De Boomklever December 1982

Page 1

OE

WIELEWAAL

afdeling

L EUVEN

driemaandelijks mededelingsblad

oktote� � 1

V.P.

en Red.

�are

Herremans,

Prinses Lydialaan

-

dece�ber

ckto8er 82

65,

3C30 Heverlee


-

(nob, S1n>:y),

!

1!017C'rr.

'l1

r.:

:

D.

vM>r

vot1r

-

/O

H inp.:werk

! 1

P11tter

(28)" ..

(h17..9,

graag bi.nnen

(7),

Grauwe Kiek

J<lapel\ster

;

n•111�1tf'l'I .i"

'82

vn] /':end

?1, ?5),

BJorkx

32

27

20

9

6

ia

33 - 3'1

-

-

7

-

8

2

10

Rei�oennver7.i�ht

·t S rlpcpmhPr

'l'Pk�tP.n

't

21

1980

(

Marc,

dit jaar

van

De

in een kanjer

en

'l'orp:n:v

Herwlp.:

0rnitholor i �ch

VPrsl:irrn

Costror

uitp:ehreid

(Herwig)

mlllPufaktoren

inti i k0 toren

binnPnkort,

De Vnn in MPrrrlanlwourl

1111·1 okhPrst,je"

hPpa:ilrle

Tnhourl

nl:inten

Vr7.w +

tot

! (al

p:eschrijve]d

rpr-:u]tPreml

lePRp:Pnot Pn

:

VPP]

r>ffenn.f )

] nhourl

rr0r,

liet

druk

een ]natste nummPrtje voor

F'PtikkP1d

vnn

letterlijk)

en hebhen

er �Prrl

Dirl<), p:et.ekPnenrl

:

hroerlklPPrl)

r0nnmen

(llprwip:, lln1',

rPvnnche

(001<

Ml;in nllPn tPruggekeerrl

i_r: vnnrhi.i

rPl�igern

rlnn niPt in

Snnn;iP

De nruimPnt i ;irl

Ber;te,

)

en

hij

3

is

Een hoog c i jfer

8

Indifferent

x

z N

ZuJJrtPgraad Stlkstofgetal

Ellenberg.

duidt

p:Pbierl

(

10)

vermeld

factor

aan

rlat aJR

van

Pen bepaalde

aan rlat er een v o o r k Pu r

van het gebied bepalen.

tabel kan men dan rle boclemeigensch8pprcm

x

7.

rlP hRnrl van gptal]Pn en rle mllienei p:f'nsch:1ppen

en Aan

hrt Pen

t:nt doornatte hnrlPm�

x

N

kennPn rlan volRtn:1 t

vochtl re

rletermineren

aard van een te onrlPr7.oeken groot mogelijk aantal planten te

Wil men rle

Toepassing tabellen van

Inrlifferent

x

v

I ndi ffer e nt Op goerl

x 8

T

Halflicht plant

x

v

Vocbtigheidsgetal

7

7

T

Temperqtuursgetal

palustrus

L

L

�o

tot g

p:roeien op een plaats w a a r rlie bPpaalrle

I.J chtgetal

Caltha

ult de

I

Pn stikstofp:e­

cijfer duidt een voorkeur

van Een laag

en

llcht,temneratuur

X duidt op een indifferentie van een plant ten opzichte van

een milieufactor.

Vflorbeelrl:

(

vochtigheid,�uurtegraad

klimatische

voor plaatsen met de maximale aanwezip:hetd

milieufactor.

bestaat

1n geringe mate aanwezig

(

3

een cijfer

geinterpreteerd worden.

wordt

bodemfactoren

van die bepaalde plant om te

volgt moet

tabellen.

6 milieufactoren:

Voor iedere milieufactor

)

continentaJiteit

Hiertoe gebruikt

halte

sommige

de

kunnPn alzo

TmmPrs, Planten

rol.

speelt

heeft de indicator-waarde van rle mee8te hogere planten van MirldPn­

een bepaa1rle hodem.

bijeengebracht in

Ellenberg Europa

� � jn voor

�eer belangrijke

voor op bepaalde bodems.

)

bepaalde milieufactoren.

( bodemr:esteldheid,vochtigheid

van de plantengroei een

gebie�

planten komen slechts

indicatoren

soorten

determinatie

Bij het onder�oek van een

Hogere planten als indicatoren van

2


�iotooubeschrijvi�g van 2

gebiedjes

te Cud-Eeverlee.

/

/ /

/

JTl!fT10,..,0VO

- HtiVClrLê_ê_ --<>

Deze biotoop

Gebied - - - - 1:-

is beulant

met Canadese populieren die de oorspronke­

lijke vegetatie achteruit

hebben

doen gaan

en

geleid

hebben tot

een massale ontwikkeling van brandnetels.

lijst van een aantal ulanten die

Caltha palustris L. Ranunculus

er voorkomen

dotterbloem

ficaria L.

speenkruid

Ranunculus acris L.

kruiuende boterbloem

grote brandnetel

Urtica dioica

(

onvolledig en grassen

L

T

v

z

N

7

x

8

x

x

4

5

6

7

7

6

x

7

x

x

x

x

6

x

8

7

x

8

x

4

7

5

4

8

3

7

x

x

x

x

scherue boterbloem

Ranunculus repens L.

Filipendula ulmaria

moerasspirea

Crataegus monogyna

eenstijlige meidoorn

voederwikke

Vicia sativa

Trifolium pratense

roàe klaver

8

x

x

x

7

Anthriscus sylvestris

fluitekruid

7

x

5

x

8

Heracleum sphondylium

bereklauw

7

5

5

x

8

7

x

8

x

x

5

x

7

x

x

8

6

8

8

x

8

5

x

x

x

6

x

6

7

7

5

6

x

x

�rifolium reuens

witte klaver

Angelica sylvestris Cardamine

gewone engelwortel

pratensis L.

Salix repens

katwilg

kruipwilg

Primula elatior L.

slanke sleutelbloem echte koekoeksbloem

Lychnis flos-cuculi

dagkoekoeksbloem

Melandrium rubrum Rumex acetose

veldzuring

Galium aparine

kleefkruid moerasvergeetmenietje

Myosotis scorpioides Veronica chamaedrys L. Ajuga reutans Lamium album

pinksterbloem

kraakwilg

Salix fragilis Salix viminalis

witte dovenetel

Iris pseudacorus Carex acutiformis

7 x

x

6

7

8

8

x

x

x

5

7

5

x

6

9

7

x

8

x

5

6

x

6

x

6

gewone ereprijs

kruipend zenegroen

gele lis

Lé //V�

7

x

5

x

9

7

x

10

x

7

6,e

5,2

6,7

7,2

7,C

moeras zegge

IV


'3cor-: !.

�obinia �T5-ci.a

nseuèoac�cia

sativa

11als� ac2r.i.2

:{

2'

c

"-

::;

5

6

x

z

z

-

·r

4

x

c- )

z

x

z

x

( · J

(

z

!.

) )

1r -

a�erikaa�se vorrelkers

" 1

(5

\

( ' )

)

I

z

2

7

6

..,

4

z

e

voeé enri\<ke

Trifoliun iiubi:.H!« Sarothannus

Sro�ium

sconarius

c ic u t ariu n

Ger2.nium r:iolle

tre� gewone

reigersbek

8

ooievaarsbek

�achte

5

tl

3

3

-.,"_

3

z

·r t..

5

3

5

4

7

8

Carotamine �ir�uta Salix c2.nrea

z

6

8

x

-, A

5

5

5

6

5

ê

5

3

7

3

beemdk.roon

7

5

4.

x

3

Jasicne mor.tana

zanèblauwtje

7

5

"

)

3

2

3ellis perennis

madeliefje

8

5

x

x

5

5

6

5

7

5

7,0

5,8

3,8

4,8

4,6

Calluna

Ptruikheiiie

1;ulgaris

Stellaria holostea L.

�rootbloemige muur gewone muur

Stellaria medi2. L. Cerastium ar vense L. Veronic2.

Linaria V'.ilgaris

Knant±a

akkerhoornbloem

chamaeotys 11lasleeuwebek

arYensi s

gewone vo iz e lm e lk

Ornitholagum umbellaturn

Vergelijking:

Lichtgetal L

van

àe 2

gebied

gebied jes en besluit:

1:

6,8

gebied 2:

7,C

is

Sr

dus weinig: verscnil :en

In beide gevallen

zijn het

cp:üc•cte

var;_

'lilie:l_'.'3..-�ëo.:·.

�e7e

gebiedjes met schaduwrijke en

lichtrijke nlekken die elkaar afwisselen.

net

zijn de

zogenaamde halflichtplanten. Temperatuursgetal T

gebied1:

5,2

gebied2:

5,8

Geen onmerkelijk verschil, dit is normaal want betreft Vochtii;:hei.Jsgetal 7

2

�ebiedjes

irebieè

1:

,- --, 0'

;;::ebieii

2:

3,8

onmirdelijk

�ier valt gabieii

1

is

Fe�ied

2

�aa�e�tAgen

�!'OF-'= �o�er.i..

�e8iPr:

oJ 4CC

2!

=� gejie�

een

goed

:�a:::eli.-ik

het

�eter

�rc:e verscnil

voc�tige wor� t i::e�

bcrtem

':'!ei:

oo.

�oeras en vijver o or

e�n �atig

iic:--_--ce :--ieide-

t.1.,E is

�e jc�P!�

?W?k

?11ur

tot

�e �orle�

�eer

7��e

7wak ��s:sc�

�er�,��� i�

getie�

Ji"":

"'Ok �ïit �e �ri ..::ès ��l:c;t4:&ci::or,

:--li ...:k-;

(

��ken�e�kt �

72::.è':'oriem

het

el�aar gelegen.

van

(

sife�sc�?��e� ':"1a::teli��

�eut�aal �ee ��; �e�


StikPto!getalte

zebied

î:

�eb'..eè

2:

•"

.1,ó

_n gebied

î

is de bodem

:e b od em slectts

�2

stikstofri�k

�atig stiksto!ri�k

in de h orle m 7et

om in

��3 (

een b a se

naargel ang de aanwezige mineralen

in

terwijl

in

g eb ied 2

is.

) dewelke ziet

ver d er zal omzetten

:::-:.1-zouten. Ste:aan

Je �avernier.

K o o ie s van rle tabellen van 3llenherg 7ijn na gemotiveerde

n . v. d .r .

aanvraag �e bekomen bij: Ste:aan

Je Tavernier

Korbeek- �amstraat

en •

.

?

(ud-Heverlee

3C31

of on de redactie

.

l= lichtgetal Voor alle soorten worrlt

als maat

die on hun standolaats 'leerst

1.

Diene schaduw-plantPn, meer dan

2. 3.

30o/c

genomen de relatieve belichtingssterkte

( van 15 juni

die nog bij

tot

15 oktober ').

minder dan

1� en zelden bij

relatieve belichtingssterkte voorkomen. en

Tussenc�T.egorie tussen Schaduwplanten die

).

meestal bij minder

dan?� r.b. maar ook op

klaardere plaatsen voorkomen.

4.

Tussen

5.

Halfschaduwplanten die slechts zelden

3 en 5.

meestal bij me·er· dan

10% R.B.

6.

Tussen 5 en 7.

7.

Halflichtplanten

8.

Zonneplanten

9.

Uitsluitend zonnep}anten:

:

:

in vol zonlicht maar toch

voorkomen.

meestal bij

vol licht,

maar ook in de schaduw.

slechts uitzonderlijk bij minder dan 40%

r.b.

zelden bij minder dan 50� r.b.

De cijfers tussen haak.'es 'lebben be rekking op bomen in ondergroei.

V= vochtigheidsgetal. 1.

Indicatoren van grote

droogte:

kunnen groeien on plaatsen die

regelmatig uitdrogen.

2.

�l: s Per.

3.

Indicatoren van

1 tr'

3

droogte:

komen vaker voor oo droge bodems dan

op matig vochtige en ontbreken on ech t vochtige bodems.

4. 5.

ussen

3 en 5.

Planten op

matig vochtige bodems;

uitgedroogde als op

6. 7

Tussen

ontbreken

z owel oo r egelmat ig

natte bodems.

5 en 7.

Indicatoren

van

vochtigheid

on

�oede vochtige,

echter niet op

natte bode ms

8. o

1C. 1 .

Tussen 7 en 9. I n rl ic at cren

rlo orna tt e borlems

(

arm

lucht

).

�aterolan

�et �or t e _ s cnrler het water die on 7iin minst nu en d an

en

70nder

aan

die langere tijden

�oven

2.

van

Waterolanten

het water0onervlak uitsteken

Cnrlergedomoelde

alanten.

:

onrlerdomoeling

kunnen v er d ra gen.

ook rlri�v�nrle waterolanten.


6

1.

Inrlice.�cren

:ot

var..

alkalische

2.

russen

3.

Indicatoren

1

en

�eer

7u�e

'.:oèem!=

komen

nooi:

voor

on

?wak

?ure

bodems.

