2024 - 02 - Spinner Magazine

Club van 100

In maart 2008 introduceerde de NFV de Club van 100. De Club bestaat uit personen en bedrijven die de NFV een warm hart toedragen. Zij betalen jaarlijks een bijdrage van 100 euro.

Word ook Club van 100 lid! Dit zijn de voordelen:

• Gratis toegang tot evenementen in het NFV Funhouse ( één toegangsbewijs per deelnemer)

• Logovermelding op deze pagina en op de Club van 100 pagina op de NFV-site (met link)

• Ingelijst logo op A4 formaat in het NFV Funhouse

• Deelname aan jaarlijkse Club van 100 bijeenkomst in het NFV Funhouse (voor deelnemer en introducé)

Iedereen kan lid worden: leden, niet-leden, vriendenclubs, bedrijven, sponsors. In de afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de eigen collectie flipperkasten en het NFV Funhouse in Veenendaal.

Lid worden van de Club van 100 is eenvoudig: Stuur een e-mail naar Marianne Winkel (Cv100@nfvpinball.nl) en zij helpt u verder. Of kijk eens op www.nfvpinball.nl/ club-van-100.

VAN DER PERK

Vereniging

Overig

Inhoud

Jaws Pro (Stern)

Historie van de flipperkast: 1974

Gameroom van... Louis Menno Kan (deel 1)

Elton John Platinum Edition (JJP)

Van de redactie

Komen en gaan

Voor jullie ligt weer een Spinner zoals jullie die van ons gewend zijn. Bomvol flipperverhalen over nieuwe kasten, oude kasten, digitale kasten. Verhalen van en over mensen uit de flipperwereld. Verhalen over de vereniging en de evenementen die vanuit de vereniging georganiseerd worden. Kortom, als je van flipperen houdt, dan staat er sowieso iets in dat je leuk vindt. Zoals bij elke editie wel het geval is. Toch zijn er bij deze editie ook dingen anders dan anders.

Deze Spinner begint namelijk niet met onze coverstory, Jaws. In plaats daarvan hebben we een ‘in memoriam’ opgenomen over Geert Jan de Vries, die veel te vroeg is overleden. Geert Jan was voorzitter van de NFV van 2002 tot en met 2006. Dat was een hele belangrijke periode voor de vereniging. In deze ‘in memoriam’ staan we daarbij stil en vertelt Bas welke rol Geert Jan daarin heeft gespeeld.

Ondertussen heeft de vereniging ook heel veel nieuwe leden mogen verwelkomen. De rubriek ‘start a new game’, traditiegetrouw de afsluiter van de Spinner, beslaat nu zelfs twee pagina’s, omdat de lijst met nieuwe leden er anders niet bij past. Eén van die nieuwe leden heeft zich bij de redactie gemeld als tekstcorrector. Terwijl we net drie (!) nieuwe tekstcorrectoren aan jullie hadden voorgesteld in de vorige Spinner. Nu blijkt het heel handig te zijn om nakijkwerk te verdelen, omdat er na verloop van tijd toch een bepaalde ‘vakblindheid’ optreedt, zeker als je veel achter elkaar leest en redigeert. Dus nu hebben we vier correctoren.

Ronald Eijkman

Om redactielid Winfred te citeren: “De Spinner wordt straks beter geredigeerd dan de nieuwste roman van Arnon Grunberg!”. De vierde corrector is Pieter Arentz en hij stelt zichzelf voor in… Start a new game.

Welkom Pieter!

Ook misschien opmerkelijk: in de vorige Spinner hebben we geen ‘Pinball people’ opgenomen, een van de twee vaste rubrieken van Jim Jansen. We hebben een bonte verzameling flipperaars voorbij zien komen, maar na vier (!) jaargangen stopt deze rubriek. Bedankt Jim! We hebben een nieuwe rubriek in het leven geroepen die veel weg heeft van ‘Pinball people’. We gaan ons echter meer richten op leden van de vereniging. Om precies te zijn: leden die langer dan tien jaar lid zijn. De nieuwe rubriek heet ‘Oude liefde roest niet’ en zal door Winfred de Ruijter worden verzorgd. Jim blijft overigens locaties bezoeken om ons daarover te vertellen in ‘Pinball on location’.

Zo is het een komen en gaan bij de vereniging en bij de Spinner. Soms is het afscheid pijnlijk. Tegelijkertijd voelt verwelkoming van het nieuwe fijn en vertrouwd. Het levert gevoelens op die bijna horen bij een familie. Dat gevoel wordt nog eens extra versterkt als ik foto’s zie die uit de oude doos komen. In de vorige Spinner hadden we er een paar en voor deze editie hebben we er ook weer enkele ontvangen. Die horen bij ‘De gameroom van…’. Als je ze ziet weet je gelijk waar ik het over heb. Superleuk, dus mocht je zelf nog oude foto’s met een bijpassende (sappige) anekdote hebben, laat van je horen!

Van de waarnemend voorzitter

Vijf jaar

Vijf jaar - de voorbije termijnen: opbouwen ‘Waar willen we staan over vijf jaar?’ Zo eens in de vijf jaar stellen we ons binnen het NFV-bestuur die vraag. Ik herinner me sessies uit de tijd dat Geert Jan de Vries voorzitter was (2002-2006). Als ik in mijn archief ga grasduinen komen er vast mooie verslagen boven van sessies met bijvoorbeeld Barry de Wit en Antoine van Wijk. Een eigen collectie? Hoe doen we dat? Een eigen clubhuis? Kan dat?

In het eerste voorzittersloze tijdperk (2007-2012) zaten we vooral in een fase van voortbouwen op wat in gang was gezet. Met Jonathan Joosten, Edwin Nijs en Arie Pijl als ‘trekkers’ werd de collectie veel groter, de Spinner (nog) veel mooier en het clubhuis een echt thuis van de vereniging. Met Jan & Tonia Meijer erbij gingen we van ‘bring your own food’ naar professionele catering.

Toen Winfred de Ruijter voorzitter was (2012-2017) hebben we samen met onder andere Jan Meijer, Ben Bogaard en Rens Hooijmaijers het over ambities gehad als ‘NFV naar 1500 leden’. Die sessies hielden we bij voorkeur op het grasveld naast het clubhuis in Ederveen. Frisse wind in de haren, vol ideeën, maar opeens moest alle energie gericht worden op een verhuizing. Op weg naar weer een mooier clubhuis!

Voor- en na de coronaperiode is de groei van de vereniging in het tweede voorzitterloze tijdperk (2017-nu) gestaag verder gegaan. Het is geweldig dat er elke maand zoveel mensen naar het clubhuis komen. En wat een collectie hebben we intussen! Het accent in de bestuurssessies ligt vaak op operationele zaken want het is een uitdaging om de activiteiten met een klein team in goede banen te leiden.

Vijf jaar – de komende termijn: Plan Toekomst Funhouse Afgelopen maand zaten we op initiatief van Laurens aan tafel voor een sessie met als belangrijkste gespreksthema: wat is nodig voor een goede toekomst van de NFV? In de sessie met Arie, Bart en Rens waren we het snel eens dat het clubhuis de spil van de vereniging is. De Spinner is er voor alle flipperliefhebbers binnen de NFV, het clubhuis is er voor de actieve leden van de NFV.

Valt er dan nog wat te wensen? We hebben immers een huurcontract voor onbepaalde tijd en een goede relatie met onze huisbaas. We stelden ons de vraag: zou er iets veranderen als het pand van eigenaar wisselt? En als dat zo is, welke mogelijkheden of uitdagingen zou dat op kunnen leveren? We kwamen al pratende tot een aantal kernpunten en kernvragen die we op de ALV met de leden hebben gedeeld:

• We moeten ons voorbereiden op minder gunstige condities/tijden

• Hoe waarborgen we goede huisvesting op de lange(re) termijn?

• Belangrijk daarbij: continuïteit, zelfstandigheid, beheer en financiën

• We streven op termijn naar een clubhuis in eigendom

We stelden als bestuur vast dat dit onderwerp veelomvattend is en dat er voor een goede uitwerking denkkracht nodig is. Zo ontstond het idee om een werkgroep Plan Toekomst Funhouse op te zetten en een aantal actieve leden om medewerking te vragen. We zijn blij dat Peter Geurtsen, Winfred de Ruijter en Theo van Vroenhoven deze uitnodiging hebben aangenomen. Wordt vervolgd!

Bas Vis

Geert Jan de Vries NFV-voorzitter 2002-2006

In memoriam

Op vrijdag 24 mei ontvingen wij het bericht dat onze voormalig voorzitter Geert Jan de Vries is overleden. Geert Jan was voorzitter van de NFV van 2002 tot en met 2006. Dat is al bijna twee decennia geleden en veel leden zullen hem mogelijk niet kennen, daarom in deze ‘in memoriam’ aandacht voor zijn inbreng. Geert Jan speelde een belangrijke rol als aanjager van een aantal grote veranderingen. Om met de belangrijkste te beginnen: voor de vereniging regelde hij in Deventer het eerste clubhuis. Daarmee kreeg de vereniging een echte thuisbasis, die mogelijkheden bood voor het opstellen van eigen kasten en het organiseren van evenementen ‘in eigen huis’.

Een vereniging leiden

Zo’n 20 jaar geleden kwam Geert Jan bij mij thuis op bezoek in Vinkeveen. We zaten in de tuin en de eerste kop koffie stond nog dampend op tafel. ‘Wil je secretaris van de vereniging worden?’ was zijn vraag. Duidelijk en direct, dat was zijn stijl. In minder dan vijf minuten had hij mij aan boord en moest hij alleen de twijfels bij mijn vriendin Annerieke nog ‘managen’. Die was beduidend minder enthousiast en niet overtuigd (terecht, zo bleek al snel) dat de ‘paar uurtjes per week’ die Geert Jan als tijdsbesteding voorspiegelde een reële inschatting waren. Geert Jan had zich goed voorbereid om ook deze challenge adequaat aan te pakken: met een uitnodiging voor een dagje wellness & een mooie badjas liet hij zien dat hij ook aan haar had gedacht en wist zo haar scepsis terug te brengen.

De eerste drie voorzitters van de NFV openen het clubhuis in Deventer

Geert Jan was kort daarvoor voorzitter van de NFV geworden en zat vol ambitieuze plannen. Hij wist wat hij wilde: een eigen collectie en een eigen clubhuis. Meer zelfstandigheid voor de vereniging. Om dat te realiseren moest er daadkrachtig gehandeld worden. Hij haalde Antoine van Wijk aan boord als penningmeester en introduceerde een nieuwe opzet voor het bestuur: een Dagelijks Bestuur (DB). Korte lijnen, duidelijke doelstellingen. Geert Jan was zakelijk als het op de inhoud aan kwam, maar actief zijn bij de NFV moest volgens hem ook ‘fun’ zijn. Afspraak was daarom dat de DB-vergaderingen altijd afgesloten werden met wat partijtjes flipperen. Hij had een prachtige collectie staan en we vonden het leuk om samen te spelen. Zo liep het qua tijd nog wel eens uit de hand: dan reden Antoine en ik pas ver na middernacht terug uit Deventer.

Als je echt wilt, kan er veel Tijdens het voorzitterschap van Geert Jan organiseerde de NFV in 2005 het European Pinball Championship (EPC) in Zwanenburg, waarbij er spelers uit heel Europa werden uitgenodigd. Het lukte om een organisatieteam samen te stellen met veel nieuwe krachten die samen met een aantal ervaren krachten

Geert Jan speelt een potje flipper met Gerrit Zalm

dit evenement van de grond kregen. Een noviteit was de teamwedstrijd, waarin teams uit diverse landen het tegen elkaar opnamen. Het EPC werd een groot succes en kreeg navolging: sindsdien heeft dit evenement een vaste plek op de flipperkalender.

Zijn grootste ambitie was een eigen clubhuis voor de NFV. Daarbij waren er diverse uitdagingen, zowel operationeel (locatie, kasten) als financieel. Met hulp van mensen als Jonathan Joosten en Edwin Nijs lukte het om een eerste collectie voor de vereniging op te bouwen (wie kent nog het Flipperkasten Donatie Plan?). Geert Jan regelde in Deventer een pand aan de Gashavenstraat, dat met hulp van onder andere medebestuurslid Barry de Wit geschikt werd gemaakt voor gebruik. Daarmee kreeg de vereniging een echte thuisbasis, die mogelijkheden bood voor het opstellen van de NFV-kasten en het organiseren van evenementen ‘in eigen huis’.

De tijd van gaan is gekomen

Na de realisatie van het clubhuis volgde een moment van bezinning. In de aanloop naar het DPO 2007 in Deventer gaf Geert Jan aan dat hij ging stoppen als voorzitter. Hij liet weten dat het niet langer lukte

om deze rol te combineren met een uitdagende baan en zijn gezinsleven. Later heeft hij me verteld dat negatieve randzaken ook een rol hadden gespeeld. Niet iedereen was het eens met de beslissingen die het bestuur nam en dat zorgde op het NFV Forum voor heftige discussies. Ook toen al waren er mensen die via hun toetsenbord heftige verwensingen de wereld in stuurden. Toen daar tegen werd opgetreden, richtten deze leden hun giftige pijlen op de voorzitter. Daarbij waren zelfs concrete bedreigingen. Heel triest en mede oorzaak van de beslissing van GJ om ermee te stoppen.

Terugkijkend is overduidelijk hoe belangrijk Geert Jan als ‘visionair voorzitter’ is geweest voor onze vereniging. Hij zette veranderingen in gang waarvan eerder werd gedacht dat die niet te realiseren waren. In de jaren erna hebben we als NFV-bestuur op de basis die toen gelegd werd verder gebouwd, met als resultaat het huidige clubhuis en een eigen flipperkastencollectie.

Dank Geert Jan voor je inbreng!

Onze gedachten gaan uit naar zijn naasten die veel te vroeg afscheid moesten nemen van Geert Jan.

Jaws: Do we need a bigger gameroom?

In januari 2024 kwam Stern met hun nieuwste model uit: met Jaws als thema. Als thema werd deze al langer vanuit Stern verwacht. Het feit dat (volgens de geruchten) sterontwerper Keith Elwin garant stond voor het ontwerp, maakte dat menig flipperaar vol verwachting naar deze onthulling uitkeek.

En op 4 januari 2024 was het dus eindelijk zover. Maar maakt Jaws de (te?) hooggespannen verwachtingen waar? Oftewel: ‘Do we need a bigger Gameroom’?

Jullie reporter ging hiervoor op pad, naar Pinball Palace in Nuland om zijn eigen mening te vormen.

Het gerucht zoemde dus al lange tijd rond, dat er door Keith Elwin aan Jaws gewerkt werd.

Nadat Keith in rap tempo Iron Maiden (2018), Jurassic Park (2019), Avengers (2020), Godzilla (2021) en James Bond 60th (2023,maar ontwerp was blijkbaar al veel eerder klaar) uitbracht, was het al ruim een jaar stil rond de lievelingsontwerper van veel flipperaars.

Als Keith dit keer zólang over een ontwerp mag doen, dan moet het wel indrukwekkend worden, werd de gedachte. Waren deze hooggespannen verwachtingen echter wel realistisch?

Op 4 januari 2024 werd Jaws gelanceerd, maar de gemiddelde reactie was maar matig enthousiast. Men miste de mechanieken zoals men die kende uit Godzilla (met een bewegend gebouw, een brug die in kon storten, een Mechagodzilla, etc). Wekenlang was het trending topic op de flipperfora: het feit dat de haai de bal niet opeet. Het werd zelfs zo erg dat Keith zich genoodzaakt voelde te reageren. In een podcast verklaarde hij dat dit geprobeerd was, maar dit het spel niet ten goede kwam. Daarom had hij het uit het finale ontwerp verwijderd. Er is overigens al wel een modmaker die ermee aan de slag ging. Zij hebben een haai geconstrueerd, die de bal daadwerkelijk opeet (en via een subway elders op het veld weer tevoorschijn laat komen).

Als flipper is Jaws niet alleen gebaseerd op de gelijknamige film uit 1975. Die film, (met in de hoofdrollen Roy Scheider, Robert Shaw en Richard Dreyfuss), concentreert zich rond de fictieve badplaats Amity Island. Daar worden een aantal zwemmers gedood door een mysterieuze kracht (waarvan later werd ontdekt dat dit dus een Great White Shark was). Er speelt zich een waterige (en bloedige) confrontatie tussen het trio en de haai af.

De Jaws-flipperkast is gebaseerd op alle vier de Jaws-films – zelfs op Jaws 3D. Het ontwerp is dus van Keith Elwin en voor het artwork stond Michael Barnard (bekend van Rush) garant. Al is Michael geen echte beginneling meer, Keith mag met recht al ‘een veteraan’ genoemd

worden. Immers: veel populaire titels komen van zijn hand (in de Pinside top 10 alleen al drie titels!). Kortom: ik ben benieuwd wat dit duo ons dit keer gaat brengen. Jaws wordt gemaakt in de voor Stern gebruikelijke uitvoeringen: Pro, Premium en LE.

Gespeeld is de Pro-versie. Dit verslag gaat niet in op spelregels, maar vooral of er speelplezier is en de indruk die het uiterlijk van de kast achter laat.

Het speelveld

Kijkend naar het speelveld, valt direct op dat het onderste 2/3 deel ‘kaal’ is. Alle actie vindt plaats in het bovenste 1/3 deel. Dat Keith een duidelijke liefhebber van drie flippers in zijn ontwerpen is, laat ook Jaws zien. Alleen zijn James Bond 007 60th Anniversary ontwerp heeft maar twee flippers. Je ziet verder onder andere maar één popbumper, een aantal standup targets, een aantal RGB aanstuur-

“Uniek: De derde flipper fungeert tevens als ball-lock”

bare inserts, een - als vismolenvermomde ‘spinner’. En: een standaard captive ball, maar vooral valt natuurlijk de haai op met daaronder een ‘zwevende’ captive bal. Kijk je nog wat beter, dan zie je dat er ook een bewegende droptarget vermomd als haaienvin is, maar hierover verderop meer. Loop-schoten buitenom met wat wireforms erbij complementeren deze, op het eerste oog wat kale, flipper.

Een leuke gimmick op het speelveld is dus een bewegende haaienvin; die normaal omlaag staat maar in modes omhoog komt. Voorzien van de juiste muziek (jaja, hij draait nu al in je hoofd) is dit een leuk schot (waarvoor je maar beperkt de tijd hebt)! De droptarget staat overigens alleen omhoog, wanneer deze van links naar rechts beweegt. De derde flipper zorgt niet alleen voor extra schoten, maar heeft ook - denk ik - een ‘Industries First’: deze flipper kan (tijdelijk) vastgezet worden. Daardoor kan deze ook fungeren als een fysieke ball-lock. Dit kan maar beperkt gebruikt worden en wordt geactiveerd door de

Jaws Pro speelveld

actieknop op de lockbar. Uniek denk ik, en Keith is er dus weer eens in geslaagd iets bijzonders te bedenken. In de rechter outlane bevindt zich

ook een verrassing. Er zit hier een standup post, die toch in de meerderheid van de gevallen de bal redt (en weer terugvoert naar de rechterflipper). Ik was bang dat dit voor

“De baltijden zijn niet vervelend lang”

uitzonderlijk lange baltijden zou gaan zorgen, maar ‘gelukkig’ zijn de linkeroutlane en het midden extra hongerig…. De baltijden zijn dus niet vervelend lang: in ieder geval niet

bij jullie reporter! De haai is natuurlijk een zichtpunt op het speelveld, maar is helaas een statisch object. Er vindt namelijk geen directe bal-

interactie mee plaats, laat staan dat deze de bal opeet... De opgesloten bal eronder activeert een aantal targets, die zich erachter bevinden. Dit brengt ook wat onvoorspelbaarheid in de bal-loop, zonder te zorgen de bal terug midden door de flippers te kaatsen. Het is leuker om te schieten, dan je op het eerste oog zou denken. Links ervan bevindt zich een captive bal met een ‘chum bucket’ (aasemmer) erboven. Door deze te schieten kun je bijvoorbeeld de haaienvin activeren. Tussen de haai en captive bal bevindt zich een 180 graden turn-around-wire-

form: deze voert de bal terug naar de linkerflipper. Eén van de fijnere schoten vind ik het loop-schot aan de linkerzijde.

