‌تینههی‌هههه‌تاو‌کههه لهسههه‌ر‌پههه دهنگوۆشههانی‌بههه‌هار وه،وشهههیارم دهالوێننهههه لهشهههم بێئهههۆقره‌ی‌خهههه‌یاڵ دهسهههتی‌دێهههداری وهو ههسهههههههته!چ‌کهههههههاتی‌دانیشهههههههتن‌و‌بیرکردنهههههههه وه ": کهنهههههههه ده دیمهنی‌بهووکی‌دنیهای وهستای‌سروش چۆن بڕوانه یه . وه وتنه دوورکه ههسه دا ئاوێنههی لهه یهه جوانی ههموو ئهو نیه حهف وه . ێازاندۆته بهههجێ‌و سههووژهی‌ستایشههێکی بێتههه‌ئیلهههام‌و نه وهو داتههه نه ێهنههگ ێاستگۆیانه؟!" بهههههاری بێگههههردی هههههوای بهسهههینگم دهر.پهههڕ دێمهههه ێدهسهههتم هه زهوی سهههوز‌و‌جههوانی دیمهههنی لههه بههه‌چههاوان ێههدهمژم‌و‌و‌پههڕ هه لهه بههارێک به‌مێشکم‌دادێ.بڵێی‌هیچ له‌پڕ‌پرسیارێک دهێوانم . ههشبێ. نگه ێه بڵێمچی ێازاوهتر‌بێ؟ .... کوردهواری‌جوانتر‌و بههاری مهێ‌و بانه ههوارچی‌و‌بێری‌و وارگه‌و هه بههاری‌هیچ‌شوێنێک‌کوێستان‌و دهزانم نده وه ئه کهوێ . رده ده وه جنوونه رهی‌چاوی مه نجه په له به‌ێوانین تهنیا لهیل بهاڵم‌جوانی نیه. به‌جوانیی‌کوردستان ێهشماڵ‌و‌ێان‌و‌کانیاوی ههوارچی‌و هۆبه‌و
رهی9: الپه
لێوهی7141/7241 اکه ژماره48:مانگی‌خ
یه. رستانه جوانی په بهسۆز‌پاک‌و ههستێکی ههێگری بهاڵم بههاری‌کوردستان‌بێ ، یهکی گۆشه وهسفی‌دێگریی تهنیا شێعره پارچه ئهم نگه ێه
دهێفهههێههنێ بههار‌دڵ ههوای‌خۆشی ورۆزه نه دهبزوێهههنێ ههس شه گه سهوز‌و داوێنی‌چیا دهنوێهههههنێ وهکوو‌بووک سووره له‌گواڵ گوێشهن دهخوێهههههنێ سته به وه گوێه ئهوینی به بولبو ، ێهوێهههههههههنێ ده خهم له‌داڵن ههستی به ئاههنگی سهری‌شاخههان مهیدان به شهماڵ‌کردی شاسواری له‌داخان شهرمان‌و له تواوه سهران کۆبهفری له‌ئههاخان پیرێژنی‌زستان‌دێی‌تاپۆ‌بوو گوێه‌باخههههههههههان شکۆفهی سهوز‌و گهاڵی که دیتی ئهێژێهههههههنێ ئهشک به‌کۆڵ ماوه پهنا بێ‌ماڵ‌و دهرهههههههههات وه کرده سهری له ههوری ێۆژ‌چادری سهر‌هات به ێهشی‌ساردی مهنی‌دێوی ته گرشا‌و بهرههههههات وه دارمیوه له‌باخا‌لکی گیا‌شین‌بوو ، حهر‌ههههات سه گهڵ‌بادی له ێیحانه بۆنی‌گوڵ‌و کهلێنێ ههر‌کونج‌و له یشه عه رهب‌و ته بهزم‌و هههاره" بههههههه وهرزی دهدا ": موژده نهوا به قومری پههه ژاره نهما‌کاتهههههههی سهیران‌ه گه و وادهی شههههههههههکاره دهمی‌ێاو‌و یفه ، که رهح‌و فه ێۆژی ته یاره مهن‌ساز‌و چه دهش و ههێان گهش و بۆ دهههههههههههێنێ کهژ‌و‌کێو‌بۆ‌دێی‌پڕ‌شادی جوانی دیمهنی‌سهههههارا وهن‌و ده سهیری ره روه دێێه کردوه‌تههههههههارا سهری له نهوبووکی‌گوێی‌سوور کهنهههههارا له وشهی نه وه که راوهی ده ئهو‌چۆم‌و سهبر‌و‌مههههودارا عالهم‌دڵ‌و‌هۆش ، له دهستێنێ دهبزوێنێ نانهت‌دێی‌مردووش ته جوانه هێند خههههم سهر‌و که رخه ده وه له‌دێی‌خۆتی "ئاشق" عالهههم ههموو گهێانن سهیران‌و له بڕوانه رههم مه بکه له‌دێی‌خۆت یاحهت سه ێابه تۆش کههههههم مهنی ته سهر یه بده به‌شادی چاکه وا دهێزێنێ لهش خهمناکی‌دڵ‌و به مه خهمبار
دهنگی‌کوردستانی‌ئێران. هونهر"ی دهب‌و ئه بههاریی" یهکی رنامه به له‌شریتی بهشێک
Page : 9
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48: رهی 10: په ال
Page : 10
روهر‌پێنجوێنی سه وهش یه‌هههه‌م‌داگیركههه‌ران‌و‌ناحههه‌زان‌دروسههتیان‌كههردوه‌‌بههۆی،هههه‌م‌خههۆی‌بههۆ‌خههۆیی‌دروس ه كههردوه.ئههه یه.ئههه‌م‌كێشههه ئههاێۆزترین‌كێشههه‌ی‌گههه‌لی‌كههورد‌كێشههه‌ی‌ناسههنامه ههمیشهههههه دهوروبهههههه‌ری وه‌داگیركهههههه‌ران‌و‌گهههههه‌النی‌ناحهههههه‌زی الیهكهههههه له چونكهههههه گهلههههه‌‌لههههه‌ناو‌بههههه‌رن،و ربهخۆیی‌و‌كیههههانی‌سیاسههههیی‌ئههههه‌م داوه‌سههههه هههههه‌وێیان بیكههههه‌ن‌بههههه‌‌پاشههههكۆی‌خۆیههههان‌و‌نكههههولی‌لههههه‌‌جیۆگرافیاكههههه‌ی‌و‌مێههههژو‌و‌بههههونی ههههمان‌كاتههدا لههه وه تریشههه الیهههكی له بكهههن .. ییهههكانی وه ته نه مافههه مێژویههی‌و لههه وروبهریشههی ، ده هێزهكههانی بههه‌سههه‌پاندنی گههه‌لی‌كههورد،بههه‌‌خواسههتی‌خههۆی‌و وهكههو‌پێویسهه خههۆی‌جیهها وه كولتوریههه زههههبی‌و مه ناسههنامهی‌ئههایینی‌و الیهههنی زهههههههبێك، مه نهپاراسهههههتوه..ئایینێهههههك ، بهخۆیی‌خهههههۆی وه‌و‌سهههههه‌ر كردوهتهههههه نه وه وهیی،نیهههه‌‌كهههه‌‌كهههورد‌خهههۆی‌پهههێ‌‌جیههها‌بكاتهههه نهتهههه تمهنهههدی تایبه كولتهههورێكی یهك‌سهههودی‌لههههێ‌‌بینیبێههه بهههۆ تمهندییهههه‌ك‌و‌ناسهههنامه تایبه وهكهههو لهههه‌وانی‌تهههر‌و ئهمهههه وارهیهههه‌كی‌سیاسهههی‌بهههۆ‌خهههۆی.كهههه قه وهیی‌و نهتهههه دروسهههتكردنی‌كیهههانێكی ناوهێاسههه ، دهریهههای‌سهههێیی مهسهههیحیی‌واڵتهههانی‌سهههه‌ر ردهمانی بناغهیهههه‌كی‌گرنگهههه.بهههۆ‌نمونهههه:لهههه‌‌سهههه ێهتی‌بهههوه،لهههه‌‌ئێستاشهههدا‌بنچینهههه‌‌و لهههه‌‌ێابهههردودا‌مهههه‌رجی‌بنهههه كلێسههایهكی كههردوه‌تهها مهسههیحیی‌دیههاری‌بانههگ سههێتییهكی گرتههوه‌و‌ك‌ه لههه‌خههۆ مهسههیحیی ربهخۆیی‌بههۆ‌خههۆی‌دابههین‌بكههات ێێبههازێكی سههه وێهههتێك‌ویسههتبێتی ده گهههر ئه ماوهیهههه‌ك‌لهههه‌‌بێهههده‌نگی‌و‌متبهههون رهبیش‌دوای ربهخۆ‌بێههه .گهههه‌النی‌موسهههوێمانی‌ناعهههه وه‌و‌سهههه وێهتهههه‌كانی‌تهههر‌جیههها‌ببێتهههه ده وه‌بنێههه تههها‌لهههه ربهخۆی‌بهههۆ‌پێكهههه سهههه رچهنهههد‌كهههوردیش‌لهههه هه كه . رهبی‌هههه‌ئیسهههالمیه‌‌سهههوننیه وێهتهههه‌‌عهههه ده ربهخۆبونیان‌لهههه بنهمایهههه‌ك‌بێههه بهههۆ‌سهههه وه ههنهههدێك‌ێێبهههازی‌ناسهههوننییان‌لهههه‌‌خهههۆ‌گهههرت‌تههها‌ئهههه دهوی،).. عههه ریقهههتی ته لهههوی،و عه چونههه‌ێیههزی‌ێێبههازی وه،و خاریجیهههكان"خههوار "ه بههه یوهنههدیی‌كههورد په وهكههو داوه( تهههی بابه لهههم ههههوێی ههنههدێك تاوه ره سههه كولتههوره ردهشههتی)..