GRAM juni 2012 by NVRD

JAARGANG 103

NUMMER 6

JUNI 2012

65 procent recycling van huishoudelijk afval mogelijk | Nog veel te winnen uit grofvuil | Milieudruk textielketen moet ĂŠn kan omlaag | inzamelen van gft-afval bij hoogbouw

Deskundige asbestacceptant noodzakelijk op milieustraat

HYBRID PLUG IN De schoonste vuilniswagen Geesinknorba is toonaangevend in innovatieve oplossingen, zo ook voor het milieu. Wij kunnen voor u de schoonste vuilniswagen samenstellen. Dankzij het innovatieve Hybrid Plug In systeem kan de opbouw en belading van de vuilniswagen zelfstandig werken op een sterke battery pack met behoud van functionaliteit en

adv Geesink

capaciteit. Het systeem is toepasbaar op alle chassis' en op al onze verschillende typen opbouw. Ons Hybrid Plug In systeem is al 8 jaar op de markt verkrijgbaar.

1/2

Inmiddels leveren wij de vijfde versie hiervan, met de laatste aanpassingen. De voordelen voor u: UÊÎä¯ÊLiÃ«>À }Ê «ÊLÀ> `ÃÌ v ÃÌi I UÊ-V iÀÊ â> i i UÊ-Ì iÀÊ â> i i UÊ" Ì >ÃÌ }ÊÛ> Ê`iÊV >ÃÃ Ã Ì À UÊ/ i«>ÃL>>ÀÊ «Êi iÊÃ ÀÌÊV >ÃÃ Ã *Let wel, besparing afhankelijk van de inzamellogistiek.

6 ÀÊii Êì ÃÌÀ>Ì iÊÛ> ÊìÊ* Õ}Ê ]Ê ii ÊV Ì>VÌÊ «Ê iÌÊ âiÊÛiÀ «>vì }ÊÛ >Ê Ìi iv Õ iÀÊäxÓÇ ÊÈÎnÊÇ£ÎÊ vÊ > Ê >>ÀÊÃ> iÃ°Li i ÕÝJ}iiÃ ÀL>°V Ê GEESINKNORBA

ppp'`^^lbgdghk[Z'\hf

L<A>EEBG@ * 1,). ;@ >FF>EHHK=

Lease

Roteb Lease Roteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen. Het accent ligt op afvalinzamelvoertuigen, veegmachines, rioolreinigingsvoertuigen, hoogwerkers, containerauto’s, ambulances en brandweervoertuigen. Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.

adv Roteb

Verkoop & Beheer:

Werkplaatsen:

Advisering bij aanschaf

1/2

Onderhoud, reparatie en keuringen

Aanschafcoördinatie

Schadeherstel

Voertuiginstructie

Constructiewerk

Assurantie en schadeafwikkeling

Bedrijfswageninrichting

Leasing

Servicesteunpunt voor RAVO, HIAB,

Wagenparkbeheer Managementinformatie Verhuur

Geesink, Haller, BekkerLaGram en KOKS Adrem veiligheidskeuringen

Meer weten? Een vraag? Een uitdaging? Informeer naar onze mogelijkheden. Roteb Lease Kleinpolderplein 5

Bel 010 - 267 86 00

Postbus 11011

Of mail naar lease@roteb.rotterdam.nl

3004 EA Rotterdam

www.roteb.rotterdam.nl

inhoudsopgave

Officieel vakblad van de NVRD

Hoe doen zij dat? Deze maand: het inzamelen van gft-afval bij hoogbouw Contactpersonen van vier verschillende organisaties lichten hun keuzes toe in de inzameling van gft-afval bij hoogbouw.

Op weg naar een trendbreuk in recycling 8

Interview met NVRD-directeur Erik de Baedts, voorzitter van de werkgroep Huishoudelijk Afval. Deze werkgroep bracht advies uit aan staatssecretaris Atsma van Milieu over wat er moet gebeuren om de doelstelling van 65 procent recycling van huishoudelijk afval te realiseren.

Op milieustraten moet minimaal een medewerker zijn met DAA-diploma 11

Asbestdeskundige drs. Otto Hegeman pleit voor professionalisering van asbest acceptanten op milieustraten.

Milieudruk textielketen moet én kan omlaag 24

Hanneke op den Brouw van AgentschapNL aan het woord over het ketenoverleg Verduurzaming Mode en Textiel; het ketenoverleg streeft naar verdere verlaging van de milieudruk van textiel én wil het draagvlak voor textielrecycling versterken.

Hergebruik huishoudelijk afval omhoog met Diftar 2.0 26

Veel gemeenten die werken met gediﬀerentieerde afvaltarieven (diftar) zien mogelijkheden om dit systeem te combineren met de nieuwe trend van het omgekeerd of gespiegeld inzamelen.

Bezem Poll; stem mee

14 Nog veel te winnen uit grofvuil; kritiek op ambitieniveau van de rijksoverheid 17 Gemengde berichten afval & milieu 18 Terugblik op NVRD Congres op 23 t/m 25 mei in Dalfssen 20 Vakwerk; interview met een Bij de voorplaat: lees verder op pag. 11 (foto: Hollandse Hoogte, Theo Audenaerd)

professional uit de branche 22 Zwolle pakt snoeproutes aan met Gemeente Schoon 29 NVRD Nieuws 30 Volgens CREM is er meer milieuwinst mogelijk op milieustraten 32 Nieuws op de markt 34 Agenda

GRAM

juni 2012

BEZEM Trendbreuk Je zou toch denken dat wijze mannen gebruik maken van kennis die voortkomt uit een gezelschap van meer dan 300 reinigingsdeskundigen, allen gevoed door meer dan 100 jaar reinigingservaring. Niets bleek minder waar tijdens het laatste NVRD congres, waar onze staatssecretaris een adviesnota mocht ontvangen, opgesteld door een vertegenwoordiging van de Nederlandse afval- en reinigingsbranche.

De kwalificaties ‘dogma, grammofoonplaat, hangen in dezelfde groef’ kwamen direct op. Wat mij betreft is hier letterlijk sprake van hergebruik, hergebruik van kreten, hergebruik van stellingen, in plaats van het omarmen van een belangrijke advisering zoals trendbreuk en doelafspraken.

Een zorgvuldig opgesteld rapport, voorzien van serieuze tips, om te komen tot vervolmaking van de door deze staatssecretaris zelf geambieerde afvaldoelstellingen. Ik heb me verbaasd over de wijze waarop de staatssecretaris het rapport in ontvangst meende te moeten nemen. Zonder ook maar in te gaan op het rapport, zelfs niet op de gepresenteerde verkorte highlights en al helemaal niet op de vlak daarvoor gepresenteerde uitkomsten van een onderzoek naar afvalscheidingsbereidheid van de Nederlandse bevolking. De staatssecretaris kon alleen maar herhalen waar hij voor staat en aangeven dat we met elkaar niet zo ongerust moeten zijn op de effecten van het afschaffen van statiegeld.

Jammer, als je bedenkt dat oud politici (zoals Jan Terlouw), ook bestaande verhalen herhalen maar wél openstaan voor vernieuwing. Marktonderzoekers zien dat de belangrijkste doelgroep, de inwoners, toe zijn aan extra / andere motivatie en het bedrijfsleven denkt na over nieuwe ontwerpen, nieuwe productiemogelijkheden, alles om maar met elkaar de eindstreep te halen.

Omgekeerd (of gespiegeld) inzamelen is de doodsteek voor diftar Wat vindt u? Eens Oneens Reageren? Ga naar www.nvrd.nl Uitslag van de poll mei Veel tijdschriften en vakbladen verschijnen tegenwoordig in een digitale vorm. Wat vindt u? 33% GRAM moet een digitaal magazine worden 15% GRAM moet hetzelfde blijven (gedrukt) 52% GRAM moet gedrukt én digitaal verschijnen Verder discussiëren over dit onderwerp? Sluit u aan bij de GRAM lezersgroep op LinkedIn.

GRAM

juni 2012

Hoe kan het zijn dat alle partijen die nodig zijn om doelstellingen te halen, wél zien dat er iets moet gebeuren en degene die uiteindelijk aan de touwtjes trekt, hier compleet aan voorbij gaat. Hoezo politieke verantwoordelijkheid.

HOE DOEN ZIJ DAT ? D E Z E MAAN D:

het inzamelen van gft-afval bij hoogbouw

In dit benchmarkartikel leggen vier verschillende organisaties uit of en zo ja hoe zij gft-afval inzamelen bij hoogbouw. De organisaties lichten hun keuzes toe en informeren over hun toekomstplannen. tekst: Hetty Dekkers

In welke mate wordt gft-afval

Verbeterpunten mogelijk?

ingezameld en van welke kwaliteit?

Ondergrondse voorzieningen willen we

Wij zamelen gft-afval in bij alle hoog-

opheﬀen. Ze geven een slechte kwaliteit

bouwaansluitingen. De kwaliteit is over

gft-afval, stankoverlast, veel bijplaatsin-

het algemeen goed, ze voldoet aan de

gen en hoge kosten voor reiniging. De

criteria van ARN.

vrij toegankelijke cocons willen we ombouwen naar een systeem met pasjes-

Hoe zamelt u in en waarom op deze

controle, zodat ze afsluitbaar zijn.

wijze? Dat varieert, we proberen steeds van al-

Wat zijn de toekomstplannen?

les uit. We hebben bijvoorbeeld cocons

We willen de gft-afvalinzameling in de

en citybins. De cocons zijn bovengrond-

hele gemeente in elk geval handhaven.

se rolcontainers in een ombouw. Sinds

Maar, zoals gezegd, zoeken we nog

we die containers afsluitbaar hebben

steeds naar verbeterpunten. Voor de

gemaakt, is de fractie beduidend minder

lange termijn kijken we naar een even-

vervuild. Ondergrondse containers gaan

tuele inpandige opslag van gft-afval

eigenlijk te veel stinken en aankoeken,

in hoogbouw. Het mooiste zou zijn als

die bakken zijn gewoon te groot. Het

dat gecombineerd kon worden met een

Vincent Meijers, senior beleids-

gebruik van citybins is ook geen onver-

energiewinning

medewerker Openbare Ruimte gemeente

deeld succes. Bewoners hebben daarmee

zelf, dus een kleine vergistinginstallatie

Nijmegen, 164.000 inwoners.

toch een stinkende emmer op het balkon

in elke ﬂat. Maar dat is nog toekomst-

Contact: v.meijers@nijmegen.nl

staan, bovendien zijn ze voor bewoners

muziek. Net als eventuele afvoer van het

én beladers zwaar om te tillen. Eenmaal

gft-afval door het riool.

voor

het

ﬂatgebouw

geleegd verwaaien ze snel op straat, of

Gemeente Nijmegen

er wordt tegenaan geschopt. De citybins

Waarom zamelt u gft-afval in bij hoog-

Voor/nadelen van deze inzamel-

Wanneer en waarom is uw gemeente

bouw?

wijzen?

gestopt met gft-inzameling bij

De gemeente Nijmegen heeft als beleid dat

Inzameling van gft-afval bij hoogbouw

hoogbouw?

elke inwoner burger zijn gft-afval geschei-

blijft toch problematisch. Het is een las-

We hebben in de loop der tijd allerlei

den in moet kunnen leveren. Daarnaast is

tig vraagstuk en geen enkele methode is

dingen uitgeprobeerd, zoals citybins en

gft-afval een maximaal herbruikbare fractie.

ideaal. We kijken reikhalzend uit naar de

ondergrondse gft-afvalcontainers. Voor

ARN, onze verwerker, bouwt momenteel

toekomst en naar nieuwe ideeën.

de citybins was nauwelijks belangstel-

geven overigens wel een betere kwaliteit gft-afval dan de cocons, zelfs als die laatste afsluitbaar zijn.

een vergistinginstallatie die volgend jaar in

Gemeente Bergen op Zoom

ling, ze werden heel weinig aangebo-

productie gaat. Die installatie onttrekt eerst

Wegen de kosten op tegen de baten?

den bij de inzameling. Kennelijk is het

biogas aan de fractie, om ze daarna alsnog

Ja, het lagere verwerkingstarief van gft-

toch te veel inspanning om met die bak-

te composteren, een maximaal rendement

afval compenseert de kosten.

ken op en neer te lopen en ze beneden

dus. GRAM

juni 2012

HOE DOEN ZIJ DAT ? Xxxx

minder goed scheiden. In het restafval zit relatief veel gft-afval, plastic, papier en textiel, meer dan bij de laagbouwbewoners. Overigens gaan we bij laagbouwwijken waar we door het straatbeeld ondergrondse containers gaan plaatsen, nu wel aparte minicontainers voor gft-afval uitzetten. We willen die stroom heel graag apart inzamelen en via ondergrondse containers blijft dat lastig. Je moet je als gemeente niet alleen laten leiden door straatbeeld, het milieuresultaat is ook belangrijk. Wat zijn de toekomstplannen? Komend jaar of het jaar daarop hopen we in Bergen op Zoom diftar in te voe-

Maarten Versluis, beleids-

ren. Dat betekent een extra uitdaging

adviseur afval gemeente Bergen op

om de stromen goed te scheiden. De gft-

Zoom, 66.000 inwoners. Contact

fractie bij hoogbouw blijft lastig. We zijn

m.a.a.versluis@bergenopzoom.nl

eigenlijk benieuwd naar nieuwe technische ontwikkelingen, waarmee gft-afvalinzameling beter te realiseren valt. Zodat

aan de straat te zetten. Inzameling via

we ook hoogbouwbewoners kunnen sti-

ondergrondse containers was technisch

muleren beter te scheiden. Vanuit milieu-

geen succes. In gft-afval zit veel zand,

oogpunt is dat wenselijk, maar ook met

waardoor de containers te zwaar wer-

het oog op de kosten. De verwerkingsta-

den om te tillen. Bovendien koekte de

rieven voor gft-afval zijn veel lager dan

inhoud zo sterk aan, dat je ze bijna niet

die voor restafval.

kon legen. Nu ligt de inzameling van gft-afval bij de hoogbouw vrijwel stil. Sporadisch hebben we nog een bovengrondse verzamelcontainer staan, maar ook dat systeem kunnen we niet uitbreiden omdat er meestal geen ruimte voor

Gemeente Den Bosch

is in de omgeving van de ﬂat. Wanneer en waarom is uw gemeente Hoe werd de beslissing destijds uit-

gestopt met gft-afvalinzameling bij

gelegd aan de inwoners?

hoogbouw?

Het enthousiasme onder de bewoners

Wij zijn in 2008 overgestapt van gft-af-

was minimaal en de initiatieven zijn ge-

valinzameling naar alleen tuinafval. Dat

woon een zachte dood gestorven. Het

geldt voor heel Den Bosch, dus zowel bij

onderwerp leeft bij de hoogbouwbewo-

laag- als hoogbouw. Die beslissing werd

ners nu eenmaal minder dan waar je als

ingegeven door het feit dat de Afvalstof-

gemeente op hoopt.

fendienst een eigen biomassa-installatie in gebruik nam. Die installatie bestaat

Heeft de maatregel merkbaar eﬀect

uit twee ketels die op snoeihout draaien.

gehad op het afvalscheidinggedrag

De gft-afvalinzameling bij de hoogbouw

Piet Vervoort, beleidsmedewerker

van de hoogbouwbewoners?

was overigens tot 2008 geen succes. De

Afvalstoﬀendienst Den Bosch,

Uit sorteerproeven blijkt inderdaad dat

fractie was erg vervuild. Mensen gooi-

140.000 inwoners. Contact:

bewoners van hoogbouw ook andere

den van alles in die verzamelcontainers,

p.vervoort@s-hertogenbosch.nl

stromen, zoals papier en kunststof,

tot en met elektronica.

