GRAM by NVRD

JAARGANG 103

NUMMER 7/8

JULI/AUGUSTUS 2012

Weinig bijval voor afvalmoties van Tweede Kamer | Camera·s tegen zwerfvuil in het bos | Verkiezingsprogramma·s & afval | Inwoners Amsterdam-Oost adopteren afvalcontainers

Gladheid op ﬁetspaden te lijf; strooien, sproeien of borstelen?

Van Schijndel Afvalinzamelsystemen “iets anders, veel beter”.

VSAII + SCB1700-Eurosplit

VSAIII + SCB1700-Combi Gesc voor hikt arm- haak,k kettin abel- en gop syste name men .

VSAII + ACB500 Archiefbelading

Onderdelenservice

Waarom voor van Schijndel kiezen: Langere levensduur door toepassing van slijtvast staal voor achterlader en opbouw. Standaard met verzwaard juk en persschot. ot. Twee jaar garantie.

ON D E

Eenvoudig, betrouwbaar. Beproefd concept voorzien van de nieuwste technieken. Ongecompliceerde moderne hydrauliek & elektronica.

E RD

LE N

www.vanschijndel.eu Van Schijndel BV • Stationsweg 78 • 6051 KL Maasbracht • Nederland T +31 (0)475 465636 • F +31 (0)475 466540 • E info@vanschijndel.eu

www.vanschijndel.eu

inhoudsopgave

Officieel vakblad van de NVRD

Hoe doen zij dat? Deze maand: communicatie rondom gladheidbestrijding 6

Drie medewerkers van verschillende organisaties lichten hun keuzes toe en geven hun visie op het gebruik van social media.

Strooien of sproeien? 11

Reinigingsbedrijven onderzoeken voordelen van sproeien met pekelwater.

Weinig bijval voor ‘afvalmoties’ van Tweede-Kamer 14

Onlangs heeft de Tweede Kamer een groot aantal moties aangenomen om vooral het verpakkingenbeleid een nieuwe impuls te geven. Negen afvalprofessionals geven hun mening, veelal met weinig instemming. Het ambitieniveau laat te wensen over, dan weer wordt aan het nut van een motie getwijfeld.

Afval geen hot item in partijprogramma’s 20

Afval is geen hot item in de verkiezingsprogramma’s van de grote politieke partijen. GRAM screende hun verkiezingsprogramma’s op het onderwerp afval.

Camera’s tegen zwerfvuil in het bos Staatsbosbeheer wil in een aantal bossen in het Rijk van Nijmegen camera’s gaan ophan25

gen. Via de camerabeelden hoopt Staatsbosbeheer daders te kunnen betrappen op het dumpen van afval.

Bezem Poll; stem mee

Feiten & Cijfers

10 Nationaal Gladheidbestrijdingscongres 2012 19 Gemengde berichten afval & milieu 22 Betrokken inwoners houden containerparkjes schoon 27 Brazilië gebaat bij Nederlandse Bij de voorplaat: lees verder op pag. 11 (foto: Rob Huibers, Hollandse Hoogte)

afvalkennis en technologie 28 Vakwerk: interview met een professional uit de branche 31 NVRD Nieuws 32 Zero-based budgettering houdt organisaties scherp 34 Brandstofmanagement betekent kosten- en emissiereductie 36 Elke vezel telt voor kledinginzamelaars 39 Nieuws op de markt 42 Agenda

GRAM

juli/augustus 2012

Doe Doe mee mee en nomineer de de uitblinker uitblinker van 2012 =VYPN QHHY PZ Kees =VYPN QHHY PZ KeesAalders \P[ >PU[LYZ^PQR Aalders \P[ >PU[LYZ^PQR NLRVaLU [V[ <P[ISPURLY ]HU OL[ QHHY NLRVaLU [V[ <P[ISPURLY ]HU OL[ QHHY APQU JVSSLNH»Z VTZJOYL]LU 2LLZ HSZ LLU APQU JVSSLNH»Z VTZJOYL]LU 2LLZ HSZ LLU I\P[LUNL^VVU ]YPLUKLSPQRL LU [VLNHURLSPQRL I\P[LUNL^VVU ]YPLUKLSPQRL LU [VLNHURLSPQRL THU KPL aPQU ^LYR aLLY ZLYPL\Z ULLT[ LU THU KPL aPQU ^LYR aLLY ZLYPL\Z ULLT[ LU HS[PQK LLU [VTLSVaL PUaL[ [VVU[ HS[PQK LLU [VTLSVaL PUaL[ [VVU[

Wie Wievolgt volgthem hemop? op?

www.uitblinker2012.nl www.uitblinker2012.nl Verkiezing van De Uitblinker 2012 Verkiezing 2012 :[YHH[YLPUPNLYZ Z[YHH[]LNLYZ TLKL^LYRLYZ NYVLUILOLLY LU :[YHH[YLPUPNLYZ Z[YHH[]LNLYZ TLKL^LYRLYZ NYVLUILOLLY LU TLKL^LYRLYZ HM]HSILOLLY OV\KLU 5LKLYSHUK ISPURLUK ZJOVVU TLKL^LYRLYZ HM]HSILOLLY OV\KLU 5LKLYSHUK ISPURLUK ZJOVVU APQ aVYNLU PU \^ NLTLLU[L ]VVY ZJOVUL Z[YH[LU [L]YLKLU PU^VULYZ APQ aVYNLU PU \^ NLTLLU[L ]VVY ZJOVUL Z[YH[LU [L]YLKLU PU^VULYZ 5H[\\YSPQR THN KP[ UPL[ VUVWNLTLYR[ ISPQ]LU +HHYVT RPLaLU ^L 5H[\\YSPQR THN KP[ UPL[ VUVWNLTLYR[ ISPQ]LU +HHYVT RPLaLU ^L IPUULURVY[ KL =Q\JTQVSMZ IPUULURVY[ KL =Q\JTQVSMZ

Nomineer uw uw meest meest Nomineer uitblinkende collega collega uitblinkende

/LLM[ \ LLU JVSSLNH VM TLKL^LYRLY KPL \P[ISPUR[ PU aPQU VM OHHY ^LYR& /LLM[ \ LLU JVSSLNH VM TLKL^LYRLY KPL \P[ISPUR[ PU aPQU VM OHHY ^LYR& 5VTPULLY OLT VM OHHY KHU ]VVY KL <P[ISPURLY +H[ RHU [V[ LU 5VTPULLY OLT VM OHHY KHU ]VVY KL <P[ISPURLY +H[ RHU [V[ LU TL[ ZLW[LTILY ]PH! ___ ]Q\JTQVSMZ VT TL[ ZLW[LTILY ]PH! ___ ]Q\JTQVSMZ VT

;\MU ;\MU UMM UMM +L <P[ISPURLY PZ LLU PUP[PH[PLM ]HU +L <P[ISPURLY PZ LLU PUP[PH[PLM ]HU .LTLLU[L :JOVVU PU ZHTLU^LYRPUN .LTLLU[L :JOVVU PU ZHTLU^LYRPUN TL[ KL 5=9+ TL[ KL 5=9+

Prijsuitreiking Prijsuitreiking ,LU ]HRR\UKPNL Q\Y` ZLSLJ[LLY[ KL ^PUUHHY \P[ NLUVTPULLYKLU

,LU ]HRR\UKPNL Q\Y` ZLSLJ[LLY[ KL ^PUUHHY \P[ NLUVTPULLYKLU 6VR OL[ 5LKLYSHUKZL W\ISPLR Z[LT[ TLL 6VR OL[ 5LKLYSHUKZL W\ISPLR Z[LT[ TLL +L <P[ISPURLY ^VYK[ \P[NLYLPR[ VW ZLW[LTILY +L <P[ISPURLY ^VYK[ \P[NLYLPR[ VW ZLW[LTILY

BEZEM Op de wissel? De wind kan van alle kanten komen… dat gevoel ontstaat als je de signalen probeert op te vangen die de politiek momenteel uitzendt. Sta je als partij nu wel of niet achter het Gunduz akkoord, ben je compromissensluiter of verkiezingsprogrammaschrijver. De kiezer is de weg kwijt… welk spoor wordt er gevolgd? De geschiedenis herhaalt zich. Na jaren van opschaling, privatisering en terugtrekken van de overheid ontdekken we tegengestelde bewegingen. Neem als voorbeeld het stoppen van de aanbesteding van de thuiszorg en de vrije tandartstarieven. De politieke partijen proberen de gemeenschapszin, de ‘we gaan er samen voor’ gedachte weer te introduceren. Neem onze eigen branche, waar jarenlang gewerkt is aan opsplitsing van allerlei taken in de buitenruimte. Langzaam ontstaan de beheerders van de openbare ruimte, waar alle taken van afvalinzameling tot straatreiniging en groenbeheer in worden ondergebracht. One happy family! Is dat slecht? Nee, ik denk het niet. We moeten alleen niet doen alsof we het ei van Columbus hebben uitgevonden. Het herintroduceren van dat wat in de jaren zestig goed was heeft absoluut waarde, zolang het besef er maar

is dat de betutteling uit diezelfde periode niet gewenst is, daar mag de overheid zich wel wat verder terugtrekken. Tegelijkertijd komt er, vanuit politiek dogma, de roep om het gevangeniswezen te privatiseren, omdat de markt het goedkoper kan. Ik dacht dat we die tijd toch wel voorbij waren. Want wat is de markt? De markt is niet meer die plek in het dorp waar je gulden een daalder waard was. De markt is een keihard geld verdienend instituut, waar je, als je niet uitkijkt, ﬁnancieringsconstructies in aantreft die door niemand meer te volgen zijn, aangestuurd door rendementsdrift en totaal geen binding meer vertonend met het te leveren product. Welk spoor volgen we nu? We staan op de wissel, ik hoop dat voor de zomer, de herfst of de winter een duidelijke koers wordt aangehouden. Voordat de wissel kromtrekt, bebladerd of vastgevroren zit omdat ‘de markt’ geen geld voor onderhoud uitgeeft.

Herinvoering van de verplichte gftafvalscheiding is noodzakelijk voor het behalen van recyclingdoelen Wat vindt u? Eens Oneens Reageren? Ga naar www.nvrd.nl Uitslag van de poll juni Omgekeerd (of gespiegeld) inzamelen is de doodsteek voor diftar 20% Eens 80% Oneens Verder discussiëren over dit onderwerp? Sluit u aan bij de GRAM lezersgroep op LinkedIn.

GRAM

juli/augustus 2012

HOE DOEN ZIJ DAT ? communicatie rondom gladheidbestrijding

D E Z E MAAN D:

dat er vooral op actuele tweets over glad-

Ouderen zijn minder actief op social me-

heidbestrijding goed gereageerd werd.

dia, dus daarmee moet je rekening hou-

Bewoners bedankten ons soms voor de

den. Daarnaast merk je dat een bericht

informatie en berichten werden vaak

op bijvoorbeeld de gemeentepagina nog

geretweet, dat wil zeggen doorgestuurd

steeds erg veel eďŹ&#x20AC;ect heeft, meer dan on-

naar de eigen volgers. Zo hebben we een

line communicatie. Gedrukte media blij-

grote doelgroep bereikt.

ven dus belangrijk. Maar ook door milieudruk en kosten willen we zeker naar zo

Leidt deze communicatievorm tot

veel mogelijk online communicatie toe.

kwaliteitsverbetering of voelt het als extra druk? Het is absoluut geen extra druk, want Karin Freriksen, manager

een berichtje van 140 tekens is snel ver-

communicatie en pr Twente Milieu,

stuurd. Het directe contact met je inwo-

173.000 aansluitingen. Contact:

ners leidt daarentegen wel tot kwaliteits-

k.freriksen@twentemilieu.nl

verbetering. Mensen die bijvoorbeeld twitteren dat hun straat niet gestrooid is, verwijzen we door naar de website van

Twente Milieu

hun eigen gemeente, zodat ze kunnen zien of die straat wel in het strooiplan is opgenomen.

Maakt u gebruik van social media als het gaat om gladheidbestrijding?

Verbeterpunten/uitbreiding

Afgelopen seizoen hebben we voor het

mogelijk?

eerst gebruik gemaakt van Twitter. Dat

Een jaar geleden waren we de eersten

betekende dat we actuele tweets stuur-

die een app in gebruik namen om men-

Karin Albers, communicatieadviseur

den over gladheid en strooiacties.

sen te informeren over afvalinzameling,

gemeente Arnhem, 150.000 inwoners.

zwerfafval, of over een ondergrondse

Contact: karin.albers@arnhem.nl

Waarom is voor deze vorm(en) van

container die vol zit of een niet geleegde

communicatie gekozen?

container. Deze app werkt heel goed en

Vorig jaar zijn we als Twente Milieu met

wordt nog verder uitgebreid. Of hieraan

ons twitteraccount gestart om interactie

informatie moet worden toegevoegd

met inwoners en onze openheid te be-

over gladheidbestrijding weten we nog

vorderen. Het was dus logisch om onze

niet. We moeten ons eerst afvragen of

inwoners ook over gladheidbestrijding te

er onder bewoners behoefte aan is. Wel

informeren via dat twitteraccount.

gaan we actiever communiceren op Face-

Maakt u gebruik van social media

book en hopen we het aantal volgers op

als het gaat om gladheidbestrijding?

Twitter uit te breiden.

We hebben deze winter voor het eerst

Wordt er veel gebruik van gemaakt en wat zijn de reacties van de

Gemeente Arnhem Twitter ingezet. We stuurden actuele

inwoners?

Neemt communicatie via social

berichtjes over strooiacties met route-

We hadden deze winter zoâ&#x20AC;&#x2122;n vierhonderd

media uiteindelijk de plek van

nummer. Via een meegestuurd linkje

volgers, niet slecht voor een eerste jaar

traditionele communicatie over?

konden mensen direct naar de website,

maar in de toekomst hopen we dat dat er

Het zal altijd een mix blijven van zowel

waar duidelijke informatie over de routes

nog veel meer worden. Wat je merkte, is

schriftelijke als online communicatie.

te vinden was.

GRAM

juli/augustus 2012

In dit benchmarkartikel leggen drie medewerkers van verschillende organisaties uit hoe zij de communicatie rondom winterdienstactiviteiten organiseren. De medewerkers lichten hun keuzes toe en geven hun visie op het gebruik van social media.

tekst: Hetty Dekkers

Waarom is voor deze vorm(en) van

Neemt communicatie via social

bij de tijdsgeest waarin mensen korte en

communicatie gekozen?

media uiteindelijk de plek van

duidelijke boodschappen willen krijgen:

Twee belangrijke redenen: via Twitter

traditionele communicatie over?

wat is er aan de hand op de weg, wan-

kun je heel snel communiceren én je be-

Ik denk dat digitale berichtgeving, via de

neer wijzigt dat beeld, waar lag het aan?

reikt een grotere doelgroep dan alleen

smartphone, Facebook, etcetera, uitein-

Voordeel is ook het sneeuwbaleﬀect en

via internet.

delijk het drukwerk grotendeels zal ver-

het tweerichtingsverkeer: mensen kun-

vangen. Dat is niet erg, communicatie-

nen retweeten en reageren. Zo krijgen wij

Wordt er veel gebruik van gemaakt

vormen veranderen altijd. Het telegram

een goed beeld wat er speelt.

en wat zijn de reacties van de

en de postduif zijn ook verdwenen.

inwoners?

Wordt er veel gebruik van gemaakt

We gebruikten een gemeentebreed ac-

en wat zijn de reacties van de

count dat bij veel mensen al bekend was

inwoners?

door andere projecten. Zodoende hadden

We hebben 1.700 volgers, waaronder ook

we 3.000 volgers, plus de retweets. Zelf

media die er vaak gelijk gebruik van ma-

hebben we een kleine zestig berichten

ken. De reacties zijn voor het grootste

verstuurd via Twitter. Niet alleen mel-

deel positief, al moet er natuurlijk ook wel

dingen van uitrukken van strooiwagens,

eens iemand stoom afblazen.

maar ook antwoorden op vragen. Dat is meteen het grote voordeel van Twitter:

Leidt deze communicatievorm tot

iedereen kan de vraag zien en ook het

kwaliteitsverbetering of voelt het als

antwoord. Je communiceert dus meteen

extra druk?

met 3.000 volgers. Met e-mail bereik je

Voor de gladheidbestrijding is het twitteren

mensen alleen individueel.

net geëvalueerd en geactualiseerd. Daaruit George van der Woude,

bleek dat Twitter de burger goed informeert

Leidt deze communicatievorm tot

bereikbaarheidscoördinator gemeente

en ons ook helpt om in beeld te krijgen

kwaliteitsverbetering of voelt het

Nijmegen, 165.000 inwoners.

waar het nog knelt. Wij zien het niet als

als extra druk?

Contact: gwoude@nijmegen.nl

druk, maar als goede serviceverlening. Als

Onder kantoortijden verzorgde ik de

de doorstroming verbetert, bijvoorbeeld

berichten, daarbuiten deed de gladheid-

omdat je deelnemers adviseert een bepaal-

coördinator het. Het was hooguit een

Gemeente Nijmegen

de route niet te rijden, betekent dat ook een

will opgeleverd. Twitterde iemand dat

Maakt u gebruik van social media

Verbeterpunten/uitbreiding

een bepaalde plaats nog glad was, dan

als het gaat om gladheidbestrijding?

mogelijk?

ging iemand van ons even kijken of daar

Wij gebruiken voor al het wegverkeer

Om zoveel mogelijk mensen te bereiken,

extra gestrooid moest worden.

het account @NaarNijmegen. Slecht weer

moeten we zorgen dat ons twitteraccount

heeft altijd gevolgen voor de doorstro-

bekend is. Dat kan altijd beter. We houden

Verbeterpunten mogelijk?

ming, zeker bij sneeuw en gladheid.

ook de reacties goed in de gaten om de

We blijven nadenken hoe we social media

Vandaar dat we twitteren bij gladheid.

communicatie verder te verbeteren.

steeds breder in kunnen zetten. Het is

Het twitteraccount wordt door meerdere

een uitgelezen kans om met je inwoners

mensen bijgehouden, vooral door mij en

Neemt communicatie via social

in contact te komen. We zijn nu ook een

een collega. Dat gebeurt ook buiten werk-

media uiteindelijk de plek van

Facebookpagina gestart en een webcare-

tijd, want calamiteiten en doorstroming

traditionele communicatie over?

project. Dat laatste betekent dat we gaan

van het verkeer spelen altijd.

