ÇALIŞMA KITABI
YABANCI DIL TÜRKÇE ÖĞRETIM SETI YAĞMUR TÜRKÇE ÇALIŞMA KITABI - 5 Hazırlayanlar Dr. Tuncay Öztürk Sezgin Akçay Ersan Özmen Fatih Gülen Grafik Tasarım Recep Bulat Resimleme www.shutterstock.com; s.21 - Olivetti Programma 101, CC BY-SA 4.0, Alessandro Nassiri.
Basım Yeri ve Yılı Romanya - 2019 ISBN
978-1-911533-35-1
ISBN 978-1-911533-35-1 9
781911
533351
Bu kitabın tamamının ya da bir kısmının, kitabı yayınlayan şirketin önceden izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayımlanması ve depolanması yasaktır. Bu kitabın tüm hakları, E&H Global Ltd.’e aittir. All rights reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the written permission of the Publisher. Bu kitabın hazırlanmasında Türk Dil Kurumunun hazırladığı Yazım Kılavuzu esas alınmıştır. Dil bilgisi konularında Prof. Dr. Zeynep Korkmaz’ın “Türkiye Türkçesi Grameri” kitabından faydalanılmıştır.
E&H Global Ltd.
Juxon House, 100 St. Paul’s Churchyard EC4M 8BU, London, UK Tel: +44 020 31027366 | www.nevlisan.com | bilgi@nevlisan.com | info@nevlisan.com
Eğitim Sistemi Okul Zekâ ve Başarı İlkokul Yılları Eğitim-Öğretimle İlgili Kelimeler: ana okulu, ilkokul, ortaokul, lise, üniversite, okul, fakülte... özel ders, özel öğretmen, kurs, sınav, eğitim, öğretim, üniforma, öğrenci, burs, veli... kaydolmak, eğitim almak, okula başlamak, okumak...
Sayfa 20-23
1. Ders 2. Ders 3. Ders 4. Ders Kelimeler
17-20. DERS
Sayfa 4-7
1-4. DERS
İçindekiler 17. Ders 18. Ders 19. Ders 20. Ders Kelimeler
Dil Bilgisi Dil Bilgisi Geniş Zaman Kipinin Hikâyesi
Sayfa 12-15
9-12. DERS
Dil Bilgisi
9. Ders 10. Ders 11. Ders 12. Ders Kelimeler
Tek Kelimeyle Harika! Benim Güzel Şehrim Suç Güvenlik Şehirle İlgili kelimeler: lunapark, plaj, müze, park, meydan, kale, gökdelen, saray... büyüleyici, gelişmiş, muhteşem, modern, tarihî, görkemli... Suçla İlgili Kelimeler firar, hırsızlık, cinayet, soygun, kapkaç... katil, hırsız, soyguncu, rüşvetçi, mahkûm... soymak, çalmak, kaçmak, kaçırmak...
Sayfa 24-27
Dille İlgili Kelimeler: dil bilgisi, telaffuz, diksiyon, imla, deyim, bilmece, tekerleme, atasözü... ana dili, yabancı dil, konuşma dili, resmî dil, işaret dili, dile kolay... Deyimler: dili sürçmek, dili yanmak, dili tutulmak, dilinde tüy bitmek, dilini tutmak... Sıfat-Fiil Ekleri 1. "-dık (-dik, -duk, -dük, -tık, -tik, -tuk, -tük)" 2. "-(y)acak (-ecek)"
21-24. DERS
Yabancı Dil Öğreniyorum Etkili Öğrenme Yöntemleri Dile Dair Atasözleri
Dil Bilgisi
Sayfa 32-35
29-32. DERS
Sayfa 16-19
13-16. DERS
Bayram, Kutlama ve Festivallerle İlgili Kelimeler: bayram, Anneler Günü, yılbaşı, düğün, nişan, doğum günü, festival, mezuniyet töreni... poster, bayrak, gösteri, davetiye, millî kıyafet, kostüm, hediye... kutlamak, tebrik etmek, eğlenmek, bayramlaşmak... İşteş Çatı "-ş (-ış, -iş, -uş, -üş)" Yapım Eki "-laş (-leş)"
Problemler: geç kalmak, tartışmak, unutmak, kaza yapmak, bozulmak, ıslanmak, yırtılmak, kırılmak, kaybetmek... patlak, kayıp, çatlak, bozuk, çizik , kırık, ıslak, yırtık, kilitli.. Cümle bağlayıcıları: öyleyse, üstelik, yoksa, buna rağmen, neyse ki, hâlbuki...