De bewegende haaienvin

Functies van de 3e flipper

Vooral te schieten vanaf de rechterflipper, en deze voert de bal terug naar de linkerflipper. Gewoon een leuk schot.

Het cabinet

Michael Barnard heeft er een mooi samenhangend pakket van gemaakt; al was de kopruit denk ik heel snel klaar. Hiervoor is de iconische filmposter namelijk 1:1 gebruikt. Een terechte keuze overigens, vind ik. Op de lockbar bevindt zich de tegenwoordig gebruikelijke drukknop, om de diverse keuzes mee te bekrachtigen. En ook Insider Connect ontbreekt natuurlijk niet. Qua beeld maakt men zowel gebruik van originele filmbeelden als van animaties. Het ziet er prima uit en ik denk dat Jaws liefhebbers hiermee best tevreden kunnen zijn.

De hamvraag: hoe speelt-ie?

Keith Elwin heeft een zeer goede reputatie als ontwerper opgebouwd. Denk bijvoorbeeld aan Godzilla, welke al een hele tijd de Pinside Pinball Top 100 aanvoert. Keith wordt dan ook door vele flipperaars wel de GOAT (God Of All Things) genoemd. Het lijkt wel of alles wat hij aanraakt, in goud wordt omgezet. Is dit met Jaws ook zo?

Laten we beginnen met het fysieke aspect van het spel. Jaws is voorzien van een voor Keith Elwin gebruikelijke layout met drie flippers. Schoten lopen gewoon lekker en geven een goed gevoel. Mijn favoriete schot is een strijd tussen het schot richting de ‘werpmolen’ (rechtsboven) én het loop-schot dat je aan de linkerzijde vindt (en terugvoert naar de linkerflipper). Ook zorgt de opgesloten bal onder de haai voor onvoorspelbaarheid en is daardoor best een leuk schot. De bewegende haaienvin is ook wel geinig, maar online wordt er al wel geklaagd over airballs (als gevolg van dat target).

Dan hebben we natuurlijk ook nog de bewegende droptarget. Leuke gimmick. En als laatste is er de derde flipper. Deze kun je ook (tijdelijk) vastzetten met de actieknop op de lockbar, waardoor hij fungeert als een fysieke ball-lock. Dit is een unieke feature volgens mij, en ik denk dat Stern dit zelfs gepatenteerd heeft.

Zitten er humor in en mooie animaties in het spel? Het display ziet er gelikt uit en ik vermoed wel dat alle assets uit de film gebruikt mochten worden. De muziek vind ik wel vrij eentonig, al is hij nog zo iconisch. Humor heb ik niet mogen ervaren, maar ik denk dat een thema als Jaws zich daar ook niet echt voor leent. Callouts waren weliswaar niet slecht, maar maken ook niet het verschil.

Het uiterlijk van de flipperkast is prima, maar niets uitzonderlijks (in mijn ogen dan). En natuurlijk, Jaws speelt zich af in een blauwe zee… dus is het dan gek dat je veel blauw ziet? De bal loopt vlot rond, maar ik vind dat er toch best wel wat stopmomenten in het spel zitten. Dan zit je te wachten op het aflopen van animaties. De animaties geforceerd met de flipperknoppen stoppen, werkte (nog) niet. Ook komen vaak dezelfde animaties voorbij, wat het minder leuk maakt. Gespeeld werd versie 0.87, dus wellicht dat dit nog gaat verbeteren. Kort samengevat: lekker spelende flipper met toch wat verrassende en lekker voelende schoten. En een mooi thema. Op het gebied van animaties en geluid nog wat teleur-

stellend. Een gebrek aan ’toys’ op het speelveld die de moeite van het vermelden waard zijn. Kijkend naar plaats 23 in de Pinside Pinball Top 100 (op het moment van schrijven van dit artikel) geeft aan dat ‘de markt’ er ook zo over denkt. Leuk, maar niet super bijzonder zoals een Godzilla wel was. Wellicht brengt de Premium met het extra speelveldje verandering. De bijzondere zaken zaten tenslotte ook in een Godzilla Premium en niet in de Pro. Echter, deze conclusie is geheel persoonlijk. Indien je een aankoop overweegt, ga hem dus gerust zelf eens spelen bij Pinball Palace in Nuland.

Dank nogmaals aan Pinball Palace voor het mogen spelen van deze nieuwe kast!!

Nieuws in de flipperwereld

In deze rubriek willen we in het kort aanstippen wat er in de flipperwereld speelt. Nieuws vanuit de fabrikanten, geruchten vanuit fora, et cetera. Omdat deze rubriek slechts éénmaal per kwartaal uitkomt, kan dit nieuws wellicht al achterhaald zijn of geruchten zelfs weerlegd.

Deze rubriek is niet bedoeld voor de mensen die dagelijks Facebook en Pinside afstruinen naar het laatste nieuws, maar meer voor de lezer die dit allemaal niet volgt en in een paar pagina’s wil worden bijgepraat.

Wat speelde er allemaal in de flipperwereld in de maanden maart, april en mei 2024? Laten we eens de diverse fabrikanten langs gaan en kijken wat er daar aan nieuws te vertellen is.

Als bronnen worden onder andere Facebook, Pinside, diverse podcasts (denk aan Kaneda, Pinball Magazine & Pinball News), de nieuwsbrief van Pinball Magazine, thisweekinpinball.com, en knappsarcade.org gebruikt. Er zitten ook geruchten bij, dus niet alles is een vaststaand feit!

Stern Pinball Na in januari Jaws te hebben gepresenteerd is nu al weer de volgende aan de beurt. De geruchten met betrekking tot John Wick bleken correct te zijn. John Wick is een serie films waarin Keanu Reeves een gepensioneerde huurmoordenaar speelt die uit is op wraak op de mensen die hem onrecht hebben aangedaan. Het zijn redelijk gewelddadige films vol met actie en actie doet het typisch wel goed in een flipperkast.

John Wick Pro, Premium en LE Boven: detail speelveld Pro

Pinball Brothers (PB)

Pinball Brothers kwam in april uit met hun opvolger van Queen en het betrof weer een muziekflipper, ABBA ditmaal.

Voor Europeanen een bekende band maar in Amerika keek men van deze keuze vreemd op. Deze flipper komt er, vooralsnog, in twee uitvoeringen, Arrival Limited Editie (max. 500 exemplaren) en Voyage Collector Editie (max. 300 exemplaren).

Blijkbaar zijn hier de verkoop verwachtingen ook niet hoog ingeschat. De Arrival komt op ca. EUR 10.800 en de Voyage op ca EUR 12.000. Voor deze ruim EUR 1.000 extra krijg je alleen ander artwork op het cabinet, alle andere features zijn gelijk.

Wat ook vreemd is, is dat Pinball Brothers in een podcast met Martin Ayub en Jonathan Joosten aangaf dat men (bij succes) niet uitsloot dat er nog een goedkopere versie zou komen in ongelimiteerde oplage. Dit lijkt me niet zo handig, kopers kunnen nu wel eens een afwachtende houding aan nemen.

De launchparty was op 6 april 2024, precies 50 jaar sinds de dag dat ABBA het Eurovisiesongfestival in 1974 met ‘Waterloo’ won. Er was een live feed van deze launch en die verliep slordig, de audio was slecht te volgen. Start productie is gepland rond juni 2024. Het is moeilijk voor te stellen dat dit een succesnummer gaat worden. Met een matige Queen en een ABBA waarvan moeilijk voor te stellen is dat deze een groot succes wordt heeft PB geen geluk met hun muziekflippers. Een klapper zoals AC/DC en Metallica gaat het echt niet worden.

Multimorphic

Hier bouwt men rustig door aan o.a. hun laatste aankondiging, The Princess Bride.

Pedretti

Pedretti kennen we al een tijdje als maker van onderdelen en 2.0 kits van Funhouse en Whirlwind.

Ook waren zij de producent van Alien (dit is later onder gebracht in European Pinball Corporation (EPC) samen met Pinball Brothers).

Nu heeft men onder eigen naam een geheel ‘nieuwe’ flipper uitgebracht. Het betreft een remake van Funhouse in twee versies: een zogenaamde Classic Editie (gelijk in uiterlijk aan het origineel) en een Midnight Limited Editie (max. 750 stuks).

Beide modellen hebben de mogelijkheid om FH 2.0 te spelen (bij de Classic Editie wel tegen een meerprijs). De Limited Editie komt met totaal ander artwork (van Brian Allen), een shaker motor, ontspiegeld glas, RGB Leds in de apron, inner art blades, speciale poedercoating, et cetera.

De QR-code hierboven toont de volledige featurelijst! Ik heb in Europa prijzen gezien van EUR 11.295 voor de Limited Editie en EUR 8.495 voor de Classic Editie. Een nette gebruikte Funhouse doet denk ik EUR 4.000-5.000. Zullen er veel mensen zijn die zo’n fan van Funhouse zijn dat ze ruim EUR 11.000 neerleggen voor de Limited Editie? De tijd gaat ons dit leren.

De keuze is momenteel reuze als je interesse in een nieuwe flipper hebt en het lijkt alleen maar meer te worden. Is er echter wel genoeg vraag om een dergelijk groot aanbod te kunnen verwerken? Ik denk van niet en dat er wel spelers moeten gaan afvallen. Ook hier gaat de tijd dit ons leren.

Homepin

Na hun laatste flipperkast, Spinal Tap, is het lang stil geweest. Nergens werd ook maar gesproken over Spinal Tap. Groot was dan ook de verrassing toen er in april ineens een persbericht kwam. Homepin kondigde een nieuwe flipperkast aan: Blues Brothers.

ABBA speelveld en Arrival cabinet

Gezien al het geweld dat in de film te zien is, was er gelijk een hoop commotie. Het werd zelfs GunGate genoemd, over het feit dat er geen enkel wapen afgebeeld was op het cabinet of speelveld. Het liep zelfs zo hoog op dat George Gomez zich geroepen voelde om in diverse podcasts te verklaren dat dit op uitdrukkelijke eis van de licentiehouder is, Lionsgate. De redenatie van de licentiehouder is dat deze flipper in openbare ruimtes kunnen staan (waar iedereen bij kan en dus kleine kinderen er mee in aanraking kunnen komen). Dat op het lcd-display wel al het geweld getoond mag worden is om het feit dat als je een spel afdrukt je behoort te weten wat je gaat doen en aldus het geweld wat getoond wordt accepteert. Of iedere ouder hier zich zo bewust van is?

Niet alleen de titel is nieuw, ook de gamedesigner. Het is namelijk het debuut voor Elliot Eismin. Elliot werkt al een aantal jaren binnen Stern maar dan als technisch engineer, dit is zijn eerste ontwerpopdracht. Een paar weken voor de launch bracht Kaneda dit nieuwtje naar buiten en rees de hoop dat er weer eens aandacht voor mechanische toys op het speelveld zou zijn (denk aan bijvoorbeeld het gebouw en de brug in Godzilla). Bij de uiteindelijke launch bleek dit helaas niet het geval te zijn.

De prijs in US Dollars is gelijk aan de vorige modellen, na een dollar correctie betekent dit in Europa wel een ietwat hogere prijs van ca. EUR 9.000 voor de Pro, EUR 12.000 voor de Premium en ruim EUR 16.000 voor de LE. Waar zijn de tijden van EUR 7.000-8.000 voor een LE gebleven?

Als volgende flipperkasten gaat er het gerucht dat er wordt gewerkt aan een nieuwe uitvoering van Metallica. Deze Metallica zou geen vault zijn van de succesvolle versie gemaakt door John Borg in 2013, maar een compleet nieuw design draaiend op, ook nieuw, Spike 3! Een ander gerucht is nog altijd Indiana Jones, ontworpen door John Borg, al wordt er nu ook verteld dat deze flipperkast weliswaar klaar is, maar de licentie er niet is en dus ook niet uitgebracht kan worden.

Jersey Jack Pinball (JJP)

Hier is eigenlijk geen nieuws te melden. Oktober 2023 werd Elton John gelanceerd en men is nu bezig met de productie van het CE model. Als gerucht gaat dat JJP werkt aan The Muppets, Matrix en Harry Potter.

Chicago Gaming Company (CGC)

In februari 2024 toonde CGC eindelijk foto’s van productie van de in maart 2023 aangekondigde Pulp Fiction, maar echt storm loopt het niet. Ook LE staat blijkbaar nog niet op de lijn. Net als bij de vorige modellen is de communicatie zeer beperkt tot niet bestaand. Zo is er ook nog steeds geen update met betrekking tot een nieuwe softwareversie van Cactus Canyon, al beloofd in 2021! Nee, CGC scoort geen punten bij menig flipperkoper.

Spooky Pinball

Geen nieuws hier. Spooky werkt gestaag door aan de productie van hun laatste twee modellen, Looney Tunes en The Texas Chainsaw Massacre. Het gerucht gaat dat men op Pinexpo het volgend model gaat tonen waarbij o.a. Evil Dead geroepen wordt.

Haggis Pinball

Na de email uit februari met een paginalange update met daarin de zin: “slow down production, recapitalize, and refocus our procurement strategies and partner offerings” is het heel stil geworden. Met andere woorden: het geld is op! In Amerika hebben Nitro Pinball en Flip N Out Pinball zogenaamde non-refundable deposits aangenomen (in Europa wellicht RS-Pinball ook?). De discussie gaat nu over 1) waar dit geld is (verwacht wordt bij Haggis) en 2) wanneer men recht heeft op geld terug.

Tenslotte is Haggis de beloften van “Fathom klaar in 2023” en “Centaur start productie aanvang 2024” totaal niet nagekomen. Oftewel, wanneer wordt non-refundable toch refundable? Indien de distributors dit uit eigen zak moeten gaan terugbetalen, lijkt me dit een flinke strop voor hen.

American Pinball (AP) In de vorige Spinner kon nog net het nieuws worden opgenomen dat AP een nieuwe flipper aankondigde: Barry O’s Barbecue Challenge.

Genoemd naar de legendarische pinball designer Barry Oursler, overleden kort nadat hij voor AP ging werken, doet het eer aan de liefde die Barry blijkbaar had voor barbecuen. Het concept is nog gemaakt door Barry maar afgemaakt door het team bij AP, bestaand uit Steve Bowden, Dennis Nordman en Ryan McQuaid.

Nu hebben mensen deze flipper ook daadwerkelijk kunnen spelen en de reacties zijn zeker niet enthousiast. Het thema is op zijn minst een aparte keuze te noemen, het artwork is bedroevend, net als de animaties (stock BBQ video’s van internet geplukt) en de layout is ook niet spannend. Nee, het is wel duidelijk waarom AP zelf ook maar denkt aan 100 LE’s. Deze flipperkast gaat AP niet redden.

LE versie

Barry O’s Barbeque Challange

voor een bedrag van net geen USD 5.000. Al snel bleek het een licentie die puur op de twee karakters gebaseerd was, niet op de fameuze film. Ook zou dit de eerste opensource flipper ter wereld worden en krijgen de gebruikers dus de mogelijkheid zelf de software aan te passen. Ook vertelde Mike, eigenaar van Homepin, al snel dat deze flipper niet was gericht op de die-hard flipperaar maar op de ‘Average Joe’ die voor zijn gameroom, naast een biljart e.d., ook wel een flipperkast zou willen maar zich niet de bedragen kan veroorloven die andere fabrikanten vragen. Of dit soort ‘niet-flipperaars’ de moeite gaat nemen om de software aan te passen naar hun behoefte? Dit lijkt me in tegenspraak met elkaar.

Op de Taipei Arcade Machine Show werd eind april deze nieuwe flipper aan de wereld getoond. Ik denk niet dat op basis van thema (niet de film, maar puur de 2 karakters), layout en artwork de verkoop storm zal gaan lopen…

De productie is blijkbaar gepland om te beginnen in juli 2024. Hij zal ook op Pinexpo worden getoond.

Dutch Pinball

In Roermond wordt gestaag verder gebouwd aan TBL. Onlangs had men een grote zending naar Amerika van maar liefst 40 stuks in één keer.

Naast dus dat er gestaag door wordt gewerkt aan de productie van The Big Lebowski maakte Dutch Pinball Exclusive (DPX) ook de nieuwste titel bekend: Alice’s Adventures in Wonderland.

De Facebook post van DP op 5 juni meldde het volgende: It is with great pleasure and excitement that we officially announce our new title from DPX: “Alice’s Adventures in Wonderland.” For some time now, rumors have been circulating, but we can now confirm that this highly anticipated game is indeed “Alice’s Adventures in Wonderland.” Some may be familiar with the original concept design by John Popadiuk, initially named “Alice in Wonderland.” This game has evolved from a paper concept into an extraordinary pinball machine. It features hand-sculpted playfield plastics, richly colored playfields, laser-finished ball guides, and a stunning interactive sculpted topper. We offer not just a pinball machine, but a piece of art for your home. The game is designed and engineered by Melvin Brouwer-Williams. More information will be revealed in the coming months. Join Alice on her wonderful adven-

tures and see how deep the rabbit hole goes. Stay tuned! While we are not accepting orders or deposits at this time, you can contact your preferred distributor to be added to the waiting list.

Dit gerucht ging al veel langer rond maar blijkt dus nu ook te kloppen. Je vraagt je dan af of het andere gerucht, Back to the Future, ook klopt. Benieuwd hoe Alice er uit gaat zien maar als men het origineel concept design van John Popadiuk volgt kan het nooit ver van dit afwijken:

Oude liefde roest niet

Hoezo…? Dat denk je vast. Wat betekent het eigenlijk? Het gezegde beschrijft het mooi: ‘De liefde verdwijnt nooit helemaal’.

In dat licht besteden we hier aandacht aan NFV-leden, die al meer dan 10 jaar lid zijn. Wie zijn ze en hoe ziet ‘de hobby’ er vandaag de dag uit? In elke Spinner brengen we drie van die leden in beeld. En telkens uit een andere provincie: we beginnen centraal in het land, in Utrecht.

Wat is je naam?

Claudine van Erven

Sinds welk jaar ben je al lid? 1995

Hoe ben je bij de vereniging terecht gekomen?

Mijn vader was altijd al flipperfan en hij heeft het overgebracht op mij en mijn broer. Mijn broer, Maurice, las járen geleden eens in de krant over een flipperevenement in het Gooi, waar wij toen woonden. Hij heeft naar aanleiding daarvan

contact opgenomen met de vereniging. Vervolgens zijn Maurice en ik heel actief binnen de vereniging geworden, dit was vooral in de jaren 90.

Wat was je eerste kast en heb je die nog?

Vroeger stond bij ons thuis een flipperkast, maar ik weet niet meer welke, iets met voetbal volgens mij. Ook hebben we een tijdje een Elvira (and the Party Monsters) in huis gehad. Een paar jaar geleden woonde ik in een ruime woning in Mijdrecht, daar konden we de inmiddels vier aangeschafte flipperkasten van de familie bij elkaar zetten; Dracula, Theatre of Magic, Indiana Jones en Whirlwind. Ons eigen flipperhol. De Theatre of Magic en Dracula zijn mijn grote favorieten.

Wat waardeer je aan de NFV?

Een leuke club mensen met een heel specifieke hobby die heel goed bij elkaar wordt gebracht door de vereniging. Het is ook steeds groter en professioneler geworden. Met het clubhuis, de evenementen en de Spinner. Vroeger werd de Spinner, geheel zwart/wit, bij ons thuis vanaf de keukentafel gevouwen en verstuurd.

Flipper je wel eens buiten de deur?

Zo ja, waar?

Ik heb op dit moment helaas geen flipperkast thuis staan. Ik ben naar het laatste DPO geweest om te flipperen en verder speel ik wanneer mogelijk in random arcade hallen. Laatst hadden ze hier in Nieuwegein heel leuk voor een weekendje een flipperkast midden in het winkelcentrum gezet. Daar heb ik de gemeente natuurlijk wel even complimenten voor gegeven.

Heb je wel eens iets bijzonders in de hobby meegemaakt? Zo ja, wat?

Bij de DPO’s in de jaren ‘90 kon je een flipperkastbeeldje als trofee winnen als je 1e, 2e of 3e werd. Ik heb zo’n beeldje drie jaar achter elkaar gewonnen. Daar ben ik natuurlijk heel trots op!