خههۆی‌بگرێ ه و زه زدانێهرسههتی ، یه كۆنهكههه‌ی‌خههۆی( ئایینههه لهسههه‌ر یتوانیوه وهی‌نههه وهكههو‌ئههه وهكههو‌زۆرینههه كههورد ئهنجامههدا‌و بههه‌اڵم‌لههه‌‌كۆتههایی‌و وهكهههو‌كلێسهههای ێهسهههه‌نی مهسهههیحیی‌ئۆرتۆدۆكسهههیی‌خۆرههههه‌اڵتیی ئهرمهههه‌نی‌كلێسهههایه‌كی كهی‌خهههۆی‌بێارێزێههه ،یهههان‌هاوشهههێوه‌ی‌هههه‌بهههۆ‌نمونهههه‌‌هههه‌گهههه‌لی نه ێهسهههه دێرینهههه‌‌و وه توانیوه‌لههه‌‌ئیسالمیشههدا‌شههتێك‌بههۆ‌خههۆی‌بێچڕێ ه و‌ێێبههازێكی‌تایبههه‌ت‌لههه‌‌ئیسههالم‌بههۆ‌خههۆی‌جیهها‌بكاتههه ناوه..لههه‌‌هههه‌مان‌كاتیشههدا‌نههه ئهرمههه‌نیی‌بههۆ‌خههۆی‌بنیههات‌نههه بههوه‌بههۆ یهههكی‌پێویسهه بنچینه بنهههما‌و ئایینهكانههدا چهههرخی‌زێڕینههی ردهمانی‌كههۆن‌و سههه لههه وه ئههه كههه وهیی ، نهتههه ندییهههكی‌كولتههوری‌و تایبه تمه بنهههمای ببێتههه كههه تههه وه‌ببێ ئههه ههههتا وه بكاتههه وه‌بنێهه یههان‌جیهها پێكههه كهههالمی‌و‌فیقهیههی‌ئیسههالمی‌بههۆ‌خههۆی یتوانیوه‌ێێبههازێكی وهیی.كههورد نههه تههه نه ربهخۆیی‌كولتههوری‌و‌سیاسههی‌و سههه ئایینههه ێێگهههی‌كلێسهها‌و لههه ناوهێاسهه خۆرههههاڵتی ییهههكانی‌تههری وه ته نه مینههه كه وهكههو‌چههۆن وهیی‌ێون‌و‌جیهها ، تههه نه ربهخۆیی‌سیاسههی‌و‌كیههانێكی سههه یهههك‌بههۆ بنچینه وهكهههو‌زۆرینهههه‌‌شهههوێن‌ێێبهههازی وه وه‌و‌كولتهههور‌و‌زمهههانی‌خۆیشهههیان‌پاراسهههتوه.بهههه‌اڵم‌كهههورد‌لهههه‌‌ئیسالمیشهههدا‌لهههه‌‌الیهههه‌نی‌ێێبهههازی‌فیقهیهههه ماونهتهههه وه تیهكانیانهههه تایبه بایهههخی‌ئههایینیی كههه‌دوپههاتی یههه كه ره بگه ره عه ئیسههالمیه ئاێاسههته كهری سههته رجه به یههه‌و كه بیه ره عه كۆمهههێگا زۆرینهههی كهههدا‌ێێبههازی ناوچه لههه كههه وتوه كههه (شههافیعی) كهالمییشهههدا‌زۆرینهههه‌ی‌كهههورد‌شهههوێن وه..لهههه‌‌ێێبهههازی دهكاتهههه رهب/قهههوێه‌یش بیهكهههه‌ی‌قورئهههان)و‌خیالفهههه‌تی‌عهههه ره عه دهقهههه‌‌هههه‌تهههه‌نها‌هههه رهبی(و‌پیرۆزیهههی زمهههانی‌عهههه قیهههده)ی عه وهی( دامهزراندنهههه هههههر جهوههههه‌ردا لهههه عهقاڵنیهههه‌تێكی‌شهههكڵی‌بهههه‌اڵم بهههه وه دهێازێنێتهههه رچهنهههد‌خهههۆی هه ێێبازێكهههه وتوه،كهههه كهههه ئهشهههعه‌ری) ێێبهههازی( عهقیهههده‌ی‌زۆرینهههه‌ی‌ئهههه‌هلی‌سهههوننه‌ی كهالمیهههه‌‌لهههه‌‌قۆناغێكهههدا وه،لهههه‌‌ههههه‌مان‌كاتیشهههدا‌ئهههه‌م‌ێێبهههازه عهقاڵنیهههه نیمچه ێگهسهههازی‌و‌پاسهههاوی به سهههوننیه‌‌بهههه‌‌دیباجهههه‌‌و زۆرینهههه تهههه‌پاشهههكۆی بوه وه‌كهههورد المیهههه كه الیههههنی‌ێێبهههازی‌فیقههههی‌و‌ێێبهههازی لهههه‌ههههه‌ردو واتهههه ئهمهههه‌ش بهههوه . كۆمههههێگا‌ئیسهههالمیه‌كانی‌تهههر رهبی‌و عهههه كۆمهههه‌ێگای وروبهههری، ده گهههالنی تههه‌پاشههكۆی بوه ههههر وایهتیی‌ئیسالمیشههدا پێشههه ئیسههالمهتی‌و لههه یه‌كههورد شههێوه بهههم رهبی‌ههه‌ئیسههالمی . عههه كۆمهههێگای تایبهههتی به كه‌و ئیسههالمیه له‌ێێبازی‌ئایینی‌و ربهخۆیی سه نهبونی بوه .. كاریگهریی‌زۆر مهش ئه كه وه‌بنێ ، پێكه خۆییهك‌بۆ‌خۆی ربه سه نیوه نهتوا له‌ئیسالمیشدا ههتا ئیتر
رهی11: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 11
وایهتی‌و كۆمهێگهههه‌ی‌كهههورده‌واری‌سهههه‌ر‌بهههه‌‌پێشهههه وه،كهههاتێكیش‌پیهههاوانی‌ئهههایینیی كهوێتهههه ده ربهخۆیی‌كولتهههوری‌و‌سیاسهههیی‌لههههێ وایهتیی‌ئایینیهههدا نهههه‌بونی‌سهههه پێشهههه بارودۆخهه بهه بارهت سهه فهتواكانیشهیان سیاسهیهكانیان‌و نگریهه الیه سههر له دهبێه مسهۆگهری كاریگههریی مهه ئه كهه نیهه گهلێكی‌تر‌بن گومهانی‌تێهدا سهاڵتێكی‌ئایینیی ده نوسسازهكانیش.. بڕیاره چاره سیاسیهكان‌و یههكی وه درێژبونه كهه كهردوه ، پهیهدا بهرهوی لهه‌كوردسهتاندا تههوژمێكی‌ئیسهالمی ئێسهته یهه ، هه له‌مێژوی‌ئیسالمیی‌ێابردودا ێیشهی ێهگ‌و كه گشتیه ته حاێه ئهم سهرباری ئیسهالمیهی وژمهه ته ئههم لههناو تایبههتی به ئیسهالمیه . رهبی‌هه عهه كۆمههێگای تهوژم‌و‌بزاڤ‌و‌گروپی‌ئهایینی‌هه‌ئیسهالمیی كۆمهێێك تهنزیمیی زههبی‌و‌سیاسی‌و مه ئایینی‌و رهكانی‌تهر بهه الیههن‌و لهه مانه‌زۆر‌زیهاتر ئه جیهادیه . لهفی سه لهفی‌و سه رهبی‌ه‌ئیسالمیی عه تهوژمێكی وهكو‌كۆپیكردنی رهی‌هكی به الیهن‌و چهند كوردستاندا‌باێێكی‌یان كێشهه‌كولتهوری‌و كێشمه وه،و‌زیهاتر‌ئهاێۆزی‌و‌گیروگرفه و ئیسهالمه تههكانی ێواێه وهو گێڕانهه دهق‌و بهه دهگهرن دهسه رهبی‌هه‌ئیسهالمی،و‌زیهاتر عه مهكن‌بۆ‌كولتوری ئه به ملمالنێ‌و‌جیاوازی بهێونی ناكۆكیهكانیاندا ملمالنێ‌و‌جیاوازی‌و له یهك شێوه به كۆمهێگای‌كوردی . وه‌بۆ‌كوردستان‌و گوازنه ده رهبی‌ه‌ئیسالمی عه كۆمهێگای سیاسیهكانی‌ناو ئههو دیارهكهانی به‌هێما ێاستهوخۆیان یوهندیی‌ماددی‌و‌ێۆحیی په مانهی‌كوردستان ئه وه،و‌زۆر‌جاریش بینیته ده سهعودی فیهتی له سه جیاوازهكانی باێه ناكۆكیهكانی‌ناو و ههمو به یه هه وهی درێژبونه لێرهش‌لق‌و دهێێن ، پێ لیهكان)یان دخه مه كه( یه هه لهفیی‌سوێتانی سه عودییه‌باێێكی له سه یه : هه وه عودیه سه فیهتی له سه جیاوازانهی باێه وهی درێژبونهه لێهرهش عودیه ، سه چهكدار‌و‌تێرۆریستی‌ئۆپۆزیسیۆنی تهوژمێكی كه یه هه لهفیی‌جیهادی سه عودییه‌باێێكی له سه وه . كانیه قلیدیه خدانه ته بایه پابهندبون‌و سهیید قوتابوانهی‌فیكریی( له كردوه‌و كه‌ئینشیقاقیان سوێتانیه فیه له سه باێه له كه یه هه تهوژمی‌ێابون(صحوة) عودیه سه له كانیهو‌ه ، ترسیه مه كێشه‌و ههمو به یه هه وهكهو‌باكگراونهد‌و ئاێاسهتهكانی‌ئیسهالمی‌سیاسهیی‌كوردیهدا ههمو‌باڵ‌و له وژمه ته ئهم لێرهش كهیشن ، جیهادیه باێه كهمی یه ێهێنهر‌و‌مامۆستای هه قوطب)دا‌گۆش‌بون‌و یه وه ئه خولیایهكیان وداسهر‌و سه بایهخدان‌و ههمو گهرنا ئه كوردیه ، ێۆژانهیان تهنها‌زمانی كهین ده ههس وه.