2017 - 04 - Spinner Magazine by Nederlandse Flipper Vereniging

NFV

Jaargang 26 - Nummer 4

25 jaar NFV

Club van 100 In maart 2008 introduceerde de NFV de Club van 100. De Club bestaat uit personen en bedrijven die de NFV een warm hart toedragen. Zij betalen jaarlijks een bijdrage van 100 euro. Word ook Club van 100 lid! Dit zijn de voordelen: • Gratis toegang tot evenementen in het NFV Funhouse ( één toegangsbewijs per deelnemer) • Logovermelding op deze pagina en op de Club van 100 pagina op de NFV-site (met link) • Ingelijst logo op A4 formaat in het NFV Funhouse • Deelname aan jaarlijkse Club van 100 bijeenkomst in het NFV Funhouse (voor deelnemer en introducé)

www.kleurenklok.nl Een praktisch hulpmiddel om kinderen zelfstandig te leren werken

Langedijk samen werken aan oplossingen en

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Iedereen kan lid worden: leden, niet-leden, vriendenclubs, bedrijven, sponsors. In de afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de eigen collectie flipperkasten, verbetering van het NFV Funhouse in Ederveen en de verbouwing van het nieuwe clubhuis in Veenendaal. In 2017 gaan we hiermee door zodat ook het nieuwe NFV Funhouse in Veenendaal een plaats wordt waar alle leden graag naar toe gaan! Lid worden van de Club van 100 is eenvoudig: stuur een e-mail naar Arie Pijl (arie@nfvpinball.nl) en hij helpt u verder.

Top stories 8 34 118

Het begint met een idee... Henk de Jager Give me a museum and I’ll fi ll it

25 jaar NFV in vogelvlucht 14 42 70 98 124

Inhoud Give me a museum and I’ll ﬁll it

Jaaroverzichten 1992 - 1996 Jaaroverzichten 1997 - 2001 Jaaroverzichten 2002 - 2006 Jaaroverzichten 2007 - 2011 Jaaroverzichten 2012 - 2017

Vereniging 6 12 24 54 80 108

De NFV in logo’s Het ontstaan van de NFV De NFV Collectie Het DPO door de jaren heen Het NFV Funhouse De Spinner

Het NFV Funhouse

Overig 66 68 90 137 138

25 jaar NFV in cijfers Covers overview Flipperen in de media ARIE De vijfde Speler

Het DPO door de jaren heen

Theo van Vroenhoven

Van de redactie Theo van Vroenhoven

Spinner #100

Daar is ie dan, Spinner #100! Deze Spinner is anders dan alle voorgaande 99 nummers. Wat natuurlijk direct opvalt is de omvang. Met maar liefst 140 pagina’s is deze Spinner de allerdikste Spinner ooit. Maar ook de inhoud is anders. In deze Spinner geen beschrijvingen van nieuwe flipperkasten of verslagen van recente evenementen. In plaats daarvan blikken we terug op 25 jaar NFV geschiedenis. Een rijke geschiedenis waarvoor 5.222 pagina’s in de eerste 99 Spinners amper genoeg was. De rode draad in deze Spinner zijn de 26 jaaroverzichten. Van ieder jaar in de periode 1992-2017 worden in twee pagina’s de hoogtepunten opgesomd, gecombineerd met een aantal kenmerkende foto’s. Ook gaan we 25 jaar terug in de tijd als we de oprichting van de NFV reconstrueren met de initiatiefnemers van destijds. Daarnaast zijn er overzichtsartikelen geschreven over de ontwikkeling van het NFV Funhouse, de NFV Collectie, het Dutch Pinball Open en natuurlijk de Spinner zelf. Parallel aan de historie van de NFV loopt de geschiedenis van Henk de Jager die in deze jubileumspinner is opgetekend. De flipperavonturen van Gerard van de Sanden en een aantal mooie foto’s van gamerooms en NFV-ers ‘in actie’ completeren dit jubileumnummer. Het samenstellen van deze Spinner was een hele klus. Gelukkig waren er genoeg helpende handen en was het heel inspirerend om het jubileumnummer te zien groeien. Belangrijk onderdeel van deze geschiedschrijving was het doornemen van alle 99 eerder verschenen Spinners. Wat daarbij vooral opviel was de passie en het enthousiasme waarmee de leden de vereniging in 25 jaar

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

hebben gemaakt tot wat die nu is. Van een klein clubje flipperfanaten tot een club van ruim 1400 leden met een eigen clubhuis, collectie en verenigingsblad. Een prestatie waar we met zijn allen trots op kunnen zijn! Ook de Spinner zelf heeft een aardige ontwikkeling doorgemaakt. Van een zwart-wit blaadje van 24 pagina’s dat op de typemachine werd vervaardigd tot de 64 pagina’s full colour ‘glossy’ die het heden ten dage is. Dit is natuurlijk mede te danken aan de voortschrijding van de techniek waardoor het produceren van een tijdschrift voor iedereen binnen handbereik is gekomen. Zelf ben ik betrokken bij de Spinner sinds #65. In eerste instantie als ‘levende spellingchecker’ en leverancier van kopij. Later ben ik mij vooral met de eindredactie en opmaak gaan bezighouden. Spinner #100 is mijn laatste kunstje. Wat is er mooier dan op het hoogtepunt stoppen? Gelukkig staat mijn opvolger al klaar. Ronald Eijkman die jullie wellicht kennen van de artikelen over Digital Pinball treedt toe tot de redactie die daarnaast bestaat uit Bas Vis, Rens Hooijmaijers, Jos van Rixel en Barry Driessen. Een mooi team waar het altijd prettig mee samenwerken was! Mannen, ik zal jullie missen! Rest mij om iedereen veel leesplezier toe te wensen met deze dubbeldikke jubileumspinner. Ik hoop dat jullie deze Spinner een mooi plekje geven in jullie persoonlijke NFV archief. Het zou zonde zijn als hij bij het oud papier zou belanden...

Bas Vis

Van de waarnemend voorzitter

Bas Vis

Uniek

Letterlijk betekent ‘uniek’: enig in zijn soort. Dat is zonder meer van toepassing op onze vereniging. Misschien niet als je kijkt naar het reilen en zeilen in de dagelijkse praktijk. In veel opzichten is de NFV namelijk een heel gewone club: er zijn veel ambities en eigenlijk altijd wat te weinig actieve leden om die te realiseren. Er zijn allerhande initiatieven, die soms goed uitpakken, maar soms ook niet. Er zijn veel leuke momenten, maar ook regelmatig teleurstellingen. We lachen veel samen, maar er vallen ook wel eens harde woorden. That’s life :-) De NFV is wel uniek in de zin dat er maar één flippervereniging is in Nederland (en Vlaanderen). Nederland is een verenigingsland. Dat betekent: samen proberen iets te bereiken, samen werken aan verwezenlijking van idealen. Heel bijzonder in dit ik-tijdperk is dat er mensen zijn die zich belangeloos inzetten voor een club. Het gaat soms om jarenlange inzet, waar in het beste geval een beetje waardering van andere leden tegenover staat. Veel vaker hebben de stuurlui aan wal vragen en kritiek en vereist het een dikke huid en doorzettingsvermogen om op koers te blijven. Ik zag vele nieuwe (actieve) leden komen en ook de nodige mensen gaan. Sommigen NFV-ers zijn vrienden geworden, andere relaties zijn volledig verwaterd. En ja, in een paar gevallen zijn we met slaande deuren uit elkaar gegaan. Desalniettemin: ik ben namens de NFV iedereen dankbaar voor zijn of haar bijdrage aan de club. De weg naar de prachtige collectie, het mooie clubhuis, het rijke Spinner arsenaal en de vele memorabele evenementen was vol uitdagingen. Er zijn fouten gemaakt en beslissingen genomen die achteraf niet de beste bleken te zijn. Ook dat is het leven. Feit blijft dat er na 25 jaar veel

is om trots op te zijn. De ingewijden weten met hoeveel vallen en opstaan de doelstellingen gehaald werden, maar misschien voelen zij ook wel de meeste voldoening over wat er uiteindelijk bereikt is. Deze Spinner laat vooral zien wat er met bundeling van krachten binnen deze bijzondere vereniging is bereikt.

‘Herdenking van het goede, houdt altijd blij te moede’

Als je een Spinner als deze speciale editie maakt of een jubileumevenement voorbereidt, dan komen vooral de leuke momenten naar boven borrelen. Het geheugen is mild. Bovendien worden bij een leuke gebeurtenis of geslaagd evenement foto’s gemaakt en dat gebeurt niet bij een bestuurscrisis of een bijeenkomst waar nog geen handvol mensen naar toe kwam. Representatief is deze kroniek dus allerminst. Kritische geesten zullen ongetwijfeld een gemis aan zelfreflectie ervaren. Geen verhalen over mislukkingen, geen uitweiding over tekortkomingen. Niet omdat we die niet willen erkennen, maar omdat we kozen voor het motto: herdenking van het goede, houdt altijd blij te moede. Er zijn genoeg dingen in het leven om bezorgd of kritisch over te zijn, laten deze 140 pagina’s vooral een warm bad zijn voor iedereen die zich bij de Nederlandse Flipper Vereniging betrokken voelt! Veel leesplezier!

Bas Vis

De NFV in logo’s 25 jaar passie en teamwork! Bijna 50 leden maakten in de voorbije 25 jaar deel uit van het NFV Bestuur. Het begon met een clubje enthousiastelingen die de basis legden, anderen bouwden verder aan de vereniging en de laatste jaren gaat het met name om het in goede banen leiden van een club met meer dan 1400 leden. Zo’n club vraagt inzet, passie en doorzettingsvermogen. De NFV logo’s illustreren op geheel eigen wijze de historie van de NFV in vogelvlucht! 1992-1994 – De pioniersjaren grondleggers van de vereniging

Voorzitter: Freerk André de la Porte Secretaris: Carel Gijsen / Ferdi van Os Penningmeester: Raf Kapper Evenementen: Ed Hut Spinner eindredactie: Carel Gijsen / Ferdi van Os Elders in deze Spinner valt te lezen dat het oprichten van de vereniging een proces van vallen en opstaan was. Maar de aanhouders wonnen: de initiatieven van Robert van Schie en Jaco Idema resulteerden dankzij het doorzettingsvermogen van een kleine groep mensen uiteindelijk tot de oprichting van de Nederlandse Flipper Vereniging. Freerk André de la Porte was de kartrekker, Ed Hut pionierde met evenementen terwijl Carel Gijsen naast secretaris ook de Spinner eindredactie deed. Ad Jonker was formeel geen bestuurslid maar ook in de beginjaren was hij al een steunpilaar. Zo bleek de digitale kopie van Spinner 1 zoek

geraakt te zijn voordat aanlevering aan de drukker kon plaatsvinden. Alle teksten werden opnieuw ingetypt. Door Ad. En wie zette de statuten op papier? Juist. Besturen is soms ook gewoon hard werken. De titel erelid komt Ad dan ook zeer toe. Een logo had de NFV nog niet. De vereniging profileerde zich via de Spinner: heel basic. Hollandse nuchterheid: eerst presteren, de rest komt later wel.

1995-2002 – De opbouwjaren - groei van de vereniging Voorzitter: Guus Arens Secretaris: Carel Gijsen / Jurgen van de Peppel Penningmeester: Jos van der Linden / Rob Adams Evenementen: Jean Luc Truyens / Jurgen van de Peppel Spinner eindredactie: Martijn van Aken Met de komst van Guus Arens veranderde er veel. De gedreven

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

ondernemer uit (toen nog) Zuid Limburg hield ervan om grenzen te verleggen, bouwde relaties op binnen professioneel flipperend Nederland en timmerde met de NFV (inter) nationaal aan de weg. Mede dankzij exploitant André Jansen (Fun4You) konden er grootse evenementen georganiseerd worden en die kregen aansprekende namen als Dutch Pinball Open en The After Summer Pinball Party. Er ontstond een groter kernteam waarin ook jonge enthou-

siaste flipperliefhebbers bergen werk verzetten. De vereniging ontwikkelde zich sterk, zowel qua activiteiten als in ledenaantal. De erkenning voor deze prestaties spreekt ook uit het feit dat Guus, Jurgen en Martijn bij hun afscheid erelid werden. Geheel in stijl met de groei van het zelfbewustzijn kreeg de NFV ook een nieuw logo waarin de letters van de vereniging prominent naar voren kwamen. Bij de introductie van de nieuwe website in 2000 kwam er later een nieuw logo dat het heel lang zou volhouden.

Dankzij Marc van der Gugten ontwikkelde de NFV zich ook digitaal. De website kreeg een Forum, er kwam een zelf ontwikkelde ranking en de ledenadministratie ging online. De Spinner kreeg een volledig nieuwe look & feel dankzij Jonathan Joosten, maar wat bleef was het vertrouwde logo van het flippermannetje achter de kast en het motto ‘No Balls, No Glory!’.

2003-2011 – De vereniging krijgt vorm als club

Voorzitter: Geert Jan de Vries / Bas Vis (ai) Secretaris: Bas Vis Penningmeester: Antoine van Wijk / Enrico Douwens / Nienke Lemmens / Jan Meijer Evenementen: Barry de Wit / Rob Capel / Bas Vis Clubhuis/Collectie: Arie Pijl / Jan & Tonia Meijer / Edwin Nijs / Ronald Knor Spinner eindredactie: Martijn van Aken / Jonathan Joosten / Theo van Vroenhoven Waar Guus Arens een echte entrepreneur was, lagen de kwaliteiten van zijn opvolger Geert Jan de Vries meer bij het besturen. Een eerder voorzichtig gestart initiatief voor het opbouwen van een collectie kwam in een stroomversnelling. De belangrijkste strategische keuze was die voor het oprichten van een clubhuis. Na twee jaar pionieren in Deventer vond Arie Pijl een nieuwe locatie en kwam er dankzij de inzet van velen een echt thuishonk in Ederveen.

2012-2017 – De vereniging bloeit

Voorzitter: Winfred de Ruijter / Bas Vis (ai) Secretaris: Rens Hooijmaijers Penningmeester: Jan Meijer / Laurens Linssen Evenementen: Rens Hooijmaijers / Bas Vis Clubhuis/Collectie: Arie Pijl / Jan & Tonia Meijer / Ben Boogaard / Bart Volman

Spinner eindredactie: Theo van Vroenhoven Met Winfred de Ruijter aan het roer was er stabiliteit op bestuurlijk vlak en een langere periode van gestage groei van de vereniging. In zijn kielzog kwam Rens Hooijmaijers aan boord, die zich naast secretaris ook opwierp als DPO-coördinator. Dankzij duizendpoot Ben Boogaard en de inbreng van de al langer zittende teamleden (Jan, Arie en Bas) kwamen er meer evenementen, grootsere DPO’s (inclusief twee DPO EXPO’s, naar een idee van Gerard van de Sanden) en in 2015 een nog veel groter en mooier clubhuis in Veenendaal. De eindredactie van de Spinner was al die jaren in handen van Theo van Vroenhoven die uiteindelijk met deze heel bijzondere 100e Spinner afzwaait. Het 25-jarig jubileum van de vereniging was de aanleiding om een nieuw logo te laten ontwerpen. Net als bij de eerdere editie was het Jean-Paul de Win die het verzoek van het bestuur uitwerkte. Hij maakte een eigentijds ontwerp, dat de vereniging met trots presenteert bij het DPO EXPO 2017. Dit jubileum is dan ook geen einde van een tijdperk, maar het begin van een nieuw!

Jan Meijer was niet alleen penningmeester voor een lange periode, maar samen met zijn vrouw Tonia Meijer verzorgde hij met veel toewijding de bezoekers. Arie Pijl, Edwin Nijs en Ronald Knor zorgden voor de sterk groeiende collectie. Bas Vis was in deze periode een echte ‘manus-vanalles’ en trad toe tot de selecte groep van ereleden.

Bas Vis

NFV 25 jaar Het begint met een idee... Robert van Schie en Jaco Idema Dit jaar bestaat onze vereniging 25 jaar. Bij het vorige jubileum gingen we ook op zoek naar de mannen die destijds het initiatief namen voor de oprichting van een vereniging: Robert van Schie en Jaco Idema. Dankzij de moderne media ging dat zoeken eenvoudig en zo konden we ze vragen naar het ‘verhaal van toen’.

Bij de leden van het eerste uur zijn jullie bekend. Maar bij heel veel mensen die de club pas later ontdekt hebben helemaal niet. Kunnen jullie in het kort iets over jezelf vertellen?

Jaco: Ik ben van jongs af aan altijd aangetrokken geweest door visuele dingen. De kopruiten van flipperkasten trokken altijd mijn aandacht. Je vond, toen ik jong was (red.: Jaco is van bouwjaar 1965), bijna in ieder café of iedere kantine wel een flipperkast ergens in een donker hoekje. De lampjes en de verlichte kopruiten hadden een onverklaarbare aantrekkingskracht op me. Dat resulteerde altijd in zeuren om een kwartje om te kunnen spelen. Op de middelbare school stond er vlakbij de school een sporthal met in de kantine de KISS flipperkast. Daar moest natuurlijk regelmatig het zakgeld in gegooid worden. Ik was ook KISS-fan en dat maakte het dubbel leuk. Daarnaast en later speelde ik overal en nergens op verschillende kasten. Vooral tijdens vakanties in het buitenland was er altijd een “zoektocht” op de camping of in een nabijgelegen café

of er ergens een onbekende kast stond om op te spelen. Toen ik erachter kwam dat je “gewoon” een flipperkast kon kopen en thuis kon spelen hoefde ik niet lang na te denken. Ik ging toen met een goede vriend naar de Rock-’n-roll beurs in het Autotron en zag daar een paar flipperkasten te koop. Ik besloot er toen een te kopen. Bij stom toeval werd het gelijk de originele Fireball uit ‘72! Vervolgens leerde ik de jongens van Replay uit Eindhoven kennen. Daar heb ik menig uurtje doorgebracht. Omdat ik kleine mankementen graag zelf repareerde ging ik nog wel eens een avondje of zaterdag naar Eindhoven. Daar begon de ontdekking van de flippergeschiedenis. Robert: Hoe de liefde voor de flipperkast is ontstaan? In 1969 woonde ik als 17 jarige in Oudewater, waar in het lokale cafetaria de flipperkast “Gator” stond. Ik kreeg destijds fl. 1,75 zakgeld per week. Kocht daarvan eerst een baaltje shag, vervolgens een ijsje en met het overblijvende

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

kwartje speelde ik één spelletje als ik pech had en 12 spelletjes als de cafetaria eigenaar pech had :-) In 1971 verhuisde ik naar Apeldoorn waar de liefde op dezelfde wijze werd voortgezet, alleen toen met wat meer geld op zak.

Er zijn heel veel liefhebbers van flipperen en die vinden het allemaal leuk om met elkaar te spelen. Maar er zijn er maar weinig die daar ook initiatieven voor nemen. Laat staan dat ze op het idee komen om een vereniging op te richten. Dat eerste zaadje hebben jullie gepland. Vertel eens, hoe ging dat?

Robert: Er was destijds geen internet en alles ging via vaste telefoon of individuen die bij elkaar op bezoek gingen. We voelden dat er behoefte was aan het meer delen en beschikbaar zijn van “flipper info”. Dus het idee van een vereniging was een logisch vervolg. Jaco: Op zoek naar informatie over flipperen kwam ik erachter dat er vrij weinig bekend was. Er was

Fragmenten uit een nieuwsbrief die Jaco en Robert in april 1991 aan een aantal ﬂipperliefhebbers toestuurden

nog geen internet en ik wou van alles weten. Ik was toen secretaris van de Lambretta Club Nederland (Lambretta scooters, het ‘zusje’ van de bekendere Vespa scooters) en er bestond geen club van flipperaars... Daar wou ik wat mee doen. Het is leuk om met gelijkgestemden over je hobby of passie dingen uit te wisselen en samen te spelen; er staan niet voor niets tellers voor vier spelers op de kopruit! Thuis was het ook vaak druk met vrienden om samen op een kast te spelen. De highscore verbeteren was een geliefde bezigheid bij mij thuis. Niet altijd tot genoegen van de buren.

Dat het nog niet zo eenvoudig is om gelijkgestemde zielen te verenigen bleek al bij de eerste meeting. Wat is jullie rol geweest bij de oprichting van de vereniging?

Jaco: Ik denk dat ik het idee van een club heb geopperd. We hebben toen bedacht dat we wat mensen zouden aanschrijven om te kijken of ze daar interesse in zouden hebben. Als vormgever had ik snel een nieuwsbrief (een echte op een A4 geprint!) in elkaar gezet. Robert wou de enveloppen en postzegels wel betalen en zo gingen de eerste stuk of 30 nieuwsbrieven de deur uit. Robert: Jaco wist een locatie, een kantine van een in verval rakende

papierfabriek in Apeldoorn. Daar konden we een middag gratis over beschikken. Daar is de NFV eigenlijk geboren. We spraken volgens mij af met iets van tien personen. We waren het al snel eens dat de flipperclub er moest komen en personen boden zich aan voor diverse taken. Toen Freerk André de La Porte erbij kwam kreeg ik direct het vertrouwen dat hij de club de eerste moeilijke tijden leven in zou blijven blazen. Toen ben ik eigenlijk al snel naar de achtergrond verdwenen. Jaco: Daarna volgden nog wat meetings in De Schep in Hoevelaken. We kozen voor die ruimte omdat het aantal belangstellenden inmiddels

aardig was gegroeid. Het was een nationaal ding geworden. Robert was druk bezig om een bedrijf op te zetten en ook ik had het druk. We wilden de organisatie en werkzaamheden graag overdragen aan een echt bestuur. Ik heb geloof ik nog wat opmaakdingen gedaan en stukjes geschreven. En ben vervolgens gewoon lid geworden.

De NFV is een trouwe club van liefhebbers. Eens kijken wat jullie na al die tijd nog weten. Wie kunnen jullie je nog herinneren als enthousiastelingen van het eerste uur?

Robert: Naast Jaco zijn dat Ed Hut, Henk de Jager (de enige echte autoriteit in mechanische flippers), en Freerk André de la Porte.

Jaco: Daarnaast de jongens van Replay, Patrick van Gelder en Ruud, een vriend die ik nog steeds zie. Als ik een lijst zie uit die tijd herken ik er waarschijnlijk nog wel wat meer want ik ben beter in gezichten onthouden dan in namen.

De vereniging is actiever dan ooit. Hoe zit het met jullie flipperhobby? Hebben jullie nog een eigen collectie? Wat zijn jullie favoriete kasten?

Robert: Ik heb circa 50 kasten in privé thuis opgesteld gehad. In 1995 heb ik bijna alles verkocht, een groot deel aan jongens van Wizard en veel enthousiastelingen die één of twee kasten kochten. Mijn favorieten waren Centaur I, Bally 4 Million BC. Mijn laatste kast, een Bally Fireball uit 1972 in bijna smetteloze staat, heb ik in 2010 verkocht voor 400 euro.

‘De hobby is wat naar de achtergrond verdwenen, maar ﬂipperen kan ik echt niet laten’ Jaco: De hobby is wat naar de achtergrond verdwenen, maar flipperen kan ik echt niet laten. Als er ergens een kast in een kroeg of zo staat moet ik er toch al gauw wat in gooien. Deze zomer heb ik in Baskenland nog op diverse flipperkasten

Jaco Idema en Robert van Schie in 2012

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

gespeeld. Thuis heb ik nu geen plek meer. Maar ik heb nog een aantal kasten in opslag staan. Wegens ruimtegebrek ga ik er komende zomer enkele opruimen. Ik was altijd groot fan van de eerste elektronische Bally’s. Na eerst de Fireball flink gespeeld te hebben, kwam er een Centaur I in de woonkamer. Dit is nog steeds mijn favoriete kast. Verschrikkelijk mooi vormgegeven en geweldig om te spelen met de vijf ballen multiball. Vooral de elektronische stem was erg gaaf; “Destroy Centaur” hoorde je dan! De andere favoriete kast was de brede Space Invaders; met de geweldige visual van Giger; Alien. Ook het opzwepende geluid dat steeds sneller ging vind ik heel geslaagd. Achter (of voor?) de Medusa heb ik ook heel wat uurtjes doorgebracht. Een andere favoriet was Electra, met het verdiepte speelveldje onder het plexiglas. Ook hiervan vond ik de vormgeving heel mooi. Daarnaast stonden er onder andere een Wizard (de enige niet Bally), Eight Ball Deluxe, 4 Million BC, Silverball, en anderen. Ik mis ze wel...

Familieplezier tijdens TonTon XL in Amsterdam 11

Freerk André de la Porte

Het ontstaan van de Nederlandse Flipper Vereniging Veel is er geschreven over het ontstaan van de vereniging vanaf 1992. Maar wat speelde er voor die tijd? Hoe zijn we gekomen op het punt dat er ook een vereniging werd opgericht?

Wat mij betreft was het een flyer die ik in 1991 kreeg van Patrick van Gelder (Wizard). Patrick had als hobby het verhandelen van flipperkasten en onderdelen. Dit vond plaats vanuit een nogal schimmige schuur in een deel van Eindhoven waar destijds het afsluiten van je auto geen overbodige luxe was. In die flyer werd iedere flipperliefhebber gevraagd om op 17 november 1991 aanwezig te zijn in restaurant “De Schep” in Hoevelaken voor het onderzoeken van de mogelijkheden van het oprichten van een flippervereniging. Deze bijeenkomst werd georganiseerd door Jaco en Annemarie Idema en Robert van Schie. Bij deze bijeenkomst waren zo’n 50 mensen aanwezig. Robert nam het woord en gaf aan wat de taken zouden moeten zijn als er een vereniging zou worden opgericht. Aan de ene kant waren dit de taken die bij een vereniging horen, zoals voorzitter, secretaris en penningmeester. Er werd gevraagd welke aanwezige personen zich actief voor de op te richten vereniging wilden inzetten. Van de 50 aanwezigen staken er 35 hun hand op!

Dit aantal was voldoende om verder te gaan. Besloten werd om een nieuwe bijeenkomst te organiseren met die personen die een actieve rol op zich wilden nemen. Deze bijeenkomst vond plaats op zaterdag 8 december 1991, om 10.00 uur ’s ochtends op dezelfde locatie. Bij de tweede bijeenkomst nam Robert van Schie het woord en stelde voor dat Bob van Varik de bijeenkomst zou voorzitten. Allen gingen akkoord. Bob gaf een korte uitleg over de taken van de voorzitter, secretaris en de penningmeester. Verder werd er gedacht aan het oprichten van een technische commissie, een redactie en een evenementencommissie. De contouren van de vereniging begonnen langzaam zichtbaar te worden. De bestuursfuncties werden tijdelijk vervuld tot aan de eerste ledenvergadering. De functies waren verkiesbaar. Daarnaast werd er gedacht aan het regionaal opzetten van de commissies bestuur, techniek en communicatie (inclusief redactie en evenementen).

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Er werd een vervolg bijeenkomst afgesproken op 5 januari 1992 voor alle commissies. De commissie bestuur en communicatie kwamen bij elkaar in Apeldoorn, in een ruimte van de Gelderse Papier Groep. Wat mij bijstaat van deze bijeenkomst is dat het nogal warrig verliep. Door de gekozen structuur tijdens de bijeenkomst op 8 december, nam niemand echt de leiding op zich. De groep was te groot om duidelijke afspraken te maken over de oprichting en doel van de vereniging. Daarnaast was het doel om een clubblad te maken dat eind januari uit moest komen en er stond nog geen letter op papier. Ook de naam van de vereniging stond nog niet vast. De namen die voorbij kwamen waren “Vereniging voor Flipperliefhebbers”, “Nederlandse Flipper Vereniging” en “Dutch Pinball Association”. Wel werden de concept statuten doorgenomen, die waren opgesteld door Bob van Varik. De vergadering kwam tijd te kort en er moest een nieuwe vergadering worden gepland. Deze werd vastgesteld op zondag 26 januari 1992, om 10.30 uur. Deze vergadering heeft plaats gevonden op 9 februari 1992.

De notulen van de oprichtingsvergadering van de NFV dd. 27 oktober 1992 te Baarn.

Op woensdag 4 maart was er een bijeenkomst met bestuur en de redactie. Aanwezig waren Gerard den Heijer, Ed Hut, Bas Verkley, Liesbeth Volmer, Jan Just Witkam en Freerk André de la Porte. Er was ondertussen hard gewekt aan het eerste nummer van de “Spinner”. Ook de financiële middelen waren voor elkaar. Freerk had contact gezocht met de firma Jansen en Hahnraths uit Kerkrade en Bob van Varik met “Wizard collector Items” (Patrick van Gelder). Beide hadden een belangrijke financiële toezegging gedaan waardoor het eerste nummer kon worden gedrukt en verstuurd. Na al deze voorbereidingen werd het stil. Het heeft maanden geduurd en het leek er op dat de vereniging niet van de grond ging komen. In de zomer van 1992 nam Carel Gijsen contact met me op met de vraag om de draad op te pakken en de vereniging op te richten. Ik gaf aan hier even over na te willen denken en stemde uiteindelijk toe. Er werd een voorlopig bestuur samengesteld

bestaande uit Freerk André de la Porte (voorzitter), C. Gijsen (secretaris) , Raf Kapper (penningmeester), Robert van Schie (lid) en Ed Hut (evenementen). Het voorlopige bestuur verrichtte alle werkzaamheden die uiteindelijk hebben geleid tot de oprichting van de Nederlandse Flipper Vereniging op 27 oktober 1992 in Baarn. Tijdens de oprichting werden de statuten definitief goedgekeurd. Het bestuur werd verkozen en de eerste gedrukte versie van de Spinner werd uitgedeeld. Mijn persoonlijke doel was om de vereniging naar 200 leden te brengen. Na twee jaar hadden we dat doel bereikt en had ik in Rosmalen voor een kennismaking afgesproken met Guus Arens. Zijn enthousiasme maakte me direct duidelijk dat Guus een grote bijdrage zou kunnen leveren aan de vereniging. Dat Guus liet zien wat mogelijk is bleek bij het flippergala in Valkenburg. Dit was het eerste echt groots opgezette evenement van de NFV en als zodanig ook zeer succesvol.

Vanaf dat moment kon niemand meer om de Nederlandse Flipper Vereniging heen. En wat is het heden ten dage geweldig om te constateren dat de NFV de grootste flippervereniging ter wereld is, met een geweldige speelbare verzameling aan flipperkasten en een heus eigen clubhuis. En niet te vergeten: een supermooi clubblad de “Spinner”, uitgevoerd in kleur en ruim gevuld met meer dan 60 pagina’s nuttige info en wetenswaardigheden (om je vingers bij af te likken!) en vier keer per jaar in de brievenbus. Hulde aan allen die hier de afgelopen 25 jaar aan bijgedragen hebben. Hier past ook een oproep. Deel je enthousiasme met de andere leden en neem medeverantwoordelijkheid voor de continuïteit van de verenging. Zet je in als vrijwilliger door één van de functies binnen de vereniging te vervullen voor 2 of meerdere jaren. Het brengt je nog dichter bij je hobby en je doet vele mensen een groot plezier!

Theo van Vroenhoven

1992 Flipperfanaten: verenig U! Hoewel de NFV pas eind 1992 deﬁnitief wordt opgericht gaan de eerste voorbereidingen terug tot medio 1991. Dan komen op de beurs in Rosmalen een aantal enthousiaste ﬂipperaars bij elkaar waaronder Robert Jan van Schie en Carel Gijsen en wordt het idee gelanceerd om een Nederlandse Flipper Vereniging op te richten.

De oprichting van de NFV

De bedoeling was om na de beurs een groep mensen bij elkaar te krijgen die een flippervereniging van de grond moesten tillen. Alles verloopt volgens planning. De eerste bijeenkomst in Hoevelaken is een groot succes. Uit het hele land komen mensen om medeenthousiastelingen te ontmoeten. Foto’s worden getoond, ervaringen uitgewisseld en ideeën voor een vereniging gelanceerd. Een tweede vergadering wordt uitgeschreven om te komen tot groepen mensen die, met ieder zijn eigen discipline, de vereniging definitief kunnen gaan oprichten. Belangrijke zaken zoals redactie, een technische commissie voor mechanische en elektronische flippers, een evenementencommissie en een bestuur moeten gestalte krijgen om uiteindelijk te komen tot de oprichtingsvergadering.

Daarnaast moet men op zoek naar mensen die de vereniging een (financieel) warm hart toedragen. Dit is nodig om de aanloopkosten zoals portokosten, notaris, zaalhuur, kopieën, telefoonkosten en niet te vergeten de eerste uitgave van de Spinner te kunnen financieren. Medio 1992 ontvangen belangstellenden een brief met daarin drie belangrijke mededelingen: 1.

Er komt een vereniging met statuten, een begroting en een bankrekening, en dat allemaal onder de vlag van de “Nederlandse Flipper Vereniging” Er komt een oprichtingsvergadering op dinsdag 27 oktober 1992 Er komt een blad met als naam “De Spinner” en dit blad wordt tijdens de oprichtingsvergadering uitgereikt.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

De Spinner

Deze eerste Spinner bevat 20 pagina’s tekst en heeft een cover in kleur, iets waar we daarna bijna 10 jaar op hebben moeten wachten. De eerste eindredacteur heet Carel Gijsen en ook Ad Jonker heeft heel wat (nachtelijke) uurtjes in deze eerste Spinner gestoken. Het voornaamste doel van de Nederlandse Flipper Vereniging (NFV) is om mensen bij elkaar te brengen die enthousiast zijn over flipperkasten en flipperen in de ruimste zin van het woord. Centraal in de vereniging staat het clubblad dat als spreekbuis van de leden kan fungeren. De Spinner bevat een overzicht van die activiteiten die, al dan niet door de club, georganiseerd worden zoals toernooien, beurzen, etcetera. Het lidmaatschap van de Nederlandse

De eerste Spinner, oktober 1992

Freerk André de la Porte, de eerste voorzitter van de NFV

Flipper Vereniging biedt, naast het clubblad, als voordeel dat de leden voor een gereduceerd tarief kunnen deelnemen aan de activiteiten die worden georganiseerd.

Het eerste bestuur

Eerste voorzitter van de NFV is Freerk André de la Porte. Secretaris is Carel Gijsen en Raffy Kapper is de eerste penningmeester. Ed Hut heeft als bestuurslid ‘Evenementen’ in zijn portefeuille.

The Addams Family

1992 is ook het jaar van The Addams Family. The Addams Family is de best verkochte flipperkast sinds de jaren ‘30 van de vorige eeuw, met in totaal 20.270 verkochte exemplaren. De machine wordt geproduceerd door Midway onder de merknaam Bally, als een zogenaamde “solid state”flipperkast. De kast is gebaseerd op de in 1991 uitgekomen film met dezelfde

De uitnodiging voor de eerste algemene ledenvergadering

naam en heeft diverse geluiden uit de film en de stemmen van Gomez Addams (Raul Julia) en Morticia Addams (Anjelica Huston). Als de flipperkast wordt uitgebracht in maart 1992 zijn de arcadevideogames sterk in populariteit afgenomen. Mensen hebben thuis vaak een krachtiger systeem dan in de speelhal te vinden is zoals de Super Nintendo en de Sega Mega Drive. Daarentegen zijn de flipperkasten in die periode juist sterk ontwikkeld. Zaken als het nieuwe dot-matrix display en de videochips in de kasten kunnen op de schermen ook animaties laten zien, waardoor de beleving van het verhaal veel intenser en dus ook aantrekkelijker voor de speler wordt. The Addams Family heeft een aantal nieuwe functies die in de flipperwereld nog onbekend zijn:

•

Thing: Een hand met een magneet. De bal wordt door de magneet van het speelveld gehaald en in de doos waar hij uit komt gegooid.

•

The Power: Drie magneten onder het speelveld brengen de bal tijdens het spelen uit balans.

•

Thing Flips: Boven de bovenste linkerflipper is een optische sensor die, als de bal langs de sensor komt, zelf de flipper aanstuurt om de bal in “The Swamp” te schieten. Het spel kan gemiste schoten gebruiken om toekomstige schoten meer accuraat af te vuren.

Mede dankzij deze functies en de mooie animaties en muziek is The Addams Family ook na 25 jaar nog steeds erg populair!

Ronald Eijkman

1993 Het eerste evenement De vereniging groeit in 1993 gestaag door. Doelstellingen worden gehaald, de Spinner wordt een heus kwartaalblad en ook het allereerste NFV evenement wordt dat jaar georganiseerd. Het jaar staat tevens bol van de nieuwe pinball releases, we zitten middenin het hoogtepunt van de ﬂippergeschiedenis. Het is dus een prima tijd voor een startende ﬂippervereniging!

De vereniging De Nederlandse Flippervereniging gaat er meteen in het eerste jaar van haar bestaan hard tegenaan, aldus Ed Hut, voorzitter van de evenementencommissie. Hij doelt voornamelijk op het eerste flipperevenement dat de NFV wil gaan organiseren. Daarover later meer. Maar de vereniging groeit ook gestaag. Aan het begin van het jaar telt de vereniging meer dan 110 leden. Dat moeten er zeker 150 worden volgens voorzitter Freerk André de la Porte, omdat de begroting van de vereniging daarop is gebaseerd. De Spinner heeft ook gewoon 150 vaste lezers nodig volgens Freerk, om voort te kunnen bestaan. Zijn woorden zijn met ernst beladen en dat werkt! De doelstelling is gehaald in 1993! De Spinner Ons kwartaalperiodiek, hèt blad voor de flipperfanaat, krijgt dat jaar meer vorm. Na het eerste exemplaar uit

1992 zijn er vanuit de vereniging uiteraard de nodige opmerkingen gekomen ter verbetering van ons piepjonge clubblad. Zo is er een rubriek voor vraag en aanbod bijgekomen en wordt de wat saaie uitstraling enigszins gepimpt. Het internet staat natuurlijk nog in de kinderschoenen en de redactie moet het anno 1993 vooral hebben van het ingezonden plaatmateriaal om de teksten op te leuken. In de loop van het jaar wordt tevens een hypermoderne scanner in gebruik genomen om delen van flyers in het blad op te nemen. Dat is aanvankelijk niet zo’n succes, maar het resultaat wordt stug gepubliceerd. De Spinner telt in 1993 tussen de 20 en 28 pagina’s, en de inhoud wordt door diverse mensen aangeleverd. Opvallend zijn echter de bijdragen van Ad Jonker, die op dat moment berucht is in binnenen buitenland in verband met de hoeveelheid tekst die hij produceert. De tekstenstroom is zo gigantisch dat

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

de Spinner net zo goed de Ad Jonker genoemd zou kunnen worden. Met name zijn spelbeschrijvingen lopen tot op de dag van vandaag als een rode draad door de Spinners. Computertoestanden De computer is begin jaren ‘90 zowel een uitkomst als een bron van ergernissen. De publicatie van de Spinner ondervindt regelmatig vertraging door computer- en softwareproblemen. De redactie, in de persoon van secretaris Carel Gijsen, stapt aan het einde van het jaar over op Word Perfect 6.0 onder Windows (3.x). Dat is helemaal geweldig, nieuwe bestanden met oude opmaak worden gelijk weggemieterd, maar Carel saved zich naar eigen zeggen wel helemaal suf omdat het systeem constant terugspringt naar de oude vertrouwde DOS prompt. Ook het flipperen op de computer evolueert als een malle. Er worden diverse flippergames uitge-

Twilight Zone advertentie

bracht, maar één daarvan is toch wel het allermooist: Eight Ball Deluxe (zie ook Spinner 2017-2). Deze game simuleert de gelijknamige flipperkast van Bally uit 1981 tot in de kleinste details.

150 flipperkasten, er is een flipperwedstrijd, er is een onderdelenmarkt, kortom, de Pinball Expo in het klein. Het is een geslaagde dag met circa 450 bezoekers.

Expo’s en evenementen De Pinball Expo in Chicago wordt in de Spinners van 1993 uitgebreid behandeld. Terecht ook, aangezien dit als hèt flipperevenement van het jaar wordt gezien. Nieuwe kasten, flipperonderdelen, een flippertoernooi, en alle prominente flipperfabrikanten zijn er bij. Er wordt geconcludeerd dat de prijzen aardig de pan uit rijzen. Prijzen voor onderdelen zijn in twee jaar tijd verdubbeld. Het begin van het einde? En dan is er in het najaar van 1993 natuurlijk het eerste flipperevenement dat georganiseerd wordt door de NFV. Het vindt plaats op 31 oktober in Huizen (NH), in Sport- en recreatiecentrum “De Bun”. Er zijn een kleine

Nieuws in flipperland Dat 1993 een geweldig jaar is wat nieuwe kasten betreft komt vast niet als een verrassing. Ook al lopen de verkoopcijfers toch wat terug ten opzichte van 1992, er komen zoveel kasten uit dat het lastig is om daar een interessante opsomming van te maken. Dat gaat eerder op een boodschappenlijstje lijken. Maar goed, daar gaat ie dan, in chronologische volgorde: White Water (Williams), Adventures of Rocky and Bullwinkle and Friends (Data East), Street Fighter II (Premier), Bram Stoker’s Dracula (Williams), Jurassic Park (Data East), Twilight Zone (Bally), Tee’s Off (Premier), Indiana Jones: The Pinball Adventure (Williams), Last

Action Hero (Data East), Judge Dredd (Bally), Wipe Out (Premier), Gladiators (Premier), Star Trek: The Next Generation (Williams) en Tales from the Crypt (Data East). En nog een stel kasten van Alvin G(ottlieb) welke in kleine oplagen worden gemaakt. Ad Jonker neemt daarvan een aardig aantal met ons door in de Spinner. Hij sluit af met de volgende bemoedigende mededeling: “Mocht je geen van deze kasten kunnen vinden en ga je een dag richting Scheveningen dan kan ik nog vertellen dat diverse flippers bij Hommerson Funland in de Palace Promenade staan”. Wat een luxe was dat in 1993! Het zal ook geen verrassing zijn dat Twilight Zone de beste flipperkast van 1993 is. Het kleurrijke speelveld, de geweldige DMD animaties, en enorm uitgebreide rule set zorgen voor een fantastische spelbeleving. Dat zien we ook aan het aantal verkochte exemplaren, en dat zijn er ruim 15.000.

Theo van Vroenhoven

1994 Voorzichtige groei 1994 is het jaar van een nieuwe Spinner redacteur (Ferdi van Os), de tweede flipperbeurs in Huizen en de introductie van Guus Arens die het later zal schoppen tot voorzitter en erelid. Albert Nomden doet voor het eerst van zich spreken als winnaar van een door de NFV georganiseerde flipperwedstrijd. Er verschijnen maar liefst 14 nieuwe flipperkasten waarvan de World Cup Soccer een van de populairste is.

Een nieuwe Spinner redacteur

In 1994 krijgt de NFV met Ferdi van Os een nieuwe Spinner redacteur. Hij volgt daarmee Carel Gijsen op. Hij doet meteen een oproep voor kopij door leden (some things never change…): De toestroom van artikelen valt niet echt tegen, maar dat kan natuurlijk altijd meer worden! Artikelen het liefst op 3.5 inch floppy, in DOS (WP 5.1) of MAC (WP of Word) formaat, of als gewoon ascii (klare tekst) bestand. Mocht het nou echt niet anders kunnen dan mag je het, beetje leesbaar, ook op papier opsturen”. Anno 2017 is het insturen van kopij via e-mail een stuk gemakkelijker geworden. De oproep staat nog steeds!

De Flipper Ladder

Voorzitter Freerk André de la Porte introduceert in 1994 de FLIPPER LADDER. Dit is een laddercompetitie voor flipperaars waarvan de stand

in de Spinner wordt bijgehouden. In de Spinner is een wedstrijdformulier afgedrukt wat kan worden gebruikt om uitslagen naar de redactie te sturen. Helaas hebben we hier later weinig meer van gehoord dus blijkbaar was het geen doorslaand succes.

Fair Play Centers Flipperkampioenschap 1993/1994

In 1994 worden flipperwedstrijden nog gewoon in amusementshallen gehouden! Na een bijzonder enerverende finalestrijd gaat de titel dat jaar naar Raymond Wiebe uit Meerssen, de tweede plaats gaat naar Joska Keunekamp uit Winterswijk, terwijl Pascal Lataster uit Simpelveld de derde plek voor zich opeist. Raymond en Joska nemen vervolgens deel aan het World Pinball Championship dat van 22 tot en met 24 april 1994 in Chicago plaatsvindt.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Coming Soon

In 1994 worden er maar liefst 14 nieuwe flipperkasten geproduceerd. Ferdi van Os schrijft in zijn “Coming Soon” rubriek over “Demolition Man”, “World Cup Soccer”, “Rescue 911” en “Royal Rumble”. De laatstgenoemde kast is gebaseerd op het op RTL 4 zo populaire programma ‘Wrestle Mania’.

Flipperbeurs in Huizen

Op 17 september 1994 wordt in Huizen de tweede flipperbeurs van de NFV gehouden. Er komen ruim 200 bezoekers op het evenement af, waarvan zo’n 60 leden. De finale van de flipperwedstrijd wordt op de Fun House gespeeld en gewonnen door Harry Koster die daarmee Hfl 750,- in de wacht sleepte. Organisator Ed Hut is echter nog niet tevreden: “Als bestuur van de club hebben we nu reeds afspraken gemaakt over de opzet van het evenement in 1995.

De winnaars van het Fair Play Centers Flipperkampioenschap 1993/1994

Albert Nomden wordt gefeliciteerd door voorzitter Freerk André de la Porte. Links Guus Arens, organisator van het ﬂippergala.

Zicht op de goal in Bally’s World Cup Soccer 1994

Er zijn onderhandelingen met onze hoofdsponsor Krijco om het volgende evenement professioneler op te zetten, met veel meer promotie en vooral meer flipperkasten op onze beurs”.

flipperwedstrijd gehouden die wordt gewonnen door een piepjonge Albert Nomden. Later zal Guus Arens voorzitter worden van de NFV en zelfs de titel erelid verwerven.

Guus Arens

Bally fabriceert in 1994 met deze themakast een compleet voetbaltoernooi gevat in een flipperkast. De kast wordt uitgebracht ter gelegenheid van het wereldkampioenschap voetbal in Amerika, dat plaatsvindt in, juist, 1994. World Cup Soccer is een hele geinige flipperkast, met een niet te ingewikkeld maar wel zeer onderhoudend spel. Het scoren van doelpunten is echt hartstikke leuk en je kunt nog wereldkampioen worden ook! Het spel beschikt over een uitdagend skill shot en speelt heerlijk soepel. Tackles, penalty’s, hoekschoppen en ingooien, alles tref je aan in dit Bally-stadion. Zelfs een koe op het DMD ontbreekt niet, je ziet de

In 1994 doet Guus Arens voor het eerst van zich spreken: “Ook zin in een flipperweekend met echte liefhebbers en geen handelaren? Bij voldoende belangstelling wil ik op zaterdag 12 en zondag 13 november in mijn woonplaats Valkenburg aan de Geul een dergelijke happening organiseren. De bijeenkomst is niet toegankelijk voor handelaren, alleen echte hobbyisten van 8 tot 80 jaar zijn welkom”. Op zondag is er voor de vroege vogels een “Romeins stoombad in Thermae 2000, een Mountain Bike tocht door de grotten of een herfstwandeling langs de Geul”. Tijdens dit gala wordt ook een

World Cup Soccer USA 94

koe heel even als Striker in opperste vreugde de cup omhoog gooit! Het DCS geluid van de kast is werkelijk perfect te noemen en de beelden op het DMD zijn van hoog niveau en vaak zeer humoristisch. De kast ziet er uitnodigend uit door de vrolijke kleurstelling en zeker voor de voetballiefhebbers onder de flipperaars is het spel een aanrader. De kast heeft een normale plunger, je weet wel, zo eentje waar je aan moet trekken, en gewoon maar eens twee flippers in plaats van drie, vier of nog meer. Hierdoor heeft de kast een herkenbare en wat klassieke uitstraling. Het spel is een ontwerp van John Popadiuk van wiens hand bijvoorbeeld ook Theatre of Magic en Cirqus Voltaire zijn. De kast loopt lekker en de goalie is echt onderdeel van het spel, erg goed gedaan dus!

