düşün'ce by ODTÜ ADT

düşün’ ce Genişletilmiş Baskı YABANCI SÖZCÜKLERE TÜRKÇE KARġILIKLAR

ODTÜ ATATÜRKÇÜ DÜġÜNCE TOPLULUĞU 2007

ÖNSÖZ_________ Dil, iletişim aracı olarak toplumların yaşamında çok önemli bir yere sahiptir. Dilin anlaşılır ve duru olması da iletişimin daha kolay ve daha güncel olmasını sağlar. Dili oluşturan en büyük unsur ise, o dilin uygulayıcısı olan halktır. Halkın yüzyıllarca süren yaşamından ve deneyimlerinden kendi dili ortaya çıkar. Bunun yanında dil, yaşayan bir varlıktır. Halkının yaşamı sürdükçe, dil de değişimini ve gelişimini sürdürür. Bu süreç içerisinde, toplum hayatını doğrudan etkileyen olaylar gerçekleşir ve bir dilin gerçekten yaşayan bir dil olabilmesi, bu değişimlere ve sürece ayak uydurabilmesine bağlıdır. “Dil, kültürün temelidir” felsefesini içinde barındıran Türk Devrimi, Türkçenin gelişimine ve çağdaş uygarlık düzeyine ulaşma yolundaki yerine çok büyük önem vermiştir. Mustafa Kemal Atatürk’ün bize de yol gösterici olarak bıraktığı devrimci anlayışı içerisinde, ulusun birlik ve beraberliğinin en önemli unsurlarından birini dilimiz oluşturmuştur. Türkçenin bu özelliğini sonsuza dek korumasında ve hızla değişen dünya koşullarına ayak uydurmasında, bize, bugünkü sahiplerine, çok büyük sorumluluklar düşmektedir. Kaynağı neresi olursa olsun her toplumsal gelişmenin Türkçeleşmesi, dilimizin ve bizim en büyük başarımız olacaktır.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Atatürkçü DüĢünce Topluluğu olarak, günümüz Türkiyesi’nin toplumsal sorunlarına, Atatürk ilke ve devrimleri ışığında, akademik çözümler üretmeyi kendimize amaç edindik. Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz etkinliklerimizde ve çalışmalarımızda, bunu en iyi şekilde ortaya koymaya çalıştık. “düşün’ce: Yabancı Sözcüklere Türkçe Karşılıklar” kitapçığımız da, bu çalışmalardan biri olarak, ilk kez 2003 yılında gündeme geldi. O tarihte, sadece ODTÜ’ye yönelik dar bir kapsamda gerçekleştirilen bu çalışma, kısa sürede çok büyük ilgi gördü. Bu ilgi ve olumlu eleştiriler karşısında, tasarımızın hedef kitlesini ve içeriğini genişletmeyi düşündük. Sonuç olarak, eserimizin bu genişletilmiş baskısını bugün sizlerle paylaşmaktayız. Öncelikle şunu belirtmek isteriz ki, biz, ODTÜ Atatürkçü Düşünce Topluluğu olarak, bu eserle, “Dilimizdeki Kirlenmeye Dur Diyelim” anlayışı içerisinde, günlük hayatta sıklıkla kullanılan bazı yabancı sözcüklere Türkçe karşılıklar önermekteyiz. Bu çalışmayı oluşturan karşılıklar, çok sayıda sözlüğün titizlikle araştırılması sonucu derlenen ve bizim tarafımızdan tasarlanan sözcüklerden oluşmaktadır.

Bu kelimelere başka karşılıklar da önerilebileceği gibi, karşılık önerilebilecek kelimeler bunlarla sınırlı değildir. Bu anlayışımızda ve bilimsel çalışma sürecinde bizden desteğini esirgemeyen Dil Derneği Başkanı Sayın Sevgi ÖZEL’e, ODTÜ Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne, çalışmamızın Türkiye geneline ulaşmasında yardımcı olan Cumhuriyet gazetesine ve Nilüfer Belediye Başkanı Sayın Mustafa BOZBEY’e teşekkürü bir borç biliriz. ODTÜ Atatürkçü Düşünce Topluluğu olarak, Atatürk ilke ve devrimleri ışığında günümüzün değerlerini yorumlayabilme ve sorunlarına çözüm üretebilme yolundaki “düşün’ce: Yabancı Sözcüklere Türkçe Karşılıklar” çalışmamızı sizlere sunarken, bu amaçla gerçekleştirdiğimiz yolculuğumuzun aynı heyecanla ve güçle süreceğini belirtmekten onur duyarız. 26.09.2007 Melih DURUKAN ODTÜ ADT Yön. Krl. BĢk.