ئیتر كانیه ئاێۆزه بنهما گوته‌و ههمو به وایه ژێرخانی‌فیكری یه. هه لهفی‌جیهادی سه لهفی‌و سه رهبی‌ه‌ئیسالمیی عه گروپگهلی كهسان‌و كه‌الی بهشێكی كه رمه[ گه رهب ناعه گهالنی‌ناموسوێمان‌و نهكانی سه ێه نگه ئاهه جهژن‌و تهكفیركردنی حهرامكردن‌و دژایهتیكردن‌و تهوژمی عودییه له سه دهبینین بۆیه‌كاتێك ههر سیاسههتی وه‌بهۆ ێێتهه گه ده عودییه ههابیههكانی سهه ئامانجهه‌الی وه سهته‌و به مه كهه‌زیهاتر نههورۆز جههژنی حههرامكردنی دژایههتیكردن‌و بهه بارهت سهه وگوێیه گه رم ئهم زۆری دادهنهرێن، مهجوسهی‌هه‌شهیعی" جهمی‌ه عه ههژمونی‌ئێرانی" مهترسیی رچاوهی سه سیاسهتی‌ئێران‌و به‌پاشكۆی كه كه دورگه نیمچه خۆرههاڵتی شیعهكانی دوژمنایهتیی‌ئێران‌و بهه‌پێتهڕۆڵ‌نیشهتمانی مهنهد وێه ده خۆرهههاڵتی ناوچههی كهه تایبههتی به سیاسیه ، وه شه وانه ئه لهپێش زههبی‌و مه وهیی‌و‌كولتوری‌و‌ئایینی‌و ته نه جهنگێكی كه نگه جه یانی لهفی‌و سهه وژمهه ته بهه سههر وانههی ئه تایبههتی به ئیسهالمیهكان ، لهه بهشهێك یهش‌بینیمان‌چۆن ماوه ئهم شێوه ههمان به ههمان‌كاتدا‌و له یه] شیعه یهكی زۆرینه دێرینهی وهو مانهه تیه‌هێمهای‌بهون‌و كردویه كه كورده وهیی ته نه جهژنێكی تاكه كه نهورۆز جهژنی غهكردن‌و‌كوفراندنی ده قه دژایهتیكردن‌و ههوێیان‌دا‌بۆ كهن ، جیهادیه لهفی‌ه سه له عودییه له سه مۆدێلكۆنانهی فهتوا ئهو‌گوتار‌و‌با و‌خوا و ههمان داویانه . ستهمكاران داگیركهران‌و ناوبردنهی ههوێی له ستهم‌و ههمو ئهو سهرباری وهی‌خۆی ژیانه ههنهدێك الیههن له وه ، كرانهه دوبهاره نهورۆز‌كۆپی‌كهران‌و سهر له لێرهش ههن گهالنی‌ناموسوێمان) ژنهكانی جه واته( سهر(أعیاد‌الكفار) له ههابیهكاندا كۆێه وه ناوهند‌و نهورۆز‌كرد. جهژنی رستانهیان‌بۆ جهژنێكی‌ئایینیی‌نائیسالمیی بتێه كهن،و‌حسابی جیهادیه فیه له سه كهیان فیه له سه وژمه ته به سهر كه وه ئایینیه كهسێتیی مانه: له وه ، هێننه ده كۆمهێێك‌بڕوبیانوش ئینجا نیهه، شههرعی جههژنێكی باشه! ئاسانه : مهش‌زۆر ئه چارهی كه سهردا‌ببڕدرێ ! به شهرعیی(عید)ی زاراوهی كه‌ناكرێ ههبو كه ژنه جه گهڵ له وهیان ئه كێشهی گهلێكیان ٭ مهه‌یهادی ئه تێكههڵ‌بكرێه و‌بوترێه گههڵ‌ئیسهالم له نهورۆز جهژنی ناشمانهوێ جهژنێكی‌ئایینی‌بێ . نایشمانهوێ ههر لمانییه ، وهیی عه ته نه جهژنێكی‌سروشتیی‌دنیایی زاراوهی(عید) به ناشمانهوێ گونجێنراوه. گهڵ‌ئیسالمدا له كه ژنه جه شێوازانه بهم یعه وهكو‌الی‌ش خواوه ، الیهن له ره وه بونه عهلی‌یان‌یادی‌دروستكردنی لهدایكبونی‌ئیمام وه. بكاته ههموان‌كۆ عهلمانی‌بێ ، وهیی ته نه جهژنێكی‌سروشتیی‌دنیایی مانهوێ ده ئێمه ئاماژهی‌بۆ‌بكرێ . شهرعیی‌ئیسالمی ی ێهمههه‌زان‌و‌قوربههانن،جهههژنێكی كهه ههیههه نیهه‌بڵههێن:گههه‌لی‌كههوردی‌موسهوێمان،دو‌جههه‌ژنی‌ئههایینیی وهو(تههه‌نظیر)یههان وهنههده‌‌توانهای‌بیركردنههه ئه یهانی‌ئههه‌و‌ئیسههالمیانه ورۆزه.. نه كه یه هه وهییشی ته نه پێگهی‌مێژویی‌و‌جیۆگرافیایی‌و‌مرۆیی وهی بیركردنه بهێكو وه ، نه ناكه وه‌بیر خۆیانه پێگهی‌مێژویی‌و‌جیۆگرافیایی‌و‌مرۆیی له‌شوێن‌و مانه‌خۆیان ئه وهی ئه بهر له بۆچی؟ دهبهن شهكه شاگه وههههابی رهبی‌هه‌ئیسهالمی‌هه عهه سهێتییهكی سههندكردنی كه په زكیهه‌و ته بهه وتهن ، شهوێنكه تهنها مانه ئه ئێره . وه‌بۆ گوازنه ده ێگایهكی‌تر كۆمه گهلێكی‌تر‌و كهی‌خۆیان‌بن. له گه سهندكردنی په بدهن‌جێی ههوڵ وهی ئه لهبریی
رهی12: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 12
دهێێم: وه بدۆزنه لهێ نیه‌بڕوبیانوی‌ئایینیی حهقیان ئیسالمیهكان بۆیهش ههر نهك‌ئایینی،و ییه وه ته نه جهژنێكی نهورۆز دهێێم كه ستهم مهب‌ه ئهو وهی ێونكردنه بۆ‌زیاتر شێوه‌باسهیان یهك به یه‌و‌ناكرێ هه تمهندیی‌خۆی تایبه كهیان یه ههر كه دهگێڕدرێ ، ئاههنگی‌بۆ ێادهگیرێ و نهورۆز‌زیندو شێوه سێ به یه،یان هه سێ‌جۆری نهورۆز ، یهك‌حسابیان‌بۆ‌بكرێ لهێ‌بكرێ و وانهش: ئه چهنهد بهه ئایینیهه‌و جههژنێكی وانهه له بههێكو‌زیهاتر نیهه ، وهی‌سروش )و‌كولتوری ژیانه بههار‌و جهژنێكی‌سروشتی( تهنها شتیهكان رده زه نهورۆزی ردهشتی : زه نهورۆزی -0 ئههو شههوانی‌پهێش لهه وایهه ردهشتی‌بڕوای زه باوهێداری دهدرێن..و ئهنجام ردهشتی زه رپهرشتی‌و‌پیرۆزكردنی‌پیاوانی‌ئایینیی سه به كه وه كرێته ده سروتێكی‌ئایینی‌زیندو ئاهههنگ‌و پهرسهتش‌و بهشداریی دێنهوە‌بۆ‌میوانیی‌زیندوەکان‌و وانهکان‌یاخود‌گیانی‌مردوەکان ، پاسه یانه واته‌گ ههر"ەکان] ، رەڤه فه ههکان[یاخود ": فرەڤهشی" ژنهدا" جه ئاریهکانهدا.. له‌کولتوری یه هه وێیشهی‌کۆنی ێەگ مهش ئه که دەبێته‌یادی‌گیانی‌مردوان نهورۆز شهوانی‌پێش ههی ئاههنگی(فرەوەردیگان) ئهم شێوەیه بهم خۆشیهکانیان ، یشه. لهدایکبونی"زەردەش " نهورۆز‌یادی جهژنی یه‌که هه بڕوایهش ئهو زەردەشتیهکاندا لهناو ئهوەی ته،وەکو بابه لهم باوهێی‌ئایینیی كۆمهێێك گهڵ له بهه نتره‌و سهه ێه مههیان ئه دهر،حهاجی‌فیهروز ..)... بهه سیازده ممهی‌سورى، چوارشه ههف سین،و بابهتی( له یه كۆنینه ونهریتی داب كۆمهێێك نهورۆزی‌ئێرانی‌ه‌فارسی : - 2 وه.. ته كردوه خستوه‌یان‌كاڵ پشتگوێ مانهی له گهلێك بهاڵم‌كورد داپچڕاوه ، كه هه ردهشتی) زه وێیشه‌ئایینی( گ ێه له كهمتر لكاوتره‌و وه كه نه سه ێه ئێرانیه كولتوره ێێگهی له كه كهی هێماییه نه الیه گهڵ‌سروش ، له نگیه هاوئاهه وهی‌سروش و ژیانه بههار‌و كه كهی سروشتیه نه الیه یه : هه الیهنی نهورۆز‌الی‌كورد‌دو نهورۆزی‌كوردی : -3 جههژنێكی‌نیشهتمانی‌و تهه بوه كهه ژنه جه بۆیهه هههر گرتهوه .. لهه‌خهۆ سهتهمكاردا سههر‌داگیركه‌هری به ێاپههێینی وه‌هێمهای‌شۆێشهگێڕی‌و ئاسهنگهر)ه كاوهی چیرۆكی(زوحاك‌و وهكهو وه تهه نه گههڵ له سروشهتیهكانی‌كهورد ، قههاڵ واتهه تایبههتی‌چیاكهانی‌كهورد به سهته یوه په وه پێیهه میشهه هه كهه‌مرۆڤهی‌كهورد كهی سروشهتیه به‌مانها وهیی،نیشتمان ته نه یه‌بۆ وه كۆبونه وه كه الیه له كه له‌سروشتدا) وه كۆبونه بابهتی( له چهند‌شتێكن سروتهكانی بۆیه ههر بوه . ستهمكاریدا شهی‌داگیركاری‌و