De Boomklever December 1999

Afgiftekantoor 3000 Leuven 1 driemaandelijks (maart, juni, sept, december)

België-Belgique P. 8.

3000 Leuven 1 2/ 2803

:D8 EOO;UK,C8V8J( Tijdschrift van DE WIELEWAAL afdeling LEUVEN

De door U meegedeelde en op het verzend­ etiket afgedrukte persoonsgegevens, werden opgeslagen In een bestand dat beheerd wordt door De Wielewaal. Ze worden uitsluitend ge­ bruikt voor verzending van tljdschrtften, docu­ mentatie en lnfonnatle door De Wielewaal.

U heeft recht op Inzage van uw persoonlijke gegevens en kunt hiervan altijd verbetering vragen. Bij het Openbaar Register kan aJtljd aanvullende lnfonnaUe worden bekomen.

Wet van 8 dec 1992 ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer

,.

,"

"

.',) .

Jaargang 27, n u mmer 4

Verantw. ultg.

P.

Herroelen,

december 1999

Leuvensesteenweg 347, 3370 Boutersem

DE BOOMKLEVER De BOOMKLEVER is het tijdschrift van DE WIELEWAAL afdeling Leuven.

De Koninklijke Vereniging voor Vogel- en Natuurstudie DE WIELEWAAL heeft tot doel de kennis en de bescherming van de natuur, en In het bijzonder van de in het wild voorkomende vogels, te bevorderen door alle middelen: ondermeer door het oprichten van plaatselijke afdelingen, het houden van studiedagen, het uitgeven van tijdschriften, het verspreiden van vogel-en natuurboeken en het oprichten van natuurreservaten.

De vereniging werd In 1933 opgericht door E. H. Segers; ze telt meer dan 10.000 leden-gezinnen, verdeeld over meer dan 50 afdelingen waaronder afd. Leuven.

Een waaier van voordrachten, dia-en filmavonden, lessen, tentoonstellingen, gelelde wandelingen, studieprojecten, deelname aan regionale en Internationale onderzoeken en Inventarisaties, beheerswerken, uitstappen en reizen In binnen-en buitenland staan jaarlijks op da agenda.

De vereniging heeft meer dan 80 natuurreservaten In eigendom of in beheer met een totale oppervlakte van meer dan 3000 ha, verspreid over heel Vlaanderen. Ze bezit bovendien een eigen Wlelewaalhuis te Turnhout waar naast het secretariaat ook een ornithologisch museum, een bibliotheek, een vergaderzaal en •

•

een boekhandel zijn ondergebracht.

Men wordt lid van DE WIELEWAAL door overschrijving van 600 BF op rekening 096- 2218078-97 ten name van De Wielewaal, Graatakker 11, 2300 Turnhout.

Je kan ook je naam + adres en 600 BF bezorgen aan één van onze bestuursleden : •

Monique Bakkers Oostremstraat 4, 3020 Herent tel 016/ 23 13 38, bestuurslid

•

R. De Borger Vrijwilligerslaan 1, 3080 Tervuren tel 02/767 60 90, bestuurslid

•

M. Hens P. Delvauxwijk 18, 3000 Leuven, tel 016/299890, watervogeltellingen

•

•

P. Herroelen Leuvensestw. 347, 3370 Boutersem tel 016/ 73 40 69, voorzitter Kalle Moreau Korenbloemlaan 5, 3052 Blanden tel 016/ 40 14 55 (even weken) of 016/ 40 83 63 (oneven weken)

•

K. Van Scharen Korbeekstr 27, 3061 Leefdaal tel 02/ 7672638, penningmeester

•

Rien Verhuizen, Kartulzersstraat 34, 3052 Blanden, tel 016/ 40 16 47.

Leden ontvangen tiet tijdschrift WIELEWAAL (6 nummers), het driemaandelijks tijdschrift ORIOLUS en het afdelingsblad de BOOMKLEVER. ABONNEMENT " DE BOOMKLEVER" Personen die lld zijn van een andere Wlelewaalafdellng doch tevens de Boomklever wensen te ontvangen, kunnen dit door 200 BF over te schrijven op rekenlngnr. 001-1552168-50 van De Wlelewaal, afd. Leuven met vermelding Boomklever •

"

en opgave van hun naam en adres.

ARTIKELS: Artikels dienen getlJpt te worden Ingezonden. De redactie kan artikels wijzigen, steeds In over1eg met de auteur die verantwoordelijk blijft voor zijn tekst.

ADV E ATEN T 1 ES: voor tar1even, vorm en Inhoud Informeer blJ

REDACTIE Paul Herroeten

K Van Scharen (zie hoger).

IN

MEMORIAM

FR�'HS GROOTAERS

(1912-1'�9)

Op 1 november 1999 overleed in een rusthuis te Bertem Frans Grootaers in de leeftijd van 87 jaar. Hij werd geboren te Saint-Servais (Namen) op 25 oktober 1912 toen zijn vader leraar was aan de athenea van Namen. Hij studeerde rechten te Leuven en werd benoemd tot vrederechter te Haacht (1961-1970) en later politierechter te Leuven. In 1941huwde hij met Lili Vermeulen; het echtpaar had acht kinderen waaronder zoon Paul die in de voetstappen van zijn vader Intensief de veldornithologie zou beoefenen en over zijn bevindingen bij de Klapekster een belangrijke bijdrage schreef in 1976.

Halverwege de jaren dertig werd Frans Grootaers. samen met Etienne Plapied een actief ringer van jonge vogels in het nest. Ze waren niet alleen want in die periode beoefende een hele reeks toekomstige missionarissen in Congo (L. Beeckman, G. Léonet, P. Lootens, E. Wijnants, J. Windmolders en W. Van Schaik) deze nieuwe hobby.

In 1941 werd afdeling Leuven opgericht; ze ging van start met 11 leden. een aantal dat aangroeide tot 76 in 1949. Frans Grootaers was vele jaren secretaris en later, na de dood van Florent Wortelaers, voorzitter van de afdeling.

Het jaar 1947 werd een belangrijke periode voor de afdeling en haar secretaris: in juni werden te Leuven voor het eerst twee Ornithologische Studiedagen georganiseerd, in september werd Frans Grootaers lid van het hoofdbestuur en juridisch adviseur van de Wielewaal, in december wordt een ringstation opgestart dat de naam meekrijgt van Ornis Leuven.

Dit initiatief was nieuw voor de afdeling

maar het kon rekenen op de steun van bestuurslid August Tant die in 1912 al een privé ringstation oprichtte en 10.000 ringen met het inschrift Ornis Louvain gratis ter beschikking stelde !

Frans Grootaers had goede contacten met Nederlandse ornithologen en dat resulteerde ondermeer in april 1948 in een gezamenlijke uitstap naar de valleien van de Maas en Lesse voor de observatie van broedende Slechtvalken en Waterspreeuwen.

In de volgende jaren publiceert Grootaers een hele reeks korte en langere bijdragen en heeft hij een groot aandeel In het tot stand komen In 1952 van de

81

eerste Lijst van de Nederlandse namen der in België, in het wild voorkomende vogels (Wielewaal 1952: 115-116, 132-138). Hij meende terecht dat "het opstellen van een naamlijst in de volkstaal in de eerste plaats een taalkundige aange­ legenheid is en derhalve vertegenwoordigers van geheel het taalgebied hier om advies moesten verzocht worden·. Dit logische standpunt zal men later terugvinden in de doelstellingen van de Nederlandse Taalunie (1980-1982).

In 1956 volgt de publicatie van een Samenvattende Index der species vermeld In de jaargangen 1938-1955

van het Wielewaaltijdschrift. Hij telt 78 blz. en is weinig

bekend ook bij oudere vogelkenners. Die index kreeg vanaf 1956 een jaarlijks vervolg tot in 1985 en _werd nadien voortgezet in het tijdschrift Oriolus.

Vanaf eind 1957 krijgt Grootaers de redactie van het tijdschrift onverhoeds "in de schoot gelegd· met de lakonieke mededeling van F. Segers "Gij zult de redaktie nu best kunnen verzorgen·. Gedurende 23 jaar (tot in 1980) heeft Frans Grootaers zijn beste krachten aan het tijdschrift besteed en de oudere leden zullen zich blijven herinneren dat op de eerste dag van iedere maand deWielewaal

in de brievenbus

stak, een prestatie die men in deze moderne tijd voor onmogelijk acht .

Bij deze zware taak kon hij rekenen op een hele schare medewerkers die hem teksten en korte mededelingen bezorgden die, waar nodig, van een kort aanvullend commentaar werden voorzien. Gans alleen, na het overlijden van E. H. Segers stond hij ook in voor de vele, weliswaar korte boekbesprekingen (60 in 1971 !) in het Wielewaaltijdschrift.

In 1960 volgt een herwerkte uitgave van de Naamlijst die ook in brochurevorm werd uitgegeven. Hierin werd ook de topografie van een vogel opgenomen en werd de nadruk gelegd op soorten en herkenbare ondersoorten. De lijst begon met Parelduiker en eindigde met Rotsmus.

Zijn eerste artikel dateert van 1948 over de Scholekster; in één van zijn laatste geschriften (1969) publiceerde hij samen met E. Meyers de laatste notities van de overleden E. H. Fr. Segers met een lijst van diens artikelen en mededelingen.

Grootaers vestigde zijn naam als vogelkenner in Vlaanderen door bijdragen over Sprinkhaanzanger, Glanskop en Matkop, de avifauna van de Vlaamse Westkust, broedvogels in een zeggelandschap, de vogels van het Nethen-Broek bulten de broedtijd (o.a Waterrietzanger) en de Avifauna van Oud-Heverlee. Vanaf 1961 lanceerde hij de fenologische enquete over de aankomst van de zomervogels totdat ze in 1967 overgenomen werd door de Belgische Jeugdbond voor Natuurstudie (BJN).

82

Ondertussen was Frans Grootaers, samen met zijn vriend M. Bastijns, begonnen aan een uitgebreid onderzoek over legdata, afmetingen en gewichten van eischalen bij Belgische broedvogels. De gegevens hiervan werden integraal gepubliceerd door Rudolf Verheyen (1967) in het boek Oรถlogia belgica.

Buiten zijn beroep en de veldornithologie hield Frans Grootaers zich ook nog bezig met

meerdere edities en herdrukken van het bekende Frans-Nederlands,

Nederlands-Frans Woordenboek waarmede zijn vader in 1931 was gestart en dat ondermeer in de Belgische administratie veelvuldig werd gebruikt. Het bekende

Handwoordenboek

Nederlands-Frans, Frans-Nederlands (klein formaat) is aan

zijn 25ste uitgave en werd nog herdrukt in 1998. Het bevat 41.822 trefwoorden.

Samen met E.H. Fr. Segers mag Frans Grootaers beschouwd worden als de pionier van de veldornithologie in Vlaanderen na de tweede wereldoorlog; zijn verdiensten werden spijtig genoeg nooit naar waarde geschat . Ik heb moeten ervaren dat de jongere generaties hun leermeesters niet meer kennen of er geen belangstelling meer voor hebben. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de leiding van de Wielewaal vzw het overlijden van Frans Grootaers niet heeft medegedeeld op de 11de VLOS te Antwerpen op 27 november 1999 waar ze Henri Franckx als ere-voorzitter de opdracht had kunnen geven een minuut stilte te vragen in tegenwoordigheid van de zonen van de overledene, Johan en Paul Grootaers.

Gepubliceerde artikels en mededelingen door Frans Grootaers W. 14: 185-186

1948 De Scholekster

De Benedenschelde in het vroege voorjaar (verslag) W. 14: 196-197

W. 15: 105-109

1949 De delta van de Rhรณne

W. 15: 227-230

Ornls Leuven, eerste mededeling

Over het voorkomen van de Sprinkhaanrietzanger, Locustella naevia W. 15: 233-236 naevia (Boddaert).

1950

Avifauna van de Vlaamse Westkust

W. 15: 271-277

Ornis Leuven, eerste mededeling (vervolg)

W. 15: 292-294

Ornis Leuven, tweejarig verslag, Derde deel

W. 16: 89-95

1951 Ornis Leuven, tweede mededeling Broedvogels in een zegge-landschap

zie vervolg op blz es

83

w. 17: 129-139 W. 17: 209-215

Info-avond "Broedvogelatlas Vlaanderen" Vrijdag 21 januari 2000 met Glenn Vermeersch (Instituut voor Natuurbehoud) Ecohuis, Provinciaal Recreatiecentrum, Gemeenteplein 5, Kessel-Lo Aanvang 19u30 - Toegang gratis.

