Niveau Voorjaar 2009 by StudioPress

v o o r j a a r

2 0 0 9

onweerstaanbaar E U R E G I O M A G A Z I N E

voorjaar 2009

H U L C H I B E L L U N I • M A R C O B I C E G O • L E O P I Z Z O • L E C H I C • G A R E L • T I R I S I • V O S S E N P R I VAT E C O L L E C T I O N • A RT U R S C H O L L • R I Z I T • X E N I W C • B R E I T L I N G • Z E N I T H • O M E G A • R A D O • O R I S • TA G H E U E R • E B E L • L O N G I N E S • A R M A N I • G I U L I A N O M A Z Z U O L I • T I S S O T • E D O X

Losse nummers e 5,50

jaargang 8

MA A ST R I CHT ER BR UGST RA AT 11-13 6211 ES MAASTRICH T 043 325 30 55 W W W.W ILLYVO S SEN.NL

T.K. LANAKEN-REKEM

T.K. LANAKEN

T.K. LANAKEN-REKEM

Bosrijke villawijk “Zilverkust”: Prachtig gel. uiterst exclusieve villa (bwj. 2005) m. schitterend buitenzwembad (12 x 6). Perceel 2942 m². Bgr. 318 m²: hoge hal 21 m², riante living 135 m² incl. open kkn, biljartruimte 34 m², douche 3 m², kantoor 13 m², garage 44 m² vr 2 wagens. Verd. 219 m² en 21 m² vide: overloop 27 m², masterbedroom 39 m², dressing 23 m², luxe badk. 21 m² m. jacuzzi, 2 overige slpk. (37, 28 m²), 2e badk. 13 m². Overal design maatwerkkasten. Hogere prijsklasse

Magnifiek gel. in villawijk aan bosrand: Riante, stijlvolle villa m. schitterende parktuin, op 7 km v. Maastricht. Perceel 5210 m². Kelder 87 m². Bgr. 260 m²: inkomhal, riante liv. 84 m² m. oh, tuink. 30 m² m. oh, eeth. 16 m², kkn 15 m², masterbedr 18 m² m. dressing 14 m², badk. 14 m². Prachtig overdekt terras 63 m². Verd. 185 m²: ruime overloop, 3 riante slpk. (28, 29, 27 m²), 2e badk. 12 m². Rietgedekt tuinpaviljoen m. complete luxe kkn. Vpr. € 1.275.000,- k.k.

Bosrijke villawijk “Zilverkust”: Tijdloze villa met allure (bwj. 2002), uniek gel. in weelderig groene, residentiële banlieu v. Maastricht. Perceel 2828 m². Bgr. 245 m²: royale hal, living 49 m² m. gashaard, eetkamer 18 m², kkn 15 m², bijkkn 11 m², kantoor 9 m², slpk. 19 m², luxe badk. 8 m², dubb. garage. Verd. 190 m² en 17 m² vide: masterbedroom 23 m², 2e luxe badk. 14 m², 3 overige slpk. (12, 17, 18 m²), dressing 15 m², dakterras 8 m², 3e badk., bergingen. Vpr. € 1.085.000,- k.k.

WONEN I N BELGIE

T.K. LANAKEN-REKEM

Bosrijke villawijk “Zilverkust”: Sfeer-/stijlvolle villabungalow m. paradijselijke tuin m. zwembad vijver en terrassen, grenz. a. privaat bos en Nationaal Park Hoge Kempen. Perceel 2160 m². Bgr. 298 m²: royale hal m. oh, leefruimte 81 m² m. bar en oh, luxe keuken 28 m², gar. vr 2 wagens, masterbedroom 33 m² m. oh, badk. 10 m², 2 overige slpk. (17, 15 m²). 2 bijgebouwen: fitness 38 m² m. douche / sauna en Turks bad. Vpr. € 845.000,- k.k. (ook te huur € 2.500/maand)

Mooi en zeer rustig gelegen: Riante villa-bungalow, omringd door magnifieke parktuin met zwembad en whirlpool, op wandelafstand van historische kern van Oud-Rekem en op 9 km v. Maastricht. Perceel 6490 m². Kelder: bergingruimte. Bgr. 292 m²: inkomhal, kantoorruimte, riante L-vormige living 85 m² met oh, ingerichte keuken 13 m², nachthal, 4 slpk., luxe badkamer, dubbele gar. (5,70m x 7,00m). Ruime zolder. Vpr. € 850.000,- k.k.

Verbindingslaan 17 - Lanaken-Neerharen

T.K. LANAKEN-NEERHAREN

T.K. LANAKEN

T.K. LANAKEN-VELDWEZELT

Idyllisch gel. in gezellig dorpje, grenz. a. natuur: Exclusieve villa (bwj. 1997) met weelderige tuin en 150 m² terras, rustig gel. in landelijke omgeving op 7 km v. Maastricht. Perceel 2234 m². Bgr. 245 m²: royale hoge hal, 3-delige living 85 m² m. oh, leefkeuken 19 m², bijkeuken, masterbedroom 22 m² m. dressing en badk. 17 m², 2e slaapk. 13 m². Verd. 109 m²: 2 overige slaapk. 14 en 35 m² (opsplitsb.), 2e badk. Vpr. € 799.000,- k.k

Residentieel gel. op 7 km v. Maastricht: Stijlvolle, luxueuze woning (bwj. 1999) m. 4 paardenstallen, 1 ha weiland en schitterend vergezicht over landerijen. Perceel 10440 m². Bgr. 121 m²: hal, living 47 m² m. gashaard, open leefkkn 12 m², bijkkn 7 m², slpk. 15 m², luxe badk. 6 m². Verd. 94 m² en 11 m² vide: ruime gastenkamer bestaande uit leefruimte m. open kkn en zuid gericht balkon 16 m², slpk. en 2e badk., 3e slpk. 14 m². Vrijst. garage (4 x 8) m. carport. Vpr. € 659.000,- k.k.

Nabij grens met Maastricht: Riante, luxueuze semibungalow (bwj. 2001) m. multifunctioneel souterrain, temidden van haar prachtige tuin m. buitenzwembad, mooi gel. op 3 km v. centrum en 10 min rijden v. E313. Perceel 1251 m². Souterrain 195 m² m. o.a. garage voor 3 wagens. Bgr. 195 m²: royale hal, L-vormige living 62 m² m. oh, kkn 17 m², kantoor/slpk. 20 m², masterbedroom 25 m² annex luxe badk. 20 m². Inrichtbare zolder 90 m². Vpr. 539.000,- k.k.

0032-89-72 32 77 www.eurinvesco.be

Innovatieve bedrijven kiezen een actief reclamebureau met grensverleggende ideeën!

Intelligente oplossingen voor complexe problemen berusten op het vermogen om buiten vaste kaders te treden. L’Ortye in Hoensbroek is zo’n bedrijf. In meer dan 60 jaar is L’Ortye uitgegroeid tot een complete ketenleverancier voor zand en grind, open overslag aan het water, bulktransport, afvaltransport en -verwerking en milieudiensten. Alles in één hand. Met de succesvolle campagne L’Ortye L’ogisch, toegepast in print, buitenreclame, advertenties en multimedia zette Chiaradia Design and Advertising L’Ortye stevig op de kaart. In voorjaar 2009 gaat L’Ortye ook letterlijk de grens over. In een door ons bureau ontwikkelde persen PR campagne wordt de Duitse ondernemer geattendeerd op de grote voordelen van transport over het water. Uiteraard via de L’Ortye open overslagfaciliteiten aan het Julianakanaal in Haven Stein! Want in tegenstelling tot de Duitse Rijn is het waterniveau in het Julianakanaal stabiel. Dus geen te lage of te hoge waterstanden, met alle kosten- en efﬁciency voordelen van dien! Een krachtig communicatiegegeven dat onze native tekstschrijvers als rode draad door alle persberichten laten lopen. Nieuwsgierig hoe wij ook uw bedrijf succesvol kunnen ondersteunen in haar marktbewerking? Bel ons. Ons reclame idee is uw valuta van morgen. De stap er naar toe moet u echter altijd nog vandaag zetten!

Hommerter Allee 92 NL-6436 AN Amstenrade T +31(0)46 442 18 56 www.ocda.nl

>>VOORWOORD

Zoeken en vinden Wat hebben kip, kunst en Koen met elkaar gemeen? Veel meer dan de ‘K’, kan ik u zeggen. De Belgisch-Limburgse kunstenaar Koen Vanmechelen heeft er zijn levens(kunst)werk van gemaakt om de enige echte wereldkip (de superbastaard) te fokken. Koen doet dat op een geheel eigen manier en vooral volgens een eigen filosofie waarbij duidelijk wordt dat wij mensen nog heel wat van de kip kunnen leren. Niet het kakelen, dat kunnen wij mensen vaak beter, zelfs mét kop. Koen gaat terug naar de oorsprong, en dat is precies wat mij aanspreekt. Ik ben al mijn hele leven op zoek naar het pure, het oorspronkelijke, het onbedorvene. Daarvoor ga ik heel ver, lees maar eens de rubriek ‘Uit de oude doos’ verderop in deze NIVEAU. Maar ook de tocht die we een paar jaar geleden hebben gemaakt naar Zuidwest-Frankrijk, de Gers, de geboortestreek van Charles de Batz de Castelmore, comte d’Artagnan, geboren in 1611 in Lupiac. Hij was een musketier in het leger van de Franse koning Lodewijk XIV en is gesneuveld in Maastricht op 25 juni 1673. De gefantaseerde heldendaden van d’Artagnan in de boeken van Alexandre Dumas moesten toch een kern van waarheid hebben? Inleven en zoeken ter plekke brachten ons prachtige avonturen en dus mooie verhalen. Gelukkig zijn er meer die dat hebben, zoals de Franse historica Odile Bordaz, die al haar leven lang op zoek is naar het graf van onze held. Hoever ze daarmee is, leest u ook in deze NIVEAU. Wat u ook ziet en leest in deze uitgave, is waar dat heerlijke heldere pils, zoals je dat kunt proeven in Nederlands oudste kroeg ‘In den Ouden Vogelstruys’ in Maastricht, oorspronkelijk vandaan komt. Wij hebben het voor u uitgezocht en uitvoerig geproefd in – waar anders? – Pilsen, in Tsjechië. Als je dan ook nog de getalenteerde chefkok Jeroen Holten meeneemt, en je laat die ter plekke iets typisch Tsjechisch bereiden, dan weet je weer waarom je het allemaal doet. Verzamelen van ervaringen, leven dus.

Verzamelaars heb je in alle soorten en maten. Kijk maar eens naar de internationale kunst-en-antiekbeurs TEFAF die Maastricht jaarlijks aandoet. Het verschil met mij, als verzamelaar van levensavonturen, is dat bij de dood van zo’n verzamelaar zijn levenswerk, zijn tastbare en vaak waardevolle collectie vaak weer wordt geveild en daardoor weer net zo verspreid raakt als voorheen. Het heeft iets tragisch, al die verspilde energie, die ook nog eens belast is! Maar als avonturiers/reizigers, mensen zoals ik, het ondermaanse voor het eeuwige verruilen, dan weten ze dat de door hen opgedane ervaringen in andere werelden en culturen hen tijdens hun leven tot wijzere mensen hebben gemaakt en hun hebben geleerd de ware waarden in het leven te herkennen. Het doorgeven van deze levenswaarden leidt zelden tot conflicten; sterker nog, het verbindt mensen. Bovendien zijn ze vrij van successierechten! Dus wat hebben kip, kunst en Koen nog meer met elkaar gemeen? Levenskunst! Per slot van rekening is Koen Vanmechelen nooit klaar met het perfectioneren van zijn bastaardkip en houdt hij, net als ik, ook van een koud pilsje bij een smakelijk gegrild kippetje... Veel leesplezier met deze NIVEAU.

Guy van Grinsven/ fotograaf/uitgever NIVEAU EuregioMagazine

AIRFIELD ANNE BELIN ANNECLAIRE ARMANI COLLEZIONI ATTITUDE BASLER BLUMARINE BOTTO BRAX CALIBAN CAMBIO CHEAP AND CHIC BY MOSCHINO CINZIA-ROCCA CITIZENS OF HUMANITY CREENSTONE ETOILE DU MONDE ENES FAIRLY JOBIS JOSEPH RIBKOFF JUST CAVALLI LADY ROCK LUISA CERANO LUISA SPAGNOLI MARCCAIN MARCCAIN SPORT OAKWOOD PATRIZIA PEPE PAULE KA SPORTALM E-MOTION ST EMILE STIZZOLI TRICOT CHIC TWIN-SET WHO’S WHO

openingsuren: Ma - Za: 9.30u - 18u | zondag 5 april: 14u - 18u Marktstraat 13 ı Stationsstraat 33 ı 3600 Genk ı T: 089 35 56 20 ı www.maessencouture.be

>> Beeldvorming Niveau EuregioMagazine is een onafhankelijk kwartaalblad op basis van kwaliteitsfotografie. Sales: T +31 (0)43 - 356 14 90 F +31 (0)43 - 356 0084 Mart Zeekaf (Marketing & Sales) M +31 (0)6 - 109 155 46 Marjo Keijbets ( Sales) M +31 (0)6 - 51920645 Sandra Kreutz ( Sales) M +31 (0)6 - 216 644 44 Redactie, marketing en sales: Niveau EuregioMagazine Molensingel 73, 6229 PC Maastricht www.niveaumagazine.nl info@niveaumagazine.nl

Office management: Linda Jansen T +31 (0)43 - 361 82 82 Uitgeverij: Studiopress B.V. Molensingel 73, 6229 PC Maastricht T +31 (0)43 - 361 8282 F +31 (0)43 - 356 0084 Fotografie: Studiopress Fotoproducties B.V. Molensingel 73, 6229 PC Maastricht T +31 (0)43 - 361 82 82 F +31 (0)43 - 356 00 84 info@studiopress.nl Beeldbewerking: Joris Vroemen Styling: Marij Bormans Redactie: Guy van Grinsven, Redactie en fotografie Jan-Willem Bertens InterPunct, Eindredactie Bijdragen: Eveline Belderbos Jo von Drak Frank van Eerd Dr. Geert W.J. Heling Jacques Herraets Louk J. E. Hustinxs Jules de Limbourg Joe Grozny Dreffus Raaneguel Ton Reijnaerts Dr. Roberto Roddi Frans T. Stoks Victor van Wilre

50 124

Jules de Limbourg ontmoet Koen Vanmechelen

Jacob Backer, de grote viruoos

Jan Smeets - Pinkpop volwassen

D’Atagnan is onsterfelijk

L’histoire se repète - Brug van Vroenhoven

Op zoek naar de bron van het pils

Stevige Tsjechische bodem

Marjon Lambriks

De Geul (slot)

104

Sint-Gerlach, unieke barokkerk

114

Sur le pont d’ Avignon

124

Magie van een glazen piramide

138

Opmaak: Gitta Orbons, Di-gitta-al info@di-gitta-al.nl Druk: Drukkerij Fortemps, Luik Verspreide oplage: 20.500 stuks Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of op enigerlei wijze worden gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

ORBIS

MOOI Nieuw plastisch en reconstructief chirurgisch centrum in Orbis Medisch Centrum Sittard

Orbis Mooi Orbis Mooi staat voor de esthetische chirurgie van Orbis Medisch Centrum in Sittard. Voorheen was Orbis Mooi bekend onder de naam Maasland Esthetica. Contact

Orbis Mooi Plastisch chirurgen

Chris Freundlich Marleen Meesters-Caberg Dr. H. van der Hoffplein 1 6162 BG Sittard-Geleen T + 31 (0) 88 4597833 F + 31 (0) 88 4588625 E plastische.chirurgie@orbisconcern.nl

oor een cosmetische ingreep zoals een borstvergroting of facelift ga je toch niet naar het ziekenhuis? Juist wel, benadrukt plastisch chirurg Marleen MeestersCaberg van de maatschap Orbis Mooi in Sittard. “Door onze hoogkwalitatieve zorg en veiligheid bieden wij tegenwicht tegen soms ongecontroleerde zorg in privéklinieken.” Het bieden van hoogkwalitatieve in zowel de esthetische als de reconstructieve chirurgie. Dat is wat de plastisch chirurgen Chris Freundlich en Marleen Meesters-Caberg voor ogen hebben met Orbis Mooi in het zojuist geopende Orbis Medisch Centrum. Orbis Mooi werkt nauw samen met AZMooi, de esthetische tak van de afdeling plastische chirurgie van het Universitair Medisch Centrum Maastricht (voorheen AZM) en Mooi Vitaal, de esthetische tak van de afdeling plastische chirurgie van het Viecuri Medisch Centrum in Venlo/Venray. “Met de gezamenlijke titel, en het Mooi-logo, geven we de esthetische chirurgie in Limburg samen gestalte”, aldus MeestersCaberg. De plastisch chirurgen René van der Hulst en John Sawor (beiden werkzaam bij AZMooi en Mooi Vitaal) zien grote voordelen in de bundeling van krachten: “Door samenwerking kun je als ziekenhuis meer differentiatie bieden. De ene chirurg blinkt nu eenmaal uit in borstvergrotingen terwijl de ander heel goed is in neuscorrecties. Dat heeft voor de cliënt grote voordelen; die kan voor alle cosmetische correcties bij ons terecht.” Ook de reconstructieve chirurgie blijft een belangrijk aandachtsgebied binnen de drie ziekenhuizen. Zo heeft Marleen Meesters-Caberg zich gespecialiseerd in zowel esthetische als reconstructieve borstchirurgie. Chris Freundlich geldt al jaren als autoriteit op het gebied van de handchirurgie. René van der Hulst heeft een uitgebreide ervaring op het gebied van microchirurgische borstreconstructies en aangezichtschirurgie in al haar aspecten (zie bijvoorbeeld www.diepflap.com). “Juist de ervaring die we opdoen bij reconstructieve ingrepen, helpt ons de esthetische chirurgie naar een hoger niveau te tillen”, stellen de chirurgen. Dat cliënten altijd beter af zijn in een ziekenhuis, staat voor de plastisch chirurgen buiten kijf. Natuurlijk, er zijn zeker ook prima privéklinieken. “Maar als het om patiëntveiligheid en continuïteit van zorg gaat, dan denken wij dat een patiënt de beste zorg krijgt in een algemeen of academisch ziekenhuis. Van der Hulst: “Daarnaast weten cliënten in een ziekenhuis zeker dat degene die hen opereert, ook echt plastisch chirurg is. Wij zien dat er veel misbruik gemaakt wordt van de titel cosmetisch of esthetisch chirurg. Beide titels zijn niet beschermd, en steeds meer basisartsen voeren ingrepen uit waarvoor zij niet adequaat zijn opgeleid. Dat is niet goed voor het imago van de plastische chirurgie in Nederland.” Mensen kunnen enorm gebukt gaan onder bepaalde lichamelijke afwijkingen, zoals te grote borsten of net te kleine borsten, flaporen, die ene storende rimpel of te veel huid van de bovenoogleden. “Een plastisch chirurgische correctie kan de levensvreugde van deze cliënten enorm verbeteren”, weet Meesters-Caberg. “Wij zien cliënten echt veranderen, en het schept veel voldoening om mensen op die manier gelukkiger te kunnen maken.” Omdat een consult bij de plastisch chirurg lang niet voor iedereen vanzelfsprekend is, staat privacy voor Chris Freundlich en Marleen Meesters-Caberg hoog in het vaandel. In het Orbis Medisch Centrum vormt de centrale hal een prettige omgeving waar niemand hoeft te weten waar je voor komt en voor welk specialisme je een afspraak hebt. Bij opname in het ziekenhuis heeft iedere patiënt een eigen kamer met alle comfort. Door de warme huiskamersfeer en de prachtige architectuur vergeet je haast dat je in een hypermodern, geavanceerd ziekenhuis bent.

Jules de Limbourg ontmoetâ&#x20AC;Ś

Over de noodzaak van verscheidenheid bij de kip en het ei

Jules de Limbourg ontmoet...

Jules de Limbourg, een Euregionale vagebond, ontmoet bekende en minder bekende mensen. Hij schrijft met een bijna nostalgische pen. Hij is zo oud dat hij alleen maar zijn ouderwetse inklapbare â&#x20AC;&#x2DC;Old English garden chairâ&#x20AC;&#x2122; laat fotograferen.

at hebben de Red Jungle Fowl (Gallus gallus, de wilde oerkip uit de Himalaja), de Golem (de door een rabbi gemaakte reus op lemen voeten) en Barack Obama (de nieuwe president van de Verenigde Staten) met elkaar gemeen? Die vraag stelde mijn artistiek angehauchte zoon mij op een zondagochtend terwijl ik enigszins bezadigd een eitje voor het ontbijt tikte en naar een Brandenburgs concert van J.S. Bach luisterde. Ik verslikte mij in mijn Earl Grey en zei hem dat ik van kippen niet zo veel verstand heb, een eitje op z’n tijd wel lust, wel altijd een grote fascinatie voor de Golem heb gehad en inmiddels ook weet wie Barack Obama is. “Ze komen allemaal voor in de gedachtewereld van Koen Vanmechelen, een kunstenaar uit Hasselt. Onlangs zag ik werk van hem en sinds die tijd kan ik niet meer naar een ei of een kip kijken zonder aan hem te denken”, zei zoonlief. Vervolgens drukte hij mij op het hart toch eens met mijn vaste fotograaf bij Vanmechelen langs te gaan. De belangstelling was snel gewekt. Eind januari bezochten we hem in zijn atelier, aan de rand van het centrum van Hasselt. We hebben geluk, want hij is net terug uit Los Angeles, staat op het punt naar Japan te vertrekken en hij moet nog even in Venetië zijn. Er lopen wereldwijd een stuk of vijf tentoonstellingen van zijn werk op dit moment en we boffen dus dat we Koen Vanmechelen kunnen ontmoeten in zijn atelier te Hasselt. Dat is gevestigd op de eerste verdieping van een indus trieel gebouw dat volledig volgens de nieuwste trends voor creatievelingen in voormalige industriecomplexen is ingericht. Aan lange, achter elkaar opgestelde werktafels zit links en rechts iemand achter een beeldscherm te werken, in een hoek is een minirestaurant ingericht met bar en pooltafel. Daar spreken we de Hasseltse kunstenaar die inmiddels wereld beroemd is om zijn Cosmopolitan Chicken Project en zijn aandoenlijke Cosmogolem. Letterlijk wereldberoemd, want niet alleen in metropolen over de hele wereld is zijn werk te zien, hij is ook de regisseur van acht verschillende broedplaatsen van kippen in de wereld, hij stond aan de basis van een hulpprogramma voor onfortuinlijke kinderen in onder andere het Indische Mumbai en Pakistan, hij is vorig jaar nog spreker geweest op het World Economic Forum in Davos, hij hield onlangs nog een lezing in Groot-Brittannië voor een gezel-

schap antropologen en genetici en hij werd in 2008 door de Belgisch-Limburgse Kamer van Koophandel genomineerd voor de jaarlijkse ondernemersprijs Herman Dessers. Zelfverzekerd maar allesbehalve arrogant neemt Koen Vanmechelen (Sint-Truiden, 1965) de tijd voor ons. Gedreven als een echte kunstenaar die zich, zoals hij tijdens het gesprek zelf nog een keer zal opmerken, laat verrassen door zijn eigen kunst. Het kippenproject van autodidact Vanmechelen duurt inmiddels ruim tien jaar, en de twaalfde generatie bastaardkippen, de Mechelse Ancona, maakt zich op om haar genetische materiaal uit twaalf landen te gaan mengen met dat van een dertiende soort. Begonnen is het Cosmopolitan Chicken Project met de Mechelse koekoek, de trots van de Belgische pluimveefokkers, en het doel is ten slotte te komen tot een superbastaard, die al het genetische materiaal van zijn internationale voorouders in zich verenigt. Die kip symboliseert dan de diversiteit van het leven op onze planeet en is een statement tegen uniformiteit, het in zichzelf gekeerde en tegen integratieangst. Om te beginnen kruiste Vanmechelen de Mechelse koekoek met de poulet de Bresse, ‘een buitengewoon nationalistische kip’, want met zijn rode kop, witte veren en blauwe poten beeldt die de Franse tricolore uit. De tweede generatie kippen die hieruit voortkwam, de Mechelse Bresse, werd vervolgens weer gekruist met de Engelse Redcap, waaruit de Mechelse Redkap voortkwam enzovoort. Daarna deden achtereenvolgens kippen uit Duitsland, Nederland, Thailand, Brazilië, Turkije, Cuba, Mexico en Italië mee, wat leidde tot de huidige Mechelse Ancona. Behalve de fysieke actie van het kruisen van kippen en het tentoonstellen van de dieren, brengt Vanmechelen zijn boodschap tot uiting in schilderingen, tekeningen, stellages, broedinstallaties, foto’s, video’s, glaswerk, kooien en andere vormen van beeldende kunst, met steeds de nadruk op afbakening en structuren, verscheidenheid en de verwantschap van de mens met de kip. Daarbij houdt hij lezingen en gaat met wetenschappers en andere kunstenaars in debat. Verscheidenheid is letterlijk van vitaal belang om het leven in stand te houden. “Onze biologie zegt dat we altijd kooien moeten openbreken”, legt hij uit. “Nieuwsgierigheid van de mens is juist de bescherming van de voortplanting, en voor goede voortplanting heb je juist altijd twee verschillende constituenten nodig. In die zin zijn uitvindingen als

gsm’s, auto’s en pc’s voortplantingsuitingen. Vroeger trouwde je met het buurmeisje of de buurjongen, met alle gevaar van dien wat betreft inteelt. De technische middelen maken het mogelijk dat de nieuwsgierigheid zich kan uitleven in een dal of eiland verderop, waar ‘de ander’ woont, en dat is altijd gunstig voor de voortplanting. Zonder kruisen ontstaat inteelt.” Hij ziet hetzelfde en het omgekeerde zelfs in de politiek. Vlaams Belang, dat Vlaanderen voor Vlamingen wil houden, is in zichzelf gekeerd, sluit anderen uit. Daar snapt men niet dat wie iets wil conserveren, veroordeeld is tot kruisen, op straffe van inteelt en degeneratie. Iemand als Barack Obama daarentegen, een man geboren uit een blanke moeder en zwarte vader, is de beste ambassadeur van zijn denken. Als mutant die de kruising in zich draagt, inspireert hij miljoenen mensen. Hij benadrukt als geen ander de vermenging. “Als Obama zegt dat hij gelooft in de VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA, dan kan iedereen in de VS zich met hem identificeren, dan sluit hij het maximale aantal mensen juist in en het kleinste aantal mensen buiten.” Obama is de enige politicus met wie Koen Vanmechelen zou willen praten, omdat hij het vermoeden heeft dat die hem als kunstenaar zal blijven zien. En dat is wat hij wil blijven.

Oerkruising

Even later in het gesprek laat de kunstenaar zich helemaal van zijn artistieke kant zien wanneer hij zegt dat volgens hem de mens op zich zelf de oerkruising is: de linker hersenhelft stuurt immers de rechter lichaamshelft aan, en omgekeerd. “Als ik het zelf had moeten bedenken, had ik het niet zo moeilijk gemaakt”, zegt hij met een grote grijns op zijn gezicht. “Maar anderzijds zou het lang niet zo spannend zijn als links links zou aansturen en rechts rechts.” Immers, alles wat op zichzelf gericht is, is saai, storend en ultimo gevaarlijk, vind Vanmechelen. Ook in die zin presenteert Vanmechelen zich als waar kunstenaar, die mensen die zijn kunst ervaren, dwingt anders naar de dingen te kijken, andere verbanden te leggen dan ze tot dan hebben gedaan. Wie met Koen Vanmechelen een tijdje heeft gesproken of zijn werk heeft gezien, zal nooit meer op dezelfde manier naar kippen kijken. Op vijfjarige leeftijd kreeg hij van de bakker die aan huis kwam, twee kuikentjes. “Die bakker droeg mijn toekomst in zijn handen, en ik bracht ze groot in een broedkastje”, zegt hij nu. Inderdaad zou de kip hem nooit meer loslaten.

Vergeet even de tijd en geniet! n de stilte van de groene Maasvallei, in het idyllisch gelegen Maasdorpje Leut, ligt, omgeven door een schitterend Engels park, Kasteel Vilain XIIII. Het statige bouwwerk, waarin de nieuwe ‘Heren van Leut’ Frits Geussens en Björn Ramsak de scepter zwaaien, herbergt tal van accommodaties. Zo is er een gezellige brasserie met een mooi tuinterras waar het zeer aangenaam toeven is, een stijlvol restaurant en zijn er diverse historische zalen voor ontvangsten, feesten, banketten, seminars en presentaties. Het vermelden waard is ten slotte de exclusieve rokerssalon, een speciale aperitief- en digestiefruimte waar onze gasten tevens kunnen genieten van een ﬁjne sigaar.

Genieten in een sprookjesachtig decor De brasserie is gevestigd in de voormalige paardenstallen. De ideale entourage waar u terechtkunt voor een goede kop kofﬁe of een goed glas bier of wijn en kunt kiezen uit smakelijke gerechten van de uitgebreide kleine kaart. Het smaakvol ingerichte restaurant bevindt zich op de voormalige vruchtenzolder op de eerste verdieping. Hier kunt u genieten van culinaire hoogstandjes uit de klassieke Belgische keuken met daarbij navenant geselecteerde wijnen. De hal van het kasteel is uitermate geschikt voor ontvangsten. Voor feesten, banketten, presentaties, meetings et cetera kunt u, afhankelijk van uw wensen en het aantal personen, uw zaalkeuze bepalen. De catering wordt uiteraard verzorgd door Frits Geussens en zijn equipe. U moest maar eens komen kennismaken en ervaren!

’t Kasteelhof Dreef 148 - B-3630 Leut-Maasmechelen - T +32 (0)89 790280 - F +32 (0)89 790281 - I www.kasteelhof.be Openingstijden: van dinsdag t/m zondag vanaf 11.00 uur

Vervolgens somt hij nog wat harde feiten op: de kip is het meest gedomesticeerde dier ter wereld, 90 procent van de geneesmiddelen bevat iets van kipachtigen, 75 procent van de wereldbevolking eet kip (inclusief Koen Vanmechelen), hun veren doen dienst in de mode als pluimen of kussenvulling, hun eieren dienen miljarden mensen als voedsel. Overigens heeft het feit dat Vanmechelen ook kip eet, een reden: hij is nu eenmaal niet als vegetariër opgegroeid, en door kip te eten blijft hij niet alleen maar toeschouwer of scherprechter, maar maakt hij deel uit van de 75 procent van de wereldbevolking die kip eet. Maar de kip is ook letterlijk levensgevaarlijk. Als het waar is dat de kip afstamt van Tyrannosaurus rex en wat van diens brute genen heeft meegekregen, dan moeten we als mensen goed oppassen. De Spaanse griep die aan het einde van de Eerste Wereldoorlog meer slachtoffers maakte dan die vreselijke oorlog zelf, werd overgedragen door pluimvee. Bij de middeleeuwse pest vormde de rat de ‘brug’ tussen kip en mens, de verontrustende berichten over kippenvirussen in China en Hongkong liggen nog vers in het geheugen.

De C osmogolem

Het tweede project waar Vanmechelen zich op gestort heeft, is de Golem, een ruim vier meter grote houten reus die hij 25 jaar geleden voor het eerst maakte uit pallets die hij bij de bouwmarkt had gekocht. Het is een verwijzing naar de Oer-golem van Jehuda benLöw, de zestiende-eeuwse rabbi die de homunculus uit klei maakte om de joden in het Praagse getto te beschermen. Voor Vanmechelen is de Golem een symbool geworden van de helper en redder van kinderen die het in deze wereld niet getroffen hebben en die behoefte aan hulp, hoop en moed hebben. Toen hij hem in één dag gemaakt had, wist Vanmechelen dat hij met de Golem de wereld zou gaan veroveren. Een kwart eeuw later denkt hij: Hoe durfde ik toen zo hoogmoedig te zijn! De Golem wekte bij Koen Vanmechelen – en naar zou blijken niet bij hem alleen – een groot gevoel van empathische weemoed. Hij was groot, te groot misschien wel voor zijn

eigen gevoel, onhandig maar tegelijkertijd een redder. Vanmechelen kocht in die tijd een sintbernardshond, en herkende dezelfde eigenschappen in het dier. De Golem is vooral geen afgodsbeeld maar een beeld van een kunstmens, met zijn sterktes en zwaktes. Hij maakte hem opzettelijk niet van brons of ijzer, maar van vergankelijk hout. En met een open kop, zodat de gedachten er vrijelijk in en uit kunnen waaien. Die Gedanken sind frei. Een kwart eeuw nadat hij hem had gemaakt, kreeg hij op een dag het verzoek van een school iets voor kinderen te maken. Het moest een sociaal-artistiek project worden voor kinderen wie het lot niet goed gezind was. Iets waarin ze zich konden uitdrukken en creatief ontwikkelen. Hij kwam met de Golem. Kinderen mochten hem beschilderen en het deurtje, dat op de plaats van zijn hart zit, openen en er een boodschap voor de Golem in achterlaten en hem ‘leven geven’. Het project was een enorm succes. Inmiddels heeft Vanmechelen een soort bouwpakket samengesteld waarmee Golems elders in de wereld – inmiddels al op zeventien verschillende plekken waaronder Mumbai in India en in Pakistan, in Tilburg, Landgraaf en Hasselt – zijn nagebouwd. Ook kinderpsychiaters zagen de kracht van de Golem in en maken er gebruik van in hun therapie voor kinderen die in de problemen zijn gekomen. “Het beeld werkt altijd”, zegt Vanmechelen enthousiast. “Het krijgt een of andere mythische kracht, en omdat het een mensbeeld en geen godsbeeld is, ontstaat er ook geen verering rond het beeld.” Net als het Cosmopolitan Chicken Project dient het een hoger doel en ligt de nadruk erbij op tolerantie en betrokkenheid. Aan het eind van ons bezoek, tijdens de foto sessie, legt hij nog eens uit wat hij bedoelt met de prachtige tweekoppige kip, de kip die zich geeft en de kip die neemt, de dualiteit verenigd in één dier. En het klopt wat hij eerder in het gesprek al gezegd heeft, namelijk dat wie iets van zijn filosofie begrijpt, zich erin blijft verdiepen en nieuwe dingen over de kip, en in extenso, over de mens en zijn maatschappij blijft ontdekken. Aan de ontdekkingsreis van Koen Vanmechelen is nog lang geen eind gekomen. De voltooiing van de superbastaard is immers nog lang niet bereikt. Maar zoals wel vaker in de kunst en in het leven is de weg ergens naar toe belangrijker dan het doel. En als onderweg een Golem je onder zijn hoede neemt, dan ben je even veilig. Met dank aan Koen Vanmechelen. Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress Philippe van Gelooven

De unieke beeldengalerie van Maastricht

GALLERY BELL’ ARTE Sinds 1993 is in Maastricht de nationaal en internationaal bekende beeldengalerie Gallery Bell’Arte gevestigd. De Gallery is gehuisvest in een monumentaal pand aan de Jekerweg en wordt door een beeldentuin omgeven. De filosofie van Gallery Bell’Arte luidt: “een verscheidenheid in fascinatie, steeds op zoek naar lokale, nationale en internationale kunstenaars, die vooral figuratief en abstract werken”. Zo is er onder andere werk van Hans Bayens, Luc Bemelmans, Fioen Blaisse, Gerti Bierenbroodspot, Jan Desmarets, Charles Dumernit, Joris Gaymans, Peter Harskamp, Evert van Hemert, Mike Piché, Eddy Roos, Inger Sannes, Xander Spronken, Joris Verdonkschot, Jan Verschoor en Francesca Zijlstra.

Fleur, Emile Cornelis

In de Gallery vinden jaarlijks wisselende exposities plaats. Sinds 1997 ook in de tuinen van de bekende Châteaus Neercanne en Sint Gerlach onder de naam ‘Meesters in de beeldhouwkunst’. Onlangs gaf minister van Economische Zaken mevrouw M.J.A. van der Hoeven bij de laatste opening aan een samenwerkingsverband te willen aangaan met Gallery Bell’Arte om met jonge kunstenaars in het buitenland te gaan reizen en hen zo te promoten. Naast adviezen aan particuliere kunstverzamelaars vervult Doret Huibers ook geregeld een ‘kunstvraag’ van organisaties. In samenwerking met de kunstenaars kunstwerken vervaardigen passend op de juiste plaats. Van kunst op de bodem van een zwembad tot kunst in hotelkamers. Van een enorme wandschildering tot een glas-in-lood koepel. De kunstwerken in Kasteel Heemstede, het Amrâth hotel Grand Hotel de l’Empereur en het Scheepvaarthuis in Amsterdam zijn enige voorbeelden hiervan. De aankomende expositie met werk van Luigi Galligani zal worden geopend op 9 november.

Doret Huibers, Camille Oostwegel en mevrouw M.J.A. van der Hoeven

Doret Huibers met haar dochter Safiere (l.) met Bas en zoon Tibor (r.) met Linda

Massa-Carrara, Francesca Zijlstra

Gallery Bell’Arte Jekerweg 51 (achter het politieburo wijk 12) 6212 GA Maastricht

l.: Descending staircase, Håkon Anton Fagerås Pura essenza, Giovanni Balderi

r.: 18

Geopend: di. t/m za. 11.00 - 17.00 uur zo. 14.00 - 17.00 uur en op afspraak. T/F +31 (0)43 - 321 17 02 E welkom@gallerybell-arte.com I www.gallerybell-arte.com I www.libasaf.com

Gallery Bell’Arte

Art is vormgegeven door Phoenix Design.

Haal de bioscoop in huis. Dankzij de Individual Selection Full-HD+ met 100Hz-technologie en met Individual Sound kunt u genieten van Home Cinema op een scherm van 66 tot 117 cm en een indrukwekkende akoestiek die u moet ervaren. We kijken ernaar uit u te mogen ontmoeten.

Perfect uitgerust. Gewoonweg meer comfort. Product Design: Loewe Design/Phoenix Design

De nieuwe Art SL met een diepte van slechts 90 mm.

Met Art SL presenteert Loewe een tv-toestel in ultraslank Slimline-design. Ondanks de geringe diepte van minder dan 90 mm deze kunt uenuw dealerlogo Uw logo in zwart/wit te zijn, moet deze tv niet onderdoen opIn het vlakruimte van functies uitrusting. Van plaatsen. Full-HD-resolutie totdient innovatieve 100Hz-technologie mag niet groter zijn dan het Loewe-logo en dient binnen de stippellijntjes geplaatst en 24p-bioscoopweergave: alles is aan boord. De ontvangst van HDTV-beelden is geïntegreerd, net als de opname ervan via worden. De Ontdek stippellijntjes mogen echter mee afgedrukt worden: u moet ze een hardeschijfrecorder van maarteliefst 250 GB. alle mogelijkheden bij niet uw Loewe-handelaar: verwijderen. Als u met meerdere Loewe-vakhandelaars adverteert, mogen geen logo‘s gebruikt worden én moet eenzelfde lettertype gehanteerd worden. In deze ruimte kunt u uw dealerlogo plaatsen. Uw logo dient in zwart/wit te zijn, mag niet groter zijn dan het Loewe-logo en dient binnen de stippellijntjes geplaatst te worden. De stippellijntjes mogen echter niet mee afgedrukt worden: u moet ze verwijderen. Als u met meerdere Loewe-vakhandelaars adverteert, mogen geen logo‘s gebruikt worden én moet eenzelfde lettertype gehanteerd worden.