Wat wil je nog kwijt aan/over de NFV?

Als ik weer meer tijd heb in de toekomst dan zal ik weer een actiever lid willen zijn en ook weer meedoen aan de kampioenschappen.

Wat is je naam?

Winfred de Ruijter

Claudine

Wat is je naam?

Marcel Nijland

Sinds welk jaar ben je al lid? 1998

Hoe ben je bij de vereniging terecht gekomen?

Via Wijnand Klaver (oud collega). Ik had mijn eerste kast gekocht en ik vond dat daar een lidmaatschap van de NFV bij hoorde.

Wat was je eerste kast en heb je die nog?

Het was een Indiana Jones en ik heb deze nog steeds in mijn bezit. Ik had de diagnose van een chronische ziekte gekregen en daarom heb ik mezelf getrakteerd op een Indiana Jones.

Wat waardeer je aan de NFV?

Via de NFV (Guus) heb ik mijn tweede kast aangeschaft. Dit was een Pinball2000 Revenge from Mars demokast. De NFV is toch een actieve vereniging die een mooi informatief blad uitgeeft.

Wat is je naam? Leyla Dikken

Sinds welk jaar ben je al lid?

Hoe ben je bij de vereniging terecht gekomen?

Via Theo van Vroenhoven ben ik besmet met het flippervirus en zo ook bij de vereniging gekomen.

Wat was je eerste kast en heb je die nog?

Een White Water van Williams en jazeker heb ik die nog. Deze gaat nooit weg hoor!

Wat waardeer je aan de NFV?

Alle informatie die verstrekt wordt via het magazine en daarnaast de verzamelde collectie flipperkasten.

Flipper je wel eens buiten de deur? Zo ja, waar?

Ja, in het wild waar we een flipperkast tegenkomen. Het wordt weer eens tijd het clubhuis te bezoeken. Binnenkort maar eens doen.

Flipper je wel eens buiten de deur?

Zo ja, waar?

Niet meer.

Heb je wel eens iets bijzonders in de hobby meegemaakt?

Ik was verbaasd een flipperkast tegen te komen op de stadscamping van Florence (begin 2000). Ik heb er nog een paar keer op gespeeld wanneer hij vrij was.

Wat wil je nog kwijt aan/over de NFV?

Mensen reageren altijd positief en geïnteresseerd als ze flipperkasten in de kamer zien staan. En ze zijn altijd verbaasd als ze horen dat er een flippervereniging bestaat.

Heb je wel eens iets bijzonders in de hobby meegemaakt?

Ik heb een verhuisbedrijf ingehuurd om bij het verhuizen de flipperkast van de eerste verdieping mee te kunnen laten verhuizen (met 4 man en een draaitrap viel dat niet mee). De rest van de spullen had ook anders verhuisd kunnen worden...

Daarnaast is iedereen die hier in huis komt altijd blij verrast om een werkende flipperkast aan te treffen.

Wat wil je nog kwijt aan/over de NFV?

Een bijzondere vereniging, dat is het.

Marcel

Leyla

De historie van de flipperkast in woord & beeld - 1974

Qua naamsbekendheid is ‘onze’ Henk de Jager de bekendste Nederlander in de flipperwereld. Henk heeft een uitgebreide kroniek geschreven over de historie van de flipperkast. In drie kloeke delen doet hij verslag van de ontwikkelingen, vanaf het prille begin voor de Tweede Wereldoorlog in de vorige eeuw tot de producties van deze eeuw. Tot nu toe was er slechts een handvol mensen die dit werk konden lezen. We zijn heel blij dat we nu de lezers van Spinner kennis kunnen laten maken met Henk de Jager’s ‘Ontwikkeling van de flipperkast - van knikker tot virtual-reality’. We gaan in een Spinner jaargang steeds vier flipperjaren behandelen: in deze Spinner is dat 1974.

Een nieuw fenomeen bestormde eerst de speelautomatenhallen en later ook de cafés, snackbars en andere opstellocaties van flipperkasten. Pong heette de nieuwe rage. Door de snelle ontwikkeling van de elektronica werd het mogelijk door middel van zogeheten ‘integrated circuits’ (IC’s) simpele televisiebeelden op te wekken zodat eenvoudige spelletjes mogelijk werden. In onze ogen is Pong, het ping-pong- of tennisspel op een zwart-wit televisiescherm, een super-eenvoudige voorloper van het videospel. Bij de introductie destijds was het echter een vorm van ‘hi-tech’ elektronica.

Het succes was overweldigend: de fabrikant, de nog niet zo lang daarvoor opgerichte Atari, kon de vraag nauwelijks bijbenen. Op veel plaatsen moest de oude vertrouwde flipperkast wijken voor dit stukje verbazingwekkende technologie (ja, zelfs effect geven aan de virtuele bal was mogelijk!). Snel volgden de nodige variaties op dit spel, zoals voetbal, basketbal en hockeyspellen.

Vanwege de hoge opbrengsten van deze apparaten investeerden de exploitanten er fors in, hoewel de meesten ervan overtuigd waren dat het een kortdurende voorbijgaande rage was. Flipperfabrikant en kenner Harry Williams echter niet: in een interview met zijn neef Mark Williams, gehouden in 1999, vertelt deze: “oom Harry had in die tijd een nieuwe Pong op zijn kantoor staan, en vertelde ons dat dit soort spellen de behendigheidsautomaten van de toekomst zouden worden. Zo rond de eeuwwisseling zou je flipperkasten nog slechts in een of ander museum tegenkomen. Mijn broer en ik lachten. We kenden Pong, maar

vergeleken met het geratel en de bellen van de fleurige flipperkasten vonden wij het meer een rage van voorbijgaande aard…”. Hoe groot het gelijk van Harry Williams was blijkt wel uit het feit dat zijn voorspelling, gedaan ruim drie decennia eerder, angstig nauwkeurig uitkwam: zestig dagen voor de eeuwwisseling sloot de Williams fabriek zijn flipper-divisie. Inderdaad, de concurrentie van de inmiddels tot hi-tech apparaten uitgegroeide videospelen was te groot geworden. In 1974 waren de donkere wolken voor de flipperindustrie nog ver weg. Het werd een jaar met een flinke productie.

In januari bracht Williams één zijn beste modellen ooit uit: Oxo. De naam is al een hint naar het spel OXO: boter-kaas-en-eieren. Op een magisch scherm in het speelveld verschenen rondjes en kruisjes, afhankelijk van de getroffen doelen. Werden drie rondjes of drie kruisjes in een lijn geschoten, dan werden twee uitworpgaten verlicht voor extra bal. Werden alle negen vakjes op de kaart ingevuld dan werden

Pong

twee doorloopbanen verlicht voor special. Ieder rondje of kruisje leverde 1000 punten outhole-bonus op, en zelfs 3000 punten bij de laatste bal. Nieuw was dat Williams afstapte van de door alle merken gebruikte thumper bumper deksel, de ‘sunburst cap’. Vanaf Oxo kreeg ieder model zijn ‘eigen’ bumperdeksel, in afbeelding 363 worden een aantal Williams bumperdeksels getoond. Ik herinner mij de Oxo die ik uit de doos uitpakte voor de speelautomatenhal van Ed Hamers op het Amsterdamse Damrak. In een paar jaar bijna een half miljoen (!) spelletjes op de meter, en totaal versleten. Zo erg zelfs dat de door de bal uitgesleten groef bovenaan het speelveld (aan het einde van de afschietbaan) zo diep was geworden dat de bal erin bleef liggen. De aantrekkelijkheid kwam alleen door het spel: qua artwork was deze machine geen uitblinker. Christian Marche had de ruit gevuld met abstract getekende personen die - naar het zich liet aanzien - bezig waren met ingewikkelde gymnastiekoefeningen met X’en en O’s in hun handen.

Van de twee andere grote flipperfabrikanten verschenen in januari de twee-speler versies van eerdere vier-speler successen: Big Shot bij Gottlieb als afgeleide van Hot Shot, en Big Show bij Bally als afgeleide van Circus. Bally timmerde flink aan de weg. Kort na de presentatie van twee-speler Big Show verscheen weer een twee-speler model. Deze keer geen afgeleide van een eerder type, maar een speciaal ontworpen twee-speler: Twin Win. Een bijzondere machine. Direct valt het ontbreken van de afschieter op: de bal wordt elektrisch tussen de flippers vandaan omhooggeschoten zoals we eerder al zagen bij Gottlieb’s Pro Football en Williams’ Hayburners II. Tweede opvallende aspect is de terugkeer van de draaischijf uit Fireball, hier bovenaan het speelveld geplaatst, zodanig dat een schot vanaf de flippers naar de targets bovenin een toevalstreffer wordt. Bedoeling van het spel is de eigen raceauto (door lichtjes uitgebeeld) zoveel mogelijk

rondes te laten maken. Speler 1 heeft de gele, speler 2 de groene wagen. De volbrachte rondes worden op de speciale ‘laps’-teller geregistreerd. Bij 4, 6 en 8 rondes worden de twee rode mushroombumpers beurtelings verlicht voor extra bal, bij 13 en 19 ronden voor special. Waarschijnlijk om technische redenen wordt de outhole bonus slechts uitgekeerd als de bal het speelveld langs een van de uitloopbanen heeft verlaten. Een bal verliezen tussen de flippers levert dus niets op! Dave Christensen heeft het artwork verzorgd in zijn eigen wilde stijl, met natuurlijk een rondborstige pin-up prominent op de kopruit. Slechts 1570 van deze machines werden verkocht, geen topper dus.

Opvallend: vrijwel altijd als wordt afgestapt van de klassieke opzet, zoals hier een machine zonder afschieter, is dat terug te zien in achterblijvende verkoopcijfers. De flipperhandel ging in 1974 wat beter dan in de voorgaande jaren, een trend die nog wel even zou aanhouden. Dit zorgde voor een flinke toename van het aantal nieuwe modellen. Bally kwam nog in dezelfde maand als Twin Win met een vier-speler: de zeer succesvolle Champ.

Williams’ Oxo

Gottlieb’s Big Shot

Bally’s Big Show

Bally’s Twin Win

Het spel is eenvoudig: de outholebonus wordt in snel tempo opgevoerd door het schieten op de twee ‘captive balls’ als eerst de bijhorende mushroom bumper is geraakt. Midden boven in het speelveld een spinner, die met een goed schot flink aan het tollen is te brengen. Bij iedere omwenteling verspringt het bijhorende lichtje, na tien omwentelingen wordt de bonus een stap opgevoerd. Omdat bij deze machines flink kon worden gescoord paste Bally de puntenteller aan: wanneer de speler de puntenteller “klokje rond” speelt, gaat naast zijn telwerk een lampje ‘100,000’ branden. Spelontwerper Jim Patla bedacht het spel, Christian Marche tekende het artwork. Niet zijn sterkste tekening. Champ heeft flipperen als thema, dat is wel leuk gevonden. De kopruit stelt dan ook een flipper-hal voor, met op de voorgrond… een Champ.

Marche moet wel respect gehad hebben voor zijn (ex-)collega Jerry Kelley: op de achtergrond zien we Joker, Rockmakers en Minizag, allen Kelley ontwerpen. Maar welke machine staat er naast de Champ? Menig flipperkenner heeft zich erin verdiept, maar er geen bekende machine in herkend. Hoe kan het zijn dat op de achtergrond de machines zo herkenbaar zijn getekend, terwijl deze, redelijk op de voorgrond, een fantasiemodel lijkt te zijn? Was het misschien een gepland volgend

model, dat toch nooit is verschenen? We zullen het waarschijnlijk nooit weten. Nog één detail: Champ was de eerste Bally flipperkast waarin de “spinner” werd toegepast.

“Stond Chicago Coin al niet bekend om flipperkasten met veel mogelijkheden, deze tweespeler was echt een dieptepunt”

Het wordt maart 1974. Williams presenteert de één-speler waarvan een maand eerder al de Italiaanse versie was uitgebracht nu als vrijspel/add-a-ball-machine: Triple Action. Niet echt een machine met uitstraling en een spelletje waarover de meningen verdeeld kunnen zijn. De schijf uit Aces & Kings (1970) is weer terug: deze van twee paaltjes voorziene oranje schijf kan door de speler met een gericht schot aan het draaien worden gebracht. Iedere halve omwenteling levert tien of honderd punten op en van de tien lampjes boven de schijf gaat de volgende branden. Na tien stappen wordt de outhole bonus verhoogd. Door de vier op het veld verspreide drop-targets weg te schieten wordt deze outhole-bonus verdubbeld of verdrievoudigd, waarna het raken van deze vier doelen een special oplevert.

Williams gebruikte nagenoeg dezelfde speelveldplattegrond bij de vier-speler Star Pool die in 1975 zou gaan verschijnen. Triple Action werd ook in licentie in Spanje gebouwd door Segasa. Een ander nieuw product die maand kwam van Chicago Coin: Dolphin. Stond Chicago Coin toch al niet bekend om flipperkasten met grote spelmogelijkheden, deze twee-speler is echt een dieptepunt. Een compleet open speelveld met nauwelijks artwork, voorzien van twee thumper bumpers en drie captive balls. Drie rollover-

banen bovenaan en twee aan de zijkant. Daar moest de speler het mee doen. Geen succes en minder dan duizend geproduceerde exemplaren. De maand april bracht interessantere apparaten, vooral Gottlieb was zeer actief. De add-a-ball versie van High Hand uit het voorgaande jaar verscheen onder de naam Captain Card. Gelijk verscheen een nieuwe vrije-spelen één-speler: Sky Jump, met Italiaanse versie Sky Dive. Weer zo’n onweerstaanbaar Gottlieb spel. De waarde van zeven drop-targets wordt door evenzoveel rollovers verhoogd. Tevens verhoogt een steeds verspringende aanduiding de waarde van een van de targets

Bally’s Champ

Gottlieb’s Ski Jump

Chicago Coin’s Dolphin

met een factor tien. Het speelveld is volkomen asymmetrisch, wat leuke speleffecten geeft. Voor een Gottlieb is het speelveld van Sky Jump overdadig gevuld. Behalve de bank met zeven drop-targets en de leuk geplaatste rolloverbanen vinden we ook nog drie thumper bumpers (1000 points when lit!) en de populaire flipper-feeder lanes. Dit geheel in een wedge-head meubel met schitterend artwork dat parachutisten in de vrije val uitbeeldt, maakt deze Sky Jump nu tot een echt collectors item.

Maar dit was nog niet het beste dat Gottlieb ons die maand te bieden had. Er verscheen weer een vier-speler: Big Injun. Een dappere indiaan sierde de kopruit van deze magnifieke machine. Maar, Gottlieb had er geen rekening mee gehouden dat het woord ‘Injun’ feitelijk een scheldwoord voor indiaan was. Al snel kwamen er protesten, en het bedrijf dat voor Gottlieb de kabelbomen produceerde en veel Indiaans-Amerikaanse werknemers had dreigde het werk neer te leggen. Snel werd de kopruitbedrukking gewijzigd en prijkte de naam Big Indian op de machines. Wie nu nog een machine met de naam Big Injun bezit heeft een uniek verzamelobject. Het spel is geweldig: linksboven is een bank van vijf droptargets geplaatst, die een vrijspel oplevert als alle targets twee keer zijn weggeschoten terwijl met de drie

roll-overs B-I-G is gemaakt. De doordachte indeling van het speelveld maakt het goed mogelijk vanaf de rechterflipper op die targetbank te schieten. Ook de vari-target is terug van weggeweest. Door deze te raken worden afhankelijk van de kracht van het schot punten of outholebonus verhogingen verdiend. De drie B-I-G rolloverbanen laten ieder ook een rollover button verlichten die goed is voor een bonus verhoging. De outhole bonus kan zo worden opgevoerd tot 15000 punten, en wordt bij de laatste bal dubbel uitgekeerd. Big Indian bleek een topflipperkast, maar haalde toch niet de recordproductie van Hot Shot: met ruim 8000 stuks bleef Big Indian toch nog zo’n duizend stuks achter op zijn voorganger. Veel van deze machines zijn in Duitsland, Frankrijk en Nederland terecht gekomen, zodat ze hier nog regelmatig worden aangetroffen.

dit vrolijke plaatje is blijkt wel uit de veelvuldig in zijn tekeningen voorkomende vogel, die hier heeft plaatsgenomen op de helm van de parachutist.

“Het woord ‘Injun’ was feitelijk een scheldwoord voor Indiaan”

Ook Chicago Coin liet in april 1974 weer van zich horen: vier-speler Show Time verscheen. Deze was van het niveau van Dolphin en is in zeer geringe aantallen verkocht. Zo weinig zelfs, dat nu geen afbeelding te vinden is van dit apparaat. Toch jammer, want geen van de historische flipperkasten - hoe simpel ze ook zijn - zou in de vergetelheid mogen raken.

Bally presenteerde in april de één-speler versie van de succesvolle Champ. Exact hetzelfde speelveld, maar met geheel ander artwork: het Sky Kings gedoopte apparaat had een komisch parachutesprong thema meegekregen. Bijzonder bij deze machine is het ontbreken van de witte vensters rondom de puntentellers. De telwerken zijn hier heel leuk in een van de wolken verwerkt. Dat Dick White de tekenaar van

De volgende maand, mei 1974, verscheen slechts één flipperkast op de markt. Alweer een Bally, maar zeker niet de minste: vier-speler Amigo was echt een vriend van zowel flipper-speler als exploitant. De kopruit is een van de fraaiste uit de jaren ‘70. Overbodig de naam van Dick White te vermelden: de aangeklede vogeltjes boven de eerste puntenteller en op de kop van de ezel zeggen voldoende. Amigo was de eerste in het nieuwe Bally meubel, waarbij het diepe deel van de bovenkast onderaan was geplaatst, ‘verkeerd om’ dus.

Het werd juni. Gottlieb presenteerde de twee-speler versie van topper Big Indian, met de naam Big Brave. Zelfde kopruit, zelfde spel. Nu was het de beurt aan Williams voor een vier-speler machine. Maar wat nu, Williams? Werd nog maar enkele jaren eerder tekenaar Jerry Kelley verketterd voor het gebruik van zwarte vlakken rond de puntentellers, nu tekende Christian Marche een grotendeels zwarte kopruit voor de Dealer’s Choice. Het gebruik van de fluorescerende kleuren werd wel benadrukt door deze ondergrond kleur.

Gottlieb’s Big Indian

Bally’s Amigo

De tekening zelf was sober: de dame uit het kaartspel houdt hier zelf een troef in handen. Het spel in Dealer’s Choice is uitdagend. Lijkt het speelveld wat leeg, toch is er een leuk spel op verborgen. Negen rollover buttons, in een vierkant geplaatst, moeten worden geraakt om dubbel of triple (outhole-) bonus te verkrijgen of: special. Vijf targets, ieder voor een kaart van de ‘royal flush’, kunnen worden geraakt om een extra bal of special te verdienen. Meer dan 8000 stuks van deze niet fraaie maar uitdagende flipperkast werden verkocht. Opvallend is, dat de naam van deze machine op het speelveld wordt gespeld als “Dealer’ Choice”, terwijl de kopruit toch duidelijk “Dealer’s Choice” vermeldt. Was de eerste spelling misschien oorspronkelijk bedoeld als naam van deze machine? Of vergiste Christian Marche zich gewoon bij het maken van de tekst? Wie het weet, mag het zeggen! Dealer’s Choice was de eerste Williams vier-speler die in Spanje door Segasa in licentie werd gebouwd. 1974 was een goed flipperjaar! In de volgende maand, juli, bracht Bally een fraaie één-speler uit: Delta Queen, een simpele maar prettig te bespelen machine. De kopruit wordt versierd met de afbeelding van een raderboot, zoals die vroeger op de Mississippi voeren. Geen grote serie: slechts 1575 verkochte exemplaren. Dezelfde maand zouden de ontwerpers bij Bally nog een één-speler het

licht laten zien: Slap Stick. Een geheel nieuw spelelement werd daarin voor het eerst gebruikt: flips. Dit zijn vier op dominostenen gelijkende plaatjes die onafhankelijk van elkaar naar links of rechts kunnen omklappen, waardoor de tekst op de achterzijde getoond kan worden. Door het raken van een target kan de bijhorende ‘flip’ worden omgeklapt. Een opvallend speelveld accent. Helaas flopte deze Slap Stick hopeloos. De productie werd al na 85 stuks stopgezet. Waarom? Aan de vrolijke kopruit tekening heeft het vast niet gelegen. Vreemd genoeg verscheen vrijwel hetzelfde ontwerp in 1976 als vierspeler wel met veel succes (Flip Flop).