GRAM

juni 2012

We hebben wel eens composteervaten aangeboden, maar daar was nauwelijks belangstelling voor. Daar zijn we dus

Gemeente Dordrecht

mee gestopt. Bij ﬂatgebouwen waar een VVE actief is, koopﬂats dus, kunnen we

Wanneer en waarom is uw gemeente

nog wel eens afspraken maken met de

gestopt met gft-afvalinzameling bij

bewoners. Maar bij huurﬂats hebben we

hoogbouw?

te maken met een anonieme massa, je

Wij hebben nooit gft-afval ingezameld

weet niet wie je aan moet spreken.

bij hoogbouw. Ongeveer tien jaar geleden werd het wel overwogen, maar toen

Wat zijn de toekomstplannen?

besloot Dordrecht het niet te doen door

Van het alleen inzamelen van tuinafval

de slechte ervaringen elders in het land.

zijn we een beetje teruggekomen. Ten

Overal was de fractie van te slechte kwa-

eerste zit er relatief veel zacht afval in de

liteit. We hebben nog wel even gepro-

fractie, zoals blad, dat weinig rendement

beerd een schillenboer van de kringloop-

oplevert voor onze biomassa-installatie.

winkel gft-afval op te laten halen bij de

Ten tweede zijn de vergistingtechnieken

hoogbouw, maar dat bleek te duur.

voor gft-afval enorm verbeterd de laat-

Hoe werd de beslissing uitgelegd

ste jaren. Ons idee dat verbranden net zo

Heeft de maatregel merkbaar eﬀect

goed is als vergisten, is dus een beetje

gehad op het scheidingsgedrag van

achterhaald. We staan in Den Bosch aan

inwoners?

de vooravond van een nieuw afvalstof-

We hebben ook laagbouw waar we geen

fenplan, waarschijnlijk keren we terug

gft-afval gescheiden inzamelen, door

naar integrale gft-afvalinzameling. Naar

de gesloten achtertuinen. Zowel bij die

mijn mening zou de invoering van diftar

woningen als bij de hoogbouw zien we

het mooiste zijn. Dat voelt de burger in

relatief veel gft-afval in het restafval.

zijn portemonnee en bevorderen we een

Bij woningen waar met minicontainers

optimaal scheidingsgedrag. Maar daar

wordt ingezameld, zien we ook een ho-

zijn vooralsnog geen plannen voor.

gere papierscheiding.

aan de inwoners? De vergistingmogelijkheden voor gf-

Zijn er sinds de afschaﬃng van

afval waren toen nog niet optimaal, je

de inzameling extra maatregelen

kon het gft net zo goed verbranden als

genomen voor gft-afval?

composteren. Het milieuresultaat was

Op enkele plaatsen zamelen we inmid-

hetzelfde. Die boodschap droegen we uit

dels toch gft-afval in bij hoogbouw

naar de bewoners.

(koopﬂats), via minicontainers. De Vereniging van Eigenaren verzocht daar zelf

Heeft de maatregel merkbaar eﬀect

om. Die inzameling verloopt goed en

gehad op het scheidingsgedrag van

zonder klachten.

inwoners? Eigenlijk niet. De gft-fractie bij de hoog-

Wat zijn de toekomstplannen?

bouw was altijd al sterk vervuild en

De doelstelling van Dordrecht is zestig

hoogbouwbewoners zijn over het alge-

procent bronscheiding. Willen we dat

meen minder gemotiveerd hun afval te

halen, dan hebben we ook de gft-fractie

scheiden. Daar is niets in veranderd. Wij

nodig. We gaan bekijken wat we in de

hebben geen diftar, dus de burger heeft

toekomst met gft-afval gaan doen, maar

geen invloed op de hoogte van zijn afvalstoﬀenheﬃng.

dat is voorlopig een beleidsvraag. Het Pieter Fokkens, coördinator afval

resultaat is ook afhankelijk van de ver-

en reiniging gemeente Dordrecht,

werkingsmethoden, zoals vergisting. Op

Zijn er sinds de afschaﬃng van de

120.000 inwoners.

dit moment zijn er nog geen concrete

inzameling extra maatregelen geno-

Contact: jp.fokkens@dordrecht.nl

plannen voor gescheiden inzameling van

men voor gft-afval?

gft-afval bij hoogbouw.

GRAM

juni 2012

■

6 5 PROCE NT RE CYCLING VA N H U IS H OU D E L IJ K A FVA L M OG E L IJ K

Op weg naar een trendbreuk in recycling

door René Didde In de Afvalbrief ‘Meer waarde uit afval’ presenteerde Staatssecretaris Joop Atsma vorig jaar verrassend forse ambities. Atsma wil niets minder dan het overall-hergebruik van afval van tachtig naar 83 procent opschroeven. “De grootste winst zit bij de huishoudens”, schreef Atsma. Om de doelstellingen te realiseren, moeten huishoudens tien tot vijftien procent meer afval recyclen en in totaal op zestig tot 65 procent uitkomen.

Tijdens het NVRD Jaarcongres op 24 mei bracht de werkgroep

Dat hergebruik komt neer op één tot anderhalf miljoen

Huishoudelijk Afval, onder voorzitterschap van NVRD-direc-

ton meer afvalrecycling per jaar, ofwel negentig kilo-

teur Erik de Baedts, advies uit aan staatssecretaris Atsma van

gram per persoon per jaar meer recycling. En dit alles

Milieu. Onder andere een Grondstoﬀenakkoord met restafval-

moet al in 2015, dus over drie jaar, zijn gerealiseerd. In

doelstelling voor gemeenten, hoge recyclingdoelen voor pro-

het huishoudelijk afval zitten anno 2012 nog ﬂinke hoe-

ducenten, scherpe invulling van producentenverantwoordelijk-

veelheden goed te recyclen fracties. Ruim vijfendertig

heid en een aantal best practices voor gemeenten vormen de

procent van het huishoudelijk restafval is bijvoorbeeld

bouwstenen voor een forse verhoging van de recycling van

gft-afval, twintig procent bestaat uit papier en karton,

huishoudelijk afval.

kunststofverpakkingen nemen ruim 10 procent voor hun rekening, terwijl ook nog een slordige vijf procent aan glas en vier procent aan textiel achteloos in het restafval zit (sorteeranalyse Agentschap NL 2011, Red.). Atsma benoemde direct Erik de Baedts als voorzitter van een werkgroep die met concrete adviezen moest komen om de nobele doelen te verwezenlijken. Vorige maand publiceerde de werkgroep, waarin grote steden, publieke regionale afvalsamenwerkingsverbanden en afvalbedrijven zijn vertegenwoordigd, hun advies. Willen de ambities werkelijkheid worden, dan is niets minder dan een trendbreuk noodzakelijk, aldus de werkgroep. “Je bereikt de beoogde knik omhoog in de curve niet door wat afvalbakken in de stad bij te plaatsen”, licht De Baedts toe (zie de graﬁek op de volgende pagina). Gemeenten prikkelen minder restafval te produceren door middel van een scherpe doelstelling, producenten stimuleren meer te recyclen, een betere uitvoering van producentenverantwoordelijkheden, burgers belonen voor het gescheiden houden van afvalstromen en het bieden van op recycling toegesneden service, dat vormen de belangrijkste elementen die de trendbreuk moeten bewerkstelligen, aldus de NVRD-voorman.

Financiële prikkel Dat diftar recycling bevordert, is duidelijk. Precies twintig jaar nadat met veel scepsis (toename van zwerfafval, ‘afvaltoerisme’) in de gemeente Oostzaan voor het eerst diftar werd ingevoerd, wordt vandaag de dag in ongeveer een derde van de Nederlandse gemeenfoto: Frank Brouwer

ten betaald naar rato van de hoeveelheid aangeboden restafval. “Minder bekend is dat niet alleen burgers in kleine steden en dorpen in het landelijk gebieden diftar omarmen, maar dat ook grotere steden als Nijmegen, Maastricht en Apeldoorn signiﬁcant beter scoren dan steden van vergelijkbare omvang zonder diftar”, zegt De Baedts. 8

GRAM

juni 2012

Diftar heeft als generieke maatregel een ﬂink eﬀect op

Op weg naar 65% recycling

Doelstelling

65,0

de gescheiden inzameling van alle huishoudelijke af-

nul-tarief, veel bij te dragen aan de gescheiden inzame-

47 ,8 %

46 ,5 %

bijvoorbeeld, blijkt de invoering van diftar, met een

49 ,8 %

valstromen. Voor een belangrijke stroom als gft-afval

49,8

paraten, glas en textiel ook beter als ze daartoe ﬁnancieel worden gestimuleerd. Op dit gegeven redeneren de

31 ,7 %

ling ervan. Maar mensen scheiden het papier, kleine ap-

gemeente Pijnacker en regionale afvalinzamelaar Avalex door. Hoewel de precieze uitkomsten van een eerste evaluatie nog moeten volgen, wordt veel verwacht van het pilotproject Afval Loont in deze gemeente. Burgers kunnen hier op vrijwillige basis meedoen aan een systeem waarbij ze een retourpremie ontvangen voor

0,0

gescheiden aangeleverde grondstoﬀen bij een inzamelpunt in de wijk. Ze krijgen simpelweg geld voor hun

1993

1999

2010 2012

2005

2015

ingeleverde kunststoﬀen, papier, textiel en elektrische apparaten.

Zwolle Een andere praktijkproef, met omgekeerd inzamelen, vindt plaats in het ROVA inzamelgebied rond Zwolle. Waar de burger in veel steden nu waardevolle reststoffen wegbrengt en het restafval wordt opgehaald, wor-

GFT-afval

AEEA

Oud papier en karton

Textiel

Verpakkingsglas

Gescheiden grof afval

Kunststofverpakkingen

Overig gescheiden

Brongescheiden huishoudelijk afval (bron: CBS). Data van 2012 is geëxtrapoleerd van gegevens 2010. De praktijk leert dat tussen 2010 en 2012 de gescheiden kunststofverpakkingen inzameling substantieel is toegenomen.

den in Zwolle juist waardevolle fracties als papier, glas, gft, kunststof, blik en drankenkartons voor de deur

Grondstoﬀenakkoord

opgehaald. De burger brengt zelf het niet-herbruikba-

Een inspirerend voorbeeld waarbij beprijzing niet alleen de burger

re restafval naar een container. De omgekeerde gang

maar ook de gemeente prikkelt, deed De Baedts en zijn werkgroep op

van zaken in Zwolle geeft de veranderde afvalﬁlosoﬁe

in Vlaanderen. “Daar krijgen gemeenten een bonus naarmate ze minder

prima weer en kan de beoogde trendbreuk in de hand

restafval verwerken.” Een dergelijke bonus op recycling, en een eventu-

werken, meent Erik de Baedts. “We moeten de burger

ele malus, zou ook in Nederland gemeenten kunnen aanzetten tot meer

duidelijk maken dat het ons vooral om de waardevolle

gescheiden inzameling, aldus de werkgroep in zijn advies aan Atsma.

materialen gaat en hem of haar daarin bedienen.” Naar het voorbeeld van Vlaanderen, waar gemeenten een samenwerEen derde mogelijk nieuwe trend vindt bij wijze van

kingsovereenkomst zijn aangegaan waarmee ze verklaren maximaal

experiment plaats in het inzamelgebied van HVC in de

150 kilogram restafval te produceren, zouden ook Nederlandse ge-

omgeving van Alkmaar. Droog, recyclebaar afval als

meenten een grondstoﬀenakkoord met het rijk kunnen ondertekenen.

papier, blik, drankenkartons, glas en kunststoﬀen mo-

De Baedts: “Uit analyse van de scheidingsresultaten in verschillende

gen samen in één bak aan de straat worden gezet en

stedelijkheidsklasen blijkt dat het aandeel hoogbouw in een gemeente

worden opgehaald. In een andere bak kan een natte

sterkt samenhangt met het scheidingspercentage. In laagbouwwijken

fractie als gft-afval worden aangeboden. De derde bak

is immers meer ruimte voor afvalscheiding dan in een portiekﬂatje 3

met restafval wordt minder vaak opgehaald. “Ook deze

hoog in Amsterdam.” De werkgroep adviseert dan ook een diﬀerenti-

gecombineerde inzameling biedt kansen op een trend-

atie van de maximale restafvalhoeveelheid die gemeenten mogen pro-

breuk, al vindt hier enige discussie plaats over de kwa-

duceren, op basis van het percentage hoogbouw van een gemeente. Zo

liteit van het ingezamelde papier doordat het in contact

wordt er van elke gemeente een evenredige inspanning verwacht. Deze

is geweest met drankenkartons of jampotjes”, zegt De

inspanning is, op grond van het ondertekende akkoord, ook afreken-

Baedts.

baar: een gemeente die goed presteert maakt zodoende aanspraak op een hogere beloning dan een gemeente die vooralsnog veel restafval

In het advies worden gemeenten aangespoord te bekij-

aanbiedt. De ﬁnanciering van een dergelijke fonds kan naar Vlaams

ken of en hoe een combinatie van deze veelbelovende

voorbeeld deels door gemeenten (heﬃng) en deels door producenten

pilots ook in hun gemeenten kan leiden tot meer ge-

(bijdrage voor recycling van hun materiaalstromen à la het Afvalfonds).

scheiden inzameling. Zo hoeft niet elke gemeente het wiel uit te vinden, maar kan kennisdeling en uitwisse-

Aanvullend zouden ook producenten moeten worden afgerekend op

ling van ervaringen, overal op korte termijn leiden tot

hun recyclingprestaties door middel van hoge en afrekenbare recy-

meer recycling.

clingdoelstellingen voor alle afvalstromen waarvoor producentenverantwoordelijkheid geldt. Op die manier wordt elke partij aan haar afspraken gehouden en kan de materiaalketen optimaal renderen. HierGRAM

juni 2012

voor is het ook van belang op internationaal niveau de recyclingmarkt

alle afvalenergiebedrijven recent de Europese R1-status

op gang te brengen door enerzijds gescheiden inzameling en recycling

hebben verworven. Die verzekert dat de verbranding

te bevorderen en anderzijds producenten te stimuleren meer secun-

van afval gepaard gaat met energieterugwinning (elek-

daire materialen te gebruiken.

triciteit en warmte). Daardoor mogen de Nederlandse afvalovens bijvoorbeeld ‘schoon’ huishoudelijk afval

Meer producentenverantwoordelijkheid

uit Napels, Engeland of Polen invoeren en in Nederland

Zijn nieuwe vormen van afvalinzameling, het beprijzen en belonen van

verbranden. Dat is overigens geen eeuwigdurende

afvalscheiding en een restafvaldoelstelling voor gemeenten toereikend

markt, want Europa verordonneert dat deze landen op

voor Atsma’s ambities? “Nee”, antwoordt De Baedts, “er moet wel wor-

termijn zelf voldoende verwerkings- en verbrandings-

den voldaan aan enkele evidente randvoorwaarden. Het belangrijkste

installaties opzetten. Het werkt wel om de huidige

is dat de producentenverantwoordelijkheid voor de meeste producten

overcapaciteit tijdelijk weg te werken.

ook daadwerkelijk wordt geëﬀectueerd en dat de daarbij behorende gelden in een fonds komen waarmee inzameling en hergebruik naar

Meer intergemeentelijke samenwerking

behoren kan worden betaald tot een ketendeﬁcit is opgelost.”