The great virtuoso from Amsterdam

Der groĂ&#x;e Virtuose, Jacob Backer (1608/9-1651)

11 maart-7 juni Suermondt-Ludwig Museum Aachen

‘Jacob Backer zeker zo goed als Rembrandt’ Een toptentoonstelling moet mensen verrassen en enthousiasmeren, is het adagium van Peter van den Brink. Met exposities die andere tentoonstellingen met lichtjaren ontstijgen, slaagt de Nederlandse directeur van de Akense gemeentelijke musea cum laude in dit streven. Twee jaar geleden verraste Van den Brink de internationale kunstwereld met de fantastische tentoonstelling Geschilderd licht. De stillevens van Willem Kalf (1619–1693). Met de actuele expositie Der große Virtuose, Jacob Backer (1608/9–1651), realiseerde Van den Brink een heuse wereldprimeur.

n de Gouden Eeuw stond de virtuoze schilder en portrettekenaar Jacob Adriaensz. Backer zeker zo hoog in aanzien als zijn tijden Amsterdamse plaatsgenoot Rembrandt. Door een historische fout van kunstkenner Théophile Thoré, die Backer ten onrechte als leerling van Rembrandt zag – een fout die tot eind vorige eeuw klakkeloos door iedereen werd overgenomen – verdween de schilder die de machtigste bewindvoerders en rijkste koopmannen als klant had en die door tijdgenoten omschreven werd als ‘de groot-geachte Backer’ en een ‘uitmuntend, inventief schilder’, naar een plek achter de coulissen. Tot voor kort ging er bij het horen van de naam Jacob Backer enkel bij doorgewinterde kunstkenners een belletje rinkelen. Bijvoorbeeld bij Peter van den Brink. De internatio naal hoog aanslagen kunstkenner liep al geruime tijd met een plan voor de eerste tentoonstelling over een van de meeste briljante schilder van de Gouden Eeuw. Van den Brink: “Door het foutieve stigma werd Backer – in tegenstelling tot tijdgenoten als Rembrandt, Johannes Vermeer, Govert Flinck, Jan Steen of Bartholomeus van der Helst – niet herontdekt. Door kunsthistorici werd hij ook lang niet opgenomen in de canon van topschilders uit de Gouden Eeuw. “Volkomen ten onrechte natuurlijk.” Hoog tijd voor eerherstel. Na jaren van intensief Backer-onderzoek vond Peter van den Brink in Bob van den Boogert, conservator van Museum het Rembrandthuis, een even enthousiast tentoonstellingsmaker. Het resulteerde in een unieke expositie. Niet eerder is zo’n omvangrijk overzicht van Backers werk getoond. De bruiklenen (zestig schilderijen en tekeningen) die Van den Brink in zijn Akense museum laat zien, zijn louter topstukken, die zich deels in particuliere collecties bevinden en niet eerder werden

geëxposeerd. Daarnaast worden ook bijeengebrachte meesterwerken getoond uit de grote musea in Europa, het Rijksmuseum in Amsterdam, de Hermitage in Sint-Petersburg, het Albertina in Wenen, de Berlijnse Gemäldegalerie en het Mauristhuis in Den Haag. Kunstwerken die enthousiasmeren. “De top van Hollandse schilders in de Gouden Eeuw was van zeer hoog niveau. Ook Jacob Backers werk is van buitengewoon hoog kaliber. Backer was als schilder en tekenaar zeker zo goed als zijn wereldberoemde tijd-

De snelste schilder van Amsterdam genoot Rembrandt. Zijn werken behoren tot de absolute top van de zeventiende-eeuwse schilderkunst”, aldus Van den Brink. Woorden zonder overdrijving. Jacob Backer was een groot historieschilder en een weergaloos portrettist. Een indrukwekkende virtuoos met penseel en krijt. Hij schilderde prachtige karaktervolle gezichten, maar ook op onovertroffen wijze details in geplooide kleding. Fraaie voorbeelden zijn het Portret van een vrouw als de muze Euterpe en Portret van de 20-jarige Markgräfin Maria Elisabeth von Brandenburg-Bayreuth als Diana (1649). “Backer schilderde ook veel mooiere handen dan Rembrandt”, oordeelt Van den Brink. In het Suermondt Ludwig Museum wordt Backer nadrukkelijk gepresenteerd als een schilder die welbeschouwd weinig met Rembrandt van doen heeft. Backer, die mede dankzij zijn doopsgezinde achtergrond, als jonge Fries stevig voet aan de grond kreeg in de Amsterdamse kunstwereld, heeft dan ook

een eigen stijl. Een stijl die ver van Rembrandt afstaat. Veel gladder en lichter, veel minder dik, maar vooral veel meer op de persoon. Op het Portret van een 62-jarige zijdekoopman en diens vrouw, dat recent werd ontdekt als een ‘echte Backer’, is een doopsgezind echtpaar afgebeeld. Vanwege hun geloof is hun kleding sober – witte kragen, zwarte mantels. Hij, met diepe wallen en een mond die wegvalt onder zijn snor, kijkt zelfverzekerd, krachtig en vriendelijk tegelijk. De vermoedelijke reden voor die kracht ligt in de vrouw naast hem. Een mooie vrouw, met hoge jukbenen en een dunner wordende huid. Ze doordringt je met een geruststellende, open blik. De roerende verbeelding van een hecht verbonden stel typeert de mensenschilder Jacob Backer. Een ander voorbeeld is Johannes de Doper beschuldigt Herodes en Herodias, Backers vroegst gedateerde historiestuk, uit 1633. Het werk toont gelijkenis met de stijl van Rubens. Vrijwel zeker een uitvloeisel van Backers leerperiode bij zijn Leeuwardense schildermeester Lambert Jacobz., die het werk van Rubens uit eigen aanschouwing kende. Overigens begon Rembrandt ook pas jaren later historiestukken op zo’n formaat te schilderen. Wat maakt Backer verder zo goed? Welnu, bij alle bravoure en trefzekerheid hebben Backers schilderijen vaak voortreffelijk geschilderde details, waaruit blijk dat stofweergave of textuur tot zijn voornaamste kwaliteiten konden worden gerekend. Bovendien is hij een briljant colorist, hetgeen bijvoorbeeld tot uiting komt in Backers spannende verbeelding van de ontmoeting tussen de Perzische prinses Granida en de herder Daifilo uit de Hermitage in Sint-Petersburg. Daifilo’s jaloerse vriendin Dorilea is er getuige van dat de jonge herder als een blok valt voor de prinses.

 Portret van een vrouw als de muze Euterpe, ca. 1649/1650 Jacob Backer werd geroemd om zijn prachtige portretten, zoals deze. De naam ‘Muze Euterpe’ komt uit de Griekse mythologie. Euterpe is de muze van het fluitspel. Hoewel de fluit nergens te zien is, is dit schilderij evengoed een plaatje om naar te kijken.

 Granida en Daifilo, olieverf op doek, ca. 1637 Ook voor scènes uit toneelstukken, zoals hier uit het stuk Granida, een voorstelling van Pieter Corneliszoon, draaide Jacob Backer zijn hand niet om. Het klikt tussen herder Daifilo (rechts) en de herderin Dorilea (op de achtergrond), maar dan verschijnt plotseling prinses Granida (links). Zij maakt zo’n indruk op de herder, dat hij alle aandacht voor Dorilea verliest.

Voortreffelijke reputatie Jammer genoeg niet te zien in Aken is Backers eerste grote opdracht: De regentessen van het Burgerweeshuis. Het schilderij was te groot om zonder al te veel problemen uit de Regentenzaal van het Amsterdams Historisch Museum te worden getransporteerd. Dit vroegste groepsportret van Backer heeft in de kunsthistorische literatuur altijd een voortreffelijke reputatie genoten. De fraaie lichtwerking en vooral de levendigheid van de compositie geven het schilderij een bijzondere charme. De ruimtelijke werking van het portret verduidelijkt waarom Backer in zijn tijd als een vooruitstrevende schilder werd beschouwd. Backers Portret van Joannes Wtenbogaert, een remonstrantse predikant, kan wedijveren met het beste werk van zijn generatiegenoot Rembrandt. Een bijzonder werk uit 1637 is ook Backers Familieportret met de prediking van Johannes de Doper. De doopsgezinde Backer, die nooit trouwde, woonde jarenlang bij zijn broer en diens gezin. Het doek werd ná 1908 aanzienlijk verkleind. Hierbij zijn aan de linkerzijde twee figuren verloren gegaan en rechts één, terwijl Johannes de Doper werd gehalveerd.

en Govert Flinck in dat jaar tijdens een gemeenschappelijke tekensessie hebben vervaardigd. De stilistische verschillen onderlijnen Backers virtuositeit als tekenaar. Het werk van Backer bevindt zich in particulier bezit in Boston en dat van Flinck in het Berlijnse prentenkabinet. Als model wordt een van de zusjes Van Wullen genoemd. “In die tijd was het tekenen of schilderen van naaktmodellen volstrekt illegaal”, glimlacht Van den Brink.

Schilderkunstige snelheid Backer werd geroemd om zijn schilderkunstige snelheid. Aan Joachim von Sandrart, een naaste collega van Backer, danken we de anekdote dat een vrouw uit Haarlem die Backer in Amsterdam bezocht, nog dezelfde dag huiswaarts keerde met medeneming van haar portret – een levensgrote half figuur die niet alleen het gezicht, maar

Wat verder opvalt, is Backers variatie in stijl. Sommige schilderijen liggen dicht bij het werk van plaatsen tijdgenoten als Bartholomeus van der Helst en Abraham van den Tempel. Ander werk doet weer denken aan collega’s die zich helemaal niet in zijn buurt bevonden, zoals de Vlamingen Peter Paul Rubens en Antoon van Dyck. De Vlaamse stijl is te zien in zijn supersnel met verf geschetste studiekoppen op paneel, zoals het Meisje met parelketting en Jongen met baret. Lief, zacht, warm en heel intiem. Je ziet die smeuïge schilderstijl ook terug in grotere composities, dikke rode gordijnen of een zuil waarop de geportretteerde nonchalant leunt.

Virtuoos tekenaar In zijn tekeningen, meestal figuurstudies in krijt op blauw papier, ontpopt Backer zich als een virtuoos tekenaar. Als basis dienden snelle, knappe figuurschetsen, gemaakt met een levend model voor zich. De tekeningen zijn meestal op blauw papier gezet omdat dit hem de mogelijkheid gaf om naast zwart ook met wit krijt te tekenen. Backer laat modellen zien in houdingen die vaker terug te vinden zijn in zijn schilderijen. Er waren maar een paar krachtige lijnen voor nodig. Backer was met Flinck de beroemdste modeltekenaar in Amsterdam. Voor het eerst sinds 1648 weer samen te zien zijn de krijttekeningen met een Zittend vrouwelijk naakt, die Jacob Backer

 Zittend vrouwelijk naakt Backer was met Flinck de beroemdste modeltekenaar in Amsterdam.

ook alle kleding en beide handen, mooi en goed uitgevoerd liet zien. Een opvallende prestatie in een tijd waarin verschillende langdurige poseersessies niet ongewoon waren. Volgens Peter van den Brink is het eerder onwaarschijnlijk dat Backer zo’n klus in een dag kon klaren, maar “door de omvang van zijn oeuvre staat in elk geval wel vast dat hij heel gemakkelijk schilderde. Toen hij op 42-jarige leeftijd stierf na een werkzaam leven van twintig jaar, had hij ten minste 140 schilderijen afgeleverd, waarschijnlijk echter nog veel meer. Dat is echt bijzonder veel.”

Tegenpool van Rembrandt Uit getekende en geschilderde studies blijkt dat Backer in zijn monumentale schilderijen regelmatig putte uit een voorraadje poses en uitdrukkingen. Ook daarin week hij van de rommelige Rembrandt. Als schilder, maar óók als mens, was Jacob Backer een tegenpool van Rembrandt. In vergelijking met Nederlands beroemdste schilder was Backers levensloop eerder saai. Jacob Backer trouwde nooit en had geen schulden. Toen de romantische negentiende eeuw helden nodig had, schoven onze zuiderburen Rubens naar voren en de Hollanders Rembrandt, de excentrieke kunstenaar met vele vrouwen die ook nog eens failliet ging. Roem is nu eenmaal grillig, ook in de schilderkunst. Tekst: Ton Reijnaerts

(met dank aan Peter van den Brink)

Bron: Jacob Backer een schets van zijn leven, Jaap van der Veen.

Foto’s: Suermondt-Ludwig Museum Aachen

Publicatie Bij de tentoonstelling verschijnt een uitvoerige, bijzonder aanbevelingswaardige catalogus (kostprijs 39,95 euro) waarin het leven van Jacob Backer aan de orde komt, zijn jeugdjaren en vorming in Harlingen en Amsterdam tot omstreeks 1626, de daaropvolgende periode in het atelier van schilder Lambert Jacobz. te Leeuwarden. Naast de zeer lezenswaardige schets van Jacob Backer bevat het door Wanders Uitgeverij, Museum Het Rembrandthuis Amsterdam en Suermondt-Ludwig Museum, Aken, uitgegeven boekwerk onder meer ook een fraai geïllustreerde oeuvrecatalogus met heldere omschrijvingen. Uiteraard worden de tentoongestelde schilderijen en tekeningen uitvoerig besproken en afgebeeld.

 Familiegroep met de prediking van Johannes de Doper, ca 1637. Een bijzonder werk is ook Backers Familieportret met de prediking van Johannes de Doper. De doopsgezinde Backer, die nooit trouwde, woonde jarenlang bij zijn broer en diens gezin.

Meer informatie over de tentoonstelling is te verkrijgen via www.jacob-backer.de of tel: +49-(0)241 479 800. De openingstijden van het SuermondtLudwig-Museum aan de Wilhelmstraße 18 in Aken zijn: Di. - Vr. 12.00-18.00, Woe. 12.00-20.00, Za. - Zo. 11.00-18.00. Openingstijden tijdens TEFAF (12-22 maart) do.-di. 11.00-18.00 en wo. van 11.00 - 20.00

 Venus, Adonis en Amor, ca. 1650 Dit wordt beschouwd als Backers belangrijkste historiewerk. Jacob Backer liet zich graag inspireren door klassieke verhalen, zoals dat van Venus en Adonis. Ook gevoel voor dramatiek kon hem niet worden ontzegd. Venus, de godin van de liefde (links op schilderij) wordt door een pijl van haar hulpje Amor (rechts) getroffen en wordt aansluitend verliefd op de mooie Adonis (midden). Venus waarschuwt hem voor de gevaren van het jagen, maar dat zal tevergeefs blijken.

 De drinker, (allegorie van de smaak), personifieert een van de vijf zintuigen. Extravert en emotiegeladen.

an dit onderwerp is ook een NIVEAU TV V uitzending gemaakt voor TVL. U kunt deze uitzending ook bekijken op: www.niveaumagazine.nl/niveautv

 Een jongen en een meisje als jager en herderin, ca 1640 / 1641. De gezichten zijn sterker uitgewerkt dan gebruikelijk in Backers historiestukken. Mogelijk is het schilderij een ‘verkleed portret’. De kleding van het herderinnetje is immers niet bepaald armoedig te noemen.

Biografie Jacob Backer in vogelvlucht Jacob Andrienz. Bakker werd in Harlingen geboren als derde en jongste

Op de keuze van onderwerpen – Bijbelse voorstellingen op groot formaat –

zoon van een doopsgezind gezin. Zijn vader was bakker, en daaraan zou

borduurde Backer ook in zijn beginjaren in Amsterdam voort. In Amsterdam

Jacob Backer na verloop van tijd ook zijn achternaam ontlenen. Kort na zijn

keerde Backer waarschijnlijk in 1632 of 1633 terug. Hij had er omgang met

geboorte overleed zijn moeder. Zijn vader hertrouwde met een welgestelde

vak- en geloofsgenoten met wie hij een gemeenschappelijk verleden in de

Amsterdamse weduwe, eigenares van de florerende Amsterdamse bakkerij.

werkplaats van Lambert Jacobz. deelde.

‘De Gloeiende Oven’.

Backer en Rembrandt (1606/7–1669) waren stads- en generatiegenoten. Even productieve als gevraagde, met elkaar concurrerende en aan elkaar ge-

De verhuizing naar Amsterdam was van grote invloed op Jacob Backers

waagde schilders. In het Amsterdam van de jaren 1630 en 1640 verkeerden

carrière. Hij groeide op in een kunstzinnig en geletterd milieu. Zijn vader,

de op een steenworp van elkaar wonende Rembrandt en Backer in dezelfde

Tjerck Adriaenz., werd benoemd tot diaken van de Waterlandse gemeente

kringen. Beiden portretteerden leden van de stedelijke elite, in minstens

in Amsterdam. Jacob Backer profiteerde van de status van zijn welvarende

één geval zelfs van dezelfde persoon, de remonstrantse predikant Joannes

vader. Hij mocht de gezaghebbende leraar van de doopsgezinde gemeente,

Wtenbogaert.

Reynier Wybrants portretteren , alsook de vermogende lakenkoopman Ja-

Backer maakte in 1642 ook een schutterstuk voor de Kloveniersdoelen, het

cob Theunisz. Die fungeerde evenals Backer’s vader als diaken van Toren,

schutterijgebouw waarvoor Rembrandt in hetzelfde jaar zijn Nachtwacht

liberaal getinte doopsgezinden.

schilderde. Slechts de meest vooraanstaande kunstenaars werd de eer van deelname gegund, aan dit prestigieus project. Jacob Backer was dan ook

Bij straatgenoot en succesvolle historieschilder Jan Pynas leerde Jacob Bac-

een van de belangrijkste Amsterdamse schilders van de zeventiende eeuw.

ker tussen zijn twaalfde en achttiende levensjaar waarschijnlijk de eerste

De grandeur en de elegantie van zijn werk bezorgden de virtuoze schilder

kneepjes van het schildersvak. Na het overlijden van zijn vader in 1626

tot aan zijn vroegtijdige dood in 1651 opdrachten van het stadhouderlijk hof,

keerde Jacob Backer terug naar Friesland, waar hij in het atelier van Lambert

machtige Amsterdamse regenten en steenrijke kooplieden.

Jacobz. (ca. 1598–1636) in Leeuwarden ging werken. Daar ontwikkelde hij zich tot een historieschilder van formaat. 26

interieurontwerpen met lef

Rechtstraat 63a Maastricht +31(0)43.35.41.574 info@lendfers-id.nl www.lendfers-id.nl

Arco Poliform Label CarpetSign Arketipo Spectrum Kinnasand Pastoe Flexform Moroso Indera

Altes Kurhaus Aachen verbindt op sfeervolle manier heden en verleden

et Alte Kurhaus Aachen biedt een bijzonder platform voor culturele en sociaal-maatschappelijke events van uiteenlopende aard. De monumentale, barokke Ballsaal van het Alte Kurhaus is een schitterende locatie voor concerten, bals of representatieve events. Ook het moderne muziekcentrum Klangbr端cke, dat letterlijk over de aangrenzende Kurhausstrasse hangt, staat garant voor een bijzonder decor. 28

“In Aachen wird Tag und Nacht gespielt. Die Redoute ist das Haupttheater, auf welchem man sich im Namen der vier Könige schlägt”, aldus een anonieme schildertekst uit het jaar 1787 in het Alte Kurhaus. Dat vereist tekst en uitleg. Begin achttiende eeuw was Aken een van de meest geliefde badplaatsen van Europa. Om de vele gasten verstrooiing te bieden, realiseerde Richard Reumont, volgens een plan van de gerenommeerde Akense architect Jacob Couven, tussen 1782 en 1786 een speelcasino in een gebouw aan de Komphausbadstraße. Hoofdattractie vormde het geluksspel Neue Redoute.

Van Herbert von Karajan tot Klaus Maria Brandauer

In 1842 kocht Aken het gebouw dat in de loop der jaren was uitgegroeid tot het sociaal middelpunt van de society. De stad doopte het gebouw, nabij de huidige Bushof Aachen, om tot ‘Kurhaus’. Tot 1854 was de Aachener Spielbank in het gebouw gevestigd. Tussen 1863 en 1864 werd het Kurhaus uitgebreid met een grote concertzaal met Moorse stijlelementen. Het Kurhaus maakte al snel furore, vanwege de bijzondere akoestiek in de concertzaal. En al helemaal in de periode dat de Oostenrijkse dirigent Herbert von Karajan er als Generalmusikdirektor fungeerde. Nadat Aken in 1916 een nieuw Kurhaus aan de Monheimsallee realiseerde, werd het oorspronkelijk Kurhaus omgedoopt in ‘das Alte Kurhaus’. Decennia lang bood het Alte Kurhaus plek aan bijzondere tentoonstellingen, zoals de international hoog aangeslagen Ludwig-collectie. Met de realisatie van de Klangbrücke, een centrum voor eigentijdse muziek, kreeg het bijzondere huis in 1998 weer een deel van zijn oorspronkelijke taken terug. “Met de Ballsaal, en de Klangbrücke en daarbij een professionele keuken in huis bieden we een passende ambiance voor iedere gelegenheid” zegt Irit Tirtey, die als Leiterin des Kulturbetriebs der Stadt Aachen verantwoordelijk is voor het reilen en zeilen in het prachtige gebouw. En inderdaad: de Ballsaal van Jacob Couven bood in 1787, maar óók anno heden een buitengewoon stijlvolle ambiance voor gelegenheden op een hoog niveau. Van familie- en bedrijfsfeesten tot tentoonstellingen en van multi-vision shows tot bijzondere concerten en theateruitvoeringen. Het verklaart ook de optredens van internationale toppers als Klaus Maria Brandauer in de Ballsaal. Via internet kun je een virtuele rondleiding maken in het Alte Kurhaus. Op de website www.altes-kurhaus-aachen.de vind je het culturele programmaoverzicht.

Highlights Altes Kurhaus 2009 tot 30.06.2009 Vr. 03.04. 20:00 Klangbrücke Was trägt – Eine szenische Lesung Een avond met beroerende muziek, beelden en teksten van Rainer Maria von Rilke over Shakespeare tot de bijbel. Vr. 17.04. 20:00 Ballsaal Auf den Flügeln des Gesangs – Daniela Ziegler / Sebastian Knauer Felix Mendelssohn Bartholdy en zangeres Jenny Lind, Daniela Ziegler, Sebastian Knauer In de Reeks: ‘Wort trifft Musik’ Woe. 29.04. 20:00 Ballsaal Konzertant – Musikwelten im Alten Kurhaus: Wanja Belaga - piano Verbluffende artistieke improvisatie tussen klassiek en Jazz. Za. 09.05. 20:00 Klangbrücke Klangkosmos Oeganda - Ndere: Ssempeke Amadinda Quartett De Oost-Afrikaanse Amadinda-muziek werd in Europa bekend door componisten en musici als John Cage, Bruno Canino, György Ligeti en James Wood. Vr. 15.- Zo. 17.05. 20:30 Ballsaal (zo.17.05. 17:00) Stockhausen in Aachen Roots of Electronic Music - Cosmic Pulses Zes van Karl-Heinz Stockhausens belangrijkste elektronische producties zijn gedurende drie dagen in de Ballsaal te beluisteren. Voor het volledige programma zie www.altes-kurhaus-aachen.de

Klankbrücke

Tekst: Ton Reijnaerts

Foto’s: Altes Kurhaus

FRONTAAL 30

Als er iemand is die er alles aan doet om het imago van de tandarts positief bij te stellen, is het wel Marc Cramm van Tandheelkundig Centrum Frontaal. Patiënten komen onbezorgd naar zijn praktijk omdat ze weten dat er goed naar hun wensen wordt geluisterd en dat ze er op een aangename en deskundige manier worden behandeld. In de praktijk heerst een ontspannen en hartelijke sfeer, en na afloop van de behandeling komen patiënten steeds lachend naar buiten en vertellen aan hun vrienden en kennissen hoe goed het hun is bevallen. Dat bereik je als tandarts niet door maar wat gaatjes te vullen, kronen te plaatsen en verstandskiezen te trekken. Daar is veel moed, creativiteit, doorzettingsvermogen en ondernemersgeest voor nodig. Maar laat dat nu net de uitdaging zijn voor Marc Cramm. Wie het niet geloven wil, moet maar eens langskomen bij Tandheelkundig Centrum Frontaal in Schimmert of Tandheelkundig Centrum Frontaal in Merkelbeek.

Ondernemende tandarts met hart voor stressloze patiënten

De evolutie van een tandartsenpraktijk Na zijn opleiding aan de VUB te Brussel was Marc Cramm vijftien jaar werkzaam als tandarts met een eigen praktijk in Antwerpen. In 2004 kreeg hij het aanbod om in het ZuidLimburgse Schimmert een tandartspraktijk over te nemen. Met zijn gezin verhuisde hij naar Nederland, waarbij zijn vrouw Ilse het opstarten en de organisatie van de praktijk op zich nam. Dankzij zijn professionaliteit en zijn goede sociale omgang met patiënten, wist hij zich al snel te onderscheiden van zijn collega’s. Na ruim drie jaar verdubbelde het oorspronkelijke patiëntenbestand van tweeduizend naar vierduizend. Tandheelkundig Centrum Frontaal, het huidige bedrijf van Marc Cramm en zijn echtgenote, is een bedrijf in evolutie, ontstaan als eenmanszaak en uitgegroeid tot een praktijk waarin alle disciplines van de tandheelkunde zijn ondergebracht. Als tandarts en zaakvoerder heeft Marc Cramm hierin zijn doorgedreven passie voor tandheelkunde en esthetiek kunnen verwezenlijken. Langetermijnoplossingen Al tijdens de eerste werkjaren kreeg Marc Cramm steeds vaker te maken met patiënten die op zoek waren naar langdurige en esthetisch verantwoorde gebitsoplossingen. Hij luisterde goed naar hun wensen, want voor hem staat de patiënt altijd centraal. Hij schoolde zich bij in de implantologie, waarna hij het certificaat van sinuslifting en augmen-

tatie (kaakbotverhoging) haalde. Hiermee verwezenlijkte hij meteen zijn jongensdroom om ook chirurgisch tandheelkundige behandelingen te kunnen uitvoeren. Ook op het vlak van orthodontie volgde hij de nodige cursussen om zijn kennis over dit vakgebied up to date te houden. Verhuizing De verhuizing naar een groter pand maakte het mogelijk om nog meer kwalitatief hoogstaand werk te gaan leveren. De waaier aan tandheelkundige behandelingen vormde één van de sleutels tot het succes van Tandheelkundig Centrum Frontaal, dat hij in 2007 startte in de Langstraat 11 te Schimmert. Preventie, mondhygiëne, parodontologie, orthodontie, implantologie, kroon- en- brugwerk, angstpatiënten en kindertandheel kunde werden gecentraliseerd in een hightech praktijk met drie behandelkamers. Door de aanwerving van gediplomeerde en ervaren assistenten voor die specifieke vakgebieden kwamen er veel nieuwe patiënten bij, en door de hoeveelheid werk steeg automatisch de omzet. De evolutie van de praktijk ging op alle vlakken in stijgende lijn. In september 2008 besloot hij een tweede tandartspraktijk over te nemen in Merkelbeek. Hiervoor werd een nieuwe tandarts aangeworven, Dina Fisscher, en werd het overgenomen personeel ingewerkt om op korte termijn hetzelfde werkniveau te realiseren als bij Frontaal Schimmert.

Eveneens werd rond die periode een eigen tandtechnisch laboratorium ingericht boven de tandartspraktijk in Schimmert waarbij al het tandtechnisch werk van de patiënten in eigen beheer werd genomen. Toekomstplannen Marc is niet het type om lang te blijven stilstaan bij een bepaalde evolutiefase, dus werkt hij ook voortdurend aan zijn toekomstperspectief. Dat behelst de verdere uitbreiding van Frontaal Schimmert, Merkelbeek en het Tandtechnisch laboratorium, die nu reeds voorzien zijn van de meest vooruitstrevende hightech apparatuur. Uitbreiding van bepaalde behandelingen onder narcose is hierbij een optie waardoor de drempelvrees voor de tandarts aanzienlijk zal verminderen. Marc Cramm: “Ik denk hierbij aan een volledige behandeling in één fase, waarbij de ‘all on four techniek’ wordt toegepast. Dit is een gecomputeriseerde behandeling met een hightech scansysteem, waarbij in 24 uur een tandloze patiënt met kroon-en brugwerk van implantaten wordt voorzien. Na de narcose wordt de patiënt de mogelijkheid geboden om in de praktijk te overnachten in een aangepaste luxe kamer. Marc’s visie als zaakvoerder is door de jaren heen onveranderd gebleven: een eigen onderneming opstarten vormt op zich geen probleem. Haar behouden en toekomstgericht rekening houden met de plaats die je als tandarts inneemt in de markt, vergt veel meer creatief ondernemingsvermogen.

Behalve tandarts is Marc Cramm dus ook ondernemer, maar NIVEAU EuregioMagazine stelde hem toch een paar vragen die, zo vermoeden wij, potentiële klanten van hem na aan het hart liggen. Op welke wijze worden de patiënten geïnformeerd over een ingrijpende gebitsbehandeling? Marc: “Tandheelkundig Centrum Frontaal is in eerste instantie een plaats waar al de disciplines van de tandheelkunde onder één dak zijn samengebracht. De naam ‘Frontaal’ is zeer bewust gekozen omdat het front van het gebit in de toekomst een steeds prominentere plaats inneemt bij de patiënten. Er is steeds meer vraag naar langdurige en esthetisch verantwoorde oplossingen. Door onze ervaring met implantaten, orthodontie en esthetische composietmaterialen kunnen we hieraan perfect voldoen. Evenzo streven we binnen onze praktijk naar respect voor de wensen van onze patiënten, want de wensen van de patiënt zijn heilig voor ons.” Waaraan dankt u het succes van uw praktijk? We hoorden dat uw bestand jaarlijks met minstens driehonderd nieuwe patiënten groeit? “Geduld en een degelijke professionele duiding, waarbij de patiënt zelf inspraak krijgt over de soort behandeling, vormen bij ons een succesvolle troef. We werken hier bij Frontaal met ons hart om de patiënten te helpen, waarbij zeker ook de kinderen en angst-

patiënten steeds worden gerustgesteld en in een stressloze sfeer behandeld worden.” Kunnen nieuwe patiënten nog terecht bij Frontaal en hoe kunnen zij zich het best aanmelden? “Met een eenvoudig telefoontje of door even langs te komen, bij Frontaal Schimmert of onze recent geopende vestiging te Merkelbeek. Iedereen kan zich bij ons inschrijven. Door de constante evolutie van Frontaal is ook ons assistententeam in uitbreiding en zijn we steeds op zoek naar vakbekwaam personeel. Ons huidige team wordt permanent bijgeschoold om aan de verwachte kwaliteitseisen te voldoen op het vlak van implantologie, orthodontie en esthetische tandheelkunde.” Op welk terrein kunt u het kwaliteitsniveau van Frontaal in de toekomst nog verder optimaliseren? “De persoonlijke service aan de patiënten is voor ons van cruciaal belang. Daarnaast streven we naar een kwaliteitscertificaat, een ISO-norm, waardoor we ten allen tijde de professionaliteit van ons werk voor de patiënt kunnen waarborgen. Slechts enkele Nederlandse tandartspraktijken voldoen aan de hoge eisen van dit kwaliteitslabel. Onlangs zijn we van start gegaan met de voorbereidingen hiervan, en we verwachten dat dit op korte termijn zijn eerste vruchten zal afwerpen.”

Tandheelkundig Centrum Frontaal Langstraat 11 6333 CC Schimmert T + 31 (0) 45 4042054 F + 31 (0) 45 4041562 I www.frontaalbv.nl Tandheelkundig Centrum Frontaal Mgr. Mannenstraat 61 6447 AB Merkelbeek T + 31 (0) 45 527 42 60

Pinkpop

volwassen Maar

Jan Smeets is nog

even jong als veertig jaar geleden

Met een waarschuwende vinger wijst hij naar zijn wat onnozel kijkende eigen creatie: het veertigjarige Pinkpopmeisje. De fotosessie duurt bijna twee uur maar Jan – Mister Pinkpop – Smeets neemt rustig de tijd om zich in een Afghaanse hippie-jas te hijsen en een Jefferson Airplanebrilletje op te zetten. De alfa en omega van Pinkpop worden gevangen in de foto’s waarmee hij wordt vereeuwigd: het eerste begin, op 18 mei 1970, in het Burgemeester Daemensportpark in Geleen (topact onder andere Golden Earring), en de jubileumeditie van 2009, van 30 mei tot en met 1 juni op Landgraaf Megaland, met als droomartiest Bruce Springsteen en zijn E Street Band. Het meisje met het roze hemdje is groot geworden.

We spreken elkaar tussen het schieten van de foto’s door. Met zichtbaar plezier ondergaat Jan Smeets de fotosessies, waarbij het veertigjarige model zich veel coöperatiever gedraagt dan de peuter met sterallures. De laatste moet tot groot plezier van alle aanwezigen voortdurend met speeltjes, grapjes, leuke stemmetjes en knisperende koekjespapiertjes worden verleid de goede kant op te kijken en de juiste positie in te nemen. Net als de fotograaf Guy van Grinsven weet Jan Smeets dat je geduld moet hebben om iets goed voor elkaar te krijgen en dat je niet te snel met een compromis genoegen moet nemen. Van dat laatste getuigen even later ook alle 39 affiches van even zovele Pinkpops die de fotograaf als decor heeft gemaakt. De namen van de groepen die Jan Smeets de afgelopen veertig jaar heeft weten te strikken vormen een fenomenale dwarsdoorsnede van de popgeschiedenis van die tijd – letterlijk te veel om hier op te noemen. Het valt niet mee een naam te vinden die er níét op prijkt (of het zou Neil Young moeten zijn!).

Vergetelheid

Ik vertel hem wat mijn vader vroeger thuis zei als ik een plaat van Jefferson Airplane of de Beatles op zijn pick-up draaide. Hij meende dan serieus dat de naald van de platenspeler harder sleet bij die muziek dan bij de strijkkwartetten van Beethoven en de Kindersymfonie van Haydn of Mozart. “Over tien jaar weet niemand meer wie de Beatles zijn!” riep hij zelfverzekerd in 1965. (Van klassieke muziek heeft hij nog steeds meer verstand dan van techniek.) Een identieke anekdote vertelt Jan Smeets, die iets ouder is dan ik, over Elvis Presley. “Diens populariteit zou maar even duren”, zegt Jan met een grijns op zijn gezicht om zoveel domheid, “maar rock-’n-roll is een wereldomvattend verschijnsel geworden, van Londen tot Rio de Janeiro en van Los Angeles tot Riga. En dat al een mensenleven lang.” Behalve onverzadigbaar consument van popmuziek en organisator van popconcerten, is Jan ook ambassadeur van de popmuziek in de breedste zin des woord. Dat kan natuurlijk alleen als je er hartstochtelijk van houdt. “Popmuziek is zo mooi omdat die altijd van onder wordt gevoed door nieuwe ideeën. Het is toch geweldig als je elke generatie opnieuw weer van die jonge jongens en meisjes bezig ziet en hoort die weer helemaal onbevangen in de vijver van de popmuziek springen en met iets nieuws komen bovendrijven!”

Hypocriet

Dan komt Jan op stoom. Want in zijn ogen heeft die popmuziek al vanaf het begin – en trouwens nog steeds – te kampen met grote

problemen omdat ze niet serieus genomen wordt. En dat vindt hij een groot onrecht: “Het is ronduit hypocriet dat de overheden een cultuuruiting blijven negeren waarmee letterlijk miljoenen mensen op aarde dagelijks bezig zijn.” Zelf heeft hij er, zegt hij, alles aan gedaan om hierin verandering te brengen – hij was zelfs dertien jaar lid van Provinciale Staten en had zitting in de Culturele Raad – maar hij betreurt het nog steeds dat er zulke enorme sommen subsidie naar traditionele kunsten als klassieke orkesten en opera gaan en dat er structureel zo weinig voor popmuziek wordt gedaan. “Het zijn altijd tijdelijke onderkomens waar gerepeteerd en gespeeld mag worden, totdat en gebouw weer een andere bestemming krijgt of tegen de vlakte gaat. De muzikanten worden gedoogd of als tijdelijke opvulling van een gebouw gebruikt totdat de projectontwikkelaar met iets komt waarin helemaal geen plaats is voor popmuziek. Bovendien ontbreekt het in Limburg aan een goed poppodium zoals die er bijvoorbeeld wel in Brabant zijn.” En dan gooit hij voor deze dag zijn belangrijkste statement eruit: “Maastricht verdient het niet om in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa te worden als er voor die tijd geen fatsoenlijk, structureel geëxploiteerd poppodium is.” Het is maar dat de Maastrichtse bestuurders het horen, want dat Jan niet voor zichzelf spreekt maar namens duizenden popliefhebbers, heeft hij natuurlijk als geen ander met zijn Pinkpop al jaar in jaar uit bewezen.

Forever young!

Op het podium wordt de peuter nog eens geprikkeld om op de arm van Jan te gaan zitten en hem aan te kijken. “Lach eens naar opa!” roept iemand. En Jan lacht zelf van harte mee. Jan Smeets mag dan niet meer de jongste zijn en grootvader van vijf kleinkinderen, zijn geest is nog net zo jong als veertig jaar geleden. Met dank aan de popmuziek, want die houdt je pas echt jong. Jaar in jaar uit. Tekst: Joe Grozny

Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress M.m.v. Buro Pinkpop

www.buropinkpop.nl Kleding:

Pinkpop jurkje/setje:

Janfré Uniform Kledingatelier

www.janfre.nl Afghaanse jas: Traders Pop

www.traderspopgallery.com Hairstyling:

Patrick Heerings Haarwerken

www.heeringshaarwerken.nl Decor printing: Spectrum XL

www.spectrumxlprint.nl

Ideaal

Hoe zo’n poppodium eruit zou moeten zien, weet hij ook: een cluster van ten minste drie zalen (een voor 1500, een voor 200 à 300 en een voor 50 tot 100 bezoekers) met podia waarop de bands optimaal kunnen presteren dankzij goede licht- en geluidsvoorzieningen. In het midden een soort kantine met keuken waar bands kunnen eten en hun soms meegereisde koks eten kunnen bereiden, en waar alle aanwezigen elkaar kunnen ontmoeten en gedachten en ideeën kunnen wisselen. Uiteraard met goede kleedkamers, met een aparte voor de solisten met sterallures en daaromheen oefenbunkers en een of twee opnamestudio’s. Als de zalen dan ook multifunctioneel gemaakt worden, zodat je er ook schoolfeesten en party’s kunt houden, kan zo’n centrum zich steeds verder ontwikkelen. “Elke stad in Nederland met 100.000 inwoners zou zo’n voorziening structureel moeten hebben. Tenslotte hebben we het over honderdduizenden liefhebbers in dit land. Veel meer dan er op bijvoorbeeld het Holland Festival en een opera afkomen. En als je dan de budgetten vergelijkt...”

an dit onderwerp is ook een NIVEAU TV V uitzending gemaakt voor TVL. U kunt deze uitzending ook bekijken op: www.niveaumagazine.nl/niveautv

Odile Bordaz:

‘Laten we vooral zijn resten niet vinden’

D’Artagnan is onsterfelijk

Toen enkele maanden geleden berichten in de kranten verschenen dat d’Artagnan naar alle waarschijnlijkheid in Wolder, een kerkdorp ten westen van Maastricht tegen de Belgische grens, begraven ligt, voelden veel kranten zich verplicht erbij te vermelden dat de man echt bestaan heeft. Want er is zoveel over de musketier van Lodewijk XIV bij elkaar gefantaseerd dat de fictie de werkelijkheid heeft weggedrukt. De man die in werkelijkheid een typische militaire bullebak schijnt te zijn geweest, heeft in romans, musicals, stripverhalen, televisieseries en films de reputatie gekregen van een romantische rokkenjager die met een glimlach het ene legertje tegenstanders na het andere in de pan hakt, met hulp van zijn drie vrienden Aramis, Athos en Porthos onder het motto ‘Eén voor allen, allen voor één’. Met dank aan zijn ‘biograaf’, de veelschrijver Alexandre Dumas.

Louwberg anno 2009.

Uit het belegeringslogboek: ‘De troepen van de koning zijn in Maastricht gearriveerd zonder noemenswaardige tegenslagen...’

Franse koning Lodewijk XIV, omgeven door zijn staf (inclusief d’Artagnan), tijdens het beleg van Maastricht op de Louwberg in 1673.

