UIT! lentenummer 2019 by UIT!

UIT!

Lentenummer 2019 • € 5,75

Bloot genieten in binnen- en buitenland

Kunnen kinderen nog wel op de foto? Bijna iedereen heeft er een mening over p. 24

Barbecue s, kanoën, b oulen, wandelen , zeilen, pubquizz en en meer... p. 45

UIT! Lentenummer 2019

NATURISME OP Z’N BELGISCH Echt vakantiegevoel bij de zuiderburen p. 12

Nieuwe energie op Domaine Laborde

en afscheid van de pioniers van 30 jaar geleden p. 54

/Colofon

33 UIT! lentenummer 2019, jaargang 13 Redactie-adres Redactie UIT!, Postbus 1767, 3800 BT Amersfoort, 033 253 30 50, redactie@nfn.nl. Redactie Laetitia Baars, Liza Botter, John Dekker, Jessica Doude van Troostwijk, Vronie Hoven, Bernd Huijser, Christine Kouman, Loes de Leede-Van ’t Hoff, Cornelia Schepp Vormgeving Majorie Kool (koola.nl) Lithografie Grafimedia

Aan dit nummer werkten mee Joost Bos, Hjalmar Guit, Brian Gunther, Anne Hamers, Marco Hofsté, Stefan Lambrechts, Stephanie Reedijk, François Teulié, Laura Thuis, Saskia Viet, Lydian Vandermaelen (stagiaire), Evelyn de Wijs Advertenties & Uitkijkjes Cornelia Schepp, Postbus 1767, 3800 BT Amersfoort, 033 253 30 50, ad@nfn.nl. De uiterste aanleverdata voor advertenties en Uitkijkjes zijn: 22 april (Bloot!, verschijnt rond 6 juni), 26 augustus (Bloot!, verschijnt rond 10 oktober), en 28 oktober (UIT!, verschijnt rond 12 december). Uitgever NFN Drukkerij Drukkerij Habo DaCosta, Vianen Het papier waarop UIT! gedrukt is, komt uit duurzaam beheerd bos en gecontroleerde bronnen. Verantwoordelijkheid UIT! is het relatiemagazine van NFN en verschijnt dit jaar twee keer (maart en december). In juni en oktober verschijnt Bloot!. De redactie besteedt de grootst mogelijke zorg aan haar artikelen. Desondanks kan het gebeuren dat er onjuistheden in voorkomen. De redactie van noch NFN kan daarom aansprakelijkheid aanvaarden voor de inhoud. Alle in UIT! weergegeven prijzen en kortingen zijn behoudens type- en drukfouten. Overname uit UIT! is slechts toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. © NFN 2019 Ingezonden materiaal Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in UIT!, maar leidt niet automatisch tot plaatsing. Lidmaatschap, abonnementen en adreswijzigingen NFN, Postbus 1767, 3800 BT Amersfoort, info@nfn.nl, www.nfn.nl. Het NFN-lidmaatschap kost € 29,75 per jaar. In Nederland is de toezending van UIT! inbegrepen, in het buitenland geldt voor UIT! een portotoeslag. Portotoeslag binnen de EU: € 20,00. Portotoeslag buiten de EU: € 30,00. Opzeggingen dienen schriftelijk of per e-mail vóór 30 november van het lopende jaar te zijn ontvangen. Oplage circa 35.000 ISSN 1874-0197

12 4 UIT! / www.natuurlijknfn.nl

/Inhoud

Say cheese! KORT

MENS & MENING

6 Vijf pagina’s vol nieuws uit binnen- en buitenland

20 Fotograaf Leon Schröder spreekt zich UIT! “Uitkleden is intiemer dan naakt zijn” 24 Uitgelicht Kunnen kinderen tegenwoordig nog wel bloot op de foto? 54 Domaine Laborde Portret van een naturisten camping die 30 jaar geleden door Nederlandse pioniers werd begonnen 59 Uit & Thuis Jouke en Jolanda Bloem: “Een naturistencamping? Dat was wel even next level”

VRIJE TIJD

Nieuwe rubriek !

12 Reizen Naturisme in België 23 Droomplek Sasso Corbo 30 In beeld Duindamseslag (Noordwijk) 33 Wellness Eenvoudig maar goed naar de sauna bij De Bessenhof 38 BlootKompas! nieuwe rubriek Jos en Joke toerden 35 dagen door Nieuw-Zeeland! 40 Tips van UIT! De paden op, de lanen in (maar dan zonder kleren…) 45 Jaarkalender 90 uitjes die je kunt doen met je NFN-ledenpas 53 Open Dag Naaktrecreatie Leer elkaar kennen op 26 mei

VERDER 3 Editorial Weg met die plu! 4 Colofon 63 Ledenvoordeel 68 Puzzel Win een week vakantie bij Domaine Laborde! 71 Uitkijkjes 75 Vooruitblik

