Yağmur Türkçe 5 Ders Kitabı

Page 1

DERS KITABI

DERS KITABI - 5


YABANCI DIL TÜRKÇE ÖĞRETIM SETI YAĞMUR TÜRKÇE DERS KITABI - 5 Hazırlayanlar Dr. Tuncay Öztürk Sezgin Akçay Ersan Özmen Fatih Gülen Grafik Tasarım Recep Bulat Resimleme www.shutterstock.com Basım Yeri ve Yılı Romanya - 2019 ISBN

978-1-911533-34-4

ISBN 978-1-911533-34-4 9

781911

533344

Bu kitabın tamamının ya da bir kısmının, kitabı yayınlayan şirketin önceden izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayımlanması ve depolanması yasaktır. Bu kitabın tüm hakları, E&H Global Ltd.’e aittir. All rights reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the written permission of the Publisher. Bu kitabın hazırlanmasında Türk Dil Kurumunun hazırladığı Yazım Kılavuzu esas alınmıştır. Dil bilgisi konularında Prof. Dr. Zeynep Korkmaz’ın “Türkiye Türkçesi Grameri” kitabından faydalanılmıştır.

E&H Global Ltd.

Juxon House, 100 St. Paul’s Churchyard EC4M 8BU, London, UK Tel: +44 020 31027366 | www.nevlisan.com | bilgi@nevlisan.com | info@nevlisan.com


Ön Söz Merhaba, Türkçe, bugün yaklaşık 12 milyon km2lik bir alanda 220 milyon nüfusun konuştuğu, kökleri tarihin en eski dönemlerine kadar uzanan, 600 bini aşkın söz varlığına sahip en yaygın ve en köklü dünya dillerinden biridir. Dünyanın hemen her bölgesinde öğretimi yapılan, bilimsel araştırmalara konu olan, dünya dillerine katkıda bulunan Türkçeyi öğrenmek, zannedildiği kadar zor değildir. Çünkü Türkçe genellikle yazıldığı gibi okunan, istisnaları fazla olmayan, sistematik ve kurallı bir dildir. Yağmur Türkçe Öğretim Seti, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenmek isteyen on iki ile on sekiz yaş ortaöğretim öğrencileri için hazırlanmıştır. Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Çerçeve Programı (CEFR) ve Amerikan Konseyi Yabancı Diller Öğretimi (ACTFL) Yeterlilik Kılavuzu’nda belirtilen kıstaslar göz önünde bulundurularak modern dil öğretim teknikleriyle hazırlanan bu set, Türkçeyi hızlı, kolay ve etkili bir şekilde öğretmeyi hedeflemektedir. Yağmur Türkçe Öğretim Seti hazırlanırken şu hususlara dikkat edilmiştir: • Dört temel becerinin bir arada geliştirilmesi amaçlanmıştır. • Dil bilgisi konuları, işlenen temayı pekiştirmek için ihtiyaç olan yerde verilmiştir. • Ünite içeriklerinin, öğrencilerin kendi dünyalarından, ilgi ve ihtiyaçlarına dönük, ayrıca işlevsel olmasına özellikle dikkat edilmiştir. • Öğrencilere dil hakkında teorik bilgi vermek yerine, öğrencilerin iletişim odaklı etkinlikler yoluyla dili kullanarak öğrenmeleri hedeflenmiştir. • Anlatımda, sistemli bir şekilde bilinenden bilinmeyene, yakından uzağa, kolaydan zora ve somuttan soyuta doğru yol izlenmiştir. • Birçok şeyi bir arada öğretmekten uzak durulmuş, bilinen kelimelerle yeni dil bilgisi yapıları, bilinen yapılarla da yeni kelimelerin öğretilmesi hedeflenmiştir. • Öğretimi etkili ve kalıcı hâle getirmek için kitaplar, görsel ve işitsel unsurlarla desteklenmiştir. • En iyi öğrenmenin uygulamalarla olacağı ilkesinden hareketle kitaplarda alıştırmalara sıkça yer verilmiştir. • Ders sunumlarında Türk kültürüne ait unsurlara yer verilmiş, kültür köşeleriyle bu unsurlar pekiştirilmiştir. • Ders kitapları sarmal yapıya göre oluşturulmuş, ilk kitapta genel hatlarıyla işlenen bazı temalara (konulara) bir sonraki kitapta da yer verilmek suretiyle hem bu temaların tekrarı hem de bu temaya ait yeni kelime ve kuralların kavratılması hedeflenmiştir. Yağmur Türkçe Öğretim Seti’nin Türkçeyi öğrenmek ve öğretmek isteyenlere faydalı olmasını ümit ediyoruz. Nevlisan Yayınları

DERS KITABI - 5

3


İçindekiler 1. Ders 2. Ders 3. Ders 4. Ders

Sayfa 6 - 13

1-4. Ders

Değerlendirme Oyun & Eğlence

5. Ders 6. Ders

Sayfa 14 - 21

5-8. Ders

7. Ders 8. Ders

Oyun & Eğlence

9-12. Ders

Tek Kelimeyle Harika! Benim Güzel Şehrim Suç Güvenlik

Sayfa 22 - 29

Değerlendirme Oyun & Eğlence

13. Ders 14. Ders

Sayfa 30 - 37

Yabancı Dil Öğreniyorum Etkili Öğrenme Yöntemleri Dile Dair Atasözleri Değerlendirme

9. Ders 10. Ders 11. Ders 12. Ders

13-16. Ders

Eğitim Sistemi Okul Zekâ ve Başarı İlkokul Yılları

15. Ders 16. Ders

Özel Zamanlar Kutlamalar Düğünde Görüşürüz Festivaller Değerlendirme Oyun & Eğlence

Kelimeler Eğitim-öğretimle ilgili kelimeler: anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise, üniversite, okul, fakülte özel ders, özel öğretmen, kurs, sınav, eğitim, öğretim, üniforma, öğrenci, burs, veli...

YAĞMUR TÜRKÇE

Olumlu şekli Konuşma: Eğitim-öğretimle ilgili diyalog kurma İlkokul öğretmenlerimi Okuma: Bangladeş'teki yüzen okullarla ilgili metin okuma çok severdim. Olumsuz şekli İlkokuldayken matematik dersini sevmezdim.

Dinleme: Zekâ türleri ile ilgili metin dinleme Konuşma: Başarı üzerine diyalog kurma Konuşma: İlkokul yıllarıyla ilgili konuşma Okuma: İlkokul yıllarını anlatan bir metin okuma Yazma: İlkokul yıllarını anlatan metin yazma

kaydolmak, eğitim almak, okula başlamak, okumak...

Soru şekli İlkokul yıllarında ödevlerini düzenli yapar mıydın?

Kelimeler Dille ilgili kelimeler: dil bilgisi, telaffuz, diksiyon, imla, deyim, bilmece, tekerleme, atasözü... ana dili, yabancı dil, konuşma dili, resmî dil, işaret dili, dile kolay... Deyimler: dili sürçmek, dili yanmak, dili tutulmak, dilinde tüy bitmek, dilini tutmak...

