GRAM Juli-Aug 2011 by NVRD

JAARGANG 101

NUMMER 7/8

JULI/AUGUSTUS 2011

Samenwerking tijdens de winterdienst | Omgaan met zouttekorten | Noviteiten winterdienst | Communicatiecampagnes gericht op afvalscheiding | Aanpak folderdumpingen

Van Schijndel Afvalinzamelsystemen “iets anders, veel beter”.

VSAII + SCB1700-Eurosplit

VSAIII + SCB1700-Combi Gesc voor hikt arm- haak,k kettin abel- en gop syste name men .

VSAII + ACB500 Archiefbelading

Onderdelenservice

Waarom voor van Schijndel kiezen: Langere levensduur door toepassing van slijtvast staal voor achterlader en opbouw. Standaard met verzwaard juk en persschot. ot. Twee jaar garantie.

ON D E

Eenvoudig, betrouwbaar. Beproefd concept voorzien van de nieuwste technieken. Ongecompliceerde moderne hydrauliek & elektronica.

E RD

LE N

www.vanschijndel.eu Van Schijndel BV • Stationsweg 78 • 6051 KL Maasbracht • Nederland T +31 (0)475 465636 • F +31 (0)475 466540 • E info@vanschijndel.eu

www.vanschijndel.eu

inhoudsopgave

Officieel vakblad van de NVRD

Bij extreem weer moet je improviseren 6

De gladheidbestrijders moesten afgelopen december weer alles uit de kast trekken om de hevige sneeuwval te trotseren. Hoe werd er samengewerkt met buurgemeenten, rijk of provincie en hoe wapenen de gemeentelijke diensten zich tegen eventuele zouttekorten?

Regel achtervang om ellende strooizout te voorkomen 11

Alkmaar heeft er de brains voor!

Ook een pr p ak gaat in de groene bak!

Wat hebben de ‘strooizoutpartijen’ geleerd van de zoutcrisis

Noviteiten Winterdienst 13

Hoe doen zij dat? Deze maand: de inzet van communicatiecampagnes 19

In dit benchmarkartikel leggen vier personen van verschillende organisaties uit hoe zij invulling geven aan een bepaalde campagne. Ze lichten hun keuzes toe en benoemen de voor- en nadelen.

www.alkmaar.nl/afvalscheiden

Bezem

40 Zweden tevreden over

NVRD Themadag IBOR

QuattroSelect systeem

Oproep; stem mee 9

Gladheidbestrijding: inzetten op hoog niveau

22 Campagne in Utrecht ‘Doe meer met Afval’ 26 Social Media, een landschap met vele mogelijkheden 28 Werken aan gedeelde Foto voorplaat Aktief Beeld / Nationale Beeldbank

normen en waarden 30 Samenwerking en protocol zorgen

42 Tekort aan chauﬀeurs

voor succesvolle aanpak folderdumping 33 Gemengde berichten afval & milieu

in de afvalbranche 43

Nieuws op de markt

34 Een tweede leven voor houtafval

• TraMat nevelkanonOTTO wordt ESE

36 ICT Milieu:

• Virtueel proefrondje afvalbreng-

‘Er wachten nog uitdagingen genoeg’

station Veenendaal

38 NVRD nieuws

• Van Tuijl Glasrecycling

39 Interview met Hans van Kruijl,

• Matrasrecycling of matrasverbranding?

directeur Reinis

De keus is aan de ontdoener 46 Agenda

GRAM

juli/augustus 2011

TRAMAT verminderd stofoverlast, zowel binnen als buiten

DE ECOLOGISCHE OPLOSSING VOOR AFVALINZAMELING Die firma DHM uit Wolvega legt zich toe op de import van kraakperswagens van het Belgische merk VDK voor gemeenten en particuliere bedrijven. Het merk zoekt steeds verder naar technische oplossingen om afval efficiĂŤnter te kunnen inzamelen. Met de PUSHER 2000, MAX 3000, PUSHER IIK, ECOMAX en ECO 22 series biedt VDK en haar importeur een aantal sterke ecologische en economische oplossingen voor afvallogistiek. Met een doordracht perssysteem en een scala van eigen ontwikkelde beladingen voor de (kleine) rolcontainer tot 5m3 Eurocontainer levert DHM de VDK kraakperswagens in een zeer goede prijs/kwaliteit-verhouding. Ook kunnen de VDK opbouwen met DIN kader worden geleverd voor niet eigen beladingen. Houtstraat 2a 8471 ZX Wolvega Telefoon : 0561-611611 Telefax : 0561-617502

Technische steunpunten Aratech Aratech Aratech Loven Trucks Tilburg-Bastiaanse Allers Bedrijfswagens

Duiven Utrecht Amsterdam Heerlen Breda Venlo

Bezoek de themadag IBOR op 21 september

BEZEM

De reinigingsbranche is in beweging. Gemeenten moeten bezuinigen en kiezen steeds vaker voor het integraal uitbesteden van het beheer van de openbare ruimte. Doen zij daar verstandig aan? En zijn gemeenten hierdoor ook goedkoper uit? Deze vragen staan centraal tijdens de NVRD themadag IBOR. Wilt u erbij zijn? Meld u

Pruim- en snuiftabakbelasting

dan aan op www.nvrd.nl Reinigingsdiensten nemen steeds vaker ook verantwoordelijkheid voor het onderhoud van de openbare ruimte. Gladheidbestrijding en plaagdierbestrijding waren al langer aandachtsgebieden. Daar komen nu nieuwe werkterreinen als grijsonderhoud en groenbeheer bij. De themadag gaat over alles wat met de openbare ruimte te maken heeft: van het verdelen van de verantwoordelijkheid voor het beheer tot het afstemmen met woningcorporaties, spoorbeheerders, wegbeheerders en particuliere partijen. Vanuit het oogpunt van lokaal beheer wordt ingegaan op de invulling van de regierol van reinigingsdiensten ten opzichte van gemeenten. Ook de mogelijkheden voor burgerparticipatie in de reiniging van de openbare ruimte komen aan bod.

Met mijn jongste dochter heb ik zojuist een korte trip gemaakt door Noord-Amerika. Op z’n Amerikaans: overal snel langs en dan thuis de foto’s bekijken om te zien waar we zoal geweest zijn. Met een dollar op zak een dollarama bezocht. Wist u dat geen enkel product een dollar kost? De prijs is minimaal $ 1.17, de belastingtax wordt bij de kassa toegevoegd. Als het aan het kabinet ligt, krijgen wij dit ook in Nederland. Het streven is erop gericht om met lagere lasten op arbeid en met hogere lasten op consumptie toch voldoende geld binnen te halen. Op den duur een hoog BTW tarief. Dit is goed voor onze concurrentiekracht. Werken en ondernemen moet lonender worden, aldus het kabinet. Maar we zijn er nog niet: eerst een slanke overheid, aldus Rutte en consorten. We moeten komen tot een overheid die zich vooral beperkt tot het zo goed mogelijk uitvoeren van de essentiële overheidstaken. Met een slanke overheid verdwijnt bureaucratie en wordt het huishoudboekje evenwichtiger. Eerlijk is eerlijk, ik was daar niet opgekomen.

Deelsessies Tijdens het middagprogramma zijn er verschillende deelsessies, waar u al naar gelang uw interessegebied aan kunt deelnemen. Zo is er aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van gladheidbestrijding en de reiniging van met graﬃti besmeurde muren. We staan stil bij de binnenkort te verschijnen Handreiking plaagdierbestrijding. Ook onderwerpen als groenbeheer, bakkenbeheer en handhaving passeren de revue. Het belooft een boeiende dag te worden waarin meer dan voldoende ruimte is voor theorie, de praktijk en de verbinding daartussen. Geef u nu alvast op! Dat kan via www.nvrd.nl NVRD Themadag Integraal Beheer van de Openbare Ruimte | Woensdag 21 september | Congrescentrum Reehorst in Ede

Stem mee Communicatiecampagnes hebben te weinig eﬀect

Maar wat doen we dan met de vele overheidsgedomineerde bedrijven, moeten we daar ook vanaf? Verkopen, zoals in Griekenland gaat gebeuren? Het kabinet start in ieder geval met het creëren van meer gelijkheid in de markt, alle verzelfstandigde overheidsbedrijven gaan ook vennootschapsbelasting betalen. Er verdwijnen ook belastingen. Zo verdwijnt al weer de in 2008 geïntroduceerde verpakkingenbelasting. Het resultaat werd opgebracht door ruim 4.000 belastingplichtigen. Dat zijn er blijkbaar te weinig en leverde teveel administratieve rompslomp op, daarom afschaffen. Ook is er het voornemen om de bijdrage aan het Afvalfonds af te schaffen. Wat er voor in de plaats komt is niet duidelijk. De stortplaatsen worden praktisch niet meer gebruikt. De afvalstoffenbelasting geheven op stortplaatsen wordt niet direct afgeschaft, maar het tarief wordt wel op nul gezet. De verbruiksbelasting op pruim- en snuiftabak heeft veel langer moeten wachten om nu te worden afgeschaft. Er komen nieuwe belastingen aan zoals de bankenbelasting. De introductie van een solidariteitsbelasting, zoals in Griekenland, komt er voorlopig nog niet. Vanuit Amerika kreeg ik zojuist het verzoek om $15,- over te maken voor het gebruik van de huurauto op de tolwegen. $5,- voor het rijden over de wegen en maar liefst $10,- aan administratiekosten. Daar moeten we in Nederland nog op wachten.

Eens Oneens Uitslag van de poll juni Het is schoner op straat dan vroeger eens: 60%

oneens: 40%

Reageren? Ga naar www.nvrd.nl Verder discussiëren over dit onderwerp? Sluit u aan bij de GRAM lezersgroep op LinkedIn. GRAM

juli/augustus 2011

‘Bij extreem weer moet je improviseren’ door Hetty Dekkers De gladheidbestrijders moesten afgelopen december weer alles uit de kast trekken om de hevige sneeuwval te trotseren. Hoe werd er samengewerkt met buurgemeenten, rijk of provincie en hoe wapenen de gemeentelijke diensten zich tegen eventuele zouttekorten? Roteb, Midden-Drenthe en Eindhoven zochten de oplossing in buﬀervoorraden, centrale alarmering en tal van andere maatregelen.

Wie kent het verschijnsel niet. Tot aan de gemeente-

schafte. Voor het overige drukten we mensen op het

grens is de weg gestrooid, daarna houdt het op. Of

hart rekening te houden met de gladheid en op tijd

andersom. Inwoners van de gemeente Midden-Drenthe

van huis te gaan. Als de omstandigheden heel extreem

(33.000 inwoners) hadden daar deze winter geen last

zijn, moet je toch improviseren. Als gemeente, maar

van. “We hebben met vrijwel alle buurgemeenten af-

ook als burger.”

spraken gemaakt om doorgaande wegen van elkaar over te nemen en dus helemaal door te strooien”, aldus

Buﬀer

Henk Zantinge, senior beheerder openbare ruimte van

Van een echt zouttekort was afgelopen december geen

Midden-Drenthe. “Voordat de winter begon hebben we

sprake, aldus Zantinge. “Naar aanleiding van de vorige

gezamenlijk overleg gevoerd en een logische routever-

strenge winter hadden we ons contract uitgebreid, van

deling gemaakt. Dat werkte in de praktijk heel goed.

1000 ton naar 1250 ton. Akzo leverde dat wel, maar

Weggebruikers merkten niets van gemeentegrenzen;

uitgesmeerd over het hele seizoen. Dat betekende dat

de wegen waren in hun geheel goed begaanbaar.” De

we, als we bijvoorbeeld drie vrachten besteld hadden,

provincie heeft voor Midden-Drenthe één lang ﬁetspad

er maar één kregen. Dat hebben we opgelost door wat

gestrooid, voor het overige hebben de gemeenten hun

brekerzand bij te mengen. Daarmee hebben we het net

eigen wegen schoon gehouden. Ook de personeels-

gered.” Voor het komend winterseizoen heeft Midden-

inzet verliep goed, mede dankzij het instellen van een

Drenthe een optie op een nieuw contract. “We willen

schaduwploeg op momenten van grote drukte. Op die

300 ton extra strooizout inkopen, bovenop de 1250

manier wist iedereen waar men aan toe was.

ton uit ons normale contract, en dat bij Akzo op laten slaan. Zodat we in tijden van schaarste een buﬀer heb-

De inwoners werden via pdf-bestanden op de hoogte

ben. Mocht die optie doorgaan, dan betalen we Akzo

gehouden van de geplande gladheidbestrijding. Zan-

wel wat depotgeld, maar economisch is het toch inte-

tinge: “Die bestanden, met ons complete bestrijdings-

ressant. We hebben zelf drie opslagloodsen met een

plan, publiceerden we op internet. Zo kon de burger

gezamenlijke capaciteit van zo’n 350 ton. Breid je die

precies zien waar en wanneer er gestrooid werd. Dat

capaciteit uit, dan ben je veel duurder uit. Zijn de win-

leverde ook wel vragen op, in de geest van ‘waarom

ters niet extreem, dan is dat dood kapitaal.” Of het ‘buf-

bij mij in de straat niet en elders wel’, maar ik denk dat

fercontract’ doorgaat, weet Zantinge nog niet. “We zijn

deze vorm van publicatie toch wel duidelijkheid ver-

nog in overleg met Akzo.”

GRAM

juli/augustus 2011

Handmatig

Die reservevoorraad hebben we niet eens helemaal aan

Wijs geworden door de ervaringen van het gladde

hoeven spreken. Er is slechts 800 ton van gebruikt.”

seizoen 2009/2010 had Roteb afgelopen winter een aantal extra voorzorgsmaatregelen genomen. Bedrijfs-

Vrije markt

manager Peter Erkens: “We hebben een aantal vuilnis-

De gemeente Eindhoven kwam wel zout te kort. “Wij

wagens en hondenpoepzuigers van sneeuwschuivers

zijn de vrije markt opgegaan en hebben daar zo’n 1000

voorzien. Strooiers hebben we genoeg, maar we merk-

ton extra ingekocht”, aldus gladheidcoördinator Ruud

ten vorige winter dat we schuifcapaciteit te kort kwa-

Jacobs. “Dan betaal je natuurlijk wat meer, maar in een

men. Met deze oplossing hadden we geen problemen

stedelijke regio als Eindhoven moet je aan een vrij hoog

meer. Ook hebben we handmatig veel werk verzet. In

verwachtingspatroon voldoen. Mensen willen naar hun

gebieden waar veel voetgangers komen, zoals in win-

werk, winkels moeten bevoorraad kunnen worden; de

kelcentra en bij bejaardentehuizen, zijn we aan de slag

economische belangen zijn groot en daarom moet de

gegaan met handsneeuwschuivers. Daartoe werkten

stad bereikbaar blijven.” Eindhoven had een zomercon-

we samen met andere gemeentelijke diensten. Mensen

tract van 2000 ton en een wintercontract van 1000 ton

van de plantsoenendienst, stadstoezicht, stratenma-

strooizout met leverancier Eurosalt. Dat bleek uitein-

kers; allemaal hebben ze meegeholpen om vooral de

delijk 1000 ton te weinig; een hoeveelheid die via aan-

trottoirs handmatig sneeuwvrij te maken.”

kopen op de vrije markt werd aangevuld. Voor de toekomst wil Eindhoven meer (preventief) gaan sproeien

Om ook de inwoners zelf in actie te krijgen, voerde

met een natzoutoplossing. “Het was opmerkelijk dat er

Roteb een campagne onder het mom ‘de gemeente

totaal geen schaarste was aan natzout”, aldus Jacobs.

kan het niet alleen’. Erkens: “We hebben 5000 gratis

“Dat was wel volop verkrijgbaar. Maar daarvoor moet je

sneeuwschuivers uitgedeeld onder bewoners, 80.000

je materieel aanpassen, want sproeien kun je alleen met

zakjes zout van vijf kilo en 8000 emmers zout voor

speciaal uitgeruste voertuigen. Daar gaan wij dus in in-

ondernemers, voornamelijk winkeliers. Het eﬀect was

vesteren, dit jaar. Ook is het bijmengen met zand ons

goed merkbaar. In de woonwijken waren veel stoepjes

goed bevallen. Vooral bij ijzel waren de resultaten met

schoon.”

een zoutzandmengsel op ﬁetspaden zeer goed. Zand heeft een stroefmakende werking.” Naast deze maatre-

Complex gebied

gelen gaat Eindhoven extra zout opslaan in bestaande,

Om het wegennet begaanbaar te houden, werkte Roteb

leegstaande loodsen. “Daarvan hebben we er wel een

intensief samen met Rijkswaterstaat. “We keken mee

paar”, aldus Jacobs. “En met zo’n eigen buﬀervoorraad

op hun meldpunten, lieten elkaar weten wanneer we

zijn we minder afhankelijk van de leverancier.”

uitrukten en hebben ons strooiprogramma afgestemd op dat van hen. Zodat je als automobilist na een scho-

Centrale alarmering

ne snelweg niet plotseling op een gladde doorgaande

Eindhoven werkt voor gladheidbestrijding al tientallen

weg terechtkomt. Ook met randgemeenten hebben we

jaren intensief samen met provincie, Rijkswaterstaat

afspraken gemaakt om te voorkomen dat er gaten val-

en ruim twintig andere gemeenten uit de regio. “We

len. Soms strooi je dan net wat verder dan je eigen

hebben een centrale alarmering. Dat houdt in dat wij

gemeentegrens.” Hoek van Holland neemt voor Roteb

als Eindhoven samen met provincie en Rijkswaterstaat

een uitzonderingspositie in. “Wij hebben alle gladheid-

nauwlettend de weersomstandigheden in de gaten

bestrijding binnen de gemeente Rotterdam in eigen be-

houden. Rukken wij uit om te gaan strooien, dan geven

heer. Maar omdat Hoek van Holland ver van Rotterdam

we al die gemeenten een seintje. Er kunnen natuurlijk

ligt, laten we de gladheidbestrijding in die kern over

verschillen optreden in lokale gladheid, maar met dit

aan buurgemeente Westland. Roteb bepaalt wel de rou-

meldsysteem kunnen de regionale gemeenten toch aar-

tes, maar Westland bepaalt wanneer ze gestrooid gaan

dig uit de voeten. Ze hoeven niet steeds zelf hun bed

worden, afgestemd op hun eigen rooster.” Ook met het

uit om te gaan kijken of het glad is.” Volgens Jacobs is

havenbedrijf zijn nauwe afspraken gemaakt. “Een deel

samenwerking belangrijk, maar autonomie ook. “Glad-

doen wij, als Roteb, een ander deel is uitbesteed aan

heidbestrijding moet je niet te veel willen centralise-

een aannemer. Rotterdam is een complex gebied, daar

ren. Als het in Zeeland glad is, moet je niet automatisch

komt veel bij kijken”, aldus Erkens. Ondanks de extre-

heel Nederland gaan strooien. De 22 gemeenten die bij

me sneeuwval liep de gladheidbestrijding eind vorig

onze centrale alarmering zijn aangesloten, beslissen

jaar naar verwachting, concludeert de bedrijfsmanager.

dan ook zelf of ze in actie komen. Lokale wegbeheer-

“Van een zouttekort hebben we al helemaal geen last

ders kennen de situatie, weten precies welke wegen

gehad. We zijn de winter ingegaan met een eigen voor-

gevoelig zijn voor gladheid, welke minder. Die kennis

raad van 2500 ton en we hadden een leveringscontract

moet je benutten en niet verloren laten gaan.”

■

voor 4000 ton met Eurosalt. Daarbovenop hadden we 2000 ton laten reserveren, in opslag bij de leverancier.

Foto Hetty Dekkers

GRAM

juli/augustus 2011

Zout verdienen per m2

Het is tijd voor meer met minder! Vacuümzout van AkzoNobel is vochtig en heeft een ﬁjne korrelverdeling. Daardoor plakt het beter aan de weg dan andere soorten zout. Ofwel: per m² minder strooien voor hetzelfde resultaat. Ook heeft vacuümzout van AkzoNobel een grotere korreldichtheid. Daardoor gaan er in één kubieke meter meer kilo’s wegenzout. Met dezelfde strooiwagen neemt u dus méér AkzoNobel vacuümzout mee dan ander zout. Gevolg: efﬁciëntere strooiacties. Er is immers minder zout nodig per m² voor het gewenste resultaat en bovendien rijdt u met één strooiwagen AkzoNobel vacuümzout méér kilometers. Kortom: lagere kosten per m².