Een andere belangrijke voorwaarde voor het welslagen van verbetering van de hergebruikscore is de inzet van

Zo moeten bijvoorbeeld in het nieuwe akkoord over verpakkingen vol-

gemeenten en de regie van de overheid. De werkgroep,

doende gelden beschikbaar komen waarmee gemeenten de optimale in-

die onder meer heeft gekeken naar best practices in

zamelstructuur voor hun gebied kunnen betalen. “En er is in het verleden

Vlaanderen en Duitsland, breekt een lans voor meer

veel te lang gepraat – en zelfs geprocedeerd – over de inzameling van

intergemeentelijke samenwerking. De Baedts: “Het is

afgedankte populaire consumentenelektronica, zoals mobiele telefoons.

bijvoorbeeld van belang dat in een regio of samen-

Nu loopt het goed, maar we komen wel vanuit een onnodige achter-

werkingsverband inzamelmiddelen eﬃciënt worden

standspositie. Voor de toekomst moeten we zorgen dat we op de recente

ingezet. Dat vergemakkelijkt de inzameling, drukt de

successen voortbouwen, dat wil zeggen zorgen voor overeenstemming

kosten en vergroot de kansen op betere communicatie

over kostendekkende vergoeding van gemeentelijke inzamelen recy-

met de burgers.”

clingactiviteiten door de producenten van consumentenelektronica.” Een concreet advies van de werkgroep huishoudelijk Ook een op het eerste gezicht niet bijster grote afvalstroom als matras-

afval op dit vlak ligt direct in de invloedsfeer van de

sen vraagt dringend om aanpak. “De verwerking ervan kost maar liefst

staatssecretaris zelf. “Zorg op landelijk gebied voor

400 euro per ton. Tot nog toe betalen gemeenten dit bedrag. Onder-

heldere regelgeving waardoor de ruim vierhonderd ge-

zocht moet worden of de recycling van afvalstromen zoals matrassen,

meenten weten waar ze aan toe zijn”, zegt De Baedts.

maar ook textiel in de toekomst ook door producenten kan worden

“Het gaat er niet om dat er gedetailleerde regeltjes en

georganiseerd. Daarmee kan dan een gedegen infrastructuur worden

dwingende voorschriften in staan, juist niet. Er moet

opgezet en de frictiekosten uit de beginperiode worden overbrugd om

een helder kader zijn met ruimte voor lokale of regi-

de markt op gang te brengen.” Gaat het daarna lopen en vinden de se-

onale invulling. Net als in Vlaanderen zouden de spel-

cundaire grondstoﬀen aftrek, dan kan de verwijderingsbijdrage dalen,

regels voor producentenverantwoordelijkheid klip en

zoals is gebeurd met auto’s en witgoed, aldus De Baedts. “Daar is wer-

klaar moeten zijn, met de Minister die knopen doorhakt

kelijk een soort van grondstoﬀenrotonde ontstaan en heeft de markt

als producenten en gemeenten te lang over onderhan-

zich ontwikkeld tot een sustainable playing ﬁeld. Met het hergebruik

delingen doen”, aldus De Baedts. “Dat zou getouwtrek

van mobiele telefoons moet dit toch ook kunnen, gezien het schaarser

zoals rond consumentenelektronica in het verleden, en

worden van strategische metalen zoals de zeldzame aarden die veel in

verpakkingen nu, inperken.” Ook de handhaving op il-

mobiele telefoons worden gebruikt. Het moment komt dichterbij dat

legale exporten van goed in Nederland herbruikbaar

ook een kapotte mobiele telefoon nog waarde heeft en in aanmerking

afval naar bijvoorbeeld China of Ghana is een taak die

komt voor een retourpremie.”

direct onder de competentie van de landelijke inspectie valt.

Logisch gevolg Een concrete consequentie van meer hergebruik is wel dat de capaciteit

Naast voortvarend beleid, enthousiaste medewerking

van de afval energie centrales (voorheen avi’s) daalt. Tien procent (of

van gemeenten en verantwoordelijkheid van producen-

1 miljoen ton) meer hergebruik betekent 1 miljoen ton meer overcapa-

ten gaat het er ten slotte om de burgers nauwer bij de

citeit van de afvalovens, zo simpel is het. Daar zullen ze niet blij mee

dagelijkse gang van afval te betrekken. “Communica-

zijn. Erik de Baedts reageert realistisch. “Het is een gegeven dat in de

tie, bijvoorbeeld via nieuwe sociale media als twitter,

werkgroep werd geaccepteerd, ook door Vereniging Afvalbedrijven (VA)

is daarbij van groot belang”, gelooft De Baedts. Succes-

waar veel afvalverbrandingsbedrijven bij zijn aangesloten. Sommigen

verhalen noemen en burgers, zeker in deze tijden van

wilden ook de transitie voor de verbrandingsinstallaties meenemen in

crisis, via de portemonnee te prikkelen zijn belangrijke

het advies, anderen niet. Meer recyclen betekent nu eenmaal onmid-

elementen. “Er zijn zeker kansen”, zegt De Baedts. “Af-

dellijk minder afvalverbranding en daar is het overheidsbeleid op ge-

valscheiding heeft een hoog ‘feel good’ gehalte bij de

richt. De VA was overigens goed vertegenwoordigd in de werkgroep.”

burger. Het geeft een goed gevoel om met recyclen van

De Baedts denkt de eventuele negatieve eﬀecten kunnen meevallen dat

afval bij te dragen aan een duurzame toekomst.”

GRAM

juni 2012

■

ASBEST BLIJFT STILLE SLU IPMOORD E NA A R

“Op milieustraten moet minimaal een medewerker zijn met DAA-diploma” door Laurent Chevalier Bij ‘mannen in witte pakken’ zullen velen direct

best Denaturering Zwolle B.V.’ (onderdeel van ‘Recyclingbedrijf Twee

denken aan het dodelijke asbest. Tot in de jaren

R’) plannen heeft om asbest te verwerken via verhitting. Daarna is het

tachtig werd dit materiaal veelvuldig gebruikt in

geschikt als onschadelijke vulstof. Gevraagd naar de actuele stand van

de bouw. Vandaag de dag staat asbest te boek

zaken vertelt directeur Anton Reef dat de vergunningsaanvraag klaar is

als sluipmoordenaar. Wie er mee werkt – bijvoor-

en dat nu hard wordt gewerkt aan de ﬁnanciering van het project. De

beeld in milieustraten – moet goed op z’n tellen

investering wordt geraamd op circa 28 miljoen euro. Als alles volgens

passen. Meer deskundigheid bij de acceptatie

plan verloopt, zou de installatie in de loop van 2014 in gebruik kunnen

van asbesthoudend afval is dan ook cruciaal.

worden genomen.

Lange tijd was asbest erg populair. Tot in de jaren

Bewustwording

tachtig werd dit materiaal graag gebruikt in de bouw.

Asbestdeskundige drs. Otto Hegeman (hij was lange tijd verbonden aan

Die populariteit dankte het goedje aan het feit dat het

het Landelijk Overleg Milieuhandhaving) is blij dat gemeenten de afgelo-

sterk, onbrandbaar en goedkoop is. Tot zover niets dan

pen jaren steeds meer aandacht zijn gaan besteden aan de verwijdering

goeds. Tot er in de jaren vijftig duidelijk werd dat as-

van asbest door particulieren en de acceptatie daarvan op milieustraten.

best dodelijk kan zijn als de vezels vrijkomen en de

Hegeman was initiatiefnemer van de in 2010 tot stand gekomen oplei-

mens deze inademt. Het gemene is bovendien dat de

ding ‘Deskundig Asbest Acceptant’ (DAA). Deze eendaagse opleiding is

eﬀecten, zoals long(vlies)kanker, buikvlieskanker en

vooral bestemd voor personeel dat op de milieustraten betrokken is bij

kanker van het strottenhoofd, zich vaak pas na tiental-

het accepteren van asbesthoudend afval. Hegeman: “Het accent van die

len jaren in het lichaam te hebben gezeten, openbaren

opleiding ligt op bewustwording, het bijbrengen van vaardigheden om

en niet te genezen zijn. Volgens schattingen van de

asbest(houdend) materiaal snel te herkennen en in het omgaan met risi-

Gezondheidsraad overlijden in Nederland jaarlijks der-

co’s, zodat asbest veilig kan worden geaccepteerd. Voor het personeel dat

tienhonderd mensen aan asbest- gerelateerde ziekten.

bij milieustraten werkt is dit van het grootste belang, om te voorkomen dat ze het risico lopen met asbestvezels besmet te raken.” De opleiding

Gevaarlijk afval

DAA wordt afgesloten met een examen, dat wordt afgenomen door een

Asbest geldt tegenwoordig als gevaarlijk afval. Vanaf 1

onafhankelijke exameninstelling. De opleiding zelf wordt door tal van

juli 1993 is de toepassing, hergebruik of verkoop van

instellingen aangeboden, waardoor belangstellenden wellicht door de bo-

asbest(producten) verboden. Particulieren kunnen as-

men het bos niet meer zien. Hegeman wil hier geen speciﬁeke uitspraken

best in de regel, na een sloopmelding bij de gemeente,

over doen. Wel zegt hij: “Als het gaat om de keuze voor een opleider,

dubbel verpakt en in beperkte hoeveelheden bij de

adviseer ik gemeenten altijd meerdere oﬀertes aan te vragen en ook een

gemeentelijke milieustraat afgeven. Het asbest wordt

indringend gesprek met de opleider aan te gaan. Docenten moeten in

vervolgens afgevoerd naar afvalstortplaatsen. Een an-

staat zijn de materie over te brengen en de garantie te geven dat deel-

dere oplossing is er nog niet. Bekend is wel dat ‘As-

nemers goed in staat zijn om het DAA-examen met succes af te leggen.” GRAM

juni 2012

CURSUS: DeskundigadvAsbest Acceptant (DAA) Spa Groep 5 september 2012 31 oktober 2012 19 december 2012 30 januari 2013 6 maart 2013

1/2 Bodegraven Bodegraven Bodegraven Bodegraven Bodegraven

Meer informatie op www.spa-bv.nl

SPA Groep telefoon 0172-200000

Doe mee en nomineer de uitblinker van 2012 =VYPN QHHY PZ Kees Aalders \P[ >PU[LYZ^PQR NLRVaLU [V[ Uitblinker van het jaar APQU JVSSLNH»Z VTZJOYL]LU 2LLZ HSZ LLU I\P[LUNL^VVU ]YPLUKLSPQRL LU [VLNHURLSPQRL THU KPL aPQU ^LYR aLLY ZLYPL\Z ULLT[ LU HS[PQK LLU [VTLSVaL PUaL[ [VVU[

1/2 adv

Wie volgt hem op?

Verkiezing van De Uitblinker 2012 :[YHH[YLPUPNLYZ Z[YHH[]LNLYZ TLKL^LYRLYZ NYVLUILOLLY LU TLKL^LYRLYZ HM]HSILOLLY OV\KLU 5LKLYSHUK ISPURLUK ZJOVVU APQ aVYNLU PU \^ NLTLLU[L ]VVY ZJOVUL Z[YH[LU [L]YLKLU PU^VULYZ 5H[\\YSPQR THN KP[ UPL[ VUVWNLTLYR[ ISPQ]LU +HHYVT RPLaLU ^L IPUULURVY[ KL =Q\JTQVSMZ

Nomineer uw meest uitblinkende collega /LLM[ \ LLU JVSSLNH VM TLKL^LYRLY KPL \P[ISPUR[ PU aPQU VM OHHY ^LYR& 5VTPULLY OLT VM OHHY KHU ]VVY KL <P[ISPURLY +H[ RHU [V[ LU TL[ ZLW[LTILY ]PH! ___ ]Q\JTQVSMZ VT

;\MU UMM +L <P[ISPURLY PZ LLU PUP[PH[PLM ]HU .LTLLU[L :JOVVU PU ZHTLU^LYRPUN TL[ KL 5=9+

www.uitblinker2012.nl

Prijsuitreiking ,LU ]HRR\UKPNL Q\Y` ZLSLJ[LLY[ KL ^PUUHHY \P[ NLUVTPULLYKLU 6VR OL[ 5LKLYSHUKZL W\ISPLR Z[LT[ TLL +L =Q\JTQVSMZ ^VYK[ \P[NLYLPR[ VW ZLW[LTILY

Voorlichting

Wettelijke verplichting Met ingang van 1 januari 2012 is er een nieuwe norm (SC-580 DAA) voor het opleiden van Deskundig Asbest Acceptant. Volgens de norm is ook het gewenst dat op iedere locatie waar asbesthoudend afval kan worden aangeboden, minimaal een medewerker aanwezig is met een DAA-diploma. Het klinkt mooi, maar het probleem zit ‘m in het woordje ‘gewenst’. Hegeman: “Kennis op DAA-niveau is om te beginnen wel het minimum. Nog veel beter is echter de driedaagse opleiding ‘Deskundig Toezichthouder (SC 570 ADK)’. Diverse NVRDleden hebben al personeel in dienst met een dergelijke opleiding. Het grootste probleem is echter dat er géén wettelijke verplichting is voor gemeenten om op de mi-

Het pleidooi van Hegeman voor meer voorlichting wordt onderschreven door veel deskundigen in asbestland. Nu haalt asbest immers vaak nog alleen de publiciteit als er ergens weer een grote asbestvondst wordt gedaan, zoals onlangs op de stortplaats Derde Merwedehaven in Dordrecht. Daar bleek aanzienlijk meer asbest te zijn gestort dan werd aangenomen. Het zou gaan om vele tienduizenden tonnen. De provincie Zuid-Holland onderzoekt deze kwestie nu diepgaand. De Inspectie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft onlangs aangekondigd dat de komende jaren stevig wordt ingezet op de aanpak van misstanden in de Nederlandse asbestsector. Daarvoor worden gespecialiseerde inspecteurs ingezet om te controleren of de regels voor asbestverwijdering worden nageleefd. De Inspectie heeft een brochure, getiteld ‘Aanpak van Asbest 2012-2015’ gepubliceerd. De brochure is bestemd voor asbestverwijderaars, instellingen die hen controleren en werkgeversen werknemersorganisaties.

lieustraat personeel met een DAA-diploma in dienst te hebben. De overheid durft dit niet dwingend voor te schrijven en stelt dat het de verantwoordelijkheid is

verder dat er bij gemeenten en de politiek meer en meer aandacht komt

van de organisaties zelf. Weer een typisch voorbeeld

voor asbest. Dat is absoluut winst, want we komen op dit gebied van

van de Nederlandse polderpolitiek. Ik roep alle direct

ver. Lange tijd leefde nog het idee dat het allemaal niet zo erg is en

betrokkenen daarom dringend op om die verantwoor-

het wel meevalt. Ik vind wel dat er vanuit de overheid meer regie zou

delijkheid snel zelf te nemen. Dan krijg je duidelijkheid

moeten zijn op de initiatieven rond het veilig werken met asbest, zodat

en weet iedereen waar ie aan toe is.

er wordt geleerd van elkaar in plaats van steeds opnieuw het wiel uit te vinden. Dat kost veel energie en geld.”

“…De overheid durft diplomering niet dwingend voor te schrijven en stelt dat het de verantwoordelijkheid is van de organisaties zelf...’

Meer eenduidigheid Hegeman wil het overigens niet alleen laten bij meer en verplicht DAAgeschoolden op milieustraten. Hij vindt dat het niet alleen moet gaan om bewustwording, maar vooral ook om het meer grip krijgen op de hele asbestverwijderingsketen. ”Eigenaren moeten nu bij (ver)bouw- en sloopwerk een melding doen bij de gemeente. Voor dat werk gelden bepaalde regels over hoe burgers met asbest om moeten gaan. Het zou goed zijn als de gemeenten de burgers toestaan asbest gratis af te voeren naar de milieustraten, mits ze een ‘groene kaart’ bij zich hebben, waaruit blijkt dat de partij bij de gemeente is gemeld. Bij veel

NVRD

gemeenten werkt dit prima, waardoor het aantal gevallen van zwerf-

Volgens Hegeman zou het, vanuit het oogpunt van vei-

asbest sterk is verminderd.”

ligheid, zeker goed zijn als de NVRD met de leden afspreekt dat in 2013 op alle milieustraten minimaal één

Verkeerde been

medewerker in het bezit is van het DAA-diploma. De

Hegeman zou het verder erg toejuichen als gemeenten meer aandacht

BRBS (branchevereniging bouw- en sloopafval) heeft dat

besteden aan goede en eenduidige voorlichting aan hun inwoners over

al met haar leden afgesproken. “Ik moet hierbij overi-

de risico’s van asbest in en rond het huis. “Ik denk namelijk dat het pu-

gens wel nadrukkelijk aantekenen dat het op vrijwillige

bliek zich nog altijd niet goed bewust is van het grote risico van het on-

basis zeker al de goede kant op gaat. Op dit moment

verantwoord omgaan met asbest en asbesthoudend materiaal. Er moet

zijn namelijk al 121 personen in het bezit van het DAA-

ook meer eenduidigheid komen in de regels rond het afvoeren van as-

diploma. Maar het moeten er meer worden om de ri-

best door inwoners. Ze worden nu nog vaak op het verkeerde been gezet

sico’s verder te verminderen. Veel milieustraten hebben

over het omgaan met en aanbieden van asbest. NVRD-leden kunnen als

de zaken trouwens goed op orde. Er is helaas ook nog

professionals een belangrijke bijdrage leveren aan een laagdrempelige

een ﬂink aantal dat het minder goed doet. Positief is

en eenduidige aanpak. Dat is winst voor milieu en gezondheid!”