Dil Bilgisi Sıfat-fiil ekleri 1. "-dık (-dik, -duk, -dük, -tık, -tik, -tuk, -tük)" Ahmet'in okuduğu kitap İspanyolcadan çevrilmiş.

Beceriler

2. "-(y)acak (-ecek)" Benim gideceğim dil kursu buraya çok yakın.

Okuma: İçinde atasözlerinin kullanıldığı hayat tecrübeleriyle ilgili metin

Kelimeler Şehirle ilgili kelimeler: lunapark, plaj,müze, park, meydan, kale, gökdelen, saray... büyüleyici, gelişmiş, muhteşem, modern, tarihî, görkemli... Suçla İlgili Kelimeler firar, hırsızlık, cinayet, soygun, kapkaç... katil, hırsız, soyguncu, rüşvetçi, mahkûm... soymak, çalmak, kaçmak, kaçırmak...

Dil Bilgisi Beceriler İsim-fiil ekleri 1. "-ma (-me)" Senin arkadaşına yardım etmen lazım. Yolcular şimdi bekleme Okuma: Tatil hakkında diyalog okuma salonunda. Konuşma: Tatil etkinlikleri, şehirler ve şehirlerin meşhur şeyleri ile ilgili

Kelimeler Bayram, kutlama ve festivallerle İlgili kelimeler: bayram, Anneler Günü, yılbaşı, düğün, nişan, doğum günü, festival, mezuniyet töreni... poster, bayrak, gösteri, davetiye, millî kıyafet, kostüm, hediye...

Dil Bilgisi İşteş çatı "-ş (-ış, -iş, -uş, -üş)" Öğrenciler fıkraya gülüştüler. Yolcu ve şoför bakışıyorlar. Yapım eki "-laş (-leş)" Mehmet ve Hakan vedalaştılar. Esra ödevlerini bitirmek için arkadaşı ile yardımlaşacak.

kutlamak, tebrik etmek, eğlenmek, bayramlaşmak...

44

Dil Bilgisi Beceriler Geniş zaman kipinin hikâyesi “-rdı (-ardı, -erdi / -ırdı, -irdi, -urdu, -ürdü)”

Konuşma: Ana dili, yabancı diller üzerine konuşma Konuşma: Dil öğrenimi ile ilgili anket değerlendirme Dinleme: Dil öğrenimi ile ilgili diyalog dinleme Okuma: Dil öğrenimi, etkili öğrenme yöntem ve teknikleri üzerine metin okuma okuma

diyalog kurma Okuma: Bursa şehrinin tanıtımı ile ilgili metin okuma Yazma: Bir şehri çeşitli yönleriyle tanıtan metin yazma Okuma: Çeşitli suçlarla ilgili haber okuma Dinleme: Bir evde yaşanan hırsızlıkla ilgili diyalog dinleme Konuşma: Güvenlik kameralarının olumlu ve olumsuz yönleri üzerine 3. "-(y)ış (-iş, -uş, -uş)" konuşma

2. "-mak (-mek)" Yorgunum. Biraz dinlenmek istiyorum. Yürümekten ayaklarım ağrıyor. Çıkış kapısı orada. Benim eve dönüşüm herkesi sevindirdi.

Beceriler

Konuşma: Törenler, bayramlar, kutlama ve festivallerde yapılan etkinliklerle ilgili diyalog kurma Okuma: Farklı ülkelere ait Anneler Günü, yılbaşı, Ramazan Bayramı ve düğün kutlamaları ile ilgili metin okuma Yazma: Millî veya dinî bayramlarla ilgili metin yazma Okuma: Düğünle ilgili yazışma okuma Dinleme: Bir kişinin yurt dışında katıldığı su festivali ile ilgili diyalog dinleme Okuma: Türkiye'de düzenlenen bir festival üzerine metin okuma Konuşma: Festival kutlamaları ile ilgili diyalog kurma


İçindekiler 17. Ders 18. Ders 20. Ders

Sayfa 38 - 45

17-20. Ders

19. Ders

Değerlendirme Oyun & Eğlence

21. Ders

Sayfa 46 - 53

21-24. Ders

22. Ders 23. Ders 24. Ders

Oyun & Eğlence

26. Ders 28. Ders

Sayfa 54 - 61

25-28. Ders

27. Ders

Para Alışveriş Ateş Pahası Parasal İşlemler Değerlendirme Oyun & Eğlence

29. Ders 30. Ders

Sayfa 62 - 69

Günlük Problemler Bir Şikâyetim Olacak İşler Rast Gitmedi İşimiz Başımızdan Aşkın Değerlendirme

25. Ders

29-32. Ders

Bilgisayar İnternette Neler Yaparsınız? Mesajınız Var İnternet Dünyası

31. Ders 32. Ders

Allah Acil Şifalar Versin! Ölümcül Hastalıklar Yaralanma ve Sakatlıklar Kaza Geliyorum Demez Değerlendirme Oyun & Eğlence

Kelimeler Bilgisayar ve internetle ilgili kelimeler: yazıcı, bellek, hoparlör, modem, monitör, klavye, fare, tarayıcı... dosya, klasör, program, virüs, internet... yazdırmak, bağlamak, taşımak, depolamak, indirmek, yüklemek, paylaşmak...

Dil Bilgisi Zarf-fiil ekleri 1. "-(y)ıp (-ip, -up, -üp)" Dişlerimi fırçalayıp uyurum. 2. "-maksızın (-meksizin)" İzin almaksızın dışarı çıktı. 3. "-(y)alı (-eli)" Biz Ankara'ya taşınalı on yıl oldu. 4. "-r ... -maz (-mez)" site, arama motoru, Eve varır varmaz beni sosyal medya, yorum, ara. kullanıcı, ziyaretçi...

Beceriler

Kelimeler Problemler: geç kalmak, tartışmak, unutmak, kaza yapmak, bozulmak, ıslanmak, yırtılmak, kırılmak, kaybetmek... patlak, kayıp, çatlak, bozuk, çizik , kırık, ıslak, yırtık, kilitli.. Cümle bağlayıcıları: demek ki, üstelik, yoksa, buna rağmen, neyse ki, hâlbuki...

Dil Bilgisi Ettirgen çatı 1. "-t" Bu masayı hemen temizlet. 2. "-dır (-dir, -dur, -dür, -tır, -tir, -tur, -tür)" Kadın çocuğuna yemek yediriyor. 3. "-ır (-ir, -ur, -ür)" Annem akşama tavuk pişirecek. 4. "-ar (-er) Öğrenci kitabını çantadan çıkardı.

Beceriler

Kelimeler Parayla ilgili kelimeler: kredi kartı, fiş, döviz, kumbara , para, kasa, harçlık, bankamatik... yol parası, ekmek parası, büyük para, para babası, beş parasız... ısmarlamak, ödemek, borç almak, satmak, harcamak, biriktirmek, bahşiş vermek... tutumlu, savurgan, cimri, cömert, sahte...

Dil Bilgisi Beceriler Doğrudan anlatım Emre “Ahmet, sen sinemaya gidecek misin?” diye sordu. Ahmet “Ben sinemaya Konuşma: Para ve para kullanımı üzerine konuşma gideceğim” dedi.

