ΕΤΟΣ 65 • μαϊοσ 2014 • ΤΕΥΧΟΣ 1117 • ΤΙΜΗ 5€
| ναυτιλια |
Louis Cruises:
400 εκ. ευρώ
| ναυτιλια |
στην εθνική
ποσειδωνια
συνεισφορά
οικονομία
2014
από το 2007 οι τράπεζες που έμειναν στο ελληνικό shipping
Το μεγάλο ραντεβού της παγκόσμιας ναυτιλίας
| διεθνη |
Διπλωματικός
ESS POST
x+7
3760
PR
RE
Ταχ. Γραφείο
ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ
P Κ.Ε.Μ.Π. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ
Αριθμός Αδείας
SS PO S T
πόλεμος
ΗΠΑ
Ρωσίας
Σαν μικρογραφία ψυχρού πολέμου
| εneργεια |
Το μεγάλο
άνοιγμα
στην αγορά
| eiδhση |
1 παγκόσμια δύναμη ο ελληνόκτητος στόλος! η
* Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site
περιεχομενα
14-15
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ / ΚΩΔ. 011453
αγορεσ 14/ Αγορές 16 δισ. ευρώ σε μετοχές και ομόλογα� 15/ Financial Times: Η μεγάλη θηλιά των 130 δισ. ευρώ στα PIIGS
ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ
ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:
16-18 ΤΡΑΠΕΖΕΣ 16/ Alpha Bank: Έρχεται
ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
εντυπωσιακή απομείωση του χρέους
18/ «Συμμαχία» Attica Group με Fortress;
ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
16-28 τραπεζεσ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:
Τι αλλαζει στις τράπεζες
Πανος Τσαγκαρακης
20-27
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 20/ Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής Επικοινωνιών: Όταν πέφτουν οι επιδόσεις, οι αντίπαλοι κάνουν προσπέραση... 22/ Άραβες στο μετοχικό κεφάλαιο της Ιντρακόμ Telecom 23/ ΤΡΑΙΝΟΣΕ: Το τρένο θα σφυρίξει στα Βαλκάνια 24/ Συνεταιρισμοί... «Πολυεθνικές»
αρχισυντακτησ ναυτιλιακων: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ
54
βάζουν Τράπεζες & αιγιαλοί�
34/ Τι θα κάνει η Ελλάδα στη Ρωσία το 2016; 35/ Costa Navarino: Νέα διεθνής διάκριση
24 36
36-39 ΔΙΕΘΝΗ Διπλωματικός πόλεμος ΗΠΑ Ρωσίας 40-41 ΑΝΑΠΤΥΞΗ Κωστής Χατζηδάκης: «ουσιαστικό
σχεδιασμοσ:
ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ
43-61 ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Ιδιοκτησία:
44/ Ποσειδώνια 2014:
ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679
Το μεγάλο ραντεβού της παγκόσμιας ναυτιλίας 46/ G. Moundreas & Co S.A. Το φταίξιμο στη Γερμανία ρίχνει η Credit Suisse 50/ Louis Cruises: 400 εκ. ευρώ συνεισφορά στην εθνική οικονομία από το 2007 54/ Αυτές είναι οι τράπεζες που έμειναν στο ελληνικό shipping 57/ Σε… second hand πλοία επενδύουν οι έλληνες εφοπλιστές 58/ Η COSCO και οι άλλοι 5 «μνηστήρες» του ΟΛΠ 60/ Ειδήσεις
Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:
Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:
ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ:
ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr
66
Χαροκόπος Παναγής
10 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ γν ω μη
βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου ΕΛΛΗ ΚΟΜΝΗΝΟΥ Ελευθερία Κούρταλη χαρα αυγερινου Χρήστος Μπουτάτος Γιώργος Σμυρνής Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΑΚΟΣ σταυροσ χαριτοσ ντινοσ κοτσολιουτσοσ ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΥ
άνοιγμα στην επιχειρηματικότητα»
62-65 ΙΣΤΟΡΙΑ
Business Development:
Λητώ Μησιακούλη
ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:
28 ΑΚΙΝΗΤΑ «Φωτιά» στην πολιτική ατζέντα 32 ΕΝΕΡΓΕΙΑ Το μεγάλο άνοιγμα στην αγορά 34-35 ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
ταυτοτητα
ΕΤΟΣ 65 - ΜΑΪΟΣ 2014 - ΤΕΥΧΟΣ 1117
ektyπωση
Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1, κατω ηλιουπολη τηλ.: 210 3233114, 210 3223905
Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr
Απλούστευση για Ανάπτυξη
04
ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ τ ου για ννη
Το ιστορικό μηνιαίο περιοδικό «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα» διατίθεται ΜΟΝΟ με συνδρομή, παρέχοντας προνομιακή ενημέρωση στους αναγνώστες του.
Γίνετε συνδρομητής στα
και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό
Reporter Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής και στείλτε την με fax στο 210-3318408 ή στη διεύθυνση ΣΕΛΑΝΑ ΑΕ, Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10676, ΤΗΛ.: 210-3318411
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ/ΕΤΗΣΙΕΣ 11 ΤΕΥΧΗ ΕΛΛΑΔΑ
ΕΥΡΩΠΗ
ΗΠΑ/ΑΣΙΑ
ΙΔΙΩΤΕΣ
€50
€100 (£60)
$100
ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ
€80
€100 (£60)
$100
Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. *Για περισσότερες από 10 συνδρομές στην ίδια διεύθυνση, στις παραπάνω τιμές πραγματοποιείται έκπτωση 30%
ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΛ. E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Τ.Κ. Ετήσια
Δ.Ο.Υ. FAX
ΠΟΛΗ
Διετής
ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ 1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: Α.Λ.: 10300 232 000 3853 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/sindromes Στην περίπτωση 2 παρακαλούμε αποστείλατε μέσω fax (210 3318408) την απόδειξη πληρωμής και τα στοιχεία του συνδρoμητή, υπ’ όψιν κας Μαρίνας Πυλαρινού. 4
EDITORIAL ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ
Το καλό Ή το κακό μάνατζμεντ επηρεάζουν τον συντελεστή κέρδους…
o
τους στις πιο βασικές διαδικασίες τιμολόγησης και στη συνέχεια λαμβάνουν υπόψη τους ποιος «κατέχει» και οδηγεί το κέντρο κέρδους στις επιχειρήσεις τους. Επικεντρώνονται συνεχώς στην απόδοση του μάνατζμεντ και στο πώς οι άνθρωποι που το απαρτίζουν εμπνέουν τους επιμέρους μάνατζερς, ώστε να βελτιώσουν, με τη σειρά τους, την τιμολογιακή απόδοση των προϊόντων τους, στο πλαίσιο της συνολικής στρατηγικής της επιχείρησης, ενώ φροντίζουν να τους αναγνωρίσουν την επιτυχία, στην περίπτωση που επιτυγχάνουν ή ξεπερνούν τις προσδοκίες τους. Τέλος, με τα σωστά συστήματα και εργαλεία, διευκολύνουν τη διαδικασία τιμολόγησης των προϊόντων τους και βοηθούν ώστε ν’ ανέβει ο πήχης στην οργάνωσή τους. Τις τελευταίες δυο δεκαετίες, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει, στις Αγορές όπου δραστηριοποιούνται, η αποτελεσματική τιμολόγηση. Ωστόσο η αναγνώριση του γεγονότος αυτού από μόνη της δεν είναι αρκετή. Για να κερδίσουν οι επιχειρήσεις όσα υπόσχεται η σωστή τιμολόγηση, πρέπει να δημιουργήσουν την κατάλληλη υποδομή, που θα τις οδηγήσει σε ρεαλιστική και βιώσιμη τιμολογιακή απόδοση. Απαιτείται σωστή επένδυση σε κατάλληλα στελέχη, ξεκάθαροι στόχοι και αποδοτικό μάνατζμεντ. Μπορεί η ανάπτυξη της απαιτούμενης υποδομής για τη σωστή τιμολόγηση να είναι δύσκολη και κοστοβόρος, αλλά αξίζει τον κόπο και οδηγεί στην ενδυνάμωση και την εδραίωση της ίδιας της επιχείρησης.
Οι βιομηχανικές επιχειρήσεις με καλό μάνατζμεντ, διεθνώς, έχουν ήδη αναγνωρίσει τον ζωτικό ρόλο της σωστής τιμολόγησης των προϊόντων που παράγουν και διαθέτουν στην Αγορά, σε σχέση με τη βιωσιμότητα και τη συνολική τους απόδοση. Το κλειδί για τη ρεαλιστική δυναμική τους αρίστευση είναι η δημιουργία της κατάλληλης υποδομής, που θα τους παρέχει τη δυνατότητα να αναπτύξουν και να υλοποιήσουν μια σωστή τιμολογιακή στρατηγική. Η τιμολόγηση είναι ο πιο ευαίσθητος συντελεστής κέρδους που μπορεί να επηρεάσει το καλό ή το κακό μάνατζμεντ. Η παραμικρή αλλαγή στη μέση τιμή ενός προϊόντος μπορεί να έχει τεράστια επίδραση στο λειτουργικό κέρδος μιας επιχείρησης. Στη χώρα μας φαίνεται ότι στις περισσότερες περιπτώσεις (ιδιαίτερα στις επιχειρήσεις τροφίμων) παρατηρείται όχι μόνο έλλειψη σωστής τιμολογιακής στρατηγικής, αλλά και σωστής αντίληψης της σχέσης τιμής-κέρδους. Πέραν των βασικών συντελεστών (όπως οι τιμές πρώτων υλών και υλικών συσκευασίας, το κόστος παραγωγής, ενέργειας κ.λπ.), που διαμορφώνουν τις τιμές των προϊόντων, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες. Οι επιχειρήσεις που αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα και σημαντικότητα του ρόλου των παραγόντων αυτών, διαφοροποιούνται και αριστεύουν. Η διαφοροποίησή τους οφείλεται στο γεγονός ότι χτίζουν μια δυνατή υποδομή, η οποία στηρίζει και συντηρεί αυτή τους την αρίστευση. Ξεκινούν επικεντρώνοντας την προσοχή
–> PTSAGARAKIS@reporter.gR
06
Everytime you go away, take a little piece of Greece* with you * A special gift available in all Hellenic Duty Free Shops
Η αεριοκίνηση στην υπηρεσία επιχειρήσεων για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας
h
Η στροφή πολλών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη στην αεριοκίνηση, με στόχο τη μείωση του κόστους λειτουργίας των επαγγελματικών τους στόλων, γίνεται όλο και πιο εμφανής. Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη την οποία ολοκλήρωσε πρόσφατα η Navigant Research, υπολογίζεται ότι μέχρι το 2022 ο αριθμός φορτηγών και λεωφορείων που θα κυκλοφορούν
Παράλληλα, δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις εκείνες –στην πλειονότητά τους μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες– οι οποίες, στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, στοχεύουν στην ανάδειξη και την καθιέρωση ενός ιδιαίτερα περιβαλλοντικά φιλικού προφίλ, εντάσσοντας την περιβαλλοντική συνείδηση στην εταιρική τους κουλτούρα και στη νοοτροπία των εργαζομένων τους. Μέχρι πρότινος, καλές πρακτικές εταιρειών με στόχο την προστασία ή/και φροντίδα του περιβάλλοντος παρατηρούνταν ειδικά σε πόλεις ή ευρύτερες περιοχές, που είτε αντιμετώπι-
3,7 εκατομμύρια φορτηγά και λεωφορεία φυσικού αερίου θα κυκλοφορούν σε όλον τον κόσμο μέχρι το 2022, σύμφωνα με μελέτη της Navigant Research παγκοσμίως με καύσιμο το φυσικό αέριο, θα ανέλθει στα 3,7 εκατομμύρια. Εδραιώνεται έτσι μια νέα τάση στην Αγορά της αυτοκίνησης διεθνώς, η οποία δικαιολογείται απόλυτα λαμβάνοντας υπόψη την άμεση απόσβεση της διαφοράς στο αρχικό κόστος προμήθειας ενός οχήματος φυσικού αερίου και η οποία σε κάθε περίπτωση δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη, αφού υπολογίζεται σε περίπου 1.000 ευρώ έναντι ενός συμβατικού βενζινοκίνητου οχήματος. Απόσβεση η οποία επιτυγχάνεται τάχιστα με τη χρήση ενός οχήματος φυσικού αερίου και τις οικονομικές ελαφρύνσεις που αυτό συνεπάγεται.
ζαν σοβαρά προβλήματα περιβαλλοντικής φύσεως (π.χ. πόλεις με υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση) είτε διέπονταν από πολύ υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα και κανονισμούς που είχαν θεσπίσει κρατικοί φορείς και οργανισμοί. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, παρατηρείται στροφή σε περιβαλλοντικά ευσυνείδητες πρακτικές από ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο του επιχειρηματικού κόσμου. Στη στροφή αυτή καθοριστικό ρόλο έρχεται να επιτελέσει η αεριοκίνηση, δηλαδή η χρήση του φυσικού αερίου ως καυσίμου κίνησης για τους επαγγελματικούς στόλους. Σημειώνεται δε, πως το φυσικό αέριο ουδεμία σχέση έχει με το υγραέριο (LPG) το οποίο αποτελεί υποπροϊόν πετρελαίου.
08
Ας δούμε όμως ορισμένα παραδείγματα εταιρειών ανά τον κόσμο που στράφηκαν πρόσφατα στο φυσικό αέριο κίνησης: Στην Ιταλία, η σουηδική εταιρεία Scania κέρδισε έναν δημόσιο διαγωνισμό στο Μιλάνο, για την παροχή 100 φορτηγών συλλογής απορριμμάτων, τα οποία θα κινούνται με συμπιεσμένο φυσικό αέριο (Compressed Natural Gas – CNG). Τα οχήματα θα παραδοθούν στην εταιρεία Amsa S.p.A., η οποία παρέχει υπηρεσίες οδικού καθαρισμού και διαχείρισης απορριμμάτων, τόσο στο κέντρο της μεγαλούπολης του ιταλικού Βορρά όσο και στους γειτονικούς δήμους.
Επιπλέον, μεγάλες εταιρείες όπως η United Parcel Services Inc ή η ΑΤ&Τ, κορυφαίο όνομα στον χώρο των τηλεπικοινω-
| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
νιών, ενισχύουν τους στόλους των οχημάτων που χρησιμοποιούν, με οχήματα καύσης φυσικού αερίου. Πρόσφατα, μάλιστα, η ΑΤ&Τ αγόρασε 1.200 φορτηγά Chevrolet Express που κινούνται με CNG. Η αυτοκινητοβιομηχανία General Motors, που παράγει τον συγκεκριμένο τύπο μίνι φορτηγών, δήλωσε ότι ήταν η μεγαλύτερη πώληση οχημάτων με CNG που έχει κάνει. Στην κατηγορία αυτή δεν πρέπει, επίσης, να λησμονείται η Waste Management, μία από τις μεγαλύτερες αμερικανικές εταιρείες στη διαχείριση απορριμμάτων στις Η.Π.Α., με παρουσία σε 48 πολιτείες. Επιπλέον, η εταιρεία Ryder Systems ξεκίνησε από το 2013 να ενοικιάζει φορτηγά φυσικού αερίου στην Πολιτεία της Καλιφόρνια. Η ζήτηση υπήρξε τόσο μεγάλη, που η εταιρεία αποφάσισε να επεκτείνει το πρόγραμμά της σε άλλες δύο Πολιτείες, την Αριζόνα και το Μιζούρι. Ανάλογες κινήσεις, φυσικά, λαμβάνουν χώρα και στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η ΔΕΠΑ υλοποιεί τη βασική υποδομή, ώστε να ανοίξει την Αγορά αεριοκίνησης, δίνοντας τη δυνατότητα σε ολοένα και περισσότερους έλληνες καταναλωτές να μπορούν να ανεφοδιάσουν τα οχήματά τους με φυσικό αέριο και να απολαύσουν τα οφέλη του «πράσινου» καυσίμου FISIKON, όπως προωθείται το φυσικό αέριο κίνησης στην ελληνική Αγορά. Ειδικότερα, η εταιρεία λειτουργεί εδώ και χρόνια δύο ιδιόκτητα πρατήρια FISIKON στην Ανθούσα, σταθμός ο οποίος εξυπηρετεί όλα τα οχήματα (Δ.Χ. και Ι.Χ.) σε 24ωρη βάση και στα Άνω Λιόσια, σταθμός ο οποίος εξυπηρετεί την τροφοδότηση λεωφορείων και απορριμματοφόρων.
Στροφή σε περιβαλλοντικά ευσυνείδητες πρακτικές παρατηρείται από ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο του επιχειρηματικού κόσμου, στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης μεγάλων επιχειρήσεων. Μία από αυτές η χρήση φυσικού αερίου κίνησης στους επαγγελματικούς στόλους
Ακόμη, σε συνεργασία με τα ΕΛΠΕ, η εταιρεία έχει θέσει σε λειτουργία τρεις ακόμη σταθμούς ανεφοδιασμού φυσικού αερίου κίνησης FISIΚON: δύο στην Αθήνα, στην Κηφισιά, επί της λεωφόρου Κηφισίας και στη Φιλαδέλφεια, στο 8ο χλμ της Εθνικής Οδού, και έναν σταθμό στη Θεσσαλονίκη, στον Δήμο Πυλαίας, επί της λεωφόρου Γεωργικής Σχολής. Υπάρχει, εξάλ-
Στην Αθήνα, ένας από τους νεότερους σταθμούς ανεφοδιασμού φυσικού αερίου κίνησης FISIKON βρίσκεται ήδη στην Κηφισιά, επί της λεωφόρου Κηφισίας
09
λου, στρατηγικός σχεδιασμός για την περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου ανεφοδιασμού FISIKON στο επόμενο χρονικό διάστημα. Τα οφέλη του «πράσινου» καυσίμου, όμως, απολαμβάνουν οι κάτοικοι της Αθήνας και με τη χρήση των Μ.Μ.Μ.: περισσότερα από 600 λεωφορεία της Αττικής τροφοδοτούνται ήδη με φυσικό αέριο, ενώ από Καλοκαίρι του 2013 κυκλοφορούν στην πρωτεύουσα και τα πρώτα ταξί με αεριοκίνηση. Δεν πρέπει, τέλος, να λησμονείται ότι ο Δήμος Αθηναίων διατηρεί επίσης περίπου 100 απορριμματοφόρα, τα οποία κινούνται με φυσικό αέριο.
ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
Απλούστευση για Ανάπτυξη
o
Οι εννέα πυλώνες της ανάπτυξης που παρουσίασε η κυβέρνηση, δεν είναι κάτι καινούργιο. Είναι χιλιοειπωμένες θεωρίες, ότι δηλαδή σ’ αυτά –στον τουρισμό, τις μεταφορές, τα φάρμακα, τα αγροτικά προϊόντα, νέες τεχνολογίες κ.λπ.– θα πρέπει να επικεντρωθεί η προσπάθεια για να αναπτυχθεί η Oικονομία. Τα ξέρουμε, τα έχουμε ακούσει δεκάδες, να μη πώ εκατοντάδες, φορές και –μεταξύ μας– δεν είναι απολύτως έτσι τα πράγματα, διότι ο ιδιωτικός τομέας συχνά κινείται προς άλλες κατευθύνσεις, με γνώμονα το κέρδος του. Τέλος πάντων, η ουσία είναι να ξεκινήσει, επιτέλους, κάτι ώστε ν’ αναπτυχθεί η Οικονομία, καθώς η κυβέρνηση δείχνει να έχει τέτοια διάθεση. Πρέπει, όμως, να γίνει σαφές το εξής: Η ανάπτυξη δεν θα προέλθει απαραίτητα από επιδοτήσεις ούτε από τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Αντίθετα, μάλιστα, πολλές φορές ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν οι αναπτυξιακοί νόμοι κακό κάνει, παρά καλό στις επιχειρήσεις και την Οικονομία. Αυτό που προέχει, αν θέλουμε να δούμε να ξεκινούν δουλειές και επενδύσεις, είναι η άρση των αντικινήτρων που έχει δημιουργήσει η γραφειοκρατία του Δημοσίου. Το μεγάλο πρόβλημα σήμερα για κάποιον που ασχολείται με τις επιχειρήσεις, είναι ότι μπλέκει σ’ ένα πλήθος διατάξεων, αδειοδοτήσεων και ελέγχων, που καθιστούν τελικά σχεδόν ανέφικτη την επιχειρηματική δραστηριότητα. Από το κόστος των φόρων, σε περίπτωση
πολλές οι ερμηνείες τους, που τελικά για να κάνεις τη δουλειά σου, πρέπει να κάνει ο δημόσιος υπάλληλος «τα στραβά μάτια», ενώ «για να τα κάνει» πρέπει να τον καλοπιάσεις. Έ τσι το κόστος της επιχείρησης ανεβαίνει από το «καλόπιασμα», η εξάρτησή της από τους δημοσίους υπαλλήλους είναι απόλυτη και τελικά δουλειά δεν γίνεται. Αυτά πρέπει να αλλάξει η κυβέρνηση, αν θέλει ανάπτυξη της Οικονομίας, και όχι να κάνει σχέδια επί χάρτου για κέρδους, αλλά και των διαδικασιών το πού θα πρέπει να κατευθυνθούν οι Φ.Π.Α. και των φόρων μισθωτών επενδύσεις. Αν φτιαχτεί ένα σωστό, υπηρεσιών και όλων των άλλων σταθερό, φιλικό για τις επιχειρήσεις έκτακτων φόρων, μέχρι το κόστος της περιβάλλον, επενδύσεις θα γίνουν, διαφθοράς, δηλαδή του λαδώματος δουλειές θα υπάρχουν, ανάπτυξη θα έχουμε. Αν δεν Αν δημιουργηθεί ένα μειωθεί η γραφειοκρατία σταθερό και φιλικό προς τις και οι φόροι, όσους αναπτυξιακούς νόμους κι επιχειρήσεις περιβάλλον, αν φτιάξουμε, ανάπτυξη δεν χωρίς γραφειοκρατία και θα έχουμε, ούτε επενδύσεις αλόγιστη πολυνομία, τότε ούτε δουλειές. θα έλθει και η ανάπτυξη, Θα μου πείτε ότι και αυτά γνωστά είναι. Φυσικά και είναι όπως την φανταζόμαστε γνωστά, το ζήτημα όμως είναι και όπως πρέπει να είναι ότι δεν αλλάζουν. Και το να ακούμε περί αναπτυξιακών σχεδίων, όταν δεν υπάρχει φράγκο των δημοσίων υπαλλήλων, όλα και όταν κανένας δεν ξέρει τι θα του προστίθενται στο κόστος λειτουργίας ξημερώσει φορολογικά, είναι και της επιχείρησης και εξαφανίζουν κάθε ενοχλητικό. Θα ήταν καλύτερο, αντί περιθώριο κέρδους. Η γραφειοκρατία του να φτιάχνουμε φιλόδοξα αναπτυξιακά Δημοσίου έχει δημιουργήσει όλο αυτό το σχέδια, να απλουστεύσουμε τις περίπλοκο σύστημα, μόνο και μόνο για διαδικασίες έναρξης και λειτουργίας να διασφαλίσει την ισχύ της. Χρειάζεται επιχειρήσεων, να μειώσουμε τους ο επιχειρηματίας να προστρέχει διαρκώς φόρους και να ξεκαθαρίσουμε ότι σε λογιστές, εφοριακούς και κάθε λογής θα υπάρχει σταθερότητα σ’ ένα άλλους δημοσίους υπαλλήλους για συγκεκριμένο πλαίσιο λειτουργίας των να κάνει τη δουλειά του. Και είναι τόσο επιχειρήσεων. Έ τσι, ίσως γίνει κάτι. πολλοί οι νόμοι, τόσο μπερδεμένοι, τόσες –> nikolopoulos@reporter.gr
10
οδηγός πόλης & καλής ζωής
Μπες στο... παιχνίδι και κέρδισε δωρεάν προσκλήσεις για Θέατρα, Συναυλίες, Σινεμά, Φεστιβάλ, Νυχτερινά Κέντρα, Εστιατόρια, Ταξίδια και πολλά άλλα!