Deels wel. Maar het is appels met peren

uurtje extra werk per dag, dat was geen enkel probleem. We hebben bijna uitsluitend positieve reacties gehad en het

veiligere situatie en meer tevredenheid bij de weggebruikers. Al is 24 uur per dag bereikbaar zijn ook wel een tikje belastend.

heeft ons als gemeente heel veel good-

monitoren hoe er over ons als gemeente

vergelijken. In 140 tekens kun je niet veel

bericht wordt op de social media en het

Waarom is voor deze vorm(en) van

kwijt. Communicatie blijft altijd een mix,

internet. We willen kunnen volgen wat er

communicatie gekozen?

die steeds beter wordt. Door in de tweets

gebeurt.

Het is snel en overal bereikbaar en daar-

links op te nemen, naar de meer tradi-

mee juist handig voor mensen die op

tionele media, combineer je de snelheid

weg gaan of onderweg zijn. En het past

met meer diepgang.

GRAM

juli/augustus 2012

■

Zout verdienen 2 per m

Het is tijd voor meer met minder! Vacuümzout van AkzoNobel is relatief vochtig en heeft een ﬁjne korrelverdeling. Daardoor plakt het beter aan de weg dan andere soorten zout. Ofwel: per m² minder strooien voor hetzelfde resultaat. Ook heeft vacuümzout van AkzoNobel een grotere korreldichtheid dan grof zout. Daardoor gaan er in één kubieke meter meer kilo’s wegenzout. Met een volle strooiwagen AkzoNobel vacuümzout neemt u dus méér zout mee dan met een volle strooiwagen grof wegenzout. Gevolg: efﬁciëntere strooiacties. Er is immers minder zout nodig per m² voor het gewenste resultaat en bovendien rijdt u met één strooiwagen méér kilometers. Kortom: met AkzoNobel vacuümzout lagere kosten per m².

Voor vragen: wegenzout@akzonobel.com Voor informatie: www.wegenzout.nl

FEITEN & CIJFERS door Alexander Vos de Wael

Hoe groot is het verschil tussen een milde en een strenge winter? De ene winter is grijs, grauw en nat. De ander is ijskoud, wit en vol Elfstedenkoorts. Maar hoe groot is de impact van een milde of strenge winter op gladheid en op de bestrijding daarvan? Hieronder een vergelijking tussen twee winters aan de hand van de temperatuur, krantenkoppen en de hoeveelheid door Rijkswaterstaat (RWS) ingezette gladheidsbestrijdingsmiddelen.

De milde winter 2006-2007: RWS strooide 34 kton zout 15Cº 10Cº 5Cº 0Cº -5Cº -10Cº

Veel ongevallen door gladheid in Gelderland

-15Cº dec 2006

jjan 2007

feb 2007

mrt 2007

apr 2007

De strenge winter 2009-2010: RWS strooide 191 kton zout Cº 15Cº Cº 10Cº

Vuilnis blijft staan vanwege gladheidd

5Cº

Slippen en glijden tijdens de rijles

Sneeuwval hindert personeel thuiszorg

Acht keer meer ongelukken door gladheid

Gemeenten boos over verdeling strooizout

0Cº -5Cº -10Cº -15Cº dec 2009

Pizzabedrijven draaien slecht door sneeuw jan j 2010

feb 2010 0

mrt 2010 2

apr ap 2010

Miljoenen extra tegen gladheid Winterweer veroorzaakt drukte bij eerste hulp Recordhoeveelheid strooizout verspreid Verkeerschaos door sneeuw eeuw en gladheid a auto’s door gladheid Veel schade aan Wegen in Flevoland di dicht icht doo door or gladheid Noot: Temperatuur is de dagelijks gemeten minimumtemperatuur op 10cm boven de grond in weerstation De Bilt. Bronvermelding: TNO, KNMI, archief Reformatorisch Dagblad

GRAM

juli/augustus 2012

1 2 SEPT EMBER E XPO HOU TE N

Nationaal Gladheidbestrijdingscongres 2012 Iedere wegbeheerder heeft te maken met bezuinigingen. Daarnaast hebben strenge winterse perioden de afgelopen jaren gezorgd voor grote uitdagingen. Voor iedereen die betrokken is bij de gladheidbestrijding, organiseren NVRD en CROW het Nationaal Gladheid-

Eugène van de Poel, Seniorbeleidsmedewerker Milieu en Mobiliteit bij VNG en lid van de Programmacommissie Nationaal Gladheidscongres:

bestrijdingscongres. Onderstaande onderwerpen komen tijdens dit congres aan de orde: • Presentaties van praktijkgemeenten, onder het mom van ‘Verbeter gemeenten’, wat hebben zij de afgelopen winters geleerd en hoe passen zij dit toe voor de komende winters.

“Samenwerking tussen gemeenten en andere wegbeheerders bij gladheidbestrijding is van groot belang voor het bereikbaar houden van het gezamenlijke wegennetwerk en de veiligheid van de weggebruikers.”

• Presentaties van resultaten van onderzoeken: – Gladheidbestrijding op ﬁetspaden en voetgangersgebieden

• Internationaal: Bruno Heirbrant, verantwoordelijke

– Eﬀectievere inzet dooimiddelen

voor Gladheid in Vlaanderen, vertelt over de aanpak

– Arbeidstijdenbesluit

in België: welke problemen, welke verschillen, hoe meer te doen met minder?

• Deelsessies waarin marktpartijen in combinatie met beheerders, innovaties en pilots presenteren. Ook

• Inhoudelijke paneldiscussie met als onderwerp:

aandacht voor aanbesteden/uitbesteden van glad-

zoutloket / strategische

heidbestrijding. Wat besteed je uit, hoe doe je dat,

lokale samenwerkingsverbanden.

voorraden,

nationaal

Aanmelden voor het congres kan op www.nvrd.nl

■

hoe garandeer je kwaliteit?

Nationaal Gladheidbestrijdingscongres 2012 Betere gladheidbestrijding met minder middelen

GRAM

juli/augustus 2012

R EI N IGIN GSBEDRIJV E N ONDE RZOE K E N VOORD E L E N VA N S PROE IE N M E T PE K ELWAT E R

Strooien of sproeien? door Laurent Chevalier “De voordelen van het sproeien met pekel zijn

punten zijn het strooipatroon, de snelle werking en de goede hech-

groot. Het sproeien is, met name op ﬁetspaden,

ting aan het wegdek. Daarnaast kan mogelijk nog op het zoutverbruik

zeer eﬀectief en het strooipatroon is zeer gelijk-

worden bespaard, wat ook milieuwinst oplevert. Een veilige weg voor

matig. Rekening houdend met de beperkingen,

de weggebruiker staat altijd voorop, maar een besparing is wel mooi

biedt sproeien met pekelwater aantrekkelijke

meegenomen.”

voordelen. Op basis van experimenten in de afgelopen winterperiode, zijn onze ervaringen

Droog én nat

positief”, zegt Chris Bodewes van Twente Milieu.

Het gebruik van de sproeitechniek vergt wel een doordachte, professi-

Ook Omrin uit Leeuwarden gaat de komende

onele aanpak. Er zijn namelijk beperkingen, die tegelijkertijd de reden

winterperiode een proef doen met borstelen en

vormen waarom ‘droog’ strooien nooit geheel kan worden vervangen

sproeien op ﬁetspaden.

door pekelsproeien. Sproeien is niet zinvol bij sneeuw op het wegdek en ook niet bij zeer lage temperaturen. Dat is omdat het zout in

Twente Milieu verzorgt met 38 eenheden de glad-

een mengsel met water wordt aangebracht. Een pekeloplossing is een

heidbestrijding in de gemeenten Almelo, Enschede en

ruim 20% oplossing van zout in water. Wanneer het stevig vriest, is in

Hengelo. De wens is om vooral kwetsbare weggebrui-

een vochtige omgeving het vriespunt verlagende eﬀect onvoldoende.

kers zoals ﬁetsers bij gladheid sneller een beter be-

Er kan dan dus gladheid (blijven) optreden. “De vraag is wel”, zegt

rijdbaar ﬁetspad te bieden. Dit vormde de aanleiding

Bodewes, “tot welke temperatuur je kunt sproeien. Algemeen gespro-

voor een proef met pekelsproeien waarbij op een eﬀec-

ken wordt aanbevolen om niet te sproeien bij temperaturen lager dan

tieve manier een beter strooipatroon, eigenlijk sproei-

-6 of -7 graden Celsius. Wij doen echter ook proeven bij lagere tempe-

patroon, kan worden gerealiseerd. Bodewes vertelt:

raturen, tot -10 graden Celsius. Onze ervaring in de praktijk is dat er

“De relatief kleine ﬁetsbanden verspreiden het zout

meer mogelijkheden zijn om ook bij lagere temperaturen te sproeien

bij conventioneel nat strooien onvoldoende. Bij pekel-

met pekelwater dan algemeen wordt gedacht.”

sproeien heb je een zeer goede verdeling over het ﬁetspad. Bovendien is pekelwater direct actief. Fietspaden

Sproeimachines verﬁjnen

zijn na het pekelsproeien snel weer goed toegankelijk.

Komende winter worden de experimenten, in overleg met de opdracht-

Uit onze ervaringen blijkt ook dat de standtijd van het

gevende gemeenten, voortgezet. Daarbij is vooral ook aandacht voor

zout na droging van de weg, waarbij een zoutﬁlm ach-

het verﬁjnen van de sproeiapparatuur. Bodewes: “Samen met leveran-

terblijft die haar werk nog een keer kan doen, langer

ciers zoeken we naar de best werkbare oplossing. Idealiter hebben we

lijkt dan bij het gebruik van nat zout.”

één soort machine – op basis van onze bestaande strooiers – die zo-

Fietsbanden verspreiden het zout bij conventioneel nat strooien onvoldoende Voordelen Afgelopen winter deed Twente Milieu proeven met sproeien op zowel rijwegen als ﬁetspaden. Daartoe werd een tweetal pekelsproeiers – aanhangers achter tractoren – ingezet voor de ﬁetspaden, als ook negen stuks tot pekelsproeier omgebouwde zoutstrooiers voor rijwegen. Deze omgebouwde zoutstrooiers bestaan uit aangepaste opzet-strooimachines, waarbij het pekelwater via de strooischotel over de weg wordt gesproeid. De mogelijkheid tot het strooien met nat of droog zout blijft echter aanwezig. De resultaten waren ronduit positief, aldus Bodewes. “Belangrijkste plusGRAM

juli/augustus 2012

Ruim 30 jaar vertrouwd met zout!

NIEUW! 100%

Duurzaam

wegenzout

Bestel nu!

Het proces

1 GRATIS *

PRODUCTIE VAN BIODIESEL

Reductie CO2

RUWE GLYCERINE

Proces, output en aankoop dragen bij aan een substantiële reductie in CO2 uitstoot

Rest product van biodiesel productie wordt als hoofdingrediënt gebruikt

EUROSALT BIO-ZOUT® Restproduct uit productieproces = 100% duurzaam

BIG BAG Eurosalt BIO

-ZOUT

Let op! Bep erk beschikbaa t r!

BIO-METHANOL Na vervaardiging van ruwe glycerine ontstaat er een bio-methanol

Eurosalt BIO-ZOUT is een 100% biologisch en duurzaam wegenzout, afkomstig uit de productie van biobrandstof. Het unieke en innovatieve productieproces van Eurosalt BIO-ZOUT is als volgt: ruwe glycerine, een restproduct van de productie van biodiesel, wordt ontwikkeld tot bio-methanol. De cirkel is rond; het maximale energie potentieel wordt bereikt en daarmee tevens een substantiële reductie in CO2 uitstoot. Met Eurosalt BIO-ZOUT dragen we bij aan een schonere wereld. Steeds meer bedrijven en overheidsinstanties zien dat ze een verschil kunnen maken door duurzaam in te kopen. Waren we begin jaren 80 de eerste kwaliteitsleverancier van steenzout in Nederland, nu zijn we 30 jaar later opnieuw de eerste met duurzaam BIO-ZOUT. Eurosalt BIO-ZOUT draagt bij aan een CO2 reductie en een schoner klimaat. Eurosalt BIO-ZOUT voldoet aan de CROW eisen.

De prijs? Eurosalt BIO-ZOUT wordt t/m 30 september 2012 in Nederland per volle kipper (circa 30.000kg) geleverd voor een speciale introductieprijs. Bovendien bieden we u ter kennismaking met het product 1 GRATIS* big bag Eurosalt BIO-ZOUT geleverd in Nederland. Bestel nu! Bel: 0168 - 39 32 00 en vraag uw gratis Big Bag aan. Let op: de voorraad is beperkt en we bieden alleen de eerste 50 aanmeldingen een gratis Big Bag Eurosalt BIO-ZOUT. Voor meer informatie, referenties, of bezoek van vertegenwoordiger: www.eurosalt.nl/biozout - T. 0168 - 39 32 00 Plaza 6 - NL-4782 SK MOERDIJK

* Voorwaarden: 1 Big Bag van 1.000 kg per publieksrechtelijke instantie. Zolang de voorraad strekt. Deze actie is geldig tot en met 30/09/2012. Geleverd in Nederland, m.u.v. de Waddeneilanden. Levering Big Bag uiterlijk week 39.

wel voor strooien als sproeien kan worden gebruikt én

In de Stuurgroep Gladheidbestrijding van de stichting CROW (natio-

voldoende capaciteit biedt; óók bij sproeiwerkzaam-

naal kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare

heden. Dat laatste is een belangrijk aandachtspunt. Op

ruimte), waar Hubers deel van uitmaakt, wordt al enige tijd over deze

basis van de hoeveelheid zout heeft pekelwater meer

problematiek gesproken. Dat geldt ook voor de Commissie BOR van de

volume en gewicht. Dit beperkt onze actieradius in te

NVRD. “Er is over het algemeen onvoldoende aandacht in de gladheid-

sterke mate. We onderzoeken nu de mogelijkheden

bestrijding voor gecombineerde technieken. Strooien krijgt voldoende

van het vergroten van de capaciteit. Daarnaast onder-

aandacht, maar strooien alleen is niet voldoende. Om zout te besparen

zoeken we wat de beste afstelling is van sproeischotel

zou je meer moeten kijken naar methodes om sneeuw te verwijderen;

en sproeiers. Je wilt een optimale spreiding bereiken,

ploegen/sneeuwschuiven, borstelen of ruimen. Dan heb je minder zout

zonder al te veel verlies en zonder daarbij andere weg-

nodig en is het zout dat je gebruikt veel eﬀectiever. Dat is beter voor

gebruikers, zoals ﬁetsers, te raken.”

het milieu én voor het kostenplaatje.”

Het zouttekort in voorgaande jaren is mede veroorzaakt door ondeskundig gebruik

Kennisinﬂatie Hubers vindt dat bij veel coördinatoren en uitvoerenden het inzicht ontbreekt. “Die kennisinﬂatie is bedreigend. Daar maak ik me oprecht zorgen over. Inhoudelijk is er veel kennis gewenst om tot een goede gladheidbestrijding te komen. Het zouttekort in voorgaande jaren is voor een belangrijk deel veroorzaakt door ondeskundig gebruik van de voorraad. Als je dan op de snelwegen 35 gram per m2 strooit, ben

Wanneer het nat sproeien bij Twente Milieu écht actief

je zo door je voorraad heen. Dan moet je niet alleen spreken over

toegepast gaat worden, moet er ook opslagcapaciteit

een zoutloket, maar vooral ook over het verbeteren van technieken.

worden gerealiseerd voor pekelwater. “Dat is geen pro-

Daar horen het verwijderen van sneeuw en de sproeitechniek zeker

bleem”, zegt Bodewes. “Wel kijken we naar een eﬃciën-

bij. Kennis moet je bijhouden. Via het CROW hebben we daarom voor

te logistiek. In Twente wordt pekelwater uit de bodem

de coördinatoren een opleiding opgetuigd. Al onze chauﬀeurs hebben

gehaald, waar bij Akzo Nobel zout van wordt gemaakt.

de SPA opleiding Speciﬁeke deskundigheid Winterdienst gevolgd. De

Wij gaan van dat zout vervolgens weer pekelwater ma-

training wordt gesteund en is mede ontwikkeld door Rijkswaterstaat,

ken. Dat moet eﬃciënter kunnen.”

de Provincie, Akzo Nobel, Meteo Consult en de SPA Groep.”