“Magnotron: een beetje vreemde naam voor een flipperkast?”

Ook Williams bracht deze maand een één-speler. Geheel geïnspireerd door de lancering van het ruimtestation ’Skylab’ heette deze machine… Skylab. Tegelijk verscheen de exportversie Spacelab. Het speelveld van deze machines is vrijwel hetzelfde als dat van Jubilee. Aan de onderzijde, bij de flippers, zit het verschil: twee flipper-feeder lanes en twee normale slingshots in plaats van de kickers bij Jubilee. Het spel in Skylab is wel heel anders: de letters van het woord S-P-AC-E-L-A-B kunnen worden verlicht. Iedere volgende letter levert 3000 punten outhole-bonus op, zodat een bonus van maximaal 24000 punten kan worden gescoord. Het artwork van Skylab en Spacelab is niet echt opwindend te noemen. Toch geeft deze wat zakelijk aandoende stijl wel perfect de vormgeving zoals die in de jaren ’70 werd toegepast weer.

In augustus was het weer de beurt aan Chicago Coin. Twee-speler Hi Flyer werd uitgebracht. Zoals we van Chicago Coin zijn gewend: een sober speelveld, gecombineerd met een vrolijk kopruit. De doorbraak voor dit oude merk bleef maar uit. Het bouwen

van arcade machines en bowlingbanen ging deze fabrikant stukken beter af. Gottlieb presenteerde in augustus weer een vier-speler. Niet zo’n topper als voorganger Big Indian, toch was deze Magnotron goed voor 6550 stuks. Beetje vreemde naam voor een flipperkast? Houd er wel rekening mee dat de magnetron-oven waarmee wij die naam associëren in 1974 nog niet was uitgevonden. In dit geval bedoelt Gottlieb een magno- (groot)tron (electronisch apparaat). De kopruit toont dan ook een ingewikkeld ogende robot. Zoals gezegd, het spel is minder boeiend dan dat van zijn voorganger, toch is Magnotron leuk om te bespelen. Opvallend is de in een kleine hoefijzervormige baan opgesloten bal, die met behulp van de speelbal steeds naar de andere zijde van de hoefijzer-baan kan worden geschoten. Verder nog twee terugschiet banen, een gate en twee flipper feeder lanes. Geen saaie kast!

Ook Bally was van de partij in augustus: de schitterende vier-speler Rogo werd uitgebracht. Het ‘adelaar verhaal’ is voor het eerst vermeld in het boek ‘Pinball’ van Michael Colmer (Pierrot Publishing, Londen 1976), die daarmee misschien de fabel de wereld in heeft geholpen. Het speelveld van Rogo is weer een afgeleide van het succesontwerp van Capersville en Big Valley. Toegevoegd is een hoefijzervormige baan midden op het veld, goed voor 5000 punten en verhoging van de outhole bonus. In zijn tijd een geliefde flipperkast!

Williams’ Dealer’s Choice

Gottlieb’s Magnotron

Het werd september. Dat was een Gottlieb maand: drie modellen werden uitgebracht. Eerst Free Fall, de add-a-ball versie van Sky Jump, snel gevolgd door Duotron, de twee-speler variant van Magnotron. En, het kan niet op, weer een nieuwe één-speler: Top Card. Waarschijnlijk door de goede verkoopcijfers van Sky Jump vond Gottlieb het niet nodig een add-aball versie uit te brengen van deze grappige flipperkast met speelkaart thema. Geen drop-targets deze keer, maar wel een overvloed aan ‘normale’ targets. Opvallend zijn de diagonaal geplaatste flipper-feeder lanes. Bedoeling van het spel is een van de twee series speelkaarten (2-8 of 9-K) te verlichten, plus de ‘top card’ (aas) om zo specials te activeren.

Tekenaar Gordon Morison maakte een Roy Parker-achtig grapje in de kopruittekening: Boven de puntenteller vliegt een vreemdsoortig vliegtuigje dat een reclamevlag meesleept waarop ‘D.Gottlieb & Co’ staat. In het vliegtuigje zitten twee personen, waarvan insiders beweren dat het Dave en zijn zoon Alvin zijn. Geen add-a-ball versie dus, maar wel een exportmodel voor Italië, genaamd Royal Pair die in oktober 1974 verscheen. In dezelfde maand bracht Williams een bijzondere vier-speler uit: Strato-Flite. Door zijn open speelveld en de toepassing van gelijkstroom-gestuurde thumperbumpers een razendsnelle machine.

Vier groepen van drie targets, gemerkt A-BC-D, laten de bijhorende sterren branden. Hoe meer sterren verlicht, hoe meer kansen: dubbele- of drievoudige bonus, en specials. De kopruit van Strato-Flite is heel fraai in het donker: in de overwegend paarse achtergrond zijn een aantal sterrengroepen verlicht door zo geheten ‘knipperlampen’, waardoor de sterrenhemel lijkt te flonkeren. Ondanks de circa 4000 geproduceerde exemplaren is Strato Flite nu een vrij moeilijk te vinden flipperkast. Naar het zich laat aanzien zijn veel exemplaren van deze favoriete machine destijds geheel versleten.

Ook Chicago Coin bracht weer een nieuw type uit in oktober 1974: de vier-speler uitvoering van Hi Flyer uit augustus: de Sky Rider. Centraal op het speelveld een extra brede spinner die 100 of 1000 punten per omwenteling opleverde. Hoe de ontwerpers bij Chicago Coin ook hun best bleven doen, het lukte ze maar niet een flipperkast te bedenken die kon concurreren met de Bally- of Williams-producten. Voor de in november uit te brengen één-speler had Bally tekenaar Dave Christensen aan het werk gezet. Dit leidde tot de opvallende Bon Voyage. Zowel het artwork als het spel zijn heel geslaagd. Op het speelveld twee bonus systemen: de outhole bonus die 1000 punten oplevert voor iedere verlichte letter van het woord B-O-N-V-O-Y-A-G-E en een bonuswaarde voor het uitworpgat links. De letters kunnen door het raken van targets en rollovers worden verlicht. De bonuswaarde van het linkse uitworpgat verandert telkens wanneer de spinner een omwenteling maakt, en varieert tussen 2000 en 5000 punten. Het artwork is minder extreem dan we van Christensen zijn gewend, de figuren op de kopruit zijn zelfs wat stijfjes.

In dezelfde maand verscheen ook de één-speler exportversie van Dealer’s Choice: de High Ace. Speelveld vrijwel identiek aan dat van Dealer’s Choice, de kopruit tekening gelijk… of juist niet? In de eerste oogopslag wel, maar kijk even beter en we zien dat de dame uit het kaartspel hier gezelschap heeft gekregen van de boer. De volgende

maand bracht Williams ook nog een add-a-ball model van deze gewilde flipperkast uit met de naam Lucky Ace. Maar dat is vooruitlopen op de zaken, november 1974 bracht ons namelijk nog een één-speler flipperkast: Chicago Coin was er weer, nu met een vrolijk apparaat dat de kort maar duidelijke naam Gin droeg. Een kopruit met een zomers tafereel en een spelletje met meer features dan we van deze kleine fabrikant zijn gewend. Maar ook hier speelt weer het bekende Chicago Coin probleem: een kleine oplage gecombineerd met een maar matige kwaliteit maakt deze machines na zo’n ruime kwart eeuw erg zeldzaam.

“Het lukte Chicago Coin maar niet een flipperkast te bedenken die kon concurreren met Bally of Williams”

December bracht de al eerdergenoemde Lucky Ace, die behalve bij Williams ook door Segasa in Spanje werd geassembleerd. Gottlieb had nog een vier-speler in petto: Far Out. We weten allemaal dat Gottlieb niet de meest vooruitstrevende fabrikant is, maar deze nog geheel in ’flower

Gottlieb’s Strato Flite

Gottlieb’s Far Out

power’-stijl getekende machine kwam toch wel een ruime tijd nadat dit modeverschijnsel voorbij was. Ach wat geeft het, voor de liefhebbers van drop-targets biedt deze machine een prachtig spel. Twee banken van ieder vijf drop-targets die ieder 50, 500 of zelfs 5000 punten waard kunnen zijn. Worden alle targets weggeschoten en is de bonus tot de top opgevoerd dan worden de twee uitloopbanen verlicht voor special. Verder is Far Out uitgerust met een terugschieter (kicker) in de linkse uitloopbaan en een hekje (free-ball gate) in de rechtse uitloopbaan. Vreemd genoeg bleef de verkoop van deze machine wat achter. Wellicht waren de voorgaande toppers zoals Hot Shot en Big Indian nog niet aan vervanging toe. Het bleef bij 4820 stuks Far Out.

Niet alleen Gottlieb, ook Bally bracht op de valreep van de jaarwisseling nog een vier-speler uit, een van de toppers uit de jaren ’70 zelfs. Boomerang was een echte ‘moneymaker’. De speelveld-plattegrond lijkt wel geïnspireerd door Gottlieb’s Jungle, maar is feitelijk voortgebouwd op dat van Champ. Twee captive balls, opgesloten in twee gebogen banen laten de bonus oplopen, sneller naarmate meer van de vier targets A-B-C-D zijn geraakt. Zijn alle vier targets geraakt dan wordt de bonus ook nog eens verdubbeld. Bereikt de bonus de hoogste waarde (15000)

dan wordt ‘special’ verlicht aan de uiteinden van de captive ball-banen. Het uiterlijk van deze machine is bijzonder te noemen. In plaats van de gebruikelijke pin-ups schetste tekenaar Dick White een stukje Australië, compleet met kangoeroes en aboriginals waarvan één op de voorgrond de speler wel behoorlijk woest aankijkt. Op de researchafdeling van Bally werd inmiddels in samenwerking met Motorola geëxperimenteerd met de microprocessor als besturingselement voor flipperautomaten. Eén prototype Boomerang werd volledig elektronisch gebouwd. Deze machine, die nooit de fabriek verliet, is slechts voor testdoeleinden gebruikt. Toch kan deze worden bestempeld als de eerste elektronische flipperkast ooit.

“Playmatic was in 1974 goed voor drie flipperkasten”

De Spaanse flipperfabrikanten begonnen inmiddels steeds meer hun horizon te verleggen: export. Na het voorzichtig betreden van de Europese markt door Playmatic volgde nu Recel, wiens producten met nagebouwde Gottlieb techniek in elkaar werden gezet. Playmatic was in 1974 goed voor twee vier-spelers en een tweespeler, respectievelijk Harem, Tam Tam en Gunner. Recel lanceerde Bang Bank en The Fiery 30’s (beide vier-spelers).

Resteert nog een mysterieuze tweespeler: in allerlei flipper-documentatie duikt de naam op van Williams’ twee-speler Tramway. Bouwjaar 1974, maand en aantal onbekend. Soms werd wel getwijfeld aan het bestaan van dit model. Hoewel uiterst zeldzaam, bestaat hij dus echt. Waarschijnlijk is deze machine slechts in een zeer kleine reeks prototypes gebouwd en nooit echt in de handel gebracht. Nu dus een zeer te begeren collectors item!

Er gebeurde nog iets in flipperland. In Amsterdam organiseerde het literaire Amsterdamse café ‘De Engelbewaarder’dat jaar de plaatselijke flipperkampioenschappen (met als hoofdprijs een echte Bally Aces High flipperkast). Het was daar dat ik kennis maakte met de auteurs van het boekje ‘Same Player Shoots Again’, Hans Heijnen en David van Oosten. Zij waren juist bezig een eigen café te bouwen en wilden daar graag een bijzondere flipperkast in. Zo werd het idee geboren er zelf een voor hen te bouwen. Het café zou ‘De Palm’ gaan heten, en zo werden de eerste schetsen op papier gezet van wat de ‘Palm flipper’ zou worden. Ik had al eerder een flipper gerebuild, maar nu kreeg ik dus de kans om van begin tot eind een flipperkast te ontwerpen en te bouwen. Dat werd de Palm, geheel naar de wensen van de opdrachtgevers en gereed in 1976.

Bally’s Boomerang

Playmatic’s Harlem

In de media

FANI WILLIS

Bepaalt op 5 november 2024 deze bijzondere pinball-kast mede wie de nieuwe president in de VS wordt?

Jan. 6 pinball game fe atured at CPAC exhibit

BY MIRANDA NAZZARO - 02/22/24 1:41 PM ET

The Conservative Political Action Conference (CPAC) exhibition hall for the 2024 event includes a variety of merchandise, trinkets and even a twist on the traditional pinball game

The virtual pinball game, created by entrepreneur Jonathan Linowes, features photos from the Jan 6, 2021, Capitol riots, former President Trump’s “Stop the Steal” rally earlier in the day, along with graphics of the U S Capitol and media networks MSNBC, Fox News and CNN.

The game can be played over several modes, including “Stop the Steal,” “Fake News,” “Peaceful Protest,” “It’s a Setup,” “Babbitt Murder” a reference to the Jan 6 rioter who was shot and killed by police after trying to climb barriers at the Capitol “Have Faith” and “Political Prisoners ” As you play each mode, videos from the insurrection play on a screen above

Linowes told The Hill he hopes the game can “reach an audience” of those who are not ordinarily political

“I’m in the tech world, and it’s very sort of left leaning; I would go to tech events and hear people say things, and I would basically have to self censor myself,” Linowes said Thursday “But after the 2020 election, I decided that I didn’t want to really keep quiet anymore, and I make games, so I decided to make this ‘J6’ that explains a lot of the truth of what happened in J6 ”

He claimed he also posted the free software for the game on websites for enthusiasts, but was later banned because platforms said they did not “want any terrorists” on their website

Other items nodding to conservative messaging were offered in the exhibit hall as well, including “Woke Tears Water” bottles, bedazzled guns and candy with the label, “Make America Great Again ”

TLAIB

A pinball machine themed around the Jan 6, 2021, attack on the C apitol is featured at CPAC 2024 at National Harbor in Oxon Hill, Md (Miranda Nazzaro)

Digitaal flipperen?

Demonstratie van de beste digitale flipperkasten van Nederland

Op vrijdag 30 augustus, tijdens Funhouse Friday, komt Wouter de Hoogd met zijn team naar Veenendaal met enkele van zijn nieuwste digitale flipperkasten.

Ik heb de indruk dat het Wouter en zijn team gelukt is om een optimale digitale flipperkast in verschillende maten in Nederland te bouwen. En dit ook nog voor een acceptabele prijs en met doeltreffende ondersteuning via internet.

Maar oordeel zelf eind augustus in het NFV Funhouse of zo’n digitale flipperkast van Nederlandse productie ook een mooie aanvulling is voor jouw Pinball hobby.

DUTCH DIGITAL PINBALL CHAMPIONSHIP 2.0

Begin november organiseren we in Veldhoven tijdens DPO-25 de tweede editie van het digitale Pinball kampioenschap (DDPC 2.0).

Op zaterdag 2 november mag iedereen vanaf 14 jaar meedoen. Maar op zondag 3 november is deelname beperkt tot 50-plussers die niet aan de grote wedstrijd meedoen. Dan zijn er enkele bijzondere prijzen te winnen. Meer daarover in de Spinner na de zomer.

LET OP: Ik zoek nog enkele NFV-leden die op zaterdag 2 en/ of zondag 3 november mee willen helpen met het digitale flipperkampioenschap, zoals de scores noteren en zorgen voor een sportieve competitie.

VAN DPO-1 naar DPO-25 en van DDPC 1.0 naar DDPC 3.0 en verder? In 1995 heb ik het eerste DPO (Dutch Pinball Open) bedacht en georganiseerd. Dit vond plaats in het van der Valk Hotel in Assen. Soms heb ik er nog wel eens nachtmerries van.

Guus

De collectie digitale pinball machines van Wouter de Hoogd

Toch wel bijzonder dat we als NFV in november DPO-editie 25 gaan meemaken.

Opvolger gezocht voor het DDPC!

Met dan 75 jaar op mijn ”jaarteller” wil ik na november het “DDPC”- organisatiestokje graag overdragen aan een enthousiast NFV-lid met voldoende interesse, power en doorzettingsvermogen. Ik heb nog enkele bezoekjes elders op aarde op mijn “bucket-list” staan die na 3 november 2024 beslist en met spoed voorrang krijgen.

Ik ben daarom op zoek naar een NFV-lid die het lef en de moed heeft om in 2025 en daarna het digitale flipper kampioenschap te organiseren en vorm te geven.

Mag uiteraard ook een duo zijn. Je kunt, indien gewenst, in november al “stage” lopen.

No Balls, but still Fun and Glory!

Guus Arens

Oud-voorzitter NFV

Info/contact: guusarens@gmail.com

De grootste modellen in actie

Digitaal Flipperen

Nooit uitgespeeld raken

Meer weten?

Er bestaan (bijna) geen mensen die flipperen niet leuk vinden!! Echte kasten zijn ontzettend leuk, maar kostbaar en zeer groot. Ook is het zo dat als je er maar één hebt staan, deze kast toch op den duur gaat vervelen, los van al het kostbare onderhoud. Het alternatief is dat men sinds een aantal jaar digitale flipperkasten is gaan ontwikkelen. Deze ontwikkeling kende een grote positieve vooruitgang sinds de komst van Visual Pinball.

Force feedback Online updater Nederlandse support

Custom Artwork

Demo spelen? Maak een afspraak!

Kerkweg 50, 2461GD Ter Aar

Van het techniekteam

Tweede kwartaal 2024

Zoals altijd kunnen we waarschijnlijk wel de hele Spinner volschrijven over wat er binnen het techniekteam gebeurt. Veel hiervan valt over te brengen, maar een deel ook niet. Dat gaat gewoon lastig omdat het veel zaken zijn die ad hoc gebeuren. Daarom hierbij (net als in voorgaande artikelen) de oproep: kom gerust een keer tijdens een klusdag langs in Veenendaal. Er zijn altijd meer dan voldoende storingen om opgelost te worden, je kan met iemand meelopen om wat te leren of natuurlijk zelf aan de slag gaan.

Ook blijft de vraag groot om kasten een keer goed schoon te maken. In de meeste gevallen verbetert dat het spel enorm én het is één van de klussen waar je ook direct het meeste resultaat van ziet. Los daarvan hebben we weer een aantal leuke dingen te vermelden die we graag willen delen.

Klusdagen

Tussen het vorige en dit artikel is er maar 1 klusdag geweest, die was op 6 april. Ook tijdens deze dag is er weer een hoop werk verzet: 40 kleine storingen opgelost! Zoals gewoonlijk in de categorie ‘flipper doet het niet’ kwamen er weer wat draadjes voorbij die zichzelf van flipperspoelen hadden losgewerkt.

Eén van de al langer openstaande storingen was die in de Cirqus Voltaire. Op het mini speelveld bleef de bal soms wel eens achter de magneet hangen. Beter gezegd: de magneet is zo afgesleten, dat deze een kuiltje vormt. Een tijdje terug hadden we al een nieuw minispeel-

Tekst en foto’s: Bob van Leeuwen en Wijnand Klaver

Minispeelveld van Cirqus Voltaire

veld gekocht en recent ook een magneetcore: nadat deze geplaatst zijn speelt deze kast nu ook weer goed.

Na de zomerstop gaan de klusdagen ook weer gewoon van start (zie de agenda op de NFV-website).

NVRAMs

In een aantal van de verenigingskasten komen we soms nog steeds batterijen tegen. Gelukkig komt dat nu steeds minder vaak voor.

Wanneer ze nog wel aanwezig zijn, zijn er twee goede oplossingen. Eén van de twee is het plaatsen van een NVRAM (non volatile random acces memory). Die behoudt zijn geheugen zodra de stroom van de kast afgaat.