U YO art - culture - urban life Κριτικές ταινιών και παραστάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις, showbiz news και το πιο ενημερωτικό ευρετήριο διασκέδασης για την Αθήνα! www.monopoli.gr
Θεόδωρος Πανταλέων
Κατερίνα Γεωργαντά
καινοτομια στο... Της ΛΗΤΩΣ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ
σ
Σ’ αυτό τον μυστηριώδη και ελιτίστικο χώρο –όπως καμιά φορά χαρακτηρίζεται ο κλάδος της Αγοράς Τέχνης– ισχυρό ρόλο παίζουν οι δημοπρασίες. Πρώτα απ’ όλα, διότι οι συλλέκτες και όσοι επενδύουν τα χρήματά τους σε πίνακες βρίσκουν ευκαιρίες, τόσο σε συλλεκτικό όσο και σε επενδυτικό επίπεδο. Δεύτερον, διότι μέσα από τις δημοπρασίες γίνονται αντιληπτά τα επίπεδα των τιμών αλλά και οι τάσεις της Αγοράς: ποιος
αγοράζει και τι, μέχρι ποια τιμή διεκδικούν τον Χ καλλιτέχνη. Μέχρι τώρα, η πλειοδοσία (bidding) καθοριζόταν από τον δημοπράτη. Αυτός ήταν ο μόνος που είχε το δικαίωμα να κρίνει και να αποφασίσει για την οριστική κατακύρωση. Η Gallerie 30 λανσάρει την εξής καινοτομία: τη δημοπρασία κατά την οποία ο αγοραστής τελικά θα είναι εκείνος που θα διαμορφώνει την τιμή και όχι ο δημοπράτης. Με πιο απλά λόγια, γίνεται ένα ποντάρισμα πάνω στην τιμή εκτίμησης ή και χαμηλότερα και όχι πλειοδοσία από την αρχική και πάνω.
12
Ανοιχτή δημοπρασία «Πατώντας» σε αυτή την καινοτομική πλατφόρμα, η Gallerie 30, ιδιοκτήτης της οποίας είναι ο κ. Μιχάλης Τσουτσάνης, με μακροχρόνια δραστηριότητα και εμπειρία στο art dealing, διοργανώνει τη δημοπρασία Auction Price. Πρόκειται για μια ανοιχτή δημοπρασία, χωρίς καρέκλες και έδρα. Υπάρχει μια αρχική τιμή που ορίζεται από τους ιδιοκτήτες των έργων και ο παίκτης έχει το δικαίωμα να κάνει οποιαδήποτε προσφορά, ενώ ταυτόχρονα ο κάτοχος του έργου –μέσω τηλεφώνου ή φυσικής πα-
| εναλλακτικεσ επενδυσεισ |
Γιώργος Σταθόπουλος
Αλέκος Φασιανός
χρηματιστηριο τεχνησ ρουσίας στην γκαλερί– αποφασίζει να δεχτεί ή να αντιπροτείνει. Η παραπάνω διαδικασία πραγματοποιείται μέσω του δημοπράτη της γκαλερί, διασφαλίζοντας την εχεμύθεια και ασφάλεια της διαπραγμάτευσης που αποτελεί ακόμη μια καινοτομία της Gallerie 30. Η δημοπρασία στηρίζεται πλειοδοτικά στην τιμή Auction Price και ταυτόχρονα παρέχει την δυνατότητα μειοδοτικής διαπραγμάτευσης ή ελεύθερης προσφοράς σε προεπιλεγμένα έργα του καταλόγου. Σημειώνεται δε, ότι τα προεπιλεγμένα έργα ελεύθερης προσφοράς
ανήκουν αποκλειστικά στην Gallerie 30 και είναι μια προσφορά σε όσους θέλουν να αποκτήσουν ένα έργο τέχνης σε πολύ χαμηλό κόστος. Όπως άλλωστε σημειώνουν και τα στελέχη της Gallerie 30 «οι έλληνες ζωγράφοι είναι η μεγαλύτερη επένδυση στο μέλλον της χώρας και του πολιτισμού». Τέλος, στην τελική τιμή υπάρχει 10% αμοιβή της γκαλερί όπως αυτή ορίζεται από τους όρους της διαδικασίας. Στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.artdealer. gr οι ενδιαφερόμενοι που αναζητούν μια καλή αγορά, τόσο σε επίπεδο συλλογής όσο και
13
σε μελλοντική αξία μεταπώλησης, μπορούν να δουν αναλυτικά τoυς όρους και να περιηγηθούν στον κατάλογο της δημοπρασίας.
Σκουφά 30 & Βουκουρεστίου Τηλ. 210-6209011 gallerie30@gmail.com
Αγορές 16 δισ. ευρώ σε μετοχές και ομόλογα� Του Στ. Κ. Χαρίτου
T
Τo κενό που έφερε η εννεαήμερη διόρθωση πάει να καλύψει η Αγορά, με τον γενικό δείκτη να σκαρφαλώνει στις 1.250 μονάδες και τις καρδιές να πηγαίνουν πάλι πίσω στις… θέσεις τους. «Η Αγορά είναι αποτιμήσεις», υποστηρίζουν οι χρηματιστές. Έ πειτα από την ανοδική κούρσα που έρχεται από τα μέσα Ιουλίου με τον
γενικό δείκτη σχεδόν να διπλώνει, τις τιμές να κάνουν περισσότερο από 100% και την έξοδο της χώρας στις Αγορές, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος και τη συμφωνία με την τρόικα να είναι πραγματικότητα, η διόρθωση ήταν θέμα χρόνου να συμβεί. Κατά την J. P. Morgan, η Αγορά δεν έχει πια κανένα πολιτικό ρίσκο. Κι αυτό διότι, όπως αναφέρει η επενδυτική τράπεζα, ακόμη κι αν γίνουν εκλογές και
14
αλλάξει ο συσχετισμός δυνάμεων στην κυβέρνηση, δεν θα θελήσει κανείς να πάνε χαμένες οι προσπάθειες τόσων χρόνων. Με την επιχειρηματολογία αυτή, λοιπόν, αλλά και με το δεδομένο ότι οι ξένοι που επένδυσαν στη χώρα μας, όπως η Fairfax στη Eurobank, ήρθαν για να μείνουν και όχι για να φύγουν (π.χ. όπως έκανε το ίδιο fund στην Ιρλανδία), τα ισχυρά χαρτοφυλάκια αγοράζουν Ελ-
| ΑΓΟΡΕΣ / oikonomia |
λάδα, με την προοπτική της παραμονής και της μελλοντικής κατοχύρωσης των κερδών τους. Άλλωστε η Alpha Bank τονίζει του λόγου το αληθές, περί εμπέδωσης του σταθερού οικονομικού περιβάλλοντος στη χώρα μας, γράφοντας στην εβδομαδιαία οικονομική ανάλυσή της ότι «οι ξένοι επενδυτές επενδύουν στην Ελλάδα διότι πιστεύουν πως έγινε σημαντική πρόοδος τα τελευταία τέσσερα χρόνια, όσον αφορά στην προσαρμογή της ελληνικής Οικονομίας. Αυτοί οι επενδυτές ξέρουν σήμερα ότι το δημόσιο χρέος της χώρας μπορεί να καταγράφεται στο 175% του Α.Ε.Π., αλλά έχει μέση διάρκεια λήξης μετά το 2014 που υπερβαίνει τα 17,5 έτη (με λήξεις έως το 2057) και είναι χρέος πολύ χαμηλού επιτοκίου».
«Κανένα πολιτικό ρίσκο» λέει η J. P. Morgan
Η Αγορά ενδεχομένως να πιεστεί από τις αυξήσεις κεφαλαίου και τα ομολογιακά. Θυμίζουμε ότι βρίσκονται σε εκκρεμότητα δύο εκδόσεις ομολογιακών, της Alpha και της Δ.Ε.Η., συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ, οι οποίες πάγωσαν από την αύξηση κεφαλαίου-μαμούθ της Εθνικής των 2,5 δισ. ευρώ, αλλά και 750 εκατ. ευρώ που θα αποτελέσουν την έκδοση ομολόγου. Επιπρόσθετα, τρέχουν οι διαδικασίες και τα roadshows στις… πέντε ηπείρους, για να συγκεντρώσει η Eurobank 2,86 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι μέχρι τις 16 Μαΐου, οπότε κανονικά θα έχει ολοκληρωθεί και η αύξηση κεφαλαίου της Ε.Τ.Ε., οι ελληνικές τράπεζες και οι επιχειρήσεις θα έχουν σηκώσει περίπου 8 δισ. ευρώ. Σημειωτέον ότι εκκρεμούν ακόμη ομολογιακά από Μυτιληναίο, Motor Oil και MIG, εκτοξεύοντας το ύψος των προς άντληση κεφαλαίων πάνω από τα 10 δισ. ευρώ, συν τα τα περίπου 3,5 δισ. ευρώ που άντλησαν Πειραιώς και Alpha· μιλάμε για περίπου 13 δισ. ευρώ μόνο στο Χρηματιστήριο και 16 δισ. ευρώ, αν προστεθεί και η πρώτη ελληνική έκδοση ομολόγου μετά από τέσσερα χρόνια.
Financial Times:
Η μεγάλη θηλιά των 130 δισ. ευρώ στα PIIGS
O
Οι χώρες της περιφέρειας της ζώνης του ευρώ θα πρέπει να πληρώσουν πάνω από 130 δισ. ευρώ στο τρέχον έτος, μόνο για την κάλυψη των τόκων συσσωρευμένων χρεών τους, ένα βάρος εξυπηρέτησης χρέους σχεδόν τρεις φορές υψηλότερο από αυτό των υπόλοιπων των χωρών της Ευρωζώνης. Τα νούμερα –τα οποία έχουν υπολογιστεί από τους Financial Times με βάση τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου– υπογραμμίζουν τις βαθιές πληγές που άφησε η κρίση στη ζώνη του ευρώ, παρά την υψηλή ζήτηση για τα ομόλογα της περιφέρειας τους τελευταίους μήνες. Αν και η πτώση των αποδόσεων των ομολόγων έχει μειώσει σημαντικά το κόστος δανεισμού κατά τα τελευταία δύο χρόνια, η αδύναμη οικονομική ανάκαμψη και τα ακόμη υπερβολικά υψηλά ελλείμματα σημαίνουν ότι ο λογαριασμός των τόκων των δανείων που έχουν λάβει Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ελλάδα και Ισπανία συνεχίζει να αυξάνεται. «Τα υψηλά επίπεδα χρέους και η οικονομική εξαθλίωση είναι σαφώς ένα πολιτικό πρόβλημα», όπως επισημαίνει η Citigroup. «Ακόμη και αν αρχίσουμε να βλέπουμε τις αναλογίες χρέους προς Α.Ε.Π. να σταθεροποιούνται –ίσως και να αρχίσουν να μειώνονται– θα παραμείνουν σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, πράγμα που σημαίνει ότι οι χώρες της περιφέρειας θα είναι ευάλωτες σε περαιτέρω σοκ», προσθέτει.
15
Τα στοιχεία από την έκθεση World Economic Outlook του Δ.Ν.Τ. δείχνουν ότι το βάρος εξυπηρέτησης του χρέους της περιφέρειας της Ευρωζώνης είναι σχεδόν 10 σεντς για κάθε ευρώ εσόδων που λαμβάνονται από τις κυβερνήσεις. Στις υπόλοιπες 13 χώρες της ζώνης του ευρώ το βάρος αυτό διαμορφώνεται σε μέσο όρο στα 3,5 σεντς ανά ευρώ, και αυτή η διαφορά προβλέπεται να αυξηθεί κατά τα επόμενα πέντε χρόνια. Τα υψηλά επίπεδα της εξυπηρέτησης χρέους, ακόμη και με χαμηλότερα επιτόκια, θα διαβρώσουν την ικανότητα των υπερχρεωμένων χωρών να κάνουν επενδύσεις και να διατηρήσουν κοινωνικά δίκτυα ασφαλείας. Για παράδειγμα, στην Πορτογαλία το ύψος των τόκων αγγίζει τα 7,3 δισ. ευρώ φέτος και υπερβαίνει τις δαπάνες εκπαίδευσης, ενώ είναι σχεδόν ίσο με τον προϋπολογισμό του κλάδου υγείας. Οι FT υπολογίζουν το βάρος της εξυπηρέτησης χρέους συγκρίνοντας το συνολικό ετήσιο έλλειμμα που προβλέπεται από το Δ.Ν.Τ., με το πρωτογενές έλλειμμα, το οποίο αποκλείει τις πληρωμές τόκων για το δημόσιο χρέος. «Θα είναι δύσκολα τα πράγματα για την ευρωπεριφέρεια για πολλά χρόνια», τονίζει η Barclays. «Παρ’ εκτός κι αν οι Αρχές ξεκινήσουν να σκέφτονται ριζικές λύσεις και αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις υπέρ της ανάπτυξης ή την αναδιάρθρωση του χρέους, αυτά τα χρέη θα εμποδίζουν και θα ψαλιδίζουν την ανάπτυξη και θα περιορίζουν τις κρατικές δαπάνες σημαντικά για τα επόμενα χρόνια», προσθέτει.
Alpha Bank:
Έρχεται Η εντυπωσιακή απομείωση του χρέους 16
«Η Ελλάδα πέτυχε την έγκαιρη έξοδό της στις διεθνείς Aγορές. Ωστόσο η πρόσβαση στις Aγορές δεν συνίσταται μόνο στα 3 δισ που δανείστηκε το ελληνικό Δημόσιο, με επιτόκιο 4,95% (που μειώθηκε ήδη στο 4,76% στη δευτερογενή Aγορά) και με προσφορά κεφαλαίων άνω των 20 δισ. ευρώ», όπως αναφέρουν οι αναλυτές της Alpha Bank.
| TΡΑΠΕΖΕΣ |
Σύμφωνα με ανάλυση της τράπεζας, συνίσταται και στο ότι: τα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου (ΕΓΔ), ύψους περί τα 15 δισ ευρώ, τα οποία είχαν εκδοθεί με μέσο επιτόκιο άνω του 4,2%, αναμένεται τώρα να αναχρηματοδοτηθούν με μέσο επιτόκιο κάτω του 3% και με μεγάλη συμβολή από ξένους επενδυτές. έχουν ήδη αντληθεί ίδια κεφάλαια ύψους 2,95 δισ. ευρώ από τις δύο μεγάλες συστημικές τράπεζες της χώρας (Alpha Bank και Τράπεζα Πειραιώς) και έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για άντληση επιπλέον ιδίων κεφαλαίων
ύψους 5,4 δισ. ευρώ από τη Eurobank και την Εθνική Τράπεζα. έχουν ήδη αντληθεί κεφάλαια ύψους 1,25 δισ. ευρώ μέσω ομολογιακών εκδόσεων με πολύ ικανοποιητικά επιτόκια από δύο συστημικές τράπεζες. Ύστερα από αυτές τις εξελίξεις, οι τράπεζες προχωρούν σε εξαγορά του συνόλου των προνομιούχων μετοχών τους, ύψους 4,5 δισ. ευρώ, που είχαν αγοραστεί από το ελληνικό Δημόσιο το 2009. Η Alpha Bank προχώρησε στην εξαγορά των δικών της προνομιούχων μετοχών, ύψους 940 εκατ. ευρώ, ενώ επίκειται αντίστοιχη ενέργεια και από την Τράπεζα Πειραιώς, αργότερα, δε, από τις δύο άλλες συστημικές τράπεζες. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία, το δημόσιο χρέος της χώρας και οι δανειακές ανάγκες του ελληνικού Δημοσίου τον Μάιο του 2014 θα έχουν μειωθεί κατά 4,5 δισ. ευρώ. Επιπλέον, τα ταμειακά διαθέσιμα ύψους 11 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) δεν θα χρειάζονται πλέον για την κάλυψη των εναπομεινάντων κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών, αφού αυτές θα έχουν καλυφθεί πλήρως και με το παραπάνω από τον ιδιωτικό τομέα. Επομένως, τα διαθέσιμα του ΤΧΣ, τα οποία δεν θα έπρεπε να είχαν καταγραφεί καν στο δημόσιο χρέος, θα επιστραφούν έγκαιρα στο EFSF με αποτέλεσμα την αντίστοιχη μείωση του χρέους της γενικής κυβέρνησης της χώρας. Με την ολοκλήρωση των αυξήσεων μετοχικών κεφαλαίων (ΑΜΚ) και των τραπεζών που είναι σε εξέλιξη, το χρέος της γενικής κυβέρνησης θα μειωθεί απότομα από τα 318,7 δισ. ευρώ (175,1% του ΑΕΠ), που ανακοίνωσε (23.4.2014) η Eurostat, στα 303,2 δισ. ευρώ (166,5% του ΑΕΠ) στους επόμενους μήνες. «Αυτό σημαίνει ότι “όσο προχωρούμε, τόσο ο δρόμος μικραίνει”, όπως είναι και το φυσιολογικό. Μάλιστα, στην περίπτωσή μας ο δρόμος (το δημόσιο χρέ-
17
ος), παρά το ότι εξακολουθεί να είναι μακρύς και δύσκολος (σχετικά μεγάλο, αλλά εξαιρετικά μακροπρόθεσμο), μικραίνει πολύ ταχύτερα απ’ όσο εκτιμούσαμε κι εμείς, οι λιγότερο απαισιόδοξοι ώς σήμερα. Προς το παρόν, οι ανωτέρω εξελίξεις επιβεβαιώνουν τις πρόσφατες δηλώσεις του πρωθυπουργού της χώρας στο πρακτορείο Bloomberg, ότι η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει τώρα ούτε δημοσιονομικό έλλειμμα ούτε χρηματοδοτικό κενό το 2014 και το 2015 και ότι το 2015 θα καταγράψει πλεόνασμα όχι μόνο στο πρωτογενές ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης, αλλά και στο συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο», εκτιμούν οι αναλυτές της Alpha Bank. Αναγνωρίζεται, επίσης ευρέως, ότι ο επιτυχής δανεισμός του ελληνικού Δημοσίου και των τραπεζών, αλλά και πολλών μεγάλων επιχειρήσεων από τις Αγορές έχει ήδη ενισχύσει ουσιαστικά τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας και έχει βελτιώσει καταλυτικά την κεφαλαιακή επάρκεια και τη ρευστότητα των τραπεζών. Ως εκ τούτου, αναμένεται η επανεκκίνηση της διαδικασίας επιστροφής των ελληνικών καταθέσεων και η δραστική μείωση της εξάρτησης των ελληνικών τραπεζών για τη χρηματοδότησή τους από την ΕΚΤ. Η συνεπαγόμενη αποκατάσταση μιας θετικής πορείας αύξησης των τραπεζικών χορηγήσεων αναμένεται να αποτελέσει ισχυρό παράγοντα ενίσχυσης της ανάπτυξης της Οικονομίας της χώρας, πιθανότατα από το δεύτερο εξάμηνο του 2014 και ιδιαίτερα από το 2015. «Όλα αυτά είναι το αποτέλεσμα της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στην ελληνική Οικονομία με την προώθηση της δημοσιονομικής προσαρμογής και με την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων, ταυτόχρονα με τη σημαντική βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας μέσω των σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν ήδη συντελεστεί» εκτιμάται στην εβδομαδιαία ανάλυση της τράπεζας.
| ΤΡΑΠΕΖΕΣ |
«Συμμαχία» Attica Group με Fortress;
Σ
Σε προχωρημένες συζητήσεις με μεγάλο αριθμό τραπεζών καθώς και με τον αμερικανικό όμιλο επενδύσεων Fortress Credit Corp για την μακροπρόθεσμη αναδιάρθρωση του δανεισμού της βρίσκεται η Attica Α.Ε. Συμμετοχών, θυγατρική εταιρεία της Marfin Investment Group (MIG) . Κατόπιν σχετικού ερωτήματος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς σε σχέση με δημοσιεύματα του ηλεκτρονικού Τύπου, η Attica Α.Ε. Συμμετοχών ενημέρωσε τους μετόχους της και το επενδυτικό κοινό ότι προσπαθεί αυτή την περίοδο να εκμεταλλευτεί την ισχυρή χρηματοοικο-
Εκμεταλλευόμενη την ισχυρή της χρηματοοικονομική θέση, η θυγατρική της Marfin Investment Group (MIG) βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις, στοχεύοντας στην αναδιάρθρωση του δανεισμού της και στην έκδοση μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου
18
νομική θέση της (δάνεια Ομίλου 290 εκατ. ευρώ/αξίες πλοίων 628 εκατ. ευρώ) προκειμένου να επιτύχει τη μακροπρόθεσμη αναδιάρθρωση του δανεισμού της και την προσέλκυση στρατηγικών συμμάχων, ώστε να χρηματοδοτήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την υλοποίηση του επιχειρηματικού της σχεδίου και να ενδυναμώσει τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στις διαδικασίες της συνολικής αναδιάρθρωσης του ακτοπλοϊκού κλάδου που βρίσκονται σε εξέλιξη με πρωτοβουλία της Τράπεζας Πειραιώς. «Οι εν λόγω συζητήσεις αφενός δεν έχουν καταλήξει, ενώ αφετέρου οποιαδήποτε τυχόν συμφωνία τελεί υπό την προϋπόθεση της σύμφωνης γνώμης των δανειστριών τραπεζών του Ομίλου της Attica Α.Ε. Συμμετοχών», σύμφωνα με την εταιρεία. Στις εν λόγω συζητήσεις εξετάζεται, μεταξύ άλλων προτεινόμενων εταιρικών πράξεων, η έκδοση μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου, το ύψος του οποίου και ο χρονικός ορίζοντας έκδοσης αυτού γενικότερα, δε, ο χρόνος ολοκλήρωσης οποιασδήποτε τυχόν συμφωνίας δεν δύνανται ακόμη να προσδιοριστούν. Η Attica Α.Ε. Συμμετοχών θα προβεί σε σχετικές ανακοινώσεις, εφόσον συντρέξει περίπτωση, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής Επικοινωνιών
Όταν πέφτουν οι επιδόσεις,
οι αντίπαλοι κάνουν προσπέραση...
Μ
Μεγαλώνει η απόσταση που χωρίζει την Ελλάδα από την παγκόσμια «αφρόκρεμα» της ψηφιακής Οικονομίας, με την κατάταταξή της να πέφτει στην 74η θέση μεταξύ 148 κρατών στο Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας (Networked Readiness Index–NRI). Την ίδια ώρα, τα ηνία της διεθνούς τεχνολογικής σκηνής, από πλευράς ψηφιακής ετοιμότητας, κρατούν οι
προηγμένες βορειοευρωπαϊκές χώρες, οι «ασιατικές τίγρεις» και μερικές από τις πιο προηγμένες Οικονομίες της Δυτικής Ευρώπης. Σύμφωνα με την αξιολόγηση του World Economic Forum, όπως αυτή αποτυπώνεται στη μελέτη The Global Information Technology Report 2014, η Ελλάδα διολίσθησε δέκα θέσεις, σε σχέση με το 2013, συγκεντρώνοντας βαθμολογία 3,95, όταν η προηγούμενη επίδοσή της ήταν η 64η θέση μεταξύ 144 κρατών, με βαθμολογία 3,9. Όπως προκύπτει από
20
τη μελέτη, την οποία παρουσιάζει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), η Ελλάδα, αν και έχασε θέσεις στην κατάταξη μεταξύ των πιο προηγμένων τεχνολογικά και διασυνδεδεμένων ψηφιακά χωρών, κατάφερε, ωστόσο, να βελτιώσει –έστω και ελαφρώς– τη συνολική βαθμολογία της, εμφανίζοντας, μάλιστα, πρόοδο σε σειρά επιμέρους δεικτών. Πάντως, και παρά τις προσπάθειες που καταβάλλει η χώρα ώστε να «πλασαριστεί» καλύτερα στον δι-
| επιχειρησεισ |
Έπεσε… 10 θέσεις η Ελλάδα στην κατάταξη των πιο προηγμένων τεχνολογικά και διασυνδεδεμένων ψηφιακά χωρών
Geospaces M 1:75.000, του Hubert Blanz. Η σειρά των έργων αυτών αποκαλύπτει πώς η τεχνολογία αλλάζει δραματικά τις αστικές συνήθειες, τις συνθήκες διαβίωσης και το περιβάλλον εργασίας.