Ronald Eijkman

1995 Nieuws! Dit is het jaar waarin allerhande nieuwe zaken voorbij komen. Er treedt een nieuwe voorzitter aan. En deze voorzitter heeft veel nieuwe plannen. Er worden nieuwe evenementen georganiseerd, waaronder het allereerste Dutch Pinball Open (DPO). En er komen weer heel veel nieuwe ﬂipperkasten uit. Met al dat nieuws kan het jaar voor de ﬂippervereniging niet meer stuk!

Spinner en internet Hoofdredacteur Ferdi van Os merkt op dat het internet ineens heel populair is in 1995. Ad Jonker neemt ons vervolgens mee over de digitale snelweg en schrijft verwonderd over het fenomeen hyperlink: een blauw woord waar je op kan klikken en dan van onderwerp naar onderwerp kunt springen. Lees je de ene keer een tekst op een computer in Zweden, een muisklik later zit je misschien wel in de USA. De nieuwsgroep rec.games. pinball (RGP) wordt ook besproken. En het internet staat vol met afbeeldingen en soms zelfs filmpjes. Daarvan wordt voor de Spinner dan ook dankbaar gebruik gemaakt. Ons kwartaalblad wordt ondertussen ook dikker en dikker. De laatste editie van 1995 bevat maar liefst 36 pagina’s. Ook wordt een nieuw NFV logo gepresenteerd en wordt de uitspraak “No Balls No Glory” langzaamaan de lijfspreuk van de vereniging.

Nieuwe voorzitter, nieuwe plannen In 1995 is er een wisseling van de wacht. Freerk André de la Porte treedt af en Guus Arens vult de lege voorzittersplek in. Guus kennen we inmiddels als organisator van diverse flipperevenementen, waaronder het flippergala in Valkenburg aan de Geul en hij heeft voor de vereniging grootse plannen. Freerk geeft aan in 1995 naar 500 leden toe te willen, maar Guus doet daar een schepje bovenop en ziet het ledenaantal de komende twee jaar wel naar 1000 schieten! Niet alleen omdat dat een mooi getal is, maar volgens Guus wordt het met dat aantal ook interessant om een clubblad in kleur uit te gaan geven. We weten nu dat dat allemaal iets langer heeft geduurd, maar het doel en de motivatie zijn er! Guus pakt ook het volk aan dat negatieve geluiden laat horen: laat deze mensen opstaan, meedenken en zo de vereniging helpen om

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

groter en beter te worden! Dat we hier te maken hebben met een ware visionair, blijkt ook uit de voorspellende woorden van Guus als hij over het almaar uitbreidende internet uitwijdt. Hij verwacht dat het met behulp van de “information super highway” binnen twee jaar mogelijk zal zijn om in Kerkrade tegen iemand in Wildervank of zelfs Parijs te spelen. Guus ziet daarbij geen virtual reality brillen voor zich, maar wel het uploaden van scores naar een centrale server via een speciaal ingebouwde communicatiepoort in de flipperkast. Anno 2017 kun je overal tegen iedereen spelen met digitale simulaties van echte flipperkasten, zelfs in dezelfde virtuele ruimte. Maar hoe intrigerend die ontwikkelingen ook zijn, het mooiste is toch om elkaar te treffen in een echte gameroom en onder het genot van een biertje of een frisje een potje flipper tegen elkaar te kunnen spelen.

Open kampioenschap in Limburg, Theatre of Magic back glass en nieuw NFV logo

Nieuwe evenementen Ver weg is er een pinball expo gaande, maar het bestaan daarvan verbleekt als aan het begin van 1995 door Guus, op dat moment aspirant voorzitter, twee nieuwe flipperevenementen worden aangekondigd. Er komt een Open Kampioenschap van Limburg op 29 en 30 april in Valkenburg aan de Geul, wat het vervolg is van het flippergala in 1994. De enorme danszaal van de Scala Jumbo Dancing is het strijdtoneel van het evenement, waar ruim 50 flippers staan opgesteld. En natuurlijk het Open Dutch Pinball dat voor de eerste keer zal worden georganiseerd. Dat gaat plaatsvinden in het het Van der Valk motel in Assen, alwaar ruimte is voor 60 flipperkasten. Het is een landskampioenschap dat groots wordt aangekondigd en zelfs in Axel, een nederzetting in Zeeland, vindt men aanplakbiljetten terug. Dat dat z’n vruchten heeft afgeworpen mag duidelijk zijn, aangezien

we dat evenement heden ten dage natuurlijk nog steeds kennen als het Dutch Pinball Open, ofwel het DPO. Nieuwe flipperkasten De Spinners van 1995 staan ook weer vol met beschrijvingen en reviews van flipperkasten die in dat jaar zijn uitgekomen. En dat zijn er maar liefst 20, dus hierbij een greep uit de meest in het oog springende creaties. Sega komt met een aantal kasten waarbij de multiball modes het meest opvallen. In januari wordt Mary Shelley’s Frankenstein uitgegeven, een kast met 6-ball multiball. Dat is me wat! Nou ja, niets vergeleken met Sega’s Apollo 13, die in oktober het levenslicht ziet. De kast met de meest extreme multiball ooit: spelen met 13 ballen tegelijk. Williams komt in 1995 ook met aardig wat titels, waaronder No Fear: Dangerous Sports, Jack Bot, Johnny Mnemonic en Congo. Maar Midway spant de kroon met een reeks

ware topflippers. Aan het einde van het jaar rolt Attack From Mars (AFM) van de productieband. Een klassieker in de dop, met een geweldig en prima uitgewerkt sci-fi thema, welke uitgebreid in de Spinners van 1996 wordt besproken en stiekem als beste van dat jaar wordt genoemd. Ook Midway’s Who Dunnit en Indianapolis 500 zijn prima flipperkasten. Maar de topper van het jaar wordt in maart 1995 aan het publiek gepresenteerd. Theatre of Magic Het design is van John Popadiuk (World Cup Soccer, Tales of the Arabian Nights). De kast wordt uitgebreid behandeld door Ad Jonker, die zijn betoog van 4 kantjes besluit met de mededeling dat het een vrij summiere uitleg is en dat een volledig verhaal 8 kantjes zou kosten. Maar het thema is magie en een goochelaar zal ook nooit zijn trucs verklappen. Dus spelen maar op deze kast, die de beste is van 1995!

Theo van Vroenhoven

1996 Albert Nomden piekt 1996 is het jaar waarin Albert Nomden doorbreekt als internationale ‘ﬂippertopper’; hij wint in dat jaar zowel het DPO in Scheveningen als het EK in Toulouse. En de NFV laat voor het eerst van zich horen op het World Wide Web! Qua ﬂipperkast releases is het een jaar om van te smullen. Ruim 20 jaar later is de Attack from Mars nog altijd zeer geliefd.

DPO en EK voor Albert

In 1996 neemt een NFV delegatie deel aan het EK in Toulouse. Albert Nomden wordt hier Europees kampioen. Het gejuich en gefluit was niet van de lucht en Albert werd van alle kanten gefeliciteerd, eerst door zijn mede finalisten, toen door ons en toen door de rest van de zaal! Nederland had bij dit toernooi een grote afvaardiging en een uitgebreide begeleidingsstaf. Op de foto staan onder andere Jos van de Linden (assistent manager), Martijn van Aken (coach), Guus Arens (manager), Ferdi van Os (reporter) en Wil Angenent (assistent coach). De Fransen hadden voor deze gelegenheid zelfs speciale ‘flipper E.K. champagne’ gemaakt! Voorafgaand aan het EK wint Albert ook al het DPO dat op 28 april wordt gehouden in Scheveningen. Op een schitterende locatie in Scheveningen en vlakbij het strand gelegen, werd

in Europa Hotel de flipperwedstrijd van het jaar georganiseerd. Al met al bezoeken ruim 360 mensen deze kampioenschappen of spelen zelf mee om het Nederlands kampioenschap. In dit mooie hotel is een zeer grote zaal met daarin een 50-tal flipperkasten waarvan 22 wedstrijdkasten. De finale zelf is er een om van te smullen, met in de hoofdrollen Albert Nomden en Eko Elens. Gadegeslagen door een 100-tal toeschouwers die kunnen toekijken op 4 monitoren en natuurlijk alles live kunnen zien. Onze nieuwe kampioen is dus Albert Nomden. Hij krijgt uit handen van minister Zalm de fel begeerde NFV-beker uitgereikt en niet te vergeten een mooie flipperkast in de vorm van White Water. Al met al een zeer geslaagde dag!

De NFV op internet

1996 is ook het jaar dat de NFV voor het eerst op internet actief is. De

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Nederlandse Flipper Vereniging heeft een eigen homepage op het internet. Op de site is naast informatie over de vereniging en spinnertjes onder andere ook nog ruimte bestemd voor een lijst van plaatsen in het land waar nog ‘lekker’ geflipperd kan worden en verwijzingen naar andere interessante flippersites op het internet.

Flippergala in Valkenburg

Reeds ver voor de gekozen data 26 en 27 oktober hakt Guus Arens de knoop door, om toch nog een gala te houden in de stijl van de voorgaande edities. Wederom beneden op de gigantische dansvloer van de Scala Jumbo Dancing, goed voor zo’n anderhalf duizend bezoekers per keer in de zomer. Het geheel speelt zich af op de vloer voor het podium waar uiteindelijk zo’n dertig flippers staan. Dit evenement is het debuut van Ad Jonker als wedstrijdleider.

Albert ontvangt de NFV beker uit handen van Gerrit Zalm

De eerste homepage van de NFV

Het Nederlands team tijdens het EK in Toulouse

De standen worden via de computer op een projector weergegeven. In de voorronde haalt een speler het maximaal mogelijk aantal punten van 45: Albert Nomden. Het wordt wat later dan gepland, maar uiteindelijk is de winnaar om half acht bekend, namelijk Dirk Klaver uit Leeuwarden.

Attack from Mars

Aan nieuwe kasten ook in 1996 geen gebrek: in Spinner 2 treffen we onder andere aankondigingen aan van ‘Attack from Mars’ , ‘Congo’ en ‘Airborne’. Martijn van Aken is enthousiast over de AfM: Erg grappig om de rubber marsmannetjes met vier armen te zien wiebelen. Verder een lekker open speelveld voor lange en snelle schoten. Zes features moeten gehaald worden om ‘rule the universe’ te activeren, waarbij een 3 ball multiball volgt. Hoewel het een zeer open kast is (de onderste 60% van de kast is compleet leeg), is het

zeker geen saaie kast. De snelle schotencombinaties en de vele multiballen, maken het een uitdagende kast. Zeker omdat, met name met 3 ballen, de Rule The Universe geen gemakkelijk te halen ‘Grand Finale’ is. Wat bij deze kast opvalt is het gebruik van licht (stroboscoop achter en ledjes in de vliegende schotel) en het geluid (mooi, spacy en grappig) is erg goed uitgewerkt. Zo kan er zonder allerlei nieuwe foefjes (magneten, draaiende delen en dergelijke) toch een hele verrassende kast ontstaan. Bally Did it Again!

Bas Vis

De NFV collectie Het flippererfgoed bewaren Begin 2000 was-ie er opeens, Medieval Madness, de eerste flipperkast in de NFV-collectie. In 2003 kwam er een tweede kast: de Monopoly. In die periode lanceerden de voorzitters Guus Arens en Geert Jan de Vries het NFV-kastenplan, want de vereniging moest voor de organisatie van haar activiteiten zelf voor de kasten gaan zorgen. Er was aanvankelijk twijfel of het plan wel van de grond zou komen, zeker ook gezien de financiële middelen die voor een collectie nodig zouden zijn. Dankzij de inzet van velen, de nodige creativiteit en verstandig besteden van beschikbare middelen lukte het uiteindelijk om een collectie op te bouwen zonder afhankelijkheid van financiers.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

2000 – MM te huur!

De Medieval Madness was dus de eerste. De kast kwam nieuw uit de doos, maar gezien het feit dat de kast al uit 1997 stamt was het voor de verkoper een beetje een ‘winkeldochter’. Aanschafprijs toendertijd: 5000 Hollandse florijnen. En met de verhuur (400 gulden voor 2 maanden) verdiende de vereniging (een deel van) de aanschaf terug. Er stond een mooie wervende tekst bij de advertentie: Speel de “Battle for the Kingdom” nu thuis! Ja, je leest het goed, de beste flipperkast van de vorige eeuw doet mee met het NFV-kastenplan. Dat betekent dat alle NFV-leden eindelijk eens rustig thuis kunnen kennismaken met deze uitzonderlijk leuke, humoristische, vriendelijke, aanstekelijke en schitterende flipperkast. We hebben na veel zoeken eindelijk nog een nieuw (!) exemplaar gevonden. Uiteraard niet goedkoop maar toch de moeite waard om veel NFV leden een plezier mee te doen. Ga uit je flipperdak met het volume van de King of Payne op 14 (nodig wel je buren uit!)

Medieval Madness, de eerste NFV ﬂipper

2002 – Dutch Pinball Legacy

Maar één flipperkast in de collectie maakt natuurlijk nog geen zomer. Met het verdwijnen van fabrikanten van flipperkasten in het achterhoofd realiseerde het NFV Bestuur zich dat het steeds lastiger ging worden om een evenement als het DPO te organiseren door een toenemend gebrek aan kasten. Zo ontstond het idee om de “Dutch Pinball Legacy” (DPL) te starten. Het idee hierachter was om met hulp van financiers een groot aantal kasten te verzamelen. Tijdens een brainstormsessie ging het om een aantal kernvragen. De samenvatting hiervan in de Spinner : 1. Waarom?: Volgens de ‘founding fathers’ is het antwoord hierop tweeledig: behoud van de flipperkast (‘pinball art forever’) en autonomie bij organisatie van evenementen. Beide doelstellingen passen goed bij de uitgangspunten van de Nederlandse Flipper Vereniging. Geen commercieel oogmerk, puur van en voor liefhebbers. Vooral een lange termijn plan. 2. Wat?: Ook hier worden we het vrij snel eens: niet alleen de bekende

‘topkasten’ (met het accent op de jaren 90) maar ook toppers van eerdere generaties. De kernwoorden zijn: kwaliteit, diversiteit en duurzaamheid. Een beetje collectie zou toch zeker 40 kasten moeten tellen. In topconditie. Gebruik is goed, maar goed onderhoud is een essentiële voorwaarde! 3. Hoe?: Het zal niemand verbazen: hier begon de discussie pas echt. Allerlei ideeën passeerden de revue. Bijvoorbeeld om de kasten te verhuren aan NFV-leden. Of om een ‘Pinball Farm’ in het midden van het land in te richten. Er zijn een tweetal randvoorwaarden aan te geven voor het succes van de plannen. Allereerst: voldoende liefhebbers die zich voor de DPL-organisatie in willen zetten. Bestuursleden en techneuten als belangrijke pijlers. En verder een goede onderhoudsplanning en kastenadministratie als onmisbare onderdelen. Het plan met externe financiers kwam nooit van de grond. Dit initiatief vormde wel het startsein voor het opbouwen van een eigen collectie.

2003 – De KastenCommissie gaat van start

Met Jonathan Joosten, Edwin Nijs en Bas Vis als voortrekkers ging in 2003 de NFV Kastencommissie (KC) van start. De eerste periode was er vooral aandacht voor het maken van een plan van aanpak en er werd ook een enquête gehouden onder de leden. Vervolgens ging er een bijna wiskundige formule overheen om te bepalen naar welke kasten er actief gezocht ging worden. In Spinner 1 van 2004 stond onder andere de volgende toelichting. Eén van de hoofdvragen die beantwoord moest worden: hoe maken we een goede keuze uit het grote aantal flipperkasten dat ooit ontworpen is? We vroegen het de leden. Met de uitkomsten van de enquête als basis stelden we vervolgens een aantal criteria vast die wij van belang achten. Alle criteria hebben we geprobeerd te kwantificeren om tot een zo objectief mogelijke keuze te komen. Dit alles leidde tot een lijst van meest gezochte kasten oftewel: de Wanted List.

Centaur en Formula 1

Jonathan Joosten: Het idee van het Flipperkasten Donatie Plan werd aanvankelijk weg gelachen, maar ik hield mijn poot stijf. Uiteindelijk gaf het bestuur toestemming en plaatste ik een oproep op Marktplaats. Het resultaat: 40 flipperkasten in 3 maanden tijd! We moesten stoppen met adverteren omdat we de flipperkasten nergens meer kwijt konden! Maar ook daarna bleven ze komen. Het succes van het Donatie Plan is mede te danken aan Edwin Nijs met wie ik het gros van alle donatie flippers heb opgehaald. Soms was dat creatief stapelen in zijn bestelwagen. Saillant detail: Vandaag de dag staan er zeker 10 advertenties op Marktplaats van mensen op zoek naar gratis flipperkasten. Een goed voorbeeld doet goed volgen :)

The Shadow, Terminator 2, Arabian Nights, Scared Stiff en Indiana Jones. De eerste aankoop werd in datzelfde nummer aan de leden gepresenteerd: de nummer 1 uit de lijst, de Centaur. Anno 2017 nauwelijks meer voorstelbaar dat die maar 400 Euro kostte. In het 2e nummer van dat jaar kon Jonathan Joosten direct verslag doen van nog een aantal aanwinsten: een F14 Tomcat en een Bally Star Trek. Er volgde nog een bijzondere aanwinst, de Formula 1 van Jac van Ham (JVH), een Nederlandse producent die in de jaren 80 een paar eigen kasten produceerde gebaseerd op Bally techniek. Later volgden andere titels van JVH (Escape, Ice Mania en Movie Masters). Ze staan allemaal in het NFV Funhouse.

2004 – Roadtrip - de Italië-partij

De Centaur stond met stip op 1 omdat die door veel flipperliefhebbers in hun ‘favorietenlijst’ was gezet en naar verwachting niet duur zou zijn. Andere favorieten waren White Water, Funhouse, The Addams Family, Theatre of Magic, Twilight Zone, Attack from Mars, Haunted House, High Speed, Whirlwind,

Jonathan Joosten overtuigde het NFV Bestuur van de mogelijkheid om met een relatief beperkt budget (5000 Euro) een tiental Dot Matrix kasten voor de NFV-collectie te verwerven. Het ging om aansprekende titels als de The Addams Family, Theatre of Magic en Twilight Zone. In Spinner 2 van 2004 legde hij uit hoe hij dat voor elkaar had gekregen: Mijn persoonlijke ervaring is dat buiten Nederland de prijzen voor flipperkasten een stuk lager liggen, en

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

al helemaal bij exploitanten die hun flipperkasten meer in een opslag dan op locatie hebben staan. Aangezien ik met de inkoop van kasten belast ben, heb ik contact opgenomen met een bevriende exploitant uit Noord Italië, waar ik eerder een paar zeer mooie flipperkasten had afgenomen. Een hartelijk telefoontje resulteerde in een lijst met een stuk of 25 flippers die beschikbaar waren. Kasten die niet door de leden genoemd waren in de enquête vielen af voor de KC, waarna er een stuk of 10 interessante kasten overbleven. Vraagprijs per kast: 600 Euro. Als er meerdere kasten afgenomen zouden worden, zou de prijs per kast dalen. Na een oproep gaven een aantal Steunpunten en coördinatoren aan interesse te hebben voor een aantal kasten die niet op de ‘wanted list’ stonden. Na goedkeuring door het dagelijks bestuur (DB) werd het bod uitgebracht van 8.000 Euro voor 16 kasten. Voorwaarde voor het akkoord van het bestuur was dat we minimaal de kasten persoonlijk hadden gezien voor ze betaald zouden worden. Dat betekende dat er iemand naar Noord Italië af zou moeten reizen. Namens de KC besloten Edwin Nijs en ondergetekende die taak op ons te nemen. Dat zou weliswaar extra kosten met zich mee brengen, maar dan wisten

De Italië partij op zijn rug in de vrachtwagen en het uitladen in Arnhem.

we in ieder geval zeker wat we in huis haalden. In een paar telefoontjes met Italië werden de nodige afspraken gemaakt en werd de route zo efficiënt mogelijk uitgestippeld. Dinsdag 18 mei werd om 8 uur ’s avonds vertrokken. Edwin nam het eerste deel van de rit voor zijn rekening, en vanaf een uur of 2 ’s nachts zat ik zelf achter het stuur. Er kon flink doorgereden worden, en om half 7 ’s ochtends parkeerden we de auto voor de deur van onze verkoper. Dat bood de gelegenheid om achter in de auto (lang leve de lekker ruime laadvloer...) nog even de ogen voor een uurtje of 2 te sluiten. Klokslag 9 uur meldden we ons en werden we hartelijk onthaald door de eigenaar. Een deel van de kasten stond op poten, de rest stond opgeklapt. Al vrij snel werd duidelijk dat de meeste kasten technisch niet helemaal in orde of zelfs incompleet waren. Na een uitgebreide Italiaanse lunch was de technicus ook aanwezig die mij een doos met printplaten in mijn handen duwde. Dat bracht uitkomst: de meeste kasten konden nu qua printen compleet gemaakt worden. Toen bleek dat de meeste kasten normaal opstartten en de technische problemen niet onoverkomelijk waren. In totaal hebben we er 12 goed genoeg bevonden om in te pakken. Alles bij elkaar een prachtige collectie: Indiana Jones, The Addams Family, Theatre of Magic, Twilight Zone, Road Show, Creature from the Black Lagoon, Congo en Bram Stoker’s Dracula. Plus nog een extra Road Show en Theatre

of Magic, alsmede 2 kasten voor leden in Nederland. Totaalprijs: 6.000 Euro. Tegen half 8 ’s avonds was alles ingepakt en begonnen we direct aan onze terugreis. Met al die flipperkasten achterin was het nog even de vraag of er bij de Zwitserse grens moeilijk kon worden gedaan, maar gelukkig was het daar ook Hemelvaartsdag en werd er nauwelijks aandacht aan ons geschonken. De rit terug was echt een uitdaging: 8 uurtjes slaap in de afgelopen 2 nachten en een druk DPO-weekeinde met eveneens weinig

‘Vraagprijs 600 Euro per kast... Als er meerdere kasten afgenomen zouden worden, zou de prijs per kast dalen’ slaap eraan vooraf hadden hun tol geëist. De terugreis kon dan ook niet meer zonder een rustpauze van 3 uur gemaakt worden (in toch wat oncomfortabele autostoelen, de laadruimte stond immers vol met flipperkasten). Moe maar voldaan, maar toch vooral moe, vervolgden we de volgende ochtend met kleine oogjes onze reis over de Autobahn. Edwin reed de meeste kilometers en half 1 ’s middags kwamen we in Utrecht aan, waarna ik eindelijk naar bed kon om de nodige slaap in te halen.

Na aankomst werden de kasten nagekeken door Hans Balk van flipperwinkel.nl. Die zorgde voor vervangende onderdelen, repareerde technische mankementen en corrigeerde al te creatieve technische toepassingen. De kasten werden vervolgens bij NFV-leden thuis ondergebracht, die een overeenkomst tekenden dat ze als ‘goede huisvader’ voor de kast zouden zorgen.

2010 – De NFV verwerft een unieke flipperkast: de Merlin’s Magic van Henk de Jager

Bij de nieuwjaarsbijeenkomst in januari 2010 arriveerde Henk de Jager met in zijn auto een prachtige aanwinst voor ons clubhuis: Merlin’s Magic. De financiering was geregeld door liefhebbers van de Magische Machines binnen de vereniging. De kast kreeg een plaatsje vlakbij de bar en werd de gehele dag druk bespeeld. Op de foto is-ie mooi, maar eigenlijk moet je de kast zien om ‘m volledig op waarde te schatten. En voor de liefhebbers: we hebben van Henk ook de schema’s en originele schetsen gekregen. Overduidelijk een aanwinst om zuinig op te zijn!

2010 – Het hoogtepunt van het Flipperkasten Donatie Plan

Toen Jonathan Joosten in 2005 het idee voor een flipperkasten donatieplan lanceerde, waren de meningen daarover verdeeld. Er was een groep die vond dat je niet moest bedelen, er waren mensen die dachten dat het niets zou opleveren omdat Nederlanders daarvoor te zuinig zijn. Maar het plan ging toch van start, omdat er ook mensen heel enthousiast waren.

Henk de Jager met zijn Merlin’s Magic

En een succes werd het! Door de jaren heen zijn er ruim 100 kasten aan de NFV gedoneerd. Daar zaten heel veel leuke kasten bij. Vele ervan hebben een plaatsje in de NFV collectie gekregen. Andere kwamen via een veiling bij NFV-leden terecht, waarna de NFV de gelden die de veiling opleverde in de collectie kon investeren. Veel dank aan de leden die door de jaren heen hun kasten doneerden. Hoe speciaal de donaties soms waren, stond te lezen in Spinner 2 van 2010:

Monster met werk

Begin juni kreeg de NFV een mail van Neven Maricic uit Amsterdam. Niet meer dan een regel of drie. Dat er een Monster Bash in zijn huiskamer stond, dat-ie eigenlijk gerestaureerd zou moeten worden en dat hij daar geen tijd voor en zin in had. En dat hij de kast graag aan de NFV cadeau wilde doen. Of wij daar interesse in hadden. Tja, wat moet je dan zeggen? Ik begon maar eens door in mijn reactie te stellen dat we die kast nog niet in de NFV-collectie hadden en dat er binnen de vereniging voldoende leden waren die juist een restauratie uitvoeren een leuke tijdsbesteding vonden. Maar ik

keek ook ‘ns even in de IPDB-database om te kijken of er niet meer kasten met een (bijna) gelijke titel waren. Want een Monster Bash als cadeau… Neven bleek in het verleden NFV-lid te zijn geweest en met zijn vrienden

‘De afdaling van driehoog kostte de nodige zweetdruppels, maar die hadden we er graag voor over’ (onder andere El Guapo) aan een aantal DPO’s te hebben meegedaan. De flipperhobby stond nu op een laag pitje, al had hij bij het recente Amsterdams kampioenschap toch wel weer gevoeld dat het een leuk spelletje is… De Monster Bash (MB) stond prominent in de kamer. Maar al een jaar of twee met een kaal speelveld. De onderdelen in een doos ernaast en de ramps kruislings over het speelveld. Een leuke puzzel! Neven had ‘m in België gekocht, nieuwe onderdelen

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

besteld en was aan de uitdaging begonnen. Maar toen kwamen er andere zaken op zijn pad. En bleef de klus liggen. Verkopen vond-ie geen goede optie, want waar komt-ie dan terecht? En zo kwam die mail er… De afdaling van driehoog kostte de nodige zweetdruppels, maar die hadden we er graag voor over. En Neven was blij met de ruimte in zijn slaapkamer. De MB ging diezelfde avond nog naar Ronald Knor die er een leuke uitdaging bij kreeg.

2011 – Operatie Wormerland: NFV neemt flipperkastenpartij over

Door de jaren heen groeide de NFV-collectie gestaag. Door gerichte aankopen en mooie donaties viel er steeds meer te genieten in het clubhuis. Eind 2011 werd de vereniging benaderd met de vraag of ze wilde helpen bij de (gedwongen) verkoop van een deel van een privécollectie. Er was enige haast bij en het ging om een collectie van meer dan 50 kasten. Het was het begin van een bijzondere transactie, waarbij alle partijen na afloop zeer tevreden waren over de uitkomsten. In Spinner 4 van 2011 stond het eerste deel van het verhaal:

De gedoneerde Monster Bash met (R) Neven Maricic en (L) Ben Boogaard van de KC

Kennismaking

Het was ergens eind augustus toen ik ’s avonds rond halftien een telefoontje kreeg van Wilma. Of ik misschien tips had voor de voorgenomen verkoop van de flippercollectie van haar en haar man. Dat soort vragen kreeg ik wel vaker, dus ik begon met een wedervraag: ‘wat wilt u precies verkopen?’ Wilma reageerde wat voorzichtig: ‘volgens mij zijn het er een stuk of 50’. Ik kon een kreet van verbazing niet onderdrukken… Het geanimeerde gesprek dat volgde duurde bijna een uur. Daarin werd veel duidelijk over de verzameling van Wilma & André. Ik dacht dat ik de meeste megacollecties van NFV leden wel kende, maar van dit ondernemende echtpaar uit Noord-Holland had ik nog nooit gehoord. In de voorbije 20 jaar hadden ze een zeer gevarieerde collectie opgebouwd van flippers uit de gouden periode van de flipperkast: de jaren 80 en 90. In de loods achter hun huis was er plek genoeg en ze hadden veel schik met die vrolijke machines. Nu stonden Wilma & André op het punt om te gaan verhuizen. En kwam de vraag op: nemen we die kasten allemaal mee of doen we er een

aantal van de hand? De Bad Cats, die moest zeker blijven. En de Fish Tales ook, met die klapperende staart. Als motorliefhebber verkoop je natuurlijk ook je Harley Davidson niet. En die Corvette, dat was echt een plaatje. En zo ging het nog even door. In totaal 15 ‘blijvertjes’. Maar die andere 38, die mochten weg. Wilma legde uit dat ze er door omstandigheden nog niet eerder aan toegekomen waren om echt werk te maken van de verkoop. Met nog maar een week of vier voor de boeg was het nu de hoogste tijd voor actie.

Advies & alternatieven

We maakten een afspraak: Wilma zou de volgende dag een complete lijst maken en dan zou ik na wat ruggenspraak een eerste indicatie van de waarde voor de genoemde varianten geven. Twee dagen later had ik mijn huiswerk af en belde Wilma. We namen de varianten door. De verkoop aan een handelaar: eigenlijk sprak dat idee haar niet zo aan. Minimale opbrengst en Wilma & André hadden wat minder prettige ervaringen gehad die het beeld van deze groep geen goed hadden gedaan (‘we zouden de Black Knight met het mooie speelveld krijgen, komt die

snuiter met een exemplaar vol luchtbellen’). En al die gelukzoekers aan huis, dat was ook geen aanlokkelijk vooruitzicht. Binnen het NFV Bestuur hadden we over een extra variant nagedacht. Enkele titels vormden een leuke aanvulling op de NFV-collectie. Voor een aantal andere kasten zouden er binnen de vereniging ongetwijfeld ook gegadigden zijn. Misschien zouden wij een bod kunnen doen. Moesten we natuurlijk wel kijken in welke staat de kasten waren. En dan konden we gelijk ook voor alle kasten een indicatie geven van de waarde op basis van de feitelijke staat. Wilma stond wel open voor zo’n nadere verkenning.

Inventarisatie ter plaatse

Zo reden Ben Boogaard en ik later die week naar Wormerland. Na een korte kennismaking stonden we even later in een hal die qua oppervlakte aardig in de buurt kwam van het NFV Funhouse. De flipperkasten moesten de ruimte echter delen met een tweetal prachtige full-size draaiorgels, een paar kermispaarden, een jukebox en wat al niet meer. De procedure was simpel: uiterlijk beoordelen, aanzetten en afwachten

wat er gebeurde. Dat varieerde nogal, dat wil zeggen: qua techniek. Op een enkele uitzondering na waren de kasten mooi om te zien, maar de elektronica was een ander verhaal. Bij herhaling noteerde ik heel kort ‘SNO’. Als afkorting voor: Start Niet Op. Standaardprocedure: even kijken naar de printplaten. Veel te veel groene lijntjes die daar echt niet thuishoorden. De grootste schrik leverde de Fish Tales op. Rookpluimpjes... Een tweetal uurtjes later had Ben ze allemaal getest en ik had een lijst met notities gemaakt. Meer dan 50 flipperkasten, waaronder populaire dot matrix kasten en een flink aantal kasten uit de solid state generatie (alfa numeriek en numeriek). Een klein paradijs voor de flipperliefhebber uit de 80-er en 90-er jaren. We koppelden de resultaten van de inventarisatie, met een prijsindicatie per individuele kast, terug naar Wilma en André.

Deal sluiten

Het bod van de NFV was een ‘all inclusive deal’: we zouden het transport van de kasten regelen en ook de kasten die Wilma & André wilden houden meenemen, nakijken en dan weer spelend afleveren. Daarnaast boden we een redelijke prijs voor de over te nemen kasten, gezien de technische staat en het werk dat er nodig zou zijn om ze weer in goede conditie te krijgen. Beter dan de handelaarsprijs, maar niet zo veel als bij verkoop per stuk aan particulieren.

Operatie Wormerland

Nu begon het echte werk. Ben regelde hulptroepen (Edwin Nijs & Ad Jonker) en het transport, Bas Vis ging aan de slag om de financiën te regelen en bij de reeds benaderde opvangadressen onderdak te bevestigen voor de flipperkasten. Want meer dan vijftig flipperkasten, daar heb je wel ruimte voor nodig…Op vrijdag 23 september volgde een strak geregisseerde operatie. Via Den Haag en Ede stond Ad om 10.30 uur in Wormerland. Na aflevering van een lading in Beverwijk, zwaaiden Wilma en André voor drieën de hulptroepen uit. Er volgde een ‘drop off’ in Amersfoort (tijdelijke NFV-dependance) en daarna

de halte NFV Funhouse, waar de Pinball Magic, Star Trek (Data East) en Jurassic Park werden uitgeladen. Van daaruit volgde nog een levering bij Rob Willemsen van een aantal andere ‘blijvertjes’ voor de NFV-collectie (Dr. Who, Flintstones, Whirlwind). Die gingen daar logeren voor een grondige opknapbeurt!

en Avatar. De criteria die het NFV Bestuur hanteerde waren vrijwel gelijk aan die van 2002: focus op populaire titels en slim inkopen (goed kijken naar de prijs, eventuele technische issues lossen we intern op). Zo ontstond een mix van de toppers uit het EM-tijdperk, de Solid-State generatie en de dot matrix decennia.

‘Van daaruit volgde nog een levering aan Rob Willemsen van een aantal blijvertjes voor de NFV’

Uit de jaarcijfers van 2016 valt op te maken dat de NFV door de jaren heen circa 47.000 Euro heeft besteed aan de aanschaf van flipperkasten. In totaal heeft de vereniging nu 110 kasten in haar kastenadministratie staan. Voor de verzekering houden we ook bij wat de waarde is van de collectie. Volgens een conservatieve schatting gaat het medio 2017 om een bedrag van ongeveer 130.000 Euro.

De NFV-ers die heel actief meewerkten (Ad Jonker, Ben Boogaard, Edwin Nijs en Bas Vis) brachten in 2012 de door de NFV opgeknapte kasten naar het nieuwe thuis van Wilma & André in Duitsland. Veilingmeester Laurens Linssen leidde een drietal veilingen in het clubhuis en op die manier verhuisden veel van de kasten uit de collectie van Wilma & André naar NFV-leden. De eindbalans was op meerdere vlakken positief: een klein overschot (opbrengst veiling ca. 1.500 Euro hoger dan de investering en de opknapkosten bij elkaar) en acht kasten ‘gratis’ voor de NFV: Pinball Magic, Flintstones, Dr. Who, Jurassic Park, Whirlwind, Star Trek (DE), Batman (DE) en Embryon. Met veel dank aan de vrijwilligers die hebben geholpen om dit mogelijk te maken!

De NFV Collectie – anno 2017

In de periode 2012-2017 is de vereniging verder gegaan met investeringen in de collectie. Vrijwel alle titels van de ‘wanted list’ uit 2002 staan intussen in het clubhuis. De laatste jaren was het motto ‘verjonging van de collectie’, waarmee bedoeld wordt dat er kasten van na 2000 werden aangeschaft. Zoals de Lord of the Rings, Spider-Man, The Sopranos, Pirates of the Carribean

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

In het nieuwe clubhuis is er ruimte voor het opstellen van circa 100 kasten. Op het hoogtepunt (rond 2010) had de vereniging meer dan 160 kasten. De kwaliteit van de kasten wisselde sterk: sommige kasten waren als nieuw (zoals de gedoneerde Monster Bash) maar er waren ook donatiekasten waar geen verf meer op het speelveld zat en er soms verdenking was van houtwurm. Het bestuur definieerde rond 2010 een aantal uitgangspunten: gewenste omvang van de collectie zou tussen 100 en 120 titels liggen (dat aantal was gebaseerd op de beschikbare ruimte in het clubhuis in Ederveen), kwaliteit ging voor kwantiteit en de NFV-kasten zouden er zijn om op te spelen. De samenstelling van de collectie werd bepaald mede aan de hand van de voorkeur van de leden, maar wel met aandacht voor diversiteit. Zo kwam de volgende globale verdeling tot stand: - Elektro Mechanische kasten 10-15% - (Early) Solid State 20-30% - Alfanumeriek 15-25% en - Dot Matrix 40-50%.

Elektro Mechanische kasten

Naast de eerder genoemde unieke kast van Henk de Jager (Merlin’s Magic) heeft de NFV anno 2017 nog 14 elektromechanische kasten. In samenspraak met de liefhebbers van

Ben Boogaard en Edwin Nijs tijdens ‘Operatie Wormerland’

deze generatie (de zogeheten ‘Magische Machines’-groep met onder andere Ronald Blom en Henk de Jager zelf) is deze verzameling samengesteld. Dankzij het donatieplan waren er in eerdere jaren veel meer kasten van deze generatie, maar die zijn door middel van een aantal kastenveilingen naar NFV-leden gegaan.

(Early) Solid State kasten

Net als bij de elektromechanische kasten kwamen veel van bovenstaande titels in bezit van de NFV door middel van donaties. Tijdens evenementen en clubhuisdagen worden deze kasten veel bespeeld, mede omdat het voor NFV-ers (geboortejaren door de bank genomen tussen 1965 en 1980) vaak gaat om kasten die ze in hun jonge jaren ‘in het wild’ speelden. Dankzij de inzet van actieve leden als Richard Baan, Rob Willemsen, Ben Boogaard en Ronald Knor werden de technische problemen bij deze kasten opgelost en de kasten opnieuw spelend gemaakt.

(Late) Solid State kasten

Zonder uitzondering zijn dit populaire kasten uit de NFV-collectie. Titels als Funhouse, Earthshaker en Whirlwind (allemaal mede-ontworpen door Pat

Lawlor) horen, net als Elvira & the Party Monsters en de F14-Tomcat tot de absolute toppers van deze generatie. Ze hebben vaak een uitdagend spel en de betrouwbaarheid van de kasten is relatief goed, ondanks dat ze intussen rond de dertig jaar oud zijn.

‘Anno 2017 is de NFV-collectie er één om trots op te zijn, maar er blijft nog veel te wensen over’

Dot Matrix kasten

Als het druk is in het clubhuis dan zijn alle Dot Matrix kasten bezet. De bezoekers spelen hier graag op, vooral de toptitels van Stern (zoals The Lord of the Rings, Pirates of the Caribbean, The Sopranos en Spider-Man) en de inmiddels al als klassiekers bestempelde kasten uit de Bally/ Williams-DMD generatie van de

jaren 90 (zoals The Addams Family, Monster Bash en Medieval Madness) zijn uitermate populair. In dit deel van de collectie heeft de vereniging door de jaren heen het meest geïnvesteerd.

Pinball 2000-kasten

Aan het eind van de vorige eeuw probeerde Bally/Williams met een nieuw concept de teruglopende populariteit en verkoopcijfers van de flipperkast te keren door met een nieuw concept te komen: een mengeling van een flipperkast en een videokast. Het werd geen succes, maar het leverde wel een bijzondere flipperkast op: Revenge from Mars. Ook die hoort natuurlijk in de NFV-collectie thuis! Dankzij extra opslagruimte in Veenendaal hebben we inmiddels voldoende plek voor onderhoud en reparatie van onze collectie. En er is ook extra ruimte voor wat extra kasten als de financiën het toelaten. Anno 2017 is de NFV-collectie er één om trots op te zijn, maar er blijft nog veel te wensen. Zo is daar sinds kort een nieuwe flipperkast die ontworpen werd en gemaakt wordt in Nederland... Wordt ongetwijfeld vervolgd!

Overzicht van de collectie Elektro Mechanische kasten: Argosy Aztec Captain Fantastic Dealers Choice Four Million B.C. Gator Jackpot Jungle Queen Lady Luck Nip-it OXO Spirit of 76 Target Alpha Wizard!

Williams 1977 Williams 1976 Bally 1975 Williams 1973 Bally 1971 Bally 1969 Williams 1971 Gottlieb 1977 Williams 1968 Bally 1973 Williams 1973 Gottlieb 1976 Gottlieb 1976 Bally 1974

Overzicht van de collectie (early) Solid State kasten:

Black Hole Black Knight Blackout Centaur Charlies Angels Close Encounters of the Third Kind Dolly Parton Dragon Eight Ball Elektra Fathom Firepower Flash Flash Gordon Gorgar Harlem Globetrotters Haunted House Jungle Lord Kiss Mata Hari Mr. & Mrs. Pac-Man Nitro Ground Shaker Power Play Royal Flush Scorpion Sharpshooter Soccer Kings Star Trek Time warp Viking Xenon

Gottlieb 1981 Williams 1980 Williams 1980 Bally 1981 Gottlieb 1978 Gottlieb 1978 Bally 1978 Gottlieb 1978 Bally 1977 Bally 1981 Bally 1980 Williams 1980 Williams 1979 Bally 1981 Williams 1979 Bally 1978 Gottlieb 1982 Williams 1981 Bally 1978 Bally 1977 Bally 1982 Bally 1981 Bally 1978 Gottlieb 1976 Williams 1980 GamePlan1979 Zacaria 1982 Bally 1978 Williams 1979 Bally 1980 Bally 1979

Overzicht van de collectie (late) Solid State kasten: Big Guns Black Knight 2000 Comet Dungeons & Dragons Earthshaker Eight Ball Champ Elvira & the Party Monsters F-14 Tomcat

Williams1987 Williams1989 Williams1985 Bally 1987 Williams1989 Bally 1985 Bally 1989 Williams1987

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Funhouse High Speed Raven Rollergames Space Shuttle Space Station Whirlwind

Williams Williams Premier Williams Williams Williams Williams

1990 1986 1986 1990 1984 1987 1990

Overzicht van de collectie Dot Matrix kasten: Attack from Mars Avatar Batman Batman Forever Bram Stoker’s Dracula Cirqus Voltaire Congo Creature from the Black Lagoon Demolition Man Dirty Harry Doctor Who Fish Tales Gilligan’s Island Goldeneye Indiana Jones Jack*Bot Johnny Mnemonic Jurassic Park Mary Shelley’s Frankenstein Medieval Madness Monopoly Monster Bash Pinball Magic Pirates of the Caribbean Red & Ted’s Road Show Scared Stiff Spider-Man Star Trek: 25th Anniversary Star Trek: The Next Generation Stargate Tales from the Crypt Teenage Mutant Ninja Turtles Terminator 2: Judgment Day The Addams Family The Flintstones The Getaway: High Speed II The Lord of the Rings The Shadow The Sopranos The Twilight Zone The Who’s Tommy Theatre of Magic Twister White Water World Cup Soccer

Bally Stern Data East Sega Williams Bally Williams Bally Williams Williams Williams Williams Bally Sega Williams Williams Williams Data East Sega Williams Stern Williams Capcom Stern Williams Bally Stern Data East Williams Premier Data East Data East Williams Bally Williams Williams Stern Bally Stern Bally Data East Bally Sega Williams Bally

1995 2010 1991 1995 1993 1997 1995 1992 1994 1995 1992 1992 1991 1996 1993 1995 1995 1993 1995 1997 2001 1998 1995 2006 1994 1996 2007 1991 1993 1995 1993 1991 1991 1992 1994 1992 2003 1994 2008 1993 1994 1995 1996 1993 1994

Overzicht van de collectie Pinball 2000-kasten: Revenge from Mars

Bally

1999

Jasmijn de Jong poseert bij The Big Lebowski 33

Jan Izaks

Henk de Jager Flipperen zit in zijn DNA De NFV bestaat dit jaar 25 jaar. 25 jaar is een hele tijd. Maar als je goed wil terugkijken, moet je nog veel verder terug in de tijd. Nog eens 25 jaar en dan kom je in 1967 uit. De opkomst en bloei van het ﬂipperen zijn aanstaande. Er zijn niet zo veel mensen die het hele traject en alle ontwikkelingen vanaf 1967 tot nu hebben gevolgd of beter nog: meegemaakt. Eén daarvan is Henk de Jager.

Henk is betrokken geraakt bij flipperen in het echte EM tijdperk en heeft zich sindsdien ontwikkeld tot een flipperdeskundige met wereldfaam. Henk wordt internationaal als een autoriteit beschouwd, niet alleen vanwege zijn technische kennis maar hij weet ook alles over de geschiedenis van de flipperkast, ontwerpers, artwork en veel meer. Henk is letterlijk een wandelende encyclopedie. Henk is ook vanaf het begin, steeds op andere manieren, betrokken geweest bij de NFV. Zelfs bij de oprichtingsbijeenkomst in Hoevelaken met Robert van Schie. Dit is daarom een mooi moment om eens meer te vertellen over Henk de Jager en met hem van gedachten te wisselen over de ontwikkelingen in het verleden en zijn blik op de toekomst. Ik zocht hem voor deze speciale Spinner op in Almere, waar Henk nog steeds een automaten(reparatie)werkplaats heeft.

Wie is Henk de Jager?