Bij de Williams System 9 (o.a. Space Shuttle, Comet) en Williams System 11/11A (o.a. High Speed, Pinbot, Fire) kasten past hier helaas niet direct een FM1608 NVRAM op. Hier moet een klein converter-printje tussen, om van een 24-pins socket naar een 28-pins socket te gaan. We hadden van beide een voorraadje maar helaas waren die op. Een tijdje terug hadden we als test dezelfde NVRAM chips op SMD (Surface-Mount Device) formaat besteld, mét een omvormer printje. Deze combinatie is namelijk een veelvoud goedkoper dan de DIP (Dual In-line Package) variant.

Ook techniek: de handdroger op de WC

Dit werkte naar volle tevredenheid! Nu hebben we ook zo’n printje met wat jumpers aangepast, zodat dit ook werkt in de hiervoor genoemde generatie kasten.

Ook techniek: handdroger WC’s Tijdens één van de eerste evenementen van dit jaar is de trouwe handdroger in de WC er mee opgehouden. Aan de binnenkant leek hij ook wel op een flipperkast: connectors waren redelijk krokant geworden. Dit zorgde weer voor slecht contact en uiteindelijk hield de machine er in zijn geheel mee op. De oude handdroger had vanwege zijn hoge stroomverbruik een eigen groep. Maar de droger kon niet echt gemakkelijk uitgezet worden (alleen door de groep uit te zetten). Dit was uiteindelijk iets wat we ook wilden aanpassen. Hij kon immers ‘spontaan’ aangaan, ook als er niemand was..

De vervangende Dyson handdroger hangt inmiddels in het clubhuis, en wordt nu al een aantal evenementen naar volle tevredenheid gebruikt. Door middel van een relais wordt nu ook de stroom er afgehaald zodra de verlichting in de toilet ruimte uit gaat. Zo hoeven we ons geen zorgen meer te maken dat hij mogelijk spontaan aangaat.

Onderhoudssysteem

We hebben voor het melden van storingen al geruime tijd ons eigen onderhoudssysteem. Misschien

heb je tijdens een evenement wel eens een storing gemeld? Dit kan via je mobiel of de pc bij de bar (zo ja dan dank je wel!). Het melden van storingen is erg nuttig, omdat we zelf ook niet altijd op alle kasten spelen. Daarmee vallen dus niet alle problemen even goed op. Maar wat doen we nu met die gemelde storingen? Die komen bij ons op een centrale lijst terecht. Daar kijken we of de storing al bekend of nieuw is. Ook belangrijk: is er duidelijk wat er precies aan de hand is? Probeer s.v.p. dan ook bij het melden van storingen iets specifieker te zijn dan ‘bal vast’ of ‘doet raar’, want daar kunnen we niet altijd meteen iets mee.

Op het moment dat de storing in het systeem is gezet, proberen we die al tijdens een evenement te bekijken. Vandaar dat je ons af en toe met een kast richting de techniekruimte ziet vertrekken. Kleine dingen proberen we meteen te fixen, maar als het wat meer tijd kost gaat de kast naar het magazijn. Dan pakken we die bij de eerstvolgende klusdag op. En dan hebben we ook weer een goede reden om een andere werkende kast uit het magazijn terug te plaatsen. Dus blijf vooral storingen melden, daar wordt onze collectie alleen maar beter van. Wanneer je dit met je mobiel wil doen, kan dit via https://collectie. nfvpinball.nl (tijdens openstelling van het clubhuis). Je kunt dan ook eventueel nog een foto aan je melding toevoegen.

Dutch Pinball Open 2024

De 25e editie!

Na de zeer geslaagde happening van vorig jaar was de keuze voor de locatie snel gemaakt: voor het 25e DPO gaan we weer naar het Koningshof in Veldhoven. Deze jubileumeditie pakken we groots uit: een extra avond, extra ruimte en extra activiteiten. We hopen opnieuw veel leden te mogen begroeten op het grootste flipperevenement van het jaar: het Dutch Pinball Open!

Het programma

Traditioneel is het DPO een weekendevenement. Ook dit keer is er veel te beleven op zaterdag en zondag, maar bij deze editie beginnen we al op vrijdagavond met een aantal activiteiten.

Vrijdag 1 november

Op vrijdag is er nog geen gelegenheid tot vrijspelen en start om 18.00 uur een teamwedstrijd. Er is ruimte voor 16 teams die het tegen elkaar opnemen voor het felbegeerde flipperbeeldje. Ook kan de eerste groep spelers zich al kwalificeren voor de finale van het hoofdtoernooi op zondag. Voor het DPO-team staat de dag in het teken van de opbouw van de stands van de vendors, het ophalen en afleveren van de ongeveer 250 flipperkasten en het aanleggen van de stroomvoorzieningen.

Het is een goed idee om al op vrijdag naar Veldhoven te reizen en een hotelkamer in het NH Hotel te reserveren zodat je op zaterdag lekker uitgerust aan het evenement kunt deelnemen.

Zaterdag 2 november

Vanaf 10.00 uur zijn de deuren geopend. Bij de diverse vendors kun je terecht voor het aankopen van onderdelen, modificaties, speelvelden en andere flippergerelateerde zaken. Er zullen ook veel flipper-

kasten opgesteld staan: klassiek, populair en nieuw, heel veel om uit te kiezen. Het is beslist de moeite waard om een rondje door de hele zaal te maken!

Voor de liefhebbers van toernooien is er de hoofdwedstrijd. Het evenement heet natuurlijk niet voor niets het Dutch Pinball Open! De kwalificatie van dit toernooi zal in groepen worden gespeeld. Geen wedstrijd om de hoogste score, maar elf partijen head-to-head! Er zijn drie kwalificatiegroepen verdeeld over de dag. Gedurende de dag wordt de Classic Match gespeeld, en voor wie dat leuk vindt zijn er ook diverse side games om aan deel te nemen. Meer details lees je op de DPO-website!

In de middag en de avond staan diverse seminars op de agenda. Het exacte programma is op dit moment nog niet bekend, maar wat we al wel kunnen vertellen is dat het team van Dutch Pinball komt vertellen over de ontwikkeling van hun nieuwste kast: Alice Adventures in Wonderland!

Zondag 3 november

De deuren openen om 10.00 uur. De zondag is de dag van de finale van het DPO. De beste spelers van de kwalificatie (minimaal 64) spelen om de titel en het felbegeerde gouden flipperbeeldje. Voor de spelers die de kwalificatie op zaterdag niet hebben

overleefd of gewoon liever alleen op zondag spelen, is er een extra toernooi. De jeugd heeft op zondag traditioneel een eigen toernooi. Om 11.00 uur begint de kwalificatie waarin de kids in twee of drie leeftijdsgroepen worden ingedeeld. Na de finale van het main tournament zullen om 18.00 uur de deuren van de locatie sluiten!

Inschrijven? Dat kan!

De leden die er vorig jaar bij waren, weten het al: de locatie nodigt uit voor een ‘weekendje weg’. Immers, de locatie Koningshof biedt niet alleen mooie ruimtes om een evenement te organiseren en volop parkeerruimte voor de bezoekers, maar er is ook een hotel. ’s Avonds kun je flipperen tot het licht uitgaat, vervolgens lekker slapen en de volgende dag ontbijten om daarna weer met je hobby bezig te zijn.

Als zo’n weekendje weg je wel leukt lijkt, wacht dan niet met het reserveren van je hotelkamer en het bestellen van kaartjes voor het evenement. Als je ook wilt deelnemen aan de toernooien is het extra belangrijk om op tijd in te schrijven. Vorig jaar was de hoofdwedstrijd ruim voor de start van het evenement al volgeboekt.

Inschrijven kan eenvoudig door de QR-code te scannen.

De gameroom van...

Louis Menno Kan (deel 1)

Een gameroom met meer dan 10 flipperkasten in het centrum van Amsterdam? Die wilde ik graag eens zien. ‘Misschien moet je nog even wachten’ reageerde Louis Menno toen ik hem via zijn zoon Lefman benaderde. De aanleiding: hij was nog bezig de schade te herstellen nadat een gesprongen waterleiding had gezorgd voor veel water in zijn souterrain.

Vocht bij de flipperkasten, de nachtmerrie voor iedere kasteneigenaar. De belangrijke delen van de kasten werden dankzij de hoge poten niet direct aangetast, maar de langdurige hoge luchtvochtigheid was niet bevorderlijk voor de conditie van de elektronica en metalen onderdelen. Nadat ik hem had uitgelegd dat een gameroom ‘in wederopbouw’ ook een mooi verhaal kan opleveren, pakten we toch de agenda’s erbij. ‘Hoeveel tijd heb ik nog tot de deadline van de Spinner?’ was zijn volgende vraag. In de week voor onze afspraak werd er vervolgens nog flink geklust en gepoetst. De avond bij Louis Menno en Lefman leverde een hoop stof tot schrijven op. Daarom een verhaal in twee delen: voor en na de wederopbouw.

‘Bel maar even als je er bent’ had Louis Menno aangegeven ‘want er is geen bel’. In reactie op mijn belletje zwaait de grote voordeur open. Het is een mooi groot pand met marmer op de vloer. De gang is breed, maar de trap naar het souterrain is steil en smal. Ter voorbereiding op mijn bezoek heeft Louis Menno me

digitaal al een flink aantal foto’s gestuurd. Het platte vlak van de foto’s krijgt nu reliëf.

Louis Menno beantwoordt mijn nog niet gestelde vraag: ‘Tegenwoordig haal ik de kop er af en ook het speelveld eruit, maar het blijft een rotklus’. Zoon Lefman vertelt over de ontruiming na de wateroverlast en dat zijn rug nog pijn doet bij de gedachte. De collectie van Louis Menno bestaat uit meer dan 25 kasten, terwijl er maar plek is voor de helft van dat aantal. De oplossing voor het ruimteprobleem was om onder elke kast nog een tweede kabinet te leggen. Heel efficiënt, maar toen het water kwam moesten die kasten dus naar een droge plek. Louis Menno: ‘Ze staan nu bij mijn vriend Robert Essed. Echt heel fijn dat ik bij hem terecht kon!’

Terwijl Louis Menno thee zet, heb ik tijd om eens goed rond te kijken. ‘Dit is het klusdeel’ had hij gezegd, maar ook zonder die toelichting had ik dat wel begrepen. De ruimte hangt vol met gereedschap, elektriciteit kabels en er is een werkbank met veel elektronica. Het is duidelijk

dat Louis Menno meer hobby’s heeft. Overal waar je kijkt, staan, liggen en hangen klokken. Ook een liefhebber van HiFi-installaties kan hier zijn hart ophalen. Platenspelers, versterkers, boxen en zelfs nog apparatuur om cassettebandjes mee af te spelen. (‘Echt, die blijven langer goed dan CD’s!’). De mens is van oudsher een verzamelaar en Louis Menno is daarin fanatieker dan de gemiddelde mens.

Na een korte uitleg over hoe de NS ervoor zorgt dat alle klokken op een station exact dezelfde tijd aangeven (‘er is een ‘master’, die gesynchroniseerd is met de atoomklok, de andere klokken zijn ‘slaves’, dat zijn niet meer dan stappenmotors met wijzers’) wordt het tijd om eens wat dieper in de liefde voor de flipperkast te duiken.

Sinds wanneer ben je flipperliefhebber?

Louis Menno: ‘Dat is al vanaf toen ik heel jong was, sinds 1973. Toen stond ik voor het eerst achter een flipperkast en ging er een parallel universum voor me open. Eentje

waar ik niet meer uit wilde. Pure magie. Betoverend, super spectaculair maar ook onvoorspelbaar en eng. De “knal” van de knocker die enorm binnen dendert als je drie jaar bent. Zeker de eerste keer was overweldigend omdat je niet wist dat dat

was ook een betoverende kast zeg! De speelvelden, de muziek. In die tijd had je ook Pong en Pac Man en zo, ook leuk, maar flipperen spande de kroon. Waar ik ook kwam in mijn jeugd, zodra er een flipperkast stond ging er een kwartje of een

bestond. Je moet je ook nog eens voorstellen dat de flipperkast waar ik toen op speelde hagelnieuw en schoon was zodat alles heel “fonke-

gulden in. Snackbars, later in cafés met vrienden en een borrel en zelfs een keer een Black Knight 2000 in een strandpaviljoen in Zeeland die

Louis Menno: “In die tijd had je ook Pong en Pac Man en zo, ook leuk, maar flipperen spande de kroon”

lend” over kwam. Kortom verkocht voor het leven bij de eerste kennismaking!’

Prachtig dat er een foto is van deze ervaring. Zoon Lefman ziet sommige foto’s ook voor de eerste keer. Heel mooi is ook de foto waar een flipperkast op het dak van een BMW sedan is vastgebonden. Die foto’s verdienen stuk voor stuk een plek in het familiealbum. En in de Spinner natuurlijk.

Hoe ben je ermee in aanraking gekomen?

Louis Menno: ‘De flipperkast waar ik over praatte stond in een hotel in Spanje waar ik als klein jongetje met mijn ouders logeerde. Later stonden er ook twee in een hotel in Boekelo, vlakbij Enschede waar ik woonde, waaronder een hagelnieuwe Haunted House van Gottlieb. Dat

ik met mijn vader speelde en voor het eerst zag. Ook een betoverende machine die ik een jaar of twee geleden heb aangeschaft in niet

werkende staat. Weer een project dat over 300 jaar een keertje aan de beurt komt.. Ook had je in de jaren 90 emulators op de PC van flipperkasten. Ik heb er hele nachten op gespeeld terwijl ik voor mijn tentamens studeren moest’.

Wat was jouw eerste eigen kast?

Louis Menno: ‘Mijn eerste kast was een High Speed van Williams. We praten over 1993 ofzo en ik was lid van een beleggingsclub.

Een medelid woonde op de Leliegracht in Amsterdam en had een kapotte Super Orbit van Gottlieb staan.

Mijn missie…. die gaat het weer doen. Gewapend met niks behalve kennis van elektronica heb ik die kast nog werkend gekregen ook!

De gameroom in oorspronkelijke staat. Onder iedere kast een kast!

Kleuter Louis Menno op z’n kruk achter de Drop-a-Card

Daar zijn toen heel wat uren in gaan zitten omdat Gottliebs uit die tijd intuïtief nogal onlogisch in elkaar zitten… Anyhow, die kast kwam van een connectie in Enschede die hobbyde met flipperkasten. De High Speed had hij dubbel en die mocht ik overnemen. Overigens is hij nog steeds actief, ook voor reparatie in het oosten van het land bekend onder de naam ‘Flipperdokter.nl’. Dat het een High Speed werd was dus toeval. Ik had alles gekocht toen, zo graag wilde ik een eigen kast’.

De Highspeed staat niet meer in de gameroom, maar in de opslag. Zoals zoveel liefhebbers heeft Louis Menno meer kasten dan ruimte. De vraag: wat nu te doen is al meerdere keren gesteld. Lefman is meer praktisch ingesteld dan zijn pa: de collectie is te groot en dan is het een kwestie van analyseren, argumenten voor en

tegen afwegen en keuzes maken Kill, of beter sell, your darlings. Het verstand van Louis Menno zegt dat Lefman gelijk heeft, maar het hart is er nog niet aan toe.

Lefman: “Toen ik een jaar of 15 was kwam er (na veel aandringen) eindelijk weer een flipperkast thuis te staan”

Lefman: ‘De vroegste herinneringen die ik heb aan flipperen zijn eigenlijk allemaal van The Addams Family. Die stond, net als High Speed, vroeger bij ons thuis en daar heb ik van die twee het meest op

gespeeld. Ik vind het nog steeds één van de leukste kasten. Toen ik een jaar of 15 was kwam er (na veel aandringen) eindelijk weer een flipperkast bij ons thuis te staan. Dat was Swords of Fury. Omdat ik daar onnoemlijk veel op gespeeld heb (ik denk het meest van allemaal) werd dit de eerste flipperkast waarvan ik echt álle regels en strategieën uit mijn hoofd kende’.

Hoeveel kasten heb je door de jaren heen gehad?

Louis Menno: ‘Dat is een lastige vraag om te beantwoorden. Sowieso ben ik beter in kopen dan verkopen. De meeste kasten die ik heb gekocht heb ik nog steeds en dat zijn er momenteel zo’n 25 meen ik. In de afgelopen dertig jaar zijn er denk ik ook ongeveer een kast of 20 vertrokken, ik weet het niet precies meer. Ik denk dat we dus praten over 45 kasten. Bescheiden toch?’

Heb je een kast waar je bijzondere herinneringen aan hebt?

Louis Menno: ‘Moet ik kiezen? Je kunt me beter vragen aan welke kast ik geen bijzondere herinnering heb. Elke kast heeft voor mij betekenis. Het kan zijn de eerste keer dat ik hem in het wild zag en er compleet door betoverd werd (de Drop-a-Card uit 1973, waar alles mee begon). Of Super Orbit, waar ik voor het eerst aan gesleuteld heb en waardoor ik aan High Speed kwam, mijn eerste eigen flipperkast waar ik jaren dagelijks op gespeeld heb. Maar kasten als TAF,

TOM, BK2K, CV, SOF zijn kasten die me ooit in het wild betoverd hebben, ik weet bij elke kast nog waar en wanneer en waarom. En waarvan ik dacht: op een dag….. En zie, ik heb ze allemaal in mijn collectie inmiddels. Als ik dan toch moet kiezen…. Dan denk ik dat het The Addams Family wordt. Die heb ik al heel lang en ik vind het nog steeds een geweldige kast om te spelen.’

Wanneer is een kast leuk voor je?

Veel multiball, snelle flow...? Louis Menno: ‘Omdat ik het flipperen geleerd heb op de High Speed kun je rustig stellen dat ik een flowspeler ben. Multiball is al helemaal super met flow. Je bent dan soms bijna een biljarter. Een jackpot missen (of, zeldzaam, halen) door de klos of juist een bal redden met de klos. Dat laatste geeft echt een kick als het lukt. Ik gooi meestal alle ballen in het rond. Ik weet dat het strategisch beter is om de ballen te parkeren op één flipper tijdens multiball maar dat zorgt voor veel minder adrenaline. Ik houd van super actie, superflow. Ik probeer me ook wat meer techniekeigen te maken voor stop-go flippers want dan zijn veel meer kasten (deels in mijn eigen collectie) leuker om te spelen omdat je dan ook verder in het spel zelf komt.

Ik moet er wel bij zeggen dat sommige moderne kasten een dermate diepe rulesheet hebben, dat ik daar op afhaak. Een TAF is bijvoorbeeld een kast die qua diepgang optimaal is voor me en combineer zoiets met flow en T2 is een topkast.’

Lefman: ‘Voor mij is de ideale kast een kast een kast die flow met stop-go combineert, met veel verschillende schoten, en het liefst ook enige diepgang in de regels. Ik vind snelle flow erg leuk maar ik ben niet een bijzonder goede flow-speler, dus als ik dat kan compenseren met stop-go ben ik tevreden. Momenteel is mijn favoriete kast Jurassic Park. Hij heeft veel unieke

om dezelfde redenen. Het was een hele opgave om daar het eindspel op te halen, het heeft me wel een paar jaar gekost, maar toen het eindelijk lukte gaf dat een fantastisch gevoel’.

Is je huidige gameroom ook de eerste?

Louis Menno: ‘In zekere zin wel. Dit pand is al dertig jaar in mijn bezit en er hebben, nadat ik grondig

Lefman: “Momenteel is mijn favoriete kast Jurassic Park”

schoten die je, als je het een beetje goed timed, achter elkaar door kan schieten, maar hij vereist ook veel controle en erg precies mikken. Verder vind ik de regels en het verloop van het spel erg leuk. Mijn absolute favoriet is LOTR, eigenlijk

verbouwd had, altijd flipperkasten in het souterrain gestaan. Ik woon hier niet maar elders in de stad en ook in mijn oude woning stonden in de achterkamer van een ensuite woonkamer twee flipperkasten.

Boven: Waterschade

Onder: De vochtdoorslag door de vloer.

In zekere zin was dat dus ook een gameroom hoewel dus niet exclusief een gameroom. Zoals je nu kan zien is de achterste kamer van mijn gameroom hier zeker ook niet exclusief een flipper gameroom en dat was het voorste deel zeker ook niet altijd…’

Je hebt vrij recent waterschade gehad in je gameroom. Hoe kwam dat zo? Hoe erg was het?