ολόγηση του World Economic Forum, εμφανίζουν στασιμότητα, με ελάχιστες αυξομειώσεις, που σίγουρα δεν επαρκούν για να αποσπάσουν τη χώρα από τα κράτη με μέτρια επιτεύγματα σε ζητήματα νέων τεχνολογιών και να την κατατάξουν στις ώριμες τεχνολογικά Αγορές. Οι χρονιές-σταθμοί, κατά τους οποίους η Ελλάδα προσπάθησε να κάνει τη διαφορά, ήταν επίσης το 2009, οπότε η χώρα μας απέσπασε την 55η θέση μεταξύ 134 κρατών (με βαθμολογία επίσης 4), το 2010, όταν κατάφερε να κατακτήσει την 56η θέση μεταξύ 142 κρατών (με βαθμολογία 3,8, αλλά και το 2012 (59η θέση μεταξύ 142 χωρών με βαθμολογία 3,9).
Αισιόδοξες επισημάνσεις εθνή ψηφιακό χάρτη, το 2014 τήρησε την παράδοση των τελευταίων ετών, που τη θέλει να χάνει έδαφος όσον αφορά στην υιοθέτηση της καινοτομίας και των μεταρρυθμίσεων με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών.
Στασιμότητα Από τα στοιχεία της μελέτης του World Economic Forum για τη διαχρονική πορεία της χώρας (2007-2014), τα οποία επεξεργάστηκε ο ΣΕΠΕ, προκύπτει ότι αξιολογείται από στάσιμη έως πτωτική, με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις, όπως το 2007, όταν η Ελλάδα κατέλαβε την καλύτερη, μέχρι σήμερα, επίδοση της, κατακτώντας την 48η θέση μεταξύ 122 χωρών με βαθμολογία 4. Έ κτοτε, οι επιδόσεις της Ελλάδας σε θέματα νέων τεχνολογιών, σύμφωνα πάντα με την αξι-
Οι αναλυτές του World Economic Forum, αν και παρατηρούν ότι η Ελλάδα, όπως και η Ιταλία, υπέστη αξιοσημείωτη πτώση, που της στέρησε δέκα θέσεις στη σχετική κατάταξη, υπογραμμίζουν ότι η χώρα μας εμφανίζει αργή αλλά σταθερή βελτίωση σε σειρά επιμέρους δεικτών που συνδιαμορφώνουν τον Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας. Η κατάταξη των χωρών στον Δείκτη Ψηφιακής Ετοιμότητας γίνεται µε βάση τέσσερις άξονες: Περιβάλλον (πολιτικό, κανονιστικό, επιχειρηματικό, καινοτομικό) Ετοιμότητα (υποδομές και ψηφιακό περιεχόμενο, οικονομική προσιτότητα, δεξιότητες) Χρήση (προσωπική, επαγγελματική, κυβερνητική) Επιπτώσεις (οικονομικές, κοινωνικές).
21
Η Ελλάδα για το 2014, σε ό,τι αφορά το περιβάλλον, κατατάσσεται στην 87η θέση (89η το 2013), στον άξονα «ετοιμότητα» βρίσκεται στην 63η θέση (47η θέση ήταν η αντίστοιχη επίδοση, το 2013), ως προς τη χρήση καταλαμβάνει την 68η θέση (67η το 2013) και ως προς τις επιπτώσεις την 82η θέση (90ή, το 2013). Επιπλέον, από την ανάλυση των επιμέρους δεικτών του NRI, προκύπτει ότι η Ελλάδα συνέχισε να βελτιώνει τις επιδόσεις της στον τομέα των Υποδομών ICT και Ψηφιακού Περιεχομένου, κατακτώντας την 40ή θέση μεταξύ των 148 κρατών που θέτει στο μικροσκόπιο της η μελέτη, με βαθμολογία 5. Επίσης, σημαντική βελτίωση καταγράφει η Ελλάδα, όσον αφορά στο επιχειρηματικό περιβάλλον και συγκεκριμένα στον αριθμό διαδικασιών που απαιτούνται για την έναρξη μιας επιχείρησης, καταλαμβάνοντας την 34η θέση στον κόσμο με βαθμολογία επίσης 5. Βελτίωση επιδόσεων εντοπίζουν οι αναλυτές του World Economic Forum και στη διείσδυση των ευρυζωνικών συνδέσεων στον πληθυσμό, τομέας στον οποίο η Ελλάδα κατάφερε να βρεθεί στην 27η θέση.
Καθυστερήσεις… Στον αντίποδα, εξαιρετικά αναιμικές φαίνονται οι επιδόσεις της χώρας σε σειρά άλλων τομέων, όπως το πολιτικό και ρυθμιστικό περιβάλλον, όπου η Ελλάδα καταλαμβάνει ασθμαίνοντας μόλις την 114η θέση. Αργή είναι και η βελτίωση σε θέματα που σχετίζονται με τη διαθεσιμότητα επιχειρηματικών κεφαλαίων (146η θέση), τις κυβερνητικές προμήθειες τεχνολογίας (141η θέση) και την ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος (112η θέση). Επίσης, η Ελλάδα, σύμφωνα πάντα με τη μελέτη, έχει πολύ δρόμο να διανύσει σε τομείς όπως η χρήση του διαδικτύου μεταξύ επιχειρήσεων(Β2Β – 107η θέση), η επιτυχία της κυβέρνησης στην προώθηση των ΤΠΕ (140ή θέση) και ο αντίκτυπος των ΤΠΕ σε νέες υπηρεσίες και προϊόντα (129η θέση).
A
H
Η ολοκλήρωση της εν λόγω συναλλαγής υπόκειται σε όρους και αιρέσεις, περιλαμβανομένων των απαραίτητων εταιρικών εγκρίσεων. Κατόπιν τούτου, με την ως άνω μεταβίβαση τερματίζονται όλες οι συμβατικές υποχρεώσεις και ευθύνες της εταιρείας από την προηγηθείσα πώληση του 51% της ΙNTRACOM TELECOM.
Άραβες ΣΤΟ μετοχικό κεφάλαιο
της Ιντρακόμ Telecom Στην υπογραφή δεσμευτικής συμφωνίας-προσυμφώνου για τη μεταβίβαση του ποσοστού συμμετοχής της στο μετοχικό κεφάλαιο της Intracom TELECOM, ήτοι του 49% της εν λόγω εταιρείας, σε επενδυτές στο Dubai, με συνολική ωφέλεια ποσού 47 εκατ. ευρώ, προχώρησε η Ιντρακόμ.
22
Σχετικά με τη συμφωνία, ο Πρόεδρος της Intracom HOLDINGS, κ. Δημήτρης Κλώνης, δήλωσε: «Με ιδιαίτερη ικανοποίηση σας ανακοινώνουμε ότι επετεύχθη συμφωνία για τη μεταβίβαση του ποσοστού συμμετοχής μας στην Intracom TELECOM. Λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική συγκυρία που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, η εξέλιξη αυτή είναι πολύ σημαντική για την Intracom HOLDINGS και τους μετόχους της, ενώ παράλληλα μας επιτρέπει να βλέπουμε με ακόμη μεγαλύτερη αισιοδοξία τις προοπτικές του Ομίλου μας». Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Intracom HOLDINGS, κ. Κωνσταντίνος Κόκκαλης, ανέφερε σχετικά: «Η επίτευξη μιας σημαντικής συμφωνίας με ιδιαίτερα επωφελείς όρους σηματοδοτεί ένα νέο περιβάλλον για τον Όμιλο Intracom HOLDINGS. Η δημιουργία ρευστότητας θα επιτρέψει στην εισηγμένη έναν πιο εστιασμένο στρατηγικό σχεδιασμό για την υλοποίηση νέων επενδύσεων, ενώ προσβλέπουμε στη συνέχεια της στενής συνεργασίας των εταιρειών του Ομίλου μας με την Intracom TELECOM» Ο κλάδος του τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού ήταν ιστορικά το κεντρικό αντικείμενο της Intracom, παίζοντας αποφασιστικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό της τηλεπικοινωνιακής υποδομής της Ελλάδας, ενώ αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία τεχνολογικής τεχνογνωσίας, αλλά και το φυτώριο των σημαντικότε-
| επιχειρησεισ |
«Η δημιουργία ρευστότητας θα επιτρέψει έναν πιο εστιασμένο στρατηγικό σχεδιασμό για την υλοποίηση νέων επενδύσεων, ενώ προσβλέπουμε στη συνέχεια της στενής συνεργασίας των εταιρειών του Ομίλου μας με την Intracom TELECOM» – Κωνσταντίνος Κόκκαλης, Διευθύνων Σύμβουλος της Intracom HOLDINGS
ρων στελεχών για τον τηλεπικοινωνιακό κλάδο στην Ελλάδα. Ιστορικές στιγμές της εταιρείας ήταν η συνεργασία με την Ericsson στη δεκαετία του 1980 και η συμμετοχή και αποφασιστική συμβολή στην επιτυχία του εγχειρήματος της Vodafone στη δεκαετία του 1990. Η Intracom TELECOM τα τελευταία 20 χρόνια εξελίχθηκε σε κορυφαίο διεθνή πάροχο τηλεπικοινωνιακών συστημάτων, με τις δραστηριότητές της να επικεντρώνονται γεωγραφικά στην Αν. Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, τη Ρωσία και την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών και την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Η εταιρεία απασχολεί περισσότερους από 1.800 εργαζόμενους υψηλής κατάρτισης και διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία και αποδεδειγμένη εμπειρία άνω των 35 ετών στην Αγορά τηλεπικοινωνιών, υποστηρίζοντας περισσότερους από 100 μεγάλους πελάτες σε πάνω από 70 χώρες. Στο διεθνές της πελατολόγιο συγκαταλέγονται πάροχοι σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, δημόσιες Αρχές και μεγάλες δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις. Οι πωλήσεις της εταιρείας το 2013 έφτασαν τα 159,7 εκατ. ευρώ, ενώ τα κέρδη προ τόκων, φόρων, και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν στα 5,2 εκατ. ευρώ.
ΤΡΑΙΝΟΣΕ
Το τρένο θα σφυρίξει στα Βαλκάνια Της Χαράς Αυγερινού
Κ
Καθημερινά δρομολόγια προς Σκόπια, Βελιγράδι και Σόφια δρομολογεί στις αρχές Μαΐου η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, σε μια προσπάθεια αξιοποίησης του μεγάλου τουριστικού ρεύματος που παρατηρείται από τις παραπάνω χώρες προς τη Βόρειο Ελλάδα, κυρίως στους θερινούς μήνες. Δέλεαρ για τους επιβάτες θα αποτελέσουν οι ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές, καθώς ειδικά για τους πρώτους μήνες κυκλοφορίας των συρμών της η ΤΡΑΙΝΟΣΕ «ρίχνει» στην Αγορά εκπτωτικά εισιτήρια, προκειμένου να προσελκύσει επιβάτες στους νέους αυτούς προορισμούς. Τα διεθνή δρομολόγια της ΤΡΑΙΝΟΣΕ «κόπηκαν» το 2011 στο πλαίσιο του σχεδίου εξυγίανσης της εταιρείας το οποίο προέβλεπε αναστολή όλων των ζημιογόνων δρομολογίων μεταξύ των οποίων και του συνόλου των διεθνών. Η θετική εξέλιξη των οικονομικών της εταιρείας, της παρέχει την δυνατότητα να ανοίξει ξανά τις εν λόγω γραμμές, ενισχύοντας την εμπορική της δραστηριότητα με σκοπό φυσικά τη διεύρυνση της πελατειακής της βάσης, που θα δώσει σημαντική ώθηση στα έσοδα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Πέραν του έντονου τουριστικού ρεύματος που εισέρχεται στη χώρα μας τους θερινούς μήνες, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ επεξεργάζεται και αξιοποίηση των νέων αυτών συνδέσεων για χειμερινό τουρισμό, που μπορεί να περιλαμβάνει και εκδρομές για σκι προς τη Βουλγαρία. Στην παρούσα φάση οι συνδέσεις αυτές αφορούν σε δρομολόγια μεταξύ των παραπάνω πόλεων και της Θεσσαλονίκης, αλλά εξετάζεται άμεση σύνδεσή τους και με την Αθήνα. Πληροφορίες μάλι-
23
στα αναφέρουν, ότι πέραν των νέων δρομολογίων από και προς Σκόπια, Βελιγράδι και Σόφια, ενδιαφέρον για συνεργασία με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχουν ήδη εκδηλώσει Ρουμανία, Τσεχία, Σλοβακία ακόμη και Ρωσία, οι οποίες «βλέπουν» στο μέλλον τη σιδηροδρομική τους σύνδεση με την Ελλάδα.
Θεσσαλονίκη-Σόφια Από τις 10 Μαΐου ξεκινά το καθημερινό επιβατικό δρομολόγιο Θεσσαλονίκη-Σόφια. Το τρένο θα αναχωρεί από τη Θεσσαλονίκη στις 6.55 π.μ. και θα φτάνει στη Σόφια στις 2 μ.μ. Το κόστος της διαδρομής (απλό εισιτήριο) θα είναι 17,80 ευρώ (34,6 ευρώ μετ’ επιστροφής), ενώ θα διατίθενται και δώδεκα εκπτωτικά εισιτήρια μετ’ επιστροφής έναντι 25 ευρώ (κράτηση 15 ημέρες πριν). Από τη Σόφια το τρένο θα αναχωρεί στις 3.20 μ.μ. και θα φτάνει στη Θεσσαλονίκη στις 10.20 μ.μ. Στις 11 μ.μ. καθημερινά αναχωρεί τρένο από τη Θεσσαλονίκη προς Αθήνα, το οποίο πρακτικά εξυπηρετεί τους επιβάτες από Σόφια.
Θεσσαλονίκη-Σκόπια-Βελιγράδι Απογευματινό (4 μ.μ.) θα είναι το δρομολόγιο από Θεσσαλονίκη προς Σκόπια (άφιξη 7.55 μ.μ.) Δεκαπέντε λεπτά αργότερα θα αναχωρεί τρένο από Σκόπια προς Βελιγράδι, όπου θα φτάνει στις 5.30 π.μ. Για όλο τον πρώτο χρόνο το εισιτήριο θα είναι 20% εκπτωτικό και θα διαμορφώνεται στα 12,20 ευρώ για Σκόπια και 32 ευρώ για Βελιγράδι. Η αναχώρηση από Βελιγράδι θα γίνεται στις 6.45 μ.μ., η άφιξη στα Σκόπια στις 5 π.μ. από όπου θα αναχωρεί 15 λεπτά αργότερα για Θεσσαλονίκη.
Συνεταιρισμοί... Μολονότι χαρακτηρίζονται ως «συνεταιρισμοί», η έντονη εξωστρέφεια που έχουν ποιοτικά τους προϊόντα ταξιδεύουν σ’ όλο τον κόσμο και αποκομίζουν, τελικά, από
24
| επιχειρησεισ |
«Πολυεθνικές»! αναπτύξει είναι αξιοζήλευτη, ακόμη και από ιδιωτικές επιχειρήσεις. Με όχημα τα τις διεθνείς Αγορές το μεγαλύτερο μερίδιο πωλήσεων. TΗΣ Δέσποινας Καραγιαννοπούλου
25
Κρόκος Κοζάνης
ΜΙΝΩΣ - Συνεταιρισμός Αγγειοπλαστών Θραψανού Π.Ε. «Άγγλοι, Αμερικανοί, Ισραηλινοί, Γερμανοί, Σουηδοί και Δανοί είναι οι πελάτες των πυθαριών μας», δηλώνει ο Πρόεδρος του Συνεταιρισμού Αγγειοπλαστών Θραψανού που εδρεύει στο Ηράκλειο της Κρήτης, κ. Μιχάλης Πλουμάκης, και φέρει το σήμα Μίνως. «Αναμφίβολα», τονίζει «διαθέτουμε και έλληνες πελάτες, ωστόσο πάνω από το 90% των πωλήσεων που πραγματοποιούμε, έρχεται από τις Αγορές του εξωτερικού». Οι ξένοι λατρεύουν την κρητική κεραμική που τη χαρακτηρίζει η ποιότητα, η καλαισθησία και η τεράστια γκάμα, σημειώνει ο ίδιος. Όπως λέει είναι διατεθειμένοι –ιδίως οι Άγγλοι– να πληρώσουν αδρά για ένα κρητικό κεραμικό. Οι τιμές κυμαίνονται ανάλογα με το μέγεθος: δηλαδή ένα μικρό κεραμικό 10 πόντων κοστίζει 3 ευρώ ενώ ένα κεραμικό 1,5 μέτρου μπορεί να φθάσει τα 150 ή και τα 300 ευρώ. «Στόχος μας», σημειώνει ο Μιχάλης Πλουμάκης, «είναι να ενισχύουμε τις συνεργασίες μας στο εξωτερικό». Σύμφωνα με το πλάνο που έχει χαράξει ο Συνεταιρισμός, οι επόμενες Αγορές-στόχοι είναι η Αυστραλία, ο Καναδάς και το Ντουμπάι.
Χαρακτηρίζεται ως «το χρυσάφι της γης» επειδή πωλείται περίπου όσο και ο χρυσός. Ο λόγος για τον κρόκο ή την ελληνική ζαφορά (saffron), όπως συνήθως λέγεται, που ανήκει στην καλύτερη ποιότητα σαφράν στον κόσμο. «Αναμφίβολα», τονίζει η γενική διευθύντρια του Συνεταιρισμού Κροκοπαραγωγών Κοζάνης, κα Ελένη Καλύβα, «ο κρόκος είναι το πιο ακριβό μπαχαρικό του κόσμου και αυτό οφείλεται στις θεραπευτικές του ιδιότητες (αντιοξειδωτικές, αντιθρομβωτικές) που προσδίδει στον οργανισμό. Στο πλαίσιο αυτό», σημειώνει, «τα “επώνυμα στίγματα” του φυτού, εκτός από τη μαγειρική, χρησιμοποιούνται ευρέως και από τη βιομηχανία φαρμάκων». «Σήμερα», μας λέει η και Καλύβα, «η συγκομιδή του ελληνικού Συνεταιρισμού που διαχειρίζεται 3.000 στρέμματα φθάνει τον 1,5 τόνο σαφράν και η προοπτική για φέτος είναι να φθάσει τους 2 τόνους, με το 60% αυτών να κατευθύνεται στην Ε.Ε., τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αυστραλία, την Αμερική και τον Καναδά». Ο άμεσος στόχος του Συνεταιρισμού είναι να ξεκινήσουν εξαγωγές προς την Κίνα και τη Σαουδική Αραβία και προς αυτή την κατεύθυνση διενεργούνται επαφές με τοπικούς παράγοντες. Όσον αφορά στην τιμή πώλησης του διάσημου μπαχαρικού στο εξωτερικό, αυτή ξεκινά από τον παραγωγό στα 2,5-3 ευρώ ανά γραμμάριο, για να καταλήξει στο ράφι στα 10 ευρώ και πλέον ανά γραμμάριο.
26
Ένωση Πεζών Κρήτης Γαλλία, Αγγλία, Σουηδία, Αυστρία, Δανία, Κύπρος, Γερμανία είναι μερικές από τις χώρες στη μακροσκελή λίστα με το πελατολόγιο της Έ νωσης Πεζών Κρήτης, που αποτελεί έναν από τους πιο παλιούς συνεταιρισμούς της χώρας (από το 1933), σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του Συνεταιρισμού, κ. Γιώργο Ηλιάδη. Ωστόσο ο στόχος είναι να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο, δίνοντας κατ’ αρχάς βαρύτητα στις Η.Π.Α. Όπως λέει, «μολονότι η Έ νωση διατηρεί ήδη εκεί παρουσία συγκριτικά με τις δυνατότητες της αμερικανικής Αγοράς αυτή είναι μικρή. Συνολικά, πάνω από το 30% του τζίρου της, που είναι 27 εκατ. ευρώ, προέρχεται από τις Αγορές του εξωτερικού. Στην περιοχή της Έ νωσης Πεζών υπάρχουν 30.000 στρέμματα αμπελώνες, ιδιοκτησίας των παραγωγών-μελών της (10.000 οινάμπελα ΟΠΑΠ-VQPRD, 8.000 για επιτραπέζιους οίνους, 12.000 για σταφίδα και επιτραπέζια σταφύλια). Η περιοχή της Έ νωσης Πεζών παράγει κατά μέσο όρο 5.000 τόνους ελαιολάδου ετησίως, προερχόμενου από τα 60.000 στρέμματα ελαιοκαλλιέργειας (1.100.000 ελαιόδεντρα).
| επιχειρησεισ |
Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου Ε.Α.Σ. Νάξου Πλώρη για ενίσχυση των εξαγωγών της έχει βάλει και η Ε.Α.Σ. Νάξου, σήμακατατεθέν της οποίας είναι η Γραβιέρα Νάξου, η ετήσια παραγωγή της οποίας φθάνει τους 900 τόνους. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συνεταιρισμού, κ. Δημήτρη Καπούνη, ο Συνεταιρισμός δεν έχει εκμεταλλευτεί ώς σήμερα τη διεθνή αναγνώριση που έχουν τα προϊόντα της, κυρίως η Γραβιέρα. Στο πλαίσιο αυτό, όπως μας αποκάλυψε, αποφασίστηκε να ανατεθεί σε γνωστό στέλεχος της Αγοράς η συνολική αποκλειστική διαχείριση των προϊόντων του Συνεταιρισμού στο εξωτερικό. Προτεραιότητα, σύμφωνα με το πλάνο που έχει οριστεί, είναι να δοθεί βαρύτητα στη Γερμανία, την Αγγλία, τη Ρωσία και την Αμερική. «Οι συγκεκριμένες Αγορές», σημειώνει ο Δημήτρης Καπούνης, «εκτός του ότι αγαπούν τις ελληνικές γεύσεις, έχουν και την αγοραστική δυνατότητα να υποστηρίξουν premium προϊόντα». Σήμερα μόνο οι εξαγωγές σε Γραβιέρα Νάξου φθάνουν τους 60 τόνους ενώ η πιο δυνατή παρουσία του προϊόντος είναι στη Γαλλία, σε μια ελληνική αλυσίδα καταστημάτων που ανήκει στους αδερφούς Μαυρομάτη.
«Εξάγουμε 13.000 χαρτοκιβώτια τσίχλας ΕΛΜΑ, επί 500 κουτάκια στο κάθε κιβώτιο, και 100 τόνους φυσικό προϊόν». Αυτά μας λέει ο πρόεδρος της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, κ. Ευθύμιος Μονίαρος, τονίζοντας ότι οι εξαγωγές ήταν, είναι και θα είναι η αιχμή του δόρατος της Έ νωσης, καθώς από αυτές προκύπτει το 70% του τζίρου, που είναι περί τα 15 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι εξαγωγές της Έ νωσης, αν και κατευθύνονται σε περισσότερα από 10 κράτη, στοχεύουν κυρίως σε χώρες της Μέσης Ανατολής και σε δεύτερο βαθμό στην Ευρώπη και την Αμερική. «Είναι δε χαρακτηριστικό», όπως σημειώνει, «ότι στην περίοδο από το 2009 έως και το 2012 οι εξαγωγές ενισχύθηκαν κατά 60%». Όσον αφορά στο φυσικό προϊόν που εξάγεται, όπως σημειώνει ο κ. Μονίαρος, χρησιμοποιείται κατά βάση από βιομηχανίες τροφίμων αλλά και από εταιρείες καλλυντικών. «Στόχος μας», υπογραμμίζει, «είναι να ενταθεί η παρουσία της Έ νωσης στο εξωτερικό και μέσω του δικτύου Mastiha Shop, που εμπορεύονται διάφορα αγαθά με βάση τη Μαστίχα. Στο πλαίσιο αυτό υπάρχει πλάνο στο προσεχές διάστημα, ώστε να εγκαινιαστεί ένα ακόμη σημείο πώλησης στο Ντουμπάι ενώ σήμερα τα καταστήματα που λειτουργούν είναι ένα στη Ν. Υόρκη, ένα στην Κύπρο και δύο στη Τζέντα της Σ. Αραβίας.