25. Ders 26. Ders 27. Ders 28. Ders Kelimeler
Dil Bilgisi
"-ma (-me)" / "-mak (-mek)" / "-(y)ış (-iş, -uş, -uş)"
Özel Zamanlar Kutlamalar Düğünde Görüşürüz Festivaller
Günlük Problemler Bir Şikâyetim Olacak İşler Rast Gitmedi İşimiz Başımızdan Aşkın
"-t" / "-dır (-dir, -dur, -dür, -tır, -tir, -tur, -tür)" "-ır (-ir, -ur, -ür)" / "-ar (-er)
Dil Bilgisi İsim-Fiil Ekleri 13. Ders 14. Ders 15. Ders 16. Ders Kelimeler
21. Ders 22. Ders 23. Ders 24. Ders Kelimeler
Bilgisayar ve İnternetle İlgili Kelimeler: yazıcı, bellek, hoparlör, modem, monitör, klavye, fare, tarayıcı... dosya, klasör, program, virüs, internet... yazdırmak, bağlamak, taşımak, depolamak, indirmek, yüklemek, paylaşmak... site, arama motoru, sosyal medya, yorum, kullanıcı, ziyaretçi... Zarf-fiil Ekleri "-(y)ıp (-ip, -up, -üp)" / "-maksızın (-meksizin)" "-(y)alı (-eli)" / "-r ... -maz (-mez)"
Dil Bilgisi Ettirgen Çatı
Sayfa 28-31
5. Ders 6. Ders 7. Ders 8. Ders Kelimeler
25-28. DERS
Sayfa 8-11
5-8. DERS
“-rdı (-ardı, -erdi / -ırdı, -irdi, -urdu, -ürdü)”
Bilgisayar İnternette Neler Yaparsınız? Mesajınız Var İnternet Dünyası
29. Ders 30. Ders 31. Ders 32. Ders Kelimeler
Dil Bilgisi
Para Alışveriş Ateş Pahası Parasal İşlemler Parayla İlgili Kelimeler: kredi kartı, fiş, döviz, kumbara , para, kasa, harçlık, bankamatik... yol parası, ekmek parası, büyük para, para babası, beş parasız... ısmarlamak, ödemek, borç almak, satmak, harcamak, biriktirmek, bahşiş vermek... tutumlu, savurgan, cimri, cömert, sahte... Doğrudan Anlatım Dolaylı Anlatım
Allah Acil Şifalar Versin! Ölümcül Hastalıklar Yaralanma ve Sakatlıklar Kaza Geliyorum Demez Sağlıkla İlgili Kelimeler: baş ağrısı, öksürük, ateş, hâlsizlik, titreme, nefes darlığı... ağrımak, öksürmek, çürümek, incitmek, terlemek, titremek... doktor, dişçi, stetoskop, şırınga, termometre, yatak istirahati, ameliyat... morarmak, burkulmak, yaralanmak, çıkmak, yanmak, şişmek, kanamak, kırılmak... Edatlar "kadar, başka, beraber, rağmen, ötürü"
ÇALIŞMA KITABI - 5
3
1-2-3-4.
Eğitim Sistemi Okul
Ders
Zekâ ve Başarı İlkokul Yılları
1. Aşağıdaki kelimelerle resimleri eşleştiriniz. a.
kantin
c.
laboratuvar
d.
okul
f.
öğretmen
b.
kütüphane
ç.
müdür odası
e.
öğrenci
g.
akıllı tahta
1
2
3
4
5
6
7
8
2. a. Aşağıdaki metni okuyunuz.
YILDIZLARA DOĞRU ADLI İLKOKUL Elon Musk, çağımızın girişimcilik dehası olarak tanınıyor. Otomotiv, uzay ve yer altı ulaşımı alanlarında çalışmalar yapan, mucit, yazılım uzmanı ve roket tasarımcısı olan Musk’ın artık bir ilkokulu var. Bu okulun adı “Ad Astra” yani “Yıldızlara Doğru”. Beş çocuk babası olan Musk, 2013 yılında kendi çocukları için Los Angeles’ta özel bir okul kurdu. Ne var ki, bu okul uzun süre gizli tutuldu ve faaliyetinden kamuoyunun haberi olmadı. “Yıldızlara doğru” isimli bu okul için Musk, çocuklarını okuduğu okullarından aldı ve eğitimlerine devam etmeleri için onları buraya yerleştirdi. Okul son derece seçici bir şekilde öğrenci alıyor ve şimdilik yalnızca 30 kadar öğrencisi var. Okulun internet sitesi yok, telefonu yok, sosyal medyada herhangi bir hesabı yok. Okula öğrenci kaydının nasıl yapıldığına ilişkin bir bilgi veya form yok. Okula seçim aşamasında öğrencilere IQ testi yapıldığı biliniyor. Okulda kimlerin öğretmenlik yaptığı da henüz bilinmiyor. Bazı bilgilere göre öğretmenler esas mesleği öğretmenlik dahi olmayan bireyler olabiliyor ve bu kişiler Musk tarafından bizzat seçilerek sürekli değiştiriliyor. Tüm bunlara rağmen Los Angeles’ın en seçkin zenginleri ve elitleri çocuklarını bu okula kaydettirebilmek için âdeta savaş veriyor. Var olan öğrencilerin çoğunun SpaceX çalışanlarının çocuğu olduğu ileri sürülüyor. 5 ila 12 yaş arası çocukların bulunduğu okulun en ilginç taraflarından biri sınıf seviyelerinin olmayışı. Yani kimse 1. sınıfta veya 5. sınıfta ayrı şekilde ders görmüyor. Tüm çocuklar, birlikte etkileşim içerisinde öğreniyor. Okulda herhangi bir sınav veya not sistemi de bulunmuyor. Derslerde çoğunlukla günlük hayata ilişkin pratik ve ahlaki konular işleniyor. Musk bir röportajında çocuklara mekanik bir cihazın nasıl işlediğini parçalarından değil bütününden başlayarak anlatmanın daha başarılı sonuçlar sağladığını ifade ediyor. Bu okulda eleştirel düşünce kazanmaya çok önem veriliyor.
4
b. Aşağıdaki kelimeleri metinden bulunuz ve altını çiziniz.
ders
eğitim
form
IQ testi
ilkokul
öğrenci
sınıf
öğrenci kaydı
öğretmen
not sistemi
YAĞMUR TÜRKÇE
1-2-3-4. Ders
c. Okuduğunuz metne göre cümlelerdeki yanlış kelimelerin üstünü çiziniz.
1. Beş çocuk babası olan Musk, 2013 yılında kendi çocukları için Los Angeles’da özel bir otel / okul kurdu.
2. 5 ila 12 yaş / 12 ile 16 yaş arası çocukların bulunduğu okulun en ilginç taraflarından biri sınıf seviyelerinin olmayışı.
3. Elon Musk, çağımızın / 2018 yılının girişimcilik dehası olarak tanınıyor.
4. Okula seçim aşamasında öğrencilere matematik testi / IQ testi yapıldığı biliniyor.
5. Var olan öğrencilerin çoğunun Microsoft / SpaceX çalışanlarının çocuğu olduğu ileri sürülüyor.
d. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız. 1. Elon Musk kimdir? 2. Elon Musk'ın kurduğu okulun adı nedir? 3. Okula öğrenci seçimi nasıl yapılıyor? 4. Bu okulda kimlerin çocukları okuyor? 5. Bu okulu diğer okullardan ayıran en önemli husus nedir?