3. van

4.

T usse n 3 en

J.

5.

Indicatoren

van

bodems

?Ure

eventueel ook on neutrale jodems.

zelden

7wak z�re bodems

cn

sterk

zure

en

alkalisc�e

hodems. 6.

Tusse"'.l

7.

I n d i c at o r e n van neutrale bodems

5 en

7

( zwak zuur tot zwak basisch );

nooit on ?.eer zure bodems. Tussen 7

9.

Indicatoren van alkalische bodems ; steeds on kalkrijke bodem.

en

9

(

8.

aanwezigheid

van kalk ) .

�= stikstofgetal. 1.

I n di c at o ren van standnlaatsen Peer arm aan �.

2.

Tussen 1 en

3.

Komen vaker voor on stikstofarme bodems dan on middelmatig tot

3.

stikstofrijke bodems.

�=

4.

Tussen

5.

Indicatoren van matig stikstofrijke 8tanrlplaatsen.

3

en 5.

6.

Tussen 5 en 7.

7.

Komen het vaakst voor op stikstofrijke standplaatsen.

8.

Uitgesproken stikstofindicatoren.

9.

Planten die on zeer stikstofrijke standplaatsen geconcentreerd zijn.

temperatuurgetal 1. Koude-indicatoren :

komen enkel voor in het hooggebergte of in het

boreaal-arctisch gebied. 2.

Tussen 1 en 3 ( vele alniene soorten ) .

3. Koude-indicatoren ( 4. 5.

sub-alpien / gematigd boreaal gebied ) .

Tussen 3 en 5. Planten uit sub-montaan / gematigde gebieden.

6.

Tussen 5 en 7.

7.

Warmte-indicatoren.

8.

Tussen 7

9.

Extreme warmte-indicatoren uit het Middelandse Zeegebied

en

9 (vooral sub-mediterrane soorten

).

( ook op de warmste nlaatsen van Midden-Europa ) .


nog in het ei

Een raar,

eieren op mijn venster te leggen,

• • •

)-:· �.'::.�� ;...�

..

.>·: � '\..!

Vooraleer dit lukt,

2à3

mm) sprieten of horens

he t

ac h t erli j f .

echter nog niet helemaal

dag,

een ordinaire examendag.

�agens het uitlopen van het

G elukkig was er een treuzelaar bij zodat de

blijde gebeurtenis toch nog kon gevolgd worden.

bijna de geboorte gemist.

traditionele naexamen-ontstreaaende-ontspanninganamiddag-alaapje werd

De ne�ende

overlangse deuk in de eitjes zichtbaar.

Ook wordt er de zevende dag een

Tenslotte verdwijnt de roodachtige kleur,

Later worden dit rode ringen en het eitopje

later oranje.

de achterkant wordt vaalgrijsulauw.

vex·kleurt geel,

tussen een groenige schijn.

van grasgroen over bruingeel met groen naar bruinrode ringen met daar­

getrild in de wind. Ondertussen ondergingen ze heel wat kleurvariaties:

Negen dagen hebben die grasgroene paaseitjes op hun ragfijne steeltjes

waar de ganse toestand zich

vermoedelijk om de draad har d te laten worden.

Alles wordt eerst nog een 20-tal sekonden in die

Tenslotte vliegt de gaasvlieg wat verder,

weer herhaalt.

Dan wordt het

ondertussen een rag­

1cm draad verechijnt een lichtgroen

Dit eitje komt

Na ongeveer

loodrecht op de ruit,

draaduiteinde.

stand stilgehouden,

uil

bolletje aan hel

fijn draadje npinnend.

plots gestrekt,

alsof het er 11colle tout" op aanbrengt.

literatuur;

op

Dirk

Coat.rop

examentijd is blokbetstentijd

Elaeviers insektengida

Zo zie je maar:

afval lijken.

ac hterlijf

Nog een pittig

komen;

een stukje

ze bedekken zich zodat ze

ze leeg en

zien kruipen.

tegen de ruit,

hun prooien z u igen

iin beestje over de ruit

detail van de larven:

ik heb slechts

met de uitgedroogde huidjes van hun slachtoffers

1mm diameter gelegd. Dit gebeurde ale volgt:

zowel op het glas ale op de houten stijlen wer­

eerst dru!<te het insekt enkele keren zijn wat opgekrold achterlijf

den er eitjes van amper

was het helemaal niet,

Kieskeurig wat betreft de plaats

Vermoedelijk lieten de

een flink

een schorpioen la vliegend hert),

De kop lijkt wel wat op die van

volle lengte

wordt ook de staart uit het eitje getrokken.

te pronken.

't heeft ook nog 2

(d.i.

verkrijgt

Tenelette toch aan de onderzijde van

grijpen.

De ondertussen al vaalgrijs geworden larve hangt nu in

het eitje aanbeland,

begint het wat in

meesten zich gewoon van hun ei afvallen om op de begane grond te

Chryeopidae)

van het ei vast te

hangend

daarna verwoede pogingen om zich aan

s toorde dit het dier niet in de eileg.

familie

onderkant

zijn buik al een rossige kleur.

de

en doet

Vertikaal naar beneden

enkel zijn ac hterlijf blijft

stel kaken en erg veel enrelatief lange haren.

Neuroptera-Netvleugeligen,

. , .. """, . . . . . .. ./ '

het

zitten.

zijn pollen te �rijven,

dan komt een

Niettemin ik met mijn oog en loupe helemaal tegen het glae aanlag,

(orde

het hier een gaasvlieg betrof.

,,," ..

.r_· , ;� Ï'' "�

met ale logisch reeultaat:

Wat naslagwerk achteraf leerde me dat

dichtklappen van een dikke kureua •

groene

(of beter haar)

Dat vreemde,

beestje begon dan nog op een erg originele wijze zijn

gefokte etudieijver tot een minimum te herleiden.

groen ineekt volstaat dan natuurlijk om die kunstmatig op­

het ei,

zijn met het edel vak der differentiaalvergelijkingen.

het beestje ontrolt zich helemaal,

gekromd doorzichtig lichaam tevoorschijn.

Plots s c hiet zijn kop uit

E•ra� verschijnt aan het topje een kleine uitatulping,

Ook sc hrijver dezes werd verondereb.eld hypergeconcentreerd bezig te.

Chryeopa epeciee

londagmiddag 6 juni. Een lange dag voor vele letterelikkende WJ1era.

Een "blokbeeetje"

7


10.

B- 9740 GAVERE

jachtwet kan bieden.

in zijn leefgebied.

Meerdaalwoud

Zo is

een enigszins andere maatregel in voege.

Door dit systeem van

verzocht zelf

../..

tot de bestrijding van de vos over te gaan.

vergunningen is de jacht op de vos immers weinig interessar.t. De B.J.V. heeft daarom het Bestuur van Waters en Bossen erom

onverantwoorde manier laten toenemen.

eingenaars van de omliggende gebieden er zich over dat de houders van het jachtrecht in Meerdaalwoud de stand op een

vergunning niet nodig om op hun gronden de vos te bestrijden. Bij monde van de Brabantse Jagersvere11iging beklagen enkele

De aangelanden rond het Meerdaalwoud hebben een dergelijke

verzoek van de e.a.

is met een schriftelijke vergunning of op ingenieur - hoofd van dienst van het gebied.

kategorie overig wild - houtduif en wild konijn uitgezonderd -

alleen geoorloofd

de

dat het !..;chieten van de vos en de andere dieren behorende tot

De verpachtingsvoonvaarden van het jachtrecht bepalen immers

in het

Dergelijke toestand vinden we echter niet overal terug.

berokkent aan de fauna

bij de verspreiding van de hondsdoll!leid en daarenboven schade

Reden hiertoe is dat de vos een belangrijke rol zou spelen

passieve bescherming geniet die de

het enige roofdier dat niet van de

In Vlaan­

1982-1983 werd beslist de

gehele jaar geopend te houden.

deren is de vos hiermee

jacht op dit dier het

Voor hêt jachtseizoen

valt de vos - net als alle andere roofdieren- onder

jachtwet.

In België

de

IN MEERDAALWOUD

ONDERZOEK NAAR DE INVLOED VAN DE VOS OP HET KLEINWILDBESTAND

POSTBUS

Dit gebeurde echter op een tijdstip dat de

Vos en das leven vaak samen in één burcht.

de vos

Slechts subjectieve gegevens,

zoals het vinden

B.J.V.

Hieraan wordt evenw·�.l

geen aandacht

in

-

faktoren als biotoop­

uitgewerkt.

bijgestaan door de

beurt,

gegevens.

Alleen wanneer hetonderzoek

Vê!ll

de

. . / ..

volledig objectief ge­ kunnen de resultaten ernstig worden genomen .

dat zij niet zal betrokken worden bij de i.nterpretatiè

Alhoewel de N.C.B.R. het plaatsel.ijke natuurverenigingen. Ein1anciert, werd van begin af aan af<Jesproken gehele onderzoek

Zij worden daarbij

werd geopteerd voor het Meerdaalwoud als onderzoeks­ Het onderzoek zal door twee studenten van de K.U.L. worden uitgevoerd.

Daarbij gebied.

schenning Roofdieren een onderzoeksvoorste 1

bepalen en de werkelijke oorzaken van de achteruitgang van het kleinwild te achterhalen werd door de Nationale Campagne Be­

Teneinde de juiste plaats van de vos in het ecosysteem te

6.000 a I0.000 muizen verorbert dan beseft men pas welke grote fout men begaat door de vos verder te bejagen. zo'n

Wanneer men dan weet dat één vos jaarlijks

en het zijn voornamelijk muizen die hierin een belang­ rijke rol Sf>elen.

brengen

dat het niet bestr-ijden van de vos geen invloed heeft op de Alle warmbloedige dieren kunnen dit virus over­ hondsdolheid.

Een Westduits onderzoek heeft onlangs aan het licht gebracht

jacht en chemische bestrijdingsmiddelen.

oorzaken moeten eerder vernietiging,

.gezocht worden

Tevens houdt men geen rekening met het feit

in andere gebieden

situatie.

dctt ook in België - waar geen vossen voorkomen De een achteruitgang van het kleinwild wordt yekonstateerd.

ervan niet toepasselijk zijn op de Belgische

Ze worden zelfs naar de prullenmand verwezen omdat

de resultaten

besteed.

verband niet bestaat.

Nochtans bestaan er voldoende wetenschappelijke studies uit het buitenland die onomstotelijk bewezen hebben dat dergelijk

zoek van de

van enkele prooiresten van kleinwild op vosseburchten en een hogere waarnemingsfrequentie liggen aan de basis van het ver­

tussen beide.

Er bestaat wijst op een relatie in verband gebracht.

geen enkele objectieve aanwijzing die

uitbreiding van

De achteruitgang van het kleinwild - waarbij voornamelijk haas en patrijs worden vernoemd- wordt onrecht.matig met de

burchten vernield of verstoord zouden worden en dit op een moment dat de dieren met jongen zaten.

Daarenboven is een dasseburcht moeili.jk van een vossebu.rcht De kans was dus groot dat een aantal dasse­ te onderscheiden.

den uitgezet.

De gerele zaak bracht echter een ernstige bedreiging teweeg voor de dassen die enkele jaren terug in het Meerdaal woud wer­

meeste jongen reeds uitgelopen waren,' zodat van dit alles weinig terecht is gekomen.

jongen te doden.

toch overgaan tot het uitgraven van vosseburchten om de vosse­

uitoefenen van politieke druk kon de ver"n: ·Jing tenslotte

daarmee aan de natuur in zijn geheel. Het Bestuur van Waters en Bossen kon - 0111 begi·ijpelijke Ev�nwel door het redenen - niet op dit verzoek ingaan.

dat schade aan het kleinwildbestand wordt toegebracht en

uitbreiding kent

noodzakLlij� daar

de vos door deze niet-bejaging een zodanige

Huns inziens is deze maatregel dringend

8


..-;n

vos.

van

de resultaten van dit

onderzoek

zal

iss inçi kunnen genomen worden met be trekking bes:rijden van de vos. Een beslissing die

bes l

Op basis

Vl·' ran twoord.;

omgekeerde het geval zij11,

dan dienen de

werkelijke

oor­

dit onderzoek

komt

als

bij

Gavere

Bescherming

aan de N.C.B.R.

"Qnze zoogdieren" door Maurice Burton.

illustratie van Jane Burton uit

worden doorgespeeld.

Ook waarnemingen van vossen

of bij de

Roofdieren,

(Telefoon 09I/25.93.I3)

Nationale Campagne

9740

van dit tijdschrift.

n1ogen steeds

redactie

IO

Postbus

te

het opspor�n en volgen van de

het verwerken van de gegevens schieten vaak

als bij

Extra-hulp

het verzamelen van

geïntereseerd zijn om mee te werken kunnen zich

bij de

opgeven

die

tekort.