27
Ε.Α.Σ. Βόλου «Μετά τον Μάιο, οπότε θα έχει ολοκληρωθεί η νέα μας μονάδα των 6,5 εκατ. ευρώ, θα είμαστε σε θέση να αναζητήσουμε συνεργάτες στο εξωτερικό”, δηλώνει ο Πρόεδρος της Ε.Α.Σ. Βόλου, κ. Νικήτας Πρίντζος. «Ήδη», όπως σημειώνει, «έχουμε δεχτεί προτάσεις από τις Η.Π.Α. (Φλόριντα) από αλυσίδα του Ντουμπάι, από ολλανδική γαλακτοβιομηχανία αλλά και από βιομηχανία της Ρωσίας». Όλες οι προτάσεις, σύμφωνα με τον ίδιο, εξετάζονται και αναμένονται οριστικές αποφάσεις μετά τον Μάιο. Ο λόγος, κατά τον Νικήτα Πρίντζο, είναι ότι με τη λειτουργία της νέα μονάδας, η ημερήσια παραγωγή γάλακτος από 50 τόνοι που είναι σήμερα ανά 16ωρο, θα φθάσει τους 100 τόνους γάλα το οκτάωρο.
| AKINHTA |
«Φωτιά» στην πολιτική ατζέντα
βάζουν Τράπεζες
& αιγιαλοί! Του Γιώργου Αλεξάκη
Μετά τη σύντομη ανάπαυλα του Πάσχα, νέος κύκλος πολιτικής αντιπαράθεσης αναμένεται να ανοίξει, με αιχμή αυτή τη φορά την Oικονομία και τις τελευταίες νομοθετικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης. 29
Το Μέγαρο Μαξίμου αναμένεται να βάλει μπροστά στη δημόσια συζήτηση τα θέματα της Oικονομίας, καθώς επιδιώκει πάση θυσία να ξεφύγει από το ζήτημα Μπαλτάκου. Επίσης, θεωρεί ότι μετά την επιτυχημένη έξοδο στις Aγορές, η πρόσφατη οριστικοποίηση των δημοσιονομικών μεγεθών του 2013 από τη Eurostat αποτελεί λαμπρή ευκαιρία ώστε «να στριμώξει» την αντιπολίτευση. Παράλληλα, με αιχμή τις διαφοροποιήσεις της εσωκομματικής αντιπολίτευσης προς τον Αλέξη Τσίπρα, θα επιχειρήσει να θέσει εμφατικά και πάλι τα διλήμματα στον Συ.Ριζ.Α., για το κατά πόσο στηρίζει την παραμονή της χώρας στο ευρώ.
T
Τακτοποιήσεις πριν ΑΠΟ τις εκλογές… Με αιχμή τη νομοθετική παρέμβαση για τις υποθέσεις καταπατήσεων αιγιαλών και δημοσίων εκτάσεων, η κυβέρνηση προσπαθεί αφενός «να κλείσει το μάτι» στις ενδιαφερόμενες πληθυσμιακές ομάδες αφετέρου, δε, να βρει αναγκαίους πόρους για το κρίσιμο έτος 2015. Ουσιαστικά εισάγει τη λογική του νόμου για τις τακτοποιήσεις αυθαιρέτων, σε μια προσπάθεια να επουλώσει χρόνιες πληγές του μητρώου της ιδιοκτησίας εν Ελλάδι. Ωστόσο υπάρχουν σοβαρές νομικές δυσκολίες στο όλο εγχείρημα, καθώς πολλοί σημειώνουν πως οι προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι αντίθετες με το Σύνταγμα. Η κυβέρνηση, πάντως, ευελπιστεί ότι με την απόδοση τίτλων ιδιοκτησίας στους ιδιώτες θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία –για τη διετία 2014-2015– πάνω από 200 εκατομμύρια ευρώ, προς κάλυψη μέρους του δημοσιονομικού κενού, αλλά και ακόμη περισσότερο ότι θα μπει τέλος σε ένα απίστευτο χάος. Άλλωστε, όπως αναφέρουν παράγοντες από το υπουργείο Οικονομικών, λύσεις σε μακροχρόνιες δικαστικές δι-
αμάχες Δημοσίου-ιδιωτών, που διεκδικούν εκτάσεις γης αμφιβόλου νομικού καθεστώτος, αλλά και ώθηση στα δημόσια οικονομικά και τις επενδύσεις φέρει το εν λόγω Νομοσχέδιο. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα «νομοσχέδιο-σκούπα», που επιχειρεί να διευθετήσει διαφορές των ιδιωτών με το κράτος. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την οδό Νίκης:
εξαγοράς και κάθε χρόνο θα μπαίνουν στο δημόσιο ταμείο επιπλέον έσοδα από φόρους περιουσίας και μεταβίβασης. Ενδεικτικό παράδειγμα δημόσιας γης που γίνεται εκμεταλλεύσιμη από ιδιώτες υπάρχει στη Ρόδο, όπου το 1/3 του νησιού θεωρείται δημόσια γη κι ας βρίσκονται σ’ αυτήν ολόκληρα χωριά και ιδιωτικές καλλιέργειες.
Ο αιγιαλός φέρνει έσοδα… Επίσης, με άλλο Νομοσχέδιο επιχειρείται να μπει τέλος στην αμφισβήτηση του αιγιαλού, να χαρτογραφηθεί η χώρα και να νομιμοποιηθεί γη την οποία εκμεταλλεύονται για δεκαετίες ιδιώτες. Έ τσι νομιμοποιούνται εγκαταστάσεις και πρόχειρες κατασκευές σε παραλίες, επιτρέπεται η επιχωμάτωση θαλάσσιου χώρου από ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, ενώ μη άρτια ακίνητα ως μεταβιβάζονται παλαιοί αιγιαλοί σε όμορους ιδιοκτήτες. Το οικονομικό αντάλλαγμα που θα πληρώνει κάποιος για να εκμεταλλευθεί τον αιγιαλό θα εκτιμάται βάσει αντικειμενικής αξίας και θα περιλαμβάνει οκτώ κύριες παραμέτρους, μεταξύ των οποίων: Είδος-χρήση δραστηριότητας Γεωγραφική περιοχή
Μπαίνει τέλος στις χρόνιες αντιδικίες μεταξύ ιδιωτών-Δημοσίου Ρυθμίζονται παθογένειες που χρονολογούνται από το 1884
Μέγεθος παραχωρούμενου χώρου Περιβαλλοντική επίπτωση Διάρκεια μίσθωσης.
Περιλαμβάνει ολόκληρες πόλεις και χωριά. Όπως αναφέρεται από το υπουργείο Οικονομικών, εφόσον τελικά «περάσουν» οι ρυθμίσεις, θα κερδίσει το κράτος, καθώς δεν θα αναγκαστεί να περάσει ισοδύναμα δημοσιονομικά μέτρα, ενώ παράλληλα, από μια παγιωμένη κατάσταση, θα υπάρχει άμεσα τίμημα
30
Το «νομοσχέδιο-σκούπα» θα χωρίσει ιδιώτες και κράτος
| ΑΚΙΝΗΤΑ |
Παράλληλα, το νομοσχέδιο θα επιτρέπει τη νομιμοποίηση ιδιωτικών κτισμάτων υπό προϋποθέσεις. Η νομιμοποίηση θα γίνεται για: Επιχειρηματικά έργα (ξενοδοχεία, αναψυκτήρια, ξαπλώστρες κ.λπ.) Έ ργα εξυπηρέτησης δημόσιου σκοπού Παραχώρηση χρήσης όταν κρίνεται απολύτως απαραίτητη για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού. Για επέκταση σχεδίου πόλεως: Για ακίνητα 50 μέτρα από ακτογραμμή θα πρέπει να αποφανθεί αρμόδια επιτροπή αν θα χρειάζεται να καθοριστεί ζώνη παραλίας.
Για ρουσφετολογικές ρυθμίσεις κάνει λόγο η αντιπολίτευση Το όλο θέμα, πάντως, αναμένεται να αποτελέσει «κόκκινο πανί» για την αντιπολίτευση, που θα εστιάσει σε ζητήματα αντισυνταγματικότητας. Ήδη στελέχη του Συ.Ριζ.Α. κάνουν λόγο για διευθετήσεις που παραπέμπουν σε λογικές του παρελθόντος, όταν πριν από κάθε εκλογές νομιμοποιούνταν αυθαίρετα και περνούσαν «φωτογραφικές» ρυθμίσεις προς όφελος «ημετέρων».
«Μύλος» οι τακτοποιήσεις αυθαίρετων, οι τίτλοι ιδιοκτησίας και οι νομιμοποιήσεις εγκαταστάσεων, με την αντιπολίτευση να «χτυπά» μια ανάσα πριν ΑΠΟ τις εκλογές ση μετοχικού κεφαλαίου της Εurobank όσο και τις νομιμοποιήσεις καταπατήσεων. Άλλωστε, με σταθερή την τακτική του σε λογικές πόλωσης, ο Συ.Ριζ.Α. θα ποντάρει σε μια μεγάλη και καθαρή νίκη έναντι της Ν.Δ., με στόχο το άθροισμα των πολιτικών δυνάμεων του μνημόνιου να είναι μικρότερο από το ποσοστό που θα λάβει το κόμμα.
Συστράτευση για να καλυφθούν οι εσωκομματικές γκρίνιες Η Κουμουνδούρου, λοιπόν, επιδιώκει να ξεπεράσει το εσωκομματικό ζήτημα που υπάρχει με την «Αριστερή Πλατφόρμα», υπό τον Παναγιώτη Λαφαζάνη και τις δι-
Παράλληλα, ο Συ.Ριζ.Α. σχεδιάζει να συνδέσει με την υπόθεση των αιγιαλών το θέμα των τραπεζών, που ήδη πριν από το Πάσχα αποτέλεσε κεντρικό θέμα στις δημόσιες τοποθετήσεις του. Από τα Χανιά, μάλιστα, την Τρίτη του Πάσχα –σημείο επανεκκίνησης εκλογικής του περιοδείας– ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να ανεβάσει τους τόνους, κάνοντας λόγο για συνολικό ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Θα στοχοποιήσει, μάλιστα, τον πρωθυπουργό, με αιχμή τόσο την αύξη-
19
αφοροποιήσεις του για το θέμα του ευρώ, και επιχειρεί να αναδείξει το ευρωπαϊκό προφίλ του Αλέξη Τσίπρα, κόντρα στις συνιστώσες που καλλιεργούν κλίμα ευρωσκεπτικισμού προκαλώντας σύγχυση στην κομματική και εκλογική βάση. Στο πλαίσιο αυτό, ανένταχτοι πολίτες και εκπρόσωποι κομμάτων και πολιτικών κινήσεων, όπως οι Συ.Ριζ.Α., «Κοινωνική Συμφωνία» (Λούκα Κατσέλη), «Κοινωνία Πρώτα» (Οδυσσέας Βουδούρης) και «Αριστερή Προοπτική» (Νεφελούδης-Μπαγιώργος) αναλαμβάνουν πρωτοβουλία για τη συγκρότηση «Επιτροπής υποστήριξης της υποψηφιότητας Τσίπρα για την προεδρία της Κομισιόν». Σύμφωνα με πληροφορίες, κοινή εκτίμηση όσων αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία είναι πως η σημασία και οι συμβολισμοί της υποψηφιότητας του Αλέξη Τσίπρα υπερβαίνουν κατά πολύ τα στενά κομματικά πλαίσια του Συ.Ριζ.Α. και αποκτούν εθνική διάσταση, υπερβαίνουν κατά πολύ και τα όρια της χώρας, ενώ έχουν πανευρωπαϊκή δυναμική. Η ευρωπαϊκή Αριστερά, σύμφωνα με τα στελέχη των κινήσεων, «βγαίνει από τη γωνία» και τον κατακερματισμό, επιχειρώντας μέσω της κοινής υποψηφιότητας Τσίπρα να προτείνει εναλλακτική απάντηση-πρόταση απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό και τις πολιτικές λιτότητας.
26
| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
Ενέργεια: Το μεγάλο άνοιγμα στην αγορά
Στα σκαριά το νέο target model – Τι λέει η έκθεση της Κομισιόν Στην τελική ευθεία εισέρχεται η αναμόρφωση της ενεργειακής Aγοράς, που θα επιτρέψει από τον προσεχή Σεπτέμβριο σε εναλλακτικούς προμηθευτές, να αποκτήσουν πρόσβαση σε ποσότητες ηλεκτρισμού με διαδικασία δημοπρασιών. Το γενικότερο πλαίσιο μέσα στο οποίο θα λειτουργήσει η Aγορά έχει ήδη κινητοποιήσει δυνάμεις οι οποίες προετοιμάζουν τις επιχειρηματικές τους κινήσεις για την απόκτηση μεριδίων στη λιανική Aγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την προσφορά οικονομικών πακέτων σε επαγγελματικούς και οικιακούς καταναλωτές.
Σ
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκε στη δημοσιότητα πριν από λίγο καιρό, προδιαγράφει πλήρως τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η κυβέρνηση στον τομέα αυτό. Από την άλλη, σε ρυθμιστικό επίπεδο, η ΡΑΕ ολοκληρώνει τις τελικές διατυπώσεις στο σχέδιο που θα διέπει το νέο, μεταβατικό καθεστώς λειτουργίας της Αγο-
ράς, έως ότου αυτή αποκτήσει την τελική της μορφή ως Ενιαίο Ευρωπαϊκό Μοντέλο (target model).
Τα πρώτα βήματα Σύμφωνα με το memorandum που υπέγραψε η κυβέρνηση με την Ε.Ε. για τη δόση του δανείου, το οποίο και περιγράφει τις εκατέρωθεν υποχρεώσεις, οι δημοπρασίες «πακέτων» ηλεκτρικής ενέργειας εκ μέρους της Δ.Ε.Η. θα πρέπει να ξεκινήσουν την 1η Σεπτεμβρίου. Ήδη έχει ολοκληρωθεί από τη Ρ.Α.Ε. και τους διαχειριστές της αγοράς (ΑΔΜΗΕ-ΛΑΓΗΕ) ο βασικός σχεδιασμός των δημοπρασιών, δηλαδή τύπος, χρονοδιαγράμματα, είδη προθεσμιακών προϊόντων, όροι και προϋποθέσεις της διαδικασίας δημοπράτησης. Αναμένεται δε να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση στο επόμενο διάστημα. Στη συνέχεια, θα πρέπει να θεσμοθετηθούν τα αναγκαία νομοθετικά και ρυθμιστικά μέτρα (Ιούνιος 2014 σύμφωνα με το Μνημόνιο), ώστε η έναρξη και πλήρης λειτουργία του μηχανισμού αυτού να καταστεί δυνατή τον προσεχή Σεπτέμβριο.
1
Τo νέο μεταβατικό σχέδιο θα προβλέπει τη διενέργεια δημοπρασιών «πακέτων» λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ενέργ ειας. Στις δημοπρασίες θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι πλέον αποκοτούν πρόσβαση σε ενεργειακές πηγές χαμηλού κόστους, ώστε στη συνέχεια να τις διαθέσουν στους πελάτες τους.
Αυτό που έχει σημασία, είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέτει ως ένα από τα προαπαιτούμενα τη συνεννόηση της Ρ.Α.Ε. με τις υπηρεσίες της, για τον προσδιορισμό των τιμών εκκίνησης στις δημοπρασίες των «πακέτων» ηλεκτρικής ενέργειας που θα διατεθούν για πώληση. Κι αυτό για ν’ αποφευχθούν καταστάσεις συνηθισμένες σε μονοπωλιακές ή υπερδεσπόζουσες ενεργειακές εταιρείες, οι οποίες επιδιώκουν με κάθε τρόπο να αποτρέψουν συνθήκες ανάπτυξης του ανταγωνισμού.
Πρόκειται για ένα πρώτο βήμα «ανοίγματος» της Αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και διαμόρφωσης συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού, το οποίο θα βασίζεται σε περισσότερο υγιείς βάσεις. Η προηγούμενη απόπειρα, με την είσοδο στην αγορά προμηθευτών χωρίς καμία εμπλοκή στην παραγωγή ενέργειας και πρόσβαση σε «πακέτα» λιγνιτικής ή υδροηλεκτρικής παραγωγής, οδήγησε στα γνωστά δυσάρεστα αποτελέσματα που τα πλήρωσε όλη η Αγορά, αλλά και οι καταναλωτές.
Για τον ίδιο λόγο το Μνημόνιο προβλέπει ότι προκειμένου να αρθούν υφιστάμενες στρεβλώσεις στη διαμόρφωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, η Δ.Ε.Η. θα πρέπει μέχρι την 1η Ιουλίου να αναθεωρήσει τη δομή των τιμολογίων της. Στη διαδικασία αυτή λόγο θα έχει και η Ρ.Α.Ε., η οποία παρακολουθεί την αναθεώρηση των τιμολογίων της Δ.Ε.Η., διασφαλίζοντας επιπλέον ότι δεν θα καταχραστεί τη δεσπόζουσα θέση της στην εγχώρια Αγορά προμήθειας, στην οποία το μερίδιό της ανέρχεται σε 98%.
33
2
3
ροής από τη Ρωσία προς την Ελλάδα το 2013 και παρουσίασε τη στρατηγική του Οργανισμού στη ρωσική Αγορά για τη φετινή τουριστική σεζόν. Επίσης, διαβεβαίωσε τους εκπροσώπους της ρωσικής τουριστικής Αγοράς ότι η επιτυχημένη συνεργασία θα συνεχιστεί, ενώ τόνισε ότι όπως επανειλημμένως έχει δηλώσει η υπουργός Τουρισμού, καΌλγα Κεφαλογιάννη, δεν θ’ αλλάξει κάτι όσον αφορά στην πολιτική σχετικά με τη visa για τους ρώσους πολίτες που επιθυμούν να επισκεφθούν τη χώρα μας. Παράλληλα θα γίνουν προσπάθειες για περαιτέρω διευκόλυνσή τους.
Τι θα κάνει η Ελλάδα στη Ρωσία το 2016; Τις λεπτομέρειες για την πραγματοποίηση το 2016 του «Έτους Ελλάδας» στη Ρωσία και του «Έτους Ρωσίας» στην Ελλάδα έθεσε επί τάπητος η ελληνική αντιπροσωπεία που μετέβη στη Μόσχα, για συνομιλίες με τουριστικούς παράγοντες της χώρας.
O
Οι δράσεις θα αφορούν στην προβολή, των δύο χωρών με έμφαση στις κοινές πολιτισμικές αναφορές. Πάνω στην πρωτοβουλία ε αυτή ποντάρει πολλά η ελληνική τουριστική βιομηχανία, για την οποία η ρωσική Αγορά αποτελεί την πλέον ενδιαφέρουσα από πλευράς εσόδων. Πέρα από αυτό, συνάντηση με τους σημαντικότερους tour operators της Ρωσίας πραγματοποίησε η ελληνική αντιπροσωπεία, στην οποία συμμετείχαν ο γενικός γραμματέας του Ε.Ο.Τ., κ. Πά-
νος Λειβαδάς, ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του ΥΠΕΞ, κ. Παναγιώτης Μίχαλος, η Γενική Πρόξενος της Ελλάδας στη Μόσχα, κα Ελένη Μιχαλοπούλου, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, κ. Ανδρέας Ανδρεάδης, ο αντιπρόεδρος της Aegean Airlines, κ. Ευτύχιος Βασιλάκης, στελέχη του υπουργείου Τουρισμού, Εξωτερικών και του Ε.Ο.Τ. καθώς και επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του τουρισμού. Στην παρέμβασή του, ο γενικός γραμματέας του Ε.Ο.Τ. ευχαρίστησε τους παρευρισκόμενους για τη συμβολή τους στη σημαντική άνοδο της τουριστικής
34
Στο ίδιο πλαίσιο ήταν και οι δηλώσεις του Γ.Γ. ΔΟΣ του ΥΠΕΞ, κ. Παναγιώτη Μίχαλου, ο οποίος τόνισε επίσης ότι γίνονται προσπάθειες για την περαιτέρω απλοποίηση της διαδικασίας και για έγκριση θεωρήσεων μακράς περιόδου και πολλαπλών εισόδων. Ο κ. Ανδρέας Ανδρεάδης παρουσίασε τη στρατηγική, τις πολιτικές και τις στοχεύσεις του ΣΕΤΕ για την Αγορά της Ρωσίας, επαναλαμβάνοντας την προσήλωση του τουριστικού κλάδου στην εν λόγω Αγορά. Από την Aegean, ο κ. Ευτύχιος Βασιλάκης αναφέρθηκε στην πολιτική και τις δράσεις της εταιρείας για τη ρωσική Αγορά, ενώ ανακοίνωσε την από κοινού με τον Ε.Ο.Τ. διαφημιστική καμπάνια που πρόκειται σύντομα να υλοποιηθεί. Συνάντηση με τον ρώσο υφυπουργό Τουρισμού, κ. Grigory Sarishvili, είχαν στη Μόσχα ο Γ.Γ. του Ε.Ο.Τ., κ. Πάνος Λειβαδάς και ο Γ.Γ. ΔΟΣ του ΥΠΕΞ, κ. Παναγιώτης Μίχαλος. Οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα, επιβεβαιώνοντας το πολύ καλό επίπεδο συνεργασίας των δύο χωρών στον τομέα του τουρισμού. Ο κ. Grigory Sarishvili έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη θετική εικόνα που έχουν οι ρώσοι πολίτες για τη χώρα μας. Εξήρε το έργο των ελληνικών προξενικών Αρχών όσον αφορά στις θεωρήσεις και εκτίμησε ότι και φέτος πάρα πολλοί Ρώσοι θα επισκεφθούν την Ελλάδα.
| ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |
Costa Navarino:
Νέα διεθνής διάκριση
Ξεχωρίζοντας ανάμεσα σε υποψηφιότητες εταιρειών και οργανισμών από 56 χώρες, η Costa Navarino διακρίθηκε με τη βράβευση “Destination”, των Tourism for Tomorrow Awards 2014, ενώ αναγνωρίστηκε ως διεθνές πρότυπο για καλές περιβαλλοντικές πρακτικές.
H
Η τελετή απονομής πραγματοποιήθηκε στην κινεζική πόλη Χαϊνάν και η Costa Nava rino βραβεύθηκε μπροστά σε ευρύ κοινό, απαρτιζόμενο από ορισμένες από τις πιο σημαντικές εταιρείες στον τομέα του τουρισμού, καθώς και από εκπροσώπους της κινεζικής κυβέρνησης και φορέων άλλων κρατών.