20 De coverfoto is gemaakt op Domaine Laborde door Elsa Martin. www.natuurlijknfn.nl / UIT! 5

/Kort

BlootGewoon! Festival op Flevo-Natuur Heb jij zin in een goed meerdaags feest op Nederlands grootste blootlocatie? Dan moet je bij het BlootGewoon! Festival op Flevo-Natuur zijn! Wat kun je op het festival verwachten? Veel! Uiteraard een goede sfeer, gezellige mensen, heerlijk vers eten en lekkere drankjes. Uitgebreid ontspannen kan zeker. Tijdens een massage bijvoorbeeld, of bij een meesterlijke opgieting in de sauna. Leer zelf wat bij door deel te nemen aan een van de vele workshops zoals yoga, musiceren met klankschalen en nog veel meer. Ook is er een area voor de sportievelingen. Doe jij mee aan een volleybal- of waterpolowedstrijdje of heb je zin om te jeu de boulen of tennissen? Het kan allemaal! Kampvuur en film We beginnen op vrijdagavond heel chill bij een groot kampvuur. Zingen en muziek maken mag! Voor het slapengaan kijken we een mooie film in de open lucht op een megagroot scherm. De dagen ernaar heb je een scala aan mogelijk heden. Er is echt voor ieder wat wils. Op zaterdagavond knalt de dj de beste happy vibes de lucht in. Op zondag kun je je uitleven in de obstacle run. Overnachten & tickets Natuurlijk kun je blijven kamperen in je eigen tent of overnachten in een van de huuraccommodaties op FlevoNatuur. Wil je liever alleen een dag gaan of lekker thuis slapen en de dag erna weer terug, dan kan dat ook. Meer weten over het BlootGewoon! Festival? Blijf op de hoogte via www.blootgewoon.nl/festival of schrijf je op diezelfde pagina in voor de nieuwsbrief, dan blijf je op de hoogte van het laatste nieuws, de ticketverkoop en de programmering!

Reacties Niet oké Leuk om het nieuwe magazine in de bus te krijgen. Mooi ook het artikel over de twee merken, waarvan de eerste zin is: “respect voor jezelf, voor elkaar en voor de natuur.” En wat is de eerste lichttip tegen de winterblues op pagina 60? “De zon achterna.” Pardon!? Hoezo respect voor de natuur? Met z’n allen in het vliegtuig naar de Canarische Eilanden? Is dat wat jullie verstaan onder respect voor de natuur? Ik vind dit echt niet oké. Het lijkt me goed als jullie nog eens een artikel gaan wijden aan duurzaamheid en hierop terugkomen. Annemarie Houkes

Goed punt, Annemarie. Het is voor ons altijd zoeken naar de balans. Duurzaamheid is voor veel lezers enorm belangrijk en ze dragen er graag een steentje aan bij. En tegelijkertijd willen veel mensen ook met het vliegtuig naar de Canarische Eilanden. Precies zoals je schrijft. Van tijd tot tijd proberen we lezers zeker de duurzame richting op te krijgen. Maar niet dwangmatig. Gelukkig zijn de meeste naturisten op heel veel andere vlakken al wel duurzaam. Elektrisch laden? Sinds enige tijd rijd ik in een elektrische auto. Bij een aantal campings en sauna’s wordt elektrisch rijden al omarmd. Daar hebben ze een laadmogelijkheid gecreëerd en soms zelfs een officiële openbare laadpaal laten plaatsen. Bravo, zo gaan wij als naturisten met de natuur om. Maar op sommige campings zijn ze eerder afwijzend, omdat ze niet weten hoe ze de elektriciteit moeten verrekenen of omdat de eigenaar bang is dat het netwerk overbelast raakt. Andersom is het voor auto-eigenaars ook lastig om uit te vogelen wat ze op de bestemming aan laadmogelijkheden gaan vinden. Op sommige plekken wordt zo afwijzend gereageerd dat ik mij niet welkom meer voel. En dat kan toch ook niet de bedoeling zijn. Kunnen jullie campings, sauna’s en b&b’s oproepen om er op hun website aandacht aan te besteden? Of kunnen jullie misschien in de eigen locatiezoeker een extra keuzevakje maken over elektrisch laden? Arjan Schriek

Gaan we doen, Arjan! We zullen het onder de aandacht brengen bij de locaties waar we contact mee hebben en gaan het als kenmerk toevoegen aan onze nieuwe locatiezoeker BlootKompas!. Daarbij we kunnen we ieders bevindingen goed gebruiken. Dus zie jij bij een blootbestemming een laadpaal? Geef het door via communicatie@nfn.nl. 6 UIT! / www.natuurlijknfn.nl

/Column

We zetten koers… naar BlootKompas!

BEELD MARCO HOFSTÉ

nodig. Reviews over blootlocaties in binnen- en buitenland zijn voor ons – en voor sitebezoekers – enorm waardevol. We hopen daarom dat je dit blootseizoen weer volop geniet van al die prachtige campings, terreinen, accommodaties, stranden en sauna’s – en je ervaringen via BlootKompas! deelt. Zo bouw je met ons mee aan hét platform over blootlocaties in het binnen- en buitenland. Christine Kouman Directeur NFN

Dat mensen veel plezier beleven aan het uitkiezen van hun blote vakantiebestemming, bleek wel uit de drukte in het Blootstraatje op de Vakantiebeurs.

et wordt voorjaar. De bloembollen schieten uit de grond, de vogels fluiten en de zon wordt warmer. Kortom, het nieuwe blootseizoen komt eraan! Bij NFN zijn we er helemaal klaar voor. Nadat we in 2017 BlootGewoon! lanceerden, is er sinds eind 2018 het merk Natuurlijk! NFN. En in 2019 hebben we wéér groot nieuws. We merkten dat onze locatiezoeker niet meer naar tevredenheid werkt. En hoe lekker ‘offline’ je ook bent als je bloot recreëert, die bloot-

locaties, vakanties en dagjes uit wil je natuurlijk wel gemakkelijk online vinden. Daarom werkten we deze winter keihard aan de nieuwe website BlootKompas!. Vanaf half april is www.blootkompas.nl ‘in de lucht’. En wat zijn we trots op het prachtige resultaat… Een app is niet meer nodig: de website werkt perfect op je smartphone of tablet. Dus overal ter wereld ben je slechts één klik verwijderd van meer dan 1.500 blootbestemmingen. Om van BlootKompas! een groot succes te maken hebben we jouw hulp hard

Alleengaande mannen niet welkom op Montalivet? Afgelopen zomer ontving NFN bericht van een bezoeker dat hij als alleenreizende man met ledenpas geweigerd werd op camping Montalivet. Het ZuidFranse naturistenterrein aan de Atlantische Oceaan draagt de Prettig blootaccreditatie van NFN en heeft daarmee ingestemd om niet te discrimineren. NFN heeft daarom contact met de directie van Montalivet opgenomen. De camping gaat met ons advies aan de slag en wij zijn benieuwd naar hun verdere aanpak. Uiteraard kan NFN vakantielocaties adviseren, maar wij hebben niet de macht hun beleid aan te passen. Indien zij bij hun standpunt blijven en alleengaande mannen met ledenpas niet toelaten, dan zal Montalivet komend seizoen de Prettig bloot-accreditatie niet meer dragen.