Het spoor van de musetier

Toen in 2003 het grote d’Artagnanfestival in Maastricht werd aangekondigd, besloot de redactie van NIVEAU EuregioMagazine het spoor van de legendarische musketier te volgen van het kasteel van Castelmore in Zuid-Frankrijk tot aan het Waldeckpark in Maastricht, waar de man op 25 juni 1673 om half tien ’s avonds een fatale kogel door zijn hals kreeg. Dat was toen het einde van het verhaal, maar sinds kort is daar een nieuw hoofdstuk aan toegevoegd door de Française Odile Bordaz, die als historische speurneus de plaats opspoorde waar de vierde musketier volgens haar begraven móét liggen: onder de vloer van de kerk in Wolder. Voorlopig is het echter niet erg waarschijnlijk dat Wolder een bedevaartplaats zal worden voor de liefhebbers van De drie musketiers en andere meesterwerken van de historische fictie.

Rustverstoorders in Lupiac

In zijn geboorteplaats Lupiac, in het departement Gers, leeft de geest van d’Artagnan voort in het kasteel van Castelmore en het

museum dat in het ingeslapen dorpje is ingericht. Op een zondagmiddag stonden we daar oog in oog met d’Artagnan, die verdacht veel weg had van een etalagepop met een carnavalspakje, staande naast een opgezet paard. Daarvoor waren we niet heel Frankrijk doorgereden, bedacht fotograaf Guy van Grinsven. Binnen een paar minuten wist hij de suppoost zo ver te krijgen dat zij de pop uitkleedde. De enige bezoeker die op dat moment in het museum rondliep, moest er ook aan geloven: hij trok het pakje aan en reed met ons mee naar het kasteel van Castelmore. Onderweg kwamen we nog een jongedame te paard tegen, die er geen probleem van maakte haar paard even uit te lenen voor de foto. En ook de bewoner van het kasteel, senator Yves Rispat, offerde zijn zondagsrust op om ons de wieg te laten zien waarin de musketier als baby had gelegen, evenals het enorme keukenspit waaraan de moeder van de musketier haar ossen placht

te roosteren. Zo konden we de etalagemusketier toch een levend gezicht en een passende entourage geven. De grootste levende herinnering vonden we evenwel in de buurt van Auch, in het kasteel van Marsan, dat nog steeds in bezit is van de afstammelingen van d’Artagnan. Bij ontstentenis van de heer des huizes, graaf Ayméri de Montesquiou de Fézensac d’Artagnan, troffen we er zijn zuster Véronique die ons in het kasteel rondleidde en uitvoerig verhaalde over de lusten en lasten die een leven als afstammeling van d’Artagnan met zich

meebrengt. Bij wijze van zelfbescherming wordt het achtervoegsel d’Artagnan zorgvuldig vermeden. Als alle aristocraten altijd even beminnelijk waren geweest als Véronique, hadden we de Franse Revolutie en alles wat daarna kwam, met een gerust hart kunnen overslaan en leefden we nog steeds als tevreden herders en herderinnetjes te midden van onze schaapjes, terwijl onze nobele heren alle vijanden resoluut het hoofd afhakten. Hoe arcadisch de Gers ook is gebleven, graaf Ayméri moet zich netjes laten kiezen door het volk voordat hij in de Franse Senaat figuurlijk de degens mag kruisen met andere volksvertegenwoordigers. Eén keer per jaar is hij nog boven het volk verheven als hij in Condom het chapiter presideert van de Mousquetaires d’Armagnac, een genootschap van voornamelijk heren die zweren dat zij het vrouwvolk door dik en dun zullen beschermen en veel armagnac zullen drinken. Het edele levenswater is samen met de foie gras hét handelsmerk van de streek.

Kranslegging

Na de feestelijkheden in 2003 bleef het een paar jaar tamelijk stil rond d’Artagnan. Er werd een bronzen standbeeld onthuld in het Maastrichtse Aldenhofpark, op de plaats waar de Franse troepen een paar dagen na de dood van hun held een bres in de stadsmuur schoten en de stad binnentrokken. Ieder jaar komen weemoedige Maastrichtse mousquetaires hier een krans leggen voor de gesneuvelde – met excuses aan het Franse volk. In november vorig jaar ontstond plotseling een nieuwe hype rond d’Artagnan. Kranten over de hele wereld meldden dat het graf van d’Artagnan gevonden was. Helaas stond er geen uitroepteken, maar een vraagteken achter deze opzienbarende mededeling. Er was geen kist of stapel botten gevonden met een naamplaatje d’Artagnan of Charles de Batz de Castelmore, zoals zijn naam bij zijn geboorte luidde. Er was alleen een Franse historica, Odile Bordaz, die beweerde dat de beroemde musketier hoogstwaarschijnlijk in Wolder begraven ligt, maar dat het voorlopig weinig zin heeft om naar zijn resten te gaan zoeken. Voordat in Wolder de schop in de grond kan worden gezet, moet er spitwerk gedaan worden in archieven om wat meer zekerheid te krijgen over de juistheid van het vermoeden.

Wolder wereldnieuws

Als we Odile Bordaz ontmoeten op het station van Agen in Zuidwest-Frankrijk, gaat om de paar minuten haar mobieltje. De Italiaanse radio, de grote Franse radiostations, allemaal willen ze onmiddellijk weten waar dat graf

dan gevonden is. Heen en weer lopend over het stationsplein legt ze onverstoorbaar uit dat het graf niet echt gevonden is maar dat ze er vrijwel zeker van is dat het in Wolder ligt. Journalisten die niet voor dom willen worden aangezien, doen alsof ze weten waar Wolder ligt, anderen vragen wat meer uitleg. “Wolder was vroeger een dorpje bij Maastricht, waar het Franse leger zijn kamp had opgeslagen tijdens het beleg van de stad in 1673. Tegenwoordig hoort het bij Maastricht.” Vervolgens legt ze uit dat d’Artagnan tijdens dat beleg gesneuveld is en dat nergens uit blijkt dat zijn lichaam is vervoerd naar Frankrijk. Dus moet hij ter plaatse begraven zijn, netjes in de kerk, zoals het hoort bij een officier. “Alleen hebben we nog geen duidelijke bevestiging van dat vermoeden kunnen vinden.” Dat de resten van d’Artagnan waarschijnlijk in Wolder liggen, was al langer bekend, vooral uit de twee boeken die Odile Bordaz over de beroemde musketier schreef. In 2001 publiceerde zij de gedegen biografie D’Artagnan, mousquetaire du Roi, vier jaar later gevolgd door Sur les chemins de d’Artagnan et des mousquetaires, waarin zij de omzwervingen van haar held volgde. In dat laatste boek leidt haar zoektocht haar naar Wolder, de plaats waar de Franse koning Lodewijk XIV zijn kamp had opgeslagen toen hij Maastricht in juni 1673 belegerde.

Eindeloos geduld

Een paar keer per jaar reist Odile Bordaz met haar man naar Maastricht, zomaar om van de stad te genieten of om haar vrijetijdsonderzoek voort te zetten. Een kwestie van eindeloos geduld, dat meer dode sporen dan positieve resultaten oplevert. Zo verwachtte ze veel van het overlijdensregister van de vroegere Sint-Marcusparochie in Wolder, waarin onder meer is bijgehouden wie er in de kerk begraven zijn. Maar helaas is het register tussen 1632 en 1673 niet bijgehouden, omdat de kerk toen in protestantse handen was gevallen. Toch werd Odile Bordaz op een andere manier gesterkt in haar overtuiging dat ze niet helemaal op dood spoor zit. Zo vond ze in het overlijdensregister van de kerk van Heer, dat wel keurig werd bijgehouden in die periode, de namen van gesneuvelde Franse officieren die in dit kerkdorp op de oostelijke Maasoever direct na hun dood begraven waren. Het ging om officieren van het leger van de hertog van Orléans, dat zijn kamp aan de oostelijke zijde van de stad had opgeslagen. “Dat sterkt me in mijn vermoeden dat d’Artagnan ook in een kerk is begraven. Dat zou normaal gesproken de Sint-Marcuskerk in Wol-

der moeten zijn, omdat het legerkamp daar vlakbij lag. We weten ook dat d’Artagnan op 25 juni op slag gedood is door een kogel in zijn hals. Een bedroefde Lodewijk XIV schreef diezelfde avond in een brief aan zijn vrouw dat hij zijn trouwe kapitein verloren had in de strijd. Helaas zijn er twee problemen met die kerk. Het gebouw was sinds 1632 in protestantse handen, en dus werden de parochieregisters niet meer bijgehouden. Maar de protestanten waren in 1673 gevlucht toen de Fransen eraan kwamen. Het kan dus zijn dat de Fransen een lege kerk hebben aangetroffen en hun dode officieren daar begraven hebben, maar er was geen pastoor zoals in Heer om dat te registreren. Een tweede probleem met de Sint-Marcuskerk is dat het gebouw aan het eind van de negentiende eeuw is afgebroken om plaats te maken voor de huidige Sint-Petrus-enPauluskerk. Ook al vinden we dus een document waarin staat dat d’Artagnan in Wolder begraven is, dan kan het nog heel goed zijn dat zijn graf in die tijd geruimd is.”

Portret d’Artagnan, gravure

Blijvend mysterie

In alle interviews moest Odile Bordaz de vraag beantwoorden hoe groot de kans is dat d’Artagnan begraven is in Wolder en hoe groot zij de kans acht dat zijn kist (normaliter zou dat een loden kist moeten zijn) nog ooit wordt teruggevonden. Op de eerste vraag antwoordde ze “negentig procent” en op de tweede “vijftig procent”. Ze lacht ermee: “Nou ja, dat was natuurlijk een slag in de lucht. Het zou heel mooi zijn voor Maastricht als men het graf van d’Artagnan aan toeristen uit de hele wereld kan laten zien, maar ik zou het ook niet erg vinden als het nooit gevonden wordt. De man is een voor een groot deel legendarisch en het is misschien beter als het mysterie niet wordt opgelost.” Er is maar één conclusie mogelijk: figuren als d’Artagnan zijn onsterfelijk. En als we zijn resten toch vinden, mogen de Fransen ze hebben, op voorwaarde dat ze de schedel van de mosasaurus voorgoed teruggeven. Tekst: Jacques Herraets Nog dezelfde karakteristieke gelaatstrekken bij nazaat Véronique de Montesquiou de Fézensac d’Artagnan.

Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress

Horen is kunnen genieten van de stilte in de muziek...

Wij beschikken over de allerkleinste en meest geavanceerde hooroplossingen, van budget tot hightech. Stap vrijblijvend binnen voor een persoonlijk advies of gratis hoortest, bij Streukens nemen wij daar alle tijd voor. Limburgs vakmanschap sinds 1950. www.streukens.nl

Echt • Geleen • Heerlen • Hoensbroek • Kerkrade • Landgraaf • Maastricht • Maastricht-Heer • Orbis Medisch Centrum • Roermond • Simpelveld • Sittard • Vaals • Valkenburg 47

Maaseik. Bij de naam van dit sfeervolle stadje alleen al krijg je visioenen van een Bourgondisch leven. De mooie historische Markt met daaromheen gegroepeerd de heerlijke terrasjes en natuurlijk de vele exclusieve winkels. Hier opende Miny pouls-veugen in 2008 haar damesmodezaak genoveef. in een prachtig verbouwd pand treft de klant drie verdiepingen mode, accessoires en lifestyleartikelen aan. als je de winkel binnenkomt zie je een ware explosie van mooie voorjaarskleuren. enkele merken uit het omvangrijke aanbod zijn: Cambio, set, annette gรถrtz, Bleu Blanc rouge, Mart visser, Joseph ribkoff, isabel de pedro, aldo Martens en Zapa. Het maatbereik van de kleding gaat van 34 tot en met 48. De verkoopadviseuses bij genoveef zijn zeer deskundig en adviseren de klant desgewenst bij het vinden van een passende outfit. De vrouw van nu zal zeker slagen bij genoveef, ongeacht haar leeftijd.

Informeer ook eens naar de vriendinnenavonden.

Dit unieke concept omvat een ontvangst met koffie, thee en een stuk vlaai waarna in alle rust een keuze gemaakt kan worden uit het totale aanbod van genoveef. Deze gezellige avond wordt afgesloten met een heerlijk glas wijn of frisdrank, vergezeld van een hartig hapje.

openingstijden: dinsdag t/m vrijdag van 9.30 tot 12.15 uur en van 13.15 - 17.30 uur. op zaterdag doorlopend geopend van 10.00 - 17.00 uur. Maandag is sluitingsdag. geregeld zijn er ook koopzondagen bij genoveef. voor de juiste data kunt U de website raadplegen www.genoveef.be

Hepperstraat 1 B-3680 Maaseik - t +32 (0)89 622 875 - M +31 (0)65 14 23 451 - www.genoveef.Be 48

Limburgse Brug naar Internationaal Succes Op een steenworp afstand van het Maastrichtse Station Randwyck staat ‘L’Hirondelle Pressée’, een architectonisch ontwerp van Boudewijn Snelder waarin men de gespreide vleugels van een gehaaste zwaluw kan herkennen. Hier is sinds 1989 Maastricht School of Management gevestigd. Een stap over de drempel hier betekent een stap in een internationale wereld. Het ontwerp van het gebouw had dan ook niet beter gekozen kunnen worden: MSM beperkt zich niet tot activiteiten in Maastricht, maar spreidt haar vleugels over de hele wereld uit. Maastricht School of Management (MSM) Maastricht School of Management is een business school, opgericht in 1952, die zich richt op managementonderwijs voor studenten uit opkomende economieën en ontwikkelingslanden. MSM is een onafhankelijke stichting zonder winstoogmerk die kwalitatief hoogwaardige managementopleidingen aanbiedt, zoals MBA, Executive MBA, Global Distance MBA, MSc, DBA en PhD-opleidingen en kortere managementcursussen en -trainingen. Daarnaast verzorgt MSM op 25 locaties wereldwijd onderwijsprogramma’s in samenwerking met lokale partners en houdt zij zich bezig met onderzoek en capacity-building. Jarenlang scoorde MSM internationaal hoog maar leidde de school in Nederland een relatief onbekend bestaan. Dat verandert nu men ook hier het potentieel begint te zien waarover men middels het internationale netwerk van MSM kan beschikken. MSM InterBridge In de loop der jaren heeft MSM een wereldwijd netwerk opgebouwd van ruim 30.000 alumni, die nu hoge tot topposities bekleden in vrijwel alle handelslanden in opkomst. Met MSM InterBridge wordt dit netwerk toegankelijk gemaakt voor het internationaal georiënteerde bedrijfsleven in de Euregio. MSM InterBridge creëert een match tussen deze alumni en bedrijven die een vestiging in het buitenland willen opzetten, een nieuwe afzetmarkt zoeken of behoefte hebben aan een betrouwbare analyse van de plaatselijke marktkansen. Binnen het netwerk zoekt MSM InterBridge geschikte kandidaten die volledig thuis zijn in het betreffende land én de activiteiten van de opdrachtgever. Vooral ondernemingen die plannen hebben in China, India en Afrika, kunnen van dit initiatief profiteren. Maar ook in ZuidAmerika, het Midden-Oosten en vele andere landen in Azië en OostEuropa is MSM in toenemende mate aanwezig. Limburg Innovation Class MSM InterBridge is projectuitvoerder van de ‘Limburg Innovation Class – buitenlandse kenniswerkers naar Limburg’ in opdracht van de provincie Limburg.

Door vergrijzing en ontgroening zullen de tekorten op de arbeidsmarkt, juist in het hoogopgeleide segment en juist in Limburg, sterk gaan oplopen. Een vergelijkbare situatie ontwikkelt zich ook in buurregio’s over de grens in Duitsland en België. Aan de andere kant is er in opkomende economieën, bijvoorbeeld in China en India, een enorm potentieel aan hoogopgeleide en ambitieuze mensen die bereid zijn zich verder te ontwikkelen in Europa. Ondanks de huidige economische situatie ziet MSM dat bedrijven moeite hebben om bepaalde vacatures in te vullen. Zo heeft de regio Limburg duidelijk tekorten aan bijvoorbeeld hoogopgeleide ict’ers, specialistische technici en hoogwaardige onderzoekers. Met Limburg Innovation Class kan MSM een helpende hand bieden door werving van kenniswerkers in opkomende economieën. De Limburg Innovation Class, met financiering van de provincie Limburg, inventariseert nu welke bedrijven met dit arbeidsmarktvraagstuk geconfronteerd worden en biedt concrete oplossingen aan voor het segment kenniswerkers (hbo of hoger opgeleid – in principe in alle sectoren). De Innovation Class werft hoogopgeleide kenniswerkers in opkomende economieën om deze vervolgens succesvol bij bedrijven in te zetten. Werving gebeurt op basis van een profiel van de beoogde kandidaat dat het bedrijf opstelt. Voordat de nieuwe werknemers aan de slag gaan, doorlopen ze een introductieprogramma van drie maanden, de ‘Innovation Class’, waarin de kennismigranten optimaal voorbereid worden om succesvol te kunnen functioneren in het Limburgse bedrijfsleven. Voor meer referenties over MSM en InterBridge, check onze website www.msm.nl of neem contact op met Don Offermans, Manager InterBridge MSM op + 31 (0) 43 3870808 of via e-mail: offermans@msm.nl.

L’histoire se répète,

BRUG VAN VROENHOVEN VOOR DE TWEEDE KEER

OPGEBLAZEN “Prosit, Heinz! Und jetzt zurück in die Heimat!” moet Fritz tegen collega Heinz op 8 september 1944 hebben gezegd. De beide Wehrmachtsoldaten hadden hun glas in het café in Vroenhoven nog niet leeg of het werd in hoog tempo al weer bijgevuld. Stuk voor stuk rondjes van de zaak en van stamgasten. Niet dat de kastelein en zijn vaste klanten ze van harte aanboden, maar de rondjes op die dag dienden een hoger doel. Uiteindelijk mocht het niet baten. Ondanks de hoge beloning die was uitgeloofd aan de dappere Belg die erin zou slagen de geplande ontploffing te voorkomen, vloog de brug te Vroenhoven over het Albertkanaal de lucht in. Daarmee hoopten de zich terugtrekkende en inmiddels dronken gevoerde Heinz en Fritz en de rest van de ontredderde Wehrmacht de opmars van de Geallieerden te vertragen. De trillingen van een enorme explosie deden de achtergebleven lege glazen op het buffet rinkelen. De drankrekening werd nooit terugbetaald.

16 januari 2009 – 20.00 uur De pasta’s, pizza’s en vino’s zijn vanavond niet aan te slepen. De horeca speelt ook nu weer een rol van betekenis als er een brug in het dorp wordt opgeblazen. In Taverne ‘La Pergola’ aan de Maastrichtersteenweg in Vroenhoven zit de stemming er al goed in. Alle honderd bewoners van de huizen binnen een straal van driehonderd meter rondom de brug zijn geëvacueerd en zijn derhalve door de Dienst van de Scheepvaart uitgenodigd in dit ‘Italiaanse’ opvangcentrum. “Mogen ze vaker doen”, is een veel gehoorde opmerking. “De bruggen zijn op”, constateert een ander na de bruggen op zijn vingers te hebben nageteld.

10 mei 1940 – 04.00 uur Sinds 00.30 uur is het Belgische leger in de hoogste staat van paraatheid. Net vóór en op de brug zijn antitankversperringen aangebracht. In de bunker bij de brug is het ontstekingsmechanisme voor de vernietiging van de brug in gereedheid gebracht. Langs de

hoofdweg Maastricht-Tongeren heeft de 18e Linie onder leiding van grenswachter sergeant Crauwels, haar posities ingenomen. Om tien voor vier krijgt de Nederlandse opperbevelhebber generaal Winkelman het volgende bericht: ‘Grensoverschrijding bij Kerkrade en Vaals.’ Kort daarop ratelt het Nederlandse luchtafweer in Maastricht in alle hevigheid. De Belgische grenswachters nemen grote formaties vliegtuigen waar uit de richting Lanaken-Briegden. Tot hun ontsteltenis zijn het zweefvliegtuigen. Na van hun verbazing te zijn bekomen openen de Belgen het vuur op de landende toestellen. Vlak bij de bunker komen er zeven neer, drie landen er op de Nederlandse oever aan de overzijde van het kanaal en een elfde komt terecht aan de achterposten van de compagnie. In de bunker belt kapitein Penneman de grenswachtkazerne in Lanaken. Hij krijgt er luitenant Boijen aan de lijn en vertelt wat er in Vroenhoven aan de hand is. De luitenant probeert daarop de verdediging aan de brug van Veldwezelt, een paar kilometer verderop, te verwittigen. Maar de meeste verbindingen met de andere bunkers zijn al

uitgevallen. Op hetzelfde ogenblik wordt de kazerne zwaar gebombardeerd, waarbij kapitein-commandant Henri Giddeloo van de Grenswielrijders en nog twintig grenswachters omkomen. In bunker ‘M’ aan de brug van Vroenhoven besluit sergeant Crauwels de brug te laten springen. Hij ontsteekt de lont en brengt zichzelf in veiligheid. Even later bedenkt hij zich en spoedt zich om de lont te doven. Maar ondertussen is grenswachter Stenzel daarin met ware doodsverachting al geslaagd. Daarna wordt een holle lading door de inmiddels gearriveerde Duitsers op de bunker geplaatst. Die ontploft net op het ogenblik als Crauwels, gevolgd door twee soldaten, aanstormt. Ze zijn alle drie op slag dood. Door het ontstane gat in de bunker gooien de Duitsers explosieven naar binnen, waardoor daar nog meer dood en verderf worden gezaaid. Een andere verdedigingsbunker, bunker ‘A’, ligt zo’n zeshonderd meter verderop langs het kanaal. Vlak naast de bunker is ook een zweefvliegtuig geland. Onderluitenant Bertrand probeert tevergeefs de ba-

taljonscommandant te bereiken. Dan belt hij Eben-Emael op, waarbij hij verneemt dat het onneembaar geachte fort eveneens aangevallen wordt. Ten slotte telefoneert hij naar de kazerne van Lanaken, waar hij in het Duits antwoord krijgt. De Duitse aanvallers laten door de noordelijke schietopening aan de bovenverdieping van de bunker een aan een ketting bungelende brandgranaat naar binnen vallen. Dat spel wordt een paar keer herhaald, en even later is ook deze bunker ingenomen. De Duitsers hebben nu de brug in Vroenhoven ongeschonden in handen.

8 september 1944 De oorlogskansen voor de Duitsers zijn sinds juni 1944, na de landing van de Geallieerden in Normandië, gekeerd. De laatste weken trekken ze zich massaal terug. Vroenhoven en omgeving fungeren als doorgangssluis. De ooit zo frisch und fröhlich in den Krieg trekkende Wehrmachtsoldaten sloffen nu in eindeloze wanordelijke colonnes terug richting Heimat. Behalve van militaire voertuigen maken ze nu ook gebruikt van geconfisqueerde autobussen, handkarren, motorfietsen en vooral fietsen. Op 8 september zijn de laatste Duitsers uit Vroenhoven vertrokken, maar niet zonder hun sporen achter te laten. Enkele cafébazen hebben nog tevergeefs geprobeerd de Duitsers dronken te voeren om hen te beletten de brug op te blazen. Ook werd er een grote beloning uitgeloofd aan de mensen die dit konden verhinderen. Een nieuwe brug kostte immers veel meer dan een beloning. Maar dat alles mocht niet baten: de brug ging de lucht in. De Vroenhovense brug werd al gauw aangeduid als ‘de brug die niet sprong toen hij moest springen, maar die sprong toen ze niet mocht springen’. De brug werd overigens na de oorlog, exact volgens de oude bouwtekeningen uit 1937, weer herbouwd.

16 januari 2009 – 21.30 uur De rouwkrans is door de dienstdoende controlerend uitvoerder aan de brug bevestigd en de fanfare heeft zojuist vanaf de vlak ernaast gebouwde nieuwe brug de dodenmars gespeeld. Even later draait de helikopter van de Belgische politie zijn rondjes boven de brug van Vroenhoven, uitgerust met een enorme schijnwerper en infraroodkijker op zoek

naar warmtebronnen. Ze kijken van bovenaf of zich niemand meer binnen de straal van driehonderd meter van de brug bevindt. ‘La Pergola’ is inmiddels verlaten. De bewoners en aanhang zijn in colonne naar het jaagpad langs het kanaal gewandeld om het slotspektakel te kunnen aanschouwen. Het opblazen van ‘hun’ geklasseerde monument, ‘hun’ brug, ‘hun’ herinnering. Een apotheose die haar aanvang kreeg in de jaren tachtig door het besluit van de Belgische federale regering het Albertkanaal te verbreden teneinde het geschikt te maken voor de vierbaksduwvaart. Deze gekoppelde schepen hebben een breedte van 25 meter en zijn bijna even breed als de totale doorgang van het kanaal onder de huidige brug. Met die verbreding kan de op één na grootste binnenhaven van Europa, die van Luik, haar positie versterken en een moderne aansluiting krijgen met de zeehaven van Antwerpen. De verbreding tot een kleine honderd meter noodzaakt tevens tot vervanging of verbreding van vele bruggen over het kanaal en verdere uitbreiding van de vijf sluizen die onderweg naar Antwerpen een hoogteverschil van 57 meter moeten overbruggen. De laatste bruggen die voor vervanging in aanmerking kwamen, liggen in Limburg: die van Kanne, Vroenhoven en Briegden bij Lanaken. De oude brug van Kanne heeft zonder grote tegenstand plaatsgemaakt voor een veel te pompeus eigentijds exemplaar; die van Briegden komt in 2010 als laatste aan de beurt. De brug van Vroenhoven echter is –nadat al duidelijk was dat hij zou moeten worden vervangen – in het midden van de jaren negentig door de Belgische overheid als monument geklasseerd. Dat heeft te maken met het feit dat precies hier de eerste oorlogshandelingen hebben plaatsgevonden en vele dappere Belgische soldaten er het leven lieten. Daarmee was echter wel een nieuw probleem in de wereld geholpen. Een geklasseerd monument mag je immers niet zomaar afbreken. Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar de oplossing was even pragmatisch als Belgisch. Je breekt het monument af, maar je geeft ook weer een nieuw geklasseerd monument terug. Kosten noch moeite worden gespaard om de historische waarden, van met name de bunker ‘M’, te bewaren en verder te accentueren. Met behulp van een open competitie onder leiding van de Vlaamse Bouwmeester (vergelijkbaar met

de Nederlandse Rijksbouwmeester) werden hiervoor ideeën gevraagd. Dat resulteerde uiteindelijk in een ontwerp naar een idee van de in Berlijn woonachtige Belgisch kunstenaar Jozef Legrand en architectenbureau Ney & Partners om – letterlijk – onder de nieuwe brug een expositiecentrum te maken, inclusief een audiovisueel ondersteunde tentoonstelling over de geschiedenis van de brug. En de bunker wordt weer toegankelijk gemaakt voor het publiek. Verder komen er een openlucht amfitheater, een uitkijkpost, een café-restaurant en wordt de hoge betonnen ondersteuningswand geschikt gemaakt als klimwand voor amateuralpinisten. De nieuwe brug, die in 2010 op de plaats van de huidige wordt geschoven, is verder voorzien van een zogenaamde faunatunnel, zodat de Nederlandse dassenpopulatie zich nu ook vrijelijk kan komen presenteren aan haar Belgische soortgenoten.

16 januari 2009 – 22.40 uur Dik een half uur later dan gepland doordat de infraroodcamera’s in de helikopter nog een paar verstekelingen hebben gedetecteerd binnen het beveiligde gebied, rinkelen de glazen opnieuw in Vroenhoven en weer is het na een explosie. Toch klinkt het geluid net iets anders dan 65 jaar geleden. Deze keer zijn de glazen namelijk gevuld. Driehonderd meter verderop is zojuist de monumentale brug van Vroenhoven letterlijk in het water gevallen. De zevenhonderd kilo springstof, aangebracht in de vijfhonderd geboorde gaten in de brugpijlers en wegdek, hebben hun werk verricht. De plezierboot, met aan boord een groot aantal prominente gasten, ligt in het midden van het kanaal op veilige afstand van de brug en deint heen en weer op de mini-tsunami die de in het water gestorte brug heeft veroorzaakt. Op veilige afstand op de jaagpaden aan beide kanten hebben zich een paar duizend mensen verzameld. Onder hen burgemeester Mark Vos, die de feestboot op het water zonder hém heeft laten vertrekken. Een burgervader hoort nu eenmaal tussen zijn volk te staan – in goede en in slechte tijden! Daar moet op gedronken worden. “Rondje van de zaak!” klinkt het, ditmaal wel van harte aangeboden en nu wel betaald, door de Dienst van de Scheepvaart! Deze keer geen ‘Prosit’, maar op z’n Vlaams: “Proost!” En dat klinkt toch net even anders dan in het Duits van 65 jaar geleden. Tekst en Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress

an dit onderwerp is ook een NIVEAU TV V uitzending gemaakt voor TVL. U kunt deze uitzending ook bekijken op: www.niveaumagazine.nl/niveautv

‘Ik ben jaloers op Genk’

De keuze van... Hasseltse couturier

Stijn Helsen

Hotel Carbon Genk

e moet met goede argumenten komen om een geboren en getogen Hasselaar naar Genk te krijgen. Daar speelt de gezonde rivaliteit mee tussen succesvolle buren, zoals je die overal ter wereld vindt (Rotterdam-Amsterdam, Antwerpen-Brussel, Maastricht-Heerlen enzovoort). Hasselt, Belgisch-Limburgs modestad én Hoofdstad van de Smaak, is van oudsher de stad voor de ‘chic’ en heeft een rijke middenstand. Een kleine 15 kilometer verderop ligt het voormalige mijnwerkersstadje Genk, dat zich nu razendsnel aan het ontwikkelen is tot de modernste winkelstad van Limburg. Een fonkelnieuw shoppingcentrum, een gigantische ondergrondse parkeergarage en een bijpassend designhotel met een fantastisch restaurant moeten daarbij helpen. En dat lijkt te lukken, want zelfs een beroemde Hasselaar komt nu graag naar Genk. Het Hasseltse modefenomeen Stijn Helsen heeft de fijne keuken van chef-kok Christoph Hartmann van Hotel Carbon ontdekt en meteen tot zijn favoriet uitgeroepen. En met reden.

DESIGN AWARD 2008 Het Hotel Carbon in Genk, een ontwerp van architectenbureau PCp, heeft begin november de award ‘Best interior design: restaurant’ in de wacht gesleept. De prijs, die in Londen werd uitgereikt, is een van de meest prestigieuze in de Europese hotelindustrie. Dit officiële design hotel was genomineerd in de categorieën ‘Best interior design: bedrooms and bathrooms’ en ‘Best interior design: restaurant’. Hotel Carbon mag zich nu het Design Hotel met het mooiste restaurant in Europa noemen. Meer informatie: www.thesleepevent.com.

Schoonheids- en ontharingsinstituut

Pascalle Smeets Spectaculaire

Figuurverbetering vet definitief weg De Proslimelt van PromoItalia is de allernieuwste methode op het gebied van plaatselijk “afslanken” bij zowel mannen als vrouwen. Behandelingen met de Proslimelt zijn wetenschappelijk bewezen. Er wordt gebruik gemaakt van geluidsgolven welke op een volledig pijnloze wijze vetcellen definitief uit het lichaam verwijderen.

Definitief verwijderen van vet Definitief ontharen met PPL(fotolicht) en naaldmethode Couperose verwijdering Rimpelvermindering met FotoMatrix

voor

Behandelbare gebieden

Voordelen van deze methode

• buik • lovehandles • zadeltassen • zwembandjes • binnenkant dijen/knieën • kuiten • borsten (mannen) • armen

• geen narcose of injecties • geen operaties • vet definitief weg • meetbaar resultaat na 10 dagen • geheel pijnloos • geen herstelperiode • geen littekens

Ongewenste haargroei definitief verwijderd! De PLS 3 van Photo Nova behoort tot de allernieuwste generatie van op licht gebaseerde haarverwijderingssystemen (geen laser) om overtollig haar doeltreffend, veilig en permanent te verwijderen in het gezicht en over het hele lichaam. Eindelijk een techniek die ongewenste haargroei definitief verwijdert. Klanten ervaren het als zeer prettig om zich niet meer te scheren, harsen of epileren. Kenmerkende ontharingsproblemen, zoals ingegroeide haartjes, stoppeltjes, irritaties en ontstekingen behoren nu tot het verleden. Tevens is een groot succes het verwijderen van ontsierende rode gesprongen adertjes in het gezicht (vaak al in één behandeling) voor zowel man als vrouw.

Huidversteviging met ILS Permanente make-up Huidverbetering met Dermalogica Voor meer informatie of een persoonlijk advies kunt u vrijblijvend een afspraak maken. Schoonheids- en ontharingsinstituut

Pascalle Smeets Loijveldweg 9 6041 AE, Roermond Tel: +31 (0)475 - 31 96 97

www.pascallesmeets.nl

Genk vormt in alle opzichten een multiculturele samenleving met een rijk mijnverleden. De 64.000 inwoners tellende stad is immers gebouwd op het ‘zwarte goud’, de vette steenkool die meer dan vijftig jaar garant stond voor een rijke inkomstenbron voor een bevolking die van heinde en verre werd aangesleept – Portugal, Spanje, Italië, Slovenië, Griekenland, Polen... Totdat het begin jaren zestig met de romantiek van het mijnwerkersleven was gedaan. De zware arbeid en het mijngruis eisten hun tol onder de mijnwerkers, de concurrentie van olie en gas en kolen uit de derde wereld werd heviger en de winning van de kolen te duur. En dus werden, net zoals in Nederlands-Limburg, de mijnsluitingen aangekondigd. Eind jaren tachtig ging de laatste Genkse kolenmijn dicht en werden de terrils (mijnbergen) op een paar na afgegraven. Ter ver vanging van de werkgelegenheid werden, met grote zakken reconversiegelden, nieuwe industrieën naar Genk gelokt. Autofabrikant Ford was een van eerste die hierop inhaakten, gevolgd door nog enige andere zware industrieën, zoals een RVS-fabriek, het tegenwoordige ArcelorMittal. Niettemin heerste er nog jarenlang een hoge werkloosheid onder de veelal allochtone bevolking. Genk gooide echter allengs het roer om en ontwikkelde zich in de loop de jaren dankzij de bouw van een aantal aansprekende overdekte shoppingcentra, tot een winkelstad van formaat. Ook de natuur, dagrecreatie en toerisme werden belangrijke speerpunten in de ontwikkeling van Genk. Natuurgebied ‘De Maten’ aan de zuidwestrand van het Kempens Plateau, historisch themapark Bokrijk, het nationaal park de Hoge Kempen (het grootste bos- en natuurgebied van Vlaanderen), sport- en recreatiegebied Kattevennen, het planetarium, de fantastische fietsen wandelroutes en natuurlijk de mijnmusea op de voormalige terrils van Waterschei en Winterslag maken Genk tot een alleszins aantrekkelijke stad.

Couturier van the rich and famous Stijn Helsen is een telg uit een kleermakersfamilie. Zijn grootvader stichtte in 1939 te Borgloon een couturierszaak. Diens zoon, Stijns vader dus, verhuisde naar Hasselt, waar Stijn de familietraditie voortzette, geassisteerd door een zus en twee broers. Een echt familiebedrijf dus. Al van kindsbeen was Stijn bezig met mode. Hij volgde een kleermakersopleiding aan de Ecole Léon Mignon te Luik en studeerde verder aan het

befaamde Istituto Marangoni in Milaan. Na zijn studies kon de couturier als freelancer aan de slag bij Vivienne Westwood in Londen. Later klopten topmerken als Valentino in Rome en Joseph in Londen op zijn deur. Voor de films Seabiscuit en Pirates of the Carribean tekende de ontwerper de kostuums. Het tienduizend euro kostende, roodblauwe pak voor Tobey Maguire in Spiderman, gemaakt van de zeer elastische stof Milliskin, is ook van de hand van Stijn. De couturier bedacht daarnaast maatpakken voor Robbie Williams, Hugh Grant, Matt Dillon en Madonna’s ex-echtgenoot Guy Ritchie. Vandaag de dag is prinses Claire, de vrouw van de Belgische prins Laurent, de prominente draagster van zijn creaties.

Man of the World Stijn heeft dus wel wat van de wereld gezien en ziet dat nog steeds. Hij stapt makkelijk vrijdagavond na het werk op het vliegtuig voor een bezoek aan dat lekkere sushi-barretje in Londen, om even een museum te pikken in Madrid of om met Italiaanse vrienden in Milaan een avondje te stappen. Stijn werkt hard in zijn nieuwe ‘flagshipstore’ die hij een jaar geleden in Hasselt heeft geopend. Hij ontwerpt én fabriceert onder eigen beheer zijn collectie en verkoopt daar ook de bijbehorende accessoires, schoenen, meubilair en beeldende kunst. Hij hoopt zelf binnenkort zijn eigengemaakte serie kunstwerken te exposeren. Misschien zelfs wel in het Hasseltse Modemuseum waarvan hij voorzitter is, of wellicht in het nieuwe Carbon Hotel in Genk, waaraan hij zijn hart heeft verpand en waar we nu, op zijn aanraden, samen de lunch gaan genieten.