Personen

handen

vossen,

onderzoeksmateriaal,

zowel bij

heel wat veldwerk kijken.

kan dus best gebruikt worden;

Bij

:.::ak.0-11 h i e rv an achterhaald te worden. De resultaten van de studenten z ij n daarbij een belangrijke leiddraad die on s moet toelaten tot een positief natuurbeleid te komen.

liet

'"'e

ücilteruiLgang van het wildbestand in Meerdaalwoud, dan kunnen enkel 1·l2i ti=n voor een verantwoorde afschot. Mocht evenwel

Lot

het al dan niet 11il·t alleen v an regionaal doch tevens van nationaal belang is. Wanneer mocht blijken dat de vos inderdaad de oorzaak is van de

,_

van

d�

1;nJerzo2k is in ·k .�et:Jt<= 1'laèlt:.; y1-r.i<"I•< op het nagaan •1u11 d2 invloed vctn do> vus c1 ::: i j n om0eving, m.a.w. het is een :_;t1idie van èen prool1•reddt0r relatie waarbij de voornaamste <iundctcht uitgaat naar het VOl'dsel en de populatiedynamiek

h··L

9


1()

ORNITHOLOGISCH

N�dat zo'n dus

J ohan dikke

samen

slag 1980

Nysten

een

met

nog wat

werkten,

andere

rommel het

alle

stuurden. Heel wat gegevens echter

meld:

Niet bij

een deel

alle

wel gedaan

post�ode

er

00�

je

nu

ornithologisch ver·

mensen die werden via

lijsten äoor­ de

SArt-kast

gegevens

te

werd

noteren;

op

bij

fiche

een

gezet

ander

ver

ver­

zonder

deel

de

werd dit

(wegens de hogervernoemde auteurwijziging ... ).

die de eendenfluktuaties

zul je ditmaal

moeten

aan yoldoende en 1981 en

en wijzelf

waarnemingen werden de waarnemers

van de

betrokken waarnemer

Grafieken

had

heeft de

bezorgd.

Hiermede bedanken we alleszins

zameld.

E�l 0'1GEVINC

DIJLEVALLEI

gewaagd

poging

manuren aan

65

1980

SFIZOENOVERZICHT

1982

missen:

volledige

wat

dcorzichtiger

we hadden een

waterwildtellingen!

zal deze �ekortkoming overigens

Het

maken gebrek

nijpend

verslag

ook bevatten.

Enkele opmerkingen nu: 1.

de grafieken

in

(behalve

die

van zwarte

de Y-as het aantal waarnemingen uitgezet. daan omdat het dikwijls onmogelijk bleek er nu bv.

0

wezig één waarneming van dus enkel een

eks en

6

één waarneming

zeker beeld van

periode voorkwam.

(k :

2

van

de 'intensiteit'

Fenologiegegevens

zijn niet

3.

De gegevens betreffende goudplevier en wulp

4.

Waarnemingen van halsbandparkiPt, worden niet in het

5.

00 �

6.

HTT

dan

Uit

l

wel

deze

1

eks dat

manier

eks çelijk

uit

te

be!->andeld

werden.

soort

werd,

echter

of spora�isch opgenomen;

De grafieken geven

tijdens

zie hiervoor Vallei

zijn zonder twijfel

Chili-smient en

casarca

5

een bepaalde

(1?80)

87-91.

onvolledig.

zijn wel op

niet Hugo

fiche opgenomen

verslag vermeld.

Tandtechnieker of

te vinden

georganiseerd;

Tina de

Hottentot maar

verwerking van

in zijn eindwerk 'Observatieverschillen en

vogeltrek.

��atuurpark

Dijleland,

najaar 1980',

de

wel 'herfsttrektelling' gegevens

uit

deze

(die door

tellingen zijn

interpetatieproblemen bij 'zichtbare'

K.lJ.L.,

fakulteit

der

landbouwwetenschappen,

1981.

ADDENDUM VER> LAG

Ooievaar: Rode

1979.

Deviaene bezorgde 16.6:

wouw:

-Aasgier:

1

28. 9,

2}.10:

naar

1

te

1

jager:

Ortolaan:

17.9:

26.9:

nog

volgende

zuidwesten

te

waarnemingen:

Kessel·Lo

Pellenberg

immatuur

de Kleine

ons

te

Pellenberg:

het

betreft

hier

een

ontsnapt

eks

(riempje

poot). 1

te

eks

donkere faze van

Pellenberg.

noordoost

naar

zuidwest

te

:i.an­

dat

dwaalgast in het gebied is

Marc Herremans werden

Luc

in

maken of

twee maal gezien

van werken volgt

waarmee een bepaalde

werd

� �)

2.

doch

eks

waren.

stern)

We hebben dit ge­

Pel lenberg

rond


11

1980

Jaarverslaa

Parelduiker

C���a

-

St.Agatha-Rode

2.11:

1 eks

in

Eerste

voorjaarswaarneming:

ad.

3 juv.),

en

12.4:

2 ad.

ruut -

en

Ottenburg:

1

Kessel-L·o

(J.

Oud-Heverlee

De

g������-���

-

(S.

Leopoldspark:

St.

waarnemingen:

naar noorden imm.

(G.

waters

8.

g

(H.

25.10:

138 in

64

Herremans);

(HTT);

25.10:

Neerijse

St.

(L.

Agatha-Rode

Grootste in

van

(7.9: 't

8

�ark:

Agatha-Rode

Q2!�����

-

Oud-Heverlee

Zuid:

Nysten

e.a.).

(P.

eks

Standaert);

St.Agatha-Pode

12.10:

13.4:

1

eks;

8 overvliegend

19.10:

G.

Heverlee

26.10:

9 naar

St.

Joris-Weert 23.3:

St.·A0atha-Pode Herremans);

Oud-Heverlee

34

naar zuiden

Catthoor,

P.

Vankelder);

25.10:

(Oud) Zuiden

22

7 en 8.Q:

12.10:

52 naar zuiden

Korbeek-�ijle

(HTT);

(��-

Korbeek-Dijle

(T. Michiels,

(HTT);

Zuiden

1 eks pleisterend;

1 Zoete

(HTT); Oud­

(deze groep werd ook op­ 45 naar zuiden

Zoete (HTT);

Waters

(H�T);

25.10:

101

Oud-HeverlP.e

Hever­

raar

29.10:

aristotelis00

noord

dit eks werd ook

te Oud-Heverlee

(HTT).

21.7:

1

eks

1 tweedejaarsvogel

(J. van

Esbroeck);

Kessel-Lo:

1 onvolwassen

St.

(P.

du Bus,

Agatha-Rode

D.

4.4:

Lafontaine).

29 eks

(T.

Dumon}. Op

30.11 werden

er

32

eks geteld

(J. Wellekens)

- Ardea purpurea

Alleen najaarswaarnemingen: 21.9:

l;

kliniekvijvers:

nycticorax

koncentratie:

���E�����g��

(T. Kochuyt);

Deviaene).

de Dijlevallei

Noord

(Abdij

4

St.Agatha-Rone:

(J.

1 eks met 2 aalsc�olvers naar

opgemerkt

kliniekvijvers 16.8:

naar westen

1

Bron

(HTT);

Heverlee

Korbeek-Dijle

Heverlee

Nycticorax

6.10:

1 7 .9:

Zoete Waters)

4 groepen naar

Phalacrocorax

-

18 eks

Grote

naar zuiden

-

Campus

Neerijse

23 tot 26.3:

Oud-Heverlee

���!��!����!���

Waters

Rlockx);

19.2:

Neerijse

Herremans) .

����

Heverlee

carbo

(M.

Zoete

juv.) en

Blockx).

1 juv. pleisterend

(M.

2 groepen

in

32 naar zuiden

4

l;

(H.

kliniekvijvers

Agatha-Rode

emerkt te Oud-Heverlee

zuiden

9'

St.

16 en daarna

15.10:

2

min.

Lesseliers);

Catthoor e.a.);

5.10:

Feverlee

lee

Augustijns e.a.).

Agatha-Rode 13.10:

st.

en

nigricollis

Neerijse

Standaert,

(H.

d

Agatha-Rode

Aalscholver - Phalacrocora= Alle

Bande).

1 eks. Broedgevallen te St.Agatha-Pode 5 ad.

Veltem-Beisem:

Waters:

Podiceps

waarnemingen:

1 e�s

17.2:

(25.8:

S.

8ande)).

Boe);

Zoete

koncentratie:

Grootste

Twee

(S.

�oord

(WJ-Brussel,

Poàiceps cristatus

Broedgevallen:

2;

Meerijse

Oud-Heverlee

2 juv.

winterkleed

1 naar (K.

Van

zuiden

St.Agatha-Rode

(H.

Scharen

Lesseliers);

15.9:

1 ad. en

diezelfde

1 juv.

dag werd

een

(J.

Wellekens);

Oud-Heverlee

juv. gesignaleerd te

e.a.).

Ciconia ciconia

Kessel-Lo Leopoldspark 13.4:

1 eks

(R. Renard};

Neerijse 10.5:

1 eks

(E.

Le

octe).

St.


12

Grootste koncentraties: 17;

Kessel-Lo 9

Cygnus

�!�!��-!�!!� -

St.Agatha-Rode 11.4:

tot 12.11:

Meer waarnemingen dan

columbianus

Eén

l.

(!)

11:

ad .

6

koop toe.

�9!g��� -

AnseI'

en

Oud -Heverlee Zuid

Noord 13.1:

AnseI'

6

Wilsele Zuid. Eén najaarswaarneming:

voge ls

Oud -Heverlee

2 ad .

17.12:

en 5

Vliegen dan ook nog weg op de

juv.

He rrema ns) .

(M.

1

�'ysten);

J.

(P. Brosens,

ibidem 7 tot 12.4:

l eks naar zuiden

28 overvliegend op

ê�fg���� -

TadoI'na

(ontsnapt?)

HTT;

(D. Costrop); Vossem

7.12:

St. Agatha-Rode 15.3: eks

R

e·ks in weides

(d iverse waarnemers).

Erps- Kwerps 30.10: ca 46 overvliegend

10 naar westen

(S. Werá);

(P. Standaert).

tadoI'na

Laatste voorjaarswaarneming: St.Agatha-Roäe St.Agatha-Rode

4

3.10:

(E. Derijcke).

Tot

4.4:

9.12 1

l eks

(T. Dumon); eerste najaarswaarneming:

à 3 eks aldaar aanwezig

(diverse waarnemers).

Anas penelope

Laatste voorjaarswaarneming: waarneming:

��!����� -

(S.

(M. Derycke). Eerste na jaars­

st; .Agatha-Rode 3.4: een koppel

Neerijse Grote Bron 20.11: 2

21.3: 22 eks

(J. Wellekens). Grootste koncentratie: Wilsele Zuid

Ostyn).

Anas stI'epeI'a

Laatste voorjaarswaarneming: een meiwaarneming:

Neerijse Grote Bron 14.4: 1 mannetje

St. Agatha-Rode 26.5:

Agatha-Rode 15.8: een koppel

1 eks

(J. van

(H. Blockx); ibidem 17.8: een koppel een mannetje

Neerijse Grote Bron 24.8:

(R.

Hermans,

H.

(H.

Heverlee Rekencentrum 2.10: ca

��!��-����

-

eks

193

(R.

Hermans);

Blockx,

Blockx);

St.

L. Janssens,

J.

Oud-Heverlee Noord

6 mannetjes en 8 wijfjes

Op 30.6: 3 mannetjes en 1 wijfje te Pécrot en 1 mannetje te Florival

tellingen: Dijlevallei 11.11:

Uitzonderlijk

(C. Deviaene).

Leopoldspark en een mannetje te Pécrot.

Juniwaarnemingen: op 13.6: een mannetje te Kessel-Lo

Grootste koncentratie:

B l oc kx).

(F.

Esbroeck). Augustuswaarnemingen:

28.8: 3 eks. Grootste koncentratie: St.Agatha-Rode 24.10:

Deze

3 ad.

pleisteren max.

species

Wilsele 13.l:

De Boe);

tot 2A.3

8.3

albifI'ons

(�. Goetghebeur);

��!��� -

ongeveer

S. Ostyn e.a. ).

(J. Wellekens).

Oud-Heverlee

26.11:

20 tot 27.6:

(J. De Boe).

4.12: 11 eks overvliegend op HTT

g��� -

ibi0em

bewic�ii

St. Agatha-Rod e

en 2 j u v .

waarneming:

(WJ-2russel);

in 1979. In het voor jaar van

te Neerijse Grote Bron, Noord

21

(J. Wellekens,

21

150 eks

(M.

ibidem 13.12:

(S. Peten).

H errem ans ) . Volledige 288

(R. Hermans,

J.Wellekens)

Anas platyI'hynchos de verwerking nogal wat

soort levert bij

vers bevinden kunnen

niet als wild

siger environnementen.

Desalnietemin geven

Vanaf

november

in groot aantal

9.12:

meer dan

i300

te Kessel-Lo

we

in

Laatste voorjaarswaarneming:

St.

