GRAM april 2020

SAMEN VOOR SCHONE EN AFVALVRIJE GEMEENTEN

VAKBLAD VAKBLAD VAN VAN DE DE NVRD NVRD || JAARGANG JAARGANG 108 111 #05 #03 JUNI april 2017 2020 PERIKELEN FOCUS OP DUURZAAM RONDOM DE AFVALGLADHEIDBEHEER STOFFENHEFFING

BIJPLAATSEN VAN DE VERVUILER BEAFVAL BIJNU ONDERGRONDSE TAALT: OOK BIJ AFVALCONTAINERS INZAMELING PMD?

OPLOSSING VOOR GROFAFVALBELEID? HUISHOUDELIJK NVRD-DIRECTEUR NIEUW LUIERS STEEDS RESTAFVAL, WEL OF NIET OLAF PRINSEN VERBEGIN BIJ JE INWONERS! DICHTERBIJ NASCHEIDEN? TREKT

Stekker los en rijden maar!

Innovatie en overheid, dat is het thema van het NVRD Jaarcongres 2020 in Eindhoven met Cure Afvalbeheer als gastheer. Het was dan ook geen toeval dat Prometheus Informatics en Cure Afvalbeheer elkaar gevonden hebben als het om innovatie gaat.

Cure Afvalbeheer verzorgt met haar medewerkers de afvalinzameling voor 135.000 huishoudens in Eindhoven, Geldrop-Mierlo en Valkenswaard. Zij maakt daarvoor gebruik van 35 voertuigen. In navolging op de elektrische inzameling van papier in de binnenstad van Eindhoven, heeft Cure Afvalbeheer twee projecten in beeld om volledig emissieloos te kunnen inzamelen. Met het softwareplatform van Prometheus Informatics kan een elektrische vloot rimpelloos tussen de bestaande voertuigen op fossiele brandstof ingepland worden.

Handen vrij voor verkeerveiligheid Verkeersveiligheid is een belangrijke pijler voor zowel Cure Afvalbeheer als Prometheus Informatics.

Uit onderzoek van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (2019) blijkt dat het bedienen van een device in een houder negatieve invloed heeft op het rij- en kijkgedrag. Voor vrachtwagenchauffeurs in stedelijk gebied is dat uiteraard volstrekt onacceptabel. Daarom heeft Prometheus Informatics software ontwikkeld die bijdraagt aan de verkeersveiligheid, doordat er geen bediening meer vereist is van de chauffeur tijdens het rijden. De chauffeur steekt bij aanvang van de dienst zijn chauffeurspas in de tachograaf en kan daarna de handen aan het stuur en de ogen op de weg houden.

Eerst wordt het voertuig naar het opgegeven geografische gebied genavigeerd dat virtueel afgebakend is. Vervolgens registreert het voertuigsysteem automatisch de ledigingen van de containers terwijl de chauffeur niet wordt belast met het handmatig invoeren van gegevens. Zelfs wanneer een incident wordt opgemerkt bij het aanbieden van een container, kan de chauffeur digitaal een rode kaart afgeven. Hij hoeft enkel zijn smartwatch bij de container te houden en het proces is in gang gezet.

Net zo gemakkelijk als contactloos betalen in de winkel.

Benieuwd geworden?

Bezoek dan de stand van Prometheus Informatics op het NVRD Jaarcongres 2020 in Eindhoven. Wij vertellen u graag wat onze software ook u kan opleveren.

INHOUD

COLOFON UITGEVER NVRD, WTC Arnhem Nieuwe Stationsstraat 10 6811 KS ARNHEM +31 (0)88 - 3770000 post@nvrd.nl www.nvrd.nl REDACTIECOMMISSIE Marc Veenhuizen, ACV Groep (hoofdredacteur) Riny de Jonge, gemeente Amsterdam Addie Weenk, Rijkswaterstaat Diederik Notenboom, Meerlanden Folkert Starreveld, Cyclus Management Dico Kuiper, gemeente Alphen aan den Rijn Marianne Zegwaard, Stantec Kees van der Laan, Gemeente Rotterdam Annemieke Braamburg, Twente Milieu Ilse van der Grift, NVRD EINDREDACTIE Karin Hegeman en Berit Aagten Postbus 1218, 6801 BE Arnhem +31 (0)88 - 3770000 hegeman@nvrd.nl

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Elma Media B.V. Silvèr Snoek - Sales Manager 0226 33 16 67 - s.snoek@elma.nl www.elma.nl

07

FOCUS OP DUURZAAM GLADHEIDBEHEER “Het is een congres waar eigenlijk geen wegbeheerder zonder kan”, vertelt Arjan Ester, CEO bij Aebi Schmidt Nederland.

11

32

TERUGBLIK GESLAAGDE VAKDAG IN HET GELREDOME Op woensdag 4 maart vond voor de tweede keer de Vakdag plaats, georganiseerd door de NVRD en het O&O Fonds GEO. Deze keer stond het thema ‘ontwikkeling’ centraal.

GLADHEIDBESTRIJDERS UIT NIJMEGEN LEVEREN STERK STAALTJE BIJ RENOVATIE WAALBRUG AR 4 0 JA

REALISATIE EN DRUK Print2Pack, print2pack.nl

De Waalbrug tussen Nijmegen en Lent heeft in zijn tachtig jarig bestaan al heel wat meegemaakt. Het is dan ook niet vreemd dat het bouwwerk eind vorig jaar in de steigers moest voor een broodnodige opknapbeurt.

Coverbeeld: Caki Media / Nationale Beeldbank ABONNEMENTENADMINISTRATIE NVRD, Postbus 1218, 6801 BE Arnhem Jaarabonnement ad €108 ex btw.

België €125 (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: €11,50.

BEËINDIGING ABONNEMENT Abonnementen moeten schriftelijk bij de NVRD en uiterlijk op 15 november worden opgezegd. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd.

Gemeentereiniging en Afvalmanagement is het officiële vakblad van de NVRD. Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

ISSN 1569-0458 © NVRD RECYCLED Made from recycled material

C106833

16

‘DE VERVUILER BETAALT’: NU OOK BIJ INZAMELING PMD? De gescheiden inzameling van afvalstromen is in de meeste gemeenten de afgelopen jaren duidelijk gegroeid.

05 BEZEM 08 IEDERE WINTER IS UNIEK 15 NOVITEITEN WINTERDIENST 19 OPINIE: DRAAGT MINDER HUISHOUDELIJK RESTAFVAL BIJ AAN EEN CIRCULAIRE ECONOMIE? 20 NIEUW AFVALBELEID? BEGIN BIJ JE INWONERS! 23 NVRD-DIRECTEUR OLAF PRINSEN VERTREKT 24 DE LEDEN CENTRAAL 25 NVRD NIEUWS 28 PETER WOODWARD: DAGVOORZITTER ISWA WORLD CONGRESS 2020 31 SCHONE STRANDEN: HOE DAN? 35 ARTIKEL DICO 36 BRANCHENIEUWS 37 CLOSE-UP 38 AGENDA

GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC®-keurmerk en verschijnt 10x per jaar.

GRAM #03 april 2020 | 3

NVRD (Koninklijke Vereniging voor Afval- en Reinigingsmanagement) zoekt een

DIRECTEUR

SAMEN VOOR SCHONE EN AFVALVRIJE GEMEENTEN

belangenbehartiging, sectorkennis en publieke dienstverlening

GANG 108 #05 JUNI 2017 De Koninklijke NVRD ondersteunt gemeenten

LIJK NIET

en hun publieke bedrijven die verantwoordelijk zijn voor het afvalbeheer en het beheer van de openbare ruimte bij het bereiken van hun doelstellingen en brengt professionals bij elkaar. Voor de NVRD en haar leden zijn het uitdagende tijden. De sector en daarmee ook de vereniging staat voor een transitie. Samengevat acteert de vereniging en dus ook de directeur op de volgende thema’s: circulaire economie, duurzaamheid, publiek-privaat handelen, marktwerking, sociaal werkgeverschap, afval en beheer openbare ruimte.

OPLOSSING VOOR LUIERS STEEDS DICHTERBIJ

Naast de voorzitter bestaat het bestuur uit 8 leden. Met een team van 15-20 collega’s wordt de beleidsontwikkeling, belangenbehartiging, communicatie en dienstverlening vanuit het kantoor in Arnhem concreet vormgegeven.

De directeur is verantwoordelijk voor het functioneren van het bureau.

Samen met het bureau oriënteert de directeur zich op ontwikkelingen in beleid en trends in de externe omgeving en analyseert deze op kansen en gevolgen voor de leden. Hij/zij agendeert en vertaalt de ontwikkelingen naar adviezen, activiteiten en strategieën. De directeur zorgt er voor dat de inkomsten van de vereniging uit contributie en retributie (events en andere diensten) op peil blijven. De directeur legt verantwoording af aan het bestuur. De directeur werkt nauw samen met de voorzitter en de portefeuillehouders in het bestuur.

PROFIEL Samengevat zoeken we een nieuwe directeur die de volgende rollen combineert: - Een verenigingsmanager; - Een boegbeeld; - Een strateeg; - Een professional uit de publieke sector; - Een inspirerende moderne manager.

De directeur is onderdeel van het team (bestuur, bureau), pakt eigen dossiers op, zet de strategische lijnen uit, biedt een luisterend oor, geeft feedback op dossiers, hakt knopen door, is het gezicht naar buiten toe en is een kei in netwerken. Hij/zij heeft oog voor belangen en is een succesvol onderhandelaar. De nieuwe directeur heeft hart voor de publieke zaak en ervaring met het werken in of voor de publieke sector.

Affiniteit met duurzaamheid, afvalbeheer, recycling en beheer van de openbare ruimte is belangrijk. Hij/zij voelt zich thuis in een politiekbestuurlijke omgeving, op het snijvlak van publiek en privaat, en is in staat om als boegbeeld voor de sector te fungeren. Maar ook in staat om anderen als boegbeeld/woordvoerder te faciliteren. Hij/zij verbindt vanuit de inhoud. Intern en extern.

Hij/zij is in staat een visie te ontwikkelen en te implementeren over de toekomstige ontwikkeling van de branche en de vereniging, die uit verschillende doelgroepen bestaat. Hij/zij is dus een verbinder met overtuigingskracht, die oog heeft voor de diversiteit aan leden en die hun belangen weet te vertalen naar concrete strategieën en activiteiten.

De directeur communiceert gemakkelijk, is in staat contacten te ontwikkelen en te onderhouden, vertrouwen te verwerven en te geven, en heeft oog voor concrete mogelijkheden voor samenwerking met stakeholders.

De directeur heeft aantoonbare kwaliteiten in het managen van een kleine dienstverlenende organisatie en heeft ervaring met bedrijfseconomische, financiële en kwaliteitsprocessen. Hij/zij is stressbestendig, weet de medewerkers (professionals) te motiveren en zorgt ervoor dat ze zich prettig voelen en zich verder ontwikkelen.

We zoeken een people manager, een toegankelijke en communicatieve collega, iemand die zorgt voor een prettige en veilige werkomgeving, denkt vanuit zelfsturende teams en mensgericht coacht. Hakt uiteindelijk ook de knopen door.

De directeur is analytisch sterk, signaleert relevante trends en ontwikkelingen en weet deze te vertalen naar activiteiten en diensten.

Hij/zij heeft een krachtige, inspirerende en prettige persoonlijkheid, is ondernemend en is bereid zelf de handen uit de mouwen te steken.

INFORMATIE NVRD laat zich in deze procedure bijstaan door Marcel Gasseling van Gasseling Search. Geïnteresseerde kandidaten kunnen hun interesse kenbaar maken door een bericht (inclusief actueel CV) te sturen aan info@gasselingsearch.nl. De voorselectie wordt gedaan door Gasseling Search. De gesprekken met de selectiecommissie van de NVRD vinden op 29 april plaats. Voor meer informatie kunt u bellen met Marcel Gasseling of Elise van Mil op 073-8200374.

Voor meer informatie verwijzen wij u naar onze website www.gasselingsearch.nl

Of onze collega’s in de winterdienst dit motto ook aanhangen, durf ik te betwijfelen. Maar dat deze mannen en vrouwen deze dienst vaak als iets speciaals zien, is een feit. En echt niet alleen omdat het zo leuk betaalt. Voor velen is het iets bijzonders. Bij nacht en ontij op pad om de straten, die zij vaak op andere momenten schoonhouden, nu veilig te maken, begaanbaar te houden. Vaak niet gezien, want ‘s nachts, maar o zo waardevol. Helaas te vaak in het nieuws alleen als er weer iemand is gevallen en er gedreigd wordt met claims.

KORREL Kent u die uitdrukking: 'met een korreltje zout nemen'. ”Ja”, zult u zeggen. Wellicht met de toevoeging: “Hé Bezem, beetje makkelijk, in het winterdienst nummer”. Toch wil ik er even bij stilstaan. Een korrel zout weegt 0,00116 gram. Niet echt schrikbarend veel. Dus als je die moet nemen, is het wel even zoeken. De uitdrukking komt uit het latijn, van Plinius. De oude, niet de jonge. Die oude schreef een paar mooie stukken waar de zin in voorkwam. In een recept voor een tegengif. 'Onder toevoeging van een korreltje zout', opgevat als 'met een beetje verstand'. Sal (zout) kon ook verstand betekenen. De beste man had trouwens een prachtig levensmotto ‘Vita vigilia est’, wat betekent: ‘Het leven is wakker zijn’. De beste man sliep nauwelijks om te voorkomen dat hij iets van het leven zou missen. Maar dat terzijde.

Deze mannen en vrouwen kijken niet op één korreltje zout. Tonnen en tonnen gaan er doorheen. Ook nu, al is het beduidend minder. Iets met klimaat en zo. Voor hen is ‘een korreltje zout’ geen uitspraak die je moet gebruiken bij het luisteren naar een gemiddelde politicus in de aanloop naar verkiezingen. Zij rijden routes en strooien, zodat u en ik veilig thuis komen, of toch bij die ene afspraak arriveren die we echt niet konden missen.

Onze collega’s werken hard, ondanks dat dit ook thuis soms best een belasting is. Het voorjaar breekt aan en de eerste evaluaties van de winterdienst zijn al gedaan. Velen zullen ook volgend jaar weer aan de slag willen. Gelukkig maar. Ongezien waardevol. Ze hebben vaak dezelfde motivatie als onze vriend Plinius. Ik hoop wel dat het beter met hen afloopt dan met die oude romein. Hij stierf op het strand in napels toen hij een dame in nood redde tijdens de uitbarsting van de Vesuvius.

GRAM #03 april 2020 | 5

Aanmelden en meer informatie: gladheidcongres.nl

GLADHEIDBESTRIJDINGSCONGRES 2020 Op 16 april 2020 organiseert de NVRD voor de 13e keer het Nationaal Gladheidbestrijdingscongres, hét landelijke congres voor alle professionals betrokken bij gladheidbeheer op de Nederlandse (en Vlaamse) wegen. We hebben het volgende inspirerende programma voor u samengesteld rond de thema’s Innovatie en duurzaamheid, Klimaat en Smart mobility.

10.00 – 12.00 uur Plenair programma Opening door dagvoorzitter Han Noten - voorzitter NVRD Duurzaam Gladheidbeheer van de Toekomst, Ruud Koornstra Smart Mobility; gebruik van voertuigdata, Caspar de Jonge - Rijkswaterstaat Weer en Klimaat: toekomst van Gladheidbeheer, Reinier van den Berg - Meteoroloog 12.00 – 13.30 uur Lunch, pitches en voertuigenparade 12.20 uur: Pitches van leveranciers over de volgende onderwerpen: Doordacht duurzaam bestrijden met Schuitemaker - Schuitemaker Nu de vragen van de toekomst beantwoorden - Aebi Schmidt Ander weer bij DTN! - DTN Routebeheer: een essentieel onderdeel van de gladheidbestrijding - Jewel 13.00 uur: Voertuigenparade 13.30 - 14.30 uur

Deelsessies ronde 1 Onderwerpen deelsessies ronde 1 Informeren weggebruiker in het heden en de toekomst Duurzame dooimiddelen Samenwerking en afstemming in gladheidbeheer Ontwikkelen en behouden van deskundigheid in gladheidbeheer

14.30 - 16.00 uur

Pauze en deelsessies ronde 2 Onderwerpen deelsessies ronde 2 De zin en onzin van strooien in de zomer Materieel circulair inkopen en duurzaam gebruiken Regelgeving rondom inzet materieel en personeel 100% pekel sproeien d.m.v. innovatieve circulaire oplossingen

16.00 – 17.00 uur Netwerkborrel

SPONSOREN

DE NOORD CHEMICALS

SPECIAL: WINTERDIENST

Noot van de redactie: Tijdens het ter perse gaan van deze GRAM is het nog onduidelijk of het Gladheidbestrijdingscongres vanwege de Corona-maatregelen doorgaat. Kijk voor de laatste informatie op www.gladheidcongres.nl.

