JAARGANG 103
|
NUMMER 1
|
JANUARI 2012
Hoe doen zij dat met de inzameling en verwerking van grof groen tuinafval | Gemeentelijke reinigingsdienst Hamburg is spin in afvalweb | Grof groenafval wordt kostbare grondstof | Gemeente Schoon biedt gemeenten regiefunctie bij aanpak zwerfafval | Recyclen of upcyclen?
Lease
Roteb Lease Roteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen. Het accent ligt op afvalinzamelvoertuigen, veegmachines, rioolreinigingsvoertuigen, hoogwerkers, containerauto’s, ambulances en brandweervoertuigen. Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.
Verkoop & Beheer:
Werkplaatsen:
Advisering bij aanschaf
Onderhoud, reparatie en keuringen
Aanschafcoördinatie
Schadeherstel
Voertuiginstructie
Constructiewerk
Assurantie en schadeafwikkeling
Bedrijfswageninrichting
Leasing
Servicesteunpunt voor RAVO, HIAB,
Wagenparkbeheer Managementinformatie Verhuur
Geesink, Haller, BekkerLaGram en KOKS Adrem veiligheidskeuringen
Meer weten? Een vraag? Een uitdaging? Informeer naar onze mogelijkheden. Roteb Lease Kleinpolderplein 5
Bel 010 - 267 86 00
Postbus 11011
Of mail naar lease@roteb.rotterdam.nl
3004 EA Rotterdam
www.roteb.rotterdam.nl
Biddingringweg 23 8256 PB Biddinghuizen Telefoon: 0321 - 33 05 73 kunststofrecycling@vanwerven.nl
Kunststof Recycling Van Werven B.V.
• Afvalinzameling & Verwerking
Kunststof Recycling Van Werven recyclet post consumer kunststoffen tot schone herbruik bare grondstoffen voor de kunststofverwerkende industrie.
• Energie & Grondstoffen • Infra
De mix aan verschillende soorten kunststoffen wordt na sortering in meerdere stappen bewerkt tot kwalitatief hoogwaardige grondstoffen welke in bigbags of bulksilo’s naar afnemers in Europa worden getransporteerd. Naast de terugwinning van grondstoffen uit afval wordt tevens een aanzienlijke CO2 besparing gerealiseerd.
Voor haar kunststofrecycling activiteiten ontving het bedrijf in februari de Flevopenning voor meest innovatie onderneming in Flevoland. Ook maakt Kunststof Recycling Van Werven deel uit van de MKB Innovatie Top 100. Hiermee behoort het bedrijf tot de groep van meeste innovatieve bedrijven van Nederland. Duurzaam en innovatief ondernemen is één van de belangrijkste speerpunten van het bedrijf. Voor meer informatie zie de website van Van Werven www.vanwerven.nl of bel met Kunststof Recycling Van Werven in Biddinghuizen via telefoonnummer 032 133 05 73.
WWW.VANWERVEN.NL
inhoudsopgave
Officieel vakblad van de NVRD
Hoe doen zij dat? Deze maand: de inzameling en verwerking van grof groen tuinafval 6
In dit benchmarkartikel leggen vier personen van verschillende gemeenten uit hoe zij dit organiseren. Ze lichten hun keuzes toe en benoemen de voor- en nadelen.
Wir sind für dreck zu haben 10
Interview met de manager van Stadtreinigung Hamburg
LCA Kunststoffen onderschrijft standpunten NVRD 14
De Vereniging Afvalbedrijven heeft CE Delft gevraagd om verschillende systemen voor de verwerking van kunststof verpakkingsafval uit huishoudens te vergelijken op hun huidige milieuprestatie. Uit de conclusies blijkt dat belangrijke NVRD standpunten met betrekking tot statiegeld en bron- en nascheiding worden onderschreven.
Grof groenafval wordt kostbare grondstof 16
De tijd dat grof groenafval hoofdzakelijk werd gecomposteerd, is volgens Peter de Laat voorbij. “Het aantal toepassingen neemt hand over hand toe. Houtachtige materialen worden gewild. Je kunt gerust spreken over grondstof, in plaats van afval.
Gemeenten groeien in hun rol als regisseur 20
Dit jaar staat in het teken van twee grote uitdagingen: hoe moeten gemeenten in deze tijden van bezuiniging de leefomgeving met minder geld schoon blijven houden en hoe kan die aanpak toekomstbestendig worden gemaakt.
5
Bezem NVRD Themadag Oproep; stem mee
12 Uitdagingen in bouw milieupark Hengelo 18 Afval op de kaart tijdens Klimaattop Durban 19 NVRD Nieuws 23 Conciërgeploeg wint Foto voorplaat, lees verder op pagina 5. (foto: Nationale Beeldbank)
ZAP-Verkiezing 2011 24 Commissie Inzameling & Recycling pleit voor kringloopdenken in de afvalbranche 26 Gemengde berichten afval & milieu 27 Recyclen of upcyclen? 29 Nieuws op de markt 30 Agenda
GRAM
|
januari 2012
3
AFVALINZAMEL- & TRANSPORTSYSTEMEN
Zijlader met kraan voor ondergrondse containers
Plus Duo zijlader (dubbele grabber)
Altijd een klantspecifieke oplossing!
Zijlader E-Maxx voor ondergrondse inzameling
Zijlader op aardgas
Translift levert het complete assortiment: • Zijladers • Kettingsystemen • Containers
Schroevenpers
Zijlader E-Maxx kam/grabber opname
Translift Nederland BV | Postbus 61 | 8250 AB Dronten | T: 0321 386700 | E: sales@translift.nl | I: www.translift.nl
NVRD Themadag ‘Ambities met huishoudelijk afval’
BEZEM
In zijn Afvalbrief heeft staatssecretaris Atsma van Infrastructuur & Milieu hoge ambities neergelegd voor het recyclen van huishoudelijk afval.
Aandacht Terwijl ik, net als miljoenen andere Nederlanders, Kerst ‘de deur uit werk’ bedenk ik mij dat in deze periode onze branche druk doende is de restanten van diverse volksactiviteiten weg te werken. De surprisepakketten van Sinterklaas, de kerstbomen (al dan niet compleet met versiering) en de vuurwerkrestanten. We kunnen weer ‘gewoon’ aan het werk, de regelmaat keert terug. Tijd om na te denken over het aankomende jaar. Aandacht in overvloed voor alle doemscenario’s, economische achteruitgang en falende euro. Allemaal aandacht voor zaken waar je niet blij van wordt. Waar we wel blij van worden is de aandacht voor afvalmanagement bij de klimaattop. Ondanks dat voor velen de klimaattop van 2011 als mislukking wordt gezien, omdat geen harde afspraken zijn gemaakt. Wij kunnen ons als branche gelukkig prijzen dat na jarenlange lobby, afvalmanagement is genoemd en opgenomen als belangrijke factor voor het behalen van de klimaatdoelstellingen.
Diverse gemeenten passen al innovatieve inzamelmethoden toe die kunnen bijdragen aan het realiseren van de ambities om van 50 naar 65% recycling te komen. Op de NVRD-themadag zullen deze ambities uit de Afvalbrief uiteengezet worden. Ook hoort u wat de consequenties voor gemeenten zijn en hoe gemeenten hieraan kunnen bijdragen. Daarnaast worden de eerste resultaten van de verschillende inzamelpilots gepresenteerd. Deze geven antwoorden op vragen als: Wel-
Ook blij worden we van berichten van het Europees milieu agentschap dat recycling goed is voor de economie. Recycling levert belangrijke grondstoffen, creëert banen en leidt tot innovatie. En ‘last but not least, in eigen land mag het milieu zich zelfs wentelen in Koninklijke aandacht. In haar kersttoespraak heeft onze vorstin opgeroepen verantwoordelijk om te gaan met de aarde en haar ‘eindige hulpbronnen’. Niet alleen geld en goed maar vooral natuurbehoud moet aandacht krijgen.
ke inzamelmethode is waar het meest effectief? En op welke manieren kun je burgers stimuleren grondstoffen gescheiden in te leveren? De themadag vindt plaats op 8 februari in congrescentrum NBC in Nieuwegein. Voor meer informatie en het programma kunt u terecht op: www.nvrd.nl
Dat is aandacht waar we wat mee kunnen. Gewoon met onze poten in de klei, zorgen voor een verantwoord afvalmanagement, redders van de economie en onze aardbol. Aanpakken en doorgaan, niet lullen maar poetsen, daar is onze branche mee groot geworden. Een goed, groen en schoon 2012 toegewenst!
Stem mee Aanpak van zwerfafval is primair een zaak van gemeenten. Eens
Oneens
Reageren? Ga naar www.nvrd.nl Uitslag van de poll december Particulier vuurwerk moet verboden worden. Een verbod voorkomt veel ellende en schoonmaakwerk. Eens: 65%
Oneens: 35%
Verder discussiëren over dit onderwerp? Sluit u aan bij de GRAM lezersgroep op LinkedIn.
GRAM
|
januari 2012
5
HOE DOEN ZIJ DAT ? DEZE MAAN D:
de inzameling en verwerking van grof groen tuinafval Is er onderscheid tussen fijn en grof
gebruiken als bodembedekker of -ver-
materiaal (dunne/dikke takken)?
beteraar. We weten nog niet of we die
Op de milieustraat niet. Bij de ophaal-
service in stand blijven houden, want
route mag alleen grof materiaal aange-
het is kostbaar en veel bewoners gooien
boden worden.
de snippers vervolgens alsnog in de biobak.
Welke verwerkingsmethode hanteert u en waarom?
Tips voor andere gemeenten?
De fijne fractie groenafval (15%) wordt
De hoeveelheid aangeboden grof tuin-
verwerkt tot hoogwaardige groencom-
afval is in onze gemeente flink toegeno-
post. Het overige wordt bewerkt tot bio-
men sinds de brengservice op het milieu-
massa. Het wordt geshredderd, gezeefd
park gratis is geworden. Die maatregel
en gedroogd om toegepast te worden
maakte echt een duidelijk verschil.
als brandstof voor duurzame energie. De geproduceerde biomassa wordt zowel in
Eva Wijnen re ruimte (afval) beheerder openba ers. ond, 55.000 inwon gemeente Roerm @roermond.nl Contact: evawijnen
Gemeente Roermond
grote centrales als in kleine particuliere ketels in de regio gebruikt als brandstof voor duurzame energie. Ons grof tuinafval wordt gecomposteerd.
Gemeente Nijkerk
Is recent bekeken wat milieu-
Hoe wordt grof tuinafval
technisch de beste methode is?
ingezameld?
In het bestek hebben we opgenomen dat
Onze inwoners kunnen het gratis naar
de minimum standaard compostering
de milieustraat brengen. We hadden tot
moet zijn.
voor kort ook een ophaalservice, maar die is komen te vervallen vanwege be-
Is tuinafval een gewilde grondHoe wordt grof tuinafval
stof of gaat het dat worden in de
ingezameld?
toekomst?
We zamelen twee keer per jaar huis-aan-
Ik denk het wel, zeker als groencompost
huis in, tegen een vergoeding van 7,50
en voor de bewerking tot biomassa.
zuinigingen.
euro per aanbieding. Dat gebeurt op aanvraag. Daarnaast kunnen mensen hun
Bieden inwoners het grof tuinafval
tuinafval naar de milieustraat brengen.
goed aan?
Dat is nu gratis, voorheen vroegen we
Het grof tuinafval wordt over het alge-
daar ook een vergoeding voor.
meen goed aangeboden. Alleen om de kluit van kerstbomen blijft wel eens een
Om welke hoeveelheden gaat het?
plastic pot zitten; voor het overige is de
Zo’n 1000 ton per jaar. Het meeste komt
fractie schoon.
binnen via de milieustraat, zeker nu dat gratis is. Via de ophaalservice zamelen
Knel- of verbeterpunten?
we 4700 kilo in, dat is slechts een half
Tijdens de inzameling huis-aan-huis ver-
procent van de totale hoeveelheid.
snipperen we het tuinafval en bieden we het opnieuw aan de bewoners aan om te
6
GRAM
|
januari 2012
Rolf Schuurman afval gemeente beleidsmedewerker oners. Nijkerk, 40.000 inw nijkerk.eu an@ Contact: r.schuurm
In dit benchmarkartikel leggen vier verschillende organisaties uit hoe zij de inzameling van grof groen tuinafval organiseren en welke verwerkingsmethoden zij hanteren. De organisaties lichten dit toe en benoemen de voor- en nadelen.
tekst: Hetty Dekkers
Om welke hoeveelheden gaat het?
nen leveren. De energieopbrengst van
Ik hoor nooit klachten over vervuiling of
Ongeveer 1400 ton per jaar. Maar dat is
die installatie gaat naar bedrijven en wo-
dergelijke.
een ruwe schatting.
ningen in de directe nabijheid van de in-
Is er onderscheid tussen ďŹ jn en grof
stallatie. Dit levert een energieopbrengst
Knel- of verbeterpunten?
met een hoog rendement op.
Vooral in het buitengebied zouden we
materiaal (dunne/dikke takken)? Nee, dat onderscheid maken wij niet.
meer op kunnen halen. Bewoners verwerIs tuinafval een gewilde grond-
ken het tuinafval vaak zelf, of laten het
stof of gaat het dat worden in de
ophalen door een andere verwerker. Wij
Welke verwerkingsmethode hanteert
toekomst?
zijn een gemeente met zestig tot zeven-
u en waarom?