Το ετήσιο συνέδριο του World Travel & Tourism Council, στο οποίο κεντρικός ομιλητής ήταν ο πρώην Γ.Γ. του Ο.Η.Ε., κ. Κόφι Ανάν, συγκεντρώνει κάθε χρόνο περισσότερες από 700 κορυφαίες προσωπικότητες που συζητούν τα καίρια ζητήματα του χώρου, ενώ θεωρείται από τις σημαντικότερες διοργανώσεις για τον τουρισμό. Στην ανακοίνωση των φιναλίστ, η επιτροπή των βραβείων είχε αναφερθεί στο όραμα του αείμνηστου καπετάν-
35
Βασίλη Κωνσταντακόπουλου: «Για να έχεις ένα όραμα, βοηθά να έχεις έναν καπετάνιο στο τιμόνι και η Costa Navarino είχε αυτό ακριβώς. Το όραμά του για έναν προορισμό υψηλών προδιαγραφών με σεβασμό στο περιβάλλον, συνεχίζεται μέσα από την ΤΕΜΕΣ Α.Ε., την εταιρεία που ίδρυσε». Ο Αχιλλέας Β. Κωνσταντακόπουλος, Πρόεδρος της ΤΕΜΕΣ Α.Ε., ανέφερε σχετικά με τη βράβευση: «Η διάκριση στα Tourism for Tomorrow Awards αποτελεί κορυφαία στιγμή για την Costa Navarino και επιβράβευση της υλοποίησης του οράματος που είχε ο καπετάν-Βασίλης για τη δημιουργία ενός ποιοτικού προορισμού, με σεβασμό στο περιβάλλον, τους ανθρώπους της Μεσσηνίας και τις παραδόσεις της. Η βράβευση μάς δίνει δύναμη να συνεχίσουμε το έργο που γίνεται στην Costa Navarino και να προσπαθούμε συνεχώς να βελτιώνουμε το υψηλό επίπεδο του προορισμού σε κάθε τομέα». Ο διεθνώς αναγνωρισμένος θεσμός των Tourism for Tomorrow Awards, που καθιέρωσε το World Travel & Tourism Council, επιβραβεύει τις βέλτιστες πρακτικές αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης από όλο τον κόσμο.
36
| διεθνη |
ΕΠΙ ΞΥΡΟΥ ΑΚΜΗΣ…
Διπλωματικός
πόλεμος
ΗΠΑ
Ρωσίας Σαν μικρογραφία ψυχρού πολέμου Τoy ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΜΥΡΝΗ
Σε τεντωμένο σκοινί βαδίζουν τα τελευταία χρόνια οι σχέσεις των Η.Π.Α. με τη Ρωσία του Πούτιν. Οι διπλωματικές διαφωνίες των δύο χωρών γίνονται όλο και πιο έντονες, επαναφέροντας ακόμη και μνήμες ψυχρού πολέμου. Η υπόθεση Σνόουντεν, η Συρία και τώρα η Ουκρανία είναι μερικές από τις αφορμές για σκληρές συγκρούσεις των δύο χωρών στο διπλωματικό πόκερ.
37
K
Κάποτε μιλούσαμε για δύο υπερδυνάμεις: τις Η.Π.Α. και τη Σοβιετική Έ νωση, οι οποίες έριζαν για όλο και μεγαλύτερη κυριαρχία. Εκπροσωπούσαν δύο εντελώς διαφορετικά συστήματα κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής οργάνωσης. Διέθεταν τεράστια στρατιωτική και διπλωματική ισχύ ενώ τα πυρηνικά τους όπλα, αν χρησιμοποιούνταν, θα μπορούσαν να φέρουν τον απόλυτο όλεθρο στην ανθρωπότητα. Ήταν η εποχή του Ψυχρού Πολέμου, με τις δύο χώρες σε έναν πολύ σκληρό ανταγωνισμό, που όμως δεν μπορούσε να εκδηλωθεί σε πραγματική πολεμική σύγκρουση, ιδίως λόγω των πυρηνικών όπλων. Με τη διάλυση της Σοβιετικής Έ νωσης και την εσωτερική κρίση μιας χώρας σε μετάβαση από τον κομμουνισμό στη νέα οικονομική και πολιτική της οργάνωση, η Ρωσία έχασε την παγκόσμια γεωπολιτική ισχύ της. Αυτό έγινε πολύ χαρακτηριστικό στην περίοδο Γιέλτσιν. Οι τάσεις διπλωματικής συνεργασίας με τη Δύση είχαν ξεκινήσει ήδη από την εποχή του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Έ νωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, αλλά συνεχίστηκαν στην περίοδο Γιέλτσιν.
Η ΕΠΟΧΗ ΠΟΥΤΙΝ Η άνοδος του Πούτιν στην εξουσία, ο οποίος μάλιστα προερχόταν από την KGB, άλλαξε τα δεδομένα. Η Ρωσία φάνηκε πιο ισχυρή σε εσωτερικό και εξωτερικό επίπεδο, γεγονός που της δίνει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Για λόγους προώθησης των συμφερόντων της, που συχνά δεν ταυτίζονται με αυτά της Δύσης, αλλά και για λόγους γοήτρου της νέας ηγεσίας, ώστε να ενισχύεται η εικόνα της στο εσωτερικό της χώρας, η Ρωσία πλέον αντιπαρατίθεται όλο και συχνότερα με τις Ηνωμένες Πο-
Η Ρωσία εξακολουθεί να είναι μια στρατιωτική υπερδύναμη με «ηχηρό» πυρηνικό οπλοστάσιο
λιτείες σε διάφορα θέματα. Μαζί με την άλλη πρώην κομμουνιστική υπερδύναμη (που παραμένει στους τύπους) την Κίνα, συχνά δημιουργούν ένα κοινό μέτωπο εναντίον των Η.Π.Α. και άλλων δυτικών χωρών σε διάφορα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Η Ρωσία και σήμερα εξακολουθεί να είναι στρατιωτική υπερδύναμη, κυρίως λόγω του πυρηνικού της οπλοστασίου. Μαζί με την Κίνα αποτελούν τις δύο από τις πέντε χώρες των λεγόμενων BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Ν. Αφρική). Η σημασία των δύο χωρών σε οικονομικό επίπεδο ενισχύει και τη διπλωματική τους ισχύ. Και όταν οι δύο χώρες παρουσιάζουν συχνά ταυτόσημες απόψεις σε φλέγοντα θέματα (για παράδειγμα αυτό της Συρίας) δένουν τα χέρια σε μεγάλο βαθμό σε διπλωματικές πρωτοβουλίες από την πλευρά της Δύσης, οι οποίες κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Έ τσι, οι τάσεις επέκτασης της δυτικής επιρροής σε χώρες κοντινές προς τη Ρωσία προκάλεσαν την αντίδραση της Μόσχας. Η υπόθεση της εγκατάστασης αντιπυραυλικών συστημάτων στην Πολωνία είχε δημιουργήσει ισχυρές αντιδράσεις από τη ρωσική πλευρά. Οι διαφωνίες των δύο πλευρών σε όλο
και περισσότερα θέματα εξωτερικής πολιτικής ίσως να προέρχονται και από την «παράδοση» του Ψυχρού Πολέμου. Η Ρωσία, για λόγους γοήτρου, θα ήθελε να έχει μια αντίστοιχη παγκόσμια διπλωματική ισχύ, όπως την περίοδο από το 1945 ώς το 1989. Υπάρχουν όμως και ουσιαστικοί λόγοι, πέρα από το γόητρο. Η Ρωσία δείχνει να μην επιθυμεί έντονες παρεμβάσεις από την πλευρά της Δύσης, ιδίως των Η.Π.Α., στην αυλή της. Οι Η.Π.Α., από την άλλη, βλέπουν επίσης παραδοσιακά με δυσπιστία τη Ρωσία, λόγω της κόντρας που είχαν στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Ακόμη, συχνά επιχειρούν να εκμεταλλευτούν επικοινωνιακά τα ελλείμματα δημοκρατίας στη Ρωσία. Αν σε τούτα προσθέσουμε τις κακές σχέσεις ανάμεσα σε Πούτιν και Ομπάμα, έχουμε ένα πλαίσιο δυσπιστίας ανάμεσα στις δύο χώρες. Και τα παραδείγματα για την κόντρα ανάμεσα στις Η.Π.Α. και τη Ρωσία όλο και αυξάνονται τα τελευταία χρόνια.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΣΝΟΟΥΝΤΕΝ Μία από τις υποθέσεις που δείχνει πολύ χαρακτηριστικά την ένταση ανάμεσα στις Η.Π.Α. και τη Ρωσία ήταν η υπόθεση Σνόουντεν. Η Ρωσία έχει κατηγορηθεί συχνά από τον αμερικανικό Τύπο και αμερικανούς πολιτικούς (αλλά και από τη Δύση, γενικότερα) για έλλειψη διαφάνειας και δημοκρατικότητας. Ακόμη και στο θέμα της ομοφυλοφιλίας, η ευαίσθητη ως προς την ατζέντα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κυβέρνηση Ομπάμα είχε βρει αφορμή να πλήξει την εικόνα της Ρωσίας. Πόσο βολικό, λοιπόν, επικοινωνιακά, ήταν για την κυβέρνηση Πούτιν το γεγονός ότι υπήρξε ένας υπάλληλος της NSA, ο οποίος αποκάλυψε ένα ολόκληρο σκάνδαλο υποκλοπών σ’ όλο τον κόσμο από τις μυστικές υπηρεσίες των Η.Π.Α.� Ο Έ ντουαρντ Σνόουντεν εξέθεσε σε πολύ μεγάλο βαθμό τις μυστικές
38
υπηρεσίες της χώρας του. Για τη Ρωσία, η οποία βαλλόταν ως μία όχι και τόσο δημοκρατική χώρα, αυτό ήταν δώρο: τη βοηθούσε να αντιτείνει «Πόσο δημοκρατική είναι μια χώρα, η οποία παρακολουθεί όλον τον κόσμο;». Ο Σνόουντεν, ο οποίος διώκεται στη χώρα του, κατέφυγε στη Ρωσία, όπου και ζήτησε άσυλο. Η κυβέρνηση Πούτιν αδιαφόρησε εντελώς για την ενόχληση των Η.Π.Α. και του το παραχώρησε με όλη της την ευχαρίστηση τον Αύγουστο του 2013.
ΣΥΡΙΑ Και στη Συρία, όμως, οι δύο χώρες διαφωνούν. Η Ρωσία στηρίζει τον Άσαντ (έχοντας και την Κίνα στο πλευρό της) και οι Η.Π.Α. ενοχλούνται από αυτό. Το πρόβλημα είναι πως οι Η.Π.Α. δεν έχουν καταλήξει τι ακριβώς θέλουν. Υπάρχει μια μερίδα Ρεπουμπλικανών, που θεωρεί τον Άσαντ εγκληματία όπως τον Σαντάμ. Όμως η μεγαλύτερη μερίδα του κόμματος της αντιπολίτευσης, όταν ο Ομπάμα πήγε να χτυπήσει τον Άσαντ με πυραύλους, αντέδρασε προσπαθώντας να εκμεταλλευθεί πολιτικά την κούραση της αμερικανικής κοινής γνώμης από τους «πολέμους κατά της τρομοκρατίας» που είχε κηρύξει ο Μπους μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Ο Ομπάμα αμφιταλαντεύεται. Από τη μία μίλησε για κόκκινη γραμμή, ως προς τη χρήση των χημικών όπλων, αλλά όταν είδε πως η κοινή γνώμη του –και γενικότερα η Δύση– δεν θέλει να εμπλακεί πολεμικά στο εμφυλιοπολεμικό φρενοκομείο της Συρίας, έκανε πίσω. Στην Αμερική αντιπαθούν τον Άσαντ, αλλά φοβούνται και τους εχθρούς του, λόγω της μεγάλης παρουσίας της Αλ Κάιντα στις τάξεις τους. Όταν η Αμερική επιχείρησε να εφαρμόσει πιο δυναμική στάση εναντίον του Άσαντ, μετά το χτύπημα στρατιωτικών του καθεστώτος με χημικά όπλα, η Ρω-
| διεθνη |
σία έκανε ό,τι μπορούσε για να αποτρέψει αυτή την ενέργεια. Έ νας έξυπνος διπλωματικός ελιγμός του υπουργού εξωτερικών της Μόσχας, Σεργκέι Λαβρόφ, τον Σεπτέμβριο του 2013 έφερε τον συμβιβασμό: θα μπορούσαν διεθνείς παρατηρητές να θέσουν υπό τον έλεγχό τους το χημικό οπλοστάσιο του Άσαντ. Στην περίπτωση αυτή, βέβαια, υπήρξε μια ιδιότυπη συνεργασία. Η διστακτικότητα των Η.Π.Α. να εμπλακούν σε πολεμική αναμέτρηση με τον Άσαντ συνδυάστηκε αρμονικά με τη μεγάλη επιθυμία της Ρωσίας να τον γλιτώσει από μια αμερικανική επίθεση.
ΟΥΚΡΑΝΙΑ Μία ακόμη κρίση, που φέρνει σε διπλωματική αντιπαράθεση τις Η.Π.Α. με τη Ρωσία, είναι αυτή της Ουκρανίας. Η συγκεκριμένη κρίση έχει ξεσπάσει τους τελευταίους μήνες και είναι στην αυλή της Ρωσίας. Η πτώση του προέδρου Γιανούκοβιτς, με τις καλές σχέσεις με τη Ρωσία, τον Φεβρουάριο του 2014, μετά από εξέγερση μεγάλου μέρους του ουκρανικού λαού, δημιούργησε έντονη αστάθεια στην Ουκρανία. Από τη μια δυνάμεις που θέλουν να μειώσουν τη ρωσική παρέμβαση στη χώρα κι από την άλλη μεγάλοι πληθυσμοί που θεωρούν τους εαυτούς τους Ρώσους. Εθνικιστικές ουκρανικές τάσεις και αποσχιστικές τάσεις των ρωσόφιλων δημιούργησαν έντονη κρίση στην Ουκρανία. Όπως συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, Η.Π.Α. και Ρωσία υποστηρίζουν τις αντίθετες πλευρές. Οι Ρώσοι, με μια αποφασιστική επέμβαση, έσπευσαν να ενισχύσουν τους φιλορώσους και να προσαρτήσουν την πολύ σημαντική για τα συμφέροντά τους Κριμαία. Παρά τις κατηγορίες από αμερικανικής πλευράς για συμπεριφορές που θύμιζαν την εξωτερική πολιτική του Χίτλερ, πριν ξεκινήσει ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλε-
μος (από τη Χίλαρι Κλίντον, συγκεκριμένα), ο ρώσος Πρόεδρος ενδιαφέρθηκε για την άποψη της εσωτερικής κοινής γνώμης. Και στη Ρωσία ζητούσαν σκληρή στάση από την ηγεσία τους, αδιαφορώντας για τον κίνδυνο διπλωματικής απομόνωσης της Ρωσίας. Αμερική και Ευρωπαϊκή Έ νωση αντέδρασαν στις μονομερείς κινήσεις της Ρωσίας, αλλά όχι με πολύ έντονο τρόπο. Η Γερμανία, ειδικά, έχει μεγάλα συμφέροντα στην Ρωσία. Δεν είναι μόνο η χρήση από αρκετές χώρες της Ευρώπης (και της Γερμανίας) τεράστιων ποσοτήτων ρωσικού φυσικού αέριου αλλά και το γεγονός ότι πολλές γερμανικές επιχειρήσεις βρίσκονται εγκατεστημένες στη Ρωσία. Εξάλλου οι εισαγωγές των Ρώσων από τις χώρες της Ε.Ε. είναι διπλάσιες από τις εξαγωγές τους σε αυτές (συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου). Η ρωσική Αγορά, επομένως, είναι πολύ σημαντική για την ευρωπαϊκή Οικονομία. Οι Η.Π.Α. και η Ε.Ε. απάντησαν με ελαφρές κυρώσεις, στοχοποιώντας περιουσιακά στοιχεία σε συγκεκριμένα πρόσωπα της Ρωσίας. Οι Η.Π.Α. επέβαλαν κυρώσεις κατά επτά κυβερνητικών στελεχών της Ρωσίας και 17 εταιρειών που συνδέονται με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Και η Ε.Ε. επέβαλε πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτικούς περιορισμούς σε 15 ρώσους αξιωματούχους.
Ο ΨΥΧΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΞΑΝΑΡΧΕΤΑΙ; Όλες αυτές οι αντιπαραθέσεις ΡωσίαςΑμερικής στη διπλωματική σκακιέρα, θυμίζουν λίγο εποχές Ψυχρού Πολέμου. Ίσως επειδή προέρχονται εν πολλοίς από μια «διπλωματική παράδοση», που δημιούργησε ο Ψυχρός Πόλεμος. Η διαρκώς αυξανόμενη αυτοπεποίθηση της Ρωσίας, την κάνει να ορθώνει ανάστημα στις Η.Π.Α. Από την πλευρά της, η Αμερική βλέπει και θα βλέπει με δυσπιστία τους Ρώσους. Όμως δεν
39
μπορούμε να μιλήσουμε για αναβίωση του Ψυχρού Πολέμου. Δεν υφίστανται ίδιες συνθήκες. Τότε είχαμε δύο διαφορετικά και εχθρικά μεταξύ τους πολιτικά και οικονομικά συστήματα, ενώ τώρα είναι απλώς κάποιες διαφωνίες των δύο χωρών. Δεν υπάρχουν πια χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού και ο καπιταλισμός είναι το παγκόσμιο οικονομικό μοντέλο. Το πιθανότερο είναι ότι αυτές οι κόντρες μεταξύ των δύο χωρών θα εξακολουθήσουν και στα επόμενα χρόνια, με νέες αφορμές. Αλλά δεν είναι κόντρες που μπορούν να οδηγήσουν την ανθρωπότητα σε μεγάλους διχασμούς ούτε σε μεγάλους πολέμους. Άλλωστε, όπως έχει πει και ο Ομπάμα, στην ιστορική αυτή περίοδο, χώρες με το μέγεθος και την ισχύ της Αμερικής και της Ρωσίας δεν υπάρχει περίπτωση να κάνουν πόλεμο μεταξύ τους.
Η αντίδραση της Μόσχας, η εγκατάσταση αντιπυραυλικών συστημάτων στην Πολωνία και το δίλημμα του Ομπάμα
Ως μία πρωτοβουλία που «φιλοδοξεί να αποτελέσει σημαντική μεταρρύθμιση η οποία θα αλλάξει την εικόνα για την επιχειρηματικότητα στη χώρα μας» υπερασπίστηκε το σχέδιο νόμου «Απλούστευση της αδειοδότησης για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας» ο υπουργός Ανάπτυξης, κ. Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας στην πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής επί της αρχής του νομοσχεδίου.
Ω
Κωστής Χατζηδάκης:
«ουσιαστικό άνοιγμα στην επιχειρηματικότητα» Ριζικές αλλαγές «υποσχέθηκε» ο υπουργός Ανάπτυξης – επιφυλακτικά τα υπόλοιπα κόμματα
40
Όπως τόνισε, με την πρωτοβουλία αυτή η κυβέρνηση στέλνει το μήνυμα ότι στην Ελλάδα κάτι αλλάζει ουσιαστικά, ότι η γραφειοκρατία αντιμετωπίζεται με αποφασιστικότητα και ότι γίνεται ένα ουσιαστικό άνοιγμα στην επιχειρηματικότητα. Γιατί απαιτείται αυτή η αλλαγή; Είναι χαρακτηριστικό, όπως έσπευσε να επισημάνει ο κ. Χατζηδάκης, πως «η χώρα το 2012 ήταν στις τελευταίες χώρες διεθνώς από την άποψη των δικαιολογητικών για να εγκατασταθεί μια επιχείρηση, μόλις πριν από την Ινδία και την Κίνα». Σε όσες πλευρές αμφισβήτησαν ότι υπήρξε η αναγκαία προετοιμασία και διαβούλευση, ο υπουργός Ανάπτυξης απάντησε πως το σχέδιο νόμου στηρίχθηκε στη μελέτη του Παρατηρητηρίου Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος, σημειώνοντας πως υπήρξε συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ τους δύο τελευταίους μήνες, εκτός από τη δημόσια διαβούλευση, αναπτύχθηκε μια παραγωγική συνεργασία με τα συναρμόδια –οκτώ στον αριθμό– υπουργεία.
| ΑΝΑΠΤΥΞΗ |
Τα καθοριστικά σημεία Το νομοσχέδιο επιχειρεί μια σφαιρική, μια οριζόντια παρέμβαση με κοινές αρχές και κατευθύνσεις, καλύπτει σχεδόν το σύνολο των δραστηριοτήτων και βασική καινοτομία είναι ότι πλέον θα επιτρέπεται η λειτουργία χωρίς προηγούμενη παρέμβαση της δημόσιας Διοίκησης, με εξαίρεση, πάντως, τις περιπτώσεις που σχετίζονται με την προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Οι διατάξεις εισάγουν κανόνες συμμόρφωσης των δραστηριοτήτων που αδειοδοτούνται, τρόπο ελέγχου της συμμόρφωσης, διαδικασία Fast Track (Διαδικασία Ταχείας Αδειοδότησης) για όλους, ελέγχους όχι εκ των προτέρων αλλά κατά τη λειτουργία και ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης.
Σ
Στο κλίμα αυτό, ο κ. Χατζηδάκης εξήγησε ότι όλα θα προχωρήσουν βάσει του Ν. 2791/2001 (ο νόμος πλαίσιο για τον Χωροταξικό Σχεδιασμό και την Αειφόρο Ανάπτυξη), βάσει και των ειδικών χωροταξικών σχεδίων και σε καμία περίπτωση δεν θα υπάρξουν υπουργικές αποφάσεις ερήμην της υφιστάμενης νομοθεσίας σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και τη χωροταξία. Είναι χαρακτηριστική και η διαβεβαίωση ότι θα μείνει ανέγγιχτος και ο Ν. 4014/11 για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων. Ο κ. Χατζηδάκης ρωτήθηκε από τους βουλευτές και για το οκτάμηνο που δίδεται ως προθεσμία στα συναρμόδια υπουργεία να προετοιμαστούν προκειμένου να προχωρήσει η έκδοση Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων, σε διαφορετική περίπτωση η έκδοση των αποφάσεων αυτών περνάει στην αρμοδιότητα του υπουργείου Ανάπτυξης. Όπως εξήγησε, η κυβέρνηση δεν θέλει να ψηφιστεί ένα νομοσχέδιο που θα παραπεμφθεί η εφαρμογή του «στις καλένδες». Για τον λόγο αυτό, μάλιστα, δημιουργείται μια ειδική ομάδα εργασίας, στην οποία θα συμμετέχει εκπρόσωπος από το Γραφείο του Πρωθυπουργού και εκπρόσωπος από κάθε υπουργείο, ενώ θα υπάρξει και συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Τ
Ταυτόχρονα θα δημιουργηθεί κεντρικό ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης της αδειοδοτικής και ελεγκτικής διαδικασίας. Το σύστημα αυτό θα έχει τη μορφή πόρταλ και στην πλήρη ανάπτυξή του θα μπαίνει όποιος θέλει να ξεκινήσει μια δραστηριότητα, θα κάνει πολλές από τις διαδικασίες και θα παρακολουθεί πώς αυτές προχωρούν. Το νέο τοπίο για την επιχειρηματικότητα θα συμπληρώσει και η επικείμενη νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Περιβάλλοντος για τις χρήσεις γης. «Μικρότερη παρέμβαση της δημόσιας Διοίκησης σημαίνει ότι αίρονται οι δικλίδες ασφαλείας που μέχρι σήμερα υπήρχαν, όπως για παράδειγμα, για την προστασία του περιβάλλοντος;», είναι μια από τις επισημάνσεις που έγιναν κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου. Όπως όμως έσπευσε να διαβεβαιώσει ο υπουργός Ανάπτυξης, ο έλεγχος θα είναι πιο ουσιαστικός και αποτελεσματικός λόγω της «προτυποποίησης» και μάλιστα στον έλεγχο αυτό, όπως διευκρίνισε, θα αξιοποιείται καλύτερα το προσωπικό της Διοίκησης, που πλέον απελευθερώνεται από το διοικητικό βάρος της έκδοσης αδειών.