Voor vragen: wegenzout@akzonobel.com Voor informatie: www.wegenzout.nl

Gladheidbestrijding: inzetten op hoog niveau De afgelopen twee winters hebben weer duidelijk gemaakt dat een goed voorbereide en uitgevoerde gladheidbestrijding essentieel is om het Nederlandse wegennet onder winterse omstandigheden begaanbaar te houden. De organisatie van gladheidbestrijding vereist de nodige kennis en kunde om de bestrijding optimaal te kunnen uitvoeren. De CROW Programmacommissie Gladheidbestrijding streeft ernaar om het kennisniveau op dit gebied op een hoger niveau te krijgen. De gladheidbestrijding in Nederland beter en eﬃciënter uitvoeren, dat is het doel dat de CROW Programmacommissie Gladheidbestrijding met haar producten nastreeft. De steeds hogere eisen die de weggebruikers aan het wegennet stellen, de voortschrijdende technologische ontwikkelingen, maar ook de onder druk staande budgetten, vragen om een professioneel georganiseerde gladheidbestrijding. Om wegbeheerders en uitvoerders te ondersteunen, heeft CROW de afgelopen jaren verschillende producten ontwikkeld. Een start is in 2006 gemaakt met de ‘Leidraad gladheidbestrijdingsplan’. Deze leidraad geeft wegbeheerders handvatten voor het opstellen van een beleidsplan Foto: CROW

en een uitvoeringsplan voor de gladheidbestrijding. In deze publicatie is voor het eerst ook een integrale visie beschreven voor een meer eenduidige aanpak van de gladheidbestrijding in Nederland.

Basiskennis

Samenwerken

In 2008 is de publicatie ‘Gladheid: voorspellen, voor-

Samenwerking tussen verschillende wegbeheerders op het gebied van

komen en bestrijden’ uitgekomen. De publicatie be-

gladheidbestrijding levert in potentie veel voordelen op. Niet alleen

schrijft onder andere de organisatie van de gladheid-

voor de weggebruikers, die hierdoor een eenduidig wegbeeld krijgen

bestrijding, de verschillende dooimiddelen, materieel,

aangeboden, maar ook voor de wegbeheerders. De publicatie ‘Samen-

juridische aspecten en arbo. De publicatie vormt ook

werken bij gladheidbestrijding’ geeft een aantal goede voorbeelden op

de basis van de door CROW sinds 2011 aangeboden

welke gebieden samenwerking mogelijk is. Zeker in tijden met vermin-

opleiding ‘Coördinator gladheidbestrijding voor weg-

derde budgetten geeft deze publicatie aanknopingspunten voor een

beheerders’, waarover elders in deze GRAM meer.

eﬃciëntere gladheidbestrijding.

Uitbesteding

Nieuwe projecten

Veel wegbeheerders, waaronder ook steeds meer ge-

CROW is in 2011 twee nieuwe projecten gestart. De laatste twee

meenten, besteden de uitvoering van de gladheidbe-

strenge winters hebben geleerd dat de gladheidbestrijding op ﬁetspa-

strijding uit. Het uitvoerend personeel moet dan wel

den meer aandacht verdient. Met het project ‘Gladheidbestrijding op

deskundig zijn en dat geldt zeker voor de chauﬀeurs.

ﬁetspaden’ willen we de wegbeheerders handvatten aanreiken om dit

’s Nachts op een gladde wegen rijden met een sneeuw-

mogelijk te maken. Ook het zouttekort was natuurlijk een groot issue

ploeg voor de vrachtwagen is namelijk heel wat anders

de afgelopen winters. Met het project ‘Eﬀectiviteit dooimiddelen’ wil

dan het vervoeren van goederen. Met de publicatie ‘Op-

CROW onderzoeken of gladheidbestrijders in een aantal situaties met

leidingseisen Speciﬁeke Deskundigheid Winterdienst’

minder dooimiddel toekunnen, zonder de verkeersveiligheid in gevaar

heeft de programmacommissie een nationale stan-

te brengen. De resultaten van beide projecten zullen worden gepresen-

daard neergezet op basis waarvan opleidingsinstituten

teerd op het 2e Nationaal Gladheidbestrijdingcongres dat CROW samen

opleidingen voor chauﬀeurs in de winterdienst kunnen

met de NVRD in het najaar van 2012 organiseert.

■

geven. Het is zaak dat wegbeheerders deze eisen aan de chauﬀeurs stellen.

Tekst: Marc Eijbersen, secretaris CROW Programmacommissie Gladheidbestrijding GRAM

juli/augustus 2011

Regel achtervang om ellende strooizout te voorkomen door Laurent Chevalier Reinigingsopperhoofden stangen is makkelijk. Je

We beginnen met enkele krantenberichten om het col-

laat gewoon het woord ‘strooizout’ vallen. Succes

lectieve geheugen op te frissen. Halverwege het win-

verzekerd. Zweet breekt hen uit. Ze denken hartje

terseizoen meldden de dagbladen op 4 januari van dit

zomer direct aan de laatste winter toen strooi-

jaar: “Rijkswaterstaat heeft nu al ruim driekwart van

zout binnen de kortste keren was uitverkocht en

de voorraad strooizout verbruikt. Dat komt neer op

het goedje zelfs moest worden geïmporteerd uit

meer dan 100.000 ton tot nu toe. Dat is meer dan de

warme streken waar niemand weet hoe sneeuw

helft van wat vorige winter nodig was om de snelwe-

eruitziet. Wat hebben de ‘strooizoutpartijen’ ge-

gen schoon te houden. Toen werd 191.000 ton zout

leerd van deze crisis?

gebruikt.” Het dwong Rijkswaterstaat en ook gemeenten om te shoppen in onder andere Egypte en op de Bahama’s. Nog een laatste krantenkop om niet al te veel zout in de wonden te smeren: “De eerste 7000 ton strooizout is uit Turkije aangekomen. Het zal via zoutloketten door Rijkswaterstaat worden verspreid.” Het woord ‘zoutloket’ werd daarmee als een variant op ‘voedselbank’ geïntroduceerd.

Weersvoorspellingen Allereerst enkele volkswijsheden, zoals die staan op www.weerstation-klazinaveen.nl. “Is juli heel droog, dan houdt de winter een kwaad betoog.” Of: ”Als de ooievaars na 21 augustus nog blijven, zal een zachte winter binnendrijven.” Tenslotte: “Heeft St. Martijn (half november) een witte baard, dan blijft ons sneeuw noch ijs gespaard.” Het is maar een weet. Op www.weeronline.nl klinkt het wetenschappelijker: “Winters zijn in Nederland uitzonderlijk moeilijk te voorspellen. Naar verwachting speelt zelfs de golfstroom El Niño duizenden kilometers van Nederland verwijderd in de Grote Oceaan een rol bij het weer in Europa.” Op weer een andere site staat dat Russische weerkundigen voorspellen dat de komende winter mee zal vallen met een droge novembermaand en alleen kans op winterweer met neerslag in februari 2012. Daarentegen meldt www.eenwittekerst.nl dat er een koude winter komt met veel neerslag. Het zeer degelijke KNMI verwijst al deze wijsheden naar fabeltjesland. “Winterweer is maanden van te voren niet te voorspellen. Het weer wordt in Nederland grotendeels bepaald door interne, chaotische dynamica van het weer. Het is met de huidige kennis onmogelijk om voorspellingen te doen voor meer dan tien tot veertien dagen.” Bij Meteo Consult klinkt bij telefonische navraag eenzelfde geluid. Daar zegt Ron Wiersma, Foto: Eurosalt

hoofd van de operationele dienst: “De voorspellingen worden beter, maar er valt nog niets te zeggen over

GRAM

juli/augustus 2011

de komende winter. De ontwikkelingen gaan overigens

kwestie van niet willen leveren, maar van niet kunnen

snel. Twintig jaar geleden werd je voor gek verklaard

leveren. Overmacht dus en dan moet je achter in de rij

als je vertelde dat je het weer vier dagen vooruit kon

aansluiten! Daarom adviseer ik gemeenten om zelf tij-

voorspellen. Nu zitten we al op tien tot veertien da-

dig te zorgen voor een achtervang als de zaken uit de

gen en over twintig jaar kunnen we nog verder vooruit

hand dreigen te lopen. Bouw ook een goed netwerk op.

kijken, omdat de modellen steeds beter worden. Over

Verder onderzoeken wij nu al de mogelijkheid van een

de komende winter zullen we met veel slagen om de

soort regionale gemeentelijke samenwerking in geval

arm in de loop van september-oktober iets kunnen zeg-

van dreigende tekorten aan strooizout. Krachtenbun-

gen.” Als troost voor het reinigings- en zoutstrooiwe-

deling kan ook een aardig inkoopvoordeel opleveren.”

zen voegt Wiersma daaraan toe: ”Zeker is wel dat de zomers geleidelijk aan warmer worden en de winters

Voor de door Rijkswaterstaat georganiseerde zoutlo-

zachter.”

ketten loopt Eindhoven niet warm. Jacobs: “Wij hebben daar niet aan deelgenomen, omdat je dan achter de fei-

Maatschappelijk belang

ten aanloopt. Een gemeente die in een noodsituatie zit,

In Eindhoven – onlangs door het ‘Intelligent Commu-

kan andere gemeenten niet helpen en als er geen nood

nity Forum’ geplaatst in de groep van zeven slimste

is heb je zo’n loket niet nodig. De ervaring heeft ook

gemeenten ter wereld – vertelt Ruud Jacobs van de

geleerd dat alleen vragende gemeenten zich hebben

afdeling Beheer Openbare Ruimte dat de stad de af-

gemeld. Gemeenten die nog zout hadden, bleven weg

gelopen winter niet plat heeft gelegen door sneeuw

van het loket.” In Zuid-Limburg zegt provinciaal be-

en ijzel. ”Wij hebben namelijk als algemene stelregel

leidsmedewerker Paul Rood dat de provincie niet echt

dat het maatschappelijk belang zwaarder moet we-

zonder zout heeft gezeten, zoals elders in het land.

gen dan de ﬁnanciën. Daarom hebben wij al heel snel

“Voor de zekerheid hebben we wel zout ingekocht in

onze buitenlandse kanalen in Oost-Europa en rond het

Egypte, Tunesië en Turkije. In goede samenwerking

Middellandse Zee-gebied aangeboord voor de levering

met Rijkswaterstaat hebben we alles in de hand kunnen

van extra strooizout. Daardoor zijn we de winter goed

houden, maar we zijn wel door het oog van de naald

doorgekomen. Het kostte extra geld, maar dat moet je

gekropen. Er loopt nu een onderzoek of er mogelijkhe-

er als gemeenten voor over hebben.”

den zijn om bij gemeenten en locaties van Rijkswaterstaat strategische voorraden aan te leggen.” Gelet op

Voor de normale aanvoer van strooizout heeft Eindho-

de laatste twee strenge winters vindt Rood het zinvol

ven een contract met Eurosalt Winterservices. “Door

als nog eens goed wordt gekeken naar het inschatten

de massale vraag naar strooizout kon dit bedrijf ons

van de minimale behoefte aan strooizout. “Dat is zeer

op een bepaald moment niet meer helpen,” vertelt

gewenst, niet alleen voor de veiligheid, maar ook voor

Jacobs. “Dan kan je naar de rechter stappen om nale-

de doorstroming van het verkeer. Zeker hier in Limburg

ving van het contract te eisen, maar dat schiet niet op.

met z’n langgerekte hoofdwegennet, waardoor omlei-

Vooral niet omdat er sprake was van pure overmacht.

dingen niet makkelijk zijn te organiseren.”

Ons uitgangspunt is dat je het probleem van te weinig strooizout moet behandelen als een logistieke operatie en niet als een juridische operatie. En omdat wij onze draaiboeken voor het winterseizoen steevast al

foto: Akzo Nobel

vroeg in het jaar op orde hebben, konden wij relatief snel strooizout uit het buitenland halen. Wij hebben gemerkt hoe belangrijk het is om tijdig je achtervang te organiseren. Als je daarmee begint als zich een noodsituatie voordoet, ben je te laat. De noodoplossing is onvermijdelijk duurder. De normale prijs ligt rond 50 euro per ton strooizout. De extra aanvoer kostte tussen de 75 en 175 euro per ton. Maar we zijn zo wel de winter goed doorgekomen. Het probleem is eigenlijk dat er voldoende zout is, maar dat het op de verkeerde plek ligt. Kwestie van logistiek dus.”

Slimme zet Een andere slimme zet van Eindhoven was het inschakelen van scholen, verenigingen en werkzoekenden om de stad sneeuwvrij te houden. “Dat heeft uitstekend gewerkt,” zegt Jacobs, die een leveringsplicht voor zoutleveranciers niet ziet zitten. “Het is immers nooit een GRAM

juli/augustus 2011

Extra hoeveelheden contracteren

voor uitzonderlijke situaties. Wij kunnen namelijk voor

Ook voor de zoutleveranciers waren de laatste twee

gemeenten en andere afnemers een strategische voor-

winters geen makkie. Bij AkzoNobel Industrial Che-

raad aanleggen en beheren. Het is ook belangrijk dat

micals zegt verkoopmanager Sander Bouman: “Het is

de diverse overheden tijdig, uiterlijk in september, aan-

de afgelopen winter hard gegaan. In heel korte tijd

geven wat hun wensen zijn voor de levering van strooi-

moesten alle contracten worden uitgeleverd. Dankzij

zout. Dan kunnen wij nog het een en ander organiseren

goede communicatie en passende maatregelen is dat

voor de winter begint.”

op zich keurig verlopen, maar we waren wel snel door de voorraad heen. Je hebt dan niet meteen weer nieu-

Bij Eurosalt in Moerdijk waar de jaarproductie aan zout

we voorraad. Tussen bestelling bij een buitenlandse

ligt tussen de 50.000 en 300.000 ton, zegt directeur Al-

producent en levering daarvan in Nederland zit een

bert van Ommen: “Wij adviseren gemeenten, provincie,

periode van ongeveer zes tot acht weken.” Als ant-

waterschappen en Rijkswaterstaat, om een zodanige

woord op de vraag of het bedrijf kan garanderen dat

voorraad aan te leggen dat ze minimaal twintig keer in

voortaan altijd voldoende strooizout wordt geleverd,

een winter kunnen strooien. Verder wijzen we hen al

zegt Bouman: “Dat is helaas niet mogelijk. Wij kunnen

twee jaar op het belang van het aanleggen van een extra

alleen garanderen dat gecontracteerde hoeveelheden

strategische voorraad. Daar wordt echter nog zeer wei-

worden geleverd. Het zou daarom zeker verstandig

nig gebruikt van gemaakt.” Op de vraag of zoutleveran-

zijn als gemeenten op basis van de ervaringen uit de

ciers zelf op voorhand extra voorraden zout kunnen aan-

laatste jaren vijftig procent bovenop het gemiddelde

leggen, antwoordt Van Ommen: “Op zich is dat mogelijk,

gebruik aan strooizout in die jaren contracteren. Dan

maar het heeft een opwaarts eﬀect op de prijs, omdat

heb je een contract voor een bovengemiddelde Neder-

wij als leverancier daarmee extra risico lopen.” (Rijkswa-

landse winter. Als tweede stap zou het goed zijn als

terstaat is ook om een reactie gevraagd op maatregelen

ze daarbovenop nog een eigen buﬀer – noem het een

voor de komende winter. Ondanks herhaalde toezeggin-

strategische voorraad – aanleggen bij hun leverancier

gen is helaas geen antwoord ontvangen).

■

Schuitemaker. Winterdienst in de volle breedte De oerdegelijke strooimachines van Epoke uit Scandinavië. Maar ook sneeuwploegen, zoutoplossers en sproeimachines: Voor de winterdienst in de volle breedte, leidt de weg naar Schuitemaker. Bovendien is Schuitemaker voor u continu op zoek naar innovatieve oplossingen, zoals onze nieuwe houten opslagsilo’s. Want alleen Schuitemaker biedt kwaliteitsmerken, een gevarieerd en compleet programma, doortimmerd advies en uitstekende service. Zegt u winterdienst, denk dan aan Schuitemaker!

Schuitemaker B.V. | Morsweg 18 - 7461 AG Rijssen - Holland Tel.: +31 (0)548 - 51 41 25 | www.sr-schuitemaker.nl

NOVITEITEN

WINTERDIENST

Gladheidbestrijding met Vista Winter Report routes uitermate complex zijn en dat een goede samenwerking met andere wegbeheerders noodzakelijk is. Dat vraagt dus ook om een heldere onderlinge taakverdeling én verantwoording van uitgevoerde strooiwerkzaamheden. Winter Report levert niet alleen alle relevante informatie voor waterdichte verantwoording, maar geeft opdrachtgever en –nemer de mogelijkheid elkaars werk direct te volgen. Beiden hebben toegang tot dezelfde actuele data en kunnen hun werk perfect op elkaar afstemmen. Helder, snel en volledig transparant.”

Eenvoud en gemak Winter Report is gebruiksvriendelijk en Midden in de zomer zijn de ogen weer

de voorraden van de dooimiddelen is dan

eenvoudig toegankelijk via internet. De

gericht op de komende winter. De af-

van groot belang. Met Winter Report kop-

gegevens zijn altijd en overal beschik-

gelopen winters werd duidelijk dat

pelen we de gegevens over zoutverbruik

baar. Juist die gebruiksvriendelijkheid

er drie grote thema’s zijn waarmee

onderweg direct aan het voorraadbeheer.

spreekt klanten aan. Medewerkers hoe-

gemeenten en wegbeheerders te ma-

Op die manier heeft een uitvoerder op elk

ven niet uitgebreid op cursus, maar kun-

ken hebben: de zoutvoorraden, het

moment inzicht in verbruik, voorraad en

nen na een starttraining van een halve

zoutverbruik – zuinig en zo min mo-

benodigde hoeveelheden en kan er met

dag direct aan de slag. Grote gemeen-

gelijk milieubelastend – en een soe-

behulp van deze informatie tijdig bijge-

ten als Noordoostpolder, Amsterdam en

pele uitvoering en betrouwbare ver-

stuurd worden. Je loopt daarmee nooit

Heerlen-Kerkrade en de provincies Lim-

antwoording.

achter de feiten aan.”

burg, Utrecht, Zuid-Holland en Brabant

Gladheidsbestrijders

en -uitvoerders zoeken daarom naar

hebben de afgelopen jaren de voordelen

manieren om het werk zo eﬃciënt,

Een waterdichte verantwoording

van Winter Report ontdekt. Ook verschil-

goedkoop en transparant mogelijk te

Met Winter Report is de gebruiker dus

lende private marktpartijen gebruiken

maken. Met als resultaat veilige en

verzekerd van waterdichte sturingsin-

Winter Report zoals bijvoorbeeld de NV

begaanbare wegen.

formatie. Die informatie is ook geschikt

Luchthaven Schiphol. Wilt u meer weten

voor verantwoording van werkzaamhe-

over Winter Report of een van onze an-

Vista speelt in op die behoefte met de

den achteraf. Joosten: “Gemeenten doen

dere online-applicaties voor onder an-

doorontwikkeling van haar applicatie

er alles aan om hun zorgplicht tegenover

dere het beheer van de openbare ruimte

Winter Report. Een online management-

burgers zo goed mogelijk uit te voeren

in uw stad? Kijk dan op onze website of

tool die zorgt voor de meest actuele infor-

en te zorgen voor begaanbare wegen.

neem contact op met Sander Joosten, tel.

matie voor de uitvoering en verantwoor-

Uit ervaring weten wij echter dat strooi-

0317-465700.

ding van strooiwerkzaamheden. Sander Joosten, directeur van Vista: “Met behulp van een GPRS-databox verzamelen strooi-

Gladheidbestrijdingcongres (20 september 2011, Geldmuseum Utrecht)

auto’s onderweg allerlei data die binnen

Vlak voor de start van het winterseizoen zet Vista het vizier op scherp. Op 20 september organiseert Vista een speciaal congres voor iedereen die met gladheidbestrijding – in management, planning of uitvoering – te maken heeft. Joosten: “Toonaangevende sprekers uit het vak geven hun visie op onderwerpen als kwaliteit, verantwoording en aansprakelijkheid. Centraal staat de vraag hoe we kunnen zorgen voor een optimale winterdienst met schone en veilige wegen? De lessen van de afgelopen twee jaar en de noviteiten voor komend seizoen gaan ons daarbij helpen.” Key Note Speaker is René C.W Boender, auteur van de bestseller Great to Cool. Wilt u een uitnodiging ontvangen? Bel 0317-465700.

enkele seconden zichtbaar zijn in de online applicatie Winter Report. Gegevens over rijsnelheid, routes, zoutverbruik en wel- of niet gestrooide wegvakken worden direct omgezet in waardevolle managementinformatie. Afgelopen twee jaar stonden de zoutvoorraden bijvoorbeeld onder grote druk. Betrouwbaar en actueel inzicht in dagelijks verbruik en resteren-

GRAM

juli/augustus 2011

NOVITEITEN

WINTERDIENST

mTA van AkzoNobel duurzaam alternatief voor ijzercyanide

Met andere woorden: een strooiwagen met vacuümzout rijdt méér kilometers met één lading. Dit bespaart uiteraard kosten. mTA toevoegen betekent bovendien dat het

René Demmer, die zich binnen AkzoNobel Wegenzout onder meer bezighoudt

milieu minder wordt belast. Kortom: méér

met technische ontwikkeling, vertelt over mTA, het meest recente innovatieve

positief resultaat per vierkante meter.”

product van het bedrijf. Inlichtingen: Demmer: “Dit nieuwe antiklontermiddel

mende winter is mTA wegenzout al com-

e-mail wegenzout@akzonobel.com en

is een type wijnsteenzout. Een natuurlijk

mercieel beschikbaar.”

www.wegenzout.nl

product dat over goede antiklontereigenschappen beschikt én volledig biologisch

Winst per m2

afbreekbaar is. Daarmee belooft het een

Het nieuwe antiklontermiddel wordt toe-

duurzame vervanger te worden van ijzer-

gevoegd

cyanide, het antiklontermiddel dat de

Demmer: “Ons vacuümzout onderscheidt

afgelopen dertig jaar is gebruikt.” Mo-

zich op twee aspecten. Ten eerste stuitert

menteel experimenteert AkzoNobel met

het minder op het wegdek. Om hetzelfde

mTA. “Afgelopen winter heeft een aantal

strooiresultaat te behalen per vierkante

klanten ermee gewerkt en dat willen we

meter is er daarom minder van nodig.

komend winterseizoen gaan uitbreiden

Daarnaast heeft het een grotere korrel-

naar een grotere schaal. Belangstellenden

dichtheid. Dat betekent dat er in één ku-

kunnen zich bij ons aanmelden. In de ko-

bieke meter méér kilo’s vacuümzout gaan.

aan

AkzoNobel

wegenzout.

