2015 - 03 - Spinner Magazine by Nederlandse Flipper Vereniging

NFV

Jaargang 24 - Nummer 3

Lick it up!

Review KISS LE

EMrubriek ‘Uit de oude doos’

Bride of Pinbot 2.0 The Prodigy

Club van 100 In maart 2008 introduceerde de NFV de Club van 100. De Club bestaat uit personen en bedrijven die de NFV een warm hart toedragen. Zij betalen jaarlijks een bijdrage van 100 euro. Word ook Club van 100 lid! Dit zijn de voordelen: • Gratis toegang tot evenementen in het NFV Funhouse ( één toegangsbewijs per deelnemer) • Logovermelding op deze pagina en op de Club van 100 pagina op de NFV-site (met link) • Ingelijst logo op A4 formaat in het NFV Funhouse • Deelname aan jaarlijkse Club van 100 bijeenkomst in het NFV F unhouse (voor deelnemer en introducé)

Iedereen kan lid worden: leden, niet-leden, vriendenclubs, bedrijven, sponsors. In de afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de eigen collectie flipperkasten, verbetering van het NFV Funhouse in Ederveen en de verbouwing van het nieuwe clubhuis in Veenendaal. In 2015 gaan we hiermee door zodat ook het nieuwe NFV Funhouse in Veenendaal een plaats wordt waar alle leden graag naar toe gaan! Lid worden van de Club van 100 is eenvoudig: stuur een e-mail naar Jan Meijer (jan@nfvpinball.nl) en hij helpt u verder.

Logoblok Club van 100 - NFV

www.kleurenklok.nl Een praktisch hulpmiddel om kinderen zelfstandig te leren werken

Ben Boogaard

Langedijk samen werken aan oplossingen

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Top stories

06 18 24 46

Review KISS LE The Prodigy Bride of Pinbot 2.0 EM-rubriek ‘Uit de oude doos’

Inhoud Review KISS LE

Evenementen en competitie

12 Aankondiging DPO 2015 58 RFT update 61 Evenementenagenda

Vereniging

28 32 42 52

NFV kastenveiling NFV poll - nieuwe Stern Techniek Dag & intro Bart Volman Start a new game

Overig

22 Frankenstein 30 Pinball Puzzle 34 Ton Ton in de zon 36 De Gameroom van Erol en Babs 54 Software modding: SmartDMD 62 De vijfde speler

Aankondiging DPO 2015

Tekst: Jos van Rixel Foto: Marianne Winkel

Van de redactie

Even voorstellen: Jos van Rixel

Een nieuw gezicht Sinds bijna twee jaar zijn wij, Marianne Winkel en Jos van Rixel, lid van deze actieve en gezellige vereniging. Tijdens de laatste jaarvergadering werd door het bestuur aan de leden gevraagd om enkele commissies te komen versterken. Gezien mijn grafische achtergrond leek het mij leuk om de redactie te gaan helpen met de inhoud en de opmaak van de Spinner.

Bij de vorige Spinner werd al de nieuwe lay-out geïntroduceerd. Toen nog geheel in elkaar gezet door BrrBrr, de studio die verantwoordelijk is voor dit frisse ontwerp. Begin september zijn Theo en ik naar Haarlem gereisd om de nieuwe templates (en een stoomcursus InDesign) van René en Bas in ontvangst te nemen. Met die kennis en de inspanningen van alle auteurs, redacteuren, fotografen, ontwerpers, drukkers, inpakkers en niet te vergeten gastvrouwen en gastheren is dit mooie, nieuwe nummer tot stand gekomen.

Zijn interview met The Prodigy levert ook een leuk artikel op. Breaking nieuws is de opening van het Dutch Pinball Museum, dat net haar deuren heeft geopend. Gefeliciteerd met dit initiatief, Gerard!

‘En veel plezier beleefd aan de potjes die na afloop werden geflipperd’

Veel verenigingsnieuws, want de Spinner is uiteraard vooral een clubblad. Het aanstaande DPO krijgt ruim aandacht. Maar ook Bart Volman, die het onderhoudsstokje van Ben heeft overgenomen, heeft goed nieuws te melden. En dan is er nog de NFV kastenveiling!

Kortom, er is achter de schermen weer hard gewerkt om dit mooie nummer op ieders deurmat te laten vallen. Alvast veel leesplezier toegewenst.

Verder enkele updates over de ontwikkeling van nieuwe kasten en recensies van nieuwe en oudere kasten. Maar ook het aanpassen van bestaande kasten heeft weer interessante artikelen opgeleverd. En wat is een Spinner zonder Gerard van de Sanden?

En wat mijn bijdrage betreft: Ik heb tijdens de vergaderingen vooral geluisterd naar de ervaringen van alle mederedactieleden. En veel plezier beleefd aan de potjes die na afloop werden geflipperd. Maar ik heb vooral de handen uit de mouwen gestoken, natuurlijk.

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Winfred de Ruijter

Van het bestuur Winfred de Ruijter

Zomer De zomer is voorbij. We genieten soms nog van enkele dagen met zomerse temperaturen. Was de zomer een rustige flipperperiode? Ja en nee.

Als je het vergelijkt met vorig jaar, hoefden we natuurlijk niet meer zoveel aan het clubhuis te werken. Maar het is niet zo dat er niets gebeurd is. Achter de schermen was Arie bezig met de afronding van een uitgebreidere NEN-keuring voor de elektriciteit en bereidden Jan en Tonia het nieuwe cateringseizoen voor. Daarnaast werden nieuwe Regionale Flipper Toernooien door Bas voorbereid. En Victor Stulemeijer plande met Bas een nieuw Allround toernooi in het clubhuis. Ben en Rens gingen aan de slag voor het DPO Expo in november: planning vrijwilligers, afspraken rond seminars, het inrichten van de website en de webshop voor de tickets. En de Spinner redactie zorgde voor verhalen en opmaak van deze Spinner, die je nu in handen hebt. Dus de zomerperiode stil? Nee. Maar gelukkig was er ook tijd voor ontspanning. Als je geluk had kwam je op je vakantiebestemming nog kasten in exploitatie tegen. Altijd leuk om even te spelen natuurlijk. Vaak is het wel flipperen met een ‘handicap’: die flipperkasten thuis of bij een ander NFV-lid spelen vaak toch nét even wat lekkerder (en wat meer vertrouwd) natuurlijk. Logisch: het is onmogelijk dat exploitanten evenveel aandacht aan kasten kunnen besteden als jij aan de jouwe thuis. Ik kwam in Burgh-Haamstede een Avatar (Pro) tegen, die speelde helemaal niet verkeerd. Altijd kicken om even je initialen achter te laten.

De zomerperiode staat ook bol van de festivals. Die zie je steeds populairder worden. Lowlands, Pinkpop en de Zwarte Cross zijn bekende namen, maar er zijn ook talloze kleinere festivals die steeds beter worden bezocht. Op de meeste kun je (nog) niet flipperen. Maar eigenlijk past flipperen wel mooi in het festivalbezoek! Beetje chillen, biertje erbij. Een mooi voorbeeld van een kleinschalig evenement is TonTon in de Zon (in Amsterdam), waar Van Es Automaten de 6 flipperkasten verzorgde. In deze Spinner ook daarvan het verslag. En met de zomer weer achter ons, kijken we uit naar een flippernajaar met natuurlijk het DPO Expo op 7 & 8 november. De voorbereidingen zijn in volle gang, dus blok dit weekend alvast in je agenda. Maar er is meer: kijk voor alle Funhouse Fridays en Clubhuisdagen op de agenda op de site! Graag tot ziens in Veenendaal! Winfred

Tekst: Rens Hooijmaijers Foto’s: Rens Hooijmaijers en Geert Koop

KISS LE: Is it made for Lovin’? Eerlijk is eerlijk, toen ik de aankondiging zag van Stern voor de KISS LE (Limited Edition) en vooral de foto’s van het artwork, dacht ik: Wow, dat ziet er mooi uit. Het succes van de ACDC en METALLICA smaakt Stern duidelijk naar meer.

Wie kent er de band KISS niet? Rock-Iconen uit de jaren tachtig maakt dat ‘mijn’ generatie goed bekend is met deze band. Wat voor mij niet bekend was, is dat deze band nog steeds optreedt. Populairder in de States dan in Europa, denk ik. Maar ja, Stern is tenslotte Amerikaans. Gelukkig hebben wij ook een flipperfabriek in Nederland, dus Dutch Pinball: waar blijft een flipperkast van Normaal? Eens lekker Oerend Hard gaan is niet verkeerd! Een niet onbekend NFV-lid, Geert Koop, is in het bezit van een KISS LE, dus op naar Geert om deze nieuwe flipper in eigen persoon te gaan ervaren. Als eigenaar van twee Stern muziekflippers (ACDC en Metallica) die toch wel beschouwd worden als de betere Stern’s ben ik zeer benieuwd of deze Rock flipperkast zich kan meten met die andere twee. De KISS is er in totaal in 3 varianten: Een PRO, een Premium en een LE. In dit artikel komt dus de LE aan bod. Het speelveld van een Premium is gelijk aan een LE, alleen het artwork op het cabinet en kopkast e.d. is anders. Net als bij ACDC kun je niet alleen een liedje kiezen bij start van de eerste bal maar ook kan een liedje veranderd worden tijdens het spel (bij Metallica

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Geert Koop’s versie van Gene Simmons

kan er niet gewijzigd worden). De keuze uit het aantal tracks is beperkt tot 10 stuks. Ik ben geen echte KISS fan dus het verraste mij niet dat ik de meeste liedjes totaal niet kende. Wel verrassend is toch wel dat het lied wat het meest bekend is bij mij ‘I was made for loving you’ er niet op staat. Gelukkig werkt Pinball Browser (zie Spinner 2, maakt het o.a. mogelijk liedjes uit te wisselen met andere) aan een update om het wisselen van liedjes op korte termijn op Spike ook mogelijk te maken zoals al op SAM kan. Dit verslag gaat niet in op de spelregels maar vooral of er speelplezier aan deze flipper te beleven is. En natuurlijk ook over het uiterlijk van de kast. Het speelveld Ja, smaak is persoonsgebonden, maar dit keer durf ik toch wel te zeggen dat

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

er maar weinig mensen zullen zijn die deze flipper niet mooi zullen vinden. Mooie ‘hand drawn art’ op het speelveld met een duidelijke knipoog naar de eerste Bally Kiss flipperkast uit 1979. Zeer geslaagd, echt top! John Borg heeft hier een meesterwerk afgeleverd. Ook de GI-verlichting is goed gekozen. De GI is meerkleurig (rood-wit-blauw, PRO is alleen wit) maar de verschillende kleuren zijn wel (vooralsnog?) allemaal tegelijkertijd aan. Onduidelijk is of dit nog iets is wat in de software missend of vast is (Metallica & ACDC Premium zijn de verschillende kleuren apart schakelbaar). In dit laatste geval is de verlichting van een LE wel heel gemakkelijk te kopiëren in een PRO. Dit zoals ook bij een The Walking Dead. De inserts zijn in het algemeen gewoon één kleur met wel een aantal meerkleurige ‘pijlen’ om schoten die van toepassing zijn aan te duiden.

Een fraai effect, in ieder geval. Kijken we naar de ‘toys’ op het speelveld dan is de ‘hoofdtoy’ niet te missen: Gene Simmon’s hoofd.

‘Geert Koop zou Geert Koop niet zijn als hij zijn schildertalent niet los zou laten op zijn flippers’ Gene’s hoofd functioneert als een Ball lock mechanisme. De ballen worden onder het hoofd geschoten en daar gelocked indien je de twee stand-up targets links en rechts naar het hoofd aangeschoten hebt, waardoor LOCK oplicht.

Indien de lock nog niet brandt, bevindt zich onder het hoofd een draaischijf die de bal random terug het speelveld opstuurt. Ik was bang dat de ballen vaak direct middendoor terug zouden komen maar heb maar één keer een STDM van meegemaakt dus dat valt erg mee. Als bij de derde lock de de multiball wordt gestart, worden de ballen terug het speelveld op geschoten via de open mond van Gene Simmons. Leuk effect! Had wel diverse ballen die gelijk weg waren maar gelukkig zit er een ball save op. Geert Koop zou Geert Koop niet zijn als hij zijn schildertalent niet zou los laten op zijn flippers. Het hoofd zoals op de vorige pagina getoond is al door hem bewerkt en laat dus details zien die er normaal niet zijn.

In de bovenzijde van het speelveld vinden we van rechts naar links: loopschot, ramp, Gene Simmon’s hoofd, ramp in het midden, toegang tot een gedeelte met standup targets en een schotel, popbumpers geheel links met een loopschot er tussendoor. De ruimte links van Gene Simmons, die met de (bij LE beweegbare) figuur Starchild erop bevat een aantal standup targets en een schotel. Bij de LE bevindt zich bij de ingang een stuurbaar droptarget waardoor de bal ‘gevangen’ wordt. Bij de PRO zit dat er niet. Tevens zitten er twee slingshots die ervoor zorgen dat een bal een paar keer op en neer kaatst. Zijn de targets en de schotel een aantal keren geraakt, dan gaat er op de rechtse ramp (niet bij PRO model) een diverter open. Schiet je daar de bal op, dan wordt deze gegrepen en magnetisch over het backboard bewogen van rechts naar links en bij

de ruimte bij het Starchild figuur weer losgelaten. Een soort Dracula MIST multiball dus maar zonder mogelijkheid om de bal los te schieten. Deze leuke gimmick heeft geen invloed op spel maar bal gaat heel snel, oftewel voorbij voor je het weet, dus opletten geblazen. De retro popbumpers aan de linkerkant zijn meerkleurig. Leuk om te zien. Het cabinet De mirrored backglass is goed geslaagd, in dezelfde mooie retro stijl van het speelveld. In vergelijking tot het uitbundige speelveld en backglass is het cabinet bijna saai te noemen. Nee, dat had mooier kunnen zijn. De LE komt met een mooi rode lockbar en siderails, a la ACDC Premium. Het gehele pakket is, ondanks de wat saaiere zijkanten, mijn inziens zeer geslaagd te noemen. Een van de mooiere Stern’s.

Details speelveld

De techniek De KISS LE is de tweede kast voorzien van het nieuwe SPIKE systeem. Voor een beschrijving hiervan verwijs ik graag naar het artikel over de WWE LE in Spinner 2. De hamvraag: Hoe speelt-ie? Als bezitter van twee (naar mijn mening) geslaagde muziekflippers van Stern ging ik met redelijk hoog gespannen verwachtingen op pad. Ik merkte al snel dat ik moeite had om mij over de KISS muziek, welk mij totaal niet ligt, heen te zetten en zag dus mijn hoog gespannen verwachtingen niet vervuld worden. Ben je wel KISS fan dan weet ik zeker dat je veel plezier zult hebben van de kast. Mooie flow, leuke schoten en een uiterlijk dat zeer aangenaam is voor het oog. Animaties/DOTS vond ik echter wel duidelijk minder (zeker vergeleken met een Metallica).

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Hopelijk brengen toekomstige software updates hier nog verbetering in. Maar goed, ik heb zeker met plezier een aantal potjes gespeeld ondanks de muziek. Of de spelregels uitdagend genoeg zijn voor lange termijn plezier weet ik (nog) niet maar gewoon een lekker potje flipperen en er nog plezier in hebben kan met deze kast zeker. En plezier is voor mij de bepalende factor bij het flipperen. Spijtig genoeg is een nieuwe flipper met de huidige EuroDollar koers toch behoorlijk onbetaalbaar aan het worden. Dus kom je er één tegen in het wild, loop er niet voorbij maar druk een potje af. Dank nogmaals aan Geert Koop voor het mogen spelen van deze bijzondere kast !!

Cabinet, speelveld details en translite

Rens Hooijmaijers

DPO 2015 Voltooiing van een trilogie

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Na in 2014 een van de meest succesvolle DPO’s ooit was de keuze waar in 2015 snel gemaakt, weer op naar Drunen. Uitbouwen van de in 2014 gebruikte succesvolle formule is het credo voor 2015.

De locatie In het tweede weekend van november wordt de 18e editie van het Dutch Pinball Open georganiseerd. Ons jaarlijkse flipperfeest voor zowel wedstrijd- als recreatiespelers. Net als in 2013&2014 vormt De Voorste Venne in Drunen het strijdtoneel voor het Open Nederlands Kampioenschap flipperen. Deze locatie, het voormalig Autotron, beschikt over alle mogelijke voorzieningen waaronder een keuken, een bar en een theater! De organisatie hoopt tijdens het weekend circa 120 flipperkasten beschikbaar te hebben waarvan meer dan de helft voor recreatie en side-games. Wij begroeten leden en andere belangstellenden dan ook graag op 7 en 8 november a.s. Seminars Wegens de goede ervaringen in 2014 is er dus dit jaar opnieuw gekozen voor de Voorste Venne. De unieke faciliteiten op deze lokatie die seminars mogelijk maken hebben mede hiervoor gezorgd. De opzet in 2015 wordt gelijk aan die in 2014. Oftewel een aparte ruimte voor kwalificeren op zaterdag wat de theaterzaal vrij maakt voor seminars op zaterdagmiddag.. Meest prominente sprekers zullen Roger Sharpe en Greg Freres zijn. Alleen hun aanwezigheid zou al reden genoeg moeten zijn voor de echte flipperfans om naar Drunen te komen. De man die betrokken was bij het ontwerp van bekende flipperkasten zoals Medieval Madness, Greg Freres, en de man who saved pinball, Roger Sharpe; die wil je toch ontmoeten? Verder staat er natuurlijk een presentatie door het team van Dutch Pinball op het programma. Zij vertellen over hun ervaring met de productie van hun eerste flipperkast: The Big Lebowski. Een absolute mijlpaal: een nieuwe flipperkast ontworpen en gebouwd op Nederlandse bodem.