P.S. Heb je al in onze activiteitenkalender gekeken? Onze nieuwe event manager organiseert dit seizoen vol enthousiasme de leukste evenementen. Zien we je daar? Na uitgebreid onderzoek lanceerden we in 2017 het merk BlootGewoon! voor mensen die kleding vooral uitlaten om te ontspannen en even uit de dagelijkse hectiek te stappen. Sinds eind 2018 is er het merk Natuurlijk! NFN, voor wie bloot méér is dan een recreatievorm. Een levensstijl, misschien wel. Vanaf dit voorjaar vind je via BlootKompas! gemakkelijk meer dan 1.500 blootlocaties in binnen- en buitenland. Het doel van de verschillende merken is dat alle soorten naaktrecreanten makkelijker vinden wat ze zoeken. Het betekent allerminst dat leden moeten kiezen. We blijven één familie.

Heb je vragen of wil je dat ik iets vertel over een bepaald onderwerp? Mail mij dan op vraaghetchristine@nfn.nl. Wie weet behandel ik dat dan in mijn volgende column. Wij maken UIT! tenslotte voor jou.

www.natuurlijknfn.nl / UIT! 7

/Reizen

Bloot, bier, België!

Op vakantie naar een land met zandstranden, ongerepte natuur, prachtige wandelgebieden en eeuwenoude steden met cafés vol heerlijke biertjes? Een land waar ze jouw taal verstaan en waar je ook nog eens vliegensvlug bent zónder te vliegen? België heeft het allemaal. En je kunt er ook nog eens prima in je blootje op vakantie. TEKST EN BEELD JOOST BOS

et is hier echt het verre buitengebied. Dichtbegroeid bos, weilanden met grazende bruine koeien en oude boerderijen. De weg voerde langs Roosendaal en door de groene uitlopers van de enorme Kalmthoutse Heide. Het heet hier nog Nederland. Maar als de poort van Athena Ossendrecht dichtschuift, zijn de auto’s met Belgische kentekenplaten in de meerderheid. Dat is niet zo gek; deze camping ligt op nog geen 50 meter van de NederlandsBelgische grens. Sla je rechts af, dan sta je aan de rand van de Westerschelde waar enorme containerschepen langsvaren op weg naar de uitgestrekte Antwerpse havens. Het is hier stil en groen, maar de stad is niet ver: een half uurtje doorrijden en je bekijkt vanaf een gezellig terras op de Grote Markt in Antwerpen de uitbundig versierde gevels. Waar vanuit een steegje de geur van versgebakken wafels over het plein waait. Noodgedwongen “Die ligging is precies de reden dat juist hier zestig jaar geleden een naturistenterrein gemaakt is,” vertelt Maurice Milans. Hij drinkt aan een tafel op de camping in de late namiddagzon een pintje. Of eigenlijk een biertje, want hij is in Nederland natuurlijk. Bloot zijn − zeker in het bijzijn van kinderen − mocht niet in België, dus zochten de oprichters van naturistenvereniging Athena naar een plek in de buurt waar ze wél uit de kleren konden. Noodgedwon-

12 UIT! / www.natuurlijknfn.nl

Le Perron

gen was dat net over de grens. Nog steeds is naturisme in België niet officieel toegestaan. “Het is bij ons nu eenmaal een stuk puriteinser dan in Nederland,” grinnikt Maurice. “Maar daar trek en trok ik me niks van aan. Ik was leraar en mijn leerlingen wisten dat de meester soms in zijn blootje liep. Daar werden veel grapjes over gemaakt. Zeker toen ik alle kinderen een tekening liet maken van hun papa’s en mama’s in hun blootje. Prachtig om de reacties van die ouders te zien toen de tekeningen op de gang hingen.” Interesse neemt toe De tijden zijn in België ondertussen veranderd, benadrukt Jacques Jacobs als hij aanschuift. Jacques komt hier al 46 jaar, dus hij weet waar hij het over heeft. “De mentaliteit wordt losser en we zien meer jongeren en gezinnen. Het lekkere weer van afgelopen zomer hielp daar volgens Maurice zeker aan mee: “De ouders hebben geen zin om helemaal naar Frankrijk te rijden als het hier zo lekker warm is.” Met de hand gegraven Een eindje verderop liggen ongeveer twintig bezoekers bij het zwembad. De zon komt nog net boven de hoge oude bomen uit die dit terrein zo’n besloten gevoel geven. De sfeer is goed. Mensen schuiven bij elkaar aan en iedereen lijkt elkaar bij naam te kennen. Het is de traditie van vroeger die doorsijpelt in het nu. Belgisch naturisme was echt pionierswerk. Het zwembad, dat het hele www.natuurlijknfn.nl / UIT! 13

/Reizen

Bloot, bier, België!