Ik denk het zeker. Er ontstaan steeds
tig procent landelijk gebied, dus daar valt
Ons grof tuinafval wordt momenteel
meer lokale initiatieven voor bijvoor-
nog veel te winnen. Dat is waarschijnlijk
door een verwerker gecomposteerd en
beeld biovergistinginstallaties. Je kunt je
een kwestie van beter communiceren en
vergist. Het afval moet gesorteerd en
afvragen of er in de toekomst voldoende
promoten. Ook een ophaalservice zou
versnipperd worden, voor de vergisting-
grondstof is voor al die installaties. De
betere resultaten geven, maar die is nu
installatie waar het nu naar toe gaat.
marktwaarde van grof tuinafval zal er
juist wegbezuinigd.
door stijgen, is mijn verwachting. Is recent gekeken naar andere
Tips voor andere gemeenten?
verwerkingsmethoden?
Bieden inwoners het grof tuinafval
Focus bij de verwerking op energieterug-
Er zijn plannen voor een nieuwe bio-
goed aan?
winning, liefst lokaal of regionaal zodat
massa-installatie in Ede, waar wij het
Wij hebben een soort groenplein op de
je je milieuwinst niet weer verliest aan
hout en tuinafval ongesorteerd aan kun-
milieustraat ingericht, dat werkt goed.
langere transportafstanden.
GRAM
|
januari 2012
7
HOE DOEN ZIJ DAT ? Is tuinafval een gewilde grondstof of gaat het dat worden in de toekomst? Dat gaat het zeker worden. Nu moeten we er nog voor betalen, ik verwacht dat dit in de toekomst een positieve marktwaarde gaat krijgen net zoals papier. Bieden inwoners het grof tuinafval goed aan? Vooral bij de haalservice kom je soms extremen tegen, zoals inwoners die zonder aanmelding vooraf hun halve tuin bij het grofvuil van een ander leggen. Maar dat zijn extremen; over het algemeen gaat het goed. Knel- of verbeterpunten? Ik denk dat we met meer communicatie
betere
inzamelresultaten
kunnen
bereiken. Als we als gemeente ook het opgehaalde tuinafval gaan scheiden, zal de motivatie bij de bewoners toenemen. Dit zal verder uitgewerkt worden in het grondstoffen- en afvalbeleidsplan dat we begin volgend jaar aan de raad presen-
Gemeente Arnhem
teren, het principe ‘de vervuiler betaalt’ Welke verwerkingsmethode hanteert
krijgt hierin een prominente plaats.
u en waarom? Het tuinafval dat nu samen met het grof
Tips voor andere gemeenten?
vuil wordt ingezameld, wordt niet ge-
Maatwerk leveren. Wat voor de ene ge-
Hoe wordt grof tuinafval
scheiden en dus verbrand. Het tuinafval
meente een goede systeemkeuze is,
ingezameld?
van de afvalbrengstations gaat naar een
werkt niet per definitie voor een andere
We hebben een inzamelroute huis-aan-
composteerder.
gemeente.
huis, samen met het grof huishoudelijk afval. Dat gaat op afroep en is gratis.
Is recent bekeken wat milieu-
Bewoners kunnen hun grof tuinafval
technisch de beste methode is?
ook zelf brengen naar de afvalbreng-
Uit onderzoek blijkt dat de groen- en
stations.
houtstromen die de gemeenten nu genereren kansrijk zijn als het gaat om
Om welke hoeveelheden gaat het?
de opwekking van energie. Vooral de
2618 ton grof tuinafval is er gebracht op
verbranding van houtige fracties en de
een van de afvalbrengstations.
vergisting of compostering van natte fracties zijn bewezen technieken.
Is er onderscheid tussen fijn en grof
Met een gezamenlijke Europese aan-
materiaal (dunne/dikke takken)?
besteding wil de gemeente Arnhem
In principe niet. Bij de ophaalservice gel-
meer invloed uitoefenen op de ver-
den wel beperkingen. Een te grote boom-
werking van de eigen biomassastro-
stronk of complete boom aanbieden,
men.
Erik Posthumus senior beleidsme dewerker afvalbeh eer gemeente Arnhem , 147.038 inwoners . Contact: erik.pos thumus@arnhem. nl
mag bijvoorbeeld niet.
8
GRAM
|
januari 2012
HOE DOEN ZIJ DAT ? Afvalcombinatie De Vallei
Groot voordeel voor ons is dat het afval hier vochtiger en minder verkleind aangeboden kan worden dan voor de bestaande biomassacentrales. Een mooie
Hoe wordt grof tuinafval
oplossing dus.
ingezameld? In alle vier de gemeenten wordt het
Is tuinafval een gewilde grond-
tuinafval opgehaald, gratis, maar wel
stof of gaat het dat worden in de
op aanvraag. In Ede werkt men met een
toekomst?
milieupas, waarop acht punten staan.
Dat gaat het zeker worden. Als de nieuwe
Eén keer grof tuinafval op laten halen, kost al vier punten. In Ede zijn er daarom slechts 231 aanvragen per jaar. Ter vergelijking: in Wageningen zijn het er 5700. In alle gemeenten zijn er ook milieubrengstations.
centrales zoals in Ede opgang gaan ma-
Frans de Bruijn accountmanager gemeenten van Afvalcombinatie de Vallei (Ede, Veenendaal, Wageningen, Renkum), 94.000 aansluitingen.
ken, komt er een grote vraag naar hout.
Contact: frans.debruijn@acv-groep.nl
gen mag op straat bijvoorbeeld maximaal
Bieden inwoners het grof tuinafval goed aan? Het wordt netjes aangeleverd. In Wagenin-
Om welke hoeveelheden gaat het?
1 kuub per keer worden aangeboden.
In de vier gemeenten samen wordt ruim
Daar houden de mensen zich keurig aan.
4300 ton per jaar gebracht. Via de haalservice wordt in totaal 839 ton ingeza-
Is recent bekeken wat milieu-
Knel- of verbeterpunten?
meld. Een relatief dure voorziening dus.
technisch de beste methode is?
We willen het brengen meer gaan sti-
Composteren was de beste mogelijk-
muleren. De opbrengst van het breng-
Is er onderscheid tussen fijn en grof
heid tot nu toe. Dikke takken zijn onge-
systeem is veel hoger, terwijl de kosten
materiaal (dunne/dikke takken)?
schikt voor vergisting. Een levensmid-
voor de gemeenten lager zijn. Een prima
Nee. Het kleinere afval verdwijnt door-
delenbedrijf in Ede is nu samen met de
mogelijkheid dus om de afvalstoffenhef-
gaans in de groene container.
woningbouwcoöperatie bezig een bio-
fing laag te houden.
massacentrale te ontwikkelen, waar het Welke verwerkingsmethode hanteert
hout verbrand wordt. Een deel van de
Tips voor andere gemeenten?
u en waarom?
warmteopbrengst wordt gebruikt voor
In Veenendaal hebben we een paar aan-
Het grootste deel wordt nu gecompos-
de fabriek zelf, een ander deel voor ver-
hangwagens bij de milieustraat staan. Die
teerd. Een heel klein deel gaat naar een
warming van woningen in de omgeving.
kunnen mensen gratis even gebruiken
energiecentrale.
Meerdere gemeenten in de regio hebben
voor hun grof tuinafval. Dat vormt een
een intentieverklaring getekend, dat ze
goede prikkel om het afval zelf te brengen
hun grof tuinafval de komende tien jaar
en niet de ophaaldienst te bellen.
■
aan deze centrale aan zullen bieden.
- LEVERING EN MONTAGE VAN ROETFILTERS - GECERTIFICEERD VOLGENS HD REGELING OF VERT - OMZETTINGSGRAAD BOVEN 90% - GOEDGEKEURD DOOR ARBEIDSINSPECTIE
BEL (0341) 467070 WWW.BUCHLI.NL
SCHOON MILIEU, OOK VOOR MEDEWERKERS 9
GEME E NTE LIJKE RE INIGING S D IE NS T H A M B U RG IS SPIN IN AFVA LWE B
Wir sind für dreck zu haben door Pieter van den Brand Heel eenvoudig: minder restafval. Het stadsreinigingsbedrijf van Hamburg geeft gehoor aan het landelijke beleid van de ‘Wertstofftonne’ om het afval in de ‘grijze’ afvalcontainer terug te dringen. Stop de nieuwe reststromen maar in de gele afvalbak voor verpakkingsafval. De burger werkt graag mee. Wir sind für jeden dreck zu haben, luidt de slogan van de Stadtreini-
rand staan: voor ‘grijs’ afval, voor gft, voor oudpapier
gung Hamburg. De zorgplicht en tegelijkertijd de bereidwilligheid om
en voor verpakkingsafval. De Hamburgse huishoudens
afval op te ruimen, straalt ervan af. Een zelfde gedrevenheid valt te
zijn enthousiast over de gescheiden inzameling, bena-
bespeuren bij Sven Winterberg. De manager, Blackberry bij de hand,
drukt Winterberg. “Sinds begin 2011 is het aantal gft-
legt niet één maar drie visitekaartjes op tafel. Hij leidt niet alleen de ver-
containers bijna verdubbeld van 50 duizend tot 90 dui-
koopafdeling die de klantencontacten onderhoudt, maar is Geschäfts-
zend.” Alleen de circa 150 duizend huizenbezitters met
führer van zowel het dochterbedrijf dat het ingezamelde oudpapier
een tuin kiezen voor thuiscompostering. Het aantal van
in de markt zet, als van het bedrijf dat bij grote evenementen voor
vier afvalbakken is ook wel de limiet, weet Winterberg.
schone straten zorgt en containers aan particulieren verhuurt. Winter-
“Meer is niet haalbaar.” En al geldt er officieel een ver-
berg werkt al zo’n vijftien jaar in de publieke afvalsector, de laatste drie
plichting voor het kwartet aan afvalcontainers, “in de
jaar bij de reinigingsdienst van de op één na grootste stad in Duitsland
praktijk doen we niet moeilijk bij mensen die er geen
(1,8 miljoen inwoners). Stadtreinigung Hamburg, kortweg SSRH, zamelt
vier willen. Maar schrijf dat maar niet op.”
het afval van zo’n 930 duizend gezinnen in en probeert daar zoveel
Duaal Systeem
mogelijk hergebruik uit te halen.
Sven Winterberg: “Reststoffen moeten schoon zijn en in een 240-liter afvalcontainer passen. Voor dit materiaal vinden we makkelijk klanten in de industrie.”
Verpakkingen vormen een verhaal apart in Duitsland. Ook onze oosterburen kennen producentenverantwoordelijkheid. Sinds 1991 verplicht de Duitse verpakkingsverordening (VerpackV) bedrijven tot het terugnemen van hun productverpakkingen. Elk bedrijf dient zich voor de inzameling ervan bij een Duaal Systeem (DS) aan te sluiten (‘duaal’ slaat op het tweeluik van inzamelen én verwijderen). Aanvankelijk kreeg deze insteek vorm in het Duales System Deutschlands (DSD), bekend als Der Grüne Punkt, het licht- en donkergroene ronde logo met de pijl. Een aantal grote retailers betwistte het monopolie van SDS echter in 2003 voor de rechter. Met
Vanuit het raam van zijn steriel witte kantoor heeft Winterberg een pa-
succes, waarop de markt werd vrijgegeven en grote af-
noramisch uitzicht over het uitgestrekte havengebied. SSRH (omzet:
valjongens als Remondis en Veolia eigen DS-onderne-
340 miljoen euro in 2010, 2450 medewerkers en 700 voertuigen) is
mingen optuigden. Nu zijn er zo’n tien Duale Systemen.
een grote speler. De gemeentelijke reinigingsdienst exploiteert een ei-
Geen gemakkelijke situatie, geeft Winterberg toe, want
gen verbrandingsinstallatie (capaciteit: 180 duizend ton) en heeft met
hij moet met elke DS-partij een contract sluiten. “Het is
nog eens drie afvalovens van derden contracten om jaarlijks één mil-
een harde markt met lage marges. De DS-ondernemin-
joen ton restafval te verwerken. Verder beschikt de stadsreiniging over
gen zijn in een felle onderlinge concurrentiestrijd ver-
veertien milieustraten en twee kringloopwinkels. Naast de eigen com-
wikkeld. Elke DS-speler wil het beste contract. Wij zijn
posteerinstallatie is sinds medio december een nieuwe vergistinginstal-
erin geslaagd om met alle Duale Systemen een contract
latie in bedrijf. De verwerking van jaarlijks 70 duizend ton gft moet
af te sluiten. Niet alle steden kunnen ons dat nazeggen.
genoeg biogas opleveren voor het verwarmen van zo’n 1400 huizen.
Niet alle gemeentelijke reinigingsdiensten slagen daar namelijk in. Het gaat om complexe en kortlopende con-
Om al hun afval te scheiden, hebben de Hamburgse huishoudens sinds
tracten van twee tot vier jaar. Door onze omvangrijke
begin 2011 verplicht vier afvalbakken. In totaal zijn er een half miljoen
organisatie hebben we gelukkig voldoende medewer-
containers in omloop, die elke week of minder frequent aan de stoep-
kers om zich hiermee bezig te houden.”
