Afgiftekantoor 8400 Oostende Masspost DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT Toelating - gesloten verpakking 8400 Oostende Masspost - BC6686 erkenningsnummer P409170
NutriFacts
België - Belgique P.B. 8400 Oostende Masspost BC6686
TIJDSCHRIFT VOOR VOEDING, NUTRI- & FYTOTHERAPIE Januari - Februari - Maart 2017
• De combinatie Coenzym-Q10 en Selenium verbetert levenskwaliteit • Semen Cucurbitae peponis (Pompoenzaad) • Behandeling van insulineresistentie, metabool syndroom, ... met behulp van innovatieve nutricijnen. • Kruiden en nutriënten bij insulineresistentie en diabetes type 2
VU: Lange Dreve 8F, 8980 Zonnebeke
N IE U W
DROPSOR Ondersteunt een normale urinaire werking -
Unieke synergie van soja-isoflavonen en pompoenpitten Versterkt de blaashals en de blaasspier (sitosterolen) Bevat een hoge concentratie aan genistine- en genisteïne-isoflavonen (fyto-oestrogenen) Klinische studie met 82 Europese vrouwen.
73% minder urineverlies 4 52% minder stressincontinentie 4 69% minder nachtelijk toiletbezoek 5-6 66% vermindering van inlegkruisjes 4 46% verbeterde blaascontrole 3 1/ Dagelijkse inlegkruisjes
t= 0 weken Dagelijkse dosis = 2 tabletten
4 weken
Frequentie
KLINISCHE STUDIE
KLINSCHE STUDIE
8 weken 1 tablet
3 2,5 2 1,5 1 0,5 0
week 0
4
week 4
week 8
N = 82 vrouwen met urinaire incontinentie ≥ 45 jaar
3/ Dringende urine-incontinentie 4
2
0,8
1,5
0,6
1 0,5 0
4/ Stressincontinentie 3 1,5 Frequentie
5-6
Frequentie
Frequentie
2/ Nachtelijke toiletbezoeken
0,4 0,2
week 0
week 4
week 8
N = 50 vrouwen met urinaire incontinentie (45 - 62 jaar)
0
1 0,5 0
week 0
week 4
week 8
N = 82 vrouwen met urinaire incontinentie ≥ 45 jaar
week 0
week 4
week 8
N = 82 vrouwen met urinaire incontinentie ≥ 45 jaar
96% van de vrouwen ondervinden een verlichting van de symptomen (n=82)4 References 2 Turgut, Abdulkadir, et al. «Effects of genistein, estrogen and progesterone therapies on bladder morphology and M2, M3 receptor expressions in oophorectomized rats.» Acta Medica Mediterranea 30.4 (2014): 907-916. 3 Clinical Efficacy and Tolerability of Dropsordry™ in Spanish Perimenopausal Women With Urgency Urinary Incontinence (uui). (2016) Abstracts from the ISGE World Congress 2016, Gynecological Endocrinology, 32:sup1, 1-189. 4 Efficacy of Dropsordry™ supplementation on urinary incontinence in perimenopause (Study 1).17th World Congress of Gynecological Endocrinology. Firenze, Italy, March 2nd - 5th, 2016. 5 Dropsordry™ decreases nighttime urinary episodes in women. Clinical study. 6th Annual Oxford International Conference on the Science of Botanicals. Oxford, Mississippi, U.S., April 11th - 14th, 2016. 6 Dropsordry™ supplementation decreases nighttime urinary episodes in perimenopause with Urinary Incontinence. Clinical study. 24th EBCOG European congress of obstetrics and gynaecology. Torino, Italy, May 19th – 21th 2016. 7 Dropsordry™ supplementation on Urinary Incontinence in perimenopause. Clinical study. 24th EBCOG European congress of obstetrics and gynaecology. Torino, Italy, May 19th – 21th 2016.
VERKRIJGBAAR BIJ UW APOTHEEK - WWW.SORIABEL.BE - INFO@SORIABEL.BE
COLOFON 5e jaargang nr. 1 Tijdschrift Verschijnt vier keer per jaar, wordt ook in het Frans gepubliceerd.
Inhoud
ABONNEMENTEN Abonnementen worden aangegaan voor een jaar vanaf datum van betaling en worden automatisch verlengd. Opzegging gebeurt schriftelijk minstens 2 maand voor het einde van de abonnementsperiode.
ARTIKELS • De combinatie Coenzym-Q10 en Selenium verbetert levenskwaliteit en vermindert cardiovasculaire mortaliteit 04 • Semen Cucurbitae peponis (Pompoenzaad) 10
Prijs voor België: 15
• Behandeling van insulineresistentie, metabool syndroom, diabetes,
te betalen op rekeningnummer
lipidenstoornissen, atheromatose en NAFLD met behulp van
KBC 738-6155011-92
innovatieve nutricijnen. 16
Prijs voor Nederland: 20
• Kruiden en nutriënten bij insulineresistentie en diabetes type 2 18
te betalen op rekeningnummer
• Producten in de kijker
22
Rabobank 1133 19 851 INLICHTINGEN Lange Dreve 8F - B-8980 Zonnebeke T: +32 (0)57 46 64 46 M: +32 (0)495 23 81 76 F: +32 (0)57 46 95 25 E: info@nutrimedes.com VERANTWOORDELIJKE UITGEVER dr. Koen Descheemaeker Lange Dreve 8F - B-8980 Zonnebeke
VORMGEVING LinaDesign
De uitgever is niet verantwoordelijk voor de inhoud van artikelen die onder auteursnaam zijn opgenomen of voor informatie verstrekt in de advertenties of publiredactionele bijdragen of in de rubriek Nieuwe Producten.
zaterdag 30 september en zondag 1 oktober 2017 Antwerp Expo - Antwerpen
04
Coenzym Q10
Selenium
De combinatie Coenzym-Q10 en Selenium verbetert levenskwaliteit en vermindert cardiovasculaire mortaliteit Leen Doms, licentiate voedings- en dieetleer Hart- en vaatziekten blijven in BelgiĂŤ de belangrijkste doodsoorzaak al daalde het aantal overlijdens ten gevolge van hart- en vaatziekten de voorbije tien jaar wel met dertig procent. Cardiovasculaire mortaliteit is het gevolg van de vorming van arteriĂŤle plaques veroorzaakt door slechte voeding, roken, gebrek aan lichaamsbeweging en overgewicht. Een opmerkelijke Zweedse studie toonde aan dat de combinatie van de twee supplementen Co-enzym Q10 (CoQ10) en selenium het aantal hartgerelateerde sterfgevallen met meer dan de helft doet dalen. Niet alleen nam het aantal sterfgevallen door cardiovasculaire problemen af, maar er werd ook een algehele verbetering van de hartfunctie en fysieke als mentale fitheid waargenomen.