3. Aşağıdaki kelimeleri anlamlarıyla eşleştiriniz. 1.
ana okulu
a. Öğrencileri genel eğitim yoluyla bir yandan hayata, bir yandan da liseye hazırlayan, genellikle üç yıllık okul
2.
ilkokul
b. Öğrencileri sekiz yıllık ilköğretimden sonra en az dört yıllık bir eğitimle hayata veya yükseköğretime hazırlayan ortaöğretim kurumu
3.
ortaokul
c. Henüz öğrenim çağına gelmemiş, 2-6 yaş arasındaki çocukları okul düzenine hazırlayan eğitim kuruluşu
4.
lise
ç. Yüksek düzeyde eğitim, öğretim, bilimsel araştırma ve yayın yapan fakülte, enstitü, yüksekokul vb. kuruluş ve birimlerden oluşan öğretim kurumu
5.
üniversite
d. Zorunlu öğrenim çağındaki kız ve erkek çocuklarının temel eğitim ve öğretimini sağlamak için devletçe açılan veya açılmasına izin verilen dört yıllık okul
6.
yüksek lisans
e. Dört yıllık üniversite öğretiminden sonraki üst düzeydeki öğretim
4. Aşağıdaki metinde geçen altı çizili kelimelerin anlamına sözlükten bakınız. Yüzen okullarda, öğrencilere ücretsiz kitap, kırtasiye malzemeleri ve çalışma materyalleri veriliyor. Sınav sonuçlarına göre başarılı öğrenciler burs da alıyor. Ayrıca yüzen okulda okuyan her öğrenciye birer adet şarjlı fener veriliyor. Çünkü çoğu köyde elektrik yok. Bu şarjlı lambalar sayesinde öğrenciler gece ev ödevlerini yapıyorlar. Bu teknelerde veliler ve köylüler de eğitim alıyor. Onlara; beslenme, tarım, sağlık, hijyen, iklim değişikliği gibi konularda eğitim veriliyor.
ÇALIŞMA KITABI - 5
5
1-2-3-4. Ders
5. Aşağıdaki kelimeleri birleştiriniz ve bu kelimeleri cümle içinde kullanınız. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
ilkokula liseyi diploma üniversite mezun yüksek lisans
a. sınavına girmek b. almak c. yapmak ç. olmak d. başlamak e. bitirmek
6. Eğitimle ilgili doğru seçenekleri işaretleyiniz. (✔) 1. Hangisi okulu yönetir? başkan öğretmen müdür
4. Hangisi okulda istenmeyen bir durumdur? Zayıf not almak Teneffüse çıkmak Öğretmene soru sormak
2. Hangisi okulda çalışmaz? temizlikçi polis öğretmen
5. Hangisi okul kuralıdır? Okula zamanında gelmek Eve zamanında gitmek Kantinden alışveriş yapmak
3. Hangisi bir okulda bulunmaz? laboratuvar poliklinik kütüphane
6. Hangisi disiplin suçudur? Okul projelerine katılmak Etütlere katılmak Sınavlarda kopya çekmek
7. Siz de aşağıdaki gibi ülkenizin eğitim sistemi hakkında bilgi veriniz. 1. 2. 3. 4.
Ülkemizde ilkokul, ortaokul ve lise 4 yıldır. İlkokul, ortaokul ve lise eğitimi zorunludur. Liseyi bitiren öğrenciler üniversite sınavına girerler. Kitaplar ücretsiz dağıtılır. Her yıl 5. sınıf öğrencilerine tablet bilgisayar verilir.
8. Aşağıdaki boşluklara uygun zekâ türlerini yazınız. müziksel zekâ / doğacı zekâ / görsel zekâ / sözel zekâ / sayısal zekâ 1. Görülenleri hafızaya alma, anlatılanları ise zihinde canlandırma, boyutlandırma ve görsel tasarımlar kurgulama becerileridir. 2. Bu zekâ, sayı ve sembolleri etkin kullanma, soyut kavramlar türetme ve mantık yürütebilme becerileriyle ilgilidir. 3. İnsanın, zihnindeki düşünceleri sözcüklerle ifade edebilme; sözcüklerle anlatılanları da zihninde anlamlandırabilme becerileriyle ilgilidir. 4. Bu zekâ türü insanın, sesleri yorumlama, bir araya getirme ve işleme yeteneği ile ilgilidir. 5. Bu zekâ türüne sahip insanlar, doğayı ve doğadaki canlıları inceleyip sonuçlar elde etme konusunda başarılıdırlar. 6
YAĞMUR TÜRKÇE
1-2-3-4. Ders
9. Aşağıdaki meslek dallarını uygun zekâ türünün altına yazınız. akrobat aktör avukat bankacı bilim adamı cerrah dans hocası gazeteci heykeltıraş mimar moda tasarımcısı muhasebeci mühendis ressam şair terzi
Sayısal Zekâlılar
Sözel Zekâlılar
Görsel Zekâlılar
Bedensel Zekâlılar
10. İlginç bir okul anınızı yazınız.
11. Aşağıdaki soruları örnekteki gibi cevaplayınız. 1. A: Seni maça davet etsem gelir miydin? B: Evet, gelirdim. / Hayır, gelmezdim. 2. A: Lisede okurken çok ders çalışır mıydın? B: Evet, Hayır, 3. A: İlkokuldayken bu kadar sosyal mıydın? B: Evet, Hayır, 4. A: Önceki okulunuzda çok sınav olur muydu? B: Evet, Hayır, 5. A: Eskiden de bu kadar çok futbol oynar mıydın? B: Evet, Hayır,
13. Aşağıdaki cümleleri geniş zamanın hikâyesinin olumlu şekline göre tamamlayınız. 1. Ben lisedeyken günlük tut ardım. 2. Ben lisedeyken günde 8 bardak su iç 3. Ben ilkokuldayken akşam saat 18.00’den 22.00’ye kadar ders çalış 4. Ortaokulda okurken babam bana karne hediyesi ver 5. Üniversitede okurken ailem bana para gönder
12. Aşağıdaki cümleleri olumsuz yapınız. 1. Boş zamanlarımda kitap okurdum. 2. Geçen yıl sabahları spor yapardın. 3. Hafta sonları sinemaya giderdiniz. 4. Selma, ilkokuldayken şarkı söylerdi. 5. Stefan Edberg, gençliğinde tenis oynardı.