Aan tafel in Hotel Carbon Aan de loungeachtige wijnbar, waar wij ons aperitief genieten, vertelt Stijn enthousiast over zijn betrokkenheid bij dit hotel. Het hotel en restaurant zijn volledig volgens het thema ‘Carbon’ ontworpen en refereren daarmee aan het mijnverleden van Genk. Eigenaar/ondernemer Peter Geurden was daar van meet af aan heel duidelijk in. De totale zwart-wit kleurstelling, de materiaalkeuze, alles is in deze stijl doorgetrokken. Zo veel als mogelijk is ook ontworpen of gemaakt door Limburgers; van servies van de Genkse kunstenaar/ keramist Piet Stockmans tot en met het bed van Veldeman. Dit bed is trouwens, net zoals de smaakvolle kleding van de receptionistes, gerants en keukenpersoneel, ontworpen door Stijn Helsen. De glanzend blauw gevoerde zwarte slipjasjes en sensueel gesneden gilets zijn een lust voor het oog. Tijdens een kleine

rondleiding die wij samen krijgen van general manager Sita Tadema, poseert Stijn, met lichte aarzeling, voor mij op het door hem ontworpen bed samen met de twee serveersters Stephanie en Cinzia. Wat mij betreft had het ook in de Sense, de fantastische wellness-afdeling op de bovenste etage, mogen zijn, maar ja, dan hadden we niets van zijn ontwerpen meegekregen. Ondertussen heeft ook chef-kok Christoph Hartmann zijn best gedaan. Het moet ongetwijfeld gaan smaken, onze lichte lunch, want hij is een kei met een enorme ervaring, opgedaan in de allerbeste restaurants van Zwitserland, Duitsland, Noorwegen en Nederland. Het voorgerecht is een perfect bereid kreeftentartaartje met een carpaccio van coquilles op een kruidensla met een geraffineerde dressing en gedecoreerd met kleine tomaatjes en zwarte olijfjes. Natuurlijk wordt een en ander begeleid door een mooie chardonnay van het huis. Als hoofdgerecht krijgen we rosé gebakken hertenbout met wildjus, bospaddenstoelen, najaarsgroentjes en pommes pont neuf geserveerd. De volle merlot smaakt er uitstekend bij. Stijn geniet – hij is net als ik een bourgondiër die ook thuis graag zelf kookt. “Net een nieuwe steamer aangeschaft”, zegt hij tegen mij. De plicht roept echter weer, want tijdens het nagerecht (een koude sabayon met huisgemaakt tiramisu-roomijs) gaat zijn klassieke iPhone voor de zoveelste keer over. Het is ook weer danig uitgelopen deze lunch. Niet vreemd in deze ambiance. Laatste vraag aan Stijn: “Heeft Genk iets wat Hasselt niet heeft en wat je wel zou willen?” Zonder aarzelen antwoordt hij: “Ja, Hotel Carbon, daar ben ik echt jaloers op.” Peter, Sita en Christoph, u weet wat u te doen staat. Hasselt solliciteert, en Stijn Helsen wil dolgraag meedenken. Tekst en fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress

Hotel Carbon - Europalaan 38 - 3600 Genk - T + 32 (0) 89 322920 - F + 32 (0) 89 322921 - E info@carbonhotel.be - I www.carbonhotel.be

Jef Scheffers (103) beziet de wereld door de jonge ogen van

Safiere Henkes (23) Aan de wand hangt een groot schilderij van een bijbels tafereel: De voetwassing van Jezus. Een mooi schilderij in zachte pastelkleuren. Het is gesigneerd: Jef Scheffers 1931. Langzaam, helder maar aangenaam klinkt het levensverhaal van Vincent van Gogh door de gezellige ingerichte kamer. De cadans van verhaal loopt precies in de pas met het langzaam tikkende ritme van de monumentale Friese staartklok. Alles in deze kamer ziet er even verzorgd uit. In de erker zit een artistiek geklede heer in een gemakkelijke sofa, de handen voor de mond met de vingertoppen tegen elkaar, aandachtig te luisteren. Schuin op zijn hoofd een alpinopet, die hem staat hem als geen ander. Zou zo uit La Vache et le Prisonnier, de Franse filmklassieker van Henri Verneuil uit 1959 met in de hoofdrol Fernandel, kunnen zijn weggelopen. Het verhaal dat wordt voorgelezen, behandelt de periode waarin Vincent van Gogh in een brief aan zijn broer uit de doeken doet hoe hij aan het sparen is om eens een keer een levend naaktmodel te kunnen inhuren. Dat heeft hij nog nooit gedaan en dat wil hij zo graag eens schilderen dat hij zich daarvoor letterlijk het eten uit de mond spaart. Het tegenlicht creëert een prachtig aureool om de goudblonde haren. Haar mooi gestifte lippen vormen de duidelijke woorden die dit verhaal de diepte geven die het nodig heeft. De ogen onder haar perfect verzorgde wimpers kijken met regelmaat op uit het boekwerkje om te zien of de luisteraar in de stoel recht tegenover haar het verhaal kan volgen. Ze weet wat ze doet, want ze doet dit vrijwel elke dag. Al anderhalf jaar aan een stuk. ‘Prix de Rome 1931, tweede prijs!’ roept een krachtige stem als ik hem vraag naar zijn schilderij. Dat was de erkenning voor zijn talent als schilder. Een omstreden schilderij trouwens, want de dame die de voetwassing

doet bij Jezus Christus, is afgebeeld met ontbloot bovenlijf. Daar is toen heel veel over te doen geweest. De Prix de Rome is een aanmoedigingsprijs voor jonge kunstenaars, en dat was deze kunstenaar in 1931. Nu is hij bijna 103 jaar en woont nog altijd zelfstandig in zijn huis aan de voet van de Sint-Pietersberg in Maastricht. Zijn gezichtsvermogen is door de ouderdom sterk afgenomen, waardoor hij niet meer dan wat contouren kan waarnemen. En door het syndroom van Charles Bonnet, dat bij deze ouderdom vaker voorkomt, heeft hij last van hallucinaties. “De meeste mensen worden daar gek van, ik niet, ik vind ze fantastisch! Al die kleuren, al die figuren... Je reinste kunst! En als ik er genoeg van heb, hoef ik maar even met mijn hoofd te schudden en ze zijn weg.” Aan het woord is Jef Scheffers, geboren in 1906 en van 1935 tot aan zijn pensionering in 1972 directeur van de Middelbare Kunstnijverheidsschool in Maastricht, een van de voorgangers van de huidige Academie Beeldende Kunsten Maastricht. Sinds hij een paar jaar geleden, als gevolg van zijn slechtziendheid, een keer struikelde, vond zijn huisarts dat het niet meer verantwoord was dat hij zelfstandig bleef wonen. Een verzorgingshuis was echter het laatste waar Jef op stond te wachten. Dochter Edmée vertelde het probleem tegen een aantal vrienden en kennissen, want de enige oplossing zou zijn dat er iemand dagelijks een oogje in het zeil kwam houden en er ook zou willen overnachten. Een paar straten verderop woonde de eenentwintigjarige Safiere Henskens. Haar moeder heeft beeldengalerie Bel’Arte, haar vader is beeldend kunstenaar. Ze hoort van het probleem en besluit Jef Scheffers, samen met haar vriend Bastiaan Rouwendal, eens op te zoeken. Het klikt meteen, en sindsdien overnachten

Safiere en Bas elke avond bij Jef in huis. Safiere doet echter meer. Zij stelt haar ogen aan hem ter beschikking en vertelt hem wat ze ziet. “Het begint met het voorlezen van het dagelijkse nieuws uit de kranten. Jef is perfect op de hoogte van het reilen en zeilen van de wereld. Daarna lees ik hem wat voor uit een van de vele boeken uit zijn eigen collectie. Meestal een verhaal over een kunstenaar, zoals nu dat van Vincent van Gogh. Ik ga ook voor Jef, op zijn verzoek, naar musea. Zo ben in nu net naar het Van Gogh Museum in Amsterdam geweest en ben in zijn opdracht De aardappeleters gaan bestuderen. Toen ik terugkwam, moest ik hem vertellen wat ik er allemaal in heb gezien en wat ik ervan vind. Hij vult dat aan met zijn visie en kennis van kunst, en daar leer ik weer veel van. Alles wat ik zo met hem meemaak, alle impressies die ik hoor, schijf ik op; een verhaaltje in een dagboek. Of meer een sprookje, zoals dat van Duizend-en-éen nacht.” Impressies, het woord is gevallen. Het impressionisme, dat was een van de stijlen waarin Jef zijn visie op het schilderen kon uiten. Je ziet het terug in het kleine stilleven dat boven de boekenkast hangt. Maar zijn techniek van de beheerste, verfijnde detaillering komt het best tot haar recht op het prachtige geschilderde portret van zijn vrouw, dat ook in de kamer hangt. Safiere slaat haar boek dicht. Het verhaal gaat morgen weer verder. De Friese staartklok tikt door. Ik zie dat de wijzerplaat ook is beschilderd met een Maastrichts tafereeltje van de hand van Jef. Jef is tevreden en steekt een sigaartje op. Zo dadelijk komt de buurman weer controleren of de kachel nog brandt. De jeneverglaasjes staan al klaar. Tekst en fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress

Op zoek naar de bron van het pils

Biertje?

Nee, dank u, doe maar een pilsje

Brouwerij Plzensky Prazdroj, geboorteplaats van Pilsner Urquell

ie in Nederland een biertje bestelt, krijgt in negen van de tien gevallen zonder een vervolgvraag een pilsje voorgezet. Noem het gemakzucht van de kastelein, dagelijkse praktijk in de horeca of onwetendheid, maar zo is het gebruik nu eenmaal. Een pilsje is echter wel degelijk wat anders dan een biertje. Tot eind negentiende eeuw bestond pils niet eens, terwijl bier een van oudste dranken van de mensheid is. Wat is dan precies het verschil? NIVEAU EuregioMagazine ging eropuit om het verschil te ontdekken en toog daarom ruim 700 kilometer oostwaarts, tot de auto stilhield voor de fraaie herdenkingspoort van Plzenský Prazdroj, ofwel de brouwerij van Pilsener Urquell in de Tsjechische stad Pilsen. Hier, in de plaats waarnaar het pils is vernoemd, moest het geheim te vinden zijn. En in diezelfde plaats kwamen we bovendien drie mensen uit Maastrichts oudste café, In den ouden Vogelstruys, tegen, die op zoek waren naar de overeenkomst tussen Brand UP en Tsjechisch pils. Joseph Groll, uitvinder van het pils

Medicijn

Pilsen ligt in Tsjechië, het land dat de ranglijst van grootste bierdrinkers ter wereld al jaren soeverein aanvoert: Tsjechen zijn goed voor bijna 160 liter bierconsumptie per persoon per jaar; op een straatlengte gevolgd door de nummers twee en drie (Duitsers en Ieren), die niet verder komen dat 125 liter. In het Tsjechische café heffen de mannen de glazen halve-literbier in een straf tempo en beweren dat dit medicijn hen tegen een hele trits ziektes beschermt en tal van organen en lichaamsfuncties in goede staat houdt. “Het is een medicijn”, luidt het excuus van de drinkers om de volgende ronde die de ober alweer aanbiedt, niet af te slaan. Alles in Pilsen, de hoofdstad van West-Bohemen met ruim 170.000 inwoners, heeft met bier te maken: de historische brouwerij met een klassieke triomfpoort ter herinnering aan haar vijftigjarige bestaan in 1892, ligt midden in het centrum, de vrachtwagens met aanhangers, karren met houten biervaten getrokken door paarden met een deken over de rug met daarop het logo van de brouwerij, bussen en

auto’s van vertegenwoordigers die helemaal als sappige pilsjes zijn beschilderd, en de kroegen in de stad met allemaal hetzelfde uithangbord voor Pilsen-bier kom je overal in de stad tegen, terwijl op het immense terrein van de brouwerij zelf nauwelijks enige activiteit is te bespeuren. Sinds 2004 heeft men er een nieuwe brouwinstallatie geopend die de productie van miljoenen liters pilsener voor een groot deel heeft geautomatiseerd. Daardoor is het aantal werknemers in de fabriek tot een minimum beperkt. Zelfs bij een ‘romantisch’ product als pils en nota bene in de staat van haar geboorte heeft de economische rationalisatie meedogenloos toegeslagen, zeker sinds Tsjechiës beroemdste brouwerij eind vorige eeuw in handen is gekomen van de Britse biergigant SABMiller. In Pilsen worden nu per uur 60.000 flesjes en 26.000 blikjes bier gevuld, los nog van alle vaten en tankwagens die de pils rechtstreeks in de tanks van de cafés brengen. Jaarlijks verlaten hier 11 miljoen hectoliter bier het terrein, die worden geëxporteerd naar 55 landen. Daarvoor terug komen 180.000 mensen per jaar de brouwerij bezoeken.

Bierrevolutie

Zoals gezegd, bier is geen pils, maar pils is wel bier. Bier wordt sinds mensenheugenis in tal van verschillende culturen gemaakt (van Mesopotamië tot in de wereld van de Maya’s) en werd vroeger vooral gedronken als alternatief voor verontreinigd of niet al te schoon drinkwater. Het was doorgaans donker en troebel en werd bereid volgens een hooggistende methode (zie kader). Voorbeelden daarvan in Limburg zijn bijvoorbeeld Mestreechs Aajt en Alt Venloos. Halverwege de negentiende eeuw vond er een ware revolutie plaats in de bierproductie toen een zekere Joseph Groll in Pilsen het laaggistende bier uitvond. Dat werd ten slotte vernoemd naar de plaats waar hij had gemaakt.

Oerbron

Dat er op deze plek in West-Bohemen sinds 1839 een brouwerij staat, is niet zo vreemd. Op honderd meter diepte bevindt zich een bron met zuiver water (de Urquelle of, in het Tsjechisch, de prazdroj), er stromen drie ri-

viertjes door de stad en de bodem bestaat er uit zandsteen waarin het mogelijk was grote opslagruimten uit te kappen voor het opslaan van (vaten) bier en (stangen) ijs en voor het fermenteren van de mout. Bier maakt men hier al sinds 1295, toen koning Wenceslas II een brouwlicentie toekende aan 257 brouwhuizen in het stadje. De kwaliteit en de houdbaarheid van het bier stelden niet veel voor, en op een dag in 1839 kwam de bierdrinkende bevolking van Pilsen in opstand. De ontevredenen kiepten 36 vaten ondrinkbaar bier leeg voor het stadhuis, waarna er snel verbetering in de kwaliteit kwam met de oprichting van een Stadsbrouwerij, de latere Pilsener Urquell brouwerij. Brouwmeester Josef Groll had een scholing gehad in Beieren en slaagde er op 5 oktober 1842 als eerste in het gouden, heldere en laaggistende pils te produceren. De kuip waarin hij dat deed, is nog steeds te bewonderen in het uitgebreide biermuseum bij de brouwerij. Het hielp dat in diezelfde periode de glas- en kristalindustrie in Bohemen gouden tijden beleefde. Nog nooit was een glas bier zo smakelijk geserveerd en had het zo goed gesmaakt.

Pils verovert de wereld

Pilsen was in de negentiende eeuw een stad met een relatief grote bevolking: zo’n beetje het Manchester van het Habsburgse rijk. De stad was het kloppende industriële hart van Oostenrijk-Hongarije. Men maakte er de eerste stoommachines, auto’s, locomotieven en, natuurlijk, wapens. Mocht het met de internationale arbeidsbeweging niet zo vlotten in de tweede helft van de negentiende eeuw, met de verbreiding van het bier waren er geen grenzen. Het heldere bier uit Pilsen veroverde stormenderhand de Europese horeca. Pils werd binnen een paar decennia de meest verkochte en gedronken biersoort van Europa. En vanuit Duitsland en Bohemen verspreidde de drank zich ook in recordtijd over Amerika dankzij de inspanningen van brouwers als de uit Beieren afkomstige Eberhard Anheuser en zijn schoonzoon Adolph Busch. Tegenwoordig is meer dan twee derde van al het bier dat ter wereld wordt gedronken, gebaseerd op het Pilsense origineel uit 1842.

Bereiding

Uiteraard bezit Plzenský Prazdroj een productiegeheim bij het brouwen van zijn ei-

gen bier – dat is gedeponeerd in 1859 – maar hoe pils in het algemeen wordt gemaakt, is geen geheim en wordt in het bezoekerscentrum van de brouwerij uitgelegd aan de hand van tal van prachtig geslagen koperen ketels, enorme houten vaten, een echte Hall of Fame met daarin de originele kuip waarin Groll zijn eerste pils maakte, en de 9 kilometer lange gekoelde keldergewelven onder de brouwerij, waar enorme vaten liggen opgeslagen met daarin ongefilterde Prazdroj. Voor het bereiden van pils gebruikt men de beste materialen die men in Pilsen en omgeving kan vinden, dus bronwater uit de eigen oerbron, hop uit Saaz (Žatec), gerst waaruit men zelf de mout maakt, en hun eigen gist. Tijdens de rondleiding komen we uitgerekend tussen de grote vaten met ongefilterde Prazdroj een drietal Limburgers tegen die, net als wij, op zoek zijn naar de bron van het bier, en die hier gevonden hebben. Gilbert Royen, tweevoudig tapkampioen van Nederland, laat ons zien hoe je direct uit het vat een prachtig Pilsens pilsje tapt. Het schuim lijkt wel slagroom, en zo hoort het volgens de echte brouwer ook. De smaak is verrukkelijk, want na het lageren wordt de pils gefilterd, waarbij veel smaak verloren gaat.

Wij zijn hier dus op de beste etappehalte van het brouwproces.

Link met Limburg

In het Limburgse gezelschap is ook Richard Schmeits, vertegenwoordiger van Brand/ Heineken, die eveneens op speurtocht is. In 1928 was de Tsjech František Vysocki in dienst getreden bij Brand om het pils te perfectioneren. Hij gebruikte Tsjechische (Saazer) hop in het pilsener. In 1952 werd in Zuid-Limburg Brand Up geïntroduceerd, een van de eerste speciaalbieren in Nederland en gebrouwen op basis van het Urtype van 1842 in Pilsen (UP stond voor de afkorting Urtype Pilsenener). De receptuur voor Up werd samen met de toenmalige brouwmeester Ir. E.H.J. Claessens en Guus Brand ontwikkeld. Het in 2008 weer geherïntroduceerde Brand Up heeft een hopbitterheid (EBU) van 34

procent, terwijl die van een doorsneepilsje 20 procent is. Richard heeft een paar flesjes UP meegenomen, maar de specialisten van de Prazdroj brouwerij laten zich niet vermurwen. Zij zweren bij hun eigen bier – en van hun baas mogen ze ook geen ander bier drinken. Wij laten ons het ongefilterde Tsjechische bier evenwel goed smaken.

Eigen tap

Ter afsluiting begeven we ons naar een bierkelder in het centrum van Pilsen. Daar heeft elke tafel een eigen bierpomp met vier kranen en een display. We krijgen alleen een glas. Tappen moeten we zelf. Op de display is te zien hoeveel liter we soldaat maken, en op een grote flatscreen aan de muur is voor iedereen te zien hoeveel glazen de drinkers aan de andere tafels in het café inmiddels achter

de kiezen hebben. Het is een ware competitie. De bierkelder maakt deel uit van een keten met etablissementen in het hele land, en zo kunnen we zien dat een tafel in een café in Praag inmiddels straf aan de leiding gaat met 59 liter bier. Dat gaan wij vandaag niet meer verbeteren, zo weten we nu al. Bij het verlaten van het café zien we hoe op een poster meneer Jelínek ons bemoedigend toelacht. Hij is niet de man van de Amsterdamse instelling voor verslavingszorg en -preventie, maar Rudolf Jelínek die reclame maakt voor zijn vermaarde slivovitsj. We vallen even later met visioenen van nog meer bier in een diepe slaap. Hoeveel bier kan een mens verdragen? Tsjechen in ieder geval heel veel. Tekst: Jo von Drak

Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress

Hooggistend en laaggistend bier Bier kan is volgens een aantal methodes worden gebrouwen. De twee meest voorkomende zijn de bovengistende en de laaggistende techniek. Bij bovengisting wordt gebruik gemaakt van de gistsoort Saccharomyces cerevisiae. Het gistingsproces vindt hierbij plaats bij een temperatuur tussen de 18 en 25 graden Celsius, naargelang de biersoort. De gist blijft boven op de wort drijven. Dat verklaart de term hoge of bovengisting. Bovengisting is een ingewikkelde en moeilijk te beheersen proces, omdat de kans op ongewenste bacteriën groot is vanwege de hoge temperatuur. Het eindresultaat kan daardoor sterk variëren. Na de eerste gisting wordt het bier geproefd, en soms nog een extra keer gegist. Dat kan in en kuip plaatsvinden, maar ook in de fles. In dat laatste geval wordt het eerste bier gebotteld met extra suiker en gist. Bovengegist bier wordt vaak in minder grote partijen op de markt gebracht. Voorbeelden hiervan zijn Kölsch, klooster- of abdijbieren als Trappist, Leffe en Corsendonck en veel Engelse ales. Ondergisting is de manier van gisten die in 1842 werd geïntroduceerd door Josef Groll in Pilsen. Daarbij gebruikte hij de gistsoort Saccharomyces carlsbergensis. Ondergisting is een proces dat plaatsvindt bij lage temperaturen, tussen de 8 en de 12 graden Celsius, afhankelijk van het gewenste eindresultaat. Tijdens het gistingsproces zakt de gist naar de bodem van de kuip. Vandaar de term lage gisting, die ook vaak wordt gebruikt. Ondergisting duurt langer dan bovengisting, maar is minder bevattelijk voor bacteriën. Het eindresultaat is daarom voorspelbaarder en dus aantrekkelijk voor grote brouwerijen, omdat zij zo een constante kwaliteit kunnen produceren. Alle lagerbieren ontstaan door ondergisting. Pilsener is de bekendste soort ondergistend bier. Het is lichtgoudkleurig en heeft een karakteristieke hopsmaak.

Czech Tourism:

www.czechtourism.com

Struys Thuis:

www.struysthuis.nl

www.brand.nl

an dit onderwerp is ook een NIVEAU TV V uitzending gemaakt voor TVL. U kunt deze uitzending ook bekijken op: www.niveaumagazine.nl/niveautv Gilbert Royen, Henri Hochstenbag en Richard Schmeits 67

Gilbert Royen, Nederlands kampioen biertappen, ober van het Maastrichtse café ‘In den ouden Vogelstruys’

Bij mark Pauly vind je brillen én zonnebrillen voor ieders beurs. De meest modieuze merken zijn prominent vertegenwoordigd in de zaak. voor mark is het enorm belangrijk dat je een keuze kan maken uit een enorm aanbod en hij geeft je daarbij uiteraard het nodige professionele advies. mark Pauly is tevens specialist in het aanpassen en monteren van multifocale glazen. De zaak is erkend als officieel varilux-center. Designbrillen zijn anno 2009 niet meer uit het straatbeeld weg te denken en draagbaar door iedereen. er wordt extra aandacht geschonken aan opvallende details en originaliteit. De speciale brilvormen en aparte kleuren zijn duidelijk aanwezig in het straatbeeld.

ArmAni • BikkemBergs • BvlgAri • BurBerry • ChristiAn Dior • D&g • etniA BArCelonA • hilfiger • hugo Boss • JAguAr • J.f.rey • korloff • PorsChe Design • PrADA • rAlPh lAuren • roDenstoCk • theo • trussArDi • vogue • XAnDres

Tongersesteenweg 157 - B-3770 Herderen-Riemst - T +32 (0)12 45 48 49 - E optiek.pauly@telenet.be

Voor de verfijnde liflafjeskeuken moet je niet in Tsjechië zijn. Men koestert er een eerlijke boerenkeuken met stevige stukken vlees, veel kool en knoedels en allesbehalve magere sauzen. De keuken heeft haar oorsprong in Oostenrijk, omdat Tsjechië ruim driehonderd jaar (1620–1918) deel uitmaakte van het Habsburgse rijk. Kortom, eerlijk en stevige kost, waar arbeiders en boeren trek in hebben als ze een hele dag druk in de weer zijn geweest. En daar smaakt natuurlijk een pul Pilsener Urquell uitstekend bij. Eén gerecht springt er bij de Tsjechen uit, en dat is karper, het nationale gerecht met Kerstmis (zie kader). Chef-kok Jeroen Holten, de eigenaar van de Maastrichtse restaurants De Bissjop en Sofa die ditmaal de opdracht had gekregen een plaatselijk gerecht met plaatselijke ingrediënten op locatie te bereiden, probeerde er een te vangen in een Tsjechische rivier, maar de vette vissen wilden niet bijten. Bovendien vindt hij de grondsmaak van karper te sterk om er zijn favoriete gerecht (vis bereid en papillotte) mee te maken. Dus koos hij een andere vis (koolvis) en bereidde die, met een heerlijk stuk vlees, zo veel als mogelijk op z’n Tsjechisch. Maar voordat hij zo ver was, moest hij eerst nog de nodige barrières slechten en een zwaar beroep doen op zijn improvisatietalent.

stevige bodem Een Tsjechische

‘Koken op locatie’ met chef-kok Jeroen Holten

Martelmuseum

“Met muziek is veel leuker”, zegt een behulpzame medewerker van het foltermuseum in de middeleeuwse Tsjechische burcht Loket. Hij opent de houten deur van een van de lugubere cellen, rommelt wat met een mp3-speler en kijkt me verwachtingsvol aan. Uit de luidsprekers die in de tientallen cellen zijn geplaatst, klinkt opeens een angstwekkend gekerm, gekreun en geschreeuw, op de achtergrond smaakvol begeleid door donkere no-future muziek. “Met muziek is veel leuker”, zegt hij nog een keer. Voor de ongenode bezoekers van de kerkers moet het geen pretje zijn geweest. Diverse martelwerktuigen, mobiele galgen, schandpalen en raden om mensen op te braken worden met behulp van levensechte poppen getoond, evenals het gereedschap van beulen en de nagemaakte resten van mensen die een verblijf in een van de kerkers niet hebben overleefd. Onwillekeurig denk je aan hoe je jezelf zou voelen als je in een oubliëtte (kerker) geworpen zou worden waar je vergaat van de dorst, honger en eenzaamheid en ten slotte knettergek wordt. Of aan die wapensmeden die het ogenschijnlijk mooiste gereedschap maakten waarmee mensen de ergste dingen konden worden aangedaan. Wij zijn gelukkig met een heel andere missie naar Loket gekomen. Opnieuw wordt er een aanslag gepleegd op het improvisatietalent van een jonge kok, in dit geval Jeroen Holten van de restaurants De Bissjop en Sofa in Maastricht. De ondernemende restauranthouder heeft zich weliswaar voorbereid op zijn taak – het bereiden van een eenvoudige, eerlijke maaltijd met zo veel mogelijk plaatselijke ingrediënten en in de openlucht – maar in de loop van de dag zal hij erachter komen dat niets is wat het vooraf lijkt, omdat de organisator van dit inmiddels traditionele ‘koken op locatie’ – fotograaf Guy van Grinsven – zijn plannen voortdurend zal bijstellen, aanpassen en veranderen. Improviseren, daar komt het op aan, altijd op zoek naar iets

beters of een manier waarop iets beter kan. Niettemin hebben we de dag ervoor voor de zekerheid toch wat inkopen gedaan: kruidenolie, kruidenazijn, zuurkool, cherrytomaatjes, een flink stuk vlees (ribstuk), een pot honing en wat paprika’s. En met genoegen constateer ik dat dit soort winkels in het postcommunistische Tsjechië sterk is toegenomen. De kwaliteit van de bediening is navenant gestegen, vergeleken bij de ongeïnteresseerde secreten in de voormalige staatswinkels.

Meneer de directeur

Met enige vertraging arriveren we bij prachtig gelegen burcht boven op een rots, waar zich 25 meter dieper de Ohre, een zijrivier van de Elbe, slingert. Ondanks voorafgaande correspondentie heeft de directie niet op ons gerekend. Ik word ontboden bij de directeur. Die zetelt in een jaren-vijftigkantoor, zit onderuit gezakt in een kringloopwinkelfauteuil een beker koffie te drinken en vraagt wat we komen doen. Als we iets willen filmen of fotograferen, moeten we wel met geld over de brug komen. Dat gaat zo maar niet! Een telefoontje naar het Tsjechisch Verkeersbureau doet wonderen. Hij praat vijf minuten met onze onovertroffen contactpersoon bij het Tsjechisch Verkeersbureau en gaat per halve minuut rechter in zijn stoel zitten. Na afloop van het gesprek is meneer de directeur een en al gedienstigheid, we hoeven maar te zeggen wat we nodig hebben, en hij regelt het voor ons. We kunnen overal terecht en alles fotograferen en filmen. Een vrolijke medewerker regelt het geluid in de folterkerkers en helpt ons even later aan een mooie vuurkorf met droog hout die we kunnen gebruiken voor

ons project ‘Koken in de openlucht’. Inmiddels hebben fotograaf en cameraman de meeste opnames van het Middeleeuwse kasteel gemaakt dat vooral opvalt door zijn fraaie ligging en houten gaanderijen. Ze hebben besloten een nieuwe locatie te kiezen dan de plek die we eerst hadden uitgekozen omdat die ons een mooi uitzicht bood op het burchtstadje Loket.

Aan het koken

We besluiten nu te gaan koken in het vensterloze kaartverkoophokje bij een openluchttheater aan de oever van de Ohre, met eveneens uitzicht op het schilderachtige burchtplaatsje. Maar eerst heeft Jeroen nog een paar kommetjes nodig voor het bereiden van het eten, evenals een garde, rasp en lepels. De kasteleinse bij het eerste café waar we om deze spullen vragen, mag niets ondernemen zonder haar chef te raadplegen. Duidelijk nog een staatswinkel met ongemotiveerd personeel. Bij de servieswinkel heeft men alleen heel dure porseleinen borden en kommetjes, maar bij het volgende restaurant, dat zo te zien beheerd wordt door drie jonge enthousiaste mensen, is het raak. Ze zijn meteen behulpzaam en omdat wij niet de Tsjechische vertalingen van woorden als ‘garde’ en ‘rasp’ bij de hand hebben en dit soort gereedschappen uitbeelden met handen en gelaatsuitdrukkingen evenmin succesvol is, mag Jeroen in de keuken het gereedschap aanwijzen en meenemen. Nu hebben we alles en gaan we in een snerpende wind maar in een prachtig decor aan de slag. Op deze manier heeft Jeroen nog nooit gekookt: alles bij elkaar schooien, je improvisatievermogen dat tot het uiterste wordt geprikkeld aanspreken. “Je gaat er met een bepaalde verwachting naar toe, en daar komt niets van terecht”, zegt Jeroen terwijl hij met de voorbereiding bezig is. “Bij dit soort acties gaat het gewoon om het improviseren. Je denkt te kunnen anticiperen, dat je van tevoren iets hebt geregeld. Maar dan verandert er toch weer van alles.” De juryleden, Henri Hochstenbag van café

In den ouden Vogelstruys, Gilbert Royen, tweevoudig Nederlands kampioen biertappen, en Richard Schmeits, vertegenwoordiger van Brand en Heineken in Nederland, zijn inmiddels gearriveerd en bemoeien zich met het aansteken van de vuurkorf. Op advies van Jeroen leggen ze er een betonijzer op, zodat dat als barbecuegril dienst kan doen.

‘En papillotte’

Als eerste bereidt Jeroen een witte vis ‘en papillotte’, wat wil zeggen dat hij de vis, samen met wat boter, kummel, laurier en zacht gegaarde zuurkool strak in zilverpapier wikkelt, zodat die op het betonijzer in zijn eigen vocht kan garen. De zuurkool is aangemaakt met wat spek en pils (tenslotte zijn we in Tsjechië). Het is een oude manier van koken, volgens Jeroen een van de voorlopers van stomen en een heel gezonde manier van koken. Het pakketje zilverpapier moet goed dicht gevouwen zijn en mag niet lekken. Als de vis gaar wordt, wordt het pakketje wat dikker, en waneer Jeroen het ten slotte serveert, gaat het zilverpapier open en komen alle geuren opeens vrij. Het geheel wordt vanaf het begin begeleid door zowel Tsjechische als Nederlandse pils (respectievelijk Krušovice en Brand Up), allebei een uitstekende combinatie.

Het Limburgs klumpke Het klumpke is een voor het Heuvelland karakteristieke oude hoogstam-appelsoort. We kennen het Eijsdener klumpke en de mutant daarvan, het Gronsvelder klumpke. Sabot d’Eijsden (of Sabot de Gronsveld) en Posson rouge de Hollande. Het dankt zijn naam aan het typische bobbeltje dat op de plek zit waar de steel de vrucht in duikt.

NIVEAU deelt ‘klumpkes’ uit. In eenvoud zit vaak de kracht NIVEAU EuregioMagazine staat voor puurheid en creativiteit en improvisatie. Niveau is een magazine dat wars is van alles wat opgeklopt en would-be is. Daarom gaat NIVEAU op zoek naar de oorsprong van de streekproducten, in de eigen regio en ook daarbuiten, maar altijd met de bedoeling er iets van op te steken en er met Limburgse ogen naar te kijken en met Limburgse monden van te proeven. NIVEAU gaat Euregionale chef-koks en een Euregionale jury op een culinaire ontdekkingsreis sturen waarbij de chef de opdracht krijgt op primitieve wijze een lokaal streekgerecht te maken met de lokale producten die hij eerst zelf mee heeft moeten zoeken, ontdekken, vangen of plukken. Het doel is hem zijn creativiteit en improvisatietalent te laten ontdekken, waardoor het beste in hem boven komt. Een puur gerecht maken zoals het oorspronkelijk is bedoeld en om aldus te begrijpen waarom de producten zo gebruikt werden. De chefs worden op ludieke wijze beoordeeld door de deskundige jury aan de hand van een eigen waarderingssysteem met zogenaamde ‘Klumpkes’.

Rib uit het lijf

Daarna komt een typisch Tsjechisch stuk vlees aan bod: een gerookt ribstuk dat verder gegaard wordt op de barbecue. Het wordt straks geserveerd op zuurdesembrood en versierd met een salsasaus die Jeroen bereidt uit kruidenolie en kruidenazijn, een vleugje honing, gele en rode paprika’s, cherrytomaatjes en peterselie, knoflook, uitje en mierikswortel. De juryleden, die zich het eten goed laten smaken, zijn unaniem in hun lovende oordeel. Het is het lekkerste dat ze dezer dagen in Tsjechië hebben gegeten: eerlijk, puur, regionaal en op een geïmproviseerde wijze bereid in de openlucht. Cameraman en fotograaf hebben nu ook trek voor tien. En laten het zich even goed smaken als de tevreden juryleden. Dobrou chut’. Smakelijk eten! Keuze ingrediënten:



Keuze dranken:



Improvisatietalent:



Smaak steekgerecht:    Originaliteit:

Totale beleving:

Czech Tourism:

www.czechtourism.com

 

Vervulling opdracht:     Tekst: Jo von Drak

Struys Thuis:

www.struysthuis.nl

Fotografie: Guy van Grinsvern / Studiopress

an dit onderwerp is ook een NIVEAU TV V uitzending gemaakt voor TVL. U kunt deze uitzending ook bekijken op: www.niveaumagazine.nl/niveautv

www.brand.nl

Karper met Kerstmis Een Tsjechisch kerstdiner zonder kapr (karper) is onvoorstelbaar. Dagen van tevoren worden er in de woningen maatregelen getroffen om op Kerstavond een karper te kunnen serveren. De vissen worden levend naar de steden vervoerd en dan op straat vanuit met water gevulde olievaten of metselkuipen verkocht. De klanten staan dan dikwijls met een emmer in de rij om de karper, nadat die levend is gewogen en betaald, snel naar huis te vervoeren, waar de badkuip inmiddels vol lauw water staat. Daar kan de vis nog een dag of wat rondzwemmen, spelen met de kinderen en het badeendje en zijn darmen zuiveren, alvorens met een ferme klap op zijn kop en een sneetje in de staart gereed te worden gemaakt voor verdere culinaire bereiding. Tsjechen beschouwen de vis als een grote delicatesse, maar de eerstehulpdiensten maken op Kerstavond overuren vanwege de talloze kleine graatjes waarin onervaren viseters zich verslikt hebben. De karperindustrie is al tientallen jaren enorm groot. In de jaren zeventig en tachtig werden de dieren tot ver in het Oostblok geëxporteerd. Naar verluidt kreeg het Kremlin er altijd een paar toegestuurd voor Kerstmis. Van harte ging dat niet altijd.

Ideale combinatie van traditie en vernieuwing De oude binnenhaven ‘Het Bassin’ in de binnenstad van Maastricht vertoont een uitstekende mix van klassiek en modern. Klassiek in historisch opzicht en modern qua vestigingsplaats van diverse ondernemingen. Ook Business School Notenboom koos deze locatie voor haar activiteiten. De vestigingen in Eindhoven, Hilversum en Maastricht verzorgen opleidingen met hedendaagse onderwijsmethodieken met het accent op de praktijk en theorie van het ondernemerschap. Het docentencorps komt dan ook grotendeels uit het bedrijfsleven. Het onderwijs bij Business School Notenboom heeft sinds een tiental jaren een aantal revolutionaire veranderingen doorgemaakt. In een open en globale samenleving zoekt het onderwijs naar methodieken die steeds de kerncompetentie van kennisoverdracht

centraal stellen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van nieuwe technologie en moderne media en communicatie. Maar ook de traditie zal steeds mede bepalend blijven. Business School Notenboom verzorgt persoonlijk onderwijs, dat aansluit op de toekomst, en levert studenten af die voorbereid zijn op de wereld van vandaag en morgen. Prominent in de samenleving en in voortdurend contact met het bedrijfsleven, realiseert Notenboom nationale en internationale evenementen en projecten, met en door studenten. Op sociaal terrein, buitenlandse reizen, de jaarlijkse businessdag en het onderwijs binnen de door studenten opgezette eigen onderneming.

van MBO-trajecten tot Masterprogramma’s. Meest recent zijn de minors of keuzevakken zoals real estate management, nieuwe communicatie en zakelijk China. De samenwerking met buitenlandse universiteiten in Turkije en de Verenigde Staten duiden op een actieve internationale samenwerking. Business School Notenboom bestaat dit jaar vijftig jaar en kenmerkt zich door continuïteit en kwaliteit. Marianne Bremen, die als directeur leiding geeft aan de vestiging in Maastricht, daarover: “Wij zijn een modern onderwijsinstituut met een eigen traditionele stijl. Studenten met een Notenboom-diploma worden dan ook hoog gewaardeerd. En dat is iets om echt trots op te zijn.”

Business School Notenboom verzorgt een breed scala aan geaccrediteerde opleidingen,

Open dag 14 maart om 11.00 uur - open avond 15 april om 19.00 uur Studieprogramma Bachelor en master Hotelmanagement Toerisme & Events Business & Management • Uitstroomprofielen: Financieel management Juridisch management Marketing management Business events International Business • uitstroomprofielen: business administration international business Master in management • uitstroomprofielen: International Business hospitality management

Studieprogramma MBO

Tweejarige MBO+ opleidingen Marketing management Hospitality management Office management Eenjarige MBO+ opleiding Receptioniste/Informatrice

Business School Notenboom - Bassin 184 - 6211 AL Maastricht - T + 31 (0)43 3255025 - I www.notenboom.nl - E maastricht@notenboom.nl

L Alberto Fermani Ash Attilio Giusti Birkenstock Chie Mihara Cypres D’acquasparta El Natura Lista Fred De La Brettonière Geox Giorgio M. Hogan K & S Luca Stefania Maripé Pons Quintana Ragazzi Di Napoli Rotta Scapa Scholl Timberland Tods U.G.G.’s Vialis Voltan Yim Zinda G Aldo Brue Birkenstock CypresD’acquaspartaDiStiloGeoxGravatiHoganLorenziScapaTimberlandTodsVanBommelB AbroBiasiaFrancescoEmmyWielemanGG&LHogan Stationsstraat 35 Marktstraat 5 3600 Genk T.+32(0)89 35 28 52 80

www.daniels-bogemann.be Openingsuren: Mo-Sa 9u30-18u00

Een stukje geschiedenis dé speciaalzaak voor lingerie, ondermode, nachtmode en badmode voor dames en heren

Afgelopen zomer was het negentig jaar geleden dat er een einde kwam aan de Eerste Wereldoorlog, een zeldzaam bloedige oorlog waarin miljoenen slachtoffers vielen. Bekend zijn natuurlijk de slag bij de Somme (F) en Ieper (B). Ook in het (huidige) Noord-Italië, in de Alpen, werd hevig gestreden. Daar werd op 3678 meter de ‘hoogste’ oorlog in de geschiedenis gevoerd tussen de keizerlijke troepen van Oostenrijk-Hongarije en de Italiaanse alpinisten. In het dorpje Pejo (Trento) waar ik sinds mijn kindertijd de skivakantie doorbreng, is een klein museum gewijd aan de Eerste Wereldoorlog en resten van een veldhospitaal in de bergen zijn daar nog te vinden. In de lente van 1918 ging de toen achttienjarige Ernest Hemingway naar Italië. Als vrijwillige ambulance-chauffeur voor het Amerikaanse Rode Kruis bracht hij korte tijd door in het stadje Schio aan de voet van de Dolomieten. Hij zag daar de gruwelen van de Grote Oorlog en raakte zelf ook gewond tijdens een bombardement. Tijdens zijn verblijf in het ziekenhuis in Milaan ontmoette hij zijn eerste liefde, de acht jaar oudere Agnes von Kurowsky. In zijn roman A Farewell to Arms (1929) schrijft hij over deze periode.

Dorpstraat 28 6227 BN Heer-Maastricht T +31 (0)43 361 14 66

dd 1

11-02-2009

OOK OP TV! NIVEAU TV Magazine is een televisieprogramma rondom ‘the making of NIVEAU EuregioMagazine’. In dit programma neemt Guy van Grinsven u mee achter de schermen. Net zoals in Niveau EuregioMagazine komen veelal onderwerpen uit de Euregio aan bod. Het programma is wekelijks op zaterdag van 16.00 uur meerdere malen te zien. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onze redactie.. Programma gemist? Kijk dan op www.niveaumagazine.nl of www.tvl.nl | vaste programma’s | niveau TV

T V

M A G A Z I N E

De Eerste Wereldoorlog is van doorslaggevende betekenis geweest voor de ontwikkeling van de plastische en reconstructieve chirurgie. Van alle gewonden had 12 procent een aangezichtsverwonding opgelopen in de beruchte loopgraven. De grondlegger van de Nederlandse plastische chirurgie was de in Rotterdam werkende arts Johannes Essers. In 1915 vertrok hij als oorlogschirurg in dienst van de Oostenrijks-Hongaarse monarchie naar het veldhospitaal van Brünn (nu Brno) in Moravië. Daar begon hij met de eerste reconstructies van het aangezicht met behulp van huid18:49:55 transplantaties. Nog veel belangrijker was de bijdrage van de Engelse chirurg sir Harold Gillies. Hij had in het graafschap Kent een eigen hospitaal van de koningin gekregen waar alle soldaten uit Frankrijk en Vlaanderen met aan gezichtsverwondingen naar toe kwamen. Het werd een expertisecentrum bij uitstek voor de maxillo-faciale reconstructie. Gillies en zijn neef McIndoe waren de leermeesters van mijn leermeester, dokter Tessier. Over geschiedenis gesproken... Het is deze maand tien jaar geleden dat Kliniek Kiewitheide werd opgericht. Deels kwam het uit frustratie met het bestaande systeem waarin je als specialist nauwelijks invloed kunt uitoefenen op de organisatie van eigen werk en je dus regelmatig patiënten moest teleurstellen omdat er geen bed beschikbaar was of een spoedoperatie voorrang moest krijgen op een patiëntje dat al maanden op de planning stond. Aanvankelijk begonnen we met één dag in de week in Lanaken in een kliniek waar kleine ingrepen kunnen plaatsvinden. Later breidden we uit naar drie dagen, waarvan een dag voor operaties onder narcose. Tegelijkertijd begon ook mijn praktijk in een privékliniek in Amsterdam. Al met al heb ik in de laatste tien jaar ruim achtduizend patiënten geholpen. In de afgelopen tien jaar hebben heel wat klinieken het levenslicht gezien. Sommige hebben hun deuren alweer moeten sluiten. Een (goed) plastisch chirurg zijn is één ding, een kliniek runnen is van een andere orde. Dat doen Anne-Marieke Hamers en Elisabeth Jansen dan ook al tien jaar met veel inzet, professionaliteit en enthousiasme. We gaan door op de ingeslagen weg. We zijn trots en blij met wat we bereikt hebben.