FOCUS OP DUURZAAM GLADHEIDBEHEER “Het is een congres waar eigenlijk geen wegbeheerder zonder kan”, vertelt Arjan Ester, CEO bij Aebi Schmidt Nederland. Hij zit in de werkgroep van het Nationaal Gladheidbestrijdingscongres, dat op donderdag 16 april gehouden wordt in Nijkerk. De organisatie is, voor de dertiende keer, in handen van de NVRD.

“O

TEKST: HETTY DEKKERS BEELD: ANP ROBIN VAN LONKHUIJSEN

ns congres is een tweejaarlijkse ontmoeting voor iedereen die met gladheidbestrijding te maken heeft”, aldus Ester. “Zoals gemeenten, maar ook provincies, Rijkswaterstaat, waterschappen. Alle wegbeheerders dus.

De insteek is informatie overbrengen en ervaringen delen. We brengen onze bezoekers op de hoogte van de nieuwste trends en ontwikkelingen, met dit jaar extra veel aandacht voor duurzaamheid. Want dat is het thema, duurzaam gladheidbeheer.”

BALANS Gladheidbestrijding is niet per definitie duurzaam, beaamt Ester. “Juist daarom blijft het steeds zoeken naar de balans tussen zo weinig mogelijk milieubelasting en toch optimale veiligheid.” Dat de technische ontwikkelingen snel kunnen gaan, blijkt uit de discussie van twee jaar geleden. “In 2018 werd er op ons congres al veel gesproken over zelfrijdende voertuigen.

Dat zou destijds verre toekomstmuziek zijn. Nu worden er al proeven mee gedaan op luchthavens. Zo snel kan het dus gaan.”

Een andere spreker is ondernemer en ‘duurzaamheidsgoeroe’ Ruud Koornstra. Deze voormalige televisieproducent (hij maakte onder meer Lingo en Villa Felderhof), startte zo’n twintig jaar geleden het bedrijf Tendris voor duurzame ontwikkeling. Daaruit volgde onder meer een bedrijf voor groene stroom, de Pharox, een van de eerste ledlampen in Nederland en een groene creditcard. Koornstra schreef daarnaast diverse boeken over duurzaam ondernemen.

SMART MOBILITY De derde spreker is een vertegenwoordiger van het ministerie van Infrastructuur en Waterbeheer. Deze spreker neemt de bezoekers mee in de ontwikkelingen rond smart mobility. Voertuigen zitten momenteel vol met sensoren die allerlei data verzamelen.

Deze gegevens over bijvoorbeeld gladheid zou je met andere weggebruikers kunnen

delen. Het ministerie van I&W neemt samen met vijf andere Europese landen en zeven autofabrikanten deel aan een proef om met smart mobility de verkeersveiligheid te vergroten. Op het Gladheidscongres worden de resultaten van de eerste proeven gepresenteerd.

Na de middag kunnen bezoekers een kijkje nemen bij een van de vijftien bedrijfsstands (fabrikanten, zoutleveranciers, consultancybureaus enzovoort) én bij de voertuigenparade die buiten wordt gehouden. Binnen zijn er ongeveer tien deelsessies (mini-lezingen) over onderwerpen als dooimiddelen, voorspellen van gladheid, regelgeving, zin of onzin van zomerstrooien en nog veel meer.

Uiteraard wordt de dag afgesloten met een hapje en een drankje. Aanmelden kan via www.gladheidcongres.nl.

Het Gladheidcongres biedt een gevarieerd programma. Voor de middag vinden er drie plenaire lezingen plaats. Meteoroloog Reinier van den Berg komt vertellen wat gladheidbeheerders de komende jaren mogelijk te wachten staat. Krijgen we strenge winters of juist niet? Van den Berg is bekend geworden als weerman bij RTL. Naast de passie voor klimaat heeft hij ook een passie voor duurzaamheid. Van den Berg spant zich wereldwijd in om mensen bewust te maken van de gevolgen van klimaatverandering.

GRAM #03 april 2020 | 7

SPECIAL: WINTERDIENST

IEDERE WINTER IS UNIEK, ALERTHEID BLIJFT GEBODEN Wie denkt dat gladheidsbestrijders tijdens zachte winters met de armen over elkaar zitten te wachten op sneeuw en ijzel heeft het goed mis. Juist het soort winter dat we net achter de rug hebben, met relatief hoge temperaturen en veel regen, vraagt om extra alertheid en inventiviteit als het toch even koud wordt. Volgens de deskundigen van weerbureau DTN (voorheen MeteoGroup) komen kwakkelwinters steeds vaker voor, maar is er geen reden om alles nu opeens anders te gaan doen. “Volgend jaar kan het zo weer kraken dat het vriest.”

TEKST: SANDER WAGEMAN BEELD: DTN

H

et klimaat verandert onmiskenbaar, daar is vriend en vijand het inmiddels over eens. Dat merken we in Nederland onder meer aan een toename van zachtere winters. Maar zo extreem zacht als de afgelopen maanden is historisch gezien een uitschieter. “We hebben de op twee na zachtste winter gehad”, vertelt meteoroloog Klaas Dros van DTN. “Maar dat wil niet zeggen dat het meteen gedaan is met de strenge winters in Nederland. Het zou ook zo maar kunnen dat we de volgende keer weer volop ijs en sneeuw krijgen. De laatste vergelijkbaar zachte winters waren in 2006/2007 en 2013/2014. Die werden ook opgevolgd door strengere winters.”

rijk der fabelen worden verwezen. “Het tegendeel is waar”, meent Dros. “Bij een twijfelwinter verplaatst de gladheid zich ook. Je ziet dat fietspaden bijvoorbeeld meer aandacht verdienen. Die zijn 1 á 2 graden kouder dan het wegdek van de autobaan. Dat komt onder meer door de rode kleur, door het feit dat bomen voor schaduw kunnen zorgen en dat de asfaltlaag wat dunner is. Je zou er dus voor kunnen kiezen om in dit soort gevallen juist op die plekken te gaan strooien. Als een fietser een uitglijder maakt, dan heeft dat ook vaak meer gevolgen dan een uitglijder in de auto. Je hebt als fietser nu eenmaal geen kreukelzone.”

PATROON Met slechts vijftien vriesdagen gaat 2020 dan ook de boeken in als een relatief warme winter. Ter vergelijking, drie jaar geleden stonden we nog massaal op de schaatsen en lag er meerdere dagen sneeuw op de grond. “Mensen hebben wat dat betreft een kort geheugen. Zo lang is dat nog niet geleden namelijk.” En dat is dan ook meteen een potentieel gevaar, want de alertheid van mensen neemt af. “Weggebruikers krijgen niet de kans om aan de weersomstandigheden te wennen.

Ze komen niet in het patroon van gladheid, omdat het de ene dag wel oppassen is en de volgende weer niet.”

NETWERKVERWACHTING Het komt er volgens Alblas en Dros op neer dat gladheidbestrijders altijd 200 procent voorbereid moeten zijn op alle weersoorten. “En dat zijn ze ook”, weet hun collega Menno Mimpen, productmanager bij DTN. “Het niveau in Nederland is al heel erg hoog. Gladheidsbestrijders krijgen geregeld trainingen om van de laatste technologie en methodes gebruik te kunnen maken. De infrastructuur is uitstekend. Veel Nederlandse gemeenten maken gebruik van hele goede weersystemen. Wegbeheerders die met gladheid te maken hebben, zitten al op een heel hoog niveau. Het is vooral zaak om de huidige hoge stand van organisatie en techniek op peil te houden.”

Een zachte winter vraagt dus om extra alertheid van de weggebruiker, maar zeker ook van de gladheidsbestrijders.

Accountmanager Mark Alblas van DTN: “Een winter met veel dagen waarbij de temperatuur rond het vriespunt schommelt, vraagt om meer lastige beslissingen. Wanneer ga je wel de weg op en wanneer niet.” Het idee dat er dus minder werk in de gladheidsbestrijding is tijdens zachte winters kan direct naar het

Eén van de manieren om nog meer grip te krijgen op de weersomstandigheden is het gebruik van zogeheten Netwerkverwachting, een systeem waarbij op zeer gedetailleerd niveau gekeken kan worden naar waar de kou zich op de weg bevindt. Op basis van die informatie is de meest optimale strooiroute te bepalen. “Dat is een techniek die op sommige plekken in Nederland al wordt toegepast.”

“GLADHEIDBESTRIJDERS MOETEN ALTIJD 200

PROCENT VOORBEREID ZIJN OP ALLE WEERSOORTEN.”

8 | GRAM #03 april 2020

BUDGET Het grootste risico van de zachte winters zit hem dus niet in eventuele gemakzucht bij gladheidsbestrijders, maar vooral in het gebrek aan gewenning bij de weggebruiker. Maar ook beleidsmakers moeten zich geen zand in de ogen laten strooien door een toename van zachte winters, zo stellen de mannen van DTN. De verwachting mag dan zijn dat er in 2050 zo’n veertig procent minder strooiacties

nodig zijn vanwege de temperatuurstijging, het wil niet zeggen dat er minder budget of minder zoutvoorraad nodig is. Mimpen: “Het zou beter zijn om het deel van de budgetten die je tijdens zachtere winters eventueel niet hoeft uit te geven te bewaren voor de strenge winters die er ook nog gewoon komen. Iedere winter is uniek, dus het is onverstandig om nu te stellen dat er geen strenge winters meer komen. Je moet altijd overal op voorbereid zijn.”

VEEL ZACHTE WINTERS IN DE AFGELOPEN TIEN JAAR • Afgelopen winter was extreem zacht. De gemiddelde temperatuur lag op 6.4 graden Celcius tegen normaal 3.4. Het is daarmee de op één na zachtste winter sinds 1901. De zachtste winter blijft 2006-2007 met 6.6 C. Verder was het vrij nat (245mm tegen normaal 195mm). Opvallend van deze winter was het vrijwel geheel ontbreken van winterse neerslag. Pas in februari, op de 26ste en 27ste kwam het op meerdere plaatsen tot (natte) sneeuw. In Groesbeek en Waalwijk lag er 2 tot 4 cm op de 26ste. Verder telde de winter vijftien vorstdagen tegen 38 normaal in De Bilt. Laagste temperatuur van de winter werd op 21 januari in Maastricht gemeten: -5,4 graden.

• Vorige winter (2018-2019) kreeg ook een plek in de top 10 van zachtste winters. Maar toen kon er begin januari hier en daar geschaatst worden op ondergelopen weilanden en sneeuwde het daarna nog een aantal malen voordat de dooi intrad.

• De winter van ‘17-‘18 had een aarzelend begin, maar in februari werd het pas echt koud en lag er echt schaatsijs. Februari en begin maart vertoonden daarmee een groot contract met december en januari. Gemiddeld was er ondanks de koude februari sprake van een zachte winter alhoewel het verschil minder groot is dan de afgelopen twee winters met gemiddeld 3,7 graden tegen 3,4 graden als totaal gemiddelde.

• Winter '15-'16 komt op de derde plek van meest zachte winters met 6,3 graden.

• De laatste keer dat we een koude winter hadden was in 2012-2013. Toen was het gemiddeld 2.9 graden. Maar dat was alweer zeven jaar geleden.

• 2010-2011 was ook koud met 2,3 graden tegen het algemeen gemiddelde van 3,3 graden.

• En 2009-2010 was weer een sneeuwrijke winter en de koudste in veertien jaar.

GRAM #03 april 2020 | 9

Safety isn’t expensive, it’s priceless.

N35 0 degree 7:32 a.m.

Rush hour expected Spraying or spreading all in one With Stratos Combi Soliq Learn more on www.aebi-schmidt.nl

Aebi Schmidt Nederland BV · Handelsweg 8 · NL-7451 PJ Holten

www.aebi-schmidt.nl

SPECIAL: WINTERDIENST

De 80 jaar oude Waalbrug bij Nijmegen wordt momenteel gerenoveerd.

GLADHEIDBESTRIJDERS UIT NIJMEGEN LEVEREN STERK STAALTJE BIJ RENOVATIE WAALBRUG De Waalbrug tussen Nijmegen en Lent heeft in zijn tachtig jarig bestaan al heel wat meegemaakt.

Het is dan ook niet vreemd dat het bouwwerk eind vorig jaar in de steigers moest voor een broodnodige opknapbeurt. Sindsdien wordt er met man en macht gewerkt aan de renovatie van de karakteristieke boogbrug. Een behoorlijke opgave, niet op de laatste plaats voor de winterdienst van Dar, want jong beton verhoudt zich nu eenmaal niet met regulier strooizout.

T

TEKST: SANDER WAGEMAN BEELD: LOUK HEIMANS

ot die conclusie kwamen de aannemerscombinatie Team Waalbrug en de gemeente Nijmegen al vrij snel toen ze de renovatie van de Waalbrug bespraken. Anders dan de meeste bruggen in Nederland is het wegbeheer van de Waalbrug belegd bij de gemeente in plaats van Rijkswaterstaat die daardoor ook verantwoordelijk is voor de gladheidbestrijding in de winter. Voor de grootschalige renovatie werken Nijmegen en Rijkswaterstaat wel nauw samen. En in april 2019 werd voor het eerst ook Dar bij de plannen betrokken. Fred Janssen haakte tijdens de aanloopfase

aan als contractmanager en Toine Falize als gladheidcoördinator. Het tweetal blikt enkele maanden na de start van het megaproject terug op een enerverende uitdaging.

RENOVATIE GEVOLGEN VOOR GLADHEIDBESTRIJDING “Toen wij voor het eerst het signaal kregen dat de Waalbrug gerenoveerd zou worden waren we nog volop bezig met de evaluatie van het winterseizoen 20182019”, steekt Fred Janssen van wal. “We kregen een bericht van de gemeente dat de renovatie mogelijk gevolgen zou kunnen hebben voor de gladheidbestrijding.

Uiteindelijk hebben we in juni de eerste gesprekken gevoerd met Team Waalbrug dat met het project aan de slag zou gaan, maar ook met de gemeente. Toen wisten we echter nog niet hoe groot de impact zou zijn.”

ANDER STROOIMIDDEL Dat er in fikse uitdaging voor de winterdienst in het verschiet lag, werd helder toen bleek dat regulier strooizout in de ban moest. De brug zou in fases worden aangepakt. Er zou telkens op een ander deel beton worden gestort. En omdat de Waalbrug de enige verbinding over de Waal is, zou de brug niet volledig

GRAM #03 april 2020 | 11

Innovatieve winterdienst - oplossingen

HWD Machines is exclusief partner van: Zoutopslag & Vloeistof systemen

190x130mm.indd 1

Vloeistof sproeiers Airport equipment

100% elektrische Vloeistof sproeiers

www.hwdm.nl ✉ info@hwdm.nl ✆ +31 655088235

22-0000-0321-02 NVRD GRAM

12-03-2020 13:45

Schuifdaken, uw oplossing voor strooizout Blommaert Aluminium Constructions is reeds meer dan 35 jaar een

Volledig op uw maat gemaakt

vooraanstaande speler in aluminium overkappingen. De ervaring en

Flexibel en degelijk

de expertise die we op het vlak van aluminium constructies hebben

Hoge return on investment

opgebouwd zorgt ervoor dat wij oplossingen op maat kunnen aanbie-

Tijds- en kosten besparend

den aan verschillende sectoren zoals: zoutopslag, logistiek (op- en

Onderhoudsvriendelijk

overslag), biomassa, recyclage en waste management.

100% opening mogelijk

Stokerijstraat 35 2110 Wijnegem, België

12 | GRAM #03 1april 1_2_li_GRAM_190x130.indd

Ophemertstraat 42, 3089 JE Rotterdam

2020

T. +32 (0)3 353 26 89 I. info@blommaertalu.be

www.blommaertalu.COM

19-03-18 13:32

kunnen worden afgesloten voor het verkeer. Toine Falize: “Dat betekent dat je niet met gewoon strooizout kunt werken.