Net als in 2014 zal ook ‘onze eigen’ flipperkast ontwerper Jean-Paul de Win een seminar houden. Dit maal zal het gaan over het ontwerpen van artwork voor The Hobbit, The Big Lebowski en Timeshock! Volop ruimte voor hét flipper-evenement van 2015 Het in gebruik nemen van een extra ruimte voor de wedstrijden (zowel voor kwalificaties als wedstrijd zelf) creëert niet alleen meer ruimte voor de wedstrijdspelers maar zorgt ervoor dat de recreatieruimte ook echt recreatieruimte blijft. De jeugd-, team- en dameswedstrijd vinden plaats in een extra wedstrijdruimte. Die zaal is ca. 300 m2 groot en beschikt over alle voorzieningen en is natuurlijk in hetzelfde complex. Kortom, meer ruimte voor wedstrijdspeler en recreant. Kastenaanbod Net als bij eerdere edities staat de organisatie garant voor een gevarieerd aanbod aan flipperkasten voor wedstrijd en recreatie. In De Voorste Venne hopen wij 120 kasten te kunnen opstellen waaronder enkele bijzondere kasten, zoals de “custom made” The Matrix 2.0, een project van Gerard van de Sanden, Dennis van de Pas en hun team. Tevens neemt sponsor Ministry of Pinball een uitgelezen selectie aan flippers mee. Alle titels liggen nog niet vast maar denk dan

Greg Freres en Roger Sharpe zijn de Special Guests van DPO 2015 13

toch vooral aan moderne Stern titels en niet te vergeten de innovatieve Wizard of Oz in Ruby uitvoering en de remake van de Medieval Madness. Ook de ‘shoppers’ onder ons zullen niet teleurgesteld zijn. Naast Ministry of Pinball zullen nl. ook LED4PIN en Highclass Pinball aanwezig zijn. Kortom, DPO2015 is niet alleen een social event maar er kan nog geflipperd worden ook! Heb je zin in een gevarieerd weekend met het hele gezin dan kun je het DPO 2014 natuurlijk mooi combineren met een bezoek aan park De Efteling of De Beekse Bergen.

‘Kortom, DPO2015 is niet alleen een social event maar er kan nog geflipperd worden ook’ Kast meenemen? Nu de NFV zelf een kastencollectie heeft opgebouwd, is er een goede basis aanwezig om het DPO te kunnen organiseren. Het aantal kasten is echter niet voldoende om de gehele ruimte te vullen, en het DPO is bij uitstek de gelegenheid om kasten te spelen die je niet zo vaak tegen komt. Wij doen dan ook een beroep op onze leden, om zelf een kast mee te nemen naar het DPO: ben je hiertoe in de gelegenheid dan stellen wij dit erg op prijs. Behalve onze waardering krijg je gratis toegang tot het DPO. Gezien onze ‘special guests’ Roger Sharpe & Greg Freres zijn we vooral op zoek naar kasten waarvan zij de ‘geestelijk vader’ zijn. Laat ons weten welke je mee kunt nemen om doublures te voorkomen.

Vanzelfsprekend kun je ook een flipperkast meenemen met het doel deze te verkopen tijdens het DPO, voorwaarde is dan wel dat de kast tot zondagmiddag te spelen is. Wanneer je een kast, of meerdere kasten meebrengt, kun je deze aanmelden op de NFV website, het DPO gedeelte, of bij Ben Boogaard, ben@nfvpinball.nl. Bij voorkeur zo vroeg mogelijk zodat wij de invulling van de kasten goed kunnen plannen. Wedstrijden Zoals altijd worden er diverse wedstrijden gehouden op het Dutch Pinball Open. Alle finales vinden dit keer plaats op het podium in de Theaterzaal. Er komt dit jaar weer een vaste camera opstelling, zodat de wedstrijden vanuit de theaterstoelen te volgen zijn. 1. Individueel kampioenschap We verwachten opnieuw 150+ deelnemers aan de start bij deze jaarlijkse krachtmeting van de beste flipperaars uit Europa, het is tenslotte een Dutch Open. Wedstrijdleider is zoals altijd NFV-erelid Ad Jonker. De volledige wedstrijdopzet is te vinden op onze website: www.nfvpinball.nl/wedstrijden/dpo. Tov 2014 is de opzet voor zondag aangepast. Hierdoor zullen de gekwalificeerde spelers meer & langer spelen op zondag. Voor de winnaars zijn er mooie prijzen: - 1e prijs: gouden flipperbeeldje en € 450,00. - 2e prijs zilveren flipperbeeldje en € 200,00. - 3e prijs bronzen flipperbeeldje en € 100,00. 2. Teamwedstrijd Een populair onderdeel van het DPO is de teamwedstrijd. Het flippermotto: “It’s more fun to compete!” vormt hiervoor de basis. De teamwedstrijd mag zich doorgaans in een internationale belangstelling verheugen. De poule wedstrijden zijn dit jaar op zaterdagavond in de theaterzaal, waardoor

Winnaars van de individuele wedstrijden van DPO 2014 14

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

er extra speelruimte en kasten beschikbaar zijn. De beste teams kwalificeren zich voor de finales op zaterdagavond. We verwachten voor de 18e editie van het DPO weer een sterk deelnemersveld. Inschrijving kan via de NFV website. Het inschrijfgeld is € 25,00 per team. Meld je team snel aan, want vol is vol (poules van 4 teams, max. 16 teams)! Voor het winnende team hebben we een speciaal flipperbeeldje. 3. Dameswedstrijd Ook dit jaar zal er op zondag weer een dameswedstrijd gehouden worden. De kwalificatie is in de wedstrijdzaal en de finale op het hoofdpodium voorafgaand aan de finale van de hoofdwedstrijd. Voor de winnares is er een mooie hoofdprijs in de vorm van een flipperbeeldje. De overige finalisten verdienen ook een mooi aandenken. De kwalificatie is van 11.00u - 14.00u. Deelname aan de dameswedstrijd kost € 7,50, maximaal 25 deelnemers. Inschrijven bij voorkeur vooraf op de NFV website. De organisatie kan zo inschatten hoeveel deelnemers er bij benadering zullen zijn en indien nodig de planning aanpassen. 4. Jeugdwedstrijd De toekomstige DPO winnaars spelen op zondag tegen elkaar in de jeugdwedstrijd. Steeds meer leden zijn tegenwoordig ook ouders met kinderen in deze leeftijdscategorie (tot 16 jaar) en er kan zich een aardig deelnemersveld vormen. Om onze hobby in deze tijd onder de aandacht van de jeugd te houden is dit een zeer belangrijk onderdeel van ons flipperfeest. Minimaal aantal deelnemers is 8, maximaal 25. De jeugdwedstrijd begint om zondag 11.00 uur. Voor de winnaars zijn er leuke prijzen, voor de verliezers een aandenken aan een leuke dag. Deelname is gratis. 5. Classic Match Onze side-game is een wedstrijd op zich. Een echte Classic Wedstrijd. Deze wedstrijd werkt als volgt: er kan gespeeld worden op 5 klassiekers uit verschillende generaties, behalve Dot Matrix kasten. Er wordt gespeeld volgens het PAPA systeem. Voor 3 euro koop je een “entry” en kun je op drie verschilllende kasten proberen een zo hoog mogelijke score

te zetten. De hoogste scores per kast tellen en je kunt zoveel entries kopen als je zelf wilt om je score te verbeteren. De volgende prijzen zijn te winnen voor de drie met de hoogste scores bij afloop : - 1e prijs: 30% inleg, max. € 300,00. - 2e prijs: 20% inleg, max. € 200,00. - 3e prijs: 10% inleg, max. € 100,00.

‘Zoals bij ieder groot evenement geldt: vele handen maken licht werk’

Vrijwilligers gevraagd: Zoals bij ieder groot evenement geldt: vele handen maken licht werk. Het DPO wordt georganiseerd door vele vrijwilligers, waarbij een vaste kern dit fantastische flipperweekend al jaren mogelijk maakt. Wil je ook graag helpen om het DPO 2015 tot een succes te maken, meld je dan aan als vrijwilliger. We hebben o.a. hulp nodig bij open afbouw van de kasten, bij de entree, technische hulp bij storingen en scorekeepers. Aanmelden kan per mail: rens@nfvpinball.nl. Geef ook aan bij welk onderdeel je graag je steentje bij wilt dragen.

De jeugd aan de slag tijdens DPO 2014

Programma DPO EXPO 2015 Zaterdag 7 november 10.00 uur : zaal open 10.30 uur start kwalificatie hoofdwedstrijd 10.30 uur start ‘classic match’ DPO Expo (programma onder voorbehoud) 12.30 uur Jean-Paul de Win – Pinball art in the digital age (EN) 13.10 uur Greg Freres – Whoa Nellie : from Garage to the Stern shop (EN) 14.15 uur Dutch Pinball –The Big Lebowski 15.05 uur Roger Sharpe – Pinball Stories (EN) 17.00 uur Handtekening sessie met Roger Sharpe & Greg Freres 19.00 uur Meet & Greet met Roger Sharpe & Greg Freres tot 21.00 uur (voorinschrijving) 18.00 uur 22.00 uur 21.00 uur 23.00 uur 01.00 uur

start kwalificatie Teamwedstrijden Finale Teamwedstrijden einde kwalificatie hoofdwedstrijd einde classic match zaal dicht

Zondag 8 november 09.00 uur zaal open 10.00 uur start finaleronde hoofdwedstrijd 10.00 uur vervolg classic match 11.00 uur start kwalificatie dames- & jeugdwed strijd 13.00 uur Handtekening sessie met Roger Sharpe & Greg Freres 14.00 uur einde kwalificatie dames- & jeugdwed strijd 15.00 uur finale dameswedstrijd (indicatief)

15.00 uur finale jeugdwedstrijd (indicatief) 16.30 uur einde classic match 17.00 uur finale hoofdwedstrijd (indicatief) 18.00 uur prijsuitreiking diverse wedstrijden 19.00 uur einde DPO 2015 Tarieven en inschrijven De tarieven voor het DPO 2015 zijn als volgt: • Entree zaterdag : € 15,00 • Entree zondag : € 10,00 • Weekendpas : € 25,00 • Deelname hoofdwedstrijd : € 17,50 • Deelname dameswedstrijd : € 7,50 • Deelname teamwedstrijd : € 25,00 • Deelname jeugdwedstrijd : gratis • Entry Classic wedstrijd : € 3,00 per keer • Speciaal DPOshirt : € 17,50 Speciale member deal: • Toegang DPO (2 dagen) • Speciaal DPOshirt • Deelname hoofdwedstrijd

€ 55,00

Zoals je ziet zijn alle ingrediënten aanwezig om samen een heerlijk flipperweekend te beleven. Spelen op de leukste flipperkasten, een weerzien met oude bekenden, een uitje met het hele gezin. Welke reden je ook hebt, we verheugen ons op je komst. Houd onze website dpo.nfvpinball.nl en NFV-facebookpagina https://www.facebook.com/nfvpinball in de gaten voor lastminute nieuws No Balls, No Glory! Tot dan, het hele DPO team

Recreatief flipperen tijdens DPO 2014

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Meet & Greet Roger Sharpe & Greg Freres, gaat er een lampje branden bij het horen van deze 2 namen? Lees dan verder. Blijft het stil in de bovenkamer dan is verder lezen alleen maar interessant om tegenover vrienden te kunnen opscheppen dat je een te duur diner hebt bijgewoond waar je geen idee had waar het allemaal over ging.

‘Roger en Greg are coming to town en dat zullen we weten ook’ Roger en Greg are coming to town en dat zullen we weten ook. Naast een seminar en twee handtekeningen sessies tijdens het DPO weekend organiseren we op de zaterdagavond een Meet & Greet met deze 2 flipper legendes. Wil je deze bijwonen dan is daar de mogelijkheid voor. Maximaal 30 personen kunnen zich hiervoor opgeven en onder het genot van een buffet en drankje kan je proberen de mannen te ontfutselen met welke ondernemingen ze momenteel bezig zijn. Kosten voor deze avond bedragen 100 euro per persoon, dit incl. eten & drank. Daarvoor krijg je een exclusieve en unieke ervaring. Vragen of inschrijven? Neem dan contact op met Gerard van de Sanden op 74peer@gmail.com. De locatie waar dit gehouden wordt ligt in hetzelfde complex als waar DPO gehouden wordt. Greg en Roger tijdens de ontwikkeling van Whoa Nellie!

Deelnemers aan de meet en greet met Steve Ritchie in 2014

Gerard van de Sanden

The Prodigy Een bovennatuurlijk verschijnsel Een “bovennatuurlijk verschijnsel” was het zeker wat Dennis (Pinnovating) en mij laatst is overkomen. Maar laten we bij het begin beginnen....

Ons “wonderkind” The Matrix (ons eigen ontworpen flipperkast) brengt ons op de meest bijzondere plekken. Gone where no man has gone before. Weken, zoniet maanden van te voren bij mijn contact bij de Heineken Music Hall (HMH) eens gepolst of het mogelijk zou zijn om de Matrix flipperkast op 10 April backstage neer te zetten tijdens het optreden van The Prodigy. Immers zit de muziek van deze band stevig verankerd in de kast en mij lijkt het mooi om in deze ambiance wat tekst en uitleg te mogen geven aan oa Liam, Keith en Maxim. Probleem van mij is dat ik eigenlijk nooit beren op de weg zie. Zelfs niet in Rhenen... Maar dit is wellicht te hoog gegrepen. Het idee wordt enthousiast ontvangen bij de HMH, al is het alleen maar omdat ze er dan zelf intern ook op kunnen spelen. Want van flipperen, daar houdt de crew van de Bijlmer Bier Bak wel van. Het verzoek word neergelegd bij Mojo, hier ook een positieve feedback. Maar er moet wel een overtuigend e-mailtje komen om het management te over de streep te trekken. En ook nog in het Engels. Nu kan ik lullen als Mr BridgeMan in het Engels. Het schrijven is van het niveau “Louis van Gaal” maar daar zijn weer vrienden voor om je daarbij te helpen. Bertjan (Ministry

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

of Pinball) die zelfs aan de rechterkant plast neemt de tijd om alle “gamemisstakes” uit mijn tekst te halen. Er staat een puik stukje tekst klaar wat overzees gestuurd kan worden. Maar na goedkeuring van Mojo wordt nog wel gevraagd of ik de openingszin wil aanpassen.

‘Op de allereerste rokjesdag van het jaar is wachten geen straf rondom de Grolsch Geluids Grot.’ “I’m a Huge fan of the...” Dit zou hun kunnen afschrikken omdat fanatieke fans er alles voor doen om in contact te komen met idolen. Alsof wij 3000+ uur gaan steken in een project om als einddoel The Prodigy” te ontmoeten (-; Wel een goed idee overigens. Maar na ettelijke e-mails dan eindelijk een bevredigend antwoord. Ja we mogen de kast neerzetten en we krijgen twee gratis kaartjes met backstage

toegang. Maar of ook een Meet & Greet doorgang kan hebben wordt pas op de dag zelf besloten. 9 april rijd ik met een flipperkast achterin mijn bus zoals zo vaak afgelopen maanden richting Amsterdam. Ik zet de kast neer in de VIP kantine voor een banner van de Prodigy. Dat is alleen al een mooi plaatje. De crew van de HMH komt stuk voor stuk een praatje maken en een potje spelen. Het nieuws over de aanwezigheid van de Matrix ging dan ook als een lopend vuurtje. Wie zou dit “vuurtje aangestoken” hebben? Vrijdag 10 April. De HMH wordt om 12.00 overgenomen door de Crew van de band. De VIP verdieping wordt dan opgeëist er en mogen dan geen rare snuiters meer vertoeven in dit gebied. Dennis en ik zijn dus ruim voor 12.00 aanwezig om lopende zaken door te nemen en badges, polsbandjes en andere benodigdheden te ontvangen. Vanaf 12.00 moeten we paraat zijn om indien zij willen een oproep te krijgen. Dat wordt dus wachten. Maar op de allereerste rokjesdag van het jaar is dit geen straf rondom de Grolsch Geluids Grot. Lunchje hier. Winkeltje daar. Biertje zus en Starbucksje zo.

The Matrix staat klaar voor The Prodiy...

