ต้มยำไทย คุณค่ำของคนไทย
อำหำรไทย ที่หลำยอย่ำงที่ปรุ งจำกส่วนผสมของสมุนไพรไทย พืชผักริ มรั้วบ้ำน และอำหำรไทย หลำยชนิดเป็ นที่นิยมในหมู่ชำวต่ำงชำติ “ต้มยำ” ซึ่ งเป็ นที่ชื่นชอบของชำวต่ำงชำติ ทั้งในเรื่ อง ของรสชำติที่อร่ อยจัดจ้ำน และเรื่ องของสรรพคุณที่เป็ นประโยชน์จำกส่ วนผสมต่ำงๆ ที่ใส่ ใน ต้มยำ ที่สำมำรถช่วยป้ องกันโรค จำกกำรศึกษำวิจยั พบว่ำต้มยำ เป็ นเมนูอำหำร ที่ช่วยป้ องกัน โรคมะเร็ งได้ วันนี้จึงนำสรรพคุณต่ำงๆ ของพืชสมุนไพรที่เป็ นส่ วนผสมในต้มยำได้แก่ ตะไคร้ ข่ำ มะกรู ด หัวหอมแดง น้ ำมะนำว พริ ก มำให้อ่ำนกัน เมื่อท่ำนรู ้แล้ว อำจทำให้ท่ำนรับประทำน เหล่ำนี้อย่ำงเห็นคุณค่ำและมีควำมสุ ขกับกำรรับประทำนมำกขึ้น
1. ตะไคร้ มีสรรพคุณทั้งต้น หัว ใบ รำก • ต้น สรรพคุณ เป็ นยำรักษำโรคหื ด แก้ปวดท้อง ขับปั สสำวะและแก้อหิ วำตกโรค หรื อทำเป็ น ยำทำนวดแก้ฟกช้ ำได้ และยังเป็ นยำบำรุ งธำตุ ช่วยเจริ ญอำหำร และช่วยขับเหงื่อ • หัว เป็ นยำรักษำเกลื้อน แก้ทอ้ งอืดท้องเฟ้ อ แก้ปัสสำวะอักเสบ แก้นิ่ว แก้อำกำรแสบขัด • ใบสด ช่วยลดควำมดันโลหิ ตสู ง แก้ไข้ • รำก ใช้เป็ นยำแก้ไข้ ปวดท้องและท้องเสี ย นอกจำกนี้ยงั ใช้ดบั กลิ่นคำวและป้ องกันยุง
2. หอม มีสรรพคุณทั้งหัว ใบ และเมล็ด • หัว ขับลมในลำไส้ แก้หวัด คัดจมูก แก้ไข้ แก้ไอเมื่อมีเสมหะ แก้โรคในปำก บำรุ งเส้นผม แก้ทอ้ งอืด แก้อำกำรเมำค้ำงจำกเหล้ำ แก้สะอึกแก้ทอ้ งเสี ย เป็ นยำถ่ำย ทำให้อำเจียน ขับปั สสำวะ บำรุ งโลหิ ต • ใบ แก้ทอ้ งผูกแก้ลม เจริ ญอำหำร แก้เลือดกำเดำไหล แก้หวัด แก้ฟกช้ ำ • เมล็ด แก้พิษจำกกำรรับประทำนเนื้อสัตว์ แก้อำเจียนเป็ นเลือด
3. ข่ำ มีสรรพคุณที่รำก หรื อเรี ยกว่ำ เหง้ำ • ใช้เหง้ำสดตำรับประทำน ช่วยขับลม แก้ทอ้ งอืดท้องเฟ้ อ ท้องเดิน และบรรเทำอำกำร คลื่นไส้อำเจียน • ใช้เหง้ำสดตำให้ละเอียดผสมกับเหล้ำขำว ทำแก้โรค ผิวหนัง กลำก เกลื้อนและแก้ลมพิษ • ใช้เหง้ำมำทุบหรื อตำให้ละเอียดเพื่อให้น้ ำมันหอมระเหย ออกมำ แล้วนำไปวำงในบริ เวณที่มีแมลง ใช้เป็ นยำไล่แมลง