Daar zit namelijk chloride in en als dat in aanraking komt met jong beton, tast dat het nieuwe wegdek aan. Het kwam er op neer dat we op zoek moesten naar een ander middel zonder chloride.”

Toen Toine Falize op zoek ging, vond hij een handjevol mogelijkheden die hij vervolgens weer aan Team Waalbrug voorlegde. “Zij lieten er hun eigen analyse op los en daar kwam eigenlijk maar één werkbare optie uit: Nocor. Dat is een granulaat met een grove structuur die voornamelijk gebruikt wordt bij corrosiegevoelige materialen. Het was het enige product dat aan alle specificaties voldeed.”

FRED JANSSEN: “WE KWAMEN DINGEN TEGEN DIE WE NIET HADDEN VERWACHT. OP DAT SOORT MOMENTEN MOET JE ALS WINTERDIENST IMPROVISEREN EN DAT WAS VOOR ONS VAAK OOK EEN LEERZAME ERVARING.” EXTRA UITDAGING De grootschalige renovatie betekende ook dat de Waalbrug uit de reguliere strooiroute van de gemeente zou moeten worden gehaald. Een behoorlijke kluif op zichzelf omdat er geen onnodig verkeer over de Waalbrug gewenst was tijdens een strooiactie. Maar waar nog een extra uitdaging in zat, was het vinden van een juiste manier om de brug te bestrooien.

Niet iedere strooiwagen is geschikt om tussen de werkzaamheden door het nog opengestelde wegdek te bestrooien. Zo mag gedurende de renovatie het voertuig niet te zwaar zijn (maximale as belasting van in totaal 5 ton bij 2 assen),

niet te breed zijn (maximaal 1 meter 60) en moest beschikken over een geschikt strooisysteem om de grove korrel goed te kunnen verspreiden over de grond. Tevens moest het voertuig wendbaar zijn zodat het tussen de bouwwerkzaamheden door kon maneuvreren.

Toine Falize: “We wilden ook liever niet een van onze eigen Dar strooiers gebruiken, want die zijn zonder belading al te zwaar voor dit werk. Bovendien wilden we voorkomen dat resten regulier strooizout alsnog op het jonge asfalt terecht zouden komen.” En dus werd er buiten de eigen armada gezocht naar een voertuig dat aan de voorwaarden voldeed. “Bij een externe aannemer hebben we uiteindelijk gevonden wat we zochten. Dat voertuig konden we de hele winter reserveren zodat we hem op elk moment tot onze beschikking hadden.”

SPANNENDE PERIODE Met het juiste strooimateriaal, een voertuig dat aan alle voorwaarden voldeed kon de winter in Nijmegen komen. En toch was het een spannende periode, weten Fred Janssen en Toine Falize nog goed.

“We hebben dit als Dar nog nooit eerder op deze wijze gedaan. En ook voor Team Waalbrug was het nieuw. Dar is de expert op het gebied van de gladheidbestrijding en Team Waalbrug is expert op het gebied van het renoveren van de Waalbrug. We hebben in die zin veel van elkaar geleerd de afgelopen winter.”

Zo bleek een goede planning een zeer belangrijk punt bij een operatie als deze.

“Veel van het strooiwerk gebeurde ’s nachts. Maar dat is ook het moment dat er hijswerkzaamheden plaatsvinden. Het is dan een kwestie van goed overleggen wanneer wie bezig is zodat je elkaar niet in de weg zit”, vertelt gladheidcoördinator Toine Falize.

“Het was een leuke ervaring”, blikt Fred Janssen tot slot terug. “We kwamen dingen tegen die we niet hadden verwacht.

Op dat soort momenten moet je als winterdienst improviseren en dat was voor ons vaak ook een leerzame ervaring.” En alhoewel de situatie in Nijmegen tamelijk uitzonderlijk is, zijn Janssen en Falize meer dan bereid om hun opgedane ken-

nis te delen. “Mochten er gemeenten of gladheidbestrijders zijn die ook met een dergelijke uitdaging te maken hebben, dan willen we zeker onze ervaringen delen. Graag zelfs.”

TOINE FALIZE: “DAT BETEKENT DAT JE NIET MET GEWOON STROOIZOUT KUNT WERKEN. DAAR ZIT NAMELIJK CHLORIDE IN EN ALS DAT IN AANRAKING KOMT MET JONG BETON, TAST DAT HET NIEUWE WEGDEK AAN. HET KWAM ER OP NEER DAT WE OP ZOEK MOESTEN NAAR EEN ANDER MIDDEL ZONDER CHLORIDE.”

TEVREDEN De gemeente Nijmegen en Dar evalueren de gladheidbestrijding van de Waalbrug voor de zomer van dit jaar, maar Fred Janssen en Toine Falize zijn nu al tevreden over het verloop van het project.

“Wellicht dat we straks kunnen stellen dat het zo goed is bevallen om met Nocor te werken dat we ook na de werkzaamheden op de Waalbrug op deze manier willen blijven strooien. Dat moeten we uiteraard nog even afwachten, maar het is zeker een mogelijkheid wat ons betreft.”

En zo blijkt gladheidbestrijding wederom alles behalve routinewerk. Naast de onvoorspelbaarheid van het weer is het in Nijmegen ook gelukt om tijdens een ingewikkeld proces als een brugreconstructie de weg begaanbaar te houden. En dat is toch een knap staaltje gladheidbestrijding.

GRAM #03 april 2020 | 13

1_2_li_GRAM_190x130-D.indd 1

14 | GRAM #03 april 2020

22-0000-0094-01 NVRD GRAM 2020 apr

12-03-2020 13:48

NOVITEITEN WINTERDIENST Aebi Schmidt

HWD Machines

Overname van toonaangevende Finse fabrikant en lancering nieuw platform vormt een ideale aanvulling op productportfolio slimme mobiliteit en digitale oplossingen.

De Aebi Schmidt Group heeft Arctic Machine Oy overgenomen. De Finse fabrikant van voertuigen en apparatuur voor onderhoud van wegen en luchthavens heeft een duidelijke focus op slimme mobiliteit en digitale transportoplossingen. Arctic Machine Group heeft ongeveer 100 werknemers in Finland en Rusland. Afgelopen decennium is het geëvolueerd van fabrikant van apparatuur naar een complete leverancier van intelligente oplossingen voor wegonderhoud. Dochteronderneming Infotripla Oy is een in Finland gevestigde koploper op het gebied van slimme verkeersdigitalisatie en Cloud services. "De sterke en winstgevende groei van Arctic Machine Oy toont aan dat het bedrijf zich richt op de behoeften van zijn klanten en heeft zich dus ontwikkeld van fabrikant tot een complete dienstverlener", zegt Barend Fruithof, CEO van de Aebi Schmidt Group. "Dit is precies het pad dat de Aebi Schmidt Group heeft genomen en dat is nog een reden waarom Arctic Machine Oy perfect bij ons past".

Aebi Schmidt biedt steeds meer digitale oplossingen voor haar klanten. Door de unieke sterke punten van alle Aebi Schmidt merken en fabrieken wereldwijd te combineren worden de digitale oplossingen continu verbeterd voor haar klanten.

De laatste jaren wordt er steeds meer gewerkt met pekelwater zowel bij natzoutstrooiers, denk aan 100% vloeistof-pekelsproeiers, als bij combi-strooiers.

Uit diverse langjarige praktijkproeven blijkt dat de gladheidbestrijding met alleen vloeistof (pekelwater) zeer doeltreffend werkt, en aanzienlijk minder schadelijk is voor het milieu. Reden te meer volgens Jan Holterman van HWD Machines, om de focus te leggen op een optimaal werkende pekelinstallatie.

Holterman adviseert te werken met 100% volautomatische zoutoplossers, waarbij altijd de juiste (instelbare) oplossing wordt gewaarborgd. Een betrouwbaar oplospercentage is essentieel voor gladheidbestrijding. Tevens zorgt de installatie ervoor dat de voorraadtank voor pekel automatisch op het juiste niveau gevuld blijft. De firma Holten produceert oplossers met een capaciteit van 4000 tot circa 20.000 liter per uur, geschikt voor alle zoutsoorten. Holten heeft de oploscyclus geoptimaliseerd door onder andere een zelfreinigende filter in de installatie te monteren, waardoor men ook licht vervuild water kan verwerken, en de kwaliteit van de pekel gewaarborgd blijft. De installaties zijn op afstand door de gebruiker en servicedienst volledig uit te lezen, en eventueel aan te passen.

De gebruiker kan op een duidelijke display bij de installatie, maar ook op de computer en zijn smartphone real time meekijken. Ook krijgt men zo meldingen wanneer de zoutvoorraad moet worden aangevuld.

De automatisch oplosser werkt het best en meest efficiënt in combinatie met zoutopslag in een silo. Hierdoor wordt de pekeloplosser geheel automatisch gevuld vanuit de silo, en hoeft er ook geen laadschop en chauffeur aanwezig te zijn.

In Nederland wordt momenteel het uitgebreide en geïntegreerd informatieplatform IntelliOPS gelanceerd. Deze is ontworpen voor klanten om het operationeel gebruik van hun vloot winterdienst en veegmachines in één applicatie te beheren. IntelliOPS helpt de gebruiker de optimalisatie van het gebruik te versnellen. Het is een instrument om de operatie te sturen, gebruikers te motiveren, uitvoerders te helpen, processen te verbinden en het resultaat van de uitvoering te controleren.

De houten silo’s zijn leverbaar van 10 M3 tot wel 600 M3. Voor de opslag van vloeistoffen biedt HWD betontanks (tot ca. 2500 M3) en kunststof tanks (tot ca. 250 M3). Kortom, voor de gehele zoutlogistiek biedt HWD zowel vernieuwende als intelligente, duurzame en efficiënte oplossingen.

Winterdienst.be WINTERDIENST.be is specialist in de optimalisatie van gladheidbestrijding en in het klantgericht configureren van machines met als belangrijkste pijlers Veiligheid, Efficiëntie en Ecologie.

Vanuit de visie om de machine perfect af te stemmen op het gebruik en de weersomstandigheden worden continu nieuwe machines ontwikkeld. Naast de drie pijlers is gebruiksvriendelijkheid een extra pijler. De pekelsproeier is hiervan een mooi voorbeeld.

De SPTT pekelsproeier heeft de volgende eigenschappen: eenvoudige sturing, compact en zeer wendbaar. De fijne dosering en het gebruik van pekel zorgen er voor dat deze machine een groot ecologisch voordeel heeft.

De SPTT is verkrijgbaar met een werkbreedte vanaf 1.20m en een laadvermogen van 300L tot 600L. Het neusje van de zalm is de pijler Ecologie, waar de Springer-zoutstrooier de dosering 30% pekel 70% zout, traploos kan installen tot 70% pekel en 30% zout waarbij tussenstappen traploos mogelijk zijn. Dit om de dosering zout/pekel aan te passen aan de winterse omstandigheden met een eenvoudige handeling. De hogere hoeveelheid pekel zorgt voor een snellere inwerking van het zout en een minimalisering van de verwaaiing. Dit uit zich in een 100% rendement van het aangebrachte zout/pekel. De pekeloplossers voor Nacl en Cacl zijn verkrijgbaar met een volledige automatisatie die digitaal en op afstand gemonitord kunnen worden.

GRAM #03 april 2020 | 15

‘DE VERVUILER BETAALT’: NU OOK BIJ INZAMELING PMD? De gescheiden inzameling van afvalstromen is in de meeste gemeenten de afgelopen jaren duidelijk gegroeid. Daar zal het verschil tussen de meestal gratis inzameling van stromen zoals gft en pmd en het betalen (zoals via afvalzakken of container) aan bijdragen. Toch kiezen sommige gemeenten er nu voor om ook een bijdrage te vragen voor het inzamelen van pmd. We vroegen enkele gemeenten waarom zij deze keuze gemaakt hebben en wat de gevolgen (lijken) te zijn voor de inzameling van pmd.

D

TEKST: MARTIJN KREGTING BEELD: DAR

e gemeente Heusden besloot al in 2019 om pmd en gft te gaan belasten. De tarifering was vorig jaar – en blijft in 2020 – 1,- tot 1,70 euro per lediging van een container (140 respectievelijk 240 liter), waarmee men koos voor het diftar-principe van ‘de vervuiler betaalt’. Het vastrecht werd verhoogd van 2019 op 2020: van 118,20 naar 140,64 euro.

Reden voor de invoering van tarifering was de niet-kostendekkende afvalbegroting, vertelt Wilma Broeders, beleidsmedewerker milieu en duurzaamheid. Het succes van het beleid om afval beter te scheiden had een financiële keerzijde. Zo nam de inworp van restafval (2,30 euro per inworp) fors af en groeide de hoeveelheid gratis ledigingen van pmd- en gft-containers. De voor-

16 | GRAM #03 april 2020

gaande jaren waren daardoor de inzamel- en verwerkingskosten van pmd fors toegenomen terwijl de bijdrage uit het afvalfonds juist fors afnam.

GROEIEND ONEIGENLIJK GEBRUIK Bij de gemeente Nijmegen lagen twee oorzaken ten grondslag aan het besluit om sinds maart 2020 pmd-afvalzakken niet langer gratis te verstrekken (maar een bijdrage van 5 eurocent per zak ofwel 50 eurocent per rol). Allereerst het groeiende oneigenlijke gebruik van de gratis afvalzakken. Daarnaast stond de gemeente in 2019 voor een forse bezuinigingsronde waarbij alle gemeentelijke onderdelen betrokken waren. Ook de afvalinzameling moest dus minder gaan kosten.

Wegens dat groeiende oneigenlijke gebruik was een heffing op pmd-afvalzakken al op ambtelijk niveau in het vizier. Het was echter de benodigde bezuiniging die ertoe leidde dat deze maatregel echt doorgevoerd wordt, vertelt Ralph Breuer, senior beleidsadviseur openbare ruimte, gemeente Nijmegen. “In de ons omringende gemeenten heeft men hier ook naar gekeken, maar er werd minder oneigenlijk gebruik van de pmd-zak geconstateerd, dus men heeft hier een andere afweging in gemaakt.”

‘GRATIS’ ZAKKEN KOSTEN GELD Nijmegen hanteert, in tegenstelling tot de meeste Nederlandse gemeenten, geen vast tarief afvalstoffenheffing per huishouden.

De enige inkomsten voor het ophalen en verwerken van afval komen dus uit de variabele heffing van 1,09 euro per groene afvalzak voor restafval, de ‘dure zak’. De gratis bij supermarkten op te halen plastic zakken voor pmd-afval kosten echter ook geld in productie en logistiek.

Breuer: “Uitgaande van één kilo afval per pmd-zak, zouden er in 2019 met 5,5 miljoen kilo pmd-afval zo’n 5,5 tot zes miljoen zakken gebruikt moeten zijn. Er zijn echter negen miljoen zakken afgehaald dat jaar. Dat kost al gauw 500-600.000 euro. Men denkt waarschijnlijk ‘gratis en handig’, maar deze zakken zijn niet bedoeld om bijvoorbeeld oude kleding in te stoppen. Bovendien gaat het hier om gemeenschapsgeld dat ook anders gebruikt kan worden.”

NIET KOSTENDEKKEND Volgens Broeders is het niet zo dat burgers van Heusden nu dubbel betalen voor pmd-afval – zowel via verpakkingenbelasting als via het tarief voor containerlediging. Het gaat er volgens haar zoals aangegeven alleen om dat de vergoedingen vanuit het Afvalfonds de kosten voor inzameling en verwerking van pmd niet dekken (slechts 66%).

grotendeels de inzamelkosten. Naast inzamelkosten zijn er ook verwerkingskosten. Het totaal van de inzamel- en verwerkingskosten wordt gedekt door de combinatie van de tarieven per containerlediging en het vastrecht.

WEERSTAND VANUIT INWONERS, POLITIEK Toch was er wel weerstand vanuit inwoners. Zo diende een aantal Heusdenaren een petitie in bij de gemeenteraad om tegen de tarifering te protesteren. Inwoners voelen zich soms gestraft omdat ze nu ook moeten betalen voor het scheiden van afval, weet Broeders.

“We proberen dan uit te leggen dat de afvalbegroting niet sluitend is doordat kosten stijgen en opbrengsten dalen – onder meer de diftar-paradox.” Tarifering is dan volgens Broeders de meest zuivere aanpak. De totale inzamelkosten gaan uiteindelijk wel omlaag, als het aanbiedpercentage daalt.