GRAM

juni 2012

■

K RITIE K OP AMB ITIE NIV E A U RIJ K S OVE RH E ID

Nog veel te winnen uit grofvuil Grof huishoudelijk afval staat bovenaan de agenda. Met de recycling van matrassen en tapijt is een begin gemaakt. De komst van een aangepaste minimumstandaard moet de bronscheiding van grof huishoudelijk afval een impuls geven. Niet iedereen is enthousiast. De overheid slaat

foto: Retour Matras

de plank volledig mis, luidt de kritiek.

door Pieter van den Brand

Toenmalig milieuminister Jacqueline Cramer – fan van

Fioole tijdens een rondleiding door zijn fabriek in Lely-

Cradle to Cradle – had het goed begrepen. Zij bombar-

stad. Matrassen in verschillende soorten en maten wor-

deerde grof huishoudelijk afval tot een van de ‘priori-

den in luchtdichte compartimenten met grote roterende

taire stromen’, met als doel de milieudruk hiervan bin-

messen ontleed in vier stromen: textiel, latex, PU schuim

nen vijf jaar met twintig procent terug te brengen. De

en metaal. De balen latex en PU schuim vinden hun weg

ambitie staat in het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP), dat

naar onder meer judomatten en ondertapijt. Het metaal

begin 2009 uitkwam. De Materiaalketenprojecten die op

van de veringen is nog vervuild met het kapok dat er

initiatief van Cramer werden uitgevoerd, leverden een

omheen zit. “Dat brengt nog geen geld op”, zegt Fioole.

eyeopener op bij de recycle-proeven met matrassen. De

“Binnenkort plaatsen we er een installatie bij om deze

verschillende materialen hierin zijn geld waard. Dit bleek

twee stromen beter te scheiden.” Zo’n honderd bedden-

uit de recente initiatieven om matrassen te gaan recy-

speciaalzaken en twintig gemeenten heeft RetourMatras

clen. Neem de ﬁrma RetourMatras. Sinds begin 2012 be-

weten te interesseren. “Helaas hebben we nog te weinig

gint de verwerking van oude matrassen goed op gang te

matrassen”, klinkt het ietwat somber. “De concurrentie is

komen. “We zijn nog aan het ﬁnetunen, maar als het aan

zwaar. Jaarlijks worden er anderhalf miljoen matrassen

ons ligt gaan we hier straks grootschalig matrassen ver-

als grofvuil aangeboden, maar het merendeel wordt nu

werken, zo’n 800 stuks per dag”, vertelt directeur Nanne

nog geshredderd en verbrand.”

GRAM

juni 2012

Minimumstandaard

Kritiek

De constatering kan gelden voor grofvuil in het alge-

Toch is er kritiek. Kritiek op de mogelijkheid voor mi-

meen. Volgens de minimumstandaard in het LAP moet

lieustraten om, als ze het voorzieningenniveau van

de restfractie van grofvuil, namelijk dat deel dat niet bij

achttien sorteerbakken hebben getroﬀen, de restfractie

de bron al naar soort gescheiden wordt, worden gesor-

af te mogen voeren naar een afvaloven. “Het is toe te

teerd. Als al het grofvuil volgens het LAP verwerkt zou

juichen dat de overheid bronscheiding wil opvoeren”,

worden, schrijft de VROM-Inspectie maart vorig jaar

zegt directeur Hannet de Vries-in ’t Veld van VAR, “maar

in een rapport, zou circa tweederde van de restfractie

we weten dat de reststroom die nu naar de afvalver-

geschikt zijn voor hergebruik. Maar in plaats daarvan

branding gaat nog een groot deel aan recyclebaar ma-

belandt tachtig procent van de restfractie in de verbran-

teriaal bevat, meer dan zestig procent.” Dat is precies

dingsoven. Een van de redenen: gemeenten zijn op ba-

ook de kennis die milieubedrijf Shanks heeft. “We heb-

sis van langlopende contracten verplicht een deel van

ben extra geïnvesteerd in onze scheidingsinstallaties

hun grofvuil voor verbranding aan te bieden. Al zijn

met een aanzienlijk rendement. Er valt nog heel veel te-

er gemeenten die proberen hun contracten aan te pas-

rug te winnen uit de restfractie van grof huishoudelijk

sen. Desondanks concludeert de VROM-Inspectie dat

afval”, zegt EHS Country Manager Jan Thewissen. “Ge-

gemeenten en inzamelaars niet erg actief zijn met het

suggereerd wordt dat een volgens de nieuwe eisen uit-

in de praktijk brengen van de minimumstandaard. Het

geruste milieustraat min of meer vergelijkbaar is met

gemis aan sterke sturing door het rijk is daar debet aan.

een mechanische sorteerinstallatie. De overheid slaat de plank volledig mis.” In een reactie merkt Kraakman

Groen licht

van AgentschapNL op dat ervaringen met restafval, zo-

Demissionair staatssecretaris Atsma van milieu wil de

als dat nu naar de afvaloven gaat, niet representatief

inzet om het grofvuil weg te houden bij afvalovens ﬂink verbeteren. Tijdens de begin dit jaar afgesloten Green Deal voor het recyclen van tapijt kondigde de

‘Verdwijntruc’ voor grofvuil?

bewindsman aan hergebruik te willen stimuleren met

In 2010 bracht het Amsterdamse stadsdeel Noord de inzamelfrequentie van grof huishoudelijk afval terug van wekelijks naar eenmaal per maand. Hoofd inzameling Onno Hoogerhuis windt er geen doekjes om “Dat was puur een bezuinigingsmaatregel.” Net als andere gemeenten moet ook de hoofdstad op de kosten letten. Ook het gemeenteonderdeel dat de afvalinzameling in Noord verzorgt, kreeg een taakstelling, en wel om tussen 2010 en 2014 twee miljoen euro te bezuinigen op een begroting van veertien miljoen. Stadsdeel Noord, legt Hoogerhuis uit, hanteerde vroeger een belsysteem, zoals meer gemeenten in ons land dat kennen. Het grofvuil werd na een melding thuis opgehaald. “De raad besloot vervolgens over te gaan op een vaste wekelijkse inzameling. Voor ons betekende dit dat we meer ophaalwagens moesten inhuren en extra verwerkingskosten hadden. We hadden uitgerekend dat het terugbrengen van de inzamelfrequentie naar eenmaal per maand ons een besparing van een half miljoen euro op zou leveren.” De ingreep had tot gevolg dat de opgehaalde hoeveelheid grofvuil met veertig procent terugging. Hoogerhuis: “We vermoeden dat we vooral illegaal afval vanuit de omliggende gemeenten hebben teruggedrongen. Toen we het grofvuil hier wekelijks ophaalden, kwamen daar kleine aannemers en afvaltoeristen op af. Eigenlijk haalden we voor een groot deel andermans vuil op. We zitten nu weer op het tonnage dat we vroeger met het belsysteem hadden. Door de overgang van bellen naar wekelijks ophalen was er namelijk een toename van het grofvuil met 45 procent. Die hoeveelheid is dus weer verdwenen na het invoeren van het maandelijks ophalen.” Het scheidingspercentage van grofvuil verhogen blijft de komende jaren een belangrijk doel voor de afdeling Inzameling in Noord. Sinds januari dit jaar rekent afnemer AEB afvalstromen met een hoge vervuilingsgraad (afval dat zonder sorteren in de restcontainer is beland) namelijk tegen het hoogste tarief af.

een aanpassing van de minimumstandaard. De wijzigingsprocedure wordt gestart, zodra er groen licht is uit Brussel. Voor de gemeentewerven gaan scherpe eisen gelden, wanneer ze vanaf 2013 onder de algemene regels komen te vallen van het Activiteitenbesluit. Gemeenten moeten voorzieningen treﬀen om het grofvuil in welgeteld achttien stromen te scheiden, van asbest en gips tot matrassen en textiel. Gemeenten die dat goed doen, hoeven de reststroom niet meer voor nascheiding af te voeren. Gemeenten die dat niet kunnen of willen, blijven verplicht om de reststroom af te voeren naar een nascheider. Deze moet zich op zijn beurt op dezelfde genoemde stromen richten en mag zich niet beperken tot enkele lucratieve fracties, om de rest als scheidingsresidu alsnog naar de verbranding afvoeren. “Onder de huidige minimumstandaard, die neerkomt op verplicht afvoeren naar een nascheider, hebben we niet de garantie dat die zich echt richt op alle stromen die in beginsel voor recycling geschikt zijn”, verklaart adviseur Marco Kraakman bij Agentschap NL. “We proberen zo de minimumstandaard meer handen en voeten geven, om daadwerkelijk meer recycling te realiseren. We zetten zowel in op meer bronscheiding als op het verder speciﬁceren wat nascheiding in moet houden.” De kans dat tapijt wordt meegenomen in de komende LAP-wijziging is overigens klein. In een overleg tussen I&M en marktpartijen is gebleken dat er nog onvoldoende verwerkingsmogelijkheden en verwerkingscapaciteit zijn. Om diezelfde reden staat tapijt op dit moment nog niet op het lijstje van de milieustraatstromen.

GRAM

juni 2012

foto: HVC

Grofvuil: nascheidingsstatistieken ontbreken Nederlandse gezinnen produceren jaarlijks circa 2.400 kiloton aan grofvuil. Daarvan wordt 1.700 kton (circa 70 procent) gescheiden ingezameld. Zo’n 700 kton (circa 30 procent) behelst de restfractie (gemiddeld 42 kilogram per inwoner). Deze fractie bestaat voor de helft uit huisraad, waarin meubilair het grootste bestanddeel is. In het andere deel van de restfractie komen bouwafval en hout het meest voor. Statistieken op het gebied van het nascheiden van grof restafval zijn er niet. Probleem is namelijk dat de resultaten daarvan veel te veel variëren met onder meer de organisatie van de milieustraat en de mate waarin in de gemeente bronscheiding plaatsvindt. Wel bekend is hoeveel er per gemeente aan componenten gescheiden wordt ingezameld en hoeveel er eindigt als grof restafval. Informatie hierover is te vinden op de Afvalmonitor van Agentschap NL (zie http://afvalmonitor.databank.nl).

zijn voor het restafval van een gemeente die straks al

Kraakman is niet onder de indruk: “Het argument dat

die voorgeschreven stromen goed gescheiden houdt.

het goedkoop is residu naar de afvalverbrander af te

“Daarnaast is het relatief eenvoudig om de regeling

voeren, geldt niet alleen voor gemeenten, maar ook

aan te passen, wanneer in de praktijk zou blijken dat

voor sorteerinstallaties. Juist daarom is het stimuleren

er nog andere stromen gescheiden gehouden zouden

van bronscheiding een stap vooruit.”

moeten worden.”

Spanningsveld Gemeentewerven

HVC, dat zowel afvalverbranders als recyclinginstalla-

Ook de Tweede Kamer weert zich. Een meerderheid

ties bezit, telt 52 gemeenten als aandeelhouder. Voor

steunt vermoedelijk de motie van PvdA-parlementariër

een dertigtal doet HVC de inzameling en kan het dus

Sjoera Dikkers om gemeentewerven, waar weinig sor-

beschikken over de afvalstromen die van de milieu-

tering plaatsvindt, te verplichten al het restafval voor

straten komen. Woordvoerder Annemiek Meijer beves-

nascheiding aan te bieden. “Als burgers op de drukke

tigt het spanningsveld tussen verbranden en recyclen,

zaterdag niet goed begeleid worden, kieperen ze veel

“maar het belang van goede grondstoﬀen weegt voor

afval in de restbak. Daar zit nog veel recyclebaar mate-

ons heel zwaar mee. We gaan hier zorgvuldig mee om.”

riaal in”, licht Dikkers toe. “Daar ben ik dus voor”, zegt

Meijer zegt dat HVC zich prima kan vinden in de nieuwe

VAR-directeur De Vries. Staatssecretaris Atsma van mi-

eisen. “Bij een goed functionerend afvalbrengstation

lieu wijst de echter motie af. Hij acht het onwaarschijn-

blijven maar heel weinig reststromen over, hooguit tien

lijk dat gemeenten waardevolle grondstoﬀen in de rest-

procent, waar je eigenlijk niet zoveel meer mee kunt be-

bak en daarmee in de afvaloven gaan deponeren. “Ze

halve deze als brandstof gebruiken. De term ‘naschei-

zouden namelijk wel gek zijn”, aldus de bewindsman

ding’ klopt in feite niet meer. Het merendeel is vooraf

tijdens een Kameroverleg medio april.

gescheiden in schone grondstoﬀen, direct geschikt voor hergebruik. Als dat nodig mocht zijn, zullen we onze

Thewissen van Shanks heeft er wel een verklaring voor

leden steunen bij het upgraden van hun milieustraat.”

waarom milieustraten hun restafval naar de verbran-

der afvoeren. Het is gewoonweg goedkoper. “Grosso

In feite is de huidige minimumstandaard strenger dan

modo is recyclen op dit moment zo’n twintig euro per

wat er nu aankomt, vindt Thewissen van Shanks. “Nu

ton duurder dan verbranden.” Tarieven, leert navraag

moet de restfractie nog gesorteerd worden. Straks mag

in de markt, lopen op dit moment uiteen van 45 tot

wat er bij een milieustraat waar achttien sorteerbak-

65 euro voor het verbranden van een ton afval, waar

ken staan, overblijft linea recta naar de afvalverbran-

het prijskaartje voor recycling 70 tot 90 euro bedraagt.

der. Terwijl daar nog veel samengestelde afvalstromen

Thewissen: “Wij zien dat gemeenten vanuit kostenover-

bij zitten, denk aan voorwerpen die bestaan uit metaal

wegingen kiezen voor minder recyclen en meer ver-

met kunststof of uit glas en hout. Prima herbruikbaar

branden.” Ook Fioole van RetourMatras heeft last van

materiaal. Iedereen heeft de mond vol van de grond-

de druk op de markt vanuit de afvalovens. “Dat zijn

stoﬀenrotonde. Als puntje bij paaltje komt, wordt het

onze grote concurrenten. De belangen van gemeenten

beleid echter naar beneden bijgesteld en doen we ei-

die eigenaar van een afvalverbrander zijn zijn groot.”

genlijk een stap terug.”

GRAM

juni 2012

■

G EM EN G DE BE RI CH TE N

AFVAL & MILIEU

Dag van de Duurzaamheid

De provincie Zeeland levert in totaal de

Asbestonderzoek

Actie-organisatie voor duurzaamheid en

meeste kilo’s per inwoner in: gemiddeld

Derde Merwedehaven

innovatie Urgenda wil Nederland ver-

8,2 kilo. Dat er nog veel winst is te be-

Nadat eerder dit jaar bekend werd dat

sneld verduurzamen. Op woensdag 10

halen, blijkt uit onderzoek van de United

op de stortplaats Derde Merwedehaven

oktober organiseert Urgenda voor de

Nations University. Daaruit blijkt dat er

aanzienlijk meer onverpakt asbest en

vierde achtereenvolgende keer een lan-

jaarlijks 23,7 kilo e-waste per persoon

over een langere periode is gestort dan

delijke ‘Dag van de Duurzaamheid’. Tij-

vrijkomt. Ook verdwijnt er jaarlijks on-

tot voor kort aangenomen, heeft de pro-

dens deze manifestatie worden in heel

geveer 35 miljoen kilo aan vooral kleine

vincie Zuid-Holland een feitenonderzoek

Nederland duizenden duurzame activi-

elektrische apparaten in de vuilnisbak.

aangekondigd naar de stortingen op deze stortplaats. Het zou gaan om en-

teiten georganiseerd. Bedrijven, organisaties, onderwijsinstellingen, overheden

Meer groen scheelt 300 miljoen

kele tienduizenden tonnen. De provincie

en ook particulieren kunnen dan laten

euro ziektekosten

betrekt TNO bij dit onderzoek. De Der-

zien wat zij allemaal doen op het gebied

Uit onderzoek in opdracht van het minis-

de Merwedehaven geldt als de grootste

van duurzaamheid. De dag geneert veel

terie van Economische Zaken blijkt dat

stortplaats voor asbesthoudend materi-

media aandacht (kranten, tv en social

tien procent meer groen in de woonom-

aal in Nederland. Het is de bedoeling dat

media). Dit jaar wil Urgenda vooral de

geving een besparing op kosten van zorg

deze stortplaats eind 2012 vervroegd

duurzame trends bij bedrijven onder de

en ziekteverzuim kan opleveren van 400

wordt gesloten om te worden heringe-

aandacht brengen van het publiek.

miljoen euro. Het onderzoek is door KPMG

richt als parkachtig recreatiegebied. De

Alle informatie over deelname aan de

uitgevoerd in de Amsterdamse wijk Bos

provincie trekt 30 miljoen euro uit voor

Dag van de Duurzaamheid staat op

en Lommer. Daar bleek dat 10 procent

de herinrichting. Het nieuwe recreatiege-

www.dagvandeduurzaamheid.nl

meer groen goed is voor 130 depressie-

bied van circa 65 hectare groot is naar

patiënten minder. Dat komt voor die wijk

verwachting in 2022 klaar.