René Demmer, Akzo Nobel Wegenzout

Firestorm, een multifunctionele warmepekelsproeier De multifunctionele Firestorm warmepekel-

werking behoudt. Het gebruikelijke NaCl

worden met het gangbare pekelwater

sproeier van Schuitemaker maakt gebruik

zout werkt tot circa -10 graden Celsius,

(een NaCl oplossing). Ook is de Firestorm

van het natuurkundige exotherme (warm-

terwijl CaCl2 tot -20 zijn werkt blijft doen.

in te zetten voor stofbestrijding in de zo-

te afgevend) eﬀect dat bij de oplossing van

Bovendien is CaCl2 stroperiger dan norma-

mer. Hiervoor kan een lichte CaCl2 oplos-

CaCl2 korrels in intensief gemengd water

le pekel. Het hecht daardoor beter aan het

sing gebruikt worden. Deze oplossing is

relatief veel warmte ontstaat. De Firestorm

wegdek en is langer eﬀectief.

hygroscopisch. Dit wil zeggen dat de op-

kan op eenvoudige wijze gevuld worden

De Firestorm heeft uiteenlopende moge-

lossing vocht aantrekt uit de omgevings-

met water en bijvoorbeeld een bigbag met

lijkheden: de machine is geschikt voor

lucht, waardoor het wegdek relatief lang

Calcium. De goed geïsoleerde tank van de

zowel calamiteiten als reguliere glad-

nat blijft en er dus veel minder (ﬁjn)stof

machine en een uniek rondpomp/meng-

heidsbestrijding – en kan dus ook gevuld

ontstaat. De Firestorm kan ook dienst

systeem houden de ontstane

doen als spoelvoertuig; door

warmte vast. Hierdoor bereikt

de Firestorm te vullen met

de pekeloplossing een tem-

gewoon water kan met de

peratuur van 50 tot 60 gra-

hogedrukinstallatie een weg

den Celsius. Deze warmte is

ideaal bij gladheidbestrijding,

worden. Bijvoorbeeld voor

omdat vastgereden sneeuw

het verwijderen van zwerf-

en ijsplaten direct als ‘sneeuw

afval na een markt of evene-

voor de zon verdwijnen’. De

ment. Ook kan de Firestorm

Firestorm spuit het warme

ondersteuning bieden aan de

pekelwater onder hoge druk.

brandweer bij olievervuiling

Hierdoor kan een gladde weg

op het wegdek.

plein

schoongespoeld

direct ijsvrij en begaanbaar gemaakt worden. CaCl2 heeft

Inlichtingen:

ook het voordeel dat het bij

tel. 0548-514125

lagere temperatuur zijn dooi14

GRAM

juli/augustus 2011

Schuitemaker,

NOVITEITEN

WINTERDIENST

Smart WinterCare legt basis voor concept professioneel strooimanagement Aebi Schmidt Nederland introduceert het Smart WinterCare CONCEPT. Dit systeem maakt het mogelijk voertuigen, functionaliteit, strooigedrag en strooiroutes live te volgen. Het levert -per voertuig- volledig inzicht in alle strooiacties en biedt daarnaast historisch overzicht van alle strooidata per voertuig. “Het Smart WinterCare

CONCEPT

helpt een

Smart WinterCare

CONCEPT

vormt het

strooiactie zo optimaal mogelijk uit te

(voorlopige) sluitstuk van een continue

voeren” vertelt commercieel directeur Ar-

ontwikkeling van handmatig strooien tot

jan Ester. Autologic, volledig automatisch

volledig beheerste en gedocumenteerde

strooien en Winterlogic, het volgen van

gladheidbestrijding, waarbij onder meer

een strooiactie, zijn hiervan al bekende

GPS-techniek een belangrijke rol speelt.

voorbeelden. Smart WinterCare bundelt

Iedere strooimachine die is uitgerust met

dit en maakt daarbij slim (SMART) ge-

één of meerdere Logic-producten, wordt

dige technologie. Diezelfde herkenning

bruik van de mogelijkheden van inter-

voortaan voorzien van het label Smart

moet ons Smart WinterCare

net. Zo kan tijdens de uitvoering van

WinterCare

“Dit label dient als

weegbrengen”, legt Arjan Ester uit. Aebi

een strooiactie bijvoorbeeld live worden

erkenning van kwaliteit. Vergelijk het

Schmidt Nederland heeft een brochure

‘meegekeken’ met de strooi-instellingen

maar met de sticker die de meeste men-

uitgebracht over het Smart WinterCare

en worden de data/gegevens van de

sen op hun computer hebben zitten: In-

CONCEPT.

strooiactie beveiligd op internet opgesla-

tel Inside. Dan weet je als gebruiker dat

De brochure is gratis aan te vragen via

gen, zogeheten datahosting.

jouw laptop voorzien is van hoogwaar-

info.nl@aebi-schmidt.com

CONCEPT.

CONCEPT

te-

Importeur Rasco winterdienstmateriaal Rondaan Carrosserie en Wagenbouw is sinds kort importeur van RASCO winteren zomerdienstmaterieel. Rondaan is een organisatie die sinds 1915 gespecialiseerd is in het leveren van klantspeciﬁeke oplossingen voor de meest uiteenlopende carrosserieën en aanhangwagens. Het bedrijf levert en keurt onder andere autolaadkranen en containersystemen. Daarnaast worden er onder de merknaam R.A.F. diverse soorten aanhangwagens gebouwd. Rondaan heeft veel gemeenten- en over-

sneeuwploegen tot grote natstrooiers

sis van gemeente Tytsjerksteradiel was

heidsinstellingen als klant. Bij die klan-

van 8m3. Daarnaast wordt er een uitge-

een afzetbare RASCO Solid L natstrooier

ten leeft de behoefte aan een betrouw-

breid gamma zomermaterieel geleverd.

gemonteerd die zich onderscheidt door

bare partner voor levering en onderhoud

RASCO is sinds 2010 marktleider in Oos-

een ketting systeem dat ervoor zorgt

van wintermaterieel met een gunstige

tenrijk op het gebied van wintermaterieel.

dat ook met zeer vochtig zout een gelijk

prijs-/kwaliteitsverhouding en een ade-

De producten onderscheiden zich door

strooibeeld ontstaat. Dit alles kan per

quate serviceverlening. Met het recent

een zeer hoog afwerkingsniveau en con-

satelliet gevolgd worden met het ARMS

verkregen importeur- schap van RAS-

servering. Daarnaast zijn de producten

(Advanced Road Management System)

CO wegbeheermaterieel kan nu invul-

uitgerust met hydraulische componen-

van Rasco dat werkt met een open proto-

ling worden gegeven aan die behoefte.

ten en lagering van Europese A-merken

col systeem. Het grote aantal bezoekers

RASCO is al ruim 20 jaar gespecialiseerd

die goed verkrijgbaar zijn. Op de recen-

op de stand en de vele positieve reacties

in de ontwikkeling en fabricage van

telijk gehouden Reinigings DemoDagen

geven Rondaan veel vertrouwen voor de

wegbeheermaterieel. Vanuit de hyper-

in Lelystad was Rondaan samen met

toekomst.

moderne fabriek in Kalinovac (Kroatië)

RASCO aanwezig voor de Nederlandse

exporteert men naar ruim 22 landen.

introductie. Op de stand stonden diverse

Inlichtingen: Rondaan, tel. 0518-462070

Het producten gamma loopt van kleine

RASCO producten. Op een SCANIA chas-

en www.rondaan.nl

GRAM

juli/augustus 2011

NOVITEITEN

WINTERDIENST

Winter 2010 historisch koud en glad

heidbestrijders bij verwachte sneeuwval preventief strooien, maar ook onnodige

Met veel winterse neerslag en regel-

ren een vijfde plaats op de ranglijst van

matig temperaturen onder nul was

koudste decembermaanden sinds 1901

afgelopen

winter

een

ouderwets

strooiacties voorkomen.

op.

MeteoVista levert een breed diensten-

koude. Het gevolg: veel gladheid op

Afgelopen winter werd er van 24 novem-

pakket op het gebied van gladheidbe-

de Nederlandse wegen.

ber tot en met 12 januari, met uitzonde-

waking aan gemeenten, provincies en

ring van één dag, dagelijks in Nederland

Rijkswaterstaat in Nederland. Naast de

Meteoroloog bij MeteoVista Jaco van We-

gestrooid. Het zout werd door de vele

online bewaking via GMS2Plus.nl, is de

zel: “Na een zacht begin in oktober, viel

acties eind december dan ook steeds

24/7 bemande weerkamer bereikbaar

de winter eind november snel in. Het

schaarser. Van Wezel: “Terugkijkend op

voor advies. Gebiedsbeheerders komen

eerst nog droge winterweer ging over

de winter kunnen we concluderen dat de

in samenwerking met MeteoVista tot een

in een scenario met vrijwel dagelijks

sneeuwperiode van half november tot en

strooibeleid met als doel: veilige en ade-

sneeuw. En dus: een groot eﬀect op het

met eind december voor veel overlast

quate gladheidbestrijding.

Nederlandse wegennetwerk. Dit leverde

heeft gezorgd en dat gladheidbestrijding

voor MeteoVista een periode met vrijwel

lange tijd prioriteit nummer één had.

Inlichtingen:

onafgebroken gladheidwerk op.” Alleen

Ook in de maanden daarna was de be-

MeteoVista, 088 - 93 37 600,

11 en 12 december waren sneeuwvrij.

waking van de wegen nog lang nodig,

www.meteovista.nl/gladheid-bestrijding

Sinds december 1969 is december niet

doordat de nachten vaak koud verliepen

meer zo koud geweest als in 2010. De

en er daarbij kans was op condensatie.”

Het evaluatierapport is op te vragen via:

gemiddeld gemeten temperaturen leve-

Dankzij weersbewaking konden glad-

sales@meteovista.nl

Monitoring Specialist in klantspecifiek bouwen van voertuigen en materieel voor gemeenten, overheids- en reinigingsdiensten.

Intelligent beheer van de openbare ruimte

Compleet Leveringsprogramma bevat o.a.:

Hydraulische afzetsystemen, RAF containeraanhangwagens, containerlaadbakken, kippers in lichte en zware uitvoering, open en gesloten carrosserieën, HIAB autolaadkranen, BAKKER openschalen grijpers, rotators, RASCO winterdienst en wegbeheermaterieel.

Optimale inzet middels eigen onderdelen- en hydrauliekservice, het verzorgen van periodieke keuringen en onderhoud.

• • • • •

Alle inspecties realtime met PDA via GPRS/GPS op kaart Weg-, tunnel- en VRI-inspecties Toegang tot één applicatie voor aannemer en beheerder Export gegevens naar uw eigen GIS mogelijk! Inclusief afhandelingsmodule

Meer informatie: (0317) 465 700, info@vista-online.nl

Vista, de kortste weg naar resultaat

Rondaan Carrosserie en Wagenbouw BV Bitgumerdyk 69 9041 CB BERLIKUM T : 0518 462070 @: info@rondaan.nl

Rondaan Transportservice BV Schoenmakersstraat 12 8601 WC SNEEK T : 0515 439298 @: sneek@rondaan.nl

www.rondaan.nl

NOVITEITEN

WINTERDIENST

Erkenning voor opleiding ‘Coördinator gladheidbestrijding voor wegbeheerders’

Gladheidbestrijding is een vak, hoewel dat nog niet door iedereen als zodanig

worden medio september uitgereikt. Ne-

wordt gezien. CROW stond dan ook, samen met de wegbeheerders, voor de

derland heeft dan de eerste oﬃciële coör-

uitdaging een opleiding tot professionele gladheidbestrijder te ontwikkelen.

dinatoren.

Dat is gelukt. In 2010 is de opleiding ‘Coördinator gladheidbestrijding voor

Vijf jaar geldig

wegbeheerders’ van start gegaan.

In de opleiding komen onder andere maGladheidbestrijding vraagt van wegbe-

leid voor je werk maakt je tot een pro-

nagement en organisatie aan de orde,

heerders de kennis en het organisatie-

fessional. En zo zal je dan ook worden

meteorologie,

talent om -plotseling- te kunnen om-

gezien.

zoals diverse zouten, maar ook bestrij-

schakelen van gras maaien naar zout

materieel

materiaal

dingsmethodes en arbo aspecten. Het on-

strooien. Bijbehorende competenties, als

Eerste diploma’s

derdeel management en organisatie gaat

het hebben van overzicht en beheersen

Rijkswaterstaat gaf de aanzet en sa-

ook in op persoonlijkheid, vaardigheden

van het proces, hebben echter nog niet

men met vertegenwoordigers van pro-

en competenties. De cursisten sluiten de

alle wegbeheerders in huis. De profes-

vincies, waterschappen en gemeenten

opleiding af met een schriftelijk examen.

sional van nu moet aan deze kwaliteiten

heeft CROW eind 2010 de opleiding ge-

Bij een positief resultaat krijgen zij een of-

voldoen. Voor gemeenten, provincies en

lanceerd. Na de pilot opleiding heeft de

ﬁcieel diploma dat vijf jaar geldig is en in

waterschappen is dit essentieel. Zij kun-

CROW werkgroep deze opleiding namens

het register bij CROW wordt opgenomen.

nen hiermee op een professionele manier

de wegbeheerders geaccrediteerd. De

Tussentijds moeten cursisten een aantal

hun inspanningsverplichting als wegbe-

opleiding bestaat uit een aantal blokken

terugkombijeenkomsten bijwonen. Na vijf

heerders invullen. Bovendien is het voor

met een totale duur van vier dagen en

jaar moeten zij opnieuw examen doen om

de wethouder, die verkeer in zijn porte-

een halve dag examen. Daarnaast wor-

voor verlenging in aanmerking te komen.

feuille heeft, plezierig dat hij burgers kan

den cursisten geacht thuis circa 18 stu-

uitleggen dat zijn gemeente in de winter

die-uren te maken.

Inlichtingen: www.crow.nl

de zaken goed voor elkaar heeft. En voor

In het voorjaar van 2011 is de eerste

Tekst:

de coördinator zelf is het ook een goede

opleiding volledig doorlopen en zijn de

Robert-Jan van den Berg, hoofd afdeling

zaak; het gevoel dat je goed bent opge-

examens afgerond. De eerste diploma’s

Cursussen en Opleidingen bij CROW.

GRAM

juli/augustus 2011

De nieuwe standaard voor duurzaam afvalbeheer:

100% Green Made

Een afvalcontainer van gewoon plastic of de 100% Green Made van plantaardig plastic (suikerriet), die bovendien voldoet aan de EN840 norm? De keus is zĂł gemaakt! Aan de productie van de 100% Green Made komt namelijk geen aardolie te pas. En waar gewone plastic containers CO2 uitstoten, neemt de nieuwe afvalcontainer van Plastic Omnium juist CO2 op. Resultaat: minder verbruik van natuurlijke hulpbronnen en afname van de CO2-uitstoot. Tel uit uw milieuwinst â&#x20AC;Ś

Plastic Omnium B.V., Postbus 3988, 4800 DZ Breda, tel: (0800) 542 50 55, fax: (0800) 542 50 33, E-mail: poinfo@plasticomnium.com / Internet: www.plasticomnium.nl

HOE DOEN ZIJ DAT ? DEZE MAAND:

communicatiecampagnes gericht op afvalscheiding is, kwam met dit initiatief. Daar sloten

weet niet hoe het met de rechten zit. De

we ons graag bij aan. Ook omdat van de

teksten zijn in elk geval geschreven door

campagne die we enkele jaren geleden

Noord-Veluwe, dus regionaal is de cam-

voerden, de rechten verlopen waren.

pagne goed bruikbaar.

Wat is het belangrijkste doel?

Gouden tip voor een succesvolle

Ons scheidingspercentage is al hoog,

campagne?

maar het kan altijd beter. We leggen voor-

Probeer het niet te belerend of te betut-

al uit dat grondstoﬀen geld waard zijn en

telend te brengen. Wees eerlijk en duide-

dat afval scheiden dus goed is voor het

lijk. Ik weet dat een kabouter een kinder-

milieu. Er gaan al zo veel sprookjesver-

lijke keus kan lijken, maar de toon van

halen rond dat alles op één hoop wordt

onze campagne is toch volwassen, vind

gegooid, de nadruk ligt op het ontkrach-

ik. En dat moet ook.

ten van dat verhaal.

ou, Jasper Rab oering beleid en uitv medewerker inwoners. tten, 24.000 gemeente Pu .nl website bou@putten Contact: jpra rwaard.nl ww.afvalmee campagne: w

Project of voorlichtingstaak? Een combinatie van beide. Het is als project opgepakt, maar het is ook een algemene taak van voorlichting. Resultaten?

gemeente Putten

Die zijn nog niet duidelijk. De campagne loopt pas twee maanden, dus het is nog te vroeg om daar iets over te zeggen. Hoe vindt de monitoring van de

Wat houdt de campagne in?

resultaten plaats?

De campagne ‘Afval Meer Waard’ heeft

Dat is niet mijn afdeling; ik ben van voor-

als kernﬁguur ‘Kabouter Goudwaard’. Dit

lichting. Maar ik weet wel dat we regel-

ﬁguurtje staat op alle posters, ﬂyers en

matig, eens per jaar meen ik, meedoen

ander campagnemateriaal. We focussen

aan een benchmarkproject. Daar worden

elke twee maanden op een ander onder-

de resultaten gemeten.

werp, eerst gft-afval, dan glas enzovoort. De ﬂyers worden in Putten huis-aan-huis

Komt er een follow-up?

bezorgd en bevatten scheidingstips en

Deze campagne loopt in elk geval twee

weetjes zoals wat gebeurt er met uw

jaar. Omdat de onderwerpen steeds wis-

gescheiden afval. De posters hangen in

selen, kunnen we daarna gewoon weer

het centrum, regelmatig verschijnen er

van voren af aan beginnen. Er zit genoeg

korte artikelen in het lokale weekblad

variatie in de campagne om ze nog een

en er is een kleurplaatwedstrijd voor de

keer te herhalen.

kleintjes.