Bij de gemeenteraad zelf was er minder weerstand, vertelt Broeders: “Hoewel het geen populaire maatregel was, zag de politiek over het algemeen de noodzaak tot het in evenwicht brengen van de afvalbegroting. De voorgestelde manier, inclusief tarieven op pmd en gft, werd gesteund, om hiermee de kosten in balans te brengen en gedrag te beïnvloeden. Wel wordt er gekeken naar mogelijkheden om de kosten van inzameling te verlagen.”

KRITISCHE VRAGEN Bij Nijmegen was er vanuit de politiek wel een aantal kritische vragen over het effect van het betalen voor de pmd-zak op de hoeveelheid zwerfafval en restafval. Ook was er in media en bij mensen weerstand te bespeuren, onder meer de vrees dat 5 eurocent nu over een paar jaar misschien wel 50 eurocent wordt. “Wij hebben de reden voor deze heffing echter heel duidelijk gecommuniceerd”, stelt Breuer. “Daarbij hebben we ook voorgerekend dat iemand die 80 pmd-afvalzakken per jaar gebruikt, hier straks slechts vier euro

RALPH BREUER, GEMEENTE NIJMEGEN: “NIEMAND VINDT HET LEUK OM MEER TE BETALEN, MAAR VIER EURO PER JAAR IS GEEN DUSDANIGE DREMPEL DAT ER STRAKS MINDER PMD APART INGEZAMELD GAAT WORDEN.” “We hebben gekeken naar de kosten voor inzameling, destijds nog een tarief per ton en berekend wat met een voorspeld aantal aanbiedingen de kosten en opbrengsten zouden zijn. Daar kwam een tarief per lediging uit.” De tarieven voor de minicontainers dekken

Tegelijkertijd met het invoeren van tarifering voor pmd, introduceerde Dar een nieuwe pmd-zak gemaakt van ingezameld pmd-materiaal.

GRAM #03 april 2020 | 17

voor kwijt zal zijn. Prijsverhogingen zijn niet aan de orde. Het gaat ons niet om geld binnenhalen, maar om een kleine drempel op te werpen. Als er in 2020 zeven in plaats van negen miljoen zakken gebruikt worden voor het pmd-afval, dan zit de meeste winst in de lagere productie en logistieke kosten, niet in die 5 eurocent per zak.”

IMPACT OP PMD-INZAMELING De senior beleidsmedewerker openbare ruimte van de gemeente Nijmegen verwacht dan ook niet dat de kosten van 50 eurocent voor een rol met 10 zakken ertoe gaan leiden dat er minder pmd ingezameld gaat worden. “Niemand vindt het leuk om meer te betalen, maar vier euro per jaar is geen dusdanige drempel dat er straks minder pmd apart ingezameld gaat worden.” Of deze theorie ook in de praktijk zo werkt, zal nog dit jaar geëvalueerd worden.

In Heusden is zowel het totaal aantal aangeboden pmd-containers als de hoeveelheid pmd tussen 2018 en 2019 gedaald: met respectievelijk 13 en 12 procent. Toch verwacht ook Heusden niet zozeer dat door de tarifering minder pmdafval wordt aangeboden (restafval blijft duurder per inworp), maar dat

de pmd-container minder vervuiling door ander afval bevat.

Broeders: “We willen zoveel mogelijk gescheiden inzamelen, maar ook onze kosten beheersbaar houden. Zonder tarief bieden sommige inwoners elke twee weken een halfvolle container aan. We hadden ook kunnen kiezen voor een frequentieverlaging, maar dan dwing je de mensen. Met een tarief hebben ze zelf de keuze hoe vaak ze de container aanbieden.”

VERGROTEN BEWUSTZIJN, BETERE RECYCLING De tarifering per lediging moet ook het bewustzijn vergroten, benadrukt de beleidsmedewerker milieu en duurzaamheid van de gemeente Heusden. “De vervuiler betaalt. Dat geldt niet alleen voor restafval maar ook voor andere afvalstromen. Afvalpreventie is nog altijd beter dan afvalscheiding.”

Breuer wijst er tot slot op dat het nieuwe tariefregime gepaard is gegaan met de introductie van een nieuwe pmd-zak. Daarin hebben de gemeente en lokale afvalbeheerder Dar intensief samengewerkt. “Het was voor beide partijen meteen een mooie kans om over te stappen op zakken gemaakt van ingezameld pmd-materiaal.”

WILMA BROEDERS,

GEMEENTE HEUSDEN: “DE VERVUILER BETAALT. DAT

GELDT NIET ALLEEN VOOR

RESTAFVAL MAAR OOK VOOR ANDERE AFVALSTROMEN.”

18 | GRAM 190x130mm B.indd 1

22-0000-0176-01 GRAM 2020 apr

#03 april 2020

12-03-2020 13:51

OPINIE DRAAGT MINDER HUISHOUDELIJK RESTAFVAL BIJ AAN EEN CIRCULAIRE ECONOMIE? Al 25 jaar werk ik bij overslagstations waar je de dagelijkse realiteit van onze wegwerpmaatschappij ervaart. Een niet aflatende stroom vrachtwagens voert onze afgedankte materialen en producten aan en af. Te veel richting de verbrandingsovens. Publiekscampagnes, financiële prikkels en meer inzamelservice voor gescheiden stromen waren de belangrijkste instrumenten waarmee gemeenten de hoeveelheid restafval terugdrongen. Met het VANG-beleid werden doelstellingen geoperationaliseerd in de hoeveelheid restafval per inwoner en in het percentage gescheiden stromen ten opzichte van de totaal ingezamelde stromen. De hoeveelheid restafval omlaag en gescheiden stromen omhoog, een helder beleidsframe. Mits zorgvuldig ingevoerd konden milieuwinst en besparingen op de afvalstoffenheffing hand in hand gaan. Waar het beleid op te veel praktische bezwaren stuitte, bood nascheiding technisch uitkomst voor de pmd-stroom.

Toch lijkt dit positieve beeld te worden verstoord. De lancering van Europees en nationaal circulaire economiebeleid en de veranderingen in de internationale handel in secundaire grondstoffen, plaatsen het afvalbeleid voor tenminste drie uitdagende vragen.

VERVANGEN GESCHEIDEN STROMEN DAADWERKELIJK DE INZET VAN VIRGIN GRONDSTOFFEN EN IS DIT VOOR ELKE MATERIAALSTROOM EVEN BELANGRIJK? Waar gescheiden huishoudelijke stromen blijven en in hoeverre zij virgin grondstoffen feitelijk vervangen, is lang niet altijd duidelijk. Te vaak is prijs het enige criterium in de eisen die inzamelende partijen stellen aan de volgende ketenstap van verwerking. Dit is vooral te wijten aan de complexiteit van de betreffende keten, van de materiaalstromen en de snelle technologische veranderingen in de toepassing van materialen. Met het aantal toegenomen gescheiden stromen is de vereiste kennis van ketens, materialen en verwerkingstechnologie sterk toegenomen. Ook meer kennis van de milieu-impact van gescheiden stromen wordt noodzakelijk voor het prioriteren van de beleidsaandacht.

ALS ONZE GRONDSTOF- EN ENERGIEVOETAFDRUK VELE MALEN GROTER IS DAN DE GEMIDDELD 500 KG DIE WE PER INWONER JAARLIJKS AFDANKEN, MOETEN HOGERE R’S OP DE CIRCULAIRE LADDER DAN NIET VEEL MEER PRIORITEIT IN HET GEMEENTELIJK AFVALBELEID KRIJGEN? Gemeentelijk afval beleid is primair gestoeld op de wettelijke zorgplicht voor de verwijdering van huishoudelijk afval. Vanuit de circulaire economie zou dit beleid veel meer gericht moeten zijn op het voorkómen van het afval. Tal van strategieën van refuse, reuse, repair etc worden aanbevolen om dit te bereiken. Toch blijven in de meeste gemeentelijke grondstofplannen dit soort activiteiten buiten beeld.

Denk aan kringloopwinkels, repair cafés, ruil- en deel platforms en kledingbibliotheken. Het door het Rijk stimuleren van ambachtscentra staat daarin enigszins op zichzelf en vraagt verdere wettelijke borging in aanvulling op de eerder genoemde zorgplicht.

GAAN MINDER RESTAFVAL EN MEER GESCHEIDEN STROMEN NOG SAMEN MET LAGERE AFVALBEHEERKOSTEN? Sinds een paar jaar gaan zwaar vervuilde reststromen niet meer naar Azië maar blijven ze in Europa. Welvaartsgroei in Azië leidt tot de noodzaak en kans voorrang te geven aan de potentie van secundaire stromen in eigen land. Voor stromen zoals oud papier, plastic en textiel werd de Europese markt dan ook overspoeld en daalde de waarde bij de bestaande verwerkings- en recyclecapaciteit en de beperkte marktvraag. Kwaliteitseisen stegen mee en werden door de keten ‘naar voren’ vertaald. Met scherpere acceptatie-eisen en meer afkeur tot gevolg. Als traditioneel gescheiden stromen minder opleveren dan verwacht, dan hebben gemeenten die succesvol zijn met VANG daar financieel het meeste last van. Als bovendien bij de uitvoering van VANG sprake is van oplopende meerkosten per kilogram restafvalreductie, zullen de totale afvalbeheerkosten onvermijdelijk stijgen.

De periode dat restafvalreductie en kostenreductie hand in hand gaan, bereikt dan zijn keerpunt met alle gevolgen voor het draagvlak van dien.

Genoemde drie vraagpunten vragen van gemeenten, hun uitvoeringsen adviesorganisaties ingrijpende veranderingen in organisatie, samenwerking en informatievoorziening. Niet langer kan simpelweg volstaan worden met ‘het over de schutting’ gooien van de ingezamelde gescheiden stromen. Kwaliteit van de inzameling en kwaliteit van de bestemming in circulair perspectief zullen aanpassingen in competenties en organisatie vanaf de belader/afvalcoach tot en met de meer circulaire inkoop van verwerkingscapaciteiten vragen. Samenwerking met circulaire branchegenoten in de keten zoals kringloopbedrijven en sorteer- en recyclebedrijven vraagt beter begrip voor kwaliteitsstandaarden, processtappen, financiering en de verschillende regelregimes. Overvloedige kennis van materialen en ketens en de innovaties daarbinnen bij kennisinstellingen moeten beter aangeboord en toegepast worden. In de informatievoorziening zullen benchmark en dataverzameling meer gericht moeten worden op de effectiviteit van het gemeentelijk beleid voor het sluiten van kringlopen. Samengevat mag duidelijk zijn dat de scherpe en succesvolle daling van de restafvalhoeveelheid in Nederlandse gemeenten ook voor een aantal fikse nieuwe uitdagingen plaatst. Een eenzijdige focus op nog minder restafval kan daarop niet langer het enige beleidsantwoord zijn.

Michiel Westerhoff

Michiel Westerhoff is programmamanager bij Circulus-Berkel en verantwoordelijk voor het Expertisecentrum binnen CirkelWaarde. Onder de naam CirkelWaarde werken Rova, Afvalverwijdering Utrecht en Circulus-Berkel samen aan het beter verwaarden en zo duurzaam mogelijk benutten van huishoudelijke afvalstoffen.

GRAM #03 april 2020 | 19

UNANIEME STEUN VOOR AFVALBELEIDSPLAN IN HILLEGOM

NIEUW AFVALBELEID? BEGIN BIJ JE INWONERS! Eind vorig jaar ging de Hillegomse gemeenteraad unaniem akkoord met het nieuwe afvalbeleidsplan. Onbetwist het resultaat van een geslaagd participatieproces met inwoners en raadsleden, stelt wethouder Jan van Rijn. “De discussie werd op de inhoud gevoerd en niet op emotie.”

TEKST: PIETER VAN DEN BRAND BEELD: MEERLANDEN

“D

e afgelopen maanden zijn we met elkaar, raadsleden en inwoners, veel wijzer geworden over de mogelijkheden en onmogelijkheden van afvalinzameling. Samen hebben we gekeken naar een systeem dat het best bij Hillegom past. Ik werk daar graag verder met elkaar aan!” Aldus wethouder Jan van Rijn in het voorwoord van het nieuwe afvalbeleidsplan. Het nieuwe afvalinzamelsysteem van de Zuid-Hollandse gemeente is tot stand gekomen in nauwe samenspraak met inwoners en raadsleden. “We hebben onze inwoners gedurende het hele proces meegenomen. Vanaf het prille begin”, vertelt Van Rijn, wethouder namens de lokale partij BevolkingsBelangen Hillegom (BBH), dat samen met het CDA het college vormt.

“Op informatieavonden hebben we gevraagd welke ideeën en opvattingen er waren over een nieuw beleid voor afval en grondstoffen. Vanuit de basis, zonder dat mogelijke concrete opties hierbij al meteen op tafel kwamen. Daar kwamen twee wezenlijke punten uit naar voren. Onze inwoners onderschrijven het principe van de ‘vervuiler betaalt’, maar wel eisen ze een gedegen toezicht op zwerfvuil en afvaltoerisme. Als tweede stelden ze duidelijk te hechten aan de huidige huisaan-huis-inzameling. De service aan huis

20 | GRAM #03 april 2020

wordt als prettig ervaren en men wil dit systeem graag behouden. Ook gaven onze inwoners aan dat naast een aanbiedtarief het verminderen van de ophaalfrequentie van restafval de voorkeur heeft.”

En zo maakte Hillegom een opmerkelijke keuze in zijn afvalbeleid: wel diftar maar geen omgekeerd inzamelen. De gemeente blijft restafval aan huis ophalen. Het restafval bij laagbouwwoningen gaat in het nieuwe afvalinzamelmodel voortaan in minicontainers van 140 liter (voorheen 240 liter-bakken). Inwoners kunnen hun restafvalcontainers dit jaar nog steeds om de week aan de straat zetten. In 2021 zal de ledigingsfrequentie verlaagd worden naar eens in de vier weken, omdat er volgens verwachting dan aanzienlijk minder restafvalaanbod is. De minicontainer voor gft en etensresten blijft behouden (en krijgt geen chip). Ook wordt de service op gft verhoogd door het van mei tot oktober wekelijks in plaats van tweewekelijks op te halen. Doel is stankoverlast tegen te gaan. De inzameling van plastic, blik en drinkpakken blijft in zakken. In plaats van om de week kunnen inwoners de zakken dan straks elke week aanbieden. “In gemeenten met diftar op restafval dat aan huis ingezameld wordt, bieden inwoners volgens de statistieken hun restafvalcontainer eerst circa elf keer en uiteindelijk circa zes tot zeven

keer per jaar aan”, weet Van Rijn. “Verlaging van de inzamelrondes naar eens in de vier weken is in het eerste jaar van het nieuwe beleid dan ook mogelijk. Plastic, blik en drinkpakken neemt in de restafvalcontainer veel ruimte in. Wanneer dat verder wordt gescheiden samen met meer gft en etensresten, hoeft de restafvalcontainer minder vaak naar buiten.”

RESULTATEN De keuze is opmerkelijk, want het model van omgekeerd inzamelen en diftar geeft op dit moment volgens de landelijke benchmark de beste resultaten. “Kan wel zijn, maar met onze keuze voor diftar en een lagere inzamelfrequentie en volumebeperking door de 140-liter-restafvalcontainer”, zegt Van Rijn, “ligt het landelijk afvalscheidingsdoel voor onze gemeente binnen bereik.” De circa 10 duizend Hillegomse huishoudens scheiden nu 61 procent van hun huishoudelijk afval.

Per persoon blijft er jaarlijks 186 kilo per persoon over (gemiddelde in Nederland: 181 kilogram). Hillegom doet het al goed, vergelijkbaar met andere gemeenten in dezelfde klasse. Het landelijke doel van 100 kilogram restafval per persoon wordt echter nog niet bereikt. “Met het nieuwe systeem kan het beter, maar we hebben inderdaad nog wel wat te doen, voordat we een circulaire economie hebben”, erkent Van Rijn.

Wethouder Jan van Rijn: “Het participatieproces heeft ertoe geleid dat het afvalbeleidsplan voor de periode 2020-2024 medio december unaniem door de raad werd aanvaard. Dat is redelijk uniek en ik ben er trots op dat dit is gelukt.”

Volgens Van Rijn is het niet langer vanzelfsprekend om ondergrondse containers voor restafval te plaatsen voor gebruik door de laagbouw. Gezien de VANG-doelstelling van steeds minder restafval zullen deze ondergrondse containers op termijn voor het merendeel leeg zijn, verwacht hij. “Ik ben daar misschien eigenwijs in, maar ik heb me ook goed laten adviseren door afvalexperts.