Vlaanderen wil meer gescheiden

uit op een besparing op de kosten van

inzameling bedrijfsafval

zorg en ziekteverzuim van 800.000 euro.

Lantaarnpalen van plastic

De Openbare Vlaamse Afvalstoﬀenmaat-

De kosten voor het aanleggen van extra

In de Brabantse gemeente Schijndel staan

schappij (OVAM) streeft naar meer ge-

parkjes en plantsoenen in Bos en Lommer

sinds kort lantaarnpalen die geheel zijn

scheiden inzameling van bedrijfsafval.

zou naar verwachting uitkomen op ruim

gemaakt uit hergebruikt plastic. Zelfs de

In overleg met alle betrokkenen heeft

13 miljoen euro en jaarlijks een miljoen

lampen die worden gebruikt dragen het

de OVAM daarom een ontwerpcode ‘van

euro voor onderhoud. Vertaald naar al het

stempel duurzaam. De lantaarnpalen zijn

goede praktijk’ voor de organisatie van

stedelijk gebied Nederland zou de bespa-

namelijk voorzien van LED-verlichting,

bron- en/of nasortering van bedrijfsaf-

ring op kunnen lopen naar ruim 300 mil-

waardoor ook wordt bespaard op ener-

valstoﬀen opgesteld. De code stelt 17

joen euro. Volgens de onderzoekers zijn

gieverbruik. In de komende jaren gaat de

verplicht in te zamelen fracties centraal.

de kosten van aanleg en onderhoud van

gemeente steeds meer plastic lantaarn-

Daarnaast gaat de code over de inzame-

het groen terugverdiend in een periode

palen plaatsen.

ling en nasortering van bedrijfsafvalstof-

van vijf tot twaalf jaar.

fen. Tot eind 2012 geldt een overgangsperiode om de resultaten te kunnen monitoren. Na deze monitoringsperiode zal de code begin 2013 zo nodig worden aangepast en worden omgezet in een ministerieel besluit. Inzameling e-waste Gemeentelijke milieustraten geven gemiddeld 5,1 kilo per inwoner aan afgedankte elektrische apparaten (e-waste) af aan Wecycle. Er zijn wel grote verschillen tussen de gemeenten. De afgifte loopt sterk uiteen van 1,0 tot 17,3 kilo e-waste per inwoner. Dit blijkt uit de door Wecycle gepubliceerde benchmark. Schiermonnikoog is met 17,3 kilo per inwoner koploper, gevolgd door Vlieland met 16 kilo en Geldermalsen met 13,5 kilo. GRAM

juni 2012

NVRD Jaarcongres ‘SchoonGewoon’ Govert Veldhuijzen (rechts) draagt het stokje over aan de nieuwe voorzitter van de NVRD: Han Noten, burgemeester in Dalfsen.

De gastheren Hans Groenhuis, Rova, en Albert Van Winden, Twente Milieu

Congresgasten op weg naar de avondlocatie foto’s: Frank Brouwer, Rova

GRAM

juni 2012

24-25 mei in Dalfsen

Demissionair staatssecretaris Atsma ontvangt het advies van

Architect Thomas Rau is groot voorstander van de circulaire economie waarbij de consument een

de Werkgroep Huishoudelijk

product na gebruik weer inlevert voor recycling. De

Afval uit handen van NVRD-

producent is en blijft eigenaar.

directeur Erik de Baedts.

Maurice de Hond verrichte een peiling op verzoek van de NVRD. Jan Terlouw: “We moeten leren minder

Opmerkelijk: als statiegeld wordt

te verspillen. Focus op duurzaamheid

afgeschaft, stopt 44 procent van

en niet-materiële groei.”

de Nederlanders met het scheiden van ﬂessen.

GRAM

juni 2012

VAKWERK Gert Jan Klaasse Bos is bedrijfsleider compostering/vergisting bij De Meerlanden. Sinds 2011 heeft De Meerlanden een duurzame vergistinginstallatie. Verwerking van het gft in deze installatie levert vijf producten op: groengas, compost, warmte (broeiwarmte van compostering verwarmt een nabij gelegen kwekerij), water (met proceswater sproeien de veegwagens van De Meerlanden de straten schoon) en CO2: bij opFoto: Rob Essenberg

werking van biogas worden methaan en CO2 gescheiden. Van methaan wordt het groengas gemaakt, CO2 gaat naar kwekerijen in de buurt als groeibevorderaar en vervangt fossiele CO2.

Energie uit afval halen is de toekomst Wat houdt je functie precies in? Ik ben verantwoor-

bewezen heeft. Er zijn wel meer van dergelijke vergis-

delijk voor het verwerken van de GFT-afvalstromen die

tingsinstallaties in Nederland, maar dit is de eerste in-

door de Meerlanden worden ingezameld. Geen werk-

stallatie die op een zo duurzame manier het gft-afval

dag is hetzelfde, maar in grote lijnen bestaat mijn werk

verwerkt. We vergisten het gft, we zuiveren het biogas

hieruit: ik coĂśrdineer het gft-afval dat binnenkomt, ik

dat eruit ontstaat en we maken er aardgas van. Het CO2

controleer de vergister en het vergistingsproces. En ik

dat vrijkomt gaan we leveren aan de (kas)tuinbouw. Nor-

stuur de composteringsprocessen op de juiste kwali-

maal wordt digestaat uitgeperst en gaat deels naar wa-

teit van de compost. In mijn werk stuur ik zeven men-

terzuivering en deels naar compostering. Bij ons wordt

sen aan; dat zijn de machinisten en operators.

alles gecomposteerd (biologisch gedroogd). Tijdens deze droging komt broeiwarmte vrij die we niet verloren

Sinds wanneer doe je dit werk? Ik werk hier sinds

laten gaan, maar nuttig gebruiken door er biogas van

1 april 2011. Er was al wel een medewerker voor de

te maken. De warmte die nodig is voor de gaszuivering

compostering, maar mijn functie is erbij gekomen door

en de vergister wekken we duurzaam op met een hout-

de komst van de nieuwe vergistingsinstallatie. Daar-

kachel. Het hout voor deze kachel komt van bomen,

voor heb ik een aantal jaren voor mezelf gewerkt als

snoeihout en van A-hout dat op de milieustraat worden

zelfstandig adviseur vergisting.

ingeleverd. Alles wordt dus hergebruikt en benut.

Waarom werk je voor De Meerlanden? Ik heb voor

Waarom heb je voor deze branche gekozen? Wat

deze functie gekozen om het unieke gft-verwerkings-

mij aanspreekt in dit werk is allereerst de combinatie

proces van De Meerlanden. Ik vond het een mooie kans

tussen techniek en biologie. Dat is ook de reden dat

om mijn eigen kennis op dit terrein te verbreden. Het in-

ik Agrotechnologie heb gestudeerd aan de Wageningen

tegraal composteren van digestaat (dat wat overblijft bij

Universiteit. Energie halen uit afval zie ik als een nut-

productie van biogas uit organische producten, red.) en

tige bijdrage aan een duurzame leefomgeving. In de

de gaszuivering die erachter staat, zie ik als een echte

toekomst zullen er nog veel meer grondstoďŹ&#x20AC;en uit af-

uitdaging. Het is een nieuwe techniek, die zich nog niet

val worden gehaald.

GRAM

juni 2012

GRAM heeft een nieuwe rubriek. Vakwerk gaat over het vakmanschap en de bevlogenheid in de branche. In de afval en reiniging werken vele professionals, die hart hebben voor de ‘schone zaak’. Wat drijft hen? En waarom doen zij hun werk graag & goed? Ieder maand passeert een professional uit de branche de revue.

Tekst: Karin Giesen Waar haal jij je voldoening uit? Ik haal dagelijks

net in ging. Ook de reacties die we van inwoners krij-

voldoening uit het zo optimaal mogelijk laten functio-

gen op wat we doen, vind ik bijzonder. Mensen zijn

neren van de installatie. Dat kan namelijk altijd beter,

verbaasd over de mogelijkheden van afval. Ze realise-

er liggen nog iedere dag uitdagingen. Het gaat er om

ren zich vaak niet dat het grondstoﬀen zijn, dat het

biologie en techniek goed te laten samen werken en

geen eindstation is hier.

dat is een lastig evenwicht. De techniek is uit te rekenen, te calculeren. De biologie is de grootste onzeker-

Waar verwonder jij je over? Of waar erger jij je

heid, we weten bijvoorbeeld nooit precies hoe de bac-

aan? Ik vind het jammer dat mensen soms zo onver-

teriën reageren en wat de samenstelling van het GFT is.

schillig met hun afval omgaan. Ook wat het gft-afval betreft. Ze scheiden het slecht, waardoor er veel ver-

Wat is er zo leuk aan werken in deze bran-

vuiling tussen zit. Van plastic of vuilniszakken tot wa-

che? Wat mij zo aanspreekt is de ontwikkeling die de

terkokers, we komen de raarste dingen tegen. Soms

branche doormaakt; het streven naar eindproducten in

is dat onverschilligheid, soms ook onwetendheid. Daar

plaats van afval. Ook de onderlinge samenwerking en

proberen we natuurlijk wel wat aan te doen, door men-

openheid binnen de branche vind ik heel positief. We

sen voor te lichten. Ik heb zelf niet rechtstreeks met

delen en wisselen veel kennis uit met concullega ’s. Bij-

inwoners te maken, maar onze afdeling Communica-

voorbeeld een onderzoek op biogasgebied dat we sa-

tie bijvoorbeeld wel. Zij richten hier dan ook voorlich-

men doen met Delta, HVC, Orgaworld en Attero. Deze

tingscampagnes op. Veel burgers weten bijvoorbeeld

bedrijven hebben ook een eigen vergistingsinstallatie.

niet dat etensresten ook gewoon in de gft-bak mogen.

Iedere installatie is daarin uniek, omdat ook ieder be-

Graag zelf, deze resten zijn goed voor de gasproductie.

drijf weer zijn eigen visie heeft. Die van De Meerlanden is helemaal gericht op duurzaamheid, door de hout-

Wat maakt iemand geschikt om te werken in deze

kachel en het benutten van de warmte uit het compos-

branche? Tja, dat vind ik een moeilijke vraag. Het al-

teringsproces).

lerbelangrijkste is toch wel motivatie en gedrevenheid.

Ben je trots op je bedrijf? Ja, ik ben wel trots op

Wat merk je van het imago van de branche? Vol-

De Meerlanden. Ik vind het prachtig dat we vanuit een

gens mij heeft de branche in ieder geval geen slecht

afvalstroom deze mooie producten weten te maken.

imago. Maar mensen weten er gewoon niet veel van, hebben er niet echt een mening over. Bij velen leeft

Wat is het meest bijzondere of opvallende dat je

toch het gevoel van ‘het is maar afval’. Men weet niet

tot nu hebt meegemaakt in je werk? Het was een

dat afval veel meer is dan iets wat je weggooit, dat er

heel mooi moment toen het eerste biogas het aardgas-

zoveel méér kan.

■

REC TIFIC ATIE

Benutting biogas uit gft-afval: stroom of groengas procent

In het meinummer (pagina 37) stond een onjuist weergegeven staafdiagram bij het artikel ‘Trappen op het groene gaspedaal’. Hieronder vindt u de juiste weergave. Daaruit wordt duidelijk dat de productie van groengas toeneemt; in 2013 zal van biogas meer groengas gemaakt worden en minder stroom. (Bron: Elsinga Beleidsplanning en Innovatie BV)

100 80 60 40 20 0

2011

eind 2013

groengras

stroom

GRAM

juni 2012

Zwolle pakt snoeproutes aan met Gemeente Schoon door Ronald Schalekamp

De snoeproute tussen twee scholen en een winkelcentrum in de Zwolse wijk Holtenbroek zorgde voor veel overlast door zwerfafval. Met behulp van een nieuw gebiedstraject schoolomgeving van Gemeente Schoon ging men voor een structurele oplossing. “Dankzij de samenwerking met vele partijen mag het resultaat er zijn”, aldus wijkbeheerder Gerard Ballintijn. Vanuit het wijkcentrum Holtenbroek, waar hij zijn

Aanpak met Gemeente Schoon

werkplek heeft, schetst Ballintijn het aanvankelijke

Op een beurs kwam de voorzitter van de wijkorgani-

probleem: “Holtenbroek is een herstructureringswijk.

satie Holtenbroek in contact met Agentschap NL. Het

De Van der Capellen Scholengemeenschap was al aan-

zwerfvuilprobleem werd besproken en het bleek dat er

wezig in de wijk. Het Deltion College kwam er bij met

een oplossing mogelijk was vanuit Gemeente Schoon.

veel leerlingen. In de wijk heerste al het idee dat dit

Gemeente Schoon heeft namelijk een actieprogramma

tot overlast zou kunnen leiden. Denk aan parkeren en

ontwikkeld dat gemeenten helpt bij de aanpak van

zwerfvuil. De traditionele afvalbakken bleken inder-

zwerfafval. Namens de gemeente Zwolle ging Ballintijn

daad al snel onvoldoende, dus zijn er bakken bijge-

met het gebiedstraject aan de slag. Hij vertelt: “Het be-

plaatst. Maar ook daarna bleef het probleem met zwerf-

tekende allereerst het opstellen van een analyse van het

afval. We kregen er de vinger niet achter. Leerlingen die

probleem. Dat gebeurde met een Wijkscan Zwerfafval.

in de pauzes naar het winkelcentrum liepen, gooiden

Hieruit kwam naar voren dat het heel belangrijk is dat

afval op straat. Er werd natuurlijk wel opgeruimd door

het probleem integraal wordt aangepakt, in samenwer-

verschillende instanties, maar dan ben je uitsluitend

king met alle betrokken partijen; de gemeente, de beide

bezig met symptoombestrijding. De schoolbesturen

scholen, winkeliers, politie en bovenal de leerlingen

wisten direct ook geen oplossing.”

zelf. Door met de verschillende betrokkenen bij elkaar te komen én door samen de snoeproutes te lopen, ontstonden direct al goede contacten en ideeën. Zo kwam er bijvoorbeeld betere afstemming tussen afvalinzamelaar ROVA, de WEZO (Werkvoorziening Zwolle) en de organisaties Tactus en Pauropus over het zwerfvuil prikken. Routes en planningen werden beter op elkaar afgestemd. Ook de conciërge van het Deltion College liet zich vanaf toen regelmatig prikkend op de snoeproute zien, wat leidde tot erg positieve reacties uit de wijk, tijdens onder meer een wijkbijeenkomst.”

Veroorzakers betrekken bij oplossing Vanuit de Wijkscan Zwerfafval ontstond een maatwerkplan voor de aanpak van de snoeproutes. Ballintijn: “Het werd vrij snel duidelijk dat de leerlingen van beide scholen een geheel andere aanpak vereisten. De leerlingen van de Van der Capellen Scholengemeenschap (vanaf 12 jaar) zwierven in de pauzes nogal eens door de wijk, richting het winkelcentrum. Dat werd hen verboden. Ze mochten alleen nog langs de Bachlaan; Leerlingen Industrieel Design van het Zwolse Deltion College hebben speciaal

een directe weg naar het winkelgebied. Langs die weg

voor de wijk (Holtenbroek) een afvalbak ontworpen. Op de foto: een van de drie

staan prullenbakken. Voor de leerlingen wordt momen-

winnende ontwerpen, de Lora.

teel gewerkt aan een lespakket waarin aandacht voor

GRAM

juni 2012

het milieu en de leefomgeving centraal staan. Ook de studenten van het Deltion (vanaf 16 jaar) wilden we vooral heel graag actief betrekken bij de oplossing van het probleem. Volgens de studenten stonden er te weinig en te kleine afvalbakken. Zo ontstond het idee om hen – een aantal leerlingen van de opleiding Industrieel Design – zelf een afvalbak te laten ontwerpen. Een grote uitdaging, want aan zo’n bak worden hoge eisen gesteld. Een leverancier van afvalbakken uit de wijk, Fred van der Henst van EcoDesignS, was gevraagd mee te denken. In overleg met hem werd besloten de studenten een omhulsel te laten ontwerpen voor een standaard binnenbak van 90 liter. Ik mag gerust zeggen dat dit een groot succes is geworden. Studenten hebben uiteindelijk allemaal een bruikbare afvalbak ontworpen. De drie winnende afvalbakken (de Lora, Target en Diamond Bin) zijn langs de snoeproute geplaatst én in

Een wijkronde met diverse betrokkenen leidde tot goede contacten en ideeën voor

het leveringsprogramma van Ecodesigns opgenomen.

de aanpak van het zwerfafval.