Dil Derneği’nden… Türkçenin yaralandığını gören ve dil bilincinin önemini bilen gençlerimiz boş durmuyor. Bu duyarlı gençlerin çoğu ne Türkçe öğretmeni olacak, ne edebiyat... Türkçe üstüne araştırma da yapmayacaklar. Onlar yarının uygulayımbilimcileri... Çoğu yabancı dille eğitim görerek üniversiteye geldi; üniversitede de yabancı dille eğitim alıyorlar. Ne ki yaşamsal değerdeki çelişkinin ayrımındalar. "Türkçesi varken, Türkçesini kullanmak gerek" diyorlar; bunun için de önce yabancı sözcük ve terimlerin Türkçesini öğrenmek, bilmek bir zorunluluktur diyorlar. Bir araya gelmiş, saçı sakalı ağartmış çoğu insanın yapamadığını yapmış, düşünce birliği oluşturmuşlar. Çünkü hepsinin yüreği ulusal kimliğimiz olan Türkçe için hem kaygılarla, hem sevinçle dolu. Onların üşenmeden nasıl çalıştığına tanık oldum; nasıl araştırdıklarını gördüm. Kuşkusuz hepsi genç, deneyim kavanozları yavaş yavaş doluyor. Ama ortaya güzel bir çalışma çıkardılar. Dilerim bu çalışma, bütün gençlerimiz için özendirici olur. Onlar düşündüler ve düşündüklerini kafalarının içinde bırakmadılar. Yaşama geçirdiler. İşte Mustafa Kemalce düşünmek bu; Mustafa Kemal bu nedenle cumhuriyeti ve devrimleri gençlere "emanet" etmişti. 7

Böylesi bir etkinlik içine giren gençlerimizi kutluyor, onların bu duyarlılığının herkese bulaşmasını istiyorum. Diline sahip çıkma bilincinde olan, ülkesine de sahip çıkar. Çünkü dil ve ülke sevgisi ikiz kardeştir. Sizleri kutlarım gençler, sağ olun! Sevgi ÖZEL Dil Derneği BaĢkanı

TOPLULUĞUMUZ HAKKINDA ODTÜ Atatürkçü Düşünce Topluluğu, Atatürk' ü ve ideolojisini daha iyi tanımak ve tanıtmak için, 1989 yılında ODTÜ Kültür İşleri Müdürlüğü bünyesinde kurulmuş olan bir düşünce topluluğudur. “Atatürkçü Düşünce”yi kendine isim yapmış ilk kurum olan ODTÜ ADT, hiçbir parti ya da dernekle organik bağı olmayan, bağımsız bir düşünce topluluğudur. Topluluğumuzun temel amacı, 20. yüzyılda ortaya çıkmış bir ideoloji olan Kemalizm’i (Atatürkçülüğü), içinde bulunduğumuz çağın sürekli değişen koşullarına göre yorumlayabilmek ve ona yeni açılımlar kazandırabilmektir. Bu amacı doğrultusunda attığı her adımında kendine öncü olarak Mustafa Kemal ATATÜRK' ü ve ilkelerini almaktadır. Topluluğumuz, gerek yaptığı etkinliklerinde, gerekse çıkardığı düşün adlı dergide, Atatürkçülüğü, Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılanların bir toplamı olarak görmeyip onun kendine özgü, sürekli devrimci yanıyla, 21. yüzyılı ülkemiz için anlayıp açıklayabilecek bir ideoloji olduğunu düşünmektedir. Bu düşüncelerini, bugüne kadar birçok aydının katılımıyla gerçekleştirdiği, çeşitli konulardaki açık oturum, konferans, seminer, söyleşi gibi düşünsel etkinliklerle dile getirmekte ve bu düşünsel etkinlikleri, tiyatroya, operaya, baleye ve sinemaya toplu katılım gibi kültürel etkinliklerle tamamlamaktadır. Ayrıca, düzenlemekte olduğumuz yardım kampanyaları artık geleneksel hale gelmiştir. 9

Topluluğumuz, kendisiyle yaşıt olan düşün adında, altı ayda bir yayımlanan bir düşünce dergisi çıkarmaktadır. Bu dergi, topluluğumuzun, savunduğu düşüncelerini yurtiçinde ve yurtdışında yaymaktaki en etkili aracıdır. Bilimselliğin ön planda olduğu düşün’de, topluluk üyelerimiz, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşu üyeleri; birbirinden farklı, tarihi, kültürel, güncel politika, vb. gibi konuları Atatürkçü bakış açısıyla incelemektedir. Her şeyi ile bir öğrenci çalışması olan bu dergi, ODTÜ akademisyen ve öğrencilerine, Ankara'daki diğer üniversitelere, sivil toplum örgütlerine, kamu kuruluşlarına, devlet üst düzey protokolüne, ülkemizin çeşitli yerlerindeki temsilciliklerimiz aracılığıyla bulundukları illere ve bu illerdeki sayısı yirmiyi aşan üniversitelere dağıtılmaktadır. Ayrıca düşün, çeşitli sivil toplum örgütlerinin şubelerine ve 10. sayısından bu yana uluslararası alanda da Almanya, Avustralya, ABD, İsviçre, KKTC temsilcilikleriyle büyükelçiliklerimize ulaşmaktadır.