Kelimeler Sağlıkla ilgili kelimeler: baş ağrısı, öksürük, ateş, hâlsizlik, titreme, nefes darlığı... ağrımak, öksürmek, çürümek, incitmek, terlemek, titremek... doktor, dişçi, stetoskop, şırınga, termometre, yatak istirahati, ameliyat... morarmak, burkulmak, yaralanmak, çıkmak, yanmak, şişmek, kanamak, kırılmak...

Dil Bilgisi Beceriler Edatlar "kadar, başka, beraber, rağmen, ötürü"

Dolaylı anlatım Emre her hafta yüzmeye gittiğini söyledi. Sen alışverişe çıkacağını söyledin. Ben, şimdi ders çalıştığımı söyledim. Ayşe havanın güzel olduğunu söyledi.

Ankara'ya kadar otobüsle gelmiş. Klinikte hemşireden başka kimse yok. Yaralı şoförle beraber ambulansa bindim. İlaçlara rağmen hâlâ iyileşemedi. Hastalıktan ötürü çok zayıfladı.

Dinleme: Bilgisayar tamiri üzerine diyalog dinleme Dinleme: İnternet kullanımı ile ilgili röportaj dinleme Konuşma: İnternet kullanımı üzerine konuşma Okuma: İnternetin faydaları ve zararları üzerine metin okuma Yazma: İnternetin faydaları ve zararları üzerine metin yazma Okuma: Yanlış adrese gönderilen bir elektronik posta ile ilgili metin okuma Konuşma: İnternete ayrılan zaman ve internet siteleri üzerine konuşma Okuma: Popüler internet siteleriyle ilgili metin okuma

Dinleme: İnsanların çeşitli konularda karşılaştıkları problemlerle ilgili diyalog dinleme Okuma: Lokantada problem yaşayan bir müşteri ve yetkili arasında geçen diyalog okuma Konuşma: Lokantada çeşitli konularda şikâyette bulunma üzerine diyalog kurma Yazma: Kısa şikâyet yazısı yazma Okuma: Ev taşıma, yeni taşınılan bir evde karşılaşılan çeşitli problemler ve çözüm yolları üzerine metin okuma

Okuma: Kredi kartları ile ilgili metin okuma Dinleme: Kredi kartı ile ilgili metin dinleme Okuma: "Ateş Pahası" deyimi ile ilgili hikâye okuma Okuma: Döviz alma ve döviz bozdurma ile ilgili diyalog okuma Konuşma: Döviz alma ve döviz bozdurma ile ilgili diyalog kurma Dinleme: Banka işlemleri ile ilgili diyalog dinleme Konuşma: Bankada para yatırma üzerine diyalog kurma

Okuma: Bir kişinin nasıl olduğunu sorma ve sağlık problemlerini ifade etme üzerine diyalog okuma Konuşma: Bir kişinin nasıl olduğunu sorma ve sağlık problemlerini ifade etme üzerine diyalog kurma Okuma: Ölümcül bir hastalık olan veba hakkında yazılmış metin okuma Dinleme: Yaralanma ve sakatlıklarla ilgili diyalog dinleme Okuma: Spor dünyasındaki kaza ve sakarlıklarla ilgili metin okuma

DERS KITABI - 5

55


1.

Eğitim Sistemi

Ders

1. Aşağıdaki eğitim ve öğretimle ilgili cümlelerle resimlerden uygun olanları eşleştiriniz.

Türkiye'de Eğitim ve Öğretim a.

3-5.5 yaşları arasındaki çocuklar anaokuluna gider.

b.

5.5-6 yaş arasındaki çocuklar ilkokula başlar. İlkokul eğitimi 4 yıl sürer.

1

2

3

4

5

6

7

8

c. 1 İlkokulu bitiren öğrenciler ortaokulda okur. Bazı okullarda öğrenciler üniforma giyer. ç.

Ortaokuldan sonra lise başlar. Lise eğitimi de ilkokul ve ortaokul eğitimi gibi dört yıl sürer ve zorunludur.

d.

Başarısını arttırmak isteyen öğrenciler özel öğretmen tutarak özel ders alır.

e.

Bazı öğrenciler liseden sonra tamircilik, berberlik, dikiş-nakış kursu gibi meslek edindirme kurslarına kaydolur.

f.

Liseyi bitiren öğrenciler üniversite sınavına girer. Bu sınavı kazanan öğrenciler tıp, mühendislik, hukuk, eczacılık, diş hekimliği, güzel sanatlar gibi fakültelerde okur.

g.

Bütün sınavlarda başarılı olan öğrenciler üniversiteden mezun olur ve mezuniyet sonrası iş hayatına başlar.

2. a. A ve B bölümündeki boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz.

anaokuluna özel öğretmen ilkokula fakültede özel ders üniforma

1. ilkokula 2. 3. 4. 5. 6.

başlamak gitmek girmek bitirmek mezun olmak kazanmak

1. kursa gitmek 2. üniversite sınavına 3. üniversite sınavını 4. üniversiteden 5. iş hayatına 6. ortaokulu

başlamak gitmek tutmak giymek okumak almak

A

B

b. Dinleyiniz ve kontrol ediniz.  1.1

3. a. Aşağıdaki karışık kelimelerden anlamlı soru cümleleri kurunuz. 1. eğitim / zorunlu / ülkenizde / yıldır / kaç Ülkenizde zorunlu eğitim kaç yıldır? 2. gittin mi / anaokuluna / çocukluğunda 3. ilkokula / başlar / çocuklar / ülkenizde / yaşında / kaç 4. giyiyor musunuz / okulda / üniforma 5. aldın mı / özel / ders / hiç 6. üniversitede / bölümde / okumak / istersin / hangi 7. üniversite / zor mudur / sınavını / kazanmak 8. kolay mıdır / ülkenizde / iş / bulmak b. Yukarıda kurduğunuz soru cümlelerini kullanarak aşağıdaki gibi diyaloglar kurunuz. A: Ülkenizde zorunlu eğitim kaç yıldır? B: Ülkemizde zorunlu eğitim 12 yıldır. 6

YAĞMUR TÜRKÇE


2.

Okul

Ders

1. a. Aşağıdaki metni dinleyiniz ve okuyunuz.  2.1

Bangladeş'in Yüzen Okulları Bangladeş topraklarında iki büyük nehir kesişiyor. Bunlar Ganj ve Brahmaputra nehirleri. Yağmurlu sezonda bu nehirler taşıyor ve tüm yollar su altında kalıyor. Tekne sahibi olmadan bir yere gitmek imkânsız. Veliler bu zamanlarda çocuklarını okula göndermek istemiyor. Çünkü sel tehlikesi yüzünden ölen veya kaybolan çocuklar oluyor. Bu tehlike sebebiyle okulu bırakan veya eğitimi yarım kalan öğrenciler oluyor. İşte bu problemi çözmek için "Yüzen Okul" projesi başlatılmış. Projenin amacı eğitimde karşılaşılan problemleri çözmek ve eğitimi öğrencilerin ayağına götürmek. Bu proje Muhammed Rezwan isimli bir mimara ait. Yüzen Okul, okul otobüsü ve okul binasının birleşimi bir tekne. Bu teknelerde öğrencilere ücretsiz eğitim veriliyor. Tekneler öğrencileri nehir kenarındaki köylerden topluyor. Dersler bittikten sonra da öğrencileri evlerine bırakıyor. Teknelerde 30 öğrenci ders görüyor. Teknelerde eğitim için kullanılan; internet bağlantılı dizüstü bilgisayar, birkaç tane masaüstü bilgisayar, küçük bir kütüphane ve projeksiyon var. Teknenin üst kısmına güneş panelleri yerleştirilmiş. Elektrik bu panellerden elde ediliyor.