Dr. Roberto Roddi, plastisch chirurg

Sopraan

Marjon Lambriks Glamourgala in Maastricht perfect afscheidscadeau voor Limburgse operettediva

rijdag 23 oktober 2009 is een datum om met stip in de agenda te noteren. Met een sprankelend gala neemt Marjon Lambriks in het Theater aan het Vrijthof in Maastricht officieel afscheid als professionele zangeres. Na veertig jaar is de diva in een fase gegleden dat ze zegt: “Het is mooi en goed geweest zo.” Met muziekvrienden van het eerste uur, onder wie dirigent Ed Spanjaard, het LSO, en jonge talenten van overwegend Limburgse bodem maakt Lambriks de cirkel rond.

„Kein Genuss ist vorübergehend, denn der Eindruck, den er zurücklässt, ist bleibend“, aldus Goethe. Een blijvende indruk heeft ook Marjon Lambriks in de internationale operaen-operettewereld gemaakt. De geboren en getogen ‘Valkenbergse’ was veertig jaar lang de trots van de Nederlandse en vooral Limburgse operettewereld. Tijdens haar klassieke Europese carrière zong ze samen met sterren als Lucianno Pavarotti, Leonard Bernstein, Rudolf Schock en glamourdirigent Herbert von Karajan.

nieuwslezer red.) doet de presentatie. Verder is onder meer Thijs van Leer van de partij, evenals een groot regionaal kinderkoor. Ook zal ik talenten als Sarah Guisol en Janine Kitzen voor het voetlicht brengen. Het wordt tijd dat talentvolle jongeren het nu overnemen.”

Het meisje dat ooit als zangeres debuteerde tussen de lingerie bij de HEMA in Valkenburg, glorieerde op podia in Wenen, Salzburg en Londen en groeide uit tot een diva van de klassieke muziek. Maar ook tot een vrouw van de wereld. Marjon Lambriks leeft afwisselend in Monaco en Zwitserland. In een combinatie van exclusiviteit, huiselijkheid en veiligheid. Sinds haar dochter Carolien op vierjarige leeftijd werd ontvoerd, speelt veiligheid een doorslaggevende rol bij haar woonkeuze, zegt ze. In Limburg zou ze niet meer kunnen en willen wonen. Alleen al vanwege het klimaat. Maar toch kan ze haar geboortegrond absoluut niet missen. “Ik voel me een Europeaan. Maar op de eerste plaats nog altijd Nederlandse – ik kan oprecht janken bij een emotionele gebeurtenis rond het koningshuis – en Limburgse. Ik geniet er ook iedere keer weer van om terug in Limburg te zijn. In Limburg, voorop Valkenberg liggen mijn ‘roots’. Hier is mijn familie. Pa ligt boven op de Cauberg. Ma woont in zorgcentrum Douvenrade, in Heerlen. Ze is 91 jaar maar gelukkig nog gezond. Alleen al daarom vlieg ik één keer per maand vanuit Monaco over.” Glimlachend: “Ik ben in de loop der jaren zoiets als de huiszangeres van Douvenrade geworden. Daar wonen ook heel veel fans van mij van het eerste uur. In de beleving van hen ben ik ook nog altijd het meisje vanuit hun jongere jaren. Is wel grappig eigenlijk op mijn leeftijd.”

Die woorden typeren Marjon Lambriks: ze geniet van aandacht, succes en luxe, maar evenzeer van het kleine geluk. Sterker: voor Marjon Lambriks is acteren en zingen het fundament van geluk. “Ik zing nog als ik honderd ben.” Maar dan wel privé en in kleine kring. In januari 2009 nam Marjon Lambriks al afscheid van de Nederlandse podia met het nieuwjaarsconcert: ‘Marjon Lambriks in de Grande Finale’. Op 23 oktober volgt in Maastricht de overtreffende trap. “Maastricht is een stad van wereldformaat. Ik had de Wiener Philharmoniker kunnen krijgen, maar ik wilde graag afsluiten met het LSO, het orkest waarmee het voor mij ooit begonnen is. Ed Spanjaard zal dirigeren. Ed is al veertig jaar een goede vriend van mij. Toen ik begon in Salzburg, liep hij er net stage als dirigent. Joop van Zijl (journalist en voormalig NOS-

Het klinkt raar uit de mond van een vrouw met bijna zestig lentes nog steeds die uitdagend mooi en charismatisch is. En daarbij een stem heeft die haar ook in de veeleisende zangpartijen geen moment in de steek laat. De mezzosopraan komt nog altijd loepzuiver door in zowel de hoogste als laagste regionen. “Daarom stop ik nu ook. Je moet geen karikatuur van jezelf willen worden. Mensen moeten niet op een bepaald moment zeggen: ‘Die “Auw” zingt noch best goed voor haar leeftijd. Bovendien: componisten hebben hun stukken geschreven voor vrouwen tot 35 jaar. Met pruik en make-up kun je heel veel maskeren. Zeker als je goed op je figuur en stem let, kun je veel langer doorgaan. Maar ik vind dat je op een bepaalde leeftijd niet meer een begeerlijke jonge vrouw als Carmen moet willen spelen.” Een rol die Marjon Lambriks in de toekomst wél nog zou willen spelen, is die van presentator van een jaarlijks klassiek gala in Maastricht. “Maastricht heeft de concerten van André Rieu en Bepie Kraft, daarnaast is er plaats voor een klassiek topgala. Ik zou het liefst iets willen neerzetten als de Salzburger Festspiele. Ik heb het er al met gouverneur Léon Frissen over gehad. Die reageerde in eerste instantie van: ‘Dat is te hoog gegrepen voor Limburg, financieel niet haalbaar.’ Ik deel die mening niet. Ik heb tegen hem gezegd: ‘Léonneke, we doen het goed of we doen niet!” Het was ook die instelling die Marjon Lambriks naar de top stuwde. “In de klassieke wereld moet je héél veel doen om aan de top te komen. Maar nog veel meer om er te blijven. Bijvoorbeeld minimaal drie uur per dag

aan je stem werken. Fysiek en mentaal is het vergelijkbaar met topsport. Je werkt met hart en ziel voor dit vak, vaak tegen de wens van je ouders, soms gaat het ten koste van vriendschappen en relaties. Op het conservatorium zou er eigenlijk een leerstoel moeten komen die leerlingen hierop voorbereidt. Hetzelfde geldt voor de presentatie op het podium. Dat wordt talenten momenteel niet geleerd, terwijl het wel essentieel is om te slagen.” Een dergelijke leerstoel zou een kolfje naar haar de hand zijn, aldus Limburgs ongekroonde operettekoningin tijdens het interview en opnames voor NIVEAU TV Magazine op Kasteel Wittem. Met een jaloers makende vanzelfsprekendheid etaleert Marjon Lambriks de grandeur van een dame van stand en de kokette charmes van een frisse jonge meid. Ze zet het scenario naar haar hand. “Omelet, omelet”, lacht ze haar tanden professioneel bloot. ‘Wie Sjoen Os Limburg is’ zingt ze zachtjes en mooi. Soepel en perfect articulerend neemt ze het woord. Als een wijze tante die het allemaal heeft meegemaakt. Het is deze gave om op het juiste moment met precies de juiste toon en gebaren de diepste gevoelens van mensen te raken die haar zover hebben gebracht. Naast een aangeboren portie natuurtalent en een ijzeren wil om zichzelf permanent te verbeteren natuurlijk. Zingen en acteren als levenselixer. “Dat je met je stem zoveel emoties kunt losmaken geeft een ongelooflijk geluksgevoel.” Marjon Lambriks, een vrouw van de wereld, die glorieert op het licht van het podium. Vrolijk, opgewekt, stralend, een echte diva. Maar beduidend méér dan alleen een glamourdiva. Privé is ze vaak een ander mens: bescheiden, kwetsbaar, bewonderenswaardig gewoon ook. Iemand die zich belangeloos inzet voor de medemens, voorop kinderen. Dat doet ze op een heel lieve wijze. Want: “Kinderen zijn onze toekomst.” Tekst: Ton Reijnaerts

Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress

an dit onderwerp is ook een NIVEAU TV V uitzending gemaakt voor TVL. U kunt deze uitzending ook bekijken op: www.niveaumagazine.nl/niveautv

‘Meanderend langs de Geul’ Onder deze noemer organiseert De Geulhemermolen, in samenwerking met drie collega-bedrijven, een 15 km lange wandeltocht langs de Geul. Deze wandelingamusetocht voert de deelnemers langs de mooiste plekjes in dit deel van het Heuvelland. Na de opening van het tweede restaurant ‘De Opkamer’ in 2008 opende De Geulhemermolen onlangs ook een prachtige nieuwe feestzaal.

Maastricht

De Geulhemermolen Geulhemmerweg 49 - 6325 PJ Berg en Terblijt T + 31 (0) 43 6040449 - F + 31 (0) 43 6042752 E info@geulhemermolen.nl - I www.geulhemermolen.nl

Presentatie van

Lessen in uitbundigheid een kunstboek van Guy Olivier

Roermond

Berg en Terblijt

>>TIPS Vet definitief weg bij

Pascalle Smeets dankzij de Proslimelt van PromoItalia Vergeet liposuctie, want die behoort tot de verleden tijd. Nu is er iets nieuws, de Proslimelt. Dit apparaat van PromoItalia verwijdert met behulp van geluidsgolven vetcellen definitief uit het lichaam. Zonder operatie, zonder injecties en zonder pijn! Hoe werkt de Proslimelt? Een deskundige plaatst de behandelkop van de Proslimelt op de plek waar de cliënt vet wil laten verwijderen. Via deze kop gaan ultrageluidsgolven van 30 tot 70 kHz door de huid, gefocust op de vetcellen. Door die geluidsgolven wordt het weefselvocht rond de onderhuidse vetcellen verwarmd, waarna de vetcellen door het trillen bezwijken. Bindweefsel, organen, bloedvaten en zenuwen blijven hierbij onbeschadigd. Het vrijgekomen vet wordt vervolgens in het bloed en lymfesysteem opgenomen en op de natuurlijke manier via de lever en urinewegen afgevoerd uit het lichaam. De werking van deze methode is wetenschappelijk bewezen en is 100 procent veilig. Overigens is het belangrijk te weten dat een behandeling met de Proslimelt géén methode is om snel veel kilo’s lichter te worden. Vet weegt immers niet zo veel: het is lichter dan water, want het blijft erop drijven. Behandeling met de Proslimelt is vooral bedoeld voor figuurverbetering. Precies op die plaatsen waar je met diëten en lijnen niet afvalt, bewijst de Proslimelt zijn waarde. Het aparaat richt zich op plaatselijk vet, zoals het buikje, de rijbroek, lovehandles en de binnenkant van benen en knieën. En bij mannen ook op de (mannen)borsten. Dit is uitsluitend vet, dus heel gemakkelijk met deze nieuwe behandelwijze weg te halen. Schoonheids- en ontharingsinstituut Pascalle Smeets Loijveldweg 9 - 6041 AE, Roermond T + 31 (0)475 319697 - I www.pascallesmeets.nl

Op 15 maart wordt in Galerie Guy Olivier, midden in het Jekerkwartier aan de Maastrichter Heidenstraat, het kunstboek Lessen in uitbundigheid gepresenteerd. Het boek bevat tientallen foto’s, gemaakt door Guy van Grinsven, en afbeeldingen van schilderen grafisch werk van de in Luik wonende kunstenaar Guy Olivier. De biografische schets bij de afbeeldingen zijn van de Maastrichtse schrijver en redacteur Frans T. Stoks. Het rijk geïllustreerde, circa 60 pagina’s tellende boek met een samenvatting in het Frans en Engels zal gepresenteerd worden bij de opening van een nieuwe tentoonstelling met werk van Guy Olivier. 88

Vanaf 16.00 uur zijn relaties, vrienden en genodigden van harte welkom. De tentoonstelling vindt plaats in samenwerking met Gallery Belle ’Arte, waarvan ook beelden te zien zullen zijn. Na afloop van de vernissage treedt het Maastrichtse ensemble Kezjem op in het naastgelegen Café De Belsj, met tango-, klezmer-, Balkan- en folkmuziek. Informatie: www.guyolivier.com - http://cafedebelsj.com www.kezjem.nl

Omringd door schoonheid

ARIAVERSTAPPE

MARIAVERSTAPPEN

Maria groeide op in een schildersfamilie en is van kleins af aan met verf en kleur in aanraking gekomen. De ervaring die zij opdeed, zowel in haar leven als in haar werk, vindt een uitdrukking in haar schilderijen.

In haar vorig werk wilde ze mensen innerlijke rust bieden. Diezelfde rust ligt ook nu aan de basis van al haar creaties. Daarbij schildert ze heel intuïtief en weet vaak van tevoren niet wat op het doek verschijnt. Haar werken stralen behalve rust verdieping, verfijning en warmte uit. Dat is juist haar grote kracht.

Maria’s werk neemt je mee in een geheel andere wereld. Laat je meeslepen in vervoering en geniet…

Maria Verstappen

Ruim zeven jaar geleden heeft Maria Verstappen haar hart gevolgd, haar baan in de psychiatrie opgezegd en is zich volledig gaan wijden aan haar grote passie: schilderen.

HuIsGALERIE "VILLA DIAnA" Broekhem 93 6301 HE Valkenburg a/d Geul Tel: 043 - 601 09 67 mobiel maria: 06 - 125 711 50 mobiel Jan: 06 - 124 047 96 I: www.mariaverstappen.nl E: schilderijen@mariaverstappen.nl Geopend op afspraak en tijdens de TEFAF 13 t/m 22 maart 2009 van 11.00 tot 17.00 uur.

De Tegel & Sanitairgigant Idealer kan gewoon niet.

Op gebied van tegels en sanitair heeft De Tegel & Sanitairgigant in Susteren alles onder één dak. In de showroom aan de Oude Rijksweg Noord vindt u de tegel waarnaar u op zoek bent voor uw nieuwe vloer of wand, sanitair van topmerken en de exclusieve badkamer. Een belangrijk deel van het assortiment wordt rechtstreeks geïmporteerd uit Italië en Spanje. De Tegel & Sanitairgigant beschikt zelf over de juiste specialisten voor zowel advies als realisatie.

Het tegelgamma is ongekend breed. Vloertegels, van standaard- tot extra grote formaten, designtegels, mozaïektegels of natuursteen, aangenaam geprijsd (u heeft al een mooie vloertegel voor 15 euro per m2). Daarnaast heeft De Tegel & Sanitairgigant maar liefst meer dan 200 soorten wandtegels. In alle tegels kan desgewenst geboord worden voor het aanbrengen van (led) verlichting en in alle vloertegels kan mozaïek geslepen worden. Dat men tevens optimale knowhow voor het aanleggen van vloerverwarming heeft, spreekt voor zich. Wanneer u de (her)inrichting van uw badkamer ter hand wilt nemen, kunt u, afhankelijk van uw budget, een ontwerp naar uw persoonlijke

wensen en smaak maken. Vakmensen, elk in hun eigen discipline, creëren, na de situatie ter plaatse bekeken te hebben, een badkamer, perfect op maat met de ideale ruimte-indeling. Veel sanitair, baden, douches, whirlpools, stoomcabines et cetera importeert De Tegel & Sanitairgigant zelf. De nieuwste trends zijn zodoende snel leverbaar en toepasbaar. Bestaande douchecabines zijn meestal gemakkelijk te vervangen door eigentijdse stoom/douche/massagecabines, inclusief kleurentherapie en radio-installatie. Deze cabines met hardglazen deur en achterwand zijn reeds verkrijgbaar voor de vriendelijke prijs van 2995 euro. Overtuig uzelf en ga eens langs in Susteren!

Persoonlijke touch voor elk budget

De Tegel & Sanitairgigant - Oude Rijksweg Noord 62 - 6114 JG Susteren - T + 31 (0) 46 449 3295 F + 31 (0) 46 4492610 - e-mail: info@tegelensanitairgigant.nl - I www.tegelensanitairgigant.nl

HOOP IN BANGE DAGEN

Woning- en Projectinrichting In onze sfeervolle showroom vindt u alles op gebied van woningen projectstoffering. Voor iedere stijl en trent hebben wij de passende bekleding. De wens van iedere klant, zowel particulier als project, is ons uitgangspunt om een perfecte combinatie te realiseren. Onze ruim 35 jarige ervaring is altijd herkenbaar. Iedere opdracht wordt als een ware uitdaging gezien en door onze eigen vakmensen gerealiseerd. Vakmanschap en service staan bij ons hoog in het vaandel. U kunt bij ons terecht voor al uw wensen betreffende vloeren en ramen, zoals marmoleum, vloerbedekking, gordijnen, raamdecoratie en zonwering. Ook bij u thuis een advies uitbrengen is geen probleem. Kom onder het genot van een vers kopje koffie een kijkje nemen in onze geheel vernieuwde zaak en laat u in alle rust uitgebreid adviseren.

Banken vallen om, beleggers zijn radeloos, bedrijven kondigen massaontslagen aan en overheden proberen tevergeefs het tij te keren. Het is 2009 en de wereld steunt en zucht vanwege de recessie. Leken de problemen zich eind vorig jaar nog te beperken tot de financiële sector, Meesterbakker Frank van nu gaat elke bedrijfsEerd is mede-eigenaar van de tak gebukt onder het ambachtelijke molen en bakkerij juk van de laagconde Bisschopsmolen in Maastricht. junctuur. Daarnaast is hij ook een van de Elke bedrijfstak? Nee, initiatiefnemers van Kollenberger, één kleine groep oneen samenwerkingsverband tussen dernemers blijft dapboeren, molenaars en bakkers om het per weerstand bieden oergraan spelt te herintroduceren. aan de economische neergang: de duurzame industrie. Experts krabben zich overal ter wereld achter de oren: hoe kan het toch dat alle beurzen dalen, maar de zogenaamde ‘groene fondsen’ winst maken? Hoe kunnen die ‘wereldvreemde hippies’ het beter doen dan andere beleggers? Een belangrijke oorzaak is natuurlijk het feit dat het duurzame deel van de economie een beetje los staat van de rest en dus minder snel meegetrokken wordt in de malaise. Ik ben er echter van overtuigd dat er een diepere reden is: duurzaam is gewoon beter. Een voorbeeld. Pas wilde ik een varkenslapje kopen in de supermarkt. Het stukje vlees dat ik in mijn hand had, bleek meer van Europa te hebben gezien dan ik in mijn hele leven. De varkens waren geboren in België, opgegroeid in Engeland, vetgemest in Ierland en geslacht in Polen. Daarna was het vlees verwerkt en verpakt in Engeland, naar een distributiecentrum in Nederland gebracht en vanaf daar over de supermarkten verspreid. Niemand kan mij wijsmaken dat dit de beste manier is om geld te verdienen met varkensvlees. Dat moet simpeler, dieren milieuvriendelijker en voordeliger kunnen. We zijn zo gewend aan het rondpompen van goederen en geld, dat we de verborgen kosten niet meer zien: de schade voor het milieu, de volksgezondheid en bijvoorbeeld de files. Maar als de huidige economische crisis één ding duidelijk maakt, is het dat zulke verborgen kosten ooit betaald moeten worden. Zelfs de meest behoudende persoon zal beamen dat we de dingen anders moeten doen. Misschien brengen nieuwe hightech materialen en productiemethoden uitkomst, maar anders is er een heel goed alternatief waar we vandaag al mee kunnen beginnen: kleinschalig produceren, niet het hele land doorrijden met je spullen, maar je concentreren op de eigen regio, en ouderwets vakmanschap. Precies waarmee ik in de Bisschopsmolen in Maastricht al een paar jaar bezig ben. Je zou het idealistisch kunnen noemen. Maar ik kan de economische experts geruststellen: mijn medewerkers en ik verdienen er een goede boterham mee. Een boterham die ook nog eens veel lekkerder smaakt.

Woning- en Projectinrichting, Stationsstraat 12, 6114 GC Susteren T: +32 (0)46 449 5008 F: 046 449 5480 E: ed.grave@planet.nl

Frank van Eerd 91

Landgoed Altembrouck is er klaar voor

Op 13 januari was het dan zo ver, de eerste gasten worden verwelkomd. De eer om de nog maagdelijke bedden uit te proberen, was aan Burgemeester Jos Som en Wethouders plus directies van de gemeente Kerkrade. Die hadden Altembrouck uitgezocht om er in alle rust een aantal moeilijke politiek-bestuurlijke knopen door te hakken. Natuurlijk kon deze mijlpaal niet onopgemerkt voorbij gaan. En dus werd er voor het ontbijt al even getoast. “Altembrouck heeft zich ontwikkeld tot een multifunctioneel landgoed in vol bedrijf”, aldus

Wim Claessen, createur van het landgoedgevoel. “Fine Foods, Events & Seminars, Private Dining en Lodging”. Agrarische innovaties, het eigen Japanse Kobe Beef en Slow Food vormen de bron van onze eigenzinnige en smaakmakende gastronomie. Dit alles maakt Altembrouck ook een inspirerende locatie voor brainstormsessies, vergaderingen en seminars. De roep om innoverende producten en onderscheidende diensten wordt alsmaar groter. Dat vraagt om andere manieren van denken, om lateraal denken, meer reflecteren en waarschijnlijk anders communiceren. Elke economische activiteit

begint met een idee, en indien we de kwaliteit van onze ideeën kunnen verbeteren, overschrijden we de grenzen van onze beperkingen.” Altembrouck biedt letterlijk alle ruimte om op een ongedwongen manier inzichten en uitgangspunten te bundelen in sprankelende sessies. Waar grenzen verlegd worden, waar deelnemers uitgedaagd worden al hun zintuigen te gebruiken om ideeën, meningen, gaven, inzichten en ervaringen met elkaar te delen. Met momenten van vurig debat, tot momenten van genieten, bezinning en inspiratie. Altembrouck biedt de ruimte en altijd het juiste Umfeld.

Kasteel Altembrouck - B 3798 ’s-Gravenvoeren - T. + 32 (0) 43 330186 of + 31 (0) 43 2010614 - F + 32 (0) 27 065781 - I www.altembrouck.nl

RESTAURANT & BRASSERIE Op nog geen kwartier rijden van Maastricht ligt OudRekem, in 2008 uitgeroepen tot Vlaanderens mooiste dorp. Het historische centrum wordt gedomineerd door het prachtige kasteel met pal daartegenover Bistro Onder de Linden. In een ontspannen sfeer, die veel gasten doet denken aan Zuid-Frankrijk, zorgen Pieter en Eveline voor een aanbod,

variĂŤrend van een frisse salade tot krokante zwezerik en chateaubriand bearnaise. Daarnaast is er een wekelijks wisselend driegangenmenu voor de aantrekkelijke prijs van 24,50 euro. De gezellige ambiance op het grote terras staat garant voor een plezierige middag of avond.

Bistro Onder de Linden - Onder de Linden 1 - B 3621 Rekem â&#x20AC;&#x201C; Lanaken - T + 32 (0) 89 841284 - I www.odl-rekem.be - E info@odl-rekem.be

In deze rubriek halen we een oude foto van Guy van Grinsven uit het archief en geven daarbij twee fotobijschriften. Het eerste is van redacteur Frans T. Stoks, die de foto voor het eerst te zien krijgt en probeert te interpreteren wat hij ziet. Het tweede is van Guy van Grinsven zelf, die zich probeert te herinneren hoe, waar en waarom deze foto is gemaakt.

De fantasie Zaken doen in de jungle Vroeger bracht soms een missionaris met verlof een bezoek aan onze school. Die kwam dan vertellen wat hij met het door ons gespaarde zilverpapier van de melk- en yoghurtflessen had gedaan (wat, dat ben ik vergeten) en verhaalde over zwartjes in de tropen die hij van alles leerde: schrijven, lezen, rekenen en alles over een blanke god in een blank paradijs. Mooie verhalen waren het wel, we luisterden omdat het andere verhalen dan anders waren. Maar de goocheltrucjes die de paters uithaalden, waren zo doorzichtig dat die geen enkele indruk op ons maakten. Daaraan moest ik denken toen ik deze foto van Guy van Grinsven kreeg toegestuurd. Hij staat hier naast een zo te zien inheemse indiaan, ik vermoed ergens in Midden- of Zuid-Amerika. Even dacht ik dat het een huis is Timboektoe of elders in Afrika was, omdat ik vermoed dat ze daar zo met leem en stro bouwen, maar de gelaatstrekken van Guy’s gesprekpartner lijken toch te duiden op iemand op het Amerikaanse continent. Daar spreekt ook het sluike gitzwarte haar van de man voor, dat toen, ik vermoed een jaar of tien geleden, reeds een sterk contrast vormt met de coup ravage – zowel qua keur als model – van Guy. Zijn haren dreigen zelfs weg te vallen tegen de achtergrond van het rieten dak van de schamele hut. Wat aardig is aan deze foto, is dat niet helemaal duidelijk is wie wie op deze bedrijvencontactdag of business-to-business meeting in de jungle nu wat uitlegt. Is het de fotograaf die vertelt dat je een condoom wel om een geweerloop maar niet om de punt van een speer moet doen omdat het dan niets meer waard is? Of is het de inheemse indiaan die Guy uitlegt hoe hij als een Cupido met zijn in een geheim afrodisiacum gedrenkte pijltjes op jacht gaat en daar-

mee de mooiste vrouwen verschalkt? Een terrein dat immers Guy’s niet-aflatende belangstelling heeft. Ondanks de aanwezigheid van het mes in de lendendoek van de indiaan heeft de foto iets ontwapenends. Guy lijkt te demonstreren dat hij een veel grotere heeft dan de indiaan, die daarvan echter geenszins onder de indruk lijkt, want hij heeft er meer, en kan er waarschijnlijk beter mee uit de voeten. Over voeten gesproken: mooi ook dat contrast tussen de blote voeten enerzijds en die enorm grote wandelschoenen anderzijds. En voor de broeken geldt min of meer hetzelfde. Stelt u zich eens voor hoe deze twee mannen eruit zouden zien als ze eens van kleding wisselden. Ten slotte zou het zo kunnen zijn dat Guy zijn stok aan de indiaan aanbiedt met het verzoek er net zulke mooie kleine pijltjes van te maken als de indiaan al heeft. Om zo veel naïviteit moet de indiaan hartelijk lachen. Kennelijk heb je meer nodig dan een bos pijlen. Vraag blijft natuurlijk: wie heeft deze foto gemaakt? Ik vermoed Guy’s echtgenoot Marij, een jaar of tien geleden. Guy ziet er niet uit of hij druk aan het werk is; hij heeft maar één camera bij zich, en die heeft hij niet eens in de aanslag. Moeilijk voorstelbaar, maar er zijn momenten dat hij niet werkt – of in dit geval anderen voor hem het werk laten doen. Dus is hij ergens op vakantie, vermoed ik, waar hij wellicht van zijn vrouw het consigne heeft gekregen eens een dag niet te werken. En probeer dat maar eens aan een indiaan uit te leggen die nog nooit heeft gefotografeerd! Zou het echt zo zijn geweest? U leest het hieronder.

De herinnering Batterijen

In februari 1990 waren de carnavalsoptochten in veel Limburgse gemeenten opgeschort vanwege de inval van Saddam Hoessein in Koeweit. In Caracas hadden we met een aantal vrienden een zespersoons privévliegtuigje gehuurd om onze bestemming te bereiken. Een paar dagen zon en een reportage over het lokale Zuid-Amerikaanse carnavalsfeest. Feesten is prima, maar na een paar dagjes heb ik dat wel gezien, ik ben nu eenmaal niet zo’n discotheek-lawaai-nummer. De groep splitste zich in feestnummers en avonturiers. Samen met advocaat Joep, reisorganisator Hugo en tv-man Willem gingen we op avontuur en spraken af de rest over een week in Caracas weer te treffen. Via Caracas kwamen we terecht op het vliegveld van Ciudad Bolívar in hartje Venezuela. We wilden graag een tocht langs de Orinoco te maken en een authentiek indianendorp bezoeken in de oerwouden. Een piloot kende een italiaan in de rimboe, die zou ons kunnen helpen. Na een paar avontuurlijke uren met deze cowboypiloot landden we veilig op een zandpad bij een nederzetting in the middle of nowhere, een paar honderd kilometer van Puerto Ayacucho. De piloot vertrok weer na te hebben beloofd dat hij ons over vier dagen hier weer kwam halen. We vertelden wat we wilden: oorspronkelijke indianen in hun natuurlijke omgeving bezoeken. “Onmogelijk”, zei een mozzarella etende Italiaan, “dan moet je eerst een paar honderd kilometer een paar zijrivieren van de Orinoco afzakken.” De volgende morgen waren we op weg met drie uitgeholde boom-

stammen voorzien van buitenboordmotor, een stel lokale gidsen die dachten te weten waar we moesten zijn, wat vaten benzine, proviand en drinkwater. De trip was lang, 300 km over allerlei rivieren. Toen we uiteindelijk aanlegden, bleek dat de beoogde nederzetting nog steeds een paar uur lopen was. Dit alles onder een brandende zon en zonder water. Maar we hebben ze gevonden. De indianen in de nederzetting waren best vriendelijk en kookten wat water voor ons. Zelf dronken ze het zo uit de beek. Ze leefden van de jacht en gebruikten daarvoor een blaaspijp met gifpijlen. Ze hadden nog nooit blanken gezien en al helemaal niet een met krullen met een fototoestel en een lichtgevende stok: mijn zaklamp! Die zouden en moesten ze hebben. In ruil voor een overnachting in een hangmat en een blaaspijp met gifpijltjes was het nieuwe opperhoofd nu ook ’s avond zichtbaar. Toen ik de volgende dag als trotse bezitter van een originele blaaspijp terugliep naar de boten, realiseerde ik mij dat de wereld toch wel gek in elkaar zit. Vandaag over precies één week zou ik de openingsparty van de kunstbeurs TEFAF aan het fotograferen zijn, met iedereen in zijn of haar tijdelijke glamourrol in deze hoogmis van decadentie. Tegen die tijd zal het nieuwe opperhoofd bij mijn indianen ook wel weer een nieuwe rol hebben: gewoon jager. De batterijen van zijn zaklamp zijn dan vast leeg. Foto: Joep Koster 95

Van 0 tot 20 jaar

1000 M2 LENTECOLLECTIES

Nieuwe conceptstore voor kids & juniors van 2 tot 16 jaar

MEEr daN 40 MErKEN

TOMMy Hilfiger

iTalian chic Il Gufo • twIn Set* take two* • Hello kItty*

Mc gregOr Scapa SportS • Scapa

DeniM en cool replay* • dIeSel* • ScotcH & Soda*

red & Blu • cHarlIe

VinTage en refreshing r95tH • Seven one Seven* IkkS • BelleroSe*

GaaStra • r95tH dIeSel • take two

sporTy en eleganT Mc GreGor • Scapa SportS Scapa • ralpH lauren toMMy HIlfIGer • rIverwoodS red & Blu • Hackett • BurBerry*

Seven One Seven Muy Malo • paulIne B

casual en Touch fIlou • eSprIt roManTic lIlI Gaufrette • paulIne B* Mer du nord*

Alle aankopen van Max&Maxime en Max&Zita worden per seizoen samengeteld op uw kortingskaart

TrenDy en hip Muy Malo* coMMunie rIta* • leGno roSSo* • tIa tIa JottuM • cHarlIe • Scapa Scapa SportS • toMMy HIlfIGer* Mc GreGor • GaaStra neW Born en BaBy dada • MInI ourSe • rIverwoodS petIt fIlou • toMMy HIlfIGer • Mc GreGor IkkS • BurBerry* • lIlI Gaufrette • lIef * nIeuw

Tot Pasen

graTis pannenKoeK in

bij elke aankoop*

*max 2 pannenkoeken per familie

kloosterstraat 1 Tongeren

graTis parKing in Tongeren

bij elke aankoop vanaf 2 50,00 Breng de scheurstrook van uw parkingticket mee en wij betalen uw parkeergeld terug!* 96 *geldig van 13/01 t/m 30/06

open op zondag tot 18u Uitstekende voorwaarden geboortelijsten Maastrichterstraat 31

Tongeren

012 23 08 10 www.maxenmaxime.be Open van 10u tot 18u

Elke eerste zondag van de maand = koopzondag van 12u tot 17u Havenstraat 36

MaasTrichT

www.maxenzita.nl

ZOMER 2009

NIEUWE INRICHTING 2009

E X C L U S I E V E T UNIEUWE INMEUB ELEN MERKEN

ksweg 621-623, B-3630 Opgrimbie-Maasmechelen

14, afslag 33 en dan 2 km richting Lanaken. Vanuit

aastricht, richting Maaseik, na circa 4 km aan de

chterzijde. Zondag open van 11.00 tot 17.00 uur,

gelijks van 10.00 tot 18.00 uur, woensdag rustdag.

www.roelands-tuinmeubelen.be

Rijksweg 623, B-3630 Opgrimbie-Maasmechelen E314, afslag 33 en dan 2 km richting Lanaken. Vanuit Maastricht, richting Maaseik, na circa 4 km aan de rechterzijde. Zondag open van 11.00 tot 17.00 uur, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur, woensdag rustdag.

www.roelands-tuinmeubelen.be

“Kunst voor de kerk in dienst van religie. Kunst gesteund door een particulier mecenaat. Verlichte, onverlicht kunst. Kunst als propagandamiddel. Decoratieve kunst. Oude kunst, nieuwe kunst. Er bestaat niet één kunst. Kunst is voor mij relevant als het iets met me doet. Niet omdat het gedicteerd wordt door de media, of omdat een galeriehouder een trend heeft ontdekt.” Aan het woord is:

Fons Bruijs, kunstenaar en communicatiedeskundige over zijn liefde voor Limburg, nonnen en kunst 98

Een aantal jaren geleden kocht ik van een relatie van mij een kopie van een zestiende-eeuws schilderij. Onmiskenbaar van een in oorsprong Italiaanse meester, maar wie het was wist ik niet. Het stelde een half liggende engel voor. Gekleed in een strak karmijnrood hesje over een witte losse blouse en een eigele lange wijde rok met goudbrokaat. Onderbroken door een zwierig blauwsatijne sjerp. In haar rechterarm rustte een houten fluit, met haar linkerhand hield ze loom een koperen bazuin vast. Ik kocht het direct, niet alleen omdat ik dol ben op engelen. Ik werd bovenal getroffen door de ongekend knappe stofuitdrukking en penseelvoering. Ook de tinteling in de ogen waren met gevoel en veel geduld aangebracht. Evenals als de zachte blosjes op haar wangen. Het geheel vertoonde geen spoor van gemakzucht waarmee de gemiddelde kopiist zichzelf onmiddellijk zou verraden. Een onbekende Chinees had het geschilderd voor de Kunst fabriek in Amsterdam. Laatst was ik even in The National Gallery in Londen. Daar hing het, het origineel! Een geweldige verrassing. Hetzelfde formaat, de verf iets dikker aangebracht, de penseelvoering even gevoelig, maar de stofuitdrukking - toegegeven, hoe kan het ook anders - door de meester zelf iets geraffineerder aangezet. De uitdrukking van de ogen was identiek, a lleen iets vochtiger dan die van de Chinees. De blosjes op de wangen

‘Even Apeldoorn bellen’ Ruwe bolster, blanke pit

even onschuldig, misschien iets wufter. Toch had deze Chinees heel knap, als het ware voor mij een schitterende sonate van Mozart gespeeld. Een impromptu van Schubert. Op virtuoze wijze had deze volslagen anonieme schilder een werk van Bernardo Strozzi (1581-1644) uitgevoerd, in K groot! Hij heeft mij met zijn kopie kennis laten maken met een voor mij voorheen onbekende meester. Kunst fascineert, ontroert, verzacht, troost, of brengt me uit mijn evenwicht. Naar gelang de stemming waarin ik verkeer, de situatie en de plaats waar ik me bevind. Verfijnde, schone kunsten, maar ook lelijke en natuurlijk aanstellerige kunst. Het beleven van kunst is uiteraard subjectief. De denkwereld, de geschiedenis van waaruit het is ontstaan, is voor mij interessant. Er zitten altijd mensen achter met een bedoeling, met een ambitie. Dat is het fascinerende van kunst. Een onbeholpen activist die zonder scholing, techniekbeheersing een massa op de been kan brengen door snel een symbool, een politiek statement, neer te kwasten kan mij boeien. Zijn passie hoef ik noodzakelijkerwijs niet te delen. Maar ook een romantische schilder die mij met een gevoelige professionele hand van schilderen meeneemt naar mooie, verloren tijden kunnen me behoorlijk te grazen nemen en mij tot grote stilte manen. Kunst in welke vorm ook, het maakt mij niet zoveel uit. Als het mij maar raakt, daar gaat het om. En ja, er is natuurlijk ook de kleren van de keizer-kunst. Ook daar kan ik, zij het op weer een heel andere manier, erg van genieten.

“Wat is voor jou kunst?” Een simpele vraag van mij aan ‘halve’ Limburger en ‘halve’ inwoner van Schimmert en creatieve Amsterdamse duizendpoot Fons Bruijs. Dan volgt er een heel verhaal. Het is een man die bekend is van krachtige uitspraken en slogans die blijven hangen. Wie kent ze niet: ‘Even Apeldoorn bellen’ en ‘Wherever You Go, Go Texaco’. Slogans die goed waren voor een aantal mooie prijzen. ‘Zin in iets Beckers?’ voor de bekende snackfabrikant en: ‘We’re on youre site’ voor Nedstad, de Europese marktleider in webanalitycs zijn de allerlaatste. De roem is hem zeker niet naar het hoofd gestegen, dat is namelijk een typisch kenmerk van mensen met echte kwaliteiten. Nee, Fons Bruijs weet dat wat hij bedenkt goed is en zal werken. Dus voor hem is zo’n erkenning geen verrassing. Daarbij is hij een uitstekend illustrator en schildert hij de tegenwoordig de sterren van de hemel. In Limburg profiteert een aantal opdrachtgevers van deze eigenschappen van deze grootmeester in positionering, branding en communicatie. Zijn liefde voor Limburg krijgt hier letterlijk gestalte in de campagne ‘Liefde voor het leven’ van de VVV Limburg, die hij een aantal jaren geleden heeft bedacht en uitgevoerd.

Prachtige vrouwen Het begon allemaal in 1952, toen Fons als zevenjarig jongetje met zijn ouders een week in kasteel Borharen verbleef, dat dienst deed als hotel.

Zeven jaar later kwam Fons weer naar Limburg, naar de zusters in Bunde, een kinderkolonie voor jongens en – strikt gescheiden – meisjes om aan te sterken. Daar kwam hij zijn eerste liefde tegen: hoofdzuster Eligia. Van deze ‘prachtige vrouwen’, zoals hij ze steevast noemt, leerde hij veel over de veelzijdige provincie Limburg. Daar heeft hij zijn ‘Liefde voor Limburg’ opgedaan.