2

St. Agatha-Rode

6.9:

bos­

hier d e grootste koncentraties:

Leopold spark:

5.12:

meer

dan 1000

(J. Wellekens);

(J. Wellekens).

neming:

naar noordoosten.

moeilijkheden: nogal wat eks die zich op de vij­ worden en d e wild e eks vertoeven dikwijls

beschouwd

Agatha-Rod e 11.4:

l

eks

(WJ-Brussel);

(J. Nysten e. a. ). Grootste koncentratie:

eerste najaarswaar­ Heverlee

18.2:

10


13

---:-:==::--

-. .,

Eerste

voorjaarswaarneming:

Neerijse klinieYvijvers 14.3:

Grootste koncentratie:

Wilsele

ijse kliniekvijvers:

1

(P. Brosens):

St.

1

eks

Agatha-Rode 2.9:

�12È?��!:!9

Anas

-

�E22�!!�9 St.

en

êE�!9���!E

St.

eks

pulli:

- Bucephala

Hermans,

Costrop).

L.

Desmet).

Broedgevallen:

(S.

Peten).

Slechts één najaarswaarneming:

Neer­

(te St.Agatha-Rode,

St.Agatha-Rode

18.9:

45

Kessel- Lo Leopoldspark

eks.

Strijckrnans).

(J.J.

(S.

St.

Agatha-Rode 17.2:

Ostyn). Broedgevallen:

5 , 13):

Florival:

226

eks

Marchot):

(E.

Oud-Heverlee Zuid:

2;

St.

Kessel-Lo

Agatha-Rode:

2.

- �ePgus

(R.

twee

1 eks L.

Oktober:

(J.

1.

(M.

Herremans,

J.

De Boe).

wijfje

1

(P.

Brosens):

�lorival

1.11:

2

(WJ-Brussel).

(D.

Costrop):

ibidem 13.l:

van

26.10

tot 9.11:

een wijfje

een mannetje vliegend

Oud-Heverlee Zoete Waters 14.3:

Heverlee

13.5:

B.

Augustijns)

voor aantal waarnemingen.

(diverse waarnemers)

St.

Agatha-Rode

(çroupe nature St. Michel).

1

St. ;>..gatha-Rode 12. 10:

Nysten,

1 eks;

Desmet).

voorjaarswaarneming:

Zie grafiek

Florival:

5;

albellus

wijfjes en

2 maal 1 eks

St-Agatha-Rode:

Oud-Heverlee Zuid 18.2:

Hermans.

waarnemingen.

8;

clangula

Kessel-Lo Leopoldspark:

Eerste

juniwaarnemingen

een koppel

253

Agatha-Rode 2.1:

7.12:

Vijf

Oud-Heverlee Noord:

waarnemingen:

wijfje

(R.

D.

- Aythya fuliguia

Broedgevallen:

�2��!!1!

koppel

Blockx,

e. a. ).

najaarskoncentratie:

(gemiddeld aantal

Twee

1

een

(H.

- Netta Pufina

Leopoldspark 19.12:

1

eks.

52

Agatha-Rode 19.3:

���f!!�9

Florival:

Blockx

Grootste koncentratie:

Grootste voor-

15

eks

14

c lypear;a

Dijlevallei 12.4: en Fécrotl

(H.

Zuid 25.3:

eks. �ajaar:

1

gebruikelijke

eks naar noorden

(T.

augustus en

''ichiels):

september­

ibidem

30 .10:


-rt:1

14

i 1 g

6

J !,

1,

3 .t

M

J

j

figuur 1:

A

0

Zoals in 1979 5

(J.

24.10:

ibidem

St.

AgatDa-Rode

24.8:

9.

Augustijns,

P.

Nysten, 1 naar

l naar

(L.

Decraene) ;

Tien waarnemingen tegen zeven in 1979:

St.

Agatha-Rode

Rode wouw - Milvus

1 eks;

dem 10.5:

2 naar

1

���g���

1

eks

(B.

Augustijns);

noordwesten

(H.

Blockx):

1 eks

naar zuidoosten

(E.

(L.

Sente):

Deviaene);

1 subad.

.i.bidem 28.10:

13.3:

(H.

1

Blockx,

1 eks

juv.

R.

Hermans);

(WJ-Brussel,

(J.

Wellekens).

Kortenberg 26.9: 1

1 ècs.

(D.

Muret);

ibidem 2. 4:

l naar noorden

Holsbeek 9.5:

Korbeek-Dijle 12.10:

1 eks

naar

(J.

(H.

Bogaert,

zuidoosten

Oud-Heverlee Zcete waters 2.11:

à 5 jaar)

(4

(M.

Zie figuur 2 voor aantal waarnemingen. Korbeek-Dijle 12.10:

Zie figuur

(HTT);

1 naar zuiden

Blockx);

I.

B.

ibi­

Deblaere):

Kessel-Lo 15.10: (PTT).

1 naar

zuidwesten

Herremans).

Eerste en laatste waarneming:

St.

Agatha-Rode 2.4:

9.5:

1 wijfje

(D.

Costrop):

1 adult mannetje

1 eks;

(HTT) .

3 voor aantal waarnemingen. Laatste voorjaars- en eerste najaarswaarneming:

Noord

Korbeek-Dijle 10.9:

�����

zuidoosten

- Neophron percnopterus00

Heverlee 1.9:

Heverlee

0

milvus

Kessel-Lo 24.5:

Holsbeek 7.10:

.s

A

bruine kieken dief

ibidem 1.9:

Brosens);

zuiden

J

J

figuur 2:

waarnemingen:

1 eks

M

A

wespendief

ibidem 25.8: De Witte);

s

(M.

Kessel-Lo 21.9:

1 eks

(B.

Oud­

Augustijns).

Herremans).

- Accipiter gentilis

Eén voorjaarswaarneming:

Oud-Heverlee Zuid 22.4:

een mannetje.

In het najaar 6 waarnemingen

waaronder 4 te S int Agatha-Rode.

êE�����

- Accipitar

nisus

Zie figuur 4 voor aantal waarnemingen. een mannetje; Janssens).

Laatste voorjaarswaarneming:

vroegste najaarswaarneming:

St.

Agatha-Rode

17.8:

Oud-Heverlee

een wijfje

(H.

Zuid 13.5:

9lockx,

L.


15

6 -15 1

�--11

t :J

f

figuur

M

A

M

.s

A

5

5

0

'

3: blauwe kiekendief

F

I

A 4:

:r

J

A

.s

0

14

:;>

sperwer

5 voor aantal waarnemingen.

Zie.figuur

Grote koncentraties:

15.5:

l'1

figuur

�����E9 - Buteo buteo

t

'1 11

St.

Agatha-Rode

27.1:

11 eks samen

(J. Nysten,

B.

Augustijns);

Heverlee

6 eks.

8�!gE22���!��E� - Buteo Zagopus oud-Heverlee

1.11:

1 doortrekkend

(M. Herremans).

Y!��f��� - Pandion haZiaetus voorjaar: st.

drie waarnemingen te Sint Agatha-Rode

Agatha-Rode

15.8:

Op volgende data verblijven er meerdere eks. Rone;

op

te

Agatha-Rode; St.

11.4 tot 18.5. Eerste najaarswaarneming:

tegelijk

in

op

Agatha-Rode.

vogels;

op

(nota:

tussen

2 te St. Agatha­

,./

s buizerd

mogelijk

Eén juveniel blijft tot

1.9 en 18.9 werden geen visarenden waargenomen)

/

5:

22.8:

28.9 1 te Kessel-Lo Leopoldspark en min. 2,

29.9 3 verschillende te St. Agatha-Rode.

11

figuur

het geoied:

18.9 eveneens 2 aldaar; op 21.9 2 t? St. Agatha-Rode en 1 te Neerijse Grote Bron,

telkens verschillende St.

van

1 eks.

/

/

3 te

11.10

_n


16

Heverlee Campus 25.10:

!

-----

Faico

-

Smelleken -

--

Heverlee

o.a.

�-

s.

Herremans,

Bande

e.a.)

columbari�s

17.1:

Campus

Grimde

31.8:

7 eks op de HTT

Boomvalk -

1 eks

Falco

Waarnemingen

te St.

waarneming:

Nysten);

J.

1 eks

Kortenberg 9.10:

Agatha-Rode:

Heverlee

1 juv.

31.12:

(J.

(M.

Herremans).

tussen 23.9

en

22.10

(J. Bogaert).

5

juni en 2 juliwaarnemingen van jagende

1 e::s.;

24.4:

Korbeek-Dijle

12.10:

1

naar

vogels.

zuidwesten

(HTT).

Wellekens).

aquaticus

te Holsbeek,

Kessel-Lo en Wilsele.

Oud-Heverlee Noord 15 en 18.5:

- Fulica

Meerkoet --

Rrosens,

P.

subbuteo

Rallus

-

Hermans,

- Falco peregrinus

Agatha-Rode

��!�EE�!

(R.

1 naar noordoost

Heverlee 5.4:

S.ymens);

waarnemers);

Waarschijnlijk broedgeval

§!��b!��!�

(P.

een mannetje

(diverse

Eerste en laatse

--

(HTT:

overvliegend

-

Najaar:

St.

mannetje

1 ad.

telkens auditief

28.3:

Holsbeek

(H.

min. 5

auditief

(H. Blockx).

Lesseliers).

atra

---

Maximale koncentraties: 9. 12:

(J.

eks

188

in het najaar:

alleen

Korbeek-Dijle:

31.10:

het

(N.

zuidwesten

§�bQ!���!�E St.

Erps-Kwerps

-

Van der

1

Recurvirostra

op

(J.

145 eks

Nysten);

Kessel-Lo

Leopoldspark

25.10: (B.

40.

ongeveer De

Witte);

naderhand 5 eks

2.11:

33

(D.

(J. Bogaert): 11.11:

Sonck);

verder 19

te

Daar

Hauwaert)

Haematopus ostralegus

-

Neerijse Grote Bron 1 eks;

Noord 25.8:

3 pleisterend

Agatha-Rode 10.4:

Kluut

Oud-Heverlee

Wellekens) .

4.4:

eks

(S.

Ostyn,

S.

Verfaillie).

avosetta

27.3:

13 eks

(T.

2 eks

(S.

Dumon)

Ostyn):

(noot:

verder steeds te St.

waarnemers 29

en

30.3:

Agatha-Rode: P.

Brosens,

op 29 en 30.3:

J. Nysten,

E.

Bruc her).

�!����-E!����E

Charadrius dubius

-

Eerste waarneming: juli 't

Wilsele

Zuid

23.3:

1 eks

(H. Blockx,

tot 4 eks aanwezig te Kessel-Lo Leopoldspark.

Park 9.7:

ggy�E!����E St.

Costrop).

Gedurende mei,

Grootste koncentratie:

Bonte --

--

-

15

naar

oosten;

Agatha-Rode

Leopoldspark

strandloper

- --

Slechts

--

Heverlee Abdij

en van

- Pluvialis apricaria

3.11:

ek s

(P.

Vossem 26.10:

7

1 naar oosten

(R. Hermans);

Standaert);

(J.

R.

Korbeek-Dijle

Beauvechain 23.11:

ter).

Kessel-Lo

juni

6 eks.

Landen 24.2: (HTT);

D.

-

----

-

-

4.5:

2 eks

Wellekens,

Renard).

Caèiàris alvina

één waarneming:

Oud-Heverlee Noord 5. 10:

1

juv.

(M.

Herremans).

ca

4.10: 40

4 eks

(M. De Cos­


li'

�������� Aanwezig

ê9�i�

:hilamacnus pugnax

-

20.3

van

Lbmnocrj?"es

-

Neerijse Grote Bron

Waarnemingen

Grutto Tien St.

o.a.

�imosa

-

�1:!±12

-

13.1:

1

(J.

eks

te Wilsele,

(G.

waarnemingen:

Rode

7.9:

1

eks

1

eks

4.4;

en

(P.

du

P.

20

eks

(T.

rumon).

Brosens).

Heverlee,

maximum St .

Bus,

30.8:

1

Neerijse

D.

Zoete Waters

enz.

.a.gatha-Rode

4.4:

43

eks

(T.

Dumon).

Lafontaine).

6

Zie figuur

Hermans);

17.8:

1

eks

(JJ.

Strij:Xmans);

8.12:

29.3:

2

eks

(S.

Ostyn);

Wilsele

12.4:

St.

2

eks;

Agatha­

totanus

19.3

Tringa

-

(R.

Strijckmans).

9.5.

zn

waarnemingen tussen

�!�9��i�

eks

Grote Bron

Maxima:

20. 4

en

en drie augustuswaarnemingen te St.

17

4.4:

Catthoor) .

(J.J.

Tringa

-

Aanwezig tussen

.fr. 1

Nysten,

Oud-Heverlee,

19.3

tussen

22. 7:

Drie

�1:!E����E

*

Agatha-Rode

�inimus

Agatha-Rode:

naar zuiden

TWaalf

St.

,'/umenius arquata

Telkens te St.