Louis Menno: ‘Begin 2023 merkte ik dat er langzaam water in mijn souterrain begon te sijpelen. En ja, het had toen best lang en veel geregend maar toch snapte ik het niet. Want ik heb dit pand zelf compleet verbouwd en ook het lekke souterrain aardig waterdicht gekregen. Dus toen er natte plekken kwamen gingen er meteen alarmbellen rinkelen. Lang verhaal kort, er bleek een gietijzeren (!) hoofdwaterleiding

in de straat gesprongen te zijn. Ik heb heel veel mensen en instanties benaderd, maar het duurde vijf lange maanden tot dit onderkend en gevonden werd. Er waren intussen ook bij al mijn buren souterrains ondergelopen. De straat heeft lokaal twee maanden in de bronbemaling

souterrains liggen één tot anderhalve meter onder straatniveau. Het bleef ook niet bij waterschade want door al dat vocht ging ook de hoofleiding van de elektra naar zijn grootje’. Lefman: ‘Ja, dat was echt scary. Ik stond te flipperen toen opeens alle lampen begonnen te flikkeren. Goed

Lefman: “Ja, dat was echt scary. Ik stond te flipperen toen opeens alle lampen begonnen te flikkeren”

gestaan, maar je kunt je voorstellen dat er heel veel schade is ontstaan. Ik heb vanaf de dag dat ik het ontdekte zelf pompen geplaatst om de schade te beperken door te voorkomen dat het souterrain volledig blank kwam te staan. Ik ben een allrounder als het op klussen aankomt en dus heb ik alle herstelwerk zelf kunnen doen. Sommige buren hadden een compleet zwembad in hun kelders, want de

dat we er toen waren, nu konden we alle spullen snel uitzetten en van de stroom afhalen’. Met de foto’s erbij krijg ik het beeld aardig op mijn netvlies. Die voortdurende zorg over je eigendommen, die continue dreiging van meer water en vocht. ’s Avonds naar huis gaan en dan de volgende dag toch wat angstig de trap weer aflopen naar je souterrain om te zien wat er tijdens je afwezigheid gebeurd is. En dan blij zijn

Links: De vochtdoorslag door de vloer.

Rechts: Liander op bezoek

als het niet erger is geworden en moeten accepteren dat je afhankelijk bent en het probleem zelf niet kunt oplossen. Louis Menno: ‘Ik heb de schade bij mij het meest kunnen beperken door gewapend met emmers cebarpoeder, een slijptol, zakken beton en heel veel airco-condenswater afvoerpompjes te werken en zo water te “sturen” en op lage punten af te kunnen voeren maar

Onder:

geloof me, ik lag er maanden wakker van. Ook moest er gigantisch veel geëvacueerd worden en/of weggegooid. Acht flipperkasten hebben een tijdelijk onderkomen gevonden bij mede clublid Robert Essed, die ook nog eens zo aardig was om ze te op te komen halen en ze schoon te maken. Samen hebben we de kasten weer helemaal opgeknapt, playfield protectors geplaatst, the works. Een deel van de kasten staat nog bij hem en ik vrees dat ik toch afscheid moet nemen van enkele kasten’.

Lefman: ‘Je merkte pas toen de kasten bij Robert stonden dat er ook indirecte schade was, bijvoorbeeld doordat metalen onderdelen echt aan het roesten waren. De hoge luchtvochtigheid over een langere periode had voor allerlei ellende gezorgd’.

Louis Menno: ‘Financieel heb ik me niet zo druk gemaakt toen. Natuurlijk zijn de flipperkasten alleen al het nodige waard en was er ook behoorlijke schade aan het pand. Dat laatste is gedeeltelijk verzekeringstechnisch wel in orde gekomen, maar het was

wel vreemd dat ik zoveel moeite moest doen om een vergoeding te krijgen, juist omdat ik geprobeerd had de schade te beperken. Bij de buren stond er een halve meter in het souterrain, dat was eenvoudig vast te stellen. Alles wat daar stond was stuk en onherstelbaar beschadigd. Ik had juist door actief met pompen te werken de schade beperkt en mijn spullen daardoor kunnen redden en ze tijdig afgevoerd. Maar

probeer de verzekeringsman maar eens uit te leggen dat dat heel veel uren heeft gekost en dat ik die uren niet heb kunnen werken. Gemiste inkomsten dus. En daarnaast nog eens extra kosten omdat het vocht wel gezorgd had voor problemen met de elektronica’.

Louis Menno heeft dit hoofdstuk voor zichzelf afgesloten, maar het is volstrekt duidelijk dat het een vervelende en moeilijke periode is geweest. Door de hoge grondwaterstand vanwege de extreme hoeveelheid regen blijft alertheid wel geboden. De wederopbouw is aardig gevorderd de voorbije maanden.

Louis Menno: ‘De gameroom is nu weer aardig toonbaar maar nog lang niet af helaas. Met een druk en vol leven en ook andere hobby’s en verplichtingen is dit iets van de lange adem. Het belangrijkste is dat er weer geflipperd kan worden!’. Tijd om die vernieuwde gameroom te gaan bekijken… Wordt vervolgd in Spinner 3!

Boven: De elektronicahoek

De gameroom als opslag

In het volgende nummer: Bijzondere kennismakingen

Bedankdag vrijwilligers en sponsoren

Bedankt toppers!

Op zaterdag 13 april vond de jaarlijkse NFV Bedankdag plaats, dit keer vroeg in het jaar. Vrijwilligers, Club van 100-leden en andere sponsoren werden door het bestuur getrakteerd op een gezellige dag flipperen met een hapje en een drankje, met ter afsluiting een smakelijke maaltijd. Als vereniging ben je blij met zoveel hulp en vrijwilligers. Het bestuur is dan ook trots op de grote groep enthousiaste vrijwilligers die met hun inzet heel veel binnen onze club mogelijk maken.

Verenigingen kunnen alleen bestaan dankzij de inzet van vele vrijwilligers. Dat geldt ook voor onze club. Met geld alleen draait er geen clubhuis, vinden er geen evenementen plaats, blijven de kasten niet spelen en valt er geen Spinner op de mat. De website en ledenadministratie hebben ook kennis en aandacht nodig. Dit alles wordt mogelijk gemaakt door het team van vrijwilligers dat onze vereniging rijk is. Trouwe leden investeren veel (en soms héél veel) tijd om het voor anderen mogelijk te maken om te kunnen genieten van het verzamelde flippererfgoed. Gelukkig krijgen we steeds nieuwe vrijwilligers die enthousiast hun steentje bijdragen en zich thuis voelen bij de NFV.

Maar zoals bij veel andere verenigingen blijft het een uitdaging om voldoende mensen te vinden voor alle vacatures. Er wordt regelmatig onder de leden gepolst of het mogelijk is om incidenteel of structureel te komen helpen. Met name het Funhouse-cateringteam kan altijd extra hulp van leden gebruiken.

Sponsoren en Club van 100-leden De Club van 100 is ontstaan op initiatief van Gerard van de Sanden in 2008 en is inmiddels niet meer weg te denken als extra financiële support. De club kent o.a. sponsoren die (leden van) de club korting bieden op inkoop van materialen, helpen in het clubhuis of giften doen. Maar structurele financiële hulp wordt vooral geboden door de groeiende Club van 100, die jaarlijks iets extra doet.

De donatie van 100 euro (maar meer mag ook!) levert de vereniging extra armslag om te investeren in nieuwe onderdelen, verbeteringen aan het clubhuis en uiteraard uitbreiding van de collectie. Leden van de Club van 100 krijgen gratis toegang tot iedere Funhouse Friday, hun logo op de Wall of Fame bij de entree, in de Spinner en op de website, en een uitnodiging voor de jaarlijkse bedankdag. Het aantal leden van de Club van 100 groeit

Een groot deel van de aanwezige mensen

Jos van Rixel

nog ieder jaar. Wil je ook iets extra’s doen? Geef je dan op bij Marianne Winkel via Cv100@nfvpinball.nl.

Dagprogramma

Vanaf 12:00 uur druppelden de bezoekers binnen in het NFV Funhouse. Iedereen werd hartelijk ontvangen door het bestuur en voorzien van koffie of thee en wat lekkers. Rond 13:00 uur hield voorzitter Bas Vis namens het bestuur zijn welkomstspeech, waarbij hij even stil bleef staan bij een aantal leuke feiten rond de historie van de NFV. Zo toonde Bas een reeks omslagen van onze Spinner, waarmee maar weer eens duidelijk werd welke evolutie dit mooie verenigingsblad heeft doorgemaakt, mede dankzij een ploeg vrijwilligers die ook even in het zonnetje werd gezet.

Ook de oprichting van de Club van 100 in 2008 kwam ter sprake. Het idee van Gerard van de Sanden resulteerde in de eerste bedankdag in 2009. Het aantal leden van de Club van 100 schommelt al jaren rond de vijftig, maar wisselt toch geregeld. Flippervrienden komen en gaan, maar acht leden zijn al Club van 100-lid vanaf de oprichting in 2008! Bas meldde trots dat het totaal aantal leden van onze vereniging in de afgelopen vijf jaar is gestegen van ongeveer 1.250 naar 1.650 leden.

Toen was het de beurt aan de andere vrijwilligersteams om even voor het voetlicht te treden. Zo zijn er het

Er werd natuurlijk ook geflipperd op deze dag!

Links: Bas bedankt iedereen, rechts: scorebord voor het toernooi

PR-team met Jim Jansen en Winfred de Ruijter, webmaster Koen Martens en het DPO organisatieteam bestaande uit Marcel van Kessel, Ralf de Kleine, Victor Stulemeijer, Rahiel Karamali, Matthijs van Loo, Bob van Leeuwen en Bas Vis. De toernooien die in het clubhuis plaatsvinden worden georganiseerd door Bart Volman, met hulp van Fabio Villanueva en Jan Hop. Nils de Kleine doet de ledenadministratie en Marianne Winkel regelt alles rond de Club van 100.

Het techniekteam is ondertussen flink uitgebreid. Momenteel bestaat dit team onder andere uit Wijnand Klaver, Wouter van der Post, Bob van Leeuwen, Hans Kamp, Barry Hoeben, Arco van Geest, Michel Lanters, Martijn Verrijdt, Frank Bakker, Anass Massoui, Jos Boss, Joost van Rooijen, Dorothy Geurts, Joost van Pelt, Micha van der Kils, Arjen Corporaal, Richard Baan, Arie Pijl en Bart Volman.

Last, but not least is er aandacht voor het Funhouse-cateringteam, bestaande uit onder andere Jim

van Wel, Michel Lanters, René Dörr, Rob Meijaard, Rahiel Karamali, Richard Weijts, Wilko Wieffering, Julia Vis, Arie Pijl en Bas Vis, met professionele ondersteuning door Bertho Hendriksen van Catering Het Noorden.

Na afloop van het praatje van de voorzitter was het tijd voor een serieus potje flipperen. Er was een wedstrijdschema opgesteld, met minimale wachttijd voor de volgende partij. Men speelde één-tegen-één, waarbij de winnaar +1 punt kreeg en de verliezer -1 punt. Er werd gespeeld op kasten van alle generaties.

De einduitslag is geworden:

1e plaats: René Dörr

2e plaats: Bart Volman

3e plaats: Jos van Rixel

Om half vijf werd de dag afgesloten met een heerlijk buffet voor alle aanwezigen. Om half zes zat deze mooie dag erop. Een geslaagd evenement, waar iedereen met plezier op terug kan kijken!

De winnaars van het toernooi: René, Bart en Jos

Digital Pinball

Slam Tilt (1996) - Amiga 1200

Pinball Dreams. Pinball Fantasies. En Pinball Illusions. Flipperspellen van Digital Illusions, die allemaal voorbij zijn gekomen in de Spinner. Na Pinball Illusions vond de maker het welletjes en is gestopt met het maken van pinballgames. Jammer? Wel als Pinball Illusions de ultieme pinballgame zou zijn geweest, het perfecte laatste deel van een geweldig drieluik.

Diegenen die mijn verhaal over Pinball Illusions hebben gelezen in Spinner 2023-3 weten wel beter. Het was leuk en het spel had aardig wat extra’s aan boord ten opzichte van zijn voorgangers, maar een ultiem derde deel? Nee. De Amiga-versie van de game had maar drie flippersimulaties en was op verschillende fronten net niet helemaal af. Desalniettemin was het wel een teleurstelling om erachter te komen dat Digital Illusions na dit ‘halve werk’ de handdoek in de ring had gegooid en nooit meer van die gave flipperspellen zou uitbrengen.

De één z’n dood... 21st Century Entertainment, de uitgever die alle flipperspellen van Digital Illusions heeft uitgegeven, ging meteen op zoek naar vervangers. In het jaar van Pinball Illusions (1995) kwamen ze al met Pinball Mania. Die komt misschien nog wel eens langs in de Spinner. Als ik niets anders kan vinden. Want de game was middelmatig voor de tijd waarin ‘ie uitkwam. Zou je ‘m naast Pinball Dreams uit 1992 zetten, dan zou ik enthousiast zijn

Amiga 1200

Voor-

geweest. Was het dan klaar met pinball op de Amiga-computer? Je zou het wel zeggen. Maar in 1996 was daar ineens Slam Tilt. De vijfde pinballgame uit de collectie van 21st Century met een titel die voor de verandering eens niet met ‘Pinball’ begon. Gemaakt door een obscure gamestudio die zichzelf Liquid Dezign noemde. Zij hebben uiteindelijk maar één game gemaakt en dat was Slam Tilt. Ze zijn gestopt op hun hoogtepunt. Of was het een dieptepunt? Nou ja, echt slechte spellen zul je in deze rubriek niet tegenkomen, ook al is het wel leuk om een game voor de verandering eens terecht totaal af te kunnen branden. Maar dat ga ik niet doen nu. Want Slam Tilt is best goed. Genoeg gepraat! Laten we naar het spel kijken.

“De makers hebben een verwoede poging gedaan om Pinball Illusions te overtreffen”

Slam Tilt

Dit flipperspel is zoals gezegd in 1996 uitgegeven voor de Amiga 1200 met een Advanced Graphics Architecture (AGA) aan boord. Da’s een synoniem voor vette visuals. Zoals heel veel andere flipperspellen uit de jaren 90 heeft ook deze game vier flipperkastsimulaties. Ze hebben allemaal een ander thema. Mean Machines draait om autoraces in de breedste zin van het woord. Rally, Formule 1, off-road, dragrace, het komt allemaal voorbij. Bij The Pirate ga je de boot in, op zoek naar schatten. Har! Where’s the rum?! Ace of Space, ja, we zijn weer in de toekomst, in de ruimte, om ons te verdedigen tegen vijandige aliens. En bij Night of the Demon krijg je met weerwolven, vampiers en ander gespuis uit de onderwereld te maken. Niet heel erg origineel. We hebben het allemaal al eens voorbij zien komen in de voorgaande flippergames van 21st Century.

Matig artwork

Nou moet ik zeggen dat ik niet wild ben van de grafische aankleding. Tuurlijk, de stijl is consistent te noemen en het ziet er allemaal heel kleurrijk uit. Maar de afbeeldingen?

Alleen Mean Machines is wat mij betreft aardig gelukt. Maar wat doet die krachtpatser op het speelveld van The Pirate? Dat is toch geen piraat? Om maar te zwijgen over die knakker op het speelveld van Ace of Space. In tegenstelling tot andere figuren die her en der opgesteld staan met een enorm laserkanon, moet hij het doen met een lullig driedubbelloops pistooltje. Waar zijn ze precies tegen bewapend? Er is bijna geen alien te zien op dat speelveld. En dan die naakte moerasnimf bij Night of the Demon. Wat? Oh sorry, het is een She-Devil, neem me niet kwalijk. Afijn, leuk detail bij die laatste kast is de doodskist links onderin waaruit een skelethand steekt en een middelvinger opsteekt. Alsof de maker probeert te zeggen: loop niet te zaniken over het artwork, ga gewoon flipperen! Ja, laten we dat doen. Ik zou immers geen games afbranden in deze rubriek.

De speelvelden

Als ik alleen naar de layout van de speelvelden kijk, kan ik wel zeggen dat de makers een verwoede poging hebben gedaan om Pinball Illusions te overtreffen. Dat is gelukt. De hoeveelheid ijzer in de vorm van wireforms is op zijn zachtst gezegd aanzienlijk. In Ace of Space en The Pirate zit zelfs een heuse looping, waar de bal dus zogenaamd ‘over de kop’ gaat. Dat gevoel zou je in ieder geval moeten krijgen, want de speelvelden zijn zo plat als een dubbeltje. Naast wireforms zijn ook ramps ruimschoots vertegenwoordigd. Om al die ramps te kunnen schieten zijn drie van de vier simulaties van een derde flipper voorzien. Alles bij elkaar maken de meeste speelvelden een behoorlijk volle indruk. Dat kan de flow van het spel nog wel eens tegenwerken en ik ben benieuwd of dat in dit spel ook het geval is. De open middenvelden geven de bal in ieder geval genoeg ruimte om te rollen.

Disk 1 van 5

Gameplay

Het afschieten van de bal gaat bij alle simulaties met een druk op de knop, dus geen plunger om de afschietsnelheid bij te stellen. Is ook nergens voor nodig, bij alle skillshots moet je de bal na het afschieten over een specifieke ramp knallen. En dat is het dan. Maar daarna zit je bij alle vier de flipperkastsimulaties van Slam Tilt wel gelijk volop in de actiestand. De bal komt maar weinig direct terug naar de flippers en als je van combo’s houdt dan kun je je hart ophalen bij de varianten met drie flippers. Over actie gesproken, multiball is ook prima vertegenwoordigd. En het duurt niet heel lang voordat je je in het ballenwalhalla waant. Het spel schakelt tijdens multiball, net als bij Pinball Illusions, over op een interlaced mode, waarbij je nagenoeg het hele speelveld kunt zien. Enerzijds fijn, want je kunt alle

ballen blijven volgen, anderzijds lijkt het net alsof je door een ieniemienie Luxaflex aan het kijken bent. Dat komt doordat het spel de horizontale beeldlijnen om en om rendert. Scheelt weer rekenkracht. Maar het speelt niet zo fijn. Sterker nog, ik ben soms blij dat multiball is afgelopen zodat het spel weer terugschakelt naar de modus waarbij het scherm de bal volgt. Bij die modus loop ik bij de missies met één bal wel serieus tegen de beperking op dat ik maar een deel van het scherm kan zien. Want bij elke missie moet je weer andere ramps schieten en de pijltjes die aanduiden welke dat zijn, zijn niet altijd direct zichtbaar.

Magneten en videomodes

Wat verder zeker het vermelden waard is, is dat Slam Tilt magneten simuleert. The Pirate heeft een klein speelveldje met magneetflippers à

la Twilight Zone en je kunt de bal met een magnasave redden van de outlane. Night of the Demon heeft een magneet in het midden van het speelveld. Deze wordt tijdens Witchcraft Mode geactiveerd en slingert de bal een onvoorspelbare richting op. En bij de derde flipper van Mean

Multibal in interlaced modus en video modes

Machines kan de bal door een magneet worden vastgehouden in Kickstart Mode. Leuk. Waar ook veel meer aandacht aan is besteed ten opzichte van zijn voorganger, Pinball Illusions, zijn de videomodes. Bij Slam Tilt hebben alle vier de flipperkasten er één of zelfs twee. De meest in het oog springende videomodes zijn die van Mean Machines en Ace of Space. Bij Mean Machines moet je in Formula 1 Race Mode je racewagen op de weg zien te houden. Dat valt niet mee, bij het besturen van je bolide heb je vooral het idee dat je toeterzat achter het stuur zit. Bij Ace of Space moet je in Death Planet Mode met je ruimteschip door een stel tunnels vliegen om het hart van de Death Planet te bereiken.

Gaan we die weer spelen?

Al met al heb ik mij uitstekend vermaakt met Slam Tilt. Het artwork

wordt van secundair belang en de repeterende clichémuziek wordt gelukkig voldoende onderbroken door passende geluidseffecten. Maar de meeste simulaties in dit flipperspel hebben een Steve Ritchie-achtige flow, dus je hebt helemaal geen tijd om op muziek of artwork te letten. Dus ja, die gaan we zeker weer spelen. Dat kun je op verschillende manieren doen.