10
GRAM
|
januari 2012
Is de inzameling van het verpakkingsafval in andere
een 240-liter afvalcontainer passen. “De kwaliteit van dit afval is dus
grote Duitse steden volledig geprivatiseerd, de Ham-
prima. Voor dit materiaal, jaarlijks zo’n 300 ton, vinden we makkelijk
burgse reinigingsdienst heeft er een eigen dochteron-
klanten in de industrie. Onder de Hamburgse bevolking is deze wijze
derneming voor opgericht met de naam WERT. Nee,
van inzamelen helemaal geaccepteerd. Voor de burger is het niet meer
daar kan Winterberg geen visitekaartje van op tafel leg-
dan logisch: waarom zou ik dat afval niet in de gele container mogen
gen. Een collega van hem doet de dagelijkse bedrijfs-
doen.” Let wel, het afval blijft in eigendom van de Stadtreinigung. “We
voering van dit SSRH-onderdeel. “Anders zou het een
onttrekken deze stromen immers aan het restafval in de grijze contai-
beetje te veel van het goede worden. Ik werk name-
ner, met andere woorden: ons afval. Met de DS-partijen zijn we over-
lijk wel parttime”, stelt hij nuchter. WERT krijgt betaald
eengekomen dat deze metaal- en kunststofstromen mee mogen liften
voor het inzamelen van de afgedankte verpakkingen
in de gele container. Dat doen we met gesloten beurzen. Alle DS’en
in de gele container. Het verpakkingsafval gaat voor
hebben ons model geaccepteerd.”
sortering naar de scheidingsfabriek van Veolia, eveneens in Hamburg. Hierna krijgen de DS-organisaties
Volgens Winterberg is het uniek voor Hamburg dat ook nu alle tien
de kunststofstromen weer tot hun beschikking om het
DS-spelers zich achter de Stadtreinigung geschaard hebben. De milieu-
plastic aan kunststofrecyclers te verkopen.
winst van de ‘Hamburger Wertstofftonne’ staat buiten kijf. “We halen
Wertstofftonne
de strijd tegen de grondstoffenschaarste.” De inhoud van de gele con-
Het christen-liberale kabinet-Merkel (CDU-FDP) koes-
tainer is met een derde toegenomen. En het kost de burger niets (de
tert de ambitie van de ‘Wertstofftonne’. De gedachte
jaarlijkse bijdrage van 5,56 euro per huishouden geldt alleen voor het
hierachter is vanaf 2015 niet alleen gft maar ook
grijze en gft-afval).
nog herbruikbare stromen uit het restafval. We doen the right thing in
papier, metaal, kunststof en glas met een landsdekkend systeem gescheiden in te zamelen. Om aan dit
Het principe van de Wertstofftonne wordt vastgelegd in het nieuwe
voornemen invulling te geven, ging Hamburg als een
Kreislaufwirtschafts- und Abfallgesetz van milieuminister Norbert Rött-
van de eerste steden in Duitsland over op de door de
gen. Private afvalbedrijven roeren zich echter al flink bij monde van
rijksoverheid gesuggereerde oplossing. Waar andere
branchevereniging BDE (Bundesverbands der Deutschen Entsorgungs-,
steden, zoals Berlijn, experimenteren met een extra
Wasser- und Rohstoffwirtschaft). De angst is groot dat de publieke sec-
oranje afvalbak, haalt de havenstad sinds mei dit jaar
tor het monopolie op deze nieuwe materiaalstromen krijgt. BDE heeft
metalen en plastic in de gele container voor verpak-
aangekondigd tot aan de hoogste Europese rechter door te zullen proce-
kingsafval op. Het gaat hierbij om materiaalstromen
deren tegen het buitensluiten van de private afvalbranche. Winterberg:
die niets met verpakkingen van doen hebben, denk aan
“Grappig genoeg heb ik voor de BDE pas nog een presentatie gegeven
afgedankt speelgoed. De gelbe tonnen is zo geëvolu-
over de Hamburger Wertstofftonne. Na mijn praatje werd ik vriendelijk
eerd tot ‘Hamburger Wertstoftonne’. Aan de reststoffen
bedankt, maar ging men onder elkaar ons model vol interesse onder de
worden wel eisen gesteld: ze moeten schoon zijn en in
loep nemen.”
■
GRAM
|
januari 2012
11
Uitdagingen in bouw nieuw Milieupark Hengelo door Ronald Schalekamp Het afvalbrengpunt aan de Wegtersweg te Henge-
Rekening houden met uitbreiding
lo was verouderd en voldeed niet meer aan de ei-
Het Milieupark is tijdens de sloop- en bouwwerkzaam-
sen van deze tijd. De gemeente Hengelo besloot
heden continu in bedrijf gebleven, met uitzondering
daarom tot sloop en complete nieuwbouw op
van één weekend. Doornbosch: “Een goede communi-
dezelfde locatie. Belangrijkste uitgangspunt: de
catie tijdens de bouw – naar gebruikers toe – is daarbij
afvalstroom mag niet haperen. De vernieuwing
heel belangrijk. Mensen moet weten dat ze gewoon
van het milieupark brengt dan ook verschillende
terecht kunnen én waar dan precies. In de nieuwe situ-
uitdagingen met zich mee voor ontwerp, plan-
atie kunnen de 32 afvalstromen – zoals genoemd in het
ning en logistiek.
landelijk afvalbeleid – optimaal worden gescheiden.’ Markslag voegt toe: ’De uitdaging is om zo veel moge-
De bouw van het nieuwe milieupark – naar verwachting
lijk afvalstromen te scheiden, waarbij je tegelijkertijd
medio 2012 gereed – is goeddeels onderweg. Inmid-
rekening houdt met de toekomst. Groenafval gaan we
dels zijn per juli 2011 de nieuwe toegangsweg, weeg-
binnenkort extra bewerken om het takhout te schei-
bruggen en containerkuil klaar. Het entreegebouw en
den van het overig groenafval. Takhout kan gebruikt
het KGA-depot worden begin 2012 gerealiseerd. Het
worden voor biomassa en torrefactie (roosteren, red.).
doel van de nieuwbouw, meer afval opnieuw gebrui-
In de aanleg van het Milieupark hebben we rekening
ken, is zonder meer bereikt, vertellen gemeentelijk
gehouden met toekomstige toevoeging van andere af-
projectleider Auke Doornbosch en Jos Markslag van
valfracties. Daar is ruimte voor.”
Twente Milieu. Doornbosch: “In de oude situatie was er een grote bult, met 4 silo’s, waar weliswaar hout
Scheiden moet je begeleiden
zeer goed werd gescheiden, maar waar nog heel veel
De nieuwe containerkuil is heel overzichtelijk, aldus
te verbeteren viel in de afvalscheiding. Sinds de nieu-
Doornbosch. “Voor gebruikers is het even wennen om
we containerkuil in gebruik is, is het scheidingsper-
de materialen per soort te scheiden. Een goede bege-
centage al toegenomen tot meer dan 90 procent. In de
leiding – zoals door Twente Milieu wordt gegeven – is
oude situatie was dit 77 procent.’ Markslag reageert:
daarbij heel belangrijk. Heel positief is dat nu al blijkt
‘Een geweldige verbetering in scheidingsresultaat. We
dat er aanzienlijk minder grof restafval overblijft. Daar-
verwachten dat dit ook nog iets toeneemt, doordat we
bij zijn de opslag en afvoer veel efficiënter ingericht en
de stromen bouw- en sloopafval en gips nog zullen
dat leidt tot minder transportbewegingen.” Markslag:
scheiden.”
‘We horen uitsluitend positieve geluiden en gezien de
Bijschrift
12
GRAM
|
januari 2012
Uniek KGA-depot In Hengelo verrijst in 2012 een uniek KGA-depot, dat perfect is ingericht op het gebied van de logistiek en veiligheid. Markslag: “Veelal wordt voor het KGA-depot gebruik gemaakt van prefab gebouwtjes. Ons ontwerp is echter tot stand gekomen op basis van overleg met een architect, rekening houdend met de benodigde capaciteit voor de verschillende fracties. Opslag gebeurt dus uitsluitend in de daarvoor bestemde boxen met vloeistofdichte vloer. Het verschuiven van emballage scheidingsresultaten zijn we zeer tevreden. Onze me-
naar buiten toe is niet nodig dankzij de adequate ruim-
dewerkers hebben een cursus gevolgd, om optimaal
te. Daarbij is de inrichting zo dat opslag op gangpaden
als ambassadeurs van hergebruik op te kunnen treden.
onmogelijk is. Via een centraal loket, buiten de opslag-
Materialenkennis is natuurlijk heel belangrijk, maar
bunker, worden alle fracties ingenomen en gescheiden
ook een proactieve benadering naar de mensen toe.”
in aparte opslagbunkers. Afvoer gebeurt via de achter-
Wel vindt Doornbosch dat een Milieupark niet zonder
zijde langs meerdere overheaddeuren. Het gebouw is
Kringloopbedrijf kan. ‘Dat stimuleert het directe her-
voorzien van doordachte natuurlijke en mechanische
gebruik. In Hengelo hebben we al wel ruimte gereser-
ventilatie.” Doornbosch vertelt: ‘Het gebouw zelf wordt
veerd voor een Kringloopbedrijf, maar dit moet nog
opgetrokken uit duurzame materialen. De delen voor
ingepast worden.”
houtskeletbouw worden bijvoorbeeld gerealiseerd met hout van bomen die in de gemeente zijn omgewaaid
Diftar als drijfveer
tijdens een storm. ”Het KGA-depot is waarschijnlijk in
De invoering van diftar in de gemeente Hengelo, per 1
juni 2012 in gebruik, verwacht Doornbos. Het entree-
januari 2012, was één van de redenen voor de nieuw-
gebouw al eerder, in april.
bouw van het Milieupark. Doornbosch: “Diftar is een instrument van het bestuur om mensen te stimuleren het afval te scheiden. Dan moet je mensen wel de gelegenheid geven afval gescheiden in te leveren én het daarna gescheiden afvoeren en verwerken. Dat kon in Hengelo niet zonder nieuw milieupark. Particulieren krijgen een milieupas met 250 kilo saldo per jaar voor het Milieupark. Daarboven moet men betalen. De milieupas en de grijze en groene containers zijn gechipt.
“In de ondergrond van het afvalbrengpunt troffen we een rijk verleden aan, om het zo maar uit te drukken”
Met de pas kan men ook online bekijken hoe vaak de containers zijn aangeboden.”
Logistiek binnen gemeente bepalend Budget overschreden
Doornbosch en Markslag nodigen graag een ieder uit
Door onvoorziene tegenslagen is bij de bouw van het
die ook voor de uitdaging staat een nieuw milieupark
Milieupark Hengelo het budget van 3 miljoen euro met
in te richten. Doornbosch merkt op: “Besef wel dat ie-
600.000 euro overschreden. Doornbosch vertelt: “Eco-
dere gemeente zijn eigen geografische situatie kent. In
nomisch gezien is de aanvankelijke doelstelling niet
Hengelo kunnen wij de afvoer heel gemakkelijk rege-
gehaald. Ook de opleveringsdatum wordt overschre-
len via AVI Twence, dat 5 kilometer van het milieupark
den. Toen we in maart 2010 met het project van start
verwijderd ligt. Voor een compacte stad met een gering
gingen, hebben we een en ander niet voorzien. Achter-
buitengebied is één milieupark voldoende. In andere
af weet je het natuurlijk altijd beter. Feit is dat we in de
gemeenten volstaat dat niet. De inrichting van een mi-
ondergrond van het afvalbrengpunt een rijk verleden
lieupark moet je terdege afstemmen op de logistiek
aantroffen, om het zo maar uit te drukken. Zo’n 35 jaar
binnen de gemeente.” Markslag besluit: “Bronscheiding
geleden dacht men heel anders over afvalverwerking.
is dé weg om te bewandelen. Mijn tip: zet een milieu-
De grond was meer vervuild dan ingeschat. Onder
park ruim op, met het oog op de toekomst.”
■
meer een oude weegbrug, een olietank, kokerriolen en resten van funderingen moesten worden verwijderd. Dat leverde ook meerwerk op in het grondverzet.
Reageren?
Ook bleek het ontwerp van het KGA-depot niet aan de
Mail of bel met Jos Markslag, Twente Milieu (j.markslag@twentemilieu.nl, 053-85 20109 / 06-50622555) en/of Auke Doornbosch, gemeente Hengelo (a.doornbosch@hengelo.nl, 074-2459876 / 06-53705058).
voortschrijdende wettelijke eisen te voldoen. Er moest een compleet nieuwe riolering worden aangelegd.”
GRAM
|
januari 2012
13
LCA Kunststoffen onderschrijft standpunten NVRD De afgelopen jaren is de kunststof inzameling bij huishoudens vormgegeven. Gemeenten hebben hierbij voor een inzamelsysteem gekozen zonder dat er uitgebreid onderzoek is gedaan naar de milieuimpact van de verschillende systemen. De Vereniging Afvalbedrijven heeft daarom CE Delft gevraagd om verschillende systemen voor de verwerking van kunststof verpakkingsafval uit huishoudens te vergelijken op hun huidige milieuprestatie. Uit de conclusies blijkt dat belangrijke NVRD standpunten met betrekking tot statiegeld en bron- en nascheiding worden onderschreven.