De laatste volledige inventarisatie van de broedvogels in Vlaanderen dateert van in de jaren '70. Ondertussen is er heel wat veranderd: een groot aantal soorten is erop achteruit gegaan (vb. Veldleeuwerik, Ringmus), andere doen het dan weer goed (vb. Sperwer, Krakeend) en dan zijn er nog de steeds talrijker wordende 'exoten' (vb. Canadese Gans). Om de kennis van en het inzicht in het voorkomen en de verspreiding van broedende vogelsoorten in Vlaanderen te actualiseren, is recent het project 'Broedvogelatlas 2000 - 2003' opgestart.

Dit is een gezamelijk project van het Instituut voor Natuurbehoud, AMINAL Afdeling Natuur, De

Wielewaal

vzw,

Natuurreservaten

vzw,

Vlavico,

JNM,

Likona,

Ankona

en

de

verschillende provincies. De algemene coördinatie en de gegevensverwerking gebeurt op het Instituut voor Natuurbehoud (contactpersonen: Glenn Vermeersch en Anny Anselin, IN, Kliniekstraat 25, 1070 Brussel, Tel.: (02)558 18 75 of (02)558 18 26).

Doel is om een duidelijk beeld te krijgen van de verspreiding van alle broedvogelsoorten in Vlaanderen, om dichtheden van zoveel mogelijk soorten in kaart te brengen en om populatieschattingen te bekomen van de bijzondere soorten (soorten die reeds gevolgd worden in het project 'Bijzondere Broedvogels'-waaronder koloniebroeders en exoten-en een 40-tal minder algemene of achteruitgaande soorten).

Vlaanderen is opgedeeld in een 'rooster' van 5x5 km-hokken en het is op dit niveau dat er zal worden geïnventariseerd. Niet elk broedpaar moet in kaart gebracht worden: in elk 5x5 km-hok worden een aantal km2 hokken afzonderlijk behandeld. Voor ieder hok wordt er een medewerker gezocht die de inventarisatie binnen dat hok voor zijn/haar rekening neemt. Het tijdsgebruik voor

zo'n

inventarisatie

wordt

geschat

op

een

tiental

halve

dagen

per

broedseizoen, te spreiden van februari tot juni (of zelfs juli/augustus). Iedere medewerker krijgt een handleiding met de te volgen werkwijze, een detailkaart van het hok dat hij uitkiest, formulieren voor het veldwerk en netformulieren. Een uitgebreide handleiding (het is echt niet moeilijk... ) kan je bekomen op het Instituut voor Natuurbehoud of op het secretariaat van de Wielewaal; en is tevens (http://www.instnat.be/broedvogels/).

downloadbaar

vanop

de

website

van

het

project

Het is de bedoeling te beginnen met het broedseizoen van 2000 en dit tot en met 2002.

Tijdens het vierde projectjaar (2003) wordt het boek geschreven. Dus op drie seizoenen moet heel Vlaanderen geïnventariseerd zijn! Niet eenvoudig, vandaar ook een warme oproep tot medewerking. Iedereen die een goede kennis heeft van de broedvogels in Vlaanderen kan meewerken aan dit project. Ook hier geldt het principe 'hoe meer zielen hoe meer vreugd', want hoe meer vrijwillige medewerkers zich aandienen, hoe intensiever er geïnventariseerd kan worden. Je hoeft echt geen grote kenner te zijn om mee te doen. Je kan gerust het eerste jaar eens meedoen met een ervaren iemand en misschien kan je het jaar daarna zelf een hok aanpakken! .

84

Een dergelijk project kan enkel slagen als de verschillende natuurbewegingen in onze regio de handen in elkaar slaan.

"SAMEN STERK", een historische kans ... en allicht ook

niet zo moeilijk, want heel wat vogelkijkers zijn lid van meerdere natuurverenigingen.

Daarom werken de Wielewaalafdelingen Leuven en Demerstreek, de Vrienden van Meerdaalwoud en Heverleebos en de Vogelwerkgroep van Natuurreservaten samen aan de realisatie van dit project in de oostelijke helft van de provincie Vlaams-Brabant. Maarten Hens coördineert het project in de regio Leuven (gemeenten Kortenberg, Bertem, Herent, Huldenberg, Oud-Heverlee, Leuven en Bierbeek), terwijl Robin Guelinckx verantwoordelijk is voor de coördinatie in de regio's Oost-Brabant en Demervallei.

Glenn Vermeersch is de 'Atlasman' op het Instituut voor Natuurbehoud. Het is ook hij die dit project zal komen toelichten op de geplande info-avond waarop U allen bent uitgenodigd.

Op die avond zullen de opzet en de methodiek van het project uitvoerig toegelicht worden, kaartmateriaal en telformulieren zullen verdeeld worden, en hokken worden toegewezen.

We proberen op 21 januari zoveel mogelijk 'vogelaars' samen te brengen. Breng dus ook je vrienden-vogelkijkers mee! Wie niet kan aanwezig zijn, maar wel wil meewerken neemt best vooraf contact op met de regio-coördinator en vertelt dan alvast in welke streek hij aan de slag wil.

Robin Guelinckx

Maarten Hens

Kliniekstraat 25

Paul Delvauxwijk 18

1070 Brussel

3000 Leuven

2 (02)558 18 54 robin.guelinckx@instnat.be

2 (016)29 98 90 maarten.hens@agr.kuleuven.ac.be

Gepubliceerde artikels en mededelingen door Frans Grootaers (vervolg) W. 24: 1-16

1958 Glanskop en Matkop 1960

Naamlijst van de, in België in het wild voorkomende vogels

1961 In Memoriam Lt.-kolonel M. Bastijns

W. 26: 269-277, 305-307 W. 27: 95

Reis naar Zwitserland, ekologisch, veldornithologisch W.

27:237-238

1961) Onze fenologische enquete: aankomst zomervogels W. 27: 322-329 1962) W. 28: 13-21, 75-81, 308-309 W. 29: 294-297 1963 Fenologisch onderzoek 1964 Fenologisch overzicht

W. 30: 328-331

1965 Wintervoedering van vogels rondom het woonhuis

W. 31: 13-14, 71-73

In de looppas door de Dombes

W. 31: 140-142

Verslag over de roofvogelstand Leuven en omgeving W. 31: 196-197 Korte bezinning over natuurbehoud en faunabeheer W. 31: 203-205 1966 Fenologisch overzicht zomervogels 1965 30 april-1 mei 1966 24ste Wielewaalkongres

W. 32: 74-77 W. 32: 79, 97-98, 161-168

Fenologische overzicht zomervogels 1966

W. 33: 112-113

1969 Sinaasappelen en gieren (notities van Fr. Segers)

W. 35: 270-272

1967

(met E. Meyers) bibliografie van E. H. Fr. Segers

85

W. 35: 272-276

Opmerkelijke vogelwaarnemingen in de Dijlevallei en omgeving juli-september 1999

Dit overzicht belicht (bijzondere) vogelwaarnemingen in regio Leuven uit de periode 1 juli tot en met 30 september 1999. De bestreken regio omvat de gemeenten Kortenberg, Herent, Bertem, Leuven, Oud-Heverlee, Huldenberg en Bierbeek. De volgende rubriek zal de periode oktober-december 1999 omvatten. Waarnemingen worden voor 31 januari 1999 verwacht bij Maarten Hens, Paul Delvauxwijk 18, 3000 Leuven, maarten.hens@agr.kuleuven.ac.be.

De aantrekkingskracht van de Dijlevallei is tijdens de zomerperiode Uuli-half augustus) voor de meeste waarnemers beperkt. Doorzetters en thuisblijvers noteerden waarnemingen van Zwarte

Ooievaar,

Geoorde

Fuut,

Brilduiker

en

enkele

flinke

groepen

Zomertalingen.

Broedende Wespendieven en Boomvalken vervolledigden het zomerse soortenpalet. Vanaf de tweede helft van augustus maakten de gebruikelijke Visarenden, Zwarte Sternen, Paapjes en Tapuiten hun opwachting. Bruine Kiekendieven waren er gedurende de ganse periode opvallend weinig, terwijl ook de steltlopers het volledig lieten afweten bij gebrek aan geschikte pleisterplaatsen.

Waarnemingen van Dodaars, Aalscholver, Nijlgans, Slobeend, Wintertaling, Tafel- en Kuifeend, Havik, Houtsnip, Kerkuil, Steenuil, Halsbandparkiet, en Zwarte Specht werden niet in dit verslag opgenomen, maar wel verwerkt.

Geoorde Fuut Podiceps nigricollis 14/08

1 juv. ex. te NGB (A. Smets). Daags nadien niet meer opgemerkt (J. Menten).

19/09-16/10

1 ad. in winterkleed te NGB (versch. waarn.).

Zwarte Ooievaar Ciconia nigra 10/07

1 ex. overvliegend te SAR (J. Menten). Bij Mechelen pleisterde op 09 en 10/07 een onvolwassen ex. (/DWV). Dezelfde vogel?

Ooievaar Ciconia ciconia 27108

3 ex. op thermiek naar Z te Blanden (R. en T. Verbeeck/BK).

Knobbelzwaan Cygnus olor Broedgevallen te OHN (1 paar

+

7 pulli op 11/07), AVP (1 paar

+

5 pulli) en NKV-Doode

Bemde (3 broedpaar, waarvan slechts ĂŠĂŠn met zekerheid succesvol: 1 pullus op 10/07).

Indische Gans Anser indicus 26/09

1 ex. samen met 19 Canadese Ganzen te SAR (M. Hens). Allicht hetzelfde ex. wordt ook gesignaleerd op 26/08 en 02/09 in een groep Canadese Ganzen in het park van Tervuren (A. Reygel/BK).

Canadese Gans Branta canadensis In de loop van augustus pendelt een groep van 50-70 ex. tussen slaapplaats in het park van Tervuren en akkers in de regio Vossem-Duisburg-Leefdaal-Bertem. Op 17/08 's ochtends vroeg 69 ex. op slaapplaats te Tervuren, vertrekken rond 7u25 en landen op stoppelveld tussen Vossem en Duisburg. Allicht een tweede groep (met als merker een Indische Gans) van 20-22 ex. verblijft in de periode eind augustus/begin september overdag in Tervuren (A.

86

Reygel/8K), en wordt eind september ook in de� in r:Vallei opgemerkt. Op 25/09 passeert deze groep 's ochtends over Leefdaal richting Tervuren (K. Van Scharen). Op 26/09 vertrekt dezelfde groep ( 1 9 ex.) rond zonsondergang te SAR in noordelijke richting (M. Hens).

Ringtaling

Cal/onetta /eucophrys

De ganse periode 1 è in het Arenbergpark te Heverlee (K. Moreau, M. Hens, L. De Smet).

Smient

Mareca penelope

Eerste najaarsmelding: 2 ex. te Oud-Heverlee en 3 te NG8 op 05/09 (A. Smets, K. Moreau).

September-maxima: 1 8- 1 9/09 28/09

Krakeend

1 0 ex. te Oud-Heverlee (K. Van Scharen, M. Hens, A. Smets).

1 3 ex. te SAR (S. Peten).

Mareca strepera

In het gebied NG8-Doode 8emde vermoedelijk 3 broedgevallen waarvan 2 bevestigd: 1 koppel met jongen te NG8 en 2 ad. met 3 juv. op 1 0/07 te NKV-Doode 8emde (8. Van Elegem, K. Moreau). In augustus 1 -5 ex. waargenomen te OHN, SAR. NG8 en NKV-Doode 8emde (J. Menten, K. Moreau, T. Roels). In september lopen de aantallen op, met als maxima ;;:::6 te OHN, 1 1 te NG8 en 1 te SAR op 26/09 (K. Van Scharen).

Pijlstaart 1 1 /09

Anas acuta

3 ex. te NG8

Zomertaling

(J.

Menten).

Anas querquedu/a

In juli uitsluitend waargenomen te NKV-Doode 8emde, waar min. 1 broedpaar met succes broedde (2 juv. op 1 9/07). Vanaf eind juli komt doortrek goed op gang, met als maxima: 0 1 /08

24 ex. te NG8 (T. Roels), 1 ex. te OHN (K. Moreau).

07108

3 ex. te NG8 (K. Van Scharen), 4 te OHN

08/08

1 8 ex. te NG8, 4 ex. te OHN

1 5/08

ca. 1 0 te NG8

(J.

(J.

(J.

Menten).

Menten).

Menten).

Laatste waarneming op 20/09: 1 ex. te NG8 (K. Moreau)

Brilduiker 1 5/08

Bucepha/a clangula

1 ex. te NG8 (J. Menten). Vergelijk met de waarneming van 1 ex. te Tienen van 03 tot 05/08/ 1 999 (E. en P. Collaerts, E. Hoebrechts/8K).

Rosse Stekelstaart

Oxyura jamaicensis

De ganse periode 1 � op 't Zoet Water te Oud-Heverlee (K. Moreau, L. De Smet).