Muhammed Rezwan

Öğrenciler bu teknelerde ilkokul eğitimi alıyor. Her tekne üç vardiyalı çalışıyor. Günde 90 öğrenci eğitim ve öğretim görüyor. Dördüncü sınıftan mezun olan öğrenciler devlet okullarına kayıt yaptırıyor. Yüzen okullarda, öğrencilere ücretsiz kitap, kırtasiye malzemeleri ve çalışma materyalleri veriliyor. Sınav sonuçlarına göre başarılı öğrenciler burs da alıyor. Ayrıca yüzen okulda okuyan her öğrenciye birer adet şarjlı fener veriliyor. Çünkü çoğu köyde hâlâ elektrik problemi var. Öğrenciler bu şarjlı fenerler sayesinde gece bile ev ödevlerini yapabiliyor. Bu teknelerde veliler ve köylüler de eğitim alıyor. Onlara; beslenme, tarım, sağlık, hijyen, iklim değişikliği gibi konularda eğitim veriliyor. b. Aşağıdaki cümlelerdeki koyu renkle yazılmış bölümlerden metne göre yanlış olanların üzerini çiziniz.

1. Yüzen Okul projesi, Mohammed Rezwan isimli bir öğretmene / mimara ait. 2. Teknelerde öğrencilere ücretsiz / ücretli eğitim veriliyor. 3. Öğrenciler yüzen okullarda ilkokul / ortaokul eğitimi alıyorlar. 4. Öğrenciler ailesinin maddi durumuna / sınav sonuçlarına göre burs alabiliyor. 5. Öğrenciler yüzen okullardan mezun olduktan sonra özel okullara / devlet okullarına kayıt yaptırıyor. 6. Teknelerde veliler ve köylüler de eğitim alıyor / öğrencilere ders veriyor.

c. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.

1. Veliler neden yağmurlu sezonda çocuklarını okula göndermek istemiyor?

2. Yüzen Okul projesinin amacı nedir?

3. Teknelerde eğitim için hangi araç-gereçler kullanılıyor?

4. Yüzen okullarda günlük kaç öğrenci eğitim ve öğretim görüyor?

5. Yüzen okullarda velilere ve köylülere hangi konularda eğitim veriliyor? DERS KITABI - 5

7


3.

Zekâ ve Başarı

Ders

1. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. En başarılı ve en başarısız olduğunuz dersler hangileridir? 2. Sizce derslerdeki başarınızın veya başarısızlığınızın nedeni sadece zekâ ile mi ilgilidir? 3. Gelecekte hangi mesleği seçmeyi düşünüyorsunuz? Neden?

Zekâ Türleri

sözel zekâ

sayısal zekâ

bedensel zekâ

görsel zekâ

ritmik zekâ

doğacı zekâ

2. a. Zekâ türleri ile ilgili metni dinleyiniz ve aşağıdakileri dinlediğiniz metne göre eşleştiriniz.  3.1 1. c Sözel zekâlılar a. bir kez gördüklerini bile unutmaz. Gözleri en önemli duyu organlarıdır. 2. Sayısal zekâlılar b. fiziksel etkinliklerde başarılıdır. Maket yapma gibi el işlerinden hoşlanır. 3. Bedensel zekâlılar c. yabancı kelimeleri kolayca aklında tutabilir, telaffuzda zorlanmaz. 4. Görsel zekâlılar ç. genellikle evde hayvan besler veya bitki yetiştirir. 5. Ritmik zekâlılar d. müzik dinlemeyi sever ve müzik aleti çalmayı çabuk öğrenir. 6. Doğacı zekâlılar e. matematik işlemlerini kolay kavrar ve çözer. b. Tekrar dinleyiniz ve dinlediğiniz metne göre her bir bölüme ikişer meslek yazınız.

1. Sözel zekâlılar iyi bir avukat, çevirmen, şair, gazeteci, _________, satış elemanı veya _________ olabilir. 2. Sayısal zekâlılar iyi bir muhasebeci, _________, _________, araştırmacı veya bilim insanı olabilir. 3. Bedensel zekâlılar iyi bir _________, dansçı, oyuncu, _________ veya cerrah olabilir. 4. Görsel zekâlılar iyi bir reklamcı, _________, moda tasarımcısı, _________ veya tur rehberi olabilir. 5. Ritmik zekâlılar iyi bir besteci, dansçı, _________, _________ veya orkestra şefi olabilir. 6. Doğacı zekâlılar iyi bir _________, biyoloji ya da coğrafya öğretmeni veya _________ olabilir.

3. a. Başarıyla ilgili aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Siz bu cümleleri söyleyenlerle hemfikir misiniz? Başarılı olmak için çalışmak yeterlidir. Bütün başarılı insanlar üstün zekâlıdır. Başarısızlık durumunda vazgeçmeyi bilmek gerekir. İnsan başarısız olmaktan korkmamalıdır. Başarılı insan, mutlu insan demektir. Başarılar tesadüf eseri ortaya çıkar.

8

b. Aşağıdaki diyaloğu okuyunuz ve yandaki kutuda verilen ifadeleri kullanarak arkadaşlarınızla yukarıdaki cümleler hakkında tartışınız. A: Bence bütün başarılı insanlar üstün zekâlıdır. Siz ne düşünüyorsunuz? B: Aynı fikirdeyim. Dünyanın en başarılı insanları en zeki insanları. Örneğin Einstain, Edison ya da ünlü ressam Leonardo da Vinci. Senin fikrin ne? C: Ben kısmen katılıyorum. Çünkü üstün zekâlı olmayan ama başarılı olan insanlar da var. Mesela aktörler sıradan insanlardan daha zeki değiller. Ama işlerinde başarılılar çünkü çok çalışıyorlar. Sen ne dersin? D: Ben farklı görüşteyim. Bana göre çalışmak başarının en önemli anahtarı. Çünkü insan çok zeki bile olsa çalışmadan başarılı olamaz.

YAĞMUR TÜRKÇE

Kendi fikrimizi söyleyeceksek: Benim görüşüme göre ... Benim düşüncem ... Bana sorarsanız ... Bence ... Benim fikrim ... Aynı fikirdeysek: Katılıyorum. Haklısınız. Aynı fikirdeyim. Ben de öyle düşünüyorum. Bence de. Kısmen görüş ortaklığı varsa: Kısmen katılıyorum çünkü ... Doğru ama diğer yandan ... Haklı olabilirsiniz fakat ... Farklı fikirdeysek: Katılmıyorum. Ben öyle düşünmüyorum. Öyle olduğunu sanmıyorum. Ben farklı görüşteyim. Bana göre bu yanlış.