15

maximum:

iimosa

waarnemingen Agatha-Rode

1.5;

tot

Neerijse

9. 5;

t'.vee

27.3:

13

eks ·en

St.

Agatha-Rode

8.4:

13

juli waarnemingen te Peverlee Abdij van

eks.

't Park.

Agatha-P.ode.

ocnropus

voor aantal

waarnemingen.

Grootste koncentratie:

Neerijse

kliniekvijvers

26.4:

eks.

10

A A

F

.]

figuur

6:

���E����E

ca

20

eks

A

s

0

witgatje

Tringa g�areola

-

Eén waarneming:

Zie figuur

1.

J

ï (H.

St.

Agatha-Rode

voor aantal Blockx).

13.S:

waarnemingen.

1

eks

(G.

Catthoor).

Grootste koncentratie:

Kessel-Lo

Leopoldspark

4.5:


11..:*"

18

J j

A

M

f

.r

A

0

N

figuur

7:

oeverloper.

wegens

de

intensieve waarnemersaktiviteit

Onevenredig

aantal

])

�aarnemingen in mei in

het Leo�ol�s�ar�

in die periode.

�Q!9!!����

larus ridibundus

-

Grootste

koncentratie:

§�QE�����:

Grote koncentratie

in het voorjaar:

Eerste najaarsmelding:

Eén waarneming:

Kessel-Lo

----

--

-

St.

(H.

Blockx).

-

Wilsele

25.3:

Zuid

ca

100 eks

(D.

ó.9:

1 eks

(J. Nysten e.a.).

Leopoldspark

1.2:

1 eks

(H.

1 ad.

(H.

Blockx).

In de

Blockx,

Costrop,

H. Blockx).

S. Ostyn).

winter aanwezig.

Sterna sandvicensis

---

-

Scerna

Agatha-Rode

13.4:

1 eks

(D.

Vandeput)

(K.

Van

hirundo 13.4:

1 eks

Alle waarnemingen te St. Agatha-Rode

st.

3 à 4000 eks

Agatha-Rode

St.

Kessel-Lo

. St. Agatha-Rode

Visdief

14.3:

larus argentatus

7.ó:

Grote stern -

zuid

larus canus

-

�!!��E�����

Wilsele

Agatha-Rode

13.5:

1 eks

(G.

Schaerer:).

op

Catthoor

één

na;

e.a.).

aantallen:

zie

figuur

8.

D.i. de vierde waarneming voor Brabant.


19

1 1 1 1 1

î

zo

NAJAAR.STRfK

vooR1AA11.3TRE:K figuur

8:

groepsgrootte St.

�=���!�· st.

Asio

24.3:

1 eks

(De

Alcedo

in grotere

���f��-�E����

-

Kessel-Lo 11.7:

---

--

Landen

-

-

28.10:

-

Tussen 3.9

en

Oud-Heverlee

st. en

H�T).

januari,

maart

(E.

Brucher).

maanden

An

april.

Vanaf juli

aanwezig

op

de klassieke

aantallen.

1 te Vaalbeek,

1 eks

(J.

5 aan de Zoete Waters.

Wellekens,

R.

Renard);

15.10:

1 eks

(HTT).

Delicnon AI'Öica

4 eks.

Vandemarsenille)

20.9 vijf waarnemingen

24.9:

voorjaar

Brosens

(A.

Anthus campestris

Agatha-Rode

P.

(o.a.

1 Asio flammeus/otus

-

Q�!�E!�E�f

In het

te

Dryocopus martius

Zes waarnemingen:

Huiszwaluw - -

op doortrek

atthis

Geen waarnemingen uit de vijvers,

sternen

ibidem 30.3:

Bruyne);

Tussen 3 en 24.9 nog 9 waarnemingen

-

zwarte

flammeus

Agatha-Rode

±i�y2g�!

van

Agatha-Rode

en

tot

1 eks doortrek.

12.4;

15.5: 8.

ca

(7 vogels) op HTT.

(M.

Herremans).

in het najaar vanaf 18.10.

25

(M.

De Witte.

Herremans);

ibidem

17.5:

2 en

1,

respek tievelijk

door WJ-Leuven


20

����I�

-

Saxicola

ruóetra

Doortrek te Ouä-Heverlee

(M.

St.

2.6:

!>.gatha-Rode

!1�!!1�!

-

��!�§

z

2

ang

§!���!����

-

Wilsele 24.2:

�±�E§���§E

zir:gende mannetjes

-

Le

en 13.11

6 maal een adult mannetje

(G.

Catthoor).

Doctel

trochilus

1 eks

(M.

Herremans)

caudatus

Aegithalos

reeds een nest.

Lanius

excubitor

Heel het jaar door aanwezig. Pécrot,

31.10

Tussen

collybita

(E.

.

- PhyZloscopus

oud-Heverlee 6.10:

september.

Herremans) .

?hyiloscopus

Heverlee 24.10:

in

Talrijkst

Oud-Heverlee en Holsbeek.

najaarswaarneming:

te

3 eks

Holsbeek 6.4:

St.

'Verdwijnt' (H.

Agatha-Rode,

doch ook present te

in de broedtijd:

Blockx);

Neerijse,

laatste voorjaars- en eerste

ibidem 15.8:

1 eks

(H.

Blockx).

Bonte kraai - Corvus corone cornix -- ---

--

-

Oud-Heverlee Rode

(max.

��1�

-

Zoete Waters 2.11:

2 vogels)

Kruisbek -- -

Tussen

13.12:

-

3.1

Loxia

±i§g2E§

(/

(HTT)

tussen

3.11 en

g.12

8 waarnemingen te St.

Agat�a-

en 26.5

14 waarnemingen te Heverlee.

- Calcarius

auditief op

QE!:2±��!:!

-

100

een groep van ongeveer

foeragerend

(R.

Hermans).

curvirostra

(alle waarnemingen:

HTT:

eks

C�räuelis spinus

Neerijse Grote Bron

---

2

(diverse waarnemers).

M.

Herremans).

Najaar:

Naximum rond mid

Heverlee 21.10:

februari:

een mannetje

(M.

15.2:

lapponicus

12 en 18.10.

Emberiza

hortulana telkens 1 eks op

Trek te Oud-Heverlee:

3 en 20.9

(M.

Herremans).

Add�dum ��j!g���

-

Alopochen

Oud-Heverlee:

Tekeningen Kartoons: Lay-out:

15.11:

aegyptiacus 2

eks

(pijlstaarten, Eric Gurney

Bob

overvliegend

(N. Herremans).

Ro�er!

5ermcns,

Herwig

3loJk::::,

visarend)

en

E!ijde

:nko�s=s�raat

Z,:ir:ge�·eici

grafieken:

233,

Eerwig

:<201

130,

3000 �euven

Eolséeek

21

eks.

Herremans).


21

•••

- 'fa

';'

>(

•t

3

1

\ ' '


22

Nadat reed

ik te Virton mijn fiets uit �e trein gereveld had en de �ietsza'·Yen ik dapper ricrting Torgny.

weg aan

de

tand voelde,

tweespronç ik het

binnen.

opsporingswerk die er

met

Wel

geen

enkele

eenvoudig gemaakt),

(niet

lokalisatie

Pol,

wat

over haar

zijn

Spanje-reis).

voorgelicht over de

Ook aan

wat volk naar buiten. De

keuken

de

Philippe

spontaan �en

en na

was,

iY

wat

de geducrte aeheuvel

(dat

legde me de

bol�e

had het

Virton gestopt. �e

kerel,

toestan� uit

ik voor de kerk aan een groezelig huis

identificeerde als

paar�en),

niet aan

die alle twijfels

Inge en met

klassieke

gebruinde

eosjes

Suzanne:

WJ-ers ten

later ook kreaturen

Kostrop ontbrak

wringden

mij

bekend.

we�veegde,

Doch

tenminste

en

optioneel

Inge

deze laatste

tonele,

zoals

's nachts

me

(deze

(deze vertelde me dan

wat

het niet. Nadat men mij had

schuifaf lokte

Suzanne naar binnen.

&

dat

vertelde

Herwin

we ons rond het rolluik

kontinu kampvuur en optioneel de

verbruikt

Een

en aten

's avonds

heel

gamel pap

werd dmv niet

voor steeds

geveegd

en

was

iedereen rlaar

Noord-Frankrijk

Dichter bij

we de moerastocht

zo

(reis)verhalen andermaal bovengehaald. De prut werd in

huis

gelegen gebieden

waar we een

waar al dan niet voor de

Een

mobilhome bracht ons

ste

dagen

arriveerde

ervaringen uit

de

een man

juiste

zootje van

om

een tocht . je

werden geëksploreerd werden

te

beginnen,

al

dan niet

op zoek naar natuur en

wel eens te voet aangedaan.

iàvll.is:h meertje haar oeverwallen bijschaafden;

andere verre tocht naar die vijvers in Fran';:riJk waar en

buiten

Gulinck

stopte

voor een kalorieënsurplus

Zuid-België en

Trappistenabdijen.

den

herei!--te

alternatief

me even

slaapakkomodatie,

werden allerhande

uit de ogen

met de fiets.

Onthouden

komfortabe.l

gestelde technieken.

Tijdens het ontbijt

1

Erg

recrts

had

R4

zijn Spanje-reis) en

Een

nununer

het

pand.

plaatselijke

het slapengaan zorgde

ik

noemt

verschenen

sjoekroet met spaghetti.

op prijs

plek.

ik

Zodoende

(met vlotte

Spanje-reis)

vertelde �e dan wat over over

zo

van het

Na introduktie in de keuken

hij

rijzen.

fietsen tegen de muur die

die over de

die

nam

doch een

te overtuigen dat

problemen zouden

daar verscheen Paul

dan

ingelicrt

geremonteerd,

had

ik wat verbaasd dat alle mensen die ik onder­

Ik had gehoopt onderweg een peloton WJ-ers te ontmoeten

in slaagde me

zodat er

de weg kenden naar

Torgny-Torgny.

doel

Eigenlijk was

eigenaar

(niet te

Spanje voor een breed publ.ià<

ons

wel eens

die

op privé-terrein waag­

gevlucht e.d. werd.

brokkenma1·ers

Taainen

we

�och

die vertrokken al

verwanen met die van

uitlegde.

gauw.

�én

marmer) die

van

de

prompt

laat­ zijn

Het kamp evolueerde ondertussen naar

zijn einde toe.

Stefan en

Annick

geknutseld.

(Verfaillie-Dumalin)

Na de spektakulaire

de plaatselijke stamvaders en met WC-rollen in en worden,

letters

hadden

fysische

-moeders

voor

de

laatste avond een

beproevingen

draafden

20

nachtspel in

NJ-ers

van naderbij te leren kennen,

het

elkaar

kerkhof op om

waarna nog brood?.akken

uit namen op bordjes bij het natuurreservaat dienden 0ezocht te

dit alles nog eens gepeperd met een

moeilijke kwis.

De

tweehoofdige jury diende nog

enkele diskuties over het al dan niet circumpolaire karakter van bepaalde sterrenbeelden en het belang van

de

induktieve

finitieve uitslag kon in de

nacht een

geproklameerd

14.00h en de

bus

bezorgd

waren.

De

waar

wo,.-den.

Ve,.-moeid

als

wij

waren

dronken

we

waarna de de­ tot

eE>n

stukje

bepaald brouwsel.

13.00h en de bus was er

Na een

waarneming in exakte. wetenschappen op te lossen,

was

nog

er nog

niet. niet.

telefoontje naar de

autobus

niet iedereen

had

een

in kon:

panne.

er werd

halfelf. Vergeten we niet dat

busmaatschappij

Wat

later

dan maar

kwam

werd

een

het

geselekteerd;

bizarre duo dat nog

duidelijk

minibusje

twee

de

dagen

en een laatsten

dat

we noa niet

'luxe-voiture' bereikten

weg

aan

Leuven rond

onze fietsen bewaakte.


2J

Crnithologisch verslag Torgny

�e waarnemingen

oP

alle deelnemers.

: et voorbije zomerkamp overtrof�en zeker de verwachtingen van

Je Gaume is vooral enorm rijk aan prooivogels en we zullen de

vele prachtige waarnemingen vlug vergeten.

( onvolledige )

kieken en confraters niet

zoal te beleven viel,

vind je in het

verslag hieronder.

Vermits grote vijvers fuut,

van rcrle wouwen, grauwe

Een samenvat�ing van wat er

in rle ':-aume onti,re:<�.1

·:o.r":'L

•''7't-0r"..r:,_:·io-;_3

;.;�·; ."<:::·1:::1·-::;

slob- en tafeleend evenals zomertalingen zagen "ie enkel op l' étang du

Haut Fourneau (

).

wordt afgekort tot Etang du 2.F.

Wintertalingen in eclips­

kleed zaten op het vijvertje te Crval samen met 7 adulte dodaarsjes. In de vallei tussen 5uzenol en Ethe voerden 3 volwassen dodaarsen 4 juv. op e ; op het 2 vijvertje was ook 1 ad. present ( 16-8 ).

het eerste vijvertje

Op dit eerste vijvertje waren 2 kuikens van de waterral aan 't foerageren : ze waren herkenbaar aan de zwarte kleur en de lichtjes gekromde snavel.