Aydınlanma mücadelesinde umudunu ve gücünü hiçbir zaman yitirmeyenlere…

A______________ abaküs abes abluka abone abonelik absolutizm abstraksiyon absürt adaptasyon adaptör adi adisyon aforizma agresif ahenk ahize aidat ajanda ajitasyon akort akreditasyon aksiyon aktivasyon aktivite

: sayıboncuğu : anlamsız, saçma, boş : kuşatım, kuşatma : sürdürümcü : sürdürüm : saltçılık : soyutlama : saçma, usdışı : uyarlama : uyarlaç : sıradan, bayağı : hesap : özlüsöz, özdeyiş : saldırgan : uyum : almaç : ödenti : andaç : 1- kışkırtma 2- huzursuzluk : müz. düzen, düzen verme : denklik : eylem, edim : etkinleştirme : etkinlik 13

aktif aktör aktüel akü (akümülator) akualand akustik

aleyhtar alfabe alakart alternatif amatör ambargo ambiyans amblem ambulans amortisman ampermetre ampirik analiz anarĢi anatomi anchorman anekdot angaje olmak angarya animasyon anket anons

: 1- etkin, canlı 2- dilb. etken : (erkek) oyuncu : güncel : akımtoplar : su bahçesi : 1- yankıbilim 2- yankı düzeni 3- yankılanım, sesdağılım : karşıtçı, karşı görüşlü : abece : seçmeli yemek : seçenek : özengen, deneyimsiz : engelleyim : hava : belirtke : taşıt cankurtaran : sönüm, yıpranma payı : akımölçer : deneysel : çözümleme : başsızlık, kargaşa : gövdebilim : (ana) haber sunucusu : öykü : bağlanmak : yüklenti : canlandırma : sormaca : duyuru 14

anormal ansiklopedi antant antipati antitez antoloji antrenman apolet aranje etmek argüman arkeoloji aroma arĢiv artist asayiĢ asimetrik asimile etmek asistan asparagas astronomi ateizm atıf yapmak atmosfer atölye avans avantaj

: 1- olağandışı, dengesiz 2- sapık : bilgilik : anlaşma : sevimsizlik, soğukluk : karşısav : seçki : 1- sp. çalışım 2- alıştırma : omuzluk : düzenlemek, uyarlamak : donatı, kanıt, dayanak : kazıbilim : hoş koku : belgelik : 1- sanatçı 2- oyuncu : güvenlik : bakışımsız : 1- özümlemek 2- benzeştirmek : yardımcı : uydurma : gökbilim : tanrıtanımazlık : göndermek : havayuvarı : işlik : öndelik : 1- çıkar, yarar 2- üstünlük

B_______________ background badire bagaj bakiye balistik banal bandaj bandrol bariyer bariz basiret beddua beraat best-seller bibliyografi bilanço bilboard bilhassa biyografi bizzat blöf bodyguard bone bonkör botanik

: 1 – arka plan 2 - fiz. arka alan : dargeçit, darboğaz, sıkıntı : 1- yük, denk 2- yük yeri : kalan : atışbilim : bayağı, sıradan : 1- sargı 2- kayış : denetim pulu : engel : açık, belirgin : sağgörü : ilenç, ilenme : aklanma : çok satan : kaynakça : dengelem : duyuru tahtası : özellikle : yaşamöyküsü : kendisi : kandırmaca, kurusıkı : koruma : başlık : eliaçık : bitkibilim 16

boykot branĢ brifing browser brüt buldozer burjuva burjuvazi buton

: direniş : dal, kol : bilgilendirme : tarayıcı : kesintisiz : yoldüzler : kentsoylu : kentsoyluluk : düğme

C,Ç____________ call center camia catering check up center centilmen cevap çip

: çağrı merkezi : topluluk : yemek hizmeti : tümtanı : merkez : ince, görgülü : yanıt, karşılık : yonga

D _____________ damping data davet dead-line dealing deep-freeze defans deforme dejenerasyon deklarasyon dekoder dekont dekor delege delta demagoji demografi demonstrasyon departman deplasman depozit, depozito depresyon deĢifre etmek despot detay deterjan

: düşürüm : veri : çağrı : süresonu : satış noktası : derindondurucu : savunma : biçimsizleşmiş, bozulmuş : yozlaşma : 1- bildiri, açıklama 2- mal bildirimi : çözücü : hesap belgesi : bezem : elçi : coğr. çatalağız : halkavcılığı : nüfusbilim : gösteri : bölüm : dışsaha : önödenti : (ruhsal) çöküntü : çözmek, sökmek : buyurucu : ayrıntı : arıtıcı 19

determinizm devalüasyon dezenformasyon difüzyon dijital diksiyon diktatör dilemma direkt

disiplin distilasyon distribütör diyagram diyatermik diyetisyen dizayn doktrin doküman doping dozer duayen dublaj düalizm

: gerekircilik, belirlenimcilik : değerdüşürümü : bilgi çarpıtma : yayınma : sayısal : söyleme biçimi : buyurgan : ikilem : 1- dolaysız 2- doğru, doğruca, doğrudan doğruya : sıkıdüzen : damıtma : dağıtıcı, dağıtımcı : çizenek : ısıgeçirgen : beslenme uzmanı : tasarım : öğreti : belge : uyarıcı : yoldüzler : deneyimli : seslendirme : ikicilik

E _____________ ebat edat edebiyat editör efkâr efor egzotik ekipman eko ekoloji ekspres ekstra ekstre ekstrem elastik elektör elimine etmek elit e-mail empati emperyalist empoze etmek empresyonism emrivaki endeks endüksiyon