Maar wachten is wachten en de tijd kruipt vooruit. Een aantal maal ons gezicht laten zien bij de portier maar nog geen teken van leven over de aanwezigheid van de band. Dan maar een filmpje om de tijd te doden. Zak M&M en genieten van een film met goed gezelschap. Wat kan het leven soms met simpele dingen zo mooi zijn. Tijdens de film een telefoontje. Met 3 man in de zaal durfde ik mijn toestel wel aan te laten. De MOJO man. De band komt pas rond 19.30. Dus doe rustig aan. Na wat meer tijdverdrijf lopen we om 19.00 via de VIP ingang naar binnen. Alle opgeplakte stickers en polsbandje doen vele deuren voor ons openen. Via de tribune lopen wij de zaal binnen en observeren wij het binnenstromend publiek. En wat voor publiek. Een soort van punk meets rave. 40 jarige gabbers met mini hanenkammen. Een Tatoeage conventie met een workshop “hoe loop je van A naar B in een skinny jeans” en een vleugje schminken voor gevorderden. Om dit beeld te verwerken nemen wij plaats in de personeels kantine

wachtende op goedkeuring. Met ons wacht een dame van 3FM. Zij mag de mannen fotograferen en een canvas in ontvangst nemen voor de Serious Request veiling later dit jaar. In die slipstream zouden we moeten varen om de mannen even te spreken. Dat staat gepland om 21.00. Een kwartier voor het optreden begint. Heel krap dus. Om 20.59 eindelijk beweging. De 3FM dame word opgehaald en wij, wij krijgen te horen dat de band geen zin en geen behoefte heeft aan een ontmoeting en niet op de foto wil met de flipperkast. Jammer, maar so be it. Het was een hoop, maar soms blijft het bij hopen. Alle moeite was het zeker waard om zover te komen. Maar nu ons dan maar klaarmaken voor het concert. Want daar hebben we echt wel zin in. Aan de zijlijn zien we hoe de gehele zaal verandert in één grote Moshpit. De bass is zo heftig dat er een 2e hartslag word gecreëerd en ik met 180 slagen per minuut een enorm spektakel aanschouw. Een kleine twee

uur vol beuken is voor ons toch wel een flinke aanslag. Zeker omdat we al voor dag en dauw uit de veren waren die dag. Het laatste half uur zijn we achter het podium gekropen en hebben we vanaf een flight case alles aanschouwd. Na de toegift liepen de mannen al zwetend langs ons. Vanaf minuut 1 na afloop stormen de roadies en HMH crew uit alle hoeken en gaten toe om alles weer af te breken. Ons staat ook nog een afbreek sessie te wachten. Maar dat is peanuts met wat deze mannen te doen staan. Wij nemen ruim de tijd om even na te kletsen. Maar voor ons wordt het ook laat en we willen graag naar huis. De stoute schoenen aangetrokken en even polshoogte genomen bij onze Matrix. Aldaar is de afterparty gaande. Geen drugs, geen hoeren of andere activiteiten maar een serene rust. Wel poppende Champagne. Binnen no-time worden we door Liam Howlett (een van de leden van de band en de drijvende kracht erachter) gevraagd of wij de boys van de Matrix

zijn. Yes we are. Mag ik zo vrij zijn om jullie wat tekst en uitleg te geven over ons hobby project? Jazeker. En vanaf dat moment..... Wow. Alsof je 10 blikjes Red Bull achter je kiezen had of je de laatste trede van een trap overslaat terwijl je had verwacht dat je er al was. De adrenaline giert door mijn lichaam. Alle leden van de band, het management, de booker, vrienden etc kruipen om de kast heen en wij mogen tekst en uitleg geven. Een kleine demonstratie en uiteraard het liedje “smack my bitch up” laten horen, gevolgd door de wizard mode. Ze vinden het allemaal geweldig, maar stiekum vinden Dennis en ik het het allermooist. Liam heeft zelf twee flipperkasten thuis (Addams Family en Twilight Zone) en praat honderduit. Aan mijn verzoek of hij toch niet met ons op de foto wil maar dan zonder de kast wordt zonder problemen gehoor gegeven. De andere leden haken af en vertrekken naar het hotel. De manager en Nederlandse booker van de band vinden ons verhaal super en ik geef aan dat het zo jammer was

dat er eerder op de dag geen toestemming was gegeven voor een foto met de kast erop. De manager zegt, that shouldn’t be a problem, ask Liam. En ja hoor. Na weken van hopen. Het jammer gevoel van eerder die avond, het heftige optreden. Het geluk van het toch mogen ontmoeten van de band eindigt in een waar sprookje. Een foto met Matrix en Liam Howlett.

‘We zijn van de kaart, outta space. There is a difference between knowing the path and walking the path.’

path and walking the path. Weken later een uitnodiging van de Band zelf of ik bij We Are Electric te Eersel nogmaals wil komen met de Matrix. Wederom een avond backstage met oesters, champagne en veel vips. Liam was zelf bereid om de kast te signeren. Met grote letters staat er nu op de zijkant van het kabinet. “RESPECT, LIAM, THE PRODIGY” Wow. Was er in november niet nog een optreden van The Prodigy in de Ziggo Dome...........?

We zijn van de kaart, outta space. There is a difference between knowing the

Liam Howlett met Dennis van de Pas en Gerard van de Sanden

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

De foto waar het allemaal om ging. Gerard van de Sanden meets Liam Howlett

‘Met grote letters staat er nu op de zijkant van het kabinet. “RESPECT, LIAM H, THE PRODIGY’

Tekst en foto’s: Gerard Poelwijk

Mary Shelly’s

Frankenstein Nooit meer een Sega met “large display” slopen…. Sega heeft vier kasten gemaakt met een extra groot display; Baywatch, Batman, Frankenstein en Maverick. Mooi zo’n groot display. Zelf heb ik een Frankenstein thuis. Er is alleen één groot nadeel aan deze kasten. Als het display stuk gaat (en dat gaan ze ….) heb je dikke pech, want ze zijn niet meer te koop en de kans is heel klein dat het kapotte display te repareren is. In januari had ik de pech dat mijn display stuk ging...

Tijdens een potje flipperen kwam er een fel oranje puntje in beeld, daarna een “knalletje” en de bijbehorende brandlucht. Balen dus. Op het forum bij “techniek” ben ik toen maar een topic begonnen met hulpvragen.

en wat “spacers” voor een printje. Daarna begon de zoektocht naar de andere benodigdheden: • Raspberry Pi – Model A of Model B • LCD scherm – 17.3” 16:9 1920 X 1080. Model LG LP173WF1 • LCD Controller – DVI to LVDS • DVI / HDMI Cable 1 meter • Stuk triplex van 6 mm dik

Dr Pinball Ik had wel al gehoord en gelezen over een Dr Pinball in Engeland, die een oplossing voor deze Sega kasten had; de z.g. DM extender. Hij heeft een printje ontworpen waarmee je de animaties van je flipperkast kunt overbrengen naar een LCD scherm. Er moet dan nog wel van alles bij, maar er was dus toch nog hoop dat ik m’n Frankenstein tot leven kon brengen.

Het stuk triplex was het makkelijkst ..! Maar met behulp van een aantal leden op het forum is het uiteindelijk gelukt om dit alles te bestellen. Op de website van Dr Pinball staan filmpjes waarop te zien is, hoe je dit alles moet installeren in de kopkast. En hij heeft er een handleiding bij geschreven.

Dr Pinball heeft een website waarop hij alles uitlegt: www.drpinball.co.uk/ Mocht je dan nog vragen hebben, dan kun je hem mailen. Dat heb ik dus gedaan. Het duurde even (hij had ze tijdelijk niet op voorraad), maar na een maand had ik de DM extender binnen. Ik had er ook een install-kit bij besteld, bestaande uit een snoertje, splitter, stukje schuimtape

Nadat ik alles volgens het boekje had gemaakt, kwam het spannende moment om de kast weer aan te zetten. Het logo van Dr Pinball kwam in beeld, maar daarna was er alleen maar bruine sneeuw te zien. Het bleek dat de instelling op het SD kaartje standaard op formaat Williams display staat. Dit moest ik veranderen in Sega. Dat ging vrij makkelijk. Gewoon de SD

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

kaart in de laptop, setting naar Sega zetten en weer terug in de Raspberry doen. Weer aanzetten en jawel… Frankenstein kwam weer tot leven! Nu was het beeld nog niet helemaal mooi. Sommige stukken van het beeld vielen weg achter het backboardplastic. Dit was ook weer te verhelpen met behulp van de settings op de SD kaart. Laptop naast de flipperkast gezet en steeds wat uitgeprobeerd. Uiteindelijk stond alles mooi in het midden. Als laatste kwam dan nog het leukste. Je kunt voor de dots op het scherm drie verschillende kleuren kiezen. Met behulp van een kleurenpalet op de SD kaart verschillende dingen uitgeprobeerd. Ik begon met (licht) bruine tinten om zo dicht bij het origineel te blijven. Was wel mooi, maar ik had toch het idee dat er meer in zat. Vervolgens paarse tinten geprobeerd. Was ook mooi, maar paste totaal niet bij de kast. Daarna blauw met oranje geprobeerd, dat was gewoon lelijk. Uiteindelijk ben ik op rood, oranje en geel uitgekomen. En daar ben ik zeer

LCD scherm in positie

DM extender

tevreden mee. De bliksems komen in het geel mooi tot hun recht. En de filmbeelden komen nu ook veel mooier uit, zelfs mooier dan bij zo’n originele large DM. Het heeft uiteindelijk een half jaar geduurd, maar ik ben blij dat ik het gedaan heb. En als het goed is, zal dit scherm niet uitgassen. Het nadeel is dat alles niet in één pakket te koop is. Ik heb bij VIJF verschillende leveranciers in VIER verschillende landen moeten bestellen. Maar het voordeel is, dat m’n Frankenstein uiteindelijk nog mooier is geworden!! Mijn tip: Nooit meer zo’n Sega kast slopen, omdat het grote display stuk is.

Tekst en foto’s: Barry Driessen

The Bride of Pinbot 2.0 Machine Complete and Fully Operational Na ongeveer vijf jaar is het dan zover: The Bride of Pinbot 2.0 is klaar! Wat in 2010 begin als een hobby projectje, is nu een volledige nieuwe software versie en hardware upgrade kit voor een van de mooiste kasten uit de flippergeschiedenis: The Machine: The Bride of PIN*BOT uit 1991.

Waarom de Bride? We krijgen vaak de vraag waarom we juist deze kast hebben gekozen om te voorzien van nieuwe software. Er zijn meerdere redenen. Ondanks dat de kast erg mooi is en favoriet van veel mensen vanwege het geluid en light shows, mist er een belangrijk ding: een gevarieerd spel. Het originele spel is vrij rechtlijnig en in principe komt het hele spel neer op het schieten van telkens hetzelfde schot om punten te scoren. Alle andere schoten op de kast geven ook wel punten en zijn leuk om te schieten, maar in principe levert alleen het schieten op de ‘Shuttle Ramp’ echt hoge scores op. Ten tweede wilden we graag een kast die geen DMD had, zodat we nieuwe en unieke animaties konden maken voor het nieuwe spel. Zou je een nieuw spel maken voor een DMD kast, dan zou iedereen het toch blijven vergelijken met de bestaande animaties. De originele kast heeft een alpha numeriek display, dus ook daarom was de Bride een perfecte kandidaat. Een van de belangrijkste onderdelen van de upgrade kit is dan ook een volledig nieuw speaker panel. Het nieuwe panel

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

had in eerste instantie een monochroom DMD met alleen een paar oranje tinten. Uiteindelijk hebben we er voor gekozen deze te vervangen voor een kleuren display. Als laatste en misschien wel de belangrijkste reden. De Bride stond ‘toevallig’ in ons kantoor. Het nieuwe spel Aangezien het originele spel dus voornamelijk een one-shot-game is wilden we in het nieuwe spel maximaal gebruik maken van alle mogelijkheden van de layout. Er zitten veel leuke (en

moeilijke) schoten in de layout, maar bijna niemand kent die schoten, omdat je ze normaal eigenlijk niet gebruikt op de kast. Dat wilden we dus veranderen. Tevens leek het ons leuk om er een echt verhaal van te maken. Naast het spelen van het verhaal met de eerste twee multiballs, het op gang krijgen van de hartslag en vervolgens de Bride tot leven wekken (Metamorphosis) zijn er ook 12 modes en een videomode met meerdere levels. Modes kunnen gestart worden door het schieten van de scoop. In het midden van het speelveld staan 6 Small Wheel

awards en 6 Big Wheel awards. Omdat we gebruik wilden maken van de bestaande layout hebben we de modes gebaseerd op de awards die staan op het speelveld. In het oude spel kreeg je na het schieten van de scoop willekeurig een van deze awards, maar in het nieuwe spel start er een mode waarbij je de award kunt verdienen per schot dat je maakt. Elke mode heeft zijn eigen naam en verhaal en door het uitspelen van een van de Small Wheel Modes unlock je een Big Wheel Mode. Als je alle 6 Small Wheel Modes uitgespeeld hebt en daarna ook 5 van de geunlockte Big Wheel Modes start de laatste mode:

Voorbeeld van een DMD animatie

Onderdelen van de ombouwkits

Big Wheel Billion waarmee je 1 miljard punten kunt halen! Zoals je misschien weet kun je in het originele spel ook 1 miljard punten halen via de Big Wheel. Het grote probleem hiervan was, dat het ‘redelijk eenvoudig’ was om te halen en dit maakt het originele spel erg ongebalanceerd qua scores. Aangezien het behalen van de Big Wheel Billion in ons spel niet zo eenvoudig is, maakt dit het spel een stuk leuker. Als iemand tijdens een wedstrijd het voor elkaar krijgt om deze mode uit te spelen, dan verdient hij ook echt de overwinning! Zover wij weten heeft nog niemand dit gehaald. Je kunt dus in principe voor 2 verschillende dingen spelen, maar om de verhaallijn toch te combineren met de modes is het spel zo opgebouwd dat je met het spelen van modes de jackpot waardes tijdens multiball verhoogd. Door hier strategisch gebruik van te maken kun je dus flink scoren. Dan is er als laatste nog een Videomode met meerdere levels. Deze kan gestart worden door eerst PINBOT te spellen via het mini speelveld. Van monochroom naar kleur Een van de meest ingrijpende dingen die we tijdens de ontwikkeling hebben gedaan is het switchen van monochrome naar kleuren display. Op het moment dat we deze beslis-

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

sing maakten waren er nog niet veel kleurendisplays in de omloop. Een van de weinige spellen die ook een kleurendisplay had destijds was Cactus Canyon Continued – een PROC project van Eric Priepke. Via hem hebben we ook een kleuren display weten te bemachtigen

‘Ondanks dat de kast erg mooi is en favoriet van veel mensen vanwege het geluid en light shows, mist er een belangrijk ding: een gevarieerd spel.’ om mee te testen. Na de eerste tests waren we al om: het wordt kleur! Het lijkt misschien een eenvoudige keuze, maar dit betekende dat alle animaties naar kleur moesten worden omgezet. Aangezien we hier nooit rekening mee hadden gehouden was dit redelijk veel werk; 60% van de animaties waren al klaar en die moesten dus allemaal opnieuw gemaakt worden in kleur. Tevens was de Dutch Pinball Suite, ons online systeem waarin we alle animaties, light shows, muziek en geluiden beheren, niet berekend op

kleur, dus ook dat moest op de schop. Uiteindelijk zijn we wel erg tevreden over de keuze. De kleurenanimaties maken de Bride of Pinbot 2.0 nog mooier en vernieuwender. Live! Flipperen was tot een paar jaar terug nog hobby. Inmiddels niet meer en zijn we 24-7 met flipperen bezig: geweldig toch!? Voordat we full time naar flipperen zijn overgeschakeld waren we (Barry & Koen) voornamelijk bezig met ontwikkeling van websites en online games. Deze kennis heeft er mede toe geleid dat we een volledig online asset beheer systeem gebruiken voor onze games (we gebruiken het voor de Bride en Lebowski), maar ook dat wij de eerste ter wereld waren die een “Live” online platform hebben. Iedereen die onze kit heeft gekocht kan zijn kast aanmelden via wifi. Via jouw persoonlijke Live pagina kun je dan je high scores bekijken, een profiel aanmaken dat je vervolgens weer op de kast kunt kiezen en statistieken bekijken zoals het aantal ballen dat je gespeeld hebt, de gemiddelde tijd per bal, aantal extra ballen, etc. Een van de laatst toegevoegde features is dat je kunt meekijken op het display van de speler. Om de paar seconden wordt het beeld geupdate en zie je het scherm alsof je er naast zou staan.

De mensen achter de ‘originele’ Bride: John Trudeau en Python Anghelo (Design), Stephanie Rogers (Voice)

We gebruiken deze Live verbinding ook voor het installeren van updates. Je hoeft dus niet je kast open te maken om met een USB stick de software te updaten. Bij het opstarten checkt de software of er een nieuwe versie is en zo ja, dan kun je met de druk op een paar (flipper) knoppen de update installeren. Klaar, en nu..? We zijn uiteraard erg tevreden dat dit project afgerond is en dat we ons nu volledig kunnen focussen op ons ander ‘projectje’. Er zullen waarschijnlijk nog wel een aantal software updates komen voor het oplossen van een paar bugs, maar verder zien wij het project als afgerond en kunnen we verder met de volgende uitdaging: The Big Lebowski™ Pinball! Voor meer informatie kijk op onze website http://www.dutchpinball.com/ project-bride

Wist je dat….? De stem in onze game is de originele stem van The Bride uit het originele spel. Via internet (IPDb) hebben we Stephanie Rogers opgespoord en haar gevraagd of zij nog een keer in de huid van de Bride wilde kruipen om de voice calls voor ons spel op te nemen. De game is officieel gelicenseerd via Planetary Pinball en WMS. Tijdens Pinball Expo 2013 hebben we het genoegen gehad om onze versie van het spel te laten zien aan de originele designers: ze vonden het geweldig! We hebben de Metamorphosis Wizard Mode animatie gebaseerd op de originele Metamorphosis waar de machine/ robot tot leven komt. In deze animatie is ook heel kort een stukje van de alpha numerieke animatie verwerkt uit het originele spel.

We hebben bijna 60 kits gebouwd in de eerste batch die eind vorig jaar en begin dit jaar uitgeleverd is aan klanten over heel de wereld. Op dit moment zijn we net gestart met de 2e batch van 50 kits! In totaal dus meer dan 100! Een van de modes in het spel “Planet Pythonia” heette eerste “Planet Python”. Na het versturen van de eerste beta software kregen wij een bericht van een vriend van Python Angelo (de inmiddels helaas overleden designer van de game), dat Python hem ooit had verteld dat hij na zijn overlijden zou terugkeren als planeet Pythonia. We hadden deze mode al bedacht als eerbetoon aan Python en uiteraard hebben we na het lezen van dit bericht de naam van de planeet aangepast naar Pythonia.