Vijf jaar geleden had ik voor omgekeerd inzamelen gekozen. Nu heb ik grote twijfels of de forse investeringen die daarvoor nodig zijn, gerechtvaardigd zijn. Los van het feit dat onze gemeente weinig ruimte voor ondergrondse containers heeft. De parkeerdruk in de straten is hoog en we willen ook meer groen creëren.”

RAAD Niet alleen inwoners werden gemobiliseerd, Van Rijn nodigde de raadsleden uit samen met hem in de afvalsector rond te kijken om een goed beeld van de proble-

matiek te vormen. “De raad had ook bij de start van het college al gesteld dat ze nauw bij het afvalbeheer betrokken wilde zijn”, vertelt Van Rijn. Zo werden onder meer de installaties van AEB in Amsterdam en die van SUEZ in de Rotterdamse Waalhaven bezocht. “Ook hebben we de voor- en nadelen van bron- versus nascheiding goed in beeld gekregen. De wereld lijkt verdeeld in twee verschillende kampen, maar in feite zijn dit aanvullende systemen. Voor ons werd in elk geval helder dat de nadruk op bronscheiding moet liggen. Met het oog op het hergebruik van de grondstoffen erin moet het afval zo min mogelijk met natte stromen zijn vervuild. Tevens drong het besef door dat we daar een hoge service aan inwoners op moeten bieden.

Het leverde enorm veel op dat de raadsleden en ikzelf op hetzelfde kennisniveau zaten.” De startnotitie die Van Rijn daarop schreef, werd intensief met de raadsleden gedeeld. “Zo kwamen we er samen achter dat we op de goede weg zaten. De raad

werd mede-eigenaar van het beleid. Dat heeft enorm geholpen met de acceptatie van het afvalbeleidsplan. Iedereen zat er positief in. De discussie werd op de inhoud gevoerd en niet op emotie.”

Uiteindelijk leidde het participatieproces ertoe dat het afvalbeleidsplan voor de periode 2020-2024 medio december unaniem door de raad werd aanvaard. “Dat is redelijk uniek en ik ben er trots op dat dit is gelukt”, zegt Van Rijn. Aan het invoeren van het systeem zijn eenmalige kosten verbonden, geraamd op 458 duizend euro.

Met de gemeentelijke projectkosten erbij kreeg het college van de raad akkoord op een eenmalig krediet van 608 duizend euro. “Op de inzameling van pmd en gft maken we extra kosten, maar voor de verwerking van restafval zijn we juist goedkoper uit. Komend jaar gaan we bepalen wat in 2021 het tarief voor het vaste en het variabele diftardeel van de afvalstoffenheffing moet zijn.”

GRAM #03 april 2020 | 21

Congresprogramma 14 mei

THEMA

LOCATIE

Waar past het thema beter dan in design hoofdstad Eindhoven? Samen met Cure, afvalinzamelaar in deze regio, organiseert de NVRD hier gedurende twee dagen het NVRD Jaarcongres.

‘Innovatie’ en ‘overheid’: men noemt ze niet vaak in één adem. Toch speelt de overheid vaak een cruciale rol in het innovatieproces. Denk aan wet- en regelgeving, maar ook aan financiering van onderzoek. Zelfstandig innoveren is misschien sneller; samen met de overheid kom je verder.

SPREKERS DAGVOORZITTER

Nathan de Groot

Maarten Steinbuch Wetenschapper TU Eindhoven TU/E

Camilla van den Boom Strategisch adviseur

Johan van den Elzen Directeur Start Foundation

Aanmelden of meer informatie? www.nvrdjaarcongreseindhoven.nl

SPONSOREN

Rik Thijs wethouder gemeente Eindhoven

Richard Engelfriet Auteur/columnist

Op deze website vind je ook alle informatie over: het programma op 13 mei (ALV en netwerkdiner) het diner en de borrel aansluitend aan het congres op 14 mei

NVRD-DIRECTEUR OLAF PRINSEN VERTREKT

“IK GA DE BRANCHE ZEKER MISSEN” Na bijna vijf jaar verruilt Olaf Prinsen de NVRD voor een brancheorganisatie in een totaal andere sector, Jeugdzorg Nederland. Een verenigingsmens over zijn tijd bij de NVRD en de waarde van verenigingen.

TEKST: RENÉ DIDDE IK ZIE EEN BIJZONDERE CARRIÈRELIJN. DE STAP VAN WETHOUDER DUURZAAMHEID IN APELDOORN NAAR DE NVRD IS NOG GOED TE VOLGEN. MAAR JEUGDZORG NEDERLAND? HET KLINKT TOCH EEN BEETJE ALS ‘ADIEU, MILIEU’.

Olaf Prinsen: “Ik word vooral geraakt door werk dat maatschappelijk relevant is. Afval is niet alleen een technisch thema van het verwerken van afval, maar heeft ook een sociale dimensie. Zo moeten we bijvoorbeeld stilstaan of we de consequenties aanvaarden van zelfrijdende vuilniswagens. Wat betekent dat voor de mannen en de omgeving? Vuilnismannen zijn nu vaak de ogen en oren in de wijk.”

“Toen ik bij de NVRD kwam was mijn ‘vaste been’ het onderwerp en het netwerk. Mijn ‘wankele been’ was het managen en verenigen. Nu is mijn vaste been dat ik weet hoe verenigingen werken, hoe het is om op een bureau te werken en hoe je lobbyt bij een ministerie. Mijn wankele been is nu natuurlijk de jeugdzorg. Jeugdzorg Nederland telt 85 organisaties op gebied van jeugdzorg, jeugdbescherming, jeugdreclassering en pleegzorg. Maar er is een groot beleidsteam dat de inhoud ontzettend goed kent.”

Op het kantoor van de NVRD worden deze middag de laatste voorbereidingen getroffen voor De Vakdag. Olaf Prinsen “Het wordt een hele mooie bijeenkomst. Honderd deelnemers, mensen van de werkvloer, dus vuilnismannen, chauffeurs, medewerkers van gemeentelijke overslagstations.”

Een aantal van hen werkte mee aan de voorbereiding van het programma voor dit jaar.

“Vorig jaar organiseerden we de eerste vakdag, waarbij er ook een aantal mensen na afloop kritisch was. Dus juist die hebben meegedacht over het programma van 2020”, zegt hij terwijl we naar zijn kamer lopen. Het is Olaf Prinsen ten voeten uit. Enthousiast. Vol nieuwe ideeën, sociaal, verbindend, andere achtergronden of belangen respecterend.

WAT TROF JE AAN TOEN JE IN 2015 BIJ DE NVRD KWAM? “Een organisatie die openstond voor verandering, zowel op het bureau als bij de leden.

Er was ruimte om in mijn beginperiode een nieuwe strategie te ontwikkelen. Het bestuur vond dat ik fris genoeg was om hier zelf mee aan de slag te gaan. Op het bureau hier in Arnhem trof ik een goed team aan dat alles voor de leden wil doen. We luisteren en we vragen.”

NOEM EENS EEN PAAR HOOGTEPUNTEN? “Goh. Jee. Nou, hoe we het Verpakkingendossier hebben vlot getrokken. Kijk, doordat we hebben geïnvesteerd in relaties met

mensen, staan Cees de Mol van Otterloo van het Afvalfonds Verpakkingen en ik open voor elkaars belangen en achterban.

Ik ben ervan overtuigd dat dit heeft geholpen bij het maken van de nieuwe afspraken. Een ander hoogtepunt is dat intensief overleg met de Belastingdienst ertoe heeft geleid dat onze leden nu niet worden opgezadeld met een enorme administratieve rompslomp inzake de vennootschapsbelasting die ze voortaan moeten betalen.”

“Dat heb ik trouwens niet alleen gedaan, hè.

We werken hier met dertien vaste krachten en sinds 2017 ook met drie trainees.

Die laatsten worden opgeleid om door te stromen naar de sector, zo houden we altijd frisse blikken op het bureau.”

WAAR MAG DE NVRD TROTS OP ZIJN? “Dat we in Nederland in een tijdsbestek van amper vijf jaar van 250 kilogram restafval per inwoner per jaar zijn gezakt naar 180 kilogram. We mogen best meer uitdragen dat we daarin gewoon gidsland zijn in Europa. Dat wil niet zeggen dat we er zijn, en dat de kwaliteit van het PMD en gft niet beter kan. Maar we storten amper afval en als we het verbranden gebeurt dat met terugwinning van energie en warmte op een schaal die nergens anders wordt vertoond. Ik ben overtuigd van de waarde van verenigingen, en die van de NVRD in het bijzonder. Het is een hechte club van leden met nieuwe ideeën. Ik zal het missen.”

Meer weten over het vertrek van Olaf Prinsen en zijn tijd bij de NVRD? Luister de podcast via: - Sound Cloud - Spotify - ITunes - Website NVRD

GRAM #03 april 2020 | 23

DE LEDEN CENTRAAL "DE NVRD IS ÉÉN GROTE DATABASE VOOR GEMEENTEN EN AFVALINZAMELAARS" TEKST HETTY DEKKERS

In deze rubriek krijgen NVRD-leden een stem in GRAM. De NVRD is er immers voor en door leden. Deze keer aan het woord: Mark Donders, projectleider afval, gemeente Best.

WAT HOUDT JE FUNCTIE IN? Ik hou me bezig met alles op het gebied van afval, zoals beleid, contacten met onze inzamelaar, zorgen dat buiten alles soepel verloopt. We hebben een turbulente periode achter de rug omdat we alle restcontainers moesten vervangen. Bij een eerdere maatregel waren kleinere containers ingevoerd, dat was geen succes. De maatregel ging voor de meeste mensen te snel, dus die hebben we teruggedraaid.

Ik werk als zelfstandige voor de gemeente Best en vervang sinds 1,5 jaar een zieke collega. Daarvoor was ik al twintig jaar werkzaam in de afvalbranche.

WAT BETEKENT DE NVRD VOOR JOU? Een gezellige club. Ik ga vaak naar de bijeenkomsten en dat vind ik heel waardevol. Kijken hoe andere mensen het doen, netwerken en van elkaar leren. De NVRD is een belangrijke kennisbank en één grote database voor gemeenten en inzamelaars.

op de wagen, dan weet je wat er speelt, ook onder je medewerkers.

Het mooiste aan mijn werk vind ik dat ik een steentje bij mag dragen aan een schonere samenleving. Je bent maar een klein radartje in het geheel, maar toch. We hebben maar één wereld, daar moeten we zuinig op zijn.

WAAR STOOR JE JE AAN? Mensen die zeggen ‘alles wordt toch op één hoop gegooid, scheiden heeft geen zin’. Dat blijf je consequent en overal horen. Dan hebben ze gezien dat een glasbak geleegd werd en denken ze dat alle kleuren glas in één grote bak zijn verdwenen. Ze zien niet dat die kraan steeds een stukje opschuift en dat er een volgend compartiment open gaat.

WELKE TIP WIL JE DE LEZERS VAN GRAM MEEGEVEN? Blijf niet achter je bureau zitten. Ga naar buiten en praat met je bewoners, je medewerkers. Zelf ga ik ook bij verwerkingsfabrieken kijken. Dan weet je waar zij tegenaan lopen, die ervaring kun je weer meenemen.

VOLDOET HET LIDMAATSCHAP AAN JE VERWACHTINGEN? Absoluut. Ik vind het goed gaan. De NVRD zet zich goed in voor haar leden, zoals bij het pmd-dossier.

WAT ZIJN VOLGENS JOU DE BELANGRIJKSTE ONTWIKKELINGEN BINNEN DE AFVALBRANCHE? We moeten met zijn allen goed nadenken over hóe we het restafval terug willen dringen. Vermindering moet op zich niet het doel zijn, we moeten ons meer richten op verbetering van de kwaliteit van de grondstoffen. Als de gescheiden stromen hoogwaardiger zijn, wordt het restafval automatisch minder. Shit in is shit out, zeg ik altijd. Als je er rommel instopt, krijg je ook rommel aan het eind van de lijn.

Oftewel laagwaardige grondstoffen die slecht te recyclen zijn.

Daarnaast moeten we de technieken goed in de gaten houden. Ontwikkelingen gaan snel, achteraf scheiden wordt misschien makkelijker op den duur.

WAT VIND JE HET LEUKSTE/MOOISTE AAN JE WERK? Ik ga graag naar buiten. Als er een melding is, ga ik er zelf op af.

Even kijken wat er aan de hand is, praten met de bewoners. Als je tekst en uitleg geeft, krijg je veel meer begrip. Mensen vinden het fijn als je langs komt, ze voelen zich gehoord. Ik rij ook wel eens mee

24 | GRAM #03 april 2020

Mark Donders, gemeente Best

NIEUWS WETEN WAAR JE STAAT? DOE MEE MET DE BENCHMARK HUISHOUDELIJK AFVAL! In april start weer een nieuwe Benchmark Huishoudelijk Afval.

Naast op de VANG-indicatoren wordt voor het eerst ook op een aantal circulaire indicatoren vergeleken. Wilt u weten waar u staat en hoe kosteneffectief uw afval- en grondstoffenbeleid is, geef u dan nu op. Lees meer op www.benchmarkafval.nl Hier kunt u zich ook aanmelden. Contactpersoon: Folkert Starreveld (06-54755102)

NVRD BLIJFT BIJ BTW STANDPUNT: ‘PRAKTISCHE GEVOLGEN TE ONDUIDELIJK’ Het standpunt van de belastingdienst inzake de BTW-plicht op de vergoedingen van het Afvalfonds is de afgelopen maanden een belangrijk onderwerp geweest voor de NVRD. Niet alleen is er overleg geweest met de Belastingdienst en het ministerie door de NVRD, VNG en het Afvalfonds. Ook hebben een aantal leden gekeken naar de praktische gevolgen van het standpunt van de belastingdienst.

Het is niet mogelijk gebleken een eenduidig beeld te krijgen van deze gevolgen. Zeker is dat het voor forse administratieve lasten zorgt om dit voor de afgelopen vijf jaar te corrigeren, maar tegelijk lijken er ook voordelen te zijn voor de uitkering uit het gemeentefonds door onder-uitputting. VNG en Afvalfonds hebben inmiddels via dit bericht laten weten het standpunt van de belastingdienst te respecteren en hiernaar te handelen, waarbij zij aantekenen dat dit standpunt per 1 juli weer zal wijzigen. Dan gaat de AmvB gescheiden inzameling in, die het gescheiden inzamelen door gemeenten van onder andere plastic verplicht en daarmee tot overheidstaak maakt.

Dit punt zal VNG ook agenderen tijdens het Bestuurlijk overleg Financiële verhoudingen.

Omdat voor de NVRD de praktische gevolgen onvoldoende duidelijk zijn, zien wij geen reden om het principiële standpunt te verlaten dat gemeenten wel degelijk de wettelijke overheidstaak hebben dankzij onder meer het LAP en het VANG-programma om stromen zoals PMD apart in te zamelen. De AmvB legt dit per 1 juli wel vast in regelgeving, maar feitelijk is dit niet meer dan het vastleggen van de bestaande praktijk. De onzekerheid en onvoldoende inzicht met betrekking tot de praktische gevolgen van het standpunt van de belastingdienst maakt dat de NVRD het bericht van VNG en Afvalfonds niet heeft ondertekend.

ARTIFICIAL INTELLIGENCE IN DE AFVALBRANCHE Artificial Intelligence maakt een opmars in de afvalbranche. Vanuit VANG en ‘AI met Impact’ zijn bijeenkomsten georganiseerd rondom dit thema. De mogelijkheden om met sensoren een verzamelcontainer te scannen worden onderzocht. Er wordt gewerkt aan objectherkenning om de buitenruimte schoon te houden. Steeds meer ondergrondse containers krijgen sensoren om de vulgraad te meten en hopelijk binnenkort ook de kwaliteit van het afval. Kortom er zijn veel mogelijkheden en kansen voor AI in de afvalbranche.

In januari vond er een verkenning plaats om het ‘perspectief van inzet sensoren voor kwaliteitsverbetering afvalstromen’ in kaart te brengen. Een geslaagde bijeenkomst waar geconcludeerd werd dat er veel mogelijk is en ook ontwikkeld kan worden. Met oog voor effectiviteit, robuustheid en kosten. Er is o.a. gekeken naar het waarom, wat en hoe er gemeten kan worden met sensoren. Ook is er vorige maand een meetup geweest van AI met impact. Op deze ‘meekijksessie’ zijn de eerste resultaten van de ‘Open source Object Detection Kit’ gepresenteerd. Met deze kit kunnen de scanners gemeentevoertuigen ook afval in de openbare ruimte scannen en in kaart brengen. Hiermee kan de buitenruimte effectiever schoon gemaakt worden en heeft men meer data over waar welk vuil ligt.