Henk werd geboren in 1954 in Amsterdam. Op 13 jarige leeftijd had hij zijn eerste confrontatie met een flipperkast. Hij was op vakantie in Schoorl. We schrijven 1967. Flipperen was eind zestiger jaren enorm in opkomst en titels van 1967 waren onder andere Beat Time, Touchdown (Williams), Dogies, Wiggler, Rockmakers (Bally), Beatniks (Chicago Coin) en King of Diamonds (Gottlieb). Mensen hadden nog niet zelf een flipperkast, dus je moest ze in het wild tegenkomen. De Sun Valley (Chicago Coin, 1962), Nags en High Ways (’60 en ’61, beide woodrail van Williams) waren de eerste kasten waar Henk tegenaan liep. Tijdens die 14 dagen vakantie in Schoorl heeft hij geen strand of zee gezien, alleen geflipperd. Een prachtige tijd om die wereld binnen te stappen. En voor Henk was een liefde voor het

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

leven geboren. Zo begon de ‘flipperkastijding’ (woord is bedacht door ene Rob van Scheer, Spinner 1994-2) voor Henk. Flipperkasten gingen zijn leven volledig in beslag nemen. Maar ik denk niet dat Henk het als een kastijding heeft ervaren, het was (en is) juist zijn lust en zijn leven. De techniek had al snel zijn interesse. Henks eerste reparatie was een Bally Safari. Iemand van de firma Busnac was al een tijd aan het proberen het ding aan de praat te krijgen, maar zonder succes. Henk keek met de monteur mee en ontdekte dat één van de popbumpers zich vreemd gedroeg. Oorzaak was het ontbreken van het contactpunt van een contactblad. Oorzaak gevonden, probleem opgelost. De exploitant die zelf twee linker handen had vroeg meteen aan Henk of hij na schooltijd niet wat klusjes voor hem wilde doen. Zo begon het en het werd zijn werk en passie. Van 1971

Henk de Jager bij een Bally 50/50 uit 1965

tot 2002 was Henk freelance monteur en exploitant van flipperkasten. In 1974 ging Henk zelf flippers exploiteren. Zijn bedrijf heette Euro Amusement. De kasten stonden in kroegen en snackbars en de opbrengst ging sam-sam. Overigens wel nadat er 1/6 deel vermakelijkheidsbelasting over was afgedragen. In de zeventiger en tachtiger jaren ging het goed met flipperkasten, maar de exploitanten voelden hoe de populariteit van flippers terugliep. In 2002 verkocht hij zijn bedrijf en trad in dienst bij de koper. Dat duurde tot 2014. Helemaal stoppen deed hij niet en in 2014 werd hij directeur van Playmatic B.V. Hoewel het digitale tijdperk eind zeventiger jaren zijn intrede had gedaan bij de flipperkasten bleef Henk gefocust op EM-ers. Collega exploitanten wisten dat en via hen

kwam hij regelmatig aan een partij EM-ers. Maar natuurlijk moest hij ook meegaan in de (digitale) ontwikkelingen. Vooral door het te doen, leerde hij de nieuwe kasten te repareren. De eerste kast die Henk écht bezat was een Gottlieb Happy Clown (1964) die hij van de firma Storm kocht. Henk gaf in Spinner 4 van 1999 een uitgebreide (en lyrische) beschrijving van de kast. Happy Clown met zijn kop-animatie en het artwork van Roy Parker is een blijvend collectors item, dat met name in de VS zeer gezocht wordt. Het zal duidelijk zijn dat Henk vooral van de techniek is en niet van het wedstrijdflipperen. In 1972 speelde hij een toernooitje in de Engelbewaarder in Amsterdam en werd zo’n beetje laatste. Op het gebied van (schrijven over) techniek van Elektro-Mechanische kasten is Henk echter (wereld)top!

Je hebt in de Spinner, het kwartaalblad van de NFV, uitvoerig het ontstaan van de flippers beschreven. Wat zijn volgens jou verder de meest markante uitvindingen?

Henk: Wat zeker genoemd moet worden is de plaatsing van de flippers en de richting. In het begin werden de flippers overal op het veld geplaatst. Soms wel zes. Het was Steve Kordek die de flippers onderaan het speelveld plaatste, twee stuks, met de punt naar elkaar. Ook gaven de flippers vanaf nu maar één tik en vielen daarna terug. Daarvoor bleven de flippers naar boven staan zo lang je de knop vasthield. Hierdoor ontstond het door de speler gecontroleerde spelelement in de kast dat tot op heden zo is gebleven. Elementen die grote invloed hadden op de kast en het spel waren daarnaast vooral de kopruit animatie en de popbumber.

Wat ik nooit begrepen heb is de devaluatie van de puntentelling van 4 naar 5 cijfers. Want die was nergens voor nodig. Ze plaatsten er immers gewoon een dooie nul bij. Soms werden kasten daar op aangepast en werden kopruiten beschadigd om die nul een plek te geven. Williams is zelfs tijdens de productie van Dipsy Doodle van 4 naar 5 cijfers overgeschakeld. Exploitanten hadden altijd een ongelooflijke hekel aan thema flipperkasten zoals Jurassic Park en Terminator 2. Want, zodra het thema uit de belangstelling was, werd de kast ook als verleden tijd beschouwd. Dus werden die kasten teruggehaald, terwijl ze nog niet terugverdiend waren.

In het EM-tijdperk brachten Bally, Williams, Gottlieb, Chicago Coin, en nog een aantal anderen flippers op de markt. Zoveel fabrikanten, zoveel keus. Wat was volgens jou het beste merk?

Henk: Dat ligt er natuurlijk aan waar je naar kijkt. Om te spelen had Bally de beste titels. Of het spelletje leuk was hing ook van de tijd af. Smaken en wensen veranderden. Nu is bijvoorbeeld Fireball erg gewild. Maar in die tijd was de kast helemaal niet

populair, want het spelletje werd niet leuk gevonden. Door die ronddraaiende schijf werd de bal steeds weer alle kanten uit gegooid. Dit is de reden dat een Fireball ook nu vaak nog een mooi speelveld heeft. Ze werden niet bespeeld! Ik weet wel uit ervaring dat een rode flipperkast het altijd beter doet dan kasten van andere kleuren. Wat dat betreft zijn de donkere, zelfs zwarte kleuren van nu minder geschikt voor de exploitatie. Ze moedigen niet aan om te gaan spelen. Mijn all time favourite is Dogies van Bally. De kast heeft zes gates en 5 mushroom bumpers en het spel verveelt niet gauw. De felle rode kleuren en de flitsende kopruit droegen bij aan de populariteit. Een echte moneymaker voor fabrikant en exploitant! Om te repareren had ik het liefst een Williams, maar in exploitatie deden de Gottliebs het het best. Die vergden een relatief geringe investering, ze waren degelijk, hadden weinig onderhoud nodig en gaven dus het beste rendement. Ted Zale heeft veel van de kasten ontworpen voor Bally. Ze werden door Jerry Kelley van artwork voorzien. Dat was een

goed team dat mooie en goede kasten heeft gemaakt. Het beste voorbeeld is natuurlijk Dogies! Ik heb Kelley trouwens goed leren kennen en in Chicago een keer met hem gedineerd. Steve Kordek en Norm Clark hebben ook goede kasten ontworpen. Als het gaat om artwork is Jerry Kelley zonder enige twijfel mijn favoriet. Hij heeft het tekenen van kopruiten tot kunst verheven en een volledig nieuwe, eigen stijl ontwikkeld. Na Kelley natuurlijk Dave Christensen.

‘Maar vergeet ook Christian Marché niet die even gemakkelijk wisselde van stijl als van stropdas.’ Maar vergeet ook Christian Marché niet die even gemakkelijk wisselde van stijl als van stropdas.

Henk voor zijn exploitatie bedrijf Euro Amusement

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Bally Dogies uit 1968, de favoriete kast van Henk de Jager

Ad Jonker is ook lid van de NFV vanaf het eerste uur en had vaak een kastbeschrijving in de Spinner. Natuurlijk waren dat dikwijls EM-ers. Ad beschreef de Dealers Choice samen met de Capt. Fantastic omdat hij vond dat die twee wel erg op elkaar leken. (Spinner 1994-2) Was dat gewoonte in die tijd? Met minimale veranderingen de volgende kast produceren? En afkijken bij de concurrenten?

Henk: Natuurlijk! Als je eenmaal een goed ontwerp had met elementen op het speelveld en de afhandeling daaronder, kon je met relatief weinig extra investering daar een variant op maken. En verder geldt: beter goed gestolen dan slecht bedacht. Als je moderne DMD kasten goed analyseert, blijkt er heel veel in te zitten dat zijn oorsprong heeft in het EM tijdperk. Popbumpers, slingshots, standing targets, drop targets, het was er allemaal al. De meeste mechanische onderdelen zijn ofwel hetzelfde ofwel varianten van wat eind zeventiger jaren al op het speelveld te vinden was. Natuurlijk was de flipper een uitvinding die de toekomst van de kast veranderde. Een uitvinding van Harry Mabs (bij Gottlieb) die voor het eerst werd toegepast in Humpty Dumpty. De eerste flippers waren nogal slap en daarom werden er in flipperkasten meerdere toegepast. Het was Steve Kordek die de dubbele spoel en EOS (End of Stroke) Switch bedacht. Eerst waren het de 2 inch flippers en later bedacht Steve Kordek (alweer hij) de 3 inch flippers. Bally verraste ondertussen de flipperwereld met Zipper flippers die voor het eerst op Bazaar werden gebruikt.

Er zijn een paar remakes gemaakt zoals Kings of Diamonds en er is zelfs een echt nieuwe EM-er (Whoa Nellie) uitgebracht. Dat zijn dan kasten die de look and feel van een

EM-er hebben, maar waarbij een groot aantal dingen elektronisch wordt afgehandeld. Wat vind je daar van?

Henk: Ach, het is wel aardig, maar het is het ook net niet. Het heeft zoiets van een elektronisch uurwerkje in een Friese staartklok.

Als alle ballen gespeeld zijn kun je de kast opdracht geven om de resultaten te controleren. Voor elke bingo combinatie krijg je credits die je kunt laten uitbetalen. Dit is écht gokken! Op het spel zijn eindeloos veel varianten bedacht. Henk schreef in Spinner 4 uit 2000 een verhandeling over bingo’s.

Bingo’s

Heb je iets met met bingo’s ?

Een Bingo is een kast met de uiterlijke vorm van een flipperkast. Er zitten geen flippers in. Je krijgt 5 ballen die je met een standaard plunger moet wegschieten naar boven in het speelveld. Het speelveld heeft allemaal veren en postjes die de route van een bal beïnvloeden. In het speelveld zitten gaten (vaak 25) waar de bal in vast kan komen te zitten. Elk gat heeft een nummer. Het gat waar de bal in zit wordt geregistreerd en het nummer wordt opgelicht op de kop. Drie ballen of meer op een rij is bingo.

Henk: Bingo’s en flippers zijn beide afgeleid van borden met spijkers en marmeren knikkers. En als je de techniek van EM flippers leuk vindt, zullen EM bingo’s je ook boeien. De Jukebox beurs in Rosmalen bestaat al sinds begin jaren ‘90. Je zag me daar met een bingo. Ik ga vaak naar de beurs samen met mijn compagnon Ramon Leysner. Vroeger zag je wel meer flippers op de beurs, maar dat waren vooral niet spelende flippers.

Henk bouwt zelf flipperkasten

Na zijn vakantie in Schoorl was Henk enigszins bezeten van flipperkasten en hij begon al gauw zelf flippers te bouwen. Eerst van kartonnen dozen met lampen, een enkel spoeltje en relais (uit oude PTT centrales). Als flippers gebruikte Henk in zijn eerste kast de uitslaande richtingaanwijzers van VW Kevers die hij op de sloop haalde.

‘Als ﬂippers gebruikte Henk in zijn eerste kast de uitslaande richtingaanwijzers van VW Kevers die hij op de sloop haalde’ Henk heeft in de loop der jaren zo’n 10 flipperkasten zelf ontworpen en gebouwd. Hij gebruikte de merknaam “One More Time productions”. De kasten van Henk zijn technische hoogstandjes die qua kwaliteit vergelijkbaar zijn met kasten die destijds

bij Bally, Williams en Gottlieb uit de fabriek kwamen. Het artwork van de kasten is ook van Henk zelf, soms compleet met flyer en al.

De eerste echte kast was de Palm die hij in 1974 maakte voor een gelijknamig café in Amsterdam. Het was een bijzondere flipperkast, want het was de eerste kast die 4 bal multiball had! De Palm heeft een jaar gespeeld en was goed voor 40.000 spelletjes. Henk: Van de Palm heb ik alleen het speelveld nog. Het is wel flink beschadigd. Maar als je bedenkt dat ik dat maakte van een plank die ik bij de Praxis had gekocht valt het niet tegen.

Het was pas in 1992 dat ik de volgende kast bouwde: de “Crack the Bank”. Crack the Bank werd op de jaarlijkse Chicago Pinball Expo in 1991 gekroond met de prijs van Best of Show. Ik heb deze prijs aan Dieter van Es gegeven, want Dieter is geweldig goed bezig om tussen alle tegenwoordige ontwikkelingen rond de flipperkast de EM-ers een mooie blijvende plek te geven. Voor Daan, een jongetje met een heel klein zolderkamertje bouwde ik “Daans Super Circus”. Een heel klein

Bagatelle, Daan’s Super Circus en Route 66

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

flipperkastje. Op de jaarlijkse Pinball Expo in Chicago heb ik voor deze kast ook een prijs gekregen. Later maakte ik “Bagatelle”, het kleinste flipperkastje ter wereld met zijn afmetingen van 21 bij 40 centimeter, maar wel met twee flippers, een popbumper, een slingshot en een eject hole. Ik maakte vervolgens een flipper met de naam “Route 66”. Deze kast had trouwens iets heel bijzonders. Als je goed schoot verdween de bal links uit het zicht onder het speelveldplastic. De bal kwam vervolgens rechts vanonder een speelveldplastic weer tevoorschijn. Er waren geen ingewikkelde constructies onder het speelveld om de bal te transporteren. Er waren gewoon 2 ballen in het spel… Het leuke van zelf een flipperkast bouwen is om alles te bedenken en te ontwerpen. Maar dan kom je er ook achter dat niet alles wat je had bedacht elektromechanisch te maken is. En chips of computerachtige oplossingen horen in mijn kasten niet thuis! Ik had als voorwaarde dat er tenminste één “EM Industry First” in moest zitten. Een feature die nog nooit op een EM flipper te vinden was.

Henk de Jager bij zijn meest bekende creatie: Merlin’s Magic

In die tijd had iedere exploitant en verzamelaar een exemplaar, omdat ze bij koop of verkoop van een kast dan beter de waarde konden bepalen. Bijvoorbeeld wanneer ze op een beurs een kast vonden. Tegenwoordig hebben we natuurlijk een smartphone en het internet. Iedereen gebruikt nu IPDB (Internet Pinball Database) waar naast de jaartallen veel meer informatie, zoals foto’s, samengebracht is.

Merlin’s Magic

Mijn meest bekende kast is Merlin’s Magic. Hij staat nu in het NFV Clubhuis in Veenendaal. De kast is beschreven in Spinner 3 van 2009. Je kunt wel zien dat mijn artwork geleidelijk aan steeds beter werd. Op Merlin’s Magic ben ik dan ook echt trots. Bij mijn laatste kast, Halloween (een 3 speler !), is het weer wat minder, maar dat was ook na mijn ziekte. Om je een idee te geven, de bouw van Merlin’s Magic heeft 2 jaar geduurd ofwel 800 bouwuren. De geldinworp is alleen aangebracht om opname in de IPDB (Internet Pinball Database) mogelijk te maken. De kast heeft vijf Industry First features. Zo is er een rollover die kan veranderen in een kick-out hole, een up-post die door de speler kan worden bediend, een plaats op het speelveld die beïnvloed wordt door een magneet (nog nooit vertoond op een EM), de Magic Match feature

die, wanneer gespeeld, zeker voor een eindcijfer credit zorgt en de lanes die, als special aanstaat, één of zelfs twee replays kunnen geven. Andere kasten die ik gemaakt heb zijn Zodiac (mooie kopruit, die ik gelukkig nog heb!) en Big City Zoo met een kopruit animatie waarbij, als je de naam van een dier gespeld hebt, het dier in de kop verschijnt! Daarnaast heb ik ook nog een bingo gebouwd met de naam Calypso. Ik ben op dit moment niet bezig om een nieuwe kast te bouwen, hoewel ik nog creatieve ideeën genoeg heb.

Henk schrijft boeken

Henk bracht indertijd de flipper jaartallenlijst 1945 tot en met 1995 uit. Dat was een klein handzaam (A5-formaat) boekwerkje met de alfabetische opsomming van alle flipperkasten met het jaartal waarin ze waren uitgebracht. Hij gaf dat jaarlijks uit.

In 1991 kwam het Flipper Service Boek van Henk de Jager uit. Een must have voor elke EM liefhebber. Het boek wordt in Spinner 3 van 1992 al genoemd tussen allerlei andere grote titels. Bas Vis heeft Henk over het boek geïnterviewd in Spinner 4 van 2013. Op de omslag van het boek staat het volgende: Elektro-mechanische flipperautomaten worden de laatste jaren steeds meer gewild als verzamelobject. En terecht! Zowel uit technisch als uit artistiek oogpunt zijn zij representatief voor de tijd waarin zij werden gebouwd: de jaren ‘50, ‘60 en ‘70. Maar hoe zo’n machine in bedrijf te houden of te repareren? Wat is de logica in de wir-war van draden, spoelen en contacten? Dit boek probeert de werking van de elektro-mechanische flipperkast helder uiteen te zetten, zowel voor beginners als voor meer ervaren monteurs. Tevens bevat dit boek vele stap-voor-stap handleidingen voor het vervangen van onderdelen. Hopelijk draagt dit boek bij tot het behoud van nog vele van deze bijzondere machines.”

Het boek is door Michael Shaloub in `Pinball Compendium, The Electromechanical Era’ aangemerkt als ‘one of the milestones in pinball history’. Dat is een mooie erkenning voor het vele werk dat je besteedde aan het maken van dit boek.

Henk: Stel je voor, de eerste druk (1991) heb ik gemaakt op een typemachine. Ik ben zelf ook de uitgever en distributeur. Daar komt ook best het een en ander bij kijken hoor! De rechten van de Engelstalige versie heb ik dan ook verkocht aan een bedrijf in de VS. Het is duidelijk dat het boek in een grote behoefte heeft voorzien. In het Nederlands zijn er ruim 3000 verkocht, in het Engels meer dan 10.000 en in het Duits (pas veel later uitgegeven) intussen ook al honderden. Het is dan ook naar talrijke landen verkocht zoals de VS, Finland, Zuid Afrika, Japan, Brazilië. Ach, eigenlijk overal naartoe. Er is intussen een vierde druk. Dat is best bijzonder, omdat klassieke flipperautomaten een afgesloten tijdperk vertegenwoordigen zowel in technisch als artistiek opzicht. Er komen immers geen nieuwe EM flippers meer uit. En ook het cartoonstijl artwork zal nooit terugkeren, net zo min als échte kopruiten met een afbeelding van inkt op glas.

Een ander boek dat Henk uitbracht is “Schema’s lezen” van elektromechanische flipperkasten, bingo’s en arcademachines. Buiten aanwijzingen voor het lezen van een schema staan er ook heel veel verklaringen van terminologie en onderdelen in. Het boek laat zien dat logisch denken en de verbanden tussen onderdelen doorgronden je als techneut al een heel eind brengt en meestal de oplossing geeft. Henk: Veel mensen onderschatten de complexiteit van EM schakelingen en omdat er daarvan heel veel in een flipperkast zitten is het schema ook uitgebreid en ingewikkeld. Dit boek was een echt studieboek om het schema te kunnen doorgronden. Voor velen gewoon veel te moeilijk en qua verkoop was het dan ook geen groot succes. Ik gebruik heel vaak een

schema, want dan kan ik gemakkelijker de draadkleuren opzoeken. Maar ja, voor de kast die ik in de werkplaats heb staan heb ik een schema speciaal van Steve Young uit de VS laten komen en dat heeft niets geholpen. Het euvel was één van de contacten op de resetbank dat keurig gesloten leek, maar het feitelijk niet was. Henk maakte ook luchtigere publicaties over flipperen. In 2005 gaf hij samen met Frans Bekker een boekje uit dat “Kastenbaas in Mokum” heette en in 2006 verscheen het boekje “Kroegtijgers van toen”. Dat Henk graag schrijft is duidelijk, want er zijn nog twee boekwerkjes van zijn hand. “Gouden tijden, gouden herinneringen” met een tijdsbeschrijvingen en anekdotes en “Daan’s Supercircus”, een beschrijving hoe je zelf een flipperkast kunt bouwen.

Maar het belangrijkste werk is nog niet genoemd. Het is een immens boekwerk in drie banden met de titel “Een Magische Machine”. Een heel bijzonder document, met veel liefde gemaakt.

Henk legt uit: Het boek beschrijft de ontwikkeling van de flipperkast tot 2007. Wanneer het begint? Eigenlijk al 2000 voor Christus. Het boek omvat in totaal 900 pagina’s. Het bevat heel veel foto’s, kastbeschrijvingen en voor elk jaar de verkiezing van de “flipper van het jaar”. Het is de meest complete chronologie van de flipperkast van voor WO II tot 2007. Van het boek zijn 10 exemplaren door mijzelf gedrukt en gebonden. Ik heb deze 10 exemplaren weggegeven aan mensen in de flipperwereld die mij heel erg dierbaar zijn. Zo heeft mijn zakenpartner Ramon er een. Ik verwacht niet dat het echt in druk uitgegeven zal worden, want dat zou héél duur zijn. Het zullen rariteiten worden, want zo is één van de mensen aan wie ik het boek gaf overleden en ik heb geen idee wat er met het boek is gebeurd...

De toekomst van de EM-ers. Er zijn mensen, zoals NFV-er Ben Boogaard, die plagerig beweren dat EM-ers maar voor één ding goed

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

zijn: de open haard. Ze willen best fikken zegt hij dan. Anderen zoals Henk laten met hun werk zien dat deze kunstwerken gekoesterd moeten worden. Verwacht je dat er mensen zullen blijven die zo gek zijn op EM dat ze die in huis hebben staan?

Henk: Dat zal geleidelijk aan steeds moeilijker worden. Er zijn steeds minder mensen die er verstand van hebben, maar de kasten moeten natuurlijk wel onderhoud en reparaties krijgen. Maar als er over een paar honderd jaar twee flippers gevonden worden bij opgravingen, één is EM en de ander DMD, dan zullen ze de EM-er weer aan de praat krijgen en de andere niet. Immers, van een EM zijn alle onderdelen weer (na) te maken. Zelf displays of chips gaan maken zal niet lukken, laat staan de juiste programmering daarbij.

Relatie van Henk met de NFV

In Spinner 3 van 1996 ging NFV-redactielid Ferdi van Os op bezoek bij Henk om hem te interviewen. Dat was nog in zijn werkplaats aan de Marnixstraat in Amsterdam. Een leuk artikel dat zijn plek in de flipperwereld aardig schetst. Zelf schreef Henk in de Spinner de rubriek “Uit de oude doos”. Dat begon in Spinner 3 van 1999 en stopte in Spinner 2 van 2001. Leuke, compacte artikeltjes van één pagina. Daarna heeft hij regelmatig in de Spinner geschreven over EM kasten of daaraan rakende onderwerpen. Hij begon met een stukje in Spinner 2 van 2009 over Masquerade. Later heeft hij over kasten uit de NFV collectie geschreven zoals Dealers Choice (Spinner 2010-4), Big Deal (Spinner 2011-4) en Hot Shot (Spinner 2012-2). En natuurlijk zijn avontuur met de Aloha bij Henk Spaan en Harry Vermeegen (Spinner 2014-3), stuk voor stuk leuke verhalen!

Ik heb jou wel eens horen zeggen dat de NFV steeds meer een vereniging voor de spelers wordt. Die kiezen voor moderne kasten en er lijkt minder aandacht voor de Elektro-Mechanische generatie. Henk: Ja, de NFV is meer een spelersvereniging geworden. Daar is op zich

niets mis mee. Er zijn helaas weinig mensen met interesse in EM, anders zou bijvoorbeeld een aparte afdeling binnen de NFV leuk zijn. Dat is ooit wel geprobeerd, maar uiteindelijk is het gestopt. Ik heb nooit een plek in het bestuur geambieerd. Vergaderen is gewoon niet mijn ding. Ik ben een doener.

Vind jij dat de NFV een taak heeft of zou moeten hebben om het EM flippererfgoed te bewaren ?

Henk: Nee, niet perse. Je moet niet trekken aan een dood paard. Als er geen belangstelling voor is, dan houdt het op. Het is niet anders. De NFV moet de trend ook wel volgen, dus zal de collectie steeds meer uit moderne kasten bestaan. Het zou de vereniging wel sieren wanneer zij, zonder verplichtingen, een aantal representatieve EM-ers in de collectie zou houden.

Bedankt Henk. Het ga je goed en tot ziens!

Ik bedank Henk heel hartelijk voor het gesprek en alle documentatie die hij mij meegeeft. Op de valreep vertelt Henk mij nog dat hij zijn memoires aan het schrijven is. Ik ben benieuwd!

Henk de Jager anno 2017

Ronald Blom is een EM liefhebber en kenner bij uitstek. Ronald verricht heel veel werk aan EM kasten in de NFV collectie, om die in goede staat te houden.

Ronald over Henk de Jager

Het is een tijd lang een heel klein groepje geweest dat deze categorie kasten leuk en interessant vond en niet meteen op de brandstapel wilde leggen. Henk was er daar natuurlijk één van. Maar ik merk in mijn omgeving dat het beruchte “jukebox effect” is begonnen, namelijk als kasten oud genoeg worden het weer retro begint te worden en de groep belangstellenden steeds groter wordt. Vandaar ook het verzoek vanuit de vereniging om er weer meer aandacht aan te besteden. Een aantal jaren geleden moest je smeken om zoiets voor elkaar te krijgen... Drijfveer van Henk is volgens mij geweest datgene wat wij al lang wisten: niet alleen het spelen maar ook de techniek is interessant en leuk bij dit soort kasten. En laten we wel wezen de mensen die ooit in die tijd werkzaam waren zijn nu ook.... een stukje ouder. Henk is op zeer jonge leeftijd in de exploitatie begonnen en daardoor een nog aanspreekbare expert die niet bijvoorbeeld al in het bejaardentehuis zit. Het is leuk voor de lezers om de persoon Henk de Jager wat beter te leren kennen. Ik weet nog wel dat de eerste keer dat ik Henk sprak hij vrij terughoudend was tot hij in de gaten kreeg dat ik toch ook al een aardige tijd een voorliefde voor “zijn” type kasten had en daarna was het ijs dan ook snel gebroken (liefhebbers onder elkaar zal ik maar zeggen). Henk heeft zonder twijfel enorm bijgedragen aan de kennis van en liefde voor EM-ers in Nederland en daarbuiten. Denk maar aan het blad Magische Machines dat voor de liefhebber van oudere flipperkasten meer waarde had dan de Spinner.

Ronald Eijkman

1997 NFV organiseert EK pinball De NFV haalt de internationale pers met het organiseren van het European Pinball Championship. De Spinner krijgt een nieuwe hoofdredacteur en zet daarmee een ontwikkeling voort die zal leiden tot het magazine dat we nu kennen. Ondertussen zakken de verkoopcijfers van nieuwe ﬂipperkasten verder terug en wordt de eerste hint gegeven om een eigen NFV kastencollectie te beginnen. Want stel dat we alleen nog maar in een museum kunnen ﬂipperen...!

Spinner en vereniging In de eerste Spinner van 1997 stelt Martijn van Aken zich voor als de nieuwe hoofdredacteur. Hij vervangt daarmee Ferdi van Os. Martijn vervult uiteindelijk ruim 10 jaar de rol van hoofdredacteur met verve en wordt later mede daarom benoemd tot erelid. Hij heeft zeker een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de Spinner, wat begon als aan elkaar geniete zwart wit velletjes tot het full colour magazine dat het nu is. Dat er aan dit belangrijke onderdeel van de vereniging ook een prijskaartje hangt, komt tijdens de ALV van 1997 naar voren. De Spinner is op dat moment de grootste kostenpost. Niet zo gek natuurlijk, aangezien de NFV ook nog geen collectie en een clubhuis hoeft te onderhouden. Eén en ander gaat in ieder geval gepaard met een contributieverhoging van maar liefst 10 gulden, omdat er volgens het bestuur erg veel kosten

gemaakt zijn. Dat bestuur heeft een redelijk stabiele samenstelling, maar er is al een tijdje geen secretaris en voorzitter Guus Arens neemt deze positie waar. Will there be pinball after 2000? In de Spinner verschijnt een stukje met deze titel van een anonieme schrijver, vermoedelijk afkomstig van de voorzitter. Met oog op de verder teruglopende verkoopcijfers van nieuwe flipperkasten vraagt de schrijver zich af of het niet tijd wordt dat de NFV zelf een aantal goede flipperkasten bij elkaar sprokkelt voordat er alleen nog maar museumstukken zijn. Hij oppert om een NFV pinballverzameling te beginnen, die gebruikt kan worden voor bijeenkomsten in het land. Waar dit idee uiteindelijk toe heeft geleid, kunnen we anno 2017 natuurlijk allemaal aanschouwen in het Funhouse in Veenendaal!

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Evenementen Het evenement van het jaar is het European Pinball Championship (EPC), welke dat jaar in Nederland zal worden georganiseerd. Tegelijk met het DPO en wel in Valkenburg aan de Geul op 1 en 2 november in de Jumbo Scala Dancing. Het is een groot succes, waar ook de internationale pers op af komt. Er wordt in 1997 ook een nieuw initiatief gelanceerd: NFV Goes Local. Jurgen van de Peppel legt uit: “Meerdere leden van de NFV hebben thuis één of meerdere kasten staan. Met het organiseren van dit evenement willen we de leden die bij elkaar in de buurt wonen bij elkaar brengen. Onderling kan een afspraak gemaakt worden om een avond of middag te komen flipperen”. In 2002 is dit initiatief overgegaan in de Regionale Flipper Competitie, tegenwoordig beter bekend als de Lokale Flipper Competitie.

Flyer Medieval Madness, DPO/ EPC Valkenburg, Philips Virtual Pinball in actie

Philips Virtual Pinball Om het flippergevoel wat meer te krijgen wanneer je je flipperspel op de computer speelt, heeft Philips in 1996 de Virtual Pinball uitgebracht. Deze wordt ook hier en daar in de Spinners van 1997 besproken. Sommigen zijn enthousiast, sommigen hebben er geen goed woord voor over. Er wordt zelfs getwist of dit nu virtuele onzin is of niet. De Philips Virtual Pinball is een soort omgekeerde plantenbak met twee knoppen aan de zijkant en een plunger. En er zit een bewegingssensor in zodat je je virtuele kast ook echt een duw kunt geven. Je sluit ‘m aan op de computer en kunt zo je digitale flippergames als een echte flipperkast spelen. Met een prijs van 249 gulden is het een behoorlijk duur apparaat te noemen, wat eigenlijk niets meer is dan een verlengde van je toetsenbord. Maar het geeft je flippergame een extra

dimensie en het brengt het flipperen weer onder de aandacht, met name bij de computerende jeugd. Nieuwe flipperkasten Ook in 1997 worden weer voldoende nieuwe flipperkasten geproduceerd. Capcom komt met Big Bang Bar, die in februari uit zou moeten komen, maar zover komt het niet. De kast heeft de beta-release wel gehaald, maar toen was het geld op en is Capcom pinball gestopt. Gelukkig weten we inmiddels dat de kast zo’n 10 jaar later alsnog in productie is genomen, zij het in een beperkte oplage. Sega is met 4 kasten wel het meest bezige baasje geweest in 1997. Die kasten hebben een blockbuster of een goed lopende serie als thema: Star Wars, Star Ship Troopers, Jurassic Park The Lost World en The X-Files. En dat is een succesformule die Stern na de overname van Sega in 1999 stug heeft volgehouden. Dat

je beter een paar hele goede dan meerdere middelmatige kasten kan maken bewijzen Bally en Williams. Beide flipperproducenten komen met twee kasten in 1997. Bally brengt NBA Fastbreak en het geweldige Circus Voltaire uit. Maar Williams gaat daar nog eens overheen met No Good Gofers en de absolute topper van 1997. Medieval Madness Dat is ‘m dan. Met ruim 4.000 verkochte exemplaren is Medieval Madness hèt succes van ‘97, ook al lijkt deze kast volgens sommigen als twee druppels water op Attack from Mars. In de top 100 van pinside.com staat Medieval Madness op nummer 1 als beste flipperkast allertijden. Er is in 2015 door de Chicago Gaming Company tevens een remake uitgebracht van deze kast, wat ook wel aangeeft dat het hier om een rasechte klassieker gaat.

Theo van Vroenhoven

1998 Albert wordt wereldkampioen In 1998 reikt Albert Nomden tot eenzame hoogte door in Las Vegas wereldkampioen flipperen te worden! De NFV groeit ondertussen gestaag door en start met een Flipperkastenplan. Maar er drijven ook donkere wolken boven het flipperlandschap: stopt Williams met het produceren van flipperkasten? Aan de kwaliteit van de kasten ligt het in elk geval niet. In 1998 komt één van de meest gewaardeerde flipperkasten ooit op de markt.

PAPA 98

In 1998 wordt voor het eerst sinds jaren weer het WK Flipperen georganiseerd (PAPA 98). Dit kampioenschap wordt gehouden in Las Vegas en gewonnen door Albert Nomden! Ondanks een achterstand in het beslissende spel behaalt hij met zijn laatste bal een wereldscore. Albert geeft in Las Vegas het bewijs dat pinball eigenlijk een heel subtiele sportieve bezigheid is waarbij je het huiswerk goed moet doen en op het juiste moment uitgeslapen aan de start moet komen. Het winnen van een flipperwedstrijd zit tussen je oren!

NFV Flipperkastenplan

In 1998 introduceert de NFV ook het ‘NFV-flipperkastenplan’. De NFV heeft namelijk een Cirqus Voltaire kunnen kopen voor een promotieprijs en wil daar zoveel mogelijk leden plezier van laten hebben. Het

idee is dat één van de NFV leden (of een groepje) de kast van de NFV leent tegen een relatief geringe vergoeding voor een periode van een maand. Bij voldoende belangstelling koopt de NFV dan weer de nieuwste flipperkast. Deelnemers aan het NFV-kastenplan krijgen na twee jaar de gelegenheid om de kast van de NFV te kopen tegen de dan gangbare marktprijs onder aftrek van het betaalde leenbedrag. Anno 2017 is het NFV-flipperkastenplan niet meer actief. De hele collectie (inmiddels ruim 100 kasten) staat nu in het NFV Funhouse te Veenendaal.

Stopt Williams?

Spinner drie van 1998 wordt door voorzitter Guus Arens geopend met een verontrustende mededeling: “Het is echt waar, de laatste flipperkast die gemaakt zal worden staat nu op de productieband bij Williams”. Guus geeft aan dat na

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

de Champion Pub alleen nog de Monster Bash volgt. Inmiddels weten we dat er ook nog een beperkt aantal Cactus Canyon flipperkasten is gemaakt. Gelukkig gloort er hoop aan de horizon. Williams is druk bezig met de ontwikkeling van wat ze ‘Pinball 2000’ noemen. Dat moet een technische doorbraak worden die nieuwe markten kan aanboren. Men doet er om begrijpelijke redenen nog geheimzinnig over. Via alle hoeken en gaten zijn wij bij Williams langs geweest. Maar zoals het hoort bij een goed georganiseerd bedrijf blijven de kaken van de medewerkers op slot. En daar is alle begrip en waardering voor. Primeurs zijn er om gekoesterd te worden.

De NFV groeit

Het ledenaantal van de vereniging blijft gestaag groeien, er zijn nu in totaal 626 leden waarvan er 103 nog niet betaald hebben. Ruim 50 leden

Albert Nomden, PAPA’98 kampioen in Las Vegas

die hun contributie van vorig jaar nog niet hebben betaald zijn uit het bestand verwijderd. Tijdens de ALV, waarbij Jurgen van de Peppel als de nieuwe secretaris wordt geïnstalleerd, wordt ook de kersverse wereldkampioen Albert Nomden in het zonnetje gezet. Behalve het prijzengeld in dollars krijgt Albert namens de vereniging een nieuwe bril aangeboden.

Monster Bash

Voor sommigen de ultieme kast, maar anderen vinden hem maar zo zo. Monster Bash (MB), de flipper van George Gomez staat bekend om zijn slechte stickers en zijn fantastische eindspel. Wat vinden verschillende NFV-er’s van MB? Voor Jim Jansen was de ontmoeting met MB liefde op het eerste gezicht. Monster Bash bevat zijns inziens alles wat een flipper behoort te

hebben. Hij ziet er prachtig uit, het geluid is geweldig, de humor is nauwelijks overtroffen en de kast was toen (tig jaar geleden) en nu nog steeds verschrikkelijk leuk. De flow van de ramps, de verschillende eindspelen en tot slot het thema: het is allemaal even klassiek. Voor Bas Vis was de eerste echte kennismaking met de Monster Bash in een kelder in IJsselstein. Met wat tips en aanwijzingen was het meteen een erg leuke kast. Inderdaad, niet zo moeilijk om multiball en zelfs het eindspel te halen voor een modale flipperaar. Veel variaties mogelijk al is er snel de neiging om op dat lelijke mannetje te gaan schieten. Mocht Bas ooit een eigen gameroom hebben dan houdt hij er een plaatsje voor vrij. Maurice Schouten vindt het een zwaar overschatte kast. Er zit veel

te weinig spel in. Veel te makkelijk, ook het Monsters of Rock eindspel. De kast speelt verder wel lekker en de humor is van goede kwaliteit. Met het thema is ook niks mis. Helaas is altijd het kabinet versleten vanwege de idioot slechte stickerkwaliteit. Jonathan Joosten weet niet meer waar hij de kast voor het eerst gespeeld heeft. Wel had hij direct een lichte aversie tegen de veel te gemaakte humor van de kast. Zo niet grappig. Al die stemmetjes deden hem aan Cartoon Network denken, en dat is geen positieve associatie. Uiteindelijk is hij de kast gaan waarderen om de spelopbouw en de ruleset. Tegen briljant aan. Leuke eastereggs ook. Het leukste aan deze kast is voor hem zoveel mogelijk modes klaarzetten, die direct na elkaar starten en vervolgens multiball er achter aan.

Ronald Eijkman

1999 Het einde voor pinball? Het millennium loopt ten einde en de ﬂipperindustrie maakt zich op voor een dieptepunt. Flipperkasten worden minder en minder in het wild gespot en ook het aantal nieuwe kasten is bedroevend laag. Williams probeert nog een nieuw concept uit, maar de gehoopte opleving blijft achterwege. Wat een jaar, wat een jaar. Aan het enthousiasme van de leden van de vereniging heeft het niet gelegen; de NFV maakt desondanks een goed jaar door.

Spinner en vereniging groeien door De laatste Spinner van het jaar wordt de dikste tot dan toe. Ons geliefde kwartaalblad is dan 52 pagina’s dik. Er is genoeg te melden, ook al zijn dat niet allemaal even leuke berichten: kunnen we in het nieuwe millennium nog wel flipperen? De tweede Spinner bevat geen enkele beschrijving van een nieuwe flipperkast en dat is tekenend voor de situatie. De vereniging groeit ondertussen onverminderd door, met voorzitter Guus Arens aan het roer. Man van het eerste uur Ed Hut verlaat het bestuur na zich 7 jaren te hebben ingezet voor de evenementencommissie. Evenementen en toernooien Het was even onzeker, maar het Dutch Pinball Open (DPO) wordt toch georganiseerd en vindt plaats in flipperen amusementscentrum De Carrousel in Vlissingen. Alle ogen zijn

echter gericht op het Belgian Pinball Open (BPO), wat het eerste officiële flipperkampioenschap van België is. Het evenement vindt gecombineerd plaats met de ruil- en verkoopbeurs Collector Fantasies in het Bouwcentrum te Antwerpen. De organisatie en de wedstrijdleiding zijn uiteraard in handen van de NFV! In het najaar beleven we een editie van The After Summer Pinball Party. Die wordt in Nieuw Vennep georganiseerd om het gat tussen twee zomers te dichten. Opvallend genoeg moet aan diverse instanties duidelijk gemaakt worden dat de flipperkast geen gokspel maar een behendigheidsautomaat is, alvorens toestemming gegeven wordt. En dan is er natuurlijk nog de Pinball Expo in Chicago. Daar zijn verontrustende geluiden te horen over de toekomst van het flipperspel. Op digitaal vlak zijn betere ontwikkelingen gaande: Microsoft heeft een revolutionaire pinballgame uitgebracht.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Microsoft Pinball Arcade Deze pinballgame, niet te verwarren met Pinball Arcade van Farsight Studios, komt eind 1998 op de markt en wordt in de Spinners van 1999 opgepikt en besproken. Het is een simulatie van 7 iconische Gottlieb kasten. Meer dan een halve eeuw aan flippergeschiedenis zit in deze digitale verzameling verpakt. De eerste kast is Baffle Ball uit 1931. De laatste is Cue Ball Wizard uit 1992. En daar tussenin zit onder andere Humpty Dumpty uit 1947, de eerste flipperkast met elektromechanische flippers en Haunted House uit 1982, de eerste flipperkast met drie speelvelden die allemaal met dezelfde bal bespeeld kunnen worden. Grafisch ziet het spel er geweldig uit, het balgedrag is superrealistisch en dat geldt ook voor het geluid. Zelfs aan de kleinste details is aandacht besteed, zoals het zoemen van de flippers in de EM kasten. Je hebt

RfM translite, Wayenberg vs Zalm en Humpty Dumpty in Microsoft’s Pinball Arcade

echter wel een goede computer nodig. Een 200 MHz processor en maar liefst 32 MB RAM is nodig om dit prachtige spel te kunnen spelen. Moeilijk voor te stellen anno 2017! Microsoft schrijft met deze game geschiedenis. Maar wat het punt met geschiedenis is, is dat het soms een beetje saai kan zijn. Dat is dit spel bij tijd en wijle ook, zeker de wat oudere kasten. Nauwelijks nieuwe flipperkasten Het aantal nieuwe flipperkasten is in 1999 bedroevend laag. Sega komt aan het begin van het jaar met South Park, gebaseerd op de gelijknamige populaire animatieserie van Comedy Central. Je moet wel fan van de serie zijn om de grappen te snappen en te zien hoeveel dingen uit de serie in de kast terecht zijn gekomen. Zet ‘m dan wel op “adult mode”, dan hoor je álles. Aan het eind van 1999 brengt Sega nog één kast uit voordat ze worden

overgenomen door Stern en dat is de Harley Davidson. De productie van die kast wordt ook door Stern voortgezet, want het is best een goede flipper, met in ieder geval fantastisch artwork. De overige twee nieuwe kasten van het jaar worden door Williams geproduceerd. Pinball 2000 Wat de redding van Williams zou moeten worden, heeft uiteindelijk voor hun ondergang gezorgd. Je kunt zeggen wat je wil, maar ze zijn met een klapper van het toneel verdwenen. We hebben het natuurlijk over Pinball 2000, een kruisbestuiving van het klassieke flipperspel met een computerscherm. De computeranimaties worden door middel van een eeuwenoude goocheltruc (Pepper’s Ghost) getoond. De eerst Pinball 2000 kast, Revenge From Mars, is een succes en met ruim 6800 verkochte exemplaren de beste van 1999. Van

de tweede creatie, Star Wars Episode I, worden slechts 3500 kasten verkocht. Dit zou komen door de ultrageheime en gehaaste productie. Dan gebeurt waarvan menigeen had gehoopt dat het nooit zou gebeuren. Onze Jean-Paul de Win (ontwerper van vele Spinnercovers en DPO logo’s, waaronder die van 2017), zit er dat jaar met zijn flipperneus bovenop, want hij loopt stage bij het Pinball 2000 ontwerpteam van Williams. Hij vertelt: “De maandagochtend was ik al vroeg op mijn werk en was vrolijk bezig aan mijn opdracht toen het verschrikkelijke nieuws kwam. Iedereen werd bij elkaar geroepen en ons werd verteld dat Pinball 2000 niet zo goed verkocht als men had verwacht. Men had daarom besloten om te stoppen met het fabriceren van flipperkasten. Ik kon het gewoon niet geloven.” Williams sluit haar deuren op 25 oktober 1999 en laat de flipperwereld in shock achter.

Theo van Vroenhoven

2000 Flipperen leeft, maar hoe lang nog? In 2000 gaat het niet goed met de ﬂipperkast. Er is nog maar één producent (Stern), maar de creaties uit 2000 (Sharkey’s Shootout en Striker Xtreme) spreken niet i echt h tot de verbeelding. Tot overmaat van ramp verdwijnen de arcades in het land in snel tempo. Bij de NFV daarentegen blijft de teneur positief. Het duo Guus & Jurgen zet de club stevig op de kaart. En het DPO heeft dit jaar een verrassende winnaar.

De NFV groeit door!

Voorzitter Guus Arens neemt echter een opmerkelijke tegenwaartse trend waar: “Terwijl de productie van de Pinball 2000 in de VS voorlopig is gestopt en in Nederland steeds meer flipperkasten uit speelhallen verdwijnen groeit de Nederlandse Flipper Vereniging als kool. Elke maand 20 nieuwe leden, dure Pinball 2000 kasten worden privé aangeschaft als waren het zoete broodjes, woningen worden uitgebreid en schuren worden aangebouwd om maar plaats te krijgen voor meer flipperkasten. Kortom: volop activiteit in flipperend Nederland!”

Funhouse

‘Elk nadeel heb z’n voordeel’, moet Guus gedacht hebben wanneer hij een leuk uithangbord met het opschrift ‘Funhouse’ op de kop weet te tikken. Het bord is afkomstig uit een amusementshal die gesloopt

wordt, drie huizen verderop in de straat. Het onafscheidelijke duo Ad en Martijn haalt het bord op. Het is geen klein bordje, het is ook geen kleine auto, het past net! Dat zelfde bord wordt later opgehangen bij de entree van ons eerste clubhuis. En voor Jurgen heeft de teloorgang ook een bijzonder ‘side effect’: hij wordt op de TV gevraagd om tekst en uitleg te geven waarom het toch echt een leuk spelletje is.

Belgisch Pinball Open 2000

Zaterdag 1 en zondag 2 april wordt in Antwerpen op de Collector Fantasies het Belgisch Pinball Open (onbegrijpelijkerwijs afgekort tot BOP) gespeeld. Deze wedstrijd wordt georganiseerd door de NFV. Zaterdag is een voorronde voor Belgische flipperaars waarmee halvefinaleplaatsen voor de zondag verdiend kunnen worden. De opkomst is helaas

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

mager, slechts 7 verschillende spelers hebben zich gedurende de middag proberen te plaatsen. De finales worden gespeeld op de Revenge from Mars, de Flintstones en de Star Wars: Episode 1. De punten worden geïndexeerd en daarna opgeteld. De gelukkige winnaar blijkt Rody Neijsen, die uiteindelijk één van de bespeelde Flintstones mee naar huis mag nemen! De beste Belgische speler is Peter van de Bergh (ook de Belgische flipperkampioen van 1999). Hij wint een vakantieweek in de Franse Alpen voor twee personen.

Spinner Quiz

Theo van Vroenhoven reageert enthousiast op een quiz in de Spinner. Iets van: leuk initiatief, zoiets zou vaker gedaan moeten worden. Vanaf dat moment zijn er inderdaad met enige regelmatig heel leuke puzzels en dergelijke. En is Theo de man die ze maakt…

Ad en Martijn met het Funhouse bord

Peter van de Bergh is de beste Belg tijdens BOP 2000

De homepage van de NFV anno 2000

Een nieuwe homepage

In 2000 krijgt de NFV ook een nieuwe homepage op Internet. Er was al wat geëxperimenteerd, maar nu gaat de NFV echt digitaal. De homepage heeft een flinke ‘restyling’ ondergaan en is ontdaan van oude en verlopen informatie.