Anoeska Mosch, communicatie-advise ur gemeente Alkmaar, 94.000 inw oners. Contact amosch@alkmaar.nl website campagne www.alkmaar.nl/afval scheiden

gemeente Alkmaar Wat houdt de campagne in?

Is het materiaal bruikbaar voor

Afval scheiden, Alkmaar heeft er de

Wat was de aanleiding?

andere gemeenten?

brains voor’. Zo heet de campagne. Ze is

Regio Noord-Veluwe, waar Putten als één

De vijf andere gemeenten van Regio

gericht op het nut en de noodzaak van

van de zes gemeenten bij aangesloten

Noord-Veluwe werken er ook mee. Ik

afval scheiden. Het materiaal bestaat on-

GRAM

juli/augustus 2011

HOE DOEN ZIJ DAT ? Is het materiaal bruikbaar voor

Alkmaar heeft er de brains voor!

andere gemeenten? Het concept wel. Maar dan zou je inhoudelijk aanpassingen moeten doen, want onze campagne is helemaal toegespitst

Ook een prak gaat in de groene bak!

op Alkmaar. We gebruiken bekenden zoals kaasdragers en straatartiest Bertje Doperwtje. In Alkmaar kent iedereen die personen. We gaan ook nog iets doen met Karin Bloemen, zij komt ook uit Alkmaar. Gouden tip voor een succesvolle campagne? Betrek de samenleving erbij, zodat het iets van de stad wordt. Wij betrekken bijvoorbeeld ook bedrijven en scholen bij onze campagne. Door prijsvragen uit te schrijven bij winkels die groen verkopen en met schoolkinderen op excursie te gaan naar de huisvuilcentrale. Dan gaat het onderwerp echt leven.

www.alkmaar.nl/afvalscheiden

dermeer uit billboards door de hele stad,

Resultaten?

bestickerde gemeentereinigingsvoertui-

We hebben net het eerste deel afgerond.

gen, artikelen in huis-aan-huisbladen en

Uit onderzoek blijkt dat heel veel men-

andere lokale media en acties op scholen

sen de campagne al kennen en actief

en bij bedrijven.

meedoen. De invloed op de hergebruikspercentages kunnen we nog niet vast-

Wat was de aanleiding?

stellen. Een directe relatie kun je toch

We wilden het scheidingspercentage van

lastig leggen; hergebruik is afhankelijk

afval verder omhoog brengen.

van een combinatie van factoren, zoals faciliteiten en voorlichting.

Wat is het belangrijkste doel? Bewustwording en de vooroordelen be-

Hoe vindt de monitoring van de

strijden. We hebben elk kwartaal een

resultaten plaats?

ander item, zoals gft-afval, plastic, grof

We hebben een stadspanel, een vaste

vuil. Bij gft-afval hebben we bijvoorbeeld

groep van ruim duizend mensen die en-

benadrukt wat dat hele proces van schei-

quĂŞtes invullen over allerhande onder-

den en composteren oplevert. We probe-

werpen waaronder afval.

ren inzichtelijk te maken wat hergebruik en recycling oplevert.

Bas Boone, r De Meerlanden communicatie-adviseu aronder Haarlem(negen gemeenten wa oners totaal). mermeer, 280.000 inw erlanden.nl Contact bboone@me aleentoekomst.nl website www.geefafv

De Meerlanden

Komt er een follow-up? Deze campagne duurt anderhalf jaar.

Wat houdt de campagne in?

Project of voorlichtingstaak?

Daarna moeten we nog bekijken wat we

Een website, advertenties, posters, stic-

Het is toch vooral een voorlichtingscam-

gaan doen. Ik denk dat het logo en de

kers op wagens enzovoort. Plus een

pagne. Het sluit aan op het afvalbeleids-

iconen wel bruikbaar blijven, die zijn

uitgebreide brochure die we samen met

plan.

herkenbaar.

de afvalwijzer verspreid hebben. In die

GRAM

juli/augustus 2011

In dit benchmarkartikel leggen vier verschillende organisaties uit welke campagnes zij hebben ontwikkeld voor de communicatie rondom afvalscheiding. De organisaties lichten deze keuze toe en benoemen de voor- en nadelen.

tekst: Hetty Dekkers

brochure staat van alle stromen die op

der de aandacht van de bewoners blijven

cent per inwoner via het afvalfonds. Door

de milieustraat ingeleverd kunnen wor-

brengen.

dat budget te verzamelen, kun je een

den uitgelegd wat er mee gebeurt. Ook

mooie regionale campagne opzetten. Wan-

bekijken we nu of we sociale media, zo-

Gouden tip voor een succesvolle

neer elke gemeente dat apart zou moeten

als Twitter en Facebook, in de campagne

campagne?

doen, ben je veel duurder uit.

kunnen betrekken.

De bewoner moet de boodschap minstens drie keer tegenkomen in een kort

Wat is het belangrijkste doel?

Wat was de aanleiding?

tijdsbestek. Milieustraten en huisvuilwa-

Proberen steeds meer inwoners plastic te

De Meerlanden heeft als toekomstvisie

gens zijn goede ‘reclamezuilen’, maak

laten scheiden en op de juiste manier.

een samenleving met 100 procent recy-

daar gebruik van.

cling. Uit die visie komt de campagne

Project of voorlichtingstaak?

voort.

In principe is het een project van twee jaar. Deze ondersteuning hebben we als afde-

Wat is het belangrijkste doel?

ling voorlichting van Cyclus zelf bedacht.

Meer bewustwording. Zoals het besef dat we energie op kunnen wekken met be-

Resultaten?

paalde afvalstromen. Ook willen we be-

Uit de inzamelrapportages blijkt dat de

reiken dat mensen hun afval zo goed mo-

stroom plastic inderdaad toeneemt in de

gelijk scheiden. Uit sorteeranalyses blijkt

loop der jaren. Maar dat ligt natuurlijk

dat er bijvoorbeeld nog 30 procent gft in

niet alleen aan onze campagne. Sommige

het restafval zit en 15 procent papier. Die

gemeenten hebben hun plasticinzameling

cijfers moeten en kunnen omlaag.

opgeschroefd van één naar twee keer per maand. Dat heeft ook invloed.

Project of voorlichtingstaak? Het is wel opgezet als project, maar de campagne is toch vooral een voorlichtingstaak. Resultaten? De bekendheid van de campagne is nog

Margaret Vos, communicatie-adviseu r Cyclus (veertien gemeenten waaronder Gouda, 370.000 inwoners tot aal). Contact m.vos@cycl usnv.nl

Hoe vindt de monitoring van de resultaten plaats? Door rapportages. Dat de campagne aanslaat, merken we aan de deelname aan acties en prijsvragen.

niet gemeten. We zijn er vorig jaar mee

Komt er een follow-up?

gestart, maar niet in alle gemeenten te-

Dat is afhankelijk van de (landelijke) ont-

gelijk.

wikkelingen, zoals voor- of nascheiding

Cyclus

en de bijdrage aan het Afvalfonds. Ons

Hoe vindt de monitoring van de

uitgangspunt is om langer door te gaan

resultaten plaats?

Wat houdt de campagne in?

Elk najaar houden we steekproefsgewijs

‘Plastic afval kun je beter scheiden’ is

sorteeranalyses. Dan hopen we te zien

een regionale campagne die wij zelf ge-

Is het materiaal bruikbaar voor an-

of de campagne heeft bijgedragen aan

schreven hebben, in aansluiting op de

dere gemeenten?

meer scheiding.

landelijke Plastic Hero campagne. We stu-

Ja. Er maken nu zeven gemeenten gebruik

ren alle deelnemende gemeenten onder

van ons campagnemateriaal, dat kunnen

Komt er een follow-up?

andere een Plastic Hero toe met thermo-

er meer worden. De campagne is geschikt

De campagne blijft in principe doorlo-

meter, waarop te zien is hoeveel plastic

voor iedereen.

pen tot we 100 procent hergebruik heb-

die maand in de betreﬀende gemeente is

ben bereikt. Al zal dat niet perse in deze

ingezameld. Verder hebben we allerlei ac-

Gouden tip voor een succesvolle

vorm zijn.

ties, zoals een e-mailalert om bewoners

campagne?

eraan te herinneren dat de inzameldag

Zorg dat het nut van afvalscheiding goed

Is het materiaal bruikbaar voor

eraan komt, promotieactiviteiten op lo-

onder de aandacht blijft en laat mensen er

andere gemeenten?

kale markten, themapagina’s.

zelf over nadenken. Zorg tegelijkertijd dat

Ja, wat ons betreft wel. We hebben haar

met deze campagne.

je voorzieningen goed op orde zijn, want

zelf ontwikkeld en onder de aandacht ge-

Wat was de aanleiding?

alleen als de combinatie van voorlichting

bracht bij al onze gemeenten. We hopen

De landelijke, gescheiden inzameling van

en voorzieningen klopt, behaal je goede

dat zij het verder oppikken en goed on-

plastic. Gemeenten krijgen hiervoor 11

resultaten.

GRAM

juli/augustus 2011

■ 21

CAMPAGN E IN U TRE CHT ‘DOE ME E R M E T A FVA L’

Nog twee afvalstromen te gaan door Geke Wassink Zes afvalstromen zijn al aan bod gekomen in de provinciebrede

Totale campagne

campagne ‘Doe meer met afval’: glas, papier, textiel, gft-afval,

De breed opgezette campagne kent naast Afvalnieuws

grof huishoudelijk afval en kringloopgoederen. Aan elke afval-

ook een website (www.doemeermetafval.nl) met infor-

stroom is een eigen uitgave van Afvalnieuws gewijd en huis-

matie over afval, het hoe en waarom van afvalscheiding

aan-huis verspreid in alle 26 Utrechtse gemeenten. Ook zijn er

en waar inwoners hun afval kwijt kunnen. “Voor elke

driehoeksborden geplaatst, stickerposters op vuilniswagens

gemeente is per deelstroom speciﬁeke locale informa-

geplakt, posters in scholen, bibliotheken en sporthallen en an-

tie te vinden over hoe om te gaan met het desbetref-

dere overheidsgebouwen opgehangen en er zijn persberichten

fende afval,” vertelt Monique van Langen. In elke editie

verspreid.

van Afvalnieuws en op de campagnewebsite staat een prijsvraag die speciﬁek is gericht op kennis over die deelstroom. Elke gemeente heeft een eigen winnaar. De Van september tot en met december 2011 brengt het

te winnen prijzen worden ter beschikking gesteld door

campagneteam, mede mogelijk gemaakt door een sub-

de branche-organisaties. Op de site staat ook informa-

sidie van Wecycle, de 7e afvalstroom onder de aan-

tie over geringere afvalstromen waaraan geen aparte

dacht. In die periode wordt de gescheiden inzameling

Afvalnieuws is gewijd, zoals klein chemisch afval (KCA)

van elektrische apparaten en energiezuinige verlich-

en restant medicijnen.

ting gepromoot. Dit is voorlopig de laatste deelstroom die aan de orde komt. “Een 8e afvalstroom, kunststof

Lesprogramma

verpakkingsmaterialen, zou hier mooi achteraan kun-

Het lesprogramma ‘Doe meer met afval’ is ontwikkeld

nen komen, mits Nedvang reageert op ons subsidie-

voor de groepen 3 t/m 8 van de basisscholen en voor

verzoek,” stelt Monique van Langen, senior beleidsad-

de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs

viseur AVU.

binnen de provincie Utrecht. Spelenderwijs kan de jeugd leren wat het belang van afvalscheiding is en wat

De samenwerkende gemeenten, de provincie Utrecht

er met het gescheiden afval gebeurt. Het programma

en de AVU namen het initiatief voor de campagne. Deze

bestaat uit vijf onderdelen: lesboekje, educatieve dvd,

campagne startte begin december 2009 met als doel

afvalroadshow en excursie naar het afvalbrengstation

inwoners te stimuleren tot een nog betere afvalschei-

of de milieustraat. De campagnewebsite dient als plat-

ding. De campagne toont hoe belangrijk het is om afval

form voor het lesprogramma. Er bestaat veel belang-

te scheiden of zelfs te voorkomen en laat van verschil-

stelling voor het lesprogramma, aldus Monique van

lende afvalstromen zien hoe deze verwerkt worden tot

Langen.

nieuwe producten. De AVU verzorgt de uitvoering van

Het lesboekje bestaat uit lesstof, achtergrondinforma-

de campagne.

tie, verwijzingen, weetjes, opdrachten en voorstellen

De bus van de Afvalroadshow toert langs alle Utrechtse gemeenten

GRAM

juli/augustus 2011

Empas Pekelspuitunit voor doelessen over afval en eenvoudige uitleg over afvalscheidingregels. Op de educatieve DVD staat onder meer de campagneﬁlm ‘Doe meer met afval’, korte ﬁlmpjes per afvalstroom, achtergrondinformatie en een afvalquiz. De centrale boodschap is: met afval doe je veel meer dan je op het eerste gezicht denkt. Afvalscheiding is de gewoonste en eenvoudigste zaak van de wereld.

Afvalroadshow Met de Afvalroadshow willen de Utrechtse gemeenten hun inwoners fysiek en persoonlijk in contact laten komen met het belang van afvalscheiding. Het komende jaar en misschien langer, wanneer de subsidie van Nedvang wordt toegekend, gaat de Afvalroadshow op tournee langs alle Utrechtse gemeenten. Op een interactieve en leerzame manier worden de bezoekers persoonlijk en spelenderwijs bewustgemaakt en geïnformeerd over alle ins en outs van afvalscheiding. In het voertuig kunnen zij zelf met allerlei doe- en spelelementen, informatieve en audiovisuele middelen aan de slag. De meeste gemeenten binnen de provincie maken het voor scholen mogelijk om per groep een bezoek te brengen aan het afvalbrengstation. Daar zien de kinderen met eigen ogen wat er gebeurt met de soorten ingeleverd afval. De leerlingen krijgen een praatje uit de praktijk en een rondleiding, waarbij ze letterlijk kunnen proeven, ruiken en voelen aan het thema afvalscheiding. Meestal krijgen de kinderen daarbij nog opdrachten. De combinatie maakt het geheel tot een leuke ervaring waar thuis over gesproken wordt.

Duurzaam

De Empas Pekelspuitunit is een speciaal samengestelde hef-opbouwspuit voor achter de tractor. Deze spuitunit is voorzien van een polyethyleen water tank waar pekelwater oplossing in gedaan kan worden. De speciale pomp die op deze unit gemonteerd is kan goed tegen pekelwater. Omdat alle onderdelen onder hoge belasting komen door de te verspuiten middelen wordt het frame met 2 lagen gepoedercoat en is de spuitboom van RVS. Ook alle aansluitingen e.d. zijn van RVS. Standaard is deze PEKELSPUITUNIT uitgevoerd met een spuitboom die een werkbreedte heeft van 150 cm. Deze is door een sectie te kiezen links en rechts uit te breiden met 50 cm. Hierdoor komt er een totale werkbreedte van 200 cm terwijl de spuitboom zelf NOOIT buiten het frame komt. Dit geeft het voordeel dat de chauffeur niet met de spuitboom ergens achter blijft haken en hij zich volop kan concentreren op het verkeer. Om de spuitboom is in en uit te schakelen door de aftak-as aan of uit te zetten. Omdat er op de openbare weg mee gewerkt wordt is de PEKELSPUITUNIT uitgevoerd met een verlichtings balk en markeringsborden Werksnelheid Met een watertank van 600 ltr. kan er ongeveer 10 km afgelegd worden met een spuitboom die een werkbreedte heeft van 2 meter (dit betekent 300 ltr./hec.) pomp en spuitnozzels zijn zo afgestemd dat er 15 km per uur gereden kan worden. Opties: • RVS frame • Verschillende tankinhoud • Pompcapaciteit in verhouding met de werkbreedte spuitboom • Haspel (veer) t.b.v. kleine onbereikbare plekken • Elektrische bediening voor de kranen • Rijsnelheid afhankelijk pekel afgiftes

Prijs van bovenstaande pekelspuitunit (zonder opties):

€ 2995,-

Het provinciale lesprogramma is tijdloos van opzet. De rondleidingen op afvalbrengstations worden door gemeenten georganiseerd op verzoek van scholen.

Getrokken Pekelspuitunits of voor montage op bijvoorbeeld een pick-up

De lesboekjes (gemaakt van kringlooppapier) en educatieve dvd’s kunnen diverse jaren op school worden gebruikt als ondersteunend materiaal. Kinderen worden de ambassadeurs van het afvalscheiden en vertellen thuis dat afval geen afval is, maar grondstof voor nieuwe producten; dé boodschap uit de ‘Doe meer met afval’ campagne. De AVU campagne loopt nog tenminste tot medio 2012 door. Daarna volgt de evaluatie. Met behulp van de jaarlijkse AVU-sorteeranalyses en een bewonersonderzoek zullen de resultaten van de campagne worden geevalueerd.

■

Al deze modellen zijn op maat te maken en eventueel in de bedrijfskleur te coaten. Specials zijn voor Empas eenvoudig te maken doordat er een eigen constructie werkplaats is en ook het coaten in eigen beheer gebeurt. Verder maakt Empas gebruik van haar jarenlange ervaring om oplossingen te bedenken voor haar klanten.

WWW.EMPAS.NL

Be there First

De wereld ontwaakt, natuurlijk zijn de straten sneeuw- en ijsvrij. We moeten kunnen vertrouwen op de begaanbaarheid van ons wegennet. Zeker in de wintermaanden wanneer de wegen geteisterd worden door sneeuw en gladheid. Nido, dé specialist op het gebied van gladheidbestrijding: Innovatief, betrouwbaar en efﬁciënt. Uiteraard worden de Nido strooimachines met alle zorg voor het milieu ontwikkeld en is ook het gebruik ervan afgestemd op een minimale belasting van het milieu. Natuurlijk Nido!

T 0548 370000, www.aebi-schmidt.nl

Social Media, een landschap met vele mogelijkheden door Bas Boone 700 Miljoen proﬁelen op Facebook wereldwijd, 200 miljoen Twitter accounts, ruim 100 miljoen mensen op LinkedIn en alleen in Nederland meer dan 9 miljoen Hyvers. Duizelingwekkende cijfers. Social Media zijn populair. En ze zijn er om niet meer weg te gaan. De tijd dat organisaties eenzijdig boodschappen de wereld insturen ligt achter ons. Wat zijn Social Media? Welke sociale media zijn er? Hoe ga je ermee om? De deﬁnitie op Wikipedia, zelf sociaal medium, luidt: “Social Media of sociale media is een verzamelbegrip

Het landschap van Social Media is zeer gevarieerd.

voor online platformen waar de gebruikers, zonder of

Voor iedere doelgroep en voor ieder soort content

met minimale tussenkomst van een professionele re-

bestaat wel een toepassing. Sociale netwerksites (of

dactie, de inhoud verzorgen. Tevens is er sprake van

online communities) als LinkedIn, Hyves, Facebook en

interactie en dialoog tussen de gebruikers onderling.”

Myspace zijn de bekendste. Facebook is verreweg de grootste: het bereikte in april van dit jaar 700 miljoen

Participatie, openheid, conversatie, het vormen van

gebruikers wereldwijd en is hiermee qua aantal ‘inwo-

gemeenschappen met een gezamenlijke interesse en

ners’ het derde grootste land ter wereld!

verbondenheid zijn kenmerken van sociale media. Het

Maar er zijn ook fotosites (Flickr, Picasa), weblogs/

gaat niet langer meer om het eenzijdig zenden van

blogs (Blogger.com, Blogspot.com), microblogs (Twit-

boodschappen (broadcasten), maar om het in gesprek

ter), videosites (Youtube, Vimeo), social news en book-

gaan met de doelgroepen.

marking sites (NuJIJ, del.icio.us), chatsites (MSN), consumer review sites (kieskeurig.nl, zoover.nl), en Wiki’s,

De inhoud, of content, kan van alles zijn: tekst in de

waarvan Wikipedia de bekendste is. Bij Wiki’s gaat het

vorm van nieuws en artikelen, geluid in de vorm van

om wishdom of crowds; samen de encyclopedie met

muziek of podcasts, beeld in de vorm van fotograﬁe en

kennis vullen en verbeteren zonder dat daarvoor toe-

video en steeds vaker social games.

stemming of een toegangscode nodig is. Wiki’s zijn ook

Bij Social Media draait het vooral om de rol van de web-

uitermate geschikt voor intern gebruik. Net als Yam-

sitebezoeker. Hij of zij zorgt meestal voor de inhoud

mer, een microblog voor gebruik in bedrijven en waar-

van de website. Dit wordt User Generated Content ge-

bij alleen mensen met eenzelfde e-maildomein bij een

noemd.

netwerk kunnen aansluiten.