Ook het Deltion College heeft inmiddels binnen de school een aantal van deze bakken geplaatst.”

scholen, winkeliers, bewonersorganisatie, politie en stadswacht. In het convenant staan de afspraken opge-

Voorlichting en handhaving

somd en de verantwoordelijkheden van elke betrokken

Ballintijn: “Natuurlijk is het op straat gooien van afval

partij. Het doel is niet om met de vinger naar elkaar te

ook een mentaliteitskwestie. Om hierop in te spelen

kunnen wijzen, maar om periodiek te kunnen evalu-

is het lespakket voor de leerlingen van de Van der

eren, ervaringen uit te wisselen en eventueel nieuwe

Capellen Scholengemeenschap een goed middel. De

ideeën te ontwikkelen. We willen de ervaringen die we

studenten van het Deltion College moet je op een an-

hebben opgedaan in de wijk Holtenbroek uitrollen in

dere manier aanspreken. Dat hebben we bijvoorbeeld

andere wijken. Daarnaast kan men ook elders in Neder-

gedaan door de Studentenraad actief te betrekken bij

land van onze ervaringen leren. Onze inspanningen

het probleem. Je hebt natuurlijk wel jaarlijks een nieu-

hebben geleid tot 90 procent minder zwerfafval; een

we lichting studenten, dus elk jaar is er een nieuwe in-

zeer goed resultaat.”

spanning vereist. Daarbij is het zo dat we het op straat gooien van afval zo nodig bekeuren. Na een periode

Tips

van waarschuwen gaan politie en Toezicht en Handha-

Wat zijn de belangrijkste tips van Ballintijn voor andere

ving van de gemeente een aantal weken beboeten. De

gemeenten met een zwerfafval probleem? “Betrek altijd

boete is behoorlijk hoog: 120 euro. Ook dat gegeven

de veroorzakers actief bij de oplossing. Werk samen

wordt gecommuniceerd op beide scholen. De boete

met mensen op de werkvloer. Zorg ervoor dat alle par-

geldt overigens voor iedereen, dus niet alleen voor

tijen – ook winkeliers en schooldirecties – ervan door-

leerlingen van de scholen.”

drongen zijn dat hun bijdrage heel belangrijk is. Daarbij is het vooral van belang om de juiste aanspreekpunten

Convenant

te hebben. Hier in Holtenbroek heeft iederéén bijgedra-

”Een goede samenwerking tussen betrokken partijen

gen en geïnvesteerd in de oplossing van de zwerfafval

is noodzakelijk’, aldus Ballintijn. “Niet alleen om te

problematiek. Die positieve samenwerking willen we

komen tot een oplossing, maar ook daarna. Daarom

voor de toekomst waarborgen en continueren door het

wordt er een convenant afgesloten tussen gemeente,

afsluiten van een convenant.”

■

Actieprogramma Gemeente Schoon Agentschap NL zorgt voor de uitvoering van Gemeente Schoon en werkt hierbij samen met de NVRD. De VNG is opdrachtgever. Inmiddels maakt ruim 85 procent van de gemeenten gebruik van één of meerdere diensten van het actieprogramma Gemeente Schoon. Voor gemeenten die de meest vuile gebieden willen aanpakken zijn er gebiedstrajecten. Deze zijn er voor winkelgebieden, OV-gebieden en nu ook voor schoolomgevingen.

GRAM

juni 2012

Milieudruk textielketen moet én kan omlaag door Hetty Dekkers

In Nederland wordt jaarlijks 70 miljoen kilo tex-

Fashion2

tiel gescheiden ingezameld. “Dat is mooi”, zegt

In mei was er bijvoorbeeld de actie Fashion2, een

Hanneke op den Brouw van AgentschapNL, “maar

landelijke campagne waarbij de consument enthou-

daarnaast verdwijnt er nog steeds 135 miljoen

siast werd gemaakt om meer textiel te scheiden van

kilo in het restafval.” Op den Brouw begeleidt het

het restafval. Grote concerns als H&M en C&A deden

ketenoverleg Verduurzaming Mode en Textiel,

mee, door korting te geven op een nieuwe aankoop

dat nu vier jaar draait. “We proberen de milieu-

als oude kleding werd ingeleverd. Met Fashion2 werd

druk in de hele textielketen te verlagen en het

geprobeerd 25 procent meer kleding in te zamelen dan

draagvlak voor textielrecycling te versterken.”

in een gewone maand mei. Of die doelstelling gehaald is, was bij het ter perse gaan van deze GRAM nog niet bekend. Maar Fashion2 is een voorbeeld van waar het

Verduurzaming Mode en Textiel is een samenwerking

ketenoverleg Verduurzaming Mode en Textiel toe kan

die in 2008 startte als proefproject in opdracht van het

leiden. “Door als branche samen te werken, kom je tot

ministerie van Infrastructuur en Milieu. Deelnemers uit

dit soort initiatieven”, aldus Op den Brouw.

de hele keten, zoals producenten, grootwinkelbedrijven, inzamelaars, overheden en een milieuorganisatie

Onderzoek Reshare

doen er aan mee (zie kader). Ze stimuleren onderzoek,

Betere scheiding van afgedankte kleding en textiel,

bedenken acties, investeren in nieuwe verwerkings-

denk aan gordijnen en beddengoed, is volgens Agent-

methoden en proberen op deze en andere manieren de

schapNL nodig om de milieudruk te verlagen. Op den

milieudruk van de textielketen te verlagen.

Brouw: “De milieu-impact van textiel is groot, dus door scheiding lever je een grote bijdrage aan het klimaatbeleid. Ook voor inwoners is het belangrijk te weten

In het ketenoverleg Verduurzaming Mode en Textiel zijn de volgende organisaties vertegenwoordigd:

dat er iets goeds met het ingezamelde textiel gebeurt. Reshare Leger des Heils heeft onlangs onderzoek gedaan bij gemeenten om te bekijken hoe die met hun

– Vereniging Herwinning Textiel www.textielrecycling.nl – Leger des Heils ReShare www.reshare.nl – KICI www.kici.nl – Humana www.humana.nl – Het Goed www.hetgoed.nl – VGT – Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Textiel www.rndweb.nl – Modint www.modint.nl – CBW-Mitex www.cbwmitex.nl

– NVRD www.nvrd.nl – Henri Vernooy & Zn. B.V. www.vernooy-secondhand.nl – Texperium www.texperium.eu – Milieu Centraal www.milieucentraal.nl – S. Frankenhuis & Zn. B.V. www.frankenhuisenzoon.nl – Ministerie van Infrastructuur en Milieu www.rijksoverheid.nl/ministeries/ ienm – Agentschap NL www.agentschapnl.nl

textielinzameling omgaan. Daar zijn een aantal aanbevelingen uit gekomen, waarvan we de belangrijkste verzameld hebben in een brochure.” Die brochure is het op het afgelopen NVRD jaarcongres aangeboden en gepresenteerd. “Uit het onderzoek blijkt onder meer dat gemeenten veel kunnen doen om de textielinzameling te verhogen. Zoals meer containers plaatsen of hun communicatie verbeteren. Je kunt bijvoorbeeld uitdragen dat kleding schoon en heel moet zijn, maar veel inwoners denken dan dat een versleten broek, of een jas met een klein gaatje bij het restafval moet. Terwijl kleding die wij versleten vinden nog heel goed bruikbaar kan zijn.”

Vezels uit gebruikt textiel Nieuwe ontwikkelingen maken dat ook ‘onbruikbare’ textiel ingezet kan worden als grondstof voor nieuwe garens. “Er wordt hard gewerkt aan vervezelingstechnieken, waarbij bruikbare vezels gemaakt worden van

GRAM

juni 2012

gebruikt textiel. Die technieken worden al toegepast in de praktijk, maar wat je hier merkt is dat de producenten nog huiverig zijn. Ze me-

Textiel sorteren op kleur

nen dat secundaire materialen kwalitatief nooit zo goed kunnen zijn als

Wieland Textiel in Wormerveer neemt half juni een installatie in gebruik die textiel kan sorteren op kleur én materiaal. Volgens directeur Hans Bon van Wieland Textiel is dit een geheel nieuwe ontwikkeling, die het mogelijk maakt meer textiel te upcyclen. “De niet herdraagbare kleding vinden we tot nu toe terug in het dak van onze auto, dashboard, slaapzak enzovoort. Met deze nieuwe sorteerinstallatie kunnen we materialen als wol, katoen en acryl scheiden. De zuivere fracties die we dan verkrijgen, kunnen gesponnen worden tot nieuwe garens. Upcycling dus.” De nieuwe sorteerinstallatie is ontwikkeld door het consortium Textiles 4 Textiles, waar Wieland deel van uit maakt. “De machine staat bij ons omdat wij het enige sorteerbedrijf zijn van het consortium”, verklaart Bon. Wieland Textiel verzorgt de recycling van 7 à 8 miljoen kilo gebruikte kleding per jaar. Ongeveer de helft daarvan is niet herdraagbaar. Het bedrijf is met die cijfers een van de grootste textielrecyclingbedrijven van Nederland.

nieuwe. Er moet dus nog een markt komen voor de garens en stoﬀen die gemaakt zijn van gerecycled materiaal.” Mede dankzij het ketenoverleg Verduurzaming Mode en Textiel neemt de modeketen We Fashion in haar komende najaarscollectie enkele items op die gemaakt zijn van gerecyclede vezels. Aan de Universiteit van Twente komt een onderzoeksprogramma verduurzaming textiel. Hier wordt gezocht naar nieuwe technologie om de kwaliteit van secundaire vezels te verbeteren en ook naar duurzame vervangers voor katoen.

Keurmerk Aan de inzamelkant van textiel is eveneens belangstelling voor nieuwe ontwikkelingen. Sorteerder Wieland (zie kader) neemt half juni een sorteermachine in gebruik die textiel kan scheiden op basis van materiaal en kleur. De branche van sorteerders en inzamelaars werkt aan een keurmerk voor verantwoorde verwerking van ingezameld textiel. Op den Brouw: “Je hebt freeriders waarvan het niet duidelijk is wat ze met hun ingezamelde kleding doen. Het nieuwe keurmerk moet aan die onduidelijkheid een eind maken.”

■

Ook een succesverhaal maken van de textielinzameling in uw gemeente? In het nieuwe brochure ‘Textielinzameling op de kaart’ vindt u praktische tips van gemeenten die goed scoren met textielinzameling. Er zijn voldoende kansen om de textielinzameling te verbeteren. In het restafval zit nog 135 miljoen kilo textiel, waarvan 65 procent nog herbruikbaar is. Alle gemeenten krijgen daarom in juni de brochure toegestuurd. Na de zomer organiseert Agentschap NL een workshop voor alle beleidsambtenaren van gemeenten in Nederland. Kijk voor meer informatie op www.fashion2.nl of mail naar hanneke.opdenbrouw@agentschapnl.nl

GRAM

juni 2012

Hergebruik huishoudelijk afval omhoog met Diftar 2.0 door René Didde

Veel gemeenten werken met gediﬀentieerde afvaltarieven. Velen van hen zien uitstekende mogelijkheden om met een ‘diftar 2.0’ of ‘diftar optima forma’ tweederde van het huishoudelijk afval in gescheiden fracties te hergebruiken. Diftar is goed te combineren met de nieuwe trend van het omgekeerd of gespiegeld inzamelen. In het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw

gelastte de gemeenteraad vorig jaar een onderzoek

was de gemeente Oostzaan de eerste gemeente in

naar alternatieven. Diftar zou te duur zijn en niet goed

Nederland die huishoudens liet betalen voor de hoe-

scoren, aldus de gemeenteraad. De laatste berichten

veelheid afval die aan de straat werd gezet. Oostzaan

zijn nu dat een onderzoek heeft uitgewezen dat diftar

was daarmee de eerste zogeheten diftar-gemeente.

toch goedkoper is dan eerder gedacht. De gemeente

Gediﬀerentieerde tarieven en betalen naar rato voor

wil hangende het onderzoek en de politieke commotie

de hoeveelheid geproduceerd afval zou de burger aan-

niet reageren.

zetten tot een meer gedisciplineerd scheidingsgedrag. Dat is goed voor het milieu als ook voor de huishoud-

Turkse zakken

portemonnee.

Ook in Maastricht blijft het stil op vragen naar de afvalfraude met dure zakken. De Limburgse gemeente

Diftar varianten

scoort goed op gebied van hergebruik, maar zou jaar-

Het diftar-systeem van het eerste uur kende grofweg

lijks tonnen euro´s mislopen doordat op grote schaal

drie varianten. Burgers betalen voor de hoeveelheid ki-

onder meer in Turkije vervaardigde zakken circuleren.

logrammen restafval en gft (gewicht), ze betalen voor

Die zijn in niets te onderscheiden van de echte, maar

het aantal keren dat de restcontainer en gft-container

kosten slechts vijf euro in plaats van elf euro. Ook de

aan de straat wordt gezet (volume/frequentie) en ten

gemeente Nijmegen zou kampen met soortgelijke op-

slotte hebben een aantal gemeenten ‘de dure zak’.

lichterij. Ook die gemeente zwijgt in alle talen.

Daarbij betalen burgers bijvoorbeeld tien gulden (nu tien euro) voor een plastic zak voor restafval. Vooral die

Lingewaard

dure zak verrijkte de Nederlandse taal met een nieuw

Intussen zijn tal van diftar-gemeenten volop aan de

begrip. Diftar-gemeenten zouden ‘afvaltoerisme’ in de

slag om de lat van hergebruik van secundaire grond-

hand werken. Inwoners zouden illegaal afval dumpen

stoﬀen hoger te leggen en de hoeveelheid restafval

in sloten en in bossen, of zouden afval van huis mee

terug te dringen. Vlakbij Nijmegen zegt de gemeente

naar hun werk nemen en het daar in de bedrijfscontai-

Lingewaard, totaal 42 duizend inwoners, bij monde

ner stoppen of aan straat zetten.

van milieubeleidsmedewerker Joop de Blécourt dat het diftarsysteem een prima methode is om het hergebruik

Na enkele jaren gewenning bleken de diftarprincipes

nog verder te stimuleren. Lingewaard kent een diftar-

goed te werken. Vooral de prijsprikkel lijkt eﬀectief.

systeem met volume/frequentie. Een aan een huishou-

Diftar-gemeenten scoren zonder uitzondering beter op

den gekoppelde chip in de container registreert hoe

het gebied van hergebruik. Belangrijk is ook dat inwo-

vaak de bak aan de straat wordt gezet. Het betreft duo-

ners van diftargemeenten als geen ander de inzame-

bakken, waarbij groen en grijs afval in twee geschei-

ling van nieuwe afvalfracties omarmen. Opmerkelijk

den compartimenten zit. “Ook in de vuilniswagens van

was bijvoorbeeld dat opvallend veel diftargemeenten

inzamelaar Van Gansewinkel blijft het afval keurig ge-

van meet af aan meededen aan het gescheiden inzame-

scheiden”, zegt De Blécourt.

len van afvalplastic, onder meer in de Plastic Heroes-

campagne. Toch is het sentiment tegen diftar nog al-

Zoals in veel gemeenten is de inzameling van kunst-

lerminst verdwenen. In de primeurgemeente Oostzaan

stof verpakkingen een succes. Lingewaard was zelfs al

GRAM

juni 2012

in 2009 van de partij. “We zamelden aanvankelijk één

Ondanks de positieve resultaten blijkt in Dalfsen nog

keer per maand in, maar moesten al snel tweemaal per

te veel papier en textiel in het restafval te zitten. “We

maand gaan ophalen.” Iedere burger snapte onmiddel-

willen mensen een extra ﬁnanciële impuls en een ser-

lijk dat met een volume/frequentiesysteem het apart

viceprikkel bieden door deze grondstoﬀen tegen een

houden van de volumineuze verpakkingen behoorlijk

nultarief op te halen aan huis”, zegt de ambitieuze amb-

aantikt. De Blécourt: “Sindsdien is het aantal aange-

tenaar die spreekt van ‘diftar 2.0’. Hierbij wordt afstem-

boden containers van 55 procent naar 40 procent per

ming gezocht met de huidige inzamelaars als verenigin-

week gedaald.” De gemeente gaat onderzoeken of en

gen en scholen. Als diftar 2.0 in de toekomst volledig

hoe het percentage gescheiden ingezamelde afvalfrac-

functioneel is, verdwijnt de grijze bak en zullen de in-

ties nog kan stijgen. “Nieuwe sorteeranalyses volgen

woners het laatste beetje restafval zelf naar een onder-

weldra, maar we weten dat aardig wat papier in het

grondse container moeten brengen. “Momenteel testen

restafval zit.”

wij een mogelijk toekomstscenario in Hoonhorst, die al de Duurzaamste gemeente van Overijssel was in 2011.