et is hier echt het verre buitengebied. Dichtbegroeid bos, weilanden met grazende bruine koeien en oude boerderijen. De weg voerde langs Roosendaal en door de groene uitlopers van de enorme Kalmthoutse Heide. Het heet hier nog Nederland. Maar als de poort van camping Athena Ossendrecht dichtschuift, zijn de auto’s met Belgische kentekenplaten in de meerderheid. Dat is niet zo gek; deze camping ligt op nog geen 50 meter van de NederlandsBelgische grens. Sla je rechts af, dan sta je aan de rand van de Westerschelde waar enorme containerschepen langsvaren op weg naar de uitgestrekte Antwerpse havens. Het is hier stil en groen, maar de stad is niet ver: een half uurtje doorrijden en je bekijkt vanaf een gezellig terras op de Grote Markt in Antwerpen de uitbundig versierde gevels. Waar vanuit een steegje de geur van versgebakken wafels over het plein waait. Noodgedwongen “Die ligging is precies de reden dat juist hier zestig jaar geleden een naturistenterrein gemaakt is,” vertelt Maurice Milans. Hij drinkt aan een tafel op de camping in de late namiddagzon een pintje. Of eigenlijk een biertje, want hij is in Nederland natuurlijk. Bloot zijn − zeker in het bijzijn van kinderen − mocht niet in België, dus zochten de oprichters van naturistenvereniging Athena naar een plek in de buurt waar ze wél uit de kleren konden. Noodgedwon-

12 UIT! / www.natuurlijknfn.nl

Le Perron

/Uitgelicht

DOORGESLAGEN VERPREUTSING OF REALISTISCHE ANGST?

‘LAAT DE KINDEREN MAAR BUITEN BEELD’ Kinderen, we zien ze zo graag op de naturistenterreinen. Zo vrolijk en onbevangen als ze in hun blootje zijn, doen ze ons beseffen dat dát is hoe naturisme zou moeten zijn. Buiten de zomervakanties zijn kinderen schaars op een strand of camping. En nog veel schaarser op foto’s. Want kinderen in hun blootje fotograferen, kan dat nog wel? TEKST LAETITIA BAARS BEELD GUNART

at we in een blote omgeving niet zomaar foto’s van kinderen maken, is algemeen bekend. We doen dat alleen als we zelf de ouders zijn, als we de kinderen bijzonder goed kennen of – bij hoge uitzondering – als we een herinnering maken van die leuke spelletjesdag. In ieder geval zorgen we altijd dat de ouders hun toestemming hebben gegeven. Maar er gaan geluiden op dat je blote kinderen tegenwoordig helemaal niet meer voor je lens zou mogen hebben. Je bent eigenlijk al verdacht als je een foto van een kind wíl maken. Want waarom zou je dat willen? Is de herinnering soms niet genoeg? Vrij en zonder schaamte Een goede vraag. Waarom zouden we eigenlijk nog foto’s van kinderen maken?

24 UIT! / www.natuurlijknfn.nl

Op de redactie van UIT! horen we vaak dat onze lezers graag kinderen in het tijdschrift willen zien. Niets om ons zorgen over te maken: het zijn mensen die opmerken dat ze op vakanties wel jonge kinderen zien, maar in het tijdschrift te weinig. Hoe kan het dat deze jonge leeftijdsgroep minder in onze tijdschriften staat? Er zijn mensen die dat jonge grut met het bijbehorende geluidsniveau tijdens hun vakantie missen als kiespijn, maar de meeste naturisten zien graag kinderen op vakantie. De aanblik van hoe onbezorgd ze rondrennen en in het water spetteren, maakt ons vrolijk. Want hoe vrij en zonder schaamte naakt zou moeten zijn, zie je per definitie in een bloot kind. Bovendien geeft het mensen vertrouwen in de toekomst: goede kans dat deze kinderen later ook bloot op va-

www.natuurlijknfn.nl / UIT! 25

Dit Jaar Drenthe? Heerlijk relaxen op een gezellig terrein, met vele mogelijkheden voor Uitstapjes, Vissen, Fietsen of Wandelen

www.hetverlaat.nl V.......van Het Verlaat

! Hee

Valthermond, Verrukkelijk, Veelzijdig, Verrassend, Voordelig, Vakantie, Vertier..... VERLAAT Direct aan de sluis (Verlaat), in het hart van de veenkoloniĂŤn aan een van de uitlopers van de Drentse Hondsrug, de hunebedden en het Duits grensgebied ligt naturistencamping "Het Verlaat" in het zuidoostelijke puntje van Drenthe. Onze camping wordt omgeven door uitgestrekte aardappel-, maĂŻs-, en suikerbietvelden en omringd door vaarten en wijken welke vroeger druk bevaren werden door turfschepen.

rlijk op de zwemme er camp ing ! Gra tis W IFI ! Kin der a nima tie

VERHUUR Het Terrein, met een oppervlakte van 5 hectare is passend ingericht voor kampeerplaatsen en seizoenplaatsen. Bent u niet in het bezit van een eigen kampeermiddel...... geen probleem, wij verhuren ook Stacaravans/Chalets, geheel ingerichte luxe bungalowtenten en een Zweedse Trekkershut. ONTSPANNING Op Natupark Het Verlaat kunt u ook heerlijk genieten van een Klassieke massage, Hot Stone massage of Sportmassage. Dit in samenwerking met Massage Praktijk Valthermond.

Wat zijn uw plannen voor 2019? Drie weken op stap met uw caravan? Die daarna weer voor 49 weken de stalling in gaat? Gun u zelf een langere vakantie en neem een seizoenplaats op onze camping. Natupark Het Verlaat, Zuiderdiep 510A, 7876 BE Valthermond, (info@hetverlaat.nl) (www.hetverlaat.nl), Telefoon 0031-(0)599 66 27 08,

/Wellness

De Bessenhof in Reeuwijk

Een sauna zonder franjes Voor een degelijke saunasessie hoef je echt niet altijd naar een groot wellnesscentrum toe. Natuurlijk zijn al die verschillende opgietingen en sauna’s heerlijk, maar daar betaal je ook voor. Zoek je juist rust, eenvoud en één goede zweetpartij, probeer dan eens een kleinschalige sauna bij een vereniging. Je vindt ze door het hele land. Zoals in Reeuwijk op recreatie- en kampeerterrein De Bessenhof. En geloof ons: daar worden de kolen net zo heet gestookt als in elke andere sauna. TEKST STEPHANIE REEDIJK BEELD ANNE HAMERS

www.natuurlijknfn.nl / UIT! 33

/BlootKompas! NIEUW-ZEELAND

Totale vrijheid Droom jij ook van een naturistische reis door Nieuw-Zeeland? Er is niemand die je beter kan vertellen wat je te wachten staat dan de ervaringsdeskundige. Voor BlootKompas! klommen Jos en Joke Mol in de pen om je alles te vertellen. Tijdens hun 35-daagse reis bezochten ze verspreid over het Noorder- en Zuidereiland wel 11 naturistenterreinen. TEKST JOS EN JOKE MOL

“D

Naaktrecreatie in Nieuw-Zeeland Naaktrecreatie als zodanig is in Nieuw-Zeeland niet strafbaar. Dat zijn volgens de Summary Act Offences 1981 wel exhibitionisme (artikel S27) en het vertonen van kwetsend gedrag of gedrag dat de openbare orde verstoort (artikel S4). Bloot zonnen op het strand tussen andere bloteriken valt niet onder exhibitionisme. Hoewel de kans klein is, kan je wel een boete krijgen vanwege S4. Zeker wanneer je bloot over straat loopt riskeer je een boete van tussen de 100 en 200 dollar. Kijk voor meer info op www.gonatural.co.nz.

38 UIT! / www.natuurlijknfn.nl

e voor naturisten aantrekkelijke temperaturen tref je in Nieuw-Zeeland van Kerstmis tot maart. Maar dan is het overal heel druk en duur. Wij kozen er dus voor om van november tot begin december – de lente – te reizen. Je kunt dan in één dag vier seizoenen meemaken. Wij troffen het: slechts twee natte dagen van de 35. We hadden ons van tevoren ingelezen via de website van de Nieuw-Zeelandse naturistenfederatie. Zo wisten we dat er twintig terreinen van naturistenverenigingen zijn, twee commerciële campings en een aantal free beaches. En dat Nieuw-Zeeland een vrij liberaal beleid voert: er is geen wet die naturisme verbiedt. Natuurlijk zijn er wel andere wetten waar je tegen aan kunt lopen, maar daar zal de doorsnee naturist geen problemen mee krijgen. Opvallend Dat het lente was, betekende dat alles op de terreinen nog moest opstarten. Soms was er een beheerder of klusjesman en op een enkele plek waren er nog een paar leden aanwezig. Ze waren er van klein en simpel tot groot en luxueus, maar opvallend was dat hoe klein sommige terreinen ook waren, ze wel helemaal compleet waren ingericht. Dat wil zeggen: sanitair, een clubhuis, een gastenkeuken, een barbecue, een jacuzzi, stroom en soms zelfs kleine golfbanen! Veelal waren ze

oud, maar niet vervallen. Op veel terreinen hing een kaart waar bezoekers een speld in het land van herkomst konden prikken. Links rijden Ons primaire doel was genieten van de natuur en daarom reden we met een camper die ons totale vrijheid gaf. Je moet links rijden, maar dat went snel. Afstanden in kilometers weergeven, doen de Nieuw-Zeelanders niet, omdat de wegcondities er anders zijn: veel wegen zijn perfect, maar soms rijd je op een gravelweg. Daarom werken ze met tijdsafstanden. Omdat we niet van te voren wisten waar we zouden overnachten, hadden we geen reserveringen gedaan. Zo ontdekten we dat het in Nieuw-Zeeland niet gebruikelijk is om zomaar een naturistencamping op te rijden. Je moet van tevoren bellen en een code van de poort krijgen. Toch is het ons vaak gelukt om binnen te komen zonder dat we hadden gebeld. Je moet dan wel het geluk hebben dat ze je zien of dat er toevallig iemand naar buiten komt. Sterke verbondenheid Door onze manier van reizen arriveerden we laat, vertrokken we vroeg en waren we dus maar korte tijd op een terrein. Toch zagen we een heel open cultuur. Nieuw-Zeelanders zijn gezellige mensen. Er zijn op de terreinen veel gemeenschappelijke activiteiten en je

NAAKTRECREATIE IN NIEUW-ZEELAND

merkt een sterke verbondenheid met de Nieuw-Zeelandse federatie. Die geeft ook het tijdschrift gonatural uit. Opvallend daarin is de openheid van de verhalen en reisverslagen en dat over blootfoto’s niet moeilijk wordt gedaan. En de federatie heeft voor de verenigingsterreinen een handige methode bedacht: afrekenen doen kampeerders zelf met geld in een envelop. De tarieven variëren omgerekend tussen de 12 en 25 euro, met een uitschieter naar 32 euro. Van noord naar zuid Op het Noordereiland bezochten we in totaal vijf clubs. Overal waren we nagenoeg alleen, maar het waren goede uitvalsbasissen voor het ontdekken van de natuur. Mooie baaien en rotspartijen, bijzondere vogels, zoals Jan-van-genten, geothermisch gebied met een helivlucht over de vulkanen, wijngaarden... Toen we de oversteek maakten naar het Zuidereiland, was het al iets later in het seizoen en daar troffen we bij de clubs dus ook meer mensen aan. We hebben daar op zes naturistencampings overnacht. Bij de Nelson Sunclub hebben we bijvoorbeeld lekker in de spa zitten kletsen over andere naturistische locaties. Bijzonder was ook ons bezoek aan Southern Natural, een klein terrein met een clubhuis in een oud schoolgebouw, daarnaast het voormalige postkantoortje en het huisje voor de meester. De club telt maar 20 leden, waarvan Wilma – met Nederlandse roots – en Alice aanwezig waren. Alice heeft lekker voor ons gekookt en ’s ochtends werden gewekt door de vele vogels. Nog zo’n grappig oud schoolgebouw zagen we bij de South Canterbury Sun Club. En bij de Orchard Sun Club was alles nog herstellende van een overstroming. Toch mochten we er kamperen. Het zijn gezellige mensen die ons ’s avonds foto’s lieten zien. Wijngaarden en walvissen Tussendoor hebben we veel mooie dingen gezien: de grote wijngaarden van de prachtige Wairu Valley, nog meer

Alle blootbestemmingen op BlootKompas! Meer reviews en foto’s over Nieuw-Zeeland vind je vanaf half april op www.blootkompas.nl. Wil jij over jouw reis vertellen in een volgende editie van UIT!? Mail naar redactie@nfn.nl waar je geweest bent en wanneer. Als jouw bestemming in aanmerking komt, dan mag je los met je schrijverstalent en win jij misschien wel een BlootKompas!-strandtas t.w.v. € 39,00!

mooie rotspartijen en kloven, gletsjers, bultrugwalvissen, dolfijnen, zeehonden, geel-oogpinguïns, albatrossen… De walvissen zagen we vanuit een helikopter en zo zagen we ook de ravage die een recente aardbeving had aangericht. We badderden ook in diverse heetwaterbronnen. Helaas met zwemkleding, maar in de omkleedruimtes was men minder preuts. Op de laatste dag maakten we een fraaie treinreis door de Nieuw-Zeelandse Alpen. Bijzonder mooi! Het was een fantastische reis en naturisme wordt in Nieuw-Zeeland zeker uitgeoefend. Wij hebben het maar deels kunnen meemaken, omdat we vroeg in het seizoen waren. Ga je later, dan zullen er veel activiteiten zijn en veel gezelligheid.” www.natuurlijknfn.nl / UIT! 39

Domaine Laborde VAN OUDE BOERENHOEVE NAAR VIERSTERRENCAMPING

Domaine Laborde, naturistenterrein op de grens van de Franse Dordogne en Lot-etGaronne, is voor veel Nederlanders een geliefde vakantiebestemming. Veel gasten beleefden mee hoe eigenaars Kees en Yvonne den Heijer er in dertig jaar tijd hun ultieme onthaastplek van maakten. Na het overlijden van Yvonne in 2017 heeft Kees nu het stokje overgedragen. TEKST LAURA THUIS BEELD DOMAINE LABORDE EN PRIVÉARCHIEF FAMILIE DEN HEIJER M.M.V. PETER SLOOF

ertig jaar geleden begonnen Kees en Yvonne den Heijer als een van de eerste Nederlanders een naturistencamping in Frankrijk. En dat deden ze goed, want Domaine Laborde groeide uit tot een fenomeen. Ook voor René van den Ham. “Als je ’s middags op Laborde aankwam, kon het welkomstdrankje zo in de avond doorlopen,” vertelt hij. “Dan verwelkomde Yvonne je met een lekker streekgerecht en haar kenmerkende lach, begon Kees een verhaal en was het zo avond. Haha.” René en zijn vrouw Thea waren al voor de start met de eigenaars bevriend en zagen van dichtbij hoeveel werk ze daarvoor verzetten. René: “Zonder ze te

Bohemia Natura 54 UIT! / www.natuurlijknfn.nl

willen ophemelen: ze hebben iets heel bijzonders neergezet. Ja, Kees kon op z’n tijd wat nukkig zijn, dan was hij in zijn hoofd alweer met nieuwe projecten bezig. Hij en Yvonne wilden het allerbeste voor Laborde en hadden een goede taakverdeling. Zo was Kees ‘van

het gras’. Nou, er stond geen grassprietje verkeerd. Biljartlakens waren het.” “Dat klopt wel,” gniffelt Kees als we hem opbellen in zijn huis in Frankrijk. “Ons motto is altijd geweest: als we iets doen, doen we het goed. En we wisten wat we wilden.” Lachend: “Nou ja, ik had de plannen in mijn hoofd en voor Yvonne was dat soms een verrassing. Dan constateerde ze verbaasd dat ik eerst het zwembad ging aanleggen en daarna pas ons eigen huis. Broodwinning ging voor. Dat snapte ze – achteraf – ook wel.” Frans avontuur Dat Yvonne en Kees voor een Frans avontuur kozen, was ergens ‘uit nood

/Extra dat gevoel van niets om het lijf en zon op je huid. Alsof we nooit anders hadden gedaan.”

geboren’. Kees: “In Nederland had ik een machinefabriek. Daar werkte ik hard voor. Doordeweeks. En vaak ook in het weekend. Dan kon je lekker ongestoord doorwerken. Maar op een gegeven moment stelde Yvonne me voor de keus: of we gingen uit elkaar of we gingen het helemaal anders doen. Ik koos voor het laatste. Meteen, mijn huwelijk was me veel te lief. Ik durf te zeggen dat wij altijd een eerlijk, oprecht, liefdevol huwelijk hebben gehad. Daar ben ik mijn vrouw nog altijd dankbaar voor. Ze overleed in 2017 aan kanker.”