DPO met een verrassende winnaar Het DPO is in 2000 in Numansdorp. Maurice Schouten heeft een trekkersrol en krijgt veel aandacht in de lokale pers. Winnaar van het DPO is dit jaar geen Nederlander en…. een vrouw: Claudia Gerlach. Tijdens het DPO 2000 heeft de NFV een special guest op bezoek. Marco Rossignoli signeert daar zijn boek, The Complete Pinball Book. Daarnaast wordt door Sam Lapian ook het eerste NK PC Pinball georganiseerd. De finale wordt gespeeld op The Web van Pro Pinball en gewonnen door Henk Brakels.

Sharkey’s Shootout

Ontworpen door John Borg met artwork van John Youssi is dit een kast met een nogal tumultueuze ontstaansgeschiedenis. De kast is begonnen als Golden Cue, als opvolger van Bally’s Eight Ball Deluxe en wordt in eerste instantie ontwikkeld door Jon Norris voor Sega Pinball. Wanneer Sega wordt overgenomen door Stern Pinball en Jon Norris een conflict krijgt met het management neemt John Borg de leiding over en verandert het onorthodoxe ontwerp in een meer traditionele layout. Sharkey’s gaat over een exclusief invitation-only pool tournament dat jaarlijks wordt gehouden in Sharkey’s Pool Hall. Daar probeert een gevarieerde groep spelers, onder wie Sharkey zelf, Tex de cowboy en een buitenaards wezen, de regerende kampioen Jeanette “The Black Widow” Lee te onttronen. Daarvoor moeten er eerst

vijf andere spelers verslagen worden met 8-ball of 9-ball voordat de strijd aangegaan kan worden met The Black Widow zelf. Maar de wedstrijd gaat verder buiten de kast want Sharkey’s is Stern’s eerste zogenaamde ‘tournament pinball’ waardoor het mogelijk wordt dat spelers wereldwijd (!) tegen elkaar kunnen spelen. De reacties van de spelers op deze kast zijn zeer wisselend: sommigen genieten van ‘ouderwets’ flipperen op een moderne kast en anderen zijn niet onder de indruk van de witte kopkast, de slechte geluidskwaliteit en het nogal warrige spelverloop. Toch scoort Sharkey’s hoger dan de andere kast van Stern in 2000: Striker Xtreme. In het land der blinden...

Ronald Eijkman

2001 “10 jarig” bestaan Ook al bestaat de vereniging geen volle 10 jaar, 2001 wordt toch als jubileum jaar gezien en gepresenteerd. De Spinner zit immers in zijn 10e jaargang en in editie 2 wordt dan ook uitgebreid aandacht besteed aan de afgelopen 10 jaar. De teloorgang van de ﬂipperkast zet zich in 2001 verder voort, ook al blijft Stern stug nieuwe kasten produceren. En in 2001 verlaat een inmiddels tot erelid verheven NFV’er het bestuur. Gaat dat allemaal wel goed komen?

Dikste Spinner ooit

Als jubileumeditie is de tweede Spinner van 2001 de eerste met maar liefst 60 pagina’s. Daarin wordt ook de allereerste Spinner uit 1992 integraal gepubliceerd, mede omdat deze Spinner oorspronkelijk in een zeer beperkte oplage is uitgegeven. In twee pagina’s vertelt Ed Hut het verhaal van 10 jaar NFV. Ook zijn de herinneringen van één van de mannen van het eerste uur (Robert van Schie) opgetekend. 2001 is de laatste jaargang met zwart-wit cover.

Stuurloos bestuur?

Penningmeester Jos van de Linden draagt aan het begin van het jaar de financiële papierwinkel over aan Rob Adams. Guus Arens geeft ook aan het voorzitterschap te willen overdragen, maar voor die post is er zo snel geen vervanger. Na 6 jaar noeste verenigingsarbeid vindt Guus

het, mede vanwege zijn verhuizing naar het buitenland, tijd voor een opvolger. Tijdens de zoektocht naar een nieuwe voorzitter blijft Guus zich de rest van 2001 inzetten voor de vereniging in de hoedanigheid van Ex-Voorzitter. Voor zijn waardevolle bijdrage wordt hij dat jaar ook benoemd tot erelid. Met één been buiten de deur lanceert hij aan het einde van het jaar ook nog even het Dutch Pinball Legacy project, wat als primaire doel heeft het flippererfgoed veilig te stellen. En dat is geen overbodige luxe nu de commerciële flipperwereld aan de grond zit.

Per direct klassieker

In de zeventiende (!) editie van de populaire en langlopende Spinnerrubriek “Ken uw Klassieken” verheft Aad van Dijk een bijzondere flipperkast per direct tot klassieker. Een kast die nauwelijks tijd heeft gehad om fatsoenlijk onder het volk

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

verspreid te raken en als goede wijn een tijdje te rijpen alvorens men de ins en outs van deze flipper echt leert waarderen. Het gaat over de laatste kast van Bally, de laatste kast van de eeuw; Revenge from Mars (RfM). Aad schrijft vol lof over de kast die bij hem een “verpletterende indruk” heeft achter gelaten. Hoe ironisch is het dat juist deze kast in direct verband gebracht kan worden met een dieptepunt in de flippergeschiedenis. In zijn vaste terugkerende column “Arie” doet Aad er nog een schepje bovenop en noemt hij een in nieuwstaat verkerende RfM een collector’s item. En terecht. Ook Guus Arens heeft zich er ooit een halve hernia aan gesjouwd en dat is niet alleen omdat de RfM zo zwaar is.

Markante toernooien

Het DPO wordt in 2001 in Hotel van der Valk in Leusden (vlakbij Amersfoort) gehouden. Het is een jubileu-

NFV coryfee Ad Jonker en rechterhand Martijn van Aken

meditie, de wedstrijdleiding wordt wederom verzorgd door NFV coryfee Ad Jonker en rechterhand Martijn van Aken. Tijdens deze editie kan virtueel flipperend Nederland voor de tweede keer los gaan bij het NK PC Pinball. Ook wordt dat jaar de Regionale Flippercompetitie (RFC) gelanceerd. Bij het RFC staat gezellig flipperen met en bij andere NFV leden centraal. Maar er valt ook wat te winnen: de beste RFC’ers kunnen een finaleplaats op het eerstvolgende DPO binnen slepen. In het naseizoen wordt in Nieuw Vennep weer teruggedacht aan de zwoele zomerwarmte tijdens The After Summer Pinball Party (TASPP). Ook is er aandacht voor buitenlandse toernooien, waaronder het Belgian Open Pinball (BPO) in Antwerpen, het German Pinball Open (GPO) in Keulen en natuurlijk de Pinball Expo in Chicago.

Nieuwe flippers!

Ook al is 2001 geen bijzonder goed jaar voor de flipperwereld, toch komt Stern dat jaar met 4 nieuwe kasten. Aan High Roller Casino, Monopoly en Austin Powers wordt in de Spinners ruimschoots aandacht besteed. Als je in deze barre flippertijden met nieuwe kasten komt, moet dat toch echt wel iets zijn dat het imago van de flipperkast naar een hoger plan tilt. Daarover zijn de meningen verdeeld. High Roller Casino wordt in ieder geval als stap voorwaarts beschreven ten opzichte van Striker Xtreme en Sharkey’s Shootout van het jaar daarvoor. Ondanks de matige populariteit van deze kasten brengt Stern in 2001 ook NFL (National Football League) uit, welke is gebaseerd op Striker Xtreme. Nou ja, al met al mag Monopoly wel als de beste flipperkast van 2001 gezien worden.

Van bordspel naar ballenkast

Met een thema als Monopoly dat bij iedereen wel een belletje doet rinkelen en Pat Lawlor aan het hoofd van de tekentafel (bekend van onder andere Twilight Zone, Addams Family en Road Show), dat moet wel een succesformule zijn. Het speelveld vertoont veel gelijkenis met dat van eerdere Pat Lawlor kasten. Opvallend zijn de zes pop bumpers en een derde flipper die je niet kunt bedienen. Deze blijft alsmaar rondjes draaien. Monopoly speelt fijn en snel en wordt hier en daar met een Williams kast vergeleken. Het spel zit bomvol doelen en heeft ook een wizard mode, Land Grab genaamd (denk aan Twilight Zone’s Lost In The Zone mode). Je bereikt deze door alle kleuren op het Monopolybord op te laten lichten. Tijdens deze mode kun je extra tijd verdienen om zo de wizard mode oneindig te verlengen.

De Gameroom van René Timmer

Flipperliefhebber sinds: jaren ‘80 Aantal kasten: 50+ Favoriete kast: Hyperball

‘Ik heb de afgelopen jaren geprobeerd om een collectie op te bouwen met enkele bijzondere exemplaren’

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

De Gameroom van Dennis Slagboom

Flipperliefhebber sinds: 2012 Aantal kasten: 12 Favoriete kast: Theatre of Magic

‘Echte miskopen heb ik gelukkig nog nooit gehad. Al heb je nog zo ver gereden als de kast tegenvalt laat hem dan staan!’

Theo van Vroenhoven

Het Dutch Pinball Open door de jaren heen Gouden formule staat na 20 jaar nog steeds overeind! Op 11 en 12 november 2017 vindt in het Evoluon te Eindhoven alweer de 20e editie plaats van het jaarlijkse door de NFV georganiseerde ﬂipperfestijn dat we allemaal kennen onder de naam Dutch Pinball Open (DPO). In dit artikel een terugblik op de 19 eerdere edities.

1995 - Assen

In Spinner 1 van 1995 wordt door Guus Arens, de toenmalige voorzitter, voor het eerst de term Dutch Pinball Open gebruikt. Uiteindelijk zal dit eerste DPO worden gehouden op zondag 5 november 1995 in het Van der Valk motel in Assen. Er is een grote ruimte gereserveerd voor 60 flipperkasten. Voor de wedstrijd zijn 20 kasten beschikbaar. De leeftijd van de kasten ligt tussen de 0 en 3 jaar oud! Helaas verloopt het tijdens dit eerste DPO nog niet allemaal even vlekkeloos. De wedstrijd moet volgens planning om 10:15 uur beginnen, maar dit loopt door diverse omstandigheden uit tot ongeveer 13:00 uur. Op de 20 wedstrijdkasten wordt met 4 man één ronde gespeeld. De scores moeten worden ingeleverd en aan de hand van de resultaten worden dan nieuwe ronden gespeeld. Echter door een fout in de computer en andere omstandigheden duurt het wel een uurtje of twee voordat iedereen een eerste ronde gespeeld heeft. Al die tijd staan de mensen te wachten bij de onbespeelde wedstrijdkasten. Er zijn drie rondes gepland maar door tijdgebrek

worden dit er maar twee. Van de acht mannelijke spelers uit de kwartfinale moeten vier spelers zich in een ‘knock out’ ronde met één bal (!) op de Theatre of Magic kwalificeren voor de eindfinale. De finale wordt gespeeld op de voor de meesten nog onbekende kast de ‘Johnny Mnemonic’ en wordt uiteindelijk gewonnen door Rob Reijs.

1996 - Scheveningen

In 1996 verhuist het DPO naar Scheveningen: “Op een schitterende locatie in Scheveningen en vlakbij het strand gelegen, werd in het Europa hotel de flipperwedstrijd van het jaar georganiseerd. Al met al hebben ruim 360 mensen deze kampioenschappen bezocht of zelf meegespeeld om het Nederlands kampioenschap. In dit mooie hotel was een zeer grote zaal met daarin een 50-tal flipperkasten waarvan 22 wedstrijdkasten variërend van de nieuwste Bally, de Attack from Mars tot de nieuwste Sega machine, de Airborne en de nieuwste Williams Tales of the Arabian Nights”. Het is duidelijk dat de exploitatie van flipperkasten in 1996 nog volop floreert. Dat jaar wordt er na de kwali-

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

ficatie voor het eerst gespeeld volgens het Double Knockout Systeem. “De finale zelf was er een om van te smullen, met in de hoofdrollen Albert Nomden en Eko Elens. Gadegeslagen door een 100-tal toeschouwers die konden toekijken op vier monitoren en natuurlijk alles live konden zien. De eerste strijd was op de Goldeneye. Er leek geen einde aan de eerste partij te komen, die uiteindelijk toch een winnaar opleverde in de vorm van Albert. Vervolgens ging de strijd verder op de Pinball Magic. Na drie ballen had Albert om en nabij de 200 miljoen voorsprong en als je gedacht had dat Eko het daarbij liet, had je het mooi mis. Hij speelde en speelde, maar nadat de bal weg was en de rook opgetrokken, kwam hij uiteindelijk toch nog wat punten tekort om Albert te verslaan. Onze nieuwe kampioen is dus Albert Nomden. Deze bofkont kreeg uit handen van minister Zalm de fel begeerde NFV-beker uitgereikt en niet te vergeten een mooie flipperkast in de vorm van White Water.” (Spinner 1996-3).

Aankondiging van het eerste DPO in 1995

1997 – Valkenburg aan de Geul

In 1997 duikt voor het eerst de term EPC (European Pinball Championship) op. Dat jaar wordt in het weekend van 1 en 2 november in Valkenburg aan de Geul zowel een DPO georganiseerd (zaterdag) als een EPC (zondag). In Spinner 1 van 1998 treffen we een verslag aan van onze huidige waarnemend voorzitter, Bas Vis, onder de verrassende titel “DPO: The Outsiders”. Hierin beschrijft hij hoe hij op onverklaarbare wijze tot de laatste acht van de wedstrijd doordringt. “Natuurlijk begin ik de eerste ronde op een wedstrijdkast die ik niet geprobeerd heb en waarvan ik de naam alweer vergeten ben. Dus dat betekent: de kunst afkijken en maar schieten op alle lampjes die flikkeren... De tussenstand leert dat ik een overwinning nodig heb in de 4e en laatste ronde om de “cut” te halen... Bij de laatste bal is er nog niks beslist. De oefening van die ochtend bewijst zijn nut. Ik scoor meerdere keren ‘multiball’ en een aantal Jackpots. Het blijkt genoeg voor 9 punten”. Ook in de Double Knockout ronde verloopt het voorspoedig: na overwinningen

op de Star Trek: The Next Generation, Junk Yard en Medieval Madness moet de beslissing vallen op de enige Gottlieb-kast in de wedstrijdzaal. “De Coach geeft nog wat ‘peptalk’ en dan mag ik op deze volledig onbekende kast beginnen. Na enkele minuten staan er een aantal miljoenen op de teller, maar in een mum van tijd scoort mijn tegenstander er meer. Gelukkig zijn mijn 2e en 3e bal echt goed. Weliswaar komt Boris nog sterk terug met z’n laatste bal maar ik win toch nog ruim”. Helaas voor Bas valt het doek de volgende ochtend alsnog als hij verliest op de Medieval Madness en de Star Trek: The Next Generation. De finale gaat uiteindelijk tussen Richard Baan, Edwin Ballast en Joep Mertens en wordt gespeeld op de Junk Yard, Theatre of Magic en Star Trek. De finale wordt gespeeld via een index en uiteindelijk gewonnen door Richard Baan.

1999 – Vlissingen

In Spinner 1998-3 lezen we het volgende: “Voor het Dutch Pinball Open 1998 is de optie nog steeds Vlissingen met de schitterende amuse-

mentshal van de firma Loontjes aan de boulevard... Helaas ligt onze contactpersoon bij de firma Loontjes sinds begin mei thuis op bed met een hernia. Of en hoe we nu verder kunnen met de voorbereidingen van het Dutch Pinball Open blijft nog even de vraag. In de loop van augustus praten we er verder over. Indien het niet meer lukt om dit najaar nog het DPO te organiseren verschuiven we het helaas naar maart 1999.” Dit laatste scenario voltrekt zich uiteindelijk ook; in 1998 wordt er geen DPO meer gehouden en op 20 en 21 maart 1999 is de NFV te gast in de Carrousel te Vlissingen. Dat jaar wordt er ook een groot aantal voorrondes georganiseerd in speelhallen van Magic City en Fair Play. Flipperen is springlevend! Ook Ad Jonker, wedstrijdleider van het eerste uur ziet het allemaal prima zitten: “En het gaat steeds beter. In Vlissingen hebben we dan voor de eerste maal een extra luxe, namelijk voldoende tijd. Een goed opgezette wedstrijd kan in twee dagen...Op de zaterdag begint het feest dan. De inschrijvingen lopen voorspoedig, we hebben 25 flippers voor de wedstrijd

ter beschikking en de teller blijft hangen op 92 inschrijvingen. Wow, ruimte, tijd en flippers genoeg.... Op de zondagmorgen dan met Martijn van Aken de lijst van de dubbele knock-out instellen. Met de aanwezigen, die in het land al gekwalificeerd waren, konden we de lijst weer precies vol krijgen. Ook nu tijd genoeg voor de dubbele KO... Alleen de finale met de overgebleven vier spelers werd weer korter, namelijk één spel. Niet dat de tijd te krap was, maar er stonden ondertussen aardig wat cameraploegen van diverse lokale en landelijke zenders, die het materiaal ook nog op tijd moesten monteren.” Helaas treffen we in de Spinner geen verslag van deze finale, die uiteindelijk gewonnen wordt door Paul Jongma, aan. Wel komen we te weten dat de finale werd gespeeld op een Revenge from Mars, destijds zojuist geïntroduceerd.

2000 – Numansdorp

Ook in het nieuw millennium wordt de DPO traditie voortgezet; op 6 en 7 mei 2000 zijn we te gast in Schouwburg de Torenstee te Numansdorp. Dat jaar wordt er voor het eerst ook een PC-Pinball wedstrijd georganiseerd. Het DPO wordt steeds internationaler; in de einduitslag van 2000 komen Duitsers, Denen en zelfs een Australiër voor. Marco Rossignoli (de Australiër) beschrijft de finale in Spinner 2000-2: “In the Open, it was Ingo Gerhardt

who had the early lead and was closely challenged by Claudia Gerlach. Albert Nomden (the current World Champ) with his distinctive open stance before the machine, and Turgut Hefti, each could only mount average scores. The tussle itensified between Claudia and Ingo, but it was Claudia with two great ball plays and an extra ball, that gave her the winning advantage.” In dat jaar dus voor het eerst een vrouwelijke winnaar die ook nog eens uit het buitenland komt!

‘Het DPO wordt steeds internationaler; in de einduitslag van 2000 komen Duitsers, Denen en zelfs een Australiër voor’ Nog meer buitenlands nieuws: “De Belgische kampioen, Peter v.d. Bergh, kwam zondagmiddag rond een uur of drie aan in Numansdorp met de melding dat hij gereed was voor de finale. Met veel moeite hebben we hem, maar met name zijn vriendin,

kunnen overtuigen dat de begintijd toch echt in de ochtend lag.” In 2000 lijkt het DPO definitief zijn internationale doorbraak te maken.

2001 – Leusden

In de Kerstspinner van 2000 wordt het Dutch Pinball Open 2001 ‘onder voorbehoud’ aangekondigd voor 28 en 29 april 2001 in Leusden bij Amersfoort. Daar wordt het kampioenschap dat jaar uiteindelijk ook gehouden en wel in het plaatselijke Van der Valk hotel. In Spinner 2001-2 vinden we een uitgebreid verslag van de Engelsman Martin Ayub, tegenwoordig beter bekend als de editor van www.pinballnews.com. Complimenten voor de NFV maar ook wat verbeterpunten: “In summary, the Dutch Pinball Association must be congratulated for organising another highly successful convention. The selection of games was excellent, though there are some criticisms. The hall really needed to be bigger for the large number of games. Lots of people were only just squeezing past players, or knocking into them making game playing very tricky. Also, the delays and queues really need to be reduced.” Tijd voor een ruimer jasje dus! In de finale die wordt gespeeld op de Cirqus Voltaire, Road Show en Junk Yard is Wilbert der Kinderen net iets te sterk voor Albert Nomden; 1851 om 1828 indexpunten.

Het podium van DPO 2000 met in het midden winnares Claudia Gerlach en links special guest Marco Rossignoli

Ad Jonker in actie tijdens DPO 2000

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

De recreatiezaal tijdens DPO 2003 in Leusden

2002 – Leusden

Ook in 2002 vindt het DPO plaats in Leusden. De organisatie heeft de kritiek van vorig jaar echter ter harte genomen en verhuist naar een ruimere locatie. In activiteitencentrum “de Korf” hebben we de beschikking over twee ruime zalen; één voor de wedstrijd en één voor de recreatie spelers. Net als vorig jaar worden de meeste kasten geleverd door André Jansen van Fun4You, ondersteuning door exploitanten is niet meer mogelijk omdat er nauwelijks nog flipperkasten geëxploiteerd worden. De Photoplay is in 2002 bezig met een opmars... Ook in 2002 veel internationale deelnemers. De wedstrijd wordt uiteindelijk met overmacht gewonnen door een Amerikaan, Trent Augenstein. Ook dit jaar weer complimenten van Martin Ayub, de NFV lijkt geleerd te hebben van de foutjes van de vorige editie: “De organisatie van een flipperevenement kost veel tijd en moeite en de NFV is erg goed in organiseren. Zeer lovenswaardig is ook de manier waarop ze de kwesties die bij Pinball News naar aanleiding van het DPO van vorig jaar naar voren waren gekomen, dit jaar hebben aangepakt en prima hebben opgelost.”

2003 – Leusden

“Never change a winning format” moet men gedacht hebben in 2003 want weer zijn we te gast in De Korf in Leusden. Nieuw dit jaar is dat de voorinschrijving via de NFV website wordt georganiseerd. Wie zich daar inschrijft en vooraf betaalt krijgt zijn deelnemerskaart keurig thuisgestuurd. Dit scheelt aanzienlijk in de lengte van de rij bij de entree. Ook nieuw is een andere finale-opzet die door Ad Jonker is uitgedokterd; deze is gebaseerd op het Double Knockout principe met dien verstande dat men niet één tegen één speelt maar in groepen waarbij het percentage spelers dat doorgaat steeds kleiner wordt (3 van de 4, 2 van de 3, 1 van de 2). Een keer verliezen is acceptabel; via bonusrondes is het mogelijk om alsnog de finale te halen. Een andere noviteit is dat de finales van de Dutch

‘Ook dit jaar weer complimenten van Martin Ayub, de NFV lijkt geleerd te hebben van de foutjes van de vorige editie’

Masters, de Dameswedstrijd en de Veteranenwedstrijd op hetzelfde moment worden gespeeld. De Dutch Masters finale zal de geschiedenis ingaan als één van de meest hoogstaande ooit. Deelnemers zijn Michel van den Elzen, Taco Wouters, Albert Nomden en Kevin Martin. Kevin Martin staat met 253M goed voor, maar Michel van den Elzen gaat hem met 271M net voorbij. Taco Wouters heeft pech en eindigt met 34M, ongeveer dezelfde score als waarmee Albert Nomden aan zijn laatste bal begint. Dat lijkt erg weinig maar Albert heeft zijn spel precies zo opgebouwd om op dit punt uit te komen. Hij krijgt “5x playfield” en start vervolgens meteen de multiball. Hij scoort direct drie jackpots van 90M op het bovenste deel van het speelveld en tegen de tijd dat de animaties weg zijn en de scores worden getoond, heeft Albert gewonnen en brak er een daverend applaus los. Daarmee wordt Albert Nomden de eerste speler in de geschiedenis van het DPO die erin slaagt om deze wedstrijd tweemaal te winnen.

2004 – Leusden

In 2004 zijn we voor de 3e keer op rij te gast bij De Korf in Leusden. Centraal in het land en alle ruimte en voorzieningen die nodig zijn voor een enerverend flipperweekend. Het DPO heeft zoals gewoonlijk een internati-

onaal tintje. Er zijn flipperliefhebbers uit onder andere Engeland, Duitsland, Zwitserland en Finland aanwezig. Dit DPO staat ook in het teken van de groeiende persaandacht. Voorafgaand aan het evenement zijn er artikelen in kranten en tijdschriften en een radio-interview. En we komen op TV! Op zaterdag komen er cameraploegen van het RTL4 journaal en Hart van Nederland langs voor een sfeerimpressie en interviews met wedstrijdspelers. De items worden diezelfde avond nog uitgezonden en kunnen door de aanwezigen in de wedstrijdzaal gevolgd worden op het projectiescherm. Opvallend dit jaar is dat een aantal topspelers reeds vroeg uitgeschakeld wordt. Uiteindelijk heeft het toernooi een verrassende, maar overtuigende winnaar: Mark van Duinen uit Groningen. Mark zet een indrukwekkende score neer op The Lord of the Rings. Ruim 41M is voor een finalepartij ongekend goed. Roy Wils maakt het nog even spannend met zijn laatste bal, maar door de wedstrijdspanning worden 3 (!) multiballs niet benut om punten in te lopen. Hij wordt tweede.

2005 – Zwanenburg

In het najaar van 2004 wordt besloten om het EPC (European Pinball Championship) nieuw leven in te blazen. Nederland, Duitsland en Zweden spreken af om achtereenvolgens

het EPC van 2005, 2006 en 2007 te organiseren. Nederland bijt het spits af in 2005 en kiest daarvoor een heel speciale locatie: “De locatie van dit jaar liegt er niet om. Silverstone is goed uitgerust met een kartbaan, lasergames, een groot restaurant, een Ierse pub en natuurlijk het voor ons

‘De Dutch Masters ﬁnale zal de geschiedenis ingaan als één van de meest hoogstaande ooit’ bekende “Pinball Magic Collectors Museum” waar het hele jaar door gemiddeld 32 dot matrix flippers staan opgesteld. Ook is Silverstone uitgerust met een middeleeuws ingerichte zaal, welke voor de gelegenheid is omgetoverd tot wedstrijdzaal van het kampioenschap” Nieuw dit jaar is de Teamwedstrijd. Aan deze wedstrijd wordt deelgenomen door acht landen: Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Zweden, Zwitserland, Spanje en Groot Brittannië. Het Nederlandse team bestaat uit Albert Nomden, Paul Jongma, Dirk

Klaver en Mark van der Gugten. De halve finale (Nederland – Zweden) is de wedstrijd die door velen vooraf als de finale wordt bestempeld. Na de eerste ronde op de Theatre of Magic en de Johnny Mnemonic is er nog een voorsprong voor Nederland (18-14) maar deze wordt in de tweede ronde door de Zweden op de Congo en de Shadow vakkundig weggepoetst: einduitslag 39-25. In de finale blijkt Zweden veel te sterk voor Spanje (48-16) en wordt daarmee de eerste Europees Kampioen Flipperen voor Landenteams sinds 1996. Nederland weet beslag te leggen op de derde prijs door revanche te nemen op België (22-10). In de Ridderzaal wordt zondagmiddag de finale van het individuele toernooi gehouden. Er heerst een drukkende sfeer en het is er nagenoeg helemaal stil, want alle kasten zijn uitgezet. Op een groot scherm verschijnt het speelveld van de finalekast “The Sopranos”. Roy Wils moet beginnen. Hij haalt diep adem, schiet de bal af, flippert een seconde of 30 en... verliest de bal. Een geroezemoes zwelt op uit de zaal. Ook spelers twee en drie, Paul Jongma en Dirk Klaver, hebben zichtbaar last van de wedstrijddruk en raken de eerste ballen redelijk snel kwijt. De Zweed Linus Jorenbo houdt het hoofd koel en zet een behoorlijke score neer... En dan is het weer de beurt aan Roy. Zijn motivatie is onbekend, maar plot-

Mark van Duinen wint DPO 2004 en ontvangt de prijs van Gerrit Zalm

De ﬁnalisten van DPO 2003

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

De ﬁnale van DPO 2005 in de Ridderzaal van Silverstone in Zwanenburg

seling lijkt hij helemaal los te gaan. Hij maakt zijn schoten, houdt controle en staat ik weet niet hoe lang te ballen. Als zijn bal eindelijk draint klinkt er een luid applaus; Roy is nu officieel favoriet. En als Linus zijn vijfde bal laat gaan is het bekend; de nieuwe Europese Master is Roy Wils!

2006 – Zwanenburg

In het weekend van 30 september en 1 oktober wordt de 11e editie van het Dutch Pinball Open georganiseerd. In het complex in Zwanenburg staan op verschillende plaatsen in totaal zo’n 85 flipperkasten opgesteld. De hoofdwedstrijd wordt in de Kasteelzaal gespeeld. Hier vinden zowel de kwalificaties op zaterdag als de finales op zondag plaats. De deelnemers moeten elk vijf kasten uitzoeken en proberen om in één spel een zo hoog mogelijke score neer te zetten. De kasten gaan om tien uur ’s avonds uit en de scores

worden berekend. De beste 30 spelers gaan vervolgens door naar de finale op zondag, samen met de spelers die zich al in een voorronde geplaatst hebben en spelers van de teamwedstrijd. In totaal beginnen er zondag-

‘Nieuw dit jaar was de Teamwedstrijd. Aan deze wedstrijd werd deelgenomen door acht landen’ morgen om 11.30 uur 48 wedstrijdspelers aan de finale. Na een aantal knock-out rondes zijn er vier finalisten: Taco Wouters, Albert Nomden, Brenn Oosterbaan en Mats Runsten. De finale wordt in de Kasteelzaal

gespeeld op de No Fear en uiteraard wordt dit op een groot scherm geprojecteerd zodat iedereen kan meekijken. De finale wordt gespeeld met vijf ballen en na de vierde bal staat Mats voor met 5,27 miljard, Taco heeft 4,76 miljard, Brenn 4,06 miljard en Albert 528 miljoen. Taco speelt als eerste de laatste bal en weet zijn score nog naar 6,82 miljard omhoog te krijgen. Albert herstelt schitterend en komt terug van zijn 528 miljoen naar 5,03 miljard. Brenn weet daar met een goede bal nog bovenuit te komen en te eindigen op 5,45 miljard, hetgeen Mats weer overtreft met 5,64 miljard. Dat is echter allemaal niet genoeg om de bijna 7 miljard van Taco nog voorbij te gaan en dus wordt hij daarmee de DPO kampioen 2006.

2007 – Deventer

In 2007 wordt het DPO gehouden in het NFV Funhouse in Deventer. Omdat deze locatie eigenlijk net wat te klein is voor een dergelijk evenement wordt er ook gebruik gemaakt van het clubhuis van de nabijgelegen kanovereniging. Wedstrijdleider Ad Jonker doet in zijn kenmerkende stijl verslag in Spinner 4 van 2007: “De wedstrijd op zondag start wat later dan gepland, maar het tijdschema verloopt zo goed dat we welhaast een half uur voor schema liggen voor de finale. De finale startte toch wat later omdat het anders met andere programma onderdelen wat in de war kwam. Als finalekast werd ditmaal de Congo gekozen. Het ging niet zoals vorig jaar op de No Fear, waar men echt aan elkaar gewaagd bleek. Nu lagen de scores heel wat verder uit elkaar. Dit kan zeker zo zijn omdat deze kast lang niet bij een ieder goed bekend is. De Belgische speler Eric Buysen was oprecht blij dat hij de finale haalde. De euforie werd helaas omgezet in een teleurstelling die op die kast zelden voorkomt. Per Holknekt uit Enskede (Stockholm) werd derde en moest helaas voor de prijsuitreiking weg, wel met zijn gewonnen prijzen. Brenn Oosterbaan had de smaak goed te pakken en speelde niet meer toevallig in een finale. En Roy Wils wist al wat winnen was en deed dat nog even voor aan de aanwezigen.”

2009 – Veldhoven

In 2008 is er geen DPO op locatie omdat de vrijwilligers vooral druk zijn met het opknappen van het nieuwe clubhuis in Ederveen. Maar in 2009 wordt de traditie weer in ere hersteld als het DPO circus verhuist naar Veldhoven. De opkomst bij dit DPO is groot. Groter dan in de voorbije jaren en dat is een leuk succes voor het team dat veel tijd en energie steekt in de voorbereiding en de uitvoering. De keuze om het evenement laagdrempelig te houden (entree slechts 10 euro) heeft ongetwijfeld aan de hogere opkomst bijgedragen, net als de intensieve promotiecampagne. Met zo’n 350 bezoekers is het gezellig druk en lukt het goed om de doelstelling (‘break even’) te halen. De 80 flipperkasten spelen vrijwel allemaal goed en er zijn veel vrolijke gezichten, zowel bij crew als bezoekers. De meer dan 150 wedstrijdspelers en andere flipperliefhebbers hebben genoten van een prima DPO. Bij de 35 beste spelers zitten vele nationale en internationale toppers. De uiteindelijke finale wordt echter een volledig Nederlandse aangelegenheid. Roy Wils verdedigt zijn titel tegen de winnaar van de editie daarvoor: Taco Wouters. Het wordt bloedstollend spannend waarbij Taco uiteindelijk aan het langste eind trekt.

2010 – Steenwijk

Het DPO 2010 wordt gehouden in Steenwijk. Enthousiast lid, sponsor en verzamelaar van zeldzame flippers Errol Klein doet een suggestie voor een locatie en biedt aan om een groot deel van zijn verzameling beschikbaar te stellen. Een prachtig aanbod natuurlijk waar het NFV bestuur graag op ingaat. Locatie wordt Hotel Hiddingerberg, een mooie grote zaal met uiteindelijk meer dan 100 flipperkasten. Vooraf zijn er ongeveer 90 spelers aangemeld waardoor we ons op een gegeven moment afvragen waarom we ruimte tekort komen. Winnaar van het DPO wordt Paul Jongma, uit het Noorden uiteraard.

2011 – Gouda

Op 6 en 7 november 2011 wordt in Gouda het 15e Open Nederlands Kampioenschap flipperen georganiseerd. Met 158 deelnemers aan de kwalificatie wordt het een editie met een record aantal deelnemers. De circa 80 kasten voor de wedstrijd en recreatie worden het hele weekend volop bespeeld door een enthousiaste groep leden en belangstellenden. Voor het eerst sinds jaren staat er weer eens een buitenlandse kampioen op het hoogste podium. DPO kampioen is Daniele Celestino Acciari uit Italië.

De ﬁnalisten van DPO 2011 spelen op de Funhouse van Bert-Jan Brinkhuis

De locatie van het DPO in 2007

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Een mooie line-up tijdens het DPO 2009 in Veldhoven

DPO 2011 is echter een DPO met een speciaal verhaal. In het voorjaar van 2011 meldt Bert-Jan Brinkhuis het NFV bestuur dat hij erg is geïnfecteerd door het DPO virus en stelt voor het evenement naar zijn eigen stad te halen. Achter de schermen is hij al op zoek gegaan naar een locatie en heeft een partycentrum gevonden, genaamd Le Patapouf. De laatste bijeenkomst met Bert-Jan is half juli, daarna gaat hij een week op vakantie en zouden we verder plannen maken. Dit mag er helaas niet van komen, want eind juli, op 39 jarige leeftijd, overlijdt Bert-Jan door een tragisch hartaanval. Voordat de finale begint is er nog een korte herdenking voor Bert-Jan Brinkhuis. In het bijzijn van zijn familie en vrienden wordt op zijn favoriete flipperkast, de door hem zelf nog grotendeels minutieus gerestaureerde Funhouse, door de finalisten gezamenlijk een potje Zen-pinball gespeeld. Iets wat Bert-Jan zonder twijfel met trots had vervuld. De beide finalisten werken graag mee aan dit bijzondere moment.

2012 – Amsterdam

Zoals altijd vindt het DPO plaats op een locatie in het land. In 2012 is er een terugkeer naar Amsterdam en zijn we te gast op de Heldringschool.

‘In het voorjaar van 2011 meldde Bert-Jan Brinkhuis het NFV bestuur dat hij erg was geïnfecteerd door het DPO virus en stelde voor het evenement naar zijn eigen stad te halen’ Een mooie locatie voor een DPO en het bijbehorende jubileumfeest. Dankzij de inspanningen van gastheer Gerard

Poelwijk en DPO-coördinator Rob Capel en hun respectievelijke teams krijgen de bezoekers een mooi flipperweekend aangeboden. Het hoofdtoernooi van het DPO wordt gehouden in de sporthal, maar in veel klaslokalen staan kasten op ‘Free Play’. In de centrale hal van de school staat de grootste verzameling. In totaal zijn er ruim 100 kasten, waarvan het grootste deel voor recreatief gebruik beschikbaar is. Het DPO in Amsterdam wordt druk bezocht. Vooral natuurlijk door flipperliefhebbers, maar Jim Jansen (PR man van de NFV) heeft ook voor veel pers gezorgd. Voor de prijsuitreiking is er een speciale gast: NFV-lid Gerrit Zalm. Hij vermaakt zich geruime tijd in de diverse lokalen en speelt, voor een groot publiek, nog symbolisch een partij tegen Jim op de TAF. De ontvangst voor de gasten is zeer hartelijk. Gastheer Gerard Poelwijk (NFV-lid en docent op de Heldringschool) zorgt samen met zijn collega’s en leerlingen voor een memorabel DPO.

Gerrit Zalm speelt op het DPO 2012 in Amsterdam

De finale wordt een Nederlands onderonsje. Albert Nomden wint van al zijn tegenstanders en begint ook goed in de finale. Hij pakt op de Roadshow een 1-0 voorsprong tegen zijn verrassende opponent: Jasper van Eeden. Jasper komt sterk terug op de kast van zijn keuze: de Johnny Mnemonic. De beslissende partij wordt gespeeld op de Spiderman. Daar is Jasper opnieuw de sterkste en zo wordt hij de winnaar van deze editie van het Dutch Pinball Open.

2013 – Drunen

Het DPO 2013 wordt gehouden in De Voorste Venne, een voormalig automuseum (Autotron) waar nu een theater en feestzaal in gehuisvest zijn. De DPO ruimte is verdeeld in twee delen: een grote zaal met houten lambrisering waarin de recreatiekasten, sidegames en handelaren en verkopers een plek hebben gekregen. Verder is er een theaterzaal. Op het podium staan 20 kasten en in de zaal is ruimte voor maar liefst 200 bezoe-

kers die naar de actie op het podium kunnen kijken. De kwalificatie voor het hoofdtoernooi vindt plaats op het theaterpodium, op enige afstand van de grote zaal. Met een eigen stroomvoorziening. Dat blijkt handig als op zaterdagmiddag in de grote zaal de stroom uitvalt. Daar is in de wedstrijdzaal gelukkig niets van te merken. Er staan 20 kasten opgesteld in een U-vorm. Op een groot scherm boven de kasten is de tussenstand te zien. Er zijn 150 deelnemers aan de kwalificatie, waarvan er uiteindelijk 48 een plaats veroveren voor de finaledag. Op de finaledag blijkt dat de nummer één van de wereld, Zachary Sharpe, inderdaad moeilijk te verslaan is. Hij haalt de finale zonder nederlaag. Taco Wouters haalt na een overwinning tegen Lieven Engelbeen via de ‘verliezersronde’ ook de finale. De finale is net als de rest van de wedstrijden een zogenaamde ‘best of three’ match, waarbij elke speler een kast mag kiezen. Via een camera-opstelling wordt de finale in beeld gebracht op

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

het grote scherm. In de zaal zitten een kleine 100 kijkers naar de verrichtingen op het toneel te kijken. De Indianapolis wordt als eerste gespeeld en hoewel het Taco’s keuze is, verliest hij de partij. Zach’s keuze, de Scared Stiff, is de volgende kast waarop gespeeld wordt. Zach neemt een ruime voorsprong maar ziet Taco met zijn laatste bal de achterstand inlopen: 1-1. Dus moet er een beslissende partij gespeeld worden. De wedstrijdleiding laat de keus vallen op de Spider-Man. Zach haalt 49 miljoen met zijn drie ballen. Taco begint zijn laatste bal op 18 miljoen en ondanks het halen van Bank Bust multiball komt hij uiteindelijk niet verder dan 30 miljoen.

2014 – Drunen

Na afloop van het DPO in Drunen in 2013 houden we een bijeenkomst met het kernteam. Om na te genieten over wat er leuk is geweest en na te praten over wat er nog beter kon. Het is Gerard van de Sanden (wie anders?) die met een heel interessante

suggestie komt. Hij is dat najaar opnieuw naar de Pinball Expo in Chicago geweest en filosofeert hardop over een Expo in Europa. Die mooie theaterzaal in De Voorste Venne biedt zoveel mogelijkheden. ‘Zal ik dan Steve Ritchie naar Nederland halen?’ oppert hij. Zoals zo vaak blijkt: waar een wil is, is een weg. Het DPO 2014 is wederom in Drunen, en nu ook met een eigen Expo. Bij de kwalificatie op zaterdag gaan meer dan 170 spelers de uitdaging aan. De speciale wedstrijdzaal biedt volop ruimte voor zoveel spelers. Dankzij een nieuw scoreregistratie systeem is de verwerking veel eenvoudiger dan andere jaren. Leuk is ook dat de spelers nu de tussenstanden direct kunnen volgen. Het is daardoor druk op de speelvloer maar ook voor het beeldscherm om het antwoord te krijgen op de vraag: zit ik bij de beste 48 spelers of niet? In de afgelopen jaren ging de winst nog wel eens naar een deelnemer uit het buitenland. Dit keer is vanaf de halve finale duidelijk dat de beker in NL zou blijven. De finale gaat tussen

Zachary Sharpe, winnaar van DPO 2013 ontvangt de prijs van Miss Nederland, Jacqueline Steenbeek

Ralph Beckers en Dirk Klaver. De spelers verhuizen van de wedstrijdzaal naar het podium in de theaterzaal. Net als de eerdere finale bij de jeugd en dames zijn de verrichtingen van de spelers vanuit de luie (theater) stoel te volgen op een groot scherm. De keuze van de finalekasten maakt direct duidelijk dat de spelers kiezen voor snelheid: de partijen zijn op de World Cup Soccer en de Indianapolis 500. De veranderde omgeving (en wat technische malheur) zijn er mede debet aan dat de partijen vooral spannend zijn. Omdat de stand 1-1 is dient een derde partij de beslissing te brengen. Na loting wordt dat The Champions Pub. Een heel ander type spel en uiteindelijk is het Ralph die de hoogste score haalt. Maar de kenners in de zaal hebben wel gezien dat Dirk met één schot de winst alsnog naar zich toe had kunnen trekken...

2015 – Drunen

DPO EXPO 2015 is weer een geweldige happening. Er is een record aantal bezoekers gekoppeld aan een pracht locatie, mooie seminars, veel bezienswaardigheden, de komst van de nieuwste kasten, 155 flipperkasten

en flipperlegendes Greg Freres en Roger Sharpe: wat kan een flipperaar zich nog meer wensen? Belangstelling voor de hoofdwedstrijd is er volop. In totaal spelen 161 spelers de kwalificatie. Hiervan gaan er 48 door naar de hoofdwedstrijd op zondag. Na een uitgebreide barrage blijven er vier spelers over, die in een finale op drie kasten uitmaken wie de uiteindelijke winnaar is. De finalisten spelen op de Jurassic Park, Getaway en Scared Stiff. Na het spelen van deze partijen komt Roy Wils als winnaar uit de bus. De titel blijft dus, net als vorig jaar, binnen Nederland.

2017 – Eindhoven

Na twee succesvolle DPO EXPO’s in Drunen en een ‘rustjaar’ in 2016 vormt het 25-jarig bestaan van de NFV een goede aanleiding om in 2017 groots uit te pakken en zo eer te bewijzen aan één van de belangrijkste doelstellingen van de vereniging: het promoten van het flipperen. Tijdens nadenken over een groots ‘feest’ om het 25-jarig bestaan van de NFV te vieren wordt al snel duidelijk dat een speciale uitvoering van de

Steve Ritchie op DPO 2014 met Gerard van de Sanden

DPO steunpilaar Rens Hooijmaijers tijdens DPO 2015 met enkele vrijwilligers

bewezen DPO EXPO formule het meeste enthousiasme oplevert. Maar het jubileumkarakter vraagt natuurlijk wel om iets extra’s. De voorbereiding begint zoals altijd met het vinden van een goede locatie. Iets met veel ruimte. Iets bijzonders. Iets aansprekends. Het idee ontstaat om op een iconische locatie een DPO te organiseren: het Evoluon. De vorm van dat gebouw spreekt bij flipperliefhebbers nu eenmaal tot de verbeelding. De vorm van een popbumper is onmiskenbaar. Het Evoluon wordt de plaats waar de NFV zijn 25-jarig bestaan gaat vieren met een groots DPO EXPO.

Historisch overzicht Dutch Pinball Open p

Albert Nomden

Paul Jongma

Roy Wils

Taco Wouters

1996, 2003

1999, 2010

2005, 2007, 2015

2006, 2009

Datum 05-11-1995 28-04-1996 02-11-1997 21-03-1999 07-05-2000 29-04-2001 28-04-2002 11-05-2003 16-05-2004 22-05-2005 01-10-2006 04-11-2007 04-10-2009 07-11-2010 06-11-2011 07-10-2012 03-11-2013 02-11-2014 08-11-2015 12-11-2017

Locatie Assen Scheveningen Valkenburg Vlissingen Numansdorp Leusden Leusden Leusden Leusden Zwanenburg (EPC) Zwanenburg Deventer Veldhoven Steenwijk Gouda Amsterdam Drunen Drunen Drunen Eindhoven

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Winnaar Rob Reijs Albert Nomden Richard Baan Paul Jongma Claudia Gerlach (D) Wilbert der Kinderen Trent Augenstein (USA) Albert Nomden Mark van Duinen Roy Wils Taco Wouters Roy Wils Taco Wouters Paul Jongma Daniele Acciari (I) Jasper van Eeden Zachary Sharpe (USA) Ralph Beckers Roy Wils ???

Runner Up Jan van der Bij Eko Elens Edwin Ballast Martijn van Aken Ingo Gerhardt (D) Albert Nomden Mike Parkins (GB) Michel van den Elzen Roy Wils Linus Jorenbo (S) Mats Runsten (S) Brenn Oosterbaan Roy Wils Brenn Oosterbaan Erwin Deutschländer (D) Albert Nomden Taco Wouters Dirk Klaver Taco Wouters ???

Roger Sharpe en Greg Freres zijn blij met hun DPO EXPO klompen 65

Winfred de Ruijter

25 jaar NFV in cijfers We groeien maar door!

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 4

De afgelopen 25 jaar heeft de NFV een stormachtige groei doorgemaakt. Op deze pagina’s een aantal interessante graﬁeken waarmee deze groei inzichtelijk gemaakt kan worden.

Covers overview 100 Spinner Covers op een rij

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

In 25 jaar heeft de cover van de Spinner een aardige ontwikkeling doorgemaakt. Op deze pagina’s alle 100 covers op een rij!

NFV

Jaargang 26 - Nummer 4

25 jaar NFV

Theo van Vroenhoven

2002 Exit Guus, welkom Geert Jan! In 2002 doet voorzitter Guus Arens een stapje terug en presenteert zijn opvolger Geert Jan de Vries. We hebben een DPO in een grote sporthal in Leusden en Pat Lawlor doet van zich spreken met zijn tweede kast na zijn comeback bij Stern. De leden spreken hun waardering uit voor De Spinner bij een enquête. En er staat zowaar een nieuwe exploitant op met een heuse ﬂipperhal!

Een nieuwe voorzitter

Aan het begin van het tweede decennium van de NFV neemt Guus Arens afscheid als voorzitter. Onder zijn bezielende leiding is de club gegroeid tot een volwassen vereniging. Guus wordt benoemd tot erelid en draagt de voorzittershamer over aan Geert Jan de Vries. In Spinner 2 van 2002 spreekt deze zijn goede voornemens uit: “Eén ding heb ik me wel alvast voorgenomen: ‘zoveel mogelijk leden betrekken bij alle aspecten van de NFV’. Immers, de vereniging is van en voor ons allemaal. Het is voor mij een uitdaging om de positieve ontwikkeling van de NFV mede voort te zetten! Ik nodig jullie van harte uit om hierover mee te denken en mij te bestoken met goede ideeën.”

Enquête

In Spinner 1 van 2002 worden ook de resultaten van een eerder gehouden enquête gepubliceerd. Ruim 100

leden hebben de moeite genomen om de enquête in te vullen. In 2002 is dat met 850 leden een respons van ruim 12%. Een aantal (opvallende) resultaten: 67% van de leden geeft de voorkeur aan elektronische flipperkasten, 93% speelt met name thuis en 15% besteedt meer dan 7 uur per week aan de flipperhobby. 54% van de leden bezoekt tenminste één NFV evenement per jaar en doet dat vooral om andere NFV-ers te ontmoeten (50%) of op andere flipperkasten te spelen (67%). Maar liefst 32 leden zouden graag nog een keer een Medieval Madness aan hun verzameling toevoegen. Ook niet onbelangrijk: ruim 90% van de leden vindt de inhoud en presentatie van de Spinner goed tot zeer goed! Daar kan de redactie anno 2002 mee thuiskomen.

DPO

Het DPO van 2002 in Leusden wordt een prooi voor Trent Augenstein (USA).

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Voor de prijsuitreiking komt Gerrit Zalm naar het DPO. Overigens wordt dan ook actief meegedacht over de meest faire wedstrijdopzet. In een open brief van Paul Jongma, Joska Keunekamp en Albert Nomden wordt haarfijn uit de doeken gedaan waarom puntenverdeling op basis van ‘indexering’ geen goede opzet is… Naast de reguliere wedstrijden zijn er tussen 2001 en 2003 ook een aantal PC Pinball kampioenschappen op initiatief van Sam Lapian. Een deel van de grote recreatiezaal is afgezet om op een aantal beeldschermen te flipperen. Tegenwoordig gaan die wedstrijden op de eigen tablet met wereldwijde highscores via Internet.

Pinball Magic

In 2002 gaat ook de mooiste openbare gameroom van Nederland open: Pinball Magic in Zwanenburg. Mark Damave heeft daar een prachtige

Geert Jan de Vries met Gerrit Zalm

De ﬂipperhal van Pinball Magic in Zwanenburg

DPO 2002 in de sporthal van De Korf in Leusden

RollerCoaster Tycoon met Troll collectie Bally/Williams machines uit de jaren 90 verzameld. Iedereen kan dit ‘museum’ bezoeken (dat heet zo, anders moet je 35 exploitatievergunningen kopen) en door middel van tokens een spelletje op deze machines spelen.

RollerCoaster Tycoon

In 2002 levert Pat Lawlor zijn tweede kast af voor Stern (na de Monopoly in 2001). Martin Ayub speelt de kast als een van de eersten op locatie en een vertaling van zijn review wordt geplaatst in de Spinner. “RollerCoaster Tycoon is zonder twijfel een opvallende kast. Door het gebruik van felle kleuren op het speelveld, de verlichting, de lichtjes in het speelveld en de achtbanen lijkt de kast op een combinatie van The Simpsons (die van Data East) en Roadshow. Het doel van het spel is om een

aantal achtbanen te ‘bouwen’: je doet dit door ze allemaal drie keer te schieten en daarmee hun bijbehorende verkeerslichten van rood naar groen te krijgen. Als ze alle drie open zijn, gaan de middelste ramp (Flying Ghost) en de rechter ramp (Chicago Loop) branden voor een lock in de linker shooter lane. Je kunt twee ballen locken en dan schiet je de rechter ramp (Flying Turns) om multiball te starten.

niet echt een eigen persoonlijkheid als Rudy of Buzz en Bud.

Er is veel gezeurd over het Troll/ Doll-figuurtje links bovenaan op het speelveld. Op foto’s valt het ding op als een vuurtoren in de nacht, maar in het echt is het niet zo erg. De op het speelveld getekende versie ziet er beter uit, maar het licht valt mooi op het haar van het echte poppetje. Jammer is wel dat het figuurtje niet echt in het spel is verwerkt. Het springt op en neer en praat op een beetje irritante toon, maar het heeft

Ik denk dat dit het beste ontwerp van Pat Lawlor is in een aardig lange tijd. Voor een kast waarmee je deze kan vergelijken moet je waarschijnlijk terug naar de Roadshow, of misschien wel verder. De RollerCoaster Tycoon heeft zichzelf bewezen als een zeer bekwame kast. Het is misschien geen topkast, maar hoe dan ook wel een goede, dus het loont de moeite om er eentje op te zoeken.”

Het tekenwerk is erg mooi; het heeft veel detail en de felle kleuren geven het de typische vrolijkheid van Youssi. De gekleurde metalen banen passen er perfect bij en de opvallende zijkant van het kabinet, hoewel niet briljant, vormt met het goede ontwerp van het logo toch een mooi geheel.

Ronald Eijkman

2003 Opleving in de ﬂipperwereld Wat een goed jaar. Hoewel het bestuur afscheid d moet nemen van een ware allesdoener, worden grote stappen gemaakt om de NFV organisatie nog professioneler te maken. Er wordt onder andere een plan gesmeed voor een eigen kastencollectie. Het DPO en de Spinner worden verder geprofessionaliseerd. En Stern drukt ook nog even drie topkasten naar buiten, en daar zit misschien de beste kast van het decennium wel tussen. Kan het nog beter?

Nieuw logo, nieuwe cover

De kleurencover van de Spinner is een blijvertje, en de redactie is naar een andere drukker overgestapt die wel met zijn tijd mee gaat en geen extra kosten rekent voor het bedrukken van de binnenkant van de cover. Omdat de voorkant toch het visitekaartje van de rest van het blad is, doet de redactie aan het einde van 2002 een oproep aan de NFV leden om een nieuw Spinnerlogo te ontwerpen. De respons is bedroevend, maar er reageert toch iemand. En niet zomaar iemand! De enige inzending is namelijk gelijk wel een hele goede en komt van de hand van Jean-Paul de Win, beroepsdesigner. Hij heeft tevens aangeboden om naast het logo ook de rest van de cover voor zijn rekening te nemen, waardoor de uitstraling van de Spinner in 2003 en vele jaren daarna gelijk op een hoger niveau zit.

Bestuursperikelen

Oh nee! Allesdoener Jurgen van de Peppel kondigt begin 2003 aan te willen stoppen als secretaris en vice-voorzitter. Dat waren zijn officiële titels, maar hij heeft vooral ook de verantwoordelijkheid voor de organisatie van NFV evenementen op zich genomen. Jurgen wordt dat jaar benoemd tot erelid. Met de groei van de vereniging wordt duidelijk dat het goed is om dat wat allesdoeners doen bij meerdere personen neer te leggen. Geert-Jan de Vries stelt tijdens de ALV voor om een dagelijks bestuur in te stellen, wat vaker overleg heeft en tevens coördinatoren voor verschillende disciplines aanstuurt. Daarmee wordt ook een basis gelegd voor een nieuwe bestuursstructuur die in 2004 vorm gaat krijgen. Bas Vis wordt ondertussen gerekruteerd als kandidaat secretaris. Barry de Wit meldt zich

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

aan als evenementencoördinator. En er wordt een commissie voor het Kastenplan (voorheen Dutch Pinball Legacy) gevormd; het begin van de NFV collectie.

Evenementen en toernooien

Het DPO wordt voor de derde maal in Leusden gehouden, en voor de tweede maal in bowling- en activiteitencentrum De Korf. Dit is tevens de editie waar het laatste NK PC Pinball wordt gehouden. 2004 zou een lustrumjaar zijn voor dit bijzondere NK, maar organisator Sam Lapian stopt er helaas mee. Omdat er ondertussen op het forum onduidelijkheid is over wie nou de beste flipperaar aller tijden is, wordt de Galerij der Groten in het leven geroepen. Hoezo onduidelijk? Albert Nomden staat op eenzame hoogte en torent ver boven het gepeupel uit. Uitsluitend voor de flipperaars in de Galerij der Groten wordt aan

Nieuw Spinner logo, The Lord of the Rings backglass en DPO in Leusden met PC pinball hoek

het einde van het jaar bij Theo van Vroenhoven thuis in IJsselstein voor de eerste keer een nieuwe wedstrijd georganiseerd: The Battle for the Kingdom. In 2003 ziet ook de Pinball Barbecue het levenslicht, het begin van een gezellige traditie. Ook is er het Utrechts flipperkampioenschap, gesponsord door de NFV, ter stimulatie van kleinere flipperevenementen. En er wordt voorzichtig uitgekeken naar het komende wereldkampioenschap in 2004 dat voor het eerst sinds 1998 weer in Pittsburgh zal worden gehouden.

Opleving bij Stern

We kunnen met recht zeggen dat 2003 na de inzinking rond de millenniumwisseling een topjaar is wat nieuwe flipperkasten betreft. Stern maakt een ware inhaalslag en komt achtereenvolgens met drie topkasten. In februari wordt The

Simpsons Pinball Party uitgebracht. Wil je deze kast beschrijven in twee woorden? Dolle pret! De kleurrijke en vrolijke kast zit vol modes en schoten en heeft bovendien 5 flippers en 2 speelvelden. Bijna teveel van het goede, maar alles bij elkaar is het misschien wel de beste Stern tot dan toe. Halverwege 2003 is het de beurt aan Terminator 3. Op het eerste oog lijkt deze flipperkast erg veel op zijn voorganger Terminator 2, en als je deze kent, heb je een goede basis voor T3. Het is een kast waarbij je heel nauwkeurig moet schieten en de bal goed onder controle moet houden, want je bent ‘m zo kwijt. Gelukkig word je ruim voldoende gecoacht door de enige echte Arnold Schwarzenegger. Op de valreep van 2003 is daar dan de flipper waar velen op hebben zitten wachten. Een ware topper. Een kaskraker. Een klassieker in de dop. We hebben het natuurlijk over...

The Lord of the Rings

Met kop en schouders de beste flipperkast van 2003, en voor sommigen de beste van een heel decennium. Van The Lord of the Rings (LotR) worden in eerste instantie “slechts” 2000 exemplaren geproduceerd. Je moet er dus snel bij zijn als je er een wilt hebben. Er is in de Spinners vanaf editie 4 van 2003 veel over geschreven, en terecht. Het uiterlijk van LotR is helemaal in stijl van de films, waarvan het laatste deel ook in 2003 is uitgekomen. Het speelveld bevat alles wat een flipperfan wenst; geweldig artwork, diverse ramps, veel targets, 6 ring modes, 3 movie multiball modes (voor elke film één), diverse side quests en de ultieme en mysterieuze Valinor multiball mode. En dat is nog lang niet alles. Beheers je het spel, dan kun je zo een uur achter elkaar blijven spelen en blijf je nieuwe dingen ontdekken.

Theo van Vroenhoven

2004 Het jaar van de Kastencommissie Begin 2004 wordt het duizendste NFV lid in het zonnetje gezet. Er zijn weer voldoende evenementen en onze eigen collectie begint al een aardige vorm aan te nemen, met name door de aanschaf van de ‘Italië partij’. Het NFV kernteam wordt uitgebreid met twee nieuwe gezichten en ondertussen levert Pat Lawlor met Ripley’s Believe It or Not! alweer zijn derde kast voor Stern af. De NFV Steunpunten bloeien op als lokale verzamelpunten van ﬂipperliefhebbers.

NFV verwelkomt duizendste lid!

Omdat de exploitatie van flipperkasten sterk terugloopt, zijn er ook minder sponsors die kasten ter beschikking kunnen of willen stellen voor evenementen als het DPO. Het nieuwe dagelijkse bestuur (met Bas Vis als secretaris en Antoine van Wijk als penningmeester) spreekt de ambitie uit om een collectie op te bouwen waarmee de NFV zelfstandig evenementen kan organiseren.

Op de vraag wat hij van de NFV verwacht antwoordt Michiel vooral het organiseren van evenementen en de ondersteuning bij technische problemen te waarderen.

Edwin Nijs en Jonathan Joosten zijn zeer betrokken en maken onder andere een reis naar Italië waar ze voor de NFV een serie topkasten aanschaffen. Voor 5000 Euro krijgt de NFV een The Addams Family, Twilight Zone, Indiana Jones, Theatre of Magic (2x), Creature from the Black Lagoon, Congo, Dracula en Road Show (2x). Inderdaad, 500 Euro per stuk…

Als cadeau krijgt Michiel een jaar lang één van de NFV-kasten thuis: een Twister (Sega 1996).

Een eigen collectie

Het is echt zover; het ledenaantal van de Nederlandse Flippervereniging is de 1000 gepasseerd! Eind 2003 heeft Michiel Lommerse uit Haarlem zich ingeschreven via de site en is daarmee het duizendste lid geworden. Het bestuur nodigt een nietsvermoedende Michiel uit om naar The Early Spring Pinball Party in Wageningen te komen. Daar is hij in het zonnetje gezet en wacht hem een aardige verrassing.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Het Flipperkasten Donatie Plan, een idee van Jonathan Joosten, doet het ook boven verwachting en in enkele jaren tijd groeit de NFV-collectie van 5 tot meer dan 100 kasten!

Evenementen

Er komt een nieuwe evenementenman: Barry de Wit. Die krijgt een succesvolle ontgroening tijdens het ESPP in Wageningen. Het DPO is weer in De Korf in Leusden en heeft een verrassende winnaar: Mark van Duinen. In België organiseren Nikky en Aeneas ook een BPO onder de NFV-vlag. Ondanks de oproep van Nikky voor een winnaar uit België, gaat de titel naar Nederland: Roger Wijnands. Nou ja, Zuid Limburg is natuurlijk bijna België… Op PR gebied komt er versterking: Jim Jansen gaat deel uitmaken van het kernteam en doet als kick off een interview met prominent NFV-lid Gerrit Zalm. Deze is optimistisch

Ripley’s Believe It or Not!®

Onze nieuwe PR man Jim Jansen interviewt Gerrit Zalm

Jonathan Joosten en Edwin Nijs komen terug met de ‘Italië partij’

Voorzitter Geert Jan de Vries feliciteert het 1000e NFV lid, Michiel Lommerse gestemd over de toekomst van het flipperen: “Ik heb net op een Lord of the Rings gespeeld en hoewel het niet goed ging is het wel een erg leuke kast. En die is recent gemaakt, dus dat is positief. Ik hoop dat er meerdere fabrikanten blijven maar dat hangt van de afzet af. De vereniging hier in Nederland groeit en dat is natuurlijk altijd een goed teken. Eén ding is zeker: ik zal altijd lid blijven.”

NFV Steunpuntenplan

Met behulp van het Steunpuntenplan wil de NFV meer bekendheid geven aan de Steunpunten en NFV-leden stimuleren om zelf een steunpunt op te richten. Het belangrijkste doel van een Steunpunt is ‘gastvrijheid bieden’ aan NFV leden. Het moet vooral een plaats zijn waar Nederlandse en Belgische leden hun favoriete bezigheid kunnen beoefenen: flipperen. Een verzameling van 4 tot 5 kasten is daarbij zeker voldoende.

Ripley’s Believe It or Not!

Ripley’s Believe It or Not! is na Monopoly en RollerCoaster Tycoon al weer de derde kast die Pat Lawlor ontwerpt voor Stern. Ook deze keer is het artwork weer van John Youssi. Pat en John vormen al jaren een gouden duo dat ook in de jaren negentig al klassiekers als Funhouse en The Addams Family produceerde. Martin Ayub van Pinballnews.com is er weer als de kippen bij om deze kast te spelen en schrijft een uitgebreide review die wordt vertaald door Mila Groot en geplaatst in Spinner 1 van 2004. Martin eindigt zijn review met de volgende observatie: “Spelen op een nieuwe flipperkast, zoals op Ripley’s, is altijd een ontdekkingsreis. Soms begin je op bekend terrein en ga je van het platgetreden pad naar een nieuw gebied. Andere keren ga je gewoon door de deur naar buiten en kom je er achter dat je deze

deur helemaal nog nooit geopend hebt en je bent meteen verdwaald. Ripley’s Believe It Or Not heeft een beetje van beide: sommige dingen komen je bekend voor – die scoop is net die van de Addams Family – totdat je merkt dat dat toch niet zo is en dat je wel wat bewegwijzering kan gebruiken. Ripley’s houdt bij het spel je handje niet vast maar nodigt je uit om het zelf te bekijken. Speel, ontdek en vermaak je; Mr Ripley zal trots op je zijn! Jammer is dat Ripley’s Believe It Or Not minder diepgang heeft dan de vorige kasten, maar dat wordt door de goede uitvoering van het onderwerp ruimschoots goed gemaakt. Het beste gezegde bij deze kast is waarschijnlijk ‘het doel is reizen, niet de bestemming’, of anders ‘als je reist, reis dan in stijl’.”

Ronald Eijkman

2005 EK Pinball in Nederland Het evenement van het jaar is natuurlijk het European Pinball Championship (EPC). Een prachtig toernooi, uiteraard door de NFV georganiseerd. Is er verder nog wat gebeurd? Tuurlijk. 2005 is een jubileumjaar voor de Spinner. Verder begint de kastencollectie van de NFV onhandelbare proporties aan te nemen, dus het is maar goed dat de clubhuisplannen concrete vormen aan gaan nemen. En Stern baseert een nieuwe ﬂipperkast op een zeer bijzonder thema.

Jubileum voor de Spinner

Editie 2 van 2005 is de 50ste Spinner! Maar liefst 30 daarvan zijn uitgebracht onder toezicht van hoofdredacteur Martijn van Aken. Natuurlijk hebben heel veel leden hun redactionele steentje aan de Spinner bijgedragen, maar zonder Martijn zou er geen Spinner zijn. Hij wordt in 2005 benoemd tot erelid. Ook Ad Jonker, vaste wedstrijdleider tot de dag van vandaag, krijgt deze titel. Voor Martijn gaat dat voor de NFV helaas gepaard met een afscheid. Alex Duin neemt de stok geleidelijk over van Martijn en samen maken ze editie 4. Het idee van een redactieteam krijgt op dat moment vorm en dan blijkt ook weer hoe belangrijk het voor de continuïteit is om niet teveel op enkele personen te leunen. De jarenlange regelmatige bijdragen van Aad van Dijk, waaronder Flipperen voor Gevorderden, stoppen in 2005. En dus ook de uitsmijter van de Spinner;

Arie. Luchtig mijmerend vraagt Arie zich af of ereleden nog wel gewoon een broodje kroket kunnen bestellen en concludeert hij dat het tijd wordt voor een Swiebertjeflipper met een kopjen-kofjen-spinner en Bromsnor-bumpers.

om de handen uit de mouwen te steken en mee te bouwen aan een geweldige vereniging. Barry de Wit, die we kennen van de evenementenorganisatie wordt in 2005 binnengeharkt als algemeen bestuurslid.

Rust in het bestuur

Voor het eerst in 8 jaar wordt er weer een Europees Kampioenschap flipperen georganiseerd, beter bekend als het European Pinball Championship (EPC). De organisatie ligt bij de NFV en het wordt hèt evenement van het jaar. Iedereen is er vol enthousiasme mee bezig. Vanzelfsprekend zet het DPO dat jaar een stap opzij voor het Grote EPC. Locatie is de Silverstone Pinball Magic hal in Zwanenburg. Er komen veel buitenlandse spelers op het evenement af. In het landentoernooi doen 8 landen mee en eindigt het Dutch Pinball Team als derde. Zweden gaat er met de grootste beker vandoor. Ook de

Weinig tumult in het bestuur in 2005. Alleen de financiële administratie krijgt weer een nieuwe toeziener. Antoine van Wijk stapt eruit en maakt plaats voor Enrico Douwens, die als ambitie heeft de contributie-inning verder te stroomlijnen, idealiter met automatische incasso. Het penningmeesterschap kent een hoog verloop, maar er is elke keer wel weer iemand die de liquide middelen van de NFV in de gaten wil houden. Zo makkelijk gaat het voor andere (bestuurs)posten lang niet altijd. Voorzitter Geert-Jan roept NFV leden meer dan eens op

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Het Europees Kampioenschap

Spinner 50, The Sopranos ﬂyer, Telegraaf en EPC in Zwanenburg

pers toont veel belangstelling voor het EPC en PR kanon Jim Jansen zorgt voor een vermelding in het 8 uur journaal! Het EPC is een daverend succes en Duitsland en Zweden zeggen toe de volgende edities te organiseren. Ondertussen kan het wereldkampioenschap in Pittsburgh (PAPA 8) na 2005 weer een jaarlijks evenement genoemd worden en wordt The After Summer Pinball Party omgedoopt, met behoud van afkorting, tot The Autumn Silverstone Pinball Party.

Kastencommissie en collectie

Ook in 2005 is de kastencommissie (KC) druk bezig om het flippererfgoed veilig te stellen. De verzameling flipperkasten van de NFV groeit, zo hard zelfs dat de KC moeite heeft om de kasten bij leden en steunpunten onder te brengen. Ook een artikel in de Telegraaf over het donatieplan zorgt voor een verhoogde

toestroom. Hoog tijd dus voor een eigen ruimte, waar flipperkasten niet alleen opgeslagen kunnen worden, maar waar ook de mogelijkheid is om ze te bespelen! Een plek waar voor- en najaarsevenementen georganiseerd kunnen worden. Een plek waar naar harte lust gesleuteld kan worden aan de pareltjes die de KC naar binnen loodst. Het NFV clubhuis! In 2005 lijkt het erop dat de plannen voor een eigen clubhuis kunnen worden gerealiseerd als er een ruimte in Deventer wordt gevonden. Dat belooft veel goeds voor 2006!

Nieuwe flipperkasten

Stern komt in 2005 met drie nieuwe kasten. The Sopranos, NASCAR en Grand Prix (een aangepaste versie van NASCAR). NASCAR is een project van Pat Lawlor (The Addams Family, Twilight Zone). Hij heeft altijd al een flipper met racethema willen maken

en dit is het dan geworden. Omdat NASCAR misschien niet bij een groot publiek aanslaat, wordt aan het einde van 2005 de Grand Prix geïntroduceerd. Nagenoeg een kopie van NASCAR, zeker niet beter, maar toch populairder. Over The Sopranos moet gezegd worden dat het supertof is dat Stern een kast heeft gemaakt op basis van één van de beste TV series ooit. George Gomez (Monster Bash, Revenge from Mars) is de man achter het design. Doel is om The Boss te worden en daarvoor moet je alle modes en quests afronden. Daarbij komen allerhande thema’s uit de serie voorbij; oplichting, diefstal, gokken, brandstichting en natuurlijk stripclub Bada Bing. Nou ja, om een lang verhaal kort te maken, als we het dan over de beste flipperkast van 2005 gaan hebben, moet dat toch The Sopranos zijn.

Theo van Vroenhoven

2006 Eindelijk een eigen clubhuis In 2006 wordt een langgekoesterde wens van de NFV waarheid: we krijgen een eigen clubhuis waardoor de collectie een permanente plek kan krijgen. Jonathan en Jim blazen de Spinner nieuw leven in en pakken meteen groots uit met een aantal interviews met beroemde Pinball Designers. De comeback van Stern is deﬁnitief met weer een topkast: Pirates of the Caribbean. En de wedstrijdspelers krijgen hun eigen NFV ranking.

Een eigen clubhuis

Een belangrijk moment in de historie van de NFV; voor het eerst komt er een eigen clubhuis! In een pand aan de Gashavenstraat in Deventer kan de collectie eindelijk permanent opgesteld worden. In de zomer is er een feestelijke opening met een heuse BBQ en heel enthousiaste bezoekers. In de beginperiode is het wel pionieren met blikjes en broodjes kaas in een koelbox, maar daar komt verbetering in als Jan en Tonia Meijer aanbieden om een helpende hand toe te steken.

Een nieuwe Spinner redactie

Er gaat in 2006 een nieuwe Spinner redactie van start: Jim Jansen, Bas Vis en eindredacteur Jonathan Joosten. Geleidelijk creëert Jonathan zijn eigen stijl in opmaak. Jonathan verzorgt samen met Jim een reeks van interviews met bekende namen uit de flipperwereld zoals John Popadiuk, Greg Freres en Steve Ritchie. “Natuur-

lijk wil ik door de Nederlandse Flipper Vereniging geïnterviewd worden, ik heb de Nederlandse spelers namelijk hoog zitten.” Aldus het typisch Amerikaanse antwoord van Steve Ritchie op de vraag of hij tijd kan vrijmaken om voor de Spinner een aantal brandende kwesties over zijn nieuwste kast te beantwoorden.

DPO opnieuw in Silverstone

Het DPO is voor de tweede maal te gast bij Silverstone in Zwanenburg. In een bloedstollende finale weet Taco Wouters de hoogste score op No Fear neer te zetten. “Ik had al twee keer eerder in een finale gestaan maar nu won ik hem ook eens. Ik heb wel eens geroepen dat het me een keer zou gaan lukken. Ik had alleen niet verwacht dat het nu al zover zou zijn.”

De NFV Ranking

In 2006 komt ook de eerste NFV Ranking tot stand. Gebaseerd op een

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

systeem uit de schaakwereld kunnen spelers nu bij elke partij om de punten spelen. NFV Ranking punten kunnen verdiend worden tijdens alle door de NFV georganiseerde wedstrijden waarin ‘head-to-head’ (tegen elkaar) gespeeld wordt. Ook vriendschappelijke wedstrijden tussen spelers onderling kunnen meetellen in de NFV Ranking. Als beide spelers dit van tevoren afspreken kan het resultaat van een dergelijke wedstrijd worden gemeld bij de NFV en worden verwerkt in de ranking. De ranking vormt sindsdien de basis voor de plaatsing van spelers bij toernooien. En de top 12 krijgt aan het eind van het jaar een uitnodiging voor de Battle for the Kingdom.

Bestuur

Enrico Douwens is in 2006 de nieuwe penningmeester. Ook begint de zoektocht naar een nieuwe voorzitter en een nieuwe evenementenman.

Greg Freres interview in de Spinner

Opening van het NFV Funhouse in Deventer door de drie voorzitters: Guus, Freerk en Geert Jan

Taco Wouters wint DPO 2006

Pirates of the Carribean

Pirates of the Caribbean

Het meest opmerkelijke aan het uiterlijk van de kast is de display van PinLED. Sinds kort mogen er geen onderdelen meer in Europa worden ingevoerd waar lood in is verwerkt en aangezien DMD’s lood bevatten, zijn die nu vervangen door LED-displays. Het verschil tussen DMD’s en LED-displays zit niet alleen in het lood: LED-displays branden feller, vallen daardoor meer op, zijn meer roodoranje van kleur en omdat ze geen hoogspanning gebruiken is ook de extra printplaat in de kopkast niet meer nodig. Nadelen zijn dat ze niet goed afgewerkt zijn aan de rand en dat je de lijnen tussen de blokken LED’s ziet zitten. Verder ziet de kast er goed uit: mooie warme kleuren op het kabinet en een zeer fraaie kopruit van Kevin O’Connor. Pinball News (PN) is redelijk tevreden over het uiterlijk van de kast: de

kleuren zijn mooi en warm en met de juiste verlichting komen de verschillende items op het speelveld goed tot hun recht. De plastic overkapping bij het schip is wel een nadeel en, erger nog, een blikvanger als hij vies en stoffig gaat worden. Toch is de algemene indruk van de hardware van de kast positief. De ondersteuning tijdens het spel is minimaal. Je krijgt als speler maar beperkt informatie over wat je moet doen en waar je moet schieten, zowel visueel (weinig hints op het speelveld en display) als hoorbaar (niet veel quotes en geluidseffecten). De inserts van de spelletjes zijn prominenter aanwezig dan die van de jackpots en als het je lukt om zo’n jackpot te scoren, hoor je niet eens iemand enthousiast roepen dat je een JACKPOT!!! gescoord hebt. Ook aan het kaartje met de spelregels heb je eigenlijk maar weinig maar dat kan

natuurlijk ook een grapje zijn omdat er tenslotte op staat dat het maar richtlijnen zijn. Waar PN wel lovend over is, is de sfeervolle muziek en met name de brede spelopbouw, die ervoor zorgt dat je aan verschillende opdrachten van het kompas tegelijk kunt werken. De toevallige speler kan plezier in het spel hebben omdat het makkelijk is om op de kist, het schip en de draaischijf te spelen, terwijl de geoefende speler meer moeite moet doen om het eindspel te bereiken en die hogere score te halen. Als je graag op kasten met veel flow en lange schoten speelt, is dit misschien een minder goede keuze vanwege de korte banen, de krappe bochten en het gebrek aan loops, maar over het algemeen is het een mooie kast met een interessant spel en dus geen onaardige flipper voor wie van dit thema en het kortebanenwerk houdt.

Bas Vis

Het NFV Funhouse Het fundament van de vereniging Het is anno 2017 nauwelijks nog voorstelbaar, maar in de eerste 12,5 jaar van het bestaan van de club was er geen clubhuis. De NFV organiseerde jaarlijks enkele evenementen op locatie en leende daarvoor kasten. Bij de algemene ledenvergadering (ALV) van 2004 lanceerde het toenmalige bestuur onder leiding van voorzitter Geert Jan de Vries het plan om een clubhuis op te zetten. Zo begon een prachtige tocht die via een loods in Deventer en een voormalige kippenschuur in Ederveen uiteindelijk leidde naar het ruime clubhuis aan de Turbinestraat in Veenendaal.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Het begint altijd met een droom. De droom ging over in de ambitie om dit idee te realiseren. Na de lancering tijdens de ALV in 2004 stond in Spinner 46 een klein artikel. In vrij korte tijd had de NFV een leuke verzameling flipperkasten opgebouwd, wat zou het mooi zijn als er een plek kwam om die speelklaar op te stellen. Zou iemand van de 1000 leden met een suggestie komen? Het duurde ruim een jaar, maar toen was er groot nieuws: een clubhuis in Deventer! Uitgangspunt was dat het NFV Clubhuis een multifunctionele ruimte moest zijn: • Geschikt om de NFV kastencollectie in onder te brengen (opslagruimte); • Geschikt om te werken aan het in goede staat brengen van de verenigingskasten (opknapruimte); • Geschikt om kleinere evenementen te organiseren (<100 deelnemers). Via Harmen Swaak Jukeboxen B.V. (toenmalig vaste kastenleverancier bij grote evenementen) kreeg de NFV een aanbod voor een zelfstandige

Opening van het eerste NFV Funhouse in Deventer door de drie (ex-)voorzitters Geert Jan de Vries, Guus Arens en Freerk André de la Porte

ruimte in Deventer die in belangrijke mate voldeed aan de vooraf gestelde criteria (minimaal 200 vierkante meter, eigen entree en sanitaire voorzieningen, eigen catering mogelijkheden (keuken en bar) en goede bereikbaarheid (ook met openbaar vervoer). Qua prijs was het ook acceptabel: 500 Euro per maand. Het was de bedoeling om met een gevarieerd aanbod te komen, zodat het voor veel leden interessant was om (regelmatig) de reis naar Deventer te maken. Ideeën daarbij waren: elk kwartaal een Technische Workshop (moderne kasten, oudere kasten), regelmatig een opknapdag, minimaal één voor- en najaarsevenement (wedstrijd en recreatie), thema bijeenkomsten (bijvoorbeeld een flyer- en onderdelenruilbeurs), NFV Competitie, of Classic Championship. Bij deze (in de regel) kleinschalige evenementen werd een beperkte bijdrage (ongeveer 5 Euro) van de deelnemers gevraagd, zodat degenen die gebruik maakten van de mogelijkheden ook een passende bijdrage leverend aan het bestaan van het clubhuis. Groot voordeel was verder dat de

NFV-kasten permanent opgesteld konden blijven staan. Voor de grote NFV-evenementen (zoals het DPO) konden de NFV kasten op één centraal punt ‘opgehaald’ worden. Er kon ook veel makkelijker doorlopend en vooraf gewerkt worden aan het in goede conditie brengen van de kasten. Door het bredere aanbod (zowel in kwantiteit als kwaliteit) hoopte het bestuur iedereen meer te kunnen bieden. Zelfs voor een lid dat maar één of twee keer naar Deventer kwam, betekende dat: extra plezier van het lidmaatschap ten opzichte van de huidige situatie. In dat licht bezien leken de kosten (ongeveer 5 Euro per lid per jaar) acceptabel. Het bestuur dacht dat het NFV Clubhuis goed was voor de toekomst van de vereniging: “ Omdat we denken dat het financieel haalbaar is, benaderen we het daarom simpel: doen! In ieder geval een jaar proberen. Een jaar waarin we kunnen gaan werken aan het verder in topconditie brengen van de collectie en nieuwe initiatieven kunnen gaan opstarten. We hebben met de verhuurder een korte opzegtermijn afgesproken, dus gaan we geen langjarige grote verplichting aan.”

Aan het werk in het eerste clubhuis

Op 2 maart 2006 ontving voorzitter Geert Jan de Vries de sleutel van het eerste clubhuis van de Nederlandse Flipper Vereniging. Een dag later was er een meeting met het Dagelijks Bestuur en vrijwel alle coördinatoren. De bedoeling was dat naast vergaderen, de handen ook flink uit de mouwen werden gestoken. Het clubhuis werd gevestigd in een kleine loods aan de IJssel in Deventer. Het eerste evenement – de Early Spring Pinball Party (ESPP) vond plaats op 18 maart 2006 en was een zeer geslaagde test-case. Zo’n 50 leden kwamen een kijkje nemen en waren stuk voor stuk positief. Een prima locatie om gezellig met elkaar te flipperen, te praten, eten, drinken en kasten repareren en op te knappen! Ook wat betreft de aankleding werden de eerste voorzichtige stappen genomen. Volop mogelijkheden om hier een heel gezellig clubhuis van te maken. Een bijkomend voordeel; na een gezellige dag geen gesleep met kasten meer!

Links: Klussers Barry de Wit en Edwin Nijs. Rechts: Geert-Jan de Vries met zoon Huub

Opening van het eerste NFV Funhouse

Op 10 juni 2006, een bijzonder warme, zonnige dag, was het dan eindelijk zover: De officiële opening van het eerste NFV-clubhuis. De opening werd verricht door maar liefst 3 (ex-) voorzitters. Freerk André de la Porte, Guus Arens en Geert Jan de Vries onthulden, na hun inleidende praatje, gezamenlijk de nieuwe naam van het clubhuis, het NFV Funhouse. Freerk André de la Porte roemde het bereiken van deze mijlpaal in de NFV-historie. Guus Arens vertelde zo’n 10 jaar terug al met plannen voor een mobiel clubhuis te hebben rondgelopen en Geert Jan de Vries haalde de lunch met Guus aan, waar het voor hem als voorzitter ongeveer mee begon. Ook het slagen van Het Flipperkasten Donatie Plan werd genoemd. Guus Arens doneerde 3 prachtige flipperboeken aan de NFV, de verhuurder kwam een bloemetje brengen en Eduard van Wizard de Flipperspecialist uit Bunschoten had ook een attentie meegenomen (500 lampjes voor de kasten). Het pand zag er van buiten 100 keer beter uit met de nieuwe pui. Bovenop het dak stond een prachtige neon (de drie N-F-V letters), een cadeau van de verhuurder.

Ook binnen was te zien dat er veel werk was verricht aan de kasten en de aankleding. JVH Gaming stelde de nieuwste kast uit de Stern fabriek beschikbaar: World Poker Tour, een kast die deze dag gretig bespeeld werd. Ook stonden er weer meer NFV-kasten spelend opgesteld en die waren in goede staat. Een geslaagde dag die mogelijk was door de inzet van velen!

‘Freerk André de la Porte roemde het bereiken van deze mijlpaal in de NFV-historie’ Na een jaar bleek dat de korte looptijd van het contract in Deventer ook een keerzijde had. Natuurlijk bood het de vereniging de gelegenheid om na een jaar een evaluatie te doen, maar dat gold vanzelfsprekend ook voor de verhuurder. En zo kwam het bericht dat de overeenkomst niet verlengd zou worden. En zo begon de zoektocht naar een nieuw onderkomen. Want intussen was één ding duidelijk geworden: een clubhuis was een ‘must’!

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Eerst verbouwen en dan verhuizen naar Ederveen!

De zoektocht duurde ruim 9 maanden. Diverse locaties passeerden de revue. Meer dan eens waren we dichtbij een overeenkomst, maar ging het om diverse redenen toch niet door. In een aantal gevallen besloten we zelf om de besprekingen niet voort te zetten, bijvoorbeeld omdat de ruimte toch te klein was of te duur. In andere gevallen was het de eigenaar of verhuurder die om hem of haar moverende redenen besloot af te zien van samenwerking. De keuze van het NFV Bestuur viel uiteindelijk op een schuur in Ederveen (vlakbij Ede). We hadden een overeenkomst gesloten voor onbepaalde tijd (met een evaluatie na 2,5 jaar). We gingen een ruimte huren van meer dan 300 m2. Het grootste deel daarvan zou door de NFV worden gebruikt, een deel was bestemd voor opslag en opstelling van de kastencollectie van Ad Jonker. Ad betaalde in ruil daarvoor een deel van de huurprijs alsmede een bijdrage in de kosten van G/W/L. De maandelijkse last voor de NFV kwam daarmee uit op circa 700 Euro. We hadden ook een voorlopige begroting gemaakt en probeerden nu vooral door goed gebruik van contacten en het Internet (Marktplaats) om deze materialen aan te schaffen. De extra Euro’s die we dankzij de deelnemers aan de Club

Vele handen maken licht werk!

van 100 hadden verkregen zouden zo een goede bestemming krijgen. Op zaterdag 28 juni ging de verbouwing echt van start. We wilden twee toiletten gaan realiseren en een begin maken met de keuken. Gipsblokken, deuren, zelfs lijm, het leek erop of we met wat zoekwerk en doorzettingsvermogen veel zaken voor relatief weinig geld konden bemachtigen. We moesten het vervolgens natuurlijk nog wel in elkaar zetten. Ook hadden we een volledige keuken gevonden op Marktplaats die we gratis mochten afhalen (in Ede). Met koelkast, afwasmachine, magnetron en fornuis. Dat was nog eens een vooruitgang! Er volgde een periode van hard werken. Heel veel kippenstront werd verwijderd, alsmede ladingen torretjes en andere insecten. Het stromende water kwam er, net als de

toiletten en het urinoir. We moesten uiteindelijk een vuistdikke stroomkabel leggen om voldoende stroom te krijgen voor de kasten en apparaten in de keuken.

All Summer Long

De zomer van 2008 was heel bijzonder. Niet vanwege het weer of de crisis op de financiële markten. Leuk dat EK en die Olympische Spelen, maar ik heb er minder van gezien dan bij eerdere edities. Nee, mijn zomer kende een ander centraal thema: het nieuwe NFV Funhouse. Toen we begonnen in juni waren we voorzichtig om onze ambities niet te hoog te stellen. Goed is goed genoeg. We waren nog geen drie maanden verder en ik durf te stellen dat we een zeer compleet eigen ‘thuishonk’ hebben. Mooier, ruimer en beter uitgerust dan Deventer. Die mega

gameroom was al heel bijzonder, maar dit is van een ander kaliber. Hier is iets gegroeid dat ik zelf niet voor mogelijk had gehouden. Met beperkte financiële middelen hebben we heel veel gerealiseerd. De voortekenen waren niet gunstig. En het was lang niet altijd gemakkelijk. Er zijn meer dan eens harde woorden gevallen, tegenvallers geslikt en teleurstellingen geweest. Maar na drie maanden staat er wel een geweldig nieuw clubhuis. Met een volwaardige keuken, een bar, twee nette toiletten, een ruime opbergzolder en vooral ook: een volle gameroom! Met meer dan 80 flipperkasten die permanent voor onze leden speelklaar staan opgesteld. Soms vallen dingen gewoon zomaar opeens op hun plaats. Komt er steun uit onverwachte hoek. Melden zich (nieuwe) leden die spontaan

Ereleden Guus, Martijn en Jurgen verrichten de opening en Bas houdt een speech

De Funhouse Fridays - te gast bij de NFV

De regie van de Funhouse Fridays is in handen van Jan & Tonia Meijer. In Deventer was er alleen een tosti-ijzer. In Ederveen werd het beter en konden er maaltijden worden bereid en aardappeltjes gebakken. In Veenendaal zorgden Jan & Tonia voor de opbouw van een professionele keuken. Met een hecht team zorgen ze voor een zeer gewaardeerde ontvangst en service aan de leden. Geweldig om steeds weer te ervaren met hoeveel toewijding en plezier ze dit doen. Tijdens de Funhouse Fridays is het vaak met recht een ‘full house’. Het voorlopig hoogtepunt in het nieuwe clubhuis in Veenendaal: meer dan 150 bezoekers.

komen om mee te helpen. Klussers, vakmensen. Mensen met kennis en ervaringen en anderen die voor het eerst een kwast vasthouden. Vooral die samenwerking maakte het tot een leuk en leerzaam proces. Er was volop creativiteit bij het vinden van oplossingen en veel doorzettingsvermogen om uitdagingen te overwinnen.

‘Heel veel kippenstront werd verwijderd, alsmede ladingen torretjes en andere insecten’ We hebben niet minder dan 12 weken gewerkt aan ons nieuwe clubhuis. Eerst 4 weken om de locatie ‘bewoonbaar’ te maken. Daarna 4 weken verhuizen en weer opzetten. Afsluitend nog een keer 4 weken waarin het accent lag op de inrichting en afwerking van het nieuwe pand. Natuurlijk is het NFV clubhuis nog niet helemaal af, maar ik durf wel te stellen: het is voor elke flipperliefhebber een (dag)tocht waard. Het is de variatie die onze gameroom zo bijzonder maakt: 15 ‘golden oldies’, 15 early SS, 20 late SS en zo’n 30 DMD kasten. Let’s play pinball: all winter long!

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

In de Spinner stond ook een beschrijving van de officiële opening op zaterdag 27 september 2008: “Vlak voor 15:00 uur gingen de flipperkasten uit en klom secretaris Bas Vis op een stoel voor een korte presentatie als inleiding op de officiële opening van het nieuwe NFV Funhouse. Bas benadrukte nog maar eens: zonder de inzet van een aantal zeer actieve leden en een grote groep supporters was dit niet mogelijk geweest. De officiële opening werd verricht door drie ereleden van de NFV: Guus Arens, Martijn van Aken en Jurgen van de Peppel. Zij onthulden de Funhouse lichtbak die bij de ingang was opgehangen.”

Afscheid nemen doet pijn

Het clubhuis ontwikkelde zich door de jaren heen echt tot het hart van de vereniging. Groot was dan ook de schok toen we eind 2013 opeens ons eigen clubhuis niet meer in mochten. Bij een bedrijf in de omgeving werden doordeweeks gasflessen gevuld en ons clubhuis stond in de ‘plofzone’. Korte tijd later lag er een verordening van de gemeente Ede op de deurmat: niet alleen mochten er geen evenementen meer worden gehouden maar per 15 januari 2014 moest het NFV Funhouse leeg zijn en was zelfs opslag niet meer toegestaan. Kortom, er kwam een einde aan vijf jaar plezier in de oude ‘kippenschuur’.

Een mooi rijtje kasten in Ederveen!

Van Ederveen naar Veenendaal

Er volgde opnieuw een zoektocht naar een geschikte locatie. Op basis van de ervaringen was duidelijk dat de ruimte groter moest worden, de cateringcapaciteit uitbreiding nodig had, en meer parkeergelegenheid een must was. Verder spraken we af: dit keer zouden we vooraf alle vergunningen tot in de laatste details uitzoeken en regelen. De zoektocht leverde relatief snel resultaat op. Na een geslaagd DPM in het Bospark verhuisden in het voorjaar van 2014 alle kasten naar de Turbinestraat 5 in Veenendaal. En passant moesten we nog even door de zure appel heen bijten en het laatste breeken sloopwerk in Ederveen doen, zodat we het pand in de oorspronkelijke staat konden achterlaten. Het spannendste deel van het project kreeg verder vorm: het vergunningentraject. Zouden we groen licht krijgen van de diverse instanties? Eind april kwam het verlossende bericht: er waren geen bezwaren tegen de ontheffing van het bestemmingsplan. De NFV mocht zich op het bedrijventerrein vestigen! De plannen voor de (her)inrichting waren intussen uitgewerkt en werden aan de leden voorgelegd. Bij een extra ALV op 10 mei 2014 stemden de leden (vrijwel) unaniem voor het voorstel om maximaal 28.000 Euro te investeren.

Onze nieuwe huisbaas zorgde voor een verfrist interieur (nieuwe binnenwanden) en exterieur (nieuwe gevelplaten). Met inzet van enkele vakmensen ging in eerste instantie de aandacht uit naar het aanleggen van goede elektrische bedrading (900 meter!) en verlichting (hanglampen in plaats van TL-buizen). Daarna kreeg eerst de vloer een nieuwe coating. Eind juni werden met vereende krachten ruim 120 flipperkasten op poten gezet. Met een plattegrond in de hand gingen de klussers samen uitpuzzelen welke kasten nu precies waar moesten staan. Voor het overgrote deel van de kasten was er een plek in de nieuwe gameroom. Met circa 110 kasten was die dan ook meteen goed bezet. Een aantal bijzondere kasten kreeg een plek op de bovenverdieping (de JVH’s en Merlin’s Magic), terwijl in de extra opslag vooral kasten achterbleven die meer dan alleen een technische beurt nodig hadden. Begin juli kwam het eerste deel van de keuken naar het nieuwe clubhuis. Door een samenloop van omstandigheden viel de verhuizing samen met de start van de nieuwbouw van de Heldringschool uit Amsterdam. Die school kreeg een nieuwe keuken en zodoende konden wij de frituur (inclusief afzuigkap) en de ‘wasstraat’ voor een goede prijs overnemen. Een aantal van de extra ruimtes in het nieuwe pand kregen alvast een bestemming.

Traditie - ALV & BBQ

Bij een vereniging moet een bestuur minimaal éénmaal per jaar verantwoording afleggen aan de leden. De ALV is een ‘verplicht nummer’ en niet een gelegenheid die normaliter kan rekenen op een hoge opkomst. In een ver verleden werd tijdens een DPO gewoon de stroom van de kasten gehaald en vergaderd. Sinds er een clubhuis is, bestaat er een betere oplossing: combineren met de jaarlijkse BBQ. Voor een groep leden is het intussen traditie geworden: flipperen, vergaderen, gratis drankje van de vereniging (als dank voor het bijwonen van de ALV) en vervolgens gezellig met zijn allen rond de BBQ roosters.

Het pand aan de Turbinestraat

DPM’s & Flipper Toernooien

Een clubhuis met veel flipperkasten in de line up biedt mogelijkheden om zonder sjouwen en slepen een evenement te houden. Elk jaar zijn er evenementen zoals Pinball Golf (opdracht vervullen met zo min mogelijk ballen) en diverse flippertoernooien. In de clubhuis agenda is al bijna 10 jaar een vaste plek ingeruimd voor de Dutch Pinball Masters. Dat begon ooit als een wedstrijd van Nederland tegen de rest van Europa met 80 spelers. Het toernooi is erg populair en zo stonden bij de 2017 editie liefst 144 spelers aan de start. Het clubhuis met een collectie kasten die eigendom is van de leden van een vereniging is uniek in Europa.

Zo is er in het clubhuis een afgesloten rookruimte en een speciale ‘kidsroom’ met een arcadekast en een XBOX met toebehoren. Een derde ruimte kreeg de functie van magazijn, inclusief een plek om te sleutelen aan kasten.

binnen. Hij introduceert Christian Farla, een flipperliefhebber met magische talenten. Ik laat hem kennis maken met de flipperkast Pinball Magic, die zijn meer dan gemiddelde belangstelling heeft...

In augustus waren de sanitaire voorzieningen aan de beurt. Onder andere nieuwe tegels tegen de muur en op de vloer. Voor de inrichting van de wanden in de keuken schakelden we professionele hulp in, net als voor het aanbrengen van de afzuigkap. Na opnieuw een zomer hard werken was het resultaat daar: een geweldig nieuw clubhuis!

Bij de officiële ceremonie zijn er zeker zo’n 120 gasten aanwezig. Jim Jansen introduceert voorzitter Winfred de Ruijter. Deze spreekt een kort woord van dank en richt zich daarbij vooral tot de steunpilaren van de opbouw van het nieuwe clubhuis: Arie Pijl, Jan en Tonia Meijer en Ben Boogaard. Arie heeft dankzij zijn uitgebreide netwerk en goede connecties niet alleen deze nieuwe locatie gevonden maar ook veel gedaan bij het inrichten van de elektriciteit en sanitaire voorzieningen. Ook meer dan het vermelden waard is het vergunningentraject, dat Arie op een meer dan uitstekende manier tot een goed einde gebracht. Alle papieren zijn in orde! Jan en Tonia waren de drijvende kracht achter de opbouw van meeste voorzieningen in het nieuwe clubhuis. Met als meest in het oog springende resultaat: de zeer goed verzorgde keuken. Kwaliteit en veiligheid vormen de basis. De inspectie op naleving van de diverse (hygiëne) voorschriften bevestigen wat wij al wisten: dit is heel professioneel aangepakt! Ben is vooral bezig geweest om het aantal goed spelende kasten tot boven de 100 te tillen. Zonder zijn niet aflatende inzet was het niet gelukt om dit te realiseren.“

Clubhuis 3.0

In november 2014 was er een eerste try out en een ALV om uit te leggen dat de begroting was overschreden. Maar iedereen was het er over eens: het resultaat mocht er zijn. In Spinner 1 van 2015 stond het verslag van de officiële opening. “Het is vrijdagmiddag. Arie test de microfoon van de geluidsinstallatie. Jan en Tonia halen de dozen met gebak uit de koeling. Ben maakt een rondje door de zaal om alle kasten aan te zetten. Rens start zijn laptop en sluit die met hulp van Winfred aan op de beamer om de foto slideshow te laten zien. We zijn allemaal bedrijvig als altijd. Even later zitten we kort bij elkaar. Het is gelukt: we hebben een nieuw clubhuis! Kort daarna komt Gerard van de Sanden

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Het begon met een droom, maar ons clubhuis aan de Turbinestraat in Veenendaal bestaat echt. We zijn blij met wat we bereikt hebben, maar werken door om het clubhuis nog mooier te maken. Het blijft geweldig om met gelijk gestemde

zielen tussen al die kasten van de voorbije decennia te staan. Voor wie nog nooit geweest is: kom eens naar Veenendaal. We realiseren ons dat het, ondanks de centrale ligging, soms een aardige reis is. Maar het is het waard!

Arie Pijl over de verhuizing van Ederveen naar Veenendaal

naar voren die ik persoonlijk ken. Dit heeft tot de oplossing in Veenendaal geleid, maar in eerste instantie zouden we een ander pand betrekken aan de Accustraat. Maar tussen kerst en oud/nieuw kwam er een bedrijf dat het oorspronkelijk beoogde huurde voordat wij zaken hadden kunnen doen. Begin 2014 is in overleg met Harry Hardeman toen een gedeelte van de Turbinestraat 5 aangeboden aan ons en begon het vergunningen circus opnieuw. Nadat de gemeente groen licht gaf zijn we maandenlang aan het werk geweest om het pand gereed te krijgen. Er zijn circa 120 stopcontacten in de speelhal gemonteerd. Ook de verlichting met alleen TL-buizen was niet geschikt. Er is een uitgebreide keuken gemonteerd en aangesloten op een professionele wijze en de stroomvoorziening is volgens NEN normen vanwege de voorschriften van zowel verzekering als de huurbaas. Een flinke klus, maar wel echt met een geweldig resultaat!

In Ederveen hebben we veel gedaan om te voldoen aan de veiligheidseisen voor een clubhuis, zoals brandveiligheid, sociale hygiëne van bestuursleden en een EHBO kist. Eén calamiteit zagen we echter niet aankomen, nl. een wethouder van Ede die vanwege een hinderwet vergunning van de buren (KG-gas) kwam kijken waarom die loods van de kippenschuur er zo raar uit zag. Een dreigend telefoontje op 17 oktober 2013 dat het pand zsm. terug moet naar de status van voor 2006 was een klap die ik niet had zien aankomen. We mochten op last van een dwangsom van 20.000 euro per overtreding er niet meer met leden komen. Toen ben ik naar de gemeente Veenendaal gegaan om zoek naar alternatieven. De gemeente had niets in petto voor ons, maar noemde namen van vastgoed eigenaren en daar kwam de naam van Harry Hardeman

Klusdagen en technische workshops

Veel leden vinden het leuk om op een flipperkast te spelen, maar er zijn ook de nodige leden die het minstens zo leuk vinden om aan een kast te sleutelen. Zo ontstonden de ‘klusdagen’ waarbij leden meehelpen om de kasten in de NFV collectie in goede conditie te houden of te brengen. Bij een collectie van meer dan 120 kasten is er altijd wel wat te doen. In het clubhuis waren er ook al diverse malen Technische Workshops, waarbij de meer ervaren sleutelaars hun kennis over probeerden te brengen aan andere leden.

De Gameroom van Peter en Anita

Flipperliefhebbers sinds: begin jaren ‘70 Aantal kasten: 23 Favoriete kasten: Medieval Madness en Tales of the Arabian Nights

‘We speelden vroeger altijd op de Centaur om de afwas, degene die verloor moest afwassen’

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

De Gameroom van Toon van Turnhout

Flipperliefhebber sinds: 1993 Aantal kasten: 8 Favoriete kast: Pirates of the Caribbean

‘Naast ﬂipperen en opknappen is ook het zogenaamde modden een echte liefhebberij van me’

Flipperen in de media

Louder, 2011

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

De afgelopen 25 jaar had de NFV niet te klagen over aandacht vanuit de diverse media. Met name rondom het jaarlijkse DPO was er veel media attentie. Dat leverde vaak mooie artikelen en fraaie plaatjes op.

PASSIE

Jim Jansen (43) was enthousiast dat De Ingenieur hem kwam interviewen over zijn hobby: flipperen. ‘Ik voel verwantschap. Ik ben sinds enige maanden hoofdredacteur van het populairwetenschappelijke maandblad New Scientist. Mijn voorganger zat in hetzelfde gebouw als de redactie van De Ingenieur. Ik weet niet of ze daar op de redactie een flipperkast hebben, maar flipperen gaat goed samen met wetenschap, dat weet ik wel.’ Voor zijn hoofdredacteurschap bij New Scientist was Jansen jarenlang hoofdredacteur bij het studentenblad Folia en even zolang was hij woordvoerder van de Nederlandse Flippervereniging. ‘Ik ben een sociale flipperaar. Iemand die met een biertje erbij gaat staan flipperen en ondertussen ouwehoert. Mijn vrouw, die flippert ook, is hetzelfde. De meeste flipperaars kunnen wel flipperen, maar niet praten. Vandaar dat ze mij vroegen om woordvoerder te worden. Ik blijf dat ook doen.’ ‘Ik kan uren over flipperen lullen. Wat ingenieurs wellicht zal aanspreken, is dat het een sport is die in tegenstelling tot wat velen denken niet computergestuurd is. Een flipperkast is een wonder van techniek en heeft meer onderdelen – 32 000 – dan een auto. Het balletje – net als alle onderdelen trouwens – is stoffelijk. Het is van ijzer of een ander metaal. Het balletje botst nadat het in het spel is gebracht tegen bumpers, wat het spel een onvoorspelbaar verloop geeft. Ik flipper ruim dertig jaar en elk potje is telkens weer anders. Wel is het zo dat geoefende flipperaars beter zijn dan recreatieve spelers. Voor twee euro kan de geoefende flipperaar uren spelen. Hij zal steeds weer opnieuw vrije ballen verkrijgen, waardoor hij bezig blijft.’ Jansen zag op vijfjarige leeftijd ‘het licht’. ‘Ik zal het nooit vergeten. We waren op vakantie op Texel. Ik wandelde ter hoogte van het plaatsje Den Hoorn met mijn vader over het strand. Op een gegeven moment gingen we uitrusten en trakteerde hij op chocolademelk met slagroom, want dat drink je bij onstuimig 58 | de ingenieur 1 | januari 2015

weer. In de hoek van de zaak stond een flipperkast. Ik weet nog welke het was: Charlie’s Angles. Ik kreeg een gulden om erop te spelen. Sindsdien ben ik verslaafd. Het was ge-wel-dig! Ik kreeg zo veel impulsen. De lichtjes, de geluiden, het op het juiste moment indrukken van de knoppen. Het was een bijna buitenaardse ervaring.’ Twee jaar geleden schreef Jansen het jubileumboek van de Nederlandse Flipper Vereniging: No Balls, No Glory. Bij de boekpresentatie flipperde hij op flipperkast The Adams Family een potje tegen ABNAMRO-topman Gerrit Zalm, die net als Jansen een fanatiek flipperaar is. Zalm vertelde bij die gelegenheid tegen diverse camerateams dat flipperen hem had geholpen bij het nadenken over complexe beslissingen en tevens dat hij het beleidsbepalers kon aanraden om ‘de problemen van alledag van zich af te flipperen’. Jansen kocht een eigen flipperkast voor thuis, waar hij met zijn vrouw op traint voor wedstrijden. ‘Mijn kinderen flipperen ook, ik laat ze winnen.’ Tot slot wees hij erop dat veel leden van de Nederlandse Flippervereniging een technische achtergrond hebben. ‘Ze praten tijdens het flipperen over de meest complexe zaken, eigenlijk praat iedereen maar wat van zich af. Als hoofdredacteur heb je natuurlijk ook je zorgen. Eens in de zoveel tijd ga ik op stedentrip met mijn vrouw en soms ook met andere leden van de vereniging. Komend weekeinde gaan we naar Berlijn, een echt flipperwalhalla. Er staan daar in diverse gelegenheden mooie oude flipperkasten.’ Dichter bij huis, in Amsterdam, kan hij een bezoek aan de Ton Ton Club in de rosse buurt aanbevelen. ‘Daar is in een kelder een huiskamerachtige setting gecreëerd met drie geweldige flipperkasten, echt een plek voor ingenieurs.’ | tekst Marcel van Roosmalen foto Elmer van der Marel

De Ingenieur, 2015 91

FLIPPERWEEKEIND

Flipperen met zijn ‘baby’ 2 en 3 november is het Dutch Pinball Open in Drunen. Twee Drunenaren zitten erachter. door Niels van den Hoven DRUNEN – Het beroemde intro van AC/DC’s Highway To Hell vult de bovenverdieping van de Drunense twee-onder-eenkapper. De eerste zilveren bal schiet door de flipperkast in het thema van de Australische rockband. „Dit is mijn baby. Ik had vroeger een elpee van AC/DC. Deze flipperkast moest ik dus hebben”, roept Rens Hooijmaijers (49) boven de muziek uit. Hij doet het loopje van de gitarist van de band na: op een been hinkt hij met een denkbeeldige gitaar door de kamer. De secretaris van de Nederlandse Flipper Vereniging vertelt kort daarvoor aan de keukentafel hoe zijn liefde voor de flipperkast begon: „Los van mijn jeugdjaren, begon het echt in 1999. Ik had weer zin om net als vroeger op de camping op zo’n apparaat te spelen. Eind jaren ‘90 had ik de ruimte en het geld er een te kopen.” De eerste aanschaf van een flipperkast was een feit. Inmiddels heeft hij drie kasten en zit hij samen met een andere Dru-

nenaar, Winfred de Ruijter (47), in het bestuur van de Nederlandse Flipper Vereniging. De Ruijter is de voorzitter van de 1100 leden tellende club met het motto ‘No Balls, No Glory’. De start van zijn flipperhobby vertoont veel gelijkenis met die van Hooijmaijers. Er was een sluimerende interesse in het spelletje dat hij vroeger speelde. „Ik weet nog goed dat ik in 1998 mijn eerste kast kocht. De verkoper vroeg de hoeveelste het voor me was. Mijn eerste, en daar wil ik het bij laten, antwoorde ik. Binnen een paar jaar had ik er tien”, zegt hij lachend. „Zo gaat het bij veel mannen.” Een tweedehands kast kost zo’n 1500 euro. Hooijmaijers en De Ruijter zijn ook te vinden op het Dutch Pinball Open, het Open Nederlands Kampioenschap Flipperen in de Voorste Venne in Drunen. Twee dagen lang staan er zo’n honderd flipperkasten. De bestuurders van de 21 jaar oude flippervereniging verwachten dat er rond de vierhonderd bezoekers komen spelen. De Ruijter speelt niet mee; hij denkt het dan te druk te hebben

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

䡵 Winfred de Ruijter (links) en Rens Hooijmaijers bij de flipp

met regelen. Hooijmaijers speelt wel, ‘het is tenslotte in Drunen’. Het kan wel eens een mannenweekend worden, daar in de Voorste Venne. De Ruijter: „Flipperaars zijn vaak mannen tussen de 25 en 55 jaar oud, zo ook bij onze

“

De flipperkast verliest het in de Nederlandse horeca van de fruitautomaat Winfred de Ruijter

club. Je ziet het ter ma’s van de kasten pen, tv-series en f ren tachtig. Cultuu ge jaren”, zegt Ho club telt ‘slechts’ wen.” „Ja, we wil vrouwen in de vere De twee hopen vol veel publiek. Hun naar eigen zeggen flippererfgoed bew ter: „De flipperkast de horeca van de Niet gek: de laats op, neemt minder slag en maakt mind Maar het is de geze flipperkast, zeggen secretaris. Samen staan en om de beu

Pinballen in Drunen duurt hele weekeind door Niels van den Hoven

DRUNEN – Zo’n 150 flipperkastspe

Brabants Dagblad, 2013

perkasten van

Hooijmaijers. foto Frank Trommelen

rug aan de then: muziekgroefilms uit de jaur uit onze jonooijmaijers. De een paar vroullen best meer eniging.” lgende week op vereniging wil het Nederlands waren. De Ruijt verliest het in fruitautomaat. ste levert meer r ruimte in beder herrie.” elligheid van de n voorzitter en om een kast urt een nieuwe

topscore neerzetten. „Wij zitten dan wel in het bestuur, maar dat wil niet zeggen dat we heel goed zijn. In onze vereniging zijn veel betere spelers. Maar dat vinden we prima. Het gaat ons om de gezelligheid en het populairder ma-

ken van het flipperen.” Die schone taak begint wellicht thuis: „Onze vrouwen en kinderen geven er niet zo veel om.”

bd.nl/heusden Een filmpje van de ACDC-kast

DUTCH PINBALL OPEN 䢇

䢇

䢇䢇

Op 2 en 3 november is het Dutch Pinball Open in de Voorste Venne in Drunen. Het Open Nederlands Kampioenschap wordt georganiseerd door de Nederlandse Flipper Vereniging De vereniging is opgericht in 1992. De club telt inmiddels 1100 leden

䢇

uit Nederland (1000) en België (100). De Nederlandse Flipper Vereniging nodigt ieder jaar een bekend persoon uit voor het kampioenschap. Vorig jaar was dat oudminister Gerrit Zalm, een fervent flipperaar. Dit jaar is het Miss Nederland, Jacqueline Steenbeek.

lers doen 2 en 3 november mee aan het Dutch Pinball Open (DPO) in de Voorste Venne in Drunen. Het Open Nederlands Kampioenschap Flipperen is een jaarlijks terugkerend kampioenschap, waarmee punten te verdie nen zijn voor de World Ranking de mondiale ranglijst van pinball-spelers. Nummer twee op die lijst is de Amerikaan Zach Sharpe. Hij geef begin november acte de présence op het toernooi in de Voorste Ven ne. „De Verenigde Staten is hét flipperkastland ter wereld”, weet Winfred de Ruijter uit Drunen, voorzitter van de Nederlandse Flipper Vereniging. Die vereniging organiseert het DPO. De World Ranking geeft hem gelijk. In de top-25 staan twaalf Amerika nen. De beste Nederlander is de Groninger Paul Jongma, op plaat 17. De Ruijter: „De toernooien in Amerika zijn een stuk commerciëler. Je betaalt daar per keer dat je een poging wilt doen zo veel mogelijk punten te halen.” Het toernooi in Drunen kent een andere opzet. Wedstrijdspelers be talen inschrijfgeld en spelen op za terdag kwalificatierondes. De bes te 48 gaan door naar de finaleron des op zondag. De finale wordt ge speeld op drie verschillende kasten. In essentie is het spelletje simpel: wie de meeste punten haalt, wint en krijgt na afloop de felicitaties van Miss Nederland, de in Drunen geboren en getogen Jacqueline Steenbeek. Van de in totaal honderd kasten in de Voorste Venne zijn twintig gereserveerd voor het toernooi. Recreanten hebben de overige tachtig tot hun beschikking en kunnen een potje ‘vrij flipperen’

Eindhovens Dagblad, 2017

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Eindhovens Dagblad, 2017

Find us at http://www.ministryofpinball.com

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Een wel heel jonge deelnemer aan het DPO in Veldhoven 97

Ronald Eijkman

2007 Het derde lustrum De NFV bestaat 15 jaar, maar daar wordt betrekkelijk weinig aandacht aan besteed. Er gebeuren genoeg andere zaken. Het DPO lijkt aanvankelijk niet door te kunnen gaan, de nieuwe voorzitter blijft spoorloos en de NFV moet weer op zoek naar een nieuw clubhuis. Wat een toestanden! Uiteraard komt de NFV het jaar prima door en wordt het clubhuis in Deventer nog even maximaal ingewijd. En Stern zet weer wat nieuwe ﬂippers weg met totaal verschillende thema’s.

Schip zonder stuurman vaart door

De NFV blijft in 2007 voorzitterloos. Bas Vis neemt die positie het hele jaar waar. Daarnaast is hij ook nog secretaris, überactief in de Spinnerredactie en coördinator van de NFV competities. Wat een toewijding! Hij spreekt ondertussen van bestuurlijke malaise en dat is aanleiding om een aantal nieuwe bestuursleden voor te stellen tijdens de Algemene Ledenvergadering (ALV). Enrico Douwens draagt het penningmeesterschap over aan Nienke Lemmens. Als actiefste Belgische lid van de NFV stelt Lieven Engelbeen zich voor als de nieuwe coördinator voor België. Jonathan Joosten (Spinner, promoties) en Edwin Nijs (kastencollectie en clubhuis) worden ook bij het dagelijks bestuur betrokken. Dat jaar wordt ook de Grote NFV Enquête weer gehouden en daaruit blijkt dat de leden blij zijn met de vereniging en haar activiteiten. Mooi!

De Spinner

In het tweede jaar met Jonathan Joosten aan het hoofd van de redactie, gaat de Spinner als een raket, ondanks dat Jonathan de klus vaker zonder Jim Jansen moet klaren. De nieuwe huisstijl is na het bijstellen van de tekstgrootte compleet. Het aantal vaste rubrieken neemt toe en de variatie wordt vergroot. Richard Baan, bekend als vaste Spinnerschrijver met zijn rubriek “De techniek staat voor niets”, start een serie artikelen waarin hij vertelt over de ontwikkeling van zijn eigen flipperkast: Book of Kells. Het is een meerjarenproject, gestart in 2004, dus er is genoeg om over te schrijven! Gerard van de Sanden, die we vandaag de dag allemaal kennen als directeur van het Dutch Pinball Museum, debuteert dat jaar ook als terugkerend schrijver, met een reeks over Bekende Nederlandse Flipperaars.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Het clubhuis

2007 is zowel een bewogen als een geweldig jaar voor het clubhuis in Deventer. Op 19 januari wordt de allereerste clubhuisavond gehouden, tegenwoordig beter bekend als Funhouse Friday. Elke derde vrijdag van de maand is het clubhuis ‘s avonds open voor een potje flipperen, een bakkie of een borrel. De catering wordt vanaf dat prille moment verzorgd door Jan en Tonia Meijer. In dat jaar wordt echter ook duidelijk dat er een einde gaat komen aan het huurcontract, waardoor de NFV op zoek moet gaan naar een andere locatie. Maar voordat het zover is, wordt nog even maximaal gebruik gemaakt van het clubhuis in Deventer, als blijkt dat er ook een groots evenement zal worden gehouden: het Dutch Pinball Open (DPO). Het wordt een hele bijzondere editie, waar menig NFV lid met warme gevoelens aan terug denkt.

Flyer DPO 2007, Paul Jongma in actie tijdens dat DPO, het clubhuis en ﬂyer Spider-Man

Grootse toernooien

Het DPO gaat bijna niet door in 2007, omdat er aanvankelijk niemand is die de organisatorische kar wil trekken. Zou er dit jaar dan alleen een Early Spring Pinball Party zijn? Nee toch? Gelukkig wil er toch iemand de rol van “Grote Smurf” op zich nemen: Rob Capel, man achter de drukkerij waar de Spinner in 2007 op papier wordt gezet. Mede vanwege de tijdsdruk wordt gekozen voor een bijzondere, maar bekende locatie: het clubhuis! Daar wordt het botenhuis van de nabijgelegen kanovereniging bij betrokken, er wordt een patatkraam op het terrein geplaatst, uiteraard gemanaged door cateringkrakers Jan en Tonia en het DPO kan niet meer stuk. Het European Pinball Championship (EPC) wordt dat jaar in Stockholm gehouden. In de landenwedstrijd gaat het Dutch Pinball Team er vandoor met de hoofdprijs!

Nieuwe kasten van Stern

Stern timmert nog steeds als enige serieuze flipperkastenbouwer stevig aan de weg. In de loop van 2007 komt Family Guy uit. Het ontwerp is van Pat Lawlor (Funhouse, Roadshow) en gebaseerd op de populaire cartoonserie van Fox TV. Alle leden van de familie Griffin zijn aanwezig en Stewie, de hyperintelligente baby, heeft zelfs zijn eigen miniatuurflipperkast, die ook daadwerkelijk te bespelen is. Je moet wel fan zijn van de serie om de quotes en daarmee de humor te snappen. Halverwege 2007 komt Stern met Spider-Man, meeliftend op de hype rondom de derde Spider-Man film van regisseur Sam Raimi. Steve Ritchie (Black Knight, Star Trek: TNG) is verantwoordelijk voor het ontwerp van deze kast en heeft prima werk afgeleverd. Je moet vechten tegen een vijand van wie je eigenlijk niet kunt winnen, maar waarmee je de

strijd maar al te graag aangaat. Je hoeft, in tegenstelling tot Family Guy, geen fan te zijn van Spider-Man om deze kast leuk te vinden. Het geluid is prima, het spel is snel, kortom: de beste kast van 2007. Aan het einde van het jaar komt Stern ook nog met een gelimiteerde oplage onder de titel Black Spider-Man. Verder trekt Stern de NASCAR (uit 2005) weer van zolder om het thema aan te passen. De kast die hieruit ontstaat wordt op de markt gebracht als Dale Jr, een Amerikaanse autocoureur die actief is in de NASCAR Sprint Cup. Als laatste moet natuurlijk Wheel of Fortune nog even genoemd worden. Dennis Nordman (Scared Stiff, White Water) is aan de slag gegaan met dit wederom Amerikaans aandoende thema. Dat thema is misschien totaal uitgemolken, maar als je je eventuele vooroordelen opzij zet kun je een prima potje pinball spelen op deze kast.

Theo van Vroenhoven

2008 Verhuizing van het NFV Funhouse naar Ederveen In 2008 verhuist het NFV Funhouse van Deventer naar Ederveen. Dit heeft wel tot gevolg dat er een maandenlange verbouwing nodig is waardoor de energie ontbreekt om ook nog een DPO te organiseren. Maar alle inspanningen zijn het dubbel en dwars waard. Tevens zijn er een aantal leuke evenementen in ons nieuwe clubhuis die de pijn aardig verzachten. Ondertussen levert George Gomez met Batman alweer zijn vierde kast voor Stern af.

De NFV verhuist

De zoektocht naar een nieuw clubhuis was een lange. We hebben er met een klein team veel tijd in gestoken en zijn blij dat we erin geslaagd zijn om een nieuwe locatie voor ons NFV Funhouse te vinden. Een ruimte die voldoet aan de meeste criteria die we vooraf hadden bepaald: betaalbaar, minimaal 200 m2, droog, goed bereikbaar. Het streven was om binnen 30 km van Utrecht te blijven. Dat zijn er een paar meer geworden, maar niet veel. Ederveen is heel centraal gelegen en bovendien vlakbij het kruispunt van de snelwegen A12 en A30. Bij de start is het een ongelooflijk vieze en stinkende kippenschuur, een paar maanden later hebben we een mooie schone hal, een professionele keuken, toiletten en een voorraadzolder. Het ultieme bewijs dat vele handen licht werk maken en dat de NFV een vereniging is waar veel mensen zich belangeloos voor in willen zetten.

100

Club van 100

Voor de financiering van al dat moois komt Gerard van de Sanden (alweer hij) met een gouden idee: we beginnen een Club van 100. In het eerste jaar steunen bijna 50 leden de vereniging met 100 extra Euro’s. En door de jaren heen blijft er een trouwe schare supporters, zodat we de inrichting van het clubhuis kunnen vervolmaken en investeren in de kastencollectie.

Funhouse Fridays

In de tweede helft van het jaar is de feestelijke opening van het clubhuis en starten we met een initiatief dat zich al jaren op grote populariteit mag verheugen: de Funhouse Fridays. Sommige dingen zijn briljant door de eenvoud: 5 Euro entree en flipperen maar. Maandelijks komen er tussen de 50 en 80 leden en introducees om zich in het clubhuis te vermaken...

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Geen DPO maar wel TASPP

The After Summer Pinball Party (TASPP) is het 3e evenement in het clubhuis. Na de BBQ en opening en de 1e Funhouse Friday is het NFV clubhuis voor het eerst twee dagen na elkaar open. In totaal bezoeken een kleine 100 leden het clubhuis in Ederveen. Op zaterdag is het gezellig druk, op zondag valt de opkomst wat tegen. De bezoekers die wel van de partij zijn, vermaken zich uitstekend op de gevarieerde collectie van de NFV.

NFV Clubkampioenschap

Tijdens TASPP wordt ook het NFV Clubkampioenschap gehouden met als subtitel “Ranking the Stars”. Wegens het niet doorgaan van het Dutch Pinball Open dit jaar dient deze wedstrijd als vervanging. Er wordt dan ook gekozen voor een tweedaagse wedstrijd met kwalificatie op zaterdag en de finales op zondag.

Op zondag barst de strijd pas echt los. Er wordt gespeeld volgens een dubbel Knock Out systeem. Bovendien worden bijna alle partijen gespeeld volgens het best-of-3 principe. Dit levert een heleboel prachtige partijen van hoog niveau op, waarbij winst en verlies vaak door details worden bepaald. Uiteindelijk is het Dirk Klaver die volkomen verdiend de overwinning opeist. Alleen zijn eerste partij wint hij met 2-1, alle andere partijen met 2-0!

Batman

Sterns meest geslaagde flipperkast in 2008 is Batman. De flipperkast is ontworpen door George Gomez en is gebaseerd op de speelfilm Batman Begins uit 2003 en het in 2008 verschenen vervolg: The Dark Knight. Het spel bestaat grofweg uit twee doelen: het verzamelen van de personages voor de Final Battle en

het spelen van drie multiballen (die van The Joker, The Scarecrow en The Batmobile) om de Bat Signal Challenge te kunnen spelen, ook wel de Middle Battle genoemd. De animaties op de DMD zien er in het algemeen goed uit maar de filmclips zijn erg wisselend van ontwerp: sommige zijn geanimeerd en hebben meer weg van de tekenfilm en andere zijn echt scenes uit de film. Het geluid is vrij goed: eigen, en ook goede, muziek bij de verschillende modes, goede geluidseffecten, prima kwaliteit; alleen de stemmen van de personages vallen hier tegen. De quotes die letterlijk uit de film komen, zijn niet altijd zo toepasselijk en de nieuwe, voor de flipperkast gemaakte quotes wijken te veel af van de stemmen van de filmacteurs.

heeft genoeg diepgang om ‘m interessant te maken: de regels liggen niet altijd voor de hand en dagen je uit om wat meer moeite te doen om de kast te leren kennen. Toch is de kast ook toegankelijk genoeg voor de toevallige speler want je kunt al snel een multiball starten. De uitdaging zit in het combineren van de subspellen en multipliers om daarmee een monsterscore neer te zetten. Het nadeel is wel dat soms de samenhang ontbreekt, alsof het spel al in productie is gegaan voordat het ontwerp klaar was. Waarschijnlijker is dat het gewoon te veel kost om een ontwerp te maken dat het thema tot in detail uitwerkt en dat is een bekend probleem. Hoe dan ook, Batman is een prima kast en een uitdaging om te spelen!

Het eindoordeel van Pinball News is dat het een vrij goede kast is. Hij

101

Ronald Eijkman

2009 Nieuw redactieteam voor de Spinner Er wordt gesproken over een uitzonderlijk goed jaar, maar er zijn ook personele zorgen. De nieuwe voorzitter verstopt zich nog steeds en de hoofdredacteur van ons kwartaalblad stapt op. Maar het NFV Funhouse in Ederveen is op enkele verbeteringen na af en is niet te vergelijken met de locatie in Deventer. De Spinner krijgt een heel nieuw redactieteam. En Stern probeert ondertussen het ﬂipperhoofd boven water te houden en trekt een nieuwe investeerder aan.

Spinner en website

Nu Jonathan Joosten als hoofdredacteur “zijn” Spinner in kannen en kruiken heeft, is het voor hem tijd geworden om afscheid te nemen; hij stapt uit zowel de redactie als het bestuur. Hoewel de Spinner al op een echt magazine lijkt, zeker nu het gehele blad in kleur wordt afgedrukt, kan Jonathan ondertussen zijn ei onvoldoende kwijt. Hij wil meer en start een paar jaar later een flipperglossy: Pinball Magazine. Even is de toekomst van de Spinner onzeker, maar na wat geschuif treedt er een nieuw redactieteam aan, waarvan Bas Vis en Theo van Vroenhoven de blijvende krachten zijn. Hoewel webmaster Mark van der Gugten al jaren zijn uiterste best doet om de website draaiende te houden, is men het erover eens dat er meer uit dat moderne medium valt te halen. Het webteam wordt uitgebreid met Laurens Linssen en Ben Boogaard.

102

Nog steeds geen voorzitter

Het begint gewoon te worden: 2009 is wederom een jaar waarin Bas Vis het voorzitterschap waarneemt. Nienke Lemmens laat de NFV-centjes voor wat ze zijn en Jan Meijer wordt de nieuwe penningmeester. Ronald Knor treedt als coördinator Techniek toe tot het bestuur. De algemene ledenvergadering (ALV) wordt dat jaar gecombineerd met een barbecue om een hoge opkomst te stimuleren en dat werkt! Maar er meldt zich nog steeds geen nieuwe voorzitter.

Toernooien en evenementen

Het DPO wordt na een jaartje afwezigheid toch weer gecoördineerd door Rob Capel. Meer dan 80 flipperkasten worden dat jaar verscheept naar ‘t Patronaat in het Brabantse Zeelst (gemeente Veldhoven). Aanvankelijk ontstaat er een lichte paniek bij de thuishaven van de harmonie, waar ook zo nu en

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

dan wel eens een vergadering door de plaatselijke tennisclub wordt gehouden. Wat?! 80 flipperkasten? Meer dan 300 bezoekers?! Maar het wederzijdse enthousiasme groeit en het wordt het meest succesvolle DPO tot dan toe. 2009 is verder het jaar waarin voor het eerst het Dutch Pinball Masters (DPM) toernooi wordt georganiseerd en wel in ons eigen clubhuis in Ederveen. Op initiatief van het Dutch Pinball Team krijgen flipperaars uit andere landen van Europa de kans om onze toppers te verslaan. Er doen dat jaar 10 landen mee en Holland Team 2 gaat er met de hoofdprijs vandoor.

Het nieuwe clubhuis

Het Funhouse 2.0 in Ederveen heeft in 2009 echt vorm gekregen. Er is een verwarming geïnstalleerd, de haphoek van Jan en Tonia draait op volle toeren en de collectie staat te schitteren als nooit tevoren in de

Flyer DPO 2009, DPO in actie, Funhouse by Night en Henk de Jager bij zijn Merlin’s Magic

verbouwde kippenschuur. Veel kasten die in Deventer in de opslag stonden, kunnen nu speelbaar worden opgesteld. De NFV krijgt dat jaar ook de kans om de collectie aan te vullen met de aankoop van een uniek exemplaar, gebouwd door een unieke persoonlijkheid. We hebben het natuurlijk over Merlin’s Magic van Henk de Jager. Henk is een meester op het gebied van de magische elektromechanische machines en dat zie je direct terug in zijn creatie, die tevens geregistreerd staat in de enige echte pinball database op het internet (ipdb.org). De Funhouse Friday wordt ondertussen een echt begrip. Eén keer in de maand is het clubhuis op vrijdag geopend vanaf 15:30 tot laat en is iedereen welkom om een balletje flipper te spelen, een balletje mayo te prikken en een babbeltje te maken. Gezelligheid alom!

Nieuwe impuls bij Stern

De verkoopcijfers blijven dalen bij Stern, maar er is licht aan de horizon. Dave Peterson van Hagerty Peterson & Co wordt de nieuwe zakenpartner van Gary Stern en er wordt gewerkt aan een bedrijfsplan om Stern nieuw leven in te blazen. Te beginnen met een frisse marketingstrategie. Ondanks alles blijft Stern ondertussen gewoon nieuwe kasten produceren. Aan het begin van het jaar komt “24” op de markt. Deze kast is gebaseerd op de populaire gelijknamige televisieserie, waarvan in 2009 het 7e seizoen wordt uitgezonden. Het ontwerp komt uit de koker van Steve Ritchie (F14 Tomcat, No Fear). Doel is om 4 folders met 6 opdrachten te volbrengen (dat is, even rekenen, ja, 24 opdrachten!), waarna je voor de twee wizard modes kan gaan. Terwijl “24” nog maar net uit is, rolt NBA al van de Stern productieband.

NBA draait om (je raadt het nooit) de National Basketball Association en meneer Gary Stern in hoogsteigen persoon maakt deel uit van het designteam. Nou ja, van design is nauwelijks sprake. Nagenoeg alle vaste designers zijn namelijk vertrokken. Ok, John Borg is er nog, maar die houdt zich ook bezig met tal van andere zaken. Het NBA ontwerp leunt daarnaast ook zwaar op dat van SEGA’s Space Jam uit 1996. Hoe verdien ik snel wat poen, les 1. Los van dit alles is NBA een prima kast. En dan hebben we de nieuwtjes wel gehad voor 2009. Aan het einde van het jaar drukt Stern nog snel even een Limited Edition van Lord of the Rings naar buiten. Hoe verdien ik snel wat poen, les 2! Dat is dan eigenlijk gelijk de beste kast van 2009, maar ja, dat was ie in 2003 ook al. Dus gaan we, bij gebrek aan beter, voor de NBA dit jaar.

103

Theo van Vroenhoven

2010 NFV collectie: speciale donatie en mooie aanwinsten ten n Ook in 2010 zijn er weer voldoende evenementen waarop de NFV-ers hun flipperkunsten kunnen vertonen. De collectie krijgt een flinke kwaliteitsimpuls met een aantal gerichte aankopen en in het clubhuis wordt een workshop ‘Flipperen kun je leren’ georganiseerd. In de aanloop naar een nieuwe website krijgt het NFV Forum een flinke upgrade en Stern levert met Iron Man opnieuw een topkast af!

ESPP

Eén van de leukste evenementen qua thema houden we dit jaar op locatie: het ESPP met als thema ‘Going to the movies’. We verzamelen in Zevenbergen een 50-tal flippers met het thema film. Ook de prijzen bij de sidegames worden hierop afgestemd.

Collectie

De collectie van de NFV krijgt in 2010 een kwaliteitsimpuls. De maximum omvang wordt gedefinieerd (100 kasten) en tevens de gewenste verdeling van DMD, Alfa Numeriek, Numeriek en EM. Aan de hand van de zogenaamde ‘Wanted List’ wordt een gerichte zoektocht gedaan. En zo komen er een Spider-Man, Tommy, Shadow en Monster Bash. Die laatste kast is een verhaal apart, want dat is een donatie. Met als bijzonderheid dat de kast deels uit elkaar ligt als we ‘m ophalen. Ronald Knor maakt er een geweldige kast van.

104

Flipperen kun je leren!

Er is veel belangstelling onder de NFV leden voor de workshop ‘Flipperen kun je leren’. Het trainersteam bestaat uit 4 personen: Albert Nomden, Paul Jongma, Mark van der Gugten en René van Gool. Het eerste deel van de workshop bestaat uit 7 basisoefeningen, die met name gericht zijn op het verbeteren van de balcontrole. Paul Jongma gaat na een korte break verder met een korte theoretische uitleg over het belang van het maken van de juiste (tactische) keuzes. Na de workshop is het tijd voor het Pinball Golf toernooi. Direct een mogelijkheid om het geleerde in de praktijk te brengen.

Pinball Golf toernooi

Nieuw op de NFV kalender: het Pinball Golf toernooi. Bert Jan Brinkhuis organiseert dit familie-evenement waarbij het niet de opzet is om zoveel mogelijk

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

punten te scoren, maar om met zo min mogelijk ballen een bepaald doel te halen (bijvoorbeeld twee kastelen vernietigen bij de Medieval Madness).

EPC en DPO

In 2010 is het EPC in Zwitserland. In het individuele toernooi presteren de NFV-ers erg goed, maar de titel moeten ze aan de Zwitser Robert Sutter laten. In het teamtoernooi is het uiteindelijk ook een strijd tussen Nederland en Zwitserland. Na een nederlaag in de groepsfase, volgt er voor het Dutch Pinball Team een herkansing in de finale. Dit keer winnen Brenn, Mark, Paul en Albert. Voor de derde keer in vier jaar kampioen, dat is een prestatie van formaat! Het DPO 2010 is in Steenwijk. Prachtige locatie: een speelzaal in een hotel. De titel is voor Paul Jongma.

Alle deelnemers aan het Pinball Golf toernooi

De NFV Monster Bash na restauratie

DPO 2010 in hotel Hiddingerberg in Steenwijk

NFV Forum

Het veel gebruikte NFV Forum krijgt in het najaar een flinke upgrade als eerste stap in een volledige vernieuwing van de NFV website. De inhoud van het bestaande forum wordt overgezet. Dat is ruim 7 jaar aan NFV-historie, in de vorm van 131.611 berichten verdeeld over 8.807 discussies.

Iron Man

2010 is een productief jaar voor Stern met maar liefst drie nieuwe kasten: Iron Man, Big Buck Hunter Pro en Avatar. Spinner redacteur Arjan Lughart is een van de gelukkigen in Nederland die een Iron Man thuis heeft staan en schrijft er een uitgebreid artikel over in de Spinner: “Iron man is gebaseerd op de films Iron Man 1 en 2. De hoofdpersoon is Tony Stark en hij komt uiteraard terug in deze flipperkast om zijn vijanden te bestrijden en te verslaan. Op het

NFV Forum in een nieuw jasje cabinet en de kopruit is duidelijk de hoofdpersoon van het thema te zien; we zien een vliegende Tony Stark boven de vet gedrukte Iron Man letters. Tony Stark is een miljardair, een industrieel en een geniale uitvinder. Nadat hij gevangen is genomen door terroristen, gewapend met wapens geproduceerd door zijn eigen bedrijf bouwt hij een raket-aangedreven pak om te ontsnappen. Eenmaal thuis stopt hij met zijn wapendivisie waardoor hij in conflict raakt met zijn zakenpartner. Zijn partner ontwikkelt de Iron Monger die vervolgens de strijd aan gaat met Tony. In Iron Man 2 worden er een aantal nieuwe karakters geïntroduceerd zoals Whiplash en War Machine. Tijdens zijn strijd tegen de verschillende figuren is Tony bezig met het verder ontwikkelen van zijn pak dat steeds beter en geavanceerder wordt.

Iron Monger, Whiplash en War Machine hebben allen een functie in het spel, maar er is geen Iron Man karakter op het speelveld. Nu komt het leuke: jij bent Tony Stark als Iron Man en bestrijdt de figuren. De vooruitgang in het spel is te volgen middels twee ladders op het speelveld. Op de eerste ladder vind je de Romeinse nummers mark I tot en met VI. Deze marks hebben betrekking op het pak wat Tony Shark aan heeft tijdens het spel. Zijn pak wordt steeds geavanceerder om uiteindelijk in het ultieme pak te eindigen (mark VI) en de Jericho wizard mode te starten. De tweede ladder toont alle karakters in het spel; Iron Man zelf, War Machine, Iron Monger, Whiplash en de Drones. Zodra je het desbetreffende karakter opstart gaat de insert branden. Als je ze allemaal hebt kun je de ultieme wizard mode spelen: Do or Die.”

105

Ronald Eijkman

2011 Nieuwe impulsen Prima jaar voor de flippervereniging. Een nieuwe voorzitter dient zich aan. De kastencollectie wordt met een opmerkelijk plan flink uitgebreid, zonder dat de penningmeester daarvan overstuur raakt. Stern dreigt zijn monopoliepositie op de flippermarkt eindelijk te verliezen als er zich een nieuwe speler aan het flipperfront meldt. En het DPO in Gouda is ongekend succesvol, ondanks dat dit door velen wel met een dubbel gevoel wordt ervaren.

Een nieuwe voorzitter!

Na vijf voorzitterloze jaren staat er ineens een kandidaat voorzitter op de NFV-stoep. Winfred de Ruijter moet nog gekozen worden tijdens de ingelaste ALV, maar alles wijst erop dat de NFV vanaf 2012 een nieuwe voorzitter heeft. Bas Vis kan dus eindelijk eens lekker achterover leunen. Of hij dat ook doet? Natuurlijk niet! Hij blijft zich onverminderd inzetten voor de NFV. Ronald Knor stapt ondertussen uit het bestuur en Ben Boogaard neemt zijn plaats in als bestuurlijke wondertechneut. Terwijl het bestuur weer op volle kracht lijkt te komen, is er bij de Spinnerredactie sprake van een zware onderbezetting. Desalniettemin blijven de Spinners structureel 64 pagina’s dik. De invulling blijft gevarieerd en interessant. Kastbeschrijvingen, bouwen van eigen kasten, verhalen uit de oude doos, wedstrijdverslagen. Alles wat met pinball te maken heeft, staat erin!

106

Enerverende evenementen

Het DPO vindt dat jaar plaats in Gouda, in zalencentrum Le Patapouf. Het wordt een geweldige editie, met een record aantal wedstrijdspelers die uit 13 landen komen. Helaas kan de iniator van deze editie er zelf niet bij zijn. Bert-Jan Brinkhuis overlijdt enkele maanden voor het DPO op slechts 39 jarige leeftijd. Als eerbetoon spelen de finalisten van het DPO een ZEN-partij op de door Bert-Jan met veel liefde gerestaureerde Funhouse. Bij de derde editie van de Dutch Pinball Masters gaat het weer om “Holland versus the rest of Europe”, wederom in het clubhuis in Ederveen, maar de hoofdprijs blijft niet in Hollandse handen. Het European Pinball Championship vindt plaats in Frankrijk, alwaar het Dutch Pinball Team de eerste plaats moet afstaan aan Hongarije. En de Regionale Flippertoernooien (RFT) kennen na een succesvolle start in 2010 een vervolg.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Operatie Wormerland

Twee leden van de NFV gaan verhuizen en roepen de hulp in van de vereniging, omdat zij hun collectie te groot vinden om mee te nemen. Bas Vis neemt als eerste contactpersoon de regie van de operatie op zich. Ben Boogaard is coördinator techniek. Van de ruim 50 flipperkasten die ter overname worden aangeboden neemt de NFV uiteindelijk 25 exemplaren over. Acht daarvan zijn, na een grondige revisie, aan de collectie toegevoegd, waaronder Doctor Who, Star Trek (Data East), The Flintstones en Whirlwind. De rest wordt in een jaar tijd tijdens drie speciaal georganiseerde veilingen aan de leden aangeboden. De kasten die de verkopers willen houden, worden door de NFV waar nodig opgeknapt en verhuisd. Iedereen is blij, de vereniging is een paar mooie kasten rijker en kan de balans positief sluiten. Operatie geslaagd!

TRON: Legacy, DPO 2011 in Gouda, Jack Guarnieri van JJP bij The Wizard of Oz en Winfred de Ruijter, nieuwe voorzitter van de NFV

Een nieuwe speler in flipperland

Horen wij het goed? Zal Stern op korte termijn niet meer de enige serieuze flipperkastenproducent zijn? Jawel, dat horen wij goed. Na 12 jaar alleenheerschappij moet Gary Stern een klein stukje van de flippermarkt gaan afstaan aan Jack Guarnieri en zijn nieuwe bedrijf Jersey Jack Pinball (JJP). Jack heeft met Gary samengewerkt, maar vindt dat de kasten van Stern niet meer aansluiten bij de wensen van de flippermensen. De eerste kast van JJP wordt The Wizard of Oz. Jack trekt voor zijn eerste creatie alles uit de flipperkast om van The Wizard of Oz een succes te maken. Dreamteam JJP bestaat onder andere uit Greg Freres, Dennis Nordman en Keith Johnson. En “onze” Jean-Paul de Win wordt later ook als graphics designer en LCD artist bij het project betrokken. De Spinnerredactie is dolenthousiast en er wordt uitgebreid aandacht besteed aan Jack,

zijn aanstaande flipperimperium en de nieuwe kast. Eind 2011 moet de Wizard het levenslicht gaan zien, maar we weten inmiddels dat dat plan te ambitieus is gebleken: pas een kleine anderhalf jaar later rolt de eerste Wizard of Oz van de productieband.

Nieuwe flipperkasten

In februari komt Stern weer met een nieuwe flipperkast: The Rolling Stones. Dat moet wel een hit worden. Want wie kent de Stones niet? Mick en kornuiten hebben diverse eerdere ontwerpen afgekeurd, dus deze kast moet wel wat zijn. Er wordt een uitgebreide promotiecampagne georganiseerd door de Nederlandse importeur Game XL. De reacties zijn positief: korte baltijden, veel dynamiek, leuke schoten. Halverwege 2011 wordt TRON: Legacy aangekondigd. De flipperkast is gebaseerd op de gelijknamige film

van Disney uit 1982. De kast lijkt een hoog Funhouse gehalte te hebben, maar speelt heel anders. Opvallend zijn de ontbrekende rollover lanes in de bovenste helft van het speelveld en de 3D translite. John Borg (Tales From The Crypt, Twister) is verantwoordelijk voor het design van deze kast, die zeker de beste van 2011 is. In het najaar wordt Transformers uitgebracht. Stern heeft wel door dat limited edition (LE) varianten van flipperkasten winstgevend zijn. Terwijl Jersey Jack Pinball al 1000 exemplaren van de Emerald City Limited Edition van The Wizard of Oz (WoZ) in de voorverkoop heeft verkocht, pakt Stern extra stevig uit met maar liefst 3 LE varianten van Transformers, bovenop het pro model. De prijs wordt ook naar beneden bijgesteld om op het niveau van de WoZ te komen. Een gezonde marktwerking!