4.

İlkokul Yılları

Ders

1. a. Aşağıdaki cümlelerden hangileri sizin ilkokul yıllarınızı yansıtıyor? İşaretleyiniz. (✔) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

Okulu severdim. Ders notları iyi olan öğrencileri kıskanırdım. Büyük öğrenciler küçük öğrencileri döverdi. Arkadaşlar oyun oynarken beni aralarına almak istemezlerdi. Tertipli ve gayretli bir öğrenciydim. Ödevlerimi zamanında yapardım. Matematik dersini sevmezdim. Arkadaşlarımla iyi geçinirdim. Söz almaya ve tahtaya kalkmaya utanırdım. Kavgadan mümkün olduğunca uzak dururdum. Kolay arkadaş edinirdim. En çok beden eğitimi ve resim dersine ilgi gösterirdim. Asabi öğretmenlerim vardı. Onlardan korkardım.

b. İşaretlediğiniz cümleleri sıra arkadaşınızınkilerle karşılaştırınız. Benzer olanları paylaşınız.

2. Aşağıdaki metni dinleyiniz ve okuyunuz.  4.1

Hey Gidi Günler! Öğrencilik bizim zamanımızda kolay değildi. Köyümüzde okul yoktu. Bu yüzden okumak için 3 kilometre uzaktaki bir köye giderdik. Yazın yürürdük. Kışın ise bir traktörün teknesine biner, öyle giderdik. Kış yolculukları hiç kolay olmazdı. Çok üşürdük. Bu yüzden "Keşke bütün kış okul tatil olsa!" diye dua ederdim. Öğretmenlerimi çok severdim. Bize hiç kızmazlardı. Hep tebessüm ederlerdi. Ama veli toplantılarından çok korkardım. Öğretmenlerim beni anneme veya babama şikâyet ederler diye. Bu yüzden toplantı olacağı zaman sabaha kadar uyku tutmazdı. Sınıflar çok kalabalıktı. Buna rağmen hiç gürültü olmazdı. Öğretmen alıştırmaları sıra ile yaptırırdı. Ben sıradaki öğrencileri sayar, hangi alıştırmayı yapacağımı hesaplardım. Ödevlerimi hiç ihmal etmezdim. Kalın, eski ve tozlu ansiklopediler tek araştırma kaynağımızdı. Yıl sonunda eski defterlerimi atmazdım. Onları silgiyle güzelce siler, sonraki yıl tekrar kullanırdım. Kitaplarımızın da çoğu kullanılmış olurdu. Üst sınıftakiler kitaplarını alt sınıftakilere verirdi. Kokulu silgiler, şekilli kalemtıraşlar, renkli kalemler herkeste bulunmazdı. Hey gidi günler! Şimdi öyle mi?

Geniş Zaman Kipinin Hikâyesi “-rdı (-ardı, -erdi / -ırdı, -irdi, -urdu, -ürdü)” Geniş zamanın hikâyesi, geçmiş zamanda belli bir süre devam eden ama şimdi devam etmeyen fiil ya da durumları ifade etmek için kullanılır. Şahıslar Ben Sen O Biz Siz Onlar

Olumlu gelirdim okurdum gelirdin okurdun gelirdi okurdu gelirdik okurduk gelirdiniz okurdunuz gelirlerdi okurlardı

Olumsuzluk gelmezdim okumazdım gelmezdin okumazdın gelmezdi okumazdı gelmezdik okumazdık gelmezdiniz okumazdınız gelmezlerdi okumazlardı

gelir miydim? gelir miydin? gelir miydi? gelir miydik? gelir miydiniz? gelirler miydi?

Soru okur muydum? okur muydun? okur muydu? okur muyduk? okur muydunuz? okurlar mıydı?

3. a. Yukarıdaki metinde geniş zaman kipinin hikâyesi ile çekimlenmiş fiilleri bularak altını çiziniz. Sonra fiillerin aşağıdaki gibi 3. tekil şahsa göre olumlu, olumsuz ve soru çekimlerini defterinize yazınız. Fiil git

Olumlu giderdi

Olumsuzluk gitmezdi

Soru gider miydi?

b. Siz de ilkokul yıllarınızı anlatan benzer bir metin yazarak sınıfta okuyunuz. DERS KITABI - 5

9


1-4.

Değerlendirme

Ders

1. Aşağıdaki cümleleri bir kişinin hayatındaki oluş sırasına göre sıralayınız. a. 4 yıl güzel sanatlar fakültesinde okudum. Ortaokula kaydoldum. 4 yıl ortaokulda okudum. b. c. 1 6 yaşıma kadar anaokuluna gittim. İş buldum ve çalışmaya başladım. ç. Liseden mezun olduktan sonra 1 yıl ara verdim. d. Üniversiteden mezun oldum. e. Sonra liseye başladım. f. g. 6 Meslek edindirme kursunda dikiş-nakış öğrendim. İlkokula başladım. İlkokul dört yıl sürdü. h. Üniversite sınavına girdim ve kazandım. ı. 2. Aşağıdaki isim ve fiilleri kullanarak örnekteki gibi kelime grupları oluşturunuz. 1 ilkokul başlamak / mezun olmak / okumak ilkokula başlamak ilkokuldan mezun olmak ilkokulda okumak

2

fakülte gitmek / okumak / ayrılmak

5 okul okumak / bitirmek / kayıt yaptırmak

6

ders girmek / almak / aksatmak

3 sınav girmek / başarılı olmak / geçmek

4

iş bulmak / başlamak / çalışmak

7

8

özel öğretmen tutmak / ders almak / ihtiyaç duymak

eğitim vermek / görmek / yarıda bırakmak

3. Aşağıdaki cümleleri verilen kelimelerden uygun olanlarıyla tamamlayınız. hukuk / imkânsız / özel öğretmen / veli / ücretsiz / üniversite / not / zorunlu / başarılı / ilkokul 1. Üniversite okumak için önce liseden mezun olmak gerekir. 2. Başarılı bir öğrenciyim. Sınavlardan hep iyi alıyorum. 3. Türkiye'de eğitimi 4 yıldır. 4. Zeynep, matematik dersinde iyi değil. Bu dersi daha iyi anlamak için tutacak. 5. Üniversite sınavını kazanıp fakültesinde okumak istiyorum. 6. Bu okulda kitaplar için para ödemiyoruz. Kitaplar . 7. Fizik sınavına iyi hazırlandım. Eminim bu sınavda olacağım. 8. Kimya dersinin bu konusu çok zor. Bu konuyu anlamak gibi geliyor. 9. Okulda üniforma giymek . Bütün öğrenciler üniforma giymek zorunda. 10. Yüzen okullarda ve öğrenciler eğitim alabiliyor. 4. Aşağıdakileri anlamlı bir bütün oluşturacak şekilde eşleştiriniz. 1. f Yabancı dil bilen insanlar iyi bir 2. Şiir yazmaktan hoşlananlar iyi bir 3. Araştırmayı seven ve bilimsel çalışmalardan hoşlananlar 4. Sayılarla arası iyi olanlar 5. Görsel zekâya sahip olanlar iyi bir reklamcı veya 6. Müziği seven ve müzik aletlerini çalmayı çabuk öğrenenler 7. Doğayı sevenler ve canlı yaşamlarına ilgi duyanlar 8. Bedensel zekâya sahip olanlar iyi bir 10

YAĞMUR TÜRKÇE

a) müzisyen olabilir. b) muhasebeci olabilir. c) akrobat olabilir. ç) şair olabilir. d) moda tasarımcısı olabilir. e) biyoloji öğretmeni olabilir. f ) çevirmen olabilir. g) bilim insanı olabilir.