14. Aşağıdaki cümleleri geniş zamanın hikâyesinin olumsuz şekline göre tamamlayınız. 1. Ben ilkokulda okurken geç saatlerde dışarı çıkmazdım. 2. Ahmet, eskiden tiyatroya git 3. Ayşe, lisede okurken çok ders çalış 4. Eskiden çocuklar bu kadar televizyon seyret 5. On yıl önce futbolculara bu kadar para öden
ÇALIŞMA KITABI - 5
7
5-6-7-8.
HELLO MERHABA
Ders
CALUT
Yabancı Dil Öğreniyorum Dile Dair
Etkili Öğrenme Yöntemleri Atasözleri
1. Aşağıdaki kelimelerle anlamlarını eşleştiriniz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
kelime tercüme etmek harf cümle konuşmak ana dili telaffuz etmek
a. b. c. ç. d. e. f.
Alfabeyi oluşturan işaretlerden her biri. Duygu ve düşüncelerimizi anlatan kelimeler grubu. Düşüncesini sözlü olarak ifade etmek. Bir konuşmayı veya metni bir dilden başka bir dile çevirmek. Harfleri ya da kelimeleri doğru şekilde seslendirmek. Bir çocuğun ailesinden veya içinde yaşadığı topluluktan öğrendiği dil. Bir dilin anlamlı en küçük parçası.
2. Aşağıdaki anketi kendinize göre değerlendiriniz. 1. Türkçe öğreniyorum çünkü a) okulumuzun eğitim dili Türkçe. b) gelecekte Türkiye'de çalışmak istiyorum. c) Türkiye’de üniversite okumak istiyorum. Diğer: 2. Bana göre yabancı dil öğrenirken en etkili yol o dili a) ana dili olan kişiden öğrenmektir. b) kendi dilimizi bilen bir kişiden öğrenmektir. c) konuşulduğu ülkede öğrenmektir. Diğer: 3. Türkçe öğrenirken en çok a) dil bilgisinde zorlanıyorum. b) kelime ezberlemede zorlanıyorum. c) konuşmada zorlanıyorum. Diğer:
4. Türkçemi geliştirmek için a) Türk televizyon kanallarını takip ediyorum. b) Türkçe konuşan insanlarla pratik yapıyorum. c) Türkçe filmler seyrediyorum. Diğer: 5. Bir kelimenin anlamını bilmediğim zaman a) öğretmene soruyorum. b) sözlük kullanıyorum. c) kelimenin anlamını tahmin etmeye çalışıyorum. Diğer: 6. Bazı arkadaşlarım Türkçe konuşmaktan çekiniyor çünkü onlar a) Türkçede başarısız olduklarını düşünüyorlar. b) kelimeleri nasıl telaffuz edeceklerini bilmiyorlar. c) insanların onlarla alay edeceğini düşünüyorlar. Diğer:
3. Aşağıdaki atasözlerini açıklamalarıyla eşleştiriniz. a. “Küçük şeylerin önemini biliniz, onları çarçur etmeyiniz, 1. Ağaç yaşken eğilir. küçük şeyler birike birike büyük varlık oluşturur.” anlamında söylenir.
8
2. Beterin beteri var.
b. “Bir kimse uzmanlığını kullanarak başkalarına yararlı olur da bu uzmanlığı kendi yararına kullanmaya imkân bulamaz.” anlamında söylenir.
3. Damlaya damlaya göl olur.
c. İnsanoğlu çocukken daha kolay eğitilir, büyüğü eğitmek zordur
4. Üzüm üzüme baka baka kararır.
ç. “Şöyle yapacağım, böyle edeceğim vb. demekle yapılması gereken iş gerçekleşmez, işi yapmak gerekir.” anlamında söylenir.
5. Lafla peynir gemisi yürümez.
d. “Çok kötü bir durumun daha da kötüsü vardır, insan başına gelen bir kötülükte böyle düşünüp kendini toparlamalıdır.” anlamında söylenir.
6. Terzi kendi söküğünü dikemez.
e. Her zaman bir arada bulunan kimseler birbirlerine huy aşılarlar.
YAĞMUR TÜRKÇE
HELLO MERHABA CALUT
5-6-7-8. Ders
4. a. Aşağıdaki metni okuyunuz ve boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz. akıllı / dünya / kurallarına / kültürünü / mükemmel / teknoloji / yabancı YABANCI DİL ÖĞRENMEK Gelişen ile globalleşen dünyada bilgiye ulaşma giderek kolaylaşıyor. Artık herkes cebinde taşıdığı telefonla, evindeki televizyonla ve diğer pek çok teknolojik alet ile dünyada olup bitenlerden rahatça haberdar olabiliyor. Dünyanın pek çok yerinde bir dili olan İngilizce artık yabancı dil bile sayılmıyor. Çünkü İngilizce bilmek neredeyse bir zorunluluk. Yabancı dil öğrenmenin en önemli nedeni aslında size dünyaya başka bir pencereden bakabilme fırsatı veriyor olmasıdır. Kendi ülkenizde yaşanan olayların bile dünyada nasıl yorumlandığını görme fırsatı elde edersiniz. Mesleğiniz her ne olursa olsun, dünyada onunla ilgili yaşanan gelişmelerden, araştırmalardan rahatlıkla haberdar olabilirsiniz. bir dil bilmek başka ülkelere açılan bir kapı gibidir. İngilizce bilen bir insan tüm dünyada rahat bir şekilde gezebilir. Bir dili öğrenmek aynı zamanda o dilin konuşulduğu ülkenin öğrenmek demektir. Ne kadar çok dil bilirseniz, o kadar çok kültürü tanıma fırsatınız olacaktır. Bu da sizin kültürlü bir insan olmanızı sağlayacaktır. Bir yabancı dili seviyede bilmek zorunda değilsiniz, fakat o dilde iletişim kurabiliyor olmanız bile size çok şey katacaktır. Kulağınıza tuhaf gelecek ama yabancı bir dil öğrenmek ana dilinizi geliştirmenizi sağlar. İkinci bir dil öğrenirken dilin yapısına ve dikkat etmeye başlarsınız. Bu da kendi dilinizi daha iyi kullanabilmenizi sağlar. İngiliz yazar ve gazeteci Geoffrey Willans’ın dediği gibi “Bir dili iyi anlamak için en az iki dili anlamanız gerekir.” b. Aşağıdaki cümleleri metne göre doğru (D) veya yanlış (Y) şeklinde değerlendiriniz. 1. ( ) 21. yüzyılda dünyada bilgiye ulaşmak gittikçe zorlaşıyor. 2. ( ) İngilizce artık yabancı dil bile sayılmıyor. Çünkü İngilizce bilmek her insan için zorunluluk. 3. ( ) Yabancı dil öğrenen meslek erbapları, meslekleriyle ilgili dünyadaki gelişmelerden haberdar olur. 4. ( ) Her insan en az bir yabancı dil bilmek zorundadır. 5. ( ) İkinci bir dil öğrenenlerin ana dilleri zayıflar.
