De Boomklever Juni 2001

Afgiftekantoor 3000 Leuven 1 driemaandelijks (maart, juni, sept, december)

België-Belgique P. 8.

3000

Leuven 1

2/ 2803

:Dt SOO;UK�tVtK Tijdschrift van DE WIELEWAAL afdeling LEUVEN

� \

\

\-·\ \

'

\

\

\

.

�

� -

.---:�;. -

�c:.�

,.:

\'.

Jaargang

29

Verantw. ultg.

1

u n

P. Herroelen, Leuvensesteenweg 347, 3370 Boutersem

200-

De BOOMKLEVER Is het tijdschrift van DE WIELEWAAL afdeling Leuven.

De Koninklijke Vereniging voor Vogel- en Natuurstudie DE WIELEWAAL heeft tot doel de kennis en de bescherming van de natuur, en In het bijzonder van de In het wild voorkomende vogels, te bevorderen door alle middelen: ondermeer door het oprichten van plaatselijke afdelingen, het houden van studiedagen, het uitgeven 'tuurboeken en het oprichten van van tijdschriften, het verspreiden van vogel-P·

natuurreservaten.

De vereniging werd In 1933 opgericf"• leden-gezinnen, verdeeld over mP Een waaier van voordrachtr gelelde wandelingen, stlv·· onderzoeken en inver6

�)

{>.

1

! � �-\ \� \

\

1ers; ze telt meer dan 10.000 waaronder afd. Leuven.

j)-ft

"ën, lessen, tentoonstellingen, .•

e aan regionale en Internationale

. i<en, uitstappen en reizen In binnen-en

� buitenland staan!'" ..ttuurreservaten in eigendom of in beheer met 4_ De vereniging hee; . dan 3000 ha. verspreid over heel Vlaanderen. Ze V een totale oppervlaK Wielewaalhuis • te Turnhout waar naast het " .1 bezit bovendien ee1. secretariaat ook een or, .�nologisch museum, een bibliotheek, een vergaderzaal en een boekhandel zijn ondergebracht.

�

Men wordt lid van DE WIELEWAAL door overschrijving van 7 o 6 BF op rekening 096- 2218078-97 ten name van De Wielewaal, Graatakker 11, 2300 Turnhout.

Maken deel uit van de leiding van de Natuurstudiegroep Dijleland : • Monique Bekkers. Oostremstraat •R. De Borger. Edelweisslaan •F. Fluyt. Spitsberg

4. 3020 Herent

016/23 13 38

bekkers.monique@pandora.be

14. 3080 Tervuren

4. 3040 Huldenberg

• M. Hens. Heuvellaan

tel.

broedvogelatlas

tel.

02/767 60 90

tel.

02/687 47 34

14. 3020 Herent

•P. Herroelen. Leuvensesteenweg

•K. Moreau. Kerspelstraat

347. 3370 Boutersem

36. 3001 Heverlee

•K. Van Scharen. Korbeekstraat • A. Verboven. Groeneweg

tel. O16/73

40 69

secretaris & redactie Boomklever

tel. 0486/12 58 77 . watervogeltellingen & veldornithologie Dijleland

27. 3061 Leefdaal. penningmeester

60. 3001 Heverlee

insecten

tel.

02/767 26 38

tel. 01 6/23

81 84

Leden ontvangen het tijdschrift WIELEWAAL (6 nummers), het driemaandelijks tijdschrift ORIOLUS en het afdelingsblad de BOOMKLEVER. ABONNEMENT " DE

BOOMKLEVER"

Personen die lid zijn van een andere Wlelewaalafdellng doch tevens de Boomklever wensen te

ontvangen, kunnen dit door 200 BF over te schrijven op rekenlngnr. 001-1552168-50 van De Wielewaal, afd. Leuven met vermelding· Boomklever "en opgave van hun naam en adres.

ARTIKELS: Artikels dienen getl]pt te worden Ingezonden. De redactie kan artikels wijzigen, steeds In overleg met de auteur die verantwoordelijk blijft voor zijn tekst.

ADV E ATEN T 1 ES: voor tar1even, vorm en Inhoud Informeer bij

REDACTIE Paul Herroelen

K Van Scharen (zie hoger).

NUTTIGE

ADRESSEN

Bijzonder Broedvoçielproj�ct regio Leuven:

Frederik Fluyt. Spitsberg 4, 3040 Huldenberg. tel. 02/687 47 34

regio Tienen: Peter Collaerts, Zuurbemde 97, 3380 Glabbeek tel 016/ 77 82 12 Gekwetste vogels: Vogelasiel p/a H. Ceusters, Engelenberg 51, 3271 Messelbroek tel 013/ 77 27 02 Geringde vogels J. Vanautgaerden, Boststraat 69, 3370 Boutersem

tel 016/ 72 09 15

Homologatiecomité (BAHC) nieuwe secretaris p/a M. Vandegehuchte , W. de Zwijgerstr. 8, 8020 Oostkamp tel 050/ 827260 http://users.skynet.be/birding e-mail: mam ix.vand egehuchte@skynet.be Internet: Zeldzamevogels in België http://rareblrds.mypage.org en e-mail jos.cuppens@village.uunet.be Kerkuilenwerkgroep nieuw adres : Postbus 6, 3110 Rotselaar p/a L. Smets, Baron E. Descampslaan 64, 3018 Wijgmaal, tel 016/ 44 83 34 (tussen 14 en 20 uur) Steenuilenproject, reqio Leuven Toon Roels, Rene Everstraat 14, 3020 Herent Roofvogeltelling. regio Leuven :

Kelle Moreou. Kerspelstroot 36. 3001 Hev�erlee . Tel. 0486/12 58 77

Recente waarnemingen: p/a D. Symens, nieuw adres Kampweg· 52/ 6. 2990 Wuustwezel Vogellijn tel 03/ 488 01 94 Vogelbescherming Vlaanderen, Veeweydestr. 43, 1070 Brussel, tel 02/ 521 28 50 Watervogeltelling :

tel. 0486/ 12 58 77 K. Moreau. Kerspelstraat 36. 3001 Heverlee 7 23 60 J. Vandeplas. Rot 21. 3221 Nieuwrode. tel. 016/5

Wetgeving Leefmilieu p/a Stichting Leefmilieu, Kipdorp 11, 2000 Antwerpen tel 03/ 231 64 48, fax 03/ 232 63 98 Wielewaal vzw Natuurvereniging & Natuur-& Milieu Educatie v-z>N: Graatakker 11, 2300 Turnhout, tel 014/ 47 29 50 ('s maandags gesloten), fax 014/ � 7 29 51

Ver�chi_inl om de 3 rnaänci (maärl. _juni. �eptember. decernber"l

Het COPYRIGHT van de teksten. foto's en teker.lngen

til!jtt bij de auteurs,

fotografen en tekenaars. Overname is mogelijk mits hun uitdrul\ke:ijke toelating.

j u n i 2001

jaargang 29, nr. 2

DE B00,.,,1KLEVER

INHOUD Vogelwaarnemingen uit de periode maart tot mei 2001in de regio Tienen en Dijleland Paul Herroelen en Jos Cuppens

33-45

Steven Stroeykens

45-46

Herwig Blockx

47-53

Filip Ffeurbaey

54-55

l<olle fl.1oreau

56-70

De vis is op "Je suis, je suis: Ie Bouscarle de Getti"

Zijn de Paardekastanj&s z!ek ?

Opmerkelijke waarnemingen in de Dijlevallei en omgeving maart- mei 2001

Paul HerroAIAn

N

71

72

l<alander der activitaitan. juli tot september 2001

Artikels en korte mededelingen voor het nummer van september 2001 worden ingewacht bij Paul Herroelen, Leui1ensesteenweg 347 te 3370 Boutersem

ter. laatste tegen 31 augustus 2001 Gelieve uw waarn0mingen over vogels, bij voorkeur maandelijks. in te sturen - voor Leuven en omgeving.naar Kel/e Moreau Kerspelstraat 36, 3001 Heverlee tel 04861 12 58 77 - voor Tienen. Boutersem en omgeving naar Jos Cuppens. Valkenberg 5

3370 Boutersem tel 016173 47 85 of naar Paul fferroelen

'

VOGELWAARNEMINGEN UIT DE PERIODE MAART tot MEI 2001 in de regio Tienen en Dijleland Samenstelling: Paul Herroelen en Jos Cuppens

In het vooruitzicht van de aanstaande fusie Natuurreservaten-Wielewaal, worden de ontvangen waarnemingen uit de regio Tienen en Dijleland tot en met november observaties

van

2001

de

afzonderlijk

regio

Tienen

vermeld. niet

Vanaf 2002

langer

in

de

zullen

de

Boomklever

gepubliceerd worden. Het bijhouden en registreren van de gegevens door Jos Cuppens, blijft evenwel verzekerd en verandert niet.

OPM: (27) het getal tussen haakjes achter de

naam

van een vogelsoort betekent dat 27

observaties werden ingestuurd.

Dodaars: eerste vanaf 11

maa

o.a. Roosbeek, Tienen, Lubbeek-kapel en Miskom­

wachtbekken; in april-mei te Tienen (2 koppels), Roosbeek en St. Joris-Winge-Gemp (GUR, CLW, COE, CUJ, OSL, HEP, VEF).

Fuut: vroegste vanaf eerste week maart: St. Joris-Winge-Gemp 9 ex op 06 maa, 6 ex o p 15

maa

(HEP), 30

maa

Tienen; broedgevallen: St.J.-Winge-Gemp 2-3 koppels (06 mei

pullus van één week oud}, Roosbeek 03 mei 5 ex, Tienen: 24 mei 2 ex, paring en nestbouw op 28 mei (COE, COP, CUJ, TOE); Dij/eland : Kessel-Lo/Prov.Domein 1-2 koppels, Oud-Heverlee/N, Zoete Waters en Neerijse-kliniek (DCC).

Aalscholver (31): St. Joris-Winge-Gemp: tot midden maart 15-17 ex, max. 21 ex op 21 maa, 3-5 ex in tweede helft april, 12 mei één imm; doortrek : 17

maa

19 maa Glabbeek-Zuurbemde 1 ex over; Roosbeek 28

2 ex NO, 13 apr 2 ex o p

maa

Glabbeek 6 ex over,

vijvers; 03 apr Boutersem 6 ex ZW; 12 apr Glabbeek 12 ex, 30 april Tienen totaal 14 e x naar

N; Tienen: 26-31

maa

1-2 ex, 01 april 5 ex, 02 mei 2 ex; Webbekoms Broek: 04

maa 5 ex (ABK, ABP, CLW, COE, COP, CUJ, GUR, HEP, LAJ, SMP, TOE).

Dijleland: îervuren-park: 05 maa en 25-27 apr 1 ex, 28 mei 2 ex boven vijvers, 31 mei-01 juni 1 ex op eiland; 03 april Oud-Heverlee/N 5 ex, 08 apr Oud-Heverlee-Zoete Waters 2 ex; 09 april Kessel-Lo/ProvDom 2 ex (REA, DCC).

Grote Zilverreiger: 15-24

maa

St. Joris-Winge-Gemp 1 ad in broedkleed aanwezig

(HEP, REA, AEK, AER; zie ook Boomklever

33

maa 2001: 18). In de periode 1967-1999

werden in Vlaams-Brabant 39 gevallen gehomologeerd/geregistreerd waarvan 6 niet aanvaard werden door het homologatiecomité (BAHC).

Blauwe Reiger (11): in maa-april- mei 1-4 ex op 4 locaties; maxima 10 ex op 20

te

maa

St. Joris-Winge-Gemp en 9 ex op 28 apr te Tienen (waarvan 5 op kale akker) (COE, COP,

CUJ, HEP, SMP, VEF). Purperreiger: 11 mei Tienen 1 ex (ABK, ABP, GUR, VEF). Zwarte Ooievaar: 14 mei 17. 15 u Roosbeek 1 ex vrij hoog en snel

Webbekoms Broek 1 imm komt aan

ca

naar

NNO; 19-20 mei

21. 15 u, overnacht en vertrekt 's morgens

ca

11.20

u richting W (CUJ, CLW). Ooievaar: 23 maa Tienen 1 ex over ( COE).

Knobbelzwaan (21): 1-2 koppels en ongepaarde ex aanwezig: St. Joris-Winge-Gemp

(2 k), St. J. Winge-golf (1 k), Lubbeek-kapel 3 ex, Tienen 3 ex en 1 koppel + 3 witte en 3 grijsbruine pulli op 20 mei (CUJ, HEP, REA, SMP, TOE, VEF).

Dij/eland : Tervuren-park, gans maart 2 koppels + 1 ad , vanaf 02 mei 1 ad, dat op 29 mei gezelschap krijgt van 2 immature ex; 17 apr Oud-Heverlee/N 2 ex waarvan 1 op nest, 20 apr Doode Barnde 4 ex waarvan 1 op nest (REA, DCC). Grauwe Gans: Tienen

07

maa 1 ex, 17 en 28 maa 18 ex respectievelijk 2 ex naar NO (SMP).

Indische Gans: Dij/eland 24 april Tervuren-park 1 ex (REA).

Canadese Gans (16): 03 mei Roosbeek 1 ex langs vijver; Kerkom-zandgroeve: 06

maa

2

ad+6 imm (geboren in 2000), 22 mei 6 imm en 1 koppel+6 jongen (CUJ, HEP, LAJ). Dijle/and : Tervuren-park 02

maa

8 ex, 05

maa

11 ex, 02 mei 3 ex, 29 mei-01 juni 5 ex; Kessel­

Lo/ProvDom 03 maa en 02 april 6 ex, 16 maa 10 ex, 09 april 2 ex waarvan 1 op nest dat 3 jongen opleverde in mei; Oud-Heverlee/ N waarvan 1 op nest; 24

maa

24 maa-17 apr 4-1 O ex, 23 april 2 e x

8.45 u. Korbeek-LoNijverhof 5 ex aankomend (REA, D C C ,

CUJ).

Manengans: 30 maa Tienen 1 M (HEP, HOE).

Nij lgans

(� 5): 15

maa

Kerkom 1 imm in het midden van akker wintergraan, 24

Roosbeek-vijvers 2 ex, St. Joris-Winge!Gemp 17

Vianderpark 1 koppel+ 5 jongen; Tienen-vijvers Dijle/and : 20

maa

maa

maa

1 koppel, 14 april 1 ex; Tienen­

03 mei 2 ex (CUJ, HEP, REA, SMP).