9 SPORTCONGRES
2017
Zaterdag 14 oktober 2017 ICC Gent
e
I
Een multidisciplinaire aanpak
Recente ontwikkelingen in voeding, psychologie en fysiologie
Âť Simultaan met Belgian Podiatry Conference
www.sportcongres.be
06 Zweedse onderzoekers hebben een 5-jaar gedu-
Deze studie toonde aan dat het aantal overlijdens ten
rende prospectieve gerandomiseerde dubbelblinde
gevolge van cardiovasculaire problemen in de groep
placebo-gecontroleerde studie uitgevoerd onder 443
die de twee supplementen (studiegroep) kregen maar
Zweedse burgers tussen 70-88 jaar. De gezonde
liefst 54% lager lag in vergelijking met de placebo-
vrijwillige deelnemers kregen ofwel een placebo
groep (respectievelijk 12,6 en 5,9%). Daarnaast bleek
of een
gecombineerd supplement van selenium
de combinatie van selenium en co-enzym Q10 de
(200 microgram SelenoPricese organische selenium)
hartwerking met 30% te verbeteren. De hartwerking
en co-enzym Q10 (200 milligram Bio-Q10) toege-
werd enerzijds bepaald door het meten van de car-
diend. De deelnemers werden gedurende de hele
diale biomarker voor hartinsufficiĂŤntie in het bloed:
studieperiode elke zes maanden op verschillende
het N-terminaal proBNP. Anderzijds werd door echo-
markers voor hartwerking gecontroleerd. Ook werden
cardiografisch onderzoek de ejectiefractie bepaald.
het aantal sterfgevallen door cardiovasculaire aan-
De ejectiefractie geeft een duidelijk beeld van de
doeningen geregistreerd.
samentrekkingskracht van het hart waardoor het een
1
ideale parameter is voor hartwerking. Op beide testen De resultaten van het onderzoek waren indrukwek-
bleek de studiegroep significant beter te scoren dan
kend! De resultaten werden gepubliceerd in het Inter-
de placebogroep. Hetzelfde onderzoeksteam deed
national Journal of Cardiology. In een follow-up studie ,
nog een 4-jaar follow-up studie naar levenskwaliteit
gepubliceerd in The Journal of Nutrition, werd verder
bij de deelnemers van de Kisel-10 Q10 studie. Bij de
onderzoek gedaan naar het effect van 48 maanden
deelnemers van de studiegroep werd een duidelijk ho-
CoQ10- en seleniumsuppletie, op fysieke en mentale
gere gezondheid gerelateerde levenskwaliteit gemeld
fitheid. Daarnaast werd geĂŤvalueerd hoeveel dagen
in vergelijking met de placebogroep. Ook werden ze
de ouderen in het ziekenhuis verbleven.
minder vaak en minder lang opgenomen in het zie-
2
kenhuis (-13%) in vergelijking met de placebogroep.
Betere levenskwaliteit door gebruik van co-enzym Q10 en selenium Aan de hand van de internationaal gevalideerde
zondheidsproblemen (LF), waarnemen van lichaams-
vragenlijst, SF-36, werd elke zes maanden tijdens de
pijnen (LP), algemene gezondheid (AG), vitaliteit (VT),
studieperiode, gepeild naar acht parameters die de
sociaal functioneren (SF), beperking vanwege emotio-
levenskwaliteit van de ouderen in kaart kunnen bren-
nele gezondheidsproblemen (LE) en mentale gezond-
gen. Zo werd geĂŻnformeerd hoe zij zich op dat mo-
heid (MG). De zelfgerapporteerde resultaten werden
ment voelden wat betreft: fysiek functioneren (FF),
op het einde van het studie vergeleken met de bevin-
beperking die ze ondervinden vanwege fysieke ge-
dingen bij het begin van het onderzoek.
Voor ondernemers met een duurzame visie
Zondag 15 oktober 2017 Maandag 16 oktober 2017 Brussels Expo | Paleis 1
DĂŠ vakbeurs voor bio-, eco-, natuurlijke en duurzame producten. Voor en door de sector.
www.bio-xpo.be | www.vitasanaexpo.org
08
De wetenschappers konden aantonen dat de levenskwaliteit van de ouderen die selenium en Q10 innamen opmerkelijk beter was op het einde van de studie vergeleken met de placebogroep. Ze voelden zich fysiek fitter, waren actiever en ondervonden een grotere mentale fitheid. Bovendien hadden ze tot 13% minder ziekenhuisverblijfdagen ten opzichte van de deelnemers die een placebo toegediend kregen.
Co-enzym Q10 en selenium Het co-enzym Q10 is in elke cel aanwezig en fungeert
Goede bronnen van CoQ10 zijn onder andere zalm,
als co-enzym in de mitochondriale energieproductie
tonijn, lever en volkoren granen.
van de cel. Omdat het hart veel energie verbruikt is het hart erg gevoelig voor een co-enzym Q10-tekort.
Selenium is vooral bekend als antioxidant. Het is een
Daarnaast is co-enzym Q10 een krachtige antioxidant
essentieel spoorelement dat betrokken is bij de aan-
en radicaalvanger. Co-enzym Q10 voorkomt oxidatie
maak van de zogenaamde antioxidantenzymen (o.a.
van LDL-cholesterol wat een belangrijke onderdeel is in
glutathionperoxidase). Het lichaam heeft van deze
het proces van aderverkalking. Met het vorderen van
stof maar heel weinig nodig, toch is selenium een mi-
de leeftijd neemt de lichaamseigen aanmaak van
neraal dat tegenwoordig vaak te weinig in het voed-
co-enzym Q10 echter geleidelijk af. Zo is het co-en-
sel voorkomt omdat de bodem (waaruit planten het
zym Q10-gehalte in hartweefsel van niet zieke oude-
selenium opnemen) in Europa arm is aan selenium.
ren (77-81 jaar) nog maar 43% van het Q10-gehalte in hartweefsel van 19- tot 21-jarigen. Naast een daling
Bronnen van selenium zijn tarwekiemen, biergist,
van de co-enzym Q10-synthese gaat veroudering ge-
schaaldieren, zonnebloempitten, en paranoten.
paard met toename van oxidatieve stress en achteruitgang van de mitochondriale functie.
Preventieve suppletie met co-enzym Q10 komt de gezondheid van ouderen ten goede door een verlaging van het risico op hart- en vaatziekten, een verbetering van de hartwerking en toegenomen metaal en fysiek welbevinden. Alehagen U, et al. Cardiovascular mortality and N-terminal-proBNP reduced combined selenium and coenzymee Q10 supplementation. Int J Cardiol 2013.
1
Peter Johansson, ร . Dahlstrรถm, U. Dahlstrรถm, U. Alehagen. Improved health-related quality of life, and more days out of hospital with supplementation with selenium and coenzyme Q10 combined. Results from a double blind, placebo-controlled prospective study. The Journal of Nutrition, Health & Aging, April 1. 2015
2
Diebaton
natuurlijk totaalpreparaat voor het behoud van een normale glucosespiegel*
* met een gestandaardiseerd, waterig van extract van Chinese kaneel (CINULLIN®, 1 % polyfenol type A polymeren) * met een gestandaardiseerd extract van gymnema (GS4 PLUS®, 25% gymnemazuren) * met een actieve, goed opneembare vorm van chroom (chroompicolinaat) - met actieve, goed opneembare vormen van zink en biotine, die bijdragen tot een normaal metabolisme van de koolhydraten (waaronder glucose) - met witte moerbeiblad, gestandaardiseerd op 1 % 1- deoxynojirimyricine
DIEBATON van MANNAVITAL is een uitgekiend combinatiepreparaat voor een optimale glucosestofwisseling*, opgebouwd rond twee wetenschappelijk onderbouwde extracten (die elk apart hun werkzaamheid hebben bewezen), aangevuld met de passende nutriënten en met witte moerbeiblad. . Mannavital, voedingssupplementen van absolute topkwaliteit voor een doelgerichte aanpak
Verkrijgbaar in alle natuurvoedingswinkels en bij de apotheek op bestelling CNK 3567-138 Uitgebreide info? Aan te vragen bij: info@mannavital.be - tel 056 43 98 52
60 V-caps €19,95
www.mannavital.be
10
Semen Cucurbitae peponis (Pompoenzaad) 1. Inleiding Cucurbita pepo L, pompoen of sierpompoen in het Nederlands, behoort tot de familie der Cucurbitaceae (de Kalebas- ofwel Meloenfamilie) die ongeveer 120 genera en 760 species omvat. “Cucurbita” betekent kalebas in het Latijn. De kalebassen behoren ook tot het genus “Cucurbita”, maar hebben meestal enkel ornamentele eigenschappen. “Pepo” heeft als afkomst het Griekse “pepoon” of “pepon” en dit betekent “zongerijpt”. Het Nederlandse “pompoen” is afgeleid van het Oudfranse “pompon” of “pompion”, dat op zijn beurt ook afgeleid is van “pepon”. Er zijn duidelijke archeologische vondsten die aantonen dat de pompoen reeds 9000 jaar geleden gekweekt werd in Centraal-Amerika omwille van zijn grote voedingswaarde. Samen met bonen en maïs behoorde de pompoen tot het basisvoedsel van de Maya’s. Later werd de pompoen noordwaarts verspreid tot aan Canada en zuidwaarts tot Chili, Peru en Colombia. In de volksgeneeskunde van Noord- en Zuid-Amerika werden pompoenzaden gebruikt om wormen te bestrijden en bij aandoeningen van de urinewegen. De zaden en de olie van de zaden werden reeds gebruikt bij problemen van een vergrote prostaat en een geïrriteerde blaas. De zaden hebben een tonifiërende invloed op de blaas en de relaxatie van de sfincter. Het vruchtvlees van de pompoen werd aangewend bij brandwonden en ontstekingen van de huid. Tegenwoordig worden pompoenzaden gebruikt bij milde tot matige benigne prostaathypertrofie, prostatitis, mictieproblemen, prikkelbare blaas, incontinentie, bedplassen en darmparasieten.
Kisel-10 studie – Een wetenschappelijke doorbraak
Aanvullende nutritionele benadering voor een goede levenskwaliteit
2. Fytochemie Pompoenzaad bevat ongeveer 30 tot 60 % vette olie waaronder essentiële vetzuren (ω-6 linolzuur (42 à 55 %), ω-3 α-linoleenzuur (± 15 %), squaleen, eicosazuur, docosazuur), oleïnezuur (25 à 37 %), palmitinezuur (10 à 13 %), stearinezuur (5 à 8 %), palmitoleïnezuur,
• Beter fysiek functioneren • Hogere vitaliteit • Verbetert het sociaal functioneren
arachidonzuur en myristicinezuur. Andere belangrijke componenten zijn fytosterolen (0,2 à 1 %), waaronder Δ7-sterolen (avanasterol, spinasterol, alfaspinasterol) en Δ5-sterolen (bètasitosterol, sitosterol, campesterol, clerosterol, isofucosterol, stigmasterol). Daarnaast
“Voor een goede levenskwaliteit kan, daar waar nodig, een goed gedocumenteerde aanvulling van de voeding nuttig zijn”
bevat pompoenzaad ook eiwitten (20 à 30 %) waar-
(Prof. Dr. U. Alehagen, Linkoping University, Sweden)
onder 17 aminozuren met een bijzonder cyclisch aminozuur: 3-amino-3-carboxypyrrolidine of cucurbitine, gomachtige koolhydraten (6 à 15,5 %), pectines, sucrose, vezels (3,9 %), alkaloïden (cucurbitacine), fyto-oestrogenen (lignaanglycosiden), mineralen (zink, selenium), vitamines (carotenoïden, vitamines E (α-, β- en γ-tocoferolen), B1, B2, B3 en C), cucurbinezuur (fyto-hormonale stof) en cucurbitol (European Medicines Agency 2011).
3. Biologische eigenschappen Antibacterieel Een waterig (Aqex) en een methanolextract (Mex) van C. pepo werden getest op hun antibacteriële werking tegen multiple resistente (resistentie tegen 12 à 13 antibiotica) klinische isolaten van bacteriële stam-
Verkrijgbaar in apotheken in diverse verpakkingen.
men (Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis), afkomstig van patiënten met urineweginfecties. De resultaten werden bekomen via de Kirby-Bauer diffusietest. De inhibitie-
Bio-Q10 en Selenium+Zinc zijn referentieproducten voor internationaal onderzoek
zones (in mm) van Aqex en Mex voor de bacteriestammen bedroegen respectievelijk: Staphylococcus aureus (10; 16), Escherichia coli (4; 6), Proteus mirabilis
GRATIS DOOSJE ?
(2; 2), Klebsiella pneumoniae (2;2). Volgens de auteurs
Stuur een e-mail naar Info-be@pharmanord.com en vermeld de naam van het tijdschrift evenals je beroep en je postadres voor de zending van je pakket
duiden de resultaten op het mogelijk gebruik van C. pepo als adjuvans van een antibioticabehandeling van multiple resistente pathogene bacteriën (Al-Ghazal AT 2012).
BE_SelenZinc_Q10_Ad_Nutrifacts_DU_105x297_0217
van de urinewegen
Innoverend voor de gezondheid • Kwaliteit – Veiligheid – Doeltreffendheid Minervastraat 14, B-1930 Zaventem. Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60 E-mail: info-be@pharmanord.com
Kisel-10: 1) “Cardiovascular mortality and N-terminal-proBNP reduced after combined selenium and coenzyme Q10 supplementation: A 5-year prospective randomized double-blind placebo-controlled trial among elderly Swedish citizens ». Alehagen et al ; International Journal of Cardiology. e0141641. Doi : 10.1371/journal.pone.0141641 2) « Improved health related quality of life, and more days out of hospital with supplementation with selenium and coenzyme Q10 combined. Results from a double blind, placebo-controlled prospective study ». P. Johansson et al, J Nutr Health Aging June 2015
12 Antihelmintisch
In een andere studie werd het positief effect van
In deze studie werden 48 Braziliaanse struisvogels, die
C. pepo (50 mg/kg) aangetoond tegen alcohol-ge-
op natuurlijke wijze geïnfecteerd waren met gastro-
ïnduceerde hepatotoxiciteit en oxidatieve stress bij al-
intestinale nematoden, onderverdeeld in vier gelijke
bino ratten. Alcohol veroorzaakt een duidelijke stijging
groepen. Groep 1 en 2 kreeg respectievelijk 0,5 g/kg
van het serum alanineaminotransferase (ALT), aspar-
en 1,0 g/kg pompoenzaadmeel oraal toegediend
taat aminotransferase (AST), alkalische fosfatase (ALP)
gedurende telkens 3 opeenvolgende dagen met een
en gamma glutamyl transferase (gGT). Toediening
interval van 7 dagen en totaal 9 toedieningen. Groep
van pompoenolie verbeterde het antioxidant afweer-
3 werd behandeld met albendazole 5 % en groep
systeem, de glutathion-S-transferase en catalase
4, zonder behandeling, fungeerde als controlegroep.
activiteit van alcohol-geïnduceerde ratten even-
Na de behandelingen werd in groep 1 en 2 een dosis-
als een daling van het lipide peroxidatieniveau (Seif
afhankelijke en significante vermindering vastgesteld
2014).
van het aantal nematodeneitjes per gram vogelfaeces. In groep 3 en 4 werd geen reductie van het
Carcinogenese
aantal eitjes waargenomen. De resultaten duiden op
Het alkaloïd cucurbitacine in pompoenzaad heeft
de uitgesproken antihelmintische werking van pom-
krachtige ontstekingsremmende eigenschappen en
poenzaad (Feitosa et al. 2013).
is werkzaam tegen verschillende soorten kanker. Bij muizen werden subcutaan menselijke borst- en long-
Antioxidant
kankercellen geïmplanteerd.
In deze studie onderzocht men de antiperoxidatieve
diening van cucurbitacine remde de groei van de
effecten van C. pepo op de plasma activiteit van
tumoren met apoptose tot gevolg (Jayaprakasam et
catalase (CA), superoxide dismutase (SOD), glu-
al. 2003).
tathion
peroxidase
(GSHPx),
de
totale
Intraperitoneale toe-
antioxi-
glucose-6-fosfatase
De aanwezigheid van zink en fytosterolen in pom-
(G6Pase) en de lipide peroxidatie niveaus bij
poenzaad voorkomt de ontwikkeling van prostaatkan-
Sprague-Dawley
proteïnenarm
ker. De door testosteron gemedieerde stimulatie van
koolstoftetrachloride-geïnduceerde
de groei van de prostaat wordt afgeremd. De fytos-
acute leverbeschadiging. Uit de resultaten van
terolen fungeren als anti-inflammatoire middelen, die
deze studie wordt geconcludeerd dat pompoen-
de prostaat beschermen tegen oxidatieve schade,
pitolie de schadelijke effecten vermindert van
de reparatie van het DNA stimuleren en de groei van
eiwitondervoeding en intoxicatie met
kankercellen in een vroeg stadium voorkomen (Muru-
CCL4 bij ratten (Nkosi et al. 2006).
ganantham et al. 2016).
dant
dieet
capaciteit
met
(TAC), ratten
de op
een
In dit onderzoek werd de anti-kanker activiteit van pompoenextracten [Lagenaria siceraria (LS), Luffa cylindrica (Lc) en Cucurbita pepo (Cp)] onderzocht door evaluatie van de cytotoxische (MTT assays en LDH), apoptotische (caspase-3 en annexine V-assays) en anti-inflammatoire effecten (IL-8 ). Aqua-alcoholische (50:50) extracten en het geïsoleerde biomolecule, cucurbitacine-B (CBIT-B) werden getest op darmkankercellen (HT-29 en HCT-15).
Healthy food & drinks
Success Body & mind
Happiness Fitness
Exercise
Diet
Demo’s
Workshops
Tests
4-5/11/2017 Brussels Expo
Uw inspiratie voor een gezonde levensstijl
www.gezondheidssalon.be
14
vensvatbaarheid van HT-29 en HCT-15 tumorcellen sig-
Structuurschema D-chiro-inositol
nificant op concentratieafhankelijke wijze. De levens-
In een Japanse studie
vatbaarheid van de lymfocyten verminderde minimaal
op niet-obese ratten
en IL-8 daalde aanzienlijk. Cucurbitaceae remmen de
met diabetes type 2
tumorcellen en de inflammatoire cytokines (Sharma et
werden vergelijkbare resultaten bekomen. Het onder-
al. 2015).
zoeksteam van de Iwate University bevestigde de werk-
De cytotoxische effecten en IC50 van C. pepo,
zaamheid van pompoenconcentraat aan de hand
Solanum nigrum, Taxus baccata extracten en cispla-
van de glucosetolerantietest. Reeds 30 min. na de
tine (cytostaticum) werden bestudeerd door bepa-
glucoselading was de bloedsuikerspiegel significant
ling van de levensvatbaarheid en observatie van de
lager in de Curcubita groep dan in de controlegroep.
celdeling. De resultaten toonden aan dat IC50 (half
Tussen de controlegroep en de pompoengroep was
maximal inhibitory concentration) van S. nigrum ex-
er geen verschil in het serum insulineniveau. Het totale
tract significant lager was dan die van de C. pepo
cholesterolgehalte, de atherogene index en de NEFA
extract. Anderzijds, IC50 van S. nigrum extract was sig-
(Non-Esterified Fatty Acid) concentratie waren signifi-
nificant hoger dan het extract van Taxus baccata en
cant lager in de pompoengroep dan in de contro-
cisplatine. De cytotoxiciteit van S. nigrum en T. bac-
legroep. Curcubita verbetert de insulineresistentie en
cata op kankercellen is bijna gelijk. Rangorde IC50:
levert nuttige enzymen aan voor het herstel van pan-
Cisplatine <T. baccata <S. nigrum <C. pepo. De
creascellen (Yoshinari et al. 2009).
De cucurbitae extracten en CBIT-B verminderden de le-
cytotoxiciteit van de C. pepo extract werd bepaald op HepG2 (IC50 = 132,6 ± 4,3 ug/ml) en fibroblasten
Ratten kregen gedurende 14 weken ofwel een dieet
(IC50 = 293,2 ± 10,3 ug/ml) (Shokrzadeh et al. 2010).
met hoge vet- en cholesterolinhoud (HVD 200 g/kg) ofwel een HVD (150 g/kg) aangevuld met pompoen-
Diabetes/ cholesterol
zaadolie (PZO; 50 g/kg). Na 14 weken werden de
In een studie van de Normal University in Oost-
dieren gesacrificeerd voor bloedstalen en leverweef-
China op ratten met diabetes type 1 stelde men
sel. Het effect werd nagegaan van PZO op de evolutie
vast dat C. pepo de regeneratie van beschadigde
van metabole ziekten (MZ). PZO vertraagde significant
β-pancreascellen stimuleert. Ratten met diabetes
de ontwikkeling van MZ, als gevolg van een HVD. De
hebben gemiddeld 41% minder insuline dan hun
triglyceridenconcentraties, steatose en inflammatie
gezonde soortgenoten. Bij toediening van C. pepo
waren verminderd. Een verminderde expressie van
gedurende 30 dagen stelde men een verhoging vast
het mRNA van het lipidenmetabolisme en van inflam-
van de insulineconcentratie in het bloed met 36%.
matoire moleculen werd vastgesteld. De consumptie
Na 60 dagen was deze evenredig met die van de
van PZO corrigeerde de pathogene metabole veran-
niet-diabetes ratten. De onderzoekers concludeerden
deringen die geïduceerd werden door een HVD (Zhao
dat pompoenextract nuttig kan zijn voor pre-diabetici
et al. 2016).