( 1

Blauwe reigers werden opgemerkt langs de Chiers

( 1

( 3

op 20-8 ) en ook op Etang du H.F.

op 15-8

ex. op I9-8

),

te Lamorteau

).

Op de snelstromende beekjes in de streek waren vooral grote gele kwikken te zien en op 2 plaatsen ook de waterspreeuw (

1 tussen Buzenol en Ethe

18-8 )) .

op 16-8 en minimum 2 ex. op de Othain (

Exclusiviteiten voor Etang du n.F. waren naast de reeds genoemde soorten ook de gele kwikken,

groenpootruiter

(1),

bosruiters

Oeverlopers kregen we slechts drie maal in de kijker,

(5). telkens

1

ex

.

De prooivogels van de Gaume vormen een hoofdstuk apart. Buizerden zijn de meest algemene roofridders �mp-1.a.�e-n-

(

;

enkele extreem lichte

�ichte bovenstaart en voorvleugels,

nauwelijks zichtbare polsvlek

)

zorgden voor de nodige afwisseling. Verschillende keren konden we baltsende buizerden noteren. De wespendief werd evenals de buizerd dagelijks opgemerkt

;

echter in veel

kleinere aantallen. Prachtige waarnemingen van deze vogel o.a. nabij Orval

( 14-8 ),

Harnoncourt

( 15-8 ) ,

2ex. tijdens de pick-nick. Op

La Malmaison

(

20 -8

),

Vance

:

13-8 en 17-8 tenslotte 3 ex. bij elkaar in de

omgeving van Torgny. Dagelijks,

en dikwijls van zeer kortbij,

verschenen rode wouwen op het appèl.

Het bleek moeilijk adulte van juveniele vogels te onderscheiden

;

een

aanzienlijk aantal wouwen was in rui waardoor het verschijnsel "viertaktstaarten" ontstond. Buitenbeentjes waren de 7 ex. bij elkaar nabij Harnoncourt ( Zwarte wouwen, zeldzaam

:

16-8 )

en de slaapnlaats te Torgny (

10 in één boom 20-8 ).

alhoewel veel minder algemeen dan de rode,

13-8

1

:

ex. boven het kamphuis,

3 ex. in de vallei van de Othain op 18-8

,

waren toch zeker niet

2 nabij Harnoncourt enz

( 15-8 ),

Nog een regelmatig terugkerende gast was de sperwer die we o.a. herhaaldelijk zagen vlakbij de kampplaa'ts

sa.:ner_

ongeveer gel �kertijd 3 sperwers,

met alarrr.er€nèe 2boomvalken,

n:el·..;1,·e::-"

Op 1'?-8 Zé.ë;€:1

3wespendieven,

•11e

2 buizerden,

1rode wouw en een vermoedelijke havik in de omgeving van het reservaat te Torgny. De havik werd slechts één maal met zekerheid gedetermineerd OP

:

1 nabij Velosnes

18-8. De waarneming van 17-8 en deze te Lamorteau ( 20-8) war en eerder

twijfelachtig maar hadden vermoedelijk ook betrekking OP havik k en. Ook waarnemingen OP

Etang du :!.F.

van

de bruine kiekendief 0aren geen alledaagse gebeurtenissen:

kregen we twee mae.l een bruine kie}; te zien;

broednlaatsen van de grauwe k iekendieven was op rlezelfde juv.

ex.

aan het jagen:

rleze

vo ge l had

een "

pekzwart

OP één van de

dag ( 19-8 )

" verenkleed,

een

alleen

de diePoran j e kruin was een degelijk kenmerk evenals de zwaardere vlucht en silhouet

in vergelijking tot de aanwe:>:ige gTauwe

Dit raar sujet had

kieken (

juv.

en

ó').

zich de ria� ervoor ook al laten zien op dezelfde plaats.


14

Grauwe k�ekendievAn

we elke dag

7c?en

:

on 3 broednlaatsen

we dan

ook prachtige taferelen te zien �oals " vechtende

zwarte

kraai enz ...

On de eerste broedplaats

herhaaldelijk tet waren d", �

zagen we

Cn een tweede plek, bij toeval ontdekt, voortdurend on

nogmaals drie maal een

de eerste maal 2

jagend

d'

d'en

3

juv.

en 2

juv.

kregen op

jacht

vogels.

grauwe kieken

de onmiddelijke nabijheid van gezien

geweest

zijn,

het

);

ook

( 2

1 te Epiez

en

( 15-8 )

"

te '!'orgny toch

e-=n

rondzwervende

tussendoortje

kunnen

dat ook hier broedgevallen

ook mogelijk "

fungeerden op de fiets­

.

ex.

1

op 2C-E werd er

de 2 ��tussen Marville en aupt

Torenvalkjes waren eveneens dagelijkse kost; nabij het reservaat

en

trcu•1• waren aan de jachtterreinen in

is echter

waren vermits deze vo!l:els slechts als

tocht naar Etang du H.F .

( 13-8 )

de nestplaats werri

en 2C-8

( 17-8

o o

ongemerkt.

Alhoewel de grauwe kieken nog onvallend

zwervende ex.

jongen,

jacht boven de afge�aaiàe graanvelden.

De derde �roedplaats bood

juv. vogel

in de streek

"

·ad.

W.v.

verwoed

1

boomvalken waren uitstekend te zien

slag leverde met een sperwer

nabij Velosnes

(

17-8 );

( 18-8 ) .

Als zoethoudertjes tussen de prooivogels door keken we naar klapeksters. Deze laatsten, in vele gevallen 2 ex.

samen, konden we o.a.

te Harnonco=.t,

Orval,

Rupt-Mangiennes, Lamorteau noteren om maar enkele plaatsen te noemen. De grauwe klauwier was bepaald zeldzaam;

te Torgny

(

13-8 ) ;

1 �

of juv.

in totaal slechts drie waarnemingen:

op terugweg van Orval (14-8

);

observatie van deze soort gebeurde in extremis op de laatste dag een

cl grauwe

de beste

( 20-8 ):

klauwier voederde 2 uitgevlogen jongen naast de weg tussen Lamorteau

en Torgny. ·rapuiten waren opvallend en 20-8

).

schaars:

2 keer één nabij Velosnes en �orgny

( 19 -8

Het paapje werd reeds op de eerste tocht waargenomen, verder zag

ik nog een paapje nabij

de spoorweg te Velosnes

Roodborsttapuiten

o"en een juv.)

(

een

(

15-8 ).

werden opgemerkt tijdens de fietstocht

naar Orval. Geheel onverwacht waren de waarnemingen van.raven: Vance

2 overvliegende ex. nabij

en een auditieve waarneming van deze soort nabij Etang du H.F.(19-8)

( �6-8 )

Opvallend waren de vele kramsvogels niet geringe aantallen aanwezig:

:

zowel volwassen als jonge vogels waren in

o.a. te Harnoncourt 60 à 70 ex. ( 20-8 ).

De bovenstaande waarnemingen werden rijkelijk aangevuld met deze van tortels, ijsvogel ( 2 maal), braamsluiper, putters,

grote bonte en groene specht,

boomkruiper en klever,

zwarte-en glanskopmees, zwarte roodstaart, boompieper, appelvink

goudvinken

(

crtot in de tuin van kamphuis ),e.a.

Dit verslag is verre 1ran volledig maar toont toch wel aan dat de G aume de Argonne evenaart wat de vogelrijkdom betreft. Hopelijk blijft dit ook toekomst zo!

in de

Er werd gebruik gemaakt van nota's van Dirk, Erwin en

Herwig om bovenstaand overzicht te

brouwen. t:erwig 3lockx

Bob


r�sec�enverslag:

Zoals

st ee d s

insec en.

werd

er ook op het afgelooen

Vooral libellen

vlind e rnet daar voor iets tussen 3ij

de libellen werden volgende Juffers:

3eekster Beeknimf

zomerkamo wat

vlinders stonden

en

b estee d aan zat het

). soorten

genoteerd:

Calooteryx splendens Calopteryx virgo ):

(

aandacht

in de belangstelling (ws.

)

alleen

ó'ó'langs de Othain.

minder talrijk dan de beekstèr oo dezelfde plaats.

3reedscheenju�fer

(

oennioes ):

Platycnemis

op verschillende

plaatsen talrijk aanwezig.

á' á'

vooral

-schnura elegans:

(

zwar:;

;-.c!1:;e::·-:.:j:

.. 1;:-:

·,lauw

vlekje achteraan op verschillende plaatsen. Gla7.enmakers:

3ronsgroene �lazenmaker glan7.ende libel,

(

Cordulia aenea

)

:

deze

in zonlicht met rode weerschijn,

de Chiers en de Cthain Bruine gla7.enmaker

groen­ werd langs

gevangen.

Aeshna grandis):

langs de Othain verschillen­

Aeshna cyanea ):

langs de Cthain en in

de exemplaren. Blauwe gla7.enmaker het bos bij

Etang du S.F.

Sympetrum species: Dagvlinders:

o.a.

bont zandoogje, koninginnepage citroenvlinder,

1

verschalkten we telkens één

in vlucht waargenomen op Etang du H.F.

bruin zandoogje, (

d:

koevinkje,

rupsen en imago's ),

dikkopjes,

keizersmantel,

klein geaderd witje,

landkaartje en gele luzernevlinder.

Bij het determineren werd er regelmatig een blauwtje gelopen; uitzondering hierbij was Lysandra coridon. Nachtvlinders:

als voornaamste sonrten huismoeder, vedermotje. Naast vAle nnhPkenrie " olifantsrups

Kevers:

bonte-bessenvlinder en het

runsen vonden �e

3

m a al

de prachtige

" van het avondrood.

De doodgraver op de kampplaats,

de popoenrover op weg naar Orval en de

schrijvertjes op de Othain waren de mooiste waarnemingen. Verder werden nog hoornaar,

schorpioenvliegen,

sabelsprinkhaan en heel wat wantsen

opgemerkt. Ook op het gebied van insecten was dit kamp dus zeker de moeite waard.

N.B.:

Het is zeker niet de bedoeling geïnteresseerden af te schrikken met een pak latijnse namen;

we poogden integendeel op kamp enkele algemene soorten Nederlandse

namen te geven,

voor de volledigheid en ter referentie zijn de latijnse namen

toegevoegd. Herwig Blockx n.v.d.r.

dê man van hêt vlindernet!

(

voor diegenen die het nog niet wisten ).


�eologie

�e

lagen

in deze

streken

� eh or en tot

oneenvol�ing zuidelijk

de Jura,

van

zi:n

zand,

de

ti

zwak naar het

we ons b e g even , terug;

Geograf i s c h leidt

rtit

zuiden

hellend en liggen tegen de

" ·

j d s u erio de

z and st ee n ,

faciä�verschillen

26

Torgny.

"= de ardennen

hercynische massieven

Zij

in en om

tussen

mer gel ,

r r i as

en

Krijt

en �estaan uit

schieffers en kalksteen.

hoe kalkrijker de

omgeving wordt.

Doch

Eoe

een

meer

steeds

vinden we

rt en k hier aan de aard en de hardheid van de gesteenten.

tot een di f feren t i ä r i n g van het

landschap:

de

zogenaamde

cuesta' s. De

harde laag

steekt

Meestal is de?.e

morfoloEisch

se oost

En

stl'

il.

(

verweringseffect

' '" ""

uit in de omgeving.

)

···r·'�·� r,"_

:.�-1: i;1�:e:·.

dus voornamelijk in

1

richting

geapprecieerd.

In de kalkrijke omgeving waarin wij ons bevonden is de kans fossielen aan te treffen vrij groot (

goede bewaring

)

.

Het betreft hier voornamelijk invertebrata met een

kalkschaal. We vonden er zo: Hexakoralen:

ze kwamen onder de vorm van massieve, Stratigrafisch afzetting

(=

solitaire koralen voor.

bepaling van de tijdsspanne waarin de

plaatshad

)

zijn deze

fossielen niet erg belangrijk.

Zij doen �erder dienst als milieu-indicator; vereist een subtropisch gebied,

hun voorkomen

een normale saliniteit en

woelig water. Brachiopoda:

het zijn solitaire organismen met een tweekleppige kalkschaal. Deze schaal opent zich door middel van spieren.

Wanneer

het organisme nu afsterft werken de spieren niet meer en blijft de schaal gesloten. Rynchonella:

boven- Jura

driehoekig kleine bek typische frontlijn Atrypa:

onder Siluur tot boven-Devoon deze vorm werd gevonden in een arkoseblok,

het betrof

hier aangevoerd materiaal!

Terebratulida:

niet verder determineerbaar in ons geval. Let op het gaatje aan

de bek waar bij een levend

organisme de voet werd doorgestoken.