ZoeteWaters 2 ex, 03 april Oud-Heverlee/N 2 ex, 20 april Doode

Bemde 1 ex; Kessel-Lo /ProvDom 03 maa 10 ex; 16 maa 1 k+ 2 jongen, 02 april 1 k + 3 jongen, 09 april 1 k + 7 jongen (DCC).

Gans spec 31 maa Boutersem-Bost 4 ex naar ZO (VAJ).

Bergeend (21 ): 06 en 16 april Miskom-wachtbekken 1 koppel; Tienen

koppels, in april-mei 1 koppel (CLW,

COE, COP,

CUJ,

Dij/eland: 02 mei Wilsele 2 ex op ondergelopen akker (DCC).

34

tot einde maa 2

OSL, GUR, HEP, SMP);

Smient: 12 maa Tienen 1 M + 2 V (HEP).

Amerikaanse Smient: 01-03 maart Testelt-Kuilen 1 M (Carpodacus 2001: 6}.

Krakeend (34}: Miskom-wachtbekken in maa-april 20-49 ex, Tienen

in maa 12-20 ex, n

april-mei 6-8 ex, Roosbeek april-mei 1 koppel, St. Joris-Winge! Gemp in maart 3 M + 1 V, in april 2 koppels+1 M, in mei 1 koppel (CLW, COE, COP, CUJ, OSL, GUR, HEP, HOE, REA, SMP, TOE, VEF); Dij/eland Wintertaling

17 apr Oud-Heverlee/N 2 koppels (DCC}

'0): 04 maa Webbekoms Broek minimum 105 ex op grachten; 18 maa

Opvelp-Blauwschuurbroek 18 ex vaak samen met Watersnippen, Miskom-wachtbekken 03 maa 80 ex, in april 1 koppel, 24 mei één M; St. J. Winge!Gemp

of Lubbek-Spicht

il

maa-april 1 koppel; Tienen 04 en 06 maa 20 respect. 36 ex, april 2-4 ex, 07 en 15 mei 1 ex (CLW, COE, COP, CUJ, OSL, GUR, HEP, HOE, HOS, REA).

Dijle/and : 05 en 16 maa Tervuren-park 1. M (REA).

Pijlstaart: 'Miskom-wachtbekken aanwezig; Tienen

vanaf fg maa 1-2 koppels, per 15 april nog enkele e x

04-22 maa 1-3 ex of 2 koppels (COE, COP, CUJ, HEP, SMP).

Dijle/and : 03 april Oud-Heverlee/N 1 ex (DCC).

Ringtaling: Dij/eland

in maart 1 V op vijvers Tervuren-park (REA).

Zomertaling (G1): Miskom-wachtbekken 19 maa-15 april (op 8 data) 1-4 ex (max 3 M); Tienen 12 maa-28 april (1O data in maa, 8 data in april) 1-4 ex (max 3 m) en/of 2 koppels,

07, 15 en 21 mei respect. 1 ex, 1 V en 2 M (CLW, COE, COP, CUJ, OSL, GUR, HEP, HOE, HOS, SMP); Dijleland 27 maa Neerijse-Gr.Bron 2 ex, 03 april Oud-Heverlee/N 2 M + 1 V (DCC).

Slobeend (33) Miskom-wachtbekken 1O maa-23 april 4-10 ex, maximum 3 koppels; Tienen

10-21 ex vanaf 12 maa , 27 maa 14 M + 5 V; 9-12 ex in eerste helft april, 1

koppel in de tweede helft en 1 koppel + 1 of 4 M tot 21 mei; St. Joris-Winge-Gemp

06-

17 maa 4-11 ex, 21 april 1 koppel + 2 M (CLW, COE, COP, CUJ, OSL, GUR, HEP, REA, TOE, VEF); Dij/eland V; Oud-Heverlee/N

Tervuren-park: 16 maa en 02 april 1M + 1 V, 28 mei 2M

24 maa

ca.

+

1

20 ex (REA, DCC). Krooneend: 18- 30 april Tienen 1

M, 01 mei 1 V (CLW, COE, COP, CUJ, HEP, HOE, HOS, SMP).

Tafeleend (19): St. Joris-Winge!Gemp 06 maa 32 ex, 16 maa 11 ex (7 M), 24 maa 9 M + 4 V, in april 1 koppel+ 1 M, 06 mei 3 ex; Tienen

eerste helft maa 30-60 ex, 27-30 maa

30-34 ex, 14-28 april 19-21 ex; 03 en 08 mei 44-47 ex; Roosbeek COP, CUJ, HEP, SMP, TOE).

35

03 mei 2 ex (COE,

Kuifeend

mei

08

april

14

ex; St. Joris-Winge-Gemp

40-48

M +

12

9

V,

ex,

2

Tienen eerste helft maa 60-82 ex,

(21 ):

Brilduiker:

mei

03

31

mei

06

12

mei

maa

06-24 M;

1

6-12

ex;

in april

apr

14

M+

9

mei Lubbeek-kapel

15

ex,

35-54 1

5

V,

03

21

en

april

M; Roosbeek

ex (COE, COP, CUJ, HEP, SMP, TOE).

mei Tienen

Wespendief: Tienen

1

8

ex,

8

30 maa 68 ex,

1

koppel (COE, COP).

06 mei

(eerste), 20 mei

ex cirkelend boven zandgroeve;

26

1

ex hoog over naar NO;

14

mei Lubbeek

mei Hoegaarden 's morgens, laag over Rosdel

(SMP, CUJ, DSL,BRL).

Zwarte Wouw: Tienen

overtrekkend;

07 mei St.

Wouw spec.:

26

Rode Wouw:

maa Opvelp-Hazenberg

07

25

april

ex op doortrek;

1

07

april Bierbeek

1

Pieters-Rode (SMP + E. Van Den Dries, HOE, OSL).

1

ex over,

ex op doortrek (ABP).

2

april Bierbeek en Tienen

april voormiddag Kumtich

22

maa (eerste),

28

1

05

ex,

16

april

u Haasrode

1

ex naar N,

mei

16

u Willebringen�Jordaan

1

ex jagend

1 7.30

(DSL, SMP, MOK, LUJ, LAJ, ABH).

Bruine Kiekendief

Glabbeek

1 M, 26

M jagend,

10

M+

1

V;

Tienen :

21

observaties Beauvechain inbegrepen): eerste

(41: 10

maa Tienen

1

V; andere data in mei:

mei Kumtich-Gr. Kouter

19 mei

1

koppel, V bezoekt nestplaats

mei M landt op broedplaats

2000; 28

en

30

1

12

mei Outgaarden-plateau

één donker slank ex;

24 mei 1

1

V;

2000; 01

maa,

22

april

en

28

1

M,

1O

mei M baltsend,

april en tot einde mei

mei twee V ) ;Beauvechain-Hoksem-Honsem-Opvelp/ Hazenberg :

(24

maa

mei Zoutleeuw-Het Vinne één

V langdurig jagend,

Koutemveld (Roosbeek/Vertrijk)

27 maa 1

05

24

ex met weinig wit op kop en wat lichte stuit;

13

1

V

mei Hoksem

29-31

mei ad V

(één missende staartpen) en imm M (rui in handpennen) baltsend, V sleept enkele keren een lange stengel of pakt stengels mee;Hoegaarden-Rosdel Outgaarden-Bosde/

: 29

mei

1M+1

v baltsend

mei V neemt hooi mee;

(ABH, ABK, ABP, BAL, CLW, COE, COP, CUJ,

OSL, GUR, HEP, HOE, HOS, LAJ, SMP, STE, TOE, VEF) Blauwe Kiekendief: 02 maa Goetsenhoven-Meer, 03 maa

26

maa

Attenrode-Zeyp één V,

15

Molenbeek-Wersbeek één M; overwjnterend V of imm genoteerd te Kumtich

Kapittelberg, Opvelp-Hazenberg en Willebringen-Jordaan tot in april, laatste datum Boutersem-Bost;

07

16

april

apr tussen Binkom en Bunsbeek één V jagend over Gunnigenveld

en Broekbeek (GUR, VVW, ABH, OSL, VAJ, VAM).

Grauwe Kiekendief:

07

02 mei Tienen

één M,

06 en 1 2 mei Kumtich-Grote

Kouter jagend V,

mei Boutersem-Bost een V een tijdje ter plaatse, vervolgens op termiek;

Hoegaarden overtrekkend V,

09 mei Outgaarden en 1 4 mei Meldert jagend M;

36

13

mei

09 mei Bierbeek (nabij centrum) één M; einde mei Beauvechain en omgeving 1 of 2 ex i1 V-kleed, soms samen met 1 of 2 Bruine Kiekendieven (10.05 u: één V pakt wat hooi van gemaaid grasveld)(SMP, HOE, ABH, ABP, GUR, LUJ, CUJ, VAJ). Kiekendief spec: 12 mei Opvelp-Hazenberg, 24 mei Meldert-Honsem-Beauvechain 2 ex waarvan één "klein" ex (leek witte stuit te hebben)( ABH, ABK, ABP, GUR, ROA, VEF).

Havik: 22 apr Hoeleden-Heibos plukresten van Vlaamse Gaai, mogelijk door Havik; 20 mei Meldert-bos "jongen" in rode beuk; 26-27 mei Willebringen-Jordaan 1 ex met prooi overvliegend, gevolgd door twee Zwarte Kraaien (LBL, STE, OSL).

Sperwer ( 6): 1-2 ex of koppels vastgesteld op 6 locaties: Opvelp-Blauwschuur en omgeving (Hazenberg, Roosbeek, Koutemveld, Snoekengracht, Boutersem), Korbeek­ Lo: nestplaats)+Blanden); Bierbeek-Mollendaal, Lubbeek-Bollenberg, St. Joris-Winge/Gemp (Lubbeek-Spicht) en Tienen-vijvers (ABH, BUG, COE, COP, CUJ, CLW, GUR, HEP, LAJ ROA, ,

SMP); Dij/eland : 27 maa Tervuren-park 1 V overvliegend (REA).

Buizerd (33): doortrek koppels

vastgesteld:

01 apr namiddag Tienen 9-12 ex; broedperiode Hoeleden-Heibos

(1),

Glabbeek-Zuurbemde

(1),

1-2 ex of Tienen

(1),

Beauvechain-Biskop (1), Bierbeek-Blauwschuur (1), Roosbeek (1), tussen Boutersem en Korbeek-Lo (5 territoria: atlashok FS230), Hoegaarden-Rosdel (1), Meldertbos-Cauberg (2), Jordaanvallei (2) (ABH, BAL, COE, COP, CUJ, DBJ, DCP, OSL, GUR, HEP, LAJ LBL, REA, SMP, ,

VEF). Visarend: Tienen : 01 en 30 april, 10 mei 1 ex overtrekkend; 22 apr Roosbeek; 24 mei Miskom-wachtbekken 1 ex laag over (COE, COP, BUG, CLW, HOE, SMP).

Torenvalk (26): in broedperiode 1-2 ex of koppels

vastgesteld:

Bekkevooort (1 ),

Zuurbemde-Ruiterij (1), Vissenaken-Dalegemmolen (nest), Kerkom-Breisem (1), Tienen-vijvers (1-2),

Hoegaarden-Rosdel

(2),

Oorbeek

(1),

Opvelp-Rem melenbos

(1),

Bierbeek­

Blauwschuur (1), tussen Boutersem en Korbeek-Lo (2 territoria: atlashok FS230), Lubbeek­ Heide (1), (ABH, COE, COP, CUJ, OSL, GUR, LBL, VEF); Dijle/and : in maart Tervuren­ park 1 V (REA).

Roodpootvalk: 12 mei, na 15 uur Tienen-vijvers 1 V (VEF, GUR, ABK, ABP).

Smelleken: 27 april Tienen één V over (SMP).

Boomvalk· in april-mei 1 of 2 ex vastgesteld : Tienen-vijvers, Hoegaarden-Rosdel, Opvelp

(Blauwschuur,

Hazenberg),

Bunsbeek-Velpevallei

(nest),

Vissenaken­

Breisembroek (ABH, CLW, OSL, GUR, LAJ, SMP, VEF); Dijle/and : 28 mei Tervuren­ park 1 ex op insectenjacht boven vijver, daarna naar West (REA).

Slechtvalk: 28 maa-07 apr Tienen één ad M (SMP).

37

Kwartel: 29 en 31 mei Beauvechain roepend op 2 locaties (CUJ); in mei gehoord te St.

Pieters-Rode (L. Vallons).

Waterral: 22 maa Tienen-vijvers (SMP).

Meerkoet: Tienen-vijvers: 06 maa 40 ex , 03 mei eerste jong (HEP, CUJ); Dij/eland : 21

mei Oud-Heverlee/N 5 nesten met broedende vogels (DCC) Kraanvogel: 20 maa Testelt 43 ex overtrekkend (PEJ).

Scholekster (29): te Tienen -vijvers

eerste 06 maa één imm, verder 1-2 ex of koppel

vanaf 1O maa; 3 ex op 23 en 28 maa, 13 april; 28 maa 2 ex ter plaatse en 4 ex over

naar

NO; eind april en 1ste decade mei broedend op winterakker, nadien "omgeploegd"; koppel nog aanwezig tot eind mei. Andere: 13 april Getevallei één koppel (mogelijk dat uit Tienen), 17 april Miskom-wachtbekken 1 ex (HEP, ABK, ABP, CLW, COE, COP, CUJ, HOE, HUR, SMP, VEF).

Kluut: Tienen

23 en 28 apr 2 ex, 27 apr 4 ex, 26-29 mei 3-4 ex (COE, COP, CUJ,

SMP, TOE).

Steltkluut: 26 april Webbekoms Broek 2 ex in weideplasje (S. Van Cauwenbergh aan CLW).

Steppevorkstaartplevier: 26 mei Zichem laat op de avond duidelijke roep gehoord van

"enkele" overtrekkers (HEM).

Kleine Plevier (21 ): Tienen -vijvers eerste 07 maa (SMP); vanaf einde maart tot 16 april

1-2 ex; 22 april twee koppels die einde mei gevolgd worden door 3 en 4 jongen (ABK, ABP, CLW, COE, COP, OSL, GUR, HOE, SMP, VEF).

Bontbekplevier: Tienen-vijvers

12 mei 1 ex, 20-23 mei 5 ex, 24-25 mei 6 ex; 26-29

mei minimum nog 2 ex aanwezig (VEF, GUR, ABK, ABP, COE, COP, FLF).

Goudplevier: 18

maa

Roosbeek-Grote Kouter: 15 ex, 27

maa

Tienen-vijvers 5 e x

(GUR,CUJ).

Zilverplevier: 24-27 mei Tienen 1 ex overgangskleed (CUJ, COE, COP).