Na de Kunstnijverheidsschool in Amsterdam te hebben doorlopen kwam Fons terecht bij het bekende internationale reclamebureau Young & Rubicam, Van Staal en Koster en maakte daar snel furore. Wat daarna nog rest, is zelfstandigheid. En aldus was hij al gauw als zodanig gevestigd. Sindsdien weet een aantal bedrijven en organisaties hem te vinden als specialist in positionering, branding en communicatie. Zo ontwierp hij voor de VVV Limburg, in samenwerking met Paul ’t Lam, het logo, de slogan en de campagne die toeristen uit heel Nederland naar Limburg moet trekken. Voor de Maastricht-Brussel-Express, de nieuwste snelle treinverbinding die Maastricht ieder

Fons Bruijs

fons@fonsbruijs.nl

1964 - Centraal Station Amsterdam. Zwart-wit aquarel

1981 - Tiber, Rome. Gemengde techniek.

1996 - Finale Ligure, Italié. potlood.

1983 - Lyon, Frankrijk. Gemengde techniek.

uur rechtstreeks met Brussel, verbindt, ontwikkelde hij de introductiecampagne. Momenteel wordt er gewerkt aan de nationale campagne voor de regiobranding Zuid-Limburg.

Schilder. Het buitenhuisje van Fons in Schimmert ligt aan de rand van dit fraaie ZuidLimburgse dorp. De Bossche bol is wat minder Limburgs, maar de ontvangst is dat wel en de koffie is vers gezet. “Hier kom ik even tot rust, doe ik mijn inspiratie op en schilder ik.” Zijn atelier op de bovenetage staat barstensvol schilderijen, op de ezel een half-klaar doek. “Een uitwerking van een schets die ik in Moskou maakte, een uitzicht op een Russische binnenplaats met een paar bomen en wat auto’s en centraal een mooi vervallen achttiende-eeuws gebouw met daaromheen een paar van die treurige crisisflats. Mooi wel, dat anachronisme. Zoiets spreekt me aan. Net als dit” en hij wijst op een ander zwart-wit schilderij. Frankfurt na een bombardement in 1945. “Prachtig dat ritme van die ingestorte huizen, enkele hebben deels tussen de puinhopen hun karaker behouden. Het is een detail uit een ansichtkaart van vlak na de oorlog.” “Als ik teken of schilder, ben ik even van de wereld. Soms is dat een prettige gemoedstoestand. Het zijn goddelijke momenten, misschien ben je ook wel even god op zo’n moment.” Tekst en fotografie Guy van Grinsven / Studiopress

Fons Bruijs Communicatie is gevestigd in Amsterdam, maar het bureau werkt zowel vanuit Amsterdam als Maastricht en omgeving.

100

1964 - Haarlemmerhouttuinen, Amsterdam. Olie op doek.

1998 - viltstift.

1978 - New York. Krijt.

1974 - Rome, Spaanse trappen. Aquarel.

1965 - Tivoli, Kopenhagen. Zwart-wit aquarel.

1983 - Levanto, Italië. Krijt, aquarel.

1996 - Finale Ligure, Italië. Potlood.

1998 - Toscane, Italië. Gouache.

1975 - Schimmert, Zuid Limburg. Olie op doek.

2000 - Lucca, Italië. Penseel.

2007 - Varna, Bulgarije. Penseel.

1983 - Ceriale, Italië. Gouache.

1996 - Moniek, Finale Ligure, Italië. Potlood.

1983 - Nervi, Italië. Aquarel.

1988 - Schimmert, Zuid-Limburg. Aquarel.

101

Kliniek Kiewitheide: 10 jaar kwaliteit en persoonlijke aandacht KLINIEK KIEWITHEIDE, CENTRUM VOOR PLASTISCHE CHIRURGIE, BIEDT

U EEN BREED SCALA VAN BEHANDELINGEN EN OPERATIES OP HET GEBIED VAN ESTHETISCHE EN PLASTISCHE CHIRURGIE.

ALLE BEHANDELINGEN EN OPERATIES WORDEN UITGEVOERD DOOR DR. ROBERTO RODDI, EEN GEREGISTREERD EN ERVAREN PLASTISCH CHIRURG, LID VAN DE N.V.P.C.

Borstvergroting/versteviging - Borstverkleining - Buikwandcorrectie Erbium-YAG laserbehandeling voor rimpels en acne littekens Kuitvergroting - Lipcorrectie - Liposculpture - Littekencorrectie Minilift Neus-kin-oorcorrectie - Ooglidcorrectie - Rimpelbehandeling: Hyaluronzuur, Botox en Lipostructure - Schaamlipverkleining Voorhoofd-wenkbrauw-face-halslift v.l.n.r. Anne-Marieke Hamers, Dr. Roberto Roddi en Elisabeth Jansen

102

Kliniek KIEWITheide Maastricht - Lanaken - Aken T +31 - 43 458 40 84 T +32 - 89 71 24 74 T +49 - 241 750 75 85 kliniek@kiewitheide.com www.kiewitheide.com

Christel serveert

0 8 r Reeds 3 generaties lang... jaa Sinds 1929 is KĂśster een begrip in Geleen, omstreken en grensgebied. Mode voor de modebewuste man. Met merken zoals: Bugatti - Roy Robson - Olymp - M.E.N.S - Seidensticker Meyer - Pierre Cardin - Vanguard en van Santen van Santen bieden wij U een groot aanbod aan keuzes aan.

www.RestauRaNtNoels.be NoĂŤls RestauRaNt

Raadhuisstraat 27-29 - 6161 GB Geleen - 046-4743491

www.kosterherenmode.nl

Rijksweg 106 - B-3650 Dilsen-Lanklaaar - T: +32 (0)89 793 200 Dagelijks geopend vanaf 18.00 uur (di-wo gesloten) Lunch ma-do-vr-zo van 12.00 tot 14.00 uur

103 1

( De Geul Niet de naam maar de

slot)

aanblik vergoedt alles

104

De Geul tussen Epen en Mechelen.

De Geul stroomt in de Maas bij Voulwames.

We noemen het dus de â&#x20AC;&#x2DC;Triomf van de Natuurâ&#x20AC;&#x2122;, dat stukje Zuid-Limburg tussen de plek bij Epen, waar de Geul Nederland binnenstroomt, en de uiteindelijke monding in de Maas bij Voulwames, even ten noorden van Maastricht. In totaal niet meer dan 32 kilometer. En dat alles omzoomd door kastelen, molens, kasteelboerderijen, kerken en kloosters. Neem bijvoorbeeld de Bovenste Molen in Mechelen. Hoewel op deze plaats al in de dertiende eeuw een molen stond, neemt men aan dat de huidige molen is gebouwd rond 1828. Er was toen ook nog sprake van een papiermolen, die nog tot 1882 heeft gefunctioneerd, tijdelijk zelfs nog als wolmolen. In 1898 werd deze echter afgebroken. De korenmolen werd gerenoveerd, maar rond 1914 werd ze verplaatst naar de andere oever, naar de plaats van de vroegere papier- of wolmolen. 105

Kasteel Wittem

Even verder stroomafwaarts ontwaren we Kasteel Wittem. De historie van het ridderlijke Kasteel Wittem voert terug tot circa 1125, al wordt aangenomen dat het oudste nog bestaande gedeelte uit de dertiende eeuw stamt. Toen Karel V er in 1520 logeerde, moet er nog een toren of donjon op gestaan hebben. Die werd echter kort daarna voor een groot deel afgebroken. Bij het begin van de Tachtigjarige Oorlog had het kasteel een militaire functie maar al kort daarna bliezen de Spanjaarden het op. Pas begin zeventiende eeuw volgde herstel. Na verscheidene belegeringen werd het in 1678 opnieuw verwoest, nu door de Fransen. Ook in de achttiende eeuw was er niet veel eer te behalen aan het deels gerestaureerde, deels vervallen gebouw. In de negentiende en begin twintigste eeuw zorgden de nieuwe eigenaars, de families Merkelbach, voor een geleidelijke restauratie. Sedert 1968 is de familie Ritzen eigenaar en is er een hotelrestaurant in gevestigd. Gezien de bijzondere kwaliteit van de keuken is het restaurant erg populair bij Nederlanders en buitenlanders. De meer dan voortreffelijke lunch die wij daar tegen een schappelijke prijs genoten, bewijst voor ons nog maar eens dat zelfs Monsieur Michelin wel eens steekjes laat vallen. Lekker…! Schuin tegenover het kasteel staat het klooster van de paters redemptoristen, sedert het begin van de twintigste eeuw een bedevaartsoord. Voettochten uit vele plaatsen in de Euregio worden bekroond met het opsteken van een kaarsje bij het beeld van volksheilige Gerardus Majella, de patroonheilige van kleermakers, portiers en zwangere vrouwen. Toch is ook voor de niet-gelovigen een bezoek aan met name de monumentale kloosterbibliotheek de moeite waard. Gelukkig wordt deze ook regelmatig gebruikt voor culturele activiteiten van allerlei aard, zoals lezingen, concerten, symposia en voordrachten.

Miljoenenlijntje Al kronkelend baant de Geul zich een weg richting Wijlre met z’n gelijknamige watermolen en vervolgens naar Schoonbron en Schin op Geul. Dit dorpje, dat tot de gemeente Valkenburg behoort, heeft een eigen stationnetje dat sinds 1995 weer bediend wordt door een heuse stoomtrein op het zogenaamde Miljoenenlijntje. De kostprijs per kilometer voor het aanleggen van deze spoorlijn kostte destijds, eind jaren twintig, één miljoen gulden, vandaar de naam. Schin is een echt vakantiedorpje geworden

106

De Geul ter hoogte van Wijlre.

Eindpunt bij Voulwames.

nog eens minder druk, dus dat is puur genieten van natuur, doorkijkjes, frisse lucht en stilte. Aan de ene kant het hellingbos waar het wandelpad doorheen voert, aan de andere kant de meanderende Geul, weiden en natuurgebied met grazende galloways en konikpaarden. Dit is het zogenaamde Ingendael. We komen er langs gezellige pleisterplaatsjes en af en toe snuiven we de kille berglucht op die uit de half openstaande gangenstelsels stroomt. Rechts zien we het Sint-Gerlachcomplex, waar de pas gerestaureerde kerk gewoon bezocht móét worden. Een kopje koffie met vlaai in de Geulhemermolen hoort er ook al bij, al was het maar vanwege de vriendelijke bediening.

Geul en Kleine Geul

De Geul in Valkenburg.

En ook daarna is het goed toeven langs de Geul, tot aan Meerssen toe, waar zowel de sporthal als het openlucht zwembad zorgen voor voldoende parkeerplaats. Vlak voor deze plek splitst de Geul zich in tweeën, de Geul en de Kleine Geul. Aan de Geul en aan de Molenveldweg ligt de Groote, Oude of Banmolen, in zijn huidige vorm gebouwd in 1935 maar oorspronkelijk een van de oudste molens van het land. Het bijzondere aan deze molen is dat hij elektriciteit opwekt en levert aan het reguliere elektriciteitsnet. Net als in de Nieuwe of IJzeren molen in Rothem, daterend uit 1850, maalt men hier ook nu nog graan: tarwe, boekweit en meergranen.

Meerssenhoven

Nachtmis in de Geulhemmergroeve.

dat jaarlijks vele wandelaars trekt. Een wandeling of fietstocht naar Kasteel Schaloen, thans hotel-restaurant, of de directe omgeving daarvan is een bijzondere belevenis met als hoogtepunt het Gerendal, dat beroemd is vanwege de natuurlijke aanwezigheid van meerdere soorten orchideeën.

Toerisme Naarmate we Valkenburg naderen, ondervinden we ook de nadelige gevolgen van het toerisme. Hoewel die plaats voor een heel groot deel afhankelijk is van dat toerisme, is er in de loop der tijd heel wat oorspronkelijkheid en natuurschoon verloren gegaan. Toch is lang niet alles kommer en kwel. Zo wordt er hard gewerkt aan het herstel van de kademuren van de Geul. Na afronding van de eerste fase in 2003 (restauratie van de molentak, een korte afsplitsing van de hoofdstroom) wordt thans gewerkt aan het herstel van de kademuren van de Geul onder het motto: meer veiligheid, meer cultuurhistorie en meer natuur. Hoewel voor dit project vier jaren werden uitgetrokken, is nu al op verschillende plaatsen het positieve resultaat waarneembaar. In het centrum biedt de Geul menig idyllisch plekje met maar liefst drie bezienswaardige watermolens: de Oude molen, de Fransche molen en de Kruitmolen.

Direct achter de kern van Meerssen, nog vóór de A2, voegen beide Geul-armen zich weer samen. Vlak daarbij is een overloopgebied aangelegd om te voorkomen dat bij hoogwater alle water tegelijk de Maas in stroomt. We zijn inmiddels vanaf de bron zo’n tweehonderdvijftig meter in hoogte gezakt. De Geul lijkt hier nauwelijks nog op de snelstromende beek die we eerder leerden kennen en we betwijfelen of we hier de befaamde beekforel nog tegen kunnen komen. In de buurt ligt wel nog het landgoed Meerssenhoven, roemrucht in de geschiedenis, vele malen verwoest tijdens belegeringen van Maastricht. Niemand minder dan de beruchte Willem van Aremberg, alias het Zwijn van de Ardennen, moet er kind aan huis zijn geweest zo rond het einde van de vijftiende eeuw, ook al heeft het geleid tot zijn executie in Maastricht in 1488. De Spaanse hertog van Alva vestigde er begin zeventiende eeuw enkele keren zijn hoofdkwartier, net zoals de Franse generaal Bernadotte dat deed aan het einde van de achttiende eeuw. Vrij recent werd de vestiging van een camping en een wijngaard afgewezen.

Monding bij Voulwames

Houthem Sint-Gerlach

De Geul duikt onder het Julianakanaal door en stroomt verder richting Maas. Tamelijk roemloos is de monding nabij Voulwames (letterlijk: veenachtig, moerassig, laaggelegen land, of zelfs: vuilnis), een gehucht in het Maastrichtse stadsdeel Itteren. Niet de mooiste naam, maar dat heeft de Geul toch eigenlijk ook niet. We vragen ons zelfs af of het niet beter ware geweest als de Geul ergens in ZuidLimburg de naam had overgenomen van een van haar zijbeken, zoals de Beversbergbeek bij Epen, de Lombergbeek bij Mechelen of de Sinselbeek (of Selzerbeek) bij Gulpen. Want zeg nu zelf, de Geul die qua naam synoniemen heeft als ‘gleuf’, ‘sleuf’, ‘greppel’ en ‘goot’, geeft zichzelf welhaast een brevet van onvermogen. Maar we doen het ermee: de aanblik vergoedt alles.

Ongetwijfeld het mooist is de wandeling langs de Geul van Valkenburg naar Houthem Sint-Gerlach. In voor- en najaar is het er dan ook

Tekst: Victor van Wilre

Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress 107

Via Gulia Wandelen langs de Geul

e l a i c e p s e w u e Ni

n e t n e m e g n a r r a

an de rand van het Aachener Wald en op de grens van Duitsland en België ligt de bron van de Geul. Hier komen tal van kleine beken en stroompjes bij elkaar die al spoedig de snelstromende Geul vormen. Een waarlijk internationaal riviertje, zoals al blijkt uit de verschillende aanduidingen: in het Latijn: Gulia, in het Duits: Göhl, in het Frans: Gueule en vroeger ook bekend onder namen als Gullo, Guel, Goel en Gule. De Geul stroomt over een afstand van ruim 53 kilometer door het Eupenerland, vervolgens door het Land van Herve en, voorbij de Belgisch-Nederlandse grens, door het Heuvelland, om ten slotte bij Voulwammes, ten noorden van Maastricht, in de Maas uit te monden. Van bron tot monding kan men prachtige wandelingen maken langs de oevers van de Geul. Daarbij kan de wandelaar veel leren over de drie verschillende grensregio’s: over hun onderlinge verschillen op historisch, cultureel en sociaal gebied, maar evenzeer over wat ze met elkaar gemeen hebben. Tenslotte stroomt de Geul door het hart van de Euregio Maas-Rijn.

108

e Geul stroom door drie taalgebieden (Duits, Frans en Nederlands), maar de politieke grenzen vormen geen barrières voor de mensen om elkaar te verstaan en met elkaar te communiceren. De dialecten in het rivierdal vertonen grote overeenkomsten – waardoor de onderlinge communicatie soepel verloopt –, maar ook voor mensen die ‘van buiten’ komen, zal men zich inspannen opdat zij zich evenzeer thuis voelen in deze streek. Het eerste dat wandelaars in het Geuldal opvalt, zijn ongetwijfeld de zeldzame galmeiflora (onder andere het unieke zinkviooltje) en het prachtige cultuurlandschap met zijn golvende heuvels, bospartijen, rivierdalen en panoramische vergezichten. Wie nog meer over deze rivier te weten wil komen, kan zich verdiepen in de talloze legendes en verhalen over het Geuldal. Het is nu eenmaal een gebied dat je gewoon moet leren kennen en ervaren. Neemt u de tijd voor een paar dagen wandelen door het verrassende en veelzijdige Geuldal en maak onderweg gebruik van de hotels, pensions, vakantiehuisjes en -parken, campings en boerenhoeves waar u heerlijk kunt overnachten en de impressies van een dag wandelen op u kunt laten inwerken. Of onderbreek uw wandeling voor en bezoek aan leuke plaatsjes en herbergen tussen Eupen en Valkenburg. Als u de tijd neemt, maakt u onderweg vast kennis met de gastvrije mensen in het Geuldal, die u wellicht ook nog een spannende legende of intrigerend verhaal kunnen vertellen over de geschiedenis van hun stadje of dorp. Ver is het nooit naar een café, een eethuis of een terras aan de voet van een kerk of op het plein in een dorp. De Geuldalroute (Göhltalroute, Via Gulia van de bron tot de Maas) is ruim 53 kilometer lang en kunt u in etappes afleggen. Die etappes maakt u zo lang als u zelf wilt, of u kunt ervoor kiezen ze in verschillende vakanties af te leggen. De verkeersbureaus van het Eupenerland, het Land van Herve en de VVV Zuid-Limburg staan klaar om u te helpen en de weg te wijzen. Het Nationaal Geografisch Instituut van België heeft, in samenwerking met de VVV Zuid-Limburg en de Dienst voor Toerisme van de Belgische Oostkantons, een nieuwe wandelkaart (1:25.000) uitgegeven met plattegronden en tips voor een driedaagse zogenaamde wandelbelevenis langs de Via Giulia. De 53 km lange route is over de totale lengte gemarkeerd met een blauwe rechthoek met witte ruit en loopt langs de rivier vanaf haar bron in Lichtenbusch (Eynatten) tot aan de monding in de Maas in Nederland. De wandeling kan het hele jaar door in verschillende etappes gedaan worden. Hieronder volgt een voorbeeld:

Eerste dag: Aankomst in Eynatten en overnachting Tweede dag: Wandeldag van 23 km via Kelmis, Plombières, Sippenaeken tot Epen Derde dag: Wandeldag van 15 km van Epen tot Valkenburg en terug naar Eynatten per taxi (deze route kunt u natuurlijk ook in de omgekeerde richting doen). Taxi Flas, te bereiken op T + 32 (0) 474 960306, of taxi Vogel, op T + 32 (0) 87 656677, zijn gespecialiseerd in dit soort ritten.

109

bloemen & planten thomas kuringersteenweg 394 hasselt-kuringen E313 afrit 27 tel:011/254762 gesloten op maandag in januari, februari, juni, juli en augustus info@thomas.be

home & garden inspiration

www.thomas.be 110

Het verkeersbureau van de Oostkantons heeft verder een lijst samengesteld van hotels, vakantiehuisjes, restaurants en eetgelegenheden langs de Via Gulia. Hieronder volgt een keuze:

In Eynatten

In Hombourg

Aachener Straße 30 B 4730 Eynatten T + 32 (0) 87 851236 F + 32 (0) 87 850918 E info@hotel-tychon.be I www.hotel-tychon.be

Rue de la Station 52 B 4852 Hombourg T + 32 (0) 87 850877 of + 32 (0) 87 652648 I www.lagarehombourg.be

Hôtel Tychon***

In Raeren

Zum Onkel Jonathan *** Hauptstrasse, 49 4730 Raeren T + 32 (0) 87 858030 F + 32 (0) 87 858031 I www.onkel-jonathan.be E info@onkel-jonathan.be

In Kelmis

Parkhotel****

Rue Des Carabiniers 2 B 4720 La Calamine/Kelmis T + 32 (0) 87 639530 F + 32 (0) 87 653428 I www.parkhotelkelmis.com E reservations@parkhotelkelmis.com

In Eupen

Hotel Ambassador Bosten**** (Best Western)

Haasstrasse 81 B 4700 Eupen T + 32 (0) 87 740800 F + 32 (0) 87 744841 E ambassador.bosten@skynet.be I www.ambassador-bosten.be

Restaurant La Gare

Brauerei Grain d’Orge‘ Benoît et Viviane Johnen Rue laschet B 4852 Hombourg T en F + 32 (0) 87 787784 of + 32 (0) 87 787784 E brasserie@grain-dorge.com I www.grain-dorge.com

In Plombières

Hôtel Mergelhof **(Golf) Rue de Terstraeten 254 B 4851 Gemmenich E info@mergelhof.com I www.mergelhof.com In Epen, Sippenaeken,

In Valkenburg

Diverse hotels, zie www.heuvellandhotels.nl en www.vvvzuidlimburg.nl.

In Epen

VVV Epen Julianastraat 15 NL 6285 AG EPEN T +31(0)43/601 66 40

Gästezimmer (B&B) Julevi Heidberg 4 B 4700 Eupen T + 32 (0) 478 493236 E info@julevi.be I www.julevi.be

Alle informatie op een rij vindt u uiteraard bij de Dienst voor Toerisme van de Oostkantons Mühlenbachstraße 2 B 4780 St. Vith

T +32 (0) 80 227664

F +32 (0) 80 226539

E info@eastbelgium.com I www.eastbelgium.com

111

woensdagavond:

• klein gastronomisch 4 gangen-menu (seizoensgebonden) • overnachting inclusief ontbijtbuffet

donderdagavond:

• 7 gangen gourmet-menu (seizoensgebonden) •overnachting inclusief ontbijtbuffet met champagne

Seniorenweek

€ 195,00

5 DAGEN: van zondagavond tot vrijdagmiddag waarvan 3 dagen halfpension en 2 overnachtingen inclusief ontbijt

€ 295,00

SPECIALE AANBIEDING

Gastronomische midweek 48 UUR: 2 dagen van woensdagavond tot vrijdag

Bütgenbacher Hof Silence Hotel - Restaurant - Marktplatz 8 - B- 4750 Bütgenbach - T + 32 (0) 80 444212 - F + 32 (0) 80 444877 I www.hotelbutgenbacherhof.com - E info@hotelbutgenbacherhof.com BUTCHENBACHER.indd 1

112

19-02-2009 06:24:14

Een blaeu van Klaauw! Op het ministerie van Buitenlandse Zaken bestaat een afdeling Protocol, die het fijnzinnige spel van uiterlijk correcte relaties bestiert. De jonge diplomaat wordt terdege bijgebracht alles te geven, maar niets weg te geven. ‘Op een verjaarsvisite komt men passend gekleed, wordt de juiste persoon als eerste benaderd, gefeliciteerd en een origineel schenk overhandigd, dat in lengte van dagen de herinnering levend houdt aan Uw bezoek. Een en ander kan zijn voordeel hebben bij een toekomstige ontmoeting, indien U betrokkene van node heeft voor een “kwestie”.’ Zo luidde kort samengevat de burgerlijke vertaling van het hoofdstuk Belang van Staatsbezoeken van de onze cursus. Bijzondere aandacht werd verzocht voor het fenomeen nationale cadeaus. Te dien einde kregen de diplomaten in spe het privilege een blik te werpen in de zogenaamde schatkamer, een soort Winkel van Sinkel met planken vol zilveren kandelaars, plaquettes, lepeltjes, asbakken en sigarettenhouders (het was 1965!), Makkummer aardewerk, Delfts blauw en meer van dat handwerk, maar ook getrouwe kopieën van Nederlandse onderzeeboten en fregatten, benevens van het regeringsvliegtuig de F-27.

Herbenusstraat 130 - 6211 RH Maastricht Tel. +31 (0)43 321 51 96 - Fax +31 (0)43 325 64 11 E-mail: traiteurlaeremans@bizmaas.nl

www.traiteurlaeremans.nl

Voorjaar 1980 bracht minister Chris van der Klaauw op weg naar Mexico een week door op Curaçao om een ambassadeursconferentie voor te zitten. Zijn particulier secretaris liet mij daags na aankomst in Willemstad weten dat de cadeaukoffer niet op zijn kamer stond. Wij verwittigden, zonder medeweten van onze bewindsman, met stille trom de politie, die binnen luttele uren kon mededelen dat de douane een metalen koffer met etiketten KOSTBAAR en CONFI in depot had gesteld. Bij controle aan de hand van een inventarislijst die zich gemakshalve ín de koffer bevond, besefte ik pas met welke snuisterijen Protocol de ministeriële delegatie op pad had gestuurd. Klaauw diende zijn Mexicaanse ambtgenoot te verrassen met twee ‘zwaar zilveren kaarsenhouders’. Diens land was immers bij wijze van spreken de uitvinder van het zilver, dat destijds met tonnen tegelijk door Spaanse conquistadores en Nederlandse kapers zege(n)rijk naar de Oude Wereld getransporteerd. De betrokken gastheer was mij onbekend, maar onze ambassade had in zijn cv als hobby vermeld: collectionneur antiquaria. Ingevingen verdienen geen nadere overdenking. Ik telefoneerde het Maaslands Antiquariaat in Maastricht. Een niet-ingelijste Caribische kaart van Johannes Blaeu (17de eeuw) kon binnen een dag bij BZ Protocol worden afgeleverd. Per telex werd een diplomatieke koerier richting Antillen gedirigeerd: persoonlijk voor M (de niet-originele codenaam voor de minister). Ministro Castañeda kreeg dagen later letterlijk tranen in zijn ogen. ¡Que sorpresa! Una Blaeu de Klaauw! Na de driewangige dankzoen mompelde onze Chris in zijn beste Spaans: “Si, Si. Ik heb hem zelf uitgekozen!” Diplomaten jokken nooit, maar de hele waarheid kan verkeerd vallen. Van af dat moment werden, waar mogelijk, buitenlandse gast heren voorzien van de cartografische wonderen van Nederlandse bodem uit de tijd toen ‘we’ nog een relevante rol speelden over de wereldglobe. Jan Willem Bertens, historicus en oud-ambassadeur 113

Sint-Gerlach Heiligdom

Unieke barokkerk trekt pelgrims van heinde en verre

peciaal voor pelgrims is er in het heiligdom Sint-Gerlach een ‘refugio’, een overnachtingsplaats, ingericht in een ruimte die tegen de SintGerlachuskerk gelegen is. Houthem ligt aan de pelgrimsroute naar het verre Santiago de Compostela, waar jaarlijks nog altijd duizenden bedevaartgangers te voet of met de fiets heen trekken om het graf van Sint-Jacobus te bezoeken. Onderweg zijn meerder refugio’s waar een sober onderkomen met de noodzakelijke sanitaire voorzieningen en enkele slaapplaatsen tegen democratische prijzen worden aangeboden. In Houthem dienen de pelgrims zich te melden bij Château Sint-Gerlach, waar tegen inlevering van de pelgrimspas en betaling van vijf euro (inclusief toeristenbelasting!) de nacht in de refugio kan worden doorgebracht. En voor 2,50 euro kan men met het personeel van het château de maaltijd gebruiken. Zeker nu de laatste restauratie van de kerk na ruim twaalf jaar is afgerond, is dit heiligdom zeer de moeite van het bezoeken waard en heeft Sint-Gerlach – ook voor degenen die niet van de refugio gebruik maken – een grote aantrekkingskracht. Zowel historisch als architecturaal en spiritueel wordt de bezoeker getrakteerd op ongekende verrassingen. De in 1720 gebouwde Sint-Gerlachuskerk is een van de weinige originele barokkerken in Nederland en België en behoort tot de top-honderd monumenten van Nederland. In verschillende publicaties noemde prof.dr. Henk van Os de kerk een aansprekend en boeiend Gesamtkunstwerk. Bij het betreden van dit kerkgebouw wordt de bezoeker overweldigd door illusionistische wanden gewelfschilderingen in barokstijl, een unicum in Nederland en België. De kerk is ruimtelijk een ongedeelde feestzaal, waarbij het onderscheid tussen de echte architectuur en de geschilderde trompe-l’oeil-architectuur vervaagt en een uitzicht op de hemel wordt gesuggereerd. De schilderingen zijn in frescotechniek uitgevoerd door de uit het Beierse Regensburg afkomstige schilder Johann Adam Schöpff (1720–1772) en vertellen het levensverhaal van Gerlach, die in de twaalfde eeuw op deze plek woonde.

De historiciteit van Gerlachus

Dr. Anneke Mulder, auteur van De kluizenaar in de eik en mede-auteur van het onlangs verschenen Heiligdom Sint Gerlach, heeft onderzoek gedaan naar het gebeente van Gerlach. Zij concludeert dat het inderdaad afkomstig is van een grote, robuust gebouwde man van 1,77 meter. “Breedgeschouderd en met sterk ontwikkelde armspieren. Het moderne onderzoek bevestigt dus wat in de Vita Beati Gerlaci Eremytae, de levensbeschrijving van rond 1225, al valt te lezen: ‘Gerlach was van grote lengte, schoon van aangezicht, met een lange baard tot op zijn borst, breed van lichaam en sterk.’ “Hij at nooit vlees, staat er in de Vita, maar brood vermengd met as”, aldus Anneke Mulder. “We hebben kunnen vaststellen dat het

gebeente dat van een viseter was: Gerlach had dus inderdaad geen vlees meer gegeten maar wel eens een visje uit de Geul opgehengeld. En hij is een jaar of 45 oud geworden: er zit in de schedel nog een kies waaraan we dat konden zien.” Verder staat in de levensbeschrijving dat ‘Gerlach door voorspoed en succes gedreven, door de warmte van zijn jeugdig bloed aangevuurd, op het zijspoor van een verdorven leven terechtkwam’ en dat hij na het bericht van het plotselinge overlijden van zijn vrouw – als door de bliksem getroffen – besluit tot een ommekeer in zijn bestaan. Anneke Mulder: “Hij besloot als asceet te gaan leven op zijn eigen landgoed bij Houthem. Hij koos een oude eik als woonstee. Deze eik lag vlak langs de grote verbindingsweg van Keulen via Maastricht naar de Noordzee; nog steeds ligt het Geuldal in een druk verkeersgebied. Het was Gerlach er duidelijk niet om te doen zich helemaal uit de wereld terug te trekken. Hij deed ook geen afstand van bezit; hij leefde alleen volstrekt arm en ascetisch. Onder in de holle eik liet hij een stapel stenen leggen als matras. Hij droeg een haren boetekleed op het blote lijf en daaroverheen zijn oude maliënkolder. Zo deed hij boete voor zijn zondige leven.” “We moeten ons goed realiseren dat het christelijke geloof in die tijd nog maar pas in het dagelijkse leven begon door te dringen. Heel veel magische praktijken en oude rituelen bestonden nog gewoon. Door zich als christelijk asceet op zo’n magische plek te vestigen, heiligde Gerlach als het ware de heidense plaats en veranderde de heidense huiver in een christelijke devotie. Hij kerstende de oude voorchristelijke gebruiken.

115

Zo is dat ook met de kerstboom gebeurd of met de paaseieren. Verrassender is dat omgekeerd de sacraliteit van de plek, die heilige eik, op zijn beurt de zondige ridder heiligde. Iemand die op zo’n bijzondere plek woonde, kreeg als vanzelf een aureool van heiligheid, en zijn woorden genoten vanzelfsprekend heilige autoriteit. Volgens mij is dat het belangrijkste aspect van Gerlachs kluizenaarsschap. Het is de clou om te begrijpen waarom Gerlach zo’n populaire heilige werd en Houthem zo’n belangrijk bedevaartsoord. Niet boetedoen in afzondering, werken aan eigen zelfheiliging, maar een voorbeeld stellen in het openbaar op een heel bijzondere plek, een heidense sacrale plaats die door zijn toedoen transformeerde in een heilige stede voor alle christenen om hem heen”, meent dr. Mulder. “Gerlach moet een zeer charismatische man geweest zijn, die zijn tijdgenoten sterk aansprak. Zijn aantrekkingskracht zou je vandaag de dag kunnen vergelijken met die van Barack Obama. Hij wist de mensen te boeien en te inspireren en kon zijn eigen belang opzij zetten voor het algemeen belang.”

De restauratie

De restauratie van de Sint-Gerlachuskerk is een geschiedenis op zich. Niet zo vreemd dat in het onlangs verschenen boek Heiligdom Sint Gerlach een groot deel besteed wordt aan de restauratie van deze unieke kerk. “In de loop der eeuwen zijn verschillende belangrijke restauraties uitgevoerd”, vertelt Jan Voorvelt van HVN Architecten uit Hoesbroek, die verantwoordelijk was voor de laatste grote opknapbeurt. “Zo’n 56 jaar

nadat het gewelf door Schöpff in frescotechniek beschilderd werd, zijn er twee delen ingestort. Ene Hermans uit Maastricht heeft dat toen in 1808 in olieverf hersteld. In 1872 is de hele kerk in olieverf overgeschilderd. De restauratoren J. van den Dijck uit Maastricht en J. Stroucken uit Roermond waren daarvoor verantwoordelijk, maar de engeltjes waren ineens minder bloot dan ze oorspronkelijk waren. Waarschijnlijk is die restauratie door keramiekkoning Petrus Regout betaald, want een schilderij waarop hij prominent staat afgebeeld samen met zijn patroonheilige Sint-Petrus, siert nog altijd de vroegere ingang van de kerk. In 1962 was het noodzakelijk het stukwerk-plafond met meer dan vijfduizend schroeven aan het gewelf te verankeren. In 1972 werd besloten het gewelf en de wanden schoon te maken en de ‘overschilderingen’ met olieverf te verwijderen. De ontbrekende delen van zowel Schöpff als Hermans zijn geretoucheerd in ‘tratteggio-techniek’. Hierbij worden strakke verticale streepjes naast elkaar aangebracht. De retouche is van dichtbij zichtbaar en dus te onderscheiden van het origineel, maar op afstand wordt ze onzichtbaar. De meest recente restauratie die onlangs werd afgerond, was het huzarenstukje waarbij de 5212 schroeven in het gewelf moesten worden weggewerkt, eveneens in de tratteggio-techniek.” (zie kader)

van Sint-Gerlachus halen. Omdat aan dit zand een beschermende kracht voor dieren wordt toegeschreven, strooit men het uit in de stallen. De parochiekerk van HouthemSint-Gerlach bezit een bijzondere kerkschat. In de nieuwe schatkamer worden de belangrijkste objecten getoond. Cruciaal is hier de sacrale sfeer, die wordt bereikt door een sobere vormgeving; in een opzettelijk donker gehouden ruimte worden de objecten fraai aangelicht, waardoor ze gaan stralen. Centraal in de opstelling staat het fraaie zilveren borstbeeld van Sint-Gerlachus, dat tussen 1704 en 1706 door de Maastrichtse zilversmid Fredericus Wery is vervaardigd. De Sint-Gerlachuskerk en de schatkamer zijn dagelijks te bezoeken (voor openingstijden zie www.st-gerlach.nl). Het onlangs verschenen rijk geïllustreerde boekwerk Heiligdom Sint Gerlach, dat uitvoerig ingaat op de heilige zelf, de geschiedenis, de cultus van de plek, de kerk en haar schilderingen, is daar en in de betere boekhandel te koop voor 24,50 euro. Tekst: Louk J.E.O. Hustinx

Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress en B. Delmotte & K. Keutgens

De nieuwe schatkamer

Het heiligdom is sinds de dertiende eeuw een pelgrims- en bedevaartsoord. Nog altijd komen mensen van heinde en ver een schepje gewijd zand onder het praalgraf

an dit onderwerp is ook een NIVEAU TV V uitzending gemaakt voor TVL. U kunt deze uitzending ook bekijken op: www.niveaumagazine.nl/niveautv

Het wegwerken van 5212 schroeven: een huzarenstukje Beginsituatie: schroef met beschilderd volgplaatje. Na verwijdering van de schroef en het volgplaatje komen de overschilderingen van Stroucken en Van den Dijck aan de oppervlakte. Na het dieper indraaien van de schroef worden de restanten van de overschilderingen verweekt en verwijderd. Na het opvullen van de ‘lacune’ in de bepleistering wordt er een retouche in ‘tratteggio-techniek’ aangebracht.

116

>>TIPS Hornu Roermond

Bijzondere expositie

Roermondse kartuizers ‘Het geheim van de stilte – De besloten wereld van de Roermondse kartuizers’ is een tentoonstelling met het Nederlandse, en in het bijzonder het Roermondse, kartuizerleven als onderwerp. Het Roermondse kartuis speelde immers in het verleden, en met name in de middeleeuwen, een belangrijke rol. Speciaal voor deze groots opgezette expositie is een aantal topstukken uit nationale en internationale collecties (terug) naar Roermond gehaald. De Caroluskapel en de pandgangen van het voormalige Roermondse kartuizerklooster vormen het decor van de presentatie. Daarnaast zijn er diverse activiteiten die betrekking hebben op het kartuizerleven. De expositie is te zien van 28 maart t/m 21 juni.

Hasselt

Caroluskapel Roermond Bethlehemstraat 1 - 6041 EB Roermond I www.kartuizers.nl.

‘Jeux de massacre’ in Le Grand-Hornu

‘Jeux de massacre’ – een onverwachte ontmoeting. 22 maart t/m 30 juni. Op het voormalige mijncomplex van le Grand-Hornu bij Bergen (B) ligt het bijzondere Museum voor Hedendaagse Kunsten (MAC’s). De expositie ‘Jeux de massacre’ is een ontmoeting met de kunstenaars Pascal Bernier en Patrick Codenys. De ene is beeldend kunstenaar, de andere – frontman van de elektrische rockgroep Front 242 – klankkunstenaar. De bezoeker wordt uitgenodigd deel te nemen aan een nieuwe vorm van exploratie van de museumruimte. Enerzijds is er het contact met de werken van Bernier en anderzijds met de sonore installaties van Codenys. Als link worden filmprojecties van de cineast Haroun Farocki gepresenteerd. Musée des Arts Contemporains (MAC’s) Grand-Hornu Rue Sainte-Louise 82 - B 7301 Hornu - T +32 65 652121 I www.mac-s.be en www.grand-hornu.be E info.macs@grand-hornu.be Geopend: di.–zo. 10–18 uur, entree 6,00 euro.

Tentoonstelling: In her Shoes De tentoonstelling ‘In her Shoes’ in het Modemuseum Hasselt biedt een overzicht van damesschoenen van de laatste honderd jaar. In het museum zal een historisch overzicht te zien zijn van de ontwikkeling, de trends en het modebeeld van de damesschoen van 1900 tot vandaag. Daarnaast zal er ook werk zijn van recente designers, kunstenaars en fotografen die damesschoenen ontwerpen of zich hierdoor laten inspireren. Deze tentoonstelling loopt van 30 mei tot 8 november 2009. Modemuseum Hasselt Gasthuisstraat 11 - B 3500 Hasselt T + 32 (0) 11 239621 I www.modemuseumhasselt.be

118

Pak huidveroudering aan met zachte hand ...bij Instituut voor huidverbetering Nadine Gregoire!

U wilt geen ander gezicht... wel een jonger en frisser gelaat! Instituut Nadine Gregoire heeft als specialist in huidverbetering een jarenlange praktijkervaring. Door vooruitstrevend te blijven in nieuwe behandelmethodes, kan instituut Nadine Gregoire u een persoonlijke schoonheidscocktail aanbieden. Hierbij wordt de huid met zachte hand aangepakt. In deze cocktail zitten de schoonheidsgeheimen voor een egale, vlekkeloze en strakkere huid.

Voor de behandeling

Na de behandeling

Ons team bestaat uit vakbekwame schoonheidsspecialisten met een paramedische achtergrond en een huidtherapeute. Verder worden we bijgestaan door een dermatoloog, fleboloog en plastisch chirurg en werken we samen met diverse zorgverzekeraars.