� Bival ven

M ol lu sk en

de bij deze dieren bestaande sluitspieren zullen bij het afsterven

van

zodoende blijft

C s t rea :

het

organisme niet

de schaal

open.

onregelmatige

schaal

ongelijkzijdig oni;:el i ;jkkleunig

meer werken,


seguieriana)

amygdaloides) cyparissias)

vulgarjs)

kornoelje(

(

dissectum)

columbinum) ( cornus mas)

grote wilde tijm(Tfutmus pulegèoides)

vulgaris) . borstelkrans( Satureia

ijzerhard(Verbena o�ficinalis)

klavervreter(Orobanche minor)

kleine ratelaar(Rhinantus minor)

rode oeentroost(Odoniites verna) stijve ogentroost(Euphrasia stricta)

hengel(Me 11impyrum pratens� arvense) wilde weit( "

bos-ereprijs(Veronica montana)

rivierhelmkruid(Scrophularia umbrosa)

stofzaad(Monotropa hypopithys) slangekruid(Echèum vulgare)

goudscherm(Bupleurum falcatum) pastlmiak(Pastinaca sativa) echte sleuLelbloem(Primula veris) rondbladig wintergroen(Pyrola rdltundifolia)

heeJkruid(Sanicula europeea)

gele

slipbladige " " fijne-

bermooievaarsbek(Geranium pyrenaeicum) pratense) ( " beemd"

geelhartje(Linum catharticum)

muskuskausjeskruid(Malva moschata)

es1�rceLte(Onobrychis viciifolia)

a1rdaker(Lathyrus tuberosus )

hokjespeul(Astragalus glycy phyllos)

agrimonie(Agrirnonia eupatoria) krujpend stalkruid(Ononis repens)

kleine pimpernel(Sanguisorb� minor)

vrouwenmantel(Alchemilla

album) wit vetkruid( " grote bosaardbei(Fragaria mosgata)

ruig viooltje(Viola hirta) hemelsleutel(Sedum telephium)

gevlekd zonneroosje(Tuberaria guttata).

exigua) stinkend nieskruid(Helleborus foedjtus)

zandwolfsmelk(Euphorbia ( amandel- ' " cypres( kleine(

zeepkruid ( Saponaria officinalis ) overblijvend bingelkruid(Mercurialis perennis)

Zwolse an j er(Dianthus deltoides )

blaassilene(silene vulgaris)

steenbreekvaren(Asplenium trichomanes)

tongvaren(Phyllitis scolopendrium)

neerd� waarvan de meest typische zijn:

die zeker even interessant is7 konden we echter in haar volle schoonheid waarnemen. Er werden een 250-tal soorten gedetermi­

omwille van de vele prachtige kalkheuveltjes. Om de orchideelln in bloei te zjen, waren we iets te laat. De overige kalkflora,

De streek van 'l'orgny is vooral voor de plantengroei zeer boeiend

PlanLen waargenomen te Torgny,

"

(

"

fullonurn)

"

pereicifolia)

"

(

"

fuchsj

i)

"

(

( "(

tweerijige "(

boszeegroene

bleke

flacca) disticha) "

sylvatica)

palescens} "

lacuatris) ruige zegge(Carex hirta)

mattenbies( "

bosbies(Scjrpus sylvaticus)

bruin cypergras (Cy perus fus cus)

eenbes(Paris guadrifolia) zeegroene rus t luncus inf lexus)

herfsttjjloos(Colchicwn autumnaJ e)

pijlkruid(Sagittaria sagittifolia)

morgenster(Tragopogon)pralensjs)

FJi1rddistel(Cirsium acaulon) grote centauri(Centaurea scabiosa)

wollige djstel(Cirsium eriophorum)

knikkende distel(carduus nutans)

drjèdistel(Carnila vulgaris) donzjge klis(Arctium tomenlosum)

schaduw

boskruiskruid(�enecio sylvaticus)

klein spiegelklokje(LllgfJusia hybrida) donderkruid(Inula conyz·a)

perzikbladig klokje(

duifkruid(0cabiosa columbaria) kluwenklokje(Campanula glon:era La) tracheli Ül.ln) " ruig klokje (

wilde

wollige sneeuwbal(Viburnum lanlala) klejne kaardebol(Dipsacus pjlosus)

kruidvlier(Sambucus ebulus} " berg racemosa) f

kalkwalstro(Galium Pumilum)

blauw walstro( Shcraruia arvensis) Lievevrouwebedstro(Asperula oderata) " kalk " ( cynanchlca)

kl. maagdepalm( Vinca minor) wilde liguster(Ligustrum vulgare)

franjegentiaan(Gentianella ciliata) campestris) " brede d1;ingentiaan(

duizendguldenkruid(Centaurium erythraea)

ruige weegbree(Plantago media)

echte gamander(Teucrium chama e drys) ( " moeras scordium )

betonie(Staehys officinalis) veldsalie(Salvia pratéhsis) glidkruid(Scutellaria galericulata)

balotte(Balotta njgra) zomerandoorn(Stachys annua}

witte munt(Mentha suaveolens)

kattekruid(Nepeta cataria) witte brunel(Prunella laciniata)

27


pl11i1r.zege;e(Carex

faniculata)

:

wandeling

wandelden we richting Everberg langs

Deze heuvel

Aangezien

:

S'l'J.:UN DE LANGDONJ<EN

i_n

we zen s .

DezP annkoop worrlt Heflnancierd rloor de aktie "Steun rle Langdonken, koop 1 are voor 1660 fr". WJ-Leuven kocht 1 are . Verdere steun is van hRrte w e l kom on rekening 432-6133781-32 v an Natuur en Landschap, l<ern Aar·schot.

De aankoop van dit prachtjg gebied w e rd mogelijk gemaakt door de Repinnalc Vereniping Natuur en La n d sc ha p , kern A arschot en Boutersem en r'Pn 1�roep Hers eltse natuurvrienden in samenwerk1.ng met B. N.V. R.

fraaie

moerassig

ui

vele andere

ha

een

3,6

l a a gveen met z e ggebu l ten , wat eraardbei en riet, gelegen t h o elt van de gem e e n te llerselil bij Aarschot. Het uitverkoren terrein v a n blauwborstjes. karekieten, sprinkhaanrietzangers en nog

/IJl'J'H:

vanwaar we per

Els & Bart.

weggemaaid, kwamen we bij onze eindbestemming, sardinnenblikJe na•� Leuven reden.

knautia's;ruige klokjes en duizendguldenkruidenwaren

Langs Everbergse velden waardoor goed wegbermbeheer heel wat

rustten een ogenblik bij een kapelletje en wat appelaars.

sommigen snel thuis bleken te moeten zijn, raasden we in ijl tempo langs heelkruid, betonie en Lievevrouwebedstro en

hemelsleutel,wilde marjolein en mannetjesereprijs.

knolboterbloem,

Langs de bosrand

boszegge,

een verre uitloper van het Hageland.

vonden we zenegroen,aardbeiganzerik,

is

hierachter dan weer

pilzegge en bosbes.

eenbes en ruig klokje;

een z andheuvel met grauwe els,

zwarte rapunzel,

wisselende biotoopjes: wat aangevoerde zandgrond met trekrus, heide en !Jijpestrootje; even verder een kalkrijk heuveltje met

Door ochtendnevel en mist,

Els & Bart.

tus�;en afrit Bertem en Sterrebeek.

langs [!ogenbos.

Hogenbos doorkruis je op de E5

Ve1·slag

spinnenorchis(Ophris sphegoides) /érote egelskop( S parganium erectum)

vogelnestje(Neottia nidus avidus)

hreedbladige wesµenorchis(Epipactis helleborine)

po;:>penorchis(Aceras Anthrophorum)

bergnachtorchis(Platenthera clorantha)

gevlekte orchis(Orchis maculata) grote muggenorchis(Gymnadenia conopsea)

bruine orchis(Orchis purpurea)

ijle zeg e ( Carex remota) � tri lgra s (Brisa media)

ijle strueelzegge Carex muricata)

"

(

"

)

r

1,,

\

' '

�y-

,�.

11

1\

( '

/

'\

28


29

ERSLAG iUNGDEMONSTRATIE

22/8/82

i'IENEN

In België wordt het Belgisch

ringwerk georganiseerd door het Koninklijk

Instituut voor Natuurwetenschappen.

Na ast een vaste,

wordt er voor het veldwerk beroep gedaan op vrijwilligers. degelijke kennis geëist,

en pas na een opleidingsperiode en een examen kunnen

worden •ran een "uitzonderingsvere;unning", veelvoud aan middelen

administratieve

die hen t o e l aa t

vangen om te

vogels te

staf,

Van deze mensen wordt

0111

een

zij drager met een

gans het jaar door,

ringen.

Abstrakt bekeken doet de ringer op het terrein niets anders dan een aantal vogels verplichten voor de rest van hun leven een identiteitskaart te dragen.

Slk

ringnummer is uniek en om de identifikatie te vervolledigen dient men bij h et plaatsen van een ring de volgende gegevens op te nemen

:

Zo kan men later steeds de herkomst nagaan,

datum,

plaats,

vogelsoort,

(geslacht),

(ouderdom).

onafgezien van waaruit de ring ooit gemeld worcit.

De meest opvallende en meest gebruikte resultaten van ringwerk zijn deze die infor�atie geven over verplaatsingen

(trek).

Het individueel merken van vogels laat uiteraard toe nog heel

wat ander onderzoek te verrichten (bv. schattingen,

plaatstrouw,

mortaliteit,

gedrag (partnertrouw),

ouderdomsopbouw van populaties, .

aantals­

)

Het ringwerk heeft als nuttig neveneffekt dat een hele staf ervaren ornithologen met onderzoek van onze avifauna bezig zijn, een aantal faunistiek belangrijke vondsten zorgt (bv.

wat onvermijdelijk regelmatig voor

zeldzame en/of moeilijk te determineren

(onder) soorten.

Ringwerk heeft natuurlijk helemaal niet de bedoeling om "kost wat kost" elk vogeltje dat zich

vertoont van een ring te voorzien.

sentatief mogelijke steekproef de nodige gegevens bekomen. land zowat 300 à 350-duizend vogels geringd. gedeeltelijk een taak van de bevolking

!

Men wil alleen door een

repre­

Daartoe worden jaarlijks in ons

Het terugmelden van geringde vogels is ook

Wie op "regelmatige wijze" (doodvinden bv.) in het

bezit kan komen van de gegevens van een ring (geplaatst aan een

"wilde vogel"),

het ringnummer ook plaats en datum (en indien mogelijk vogelsoort en geslacht te noteren en door te spelen aan

ze

+

dient naast ouderdom)

:

K.B.I.N. Ringcentrale Vautierstraat, 1040 BRUSSEL

31 (02/ 648

16 80,

ringcentrale)

Gedurende de dag werden volgende soorten en aantallen geringd en gedemon(s)t(r)eerd

Oeverlo"Der Kle.ine Plevier Houtduif Grasmus Zwartkop Tuinfluiter BraamsluitJer Grauwe Vliegenvanger Bonte Vliegenvanger

1 1 1

8 2

5 1 2

F it i s Tjiftjaf Stlotvogel :Sosrietzanger Kleine Karekiet Rietzanger

Merel

Zanglijster :leggemus Boomkrui"Der

1 2 1

8

2 1 19 7 1 1

Witte Kwik

Gele Kwik

Boerenzwaluw Koolmees Pim nel Mat kop Vink !tiet gors Ringmus

2 2 1 1 3 1 9 4


30

Determinaties : ---- ---

--

-

---

Soort-determinaties zijn in hoofdzaak routinewerk ; veelal gaat het om

-

"evidenties" (bv. Boerenzwaluw).

Van de meest algemene kleine "insekteneters" werd ter

plaatse volgende primitieve "sleutel" gegeven ; zangers, grasmussen en loofzangers.

we onderscheidden drie hoofdgroepen :

riet-

hele kleine insekteneters met steeds duidelijke groene of gele delen in het verenkleed.

{1)

Fitis

Fijne dunne snaveltjes.

Het onderscheid tussen deze beide bleek in de hand (en dus bij

2) Tjiftjaf

zwijgende eks.) niet evident en werd gebaseerd op de vleugelformule's.

1) Fitis

2) Tjiftjaf

4- 53-óB- (5) 4(3) vergelijk bv. de versmallingen op de buitenvlaggen van de handpennen 3,4,5

(E) en 3,4,5,6 (Ti) en de

positie van de 2° hdp. t.o.v. de rest

È)_gEa�m�s�e� _

=

54à 6'

(F.) en

2'

=

7'à 9' (Tj.)

- middelmaatse insekteneters met bruin-olijf-grijze bovenzijde en steeds opvallend blekere onderzijde.

1) Grasmus

Volledig ongestreept.

- buitenstaart vuilwit - opvallende roestbruine vleugelzomen - kontrasterende witte keel

2) Braamsluiper : - buitenstaart vuilwit - veel grijs (niet bruin) - donkergrijze kop sterk kontrasterend met witte keel

3) Zwartkop

- geen wit in buitenstaart - � :

zwarte kruin

- � en juv. : ros-bruine kruin 4) Tuinfluiter

- vrijwel geen duidelijke kenmerken - (blauw-grijze poten) - (nogal stevige snavel) - (grijze vlek ou de zijhals).