c. Neden yabancı dil öğrenmek gerekir? Metinden de faydalanarak maddeler hâlinde yazınız.
1. 2. 3. 4. 5.
5. Aşağıdaki karışık kelimelerden anlamlı cümleler kurunuz. 1. dil / vermeyin / ara / öğrenirken / yabancı 2. en / öğrenin / kelimeleri / öncelikle / çok / kullanılan 3. yabancı / cep / yanınızda / öğrenirken / dil / taşıyın / sözlüğü 4. birer / hatalar / basamaktır / ulaştıran / başarıya / sizi 5. yeni / defterine / öğrendiğiniz / kelimeleri / not / yazın ÇALIŞMA KITABI - 5
9
5-6-7-8.
HELLO
Ders
MERHABA CALUT
6. a. Aşağıdaki metni okuyunuz. NEDEN YABANCI DİL ÖĞRENİYORUZ? Eminim bu sorunun birçok cevabı vardır. İnsanlar farklı kültürleri tanımak, seyahat ettikleri ülkelerdeki insanlarla iyi iletişim kurmak, ekonomik açıdan gelişmiş bir ülkede yaşamak veya iyi bir işte çalışmak gibi sebeplerden dolayı dil öğreniyorlar. Sadece merak ettikleri için ya da hobi olsun diye dil öğrenenler bile var. Kim hangi amaçla öğrenirse öğrensin, gerçek şu ki yabancı dil öğrenmek kişisel gelişimin en önemli adımlarından biridir. Birçok ülke, sınırları içinde yaşamak isteyen göçmenler için vatandaşlık testi yapmaktadır. Bu testlerin bir bölümü de resmî dil üzerinedir. Göçmenler yaşamak istedikleri ülkenin dilini yeterli seviyede bilmek zorundadır. Dil sınavından başarısız olanlar vatandaşlık hakkını elde edemezler. Yerel dili öğrenmek hem iş bulma imkânı sağlar hem de o topluma uyumu kolaylaştırır. Günümüzde dünyanın birçok ülkesinde yabancı şirketler kuruluyor. Bu şirketlerden birine iş görüşmesine gittiğinizi ve şirket yöneticilerinin karşısında onların dili ile konuştuğunuzu düşünün. Bu durumda muhtemelen adaylar arasından sizi tercih edeceklerdir. Ayrıca yabancı dil bilenler, diğer insanlarla kıyasladığımızda iş hayatında daha hızlı ilerler ve daha yüksek gelirli işlerde çalışırlar. Bunlar yabancı dil öğrenmenin avantajlarından sadece birkaçı. Belki de yabancı dilin öneminden haberdarsınız ancak öğrenmede başarısız olduğunuzu düşünüyorsunuz. Eğer öyleyse size birkaç tavsiyem olacak: Öğrendiğiniz dili konuşan insanlarla pratik yapın. Öğrendiğiniz kelimeleri her gün tekrar edin ve onları kalıcı hâle getirin. Öğrendiklerinizi arkadaşlarınızla paylaşın, internet ve televizyon gibi kaynaklardan faydalanın. Kitap okuyarak öğrendiklerinizi destekleyin. Konuşurken yanlış yapmaktan korkmayın. “Başaramam.” diye karamsar olmayın, her zaman iyimser olun. Her anı öğrenmek için bir fırsat bilin. b. Aşağıdaki cümleleri metne göre doğru (D) veya yanlış (Y) şeklinde değerlendiriniz. 1. ( ) Yabancı dil insana sadece iş hayatında gereklidir. 2. ( ) Yabancı dil öğrenen insanların kendilerine göre farklı sebepleri olabilir. 3. ( ) Aynı dili konuşan insanlar birbirlerini daha iyi anlarlar. 4. ( ) Bir ülkede yaşamak ve yasal haklar elde etmek için o ülkenin dilini de bilmek gerekir. 5. ( ) İnternet ve televizyon gibi kaynaklar dil öğretiminde zaman kaybına sebep olur. c.