Scenario’s
Conclusie
Voor het uitvoeren van de levenscyclusanalyse (LCA) is
Hoofdconclusie is dat bronscheiding en nascheiding
uitgegaan van vier scenario’s en een nulscenario, ge-
van kunststof verpakkingsafval en statiegeld op grote
baseerd op drie verwerkingsmethoden van kunststof
PET-flessen allemaal een significant milieuvoordeel le-
verpakkingsafval uit huishoudens, variërend van ver-
veren. Daarnaast kan geconcludeerd worden dat dit
branden in een afvalenergiecentrale (AEC) tot een com-
ook geldt voor alle kunststofsoorten die nu ingezameld
binatiescenario waarbij zowel bron- als nascheiding
worden (PET, PP, HDPE, LDPE en mixed). Doorslagge-
plaatsvindt. In deze vergelijkende LCA is de milieu-
vend voor de milieuscore is de hoeveelheid recyclaat
impact van de verschillende scenario’s afgezet tegen
dat na recycling is geproduceerd en kan worden inge-
het verbranden in een AEC. Voor statiegeld is doorge-
zet in nieuwe producten.
rekend wat het zou betekenen als het huidige systeem afgeschaft dan wel uitgebreid zou worden met kleine
Uit de LCA blijkt dat op dit moment een combinatie van
plastic flesjes.
bron- en nascheiding met statiegeld het beste milieurendement oplevert. Dit is echter geen reële situatie in
De grootste milieueffecten die een rol spelen in de
de huidige gemeentelijke inzamelstructuur voor kunst-
verwerking van kunststof verpakkingsafval zijn milieu-
stoffen. Belangrijker is dat de milieuscores voor zowel
effecten die gekoppeld zijn aan het gebruik van fos-
bronscheiding als nascheiding nagenoeg gelijk zijn. Bij
siele brandstoffen, zoals klimaatverandering en uit-
zeer hoge responspercentages wordt het milieuvoor-
putting van fossiele grondstoffen. Daarnaast worden
deel van bronscheiding iets groter. Zowel bij bron- als
belangrijke milieuvoordelen gehaald uit het vermeden
nascheiding is een grote variatie in respons gemeten.
landgebruik door de toepassing van mixed kunststof-
De respons bij bronscheiding varieert tussen de 7 tot
fen in plaats van tropisch hardhout en in mindere mate
60% (afhankelijk van stedelijkheidsklasse, halen/bren-
kunststof en beton.
gen, diftar). Ook de technieken voor nascheiding laten een variatie zien tussen de 17 tot 53%. Lokale milieuprestaties van gemeenten kunnen daarom op dit moment nog sterk verschillen.
Een combinatie van bron- en nascheiding met statiegeld levert het beste milieurendement op bij kunststofinzameling 14
GRAM
|
januari 2012
Statiegeld Uit de LCA blijkt dat het huidige statiegeldsysteem voor de grote PET-flessen voor ongeveer 30% van het klimaatvoordeel zorgt ondanks het relatief kleine volume. Dit komt door een hoog inzamelpercentage, weinig uitval in de verwerking, volledige toepassing als monostroom en een laag energiegebruik voor sortering en verwerking. Nu afschaffen van het statiegeldsysteem voor grote PET-flessen zou resulteren in circa 30% minder klimaatvoordeel door recycling van kunststof verpakkingen in Nederland. Toevoeging van kleine PET-flesjes in het statiegeldsysteem zorgt voor 11 à 15% toename van het klimaatvoordeel van de scenario’s. Daarbij zullen ook effecten te meten zijn door het voorkomen van zwerfafval. Dit is echter niet meegenomen in dit onderzoek.
Toekomst Voor het vergelijkend onderzoek van deze LCA zijn gegevens uit 2010 en 2011 gebruikt. Dit onderzoek betreft dan ook een momentopname aangezien beide systemen nog in ontwikkeling zijn. Bronscheiding van kunststof in Nederland is namelijk pas recent op grote schaal ingevoerd (2009/2010) en ook bij nascheiding verbeteren zowel de kwantitatieve als kwalitatieve resultaten nog steeds aanzienlijk. De verwachting is dat het rendement van zowel bron- als nascheiding nog verder zal toenemen door zowel het leereffect bij burgers en als de doorontwikkeling van mechanische scheiding.
Onzekerheden Het uitvoeren van een LCA brengt uiteraard een aantal onzekerheden met zich mee. De belangrijkste betreft de toekomstige veranderingen in de hoeveelheid en soort kunststof verpakkingsafval die de consument aanbiedt voor verwijdering. Ook is het de vraag hoe de lokale verschillen zich zullen ontwikkelen. Daarnaast is een aantal gevoeligheidsanalyses uitgevoerd. Zo is de invloed van hogere responscijfers bij bronscheiding en scheidingspercentages bij nascheiding groot terwijl deze een zeer grote variatie tussen gemeenten kent. Daarnaast heeft de inzet van mixed kunststof als vervanging voor hout, beton, of virgin kunststof
scoren. Ook is er, gezien de huidige verschillen in res-
een grote invloed op het milieuresultaat. Zo scoort de
pons tussen gemeenten, nog veel te winnen. Het on-
vervanging van tropisch hardhout goed op vermeden
derzoek heeft echter niet gekeken naar de kosten van
landgebruik terwijl de klimaatimpact juist lager scoort
de verschillende scenario’s. Over de afweging tussen
dan de vervanging van kunststof en het verbranden in
people, planet en profit op dit dossier is het laatste
een cementoven. Tot slot is ook de invloed van ener-
woord nog niet gezegd. Deze afweging zal een door-
gieverbruik bij verwerking op het milieurendement
slaggevende rol spelen bij de toekomst van de kunst-
aanzienlijk.
stofinzameling en –recycling van kunststof verpakkingen in Nederland.
Al met al blijkt uit deze LCA, met al haar onzekerheden dat op basis van de huidige situatie recycling van
Dit artikel is samengesteld op basis van het rapport LCA:
kunststoffen een aanzienlijk milieuvoordeel oplevert
Recycling van kunststof verpakkingen, door CE Delft en
waarbij zowel statiegeld als bron- en nascheiding goed
is te vinden op www.verenigingafvalbedrijven.nl
GRAM
|
■
januari 2012
15
Grof groenafval wordt kostbare grondstof De tijd dat grof groenafval hoofdzakelijk werd gecomposteerd, is volgens Peter de Laat voorbij. “Het aantal toepassingen neemt hand over hand toe. Houtachtige materialen worden een gewild product. Je kunt gerust spreken over grondstof, in plaats van afval.”
door Hetty Dekkers
De Laat is directeur van Projectburo De Laat in Ren-
zo’n centrale slechts 40 procent.” De oudste biomassa-
kum. Hij begeleidt vooral gemeenten en regionale sa-
centrale is die van Essent in Cuyk. “Die werd gebouwd
menwerkingsverbanden op het gebied van biomassa
in 1999. Hij staat nu stil, omdat de subsidie op is, maar
en bio-energie.
in januari gaat hij weer open. Grote biomassa-instal-
“Er worden op dit moment vooral veel biomassacentra-
laties, ook de moderne, kunnen nog steeds niet zon-
les gebouwd”, meldt De Laat. “In die centrales wordt
der subsidie. De kleinere ketels lukt het vaak al wel
het houtachtige materiaal verbrand. De opbrengst
om financieel rendabel te zijn. Heel laagdrempelig zijn
wordt benut voor warmte of elektriciteit. Het meeste
de houtketels die gebruikt worden om zwembaden te
rendement, zo’n 70 tot 80 procent, bereik je met warm-
verwarmen, zoals bijvoorbeeld in Eindhoven gebeurt.
te. Wek je elektriciteit op, dan is het rendement van
Dat soort ketels wordt ook toegepast bij kantoren of wooncomplexen.”
Eenling De Laat is, op basis van zijn kennis en ervaring, groot voorstander van regionale projecten. “Gemeenten die hun houtachtige groenstoffen duurzaam willen laten verwerken, adviseer ik eerst samen te gaan werken op het gebied van aanbesteding. Zorg dat je een gezamenlijke toestroom geregeld hebt, door middel van contracten en afspraken. Als eenling begin je namelijk niets. Alleen met een bepaalde massa kun je eisen stellen op het gebied van tarieven of duurzame verwerking. Daar heb ik genoeg voorbeelden van gezien in mijn praktijk: gemeenten die hun inzamel- en verwerkingskosten met veertig procent omlaag konden brengen door samen te werken, gemeenten die 65 procent duurzaamheid afdwongen bij een verwerker. Dat kan alleen als je de krachten bundelt. Ook kun je als regio overwegen zelf een biomassacentrale te bouwen. Maar regel eerst die toevoer, want een biomassacentrale kan nooit draaien als de aanvoer niet constant is en van een bepaald kwaliteitsniveau.”
Peter de Laat, directeur Projectbureau De Laat in Renkum
16
GRAM
|
januari 2012
Betere inzamelresultaten kunnen gemeenten volgens
les. In Twente experimenteert men met pyrolyse, dat
De Laat eenvoudig bereiken door meer te gaan inza-
betekent dat je van houtachtige stoffen bio-olie maakt.
melen in buitengebieden. “Ga het snoeihout daar twee
Dat zijn ontwikkelingen die eraan komen, maar die nu
keer per jaar ophalen. Nu wordt het vaak verbrand, op
nog in de onderzoeksfase verkeren.”
eigen erf. Haal je het op, dan snijdt het mes aan twee kanten. Meer grondstof en minder verbrandingen in de
Volgens De Laat is het voor gemeenten altijd verstandig
open lucht.”
de groen- en houtachtige materialen goed te scheiden. “Groenafval met bijvoorbeeld veel schoffel- en zwerf-
“Gemeenten hoeven hun grof groenafval niet als last te zien. De waarde van groene grondstoffen wordt steeds hoger”
vuil is niets waard. Verwerkers willen zuivere stromen. In de regio Gooi- en Vechtstreek begeleid ik een project waar negen gemeenten hun houtsnippers, snoeihout en composteerbaar materiaal gescheiden houden. Daar hebben we drie verschillende afnemers voor gevonden, die de grondstoffen graag willen hebben. De gemeente Huizen biedt in regionaal verband jaarlijks duizend ton schone houtsnippers aan, die gretig aftrek vinden in de biobrandstofmarkt. Gemeenten hoeven hun grof groenafval niet als last te zien. De waarde van groene grondstoffen wordt steeds hoger en die trend zal alleen maar doorzetten.”
Het CO2-resultaat van biomassacentrales is in principe neutraal. De Laat: “Je verbrandt plantaardig materiaal,
Dat de marktontwikkelingen in de toekomst een grote
dat tijdens zijn groei CO2 uit de lucht haalde. Het past
houtstroom naar zich toe zullen trekken, staat volgens
dus in een biobased economy, waarbij geen gebruik
De Laat buiten kijf. Toch zit er een addertje onder het
wordt gemaakt van fossiele brandstoffen. Kies je voor
gras. “Verwerk je hout tot energie, dan haal je het wél
opwekking van warmte in plaats van alleen elektriciteit,
uit de kringloop. De bodem kan niet geheel zonder
dan behaal je een goed rendement. Uiteraard zijn er
compost, dat moet je bij alle nieuwe ontwikkelingen
ook andere ontwikkelingen, waarbij je nóg duurzamer
niet vergeten. Een optimale verhouding voor de natuur
bezig bent. De spaanplaatfabrieken, die overwegend in
en het milieu is heel simpel gezegd een derde terug
België staan, kunnen tegenwoordig ook houtsnippers
naar de natuur, als bodembedekker of -verbeteraar, een
gebruiken die wat minder schoon zijn. Dan maak je hout
derde energie en een derde voedsel of materiaal. Wat
van hout. Daarnaast zijn er allerlei nieuwe ontwikkelin-
je ook moet bedenken, is dat hout nodig is in het com-
gen die nog in de onderzoeksfase verkeren. Zo is er in
posteerproces. Het hout verteert niet en kan dus later
Duiven een pilotproject voor torrefactie. Daar worden
opnieuw benut worden, maar het is wel nodig om het
houtachtige stoffen verwarmd zonder zuurstof, zodat
composteerproces goed te laten verlopen. Dertig pro-
er een soort houtskool ontstaat. Die biokolen kunnen
cent hout in het te composteren materiaal is een ideale
gebruikt worden als meestook voor steenkoolcentra-
verhouding.”
■ GRAM
|
januari 2012
17
AFVA L OP DE KAART TIJD E NS K L IM A ATTOP D U RB A N:
Geld voor kennisoverdracht Als bestuurslid van ISWA maakte NVRD-directeur Erik de Baedts deel uit van een kleine delegatie die de afvalsector vertegenwoordigde tijdens de VN-Klimaattop in Durban afgelopen december. “Wat twee jaar geleden in Kopenhagen niet is gelukt, lukte nu wel: afval staat op de kaart. Belangrijkste boodschap hierbij: investeren in klimaat betekent investeren in afvalbeheer en recycling.”
door Karin Hegeman Om kennisoverdracht rond afvalbeheer te bevorderen
ter van Argentinië, Atilio Savino, Freek van Eijk van Sita
is de NVRD aangesloten bij ISWA. In 2009 werd Erik de
namens de sponsors en een professioneel VN-lobby-
Baedts gevraagd om bestuurslid van ISWA te worden.
ist, vertegenwoordigde de afvalsector tijdens de VN-
Belangrijkste peilers: bij ontwikkelde landen meer in-
klimaattop in Durban, december vorig jaar.
zetten op ketenbeleid en de invloed van ISWA vergroten door kennis te ontsluiten voor ontwikkelingslanden.
De Baedts: “In verschillende bijeenkomsten hebben wij
Natuurlijk is financiering nodig voor kennisoverdracht.
verteld wat duurzaam afvalbeheer inhoudt en benadrukt hoe afvalbeheer bijdraagt aan klimaatdoelstellingen. Daarnaast hebben we veel contacten gelegd met landen die bereid zijn te investeren in afvalbeheer, waaronder Brazilië, Zuid-Afrika en Ghana. Met diverse landen is bovendien gesproken over trajecten voor kennisuitwisseling over afvalinzameling, recycling en afvalverwerking.”