Foto: Rob Essenberg

GRAM

bron: FredCavazza.net

juli/augustus 2011

De gemeente en Social Media

Door de veelheid aan verschillende platformen ontstaan er ook weer nieuwe tools, waarmee je kunt zoeken wat er op al deze platformen over je gezegd wordt. Voorbeelden hiervan zijn Hootsuite, Tweetdeck, Dialogs of Howsociable.com. Of tools voor als je nog niet weet wie je moet volgen, zoals twittergids.nl of wefollow.com.

Ilse Klos, Communicatieadviseur bij de gemeente Heemstede, geeft aan dat de gemeente het gebruik van sociale media actief stimuleert: “Recent zijn voor alle medewerkers zogenoemde inspiratiesessies over web 2.0 gehouden. Daaruit is een aantal mensen geselecteerd dat nu wordt opgeleid om de eigen collega’s te kunnen trainen. Ze gaan hen trainen in digitale vaardigheden voor de verschillende online tools: hoe online kennis te delen, informatie te filteren en samen te werken. De trainingen leren hen effectiever en efficiënter te werken, maar zijn ook bedoeld om bekend te raken met middelen om inwoners te betrekken.”

Groepen mensen komen samen op Social Media om te communiceren over onderwerpen die ze belangrijk vinden. Vaak zoeken ze daarbij naar gelijkwaardige personen met dezelfde interesses, normen en waarden, ofwel ‘peers’. Dit komt voort uit de onbewuste gedachte dat “iedereen die gelijk is aan jezelf leuker, interessanter en beter te vertrouwen is”. We hechten veel meer waarde aan de mening van onze peers, dan aan die

“Voor de gemeente geldt ook dat sociale media kunnen worden ingezet om inwoners zo vroeg mogelijk bij beleid te betrekken en daardoor te werken aan een breed draagvlak. Met social media kun je gebruik maken van de kennis en ideeën van inwoners. Ook daarvoor worden trainingen georganiseerd: burgerparticipatie, van initiatief naar regie. De gemeente wil stimuleren dat mensen zelf initiatief en verantwoordelijkheid nemen.”

(opgelegde) van organisaties of merken.

Richtlijnen Social Media Veel bedrijven zien de aanwezigheid van medewerkers op Social Media (nog) als iets engs. Verbieden heeft echter geen enkele zin. Net als op verjaardagen zullen medewerkers over het bedrijf spreken. Beter is wellicht om enige richtlijnen voor het gebruik van Social Media

“We moeten nu eerst de wereld van de sociale media leren kennen door goed te luisteren, zodat we weten wat de spelregels zijn. Daarom is het belangrijk om te weten waar mensen het over hebben in blogs, op Twitter, LinkedIn, Facebook, Hyves en YouTube. De gemeente Heemstede is zelf aanwezig op Twitter, LinkedIn en YouTube en houdt dit actief in de gaten. De gemeente Heemstede hanteert daarnaast een checklist voor medewerkers voor het gebruik van sociale media.”

op te stellen. De guidelines van TNT worden geroemd, die van IBM daarentegen lijken nogal uitgebreid (Google maar eens). Hieronder een aantal richtlijnen voor het gebruik van

Je zult zien dat diegene zijn mening nuanceert, omdat

Social Media:

hij gehoord wordt. Met een beetje geluk wordt hij zelfs

• wees verantwoordelijk voor wat je deelt;

fan. Een mooi voorbeeld van hoe Social Media voor je

• wees authentiek, herkenbaar;

kan werken, is de fanpage van Coca-Cola op Facebook.

• begrijp het publiek (klanten, concurrenten);

Deze heeft bijna 32 miljoen volgers en is niet door het

• betracht normen en waarden;

marketing team van het bedrijf opgezet, maar door

• begrijp het community-idee (share, connect, receive);

twee fans uit Los Angeles.

• respecteer copyright en fair use; • bescherm vertrouwelijke informatie;

Wat doet De Meerlanden?

• lever toegevoegde waarde;

De Meerlanden is aanwezig op Twitter, LinkedIn, Face-

• hou balans in productiviteit;

book en Youtube. Na eerst geluisterd en gekeken te

• verschuil je liever niet achter een bedrijfslogo. Het

hebben, delen we nu beeld en informatie. We hebben

gaan om interactie tussen mensen, niet tussen be-

de media geïntegreerd in onze middelenmix. Binnen

drijfslogo’s;

de organisatie wordt nu echter de roep om algemene richtlijnen en een strategie steeds sterker. Het wordt

Ook heel belangrijk: pas geen censuur toe! Ga liever

duidelijk tijd om collega’s ‘op te leiden’ en op zoek te

in gesprek met degene met de onwenselijke mening.

laten gaan naar peers.

GRAM

juli/augustus 2011

K E NNIS B IJ E E NK OM S T INTE G R I T E I T

Werk aan Door Harrie Nouwens Waar hebben we het over als we spreken over integriteit in de afval- en reinigingsbranche? En waar zouden we het over moeten hebben? Wat is dan integer gedrag? Deze vragen stonden Bij de top 15 bedrijven in de afvalbranche zien we on-

centraal tijdens de kennisbijeenkomst over inte-

geveer hetzelfde. LinkedIn is het meest populair. Bijna

griteit op 22 juni. Zo’n 20 P&O-ers ontmoetten

ieder bedrijf heeft hier een bedrijfspagina, waarop in-

elkaar in Reehorst in Ede en spraken over het

formatie staat over het bedrijf (en de aangesloten me-

belang van ‘normaal gedrag’.

dewerkers). Sommige bedrijven hebben een Group opgericht, waarvan followers lid kunnen worden en waar

Bij integriteit, of eigenlijk het ontbreken daarvan, gaat

ze vervolgens kunnen discussiëren over bijvoorbeeld

het over zaken als het meenemen van waardevolle me-

trends in de markt. Veelal zijn de eigen medewerkers

talen, graaien uit de kassa, het achter de PC op kantoor

follower van een bedrijf, maar ook veel recruiters en

drijven van (ongeautoriseerde) handel, oudjaarcollec-

zzp-ers, werkzaam in de branche, volgen deze bedrij-

tes, pesten en intimidatie, bijzonder declaratiegedrag,

ven.

sjoemelen met verlof, niet vertrouwelijke behandeling van bedrijfsgeheimen, kwaadspreken over werkgever

De helft van deze bedrijven heeft een Hyves-proﬁel,

of collega’s en bijvoorbeeld het privé (al dan niet in

gebruikt als platform voor de eigen medewerkers. Via

natura) laten betalen voor diensten die gedaan zijn

YouTube tonen enkele organisaties ﬁlms over het be-

tijdens werktijd en/of met bedrijfsmiddelen. Uiteenlo-

drijf. Twitter en Facebook worden nog niet veel inge-

pende voorbeelden, die ook laten zien dat integriteit-

zet. Bedrijven die al wel twitteren – Van Gansewinkel,

kwesties spelen in alle lagen van de organisatie.

Sita, Attero en De Meerlanden – doen dit vooral door (links naar) nieuwsberichten te plaatsen. Sita heeft een

De NVRD heeft onder haar leden onderzoek laten doen

klantenservicetweet.

door Hoﬀmann Bedrijfsrecherche. Meer dan de helft (57%) van de leden heeft in het afgelopen jaar te maken

Bij gemeenten gebeurt ongeveer hetzelfde. Vaak is men

gehad met onregelmatigheden. Het onderzoek leverde

nog in de Watching fase. Bij de gemeente Heemstede

de volgende top vijf aan onregelmatigheden op:

heeft men hier een duidelijke gedachte over (zie kader

– diefstal/verduistering van bedrijfseigendommen

op pagina 27).

– bedreigingen – ongeoorloofde afwezigheid

Tenslotte

– aannemen van goederen en diensten

Hoe Social Media zich zullen ontwikkelen, is door nie-

– geweld.

mand met zekerheid te zeggen. Geen landschap is méér in verandering. Wat vandaag voor waar wordt aangenomen, kan morgen alweer achterhaald zijn en is dat waarschijnlijk ook. Niemand heeft ook de waarheid

Lorrenboer Integriteit is een kwestie

van

alle

tijden.

in pacht (en degene die dat zegt, moet je maar niet ge-

Tegelijk is er ook

loven). Begin gewoon met luisteren, kijk wat er op de

wel wat veranderd.

diverse platformen gebeurt, wees jezelf – als persoon

Sommigen

én als bedrijf – en ga vooral het gesprek aan!

nen zich nog goed

kun-

herinneren dat het Bronnen: www.wikipedia.org, www.sociale-media.nl,

heel normaal was

www.dutchcowboys.nl

www.frankwatching.com

dat de auto van de

■

directeur van de

(infographics), www.tvtweb.nl.

reinigingsdienst, Over de auteur:

net als die van

Bas Boone is communicatieadviseur bij De Meerlanden.

de burgemeester, op vrijdag werd gewassen en gepoetst. Tegen de

GRAM

juli/augustus 2011

gedeelde normen en waarden achtergrond van beperkte verdiensten

Het eerder genoemde onderzoek leverde veel informatie op. Enkele vaststellingen:

werd het vroeger ook vanzelfsprekender gevonden dat men dat men probeerde onderweg wat bij te verdienen. In dat verband citeerde een van de sprekers de uitspraak van een senior ex-medewerker van een reinigingsbedrijf: ,,Iedere vuilnisman is een lorrenboer”. Er was kennelijk een tijd dat -ongeoorloofd- bijverdienen en meenemen van bedrijfseigendommen de norm was. Dat is het nu zeker nu niet meer. Afval inzamelen en reinigen van de openbare ruimte zijn echte vakken gewor-

82% heeft binnen hun organisatie een integriteitprotocol; 46% heeft een klokkenluidersregeling, 90% een vertrouwenspersoon; 45% heeft fraude, integriteit en risicobeheer geregeld op de managementagenda; 38% kan tendensen herkennen in het creatief te gelde maken van afvalstromen; 24% heeft richtlijnen voor het gebruik van nieuwe media; 61% ziet geen bedreiging in het gebruik van nieuwe media; 12% registreert onregelmatigheden niet centraal; 83% heeft een sleutelbeheerder die uitgifte registreert; 80% zegt dat na incidenten ook preventieve maatregelen zijn genomen; 42% screent nieuwe medewerkers niet; 45% is geïnteresseerd in een workshop/training integriteitbevordering.

den, waar professionaliteit de norm is.

Regels handhaven

wordt. Het voorkomt bovendien dat je

en oneindige technische communicatie-

Alle aanwezigen onderkennen het belang

als leidinggevende de kop van jut bent

mogelijkheden, voortdurend mensen zijn

van heldere regels en afspraken. Er mag

in integriteitkwesties. En dat onnodig

die verder zijn dan de regelgeving. Overi-

geen misverstand zijn over wat mag en

veel tijd moet worden besteed aan onre-

gens bieden al deze nieuwe communica-

wat niet mag. Als het even kan, moet het

gelmatigheden. Medewerkers waarmee

tiemogelijkheden ook nieuwe kansen in

ook duidelijk zijn wat de sanctie is. Op-

in gesprek wordt gegaan over het grijze

het aanpakken van integriteitproblemen.

vallend vaak schort het daar nog aan, zo

gebied tussen absoluut zuiver en abso-

De aantoonbaarheid van uitspraken en

bevestigt ook het genoemde onderzoek.

luut fout, blijken in de praktijk heel eens-

acties wordt immers een stuk groter wan-

Er valt op dat front nog wel het een en

gezind te zijn over wat wel en niet kan.

neer medewerkers ze niet doen op het

ander te verbeteren. Gedacht kan wor-

Sommige leidinggevenden gaan zulke

voetbalveld of schoolplein, maar via bij-

den aan het bij aanstelling vragen van

gesprekken liever uit de weg. Een veel

voorbeeld LinkedIn, Hyves of een blog.

een Verklaring Omtrent Gedrag, het ma-

gehoord argument is dat het te abstract

ken van protocollen rond inzet van tele-

en te ingewikkeld zou zijn voor de doel-

Matrix

foon, gebruik van internet, nieuwe me-

groep. Feit is dat diezelfde mensen wel

We constateerden al eerder het belang

dia enzovoort. Regelgeving is een basis,

het vermogen hebben om hun werk uit

van in gesprek gaan over integriteit. In

maar moet natuurlijk ook gehandhaafd

te voeren, een gezin te hebben en deel

veel situaties zal het handig zijn daar ei-

worden. Dat vereist leiding die het goede

te nemen aan het maatschappelijk leven.

gen instrumenten voor te bedenken, die

voorbeeld geeft en ook kán handhaven.

Dat veronderstelt dat men ook mee moet

passen bij de eigen organisatie. Een goed

Het aanspreken van mensen op verwijt-

kunnen praten over een uitgesproken

werkend voorbeeld uit de praktijk blijkt

baar gedrag blijkt echter in de praktijk

‘gezond verstand’ onderwerp als nor-

een eenvoudige matrix waarin zaken als

vaak moeilijk. Leidinggevenden vrezen

maal gedrag.

‘privé bellen tijdens werk’ gescoord wor-

voor een negatief eﬀect op -motivatie

den als integer/niet integer/een beetje

van- de medewerker en/of het team.

Vertrouwen

integer. Zo’n matrix biedt een praktisch

Bovendien hebben veel van hen niet de

Meepraten over wat normaal gedrag is en

handvat voor gesprekken met individu-

vaardigheden geleerd die nodig zijn voor

het belang daarvan, past ook binnen de

ele of groepjes medewerkers. Gezamen-

dergelijke lastige gesprekken.

opmars naar ‘het nieuwe werken’ en de

lijk invullen levert een mooi document op

trend waarin verantwoordelijkheid krij-

dat ook van tijd tot tijd opnieuw bezien

Kop van Jut

gen verschuift naar verantwoordelijkheid

en bijgesteld kan worden. Integriteit ver-

Naast regels, en het handhaven daarvan,

nemen. Daarin draait alles om vertrou-

dient immers onze blijvende aandacht.

is ook de aandacht voor de achtergrond

wen tussen medewerker en leiding. Bin-

van regels van belang. Laat niet alleen

nen deze ontwikkelingen wordt werken

Inlichtingen:

zien dat iets niet mag, maar ook waarom

aan gedeelde normen en waarden steeds

Harrie Nouwens, nouwens@nvrd.nl

niet. Wanneer medewerkers zelf meeden-

belangrijker, naast regels en het handha-

De presentatie van de sprekers en het

ken over wat wel of niet kan, ontstaat er

ven daarvan. Bovendien zullen er in de

onderzoeksrapport zijn te vinden op

meer besef. Besef waarnaar gehandeld

wereld van nu, die van de sociale media

www.nvrd.nl

GRAM

juli/augustus 2011

■ 29

Samenwerking en protocol zorgen voor succesvolle aanpak folderdumping Door Ronald Schalekamp

Illegale afvaldumpingen vormen een groeiend probleem. De problematiek is divers en vergt een brede, eenduidige aanpak. De GAD Gooi en Vechtstreek pakt sinds enige jaren succesvol het dumpen van folders en kranten aan, dankzij een gestandaardiseerd handhavingsprotocol. Van een groot, structureel probleem zijn de folderdumpingen hierdoor in korte tijd teruggebracht tot een klein aantal incidenten op jaarbasis. “Wie de natuur of buitenruimte als afvalbak gebruikt voor folderdumpingen, komt er niet langer mee weg”‚ zegt protocolontwerper Fred Visser, uitvoerend medewerker Toezicht en Handhaving van de GAD. Uit een verkennend onderzoek (in opdracht van het mi-

nieuw afval aan. De ene illegale dump lokt de volgende

nisterie van LNV) uit 2007 van Alterra (kennisinstituut

uit. Met het opruimen van illegale stortingen in de na-

voor de groene leefomgeving van het Wageningen Uni-

tuur zijn dan ook hoge kosten gemoeid voor arbeid,

versity & Research centre) blijkt dat afvaldumpingen in

transport en verwerking.”

de natuur een groot landelijk probleem zijn. Mensen gaan bewust de natuur in om er afval achter te laten.

Milieudelict

Daarbij gaat het niet om zwerfvuil, maar om moedwil-

De kosten voor het werk van de Buitengewoon Opspo-

lig gedumpt groot afval, waaronder vuilniszakken met

ringsambtenaren zijn eveneens aanzienlijk, zegt Visser.

inhoud, defect witgoed, meubilair, asbest, autobanden,

“Wij constateerden in 2008, dat binnen onze regio van

bouwafval en chemisch afval. De indicatieve cijfers uit

9 gemeenten de hoeveelheid folderdumpingen groot

het onderzoek geven aan dat er gemiddeld – het aan-

was, en werd veroorzaakt door met name jonge bezor-

tal verschilt per provincie en gebied sterk – één keer

gers die hun taken verzaakten. De folders gaan niet in

per jaar illegaal vuil wordt gedumpt in elke 100 ha na-

de bus, maar in de berm, de sloot, het bos of de hei.

tuurterrein. Natuurbeheerders geven al jaren aan dat

In 2009 ging het binnen ons gebied om 90 meldingen,

het probleem toeneemt. “Mensen zijn te gemakkelijk”‚

waarbij in 70 gevallen Proces-verbaal werd opgemaakt.

denkt Visser. “Gooi het maar van je af, zonder over de

Voordat we van een protocol gebruik gingen maken,

gevolgen na te denken. Terwijl je in onze regio per

kostte elk geval zo’n 10 uren werktijd. Het resultaat

maand kosteloos 2 m3 grof vuil kunt laten ophalen en

was bovendien vrijwel altijd teleurstellend. De dader

2 m3 kunt aanbieden. Dan ben je toch niet wijs als je de

werd niet gepakt, of kwam met een waarschuwing

rotzooi in het bos neergooit?”

weg. Maar als er honderd kilo kranten in het bos ligt, is een waarschuwend vingertje echt niet genoeg. Dat

Irritatie en schade

lost de problemen niet op, terwijl we hier wel spreken

In het onderzoek van Alterra richtte men zich op dum-

over een milieudelict.” Daarom besloten de gemeenten

pingen in natuurgebieden. Buitengebieden en stedelijke

Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden,

omgevingen werden niet meegerekend. De werkelijke

Naarden, Weesp en Wijdemeren om – in samenwerking

omvang van afvaldumpingen zal dan ook nog vele ma-

met een aantal partners – een folderprotocol te maken.

len groter zijn, geeft Visser aan. In het kantoor van de

Visser gaf het protocol professioneel vorm. Hij vertelt:

GAD Gooi en Vechtstreek te Bussum vertelt hij: “Afval-

“Het succes van het protocol staat of valt met de goede

dumpingen zorgen niet alleen voor irritatie bij mensen

samenwerking met andere partijen. Ik noem het Open-

die de natuur een warm hart toedragen, maar brengen

baar Ministerie, het Regionaal Milieu Team en de Hop-

ook echt schade toe. Het afval levert bijvoorbeeld risi-

per (Hulpoﬃcier van Justitie) van het Korps Politie Gooi

co’s op voor mens en dier en er is een grote kans op

en Vechtstreek, het Goois Natuurreservaat, Natuurmo-

milieuverontreiniging. De aanwezigheid van afval trekt

numenten, Bureau Halt, de betreﬀende gemeenten en

GRAM

juli/augustus 2011

Handhavingprotocol folders/kranten dumpingen Gooi en Vechtstreek

verschillende verspreidingsorganisaties. Met name de

Na elke melding van een illegale folderdumping, gaat

samenwerking met deze laatste groep is heel belangrijk

een Buitengewoon Opsporingsambtenaar (vaak Fred

en verloopt zeer goed. Zo hebben we bijvoorbeeld een

Visser of collega Adrie Jansen) op de dumplocatie kij-

handig systeem in het leven geroepen om te kunnen

ken. Er worden foto’s gemaakt en samen met de ver-

herkennen welke folders bij welke bezorger horen. Dat

spreidingsorganisatie wordt getracht de verdachte

is cruciaal in de aanpak. We behandelen elke hoeveel-

bezorger te achterhalen. Lukt dat niet, dan wordt de

heid reclamedrukwerk van meer dan 20 gesealde pak-

dumplocatie opgeruimd. Wordt er wel een schuldige

ketten (voor 20 huisadressen) als een illegale dumping.