: boyutlar : ilgeç : yazın : yayımcı : 1- düşünceler 2- tasa, kaygı : güç, çaba : yabancıl : donanım : yankı : çevrebilim : hızlı : 1- eşsiz 2- fazladan : hesap özeti : uç, aşırı : esnek : seçici : elemek : seçkin : e-posta, ileti : duygudaşlık : yayılmacı : dayatmak : izlenimcilik : oldubitti : dizin : tümevarım 21

enerji enflasyon enformasyon entegrasyon entegre entelektüel enteresan enternasyonel entrika envanter epigrafi ergonomi eskort etik etnik etüt

: güç, çaba, erk : şişkinlik : danışma : bütünleşme, uyum : bütünleşik, tümleşik : aydın : ilginç : uluslararası : düzen, oyun, dolap : döküm : yazıtbilim : işbilim : koruma aracı : 1- törel 2- törebilim : budunsal : 1- inceleme, araştırma 2- ön çalışma

F _____________ faaliyet fabrika faiz faks faktör familya fanatizm farmakoloji farz

faul fedakâr federasyon fenomen fenotip feodalizm fesat

fidye fihrist fiili filtre final fiyat fizibilite

: 1- çalışma 2- etkinlik : üretimlik : ürem : belgeç : etken : aile : bağnazlık : ilaç bilimi : 1- boyun borcu 2- başkoşul 3- zorunlu, çok gerekli 4- varsayma : kuraldışı : özverili : birlik : görüngü : soyserim : derebeylik : 1- karışıklık, kargaşalık 2bozukluk 3-karıştırıcı, arabozucu : kurtulmalık : dizin : eylemsel, edimsel : 1- süzgeç 2- süzek : bitiş : eder : yapılabilirlik 23

fizyon flu fobi fokuslanmak folklor fonetik fonoloji formasyon format formüle etmek fosil fotokopi fotometre fragman frekans fraksiyon fren fuaye fundamentalist fütürizm füzyon

: fiz. bölünme, parçalanma : bulanık : korku, yılgı : odaklanmak : 1- halkbilim 2- halk oyunu : sesbilgisi : sesbilim : 1- biçimlenme 2- yetişim : boyut, biçim : biçimlendirmek : taşıl : eşçekim, tıpkıçekim : ışıkölçer : parça : sıklık : bölüngü, bölüntü : durduraç : dinlenmelik : köktendinci : gelecekçilik : fiz. birleşme

G _____________ gaflet gala galaksi galeri garaj garanti gardırop garnitür gaspetmek gayrimenkul gayrisafi global globalizm grafik gramer grev gril grup

: aymazlık, dalgı : öngösterim : gökada : sergievi : taşıtlık : güvence : giysilik : süslenti, yanlık, bezenti : zorla almak : taşınmaz (mal) : katışık, kesintisiz : küresel : küreselleşme : çizge : dilbilgisi : işbırakımı : ızgara : küme, öbek, takım, topluluk, yığın

H _____________ haciz hacker hafıza halüsinasyon handikap harikulade hayat heterojen hibe hidroloji hidrometre hijyen hijyenik hipotez hissedar histoloji hiyerarĢi hiyeroglif hobi homojen homoseksüel hoparlör hümanist

: el koyma : kırıcı : bellek : sanrı, varsanma : engel : eşsiz, benzersiz, olağanüstü : yaşam : ayrışık : bağış : subilim : suölçer : sağlıkbilgisi : sağlıksal : varsayım : paydaş : dokubilim : sıralanım : resimyazı : düşkü : bağdaşık : eşcinsel : sesyayar : insancıl

I,Ġ _____________ ırk iskonto ice-tea icra iddia ideal idealizm identik ideoloji idman ifade ihbarname ihracat ikon illegal illüzyon illüzyonist iltica iltihap imaj imal imla indeks indikatör individüalist infilak inkılap

: anasoy : indirim : buzlu çay : yürütme : sav : ülkü : ülkücülük : özdeş : düşüngü : alıştırma : 1- anlatım 2- deyiş : bildirim : dışsatım : simge : yasadışı : yanılsama : gözbağcı : sığınma : yangı : 1- imge 2- görüntü : yapım, işleme : yazım : dizin : gösterge : bireyci : patlama : 1- devrim 2- dönüşüm 27

input inĢaat internet irade irrasyonel irtica irtifa istatistik istifade istihbarat istiklal istikrar istila istisna iĢtirak italik ithalat ittifak izafiyet izolasyon izole etmek

: girdi : 1- yapı 2- yapım : bilgisunar : istenç : usdışı : gericilik : 1- yükseklik 2- coğr. yükselti : 1-sayılama 2- sayıbilim : yararlanma : haber alma : bağımsızlık : durulma, kararlılık : kaplama, bürüme, yayılma : ayrıklık : ortaklık : eğik : dışalım : bağlaşma, anlaşma : bağıllık, bağıntı, görelik : yalıtım : 1- (başkalarından) ayırmak 2- yalıtmak

J _____________ jakoben jakobenizm jenerasyon jeneratör jenerik jenosit jeolog jeoloji jeotermal jet-ski jogging joystick jübile jüri

: tepeden inmeci : tepeden inmecilik : 1-soy 2-kuşak : üreteç : tanıtımlık : soykırım : yerbilimci : yerbilim : yerısıl : su kızağı : koşu : yönetme kolu : onur töreni : seçici kurul