Οι άλλες πλευρές Ο εισηγητής της Ν.Δ., κ. Τιμολέων Κοψαχείλης, δήλωσε ότι για το σχέδιο νόμου αξιοποιήθηκαν επιτυχημένα διεθνώς παραδείγματα και εκτίμησε ότι θα αποδειχθεί ένας νόμος που θα θέτει τις βάσεις για τον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση του «επιχειρείν». Ο εισηγητής του Συ.Ριζ.Α., κ. Γιώργος Σταθάκης, δήλωσε ότι το κόμμα του δεν θα ψηφίσει το νομοσχέδιο. «Ο τρόπος που μεταφέρεται το σύστημα αδειοδότησης ως ιδιωτική πρωτοβουλία, φέρνει την Ελλάδα στον μεσοπόλεμο. Αυτή η τομή που επιχειρείται φέρνει την Ελλάδα σε κατάσταση προ μεταρρυθμίσεων του 1928-’32, γι’ αυτό και θα είμαστε αντίθετοι», υπογράμμισε ο κ. Σταθάκης. «Θα επιφυλαχθούμε ως Πα.Σο.Κ., αφού ακούσουμε πρώτα τους φορείς. Θέλουμε νομοθετήματα που ανοίγουν δρόμους στην ανάπτυξη, θέλουμε την απλού-
41
Το νομοσχέδιο επιχειρεί μια σφαιρική και οριζόντια παρέμβαση, με κοινές αρχές και κατευθύνσεις στευση των διαδικασιών, αλλά δεν θα επιτρέψουμε σε καμία περίπτωση ένα πλαίσιο που θα φέρει εκπτώσεις από τη νομιμότητα», δήλωσε ο εισηγητής του Πα.Σο.Κ., κ. Θάνος Μωραΐτης, επισημαίνοντας ότι για την εφαρμογή του νόμου απαιτείται πλήθος ΚΥΑ και υπουργικών αποφάσεων ενώ με διάταξη ανοίγει ζήτημα χρήσης αιγιαλού. Να διασφαλιστεί ότι θα υπάρξει συνεργασία των υπουργείων και ότι θα τηρηθούν οι διαδικασίες του χωροταξικού σχεδιασμού, ζήτησε ο Νίκος Σηφουνάκης (Πα.Σο.Κ.). Για προχειρότητα και ανικανότητα νομοθέτησης έκανε λόγο η βουλευτής των Ανεξάρτητων Ελλήνων, κα Ραχήλ Μακρή. Εκτίμησε ότι δημιουργούνται προϋποθέσεις ανομίας και συναλλαγής, ενώ παρατήρησε ότι η κυβέρνηση ζητεί από τα κόμματα να συναινέσουν σε ένα ευχολόγιο και στην παραπλάνηση των πολιτών. Για τον λόγο αυτό, υποστήριξε, οι Αν.Ελ. επιφυλάσσονται.
E
Επιφυλάξεις επειδή σημαντικά θέματα παραπέμπονται σε πλήθος υπουργικών αποφάσεων και Προεδρικών Διαταγμάτων εξέφρασε ο βουλευτής της Δημ.Αρ., κ. Θωμάς Ψύρρας. Είπε ότι επιφυλάσσεται για την τελική του στάση στην Ολομέλεια και επεσήμανε ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα της χρήσης αιγιαλού (άρθρο 18). «Εξασφαλίζετε τον παράδεισο στους επιχειρηματικούς ομίλους. Μέχρι και δασικά χωριά θα τους δίνετε», κατήγγειλε η βουλευτής του Κ.Κ.Ε., κα Διαμάντω Μανωλάκου, και προσέθεσε ότι με πρόσχημα την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, η κυβέρνηση αναθέτει τον έλεγχο σε ιδιωτικές εταιρείες.
ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
σελ. 44
λιμανια
σελ. 58
43
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
σελ. 60
Πιο κρίσιμη από ποτέ αναμένεται να είναι η φετινή διοργάνωση των Ποσειδωνίων, καθώς από τη μια έχει γίνει πόλος έλξης συμμετοχών από την παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, ενώ από την άλλη θα παίξει καταλυτικό ρόλο στα σχέδια ανάπτυξης της ελληνικής Οικονομίας. Στο πρόγραμμα Συνεδρίων και Σεμιναρίων των Ποσειδωνίων θα συμμετάσχουν κυβερνητικοί εκπρόσωποι, αναλυτές του κλάδου, χρηματοδότες, πλοιοκτήτες και εκθέτες από 93 χώρες, για να αναλύσουν μελλοντικές τάσεις και προβλεπόμενες εξελίξεις στους διάφορους ναυτιλιακούς τομείς. Εκθέτες και επισκέπτες θα συναντηθούν από τις 2 έως τις 6 Ιουνίου, στα 50.000 τ.μ. εκθεσιακού χώρου του Athens Metropolitan Expo, προς αναζήτηση νέων επενδυτικών ευκαιριών. «Ενώ οι ευκαιρίες δικτύωσης και το κλείσιμο συμφωνιών είναι το κύριο χαρακτηριστικό των Ποσειδωνίων, η ανταλλαγή απόψεων και ιδεών για το μέλλον της βιομηχανίας μας είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της εκδήλωσής μας, παρέχοντας μια σημαντική προστιθέμενη αξία σε περίπου 1.850 εκθέτες σε 18.000 επισκέπτες.» , είπε ο Θεόδωρος Βώκος, Εκτελεστικός Διευθυντής της Εκθέσεις Ποσειδώνια Α.Ε. Το πρόγραμμα των συνεδρίων θα ξεκινήσει στις 3 Ιουνίου, μία μέρα μετά τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης, με Business Briefing του TradeWindsShipowners Forum. Στη 1η συνεδρία θα συζητηθεί ευρεία γκάμα θεμάτων, όπως ο ρόλος των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων μέχρι την ανάκαμψη των δημόσιων Αγορών, η σημασία εξειδικευμένων δανειστών και εναλλακτικών πηγών οικονομικού κεφαλαίου, οι τάσεις και προκλήσεις στις ναυλώσεις, η εμπορική δραστηριότητα στις Αγορές νεοτεύκτων και μεταχειρισμένων πλοίων, ο ρόλος των Συμβολαίων Μελλοντικής Εκπλήρωσης και το
Π
Ποσειδώνια 2014 της παγκόσμιας Το μεγάλο ραντεβού
ναυτιλίας
Το Athens Metropolitan Expo υποδέχεται σ’ έναν χώρο 50.000 τετραγωνικών, κυβερνητικούς εκπροσώπους, αναλυτές, χρηματοδότες, πλοιοκτήτες και εκθέτες από 93 χώρες.
44
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα των ναυτιλιακών καυσίμων λόγω του συνεχώς αυξανόμενου κόστους τους.
Eco πλοία: ένα «καυτό» ζήτημα Οι μελλοντικές τάσεις στον σχεδιασμό των πλοίων και των νέων τεχνολογιών θα είναι στο επίκεντρο. Ήδη λαμβάνει χώρα μια μεγάλη συζήτηση για την αξία των λεγόμενων eco πλοίων. Οι ομιλητές θα αναλύσουν εάν και πότε τα eco πλοία –στην πράξη δεν έχουν ακόμη εισέλθει στην Αγορά– θα αντεπεξέλθουν στις προσδοκίες που έχουν δημιουργήσει καθώς και ποιες θα είναι οι μελλοντικές εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας. Καμία συζήτηση πάνω στον σχεδιασμό πλοίων δε θα είναι πλήρης χωρίς αναφορά στα καύσιμα και τις εκπομπές ρύπων καθώς και το ερώτημα «τι αποτελεί το κύριο εμπόδιο στην αξιοποίηση του LNG ως καυσίμου για πλοία». Ομιλητές στην εναρκτήρια συνεδρία είναι οι: Kristin H. Holth, GlobalHead of Shipping, Offshore & Logistics, DNB, Richard Fulford-Smith, Διευθύνων Σύμβουλος, RS Platou, Simon Liang, Πρόεδρος, Sinopacific Shipbuilding Group, Christopher J. Wiernicki, Πρόεδρος & ΔιευθύνωνΣύμβουλος, ABS και Jeremy Penn, Διευθύνων Σύμβουλος, The BalticExchange. Η 2η συνεδρία του Tradewinds Shipowners Forum θα ξεκινήσει με τον Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου. Ακολούθως θα συζητηθεί η σημασία της κινεζικής χρηματοδότησης για την ενίσχυση νέων ελληνικών ναυπηγήσεων, το θέμα της προστασίας από αναξιόπιστους ναυλωτές, επενδυτικά ρίσκα στη χρήση διπλού καυσίμου και το μεγάλο ερώτημα της υπερπροσφοράς πλοίων. Στη συζήτηση θα συμμετάσχουν μερικοί από τους σημαντικότερους πλοιοκτήτες: Γιώργος Οικονόμου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Dryships Inc., Αγγελική Φράγκου,
Στο επίκεντρο οι νέες τάσεις, οι επενδυτικές ευκαιρίες, οι προκλήσεις στις ναυλώσεις και οι τελευταίες εξελίξεις στον σχεδιασμό πλοίων
Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος NaviosMaritime Holding, Emanuele A. Lauro, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Scorpio Bulkers, Ευάγγελος Μ. Μαρινάκης, Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου Capital Product Partners, Αθανάσιος Ι. Μαρτίνος, Διευθύνων Σύμβουλος Eastern Mediterranean Maritime Limited, ΝικόλαοςΤσάκος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Tsakos Energy Navigation. Το πρόγραμμα των Συνεδρίων και Σεμιναρίων των Ποσειδωνίων θα περιλαμβάνει επίσης συνεντεύξεις Τύπου, εργαστήρια, συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης και σεμινάρια πάνω σε θέματα που εκτείνονται από τη διαχείριση των θαλάσσιων κινδύνων μέχρι την ασθένεια στη θάλασσα, και από την εξοικονόμηση ενέργειας και τεχνολογίες ecoπλοίων έως τη θαλάσσια επικοινωνία. Μελλοντικές τάσεις στον σχεδιασμό πλοίων, συνθετικές ύλες, εκπομπές καυσίμων και τεχνολογικές εξελίξεις θα είναι στο επίκεντρο μιας πλειάδας συνεδρίων που διοργανώνονται από σημαντικούς φορείς της διεθνούς Ναυτιλίας και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: • «Στρατηγικές για εξοικονόμηση ενέργειας σε υπάρχοντα πλοία» Διοργανωτής: HELMEPA • «Παρουσίαση καινοτόμων ιαπωνικών σχεδίων eco-πλοίων και υψηλές τε-
45
χνολογίες» Διοργανωτής: Japan Ship Exporters Association • «GTT: Τεχνολογία και Καινοτομία» • «Ναυπήγηση πλοίων στο Abu Dhabi: τρέχουσες και μελλοντικές δυνατότητες» • «Futurenautics: Το ενεργό μέλλον της Ναυτιλιακής Τεχνολογίας» • «LNGCOMSHIP ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ: Εφαρμογή του LNG καυσίμου στο Σύστημα Πρόωσης των πλοίων» Διοργανωτές: Τμήμα Ναυπηγών – Τ.Ε.Ι. Αθηνών και Ελληνικός Νηογνώμονας • «SeaCURE BWMS. Πώς οι Evoqua Water Technologies απαντούν στην πρόκληση της κατεργασίας του υδάτινου έρματος» • «Θαλάσσια Επικοινωνία: Τι πρέπει να ξέρετε τώρα» Διοργανωτές: Orange, Intelsat, Intellian, Iridium, IDirect, ShipZNet και GottliebInternational Group Inc.». • «Θαλάσσιο Περιβάλλον: Πληροφόρηση-συμμόρφωση, κόστος και τεχνογνωσία» Διοργανωτής: NAMEPA «Με μεγάλη χαρά είδαμε τη βιομηχανία να καλωσορίζει και να στηρίζει το πρόγραμμα Συνεδρίων και Σεμιναρίων των Ποσειδωνίων, που πρωτοπαρουσιάσαμε το 2012, και είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με το τελικό φετινό πρόγραμμα , την ποιότητα των ομιλητών και την ποικιλία των θεμάτων προς συζήτηση» ανέφερε ο κ. Βώκος. «Ανυπομονούμε να υποδεχτούμε όλους τους συνέδρους για μία εβδομάδα συναρπαστικών συζητήσεων και διαβουλεύσεων καθώς για μία ακόμη φορά τα Ποσειδώνια είναι έτοιμα να θέσουν την παγκόσμια ατζέντα για την θαλάσσια βιομηχανία» συμπλήρωσε. Τα Ποσειδώνια 2014 τελούν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, του Δήμου Πειραιώς, του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, της Έ νωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας, της Έ νωσης Εφοπλιστών Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων και του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας.
Το φταίξιμο στη Γερμανία ρίχνει η Credit Suisse
η
«Η Παγκόσμια Οικονομία κινδυνεύει να εγκλωβιστεί σε πολυετή υποτονική ανάκαμψη, αν δεν ληφθούν επιθετικά μέτρα από τις Κεντρικές Τράπεζες με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής παραγωγής». Αυτό επεσήμανε για άλλη μια φορά η Christine Lagarde, επικεφαλής του Δ.Ν.Τ., φωτογραφίζοντας ιδιαίτερα την ασθενή ανάπτυξη της Ευρωζώνης και προτρέποντας στην Ε.Κ.Τ. να προβεί σε χαλαρή νομισματική πολιτική, ώστε να αντιμετωπιστεί ο επίμονος χαμηλός πληθωρισμός.
46
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ /ΑΝΑΛΥΣΗ |
Την ίδια στιγμή, οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκφράζουν τις ανησυχίες τους για την άνοδο του Ευρώ με τον καθ’ ύλην αρμόδιο, Mario Draghi, να δηλώνει πως η Ε.Κ.Τ θα μπορούσε να προχωρήσει σε νέα χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής εάν συνεχιστεί η ανοδική πορεία του ευρώ. Ακόμη και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος πιστεύει ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις αποπληθωρισμού στην Ευρώπη, διαχωρίζει το θέμα της ισοτιμίας του ευρώ, τονίζοντας ότι αν συνεχίσει να ενισχύεται, τότε θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την οικονομική ανάπτυξη στην Ευρώπη
Τ
Τις έντονες ανησυχίες του για την Ευρωζώνη εξέφρασε και ο Υπουργός Οικονομικών των Η.Π.Α., Jack Lew, αναφερόμενος στον κίνδυνο του αποπληθωρισμού καθώς η Οικονομία είναι αντιμέτωπη με τον επικίνδυνο συνδυασμό της χαμηλής ζήτησης και υποτονικών πληθωριστικών τάσεων. Σχετικά δε με τη χαμηλή ζήτηση τόνισε πως ορισμένες χώρες έχουν την ικανότητα να κάνουν περισσότερα, ρίχνοντας τα βέλη του στην πλεονασματική Γερμανία. Οι Η.Π.Α. επισημαίνουν ότι στη Γερμανία η αύξηση της κατανάλωσης, των επενδύσεων και των κρατικών δαπανών πρέπει να υπερβαίνει το Α.Ε.Π. Στη Γερμανία, η εγχώρια ζήτηση αυξήθηκε ταχύτερα από το Α.Ε.Π. μόνο τρεις φορές στα τελευταία δέκα χρόνια, όπως αναφέρει το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών, επισημαίνοντας ότι οι γερμανικές εισαγωγές μειώθηκαν 1% και πως η ισχυρότερη ζήτηση στις χώρες με πλεόνασμα θα βοηθήσει στη διευκόλυνση μιας βιώσιμης εξισορρόπησης στη ζώνη του ευρώ. Την ίδια άποψη σχετικά με τη Γερμανία εκφράζει
και η Credit Suisse, η οποία στην τελευταία της ανάλυση επισημαίνει με καυστικό τρόπο πως η Γερμανία είναι υπεύθυνη για τις μεγάλες ανισορροπίες όχι μόνο της Ευρωζώνης, αλλά και της παγκόσμιας Οικονομίας. Σύμφωνα με την έκθεση της Τράπεζας, το γερμανικό πλεόνασμα πρέπει να αναπροσαρμοστεί προς τα κάτω, γεγονός που θα στηρίξει την ανάκαμψη στην Ευρωζώνη και αυτό πρέπει να γίνει μέσω της ισχυρότερης εσωτερικής ζήτησης και όχι μέσω της μείωσης των εξαγωγών. Στην Κίνα, ο PMI μεταποίησης για πρώτη φορά μετά από 3 μήνες πτώσης παρουσίασε οριακή άνοδο, στις 50,3 μονάδες τον Μάρτιο, άνοδος η οποία έρχεται σε αντιδιαστολή με τις αρχικές μετρήσεις του αντίστοιχου δείκτη PMI της HSBC, ο οποίος υποχώρησε στις 48,1 μονάδες, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 8 μηνών. Παράλληλα, ο δείκτης τιμών εισαγωγών υποχώρησε στις 44 μονάδες τον Μάρτιο έναντι 47,7 μονάδων τον Φεβρουάριο, όπου η μεγάλη αυτή πτώση στον δείκτη τιμών των πρώτων υλών δείχνει πως οι επιχειρήσεις παραμένουν ακόμη επιφυλακτικές ενώ παράλληλα υπάρχει και σύσφιγξη των πιστωτικών συνθηκών από το τραπεζικό περιβάλλον. Την ίδια στιγμή η πτώση του γουάν προκαλεί ανησυχίες στις Η.Π.Α. για πιθανή μετάβαση σε πολιτική τεχνικής υποτίμησης, ως απάντηση-λύση στην επιβράδυνση της κινεζικής Οικονομίας, με στόχο την αύξηση των εξαγωγών. Η πολιτική αυτή θα μείωνε την παγκόσμια ζήτηση, σε μία εποχή κατά την οποία εμφανίζονται αδυναμίες, υπονομεύοντας τις προοπτικές ανάπτυξης της αμερικανικής Οικονομίας ενώ κάνει συστάσεις προς την Κίνα για στροφή σε
47
αναπτυξιακό μοντέλο που θα βασίζεται περισσότερο στην κατανάλωση και λιγότερο στις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Την Πέμπτη, 17 Απριλίου 2014, ο BDΙ έκλεισε στις 930 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 1.591 μονάδες με 8.831 δολ./ημέρα, BPI 812 μονάδες στα 6.539 δολ./ημέρα, BSI 908 μονάδες στα 9.496 δολ./ημέρα και BHSI 533 μονάδες στα 7.928 δολ./ημέρα. Στο πρώτο τρίμηνο του 2014 η ζήτηση σε τόνους (tonnage demand) για πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου παρουσίασε αύξηση 7% από χρόνο σε χρόνο ενώ η αύξηση των πλοίων (fleet supply) κινήθηκε στο 5%, έχοντας ως αποτέλεσμα τη βελτίωση του fleet utilization κατά 2% και τη βελτίωση των εσόδων κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου. Συνοπτικά να αναφέρουμε ότι τον Μάρτιο τα ημερήσια έσοδα των capes ήταν στα 18.600 δολ., παρουσιάζοντας αύξηση 200% από τον Φεβρουάριο ενώ οι υπόλοιποι τύποι πλοίων παρέμεναν σε σταθερά επίπεδα με μοναδική εξαίρεση αυτή των panamax, που από
Στο επίκεντρο οι ανισορροπίες της Ευρωζώνης και της παγκόσμιας Οικονομίας
ΠΩΣ ΚΙΝΗΘΗΚΑΝ ΟΙ αγοραπωλησιΕΣ Πλοία ξηρού φορτίου
Στο χαμηλότερο σημείο η Αγορά για τα panamax
capes το A DUCKLING (171.199 dwt, 1999, Koyo Dock) πωλήθηκε από δικαστήριο των Η.Π.Α. περίπου στα 20,8 εκατ. δολάρια. Panamax
τον Φεβρουάριο στον Μάρτιο τα έσοδά τους μειώθηκαν 14% στα 8.700 δολ./ημέρα, κυρίως λόγω των μειωμένων εξαγωγών σε σιτηρά και σόγια από τη Νότιο Αμερική. Κατά τη διάρκεια του Απριλίου ο BDI έχει εισέλθει σε τροχιά διόρθωσης, λόγω της μειωμένης βιομηχανικής και κατασκευαστικής δραστηριότητας, των υψηλών αποθεμάτων σε εμπορεύματα ξηρού φορτίου αλλά και της «σφιχτής» πιστωτικής πολιτικής στην Κίνα. Πάντως ο μέσος όρος του BDI από την αρχή του χρόνου μέχρι και τις 11 Απριλίου έκλεισε στις 1.344 μονάδες, σημαντικά υψηλότερος (67,2%) από την ίδια περίοδο του 2013.
Σ
Σχετικά με τη «σφιχτή» πιστωτική πολιτική της Κίνας, αξίζει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με πληροφορίες, κινέζοι εισαγωγείς, λόγω του ότι δεν κατάφεραν να πάρουν πίστωση ή ν’ ανοίξουν letter of credits αθέτησαν (default) την υποχρέωσή τους για εισαγωγή τουλάχιστον 500.000 τόνων σόγιας. Πηγές από το Πεκίνο αναφέρουν ότι υπάρχουν περίπου 5 με 6 panamax σε λιμάνια τα οποία δεν μπορούν να ξεφορτώσουν καθώς οι αγο-
ραστές δεν έχουν καταφέρει να ανοίξουν lcs ενώ για άλλα τόσα σκάφη εν πλω με ίδια φορτία επίσης δεν έχουν ανοιχτεί lcs. Πληροφορίες αναφέρουν –ιδιαίτερα για τα panamax– ότι η Αγορά μάλλον έχει φτάσει στο χαμηλότερο σημείο της, καθώς οι πλοιοκτήτες αρνούνται (τουλάχιστον προς το παρόν) να δεχθούν τους ναύλους που τους προτείνονται ενώ εκτιμούν ότι σιγά σιγά θα υπάρξει βελτίωση, αλλά γι’ αυτό θα απαιτηθεί εύλογο διάστημα. Σύμφωνα με την MIDF Research από τη Μαλαισία, τα χειρότερα για την Αγορά των σκαφών μεταφοράς ξηρού φορτίου έχουν παρέλθει, καθώς τα θεμελιώδη μεγέθη συνεχίζουν να παραμένουν θετικά λόγω των βελτιωμένων οικονομικών μεγεθών παγκοσμίως, αλλά δίνει και ιδιαίτερη βαρύτητα στην πρόσφατη απόφαση της Κίνας για την ανάπτυξη και βελτίωση του σιδηροδρομικού της δικτύου, όπου το ύψος της επένδυσης εκτιμάται στα 25 δισ. δολ., περίπου. Η κίνηση αυτή της Κίνας, η οποία έχει στόχο να δώσει γενικότερη ώθηση στην Οικονομία της, με απώτερο σκοπό να συντηρήσει τους ρυθμούς ανάπτυξης στο 7,5%, θα δώσει ώθηση στην παραγωγή σιδήρου, αυξάνοντας και τις εισαγωγές iron ore και coal.
48
το ZHUSHUI 5 (79,501 dwt, 2012, Jinhai) και το ZHUSHUI 3 (79.501 dwt, 2011, Jinhai) πωλήθηκαν στην Polembros προς 24,5 εκατ. δολ., περίπου, το καθένα. Supramax το TESS BULKER και το TANAGER BULKER (57.991 dwt, 2011, Tsuneishi Cebu) αγοράστηκαν από την ID Shipping προς 29 εκατ. δολ., περίπου, το καθένα.
Tankers Products το EAST SIBERIAN (47.358 dwt, 1998, Uljianic Brod) και το LAPTEV SEA (47.134 dwt, 1998, Uljianic Brod) αγοράστηκαν από Ευρωπαίους, στα 9 εκατ. δολ., περίπου, το καθένα.
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ /ΑΝΑΛΥΣΗ |
Διαλύσεις Όλα τα σημάδια και οι πληροφορίες δείχνουν ότι η Αγορά των διαλύσεων έχει αρχίζει να παρουσιάζει χαρακτηριστικά υπερ-θέρμανσης καθώς οι cash buyers έχουν μπει σε λογικές ανταγωνισμού μεταξύ τους ανεβάζοντας τις προσφερόμενες τιμές, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να πωλήσουν τα αποκτηθέντα σκάφη, ούτε καν στις τιμές αγοράς τους.