Borstelen en sproeien in Leeuwarden

Duurzaamheid bevorderen

Ook Omrin uit Leeuwarden gaat komende winter van

Voor gemeentelijke beheerders is het van belang om het aspect duur-

start met borstelen én sproeien op ﬁetspaden. Op één

zaamheid handen en voeten te geven, aldus Hubers. “Door het ver-

van de zes ﬁetspadenroutes wordt de nieuwe techniek

ﬁjnen en verbeteren van de techniek kun je het gebruik van zout

bij wijze van proef toegepast. Jan Hubers, directeur

inperken. Bovendien wordt alom het gebruik van de ﬁets als vervoer-

Inzameling & Reiniging van Omrin, is op voorhand zeer

middel aangemoedigd; dus moet je óók zorgdragen voor veilige en

positief. “Ik constateer dat in sneeuwrijke winters het

goed bereidbare ﬁetspaden.”

onderhoud van ﬁetspaden ernstig te wensen overlaat. De Fietsersbond heeft hierover ook opmerkingen ge-

Omrin gaat deze winter vooralsnog op één ﬁetspadroute werken met

maakt en dat kan ik me voorstellen. Het droog strooien

een combisproeier; een aanhanger die zowel kan sproeien als strooien.

op ﬁetspaden heeft onvoldoende eﬀect, met name om-

Bovendien wordt met de trekker, die deze aanhanger voortbeweegt,

dat het inrijden van het opgebrachte zout problema-

ook geborsteld, of geschoven bij grotere sneeuwdikte. “Borstelen

tisch is. Als kinderen ’s ochtends naar school moeten,

doen we in deze werkwijze altijd na sneeuw. Afhankelijk van de tem-

zijn veel ﬁetspaden spekglad.”

peratuur kiezen we vervolgens in één bedrijfsgang voor sproeien of strooien. Ik heb er veel vertrouwen in en als in de praktijk ook blijkt dat deze werkwijze betere resultaten oplevert, dan gaan we op al onze ■

ﬁetspaden zo werken.”

Foto: Aebi Schmidt Nederland

GRAM

juli/augustus 2012

WEINIG B IJVAL V OOR ‘AF VA L M OTIE S ’ VA N TW E E D E K A M E R

“Wie kan hier nou tegen zijn?” Onlangs heeft de Tweede Kamer een groot aantal moties aangenomen om vooral het verpakkingenbeleid een nieuwe impuls te geven. Negen afvalprofessionals geven hun mening, veelal met weinig instemming. Het ambitieniveau laat te wensen over, dan weer wordt aan het nut van een motie getwijfeld. ‘Deze motie is vooral recycling van beleid.’

door Pieter van den Brand

De afvalprofessionals die reageren:

Plaats inzamelbakken bij elke supermarkt

Marc Maassen, sectormanager Beleid en Ontwikkeling bij de Gewestelijke Afvalstoﬀendienst (GAD) in Gooi en Vechtstreek. Freek van Eijk, directeur Strategie en Public Aﬀairs bij SITA Northern Europe Waste Services.

Van Eijk: “Extra bakken maken het de burger makkelijker zijn kunststofafval te scheiden. Stem wel locatie, type bak en inzamelfrequentie op elkaar af.” Grafhorst: “Dit is een keuze voor bronscheiding, waarbinnen brengsystemen een lage respons hebben. Onze ervaringen wijzen uit dat nascheiding zowel kwalitatief als kwantitatief beter scoort.”

Maarten Goorhuis, senior-beleidsmedewerker bij de NVRD. Robert-Jan ter Morsche, marketingmanager bij adviesbureau Milgro, gespecialiseerd in afvalpreventie en grondstoﬀenbeheer. Dick Hoogendoorn, directeur van de Vereniging Afvalbedrijven. Thewis Wits, directielid van de Milieudienst Groningen, ook loco-secretaris van het samenwerkingsverband Afvalbeheer Regio Centraal Groningen (ARCG). Robbert van Duin, uitvoerend voorzitter van Recycling Netwerk (coalitie van milieuorganisaties, waaronder Greenpeace, Natuur & Milieu en Milieudefensie) Hein Grafhorst, manager recycling en grondstoﬀen bij Omrin. Ulphard Thoden van Velzen, onderzoeker aan Wageningen Universiteit, gespecialiseerd in de kostenaspecten van inzameling en hergebruik van verpakkingen.

GRAM

juli/augustus 2012

Ter Morsche: “Jammer, de uitkomst van het opheffen van het statiegeldsysteem wordt al voorgeschreven: plaats een bak. Laten we een nieuw systeem voor drankenverpakkingen ontwerpen vanuit een bredere kijk op grondstoffen.” Wits: “Dit is een lokale verantwoordelijkheid, waar het rijk niets mee te maken heeft. De motie is een reactie op pogingen het statiegeld af te schaffen, geen doel maar een middel en ook nog eens een hopeloos ouderwets middel.” Goorhuis: “De meeste gemeenten zamelen in met zakken en zitten dus helemaal niet te wachten op een alternatieve inzamelstructuur met bakken. Het effect is twijfelachtig. Uit onderzoek blijkt dat circa 40 procent van de bevolking de grote petﬂessen voortaan bij het restafval zal gooien.”

Oormerk extra 20 miljoen euro voor de bestrijding van zwerfafval Van Eijk: “Financiering van de zwerfafvalbestrijding is met name een discussie tussen gemeenten en producenten.” Ter Morsche: “Een verpakking draagt bij aan zwerfafval. Maar de aanpak hiervan ﬁnancieren vanuit de producentenverantwoordelijkheid voor verpakkingen is niet logisch. Het wordt volgens mij tijd deze koppeling eens los te laten.” Goorhuis: “Een overbodige motie. Dit geld is daar allang voor geoormerkt. Gemeenten besteden overigens jaarlijks 200 miljoen euro aan zwerfafvalbestrijding, dus het woordje ‘extra’ is wel pikant. Blijkbaar mag deze bijdrage daar niets aan afdoen.” Thoden van Velzen: “Als dit goed wordt gebruikt kan hier veel mee gebeuren.” Hoogendoorn: “Goed wanneer de producenten zo een extra gebaar maken richting gemeenten.” Van Duin: “Als die 20 miljoen nu rechtstreeks aan gemeenten wordt uitgekeerd hebben ze ruim een euro per inwoner waarmee effectieve projecten kunnen worden opgezet.”

Maak een einde aan PVC als verpakkingsmateriaal Verbied gratis plastic draagtassen in supermarkten of zorg voor een duurzaam alternatief Van Duin: “Deze dook in 1991 al op in het eerste Verpakkingenconvenant. In twintig jaar tijd zijn we niet veel opgeschoten...” Goorhuis: “Noem mij alsjeblieft de supermarkten die nog gratis tasjes verstrekken…” Wits: “Weer zo‘n vage motie. Gaat het ook om draagzakjes? Wat is een duurzaam alternatief?” Ter Morsche: “Erg simpel gesteld: door geld voor een tasje te vragen is de eis immers al ingewilligd. Een verbod uitvaardigen is een populair instrument, maar in de praktijk gebeurt dit al bij veel retailers.” Thoden van Velzen: “Ik ben voor preventief beleid; stimuleer meermalig bruikbare tassen en stimuleer materiaalhergebruik van kunststofdraagtassen. Ik schat overigens dat er in totaal zo’n 33 kton draagtassen in Nederland rondgaan, dus dat is grof geschat 0,1 promille van het Nederlandse energiegebruik.”

Goorhuis: “Uit onderzoek blijkt dat de toepassing van PVC nu al dicht bij nul zit. De motie levert dus nauwelijks iets extra op.” Van Eijk: “Zoiets is twintig jaar geleden al afgesproken, nu weer opgepoetst en met een ontsnappingsclausule. Het mag niet te duur zijn.” Ter Morsche: “Kijk beter naar het gehele verpakkingensysteem, stel vast wat je wilt bereiken met een product en maak op basis van beschikbaarheid en verwerkbaarheid de keuze van een materiaal. Dan hoef je PVC misschien helemaal niet te verbieden. PVC recyclen is namelijk heel goed mogelijk.” Thoden van Velzen: “De PVC-industrie zal boos zijn, maar doordat slechts 1 tot 2 procent van het kunststofverpakkingsafval op basis van PVC is, wordt er niet op gesorteerd en geeft het problemen bij het sorteren en opwerken van PET, PP en PE. Verpakkingstechnisch is PVC in bijna alle gevallen door of PET of PP te vervangen.”

GRAM

juli/augustus 2012

Rapporteer structureel en overzichtelijk over de voortgang van de afvalinzameling Wits: “Wie kan hier nou tegen zijn? Maar deze motie is ongetwijfeld ingegeven door het gerommel met cijfers, althans de presentatie van vermeende successen door Nedvang en door staatssecretaris Atsma.” Ter Morsche: “Misschien wel de belangrijkste en verstandigste motie van het jaar. Als je niet weet wat je weggooit, hoe kan je dan starten met het verminderen van verspilling. Maar pak dan wel door met een businessplan voor een brede aanpak tegen verspilling en laagwaardige verwerking en voor hoogwaardige recycling. Pas dan gaat er iets echt veranderen.” Goorhuis: “Een zinnige motie. In het verpakkingendossier wordt voortdurend gesteggeld over de cijfers.” Van Duin: “Mee eens. Dit punt moet na de verkiezingen serieus worden opgepakt.” Hoogendoorn: “Monitoring behoeft echt verbetering. De branche is daar samen met Nedvang mee bezig. We zullen echter moeten accepteren dat zekerheid tot twee decimalen achter de komma niet haalbaar is.”

Leg (veel) hogere boetes op voor het gooien van afval op straat Ter Morsche: “Ik betwijfel of hogere boetes meer opleveren. Het lijkt me beter de pakkans te verbeteren. Die is en blijft uitermate gering.” Thoden van Velzen: “De vraag is of dit psychologisch wel werkt, maar daar ben ik geen deskundige in.” Goorhuis: “Maatschappelijk zal er weinig begrip voor zijn wanneer iemand een boete van 390 euro krijgt als hij een sigarettenpeuk op straat gooit, als door rood rijden daar maar een fractie van kost.” Grafhorst: “Een goede maatregel, maar de handhaving is er in ons land niet op ingericht en heeft in tijden van ﬁnanciële krapte bij gemeenten bovendien niet de hoogste prioriteit.” Maassen: “Vreemd eigenlijk dat de politiek hoog opgeeft over afval als grondstof, maar diezelfde grondstoffen in de openbare ruimte met boetes aan wil pakken. Dat zijn twee werelden naast elkaar, we moeten naar één referentiekader toe.”

Houd een proef met inzameling en hergebruik van drankenkartons Van Eijk: “Het gaat om een signiﬁcant volume. Een proef geeft meer duidelijkheid over de mogelijkheden en effecten van het gescheiden inzamelen van drankenkartons. Onze sorteerinstallatie in Rotterdam is er klaar voor.” Grafhorst: “Start dan in elk geval ook een proef op met nascheiden van drankenkartons, en vergelijk beide systemen op kwaliteit, kwantiteit en kosten.” Ter Morsche: “Deze motie voegt niets toe. Sommige gemeenten zamelen al drankenkartons gescheiden in. Er is kennis en ervaring genoeg, ook met het recyclen van karton en kunststof uit drankenkartons.” Hoogendoorn: “Ik pleit voor een robuust en gedragen systeem. Toevoegen van de drankenkartons draagt daaraan bij en sluit aan bij de ontwikkelingen in de ons omringende landen.” Goorhuis: “Onvoorstelbaar is juist dat de producentenverantwoordelijkheid blijkbaar vrijblijvend is als het om drankenkartons gaat.” Van Duin: “Als we de resultaten van eerdere proefprojecten hadden gevolgd, dan hadden we al rond de eeuwwisseling zo’n 20 procent van de drankenkartons gescheiden kunnen inzamelen en recyclen.”

GRAM

juli/augustus 2012

Gebruik minimaal 23% recyclaat in nieuwe petfrisdrankflessen Van Eijk: “Juich ik toe. Dit geeft extra zekerheid dat producentenverantwoordelijkheid ook daadwerkelijk leidt tot duurzamer produceren.” Hoogendoorn: “Eerste stap op weg naar de kringloopmaatschappij. Moet natuurlijk wel een vervolg krijgen.” Thoden van Velzen: “Wenselijk vanuit milieudenken, maar hoe garandeer je en meet je dat?” Grafhorst: “Waarom moet je dit wettelijk verankeren? Er zijn drijfveren genoeg voor fabrikanten steeds meer recyclaat toe te passen, niet alleen uit oogpunt van duurzaamheid maar ook omdat dit economisch steeds aantrekkelijker wordt. Virgin-grondstoffen worden schaarser en duurder.” Goorhuis: “Bij het afschaffen van de hervulplicht in 2004 beloofde de industrie al 25 procent recyclaat in te zullen zetten in nieuwe flessen. Deze motie is vooral recycling van beleid.” Van Duin: “Dit getuigt van een groot gebrek aan ambitie. Er zijn al PET frisdrankflessen die uit 100 procent recyclaat bestaan, die van de Lidl nu al uit 40 procent.”

Stimuleer het terugvloeien van opbrengsten van afvalinzameling naar verenigingen Ter Morsche: “Als het bijdraagt aan de doelstelling, waarom niet? Een vereniging kan een bijdrage leveren aan het proces, mits dit op professionele wijze wordt uitgevoerd.” Van Duin: “Uitstekend als je milieubeleid en sociaal beleid goed kunt combineren.’ Goorhuis: “In feite gaat het hier om het subsidiëren van het verenigingsleven via de afvalstoffenhefﬁng. Dat lijkt me toch in de eerste plaats een lokale politieke afweging waar de Tweede Kamer niet in zou moeten willen treden.” Thoden van Velzen: “Volgens mij is verpakkingsafval niet primair bedoeld als bijverdienste voor verenigingen.“ Wits: “Deze motie valt in de categorie ‘goede bedoelingen’, maar betutteling is meer op zijn plaats.“ Hoogendoorn: “Met alle respect, maar een goed en professioneel afvalbeheer is bij de afvalsector in betere handen, denk ook aan het veiligheidsaspect.“

GRAM

juli/augustus 2012

in le ng 012 ap cli 2 em cy ie th Re erg a. & n o. al et E v Af n m e m Sa

In samenwerking met de NVRD…

De kortste weg naar duurzaam ondernemen Pak uw kans op meer rendement!

zaam ondernemen Dé vakbeurs voor duur ukosten. Van en het besparen op milie iek tot duurzaam innovatieve milieutechn . Van nieuwe inkopen en produceren ing. Van specifieke regelgeving tot financier aanpak. oplossing tot integrale

Milieu2012 Meer winst met schone oplossingen

Wees erbij! Milieu 2012 is dé totaalbeurs op het gebied van milieu, voor bedrijven en overheden. Met speciﬁeke themapleinen zoals Afval & Recycling. In combinatie met de vakbeurs Energie ruim 400 exposanten. Meer info / Gratis toegang zie www.milieuvakbeurs.nl

G EM EN G D E BE RI CH TE N

AFVAL & MILIEU

BOR Zwolle onder één pet

Innovatie draagt als ‘Green Deal’ via coﬁ-

innovatie, het benutten van het mense-

ROVA, WEZO groen en de Uitvoering van

nanciering maximaal 2,5 miljoen euro bij

lijk kapitaal (Human Capital) en de posi-

de gemeente Zwolle gaan samen verder.

aan dit project. Voor de gemeente Nijme-

tionering van Twente in economisch en

De 450 medewerkers die dit werk vanuit

gen geldt de aanleg van een warmtenet

toeristisch opzicht.

de gemeente of WEZO uitvoerden, wer-

als de vervulling van een lang gekoester-

ken nu voor ROVA. ROVA-directeur Hans

de wens om in 2045 een energieneutrale

Gezocht: shredder/zeeftrommel

Groenhuis benadrukte dat de krach-

stad te zijn.

voor Bonaire

tenbundeling een geweldige stap voor-

Op Bonaire wordt vast afval ingezameld

waarts is. “Met de gezamenlijke exper-

Containers gaan hoeveelheid

en gestort in een uithoek van het eiland.

tise op het gebied van afvalinzameling,

afval meten

Het gestorte afval wordt vervolgens met

duurzame energie en het beheer van de

Maastricht gaat de containers op de mi-

grond bedekt. Dankzij de lage luchtvoch-

openbare ruimte worden we nog sterker

lieuperrons vervangen. De nieuwe con-

tigheid en beperkte neerslag vindt weinig

in ons werk. Dit moet ook, want we wil-

tainers meten de hoeveelheid afval in de

afbraak van organisch afval plaats. Alhoe-

len onze opdrachtgevers tevreden hou-

bak. Is de container voor 80 procent vol,

wel gescheiden afvalinzameling (behalve

den en zij mogen rekenen op de beste

dan gaat er een melding richting stads-

glas, papier en karton) op het eiland niet

kwaliteit”, aldus Groenhuis. De komende

beheer om de container te ledigen. Ook

bestaat, is afvalinzamelaar en -verwerker

periode worden de drie organisatie ver-

wordt de vulopening van de containers

Selibon op eigen gelegenheid begon-

der ineen geschoven zodat er straks één

voor papier en kunststof groter gemaakt.

nen met het scheiden van herbruikbare

sterke organisatie staat voor het gehele

Tot slot zijn de nieuwe containers ge-

materialen die op de stortplaats worden

beheer van de openbare ruimte.

luidsarm, dit om overlast van bijvoor-

aangeboden. Selibon wil ook het beschik-

beeld glasgerinkel tegen te gaan. Voor

bare organische afval composteren. Het

Afvalverbrander wordt ‘kachel’

Kerstmis moeten alle milieuperrons in

eindproduct van deze compostering zal

Restwarmte

de stad uitgerust zijn met het nieuwe sy-

gebruikt worden ter verbetering van de

steem, dat 1,2 miljoen euro kost.