Kievit: 06

maa

Kerkom-Muizenakker 90 ex

+

6 Spreeuwen; 29 april Oorbeek (FS3330)

minimum 8 koppels op flanken van Menevallei (HEP, CUJ).

Temminck Strandloper: Tienen-vijvers

12 mei 1 ex, 21 mei 3 ex (VEF, GUR, ABK,

ABP, COE, COP).

Bonte Strandloper: Tienen-vijvers 21-24 maa 5 ex, 27 april 1 ex (COE, COP, SMP).

Kemphaan (15): 24 maa Miskom-wachtbekken 12 ex foeragerend; Tienen-vijvers 23-24 maa 1O ex, 12-15 april 1-2 ex, 27 apr 5 ex, 30 april 2 ex; 1 O mei 1 ex; 12 mei 5 ex i1

broedkleed, 21-24 mei één M met zwarte kraag, 26 mei "verschillende" ex (COE, COP, CLW, SMP, VEF, GUR, ABK, ABP, CUJ).

38

.J

Bokje: Webbekoms Broek

04 maa 3 ex; Miskom-wachtbekken 03, 10, 14 en 24 maa

respect. 3, 4, 3 en "enkele" ex aanwezig; Tienen-vijvers

1O en 23 maa 3 ex, 24 maa

"enkele", 28 maa 2 ex, 21-22 april 1 ex ( CLW, COE, COP, CUJ, HOE).

Watersnip: 04 maa Webbekoms Broek minimum 14 ex; Miskom-wachtbekken 14 maa 4

ex, 15 april nog "verschillende" aanwezig; Tienen-vijvers maa

tot midden maart 1-5 ex; 23-28

15-23 ex; 02 en 10 april 90 ex, 12 apr 30 ex, 17-26 april 1 ex, maximum 8-1O e x

per 21-22 april (CLW, COE, COP, CUJ, HOE, SMP).

Poelsnip: 06 mei Tiens Broek 1 ex (SMP).

Houtsnip: 10 maa Korbeek-Lo/ Mole:nbeekvallei 1 ex (VAJ).

Wulp (21): 04 maa

maa

Webbekoms Broek 1 ex over

naar

W; Bunsbeek-Velpevallei

06

(baltsend) tot 22 mei 1 koppel, 13 april Getevallei 1 koppel, Miskom-wachtbekken

14 maa-16 april (baltsend) 2-3 ex; 22 april Oplinter-Neerlinter (Gete) 2 verschillende ex; 05 mei Neerlinter-Wommersom (Gete) 1 roepend; Tienen-vijvers

06 maa-20 mei 1-2 e x

(balts 2 6 maa); 27-28 mei (waarsch ijnlijk uitgemaaid) en opnieuw baltsend (CLW, HEP, GUR, COE, COP, CUJ, GUR, HOE, HUR, LAJ, LBL, SMP, VEV).

Zwarte Ruiter: Tienen-vijvers

15, 18, 26 en 28 april 1 ex (COE, COP, CLW, OSL, TOE).

Tureluur (26): Miskom-wachtbekken 19 maa en 16 april telkens 1 ex; Tienen-vijvers

12 maa 2 ex, 22 maa 1 ex, 23-24 maa 7-9 ex, 25 maa 4 ex, 27 maa 1 ex; 16-22 april 3-4 ex, 26-27 april 1 ex, 29 april 3 ex; 03-20 mei 1-2 ex, maximum 3 ex op 21 mei (laatste datum)(COE, COP, HEP, SMP, CUJ, HOE, CLW, VEF, GUR, ABK, ABP).

Groenpootruiter: Tienen-vijvers

16 apr (eerste)-30 april 1 ex, 23 en 26 april 2 ex; 08

mei 4 ex (COP, SMP, COE, CLW, TOE).

Witgatje: Miskom-wachtbekken 30 maa en 06 apr 1 ex; Tienen-vijvers

04 maa-28 april

1 ex op 6 data, 2 ex per 12-14 april (COE, COP, CUJ, CLW, OSL. GUR, HEP, HOE, TOE).

Bosruiter: 24 en 29 april Tienen-vijvers 1 ex

(SMP);

Dijle/and

:

08 april Oud­

Heverlee/Zoete Waters 1 ex (DCC).

Oeverloper (16): 06 mei St.Joris-Winge/Gemp 1 ex ; Tienen-vijvers

13-26 april 1-2 ex;

29-30 april 5-6 ex, 03-12 mei 1-3 ex; 20-21 mei 10-12 ex, 23 en 24 mei 1 en 2 ex (TOE, CLW, COE, COP, GUR, ABK, ABP, FLF, HOE, SMP, VEF); Tervuren -park 04 en 10 mei telkens 1 ex (REA).

Zwartkopmeeuw: Tienen-vijvers

11 april 4 ex naar NO (SMP), 27 mei 2 ex (Vogellijn).

Kokmeeuw : 06 maa St. Joris-Winge/ Gemp 200 ex op grote vijver; Tienen-vijvers

april-mei 40-50 ex aanwezig of nabij broedplaatsen ( HEP, CUJ, VEF).

39

h

Stormmeeuw:

30

maa Tienen-vijvers

3

ex (HEP).

Kleine Mantelmeeuw: Tienen-vijvers in maa-april en tot midden mei

overtrekkend 's morgens of in late namiddag;Boutersem-Bost april

1

ad ter plaatse;

imm) naar NW,

18

mei

19

29 mei 9.40 u.

1-3

april

01

1

ex aanwezig of ad naar -ZW

u. Opvelp-Remmelenbos een groep van

13

,

11

ex (ad

+

Beauvechain-Ch. d'Onso 5 ex naar -ZW (CLW, SMP, VEF,

VAJ, CUJ).

Dwergstern:

13

april Tienen-vijvers

Zwarte Stern: Tienen-vijvers

10

2

mei

ex (VEF,GUR,AVK,ABP).

11

ex,23 mei

2

ex (CLW,HOE,FLF).

Holenduif: in april te Tienen-vijvers minstens 5 koppels broedend in niet gebruikte

wateraanvoerbuizen (CUJ).

Tortel

(10): vroege datum

: 07 maa

Molenbeek-Wersbeek

(VWW);

in april-mei

vastgesteld te Attenrode-Hulsbos, Binkombeekbron ("veel" aan kapvlakte), Kumtich­ ·

Medekensveld (spoorwegberm) en Tienen-vijvers (LAJ, GUR, JOM, CLW, CUJ,SMP).

Koekoek

(12): eerste 06

apr Butsel, 07 april Bierbeek-Blauwschuur en Roosbeek­

Velpevallei,09 april Willebringen,1 O apr Molenbeek-Wersbeek,14 apr Getevallei (ROA, ABH, GUR,HUR, CLW, CUJ,REA,SMP, VEF, VVW).

Kerkuil: broedgevallen

Hoegaarden

(1);

n nieuwe nestbakken: Meldert-Babelom

(1 ), Hautem (2)

en

waargenomen in mei te Meldert en Lovenjoel-Weterbeek (OSL, SMP,

CUJ, CUO).

Ransuil: jagend waargenomen in mei te Hoegaarden

(2),

Tienen-vijvers, Honsem en

Lubbeek-Dunberg (ABH, LAJ,OSL,DCP,VHG).

Velduil (geen broedvogel in VI-Brabant):

20

april

16.07

u. Tienen-vijvers

1

ex van

onbegroeide dijk wegvliegend,in een grote boog over weidegebied (HEP).

Gierzwaluw: eerste

Dij/eland:

28

27 april Tienen-vijvers 1

ex,28 april Tienen-stad

april Heverlee-Abdij 1 ex, 30 april Heverlee-station

ex,02 mei Tervuren-park

4 ex aan

4

4 ex (SMP, CUJ).

ex, 01 mei Wilsele

4

broedplaats Laiteriegebouw (REA,DCC).

IJsvogel: waargenomen in april-mei te Bunsbeek-Pepinusfort en Velpe, Hoeleden-Velpe

(nest), Miskom-wachtbekken, Tienen-vijvers, Hoegaarden-wachtbekken, Kumtich-Gunningen (Velpe), Vissenaken-Velpe, Roosbeek-vijvers, St. Joris-Winge/�emp (LAJ, LJO, GEJ, GUR,DCP,STE,COE,COP,HE�.

Groene Specht: in maa-mei vastgesteld te Glabbeek-Gasthuisbos

Bierbeek-St. Kamillus,Lubbeek-zandgroeve en Roosbeek Zwarte Specht:

12

mei St. Joris-Winge/Gemp

40

1

(3),

Waanrode,

(2 territoria)(LAJ,CUJ).

ex over,richting Lubbeek (HEP).

Veldleeuwerik: in mei te Boutersem (5 territoria) en te Kumtich-Medekensveld (5 territoria (CUJ, JOM).

Oeverzwaluw: Bierbeek

(ca

: 02 april Tienen-vijvers; in mei kolonies in zandgroeven te

eerste

40 nestgaten), Pellenberg (46 nestgaten), Lubbeek (92 nestgaten, Binkom

en Kerkom (SMP, HOE; GUR, CUJ, ABK, ABP, HEP).

Dij/eland

: 27 april Tervuren-park

3 ex tussen meer dan 20 Boerenzwaluwen (REA).

Boerenzwaluw:

15 maa Leuven, 20 maa St. Joris-Winge/Gemp; overige data:

eerste

24 maa Roosbeek, Molenbeek-Wersbeek, St. Joris-Winge/ Gemp

7 mannetjes o p

draad, 26 maa Tienen vijvers 1 ex en Korbeek-Lo/Molenbeek 4 ex (COE, HEP, V V W , SMP, VAJ);

Dijle/and

Huiszwaluw:

eerste

: 2 7 maa Neerijse/Gr.Bron groep van 30 ex (DCC).

02 april St. Joris-Winge-school 1 ex bij broedplaats, 09 april

Heverlee 1 ex; 02 mei Roosbeek-Valkenberg ruim 10 ex boven broedkolonie, 06 mei Tienen (REA, VAJ, CUJ, SMP).

Gra�pieper: 14 april Willebringen-plateau groep van ruim 100 ex; n mei vastgesteld te Bierbeek (2 locaties), Outgaarden-plateau (1) en Tienen-vijvers (1 ); 09 apr Willebringen­ Jordaan ruim 100 ex verstoord door laagvliegend vliegtuig (waarschijnlijk deze soort)(GUR, ABK, ABP, GUR, SMP, ABH).

Waterpieper: 28 maa Tienen-vijvers 1 ex (COP).

Gele Kwikstaart:

eerste

17

maa Tienen-vijvers;

overige data: 07 apr Bierbeek­

Blauwschuur en Tienen, 13 apr Getevallei en Tienen (SMP, ABH, COE, COP, HUR, CLW).

Engelse Gele Kwikstaart: 28-31 mei Tienen-vijvers 1 M (COE, COP).

Noordse Gele Kwikstaart: 02. mei Bierbeek-Mollendaal 12 M

+

2 V, 05 mei Tienen­

vijvers 2 M op akker (VAJ, VEF).

Grote Gele Kwikstaart: in april-mei te St. Joris-Winge/Gemp, Bunsbeek-Paddepoel (Velpe), Glabbeek (Velpe), Vissenaken (molen), Kerkom (molen), Hoksem (broedgeval), Oorbeek-Wijtbroek (3 ex)(HEP, TOE, LAJ, GUR, ABH, OSL, CUJ).

Dij/eland

:

in april-mei

te

Leuven-DijleNaartstraat en Oud-Heverlee/Zoete

Waters

(broedgeval)(CUJ, DCC).

Nachtegaal:

eerste

01 mei Hoegaarden-Rosdel (2 zangposten tot 26 mei), 05 mei

Zoutleeuw-Vinne 3 zangposten, 13 mei Hoegaarden-Klein wachtbekken

(1)

en Meiveld

(1)(OSL, SMP e. a., ABH, BRL, GEJ).

Blauwborst:

eerste

14 maa Miskom-wachtbekken M, 22 en 24 maa Tienen-vijvers; per

14 april maximum 8 zangposten te Tienen-vijvers (COE, COP, SMP, CUJ, VEF).

41

Zwarte Roodstaart:

eerste zingende M 14

maa

St.Joris-Winge en Heverlee; andere

data 23 maa Tienen, 24 maa Boutersem-Butsel (REA, CLW, SMP, HEP).

Gekraagde Roodstaart: Paapje:

26 apr Blanden, 06 mei Tienen-vijvers 1 V (DBJ, SMP).

08 mei Tienen-vijvers één V, 10 mei Bunsbeek-Velpe 7 ex op draad, 12 mei

Hoegaarden-Rosdel, 13 mei Bierbeek-Blauwschuur en 24 mei Miskom-wachtbekken één M

(HOS, LAJ, DSL, ABH, COE, COP).

Roodborsttapuit:

eerste 1O en 12

maa

Tienen-vijvers 2-3 ex; koppels in april-mei:

Getevallei 6 locaties, Tienen-vijvers (4 koppels), Binkom/Eksterbeemdbeek,

Kerkom-zandgroeve,

Opvelp-Bevekomveld, Boutersem-Jagershof,

Kerkom­ Bierbeek­

zandgroeve (1-2) en Bierbeek-Weterbeekbron (COE, COP, CUJ, HOE, HEP, HUR, ABK, ABP, VHH, STJ, COE, COP, CUJ, HOE, CLW, VEF).

Tapuit:

eerste 13 april Getevallei, 26 april Tienen-vijvers; data in mèi: 03 mei Roosbeek­

vijvers 2 V op versgeploegde akker, 12 mei Opvelp-Hazenberg, Hoegaarden-Rosdel en "Bois de Charlotte" (gemeente ?) 6 ex, 13 mei Kumtich-Gr. Kouter 2 M+ 1 V, 19 mei Vertrijk-Koutemveld, 20 mei Tienen-vijvers 1 V, 24 mei Honsem (HUR, CLW, GUR, ABK, ABP, VEF, DSL, LUJ, CUJ, ROA).

Beflijster:

01 april Bierbeek-Blauwschuur 2 ex (ABH).

Kramsvogel:

St-Joris-Winge/Gemp omgeving en

300 ex met Koperwieken, 17

maa

in

laagstamboomgaard 06

50 ex met 1O Koperwieken;

koppels, Oorbeek 29 april 4-5 koppels

aan

in

maa

ruim

mei Tienen-vijvers 4-5

pompstation (HEP, CUJ); Dijle/and

:

08 mei

Korbeek-Dijle/brug 2 ex (DCC).

