OPGAVEN IN HET PMD DOSSIER

Al enige tijd wordt er gesproken over de samenstelling van het PMD, of zo u wilt, de kwaliteit van het PMD. Op het Gemeentelijk Grondstoffencongres was hier zelfs een aparte sessie over. Het gaat dan vooral ook over de afkeur van PMD. Zo zijn er regio’s waar PMD meer niet dan wel wordt goedgekeurd, met alle financiële gevolgen van dien. Iedereen in de keten wil uiteindelijk dat zoveel mogelijk PMD voor recycling wordt aangeboden.

TEKST: MARC VEENHUIZEN, WERKGROEP INZAMELING

Het is dus van belang dat elke partij in de keten zijn steentje bijdraagt aan een goede recycling van PMD. De discussie over kwaliteit en de beoordeling hiervan vindt met name plaats in de werkgroep Inzameling, een onderdeel van het PKO, het landelijke platform waarin het Afvalfonds Verpakkingen en de VNG (NVRD) samenwerken om inderdaad te komen tot mooie, recyclebare stromen. Vanuit de werkgroep Inzameling een update.

KWALITEIT

Kwaliteit is een begrip wat zeer breed kan worden opgevat. Vaak wordt dit uitgelegd als de ingezamelde stroom die zoveel mogelijk gerecycled kan worden. Soms gaat het over de wijze waarop mensen het kwijt kunnen, soms wat er aan het einde van de sortering uit het proces komt. Voor de werkgroep is kwaliteit vooral de wijze waarop op de overslaglocatie de beoordeling plaatsvindt conform het vastgestelde protocol. Daarbij wordt gekeken naar zogenaamde stoorstromen. Primair zijn dit stoffen die niet vallen onder PMD, het sorteerproces verstoren of er niet in mogen vanwege (gezondheids)risico’s.

In 2021 werd duidelijk dat de discussie rond de samenstelling van het PMD dat naar de sorteerbedrijven ging, steeds steviger werd. Op sommige plekken in Nederland werden zeer regelmatig hele vrachten afgekeurd. Met alle gevolgen van dien. Gemeenten kregen met enorme kosten te maken en er werd steeds minder voor recycling aangeboden. Reden voor het PKO om de werkgroep inzameling de opdracht te geven hier goed naar te kijken. Het behalen van recycledoelstellingen moet gezamenlijk, in de hele keten, van ontwerp tot recycling. Maar de werkgroep kreeg de opdracht vooral naar het stukje ‘inzameling’ te kijken. Aan welke knoppen kan gedraaid worden om minder vervuiling de keten in te krijgen of meer voor recycling te zorgen?

ONDERZOEK

De werkgroep heeft daarvoor meerdere onderzoeken laten uitvoeren die ook te vinden zijn op de VANG-website (www.vang-hha.nl), door onder meer Stantec en IPRNormag. Stantec richtte zich hierbij vooral op onderzoeken die er al waren; IPRNormag onderzocht de ervaringen in Nederland op dat moment. Hierbij werd vooral gekeken naar de resultaten van de systemen, denk aan halen/brengen. Wel/ geen diftar, verzamel/minicontainers, hoge of lage frequentie van inzamelen. Beide onderzoeken geven een goed beeld van de situatie waarbij voorzichtig de conclusie kon worden getrokken dat inzamelen van PMD met minicontainers met lage frequentie van inzamelen van restafval (vierwekelijks) mogelijk een negatief effect heeft op de samenstelling van het PMD, wat ook geldt voor verzamelcontainers. Maar meer en meer werd ook duidelijk dat de samenstelling niet zo zeer gekoppeld is aan één systeem, maar vooral aan de buurt of wijk waar dit wordt toegepast.

Veel onderzoek is gericht op uniforme systemen, maar duidelijk werd, mede door de vele samenstellingsonderzoeken, dat het binnen één systeem heel verschillend kan zijn. Daarnaast is bij gemeenten lang niet altijd bekend dat de kwaliteit niet op orde is. Het is belangrijk dat de communicatie tussen de gemeente, de overslaglocatie en de sorteerder goed is en blijft. Alleen dan kan goed gekeken worden waar de problemen zitten. Een derde bevinding is de onduidelijkheid op de overslaglocatie over het beoordelen zelf. Vooral de 15% visuele beoordeling op de aanwezigheid van stoorstoffen blijkt in de praktijk niet door alle locaties op dezelfde manier te worden toegepast.

VOORTGANG

De discussie is niet specifiek gericht op één gemeente of één regio. Daarom is besloten om één jaar met diverse regio’s te proberen de kwaliteit van het aangeboden materiaal bij de sortering te verbeteren. Afhankelijk of men wel of niet bij de Regie Kunststoffen Nederland (RKN) is aangesloten wordt dit óf door RKN begeleid of door Nedvang. Denk hierbij aan gesprekken om eerst in beeld te krijgen wat er gebeurt (0-meting). Vervolgens wordt er gekeken naar de systemen en de specifieke toepassing daarvan, bijvoorbeeld in welke buurt: Hoe verloopt de communicatie met de inwoners, hoe wordt ingezameld (wel of niet geperst) en hoe vindt controle bij de inzameling plaats? Waar nodig wordt bijgestuurd of worden nieuwe systeemkeuzes gemaakt. Alles gericht op het omlaag brengen van de vervuiling van het PMD. Daarnaast wordt ingezet op een goede toepassing van het beoordelingsprotocol door middel van de uitrol van onder andere een keurmeesterschap, minimale eisen voor de overslaglocaties, het bieden van extra hulpmiddelen voor acceptanten en de eventuele toepassing van een 4-ogen principe. Het komende jaar zal blijken wat de effecten zijn.