ێه هه لهژێر میشه هه كه یهك وه ته نه وه ئاگركردنهه گههڵ( له وه ، ژیێتهه ده كهه‌جهارێكی‌تهر سروشهتهی ئهو گهڵ‌سروش ، له وئاههنگبون له‌ها جۆرێكه وه تریشه الیهكی له وهو ته نه كۆمهڵ‌و وهكو به‌خود ههستكردن بهه یه سههرما‌و‌سهۆێ‌ه بهزانهدنی‌هێهزی وه‌هێمای تریشه الیهكی له وهی‌كوردن ، مانه چونكه‌چیاكان‌هێمای وه مانه هێمایه‌بۆ وه كه الیه له كه رزاییهكان) به سهر‌چیاكان‌و له لهه یهه وه بیركردنه ئههم كهه به‌هێزی‌چاك‌دانهراون( دانراوه‌و‌ئاگر‌و‌ێوناكییش به‌هێزێكی‌خرا (خراپی‌سروشتی) سۆێه سهرما‌و كولتورهدا لهو میشه هه كه هێزی‌ئاگر ، جههژنێكی‌ئهایینی وهكهو ییهه ، وه ته نه جههژنێكی كهه‌زیهاتر ژنه جه بۆیهه سههنێ ) . ده گههالنی‌كوێستاننشهیندا‌تهاو لهه‌كولتهوری بههاڵم‌زیهاتر یه ، هه كولتورهكانی‌تریشدا ههمو كردوه. كولتوریهكانیشی‌ون ندیه تمه تایبه ونهری و داب له گهلێك ههتاكو وهیی ، ته نه عهلمانیی جهژنێكی ته كراوه وه،و ته ماوه نه ناكههین‌بهۆ شهه بانگه ئێمهه وه . لمانیه عه نوێ‌و‌دنیایی‌و بهرگی به وهیی‌و‌كولتوری ته نه بابهتی دهكرێن‌بۆ مه رجه ته كۆنهكان لتوریه ته‌ئایینی‌و‌كو بابه میشهش هه ئینجا به شداره ، به ههمو‌كورد‌تێیدا كه وهیی ته نه جهژنێكی وهكو عهلمانی نهورۆزێكی كهین‌بۆ ده شه بانگه بهێكو ردهشتی ، زه بیروباوهێی گهڵ له به‌جۆشدانی نهورۆزێكی‌ئایینی‌و وه. سیحیه مه ردهشتی‌و زه موسوێمان‌و‌ئێزدی‌و نیهههه كههههدا‌و‌جهههه‌ژنی‌كهههورد ناوچه گهلهههه‌‌لهههه كۆمههههێێك جههههژنی‌فارسهههه"،یهههان"جهههه‌ژنی جههههژنی‌كهههورد‌نیهههه ، ژنهكهههه جه كهههه‌گوایهههه" وهیهههه ئه *بیانویهههه‌كی‌تریهههان نیمچهجیهانیهههه‌‌و وهی‌سروشههه و‌سهههه‌ری‌سهههاێی‌سروشهههتی،كهههه‌‌جهههه‌ژنێكی یهكهههه‌‌لهههه(جهههه‌ژنی‌بهههه‌هار)و‌ژیانهههه نمونه دهزانهههین‌كهههه‌‌نهههه‌ورۆز وه بهتایبهههه‌تی"..ئێمهههه‌ش‌ئهههه گهههالنی ههههمو بههههاری جهههژنی وه نهههورۆز)ه بههه‌نههاوی( هاره بههه جهههژنی ئهههم یههه.و هه كهشههدا ناوچه نهكانی سههه ێه شارسههتانێتیه لههه وێیشهههی‌كۆنیشههی ێه گ پێشههینه‌و ناوچانهههی ههههمو‌ئههه‌و دهربڕینێكههی‌تههر‌گههه‌النی زمانههه‌ئێرانیههه‌كان)،یههان‌بههه دهوترێ ه ( دهئههاخێون‌كههه‌‌پێیههان زمانههه كۆمهێههه بهههو گهالنههه‌ی ئهههو ئێرانیزمانههه،ههههمو ێاسههته‌كهههه مههه ئه جهههژنێكی‌كولتورییههان . تههه بوه ئازهریهههه‌كانی‌دراوسههێیی‌كههورد‌و‌فارسههیش ههههتاكو‌الی امهنشههی‌بههون . ههخ ئیالهههتی‌ئیمێراتههۆرێتیی لههه‌كههاتی‌خۆیههدا بهههاڵم‌كههوردیش‌بههه‌‌مههافی دابونههه‌ریتی‌كۆنینههه‌یان ، بهشههێكه‌‌لههه‌‌كولتههور‌و ژنههه‌و جه ناوچهكههه‌دا ههنههدێكی‌تههریش‌لههه گهههالنی‌ئێرانیزمههان‌و جههه‌ژنی‌نههه‌ورۆز‌الی‌هههه‌مو وهیی‌بههۆ‌خههۆی،هههیچ‌گههه‌لێكی‌تههر نهتههه جهههژنی جهههژنی‌نههه‌ورۆز‌بكاتههه وهكههو‌كههورد نیههه دهتههوانین‌بڵێههین‌هههیچ‌گههه‌لێكی‌ئێرانیزمههان بهههێكو بهشههداره ، وه‌تێیههدا واوه تههه ژنهههدا‌خههۆی جه ئهههم وهی زیندوكردنههه لهههپێناوی وهكههو‌کههورد نیههه گهههلێك سههته‌كردبێهه ..هههیچ رجه به ژنهههدا جه لهههو وهی‌خههۆی ژیانههه وهو مانههه وهیی‌و تههه نه نیههه‌بههونی جهههژنێكی نهههورۆز جهههژنی شههتیهكان رده زه گهههر‌الی ئه تیههه .. تایبه ونهههریتێكی داب نهههورۆزی‌كههوردی جهههژنی وه ئههه بهههر له توشههی‌ئههازار‌و‌كوشههتار‌و‌قوربانیههدان‌بكههات .. دابونهههه‌ریتی‌میللهههی‌بێههه ئهگهههه‌ر‌الی‌فهههار و‌گهههه‌النی‌تهههر‌جهههه‌ژنی‌نهههه‌ورۆز‌جهههه‌ژنێكی‌سروشهههتی‌و‌كولتهههوری‌و‌كۆمهههه‌ێێك ئهههایینی‌و‌كۆمهههه‌ێێك‌سهههروتی‌ئهههایینی‌بێههه ، له كردوه،زمانی‌حاێی‌كورد سته رجه به وهی‌خۆیی‌تێدا مانه بنچینه‌و‌بون‌و كه‌كورد‌ێابردو‌و ییه وه ته نه جهژنێكی نهورۆز جهژنی ئهوا‌الی‌كورد
رهی13: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 13
وه مههه كه ده سهههر‌پشههتی‌چیاكههانم‌ئههاگر له دراوه هێشههتا‌مههاوم‌و كههه گهههزی‌و‌كولتوریهه‌ه ێه ههههوێی‌پاكتههاوی ههههمو ئهههو گهههڵ له دهێێهه : ژنهههدا جه ئهههم وهی زیندوكردنههه ساێهم. ههزاران نهریتی وهكو جههژنی تانه‌ل‌ه نمونه:تالیق‌و دههێنن،بۆ بهكار بابهتیش تازه ێواێهت‌زانستی‌و به یه‌بڕوبیانوی هه بهاڵم‌جاری‌وا ههندێك‌بڕوبیانوی‌ئایینی‌بون ، وانهی‌ێابوردن ئه * وهیههه‌‌كههه‌‌زۆر‌جههار‌بههه‌‌نههاوی‌زانس ه و ئه وهی‌جێههی‌داخههه ههیههه‌‌و‌بههاوه،ئههه دهمێكههه بابهتههه‌ش بهرئاگردانههه!لهههم ئهفسههانه‌‌و‌چیرۆكههی بنچینهكههه‌ی وهی دهن‌بههه ده نهههورۆز ره دیهاره:پاێنههه بههێونی رهكههه پاێنه بههاڵم دهكرێه . كههی‌بێبایههه‌خ كولتوریه بنچینهه نههورۆز‌و‌هێمهها‌و جههژنی یه بههو‌شههێوه وه ههه چههرخی‌ئینتههه‌رنێ !) ئههكادێمیاییبون‌و( بێته داوه ههوێی وه،یان ته ماوه سهنی‌و‌سافی ێه به خهیاێی یهكی پرۆژه وهكو كهیان یه ، جیهادیه لهفی‌ه سه فیه‌یاخود له سه ئیسالمیه وژمه ته ئهو تایبهتی به یه ، كه ئایینیه یهكی‌نادیار. واده نهكانی‌بۆ سه ێه بنهما له ههندێك ێێهساردنی هه به گونجاندوه وه‌خۆی ببێته وهی‌جێی ئه ێادهی وه‌و‌تا ته سیاسه گۆێهپانی نههك‌بهۆ‌دروسهتكردنی مههش ئه یه ، فسهانه ئه ئاسهنگهر) كهاوهی ییه‌یهان‌چیرۆكهی(زوحهاك‌و فسهانه ئه سهێتییهكی كهه‌زوحهاك كه كههن ده وه ئهه یهه‌یهان‌باسهی وه ئه تهه بابه لهم وه ئه نیه ، نهورۆز جهژنی سهنی ێه بنچینهیی‌و فسانهی ئه كاوه‌و‌زوحاك فسانهی ئه ههمو‌شتێك بهاڵم‌پێش كه . ژنه جه بێبایهخكردنی بهێكو‌بۆ هۆشیارییهكی‌زانستی‌گشتگیر دراوه.