1-4.

Değerlendirme

Ders

5. Aşağıdaki cümleleri uygun kelime gruplarıyla örnekteki gibi tamamlayınız.

A

1. Bu okulda sadece ilkokul öğrencileri eğitim alıyor.

1. söz almak 2. eğitim almak 3. uzak durmak 4. yarım kalmak 5. zorlanmak

B 1. 2. 3. 4. 5.

aklında tutmak iyi geçinmek ilgi göstermek ihmal etmek arkadaş edinmek

2. Sınav soruları çok zordu. Matematik sınavında çok 3. Hastalığından dolayı okulu bıraktı. Onun lise eğitimi 4. Ahmet konuşmak için izin istedi. O, bir şeyler söylemek için 5. Okulda hiçbir kavgaya karışmam. Kavgadan her zaman 1. Okulun ilk günü sınıf arkadaşlarınla tanışacaksın. Birçok yeni arkadaş edineceksin. 2. Ortaokul yıllarında matematiği sevmezdim. Bu yüzden derse 3. Hiç kimseyle kavga etmemelisiniz. Herkesle 4. Ödev yapmak yerine film seyretmeyi tercih etti. Ödevi 5. Yeni öğrendiğim yabancı kelimeleri unutmam. Zorlanmadan

6. Aşağıdaki diyalogları okuyunuz ve koyu renkle yazılmış bölümlerden anlamca yanlış olanların üzerini çiziniz. 1. Diyalog A: Bence yaz tatilleri çok uzun ve gereksiz. Eğitim ve öğretim aralıksız devam etmeli. B: Katılmıyorum / Haklısınız çünkü öğrencilerin de dinlenmeye ihtiyacı var. Tatil hem dinlenme hem de zihinlerin tazelenme süreci.

4. Diyalog A: Bence üniversiteden mezun olana kadar eğitim ve öğretim bütün dünyada zorunlu olmalı. B: Ben öyle düşünmüyorum / Ben de öyle düşünüyorum çünkü eğitimli insan her zaman topluma daha faydalıdır.

2. Diyalog A: Bugün kimya dersinde işlediğimiz konu çok ilginçti. Öyle değil mi? B: Aynı fikirdeyim / Ben farklı görüşteyim. Dersi sonuna kadar ilgiyle dinledim.

5. Diyalog A: Onun gelecekte iyi bir müzisyen olabileceğini düşünüyorum. Sence? B: Katılıyorum / Bana göre öyle değil çünkü müzik aletlerine karşı büyük bir yeteneği var.

3. Diyalog A: Üniversite sınavını kazanmak çok zor. Sen ne düşünüyorsun? B: Bence de. / Öyle olduğunu sanmıyorum. Yeteri kadar çalışan herkes üniversite sınavını kazanabilir.

6. Diyalog A: Biyoloji dersi zor ve sıkıcı bir ders. Haksız mıyım? B: Haklısın. / Sana kısmen katılıyorum. Biyoloji dersi zor olabilir ama sıkıcı bir ders değil. Son derece ilgi çekici konular var.

7. Tablodaki fiilleri geniş zaman kipinin hikâyesine göre örnekteki gibi çekimleyiniz. Fiiller gel-

Zamirler Ben

git-

Sen

uyu-

O

çalış-

Biz

oyna-

Siz

görüş-

Onlar

Olumlu gelirdim

Olumsuzluk gelmezdim

Soru gelir miydim?

DERS KITABI - 5

11


1-4.

Oyun & Eğlence

Ders

Karışık harflerle verilen okul derslerini yazınız. Sonra en kısa sürede dersleri bulmacadan bularak işaretleyiniz. Kaç dakikada bütün dersleri bulabilirsiniz?

ZKİİF FİZİK

İAMYK

YİJLİBOO

ÇTÜREK

İZLGNCEİİ

MOEGTRİE

MREİS

NEEDB ETĞMİİİ

CRYFAAOĞ

AKİMEAMTT

AYETİDBE

ÜMZKİ

BLRAGİİASY

TRHAİ

P

D

İ

N

G

İ

L

İ

Z

C

E

İ

I

Y

G

B

K

K

L

D

I

İ

Z

Ç

E

Y

M

G

L

E

H

Z

V

Ğ

J

İ

K

İ

M

Y

A

U

I

P

O

S

C

O

Ğ

R

A

F

Y

A

Z

O

J

A

I

M

L

E

Ü

U

E

J

T

P

P

İ

P

L

V

O

E

T

E

F

B

S

G

Y

H

İ

Ş

Z

Y

Z

Ş

T

B

M

Ü

Z

İ

K

F

J

A

İ

A

Z

E

O

R

D

P

Y

S

M

G

B

B

E

D

E

N

E

Ğ

İ

T

İ

M

İ

U

R

İ

İ

D

Y

Ğ

O

Ş

Z

K

A

G

B

A

D

G

Ş

L

E

Ğ

I

G

İ

L

Y

R

V

T

Ğ

A

Z

İ

G

B

V

Z

O

İ

İ

U

İ

M

L

D

J

H

N

İ

İ

R

C

U

E

F

I

H

Ğ

T

N

E

G

F

S

Y

G

P

I

C

E

N

R

A

C

L

V

L

G

A

A

D

F

R

H

N

J

V

O

Y

J

N

C

Ğ

Y

T

S

I

S

R

I

Ş

D

U

M

A

T

E

M

A

T

İ

K

J

E

İ

Z

P

J

V

S

U

P

L

R

P

N

T

R

Anahtar İfadeler eğitim-öğretim kurumları anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise, üniversite, meslek edindirme kursu Eğitim-öğretimle ilgili isimler okul, fakülte, özel ders, özel öğretmen, kurs, mezuniyet, sınav, eğitim, öğretim, üniforma, proje, öğrenci, burs, veli... Eğitim-öğretimle ilgili fiiller kaydolmak, eğitim almak, okula başlamak, okumak, mezun olmak, kayıt yaptırmak, sınava girmek, eğitim vermek, burs almak... Meslek isimleri çevirmen, avukat, politikacı, şair, araştırmacı, muhasebeci, akrobat, heykeltıraş, cerrah, reklamcı, mimar, moda tasarımcısı, besteci, jeolog...