Akkoord Na lang onderhandelen is op 9 december een akkoord gesloten tussen de 194 aangesloten landen: ze gaan bindende afspraken maken over een nieuw klimaatakkoord als opvolger van het Kyoto Protocol en er komt Erik de Baedts tijdens een van de vele klimaatsessies in Durban.
een Groen Klimaat Fonds. Via dit fonds moet vanaf 2020 jaarlijks 100 miljard dollar beschikbaar komen
Voor de financiering zijn vooral de toekomstige kli-
voor kennisoverdracht aan ontwikkelingslanden zodat
maatgelden een belangrijke bron. In dit kader bracht
die zich kunnen wapenen tegen klimaatveranderingen.
De Baedts in 2010 een bezoek aan de klimaattop in
De Baedts: “Ook is afgesproken dat landen verplicht
Kopenhagen; hij vertegenwoordigde de afvalsector en
worden te rapporteren over hun inspanningen om kli-
onderhield contacten met de Nederlandse politici die
maatverandering aan te pakken. Specifiek moeten zij
daar aanwezig waren. De Baedts: “ISWA had een krach-
rapporteren over de voortgang van het afvalbeleid in
tige boodschap: de afvalsector is in Europa in staat
hun land. Dat is een groot succes; afval staat eindelijk
gebleken om de CO2-uitstoot met bijna 20 procent te
op de kaart. Wat in Kopenhagen niet is gelukt, lukte in
reduceren. Te weinig stakeholders bleken op de hoogte
Durban wel: een klimaatakkoord en afval opgenomen
van dit enorme potentieel van duurzaam afvalbeheer
in het akkoord.”
en recycling, zeker als de Europese technologieën ook wereldwijd zouden worden toegepast. Allerlei sectoren werden in Kopenhagen genoemd voor investeringen; van de landbouw- en de watersector tot de zorg, maar de afvalsector werd niet genoemd. Dat is in Durban rechtgezet.”
18
Durban
Nu in Durban het Groen Klimaat Fonds is opgericht, zal
Voor het bestrijden van klimaatprobleem worden mil-
in december 2012 tijdens de VN Klimaattop in Qatar
jarden dollars vrijgemaakt voor klimaatinvesteringen
nog concreter worden geformuleerd hoe de financie-
die de opwarming van de aarde tot maximaal 2% moe-
ring wordt ingevuld en hoe publieke en private partijen
ten beperken. ISWA probeert een deel van dit geld naar
aanspraak kunnen maken op financiering van trajecten
de afvalsector toe te trekken omdat investeren in duur-
voor kennisoverdracht. Bij veel landen is daarbij geluk-
zaam afvalbeheer en recycling winst oplevert voor het
kig duidelijk dat de Nederlandse afvalsector op kop
klimaat. Een delegatie met ISWA vice-voorzitter David
loopt en dat het goed is om kennis en technologie uit
Newman, bestuurslid Erik de Baedts, oud-milieuminis-
Nederland binnen te halen.
GRAM
|
januari 2012
■
nieuws Tekst: Bas Peeters
zij ontvangen, afgeven aan Wecycle. Hier-
‘de natuur’ te maken hebben. Men onder-
NVRD-standpunten verpakkingen
mee worden de kosten die gemeenten op
zoekt, saneert, bewerkt, verbetert en be-
De onderhandelingen over de nieuwe
milieustraten maken vergoed. De huidige
mest, Maar ook groenrecycling en advies
Raamovereenkomst
verpakkingen
contracten lopen tot 1 januari 2012. Ge-
behoren tot de kernactiviteiten.
zijn in volle gang. De standpunten
meenten die opnieuw een contract sluiten
Opifex Interim Management: advies en
van de NVRD over producenten-
vóór 1 maart 2012, blijven vanaf 1 januari
projecten op het gebied van milieu, bouw
verantwoordelijkheid,
financiering
de kostenvergoeding ontvangen. Mocht er
en ruimtelijke ordening.
van verpakkingen, zwerfafval en
nog geen contract zijn ontvangen, neem
statiegeld zijn verwoord in heldere
dan contact op met Wecycle via telefoon-
Masterclass zwerfafval
positionpapers. Het doel van de
nummer 079-7600611. Meer informatie:
voor bestuurders
positionpapers is om de leden van
www.wecycle.nl/gemeenten.
Na het succes van de eerste masterclass
de NVRD én de stakeholders in de
voor bestuurders, organiseert de NVRD
onderhandelingen, degelijk onder-
Nieuwe leden
in het kader van Gemeente Schoon op 7
bouwde overwegingen te bieden
Sinds 1 januari zijn de volgende organisa-
maart 2012 opnieuw een gratis master-
die kunnen worden gebruikt in het
ties lid geworden van de NVRD:
class. De bijeenkomst is voor bestuurders
proces. De positionpapers zijn te
Humana: Humana is een ontwikkelings-
dé gelegenheid om concrete handvatten
vinden op www.nvrd.nl
organisatie en één van de grootste kle-
aangereikt te krijgen om effectief te stu-
dinginzamelaars van Nederland. Met de
ren op zowel beschikbare middelen als
opbrengst die gegenereerd wordt uit de
betrokken partijen. Gastspreker bij deze
Sluit voor 1 maart een nieuw
verkoop van de kledinginzameling en de
masterclass is Kees van Velzen, wethou-
inzamelcontract e-waste
donaties steunt Humana duurzame ont-
der van de gemeente Alphen aan de Rijn.
De NVRD, VNG, ICT~Milieu en Wecycle
wikkelingsprojecten
Zijn persoonlijke visie is: ‘vertrouwen in
hebben een convenant getekend voor
BKN: Branchevereniging Kringloopbedrij-
samenwerking met alle betrokkenen en
het inzamelen van Afgedankte Elektri-
ven Nederland. De BKN is de overkoepe-
een gedeelde verantwoordelijkheid voor
sche en Elektronische Apparatuur (AEEA).
lende organisatie van 60 kringloopbedrij-
de openbare ruimte; vindt wat bindt’.
Dit convenant regelt dat gemeenten te-
ven met circa 180 winkels.
Neem voor deelname of informatie con-
gen een kostenvergoeding van 81 euro
Den Ouden: Den Ouden biedt een breed
tact op met Joke Deul, 026-3770020 of
per ton alle afgedankte elektrische ap-
pakket van diensten en producten aan die
deul@nvrd.nl
paraten en energiezuinige verlichting die
vrijwel allemaal iets met ‘onze bodem’ en Onderzoek gladheidbestrijding
In memoriam John Albers
en werktijdenregeling
Op 22 december jl. overleed ing. John Albers. Tot zijn pensionering was John hoofd
De commissie Opleiding en Profes-
Reiniging, Vervoer en Markt in Lelystad. Bovenal was hij NVRD’er in hart en nieren,
sionalisering van de NVRD heeft een
binnen de vereniging was hij: voorzitter afdeling Midden Nederland, hoofdbestuurs-
onderzoek geïnitieerd naar mogelijke
lid Personen-Sector, voorzitter landelijke werkgroep Reinigingspolitie, OPOR-docent,
knelpunten met de werktijdenregelin-
afgevaardigde examencommissie Stichting Vakopleiding Ongediertebestrijding en
gen door het combineren van glad-
member editorial board Waste Management (het ISWA-blad). Ik maakte kennis met
heidbestrijding met reguliere werk-
John in de redactie commissie GRAM, waarvan hij een kleine twintig jaar deel uit-
zaamheden.
maakte. Vakexpertise binnen de NVRD naar buiten brengen via ‘ons’ vakblad, was
resulteren
zijn passie. Jarenlang heb ik uiterst plezierig met hem samengewerkt aan de profes-
een zodanige combinatie van werk,
sionalisering van GRAM. John was een wijze, bescheiden en humoristische man met
roosters en arbeidstijden dat juridi-
een enorme vakkennis.
sche, sociale en bedrijfseconomische
Namens de NVRD wens ik zijn vrouw Janny en de kinderen alle sterkte en moed bij
knelpunten kan voorkomen. Het on-
het verlies van deze bijzonder lieve man.
derzoek wordt uitgevoerd door TNO
Het onderzoek moet in
aanbevelingen
voor
en mede gefinancierd door de WeNB. Geke Wassink
Voor meer informatie Kerris@nvrd.nl
GRAM
|
januari 2012
19
G E M EEN T E SC HOON B IE DT GE ME E NTE N RE G IE FU NCTIE B IJ A A NPA K Z W E RFA F VA L
Gemeenten groeien in hun rol als regisseur door Laurent Chevalier Via het programma Gemeente Schoon werken Agentschap NL, NVRD en gemeenten al enkele jaren samen aan een schone leefomgeving. De gemeenten zijn zeer te spreken over die samenwerking. Dit jaar staat in het teken van twee grote uitdagingen: hoe moeten gemeenten in deze tijden van bezuiniging de leefomgeving met minder geld schoon blijven houden en hoe kan die aanpak toekomstbestendig worden gemaakt. Addie Weenk is programmaleider van het programma
jaar. Het fonds lijkt echter te verdwijnen op 31 decem-
Gemeente Schoon bij Agentschap NL. Kijkend naar
ber 2012. Dat maakt de toekomst van dit programma
alle inspanningen van de afgelopen jaren concludeert
onzeker en daarmee dus ook onze hulp aan gemeen-
Weenk dat de aanpak van zwerfafval het afgelopen
ten. Door de bezuinigingen binnen gemeenten wordt
jaar in een stroomversnelling is geraakt. “Onze aanpak
het vernieuwen van maatregelen en het lokaal samen-
om gemeenten direct en zonder administratief gedoe
werken met andere gebruikers en beheerders van de
te helpen, is over een brede linie enthousiast ontvan-
openbare ruimte, zoals burgers, woningbouworganisa-
gen. Het past ook goed in deze tijd van bezuinigen
ties en ondernemers in ieder geval nóg belangrijker.
waarin het beschikbare geld voor beheer van de open-
Om dat goed te organiseren, heb je meer tijd nodig dan
bare ruimte onder druk staat. Wij bieden gemeenten
een jaar. Voor Gemeente Schoon is er dus nog veel te
met onze expertise een stimulans voor de aanpak van
doen in een angstaanjagend kort tijdbestek.”
zwerfafval, waarvoor bij hen de financiële middelen vaak ontbreken en geven zo een impuls om die aanpak
Maatwerk
op een hoger plan te tillen. Zij houden echter zelf de
De kracht van Gemeente Schoon is volgens Weenk dat
regie.”
iedere gemeente maatwerk krijgt. “Zij zijn dus de regisseur en bepalen zelf op welk gebied ze ondersteu-
Heikel punt
ning wensen en welke faciliteiten en producten zij in-
Met de gevolgen van de bezuinigingen op het beheer
zetten. Maatwerk is belangrijk, omdat de problemen
van de openbare ruimte ligt meteen een heikel punt op tafel. Minder geld maakt dat gemeenten met een frisse blik over het beheer nadenken. Gemeente Schoon levert met haar expertise hieraan een belangrijke bijdrage. Weenk zegt hierover: “De Vereniging Nederlandse Gemeenten is de opdrachtgever voor het programma Gemeente Schoon, dat wordt gefinancierd uit het Afvalfonds. Deze financiering bedraagt 5 miljoen euro per
“Een efficiënte en effectieve aanpak van zwerfafval is in een periode van drie jaar nog niet geborgd binnen gemeenten en andere beheerders van de openbare ruimte.”
20
GRAM
|
januari 2012
en de oplossingen per gemeente verschillen. De ene gemeente zoekt bijvoorbeeld ondersteuning bij het schoonhouden van een winkelgebied, terwijl een andere gemeente het centrum of de omgeving van scholen beter schoon wil houden. Weer andere gemeenten willen een aanpak waarbij zij met zichzelf in de rol van regisseur, lokaal samenwerken met de andere actoren, zoals burgers, bedrijven en woningbouwverenigingen.
Addie Weenk
Of aan de slag willen gaan met de inrichting van de openbare ruimte, plaatsing van afvalbakken, communicatie of handhaving. Kortom, een scala aan vragen
vangt jaarlijks eveneens een bedrag van 5 miljoen
en problemen waarvoor wij nu snel de juiste expertise
euro uit het Afvalfonds. Het verschil tussen de twee
kunnen invliegen. Een gemeente krijgt per onderwerp
organisaties is dat Gemeente Schoon de gemeente cen-
kosteloos maximaal 45 adviesdagen van een gespeci-
traal stelt en faciliteert en dat Nederland Schoon zich
aliseerd adviesbureau. Van de bijdrage die Agentschap
met campagnes rechtstreeks richt op het gedrag van
NL ontvangt uit het Afvalfonds is via een Europese aan-
de burgers. Met het bedrijfsleven probeert Nederland
besteding een groot aantal adviesuren efficiënt inge-
Schoon afspraken probeert te maken over minder en
kocht. Voordeel van die aanpak is dat wij de bureaus
andere verpakkingen.
ook aanspreken op hun kwaliteit. Bovendien zorgen wij er voor dat de opgedane kennis daadwerkelijk met ge-
Aanpak borgen
meenten wordt gedeeld.”
Bij de uitvoering van het programma Gemeente Schoon werkt Agentschap NL samen met de NVRD. Weenk
Nederland Schoon, een initiatief van het bedrijfsleven,
waardeert die relatie. “Agentschap NL heeft een groot
verenigd in de werkgeversorganisatie VNO-NCW ont-
netwerk onder gemeenten en veel kennis op tal van terreinen. De NVRD voegt via haar leden veel praktische kennis toe over de uitvoering van het beheer van
foto: Mamo Pictures / Nationale Beeldbank
de openbare ruimte. Samen vormen wij een ijzersterk duo. Uit de gesprekken die ik met gemeenten voer, leid ik af dat zij onze ondersteuning goed gebruiken en waarderen. Het programma mag zich verheugen in een grote deelname van de gemeenten. Van de grote gemeenten doen vrijwel alle gemeenten mee. Er lopen door het hele land nu meer dan 400 verschillende zwerfafvaltrajecten, waardoor er een groot netwerk van kennisuitwisseling is ontstaan tussen de gemeenten onderling. Het jaarlijkse Zwerfafvalcongres en de vele bijeenkomsten die wij organiseren, versterken dat nog eens. Vanuit bestuurders is ook veel belangstelling. Voor het draagvlak binnen de gemeentelijke organisaties is het belangrijk dat wethouders ook direct zijn betrokken bij de aanpak van zwerfafval. Ik zit regelmatig met hen aan tafel omdat zwerfafval een van de aspecten is waarop je kunt sturen in maatschappelijk actuele thema’s als verloedering, veiligheid en sociale cohesie. Erg belangrijk, want de gemeenten zijn thans per jaar zo’n 200 miljoen euro kwijt aan het opruimen en bestrijden van zwerfafval.” GRAM
|
januari 2012
21
www.ifat.de
2012 en verder Volgens Weenk zijn gemeenten de spil in de aanpak van zwerfafval. “Die aanpak is de laatste jaren geïntensiveerd en doorgegroeid naar een steeds meer integrale benadering. De volgende stap die gemeenten nu aan het zetten zijn, is dat zwerfafvalaanpak onderdeel wordt van het beleid om de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren en de participatie van burgers en bedrijven te vergroten. Gemeenten groeien in hun rol als regisseur, waarbij de verantwoordelijkheid voor de openbare ruimte ook bij de andere actoren wordt neergelegd. In 2012 kunnen de gemeenten in ieder geval onverminderd rekenen op onze hulp. Dat betekent dat ze ook dit jaar kunnen meedoen aan de zwerfafvaltrajecten. Wij blijven gemeenten ook stimuleren en helpen
Beleef de toekomst van de milieutechniek
bij het versterken van de regierol en de lokale samenwerking bij
D E T R E N D S E N T E C H N O L O G I E Ë N I N D E A F VA L-
de bestrijding van zwerfafval. Wij leggen dit jaar sterke accenten
E N G R O N D S TO F B R A N C H E
op het borgen en uitwisselen van alle kennis die de afgelopen tijd is opgedaan.”
Onderhandelingen Van de zijde van gemeenten is de laatste tijd al aangegeven dat zij na 2012 verder willen met het programma Gemeente Schoon. Zo hebben zij tijdens het laatste congres van de VNG voorgesteld om de komende jaren financiële middelen beschikbaar te blijven stellen voor de strijd tegen zwerfafval. In het kader van de nieuwe afspraken tussen gemeenten en bedrijfsleven zijn de onderhandelingen hierover nu gaande. Gezien de expertise, het netwerk en de werkwijze ligt het voor de hand dat Gemeente Schoon haar huidige rol hierin continueert. Zij is ten slotte het
’ S W E R E L D S L E I D E N D E VA K B E U R S V O O R D E WAT E R - , A F VA LWAT E R - , R I O O LWAT E R - , A F VA L- E N G R O N D S TO F B R A N C H E
7 t/m 11 MEI 2012 in MÜNCHEN
portaal voor zwerfafval van, naar en door gemeenten. Over de toekomst van het programma zegt Weenk: “Op zich zijn we bij dit Agentschap wel gewend dat onze programma’s eindig zijn. Dat is de aard van ons werk als aanjager en innovator. Maar in dit geval is drie jaar te kort. Een efficiënte en effectieve aanpak
Uw bijeenkomst voor waardevolle kontakten, nieuwe impulsen in één blik een totaal marktoverzicht
van zwerfafval is in een periode van drie jaar nog niet geborgd binnen de gemeenten en andere beheerders van de openbare ruimte. Gemeenten hebben hier meer tijd voor nodig. Ook gezien alle bezuinigingen waar gemeenten nu voor staan en die vaak om een andere aanpak vragen.”
Omvangrijk themaspectrum: alle toepassingen, producten
en dienstverleningen Innovaties van gerenommeerde technologieleiders
en interessante nieuwkomers Internationaal trefpunt van de gezamenlijke recyclingbranche
Ook samenwerking met Nederland Schoon wordt verkend. Die organisatie wil gemeenten nu ook meer bij de campagnes betrekken, omdat de huidige aanpak minder blijvend effect sorteert dan verwacht. Weenk: “Het lijkt mij in dat geval niet meer
Optimaal platform voor uw bestaande relaties en nieuwe kontakten Hoogwaardig forum programma inclusief het GeBioEnergie congres
Online registratie voor bezoekers: www.ifat.de/tickets/en
dan logisch dat ze dan aansluiting zoekt bij ons programma, zodat we afspraken kunnen maken over een goede verdeling van taken en middelen.” Van de projecten voor winkelcentra die Nederland Schoon uitvoert, vindt Weenk dat het voor gemeenten meer voor de hand ligt om in een winkelgebied aan de slag te
Neem ook deel aan de IE expo (voormalige IFAT China). Meer informatie: www.ie-expo.com
gaan via een Gemeente Schoon adviestraject dan tegen betaling een project met Nederland Schoon uit te voeren. “Wij hebben im-
Informatie:
mers al een groot netwerk binnen de doelgroep en hebben alle
Van Ekeris Expo Service B.V.
kennis in huis. Bovendien is het richting gemeenten wel zo ef-
Haarlem
fectief als er één duidelijke vertegenwoordiger is. Dat voorkomt
Tel. +31 (0) 23 525 8500
veel verwarring en onnodige kosten.”
■
ENTSORGA
info@vanekeris.nl
A WORLD OF ENVIRONMENTAL SOLUTIONS
IFAT12abfall-st-92x270-GemAfvalmanag-NL.indd 1
05.12.11 12:13
Z I NVO L PLEZIER B E LE V E N AAN OPR U IM E N VA N Z W E RFA FVA L
Conciërgeploeg wint ZAP-Verkiezing 2011 Op donderdag 8 december 2011 won de conciërgeploeg van activiteitencentrum Spoorzicht in Dordrecht met ruim 1.600 publieksstemmen de ZAP-Verkiezing 2011 voor het schoonhouden van de omgeving. De groep volwassen mensen met een verstandelijke handicap van de Gemiva-SVG Groep was bijzonder ingenomen met de prijs en ziet dit als een erkenning voor hun werkzaamheden. “Wij zijn inderdaad dolblij”, vertelt Jan Joosten, bege-
Deelnemen aan de samenleving
leider van de Conciërgeploeg. “Het werk spreekt onze
Astrid van Tricht is locatiehoofd van Spoorzicht, één
cliënten aan en de media-aandacht doet ons goed. Tij-
van de bijna 200 locaties van de Gemiva-SVG Groep
dens de verkiezing hebben we in de krant gestaan en
in Zuid-Holland. Zij benadrukt de diepere betekenis
op de dag van de prijsuitreiking kwam SBS6 filmen voor
van het werk van de conciërgeploeg. “Mensen met een
Hart van Nederland. Wij wisten toen nog niet dat wij
handicap kunnen niet altijd deelnemen aan de samen-
gewonnen hadden, dat bleef spannend tot ‘s avonds.
leving. Als hun beperkingen te groot zijn om betaald
Het werk zelf was, is en blijft voor onze cliënten prettig
werk te doen of op een sociale werkplaats te werken,
om te doen. Spoorzicht ligt op ‘de snoeproute’ tussen
dan is dagbesteding een goed alternatief. Een deel van
een wijk met veel scholen en de dichtstbijzijnde su-
onze cliënten is gebaat bij activiteiten binnenshuis.
permarkt. Dagelijks lopen veel scholieren die route om
Voor andere cliënten is het prettig dat ze activiteiten
iets te eten en drinken te halen. Hierdoor ligt er relatief
krijgen aangeboden die het karakter hebben van be-
veel zwerfafval in de straten. Onze conciërgeploeg be-
taald werk. Daaraan ontlenen zij een gevoel van eigen-
staat uit mensen met een verstandelijke handicap die
waarde. Dat zij, net als hun niet-gehandicapte ouders,
plezier beleven aan opruim- en schoonmaakwerk. Dat
broers en zussen, écht werk kunnen doen, doet hen
deden zij al binnen Spoorzicht en langzamerhand heb-
zichtbaar goed. Ook vanuit buurtbewoners komen
ben zij hun werkzaamheden naar buiten verlegd. Zo
leuke reacties. Zij zijn blij met het werk van de conciër-
lopen we met vaste regelmaat een aantal flats van wo-
geploeg. Bovendien vervult de ploeg ongevraagd een
ningcorporatie Woonbron na. Zwerfafval ruimen wij op
voorbeeldrol in de samenleving.”
en kleine klusjes, zoals een lamp vervangen, kunnen we ook. Grotere klussen noteren we en geven we door
Tekst: Hans van Amstel, Gemiva-SVG Groep
■
aan Woonbron. Door dit structureel te doen, verbetert de leefomgeving rond de flats. Winst voor drie dus, voor Woonbron, de bewoners en voor onze cliënten. Tel daar het plezier bij van het begeleiden van de cliënten en de winst is voor vier.”
Verkiezing ZAP’per van het jaar Stichting Nederland Schoon organiseert jaarlijks in december de dag van de ZAP’pers. Een ZAP’per is iemand die zich inzet om zwerfafval op te ruimen. Deze vrijwilligers ontvangen een oorkonde en ZAP-speldje voor het mooie werk dat zij geheel belangeloos doen. Daarnaast organiseerde de stichting dit jaar voor de tweede keer de verkiezing ZAP’per van het jaar. Met deze verkiezing kan iedereen die in zijn leefomgeving een actieve vrijwilliger kent, deze persoon een blijk van waardering geven. Met ruim 5.000 stemmen was de verkiezing ook dit jaar succesvol. De prijswinnaars staan symbool voor het grote leger vrijwilligers dat zich inspant om de leefomgeving vrij van zwerfafval en leefbaar te houden.
GRAM
|
januari 2012
23
C O M MISSIE INZAME LING & RE CYCL ING PL E IT VO OR KRINGLOOPDE NKE N IN D E A FVA L B RA NCH E
Op weg naar 0 kilogram restafval De redactie van GRAM blikte onlangs met Bart de Bruin, voorzitter van de commissie Inzameling & Recycling, terug op het afgelopen jaar. Centraal in dit gesprek stond het omdenken van afval naar grondstoffen.
door Karin Giesen De Bruin start zijn pleidooi voor de omslag van afval- naar grondstoenbeheer met het schetsen van een historisch plaatje: eind 19e eeuw, toen de NVRD werd opgericht, werd het afval ingezameld om een volksgezondheidsprobleem op te lossen. In de jaren 60 ontstond het milieubewustzijn: meer en meer afvalstromen werden vanaf toen gescheiden ingezameld. Nederland bleek te klein om de grote hoeveelheid resterend afval te blijven storten en daarom zijn we het gaan verbranden. Parallel daaraan is de hoeveelheid gescheiden ingezameld afval toegenomen. Inmiddels
Samenstelling Commissie Inzameling & Recycling • • • • • • • •
Bart de Bruin, MARN, (voorzitter) Henk Prins, Regio Noord Veluwe Peter Wilders, gemeente Almere Coert Peters, ROVA Michiel Westerhoff, Circulus Aucke Bergsma, Omrin Joost van Maaren, Roteb Samuel Stollman, NVRD (secretaris)
is het besef ontstaan dat de hoeveelheid restafval nu echt drastisch omlaag moet. De Bruin: “We moeten af van de eindigheid van hetgeen we produceren en
In het streven naar afvalvermindering en grondstoen-
consumeren. Het kringloopdenken is van essentiĂŤle
beheer zijn alle onderdelen van de keten belangrijk:
waarde omdat onze grondstoen steeds schaarser
de producent, de consument, de afvalbranche, in com-
worden. En als landen als China, India en BraziliĂŤ ook
binatie met een goede sturing van het rijk, geeft De
ons consumptieniveau gaan halen, gaat dit nog sneller.
Bruin aan. Het niet functioneren van ĂŠĂŠn van de scha-
Het afval dĂĄt er is, moet terug in de kringloop door er
kels is dan funest. “We moeten wel allemaal met de
een grondstof van te maken. Zo voorkomen we dat er
neus dezelfde kant op wijzen, anders heeft het geen
jaarlijks 5 miljoen ton restafval naar de afvalverbran-
zin. Producenten moeten hun verantwoordelijkheid
dingsinstallaties (AVI’s) blijft gaan. Eigenlijk zou alleen
nemen in het voorkomen van afval. Door bepaalde mi-
nog het ĂŠchte afval, zoals ziekenhuisafval en ander af-
lieubelastende verpakkingen niet meer te gebruiken
val dat de volksgezondheid in gevaar brengt, de AVI in
bijvoorbeeld (zoals de piepschuimbakjes onder het
mogen. Dan zijn we weer terug op het niveau van eind
vlees), maar ook door te ontwerpen voor hergebruik.
19e eeuw en is ook die cirkel weer rond.�
Zorg ervoor dat het in de afvalfase zo min mogelijk geld en energie kost om er weer een grondstof van te maken. Hier is nog een wereld te winnen! Consumenten moeten, ondersteund door de gemeenten en hun
0RODUCENTEN
afvalbedrijven, bereid zijn de verschillende afvalstromen gescheiden aan te bieden. En de branche moet zo
'&4
'LAS
+UNST STOF
milieuverantwoord mogelijk de verschillende stromen %TC
in de keten inzamelen en ervoor zorgen dat de ingezamelde stromen weer optimaal als grondstof in gezet kunnen worden.� (zie illustratie).