Bas Vis

NFV collectie Opruimen kastenvoorraad / kastenveiling Door de jaren heen heeft de NFV een collectie opgebouwd die bestaat uit kasten van alle generaties. We zijn al geruime tijd bezig met het optimaliseren van onze collectie. Een deel van onze opslag staat op dit moment vol met kasten die wij niet voor onze collectie gaan gebruiken.

Omdat we graag willen dat deze kasten een goede bestemming krijgen, hebben we besloten om deze kasten aan onze leden aan te bieden via een veiling. Het gaat om acht Electro Mechanische en twee Solid State kasten. Daarnaast zijn er twee DMD kasten die we bij voorkeur willen ruilen. De veiling zal plaatsvinden op zaterdag 19 december om 17.00 uur. De startprijzen voor de veiling variëren van 150 tot 400 Euro. De opbrengst van de veiling gaat de NFV investeren in de collectie. De technische en optische staat van de kasten is verschillend. We nodigen leden graag uit om de kast te bekijken en op basis daarvan hun bieding te bepalen. We hebben de kasten in de afgelopen maanden gekregen en de donateurs zijn er mee bekend dat de NFV deze twee kasten al in haar collectie had. Vandaar dat we ze graag willen ruilen. Elders in deze Spinner is te lezen dat we streven naar ‘verjonging’ van de collectie. Daar is uit af te leiden wat voor soort kasten we zoeken. Heb je een suggestie voor

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Batman Forever van Sega is één van de te veilen flipperkasten

een ruil? (met of zonder bijbetaling). Laat het aan de veilingmeester weten op bvis@nfvpinball.nl. Als er op 17 december 2015 (12.00) nog geen deal is gemaakt voor een ruil, zullen ook deze twee kasten in de veiling worden aangeboden. Over de minimumprijs zullen we op 17 december bekend maken. Hoe gaat zo’n veiling in zijn werk? De kasten staan in de opslag bij ons clubhuis. Het is mogelijk om de kasten te bezichtigen. Dat kan op de volgende momenten: • clubhuisdag (10 oktober) om 12.00 uur • Funhouse Friday (27 november) om 19.00 uur • clubhuisdag (19 december) om 12.00 uur Vriendelijk verzoek aan belangstellenden om hun interesse voor een bezichtiging kenbaar te maken bij Arie Pijl: apijl@nfvpinball.nl. Het is mogelijk om voorafgaand aan de veiling interesse voor een object kenbaar te maken en een bod uit te

brengen bij de veilingmeester Bas Vis. Tot donderdag 18 december 2015 kan dat per mail via: bvis@nfvpinball.nl. Op de dag van de veiling kan dat tot 14.00 uur via een SMS naar: 06 - 44 75 64 66.

uitbrengt, krijgt het object voor de biedprijs op voorwaarde dat deze prijs boven de minimum veilingprijs ligt. De opbrengsten van de veiling zullen worden gebruikt voor investeringen in de NFV collectie.

Op de dag van de veiling zullen de kasten stuk voor stuk worden aangeboden. Het eerste object zal op 19 december om 14.30 uur worden geveild. Het NFV-lid dat het hoogste bod

Meer informatie vind je op het NFV Forum of bij de veilingmeester Bas Vis (bvis@nfpvinball.nl).

Veiling objecten Aces High Big Chief Big Valley Hot Shot Mariner Night Rider See Saw Smart Set Black Jack Galaxy Dr. Who Batman Forever

Bally Bally Bally Gottlieb Bally Bally Bally Bally Bally Stern Bally Sega

1965 1965 1970 1973 1971 1976 1970 1969 1977 1980 1992 1995

€ 100,00 € 100,00 € 100,00 € 100,00 € 100,00 € 100,00 € 100,00 € 100,00 € 100,00 € 400,00 ruilen ruilen

Pinball Puzzle De puzzle bestaat uit 2 delen, de woordzoeker (met maar liefst 77 woorden) en drie kleine rebussen. Bij de puzzles worden de gevonden letters of oplossingen ingevuld in de bijbehorende balken (zonder spaties in dit geval).

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

De letters welke in de groene vakjes staan kun je daarna overnemen in de vakjes van de gevonden letters. Met al die 11 letters kan een bekende naam uit de flipperwereld gevormd worden, maar wie is het????

Bas Vis

Investeren in de collectie Interesse peiling De voorbije twee jaren heeft het accent gelegen op de verhuizing en de inrichting van het nieuwe clubhuis. Zoals we ook al bij de ALV aangaven: nu het ‘grote werk’ qua clubhuis inrichting gedaan is, kunnen we weer tijd en (financiële) middelen gebruiken voor de collectie van de NFV. Het plan bestaat uit diverse onderdelen. Eerste stap: is het verder opruimen van de voorraad (zie artikel elders over veiling). Het vervolg: gericht investeren in kwaliteit en verjonging!

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Hoe financieren we dat? Een veel gehoord verzoek is om één of meerdere recente kasten aan de collectie toe te voegen. Dat kost natuurlijk geld. We zullen de opbrengst van de veiling gebruiken voor de investering. Daarnaast hebben we al enige tijd geleden een reservering gemaakt voor investeringen (5.000 Euro). Na de zomer van 2015 hebben we als NFV Bestuur de balans opnieuw opgemaakt: is er qua liquide middelen voldoende ruimte? Het antwoord daarop was bevestigend. Dat betekent overigens niet dat we zomaar het volledige bedrag zullen uitgeven. Bij de aanschaf zullen we kritisch kijken naar de prijs-kwaliteit verhouding. Waar zoeken we naar? Op het NFV Forum hebben we een eerste voorselectie gemaakt, maar we willen graag de input van zoveel mogelijk NFV-ers. Vandaar de uitnodiging om via de site je ideeën kenbaar te maken. Je kunt een keuze maken uit de voorselectie, maar je mag ook eigen suggesties inbrengen. We zullen alle input meenemen bij de besluitvorming en dan een keuze maken. Voor de goede orde: de input is vooral richtinggevend.

Sterns The Lord of the Rings en The Sopranos staan hoog in een eerder gehouden poll

Het is niet zo dat we per definitie alleen de meest ‘gewilde’ kast zullen kiezen. De criteria die we hanteren bij het maken van de keuze: de kast moet • • •

passen bij het beleid (investeren in kwaliteit en verjonging aansluiten bij de uitkomsten van de interesse peiling bij de leden betaalbaar zijn met het beschikbare budget

Dat betekent dus niet dat de zoektocht uitsluitend gefocused zal zijn op de ‘meest gewilde’ kast volgens de peiling. Als een andere hoog genoteerde kast voor een goede prijs te krijgen is, dan zou die het ook kunnen worden. We gaan wel voor kasten die zich al bewezen hebben: dus daarom geen nieuwe Hobbit, Wrestle Mania, Full Throttle of The Big Lebowski (TBL). Nog even los van de vraag of dat budgettair

haalbaar zou zijn. Voor de TBL hebben we wel veel belangstelling en is door leden een initiatief ontwikkeld. De voorselectie In 2011 deden we al eens een vooronderzoek. Daar kwamen toen als favorieten uit naar voren: • • • • •

Lord of the Rings The Sopranos The Simpsons Pinball Party Pirates of the Carribean Batman The Dark Knight

Sindsdien zijn er natuurlijk nog een reeks aan kasten uitgebracht, waarvan er enkele zonder meer ook hoog in de lijst zullen eindigen. De TRON, Iron Man, Tranformers en X-Men bewijzen dat superhelden onverminderd populair zijn. Na drie eerdere edities was de Star Trek van Stern opnieuw een schot in de roos. Die zou ook heel mooi staan

naast zijn drie naamgenoten. Rock Legends doen het ook in de 21e eeuw goed. Niet voor niks heeft Stern al meerdere ‘re-runs’ gedaan van de AC/DC. Ook de Metallica blijft populair. Misschien toch een The Rolling Stones? Ook hier is de vraag of die kasten binnen het budget passen. Tenslotte, The Wizard of Oz van Jersey Jack heeft zich een heel eigen plek in de flipperwereld veroverd. Er zijn liefhebbers die ‘m koesteren, maar ook flipperaars die ‘m minder geslaagd vinden. De kast is voor ons Nederlanders sowieso bijzonder door de inbreng van NFV-lid Jean Paul de Win. Interesse peiling Hoe kun je meedoen? Ga naar de site van de NFV en laat je stem horen.

Tekst en foto’s: Jim Jansen Vertaling: Winfred de Ruijter

Ton Ton in de Zon Open Air flipperen in Amsterdam Amsterdam is van oudsher een flipperstad. In de jaren tachtig en negentig waren er talloze arcades waar je naar hartenlust kon flipperen op de nieuwste machines. In de Play-inn nabij het Centraal Station speelde ik op Scared Stiff en Junk Yard die rechtstreeks vanuit de fabriek daar waren geplaatst.

Flippers moesten plaatsmaken voor gokkasten, een tendens die je overal in Europa zag. Toch was het in de stad nog goed flipperen op locatie. Zoals bekend telt Amsterdam honderden coffeeshops en een groot deel van die shops heeft een flipperkast. Ook in menig café of snackbar staat van oudsher een kast opgesteld en de laatste jaren is het aantal machines op locatie toegenomen.

Tevens opende speelhal de Ton Ton Club iets meer dan een jaar geleden haar deuren midden in het Wallengebied. De Ton Ton Club is sinds dag 1 een groot succes. De populairste arcademachines en racers staan er, maar het belangrijkste is een prachtige line up van vijf goed onderhouden flipperkasten. Momenteel zijn dat: Attack from Mars, Metallica (Pro), The Lord of the Rings, The Party Zone en Wrestlemania (Pro).

Dat heeft verschillende redenen. Op de eerste plaats heeft flipperliefhebber en exploitant Dieter van Es van Van Es Amusement in de hoofdstad de laatste twee jaar meer dan twintig flipperkasten op locatie neergezet. De kasten van Van Es Amusement zijn zonder uitzondering goed onderhouden en voor twee euro krijg je drie spelletjes van vier ballen. Daarnaast is het voor de flipperliefhebber in coffeeshop The Spirit (Westerstraat 121) goed toeven. Op deze locatie staan maarliefst acht kasten opgesteld: AC/DC (Premium), Iron Man, Metallica Master of Puppets, Pirates of the Caribbean, Shrek™, Star Trek (Starfleet Pro), The Walking Dead (Pro) en The Wizard of Oz.

Sinds deze week heeft de Ton Ton Club voor de duur van acht weken een buitenvestiging in het Westerpark: Ton Ton in de Zon. Het Westerpark ligt aan de spoorbaan tussen het Centraal Station en Station Sloterdijk en door de enorme keur aan verschillende horeca en de uitgestrekte grasvelden is het park populair bij jong en oud. De containers van Ton Ton in de Zon zijn opgesteld aan de Polonceaukade 27, bij de brug ter hoogte van de Van Slingelandtstraat. Wie komt aanfietsen treft een vrolijke mengelmoes van gekleurde containers, parasols, houten tafels en een enorme zon die van veraf tegemoet lacht.

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Er staan verschillende airhockeytafels afgewisseld met de nieuwste arcade automaten waar je middels tickets aardige prijzen kunt scoren. Ook voor de inwendige mens wordt goed gezorgd. Elke week is er een andere cateraar en toen wij ons eerste bezoek aflegden was dat een Surinaamse toko die fenomenale broodjes bakkeljouw met loeihete gele peper serveerde. Omdat ik zelf vegetariër ben, kon ik de verschillende burgers niet testen, maar uit betrouwbare bron vernam ik dat ook daar niets mis mee was. Op biergebied heeft de Ton Ton Club een naam hoog te houden en naast standaard biertjes als een Heineken (2,50) en Desperados (4,50) zijn vooral de biertjes van de Amsterdamse brouwerij Oedipus (Mama en Manneliefde 4,50) de moeite waard. We komen natuurlijk voor het flipperen en zes kasten staan er in een speciale pinball container opgesteld. Senior ontwerper Pat Lawlor is met drie kasten goed vertegenwoordigd. De immer populaire The Addams Family wordt vergezeld van een fantastisch spelende Roadshow en op vele verzoek staat er ook een Funhouse opgesteld. Van Stern heeft Van Es Amusement een Sopranos

Van flipperen word je zo blij als een kind!

Onderhoud aan de Addams Family

neergezet en het rijtje wordt afgemaakt met een Tales of the Arabian Nights en een The Adventures of Rocky and Bullwinkle and Friends. Ook hier zijn de kasten in een perfecte conditie. Doordat er veel op gespeeld wordt, weigert er soms een muntproever of blijft er wel eens een bal hangen. De storingen zijn meestal binnen een dag verholpen. De dag van ons bezoek wordt er enorm

veel geflipperd. The Addams Family is bijna de hele tijd bezet en ook Sopranos geniet grote populariteit. Behalve dat je in Ton Ton in de Zon uitermate aangenaam een potje kan flipperen, is de sfeer op dit mini festival uitermate relaxed. Op de houten tafels kan je allerhande bordspelletjes spelen terwijl er op de achtergrond aange-

name tunes klinken. Het publiek dat op Ton Ton in de Zon afkomt is uitermate gemêleerd; van de die-hard gamer tot een jong stel met kinderen. Deze tijdelijke locatie is tot 27 september geopend en later dit jaar zal er in het nabijgelegen gebouw een tweede permanente vestiging van de Ton Ton Club worden geopend.

Tekst: Bas Vis en Rens Hooijmaijers Foto’s: Rens Hooijmaijers

De gameroom van... Erol en Babs Strategisch gelegen tussen Maas en Waal, in het schitterend rivierenland van de Bommelerwaard vinden we het plaatsje Ammerzoden. Daar vinden we op een steenworp van het Kasteel Ammersoyen “ErolsGameRoom” welke gevestigd is in Erols bedrijf Selectron-IT BV (Sinds 1991). Het woonhuis staat er naast. Toen hij in 2013 zag hoeveel plezier zijn zoons Jeffrey en Kevin beleefden aan de flipperkasten begon het sluimerende vuur weer echt te branden en werd er een besluit gemaakt: Er moest een mancave/gameroom komen voor de The Addams Family, The Twilight Zone en de twee Arcade machines (eentje zelf geknutseld). Tja van het een kwam het ander en anno 2015 staan er zo’n 14 kasten. Erol en Babs vertellen vol enthousiasme over hun gezamenlijke hobby. 36

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Na de koffie gaan we vanuit het woonhuis naar het bedrijfspand. Aangekomen in de hal zien we een kleine heftruck staan. De kasten staan op de bovenverdieping en dan is zo’n ding een prettig hulpmiddel. Er was al een gemotoriseerde lier bevestigd die de kast ca. 4 meter omhoog moest brengen. Als de kast dan op de goede hoogte was getild, moest-ie naar binnen getrokken worden. Beetje laten swingen en dan een stevige ruk en de kast stond boven. Tja, Erol is een stevige vent maar wel-licht was op deze creatieve manier de kast nog eens op zijn tenen terecht gekomen of nog erger, op die van Babs. Hulde aan heftruckjes die dit soort capriolen overbodig maken. Die heftruck heeft kort geleden voor het eerst een Tales from the Crypt naar beneden gebracht. Erol licht toe: “Dat was nog niet eerder gebeurd. Tot nu toe hadden we alleen maar kasten naar boven getild en nog nooit iets weer naar beneden. Maar nu we ook kinderfeestjes organiseren in de gameroom was The Tales From The Crypt toch echt een minder geschikte kast en moest naar beneden. Echter, met die lier naar beneden zagen we niet zitten dus moest er een heftruck komen. Weer eens iets

Erol en Babs met de WoZ

anders dan de gebruikelijke flipperkar.” Babs vult aan: “Dat geluid van die guillotines zal ik trouwens niet missen. Tsjak-tsjak-tsjak, ook in de attrack mode. Binnenkort komt er een Rocky Bullwinkle voor in de plaats. Daar word je pas vrolijk van!” De eerste keer Maar laten we bij het begin beginnen. Erol: “Als mijn vader ging kaarten, dan mocht ik mee naar het café. Om me zoet te houden kreeg ik dan een paar kwartjes voor de flipperkast. Zo is het ergens in de jaren 70 begonnen. Ik kwam amper met mijn neus boven de lockbar uit, maar vond het prachtig.” De meest scherpe herinnering heeft hij aan de Haunted House van Gottlieb. “Dat vond ik toen echt een geweldige kast. Het artwork is echt heel mooi en die drie niveaus maken ‘m uniek. Ik

ging vaak naar de friettent waar-ie stond. Moest ik wel ruim 20 minuten voor fietsen…” Ook Babs had in de vorige eeuw al haar

‘Ik kwam amper met mijn neus boven de lockbar uit, maar vond het prachtig’ eerste flipperervaringen. “Ik werkte in de horeca en deed Rock & Roll dans demonstraties ( ook in het oude Autotron), hartstikke leuk. Naast arcadekasten hadden ze daar ook vaak flipperkasten. Ik weet vooral nog dat de

potjes meestal heel kort waren. Je speelde met meerderen samen een spelletje en de regels van de kast waren onbekend. Nu we onze eigen gameroom hebben leer ik dat je echt veel leuker speelt als je een beetje weet wat je moet doen.” De eerste kast Erol: “Da’s The Twilight Zone. Die heb ik begin deze eeuw gekocht bij Silverball, hier uit de buurt. Ik heb iets met widebody kasten en dit blijft een absolute topper. Toen er een keer iets stuk was ging ik terug en leerde zo Patrick Roose kennen. Er kwam niet veel later een tweede kast bij. Dat was The Addams Family. Die heb ik van mijn broer overgenomen. De prijs hebben we afgemaakt op het bedrag dat hij er zelf voor betaald had. Die The Addams Family is ook absoluut een ‘blijver’. De twee kasten stonden