107

Tekst: Jos van Rixel en Bas Vis

De Spinner van geboorte tot eeuwling Mensen, mensen, wat een werk!

Iedere zichzelf respecterende vereniging heeft een clubblad. Zo hoort dat… En dit is ook de gedachte in de hoofden van de oprichters van de Nederlandse Flipper Vereniging bij de oprichtingsvergadering in 1992. Zodoende komt er een heus verenigingsblad, dat Spinner wordt gedoopt. Een treffende naam, die 25 jaar later niet meer weg te denken is in ﬂipperend Nederland. Door de jaren heen ontwikkelt het blad zich van getypt, zwart-wit kopieerwerk tot een full-colour magazine. Wat blijft, zijn de passie en toewijding van ﬂipperminnende redactieleden en kopij leveranciers.

Carel en Freerk pionieren

Na de nodige inspanningen verschijnt in oktober 1992 de eerste, echte Spinner. Een los nummer kost fl. 12,50. Leden van het eerste uur met een vooruitziende blik vinden dit een koopje. Wat is vandaag de dag nu nog 5,67 Euro? De ‘Rdeaktie’ (als zodanig aangeduid in het ‘colophon’ van de Spinner) bestaat dan uit secretaris Carel Gijsen en voorzitter Freerk André de la Porte. Dus nummer 1 van jaargang 1 is geboren! Naast de tweekoppige redactie zijn er al een handvol vrijwilligers, waaronder Ad Jonker, Paul

108

Franke, Jaco Idema, Albert Verduijn en Jan Just Witkam. Het 24 pagina’s tellende magazine, gekopieerd in zwart-wit, bevat uitsluitend tekst en flink wat advertenties. In het voorwoord van deze Spinner weet de redactie al te melden dat er dan een voltallige redactie is gestrand op dit project. Vijfentwintig jaar geleden was het maken van een blad een klus die naast inspiratie ook de nodige transpiratie vraagt. Het begint met een typemachine, waarop de nodige kopij die op papier wordt aangele-

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

verd moet worden verwerkt. Even een digitaal bestandje uitwisselen was er niet bij. Vervolgens moeten de papieren naar de printshop om ze te laten vermenigvuldigen. In maart 1993 verschijnt nummer 1 van jaargang 2. De prijs van een los nummer devalueert naar fl. 10,00. Bij een hogere oplage kunnen de kosten over meer lezers verdeeld worden. Er zijn dan inmiddels 110 leden, terwijl de begroting sluitend is bij tenminste 150 leden. Soms moet je durven anticiperen op mogelijke groei. Ook deze Spinner bestaat weer uit 24 pagina’s hoofdzakelijk tekst.

Het regelen van foto’s van drukbare kwaliteit die geplaatst kunnen worden is in 1993 een zeer kostbare aangelegenheid. Nummer 2 van jaargang 2 oogt alweer een flinke stap professioneler. Dat deze Spinner er is gekomen is te danken aan Ad Jonker die nachten doorwerkt om opnieuw alle teksten over te typen die Carel op zijn computer was kwijtgeraakt.

Spinnertjes in Spinner 1, jaargang 6

Kopij aanleveren is ook zeer wenselijk. Zelfs digitaal. Iedere 5 1/4 inch floppy is van harte welkom! Wat opvalt zijn de vele kasten die via het blad te koop worden aangeboden. Anno 1993 is er nog geen internet en kun je met deze advertenties gericht een interessante doelgroep benaderen.

‘In het voorwoord van Spinner 1 weet de redactie al te melden dat er dan al een voltallige redactie is gestrand op dit project’ Ad Jonker Vanaf de eerste dag manifesteert Ad zich bij de NFV. Hij is bij de oprichting, helpt bij de opmaak van de eerste Spinners en schrijft veel artikelen. Zijn bijdragen aan de Spinner zijn direct herkenbaar door zijn bijzondere schrijfstijl en hij onderscheidt zich ook door grote kennis van zaken. Collega NFV-ers weten ook anno 2017 precies wie ze moeten benaderen als ze met een vraag over het spel van een flipperkast zitten. Ad kan dat haarfijn uitleggen. Daarbij is Ad grondig en dus is het raadzaam voldoende tijd uit te trekken. Ad is zonder twijfel de man die de meeste Spinners in handen heeft gehad. Hij haalt de dozen namelijk op bij de drukker en coördineert al sinds jaar en dag de verzending.

Ferdi en Martijn verbreden de basis In april 1994 verschijnt Spinner 1 van jaargang 3. De nieuwe hoofdredacteur heet Ferdi van Os. Kopij mag inmiddels ook op een 3.5 inch floppy in WordPerfect 5.1 of MS Word voor PC of Mac (Ja ja, van Apple). Ook dit nummer telt 24 pagina’s en bevat inmiddels diverse foto’s ter illustratie, waarbij de kwaliteit van de afdrukken in zwart-wit niet altijd even goed tot hun recht komen. De verhalen komen van een vaste groep schrijvers die met enige regelmaat kopij aanleveren. Meer en meer nummers verschijnen van de hand van Ferdi en worden in rap tempo professioneler. In januari 1995 verschijnt nummer 1 van jaargang 4. 32 pagina’s dik maar liefst. Het voorwoord van de redactie meldt spontaan dat nummer 4 van jaargang 3 nooit is verschenen! Nu verschijnt de Spinner dus standaard in januari, april, juli en oktober. Het tekent de beginjaren van de Spinner: het zoeken naar het juiste formaat en continue uitdagingen met deadlines. Ferdi slaagt daar steeds beter in. In nummer 3 van 1995 presenteert de Spinner het nieuwe logo van de NFV!

Spinner steunpilaar: Ad Jonker “De eerste Spinner, die in 1992 verscheen was al ‘in kleur’, alhoewel het hier alleen om de voorzijde van de omslag ging. De redacteur was toen Carel Gijsen die dat spontaan deed, omdat er al snel wat onenigheid in het bestuur was wie wat ging doen. Mijn aandeel was toentertijd vooral spelbeschrijvingen, iets wat nu door anderen gedaan wordt. Jonathan Joosten is degene die het blad volledig in kleur liet drukken, iets wat daarna standaard werd.”

Ondertussen groeit het team van medewerkers gestaag. Nieuwkomers

109

flipperkast komen er veel nieuwe titels uit. In de meeste nummers staan (spel)beschrijvingen van kasten. We zijn anno 2017 blij met de opleving, maar in de 2e helft van de jaren 90 komen er jaarlijks meer dan 15 nieuwe kasten uit.

Spinner steunpilaar: Henk de Jager Henk de Jager is een man die in Nederland en ver daar buiten naam heeft gemaakt met zijn flipperhandboek (zie artikel elders in deze Spinner) en eigen gemaakte flipperkasten. Henk is al een halve eeuw actief in de flipperwereld en schreef veel verhalen over zijn belevenissen als exploitant en liefhebber van Elektro-Mechanische kasten. Die drukte hij af in zijn eigen blad ‘Magische Machines’, maar ook de Spinner kreeg regelmatig bijdragen aangeleverd!

zijn er ook: Henk de Jager levert zijn bijdragen met artikelen over diverse EM-kasten en over techniek. Guus Arens presenteert veel ideeën en is actief met evenementen. Martijn van Aken schrijft regelmatig artikelen en start met de eerste NFV website. We schrijven nu 1996. In januari 1997 neemt Martijn van Aken het redactionele stokje over van Ferdi van Os. Frank Verweij is een geweldige steunpilaar als razende reporter die in Nederland en België alle evenementen van enige omvang bezoekt en verslaat. Met een zeskoppige redactie en maar liefst negen medewerkers komt in juli 1997 Spinner 3 van jaargang 6 uit. Dankzij de populariteit van de

110

In 1998 mengt ook Jurgen van de Peppel zich bij het illustere gezelschap van Spinner fanaten. Een nieuw jaar, een nieuwe drukker en maar liefst 40 pagina’s leesplezier met veel fraaie beelden. Losse nummers kosten ineens weer fl. 12,50 en de oplage is inmiddels gestegen naar 750 exemplaren.

‘Discussies over de lettergrootte en leesbaarheid zijn van alle tijden, zullen we maar zeggen’ vermeld. Onder het kopje ‘Verzending’ vind ik de namen van Lisa, Aad en Els van Dijk, Ad Jonker, Wil Angenent en Ilona Quaak. Later

In 1999 komt er een omslag om de Spinner waarin extra kleur is verwerkt. Het blad wordt per uitgave professioneler en dikker. Dit nummer is dan 44 pagina’s dik, maar de drukker en PTT kosten ook geld en het lidmaatschapsgeld gaat hierdoor omhoog. Maar zeg nou eerlijk: Dan heb je ook wat! Dat jaar verhuist de Spinner naar een andere drukker. Er komt meer ‘functioneel wit’ weet Martijn te melden, maar in de praktijk blijkt Martijn een meester in het optimaal benutten van de beschikbare ruimte. Hij kiest er regelmatig voor de lettergrootte aan te passen als dat er voor zorgt dat de tekst wel op de pagina past. Discussies over de lettergrootte en leesbaarheid zijn van alle tijden, zullen we maar zeggen. Het jaar 1999 wordt afgesloten met een extra dik nummer van 52 pagina’s. In het millenniumjaar gaan de losse nummers fl. 15 kosten en wordt de contributie verhoogd naar fl. 55.

Martijn geeft kleur aan de Spinner!

Nummer 1 van jaargang 10 verschijnt in maart 2001. Door de groei van het aantal leden komt deze Spinner in een oplage van 950 stuks. De jubileumuitgave “10 jaar Spinner” verschijnt in juni en telt 60 pagina’s. Het levert vier PTT-ers een hernia op. Gelukkig was er in 2001 nog geen sprake van een claimcultuur. In nummer 3 van 2001 wordt plots het inpakteam in het colofon

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Spinner steunpilaar: Aad van Dijk Aad van Dijk is een trouwe kopij leverancier. De rubrieken ‘Flipperen voor Gevorderden’ en ‘Ken uw klassieken’ krijgen door de jaren heen veel afleveringen, waarin Aad met veel oog voor detail schrijft over een kast die een plek verdient in de flippergeschiedenisboeken. De kasten zijn van verschillende generaties en producenten en Aad weet steeds weer treffend te beschrijven wat deze kast zo bijzonder maakt. Ook schrijft hij jarenlang onder het pseudoniem Arie een column. Daarin neemt hij op vaak ludieke wijze gebeurtenissen binnen de NFV en daarbuiten onder de loep.

voegen zich Nico en Ine Groenewegen, Norbert Broman, Bas Breijer en Maurice Schouten zich bij dit gezelschap. Het verzenden van de Spinner is echt teamwork. Martijn van Aken doet het belangrijke voorbereidende werk: het vervaardigen van etiketten voor op de enveloppen. Ad Jonker gaat winkelen (enveloppen!) en zorgt met zijn VW Transporter voor vervoer vanaf de drukker en naar het postkantoor. Maison Kelder (waar de broer van Ad voortreffelijk gebak vervaardigt) heeft al sinds het begin voor de extra suikers voor het team gezorgd. Na de traditionele pizza maaltijd volgt een strak geregisseerde inpaksessie, waarbij ieder zijn of haar taak heeft: stickers plakken, insteekvellen bijvoegen, spinner in envelop schuiven en uiteindelijk de dozen volladen.

Het complete inpakteam, van links naar rechts: Martijn van Aken, Maurice Schouten, Wil Angenent, Niko Groenewegen, Aad van Dijk, Ad Jonker, Norbert Broman, Ine Schramade en Bas Breijer

In maart 2003 verschijnt nummer 1 van jaargang 12 met een nieuw Spinner logo. Het nieuwe ontwerp is van de hand van Jean-Paul de Win, een nieuwe ster in de flipperwereld.

Spinner steunpilaar: Frank Verweij Frank is een echte ‘reporter’. Hij bezoek beurzen en gaat bij de mensen thuis op bezoek om hun verhaal op te tekenen. Onder de titel ‘Op bezoek bij…’ laat hij de lezers kennis maken met mensen die actief zijn in de flipperwereld. Het zijn flipper hoogtijdagen in de tweede helft van de jaren 90 met beurzen en veilingen. Frank leest de kleine advertenties en doet daar trouw verslag van. In zijn meest actieve jaren zijn er Spinners waar drie of vier bijdragen van zijn hand zijn terug te vinden.

‘Na de traditionele pizza maaltijd volgt een strak geregisseerde inpaksessie’

Ook de drukkwaliteit gaat omhoog dankzij Frank Verweij. Paul Franssen (onder pseudoniem ‘Paupin’) en Barry de Wit leveren hun bijdrage aan Spinner 3 uit 2003. En het lijkt erop dat Jean-Paul de Win van ieder omslag een waar kunststukje maakt. In 2004 zet de trend “vele handen maken licht werk” door. De oplage is inmiddels gestegen naar 1.000 exemplaren.

Jonathan neemt de regie We schrijven 2005. In juli verschijnt het memorabele 50ste nummer. Op het omslag staat jaargang 14, nummer 2. Dit is tevens het afscheid van Martijn van Aken die hiermee een prachtige en lange periode afsluit. Alex Duin neemt het redactie-stokje over van Martijn en ook Richard Baan versterkt de redactie met zijn kennis en kunde. Jonathan Joosten ontwerpt samen met Martijn van Aken het omslag voor nummer 4 van 2005. Jaargang 15 start met een gewijzigd team redacteuren. Bas Vis, Alex Duin, Jonathan Joosten en Jim Jansen vormen de redactie. De omslagen zijn weer van de hand van Jean-Paul. 2006 breekt aan en meer Spinner geweld valt op de deurmat. Jonathan Joosten doet de opmaak en de eindredactie. Het kerstnummer van 2006 (nummer 56) is het eerste nummer dat door Jonathan wordt opgemaakt in Adobe InDesign. Een DTP-pakket dat vandaag, dus ruim 10 jaar later, nog steeds de standaard voor de huidige redactie is.

111

De opmaak van het blad is in kleur, maar de drukkosten voor een echte full-colour uitgave zijn nog astronomisch hoog. De omslag is in kleur gedrukt, maar het binnenwerk is en blijft nog enige tijd in zwart-wit. De drukkerij van dienst in die jaren is van NFV-lid Rob Capel die met veel zorg de printwerkzaamheden doet. Jonathan ontwikkelt een geheel eigen kleurige stijl. Hij zorgt voor herkenbaarheid van rubrieken door ze hun eigen “look & feel” te geven, zoals de liefhebbersgroep Magische Machines. In nummer 1 van jaargang 16 verschijnt de eerste bijdrage van Gerard van de Sanden, die de vaste rubriek ‘De Collectie van…’ voor zijn rekening gaat nemen.

In het laatste nummer van 2009 (nummer 68) is het Theo van Vroenhoven die het voorwoord tot de lezers richt: “Dat al jullie flipperdromen uit mogen komen, op welk vlak ze ook liggen.” Theo heeft in de loop der jaren al diverse NFV-initiatieven gestart en ondersteund. Het Spinner-redactiewerk ziet hij als leuke nieuwe uitdaging. Hij weet dan nog niet dat hij meer dan 30 nummers zal maken.

Spinner steunpilaar: Jean-Paul de Win Al aan het begin van deze eeuw klopte JP op de deur bij de NFV. Hij heeft dan al artistieke aspiraties en ontwerpt diverse covers van ons verenigingsblad. Met de computer als hulpmiddel weet hij fraaie composities te maken. Met een beetje chauvinisme kunnen we als NFV stellen dat hij bij ons zijn talent heeft ontwikkeld en daarom nu zo’n gewaardeerde artist is bij Jersey Jack en andere flipperkastproducenten. Jean-Paul: ‘Toen in 2002 de eerste Spinners voorzien werden van een kleurenkaft, heb ik contact gezocht met de redactie van de Spinner met het voorstel om een nieuw Spinner-logo te ontwerpen. Zo kon ik ook mijn steentje bijdragen aan de vereniging en het ontwerpen van de cover leek mij goed voor mijn ontwikkeling als vormgever. Na verschillende ontwerpen te hebben gemaakt werd het logo gekozen dat nog vele jaren is gehanteerd. Leuk detail was dat de flipperbal bovenin altijd de cover reflecteerde. Op mijn eerste cover heb ik gepoogd Gerrit Zalm met zijn karakteristieke sprong uit te voeren in Simpsons stijl.”

112

‘Het is Jonathan gelukt om een budgettair haalbare oplossing te vinden voor een volledige kleurendruk’ Spinner steunpilaar: Richard Baan Jaargang 17, nummer 3 verschijnt in oktober 2008. Spinner 63 wordt een ‘collectors item’. Het is Jonathan gelukt om een budgettair haalbare oplossing te vinden voor een volledige kleurendruk. Het is een buitenlandse printshop dus qua communicatie vraagt het wat, maar de resultaten zijn een lust voor het oog. De eerste Spinner in full colour telt maar liefst 64 pagina’s! Het succes is enorm en de roep naar een internationale (lees: Engelstalige) versie klinkt al. 2009 wordt ingeluid met een nieuw geluid. Jonathan heeft te kennen gegeven als hoofdredacteur te willen stoppen. Juist nu de Spinner op haar hoogtepunt is, kraakt de organisatie in haar voegen om het succes te continueren. De redactie bestaat uit Bas Vis, George Bulte, Arjan Lugthart en Theo van Vroenhoven. Het is Laurens Linssen die de opmaak doet.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Richard werkt aan een flipperkast die hij zelf heeft bedacht en ontworpen. In de serie ‘Book of Kells’ beschrijft hij de bouw ervan. We beleven mee hoe hij van idee tot spelende whitewood komt. Voor 2007 was hij al begonnen, maar anno 2017 is het verhaal nog niet af… De belangrijkste Spinner bijdragen van Richard verschijnen onder de titel ‘Techniek staat voor niets’ waarin hij voor niet-techneuten op een begrijpelijke manier uiteenzet hoe een flipperkast werkt. Het is een uitgebreide serie en alle onderdelen komen aan de orde na een aantal inleidende hoofdstukken als ‘schema’s lezen’, ‘meten is weten’. TIP: Richard heeft de reeks digitaal beschikbaar gemaakt op zijn website.

Theo en Laurens werken volgens een format In 2010 zet het succes van de Spinner verder door. De nieuwe standaard is 64 pagina’s, gevuld met een veelheid aan beeld en informatie over allerlei technieken, spannende toernooien en nieuwe kasten. In Spinner nummer 4 van 2010 is er een oproep voor nieuwe reporters en advertentieverkopers. In 2011 is de bezetting van de meesters wederom gedeeltelijk gewijzigd. De redactie is dan in handen van Bas Vis, Theo van Vroenhoven, Laurens Linssen, Ad Jonker en Martijn van Aken met de inpakploeg. Nummer 74 (met een zeer fraai omslag van de hand van André van Herk!) toont de naam van Laurens Linssen als één van de mede-opmakers.

‘Dat al jullie ﬂipperdromen uit mogen komen, op welk vlak ze ook liggen’ Qua opmaak verandert er veel. Elk artikel krijgt zijn eigen kleur in de kop. Die kleuren zijn gekoppeld aan vaste onderdelen als ‘vereniging’ of ‘evenementen’. Dat zorgt voor herkenbaarheid. Begin 2012 doet Theo een oproep om vrijwilligers te enthousiasmeren om mee te Spinneren. “Weinig handen maken zwaar werk” is de ervaring van Theo, Bas en Laurens. Jaargang 21, nummer 3 (volgnummer 79) is wederom een mijlpaal. De NFV bestaat dan 20 jaar. Deze dikste Spinner ooit telt 72 pagina’s. Iets wat bij het volgende nummer nog is verhoogd naar 76 pagina’s! Ook Gerard van de Sanden levert met zeer grote regelmaat interessante verhalen. Rens Hooijmaijers maakt met zijn bijdragen over ‘modden’ onze flipperaars per nummer wijzer. In nummer 82 doet Theo opnieuw een oproep.

Spinner steunpilaar: Gerard van de Sanden Gerard houdt van persoonlijke verhalen. Geen statistieken, geen wedstrijdverslagen, maar het verhaal van de man en zijn collectie. Over hoe het ooit begon, hoe de eerste kast in huis kwam en over de transformatie van de garage, supermarkt of zolder tot mancave. Hij reist het hele land af en krijgt toegang tot de mooiste en meest bijzondere collecties van Nederland. Gerard is heel actief bij de NFV (hij is jarenlang ledenadministrateur en neemt het initiatief voor de Club van 100). Van huis uit is Gerard schilder maar hij timmert als verhuurder van flipperkasten ook aan de weg. Zo komt hij met veel mensen in contact en het duurt niet lang of hij komt bij een aantal bekende Nederlanders over de vloer. Een nieuwe serie artikelen ontstaat en hij krijgt onder andere Hans Böhm, Pieter Vink en Gerard Ekdom te spreken. Met zijn ontwapende interviewstijl weet hij ze menig memorabele uitspraak te ontlokken. Dat levert prachtige verhalen op! Gerard: ‘Nederlands, een schoolvak waar ik niet in uitblonk. Oorzaak en gevolg. Voltooid verleden tijd, D of DT op het eind. ‘Wellicht is het beter als Gerard een opleiding gaat doen waarbij hij iets met zijn handen doet’. Zo begon mijn schilderscarrière en zo ging het ambacht van lezen en schrijven de kast in. Maar ergens begin jaren 2000 was daar de NFV. Wat vond ik de hobby leuk en wat genoot ik altijd als de Spinner weer op de mat lag. Maar ook zag ik wel wat er aan verbeterd kon worden. Nu kan je mopperen maar je kan ook de handschoen oppakken en zelf je gedachten op papier zetten. Als ik mijn eerste bijdragen teruglees staat het schaamrood mij wel op de kaken. Met een lijstje in mijn hand vragen wat de lievelingsflipperkast was van een ander lid en daar proberen een verhaal van te smeden. Maar oefening baart kunst en nu meer dan 10 jaar later is schrijven een zeer geliefde bezigheid geworden.Zo heb ik ook een aantal jaren de ledenadministratie gedaan en mede door die ervaring en het schrijven in de Spinner durfde ik eind jaren 2000 mijn eigen schildersbedrijf te starten. Werken was geen probleem maar de administratie en correspondentie met klanten zag ik wel tegenop. En dat op een gegeven moment alles tezamen komt en je al je ervaringen kan omzetten in een museum, dan kan ik niet anders concluderen: zonder de Spinner was dit nooit gebeurd. Nu maar hopen dat mijn oude leraren en leraressen dit ooit te lezen krijgen en moeten toegeven dat ze er naast zaten. ‘Van die “Van de Sanden” zal wel niet veel terecht komen.’ Conclusie: No Guts, No Glory!

113

Hij heeft – samen met Rens – de eer gehad om op de nieuwe ‘Wizard of Oz’ te spelen en doet in het redactionele voorwoord een beroep op alle leden: “Lijkt het je leuk om voorop te staan als het gaat om flipper noviteiten? Meld je dan aan als redactielid!”. Laat de Wizard of Oz (jaren later, trouwens) nou onze meest favoriete kast worden…

Spinner steunpilaar: Jim Jansen Jim begint zijn Spinner loopbaan met diverse korte artikelen. Later doet hij (samen met Jonathan Joosten) een aantal uitgebreide interviews met enkele grootheden uit de flipperwereld zoals Pat Lawlor, John Popiaduk en Greg Freres. Jim is ook onlosmakelijk verbonden met het prachtige koffietafelboek dat hij maakte toen de NFV 20 jaar bestond, met prachtige foto’s van Danny Schwarz. Jim is al 10 jaar verantwoordelijk voor de column ‘De vijfde speler’ waarin hij op een originele manier zijn kijk op de flipperwereld geeft. Jim: ‘Ik werd eigenlijk niet lid van de NFV, maar wilde vooral abonnee van de Spinner worden. Elk nummer las ik het van voor tot achteren en na vier nummers als lezer trok ik de stoute schoenen aan, en begon ik met schrijven. Eerst over flipperlocaties in het wild, daarna interviews met ontwerpers en nu al bijna tien jaar als columnist. Over onderwerpen denk ik van te voren nooit na. Er komt een mail dat de deadline eigenlijk al is overschreden maar dat ik nog twee dagen heb om iets op papier te zetten. Dat lukt vervolgens altijd. En zo wordt het voor mij zelf ook nooit saai. Wat dat aangaat lijkt het precies op flipperen: altijd leuk en een uitdaging!”

114

‘Weinig handen maken zwaar werk’

helpen met de opmaak van de 64 pagina’s die iedere 3 maanden naar drukker Frank moeten. De redactie bestaat dan uit Bas Vis, Theo van Vroenhoven, Rens Hooijmaijers, Barry Driessen en Jos van Rixel. De taakverdeling is als volgt: Rens zorgt voor artikelen met ‘nieuwswaarde’ zoals recensies over nieuwe kasten en voegt daar veel artikelen over ‘modden’ aan toe. Rens gaat ook langs bij leden voor artikelen in de reeks ‘De gameroom van…’. Bas coördineert het verzamelen van overige kopij en is zelf trouw leverancier van artikelen over evenementen

Als Rens Hooijmaijers na de ALV in 2013 kiest voor de functie van secretaris, is Theo zwaar teleurgesteld. Toch ligt Rens z’n hart bij het reporterwerk, en hij doet het er gelukkig met plezier bij. Vanaf jaargang 22, nummer 2 (volgnummer 82) treedt Rens alsnog toe tot de Spinner redactie. Toch blijft de behoefte aan meer ondersteuning groot en noodzakelijk. “De Spinner redactie opent deuren die voor anderen gesloten zijn”, meldt de redactie, in de hoop nieuwe mensen aan te trekken.

Theo, Bas, Rens, Jos en Barry doen aan teamwork Bij het eerste nummer van 2014 gloort er licht aan het einde van de tunnel. Barry Driessen, graficus en Lebowski fan, komt de redactie versterken! In het najaar van 2014 verschijnt nummer 87, geproduceerd door drukkerij Koopmans van lid Frank Koopmans.

Juni 2015 is wederom een mijlpaal voor de redactie! In een geheel vernieuwde huisstijl, kosteloos ontwikkeld door communicatiebureau BrrBrr uit Haarlem. Als nummer 90 verschijnt vragen sommige leden spontaan om een leesbril. Er is zoveel tekst dat de lettergrootte erop wordt aangepast. Helaas voor velen dus te klein! Bij Jaargang 24, nummer 3 is het gelukt om een nieuw redactielid te strikken. Jos van Rixel gaat Theo

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Spinner steunpilaar: Theo van Vroenhoven Theo stond in 1992 al op de ledenlijst van de NFV. Door de jaren heen neemt hij allerlei initiatieven, zoals het opzetten van de lokale flippercompetitie, de NFV Ranking en jaarlijkse Battle for the Kingdom. Theo is met recht een ‘Selbstlaufer’: van idee tot uitvoering, hij zorgt er voor. Sinds 2009 is hij intensief betrokken bij het maken van de Spinner. Geleidelijk nam hij de rol van eindredacteur op zich en leverde, als altijd de bescheidenheid zelve, elk kwartaal een nieuw stukje vakwerk op. Het is een prestatie om aan de top te komen, nog knapper om daar jarenlang te blijven.

en toernooien. Vervolgens doen Theo en Jos de opmaak, waarna Barry de cover verzorgt en de samenvoeging van alle artikelen en de aanlevering naar de drukker voor zijn rekening neemt. Zo starten we in 2016 aan jaargang 25. Nummer 2 is zelfs 68 pagina’s met een dikke, glanzende omslag. De uitvoeringen worden mooier en mooier. Speciaal voor de visueel minder bedeelden onder ons wordt het lettertype aangepast. Zodoende is de Spinner inmiddels nog prima in bed te lezen bij het licht van een 15W nachtlampje. 2017: Jaargang 26, nummer 1 is weer een uitgave waar Jonathan Joosten een flinke bijdrage levert. Er wordt veel aandacht besteed aan George Gomez en de Batman 66.

‘Zodoende is de Spinner nog prima in bed te lezen bij een 15W nachtlampje’ Inmiddels is de bijdrage van Jim Jansen niet meer weg te denken uit de Spinner. Zijn vaste column, getiteld “De Vijfde Speler” is de langstlopende inzending in de huidige reeks.

De productie van de Spinner bij drukkerij Koopmans

komende jaren steun en hulp van de vele vrijwilligers die het voortbestaan van de vereniging en de Spinner mede in de hand hebben. Dus sluiten we graag af met een woord van dank en waardering aan de vele, vele vrijwilligers die door de jaren heen hebben meegewerkt aan het verschijnen van iedere individuele Spinner. Lang niet iedere helpende hand zal zijn of haar naam in dit artikel zijn tegengekomen. Toch is ook uw hulp van groot belang geweest. Dus ook u, hartelijk bedankt.

En vrijwilligers voor de Spinner zijn altijd van harte welkom. Neem gerust contact op met één van de huidige redactieleden. Nog veel leesplezier toegewenst!

In Spinner 2 en 3 is er veel aandacht voor het aanstaande jubileum DPO EXPO 2017 in het Evoluon in Eindhoven. Maar omdat de Spinner in haar beginjaren niet consequent vier maal per jaar verschijnt (en we bovendien met nummer 1 van jaargang 1 ergens in het jaar zijn beginnen) komt Spinner 100 pas in 2017! Langzaam maar zeker is het aftellen voor Theo. Aftellen voor nummer 100 dat tijdens het DPO 2017 weekend verschijnt. Een mijlpaal waar het bestuur, de huidige redactie en alle leden bijzonder trots op mogen zijn. Hopelijk krijgt de redactie ook in de

115

De Gameroom van Kris van Londen

Flipperliefhebber sinds: jaren ‘70 Aantal kasten: 9 Favoriete kast: Avatar

‘Ik ben vaak niet tevreden met de look af fabriek, dat kan best mooier vind ik’

116

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

De Gameroom van Rob Becker

Flipperliefhebber sinds: begin jaren ‘80 Aantal kasten: 8 (en 50 in opslag) Favoriete kast: Twin Win

‘Mijn passie en interesse zit vooral in de ‘tastbare’ techniek’

117

Gerard van de Sanden

Gerrit Zalm en Gerard van de Sanden, directeuren onder elkaar!

Give me a museum and I’ll ﬁll it Pablo Picasso

118

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Als ervaringen geld zouden opleveren dan ben ik afgelopen jaren miljonair geworden.

De NFV

Lid geworden rond de introductie van de euro. Of het nou kwam omdat 30 euro nu veel minder klonk dan 65 gulden of dat het kwam omdat ik weer een flipperkast had gekocht weet ik niet meer maar ik heb er nooit spijt van gehad om lid te zijn geworden van deze club. In den beginne zoekende naar informatie, speellocaties en gelijkgestemden, en gelijkgestemden heb ik gevonden. Vandaag de dag dierbare vriendschappen overgehouden aan 15 jaar verenigingsleven. Informatie opgeslorpt en bij gebrek aan speellocaties daar een flinke bijdrage aan geleverd in de vorm van de Pinball Boulevard met de welbekende BAF avonden (BAF staat voor B… Avond Flipperen waarbij de letter B thema gericht was). Zo is de Baffelo Bill avond legendarisch te noemen met 80 cowboys, indianen en stripsters of de Back to the 70’s Avond Flipperen met een heuse discovloer en glimmende glitterende discogangers. Na een paar jaar lid te zijn geweest begonnen met het schrijven van artikelen in de Spinner en dat gaf voor mij toch wel een bijzonder gevoel. Lezers vonden het leuk en deden met de mantel der liefde het Jip en Janneke niveau aanvaarden. Maar het leerproces en de ervaring volgden snel en ik was al snel vaste aandrager van artikelen. De wens was groot om bekende Nederlanders voor mijn schrijfkunsten te strikken maar dat ging niet zonder slag of stoot. Maar uiteindelijk is dat goed gekomen, en hoe. Later daar nog meer over.

Flipperkasten verhuren

Sinds 2008 verhuur ik flipperkasten. De gedachte was om het flipperen terug te brengen naar de mensen en er uiteraard een centje aan te verdienen want ik wilde ook wel eens een ander flipperkastje kopen. Ik denk niet dat er heel veel mensen zijn in Nederland die de afgelopen 10 jaar vaker een flipperkast in handen hebben gehad dan ikkes. Mochten er ooit kampioenschappen ‘flipperkast transporteren over grindpaden en door doolhoven van kantoorpanden waar bij elke deur een pasje gescand moet worden’ komen dan maak ik een goede kans op een podiumplek. Maar elke opdracht was weer een feestje waarbij je nooit weet wat er stond te gebeuren. In Wassenaar voor een kinderverjaardag waarbij de flipperkast verbleekte in de ambiance van cateraars, entertainers, witte punttenten en ballonbogen, of backstage bij band “De Dijk” of “Racoon” en dat je aan de bassist en toetsenist vraagt of zij ook iets doen die avond met het optreden, oeps. Maar overal weer die glimlach als ik op kom dagen, moet ik daar niet iets mee gaan doen en het flipperen weer onder de mensen brengen? De zomer van 2015 was voor mij achteraf gezien en vooraf voorzien een omslagpunt in mijn leven. Maar dat het zou lopen zoals het nu gaat daar hadden we alleen maar van kunnen dromen. Een beroep wat 25 jaar met liefde uitgeoefend is opgeven om een hobby die net zolang op de achtergrond meedraaide de komende 25 jaar (hopelijk) uit te oefenen is een volksmondse uitspraak waard; ‘van je hobby je beroep maken’.

Het Dutch Pinball Museum 119

De zomer van 2017 in de zon ver weg van het museum en onder het genot van een lokaal gebrouwen drankje terug kijken op de afgelopen jaren. Dat zou ik met een honderdveertig tekens twitterbericht kunnen doen maar dan komen er powertermen als #fantastisch #euforisch #zinin voorbij, maar zo gemakkelijk wil ik mij er niet vanaf maken. De Nederlandse band Doe Maar heeft lang geleden een lied geschreven met daarin de tekst, is dit alles, is dit alles wat er is. Wie heeft niet eens dat hij of zij zich afvraagt of er meer in het leven is. Voor mij was de haalbaarheid van een museum het antwoord op dat liedje en de levensvraag. Een ander liedje van Doe Maar is Nederwiet, nu heb ik niets met drugs in welke vorm dan ook maar een regel van dat liedje past zo mooi in het vervolg van mijn verhaal. “We beginnen bij het zaad” elk idee begint klein, in mijn geval is het runnen van een museum niet in een nacht bedacht maar het zaadje is wel vele jaren geleden geplant en heeft flinke wortels gekregen afgelopen jaren. Sinds een jaar is hij behoorlijk gegroeid en als je hem maar genoeg water en liefde geeft kan het uitgroeien tot een mooie plant die hopelijk drie generaties groeit en bloeit. Veel mensen hebben moeite gedaan om met hun hulp in welke vorm dan ook (ideeën, donaties, arbeid, liefde en opbouwende kritiek) het museum van de grond

te krijgen. Zonder dit alles was de bloem die het nu is overwoekerd door onkruid die door geen pesticide te bestrijden was geweest. De reclameslogan “bloemen houden van mensen” is dus in mijn ogen foutief, het zou moeten zijn “mensen houden van bloemen”. Best knap als je wel in honderdveertig tekens iets duidelijk kan maken, ik vrees dat ik nog maar net begonnen ben.

‘Voor mij was de haalbaarheid van een museum het antwoord op dat liedje en de levensvraag’ De collectie

Als ik de foto’s terugkijk van een twee jaar geleden en van nu dan is het hard gegaan met de collectie. We begonnen met zo’n 35 à 40 kasten en momenteel staan er tegen de 80 werkende machines. Er zijn kasten vertrokken, aangekocht, gedoneerd of in bruikleen gegeven. Leuke, zeldzame, mooie of geschiedeniswaardige kasten, het is een mooie mengelmoes van houten bakken gevuld met staal en elektronica.

Met Mark Rutte en Barry Atsma

120

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Humpty Dumpty uit 1947, de allereerste met flippers en flipperknoppen, superzeldzame kasten zoals Ticket Tac Toe (123 made), Punchy The Clown (103 made), Ice Flintstones (100 made), Alvin G Soccerball (500 made), Godzilla (500 made), maar ook altijd weer de allernieuwste kasten die door Ministry Of Pinball worden gefaciliteerd, zo hebben we nu als enige in Nederland de Dialed In staan van Jersey Jack Pinball. Maar ook minder zeldzame maar zeer geliefde kasten zoals The Addams Family of Tales of The Arabian Nights staan te pronken. Is het spelen even te veel en vind je achtergrond info ook een leuk tijdverdrijf, je kan je ook prima vermaken met de nodige educatie wat in de toekomst alleen maar rijkelijker zal worden

De entourage

Een betonnen pakhuis sfeer geven is best lastig, maar met sfeerverlichting en creativiteit kom je een heel eind. De kale muren waren in het begin best te pruimen maar werden langzaam aangevuld met allerlei snuisterijen. Vandaag de dag is het zoeken naar een kale plek als ik weer wat decoratiefs gevonden heb maar tot nu toe is dat met wat stouwen nog steeds gelukt. Hoe zal het er over een paar jaar uitzien?

De bezoekers

Tijdens het schrijven van het business plan moet je je doelgroep gaan bepalen, prognoses gaan stellen, taart diagrammen gaan maken en nog meer fictieve dingen gaan verzinnen. Maar je kan in deze tak van sport niet in een glazen bol kijken. Ik krijg nog wel eens een glimlach op mijn gezicht als ik het nu terug lees, het lijken wel verkiezingsbeloften van een politieke partij die achteraf geen stand hebben gehouden. Mijn doelgroep was de

‘De kale muren waren in het begin best te pruimen maar werden langzaam aangevuld met allerlei snuisterijen’ veertig plusser die net als ik in zijn jeugd ook van de stalen bal had genoten, en daarbij een hele hoop andere groepen. Gehoopt en uitgekomen is dat van peuter tot jeugdige ouderen het museum weten te vinden, vriendinnen groepen, opa’s en oma’s en noem maar op. Zijn er toch echt meer mensen die net als ik chronisch enthousiast zijn over het spelletje?

Een potje op de Corvette met Marlijn Weerdenburg

121

De (Social) Media

Kranten, TV, radio, magazines, internet, mond tot mond en als onderwerp van gesprek tijdens verjaardagen: “weet je wat wij afgelopen weekend gedaan hebben?” In de rustige momenten in het museum vragen wij wel eens hoe mensen van het museum gehoord hebben. De diversiteit is enorm, tripadvisor, facebook, 500 hidden secrets of Rotterdam, Inflight Magazines van Vueling of Transavia, genoemd worden in de New York Times, belanden in een top 10 van “Playgrounds for adults” Hufferton Post of je bent ineens voer voor diverse columnisten in landelijke dagbladen, radiostations die je gaan bellen, of te horen krijgen dat je hét antwoord was op een quizvraag “Welk Museum heeft Gerrit Zalm onlangs geopend?”, gevraagd worden als locatie voor filmopnames en videoclips, inmiddels al in menig film- en videoclip te zien en zoveel meer. Een Amerikaan die een gesprek aanging in de trein en waar een medereiziger hem op het museum wees, per direct had hij zijn eindbestemming laten varen en koers gezet naar Katendrecht. Ongelooflijk om te zien hoe de media afgelopen jaren het museum heeft omarmd en er heel wat bomen zijn geveld om het op papier te krijgen wat de journalisten er allemaal van vonden. Het meest bijzondere voor mij was toch wel voorpagina Telegraaf.

De BN-ers

Deze term is ooit bedacht door Bart de Graaff, oprichter van BNN. Een categorie waar je in belandt als je voor de media interessant genoeg bent om bijvoorbeeld bij RTL Boulevard te melden dat je een nieuwe liefde hebt of dat je kat is overleden. Er zijn er heel wat die ik straal voorbij zal lopen maar nog steeds genoeg om instant te herkennen bij ontmoeting. Zoals Rick Harrison altijd zegt

van de tv serie Pawn Stars: “wat ik heb geleerd in 2 jaar museum is dat je nooit weet wie er binnen zal lopen”. Massaal weten de BN-ers ons te vinden, geen idee waar ze vandaan komen maar dat ik het leuk vind dat is licht uitgedrukt. De foto’s aan de wall of fame liegen er niet om. Never a dull moment.

‘Massaal weten de BN-ers ons te vinden, geen idee waar ze vandaan komen maar dat ik het leuk vind dat is licht uitgedrukt’ Marlies Dekkers (Lingerie ontwerper), Patrick Stoof (onder andere Telfort reclame), Anita Meijer en Tim Akkerman (beide traden op in het museum tijdens een event, wat een feest), Loes Luca en Joke Bruijs, Ed Nijpels, Gerrit Zalm (Who Else, voor diegene die het niet wisten hij heeft het museum officieel geopend), Lucella Carasso (radio, met het oog op morgen), Nebahat Albayrak (onder andere voormalig 2e Kamer ), Christian Farla (illusionist en vriend van het museum ), Ahmed Aboutaleb (burgemeester Rotterdam) en Minister President Mark Rutte (dat was supergaaf), Alexander Klöpping (onder andere De Wereld Draait Door), Pierre Kartner (Vader Abraham), Jozias van Aertsen (Burgemeester Den Haag), Barry Atsma en Mark van Eeuwen (acteurs) en vele, vele anderen. Mart Smeets is nog niet geweest maar zijn welbekende uitspraak rolt van mijn lippen. Daar ben ik enorm trots op. “Mag ik dat zo zeggen? Ja dat mag ik zo zeggen.”

Met Anita Meijer en Jeanine Hennis-Plasschaert

122

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

De BN-ers (2)

Op de een of andere manier kom ik buiten het museum om ook heel vaak op plekken waar BN-ers verblijven, maar altijd weer terug te koppelen aan de flipperkast. Wat een magische machine is het ook, sta je een potje te flipperen met Peter Faber in een café of met Torre Florim (Band: De Staat) backstage bij een optreden van The Prodigy, mag je Dolf Jansen of Jan Rietman een promo filmpje laten inspreken, sta je even te geinen met Jochem Myjer of wat afleveren bij DJ Hardwell thuis, ga je op speeddate met Minister Jeanine Hennis-Plasschaert of sta je vieze moppen te tappen met clown Bassie of Geer en Goor te verleiden met mijn vijf euro aftershave en raak je aan de praat met Chantal Janzen om 6:30 uur bij Evers Staat Op, zij volledig in de make up en ik net wakker, wat een contrast. In de mancave van Gerard Ekdom en een potje flipperen op zijn Capt. Fantastic en lekker ouwehoeren over muziek, en even de kast repareren van Hans Böhm. Dit is een korte bloemlezing van een onwerkelijke maar waar gebeurde jongensdroom.

Een kennis van mij zei een tijd geleden tegen mij nadat ik haar verteld had dat het museum nu een full time bezigheid is en ik niet meer mijn oude beroep hoef uit te oefenen: ”Je hoeft dus niet meer te werken?” Nee, ik hoef niet meer te werken (-;

‘Als je met beide benen op de grond blijft staan kom je geen stap verder’

Tot slot

Als je met beide benen op de grond blijft staan kom je geen stap verder. Maar ik ben blij dat ik de stoute schoenen heb aangetrokken en dat ik nu mijn droom mag beleven.

Gerard en Gerard

123

Theo van Vroenhoven

2012 Een jubileum met een boek en een DVD In 2012 bestaat de NFV 20 jaar. Reden voor Jim JJansen om een heus NFV Jubileumboek te schrijven en voor het bestuur om de NFV Videoband uit 2002 nieuw leven in te blazen. Een grote naam die de ﬂipperindustrie mede groot heeft gemaakt verwisselt het tijdelijke met het eeuwige. Gerard van de Sanden realiseert met The Matrix Project een jongensdroom en Rens Hooijmaijers vindt in de AC/DC ﬂipperkast een nieuwe liefde.

NFV Jubileumboek

In het voorjaar van 2012 stelt Jim Jansen voor om een jubileumboek te gaan maken. Daarvoor moeten er eerst een flink aantal (financiële) hobbels worden genomen. Het boek zal worden gemaakt door een ervaren team en op professionele wijze worden gedrukt. Zo ontstaat een mooi beeld van de vereniging en haar historie maar zo’n boek kost ook een aardige duit. De NFV heeft een bijdrage voor het jubileum gereserveerd en er is een sponsor die een belangrijke financiële bijdrage wil doen. Samen met zijn team werkt Jim gedurende de zomermaanden keihard door. Op 5 oktober wordt het boek met de treffende titel ‘No Balls, No Glory!’ gepresenteerd in pakhuis De Zwijger in Amsterdam door Dolf Jansen, de broer van Jim. Twee dagen later ontvangt Gerrit Zalm op het DPO officieel het eerste exemplaar.

124

Steve Kordek overlijdt

In de vroege morgen van 19 februari 2012 overlijdt flipperontwerper Steve Kordek op 100-jarige leeftijd in het verzorgingshuis “Rainbow Hospice”, in Park Ridge te Illinois. Steve was één van de ontwerpers die de flipperindustrie groot hebben gemaakt. Bij Williams stond hij aan de basis van een aantal revolutionaire ontwikkelingen. Zo bedacht en ontwikkelde hij in 1960 de “swinging target”, in 1962 de “drop target” en in 1963 multiball spel. Steve Kordek zou bij Williams in dienst blijven tot 1999, toen Williams de flipperproductie staakte. Meer dan 100 Williams modellen zijn van Kordek’s hand. Het overlijden van Steve is “wereldnieuws”: verscheidene kranten zoals Chicago Tribune, The Washington Post en The New York Times wijden een artikel aan de man die dit stukje Amerikaans cultuurgoed heeft gemaakt wat het nu is.

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

The Matrix Project

Gerard van de Sanden loopt al jaren met het plan rond om een Johnny Mnemonic flipperkast om te bouwen tot een Matrix flipperkast. Helaas blijft het bij dromen. Tot hij dit jaar kennismaakt met P-ROC en Dennis van de Pas. Samen met Sascha Voskuil zorgen ze er vervolgens voor dat de droom werkelijkheid wordt. Op het DPO in Amsterdam wordt de kast aan het grote publiek gepresenteerd.

DPO op de Heldringschool

Na weken van voorbereiding en een vrijdag hard werken gaan op zaterdagmorgen 6 oktober al vroeg de deuren open voor alweer de 16e editie van het Dutch Pinball Open. Dankzij de inspanningen van gastheer Gerard Poelwijk en DPO-coördinator Rob Capel en hun respectievelijke teams krijgen de bezoekers een mooi flipperweekend aangeboden. Een aanbod waar velen gebruik van maken!

The Matrix Project Rens Hooijmaijers met de AC/DC

Danny Schwarz, Gerrit Zalm en Jim Jansen met het NFV jubileumboek

Steve Kordek

Wie jarig is trakteert!

AC/DC

In 2012 schiet Stern andermaal in de roos met een flipperkast gebaseerd op een rockband: AC/DC. Spinner redactielid Rens Hooijmaijers ontdekt de kast op het DPO en is op slag verliefd: “Eerste potje erop gespeeld en dat laat maar één indruk achter, ik wil er ook zo één! De geluids- en lichtshow die wordt afgespeeld voor mijn ogen zorgen voor dat gevoel. Diepgang, spelregels, modes, wat maakt het uit. Gewoon feesten op de kast onder begeleiding van één van de beste hardrock bands aller tijden. De ramps, de bel met het fantastische booiiing geluid, de trein die voorbij dendert door de speakers, meerkleurige inserts die het speelveld steeds anders laten opkomen, lekkere snelle flow met backshots, makkelijke en moeilijke schoten, mini speelveld, niet al te lange baltijden, een echt kanon, een jukebox met keuze uit 12 volledige AC/DC songs voor de liefhebber,

fantastisch. Deze kast schreeuwt naar je: speel me! Niet onbelangrijk bij een muziekpin, het geluid. Het machtige geluid wordt verzorgd door een 12 inch subwoofer. Dit brengt de muziek van AC/DC echt tot leven. Ik kan je garanderen, de AC/DC is een kast die je meetrekt in het spel of je het nu wilt of niet. Het geluid, de lichtshow en de vele mooi uitgevoerde details laten je gewoon geen keuze. Het maakt niet uit of je wel of geen AC/ DC fan bent. Duidelijk Steve Ritchie op zijn best! Jubileum DVD

Beste flipperliefhebber, Deze DVD is een re-release van wat in 2002 werd genoemd 'de nieuwe NFV videoband'. Ter gelegenheid van het 20-jarig jubileum van de vereniging hebben we besloten deze klassieker opnieuw uit te geven. Als promotie werd toen deze tekst gebruikt: Altijd al kampioen flipperen willen worden? Verbeter je techniek met behulp van de instructies op de videoband. De voorbeelden worden door Joska Keunekamp en Albert Nomden (voormalig wereldkampioen) duidelijk uitgelegd en voorgedaan. De beelden zijn in close-up zowel op normale als halve snelheid opgenomen en daardoor zeer goed te volgen. Voor deze flippercursus wordt gebruikt gemaakt van een Indiana Jones. Let eens op hoe simpel het halen van het eindspel van de Indiana Jones is voor echte flipperprofessionals. Na het volgen van deze videocursus is het voor jou ook eenvoudig. Zowel interessant voor de beginner als de professional. Verdiep u in de ‘hogere flipperkunde’....Veel plezier en succes!

Tien jaar later zijn de tips van Joska en Albert nog altijd waardevol voor de liefhebbers van de zilveren bal. Veel plezier met deze DVD!

HOE WORD IK WERELDKAMPIOEN FLIPPEREN ?

Twintig jaar NFV is reden voor een feestje. Volgens goed Nederlands gebruik trakteert de jarige job zijn vrienden. Daarom ontvangen alle NFV leden bij Spinner 4 een re-release van de NFV videoband uit 2002 met de pakkende titel “Hoe word ik wereldkampioen flipperen?”. De video is in eigen beheer gemaakt, met eenvoudige middelen. Joska Keunekamp legt uit en NFV kampioen Albert Nomden laat zien hoe je met bepaalde aanpassingen in je spel tot veel betere resultaten kunt komen. Tien jaar later zijn de tips van Joska en Albert nog altijd waardevol voor de liefhebbers van de zilveren bal. Dankzij de inzet van voormalig voorzitter Guus Arens worden de originele bestanden van de opnames afgestoft en geschikt gemaakt voor reproductie. Jean Paul de Win maakt speciaal voor deze re-release een nieuw booklet in de stijl van het 2012 jubileum.

WWW.NFVPINBALL.NL Speelduur: ong. 45 min.

VIDEO

125

Ronald Eijkman

2013 Geen hoogtepunten zonder dieptepunt We hebben ze wel meer gehad, van die jaren met veel hoogtepunten, maar ook een dieptepunt. In 2013 trekt de ﬂippermarkt verder aan: er staat naast Stern en Jersey Jack Pinball een derde partij te popelen om nieuwe kasten te gaan maken. Het DPO is wederom een groot succes en het is een lustrumjaar voor twee bijzondere toernooien. Maar in 2013 komt ook het bericht van de gemeente dat we ons geliefde clubhuis in Ederveen moeten verlaten.

Bestuurszaken

Allesdoener Bas Vis neemt afstand van zijn secretariële werkzaamheden binnen het bestuur. Dat mag best, na jaren trouwe dienst. Zou hij nu eindelijk eens lekker in een luie stoel achterover gaan leunen? Natuurlijk niet! Hij blijft eindverantwoordelijk voor de Spinner en de regionale toernooien. Goed nieuws! Er staat gelijk een vervanger klaar: Rens Hooijmaijers wordt de nieuwe secretaris. Hij is tevens actief als vast redactielid en razende reporter voor de Spinner. Flipperend België drijft ondertussen wat verder af van Nederland als ook Lieven Engelbeen het bestuur verlaat. Hij blijft wel coördinator bij onze flipperende zuiderburen tot zijn vervanger zich meldt. De Algemene Ledenvergadering (ALV) telt in 2013 een recordaantal belangstellenden. Meer dan 100 man is naar het Funhouse in Ederveen gekomen. Het is niet helemaal duidelijk of men nu

126

naar de bestuurlijke vertelkunsten van voorzitter Winfred de Ruijter komt luisteren, of graag op de nagelnieuwe Wizard of Oz en Metallica kasten wil komen spelen. Feit is wel dat Winfred al na een uur de vergadering sluit; het volk is niet meer te houden!

Lustrumjaar voor twee toernooien The Battle for the Kingdom (BFTK) bestaat 10 jaar en in 2013 wordt de 10e editie in de gameroom van René Timmer te Ommen gehouden. Het is een kleinschalig toernooi wat ooit in 2003 begon met een vraag van Taco Wouters op het internetforum: waarom is er geen wedstrijd waarin alleen de beste spelers het tegen elkaar op kunnen nemen? De rest is geschiedenis. Ook het Dutch Pinball Masters (DPM) toernooi is een succesvolle formule gebleken. In 2013 wordt de vijfde editie van dit internationale toernooi in Ederveen

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

gehouden. Onder bezielende leiding van Albert Nomden is DPM uitgegroeid tot het sterkst bezette Europese flippertoernooi: 25 van de 51 Europese spelers uit de top 100 van de wereldranglijst doen mee. In totaal strijden 80 deelnemers met 12 verschillende nationaliteiten voor de prestigieuze DPM trofee.

Nog andere evenementen?

Uiteraard! Het DPO wordt in 2013 voor de eerste keer in de Voorste Venne (voormalig Autotron) in Drunen gehouden; een geweldige karakteristieke ruimte waar het evenement en de flipperkasten volledig tot hun recht komen. Ook is de locatie voor onze zuiderburen beter te bereizen. Rob Capel is wederom “Grote Smurf” en zorgt met een team van enthousiaste flipperliefhebbers voor een knallende editie. Ook wordt er in Frankrijk een heus wereldkampioenschap met

Roy Wils, winnaar van de eerste BFTK, op zoek naar een nieuw clubhuis en DPO 2013 in Drunen

louter elektromechanische (EM) kasten gehouden. EM goeroe Henk de Jager (wie anders) is één van de organisatoren.

veen bedankt, het waren vijf fantastische jaren! Op naar het volgende (nog mooiere) clubhuis!

Exit Ederveen

Na Jersey Jack Pinball en Stern is er een derde partij opgestaan om een stukje van de flippertaart af te snoepen. Andrew Heighway heeft Heighway Pinball opgericht en kondigt eind 2012 aan dat zijn team in 2013 met Full Throttle gaat komen. Net als bij Jack blijkt het plan van Andrew veel te ambitieus; uiteindelijk ziet zijn kast pas twee jaar later het levenslicht. De eerste kast van Jack, The Wizard of Oz, is in 2013 inmiddels wél klaar om verscheept te worden. Flipperen is hot en zit in de lift!

Dat is zuur. Is het clubhuis in Ederveen inmiddels een echte thuishaven voor de vereniging geworden, blijkt het gebouw in de plofzone van een gasbedrijf te zitten. Dat was natuurlijk al een tijdje zo, maar de gemeente heeft in 2013 besloten dat dat echt niet kan en sommeert de NFV een ander onderkomen te zoeken. Er worden diverse pogingen gedaan om het besluit terug te draaien. Immers, waarom zitten we in de plofzone als er tijdens de openingstijden van het Funhouse helemaal geen gasflessen gevuld worden? Maar de gemeente houdt zijn ambtelijke poot stijf en we moeten afscheid nemen van deze geliefde locatie waar zoveel mensen zo hard aan gewerkt hebben. Eder-

Volop beweging op de flippermarkt

Nieuwe flipperkasten

Wat een verademing dat dit stukje over nieuwe flippers nu eens niet alleen over Stern gaat. Met alle respect voor Gary en zijn team, die

jarenlang als enige flipperfabrikant nieuwe kasten op de markt heeft gebracht. In 2013 komt daar een einde aan. Jersey Jack Pinball komt, zij het anderhalf jaar later dan gepland, met The Wizard of Oz (WoZ). Wat valt op? Het LCD scherm in de kopkast, die prachtige animaties laat zien. Het speelveld is een wide body met veel attributen en veel LED licht. De kast speelt als een DMD’er uit de jaren 90 en heeft alles mee om een klassieker te worden. Stern komt in 2013 met een tweetal nieuwe kasten: Star Trek en Metallica. Heeft de Star Trek genoeg in zich om Williams’ ST:TNG te overtreffen? Dat niet. Maar deze kast, ontworpen door Steve Ritchie, levert prima amusement. Ook de Metallica, waarvoor John Borg achter de tekentafel is gaan zitten, is een geweldige flipperkast, die soms Monster Bash 2 wordt genoemd. De beste van 2013, op de voet gevolgd door de WoZ.

127

Theo van Vroenhoven

2014 Een flipperkast van Nederlandse bodem! In 2014 kondigt Dutch Pinball aan dat zij een flipperkast k met als thema The Big Lebowski gaan ontwikkelen. We moeten onze ‘flipperschuur’ in Ederveen verlaten en het DPM moet daardoor plaatsvinden in het Bospark te Ede. Het DPO keert terug in Drunen en voor het eerst worden er heuse seminars georganiseerd. Steve Ritchie is de eerste Pinball VIP die naar Nederland komt.

The Big Lebowski

Na het succes van de Bride of Pinbot 2.0 wagen de mannen van Dutch Pinball zich aan een nog veel groter avontuur: het ontwerpen en produceren van eigen flipperkasten. Op de Pinball Expo in Chicago wordt onthuld dat de eerste kast The Big Lebowski zal worden. Het hoofdkantoor van deze nieuwe producent staat in de VS, maar de ontwikkeling en productie gaan plaatsvinden in ons eigen kikkerlandje. Barry Driessen legt uit waar ze begin 2014 staan: “We zitten nu volop in de fase van het design van kabinet, translite en speelveld. In deze weken hebben we overleg met de fabriek over de uitvoering van bepaalde onderdelen (toys). Prachtig om aan mensen uit te leggen wat je wilt en hoe je het wilt en dan vervolgens de uitwerking te zien. Echt blijft toch onvergelijkbaar veel mooier dan digitaal. De volgende stap wordt het releasen van het artwork van het kabinet en

128

translite. Daarbij mikken we op einde 1e kwartaal. Inderdaad, dat is heel snel. Maar we hebben ook een ambitieuze tijdlijn. We mikken op levering vanaf 2e kwartaal 2015…”

Flipperen in Bospark Ede

Als het bestuur in oktober 2013 het bericht krijgt dat de vereniging niet langer gebruik mag maken van het NFV Funhouse, begint de zoektocht naar een nieuw clubhuis. Men is het er al snel over eens dat geprobeerd moet worden om de leden ook in de overbruggingsperiode activiteiten aan te bieden. De oplossing wordt gevonden vlak in de buurt van het oude en het nieuwe clubhuis: Bospark Ede. En zo staan daar in de feestzaal en kantine gedurende de laatste week van januari en de eerste week van februari ruim 50 flipperkasten opgesteld. In zijn verslag vat Martin Ayub het DPM als volgt samen: “This was our first visit to a Dutch Pinball Masters

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

event and we found the DPM format really enjoyable and fair to all players, guaranteeing everyone a minimum of twelve games against different opponents on twelve different machines. The venue is a good one for this event, with just the right amount of space for the number of competitors and good facilities for the guests. We’d gladly return next year if the 2015 event was held here.”

Verhuizen van Ederveen naar Veenendaal

En dan ligt het eindoordeel van de gemeente Ede op de deurmat, niet alleen mogen er geen evenementen meer worden gehouden maar per 15 januari 2014 moet het NFV Funhouse leeg zijn en is zelfs opslag niet meer toegestaan. Kortom, er komt een einde aan vijf jaar plezier in de oude ‘kippenschuur’. Een klein groepje vrijwilligers trekt in het weekend van 7 en 8 december 2013 naar Ederveen

Teaser ﬂyer van The Big Lebowski pinball DPO EXPO in Drunen

DPM in Bospark Ede

om af te breken wat vijf jaar daarvoor met veel energie is opgebouwd. En dan is er de verhuizing zelf op zaterdag 11 januari 2014. De kasten bedoeld voor het DPM (de duurdere uit de collectie en gevoeliger voor vorst) gaan naar een tijdelijke opslaglocatie voorzien van alarm en verwarming. De rest gaat naar de locatie die uiteindelijk het nieuwe clubhuis gaat worden. Echter nog onverwarmd, puur als opslag in afwachting van het besluit van de gemeente Veenendaal of er ook evenementen georganiseerd mogen gaan worden.

DPO op herhaling in Drunen

Bigger, better, faster, stronger: dat zijn de uitdagingen die het DPO 2014 team op zich neemt. De theaterzaal krijgt bij deze editie zijn functie terug en er komt een afzonderlijke wedstrijdzaal voor alle wedstrijden. Daardoor komt er in de grote zaal nog meer ruimte voor de recreanten!

Verhuizen van Ederveen naar Veenendaal Dit jaar staat er ook iets nieuws op het programma, te weten een reeks seminars. Vandaar ook de titel van de 2014-editie: DPO EXPO. Meest prominente spreker is Steve Ritchie. De man die betrokken was bij het ontwerp van heel veel bekende flipperkasten komt naar Nederland. Verder staat er een presentatie door het team van Dutch Pinball op het programma. Zij vertellen over hun eerste flipperkast The Big Lebowski.

The Walking Dead

In september 2014 presenteert Stern The Walking Dead, alweer een kast van John Borg. Spinner redacteur en fan van de serie Rens Hooijmaijers is er als de kippen bij als de Limited Edition (LE) versie te bespelen is bij Stern importeur Ministry of Pinball. Hij doet verslag in de Spinner: “Ik denk dat het speelveld bij de meesten goed in de smaak zal vallen

ook al ben je geen fan van de serie. De LE heeft ook nog mooie siderails en poten in een roestkleur wat zorgt voor een mooi totaalpakket. Ook de GI-verlichting is goed gekozen. Bij de PRO is deze (te) fel wit, maar bij de LE is gekozen voor stemmige rode accenten. De inserts zijn in het algemeen gewoon wit met een paar meerkleurige ‘pijlen’ om schoten die van toepassing zijn aan te duiden. De integratie van het thema is geslaagd, de animaties zijn goed, alleen van de call-outs ben ik als TWD-fan niet onder de indruk. Originele stemmen waren mooi geweest. Het zou ook een prachtkast zijn geweest voor een Full HD LCD display. Laat deze wat kritische noten je echter niet weerhouden om deze kast zelf eens te spelen en je eigen mening te vormen. Het is een plaatje voor het oog, speelt best lekker en als de software nog wat ontwikkeling doormaakt kan het spelplezier alleen maar toenemen.”

129

Ronald Eijkman

2015 Clubhuis 3.0 Alweer een mooi jaar voor de NFV en flipperend rend Nederland. Het nieuwe clubhuis in Veenendaall wordt officieel geopend. Er zijn mooie toernooien en evenementen. Nederland krijgt zijn eerste echte flippermuseum. De Spinner wordt voorzien van een geheel vernieuwde lay-out. En nieuwe flipperkasten worden aan de lopende band uitgebracht. Eén daarvan is niet van Stern en niet van Jersey Jack Pinball...

Bestuur en Spinner

De bestuurssamenstelling is al een tijd stabiel, maar in 2015 stapt Ben Boogaard na vijf verdienstelijke jaren uit het bestuur. Hij blijft wel actief als ledenadministrateur en ondersteunt tevens het websiteteam. Winfred de Ruijter (voorzitter), Jan Meijer (penningmeester), Rens Hooijmaijers (secretaris), Arie Pijl en Bas Vis blijven als bestuurslid actief. In 2015 wordt in de tweede editie van de Spinner de lay-out volledig vernieuwd. BrrBrr, Werkplaats voor visuele communicatie uit Haarlem, heeft het redactieteam kosteloos aan een nieuw design geholpen. Een gedreven redactie en heel veel anderen zijn elke keer belangeloos in de weer om ervoor te zorgen dat de Spinner in de brievenbus van alle NFV leden belandt. Jos van Rixel voegt zich met zijn grafische vernuft halverwege 2015 bij het redactieteam en houdt zich bezig met opmaak en lay-out.

130

Evenementen en toernooien

De 18e editie van het DPO wordt in 2015 voor de derde en vooralsnog laatste keer in de Voorste Venne in Drunen gehouden. Het DPO en de Expo in 2014 waren een succes en deze opzet wordt in 2015 opnieuw gebruikt. Er zijn weer grote jongens aanwezig op het jaarlijkse flipperfeest van de NFV. Niemand minder dan Greg Freres (designer van het artwork voor talloze flipperkasten) en Roger Sharpe (vooral bekend als “the man who saved pinball”) zijn aanwezig als spreker. En de mannen van Dutch Pinball hebben vijf exemplaren van The Big Lebowski (TBL) opgesteld. Ze vertellen tevens over hun unieke project: TBL is de eerste flipperkast die op Nederlandse bodem wordt ontworpen en gebouwd. Verder is 2015 het jaar van de 10e jaargang voor het Regionale Flippertoernooi (RFT), waarbij meedoen belangrijker is dan winnen. En het European Pinball

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Championship (EPC) wordt dat jaar in het Belgische St. Niklaas gehouden. Ook ons eigen internationale toernooi, Dutch Pinball Masters, is in 2015 beter en groter dan ooit. Dankzij het nieuwe clubhuis kunnen meer dan 100 flipperaars aan het toernooi deelnemen.

Clubhuis 3.0

Na de opbouw en verbouwing van het nieuwe clubhuis in Veenendaal in 2014, wordt op 16 januari clubhuis 3.0 geopend door wethouder van kunst en cultuur Arianne Hollander van de gemeente Veenendaal. Christian Farla, een magiër met flippertalent, haalt een aantal trucs uit zijn hoge hoed die stuk voor stuk gekoppeld zijn aan elementen uit Theatre of Magic. Er is ook een heus prototype van The Big Lebowski naar binnen gerold door de mannen van Dutch Pinball. Het is een prachtig clubhuis. De technische dienst kan in een

Andrew Heighway van Heighway Pinball, opening Clubhuis in Veenendaal met Christian Farla, DPO 2015 in Drunen en logo Dutch Pinball Museum

aparte ruimte ongestoord sleutelen. Het sanitair en de horecagelegenheid is helemaal nieuw opgezet. En er is nog meer ruimte voor de collectie dan in Ederveen al het geval was.

Het Dutch Pinball Museum

In 2015 wordt op schiereiland Katendrecht te Rotterdam een nieuw museum uit de grond gestampt. Nou ja, het gebouw (één der Fenixloodsen) stond daar al een tijdje leeg te wezen, maar Katendrecht is inmiddels wel het bruisende centrum geworden voor startende ondernemingen en nieuwe initiatieven. Waaronder dus het allereerste Dutch Pinball Museum. Initiatiefnemer is Gerard van de Sanden, die we natuurlijk ook kennen van die eindeloze reeks aan kiekjes waarop hij naast één of andere bekende Nederlander (of soms zelfs bekende wereldburger) staat geportretteerd. Hij heeft zijn baan opgezegd, is fulltime museumdirec-

teur geworden en hoeft naar eigen zeggen “niet meer te werken”. Het museum is tot de nok toe gevuld met wat ons allemaal een warm gevoel geeft: flipperkasten en aanverwante flipperzaken van alle tijden. Op 26 november 2015 wordt het museum officieel geopend door Neerlands meest bekende flipperaar: geldwonder Gerrit Zalm.

Nieuwe flipperkasten

Hee! Is het team van Andrew Heighway eindelijk zover dat ze hun langverwachte Full Throttle daadwerkelijk uit gaat rollen? Jawel! Op 16 januari wordt een launch party georganiseerd en halverwege het jaar worden de eerste kasten verscheept. Wel twee jaar later dan gepland, maar goed, beter laat dan helemaal niet. Zou dat wat zeggen over Andrew’s managementkwaliteiten? Dat zal later blijken. Opmerkelijk aan de Full Throttle is de modulariteit van de

kast; je kunt er zo een ander speelveld in schuiven. Ook het LCD scherm in het speelveld is vernieuwend. Het spel is, conform het thema, heel snel. Stern pakt ook prima uit in 2015. Aan het begin van het jaar is daar Wrestlemania. De pro versie draait vooral om de worstelaars van nu, terwijl de LE editie vol staat met helden van toen. Wie kent Hulk Hogan niet? Enkele maanden later komt Stern, na het succes van de AC/ DC en Metallica kasten, halverwege 2015 met de KISS. Mooi artwork, goede flow en voor KISS fans natuurlijk geweldige muziek. Al met al een prima kast. Maar Stern heeft het beste voor het laatst bewaard. Eind 2015 wordt Game of Thrones uitgebracht, gebaseerd op de gelijknamige en populaire TV serie. Steve Ritchie (AC/ DC, Spider-Man) is verantwoordelijk voor het design en heeft zijn reputatie als “The King of Flow” hoog weten te houden. De beste van 2015!

131

Theo van Vroenhoven

2016 Nederland produceert flipperkasten In 2016 worden er maar liefst twee flipperkasten op Nederlandse bodem geproduceerd: Dutch Pinball levert de eerste Big Lebowski flipperkasten uit en Wil Angenent bouwt een Medieval Castle. In de USA zitten ze ook niet stil en Stern heeft een hit met Ghostbusters. De NFV is net verhuisd naar Veenendaal en organiseert daar een Clubhuis Weekend.

Het Wonder van Delft: Medieval Castle

Delft: Het straatje van Vermeer werd hier geschilderd en de microscoop werd door Van Leeuwenhoek in deze stad uitgevonden. Het Delftsblauwe aardewerk is wereldberoemd en er wonen in Delft twee mensen die op wonderbaarlijke wijze een eigen flipperkast hebben gemaakt die rechtstreeks uit de fabriek lijkt te komen! De kast heet Medieval Castle en draait op de software van een van de beste flipperkasten ooit: Medieval Madness. Het speelveld, de kopruit en de kabinetstickers zijn niet bedacht en gemaakt door een heel team van ontwerpers in de Stern fabriek, maar door Brigitte en Wil Angenent in een huisje twee hoog achter in het altijd mooie Delft ! De kast is een plaatje om te zien, speelt lekker en ziet eruit of hij zojuist uit de fabriek is komen rollen. Soms gebeuren er dus nog steeds wonderen in Delft…

132

Lord of the Rings voor de NFV

Wanneer je de films gezien hebt en je gaat op deze flipperkast van Stern spelen, dan komt de beleving van de films weer geheel terug in het spel. Een eigen Lord of the Rings (LOTR) flipperkast in het clubhuis is daarom een wens van vele leden. Eind 2015 wordt het tijd om deze wens eens werkelijkheid te maken. Budget wordt vrij gemaakt en de jacht wordt geopend. Rens Hooijmaijers komt een exemplaar tegen bij Habres BV te Eindhoven. Duidelijk een voormalige exploitatiekast maar het speelveld is mooi en de prijs is gezien de staat aanvaardbaar dus de knoop wordt doorgehakt en de kast wordt naar Veenendaal gehaald. Voordat de kast kan worden opgesteld moet er echt wel het een en ander aan gebeuren. Gewaardeerd clublid Henk Joosten, ook een LOTR eigenaar en ervaren flipperknutselaar, wordt bereid gevonden hier zijn tijd in te steken. Hij is er met

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

noeste arbeid in geslaagd om er een mooie, lekker spelende flipperkast van te maken waar we veel plezier van gaan hebben als club!

10 jaar NFV Ranking

In 2016 bestaat de NFV Ranking 10 jaar. Wedstrijdspeler Albert Nomden is enthousiast: “Naar mijn mening heeft de ranking in belangrijke mate bijgedragen aan de positieve ontwikkeling van het wedstrijdflipperen binnen de NFV. Als ik het gemiddelde niveau van de wedstrijdspelers van nu vergelijk met 10 jaar geleden is het duidelijk gestegen.” Ook Norbert Broman ziet de voordelen van de Ranking: “Buiten de toernooien een potje spelen voor de ranking in plaats van ’zo maar’ geeft toch wat extra spanning en uitdaging. Dat vind ik leuker omdat je dan meer geconcentreerd het potje speelt, dus ook een goede oefening naar toernooien toe hebt.”

Henk Joosten restaureerde de Lord of the Rings van de NFV Clubhuis Weekend 2016

The Big Lebowski Unboxing

Clubhuis Weekend 2016

Na de beslissing om in 2016 geen DPO te organiseren wegens ontbreken van organisatiecapaciteit is er de vraag, wat nu? Met zo’n mooi clubhuis is het antwoord op die vraag niet moeilijk te vinden: een evenement in de Turbinestraat in Veenendaal! Met 120 opgestelde flippers, extra ruimte en een pracht van een catering moet dit wel lukken. En degenen die erbij zijn zullen beamen: het lukt! Het totaal aantal bezoekers over het gehele weekend is bijna 400. Dat op zondag het aantal niet-leden zelfs groter is dan het aantal leden is opvallend te noemen. Bij nadere analyse blijkt het vaak om vrienden of familie van NFV leden te gaan. In de statuten van de NFV staat dat de NFV is opgericht is voor het behouden van het flippererfgoed en het verspreiden hiervan. Welnu, Clubhuis Weekend 2016 heeft hier prima aan bijgedragen!

Kasteel en Draak in de Medieval Castle

Unboxing The Big Lebowski

Eind 2016 worden de eerste Big Lebowski flipperkasten afgeleverd. Toine Schoonis doet enthousiast verslag in de Spinner: “Even voor twee uur arriveert een busje met kast nummer 58. Voorzichtig wordt hij in de gameroom gezet. Het is een mooie doos, daar zijn we het over eens. Alles zit goed beschermd in de verpakking. De kast komt er dan ook vlekkeloos uit. Voorzichtig zetten we hem op zijn tapijt. En als de stroom er dan ook op gaat, komt hij tot leven. Eerst de Family mode eraf, dan begint hij te vloeken als een malle. Gaandeweg wordt het spel steeds duidelijker. De regels zijn niet moeilijk en daarom is de kast voor iedereen leuk te spelen. Het display, de call-outs en de muziek zijn geweldig. En na een paar potjes spelen kan wel bevestigd worden: this pinball does really tie the room together!”

Ghostbusters

Na wat minder populaire thema’s zoals Mustang & WWF is het in 2016 de beurt aan designer John Trudeau om een prachtig thema als Ghostbusters om te toveren naar een must voor ons flipperliefhebbers. De combinatie van John Trudeau’s talent en het artwork van ‘Zombi Yeti’ is zeer geslaagd. Handgetekend kleurig artwork met veel details, een vol speelveld met veel mogelijke schoten. Er zijn maar liefst 14 mogelijk doelen te schieten vanaf de twee flippers! De kast speelt snel en genadeloos. Ghostbusters is een flipperkast die je continu op je qui-vive laat zijn en fouten vaak onverbiddelijk afstraft. Dit gaat echter onder het genot van een vrolijke muzikale begeleiding (who you gonna call…) en een feestelijk uitzicht voor de speler, genoeg reden om blij te zijn dus.

133

Ronald Eijkman

2017 25 jaar Nederlandse Flipper Vereniging De NFV is een kwart eeuw geleden opgericht. Als je alle jaaroverzichten gelezen hebt, weet je precies hoe het begonnen is en hoe we in 2017 zijn beland. In dit jaar staat de vereniging sterker dan ooit en het jubileumfeest in het Evoluon te Eindhoven staat daar symbool voor. De ﬂipperindustrie leeft op en er komen steeds meer bedrijven bij die nieuwe ﬂipperkasten (willen) gaan produceren. Flipperen blijft en de NFV ook. Trots!

Spinner, website, bestuur

De Spinner die je nu in handen hebt, is de dikste tot nu toe. Niet zo gek ook, want het is een jubileumuitgave. Het is tevens het laatste project van eindredacteur Theo van Vroenhoven. Na 36 Spinners stapt Theo uit de redactie, om in 2018 de Spinner gewoon weer eens te ontvangen zonder dat hij weet wat erin staat. Hij verheugt zich er naar eigen zeggen nu al op. Ronald Eijkman, bekend van de Digital Pinball artikelen, gaat de redactie versterken en heeft zich in deze jubileumeditie van de Spinner al aardig uitgeleefd. De website van de NFV is ondertussen geheel vernieuwd, en gebaseerd op het Club-assistent systeem. Daarmee kunnen veel administratieve aspecten van de vereniging onderhouden worden, waaronder de website, de ledenadministratie, het relatiebeheer en het beheer van sponsorcontracten. In het bestuur wordt geschoven met

134

personeel. Bas Vis is nog steeds waarnemend voorzitter. Jan Meijer stopt met het penningmeesterschap en oude bekende Laurens Linssen volgt hem op. Jan blijft, samen met Tonia, natuurlijk actief betrokken bij de catering van de evenementen in het clubhuis. Bart Volman voegt zich bij het bestuur als algemeen bestuurslid.

nooi (RFT) worden ook in 2017 naar hartelust gespeeld. De RFT heeft een nieuwe NFV-kampioen, Taco Wouters, en de LFC een nieuwe coördinator, Victor Stulemeijer. Victor is tevens het levende bewijs dat je geen enorme verzameling flipperkasten thuis hoeft hebben staan om actief lid van de NFV te mogen zijn.

Evenementen en competitie

Heighway Pinball

Evenement van het jaar is natuurlijk het DPO Expo in het Evoluon te Eindhoven. De grootste ooit. Met de meeste kasten ooit. Op voorhand al een succes te noemen. Het toonbeeld van een echte vereniging van mensen met dezelfde passie: het flipperen. Ook zijn de Dutch Pinball Masters dit jaar weer van de partij. Uit alle windstreken komen internationale profs naar ons clubhuis in Veenendaal om de strijd tegen elkaar aan te gaan. De lokale flippercompetitie (LFC) en het regionale flippertoer-

NFV Spinner Magazine | jaargang 26 | nummer 4

Aan het begin van het jaar komt Alien Pinball uit, de tweede kast van Heighway Pinball, je weet wel, dat bedrijfje van Andrew Heighway. Het was even de vraag of deze tweede kast überhaupt het levenslicht zou gaan zien, want Andrew heeft er een potje van gemaakt, beginnend bij de enorme vertraging die de productie van Full Throttle heeft opgelopen. Maar Alien Pinball komt er toch. De potentie van Heighway Pinball wordt wel opgepikt door een groep investeerders en zij nemen het Britse

Dialed In! ﬂyer, eindredacteur Theo van Vroenhoven in zijn gameroom, en het Evoluon in Eindhoven

pinballbedrijf in de loop van 2017 gefaseerd over. Andrew blijft voor de vorm wel CEO, maar er is al snel geen lol meer aan voor hem en hij treedt in juni 2017 af. Bedankt Andrew, om de stoute schoenen aan te trekken en het op te nemen tegen de enige pinballproducent Stern!

Nieuwe flipperkasten

In 2017 is een respectabele hoeveelheid flipperkasten uitgebracht. Stern komt met een tweetal kasten die gebaseerd zijn op beproefde thema’s. Aan het begin van het jaar rolt Aerosmith van de productieband. Aerowie? Een jongere generatie zal ‘m waarschijnlijk overslaan, maar de 40’ers onder ons en zeker de 40’ers die de band (voor het laatst?) hebben zien optreden tijdens de Aero-Vederci Baby! tour, zullen wel warmlopen voor deze flipper. En met het oog op de aanstaande release van Star Wars: The Last Jedi, wordt halverwege het jaar

de Star Wars Pro uitgebracht, gevolgd door de LE in augustus. De komst van de Star Wars is geen verrassing en bij velen overheerst vooral teleurstelling. Wat een kaal speelveld! Dat betekent wel weinig balvertragende factoren, dus de King of Flow, Steve Ritchie, heeft wat dat betreft weer zijn werk gedaan. Maar Star Wars is natuurlijk een thema wat zeer tot de verbeelding spreekt. Tel daar de prachtige visuals bij op die op het LCD scherm in de kopkast worden getoond en je hebt ineens te maken met toch wel een leuke flipperkast. Over een goed thema gesproken, Heighway Pinball (HP) komt begin 2017 ook met een mooie: Alien. De vraag is echter of HP erin geslaagd is om het thema op een goede manier in een flipperkast te knutselen. Genoeg elementen die aan de eerste film refereren, maar Alien is natuurlijk onlosmakelijk verbonden met het werk van H.R. Giger, en die stijl zie je niet terug in Alien Pinball.

Dialed In!

De grootste verrassing van 2017 komt van Jersey Jack Pinball (JJP), uitgebreid beschreven in de vorige Spinner door onze razende reporter Rens. Het artikel kopt “Pat Lawlor is back!” en inderdaad, Pat heeft een geweldig ontwerp afgeleverd. Het thema heeft aardig wat stof doen opwaaien, te meer omdat er geen licentie aan geknoopt is. En dus geen beproefd concept. Is dat erg? Juist helemaal niet! Want wat een kast. Hoewel de smartphone een centrale rol in het spel speelt (kast maakt selfies van je en je kunt de flippers zelfs besturen met je eigen smartphone via bluetooth), moet je bij deze kast een stad (Quantum City) beschermen tegen allerhande rampen. De kast zit bomvol technische leukigheidjes en het spel en de regels zijn geweldig. Als je deze kast niet leuk vindt, moet je een andere hobby gaan zoeken. De allerbeste van 2017!

135

The Big Lebowski act tijdens het DPO EXPO in Drunen

136

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 4

STAR WARS In 1992 werd de Nederlandse Flipper Vereniging opgericht. In dat jaar verscheen ook de door DataEast vervaardigde ﬂipperkast Star Wars.

clubhuis kreeg via zijn toverkunsten. Als hij naar ze wijst, werkt iedereen volledig vrijwillig mee! Arie moet dus wel The Emperor zijn.

Inmiddels zijn we in 2017 aanbeland en viert de NFV haar 25 jarig bestaan. Bij de vorige Spinner was de flyer van de nieuwste flipperkast van de firma Stern gevoegd: Star Wars!

Dan hebben we nog Gerard van de Sanden, die is dol op het interviewen van bekende personen en op museumstukken. Deze ﬂamboyante ﬁguur is daardoor onmiskenbaar Lando Calrissian. Hmm, Lando van de Sanden van de planeet Katendrecht klinkt toch wel heel erg goed…

Hier is iets aan de hand. Arie bezit de Star Wars van Data East en zou de Star Wars van Stern graag aan zijn collectie willen toevoegen. Als klap op de Millennium Falcon hebben NFV leden Bri en Wil Angenent dit jaar een eigen Star Wars ﬂipperkast gebouwd: Death Star One. Dit kan niet toevallig zijn… 25 jaar lang is de geschiedenis van de NFV dus verweven met die van de Star Wars saga. Als we het zo bekijken, dan worden opeens een heleboel dingen uit de afgelopen 25 jaar duidelijk. Star Wars kent helden en boeven. Bas Vis is een duidelijke NFV held en lijkt ook wel een beetje op Luke Skywalker. Iedere keer als er weer een voorzitter opstapt, redt onze Bas Skywalker de vereniging.

Tot slot mag Jim Jansen niet onvermeld blijven. Hij schrijft onder de geheimzinnige dekmantel “de vijfde speler” al weer een hele tijd fraaie columns in het NFV blad. Zijn column met de titel “Vader” (Jaargang 26, nummer 2) maakte op Arie diepe indruk. Een compliment van Arie en Jim wordt natuurlijk opgenomen in de Star Wars annalen als Jim Obi Wan Kenobi. Flippergenoten: als de bovenstaande bespiegelingen kloppen, dan verschijnt er in 2042 een splinternieuwe Star Wars ﬂipperkast. Gewoon weer 25 jaar volhouden dus onder het motto: May the NFV force be with you ! ARIE

Hij wordt daarbij geholpen door een aantal rebellen. Het is daarbij volkomen duidelijk, dat de rebel Theo van Vroenhoven eigenlijk Han Solo is. Tegen alle logica in zorgt hij ervoor dat er elke drie maanden toch weer een buitenaards mooie Spinner verschijnt. En Rens Hooijmaijers is feitelijk gewoon Prinses Leia. Met frisse tegenzin “iemand moet het doen” reist onze prinses Rens het land door om de nieuwste ﬂipperkasten te spotten. Zeer verdacht is, dat zij daarbij vaak contact heeft met het sinistere Ministry of Pinball… Ad Jonker heeft wel weer wat weg van Joda, de wijze trainer van de Jedi. Om de Jedi ridders te testen, organiseert Joda Jonker regelmatig ﬂipperwedstrijden en treedt daarbij op als scherprechter. The force is strong bij Joda Jonker ! Hoewel de NFV geen boeven heeft voortgebracht, moet toch iemand de rol van Darth Vader spelen. Jonathan Joosten is daarvoor gecast. Voldoende kritisch op van alles en nog wat, maar binnenin zit er een goede kern. Pssshhh, come to the Pinball Magazine side…! Een heleboel dingen gebeuren vanzelf als Arie Pijl in de buurt is. Het leek wel pure magie dat de NFV opeens een zeer fraai

137

Jim Jansen

De vijfde speler

Honderd De dag dat ik deze column tik is het tien oktober in het jaar 2017, ergens net na de lunch. Precies vijfentwintig jaar geleden nam Freerk André de la Porte plaats achter zijn bureau, zette hij zijn computer aan (of was het nog de tijd van de elektrische typemachine?) en schreef de volgende zin: ‘Flipperfanaten: verenig U!’ Met deze regel opende hij het eerste stuk uit Spinner-1, oktober 1992. En alles wat daarna gebeurde is geschiedenis. De Nederlandse Flipper Vereniging bestaat deze maand precies vijfentwintig jaar en elk jaar verschijnen er vier Spinners. Vier keer vijfentwintig is honderd, en u heeft een zeer bijzondere editie in uw bezit. Ik zelf ben lid sinds 1996 en de hele NFV interesseerde mij maar matig; ik had behoefte aan een magazine waarin wetenswaardigheden waren te lezen over mijn hobby. Die drang naar informatie werd bevredigd met de artikelen, fotoreportages, kastenrecensies en andere stukken die ik kon lezen in de Spinner. Voor de gelegenheid heb ik alle Spinners die ik in mijn bezit heb –een stuk of tachtig in totaal- nog eens doorgenomen, om op deze manier een goed beeld te vormen van de ontwikkeling van het periodiek. Op sommige vlakken is er in die vijfentwintig jaar weinig veranderd. De Spinner is qua uiterlijk en qua tone of voice een echt verenigingsblad. Als er over de jaarvergadering verslag wordt gedaan, dan blijft de goed georganiseerde barbecue niet onvermeld. En mocht er een baby geboren zijn, dan wordt de nieuwe telg persoonlijk verwelkomd door de voorzitter. Nog iets dat in die tweeënhalf decennia ongewijzigd is gebleven? De prachtige stukken van Ad Jonker. In het allereerste nummer van de Spinner vertelt Jonker waar je wereldwijd informatie –middels

Jim Jansen

138

NFV Spinner Magazine | jaargang 24 | nummer 4

fanzines en nieuwsbrieven- over de flipperhobby kunt krijgen. Anno 2017 schrijft hij nog steeds met regelmaat in het blad. Over zijn favoriete machines, zijn leven als scheidsrechter en aanverwante zaken. Toch zijn er ook zaken die een echte metamorfose hebben ondergaan. De eerste cover bestond uit een eenvoudig wit A-viertje waar het logo van de Spinner pontificaal in het midden stond afgedrukt. Deze vrij simpele voorkant is de loop der jaren veranderd tot veelkleurige kunstwerken met de tong van The Rolling Stones, de creaties van Greg Freres of het schitterende artwork van Jean Paul de Win op de voorkant. Ook de lay out heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld. Kleur, lettertypes, illustraties en andere foefjes van vormgevers zijn in de loop der jaren steeds belangrijker geworden. Een gemiddeld NFV-lid wil graag informatie over zijn hobby lezen, maar het moet er ook nog een beetje mooi uitzien. Zelf schrijf ik al bijna twintig jaar voor het blad. Een vereniging kan niet zonder vrijwilligers, en als iedereen iets doet, dan wordt die vereniging alleen maar mooier. Ik schrijf een column, een verslag of een persbericht dus met grote graagte. In de loop der jaren heb ik de beste ontwerpers mogen spreken, kunnen schrijven over flippers op locatie en een column gemaakt over elk denkbaar onderwerp. Tot slot als lezer, columnist en NFV-lid een speciaal dankwoord aan de zes hoofdredacteuren die dit magazine in vijfentwintig jaar heeft versleten. Het is niet altijd even gemakkelijk om hoofdredacteur te zijn, en ik kan het weten, ik verdien er al jaren mijn brood mee. Een hoofdredacteur bewaakt de deadlines, praat met de vormgever, onderhoudt contact met de drukker en wordt erop aangesproken als er een fout in het blad staat. Zonder Freerk (1992), Ferdi (1993-1995), Martijn (19962005), Jonathan (2006-2008), Laurens (2009) en Theo (2010-heden) had onze vereniging er een stuk minder mooi uitgezien. Een diepe buiging voor dit zestal en deze honderdste column draag ik op aan hen.

Leden van de NFV krijgen 10% korting

Kortingscode: NFV#2017

Led's change it

COLOFON NFV Spinner Magazine is het tijdschrift van en voor leden van de Nederlandse Flipper Vereniging (NFV) en wordt viermaal per jaar gratis aan de leden toegestuurd. Oplage, per nummer 1.500 stuks. REDACTIE Barry Driessen, Bas Vis, Jos van Rixel, Rens Hooijmaijers, Ronald Eijkman, Theo van Vroenhoven. Aan dit nummer werkten verder mee Aad van Dijk, Ad Jonker, Arie Pijl, Freerk André de la Porte, Gerard van de Sanden, Guus Arens, Henk de Jager, Jaco Idema, Jan Izaks, Jean-Paul de Win, Jim Jansen, Jonathan Joosten, Robert van Schie, Ronald Blom en Winfred de Ruijter GRAFISCH ONTWERP Brr Brr, Werkplaats voor visuele communicatie DRUK Drukkerij Koopmans REDACTIONELE BIJDRAGEN Artikelen en fotomateriaal zijn zeer welkom op het redactieadres. Er mogen geen rechten van derden op rusten. Door inzending geeft de auteur of fotograaf toestemming tot publicatie in het Spinner Magazine. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden bijdragen in te korten, op onderdelen te wijzigen of te weigeren. Artikelen, advertenties, vragen, columns en ingezonden brieven opsturen naar: redactie@ nfvpinball.nl ADVERTENTIE TARIEVEN • 1/4 pagina € 50,00(1x) / € 150,00 (jaarcontract,4x) • 1/2 pagina € 100,00(1x) / € 300,00 (jaarcontract,4x) • 1 pagina € 150,00(1x) / € 450,00 (jaarcontract,4x) • Achterkant op aanvraag AANSPRAKELIJKHEID De redactie werkt met grote zorgvuldigheid aan de samenstelling van de SPINNER. De redactie en/

of Nederlandse Flipper Vereniging aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke schade (direct of indirect, van welke aard of omvang dan ook) die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten.

Communicatie Spinner: Theo van Vroenhoven theo@nfvpinball.nl Public Relations: Jim Jansen - jim@nfvpinball.nl / 06-12096694

COPYRIGHT Niets uit de SPINNER mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de redactie. PTT periodiek 146128 ISSN 1382-4066

Onderhoudscoördinator Bart Volman volman.bart@gmail.com / 06-13443222

NFV BESTUUR Waarnemend voorzitter Bas Vis - bvis@nfvpinball.nl 0297-263451 Secretaris Rens Hooijmaijers - secretaris@nfvpinball.nl Penningmeester & Club van 100 Laurens Linssen - penningmeester@nfvpinball.nl Clubhuis & Collectie Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl Competitie, wedstrijden & Spinner Bas Vis - bvis@nfvpinball.nl /0297-263451 Techniek en onderhoud collectie Bart Volman - volman.bart@gmail.com 06-13443222 COMMISSIES Ledenadministratie Nils de Kleine - ledenadministratie@nfvpinball.nl Clubhuis evenementen & catering Jan en Tonia Meijer. jan@nfvpinball.nl Webmaster Koen Martens Social media Ronald Klappe Evenementen Evenementencoördinator: [vacature] DPM coördinator: Albert Nomden albert@nfvpinball.nl Wedstrijden & competitie Regionale Toernooien (RFT) coördinator: Bas Vis - bvis@nfvpinball.nl Lokale Competitie (LFC) coördinator: Victor Stulemeijer - lfc@nfvpinball.nl Wedstrijdleider: Ad Jonker ad@nfvpinball.nl

TECHNISCHE VRAAGBAAK Gert-Jan de Haan techniek@multigame.biz / 06- 27456890 Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Eric Bartels - hmbartels@kpnmail.nl /0251-293489 Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur ERELEDEN Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken, Bas Vis LIDMAATSCHAP VAN DE NEDERLANDSE FLIPPER VERENIGING Lid worden van de Nederlandse Flipper Vereniging kan door een aanmeldingsformulier aan te vragen bij de secretaris of via de NFV website (www.nfvpinball.nl). Een lidmaatschap kost € 35,00 per kalenderjaar. Voor mensen die op hetzelfde adres wonen bestaat de mogelijkheid om duolid te worden. De contributie voor dit duo lidmaatschap is € 40,- per jaar. Voor hele gezinnen is er het familie lidmaatschap: € 45,- per jaar. Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd. Opzeggingen schriftelijk uiterlijk 1 maand voor het einde van het kalenderjaar bij de penningmeester. BANKGEGEVENS ING Rekeningnr.: 7233926 t.n.v. NFV, te Wierden IBAN: NL 52 INGB 0007233926 BIC: INGBNL2A KVKnr: 40482631

139

NFV

Jaargang 26 - Nummer 4

25 jaar NFV

2017 - 04 - Spinner Magazine

Articles inside

De NFV in logo's