Lee John Skandalakis John E. Skandalakis Panajiotis N. Skandalakis
Cerrahi Anatomi ve Teknik Çeviri Editörleri:
Rıdvan Seven Yeşim Erbil Ünal Değerli İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı
NOBEL TIP KİTABEVLERİ
© 2010 Nobel Tıp Kitabevleri Ltd. Şti. CERRAHİ ANATOMİ VE TEKNİK Çeviri Editörleri: Rıdvan Seven, Yeşim Erbil, Ünal Değerli ISBN: 978-975-420-727-9 Sugical Anatomy and Technique (Third Edition) Lee J. Skandalakis, John E. Skandalakis, Panajiotis N. Skandalakis ISBN: 987-0-387-09514-1; e-ISBN: 978-0-387-09515-8 © Springer Bu kitabın Türkçeye çeviri hakkı Springer tarafından NOBEL TIP KİTABEVLERİ’ne verilmiştir. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası gereği herhangi bir bölümü, resmi veya yazısı, yazarların ve yayınlayıcısının yazılı izni alınmadan tekrarlanamaz, basılamaz, kopyası çıkarılamaz, fotokopisi alınamaz veya kopya anlamı taşıyabilecek hiçbir işlem yapılamaz. Düzenleme:
Nobel Tıp Kitabevleri - Hakkı Çakır
Kapak:
Hakkı Çakır
Baskı /Cilt:
Nobel Matbaacılık, Hadımköy-İSTANBUL
Üçüncü Baskının Önsözü İyi bir cerrah kartalın gözü, aslanın kalbi ve bir leydinin eline sahip olmalıdır —İngiliz atasözü
Bu, Cerrahi Anatomi ve Teknik adlı kitabın üçüncü baskısına üç yeni bölüm eklediğimiz için çok mutluyuz. Bu bölümler Dr. Deepak G. Nair ve Dr. Robert B. Smith III’ ün yazdığı “Vasküler Sistem”; Dr. Ramon A. Suarez’in yazdığı “Uterus, Overler, ve Tüpler”; Dr. John G. Seiler ve Dr. Petros Mirilas’ın yazdığı “Mikroşirürjikal Teknikler” oldu. Dr. Seth D. Force ve Dr. Daniel L. Miller “Özofagus” bölümünde birçok cerrahi ameliyeyi gözden geçirdi. Dr. Joseph J. Nichols, Jr. zımbalı hemoroidektomi ve bant ligasyon teknikleri hakkında bilgi sağladı. Laparoskopik sol kolektomi ve sigmoid kolektomi, laparoskopi yardımı ile sağ kolektomi konularını Dr. Jay Singh ve Dr. Lee Skandalakis ekledi. Daha önceki baskılarda olduğu gibi, bu baskıda da, biz yalnız temel cerrahi teknikleri takdim ediyoruz; robotikler veya transplantasyon tekniklerini değil. Yeniden organize ettiğimiz birçok bölümün şimdi daha kolay anlaşılır hale geldiğini ümit ederiz. Metin içinde verilen sütür çeşitleri yazarların tercih ettiği sütürlerdir; kıyaslanabilir diğer sütürler cerrahların tercihi doğrultusunda kullanılabilir. Ben ve yazar meslektaşlarım, Springer firmasının sağladığı destekler için ve Cerrahi Anatomi ve Teknik kitabına güvenleri için çok mutluyuz. Bu kitap yayınV
VI
Üçüncü Baskının Önsözü
landığından beri İngilizce nüshası yanında sekiz değişik dile tercüme edildi. Bu vesile ile biz cerrahlara, anatomistlere ve hatta tıp öğrencilerine gösterdikleri sıcak ilgi nedeniyle teşekkür borçluyuz. Eğitim nedeniyle adeta gezgin gibi geçen hayatımda cerrahi anatomiye meraklı öğrencilere kitabımı imzalamanın çok duygusal anlar yaşattığını ve insanın kalbini ısıtan bir deneyim olduğunu, bazen göz yaşlarımı gizleyemediğimi belirtmek isterim. Amerikan Cerrahlar Koleji Bültenine yazdığım mektupta (BACS 2006;9118:48) söyle diyordum: Ben artık öğrencilerimize gros anatominin temellerini öğretmenin zamanının geldiğini düşünüyorum; öyle bir temel ki üzerine sağlam bir yapı inşa edebilesiniz. Zira, cerrahi anatomiyi bilmeyen cerrah kaçınılmaz olarak gereksiz ve bazen fatal olabilecek hatalar yapabilir veya yapacaktır. Sevgili okurlarım bu baskıda oğlum Lee’nin kıdemli yazar olarak dümene oturduğunu fark edeceklerdir; zira ben artık ihtiyarlık döneminin ilk baharını yaşıyorum. Bu çalışmaya onun devam ettiğini görmek beni çok gururlandırıyor. JES
1 Deri, Skalp ve Tırnak ANATOMİ ■ DERİ VE DERİALTI DOKUSU (Şekil 1.1) Deri iki tabakadan oluşur: epiderma (yüzeyel olan) ve derma (epidermanın altında olan). Derinin kalınlığı 0.5-3 mm arasında değişir. Epiderma avasküler olup tabakalar halinde stratifiye skuamöz epitel içerir. Kalınlığı 0.04-0.4 mm kadardır. Elde avuç içi ve ayakta ayak tabanı derisi vücudun diğer bölgelerinin derisinden daha kalın olur. Derma kalınlığı 0.5-2.5 mm olup düz adale, ter bezleri ve sebase bezler içerir. Kıl kökleri derma içinde ve cildaltı yağ dokusunda yer alır.