gevonden, dan krijgt deze 24 uur de tijd de folders of

In de praktijk gaat het meestal om veel grotere hoeveel-

kranten op te ruimen. Gebeurt dat niet, dan wordt het

heden, tot vele honderden kilo’s drukwerk aan toe. Het

op zijn kosten opgeruimd.

gevaar voor het uitlogen van de inkt in de bodem of het grondwater is groot. En ook het plastic verpakkingsma-

Ter plekke Proces Verbaal

teriaal zorgt voor milieuschade. Omdat er bodem- of

Omdat het in vrijwel alle gevallen om minderjarige da-

grondwaterverontreiniging is gemoeid met de folder-

ders gaat, worden de ouders en de verdachte thuis be-

dumpingen, worden deze afgehandeld als milieudelict.

zocht en ingelicht. Er vindt een kort verhoor plaats en

Dat kan verstrekkende gevolgen hebben voor de dader,

met behulp van een standaard EXCEL-document wordt

die in het ergste geval een aantekening kan krijgen bij

een Proces Verbaal voor Minderjarigen opgemaakt,

Justitie, vroeger bekend als het strafblad.”

dat meteen kan worden uitgeprint en overhandigd. De betreﬀende Wetsartikelen worden eveneens goed be-

Succesvolle aanpak

noemd, waardoor fouten zijn uitgesloten. Tijdens het

Sinds de invoering van het handhavingsprotocol voor

verhoor wordt de Hulpoﬃcier van Justitie gebeld en

folderdumpingen in 2009 is het aantal gevallen bin-

wordt beslist of de verdachte aan Bureau Halt wordt

nen het werkgebied van de GAD Gooi en Vechtstreek

overgedragen voor een taak- of werkstraf, of dat er een

fors gedaald. Van 90 meldingen bij aanvang in 2009,

boete (transactie) volgt, of de gang naar de kinderrech-

ligt de teller eind juni 2011 op nog maar een twaalftal

ter wordt bewandeld. In het geval van een transactie

meldingen en 5 processen verbaal. Daarbij komt dat

(130 euro bij minderjarigen en het dubbele bij volwas-

de benodigde tijd per geval met bijna tweederde is te-

senen) of de kinderrechter volgt tevens een registratie

ruggebracht. Waar voorheen 10 uren nodig waren per

van 20 jaar bij Justitie. Visser: “Kinderen, maar ook ou-

melding, kan men nu met 3,5 uur toe. Nog belangrijker

ders, schrikken vaak enorm dat ze gepakt zijn en dat

is dat het resultaat veel beter is. Veel meer daders wor-

het gevolgen voor ze heeft. De ouders zelf geven vaak

den gepakt en elke dader wordt aangepakt.

ook nog een straf erbij.”

GRAM

juli/augustus 2011

Afvaldumpingen zorgen niet alleen voor irritatie, maar brengen de natuur ook schade toe

Excuusbrief schrijven

denkt een dumper dat hij zijn sporen kan wissen, door

Veel jonge daders komen terecht bij Bureau Halt voor

bijvoorbeeld de folders te begraven. Maar ook dan

een taakstraf. In dat geval moeten zij onder meer een

komt er uiteindelijk wat boven water en kunnen we

excuusbrief schrijven aan het verspreidingsbureau en

hem aanpakken.’ Tijdens de Reinigings Demodagen in

voeren zij een excuusgesprek met Visser. Wanneer een

Lelystad afgelopen mei presenteerde Visser de nieuwe

dader niet wil meewerken, volgt alsnog een transac-

werkwijze van het folder- en krantenprotocol van GAD

tievoorstel, of gaat deze direct naar de Kinderrechter.

Gooi en Vechtstreek. Er was veel interesse vanuit heel

Een serieuze aanpak van een serieus probleem, aldus

Nederland voor de succesvolle aanpak. Momenteel

Visser. ‘Dankzij de uniforme werkwijze is het probleem

praat Visser met AVRI Rivierenland en de gemeente Al-

van folderdumpingen nagenoeg opgelost. Bezorgers

mere, die ook interesse hebben in het handhavingspro-

weten dat we er bovenop zitten. Dat is via de media

tocol. Visser: “Onze werkwijze biedt zonder meer ook

en de verspreidingsorganisaties heel goed gecommu-

kansen in de rest van Nederland. Wanneer er goede af-

niceerd. Kwam men er vroeger mee weg; de pakkans is

spraken met de betrokken partners worden gemaakt,

nu heel groot en het blijft niet zonder gevolgen. Soms

kan men zo aan de slag.”

■

OPTIMAAL ZICHT VOLGENS DE REGELS. Een veilig en effectief wagenpark wat voldoet aan de laatste normeringen en regelgeving is uw doel en Orlaco helpt u daarbij met onze zichtsystemen. U kunt bij ons terecht voor al uw vragen op het gebied van camera’s en displays die voldoen aan bijvoorbeeld de NEN ISO 1501 norm voor vuilnisauto’s. Daarnaast hebben wij voor u TNO-rapporten beschikbaar over optimale veiligheid en werkwijze rondom zijladers. Ook geven wij u handleidingen voor optimale ergonomische posities van monitoren in cabines, uw mensen werken hier tenslotte de hele dag mee. Ook worden de eisen rondom elektromagnetische straling voortdurend aangepast aan de snel veranderende omgeving met meer en meer elektronica, ook op dit gebied kunt u bij ons de laatste info verkrijgen. Ook de recent gewijzigde wetgeving rondom front camera’s kan interessant voor u zijn. Reden genoeg om eens een kijkje te nemen op onze website: www.orlaco.nl, bellen of mailen kan ook altijd: 0342 - 404 555, info@orlaco.nl

See more. Work more. ORLACO_ADV_V4.indd 1

10/22/09 9:58 AM

GEMENGDE BERICHTEN

AFVAL & MILIEU

Afval en recycling moeten op agenda

Nederland haalt klimaatdoelen in 2020

Overname afvaltak Veolia

Afval en recycling zijn volgens Tweede

Volgens staatssecretaris Joop Atsma (Mi-

Belgische afval- en milieu-onderdelen

Kamerlid René Leegte (VVD) onderwer-

lieu) haalt Nederland de klimaatdoelen

van Veolia over, met uitzondering van

pen die op de nieuwe milieu-agenda van

die in Europees verband voor 2020 zijn

de gevaarlijke afvalactiviteiten. Hiermee

staatssecretaris Joop Atsma niet mogen

gemaakt. Hij schrijft dit in de ‘Klimaat-

is een belangrijke stap gezet in de uit-

ontbreken. Ook GroenLinks en D66 vin-

brief 2011’. In Europees verband is afge-

voering van de recent aangekondigde

den dat het afvalbeleid een prioriteit van

sproken om de uitstoot van broeikasgas-

groeistrategie van de onderneming. De

het kabinet moet zijn. Deze partijen be-

sen in 2020 met 20 procent te hebben

Van Gansewinkel Groep wil haar positie

nadrukken dat Nederland op veel milieu-

beperkt ten opzichte van 1990. In de

met name in de Benelux versterken. Veo-

terreinen hopeloos achter loopt, behalve

berekeningen is nog geen rekening ge-

lia Environmental Services Belgium reali-

op het gebied van afvalverwerking. “We

houden met de positieve eﬀecten van

seert met circa 450 medewerkers en 140

moeten deze voorsprong wel vast weten

regelingen als SDE+, Green Deal. Het

voertuigen een omzet van bijna e 100

te houden, want dat is goed voor onze

vorige kabinet streefde overigens naar

miljoen. De overname wordt geﬁnancierd

economie.”

een reductie van 30 procent. Het huidige

met door de aandeelhouders CVC Capital

kabinet wil ‘geen koppen op Europese

Partners en KKR ingebrachte fondsen.

regelgeving’ en heeft dat doel daarom

Over de waarde van de transactie doet

teruggebracht tot 20 procent.

het concern geen mededelingen.

die duurzame energie opwekken. De

Ruimtevuilniswagen

hoofdmoot wordt gevormd door zonne-

Rond de aarde zweeft heel wat afval

Utrecht vervoert gerecycled glas per boot

panelen op daken van particuliere woon-

rond, zoals oude satellieten, onderdelen

De provincie Utrecht vervoert ingeza-

huizen en daken van bedrijven. Verder

van raketten en brokstukken. Miljoenen

meld huishoudelijk glas voortaan per

gaat het om biovergistingsinstallaties,

kilo’s in totaal en de hoeveelheid groeit

schip naar de glasverwerker. Dit betekent

windmolenparken en onderwater-roto-

nog steeds. Volgens het Space Debris Of-

dat er wekelijks 25 vrachtwagens minder

ren, die in de Stormvloedkering van de

ﬁce, een afdeling van de Europese ruim-

heen en weer rijden tussen Utrecht en

Oosterschelde energie opwekken. Bij el-

tevaartorganisatie ESA, is het ruimte-afval

Heijningen (NB). Dat levert jaarlijks een

kaar zijn de installaties goed voor een

geen gevaar voor mensen op aarde. Het

besparing van een kleine 140 ton CO2

vermogen van 9.000 Megawatt. Ten op-

afval is wel gevaarlijk voor satellieten,

uitstoot op. Bovendien is deze manier

zichte van 2009 is dit een stijging van 60

omdat ze met een snelheid van ongeveer

van transport goedkoper. In de provincie

procent. De energie die deze installaties

50.000 kilometer per uur rondzweven.

Utrecht wordt per jaar ongeveer 25.000

opleverden zorgde voor een stijging van

Europa en Japan denken daarom na over

ton glas ingezameld.

de duurzame stroom van 8 procent.

een ‘ruimtevuilniswagen’.

7600 installaties voor duurzame energie

De Van Gansewinkel Groep neemt de

Nederland telt al bijna 7.600 installaties

Foto: Jamast/Nationale Beeldbank

Nieuwe CO2-tool biomassa Agentschap NL ontwikkelt een nieuwe tool om vast te stellen of de broeikasgasbalans van bio-energie wel positief is. Deze CO2-tool moet inzicht geven in de uitstoot van CO2, CH4 (methaan) en N20 (lachgas). De berekening neemt de emissies over de hele bio-energieketen mee, van productie en transport tot de conversie van biomassa. Het is een hulpmiddel voor bedrijven die biomassa verhandelen, produceren of toepassen. De tool kan ook worden gebruikt om aan te tonen dat de bio-energie-opwekking aan de

broeikasgasreductie-eisen

voldoet

die gesteld worden in de NTA8080, de Nederlandse norm voor duurzame biomassa. Er zweeft van alles in de ruimte, helaas ook heel veel afval

GRAM

juli/augustus 2011

Een tweede leven voor houtafval door Ans Aerts De mogelijkheden voor de verwerking van houtafval zijn di-

nen ook tweedehands pallets van worden gemaakt. Het

vers en variëren van het chippen van snoeihout en het vervol-

B-hout gaat naar bio-energiecentrales, waar het wordt

gens uitstrooien op een bospad tot verbranding van houtafval

verbrand voor energie-opwekking. Voor het C-hout, dat

voor energieopwekking. Andere toepassingen zijn verwerking

het meest vervuild is, zijn in Nederland op dit moment

tot spaanplaat of compostering. Hoe maak je als gemeente een

nog geen verwerkingsmogelijkheden. Dat kan alleen in

verantwoorde keuze?

Duitsland. Binnenkort kan dat ook in Nederland. Het Chout vindt zijn weg voornamelijk in energieopwekking

Peter Koers is commercieel directeur Verwerking van

in biomassacentrales.”

energie- en afvalnutsbedrijf HVC. Bij HVC zijn 52 gemeentelijke aandeelhouders aangesloten en vijf wa-

Kan, gelet op CO2-winst, van hout beter spaanplaat

terschappen. Het bedrijf richt zich, naast afvalinzame-

worden gemaakt of is het beter om het te verbranden

ling en grondstoﬀenmanagement, op verduurzaming

ten behoeve van het opwekken van elektriciteit?

van de energievoorziening van de bij HVC betrokken

“B- en C-hout worden niet in de spaanplaatindustrie

overheden. Hij vertelt over de verwerkingsmethoden

verwerkt. Daar is het niet geschikt voor. Maar het kan

van houtafval en over de nieuwe ontwikkelingen op dit

wel worden gebruikt voor verbranding en het opwek-

gebied.

ken van elektriciteit. Bepalend is dus de kwaliteit van het hout en niet de CO2-winst die behaald wordt.”

Welke soorten afvalhout zijn er? “A-hout is ongeverfd en onbehandeld. B-hout is licht

Welke afwegingen zouden gemeenten moeten maken

vervuild hout en is bijvoorbeeld door particulieren bij

op het gebied van milieu en duurzaamheid als het gaat

de milieustraat afgegeven. Dit hout komt bij het bouw-

om de verwerking van houtafval?

en sloopafval terecht. C-hout is het meest vervuild. Het

“Bij HVC zijn 52 gemeentelijke aandeelhouders in

betreft zwaar behandeld hout, variërend van tuinhek-

Noord- en Zuid-Holland, Flevoland en Friesland aange-

ken tot spoorbielzen.”

sloten. Regelmatig discussiëren we met hen over de vraag welke weg het meest duurzaam is. Eigenlijk is daarop niet één antwoord mogelijk. Per gemeente, per

“We kijken in eerste instantie naar hergebruik. Een

locatie en per hoeveelheid hout die vrijkomt, gaat het

tweede leven staat voorop. Vervolgens kiezen we voor

om maatwerk. Bij snoeiafval uit een parkje in Alkmaar

verbranden of vernietigen voor energieopwekking.

gaat het om een veel kleinere hoeveelheid dan bij hout-

Schoon A-hout levert het meeste op. De praktijk van

afval uit een groot deel van de Biesbosch. Dat is bepa-

dit moment is dat het schonere hout uit het bouwen

lend voor de verwerking. Als de gemeente Dordrecht

sloopafval en dat uit de zagerij afkomstig is, een twee-

onderhoud pleegt in de Biesbosch, komt er in korte tijd

de leven krijgt in de spaanplaatindustrie. Maar er kun-

veel materiaal beschikbaar. Om dit duurzaam te kun-

Foto BVOR

Vanuit welke invalshoeken kijkt HVC naar houtafval?

GRAM

juli/augustus 2011

nen verwerken, heb je in de regio een verwerkingsloca-

Om die reden hebben we besloten om de installaties in

tie nodig. Anders moet het worden vervoerd en wordt

Dordrecht en Zaanstad voorlopig niet verder te ontwik-

de druk op het milieu veel groter. Het kan dus duurza-

kelen.”

mer zijn om dit soort houtafval te laten liggen, waar het ligt. Elke gemeente moet voor zichzelf afwegen wat

Kunt u de plannen voor een biomassavergasser voor

de meest duurzame oplossing en de meeste haalbare

het vergassen van droge biomassa nader toelichten?

manier van verwerken is.”

“Er zijn nieuwe ontwikkelingen gaande voor het verwerken van diverse soorten biomassa, als gft-afval,

HVC heeft nu één bio-energiecentrale, maar er waren

hout en riet. We doen op dit moment onderzoek naar

toch plannen voor nog twee centrales?

het vergassen van biomassastromen. De kansrijk-

“Op dit moment exploiteert HVC een bio-energiecen-

ste biomassastroom voor vergassing is afvalhout. In

trale in Alkmaar, waar afvalhout wordt verbrand. Het

Duiven is op dit moment een installatie in aanbouw

gaat daarbij om B-hout, maar we willen ons op ter-

hiervoor. We doen nu samen met Energieonderzoek

mijn ook gaan richten op het verwerken van C-hout

Centrum Nederland (ECN) uitgebreid proeven met de

in bio-energiecentrales. We hadden inderdaad plannen

vergassingstechniek en zijn gestart met de schonere

om nog twee bio-energiecentrales te bouwen. We heb-

A-houtsoorten. We streven er naar dat op termijn ook

ben locaties onderzocht in Zaanstad en in Dordrecht

meer vervuilde soorten voor vergassing kunnen wor-

en daarvoor ook de nodige procedures doorlopen. De

den ingezet. We zitten echter nog in de onderzoeks-

markt is op dit moment echter niet gunstig genoeg om

fase. Deze nieuwe methode voor het verwerken van

te kunnen gaan bouwen. Daarvoor moet er voldoende

biomassa is duurzamer dan de huidige methodes voor

zekerheid zijn over de aanvoer van houtafval. Vorig

het verwerken van groenafval. Alle alternatieven me-

jaar zijn er twee bio-energiecentrales geopend in Bel-

thoden voor de verwerking van groenafval hebben als

gië, net over de Nederlandse grens. Vanuit het zuidelijk

belangrijke doelstelling bij te dragen aan de duurzame

deel van Nederland gaat daar veel houtafval naartoe.

energiedoelstellingen die het rijk heeft vastgesteld.” ■

Roteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen. Het accent ligt op afvalinzamelvoertuigen, veegmachines, rioolreinigingsvoertuigen, hoogwerkers, containerauto's, ambulances en brandweervoertuigen. Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.

Verkoop & Beheer: Advisering bij aanschaf Aanschafcoördinatie Voertuiginstructie Assurantie en schadeafwikkeling Leasing Wagenparkbeheer Managementinformatie Verhuur

Werkplaatsen: Onderhoud, reparatie en keuringen Schadeherstel Constructiewerk Bedrijfswageninrichting Servicesteunpunt voor RAVO, HIAB, Geesink, Haller, BekkerLaGram en KOKS Adrem veiligheidskeuringen

Voor een advies op maat kunt u contact opnemen met: Roteb Lease Kleinpolderplein 5 Postbus 11011 3004 EA Rotterdam Tel. 010 - 267 86 00 Fax. 010 - 267 85 52 www.roteblease.nl roteblease@roteb.rotterdam.nl

Specialist in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen

INZAME LING E - WAST E IN K IL O’ S NE E M T A F

ICT Milieu: ‘Er wachten nog uitdagingen genoeg’ Door Hetty Dekkers

Edwin Zoontjes, manager ICT-Milieu

In Nederland is inmiddels 1 miljard kilo e-waste

resultaten gerekend op een toename, of minstens een

ingezameld. Een mooie mijlpaal, maar er wachten

gelijkblijvend gewicht.”

nog uitdagingen genoeg, meldt ICT Milieu. “De laatste twee jaar neemt het totale gewicht van het

Inzamelcontract

ingezamelde e-waste af”, aldus manager Edwin

ICT Milieu en Wecycle zamelen in Nederland sinds tien

Zoontjes van ICT Milieu. “Dat heeft ons toch ver-

jaar e-waste, (kleinere elektrische apparaten), en spaar-

baasd.”

lampen in. Vrijwel alle gemeenten hebben daartoe een inzamelcontract getekend, met bijbehorende vergoe-

In 2009 werd nog 22,4 miljoen e-waste ingezameld, 1

dingen voor inzamel-, opslag- en afgiftekosten. Daar-

procent minder dan het jaar daarvoor. In 2010 echter,

naast timmeren Wecycle en ICT Milieu hard aan de weg

daalde dat cijfer naar 20,6 miljoen. “Een afname van 8

om de mensen te bewegen hun mobieltjes, koﬃezet-

procent, en voor 2011 zien we weinig verbetering”, al-

apparaten en andere toestellen met stekker of batterij

dus Zoontjes. Volgens hem is de gewichtsafname deels

apart in te leveren bij de milieustraat of het winkelbe-

te verklaren uit de verschuiving naar lichtere appara-

drijf. Zoontjes: “Vooral via de detailhandel valt nog veel

ten. “Vroeger had iedereen een desktop computer op

te winnen. Het zou mogelijk moeten zijn om je e-waste

zijn bureau staan, met zo’n zware monitor. Nu worden

daar in te mogen leveren zonder dat je er een nieuw

veel meer laptops en platte lcd-schermen aangeboden

apparaat voor terug koopt. We willen bijvoorbeeld bij

en ingezameld. Dat verklaart uiteraard de afname van

bouwmarkten en doe-het-zelfzaken graag bakken neer-

het totale gewicht ingezameld e-waste. Maar toch had-

zetten waar al het e-waste vrijblijvend ingeleverd kan

den we dankzij extra inspanningen en betere inzamel-

worden. Aan dat idee wordt gewerkt. Samen met de gemeenten en gemeentelijke inzameldiensten zouden

Feiten op een rij

we graag de totale kosten omlaag willen brengen en

• 416 van de 417 gemeenten in Nederland hebben een inzamelcontract met Wecycle en ICT-Milieu. De enige gemeente die niet meedoet is Schijndel. Deze Brabantse gemeente heeft te kennen gegeven haar e-waste liever aan particuliere handelaren te verkopen. • 136 gemeenten zamelen minder e-waste in dan het landelijk gemiddelde van 5 kilo per inwoner. Veertien van hen blijven zelfs onder de 2 kilo. • Bijna 2500 winkeliers, waaronder grote wit- en bruingoedzaken, doen mee aan inzamelactiviteiten van Wecycle en ICT-Milieu. Zij ontvangen daarvoor een vergoeding van Wecycle. • Per jaar verdwijnt bij de consument nog 33 miljoen kilo e-waste in de vuilnisbak. • Wecycle en ICT-Milieu verzorgen in Nederland de inzameling en recycling van e-waste. Het meeste ingezamelde materiaal blijft in Nederland; een klein deel wordt verwerkt in Duitse en Belgische installaties. • ICT Milieu zegt een recyclingpercentage van 95 procent te realiseren; 5 procent blijft over als onbruikbaar residu dat verbrand moet worden.

meer milieurendement bereiken. Dat zou kunnen door een verbeterde logistiek, bijvoorbeeld meer bronscheiding op de milieustraat. We nodigen gemeenten graag uit om met ons mee te denken op dat punt.” Om ook de jeugd te bereiken, hield ICT Milieu begin dit jaar een campagne, Remix IT, op tachtig middelbare scholen in het hele land. “We gingen naar die scholen toe en lieten leerlingen meedoen aan een competitie om zo veel mogelijk kleine ict-apparatuur in te zamelen op school. Die campagne leverde 50.000 ingezamelde apparaten op.”