K _____________ kadro kalibrasyon kalifiye kalite kaliteli kampus kamuflaj kaos kapora kapasite kapital kapitalizm karakter karambol kargo kartvizit kare kaĢe katliam katot katyon kavim kavis kelime keza kıstas kitabe

: takım : ölçümleme : nitelikli : nitelik : nitelikli : yerleşke : örtme, gizleme, alalama : kargaşa : güvenmelik : 1- alabilirlik 2- sığa : anamal, anapara : anamalcılık : özyapı, ıra : karmaşa : yük : tanıtma kartı : dördül : damga : toplukıyım : elek. eksiuç : elek. artın : budun : 1- yay 2- eğmeç : sözcük : yine : ölçüt : yazıt 30

kitle klasör kliĢe know-how koç kombinasyon kombine komisyon komite komple kompleks komplike komplo kompozitör komprador komünikasyon kondansatör kondisyon konfeksiyon konfigürasyon kongre konjonktür konsantrasyon konsensüs konsept konser

: yığın, öbek : sıralaç : mec. basmakalıp, kalıplaşmış : yöntem bilgisi : çalıştırıcı : birleşim : birleşik : 1- yarkurul 2- yüzdelik : yarkurul : 1- dolu, 2- eksiksiz : 1- karmaşık 2- ruhb. karmaşa : karışık, dolaşık : gizdüzen : besteci : işbirlikçi : iletişim : yoğunlaç : koşul, durum : hazırgiyim : yapılandırma : kurultay : topludurum : 1- yoğunlaştırma 2- derişme : anlaşım, uzlaşım : kavram : dinleti

konsolidasyon kontekst konteynır kontrast kontrolör konvansiyon konveks konveksiyon konvektör koordinatör korelasyon koridor korner kostüm kotasyon kozmoloji kozmonot kozmopolit kravat kreasyon kredibilite kreĢ kriter kriz kroki kronik kronolojik kronometre kur

: pekiştirme : bağlam : taşımalık : 1- karşıt (renk) 2- karşıtlık : denetçi : anlaşma : dışbükey : ısıyayım, iletim : ısıyayar : eşgüdümcü : bağlılaşım : geçenek : köşe : giysi : değer belirleme : evrenbilim : uzayadamı : evrendeş : boyunbağı : yaratım, yaratma, yaratı : güvenilirlik : çocuk yuvası, yuva : ölçüt : bunalım : taslak : süreğen : 1- zamanbilimsel 2- zamandizinsel : süreölçer : 1- alışım, öğrence 2- (para için) geçer değer 32

kült kültür kümülatif

: tapınç : ekin : katlanmış, birikmiş, kümeli

L _____________ labirent lanse etmek laptop leasing legal lektör lengüistik liberalizm

likit link limit liste literatür lojistik lokal lot

: dolambaç, dolangaç : çıkarmak, ortaya atmak : dizüstü : kiralama : yasal : okutman : dilbilim : 1- erkincilik, özgürlükçülük 2- özel girişimcilik : nakit, akışkan : bağlantı : sınır, uç : dizelge : yazın : donanım : 1- yerel 2- dernekevi : tutam

M _____________ maç maddi makro maksimum makyaj management manifesto manipülasyon mantalite manĢet maraton markaj marjinal marketing matbaa maskot materyalizm matine mecaz medeni meditasyon medya

: karşılaşma : özdeksel : geniş, büyük : en yüksek, en yukarı, en çok : 1- yüzboyama 2- süslem, yüzbakımı : işletme, yönetim : 1- bildiri 2- gemi bildirgesi, yük bildirgesi : hileli yönlendirme, hileyle yönlendirme : anlayış : üstbaşlık : uzun koşu : adam tutma : çizgidışı, sıradışı : pazarlama : basımevi : uğur : özdekçilik : gündüzlük : değişmece : uygar : dalınç : iletişim araçları, basın yayın 35

megapol melankoli melodi memorandum menajer mesaj mesela metafizik metafor metamorfoz metot metropol mezar mikro mikrofon milenyum militarizm milliyetçilik minimum misal misyon mistisizm mitoloji mizah modem moderatör modernleĢmek

modüler sistem monarĢi

: dev şehir : kara kaygı, kötümserlik : ezgi : andıç : yönetici : ileti : örneğin, sözgelişi : doğaötesi : eğretileme : başkalaşma : yöntem : anakent : gömüt : dar, küçük : sesalır : binyıl : orduculuk : ulusçuluk : en az, en küçük, en düşük : örnek : (özel) görev, amaç : gizemcilik : söylencebilim : gülmece : çevirge : yönetici : 1- çağdaşlaşmak, çağcıllaşmak 2- yenileşmek : parçalı sistem : tekerklik 36

monetarist monitör monopol monoteizm montaj moratoryum motivasyon mouse muayene muhafaza muhafazakar muhalefet muhasebe muhtar muhtıra multivizyon mübadele mübarek mücadele müdahale müessese müfettiĢ müfredat