De modernste lasertechnologieën en behandelmethodes worden toegepast, zodat uw huidproblemen op een effectieve wijze en op alle huidniveaus worden aangepakt. • De Pearl-laser: de nieuwe laser die werkt op een huid met lijntjes, rimpeltjes, huidverkleuringen, oneffenheden en grove poriën (opperhuid niveau). • De LimeLight lichttechnologie: bruine plekken( zowel donkere als lichte) en rode vlekken, die voorheen moeilijk te verwijderen waren, zijn met de LimeLight goed behandelbaar (opperhuid niveau). • Prikjes met hyaluronzuur voor de correctie van alle rimpels zoals voorhoofdrimpels, wangrimpels, kraaienpootjes, bovenliprimpels, neuslippenplooi, platte littekentjes of deukjes, decolletérimpels, afhangende mondhoeken, smalle lippen, e.a. (bindweefselniveau). • De Titan, het veiligste licht in laserfacelift, ter verstrakking van huidoverschot (bindweefselniveau). Sinds kort nagenoeg pijnloos. • Elektrische spierstimulatie ter verkorting van uitgerekte spieren in het gelaat en hals (spierniveau). • Mesotherapie met lecithine om hamsterwangetjes en onderkin aan te pakken (vetniveau). • Een nieuw en verantwoord afslankmiddel gebaseerd op quantumfysica: in slechts 23 dagen verlies je 10% van je lichaamsgewicht zonder honger (vetniveau).

Voor de behandeling

Na de behandeling

Overige specialisaties: • Laserontharing • Beenvaatjes en couperose verwijderen • Permanente make-up van lipliner, eyeliner (ook smudgy eyeliner) en hairstrokes techniek bij wenkbrauwen • Endermologie • Ultrasound en ionthoforese behandeling (insluizen van werkstoffen)

• Zuurstofbehandeling • Pigmentbehandeling met laser • Witte vlekjes verwijderen • Dermabrasie • Fruitzuurpeeling • TCA peeling • Acné-behandeling • Verwijderen van oneffenheden • Littekenbehandeling

Instituut voor huidverbetering Nadine Gregoire

Jekerweg 46, 6212 GC Maastricht Telefoon: 043-326 04 69 119 www.nadinegregoire.nl e-mail: info@nadinegregoire.nl

Deurbeslag is als een stropdas op je hemd....

Kapelaan Goossensstraat 7 - 6101 CX Echt - Tel: 0475 - 481479 Fax: 0475 - 487437 - E-mail: info@berkx.nl -

www.berkx.nl

120

De Maastol

M RESTAURANT - HOTEL

• unieke en sublieme locatie • klassieke sterrenkeuken in een MoDeRn jasje • hotel met 4 sterren, tweepersoonskamers voorzien van alle comfort

Vertrouwen geven, de kunst van organisatieverandering

Als we politici en deskundigen moeten geloven, is het, om uit de huidige crisis te geraken, nodig dat er weer vertrouwen komt in het financiële systeem. Maar hoe kan dat vertrouwen terugkeren als diegenen die aan het roer staan, het krediet verspeeld hebben? Als banken elkaar niet eens vertrouwen, kun je niet verwachten dat anderen dat wel doen. Immers, zoals de waard is... Binnen organisaties zien we iets vergelijkbaars. Verwijzend naar turbulente externe omstandigheden voert de top de ene na de andere organisatieverandering door. Van medewerkers wordt verwacht dat ze commitment hebben en met volle inzet anders gaan werken. Maar als tegelijkertijd allerlei extra kostenreductie- en controlemaatregelen worden genomen ‘om de zaak op orde te krijgen’, ontstaat een paradox: wel vertrouwen vragen maar het zelf niet geven. Van alle fusies mislukken er 70 procent, en veel interne organisatieveranderingen blijken geen verbeteringen. Achteraf wordt nooit verwezen naar eigen falen van de top, maar naar problemen ten aanzien van houding, gedrag en cultuur van anderen. Volgens mij ligt de ware grond in het ontbreken van vertrouwen. Vertrouwen krijg je niet door erom te vragen of te zeggen dat het er moet zijn. Vertrouwen moet je verdienen. En vertrouwen geven doe je niet zomaar naïef of blind, maar gebaseerd op rationele overweging en emotionele verbinding. Wil een organisatieverandering succesvol worden, dan is het vereist dat medewerkers daadwerkelijk geloven dat de nieuwe manier van werken zinvol is. Ook zij moeten vertrouwen kunnen geven aan hun leidinggevenden. Daarvoor is, naast deskundigheid, openheid en oprechtheid, vooral vertrouwen in eigen kunnen nodig. Helaas sturen veel leidinggevenden niet op basis van vertrouwen maar meer vanuit angst; angst om fouten te maken, om zelf af gerekend te worden op niet-behaalde resultaten et cetera. Hoe kun je werken met vertrouwen in een omgeving van wantrouwen? Bij de Maastricht School of Management besteden we in onze opleidingen niet alleen expliciet aandacht aan business ethics, maar ook aan dit soort onderliggende psychologische mechanismen. Vertrouwen ontstaat door het te geven, en dat begint inderdaad bij de top. Als topmanagers dat niet kunnen, horen ze in de top niet thuis. Waarlijk inspirerende leiders sturen niet op angst maar stimuleren juist het zelfvertrouwen van anderen. Wie was het ook al weer die zei: “Yes we can!”

RestauRant-Hotel De Maastol Diepstraat 7 - 6245 BJ Eijsden T + 31 (0) 43 4090405 - F + 31 (0) 43 4090403 I www.demaastol.nl - E info@demaastol.nl

Dr. Geert W.J. Heling Professor of Organizational Behavior 121

www.dekeukenstudio.nl Voor keukeninspiratie, de nieuwste badkamertrends en meer.

Bezoek onze nieuwe showroom voor persoonlijk advies.

STEVENS_adv_niveau_maart09_cert.pdf

11-02-09

16:02

Terra Cottaplein 25

T 043 - 343 49 02

6216 BJ Maastricht

info@dekeukenstudio.nl

Hoogste tijd

voor lente? Hoogste tijd voor onze nieuwe In onze zaak te Schinnen vindt U een uitgebreide collectie moderne kinderschoenen, werk/veiligheidsschoenen, therapeutische verbandpantoffels en pedicure-salon. Omdat geen enkele voet gelijk is, worden bij ons eerst uw voeten grondig onder de loep genomen. Uw voeten worden daarom zowel in lengte als breedte vakkundig gemeten. Daarnaast worden eventuele voetproblemen bekeken en besproken. Hierna zoeken wij de passende schoenen voor uw voeten om zo samen met U te komen tot de juiste keuze.

In onze zaak te Brunssum vindt U een ruime collectie schoenen voor volwassenen, zo ook berg/wandelschoenen, nordic-walkingschoenen en wandelstokken. Binnenkort vindt U onze nieuwe afdelingen "voetverantwoord", "voetvrienden" en "voetveilig" onder één dak!

U zult genieten van veel loopplezier!

fort

Finn Com

122

schoenenspeciaalcentre

Twins

Track-Sty

Elten

Schinnen: Dorpsstraat 27 • T +31 (0)46 - 443 16 33 • Brunssum: Kerkstraat 73 Promenade • T +31 (0)45 - 527 23 99 • www.stevens-schoenen.nl

illems Project- en oningstofferingen

Nu óók de ruimste keuze voor particulieren “

et voelt goed, het voelt Willems”. Dat is al vele jaren het credo van Willems Project- en Woningstofferingen. Kom naar de en sfeervolle showroom in Meerssen. U vindt daar de ruimste keuze in gordijnen, vloerbedekking, laminaat, vinyl en marmoleum.Voor iedere woonstijl heeft Willems de passende bekleding. Willems Project- en Woningstofferingen heeft een naam opgebouwd in het bedrijfsleven, maar is er óók voor de particulieren! Eigenaar Sjef Willems is een vakman. Met 40 jaar ervaring en een ISO certificering staan hij en zijn team garant voor een uitstekende service. De persoonlijke wensen van elke klant staan voorop. Zo is het mogelijk om uw eigen ontwerp in uw lievelingskleur of elke gewenst design te maken. Willems Project- en Woningstofferingen beschikt over een eigen naaiatelier voor gordijnen. Zij kunnen daardoor uw gordijnen binnen 2 weken bij u afleveren en plaatsen. En, als Luxaflexspecialist adviseren zij u graag bij het bepalen van de ideale raamdecoratie. Alles wordt gelegd, opgehangen of gemonteerd door een team van specialisten. Op tijd en volgens afspraak en dat tegen de beste prijs in de Euregio.

Fonkelnieuwe showroom In de showroom in Meerssen is het hele assortiment onder één dak gebracht. De complete collectie kan hier in alle rust worden bekeken. Particulieren, inkopers of architecten worden hier door Sjef Willems en zijn personeel vakkundig en in alle rust geadviseerd. Overtuig uzelf en kom een kijkje nemen aan het Weerterveld in Meersen. Zodat óók u straks kunt zeggen: “Het voelt goed, het voelt Willems”.

Weerterveld 10 - 6231 ND Meerssen - T + 31 (0) 43 408 2218 - F + 31 (0) 43 408 2678 123 E info@willemsprojectstofferingen.nl - www.willemsprojectstofferingen.nl

Sur le pont

d ’ vignon, de andere

eeuwige stad

Sur le pont d’Avignon, l’on y danse, l’on y danse, Sur le pont d’Avignon, l’on y danse tous en rond

Het decor was er al, het theater kwam later

at een simpel liedje over een kapotte brug al niet teweeg kan brengen. Bij het horen van de naam Avignon begint bij iedere Fransman en bij nog veel meer andere aardbewoners het beroemde deuntje door het hoofd te spelen, met of zonder beelden van die halve brug die midden in de Rhône ophoudt. Ieder Noord-Europees stadsbestuur zou de ruïne al lang vervangen hebben door een stalen achtbaansexemplaar, maar Avignon is als weinig andere steden blijven beseffen dat de resten van een roemrucht verleden het conserveren waard zijn. De oude stad met haar collectie paleizen en haar hoogstaande culturele leven is een waar openluchtmuseum, dat gekoesterd wordt binnen stevige stadsmuren. Meteen dringt zich de ware reden op waarom er geen achtbaansbrug naar het oude stad leidt: het centrum is niet berekend op auto’s maar op wandelschoenen, fietsen en elektrische busjes. Het contrast tussen het leven binnen en buiten de muren is navenant. Verkeer dat van de ene lelijke nieuwbouwwijk naar de andere lelijke nieuwbouwwijk wil, mag het gaspedaal diep indrukken op de pont Daladier, juist ten zuiden van de oude stad. De berijder van een quad maakt dankbaar gebruik van het vlakke asfalt en stuurt zijn ronkende apparaat volgas op twee achterwielen tussen verschrikt gillende toeristen de brug over. Op deze brug van Avignon wordt niet gedanst, maar worden wheely’s gemaakt. Wie van de stad wil genieten, kan zich beter beperken tot het gedeelte intra muros.

De brug

Zoals veel steden met een rijk verleden heeft Avignon zijn roem in de eerste plaats te danken aan een rivier, de Rhône dus. De pont Saint-Bénezet met zijn kerkje en zijn vier bogen is het restant van de 22 bogen lange brug die van de twaalfde tot in de zeventiende eeuw de enige vaste oeververbinding over de Rhône was tussen Lyon en Marseille. Zolang de brug heel bleef, was Avignon een plaats waar niemand om heen kon, maar met enige regelmaat werd het bouwwerk verwoest, nu eens door militair geweld, dan weer door het natuurgeweld van de Rhône, die hier in slechte jaren acht meter boven zijn normale peil kan stijgen. Toen het wassende water in de zeventiende eeuw voor de zoveelste keer een deel van de brug had meegesleurd, gaf het stadsbestuur de strijd voorgoed op.

126

De pausen

Avignon werd plotseling een wereldstad toen in 1305 de nieuw gekozen paus Clemens V (oud-aartsbisschop van Bordeaux) besloot zich er te vestigen in plaats van in het door burgeroorlogen geteisterde Rome. Het vrijgevochten stadje aan de Rhône viel niet onder het gezag van de Franse koningen en grensde bovendien aan de Comtat Venaissin, een graafschap dat van oudsher onder pauselijke heerschappij viel. De status van hoofdstad van de christelijke we-

reld heeft niet langer dan zeventig jaar geduurd (zonder het aansluitende tijdperk van de tegenpausen mee te rekenen). Voor de Romeinen bleef de Provence letterlijk ‘de provincie’, en zodra de kust in Rome weer veilig was, ging het gezelschap van Gods plaatsvervanger op aarde weer terug naar de enige echte eeuwige stad. Ondanks de korte duur van hun verblijf hebben de pausen zoveel goed geconserveerde sporen achtergelaten dat de stad door de Unesco op de lijst van Werelderfgoed werd geplaatst en dat ze zich ruim zeven eeuwen later (in 2000) Culturele Hoofdstad van Europa mocht noemen. Het meest opvallende overblijfsel is uiteraard het Palais des Papes. De pausen vonden dat het stadje aan de Rhône enigszins de allure van de eeuwige stad Rome moest krijgen. In twee fasen verrees het Palais des Papes op het hoogste en veiligste punt van de stad, de rocher des Doms. In eerste instantie liet Benedictus XII het oude paleis bouwen, tien jaar later voegde Clemens VI er het nieuwe paleis aan toe. Ofschoon Clemens wat meer zijn best deed dan zijn voorganger om het paleis de macht en rijkdom van de roomse Kerk te laten uitstralen, heeft het paleis een sober en streng uiterlijk bewaard, dat niet te vergelijken is met de flamboyante gotische kathedralen die in dezelfde periode in Noord-Frankrijk werden gebouwd. Historici schrijven dit toe aan de achtergrond van Benedictus XII. Hij behoorde immers tot de orde der cisterciënzers, die soberheid als hoogste deugd nastreeft. Maar er was ook een heel praktische reden om het gebouw een beetje stevig in elkaar te zetten. De kerk had immers niet alleen vrienden, maar ook geduchte vijanden met een paar soldaten achter de hand. Voor alle zekerheid lieten de latere pausen dikke stadsmuren rond Avignon optrekken, die er mede door enkele grondige restauraties nog altijd ongeschonden bij staan. De bewoners van de oude stad (van de 90.000 inwoners wonen er 25.000 binnen de muren) klagen wel over de slechte bereikbaarheid, maar verzetten zich ook tegen ieder plan om met sloophamers wat meer ruimte te scheppen. “Wie zo graag zijn auto voor de deur ziet staan, moet maar naar een buitenwijk verhuizen”, zegt een bewoonster. “Ik hoef niet naar de Carrefour of Auchan om mijn boodschappen te doen. Nergens vind je zulke mooie producten als hier in de hallen.”

Festival

Het grote gevaar van steden als Avignon is dat ze in slaap vallen: het decor is geweldig, maar het spektakel ontbreekt. Gelukkig liet de beroemde toneelmaker Jean Vilar zijn oog vallen

op Avignon om er in 1947 zijn eerste theaterfestival te organiseren. Het succes was zo groot dat ‘Avignon’ in enkele jaren tijd uitgroeide tot het bekendste theaterfestival ter wereld. Wat Cannes is voor de film, Orange voor de opera en Aix-en-Provence voor de muziek, is Avignon voor het toneel. Ondanks de taalbarrière trekt het festival, dat ieder jaar tijdens de laatste drie weken van juli wordt gehouden, honderdduizenden bezoekers, de helft uit Frankrijk, de andere helft uit de rest van de wereld. Het officiële gedeelte – het festival ‘in’ – wordt gehouden op het binnenplein van het Palais des Papes en in de grote theaters, terwijl elders in de stad op tweehonderd podia jonge theatergroepen het meer informele gedeelte - het ‘festival off’- voor hun rekening nemen. De stad bruist in die weken van de creativiteit. Om daarvan te genieten hoeft u echt geen Racine- of Molièrekenner te zijn, er is minstens evenveel te horen als te zien. Iedereen vindt gemakkelijk iets van zijn gading tussen de ruim achthonderd gezelschappen die zich jaarlijks voor het festival inschrijven. Bovendien hebben de laatste jaren Vlaamse theatermakers als Guy Cassiers, Benjamin Verdonck, Jan Fabre, Ivo van Hove of Anne Teresa De Keersmaeker een hoofdrol op het festival gespeeld. Jan Fabre joeg in 2005 de hele Franse kritiek in de gordijnen met zijn provocerende stuk De geschiedenis van de tranen, maar een Vlaming kan in Avignon een potje breken.

Meer dan cultuur alleen

Het festival met al zijn spin-off heeft Avignon tot een cultuurhoofdstad gemaakt, in 2000 Culturele Hoofdstad van Europa. Geen stad in Frankrijk telt zoveel theaters, theateropleidingen en theatergroepen als Avignon. De stad besteedt 17 procent van haar budget aan cultuur, de universiteit is volledig gericht op kunsten en letteren, het culturele toerisme is de belangrijkste bron van inkomsten. En dat voor een stad met 90.000 inwoners, qua inwoneraantal vergelijkbaar met Heerlen of Venlo. Dat wil helemaal niet zeggen dat je eerst de literaire klassiekers moet hebben doorgenomen als je van Avignon wilt genieten. “We willen ons niet eeuwig afficheren als de stad van de brug en het Palais des Papes”, zegt Daniela Damiani van het Comité Départemental du Tourisme: “Er zijn meer steden in de wereld die een paar interessante gebouwen hebben. We willen meer bieden, vooral de kwaliteit van het onthaal. Hoe mensen zich voelen, daar gaat het om.” Het is inderdaad uitstekend toeven in de stad met haar Provençaalse ambiance. Het is half oktober, de zon schijnt volop, de terrassen zitten vol zomers geklede mensen, de restaurants ruiken naar heel lekkere dingen voor vanavond. Het is vrijdag, het weekend staat

voor de deur. Groepjes toeristen zijn herkenbaar aan de vlaggetjes van hun gidsen. Japan, Duitsland, Noorwegen, Korea, India. Italiaanse pelgrims op doorreis naar Lourdes. Ame-

rikanen die een riviercruise maken van Lyon naar Marseille. Wie zei daar dat multiculturele verscheidenheid een bedreiging is voor de samenleving?

Tips voor bezoekers van Avignon Er is het hele jaar door wel iets bijzonders te doen in Avignon, waardoor de stad een ideale bestemming voor een korte of langere vakantie is. Zie ook de website van het Office de Tourisme www.avignon-tourisme.com en de site van het departement Vaucluse: www.vaucluse.fr. In de wintermaanden (nov.–mrt.) worden speciale ‘twee voor de prijs van één’-arrangementen aangeboden onder het motto Bon Week-End à Avignon. Zie www.bonweekendavignon.com. Festival Het festival van Avignon wordt ieder jaar in juli gehouden. Alle informatie over de editie 2009 (7 t/m 29 juli) is te vinden op www.festival-avignon.com. Fest’hiver Theaterfestival in de maand januari. www.scenesdavignon.com. Cheval passion Vijf dagen lang paardenspektakels en salon. Alterarosa Begin mei wordt in het Palais des Papes een grote rozenshow georganiseerd www.alterarosa.com. Villeneuve-lez-Avignon Aan de overkant van Avignon, waar de paus en de kardinalen hun buitenverblijven lieten bouwen. L’Isle-sur-la-Sorgue De op een na grootste (na Saint-Ouen) antiekmarkt van Frankrijk, iedere zaterdag, zondag en maandag. Châteauneuf-du-Pape Nog steeds even duur, nog steeds even lekker Côtes du Rhône Avignon is de hoofdstad van de Côtes-du-Rhône wijnen. Les Compagnons des Côtes du Rhône hebben een kleine wijngaard aangelegd op de rocher des Doms. De druiven worden in september met veel feestvertoon geoogst en de wijn wordt eind maart bij opbod verkocht. ... en dan natuurlijk de Provence met zijn markten, lavendel, geuren en kleuren. Volledige informatie is te vinden op de site van het Frans nationaal verkeersbureau: www.franceguide.com.

Tekst: Jacques Herraets - Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress

127

Palais des Papes

Platielstraat 10 · Maastricht Tel. 043-3265177 www.noanoa.com

Exclusieve houten bijgebouwen Door onze professionele aanpak bouwen wij voor elke klant een exclusief en kwalitatief hoogstaand product. Uw totaalproject verzorgen wij van fundament tot dakbedekking. Daarbij leveren wij enkel

maatwerk en gebruiken hoogwaardige houtsoorten zoals geïmpregneerde Noorse den, lariks en eik. Samen met ons ervaren team staan wij borg voor de beste kwaliteit aan de scherpste prijzen.

Immers: kwaliteit is bij ons prioriteit! Na afspraak kunnen we enkele gerealiseerde projecten bekijken, zodat wij optimaal aan uw wensen kunnen voldoen.

‘t Landhuys c.v.b.a. Weerterweg 103 - B-3950 Bocholt - T/F +32 (0)89 46 56 03 - M +32 (0)472 58 64 42 - E info@tlandhuys.be - www.tlandhuys.be

130

Er kan nooit genoeg aandacht zijn voor de preventie van ziekten, aandoeningen en kwalen. Reeds 25 jaar is de Dr. Keulen Kliniek een vaste waarde als het gaat om preventief medisch onderzoek. Ziekten voorkomen kunnen we niet. Dat kan niemand. Er op tijd bij zijn - dรกt is onze missie!

Gezondheid De Dr. Keulen Kliniek beschikt in haar vestiging in Tilburg met ingang van oktober over een geavanceerde open

MRI-scanner.

Hiermee kan letterlijk ieder detail van het lichaam op een scherm zichtbaar worden gemaakt. De Dr. Keulen Kliniek: omdat uw gezondheid ertoe doet.

T +31 (0)45 404 11 11 E schimmert@keulenkliniek.nl

www.keulenkliniek.nl 131

Bloesems in Groot-Gelmen 132

133

r om a n tik hote l

Le al d’ Amblève hostel l erie

Waar gEniETEn nog met hoofdletters wordt geschreven!

Totaal relaxen, smaakvol dineren, romantisch overnachten, sfeervol ontbijten, avontuurlijk wandelen, zinvol vergaderen met cultuur en natuur op loopafstand? Dat kan op een half uurtje rijden van Maastricht in het hart van de Luikse Ardennen en aan de rand van het historische stadje Stavelot: in Hostellerie Le Val d’Amblève. De rustgevende tuin, de statige entree en ruime parkeergelegenheid stralen iets majestueus uit, en dat is precies de sfeer die past bij het iets hoger gelegen hotel-restaurant. Dat bestaat uit het historische, in Engelse stijl gebouwde hoofdgebouw en het ernaast gelegen, spiksplinternieuwe hotel-résidence. Dit zeer mooie,

moderne, maar warm aandoende nieuwe complex met veertien luxe kamers is voorzien van een complete wellness-afdeling op de bovenste etage waar u vanuit de sauna een prachtig uitzicht heeft op de stadje en heuvels in de omgeving. Jezelf opladen doe je zo! Ook de kamers in het historische hoofdgebouw hebben een enorme upgrading gekregen. Hierdoor is het hotel geschikt gemaakt voor de hoge eisen die gesteld worden aan de event-, congres- en incentives-markt. De twee prachtige conferentieruimten zijn beide voorzien van airconditioning en beschikken over alle moderne infrastructuren, zoals schermen, projectoren, overlays, presentatieborden en zelfs een eigen

pantry. Prima geschikt voor vergaderingen, presentaties, trainingen of seminars voor groepen tot dertig personen. Het gerenommeerde restaurant Hostellerie Le Val d’Amblève, met eigenaar/chef-kok Ruud Roxs aan het fornuis, doet de rest en maakt uw verblijf onvergetelijk. Marion, gastvrouw en echtgenote van Ruud, brengt u graag op de hoogte van de inhoud van de diverse arrangementen, zoals het aantrekkelijke Val Midweek, het Val Romantique, het Val Royal Golf, het Val & les Thermes de Spa, het Val All Seasons en het Val Seminar. U bent van harte welkom en tot ziens in Romantik Hotel Le Val d’Amblève.

Romantik Hotel Le Val d’ Amblève Famille Ruud & Marion Roxs

Route de Malmedy 7 - B 4970 Stavelot Tél +32 (0) 80 - 28 14 40 Fax +32 (0) 80 - 28 14 59 E-mail info@levaldambleve.com 134

www.levaldambleve.com

Maastricht

>>TIPS

Jordaens The Making of a Masterpiece

Maastricht

Topmanifestatie voor bibliofielen en prentliefhebbers De Stichting Maastricht Antiquarian Book & Print Fair (MABPF) organiseert voor de derde keer een grote internationale beurs. Een dertigtal gerenommeerde antiquarenhuizen tonen in de Sint-Janskerk het mooiste uit hun collecties. In samenwerking met het Museum aan het Vrijthof en Selexyz Dominicanen wordt op drie locaties rond het Vrijthof een manifestatie gehouden rond de Duits-Maastrichtse fotograaf Werner Mantz, met als titel ‘Werner Mantz aan het Vrijthof’.

Jacob Jordaens,The Tribute Money (detail),

1616-23/1623-34, Statens Museum for Kunst, Kopenhagen, foto SMK.

Openingstijden MABP: donderdag 19 maart van 16.00-20.00 uur, vrijdag 20 maart van 11.00-18.00 uur en zaterdag 21 maart van 11.00-17.00 uur.

Jacob Jordaens is een van de belangrijkste schilders van de Vlaamse barok. Zijn meesterwerk De Cijnspenning – Petrus vindt de stater in de bek van de vis uit ca. 1623 is eigendom van het Statens Museum for Kunst in Kopenhagen. Samen met een tweede, aanzienlijk kleinere versie in het Bonnefantenmuseum staat het schilderij centraal in een unieke expositie. Onderzoek heeft uitgewezen dat de verhouding tussen beide doeken veel complexer is dan tot op heden werd verondersteld. Andere werken van Jordaens completeren de presentatie. De tentoonstelling is te zien van 13 maart tot 14 juni 2009. Bonnefantenmuseum Maastricht Avenue Céramique 250 - 6221 KX Maastricht T + 31 (0) 43 3290190 - F + 31 (0) 43 3290199 E info@bonnefanten.nl - www.bonnefanten.nl

Grevenbicht

Cursus Tuinonderhoud bij u thuis Stelt u zich ook wel eens de volgende vragen: Hoe snoei ik mijn planten? Hoe stel ik een border/beplantingsvak samen? Hoe onderhoud ik mijn gazon? Hoe maak ik een vlonder? Welke bestrating is geschikt voor mijn terras? Welke bomen doen het goed in mijn tuin? Welke hagen zijn geschikt voor mijn tuin? Hoe ontwerp ik een tuin? ‘Beleef je Tuin’ heeft een antwoord op al uw vragen! Rob Klee en ‘Beleef je Tuin’ geven cursussen en workshops bij u thuis, in uw eigen tuin. Samen met vrienden of vriendinnen aan de slag in een gezellige ambiance. Alle cursussen worden gegeven door deskundige mensen die al jarenlang ervaring hebben in het vak. Tijdens een workshop signaleren wij samen met u eventuele problemen in uw tuin en geven hier

eenvoudige oplossingen voor. Wij bekijken samen uw vormgeving, beplantingen en geven u hierover en over het onderhoud ervan, tips, adviezen en suggesties. Schrijf u in met een groep vrienden en/of vriendinnen,en beleef samen een gezellige, leuke en leerzame morgen of middag in uw eigen tuin. Wij werken van Maastricht tot Venlo en doen u graag vrijblijvend onze brochure toekomen. Beleef je tuin Rob Klee - Peperstraat 5 - 6127 AS Grevenbicht T + 31 (0) 46 4857171 - I www.beleefjetuin.nu E info@beleefjetuin.nu

135

Sjef Wanders en Eveline Belderbos

Onze makelaars in Wallonië De linnenwever en de bedelaar

e schemer was al ingevallen toen ik aankwam bij mijn laatste afspraak van die dag. Ik stond op de bordestrap van een Art Nouveau villa aan de Vesdre. Al wachtend genoot ik van de uit hardsteen gekapte langgerekte damesfiguren die het voorportaal sierden. Links eronder las ik ” Joseph Barsin” de signatuur van de architect. Een koperen raster met zweepslagmotieven was gezet op de voordeur, ter bescherming van het zinspelende glasin-lood raam daarachter. De vrouw des huizes opende de deur en ik stapte binnen in een brede gang met marmeren vloer en -lambrisering. ”Dat hing hier al”, zei de geboren Friezin met enige afschuw, toen ze merkte dat ik mijn blik liet rusten op een prachtig olieverf doek dat een neger in oosterse kledij uitbeeldde. ” We kochten het huis met al die meubels en schilderijen. De bouwer vond dat de inboedel bij het huis hoorde en over moest gaan op volgende eigenaren. Een wilsbeschikking die hij notarieel liet vastleggen. Vandaar dat het hier zo vol staat. Onze eigen meubels moesten er ook bij. Wil je een boterham? Je zult wel trek hebben.” De eigenaar van een grote wol- en linnenweverij liet de woning in 1895 bouwen, in het park gelegen naast zijn welvarende industrie. Een koetshuis met stal en personeelswoning en een orangerie herrezen elders in het park. De decoratie en de inrichting van hoofdwoning en bijgebouwen werd op maat gemaakt en evenaarde werken van Ruhlmann. Ze zette een boterham met kaas voor en schonk slappe koffie. Bij het tweede kopje koffie bood ze me anijskoekjes aan uit een kitsch blikken trommeltje. Op het deksel stond een afbeelding van Juliana en Bernard op een oranje ovaaltje. ”Mooi trommeltje, hè? Dat is uitgegeven ter ere van hun huwelijk”, zei ze, terwijl ze tevreden naar me keek toen ik mijn hand in het koekblik stak. Haar man zat in de erker. Hij las de Telegraaf en schonk geen aandacht aan mijn bezoek. Enthousiast vertelde ik de vrouw dat ik zelden zo een veelheid aan kunst had gezien dat nog in particulier bezit was. En dat het zo goed geconserveerd was gebleven. Toen ik in de gaten kreeg dat de historische waarde van het eigendom haar koud liet, brak ik mijn relaas af. Ze wilde gewoon een beetje praten over koetjes en kalfjes in haar moedertaal, over de kinderen, het weer en haar jeugd in Franeker. Ze praatte onafgebroken, maar zo vriendelijk dat ik niet echt ter zake kon komen. Toen ze naar adem hapte om het vervolg van haar verhaal in te zetten kreeg ik er een speld tussen. ”Kunt u me graag een rondleiding door het huis geven?. Ik maak van elke ruimte een korte beschrijving en neem meteen de foto”s, is dat goed?”. Ze liet me het huis met vier verdiepingen zien en de bijgebouwen en de parktuin en de vijvers en de geschoren buxushagen en de rododendrons en de magnolia”s. In de winterkas sprak ze lieve woorden tegen de planten en ik hoorde haar prevelen: ”Al die rommel die bij het huis hoort blijft hier achter, maar jullie, orchideeën en cyclamen verhuizen met me mee”. Kunst kon haar hart niet verwarmen, maar alles wat bloeide, groeide, gemaaid en gesnoeid moest worden deed dat des te meer. Bij het afscheid gaf ze me een CD met foto”s mee, met het verzoek die bij mijn publicatie op internet te plaatsen. In mijn binnenspiegel zag ik dat ze me

136

gemoedelijk uitwuifde tot ik aan haar oog onttrokken was. Dagenlang werkte ik aan de omschrijving en vergaapte me aan de prachtige vertrekken en de kunststukken die ik op beeld had vastgelegd. Ik maakte een selectie uit de tekst en zocht er passende foto”s bij. Plots dacht ik aan de CD-rom van de eigenaresse. Ik laadde drieëntachtig plaatjes van de tuin in vier seizoenen, van de winterkas en van haar collectie in- en uitheemse orchideeën en cyclamen. In diezelfde tijd waren we in onderhandeling met een kandidaat die interesse had in een vervallen kasteel met een grote vierkantshoeve ten westen van Luik. De man vroeg of we nog een ander groot huis in de regio in ons aanbod hadden. Hij wilde daarin wonen in de jaren dat hij het kasteel zou restaureren. In één dag deed hij een bod op het kasteel, de hoeve en het Art Nouveau huis met dito inrichting. De klapper van de eeuw! Uit voorzorg liet ik de bieder natrekken. Alles tot en met een paspoort check bleek in orde. In nauwe samenwerking met de notaris werden de drie koopovereenkomsten opgemaakt die daags daarna door alle partijen werden ondertekend. Vooruitlopend op ontvangst van het geld dat ze voor hun woning zouden beuren, kocht het Friese echtpaar zonder omstoot een woning in Nederland. Er was een voorschot op de aankopen voorzien. Even voor het verstrijken van de betalingstermijn stelde de koper onverwacht voor de koopsom in zijn geheel te voldoen per datum transport. Met lichte argwaan verleenden alle verkopers toch hun toestemming. Op de dag van de acte bleek dat de notaris de koopsom nog niet had ontvangen, maar wel een fax van de koper met het bericht dat de overboeking gedaan was en het betalingsbewijs in bijlage. Het geld zou binnen een uur op de rekening van de notaris staan bijgeschreven. Samen met de verkopers en de notaris wachtten we op de komst van het geld en op de koper. Ondertussen rolde er een tweede fax binnen. De koper bracht zijn welgemeende excuses over omdat hij was plots verhinderd was, dat hij zojuist van de bank had vernomen dat die blokkering van de gelden eiste in afwachting van de IMF controle, en dat hij door beide onverhoopte ontwikkelingen verzocht de acte te verzetten naar een latere datum. In ongeveer hetzelfde scenario werd de acte tot drie keer toe uitgesteld. In de maanden dat de koper ons allen in spanning hield, onderhield hij zowat wekelijks contact via e-mail met ons kantoor, met de notaris en met de verkopers van het kasteel en van de hoeve. Met het echtpaar onderhield hij een meer persoonlijke, bijna dagelijkse correspondentie. Misschien bluf, of misschien was hij echt een

kenner, maar zijn complimenten over het olieverf doek van de neger in oosterse kledij (en over de groene vingers van mevrouw) waren niet van de lucht. Met zijn begripvragende mails had hij de compassie gewonnen van het Friese echtpaar, dat, toen iedereen het met deze charlatan al had opgegeven, bleef geloven aan zijn oprechtheid. Onbegrijpelijk: inmiddels was het echtpaar door een verdubbeling van woonlasten overgeleverd aan de bedelstaf. Ze waren al terug naar Friesland verhuisd en overwogen om de koper alvast de sleutel te geven van het huis vol prachtig 19e eeuws meubilair. Toen ik me heftig tegen dat plan verzette, zagen ze er met enige tegenzin van af. We trachtten het echtpaar te overtuigen de koopovereenkomst te laten ontbinden, iets waar de eigenaren van het kasteel en de hoeve allang toe waren overgegaan. Toen we het echtpaar het bod van een nieuwe koper overhandigden, volgden ze uiteindelijk, na maanden hoopvolle, doch zinloze afwachting, onze raad op. Een tweede koopovereenkomst werd getekend, het voorschot op tijd betaald en het huis aan de Vesdre wisselde binnen zes weken van eigenaar. In België had een makelaar in die tijd en naar die omstandigheden recht kunnen claimen op courtage van beiden verkopen. Zover wilde ik niet gaan: dat recht ging mijn moraal te boven. Bovendien vond ik dat het echtpaar had het al moeilijk genoeg had. Even voor de datum transport stuurde ik onze courtagenota - enkel genomen over de tweede verkoop - naar onze Friese opdrachtgevers. Wie schetste mijn verbazing? De Friezen weigerden ons honorarium te betalen. Niets had ik in rekening gebracht voor de eerste verkoop, die buiten onze schuld om niet door was gegaan. Dikke ordners vol correspondentie die ik met allerlei instanties had moeten voeren met betrekking tot die eerste ”verkoop”, had ik onbezoldigd gelaten en nu dit! Pas nadat een advocaat het echtpaar af wist te houden van het nemen van nodeloze stappen, werd onze nota betaald, zij het onder aftrek van de BTW. Na de overdracht ontvingen we zowaar een kaart uit Friesland met spijt- en dankbetuigingen van mevrouw. Ondanks haar goede bedoelingen hield ik aan haar echtgenoot een nare bijsmaak over. Ruim een half jaar ging voorbij toen ik bezoek ontving uit het Hoge Noorden. Meneer overlegde een stapel Franstalige post. Ik moest dat maar even voor hem vertalen en de betrokken instanties bellen. Ik schoof de stapel terzijde, bood hem een kop sterke koffie aan en haalde herinneringen op aan de story die onze

gemoederen lange tijd op de proef hadden gesteld. ”Hoe kon u nou zo afwijzend reageren op onze factuur? De BTW hebt u nooit betaald. Nou ja, zand erover, de kaart die ik daarna van uw vrouw ontving, maakte het weer een beetje goed. Trouwens, weet u dat die oplichter zelfs nu nog in lucht is met een website gewijd dat kasteel, zijn niet gekochte ”eigendom”?”. Hij wist het niet, maar het ijs leek gebroken en hij deed een opmerkelijke ontboezeming: ”Weet je nog dat schilderij in de gang dat je zo mooi vond?”. Ik wist het meteen, de afbeelding van de neger in oosterse kledij. ”Ik vond dat zo lelijk dat ik het uit schaamte voor de huidige eigenaar, voor hij zijn intrek nam, heb vervangen tegen een mooie plaat van Friesland, een ijstafereel van een andere amateur. Omdat ik niet goed wist wat ik met dat sombere schilderij met die neger erop aan moest, vroeg ik onze nieuwe buurman of hij het wilde hebben. Hij bedankte ervoor, maar raadde me wel aan het doek te laten taxeren. Om een lang verhaal kort te maken is het uiteindelijk geveild in Wenen. De schilder blijkt ene Franz Xavier Winterhalter te zijn, hebt u daar wel eens van gehoord?”. Mijn mond viel open van verbazing: ”Bij Dorotheum?” ”Ja”, zei hij trots, ”een soort veilinghuis dat gespecialiseerd is in kunst van het Oostenrijkse Keizershuis”. Ik stelde de gedurfde vraag: ”Wat heeft het opgebracht?”. ”Daar laat ik me niet over uit, maar ik kan je wel zeggen dat het minstens de prijs opleverde die we voor ons huis aan de Vesdre hebben gekregen”. Ik kon maar één conclusie trekken: de man die ik voor me had zijn schaapjes op het droge en ook voor zijn nageslacht. Opeens schoot me de wilsbeschikking van de linnenwever te binnen. Ik kon geen woord meer uitbrengen. De Fries doorbrak de stilte: ”Zeg, wat zit je nou te staren? Doe die vertalingen nou even en die belletjes naar die instanties, meer vraag ik niet. Zie het maar als bij de prijs inbegrepen nazorg”. Totaal verbouwereerd stond ik op, drukte hem zijn post in zijn handen en gebood hem de zaak te verlaten. Toen hij buiten stond bedelde hij: ”Kom Eveline”, dat doe je toch nog wel even voor mij? We hebben je uiteindelijk toch betaald voor je diensten, nietwaar. Je krijgt trouwens de groeten van mijn vrouw. Ze zou het fijn vinden als je haar eens komt opzoeken als je toevallig in de buurt van Friesland bent”. Ik trok de winkeldeur achter me dicht en wachtte tot hij de straat uit was gereden. Met dichtgeknepen strot dacht ik aan slappe koffie, boterhammen met kaas en dat koekblik met die afbeelding van Juliana en Bernhard. In Friesland kwam ik zo wie zo nooit.