#ONSUMENTEN "URGERS
Prikkelen
!FVALPREVENTIE !FVALSCHEIDING +ETENOPTIMALISATIE
2ESTAFVAL
De producenten staan aan het begin van de keten en hebben dus een hele belangrijke rol. Voor het fysiek sluiten van de ketens is het ook zaak om de communicatie tussen de voor- en achterkant van de keten te
24
GRAM
|
januari 2012
verbeteren. De commissie gaat er in 2012 in ieder ge-
De Bruin vindt het dus wel spannend hoe
val alles aan doen om producenten te blijven prikkelen
dat gaat lopen. In Druten riep dit experi-
tot verantwoordelijkheid. Zoals de producenten van
ment eerst ook veel vragen op binnen de
matrassen, luiers en piepschuim. Het ministerie speelt
plaatselijke politiek. De Bruin: “We (wet-
hierin een belangrijke rol. De Bruin: “We betalen met z’n
houder, ambtenaren en MARN, red.) heb-
allen het verbranden van matrassen. Dat is verdiscon-
ben de gemeenteraad meegenomen in
teerd in de afvalstoffenheffing en niet in de prijs van
het proces; het grondstoffenverhaal en de
matrassen. En dat zou wel moeten, om ze vervolgens
eindigheid daarvan goed uitgelegd én de
ook te gaan recyclen. Zo creëren we een markt om ook
verbinding gelegd met serviceverhoging
die keten sluitend te krijgen.”
op de grondstoffeninzameling. Toen was men overtuigd.”
Diftar werkt Ook de afvalbranche speelt zelf een belangrijke rol.
Meer onderzoek
“90 procent van het afval dat nu verbrand wordt, be-
De Bruin heeft, vanuit het oogpunt van
staat uit stromen die we prima kunnen hergebruiken
de consument, wel vertrouwen in de uit-
en waar we bovendien al een inzamelstructuur voor
breiding van de gescheiden afvalinzameling. “Burgers
hebben, zoals gft-afval, glas en papier. Alleen doet
doen het hartstikke netjes. Het heeft mij ook altijd ver-
nog niet iedereen dat. Het stimuleren daarvan binnen
baasd. Je stuurt mensen een brief met een rolletje plas-
de branche is een schone taak voor de NVRD. Vooral
tic zakken en ze gaan aan de slag met het scheiden van
het gebruik van financiële prikkels, zoals diftar, maar
kunststofverpakkingen. Eigenlijk hartstikke maf, we
ook de prijsprikkel die momenteel in Pijnacker wordt
hebben eigenlijk geen idee hoe dat werkt bij mensen.”
beproefd, moet gefaciliteerd en gestimuleerd worden.
De Bruin pleit dan ook voor meer diepgaand onderzoek
Van diftar is al jarenlang bekend dat het gewoon werkt,”
naar inzamelingsgedrag. Het afgelopen jaar heeft de
geeft De Bruin aan. Hij vraagt zich overigens weleens
commissie met interesse het onderzoek door Motivac-
af waarom diftar in veel gemeenten nog gevoelig ligt.
tion gevolgd. Dit onderzoeksbureau deed in 2011, in
Angst voor dumping lijkt het antwoord. Het is echter
opdracht van de NVRD, onderzoek naar de relatie tus-
tekenend dat van alle gemeenten die ooit met diftar
sen sociale milieus en afvalscheidingresultaten. Binnen
begonnen zijn, er maar één gemeente is – voor zover
de commissie wordt nu besproken hoe de NVRD hier
bekend – die ermee gestopt is. Dit is misschien wel het
vervolg aan kan geven. Volgens De Bruin zou het on-
meeste harde bewijs dat de angst onterecht is.
derzoek nog een stap verder moeten gaan: “We moeten meer inzicht krijgen in waarom mensen zich gedragen
Weerstand
zoals ze doen. Dan kunnen we daar ook echt iets mee
De Bruin was ook blij verrast dat zijn betoog over de
in de branche. Dat zou de NVRD verder moeten – laten
mogelijke nieuwe inzamelstructuur voor restafval in
– onderzoeken, misschien wel in de vorm van een pro-
combinatie met diftar, dat hij onlangs hield tijdens een
motieonderzoek.”
NVRD themadag, goed landde bij de deelnemers. Natuurlijk was er wel wat weerstand: de burger gaat het restafval nooit verder wegbrengen, werd er geroepen. Volgens De Bruin is dat een onterechte vrees; mensen zijn tot veel bereid. Cruciaal is wel dat je veranderingen
“Het apart inzamelen van kunststofverpakkingen heeft echt bijgedragen
in de inzamelstructuur stapsgewijs doorvoert. En dat je
aan het anders denken over de
die maatregelen neemt, die passen binnen je gemeente. Hij refereert aan een aantal pilots binnen zijn eigen
inzameling van restafval.”
regio. Zoals in de gemeente Wijchen met zo’n 240 kilogram restafval per inwoner, waar in 2013 diftar wordt ingevoerd. Daarmee hoopt men tot circa 140 kilogram
Goede deal
restafval te komen. Met de huidige hoeveelheid restaf-
Een van de eerste agendapunten voor de commissie in
val kan daar van bewoners nog niet gevraagd worden
2012, is het verkrijgen van helderheid over de vergoe-
om dat verder weg te brengen. Dat laatste gebeurt wel
dingen voor het scheiden van kunststofverpakkingen.
in buurgemeente Druten. Daar start in februari 2012 in
“Dit is cruciaal. Het apart inzamelen van kunststof-
twee kernen een proef waarbij burgers hun restafval
verpakkingen heeft echt bijgedragen aan het anders
wegbrengen naar ondergrondse containers. Daarnaast
denken over de inzameling van restafval. Niet vreemd,
krijgen ze drie minicontainers aan huis voor de ver-
want een heel groot deel van ons restafval(volume) be-
schillende afval- cq. grondstofstromen. In Druten is de
staat uit kunststof. Een goede deal hierover is belang-
afstand tot de container voor restafval groot (tot maxi-
rijk, want de branche heeft zekerheid over de toekomst
maal 5 km), maar de huidige hoeveelheid restafval veel
nodig om te kunnen en willen investeren in grondstof-
kleiner dan in Wijchen, namelijk 67 kilogram restafval.
fenbeheer”, aldus De Bruin.
■ GRAM
|
januari 2012
25
GEMENGDE BERICHTEN
AFVAL & MILIEU
Atsma zet in op duurzaam
belastende stoffen en waardevolle mate-
procent van de ruim 50 miljoen ton huis-
stortbeheer
rialen optimaal gerecycled worden is SRN
houdelijk afval. De rest wordt gestort op
Staatssecretaris Atsma (Infrastructuur en
opgericht. Het innemen en recyclen van
4000 vuilnisbelten, die 7 procent van de
Milieu) gaat zich samen met provincies en
brom- en snorfietsen brengt kosten met
totale landoppervlakte innemen. In de
de stortbranche inzetten voor duurzaam
zich mee. Hiervoor zal een recyclingbij-
rest van Europa wordt gemiddeld 50 tot
stortbeheer. De staatssecretaris wil eind
drage in rekening worden gebracht bij
70 procent van al het huishoudelijk afval
2012 een greendeal Duurzaam Stortbe-
aanschaf van een nieuwe brom- of snor-
gerecycled.
heer afsluiten. Het doel is om het emis-
fiets. De hoogte van deze bijdrage moet
siepotentieel van stortplaatsen te verla-
nog worden vastgesteld.
Snoeihout energiebron
gen en de gevolgen van het storten voor
voor gemeenten
toekomstige generaties te verminderen.
Lelystad en HVC verlengen contract
Eindhoven gaat groene warmte uit snoei-
Met duurzaam stortbeheer kunnen de ge-
Het tienjarige contract voor het inzame-
hout en plantsoenafval leveren aan dui-
volgen van het storten van afval voor toe-
len van afval tussen de gemeente Lely-
zenden woningen in de wijk Meerhoven.
komstige generaties worden verminderd.
stad en HVC Inzameling dat eind 2012
Ook Breda heeft plannen om energie te ha-
Wetenschappelijk onderzoek in de laatste
afloopt, is onlangs verlengd tot 2021.
len uit deze bron. Een uitbreiding dit jaar
twee decennia heeft aangetoond dat bio-
Ook de gemeenten Noordoostpolder en
van de subsidieregeling SDE zal voor een
logische afbraakprocessen kunnen leiden
Zeewolde continueren de dienstverlening
stevige groei van het gebruik van snoei-
tot een aanzienlijke vermindering van de
met HVC. De invoering van zijbelading,
hout voor warmte leiden. Eindhoven loopt
emissies. Afhankelijk van het type afval,
ondergrondse inzameling, de voordelen
voorop met de opwekking van duurzame
kunnen deze afbraakprocessen worden
van de afvalverwerking via het nieuwe
energie uit snoeihout. Vorig jaar realiseer-
versneld door middel van infiltratie van
afvalbrengstation en een andere verre-
de deze gemeente al een grote bio-ener-
water en beluchting van het afvalpakket.
kening van indirecte kosten zorgen voor
giecentrale in de wijk Meerhoven. In 2011
kostenvoordelen in het contract.
Deze
werd in het kader van de steunregeling
Recycling van brom- en snorfietsen
verandering levert een kostenvoordeel
voor duurzame energie SDE alleen finan-
RAI Vereniging en BOVAG gaan een sy-
op van ruim 15% wat neerkomt op onge-
ciële steun gegeven voor gecombineerde
steem opzetten voor het innemen en
veer 700.000 euro op jaarbasis.
opwekking van elektriciteit en warmte uit
recyclen van brom- en snorfietsen. Hier-
hout. Vanaf dit jaar is het mogelijk ook
voor is de Stichting Scooter Recycling
EK verbetert afvalverwerking in Kiev
steun te krijgen voor de opwekking van
Nederland (SRN) opgericht. De stichting
Honderdduizenden voetbalfans zullen
alleen warmte. Daarmee kunnen ook klei-
heeft als doel de brom- en snorfietsen op
in 2012 naar Oekraïne (en Polen) trek-
nere projecten rendabel worden.
een milieuverantwoorde wijze te recy-
ken om daar het EK voetbal bij te wo-
clen. Het systeem moet op 1 maart 2012
nen. Ongekend positief effect daarvan
in werking treden. Recycling van brom-
is dat Oekraïne nu haast maakt met de
Nedvang heeft een stimuleringsregeling
en snorfietsen bevindt zich thans nog in
modernisering van de afvalverwerking
voor afvalbedrijven opgezet om de be-
een onduidelijk en ongecontroleerd cir-
in het land. Op dit moment verbrandt of
drijven te stimuleren opgave te doen van
cuit. Om ervoor te zorgen dat alle milieu-
recyclet Oekraïne jaarlijks minder dan 5
tonnages ingezameld en bewerkt verpak-
Stimuleringsregeling Nedvang
kingsafval. Door de regeling kunnen afvalbedrijven in aanmerking komen voor twee eenmalige premies van elk minimaal 5.000 euro. De eerste premie wordt uitgekeerd nadat een afvalbedrijf zowel een ondertekende deelnemersovereenkomst heeft geretourneerd aan Nedvang als de eerste rapportage bij Nedvang heeft ingediend. De tweede premie volgt na certificering van het afvalbedrijf op basis van de Certificeringrichtlijn Verpakkingsafval. Deze richtlijn is opgezet om de betrouwbaarheid van de gerapporteerde gewichten verpakkingsafval te waarborgen. De eerste factuur ten behoeve van de stimuleringsregeling ontving Nedvang al van afvalenergiecentrale ARN.
26
GRAM
|
januari 2012
DIE NB L A D E N VE RA ND E RE N IN K OFFE RTJ E S
Recyclen of upcyclen? Op het eerste gezicht lijken ze weinig met elkaar gemeen te hebben: een afvaldienstverlener en een ontwerpbureau van designproducten. In het project UP werkt Van Gansewinkel echter samen met Droog Design, én met andere partijen. De samenwerking levert bijzondere producten op, zoals een attachékoffertje gemaakt van dienbladen en een puzzel uit snijplanken.
door Ans Aerts
UP is een initiatief van Droog Design. Overtollige pro-
ren. Eric Petersen, manager cradle to cradle develop-
ducten die in magazijnen blijven liggen, krijgen via UP
ments bij Van Gansewinkel: “Wij zien het principe van
een nieuw ontworpen jasje. Renny Ramakers, direc-
UP als een serieuze stap om goede, maar overtollige
teur van Droog: “In 2010 presenteerden we in Milaan
producten een nieuwe functie te geven, via input van
het project ‘ Saved by Droog’, waarvoor we faillisse-
ontwerpers. Het betreft producten uit productieover-
mentsveilingen waren afgegaan en goederen hadden
schotten, faillissementspartijen, of spullen die vanwe-
opgekocht. Ontwerpers gingen hiermee aan de slag
ge imagoveranderingen of misdrukken teruggehaald
en maakten er nieuwe producten van. Dat leverde een
worden. Het past in de filosofie van Van Gansewinkel
mooie collectie op, maar het betrof kleine aantallen.”
dat afval niet bestaat.”