: paracı : görüntülük : tekel : tek tanrıcılık : kurma, kurgu : borç erteleme : isteklendirme : fare : yoklama : koruma, saklama : tutucu : 1- karşıtçılık 2- aykırılık : 1- hesaplaşma 2- saymanlık : özerk : 1- uyarı 2- andaç : çoklu gösterim : değiş tokuş : 1- kutlu,uğurlu 2- kutsal : savaşım : karışma, el atma, el koyma : kuruluş, kurum : denetçi, denetmen : 1- öğretmelik 2- ayrıntılar

mülkiyet mülteci müspet müĢahede mütareke müteahhit müzayede

: iyelik : sığınık, sığınan : olumlu : 1- gözlem 2- görme : ateşkes, (silah) bırakışma : yüklenici : açıkartırma

N _____________ nakavt narsisizm nasihat nasyonal nativizm natüralizm natürmort navigatör negatif

network nickname nihilizm no-frost nostalji notebook nöroloji nötr nutuk nüans

: oyundışı : özseverlik : öğüt : ulusal : doğuştancılık : doğalcılık : ölüdoğa : yönleyici : 1- mat. eksi (değer) 2- olumsuz 3- elek. eksi yük, eksi : ağ, bilişim ağı : takma ad : hiççilik : karlanmaz : yurt özlemi, yurtsama : dizüstü : sinirbilim : yansız, tarafsız : söylev : ayırtı

O,Ö____________ obelisk obje objektif obsesif observatuar oditoryum ofis oligarĢi on-line ontoloji oportünizm optimizm organizasyon organize etmek orijin orijinal opsiyon optimum oryantal oryantalizm oryantasyon oryantirink otantik

: dikilitaş : nesne : nesnel : takıntılı : gözlemevi : dinlenme salonu : işyeri : takımerki : çevrimiçi : varlıkbilim : fırsatçılık : iyimserlik : 1- düzen, düzenleme 2- örgüt, örgütleme : 1- örgütlemek, kurmak 2- düzenlemek : 1- köken 2- kaynak : 1- özgün 2- değişik : 1- ek süre 2- seçenek : en elverişli : doğulu, doğusal : doğubilim : 1- yön 2- yönlenme, yönlendirme, yöneltme : yer bulma : gerçek, sağlam 40

otobiyografi otokrasi otomasyon otomatizm otorite

otoriter

output örfi idare

: özgeçmiş, özyaşam öyküsü : saltıkçı yönetim, saltıkçılık : özdevin : özdevinim : 1- yetke 2- sözdinletirlik, sözügeçerlik 3- (yönetim ve siyasal yaşamda) yüksek görevli, yetkili, yetkili kişi 4- (bilimde) yüksek yetkili (kişi) : 1- sözü geçer, sözdinletir 2- baskın, baskılı (yönetim) 3- yetkili : çıktı : sıkıyönetim

P _____________ paleontoloji panel panik pankart pano panorama pansiyon panteizm paradigma paragraf paralel parametre parantez parazit pardon parkur parite parti part time pasaj pastoral patent: patoloji pedagoji pedal

: taşılbilim : toplugörüşme, açıkoturum : ürkü : duyurumluk : duyuru tahtası : genel görünüm : barınak : tümtanrıcılık : dizi : bölümce : 1- koşut 2- enlem : değişken : ayraç : asalak : affedersiniz, bağışlayın : yarış yolu, koşu yolu : değer eşitliği : 1- kısım 2- eğlence 3- mec. vurgun, kazanç : yarımgün (çalışma) : 1- geçit 2- (yazıda) parça, bölüm : çobanlama : buluşbelgesi : hastalıklar bilimi : eğitbilim : ayaklık 42

pense perakende pergel personel periyodik periyot pesimizm peĢinat peyzaj pist piyes plaj plutokrasi plüralizm polemik polifonik poligon politeizm polorizasyon popülasyon popüler portföy potansiyel pozisyon pozitif pozitivizm pragmatik pragmatizm

: kıskaç : tekten : yayçizer : görevliler : 1- süreli, aralıklı, dönemsel : devir : karamsarlık, kötümserlik : öndelik : kır resmi : yarışlık : oyun : kumsal : varsılerki : çoğulculuk : kalem kavgası : çoksesli : 1- atış alanı 2- çokgen : çoktanrıcılık : kutuplaşma, uçlaşma : nüfus : sevilen, tanınan : para cüzdanı : gizilgüç : 1- konum 2- durum : 1- olumlu 2- artı : olguculuk : yararcı : yararcılık

pratik

prefabrike pres prestij prezante etmek primitif printer problem prodüksiyon prodüktivite prodüktör profil program proje projeksiyon projektör proleter proleterya promosyon propagandist prosedür proses prospektüs protokol prototip prova

: 1- kılgı 2- uygulama 3- uygulamalı 4- kullanışlı : kurma : sıkıştırıcı, baskı : saygınlık : 1- tanıtmak, tanıştırmak 2- sunmak : ilkel : yazıcı : 1- soru 2- sorun : yapım, üretim : verimlilik, üretkenlik : yapımcı : 1- yanay 2- yandan görünüş : izlence : tasarı : 1- izdüşüm 2- gösterim : 1- ışıldak 2- gösterici : emekçi : emekçi sınıfı : özendirme : tanıtıcı : yöntem, yol : süreç : tanıtmalık : 1- sözleşme tutanağı 2- tören düzen : ilkörnek : deneme, sınama 44

provokasyon provokatör prömiyer psikanaliz psikolog psikoloji puan

: kışkırtma : kışkırtıcı : ilk oyun, açılış : ruhsal çözümleme : ruhbilimci : ruhbilim : 1- sayı 2- benek