Allereerst is er de Amiga-versie. Die kun je prima met de WinUAE-emulator spelen. Zoals ik al zo vaak gezegd heb is dat niet de makkelijkste manier, maar er is gelukkig een mooie handleiding die precies uitlegt wat je moet doen. Scan de QR-code voor meer info. Let er wel op dat je de diskversie van het spel downloadt en niet de versie die een installatie op de virtuele Amiga-harddisk nodig heeft. Dan is er nog een Windows-versie voor de PC uitgebracht. Die kun je

op iedere willekeurige abandonware-site wel downloaden en op 64-bits Windows aan de praat krijgen. Hij verschilt niet veel van de Amigaversie. Een andere intro, wat meer configuratie-opties en 8-bal multiball bij bijvoorbeeld de Speed Mode van Mean Machines. Bij de Amiga krijg je vier ballen. Dan is er nog een Slam Tilt Resurrection uitgebracht voor Windows in 1999. Dat is een remake van het spel, waarbij de flipperkasten in 3D zijn uitgevoerd. Helaas niet allemaal, alleen Night of the Demon en The Pirate zitten erbij. En het artwork heeft daar een positieve upgrade gehad mag ik wel zeggen. Als je benieuwd bent hoe ze die wireform looping in The Pirate in 3D hebben uitgevoerd: die hebben ze eruit gelaten. Bummer. Maar er gaat natuurlijk niets boven het origineel. Dus haal die Amiga maar weer van zolder!

Ace

NL Championship Series 2024

In januari, maart en mei 2024 waren er toernooien in ons eigen NFV clubhuis. In de eerste Spinner van dit jaar stond het verslag van het toernooi in januari. In de maanden maart en mei waren er opnieuw twee goed bezochte toernooien met elk circa 60 deelnemers. Die toernooien zijn onderdeel van de NL Championship Series van 2024 die gaan eindigen met een finale begin 2025.

Om ook de minder ervaren wedstrijdspelers een kans te geven om finales te spelen waren er bij de voorbije toernooien een A-finale (met de top 16 van de kwalificatie) en een B-finale (met de beste 8 spelers uit de kwalificatie die niet in de top 16 van de kwalificatie eindigden en niet in de top 5000 van de WPPR-wereldranglijst staan).

Er zijn veel vaste deelnemers, maar bij elk toernooi zijn er ook ‘newbies’ die hun eerste toernooi spelen. In dit artikel wat meer achtergrondinformatie om mensen die nog twijfelen over te halen om ook eens een poging te wagen. Het volgende toernooi is gepland voor juli!

Lastige afkortingen: IFPA en WPPR Voor de meeste NFV-ers is flipperen gewoon een leuke hobby. Samen

met vrienden een partijtje spelen, biertje erbij. Je eigen high score verbeteren of eindelijk dat eindspel eens uitspelen. Voor anderen is het juist de uitdaging om een kast technisch volledig in orde te maken. Voor een groeiend aantal leden is het ook een wedstrijdsport. Daarin staan ze niet alleen.

De International Flipper Pinball Association (IFPA) houdt een wereldranglijst bij. Vanuit de hele wereld kun je je toernooi aanmelden en als de organisatie OK is met de opzet, dan tellen de resultaten van dit toernooi mee voor de wereldranglijst. Hoeveel punten er te verdienen zijn is afhankelijk van de opzet van het toernooi (hoe meer partijen, hoe meer punten), het aantal deelnemers (hoe meer deelnemers, hoe meer punten) en de kwaliteit van het deelnemersveld.

Op de wereldranglijst, officieel de World Pinball Player Rankings (WPPR), staan per mei 2024 zo’n 50.000 spelers. Vanuit Nederland hebben zo’n 400 spelers een notering, vanuit België iets minder (375). Daarmee hebben de Lage Landen een behoorlijke vertegenwoordiging qua aantal (kwantiteit), maar ook qua kwaliteit is het niet onverdien-

stelijk: België heeft één speler in de top 100 (Timber Engelbeen, die per 20 mei op de 19e plaats staat) en 13 in de Top 1000. Nederland scoort nog iets beter: er staan drie Nederlanders in de Top 100 (Paul Jongma, Roy Wils en Bart Volman) en liefst 20 in de Top 1000.

NLCS 2024 – punten scoren

De fanatieke wedstrijdspelers gaan op zoek naar goed bezette toernooien en halen punten bij internationale toernooien, maar ook bij de toernooien in eigen land zijn volop punten te scoren. Veel van die toernooien maken onderdeel uit van de NLCS, voluit: de NL Championship Series. De meeste punten binnen de Nederlandse grenzen zijn te halen bij het DPO en DPM, terwijl ook bij een goed bezet toernooi in het clubhuis aardig wat punten te sprokkelen zijn. Dat wil zeggen voor de winnaar en de andere finalisten, daarna wordt het snel minder interessant qua puntenopbrengst.

A-finale V.l.n.r: Bas, Taco en Martijn

B-finale V.l.n.r: Victor, Joost en Bart

Hoe werkt het geven van de punten?

• Voor een plek in de Top 100 heb je zeker 800 punten nodig (uit maximaal 15 wedstrijden)

• Voor de winnaar van het DPO Main Tournament waren er in 2023 ca. 90 punten te verdienen, terwijl ook de nummer 10 nog ruim 50 punten mocht bijschrijven

• Voor de winnaar van een club huistoernooi zijn 30-50 punten te scoren, maar voor de nummer 10 is dat nog slecht zo’n 5-10 punten.

Je mag als speler zoveel toernooien spelen als je wilt, maar alleen de beste 15 resultaten tellen mee voor de wereldranglijst. De waarde van een resultaat neemt met het verstrijken van de tijd af. Zo zijn punten behaald in 2022 dit jaar nog slechts 50% van hun oorspronkelijke aantal punten waard. Dus voor een hoge notering moet je goed blijven scoren. Sterke resultaten uit het verleden zijn niet goed genoeg voor een notering in de top. Na vijf jaar tellen de resultaten helemaal niet meer mee. Ook elders in het land worden regelmatig toernooien georganiseerd waar punten te verdienen zijn, bijvoorbeeld bij de Pinball Lounge (Amersfoort), de Pinball Club Eindhoven en bij Pinball Eindhoven.

NLCS-clubhuistoernooi zaterdag 13 maart

In de laatste dagen voor het toernooi groeide het aantal spelers nog sterk. Als fanatieke wedstrijdspelers de kans zien om wat punten voor de wereldranglijst op te halen, besluiten ze soms last minute om toch in de auto te stappen. Wedstrijdleider Bart Volman zorgde voor veel variatie in het kastenaanbod voor dit toernooi. Er werd gespeeld op zowel kasten uit de jaren 70, 80 en 90 als uit de eerste jaren van deze eeuw. In elke ronde speelde je in groepen van vier spelers op een oudere kast (< 1990) en op een moderne kast (> 1990).

Na de kwalificatie ging de top 16 door naar de kwartfinales. Zoals wel vaker was de finale spannend tot de laatste bal van de derde en laatste partij. Taco haalde één punt en dat was precies genoeg voor de overwinning.

De top drie van de A-finale: 1e plaats - Taco Wouters

2e plaats - Martijn van Amsterdam

3e plaats - Bas Vis

De top drie van de B-finale:

1e plaats - Joost Wiggers

2e plaats - Victor Aarts

3e plaats - Bart van Empel

A-finale

V.l.n.r:

NLCS-clubhuistoernooi zaterdag 18 mei Ook bij deze editie weer een mooi deelnemersveld, met spelers uit NL, BE en DE. De wedstrijdleiders Jan Hop en Fabio Villanueva hadden een twintigtal kasten van na 1990 uitgekozen en lieten de deelnemers spelen volgens het Matchplaysysteem met steeds vier spelers per kast.

Na de kwalificatie en de altijd onvoorziene shootout mochten de beste 16 spelers zich opmaken voor de kwartfinales. Daarna volgden de halve finales met 8 spelers en de finale met 4 spelers. Dit keer was het een speler uit Duitsland die de beste was: Philippe Craul. Ereplaatsen voor Carlo Vijn en Mark van der Gugten.

In de B-finale liet Jules Reivers zien dat hij het flipperen nog niet verleerd is!

De top drie van de A-finale: 1e plaats - Philippe Craul

2e plaats - Carlo Vijn

3e plaats - Mark van der Gugten

De top drie van de B-finale: 1e plaats - Jules Reivers

2e plaats - Nicky de Milde

3e plaats - Norman Heikamp

V.l.n.r:

B-finale

Nicky, Jules en Norman

Mark, Philippe en Carlo

Op Paaspop, Numaga en Comic Con ‘Hé, een flipperkast!’

Kasten ‘in het wild’: waar kom je ze nog tegen? Steeds minder. Maar Rop Oostveen van Rent-a-Pinball timmert aan de weg!

Hij plaatst kasten op festivals en evenementen, waar je ze niet direct zou verwachten. En zo maken steeds meer mensen (weer opnieuw) kennis met het flipperen!.

zodat iedereen de wat grotere namen op het festival nog kon meepikken. Tekst:

In deze editie: Drie locaties waar Rop recentelijk aanwezig was. Volg hem op social media voor meer updates. Rop doet verslag in het kader van ‘Flipperkasten op plekken waar je ze niet verwacht…’

Paaspop

Paaspop, het mooiste festival van Nederland in Schijndel, wie kent het niet! Op ‘Paaspop Join Us’ mochten we van donderdag 28 tot en met zondag 31 maart een tent van 100m2 vullen met The Big Lebowski Experience: maar liefst drie TBL’s, een bowlingbaan, een DJ-fotobooth en een Green Screen fotobooth waar je in een Big Lebowski-scène kon stappen.

Rent-a-Pinball organiseerde dit event samen met Dutch Pinball, FotoTainer

en een grote groep vrijwilligers.

De tent sloot ’elke avond om acht uur,

Foto: Joelle Engel

Numaga Tattoo Convention

We waren hier al twee jaar mee bezig, maar nu mocht het eindelijk gebeuren: een Tattoo Convention opleuken met flipperkasten! We namen de Frankenstein, Back to the Future, Theatre of Magic en The Big Lebowski mee.

Numaga Tattoo Convention werd gehouden in de Stevenskerk in Nijmegen op 12, 13 en 14 april. Ik had nog geen tatoeage, maar nu wil ik er ook een!

Het was druk in de FotoTainer booth

Foto: Ralf Buisman

Foto: Joelle Engel

Foto: Ralf Buisman

Comic Con Holland

Een heel andere doelgroep, dachten we, maar wat hebben we genoten van Comic Con Holland. Dit vond plaats op 20 en 21 april in de Brabanthallen in Den Bosch. FotoTainer, waar we vaak mee samenwerken, had nog een plekje vrij. Daar maakten we graag gebruik van en bouwden onze Big Lebowski Experience weer op.

We namen naast twee Big Lebowski’s de volgende flippers mee: Toy Story 4 CE, The Godfather LE en de gloednieuwe Labyrinth. En we hadden overal prijzen op gezet, in de hoop er een paar te verkopen.

In plaats van een Green Screen hadden we dit keer een volautomatische fotobooth, die een foto met de banner van The Big Lebowski als achtergrond maakte. De foto rolde er na tien seconden automatisch uit.

Wat hebben we bijzondere mensen ontmoet! We gingen op de foto met enkele oud-bekenden uit de filmindustrie: MacGyver en twee acteurs uit de Indiana Jones saga. Dit zullen we nooit vergeten!

De aanvragen voor verhuur stromen nu binnen.

“Comic Con Holland: Wat hebben we bijzondere mensen ontmoet”

Rent a Pinball booth op de Comic Con Holland

10% korting voor leden NFV Kortingscode: LED4PIN

- Ledverlichting - Siliconen ringen, banden & sleeves - Cabinet protectors - Starpost verlichting - Nylon bolt ringen - Flipperknop verlichting - Popbumper verlichting

Elton John

Is it a pinball wizard?

Al in een eerdere Spinner werd bekend gemaakt dat Elton John het thema werd van de volgende flipperkast van JJP. Dit werd nét voor de Pinball Expo van Chicago in oktober 2023 bekend gemaakt: daar kreeg uw reporter al de kans om deze flipperkast te spelen. En op het DPO 2023 in Veldhoven was ‘Elton’ ook al van de partij met een pre-productie model! In april 2024 kwamen de eerste productiekasten aan bij de Nederlandse JJP-dealer Pinball Palace. Uw reporter ging weer eens op pad naar Nuland, voor een hernieuwde kennismaking met deze nieuwe flipper.

thema voor een flipperkast zou zijn? Aan de andere kant, in Captain Fantastic (1976) kwam je Elton John ook al tegen, dus waarom nog niet eens overgedaan in een modern jasje?

Voor het ontwerp staat Steve Ritchie garant en voor het artwork meerdere personen. Immers, Christopher Franchi heeft het artwork van cabinet en speelveld van de Platinum Editie gedaan. Bij de Collectors Editie is het cabinet van de hand van onze eigen NFV-er Jean-Paul de Win. Animaties zijn ook ontworpen door of onder supervisie van Jean-Paul de Win (in zijn rol als art-director). Christopher en JeanPaul hebben beiden hun sporen in de flipperwereld meer dan verdiend. Dit toont zich ook wel in het resultaat: ‘stunning’ zeggen ze dan zo mooi in het Engels.

Elton John is Steve’s eerste flipperkast bij JJP (na zijn vertrek bij Stern) en daar werd door menig liefhebber reikhalzend naar uitgekeken. Waren de verhalen dat Stern altijd in het budget snoeide correct?

Kon Steve daardoor niet helemaal los gaan bij Stern en krijgt Steve bij JJP wel carte blanche?

Elton John is er in twee uitvoeringen: een Collectors Edition (CE) waarvan er maximaal 1.000 worden gemaakt en een Platinum Edition (PE) die onbeperkt geproduceerd kan worden. In dit artikel komt dus de PE aan bod.

Het speelveld

Kijkend naar het speelveld is de eerste indruk wel: ‘Wow, wat een kleurenpracht!’. Een ongelooflijke verscheidenheid aan kleuren spat je tegemoet. De GI-verlichting is, net als alle inserts, meerkleurig. In totaal zouden er meer dan 1294 gecontro leerde RGB-leds gebruikt zijn. Kijken we naar de toys op het speel veld, dan zie ik er op het eerste oog ‘maar’ één: een piano.

“De layout doet erg aan twee vorige creaties van Steve denken: Spiderman en Star Trek TNG”

Er zit een kleine Elton John achter.

Het is geen ‘bash-toy’ (in de vorm dat je er ballen tegen aan kunt schieten), maar deze fungeert wel als een fysieke bal-lock. De piano is aan de voorzijde voorzien van een led-display, waarop animaties en teksten kunnen worden afgespeeld. Verder is het Elton John-mannetje achter de piano, voorzien van een bewegend hoofd (kan draaien). Het is een leuke gimmick en ziet er prima uit.

Verder zie je een aantal mooi gevormde wireforms. Daarnaast drie droptargets in het midden met drie popbumpers erachter. Vervol gens een echte kick-back in de linker outlane (wanneer hebben we dat voor het laatst bij Stern gezien?), een paar mooie metalen ramps,

Rocketman dus). En nog een paar fraaie 3D gesculpte figuren. Ik ga het vaker in dit artikel zeggen: het is gewoon een echt mooi geheel.

Zeer kleurrijk en ziet er in het echt ook prima uit. Topwerk van Christopher Franchi, al mag het CE-cabinet van Jean-Paul er zeker ook zijn.

De getoonde topper is standaard, net als de inner artblades. Er worden op het LCD-display voornamelijk foto’s van Elton tijdens optredens gebruikt . Deze keuze is gemaakt, omdat de licensor (eigenaar van het merk) niet wilde dat moderne beelden met originele audio-opnamen gelipsynct zouden worden. Bedenk hier ook dat beelden van historische optredens niet in een behoorlijke kwaliteit waren. En daarnaast: videomateriaal van een huidig optreden, met het geluid van 20 jaar terug, past ook niet. Al wordt zo de keuze begrijpelijk, het blijft jammer voor zo’n mooi display. Mocht je overigens voor de CE gekozen hebben (of gaan kiezen), die komt met een extra luxe topper. Daar worden wél concertbeelden getoond, maar die displays zijn kleiner en staan hoger. Daarmee valt het niet op dat er geen lipsync is. Verder is de vormgeving van het lcd-display weer door Jean-Paul de Win gedaan. Het ziet er prachtig uit. Jean-Paul heeft duidelijk niet voor niets al 5 Twippy’s (soort flipper-Oscars) in ontvangst mogen nemen.

Al eerder bij de GnR geïntroduceerd: hotrails. Ze zijn ook bij Elton John weer aanwezig. Deze zijn RGB gekleurd en er wordt goed gebruik van gemaakt.

Standaard wordt de PE behoorlijk compleet geleverd. Denk aan bijvoorbeeld een shaker, ontspiegeld glas (Invisiglass), inner artblades en er is dus zelfs een topper aanwezig. Ook is er voorzien om een bluetooth koptelefoon te kunnen gebruiken. Ook ontbreekt de bij JJP gebruikelijke fotocamera niet: voor de nodige selfies bij de score-registraties!

De hamvraag: hoe speelt-ie? Laat ik maar aftrappen: dit is voor mij de best flipperende JJP kast die ik tot nu toe heb gespeeld (en ik heb ze allemaal gespeeld). Dat zei ik ook al bij het vorige model (The Godfather),

Details op het bovenste speelveld

maar Elton John heeft zowel het juiste flippergevoel als ook de flow. Een echte Steve Ritchie-flipper. Steve is het absoluut nog niet verleerd. Dit toont Elton John wel aan en Steve doet zijn titel als ‘Master of Flow’ wederom eer aan.

Als je naar Elton John kijkt, vind ik echt dat er een prachtige flipperkast staat. Een streling voor het oog. Afwerking is prima in orde, met tal van kleine details. Maar heeft Elton John nu wel of geen toy? Als er iets voor in aanmerking komt, is het de piano. Maar deze heeft totaal geen interactie met de bal. Je schiet de bal eronder, niet er tegenaan. Als de definitie van een toy is dat deze interactie met de bal moet hebben, dan is dat bij deze kast dus twijfelachtig. Het grote aantal schoten in combinatie met het prettige flippergevoel zorgt voor een zeer vlot spelende flipper (3 flippers, dan heb je standaard een streepje voor bij mij!) Hier kun je menig uur probleemloos mee doorbrengen! De layout doet erg aan twee vorige creaties van Steve denken : Spiderman en Star Trek. Die 3e flipper rechtsboven met een ramp er tegenover is toch wel zijn handelsmerk geworden, maar dan nog verder geperfectioneerd. En uitgebreid met schoten zoals de Rocketman én een leuke fysieke balllock in de piano. Echt, dik in orde. De thema-integratie dan? Tsja, het is een muziekflipper en dan vind ik dat altijd wat lastig.

Hoe moet de wereld van Elton John eruit zien? De muziek is in ieder geval prima voor een flipperkast. De vrolijke muziek die je bij het spelen begeleidt helpt zeker. Spelen als een echte ‘Pinball Wizard’, kan het mooier worden?

De lichtshow is verder ook dik in orde, mede dankzij de Hotrails. Kortom, een prettig spelende flipper én voor mij de lekkerst spelende

flipper van JJP tot nu toe. Disclaimer: ik ben een Steve Ritchie-fan. Dus met hem als ontwerper heeft deze flipperkast gelijk al een streepje voor. Is het je bijna EUR 15.000 waard (voor de hier besproken PE-uitvoering) of ongeveer EUR 18.000 (voor de CE-uitvoering)? Dat mag iedereen voor zichzelf bepalen. Maar voor dit soort bedragen moet gewoon alles kloppen. Dan is Elton John als thema toch een zwakkere keus.

De productie kwam maar aarzelend op gang. De eerste Elton Johns kwamen pas in Europa ergens in maart aan (6 maanden na de introductie). De CE staat nu in ieder geval al enige tijd op de productielijn. Online zie je dat vrijwel iedereen het een prachtige, heerlijk spelende flipper vindt. Maar ja, heb je het geld er voor over vanwege het thema? De verkoop loopt dus gewoon iets minder, maar de momenteel duidelijk zwakkere markt zal hier zeker ook debet aan zijn. De gekte die we van de afgelopen jaren kennen is gewoon voorbij.