veelal arme grond. Echter, hiervoor is het

van

Afvalenergiecentrale

ARN in Weurt wordt over enkele jaren via een warmtenet gebruikt voor het ver-

nodig het beschikbare grove organische

warmen van ongeveer 15.000 bestaande

Miljoenen voor Twentse economie

materiaal te verkleinen en, na compos-

en nieuwbouwwoningen en bedrijven in

De gemeente Enschede draagt met mil-

tering, te zeven. Maar een shredder of

het Waalfront en de Waalsprong in Nij-

joenen euro’s bij aan activiteiten om de

een zeeftrommel zijn op het eiland niet

megen. Verwarming via een warmtenet

economie in Twente de komende jaren

aanwezig en fondsen voor de aanschaf

is duurzaam omdat het zorgt voor een

minimaal op peil te houden en verder uit

hiervan ontbreken. Daarom de vraag:

aanzienlijk lagere uitstoot van CO2 dan

te bouwen. Deze miljoenen komen uit

welk (Nederlands) bedrijf heeft een shred-

warmtevoorziening met bijvoorbeeld HR-

het Twentse innovatiefonds dat wordt

der en/of een zeeftrommel beschikbaar

gasketels. In het project wordt samen-

geﬁnancierd uit het extra dividend dat

en zou deze willen en kunnen doneren

gewerkt door de provincie Gelderland,

de Regio Twente tot en met 2017 ont-

aan dit project op Bonaire? Inl. Project-

de gemeente Nijmegen, Netwerkbedrijf

vangt van afvalverwerker Twence. De

groep Compostering Bonaire, Maarten

Alliander, Nuon en ARN. Het ministerie

Twentse gemeenten zetten met dit geza-

Siebel, m.siebel@unesco-ihe.org tel. 015-

van Economische Zaken, Landbouw en

menlijke besluit fors in op toekomstige

2151784. GRAM

juli/augustus 2012

Afval geen hot item in partijprogramma’s door Hetty Dekkers

Afval is geen hot item in de verkiezingsprogramma’s van de

ChristenUnie

grote politieke partijen. De SP en de ChristenUnie zijn de eni-

De ChristenUnie noemt zich in het verkiezingsprogram-

gen die er uitgebreid op ingaan. GRAM screende de verkiezings-

ma geïnspireerd door ideeën als cradle-to-cradle en

programma’s van alle grote partijen op het onderwerp afval.

een circulaire economie. Overheidsinstanties moeten volgens deze partij het goede voorbeeld geven: 100 procent duurzaam wordt de norm bij hun inkoop- en

aanbestedingenbeleid. Omdat afval grondstof is, moet

De SP spreekt liever over reststoﬀen dan over afval. Want: ‘Afval is een

het zoveel mogelijk worden hergebruikt. Dat kan on-

economisch begrip. Een reststof wordt afval als het voor de eigenaar

der meer door de hergebruiksdoelen aan te scherpen

goedkoper is om zich ervan te ontdoen dan om te investeren in pre-

en uitbreiding van het statiegeldsysteem naar kleine

ventie of hergebruik als nieuwe grondstof.’ De remedie voor dit ‘per-

petﬂesjes en blikjes. De inzamelingspercentages van

vers mechanisme’ is volgens het partijprogramma meerledig. De SP wil

kunststof kunnen omhoog door meer inzamelbakken,

dat afval zo dicht mogelijk bij de bron wordt verwerkt. Dat ‘nabijheid-

die betaald moeten worden door de producenten.

beginsel’ moet worden uitgewerkt in de Wet Milieubeheer. ‘Export mag uitsluitend worden toegestaan als verwerking elders aantoonbaar positief eﬀect heeft voor het milieu. Op die manier kan de schimmige grensoverschrijdende afvalhandel ﬂink gereduceerd worden en wordt het toezicht op de verwerking eenvoudiger.’ EU-lidstaten die niet meedoen met het Impel-project, moeten verme-

Door een goed materiaalketenbeleid kan volgens de

den worden als export- of importland.

CU hergebruik en recycling bevorderd worden. De CU

Deze landen, zoals Italië, Griekenland

denkt daarbij aan een uitbreiding van de producenten-

en Luxemburg, houden volgens de SP

verantwoordelijkheid, minder verpakkingen, een ver-

geen behoorlijk toezicht op hun afval-

laagd btw-tarief voor milieuvriendelijke producten en

verwerking.

voorlichting aan de consument via productlabeling. In het kader van maatschappelijk verantwoord onderne-

De SP is voor de herinvoering van stortbelasting en de invoering van

men wil de CU ‘eerlijke producten’ in de winkels met

verbrandingsbelasting. Hoe lager de verwerkingsmethode op de Lad-

een label waarop onder meer de milieudruk is af te

der van Lansink, hoe hoger de belasting moet zijn. Om zuivere afval-

lezen. Niet-duurzame producten moeten worden ge-

stromen te bevorderen is de SP ook voor het behoud van statiegeld.

weerd, bijvoorbeeld via een milieuheﬃng. Verder wil de CU dat de wet milieubeheer wordt gehandhaafd en

Afvalverwerking is een nutsfunctie, daarom zouden vooral haven-

zelfs versterkt. Door al die maatregelen zal er minder

ontvangstinstallaties in publiek eigendom moeten komen. De SP wil

afval ontstaan. Verouderde vuilverbrandingsinstalla-

ook een ‘keiharde aanpak’ van gesjoemel met chemicaliën die worden

ties met een laag rendement moeten worden gesloten,

weggemengd in stookolie voor zeeschepen.

vindt de CU. Afval uit het buitenland wordt alleen in Nederland verbrand als dit eco-eﬃciënt is.

De overcapaciteit van verbrandingsovens moet niet opgevuld worden met de import van brandbaar afval uit andere landen. In plaats daarvan

Het aanpakken van het probleem van de plastic soep,

moet de verbrandingscapaciteit worden teruggebracht door het sluiten

een enorme massa plastic afval die de oceanen ver-

van de oudste installaties met de hoogste emissies. De eisen aan het

vuilt, wordt bij de CU hoog op de internationale agen-

nuttig gebruik van warmte van avi’s worden gefaseerd aangescherpt.

da gezet. Nederland maakt zich in Europa sterk voor een totaalverbod voor het dumpen van afval door zeeschepen. Het gebruik van microplastics in consumentenproducten, zoals scrubs, shampoos, tandpasta, moet worden verboden, omdat deze de zeeën vervuilen.

GRAM

juli/augustus 2012

CDA

PVV

Het CDA toonde zich de afgelopen kabinetsperiode

De PVV erkent dat de zeeën en oceanen vol zitten met ronddrijvend

voorstander voor het afschaﬀen van het statiegeld-

plastic. ‘Illegale lozingen moeten daarom met kracht worden tegenge-

systeem op grote petﬂessen. Woordvoerder Marieke

gaan en wetten strikt nageleefd.’ Over afval en milieu schrijft de PVV

van der Werf pleitte bij het behandelen van de Afval-

verder: ‘Straatvuil is

brief wel voor een recyclingsysteem voor brommers

voor veel mensen

en snorﬁetsen. Die vervoermiddelen zouden nu nog te

ergernis

vaak thuis gesloopt worden, waardoor veel recyclebare

één.

materialen verloren gaan.

ﬂats In

het

verkiezings-

programma

Bij

nummer sommige

vliegen

vuilniszakken je om de oren. Er is dus volop werk aan de winkel op

wordt

milieugebied, maar we moeten wel realistisch zijn.’ Daaronder verstaat

daar niet over gerept.

de PVV het volgende: ‘De gesubsidieerde milieubeweging moet steeds

In het algemeen stel-

nieuwe zaken verzinnen om ons bang te maken om zo hun subsidie-

len de christen-democraten dat ‘afval meer en meer

stroom in stand te houden. Daarbij worden ze steeds geholpen door

een grondstof is’. Om die grondstoﬀen te benutten,

hun trawanten bij de staatsomroep. Zo hobbelen we van ‘zure regen’,

zijn technologie en economie belangrijker dan wet-

‘gat in de ozonlaag’ naar de Brent Spar-aﬀaire. De laatste hype heet

geving en subsidies. Daarom wil de partij de verpak-

global warming. Het klimaat verandert, natuurlijk, maar dat doet het

kingbelasting omzetten in een eenvoudiger milieube-

altijd. De mens kan de temperatuur op aarde niet een paar graden war-

lasting. De verpakkingenbelasting kent namelijk ‘een

mer of kouder zetten. De gesubsidieerde milieubeweging draagt er aan

minimaal milieueﬀect en grote administratieve lasten’.

bij dat wij in Nederland straks geen gloeilampen meer kunnen kopen.

De landbouw moet onderzoeken welke grondstoﬀen

Hele beroepsgroepen worden door de milieulobby in de problemen ge-

van gewassen een geschikt alternatief zijn voor kunst-

bracht.’ De ‘onrendabele windmolens’ wil de PVV vervangen door meer

stofverpakkingen.

kerncentrales. ‘Op die manier worden we een stuk minder afhankelijk van buitenlandse energie en fossiele brandstoﬀen.’

Het CDA pleit voor het terugdringen van voedselverspilling en een betere samenwerking tussen bedrij-

PvdA

ven, overheid en kennisinstellingen op het terrein van

De PvdA meldt in haar ver-

afvalverwerking en -beheer. Daarnaast mogen omwo-

kiezingsprogramma dat ‘we

nenden geen gezondheidsklachten ondervinden wan-

te veel afvalstoﬀen produce-

neer zij in de directe omgeving van een afvalverwer-

ren en zo bodem, water en

kingsbedrijf wonen.

lucht belasten’. Dat vraagt aanpassingen in economie en samenleving. ‘Regelgeving dient te wor-

VVD

den aangepast voor het bevorderen van het hergebruik van restwarmte

Het woord ‘afval’ komt in het VVD-

en afvalstoﬀen, bijvoorbeeld vanuit de Rotterdamse haven naar de kas-

partijprogramma niet voor. Wél zeg-

sen in het Westland. Met een snel groeiende wereldbevolking worden

gen de liberalen tegen belastingen te

grondstoﬀen als aardolie in rap tempo schaarser. Consumenten kiezen

zijn die het economisch verkeer hin-

daarom bewuster dan voorheen voor de herkomst van bijvoorbeeld

deren. Als voorbeeld noemt de partij

de grondstoﬀen in hun mobiele telefoon. Productieketens moeten hier-

de verpakkingenbelasting. Deze be-

voor transparanter worden. De PvdA wil verplichte en volledig transpa-

lasting wil de VVD weer afschaﬀen.

rante productieketens in 2020.’

■

Betrokken inwoners houden containerparkjes schoon door René Didde

Niet alleen in dorpen en kleinere steden, ook

Op de gemeentewerf van stadsdeel Oost zijn Mario Weij

in een grote stad als Amsterdam blijken er wel

en Touria Sbaa in hun nopjes met de inzet van de bijna

degelijk inwoners betrokken te zijn bij hun

driehonderd vrijwilligers als Hans van Zijl. “Het zijn

leefomgeving. Bijna driehonderd mensen in

huiseigenaren, huurders, allochtonen en autochtonen.

Amsterdam-Oost hebben in zes verschillende

De jongste is veertien en meneer Van Onna is met 82

wijken ondergrondse afvalcontainers geadop-

jaar de oudste”, zeggen Sbaa en Weij. Sbaa is project-

teerd. Gemeenten kunnen wat vragen aan hun

leider en Weij teammanager van het project Schoon.

inwoners, maar ze moeten dan ook van de gemeente op aan kunnen.

Succes Vooral in de Transvaalbuurt, maar ook in een vijftal andere buurten in Amsterdam-Oost begint de aanpak

Vanmorgen heeft Hans van Zijl nog een rondslingeren-

vruchten af te werpen. Vijf jaar geleden was de Trans-

de vuilniszak met houtresten in de ondergrondse rest-

vaalbuurt een achterstandswijk die in een spiraal van

container gestopt. De container staat in zijn hofje in de

verloedering terecht was gekomen. In de oﬃciële WIA-

gemêleerde Transvaalbuurt in Amsterdam-Oost. Sinds

methodiek (Wonen in Amsterdam) scoorde de wijk met

vijf jaar heeft Van Zijl de container geadopteerd. “Elke

4,7 een zware onvoldoende. “Binnen twee jaar prijkte

dag kijk ik even of er zakken naast liggen of dat er grof

op het WIA-rapport van Transvaal een 6,2 op de lijst.

vuil is geplaatst”, zegt Van Zijl. Van de gemeente heeft

Dat is nog nooit vertoond, en het mooie is dat we dit

hij handschoenen gekregen en een sleutel waarmee hij

cijfer ook weten vast te houden en hopelijk nog kun-

de container kan openen om er grotere stukken afval

nen verbeteren”, zegt Weij. “Ook uit de monitoring van

in te laten glijden. Ook heeft hij toegang tot de spe-

onze eigen handhavers maken wij op dat de hoeveel-

ciale adoptantenlijn, een telefoonnummer dat Van Zijl

heid verkeerd aangeboden afval zienderogen is afge-

en zijn collega-adoptanten kunnen bellen. “Als we vóór

nomen.”

12 uur ’s ochtends inspreken, zorgen de vuilnismannen ervoor dat de boel nog dezelfde dag weer netjes is. En

Nu spelen er natuurlijk veel meer factoren dan alleen

ik moet zeggen dat het al vijf jaar goed werkt.”

afval op straat waardoor mensen de openbare ruimte een voldoende of onvoldoende geven. Veiligheid,

Schoonhouden is niet alleen een taak van de gemeente, het is ook een zaak van de burger

groen, speelgelegenheid, opgeknapte woningblokken zijn minstens zo belangrijk. “Klopt”, zeggen Sbaa en Weij, “maar doordat betrokken buurtbewoners op slechte plekken zelf een stukje van de openbare ruimte in beheer nemen, is verdere verloedering mede een halt toegeroepen. Schoonhouden is niet alleen een taak van de gemeente, het is ook een zaak van de burger.”

Hans van Zijl is één van de 273 buurtbewoners in het

Aanspreken

grote stadsdeel Oost van de gemeente Amsterdam die

Een van de taken van de adoptanten is buurtgenoten

zich op vrijwillige basis ontfermen over een container-

aan te spreken op het verkeerd aanbieden van afval.

plek. “Als het schoon is, kost het meer moeite om er

Dat moet je leren. Hans van Zijl zegt dat het hem in-

een zak naast te zetten dan wanneer er al een boel

middels goed afgaat doordat hij een relaxte opstelling

staan. Zo simpel is het”, zegt hij. “Ik vind het zelf pret-

heeft. “Ik vind het niet zo moeilijk meer. Ik kies altijd

tig om in een schone omgeving te wonen en ik wil ook

voor de openingszin ‘mag ik u wat vragen?’ En dat mag

een voorbeeld geven aan de kinderen hier dat je daar

altijd. Vervolgens vertel ik mensen dat ik samen met

zelf ook iets aan kunt doen.”

het stadsdeel de buurt probeer schoon te houden. En

GRAM

juli/augustus 2012

onze voormannen onmiddellijk op pad sturen. En dat werkt, een enkele uitzondering daargelaten, goed. Het is bij de chauffeurs en de voormannen ook enorm gaan leven”, vult Sbaa aan. Sommige adoptanten regelen zelfs vervangers wanneer ze op vakantie zijn. Als ze het niet geregeld krijgen, mailen ze Sbaa of Weij dat ze geen vervanging kunnen vinden. Dan springt het stadsdeel bij. In andere gevallen zijn er zelfs meerdere mensen die een bepaalde dag van de week voor hun rekening nemen. ‘Stoffie en Blikkie’ vormen het logo waarmee de campagne ‘schoonhouden is simpel’ kracht wordt bijgezet. Weij en Sbaa zijn ook niet te beroerd op markten of braderieën zelf de mickeymousepakken van Stoffie en Blikkie aan te trekken. In Amsterdam heeft het opmerkelijke adoptieproject de aandacht van andere stadsdelen getrokken. “Stadsdeel Zuid en Stadsdeel West zijn inmiddels bij ons op visite geweest. En ook op landelijke bijeenkomsten van bijvoorbeeld Nederland Schoon kijken mensen op van onze aanpak”, zegt Mario Weij trots. Hij vertelt zijn collega’s dat het hard werken is. “De gemeente moet echt investeren in menskracht en het project langdurig faciliteren. Er een paar maanden of een jaar energie in stoppen, heeft echt geen zin.”

Meer adopteren Het adopteren van afvalcontainers kan volgens het stadsdeel ook worden uitgebreid naar andere delen van de openbare ruimte. “Denk aan boomkransen waar buurtbewoners bloemen planten, ﬁetsrekken waar Twee adoptanten uit de Transvaalbuurt

de wrakken worden gemeld, een stukje groen inrichten en schoonhouden of een groentetuin opzetten”, sommen Weij en Sbaa op. De aanpak bevordert ook de sociale cohesie tussen buurtbewoners. Een adoptant

dat ik het ﬁjn vind als zij daar een handje bij helpen.

verwees een man die in een sociaal isolement zat zelfs met succes door

Dat kan door de afvalzak in de container te doen of het

naar behandelende instanties.

grof vuil op de juiste dag buiten te zetten. Dan heb je gelijk een rustige toon in de discussie. Ik zie verkeerde

Adoptant Hans van Zijl bevestigt voorzichtig het aspect van de soci-

aanbieders van afval ook niet als de hoofdoorzaak van

ale cohesie. ‘Zijn’ container heeft soms trekjes van een ontmoetings-

verloedering.” En er zijn andere verhalen van adequaat

plek waar mensen een praatje maken en nieuwtjes uitwisselen. Van

aanspreken. Touria Sbaa verhaalt van een adoptant die

Zijl heeft intussen een tweede container geadopteerd. “Dat is meer een

zag dat een buurman een enorme kartonnen doos bij

‘probleemcontainer’, leuk, want er valt eer aan te behalen”, zegt hij. Het

de restcontainer plaatste. “Ze schreef een briefje ‘gefe-

ding staat aan een veel drukkere doorgaande weg, er is minder sociale

liciteerd met de mooie aanschaf, maar die doos hoort

controle en het lijkt of er meer mensen gebruik van maken. “Het gaat

daar niet’. De volgende dag had de man de doos weg-

nu al beter met de container, ik krijg ‘m al aardig onder controle. De

gehaald.” Stadsdeel Oost verzorgt trainingen in derge-

gemeente zou alleen de klep van de container beter schoon moeten

lijke communicatie. “Daar huren we professionele ac-

houden. Want hoe viezer de kleppen, hoe sneller mensen hun vuilnis

teurs voor in. Met hen kunnen de adoptanten moeilijke

ernaast zetten.”

situaties oefenen”, zegt Mario Weij. Volgens portefeuillehouder Nevin Özütok (GroenLinks) zijn de investe-

Feestje

ringen voor deze aanpak in deze tijden van crisis zonder meer te recht-

De adoptanten zijn doeners, geen praters. Ze willen

vaardigen. “Geld en vooral menskracht ﬁnancieren we door vooral te

niet vergaderen maar wel wat doen voor hun directe

bezuinigen op groot onderhoud”, zegt ze. “Het is niet meer zo dat een

leefomgeving. Het stadsdeel koestert deze mensen,

straat automatisch na acht of tien jaar op de schop gaat. We repareren

bijvoorbeeld door een feestje te organiseren, een

de slechte stukken om de veiligheid te garanderen.” De verbeterde leef-

nieuwjaarsborrel te houden met de wethouder en

baarheid en sociale cohesie tonen volgens Özütok dat de kloof tussen

een cadeaubon uit te reiken. Jaarlijks organiseert het

inwoners en overheid wel degelijk is te dichten. “De burger is zeker ge-

stadsdeel ook een excursie naar bijvoorbeeld het Af-

interesseerd. Wij zien afval en openbare ruimte niet als monopolie van

val Energie Bedrijf (AEB). Zowel de adoptanten als de

de overheid maar als een onderwerp waar de burger mede-eigenaar

gemeente benadrukken het belang van de wederzijdse

van is. Het model van de adoptanten kan daarom zonder meer landelijk

samenwerking. “Ze moeten van ons op aan kunnen”,

worden uitgerold en kan ook terrein van ﬁetsenrekken en groen vrucht

zegt Weij. “Als ze bellen met een melding, moeten wij

afwerpen.”