12

YAĞMUR TÜRKÇE

Görüş bildirme ifadeleri Kendi fikrimizi söyleyeceksek: Benim görüşüme göre ... / Benim düşüncem ... / Bana sorarsanız ... / Bence ... / Benim fikrim ... Aynı fikirdeysek: Katılıyorum. / Haklısınız. / Aynı fikirdeyim. / Ben de öyle düşünüyorum. / Bence de. Kısmen görüş ortaklığı varsa: Kısmen katılıyorum çünkü ... / Doğru ama diğer yandan ... / Haklı olabilirsiniz fakat ... Farklı fikirdeysek: Katılmıyorum. / Ben öyle düşünmüyorum. / Öyle olduğunu sanmıyorum. / Ben farklı görüşteyim. / Bana göre bu yanlış.


KÜLTÜR KÖŞESİ TÜRKLERDE AİLE VE KOMŞULUK İLİŞKİLERİ Türk milletinde gerek âdetlerin, gerekse de dinin etkisiyle aile kurumuna çok önem verilmektedir. Aile kurumu gücünü aile bireyleri arasındaki sevgi ve saygıdan alır. Türk insanına göre aile içinde sevgiye, saygıya ve yardıma muhtaç iki grup vardır. Bunlar, yaşlılar ve çocuklardır. Türkler çocukları sever, onlara yardım eder ve şefkat gösterir. Çünkü çocuklar ailenin ve milletin devamını sağlayan en önemli bireylerdir. Yaşlılar ise tecrübeleriyle, yerinde tespitleriyle ve tavsiyeleriyle aile içinde önemli rol oynarlar. Türkler, yaşlılara saygı duyar ve ölene kadar onların bakımını üstlenir. Çocuklar, evlendikten sonra ayrı şehir ya da evlerde yaşasalar bile büyükleriyle bağlantılarını koparmazlar. Sık sık onları ziyaret ederler ve ihtiyaçlarıyla ilgilenirler. Türk geleneklerinde komşuluk ve misafirlik ilişkileri de çok önemlidir. Türkler, aileden sonra en çok komşuluk ilişkilerine dikkat ederler. Aile bireyleriyle olduğu gibi komşularla da iyi geçinirler ve onlarla yardımlaşırlar. Misafirlik için eve gelen kişiye “Tanrı misafiri” denir. Misafir için en güzel yemekler hazırlanır ve misafiri memnun etmek için elden ne geliyorsa yapılır.

Komşulukla İlgili Atasözleri ve Anlamları “Ev alma, komşu al.” komşuluk ilişkileri, iyi bir komşuya sahip olma çok çok önemlidir. “Hayır dile komşuna, hayır gele başına.” Sen başkaları için iyi şeyler dile ve yap ki başkaları da senin için iyi şeyler dilesin, yapsın. “Komşu ekmeği komşuya borçtur.” komşunuz size bir ikramda bulunur, bir şey armağan ederse siz de ona ikramda bulunmalı, armağan vermelisiniz. “Komşu komşunun külüne muhtaçtır.” komşular en küçük şey için bile birbirlerine muhtaçtırlar.

DERS KITABI - 5

13


5.

HELLO MERHABA

Ders

CALUT

Yabancı Dil Öğreniyorum

1. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. 2. 3. 4.

Ana diliniz nedir? Ülkenizde yaygın olarak hangi diller konuşuluyor? Siz hangi yabancı dilleri konuşabilirsiniz? Bu yabancı dilleri nasıl öğrendiniz? Sizce öğrenmek için en zor dil hangisi? Neden?

2. Aşağıdaki anketi kendinize göre değerlendiriniz. Size göre en uygun seçenekleri işaretleyip sınıfta paylaşınız.

Yabancı Dil Öğreniyorum

1.

Neden yabancı dil öğreniyorsunuz?  Okulumuz yabancı dilde eğitim verdiği için  Dil öğrenmeyi sevdiğim için  Yurt dışındaki bir ülkede çalışmayı, okumayı ya da tatil yapmayı planladığım için

5. Metin veya diyalogda yeni bir kelime gördüğünüz zaman ne yapıyorsunuz?  Sözlükten anlamına bakıyorum.  Anlamını cümleden tahmin etmeye çalışıyorum.  O dili bilen birine soruyorum.

2. Aksan sorununu çözmek için ne gibi bir çalışma yapıyorsunuz?  Ana dili konuşurlarını taklit ediyorum.  Dil kursuna gidip diksiyon dersleri alıyorum.  Öğrendiğim dilin konuşulduğu bir ülkede kalıyorum.

6. Yabancı dil öğrenirken sizi en çok hangisi zorluyor?  Dil bilgisi kuralları  Kelimelerin telaffuzu  Yazma etkinlikleri

3. Yabancı dildeki deyim ve atasözlerini nasıl öğreniyorsunuz?  Alt yazılı veya dublajlı filmler seyrederek  Ders kitaplarından ve sözlüklerden  Roman, hikaye veya gazete okuyarak 4. Yazım yanlışlarınızı düzeltmek için en çok ne yapıyorsunuz?  Özel öğretmenden yazma dersleri alıyorum  Sözlük kullanıyorum  Yazımda hata olup olmadığını öğretmene soruyorum.

7. En çok hangi sebepten dolayı yabancı dilde konuşmaya çekiniyorsunuz?  Kelime hazinemin yetersizliğinden dolayı  Telaffuz problemi yaşadığımdan dolayı  Konuşurken hata yapma korkusundan dolayı 8. Öğrendiğiniz kelimeleri unutmamak için ne yapıyorsunuz?  Kelimeleri sıkça tekrar ediyorum.  Arkadaşlarımla yabancı dilde sohbet ediyorum.  Yabancı dilden ana dilime veya ana dilimden yabancı dile metinler tercüme ediyorum.

3. Dinleyiniz ve Fatma'nın verdiği cevaplara göre doğru bölümlerin altını çiziniz.  5.1 S1: Fatma hangi yabancı dili öğreniyor? C1: O, Almanca / Fransızca öğreniyor. S2: O yabancı dil öğrenmek için ne yapıyor? C2: O, dil kursuna gidiyor / özel öğretmenden ders alıyor. S3: Haftada kaç saat ders görüyor? C3: O, haftada dört saat / sekiz saat ders görüyor. S4: Onun yabancı dil öğrenme sebebi nedir? C4: Yurt dışında üniversite okumak / Yurt dışında tatil yapmak. S5: O, yeni öğrendiği yabancı dil hakkında ne düşünüyor? C5: O, dil bilgisi konularının / telaffuzun zor olduğunu düşünüyor. S6: O tanıdığı yabancılarla neden öğrendiği dili pratik yapmıyor? C6: Çünkü o, yabancı dilde konuşmaya utanıyor / diyalog kurabilecek kadar kelime öğrenemedi. 14