Wecyclefonds Een andere belangrijke peiler onder het inzamelbeleid is de zeven miljoen euro die het Wecyclefonds beschikbaar stelde voor gemeentelijke pilots (2,5 miljoen) en voorlichtingscampagnes (4,5 miljoen). “De 2,5 miljoen voor pilotprojecten is bijna op”, aldus Zoontjes. “Van dat budget is goed gebruik gemaakt.” Van de 4,5 miljoen die bestemd is voor pr- en communicatieactivitei-

GRAM

juli/augustus 2011

ten is pas 1,2 miljoen euro aangevraagd en toegekend.

De Europese Unie heeft gevorderde plannen voor een

“Dat kan een tandje beter. Daarom hebben we gemeen-

afgifteplicht, maar volgens Zoontjes kan het allemaal

ten onlangs weer eens aangeschreven om ze attent te

veel sneller. “Als je op Brussel moet wachten, duurt dat

maken op het Wecyclefonds.” Tot en met september

nog jaren. Begin er vast mee in Nederland, is ons voor-

2012 kunnen gemeenten nog vergoedingen voor hun

stel. Dat hebben zo ook voorgelegd aan het ministerie.

communicatieprojecten aanvragen. Het fondsgedeelte

Nu is het afwachten of die maatregel er komt.”

■

voor pilotprojecten is overigens nog niet hélemaal op, daar zit nog 300.000 euro in kas.

Afgifteplicht Op dit moment wordt in Nederland ruim 40 procent van al afgedankte e-waste ingezameld en gerecycled. Volgens de Europese Unie moet die hoeveelheid over tien jaar verdubbeld zijn. “Of we die 80 procent in 2021 gaan halen, dat weet ik niet”, zegt Zoontjes voorzichtig. “Daar durf ik geen uitspraak over te doen. Wat wij graag zouden zien, is dat er zo spoedig mogelijk een afgifteplicht voor e-waste in Nederland wordt ingesteld. Wij denken namelijk dat de gewichtsafname van de laatste twee jaar vooral te wijten is aan alternatieve kanalen. Je ziet steeds meer handelaren die het ict opkopen voor eigen doeleinden. Groot nadeel daarvan is dat je niet weet waar het blijft en of het verantwoord gerecycled wordt.” E-waste apparatuur wordt ontmanteld

Voor iedereen een goede stoel! Probeer 4 weken gratis…

SAVAS Seating BV – Zaltbommel 0418 - 51 53 22 – www.savas.com

* ex BTW, inbouw- en transportkosten

de lucht - of mechanisch geveerde SAVAS // 65K4 XL* vanaf:

nieuws Tekst: Bas Peeters Gladheidbestrijding

bestuurders. Met deze masterclass reikt

– De NVRD neemt, naar aanleiding van

de NVRD deelnemers, aan de hand van

Professionaliseren

de problemen in de afgelopen winters,

hun eigen situatie, concrete handvatten

De commissie Opleiden & Professi-

deel aan het Overleg zouttekort.

aan om eﬀectief te sturen op zowel be-

onaliseren heeft een herstart door-

Naast de NVRD zijn hierin Rijkswater-

schikbare middelen als betrokken par-

gemaakt. In een kleinere setting

staat, VNG, IPO, Unie van Waterschap-

tijen in de aanpak van de zwerfafvalpro-

wordt gewerkt aan een nu al stevige

pen en stichting Verkeersveiligheid be-

blematiek. Gastspreker is de Arnhemse

agenda. Onderwerpen zijn onder

trokken. Binnen dit overleg brengt de

wethouder Margreet van Gastel. De

meer functiegerichte competentie-

NVRD – samen met de VNG – de pro-

masterclass vindt plaats op woensdag

proﬁelen,

opleidingsbevordering,

blematiek van de gladheidbestrijding

14 september van 12.00 tot 17.00 uur

integriteit, professionalisering van

binnen gemeenten onder de aandacht

in Rosmalen. Deelname is gratis. Inschrij-

middenkader, verzuimmanagement

bij andere wegbeheerders.

ven voor de masterclass:

Commissie Opleiden &

en arbeidstijdenwet interpretatie. De

– De NVRD heeft bijgedragen aan het op-

commissie is een mooi podium voor

stellen van de handreiking ‘Samen-

mail naar conradine.dereus@gmail.com

uitwisseling van kennis en ervaring.

werking bij Gladheidbestrijding’.

Leden die geïnteresseerd zijn om er

De handreiking is begin mei 2011 op-

NVRD-Young Professionals

een actieve bijdrage aan te leveren

geleverd en is voor e 30,- via CROW.nl te

van start

zijn welkom, zeker ook gemeente-

bestellen. Het document is vooral een

Ben je werkzaam in de afval- en rei-

lijke leden. Meer informatie: Peter

aanrader voor (kleinere) gemeenten,

nigingsbranche? Ben je jonger dan

Kerris kerris@nvrd.nl) of commis-

waar de kleine schaal van de dienstver-

30 en wil je jouw generatiebuddies

sie voorzitter Wouter Koenderman

lening op het gebied van gladheidbe-

leren kennen? Wil je kennis en erva-

(wouter.koenderman@acv-groep.nl)

strijding tot problemen leidt.

ringen uitwisselen, ideeën opdoen

– Tenslotte stelt de NVRD de kennis en

en delen? Kom dan naar de eerste

ervaring van de leden ter beschikking

bijeenkomst van NVRD-Young Pro-

Oproep afvalpreventieprojecten

aan de VNG, die aan de slag gaan met

fessionals op 31 augustus in Stads-

Van 19 tot 27 november 2011 is de Eu-

het opstellen van standaardcontrac-

kasteel Oudaen, Oudegracht 99 in

ropese week van de afvalvermindering.

ten voor (gezamenlijke) zoutin-

Utrecht. We hebben een interessant

Heeft uw organisatie initiatieven of pro-

koop voor gemeenten.

programma met een persoonlijk ver-

jecten op het gebied

Voor meer informatie over deze activitei-

haal van Sjoerd van het Erve over

van afvalpreventie of

ten: Samuel Stollman (Stollman@nvrd.nl)

zijn carriere van vuilnisman tot di-

-vermindering?

Meld

recteur en een discussie over de

deze dan aan! Meer

Masterclass Zwerfafval

toekomst van de afvalbranche. Ui-

weten en/of aanmel-

voor bestuurders

teraard sluiten we af met een borrel.

den? Neem contact op

Op woensdag 14 september organiseert

Voor aanmelden of meer informatie:

met Maarten Goorhuis,

de NVRD in het kader van Gemeente-

Peter Kerris (kerris@nvrd.nl)

Goorhuis@nvrd.nl

Schoon een masterclass zwerfafval voor

NVRD Agenda 31 aug

Startbijeenkomst NVRD-Young Professionals, Oudaean Utrecht

15 sep

Bestuursvergadering

1 sep

Benchmarkbijeenkomst Afval en Service, Arnhem

20 sep

Commissie Reiniging

8 sep

Bijeenkomst platform Regie & Beleid

21 sep

Themadag IBOR

13 sep

Stuurgroep Open Standaarden

21 sep

Commissie Afvalpreventie

13 sep

Bedrijvengroep gevaarlijke afvalstoﬀen

21 sep

Commissie KAM

14 sep

Regiobijeenkomst Zuid-Holland

22 sep

Commissie Inzameling & Transport

14 sep

Masterclass Zwerfafval voor bestuurders

23 sep

Bestuursvergadering regio Zuid

GRAM

juli/augustus 2011

Gemeenten die uitbesteden moeten naar het totale kostenplaatje kijken door Laurent Chevalier Niet alleen Moeder Natuur heeft vreemde kostgangers. Ook binnen NVRD-kringen lopen aparte vogels rond. Neem Hanns van Kruijl, directeur van reinigings- en afvalinzamelingsbedrijf NV Reinis in Spijkenisse. Van huis uit binnenhuisarchitect – niet een voor de hand liggende aanbeveling voor een baan in afvalland – is Van Kruijl directeur van deze verzelfstandigde reinigingsdienst. En met succes. Lees maar mee.

Het meest recente wapenfeit spreekt al boekdelen. Onlangs sleepte Reinis voor de neus van private kapers een meerjarig contract bij het Havenbedrijf Rotterdam binnen voor het inzamelen van afval in het havengebied bij alle aanlegsteigers voor de binnenvaart. Het werk is via een Europese aanbesteding aan NV Reinis gegund. Dit ging niet zonder slag of stoot. Het Havenbedrijf stelde strikte eisen aan de uitvoering van het werk. Van Kruijl (1950) is daarom trots op dit resultaat. “Ik denk dat de manier waarop wij hebben ingespeeld op de Rotterdamse wensen een belangrijke rol heeft

Reinis-directeur Hanns van Kruijl: “De prijs van onze dienstverlening is inclusief

gespeeld bij het gunnen van de opdracht. Wij zoeken

service met een gouden randje”

samen met de klant altijd naar maatwerk oplossingen, waarbij wij geen concessies doen aan de kwaliteit. Wij zijn geen prijsvechter. Ik denk dat wij ons daarmee on-

is iedereen er enthousiast in meegegaan.” Op een be-

derscheiden. Ik ben blij dat er in deze tijd, waar al-

paald moment heeft Van Kruijl alle medewerkers bij

les alleen nog maar om de prijs lijkt te draaien, nog

elkaar geroepen om te brainstormen over het nieuwe

oog is voor expertise en kwaliteit. Als opdrachtgever

bedrijf. “De overgang naar een bedrijfsvorm betekende

ben je daar uiteindelijk toch het beste mee af.” Reinis

dat we allemaal extra hard zouden moeten lopen om

werkt hoofdzakelijk voor haar enige aandeelhouder de

de concurrentie voor te blijven. Vanaf de start was het

gemeente Spijkenisse. Voor die gemeente verzorgt het

voor mij duidelijk dat het personeel bepalend zou zijn

bedrijf de afvalinzameling, kolkenreiniging en diverse

voor het slagen of mislukken van deze operatie. We

reinigingstaken. Ook exploiteert Reinis een milieu-

hebben alle medewerkers ervan kunnen overtuigen dat

straat.

iedereen een kans zou krijgen om zich te ontplooien.” Om dat te bereiken, zijn alle functies in de buitendienst

Zorgdrager

op een hoop geveegd en vervangen door de functie-

Reinis scoort ook goed met het feit dat aandeelhouder

naam van algemeen medewerker. Vervolgens is voor

en klant Spijkenisse nu al weet dat de tarieven volgend

iedereen een opleidings- en coachingstraject gestart.

jaar worden verlaagd zonder dat hoeft te worden ge-

Van Kruijl: “Via periodieke ‘tien-minuten-gesprekken’

sneden in de personeelsformatie of moet worden in-

met iedere medewerker afzonderlijk, volg ik dat tra-

geleverd op service en kwaliteit. Voor Van Kruijl is het

ject persoonlijk als een soort zorgdrager. Ik voel me

succes geen onemanshow. Dat zegt hij niet voor de

namelijk verantwoordelijk voor die mensen. In die ge-

bühne, maar omdat hij het meent. “Het mooie van dit

sprekken komen ook privézaken aan de orde en al snel

bedrijf is dat iedereen erg is betrokken bij het reilen

ontdekte ik hoeveel potentie er in de organisatie zat.

en zeilen. We hebben zo’n tachtig personeelsleden,

Zo is het zelfs gelukt om medewerkers die niet kon-

waarvan de meesten de overgang vijf jaar geleden van

den lezen of schrijven toch carrière te laten maken en

gemeentelijke dienst naar bedrijf hebben meegemaakt.

te leren de lat voor zichzelf en de organisatie hoog te

Die periode was voor de meesten best angstig. Toch

leggen. Mensen die vroeger als belader werkten, zijn GRAM

juli/augustus 2011

doorgegroeid naar hogere functies. Eentje is bijvoorbeeld accountmanager geworden en een ander is nu zelfs bedrijfsleider. Het zijn allemaal deskundigen bij uitstek. Beter kan je niet wensen.”

Zweden tevreden door Hetty Dekkers

Alle medewerkers is steeds voorgehouden dat het nieuwe bedrijf altijd de hoogste kwaliteit moet leveren

In Zweden gebruiken steeds meer gemeenten

om succesvol te zijn. Daarvoor werd het ‘Reinis ABC’

QuattroSelect. Dit systeem bestaat uit twee

ingevoerd, met de A voor Aandacht voor de klant, B

minicontainers met ieder vier compartimen-

voor Betrokkenheid en C voor Commercieel denken.

ten. De scheiding van afval is er ﬂink mee

Voor zichzelf brengt Van Kruijl dit ‘ABC’ in praktijk door

verbeterd. De kosten zijn wel iets hoger, ver-

het werk en de ontwikkelingen binnen het bedrijf re-

telt Jon Nilsson Djerf van de Swedisch Waste

gelmatig te bespreken met de voor afval en reiniging

Management Association.

verantwoordelijke wethouder en de ambtelijke staf bij Spijkenisse. “Zo kan ik ze op een transparante manier duidelijk maken waar wij voor staan en wat ze voor het

drankenkartons

geld dat ze betalen terugkrijgen.”

Open kaart spelen Hoewel Spijkenisse volgens Van Kruijl bijzonder tevreden is, blijkt het in de praktijk een hele toer te zijn om

gftafval

oud papier

restafval wit glas

de buurgemeenten, die nog gebruik maken van private afvalbedrijven, er van te overtuigen dat ze er voordeel

blik

van kunnen hebben als ze ook gebruik maken van de diensten van Reinis. “Zo’n overstap zou voor Spijkenisse en voor de buurgemeenten gunstig zijn zowel wat betreft prijs als kwaliteit. Ik heb dit regelmatig besproken met ambtenaren van de buurgemeenten. Vanuit de veronderstelling dat private ondernemingen goedkoper

plastic bont glas

zijn, wordt toch nog steeds openbaar aanbesteed. Ik ben er van overtuigd dat wie het rekensommetje goed maakt en alle componenten meetelt, wel eens voor een verrassing kan komen te staan. Onze prijs is namelijk

“QuattroSelect is ruim tien jaar geleden in Zwe-

inclusief service met een gouden randje en alles is hon-

den geïntroduceerd”, aldus Nilsson Djerf. Dat ge-

derd procent transparant.”

beurde om de service te verbeteren. In Zweden was meestal slechts één container in gebruik, voor

Van Kruijl durft de stelling aan dat bij een reële prijs-

restafval. Inwoners die fracties zoals papier, blik en

kwaliteitvergelijking zijn bedrijf de concurrentie aan

glas willen scheiden, moeten die fracties zelf naar

kan. Hij verwijst daarbij nogmaals naar het afvalinza-

een recyclingstation brengen. Omdat de afstanden

melcontract met het Havenbedrijf Rotterdam. “Ze heb-

vaak groot zijn, vooral in Noord-Zweden, is dat een

ben niet zomaar voor ons gekozen. Ze kunnen daar

hele inspanning. Om het de inwoner makkelijker te

heus als de beste rekenen.” Van Kruijl heeft de hoop

maken, begon een aantal gemeenten met het ge-

buurgemeenten aan boord te krijgen nog niet opge-

bruik van het multifractiesysteem QuattroSelect.”

geven. “Door de bezuinigingen wordt op steeds meer

De twee minicontainers bevatten ieder vier losse,

niveaus gesproken over de operationele – en ﬁnanciële

rechthoekige ‘emmers’, waarin je onder meer rest-

voordelen van regionalisatie. Samenwerking op het ge-

afval, gekleurd en ongekleurd glas, papier, plastic

bied van afvalinzameling en reiniging leent zich daar

verpakkingen en blik kunt deponeren. “Dat werkt

bij uitstek voor.” De ontwikkelingen in regio’s elders in

heel makkelijk en het resultaat is goed”, aldus Nils-

het land ondersteunen deze stelling van de Reinis-di-

son Djerf. “Voorheen was het restafval bijvoorbeeld

recteur. Hij wijst op de Westelijke Mijnstreek in Zuid-

gemiddeld vervuild met veertig procent verpak-

Limburg waar de gemeenten Beek, Schinnen, Sittard-

kingsmateriaal en papier. Bij de gebruikers van het

Geleen en Stein vorig jaar een eigen vennootschap

multifractiesysteem is die vervuiling afgenomen tot

oprichtten en onlangs konden melden dat ze daardoor

slechts twintig procent. Omdat de containers in hun

ﬂink besparen op de kosten in vergelijking met private

eigen tuin staan, gaan de Zweden er milieubewust

■

mee om en werpen ze de verschillende soorten af-

uitbesteding.

val heel correct in de juiste compartimenten.”

GRAM

juli/augustus 2011

over QuattroSelect systeem Hogere kosten

cyclestations, waar de Zweden hun ge-

tensysteem een succes zou zijn. Nilsson

Het enige nadeel van QuattroSelect is

scheiden afval naar toe moeten brengen,

Djerf heeft daar geen mening over. “Ver-

volgens Nilsson Djerf de prijs. “De kos-

worden geheel geëxploiteerd door één

menging van de fracties komt in Zweden

ten zijn iets hoger. Een Zweeds huishou-

grote, landelijke producentenorganisa-

nauwelijks voor; hier werpen mensen vrij

den betaalt gemiddeld 200 euro per jaar

tie. Gemeenten willen graag wat minder

zorgvuldig het juiste afval in de juiste

aan afvalstoﬀenheﬃng. Inzameling met

afhankelijk zijn van deze gigant. De re-

compartimenten. Ik weet niet hoe men in

het acht-compartimentensysteem kost

cyclestations zijn vaak veel te dun ge-

Nederland daarmee om zou gaan.”

zo’n 250 euro per jaar. Maar die belas-

zaaid, de afstanden te groot, zonder dat

tingverhoging kun je als gemeente slim

gemeenten daar iets aan kunnen doen.