‘Het was een

vervallen boerderij in

een verdord hooiland’

Naturistencamping “Hoe we op het idee kwamen een naturistencamping te beginnen? Dat is ook weer een apart verhaal. Je moet weten dat wij beiden niet met naturisme zijn opgegroeid. Ik kom uit Scheveningen, uit een gereformeerd milieu. En Yvonne uit een soortgelijk gezin in Rotterdam. Toen we net verkering hadden, gingen we op vakantie naar de Ardèche. Op de camping kwamen we een Engels stel tegen, waarmee het klikte. Ze vroegen ons mee voor een picknick, maar voegden er wel aan toe: ‘We gaan in ons blootje als het even kan.’ ‘Oké,’ zeiden wij, alsof dat ook voor ons de gewoonste zaak van de wereld was. Tijdens het zwemmen in een snelstromende rivier werd het Yvonne makkelijk gemaakt. Ze verloor haar bikinitop en besloot direct haar broek maar uit te doen. Ikzelf lag al in m’n nakie in het water. Heerlijk was het,

Geschikt terrein In de jaren die daarop volgden ontdekten Kees en Yvonne steeds meer naturistenterreinen. Waarbij ondernemer en rasechte techneut Kees het vaak niet kon laten een blik achter de schermen te werpen. “Dat zit in me,” vertelt hij. “Hoe hebben ze dat gedaan? Wat zou ik anders doen? Toen Yvonne me voor de keus stelde, kwam het idee voor een naturistencamping dan ook snel op. Dit konden we samen doen; een ultieme onthaastplek creëren voor onszelf en onze gasten. En ik wist inmiddels aan welke eisen een terrein voor ons moest voldoen. Ik wilde een privé gelegen terrein met een bron of beekje voor zuiver drinkwater. Voldoende vlakke delen grond, zodat je niet met bulldozers aan de slag hoefde. Het woonhuis dicht bij de ingang voor overzicht. En ik wilde ‘geen ellende van anderen’ kopen. Ofwel: ik wilde iets van scratch af aan op kunnen bouwen.” Franse makelaar Concreet stapten Yvonne en Kees in 1986, tijdens een zomervakantie in de Dordogne, een makelaarskantoor binnen die hen naar Domaine Laborde leidde. Kees: “We legden onze eisen aan hem voor – in het Engels, we spraken nog geen woord Frans – en hij zei meteen: ‘Ik heb iets voor jullie.’” Samen met onze vrienden René en Thea reden we die middag naar het terrein en ik zag eigenlijk meteen dat het goed was. Ja, het was een compleet vervallen boerderij met bijgebouwen te midden van een groot stuk verdord hooiland. Maar ik zag vooral mogelijkheden. Voor de zekerheid ben ik de dag erna nog alleen teruggegaan. Met een grondboor. Om uit te sluiten dat het bijvoorbeeld tóch rotsgrond bleek te zijn; daar leg je geen kabels door.” Maar het terrein voldeed en Yvonne en Kees tekenden een voorlopig koopcontract mét voorwaarde. Kees: “Ik zei tegen de makelaar dat ik hem de vraagprijs zou betalen, maar dat hij dan www.natuurlijknfn.nl / UIT! 55

Schuitje varen , theetje drinken Adv_Ostana_2019_190x58mm_v01.indd 1

05-02-19 10:45

…en nog 90 andere uitjes die je met je NFN-ledenpas kunt doen! BEELD ACHTER UT HUUS, ANNE HAMERS, DE PEELRAND, ELSENDORP, ZON EN LEVEN, NKSR, GUSTA LAGERWAARD

12 t/m 14 april Kanovaarweekend op de Dommel met overnachting op kampeerboerderij De Mus’donck (niet-naturistisch). Georganiseerd door de NKSR: een gezelschap van jong en oud, stelletjes en alleengaanden. De tochten zijn 15 tot 20 km lang en worden in rustig tempo gevaren, met pauzes op plekken waar de kleren uit kunnen. Twee weken van tevoren aanmelden. Een dagje kennismaken is mogelijk. Gemondesestraat 8, Liempde www.nksr.net € 50,00 (+ warme maaltijd) 12 t/m 14 april NFN-kampeerweekend voor jongeren van 17 tot 27 jaar bij De Birk in Soest. Met een toffe dagactiviteit, een lekkere maaltijd en op zaterdagavond een gezellig themafeest. Oude Leusderweg, Soest www.nfn.nl/jongeren ca. € 15,00 14 april Natuurwandeling op recreatieterrein Gravingen van vereniging Zon en Leven.

Gravingen lijkt op het eerste gezicht oer-natuur, maar niets is minder waar. Alles is in 1000 jaar tijd door de mens gemaakt. Han van Dobben vertelt hoe het landschap zich sinds het einde van de ijstijd heeft gevormd. Aanvang bij Zoddestein om 14.00 uur. (Vindt ook plaats op 15 september.) Westbroekse Binnenweg 15a, Tienhoven www.zonenleven.nl/ gravingen gratis 19 t/m 22 april JAN- en SANNE-kampeerweekend tijdens Pasen voor twintigers, dertigers en veertigplussers op camping De Vrijgaard (VRIJ). Met gezamenlijk avondeten, sport, spel en andere leuke (soms betaalde) activiteiten. Kampeerspullen, ontbijt, drinken en tussendoortjes zelf meenemen. NFN-leden

mogen één keer als introducé mee naar een JAN- of SANNE-weekend. Sterappellaan 27, Zeewolde www.wijzijnjan.nl normale kampeer- en consumptiekosten 20 april Dansfeest op camping Ostana vanaf 20.00 uur voor alle leeftijden. (Vindt ook plaats op 1 juni, 3 augustus en 31 augustus.) Oude Buurserdijk 201, Enschede www.ostana.nl gratis 21 april Paasbrunch op camping Atlanta. Swentiboldweg 100, Geleen www.atlanta-geleen.nl gratis 28 april Vogelexcursie onder leiding van Jan Franssen op recreatieterrein Gravingen van vereniging Zon en Leven. Bij het ochtendgloren is het vogelconcert al gaande. Speciale aandacht voor het herkennen van vogelgeluiden op een terrein met rietvelden, voormalige

legakkers, trilvenen, moeras bossen en watergangen. Na afloop is er een ontbijt. Aanvang bij Zoddestein om 5.40 uur. Westbroekse Binnenweg 15a, Tienhoven www.zonenleven.nl/ gravingen gratis 11 en 12 mei NFN-petanquetoernooi op camping Atlanta. Swentiboldweg 100, Geleen www.natuurlijknfn.nl/ petanque ca. € 9,00 (excl. drankjes) 12 mei ‘Vier = 2 x 2’-dag op het naturistische watersport eiland De Vier Elementen (Loosdrechtse Plassen) van vereniging Zon en Leven. Kom in twee blokken van 2 uur zeilen met een ervaren instructeur. Voor jongeren en volwassenen die nog geen zeilervaring hebben, verder willen werken aan hun vaardigheid of gewoon lekker willen zeilen. Tussendoor kun je luieren op het eiland, surfen en kanoën. Er is plek voor 12 deelnemers. (Vindt ook plaats op 8 juni,

www.natuurlijknfn.nl / UIT! 45

de kleren even uit kunnen. Van tevoren aanmelden. Een dagje kennismaken is mogelijk. Provincialeweg Noord 53A, Almkerk www.nksr.net overnachtingskosten 31 mei t/m 2 juni Familieweekend op camping de Peelrand. All-in-weekend voor ouders met jonge kinderen. Vrijblijvend, gezellig kennismaken met het verenigingsnaturisme waar ouders niet hoeven te koken en voor de kids een leuk programma is samengesteld. Weversweg 5, Zeeland www.peelrand.org kostprijs 1 juni Natuurwandeling op recreatieterrein Gravingen van vereniging Zon en Leven. Orchideeën en zonnedauw spreken erg tot de verbeelding, maar heb je wel eens een moerasrolklaver in het hart gekeken? Wil je weten welke planten er horen bij namen als brunel, melkeppe, engelwortel, slangenwortel, hertshooi en wilde bertram? Kom maar kijken en ruiken. Rondleider is Isolde den Tonkelaar. Aanvang bij Zoddestein om 14.00 uur. Westbroekse Binnenweg 15a, Tienhoven www.zonenleven.nl/ gravingen gratis 7 t/m 10 juni JAN-kampeerweekend tijdens Pinksteren voor twintigers en dertigers op camping De Andere Kant in de Achterhoek. Met geza-

menlijk avondeten, sport, spel en andere leuke (soms betaalde) activiteiten. Kampeerspullen, ontbijt, drinken en tussendoortjes zelf meenemen. NFN-leden mogen één keer als introducé mee naar een JAN-weekend. Gendringseweg 13, Aalten www.wijzijnjan.nl normale kampeer- en consumptiekosten 8 juni Pinksterfeest vanaf 20.30 uur op camping Atlanta. Swentiboldweg 100, Geleen www.atlanta-geleen.nl gratis 8 en 9 juni Sterappel Petanquetoernooi voor duo’s op camping de Vrijgaard van vereniging VRIJ. Inclusief verblijf met eigen kampeermiddel van vrijdagmiddag tot maandagochtend. Sterappellaan 27, Zeewolde www.vrijgaard.com € 40,00 per duo 9 juni Le Petit France op camping Flevo-Natuur vanaf 12.00 uur. Beleef het beste van Frankrijk in eigen land! Geniet op Flevo-Natuur in Franse sferen, struin over de kunstmarkt, luister Franse muziek en drink heerlijke wijn met natuurlijk een Frans kaasje. Wielseweg 3, Zeewolde www.flevonatuur.nl/ lepetitfrance gratis

9 juni Jeu de boulestoernooi voor volwassenen op camping Ostana. Terwijl in een naburig recreatiegebied de popmuziek klinkt, rollen op Ostana de ballen over de baan. De winnaar ontvangt een lekkere fles wijn. Oude Buurserdijk 201, Enschede www.ostana.nl gratis 9 en 10 juni Pinksterpetanquetoernooi voor volwassenen op camping ’t Vinkel van vereniging Hertogstad. Weteringstraat 1, Rosmalen www.hertogstad.nl gratis 14 t/m 16 juni Oldtimerweekend (28e editie) op camping Achter Ut Huus. Ontmoetingsweekend voor liefhebbers van oldtimers met o.a. gezamenlijk eten (partypan), toertocht, tombola en haardvuur. Zelf kampeerplaats en eten reserveren en aanmelden via info@ achteruthuus.nl met cc aan johnkuster@hetnet.nl. Dommelsvoort 7, Beers www.achteruthuus.nl geringe bijdrage 14 t/m 16 juni NFN-volleybaltoernooi op camping De Wilgenborgh. Vooraf aanmelden via sport@nfn.nl. Proostdijerdwarsweg 12, Waverveen www.natuurlijknfn.nl/ volleybal geringe bijdrage 15 en 16 juni Petanquetoernooi op

camping Hamaland van Chamavi inclusief kamperen. Voor 24 mei aanmelden. Lijsterweg 4, Almere www.chamavi.nl € 18,00 per eenheid 16 juni Natuurwandeling op recreatieterrein Gravingen van vereniging Zon en Leven. Ze vallen niet zo op, maar Gravingen staat vol interessante grassen en zeggen. Wat dacht je van reukgras? Han van Dobben leidt je rond. Zelf een loep meenemen. Aanvang bij Zoddestein om 11.00 uur. Westbroekse Binnenweg 15a, Tienhoven www.zonenleven.nl/ gravingen gratis 21 t/m 23 juni Kanovaarweekend in natuurgebied de Onlanden met overnachting op camping De Cnossen (niet-naturistisch). Georganiseerd door de NKSR: een gezelschap van jong en oud, stelletjes en alleengaanden. De tochten zijn 15 tot 20 km lang en worden in rustig tempo gevaren, met pauzes op plekken waar de kleren uit kunnen. Een week van te-