Oranje bak

De eerste resultaten zijn veelbelovend. De hoeveelheid

In ROVA-gemeente Dalfsen pakt men gelijk door met

restafval is aanzienlijk gedaald en sommige inwoners

de vooralsnog positieve resultaten van experimenten

hebben zelfs al maanden geen restafval aangeboden.”

in Zwolle en Hoonhorst (een dorp in de gemeente Dalf-

Bang voor een toename van zwerfafval of afvaltoerisme

sen) met ‘omgekeerd inzamelen’. Dalfsen gaat deze

is de gemeente niet. “Wij zien hier geen drain van af-

nieuwe trend combineren met diftar. “In 2020 willen

val. Een zak in je koﬀerbak stoppen en meenemen naar

wij toe naar een restafvalproductie van maximaal der-

je werk of in ons mooie Vechtdal dumpen, voelt toch

tig kilogram per inwoner”, licht milieubeleidsambte-

een beetje rot, zoals een kind zich voelt wanneer hij

naar Thijs Mosterman toe. De landelijke gemeente in

een snoepje pikt.” In de gemeente is bovendien een be-

het Vechtdal met circa 27 duizend inwoners bekijkt

hoorlijke sociale controle en men is zuinig op de mooie

ook de mogelijkheden om een oranje kunststof bak en

omgeving.

een blauwe papierbak aan te reiken voor in of aan huis.

Dalfsen: foto CreativeCommons

Dat wordt mogelijk een kleurrijke carrousel van groen,

Mosterman ziet diftar als een goede, moderne manier

blauw en oranje. “In onze gemeente hebben de meeste

om mensen te bewegen minder afval te produceren.

huishoudens daarvoor wel de ruimte”, stelt Moster-

“Het sluit aan bij een gevoel van rechtvaardigheid. Als

man. De diftargemeente heeft nu een systeem waarbij

je minder afval produceert, betaal je ook minder. Geen

per lediging van de container wordt betaald. Huishou-

bak langs de weg zetten, betekent gewoon een bespa-

dens zijn daarvoor naast een vastrechtheﬃng van 90

ring. Zo simpel is het.” De manier waarop in Pijnacker

euro per jaar circa 9 euro per keer kwijt. Eén keer per

wordt geëxperimenteerd met het direct belonen van in-

twee weken haalt ROVA het restafval op, een keer per

geleverd plastic, papier en elektronica-afval is ook een

twee weken is het gft-afval aan de beurt. Plastic wordt

methode, al ziet Mosterman altijd een taak weggelegd

een keer per maand in zakken gratis opgehaald.

voor een gemeentelijke inzameling. “Je kunt niet je gftafval naar zo’n winkel brengen. Dat zul je toch moeten ophalen.”

GRAM

juni 2012

Veghel

zelf weg. Het kan ook zijn dat wij het ophalen, maar dan

Al even enthousiaste geluiden komen uit Veghel. Bij de

tegen een hoog tarief. Ik denk zeker dat zo’n toekomstig

Brabantse gemeente met 37000 inwoners rept beleids-

systeem van afvalinzameling ﬁnancieel uit kan.”

medewerker afval Theo van Rooijen van ‘diftar optima forma’. “Wij hebben sinds het jaar 2000 een gecom-

Hoge verbrandingskosten

bineerd systeem van diftar, waarbij we de burger zo-

Voor veel Brabantse gemeenten spelen de torenhoge

wel afrekenen op gewicht als op de frequentie waar-

verbrandingskosten bij AZN in Moerdijk diftar in de

mee containers aan de straat worden gezet”, zegt Van

kaart. “Wij hebben in 1997 een contract gesloten voor

Rooijen. Deze dubbele ﬁnanciële prikkel zet de burger

145 euro per ton en dat in een periode van twintig

aan tot scheiding. Feitelijk haalt de gemeente Veghel

jaar”, zegt Jan van Groos, die namens de Christen Unie

zelfs nu al de door demissionair Staatssecretaris Atsma

milieuwethouder is in Waalwijk. Strikt genomen wor-

(CDA) voorgestelde 65 procent hergebruik. En behalve

den de burgers van de betrokken Brabantse gemeen-

de man die zijn afval in het bos begroef maar op heter-

ten niet bijster geprikkeld tot afvalpreventie en afval-

daad werd betrapt, is het afvaltoerisme volgens Van

scheiding doordat ze zich al die tijd op straﬀe van een

Rooijen verwaarloosbaar ten opzichte van reguliere

boete hebben verplicht om gezamenlijk jaarlijks min-

systemen. Dat diftar duurder is, zoals bij tijd en wijle

stens 510 duizend ton afval in de verbrandingsovens

door een fractie in een gemeenteraad wordt gesugge-

in Moerdijk te storten.

reerd, wordt door Theo van Rooijen stellig weersproOver vijf jaar is deze situatie afgelopen en zullen de

de aanschaf van de containers voor alle huishoudens

verbrandingstarieven voor de Brabantse gemeenten

en de chip die zowel gewicht als frequentie registreert,

ongetwijfeld dalen tot meer marktconforme prijzen.

smeren we uit over meerdere jaren. De hogere kosten

Vooralsnog heeft Van Groos de gemeenteraad van de

van administratie en facturering wegen niet op tegen

46 duizend inwoners tellende stad in de Langstraat

de circa 400 duizend euro die we jaarlijks besparen aan

kunnen overtuigen door te gaan met diftar. “Wij heb-

verminderde kosten voor de verbranding van restafval

ben een systeem waarbij de hoeveelheid aangeboden

bij AZN in Moerdijk.”

afval in de container wordt gewogen”, aldus Van Groos.

Precies om die reden wil ook Veghel het percentage ge-

Net als in de andere steden maakt diftar creativiteit los

scheiden ingezameld oud papier opkrikken en de burger

in Waalwijk. De gemeente overweegt de relatief zware

verleiden nog meer van het volumineuze plastic verpak-

fractie aan oud papier in het restafval te verminderen

kingsafval te scheiden. “Dit soort fracties zullen we in

door de inwoners een blauwe bak te verschaﬀen. Wet-

de toekomst allemaal huis aan huis ophalen en tegelijk

houder Van Groos: “De burgers hebben voordeel, want

de servicefaciliteiten voor de burger in de milieustraat

het gewicht van het restafval daalt, de gemeente heeft

vergroten om bijvoorbeeld de hoeveelheid grof vuil be-

voordeel want we brengen minder kilo’s naar Moerdijk.

ter te hergebruiken”, verwacht Van Rooijen. En net als

En de verenigingen proﬁteren, want zij kunnen helpen

bij zijn collega Mosterman in Dalfsen gloort ook bij Van

om de blauwe bakken langs de straat in de vuilnis-

Rooijen het gespiegeld of omgekeerd inzamelen. “Wat

wagen te brengen en ontvangen daarvoor ook een ver-

namelijk nog aan restafval overblijft, brengt de burger

goeding.”

GRAM

juni 2012

■

Veghel luchtfoto: Han Seijer, NB

ken. “De hoge investeringen in de beginperiode zoals

nieuws Tekst: Bas Peeters

Han Noten nieuwe voorzitter

Uitblinker 2012 Jaarverslag NVRD

Na het succes van vorig jaar organiseren

Op de algemene leden vergadering

Gemeente Schoon en NVRD de verkiezing

van 25 juni is het jaarverslag 2011

van de Uitblinker 2012. Met deze verkie-

vastgesteld. Het jaarverslag geeft

zing worden werknemers in de branche

een overzicht van de activiteiten

die ‘er uitspringen’ in het zonnetje gezet.

en ontwikkelingen in 2011 waarbij

Op www.uitblinker2012.nl staat meer in-

een aantal projecten speciaal wordt

formatie over de verkiezing en de wijze

uitgelicht. Het digitale jaarverslag is

waarop medewerkers genomineerd kun-

beschikbaar via www.nvrd.nl

nen worden.

Nieuwe medewerkers

Benchmark afvalinzameling

Door het vertrek van Marina Tran en het

In mei is de NVRD-benchmark af-

aanstaande vertrek van Joke Deul heeft

valinzameling van start gegaan. In

de NVRD een aantal nieuwe werknemers.

de benchmark vergelijken de deel-

Mariëtte Harbers gaat samen met Tjeerd

nemers hun prestaties op het ge-

de Groot de communicatie van de NVRD

bied van milieu, eﬃciency, kosten

verzorgen. Kaylee de Haan gaat de be-

en maatschappelijke meerwaarde.

leidsondersteuning doen voor Gemeente

Meedoen is nog mogelijk.

Schoon en Wecycle en het secretariaat is

Heeft u interesse? Mail naar Alexan-

inmiddels uitgebreid met Neshlian Guleç.

der Vos de Wael: vosdewael@nvrd.nl

Tijdens de algemene ledenvergadering op 25 mei 2012 hebben de leden van de NVRD unaniem ingestemd met de benoeming van Han Noten als voorzitter. Hij

In memoriam

volgt Govert Veldhuijzen op, die de vereniging vijf jaar heeft voorgezeten. De

Theo van de Ven, 15 - 01 - 1928 – 12 - 04 - 2012

NVRD is zeer verheugd met Han Noten als voorzitter, vanwege zijn onmisken-

Theo startte zijn loopbaan bij katoendrukkerij Vlisco in Helmond, werd vervolgens

bare publiek proﬁel, zijn actieve betrok-

directeur zwembaden bij de gemeente en vervulde, na diverse reorganisaties, ook

kenheid bij het lokaal bestuur als burge-

de functie van directeur dienst plantsoenen en reiniging. Theo was bestuurslid van

meester en zijn netwerk en ervaring in

de NVRD en van de regionale afdeling Noord-Brabant. Binnen de vereniging stond

de Haagse besluitvorming als voormalig

hij bekend als een zeer collegiaal, aimabel en bij zijn vak betrokken persoon. Hij be-

fractievoorzitter en thans lid van de Eer-

zocht regelmatig verenigingsactiviteiten, soms alleen en soms samen met zijn lieve

ste Kamer. “Naast mijn burgemeester-

vrouw Sjan. Theo was een scherp denker en wij hebben dikwijls van zijn geestige

schap wil ik graag actief zijn voor een

wijsheden mogen genieten. De rouwkaart meldt het volgende: ”Liefdevol, zorgzaam

vereniging als de NVRD, die opereert

en wijs.” Zo was hij in zijn gezin, zo was hij in onze vereniging. Een ﬁjn mens is

vanuit een gedeelde maatschappelijke

heengegaan, een vriend van velen.

betrokkenheid. De missie van de NVRD

Han den Dulk

sluit uitstekend aan bij mijn kerntaak in het lokaal bestuur”, aldus Noten. Han Noten is naast zijn voorzitterschap

Agenda

van de NVRD namens de Partij van de Ar-

21 juni

Regio Zuid Nederland

beid lid van de Eerste Kamer der Staten-

21 juni

Regio Noord

Generaal. Sinds 2011 is hij ook burge-

03 juli

Regio- en commissievoorzittersoverleg

meester van de gemeente Dalfsen. GRAM

juni 2012

Meer milieuwinst mogelijk op milieustraten door Marcel van Westerhoven Milieustraten, brengparken en scheidingsstations spe-

â&#x20AC;Śmaar het kan nog beter

len een onmisbare rol in de hele verwijderingsketen

Voor beheerders van milieustraten heeft CREM de af-

van huishoudelijk afval. De milieustraat heeft voor

gelopen jaren verscheidene sorteeranalyses van het

burgers als meerwaarde dat ze niet hoeven te wachten

grof restafval uitgevoerd. Hieruit blijkt dat rond de 30

tot de reinigingsdienst hun grofvuil komt ophalen. In-

procent van het restafval materiaal bevat dat al op de

middels zijn milieustraten zo ingeburgerd dat ze veel

milieustraten gescheiden zou moeten worden aange-

worden bezocht. Ze leveren daarmee een belangrijke

boden, zelfs op milieustraten waar men al meer dan

bijdrage aan de totale bronscheiding die een gemeente

80 procent materiaal aan de bron weet te scheiden.

haalt. Volgens LAP 2 moeten gemeenten in 2015 min-

Het kan dus nog beter. Maar wat zit er dan nog in het

stens 60 procent van al het huishoudelijk afval aan de

restafval dat voor hergebruik geschikt is? Veel voor-

bron scheiden. Dat is alleen mogelijk als ook de milieu-

komende stromen zijn textiel, tapijt, harde plastics en

straten optimaal worden benut.

bouw- en sloopafval. Kartonnen dozen treft CREM ook nog veel aan. Deze worden vaak als verpakking van het grof restafval gebruikt en daarmee weggegooid. In grote lijnen kunnen beheerders van milieustraten via drie sporen het scheidingsresultaat verbeteren: 1 materialen waarvoor gescheiden aanbieden op de milieustraten al mogelijk is weren uit de restcontainer; 2 uitbreiden van het aantal te scheiden fracties (mits daar een rendabele hergebruiksmogelijkheid voor bestaat); 3 producten demonteren en de materialen bij de te scheiden fracties te doen.

Voorbeeld Voor de drie gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen in Zuidoost-Drenthe beheert AREA Reiniging vier milieustraten. Deze gemeenten boeken al goede resultaten met de grofvuilinzameling: verreweg het groot-

Goede resultaten

ste deel van het grofvuil brengen de bewoners naar de

De meeste gemeenten beschikken al sinds de jaren ne-

milieustraten, waar ze het in 25 stromen gescheiden

gentig over een milieustraat. Vaak zijn de milieustraten

kunnen aanbieden. Dit leidt tot tussen 80 en 90 procent

in de tussentijd uitgebreid en geoptimaliseerd. Alge-

bronscheiding. Uit sorteeranalyses die CREM hier on-

meen kun je zeggen dat er de laatste jaren een pro-

langs heeft uitgevoerd, blijkt dat toch nog rond de 30

fessionaliseringsslag heeft plaatsgevonden: de meeste

procent van het restafval bestaat uit materialen die al ge-

milieustraten hebben tegenwoordig een goed functi-

scheiden kunnen worden aangeboden. De vraag is waar-

onerende logistiek met toegangsloge, een weegbrug,

om dat niet gebeurt. CREM is bij de vier milieustraten

klantgericht personeel en een heldere informatievoor-

langs gegaan om een schouw te doen. Hiermee wordt

ziening. Met uitzondering van de grote steden wordt

inzicht verkregen in de kwaliteit van de voorzieningen

in veel gemeenten al meer dan 80 procent van de grof-

en het toezicht. Voor de milieustraten van AREA blijken

vuilstromen naar de milieustraten gebracht, waar het

de voorzieningen en het toezicht goed te functioneren,

in een breed scala van circa 25 verschillende voor re-

maar kunnen de medewerkers het toezicht op wat be-

cycling geschikte materialen kan worden aangeboden.

zoekers in de restcontainer deponeren verscherpen: re-

De meeste milieustraten bereiken zodoende tussen de

gelmatig blijken daar nog herbruikbare materialen bij te

70 en 80 procent bronscheiding.

zitten, waarbij vooral textiel opvalt. Dat slipt er onder

GRAM

juni 2012

andere doorheen, omdat bezoekers dit gemengd met an-

Via een screening van de verwerkers kan dit soort za-

dere stromen in gesloten vuilniszakken aanleveren.

ken worden nagegaan.

Uitbreiding te scheiden fracties

Van materiaal- naar producthergebruik

Uitbreiding van het aantal te scheiden stromen leidt tot

De milieustraten zijn nu nog sterk gericht op materiaal-

een hoger percentage bronscheiding; niet op alle milieu-

hergebruik, terwijl producthergebruik het hoogst na te

straten staan bijvoorbeeld ook voorzieningen voor het

streven niveau zou moeten zijn. In dat kader is het een

aanbieden van harde plastics, dakleer (bitumen), gips

optie op de milieustraten een container neer te zetten

en frituurvet. De drie grootste stromen in het restafval,

om aanbieders de mogelijkheid te geven daar voor pro-

samen 30 procent, zijn matrassen, EPS (piepschuim)

ducthergebruik geschikte goederen neer te zetten. Die

en bankstellen. Voor de eerste twee stromen zijn re-

kunnen vervolgens door andere bezoekers en/of het

cyclingbedrijven actief. Scheiding van deze fracties via

kringloopbedrijf worden meegenomen. Om de inhoud

de milieustraat zou dus de bronscheiding en het herge-

van de kringloopcontainer beheersbaar, toegankelijk,

bruik direct vergroten, met zo’n 5 procent. Bankstellen

netjes en overzichtelijk te houden, moet deze regel-

moeten eerst worden gedemonteerd, bijvoorbeeld in

matig (bijvoorbeeld dagelijks, of als de container vol

samenwerking met het kringloopbedrijf. Bij inzamelaar

is) worden opgeschoond. Wanneer de kringloopbedrij-

Circulus (Apeldoorn) doet men proeven hiermee, die

ven geen belangstelling hebben voor bepaalde goede-

hebben geleid tot vervolgonderzoek naar de (ARBO)-

ren, zoals apparaten en bankstellen, worden die niet

technische en economische haalbaarheid. Bankstellen

toegestaan in de kringloopcontainer. Ook zou kunnen

kunnen zo rond de 20 procent van het restafval op een

worden gekozen voor alleen klein huisraad in de kring-

milieustraat uitmaken. Als dat deels kan worden omge-

loopcontainer.

bogen naar materiaalhergebruik, zijn bronscheidingspercentages van wel 95 procent mogelijk.

Via milieustraten, zelfs goed functionerende, valt nog milieuwinst te halen door:

Hoger op de ladder

– minder herbruikbare componenten in het restafval

Het streven moet zijn op de milieustraten geschei-

terecht te laten komen;

den materialen zo hoogwaardig mogelijk opnieuw te

– meer componenten te scheiden;

gebruiken. Het is in dat kader aan te bevelen bij de

– demontage van samengestelde stromen, zoals bank-

verwerkers goed na te gaan wat ze precies met de af-

stellen;

gevoerde fracties doen en waar ze uiteindelijk heen

– de duurzaamste eindverwerker te selecteren;

gaan. Zo kan blijken dat voor bepaalde fracties meer

– voor hergebruik geschikte producten via andere rou-

duurzame hergebruiksopties bestaan dan nu worden

tes apart te houden.

toegepast. Een voorbeeld is hout dat (hoogcalorisch)

Voor een groot deel zijn deze maatregelen binnen de

wordt verbrand, terwijl het prima geschikt is om

huidige milieustraten te realiseren, soms tegen geringe

spaanplaat van te maken. Afvalstromen blijken soms

meerkosten.

een lange weg af te leggen en uiteindelijk in landen als Dit artikel is tot stand is gekomen naar aanleiding van

neemt met duurzame verwerking. Bovendien hebben

een onderzoek in samenwerking met – en in opdracht

dergelijk lange transportafstanden een negatief eﬀect

van – het Kenniscentrum van AREA Reiniging (AKR).

op het milieu. Het is vaak duurzamer en dus wenselij-

Over de auteur: Marcel Westerhoven is Senior Consul-

ker dat afvalstromen dicht bij huis worden verwerkt.

tant Afvalmanagement bij CREM.

Achterlader

Kraan-haak

Zijlader

China terecht te komen, waar men het niet zo nauw

■

Verhuur van adv 1/4 AW Materiaal reinigingsmaterieel Service, revisie en onderhoud Ecopark 28, 8305 BK Emmeloord Tel: 0527 622882 info@awmaterieel.nl • www.awmaterieel.nl

N IEUWTJ E S VAN DE ZAKE LIJK E M A RK T

NIEUWS

GeesinkNorba terug op niveau systeem, het comprimeren start in het voertuig, tijdsbesparing, meer kracht om in één beweging de hopper te legen; • N-serie, kenmerk: het veel gebruikte ‘Heil’ persmechanisme; • Value pack, kenmerk: basis Geesink product, in twee maten verkrijgbaar, lager in aankoopprijs, minder mogelijkheden; • Hybride plug-in voertuigen, zowel voor de G als de N serie. Kenmerken: elektrische aandrijving voor zowel de belading als de opbouw, kan ook overschakelen op conventionele aandrijving. Voordelen: minder CO2 uitstoot en absoluut stiller. De Hybride voertuigen worden vooral verkocht aan gemeentelijke reinigingsdiensten. (Bijvoorbeeld: bij de Roteb rijden ze op een hybride Volvo-chassis, in juni aanstaande wordt een hybride

Sinds februari 2012 is GeesinkNorba in handen van het Duitse Mutares A.G. Dr. Sven Bartsch, sinds twee maanden CEO bij GeesinkNorba, is blij met de nieuwe eigenaar. “Mutares biedt ons de mogelijkheid GeesinkNorba wereldwijd terug te brengen op de markt als zelfstandig, toonaangevend en innovatief bedrijf in waste-management oplossingen. Het is geen gewone private equity club met een horizon van drie tot vier jaar. Zolang zij een goede toekomst zien, wordt er niet verkocht.”

opbouw geleverd aan een Belgische particuliere afvalinzamelaar). • GCP-serie, kenmerken: multifractie of twee-kamervoertuigen voor rest en gft-afval. Keuze uit verticale deling: standaard 1/3 voor gft-afval en 2/3 voor restafval of horizontale deling (gebruikt bijvoorbeeld voor duobakken) 1/3 en 2/3 of 50/50; • Kiggen, zelfpersende en stationaire perscontainers. “Luisteren naar de Europese markt en ernaar handelen, staat bij ons weer centraal. Onder de vorige Amerikaanse eigenaar gleed GeesinkNorba weg in de Duitse markt. Amerikanen beschouwen

De roerige jaren heeft GeesinkNorba achter zich gelaten. In Em-

Europa als een geheel, terwijl de Duitse en Belgische markt echt

meloord is alles op alles gezet het niveau van zo’n tien jaar gele-

een andere benadering eisen dan de Nederlandse”, legt Maurice

den terug te krijgen. Dat is gelukt, blijkt uit de succesvolle deel-

Link, vice president Sales & Marketing, uit. Sinds 2011 is Geesink-

name aan de recente Ifat waar de complete GeesinkNorba-range

Norba weer actief op de Duitse markt met twee verkopers en

stond tentoongesteld en meer dan 60 voertuigen zijn verkocht.

een aantal service partners. Een kantoor met servicepunt volgen

Primeur op de Ifat: het GN-satellietvoertuig, een klein (2,2 tot 7

de tweede helft van 2013. Link: “Ook in Belgie zijn wij weer ac-

m3) voertuig voor huishoudelijk afval met een bescheiden pers-

tief, in maart 2011 hebben wij daar een handelsagent aangesteld

mechanisme, speciaal ontwikkeld voor compacte binnensteden.

die zowel de verkoop alsook de service voor ons behartigt. In

De GN kan geleegd worden in de grotere G-serie voertuigen.

Nederland ligt onze focus op achterladers voor huishoudelijk en

De RVC (refuse collecting vehicles) familie bestaat verder uit:

bedrijfsafval en de kraantrechtervoertuigen voor ondergrondse

• G-serie in meerdere uitvoeringen, kenmerken: uniek pers-

containers.”

Tekst: Geke Wassink

HS zijlader voor Terneuzen De gemeente Terneuzen nam onlangs

Nieuw voor de gemeente is de pendel-

haar vierde HS zijlader in gebruik. Deze

pers op de HS zijlader; deze pers heeft

zijlader is gemonteerd op een Volvo FM

de perscilinders aan de buitenzijde, kan

chassis en geleverd door Terberg Matec

prima het aangeboden materiaal energie-

Nederland. De zijlader is voorzien van

zuinig wegpersen en door de pendel of

nieuwe 24m3 wissellaadbakken met een

schommelbeweging reinigt de pers zich-

lengte van 5,00 meter en zogeheten

zelf. De afvalinzameling van de gemeen-

kamopname. Het inzamelvoertuig is uit-

te Terneuzen onderscheidt zich in ser-

gerust met de meest schone en zuinige

vice naar haar burgers door zowel met

motor van dit moment (Euro 5 + EEV).

de zijladers als achterladers containers te wassen. De afvalinzameling van de

Kris Vercouteren, directeur van garage Kant, overhandigt de sleutels van de nieuwe HS Zijlader aan

gemeente is compact en direct aanstuur-

wethouder Jaap Bos, geassisteerd door Patrick Vinke, de chauﬀeur en links de Service Manager van

baar opgezet met als doel dienstbaar te

Terberg Matec Nederland, Richard Snijders.

zijn voor de inwoners.

GRAM

juni 2012

N IEUWTJES VAN DE ZAKE LIJKE M A RK T

NIEUWS

Amstelveen kiest voor Green Made papiercontainers Om het niveau van de gescheiden afval-

Sheet van Wageningen University & Re-

Het afvalinzamelbedrijf van de gemeente

inzameling een positieve impuls te ge-

search*. Hierin wordt aangegeven dat

Amstelveen maakt waar mogelijk de keu-

ven, krijgen 20.000 gezinnen in Amstel-

is vastgesteld dat PE van biologische

ze voor duurzaam. Voorbeelden daarvan

veen de beschikking over een 180 liter

afkomst exact dezelfde chemische, fy-

zijn elektrische bestelauto’s en het ge-

minicontainer voor de papierinzameling.

sische en mechanische eigenschappen

bruik van zwembadwater voor het perio-

heeft als het petrochemische PE.

diek collectief wassen van de 40.000

Amstelveen kiest hierbij voor milieuvriendelijk ‘Green Made’ minicontainers

rest – en gft minicontainers. In plaats van drinkwater wordt voor het wassen van

foto Frans de Bruijn

gemaakt uit de hernieuwbare grondstof

de minicontainers zwemwater gebruikt

suikerriet in plaats van het eindige aard-

dat anders nutteloos zou worden afge-

olie. Hiermee wordt ook een aanzienlijke

voerd. Het verwarmen tot 65 graden van

reductie van uitstoot van CO2 gereali-

dat water gebeurt in de warmtekracht

seerd. De Green Made containers van

centrale van het zwembad, dit voorkomt

Plastic Omnium (PO) dragen bij aan de

aparte oliebranders in de voertuigen.

milieudoelstellingen van de gemeente Amstelveen. Behalve door de informatie van PO werd Amstelveen over de streep getrokken voor dit product door een Info

* De Infosheet is te vinden onder: http://groenegrondstoﬀen.nl/downloads/Infosheets/Bioplastics%20PE%20duurzaamheid.pdf

Apollo®, mobiele containers voor zwerfvuil bij evenementen Runnﬁeld Organisatie uit Roden biedt

vendien is de bodem zo vormgegeven

een mobiele oplossing voor zwerfvuil

dat een steekwagen, een hand pallet-

bij evenementen; de Apollo® evenemen-

wagen of een heftruck de Apollo® sta-

ten container. De Apollo® combineert de ﬂexibiliteit van een vuilnisbak met de degelijkheid van een afvalcontainer.

biel kan oppakken en vervoeren; – is eenvoudig door één persoon te handelen en leeg te maken; – kan tot ‘onbeperkte’ hoogte worden

moeilijk de Apollo® om te duwen. In

De speciﬁeke eigenschappen van de

gestapeld en vraagt daarom maar wei-

de Apollo® is bovendien een vlamdover

Apollo maken deze container zeer ge-

nig opslagruimte. De hoogte, inclusief

geplaatst, die bij vandalisme of het

schikt voor plaatsing bij op evenemen-

extra pallet (niet noodzakelijk), blijft

ondoordacht inwerpen van brandende

tenterreinen. De Apollo:

dan beperkt tot maximaal 197 cm bij

voorwerpen (sigarettenpeuken) een uit-

– heeft een inhoud van 500 liter, vergelijk-

10 stuks;

baar met ruim 30 buitenafvalbakken;

slaande brand vertraagt of voorkomt;

– is ‘hufterproof’: door de sterke en taaie

– is in elke gewenst kleur leverbaar.

– weegt slechts 31,5 kg en is daardoor

(PE) constructie, de conische vormge-

Naast de 30 standaardkleuren, levert

ﬂexibel inzetbaar en verplaatsbaar. Bo-

ving en het lage zwaartepunt is het

het bedrijf ook kleuren die aansluiten bij de organisatie of een evenement; – is gemaakt van 100 procent recyclebaar PE (polyethyleen). Deze UV gestabiliseerde kunststof veroudert niet door zonlicht en ook het materiaal blijft taai en soepel. PE is bovendien een prettig stil materiaal, waardoor de Apollo® niet zo ‘lawaaierig’ is als aluminium of stalen containers. Meer informatie: www. evenementencontainers.com

GRAM

juni 2012

Colofon Uitgever NVRD, WTC Arnhem Nieuwe Stationsstraat 10 6811 KS ARNHEM Telefoon 088 - 3770000 E-mail post@nvrd.nl I-net www.nvrd.nl

Redactiecommissie Rob Schram, RMN (hoofdredacteur), Marc Maassen, GAD Drs. Bas Peeters, NVRD Herman Beerding, BMS Riny de Jonge, stadsdeel Amsterdam-Oost Ing. Marc Veenhuizen, gemeente Apeldoorn Willy Brinkbäumer, Twente Milieu Martin van Nieuwenhoven, Agentschap NL

Agenda 12 september 2012 Gladheidbestrijdingscongres Organisatie: CROWen NVRD 21 september 2012 World CleanUp Inl. www.keepitcleanday.nl 9 – 11 oktober 2012

Eindredactie Drs. Karin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhem tel. 088 - 3770000 e-mail: hegeman@nvrd.nl

Bladmanagement

Milieu 2012, Brabanthallen ’s-Hertogenbosch 10 oktober 2012 Landelijk Zwerfafvalcongres, Nieuwegein Inl. www.gemeenteschoon.nl

Sander Retra, Retra PubliciteitsService bv

Advertentie-exploitatie Retra PubliciteitsService bv Postbus 333, 2040 AH Zandvoort tel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02 e-mail: cisca@retra.nl

Opmaak Betuwe Promedia bv, Buren

Druk Spijker Drukkerij bv, Buren

Oﬃcieel vakblad van de NVRD

Abonnementenadministratie Postbus 333, 2040 AH Zandvoort tel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02 Jaarabonnement ad € 95,– incl. BTW. België € 122,50 (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 11,50.

Dé vakbeurs voor de totale recyclingbranche

18, 19 en 20 september 2012 Gorinchem

Beëindiging abonnement Het opzeggen van een abonnement dient schriftelijk te geschieden uiterlijk op 15 november bij Retra PubliciteitsService. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd.

Openingstijden: adv Recycling Gorinchem 13.00-21.00 uur

1/4

ISSN 1569-0458 © NVRD GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC-keurmerk en verschijnt 11x per jaar. Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

Evenementenhal Gorinchem Franklinweg 2 4207 HZ Gorinchem T +31 (0)183 - 68 06 80 F +31 (0)183 - 68 06 00 I www.evenementenhal.nl E gorinchem@evenementenhal.nl

Ons evenement.

UW MOMENT.

adv Container Techniek 1/2

103

Containerwielen van Haco...

adv Protempo 1/2

... besparen u mankracht! Haco wielen maken uw containers ĂŠcht mobiel. De garantie voor uitstekende rijeigenschappen.

Bel voor informatie:

Protempo bv Postbus 21, 6500 AA NIJMEGEN Nederland Tel. +31(0)24-3711711. Fax +31(0)24-3711700 verkoop@protempo.eu www.protempo.eu

Acht miljoen oude autobanden inzamelen per jaar... …dat zijn alle ingeleverde gebruikte personenwagenbanden in Nederland …dat is gelijk aan de oppervlakte van 400 voetbalvelden

…op milieuverantwoorde wijze verwerkt …dit levert 32.000.000 kilo hoogwaardige grondstoffen ...dit betekent 59.000 ton minder CO2-uitstoot

Adv Band en Milieu

…daarmee besparen we CO2 gelijk aan de emissie van 400.000.000 1/1 autokilometers of de nieuwe aanplant van 400.000 bomen

Alle gebruikte autobanden worden in Nederland door RecyBEM ingezameld en op milieuverantwoorde wijze verwerkt. 29 RecyBEM-gecertiﬁceerde inzamelings- en herverwerkingsbedrijven voeren deze werkzaamheden uit. www.bandenmilieu.nl

Oude banden, nieuw leven.