Helsingborg

aanpakken. De meeste gemeenten hiel-

Met het quattrosysteem zijn gemeenten

Omdat de Zweedse ervaringen goed

den hun inwoners voor dat ze het oude

minder afhankelijk van die ene grote,

zijn, breidt het systeem zich steeds ver-

systeem, van één container voor restaf-

Zweedse producentenorganisatie die de

der uit. Zo’n dertig, vaak grote, steden

val, wel mochten blijven gebruiken maar

recyclestations beheert. De fracties die

van de ruim tweehonderd gemeenten

dat dit systeem ook duurder werd. Met

via het quattrosysteem worden ingeza-

die Zweden telt, gebruiken inmiddels de

zo’n argument koos vrijwel iedereen

meld, gaan vaak naar kleinere producen-

minicontainers met acht compartimen-

voor QuattroSelect. De meeste Zweden

tenorganisaties, waarbij de opbrengst

ten. Helsingborg is een van die gemeen-

begrijpen wel dat ze iets goed doen voor

gedeeld wordt tussen producentenorga-

ten. Reinigingsdirecteur Bjorn Larsson

het milieu. Bovendien is het systeem

nisatie en gemeente.”

van Helsingborg: “We hebben ongeveer

veel makkelijker voor ze dan het oude

60.000 QuattroSelectcontainers in ge-

systeem, waarbij je alles zelf naar het re-

Gele ton

bruik. Ze werden zo’n acht jaar geleden

cyclestation moest brengen.”

Nilsson Djerf weet niet of het quattrosy-

ingevoerd, om de recyclingpercentages

steem ook geschikt is voor andere lan-

omhoog te brengen. Mensen mochten

Speciale inzamelvoertuigen, die gemaakt

den. “Voor Scandinavische landen wel,

zelf kiezen of ze een container met meer

worden in Finland, legen de minicon-

omdat de omstandigheden ongeveer ge-

compartimenten wilden en bijna ieder-

tainers in één beweging. Ze vangen de

lijk zijn. Maar in Duitsland bijvoorbeeld,

een stemde toe.” Het restafval in Helsing-

gescheiden fracties op in verschillende

gebruikt men de ‘gele ton’, waarin al het

borg is sindsdien verminderd tot 200

wagencompartimenten.

Nils-

verpakkingsmateriaal gezamenlijk mag

kilo per persoon per jaar. Larsson heeft

son Djorf is scheiding aan de bron erg

worden gedeponeerd. Daar zal het quat-

de cijfers niet paraat, maar hij spreekt

belangrijk voor Zweden. “Wij hebben

trosysteem niet aanslaan.”

van een gestage, consequente daling. De

Volgens

geen sorteer- of nascheidingsinstallaties,

recyclefracties zijn van een uitstekende

zodat we geheel afhankelijk zijn van de

In Nederland, waar veel gemeenten van

kwaliteit en klachten zijn er nauwelijks.

medewerking van de burger. Een ander

de duobak zijn afgestapt omdat die

“Uit een onderzoek bleek dat 85 procent

voordeel van het quattrosysteem is meer

geen zuivere fracties opleverde, is het

van onze inwoners tevreden is over het

zelfstandigheid voor gemeenten. De re-

ook de vraag of het acht-compartimen-

systeem”, aldus Larsson.

■

Hoe kunt u net als ruim tachtig andere Nederlandse gemeenten uw textielinzameling charitatief, duurzaam en transparant laten regelen? Met Stichting KICI. Specialist in inzameling en hergebruik van textiel. De gehele opbrengst doneert KICI aan goede doelen in binnen- en buitenland. www.kici.nl

textielinzameling | donatie | innovatie & advies

Dreigend tekort aan chauffeurs in de afvalbranche In de zomermaanden is er hier en daar een tekort aan chauffeurs. De transportsector waarschuwt zelfs voor dreigende chauffeurstekorten. Vraag is of de afvalbranche iets moet doen aan instroombevordering van chauffeurs en daarmee samenhangend het imago van de branche.

door Harrie Nouwens Jarenlang leek krapte op de arbeidsmarkt minder vat

te hebben op afval- en reinigingsbedrijven. Door fusies

Zorg voor een marktconform arbeidsvoorwaardenpak-

Goede arbeidsvoorwaarden

en strategische vormen van samenwerking werden sy-

ket met elementen die potentiële chauﬀeurs aanspre-

nergievoordelen gerealiseerd. Deze voordelen zorgden

ken. Benadruk pluspunten zoals een stevig pensioen

ervoor dat er weinig nieuwe mensen nodig waren. Bo-

en de ‘schade vrij rijden’ regelingen.

vendien was er sprake van een beperkt verloop dankzij een sociaal plan en andere arbeidsvoorwaardelijke ga-

ranties. Ook nieuwe inzamelmethoden en verbeterde

Benadruk in de communicatie met potentiële mede-

Laat zien dat je aantrekkelijk bent

planningstools droegen er toe bij dat de afvalbranche

werkers de niet arbeidsvoorwaardelijke pluspunten.

meer kon doen met evenveel mensen.

Bijvoorbeeld veel collegiaal contact, werken in de eigen regio en beperkt of niet verplicht worden tot overwer-

Werkgeversvereniging Energie & Nutsbedrijven en het

ken.

O&O fonds ENb vonden een paar jaar geleden toch dat er iets moest gebeuren om de instroom van chauﬀeurs

te bevorderen. Vanuit de gedachte ‘onbekend maakt on-

Bijvoorbeeld vrouwen en mannen die graag de zorg

Oog voor speciﬁeke doelgroepen

bemind’ werd daarom een toolset ontwikkeld: ‘werken

voor kinderen combineren met een deeltijdbaan. Ook

met afval’. Een set bestaande uit posters, ﬁlmpjes, een

ouderen die graag in deeltijd werken, vormen een po-

magazine, een quiz en een website. Allemaal gericht

tentiële doelgroep met eigen speciﬁeke behoeften.

op scholen en werkgevers. Al ervaren we nu niet direct een probleem, we zullen er zeker mee te maken krijgen

en er dus op moeten anticiperen. Wedden op één paard

Jongeren de gelegenheid geven om tegen zachte voor-

Zelf opleiden

is nooit verstandig, ook niet waar het gaat om reacties

waarden hun rijbevoegdheid te halen. Voor de hand

op een (dreigend) chauﬀeurstekort. De aanpak zal een

ligt een combinatie met een inzet als belader. Dit blijkt

kwestie moeten zijn van een combinatie van de vol-

vaak een rendabele aanpak waarmee een afvalbedrijf

gende mogelijkheden:

bovendien haar maatschappelijke betrokkenheid toont. Niet zelden gaat het immers om jongeren van goede wil, die om wat voor reden dan ook de eindstreep van hun reguliere opleiding niet hebben gehaald. De NVRD kan als branchevereniging een belangrijke rol spelen bij het laten zien van de (aantrekkelijkheid van) de branche. We praten graag met u verder over het belang en de eventuele aanpak van bijvoorbeeld imagocampagnes. Reacties zijn welkom op de GRAM groep van linked-in en natuurlijk ook per e-mail: nouwens@NVRD.nl

Foto: Guido Koppes Fotograﬁe/Nationale Beeldbank

GRAM

juli/augustus 2011

■

N IEUWTJES VAN DE ZAKE LIJKE M A RK T

NIEUWS

TraMat nevelkanon

OTTO wordt ESE

Met de Sirocco nevelkanonnen biedt Tra-

plaats van met sproeiers vernevelt tot

De naam van OTTO Nederland is

Mat een scala van oplossingen om stof-

een ultra ﬁjne nevel. Hierbij wordt de

per 1 juli gewijzigd in ESE bv. Dit is

overlast in de buitenlucht en in grote recy-

nevel met een ventilator over een grote

een gevolg van de overname van

clinghallen terug te dringen. Hierbij wordt

afstand verplaatst. De Sirocco Nevelka-

moedermaatschappij Environmental

zo zuinig mogelijk met water en energie

nonnen zijn leverbaar met en zonder

Solutions Europe Holding BV door

omgesprongen. TraMat levert voor sy-

watertank en kunnen op een verrijdbaar

Stirling Square Capital Partners

stemen op basis van perslucht en water.

frame of aanhanger geplaatst worden.

(SSCP) en het management in Maas-

De laatste aanvulling is het Mistral ne-

Inlichtingen: TraMat,

tricht.

velkanon, dat water met een rotator in

tel. 0183-565333 en www.tramat.nl Alle dochterondernemingen die tot voor kort nog de naam droegen van de voormalige eigenaar OTTO hebben een nieuwe naam gekregen. Tot de dochterondernemingen behoren de handels en productie vestigingen in Nederland, België Duitsland, Engeland, Frankrijk en een aantal vestigingen in Oost Europese landen. Alle kennis en ervaring over de afgelopen 75 jaar is meegenomen om ESE verder te ontwikkelen op het gebied van duurzaamheid, innovatie, kwaliteit maar ook in de service verlening op het gebied van identiﬁcatie en containermanagement.

Virtueel proefrondje afvalbrengstation Veenendaal Deze maand wordt het nieuwe afvalbrengstation, gevestigd aan de Wageningselaan in Veenendaal oﬃcieel in gebruik genomen. Mensen kunnen het nieuwe afvalbrengstation ook virtueel bezoeken via de website. De link voor het virtueel afvalbrengstation: www.acv-groep.nl/veenendaal/afvalbrengstation Het is alsof een bezoeker echt met de auto aankomt rijden, bij de slagboom even meldt dat hij afval gaat storten en vervolgens doorrijdt naar de plek waar dat moet. Het bijzondere is dat het virtuele brengstation van Veenendaal exact dezelfde indeling heeft als de werkelijkheid. Bezoekers kunnen dus van tevoren hun route uitstippelen.

GRAM

juli/augustus 2011

N IEUWTJ E S VAN DE ZAKE LIJK E M A RK T

NIEUWS

Van Tuijl Glasrecycling Nederlandse

huishoudens

gebruiken

derd. Het glas wordt daarna verkocht

ling. Aan het eind van de route van het

jaarlijks circa 550.000 ton aan eenmalig

aan gespecialiseerde glasfabrieken. Hol

glas door het bedrijf vindt een eindcon-

verpakkingsglas. 80 Procent van dit ver-

glas, ﬂessen en potten uit de glasinza-

trole plaats. Een medewerker drukt op

pakkingsglas komt via de glasbak retour

meling, wordt binnen de loods gestort

een knop, waarna machinaal drie porties

en kan steeds opnieuw gebruikt worden

in compartimenten met wit, groen en

scherven van de band worden geschept

zonder kwaliteitsverlies. Glasrecycling

bont glas. De producenten van verpak-

en op een leestafel terecht komen. De

is daarmee van groot belang voor zowel

kingsglas kopen de scherven ook in op

zending kan bij een akkoord naar de

het milieu als de glasindustrie. De consu-

kleur gescheiden partijen. Glasrecycling

glasfabriek. Daar zal de partij zeker

ment gooit niet alleen glas in de glasbak.

is een gemechaniseerd en arbeidsinten-

nog een keer worden gecontroleerd op

Als de vrachtwagens bij Van Tuijl Glasre-

sief proces. In een aantal ruimten, afge-

zuiverheid. Voor de glasindustrie is dit

cycling gelost worden, valt er naast glas

schermd tegen het geluid van brekend

van groot belang omdat vervuiling in

van alles uit zoals mobieltjes, servies-

glas in de storthal, verwijdert personeel

de grondstof onmiddellijk leidt tot pro-

goed, plastic ﬂessen etc. Het is daarom

aan de lopende band de grootste vervui-

blemen in het productieproces. Het glas

belangrijk het aangeleverde materiaal

uit glascontainers bevat ongeveer 40 kg

zo goed mogelijk te zuiveren, zodat het

aan ongerechtigheden per ton. De glas-

weer geschikt wordt voor hergebruik.

industrie accepteert slechts gemiddeld

Van Tuijl Glasrecycling verwerkt twee

25 gram per ton. Er blijft dus zeer veel

stromen glas: vlakglas en hol glas. Op

afval over dat moet worden afgevoerd

het terrein bij Van Tuijl ligt een berg vlak-

naar een stortplaats. Van Tuijl levert de

glas die bestaat uit vensterglas en gela-

scherven met eigen auto’s bij de fabrie-

mineerd veiligheidsglas van autoruiten.

ken af. Dat is belangrijk om zeker te we-

Het glas gaat over een speciale lijn, om

ten dat er geen vervuiling in het product

kit en aluminium te verwijderen. Ook

kan optreden tussen de eindcontrole en

het folie tegen splinteren wordt verwij-

de aﬂevering bij de glasfabriek.

Matrasrecycling of matrasverbranding? De keus is aan de ontdoener In Nederland komen jaarlijks zo’n 1.2

ringsbijdrage op gebruikte matrassen

tras hier absoluut niet mee kan concur-

miljoen gebruikte matrassen vrij. Dat

voor matrasrecycling. Dit is alleen moge-

reren. Wanneer deze trend zich voortzet,

staat gelijk aan 500.000 tot 750.000 m3

lijk door het ondertekenen van een Alge-

zal het initiatief van RetourMatras – het

matrassen. Het grootste deel van deze

meen Verbindend Verklaring voor Verwij-

zelfstandig ontwikkelen van een recy-

matrassen wordt als grof huishoudelijk

deringsbijdrage op matrassen. Helaas is

clingmethode voor een volumineus afval-

afval via de milieustraat afgevoerd naar

dit niet tot stand gekomen omdat steun

artikel dat 100% bruikbare grondstoﬀen

een AVI. Deze verwerkingsmethode is

hiervoor van minimaal 75% van de fabri-

oplevert – binnen afzienbare tijd verloren

goedkoop maar zorgt voor een onom-

kanten en importeurs niet gerealiseerd

gaan.

keerbaar en onnodig verlies van bruikba-

kon worden. Daarmee is het wel of niet

re materialen. RetourMatras heeft in Le-

recyclen van matrassen de keus van de

Methode

lystad een installatie gerealiseerd waarop

ontdoener.

De matras wordt op de machine opge-

de matrassen volautomatisch worden

voerd, wordt opensneden en ontdaan

gedemonteerd. De materialen van elke

Ondanks het feit dat veel bedrijven en

van het tijk dat als textielafval wordt

matras worden zodanig gescheiden dat

gemeenten zich graag identiﬁceren met

hergebruikt. Vervolgens wordt de ma-

nagenoeg 100% hergebruik van deze ma-

‘groen, duurzaam en maatschappelijk ver-

tras gesorteerd op latex of PU schuim,

terialen als secundaire grondstof moge-

antwoord’, bemerkt RetourMatras steeds

aansluitend verkleind en gebaald. Deze

lijk wordt.

weer dat uiteindelijk de prijs van verwer-

beide stromen worden hergebruikt. De

Sinds 2009 is RetourMatras bezig met

king de doorslag geeft om niet te kiezen

matrassen die vering bevatten worden

een lobby bij VROM en matrasfabrikan-

voor recycling. De huidige verbrandings-

daar voor verkleining van ontdaan en het

ten en -importeurs voor een verwijde-

tarieven zijn zodanig laag dat RetourMa-

metaal wordt hergebruikt.

GRAM

juli/augustus 2011

N IEUWTJES VAN DE ZAKE LIJKE M A RK T

NIEUWS

Omdat gemeenten moeten bezuinigen en hun uitgaven zeer verantwoord moeten doen, heeft RetourMatras een tegemoetkoming in de kosten ontwikkeld. In samenwerking met diverse (vertegenwoordigers van) retailers is een inzamelsysteem opgezet voor retailers die oude matrassen van de klant retour nemen. De retailer levert de gebruikte matras in bij een aan het project deelnemende milieustraat. De retailer betaalt hiervoor een vergoeding aan RetourMatras welke dit weer crediteert aan de milieustraat. RetourMatras hoopt hiermee een stimulans te creëren voor zowel detaillist als gemeente om toch te kiezen voor recycling van de matrassen. Voor inlichtingen of een bezoek aan de installatie in Lelystad: RetourMatras, Nanne Fioole, tel. 0231-800000.

in le n g ie ap c l i ent em c y er th Re nf a. & alco o. l va fv Af e A d

I.s.m. de NVRD

De kortste weg naar duurzaam ondernemen Pak uw kans op meer rendement! utten van kansen door Dé vakbeurs voor het ben lieukosten. en het besparen op mi duurzaam ondernemen techniek tot duurzaam Van innovatieve milieu having. e regelgeving tot hand uw produceren. Van nie . pak aan ale g tot integr Van specifieke oplossin

Wees erbij! Afval & recycling is het meest gevraagde onderwerp op Milieu. In combinatie met de vakbeurs Energie goed voor zo’n 400 exposanten. Meer info over deelname of toegang zie www.milieuvakbeurs.nl

1 Milieu2011 Meer winst met schone oplossingen

Colofon Uitgever NVRD, Kroonpark 2, 6831 GV Arnhem Telefoon (026) 377 13 33, fax (026) 445 01 55 E-mail post@nvrd.nl I-net www.nvrd.nl

Redactiecommissie Henk Klösters (hoofdredacteur), gemeente Oosterhout Drs. Ilse v.d. Grift, NVRD Marc Maassen, GAD Drs. Bas Peeters, NVRD Herman Beerding, BMS Rob Schram, RMN Drs. Andrea van de Graaf, De Meerlanden Ing. Marc Veenhuizen, gemeente Apeldoorn Willy Brinkbäumer, Twente Milieu

Agenda 4, 5 en 6 oktober 2011 Milieu 2011, Brabanthallen ‘s-Hertogenbosch Deze milieubeurs toont besparende oplossingen op het gebied van afval, water, lucht, bodem en geluid. Inl. www.milieuvakbeurs.nl 5 oktober 2011 Afvalconferentie ‘Grondstoﬀen, volop kansen voor de afvalbranche’, Brabanthallen ’s-Hertogenbosch. Inl. CommGres tel. 0418-637340 en www.afvalconferentie.nl 12 oktober 2011 Landelijk Zwerfafvalcongres “Slim Schoon’, Nieuwegein

Eindredactie Drs. Karin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhem tel. (026) 377 13 33 fax (026) 445 01 55 e-mail: hegeman@nvrd.nl

Inl. GemeenteSchoon, Agentschap NL tel. 088-6027979 2 november 2011 Gemeentelijk Afvalcongres ‘Gemeenten op de afvalstoﬀenrotonde’, Reehorst, Ede. Inl. Congres- en Studiecentrum VNG, tel. 070-3738063

Aan dit nummer werkten mee: Ans Aerts, Laurent Chevalier, Bas Peeters, Ronald Schalekamp, Samuel Stollman, Marc Eijbersen, Robert-Jan van den Berg, Bas Boone, Harrie Nouwens, Hetty Dekkers en Geke Wassink.

Bladmanagement

20 t/m 28 november 2011 Europese week van de afvalvermindering; Promoten van afvalvermindering in heel Europa door het dagelijks afvalgedrag van Europeanen te veranderen. Inl. www.ewwr.eu

Sander Retra, Retra PubliciteitsService bv

Advertentie-exploitatie Retra PubliciteitsService bv Postbus 333, 2040 AH Zandvoort tel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02 e-mail: vera@retra.nl

Opmaak Betuwe Promedia bv, Buren

Druk Spijker Drukkerij bv, Buren

Oﬃcieel vakblad van de NVRD

Dé vakbeurs voor de totale recyclingbranche

20, 21 en 22 september 2011 Gorinchem Openingstijden: 13.00-21.00 uur Abonnementenadministratie Postbus 333, 2040 AH Zandvoort tel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02 Jaarabonnement ad € 92,50 incl. BTW. België € 120,– (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 9,50.

Beëindiging abonnement Het opzeggen van een abonnement dient schriftelijk te geschieden uiterlijk op 15 november bij Retra PubliciteitsService. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd. ISSN 1569-0458 © NVRD GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC-keurmerk en verschijnt 11x per jaar. Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

Evenementenhal Gorinchem Franklinweg 2, 4207 HZ Gorinchem T +31 (0)183 - 68 06 80 F +31 (0)183 - 68 06 00 I www.evenementenhal.nl E gorinchem@evenementenhal.nl

Ons evenement.

UW MOMENT.

MAGNESIUM CHLORIDE EN CALCIUM CHLORIDE

DE BLIJVENDE OPLOSSING VOOR GLADHEIDBESTRIJDING

Nedmag Industries Mining & Manufacturing BV T. +31-598-651.202 F. +31-598-651.205 E. sales@nedmag.nl I. www.nedmag.com

Uitenhage Verhuur B.V. Naaldwijkseweg 2, 2291 PA Wateringen Tel.: 0174-22.55.05 Fax.: 0174-22.55.09 WWW.UITENHAGE.NL INFO@UITENHAGE.NL Verhuur van huisvuilwagens, containerwagens, autokranen, veegmachines en strooiwagens