Zwaar werk: Redactielid zijn...

in het bedrijfs-pand. Veel plezier mee gehad, vooral ook samen met de kinderen. Het personeel speelde er graag op. Op een gegeven moment heb ik ze wel naar de bovenverdieping verhuisd omdat ik merkte dat de middagpauze wat begon uit te lopen.” De collectie En toen werd het najaar 2013. In een periode van anderhalf jaar groeide de collectie naar 14 kasten. Vanwege zijn voorliefde voor de widebody kasten komt er een Roadshow bij en later ook een Indiana Jones. Vooral de Indiana Jones is een plaatje om te zien. De meest recente widebody aanwinst is een Wizard of Oz. Erol: “Heel speciaal om een flipperkast uit de doos te mogen halen. De kast is de absolute favoriet bij de kinderfeestjes. Dat grote scherm trekt. Helaas is mijn Wizard of Oz net als zoveel andere kasten van dit type nogal storingsgevoelig. Ik ben heel blij dat Peter van Tartwijk dicht in de buurt woont. Die verhelpt de storingen en kan ik ook vragen voor support bij andere kasten uit de collectie.” Bij elke kast uit de collectie hoort een verhaal. Erol: “Via een internetsite vond ik een adres in Zeeland. Daar stonden echt heel veel kasten te koop. Ik was niet direct op zoek naar een Data East maar vond de Royal Rumble wel een leuk thema. De kast deed het niet, maar nadat ik wat aan de draadjes had

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

gemorreld functioneerden in elk geval de flippers weer. Ik vroeg wat de kast moest kosten en we maakten een deal voor 700 Euro. Nam er The Machine: Bride of Pinbot bij, vooral omdat ik het een bijzondere kast vond om te zien (echter speelveld in zeer slechte kwaliteit). Als ik toen had geweten hoeveel werk er aan zat had ik ‘m misschien laten staan… Deal gesloten en ik draai nog even de

‘Bij ons golden de regels van de supermarkt. Als ik er twee kocht, kreeg ik korting’

sleutel in de Royal Rumble kopkast om te kijken naar de printplaten. Roept de verkoopster: ‘afblijven!’ Ik verbaasd, maar zolang er geen Euro’s betaald waren, mocht ik er niet aan zitten… Het was sowieso een bijzonder adres. De kopruiten die je hier ziet staan komen ook daar vandaan. Die stonden zo hoog geplaatst dat er een trapje aan te pas moest komen om ze naar beneden te krijgen. Toen de verkoper

één van die ruiten op de grond zette, bladderde de verf eraf. Ik gaf aan dat ik ‘m zo niet hoefde, maar dat was nadat ik betaald had. Je raadt het al: die was nu toch echt van mij. Uiteindelijk is het wel geregeld hoor, maar je staat toch even gek te kijken.” De World Cup Soccer en Dr. Dude komen van Tonny & Conny uit Kaatsheuvel. Alweer een dubbelkoop. Erol: “Ik heb een beperkt budget en probeer met wat creativiteit een leuke collectie op te bouwen. Bij ons golden de regels van de supermarkt: als ik er twee kocht kreeg ik korting.” De Atlantis heeft een speciaal plekje verdiend. Ze hebben samen deze kast weer werkend gekregen. Babs: “Eén van de uitdagingen was dat er een metalen plaatje vervangen moest worden. Het lukte niet om een goed passend stuk metaal te vinden, totdat ik op het idee kwam om een oud olieblik te nemen. Daar heeft Erol samen met zijn vader, die metaalbewerker was, toen precies het formaat uitgehaald dat nodig was. Je moet soms creatief zijn.” De Bride of Pinbot staat nog niet in de gameroom. Het is een mega project geworden. Omdat de kast in zeer slechte staat was zochten ze onderdelen en eventueel een playfield voor hun projectje en ze vonden een kast in Zwolle. Erol: “Eigenlijk ging het al mis bij de aanvraag. De kast stond in Zwolle.

Boven en rechts: De gameroom van Erol en Babs. Onder: Fanatiek spelen!

Ik heb vooraf nog gebeld. Of-ie er goed en netjes uit zag ? Jazeker, was het antwoord. Aanhanger geregeld, zeil erbij want het regende pijpenstelen. Blijkt bij aankomst het speelveld in slechte staat en de elektronica zwaar defect. Ik zeg nog: maar je zei dat-ie goed was. Waarop de verkoper gewoon volhield: “ja, maar ik vind ‘m netjes.” We hebben hem laten staan en zonder kast maar weer naar huis. Ach je moet wel iets voor je hobby overhebben en zo maak je ook nog iets mee.” Hun laatste aanwinst is de Rocky & Bullwinkle. Die komt uit de buurt, uit Berlicum. Erol kocht ‘m voor 350 Euro en

als bonus werd de kast ook nog thuisbezorgd ook. Er moet wel behoorlijk wat aan gebeuren maar voor kinderfeestjes

Pinbot, Rocky & Bullwinkle, Lost World, Tales from the Crypt.

‘De WoZ vind ik de mooiste kast uit onze collectie’

De favoriete kasten Erol: “de Wizard of Oz, al is de Indiana Jones ook heel speciaal.” Babs: ”Ik vind The Adams Family erg leuk. De Wizard of Oz is typisch jeugd sentiment, ik kan zo alle liedjes mee zingen. Ja ja, vroeger als klein meisje keek ik ieder jaar wel eens naar The Wizard of Oz met Judy Garland .”

zeer geschikt. De totale collectie bestaat nu uit : Royal Rumble, Atlantis, Roadshow, Twiligt Zone, World Cup Soccer, Dr. Dude, Gilligans Island, The Adams Family, Indiana Jones (Williams), Wizard of Oz, Bride of

Beste koop vs. Miskoop Erol: “De Wizard of Oz vind ik de mooiste kast uit onze collectie. Ik had ‘m bij Toon gezien en heb toen besloten dat ik er zelf ook één wilde. Beste koop is waarschijnlijk die Rocky & Bullwinkle,

Babs aan het werk met de BoP

omdat ik die voor zo’n zacht prijsje kon kopen. Maar er zullen nog wel wat uurtjes in gaan voordat-ie goed speelt. Zal nog wel even duren, want met een eigen zaak is het niet altijd eenvoudig om tijd vrij te maken. Ik ben blij met alle kasten die ik gekocht heb, al heeft die Bride me aardig wat werk opgeleverd. Gelukkig dat Babs het herstel van het artwork op het speelveld heeft gedaan, want dat was echt veel werk. Ik ben zelf meer van de elektronica. En als het me zelf niet lukt, dan heb ik gelukkig Peter van Tartwijk die me helpt met de storingen die ik zelf niet kan oplossen.” De hobby: opknappen en spelen Erol is zelf behoorlijk handig en houdt ook wel van een wedstrijdje. Babs is ook graag in de weer met de kasten. Aan sommige kasten hebben ze samen gewerkt om die weer mooi te krijgen. Babs: “De Bride of Pinbot was echt een uitdaging. Ik mocht al het artwork bijwerken. Stonden we daar echt tot diep in de nacht aan zo’n kast te werken, want Erol moest werken aan

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

de ‘bypasses’ die nodig waren op de printplaat. Batterijlekkage, ja.”

‘Stonden we daar echt tot diep in de nacht aan zo’n kast te werken’ Erol doet regelmatig mee met de Regionale Flipper Toernooien (RFT). De eerste kennismaking met de NFV en flipperen als ‘sport’ was bij het DPM. Erol: “Door de NFV hebben we een hoop mensen leren kennen. We gaan vaak samen naar evenementen, al doet Babs maar af en toe mee met de wedstrijden. Het spelen gaat steeds beter en het was leuk om bij een recente RFT van Cayle George te winnen.” In hun eigen gameroom nodigen ze flippervrienden uit en in november zullen ze gastheer/vrouw zijn bij een RFT. Babs heeft alvast voor een mooie outfit gezorgd. Op de bedrukte T-shirts staat

hun eigen logo. Babs: “Hoop gepruts hoor zo’n logo.” Wat nog op de agenda staat: een keer een ‘ladies night’ hier organiseren met een hapje en een sapje. Lijkt me super gezellig alleen fanatieke dames. De Gameroom Het gesprek vindt plaats in de gameroom. Naast de flipperkasten is er nog ruimte over voor een flinke tafel met stoelen. De Wizard of Oz heeft een ereplaats en ook de Indiana Jones staat mooi in beeld. De nieuwe stickers zorgen ervoor dat de kast extra goed tot zijn recht komt. Goed toeven hier. Biertje erbij en een lekkere Frikadel Speciaal om het weekendgevoel nog wat te versterken. We zien dat Pinball Team Drunen het eens is met onze mening dat het hier goed toeven is: de sticker hangt er nl al. We wagen ons als redactie natuurlijk ook aan een paar spelletjes. Zoals altijd is het laatste potje het beste. Terwijl je eigenlijk weet dat het tijd is om naar huis te gaan. Erol & Babs: dank voor de gastvrijheid!

Bas Vis

Technieken Klusdag 25 augustus 2015 De kasten van de NFV worden intensief gebruikt. Misschien niet heel vaak, maar als ze aan staan dan maken ze ook flink wat uren. Na het vertrek van Ben Boogaard als coördinator was het even zoeken naar versterking, maar die hebben we gelukkig gevonden.

De ontgroening van Bart was bij de klusdag van eind augustus. Na een Funhouse Friday met meer dan 100 bezoekers was er de volgende dag het nodige te doen. Bovendien liepen er twee fanatieke toernooispelers rond die graag dertig kasten in goede conditie wilden hebben voor het All Round Toernooi van september 2015. Werk aan de winkel dus! De collectie van de NFV bestaat uit kasten van alle generaties. De moderne kasten worden wat intensiever bespeeld dan de oudere kasten, maar er is verschil van mening over de oorzaak ervan. Een oudere kast kan ook heel leuk zijn, maar dan moet-ie wel goed spelen. En daar schort het nog wel eens aan. Vandaar dat er dit keer een ‘brede aanpak’ was. Bij deze klusdag waren de vaardigheden van de klussers behoorlijk divers. Er werd bijvoorbeeld gewerkt aan de RFM, aan de Indiana Jones, de Batman en de Big Guns. Maar ook de EM-ers kregen de nodige aandacht. Voormalig penningmeester Jos van der Linden bleek zich vooral thuis te voelen bij de mechanische rollen en contacten. Dat

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Techneuten aan het werk: Van linksboven naar rechtsonder Rob Willemsen, Johan Kamp, Jos van der Linden, Jan-Willem Veldhuis en Ruud Wouters.

resulteerde in een Captain Fantastic en Wizard die weer speelbaar zijn. Rob Willemsen is een echte allrounder en pakte kasten van diverse generaties aan, terwijl Bart Volman en Arco van der Geest tussen het klussen door ook werkten aan het nieuwe ‘onderhoud en storing registratie systeem’. Ruud Wouters liet zien dat hij meer kan dan lood gieten en ook van andere markten thuis te zijn. Johan Kamp had zijn tanden (figuurlijk :-) gezet in de RFM, terwijl Jan Willem Veldhuis ook diverse kasten mocht ‘aanpakken’. Ondertussen checkte Arie

Pijl de staat van één van de recente donaties: een prachtige Dr. Who. Op het scheiden van de markt kwam ook erelid Ad Jonker nog even poolshoogte nemen. Nadat ik met Arie Pijl de inventarisatie van de veilingkasten had gedaan (lees elders in deze Spinner), volgde daarna een uitgebreide ronde met Victor Stulemeijer om de kasten te selecteren voor het All Round Kampioenschap. Toch allemaal even proberen. En een doekje erover met wat superflip. Van Bart kwamen de nodige tips over welke kasten wel konden en welke technisch nog niet OK waren.

Zoals altijd was de catering prima verzorgd. Jan & Tonia hadden de dag ervoor meer dan 100 gasten ontvangen, dus was dit kleine groepje een fluitje van een cent. In het najaar zullen zeker nog enkele klusdagen volgen. Als het je leuk lijkt, stuur dan een bericht naar de coördinator Techniek Bart Volman.

Bart Volman bij de Congo

Kennismaken met... Bart Volman Sinds wanneer ben je lid, hoe heb je de NFV leren kennen? Als kind was ik helemaal gek van flipperen. Ik geloof dat ik een jaar of 10 was toen ik tegen mezelf zei: “later koop ik een eigen flipperkast!” Zo’n drie jaar geleden dacht ik daar weer aan en besloot ik op zoek te gaan naar een kast. Lekker naïef dacht ik toen nog dat ik één kast zou kopen, dan moest het dus wel een kast zijn die lang genoeg uitdagend zou blijven.

‘Ik geloof dat ik een jaar of 10 was toen ik tegen mezelf zei: “later koop ik een eigen flipperkast!’ Eind 2012 kocht ik een Williams Indiana Jones, optisch in zeer slechte staat maar technisch prima in orde. Na twee maanden spelen besloot ik de kast grondig aan te pakken. Ik haalde

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

alles uit elkaar en begon alles schoon te maken en te vervangen waar nodig. Omdat ik toen niet kon flipperen ben ik op zoek gegaan naar een tweede kast die ik een week later kocht. Inmiddels staat de teller op zeven. Bij de aankoop van mijn tweede kast vertelde de verkoper me over de NFV. De interesse was gewekt en begin 2013 werd ik lid. Welke kasten heb je thuis en waarom juist die kasten? Ik hou van snelle kasten. Inmiddels heb ik een Corvette, White Water, Terminator 2, Getaway, No Fear en twee keer een Williams Indiana Jones (één spelend en één in restauratie) op mijn zolder staan. Ik heb ook nog een Flintstones gehad maar die heeft inmiddels een nieuw onderkomen gevonden. Op mijn wishlist staan onder andere een Congo, Medieval Madness (bij wie niet…) en Mousin’ Around. Waar komt je interesse voor de techniek vandaan? Heb je een technische achtergrond? Vanaf het moment dat ik mijn eerste flipperkast open maakte was ik gefascineerd door wat ik zag. Ik wilde meteen weten hoe alles werkte en ben zodoende begonnen mezelf wegwijs te maken in de flippertechniek. Als kind was ik al geïnteresseerd in alles

wat met computers te maken had, die aanleg voor techniek was er dus al van jongs af aan. Je bent sinds kort Coördinator Techniek/Onderhoud bij de club. Vertel eens iets over je plannen? De afgelopen maand ben ik bezig geweest een online systeem te bouwen voor registratie van storingen en onderhoud. Inmiddels werkt het (we hebben het tijdens de laatste klusdag gebruikt) maar er valt nog een boel aan te verbeteren. Zo wil ik het mogelijk maken dat iedereen storingen kan melden via de website,naast de bekende storingsbriefjes die nu in het clubhuis hangen. Verder wil ik ervoor zorgen dat de kasten in het clubhuis voor ieder toernooi in topconditie zijn. Ik ben zelf ook een toernooispeler en weet daarom hoe belangrijk het is dat tijdens een wedstrijd ieder lampje en iedere switch naar behoren werkt. Verder ben ik altijd geïnteresseerd in de ideeën van andere leden, dus als je een idee hebt voor het verbeteren van het onderhoud dan hoor ik het graag!

Algemeen Dagblad, 4 juli 2015

& Flipperen in de media ROTTERDAM

17 R1

am krijgt een kastmuseum

ROTTERDAM

17 R1

Rotterdam krijgt een flipperkastmuseum Facebookhit

Rotterdam scoort

et museum is puur amusement, een belevenis voor jong en oud, belooft Van de Sanden.

/ DUTCH PINBALL MUSEUM

Gerard Ekdom

Geen bordjes

Danny Kristel (28) is dé man achter de veel gelikete Facebookpagina Kom ie uit Rotterdam dan? Waarom is hij deze pagina begonnen en hoe komt hij aan meer dan 40.000 volgers? En hoeveel tijd is hij kwijt aan het verzamelen van de berichten? Lees het interview met Danny op www.metronieuws.nl

Facebookhit

Rotterdam scoort

rard van de Sanden

acebook staan. Niet omdat ik ol van mezelf ben, hoor! Maar mdat ik het zo leuk vind.” Van de Sanden wil nog wel en misvatting de wereld uitelpen voor zijn museum pent. „Flipperen wordt vaak s gokken gezien, maar er valt iet meer mee te winnen dan met een potje mens-erger-jeiet”, stelt hij. „Het is puur musement en het museum moet dan ook een belevenis orden voor jong en oud. Als mijn generatie hierheen komt m de glorietijd van de flipperast te herbeleven en de kindeen meeneemt om ze er kennis mee te laten maken, zou dat elemaal te gek zijn.” @donnavdkolk d.van.der.kolk@tmg.nl

Op het gehoor

Debat over geluid De gemeenteraad vergadert

vandaag over de sluiting Rotterdammer Gerard van de Sanden opent eenvan flipperkastmuseum op Katendrecht. Het museum is puur amusement, een belevenis voor jong en oud, belooft Van de Sanden. snackbar Cappadocia. Deze zaak moest dicht nadat stadswachten hadden geconstateerd dat het geluid te hard stond. Dat deden ze door te luisteren. En dat is volgens Jos Verveen (D66) een slechte methode. Hij wil dat er alleen nog objectief geluid gemeten wordt.

The Prodigy

Beroemdheden. Flipperkasten uit de tijd? Daar denkt Rotterdammer Gerard van de Sanden heel anders over. Hij opent zelfs een museum.

Rotterdam telt al aardig wat musea, maar een flipperkastmuseum ontbrak nog. Tot zaterdag, want dan opent het Dutch Pinball Museum zijn deuren aan de Paul Nijghkade op Katendrecht. En wie denkt dat flipperen niet meer van deze tijd is, heeft het volgens eigenaar en directeur Gerard van de Sanden goed mis. „Je ziet flipperkasten misschien niet veel meer in kroegen of snackbars, maar iedereen die ruimte en geld heeft, bezit minstens één exemplaar. Zo heeft singer-songwriter Ryan Adams een privécollectie van zo’n 500 kasten en zijn ook Wibi Soerjadi en Adele trotse flipperkasteigenaren”, aldus de kersverse museumdirecteur. Zelf had Van de Sanden ook behoorlijk wat kasten in zijn bezit. Het is naar eigen zeggen een uit de hand gelopen hobby. „Niet alleen thuis, ook bij vrienden stond de opslagruimte vol met die dingen. Omdat ik in de loop der jaren ook aardig wat know-how over de kasten heb opgedaan, liep ik al langer rond met het idee een museum op te richten. Toen de locatie naast de Fenixloods vrijkwam, greep ik daarom mijn kans.” Inmiddels is het museum zo goed als klaar voor de opening. Verschillende Nederlandse en Amerikaanse beroemdheden – waaronder Wibi Soerjadi en Barenaked Ladies-zanger Ed Robertson (bekend van de theme song The Big Bang Theory) hebben er al promovideo’s voor opgenomen, de kasten staan op hun plek en de eigenaar heeft er zin in. Alleen de bordjes met

ROTTERDAM

Kensington

k vertel de bijbehorene informatie en verhaen zolang gewoon live, erwijl bezoekers de ipperkasten bewondeen en erop spelen.’

DONNA VAN DER KOLK

K EN AA P E DE E M S O AR ANS N A A K! KAEIS NNICBLIE R MI PU DO RE

/ DUTCH PINBALL MUSEUM

Pronkstukken

Gerard Ekdom

De Addams Family Flipperkast de Addams Family (1992), die veel bekende elementen uit de gelijknamige televisieserie bevat, is de best verkochte flipperkast sinds de jaren ’30 van de vorige eeuw en daarmee volgens museumeigenaar- en directeur Gerard van de Sanden de populairste uit zijn collectie. Het succes ervan zou de ondergang van de flipperkast hebben betekend, want elke kast daarna verkocht minder goed.

Geen bordjes

Kensington

‘Ik vertel de bijbehorende informatie en verhalen zolang gewoon live, terwijl bezoekers de flipperkasten bewonderen en erop spelen.’ The Matrix Toen Van de Sandens favoriete film The Matrix in 1999 uitkwam, was de flipperkast al nagenoeg dood. Dat vond hij zo jammer, dat hij in 2012 besloot zelf een flipperkast te bouwen die gebaseerd is op de film. Daar heeft hij met tien man ongeveer drie jaar over gedaan. daarop informatie over de flipperkasten ontbreken nog. „Maar dat geeft niet, ik vertel de bijbehorende informatie en verhalen zolang gewoon live, terwijl bezoekers de flipperkasten bewonderen en erop spelen. Oh ja, en ik wil een soort Wall of Fame maken, met foto’s waar ik met beroemdheden en een flipperkast opsta. Ik heb al heel wat foto’s op mijn

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Gerard van de Sanden

Facebook staan. Niet omdat ik vol van mezelf ben, hoor! Maar omdat ik het zo leuk vind.” Van de Sanden wil nog wel een misvatting de wereld uithelpen voor zijn museum opent. „Flipperen wordt vaak als gokken gezien, maar er valt niet meer mee te winnen dan met een potje mens-erger-jeniet”, stelt hij. „Het is puur amusement en het museum moet dan ook een belevenis worden voor jong en oud. Als mijn generatie hierheen komt om de glorietijd van de flipperkast te herbeleven en de kinderen meeneemt om ze er kennis mee te laten maken, zou dat helemaal te gek zijn.”

DONNA VAN DER KOLK @donnavdkolk d.van.der.kolk@tmg.nl

Op het gehoor

Debat over geluid De gemeenteraad vergadert vandaag over de sluiting van snackbar Cappadocia. Deze zaak moest dicht nadat stadswachten hadden geconstateerd dat het geluid te hard stond. Dat deden ze door te luisteren. En dat is volgens Jos Verveen (D66) een slechte methode. Hij wil dat er alleen nog objectief geluid gemeten wordt.

The Prodigy

Henk de Jager

Uit de oude doos: Amerikaans erfgoed Het begon kort na de tweede wereldoorlog allemaal met de elektromechanische flipperkast. De wereld stond versteld van het technisch vernuft, de flikkerende lampjes en de ratelende rollen. Geen boxen om geluid uit te laten klinken, maar de klanken van hamertjes op een metalen bel begeleiden het spel. In de wereld van de liefhebbers van flippers van het eerste uur is ‘onze’ Henk de Jager een begrip.

Hij heeft een boek over (de techniek van) de kasten van die generatie geschreven dat bekend als HET standaard werk voor reparaties. Henk heeft ook zelf elektro mechanische kasten ontworpen en de NFV is er trots op dat één ervan in ons clubhuis staat. Toch zijn er bij de NFV leden die Henk en de kasten van ‘zijn’ generatie niet goed kennen. Wie kan daar nu beter iets over vertellen dan Henk zelf? In de rubriek ‘Uit de oude doos’ heeft hij vele mooie verhalen opgetekend. In deze Spinner presenteren we een kleine selectie daaruit. Even voorstellen Al geruime tijd loop ik rond met het idee eens wat stukjes te schrijven voor de Spinner, het lijfblad van iedere flipperfanaat. Waarom? Wel, ik vind dat een belangrijk aspect van de flipperhobby wat weinig aandacht krijgt. Ik ben zelf namelijk heel erg geïnteresseerd in de flippers uit een grijs verleden, de elektromechanische machines dus. Ook de geschiedenis van de fabrikanten en de ontwikkelingen op gebied van

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

techniek en artwork boeien mij. Ik hoop dat er binnen de NFV leden zijn die deze interesse met mij delen, of die mogelijk geïnteresseerd raken door datgene wat ik te vertellen heb. Ik wil mijn stukjes niet slechts vullen met flipperkast beschrijvingen maar ook met anekdotes en belevenissen die ik in mijn 28-jarige (inmiddels 44 jaar) loopbaan als flippermonteur heb meegemaakt. Ook wil ik wel eens een bijzondere ontwerper van lang geleden belichten of op verzoek van de lezers een bepaald onderwerp beschrijven - als het maar over EM gaat! Dit eerste stukje zal ik gebruiken om mij zelf aan jullie voor te stellen. Zoals jullie al hebben kunnen zien ben ik dus Henk de Jager, geboren in 1954 en bij sommigen al bekend als de auteur van het “Flipper Service Boek”. Mijn eerste confrontatie met de flipperkast vond plaats in 1967: als 13-jarige met mijn ouders op vakantie op een camping in Schoorl (N.-H). Naast de camping was een midgetgolfbaan waar

onder een afdakje, gewoon in de buitenlucht, drie flipperkasten stonden opgesteld: een Chicago Coin “Sun Valley”, een Williams “Nags” en een Williams “Highways”. Hoe ik dat nog zo precies weet? Ik werd direct gefascineerd, niet alleen door het spel maar ook door het artwork en de namen van die kasten, mijn “fotografisch geheugen” hield die onuitwisbare indruk tot de dag van vandaag vast. In die vakantie heb ik maar bitter weinig van de zon, zee en duinen gezien! Eenmaal weer thuis bleef de flipperliefde, dus in Amsterdam op zoek naar flipperlocaties. Heel wat zakgeld geofferd aan Capersville, Wiggler, Dogies en meer van die “gouwe ouwen”. Ook de knutselaar in mij ging aan de slag: een flipperkast kopen kon toen nog niet, dus zelf (proberen) te bouwen. Onderdelen van “echte” flippers waren toen nog moeilijk te bemachtigen, dus relais uit oude PTTcentrales. Een probleem waren nog de flippers zelf, maar heel inventief bracht een autosloperij uitkomst. Er lagen toen nog

Henk de Jager met de door hem zelf ontwikkelde flipperkast Big City Zoo

van die voorhistorische VW-kevers op de sloop met van die voorhistorische uitslaande armpjes als richtingaanwijzers. Dat werden dus de flippers in mijn eerste zelf gebouwde kast. Ondertussen dus fanatiek cafetariabezoek. Niet voor de kroketten maar voor de flipperkasten. Op een druilerige dag in mei 1971 bromfietste ik zo langs een automatiek in Amsterdam West waar een Bally “Safari” stond. Deze keer stond de kast wijd open, en de exploitant van het apparaat deed verwoede pogingen er weer leven in te krijgen. Voor mij een buitenkansje: kon ik eens goed aan de binnenkant van zo’n kast zien hoe die lui in Chicago dat zonder Volkswagen onderdelen in elkaar zetten. De exploitant die daar bezig was bleek in het geheel niet technisch te zijn, zoals de meeste exploitanten overigens! Door toeval (bestaat dat?) vond ik de storing in die kast, waarop de exploitant mij vroeg of ik zin had om na schooltijd af en toe wat klusjes voor hem te doen. Zo

raakte ik thuis in het wereldje van de Amsterdamse automaten exploitanten, wat mijn verdere levensweg bepaalde. Zelf ben ik inmiddels al weer 28 jaar flipper exploitant en monteur, met dezelfde liefde voor flippers als toen. Happy Clown In het voorjaar van 1971 kwam ik te werken voor Joop Busnac, destijds automaten-exploitant in Amsterdam. Na schooltijd hoofdzakelijk flippers poetsen en kleine reparaties doen. Door mijn werkzaamheden daar kwam ik al snel in aanraking met andere automatenhandelaren, zo ook de firma Storm die aan de Amsterdamse Zieseniskade was gevestigd, in een pand waar de gevel werd gesierd door een enorm reclamebord met de treffende tekst “Een jukebox van Storm is enorm...”. Daar was het dat ik oog in oog kwam te staan met mijn eerste liefde: Happy Clown. Voor twee briefjes van honderd (een klein vermogen voor een scholier in die tijd) wisselde het apparaat van

eigenaar en kwam thuis op mijn kamer te staan. Met veel plezier op gespeeld, en ook veel van geleerd: zelden is een flipperkast zo grondig gereviseerd als toen mijn Happy Clown. Na een paar maanden kwam ik in de gelegenheid mijn kast neer te zetten in een manege. De grondslag voor “Euro Amusement” werd gelegd. Ik had -wat men in vaktermen zo zegtmijn eerste “stek” gemaakt. Nog herinner ik mij het gevoel als ik zag dat iemand een kwartje in de gleuf van mijn flipper stak: niet om het geld, maar de “trots” dat iemand mijn kast het spelen waard vond! Maar goed, nu genoeg over mij zelf, laten we eens kijken wat Happy Clown die spelers zoal te bieden had. Met Wayne Neyens als spelontwerper en Roy Parker als tekenaar zat dat wel goed. De kopruit wordt grotendeels gevuld door een pin-up zoals alleen Parker die tekenen kon, zij lijkt een marionet te bespelen: in een venstertje

wiebelt een clownskop iedere keer als 1 punt wordt gescoord. In de ogen van die clown zijn kleine gaatjes geprikt, waar achter lampjes zijn gemonteerd. Door het bewegen van de afbeelding lijken de ogen te flonkeren. Dit soort grapjes, de “kopruit animatie”, was het visitekaartje van Gottlieb in die tijd. Het belangrijkste spelobject in Happy Clown is de “Roto Unit”: in vijf venstertjes die elk bij een schietschijfje horen, wordt met een lampje en een dia een cijfer geprojecteerd: 2, 3, 4, 5 of een ster. Passeert de bal een rollover waarbij “Spin Roto” staat vermeld, of komt hij in een van de uitworpgaten terecht, dan worden de cijfers gemixt, en verandert dus de waarde van iedere schietschijf (target). Bij iedere target wordt een letter verlicht zodra deze wordt geraakt. Deze letters vormen samen het woord C-L-O-W-N. Ook wordt de geprojecteerde waarde gescoord, waarbij de ster een extra bal oplevert. Zijn alle 5 targets geraakt, dan doven de CLOWN lampen weer, en scoren de targets 10 x de aangegeven waarde. Lukt het nogmaals

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

het woord CLOWN te verlichten, dan verhoogt de targetwaarde zich tot 100 x. Met een schot is dan maximaal 500 punten te scoren, heel wat voor een flipper die bij 1200 punten een vrij spel geeft (en een tellermaximum van 1999 punten kent!). De grap van deze feature is dat deze spel na spel doorgaat, het is dan dus wel erg verleidelijk nog een kwartje te offeren als aan het einde van het spel de feature “100 x target value” aangeeft. Nog even over het tellermaximum van 1999 punten: zoals bijna alle flipperkasten in die tijd bestond het telwerk uit drie genummerde wielen, zodat alle getallen van 000 tot 999 konden verschijnen. Speelde men “de klok rond”, dan begon het telwerk weer bij 000, en werd in een vakje voor de tellers een grote “1” verlicht, voor duizend punten. Nu, 35 jaar na zijn creatie, is Happy Clown met zijn kop-animatie en het Roy Parker artwork zeker een waardevol collectors item, een echt stukje Amerikaans industrieel erfgoed!

Flipper! De “flipper”, het mechaniek dat de bal in beweging brengt, is natuurlijk het meest essentiële onderdeel van de flipperkast, zo belangrijk zelfs dat in veel talen -waaronder het Nederlandsde pinball machine er zijn naam aan te danken heeft.

‘De “flipper”, het mechaniek dat de bal in beweging brengt, is natuurlijk het meest essentiële onderdeel van de flipperkast’ Als we de eerste pinball machines bekijken zijn deze toch echt zonder deze pret-armen uitgevoerd: de spanning zat hem in het op de juiste wijze afschieten van de (vaak porseleinen) kogel, en hopen dat hij tussen de spijkers (“pins” vandaar “pinball”) in het gaatje met de

Altijd beeld rechtsboven af laten lopen

Humpty Dumpty, de eerste flipperkast met flippers

hoogste waarde terecht zou komen, al dan niet geholpen door het betere duwen schudwerk. Voor de geschiedenis van de flipper moeten we terug naar 1947. Op de ontwikkelingsafdeling van Gottlieb was spelontwerper Harry Mabs bezig met het ontwerpen van een honkbalmachine. Hij ontwikkelde een soort “automatische honkbalknuppel”: een slaghout dat door middel van de druk op een knop een slag maakte om dan weer terug te vallen. Zoals zo vaak bij belangrijke vindingen ging ook hier bij Harry een licht op: door dit mechaniek in pinballs te verwerken kon een mogelijkheid van herhaald scoren worden bereikt. De speler kon de bal eindelijk terug spelen naar de score-objekten, in plaats van een passief naar beneden rollende bal.

De eerst volgende Gottlieb pinball, de “Humpty Dumpty” die in oktober ‘47 verscheen was voorzien van flippers.

‘Direct na de introductie van Humpty Dumpty keek geen speler meer om naar “flipperloze” kasten’ Nog van het “honkbal” soort: een druk op de flipperknop liet de flippers een enkele korte slag maken. Veel kracht zat er niet in, vandaar dat de eerste modellen met flippers er meestal zes

hadden: twee bovenaan het speelveld, twee in het midden en twee beneden. Zo kon de bal in “etappes” naar boven worden gebracht door wat toen nog “Flipper Bumpers” werden genoemd. Het was een schot in de roos: direct na de introductie van Humpty Dumpty keek geen speler meer om naar “flipperloze” kasten, alle concurrenten volgden hals over kop de nieuwe trend, en er werden zelfs ombouwsets geleverd om flipperactie in oudere machines te bouwen. Maar deze revolutie was nog maar het begin van de ontwikkeling: begin jaren ‘50 werd door Steve Kordek een nieuw soort flipper ontwikkeld: permanent werkend en met meer kracht. Dit wist hij te bereiken door twee serie geschakelde spoelen te gebruiken, hiermee

was het probleem van oververhitting bij krachtige spoelen opgelost. Dit probleem maakte het gebruik van de permanent werkende flipper tot dan toe onmogelijk. Inmiddels hadden de flippers al de vorm die liefhebbers van oude kasten zo goed kennen: twee inch (ca. 51 mm) lang en voorzien van het woord “Flipper”. Begin jaren ‘60 experimenteerde Williams met metalen flippers. Speelde fijn, maar te duur in produktie. In 1966 verraste Bally ons met “Bazaar”, de eerste kast met “zipper flippers”. Een vernuftig (en dus storinggevoelig) mechaniek liet de flippers naar elkaar toe springen zodat de bal het speelveld niet meer kon verlaten. Williams flirtte ook nog met dit systeem (Doozie, Student Prince e.a.) maar zag er snel weer vanaf (hoewel hun systeem beter werkte). De volgende verandering kwam van Williams: (alweer) Steve Kordek ontwierp een flipper met paardenrace waarin langere flippers dan normaal werden gemonteerd: Hayburners II (1968) had 3 inch lange flippers! Dit werd zo’n succes dat al snel de “gewone” kasten met deze king-size flippers werden geleverd (vanaf Post

Time). Bally volgde snel (Hoo, nov. 1969), Gottlieb behoudend als altijd in september ‘71 met de “Sheriff”. Chicago Coin (zo heette Sega/Data East/Stern toen nog) deed er direkt een schepje bovenop: “Big Flipper” kreeg in 1970 flippers van maar liefst 4 inch lang (10 cm!). De 3-inch flippers waren blijvers: we spelen er nu nog mee. Na de komst daarvan is het (nog) niemand gelukt de flipper echt te veranderen: Williams probeerde in 1978 kromme (“banana-”) flippers in “Disco Fever” en later in “Time Warp”, maar net zo min als de 4-inch flipper van Chicago Coin hebben we die ooit weer terug gezien! Belevenissen langs de weg Dat in de beginjaren van mijn exploitatie -vroeg in de jaren ’70- ook niet alles rozengeur en zo was, blijk wel uit de anekdotes die ik hier ophaal. Overigens, ik heb heel goede herinneringen aan die pionierstijd waarin ik mijn flippers nog met een bakfiets plaatste (ik had nog geen rijbewijs!). Altijd op jacht naar nieuwe klanten kwam ik in contact met een jongerencentrum in de Amsterdamse Borgerstraat. Nou, zo’n flipperkast wilden ze wel! Zou het rendabel zijn? Snel werd een Bally “Gator” in orde gemaakt. Toen nog

een gewilde kast met een waarde van zo’n 1500 gulden. Bleek het jongerencentrum op de tweede verdieping van een oud schoolgebouw te zitten. Nu laat een EM flipper zich makkelijker sjouwen dan een moderne kast, maar toch. De kast werd in ieder geval enthousiast ontvangen. Toen ik na een maandje eens kwam kijken voor de eerste afrekening werd ik enthousiast opgewacht door de

‘Onverlaten hadden op slinkse wijze de bodem uit de kast verwijderd en zo de hele tijd gratis kunnen flipperen…’ jongerenwerker. Nou, er zou wel een flink bedrag in zitten want er was elke dag van openings- tot sluitingstijd gespeeld. Razend nieuwsgierig deed ik het deurtje open, en wat ik zag was buiten iedere verwachting: namelijk

Gator, bodemloos...