�)_r!e!z�ngeEs_: - matig kleine insekteneters met smal, spits hoofd en lange snavel.; afgeronde staart.


- boven en onderzijde ongestreent,

"ongestreepte"

kleurig.

minder groot dan bij

1)

olijf-bruin tot geel of

Onderzijde wat bleker dan rugzijde,

roest­

maar kontrast veel

grasmussen of loofzangers.

3osrietzanger

2)

Kleine Karekiet

Enkel door gevorderde beoor­

8-11.St

deling van de vleugelformule met

zekerheid te determineren.

(duidelijkheid inkeping binnen­ vlag 2°

hdp ;

positie 8°

hdp

t.o.v. basis van de inkeping totale vleugellengte).

In vorm en grootte sterk gelijkaardige vogel,

Opm.:

blauw-grijze poten

1) 2)

"gestreepte"

boven- en onderzijde getekend (enkel) bovenzijde gestreept

Ouderdomsvooral

met flink gele onderzijde en

Spotvogel.

=

;

2

Sprinkhaanrietzanger

brede wenkbrauwstreep

Rietzanger.

geslachtsbepalingen vergen_ veelal gevorderde kennis,

en

en

�eslachtsbenalin� is in het najaar in hoofdzaak "feitenkennis". Bij ouderdomsbepaling

gaat men doorgaans in op ruikenmerken. de winter nog eens) een rui door

;

a) komplete rui (Z.C. of W.C. ) : b) partiële rui (z.p. of w.p.) vernieuwd

;

Zangvogels maken op het eind van de zomer (en soms in

dit kan principieel op twee verschillende manieren :

elk pluimpje wordt vernieuwd

:

alleen de lichaamsbevedering (alle kleine veertjes) wordt

de grote pennen in vleugel en staart en enkele kleine veertjes op de vleugel

worden niet vernieuwd.

In onze streken geldt algemeen dat bij "zaadetende vogels"

(vinkachtigen,

gorzen) en bij niet extreem trekkende insekteneters de adulte vogels in de nazomer een komplete rui (Z.C.) doormaken en de jonge (eerstejaars) vogels een partiële rui (z.p.) (bv. Vink, Keep,

Sijs,

Pimpelmees,

Merel,

Roodborst).

Eventueel is er laat in de winter

een partiële rui (w.p.) om opnieuw in zomerkleed te komen

(bv.

Witte Kwik,

Waterpieper).

Bij ver trekkende insekteneters is de zomer "te kort" om de adulten toe te laten na de broedtijd en voor het vertrek nog volledig te ruien. juvenielen ruien partieel in Europa

(z.p.),

teringsgebied, een komplete rui door

(W.C.)

maar maken later, (bv. zwaluwen,

Zowel adulten als

na aankomst in het overwin­

rietzangers,

spotvogels,

Grauwe

Vliegenva ng er).

Bij de nazomer kleed

(Z.C.).

sommige vogelsoorten ruien zowel adulten als juvenielen kompleet in

Ouderdomsonderscheid is dan ook niet mogelijk op basis van het veren­

(bv. leeuweriken,

mussen,

Spreeuw,

Staartmees,

Grauwe Gors).


32

Roodb ors t

rui cyclus

adulten

Z.C.

juvenielen

Door de

borst)

(bv.

geboren

in mei

z.p.-rui in de

'80)

Op d e grote armdekveren

borst).

(zomerpartieel)

gaat het bont gevlekte roodb orstjong (zonder oranje ov e r in het adultkleed (met

nazomer ('80)

heeft het

wat voor het geheel van deze veergroep in

teert.

Bij

de partiële rui worden ofwel geen, zodat onze roodborst

een geel-bruin

vleugelstreepje resul­

ofwel hoogstens enkele binnenste grote

een bruin vleugelstreepje blijft behouden In de nazomer van

t ot juli s eptember '81 en dit ondanks zijn partiël e rui. -

het diertje als adulte vogel een komplete zomerrui doormaken,

zander bruin-geel tipje).

'81 zal

waarbij ook de grote arm­

dekveren allemaal vernieuwd word en en de definitieve adulte v orm aannemen o l ij fbruin

oranje

jonge roodborstje opvallende geel-bruine

tippen,

armdekveren vernieuwd,

(ZomerCompleet)

z.p.

(uniform

In de winter is een Roodborst met een bruin-geel

vleugelsteepje dus gebaren in het laatste broedseizoen

;

een vogel zander zo'n streepje

is minstens van het voorlaatste broedseizoen.

ruicyclus

- ad.

:

- juv.

:

z.p.,

W.C.

z. p.,

W.C.

Alhoewel het ruipatraon van adulten en j uvenielen identiek is, beide groepen in de zomer (juni-sept) toch onderscheiden worden. hun

ve renklee d

nog

vleui.tel en staart

caar

pas

:

zij werden bv.

geboren in

juni-jul.i

kunnen

Juveniele vogels dragen en de pennen van

:rullen er dus tot september zeker nag fris en gaal: 1litzien (onafhanke­ Adulte vogels dragen hun veren

lijk of de partiële rui nu reeds plaatsgreep of niet). reeds van de voorgaande winter er een kroost mee groot.

;

zij kwamen reeds met dit pakje van Oost-Afrika en brachten

Hun vleugel- en staartpennen zijn zowel fotochemisch als fysisch

gesleten en zijn bijgevolg zowel verbleekt (denk aan "buurschaduwen" in de vleugeltop)

als

uitgerafeld en makkelijk te herkennen van de onberispelijke pennen die juvenielen dragen

Vermits zowel jong als oud in de winter een komplete rui doormaakt, is er bij hun terugkeer in de late lente geen onderscheid meer mogelijk tussen 2°-jaars en oudere vogels

(wat bij het Roodborstje wel kan).

ruicyclus

- ad. -

Tussen de geboorte •regels te h e rkenn en aan hun j onge en

oude vogels

een

erg wollig,

(bv.

j uv.

Z. C.

:

:

Z.C.

mei) en de rui

•harig"

'lerenkleed.

(september) zi jn de jonge Ee ns de rui

identiek nieuw pakje aan.

Marc

Herremans

v oo rb i j

hebben

.


• •

Zo

okt

3

82/4.C

Trektelli:'l.g

7

u

7

u

r:arc

o.l.v.

Station Leuven

:

ëierre:nans

( hoek ?ost

einde tegen de �iddag wordt

Za

Za

9

okt

WJ

+

16

".'IA

okt

WA

+

82/41

82/42

WJ 82/4 3

WJ

+

WA

stille wachtbezigheid

zonder verwittigen a:gelast bij

?annekoeken- en ri�stuauavond,

18 u

: ten r_uize

of

17 u 3C

:

Trektelling

ge z e lli g samenzijn + dia's kamp Torgny Roeselbergweg

23

okt

8

:

kerk Oud-Heverlee

1 4 u 30 : Station Leuven (bus 17-1fl om 14 u 45)

82/44

okt

24

Trektelling 45

u

:

30

8 u 15

Zo

7

82/45

;

nov

30 :

u

14 u

82/46

:

+

WJ

:

WA

nov

+

82/47

WJ

Station Leuven (eventueel om 8u47 met bus 18-1e richting Jodoigne)

egen de middag

Voettocht Dijlevallei 8 8 8 8 8

u u u u u

Herwig Blockx

Theresiakauel Meerdaal

einde

Dond.11

Station Leuven

Wandeling Meerdaalwoud o .1. v.

9 u :

06 10 14 18 21

o.l.v.

Luc D eviaene

Leuven Station (trein naar Ottignies) Il Heverlee Station Il Oud-Heverlee Station Il St.-Joris-Weert Station Station Pécrot

te voet tot Cud-Heverlee station ganse dag,

Za

13

nov

82/48

+

WA

8

u

2C

2C

"//J

nov

+

WA

82 /4 ()

:

2

u

:

u

20

3art Augustijns

kantine Eeverlee de middag

3omenwandeling

8

(trein terug om 16u45)

warme en droge kleding,

Station Leuven

einde rond

Za

dus uiknik,

Waterwildteldag o.l.v. 8 u :

WJ

"assistenten"

Theresiakauel in Meerdaal

8 u 30 WA

iedereen op eigen kracht

Paddestoelentocht o.l.v. Gerda &

13

WA

+

kerk Oud-Heverlee

Nationaal kongres WA te 3ree

okt

WJ

fr)

(cfr. 3 en 16 okt)

station Leuven

raaduleeg het maandblad

Za

Wilsele

'//andeling in de buurt van Opvelp & Neervelp o.l.v. Gerda Cammaer

7

Zo

15,

(cfr. 3 okt)

Station Leuven

's avonds kleine barbecue (deelname in onkosten 75 Za

regen en/of storr1.

Leuven Station

:

CO

aanhouàe:'l.de mist,

::Hco Van der Hauwaert,

7 u 3C u

)

: kerk Cud-�everlee

3C

;

o.l.v.

verplaatsing per fiets

Johan Van Puyenbroeck

Station Leuven

:

de Jacht Heverlee

einde :egen de middag

kruispunt E 5

en

Els De Witte


34

1T:::-ijd 3

Jia's door e i gen leden

S2/3C

�ec

lo k aal en oroducenten werden nog gezocht WA

+

1' ' 1

Za

':IJ

afsoraak

82/51

èec

Park Tenl..:ren en aan

'1/A

13

'.'IJ

+

15

u

1S WA

8 u 1C

WJ

+

bezoek

30

Dond

(bus

Natio�aal kongres WJ

1 3 u 25)

1

Aktiv iteiten

:

om

?eter Standaert

v·.

KL-�l

om

8

12u45 (dus

u

8u44 Vossem)

;

20

terug omstreeks

Marc De Coster

o.l.v.

het Kareelbos,

verkenning van het Kastanjebos,

Grevensbos en het Peterbergbroek in Veltem-Beisem onr'.iimen van

WJ

WA

+

zwerfvuil in ::-1et Kastanjebos,

voor Torenvalken,

.

Za

8

jan

WJ

+

7

\·IA

00

u

;

ophangen van nestkasten

Vooraf kontakt opnemen

piknik meebrengen

;

Mastellestraat

54, 3008

Veltem-Beisem

o.l.v.

Vogelkopoenwandeling langs het strand

83/01

en Bertem

het

.

Verplaatsing per fiets met Marc De Coster,

"de middag"

raadpleeg het "Wieltje"

Natuur - aktiedag

82/53

dec

l.

o.

bus terug uit Korbeek-Dijle

Kerst - Nieuwjaar

Herremans)

n

flinke duisternis

Station Leuven

:

r,

(o.l.v.

(bus NL-�Z

Station !euven

:

Afrika M'.iseum

het

aan

"�3lauwe Kiek" - wandeling

82/52

dec

:

Stadhuis

!euven

de Roekenslaaoplaats

einde bij

Zo

u 45

7

:

(016/48.85.50)

Mich Dumalin

Leuven Station

piknik meebrengen

Za

jan

15

WJ

I.W.T.

83/02

WA

+

8

u

9

u

- wandeling

30

Station Leuven Station OUd-Heverlee

einde tegen de middag

Za

22

Wandeling Pellenberg - Lubbeek

83/03

jan

13 WJ

WA

+

30

u

:

o.l.v.

Bart August1jns

Leuven Station

verplaatsing per fiets

NATUURBEHEER IN DE DIJLEVALLEI Ieder week-end wordt er gewerkt in de Dijlevallei.

bijdrage wil leveren aan het groep

natuurbehoud in eigen streek,

Aktiviteiten :

;

wilgen knotten,

Alle mogelijke inlichtingen bij

FIE'.r DE B:SCI<ZR, Oude Markt 56, Kortgeleden werd

':Jcs

e!'l

van

het

r e s e r vat en fon d s

met de

zelf

een

eigen

een toffe

1

rietveld langs de

JAN PRIMC,

Lentedreef 25,

spoorweg).

3200

Kessel-Lo

(25.47.50) en

3COO :!:, euv e n (22.16.8'?).

1,8 ha vochtig hooiland als reservaat aangekocht

�'.eerdaalwoud en de

Brussel,

:

("het"

je

hout en strooisel afvoeren en oostoken.

riet maa�en,

Reigerstraat te Neerijse

als

je wil samenwerken met

als

dan ben jij van harte welkom

groene jongens en meisjes,

Afsoraak

Voor dit arbeidsintensief natuurbeheer

Als je de handen uit de mouwen wil steken,

zijn er vrijwilligers nodig.

B.�l. V.R.

van de Belgische Natuur-

vermelding Projekt 9,

door de Vrienden van Heverlee­

Financiële steun kan steeds terecht oo ?..N en Vogelreservaten,

De Dijlevallei.

230-0722368-29

'Tautierstraat 29,

1 C40


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.