Wilt u ook meedenken over deze ontwikkelingen en meewerken aan deze innovatie kunt u contact opnemen met Addie Weenk (addie. weenk@rws.nl) of Daan Middelkamp (middelkamp@nvrd.nl).

GRAM #03 april 2020 | 25

Weee Nederland kiest voor OP NAAR 100% INZAMELING VAN ALLE HUISHOUDELIJKE KOEL- EN VRIESAPPARATEN Op 24 december 2019 zette Weee Nederland, namens het merendeel van de producenten en importeurs van huishoudelijke koel- en vriesapparatuur, de procedure in gang voor een AVV-aanvraag bij de Minister. De AVV beoogt door een andere benadering van de burger een 100% inzameling van koel- en vries apparaten te bewerkstelligen Hierdoor voorkomen we de ongewenste uitstoot van broeikassen en stimuleren we circulariteit en materiaal hergebruik.

Reint Sekhuis, Directeur Weee Nederland legt uit: “In Nederland worden nog steeds 30% van de koel- en vrieskasten niet passend verwerkt. Het is aannemelijk dat daarom ook jaarlijks 120.000 apparaten die de schadelijke stoffen CFK’s of HFC’s bevatten, via de oud ijzer sector in metaal mixstromen verdwijnen en in metaalshredders terechtkomen. Een onwenselijke, puur financieel gedreven situatie met ernstige negatieve gevolgen voor mens en milieu. Vertalen we alleen al de uitstoot van broeikasgassen naar CO2, dan hebben we het over 274 kton CO2 per jaar.

Vergelijkbaar met de jaarlijkse uitstoot van circa 100.000 personenauto’s.

Het doel van de nieuwe benadering is om de burger financieel te verleiden alle afgedankte apparaten via de bestaande infrastructuur te laten lopen. Door de goede samenwerking tussen producentencollectieven, gemeenten en retail is immers een goed werkende inzamelketen ontstaan, die ervoor kan zorgen dat alle afgedankte apparaten uiteindelijk passend worden verwerkt.

Meer inzameling en meer ruimte voor circulariteit Er wordt bij het nieuwe systeem sterk ingezet op de verantwoordelijkheid van de burger. Deze wordt daarbij zo goed

mogelijk bediend, maar zal gedreven door een financiële prikkel ook zelf gedragsverandering moeten tonen. Het systeem omvat de volgende componenten: 1) Er wordt bij aankoop van een nieuw apparaat een Retourpremie – een soort statiegeld - geheven. Burgers krijgen deze Retourpremie terug als zij een soortgelijk oud apparaat inleveren bij een retailer of op de milieustraat. Dit kan op het moment van aankoop zijn of op een later moment.

2) Ook wordt opnieuw een zichtbare recyclingbijdrage ingesteld voor huishoudelijke koel- en vriesappara-

systeemverandering

tuur. Deze bijdrage maakt de kosten voor recycling zichtbaar en vergroot daarmee de bewustwording voor het goed recyclen of hergebruiken van oude elektrische apparaten.

3) Een deel van de recyclingbijdrage wordt besteed aan een stimuleringsprogramma “Circulariteit”. Hiermee worden (pilot)projecten gefinancierd die materiaal en product hergebruik stimuleren en levensduurverlenging moeten aanjagen.

Aansluiting op bestaande inzamelstructuur De nieuwe opzet sluit aan op de bestaande inzamelstructuur, dus de regie van de inzameling kan gedaan blijven worden door Wecycle en Weee Nederland. De bestaande organisatie wordt dus niet onnodig gewijzigd en blijft ruimte bieden aan keuzes binnen de uitvoeringsmethodiek. Voor de organisatie van de Retourpremie en het stimuleringsprogramma Circulariteit is een nieuwe, onafhankelijke stichting opgericht.

Het is de intentie om met deze nieuwe benadering 100% van alle huishoudelijke koel- en vriesapparaten in te zamelen.

Door de Retourpremie ontstaat er een duidelijkere communicatielijn tussen burgers en producenten. Bewustmakings-

campagnes kunnen zo beter worden ingericht en geadresseerd.

Steun Urgenda Weee Nederland wordt in deze opzet gesteund door Urgenda, de organisatie voor innovatie en duurzaamheid die in Nederland samen met bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties en particulieren sneller duurzaam wil maken.”

Toekomst Als de benadering goed blijkt te werken, is het de intentie van de producenten om deze methodiek ook op een aantal andere apparaten toe te gaan passen.

Voor meer informatie mail met reint.sekhuis@weee.nl of bel met 055 - 533 5547

PETER WOODWARD: DAGVOORZITTER ISWA WORLD CONGRESS 2020

“DE AFVALSECTOR ZIT IN EEN INSPIRERENDE TRANSITIEOPGAVE” De data voor het ISWA World Congress van 28 tot en met 30 september staan bij menigeen rood omcirkeld in de agenda. Naast een veelzijdig inhoudelijk programma heeft de 30e editie in Rotterdam een bijzondere dagvoorzitter. Peter Woodward is een veelgevraagd moderator van conferenties over duurzaamheid en circulariteit. “Een conferentie moet inspireren en verandering en impact bewerkstelligen. Laten we er in Rotterdam een historisch moment van maken.”

TEKST: PIETER VAN DEN BRAND BEELD: PETER WOODWARD

D

e loopbaan van Peter Woodward is doordesemd van duurzaamheid.

Opgeleid en werkzaam als stedelijk planoloog lag zijn focus op een goede kwaliteit van de leefomgeving van mensen, met als vast ingrediënt veel groen en natuur. Zo belandde hij begin jaren tachtig als campaigner bij milieuclub Friends of the Earth. Zijn talent viel op en via een headhunter kwam hij bij Shell terecht, waar hij bij de Britse tak twaalf jaar de Enviromental Shell Better Britain Campaign onder zijn hoede had. Zo kreeg Woodward niet alleen waardevol inzicht in het reilen en zeilen van een multinational, maar leerde hij ook de dilemma’s van het olieconcern in het maatschappelijk debat kennen, van milieuemissies tot de productie en inzet van fossiele brandstoffen. Bij Shell organiseerde Woodward discussiebijeenkomsten met maatschappelijke organisaties en ook debatten tussen medewerkers onderling over hoe de duurzaamheidsagenda van het bedrijf eruit zou moeten zien. “Ik constateerde dat mensen met verschillende standpunten slecht naar elkaar luisterden, eerder hard naar elkaar schreeuwden, terwijl iedereen het goed met de wereld voor

28 | GRAM #03 april 2020

heeft. Ik leerde dat het belangrijk is dat je maatschappelijke puzzels gezamenlijk oplost. Het gemeenschappelijk belang is groot, alleen zijn de perspectieven van mensen verschillend. Mijn eigen aandeel hierin was dat ik erin slaagde gesprekken tot stand te brengen die tot meer wederzijds begrip leidden, binnen en buiten het bedrijf. Ik heb toen trainingen gevolgd om dat soort processen te faciliteren, omdat ik daar mijn werk van wilde maken.”

conferentie duizend deelnemers hebt, heb je duizend waardevolle ervaringen van specialisten in de zaal. Zaak is deze kennis vrij te maken. Ik bereid mezelf al maanden van tevoren samen met mijn opdrachtgevers op zo’n bijeenkomst voor.

Een conferentie moet inspireren en verandering en impact bewerkstelligen. Natuurlijk hoort daar ook een goede sfeer bij.

Daar verwacht ik met mijn Britse gevoel voor humor wel aan bij te dragen.”

In 1995 zette Woodward zijn bedrijf Quest Associates op en werd een veelgevraagd moderator van workshops en congressen op allerlei milieugerelateerde thema’s, van de duurzame stad tot de circulaire economie. Tot zijn cliëntèle behoren de Europese Commissie en ook grote afvalen energiebedrijven. “Ik ben zelf geen inhoudelijk expert, maar wel een prima luisteraar. Ik ben dus niet de consultant die met het antwoord komt, maar ik help om een platform te creëren waarop mensen nieuwe gesprekken aangaan en de kans grijpen naar elkaar te luisteren om samen een oplossing te vinden. We moeten bescheiden zijn, want op veel vragen hebben we nog geen antwoord. We moeten van elkaar leren. Als je op een

AFVALSECTOR Woodward is goed ingewijd in circulaire thema’s. Zo is hij al drie jaar op rij moderator van het jaarlijkse World Circular Economy Forum, dat in Helsinki en eerder in Yokohama plaatsvond. Vorig jaar zat hij nog een grote conferentie in Wenen van de Europese Commissie voor over het sluiten van de textielketen. Toen hij gevraagd werd als dagvoorzitter en moderator op het ISWA World Congress in september, hoefde Woodward niet lang na te denken. “De afvalsector is zich sterk aan het oriënteren op haar toekomst. Ze wil naar steeds hoogwaardige toepassingen van afval toe en staat bol van innovatie. Het ultieme doel is het elimineren van afval. Er ligt een inspirerende transitie-

opgave. Dit veranderingsproces vind ik buitengewoon interessant en staat centraal op dit congres. De circulaire economie wordt wereldwijd omarmd als de richting waar de sector naartoe moet. Doe je niet mee, dan sta je als bedrijf straks aan de verkeerde kant van de geschiedenis.

Het sluiten van ketens en het realiseren van een circulaire economie heeft alles te maken met samenwerking tussen politici, beleidsmakers, bedrijven en onderzoekers. In Rotterdam hoop ik ook zelf het verschil maken, want ik heb daar de kans een breed publiek van afvalprofessionals verder te inspireren en te faciliteren.”

Rotterdam is een uitgekiende plek voor het congres, vindt Woodward. ISWA, NVRD en de gemeente Rotterdam presenteren tijdens het congres de eerste resultaten van het Circular And Low Carbon Initiative. Dit onderzoeksproject moet de stand van de circulaire economie in de Maasstad in kaart brengen, van de schoenma-

ker op de hoek tot de internationale industrie in de Rotterdamse haven. “Jullie land behoort tot de koplopers. Wereldwijd is 9 procent van de economie circulair, in Nederland is het aandeel gerecycled materiaal 29 procent, het hoogste in de EU. In Nederland wordt het tempo bepaald om de circulaire economie in praktijk te brengen. Rotterdam is daar illustratief voor en een prachtig voorbeeld van een stad die zichzelf opnieuw aan het uitvinden is. De stad denkt voortdurend aan het welzijn en leefgenot van haar inwoners. Ze kijkt naar schone energie en naar vergaand hergebruik van grondstoffen. Het broeit er van de ideeën en innovatie. Rotterdam is een stad middenin een transformatieproces naar een duurzame samenleving en een kwalitatief hoogwaardige toekomst.

In 2050 wil het een stad zonder afval zijn.

Het stadsbestuur, bedrijven en inwoners werken hiervoor nauw samen. Een mooiere locatie voor het ISWA-congres kun je niet wensen.”

HISTORISCH MOMENT Het momentum voor verandering is aangebroken, stelt Woodward. “Dit is 2020. We staan op een belangrijk keerpunt in de geschiedenis. Het besef dat wij mensen onderdeel zijn van een bijzonder ecosysteem is groter dan ooit. De urgentie is hoog om de effecten van de klimaatverandering en de toenemende schaarste aan grondstoffen te keren en onze planeet te beschermen en te behouden voor toekomstige generaties. Iedereen moet zijn aandeel hieraan leveren, niemand kan meer in zijn cocon blijven zitten. We moeten niet ophouden elkaar uit te dagen om deze kansen op duurzaamheid en circulariteit te grijpen. Het ISWA-congres biedt daar een uitgelezen mogelijkheid toe. Met de 30e editie is het bovendien een bijzonder evenement. Laten we er in Rotterdam een historisch moment van maken. Ik hoop dat de energie en het enthousiasme dat we daar samen gaan voortbrengen achteraf nog lange tijd zal nagalmen.”

In zijn vrije tijd is Peter Woodward een fervent liefhebber van tuinieren en thuis compost maken.

GRAM #03 april 2020 | 29

Negen miljoen ingezamelde gebruikte autobanden per jaar... … dat zijn alle gebruikte personenwagenbanden uit de vervangingsmarkt in Nederland …op milieuverantwoorde manier verwerkt …dit levert 32 miljoen kilo hoogwaardige grondstoffen …dit betekent bijna 70.000 ton minder CO2-uitstoot … daarmee ecologische besparingen gelijk aan de emissie van 465 miljoen autokilometers (11.600 keer de aardbol rond) of de aanplant van 465.000 nieuwe bomen

Inzamelen van gebruikte autobanden voor een schoner milieu.

Alle gebruikte autobanden uit de vervangingsmarkt worden in Nederland door RecyBEM ingezameld en op een milieuverantwoorde manier verwerkt.

RecyBEM is een initiatief van uw bandenleverancier.

Het RecyBEM-systeem is door het ministerie van I&W algemeen verbindend verklaard (AVV). Hierdoor heeft RecyBEM kracht van wet.

www.bandenmilieu.nl

Oude banden, nieuw leven.

SCHONE STRANDEN: HOE DAN? Een strandgemeente heeft een belangrijke taak in het schoonmaken en schoonhouden van onze mooie stranden. Voorkomen dat zwerfafval op het strand belandt, kan veel tijd en geld besparen.

Bovendien leidt dit tot meer tevreden strandbezoekers. Schone stranden dragen ook bij aan een schone zee, zonder plastic soep.

S

TEKST: ADDIE WEENK

trandgemeenten geven aan dat ze werken met een aanpak die uit een of meer van de volgende onderdelen bestaat: goede afvalvoorzieningen, beïnvloeding van het schoon-gedrag van bezoekers, participatie, preventie en schoonmaken en opruimen. Hierbij is het zeer zinvol samen te werken met andere belanghebbenden, zoals paviljoenhouders en maatschappelijke organisaties. In dit artikel gaan we kort in op de genoemde zaken. Meer informatie is te vinden in de ‘Checklists schone stranden voor gemeenten en paviljoenhouders’ op www.kenniswijzerzwerfafval.nl. De checklists zijn ontwikkeld vanuit de Green Deal Schone stranden.

GOEDE AFVALVOORZIENINGEN Goed zichtbare afvalbakken op slimme locaties en met voldoende capaciteit zijn cruciaal voor een schoon strand. Bezoekers nemen drank en hapjes van thuis mee of kopen/consumeren die bij strandpaviljoens. Het consumptieafval dat ontstaat willen ze snel kwijt. Dan werkt het erg goed als bezoekers direct een afvalbak zien. De afvalzakjes die inmiddels op grote schaal beschikbaar worden gesteld aan bezoekers kunnen helpen om het afval op de ligplek te verzamelen en tijdelijk bij zich te houden.

BEÏNVLOEDING VAN HET SCHOON-GEDRAG VAN BEZOEKERS Samen met paviljoenhouders kunnen er kleine peukenbakjes worden aangeboden: filters (plastic!) vormen een flink en ophopend probleem omdat ze moeilijk handmatig of machinaal uit het zand te vissen zijn.

Naast de hulpmiddelen kun je ook werken met goede, motiverende boodschappen, zoals ‘Help ook mee het strand en de zee schoon te houden!’, ‘Op een schoon strand zijn mensen vrolijker’. Dat kan op afvalbakken, afvalzakjes maar ook op welkomstborden bij de opgang, in het strand-OV en op de parkeerplaats. Een moderne methode is een push-bericht naar de mobiele telefoons. Bewust of onbewust werken deze boodschappen stevig door in het schoon-gedrag van strandbezoekers. Daarbij geldt zeker de kracht van herhaling.

bezoekers het geraapte afval kwijt kunnen. Hier biedt de samenwerking met NGO’s als Grondstofjutters, Juttersgeluk, ‘Doe mee, verlos de zee’ of TrashUre Hunt mooie kansen. Zij kunnen helpen bij het mobiliseren en faciliteren van vrijwilligers. Als gemeente kunt u betrokken mensen ook de mogelijkheid bieden om structureel een schoon-rol te spelen op het strand door een stuk strand ter adoptie aan te bieden.