of personen met diabetes type 1 en type 2. De dosis insuline zou door toediening van het extract aanzienlijk
Urinaire dysfunctie
verminderd kunnen worden. Het beschermend effect
De prevalentie van urinaire aandoeningen, zoals
van C. pepo wordt toegeschreven aan D-chiro-inositol
nycturie
dat de insuline-activiteit in het lichaam regelt (Tao Xia
gradueel toe met de leeftijd en dit beïnvloedt ook de
et al. 2007).
levenskwaliteit. Oudere personen met nycturie heb-
en
aanverwante
symptomen,
neemt
ben een verhoogd risico op beenderfracturen en mortaliteit. Een vaak voorkomende urinaire aandoening is een overactieve blaas (OAB), een gevoel van dringendheid, al dan niet gecombineerd met incontinentie, met frequent plassen en nycturie. OAB-symp-
NutriFacts
2017/01
15
tomen worden vaak vastgesteld bij patiënten met
In een multicentrisch observatie-onderzoek namen
een dysfunctie van de onderste urinaire tractus. Om
2245 patiënten met benigne prostaathyperplasie
OAB-symptomen te evalueren wordt de “overactieve
(BPH) (stadium I tot II volgens Alken) gedurende 12
blaas symptoom score” (OABSS) gebruikt. Deze score
weken een preparaat met 500 - 1000 mg pompoen-
is gebaseerd op zelfevaluatie door middel van een
zaad per dag. De urinaire symptomen werden geëva-
vragenlijst (Nishimura et al. 2014).
lueerd via de “International Prostate Symptom Score” (I-PSS), volgens de “American Urological Association”.
Vijfenveertig mannelijke patiënten (41-80 jaar) met
De invloed van de behan-deling op de levenskwaliteit
OAB, maar zonder diagnose van BPH, namen gedu-
werd gedocumenteerd met een vragenlijst (de LQ-
rende 12 weken dagelijks 10 g zaadolie van Cucurbita
index). Na de behandelingsduur was de I-PSS afgeno-
maxima (winterpompoen), een soort die zeer nauw
men met 41,48 % en de levenskwaliteit was gestegen
verwant is met C. pepo. Voor aanvang van de studie
met 46,18 %. 96 % van de patiënten vertoonde geen
en na 6 en 12 weken vulden de patiënten de vragen-
enkele bijwerking (Friederich et al. 2000).
lijsten van de OABSS in. De totaalscore verminderde significant na 6 weken (4,4 vs. 3,5; p < 0,05) en na 12 weken (4,4 vs. 2,7; p < 0,01). De scores voor de frequentie tijdens dag (0,7 vs. 0,4; p < 0,01) en nacht (1,6 vs. 1,1; p < 0,01) verminderden beide significant na 12 weken. De score voor dringendheid daalde significant na 6 weken (1,5 vs. 1,1; p < 0,05) en na 12 weken (1,5 vs. 0,1; p < 0,01). De score voor incontinentie nam significant af na 12 weken (0,7 vs. 0,3; p < 0,05) (Nishimura et al. 2014).
Belangrijke biologische eigenschappen van Cucurbita pepo L. (Yadav et al. 2010)
2nd International Workshop
Personalised Nutrition It’ Time to Get Personal
Novotel Brussels Centre Tour Noire Brussels, Belgium - Tuesday, March 28, 2017 www.personalisednutrition.eu Smart Conferences developed the 2nd International Workshop Personalised Nutrition on tools and methods for developing the Personalised Nutrition market of the future: insights and research findings on Nutrigenomics and metabolomics; automated analytical tools and software; strategies on how to apply this in future business development in the food, dietary supplement and retail industry. This programme has been developed in collaboration with Dr Jo Goossens of shiftN and the TNOWageningen Personalised Nutrition consortium.
Supporting Organization
Media Partners
Partner organizations
Speakers:
Mr. Nicolas Carbonelle, Bird & Bird, Belgium; Dr. Suzan Wopereis, TNO Innovation for Life, the Netherlands; Dr. Anne Marie Minihane, University of East Anglia, U.K.; Dr. Jo Goossens, ShiftN, Belgium; Dr. ir. Machiel Reinders, Wageningen Economic Research, the Netherlands; Dr. Barbara Stewart-Knox, University of Bradford; European Commission, DG SANTE, Belgium; Nestlé Institute of Health Sciences, Switzerland; University College Dublin, Ireland; Smart with Food, Belgium; Amway, Germany; Habit, U.S.A.
info@personalisednutrition.eu
16
Behandeling van insulineresistentie, metabool syndroom, diabetes, lipidenstoornissen, atheromatose en NAFLD met behulp van innovatieve nutricijnen. Prof. em. Frank Comhaire MD. PhD, UGent
De biologische afwijkingen die verantwoordelijk zijn
homocysteïne en de epigenetische hypermethylatie
voor de aandoeningen in de titel betreffen hyper-
van het DNA niet worden beïnvloed.
insulinemie als reactie tegen de insulineresistentie,
Onderstaande innovatieve combinatie van nutricijnen
hyperlipemie, oxidatieve overbelasting, verhoogde
corrigeert alle aspecten van de biologie met behulp
concentratie van inflammatoire cytokines en prosta-
van mineralen, plantextracten en vitamines, die zijn
glandines, van homocysteïne en van leverenzymen
verwerkt in vegicaps.
(Gamma glutamyl transferase, GGT), en epigenetische
DNA-hypermethylatie. Deze afwijkingen bevorderen
Hyperinsulinemie wordt efficiënt onderdrukt door het
het ontstaan van atheromatose met cardio- en
extract van Momordica charantia (fig).
cerebrovasculaire incidenten, van type 2 diabetes, van niet-alcoholische leversteatose (non-alcoholic fatty liver disease, NAFLD), en van borst- en prostaat-
kanker. Samen met voedingsvoorschriften en aanpassing van de levenswijze worden in de allopathische geneeskunde meestal twee medicijnen voorgeschreven, namelijk het metformine en de statines. Het eerste verhoogt evenwel de mortaliteit (hazard ratio: 1.35) van patiënten met ingekrompen nierfunctie, terwijl het risico op diabetes met 46% toeneemt bij gebruikers van krachtige statines. Daarenboven verlagen statines niet alleen de concentratie van het LDL-cholesterol, maar eveneens die van het HDL-cholesterol en van het oxidoreductase ubiquinone Q10, terwijl de concentratie van
De figuur toont de gemiddelde concentraties van insuline (in µU/mL) en van het C-peptide (in ng/mL) in bloed afgenomen 4 uur na het middagmaal, bij een groep van 15 personen behandeld met de combinatie van Momordica charantia extract en alfa-liponzuur, na 1 en na 4 maanden gebruik.
NutriFacts
2017/01
17
• Alfa-liponzuur is een antioxidant dat het gunstig
• De biomassa van de Haematococcus pluvialis
effect van Momodica charantia (bittere meloen) op
bevat natuurlijk Astaxanthine, een atoxisch carote-
de insulinereceptoren versterkt. Deze combinatie
noïd met krachtige antioxidante en anti-inflamma-
verlaagt tevens de gamma-GT activiteit met 25%,
toire werking.
wat de weerspiegeling is van verminderde vetop
hoping in de levercellen van personen met NAFLD.
• Selenomethionine heeft niet alleen een antioxidant
effect, via het glutathion peroxidase, het reduceert
• Bij een proefpersoon verlaagde de inname van
tevens de DNA-methylering, dankzij de beïnvloe-
gefermenteerde rode rijst (Monascus purpureus) na
ding van het “one-carbon metabolism” door het
één maand de concentratie van het totaal choles-
verhogen van het S-adenosyl-methionine (SAM).
terol met 11%, en van het LDL-cholesterol met 16%, en verhoogde het HDL-cholesterol met 14%.
• Dat laatste effect wordt versterkt door de toevoe-
Dit effect is te danken aan de Monacolines K,L en J,
ging van foliumzuur (Vit B9) en cyanocobalamine
en hun dehydroxy- en hydroxyzuur derivaten, waar-
(Vit B12), die tevens de concentratie van het homo-
van de werking in synergie wordt versterkt door de
cysteïne reduceren.
aanwezige fytosterolen. Deze diverse componenten werken in synergie waar-
• Het is aangewezen het oxidoreductase ubiqui-
door het risico op cerebro- en cardiovasculaire in-
none Q10 toe te voegen, dat tevens het metabo-
cidenten vermindert, en het metabolisme van di-
lisme van de mitochondriën ondersteunt door zijn
abetici verbetert zoals blijkt uit de verlaging van de
concentratie van het hemoglobine A1c (min 13% na
specifieke antioxidante werking.
4 maanden behandeling). Tevens wordt de cognitieve
• De energieproductie en het metabolisme (via de
achteruitgang afgeremd en vermindert het risico op
cyclus van Krebs) van glucose en de poly-onverza-
dementie, en blijft de nier- en leverfunctie gevrijwaard.
digde vetzuren met lange keten in de mitochon-
Minder dan 10% van de gebruikers van het extract
driën worden bevorderd door het toevoegen van
van Momordica vermelden discrete gastro-intestinale
het acetyl-L-carnitine.
klachten, wat vergelijkbaar is met de frequentie van
deze neveneffecten bij het innemen van metformine. • Het extract van de Pinus maritima (schors van de
Overigens werden geen ongunstige nevenwerkingen
Middellandse-zee den) heeft een krachtige anti-
opgemerkt.
inflammatoire werking door de inhibitie van de
Gerandomiseerd prospectief onderzoek is aange-
cyclo-oxigenases 1&2, en van het arachidonaat-
wezen om na te gaan of de geobjectiveerde posi-
lipoxygenase-5, en dit extract oefent een sterk
tieve veranderingen van de biologische “surrogaat-
antioxidant effect uit dankzij de hoge concentratie
merkers” resulteren in een toename van de Quality
Adjusted Life Years (QALY’s). Deze toename is welis-
van proanthocyanidine.
waar reeds vastgesteld voor de individuele componenten van de beschreven nutricijnen.
Referentie: Comhaire F. Treating hyperinsulinemie with Momordica charantia. Journal of Metabolic Syndrome 2015: 4: 1-5.
18
diabetes type 2
Kruiden en nutriënten bij insulineresistentie en diabetes type 2 De epidemische toename van diabetes type 2 compromitteert niet alleen de gezondheid van al wie aan deze aandoening lijdt, ze zet ook ons zorgsysteem zwaar onder druk en leidt tot aanzienlijke economische verliezen. De drie basismaatregelen die moeten genomen worden om diabetes type 2 een halt toe te roepen zijn: afvallen bij overgewicht, meer bewegen en een gezonde voedingswijze aannemen. Daarnaast kunnen bepaalde kruiden en nutriënten de glucosespiegel en geglycosyleerd hemoglobine (HbA1c) nog beter onder controle houden.
Ontstaan diabetes type 2 Diabetes type 2 begint doorgaans met “insulineresis-
sespiegel door insulineresistentie proberen opvangen
tentie”: cellen gaan zich minder vlot onder invloed
door meer insuline af te scheiden (‘hyperinsulinemie’),
van de insulineprikkel openen en glucose opnemen.
maar na een zekere tijd raakt de pancreas uitgeput,
Deze resistentie kan een gevolg zijn van overgewicht
waardoor de insulineafscheiding afneemt, de gluco-
(vooral centrale obesitas veroorzaakt een ontstekings-
sespiegel verder oploopt en diabetes type 2 een feit is
beeld met afname van de insulinegevoeligheid) en/of
(nuchtere glycemie > 125 mg/dl).
een slechte voeding (te hoge glycemische lading
Kruiden
en gebrek aan bepaalde nutriënten werken insuline-
diabetes type 2 moeten dus vooral de insuline-
resistentie in de hand) en/of gebrek aan lichaams-
resistentie verminderen of de residuele insuline-
beweging (vermindert de gevoeligheid voor insuline).
secretie bevorderen.
In een eerste fase zal de pancreas de hogere gluco-
en
nutriënten
die
inzetbaar
zijn
bij
NutriFacts
2017/01
19
Dat Chinese kaneel (Cinnamomum aromaticum/cas-
receptor en een beter glucosetransport in de cel, en
sia), al eeuwenlang ingezet in Azië om de bloedsuiker-
dit vooral op basis van de polyfenol type A polymeren2.
spiegel te verlagen, zeer nuttig kan zijn bij type 2 dia-
Ook wees hij op het feit dat Chinese kaneel beter werkt
betes, werd aangetoond in 2003 via een dubbel blind
dan Echte kaneel (Cinnamomum verum/zeylanicum).
placebogecontroleerde studie op patiënten met
Dat Chinese kaneel ook al nuttig kan zijn in het voor-
diabetes type 2, die ondanks orale antidiabetica een
stadium en dus in de preventie van diabetes, werd
te hoge nuchtere glucose vertoonden. Zowel 1 als 3
bewezen bij patiënten met metabool syndroom (een
g Chinese kaneel/dag zorgde na 8 weken in vergelij-
groep risicofactoren die de wijzen op een verhoogde
king met placebo tot een zeer significante afname
kans op diabetes type 2 en op hart- en vaatziekten)
van de nuchtere glucose met 18 à 29 %1! Daarnaast
waarbij na 12 weken inname van extract van Chinese
leidde de Chinese kaneel tot een significante afname
kaneel de gemiddelde nuchtere glucosespiegel
van LDL-cholesterol (7 à 27 %) en van triglyceriden
afnam van 116,5 tot 106,3 mg/dl en de gemiddelde
(23 à 30 %), wat suggereert dat Chinese kaneel
systolische bloeddruk afnam van 133 tot 128 mm
ook het cardiovasculaire risico van diabetes type 2
Hg-druk3. Hoewel sommige studies met de minder
kan verminderen. Wereldautoriteit op gebied van ka-
werkzame Cinnamomum zeylanicum werden uitge-
neel, Dr. Richard Anderson, en zijn team konden aan-
voerd, onderbouwen ook twee meta-analysen de
tonen dat een waterig extract uit Chinese kaneel (dus
werking van kaneel4,5. Andere planten die de insuline-
zonder de essentiële olie met potentieel prikkelende
resistentie kunnen verminderen, zijn o.a. Banaba
componenten) zorgt voor een afname van de insuline-
(Lagerstroemia
resistentie door o.a. een betere werking van de insuline-
platensis) en Grifola frondosa (Maitake).
speciosa),
Spirulina
(Arthrospira
Gymnema voor meer insuline-secretie Ook Gymnema of Gurmar (Gymnema sylvestre), in
In de controlegroep die alleen orale antidiabetica in-
de Ayruveda al lang bij “honingurine” ingezet, kan de
nam, zag men geen significante veranderingen van
glucosespiegel verlagen bij type 2 diabetes. Het be-
nuchtere glucose, HBA1c, cholesterol en triglyceriden.
vordert vooral de regeneratie van en de residuele in-
Inmiddels hebben ook 3 systematic reviews de wer-
sulinesecretie door de bètacellen van de pancreas,
king van Gymnema bevestigd7,8,9.
wat een synergetisch effect kan opleveren samen met Chinese kaneel. In een klinische studie op 22 type 2 diabetici leidde de dagelijkse inname van 400 mg van een gymnema-extract met 25 % gymnemazuur gedurende 18 tot 20 maand naast orale antidiabetica tot een zeer significante afname van bloedglucosespiegel (met 29 %) en geglycosyleerd hemoglobine (van 11,91 tot 8,48) waardoor bij het beëindigen van de studie zelfs 5 patiënten de inname van conventionele medicijnen konden stoppen en enkel met het gymnema-extract een normale glucosespiegel behielden6. Ook zag men een significante afname van cholesterol en triglyceriden.
20
Activatie van AMPK
Nuttige nutriënten
Een aantal kruiden werken door activatie van het
Ook een aantal nutriënten dragen bij tot een betere
enzym AMPK (adenosine monophosphate activa-
glucosespiegel bij diabetes type 2. Zo kan chroom de
ted protein kinase), een cruciale regulator van het
gevoeligheid van de insulinereceptoren verbeteren
vetzuren- en glucosemetabolisme in de cellen. Hier-
met daardoor een betere opname van glucose. Ver-
door verbetert de insulinegevoeligheid, verhoogt de
schillende studies tonen deze werking aan, waaron-
glucoseopname en neemt de synthese van glucose
der een meta-analyse van placebogecontroleerde
door de lever afneemt af. Onder meer het blad van
studies12. Biotine verbetert niet alleen de opname en
Morus alba (Witte moerbei) verlaagt op die manier
werking van chroom, het verbetert ook de insulinege-
de glucosespiegel bij diabetes type 2. Ook inhibeert
voeligheid en verhoogt via glucokinase de verwerking
1-deoxynojirimycine in witte moerbei de werking van
van glucose in de lever. De werking van de synergie
het enzym sucrase (dat sucrose splitst tot glucose en
tussen chroom en biotine is trouwens aangetoond13,14.
fructose) in de darmen en bevordert fagomine de
Ook zink moet aangestipt worden: het draagt bij tot
insulinesecretie door de bètacellen. In een verge-
de productie, opslag en afscheiding van insuline door
lijkende studie leidde witte moerbeiblad bij 9 type 2
de pancreas en bevordert het koolhydratenmetabo-
diabetici patiënten tot een significante afname van
lisme. Zinkgebrek is geassocieerd met een grotere
zowel nuchtere als postprandiale bloedsuikerspiegel
kans op diabetes type 215, meer zink in de voeding
(resp. 24,6 en 19,9 %), van triglyceriden en cholesterol,
verlaagt het risico op diabetes type 216 en zink kan
terwijl bij de 9 patiënten op het orale medicijn gliben-
de evolutie van prediabetes tot diabetes type 2 af-
clamide alleen significant de postprandiale bloed-
remmen17. Verder is van magnesium geweten dat
glucosespiegel afnam (32,8 %)10. In een andere studie
het zowel de insulinegevoeligheid als het aantal van
kon aangetoond worden dat witte moerbeiblad in vgl
de insulinereceptoren verhoogt, een rol speelt in de
met placebo significant de vertering van sucrose kon
intracellulaire transductie van de insulineprikkel en in
afremmen, met als gevolg een lagere glucosepiek
11
het glucosetransport. Ten slotte is alfaliponzuur veelbe-
na inname van suiker. Nog andere activatoren van
lovend om polyneuropathie als diabetescomplicatie
AMPK zijn: berberinehoudende kruiden, groene thee
af te remmen18.
en groene koffie.
NutriFacts
2017/01
21
Referenties 1. Cinnamon improves glucose and lipids of people with Type 2 diabetes. Khan A, Safdar M, Ali Khan MM, Khattak KN, Anderson RA. Diabetes Care. 2003 Dec; 26(12):3215 2. Cinnamon extract lowers blood glucose in hyperglyce mic subjects . Stoecker BJ, Zhan Z, Luo R, Mu X, Guo X, Liu Y, Guo Q, Kong J, Anderson RA. FASEB J. 2010. 3. Effects of a Water-Soluble Cinnamon Extract on Body Composition and Features of the Metabolic Syndrome in Pre-Diabetic Men and Women. Tim N. Ziegenfuss, Jennifer E. Hofheins, Ronald W. Mendel, Jamie Landis, Richard A. Anderson. Journal of the International Society of Sports Nutrition. 3(2): 45-53, 2006. 4. Cinnamon in glycaemic control: Systematic review and meta-analysis. Akilen R, Tsiami A, Devendra D, Robinson N, Clin. Nutr. 2012 5. Cinnamon Use in Type 2 Diabetes: An Updated Syste matic Review and Meta-Analysis. Allen RW, Schwartz man E, Baker WL, Coleman CI, Phung OJ..; Ann Fam Med. 2013 Sep-Oct;11(5):452-9. 6. Antidiabetic effect of a leaf extract from Gymnema sylvestre in non-insulin-dependent diabetes mellitus patients. K Baskaran, BK Ahamath et al. Journal of Ethnopharmacology, October 1990. 7. An Evidence-Based Systematic Review of Gymnema (Gymnema sylvestre R. Br.) by the Natural Standard Research Collaboration. Jen Woods et al. Journal of Dietary Supplements, 8(3):311–330, 2011. 8. A systematic review of Gymnema sylvestre in obesity and diabetes management. Pothuraju R, Sharma RK, Chaga lamarri J, Jangra S, Kumar Kavadi P. J Sci Food Agric. 2014 Mar 30;94(5):834-40. 9. Gymnema sylvestre for diabetes mellitus: a systematic review. Leach MJ.J Altern Complement Med. 2007 Nov;13(9):977-83. 10. Hypoglycemic and Hypolipidemic Activity of Mulberry (Morus Indica) in Type 2 Diabetes Patients. Sahasrab hojaney V, Khobragade L R, Turankar A V, Hinge Archana, Motghare V M, Paranjape S G, Kumbhalkar Sunita, Pinge Sunita S, Khanzode S S, Turankar P V. Indian Medical Gazette. 2013 Jan ; 147 (1): 21-27.