Tekst: Eveline Belderbos - Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress

137

Magie

van een glazen

piramide Piramide in Gulpen herbergt permanent meer dan 300 top-kunstwerken

e magie van piramiden heeft de mensheid altijd al beziggehouden. Het heeft vele duizenden jaren geduurd voordat deze enorme Egyptische bouwwerken hun geheimen wilden prijsgeven. Zelfs vandaag de dag zijn er nog steeds een aantal onbeantwoorde vragen. Precies dat onbekende vormt een deel van de magie van de piramide, die alleen al door haar merkwaardige vorm ongekende dingen laat gebeuren. Goede jonge wijnen, een tijdje bewaard onder een glazen piramide, zijn veel sneller op dronk dan hun zusjes in de kelder of onder de trap. Magie en piramiden hebben dus iets met elkaar. De glazen Piramide in het Zuid-Limburgse Gulpen bewaart een soortgelijk geheim in

zich. Dat geheim is dat hier sinds kort het European Fine Art Centre is gevestigd, een unieke samenwerking van drie zelfstandige kunsthuizen: Rococo Kunsthandel, Kunsthandel Wim de Boer en Kunsthandel Masters Art Gallery. Tijd om meer bekendheid te geven aan het feit dat kunst van het allerhoogste niveau hier gewoon bijna elke dag te koop is. NIVEAU EuregioMagazine ging u voor in het ‘Gizeh’ van Gulpen.

European Fine Art Centre Niet gelegen in de woestijn en aan de Nijl, maar gesitueerd in het mooie Limburgse Heuvelland aan de Gulp, een voedingsriviertje van de Geul in Gulpen. Bij het afdalen van de berg, komende vanuit Margraten

richting Aken, ziet u hem rechts van de weg als een briljant schitteren aan de voet van de Gulpenerberg. De ruime parkeergelegenheid in de directe omgeving doet vermoeden dat er hier ooit een grote toeloop werd verwacht. “Dat stamt nog uit de tijd dat hier het Bezoekerscentrum Heuvelland was gevestigd”, zegt mede-eigenaar Ronald van Deursen die mij, samen met zijn collega/kunsthandelaar Wim de Boer, aan de draaideur verwelkomt. “Dat was geen succes, zodat een jaar of acht geleden Rococo Kunsthandel, reeds jaren een begrip in de kunstwereld, zich hier heeft gevestigd.” Onlangs hebben Rob en Diana Coumans Rococo Kunsthandel overgedragen aan Ronald en Ingrid van Deursen. De Piramide heet sindsdien European Fine Art

139

IsraĂŤls

Van Dongen

Centre, en naast Rococo Kunsthandel zijn er nu ook Kunsthandel Wim de Boer en Kunsthandel Masters Art Gallery gevestigd.

Meesterwerken van grote meesters Wat meteen opvalt in deze ruimte, is de serene rust die er heerst. Wim en Ronald vergezellen mij op de rondgang en vertellen enthousiast over hun vak en hun verzame-

140

Eversen

ling van kwalitatief hoogstaande werken van verschillende stijlen en perioden. Die zijn in een ruime variatie tentoongesteld langs de, in spiraal omlaag lopende, wanden en zijkamertjes. In het midden van de piramide bevindt zich het trappenhuis annex liftkoker die als een soort obelisk de Piramide vult. Ondertussen vertelt Ronald van Deursen verder: â&#x20AC;&#x153;Door de gunstige ligging ten op-

Domergue

zichte van de ons omringende landen is de locatie voor het European Fine Art Centre in de Piramide te Gulpen perfect. En de diverse collecties vullen elkaar prima aan. Die van Rococo Kunsthandel bijvoorbeeld is verrassend vernieuwd en omvat prachtige werken uit de top van de Romantiek, Haagse School, Larense School en de Amsterdamse School.â&#x20AC;? Voor Kunsthandel Wim de Boer is dit zijn

derde vestiging naast die in Alkmaar en het MECC in Maastricht. Gedurende de TEFAF zal trouwens een groot gedeelte van zijn collectie in zijn galerie aldaar, gevestigd aan de doorgangspassage in het MECC, te zien zijn. Topstukken zoals de negen werken van Kees van Dongen, twaalf werken van Isaac Israëls, zes werken van Jean Dufy en vier werken van Raoul Dufy, zullen alleen gedurende deze beurs de wanden van zijn galerie in het MECC betoveren.

Goedkoper “Waarom eigenlijk hier in Gulpen?” vraag ik Wim de Boer. “De Euregio en sowieso Maastricht hebben een goede naam in de kunstwereld. Mensen komen hier graag naar toe. En dus ook de kunsthandelaren uit de gehele wereld. Dat kost bakken vol met

geld; standhuur, inrichting, transport, logies, diners, personeel, noem maar op. Dat moet worden terugverdiend, en dat is te merken aan de prijzen. Die zijn echt de pan uit gerezen. Wij hebben voor een andere oplossing gekozen, een samenwerkingsverband in de Piramide. De kosten zijn hierdoor beheersbaar, en dat is terug te vinden in verkoopprijs van onze kunstwerken. Die ligt hier gemiddeld 30 procent lager.

Topkunst, gehele jaar door In de Piramide is voor de rest van het jaar de gehele selectie te zien, bestaande uit de allerbeste schilderijen van de drie kunsthandels, waardoor er een hoogstaande kwaliteit tot uiting komt binnen een collectie van meer dan driehonderd schilderijen. Daar zit ook modern werk bij van beeldend kunste-

naars als Stan Wys, Theo Mackaay en Louis Reijnen, die er met meer dan vijftig beelden en sculpturen zijn te bewonderen. Iedereen is welkom in deze – letterlijk – schitterende briljant midden in het Heuvelland, vijf dagen per week. Laat de magie haar werk doen! Een aanrader! Tekst: Dreffus Raaneguel

Fotografie: Guy van Grinsven / Studiopress European Fine Art Centre Kunsthandel Rococo Masters Art Gallery

Kunsthandel Wim de Boer Landsraderweg 7 6271 NT Gulpen

T + 31 (0)43 4582346

I www.europeanfineartcentre.com

Openingstijden: doorgaans 5 dagen per week van 11.00 tot 18.00 uur - Zie voor de actuele openingsdata de website: www.europeanfineartcentre.com

141

Netavo Heerlen 045-5641065 - 0628070907 路 Email netavo@freenet.de 路 www netavo.nl

142

live muziek • helicoptervluchten modeflitsen • demonstraties • proeverijen

Kasteelhoeve

De Grote Hegge thorn

luxe e lifestyl event

puur genieten in thorn 17, 18 en 19 april 2009 PUUR Genieten is hét luxe lifestyle evenement voor de euregio. Editie 2009 staat in het teken van meer, mooier en luxer. Een evenement dat u niet mag missen. Puur Genieten laat u proeven van de luxe, elegantie en kwaliteit van het goede leven in al zijn facetten.

wonen mode sieraden beauty

al uw zintuigen worden aangenaam geprikkeld door een keur aan exposanten die behoren tot de top in zaken die het leven aangenaam maken. Bekijk de wereld eens vanuit een helicopter. ontdek de nieuwste trends en modestijlen. Geniet van live muziek en topwijnen en laat u gastronomisch verwennen. Kortom kom Puur Genieten!

architectuur audio/video auto wellness reizen tuinen culinair Kunst

schrijf in en win een kijkje op de website geeft u alvast een voorproefje van het evenement. als u zich inschrijft via de website krijgt u een korting op de toegangsprijs en maakt u kans op een gratis helicoptervlucht en andere stijlvolle prijzen.

www.puurgenietenthorn.nl

en meer...

concept en organisatie: buro beeldvang weert, www.beeldvang.nl

143

r u o b ar

RestauRant

lub

EAT DRINK

Culinaire verwennerij op toplocatie!

• Driegangenmenu •Dinermenu •Dineren à la carte En binnenkort heerlijk genieten op ons nieuwe loungeterras aan de sfeervolle binnenhaven ‘Het Bassin’. Bassinkade 4 - 6211 AL Maastricht - T +31 (0) 43 4506666 - F +31 (0) 43 4599100 - I www.harbourclub.nl Geopend: di. - zo. 12.00 - 15.00 en 18.00 - 22.00 uur.

144

Luik

Opera van Niveau Aan de uitnodiging van NIVEAU EuregioMagazine om de opera Ariadne auf Naxos van Richard Strauss bij te wonen, werd door een groot aantal bevriende relaties gehoor gegeven. Genieten was het, pur sang! In de pauze was er een tintelende versnapering en na afloop, voor de liefhebbers, een Luikse kroegentocht. Dat alles zorgde ervoor dat het een geslaagde avond werd, die pas rond half vijf ’s ochtend eindigde.

‘Daarom Maastricht’ WEAN International BV, van het Maastrichtse uitgeversduo Pascal Weidner en Wim Andela hebben er weer wat moois van weten te maken. Dat vond tenminste burgemeester Gerd Leers van Maastricht, toen hij eerste exemplaar van ‘Daarom Maastricht’ in ontvangst mocht nemen uit handen van de beide uitgevers. Het boek is een ode aan ondernemend Maastricht en geeft een objectief beeld van Maastricht in al zijn aspecten. De fotografie mocht verzorgd worden door StudioPress, de uitgever van onder andere NIVEAU EuregioMagazine.

145

Aken/Keulen

Printen und Promis: ÂŤSchoko & FashionÂť bei Lambertz. Ook dit jaar weer een memorabele modeshow, met op de catwalk in lekkernijen gehulde topmodellen. Je zou voor minder van sterrenbeeld veranderen.

Op de catwalk van de Een feestje zonder sterren is als een ijsje zonder slagroom.

146

Chokoparty

is het

altijd spannend

147

The LambertZ Monday Night Party in Cologne (Keulen) werd recent verkozen in de top-10 van beste Duitse feesten. ‘Die süßeste Party des Jahres’ is een adembenemende cocktail van societysterren, extravagante en prikkelende mode en opwindende live optredens Ook de elfde editie van de roemruchte chocoparty de sfeervolle Alter Wartesaal was weer als een droom die de realiteit overstijgt.

Onder de 1000 geïnviteerde gasten onder meer Claudia Cardinale, Jacqueline Bisset, Mario Adorf, Hans Dietrich Genscher, Jan Ulrich, Lothar Matthäus, ex-wereldkampioene boksen Regina Helmich, Delphine Chanéac, Rosanna Davidson en Nicole Scherzinger frontzangeres van de Pussycat Dolls en levenspartner van Formule 1 wereldkampioen Lewis Hamelton. De celebraties genoten van een fascinerende,

op sterrenbeelden geënte, Fashion show. Mode als sexy kunstvorm. Gepresenteerd door schoonheden als Cora Schumacher, Britta Heidemann, Monica Ivancan, Sarah Kern en ‘Germany´s Next Top Models’ Lena Gercke, Barbara Meier en Jennifer Hof. Als swingende apotheose volgde op de catwalk een keur van flamboyante topartiesten.

Tekst: Ton Reijnaerts. Foto’s: Arnaud Nilwik.

148

Heerlen Euregio voorvechter

Jürgen Linden

ereburger van Heerlen

Dr. Jürgen Linden, sinds twintig jaar Oberbürgermeister van Aken, werd zaterdag 20 december 2008 in het Heerlense Schunck Glaspaleis benoemd tot ereburger van Heerlen. Een primeur, want voor zover bekend werd nooit eerder een Duitse of Belgische burgemeester benoemd tot ereburger van een Nederlandse gemeente. Linden ontving de gouden legpenning vanwege zijn jarenlange inspanningen voor grensoverschrijdende samenwerking en zijn stuwende rol bij de economische, sociale en culturele ontwikkeling van de Euregio. Burgemeester Toine Gresel van Heerlen omschreef zijn Akense collega als een Euregionale en Europese bruggenbouwer. “Met zijn visie en daadkracht, het omzetten van kansen naar acties binnen onze grensregio is hij van grote en langdurige invloed geweest op Zuid-Limburg en Heerlen.” De in Heerlen geboren Frans Timmermans (staatssecretaris van Europese Zaken) roemde de ‘Europese esprit’ van Linden. Een zichtbaar ontroerde Linden sprak in perfect Nederlands zijn dankwoord uit. “Ik ben trots vanaf vandaag een Heerlenaar te zijn. Als zoon van een mijnwerker uit Würselen vormde de ontmoeting tussen Duitsers en Nederlanders voor mij de basis van mijn Europees bewustzijnsgevoel. Euregionale samenwerking loont”, benadrukte Linden.

“Ik ben trots vanaf vandaag een Heerlenaar te zijn” Burgemeester Toine Gresel van Heerlen (links) overhandigt Dr. Jürgen Linden de gouden legpenning van de stad Heerlen en de ingelijste laudatio.

Tekst: Ton Reijnaerts - Foto: Ralf Roeger

Maastricht

IMMENS-goed eten op Neercanne Dat was smullen voor de kleine honderd leden van de stichting IMMENS op dit kennismakingsdiner op Château Neercanne. Onder leiding van sterrenkok Hans Snijders kookte en serveerde een crew van de sociale werkvoorziening MTB een ongelooflijk diner op tafel om te bewijzen dat mensen die licht hulpbehoevend of sociaal ge-

handicapt zijn, toch uitstekend kunnen functioneren in een normale samenleving. Met een juiste begeleiding blijken deze mensen meer dan gemiddeld te presteren. De leden van de stichting IMMENS hebben zich tot doel gesteld deze mensen in hun bedrijf een kans te geven door ze passend werk aan te bieden.

149

Maastricht

Driedubbele opening bij

de Keukenstudio Op vrijdag 19 december is de, met nieuwe modellen uitgebreide, showroom van De Keukenstudio in Maastricht geopend. Tevens vond de presentatie plaats van de state of the art badkamershowroom én werd de nieuwe website gelanceerd, www.dekeukenstudio.nl. De foto’s getuigen van een geslaagde opening. De Keukenstudio van Roger In de Braekt en Dave Janssen is een bezoekje meer dan waard.

Maastricht

Opening MAX & ZITA 18 december ‘08

150

Tongeren

Garage Timmermans – tien nieuwe VW Polo’s ‘Als de service maar goed is, blijven de klanten trouw.’ Dat was de reden dat garagist Jos Timmermans weer tien fonkelnieuwe Volkswagens Polo aan de vertegenwoordigers van de firma AudioNova mocht afleveren. Een passend drankje en hapje horen daar natuurlijk bij.

Loop naar de pomp Wijnproeverij

Maastricht

Jean Boelen, marketing- en pr-manager van MercedesBenz Customer Assistance Centre, was de gastheer voor de wijnproeverij van de wijnen van ‘Les Trois Orris’ van de van oorsprong Nederlandse wijnboer Joep Graler ten bate van de stichting ‘Loop naar de Pomp’. Deze stichting zorgt ervoor dat er in Ghana naar goede drinkwatervoorzieningen wordt geboord en gebouwd bij de allerarmsten. De ruim 45 aanwezige genodigden, veelal zakenmensen, waren enthousiast over de kwaliteit en bestelden spontaan nu al hun relatiegeschenkpakketten, waarvan de winst wordt omgezet in water door de stichting ‘Loop naar de Pomp’.

Topboys met drie sterren in MECC Ja, daar waren ze dan, alle driesterrenkoks van België en Nederland verzameld op een podium voor een discussie met collega’s. Dat gebeurde tijdens de ‘Nacht van de gastronomie’ op de European Fine Food Fair (EFFF; Europese Culinaire Fijnproefbeurs) in het MECC. Directeur René Hanssen, zelf een fervent amateurkok, voelde zich dan ook prima op zijn plaats tussen culinaire kannonen als Jonnie Boer, Sergio Herman, Cees Helder, Peter Goossens, Geert van Hecke en Pierre Wynants.

151

Ke u ke n g e o p e n d va n m a a n d a g t /m zat e rd a g L u n c h 1 2 : 0 0 - 1 4 : 3 0 u u r • D i n e r 1 7 : 3 0 - 2 1 : 3 0 • Zat e rd a g g e e n l u n c h R u u d G a s s m a n n C u i s i n i e r • C h a r l e s v a n d e r Ve e r J o n k m a n P a t r o n

152

Roermond

Vernieuwde TVL van start NIVEAU TV Magazine nu élke week Eindelijk was het dan zo ver en werd het nieuwe gezicht van TVL zichtbaar. Door de overname door de Belgisch uitgever Concentra kwam er een frisse wind te waaien en werd een nieuwe ruime studio gebouwd in het retailcentrum in Roermond. Ook werd een nieuwe programmering gestart met als grootste verandering een dagelijkse liveshow ‘LIMBURG VANDAAG’, waarin een vaste ploeg van presentatoren, Vivian, Eric en Raja, dagelijks de leukste, interessantste, muzikaalste en gekste mensen uitnodigt om hun zegje of kunstje te komen doen. Dit alles afgewisseld met actuele Limburgse nieuwsonderwerpen en een lekker dinertje van de aanwezige kok. Hiermee staat TVL weer helemaal op de kaart, wat meteen in de kijken waarderingscijfers zichtbaar zal zijn. Dat TVL-directeur Ernest Bujok erg in zijn nopjes was, bleek uit zijn speech na afloop van de eerste uitzending. Als klap op de vuurpijl: NIVEAU TV Magazine van Guy van Grinsven blijft als enige programma staan in de weekendprogrammering en zal nu zelfs wekelijks worden uitgezonden.

153

Airbrusher Herman Veltrop

‘Ik schilder met gekleurde lucht’ Hij is ‘Airpower’ in alle opzichten. Hij vliegt en hij spuit en hij is gek op lucht en vooral op alles wat zich daarin beweegt. Het liefst ziet hij ze vliegen, al dan niet voorzien van zijn eigen kunstwerkjes. Dat kan aan de buitenkant van een Spitfire uit de Tweede Wereldoorlog zijn, maar ook binnen in de cockpit, of op de helm van een F16-piloot. Een airbrushwerk van Herman Veltrop van Hillman Special Painting is meteen herkenbaar. Deze autodidact geeft leiding aan The Nozzle Airbrushgroup, een airbrushgroep die gebruik maakt van een kleine spuitpistolen in plaats van een potlood, pen of kwast. Het spuiten gebeurt in fases, laag over laag, en daarbij maakt de airbrusher gebruik van vrijehand techniek of zelfgemaakte sjablonen om accenten te leggen.

154

Herman is een echte Pinkpop-fan. Speciaal voor het veertigste jubileum van dit festival maakte hij voor NIVEAU EuregioMagazine deze airbushpainting. Afgebeeld is jubilaris en organisator Jan Smeets die een aubade ontvangt van Bruce ‘the Boss’ Springsteen, dit jaar de hoofdact op Pinkpop tijdens de komende pinksterdagen.

I www.airbrushpower.nl

E airpower.55@hccnet.nl of info@airbrushpower.nl

TE HUUR / TE KOOP: Spoorstraat 27 te Bunde Mooi sfeervol gerenoveerd appartement uitstekend gelegen tussen het winkelcentrum en het station van Bunde. Indeling: Via de entree met wasberging en luxueuze toiletruimte bereikt men de royale sfeervolle woonkamer v.v. een laminaatvloer. De ruime leefkeuken met tegelvloer en een luxe aanbouwcombinatie voorzien van keramische kookplaat, afzuigkap en koelkast (tevens aansluiting van wasautomaat aanwezig). Het

appartement heeft een royale slaapkamer met laminaatvloer en de luxueuze badkamer is voorzien van een wastafelmeubel en ligbad/ douchecombinatie. Aan de achterzijde is er een gezellige patiotuin met berging en achteringang. Huurprijs: € 750,00 Verkoopprijs: € 149.000 k.k. Aanvaarding: Direct

TE HUUR: Kasteel Genbroekstraat 16 in Beek Luxe villa-appartement gelegen in ‘Kasteel Genbroek’ te Beek, op een prachtige locatie midden in een beschermd natuurgebied. Het kasteel is omringd door een prachtig park en dateert uit 1381. Het gedeelte van het kasteel waarin dit object zich bevindt is in 1996 totaal gerenoveerd met behoud van authentieke elementen maar uiteraard met alle moderne luxe. Indeling: Hal, toilet, keuken (20m²), bijkeuken (8m²), eetkamer (16m²), woonkamer (35m²), tuin (70m²). 1e etage: Overloop met ingebouwde kasten, ouderslaapkamer (35m²) met aangrenzende badkamer (12m²) met ligbad, dubbele douche,

toilet en dubbele wastafel, tweede slaapkamer/kantoor (30m²). 2e etage: Twee slaapkamers (resp. 20, 30m²) en een tweede badkamer (12m²) met douche, toilet en wastafel. De eerste twee verdiepingen zijn v.v. een prachtige houten vloer en de derde etage is v.v. tapijt. De tuin wordt onderhouden door een tuinman en de garage is overdekt. Dit object ligt op 15 minuten van Maastricht en zeer centraal van de uitvalswegen. Huurprijs: € 2.400,00 Aanvaarding: 1 april 2009

Hoogbrugstraat 51 - 6221 CP Maastricht - T. 043 - 321 05 08 F. 043 - 321 48 50 - E. info@residence-housing.nl

www.residence-housing.nl

TE HUUR: Ruiterij 8-B te Maastricht (Wijck) Een luxe ruime gemeubileerde bovenwoning (ca. 90m²) in drie woonlagen gelegen in een monumentaal pand in het centrum (Wijck) van Maastricht. Op de eerste verdieping bevindt zich de moderne keuken (12m²) met witte tegelvloer, grote koelkast met vriezer, oven, 4-pits gaskookplaat en afzuigkap. Op de tweede verdieping bevinden zich twee ruime slaapkamers (resp. 15m² en 16m²) met laminaatvloer, een separaat toilet met fonteintje en de luxe badkamer (7m²) met ligbad, wasmachine en droger. Op de

derde verdieping is de gezellige woonkamer (ca. 30m²) gelegen met laminaatvloer. De woning ligt aan een typisch Maastrichts pleintje met gezellige terrasjes. Het winkelcentrum en Centraal Station is op loopafstand bereikbaar. Een parkeerplaats in een afgesloten parking is beschikbaar. In de huurprijs is 2 x per maand schoonmaak en internet inbegrepen. Huurprijs: € 1.800,00 Aanvaarding: 1 april 2009

TE HUUR: Begijnenstraat 23 in Maastricht (Centrum) Een prachtig volledig gerenoveerd appartement (80m²) in 2 woonlagen, gelegen in het centrum van Maastricht nabij het stadspark. Indeling: begane grond: Hal (10m²) geheel voorzien van een mooie tegelvloer en separaat luxe toilet met fonteintje. Een ruime zonnige woonkamer (36m²) met luxe open keuken van 8m², welke is uitgerust met een grote koelkast, vaatwasser, vriezer, oven, magnetron, 4-pits gasfornuis en afzuigkap. Op de begane grond zijn 2 slaapkamers (16 en

5m²) met mooie houten vloeren. De grote slaapkamer beschikt over een inbouwkast en schuifpui naar de patiotuin van 16m². De badkamer (5m²) is voorzien van een ligbad, 2e toilet, douche, wastafel, wasmachine en wasdroger. Een absoluut verborgen parel in Maastricht. Huurprijs: € 1.100,00 Aanvaarding: Direct

TE HUUR: Sphinxlunet 143 in Maastricht (Ceramique) Stijlvolle stadsvilla in twee woonlagen gelegen op het Centre Céramique te Maastricht. Het appartementencomplex waar het object deel van uit maakt kenmerkt zich vanwege zijn moderne architectuur, fraaie afwerking en exclusieve ligging. Deze woning is v.v. een entree (9m²) die toegang biedt tot het toilet (2m²), ruime woonkamer (40m²) v.v. een parket vloer, luxe keuken met apparatuur en een gezellig terras (15m²) aan de achterzijde met een tuinberging (5m²). Op de 1e etage bevinden zich 3

slaapkamers (resp. 18, 15, 9m²), een badkamer (8m²) met ligbad, douche en toilet, inbouwkast met aansluiting voor wasmachine en droger (4m²) en een garderobe kast (4m²). Op de gehele bovenverdieping ligt een laminaatvloer. Deze woning beschikt over een eigen parkeerplaats in de onderliggende parkeergarage en een separate kelderberging (12m²). Huurprijs: € 1.600,00 Aanvaarding: 1 april 2009

155

| Het betere vastgoed aanbod |

Exclusieve strakke villa van het bouwjaar 2004 met een perceeloppervlakte van ca. 1881m². Volledige achtergevel in glas met uitzicht op prachtige weilanden en bossen. Woonkamer met vide, leefkeuken, tuinkamer, TV-kamer, 4 grote slaapkamers, dressing, 2 luxe badkamers, sauna. Omheinde tuin met verwarmd buitenzwembad. Gelegen op slechts 5 km van Maastricht. € 1.295.000,- K.K.

LANAKEN - KIEWITHEIDE 20

Mooie spaans ogende villa afgewerkt in een kwalitatieve en moderne stijl, bouwjaar 1992, perceel 2.409m². Ruime woonk met diverse zithoeken, gashaard en eetruimte, moderne kkn met ontbijthoek, bureel, wasplaats, 4 slpks, 2 badks, sauna, dressing, aparte jacuzzi-ruimte. Aangeplante, omheinde tuin met verwarmd zwembad, jacuzzi, tuinhuisjes en overdekt terras met BBQ-faciliteiten. Wijnkelder. Dubbele inpandige garage. Gelegen op 20 km van Weert en 35 km van Maastricht. € 895.000,- K.K.

MAASEIK - WEERTERSTEENWEG 174

Moderne villa van 2004, perceel 1.501m², gelegen aan de bosrand. Genieten van moderne top architectuur met oog voor kwaliteit, detail en lichtinval. Grote open leefruimte met een zithoek, eethoek en Italiaanse designkkn, afgewerkt met parket- en natuurstenen vloeren, wasplaats, 3 slpks, 2 dressings, 2 badks. Kelder. Omheinde tuin met automatische poorten en videofoon, terrassen waarvan één overdekt. Parkeerplaatsen en dubbele carport. Gelegen op 10km van Maastricht. € 795.000,- K.K.

JOSEPH SMEETSLAAN 299 A - MAASMECHELEN

LANAKEN - REISTRAAT 53

156

Exclusieve villa van 1995, rustig gelegen aan de Goudkust op 2.927m². Afgewerkt met degelijke materialen. Dubbele inpandige garage, woonk met airco, witte hoogglanskkn met graniet, bijkkn, tuinkamer met airco, Masterbedroom met privé badk en dressing op het gelijkvloers, 4 zeer ruime slpks, 2de badk. Omheinde parktuin met autom. hekwerk en videofoon, groot zonneterras en bewateringssysteem. Gelegen op 5km van Maastricht. Prijs op aanvraag.

+32 (0)89-73 01 01 vastgoed@christoffels.be Koning Albertlaan 97- 99 | 3620 Lanaken

www.christoffels.be

www.holtackers.be

Vastgoed te koop DALHEM-WARSAGE

DILSEN-STOKKEM

A.Deckkersstraat 21 Top landhuis met grote vakkundig aangelegde tuin. Zeer hoge graad van afwerking. Perceel van 2006 m². Gelegen in een gastvrij, hooggewaardeerde plattelandsgemeente. Prijs : € 640.000,-

1-Meilaan 22 (Lanklaar) Villa in een residentiële omgeving, moderne architectuur. Perceel van 1544 m². Zeer goede bereikbaarheid.

LANAKEN-NEERHAREN

LANAKEN-REKEM

MAASMECHELEN

Verbindingslaan 7 Ruime villa in een residentiële woonomgeving. Perceel van 1013 m². Zeer goede bereikbaarheid. Uitzonderlijke ligging. Prijs : € 625.000,-

Sterrenlaan Luxueuze villa met verwarmd binnenzwembad en grote siertuin. Perceel van 2574 m². Gelegen in woonpark gekend als “De zilverkust”. Prijs op aanvraag.

Wijnantslaan 19 Luxueuze villa met verwarmd buitenzwembad en grote siertuin. Perceel van 2642 m². In de meest residentiële woonomgeving van Maasmechelen gelegen. Prijs : € 1.150.000,-

Prijs : € 475.000,-

LANAKEN

Bosstraat 1 Luxueuze villa in een residentiële woonomgeving. Afgewerkt met hoogwaardige materialen. De villa is eveneens zeer geschikt voor de uitoefening van een vrij beroep. Perceel van 738 m². Prijs : € 640.000,-

+3 fo & v 2(0 erk )89 oop: 71 82

nv Machon Immobiliën & Financiën Molenweideplein 17 I 3620 Lanaken I Tel +32(0)89/71 82 82 I Fax +32(0)89/71 45 89 info@machon.be I www.machon.be

Het volledig aanbod op www.machon.be

157

blim.be

Place Leblanc 28 4170 - COMBLAIN AU PONT tel: +32 (0)4 383 56 59 fax: +32 (0)4 383 57 33 e-mail: info@blim.be

DALHEM- Mortroux

DALHEM- Neufchâteau

Florichamps 1

Colonel d´Ardenne 18

Architectonische, ultra luxe villa met ´Moors´ badhuis met hammans, sauna, massagebad, straaldouches en zwembad; fitnessruimte, lift, behandelkamers, gastenkamers met elk eigen badkamer; ontbijtzaal, professionele leefkeuken; terras met buitenzwembad; garage 7 auto´s in souterrain, ruime parking. Ideaal voor esthetische kliniek, wonen met bedrijf aan huis, luxe zorginstelling etc. Uitz. over Herve. A1 zicht locatie. Omheind en beveiligd perceel: 6.500 m².

Spectaculair landhuis (1998) met aangelegde tuin, riante terrassen, gebouwd op een schitterend perceel met werkelijk panoramisch uitzicht over de natuur van het Land van Herve. Luxueus concept waarbij uitsluitend eerste kwaliteit materialen zijn toegepast. Ruim bemeten vertrekken over 3 woonlagen: hal; living; leefkeuken; 3 slaapkamers; 2 badkamers; kantoor op vide; dubbele inp. garage, binnenzwembad, gastenverblijf. Opp. perc: 7.186 m².

€ 2.900.000

€ 2.750.000

DALHEM

VOEREN-Lixhe

Grote villa, robuuste ´basic´ architectuur met privacy tuin, 2 bouwpercelen en vrij uitzicht. Naar eigen believen in te delen door ´verschuifbare´ binnenmuren. Ruime en hoge vertrekken. Huidige ind: living 150 m² ; leefkeuken; 2 slaapkamers; 2 badkamers. Souterrain met kantoor/praktijk en gastenunit, beiden met eigen inkom. Ook geschikt voor dubb. bewoning. Mogelijkheid tot bijbouwen of separate verkoop bouwpercelen. Opp perc: 8.492 m²

Kasteelhoeve Navagne: een carréhoeve met een rijkegeschiedenis. Omvat: majestueuse ridderzaal (feesten, partijen, banquetten), 2 restaurants, 2 horeca keukens, rondom het binnenhof liggen twaalf 3- kamer appartementen (waarvan 4 met tuin aan zijtak van de Maas). Boomgaard, parking en infrastructuur. Authentiek, zowel buitenom als binnenin. Dubbel glas. CV-gas met gescheiden meters. Watervoorz. via eigen bron. Opp perc: 11.070 m².

€ 695.000

€ 2.000.0000

Chemin des Moulyniers 10

158

Schans- Navagne 1

MAASTRICHT- Wyck

EUPEN – Eifel

Fraai gerenoveerd hoek herenhuis met parkeerplaats. Woon- (e/o bedrijfs-) bestemming. Voor met uitzicht over de Maas en het stadscentrum, in zijstraat grenzend aan klooster. Sublieme vormgeving van ongekende luxe gecombineerd met originele stijlelementen. Royale living; Bulthaup leefkeuken; 3 slaapkamers; 3 badkamers; bibliotheek; gewelfde kelder, dakterras. CV-gas. Dubbel glas. Inh: 810 m².

Top villa met ´Wassenaar´ allures, maar dan wel ruim de helft zo goedkoop! Op ca. 40 min. van Maastricht. Vrij uitzicht over beschermd natuurgebied. Dubbele, inp. garage. Woonkamer met zitkuil en op maat gemaakt Rolf Benz meubilair; leefkeuken v.v. alle app.; bijkeuken; 5 slpkmrs, waarvan 2 met royale balkons op zuid; 3 badkmrs; souterrain met ingerichte ruimten. CV-vloerverw. Opp perc: 2.938 m²

€ 799.000

€ 795.000

Oeverwal 1 / Wycker Pastoorstraat 15

Kaplan Arnoldsstrasse 7

Kijk voor meer informatie op www.blim.be

VERVIERS-Heusy

HARZÉ - Ardennen

Villa in ´Hollandsche´ stijl anno 1928 omgeving met enorme parktuin met beek. Geheel in bouwzone, waardoor mogelijkheid tot groter project. Op ca. 20 min. van M´stricht. Absolute privacy. Verw. buitenzwembad, 2 garages. Woonkamer annex tuinkamer met royaal terras; eetkmr; eetkkn; 5 slpkmrs; 2 badkmrs. Geh. onderkelderd. Goed beveiligd. CV-olie. Dubbl gl. Opp perc: 12.655 m².

Besloten erf met 15 nieuwbouw woningen - vrijstaand of 2-onder1-kap - met tuin en garage of carport. Bosrijke omgeving. Hoogwaardige kwaliteit, traditionele bouw, ruimtelijke indeling met 3 of 4 slaapkamers en goede lichtinval. Verkoop op plan. Levering ´sleutel op de deur ´ m.u.v. keuken. ALLE bouwen overdrachtkosten inbegrepen. VRIJ OP NAAM. Percelen van 720 m² tot 1.523 m².

€ 749.000

v.a. € 269.000 v.o.n.

Jean Gôme 7

Le Clos des Faweux

159

DURBUY-Warre

DURBUY-Bohon

Western Ranch met riant woonhuis, garage, saloon met slaapzaal, stallen met hooizolders, 11 boxen, gedraineerde rijbak, longeerbak en weilanden tot aan de oever van de Ourthe. Geh. gerenov. in 2002. Afgelegen, privacy, midden in de natuur. Ind. hoofdwoning: living naar zonneterras; royale leefkeuken; 5 slaapkamers; 2 badkamers. Dubbl gl. Cv- olie. Opp perc: 28.960 m²

Paradijselijk landgoed met historie en legendes. Gebouwd door de excentrieke Markies de Rochebelin. Geheel omheind en beveiligd perceel. Riante villa (5 slpkmrs, 2 badkmrs), middeleeuwse toren, woon chalet (3 slpkmrs, 1 badkmr), buitenzwembad, broeikassen, bijgebouwen, vogelpark, tuinen, paardenboxen, infrastructuur, weilanden, naald- en loofbossen. Perf. st. Opp perc: 18,5 HA.

€ 835.000

€ 2.950.000

Warre 10

Tour du Diable 30

Kijk voor meer informatie op www.blim.be

Regio STAVELOT - Lasdinval De gevonden speld in de hooiberg ligt eigenlijk heel dichtbij! Waanzinnig landhuis op fabuleus afgelegen locatie op ruim 20 HA eigen grond. Leefkeuken; living met nokhoge glaspui en open haard; riante vide / tv kamer; 8 slaapkamers; 4 badkamers; bijkeuken; kelder; garage. Perfectie tot in detail. Spectaculair uitzicht. Ver van de bewoonde wereld. Absolute privacy, v.v. camera beveiliging.

€ 2.750.000 160

ERIK BESSEMS m a k e l a a r d i j WOONHUIS MET LOODS EN HUISWEIDE.

RIETGEDEKTE VILLA MET EEN SCHITTEREND UITZICHT.

Hoensbroek | Overbroekerstraat 83

België - Eben Emael - Kanne | Rue Avergat 6

Karakteristiek jaren 30 herenhuis met op het moment 3 slaapkamers (mogelijkheid voor meer). De woonkamer is ca. 34m² en geeft toegang aan de tuinkamer van 20m², beide ruimtes zijn zeer charmant. Authentieke details zijn nog te bewonderen in dit mooie object. De lange oprit voert ons naar een bijgebouw/garage (148m²) met diverse mogelijkheden. Verder zijn er nog 2 paardenboxen met een riante huisweide en een fraai aangelegde achtertuin. De totale perceelsoppervlakte is 2.335m². Dus voor paardenliefhebbers, hobbyisten, of ondernemers is deze woning een prachtige kans!

Net over de grens bij Maastricht, ligt deze vrijstaande, rietgedekte villa. Met ruime oprit, garage voor 2 auto’s en een fraaie tuin rondom. Er is een riante kantoor- en praktijkruimte aanwezig met een eigen ingang. Zowel aan de voor- als aan de achterzijde heeft men een schitterend uitzicht over de Maas en het Albertkanaal. Er zijn 4 slaapkamers en een ruime badkamer. De living (ca. 63m²) is prachtig afgewerkt met vakwerk en de sfeervolle gesloten keuken is in een hoek opgesteld. Perceeloppervlak 916m², inhoud 1400m³. Zeer ruim van opzet met optimaal gebruik van alle ruimtes!

Vraagprijs € 439.000,- k.k.

Vraagprijs € 499.000,- k.k.

RUIM, INSTAPKLAAR WOONHUIS.

VRIJSTAANDE BUNGALOW MET TUIN OP HET ZUIDEN.

Gronsveld | Oeslingerstraat 24

Maastricht | Zichthegge 6

In het mooie Gronsveld ligt dit ruime vrijstaande woonhuis dat in 2002 geheel gerenoveerd is met o.a. een uitbouw en dakkapellen op de zolderverdieping. De woning heeft 4 slaapkamers en door de uitbouw een woonkamer van maar liefst 60m². Een prachtige woonkeuken van alle apparatuur voorzien. In de woonkamer en de keuken heb je een optimaal contact met de tuin. De woning ligt zeer gunstig ten op zichte van Maastricht en op loopafstand van een schitterend natuurgebied. De woning is in zeer goede staat en instapklaar!

Vrijstaande bungalow in de Maastrichtse wijk Amby. De woning biedt veel privacy en ligt in een rustige, doodlopende straat. De architectuur van de bungalow is prachtig en de woning moet dan ook echt van binnen gezien worden om een goed beeld te krijgen. Grote pluspunten zijn de royale woonkamer, de 3 ruime slaapkamers en de badkamer op de begane grond, maar vooral ook de grote kelder die mogelijkheden biedt voor diverse doeleinden. Als je voor deze woning staat verwacht je niet dat er zoveel moois achter zit!

Vraagprijs € 549.000,- k.k.

Vraagprijs € 549.500,- k.k. Akersteenweg 25 | Maastricht | Tel. 043 - 3626767

WWW.ERIKBESSEMS.COM

161

Te Koop Wethouder van Caldenborghlaan 50, Maastricht

Prachtig pand in perfecte staat van onderhoud! In het oude gedeelte van de Wijk Scharn bevindt zich dit geweldig fraaie woonhuis. Binnen drie autominuten bereikt men het stads deel Wyck en binnen twee autominuten de A2, richting Heerlen- Eindhoven of Luik- Brussel. Het pand is in een perfecte staat van onderhoud. Slechts zes jaar geleden grondig verbouwd waardoor alle ruimten optimaal zijn benut. Het huis kenmerkt zich door de harmonie van gebruikte materialen en heeft een heerlijke licht inval. Kelder. Begane grond; Hal, ruime woonkamer met een apart televisiehoek. Toegang vanuit de woonka-

mer middels openslaande deuren naar het zonnige terras. Ruime woon-, eetkeuken voorzien van alle gemakken en elektrische apparatuur. Bijkeuken, toilet. Eerste verdieping: ruime slaapkamer met garderobekamer, badkamer met twee wastafels, bad en tweepersoons douche. Separaat toilet. Tweede verdieping: twee slaapkamers met aparte badkamer met vaste wastafel en douche. Derde verdieping: vierde slaapkamer. Te aanvaarden in overleg. Vraagprijs op aanvraag

162

A-One Housing& Relocation - Tel +31 (0)43 350 04 02 / GSM +31 (0)6 53 991 904 - www.a-one.nl

T.K. LANAKEN-REKEM

T.K. LANAKEN

T.K. LANAKEN-REKEM

WONEN I N BELGIE

T.K. LANAKEN-REKEM

Verbindingslaan 17 - Lanaken-Neerharen

T.K. LANAKEN-NEERHAREN

T.K. LANAKEN

T.K. LANAKEN-VELDWEZELT

0032-89-72 32 77 www.eurinvesco.be

v o o r j a a r

2 0 0 9

onweerstaanbaar E U R E G I O M A G A Z I N E

voorjaar 2009

Losse nummers e 5,50

jaargang 8

MA A ST R I CHT ER BR UGST RA AT 11-13 6211 ES MAASTRICH T 043 325 30 55 W W W.W ILLYVO S SEN.NL