Droog wilde het graag grootschaliger aanpakken en zocht samenwerking met andere partijen, zoals Van
Waardetoevoeging
Gansewinkel. Een aantal bedrijven, waaronder de Ma-
Ondersteuning en advies bij het pilotproject kwamen
kro en stoffenfabrikant Vlisco, waren bereid producten
van Agentschap NL en Call for Action. Marc Rouffaer,
af te staan, die Droog in een pilotproject kon ‘upcyclen’
is adviseur bij Call for Action, dat ondernemingen ad-
tot nieuwe producten. In november vond de presentatie
viseert over strategische rendementsprocessen. Rouf-
van de eerste UP-ontwerpen plaats in de Westergasfa-
faer: “Dit is een heel duurzame manier om met spullen
briek in Amsterdam. Via UP veranderen vliegtuigramen
om te gaan. Bedrijven zijn vaak al bewust bezig met
in lampen en kokosmatten in grafkistjes voor huisdie-
duurzaamheid en blijken ook open te staan voor UP.“
Puzzle / building blocks by Comittee for Droog. Foto: Stephanie Grätz
GRAM
|
januari 2012
27
Maar gaat het bij UP echt om een nieuwe stap of is het
aan de Afrikaanse markt en de prints zijn uniek. De
toch een vorm van recycling? De meningen zijn ver-
afspraak is nu dat deze niet meer herkenbaar zijn in
deeld. Ramakers en Rouffaer zien het als upcycling en
het nieuwe ontwerp.” Voor de ontwerpers van Droog
dus een nieuwe stap. “Een product krijgt een nieuw ui-
leverde dit een extra uitdaging op. Zij ontwierpen la-
terlijk er is sprake van waardetoevoeging. Voorwaarde
mellen, bekleed met Vlisco-stoffen, waarvan de print
is wel dat het nieuwe product van goede kwaliteit en
niet meer herkenbaar is. Een ander punt is dat niet elk
echt bruikbaar is”, aldus Rouffaer. Petersen spreekt lie-
bedrijf wil erkennen dat het met overtollige voorraden
ver van recycling dan van upcycling. “Maar dan gaat
blijft zitten. Via businesscases onderzoekt Droog, sa-
het wel om productrecycling. Dat is de op één na laat-
men met enkele van de betrokken bedrijven, hoe de
ste trap op de ladder van Lansink. Het gaat dus verder
bestaande knelpunten kunnen worden aangepakt. Ra-
dan materiaalrecycling.“
makers zou het ideaal vinden als de bedrijven die de producten leveren waarmee Droog aan de slag gaat,
Petersen denkt dat het principe van UP zeker toekomst
de eindproducten ook zelf weer verkopen. Ramakers:
heeft. Voorwaarde is dat het economisch rendabel en
“Die mogelijkheid onderzoeken we op dit moment. De
aantrekkelijk is voor alle betrokken partijen. Van som-
vraag is ook: wie betaalt wat? Voor sommige producten
mige producten komt slechts eenmalig een pallet be-
moeten bedrijven normaal gesproken betalen om ze te
schikbaar. De voorraad is dan zo klein dat het niet ren-
laten vernietigen. Betalen zij ons dan als wij de produc-
dabel is om het te verwerken in een nieuw product.
ten overnemen? Maar het kan ook voorkomen dat wij
Rouffaer denkt dat een oplage van tussen 500 en 7000
moeten betalen voor producten omdat het waardevolle
stuks noodzakelijk is. “Hiermee kun je voldoende op-
materialen betreft. Het hangt dus af van het specifieke
brengst realiseren en het is bovenden een reële inschat-
product.” Petersen vindt het tenslotte belangrijk dat
ting van wat je kunt aantreffen in een magazijn.” Ook
beter in beeld komt waar geschikte producten te vin-
hij ziet mogelijkheden. “Het is doodzonde om een hele
den zijn. “Het zou goed zijn als er een soort platform
container met koffiekopjes in de vergruizer te gooien
komt waarop bedrijven overtollige producten aanbie-
omdat een bedrijf fuseert met een ander bedrijf en het
den. Ontwerpers kunnen dan gemakkelijk beoordelen
logo op de kopjes niet meer klopt. Bestaande ontwerp-
of ze er een nieuw product van kunnen maken.”
processen duren vaak lang, kosten veel energie en zijn niet goed voor het milieu. Een container kopjes kun je
Rouffaer denkt dat de afvalbranche een belangrijke rol
voor relatief weinig geld afnemen. Ontwerpers geven
kan spelen bij het principe van UP. “Dit is een nieuwe
de kopjes een nieuw uiterlijk. Het nieuwe ontwerp kan
manier om overtollige producten toegevoegde waarde
snel goed in de markt worden gezet, zonder dat er een
te geven. Het is natuurlijk het mooiste als ook de par-
complete productielijn voor nodig is. Het is dus een
tijen waar de producten binnenkomen daarover mee-
heel efficiënt en duurzaam proces.“
denken. Het zou ideaal zijn als een afvaldienstverlener de telefoon pakt en Droog belt als ze producten voorbij
Lamellen
zien komen waar nog iets mee gedaan kan worden.”
De komende maanden komen de eerste ontwerpen
Petersen ziet het als een nieuwe stap voor de afvalsec-
van UP op de markt. Er zijn geen onneembare barriè-
tor. “We zitten in een transitiefase waarin we van afval
res meer, volgens Rouffaer, maar er zijn nog wel wat
naar grondstoffen willen gaan. De afvalsector focust
knelpunten. Zo is er de vraag van het copyright. Om-
op materiaalrecycling. Productrecycling is de volgende,
dat wordt uitgegaan van een bestaand product is de
nieuwe stap en die is niet eenvoudig. Maar het is wel
vraag wie het copyright heeft op het nieuwe product.
een heel boeiende stap. Ik heb bij dit project ervaren
En bedrijven stellen soms bepaalde voorwaarden, zo-
dat het mogelijk is op deze manier succesvol nieuwe
als fabrikant Vlisco. Petersen: “Dit hangt samen met het
producten op de markt te brengen.”
imago van het bedrijf. Vlisco levert exclusieve stoffen
Inlichtingen: www.droog.com
Coffee cups by Annelys de Vet. Foto: Stephanie Grätz
28
GRAM
|
januari 2012
■
N IEUWT JES VAN DE ZAKE LIJ KE M A RK T
NIEUWS
Steeds meer gemeenten bieden afvalkalender via mobiele apps aan Afvalwijzer app van AddComm
het afval op jouw adres. Het volledige
de juiste afvalsoort buiten te zetten. Ook
Afvalwijzer is een nieuwe iPhone-app
jaaroverzicht is per maand te bekijken.
kan een melding van zwerfafval gedaan
waarmee je kunt zien wanneer je ge-
Daarnaast vind je hier informatie over
worden via een foto of een automatische
scheiden afval aan de straat moet zetten
het scheiden van afval en waar je het
melding dat de container die dag niet is
om het te laten ophalen. Voorlopig doen
kunt aanbieden.”
geleegd.
maar ontwikkelaar AddComm jaagt ach-
Gratis downloaden
App wordt verder uitgebreid
ter gemeenten aan om ook gegevens aan
Bezitters van een iPhone of iPad kunnen
Albert van Winden, directeur van Twente
te leveren. In Aalten, Amersfoort, Dalf-
de AfvalWijzer app gratis downloaden
Milieu: “Deze app vergroot onze dienst-
sen, Harderwijk, Hardenberg, Hattem,
uit de App Store van Apple. Voor alle an-
verlening en verbetert de efficiency bin-
Heerden, Olst-Wijhe, Ommen, Oost-Gelre,
dere smartphones is de mobiele website
nen Twente Milieu. Inwoners kunnen nu
Raalte-Heino, Staphorst, Steenwijkerland,
mijnafvalwijzer.nl beschikbaar. Een versie
zelf 24 uur per dag meldingen maken of
Twenterand, Urk, Winterswijk, Zwartewa-
voor Android toestellen wordt midden
zien wanneer welk afval aan de straat
terland en Zwolle kun je al gebruik ma-
2012 verwacht. Inmiddels zijn er ruim
moet. Hiervoor hoeft niet meer gebeld
ken van de app.
20 gemeenten aangesloten en wekelijks
te worden. Door voortdurend op zoek te
melden zich nieuwe gemeenten aan.
zijn naar creatieve verbeterslagen verbe-
nog een beperkt aantal gemeenten mee,
Amersfoort
teren wij onze dienstverlening. Hiervoor
Ook de inwoners van de gemeente Amers-
wordt ook het Twente Milieu panel actief
foort, die willen weten welke afvalsoort
ingezet dat begin dit jaar is gestart. De
wanneer wordt ingezameld in hun straat,
app wordt in de toekomst uitgebreid met
kijken voortaan op hun smartphone of
diverse functies zodat inwoners bijvoor-
tablet. De mobiele applicatie past in het
beeld snel kunnen zien waar de dichtst-
beleid van de gemeente en afvalinzame-
bijzijnde glascontainer staat”.
laar ROVA, die samen werken aan een duurzame leefomgeving. Bijvoorbeeld
Inwoners kunnen de app downloaden
door minder papier te gebruiken en meer
via www.twentemilieu.nl. Ook is deze te
digitaal te doen. Ook steeds meer inwo-
verkrijgen in de Appstore van Apple en
ners kiezen voor digitale informatie.
Android-Market.
Vanaf 2012 wordt de afvalkalender binnen de gemeente Amersfoort niet meer automatisch op papier verstuurd. Inwoners kiezen zelf hoe zij geïnformeerd willen worden over de inzameldagen: via de website mijnafvalwijzer.nl, een speciale mobiele website of de AfvalWijzer app. Overigens blijft het mogelijk een papieren afvalkalender op te vragen.
App van 2go-mobile voor Twente Milieu
Altijd actueel
Ook Twente Milieu heeft een gratis app
De AfvalWijzer app is ontwikkeld door
gelanceerd voor de iPad, iPhone en An-
AddComm, het sinds kort Amersfoortse
droid smartphones. De app, gebouwd
bedrijf dat ook de bekende papieren
door 2go-mobile, is te gebruiken voor de
AfvalWijzer maakt. Deze afvalkalender
inwoners van Almelo, Enschede, Henge-
wordt ook door steeds meer mensen op
lo, Hof van Twente, Losser en Oldenzaal.
internet bekeken. “De app werkt zeer ge-
Inwoners kunnen 24 uur per dag zien
bruikersvriendelijk”, vertelt directeur Lu-
welke afvalsoort wanneer wordt opge-
dolf van der Veen van AddComm. “Je ziet
haald. Via de mobiel of e-mail ontvangt
direct de eerstvolgende ophaaldagen van
men automatisch een seintje om die dag
GRAM
|
januari 2012
29
Colofon Uitgever NVRD, WTC Arnhem Nieuwe Stationsstraat 10 6811 KS ARNHEM Telefoon 088 - 3770000, E-mail post@nvrd.nl I-net www.nvrd.nl
Redactiecommissie Rob Schram, RMN (hoofdredacteur), Marc Maassen, GAD Drs. Bas Peeters, NVRD Herman Beerding, BMS Drs. Andrea van de Graaf, De Meerlanden Ing. Marc Veenhuizen, gemeente Apeldoorn Willy Brinkbäumer, Twente Milieu Martin van Nieuwenhoven, Agentschap NL
Eindredactie Drs. Karin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhem tel. 088 - 3770000 e-mail: hegeman@nvrd.nl
Bladmanagement Sander Retra, Retra PubliciteitsService bv
Agenda 2 februari 2012 Rioneddag 2012, Beatrixtheater, Jaarbeurs Utrecht Inl. www.riool.net 8 februari 2012 NVRD Themadag ‘Ambities met huishoudelijk afval’ congrescentrum NBC in Nieuwegein Inl. www.nvrd.nl 5 april 2012 NVRD Themadag Beheer Openbare Ruimte 23-25 mei 2012 NVRD Jaarcongres ‘Schoongewoon’ Inl. www.schoon-gewoon.nl
Advertentie-exploitatie Retra PubliciteitsService bv Postbus 333, 2040 AH Zandvoort tel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02 e-mail: cisca@retra.nl
Opmaak Betuwe Promedia bv, Buren
Druk Spijker Drukkerij bv, Buren
Officieel vakblad van de NVRD
Abonnementenadministratie Postbus 333, 2040 AH Zandvoort tel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02 Jaarabonnement ad € 95,– incl. BTW. België € 122,50 (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 11,50.
Beëindiging abonnement Het opzeggen van een abonnement dient schriftelijk te geschieden uiterlijk op 15 november bij Retra PubliciteitsService. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. ISSN 1569-0458 © NVRD GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC-keurmerk en verschijnt 11x per jaar. Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.
30
GRAM
|
januari 2012
103
Containerwielen van Haco...
... besparen u mankracht! Haco wielen maken uw containers ĂŠcht mobiel. De garantie voor uitstekende rijeigenschappen.
Bel voor informatie:
Protempo bv Postbus 21, 6500 AA NIJMEGEN Nederland Tel. +31(0)24-3711711. Fax +31(0)24-3711700 verkoop@protempo.eu www.protempo.eu
Van Schijndel Afvalinzamelsystemen “iets anders, veel beter”.
VSAII + SCB1700-Eurosplit
VSAIII + SCB1700-Combi Gesc voor hikt arm- haak,k kettin abel- en gop syste name men .
VSAII + ACB500 Archiefbelading
Onderdelenservice
Waarom voor van Schijndel kiezen: Langere levensduur door toepassing van slijtvast staal voor achterlader en opbouw. Standaard met verzwaard juk en persschot. ot. Twee jaar garantie.
ON D E
Eenvoudig, betrouwbaar. Beproefd concept voorzien van de nieuwste technieken. Ongecompliceerde moderne hydrauliek & elektronica.
E RD
LE N
www.vanschijndel.eu Van Schijndel BV • Stationsweg 78 • 6051 KL Maasbracht • Nederland T +31 (0)475 465636 • F +31 (0)475 466540 • E info@vanschijndel.eu
www.vanschijndel.eu