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Space Mission, in vlammen...

de neuzen van mijn eigen schoenen. Onverlaten hadden op slinkse wijze de bodem uit de kast verwijderd en zo de hele tijd gratis kunnen flipperen…

meneer Tan bent U het…” Steevast riep Tan dan enthousiast: “Oooh, wat loik dat oe main stem helkent!”

Een bijna nieuwe “Space Mission” verloor ik in 1976 bij een uitslaande brand. Slechts een nasmeulend half meubel met nog twee poten er aan kwam bij het nablussen tevoorschijn. Jammer. Later zou ik nog twee (elektronische) kasten bij branden verliezen. Risico voor de exploitant

Toch bleek Tan een boefje: Als wij samen de flipperkast leegden kwam daar altijd een enorme berg kwartjes uit. Een geldtelmachine had ik nog niet, dus op de hand tellen. Op een mooie dag had Tan een uitvinding gedaan: als je een buisje waarin Norittabletten waren verpakt afzaagde, pasten er precies veertig kwartjes in.

Maar, er zijn ook leuke anekdotes. Een van mijn eerste klanten was een Chinees die een snackbar uitbaatte. Meneer Tan. Toen al achter in de zestig, dus heeft inmiddels het tijdelijke met het eeuwige verwisseld. Ik woonde nog bij mijn ouders thuis, dus daarheen belde meneer Tan bij storing. Met zijn onmiskenbare Chinese accent vroeg hij dan aan mijn vader: “Is de Henk tois”, waarop mijn vader antwoordde: “Ah,

Dus: buisje vullen, inhoud in een zakje gooien. Ieder zakje was een tientje, snel klaar. Toch, na een tijdje merkte ik dat mijn kassaldo regelmatig niet klopte. Wat bleek? Tan had twee buisjes: één voor mij en één voor hem. Mijn buisje bevatte steeds precies veertig kwartjes, terwijl zijn buisje al bij 37 muntjes tot aan de rand vol was. Hij hoefde er slechts voor te zorgen dat ik de zakjes mee kreeg, die hij had geteld. Ach, zijn

snackbar was een goede flipperlocatie, dus het is hem vergeven... Reacties op dit artikel en verzoeken om over bepaalde “oude doos” onder erpen te schrijven kunnen naar het secretariaat verstuurd worden.

Bas Vis

Start a new game Nieuwe leden stellen zich voor Elk kwartaal verwelkomt de NFV zo’n 20 tot 25 nieuwe leden. Mensen die om uiteenlopende redenen zodanig enthousiast zijn over flipperen dat ze zich aansluiten bij onze vereniging. In deze aflevering Lefman Kan (14) en Louis Menno Kan (45) uit Amsterdam, lid sinds januari 2015.

Jullen zijn nieuw bij de NFV. Hoe hebben jullie de vereniging leren kennen? LM: Een vriend vroeg of we mee naar het DPO EXPO 2014 gingen. Daar kregen we de Spinner mee en toen heb ik besloten Lefman en mij voor zijn verjaardag lid te maken. Flipperen is voor alle leeftijden. Wanneer speelden julle je eerste spelletje? L: Zolang als ik me kan herinneren flipper ik al. Mijn eerste spelletje speelde ik zodra ik op de knoppen kon drukken. Dat was op een Williams High-Speed. LM: In Spanje in 1973, staande op een kruk. Een Drop-A-Card van Gottlieb. Ik won meteen een vrij spel en ik schrok me rot van de knal, dat maakte het volgende potje erg spannend omdat ik niet wist of er nog een knal zou komen. Welke generatie flipperkasten spelen jullie het liefst? L: WPC kasten en Williams System 11 LM: WPC kasten, Williams System 11 hoewel mijn oude Xenon ook wel een onnavolgbare charme heeft.

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Lefman en Louis Menno Kan met Steve Ritchie op het DPO 2014

Moeten jullie voor flipperen de deur uit of kunnen jullie ook thuis spelen? L: Tot een paar jaar geleden kon dat thuis op een TAF en HS, en als het goed is komt er dit jaar ook weer een kast thuis. Op dit moment moeten we twee kilometer fietsen naar het atelier van Louis Menno, waar 12 van de 23 kasten opgesteld staan. Hebben jullie een favoriete kast? Waarom is die speciaal? L: Nu ScaredStiff, maar dat verandert van tijd tot tijd. LM: High Speed, mijn eerste eigen kast waarop ik het flipperen geleerd heb, en Terminator 2, beiden van Steve Ritchie, niet om de diepgang van de rulesheet maar om de flow die soms ontstaat als je echt op dreef bent en een niet te evenaren kick geeft.

Nieuwe leden Koen Kolkman Danny Boelen Marc Veken Thomas Tuerlings Daan van Kessel Sander Kroon Bjorn Brand Robin Struyf Peter Geurtsen Sjoerd Oostendorp Marc van Kempen Saskia van Kempen Ton Morcus

Amsterdam De Meern Hoogwoud Tilburg Purmerland Hoofddorp ‘s Gravendeel Brasschaat Son en Breugel Heemskerk Utrecht Utrecht Heemskerk

Robert Nauta Bovenkarspel Jeroen Meijer Doetinchem Marcel van Remmerden Benschop Peter Muis Groningen Sebastian Peeters Etten Leur Christoph D’Hanens Temse (B) Marco Wielink Veenendaal Freddy Sun Rotterdam John Loonstra Schoonhoven Sake Blok Haarlem Pieter Verbruggen Breda Reinier van Mourik Hilversum Marc Rijnders Woerden

Ons motto: (favoriete quote, lijfspreuk, spreekwoord etc.) L: Begin geen nieuw potje na een slechte eerste bal. LM: Iedere flipperkast heeft zijn unieke charme.

Tekst: Rens Hooijmaijers

Software modding Deel 2: SmartDMD Al eerder heb ik geschreven over de mogelijkheid van software modding dmv Pinball Browser en stipte daarin kort de mogelijkheid van zelf een flipper ombouwen naar een kleuren display. In dit artikel gaan we hier dieper op in.

Een van de mogelijkheden die Pinball Browser kent is het zelf inkleuren van de beelden opgeslagen in de firmware (alleen voor Stern SAM-systeem). Deze functionaliteit wordt gebruikt icm een stukje software genaamd SmartDMD. Dit artikel is niet bedoeld als een handleiding. Voor al het exacte hoe/wat/ waarom zie Pinside : https://pinside. com/pinball/forum/topic/smartdmddmd-interface-with-colors-upscalingnetwork-and-more Dit kleuren kan op een paar manieren : 1.

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Je kunt alles in 1x omzetten naar 1 andere kleur. Mogelijk voor Stern & Bally-Williams & Data-East. Geen handmatige programmering voor nodig. Je kunt een standaard, maar zelf instelbaar, kleurenpallet gebruiken die de ‘grijswaarden’ omzet naar een kleur. Bv. Al het gewone rood blijft bv. rood, lichtrood wordt groen, donkerrood wordt bruin etc.. Mogelijk voor Stern & BallyWilliams & Data-East. In totaal zijn er 16 kleuren in een pallet te definiëren.

Zelf inkleuren van beelden

Je kunt plaatje voor plaatje geheel naar eigen wens kleuren. Alleen mogelijk bij Stern SAM.

Je kunt je voorstellen dat dit een hele klus is als je dit dot voor dot moet doen. Er zijn wel een aantal hulpmiddelen zoals bv. al het rood direct naar blauw omzetten, kleuren opvullen, etc.. Het blijft echter een hele klus om een hele firmware te kleuren. Je kunt daarom ook een aantal paletten maken en zo vlug een heel frame naar wens kleuren. En dan op naar het volgende frame en het volgend frame en ….. Wat ook mogelijk is dat je aan het begin van een animatie kiest voor een kleurenpalet goed passend bij die animatie en dat dit kleurenpalet automatisch blijft staan voor die hele animatie. Keuze ‘use current palet when a frame contains no information’. Vereenvoudigt het kleurproces ook aanzienlijk.

Bij alle keuzes geldt dat je niet alleen kunt kiezen voor DOTmatrix look maar ook voor een hogere resolutie, zgn. upscaling. Je kunt er zelfs voor kiezen een animatie in bv x2 upscaling te doen en de scores in dots ed.

Voor de ACDC die we hier gaan uitrusten met SmartDMD is er door Pinsider PinballMikeD een vrij verkrijgbare zgn Macro geschreven waarmee je de ACDC firmware kunt ’verbouwen’ naar een gekleurde uitvoering.

Alle wijzigingen worden opgeslagen in een zgn. Macro die zonder gevaar voor licentierechten gedeeld kan worden. Met Pinball Browser laad je de originele Stern firmware, draai je de Macro, flash je de nieuwe firmware zoals je ook doet met een reguliere Stern-update en klaar. Deze stappen zijn alleen nodig als je zelf frames hebt gekleurd. Kies je voor 1 standaard kleur of Palet dan hoeft de firmware niet bewerkt te worden. Het progje SmartDMD draaiend op de Raspberry PI heeft dan geen additionele info nodig komend vanuit de firmware, dit is alleen nodig als je frames zelf gekleurd hebt.

Als je de animaties uiteindelijk hebt aangepast naar wens blijft er natuurlijk nog één probleem over, het DMDdisplay in de kast is nog altijd éénkleurig (Oranje of Rood in het algemeen). De oplossing is dit display te vervangen door een 15.6” kleuren LCD-display van een laptop. Een flipperkast beschikt echter niet over de juiste aansluiting en daarom is er nog één slag extra nodig. Er moet een ‘vertaalapparaat’ komen dat de signalen die naar het DMDdisplay gaan afvangt en vertaalt naar HDMI/VGA en in kleur natuurlijk. Dit wordt gerealiseerd dmv een minicomputer, de Raspberry Pi.

Raspberry PI (links) en LCD display (rechts)

Dit hebben we dus nodig: • Een 15.6” kleuren LCD-display, kosten ca. EUR 60-75, Ebay. Er is hier veel keuze met ook nog eens veel kopieën wat het lastig maakt een display te vinden met goede contrastwaarden en kijkhoek. Ik heb nu ervaring met de LP156WH4 en LP156WF1-TLB1 & LP156WF1TLB2. Deze laatste twee zijn beduidend beter dan de eerste mbt kijkhoek. Let op dat je een originele LG krijgt !! • Een HDMI displaycontroller om dit display aan te sturen met 230 VAC voeding, kosten ca. EUR 40, Ebay • Een Raspberry Pi B+ incl. 8 Gb SD geheugenkaart, 230 VAC voeding en 1 mtr HDMI kabel, kosten ca. EUR 45, bv https://www.sossolutions.nl/ • Een converterkabel/printplaat om een DMD-ribbon kabel aan te sluiten op Raspberry Pi, kosten incl. SmartDMD software licentie EUR 60, Oga83. Komt incl. PinballBrowser licentie. Als je zelf de kabel maakt, licentie alleen kost EUR 30. • Montagemateriaal LCDdisplay • Veel programmeertijd als je het zelf wilt doen. Als iemand het werk gedaan heeft en de macro hiervan wilt delen met je scheelt dit een hoop natuurlijk Ik heb gekozen de benodigde voeding voor de Raspberry PI B+ en LCDdisplay (5 en 12 VDC) niet van het voedingscir-

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

cuit van de flipper zelf te halen maar te werken met een aparte 230 VAC voeding. Links van de deur bij Stern vind je een niet aangesloten zwartwitte kabel. Als de kast aangaat komt hier 230 VAC op te staan. Ik heb hier een spanningsslof op aangesloten en deze achter in de kast gelegd en hier de 230 VAC voedingen voor Raspberry PI en LCDdisplay in gestoken. Ik heb hier een lexaan plaat gemonteerd waar op de LCDdiplay controllerprint komt. De plaat zit op een profiel waarin je het LCDdisplay kunt schuiven. De HDMI ingang hiervan wordt gevoed vanuit de Raspberry PI. Mijn dank aan Toon van Turnhout voor zijn hulp hierin. Ik heb de Raspberry PI B+ gemonteerd op de achterwand van de backbox, deze zou je evt ook op deze lexaan plaat kunnen monteren.

Echter, niet getreurd, er zijn een aantal kant en klare oplossingen voor een kleuren LCD-display in je flipper. Zo is er : •

ColorDMD verkrijgbaar bij Ministry of Pinball. Goed product, al jaren op de markt. Ik heb onlangs een nieuw exemplaar mogen bewonderen op een LOTR, zeer indrukwekkend. Ook heeft ColorDMD voor een aantal B/W titels ‘met de hand ingekleurde’ versies waar SmartDMD ‘alleen’ werkt met een, weliswaar zelf instelbaar, vast kleurenpallet bij B/W.

•

Een DIY kit gebaseerd op SmartDMD gemaakt door PinballMikeD, https://pinside. com/pinball/forum/topic/pmdsmartdmd-kits-coming-soon Je moet dan nog wel je eigen display&controller kopen. Denk eraan dat bij import vanuit de VS er BTW & invoerrechten & inklaringskosten bij komt. Prijsverschil tov een ColorDMD is dus kleiner als je wellicht in eerste oogopslag denkt.

•

Er is ook een oplossing van Dr. Pinball, zie http://www.drpinball. co.uk/dmdextender.htm. Hij heeft volgens mij wel een complete kit gehad maar ik vind nu alleen half fabrikaten op de website. Ik heb hier verder geen ervaring mee.

Ook voor de zeer moeilijk vervangbare grote DMDdisplays zoals gebruikt worden in diverse SEGA flippers (denk aan Baywatch, Frankenstein bv) kan dit een mooie oplossing zijn. Er zal dan wel een 17.3” LCDdisplay benodigd zijn. Ik kan me voorstellen dat je geen zin hebt om dit allemaal zelf uit te vogelen al is het geen raketwetenschap. Het is toch meer een oplossing voor de hobbyisten die het leuk vinden zelf zaken uit te vogelen zoals ik dus.

Een aantal voorbeelden uit de ACDC

Voor als er nog vragen zijn, er is mbt SmartDMD een draadje op Pinside geopend dat van jullie interesse kan zijn: https://pinside.com/pinball/ forum/topic/smartdmd-everythingyou-need-to-know Happy Modding !!

Bas Vis

Regionale Flipper Toernooien Update halverwege Het seizoen is ruimschoots halverwege. De afgelopen maanden was er een noviteit in positieve zin: een dubbel toernooi in verband met het grote aantal aanmeldingen (IJselstein en Alphen). Er was ook een noviteit in negatieve zin: een afgelasting in verband met te weinig aanmeldingen (Borgercompagnie). Dankzij de nieuwe inschrijfwijze konden meer verschillende spelers deelnemen dan bij eerdere jaargangen. Tussenstand Tot nu toe waren er toernooien op elf verschillen locaties. In IJsselstein en Alphen a/d Rijn werden twee miniRFT’s gespeeld in één weekend. In de tussenstand staan zoals elk jaar een aantal vaste topspelers hoog genoteerd: Roy Wils, Ivan Geentjes, Martijn van Amsterdam, Didier Dujardin en John van der Wulp.

De jeugd doet het ook goed, met een top 10 positie voor zowel Mart Oenema als Thomas van Clapdorp. Nieuw in de top dit jaar: Cayle George. Die heeft zich dit jaar vast in NL gevestigd en won liefst 3 van de 5 toernooien waar hij aan deelnam. Viervoudig winnaar van de afsluitende finale Albert Nomden staat nog maar

net bij de top 24. Maar hij speelde dan ook pas twee toernooien. Voor Lieven Engelbeen is er ook nog het nodige te doen na de zomer. Opvallende gebeurtenissen Nieuwe locatie dit jaar in Amersfoort (gastheer Rob Capel). Op een leuke collectie kasten was het een toernooi met veel spelers uit de regio. Zoals

Resultaten toernooien 1. Ysselstein (L) 2. Ekeren 3. Ommen 4. Piershil 5. Kapellen 6. Amersfoort 7. De Koog 8. IJsselstein (vr) 9. IJsselstein (za) 10. Drunen 11. Rotterdam 12. Alphen a/d Rijn (za) 13. Alphen a/d Rijn (zo)

1. Glenn Pellis 1. Thomas van Clapdorp 1. Albert Nomden 1. Martijn van Amsterdam 1. Didier Dujardin 1. John van der Wulp 1. Cayle George 1. Cayle George 1. Michel van den Elzen 1. Michel van den Elzen 1. Gerard Poelwijk 1. Cayle George 1. Mart Oenema

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

2. Roy Wils 2. Didier Dujardin 2. Mart Oenema 2. Didier Dujardin 2. Glenn Pellis 2. Ivan Geentjes 2. Gerard Poelwijk 2. Thomas van Clapdorp 2. Roy Wils 2. Ivan Geentjes 2. John van der Wulp 2. John v/d Wulp 2. Roy Wils

3. Rob Overdijk 3. Kevin Roelants 3. Roy Wils 3. Vincent Chardome 3. Victor Stulemeijer 3. Martijn van Amsterdam 3. Jasmijn de Jong 3. Jasmijn de Jong 3. Norman Heikamp 3. Wilbert der Kinderen 3. Norbert Broman 3. Martijn van Amsterdam 3. Rob Overdijk

wel vaker als het toernooi in de avond gespeeld wordt, ging het door tot in de late uurtjes... Gerard Poelwijk speelde twee RFT’s in juni. In Drunen speelde hij om de laatste plaats tegen zijn vriend Jeroen Wieringa. Twee weken later in Rotterdam won hij het toernooi. Jasmijn presteerde iets vergelijkbaars in De Koog (3e prijs. 30 punten) en Alphen aan de Rijn (3 punten). De RFT’s lijken zeer geschikt voor een familie uitje. Naast vader - zoon combinaties spelen ook met enige regelmaat beide partners mee. In de poule fase proberen we deze spelers te scheiden, maar als ze verder komen moeten ze de onderlinge strijd spelen. Zo zijn er nu er meerdere partijen tussen vader en zoon Oenema gespeeld (onder andere kwartfinale Alphen) en speelden Cayle en Jasmijn speelden ook al tweemaal een best-of-three tegen elkaar. Het bewijs dat veel spelen ook effectief kan zijn leveren Erol Saydam en Bas Vis. Die speelden elk al 7 toernooien en dan mag je de slechtste resultaten gewoon schrappen. In totaal waren er 19 spelers die tot nu 5 of meer toernooien speelden.

Op weg naar de finale Terwijl deze Spinner in de maak is, zijn er toernooien in Wamel en Schijndel. In aanloop naar de finale van de RFT (ook wel: het NFV Kampioenschap) zijn er in de maanden oktober en november nog vijf toernooien. Eén ervan is in het clubhuis: bij uitstek een gelegenheid voor geínteresseerde NFV-leden om eens een kijkje te nemen. Eind november is de cyclus van 20 toernooien afgerond en weten we welke 24 spelers de finale mogen spelen. Die finale staat gepland op zaterdag 19 december in ons clubhuis. Voor alle spelers geldt: de vijf beste resultaten tellen voor de ranglijst. Deze jaargang namen er al zo’n 90 spelers deel aan één of meer van de toernooien. Dat is een mooi aantal, maar het kan natuurlijk altijd beter. Voor volgend jaar gaan we proberen ook een aantal ‘special editions’ te laten plaatsvinden (bv. voor nieuwe leden en een editie met alleen maar jaren 80-kasten).

RFT try out - speciale editie voor nieuwe leden Elk jaar verwelkomt de NFV ruim 100 nieuwe leden. Daar zijn elk jaar liefhebbers die het leuk vinden om een wedstrijd te spelen. Een enkeling probeert het ook daadwerkelijk, maar bij veel andere blijft het toch bij een voornemen. Omdat sommige nu juist dat extra zetje te geven om het eens te proberen, organiseren we (bij voldoende animo) op zaterdag 10 oktober een RFT try out. De opzet is precies hetzelfde als bij een regulier toernooi. Dezelfde instellingen van de kasten en dezelfde opzet van het toernooi. Voor de winnaar is er ook een heuse trofee. Er is wel een verschil: aan deze ‘try out’ mogen alleen NFV-ers deelnemen die nog niet eerder een Regionaal Flipper Toernooi speelden. Alleen maar ‘rookies’ dus. Kosten voor deelname is 2,50. Er is plek voor maximaal 24 spelers. Geef je op via de NFV-site of stuur een E-mail naar bvis@nfvpinball.nl.

Veel dank aan Ad Jonker voor de vele keren dat hij de wedstrijdleiding voor zijn rekening nam. Het was een seizoen met veel leuke wedstrijden, gezelligheid en soms verrassende winnaars. Ik ben benieuwd wie er de finale gaat winnen!

Tussenstand na 13 toernooien 1. John van der Wulp 2. Cayle George 3. Ivan Geentjens 4. Martijn van Amsterdam 5. Roy Wils 6. Didier Dujardin 7. Thomas van Clapdorp 8. Mart Oenema 9. Rob Overdijk 10. Erol Saydam 11. Norbert Broman 12. Bas Vis 13. Victor Stulemeijer

127 125 123 119 119 114 110 90 88 81 80 80 78

14. Glenn Pellis 15. Kevin Roelants 16. Joeri Stroobants 17. Gerard Poelwijk 18. Jasmijn de Jong 19. Wilbert der Kinderen 20. Edwin Nijs 21. Ronald Oenema 22. Albert Nomden 23. Michel van den Elzen 24. Bart Volman 25. Jules Reivers 26. Norman Heikamp

77 77 76 74 71 70 69 64 62 59 55 44 44

27. Arjan Neet 28. Steven van der Staaij 29. Helen de Haan-Verbeek 30. Nils de Kleine 31. Roger Wijnands 32. Peter Roos 33. Erwin Bouma 34. Kris van Clapdorp 35. Vincent Chardome 36. Ad Jonker 37. Kelly Lembrechts 38. Carl Bierkens 39. Jean Paul de Win

43 42 39 39 38 36 34 34 33 32 32 31 30

NFV Shop Artikel

Leden

Windvest € 47,50 Fleece vest rood of zwart € 27,50 Body warmer € 22,50 T-shirt € 17,50 DVD € 17,50 Muismat € 5,00 NFV beer met logo € 27,50 NVF pet € 10,00 Kentenplaathouder € 7,50 Jaartallenboek flipperkasten € 5,00 Mok/beker € 10,00 Translite (50 x 70 cm) € 50,00 Translite (55 x 75 cm) € 55,00 Verzendkaart € 0,25 NFV Rekenmachine € 5,00 Jubileumboek “No Balls, No Glory!” € 20,00 Affiches van diverse flipperkasten € 5,00 Affiches van diverse flipperkasten met lijst € 12,50 T-shirt 20 jaar “No Balls, No Glory!” € 20,00 Flyer “No Balls, No Glory!” € 2,50

NFV Shop

Niet-Leden € 52,50 € 32,50 € 25,00 € 22,50 € 20,00 € 7,50 € 32,50 € 12,50 € 7,50 € 7,50 € 10,00 € 55,00 € 60,00 € 0,50 € 6,50 € 20,00 € 5,00 € 12,50 € 20,00 € 2,50

Meer info bij Erik Boes: rikje@itfeweb.nl

Technische Vraagbaak Flipperkast defect? Hoe sluit je een nieuwe spoel aan? Hoe check je of de opto’s goed zijn? Voorbeelden van vragen die leden kunnen stellen aan de Technische Vraagbaak (TV). De TV wil leden helpen die zelf het initiatief hebben genomen om iets aan hun kast te gaan doen, maar met een technisch probleem zitten waardoor ze niet verder kunnen. Of mensen die wel willen, maar misschien niet weten waar ze moeten beginnen; de TV biedt hulp.

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

Vragen kunnen zowel schriftelijk als telefonisch gesteld worden. Verwacht geen kant-en-klare oplos singen. Gert-Jan en Eric zullen je een stap op weg helpen zodat je zelf weer verder kunt. Vanwege de onregelmatige werktijden van Eric kan het zijn dat zijn voicemail aan staat. Als je een berichtje inspreekt, dan wordt je uiterlijk de volgende dag teruggebeld. Let op! Bel alleen op de aangegeven dagen en tijden! Schrijven of e-mailen kan natuurlijk altijd. Uiteraard kun je ook je vraag stellen in het NFV-forum.

Gert-Jan de Haan

Roptasins 14 9051 GR Stiens 06 274 568 90 techniek@multigame.biz Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

Eric Bartels

Frankrijklaan 69 1966 VC Heemskerk 0251 293 489 hmbartels@kpnmail.nl Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

Evenementen agenda Maand

Dag

Datum

Locatie

Tijden

Thema

Oktober

zaterdag vrijdag

10 30

Veenendaal Veenendaal

10:00 - 18:00 15:00 - 23:00

Clubhuisdag Funhouse Friday

November

zaterdag zondag vrijdag

7 8 27

Drunen Drunen Veenendaal

10:30 - 23:00 10:30 - 18:00 15:00 - 23:00

Dutch Pinball Open (DPO Expo) Dutch Pinball Open (DPO Expo) Funhouse Friday

December

vrijdag zaterdag

18 19

Veenendaal Veenendaal

15:00 - 23:00 10:00 - 18:00

Funhouse Friday Clubhuisdag (incl. finale RFT)

Jim Jansen

De vijfde speler

DPO Numandorp, Leusden, Veldhoven, Zwanenburg, Gouda, Amsterdam, Drunen en een vergeten stad in Friesland. De oplettende lezer herkent aan de plaatsen meteen waar ik het over ga hebben. Begin november wordt voor de vierentwintigste maal het Dutch Pinball Open georganiseerd en bovengenoemde steden waren eerder gastheer dan wel gastdame van het leukste jaarlijkse event van de Nederlandse Flipper Verening. Hoewel ik een kleine twintig jaar lid ben, was ik de eerste jaren niet te porren voor flipperbijeenkomsten. Ik was dol op het spelletje en omdat het internet nog in de kinderschoenen stond, was ik vooral NFV-lid omdat ik dan driemaandelijks de Spinner ontving. Door de enthousiaste verhalen in datzelfde periodiek trok ik in 2000 toch de stoute schoenen aan voor een weekendje Zuid Holland alwaar in Numansdorp het DPO werd gehouden. Van dat evenement staan me nog een paar zaken helder voor de geest. Nooit eerder had ik zo’n grote hoeveelheid flipperkasten bij elkaar gezien, en –achteraf gezien- zou ik nooit meer de eenentwintigste plek op een DPO veroveren. Numansdorp was mijn eerste DPO en daarna volgden er talloze die allemaal op hun eigen manier onvergetelijk zijn geworden. Voor mij is er een duidelijke scheiding van voor en na de tijd dat ik me als vrijwilliger voor de NFV ben gaan inzetten. Als je gewoon als bezoeker op een DPO komt, dan

Jim Jansen

is de intentie van een evenement anders dan als je met een club vrijwilligers allemaal op je eigen manier vorm en inhoud geeft aan een DPO.

‘Nooit eerder had ik zo’n grote hoeveelheid flipperkasten bij elkaar gezien’

Hoewel het jaar me niet meer helder voor de geest staat, was een DPO in het begin van het nieuwe millennium zeer apart, door de bijna chagrijnige sfeer die er hing. Het ging bergafwaarts met het flipperen, mede dankzij de sluiting van de Bally/Williams fabriek en het verdwijnen van de kasten in openbare gelegenheden. En hoewel het niet met zoveel woorden werd gezegd, dachten velen dat het wel eens Game Over voor het fenomeen flipperen zou kunnen zijn. Een paar jaar later werd het DPO gehouden in Leusden en de overwinning van mijn vrouw tijdens de damesfinale bracht mij in een uitzinnige extase. Elk DPO heeft zijn eigen charme. In Zwanenburg zette de NFV de trend in Europa door opnieuw een EK te organiseren en qua publiciteit was dit kampioenschap een absoluut hoogtepunt. In Friesland was ik voor het eerst meteen voor de zondag geplaatst, maar die lol was van korte duur en lag ik er na drie potjes uit. Amsterdam staat voor mij in mijn geheugen gegrift, niet alleen omdat Gerrit Zalm aldaar mijn boek in ontvangst nam, maar ook door de geweldige kinderen met een lichte beperking die zich hadden ingezet als vrijwilliger. In november reis ik met vrienden en familie af naar Drunen en de voorpret is nu al enorm. Mijn zoontje van acht is groot fan van Scared Stiff en hij ziet er naar uit om Greg Freres in levende lijve te zien. Met voorzitter Winfred gaan we weer een enorm persoffensief doen en ach, ik doe ook mee met de wedstrijd. Ik ben benieuwd of ik de eenentwintigste plek evenaar.

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 3

COLOFON NFV Spinner Magazine is het tijdschrift van en voor leden van de Nederlandse Flipper Vereniging (NFV) en wordt viermaal per jaar gratis aan de leden toegestuurd in een oplage van 1100 stuks. Losse nummers: € 10,00. REDACTIE Barry Driessen, Bas Vis, Jos van Rixel, Rens Hooijmaijers,Theo van Vroenhoven Aan dit nummer werkten verder mee Babs Negelen, Bart Volman, Erol Saydam, Geert Koop, Gerard van de Sanden, Henk de Jager, Jim Jansen, Lefman en Louis Menno Kan en Winfred de Ruijter COVERFOTO Geert Koop PUZZELS Tom van der Mast GRAFISCH ONTWERP Brr Brr, Werkplaats voor visuele communicatie DRUK Drukkerij Koopmans REDACTIONELE BIJDRAGEN Artikelen en fotomateriaal zijn zeer welkom op het redactieadres. Er mogen geen rechten van derden op rusten. Door inzending geeft de auteur of fotograaf toestemming tot publicatie in het Spinner Magazine. Artikelen kunnen schriftelijk (bij voorkeur digitaal) worden aangeleverd. Teksten (zonder opmaak) in DOS/Windows formaat (Rich Text Format of Word). Foto’s moeten apart worden aangeleverd, niet in het document. Artikelen, advertenties, vragen, columns en ingezonden brieven opsturen naar: redactie@ nfvpinball.nl ADVERTENTIE TARIEVEN • 1/4 pagina € 50,00(1x) / € 150,00 (jaarcontract,4x) • 1/2 pagina € 100,00(1x) / € 300,00 (jaarcontract,4x) • 1 pagina € 150,00(1x) / € 450,00 (jaarcontract,4x)

• Achterkant op aanvraag •C ommerciële Spinnertjes € 15,00(1x) € 45,00 (jaarcontract,4x) • Niet-commerciële Spinnertjes van leden zijn gratis. •P er Spinnertje kunnen maximaal drie flipperkasten worden aangeboden. AANSPRAKELIJKHEID De redactie werkt met grote zorgvuldigheid aan de samenstelling van de SPINNER. De redactie en/ of Nederlandse Flipper Vereniging aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke schade (direct of indirect, van welke aard of omvang dan ook) die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten. COPYRIGHT Niets uit de SPINNER mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de redactie. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden bijdragen in te korten, op onderdelen te wijzigen of te weigeren. PTT periodiek 146128 ISSN 1382-4066 NFV NFV DAGELIJKS BESTUUR Voorzitter Winfred de Ruijter wderuijter@nfvpinball.nl Secretaris Rens Hooijmaijers - rens@nfvpinball.nl Penningmeester Jan Meijer - jmeijer@nfvpinball.nl techniek/Ledenadministratie Ben Boogaard - bboogaard@nfvpinball.nl Clubhuis/Collectie Arie Pijl - apijl@nfvpinball.nl Spinner en Competitie Bas Vis bvis@nfvpinball, nl /0297-263451 COMMISSIES Website Mark van der Gugten webmaster@nfvpinball.nl Evenementen Organisatie Jules Reivers evenmenten@nfvpinball.nl

Wedstrijd Organisatie Ad Jonker wedstrijd@nfvpinball.nl Coördinator België Lieven Engelbeen silverballgames@telenet.be TECHNISCHE VRAAGBAAK Gert-Jan de Haan techniek@multigame.biz / 06- 27456890 Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Eric Bartels - hmbartels@kpnmail.nl /0251-293489 Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur ERELEDEN Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken, Bas Vis LIDMAATSCHAP VAN DE NEDERLANDSE FLIPPER VERENIGING Lid worden van de Nederlandse Flipper Vereniging kan door een aanmeldingsformulier aan te vragen bij de secretaris of via de NFV website (www.nfvpinball.nl). Een lidmaatschap kost € 35,00 per kalenderjaar. Voor mensen die op hetzelfde adres wonen bestaat de mogelijkheid om duolid te worden. De contributie voor dit duo lidmaatschap is € 40,- per jaar. Voor hele gezinnen is er het familie lidmaatschap: € 45,- per jaar. Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd. Opzeggingen schriftelijk uiterlijk 2 maanden voor het einde van het kalenderjaar bij de penningmeester. GEGEVENS ING Rekeningnr.: 7233926 t.n.v. NFV, te Wierden IBAN: NL 52 INGB 0007233926 BIC: INGBNL2A Betaling vanuit België: 143-0746934-38 t.n.v. NFV- Lieven Engelbeen KVKnr: 40482631