R _____________ radikal radikalizm radyasyon radyatör radyoaktif radyoaktivite radyoloji radyoterapi rafine rafineri rakım randevu randıman rant rantabl rantiye rapor raportör rasathane rating rasyonalist rasyonel reaksiyon reaktif realist realite reality-show

: köklü, kesin : köktencilik : ışınım : ısıyayar, (arabada) ısısavar : ışınetkin : ışınetki, ışınetkinlik : ışınbilim : ışın tedavisi : arıtılmış, incelmiş : arıtımevi : yükselti : buluşma : verim : getirim : verimli : getirimci : yazanak : sözcü : gözlemevi : izlenme oranı : usçu : ölçülü, ussal : 1- tepki 2- tepkime : ayıraç : gerçekçi : gerçek, gerçeklik : gerçekleme gösterisi 46

realizm reel reenkarnasyon refah refakat referandum referans refleks reflektör reform reformist refüze etmek regülatör rejisör reklam rekolte resepsiyon reseptör resesif restorasyon revir revizyon rezerv rezervuar rezonans romantik romantiklik rölatif rölyef röprodüksiyon

: gerçekçilik : gerçek : ruh göçü : bolluk, gönenç : 1- arkadaşlık 2- eşlik : halkoylaması : 1- yeterlik belgesi : tepke, yansı : yansıtıcı : düzeltim : düzeltimci : istememek, geri çevirmek : düzenleyici : yönetmen : tanıtım : toplam ürün : 1- kabul töreni 2- danışma : almaç, alıcı : çekinik : onarım : bakım odası : 1- gözden geçirme, bakım 2- saptırım : yatak, biriki : biriktirici : seselim : duygusal : duygusallık : bağıntılı, göreceli : kabartma : çoğaltma 47

S, ġ____________ sabotaj sadist sansür santrfüj sauna sav seans sekreter seksiyon seleksiyon sembolik sembolizm seminer sempati sempatik sempatizan sempozyum semptom sendrom senkron senkronizasyon sentez septik septisizm

: 1- baltalama 2- kundaklama : elezer : sıkıdenetim : merkezkaç : buhar banyosu : tez : 1- oturum 2- kez, süre 3- oynatım : yazman : bölüm : ayıklanma : simgesel : simgecilik : topluçalışım : cana yakınlık, sıcakkanlılık : sevimli, cana yakın : duygudaş : bilgi şöleni : bulgu : 1- belirti 2- sıkıntı : eşzaman, eşsürem : eşleme : bireşim : kuşkucu : kuşkuculuk 48

server sezon side effect simetri simulasyon sinerji single simülasyon simültane sirkülasyon sistem skandal skeç skor skor board slayt slogan sofist sofizm software solaryum solidarizm solüsyon sorti sosyal sosyalist sosyalizasyon sosyalizm sosyolog sosyoloji

: sunucu : sürem : yan etki : bakışım : benzeşim : görevdeşlik : tekli : benzeşim : evredeş, eşzamanlı : dolanım : dizge : utanca : kısa oyun : durum, sonuç : durum tahtası : yansı, saydam : savsöz : bilgici : bilgicilik : yazılım : güneş odası : dayanışmacılık : 1- eriyik, çözelti 2- çözüm : çıkış : toplumsal : toplumcu : toplumsallaştırma : toplumculuk : toplumbilimci : toplumbilim 49

sömestr spekülasyon spekülatör spesifik spesiyal spesiyalist spiker spiritualizm sponsor spontane spot stabilizasyon stabilize etmek staj stajyer standart stand-by stant start statik statüko step steril stil stilo stok stres strüktür sübjektif sübvansiyon

: yarıyıl, dönem : 1- tic. vurgun 2- kurgu : vurguncu : özgül : özel : uzman : konuşmacı : tinselcilik, ruhçuluk : destekleyici, katkıcı : kendiliğinden : benek, benekçik : dengeleme : dengelemek : yetişim : yetişmen : tekbiçim : destek, yedekte : sergilik : başlama : duruk : sürerdurum : bozkır : arınık : biçem : dolmakalem : yığım : gerginlik : yapı : öznel : para yardımı, destekleme

süper sürpriz sürrealist sürrealizm swap Ģantaj Ģark Ģekil Ģerh Ģofben Ģoför Ģoke olmak Ģov Ģovrum Ģube

: 1- üstün, en üstün 2- en güçlü, en büyük 3- en iyi : şaşırtı : gerçeküstücü : gerçeküstücülük : takaslama : gözkorkutma : doğu : biçim, tutum, yol : açımlama, yorumlama : su ısıtıcı : sürücü : şaşkına dönmek, şaşırmak : gösteri : sergi evi :1- kol 2- bölüm 3- dal