Sprinkhaanzanger:

eerste 23 april Hoegaarden-Rosdel (tot 3 zangposten, laatste op 20

mei), 28 april Tienen-vijvers (OSL, ABH, GEJ, CUJ); Dij/eland

:

20 april Doode Barnde 2

zangposten (DCC).

Rietzanger:

eerste 20 april Tienen-vijvers; (dezelfde?) zingend op 29 april (SMP).

Bosrietzanger:

eerste 05 mei Willebringen-Jordaan, 06 mei Boutersem-parking E40 en

Tienen-vijvers (aldaar minstens 5 respect. 10 zangposten per 1 O en 20 mei), 12 mei Kerkom-zandgroeve,

13

mei Hoegaarden/Prov.wachtbekken,

14

mei

Roosbeek­

Valkenberg pleisterend en volop zingend in tuin (HEP, LAJ e.a., SMP, CUJ, VEF, GUR; ABK, ABP).

Kleine Karekiet:

eerste 29 apr Tienen-vijvers (aldaar ook op 1 O mei, 3 zangposten per

20 mei), 12 mei Hoegaarden

in

holle weg, 27 mei Willebringen..Jordaan 1 zingend

Doornstraat (SMP, LAJ, CUJ, VEF, DSL).

42

in

tuin

Spotvogel: eerste 01 mei Zuurbemde zingffi. Om tuin, 06 mei Boutersem-parking E40 3 zangposten;

12 mei Kerkom-zandgroeve, 31 mei Opvelp/Beauvechain ten Z van

Hazenberg in bosrand (LAJ, CUJ, VEF, GUR, ABK, ABP).

Braamsluiper: 29 april Lubbeek-voetbalveld 1 zangpost (OSL).

Grasmus: eerste

13 april Tienen-vijvers (aldaar 3-4 zangposten per 28 april), 15 mei

Lubbeek, 24 mei Kumtich-Medekensveld 3 ex (CLW, SMP, CUJ, HEP, JOM).

Tuinfluiter: 29 april Tienen-vijvers,

12 mei Kerkom-zandgroeve,

24 mei

Kumtich­

Medekensveld 1 ex in spoorwegberm (SMP; VEF, GUR, ABK, ABP).

Zwartkop: eerste

07

maa

andere zingende vogels:

Bierbeek-St. Kamillus één M, 26

Tienen-Slachthuisstr.;

maa

01 april Miskom-wachtbekken en Tienen-vijvers,

03

april

Vissenaken op 2 locaties (CUJ, SMP, COE, COP, LAJ); Dijle/and : 03 april Tervuren-park M+V (REA).

Fluiter: 10 mei Wever-Heintjesberg zingend in klein beukenbos (LAJ).

Tjiftjaf: eerste

07

maa

zingend Tienen-vijvers (+10 maa), 11

maa

Roosbeek, 05 april

Boutersem 5 ex in boompjes middenberm Leuvensestw (SMP, CUJ, COE, COP, HOE);

Dijle/and: 10 maa Bierbeek-Mollendaal 5 ex, 16 maa Tervuren-park2 en 1 ex (CLW, REA).

Fitis: 12 mei Hoegaarden meerdere ex in holle wegen, 14 mei Lubbeek-zandgroeve (OSL, CUJ); Dijle/and 02 april Kessel-Lo/Prov.Oom. zingend (DCC).

Goudhaantje: in april-mei Blanden en Roosbeek-Valkenberg in tuin: 2 ex foeragerend (16 apr) of badend in vijvertje (09 mei 2 ex, 16 mei 1 ex), 10 mei Attenrode-Hulsbos zingend in fijnsparren (DBJ, CUJ, LAJ). Vuur{goud)haantje: 01 april Willebringen-Jordaan 1 ex i1 tuin (OSL). Grauwe Vliegenvanger: 01 mei Zuurbemde-bos

2 ex

(LAJ).

Bonte

Vliegenvanger: 25-26 april Blanden 1 M (DBJ).

Baardmannetje: 23 april Hoegaarden-Rosdel minstens 2 ex (OSL).

Staartmees: in april-mei te

Bierbeek-St.

Kamillus (2 ad +

4 jongen),

Oorbeek­

watermolen, Tienen-vijvers en Roosbeek-Valkenberg (CUJ).

Glanskop: 01 april Lovenjoel-Koebos (ABH).

Boomklever: 1O mei Wever-Heintjesberg 1 ex in klein beukenbos (LAJ).

Boomkruiper: 01 mei Bierbeek-St. Kamillus broednest onder dakpan van nieuwe kfiniek (VHH).

Wielewaal: eerste

03 mei Tienen-vijvers (aldaar zingend 08 mei en koppel aanwezig o p

20 mei), 1O mei Zuurbemde-Ruiterij zingend, 13 mei Hoegaarden-Molenstr 2 ex, 16 mei Kerkom-Breisem/Velpevallei zingend, 24 mei Jordaan/Menevallei 3 ex, 25 mei Oorbeek­

Wijtbroek 2 ex, 26 mei Hoegaarden-Rosdel (SMP, CUJ,

43

LAJ,

GUR, GEJ, OSL, BAL).

Kauw: 04 maa 16 u. Opvelp-Verbrande Toren 50 ex met Roeken in boomtoppen (CUJ).

Roek: 01

maa

Pellenberg-Ganzendries 500

ex

in boomtoppen,

04

maa

Opvelp­

Verbrande Toren 200 ex met Kauwen in boomtoppen (CUJ).

Zwarte Kraai: 12 maa Tienen-vijvers 50 ex;

Tervuren-park 13 april 1 ex vangt muis utt

bladerdek in wegberm en vliegt weg met spartelende prooi; 28 mei 48 ex in groep o p grasveld (HEP, REA).

Spreeuw: 23 mei Tienen-vijvers 1 verschoten bruin ex in groep soortgenoten (FLF).

Europese Kanarie: 31 maa Zuurbemde 1 ex over, 01 april Boutersem-Bost en Tienen 1 ex over; zangposten in mei van Leuven tot Tienen: Holsbeek 4, Korbeek-Lo 1, Lubbeek 3-4 ( o.

a

in tuin Bollenberg), Kumtich-Papendel 1 en Tienen-watertoren 1(COE, VAJ,

COP, GUR, OCP).

Distelvink (Putter): 03 en 07 april, zingend Bierbeek-Blauwschuur en Vissenaken­ Oaalgemmolen; 06 mei Willebringen-Jordaan zingend in tuin, 10 mei Bunsbeek-Velpe; Roosbeek-Va/kenberg in tuin: 22 april 1 ex, 02 mei 2 koppels (1 za"ngpost), 14 mei 3 ex, 16 mei 5 ex (ABH,

LAJ,

OSL, CUJ), waarschijnlijk allemaal doortrekkers waarbij de

mannetjes zingen (Red).

Sijs: 04 maa Webbekoms Broek groep van minimum 50 ex in elzen (CLW).

Kneu: koppels in april-mei: Opvelp/Beauvechain,

Roosbeek-Valkenberg en Tienen­

vijvers (CUJ, VEF).

Goudvink: 10 maa Bierbeek-Mollendaalbos 1 ex (CLW).

Geelgors: zangposten en/of koppels in april-mei

Hautem/E40

(hoge dichtheden),

Hoegaarden-Nerm meer dan 40, Oorbeek 1, Bierbeek-Blauwschuur, Opvelp-Hazenberg 3,

Boutersem

2,

Lubbeek-zandgroeve

Molenbeek-Wersbeek,

en

Vosken,

Vissenaken-Rozendaal,

Binkom-zandgroeve

Kerkom-zandgroeve,

(enkele), Kumtich­

Medekensveld 2, Kumtich-Roosbeek/Gr. Kouter (verschillende) (ABH, GUR, CUJ, OSL, VEF, ABK, ABP, JOM, LUJ, TOE).

Ortolaan: 27 april Tienen-vijvers 1 M (SMP).

Rietgors: Tienen-vijvers

12

maa

6 ex

naar

slaapplaats, 14 april zingend, 20 mei

"verschillende ex"; in mei Hoegaarden-Rosdel 1-2 zangposten en Prov. wachtbekken 1 roepend (HEP, CUJ, VEF, OSL, BAL, GEJ, ABH).

Grauwe

Molenbeek-Wersbeek

Gors: zangposten in april-mei

1, Boutersem

5,

Hoegaarden-Nerm (geen op 20 mei), Kerkom-zandgroeve 1, Koutemveld (6 ex), Tienen­ vijvers

1,

Kumtich-Medekensveld

5,

Kumtich-Roosbeek/Gr.

Kouter

(6

op

18

maa),

Willebringen-plateau (4 op 18 maa), Meldert-Oorbeek slechts 1, 28 mei Pellenberg-De Plein

(LAJ, CUJ, OSL, VEF, GUR, ABK, ABP, JOM, LUJ).

44

Lijst van medewerkers (sters) en hun drieletter·

��:

AEK= K. Aerts, ABH= H. Abts, ABKIP= K:-tto. P. Abts, BRL= L. Briesen, BUG= G. Buelens, COE= E. Collaerts, COP= P. Collaerts, CUO= 0. Cuppens, CUJ= J. Cuppens, DBJ=J. De Baere:, DCC= C. De Clercq, DCP= P. De Cort, FLF= F. Fluyt, GEJ= J. Geebelen, GUR= R. Guelinckx, HEM= M. Herremans, HEP= P. Herroelen, HOE= E. Hoebrechts, HUR= R. Huybrechts, JOM= M. Jonckers, LAJ= Jorg Lambrechts, LJO= Joachim Lambrechts, LUJ= J. Luypaert, MOK= K. Moreau, REA= A. Reygel, STE= E. Stas, TOE= E. Toonnan, VAJ= J. Vanautgaerden, VAM= M. Vanderhallen, VEF= F. Verdonckt, VHG= G. Van Hoovels, VHH= H. Vanherwegen.

DE VIS IS OP

Steven Stroeykens

De Europese Unie slaat alarm. De vis in de Noordzee, en vooral de kabeljauw, is ernstig be­ dreigd door overbevissing. "De kabeljauwstand is zo laag dat er drastische maatregelen geno­ men moeten worden om te voorkomen dat deze vissoort geheel uitsterft in de Noordzee" schreef deze krant op 18 november.

Binnenkort moeten de visserijquota voor 2001 vastgesteld worden. Van alle kanten wordt er aangedrongen op harde maatregelen, mogelijk zelfs een algeheel verbod op de vangst van kabeljauw. In het afgelopen jaar was het zo slecht gesteld met de kabeljauw dat de vangstquo­ ta niet eens gehaald werden. Nóg een jaar doorgaan met vissen, zou de genadeslag voor de kabeljauw kunnen betekenen.

Het spookbeeld doemt op van de Canadese kabeljauwvangst, die in 1992 de Grand Banks in de Atlantische Oceaan finaal leeggevist bleek te hebben. Plotseling was er geen kabeljauw meer over. 42.000 jobs gingen de kabeljauw achterna.

De Europese vissers waren dus verwittigd. En niet alleen door het Canadese precedent. In

1997 waarschuwden wetenschappers in Nature voor een dreigende ineenstorting van het kabeljauwbestand in de Noordzee (DS 3 maart 1997).

De kabeljauw leek er op dat moment nog vrij goed voor te staan. Maar een gedetailleerde ana­

f

lyse van de evolutie van de kabeljauwpopulatie, samen met een wiskundig model voor de voortplanting van vis, gaven een ander beeld.

45

,

Volgens de wetenschappers, onder leiding van de Schotse onderzoeker Robin Cook, was de kabeljauwpopulatie inderdaad nog vrij groot, maar balanceerde ze door de overbevissing op het randje van de afgrond. Volgens de onderzoekers bestond er een reëel gevaar voor een plotse instorting van het kabeljauwbestand. In enkele jaren tijd zou vrijwel alle kabeljauw uit de Noordzee kunnen verdwijnen, zelfs als waren er op dat moment nog geen tekenen voor een nakende instorting.

De wetenschappers pleitten voor een onmiddellijke drastische beperking van d� kabeljauw­ vangst.

De studie in Nature werd afwijzend ontvangen. Niet alleen bij de vissers, maar ook bij veel wetenschappers. "Zeer onwaarschijnlijk", was in 1997 het oordeel van een Belgisch expert in visserijquota over het rampscenario in Natu't:(! "De kans dat Cook gelijk

krijgt

is miniem".

Dezelfde expert, die werkte voor een Belgische overheidsinstelling die·ten dienste staäivàn de visserij, voegde er nog aan toe: "Je moet ook rekening houden met factoren als tewerkstel­ ling". Drastische vangstbeperkingen vond de expert zeker niet aangewezen.

Het is achteraf natuurlijk gemakkelijk om kritiek te hebben op de overheidswetenschappers, nu het ernaar uitziet dat de "dissidente", onheilsprofeten gelijk krijgen.

Maar we kunnen niet om de vaststelling heen dat de overheidswetenschappers een geruststel­ lend advies gaven, dat niet op enige wetenschappelijke zekerheid of op een wetenschappelijke concensus gebaseerd was. Hun advies, dat verondersteld werd wetenschappelijk te zijn, was bovendien besmet met politieke overwegingen. Het gaf aan het visserijbeleid een onverdiend "wetenschappelijk" alibi.

Hetzelfde gevaar dreigt overal waar de wetenschap ten dienste staat van het beleid, of van de maatschappij. Overal waar wetenschap, "maatschappelijk relevant" moet zijn. Het gevaar dat de antwoorden die gegeven worden maatschappelijk wenselijk zijn in plaats van juist.

(overgenomen uit De Standaard van 27 november 2000)

46

·

"JE SUIS, JE SUIS: LE BOUSCARLE DE CETTI" r

Herwig Blockx Het begon met ...

Ik heb iets met hutjes. Dat zit namelijk zo: je bent op weg naar een verre vakantie­ bestemming en je arriveert na een rit van ettelijke honderden kilometers afgepeigerd "ergens onderweg". Ondertussen is het al flink donker geworden; een goede kampeer­ plaats vinden is niet zo gemakkelijk en feitelijk ben je al te moe om daar nog serieus werk van te maken. Gelukkig kan daar dankzij verschillende Europese

natuur­

beschermingsorganisaties op heel wat plaatsen een mouw aangepast worden. Op weg naar Scandinavië gestrand in Mecklenburg ? Of Zuid-Frankrijk ? De DBV of de LPO hebben aan U gedacht: op strategische afstanden van huis zijn ruime schuilhutten voorzien. Met wat terreinkennis en ervaring kan je feilloos afsturen op dé ideale overnachtingsplaats. Üit de wind en de regen is ze dikwijls dankzij de houten constructie ook nog redelijk geïsoleerd van onaangename buitentemperaturen. Een schuilhut, een waarnemingshut, noem het zoals je wilt; als je niet staat op een super-malse matras en een ochtendlijke douche is dit een onovertroffen alternatief voor een inderhaast •

opgetrokken tent op een plek waarvan je pas 's morgens ziet dat ze nu niet bepaald geniet van een schitterend vergezicht .... Het feit dat je 's morgens bij dag en dauw letterlijk van in je slaapzak geconfronteerd wordt met de lokale avifauna is voor een vogelkijker natuurlijk een onschatbare bonus. Het is trouwens aan te raden om vroeg uit je nest te kruipen om 's morgens niet door een lokale birdwatcher onderschept te worden in je laatste dromen.