Wespendief

Pernis apivorus

Tot half juli zijn 4 verschillende koppels in en rond het gebied NG8-Doode 8emde aanwezig (8. Van Elegem). Tot ca. 1 0/08 quasi dagelijks waargenomen. Over eventuele geslaagde broedgevallen is niets geweten: er konden geen nesten gelokaliseerd worden en er werden in juli en augustus ook geen jongen waargenomen (T. Roels, 8. Van Elegem).

Laatste waarnemingen: 29/08

1 ex. over te NGB (A. Smets).

1 ex. boven Neerijse (T. Roels).

87

Bruine Kiekendief Circus aeruginosus

Weinig waargenomen deze (na)zomer (4 meldingen in augustus, 4 in september). Laatste waarneming op 20/09: 1 9 in de Doode Bemde te Neerijse (J. Menten).

Ongedetermineerde Kiekendief Circus species

12109

1 ex. over te Heverlee (Bremstraat) (G. Bleys).

Visarend Pandion ha/iaetus

29/08

1 ¡ex. over te NGB (A. Smets).

04/09

1 ex. te SAR (L. Hendrickx, H. Blockx).

05109

1 ex. te NGB (A. Smets).

08109 17/09

rond 19u00 1 ex. overvliegend te Neerijse (T. Roels).

1 ex. naar Z te Bierbeek (omgeving zandgroeve) (C. Bert).

18/09

rond 15u10 1 ex. ver weg cirkelend tussen Neerijse en Korbeek-Dijle 1 ex. te OHN (L. De Smet).

1 ex. te NGB (J. Menten).

20/09 26/09

(T. Roels).

om 15u20 1 ex. boven de vijver te NGB, bidt tweemaal en verdwijnt in Z-richting (K. Moreau, M. Hens). Om 15u45 allicht hetzelfde ex. te SAR (J. Menten).

Smelleken Fa/co columbarius

20/09

1 ex. in 9-kleed op het plateau tussen Korbeek-Dijle en Bertem (J. Menten).

26/09

1 ex. passerend boven de Doode Bemde te Sint-Joris-Weert (K. Moreau).

Boomvalk Fa/co subbuteo

Zekere broedgevallen in het gebied NGB-Doode Bemde (B. Van Elegem,

T. Roels) en te SAR

(versch. waarn.).

Slechtvalk Fa/co peregrinus

23/07

Vossem, 10u10: 1 è vangt spreeuw (M. Herremans/BK).

26/09

1 ex. boven de Doode Bemde te Sint-Joris-Weert (K. Moreau).

Kwartel Cotumix cotumix

In juli verschillende roepposten in de akkers tussen Korbeek-Dijle en Leefdaal en langs de zuirdrand van Mollendaalbos te Bierbeek (versch. waarn.).

Porseleinhoen Porzana porzana

26/09

1 ex. auditief te NKV-Doode Bemde

(T. Roels).

Goudplevier Pluvia/is apricaria

26/09

1 ex. overtrekkend boven het plateau tussen Korbeek-Dijle en Bertem (J. Menten).

Watersnip Gallinago gallinago

17/08

2 ex. aan plas in stoppelveld te Heverlee (G. Bleys).

18/08 05/09

1 ex. opgejaagd vanop dezelfde plas te Heverlee (G. Bleys).

1 ex. overvliegend te OHZ (A. Smets).

Wulp Numenius arquata 29/08

min. 2 ex. overvliegend boven de Doode Bemde te Neerijse (auditief)

88

(T. Roels).

Witgat Tringa ochropus Zeer weinig waarnemingen. Op 10/07 2 ex. te Florival

(J. Menten). Te NKV-Doode Bemde

wordt 1 ex. opgemerkt op 19 en 24/07 en 01/08 (T. Roels). Van 08/08 tot minstens einde september doorlopend 1 ex. op een slikrand te SAR (versch. waarn.).

Oeverloper Actitis hypoleucos Net als Witgat zeer weinig meldingen dit najaar. In juli maximaal 3 ex. te OHZ op 17/07

(J.

Menten). Laatste waarneming op 02/09 (1 ex. te.QHZ).

Visdief Sterna hirundo 07108

1 ad. te OHZ

(J. Menten).

Zwarte Stern Ch/idonias niger 26/08 27/08

1 juv. ex. te NGB (G. Bleys).

6 ex. te SAR (M. Walravens/SAR-kast).

02/09

1 ex. te OHZ (L. Hendrickx).

1 juv. te NGB (J. Menten).

10/09

Allicht dezelfde vogel wordt op 11, 18 en 19/09 waargenomen te OHZ en een week later (24, 26/09) opnieuw te NGB (versch. waarn.).

Draaihals Jynx torquilla

(J. Vanautgaerden & ringgroep Leuven/BK).

28/08 ringvangst van 1 ex. te Korbeek-Lo (J. Vanautgaerden & ringgroep Leuven/BK).

25/08

ringvangst van 1 ex. te Korbeek-Lo

18/09

1 ex. te Bierbeek (H. Blockx).

Oeverzwaluw Riparia riparia 08/08

ca. 230 bezette nesten in de zandgroeve van Bierbeek (K. Moreau). ca. 220 bezette nesten in de zandgroeve te Neerijse (K. Moreau).

Duinpieper Anthus campestris 25/08

1 ex. over te Heverlee (G. Bleys).

28/08 30/08

1 ex. over naar W rond 8u30 te Heverlee (G. Bleys).

1 ex. over naar llW te Heverlee (G. Bleys).

Paapje Saxicola rubetra Eerste najaarswaarneming: 19/08 1 ex. te Heverlee (G. Bleys).

Laatste gegeven: 12/09 2 ex. op weidraad te Heverlee (G. Bleys).

Roodborsttapuit Saxicola torquata 12/09

2 ex. in 'het veld' te Heverlee (G. Bleys).

Tapuit Oenanthe oenanthe In totaal 12 waarnemingsdagen. Eerste najaarswaarneming op 21/08: 1 ex. te Heverlee (G. Bleys). Laatste meldingen op 20 en 24/09 met resp. 2 en 4 ex. op het plateau tussen Korbeek­ Dijle en Bertem (J. Menten).

89

Snor Locustella /uscinioides Op 17 en 24/07 telkens 1 juveniele vogel geringd te Korbeek-Lo (J. Vanautgaerden & ringgroep Leuven/BK).

Grauwe Vliegenvanger Muscicapa striata In juli en augustus opgemerkt in de Doode Bemde en te NGB (o.a. 5 ex. op 23/08).

'Religieuze' vliegenvangers verbleven op 31/08 op de kapel te Bierbeek-Sint-Kamillus (5 ex.; J. Cuppens/BK) en rond 10/09 gedurende 5-tal dagen aan de kerk van Wijgmaal (3 ex.; H. Blockx).

Bonte Vliegenvanger Ficedu/a hypoleuca 1 ex. te NGB (J. Menten).

10/09

Kruisbek Loxia curvirostra 24/08

12 ex. overvliegend te Leuven (M. Hens).

29/08

1 ex. aud. in Bertembos te Bertem/Winksele (G. Bleys).

5 ex. over te Leuven (M. Hens).

06109

Zoogdieren Steenmarter Martes foina 27106

1 ex. te Blanden (H. Blockx).

17/07

1 verkeersslachtoffer te Sint-Joris-Weert (F. Fluyt; T. Roels). 's Avonds 1 ex. over de Ophemstraat te Korbeek-Dijle (T. Roels).

Samenstelling Maarten Hens, Paul Delvauxwijk 18, 3000 Leuven, (016)29 98 90 E-mail: maarten.hens@agr.kuleuven.ac.be

Medewerkers en geraadpleegde bronnen Christophe Bert, Geert Bleys, Herwig Blockx, War Claes, Louis De Smet, Frederik Fluyt, Luc Hendrickx, Maarten Hens, Joris Menten, Kelle Moreau, StĂŠphan Peten, Toon Roels, Jos Rutten, Axel Smets, Bernard Van Elegem, Kris Van Scharen, Marc Walravens.

Aanvullende gegevens werden verzameld via /BK /DWV

De Boomklever 1999(3) De Wielewaal Vogellijn, (03)488 01 94

Gebiedsafkortingen AVP

Abdij van 't Park, Heverlee

OHN

Oud-Heverlee Noord Oud-Heverlee Zuid

OHZ NGB NKV SAR

ZW

Neerijse Grote Bron Neerijse Kliniek Vijvers St.-Agatha Rode, Groot Broek 't Zoet Water, Oud-Heverlee

90

HET SMELLEKEN EN DE STRANDPARASOL Herwig Blockx

i 1

Hier zaten ze twee weken geleden dus echt: twee Blonde Ruiters, netjes afgeleverd door de staart van orkaan Floyd. Zou hier ook weer zo'n menigte van tientallen twitchers gestaan hebben, een woud van telescopen en telelenzen ?

Overigens wel een mooie plek om naar vogels te kijken: een groene strandweide met wat lage duintjes ongeveer halfweg naar zee toe en twee geulen langs waar zeewater bij springvloed tot tegen de dijk komt. De groep Spreeuwen die de duindoornbessen bij kilo's soldaat maakt, is ondertussen uitgegroeid tot ettelijke honderden vogels: als een zwart, luidruchtig leger waaieren ze uit boven de duinen. Rechts achteraan liggen de hogere duinen van het reservaat ¡p1atier d'Oye" waar we eergisteren nog rondliepen. Als Ik tussen twee duintj�s uitkom, heb ik

een

mooi

uitzicht over

de

strandvlakte:

langs

de

vloedlijn

zitten

wat

mantelmeeuwen. Ik kijk wat verder rond en zie bijna onmiddellijk een kleine roofvogel zitten op een verdroogde duindoorntak: een Smelleken.

Met de telescoop---het valkje blijft rustig zitten---kan ik ze uitstekend bekijken. Net op dat moment komt een wandelaarster met hond langs die ik inwendig vervloek want dat beest is er de oorzaak van dat het Smelleken het hazenpad kiest: laag over het strand, vlak voor mij langs. Er is hier nauwelijks begroeiing en ik kan de vogel perfect volgen met de telescoop. Bij enkele onverwachte wendingen kan Ik het aantal dwarsbanden in de staart tellen: ze heeft er vier.

91

Ze stevent nu resoluut af op een stuk strand met lage begroeiing en gaat tegen de zeewind in "hangen". Ik geloof mijn eigen ogen niet als ik haar op anderhalve meter boven de vegetatie 1 à 2 seconden zie bidden waarna ze als een mini-jacht­ vliegtuig tot vlak boven de grond duikt om dan steil terug op te trekken en hetzelfde kunstje nog eens toe te passen. Kennelijk heeft ze vanop haar uitkijkpost 400 meter verderop hier vogels zien landen en probeert ze deze nu op te sporen.

Een jonge Franse vogelkijker nadert nu. Mijn korte mededeling "Faucon émerillon" doet wenkbrauwen fronsen: "Jamais vu ça ici" gevolgd door druk geblader in de vogelgids. Het Smelleken is nu her en der de vegetatie aan het uitkammen en de Fransman mag even meekijken. Zijn opmerking "elle ressemble à un Epervier" kan ik wat kleur en vliegstijl betreft wel bijtreden.

Ik geniet intussen volop: een jagend Smelleken zie je nu éénmaal niet elke dag. Ik kan me zelfs niet herinneren ooit gelezen te hebben dat zo'n kleine kruisraket ook bidt tijdens het jagen. Dat Is overigens niet zo verwonderlijk: ooit zag ik een Bruine Kiekendief minutenlang bidden en ook dat was niet terug te vinden in de "boeken".

Plots spat een groepje vogels uit elkaar en als de weerlicht zit het valkje achter een van hen aan. Een wilde achtervolging in de lucht volgt waarbij de Kneu tracht hoogte te winnen. Telkens lijkt het alsof hij een gat kan slaan na een bocht maar een Smelleken beschikt over een krachtige turbo in zijn kleine lijfje: met een tussenspurt om U tegen te zeggen, komt hij telkens ei zo na binnen grijpafstand.

Zigzaggend verdwijnen ze achter een duinrand. Ik spurt naar een plaats met een beter uitzicht en ... ... niks. Ze zijn belden verdwenen. Of toch niet: mijn Franse confrère-birdwatcher wijst op een donkere schim die rakelings over het strand langs de duinrand stuift. Even checken: niets in de klauwen. De eerste jacht eindigt dus op niks voor het Smelleken en alles voor de Kneu. Wedden dat hij nu zit uit te hijgen In de dichtste duindoornstrulk van de Noordfranse kust. Vandaag komt hij daar niet meer uit en morgenvroeg heel even misschien wel. Althans, zo zou ik me in zijn plaats voelen...

Het valkje doorloopt nog even een bid/duik procedure maar geeft dan op en strijkt even verder op een duintop neer. Het wuivende helmgras, de late namiddagzon en de ambiance van het verlaten strand dragen bij tot wat onze noorderburen "een plaatje" zouden noemen. De Kneu's zijn waarschijnlijk foetsie. Als ze toch terug ingevallen zijn, zullen ze zich toch wel erg koest moeten houden of beter nog een

92

,

spoedcursus "Hoe graaf ik mij in, in 15 seconden" toepassen: dit Smelleken lacht er niet mee, zoveel is duidelijk...

Na enkele minuten gaat het valkje terug op de wieken en probeert wat verderop op een stuk aangespoeld plastic rommel plaats te nemen. Het ding veert mee als ze probeert te landen en dus vliegt ze onverrichterzake verder. Ik volg met de tele­ scoop, tuk op meer... tot ze achter een duintje verdwijnt. Ik zie haar niet aan de andere kant verschijnen, ze moet dus ergens achter op dat bultje geland zijn. Mijn schuchtere wandeling levert niets op, ook niet als ik zowat op de plek sta waar ze nu elk moment "van onder mijn voeten" kan wegvliegen.

Zoeken met de kijker levert aanvankelijk niks op tot enkele minuten later. Het Smelleken zit op een verhoging van het strand en trekt driftig aan een prooi. Toch nog het ultieme moment gemist... Af en toe kijkt ze even achterom naar de duinrand waar een Torenvalk zijn jachtgebied opzegt: zou ze dat bidden gewoon afgekeken hebben?

Het vogeltje is op een mum van tijd naar binnen gewerkt en ze veegt haar snavel af aan iets wat op een dun buigzaam takje lijkt. Even later zit ze er ook op en poetst zich wat op. Vreemd, ze zit nu ook aan iets te trekken onder haar poten terwijl Ik bij­ na zeker ben dat de prooi volledig op is. Enkele wandelaars verstoren haar nu en na een korte jachtsessie,ze kan het kennelijk niet laten, verdwijnt ze in volle vaart over de duinen. Smellekens schijnen altijd ergens een dringende afspraak te hebben...

93

Ik viseer terug de plukplaats en enkele minuten later sta ik op de bewuste plek. Van de Kneu blijft niet veel meer over: een ondersnavel en het maagje, om precies te zijn. Wat borstveren, staart-en vleugelpennen waaieren al uit in de zeebries. De rest van de Kneu wordt nu al Smelleken".De plukplaats zelf bestaat uit een aangespoelde strandparasol die grotendeels ondergestoven is. De buigzame zit­ plaats van het Smelleken was één van de verroeste spaken van het scherm. In de stof zitten gaten waar de roofvogel kennelijk de kwaliteit aan een nader onderzoek heeft onderworpen. Vlakbij loopt ook een enkel spoor van teenafdrukken, van ongeveer een meter lang naar de parasol toe. Waarschijnlijk is het Smelleken daar geland, heeft dan de Kneu de genadeslag toegebracht en hem dan "te poot" naar hier gebracht. De "voetsporen" zijn groot met de lange tenen van een vogeljager, zelfs de klauwafdrukken zijn zichtbaar.

Terwijl ik terugloop naar de parking, passeer ik het jachtterrein van het Smelleken: lage, verspreid staande struikjes zeekraal en zeemelde van goed 1 o cm. "hoog". Ik beeld me al in dat zich hier een groepje Kneu's moest in verschuilen, elke vogel weggekropen onder zo'n onooglijk struikje. In de lucht: een felle jager, steeds dich­ terbij komend. Ze maakten geen schijn van kans: roofvogels kunnen onverbiddelijk zijn".

Veldschetsen: Zeeland 13 dec 1997 en 8 jan 1998

94

Simultane nirowintertelling van dag roofvogels

OPROEP tot medewerkers (sters) en geïnteresseerden Het is weer bijna zo ver, in januari 2000 zal in Vlaanderen de derde editie van de simultane midwintertelling

van dagroofvogels plaatsvinden.

Deze

telling wordt

gecoördineerd door MILVUS vzw (Vereniging ter studie en bescherming van roofvogels) met logistieke en wetenschappelijke begeleiding door VLAVICO vzw, de Wielewaal­ Vogelwerkgroep en het Instituut voor Natuurbehoud.

De vooropgestelde periode loopt van 1 tot en met 23 januari 2000. In principe mag er binnen deze periode elke dag worden geteld, maar de voorkeur wordt gegeven aan het weekend van zaterdag 8 en zondag 9 januari, om zo van een echte simultaantelling te kunnen spreken en om dubbelwaarnemingen zoveel mogelijk uit te sluiten.

Medewerkers (sters) van de vorige jaren krijgen automatisch de nodige informatie betreffende wijzigingen in de telmethodiek doorgestuurd en behouden in de mate van het mogelijke hetzelfde telgebied als vorig jaar.

Nieuwe medewerkers (sters) worden vooral nog gezocht in alle gebieden ten noorden van Leuven (Wilsele, Kessel-Lo, ".) en ten zuiden van Leuven in Sint-Agatha-Rode en omgeving (Rodebos en Laanvallei). Ook op andere plaatsen In Huldenberg liggen nog niet-getelde gebieden (Loonbeek,

Huldenberg,

Neerijse- dorp).

Heverleebos en

Meerdalwoud zijn voorlopig eveneens nog blanco regio's.

Aan alle geïnteresseerden die één van deze gebieden goed kennen en die roofvogels ten minste tot op de soort kunnen determineren en die graag in de gezonde buitenlucht vertoeven, wordt gevraagd om op deze oproep te reageren.

Na de telling krijgen alle medewerkers (sters) een verslag toegestuurd. Verdere informatie vind U in de volgende edities van de Boomklever

of in Mi/vus news

(tijdschrift van MILVUS vzw).

Telformulieren en -handleidingen alsook meer informatie over MILVUS vzw en andere lopende roofvogelprojecten kan men bekomen op volgend adres: Kelle Moreau (lokaal coördinator) Korenbloemlaan 5, 3052 Blanden tel 016/ 401455 of 016/408363 (beide nummers enkel tijdens weekends) E-mail: Kelle.Moreau@student.kuleuven.ac.be

95

Vlaams-Brabants Contact voor Natuurstudie (BRACONA) Eerste studiedag !

Op 1 april 2000 zal de eerste studiedag doorgaan voor alle geïnteresseerden in natuurstudie in de provincie Vlaams-Brabant. Het Vlaams-Brabants Contact voor Natuurstudie krijgt dan concreet gestalte. BRACONA heeft als hoofddoel het potentieel aan natuurkennis te optimaliseren in functie van het natuurbehoud en­ beheer In de provincie Vlaams-Brabant. Ze wil tevens als contactorgaan het lokale studiewerk een meerwaarde geven door het opstarten van een gestructureerd overleg. Concreet betekent dit ondermeer het in kaart brengen van natuurstudie in de provincie,

fungeren als platform voor informatie-uitwisseling over en de

onderlinge afstemming tussen natuurstudie- initiatieven en het aanbieden van een forum waar natuurvorsers informatie kunnen uitwisselen en hun onderzoeksresul­ taten kenbaar kunnen maken via bijvoorbeeld een jaarboek en een studiedag.

Voor die eerste studiedag wordt U van harte uitgenodigd. Tijdens deze dag zal een aantal voordrachten gehouden worden over natuurstudie-initiatieven in de provincie Vlaams-Brabant. Daarnaast kunnen tal van lnfostands van verenigingen, werkgroepen en overheden bezocht worden. Tenslotte wordt een overzicht gegeven van reeds lopende of afgesloten natuurstudieprojecten en kunnen de eerste contacten gelegd worden in de verschillende themagroepen. Vrijwilligers uit deze werkgroepen en verenigingen en andere geïnteresseerden kunnen zo de koppen bij elkaar steken rond de thema's amfibieên en reptielen, ongewervelden, paddestoelen, planten, vogels en zoogdieren. Zo kunnen ook de eerste contacten gelegd worden omtrent het bespreken van beplaalde projecten.

Deze studiedag gaat door op zaterdag 1 april 2000 van. 9u 15 tot 16u 30 in het auditorium

"Jozef

He uts",

lokaal

00.215,

Faculteit

Landbouwkundige

en

Toegepaste Biologische Wetenschappen (KUL, Heverlee), Kardinaal Mercierlaan 92 in Heverlee, te bereiken via de ring rond Leuven (afslaan aan de Naamse Poort).

96

PROGRAMMA 9u 15 ontvangst en koffie 9u 50 voorwoord door de dagvoorzitter 10uOO voordrachten (elk 20 minuten met mogelijkheid tot vragen stellen) Jan Stevens: Het paddestoelenproject van LIKONA Jenny De Laet: Gedragsecologie en wetenschapspopularisering in verband met inheemse zangvogels Geert De Knijf: Verspreiding van libellen in Vlaams-Brabant Herman Van Schepdael: Uilen- en muizenonderzoek door de kerk­ uilenwerkgroep 12uOO middagpauze en bezoek aan de standen 13u30 voorstelling van mogelijke projecten en afgelopen inventarisaties per thema (plenair) 15uOO pauze en koffie 15u30 workshops: de themagroepen vergaderen apart verder 16u30 toespraak door de voorzitter, député Van Mellaert 16u40 einde

Inschrijvingen (en aanvullende informatie) bij Provincie Vlaams-Brabant, Dienst Leefmilieu, Diestsesteenweg 52, 301O Kessel-Lo tla Geert Lefever, tel 016/ 267266, fax 016/267261, e-mail: glefever@vl-brabant. be Om het overzicht van reeds lopende of afgesloten natuurstudie-initiatieven zo volledig mogelijk te maken, kan i.edereen die meer informatie hierover heeft, zich in verbinding stellen met onderstaande contactpersonen: •ZWAMMEN: Jos Monnens, Koetsweg 54, 3010 Kessel-Lo, tel 016/ 25 35 28 • PLANTEN: Luc Vervoort, secr. Natuurreservaten Oost-Brabant, Diestsesteenweg 77, 3010 Kessel-Lo, tel 016/ 25 25 19, e-mail nrob@glo.be •ONGEWERVELDEN: Bart Vercoutere, Leuvensebaan 65, 3220 Holsbeek, tel 016/ 44 70 92, e-mail Bart.Vercoutere@envico. be of Koen Berwaerts, Strijdersstraat 64/104, 3000 Leuven, tel 016/ 29 62 88, e-mail berwaert@uia.ua.ac.be •AMFIBIEËN en REPTIELEN: Paul Nuyts, Schransdreef 59, 3090 Overijse, tel 02/ 687 95 25, e-mail paul.nuyts@gudrun.be •

�

1

VOGELS: Kris Van Scharen, Korbeekstraat 27, 3061 Leefdaal, tel 02/ 767 26 38,

e-mail kvschare@vub.ac.be •ZOOGDIEREN: Bart Christiaens, De Formanoirstraat 12, 1070 Brussel, tel 021 520 62 68

97

RECENTE WAARNEMINGEN sept-okt- nov 1999 Samenstelling : Paul Herroelen en Jos Cuppens

Dodaars: Tienen

waarschijnlijk meer dan 2 broedgevallen; eerste helft sept 6-1O

ex, maxima in tweede helft: 25 en 29 ex respect. per 18 en 26 sept; in de eerste decade van okt 10-13 ex, daarna nog 1-6 ex, maximum 16 ex (groepen van 7 ex en 5 ex) op 16 okt (COE, COP, CUJ, CUO, HOE, Wiel. Leuven); Tervuren -park 1 ex in winterkl op 20 sept en 29 nov, 22 sept 1 ex eclips+ 1 ex zomerkl (REA); St.J. Winge-Gemp 3 ex per 25 sept. 2 ex op 12 en 17 okt (HEP, REA); 16 okt Roosbeek 5 ex (onvolleige telling: GUR). Op 13 nov te Zoutleeuw 1 ex op Gete tussen Barbarijse eenden (VPD).

Fuut: late broedgevallen, St.J.-Winge-Gemp: 12 okt één ad met 3 donsjongen op rug, nog aanwezig op 23 nov (REA, HEP) en Tervuren-park: ad voedert nog 3 jongen op 14 nov (REA); 16 okt Roosbeek 6 ex (onvolledige telling: GUR).

R oodhalsfuut: 12 sept Tienen eerstejaars (COE, CUJ, Wiel. Leuven) Geoorde Fuut: 17 sept tot 03 okt Tienen 1 ex (COE, COP, CUJ); 28 sept Oud­ Heverlee-N 1 ex (GUR).

Aalscholver: eerste te Tienen op 04 sept: 1 ex naar Oost; doortrek

28 sept-04

nov vooral genoteerd te Tienen (6, 2, 22, 30 okt, 2 en 4 nov: totaal 177 ex, waarvan 98 ex op 30 okt en 44 ex op 02 nov. Pleisteraars : 23 sept Oud-Heverlee-Z 55 ex, 12 okt Gemp 21 ex (aldaar geen gezien op 23 nov) en 14 nov Roosbeek 5 ex en (waarschijnlijk dezelfde) op 20 nov over Snoekengracht (COE, COP, CUJ, GUR, HEP, LAJ).

Kleine Zilverreiger: 01 nov Mechelen 1 ex over E19 (CUJ).

Blauwe Reiger: in sept-nov op een 1 Otal locaties 1-4 ex; trek: 14 sept Boutersem -Bost en Neervelp 19 u een groep van 34 ex >ZZW (VAJ, SEC), 17 sept Boutersem 19 u. 6 ex hoog naar ZW (CUO).Pleisteraars: 14 nov Roosbeek 8 ex (GUR).

Kn obbelzwaan: in sept-nov 2 ex respect. Tervuren-park, Gemp, Tienen en Roosbeek; 2 ad + 1 "ongezond" ex op 03 okt te Tienen, 04 okt Tervuren-park 1 juv voor één dag bij 2 ad, 14 nov Roosbeek 3 ex (COE, COP, CUJ, HEP, HOE, GUR, REA). Grauwe Gans: 30 okt 8 u. Tienen 17 ex op doortrek (CUJ).

Indische Gans: 02 sept Tervuren-park 1 ex bij Canadese Ganzen (REA).

QR

op 02, 10 en 13 sept 18, 26 en 19 ex (REA).

Canadese Gans: Tervuren-park

NIJigans: sept-nov 2-3 ex Bekkevoort en Tienen; verplaatsingen: Tienen 11 sept 3 ex> W, 30 okt 11 ex over (CUJ, HEP, LAJ, VPD).

Bergeend: 11 sept Roosbeek-Koutemveld 2 ex op doortrek (LAJ, GUR, ABK); Tienen

16 sept één 2dejaars, 11 sept-29 nov 2 ex (op 12. en 18. 9 twee

1stej.)(SMP, COE, COP, CUJ, Wiel. Leuven).

Carolina-eend: 27 nov Meldert-bos één M (OSL). Smient: Tienen

:

16 sept 2 M,

19 okt één V, 11 nov 5 ex, 14 nov 1 ex (COE, COP, CUJ, SMP).

Krakeend: Tienen tot begin okt 5-7 ex, 9 okt 4 ex, 16 okt 1 ex; maxima 13 ex en 18 ex op 23 okt en 11 nov (CUJ, COE, Wiel. Leuven).

Wintertaling Tervuren-park 13 okt op 2 locaties telkens 1 V, 12 nov 2 M+ 2V St.J. Winge-Gemp 17 okt 2 M + 5 V (REA); Tienen : zie Figuur nr. 1

Wilde Eend:Lubbeek-kapel

12 okt 60 ex, Roosbeek

Miskom-wachtbekken 21 nov 50 ex; Tienen

Pijlstaart: Tienen

16 okt 41 ex, 14 nov 22 ex;

zie Figuur nr. 2

13 en 16 sept, 14 okt één V, 19 okt één M (CUJ, SMP).

Rlngtaling Cal/onetta /eucophrys

:

van 03 sept tot 31 okt Tervuren-park twee M

en één V (REA).

Zomertaling: 22 sept Tervuren-park M eclips (REA), 29 sept Tienen (COE, COP).

Slobeend: 12 nov Tervuren-park één M (REA); Tienen

11-12 sept 10-15 ex, 21-

28 sept 27-32 ex, 20 nov 2 ex (COE, COP, CUJ, HOE, Wiel. Leuven).

Tafeleend: Tienen

18 en 28 sept, 16 en 23 okt , 27 nov respect. 2, 4, 1, 1 en 1 ex;

maxima 1O en 7 ex op 02 en 11 nov; Roosbeek 16 okt 13 ex, 14 nov 18 ex (COE, COP, CUJ, GUR, Wiel. Leuven).

Kuifeend: Tienen eerste decade sept 16-19 ex, tweede helft sept 7-10 ex, in okt 3-7 ex, in nov 2-3 ex; Roosbeek

16 okt 7 ex (CUJ, COE, COP, GUR, HOE).

Rode Wouw: 17 okt Neervelp 1 ex laag over (SEC); 12 nov Tervuren-park 1 ex opgejaagd door Halsbandparkieten (REA).

Bruine Kiekendief: observaties in sept 13, in okt 5: in sept-okt in akkergebied Roosbeek-Willebringen-Opvelp ad V en/of ad M + 2 onvolw, 28 sept Boutersem ca 13 u. 1 ex over; Tienen 3-5 sept ad V, 05 sept 10.07 u twee imm V. 26 sept ad M doortrekkend, 30 okt 2 ex over (CUJ, COE, COP, ABK, GUR, HEP, HOE, HXP).

Blauwe Kiekendief: eerste V op 19 okt Tienen, één V op 07 en 11 + 15 nov te Meldert en Hoegaarden, 13 nov M + V Meldertveld; 15, 26 en 30 nov telkens een V te Opvelp, Vertrijk en Willebringen (COE, COP, ABH, GEJ, CUJ, GUR).

99

140 120

100

100 0

8 60

4----. r----t::::::.,_-d \.�--C

8 · ----- _ _1_§_

1: -11 -11111

(J) 0 (")

(J) 0 ro

----

40

16

20 0

1

(J) 0 'V

(J) 0

0J

(J) 0 -

1

7

(J) 0 (j) N

�

N

�

1-----30-

Fig 1-Aantal Wintertalingen te Tienen sept-nov 1999

350

----,

�-

. .. .. , :·• · _::_ :4------------�-7... = :11:1 . ,-: ----,1,-,-1-=-o-------1_ : :=: :-+- --g5- ---1 50 50 50 mJ:--�� -.o='_.;_:! ·:1 --'=>-0--45_. , = = = = _ = _:. _ �=r� = = = : = l _ : l � � i � : _ ·..-.. . fü) mt = = ..= mt �r��. m i:m�:f�.

300 300 -+-------- --.-, .� -�

--l

---- -------

���

1so

100 0 5 0

.

--

____

=:�=·:

1

:::::::

(J) 0

0J

1

!!

..

:::::::

------1

'

1

1

(J) 0 co N

1

1

0

0

�

� -....

(J)

(") N

1

0

� -....

0 (")

1

�

�

� -

�

�

'V

�

�

Flg 2-Aantal Wiide Eenden te Tienen, sept-nov 1999

100

1

1

Grauwe Kiekendief: 02 sept Tienen-,.bt l lgat één M (SMP), 18 sept Bierbeek­

Blauwschuur ( GUR).

Havik: 30 okt Tienen, trektelling 1 ex over (CUJ); 27 nov Meldertbos 2 ex (OSL).

Sperwer: 35 waarnemingen; in sept 9 waarnemingen van solitaire vogels op 6

locaties: Boutersem-Snoekengracht (nog roepend jong op 17 sept), Tienen, Opvelp, Lubbeek-Heide.Tervuren-park en Roosbeek. In okt 17 waarnemingen op dezelfde 6 locaties (te Tienen 2 locale vogels jagend op 3 en 23 okt)+ Schulen, Hoegaarden­ Hauthem en Bierbeek-St. Kamlltus; 30 okt Tienen, tijdens trektelling 8-16 u. 6 ex op

doortrek. In nov 9 waarnemingen (9 solitaire ex) op 7 locaties (o.a. Miskom, Haas­ rode)(ABH. BUE, COE,COP, CUJ, GUR, HEP, HOE. LAJ, VOP) ; Tervuren-park

:

27 sept, 25

okt en 12 nov telkens één V, op eerste datum belaagd door 14 Kauwen (REA).

Buizerd: 47 waarnemingen; 7 waarnemingen in sept: 1-2 ex Opvelp (stoppelveld).

Boutersem-Snoekengracht

en

Tienen (eet

konijn

in

weide);

waarnemingen (12 solitaire op de gekende waarnemingsplaatsen

in

+

okt

18

Binkom en

Averbode, éénmaal 2 ex, tweemaal 3 ex te Tienen, éénmaal 4 ex verspreid jagend

op 3 okt te Honsem en Opvelp). Zichtbare trek: 14 sept Opvelp, 05 okt Tervuren­ park 1 ex op termiek cirkelend>ZW 16 okt Tienen 3 ex op termiek>ZO, 30 okt 8,

16 u. Tienen-trektelling 19 ex. 04 nov Bierbeek-Krijkelberg 13 u. 3 ex hoog

termiekend. In nov 22 waarnemingen van 18 solitaire ex, blijkbaar gecantonneerd op 6-7 locaties, maximum 5 ex te Tienen-weidegebied op 02 nov (ABH, ABK, BUG, COE, COM, COP, CUJ, GUR, H E P, HOE,VDP, VEF,VOP ). Interacties met

andere

soorten:

opgejaagd

door

Kauwen

(3

maal:

CUJ,

LAJ ),

door

3

Halsbandparkleten In Tervuren-park (REA).

Visarend: 17 waarnemingen; Tienen

:

13 sept één juv ZW, 16 sept één ad en één

juv afzonderlijk doortrekkend, 19-21 sept Kortenaken-Ransberg 1-2 juv pleisterend in tuin met kleine vijvers en veel vis; Tienen 26 sept 1 juv > ZW geplaagd door Kokmeeuwen, 28 sept: 11.05 u. 1 juv met sterke tegenwind laag

>

ZW, 28 sept

Jodoigne(= Geldenaken) 13.40 u twee juv en 16.30 u één juv >ZW. Okt 5, nov 1 waarnemingen te Tienen : 01-03, 09, 14+ 16 okt en 07 nov (SMP, COE, COP, CUJ ).

Torenvalk: 32 waarnemingen(sept 9, okt 9, nov 14) respect. op 4, 4 en 8 locaties.

overwegend solitaire ex. behalve te Tienen 2 ex (3 ex op 11 nov). Interacties met andere soort: juv verjaagd door Zwarte Kraai op 3 sept te Tienen (ABH, ABK, BUE, COE, COM, COP, CUJ, GUR, HEP, LAJ, VEF, Wielewaal Leuven).

Smelleken: 28 sept Jodoigne 1 ex jaagt op Paapjes zittend op hoogspannings­

draden; 02 okt Tienen, 22 nov Oplinter (CUJ, COE, COP, HUR).

101

Boom valk: 01 sept Drieslinter; 03 sept Tienen-weidegebied 2 juv (waarschijnlijk broedgeval). 25 sept Lubbeek-centrum 1 ex> NO; 03 okt Opvelp-Grootveld 1 juv snel van 0 naar W (HUR, CUJ, HOE, HEP, ABK, GUR, LAJ, VEF).

Sakervalk: 03 okt Tienen-vijvers en weidegebied 10.30 u. één ad jagend (droeg geen riempjes) (CUJ, COE, COP, PRY). Slechtvalk:Tienen: 16 sept één ad, 03 okt (trektelling 8-11 u.) M jagend (COE, COP, CUJ).

Waterral: Tienen -vijvers 02-23 sept 1 ex, 13 sept 3 ex ; Tienen-Aardgat

11 okt

één ex (COE, COP, SMP).

Porseleinhoen: Tienen 02-03 sept 1 ex, 22 sept 2 ex, 25-30 sept 3 ex, 03 okt nog één ex (COE, COP, CUJ). In de periode 1916-1999 werd deze soort 41maal waargenomen in Vlaams-Brabant: maa

april

mei

juni

juli

aug

sept

okt

nov

3

5

4

1

1

12

12

1

2

Vroegste data: 21 maa 1984 St. Agatha-Rode; laatste: 1O nov 1979 Oud-Heverlee.

Waterhoen: Tienen-vijvers

: In sept en 1ste decade okt 30-40 ex, daarna 20-25

ex en op 27 nov nog 1 O ex aanwezig; 16 okt Roosbeek 11 ex, 21 nov Miskom­ wachtbekken ca 20 ex (COE, COP, CUJ, GUR, LAJ, VEF, Wielewaal Leuven).

Meerkoet: Tienen in sept 95-120 ex, tot midden okt 100-120 ex, daarna tot eind nov nog 70-90 ex, behalve 30 ex op 02 nov; Roosbeek

(3 vijvers van de 5) 16 okt

46 ex, 14 nov 3 ex (CUJ, COE, COP, GUR,HOE, Wlelewaal Leuven). Ter vergelijking : in okt 1998 waren te Tienen 166-192 ex, op 21 nov nog 145 ex aanwezig (Boomkl. 26: 93).

Kraanvogel: 05 nov Linter-Orsmaal 7 ex (VPD); 11 nov Tienen één ad tussen de koeien in het reservaat (CUJ).

Bontbekplevier: Tienen 11-12 sept 1 ex, 13 sept 2 ex; 01 en 09 okt één ex (COE, COP, CUJ, SMP, Wielewaal Leuven). Zllverplevler:Tienen : 03 okt 16 u. 1 ex winterkl. laag over naar ZW; 1o okt 1 ex pleisterend (CUJ, COE, COP).

Kievit: Tienen

pleisterend 11 sept 310 ex, 12 sept 100 ex, 28 sept 21 ex; 14 en 27

nov 80 ex en 74 ex; Opvelp 1O okt 55 ex. Zichtbare trek: Opvelp 24 sept (3 u telling) 114 ex, 26 nov 8.15 u 150 ex; Tienen 26 sept (4 u telling) 52 ex; 30 okt (tel­ ling 8-16 u) 3014 ex, 11 nov 64 ex (CUJ, COE, COP, ABK, GUR, HEP, HOE, Wlel. Leuven).

Klelne Strandloper: Tienen 05-06 sept 1 ex, 09-26 sept 2 ex (LAJ, HXP, DEK, COE, COP, HOE).Krombekstrandloper: Tienen 09-16 sept (7 data) 1 ex, op 11 sept tussen Kieviten (COE, COP, CUJ, HOE, SMP, Wielewaal Leuven).

Bonte Strandloper: Tienen 09 sept-11 nov zie Figuur 3

102

18

-.-�������--

16

--������ 1--=-:1-�����

14

-+----...�·

12

-----

·

10----8

-+-----i.

6

_,

4

4------

2

4--�---�

0

._ � �....� .__, _,....... ... � ..._ .._,_�_......._.,._ .., ........ .. ...._ .... .. .... .. � ..u-...,,. ...a. �.,.-IU--... .... ..., . � _..."4--.. �...,._...-..

_,.

___

Flg 3-Bonte Strandlopers te Tienen, sept-nov 1999

Kemphaan: Tienen

03-23 sept (8 data) 1-3 ex, 12 okt 2 ex; Boutersem­

Galgeberg 20 okt 1 ex zoekend over akkers> ZO (COE, COP, HOE, SMP, CUJ).

Bok j e: Tienen 03, 06 en 11 okt 1 ex, 19 okt 2 ex; Miskom-wachtbekken

20 en 28

nov 1 ex (COE, COP, SMP).

Watersnip: Tienen

1 stedecade sept 2-5 ex, 12-26 sept 9-1 o ex; 09 en 16 okt 4 ex

en 6 ex, max 23 en 30 okt 15 ex en 10 ex; 24 okt en 11 nov 2 ex; elders: 14.9 Bou­ tersem-snoekengracht, 14 nov Bierbeek-Blauwschuur (CUJ, COE, COP, HEP, HOE.BUE ).

Houtsnip: 8 waarnemingen (najaar 1998 geen enkele) okt 4: 16 okt Waanrode 2 ex, 17 okt Molenbeek-Wersbeek 2 ex, 17 okt Boutersem-snoekengracht, 18 okt Haasrode (HUR, ROA); nov 4: 01 nov Waanrode 5 ex, 07 nov Hoegaarden-Rosdel 2 ex, 27 nov Meldertbos, 30 nov Hoxem-Babelom (HUR, GEJ, OSL, GUR); 01 nov Mechelen 15.30 Wulp: Tienen

u

1 ex over E19 vliegend (CUJ).

14 en 28 nov 3 ex, 27 nov 1 ex pleisterend (CUJ, VPD, COE, COP).

Zwarte Ruiter: Tienen 01, 02 en 03 sept 1 ex, 6 ex, 9 ex; 14-17 sept 4 ex (COE, COP, CUJ, HOE, SMP).

Tureluur: 30 okt Tienen (telling 8-16 u) 1 ex op doortrek (CUJ).

103

Groenpootruiter: Tienen 02-12 sept 1 ex, behalve 11 sept 5 ex; 11-15 okt 1 ex (COE, COP, CUJ, GUR, HEP, ABK, GUR, LAJ, Wielewaal Leuven, SMP).

Witgatje: Tienen 1ste helft sept 1-5 ex, 03 okt 3 ex, 30 okt 3 ex op doortrek, 02 nov 1 ex (CUJ, HOE, COE, COP, ROA, Wielewaal Leuven).

Bosruiter: Tienen

18 en 25 sept 2 ex, 26 sept 1 ex op doortrek (CUJ, COE, COP).

Oeverloper: Tervuren-park

02 sept 1 ex (REA); Tienen 03 sept-01 okt 1 ex, 02

okt 2 ex (CUJ, COE. COP, HOE, SMP, Wielewaal Leuven).

Kleinste Jager: 22 sept Tienen 1stejaars (HOE); dit is de 2de waarneming voor Tienen. De eerste, ook een 1stejaars, had plaats op 21 sept 1996. Twee oudere gevallen:• 15 okt 1925 Overijse en 17 nov 1939 Kampenhout-Berg (arch.HEP).

Kokmeeuw, doortrek: 10 okt Opvelp 173 ex tussen 8 en 9 u., 28 okt Korbeek-Lo 1oo ex in V-formatie naar WZW; pleisteraars: Tienen ex, 14 nov 50 ex; Roosbeek opstijgend

van

akker

Stormmeeuw: Tienen

en 03

12 sept 20 ex,

16 okt 68 ex, Willebringen dan

+

ZW

11 nov 120

29 nov 8.30 u. 350 ex

(CUJ, HEP, GUR,Wielewaal

05 sept één

Leuven).

ad; 11 nov 1juv tussen Kokmeeuwen

(CUJ, COE, COP, HEP).

Kleine Mantelmeeuw: Tienen 26 sept 1 ad (begin handpennenrui) ZW, 03 okt 1 ad

+

4 juv naar ZW (morgenvlucht of trek

?); Opvelp

+

2 juv naar

9 u. 1 ex over

(LAJ, GUR, ABK. VEF).

Grote meeuw: 30 okt Tienen 1 ex (CUJ). Holenduif: 24 sept Opvelp 8 en 14 ex (waarschijnlijk locale vogels), 30 okt Tienen (telling 8-16 u) 3 ex over (CUJ, HEP); 13 nov Snoekengracht 1 ex in groep van ca 200 Houtduiven (VOP).

Houtduif: 11 okt Boutersem 50, 200 en 20 ex over (uit slaapplaats

?),

17 okt St.J.­

Winge-Gemp minstens 1000 ex in toppen van bomen rond vijvers (REA); 18 okt Opvelp in 1 u telling 57 4 ex over en Willebringen-Honsem ca 2000 ex in grote groepen op akkers; 24 okt Glabbeek-Zuurbemde minimum 300 ex op maïsakker;

Tienen 24 okt 8.00-11.10 u. 4269 ex, 30 okt (8-16 u.) 10.402 ex op doortrek; 13 nov Boutersem-snoekengracht ca 200 ex (CUJ, COE, COP, HEP, LAJ, VOP).

Turkse Tortel: 29 nov Roosbeek- OCMW 16 ex in boom (CUJ).

Tortel: 06 sept Willebringen-Jordaan, 12 sept Tienen 2 ex (CUJ, COE, Wiel. Leuven).

Kerkuil: 13 sept Bierbeek-st. Kamlllus 1 armpen in schuur (CUJ).

Steenuil: broedt al 3-4 jaar in Steenveldstraat (CUJ); 11 sept B unsbeek­ Paddepoel 18.30 u roepend in knotwilg (LAJ, GUR, ABK).

Gierzwaluw: Tienen 26 sept 2 ex op doortrek (CUJ, HEP); 03 okt Tienen 13 u. één ex tussen 100-den zwaluwen (onbekende twitchers).

104

19

IJsvogel:

sept Boutersem-sn oekengr a�kenrtJG),

23

sept Hoeilaart-IJse, Neerijse­

06

Gr. Bron, Oud-Heverlee N + Z (GUR); Tervuren-park

en

15

okt (REA);

01

nov

Miskom-wachtbekken (LAJ).

04

Draaihals:

sept Tienen

2

15

Groene Specht: in sept-nov (gans okt in weide),

1

ex, waarvan

geringd in het riet (CUJ, COE,COP, HEP).

4

waarnemingen op

locaties: Bierbeek st. Kamillus

Bierbeek-Btauwschuur (dagelijks

in

nov),

Boutersem­

Snoekengracht en Tienen-vijvers (CUJ, COE, COP, HEP, ABH, GUR, VOP).

Grote

9

Bonte Specht: in sept-nov

Willebringen-Jordaan

(2

waarnemingen op

4

locaties: Meldert,

(2

ex), Boutersem-snoekeng rac ht en Tienen

ex)( CUJ, HEP,

COE, COP, GUR, VOP).

27

Boomleeuwerik: zichtbare doortrek: Blauwschuur Neervelp

2

8

15

ex,

okt Boutersem-Bost

25

ex; Tienen

pleisterend Tienen

13

en

okt

14

5

ex,

27

16 okt

ex,

1

03

nov Bierbeek

u

1521

1

okt Bierbeek­

geringd,

21

okt

ex (SMP, VAJ, BEC, COE, COP);

okt twee en één ex (SMP).

Veldleeuwerik: eerste decade okt kleine groepen op trek;

8.00-16.00

13

sept Tienen-Aardgat,

30

okt Tienen telling

ex op doortrek (CUJ, HEP, GUR, LAJ, ABK, VEF).

03

Oeverzwaluw: Tienen

sept

1

ex,

03

okt

2-3

24

ex, Opvelp

1

sept

ex op

doortrek (CUJ, HEP, COE, COP).

Boerenzwaluw: zichtbare doortrek: Tienen

125

ex (t i j de ns 3 u).

s.oo-1a.oo

dorp+

01

20

09

okt enkele

1OOden

04

sept

15

ex,

11

sept

17

met Huiszwaluwen ter pl.,

ex,

30

26

sept

okt (telltng

u.) 1 ex; Opvelp 06 sept 15 ex (dezelfde dag nog 30 ex boven Vertrijk­

ex op draad in Willebringen-dorp),

okt Snoekengracht

10

ex,

05

okt Butsel

24 sept 149 ex 18.30

u

5 ex>

(tijdens 3 u.),

03

okt

26 ex;

W; 11 okt Neer-velp

10 ex

jagend rond Velpe (CUJ, HEP, COE, COP, Wlel. Leuven, GUR, ABK, LAJ, VEF).

Huiszwaluw: telling van bezette nesten (nagekomen): St. Joris-Winge""".".(REA); zichtbare trek: ex,

03

20

sept Opvelp

okt Opvelp

2

13

ex,

21

sept St.J.-Winge

6

ex,

26

sept Tienen

20

ex tussen Boerenzwaluwen; concentratie van pleisteraars:

Tienen 03-04 sept 50 ex en 30 ex, 18 sept 11 ex, 03 en 09 okt 100 ex Roosbeek

06, 17 ABK,

en

25

sept

70, 35

en

60

ex (CUJ, HEP, COE, COP, Wiel. Leuven, REA, LAJ, GUR,

VEF); laatste 28 okt Kumtich 16.15 u. 5 ex laag jagend (CUO).

Duinpieper:

04

sept Tienen

03-05

Boompieper: Tienen

12

en

18

ex,

11

sept

sept

2

3, 5

en

1

5

ex op licht begroeide gipsberg (COE, COP, HOE). sept

1 O, 32

ex op doortrek

(1

en

1O

ex op doortrek

geringd);

06

(7

ex geringd),

11,

sept Willebringen-Jordaan

2

ex over Snoekengracht (CUJ, COE. COP, HEP. LAJ, GUR. ABK. Wiel. Leuven).

105

Graspieper: zichtbare doortrek duur telling

Opvelp

Tienen

Grootveld

vijvers

enkele

20 sept

10 ex

26 sept

3 uur 3 u 50

30 sept

0 u 15

10 ex

24 sept

06 okt

19.00

u.

43 ex 50 ex in groep

lokale tijd

10 okt

1 u 10

85 ex

18 okt

1 u.

27 ex

24 okt

3 U.10

41 ex

30 okt

8 u.

194 ex

02 nov

16.00

u

20 ex opvliegend

lokale tijd

Nog enkele ex aanwezig te Tienen in nov, maximum 7 ex op 27 nov (CUJ, HEP, LAJ. ABK. VEF. SMP. COE, COP).

Roodkeelpleper: 21 sept Tienen 2 ex waarvan 1 ex naar grond duikt (COE, COP) Waterpieper: 30 okt (trektelling 8.00-16.00 u) Tienen 3 ex op doortrek (CUJ).

Gele Kwikstaart: Tienen 26 en 28 sept 1 O en 6 ex op doortrek, verder 10-14 ex aanwezig tot 03 okt in de akkers van Opvelp-Grootveld en Honsem; laatste 12 okt Tienen (CUJ, HEP, COE, COP, Wiel. Leuven, ABK, GUR, LAJ, VEF, SMP).

Grote Gele Kwikstaart: 12 sept Korbeek-Lo 7 ex geringd (VAJ); zichtbare trek 24 sept Opvelp 2 ex, 03 okt Opvelp-Honsem 2 ex, Tienen 26 sept 5 ex, 03 okt 8 ex, 30 okt 3 ex (8-16 u). Pleisteraars: 25 nov Tervuren-park, Snoekengracht (vanaf 18 sept), Hoeleden-Velpe en Willebringen-Jordaan (REA. GUR. CUJ. HEP, LAJ, ABK. VEF, COE. COP).

Witte Kwikstaart: zichtbare trek Tienen 04 sept 9 ex ZW, 12 sept 20 ex, 26 sept 1O ex, 24 okt 1o ex, 30 okt (telling 8-16 u) 13 ex; Opvelp 06 sept 5 ex, 13 sept 6 ex, 24 sept 3 ex, 30 sept 3 ex, 1o okt 14 ex op 1 uur; concentratie: 25 okt Leuven-Stella Artois 18 u. > 100 ex rondvliegend boven nieuw gebouw (cuJ. HEP, HOE, COE. COP).

Heggenmus: zichtbare doortrek: 25 sept Boutersem 3 ex, 26 sept Tienen 8 ex (HEP, CUJ).

Roodborst: eerste: 12 sept Tienen, 15 sept Roosbeek-tuin (CUJ, COE. Wiel. Leuven).

Zwarte Roodstaart: 06 okt Bierbeek zingend (CUJ), 12 okt Kerkom-zandgroeve en St. J. Winge-Gemp ad M + 2 juv insecten vangend in de zon, op een dak (HEP); 21 nov Zoutleeuw-Bos (HUR). Gekraagde Roodstaart: Tienen 05 sept 1stejaars V geringd, 18 sept 3 ex (CUJ, COE, COP).

Paapje: 03 sept Meldert-rand Jordaan 1 ex op akker; Tienen 03-04 sept 13-12 ex, 05 sept 1O ex in toppen van riet, 11-12 sept 1 ex in kruidopslag van vijver; 24 sept

106

Kortrijk-Dutsel 3 ex in Wingevallei, 24 sept Upveld- G rootveld 5 ex pleisterend (CUJ, HEP. COE. COP, HXP. DEK. Wiel. Leuven. HOE. GUA}; 28 sept Jodoigne-Campagne des Vlgnes 16.30 u. 32 ex op hoogspanningsdraad, bejaagd door Smelleken (CUJ).

Roodborsttapuit: Tienen 26 sept nog enkele ex, 03 okt 2 ex (CUJ, COE, COP).

Tapuit: 15 waarnemingen van 1-3 ex op 6 locaties, 03 sept tot 03 okt, behalve 6 ex en 4 ex op 03 en 05 sept te Tienen, 4 ex (o.a. 1 donker ex op 20 sept te Opvelp; laatste: 12-13 okt Tienen één M (CUJ, HEP. COE. COP. GUR. ABK. LAJ, VEF. SMP).

Beflijster: 15 okt Tienen 1 stejaars V (SMP). Kramsvogel: zichtbare trek:18 okt Opvelp 8 ex, Tienen 24 okt 23 ex, 30 okt (telling 8-16 u) 275 ex, 11 nov 25 ex.

Pleisteraars: tot 12 sept Tienen 34-20 ex, 19 okt Roosbeek 1 ex bij tuinvijvertje. 23 nov Gemp 16 ex overvliegend (CUJ, COE, COP, HEP, Wiel. Leuven).

Koperwiek: Tervuren-park 08 okt 3 ex in taxus, 12 nov 7 ex; verder enkele ex op 4 locaties; 30 okt (telling 8-16 u) Tienen 45 ex op doortrek (REA. ROA. CUJ. GUR. SMP).

Grote Lijster: zichtbare trek: Opvelp 24 sept (telling 3 u) 7 ex, 30 sept 2 ex; 20 okt Boutersem-Galgeberg 17 .30 u. 20 ex op kale akker: Tienen 23 okt 17 u. 1 o ex ter plaatse; 24 okt 2 ex , 30 okt (telling 8-16 u) 39 ex op doortrek (CUJ, HEP).

Sprinkhaanzanger: 03 sept Boutersem-Bost 11 ex geringd (VAJ, Ringgroep Leuven); 04 sept Tienen 2 eerstejaars geringd (HOE. COE, COP, HEP).

Rietzanger: 04-05 sept Tienen 7 eerstejaars geringd (COE, coP. cuJ. HEP. HOE).

Grote Karekiet: 11 sept Korbeek-Lo eerstejaars geringd (VAJ, Ringgr.Leuven).

Spotvogel: 05 sept Tienen eerstejaars geringd (COE, COP, CUJ, HEP. HOE).

Braamsluiper: 04 sept Tienen eerstejaars geringd (COE, COP, CUJ, HEP. HOE).

Zwartkop: Tervuren-park 03 sept .1 ex (Vkleed). 22 sept 1 ex (Mkleed) (REA).

Raddes Baszanger: 16 okt ringvangst te Korbeek-Lo (VAJ, ringgr. Leuven), 2de geval voor Vlaams-Brabant; het eerste vond plaats te Herne op 11 okt 1994.

Tjiftjaf: zingend: 12 sept Tienen. 23 okt Wezemaal; 11 okt Roosbeek 1 ex in tuin; 01 okt Schulensbroek een 50tal + 1 Pimpel in wilgen (CUJ, COE, REA).

Goudhaantje: 1o en 23 sept Bierbeek-St. Kamillus ruim 1 O ex aanwezig (CUJ).

Vuurhaantje: 16 okt Korbeek-Lo één V geringd (VAJ, Ringgr. Leuven).

Staartmees: groepen: 19 sept Roosbeek-Valkenberg 12 ex in tuin met Tjiftjaf, Pimpel- en Koolmezen, 11 okt groepje;Sno ekengra cht

03 okt 15 ex met Pimpel-en

Koolmezen, 11 en 13 nov 7 ex en 4 ex (CUJ, ABH, VOP).

Matkop: 14 okt Boutersem-Snoekengracht minimum 1 O ex (GUR).

Kuifmees: 12 nov Tervuren-park 2 ex aan Vossemvijver (REA).

107

Zwarte Mees: 12 sept Korbeek-Lo 6 ex geringd (VAJ); Drieslinter 16 okt 1 ex, 30 nov 3 ex; 06 nov Bunsbeek-Paddepoel, 15 nov Roosbeek-tuin foeragerend op

(HUA, LAJ, CUJ). Pimpelmees 30 okt (telling 8-16 u.) doortrek van 3 ex (CUJ).

juniperus

Koolmees: 16 okt Korbeek-Lo 29 ex geringd (VAJ, Ringgr. Leuven); 30 okt (8 u. geteld) Tienen 2 ex (CUJ).

Buldelmees: Tienen : 21 sept en 01 okt telkens 3 ex (HOE, COE).

Vlaamse

Gaal

8 Ingezonden waarnemingen:

geen echte trek

maar

Iets

opvallender aanwezigheid op 6 locaties, 1-3 ex (CUJ, HEP, ABH).

Ka uw: gerichte trek Tienen

18 okt Opvelp 8.30-9.30 u 91 ex, Roosbeek 1 O u. 45 ex;

24 okt (telling 3 u.) 75 ex, 30 okt ( 8u geteld) 60 ex. Plaatselijke

concentratie nabij broedplaats: 25 okt Boutersem 60 ex (CUJ, HEP, CUO).

Halsbandkauw:

06 nov Bunsbeek-omgeving Paddepoel meerdere (LAJ), 23 nov

Kerkom minstens 1 opvallend ex samen met Kauwen en Roeken (HEP).

Roek: 03 okt Opvelp 1 ex (1ste doortrekker); 30 okt (8 u. geteld) Tienen 1 ex; 29 nov Neervelp groep van 235 (hoofdzakelijk) Roeken met Kauwen VEF,

(LAJ, GUA, ABK,

CUJ). Zwarte Kraal: 06 sept Bierbeek 35 ex op stoppelveld, 15 okt St.P.-Rode­

Peerse 6 ex en 12 ex, Tienen 30 okt (8 u. geteld) 10 ex over; 27 nov 14 u. 80 ex waarvan een 40tal voortdurend rond Buizerd (CUJ, COE, HEP, Wiel. Leuven).

Bonte Kraal: 24 okt Kerkom-Muizenakker 1 ex tussen Zwarte Kraaien (BUG), 16 nov Vertrijk-Kolemveld (hetzelfde ? ) ex tweemaal gezien (ROA).

Spreeuw: zichtbare doortrek Opvelp: 06 sept (1 u.) 36 ex, 13 sept (45 minuten) 30 ex, 24 sept (3 u geteld) 595 ex, 30 sept (45 minuten) 85 ex, 10 okt (1 u) 921 ex, 18 okt (40 minuten) 35 ex; Tienen: 12 sept ca 500 ex, 24 okt (3 u. geteld) 154 ex, 30 okt (8 u. ) 774 ex; 27 okt Willebringen 1000den laag in een breed frond ZW (CUJ, COE, HEP); 10 okt Opvelp kleine groep vliegt laag bij ZWwind (3-4 Beaufort) tegen 60 km/uur, gemeten vanuit auto (HEP).

Ringmus: lokale groepen in sept: 03 sept Meldert "groepje", 06 sept Willebringen­ Neervelp 30 ex op akkers, 12 + 28 sept Tienen 20 ex, 24 sept Opvelp 9 ex in Grootveld; verplaatsingen/trek: 10 okt Opvelp (45 minuten) 3 ex ZO, 6 ex NO;

Tienen

24 okt (telling 3.10 u) 11 ex op trek, 30 okt (8 u geteld) 30 ex op trek (CUJ,

COE, HEP, Wiel. Leuven); Boutersem-Bost : 11, 13 en 14 okt resp. 40, 51 en 73 ex geringd (VAJ, Ringgr. Leuven).Vl nk zichtbare doortrek: Opvelp 24 sept (geteld 2.30 u) 5 ex, 30 sept (45 minuten) 5 ex, 10 okt (45 minuten) 16 ex, 18 okt (1 u.) 11 ex; Tienen 26 sept (telling 3 u 40) 3 ex, 24 okt (telling 3 u 10) 341 ex, 30 okt (telling 8

u) 568 ex.

108

Pleisteraars: 5 okt Roosbeek eerste 5 ex in tuin, 01 nov Miskom-wachtbekken 25 Vinken/Kepen, 11 en 13 nov Snoekengracht 7-8 ex, 20 nov Tienen ruim 1oo ex ( CUJ, HEP, LAJ, VOP).

Keep: 20 okt Korbeek-Lo 2 ex roepend in boom, 24 okt Snoekengracht 2 ex;

Tienen 24 en 30 okt respect. 4 en 12 ex op doortrek (CUJ, GUR, LAJ).

Europese Kanarie: 30 okt Tienen (telling 8 u) 2 ex op doortrek (CUJ).

Groenling lokale groepen: Tervuren - pa

rk

1 o nov 12 ex + 4 Goudvinken In

boomtop, 24 nov 5 ex in boomtop (REA); 24 sept Opvelp 40 ex op kruid in bietenveld, 13 nov Opvelp-Hazenberg ca 200 ex, 30 nov Willebringenbos 70 ex met Geelgorzen; zichtbare trek: 30 sept Opvelp 4 ex, Tienen 24 okt (telling 3 u 10) 2 ex, 30 okt (telling 8 u) 8 ex (CUJ, COE, HEP, Wiel. Leuven, ABH, GUR).

Distelvink (Putter): in sept tot nov zwervende groepjes (2-6 ex) op 9 locaties

waarge-nomen behalve: 17 ex te Bierbeek op 15 okt, 24-25 ex te Tienen op 01 okt, 1 O ex op 11 okt te Roosbeek in tuin en 10 ex op 11 nov te Bierbeek-Blauwschuur ; zichtbare trek : 30 okt Tienen (8 u geteld) 19 ex. Geringd te Bierbeek 6 ex, 11 ex

(uit groep van 17) en 1 ex respect. op 12, 15 en 18 okt (LAJ, HOP, DEK, GUR, CUJ, COE, Wiel. Leuven, SMP, ROA, ABH, BUE, HUR, VOP, VAJ Ringgr. Leuven).

Sijs: 18. 9 Tienen 11 ex, Snoekengracht

01+14 okt 3-4 ex, 22 nov 5 ex; zichtba­

re trek: 03 okt Opvelp 2 ex, 24 okt Tienen 6 ex (COE, COP, GUR, ABK, VEF, CUJ).

Kneu, zichtbare trek: Opvelp 14 sept 7 ex, 24 sept 4 ex, 10 okt 3 ex; Tienen

26

sept 6 ex, 30 okt (8 u geteld) 7 ex (CUJ, HEP); geringde ex te Bierbeek: 06 en 12 okt respect. 50 en 104 ex (VAJ, Ringgr. Leuven).

Barmsljs: 05 okt Tienen-Aardgat en 13 okt Tienen-vijvers 1 ex naar Z.W (SMP).

Kruisbek: 17 okt Tervuren-park 3 ex (REA). Goudvink: 10 nov Tervuren-park 2

M+ 2 V met Groenlingen in boomtop (REA). Appelvlnk: 20 okt 17 u. Lovenjoel

1

ex

uit park naar ZW ; 30 okt Tienen 1 ex op doortrek (CUJ).

IJsgors: 13 nov Tienen-vijvers 1 ex (HOE).

Geelgors: 18 okt Opvelp 1 ex op doortrek, 03 okt Opvelp-Honsem 4 ex, 24 en 31

okt Boutersem-Snoekengracht 1 ex, 11 nov Bierbeek-Blauwschuur ruim 50 ex, 30 nov Willebringenbos 8 ex met Groenlingen (CUJ, GUR, LAJ, ABK, VEF, VOP, ABH).

Rietgors: Tienen-vijvers

in sept -okt 1 o ex, vanaf midden okt tot midden nov

talrijker (20-30 ex), zichtbare trek 24 okt 13 ex, 30 okt (8 u. geteld) 98 ex. In 2de helft okt en In nov bovendien enkele ex in de Snoekengracht, Tienen-Aardgat, Willebringen-Jordaanvallel. Miskom en Lovenjoel-Weterbeek (CUJ, COE. COP, Wiel. Leuven.

GUR, LAJ, VEF, VOP, ABK).

109

Grauwe Gors: 24 sept Opvelp 2 ex ter plaatse (CUJ, HEP).

Valkparklet: 11 sept Tienen-vijvers 1 ex luidruchtig rondvliegend en

>

NO (CUJ,

HEP).

Lijst van medewerkers (sters) en hun drielettercode: ABH= H. Abts, ABK= K. Abts, BEC=C. Bert, BUE= E. Buysmans, BUG= G. Buelens, COE

& COP= E. en P.

Collaerts, GOM= M. Coel, CUO & CUJ= 0. en J. Cuppens, DEK= K. Dethier , OSL= L. De Schamphelaere, GEJ= J. Geebelen, GUR= R. Guelinckx, HEP= P. Herroelen, HOE= E. Hoebrechts, HON= N. Hoebrechts, HUR= R. Huybrechts,

HXP= P.

Hendrickx , LAJ= J. Lambrechts, PRY= Y. P rincen, REA= A. Reygel, ROA= A. Roelants, S MP= Ph. Smets, VAJ= J. Vanautgaerden, VEF= F. Verdonckt, VOP= P. Vanormelingen, VPD= D. Vandeput .

2000

110

KALENDER DER ACl .� ITEITEN

BELANGRIJK

2000

BERICHT: wegens werken in de omgeving van het station te

Leuven, werd de bijeenkomstplaats gewijzigd. Wij spreken voortaan af op de Bodart-parking naast de ring rond Leuven (tegenover Capucienenvoer).

Een geplande uitstap met eigen wagens gaat niet door bij slechte weers­ omstandigheden zoals dichte mist, zware sneeuwval. gladde wegen. enz ... Raad­ pleeg eveneens de aangeduide verantwoordelijke of een bestuurslid.

za OB-zo 09 jan 2000 jaarlijkse roofvogeltelllng; voor tekst zie elders in dit nummer. Contacteer K. Moreau tel (weekend) 016/ 40 14 55 of 016/ 40 83 63. zo

09 januari 2000: speciale dag voor de vogelkijkers met een gerichte

belangstelling voor ganzen, die doorgaat in De Haan, West-Vlaanderen, in het kader van de internationale conferentie "Goose 2000" van 8-11 januari 2000. Prijs 400 fr (inclusief middaglunch) te betalen op rekening 092-2226013-86 van "Eigen Vermogen Instituut voor Natuurbehoud", Brussel.

za 15 januari 2000

jaarlijkse mldwintertelllng van watervogels Deelnemers (stars) dienen zich tijdig te melden bij Maarten Hens tel 016/ 29 98 90.

zo 16 januari 2000

winter In de bosreservaten

van Meerdaal. Afspraak om 14 u aan de Theresiakapel,

Naamsesteenweg,

Bierbeek. Leiding Bos & Groen, houtvesterij Leuven, tel 016/ 21 12 23.

vrijdag 21 januari 2000: info-avond over "Broedvogelatlas Vlaanderen" door Glenn Vermeersch (zie afzonderlijke tekst elders in dit nummer). Afspraak om 19.30 u. in het Ecohuis van het Provinciaal Recreatiecentrum, Gemeenteplein 5 te Kessel-Lo. Toegang gratis.

za 22 januari 2000: met eigen wagens voor één dag naar Zeeland olv M. Hens; afspraak Bodartparking om 7.30 u. Deelnemers (sters) dienen zich tijdig te melden bij Maarten Hens tel 016/ 29 98 90. za 22 januari 2000: kaas-, wijn- en spaghetti-avond

ten voordele van de

Doode Bemde; gaat door vanaf 17 uur in de zaal Pavo, Vandenbemptlaan, Heverlee. Vooraf inschrijven op secretariaat van de "Vrienden" tel 016/ 23 05 58.

za 29 januari 2000: in de late namiddag telling van Canadese Ganzen; deelnemers (sters) wenden zich tijdig tot Maarten Hens tel 016/ 29 98 90. winterse vogels in de akkers en aan de rand van het zo 06 februari 2000 Meerdaalwoud. Afspraak Bodartparking 8.30 u, aan Brise-tout te Bierbeek (bosrand Weertse Dreef) om 9 u.; einde rond 12 u.; leiding M. Hens tel 016/ 29 98 90.

1 1 1

jaarlijkse wlntertelllng van watervogels za 12 februari 2000 Deelnemers (stars) dienen zich tijdig te melden bij Maarten Hens tel 016/ 29 98 90.

Derde Ankona-ontmoetlngsdag za 12 februari 2000: in het Provinciehuis (Koningin Elisabethlei 22 te 2018 Antwerpen). Inschrijving op het secretariaat van ANKONA (Antwerpse Koepel voor Natuurstudie) bij Mieke Hoogewijs tel 03/ 259 12 42 of Dirk Vandenbussche tel 03/ 259 12 49. zo 27 februari 2000: met eigen wagens een ganse dag naar de Limburgse Maasvallel onder leiding van Jos Rutten. Afspraak Bodartparking om 8 u.; deelnemers(sters) dienen tijdig M. Hens (tel 016/ 29 98 90) te verwittigen. een ganse dag In de Dljlevallel: zo 12 maart 2000: de wandeling begint aan het station van PĂŠcrot richting Oud-Heverlee. Afspraak (uitzonderlijk) aan het station te Leuven. stipt om 7.20 u en vertrek van de trein richting Waver om 7. 32 u, te Oud-Heverlee om 7.41 uur. Deelnemers (sters) die met de wagen komen, kunnen aldaar ook opstappen. Einde van de wandeling te Oud-Heverlee (station) rond 16 uur. Leiding Maarten Hens tel 016/ 29 98 90.

studiedag

za 01 aprll 2000:

van

Bracona

(Vlaams-Brabants Contact voor Natuurstudie) te Heverlee in het Landbouwinstituut: voor tekst zie elders in dit blad

zo 16 aprll 2000: voormiddagbezoek aan de bezinkingsputten te Tienen onder leiding van P. Herroelen (tel 016/ 73 40 69). Afspraak Bodartparking 8 uur en te Tienen aan de Citrique Beige, St. Truidensesteenweg om 8. 45 u. (te bereiken via Tiense ring); einde rond 12 uur.

Dag van de Aarde

zo 16 april 2000:

"Op het platteland" georganiseerd door de Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen vzw.

Info: Tweekerkenstraat 47, 1000 Brussel, tel 021282 17 27 Danny Jacobs.

zo 23 april 2000: een voormiddag In de Jordaanvallel te Wiiiebringen: een wandeling langs kleine reservaten in een afwisselend landschap van akkers, holle wegen en beken. Maak kennis met de plaatselijke roofvogels en broedvogels (Sperwer, Buizerd, Torenvalk, Koekoek, spechten, kwikstaarten, Nachtegaal, Grote Lijster, Boomklever, Geelgors, Grauwe Gors. Afspraak te Leuven-Bodartparking om 8 u. en om 8.30 u. aan afrit nr. 24 Boutersem van E-40 richting Luik.

Leiding P. Herroelen tel 016/ 73 40 69, einde rond 12.30 u. Laarzen aanbevolen.

Wielewaal-lidmaatschap voor het jaar 2000 wordt 706 fr.

Vanaf 1 september 1999 werd het lidmaatschap voor het jaar 2000 opgetrokken van 600 naar 706 fr (17, 5 euro), na overleg met Natuurreservaten die hetzelfde bedrag aanrekenen.

112

j

NUTTIGE

ADRESSEN

Bijzonder Broedvogelproject regio Leuven: Maarten Hens, P. Delvauxwijk 18, 3000 Leuven tel 016/ 29 98 90 regio Tienen: Peter Collaerts, Zuurbemde 97, 3380 Glabbeek tel 016/ 77 82 12 Gekwetste vogels: Vogelasiel p/a H. Ceusters, Engelenberg 51, 3271 Messelbroek tel 013/ 77 27 02 Geringde vogels J. Vanautgaerden, Boststraat 69, 3370 Boutersem

tel 016/ 72 09 15

Homologatiecomité (BAHC) nieuwe secretaris p/a M. Vandegehuchte , W. de Zwijgerstr. 8, 8020 Oostkamp tel 050/ 827260 http://users.skynet.be/birding e-mail: marnix.vandegehuchte@skynet.be Internet: Zeldzamevogels in België

http://rareblrds.mypage.org en

e-mail jos.cuppens@village.uunet.be nieuw adres : Postbus 6, 3110 Rotselaar

Kerkuilenwerkgroep

p/a L. Smets, Baron E. Descampslaan 64, 3018 Wijgmaal, tel 016/ 44 83 34 (tussen 14 en 20 uur) Steenuilenproject, regio Leuven Toon Roels, Beekstraat 37/1, 3040 Neerijse, tel 016/ 47 25 04 Roofvogeltelling , regio Leuven: Kelle Moreau Korenbloemlaan 5, 3052 Blanden tel 016/ 40 14 55 (even weken) of 016/ 40 83 63 (oneven weken) Recente waarnemingen:

p/a

D. Symens, nieuw adres

Bredabaan 300, 2990 Wuustwezel Vogellijn tel 03/ 488 01 94 Vogelbescherming Vlaanderen, Veeweydestr. 43, 1070 Brussel, tel 02/ 521 28 50 Watervogeltelllngen: M. Hens, P. Delvauxwljk 18, 3000 Leuven, tel 016/ 29 98 90 J. Vandeplas, Rot 21, 3221 Nieuwrode, tel 016/ 57 23 60 Wetgeving Leefmilieu p/a Stichting Leefmilieu, Kipdorp 11, 2000 Antwerpen tel 03/ 231 64 48, fax 03/ 232 63 98 Wielewaal vzw Natuurvereniging & Natuur-& Milieu Educatie vzw: Graatakker 11, 2300 Turnhout, tel 014/ 47 29 50 ('s maandags gesloten), fax 014/ �7 29 51

Verschijnt om de 3 maand (maart, juni, september, december) Het COPYRIGHT van de teksten, foto's en tekeningen blijft bij de auteurs, fotografen en tekenaars. Overname is mogelijk mits hun uitdrukkelijke toelating.

DE

BOOMKLEVER

jaargang 27, nr. 4

december 1999

INHOUD

IN MEMORIAM FRANS GROOTAERS 81-83

Paul Herroelen Info-avond "Broedvogelatlas Vlaanderen" Robin Guelinckx & Maarten Hens

84-85

Opmerkelijke vogelwaarnemingen in de Dijlevallei en omgeving, juli-september 1999 Maarten Hens

86-90

Het Smelleken en de strandparasol

Herwig Blockx

91-94

Simultane midwintertelling van dagroofvogels

Kelle Moreau

95

Vlaams-Brabants Contact voor Natuurstudie (BRACONA)Eerste studiedag

96-97

Recente waarnemingen september-oktober- november 1999 Paul Herroelen & Jos Cuppens

98-11 o 111-112

Kalender der activiteiten januari-april 2000

Artikels en korte mededelingen voor het nummer van maart 2000 worden ingewacht bij Paul Herroelen, Leuvensesteenweg 347 te 3370 Boutersem ten laatste tegen 29 februari 2000 Gelieve uw waarnemingen over vogels, bij voorkeur maandelijks, in te sturen - voor Leuven en omgeving naar Maarten Hens, P. Oelvauxwijk 18 3000 Leuven tel 016129 98 90.

- voor Tienen, Boutersem en omgeving naar Jos Cuppens, Valkenberg 5 3370 Boutersem tel 016173 47 85 of naar Paul Herroelen

-