دوای داگیركههردا)جهۆش سههر به ێاپههێین كهدا(شۆێشهگێڕی‌و ژنه جه فهی لسه فه گهڵ له ته‌واقیعێكی‌كولتوری،و بوه یه وه ئه بهاڵم‌گرنگ كایه ، ته شتێكه‌دواتر‌هاتو‌ه بهسهتێك مه مههغزا‌و وهش ئه یه،دوای هه وه پشته له جۆره‌واقیعێكی كهی زمانه‌هێمایی‌ه گهرنا ئه ناواقیعیه ، كهی ته ێواێه وهكو فسانهش ئه گرنگه ، كه چیرۆكه مهغزای وهش ئه وهی‌داهاتو. نه كهی‌بۆ قینه ێاسته كردهیی‌و بهها یه مه ئه كه یه هه فسانهدا ئه وهی زیندوكردنه وهو گێڕانه له ژنهه جه نههبێ ،یهان فسهانهیی ئه فسهانه‌و‌چیرۆكێكهی ئه بهه‌ههیچ باوهێیهان وهی‌خۆیهان ئهه وهكهو كههن ده فسهانهیی ئه فسهانه‌و‌چیرۆكهی ئه لهه به‌جۆرێك‌بها مانه ئه ئینجا بێ‌گومان چیه؟ له‌ئیسالمدا جهژنی‌قوربان) نمونه:چیرۆك‌و‌باكگراوندی( كهین:بۆ ده نهبێ !پرسیار فسانهیی)یان ئه بنچینهی‌ئایینی( ئایینیهكانی‌خۆیان‌باكگراوند‌و فسهانهیی‌یهان ئه تههنها‌چیرۆكێكهی ربهخۆ سهه تهوێژهری گههرنا‌الی ئه واقیعیهه باوهێداران‌چیرۆكێكی كه‌الی كهی) كوێه به ئایینیه(قوربانیكردنی‌ئیبراهیم تهنها‌چیرۆكێكی بهرات)بڵێین. ئایینیهكانی(ئیسڕا‌و‌میعرا )و( نگه ئاهه ربارهی ده دهتوانین ههمان‌شتیش میللیه . فسانهیی ئه وایه بكهین بڕوام ێه مامه كولتوریهكان بونه ریتهكان‌و ونه داب گهڵ له ییه خنه ێه شێوه بهو گهر ئه ییه‌بێێوین . خنه ێه شێوه بهو ونهریتی‌كولتوری داب بههای نیه مهر ئینجا كههم) یه خاوهنهدارێتیی مههرجی(مێژوییبهون)و( كههمان،ئیتهر كولتوره لهه شهێكه به چونكهه بكههین، لههێ لهێ‌بكهات‌حاشهایان مهش‌نابێ وامان ئه وه! نامێنێته بهساغی هیچی بورێته‌كار. كولتوریانهدا‌بكرێ ته بابه ئهم گهڵ له نیه مهرجێك كههی‌قیهددی خاچه بهه كهه‌ناسهراوە تهقلیدیی‌سهور وێنهی‌خاچێكی له بریتیه ونهری داب بهپێی ئااڵیه ئهو وه : ته هێناوه یهكگرتو) به‌ئااڵی(شانشیی نمونهم میشه هه من هههتا چهوه‌بهۆ‌ئورۆپها گوایهه بریتانیایهه‌و پهارێزهر‌و‌تكاكهاری سههین جهۆر گوایه كه یهی كۆنینه بریتانیاییه ریته ونه داب ئهو بهپێی مهش ئه سهین جۆر ) . جێرجی ( وه ئهه ئێسهته ههمو‌تاكێكی‌ئینگلیز نگه ێه له‌كاتێكدا زراندوه! لهێ دامه مهسیحیی كهم‌كلێسای یه كوشتوه‌و‌ئینجا یهی ناوچه ئهو ئهژدیها(!)كانی وێ له ته‌بریتانیا‌و یشتوه گه یشتبێته‌بریتانیا‌و‌كلێسای وه گه ئه نههێشتبێ چ‌جای جێ به ههر‌سوریای نگه ێه قیددیسهكانی‌كلێسای‌سوریایی‌ه له بوه یهكێك كه سهین جۆر )ه له‌واقیعدا( كه بزانێ كه سێتیه كه مادهم ناكهن‌و‌ناێێن ئااڵیه لهو سێتیه‌و كه لهو بریتانیاییهكان‌حاشا وهشدا ئه گهڵ له بهاڵم سیحیهتدا . مه له‌جیهانی دامهزراندبێ و‌تكاكاری‌بریتانیا‌بێ لهێ كهسهێتیی‌كولتهوریی‌نهاو ههندێك له ریكه‌كورد‌حاشا خه یه هه وهكو‌چۆن‌جاری‌وا بكهین .. لهێ ببهین‌و‌حاشای ئێمهش‌الی ییه با فسانه ئه نیه‌و كه‌مێژویی وباسه نگ ده و كهاوه‌فهار دهێهێن بهه‌الفهی‌زانهایی نههزانی‌یهان به ههندێك وهكو‌چۆن تره( گهلێكی گوایه‌هی وهی ئه به‌بیانوی نیه!یان وهی‌مێژویی ئه به‌بیانوی دهكات ، كولتوری‌خۆی بوه!). سێتیه كه لهو شێكه به له ، گه ئهو له‌كولتوری شێكه به دایه وه له هاكهی به بهێكو كۆنینه‌بێ ، سهن‌و ێه كه‌مێژویی‌بێ یان‌زۆر نیه وه ئه ریتانه ونه داب ئهم بههای بۆیه ههر ئێمهه. له‌كولتهوری شێكه به یه وه ئه كهم یه پلهی به بهس مه یه ئێمه جهژنی نهورۆز دهێێین : ئێمه بۆیشه‌كاتێك ههر پێوه‌بگیرێ . دهستی دهبێ وهو ته ماوه كه كولتوریهی وایهه چونكه‌مانهای وه ، ئایینیه وژمه ته ئهو ئێمه‌و خاته‌نێوان ده نامۆییهك ێاستهوخۆ‌بۆشایی‌و مه ئه ئێمه یه‌بۆ‌شتێكی‌كولتوری تهوژمێكی‌ئایینی‌ێێزی‌ن ئینجا‌كاتێكیش له وهیی ، ته نێونه كرێته‌ئایینی‌جیهانی‌و ده تاپهرستی یهك كه‌ئایینی وه‌دێ وه له یه كێشه ئهم لهناوی‌ببات . وایه ێه نیه‌و‌پێی وه ئێمه كهسێتیی‌كولتوریی خهمی‌كولتور‌و به لهفی سه لهفی‌و سه له‌كاتێكدا‌بابای‌ئیسالمی بۆیه وه . كه یه وه ته نه گهلێك‌یاخود به ته تایبه ییه‌و ناوچه وهیی‌و ته نه ههر‌ئایین/كولتورێكی‌تر وهكو لهێاستیدا كاتێكدا رهب‌و عه به‌كولتوری خزمهت ههمان‌كاتدا له دهكات،نازانێ كهی ئایینه به خزمهتێك گهالنی‌تر كولتوریهكانی وهیی‌و ته نه ژنه جه له به‌نكولیكردن دهزانێ جیهادی،وا كهی‌خۆی. له گه وهیی ته نه ناسنامهی له‌كولتور‌و دهدات دهكات،و‌زیان رهب عه وهیی ته نه ناسنامهی پێ نهورۆزی وهكو وهیی ته نه جهژنێكی ندییهكی‌كولتوری‌و تمه تایبه وهو نه بكه له‌كورد‌جیا نهورۆز دهن ده ههوڵ رهبیدا عه لهپێناوی‌كولتوری وانهی به دهم ده مژده وه لێره من
رهی14: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 14
ێگههی‌كهورد‌هۆشهیاریی كۆمه هههتا‌بێه تهاك‌و چونكه دهبێ . كهیان‌كورت ئاێاسته تهوژم‌و مهنی ته له‌كورددا‌نابێ و كه‌داهاتویان وهی به مێ ده ده مژدهیان نهبینن ێهوا له‌كورددا‌الواز وهییش ته نه پاێنهری دهناسێ .ئینجا دهبێ و‌زیاتر‌خۆی زیاتر نیه. ---------------------------------
كههردوه‌الوازیشهههی‌بكهههات یهكی‌تهههری‌ێۆشههنبیریی‌كهههوردی،كهههه‌‌وای ئینجهها‌كێشهههه نهههبونی ریتهكانیههدا ونه داب نهههورۆز‌و بههه رامبهههری‌گوتههاری‌ئیسههالمیی‌دژ به له نمونه:تا‌ئێستاش پێویستهكان.بۆ ته بابه رامبهر به ێونه یهكگرتوی دیدگایهكی ئهههكادێمیایی‌نیهههه وهی بههه‌لێكۆێینهههه پشتبهسهههتو یهههكگرتو‌و‌ێون‌و دیدگایهههكی ئاسهنگهر. كهاوهی فسهانهی‌زوحهاك‌و ئه نههورۆز‌و جههژنی تههكانی : بابه رامبهر به بێبنههما‌و رهو مه یروسهه وهی سه لێكدانه وپهیداكردنی بره خساوه‌بۆ بهێكو‌بوار‌ێ‌ه كهی. ئهفسههانه كهی‌یههاخود‌چیههرۆك‌و فه فهلسههه ژنهكههه‌‌و جه دهربههاره‌ی نێگههتیڤ ، وهكهههو(كهههاوه‌ی‌ئاسهههنگه‌ر)و كهسهههێتییه‌كی‌كولتهههوریی‌جهههوانی بهههه‌ێكو‌زۆر‌جهههار وه لێكدانهه دهستی بنه‌قوربانیی ده ئهستیاگز) وهكو( ورهی گه سێتییهكی‌مێژویی كه ئهكادێمیایی عهقڵی به تانه‌ئاێۆزن‌و‌پێویستییان بابه ئهم له‌كاتێكدا دهن . ده بیروێاكهی‌خۆیان به برهو ئهكادێمیاشدا لهژێر‌باێی كه‌زۆر‌جار ههندێك و‌بیروێای‌ناقۆاڵی بكرێته ببهسرێ و پێ كه‌پشتی رههم‌دێ به وه نێكه الیه ههمو له پێگهیشتو ههتا‌دیدگا‌و‌تێڕوانینێكی یه هه وه‌و‌ێاپرسی ێاگۆێینه وه‌و‌ێاوێژ‌و لێكۆێینه وره‌و‌زۆرترین گه وهییشهدا‌گونجهاو‌بێه . ته نه ناسهنامهی‌كولتهوری‌و وهییه‌هكان‌و ته نه ئامانجه گهڵ له ئاسوده‌بكات‌و كه‌ویژدانی‌زانستی یهك شێوه به وهكان نه ردهی روه په ستهی ره كه مادده‌و دهم ده پهیمان وه لێره دهوێ .من وه‌و‌ێاوێژی ێاگۆێینه دهوێ و‌هاوكاری‌و وه‌و‌كاری‌زانستیی‌ورد‌و‌گشتگیری لێكۆێینه بهاڵم نیه ، كرده نه نهكراو‌و ستهم‌و ئه مهش‌شتێكی ئه بكهم. ركهدا لهو‌ئ‌ه بهشداری بهشی‌خۆم ممه.)٢١٠٢/٣/٢٩، دوشه ێەخنه"،ژمارە( ،)٧٩ ێوانگه‌و نامهی"چاودێر".پاشکۆی" فته هه (