Metindeki paragraflarda hangi konulardan bahsedilmektedir? Eşleştiriniz. 1. paragraf a. Yabancılara yönelik haklar ve dil 2. paragraf b. İnsanların yabancı dil öğrenme gerekçeleri 3. paragraf c. Yabancı dilin iş ve kariyer üzerindeki etkisi 4. paragraf ç. Yabancı dil öğreniminde yapılması gerekenler
7. Aşağıdaki test sorularını cevaplayınız. 1. Türkçemi için bol bol kitap okuyacağım ve pratik yapacağım. Yukarıdaki boşluğa hangisi getirilmelidir? A) öğrenmek B) yükseltmek C) geliştirmek D) kullanmak 2. Kendi dilimizi doğru ve güzel kullanmalıyız. Yukarıdaki altı çizili kelimenin yerine hangisi getirilmelidir? A) Ana dilimizi B) Yabancı dili C) Yerel dili D) Konuşma dilini 3. seviyede İspanyolca biliyorum. Yukarıdaki boşluğa hangisi getirilemez? A) Temel B) Orta C) Geri D) İleri 10
YAĞMUR TÜRKÇE
4. Aşağıdakilerden hangisi dil öğretimi için gerekli araç-gereçlerden değildir? A) Ders kitabı B) Hesap makinesi C) Konuşma kılavuzu D) Sözlük 5. Fernandes, Türkçe konuşurken kelimelerin seslerini doğru bir şekilde çıkarıyor, o Türkçeyi çok güzel konuşuyor. Buna göre Fernandes ile ilgili hangisi doğrudur? A) Telaffuzu çok güzel. B) Sesi çok güzel. C) Hızlı konuşuyor. D) Çok kelime biliyor.
HELLO MERHABA CALUT
8. Aşağıdaki bulmacayı çözünüz. 1. Çok kullandığı bir söze alışmak. 2. Bir sözü doğru ve düzgün söyleyememek. 3. Anlatmak, ifade etmek, açıklamak. 4. Sevinç, korku, şaşkınlık vb. sebeplerle konuşamaz olmak.
5-6-7-8. Ders
5. Suskun durumdan çıkmak, konuşmaya başlamak. 6. Üzüntü ve eziyet çekmek, zarara uğramak. 7. Konuşurken kelimeleri yanlış söylemek. 8. Bir şeyi söylemekten usanmak, bıkmak.
1↓
2↓
3→
4↓
5→
6→ 7→
8→
9. Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi yeniden yazınız. 1. Ahmet bir resim çizdi. O resim çok güzeldi. Ahmet’in çizdiği resim çok güzeldi.
10. Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi yeniden yazınız. 1. Sana bir hediye alacağım. O hediye çok pahalı. Sana alacağım hediye çok pahalı.
2. Bugün İngilizce sınavına girdim. Sınavdan 100 puan aldım.
2. Bu akşam bir film izleyeceğiz. Film çok duygusal.
3. Annem bana telefon aldı. Ben o telefonu kaybettim.
3. Hafta sonu pikniğe gideceğiz. Piknik yeri çok güzel.
4. Bugün Selmanlarda yemek yedim. Yemekler çok lezzetliydi.
4. Ali Bey bir kitap yazacak. Kitapta anılarını anlatacak.
5. Sen dün bir fıkra anlattın. O fıkrayı tekrar anlatabilir misin?
5. Yarın törende gömlek giyeceğim. O gömleği ütülüyorum.
6. Ali, bir roman okudu. O romanın adı Sefiller.
6. Babam araba alacak. Arabanın fiyatı 30.000 TL. ÇALIŞMA KITABI - 5
11
9-10-11-12. Ders
Tek Kelimeyle Harika! Benim Güzel Şehrim
Suç Güvenlik
1. Aşağıdaki cümleleri uygun kelimelerle tamamlayınız.
pahalı / harika / yüksek / uluslararası / kirli / sakin / tarihî / kalabalık 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Şu gökdelene bak. Ne kadar En az 50 katlı olmalı. Bugün plaj çok Tatil olduğu için birçok insan plaja gelmiş. Alışveriş merkezindeki ürünler çok Kimse bir şey almak istemedi. Karşıdaki bina 1700'lü yıllarda yapılmış bir bina. Şehir meydanı şu anda Çünkü bu saatlerde herkes evinde oluyor. Çok bir plaj. İnsanlar çöpleri neden yere atmışlar ki? Gülhane Parkı'nı çok seviyorum. Bence bir park. Burası bir havalimanı. En çok yolcu Avrupa'dan geliyor.
2. Aşağıdaki tabloyu yaşadığınız şehre göre doldurunuz. Adı Nüfusu Yüzölçümü Rakımı
Diğer şehirlere göre avantajları (yaşam, eğitim, iş vb.)
Vali/Belediye Başkanı Komşuları Meşhur Şeyleri Doğal Güzellikleri İklimi
Çözülmesi gereken sorunları
Önemli Tarihî Eserleri Bu şehirde yaşadığım için kendimi şanslı / şanssız hissediyorum. Çünkü
3. Aşağıdaki diyaloğu uygun kelimelerle doldurunuz. 12
turlarınız / rezervasyon / biletleriniz / ülkelere / tatilimizi / bilgi A: Buyurun efendim, size nasıl yardımcı olabilirim? B: Eşim ve ben tatilimizi yurt dışında geçirmek istiyoruz. hakkında bilgi alabilir miyim? A: Elbette efendim. B: Bu ay, hangi turlarınız var? A: Mısır, İspanya, İsviçre ve Maldivler turlarımız var. B: İspanya ve İsviçre turlarınız hakkında verir misiniz? A: İspanya, beş sün, dört gece, her şey dâhil 2500 TL. B: İsviçre ise dört gün, üç gece her şey dâhil 2000 TL. A: İspanya turu bizim için daha uygun. B: İspanya turu için iki kişilik yaptırabilir miyim? A: Tabii efendim. Adınız, soyadınız? B: Fatih Yılmaz. A: Eşinizin adı? B: Ayşe Yılmaz. A: Rezervasyonunuz yapıldı. Bir hafta içinde almanız gerekiyor. B: Görüşmek üzere. A: Görüşmek üzere efendim.