YAĞMUR TÜRKÇE


Etkili Öğrenme Yöntemleri

HELLO MERHABA

6. Ders

CALUT

Nasıl Çalışmalıyız? İnsanlar farklı kültürleri tanımak, yeni arkadaşlar edinmek, yabancı bir ülkede yaşamak, okumak, 1. a. "Nasıl Çalışmalıyız" adlı metni dinleyiniz ve okuyu- veya iş yapmak gibi nedenlerden dolayı dil öğrenir. Sadece merak ettikleri için veya hobi olsun diye dil nuz.  6.1 öğrenenler bile var. Sebep ne olursa olsun bir dili b. Aşağıdaki kelimelerin eş veya yakın anlamlılarını öğrenmek ve akıcı bir şekilde konuşmak zor. Ancak metindeki renkli kelimelerden bularak yazınız. basit yöntem ve tekniklerle bu işi kolaylaştırabilirsiniz. İşte bir lisanı etkili ve kalıcı şekilde öğrenmeni fiiller ze yardımcı olacak tavsiyeler: 1. yazmak 2. vazgeçmek Yabancı dil öğrenirken ara vermeyin. Düzenli ve 3. yanlış yapmak planlı çalışın. Haftada bir gün 7 saat çalışmak yerine 4. konuşmak haftanın her günü, birer saat çalışın. 5. bulmak 6. çalışmak Öncelikle en çok kullanılan kelimeleri öğrenin. 7. unutmak Onları cümle içinde kullanın. Beğendiğiniz diyalog 8. bakmak ve metinleri defterinize yazın. Yazmak okumaktan daha tesirli bir yoldur. isim soylu kelimeler

1. devamlı 2. kolay 3. kelime 4. yol 5. yanlış 6. etkili 7. neden 8. dil

Sıfat-Fiil Ekleri "-dık, -acak" 1. "-dık (-dik, -duk, -dük, -tık, -tik, -tuk, -tük)" eki getirildiği fiilin sıfat gibi kullanılmasını sağlayan, geçmiş zaman bildiren sıfat-fiil ekidir. Örnek: Ahmet bir kitap okudu. O kitap İspanyolcadan çevrilmiş. Ahmet'in okuduğu kitap İspanyolcadan çevrilmiş. 2. "-(y)acak (-ecek)" eki eki getirildiği fiilin sıfat gibi kullanılmasını sağlayan, gelecek zaman bildiren sıfat-fiil ekidir. Örnek: Ben dil kursuna gideceğim. O dil kursu buraya çok yakın. Benim gideceğim dil kursu buraya çok yakın. 2. Metindeki "-dık" ve "-acak" eklerinin kullanıldığı fiilimsileri bularak şahıslara göre çekimlerini yapınız.

Yanınızda cep sözlüğü taşıyın. Boş vakitlerinizde sözlüğe göz atın ve yeni sözcükler öğrenin. Kitap okurken her sözcük için sözlüğe bakmayın. Bazen de bilmediğiniz sözcüğün anlamını metinden çıkarmaya gayret edin. Kimse kusursuz değildir. Herkes hata yapar. Yapacağınız hatalardan dolayı korkmayın ve pes etmeyin. Aksine daha çok gayret edin. Hatalar bizi başarıya ulaştıran birer basamaktır. Ana dili konuşurlarıyla sohbet edin. Konuşma becerinizi geliştirmek için onlarla bol bol pratik yapın. Eğer konuşacağınız biri yoksa kendi kendinize konuşun. Konuşmalarınızı bir cihaza kaydedin ve kaydettiğiniz konuşmaları dinleyin. Bu yöntemle telaffuz yanlışlarınızı ortaya çıkarın. Not defteri taşıyın. Yeni öğrendiğiniz sözcükleri o deftere not alın ve günlük konuşmalarda sürekli kullanın. Böylece sözcükler aklınızdan çıkmaz ve ihtiyaç olduğunda hemen hatırlayabilirsiniz. Yabancı dilde bulmacalar çözün, tekerlemeler ezberleyin, bilmeceler öğrenin ve kelime oyunları oynayın. Eğleneceğiniz etkinlikler yapın. Çünkü insan severek ve eğlenerek yaptığı işte başarılı olur. DERS KITABI - 5

15


7. Ders

HELLO MERHABA CALUT

Dile Dair

1. a. Dil ile ilgili aşağıdaki deyimleri ve anlamlarını okuyunuz.

dili sürçmek dili yanmak dili tutulmak dilinde tüy bitmek dilini tutmak dilinin ucunda dili alışmak dili dönmemek dile getirmek dili çözülmek

konuşurken kelimeleri yanlış söylemek üzüntü ve eziyet çekmek, zarara uğramak sevinç, korku, şaşkınlık vb. sebeplerle konuşamaz olmak tekrar tekrar söylemekten usanmak, bıkmak bir şeyi söylemekten sakınmak bir söz hatırlanacak gibi olup da hatırlanamadığında söylenen söz çok kullandığı bir söze alışmak bir sözü doğru, düzgün söyleyememek anlatmak, ifade etmek, açıklamak suskun durumdan çıkmak, konuşmaya başlamak

b. Aşağıdaki çekimli deyimlerden 8 tanesini kullanarak cümleleri anlamlı bir şekilde tamamlayınız. dili çözüldü

dilim yandı

dili dönmüyor

dile getirecek

dilimde tüy bitti

dilim alıştı

dili sürçtü

dilimi tutarım

dilimin ucunda

dilim tutuluyor

1. Turistlerle hiçbir şey konuşamadım. Yabancılarla konuşurken heyecandan dilim tutuluyor. 2. Diyaloğu okurken bu kelimeleri yanlış telaffuz etti. Doğrusunu biliyor ama acele okumaktan

5. Bu kelimenin İngilizcesini biliyordum. Hatta bir ders önce de metinde gördüm. Kelime 6. Eskiden "ö" ve "ü" harflerini telaffuz edemezdim ama şimdi çok kolay seslendiriyorum. Demek ki artık

3. Bu metni Türkçeye çevirmesi lazımdı ama yapmadı. Bu işi yapmasını defalarca söylemekten

7. Sıra arkadaşım "Kartal kalkar dal sarkar dal sarkar kartal kalkar." tekerlemesini söyleyemiyor. Defalarca denedi ama bir türlü

4. Merak etme. Bu, ikimizin arasında bir sır. Hiç kimseye söylemem,

8. İki gündür benimle konuşmuyordu, şimdi ise susmuyor. Çocuğun

2. a. Aşağıdaki birleşik kelimelerin ne anlama geldiklerini tahmin ederek eşleştiriniz. 1. e ana dili yabancı dil 2. konuşma dili 3. tatlı dil 4. resmî dil 5. işaret dili 6. sivri dil 7. dile kolay 8. dili yatkın 9. dil cambazı 10. 16

a) düşüncelerini çok iyi anlatan, güzel konuşan kimse b) insanın hoşuna giden güzel söz c) anlatması kolay ancak yapması zor olan ç) ana dili dışındaki dillerden her biri d) devlet dili e) çocuğun ailesinden ve içinde yaşadığı topluluktan öğrendiği dil f ) yabancı bir dili kolaylıkla öğrenme yeteneği olan g) işitme engellilerin el ve yüz hareketlerini kullanarak oluşturdukları görsel dil h) günlük hayatta kullanılan dil ı) iğneleyici ve kırıcı söz

b. Dinleyiniz ve kontrol ediniz.  7.1

YAĞMUR TÜRKÇE


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.