Ik ben vannacht gearriveerd in de Brenne, pal in het midden van Frankrijk. Het hutje aan het natuurreservaat "La Chérine" staat er gelukkig nog. Vooral in Frankrijk worden zulke onderkomens nogal eens in de fik gestoken door louche randfiguren uit de jagers­ wereld. Niets van dat alles dus. Mijn laatste dromen na een al te korte nacht worden nu geïnfiltreerd door een vogelconcert waarvan ik in Vlaanderen alleen maar kan dromen.

47

De misthoorn van een roerdomp, het gekoer van tortels en de zang van karekieten en verschillende

nachtegalen

vergezellen

mijn

langzame

ontwaakproces.

De

vocale

druppel die deze goedgevulde ornithologische emmer doet overlopen is echter een koekoek. Beter gezegd: een aantal koekoeken. Zo vanuit mijn slaapzak hoor ik er 3 verschillende maar één onder hen zit zo dichtbij dat ik daarstraks even dacht dat hij in de hut beland was om in mijn slaperig oor zijn allesoverheersende roep uit te bazuinen.

Terwijl ik mijn slaapspullen opvouw en aan de kant zet, hoor ik hem opnieuw; "Koekoek, gagagaga"

Ik heb vannacht alvast ook mijn kijker meegebracht, precies om deze

matineuze eventualiteit van een vlakbij zittende vogel te counteren.

Een late "observateur" heeft gisteren één van de luikjes laten openstaan en voorzichtig kijk ik de vochtige ochtendlucht in. Lang hoef ik niet te zoeken. Lap, daar zit hij: op de top van een vlierstruik op 5 m van de hut. Hij is zich van geen kwaad bewust en met opgeheven staart en uitgezette buikveren roept hij parmantig nogmaals zijn eigen naam uit onmiddellijk gevolgd door dat eigenaardig gelach.Prompt stuift een tweede mannetje koekoek op hem af om hem voor zijn vermetelheid te straffen. Zich haast verslikkend in hun gekoekoe achtervolgen ze elkaar boven het riet om achter wat sleedoornstruweel te verdwijnen. De zon boort haar stralen nu door de ochtendnevel en andere solisten versterken het al veelkoppige concert. "Karre-Karre" na een korte pauze gevolgd door een luid "puut, puut, kiet, kiet" Na wat zoeken vind ik hem terug, halfweg een rietstengel.

Bij elke zangstrofe klimt hij wat naar boven en zit uiteindelijk vlak bij de rietpluim bovenop een rietstengel. "Toch beter mijn telescoop meegesleurd, vannacht ?" flitst even door mijn hoofd maar zelfs met de kijker is een grote karekiet op amper 10 m afstand een snoepje om van te watertanden. Je ziet de keelveren bewegen als hij zingt Als hij zijn krakend lied in mijn richting laat schallen, zie ik de diep oranjerode keel.

Na enkele minuten vliegt hij laag boven het water weg. Steevast doen grote karekieten me dan denken aan een zanglijster, misschien omdat die soort onbewust als referentie dient bij deze grootte en rugkleur.

Het uitzicht vanuit dit hutje is van het picture postcard niveau. Het staat aan de rand van een grote centrale waterplas afgeboord met een tientallen meters brede rietgordel die helemaal rond loopt. Aan de achterkant van de plas, zo'n 500 m van hier verlandt het riet via wilgenstruweel en boomheide in een hoger opgaande eikenbegroeiing. Aan de

48

achterzijde van de plas staat nog een waarnemingshut maar die staat vlakbij de reigerkolonie. Ze is "out of bounds" voor gewone stervelingen zonder begeleiding van een bevoegde lokale gids. Zo'n 20 m voor "mijn" hut ligt een droge boomstam in het water. Bij warm weer dé plek om moerasschildpadden te zien die daar het schildpads equivalent van een Spaanse strandvakantie houden. Nu is de zon echter nog niet krachtig genoeg en er is geen schildpad te bekennen.

Het ontbijt geniet ik op de parking. Letterlijk genieten: het wordt nu al aangenaam warm en verschillende smaragdhagedissen ritselen terug de varens in als ik te dicht nader.

Aan de overkant weerklinken de zang van een aantal wielewaalmannetjes en een ietwat vreemde zang van een fluiter. Pas bij de tweede boterham valt mijn frank en na wat zoekwerk krijg ik hem prachtig in het vizier: een bergfluiter.

Aan de overkant van La Réserve naturelle de Chérine ligt een "dubbel"vijver : Etang Miclos. Ik ken deze plek al meer dan 10 jaar. De combinatie met het achterliggend rietmoeras is "impeccable" en bovendien zijn er hier "trapjes", net als op dat andere legendarische Belval-en-Argonne.

Aan de rand van de vijver staat een oude boerderij

waaraan ik goede herinneringen bewaar. In '85 stond hier een ladder buiten die we konden gebruiken om door te dringen tot op de eerste verdieping. Als je heel stil was kon je op de belendende hooizolder 3 slaperige kerkuilen op de balken zien zitten.

Telkens we hier passeerden met de fiets, gingen we hier "op de uil": één van de succesnummers van de toenmalige vakantie. Ik begin dus onmiddellijk op het erf te zoeken naar een ladder maar tevergeefs ...

In een belandend open schuurtje liggen alleen wat oude braakballen van een kerkuil: jammer ...

De noordelijke vijver van de ferme Miclos is half afgelaten en nu, begin mei, is dat natuurlijk "gefundenes tressen" voor doortrekkende steltlopers. Negen grutto's, enkele zwarte ruiters en één groenpoot staan aan de slikrand. In het diepere gedeelte dobberen naast slob en wintertaling ook 5 geoorde fuutjes.

Er loopt een veldweg langs de zuidelijke vijver en ik besluit een wandelingetje maken.

Kleine

weilandjes

afgezoomd

met

sleedoornstruweel

links,

een

te

ruige

moerasvegetatie met hoger opgaande geboomte rechts. Ik ben in het buitenland, zoveel is duidelijk.

49

Een helder "kie-kie-kie" weerklinkt uit de verte en met de hersenflits "boomvalk" voor ogen tuur ik het blauwe uitspansel af. Niets, maar opnieuw komt die vreemde roep op mij af. Het komt van lager. Ik zoek de toppen van de struiken af en plots zie ik de producent van dit geluid zitten. Een vaalbruine lijster, zo lijkt het wel maar mijn frank is ondertussen gevallen: een draaihals ! In de spreekwoordelijke wip is de telescoop op hem gericht Prachtig zoals hij daar zit in het topje van enkele droge takken! Ik slaag er zelfs in om gedurende de volgende minuten enkele schetsen van hem te maken terwijl hij onverstoorbaar verder zingt. Dan acht hij zelf de show voor bekeken en vliegt met

50

enkele diepe golfbewegingen verder. De rest varrest wandeling wordt opgesmukt door vele tientallen harlekijnorchissen die "zomaar" de kant van de weg opfleuren. Ook in het Hageland was deze orchidee vroeger een algemene verschijning met nu, naar mijn weten, nog één vindplaats in gans Vlaanderen ...

Niet aan denken, Herwig, dit is de Brenne, de zon schijnt en de volgende dagen kondi­ gen zich veelbelovend aan. Hoog tijd om het thuisland even te vergeten en onbezorgd te genieten van wat nog mijn pad zal kruisen.

DE LAATSTE OCHTEND Ik sta opnieuw op de parking van La Chérine. Straks moet ik opnieuw noordwaarts. De afgelopen dagen waren gewoonweg schitterend. Ik heb zowat alle "speciallekes" van de streek gezien onder optimale omstandigheden. Het was zo warm dat voortdurend koningspages langs zweefden. Het meest verbluffende schouwspel speelde zich af op de oostoever van de Etang de Gabrière waar een kleine kokmeeuwenkolonie een onweerstaanbare magneet vormde voor verschillende groepen van tientallen geoorde futen. Een grofte telling vanop één punt van dit meer leverde uiteindelijk 350

van die

wufte dametjes op, allen in vlekkeloos lentekapsel en dieprode ogen. Beelden die ik nooit meer zal vergeten, zoveel is duidelijk.

Het ontbijt is verorberd en ik worstel met een klein dilemma. Ga ik nog even terug naar de hut ? Of hoeft dit niet meer ? Ik heb al 4 ochtenden in die loge doorgebracht, nu moet "het" toch wel gezien zijn, zeker.

En toch: ik heb geen wouwaapjes gezien. Dit is dé plek in de Brenne waar ik al andere mensen naar toe heb gestuurd.

Telkens met succes: Marc: "Toch geweldig, dat wouwaapje" Jan: "Prachtig, dat wouwaapje. Bedankt voor de tip".

Er was echter een kleine maar: ik had hier zelf nog nooit wouwaapjes gezien ... !

Eergisteravond heb ik 3 keer "worr" gehoord uit het riet aan de overkant. Dat was alles.

De balans slaat nu door en gewapend met de nodige optica loop ik terug naar de hut.

Als ik 5 minuten in de hut zit, komen er 3 andere Fransen de hut binnen die dadelijk het zichtbare gevogelte aan een onderzoek onderwerpen. Ik luister naar hun enthousiaste gefluister terwijl ik wat rondkijk zonder kijker. "Héron pöurpré, guifette noir, Guifette moustac, busard des roseaux": ik knik mentaal telkens als ze iets nieuws ontdekken. Ik heb ze immers ook allemaal schitterend gezien de afgelopen dagen.

Plots zie ik een vreemde bewéging in de achterste rietstengels. " Euhm, il y a quelque chose ..."begin ik al.

51

,&. �I 3-5-'.rl-

De anderen voelen onmiddellijk dat er elektriciteit in de lucht hangt want hun gemurmel verstomt als ik vervolg met: "Là bas, tout près, je n'ai pas bien vu" Alle kijkers worden nu gericht op de plaats waar ik net een okergele flits met zwart dacht gezien te hebben. En dan gebeurt het: uit het brandpunt van onze kijkervelden flapt de langverwachte delicatesse weg. "Oooh, blongios" klinkt het bij mijn hutgenoten. Jawel, een prachtig mannetje wouwaapje maakt op nauwelijks 5 m voor de hut een ererondje en zet zich dan in het riet. De telescoop wordt erbij gehaald. Hij houdt zich met X­ "benen" in evenwicht tussen verschillende rietstengels. Tussen zijn ogen en zijn snavel is dit reigertje opvallend rood: dit wouwaapje is in vol broedornaat. Hij vliegt echter onmiddellijk terug op en verdwijnt laag over het water om enkele honderden meters verder te landen. "Que c'était beau. Quel dommage qu'il a disparu" verzuchten de Fransen en ik kan dit alleen maar bijtreden. Het is net alsof dit wouwaapje hen gehoord heeft want direct daarna komt hij opnieuw ... Neen, er zijn er nu twee, daar, laag over het water, een mannetje dat een iets valer vrouwtje achtervolgt. Ze landen in het kortstbijzijnde rietveldje waar ze onzichtbaar blijven. Heel de hut speurt met argus-ogen de rietjungle af tot de twee terug opvliegen. Enkele meter daarachter volgt als klap op de vuurpijl een derde wouwaapje die een tandje bijsteekt om zijn voorgangers bij "te

benen". Dit drietal draait vergezeld van onze enthousiaste kommentaar een toertje voor de hut tot het achtervolgende mannetje afhaakt en pardoes plat op het water landt.

Enkele seconden blijft hij zo, "op zijn eends" zitten om dan in de rietkraag te verdwijnen.

Het andere mannetje vliegt nog eens een ererondje en landt dan ... op een droge tak waar ik vlug enkele schetsjes van maak. Net op tijd want twee minuten later verdwijnt hij definitief "om het hoekje" buiten het gezichtsveld van de hut..

De show is afgelopen; enkele laatkomers, waaronder twee Vlamingen, verbijten hun pech als ze tien minuten later de hut betreden. Het wouwaapje heeft een brug geslagen tussen mij en de Fransen. Of ik hier veel kom, waar ik nogal in Frankrijk naar vogels ben gaan kijken, ...

Een cetti's zanger barst plots uit en de mevrouw waarmee ik aan het keuvelen ben, vertrouwt me toe dat er op de Franse TV een presentator van natuurprogramma's deze zang omschreef als: "Je suis, je suis, Ie Bouscarle de Cetti". Prachtige omschrijving, dat moet ik beamen. Als ik aanstalten maak om te vertrekken krijg ik nog de volgende troostende woorden mee: "Eh ben, vous partez, en Belgique ? Quel dommage ... On peut voir des blongios en Belgique aussi, non ?

Met een diepe wenkbrauwenfrons stamel ik : "Ehh pour รงa, il faut mieux rester ici, en France. Au revoir et bonne chance encore."

Mocht U ooit in de Dijlevallei een wouwaapje zien, verwacht ik uw telefoontje.

Wedden dat ik in een wip ter plaatse ben .. ?! .

Zijn de paardekastanjes ziek?

Filip Fleurbaey

Momenteel staan de paardekastanjes er nog frisgroen bij. Of ze binnen enkele maanden nog eenzelfde vitaal uitzicht zullen hebben is zeer de vraag.

De kans is groot dat reeds in juli de bladeren verdorren en afvallen. Dit verschijnsel heeft vorig jaar de kranten gehaald,. en vooral in het Brussels Gewest is de toestand ernstig. Wat is er precies aan de hand?

Oorzaak van het leed is - stel je voor - een motje dat luistert naar de naam Cameraria ohridella, behorend tot de groep van de mineermotten, waarvan

de rupsen gangen maken in loofbladeren. De vlindertjes verzamelen zich aan de stam van de boom en gaan daar paren. De eitjes worden op de bovenzijde van het blad afgezet. Een wijfje kan tot zowat 40 eitjes op één blad leggen. Uit deze eitjes komen mineerrupsen die in het blad het weefsel beginnen op te eten. Bij grootschalige aantasting (tot 700 rupsjes in een blad !)

sterft het

blad

af

en komen de

bomen

vroegtijdig

kaal te

gaan.

Onmiddellijk gevaar voor overleven is er niet. Het volgend jaar kan de boom terug in bot komen en bloeien. Indien de boom meerdere jaren achter elkaar aangetast wordt zal hij sterk verzwakken. Dit merkt men in Oostenrijk, waar sommige bomen 11 jaar naar elkaar ziek werden, aan groei van waterloten en tweede bloei in het najaar.

De ziekte is voor het eerst gemeld in 1985 in Macedonië. De mot rees als het ware uit het niets op : ook voor de wetenschap ging het over een totaal ongekend dier. Toch is het dier ook daar waarschijnlijk ingevoerd. Natuurlijke soortspecifieke vijanden zijn er immers nauwelijks, en dit is een teken dat het om een nieuwe soort gaat. Van waar ze werd ingevoerd is echter totaal onbekend : sommige opperen dat het een door de mens gemaakte soort is, anderen denken uit Amerika, het meest waarschijnlijk lijkt mij uit Centraal-Azië.

Van daaruit verspreidde de soort zich naar Oostenrijk ( 1989), Duitsland ( 1993)

54

en zo tot bij ons (eerste meldingen in 1998). ue verspreiding gebeurt deels via de wind, moor vooral het verkeer is de grote boosdoener. Het is niet toevallig dat de ergst aangetaste bomen langs drukke lanen staan.

Bestrijding van de ziekte is moeilijk. Chemische bestrijding is kostbaar en doet waarschijnlijk meer schade aan de boom dan aan de motten. Onlangs is men er in geslaagd het feromoon, dit is de lokstof die mannetjes gebruiken om wijfjes te lokken, te identificeren. Men hoopt feromoonvallen te plaatsen, die dan massaal de wijfjes moeten aanlokken zodat deze zich niet meer kunnen voortplanten. Of dit echt zal helpen is twijfelachtig.

De meest

efficiënte manier is de bladeren onder de boom in de winter weg te nemen en

te

composteren bij meer dan

60° of

te

verbranden.

De

poppen

overwinteren immers in afgevallen bladeren, en bomen waarbij men dit toepast

zijn

merkelijk

gezonder

dan

andere.

Bestrijding met

natuurlijke

vijanden is momenteel quasi onmogelijk vermits er nauwelijks selectieve natuurlijke vijanden zijn.

Voorlopig blijft de ziekte nog beperkt tot één soort. de paardekastanje (de rode paardekastanje wordt nauwelijks aangetast, het gaat vooral om de witte). alhoewel ook bij Noorse esdoorn reeds schade werd gemeld. De mooiste paardekastanje uit de omgeving is ongetwijfeld het geklasseerde exemplaar in het park van Zaventem. Deze boom oogt nog vrij groen. Is het omdat hij niet aan de wegkant staat, of is het omdat de bladeren worden weggehaald in de winter ?

Waakzaamheid is geboden. In het Brussels

Gewest zal men langs de .grote lanen de bladeren systematisch verwijderen.

Hopelijk komt het deze bomen ten goede, want stress zullen ze reeds genoeg hebben.

Voor meer informatie : h11p://www.forst.tu-muenchen.de/EXT/LST/ZOOLO/HEITLAND/PROJECTS/comerorio.h1ml

55

Opmerkelijke waarnemingen in de Dijlevallei en omgeving .

maart - mei 2001 Dit overzicht van opmerkelijke en interessante waarnemingen in de Dijlevallei en omgeving beslaat voornamelijk de periode maart-mei 2001. De bestreken regio omvat de gemeenten Kortenberg, Herent, Bertem, Leuven, Oud-Heverlee, Huldenberg en Bierbeek. De volgende rubriek zal de periode juni-augustus 2001 omvatten. Waarnemingen worden voor 10 september 2001 verwacht bij Kelle Moreau, Kerspelstraat 20, 3001 Heverlee, t: 0486 12 58 77, e: kelle.moreau@bio.kuleuven.ac.be . Voor het meest recente natuurnieuws uit het Dijleland

kan

je

ook

terecht

op

de

website

van

Wielewaal

afdeling

Leuven

(http://members.tripod.lycos.nl/Wielewaal_Leuven/).

Waarnemingen Aalscholver,

Havik,

van

ondermeer

Waterral,

Canadese

Watersnip,

Gans,

Houtsnip,

Krakeend, Witgat,

Slobeend,

Dodaars,

Zomertortel,

Ijsvogel,

Halsbandparkiet, Zwarte Specht, Kleine Bonte Specht, Waterpieper, Grote Gele Kwikstaart, Nachtegaal,

Blauwborst,

Sprinkhaanzanger,

Spotvogel,

Braamsluiper,

Fluiter,

Grauwe

Vliegenvanger, Putter en Goudvink werden niet in dit verslag opgenomen, maar wel verwerkt.

Vogels

Zwarte Zwaan Cygnus atratus

30104 en 05/05

1 koppel te Sint-Agatha-Rode (F. Fluyt, J. Menten)

Grauwe Gans Anser anser

Van de laatste decade van maart tot half april werd in de Dijlevallei nog een bescheiden doortrek van Grauwe Ganzen vastgesteld. Op 20 en 24 maart pleisterden resp. 2 en 8 ex. te Oud-Heverlee-Noord (F. Verdonckt, R. Guelinckx).

Brandgans Branta leucopsis

17/03 's avonds 1 ex. te Sint-Agatha-Rode (F. Fluyt)

56

Bergeend Tadorna tadorna Tijdens de eerste decade van maart verbleven er nog steeds 7

Bergeenden Tadorna tadorna

in de Dijlevallei (hoofdzakelijk te Neerijse/Grote Bron en te Sint-Agatha-Rode). Tot begin april werden kleinere groepjes waargenomen, met max. 5 ex. op 1 april. Daarna werden nog 1 Ă 4 ex. waargenomen te Wilsele-Zuid, Oud-Heverlee-Noord, Sint-Agatha-Rode en in de Doode Bemde (F. Fluyt, R. Guelinckx, S. Peten, H. Roosen) met als laatste datum 2 ex. te Neerijse-Grote Bron op 20/05

Casarca

(L. Hendrickx).

Tadorna ferruginea

01104 1 ad te NGB

(L. Hendrickx, JP Ferette, K. Moreau, F. Fluyt, W. Dirckx)

Krooneend Nella rufina 1 mannetje te Oud-Heverlee-Noord (W. Claes)

16/04

Witoogeend Aythya nyroca 30/03-03/04

1 mannetje te Oud-Heverlee-Noord

(L. de Smet, R. Guelinckx, F. Verdonckt,

K. Moreau)

Nonnetje Mergellus albe/lus De laatste overwinterende Nonnetjes bleven dit jaar tot in de eerste decade van maart hangen : tot 6 maart werden te Sint-Agatha-Rode nog 1 mannetje en 3 wijfjes geobserveerd (F. Fluyt, A. Smets,

K. Moreau, J. Menten, L. Hendrickx) en 1 wijfje deed even de Grote Bron te

Neerijse aan op 9 maart

(K. Moreau).

Smient Mareca penelope Alle waarnemingen : 02/03 2m+2w te Neerijse-Grote Bron (A. Smets) 09/03 1 w te Oud-Heverlee-Noord 17/03 2 ex. te Sint-Agatha-Rode

(K. Moreau)

(K. Van Scharen)

20/03 2 ex. te Florival (S. Peten)

57

Pijlstaart

Anas acuta

Een koppel bleef tot minstens 13 april pleisteren te Neerijse-Grote Bron (A. Smets, F. Fluyt,

K.

Van Scharen, F. Geenen, L. Hendrickx. Een (mogelijk ander) Pijlstaarten-koppel zat op 3

april te Oud-Heverlee-Noord

(K.

Moreau, F. Van de Meutter).

Zomertaling Anas querquedula De eerste

Zomertaling Anas

maart

Moreau). Vanaf 17 maart wordt de soort waargenomen op vijvers te Neerijse, Oud­

(K.

querquedula voor 2001 was een wijfje in de Doode Bemde op 9

Heverlee en Wilsele met maximaal een 1 Otal ex. op dezelfde dag. Van 14 tot en met 28 april wordt het laatste mannetje waargenomen te Oud-Heverlee-Noo.rd (versch. waarn.).

Wintertaling Anas crecca Late Wintertalingen prefereerden dit voorjaar de ondergelopen weilanden tussen de Dijle en het Zilvermeer te Oud-Heverlee-Noord. Een koppel werd hier voor het laatst waargenomen op 20 mei (F. Fluyt). De laatste grote aantallen werden geteld op 1 april, toen nog minstens 69 exemplaren verspreid in de Dijlevallei verbleven. Auditieve waarnemingen wezen erop dat nog grotere aantallen aanwezig waren tussen de Pitrussen te Oud-Heverlee-Zuid (versch. waarn.).

i\landarijneend 13-14/03

Kwartel

Aix galericulata

1 koppel in een stuk broekbos tss. Tombeek en Terlanen (H. Roosen)

Coturnix coturnix

30105 1 ex. roepend te Huldenberg/Spitsberg (F. Fluyt)

Geoorde Fuut

Podiceps nigricol/is nigricollis

Van 14 tot 21/04 l adult zomer te Oud-Heverlee-Noord

Kwak

(K.

Moreau, L. Hendrickx, W. Claes)

Nycticorax nycticorax

19/05 1 ad opvliegend in de Doode Bemde te Neerijse, daarna weer geland en mooi observeerbaar (W. Dirckx)

58

Koereiger Bubulcus ibis Op 24 april komt omstreeks 9u45 een Koereiger uit de lucht naar beneden gezeild. De vogel landt op de ondergelopen komgronden langs de Dijle te Oud-Heverlee-Noord. Tot minstens l 2u blijft de vogel hier aanwezig (R. Guelinckx, M. Schurmans). Om 13u30 werd hij niet meer teruggevonden (E. Toorman). Dit betreft de tweede waarneming van een Koereiger in de Dijlevallei (de eerste was een adult in broedkleed over Sint-Agatha-Rode op 01/05/1998).

Blauwe Reiger Ardea cinerea De Blauwe Reiger slaagde er dit jaar in om naast de kolonie te Korbeek-Dijle (waar 35 nesten werden geteld, wat iets minder is dan de vorige jaren; T. Roels) en de twee nesten langs de Ijse te Neerijse (waarvan dit jaar zeker 1 werd bezet ; T. Roels e.a.) op een derde plaats tot broeden over te gaan. In een populierenrij aan de Doodc Bcmdc werden namelijk 5 nesten, waaronder steeds enkele bezette, geteld (S. Peten, F. Fluyt, K. Moreau). Tot slot werd nog een nest gevonden te Huldenberg (S. Peten).

Ooievaar Ciconia ciconia 17/03 om 15u l 0 1 ex. naar NO over Huldenberg (F. Fluyt) 31/03 1 ongeringde adult in het weilandencomplex tussen Oud-Heverlee, Korbeek-Dijle en Neerijse-Grote Bron (D. Vanderlinden, F. Fluyt, K. Moreau, W. Dirckx, J. Menten) 15/05 1 ex. naar N hoog over Leuven (F. Van de Meutter) 16105 om 20u45 1 ex. vanuit noorden boven Korbeek-Dijle, tot net voorbij de brug en cirkelt dan terug naar Oud-Heverlee (S. Horemans) 20/05 1 ex. neerstrijkend achter de hoeve aan het rond punt te Bertem (S. Horemans) 27/05 1 ex. op thermiek boven de vijverstraat te SAR (F. Flu)1) Het is niet ondenkbaar dat de meiwaarnemingen ten minste deels betrekking kunnen hebben op Planckendael-vogels. Vooral de waarnemingen van een uit het noorden aankomende vogel op 16/05 en de foeragerende vogel op 20/05 lijken suggestief in dit verband.

Wespendief Pernis apivorus 05105 1 ad bij valavond boven bosrand in uiterste ZO-hoek van Mollendaalwoud (Bierbeek) (K. Moreau) 06105 om 18u een mooi gestreept ex. naar NO over Terlanen (H. Roosen) 08/05 om l 7u20 1 ad naar NO over Huldenberg (Spitsberg) (f. Fluyt) 08/05 1 ex. op het plateau ten Z van Florival te Ottenburg (R. Guelinckx)

59

11/05 1 ex. te Sint-Agatha-Rode (S. Peten. H. Roosen) 14/05 1 ex. over Everberg (G. Bleys) 17/05 1 ex. naar N over Leuven

(J. Mcrgeay)

20105 1 ex. over Huldenberg (F. Fluyt) 24/05 1 ex. te Bertem/Eikenbos (G. Bleys) 24/05 1 ex. rondcirkelend te Sint-Agatha-Rode (F. Fluyt) 25105 een koppel opcirkelend en daarna op hun gemak afglijdend te Terlanen. Waarschijnlijk een koppel dat. net zoals tijdens de voorgaande jaren, hier de hele zomer zal blijven.

(H. Roosen)

Zwarte Wouw A1ilvus migrans Een zeer vroeg exemplaar vloog op 27/03 om 12u30 noordwaarts over

Bertem (F.

Yerdonckt). April en mei leverden de volgende gegevens: 07104 1 ex. te Bierbeek (DWV) 25/04 1 ex. over Oud-Heverlee-Noord

(J. Elst, W. Yeraghtert)

28/04 1 ex. te Heverlee (G. Bleys) 29/04 1 ex. even ten NW van de vijver te Sint-Agatha-Rode (H. Blockx) 29/04 1 ex. te Meerbeek (G. Bleys) 01/05 1 ex. zwevend boven Bertem (F. Geenen)

Rode \Vouw Milvus milvus 08/03 om l 6u30 1 ex. te Bertem (G. Bleys) 18/03 1(onv.) ex. naar ZZO over de Abdij Van 't Park te Heverlee

(K. Moreau)

24103 1 ex. om 14u naar NO over Huldenberg (F. Fluyt) 07/04 1 ex. te Bierbeek (DWV) 16/04 l ad om 13 u30 pal naar N (laag) over Haasrode

(K. Moreau)

28/04 1 ex. over de Holleweg te Loonbeek (F. Fluyt) 29/04

1 ex. passeert te Sint-Agatha-Rode (H. Blockx)

30104 1 ex. over SAR (F. Fluyt) 08/05 om l 7u 10 1 ex over Huldenberg (Spitsberg) (F. Fluyt) 12/05 omstreeks l 4u20 een adult boven Winksele, in beide vleugels slagpennen ruiend. Op thermiek naar NO. Na een halfuur terug dezelfde vogel boven dezelfde plaats, waarna definitief op thermiek richting NO

(J. Wellekens)

60

Bruine Kiekendief Circus aeruginosus

Tijdens de periode maart-mei 2001 werden in de Dijlevallei in totaal 23 waarnemingen van deze soort genoteerd, waarbij tot maximaal 26 verschillende exemplaren betrokken zouden kunnen zijn. Langdurig pleisterende en rondzwervende vogels vertroebelen het beeld van de doortrek, zodat het werkelijke aantal doortrekkers moeilijk bepaald kan worden. De eerste waarneming was een mannetje over Sint-Agatha-Rode op 16/03 (A. Smets). Opvallend is dat de mannetjes gemiddeld vroeger ( 4 waarnemingen tussen 16/03 en 01/04 met nog een nakomer op 05/05) doortrekken dan de wijfjes (voortdurend doortrek vanaf begin april tot in juni met 2 vroege wijfjes op 18/03 te Oud-Heverlee-Noord; K. Moreau).

Blauwe Kiekendief Circus cyaneus

Tussen begin maart en half april werden hoofdzakelijk boven de plateaus ten oosten en ten westen van de Dijlevallei in totaal 19 waarnemingen van trekkende en pleisterende Blauwe Kiekendieven verricht. Maximaal 21 ex. waren hierbij betrokken. Na 16/04 (1 wijfje te Winksele; F. Vandekeybus) was het wachten tot 02/05, toen nog een wijfje doortrok o\·er het plateau te Bertem/Leefdaal (A. Verboven). Tussen al deze vogels werd slechts één mannetje opgemerkt, namelijk op 24/03 op de grens Huldenberg/Duisburg (F. Fluyt).

Grauwe Kiekendief Circus pygargus

08/05 rond l 8u 1 ad m op het plateau te Korbeek-Dijle/Bertem (S. Bouillon) 11105 om 11u15 1 ad wijfje naar N ter hoogte van Oud-Heverlee-Noord en Campus Heverlee (F. Verdonckt, S. Bouillon)

Ongedctermineerde Kiekendief Circus species

25/05 om l 3u15 1 ex. op trek over Meerbeek, zeer bleek en met zeer smalle vleugels. (JP Ferette, A. Smets, A. Boeckx)

Visarend Pandion haliaetus

Alle waarnemingen : 31/03 om l 8u45 1 ex. naar N over Sint-Agatha-Rode (L. Hendrickx) 02/04 1 ex. naar N over Oud-Heverlee-Noord (F. Fluyt) 12/04 1 ex. vangt dikke oranje vis in tuinvijver te Sint-Joris-Weert (H. Roosen) 12/04 1 ex. boven vijvertjes Sm�isberg Huldenberg om l 7u45. Zelfde ex. trekt NO om l 8u25 boven Margijsbos te Huldenberg/Loonbeek (F. Fluyt)

61

14104 in de voormiddag 1 ex. te Oud-Heverlee-Noord (P.De Meirsman) 14/04 om 11 u40 l ex. naar NO over de Laanvallei (H. Roosen) 14/04 om l 5 u30 1 ex. naar NO over Sint-Agatha-Rode (F. Fluyt) 16104 om 11 u25 1 ex. op trek boven de Dijlevallei ter hoogte van Pécrot (M. Walravens) 24/04 om 7 u55 vloog 1 ex. boven de velden te Erps-Kwerps (G. Vandeputte) 07105 van 19u l 5 tot 19u20 l ex. te Neerijse-Grote Bron (JP Ferette) 08/05

l ex. te Oud-Heverlee-Noord (R. Guelinckx)

24/05

1 ex. te Sint-Agatha-Rode (F. F l uyt)

Rekening houdend met de verschil lende waarnemingstijdstippen, l ocaties en trek.richtingen, kunnen we besluiten dat op 1 2 en 14/04 resp. 2 en 3 verschil lende vogels over de Dijleval lei trokken. Er werden dus tot 1 2 exemplaren opgemerkt.

RoocJpootvalk Fa/co vespertinus

25105 om 14 u l5 1 wijfje over Meerbeek (A. Smets, A. Boeckx)

Smelleken

Fa/co columbarius

1010 3 1 wijfje jagend op ' plateau te Huldenberg (omgeving Ganspoel), vangt Koperwiek (F. Fluyt)

Boomvalk Fa/co subbuteo

Enkele vroege aprilwaarnemingen : 15104

1 ex. te Herent (Wielewaal Vogel lijn)

16104 om l 3 u30 1 ex. naar NW over Heverlee (G. Meeus) In de derde decade van april waarnemingen op 28/04 te Oud-Heverl ee-Zuid (1 ex.) (W. Claes) op 29/04 te Sint-Agatha-Rode (l à 2 ex.) (H. Blockx) en op 30/04 te Sint-Agatha­ Rode (F. Fluyt).

lechtvalk Fa/co peregrinus

1 3/04

l ex. te Terl anen (H. Roosen)

Porseleinhoen Porzana porzana

0 3104 1 ex. in een moerassig stuk te Heverlee, zowel 's middags als 's avonds even gehoord (F. Verdonckt)

62

Kraanvogel Grus grus grus 06103 3 ex. cirkelend te Bertem, na enkele minuten rustig op thermiek (S. Bouillon) Zeer late waarneming : 01105 1 ad rond 9u even rustend langs Oud-Heverlee-Noord, vliegt dan weer verder (G. Louette)

Kleine Plevier Charadrius dubius curonicus Slechts ĂŠĂŠn waarneming werd ontvangen : 26/04 1 ex. te OHN

(W.

Dirckx)

Scholekster Haematopus ostralegus 02105 1 ex. over de Laanvallei ten Z van Tombeek (R. Guelinckx) 04105 1 ex. laag overvliegend en landend op een akker ten N van Herent (R. Guelinckx) 09105 om 8u45 vliegen twee ex. roepend over de velden te Leefdaal

(K.

Van Scharen)

Bokje Lymnoc1yptes minimus In navolging van het grote aantal waarnemingen tijdens de winter 2000/2001 werd in maart 2001 nog driemaal een Bokje waargenomen in de Dijlevallei. Het betrof 1 ex. in een ruigte tussen Oud-Heverlee en Korbeek-Dijle op 9 maart (K. Moreau) en 1 ex. in de verzopen weide langs de Steenbeekstraat te Sint-Agatha-Rode op 17 maart

(f.

Fluyt). Op 16/04 werd tenslotte

nog 1 ex. ontdekt in een raapzaadachtig gewas te Bertem/Brem (G. Bleys).

Regenwulp Numenius phaeopus Maar liefst vier waarnemingen van overtrekkende Regenwulpen werden genoteerd. Uit de vorige eeuw waren van deze soort in de Dijlevallei slechts 15 gegevens bekend.

16/04 om l 3u10 3 ex. over Heverlee (G. Meeus) 18/04 om 14u 2 ex. over Heverlee (G. Meeus) 22/04 om 11u 1 ex. naar N over Sint-Agatha-Rode (R. Guelinckx) 08/05 om 17u25 3 ex. naar NO over Huldenberg/Spitsberg

(f.

Fluyt)

Rosse Grutto Limosa lapponica 26/04 l ex. foeragerend op ondergelopen weide langs de Dijle te Oud-Heverlee-Noord dit betreft de eerste waarne!lling van een Rosse Grntto in de Dijle allei in _5 jaar.

Dirckx)

63

(\

Zwarte Ruiter Tringa erythropus

25104 1 ex. te Oud-Heverlee-Noord (K. Van Scharen, W. Dirckx)

Groenpootruiter Tringa nebularia

24-26/04

2 ad te Oud-Heverlee-Noord (K. Moreau, K. Van Scharen, W. Dirckx)

29-30/04

1 ad te Oud-Heverlee-Noord (L. Hendrickx, F. Fluyt, R. Guelinckx)

05-08/05

3 ad te Oud-Heverlee-Noord (F. Fluyt, S. Bouillon, K. Moreau, J. De Baere, R. Guelinckx)

10/05

l ad te Oud-Heverlee-Noord (R. Guelinckx)

11/05

4 ad te Oud-Heverlee-Noord (F. Van de Meutter)

12/05

rond 8u30 1 ad luid roepend over naar N aan Brise-Tout (Bierbeek) (K. Moreau)

Tureluur Tringa lotanus

24/03 2 ex. in weideplas langs Oud-Heverlee-Noord (F. Geenen) 04/04 1 ex. roepend over de vijver te Wilsele-Noord (R. Guelinckx) 25/04 1 ex. te Oud-Heverlee-Noord (K. Van Scharen, W. Dirckx) 28/04 1 ex. te Oud-Heverlee-Noord (L. Hendrickx, F. Fluyt) 01/05 1 ex. te Oud-Heverlee-Noord (F. Fluyt) 05105 1 ex. op akkerplas te Huldenberg/plateau (F. Fluyt) 20105 1 ex. aud te Oud-Heverlee-Noord (F. Fluyt)

Oeverloper Aclitis hypoleucus

De eerste waarneming betrof l ad te Oud-Heverlee-Zuid op 21/04 (K. Moreau, P. Scheys).

Vanaf dan werden tot half mei groepjes van 1 tot 3 ex. gezien aan de vijvers van 'd Abdij Van 't Park (AVP) te Heverlee, Oud-Heverlee, Neerijse-Grote Bron, Sint-Agatha-Rode en Wilsele en langs de Dijle en het kanaal Leuven-Mechelen (versch. waam.). Op 10/05 worden te AVP maar liefst een 20-tal ex. gezien, met aldaar nog min. 6 ex. op 11/05 (P. Scheys, K. Moreau).

Een nakomer volgde op 28/05 te Neerijse-Grote Bron (L. Hendrickx).

Dwergmeeuw Larus minutus

11105 1 ex. over Bertem (F. Fluyt)

64

Kleine Mantelmeeuw

Larus grae/lsii

17/03 2 ad te Wilsele (K. Van Scharen, F. Fluyt, F. Geenen) 14/04 1 ad om ong. l 8u30 naar N over Sint-Agatha-Rode (K. Moreau) 16104 2 ad over Heverlee (G. Meeus)

Visdief

Sterna hirundo

16/04 l ex. langs Sint-Agatha-Rode (waarnemer onbekend) 27/05 1 ex. jagend boven 't Grootbroek te Sint-Agatha-Rode (F. Fluyt)

Middelste Bonte Specht

Dendrocopos medius

In het Meerdaalwoud werden rond de recent ontdekte broedplaatsen meermaals Middelste Bonte Spechten waargenomen (versch. waarn.). Ook werden drie nieuwe territoria ontdekt : op 25/03 in het Meerdaalwoud (J. Menten), op 01/05 in het Mollendaalwoud (M. Walravens) en op 24/05 terug in het Meerdaalwoud (J. Menten).

Kuifleeuwerik

Galerida cristata

Aanvulling februari 2001 : 25/02 1 ex. roepend over de velden tegen Bertembos, in vlucht duidelijk verschillend van Veld- en Boomleeuwerik (W. Claes)

Boomleeuwerik

Lullula arborea

29/03 1 ex. maakt cirkelvluchten boven de Hollestraat te Loonbeek (F. Fluyt)

Boompieper

Anthus trivia/is trivia/is

01/04 1 ex. op het plateau tss. Leefdaal en Korbeek-Dijle (A. Verboven) 25/04 1 ex. over de Holleweg te Loonbeek (F. Fluyt) 28/04 l ex. naar ONO over Bertem/Brem (G. Bleys) 30/04 1 ex. aan de kaalkap langs de E40, niet ver van Oud-Heverlee-Noord (S. Bouillon) Vanaf eind april werden zangposten opgemerkt in Mollendaalwoud (2 ; Meerdaalwoud (3; J. Menten) en Bertembos (1 ; S. Bouillon).

Engelse Kwikstaart

Motacillajlavissima

12/05 l m op het plateau te Ber�em/Korbeek-Dijle (S. Bouillon)

65

I. Wanders),

Noordse Kwikstaart 01105

A1otacilla thunbergi

l m en wat verder ook nog 1w op het plateau te Huldenberg (F. Fluyt)

Rouwkwikstaart

Motacilla yarrellii

l 1105 1 ad mannetje aan een slikplas aan de Abdij Van 't Park te Heverlee(K. Moreau)

Gekraagde Roodstaart

Phoenicurus phoenicurus

17/03 1 vroeg wijfje te Huldenberg/Mennekensbrug (F. Fluyt) 25/04 1 ad wijfje op dak van het Kolenmuseum te Leuven, samen met twee Grote Gele Kwikken (K. Moreau) 26/04 1 ad wijfje in tuin te Leefdaal (K. Van Scharen) 27/04 l ad mannetje in tuin te Blanden/A. Vermaelenstraat 13/05 l zp te downtown Haasrode

Paapje

(I.

(J.

De Baere)

Wanders)

Saxicola rubetra

Eerste waarneming op 28/04

:

l w te Leuven/Kareelveld (R. Guelinckx). Hierop volgen 13

waarnemingen van in totaal min. 35 individuen (groepjes van 1 à 6exemplaren) verspreid over de hele regio. Laatste waarneming : op 15/05 1 ex. op het plateau te Bertem/Korbeek­ Dijle/Leefdaal (S. Horemans).

Roodborsttapuit

Saxicola rubicola

Na waarnemingen van 1 mannetje op 15/03 te Bertem (G. Bleys), 1 ex. op 17/03 te Oud­ Heverlee-Zuid (K. Van Scharen, F. Fluyt, F. Geenen) en nog 2 ex. op 17/03 te Kwerps

(T.

Roels) werden onder andere territoria gekarteerd te Sint-Agatha-Rode (ter hoogte van de 'Kouter'; F. Fluyt), te Herent (Elst/Sussenbroek; R. Guelinckx,

J.

Lambrechts), in het

brongebied Weterbeek te Lovenjoel (R. Guelinckx), bij 'Hof ter Winge' tss. Kessel-Lo en Rotselaar (G. Sterckx, W. Verhoeven) en aan de zandgroeve te Bierbeek/Haasrode

(I.

\Vanders, K. Moreau).

Tapuit

Oenanthe oenanthe

13 waarnemingen van in totaal minstens 24 ex. verspreid over de verschillende plateau­ gebieden aan weerzijden van de Dijlevallei (groepen van 1 à 6 ex.). Uiterste data zijn 3 ex. te Huldenberg op 01/05 (F. Fluyt) en 2 ex. te Bertem/Heiberg op 25/05 (G. Bleys).

66

Beflijster Turdus torquatus 01/04 minstens 1 ex. in de Doode Bemde te Sint-Joris-Weert (waarnemer onbekend) 01/04 2 ex. aan de Blauwschuurhoeve te Bierbeek (Wielewaal Vogellijn) 03104 1 ad m in berk op de Spitsberg te Huldenberg (F. Fluyt) 03104 1 ex. te Oud-Heverlee-Noord

(F. Van De Meutter)

12/04 1 ad m in ondergroei van ruigte te Holsbeek (K. Moreau) 16/04 2 ex. (min. l m) om l 9u30 te Bertem (G. Bleys) 21/04 1 ex. in ĂŠĂŠn van de weiden te Bertem (S. Bouillon)

Bonte Vliegenvanger Ficedula hypoleuca 26-29/04

de volledige dag 1 ex. aanwezig te WilseleNierhuizenstraat 1 (J. De Rycke)

26-27/04

1 mannetje in tuin te Blanden/A. Vermaelenstraat (J. De Baere)

28/04

koppeltje aan rand Bertembos achter huizen Schoonzichtlaan, nadien plek nog regelmatig bezocht maar de vogels werden hier niet meer waargenomen (F. Geenen)

Taigaboomkruiper Certhiafamiliaris 01/05 1 ex. gedurende enkele minuten op 2 grote Beuken langs een kaalkap in het Mollendaalwoud te Haasrode (K. Moreau).

Wielewaal Oriolus oriolus Eerste waarnemingen : 08/05 1 ex. te Korbeek-Dijle (M. Tomballe) en 1 ex. te OHN (R. Guelinckx) 12/05 1 zp in het gebied Grootbroek-Appelfabriek-Doode Bemde (F. Fluyt) In totaal werden in de regio minstens 9 territoria gekarteerd : 4 langs de loop van de Dijle van Korbeek-Dijle tot Sint-Joris-Weert (S. Horemans, M. Tomballe, W. Dirckx), 1 te Holsbeek (G. Sterckx, W. Verhoeven) en minstens 4 te Bierbeek (I. Wanders).

Klapekster Lanius excubitor De overwinterende Klapekster die reeds sinds 16/12 verbleef aan de Florivalvijvers te Ottenburg, was hier nog tot minstens 31/03 aanwezig (F. Fluyt, M. Walravens, S. Peten, L. l Iendrickx, J. Menten).

67

Keep

Fringilla mo111ifringilla

01104 1 ex. te Bertem/Eikenbos (G. Bleys)

Europese Kanarie Serinus serinus 2001 belooft in de regio rond Leuven een goed jaar te worden voor de Europese Kanarie. Na waarnemingen van doortrekkende en pleisterende ex. te Heverlee (1 ex. op 31/03 ; Wielewaal Vogellijn), te Leefdaal ( l mannetje van 31/03 tot minstens 02/04; K. Van Scharen), op het plateau te Korbeek-Dijle (2 ex. op 01/04 ; K. Moreau) en over UZ Gasthuisberg (1 ex. op 04104 ; G. Meeus), werden eind april te Holsbeek maar liefst 3 territoria ingetekend (G. Sterckx, R. Guelinckx, B. Vercoutere). Op 12/05 pleisterd� kort 1 mannetje ten Z van Bertembos om dan verder naar het noorden te trekken (S. Bouillon).

Barmsijs

Carduelis cabaret

08/05 l ad roepend over Heverlee/Kerspelstraat (ong. l 9u) (K. Moreau)

Appelvink

Coccothraustes coccothraustes

Vanaf begin maart zijn 2 paren aanwezig in de Laanvallei te Terlanen (H. Roosen), op 24/03 worden enkele territoria gevonden te Bertem (S. Bouillon, G. Bleys), op 25/03 één in het Meerdaalwoud

(J.

Grauwe Gors

Miliaria calandra

Menten) en op 14/04 een in het Mollendaalwoud (K. Moreau).

plateau

te

Bertem/Leefdaal/Korbeek-Dijle, waar 2 territoria werden gevonden op 30/03 en 02/05

(A.

Waarnemingen

van

deze

soort

concentreren

zich

voornamelijk

op

het

Verboven, S. Bouillon) en ten ZO van Mollendaalwoud te Bierbeek, waar minstens 4 territoria werden gekarteerd (K. Moreau, M. Walravens). Voorts werden ook op het plateau te Huldenberg ( l koppel op 01 en 10/05 ; F. Fluyt) en langs de Kerselarenlaan te Wilsele (1 koppel op 12/05;

J.

Wellekens) territoria aangetroffen.

Zoogdieren

Vos

Vulpes vulpes

17/03 een dood ex. op een weide tss. Everberg en Leefdaal, nabij 't Hoogenbos (T. Roels) 17/03 1 zeer donker ex. te Bertem/Geitenberg (G. Bleys)

68

j. Bie

01/04 nieuwe pijp in de zuidelijke talud van Bertembffi> lG. Bleys) 26/04 burcht op een andere plaats te Bertem lijkt belopen (G. Bleys) 27/04 een Vos steekt de weg over tss. Oud-Hevedee-N en -Zuid. (E. Toorman) 29/04 burcht met twee welpjes te Sint-Agatha-Rode (K. Moreau) 03105 1 ex. te Tombeek/Terdek (R. Guelinckx) 12/05 1 doodgereden vossejong aan de Leuvense Baan te Sint-Agatha-Rode (F. Fluyt) 24/05 burcht met minstens vier jongen te Tombeek-city (H. Roosen) 24105 1 jong aan het hol te Sint-Agatha-Rode (F. Fluyt) 27/05 sporen in gedroogde modder tegen Eikenbosrand te Bertem (G. Bleys)

Wezel Mustela nivalis

11105 1 ad in holle weg aan Brise-Tout (Bierbeek) (K. Moreau)

Hermelijn Mustela erminea

12/05 1 ad op de grens Bierbeek-Beauvechain (K. Moreau) 12/05 1 ex. te Sint-Agatha-Rode/Grootbroek (F. Fluyt)

Steenmarter Martes foina

29/03 1 ex. over de baan Leuven-Overijse te Korbeek-Dijle (22u) (F. Fluyt) 23/04 1 vermoord ex. achter composthoop in populierenaanplant ten Z van reigerkolonie van Korbeek-Dijle (R. Guelinckx) 29/04 1 doodgereden ex. op de Duisburgse Steenweg (tss. Eizer en Overijse, grondgebied Overijse) (M. Louette) 01/05 1 ex. dood gevonden te Oud-Heverlee (G. Louette) 15/05 1 ex. te Bertem/Holle weg (G. Bleys) 17/05 sporen op ingezaaid veld te Bertem/Brem (G. Bleys)

69

Samenstelling

Kelle Moreau, kelle.moreau@bio.kuleuven.ac.be

Medewerkers

Geert Bleys, Herwig Blockx, Alain Boeckx, Steven Bouillon, War Claes, Johan De Baere, Peter De Meirsman, Johan De Rycke, Louis de Smet, Wim Dirckx, Joris Elst, Jean-Philippe Ferette, Freek Fluyt, Frans Geenen, Robin Guelinckx, Luc Hendrickx, Stefaan Horemans, Jorg Lambrechts, Gerald Louette, Michel Louette, Gert Meeus, Joris Menten, Joachim Mergeay, Kelle Moreau, Stephan Peten, Toon Roels, Hans Roosen, Peter Scheys, Maarten Schurmans, Axel Smets, Geert Sterckx, Marita Tomballe, Erik Toorman, Filip Vandekeybus, Frank Van de Meutter, Geert Vandeputte, Dirk Vanderlinden, Kris Van Scharen, Wim Vcraghtert, Andre Verboven, Bart Vercoutere, Freek Verdonckt, Werner Verhoeven, Marc Walravcns, Ignaz Wanders en Jan Wcllekens.

Met dank aan Gerald Driessens voor het bezorgen van de waarnemingen ingesproken op De Wielewaal Vogellijn (03 488 01 94).

-

\

ďż˝,, \ .J-

70

"

Samenstelling Kelle Moreau, kelle.moreau @bio.kuleuven.ac.be

V I A

'""'

A

heeit het gehaald.

het wordt de werknaam van de nieuwe ve rçn iging voorgeste:d op de vergadering va11 23 juni 2001 te :\ntwGrp!.m.

Medewerkers

De vergadering van 08 december 2001 zal beslissen ot deze nieuw� naarn det1nit18t

Geert Bleys, Herwig Blockx, Alain Boeckx, Steven Bouillon, War Claes, Johan De Baere,

wordt. Spijtig genoeg is er

nog geen ni8U\tV IOQO !

Peter De Meirsman, Johan De Rycke, Louis de Smet, Wim Dirckx, Joris Elst, Jean-Philippe Ferette, Freek Fluyt, Frans Geenen, Robin Guelinckx, Luc Hendrickx, Stefaan Horemans,

Hou er rekening mee dat de Wielewaal als ledenvereniging niet meer bestaat en dat

Jorg Lambrechts, Gerald Louette, Michel Louette, Gert Meeus, Joris Menten, Joachim

wij nu met zijn allen. volgens de nieuwe goedgekeurde statuten. lid zijn geworden van

Mergeay, Kelle Moreau, Stephan Peten, Toon Roels, Hans Roosen, Peter Scheys, Maarten

V i

Schurmans, Axel Smets, Geert Sterckx, Marita Tomballe, Erik Toorman, Filip Vandekeybus,

zullen ontvangen (artikel 16).

Frank Van de Meutter, Geert Vandeputte, Dirk Vanderlinden, Kris Van Scharen, Wim Vcraghtert, Andre Verboven, Bart Vercoutere, Freek Verdonckt, Werner Verhoeven, Marc Walravcns, Ignaz Wanders en Jan Wcllekens.

a n a (Wielewaal & Natuurreservaten) en dat wij vanaf 2002 een ledenblad

De Wielewaal-Natuurvereniging "heeft tot oogmerk de voortzetting en uitbouw van het werkingsveld natuurstudie van Viana (art.1) en "het uitgeven van publicaties" (art.4) en de Raad van Bestuur "kan de voorwaarden vastleggen voor abonnementen op publicaties" (art.

8).

Het bestuur van afdeling Leuven heeft beslist vanaf 2002 geen afdelingswerking meer Met dank aan Gerald Driessens voor het bezorgen van de waarnemingen ingesproken op De Wielewaal Vogellijn

(03 488 01 94).

te organiseren en die activiteit over te laten aan de "nieuwe afdelingen" van de nieuwe vereniging. Die nieuwe afnelingen dienen opaericht ten laatste teaen 1 november 2001 en alle leden van de huidige Wielewaalafdeling Leuven zullen tegen die tijd administratief deel uitmaken van de volgende afdelingen: (tussen haak1es staan de gemeenten en/of deelgemeenten): afd. Leuven (Leuven. Heverlee. Kessel-Lo, Wilsele.

Wijgmaal), afd. Land van Voer, IJse en Lane (Bertem, Leefdaal). afd. Kortenberg

--

'

,,,.-

I

� •'

�

" �

��

- \

",, \ >.

�

.

-

,"

�JJ...

(Kortenberg,

Erps-Kwerps,

Pellenberg,

Holsbeek,

Everberg), afd. Midden-Hageland (Lubbeek. Binkom.

Nieuwrode),

afd.

Velpe-Mene

(Ti enen.

Hoegaarden .

Outgaarden, Bierbeek, Boutersem, Glabbeek-Zuurbemde, Kapellen. Attenrode). afd.

Gete-Velpe

(Linter,

Landen,

Waasmont.

Attenhoven.

Zoutleeuw.

Geetbets.

Kortenaken).

Voor zover bekend bestaat er nog geen afdeling op het grondgebied van Blanden.

Haasrode, Neerijse. Oud-Heverlee, Sint-Joris-Weert en Vaalbeek.

Het

bestuur

van

afd.

Leuven

heeft ook

beslist

zich om

te

vormen

de

"Natuurstudiegroep Dijieland"

die zich zal bezig houden met de studie van

vogels.

Binnen

zoogdieren

Boomklever

en

insecten.

de

financiële

mogelijkheden

zal

de

verder worden gepubliceerd ten behoeve van de directe medewerkers

(bijna gratis) en van buitenstaanders met een abonnement.-Paut Herroeten

70

tot

71

KALENDER DER ACTIVITEITEN 2001

BELANGRIJK BERICHT: wegens werken in de omgeving van het station de Leuven, werd de plaats van samenkomst gewijzigd: wij spreken voortaan af op de Bodart-parking naast de ring rond Leuven (tegenover Capucienenvoer).

Een geplande uitstap met eigen wagens gaat niet door bij slechte weersomstandigheden, zoals dichte mist, zware sneeuwval, gladde wegen, enz... zomerwerkkamp in de Doode Bemde 15 tot 22 juli 2001 met verblijf n De Kluis (St-Joris-Weert), meer info bij de Vrienden tel 016/23 05 58 (vragen naar Agnes, tot 17 u.) of na 19 u. bij M. en D. De Wilde 016/ 62 05 62.

Webbekomsbroek te Webbekom zo 22 juli 2001 vertrek om 14 u. aan de kerk van Webbekom, afstand 8 km. In het wachtbekken wandelt men in een afwisselend landschap van hooilanden, ruigtes, populieren-bossen, poeltjes en meidoomhagen; meer info bij Luc Briesen tel 0475/ 39 49 22 Beninksberg te Rotselaar zo 19 augustus 2001 vertrek 14 u. op de hoek van Appelweg en Blauwmolenstraat, afstand 8 km., door d e meer info bij Frank Delbecque tel 0475/ 39 49 21 bloeiende heide van de berg;

vrij/za 24-25 augustus 2001

Nacht van de Vleermuis

op zoek naar Tapuiten zondag 16 september 2001 en andere doortrekkende vogelsoorten op het plateau van Huldenberg/Loonbeek, onder leiding van F. Fluyt (tel 02/ 687 47 34).

Samenkomst 7. 45 u te Leuven-Bodartparking en om 8.30 u. te Loonbeek: parking tegenover vroegere watermolen, langs baan Leuven-Overijse, net voorbij het kerkje.

De speurtocht duurt ca 3 uur. Het is de bedoeling uit te kijken naar doortrekkende of pleisterende roofvogels, piepers, kwikstaarten, Tapuiten, Paapjes en nog andere.

za-zo 06-07 oktober 2001

internationale vogelkijkdagen

zo 07 oktober 2001

nationale vogeltrektelling

zo 21 oktober 2001

nationale vogeltrektelling

za 17 november 2001

za 24 november 2001

Dag van de Natuur

Vlaamse Ornithologische Studiedag (VLOS)

72