Als laatste wil ik wel nog iets melden. Menig persoon die op basis van het thema de flipper al afgeschreven had, was meer dan positief verrast na het spelen van een potje. Sommigen gingen daarna alsnog tot aanschaf over! Deze layout en uiterlijke pracht in combinatie met bijvoorbeeld een Matrix-thema zou een homerun zijn, verwacht ik. De uitrusting is dik in orde. Waar je bij een Stern LE nog extra voor bijvoorbeeld een topper moet betalen, is deze bij de PE standaard. En dit voor een prijs die bijna 2.000 euro lager ligt dan een Stern LE. En ja, een Stern LE is inderdaad gelimiteerd, maar is gelimiteerd tot 1.000 stuks wel écht gelimiteerd?

Dank nogmaals aan Pinball Palace voor het mogen spelen van deze nieuwe kast!!

Pinball on location

Dok 48 - Krijn Taconiskade 328-330, Amsterdam

Elk halfjaar staat de nieuwste van Stern in Dok 48, een café in de haven van IJburg.

Zonder arrogant te willen overkomen, denk ik dat ik welhaast elke flipperlocatie in Amsterdam ken. En bij de meeste ook ben geweest om een keertje te spelen. Mijn voorkeur gaat uit naar café’s, ik kom bijna nooit meer in coffeeshops met flipperkasten. Ik heb niks met roken of blowen én ook de sfeer daar vind ik eerder landerig dan gezellig.

Voor een goede kroeg met een dito flipperkast kan je me echter wakker maken. Met grote regelmaat doen flippervrienden en ik een ‘rondje Amsterdam’. En dan bezoeken we etablissementen, waar we soms al meer dan twintig jaar komen. In het voorjaar van 2023 kreeg ik (onafhankelijk van elkaar) in één week twee appjes over een locatie die ik nog niet kende. De foto’s spraken boekdelen: de 007 flipperkast die toen nog amper in het openbaar te bespelen was, stond daar opgesteld.

Dok 48 heette het café in IJburg, een relatief nieuwe buurt aan de oostkant van Amsterdam.

Met uitzicht op, inderdaad, het IJ. Buiten staat een mooi terras opgesteld en op deze plek kan je zowel eten als borrelen. De flipperkast staat na binnenkomst links van de deur, in een soort nis, waar je relatief lekker rustig kan spelen. De eerste keer dat ik er kwam was met

“De flipper beviel zó goed, dat hij nu standaard onderdeel van het interieur is”

goede conditie. Nadat de barman onze cappuccino met havermelk had gebracht (het blijft Amsterdam-Oost!), legde hij er meteen een stapeltje munten bij, om gratis te spelen. Dat is service! Daarnaast accepteerde de kast ook 1- en 2-euromuntstukken, die per euro hetzelfde aantal credits geeft. Na een half uur kwam de eigenaar informeren of de highscores van het personeel inmiddels verdwenen waren en dat was inderdaad het geval.

Hendrik (beter bekend als de Engel uit Enschede of de Loser uit Losser, naar gelang onze stemming). De kast was nét uit de doos gehaald en vervolgens gingen we vrij snel los op James Bond. De machine werd er door Pinball Palace neergezet en verkeerde uiteraard in

Van oudsher had dit café geen flipperkast of andere machine, vertelde hij. Maar voor een bedrijfsuitje was aan Pinball Palace gevraagd om eenmalig (voor een dag) een aantal arcades te plaatsen. De flipper beviel zó goed, dat hij nu standaard onderdeel van het interieur is. Een aantal maanden later zijn we er weer en laten ons vertellen dat er een leuke nieuwe machine aan zit te komen: Foo Fighters. En jawel, ook die konden we naar hartenlust spelen.

Jim Jansen

Natuurlijk is flipperen leuk, maar je wil er ook wat te drinken bij. IJwit van de nabijgelegen Brouwerij het IJ is op tap en op fles hebben ze er onder meer Duvel en La Chouffe. En daarnaast nog een aantal andere biertjes van Amsterdamse brouwerijen.

Vorige week kreeg ik een seintje dat in Dok 48 de eerste Jaws-kast van Amsterdam stond. Samen met Enrico, ooit penningmeester van deze vereniging en de man die tijdens het DPO 2002 als allerlaatste eindigde, fietsten we samen naar IJburg.

Het was op deze vrijdagavond gezellig druk, en samen met twee buurtbewoners speelden we de hele avond op Jaws. Rechts van de flipper hing een ingelijste foto van André Hazes naast een EM-machine, het bier vloeide rijkelijk en aan het einde van de avond vroeg de eigenaar of er nieuwe records waren verbroken? Helaas, dat niet, maar dat kan aan de IJwit hebben gelegen.

Hazes naast een flipperkast

Je vindt de nieuwste Sterns bij Dok 48

Enrico Douwens in actie op de Jaws

De avonturen van een flippermuseumdirecteur

Wat

denk je dat ik doe?

Het runnen van een pinballmuseum, wat komt daar nou bij kijken? Voor de buitenstaander komt dat neer op een 3-daagse werkweek: woensdag, zaterdag en zondag, en dan nog halve dagen ook want in de ochtend ligt hij vast te slapen... dat klopt.

Maar hoe ziet zo’n week er nou eigenlijk uit voor de James Brown uit flipperland (immers was James Brown the hardest working man in showbusiness)? Niet dat ik zo hard werk maar ik associeer mij meer met zijn wereldhit waarin hij zingt “I feel good”.

Maandag. Zo vlak na het weekend is dit voor mij en mijn vrouw, die ook volledig werkzaam is in het museum, een rustdag. Althans, dat proberen we. Maar vaak vallen we terug in het beantwoorden van achterstallige e-mails, het maken van een planning voor komende week of het bijhouden van de financiële administratie.

Dinsdag. Wij kunnen op elke andere dag of tijd dat we niet open zijn besloten groepen verwelkomen. Op dinsdag is dit vaker niet dan wel het geval en dan is het een dag dat ik naar het museum struin om aan de slag te gaan met niet-flippergerelateerde zaken. Denk aan klussen als schoonmaak, inventariseren, decoreren, verbouwen, opruimen, inrichten of voor mij uit staren en me afvragen waar ik aan ben begonnen.

Wat bezoekers denken dat ik doe...

Wat vrienden denken dat ik doe...

Woensdag in de ochtend trek ik het museum glad, ik doe de wc’s nog even en om 12.00 verwelkom ik de eerste gasten. Aangezien ik nog moeite heb om de helikopterviewfunctie te aanvaarden ben ik volle bak aanwezig tijdens de openingstijden. Inchecken van bezoekers en heel veel vragen beantwoorden. Heerlijke taak en nooit saai. Dat ik dan de meest gestelde vraag aan mij altijd gevarieerd probeer te beantwoorden is wel een uitdaging (de meeste gestelde vraag is: “Meneer welke kast vindt u nou het leukst?”).

De woensdagavond is klusavond, ons vrijwilligersteam komt langs na sluitingstijd en we beginnen met een warme maaltijd, immers klussen op een lege maag is contraproductief. Met gemiddeld tien mensen werken we aan de ruim 100+ flipperkasten, elke week weer, opgeven is geen optie. Ieder heeft zijn eigen taken en dat loopt als een tierelier.

Na inspanning komt ontspanning en na afloop gaan we allemaal een potje flipperen en wat drankjes nuttigen. Als ik er zo over nadenk is dat eigenlijk mijn enige flippermoment van de week.

Let op! Want van je hobby je werk maken kan ten koste gaan van je hobby!

Donderdag en vrijdag, het ontvangen van besloten groepen is gebruikelijk op deze dagen. Een educatieve rondleiding en een wedstrijdje, wellicht lunch of diner erbij, een drankje en een hapje in een vorm van een bruine fruitschaal is gemeengoed. Hebben we geen groepen dan zijn de dagen gevuld met onderhoud van de kasten, afspraken met leveranciers, het land in om flipperkasten te kopen, te verhuren (doen we ook nog), te verplaatsen of te fixen. Social mediadingen bedenken, ergens een videootje (Flog) gaan opnemen of wat educatiefs verzinnen met mensen die mijn hierin ondersteunen. Een paar keer per week even kort overleg met het bestuur van onze stichting en proberen bij te blijven met alle nieuwtjes in flipperland.

Het weekend is ondanks de grote drukte een soort van rust geworden, een afgeladen museum runnen gaat ons inmiddels goed af en we kunnen zelfs nog wat sociale contacten die langskomen te woord staan. Of op de zaterdag- en zondagavond een keer uit eten gaan, Netflixen of naar de bios.

In spaarzame rustige momenten probeer ik nog het gras te maaien, het vuilnis buiten te zetten, socialiseren en af en toe eens een column te schrijven voor de Spinner.

Be careful what you wish for…

Vrijwilligers van het Dutch Pinball Museum

Pieter Arentz

Start a new game

Nieuwe leden stellen zich voor

Elk kwartaal verwelkomt de NFV zo’n 30 tot 50 nieuwe leden. Mensen die om uiteenlopende redenen zodanig enthousiast zijn over flipperen dat ze zich aansluiten bij onze vereniging. In deze editie stelt Pieter Arentz uit Den Haag zich voor.

Mijn naam is Pieter Arentz en sinds november 2023 ben ik lid van de NFV. Ik ben 48 jaar oud, woon in Den Haag, ben getrouwd met Femke en ben vader van Iain en Amaranthe (die soms ook naar Veenendaal mee komen!). Wanneer ik niet flipper, ben ik proces- en kwaliteitsmanager of ben ik bezig met mijn andere hobby’s: modelspoorbouw en bordspellen.

Onlangs ben ik afgestudeerd aan een deeltijdopleiding, waardoor ik nu opeens tijd over heb. Daarom besloot ik mezelf te trakteren op een lidmaatschap bij de NFV; ik kende de vereniging niet, maar ontdekte het bestaan via Reddit. Ik hoop hier niet alleen te flipperen, maar ook nieuwe mensen te ontmoeten én actief aan de vereniging bij te kunnen dragen. Ik vind het leuk om nieuwe dingen te leren en om met anderen samen te werken. Vooral in verenigingsverband zoals bij de NFV, waarin we allemaal de gemeenschappelijke hobby delen. Inmiddels heb ik al een dag meegeschroefd met de ‘kluscommissie’ en werk ik als corrector mee aan de Spinner. Beide activiteiten vind ik leuk en vooral erg leerzaam!

Pieter bij zijn Addams Family

Wanneer ik precies begon te flipperen, weet ik niet meer.Waarschijnlijk was het als kind tijdens een vakantie. Wat ik wél zeker weet, is dat mijn voormalige werkgever tussen 2000 en 2006 een bedrijfsbar had met, jawel, een flipperkast. Regelmatig een andere titel. Daar stonden we tijdens menig ‘vrijmibo’ te spelen: op kasten als The Party Zone en Elvira and the Party Monsters. Maar de favoriet was zonder twijfel The Addams Family (TAF).

Na van werkgever te zijn gewisseld, vroeg een vriend me (in een

café, we stonden naast eenAttack From Mars) waarom ik zelf geen flipperkast kocht. “Je vindt het toch zo leuk?” Dat had ik helemaal nooit overwogen! Al snel vond ik een TAF in goede staat voor een nette prijs, en een nieuwe hobby was geboren! Ik heb mijn TAF helemaal opgeknapt, schoongemaakt, Gold-roms erin gezet en vooral veel op gespeeld. Hij stond een tijdje in de opslag vanwege andere prioriteiten, maar nu de kinderen ouder zijn, wordt hij weer volop gebruikt (zolang ik elke maand de high-scores reset, want we blijven sportief).

Nieuwe leden

Cornel Koops

Rob Jansen

Ralph Buurman

Elles Eertman

Leon IJzerman

Marvin Droogsma

Annejolein Spieker

Petra Spieker

Oliver Daute

Miranda Fuijkschot

Yvonne Bekkers

Netti Koops vd Pavert

Aron Molenschot

Arthur Veldkamp

Stef Wolff

Johnny de Jong

Ruben Berendts

Noortje Hein

Rico Hein

Tommy Hein

Boris Everwijn

Emile van Irsen

Vera Loen

Rudy van Wandelen

Ronald de Bok

Wilfred Maassen

Marcel van der Veen

Monique van Dijk

Astrid Pas-Hueting

Fons Pas-Hueting

Addy Vis

Daniel Garcia Van Rooijen

Mark Blum

Rob van Dooren

Coen Heymans

Monique Smit

Jan Wouter van Dalen

Jeroen Tielen

Erik Bogert

Dirk Nicklaus

Ton Blankers

Shiqi Huang

Robin Tielen

John van Heusden

Judith Heymans

Bas de Kort

Justen Maassen

Floor Bogert-Jansen

Margo Buddingh

Wilco Buddingh

Flipperkasten zijn voor mij de perfecte mix van techniek, spel en kunst. Ik speel graag op flipperkasten uit alle generaties, zowel vroege EM’s als de nieuwste Spike kasten van Stern. Mijn favorieten blijven echter de Solid States uit de jaren ‘90, zoals mijn TAF. De regels zijn niet té complex en eventuele reparaties kan ik (met de schema’s erbij) prima zelf doen.

Mijn favoriete quote komt natuurlijk uit de TAF, in de stem van Raúl Juliá: “Allright everyone, time for a game!”

Daan Preijde

Marijke van den Berg

Wouter Snijders

Roy Oosten

Edwin Gruntjes

Peter Hop

Ruud Ligthart

Mick Bogert

Roos Bogert

Evlyn Jacobs

Egon Labree

Jeroen Bakker

Stefan Verleg

Leandro Holtkamp

Corine Ooms

Kenny Rokven

Sander Bakkes

Tom Schilders

Ben Spronsen

Dick Kinket

Rita Kinket

Koen Reus

Tiemo Verleg

Marjolein Wagener

Evenementenagenda

Maand Dag Datum

Juli zaterdag 6 Veenendaal 10.00 - 18.00 Clubhuisdag met toernooi

Augustus zaterdag vrijdag 3 30 Veenendaal Veenendaal 10.00 - 18.00 15.00 - 22.30 Klusdag Funhouse Friday

September vrijdag 28 Veenendaal 15.00 - 22.30 Funhouse Friday

Oktober vrijdag 25

November vrijdag zaterdag zondag 1 2 3

15.00 - 22.30 Funhouse Friday

Veldhoven Veldhoven Veldhoven 18.00 - 23.00 10.00 - 23.00 10.00 - 18.00

Dutch Pinball Open (vrijdag uitverkocht) Dutch Pinball Open Dutch Pinball Open

Check de NFV-website voor aanmelding, beperkingen of wijzigingen!

Technische Vraagbaak

Flipperkast defect? Hoe sluit je een nieuwe spoel aan? Hoe check je of de opto’s goed zijn?

Voorbeelden van vragen die leden kunnen stellen aan de Technische Vraagbaak (TV).

De TV wil leden helpen die zelf het initiatief hebben genomen om iets aan hun kast te gaan doen, maar met een technisch probleem zitten waardoor ze niet verder kunnen. Of mensen die wel willen, maar misschien niet weten waar ze moeten beginnen; de TV biedt hulp. Vragen kunnen zowel schriftelijk

COLOFON

NFV Spinner Magazine is het tijdschrift van en voor leden van de Nederlandse Flippervereniging (NFV) en wordt viermaal per jaar gratis aan leden toegestuurd. Oplage 1.300 ex.

REDACTIE

Barry Driessen, Bas Vis, Gerard van de Sanden, Jos van Rixel, Pieter Arentz, Rens Hooijmaijers, Ronald Eijkman, Theo van Vroenhoven, Wilko Wieffering, Winfred de Ruijter.

Aan dit nummer werkten verder mee Guus Arens, Bob van Leeuwen, Wijnand Klaver, Rop Oostveen, Jim Jansen.

OMSLAG Barry Driessen

COVERFOTO Stern

GRAFISCH ONTWERP Brr Brr

DRUK Drukkerij Koopmans

REDACTIONELE BIJDRAGEN

Artikelen en fotomateriaal zijn zeer welkom op het redactieadres. Er mogen geen rechten van derden op rusten. Door inzending geeft de auteur of fotograaf toestemming tot publicatie in de Spinner. Artikelen, advertenties, vragen, columns en ingezonden brieven opsturen naar: redactie@nfvpinball.nl

ADVERTENTIE TARIEVEN

• 1/4 pagina

€ 50,00(1x) / € 150,00 (jaarcontract,4x)

• 1/2 pagina

€ 100,00(1x) / € 300,00 (jaarcontract,4x)

• 1 pagina

€ 150,00(1x) / € 450,00 (jaarcontract,4x)

• Achterkant op aanvraag

AANSPRAKELIJKHEID

De redactie werkt met grote zorgvuldigheid aan de samenstelling van de SPINNER. De redactie en/of Nederlandse Flipper Vereniging aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke schade (direct of indirect, van welke aard of omvang dan ook) die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden bijdragen in te korten, op onderdelen te wijzigen of te weigeren.

als telefonisch gesteld worden. Verwacht geen kant-en-klare oplossingen. Gert-Jan en Eric zullen je een stap op weg helpen zodat je zelf weer verder kunt. Vanwege de onregelmatige werktijden van Eric kan het zijn dat zijn voicemail aan staat. Als je een berichtje inspreekt, dan wordt je uiterlijk de volgende dag teruggebeld. Let op! Bel alleen op de aangegeven dagen en tijden! Schrijven of e-mailen kan natuurlijk altijd. Uiteraard kun je ook je vraag stellen in het NFV-forum.

COPYRIGHT

Niets uit de SPINNER mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de redactie. PTT periodiek 146128 ISSN 1382-4066

NFV DAGELIJKS BESTUUR

Waarnemend voorzitter

Bas Vis: voorzitter@nfvpinball.nl, 0644756466

Secretaris

Rens Hooijmaijers - secretaris@nfvpinball.nl

Penningmeester

Laurens Linssenpenningmeester@nfvpinball.nl

Clubhuis & Collectie

Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl

Competitie, wedstrijden & Spinner

Bas Vis - bvis@nfvpinball.nl

06-44756466

Techniek & onderhoud collectie

Bart Volman - techniek@nfvpinball.nl 06-13443222

COMMISSIES

Ledenadministratie

Nils de Kleineledenadministratie@nfvpinball.nl

Clubhuis evenementen & catering

Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl

Webmaster Koen Martens

Social media Winfred de Ruijter

Club van 100

Marianne Winkel - Cv100@nfvpinball.nl

Evenementen

Evenementencoördinator: [vacature] DPM coördinator: [vacature]

Wedstrijden & competitie

Regionale Toernooien (RFT) coördinator: [vacature]

Lokale Competitie (LFC) coördinator: [vacature]

Gert-Jan de Haan Roptasins 14 9051 GR Stiens 06 274 568 90 techniek@multigame.biz

Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

Eric Bartels Frankrijklaan 69 1966 VC Heemskerk 06 535 20 486 hmbartels@kpnmail.nl

Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

Communicatie

Spinner: redactie@nfvpinball.nl

Public Relations: Jim Jansen jim@nfvpinball.nl / 06-12096694

TECHNISCHE VRAAGBAAK

Gert-Jan de Haantechniek@multigame.biz / 06- 27456890

Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

Eric Bartels - hmbartels@kpnmail.nl / 06-53520486

Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

ERELEDEN

Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken, Bas Vis, Theo van Vroenhoven, Jan en Tonia Meijer

LIDMAATSCHAP VAN DE NFV

Lid worden van de Nederlandse Flipper Vereniging kan door een aanmeldingsformulier aan te vragen bij de secretaris of via de NFV website (www.nfvpinball.nl).

Een lidmaatschap kost € 35,00 per kalenderjaar.

Voor mensen die op hetzelfde adres wonen bestaat de mogelijkheid om duolid te worden. De contributie voor dit duo lidmaatschap is € 40,- per jaar. Voor hele gezinnen is er het familie lidmaatschap: € 45,- per jaar. Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd.

Opzeggingen schriftelijk uiterlijk 1 maand voor het einde van het kalenderjaar bij de penningmeester.

BANKGEGEVENS

ING Rekeningnr.: 7233926 t.n.v. NFV

IBAN: NL 52 INGB 0007233926

BIC: INGBNL2A

KVKnr: 40482631