Historia ciągników Škoda str

Historia ciągników Škoda

Historia firmy Škoda rozpoczęła się w 1858 roku, kiedy hrabia Waldstein zbudował w Pilźnie odlewnię i zakład mechaniczny, w którym produkował maszyny rolnicze, zwłaszcza pompy, maszyny i urządzenia młynarskie, cukrownicze i browarniane, a także maszyny parowe. Pilzneński lekarz Emil Škoda, którego syn został tu głównym inżynierem, również zdobył jedno z czołowych stanowisk w tej fabryce, a w 1869 roku kupił firmę od hrabiego Waldsteina, a firma nadal nosiła w nazwie jego nazwisko Škoda. (Zakłady Škody). Firma nadal koncentrowała się głównie na produkcji maszyn rolniczych, górniczych, maszyn parowych i kotłów, stalowych konstrukcji mostowych oraz urządzeń dla kolei. Emil Škoda zmarł w 1900 roku, a jego syn Karel Škoda nadal prowadził firmę. Istotnym przełomem w produkcji jest początek I wojny światowej i tym samym warunkowa zmiana programu produkcyjnego, gdzie zaczyna dominować produkcja uzbrojenia, zwłaszcza produkcja ciężkich dział (m.in. okrętowych), amunicji, lokomotyw, a później firma rozszerza produkcję o produkcję samolotów. Z tych czasów pochodzą pierwsze próby produkcji ciągników samochodowych i traktorów. W 1917 roku w Škodzie powstał mały dział samochodowy, który produkował specjalne ciężkie pojazdy. W 1925 roku Škoda kupiła fabrykę Mladá Boleslav firma Laurin i Klement, gdzie przeniosła produkcję samochodów, a następnie także produkcję maszyn rolniczych i ciągników. W tej chwili Škoda zatrudnia już ponad 35 000 pracowników.

Ciągniki zaczęto produkować w Škodzie w Pilźnie w 1926 roku. Zastosowano w nich zmodyfikowane silniki samochodów Škoda (Laurin i Klement). Pierwszym wyprodukowanym typem był model HT 30 (HT – ciągnik rolniczy, 30 – KM), którego łącznie wyprodukowano 750 sztuk w ośmiu seriach, a następnie model HT 18, który był produkowany w trzech seriach do 1936 roku. Oprócz tych dwóch podstawowych typów Škoda dostarczyła na rynek również model HT 25, a od 1931 roku również nawiązujące na niego typy HT 33 i HT 33S. Niestety najsilniejszy ciągnik HT 45 pozostał tylko prototypem. Wraz z rozpoczęciem II wojny światowej produkcja firmy zaczęła się ponownie zmieniać, więc produkcja ciągników zeszła na dalszy plan, a produkcja uzbrojenia ponownie wzrosła. O znaczeniu Škody dla przemysłu zbrojeniowego III Rzeszy świadczy również fakt, że zarządzanie nią w czasie wojny powierzono Albertowi Goringowi. (brat Hermana Goringa). Warto również wspomnieć o produkcji czołgów Škoda LT35, a później Škoda LT38, które w wielu modyfikacjach stały się niemal kręgosłupem armii niemieckiej i pozostały w produkcji do ostatnich dni wojny.

Już w czasie wojny trwają prace nad opracowaniem i budową nowego ciągnika ŠKODA 30 z silnikiem Diesla (dotychczasowe ciągniki były napędzane naftą lub benzyną), a pierwszy egzemplarz wyjeżdża z fabryki w 1946 roku. Jest to ciągnik nawiązujący do udanej przedwojennej koncepcji i konstrukcji ciągników Škoda, ale niestety napotyka zmieniającą się sytuację polityczną i nie pomaga w tym jego nazwa (Škoda) i w 1951 r. jego produkcja kończy się w Škodzie i zostaje przeniesiona do STS Libice nad Cidlinou, gdzie około

8000 sztuk tych doskonałych ciągników jest składanych z dostarczonych podzespołów, a następnie produkcja i montaż są definitywnie zakończone. Na tym kończy się historia ciągników Škody jako takich. Według niektórych informacji i raportów, po zakończeniu produkcji cała dokumentacja produkcyjna miała zostać przekazana (sprzedana?) Polsce, ale tutaj produkcja nigdy nie została wznowiona.

ŠKODA 30 - był to ciągnik wyposażony w dwucylindrowy, wysokoprężny, chłodzony wodą silnik o pojemności 3116 cm3, który przy 1500 obr./min dawał moc 22 kW (30 KM). Dzięki prostej i niezawodnej konstrukcji osiągał zużycie oleju napędowego na poziomie zaledwie 6,8 g/kw/godz. Aby ułatwić rozruch w chłodne dni, ciągnik został wyposażony w opcję rozruchu na benzynie, dzięki jednoczesnemu wyposażeniu w gaźnik, rozdzielacz i urządzenie zapłonowe. (tylko na start - po uruchomieniu przejścia na wtrysk diesla). Moc silnika była dalej przekazywana przez jednotarczowe suche sprzęgło i pięciobiegową skrzynię biegów z biegiem wstecznym, osiągał maksymalną prędkość 19,2 km/h. Komfort jazdy zapewniało nie tylko wygodnie resorowane siedzenie, ale także dwie, ułożone jedna na drugiej wiązki resorów piórowych, amortyzowana oś przednia wyposażona w duże 20-calowe koła.

Fabrykę Škoda znacjonalizowano w 1945 r., a w 1948 r. przemianowano ją na Závody V. I. Lenina (Zakłady im. V. I. Lenina), których nazwa przetrwała do 1989 r., kiedy to fabryka została przekształcona, a w 1992 r. sprywatyzowana i przywrócona do nazwy Škoda. Firma istnieje do dziś, zajmuje się również produkcją maszynową, ale produkcja ciągników rolniczych to dawna historia. Autor: Lenka Myšková i Martin Havelka www.TRAKTORTURIST.cz. Foto: Lenka Myšková