Denk daarbij aan afspraken maken, de wijze van eventuele ondersteuning en het tonen van waardering. Dergelijke vrijwilligers kunnen ook een rol spelen in de monitoring, al dan niet met handige apps.

PREVENTIE Als er geen afval ontstaat, kan het ook geen zwerfafval worden. Zo zorgt de implementatie van de Single-Use-Plastics richtlijn er voor dat bepaalde wegwerpproducten en verpakkingen van plastic, zoals een melkcupje of bestek, verboden worden. Diverse paviljoenhouders zijn daarom al op zoek naar alternatieven. Daarbij worden ze ondersteund door NGO’s, als Strand Nederland, Stichting de Noordzee, KMVK en KIMO. SCHOONMAKEN, OPRUIMEN Tijdig en goed schoonmaken zal, ook bij goed schoon-gedrag van bezoekers, helaas nodig blijven, bijvoorbeeld door verwaaiing van afval uit afvalbakken en van terrassen, en het aanspoelen van afval uit zee. Schoonmaken op een toeristisch strand is een samenspel tussen machinaalreinigers (beachcleaners, vaak uitbesteed aan aannemers), paviljoenhouders en vrijwilligers. De gemeente heeft daarbij een belangrijk stuk verantwoordelijkheid en regie. Dat betekent onder andere afspraken maken, vastleggen en er op toezien. Gemeenten kunnen in die afspraken ook de monitoring van strandafval (inclusief de inhoud van afvalbakken) meenemen: wat, waar, wanneer, hoeveel. Want meten is weten, de basis voor bijstelling van beleid en uitvoering van schoon strandbeheer.

Op stranden komen grote hoeveelheden mensen. Daarmee vormt het een prachtige plek om mensen een boodschap mee te geven die ook langer/blijvender door zal werken. Zijn strandbezoekers in de ban van schoon en plastic soep, dan heeft dat ongetwijfeld ook gevolgen voor het schoon-gedrag thuis. Speciale clean beachteams, -exposities en -events kunnen dit effect nog versterken.

PARTICIPATIE Bijna iedereen kent de plastic soep problematiek. En op het strand is het heel eenvoudig een steentje bij te dragen aan een schone zee. Dat maakt dat er veel animo is onder strandbezoekers om een handje te helpen bij het schoonmaken van het strand. Als gemeente kun je dergelijke vrijwilligers ondersteunen door bijvoorbeeld speciale afvalzakken beschikbaar te stellen en containers (jutbakken) te plaatsen waar GRAM #03 april 2020 | 31

TWEEDE VAKDAG IN GELREDOME GROOT SUCCES Op woensdag 4 maart vond voor de tweede keer de Vakdag plaats, georganiseerd door de NVRD en het O&O Fonds GEO. Deze keer stond het thema ‘ontwikkeling’ centraal. Ongeveer 120 uitvoerders uit de branche kwamen naar het Gelredome in Arnhem.

S

TEKST: ANS AERTS

amen met enkele teamleiders, chauffeur/beladers en IBOR-medewerkers hadden de NVRD en het O&O Fonds GEO het programma samengesteld. Dagvoorzitter Angelique Krüger opent de Vakdag. De panelsessie die volgt gaat over de toekomst van het functioneringsgesprek. Peter den Hartog van de gemeente Rotterdam, André van den Eventuin van loopbaanadviesbureau Matchcare en Marjoke Veerman, teamcoach en organisatieadviseur, gaan hierover met elkaar en met het publiek in gesprek. Eerder was bij functionerings- en beoordelingsgesprekken vaak sprake van éénrichtingsverkeer en lag het initiatief bij de leidinggevende.

Tegenwoordig gaat het om gelijkwaardigheid en is het belangrijk dat het initiatief van beide kanten komt. Er zijn positieve er-

32 | GRAM #03 april 2020

BEELD: ROBERT GODDYN

varingen van medewerkers en leidinggevenden die elkaar goed weten te vinden, maar dat is nog niet in elk bedrijf het geval, blijkt uit de reacties in de zaal.

HORIZON Na een korte pauze is het tijd voor de diverse deelsessies. Gerrit Griffioen, hoofd afdeling Materieel bij Stadsbeheer in de gemeente Groningen, vertelt over de gevolgen van nieuwe technologieën en techniek. De gemeente Groningen wil in 2035 energieneutraal zijn en het streven is dat het logistieke vervoer in de binnenstad in 2025 emissievrij is. Van de ruim 600 voertuigen en machines voor beheer en onderhoud die de gemeente heeft, zijn inmiddels ongeveer 35 voertuigen emissievrij. Het grootste deel hiervan

rijdt op batterijen, het andere deel op waterstof. Een elektrisch voertuig dat op waterstof rijdt, heeft een relatief grote actieradius. Bovendien kan de elektriciteit in of op het voertuig zelf worden opgewekt, waardoor het tanken snel gaat. Een nadeel is dat op dit moment de kosten voor rijden op waterstof nog hoog zijn. De verwachting is dat dit in de nabije toekomst verandert.

Ook zullen er meer vul-punten komen. Griffioen geeft nog enkele aandachtspunten en tips mee aan bedrijven die willen gaan werken met voertuigen op waterstof, waaronder: “Betrek het personeel erbij. Chauffeurs bepalen mede het succes. En kijk naar de horizon: laat je niet alleen leiden door de kosten, maar door het doel.”

In de deelsessie van Paul van Ketten en zijn collega's van SPA Groep is ‘omgaan met bewoners’ het thema. De groep wordt in twee teams verdeeld, die de strijd met elkaar aangaan. Zo krijgen twee deelnemers uit elk team als taak op een klacht van een burger te reageren, wiens container al weken niet is geleegd.

Eén van de collega’s van Van Ketten speelt de rol van klager. Opdracht is om de klacht zo slecht mogelijk af te handelen. Bij het eerste team eindigt de klager op zijn kop in de container. Bij het tweede team loopt één van de deelnemers op nogal dreigende wijze om de klager heen, waarna deze de benen neemt. De opdrachten zorgen voor veel hilariteit en maken duidelijk wat je niet en wel moet doen als burgers een klacht hebben.

BEWUSTWORDING In de middagpauze is het tijd om bij te praten en te genieten van de lunch, met uitzicht op de tribunes en het voetbalveld van Vitesse. Elwin Bacas is teamleider inzameling bij Avalax. Samen met Sheldon Geertruida, chauffeur van zijn team, eet hij een broodje. Bacas is afkomstig uit een andere branche en werkt sinds ruim een half jaar bij Avalex. “Ik ben op de Vakdag om kennis op te doen en te horen wat er speelt binnen de branche.” Over de panelsessie over het functioneringsgesprek die ochtend, zegt hij: “Ik vind het belangrijk om te investeren in mensen en ze te stimuleren om een opleiding te volgen, zodat ze kunnen doorgroeien. In mijn team merk ik dat de één na de ander daar interesse in heeft.”

ook van mij dat ik knopen doorhak.” Zijn werk is in de loop van de jaren veranderd. “Vroeger vertelde ik vaak wat mensen moesten doen. Nu treed ik veel meer op als coach.”

Na de pauze steekt voormalig Formule 1-coureur Robert Doornbos een gloedvol verhaal af over de wereld van Formule 1. Thema's als veiligheid, teamwerk en je doel bereiken die ook belangrijk zijn voor het werk in de uitvoering, komen aan bod. Vooral zijn verhaal over G-krachten spreekt tot de verbeelding. Vooral in bochten, waarbij een snelheid van 280 kilometer per uur wordt bereikt, zijn deze krachten enorm. Een zwaar trainingsprogramma, in combinatie met een auto van onverwoestbaar materiaal zorgen ervoor dat de veiligheidsrisico’s voor de coureur minimaal zijn. Het belang van teamwork illustreert Doornbos aan de hand van beelden van een pitstop. “Ook voor het team is het een kwestie van trainen en nog eens trainen. Deze mensen maken het verschil.”

DRAAGVLAK Iris Reuselaars, adjunct-directeur bij Stadswerken, gemeente Amsterdam, verzorgt de deelsessie over het beheer van de openbare ruimte. In de hoofdstad valt al het werk in de openbare ruimte onder het integrale beheer, vertelt Reuselaars. Stadswerken is verantwoordelijk voor het schoonhouden van de stad, het verzorgen van het groen en het onderhoud van wegen, stoepen, pleinen, tunnels, bruggen, sluizen en kades. Maar ook de zorg voor een goed verloop van grote evenementen valt hieronder.

Aan de hand van een aantal stellingen gaat Reuselaars het gesprek aan. Eén van de stellingen gaat over de vraag wie bepaalt wat er moet gebeuren in de openbare ruimte: bewoners of de vakmensen? De reacties variëren van: “Wij, de vakmensen, want wij hebben er verstand van”, tot: “De overheid bepaalt wat er gebeurt, maar het is belangrijk dat er draagvlak is bij bewoners.” De meningen over de diverse stellingen zijn verdeeld, maar leveren steeds veel gespreksstof op.

GERRIT GRIFFIOEN: “BETREK HET

PERSONEEL ERBIJ.

Dan is het ineens alweer tijd voor de plenaire afsluiting en aansluitend de (alcoholvrije) borrel. Reno Busser en Tom Niessing zijn beiden chauffeur/ belader bij Dar. Ze zijn aanzienlijk jonger dan de meeste bezoekers van de Vakdag. “Dat klopt, maar dat is geen enkel probleem”, vinden ze beiden.

Niessing: “De dag is goed georganiseerd. Wel vind ik het lastig als ik lang stil moeten zitten. Ik ben liever wat actiever bezig.” Het plenaire stuk over de beoordelingsgesprekken was voor hen herkenbaar. Busser: “Ik zit in de OR bij Dar. Ik ben iemand die zijn woordje wel klaar heeft, maar sommige jongens klappen dicht bij zo'n gesprek. Daar zou wat meer aandacht voor mogen zijn.” Volgend jaar zijn ze graag weer van de partij op de Vakdag. “Het is een leuk uitje en ook nog eens leerzaam.”

CHAUFFEURS BEPALEN MEDE HET SUCCES. EN

KIJK NAAR DE HORIZON: LAAT JE NIET ALLEEN

Dave Spithoven en Michael van Ruler zijn beiden teamleider bij Meerlanden. Van Ruler: “De workshop over communicatie met inwoners vond ik goed. De manier waarop de trainers het brengen, leidt tot bewustwording.

Een uitgebreidere versie van deze workshop kun je ook incompany organiseren.” Spithoven werkt sinds ongeveer zeven jaar in zijn huidige functie. Over de panelsessie in de ochtend zegt hij: “Ik zoek mijn medewerkers op en ben in feite onderdeel van het team. Maar mensen verwachten

LEIDEN DOOR DE

KOSTEN, MAAR DOOR HET DOEL.”

GRAM #03 april 2020 | 33

21-9000-0448-01 NVRD GRAM 2019 juni

190x62mm.indd 1

28-05-19 14:39

IS UW STRAATWERK SCHOON EN VRIJ VAN KAUWGOM?

Je hart ben jij

Ons reinigingsmiddel? Water, schoon water!

VOOR

Wij zijn er voor je hart.

Kijk wat we samen kunnen doen op hartstichting.nl

NA

Jadon garandeert u een schoon en kauwgomvrij winkelgebied.

Snel en vakkundig gerealiseerd, milieuvriendelijk en met een minimum aan overlast!

(0488) 430289 info@jadon.nl www.jadon.nl

Software met toekomst?

21-9000-1496-01 GRAM 2020 feb

92x130mm.indd 1

16-01-2020 11:

WasteXL

S O F T WA R E S O L U T I O N S

34 | GRAM1#03 1/4liggendGRAM.indd

www.fixion.nl 040-2900632

april 2020

➦

Meer info? demo?

Hét totaalpakket voor huishoudelijk afval inzamelaars

22-0000-0072-01 GRAM Maart 2020

13-02-2020 10:07

AD LANSINK EN RAYMOND GRADUS KRUISEN DE DEGENS TIJDENS DEBAT IN ALPHEN AAN DEN RIJN Wat zijn de scheidingsresultaten? Bron- of nascheiding van PMD? Wat past bij de ambitie van gemeente Alphen aan den Rijn? ‘Voortgang grondstoffenbeleid’ en ‘bron- of nascheiding van PMD’ staan centraal tijdens het minisymposium afval en duurzaamheid op donderdag 12 maart in gemeente Alphen aan den Rijn.

TEKST & BEELD: NICKY SOMOHARDJO Wethouder Leo Maat benadrukt in zijn welkomstwoord het belang van het minisymposium: “De huidige cijfers laten zien dat Alphen aan den Rijn niet de resultaten haalt die zijn vastgelegd in het grondstoffenbeleid, daarom gaan we vanavond fundamenteel de discussie aan over beleid”.

Het programma van het minisymposium is opgesplitst in twee delen: ‘de voortgang van het grondstoffenbeleid’ en ‘het bron- of nascheiding van PMD-debat’. Een debat tussen Raymond Gradus, Ad Lansink en de gemeenteraad van Alphen aan den Rijn. Raymond Gradus, hoogleraar bestuur en economie van de publieke economie, voorstander van nascheiding van PMD. En Ad Lansink, oudTweede Kamerlid, voorstander van bronscheiding van PMD. Gradus en Lansink zijn twee tegenpolen die maar al te graag hun gelijk willen bewijzen. Vuurwerk gegarandeerd. Inmiddels is de bron- of nascheiding PMD discussie uitgegroeid tot een echte klassieker in de branche. De grote vraag is: welke techniek is beter?

Kosten, opbrengsten, CO2-uitstoot, PMD kwaliteit en de ontwikkeling van machines.

Tijdens het debat passeren al deze onderwerpen de revue. Om richting te geven aan de actualisatie van het grondstoffenbeleid in Alphen aan den Rijn is een scenario analyse uitgevoerd. Tijdens het minisymposium zijn deze scenario’s besproken waarin de twee methodes van PMD scheiding zijn meegenomen. Dit maakt bron- en nascheiding van PMD een belangrijk thema in de voortgang van het grondstoffenbeleid.

WASTE OF MONEY Raymond Gradus mocht het debat aftrappen.

In zijn betoog stond de portemonnee van de burgers centraal. “De kosten van nascheiding ten opzichte van bronscheiding zijn lager”, zei Gradus. Tevens leidt nascheiding tot een hogere kg opbrengst per huishouden. Gradus concludeert dat de combinatie van bron- en

nascheiding amper effect heeft. “Dit is waste of money”. Een andere waste is het feit dat er geen bewustwordingseffect onder de bewoners aanwezig is met nascheiding. Dit concludeert Gradus op basis van empirisch onderzoek. Er wordt veel geïnvesteerd om PMD aan de bron te scheiden met als doel: zo hoog mogelijke kwaliteit te leveren. Volgens Gradus blijft de kwaliteit met nascheiding tenminste hetzelfde en waarschijnlijk beter.

Dit heeft tevens te maken met de ontwikkeling van nascheidingsinstallaties die steeds beter worden.

Na het optreden van Gradus was het woord aan Lansink. “Het gaat mij niet alleen om het geld, maar ook om de bewustwording onder de bevolking en de voordelen voor het klimaat”, aldus Lansink. Een statement dat naadloos aansluit bij de Ladder van Lansink waar preventie en hergebruik de hoogste prioriteit hebben. Tijdens het debat presenteert Lansink dat hij op sommige fronten meegaat met nascheiding maar principieel voor bronscheiding is. Dit vanwege de hogere kwaliteit van PMD en de lagere verwerkingskosten.

Tenslotte is het belangrijk dat we meer besparing kunnen halen door plastic te herge-

bruiken en om de kwaliteit van PMD naar een hoger niveau te tillen, aldus Lansink.

BEWUSTZIJN Opvallend was de discussie over bewustwording onder de bevolking. Gradus concludeert dat er geen bewustwordingsargument blijkt uit empirisch onderzoek. Volgens Lansink is dit juist het belangrijkste element via bronscheiding: bewustzijn onder de bevolking.

Aansluitend op het bewustwordingseffect via bronscheiding is het volgens Lansink belangrijk dat voorop moet staan dat we gezamenlijk zorgvuldig met alles om moeten gaan. “We moeten meer bewust worden en van alles minder gebruiken”.