YAĞMUR TÜRKÇE
9-10-11-12. Ders
4. a. Aşağıdaki metni okuyunuz. YEDİ TEPE İSTANBUL "Bu sabah yağmur var İstanbul’da. Gözlerim dolu dolu oluyor." Bu şarkıyı dinleyip de İstanbul’u özlememek imkânsız. İstanbul’da olup da Boğaz’ı, Çamlıca’yı, Topkapı’yı, Beyoğlu’nu gezmemek olmaz deyip yola düşüyorum. Bazen otobüse binerek, bazen yürüyerek gezerim İstanbul’u. İstanbul’un en önemli özelliği, şehrin açık hava müzesine benzemesidir. Gezince, görünce daha çok inanıyorum buna. Her adımda tarih var. İnsan, geçmişi ve bugünü aynı anda yaşıyor. İstanbul bir tarih şehridir. Bunu gezmeden, görmeden anlamak zordur. İstanbul’da büyüklü küçüklü bir hayli müze bulunmaktadır. Hepsi de tarihî eser bakımından zengindir. İstanbul’un kendisi müze gibidir. Adım başı tarihî eser görürsünüz. Gezmekten sıkılmazsınız. Bu kadar tarih dolu, tarih olmuş başka bir şehir dünyada çok azdır. Bu şehir, bir medeniyetler müzesidir. Sokaklarını, meydanlarını gezerken her medeniyetten eserlerle karşılaşırsınız. İstanbul’u dolaştıkça kendinizi müzede hissedersiniz. Bir tarafta Ayasofya, tam karşısında Sultan Ahmet Camii. Topkapı’nın içinde Aya İrini Kilisesi’ni görürsünüz. Tam bir medeniyetler diyaloğu. İstanbul sadece tarihi değil, diyaloğu, hoşgörüyü ve barışı temsil eder. İstanbul yaşadıkça bu hoşgörü medeniyeti var olacaktır. Yorulunca bir kahveye girip dinleniyorum. Çay içip, simit yiyerek açlığımı geçiştiriyorum. İstanbul’un her tarafında çay simit kafeleri görmek mümkündür. Bugün Galata Köprüsü’nden geçip Taksim’e çıktım. Kitapçıları dolaştım. Taksim Meydanı'na geldim. Bir kafeye girdim. Kendime bir Türk kahvesi söyleyip pencere kenarına oturdum. İstiklal Caddesi’ne bakınca İstanbul’un ne kadar farklı, ne kadar zengin bir insan profiline sahip olduğunu düşündüm. Her yaştan, her kesimden insanlar var burada. Hava kararınca kalabalığa karıştım ben de. Yürüyerek otelime döndüm. İstanbul’u yürüyerek gezmeyi seviyorum. Bu muhteşem şehri her adımda daha iyi tanıyorum. Tanıdıkça seviyorum bu şehri. İstanbul, yedi tane tepe üzerine kurulmuştur. Yürüye yürüye Yedi Tepe İstanbul’u dolaşıyorum. b. Aşağıdaki mekânlardan hangileri İstanbul’dadır? Metne göre işaretleyiniz. (✔) 5. Kızılay 1. Beyoğlu 2 Bodrum
6. Taksim
3. Çamlıca
7. Topkapı
4. Kapadokya
8. Uludağ
c. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
1. Yazar İstanbul’u nasıl geziyor? 2. İstanbul’un gezilebilecek mekânları nerelerdir? 3. İstanbul’un en önemli özelliği nedir? 4. Yazarın, İstiklal Caddesi ile ilgili yorumu nedir? 5. İstanbul’a neden Yedi Tepe İstanbul denilmektedir? ÇALIŞMA KITABI - 5
13
9-10-11-12. Ders
5. a. Aşağıdaki metni okuyunuz ve boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz. polis / panik / silahlı / kavga / tahliye / alışveriş
AVM’DE KAVGA Maltepe’de bir alışveriş merkezinin sinema katında yaşanan bir kavga sonrasında büyük yaşandı. Kavganın olduğu ihbarı üzerine alışveriş merkezine çok sayıda ekibi sevk edildi. Paniğe yol açan kavga sırasında alışveriş merkezinde bulunan vatandaşlar tedbir amacıyla edildi. Tahliye sırasında panik yaşanırken bazı vatandaşların ağladığı görüldü. İhbarla birlikte olay yerine gelen polis merkezinde araştırma yaptı. Polis ekipleri kavgaya karışan şahısları tespit etmeye çalışırken kısa süreli paniğin ardından alışveriş merkezindeki hareketlilik sona erdi. b. Aşağıdaki soruları okuduğunuz metne göre cevaplayınız. 1. Kavga nerede meydana geldi? 2. Alışveriş merkezine neden çok sayıda polis ekibi sevk edildi? 3. Vatandaşlar niçin tahliye edildi? 4. Bazı insanlar tahliye sırasında niçin ağladı? 6. Aşağıdaki boşlukları isim-fiil eki (-ma, -me) ile doldurunuz. 1. Dışarıda kar yağ ya başladı. 2. Yabancı dil öğren nin çok faydası var. 3. Başarılı ol nın yolu düzenli çalışmaktır. 4. Bu bilgisayarın aç kapa düğmesi nerede? 5. Ali oku yı yeni öğreniyor. 7. Aşağıdaki soruları "-mak, (-mek)" isim-fiil ekini kullanarak cevaplayınız. 1. Pazardan ne almak istiyorsun? 2. Kiminle tenis oynamak istiyorsun? 3. Boş vakitlerinde ne yapmaktan hoşlanıyorsun? 4. Sivas’a niçin gidiyorsun? 5. Sürücüler, kaza yapmamak için ne yapmalıdır? 8. Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz.
1. 2. 3. 4. 5.
14
batışını / okunuşu / inişi / okuyuşu / kaçış Mehmet’in şiir herkesi etkiledi. Bu film, bir mahkûmun hapishaneden Türkçe, kolay bir dildir. Uçağın yolcuları çok korkuttu. İnsanlar güneşin seyrediyor.
YAĞMUR TÜRKÇE
hikâyesini anlatıyor.
9-10-11-12. Ders
9. a. Aşağıdaki metni okuyunuz.