ێێکهوتی23:ی‌مارچی2202 وێباڵگی‌نووسهر / رچاوه: سه
رهی15: الپه
لێوهی7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
ق‌نهقیب بدولواله عه
ێی‌شیرێنه هارت‌گه ردهش به سه و‌چیات‌ره نگینه ره وهه خاک گه وز‌و‌سووری‌شاخهکان داوێنی‌سه حهیران زاران‌دێی‌کردۆته هه لهکوردستانا ردهش هاری‌سه به ی‌له‌گش جیهانا وێنه به نێ‌یه دهم‌پرژێن ف‌له تاڤگهی‌شڵماش که بهاڵم‌دڵ‌بزوێن و‌تۆسنه تۆره فه ر‌دایه سه و‌له روونی‌ێێله ده فته ر‌دایه ده یی‌له دان‌گله سه وه‌و‌الپاڵ‌و‌سنوور پێوێ‌که ده فهرێکی‌دوور سه پێشی‌دایه له ی‌ئاوههێدێر راو‌و‌گرمه ی‌بهست هاژه شتی‌زهنوێر خشی‌به ده جوانی‌ده به
ن‌کهش رده رز‌و‌گه کێوی‌زمزیران‌به باوهش نی‌گرتووته دار‌و‌ده وه رشاخهکانی الن‌و‌سه کێو‌و‌ته ری‌بهیانی به ێاوچیه پڕ‌له له‌ناو‌کوردستان هۆمل‌شاخیکه ر‌له‌ئاسمان سه بااڵ‌بلنده زمی‌زهوی به نه هۆمل‌مل‌نادا ر‌ناکا‌نهوێ تایه سه تا‌هه هه
Page : 15
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48: رهی 16: الپه
ردهش نی‌جوانی‌بێورانی‌سه دیمه ههش ی‌به وێنه به تهو‌ه رازاوه کهی رچاوه سه به دووکانان‌خۆشه کهی ئاوه سرنج‌ێاکێشه‌ساردی ی‌ئاگری‌و‌قوێێهی‌کانیانی کڵێه اڵێهی‌جوانی وهه وشه نه بۆنی‌وه دهنگی‌جۆتیاری‌خاوین‌و‌دێێاک بۆ‌دێی‌خهمناک ره شادی‌هێنه ی‌مهێانی شمشاێی‌شوان‌و‌باره نگه‌بێریانی شه رهوتی هات‌و‌چوو‌و ێی‌مهستی په ئهو خاته مرۆڤ‌ده کا‌ههێوێس و‌هه‌ستی ناسکتر‌ده تریشقه‌و‌الفاوی‌باران وره هه رههم‌روخانی‌زستان به دێنێته رماو‌سار‌و‌سۆ،دهوری‌نامێنێ سه هاری‌شیرین‌دێ‌خۆی‌دهنوێنی به نگینه ردهش جوان‌و‌ێه هاری‌سه به بێبێنه انه ره‌کوردستان‌گی وه ردهش لهکوردستانا هاری‌سه به ی‌له‌گش جیهانا وێنه به نێ‌یه
Page : 16
رهی17: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 17
نهورۆز سهمبولی ژیانهوه
عارف‌نادری رچی گه ئه بووه . نهورۆز‌چی‌و‌چلۆن ندیی‌نێوان‌كوردو پێوه بنهمادا له كه‌ئاخۆ نیه وه باره لهو جیاوازهكان روانگه نهورۆزو دروستبوونی فهی لسه فه لێرهدا مژاری‌گرینگ‌بۆ‌من ئهو الی‌من له نهورۆز خی بایه بهاڵم دهوێ . خۆیی به تایبهت وهی خوێندنه تهو تایبه ندێكی هه ره له‌خویدا ، خۆی ندهش هه ره ئهو شهی هاوبه جێژنهی نههورۆز رچی گه ئه تی . گێڕاویه یه‌ی‌دواییشدا ده لهم‌دوو یگێڕێو ده ئێمه‌ی‌كورد ته‌بۆ تایبه بۆنه ئهم كه یه رۆێه وه كانیشهه كگرتووه وه یه ته نه گشهتیی كهۆێی الیههن لهه وه‌تۆمهارو الیهن"یۆنسكۆ" له نووكهش هه كانهو وه ته نه تان‌و له‌واڵ كۆمهێێك ناسراوه. رمی فه به یی" وه ته نێونه رۆژێكی وهكوو" بهه‌سروشه یهان پێوهندیهدار كی یهه بۆنه بۆتهه دیكهه كانی وه تهه نه یهه.بهۆ هه خهۆیی بهه تایبههت واتهای یه‌بۆ‌كورد بۆنه ئهم بهاڵم یشهتنی پێناسههو تێگه نههورۆز، نانهه‌ی الیه ئههم رگرتنی هه نهدوه بهه وێهڕای لهه‌حاێێكهدا‌كهورد مێژوویهی ، یادگهارێكی رههنگ‌یان فه وهو‌رابووندا. نه له‌پێناو‌ژیا یه یی وه ته نه سیاسی - رداشتێكی یه ، به بۆنه لهم كیی ره سه مای بنهه ئاخێزگههو كهه‌ن‌و ده پهیهدا تایبهه‌تو‌واتهادار كی یهه گرینگی بۆنهكان مبۆلهكان‌و سه كهین ، ده یهك وه ته نه له كاتێك‌با دینهامیزمێكی رۆێی‌كاتهالیزۆرو پارچه‌ی‌كوردستاندا ، سێ له النیكهم كه یه نه وهییا ته نه بۆنه لهو نهورۆز وهیین . ته نه خۆبوونی شایی به متمانه‌و پێكهاته‌و ئیراده، رۆنانی یی وه تهه نه ێی خودبهاوه وه دیكهه كی یه سۆنگه له یی‌و وه ته نه خودئاگایی خۆناسین‌و رێگاوه لهم ئهویترو گهڵ له وه‌ی‌خۆد جیاكردنه هۆكارێكه‌بۆ وه كه الیه له گێڕی . ده پێشوهر وه ته نه ئێستاكه‌بكات . ستی راده وه رابردووه له مێژوویی‌كورد ژێرخانی بێ‌و‌پاشوان‌و كولتووری‌كورددا سیاسی- بیاڤی له‌پانتاو وێنی‌ئاێوگۆێ هه توانیویه كردووه‌و دروس داهاتووی‌بۆ‌وێنا‌بكات. له ركهوتن سه هیوای وهو بێنێته رههم به له‌ئێستادا‌بۆ رابردووی كانی شانازییه كه یه هه گهێێك ئیده به‌بیرۆكه‌و پێویستی تهورك‌و ئهویتر . جیاوازی‌نێوان‌كورد‌و هێمای بۆته نهورۆز بۆیه لێكراوه ، نكۆێی كی یه وه ته نه كورد كی یه بۆنه وهكوو نهورۆز‌دا گهڵ له نهیانتوانیو‌ه نووكهش هه سووریه‌تا له‌توركیه‌و‌عێراق‌و رهب عه وه. تهه داوه نه وتۆی ئهه واڵمێكی لهم‌پێناوه‌دا وێهكانیان هه یی،خۆیان‌بگونجێنن‌و وه ته نه تایبهت‌و واره‌ی قهه لهه ێێنێكی‌قهووڵ وتنی كهه ركهه ده نههورۆز‌هۆكارێهك‌بهۆ‌دروسهتبوون‌و مبهریدا ، هه له بهاڵم شهێڵگیرانهتر كی یه شهێوه بهه هههموو‌سهاێێك بهووهو ئهوانهدا كانی یهه وهیی تهه نه واڵته‌تهاك سكردی ده خستۆته‌روو . كانی‌كورد وه نه وانی‌بۆ ئه وێناكراوی ساختهو شوناسی بهه‌تاكه‌هكان سهۆزی‌كوردبهوون ههسه و كیتر ، یهه بۆنه هههموو له یهدا،زیاتر پارچه سێ لهو نهورۆز لهه كههوێ و‌زیهاتر رده ده راشهكاوی روونهی‌و بهه ئههویتر گههڵ له جیاوازییهكان روهها هه بهخشێ ، ده كهه‌هیهوات كهه یه بۆنه نههورۆز روهها ههه ئهاراوه . دێتهه شی هاوبه كی‌و كیه وه دیكهش ، ختێكی وه ههموو وه نوێیهه سهنوورێكی بنێته‌نێهو پێ بكهی و تێێهێ كه‌رابردوو وهی ئه هۆكاری بێته ده بهخشێ و پێده تی ویسهتوویه داگیركههر كهه یههك وه ته نه مكی‌ژیهان‌بهۆ چهه وه . یتهه بكه لهه‌ژیهان دهكا‌بیهر كه‌ناچارت ژیهانی‌ئهازاد‌و ئیمكانی سهریدا‌زاڵ‌بكاو به زهینیدا‌جێگیرو ناخ‌و له ستانی وه سته ده مهرگ‌و واتای پێبههدات، مهنههدیی هره به تی دهرفههه كی‌كههۆنتڕۆێكراو یه زهوت‌بكههات،یههان‌بههه‌‌شههێوه ربهسههتی‌‌لههێ سه كولتهووری– نوێی پێناسه‌ی وهو خوێندنه نهورۆزو به رنجدانی‌زیاتر بۆیه سه گرینگه . كی یه له سه مه وتهی ره لهه ئێمه‌ی‌كورد ری تیده یارمه توانێ ده دهكات ، رادهستمان سرووشتی شێوه‌ی به نهورۆز كه النه‌ی پوتانسییه رفهت‌و ده لهو رگرتنی‌پێویس كه ێكوه یهو بۆنه لهم سیاسی ناسیۆنالیزمی‌كوردی‌دا‌بێ . كانگیریی تۆكمهیی‌و یه سازی‌و وه ته نه پڕوسه‌ی ێێکهوتی0:ی‌جوونی2202 ،وێباڵکی‌نووسهر / ژانی‌گه رچاوه: سه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48: رهی 18: الپه