■

GRAM

juli/augustus 2012

Lease

Roteb Lease Roteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen. Het accent ligt op afvalinzamelvoertuigen, veegmachines, rioolreinigingsvoertuigen, hoogwerkers, containerauto’s, ambulances en brandweervoertuigen. Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.

Verkoop & Beheer:

Werkplaatsen:

Advisering bij aanschaf

Onderhoud, reparatie en keuringen

Aanschafcoördinatie

Schadeherstel

Voertuiginstructie

Constructiewerk

Assurantie en schadeafwikkeling

Bedrijfswageninrichting

Leasing

Servicesteunpunt voor RAVO, HIAB,

Wagenparkbeheer Managementinformatie Verhuur

Geesink, Haller, BekkerLaGram en KOKS Adrem veiligheidskeuringen

Meer weten? Een vraag? Een uitdaging? Informeer naar onze mogelijkheden. Roteb Lease Kleinpolderplein 5

Bel 010 - 267 86 00

Postbus 11011

Of mail naar lease@roteb.rotterdam.nl

3004 EA Rotterdam

www.roteb.rotterdam.nl

HYBRID PLUG IN De schoonste vuilniswagen Geesinknorba is toonaangevend in innovatieve oplossingen, zo ook voor het milieu. Wij kunnen voor u de schoonste vuilniswagen samenstellen. Dankzij het innovatieve Hybrid Plug In systeem kan de opbouw en belading van de vuilniswagen zelfstandig werken op een sterke battery pack met behoud van functionaliteit en capaciteit. Het systeem is toepasbaar op alle chassis' en op al onze verschillende typen opbouw. Ons Hybrid Plug In systeem is al 8 jaar op de markt verkrijgbaar. Inmiddels leveren wij de vijfde versie hiervan, met de laatste aanpassingen. De voordelen voor u: UÊÎä¯ÊLiÃ«>À }Ê «ÊLÀ> `ÃÌ v ÃÌi I UÊ-V iÀÊ â> i i UÊ-Ì iÀÊ â> i i UÊ" Ì >ÃÌ }ÊÛ> Ê`iÊV >ÃÃ Ã Ì À UÊ/ i«>ÃL>>ÀÊ «Êi iÊÃ ÀÌÊV >ÃÃ Ã *Let wel, besparing afhankelijk van de inzamellogistiek.

6 ÀÊii Êì ÃÌÀ>Ì iÊÛ> ÊìÊ* Õ}Ê ]Ê ii ÊV Ì>VÌÊ «Ê iÌÊ âiÊÛiÀ «>vì }ÊÛ >Ê Ìi iv Õ iÀÊäxÓÇ ÊÈÎnÊÇ£ÎÊ vÊ > Ê >>ÀÊÃ> iÃ°Li i ÕÝJ}iiÃ ÀL>°V Ê GEESINKNORBA L<A>EEBG@ * 1,). ;@ >FF>EHHK=

ppp'`^^lbgdghk[Z'\hf

Camera’s tegen zwerfvuil in het bos Staatsbosbeheer wil in een aantal bossen in het Rijk van Nijmegen camera’s gaan ophangen. Het dumpen van zwerfvuil in de Overasseltse en Hatertse vennen en in het Groesbeekse bos loopt de spuigaten uit. Via camerabeelden hoopt Staatsbosbeheer daders te kunnen betrappen.

door Ans Aerts

“Complete bankstellen, vuilniszakken met kleding,

Ook het voorstel om een burgerwacht in te schakelen,

huisvuil, puin en dakplaten en apparatuur afkomstig

ziet Staatsbosbeheer niet zitten. Koreman: “Het past

van wietplantages”, boswachter Corien Koreman somt

niet echt bij een organisatie als Staatsbosbeheer om

op wat Staatsbosbeheer zoal in het bos aantreft. “Het

een burgerwacht op de been te brengen. Ik denk ook

dumpen van afval is al jarenlang een probleem, maar

niet dat je de verantwoordelijkheid op die manier bij

de laatste tijd gebeurt het steeds vaker. Een tijdje gele-

burgers neer moet leggen.”

den troﬀen we zelfs twee dode schapen aan. Dat was voor mij de limit”, zegt Koreman. Via Twitter plaatste

Op dit moment hangen de camera’s er nog niet. Als

ze een oproep aan burgers om creatieve oplossingen

de plannen zijn getoetst aan de huidige weten regel-

aan te dragen om het probleem van het dumpen van

geving start Staatsbosbeheer met een proefperiode

afval aan te pakken. Ze ontving talloze reacties. Kore-

van drie maanden. De camera’s zullen op de parkeer-

man: “We hebben alle tips die binnenkwamen serieus

terreinen in de bossen komen te hangen. De praktijk is

beoordeeld, maar niet alle ideeën waren haalbaar. Eén

dat het dumpen van zwerfvuil met name in de avond-

van de tips waaraan we bij Staatsbosbeheer ook al had-

uren en op parkeerplaatsen gebeurt. Mensen kunnen

den gedacht, was cameratoezicht. Het is niet de meest

daar gemakkelijk met de auto komen en er is weinig

elegante manier, maar wel de meest kansrijke.”

sociale controle. Koreman: “We willen zoveel mogelijk voorkomen dat er camera’s in de bossen zelf komen te

Burgerwacht

hangen. Een natuurgebied moet zoveel mogelijk recre-

Een andere tip die via Twitter binnenkwam was om

atiegebied blijven en bezoekers moeten niet het gevoel

meer te surveilleren om het dumpen van zwerfvuil te

krijgen dat ze constant in de gaten worden gehouden.”

bestrijden. Staatsbosbeheer heeft echter slechts één

Over het aantal camera’s en de plekken waar ze komen

surveillant voor het hele gebied beschikbaar. Deze

te hangen, laat Koreman zich liever niet uit. “We schie-

kan dus onmogelijk alles controleren. Een ander idee

ten ons doel voorbij als we deze informatie geven. Wel

was het plaatsen van grote containers, waar mensen

zijn we van plan om de camera’s te laten rouleren tus-

hun afval in kwijt kunnen. Volgens Koreman nodigt

sen de diverse parkeerterreinen.”

dit mensen echter juist uit om hun afval naar het bos te brengen. Bovendien moet het in de containers ge-

Koﬃedik

dumpte afval vervolgens ook weer worden verwijderd.

De vraag blijft of cameratoezicht het probleem oplost. Staatsbosbeheer hanteert daarom eerst een proeftijd van drie maanden. Koreman: “In die tijd hopen we een duidelijke vermindering te zien van de hoeveelheid afval die wordt gestort. Maar we zijn ons er van bewust dat het probleem zich ook kan verplaatsen. Het blijft koﬃedik kijken.” Landelijk gezien gaat het om een pilot. Nog nooit eerder zijn er camera’s in bossen opgehangen. Als na drie maanden blijkt dat de hoeveelheid zwerfafval aanzienlijk is verminderd, gaat Staatsbos-

GRAM

juli/augustus 2012

beheer over tot deﬁnitieve invoering van cameratoezicht. Ook andere natuurorganisaties zijn benieuwd naar de resultaten uit de pilot. Een beveiligingsbedrijf stelt voor de pilot kosteloos camera’s en zijn diensten ter beschikking. Als via een camera de kentekenplaat van de auto van een dader in beeld komt, zal dit als bewijsmateriaal gelden. Staatsbosbeheer doet in dat geval aangifte bij

TOTAAL WEEG CONCEPT VOOR DE AFVAL EN RECYCLING BRANCHE

de politie, die dan tot vervolging kan overgaan. De straf die de dader krijgt, kan oplopen tot enkele honderden euro’s.

Privacywetgeving De kosten voor het verwijderen van gedumpt zwerfvuil in de bossen zijn voor Staatsbosbeheer. Koreman: “Gelukkig draagt de gemeente Groesbeek ook wat bij, maar op jaarbasis zijn wij hier zo’n 20.000 euro aan kwijt. Dat geld besteden we liever aan andere zaken.” Fred Thijssen, beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid van de gemeente Groesbeek, verwoordt de visie van de gemeente op het plan van Staatsbosbeheer: “Als gemeente zijn wij hier niet direct bij betrokken, maar in principe zijn wij voorstander van alle maatregelen die bijdragen aan het tegengaan van het il-

Als ‘all-in’ dienstverlener proﬁleert Precia Molen zich door de klant te ontzorgen. De werkwĳze en mogelĳkheden rond ‘het wegen’ worden vanaf budgetplanning tot en met oplevering en certiﬁcering, samen met de klant gerealiseerd. Hierbĳ komt alles aan de orde, van weegbrug, bedienpost, betaalautomaat, slagboom, verkeerslicht tot en met de weegapplicatie UniWin. Het begeleiden en realiseren van alle civiele werkzaamheden rond de weegbrug is in goede handen bĳ de civiele afdeling van Precia Molen.

legaal storten van afval. Daarbij geldt uiteraard dat dit binnen de wettelijke kaders moeten plaatsvinden en dat daarvoor de juiste procedures worden gevolgd.” Binnen de privacywetgeving zijn een aantal regels opgesteld, waaraan het inzetten van cameratoezicht moet voldoen. Bezoekers moeten, bijvoorbeeld via een informatiebord, worden geïnformeerd dat er cameratoezicht is. Alleen medewerkers van het beveiligingsbedrijf mogen de camerabeelden zien en de beelden mogen niet langer dan zeven dagen bewaard worden. Koreman: “Die regels leven we uiteraard na.” Niet elke natuurliefhebber zal blij zijn met de camera’s in het bos, erkent Koreman. “Maar ik hoop dat bezoekers begrijpen dat we op deze manier iets aan dit probleem proberen te doen en dat we criminele activiteiten willen bestrijden. Bovendien zal met het plaatsen van camera’s ook schade aan of inbraak in geparkeerde auto’s van reguliere bezoekers wellicht verminderen. Enerzijds kan ik me voorstellen dat er mensen zijn die zich ongemakkelijk voelen bij het idee dat er cameratoezicht in het bos is. Anderzijds hangen er tegenwoordig in elke stad camera’s en is dit geaccepteerd fenomeen.” ■

PRECIA-MOLEN NEDERLAND B.V. Franse Akker 1, 4824 AL Breda Postbus 3246, 4800 DE Breda

Foto’s Staatsbosbeheer

Tel. E-mail Website

+31 76 5242526 sales@preciamolen.nl www.preciamolen.nl

WWW.PRECIAMOLEN.NL

inmiddels een algemeen

Overal waar gewogen wordt kan Precia Molen als adviseur en als leverancier worden ingezet. Het wegen zit al 145 jaar in het bloed en het vertellen over wegen, hoe dat het beste kan en welke wetgeving gevolgd moet worden, doen we net zo graag als het verkopen van de beste weeg oplossing. Precia Molen heeft een brede kennis van de markt en heeft belangrĳke referenties in de recycling branche en proces industrie, zoals de metaal, kunststof, verpakking en logistiek.

Brazilië gebaat bij Nederlandse afvalkennis en technologie door Geke Wassink Als Brazilië Nederlandse afvaltechnologie toepast kan 57 miljoen ton CO2-emissie worden voorkomen*, aldus staatssecretaris Atsma op de duurzaamheidstop RIO+20, eind juni jl. Atsma presenteerde daar de mogelijkheden die recycling en het verwerken van afval tot bruikbare grondstoﬀen bieden bij het vergroenen van de economie. Voorafgaand aan RIO + 20 werkten Brazilië en Nederland via AgentschapNL al ruim een half jaar samen. Eind november 2011 bezocht Herman Huisman,

Royal Haskoning, Unilever, Philips en Arcadis zijn al jaren actief op de

Senior adviseur afvalbeheer bij Milieu en Materialen

Braziliaanse markt. Arcadis met stortgasinstallaties op stortplaatsen in

van AgentschapNL, als lid van de handelsmissie met

Rio en São Paulo (in São Paulo wordt nog steeds bijna al het afval ge-

staatssecretaris Bleeker São Paulo. Huisman: “De Fiesp

stort: circa 98,5% tegenover circa 3% in Nederland). Arcadis beheert

– het VNO-NCW van São Paulo – had via het Nederlands

met een Braziliaanse partner de grootse biogas plant, het bedrijf con-

Consulaat Generaal interesse getoond in Nederlands

troleert 40% van de biogasproductie. Haskoning legt zich toe op cradle

afvalmanagement (zie kader). Ons doel was die be-

to cradle scheepsbouw en stadsontwikkelingsprojecten. Unilever be-

langstelling te verzilveren.” De handelsmissie bezocht

gon tien jaar geleden al met recyclingstations bij supermarkten, inmid-

een groot aantal instituties, onder andere het ISWA-lid

dels zijn dat er 114.

Abrelpe, de milieuminister van de staat São Paulo en het milieuagentschap Cetesb. Het toen geaccepteerde

Initiatieven

‘government to government’ project startte in januari

Drie initiatieven springen eruit: oud VAR-directeur Jan Boone richtte

2012 met het doel een gezamenlijk seminar te organi-

World Wide Recycling (WWR) op om VAR-ideeën en technieken uit te

seren over ondermeer de wijze waarop Nederland het

zetten. Atsma sloot een overeenkomst met WWR voor een grote verwer-

afvalbeleid uitvoert en producentenverantwoordelijk-

kingsinstallatie in de Braziliaans deelstaat Maranhão (in 2014 operatio-

heid toepast.

neel) waar organisch afval wordt verwerkt tot energie en grondstoﬀen. Het milieuministerie van São Paulo en het milieuagentschap Cetesb wil-

Fiesp en AgentschapNL organiseerden het seminar

len graag een ‘memorandum of understanding’ met Nederlandse auto-

Afvalbeheer, begin april in São Paulo, waarin de ele-

riteiten op milieugebied tekenen voor samenwerking tussen de ken-

menten van het succesvol Nederlands afvalbeleid wer-

nisinstituten. Huisman hoopt op ondertekening tijdens het bezoek van

den belicht als model voor Brazilië. Sprekers namens

het prinselijk paar in november aanstaande.

Nederland waren onder andere Wecycle, NVRD en Van

In september komt een Braziliaanse delegatie naar Nederland. Het be-

Gansewinkel. Het seminar, bijgewoond door minister

zoek valt samen met de Recyclingbeurs in Gorinchem, dé gelegenheid

Schulz van I&M, trok 750 Braziliaanse bezoekers.

voor contacten over en weer.

■

* onderzoek van MWH Global, met de Universiteit van Utrecht en de Nederlandse en Braziliaanse brancheorganisaties voor afvalbeheer (NVRD en ABRELPE)

Brazilië nam in augustus 2010 een nieuwe afvalwet aan die voor een belangrijk deel op de EU-afval wetgeving is gebaseerd. De nieuwe wet vraagt alle 5565 gemeenten en staten om vóór augustus 2014 gescheiden inzameling van afval te realiseren. Alleen bewerkt afval mag naar stortplaatsen die moeten voldoen aan strenge eisen. Een nieuw element in het uitvoeringsbesluit is: ‘Reverse Logistics’ (producentenverantwoordelijkheid) voor verpakkingen, toxische landbouw verpakkingen, smeerolie, afgedankte medicijnen, autobanden, kwikhoudende lampen en elektronisch afval. Nieuwe principes in de wet zijn: het preventie- en voorzorgsbeginsel en gedeelde verantwoordelijkheid. De industrie maakt zich ernstig zorgen over de zware sancties die in het vooruitzicht zijn gesteld. Dit was voor de industrie de aanleiding voor het organiseren van het seminar. Nederland is uitgekozen als voorbeeld vanwege het hoge niveau van het afvalbeheer. Foto: Agentschap NL

GRAM

juli/augustus 2012

VAKWERK Ton van Beek is buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA) bij het team Toezicht en Handhaving in de Openbare Ruimte (THOR) van de gemeente Apeldoorn. Zijn functie is milieu opsporingsambtenaar. Het team THOR pakt overlast in de openbare ruimte aan. Zij controleren onder meer op illegaal plaatsen of dumpen van afval, wildplassen, (illegale) gokhuizen, overlast van uitstalFoto: Foto Gerhard Witteveen

lingen en terrassen, onveilig en of verkeerd stallen van ﬁetsen, hondenpoep en loslopende honden.

“Als het je hobby niet is, moet je het niet doen” Wat houdt je functie in?

het constateren van de bijplaatsing. Tenzij het echt om

Binnen ons team heeft ieder zijn eigen kerntaak. Mijn

ernstige zaken gaat, bij gedumpte medicijnen bijvoor-

kerntaak is de controle op bijplaatsingen bij onder-

beeld, dan spreek ik mensen daar wel op aan.

grondse restafvalcontainers. Het gaat hier om de containers bij de hoogbouw. Hoogbouwbewoners brengen

Dwangsom

hun restafval naar een container in de wijk en hebben

Ik open en controleer zo’n 2400 zakken per jaar. Dit

toegang met een pasje. Als deze container vol zit heb-

leidt tot 650 á 700 dwangsommen per jaar, aanzien-

ben ze een uitwijkmogelijkheid – naar een naastgele-

lijk meer dan de 300 á 400 stuks waarop de gemeente

gen container – op hooguit 500 meter loopafstand. De

jaarlijks rekent. De dwangsom is 60 euro. Dit zijn de

eengezinswoningen hebben een restafvalcontainer, die

kosten voor het opruimen van de zakken. De burger

huis aan huis wordt geleegd. Daar wordt ook wel bijge-

krijgt van ons een spoedeisende bestuurlijke boete

plaatst, maar veel minder. Daarop controleren we dan

opgelegd. Bij een gewone bestuursdwang moeten we

ook veel minder.

eerst waarschuwen, waarbij de burger de gelegenheid krijgt de fout te herstellen. Maar dat werkt in de prak-

Bijplaatsingen

tijk niet. Daarom voeren we echt lik op stuk beleid.

Naast mijn kerntaak pak ik natuurlijk ook wel zaken

van anderen mee. Zo grijp ik, evenals mijn collega’s,

Hoe lang doe je dit werk al?

ook in wanneer ik een loslopende hond of zwerfafval

Ik doe dit nu vier jaar. Hiervoor was ik verantwoorde-

zie. Ik kijk naar de inhoud van de zak, maar in principe

lijk voor de handhaving op uitstallingen en terrassen.

niet naar het afval zelf. We handhaven dus niet op het

Vier jaar geleden is de gemeente Apeldoorn begonnen

afvalscheidingsgedrag van mensen. Het gaat puur om

met deze structurele handhaving, en met mij in deze

GRAM

juli/augustus 2012

Vakwerk gaat over het vakmanschap en de bevlogenheid in de branche. In de afval en reiniging werken vele professionals, die hart hebben voor de ‘schone zaak’. Wat drijft hen? En waarom doen zij hun werk graag & goed? Iedere maand passeert een professional uit de branche de revue.

Tekst: Karin Giesen functie. Door de succesvolle handhaving hebben we

is echt veranderd ten opzichte van vroeger. Het gaat mensen vaak niet

ons werkgebied kunnen uitbreiden. Toen we startten,

om het milieu, maar om de boete. Ik zeg ook wel tegen mensen die

controleerden we wekelijks 80 ondergrondse contai-

komen klagen over de dwangsom dat ze zich moeten schamen voor

ners. Dat zijn er nu 285 (van de 350). De vervuiling is

de schade die ze veroorzaken. Gelukkig krijg ik ook veel complimenten

hier 2,7 procent, ten opzichte van een landelijk gemid-

van burgers. Het merendeel heeft waardering voor dit werk, omdat ze

delde van 5 á 10 procent. Ik heb alle containers in mijn

zien dat het schoner is geworden in Apeldoorn.

TomTom gezet en zo een handige route samengesteld. Ik rijd vooral na het weekend; maandag is dé dag. In

Over het geheel gezien wordt het dumpen wel minder. Eerder trof ik re-

het weekend wordt het meeste afval bijgeplaatst en

gelmatig 20 á 30 zakken bij één container aan en dat gebeurt nu bijna

gedumpt. Maar ook in vakantieperioden leggen we

niet meer. De pakkans, die 25 procent is, blijft gelijk, ondanks het feit

meer dwangsommen op. In de wintermaanden ben ik

dat ons controlegebied ﬂink is uitgebreid de laatste jaren.

bijna de hele week op pad. Het werk duurt dan langer, maar mijn werkdagen op straat zijn ook korter omdat

Ben je trots op je werk?

er minder daglicht is. Een keer in de maand werk ik ook

Ik ga écht voor mijn werk. Als het je hobby niet is, moet je het niet

in het weekend. Daarmee laten we aan de burgers zien

doen. Dit gaat echt ergens over, ik houd de stad mee schoon.

dat er óók op zaterdag en zondag gehandhaafd wordt. Wat maakt iemand geschikt om dit werk te doen? Ik rijd in een speciale auto, die helemaal is toegerust

Je moet heel ﬂexibel zijn. Ik begin dagelijks om 7 uur en weet nooit hoe

op mijn werk. Deze auto is onder meer voorzien van

laat ik klaar ben. Koﬃe drinken en lunchen moet tussen de bedrijven

ontsmettings- en schoonmaakmiddelen en een afzui-

door. Ik kijk heel gericht naar wat ik zoek, kijk als het ware door het

ger voor de geuren. Ook draag ik speciale werkkleding

afval heen. Je moet er wel een missie in zien. Eigenlijk gaat het er niet

met lange mouwen en handschoenen, zodat er zo min

om wat voor werk je doet, maar hoe je het doet. Zo kun je altijd iets

mogelijk huidcontact is met het afval.

leuks van je werk maken. En je moet uiteraard wel tegen al dat afval en de geur ervan kunnen. Mensen met een zwakke maag zijn hier zo

Wat beweegt jou om dit werk te doen?

weer weg.

Het controleren van het afval is natuurlijk niet het mooiste werk. Maar mijn werk is gevarieerd. Op maan-

Wat is het meest bijzondere dat je hebt meegemaakt in je werk?

dag ben ik de hele dag onderweg, de overige dagen

Ik heb eens een vrouw een dwangsom gestuurd. Zij maakte bezwaar en

ben ik op kantoor voor de afhandeling. Tussendoor ga

schreef dat ze er niets aan kon doen, want haar zoontje van twee had

ik ook op pad, naar aanleiding van meldingen van bur-

haar post in de pedaalemmer gestopt. Hij kreeg dus de schuld, terwijl

gers. Ik rijd in een opvallende auto, zodat mensen zien

zij natuurlijk verantwoordelijk was voor haar eigen gedrag. Daar heb-

dat er gehandhaafd wordt.

ben we wel om gelachen.

Wat is er zo leuk aan je werk? Waar haal je

Mensen doen hun best om te voorkomen dat hun afval traceerbaar

je voldoening uit?

is. Maar het lukt me uiteindelijk toch wel het adres te achterhalen. Ik

Als handhaver wil je de straten schoon en netjes heb-

maak foto’s van de zakken – en inhoud – als bewijs. Ondanks dit bewijs

ben. Het controleren en uiteraard beboeten, dat is

blijven mensen soms ontkennen. Daarom is het ﬁjn dat we hier in Apel-

ons werk. Maar uiteindelijk gaat het erom dat de stad

doorn werken met bestuursdwang. Als we aannemelijk kunnen maken

schoon is en dat we daarmee ongedierte en milieu-

dat de burger schuld heeft, kunnen we een dwangsom opleggen.

schade voorkomen. Ik haal ook veel voldoening uit de waardering die ik krijg, van zowel mijn werkgever als

Dikke huid

het publiek. Voor mijn manier van werken krijg ik veel

Met agressie heb ik gelukkig weinig te maken. Mijn uniform helpt daar-

complimenten. Dat is ﬁjn, maar teveel is ook niet no-

in ook. Ik laat niet alles tegen me zeggen, maar wil ook niet alles horen.

dig, want ook mijn collega’s leveren goed werk. En ik

Ik ben inmiddels 61, mijn huid is ook ﬂink wat dikker geworden in de

wil hen niet de loef afsteken.

loop der jaren. En als het echt uit de hand dreigt te lopen, kan ik via mijn portofoon de politie erbij roepen. Gelukkig is dit nog nooit nodig

Waar erger jij je aan?

geweest.

Je zou denken dat het bijplaatsen drastisch minder wordt, met deze structurele strenge controle. Toch valt

Wat zou vandaag nog anders moeten in Nederland?

dat tegen. Sommige mensen spreek ik voor de derde of

Het klinkt misschien arrogant, maar ik zou zeggen: doe het gewoon

vierde keer aan. In deze individuele samenleving zijn

zoals wij hier in Apeldoorn. Ik kom zelf uit Nijmegen. Jaarlijks loop ik

de mensen ook erg op zichzelf. Men vertelt de con-

daar de Vierdaagse. Ik zie dan zoveel restafvalzakken rondslingeren in

trole, en de consequenties daarvan, te weinig door. Dat

de stad, schandalig gewoon. Daar kan men nog wel van ons leren. GRAM

juli/augustus 2012

■ 29

Schuitemaker. Winterdienst in de volle breedte De oerdegelijke strooimachines van Epoke uit Scandinavië. Maar ook sneeuwploegen, zoutoplossers en sproeimachines: Voor de winterdienst in de volle breedte, leidt de weg naar Schuitemaker. Bovendien is Schuitemaker voor u continu op zoek naar innovatieve oplossingen, zoals onze nieuwe houten opslagsilo’s. Want alleen Schuitemaker biedt kwaliteitsmerken, een gevarieerd en compleet programma, doortimmerd advies en uitstekende service. Zegt u winterdienst, denk dan aan Schuitemaker!

Schuitemaker B.V. | Morsweg 18 - 7461 AG Rijssen - Holland Tel.: +31 (0)548 - 51 41 25 | www.sr-schuitemaker.nl

Biddingringweg 23 8256 PB Biddinghuizen Telefoon: 0321 - 33 05 73 kunststofrecycling@vanwerven.nl

Kunststof Recycling Van Werven B.V.

• Afvalinzameling & Verwerking

Kunststof Recycling Van Werven recyclet post consumer kunststoffen tot schone herbruik bare grondstoffen voor de kunststofverwerkende industrie.

• Energie & Grondstoffen • Infra

De mix aan verschillende soorten kunststoffen wordt na sortering in meerdere stappen bewerkt tot kwalitatief hoogwaardige grondstoffen welke in bigbags of bulksilo’s naar afnemers in Europa worden getransporteerd. Naast de terugwinning van grondstoffen uit afval wordt tevens een aanzienlijke CO2 besparing gerealiseerd.

Voor haar kunststofrecycling activiteiten ontving het bedrijf in februari de Flevopenning voor meest innovatie onderneming in Flevoland. Ook maakt Kunststof Recycling Van Werven deel uit van de MKB Innovatie Top 100. Hiermee behoort het bedrijf tot de groep van meeste innovatieve bedrijven van Nederland. Duurzaam en innovatief ondernemen is één van de belangrijkste speerpunten van het bedrijf. Voor meer informatie zie de website van Van Werven www.vanwerven.nl of bel met Kunststof Recycling Van Werven in Biddinghuizen via telefoonnummer 032 133 05 73.

WWW.VANWERVEN.NL

nieuws Tekst: Bas Peeters

Met de ondertekening verdwijnt de verFunctie- en competentie-

pakkingenbelasting per 1 januari 2013

Certiﬁcering beeldgericht reinigen

proﬁelen geactualiseerd

deﬁnitief. Dit betekent echter nog niet

Het

De inhoud van 13 gangbare func-

dat er een akkoord ligt. De VNG laat deze

reinigen, onderdeel van het programma

tie- en beroepscompetentieproﬁelen

zomer onderzoek doen naar de verdere

Gemeente Schoon, is van start gegaan.

in de branche is geactualiseerd. In

verduurzaming van verpakkingen. De

Doel van het project is er voor zorgen dat

opdracht van de NVRD heeft Harrie

VNG heeft deze ruimte gevraagd, omdat

alle kennis en ervaring die is opgedaan

Nouwens, P&O & Meer, na een con-

gemeenten grote moeite hebben met het

binnen Gemeente Schoon wordt geborgd

sultatie in het veld handzame be-

besluit van de Tweede Kamer dat sta-

voor de toekomst. De ontwikkelde lei-

schrijvingen gemaakt van de func-

tiegeld kan worden afgeschaft. In sep-

draden, instructies en opleidingen wor-

ties- en beroepscompetenties. In het

tember organiseert de VNG een aantal

den samengevoegd tot een normatief

najaar van 2012 stelt de commissie

bijeenkomsten waar de leden zich kun-

document. Verder wordt een certiﬁcatie-

Opleiden & Professionaliseren aan

nen uitspreken over de bevindingen van

schema opgesteld. Meer weten over dit

de hand van deze proﬁelen eind-

het onderzoek. Daarna volgt een besluit

project? Neem contact op met Bas Peeters

termen vast. De functie- en compe-

over de gevolgen daarvan voor het con-

via peeters@nvrd.nl

tentieproﬁelen zijn te downloaden

ceptakkoord.

project

certiﬁcering

beeldgericht

Wijziging procedure

van de website (www.nvrd.nl). Voor

gevonden voorwerpen

meer informatie over het project kunt u contact opnemen met Peter

Project Versterking Veiligheids-

Het registreren en bewaren van gevon-

Kerris, via kerris@nvrd.nl

cultuur zoekt deelnemers

den en verloren voorwerpen was tot voor

De Stichting Arbocatalogus Afval-

kort een taak van de politie. De politie

branche (StAA) waarin de NVRD sa-

hield de registratie van deze voorwerpen

Besluit markt en overheid in werking

menwerkt met BRBS, BVOR en VA, is

bij en nam kleine voorwerpen ook in be-

Vanaf 1 juli moeten gemeenten voor

gestart met het project ‘Versterken

waring. Dit is per 1 juli 2012 veranderd.

economische activiteiten ten minste de

Veiligheidscultuur en Veiligheidsge-

Volgens de wet is degene die in de open-

integrale kostprijs inclusief winstopslag

drag in de Afvalbranche’. Het pro-

bare ruimte iets vindt, verplicht om zo

in rekening brengen. Daarbij gelden ook

ject heeft als doel om stapsgewijs

snel mogelijk bij de gemeente aangifte

ander verplichtingen zoals een bevoorde-

de veiligheidscultuur in bedrijven

te doen. Ook verlies van een voorwerp

lingsverbod voor overheidsbedrijven. Uit-

te versterken. Op www.nvrd.nl staat

moet geregistreerd worden bij de ge-

zondering is mogelijk maar dan moeten

een toelichting en korte samenvat-

meente. Heeft u deze wijziging per 1 juli

huidige activiteiten binnen twee jaar als

ting van het project. De kosten voor

2012 al geïmplementeerd en wilt u uw

dienst van algemeen economisch belang

deelname zijn e 6.500,- per bedrijf.

ervaringen delen of wilt u weten hoe dat

worden aangemerkt. Afvalinzameling is

Het Ministerie van SZW heeft echter

bij collega gemeenten is geregeld? Dan

tot nu toe een dergelijke dienst geweest.

een subsidie toegekend waarmee u

kunt u dat kenbaar maken aan Jolanda

Het ministerie van ELI komt binnenkort

de helft van dit bedrag, e 3.250,- ver-

Gerrits via gerrits@nvrd.nl

met een brochure met uitleg. Al eerder

goed krijgt. Omdat het totale subsi-

vragen? Neem contact op met Ilse van

diebedrag beperkt is, komen maxi-

der Grift van de NVRD commissie Markt

maal 30 bedrijven in aanmerking

en Overheid, via vandergrift@nvrd.nl

voor projectsubsidie. Interesse in deelname kunt u melden

Verpakkingenakkoord getekend

aan projectleider Pieter Ruigewaard

(pieter.ruigewaard@dexisarbeid.nl).

raamovereenkomst ondertekend

door

verpakkingen staatssecretaris

Atsma en het verpakkend bedrijfsleven,

Voor vragen kunt u terecht bij Peter Kerris via kerris@nvrd.nl

de handtekening van de VNG ontbreekt.

GRAM

juli/augustus 2012

Zero-based budgettering houdt organisaties scherp door Laurent Chevalier Zero-based budgettering (ZBB) doet geleidelijk opgang in gemeentelijke kringen. Het is een omgekeerde benadering van de traditionele manier van begrotingen maken, waarbij het verleden basis is voor het nieuwe jaar. Bij ZBB wordt iedere keer bij nul begonnen, alsof de organisatie nog moet worden opgericht. De baseline is dus nul, waardoor organisaties jaarlijks worden uitgedaagd scherp te calculeren.

Er zijn deskundigen die zweren bij ZBB, omdat het

met geld van de burger en dat moeten we verantwoord

voorkomt dat er automatismen in de becijferingen ko-

uitgeven. Anders ben je verkeerd bezig. Ineﬃciëntie

men. Zo van: ‘doe hier maar twee procent bij en haal

komt uiteindelijk immers op het bordje van de burger

daar maar een procentje af’ en klaar is de begroting.

terecht. Met ZBB kijken we nu ieder jaar met frisse blik

Volgens de ‘ZBB-school’ is deze manier dodelijk voor

hoe we het werk zonder toeters en bellen moeten re-

organisaties, omdat iedere prikkel bij managers om

gelen. Dat heeft niets te maken met bot schrappen in

scherp te blijven calculeren verdwijnt. Organisatie dij-

je dienstverlening, maar wel met het voorkomen dat er

en zo geleidelijk uit en gaan kapot door vetaangroei.

onnodig franje aan de dienstverlening komt of dat vet

Andere deskundigen zeggen dat het toepassen van ZBB

in de organisatie sluipt. We houden daarbij rekening

door gemeenten niets anders is dan een ordinaire be-

met de best practices in het productieproces. Die wor-

zuinigingstruc, waarbij gemeenten stiekempjes taken

den verankerd en vormen de basis, maar ze worden

doorschuiven naar de burgers. Veel gehoord voorbeeld

wel ieder jaar kritisch bekeken.

is de opmerking van een wethouder, die stelde dat de reinigingsdienst geen hondendrollen meer opruimt,

ZBB dwingt ons om steeds terug te gaan naar de core

omdat nergens in de wet zou staan dat dit een taak is

business om goed te kijken of we de dingen die we

van de gemeente.

doen wel eﬃciënt doen. Dat lukt, we behalen de vastgelegde scherpe schoonheidsgraden en beeldkwali-

Ineﬃciëntie voorkomen

teiten en we maken steeds bewuste afwegingen over

Esther Bout, afdelingsmanager inzameling, reiniging

de inzet van personeel en materieel. Om de kwaliteit

en groenonderhoud in Amsterdam-Zuidoost verwerpt

op het vereiste peil te houden, zijn we bijvoorbeeld

de suggestie dat ZBB een pure bezuinigingsactie is,

teruggegaan naar de inzet van voormannen. Ook de

waarbij minder service wordt geleverd aan de burgers.

ondersteunende staf is nu beter op maat van de be-

“De bedoeling is juist het werk zo eﬃciënt mogelijk

drijfsvoering gesneden.

uit te voeren, zodat de burger minder belasting hoeft

te betalen. Wij zijn enkele jaren geleden met behulp

ZBB is soms puzzelen, omdat je niet meer op de auto-

van extern bureau IPR Normag overgestapt op ZBB. De

maat kunt rijden. Vooral de start was ingrijpend omdat

primaire aanleiding was dat onze kosten jaar in jaar uit

je dan nog grip moet krijgen op de werkprocessen.

stegen. Hierdoor werden budgetten stelselmatig over-

Daar hebben we in moeten investeren. Als je eenmaal

schreden zonder dat we daar een duidelijk onderbouw-

die grip hebt, gaat het steeds gemakkelijker. Het is

de verklaring voor konden geven. Uit het onderzoek

wel van belang dat je steeds de juiste gegevens krijgt

bleek dat enkele werkprocessen ineﬃciënt verliepen

over het functioneren en presteren van de bedrijfsvoe-

en dat de overhead groter was dan nodig door geleide-

ring. De grote winst is dat we geen overschrijdingen

lijke vetaangroei. Onze drijfveer is simpel: we werken

meer hebben, maar alleen nog onderschrijdingen. En

GRAM

juli/augustus 2012

ik herhaal het nog maar een keer: de kwaliteit van het

breken in vastgeroeste kaders om eﬀectief in te spelen

werk is niet minder geworden en we hebben geen uit-

op de veranderende maatschappij.

voerende taken afgestoten. Per saldo hebben we wel ongeveer een half miljoen euro kunnen besparen. Dat

Kritische consumenten

betekent dat we op een verantwoorde manier met geld

Van de bewoners vragen we om niet voor allerlei zaken

van de burgers omgaan.”

gemakshalve maar altijd naar de gemeente te wijzen. Zij zijn zelf ook verantwoordelijk voor bijvoorbeeld het

Bout ontkent niet dat ZBB er soms ook toe kan leiden

schoon houden van hun buurt. Daarom streven wij er

dat bepaald werk worden afgestoten, maar dan gaat

met ZBB ook naar om de burgers een stuk maatschap-

het volgens haar nooit om kerntaken van de organisa-

pelijke verantwoordelijkheid terug te geven, waarbij wij

tie. Gevraagd naar de ﬁnanciële eﬀecten zegt ze trots

zorgen voor de aanjaagfunctie. Bij het beheer van de

(zonder concrete cijfers te willen noemen): “We zijn in

openbare ruimte doen we dat onder andere door wijk-

2009 met ZBB begonnen, nadat we in 2008 waren ge-

regisseurs aan te stellen. Zij hebben een verbindende

confronteerd met een forse overschrijding. We draai-

functie en zijn ook het aanspreekpunt als het de ver-

den meteen al budgettair neutraal en in 2010 hielden

keerde kant op dreigt te gaan. Het mooie daarvan is

we voor de eerste keer geld over. Dat werd nog eens

ook dat je goed kunt inspelen op de verschillen tussen

dunnetjes overgedaan in 2011. Tegelijk bleek dat de

de diverse wijken. Het maakt maatwerk mogelijk. Onze

kwaliteit van ons werk omhoog was gegaan, doordat

nieuwe aanpak wordt breed gedragen in de gemeente-

er veel meer focus wordt gelegd op het uitvoerende

raad. Ook de verschillende belangenorganisaties heb-

werk. We werken nu dus schoner tegen minder geld.”

ben positief gereageerd.” Lokaal Belang Oude IJsselstreek, de grootste partij in de gemeente, bevestigt dit.

Maatwerk

“Tijden veranderen, we zitten in een economische crisis

De gemeente Oude IJsselstreek in de Achterhoek (circa

met forse bezuinigingen vanuit Den Haag. Desondanks

40.000 inwoners) wacht de komende jaren de uitda-

blijven de inwoners kritische consumenten die hoge

ging een structureel tekort van één, mogelijk oplopend

eisen stellen, terwijl de gemeente maar beperkte mo-

tot meerdere miljoenen euro’s, het hoofd te bieden.

gelijkheden heeft. Daarom is ZBB een goed initiatief.”

Dat noopt de gemeente een scherp ﬁnancieel beheer te voeren en prioriteiten te stellen. Om dat te realiseren,

Burgers bewust maken

is Oude IJsselstreek overgestapt op Zero-Based Budget-

Lokaal Belang kan zich vinden in de aandachtspunten

tering (ZBB). Gemeentesecretaris Gerharda Tamminga

die bij de invoering zijn gesteld: wijkgericht werken, de

vertelt dat Oude IJsselstreek hiermee in gemeentelijk

inrichting van de openbare ruimte, handhaving en on-

Nederland tot de voorlopers behoort. Over de achter-

derwijs. De rekenmeesters van de gemeente verwach-

gronden van dit besluit zegt zij: “Deze vernieuwing is

ten met ZBB een besparing te realiseren van 600.000

een reactie op de traditionele budgetteringsmethoden,

euro in 2012, oplopend tot meerdere miljoenen euro’s

waarbij je voortborduurt op resultaten en begrotingen

in 2015. Gemeentesecretaris Tamminga heeft geen

uit het verleden. Bij ZBB bouwen we het gehele budget

angst dat de nieuwe aanpak zal leiden tot ernstige

vanaf nul opnieuw op. Belangrijk uitgangspunt is dat

vervuiling van de gemeente. “Door met iets nieuws te

wij maatwerk willen leveren aan de diverse kernen in

beginnen, loop je natuurlijk altijd een risico. Dat mag

de gemeente.”

ons er echter niet van weerhouden deze slag te maken.

Esther Bout: “Onze drijfveer is simpel: we werken met geld van de burger en dat moeten we verantwoord uitgeven. Anders ben je verkeerd bezig.” Op de vraag of ZBB eigenlijk geen duur woord is voor

Via extra communicatie willen wij de inwoners bewust

ﬁleermes waarmee de gemeente snijdt in de dienst-

maken van hun eigen verantwoordelijkheid om de om-

verlening, zegt Tamminga: “ABSOLUUT niet! Ons uit-

geving schoon te houden. Burgerparticipatie moet er

gangspunt is dat de dienstverlening van onze ‘winkel’

ook toe leiden dat mensen elkaar aanspreken op on-

en de kwaliteit van onze voorzieningen op het huidige

gewenst gedrag, Denk bijvoorbeeld aan het bestrijden

hoge niveau blijven; of het nu gaat om een zwembad-

van zwerfafval.”

■

voorziening of afvalbeheer. Met ZBB willen we wel in-

GRAM

juli/augustus 2012

Brandstofmanagement betekent kosten- en emissiereductie door Emile van Rijn

Heeft uw bedrijf inzicht in het brandstofverbruik van het wagenpark? En weet uw bedrijf hoe hoog deze brandstofkosten zijn? Brandstofkosten vormen vaak een onderbelichte kostenpost, terwijl het aandeel brandstofkosten in de totale logistieke activiteiten behoorlijk is. Het ontbreekt bedrijven vaak aan goede managementtools om brandstofkosten inzichtelijk te maken. Brandstofmanagement is echter meer dan rendabel. Bedrijven kunnen brandstof besparen. Goed management, een collectieve aanpak en bewustwording resulteert in emissiereductie en kostenreductie. Hierbij zijn kostenbesparingen van 7 procent mogelijk. Bovendien daalt de CO2-emissie bij een vermindering van brandstofverbruik.

Een eenvoudige methode om inzicht te krijgen in

worden gegenereerd en dit vervolgens in standaard-

brandstofgebruik is gewoonweg registreren van de

overzichten naar voren komt, bijvoorbeeld per week of

getankte liters en de gereden kilometers. Dit is gemak-

maand. Het bedrijf voorkomt hiermee dat achteraf veel

kelijk te doen voor bedrijven en organisaties met een

informatie verzameld moet worden.

klein wagenpark. Bij een groot wagenpark is het advies dit systeem automatisch in te richten, bijvoorbeeld

Interne communicatie

door de aanschaf van boordcomputers of een koppe-

Het blijft natuurlijk niet alleen bij registreren. Een ver-

ling met het systeem van de brandstoﬂeverancier. Het

dere invulling is noodzakelijk. Het is van belang dat

registeren van brandstofverbruik heeft ook daadwer-

alle betrokken partijen op de hoogte zijn van de re-

kelijk zin als de organisatie er iets mee doet. Het ver-

gistratie van en inzicht in het verbruik. De betrokken

volgens monitoren van het verbruik heeft nut als dit

partijen zijn onder andere management, ﬁnanciële af-

verder in de organisatie wordt geborgd. Dit vraagt res-

deling, planners en chauﬀeurs. Om grip op het brand-

pectievelijk om goed ingericht brandstofmanagement

stofverbruik te hebben, zijn de volgende aspecten van

en dito interne communicatie.

belang: bepalen wie verantwoordelijk is voor beleid en registratie, deﬁniëren van prestatie-indicatoren voor

Inrichting brandstofmanagement

brandstofverbruik en het opnemen van prestaties in

Het inrichten van een brandstofmanagementsysteem

beoordeling van chauﬀeurs en planners.

hoeft niet moeilijk te zijn. Om inzicht te hebben in het

verbruik zijn aantallen kilometers en liters de enige

Door bovengenoemde aspecten goed in te richten is

noodzakelijke gegevens. Voor verdere analyse zijn

in principe elke chauﬀeur, planner of manager in staat

de gegevens van voertuigen en chauﬀeur belangrijk.

zijn eigen werkwijze te beoordelen en te verbeteren als

Steeds meer bedrijven kiezen ervoor dit automatisch in

het om brandstofverbruik gaat. Dit kan verder worden

te richten. Dat wil zeggen dat de gegevens automatisch

vormgegeven door de kwaliteitscirkel van Deming.

GRAM

juli/augustus 2012

Figuur 1: kwaliteitscirkel van Deming prestatie

continue verbetering

Act

Plan

Check

tijd Plan-Do-Check-Act

Ook andere aspecten van het rijgedrag kunnen worden

Het aanstellen van een functionaris die verantwoorde-

besproken, zoals aantallen schades, ongevallen, boe-

lijk is voor brandstofmanagement is een eerste stap.

tes en onderhoudskosten (Check).

Deze persoon zal tot een uniform beleid moeten komen binnen de organisatie. Daarbij zal een plan moe-

Bij registratie en beoordeling van brandstofverbruik

ten worden opgesteld met daarin tenminste de volgen-

en daaruit volgend het rijgedrag zullen chauﬀeurs an-

de elementen:

ders rijden dan wanneer hier geen sprake van is. Het

• vaststellen van relevante elementen van brandstof-

logische gevolg is dat minder brandstof zal worden

management in de organisatie

verbruikt. Daarnaast speelt de planner ook een be-

• bepalen van de prestatie-indicatoren

langrijke rol in het functioneren van een chauﬀeur. Bij-

• bepalen van de methode van registratie

voorbeeld: hoe minder tijd de planner aan de chauﬀeur

• periodiek monitoren van prestatie-indicatoren en

geeft, hoe harder een chauﬀeur zal moeten rijden, hoe

• bepalen wanneer en welke doelstellingen behaald

meer brandstofverbruik (Act).

moeten worden (Plan). De prestatie van transportactiviteiten zijn onder an-

Brandstofkosten vormen na de personeelskosten de

dere de verbruikte liters, de vervoerde kilogrammen en

grootste post in de totale transportkosten. Brandstof

aantallen stops (Do).

besparen betekent dus meer winst voor het bedrijf. De basis voor een actief brandstofmanagementbeleid

Een voorbeeld van een prestatie-indicator is het ver-

is gebaseerd op het doorlopen van een continu verbe-

bruik in liters per voertuig of chauﬀeur of verbruik in

terproces. Door het monitoren van het brandstofver-

liters per vervoerde kilogram. Door dit inzichtelijk te

bruik inclusief terugkoppeling naar en bijsturing van

maken en te koppelen aan een doelstelling, kan de

de chauﬀeurs kunnen besparingen van 3 tot 7 procent

organisatie dit meenemen in beoordelingsgesprekken

worden gerealiseerd.

■

met chauﬀeurs en planners. Niet alleen brandstofverbruik kan worden meegenomen in de beoordeling.

Over de auteur: Emile van Rijn is bedrijfsadviseur bij EVO

O Orwak, onderdeel van de Tomra groep, is wereldwijd marktleider op het gebied vvan afval- en balenpersen. Onze systemen zijn het perfecte praktijkvoorbeeld vvan ‘minder is meer’. De Orwak balenpers verlaagt niet enkel uw afvalvolume. De ppers genereert ook opbrengsten doordat u recyclebare en daarmee waardevolle materialen kunt scheiden van de rest van uw afval. Met een Orwak balenpers m vvoldoet u aan de geldende overheidsregelingen en bespaart u op de koop toe. W Want Orwak garandeert een meer dan voortreffelijke ‘return on investment’. www.orwak.nl | info@orwak.nl | +31 55 599 88 44 | Volg Tomra Systems B.V.

Elke vezel telt voor kledinginzamelaars Door Yvette Kuiper

Natte kleding is een groot probleem voor kledinginzamelaars

Geen wonder dat voor kledinginzamelaars elke vezel

en sorteerders. Bij textielsorteerder Wieland wassen en drogen

telt. Voor gemeenten tellen soms andere belangen. Het

grote machines het bruikbare deel van de tonnen natte kleding

ophalen van afval brengt kosten met zich mee. De op-

die Wieland ontvangt. Een zeer duurzame keuze als je weet dat

brengsten uit textiel kunnen hier tegenwicht aan bie-

de productie van één kilo katoen 5 tot 18 duizend liter water

den, al is het een kwestie van dubbeltjes. Bij het verle-

kost. Natte kleding voorkomen is nog beter. Uitvoerig tech-

nen van vergunningen nemen steeds meer gemeenten

nisch onderzoek door containerproducent Bammens en kledin-

het geldelijk gewin mee in hun aanbesteding. Onder

ginzamelaar KICI leidde tot een nieuwe, bijna geheel watervrije

deze druk worden vaak de goedkoopste containers in-

container.

gezet. Het zorgt in veel gevallen voor natte kleding. Wanneer kleding in één container nat is, wordt al het textiel op de ophaalroute onbruikbaar. Nederland behoort binnen de Europese Unie tot de top van landen die afval hergebruiken. Toch belandt elk

Elke grondstof een eigen inzameling

jaar 160 miljoen kilo textiel in het restafval. Agent-

We gooien in Nederland zoveel afval weg dat in wijken

schap NL berekende dat elke gescheiden ingezamelde

met veel hoogbouw ondergronds inzamelen noodzaak

kilo textiel een CO2-eﬀect van 3,432 gram heeft. De

is. Gemeenten doen nog meer dan vroeger moeite om

verminderde CO2-uitstoot van de 160 miljoen kilo bij

de omgeving mooi en netjes te houden. Een onder-

het restafval is daarmee gelijk aan ruim 200 gezinnen

grondse container past goed in dit plaatje. Het afge-

die hun auto het hele jaar niet gebruiken. Naast deze

lopen decennium zijn steeds meer gemeenten over-

milieuwinst is de economische waarde van textiel de

stag gegaan. Met ondergrondse containers geeft afval

afgelopen jaren steeds meer in het vizier gekomen.

minder overlast en door de grotere capaciteit hoeft

Ingezamelde kleding wordt door kledingsorteerders

de gemeente minder vaak te legen. Er komt een hoop

verdeeld in herdraagbaar en niet draagbaar. Het her-

kijken bij het plaatsen van ondergrondse containers.

draagbare deel wordt verkocht. Van oudsher gaan de

Een betonnen put biedt plaats aan een stalen contai-

opbrengsten hiervan naar ontwikkelingsprojecten in

ner, een hefsysteem is nodig om de containers eruit te

binnen- en buitenland. Kleding die door bijvoorbeeld

hijsen, een veiligheidsvloer, bodemkleppen om vocht

scheuren of vlekken niet herdraagbaar is, wordt vaak

op te vangen en een afwateringssyteem. Voor glas is

tot poetslap gerecycled of tot isolatiemateriaal omge-

ondergronds inzamelen een uitkomst. De overlast die

vormd. Gedragen kleding of ander textiel kan echter

het luidruchtig weggooien van glas oplevert neemt

een grondstof zijn voor duurdere producten als nieu-

aanzienlijk af door de rubberen tegels rondom de weg-

we kleding of plaatmateriaal. Dankzij onderzoek naar

werpzuil. Kleding ondergronds inzamelen daarentegen

deze nieuwe toepassingen neemt het economische en

gaat gepaard met een hoger risico op waterschade.