4. มะกรู ด มีสรรพคุณทั้งใบ และผล • ใบ ใช้ประกอบอำหำรช่วยดับกลิ่นคำว ซึ่ งทั้งใบและผล มีสรรพคุณ ช่วยขับลมในลำไส้ ขับระดู แก้จุกเสี ยด แก้โรคลักปิ ดลักเปิ ด และใช้บำรุ งประจำเดือน • ผล นำมำใช้ค้ นั น้ ำรับประทำน ช่วยให้ได้รับวิตำมินซี บำรุ งหลอด เลือด ผิวพรรณ ส่ วนผิวเปลือกนำมำใช้ผสมในส่ วนประกอบอำหำร นำมำตำกแห้ง ช่วยป้ องกันกลิ่นอับ ดับกลิ่นไม่พึงประสงค์ และยังนำมำเป็ น ส่ วนประกอบในกำรผลิตยำสระผม ช่วยให้เส้นผมเงำงำม
5. มะนำว มีสรรพคุณทั้งใบ ผล เปลือก และรำก • ใบสด นำมำต้มกับน้ ำกินช่วยแก้ไอ ละลำยเสมหะ แก้ทอ้ งอืด ท้องเสี ย ช่วยขับลม และทำให้เจริ ญอำหำร • ผล นำมำคั้นเอำน้ ำกินแก้กระหำย หรื อปรุ งอำหำร ช่วยแก้ร้อนใน แก้เลือดออกตำมไรฟัน หรื อใช้น้ ำมะนำว ทำแก้พิษแมงป่ องต่อย หรื อตะขำบกัด หำกใช้ผลดองเกลือ ช่วยเป็ นยำขับเสมหะ ทำให้ชุ่ม คอ เป็ นต้น • ผิวเปลือก ถ้ำเป็ นเปลือกสดใช้สูดดมแก้วิงเวียน ส่ วนเปลือกแห้งใช้ ต้มกับน้ ำกินเป็ นยำแก้จุก เสี ยดแน่นท้อง แก้ปวดท้อง ขับเสมหะ ช่วยขับลมในกระเพำะอำหำร เป็ นต้น • รำก นำมำต้มกินน้ ำที่ได้จำกกำรต้ม ใช้เป็ นยำแก้ฟกช้ ำจำกกำรถูกกระแทก หรื อหกล้ม แก้ปวด และแก้พิษแมลงสัตว์กดั ต่อยได้เบื้องต้น
6. พริ กขี้หนู มีสรรพคุณทั้ง ส่ วนผล และใบ • ผล ใช้ปรุ งรสอำหำร ช่วยเจริ ญอำหำร แก้อำเจียน โรคหิ ด กลำก เป็ นต้น พริ กมีสำรแคบไซซิ น ที่ให้ควำมเผ็ดและมีกลิ่นฉุนเผ็ดร้อน นำมำสกัดเป็ นยำใช้ภำยนอก โดยทำถูนวดลดอำกำรฟกช้ ำดำเขียว อำกำรปวดจำกไขข้ออักเสบ ในปัจจุบนั ยังนิยมใช้พริ กเป็ น ส่ วนผสมในผลิตภัณฑ์ลดน้ ำหนัก เช่น ใช้เป็ นส่ วนผสมในครี มทำลดไขมันหรื อเซลลูไลส์ เพรำะช่วย ขับเหงื่อ เผำผลำญ เพิ่มกำรไหลเวียนเลือด • ใบ ช่วยขับลม เจริ ญอำหำร กระตุน้ กำรหลัง่ น้ ำลำย
แหล่ งที่มา ... รวมเล่ มบทความ สุขภาพดี ชีวีมีสุข เล่ ม 15 โครงการเผยแพร่ วชิ าการทางวิทยุกระจายเสียง มหาวิทยาลัยบูรพา