DÜNYANIN EN GÜVENLİ ŞEHİRLERİ
Bir şehrin yaşanılır olması için tarihî ve doğal güzelliklerin zengin olması, ulaşım altyapısının gelişmiş olması önemlidir ama bunlar tek başına yeterli değildir. Şehirlerin aynı zamanda güvenli de olması gerekmektedir. Günümüzde özellikle metropollerde suç oranının günden güne artması güvenli şehirleri daha da değerli hâle getirmektedir. Peki, dünyanın en güvenli şehirleri hangileridir? Tokyo Toplam suç oranı, yaşayanların kurallara uyması gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda dünyanın en güvenli şehri Tokyo’dur. Japonya'nın başkentindeki insanlar dünyanın herhangi bir yerine göre daha güvende olduklarını düşünüyorlar. Bunun nedenleri arasında öncelikle Japonların genel olarak toplumsal değerlerinde başkalarının haklarına saygıyı ön planda tutması gösteriliyor. Şehirde özellikle yabancı turistlere ayrı bir önem veriliyor. 35 milyonluk nüfusuyla aynı zamanda dünyanın en büyük ve kalabalık şehirlerinden biri olan Tokyo en güvenli şehirler arasında ilk sıradadır. Singapur Dünyanın en güvenli 2. şehri yine Uzak Doğu'dan bir kent, Singapur'dur. Bölgenin en önemli ticaret limanlarından olan Singapur'da dünyanın dört bir yanından insan yaşıyor. Yaşayanların çoğunluğunu ise Çinliler, Malaylar ve Hintliler oluşturuyor. Böylesine kozmopolit bir kentin dünyanın en güvenli şehirleri arasına girmesi sizi şaşırtmasın. Başta teknoloji ve ulaşım olmak üzere ekonomik ve ticari yaşamıyla dünyanın birçok gelişmiş ülkesini geride bırakıyor. Stockholm 1 milyona yaklaşan nüfusuyla İskandinav ülkesi İsveç'in başkenti Stockholm de dünyanın en güvenli şehirlerinden biridir. İskandinav şehirlerinin genelinde görülen sakin ve huzurlu yaşam tarzı Stockholm'de zirveye çıkmaktadır. Şehirde korna sesi bile duymak neredeyse imkânsızdır. Böylesine huzurlu bir şehirde her mekânda güvenli bir şekilde dolaşabilirsiniz. Sidney Avustralya'nın en ünlü liman şehri Sidney her yıl en güvenli şehirler listesine girmeyi başarmaktadır. Sidney'in bahçeli evler, geniş parklar ve plajlarla çevrili caddeleri dünyanın en güven veren alanları arasında görülmektedir. Sidney sadece güvenlikte değil, genel yaşam kalitesi ve iyi korunmuş doğasıyla farklı başlıklarda da en iyiler listesine girmeyi hak etmektedir. Bu hâliyle kentin 18. Yüzyıl’da İngiltere’den suçluların sürgüne gönderildiği bir yer olduğuna inanmak çok güçtür.
b. Aşağıdaki boşlukları metne göre doldurunuz.
1. 2. 3. 4.
Genel yaşam kalitesinin en iyi korunduğu şehir Korna sesi bile duyulmayacak kadar sakin ve huzurlu şehir Başkalarının haklarına saygının toplumsal bir değer olduğu şehir Yaşayanların çoğunun Çinliler, Malaylar ve Hintlilerden oluşan şehir
c. Metne göre aşağıdaki cümlelerdeki yanlış kelimelerin üzerini çizerek doğrusunu yazınız.
1. Metropollerdeki suç oranının günden güne azalması güvenli şehirleri daha da değerli hâle getirmektedir. artması 2. 35 milyonluk nüfusuyla aynı zamanda dünyanın en büyük ve sakin şehirlerinden biri olan Tokyo en güvenli şehirler arasında ilk sıradadır. 3. Bölgenin en önemli ticaret merkezlerinden biri olan Singapur'da dünyanın dört bir yanından insan yaşıyor. 4. Bu şehirde müzik sesi bile duymak neredeyse imkânsızdır. 5. Bu şehir, 18. Yüzyıl’da İngiltere’den suçluların tatile gönderildiği bir yer olarak bilinmektedir. ÇALIŞMA KITABI - 5
15
13-14-15-16. Ders
✔
Özel Zamanlar Kutlamalar
Düğünde Görüşürüz Festivaller
1. Aşağıdaki kelime veya kelime gruplarını uygun resimlerin altına yazınız. bayram / Anneler Günü / yılbaşı / düğün / doğum günü / festival / mezuniyet töreni / ödül töreni
bayram
1
5
2
3
4
6
7
8
2. Aşağıdaki kelime veya kelime gruplarını uygun açıklamalarla eşleştiriniz. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
a. Ocak ayının birinci günü b. Evlenmek için yapılan özel tören c. Bir okulun bitirildiği ve diploma alındığı gün ç. Biri veya birilerini ödüllendirmek için yapılan program d. Bir kimsenin doğduğu gün e. Anneleri mutlu etmek ve onurlandırmak için kutlanan özel gün
Mezuniyet günü Anneler Günü Yılbaşı Doğum günü Düğün Ödül töreni
3. Aşağıdaki cümleleri uygun ifadelerle tamamlayınız.
a. İyi eğlenceler. b. Bayramınız kutlu olsun. c. Doğum günün kutlu olsun.
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Düğün töreninde gelin ve damada Başarılarından dolayı ödül alan kişiye Millî veya dinî bayramlar Doğum günü olan kişiye Yılbaşı gecesi insanlar birbirini Festival kutlamalarına giden kişiye
ç. Ömür boyu mutluluklar. d. Tebrikler. e. Yeni yılınız kutlu olsun. denir. denir. diyerek kutlanır. denir. diyerek kutlar. denir.
4. Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz.
A içecek sokakları hediye kostüm akrabaları 16
YAĞMUR TÜRKÇE
1. 2. 3. 4. 5. kostüm
B vermek davet etmek ikram etmek süslemek giymek
kutlamak hazırlamak yapmak göndermek satın almak
1. doğum gününü kutlamak 2. hediyelik eşyalar 3. davetiye 4. gösteri 5. özel yemekler