ئاشق مهنی‌جوانههههههههههی‌ب‌ههاری چه كهن مهشا ته یاران بههههههههههههههههههاری سهیرانی مه خه دهرمانی‌دێی‌پڕ دهش و‌چیهههاكان ههش به وهك‌باخی وه ێازانه بههاری بووكه‌گوێستهههههههههههههههههههانی دهێێی نگاوه ێه مێالقه‌و‌خهههههههاشواش له سووره دهچی ههر‌الیێ بههاری وشه‌و‌گوڵ‌و‌ێیههههههههههههحانی نه وه دێ‌بۆنی سههههههههر‌دار گهشی خونچهی وه كرده بزه به لێوی بههاری گهاڵ‌و‌گوڵ‌لكههههههههههههههههی‌دارانی له پڕ‌بوو ئههههههههههههههههههاوه، یه، كانی دهچی ههر‌الخڕ‌و‌دۆێێكی بههاری له‌شاخانههههههههی خۆشواێه كهوی قاسێهی بهیبوون كهما‌و‌سوێسن‌و له اڵێهو هه له پڕ‌بوو بههاری دامهنی‌كوێستههههههههههههههههههههانی الپاێی‌چیا‌و شئههههههههههههههههههه‌بزێوه دێه‌و نه وهی‌ێووح‌و ره كه فێنك بههاری دهمی‌شههههههههههههوانی مهێ‌و‌شمشاێی كاێهی بایهی هههههههههههههه ئهو‌شنهه له‌دڵ بالوێنه نهرم‌و چهند بههاری سبهینههههههههههههههههانی بهیان،كاتی رله سه دێ شهیدا له‌عیشقی‌گوێی‌سوور‌بولبولی سته رمه سه بههاری زهێهههههههههووانی غه ئهكا‌موێغی دهردی‌دڵ دهخوێهههنن غمه نه ههزار به كهیفن به مه،شاد‌و بههاری كۆمهێی‌ئاشههههههههههههههههههههههههقانی دهێێن گۆرانی شههههههههیدا ئهتۆش"ئاشق"ی بگره كهت گوێه دهستی بههاری نه‌جێژوانی بیههههههههههههههههههههكه كهژ‌و‌كێو بچنه کرماشان‌ساێی٠٣٣٢ی‌هەتاوی
Page : 18
رهی19: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 19
نهورۆز و ئاوڕێکی مێژوویی زوورئاوهر هاشم
دهێێن كهپێی دهگێڕێ ئاههنگێك وهی‌سرووش ،گه‌لی‌کوردستان ژیانه وهرزی‌خۆشی‌و‌شادی‌و سۆێهی‌زستان‌و‌هاتنی سهرما‌و ههموو‌ساێێكدا‌و‌كۆتایی بههاری رهتای سه له تهعبیر ێهمزێك‌كه كۆمهێێك‌واتا‌و نهورۆز»بریتی‌یه‌له بهمانای«ێۆژی‌نوێ»یه «. نهورۆز»،كه « گههالنی هههموو یهك،كهه فسهانه ئه هههتا‌بۆتهه ئاوێتههی‌بهووه ، یههكی وپاێههوانی گهوزهرانی‌نهوێ له‌ژیهان‌و سههیران‌لهه گهشه و نههورۆز‌دا بهه كوردهكان‌له‌ێۆژانی دهگێڕن . ئاههنگی‌بۆ دهكه‌ن‌و پێوه ئاریایی‌شانازی بههرز ئهو‌یاده نهورۆز‌دا ههێگیرساندنی‌ئاگری كهژ‌و‌كێوانی‌كوردستان‌و پهنا‌بردن‌بۆ داوێنی‌سروش دا‌و وهی‌کههه‌نههه‌ورۆز‌لههه‌كههوێ‌ێا‌هههاتووه‌و‌مێههژووی دهینههه‌و‌ئههه ده ێادهگههرن.بۆیههه‌لێههره‌دا‌بههه‌و‌بۆنههه‌وه‌سههه‌رنج ێێتهوه؟. گه ده كهی دێرینهیه‌بۆ نهریته ئهو رههێدانی سه ر‌كهسێك‌بۆ‌یادێك‌و‌بهۆ‌ێوداوێكهی‌گرینگهی‌مێژوویهی هه ههیه‌و نهورۆز مهێ‌هاتنی بیرو‌بۆچوونی‌جیاواز‌له کهین. پێده ئاماژهی باسهمان‌دا لهو ێێنێتهوه‌که گه ده نهچووه. گرێتهوه‌كه‌هیچ‌مێژوونووسێك‌تا‌ئێستا‌بۆی ده ردهمی«نوح» سه وێهتی‌پێشدادی‌كه ده ردهمی‌پێش سه ێێتهوه‌بۆ گه ده نهورۆز وتهمی‌پێش‌زایین‌دا‌ێوویداوه. حه شهش‌یان ردهمی سه ردهش پێی‌وایه‌له زه كوردییهكانن -0. ئهفسانه بههێزترین‌و‌گرینگترین یهكێك‌له «كاوه‌و‌زوحاك» نهورۆز‌له دهێێ:كه كهریم» حهمه مهحموود سهن حه وهی‌دوایی‌یان‌له‌ێاستی‌نزیكتره «، ئه سهده‌پێش‌زایین‌زیاتره....كه‌پێم‌وایه دهێێ:له 23 بهسیر بهاڵم‌كامیل له‌دایك‌بووه. بتهكان،ئیبراهیم‌له‌ساێی. 0320ز ههێبژارد‌بۆ‌شكاندنی نهورۆزی لهكاتی‌خۆی‌دا‌ێۆژی زرهتی‌ئیبراهیم‌كۆنتر‌بێ ،چوونكه حه ردهمی سه وهكوو: فسانهیی،سروشتی،مێژوویی‌و‌ئایینی ئه یهكی ێیشه ێهگ‌و باتهوه‌بۆ‌ێووداوێك‌یان‌بۆ ده نهورۆز نووسهرێك ههر میللهتێك‌یان ههر ژیانهوه. بههار‌و‌خێر‌و‌خۆشی وهرزی رماوسۆێهی‌زستان‌و‌هاتنی نهمانی سه *جێژنی سهر‌زۆرداری‌و‌تاریكی‌دا. ركهوتنی‌هێزی‌خێر‌و‌ێوناكی‌به سه *یادی ژدههاك‌دا. سهر‌ئه به كاوهی‌كورد ركهوتنی سه *جێژنی‌سیاسی‌و سهری‌ساێی‌تازه‌داناوه. به ێۆژهیان ئهو خمینیهكانیش‌دا ردهمی ئه سه دهێێن‌له بهری‌كه‌سێ‌مێژوونووسن ، ته مهقریزی‌و مهسعودی‌و * مهم‌و‌زین‌دا‌به‌جێژنی‌سروشتی‌داناوه. حمهدی‌خانی‌له ئه * نهورۆز یهك جێژنهیان‌كردوه‌به ئهو‌دو پێكهوه‌گرێ‌داوه ، كهیان یاده ههر‌دوو نهورۆز‌دا‌ساز‌بووه‌و وهنده‌كه‌شۆێشی‌كاوه‌له ئه تهنیا نهورۆز‌له‌كاوه‌و‌زوحاك‌كۆنتره ، تایبهته‌به‌كورد!. تهنیا بهاڵم‌كاوه بهشداره گهالنی‌ئاریایی‌یه‌و‌كوردیش‌تێیدا ههموو و‌ئی دهكرێن: بهدی الیهنی‌تر نهورۆز‌دا‌دو بهجێژن‌كردنی له الیهنی‌سیاسی: وێهتهه،لهه ده كههم‌سیسهتمی یه دامهزراندنی نهورۆز‌جێژنی اڵیهتی‌ێێك‌خستووه،واته كۆمه دامهزراندوه‌و‌ژیانی‌سیاسی‌و پادشایهتی دهزگای كه بووه كهم یه جهمشید كه رۆژهیان‌كرد‌به‌جێژن. ئهو رگهردانی‌و‌بێ‌یاسایی‌رزگار‌كرد،به‌مجۆره سه خهێكی‌له دامهزراند ، وێهتی ده ئهو‌رۆژی‌كه گهالنه‌دا ، ئهو بهشێك‌له‌واڵتی نێو الیهنی‌ئابووری: بهفر‌و‌باران‌و رامبهر‌به‌سرووش الواز‌بوون ، به گهێۆك‌بوون‌و بهشێكی‌زۆریان كۆمهێگایه‌كه ئهو خهێكی ههبووه‌به‌ژیانی‌ئابووری‌و پێوهندی‌ێاسته‌و‌خۆی كه
لێوهی7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48: رهی 20: الپه سهریان‌دا‌زاڵ‌ببوو. ههژاری‌به ێهشی سهرما‌و‌سۆێه‌و‌قاتی‌و‌قڕی‌زستان‌گوشاری‌بۆ‌هێنابوون‌و‌باێی ستهێۆك‌و به