T _____________ taahhüt tahkim tahlil tahliye tahvil taklit takviye tali talk Ģov tank tansiyon teenage tasarruf

tatil taviz tazminat tebliğ tedavül tekabül etmek

: üstlenme : sağlamlaştırma, pekiştirme : 1- çözümleme, çözüm 2- yorum : 1- boşaltma 2- salıverme : değiştirme, çevirme, dönüştürme : öykünme : berkitme, pekiştirme : ikincil : söz gösterisi : birikimlik : 1- kan basıncı 2- gerilim : ergenlik çağı : 1- kullanım 2- biriktirme, biriktiri, artırım : dinlence : ödün : ödence : bildiri : sürüm, geçerlik : karşılık olmak, karşılamak 52

teknik

teknolojik teknoloji tekstil tektonik tekzip telekomünikasyon telepati tempo temyiz teokrasi teoloji teolojik teorem teori teorik terapi tercüme terminoloji termometre termostat terör tesir tesis tesisat test

: 1- uygulayım 2- uygulayımsal 3- yol, yöntem : uygulayımbilimsel : uygulayımbilim : 1- dokuma 2- dokumacılık : 1- kaymaoluşum 2- kaymaoluşumsal : yalanlama : uziletişim : uzaduyum :1- uyumvuruş 2- dizem (irim) : ayırt etme : dinerki : tanrıbilim : tanrıbilimsel : önerme : kuram : kuramsal : iyileştirme, sağaltım : çeviri, çevirme : terimler dizgesi : sıcaklıkölçer : ısıdenetir : yıldırı : etki : kurum, kuruluş : döşem : sınama 53

tez tezat tiraj topografya torpil totaliter totemizm trafik trajedi transandantal transparan transport trent triplex turist tümör türbülans

: 1- çabuk 2- sav 3- bitirme araştırması : çelişki, karşıtlık : baskı sayısı : yerbetim : arka, kayırıcı : 1- baskıcı 2- bütüncül : ongunculuk : gidişgeliş : ağlatı : deneyüstü : saydam : 1- taşıma 2- taşımacılık : akım, eğilim : üç katlı : gezgin : ur : ters akıntı

U, Ü____________ ufuk uhde ultrasonik uzuv ultraviyole ülser ültimatom ünite üniversel ütopik ütopya

: çevren : görev, sorumluluk : sesüstü : 1- örgen 2- üye : morötesi : oyulgan : sonuyarı, kesin uyarı : 1- birim 2- birlik : evrensel : hayalci : hayal

V,W, Y, Z__________ vade valör vantilatör vazo vesaire veto viraj vitrin viyadük vize vizyon volkan voltaj volüm web webmaster web sayfası yekûn yevmiye zaaf zabıt zamir ziraat zümre

: erim, süre : geçerlilik : yelveren : çiçeklik : ve benzerleri : karşı çıkma : dönemeç : sergen : aşıt, kuruköprü : görüldü : 1- görme 2- gösterim : yanardağ : gerilim : 1- hacim 2- ses : ağ : ağ yöneticisi : ağ sayfası : toplam : gündelik : 1- düşkünlük 2- güçsüzlük : tutanak : adıl : tarım : takım, bölük

DESTEK VERENLER

●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●●

Bursa Nilüfer Belediyesi'nin Türk Dili ile Ġlgili Yaptığı ÇalıĢmalar: Türk dilinde son yıllarda giderek artan ve işyeri tabelalarına da yansıyan yozlaşma ve yabancılaşmaya karşı önlem niteliğinde bir adım atan Nilüfer Belediye Meclisi 19 Aralık 2002 tarihli oturumunda; ilçedeki işyerlerinin tanıtım tabelalarında, Ticaret Sicil Memurluğu ve Esnaf Odaları’na kayıtlı unvanların kullanılması ve tüm tanıtım tabelalarında da Türkçe dışında bir dilin yer almaması kararını almıştır. Bu kararı takdirle karşılayan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu da, 2003 yılında Nilüfer Belediyesi’ne özel ödül vermiştir. Nilüfer Belediyesi aynı karar nedeniyle 2004 yılında da “Karaman Türk Dili Ödülü” ile onurlandırılmıştır. Aynı zamanda kent kimliğini ve kültürel yapısını da etkileyen “dilin korunması”na özel bir hassasiyet gösteren Nilüfer Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, 73. Türk Dil Bayramı’nda, konuya bir kez daha dikkat çekmek amacıyla bir fotoğraf sergisi açmıştır. Bir yıllık hazırlık sürecinden sonra açılan ve 50 fotoğrafın yer aldığı sergi, ilçedeki okullarda da öğrencilerin izlenimine sunulmuştur. 24 Kasım 2006 Öğretmenler Günü nedeniyle Nilüfer İlçesi’nde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı eğitim veren toplam 4 bin 500 öğretmene konunun önemini anlatan yayınlar dağıtılmıştır. Örnek belediye olma başarısı ile tanınan Bursa Nilüfer Belediyesi, Belediye Başkanı Mustafa Bozbey’in liderliğinde “Dilimiz kimliğimizdir, Türkçemiz’e Sahip Çıkalım” savsözü ile çalışmalarına büyük bir duyarlılıkla devam etmektedir. Nilüfer Belediyesi--- (0 224) 451 21 50 --- www.nilufer.bel.tr

NOT: ----------------------------------------------------------