11. Influence of mulberry leaf extract on the blood glucose and breath hydrogen response to ingestion of 75 g sucrose by type 2 diabetic and control subjects. Mudra M, Ercan-Fang N, Zhong L, Furne J, Levitt M. Diabetes Care. 2007 May;30(5):1272-4. 12. Effect of Chromium Supplementation on Glucose Meta bolism and Lipids. A systematic review of randomized controlled trials. Ethan M. Balk et al. Diabetes Care 2007. 13. Chromium picolinate and biotin combination improves glucose metabolism in treated, uncontrolled overweight to obese patients with type 2 diabetes. Albarracin, C.A., Fuqua, B.C., Evans, J.L., Goldfine, I.D. [ed.] Jesse Roth. 1, Manhasset: John Wiley & Sons, Ltd., January 2008, Diabetes/Metabolism Research and Reviews, Vol. 24, pp. 41-51. 14. The Effect of Chromium Picolinate and Biotin Supple mentation on Glycemic Control in Poorly Controlled Patients with Type 2 Diabetes Mellitus: A Placebo Controlled, Double-Blinded, Randomized Trial. Singer, Gregory M. and Geohas, Jeff. [ed.] Satish K. Garg. 6, Denver: Mary Ann Liebert, Inc., December 2006, Diabetes Technology & Therapeutics, Vol. 8, pp. 636-643 15. Prospective study of zinc intake and risk of type 2 diabe tes in women. Sun Q et al. Diabetes care 2009. 16. Vashum KP, McEvoy M, Shi Z, Milton AH, Islam MR, Sibbritt D, Patterson A, Byles J, Loxton D, Attia J. Is dietary zinc protective for type 2 diabetes? Results from the Australian longitudinal study on women’s health. BMC Endocr Disord. 2013 Oct 4;13:40. doi: 10.1186/ 1472-6823-13-40. 17. Islam MR, Attia J, Ali L, McEvoy M, Selim S, Sibbritt D, Akhter A, Akter S, Peel R, Faruque O, Mona T, Lona H, Milton AH. Zinc supplementation for improving glucose handling in pre-diabetes: A double blind randomized placebo controlled pilot study. Diabetes Res Clin Pract. 2016 May; 115:39-46. doi: 10.1016/j.diabres.2016.03.010. 18. Efficacy and safety of alpha-lipoic acid supplementation in the treatment of symptomatic diabetic neuropathy. Foster TS. Diabetes Educ. 2007 Jan-Feb;33(1):111-7.
HANDBOEK VOEDING: Van basisconcepten tot metabolisme Het Handboek voeding belicht de basisconcepten en -principes die relevant zijn voor de voeding van de mens. Na een uiteenzetting van de algemene aspecten van de voedingsleer gaat het boek dieper in op macronutriënten, water, alcohol en micronutriënten. Er gaat ook aandacht naar de bioactieve stoffen, waarover discussie bestaat of ze een voedingsstof zijn of niet. Tot slot nemen de auteurs de rol van de microbiota en het menselijk voedingspatroon onder de loep. Bij de verschillende modules in het Handboek voeding hoort uitgebreid digitaal leermateriaal, dat focust op praktische toepassingen en recente wetenschappelijke bevindingen. Stefaan De Henauw (UGent en HoGent), Vicky De Preter (UCLL en KU Leuven), Christophe Matthys (KU Leuven), Ann Meulemans (UCLL en KU Leuven), Erika Vanhauwaert (UCLL en KU Leuven), Kathleen Van Landeghem (Odisee) en Marleen Van Loo (Thomas More) werkten mee aan dit boek. ISBN 978 94 6292 758 2 // 2017 // ca. 350 blz. // 48,50 ➝ 43,65
Voordeel: 10% korting We kunnen één gratis exemplaar verloten aan wie mailt naar: valerie@nutrimedes.com
22
Producten in de kijker
KYOLIC + CO-ENZYM Q10: Unieke synergie van gefermenteerde knoflook (Aged Garlic Extract®) met co-enzym Q10 KYOLIC Aged Garlic Extract®, verkregen een door 20 maand durend gestandaardiseerd fermentatieproces van knoflook, is door zijn meer dan 700 onderbouwende klinische studies een absoluut referentiepreparaat voor het behoud van een gezond hart en bloedvaten. Co-enzym Q10 is een bio-actieve stof die vooral tussenkomt in de energiestofwisseling en dat als antioxidans de vaatwanden helpt beschermen. Door het combineren van co-enzym Q10 met Aged Garlic Extract, kan de positieve werking van beiden op de vaten extra in de verf gezet worden. De synergie KYOLIC + Co-enzym Q 10 is in het bijzonder aangewezen voor: • het behoud van een gezonde functie van het hart en een optimale circulatie • het behoud van normale bloeddrukwaarden • meer energie en een optimaal prestatie vermogen
Neptune Krill Oil 500 mg Krill olie bevat omega-3 vetzuren die zorgen voor de elasticiteit en stabiliteit van de celmembranen. Krill olie bevat DHA en fosfolipiden ter ondersteuning van de hersen-, gewrichten,zenuw- en hartfuncties. Krill olie ondersteunt de mentale prestatie en de groei. Ontdek de voordelen van de Neptune Krill Olie van Soria: • Betere opneembaarheid: 2,5 maal betere opname dan visolie • Unieke structuur: betere opname in de dunne darm zonder reflux of nasmaak. • Geoptimaliseerd productieproces: - hoge concentratie aan EPA en DHA met 7 x meer astaxanthine dan gewone krill olie. - het productieproces resulteert in een 0% solvent residu, vergeleken met < 3% bij gewone krill olie. - er wordt geen alcohol gebruikt in het productieproces, waardoor het aroma zeer mild is. Verschillende studies tonen aan dat Krill olie (NKO®): • een normale cholesterol ondersteunt • gewrichtsflexibiliteit significant verbetert • de hersenfunctie significant verbetert • de mentale en psychische functie onder steunt De NKO® krill olie heeft een ideale verhouding aan vetzuren omega-3/ omega-6/omega-9: 15 / 1 / 6 Cnk: 3494507
MannaVita
Soria Bel nv
Zuidstraat 10 - 8560 Wevelgem
Ringlaan 35, B-8480 Ichtegem
T + 32 (0)56 43 98 51
Tel: 0(032)51/58 80 30
info@mannavita.be
info@soriabel.be
www.mannavita.be
www.soriabel.be
20
1997-2017
jubileum editie
Voedings- en Gezondheidscongres â&#x2014;&#x2014; www.voedingscongres.be
Vrijdag 17 en zaterdag 18 november 2017
Auditorium 2000 - Heizel - Brussel
18
e
Congres voor
Nutri- & Fytotherapie Zaterdag 18 maart 2017
Salons de Romree, Grimbergen Verkiezing winnaar Award Nutri- & Fytotherapie Met volgende sprekers:
2017 Dr. David Vauzour, Norwich Medical School, UK
Dr. Alain Jacquet, Université de Bordeaux, Frankrijk Prof. Frank Comhaire, endocrinoloog, UGent Dr. An Vandebroek, medisch oncologe, ZNA Antwerpen Prof. Kris Demeyer, departement toxicologie, dermato- en cosmetologie en farmacognosie, VUB Prof. Joël Pincemail, service du chirurgie cardio-vasculaire CHU de Liège, ULg
www.nutrifyto.be