Page : 20
دهدات. ێهم قه الیهنی‌ئابوری‌له ئهو‌جێژنه‌به ماموستا‌هێمنی‌موكریانیش نهورۆز‌و‌ئیبراهیم پێوهندی‌نێوان هههێبژارد، نههورۆزی بتههكان‌رۆژی كاتهی‌كه‌بهۆ‌شهكاندنی ئهو ههیه ، نهورۆز‌دا گهڵ زرهتی‌ئیبراهیمیش‌چیڕۆكێكی‌له حه زرهتی‌ئیبراهیم‌كۆنتره ، حه ردهمی سه نهورۆز‌له هههتا‌ئێهوارێ دهبهن‌و سههیران گهشه و خههریكی بهههار وهی‌شهار‌بهۆ‌پێشهوازی‌لهه ره ده دهچنهه پێكهوه مهند وێه ده دهبێ ،ه‌هژار‌و تهواوی‌چۆ ، شار‌به لهو‌ێۆژه‌دا چونكه بتوانهكه‌و دهچێته ێدهگرێ‌و هه ورهكه ته شار‌چۆ،و‌هۆ،ببوو ، نیوهێۆیه‌دا‌كه مایهوه.له‌كش‌و‌ماتی نهخۆش‌خس و‌له‌ماڵ رفهته‌دا‌ئیبراهیم‌خۆی ده لهو نهوه . نایه دهخرێتهه فهرمانی‌نمرود دهیگرن‌و‌به دهبن‌و بهدگومان دیمهنه،له‌ئیبراهیم ئهو ێێنهوه‌به‌دیتنی گه ده خهێك دهشكێنێ.كاتێك‌كه‌ئێوارێ ههموویان گهوره ، لهبتی بێجگه یهك‌و‌پاش‌كۆچی‌دوایی‌ئیبڕاهیم، سهده چهند رهوه.دوای ده ساڵمهتی‌له‌ئاور‌دێته به ئهو‌ئاوره،ئیبراهیم ههێگیرساندی چهند‌رۆژ‌له ورهوه‌كه‌چی‌پاش گه ناو‌ئاگرێكی یادهكه‌بوو‌به‌سێ‌یاد: نهورۆز‌كرا‌و بههار‌و رهتای سه ئهفسانه‌و‌ئاگریش‌بوو‌به‌جێژنی ماودهم‌بوو‌به ده ئهو‌ێوداوه سهری‌ساڵ. بههاری نهورۆزو كهم : یه نهیسووتاند. لهو‌ئاگره‌كه بۆنهی‌ێزگاری‌ئیبراهیم كردنهوه‌به دووههم:ئاگر وهی‌كهه لهه ئههوه‌جگهه نههورۆز‌دا‌بهووه . سێههم:شۆێشی‌كاوه‌له‌دژی‌زوحاك،كهه‌لهه‌رۆژی یهك بهو‌جۆره‌سێ‌جێژن‌و‌زیاتریش،له بتهكان ، ههێبژارد‌بۆ‌شكاندنی نهورۆزی ئیبراهیم كرایهوه. جێژن‌دا‌كۆ نههورۆز‌بهه وهیهه‌کهه ئه ئههویش ێ‌نههورۆز ، مهه پێوهندی‌له ههیه‌له بهاڵم‌بۆچوونێکی‌تریش نهمر وبارهوه‌مامۆستای‌شاعیری‌کورد‌پیره‌مێردی له دهدرێ ، ێهم قه ئاگرپهرستی‌له جێژنی دهێێ «:ئاگرێ‌كهه ئاگرپهرستی‌یه نهورۆز‌جێژنی دهیانگووت سانهی‌که وکه ئه وهاڵمی له بیێهرستین»؟ دهبێ بیكوژێنینهوه،ئیتر‌چۆن ینهوه‌و‌خۆشمان بیكه خۆمان وهی رهکی‌لههه‌زیندووکردنههه یهکههه‌مین‌کههه بههووه‌ێۆێههی‌سههه دهگههوترێ‌کههه‌پیههره‌مێههردی‌نههه‌مر نههورۆزی کردهوه‌و‌له‌گهردی‌مامهه‌یهاره‌ئهاگری ده نهورۆزان‌دا‌منااڵنی‌شاری‌کۆ ههموو رووبهندی سه نهورۆز‌دا‌گێڕاوه،بۆیه‌له ههێکردنی‌ئاگری نهورۆزو ئاههنگی‌جێژنی ههمان‌پیره‌مێردی‌شاعیر‌بووه.، نهورۆز‌داناوه کهمین‌شاعیرێک‌که‌شێعری‌بۆ وایهیه ێادهگرت‌که‌پێم بهرز نهورۆزیان و‌بهمجۆره‌جێژنی ههێده‌گیرساند تهفسیرێكی‌بێ‌جێ‌و‌رێی‌بدرێتێ». پهرستی‌نییه،نابێ ئاتهش نهورۆز‌جێژنی دهێێ «: زهكی» د‌ئهمین مه ماموستای‌مێژوونووسی‌كورد«مح‌ه گهالوێژ‌ژماره0923-0 رۆژنامهی ێهمهزی‌ێزگهاربوونی‌ئیبهراهیم)،جێژنێكهی‌سروشهتی( ركهوتنی‌شۆرشی‌كاوه)،جێژنێكی‌ئهایینی (، سه وهیی( ته نه ئاگرپهرستی‌نییه،جێژنێكی نهورۆز‌جێژنی لهێاستیدا وهی‌سروشته). نه ژیا وهرزی‌خۆشی‌و‌شادی‌و سۆێهی‌زستان‌و‌هاتنی سهرما‌و كۆتایی سه‌رچاوه‌كان: نگهنه. زه نه‌ورۆزنامه-محمد‌عبدالرحمان سورهتی‌االنبیای‌قورئانی‌پیرۆز. ئایهتی‌ژماره 35 مه‌كهریم0995. حمود‌حه سه ن‌مه حه ورۆز‌له‌نێوان‌ئهفسانه‌و‌ئایین‌دا . كاوه‌و‌نه رۆژنامهی‌گه‌الوێژ‌ژماره0923-0 رۆژنامهی‌ژین‌ژماره0923-522 ێێکهوتی20:ی‌مارچی2203 تاوی‌قهندیل / ماێێه ێی‌هه سهێجاو :
رهی21: الپه
لێوهی7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 21
فهری سه ئێقباڵ
ێۆخساریهو وهو‌تۆف‌بێ کڕیوه الریه‌و رهو وه جێ‌پای‌لێز‌بودن رهو‌بان‌شاخ وه ێکشیهد هه وهفر له‌ناو‌ێاخو‌زاخ دهوبان تێه چونویر داێههۆ،مانش ،ئارارات شاهۆ خهاڵت نه که مه چهرمگ روهن سه له‌دۆڵ له‌شاخو وهفراوان هاژهێ دههۆڵ وه‌ساز‌و جاره چمان‌سێ واریهو نیمه ئهسرین وهو واران ێێویاریهو وهو‌سرۆش جۆر رزه ته شۆێهو وه‌زۆێف رهو‌سیروان ، یمه سه مهوداێ دیوره له شنهێ‌باێیان‌تێ وهو‌زۆێف‌شۆێێ له‌تاش ێهزا به ئهێاێ،لیرگ داچۆێێ کهێدن کام شیرینهو وهو‌ێۆخسار‌پانو چیمهن خهو له ههێسێدن نهورۆز وه‌هاتن وهرماێ‌مانش له شهوبو زیزهو گه ومهێل‌پش قه وه دهن وههار موژدهێ وانیهو خه ئه‌ر وهێل چه وه سروه ئالیوانیهو وه‌مشکی‌و شهماڵ وهرو‌بنه لهی نهرگ ، وشهو نه وه خه نه زهرده وه نه‌پێشوازمان تیه ێمهێێ هه گهرد وه شهوبو اڵێهو هه سهرێ‌چڵێ ههر کهن ، گۆێوارانمان
رهی22: الپه
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
لهنجه الرهو وه سوسهن ، زیزهو گه په نجه وه‌توک گهردنن چۆپی لهشێ رنێدهو له نجه له وه نهرگ بهشێ داواکهێ خۆێه وه کانی گهرمه بهزمیان کوه یه وه گشتیان به زمه ههزار له هۆرهو‌شمشاڵ له میلکانه له‌ئی ژنه جه ورۆزه ، نه مااڵنه کورده وههاریش‌میوان ێێکهوتی22:ی‌مارچی2202
.چ.هێرش
مزی‌سروشته ورۆز‌ێه نه ههه ی‌گشته هانه وه ێۆژی‌ژیه ی‌جیهانه ره وه نوێكه‌هه بووژێنهری‌ژیهه انه انێكی‌گیانبه خشه بێ‌گیهههه ههوازێكی‌خۆشنه خشه نوێوهه ئه وینه ههههری پهیكی‌په خوێنینه دهنگههههی‌مێژووی ئیكسیری‌ژیهههههانی‌نوێ یه بهێێنی‌پێ یه ههههزار ههه
Page : 22
رهی23: الپه دابی‌دێرینی‌كهههه ههورده جێههههژنی‌درش و ورده گهنجێكی‌ش ههاده پیره ئااڵههه‌ههێگری داده وه رزه رگهی پێشمه یهك‌ههم عه رزه ئاشتیووازی‌س‌ههر هههی‌نوور‌و ئاگره ماكه خۆێاگره ستهم‌و هههه ئ نایتهزێنێ نجه ئهشكههه‌ه هایبهزێنێ سێداره‌نه نه‌شمشێری‌خوێنهاوی هههد‌بۆمبای‌ژاراوی نه‌س دههۆی‌ب‌هدكههار نه‌فێڵ‌و ێووكهی‌ێۆژگههههار گێژه ناتوانن‌ێێی‌پێ‌كل‌كهه‌ههن هههن له‌مل‌كه پهههتی‌دیلی ئازادیووازه ئههازا‌و هاننه وازه ێهند‌و‌ئینسهه بهههاران ههموو‌ساێێ كاته‌ههه‌ههزاران ێووده هههورۆزم پیره‌نه دهێێ : دۆستی‌كهههوردی‌دێسۆزم مژدههێنه‌هری‌شادیم ێازێنهری‌ههازادیم
لێوهی 7141/7241 مانگی‌خاکه ژماره48:
Page : 23
گۆڤاری ئینتێرنێتی یهکبوون گۆڤارێکی سهربهخۆی مانگانهیه ،له ئاماده و باڵو کردنهوهی :رهحمان نهقشی r_ neqsi@yahoo.ca