duurzame potentieel van gescheiden textiel toe. Sinds de komst van ondergrondse kledingcontainers is het aantal ladingen dat om vocht werd afgekeurd aanzienlijk toegenomen. Stichting KICI onderzocht aan welke eisen containers moeten voldoen om kleding watervrij in te zamelen. Samen met producent Bammens bootsten zij verschillende weersomstandigheden na om de waterdichtheid te testen. Naar aanleiding van de resultaten ontwikkelde Bammens een ondergrondse container waarbij de betonput wordt afgewerkt met een waterkeringsysteem. Deze waterkering én het veiligheidssysteem zijn aan de betonput gemonteerd. In de sproeitesten bleken de containers in bijna alle omstandigheden de inhoud geheel droog te houden. 36

GRAM

juli/augustus 2012

KICI-keur voor ondergrondse containers KICI is in haar werk van veel factoren afhankelijk. Alleen met waterdichte containers kun je waterdichte afspraken maken met gemeenten, donateurs en begunstigden. Reden voor KICI om een KICI-keur in het leven te roepen voor waterdichte containers. Nu is het zaak om deze container op zo veel mogelijk plekken te plaatsen. Dat moet vervolgens op de juiste wijze gebeuren om het waterdichte karakter te behouden. Zo is het van wezenlijk belang dat het straatwerk rondom

dan de kosten van de weg erheen, worden geselecteerd

de container het hemelwater van de container afvoert.

voor deze recycling. Textiel kan echter op veel meer

Het op afschot betegelen van het straatwerk zorgt dat

manieren gerecycled worden. Textiles4textiles, een

het water van de containerput wegstroomt. Het boven-

vooruitstrevende groep belanghebbenden in de textiel-

werk van de container is in een gecontroleerde omge-

sector, wist de investering voor de eerste automatische

ving blootgesteld aan diverse weersomstandigheden

sorteermachine bij elkaar te brengen. De machine sor-

die variëren van lichte nevel tot een sterke constante

teert elke seconde een willekeurig kledingstuk op kleur

waterstroom. De resultaten van deze test en het juist

en soort stof. Hierdoor ontstaan grote volumes textiel

aangelegde straatwerk zijn zeer belangrijk voor het

die na vervezeling gespind kunnen worden tot nieuw

KICI-keur.

garen. Hierdoor wordt gerecycled garen eindelijk een economisch alternatief voor nieuw garen. Naast garen

Wassen, drogen en sorteren

zijn er talloze andere mogelijkheden voor de duurzame

Totdat alle ondergrondse kledingcontainers waterdicht

grondstof. Door vervezeld textiel samen te persen met

zijn, heeft Wieland een oplossing voor kleding die nat

of zonder bindmiddel ontstaat plaatmateriaal. De niet

is geworden. De sorteerders scheiden natte kleding in

verkochte kledingstukken van dit jaar worden zo de

draagbaar en niet herdraagbaar. Natte, draagbare kle-

pashokjes of toonbanken van volgend jaar. Van het

ding gaat naar de grote drogers in hun loods. In natte

plaatmateriaal kunnen ook kledinghangers of zelfs

weken draaien de beide drogers zes dagen per week

stoelen worden gemaakt. Door nieuwe, hoogwaardige

om de waardevolle natte kleding te drogen. De milieu-

toepassingen voor gedragen textiel stijgt de economi-

besparing die het herdragen van deze kleding met zich

sche waarde en is meer milieuwinst mogelijk.

meebrengt weegt ruimschoots op tegen de energie die de gasdrogers gebruiken. Ook het ﬁnancieel ren-

Winst voor iedereen

dement is vele malen hoger. Een mooi voorbeeld hoe

Voor elke gemeente geldt volgens de LAP2 doelstellin-

duurzaamheid samen kan gaan met ﬁnancieel gewin!!

gen dat per inwoner jaarlijks zeven kilo textiel gescheiden moet worden ingezameld en gerecycled. Dat kan

Economische waarde groeit

als gemeenten kiezen voor innoverende inzamelaars

Kleding opnieuw dragen is de meest duurzame oplos-

die hun kennis blijven uitbreiden en delen. Zo wordt

sing voor textiel. Niet alle kleding is hier echter voor

natte kleding voorkomen en meer winst voor milieu en

geschikt. Het inzamelen, sorteren en vervoeren van ge-

goede doelen behaald.

dragen kleding wordt betaald uit de opbrengst ervan. Alleen kleding die op een bestemming meer oplevert

Over de auteur: Yvette Kuiper is werkzaam bij KICI

In uw gemeente ook minder textiel in het restafval? Dat kan! Met Stichting KICI. Specialist in inzameling en hergebruik van textiel. De gehele opbrengst doneert KICI aan goede doelen in binnen- en buitenland. www.kici.nl

■

HÉÉL NL!

t I p e Ke n a Cle ! y Da 012

e h t n a e ! Let’s cl r e h t e g o t d l r Wo

! s d n a l r e the Neth

2 t p e s 21

www.keepitcleanday.nl mail info@keepitcleanday.nl www.facebook.com/KeepItCleanDay @Keepitcleanday #KICD

N IEUWTJES VAN DE ZAKE LIJKE M A RK T

NIEUWS

Kroonring: hulpmiddel voor kunststoﬁnzameling CREM, adviesbureau voor duurzame ontwikkeling, onderzocht in opdracht van de GAD een proef met de Kroonring1 in Hilversum en Bussum. Niet alleen bleken bewoners vaker tevreden te zijn over de netheid en verkeersveiligheid in de straat, ook vertelde een deel van hen meer kunststofafval te scheiden door de komst van de Kroonring. Sinds 2010 wordt het plasticafval in de Gooi en Vechtstreek maandelijks aan huis ingezameld door de GAD. De inwoners ma bieden hun zakken op de dag van inzameling aan op de rand bie van de stoep. Door het geringe gewicht in combinatie met v het grote volume zijn de zakken echter windgevoelig. Al met een zuchtje wind gaan vooral de ‘eenzame’ zakken zwerven door de straat. In samenspraak met het gemeentebestuur en de milieuraad is de GAD een proef gestart met de Kroonring. De Kroonring is een plastic ring met knoppen. 1 Er zijn in Nederland twee leveranciers van rinn-

B Bevestigd aan een lantaarnpaal fungeert deze als een soort

gen voor plasticafvalzakken: KlikM en Kroonring. ring.

‘ka ‘kapstok’ waaraan de lussen van de Plastic Heroes afvalzakken

In deze proef is gebruik gemaakt van Kroonring. i

opg opgehangen kunnen worden. Verwaaiing van zakken en zwerf-

2 Door de beperkte schaal van de enquête (100 respondenten) zijn de uit-

afval uit opengescheurde zakken wordt zo voorkomen. Ook ontstaan centrale, gemarkeerde aanbiedpunten, wat zowel han-

komsten niet signiﬁcant maar indicatief.

dig is voor de bewoners als voor de inzamelaars. Ervaringen Na een proefperiode van drie maanden voerde CREM in opdracht van de GAD een belevingsonderzoek onder de bewoners

GEEN COMPROMIS

van de proefgebieden uit. De resultaten waren positief. Bewoners vinden de beeldkwaliteit van de openbare ruimte toegenomen. Opmerkelijk is dat 5 procent van de ondervraagden zegt meer plasticafval te scheiden met de komst van de Kroonring. Ook is 9 procent overgestapt op de inzameling aan huis als scheidingsmethode terwijl zij voorheen voornamelijk de inzamelcontainer gebruikten2. Inzet van de Kroonring kan de inzameling van kunststof in een gemeente dus een extra impuls geven. Te verwachten is overigens dat deze percentages hoger uitvallen als meer mensen ermee bekend zijn. In dit onderzoek bleek dat een derde van de bewoners geen informatie over de zakkenkapstok had vernomen. De respondenten uit Bussum en Hilversum waren erg tevreden

ALTIJD INZETBAAR HOLDER is het gehele jaar inzetbaar: o.a. voor onkruid borstelen, maaien, snoeiwerkzaamheden, blad ruimen, vegen, versnipperen en de winterdienst. Per saldo goedkoper: één aandrijfmachine voor alle voorkomende werkzaamheden!

over de Kroonring. Dat blijkt wel uit het onderzoek; 84 procent van de ondervraagden vindt het product per saldo een verbetering op de inzameling van kunststofafval en 82 procent vindt dat deze ook na aﬂoop van de proef zou moeten blijven hangen. Of dat zal gebeuren en of de Kroonring ook deﬁnitief in de Gooi en Vechtstreek wordt ingevoerd, is nog afhankelijk van de wijze van inzameling van kunststofafval vanaf 2013. De gezamenlijke gemeentebesturen en GAD nemen hierover eind dit jaar een beslissing.

Gebr. De Vor Achterveld BV Hessenweg 164 • Postbus 2 • 3790 CA ACHTERVELD Tel. 0342 45 95 41 • info@devor.nl • www.devor.nl

Tekst: Tamar Oetelmans, consultant bij CREM

GRAM

juli/augustus 2012

RASCO: full line fabrikant van wintermaterieel Bewezen kwaliteit, ontworpen vanuit de praktijk Uitstekende prijs/kwaliteit verhouding Opgebouwd uit Europese A-merk componenten Opzetstrooiers droog/nat/sproeien van 0,8 – 12m³ Sneeuwploegen van 1,6 – 5,0m breed Sneeuwploegen en zelfladende strooiers voor tractoren Hightech gebruikersvriendelijk winterdienst management systeem

Importeur & serviceorganisatie voor Nederland: Rondaan BV - Schoenmakersstraat 12 - 8601 WC - SNEEK

§ 0515-439298 | rasco@rondaan.nl - www.rondaan.nl

Bij Zandrecycling Nederland komt 100% van uw RKG-slib en veegzand goed terecht. Bezoe18k ont/ms op20 se‘Recpt ycling 2012’ ember al Gorinchem

Evenementenh

Wilt u af van uw riool-, kolk-, gemaalslib of veegzand? Zandrecycling

RKGV-specialist sinds 1988

Nederland laat u graag zien hoe het kán en hoe het hóórt. We zijn im-

Meerdere locaties in Nederland

mers de enige afvalverwerker in Nederland die volledig is toegespitst

Snelle dienstverlening

op het verwerken van RKGV. Ofwel het reinigen en recyclen tot schone (bouw)materialen, en het verwerken van restfracties volgens de kleinste

Diverse transportmogelijkheden

paragrafen van de Milieuwet. Kijk op www.zandrecycling.nl, of bel

ISO- en VCA-gecertiﬁceerd

0174-24 39 50 voor meer info, een vrijblijvende afspraak of een offerte.

Gratis afvalstroomnummer

Af van uw RKGV-afval? Zó hoort ‘t. Zandrecycling Nederland BV t ABC Westland 227, 2685 DC Poeldijk t T 0174-243950 t F 0174-291148 t www.zandrecycling.nl t info@zandrecycling.nl

N IEUWTJES VAN DE ZAKE LIJKE M A RK T

NIEUWS

Inwoners maken goed gebruik van E-tainer Saver In juni vond de eerste lediging plaats

fende gemeenten, maar ook voor de rest

van de 14 paarsgekleurde E-tainers,

van Nederland.

die regionale afvalinzamelaar Saver dit voorjaar plaatste op diverse plekken in

De E-tainer is mede mogelijk gemaakt

de gemeenten Roosendaal, Bergen op

met behulp van Wecycle. Saver heeft

Zoom, Woensdrecht en Halderberge. Uit

de E-tainer ontwikkeld als inzamelmid-

deze eerste lediging blijkt dat inwoners

del, waardoor de schaarse stoﬀen die in

goed gebruik beginnen te maken van de

kleine elektrische apparaten zitten niet

nieuw ontwikkelde container voor klein

verloren gaan, maar op een milieuvrien-

elektrisch afval.

delijke manier worden gerecycled door Wecycle. In de E-tainer kunnen inwoners

In totaal werd er deze eerste keer 1.965

kleine, elektrische apparaten met of zon-

kilo klein elektrisch afval ingezameld.

der snoer kwijt. Het gaat om kleine, huis-

Dat een groot deel van de inwoners be-

markeerde het begin van de inzameling

houdelijke apparatuur, zoals oude opla-

grijpt wat er in de E-tainer thuishoort,

met behulp van een brengvoorziening

ders, fohns, telefoons, scheerapparaten,

blijkt uit het feit dat er relatief weinig an-

voor een nieuwe afvalstroom in boven-

wekkerradio’s,

dere afvalsoorten in belandden. De plaat-

genoemde gemeenten: kleine elektrische

enz. De verpakking van deze apparaten

sing van de E-tainers in april van dit jaar

apparaten. Een primeur voor de betref-

hoort niet in de E-tainer thuis.

broodroosters,

mixers,

Aebi Schmidt presenteert natzoutstrooimachine Syntos Begin juni vond de Nido Winter Experien-

een u-vormige wijze in de strooimachine,

machine in de best passende uitvoering

ce plaats, waar een groot publiek ken-

is het gewicht beter verdeeld. De weg-

voor de klant is samen te stellen. Zowel

nis maakte met de laatste innovatie van

ligging van de Syntos is opvallend goed

als opzet- als aanhang-strooimachine va-

Aebi Schmidt, de Syntos natzoutstrooi-

door de bredere en lagere vorm van de

riant. Bovendien kan in een latere fase de

machine.

trechter. En dankzij de ‘stijfheid’ is zijn

machine eenvoudig worden uitgebreid

weggedrag stabiel. En dat zijn belang-

of aangepast aan de gewijzigde situatie.

De Syntos strooier heeft een vloeiend,

rijke aspecten met het oog op de steeds

Daarnaast is de Syntos in beide varianten

strak en modern design. De trechter

hoger wordende veiligheidseisen. Een

leverbaar in verschillende uitvoeringen, in

van de Syntos is volledig uitgevoerd in

ander kenmerk van de Syntos is de mo-

volume oplopend van 0,8 via 1,1 en 1,5

kunststof. Dit brengt diverse voordelen

dulaire bouwwijze, waardoor deze strooi-

tot 1,7 m3.

met zich mee. Er treedt geen corrosievorming op, waardoor

Voor wat de aandrijving betreft

de Syntos een lange levens-

kan gekozen worden voor het

duur heeft. Daarnaast is het

bekende

dagelijks schoonmaken van de

een benzinemotor of het op-

machine eenvoudig en kan het

bouwen en aansluiten van een

reguliere onderhoud gemakke-

pompopbouw op de voertuig-

lijk en snel worden uitgevoerd.

motor.

Rotopower-systeem,

Ook zijn de kunststof onderdelen volledig recyclebaar.

Wilt u meer weten over deze kunststof

natzoutstrooier

Door het speciale design van de

graag een demonstratie krijgen,

Syntos komt het zwaartepunt

dan kunt u contact opnemen

lager te liggen, waardoor het

met de verkoopafdeling van

dragend voertuig minder wordt

Aebi Schmidt Nederland, tel.

belast. Door het volledig inte-

0548 – 370 000.

greren van de vloeistoftanks op

GRAM

juli/augustus 2012

Colofon

Agenda

Uitgever NVRD, WTC Arnhem Nieuwe Stationsstraat 10 6811 KS ARNHEM Telefoon 088 - 3770000 E-mail post@nvrd.nl I-net www.nvrd.nl

12 september 2012 Gladheidbestrijdingscongres, Expo Houten. Organisatie: CROW en NVRD Inl. www.nvrd.nl

Redactiecommissie Rob Schram, RMN (hoofdredacteur), Marc Maassen, GAD Drs. Bas Peeters, NVRD Herman Beerding, BMS Riny de Jonge, stadsdeel Amsterdam-Oost Ing. Marc Veenhuizen, gemeente Apeldoorn Willy Brinkbäumer, Twente Milieu Martin van Nieuwenhoven, Agentschap NL

18 – 20 september 2012 Recycling 2012, Evenementenhal Gorinchem 3 oktober 2012 Afvalconferentie 2012, Leerhotel Het Klooster, Amersfoort. Organisatie: Ministerie van I&M, NVRD en VA. Inl. www.afvalconferentie.nl

Eindredactie Drs. Karin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhem tel. 088 - 3770000 e-mail: hegeman@nvrd.nl

Bladmanagement

9 – 11 oktober 2012 Milieu 2012, Brabanthallen ’s-Hertogenbosch 10 oktober 2012

Sander Retra, Retra PubliciteitsService bv

Landelijk Zwerfafvalcongres, Nieuwegein. Inl. www.gemeenteschoon.nl

Advertentie-exploitatie Retra PubliciteitsService bv Postbus 333, 2040 AH Zandvoort tel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02 e-mail: cisca@retra.nl

Opmaak Betuwe Promedia bv, Buren

Druk Spijker Drukkerij bv, Buren

Oﬃcieel vakblad van de NVRD

Abonnementenadministratie Postbus 333, 2040 AH Zandvoort tel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02 Jaarabonnement ad € 95,– incl. BTW. België € 122,50 (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 11,50.

Beëindiging abonnement Het opzeggen van een abonnement dient schriftelijk te geschieden uiterlijk op 15 november bij Retra PubliciteitsService. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. ISSN 1569-0458 © NVRD GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC-keurmerk en verschijnt 11x per jaar. Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

GRAM

juli/augustus 2012

27 – 30 november Pollutec Lyon, inl. www.pollutec.com

MAGNESIUM CHLORIDE EN CALCIUM CHLORIDE

DE BLIJVENDE OPLOSSING VOOR GLADHEIDBESTRIJDING

Nedmag Industries Mining & Manufacturing BV T. +31-598-651.202 F. +31-598-651.205 E. sales@nedmag.nl I. www.nedmag.com

Be there First

Nido heeft de afgelopen jaren een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van gladheidbestrijding. De nieuwe Syntos natzout-strooimachine is hiervan een exponent. Een oogstrelende design-innovatie met optimale functionaliteit. Beproefde Nido-techniek in een modulair gebouwde kunststof strooimachine. EfďŹ ciĂŤnt inzetbaar en met lage onderhoudskosten. Natuurlijk Nido!

T 0548 370000, www.aebi-schmidt.nl