Vasküler Sistem İki arteriyel pleksusu vardır: biri cilt altına yakın (subdermal) ve diğeri subpapiller bölgede yer alır. Venöz dönüşüm subpapiller pleksustan derin pleksusa ve sonra superfisiyel venler yönünde oluşan bir sistem ile sağlanır. Derma içinde bir lenfatik sistem yer alır ve deri altı dokulara drene olur.
Nervöz sistem Derinin innervasyonu geniş bir duyusal ve sempatik sinir ağı sağlar. Hatırlayın: ✔ Epiderma avaskülerdir. ✔ Derma güçlü ve dayanıklıdır, çok vaskülerdir. 1
2
1. Deri, Skalp ve Tırnak Kıl folikülü
Ter bezi
Epiderma
Kapiller pleksus
Sebase gland
Bazal tabaka Sinir Derma Ter bezi Yağ
Yüzeyel fasya
Arter Ven
Pansinia cismi
Şekil 1.1.
✔ ✔ ✔ ✔
Superfisiyal fasya deri altı dokusu olup derinin retiküler tabakası ile karışır. Derinin ana damarları subdermal bölgede yer alır. Bazal membran epidermanın en alt tabakasını oluşturur. Papiller derma, dermanın en üst (yüzeyel) kısmında, bazal membranın hemen altında yer alır. ✔ Retiküler derma, dermanın en alt (derin) kısmında, yağ tabakasının hemen üstünde yer alır. ■ SKALP (SAÇLI DERİ) Takip eden tablo saçlı deriye ait yapıların kolayca hatırlanması için size yardımcı olacaktır. (Aynı zamanda bak Şek. 1.2)
Skalp
Tabakalar
Tanımlanması
S
Deri
Kıl ve sebase bezler
C
Konektif doku ve derialtı dokusu
Yüzeyel tabaka avasküler (internal ve eksternal karotis lenfatik ağı). Sinirleri (servikal ve trigeminus)
A
Epikardiyal apanevros, Oksipitofrontal adale galea fasyası
Hissiyet mevcut
L
Gevşek konektif doku
Tehlikeli bölge: ekstrakranial veya intrakranial enfeksiyon
P
Periost
Damarlar
3
İzlenmesi
Derin tabaka vasküler. Yarılma olduğunda kanama
Hissiyet yok Tabana yapışık, enfeksiyon kısıtlanması
Deri Konektif doku Apanevroz Gevşek konektif doku Periost Dış Lamina Diploe İç lamina
Şekil 1.2. Vasküler Sistem Arterler Skalpin arterleri internal ve eksternal karotis arterlerinin dallarıdır. Bu bölgede internal karotis arterinden supratroklear ve supraorbital arterler çıkar (Şekil 1.3); her ikisi oftalmik arterin terminal dalıdır. Eksternal karotis arteri geniş bir oksipital arter ve iki küçük artercik olur: superfisiyel temporal ve posterior oriküler arterler (bak şekil 1.3). Bütün bu arterler arasında bol miktarda anastomozlar bulunur. Hepsi epikraniyal apanevrozun yüzeyinde yer alır. Venöz Drenaj Venler arterleri takip eder.