Παράλληλα, με τους μουσώνες να είναι προ των πυλών, τους νέους προϋπολογισμούς να ετοιμάζονται προς ψήφιση στο Πακιστάν και το Μπαγκλαντές τον Μάιο-Ιούνιο και τις εκλογές στην Ινδία την ίδια περίοδο, είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς πώς θα κινηθεί η Αγορά, καθώς αν τα αποτελέσματα των ανωτέρω εξελίξεων έχουν θετική έκβαση σε συνδυασμό με τους χαμηλούς ναύλους που θα αυξήσουν την προσφορά σκαφών, ενδεχομένως να δούμε την Αγορά να παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Στην Ινδία, το πρόσφατο διάστημα χαρακτηρίστηκε γι’ άλλη μια φορά «εβδομάδα της σπέκουλας», καθώς οι cash buyers «υπερέβαλλαν εαυτόν» στις προσφερόμενες τιμές αλλά και σ’ εκείνες που ζητούσαν από τους end buyers, ώστε να μην αναγνωρίσουν ζημιές, φέροντας ως αποτέλεσμα αρκετά σκάφη να παραμείνουν απούλητα. Αν στο επόμενο διάστημα δεν μειώσουν τις απαιτήσεις τους, το πρόβλημα θα μεταφερθεί στους πλοιοκτήτες, οι οποίοι θα έρθουν αντιμέτωποι με τη λογική της επαναδιαπραγμάτευσης. Το Μπανγκλαντές πέρασε δύσκολες στιγμές, καθώς σε επίπεδα προσφερόμενων τιμών δεν κατάφερε να
ανταγωνιστεί την Ινδία και το Πακιστάν, χάνοντας όλες τις ευκαιρίες της Αγοράς. Γι’ άλλη μια φορά, αν το Μπαγκλαντές δεν βελτιώσει τις προσφερόμενες τιμές, θα παραμείνει απλός θεατής στην Αγορά. Το Πακιστάν, παρά το γεγονός ότι δεν μπόρεσε να ανταγωνιστεί την Ινδία στις προσφερόμενες τιμές, πραγματοποίησε αγορές, καθώς το τελευταίο διάστημα έχει σταθεροποιηθεί η νομισματική ισοτιμία και στις τιμές του σιδήρου, ενώ όπως φαίνεται, μέχρι την τελική ψήφιση του προϋπολογισμού στις αρχές Ιουνίου, θα υπάρχει ενδιαφέρον για δεξαμενόπλοια και πλοία μεγαλύτερου τονάζ. Η Κίνα συνεχίζει ακόμη να είναι απασχολημένη με τα επιδοτούμενα πλοία των κρατικών εταιρειών και δεν έχει κάνει την εμφάνιση της στην «Διεθνή» αγορά.
Ο συνολικός αριθμός διαλύσεων ήταν 1.143.574 dwt, εκ των οποίων περίπου το 40% (454.214 dwt) αφορούσε σε πλοία ξηρού φορτίου, το 45% (518.319 dwt) σε δεξαμενόπλοια και το 15% (171.041 dwt) σε containerships.
49
Οι τιμές για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: ΙΝΔΙΑ
$ 440 - $ 470 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Πακιστάν
$ 435 - $ 465 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα ΜπαΝγκλαντές
$ 425 - $ 455 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα ΚΙΝΑ
$ 310 - $ 325 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα
Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.
50
| επιχειρησεισ| |naytιλια |
Louis Cruises:
400 εκ. ευρώ
συνεισφορά
στην εθνική
οικονομία
από το 2007 Τoy γιωργου αλεξακη
51
Η Louis Cruises εγκαινιάζει τη φετινή ελληνική κρουαζιέρα δίνοντας έμφαση στην προώθηση πολιτισμού, γαστρονομίας, κρασιού και ιστορίας της Ελλάδας Tο 2013 η εταιρεία Louis Cruises 454.318 επιβάτες το 2013, πραγματοποιώντας 659 προσεγγίσεις σε ελληνικά λιμάνια και κατέχοντας το 90% του home porting στην Ελλάδα με 95.557 επιβάτες. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Louis Cruises για φέτος, αναμένονται 820.000 επισκέψεις επιβατών σε
ελληνικά λιμάνια, από τους οποίους οι 150.000 θα είναι home porting (προσμετρώντας και τα πλοία που ναυλώνει και διαχειρίζεται για λογαριασμό της Thomson Cruises). Παράλληλα, η ετήσια συνεισφορά της εταιρείας στην εθνική Οικονομία μόνο πέρσι –σε χρονιά κρίσης– ανήλθε σε
52
76 εκατομμύρια ευρώ και αφορούσε τόσο στις δαπάνες επιβατών όσο και στα άμεσα λειτουργικά έξοδα, που περιλαμβάνουν ναυπηγοεπισκευές, οι οποίες μόνο πέρσι άγγιξαν τα 17 εκατ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι συνολικές επενδύσεις-συνεισφορά από το 2007 (έτος ίδρυσης της εταιρείας) αγγίζουν τα 400 εκατομμύρια ευρώ. Η Louis Cruises εγκαινιάζει ουσιαστικά τη φετινή ελληνική Κρουαζιέρα και σε σχετική συνέντευξη Τύπου ανακοίνωσε τα φετινά της προγράμματα, τη στρατηγική της τοποθέτηση ως μοναδικής εταιρείας με αφετηρία ελληνικά λιμάνια και το όραμά της για βιώσιμη και ισόρροπη ανάπτυξη της Κρουαζιέρας, με την εισαγωγή νέων μοναδικών προορισμών.
| naytιλια |
Άνοιγμα για νέους προορισμούς «Πρέπει να σεβαστούμε τις τοπικές κοινωνίες καθώς δεν μπορούμε να πλέουμε παντού με τεράστια σκάφη. Φανταστείτε πλοίο 4.000 επιβατών να προσεγγίζει νησί 600 κατοίκων και αναλογιστείτε πόση επιβάρυνση θα φέρει. Γι’ αυτό ανοίγουμε νέους προορισμούς, με σεβασμό στα τοπικά δεδομένα. Τα πλοία μας, που είναι μεσαίων διαστάσεων, έχουν προσβάσεις και σε μικρά λιμάνια». Αυτά ανάφερε ο κ. Κυριάκος Αναστασιάδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Louis Cruises. Όπως τονίζει σε ανακοίνωσή της, η εταιρεία εγκαινιάζει ουσιαστικά τη φετινή ελληνική Κρουαζιέρα με μια στρατηγική τοποθέτηση, ως η μο-
ναδική εταιρεία με αφετηρία ελληνικά λιμάνια και με όραμα για βιώσιμη και ισόρροπη ανάπτυξη της Κρουαζιέρας με την εισαγωγή νέων μοναδικών προορισμών. Για πρώτη φορά φέτος εμπλουτίζει τις θεματικές κρουαζιέρες, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στην προώθηση του ελληνικού πολιτισμού, της γαστρονομίας, του κρασιού και της ιστορίας της χώρας μας.
πλεονέκτημα στην Κρουαζιέρα», τόνισε ο κ. Αναστασιάδης. Από την πλευρά του ο κ. Πυθαγόρας Νάγος, Διευθυντής Πωλήσεων της εταιρείας, εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι το 2014 θα είναι μια ικανοποιητική χρονιά για τη Louis Cruises. Όπως δήλωσε, οι επιβεβαιωμένες κρατήσεις με ονόματα δείχνουν αύξηση της τάξης του 20% κάτι που είναι πολύ ενθαρρυντικό για την πορεία της εταιρείας και την εθνική Οικονομία.
Το όραμα της Louis: βιώσιμη ανάπτυξη της κρουαζιέρας με την εισαγωγή νέων προορισμών όπως η Κως, η Χίος, η Μήλος, η Σύμη, η Ίος, η Σάμος, η Σύρος, το Bodrum και το Cesme
ΕιδυλΛιακό Αιγαίο!
«Η φετινή χρονιά αποτελεί ορόσημο για εμάς, καθώς αναλάβαμε την πρωτοβουλία και την καινοτομία να εντάξουμε στα προγράμματά μας μικρά ελληνικά νησιά, που λόγω του μεσαίου μεγέθους των πλοίων μας μπορούμε να τα προσεγγίσουμε χωρίς να διαταράσσεται η ηρεμία του φυσικού περιβάλλοντος και η τοπική πολιτιστική ιδιαιτερότητα. Η ήπια αυτή τουριστική ανάπτυξη –πάντα με γνώμονα τον σεβασμό στο περιβάλλον και την αποσυμφόρηση κορεσμένων προορισμών– πιστεύουμε ότι θα πρέπει να τύχει της στήριξης του κράτους με τη διαμόρφωση των κατάλληλων υποδομών, προκειμένου να αξιοποιήσει η Ελλάδα το ανταγωνιστικό της
53
Στη συνέχεια παρουσίασε τα νέα προγράμματα με την ονομασία Ειδυλλιακό Αιγαίο, για τα οποία, όπως ανέφερε: «τοποθετούμε για πρώτη φορά στον παγκόσμιο χάρτη της Κρουαζιέρας νέους προορισμούς, καθώς 28 ολόκληρα χρόνια τα κρουαζιερόπλοια πήγαιναν μόνο σε Σαντορίνη, Μύκονο και 3 ή 4 ακόμη γνωστά νησιά. Καλούμε τους επιβάτες μας να γνωρίσουν εννέα νέους προορισμούς, όπως είναι η Κως, η Χίος, η Μήλος, η Σύμη, η Ίος, η Σάμος, η Σύρος, το Bodrum και ο Cesme». Επίσης, παρουσίασε τις συνεργασίες με ελληνικές εταιρείες, σε μια προσπάθεια περαιτέρω ενίσχυσης και προώθησης των ελληνικών προϊόντων ουσιαστικά σ’ όλο τον κόσμο, καθώς πάνω από 148 εθνικότητες ταξιδεύουν με τη Louis Cruises. Τέλος, αποκάλυψε τις 60 θεματικές κρουαζιέρες που η εταιρεία έχει εντάξει στα προγράμματά της για το 2014. «Στόχος μας είναι να γνωρίσουν οι επιβάτες μας καλύτερα τους μοναδικούς μας προορισμούς, να ζήσουν και να ακούσουν πραγματικά τις ιστορίες τους. Θέλουμε να βιώσουν αληθινές και αξέχαστες εμπειρίες, μέσα από την αρχαιολογία, την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα, μέσα από την παραδοσιακή μουσική και τον χορό, την τοπική κουζίνα, τα κρασιά της Ελλάδας, το ούζο και τη σύγχρονη ελληνική μουσική», κατέληξε ο κ. Νάγος.
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
Αυτές είναι οι τράπεζες που έμειναν στο ελληνικό
shipping 17
Royal Bank of Scotland και Credit Suisse στην κορυφή, με 8,8 και 5,7 δισεκατομμύρια δολάρια, αντίστοιχα, για τη χρηματοδότηση της ελληνικής ναυτιλίας
To top 10
Ο
Ο αριθμός των τραπεζών που χρηματοδοτούν την ελληνική Ναυτιλία μειώθηκε από τις 51 στις 46, ενώ μείωση 6,3% στη χρηματοδότησή της αποδεικνύεται και από την ετήσια έρευνα της Petrofin Bank Research.
Όσον αφορά στα δάνεια για εταιρείες ελληνικών συμφερόντων –τόσο αυτά που εκταμιεύτηκαν όσο και αυτά που εγκρίθηκαν αλλά δεν εκταμιεύτηκαν– για το έτος 2013 ανήλθαν σε 61,49 δισεκατομμύρια δολάρια (με 65,78 δισεκατομμύρια δολάρια το 2012). Πιο συγκεκριμένα, τα αντληθέντα δάνεια μειώθηκαν στα 56,4 δισεκατομμύρια από τα 60,01 δισεκατομμύρια, ενώ τα μη αντληθέντα μειώθηκαν 11,58%. Από την έρευνα προκύπτει επίσης, ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ελάχιστη έκθεση στη ναυτιλιακή χρη-
ματοδότηση, με 10,49 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι διεθνείς τράπεζες με παρουσία στην Ελλάδα, από την άλλη, μείωσαν ακόμη περισσότερο την έκθεσή τους στη Ναυτιλία το 2013 (9,35% έναντι μείωσης 3,9% το 2012). Τα αντληθέντα δάνεια από τις τράπεζες αυτές μειώθηκαν 8,6% ενώ τα εγκεκριμένα αλλά μη αντληθέντα 17,37%. Οι διεθνείς τράπεζες χωρίς υποκαταστήματα στην Ελλάδα παρουσίασαν μικρή αύξηση σε ποσοστό 5,78% και από τα 19,1 δισεκατομμύρια ανέβηκαν στα 20,2 δισεκατομμύρια δολάρια.
56
Αύξηση για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια παρουσιάζουν οι 10 πρώτες τράπεζες που χρηματοδοτούν την ελληνική Ναυτιλία και ελέγχουν το 62,38% του ελληνικού ναυτιλιακού χαρτοφυλακίου. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες συνεχίζουν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος του χαρτοφυλακίου, αν και το ποσοστό τους μειώθηκε από το 92% στο 90%. H RBS συνεχίζει να είναι ο leader της Αγοράς, με μείωση 16,5% ενώ η Τράπεζα Πειραιώς είναι η πρώτη από τις ελληνικές με 3,9 δισ. ευρώ. Αναλυτικότερα, το Top 10 των τραπεζών στη χρηματοδότηση της ελληνικής Ναυτιλίας έχει ως εξής: 1. Royal Bank of Scotland με 8,8 δισεκατομμύρια δολάρια 2. Credit Suisse με 5,7 δισ. 3. Commerzbank με 4 δισ. 4. Piraeus Bank με 3,9 δισ. 5. DVB με 3,7 δισ. 6. National Bank of Greece με 2,7 δισ. 7. DNB με 2,5 δισ. 8. Αlpha bank με 2,4 δισ. 9. HSH NordBank με 2,3 δισ. 10. DB-Deutsche Shipping με 2 δισ.
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
ΑΓΟΡΕΣ
Σε… second hand πλοία επενδύουν οι έλληνες εφοπλιστές
Τ
Τα μεταχειρισμένα πλοία έναντι των καινούριων, φαίνεται πως προτιμούν οι έλληνες εφοπλιστές, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου Golden Destiny, για την επενδυτική τους δραστηριότητα το διάστημα ΙανουαρίουΜαρτίου 2014. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο οι επενδύσεις σχεδόν διπλασιάστηκαν, αφού υπολογίζεται ότι φέτος ξεπερνούν τα 9 δισ. δολ. έναντι σχεδόν 5 δισ. δολαρίων πέρσι. Αναλυτικότερα, όπως προκύπτει, στο συγκεκριμένο διάστημα το 16,5% του συνόλου των παραγγελιών της παγκόσμιας ναυτιλιακής βιομηχανίας έγινε διά χειρός ελλήνων εφοπλιστών, οι οποίοι και αγόρασαν το 28,9% των μεταχειρισμένων πλοίων της Αγοράς. Σε επίπεδο επενδύσεων, αυτό μεταφράζεται σε ποσό συνολικά μεγαλύτερο των 9 δισ. δολαρίων, σχεδόν διπλάσιο από το αντίστοιχο του προηγούμενου έτους, κάτι που αποδίδεται τόσο στην άνοδο των τιμών των πλοίων όσο και στην αυξη-
μένη δραστηριότητα των πλοιοκτητών συγκριτικά με πέρσι. Από την άλλη, η δραστηριότητα των επενδυτικών funds, που έχουν κάνει δυναμική είσοδο στον ναυτιλιακό κλάδο και αξιοποιούν το κενό της παραδοσιακής τραπεζικής στις χρηματοδοτήσεις, ενισχύει τη γενικότερη εικόνα, δημιουργώντας βάσιμες προσδοκίες πως οι Ναυλαγορές θα κινούνται έντονα ανοδικά. Τα επενδυτικά funds συμπράττουν με τους πλοιοκτήτες και χρηματοδοτούν την επέκταση του στόλου των ναυτιλιακών εταιρειών, είτε με νεότευκτα πλοία είτε με μεταχειρισμένα.
Ξεπερνά τα 9 δισ. δολάρια η επενδυτική δραστηριότητα του shipping – Δυναμική είσοδος των funds στη Ναυτιλία
57
«Ανάρπαστα» τα πλοία ξηρού χύδην φορτίου Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των εφοπλιστών εξακολουθούν να συγκεντρώνουν τα πλοία ξηρού χύδην φορτίου και στον τομέα των νέων ναυπηγήσεων και στις αγορές από δεύτερο χέρι, αφού από τα 95 νεότευκτα που παρήγγειλαν οι έλληνες εφοπλιστές, τα 42 είναι ξηρού χύδην φορτίου (44%). Στη δεύτερη θέση προτίμησης έρχονται τα δεξαμενόπλοια με 27 νέες παραγγελίες, ενώ ζήτηση παρουσιάστηκε και για πλοία μεταφοράς αερίου, καθώς στο συγκεκριμένο τρίμηνο παραγγέλθηκαν 10 σκάφη μεταφοράς υγραερίου (LPG Carriers) και δύο πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG Carriers). Επιπλέον, έγιναν παραγγελίες και για 12 containerships και δύο μονάδες special projects (off shore). Σχετικά με τα μεταχειρισμένα, το αγοραστικό ενδιαφέρον επικεντρώθηκε κυρίως στα bulk carriers και τα δεξαμενόπλοια. Πιο συγκεκριμένα, από τα 131 πλοία που αγοράστηκαν, τα 73 ήταν πλοία μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου ενώ 46 ήταν δεξαμενόπλοια. Επίσης αποκτήθηκαν δύο πλοία μεταφοράς αερίου, εννέα containerships και ένα ειδικού σκοπού. Τέλος, όσον αφορά στις νέες παραγγελίες, πρώτα στην προτίμηση των ελλήνων εφοπλι στών είναι τα bulk car riers, με παραγγελίες 338 σκαφών σε σύνολο 792, ακολουθούν τα spe cial projects, με 148 παραγγελίες, στη τρίτη θέση έρχονται τα δε ξαμενόπλοια, με παραγγελίες 136 σκαφών και τελευταία τα con tainerships, με παραγγελίες 53 σκαφών.
58
| ΛΙΜΑΝΙΑ |
ΗκαιCOSCO οι άλλοι 5
«μνηστήρες»
του ΟΛΠ E
Έξι επενδυτικά σχήματα υπέβαλαν την Δευτέρα, ημέρα λήξης της προθεσμίας, αιτήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την απόκτηση του 67% του μετοχικού κεφαλαίου της «Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ)».
Όπως ανακοίνωσε το ΤΑΙΠΕΔ, πρόκειται για τα εξής επενδυτικά σχήματα: APM Terminals B.V. Cartesian Capital Group, LLC COSCO (Hong Kong) Group Limited International Container Terminal Services, Inc Ports America Group Holdings Utilico Emerging Markets Limited Στο αμέσως επόμενο διάστημα, οι σύμβουλοι αξιοποίησης θα αξιολογήσουν τις υπο-
βληθείσες αιτήσεις και θα υποβάλουν την εισήγησή τους στο ΤΑΙΠΕΔ, σχετικά με τους υποψηφίους που πληρούν τα κριτήρια συμμετοχής στην επόμενη φάση του διαγωνισμού. «Το επενδυτικό ενδιαφέρον έξι διεθνών ομίλων για την αξιοποίηση του Ο.Λ.Π. δικαιώνει τη στρατηγική της κυβέρνησης να προχωρήσει στη διαδικασία της αποκρατικοποίησής του, ενώ διαψεύδει τις “Κασσάνδρες” που προέβλεπαν το αντίθετο», τόνισε σε δηλώσεις του ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. Προσέθεσε, επίσης, ότι η επισημοποίηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος για τον Ο.Λ.Π. αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι η χώρα μπαίνει σε περίοδο διεθνούς εξωστρέφειας και μετατρέπεται σε διεθνή πόλο επενδύσεων». «Κεντρικός στόχος», τόνισε, «είναι οι νέες αυτές επενδύσεις να φέρουν θέσεις εργασίας και αναπτυξιακή προοπτι 59
κή, ώστε το λιμάνι του Πειραιά να φθάσει στην κορυφή των λιμανιών της Ευρώπης».
Πολιτική κόντρα για το λιμάνι Στο φόντο, πάντως, της πιο σημαντικής ιδιωτικοποίησης μετά τον ΑΔΜΗΕ έχει ξεσπάσει έντονη πολιτική αντιπαράθεση, παρά το γεγονός ότι υπάρχει πίεση για γρήγορες αποφάσεις. Είναι ενδεικτικό ότι από την τρόικα κάνουν λόγο για καθυστερήσεις στο πρόγραμμα ανοίγματος της Αγοράς λιμένων. Τόσο η ηγεσία του Πα.Σο.Κ. όσο και οι υποψήφιοι για τη δημαρχία του Πειραιά εκφράζονται πλέον ανοιχτά κατά της πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου. Επίσης, ο επικεφαλής του Ο.Λ.Π., κ. Γ. Ανωμερίτης, έχει ταχθεί κατά της πώλησης. Η αντιπρόταση που έχει καταθέσει ο κ. Ανωμερίτης προβλέπει τη διατήρηση του πλειοψηφικού ελέγχου από το Δημόσιο και τη σύναψη συμβάσεων παραχώρησης ανά δραστηριότητα του λιμανιού. Στον αντίποδα, το Μέγαρο Μαξίμου, το υπουργείο Οικονομικών, αλλά και το αρμόδιο υπουργείο Ναυτιλίας, όπως και η Διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ θεωρούν ότι με την πώληση των μετοχών διασφαλίζεται ότι ο επενδυτής θα καταβάλει μεγαλύτερο αντίτιμο, ενώ θα έχει κίνητρο ανάπτυξης σε όλες τις δραστηριότητες του λιμανιού και όχι σε επιμέρους τομείς. Επιπλέον η πώληση ισχυρού πλειοψηφικού πακέτου αναμένεται να τονώσει το ανταγωνιστικό ενδιαφέρον της διαγωνιστικής διαδικασίας και να βελτιώσει ουσιαστικά το προσδοκώμενο αντάλλαγμα για το Δημόσιο. Σύμφωνα με τους όρους της προκήρυξης, το ελληνικό Δημόσιο πωλεί το δικαίωμα χρήσης, ανάπτυξης και εκμετάλλευσης του λιμανιού του Πειραιά και όχι τις υποδομές ή τη γη του. Ειδικότερα πωλεί το 67% του μετοχικού κεφαλαίου, δηλαδή την καταστατική πλειοψηφία της εισηγμένης εταιρείας Ο.Λ.Π. Α.Ε. που κατέχει αυτό το δικαίωμα. Ο Ο.Λ.Π. είναι παραχωρησιούχος του λιμένα μέχρι το 2052 με σύμβαση παραχώρησης μεταξύ αυτού και του ελληνικού Δημοσίου. Προκειμένου το Δημόσιο να μεγιστοποιήσει τα έσοδά του από την αποκρατικοποίηση αυτή του Ο.Λ.Π. και να λάβει διασφαλίσεις για σειρά κρίσιμων ζητημάτων, παράλληλα με τον διαγωνισμό προβαίνει και σε επαναδιαπραγμάτευση της υφιστάμενης αυτής σύμβασης. Πρόκειται για τη σύμβαση παραχώρησης που κατέχει ο Ο.Λ.Π. (Master Concession) και όχι τη σύμβαση εκμετάλλευσης των προβλητών 2 και 3 του Πειραιά με την Cosco Pacific, η οποία θα συνεχίσει να συνοδεύει την εισηγμένη.
eiδησεισ
POSIDONIA 2014:
Η Λίμνη Βουλιαγμένης Επίσημος Υποστηρικτής του ιστιοπλοϊκού αγώνα Posidonia Cup 2014 Η Λίμνη Βουλιαγμένης υποστηρίζει φέτος την κορυφαία ιστιοπλοϊκή ρεγκάτα Posidonia Cup, η οποία θα λάβει χώρα στις 30 Μαΐου στον όρμο του Φαλήρου και αναμένεται να προσελκύσει περισσότερα από 50 σκάφη. Ο αγώνας σηματοδοτεί την έναρξη της μεγαλύτερης ναυτιλιακής έκθεσης του κόσμου Posidonia 2014 και συνδιοργανώνεται από τον Πανελλήνιο Όμιλο Ιστιοπλοΐας Ανοικτής Θαλάσσης (ΠΟΙΑΘ) και τις Εκθέσεις Ποσειδώνια. Στον αγώνα Posidonia Cup θα λάβουν μέρος εκθέτες των Ποσειδωνίων και εκπρόσωποι της παγκόσμιας ναυτιλιακής κοινότητας που έρχονται στην Ελλάδα για τη σημαντική αυτή εκδήλωση, όπου σκάφη ανοικτής θαλάσσης με πληρώματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό θα διεκδικήσουν τα πολυπόθητα κύπελλα του Posidonia Cup, που κοσμούν ναυτιλιακά γραφεία σε όλο τον κόσμο. Η Λίμνη Βουλιαγμένης και η εταιρεία Ιαματικά Λουτρά Βουλιαγμένης, έχουν αναλάβει να διοργανώσουν στις εγκαταστάσεις τους μία ξεχωριστή δεξίωση, κατά την οποία θα απονεμηθούν τα κύπελλα στους νικητές και όλοι οι συμμετέχοντες θα γιορτάσουν την λήξη του αγώνα. Η είσοδος στην εκδήλωση προϋποθέτει επίδειξη της επίσημης πρόσκλησης των διοργανωτών. Όπως δήλωσε ο Γεν. Δ/ντης της Λίμνης Βουλιαγμένης, κ. Νικόλας Παπαζήσης: «Η Έ κθεση των Ποσειδωνίων αποτελεί μία από τις σημαντικότερες διοργανώσεις που προβάλει τη δυναμική της χώρας μας σε διεθνές επίπεδο. Για εμάς στη Λίμνη Βουλιαγμένης αποτελεί μεγάλη τιμή να συγκαταλεγόμαστε στους Υποστηρικτές της σημαντικής αθλητικής διοργάνωσης Posidonia Cup, η οποία προάγει το «εύ αγωνίζεσθαι» και την ευγενή άμιλλα που αναπτύσσεται μεταξύ των πληρωμάτων που λαμβάνουν μέρος».
60
Υπ. Οικονομικών:
Clarksons:
Τα τεχνικά προβλήματα οδήγησαν στην καθυστέρηση της ενεργοποίησης της διάταξης που αφορά στην καταβολή «εθελοντικής προσφοράς» της ναυτιλιακής κοινότητας για την αντιμετώπιση της κρίσης. Αυτό ισχυρίζεται το υπουργείο Οικονομικών σε ανακοίνωσή του μετά το σχετικό δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών, όπου σημειωνόταν ότι λόγω πιέσεων των εφοπλιστών η κυβέρνηση δεν έχει ενεργοποιήσει ακόμη τις διατάξεις που αφορούν στην καταβολή αυτής της προσφοράς. Απαντώντας, το υπουργείο αναφέρει ότι ο λόγος της καθυστέρησης έγκειται στο γεγονός ότι υπάρχουν «τεχνικές δυσκολίες, ιδίως σε θέματα ολοκλήρωσης των σχετικών ηλεκτρονικών εφαρμογών, οι οποίες αντιμετωπίζονται ταχύτατα». Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται πως θα ήταν παράλογο να μην θελήσει η κυβέρνηση να εισπράξει την οικονομική παροχή της ναυτιλιακής κοινότητας.
Μετά δέκα χρόνια, ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος βρίσκεται πάλι στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης από άποψη χωρητικότητας, σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Clarksons. Η συνολική του χωρητικότητα (gross tonnage) ανέρχεται στα 164 εκατομμυρίων gt με 4.894 ποντοπόρα πλοία, έναντι 159,4 εκατ. gt και 8.537 πλοίων ιαπωνικών συμφερόντων, σύμφωνα με την Clarksons. Η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά από σειρά συνεχών μεγάλων επενδύσεων που έκαναν τα τελευταία χρόνια της κρίσης οι έλληνες πλοιοκτήτες σε σκάφη μεγαλύτερης χωρητικότητας. Είναι ενδεικτικό ότι ακόμη και ο στόλος υπό ελληνική σημαία, όπως καταγράφεται από την ΕΛ.ΣΤΑΤ., παρ’ ότι συρρικνώνεται σε αριθμό, αποκτά σταδιακά ολοένα και μεγαλύτερη χωρητικότητα. Το TOP-5 Μετά μία δεκαετία στη δεύτερη θέση, ο ελληνόκτητος στόλος, συνολικά, επανήλθε στην κορυφή, παίρνοντας τα σκήπτρα από την Ιαπωνία. Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν η Γερμανία, με 4.197 πλοία, 126.355.373 dwt και 95.052.148 gt και η Νότιος Κορέα με 2.651 πλοία, 83.534.652 dwt και 52.870.979 gt. Τη λίστα των δέκα πρώτων χωρών στην ποντοπόρο συμπληρώνουν η Νότιος Κορέα, οι Η.Π.Α., η Νορβηγία, η Σιγκαπούρη, η Ιταλία και η Δανία. Ανά τύπο πλοίων, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση στα δεξαμενόπλοια, με 1.217 πλοία, 118.621.414 dwt και 64.347.957 gt, με την Ιαπωνία να ακολουθεί σε μεγάλη απόσταση, με 938 πλοία, 40.175.492 dwt και 21.660.620 gt. Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Κίνα, με 531 πλοία, 32.954.543 dwt και 18.094.791 gt. Στα πλοία μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου ο ελληνόκτητος στόλος καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση πίσω από την Ιαπωνία. Ο υπό ελληνική πλοιοκτησία στόλος αριθμεί 1.878 πλοία, 145.484.209 dwt και 78.843.115 gt, ενώ στην πρώτη θέση βρίσκεται η Ιαπωνία με 1.791 πλοία, 156.251.060 dwt και 84.987.256 gt. Στην τρίτη θέση στα bulkers βρίσκεται η Κίνα με 1.936 πλοία, 124.726.924 dwt και 69.870.973 gt. «Επί 20 χρόνια η Ελλάδα, η χώρα που αναλάμβανε το μεγαλύτερο ρίσκο, βρισκόταν σε ανταγωνισμό με την Ιαπωνία, το έθνος των συνετών επιχειρήσεων, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται» αναφέρει η Clarksons στη σχετική έκθεση και συμπληρώνει: «Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 οι έλληνες πλοιοκτήτες ήταν πολύ μπροστά από τους Ιάπωνες, αλλά όταν έγινε η εκρηκτική άνοδος τη δεκαετία του 2000, η Ιαπωνία εκτοξεύθηκε και έγινε η χώρα με τη μεγαλύτερη πλοιοκτησία. Οι έλληνες πλοιοκτήτες, όμως, που επέδειξαν συγκράτηση στα χρόνια της εκρηκτικής ανόδου, άρχισαν να καλύπτουν το χαμένο έδαφος το 2010 και από το 2014 βρίσκονται και πάλι στην κορυφή.
«Τεχνικές δυσκολίες έχουν καθυστερήσει την καταβολή της εθελοντικής εισφοράς της ναυτιλιακής κοινότητας»
1η παγκόσμια δύναμη ο ελληνόκτητος στόλος!
ακτοπλοϊα:
«Ζυμώνεται» η είσοδος του LNG στα πλοία Τα κέρδη από τη χρήση LNG στην Ακτοπλοΐα εξετάστηκαν στο πλαίσιο ευρείας σύσκεψης για το θέμα που συγκάλεσε ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου κ. Βαρβιτσιώτης. «Θέλουμε να είμαστε πρωτοπόροι στη χρήση του LNG από τα σκάφη της Ακτοπλοΐας» ανέφερε ο υπουργός, δίνοντας έμφαση στη μείωση λειτουργικού κόστους και την τόνωση της ανταγωνιστικότητας. Ωστόσο δεν είναι λίγα τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν προκειμένου να γίνει πράξη ο στόχος, που μεταξύ άλλων αποτελεί και κεντρική στρατηγική της Ε.Ε. στο πλαίσιο της προώθησης χρήσης «καθαρών» καυσίμων. Από την πλευρά τους εφοπλιστικοί φορείς αλλά και οι εκπρόσωποι των ναυπηγείων ζητούν από τον υπουργό συγκεκριμένο «οδικό χάρτη» και χρηματοδοτικά εργαλεία, ώστε Ακτοπλοΐα και εμπορικός στόλος να προετοιμαστούν σωστά για τη χρήση του νέου καυσίμου. Πρόθεση του κ. Βαρβιτσιώτη είναι στα επόμενα δύο χρόνια ένα σκάφος της Ακτοπλοΐας να καίει LNG.
61
62
ΙΣΤΟΡΙΑ
Χαροκόπος Παναγής
Ο μεγαλοτσιφλικάς της Θεσσαλίας
Ο
Ο Κεφαλονίτης Παναγής Χαροκόπος υπήρξε ευεργέτης δύο πατρίδων: της Ρουμανίας, κατ’ αρχάς και της Ελλάδας έπειτα. Ο Χαροκόπος ανδρώθηκε στην εποχή κατά την οποία άνθησε ο ευεργετισμός, τον καιρό που το νεοσύστατο ελληνικό κράτος δεν είχε την οικονομική δύναμη για να δημιουργήσει την απαραίτητη υποδομή και να ορθοποδήσει. Αναμφίβολα, υπήρξε από τους αξιότερους εκπροσώπους του Ελληνισμού της Διασποράς στην εποχή του, αυτό, όμως, που τον πέρασε στην ιστορία ήταν η δωρεά του για τη Χαροκόπειο Επαγγελματική και Οικοκυρική Σχολή, ίδρυμα που έχει αναβαθμιστεί σήμερα σε πανεπιστημιακή σχολή. ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ* «Είναι ο άνθρωπος της εργασίας. Ο άνθρωπος που πλουτεί τιμίως εργαζόμενος και θέτων υπ’ ατμόν όλην την δύναμιν της ψυχής αυτού. Αλλά και ο άνθρωπος που τον πλούτον του χρησιμοποιεί υπέρ των μεγάλων αναγκών του έθνους του, ερχόμενος αρωγός εις πάσαν αντίξοον αυτού περίστασιν». Με τα λόγια αυτά παρουσιάζει η εφημερίδα Εσπερινή, της 26ης Νοεμβρίου 1910, τον Παναγή
Χαροκόπο. Γεννήθηκε στο ορεινό χωριό Πλαγιά της επαρχίας Σάμης στην Κεφαλονιά. Ήταν ο πρωτότοκος από τους οκτώ γιους του μικροκτηματία Απόστολου Χαροκόπου. Η ακριβής χρονολογία γέννησής του δεν είναι γνωστή, το πιθανότερο όμως είναι να γεννήθηκε γύρω στην τρίτη ή την τέταρτη δεκαετία του 18ου αιώνα. Νεαρός εγκατέλειψε το νησί, διαφλεγόμενος
63
από τη φιλοδοξία του να αποκτήσει περιουσία, αποδημώντας αρχικά εις την Κωνσταντινούπολη και ασκώντας το εμπορικό επάγγελμα. Όπως εξομολογείται στη βιογραφία του, έφτασε εκεί έχοντας μόνο 12 γρόσια τσουρούκια. Έ πειτα από σύντομο χρονικό διάστημα εγκαταστάθηκε στο Βουκουρέστι της σημερινής Ρουμανίας.
Η δημιουργία της περιουσίας Τα πρώτα δέκα χρόνια στο Βουκουρέστι ο Παναγής Χαροκόπος ασχολήθηκε αρχικά με το εμπόριο σιτηρών. Από το εμπόριο φαίνεται ότι κέρδισε αρκετά χρήματα κι έτσι από τον Σεπτέμβριο του 1869 ασχολήθηκε και με γεωργικές επιχειρήσεις, συγκεκριμένα με την εκμετάλλευση ενοικιασμένων γαιοκτησιών, το δεύτερο –μετά το εμπόριο– τυπικό επάγγελμα της ελληνικής ομογένειας της ευρύτερης περιοχής των παραδουνάβιων ηγεμονιών. Κύριος τόπος διαμονής του ήταν το κτήμα στο χωριό Ροζέτσι λίγο έξω από το Καλαράσι, σπουδαίο κέντρο διαμετακομιστικού εμπορίου στην αριστερή όχθη του Δούναβη. Κοντά του είχε τους νεότερους αδελφούς του, Ιωάννη και Σπυρίδωνα, που ήλθαν στη Ρουμανία προσκεκλημένοι
1915: Τοποθέτηση θεμέλιου λίθου Χαροκοπείου Σχολής.
από τον ίδιο, καθώς και τον μικρότερο απ’ όλους Νικόλαο, που ήταν γεωπόνος. Όλοι οι αδελφοί Χαροκόποι εργάζονταν υπό την ηγεσία του μεγαλύτερου αδελφού τους, Παναγή. Οι νεωτεριστικές καλλιεργητικές μέθοδοι που χρησιμοποίησε του απέφεραν σημαντικότατα κέρδη και φήμη ειδικού, που προσέλκυσε το ενδιαφέρον της βασιλικής οικογένειας. Έ τσι ανέλαβε την εκμίσθωση 500.000 βασιλικών στρεμμάτων στα οποία βελτίωσε τις καλλιέργειες και αύξησε την παραγωγή, εξοικονομώντας τεράστια κέρδη, για τον εαυτό του και την ιδιοκτήτρια βασιλική οικογένεια. Η προσφορά του στην ανάπτυξη και στον εκσυγχρονισμό της ρουμανικής γεωργίας υπήρξε σημαντική και η ρουμανική κυβέρνηση, σε ένδειξη τιμής και αναγνώρισης των υπηρεσιών του, του απένειμε το υψηλότερο ρουμανικό παράσημο, το
παράσημο του Ρουμανικού Αστέρος. Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο ελληνικό Βασίλειο και λίγο πριν αρχίσει το κλίμα να γίνεται δυσμενές για τους Έ λληνες στη Ρουμανία, ο Χαροκόπος εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα, όπου αγόρασε, όπως και άλλοι κεφαλαιούχοι της διασποράς, μεγάλες εκτάσεις (έξι τσιφλίκια) στα νεοαποκτηθέντα θεσσαλικά εδάφη. Στις νέες του γαιοκτησίες, τη διεύθυνση των οποίων ανέθεσε στον αδελφό του, Σπυρίδωνα, αλλά και σε όλη τη θεσσαλική πεδιάδα επιχείρησε να εφαρμόσει την προηγούμενη πείρα του υπέρ της ανάπτυξης της γεωργίας, με τη χρήση νέων προϊόντων και την επιβολή νέων μεθόδων.
Κοινωφελής δραστηριότητα Παράλληλα με την επιτυχημένη επιχειρηματική του δράση επέδειξε σημαντική και πλούσια εθνικόκοινωφελή δραστηριότητα. Ήδη από την περίοδο της διαμονής του στη Ρουμανία διέθεσε μεγάλα ποσά για εθνικούς και φιλανθρωπικούς
64
Όταν εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, το 1905, ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική και εξελέγη πρώτος βουλευτής Αττικής και Βοιωτίας στις εκλογές του 1910
σκοπούς, συμμετέχοντας στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης της ομογένειας. Όταν η ρουμανική κυβέρνηση απαγόρευσε τη χρήση της ελληνικής γλώσσας στις γραικικές εκκλησίες, ο Χαροκόπος ανήγειρε ναό στον περίβολο της ελληνικής πρεσβείας στο Βουκουρέστι, χώρο στον οποίο δεν θα μπορούσε να ισχύσει η απαγόρευση. Γενικά συνέδραμε σημαντικά στις ανάγκες των ελληνικών κοινοτήτων της Ρουμανίας. Λίγο πριν την αναχώρησή του από τη Ρουμανία, το 1899, πραγματοποίησε μαζί με τους αδελφούς του
ΙΣΤΟΡΙΑ
Η Χαροκόπειος Ανωτάτη Σχολή Οικιακής Οικονομίας κατά τη δεκαετία του 1950.
δύο μεγάλες ευεργεσίες. Η μία απευθυνόταν προς τους κατοίκους των τριών κτημάτων που ενοικίαζε κοντά στο Καλαράσι και η άλλη προς την ελληνική κοινότητα του Βουκουρεστίου. Συγκεκριμένα ίδρυσε το Ίδρυμα Προικοδοτήσεως για τις άπορες κόρες των ρουμάνων χωρικών, που καλλιεργούσαν τα κτήματα αυτά. Σύμφωνα με το καταστατικό του ιδρύματος, προέβη στη δωρεά αυτήν «εκ βαθέως αισθήματος ευγνωμοσύνης προς την φιλόξενον χώραν, ήτις υπήρξε δευτέρα πατρίς και εξ αληθούς στοργής προς τους εργάτας της γης χωρικούς». Εκτός αυτού, ο Χαροκόπος ανήγειρε ελληνική εκκλησία αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου στο Βουκουρέστι, εκπληρώνοντας πάγιο αίτημα της εκεί ελληνικής κοινότητας. Για την ίδρυση του συγκεκριμένου
ναού τιμήθηκε από τον βασιλιά της Ελλάδας, Γεώργιο Α΄, με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Σωτήρος. Όταν εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, το 1905, ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική και εξελέγη πρώτος βουλευτής Αττικής και Βοιωτίας στις εκλογές του 1910, με τη σημαία του κόμματος των Φιλελευθέρων. Έ ναν χρόνο αργότερα, το 1911, πέθανε στην Αθήνα. Ο Παναγής Χαροκόπος παρέμεινε άγαμος ώς το τέλος της ζωής του. Έ ζησε δίχως περιττές κοσμικότητες, απασχολούμενος κυρίως με τις επαγγελματικές και κοινωφελείς δραστηριότητες. Οι δωρεές του προς το ελληνικό κράτος υπήρξαν σημαντικές. Ο Παναγής Χαροκόπος, μεταξύ άλλων, δώρισε ένα από τα τσιφλίκια του στους αγρότες που το καλλιεργούσαν, ενώ ίδρυσε με δική του δαπάνη γεωργικό σταθμό στα Φάρσαλα. Με τη διαθήκη του κληροδότησε 5.500.000 χρυσές δραχμές, που διατέθηκαν για την ίδρυση εργαστηρίου απόρων γυναικών και κορασίων στην Κεφαλονιά, υπέρ της γεωργικής εταιρείας Αθηνών, υπέρ
65
της Πολυκλινικής Αθηνών, υπέρ του Οίκου Τυφλών, υπέρ της Βιοτεχνικής Εταιρείας κ.ά. Γνωστότερη, όμως, ευεργεσία του υπήρξε η καταβολή όλων των εξόδων αγοράς οικοπέδου για την ανέγερση κτιρίου και για τη λειτουργία της Χαροκοπείου Επαγγελματικής και Οικοκυρικής Σχολής. Η λειτουργία του ιδρύματος (το οικόπεδο των 25.000 τ.μ. του οποίου αγοράστηκε το 1906 και το κτίριο του οποίου περατώθηκε γύρω στο 1920), ξεκίνησε το 1929. Το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο αποτελεί το 18ο πανεπιστήμιο της χώρας και η ανάπτυξή του βασίστηκε στα διεθνή πρότυπα της εποχής.
*Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.
| LAST PAGE | από τον Πάνο Τσαγκαράκη
Είμαι κι εγώ πίθηκος
“Say NO To Racism”
a
Αν υπάρχει μια άκρως αντιρατσιστική διαφήμιση online αυτή τη στιγμή, είναι το αυτοκόλλητο της διασημότερης μπανάνας στον κόσμο –αυτό της Chiquita– με το σύνθημα “Say NO To Racism” (Πείτε ΟΧΙ στον Ρατσισμό) #weareallmonkeys (είμαστε όλοι πίθηκοι), το οποίο εμφανίζεται σε όλα τα κοινωνικά δίκτυα, διεθνώς. Αφορμή γι’ αυτό το αντιρατσιστικό σύνθημα είναι το πασίγνωστο, πλέον διεθνώς, περιστατικό που συνέβη στον ποδοσφαιρικό αγώνα της Βιγιαρεάλ με τη Μπαρτσελόνα, όταν o αμυντικός της Μπαρτσελόνα, Dani Alves ήταν έτοιμος να xτυπήσει ένα κόρνερ, μια μπανάνα εκτοξεύτηκε από κάποιον ηλίθιο οπαδό της Βιγιαρεάλ και έπεσε σχεδόν πάνω του. Ο διεθνής Βραζιλιάνος, με αξιοθαύμαστη ψυχραιμία, σήκωσε την μπανάνα, την ξεφλούδισε, έκοψε ένα κομμάτι, το έφαγε και συνέχισε σαν να μη συνέβη τίποτα το παιχνίδι. Μετά τον αγώνα, ο Alves είπε με χιούμορ «η απάντησή μου ήταν ο καλύτερος τρόπος για την καταπολέμηση του ρατσισμού στον αθλητισμό». Εν τω μεταξύ, η Βιγιαρεάλ απαγόρευσε διά παντός την είσοδο του ανεγκέφαλου ρατσιστή οπαδού της στο γήπεδο. Αυτή η απαράδεκτη επίδειξη ρατσισμού δεν είναι η μόνη. Έ χει συμβεί και στον μεγάλο οδηγό της Φόρμουλα 1, Lewis Hamilton, στην Catalunya το 2008, αλλά και στον αγώνα του Πρωταθλήματος ΠΑΟΚ-Ολυμπιακού, όπου κι εκεί ένας ανεγκέφαλος οπαδός του ΠΑΟΚ πέταξε μια μπανάνα σε ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού, όταν αυτός ετοιμαζόταν να χτυπήσει κόρνερ. Η φωτογραφία του Dani Alves να τρώει την μπανάνα εξαπλώθηκε
66
σαν πυρκαγιά στα social media και σε χρόνο dt, όπως λέμε, ξεσήκωσε κι άλλους ποδοσφαιριστές –λευκούς και μη– να φωτογραφηθούν τρώγοντας μπανάνες και ποστάροντας μετά τις φωτογραφίες τους στο διαδίκτυο. Η θετική ανταπόκριση των επαγγελματιών του ποδοσφαίρου είναι σίγουρα κάτι πολύ ευχάριστο, αλλά ο ρατσισμός στο ισπανικό –και όχι μόνο– ποδόσφαιρο εξακολουθεί να είναι διαδεδομένο. Χρειάζεται η Ισπανική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου να πάρει άμεσα μέτρα και να απομονώσει αυτά τα φαινόμενα, πριν η κατάσταση ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Αλλά και στη χώρα μας είναι διαδεδομένος ο ρατσισμός και μάλιστα εδώ και πολλά χρόνια. Προσωπικά, δεν θα ξεχάσω ποτέ το περιστατικό που συνέβη πριν από αρκετά χρόνια, σε αγώνα του πρωταθλήματος μεταξύ Παναθηναϊκού και Εθνικού, την εποχή που έπαιζε στον Εθνικό ο εξαιρετικός ποδοσφαιριστής Μπατίστα. Έ νας ανεγκέφαλος οπαδός του Παναθηναϊκού –και μάλιστα από αυτούς που δεν θα το περίμενε κανείς: στις θέσεις των VIP– του φώναξε «πίσω ρε μαϊμού, στο άλλο τέρμα έχει μπανάνες». Την καταλληλότερη στιγμή, λοιπόν, επέλεξε η Chiquita Brands International Inc., η οποία έδειξε την κοινωνική της ευαισθησία, δρώντας αστραπιαία, εκμεταλλευόμενη το γεγονός και χρησιμοποιώντας ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα λογότυπα στον κόσμο, το δικό της, το διαμόρφωσε έτσι ώστε να περνάει το μήνυμα που όλοι οι υγιείς πνευματικά και ψυχικά ισορροπημένοι άνθρωποι πρέπει να μεταδώσουν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης μέσω των κοινωνικών δικτύων: ΟΧΙ στον ρατσισμό. Είμαι κι εγώ πίθηκος