B Ö L Ü M
45 M‹DE
David W. Mercer, M.D. ve Emily K. Robinson, M.D. Çeviri: Dr. Zafer Ferahköfle ve Dr. Koray Topgül
Anatomi Fizyoloji Peptik Ülser Hastal›¤›
ANATOM‹
Bütün Anatomi Bölümleri Wallace P Ritchie Jr, mideyi zarif bir organ olarak tan›mlam›fl, bir zamanlar ruhun yata¤› oldu¤u düflünülmüfl, her zaman yemek masas›na gelmeye haz›r olan, bir keyif ve ac› kayna¤› olarak kabul edilmifltir. Mide gestasyonun 5. haftas›nda tubüler embriyolojik ön barsakta bir dilatasyon olarak bafllar. Yedinci haftada iner, rotasyona u¤rar, büyük kurvaturun orant›s›z uzamas›yla daha da dilate olup normal anatomik flekil ve pozisyona gelir. Do¤umdan sonra, sindirim sisteminin en proksimal abdominal organ›d›r (fiekil 45-1). Midenin en proksimal bölümü kardia olarak adland›r›l›r ve özefagusa ba¤lan›r. Hemen kardian›n proksimalinde fizyolojik alt özefagus sfinkteri mevcuttur. Distalde pilor, distal mideyi (antrum) duodenuma ba¤lar. Mide gastroözefageal bileflke ve pilorda fikse olmas›na ra¤men büyük orta bölüm mobildir. Fundus, midenin üst k›sm›n›n en büyük parças›d›r, gevflektir ve geniflleyebilir. Superiordan diyafram ve lateralden dalak ile s›n›rl›d›r. Midenin gövdesi en büyük parças›d›r ve korpus olarak adland›r›l›r. Gövde parietal hücrelerin büyük k›sm›n› içerir ve sa¤da nispeten düz küçük kurvatur ve solda daha uzun büyük kurvaturla s›n›rl›d›r. ‹ncisura angulariste küçük kurvatur aniden sa¤a do¤ru aç›lan›r. Buras› korpusun bitti¤i,
Stres Gastriti Mide Neoplazisi Di¤er Gastrik Lezyonlar
antrumun bafllad›¤› noktad›r. Di¤er önemli bir aç› da (His aç›s›), fundus ile özefagusun sol kenar› aras›ndad›r. Midenin büyük bölümü bat›n›n sol üst kadran›nda yer al›r. Karaci¤erin sol lateral segmenti genellikle midenin büyük bölümünü önden örter. Diyafram, toraks ve bat›n duvar› geri kalan mideyi s›n›rlar. Afla¤›da mide, transvers kolon, dalak, karaci¤erin kaudat lobu, diyafragmatik krus ve retroperitoneal sinir ve damarlara ba¤l›d›r. Üstte, 7. kondrosternal eklemden geçen planda diyafragmatik özefageal hiatusun 23 cm afla¤›s›nda gastroözefageal bileflke yeral›r, pilorun bulundu¤u plan hafifçe sefaliktir. Gastrosplenik ligaman, büyük kurvatür proksimalini dala¤a ba¤lar.
Kanlanmas› fiekil 45-2’de de görüldü¤ü gibi midenin kanlanmas› çölyak arter taraf›ndan sa¤lanmaktad›r. Küçük kurvatur boyunca sa¤ ve sol gastrik arterler, büyük kurvatur boyunca sa¤ ve sol gastroepiploik arterler olmak üzere dört ana arter bulunur. Ayr›ca proksimal midenin bir k›sm› inferior frenik arterler ve dalaktan köken alan k›sa gastrik arterlerden kanlanmaktad›r. Midenin en büyük arteri sol gastrik arterdir ve çok ender olmamakla birlikte (%15-20) aberan olarak sol hepatik arter bundan köken alabilir. Bu durumda, sol gastrik arterin proksimal ligasyonu akut sol taraf hepatik iskemiye neden olmaktad›r. Çünkü aberan sol hepatik arter karaci¤er sol lobunu besleyen tek arterdir. Sa¤ gastrik arter hepatik arterden köken almaktad›r (veya gastroduodenal arterden). Sol gastroepiplo-
1265