Gradus en Lansink debatteren over de vraag hoe Nederlandse gemeenten het beste kunnen omgaan met het scheiden van PMD. De voor- en nadelen van bron- en nascheiding zijn gepresenteerd door beide heren met duidelijke conclusies. Na een spetterend debat met Gradus, Lansink en de gemeenteraad blijkt ook in Alphen aan den Rijn maar weer: de discussie bron- nascheiding van PMD is hot. Hier is het laatste woord nog niet over gesproken…

Ad Lansink en Raymond Gradus gingen in gesprek over bron- en nascheiding tijdens een debat in Alphen aan den Rijn.

GRAM #03 april 2020 | 35

BRANCHE NIEUWS CONGRES ‘VERBETEREN VAN AFVALSCHEIDING EN INZAMELING IN DE HOOGBOUW’

S

Wat zijn instrumenten die gemeenten kunnen inzetten in dichtbevolkte gebieden om bronscheiding te verbeteren? Tijdens het congres op donderdag 28 mei 2020 in Amersfoort gaan we met deelnemende gemeenten aan de slag om de huidige stand van kennis te vertalen naar concrete implementatie.

KLEDING EN OnderdelenTEXTIEL van het programma zijn de resultaten van het VANGHHA onderzoeksproject ‘Verbetering afvalscheiding en inzameling in de hoogbouw’, resultaten van aanverwante relevante pilots en een eerste stap van de vertaling resultaten naar de deelnemende gemeenten.

loos en

rpaknk, etica in zat asbak.

Lever alle kleding, schoenen en textiel apart in, dan gebruiken we het opnieuw.

Vermeld daarbij duidelijk dat het een aanmelding voor donderdag 28 mei betreft en uw naam, organisatie en emailadres. Als er meer aanmeldingen zijn dan plaatsen, dan worden deze aangewezen op basis van ingeschatte relevantie en datum van aanmelden.

Let op, iedereen dient zich aan te melden, dus ook leden van het project zelf.

Voorlopige tijd: 9:00 tot 17:00 uur

DUITSLAND IN ACTIE TEGEN VOEDSELVERSPILLING

NIEUWE RECYCLE COACH VAN WECYCLE

De Duitse levensmiddelenindustrie en het Bondsministerie van Voeding en Landbouw (BMEL) gaan samen de strijd aan tegen TEX TIE L voedselverspilling.

Het ministerie en branchevereniging Lebensmittelverband hebben een principeovereenkomst getekend, die de basis vormt voor hun samenwerking bij de uitvoering van de Nationale StraTextiel-container goede kleding en van voedselverspilling. tegie Naast ter vermindering

Na het succes van de eerste Recycle coach van Wecycle is de afgelopen maanden gewerkt aan het opleiden van een nieuwe Recycle coach. In de online campagne die vandaag start, helpt deze Recycle coach de consument bij recyclevragen, zoals waar laat ik mijn grotere apparaten en hoe recycle ik mijn mobieltje?

In korte filmpjes wordt op een toegankelijke manier aandacht besteed aan e-waste van vooral veel 50-plussers, de doelgroep die centraal staat in deze campagne. Het huis van empty nesters is niet zo empty als ze denken, hun woningen liggen vaak vol met e-waste. Maar wat te doen met e-waste waar data op staat? En hoe recycle je die afgedankte printer, DVD-speler of oude TV? Een kapotte lamp, föhn, rekenmachine of boor breng je makkelijk even naar de Wecycle-inleverbak in de winkel.

Lastiger wordt het met grotere apparaten zoals stofzuigers en helemaal een uitdaging geven mobieltjes met je foto’s van jaren terug erop. Niet nodig! Voor elke vorm van e-waste heeft Wecycle een simpele oplossing. De nieuwe Recycle coach laat het je zien.

De Recycle coach wijst de consument op de mogelijkheden en leidt hen naar watismijnapparaatwaard.nl en watismijnlampwaard.nl. Daar stuiten consumenten op meer recycletips, alternatieve circulaire keuzes en vinden ze met de Wecycle-zoeker snel een e-waste inleverpunt in de buurt.

schoenen kunt u ook versleten en kapot textiel Afzonderlijke sectoren van de levensmiddelenindustrie zullen inleveren. Dit moet wel samen met belanghebbenden oplossingen uitwerken in droog en andere schoon zijn en worden aangeboden in een De landelijke regering zal onderzoesectorspecifieke dialogen. dichtgebonden plastic ken welke effecten nieuwe of bestaande wetten kunnen hebben zak.

95 BOETE!

Versie: augustus 2019. Wijzigingen voorbehouden.

op het ontstaan van extra voedselverspilling of voedselverlies, bijvoorbeeld het vermijden van verpakkingsafval aan de ene uw buurt? kant en voedselveiligheid en houdbaarheid aan de andere kant.

Verder zullen consumenten worden voorgelicht over bewust ingrondse-afvalcontainers kopen doen, correcte opslag en de juiste omgang met houdbaarheidsdata. Zo willen ze de hoeveelheid verspilling bij retail en consumenten verminderen met 30 procent in 2025 en 50 procent in 2030 (ten opzichte van 2015).

nl/afval

Er zijn slechts 100 plaatsen beschikbaar, wees er dus snel bij met aanmelden. Dat kan door een email te sturen aan sandra. schudde@rws.nl

Naast het BMEL en het Lebensmittelverband is de overeenkomst ook ondertekend door andere brancheverenigingen voor de voedselindustrie, boeren, catering, horeca en diepvriesproducten Bron: Afvalnieuws

36 | GRAM #03 april 2020

aangeboden door

Heros

CLOSE-UP

SLAKKEN IN WATERBUFFERENDE FUNDERING Een waterbufferende fundering, gemaakt van verbrandingsresten van huishoudelijk afval.

Sinds kort kan dat.

Tot voor kort waren er weinig circulaire toepassingen mogelijk voor bodemassen uit verbrandingsovens. Het bedrijf Heros ontwikkelde op verzoek van afvalverwerker Suez een methode om slakken te reinigen, zodat ze verwerkt kunnen worden in een waterbufferende fundering. Voor onder pleinen, wegen of sportvelden.

Dat resulteerde in het nieuwe product DrainMix. “In Nederland komen er jaarlijks 2 miljoen ton slakken vrij uit alle verbrandingsovens”, weet Martijn Hoekman van Heros. “Wij werken ongeveer 700.000 ton bodemassen op tot nuttige toepassingen die als alternatief dienen voor primaire grondstoffen zoals zand en grind. Met DrainMix komt er een nuttige toepassing bij.”

DrainMix is een vrij toepasbare grondstof, die feitelijk bestaat uit gewassen bodemassen. Via een inventieve reinigingsmethode worden stoorstoffen zoals metalen, zouten en chemische parameters uit de bodemassen verwijderd. DrainMix voldoet aan de emissie-eisen volgens het Besluit Bodemkwaliteit (BKK) en is dus vrij toepasbaar.

“Rond bodemassen heeft lang een negatieve zweem gehangen”, weet Hoekman. “Met onze technieken hebben we een honderd procent veilige bouwstof kunnen maken. We laten DrainMix steeds keuren door onafhankelijke instanties, omdat ook wij zeker willen weten dat we een milieuveilig product aanbieden.”

AquaBase is het bedrijf dat Drainmix gaat toepassen in funderingen.

“Wij zijn gespecialiseerd in waterbergende funderingen”, aldus Youri Dirne van AquaBase. “Dat wil zeggen dat het regenwater onder het wegdek vastgehouden wordt en vertraagd doorgegeven aan de bodem of bijvoorbeeld een gracht in de omgeving. Met ons systeem heb je geen plassen meer op straat of op het sportveld. Bovendien

wordt het opgevangen water uiteindelijk teruggegeven aan de natuur. In een verdrogend Nederland is dat heel belangrijk.”

Tot voor kort gebruikte AquaBase uitsluitend steenslag als funderingsmateriaal. Vorig jaar kwam daar verandering in. “In Limburg hebben we een schoolplein en een straat met DrainMix aangelegd.

Dit jaar gaan we woonwijken en wegen funderen met deze nieuwe grondstof. Uiteindelijk hopen we geheel over te kunnen stappen op DrainMix. Het functioneert net zo goed als steenslag, terwijl het veel duurzamer is. En wat is er mooier dan huishoudelijk afval omzetten in kwalitatief goed funderingsmateriaal.”

Ook afvalverwerker Suez is blij met het nieuwe product. “Wij willen onze klanten graag een circulaire oplossing aanbieden”, verklaart Paul Valster. “Wij hebben een eigen afvalenergiecentrale in Roosendaal waarin veel huishoudelijk afval wordt verbrand. Het is mooi om het residu als bouwstof weer aan gemeenten aan te kunnen bieden.

Dat maakt voor ons de kringloop rond.” Suez heeft er mede voor gezorgd dat DrainMix toegepast is in een pilot in Amsterdam. Daar werd DrainMix gebruikt onder een sportveld. “De gemeente is zeer positief over de resultaten”, aldus Valster.

Gemeenten en andere overheden kiezen steeds vaker voor waterbufferende funderingen, aldus AquaBase. Bijvoorbeeld onder sportvelden en trambanen, maar ook onder wegen, pleinen of woonwijken. Dirne: “Nederland verdroogt en het klassieke rioleringsstelsel is eigenlijk niet meer van deze tijd. Het kan hoosbuien niet aan en voert kostbaar water af naar het riool.

Overheden willen inspelen op de klimaatveranderingen. Waterbergende funderingen kunnen daar een belangrijke rol in spelen.”

GRAM #03 april 2020 | 37

BRANCHE AGENDA

NIEUWS

PERIODIEKE KEURING ARBEIDSMIDDELEN (PKA), DE APK VOOR VEILIGHEIDSSYSTEMEN De afgelopen jaren heeft Inrato diverse typen machines en voertuigen als shovels en heftrucks voorzien van veiligheidssystemen.

Bij installatie worden veiligheidssystemen vanzelfsprekend volgens de eisen opgeleverd. Maar hoe wordt gewaarborgd dat veiligheidssystemen blijven functioneren volgens de eisen?

Vanuit de recycling industrie en dc’s met een eigen afvalverwerkingsinstallatie waar Inrato een groot aantal opvoerbandbeveiliging systemen heeft geïnstalleerd, kwam de vraag naar een periodieke veiligheidscontrole. Om de veiligheidsprestaties voor haar klanten te kunnen waarborgen heeft Inrato de Periodieke Keuring Arbeidsmiddelen (PKA) opgezet. Met deze waarborging voldoen de klanten op dit punt direct aan de vereisten vanuit de Arbowet en de RI&E. Tijdens de veiligheidskeuring wordt gecontroleerd of en hoe systemen na eerste installatie worden gebruikt en ervaren en hoe men er praktische en organisatorisch mee omgaat tijdens werkprocessen. Na deze keuring is bekend hoe u slim en efficiënt werken kunt combineren met veilig werken voor uw personeel. Naast de alom bekende keuringssticker op de installatie ontvangt het bedrijf per installatie een keuringsrapport en PKA certificaat van de gekeurde arbeidsmiddelen. In het keuringsrapport worden naast bevindingen ook adviezen gegeven hoe de veiligheid praktische en organisatorisch verbeterd kan worden. Door haar brede kennis in veiligheid kan Inrato controles uitvoeren op veiligheidscomponenten en veiligheidssystemen van verschillende typen machines, machinelijnen en voertuigen zoals shovels en heftrucks. Hierbij worden onderdelen als veiligheidsafstanden, werkbaarheid, aansluitwijze, noodstopcircuit en normreferenties met bijbehorende Performance levels PL nagegaan en getoetst.

Meer informatie:www.inrato.com

16 APRIL (ONDER VOORBEHOUD) Gladheidbestrijdingscongres 2020, Hart van Holland Nijkerk

13 & 14 MEI NVRD Jaarcongres 2020 'Innovatie - de rol van de overheid’ Natlab, Klokgebouw en Kazerne Eindhoven

7 - 11 SEPTEMBER IFAT, beurs voor water-, afvalwater-, afvalen grondstoffenbeheer, Messe München

T: +31 33 888 6799 | M: +31 6 50 88 1549 E: info@ktc-nederland.com W: www.ktc-nederland.nl Haarlerberg 12 3825CD Amersfoort

Bij sneeuw, ijs en ijzel, werken de ijsmelders van EBERLE top.

Uitgevoerd met vocht, temperatuur, ijs en sneeuwsensor zorgen die ervoor dat de dakgoten, grote oppervlaktes, garage toegang, laadstations bij distributie centra, buiten trappen, platte daken en satelliet antennes verwarmt worden.

De ijsmelder beschikt over een intelligente aansturing. Daarmee wordt het optimale inschakel tijdstip verkozen, uit de gemiddelde waarden die gemeten zijn.

NIEUWE DIRECTEUR VOOR TWENTE MILIEU Charles Vinke is benoemd als nieuwe directeur/bestuurder van Twente Milieu. Volgens Twente Milieu is Vinke een ervaren bestuurder met een voorliefde voor de regio Twente en de open en heldere manier van werken. Zo was hij eerder onder meer directeur bij schoonmaakbedrijf Asito. Sinds het vertrek van Lisette Bosch naar Circulus-Berkel per 1 januari 2020, om daar Henk Knip als algemeen directeur op te volgen, gold Vinke al als interim directeur van Twente Milieu. Vinke geeft aan vereerd te zijn een rol te kunnen spelen in het zorgen voor een schoon, fris en gezond Twente. “Twente Milieu heeft, namens alle gemeentes, een belangrijke rol in het uitvoeren en verbeteren van de circulariteit in Twente.”

38 | GRAM #03 april 2020

Hierdoor altijd inschakelen voor het vriespunt wordt bereikt. Zodoende kan er nooit ijs ontstaan. In vergelijk met handbediende of thermostatisch gestuurde installaties, zal de werking van de ijsmelder EM 524 89 (1 zone) en de EM 524 90 (2 zones) plaats gaan vinden voordat er een werkelijk gevaarlijke situatie ontstaat. Na de dooi schakelen ze direct uit. Dit leidt tot een energie besparing tot zo’n 80%.

22-0000-0317-01 NVRD GRAM 92x130mm_NVRD.indd 1

12-03-2020 13:

DYNAMISCHE GLADHEIDBESTRIJDING De markt van de gladheidbestrijding is dynamischer dan ooit en verandert snel.

Er wordt van organisaties verwacht dat ze meer bestrijdingsactiviteiten in een kortere tijdsperiode uitvoeren. De klantvraag verschuift van de techniek naar het gehele spectrum van gladheidbestrijding. Schuitemaker biedt haar klanten hiervoor de optimale totaaloplossingen OPTIMALE TOTAALOPLOSSINGEN Met korte communicatielijnen en een flexibele organisatie ondersteunt en adviseert Schuitemaker haar klanten. Naast het leveren van kwalitatief hoog­ waardige wintermachines, begeleiden en adviseren wij u graag voor het beste resultaat. Met de Schuitemaker Academy heeft u toegang tot onze opleidingen en trainingen. Daarnaast kunt u gebruik maken van onze gladheidbestrijdings­ plannen, route­optimalisatiesystemen en onze winterveiligheidscheck.

Samen zorgen we er voor dat de wegen schoon en veilig blijven.

BEZOEK ONS op het NVRD Gladheid­ bestrijdingscongres op 16 april in Hart van Holland | Nijkerk

DOORDACHT DUURZAAM Duurzaamheid is een actueel onderwerp in Nederland en zeker binnen de gladheidbestrijding. Bij Schuitemaker hebben wij duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Zowel met onze zout­besparende oplossingen als met de circulaire projecten (Grass2grit.nl) die wij samen met onze klanten uitvoeren.

Schuitemaker neemt actief deel aan de circulaire economie; langere levensduren, hoogwaardig onderhoud en service, optimaal grondstofverbruik, refurbishment en klantspecifieke financieringsvormen.

T 0548 514 125 | Morsweg 18 Rijssen | sr-schuitemaker.nl

onderdeel van

5-DAAGSE OPLEIDING

10, 17, 24, SEPTEMBER EN 1, 8 OKTOBER 2020 BCN UTRECHT CS

INCLUSIEF excursiedag

management Tijdens de 5-daagse opleiding leer je alles over: Afvalstoffenrecht

Omgevingswet 2021

Wet Milieubeheer

Afvalstoffenheffing

Circulaire Economie

Recycling

sbo.nl/afval

6e

MET RUIM 500 CIRCULAIRE PROFESSIONALS

EDITIE

26 mei 2020

De Vereeniging, Nijmegen

Aanbieding

GRAM LEZERS

25%

KERNTHEMA’S 2020: Awareness

Circulaire business modellen (keten) samenwerking

www.ce-festival.nl

KORTING

Scan deze code: