Τεύχος 1119

Αριθμός Αδείας 3760

PR

ESS POST

ΕΤΟΣ 65 • ioyΛioσ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2014 • ΤΕΥΧΟΣ 1119• ΤΙΜΗ 5€ x+7

SS POST

RE

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

P

Ταχ. Γραφείο Κ.Ε.Μ.Π. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

| ναυτιλια |

το success story ενοσ ελληνικου επιτεύγματος!

8

μνηστήρες για τον Ο.Λ.Θ.

το success story ενοσ Η αποδόμηση της Μέρκελ, τα… ελληνικου επιτεύγματος! «καρφιά» των media & η αντίδραση της Bundesbank�

Πεκίνο:

Δίνει τα ρέστα του για τα... «μάτια» της Αθήνας

| οικονομια |

το fund που απέκτησε το

7,8% της Lamda

Development Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης «Πρέπει να ξαναδούμε τις φορολογικές παρεμβάσεις!»

* Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site

περιεχομενα

12-16 αγορεσ / ΑΝΑΛΥΣΗ

Σενάρια για νέες αυξήσεις κεφαλαίου και εκδόσεις ομολόγων στο τραπεζικό

12

17-21 αγορεσ / ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:

ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

και απώλειες στα blue chips

18/ Αυτό είναι το fund που απέκτησε

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

το 7,8% της Lamda Development 19/ Ελληνικό Επενδύσεις 7 δισ. ευρώ και 50 χιλιάδες θέσεις εργασίας 20/ Το «χέρι» της Fed: Παρελθόν, παρόν & μέλλον

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:

Πανος Τσαγκαρακης

αρχισυντακτησ ναυτιλιακων: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

22-23 ΑΓΟΡΕΣ

Business Development:

“Πατάει... γκάζι”η αγορά αυτοκινήτου�

24-25

22

ανάπτυξη στον χώρο της Υγείας

28-33 επιχειρησεισ Μοναδικά luxury hotels στην Ελλάδα

34-35 LUXURY/ εναλλακτικεσ επενδυσεισ 36-38 EΥΡΩΠΗ Παζάρια κι αγωνίες σε ένα παιχνίδι που κερδίζει... η Γερμανία

ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:

ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:

40-43 ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ Πεκίνο: Δίνει τα ρέστα του για τα...

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ

«μάτια» της Αθήνας

Ιδιοκτησία:

ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679

43-61 ΝΑΥΤΙΛΙΑ

44/ G. Moundreas & Co S.A. Η αποδόμηση της Μέρκελ,

Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:

Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:

28 48

ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ:

ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr

ektyπωση

Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1, κατω ηλιουπολη τηλ.: 210 3233114, 210 3223905

62-65 ΙΣΤΟΡΙΑ

Ιωάννης Βλάχος ο Δασκαλογιάννης

10 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ γ νωμη

Λητώ Μησιακούλη βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου ΕΛΛΗ ΚΟΜΝΗΝΟΥ Ελευθερία Κούρταλη χαρα αυγερινου Χρήστος Μπουτάτος Γιώργος Σμυρνής Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΑΚΟΣ σταυροσ χαριτοσ ντινοσ κοτσολιουτσοσ

26-27 ΥΓΕΙΑ Athens Health Forum: Tο κλειδί για την

τα… «καρφιά» των media & η αντίδραση της Bundesbank� 48/ Το success story ενός ελληνικού επιτεύγματοςς 52/Έρευνα:για την αγορά ενοικίασης σκαφών αναψυχής & κρουαζιέρας 56/ Golden Destiny: Ρεκόρ επενδύσεων από τους Έλληνες εφοπλιστές� 58/ Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης: «Πρέπει να ξαναδούμε τις φορολογικές παρεμβάσεις» 59/ H Ελλάδα στην Πρωτοβουλία QUALSHIP-21 και για το 2015 60/ Η Ελλάδα στοΝ Λευκό Κατάλογο (white list) του Paris M.o.U. και του Tokyo M.o.U. 61/8 μνηστήρες για τον Ο.Λ.Θ.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ / ΚΩΔ. 011453 ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ

17/ Μικρά κέρδη στις τράπεζες

οικονομια Μεγαλώνει ο... ειδικός κουμπαράς από παράνομες ενέργειες

ταυτοτητα

ΕΤΟΣ 65 - ιουΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2014 ΤΕΥΧΟΣ 1119

Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr

Η μεσαία τάξη θα σας φάει, όχι οι ακραίοι

 04

ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Το ιστορικό μηνιαίο περιοδικό «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα» διατίθεται ΜΟΝΟ με συνδρομή, παρέχοντας προνομιακή ενημέρωση στους αναγνώστες του.

Γίνετε συνδρομητής στα

και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό

Reporter Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής και στείλτε την με fax στο 210-3318408 ή στη διεύθυνση ΣΕΛΑΝΑ ΑΕ, Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10676, ΤΗΛ.: 210-3318411

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ Π ΡΟΣΩ Π ΩΝ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ / ΕΤΗΣΙΕΣ 1 1 ΤΕΥΧΗ ΕΛΛΑΔΑ ΕΥΡΩΠΗ ΗΠΑ/ΑΣΙΑ

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. Δ.Ο.Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΤΗΛ.

FAX E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ Ετήσια Διετής

ΙΔΙΩΤΕΣ

€50

€100 (£60)

$100

ΤΡΟ Π ΟΙ Π Λ ΗΡΩΜΗΣ

ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ

€80

€100 (£60)

$100

1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: Α.Λ.: 10300 232 000 3853 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/sindromes

Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. *Για περισσότερες από 10 συνδρομές στην ίδια διεύθυνση, στις παραπάνω τιμές πραγματοποιείται έκπτωση 30%

Στην περίπτωση 2 παρακαλούμε αποστείλατε μέσω fax (210 3318408) την απόδειξη πληρωμής και τα στοιχεία του συνδρoμητή, υπ’ όψιν κας Μαρίνας Πυλαρινού.

EDITORIAL απο τον ΠΑΝΟ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ

4 λέξεις-κλειδιά πίσω από τις αμοιβές των Golden Boys

O

Οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι των μεγάλων επιχειρήσεων στις Η.Π.Α. αμείβονται εξαιρετικά καλά. Σύμφωνα με το Harvard Business Review, σε μια πρόσφατη έρευνα της AFL-CIO, διαπιστώθηκε ότι οι επικεφαλής των 500 εταιρειών του δείκτη S&P (Standard & Poor’s) αμείβονται 331 φορές περισσότερο, κατά μέσο όρο, από τους εργαζόμενους στην παραγωγή και γενικά όσους δεν προΐστανται άλλων. Ανεξάρτητα από το αν αυτό είναι δικαιολογημένο ή όχι –υπάρχουν ορισμένοι που πιστεύουν ότι οι CEOs δεν πληρώνονται αρκετά καλά– αξίζει να δούμε και να κατανοήσουμε πώς έφτασαν οι αμοιβές τους σε αυτά τα μεγέθη. Οι αμοιβές των Διευθυνόντων Συμβούλων απογειώθηκαν κατά τη δεκαετία του 1990. Αυτό οφειλόταν στις πιέσεις που ασκούσαν οι πιο «ενεργοί» από τους μετόχους και τους ακαδημαϊκούς σχετικά με μια ισχυρότερη σχέση μεταξύ των αμοιβών αυτών και των μερισμάτων τους. Ταυτόχρονα, η Αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς άλλαξε τους ισχύοντες κανόνες, ώστε η απόκτηση ενός stock option (δικαιώματος προαίρεσης αγοράς μετοχών) και όχι η άσκησή του να είναι η βάση για το reporting μιας αγοράς, καθιστώντας

έτσι τις αγορές μετοχών πολύ πιο ελκυστικές για τα ανώτατα στελέχη. Ο Kevin J. Murphy, καθηγητής στο USC Marshall School of Business και ειδικός στις αμοιβές των διευθυντικών στελεχών, αναλύοντας τις αποδοχές των CEOs στον S&P 500, συνέλεξε και εξέτασε σχετικά στοιχεία από το 1992. Τα συμπεράσματά του είναι εμφανή σε σχετικό διάγραμμα. Μπορεί οι συνολικές αμοιβές των επικεφαλής των επιχειρήσεων να εκτινάχθηκαν στα ύψη αλλά η αλήθεια είναι ότι το ποσοστό που καταλαμβάνει ο μισθός τους στο συνολικό πακέτο κατά μέσο όρο βαίνει μειούμενο, τα bonus μειώνονται ελαφρώς αλλά διατηρούν μια σταθερότητα τα τελευταία χρόνια, ενώ περισσότερο από το ήμισυ των αμοιβών συνοψίζεται σε τέσσερεις λέξεις-κλειδιά: stock options και restricted stocks. Πάντως, ασχέτως του μίγματος, το 2001 ήταν η καλύτερη χρονιά για τους CEOs, αφού οι συνολικές αμοιβές τους έφτασαν κατά μέσο όρο τα 9,8 εκατ. δολ., από τα 3 εκατ. δολ. που ήταν το 1992, για να πέσουν στη συνέχεια –μετά από σχετικά έντονη διακύμανση– στα 7,5 εκατ. δολ. κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης το 2009 και να επανέλθουν στη συνέχεια στα 9,1 εκατ. δολ. το 2012.

–> PTSAGARAKIS@reporter.gR

 06

οδηγός πόλης & καλής ζωής

Μπες στο... παιχνίδι και κέρδισε δωρεάν προσκλήσεις για Θέατρα, Συναυλίες, Σινεμά, Φεστιβάλ, Νυχτερινά Κέντρα, Εστιατόρια, Ταξίδια και πολλά άλλα!

U YO art - culture - urban life Κριτικές ταινιών και παραστάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις, showbiz news και το πιο ενημερωτικό ευρετήριο διασκέδασης για την Αθήνα! www.monopoli.gr

Αεριοκίνηση: Νέες ευκαιρίες για τους οδηγούς, το περιβάλλον & τις επιχειρήσεις

Γ

Για τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που προκύπτουν από την χρήση του φυσικού αερίου στην αυτοκίνηση, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας μετά την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για την αεριοκίνηση μιλά σε σχετική συνέντευξη, ο κ. Γιώργος Καπετανάκης, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Διαρκούς Επιμόρφωσης Επιχειρήσεων Αυτοκινήτου, ΙΔΕΕΑ.

Ο κ. Γιώργος Καπετανάκης, Πρόεδρος ΙΔΕΕΑ

Ποιες ευκαιρίες προκύπτουν για την τόνωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη από τη χρήση του φυσικού αερίου στην αυτοκίνηση;

Σημαντικές ευκαιρίες φαίνεται να προκύπτουν, για πολλούς κλάδους, στην τόνωση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Στην πραγματικότητα μια νέα Αγορά ανοίγεται για την Ελλάδα, μια Αγορά σχετική με το φυσικό αέριο κίνησης και όλους τους εμπλεκομένους στον τομέα αυτό. Προμηθευτές αερίου (ΔΕΠΑ), πρατήρια καυσίμων, προμηθευτές οχημάτων φυσικού αερίου, προμηθευτές συστημάτων μετατροπής των οχημάτων, συνεργεία αερίων καυσίμων, ΚΤΕΟ θα είναι οι επιχειρηματικά εμπλεκόμενοι στη νέα αυτή δραστηριότητα. Το θεσμικό πλαίσιο ολοκληρώθηκε πρόσφατα στη χώρα μας. Θεωρείτε ότι πλέον η Αγορά είναι έτοιμη να δεχθεί τη συγκεκριμένη τεχνολογία; Η δημοσίευση της Υ.Α. (ΦΕΚ 1466 Β/0506-2014), για τη μετατροπή των κινητή-

 08

ρων οχημάτων σε διπλού καυσίμου με φυσικό αέριο (CNG), σύμφωνα με τον Κανονισμό R 110/ΟΕΕ/ΗΕ, σηματοδοτεί την έναρξη μετατροπών των οχημάτων σε οχήματα διπλού καυσίμου. Η Αγορά και στη συγκεκριμένη περίπτωση –κυρίως οι καταναλωτές, αλλά και οι επαγγελματικές ομάδες που ασχολούνται με τις μεταφορές– θα πρέπει να ενημερωθούν, να γνωρίσουν τα σημαντικά πλεονεκτήματα του φυσικού αερίου, οικονομικά, περιβαλλοντικά, ασφάλεια, και να το αποδεχθούν ως εναλλακτικό καύσιμο.

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

Ποιου είδους πρωτοβουλίες θεωρείτε ότι πρέπει να λάβουν οι επίσημοι φορείς στη χώρα μας και οι εταιρείες, προκειμένου να διευρυνθεί η χρήση του φυσικού αερίου στην αυτοκίνηση; Πρωτοβουλίες θα πρέπει να ληφθούν τόσο από την επίσημη πολιτεία όσο και από τους προμηθευτές φυσικού αερίου. Από την πολιτεία: Άμεσα θα πρέπει να ολοκληρωθεί το νομοθετικό πλαίσιο. Θα πρέπει να επιτραπούν οι μετατροπές και των πετρελαιοκίνητων οχημάτων εκτός των βενζινοκίνητων, όπου τα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη είναι μεγάλα, και να διορθωθούν στρεβλώσεις στην ήδη υπάρχουσα νομοθεσία. Μπορούν να δοθούν φορολογικά κίνητρα, αλώστε πολλές χώρες να έχουν χαμηλούς φόρους καυσίμου ή άλλα κίνητρα, όπως η κυκλοφορία των οχημάτων με φυσικό αέριο σε περιοχές όπου απαγορεύεται η κυκλοφορία (π.χ. στον Δακτύλιο). Από τους προμηθευτές φυσικού αερίου: Να δημιουργηθεί ένα ικανοποιητικό δίκτυο πρατηρίων στην Ελλάδα. Να γίνουν ενέργειες προβολής του φυσικού αερίου και των πλεονεκτημάτων που διαθέτει, σε καταναλωτές και επαγγελματικές ομάδες που ασχολούνται με τις μεταφορές μέσα από διαφήμιση (έντυπη και ηλεκτρονική), ενημέρωση με ημερίδες, άρθρα κ.ά. Να γίνουν ενέργειες ενημέρωσης ( τεχνικές ημερίδες-εκπαίδευση) σχετικά με το φυσικό αέριο και των τεχνολογιών του σε επαγγελματικές ομάδες που ασχολούνται με πρατήρια καυσίμων, μετατροπές οχημάτων και ΚΤΕΟ. Να γίνουν άλλες προωθητικές ενέργειες, όπως η μερική επιδότηση αγοράς οχημάτων φυσικού αερίου (έχει γίνει ήδη από τη ΔΕΠΑ), η επιδότηση μετατροπής οχημάτων, η επιδότηση δεξαμενών καυσίμου, οι οποίες

έχουν σημαντικό κόστος, καμπάνιες εκπτώσεων κ.ά. Θα μπορούσατε να μας αναφέρετε ένα παράδειγμα ελληνικής εταιρείας (επιχείρησης από τον κλάδο του αυτοκινήτου) όπου το φυσικό αέριο έδωσε ώθηση και αντέστρεψε την καθοδική πορεία που ενδεχομένως να είχε η επιχείρηση; Θεωρείτε ότι το φυσικό αέριο θα «δώσει αέρα» και θα συντελέσει στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων; Το φυσικό αέριο, ως επιχειρηματική δραστηριότητα, ξεκινά από τις 5 Ιουνίου 2014, οπότε ψηφίστηκε το σχετικό νομοσχέδιο για τις μετατροπές των οχημάτων, χρόνος πολύ μικρός για να έχουμε ανάλογα παραδείγματα (success story). Σίγουρα αποτελεί νέα επαγγελματική ευκαιρία για όλους τους εμπλεκομένους στον κλάδο του φυσικού αερίου κίνησης. Οι επαγγελματίες του χώρου είναι εξοικειωμένοι με την εφαρμογή του (και τις συναφείς παρεμβάσεις, κατασκευές, συντηρήσεις); Έχετε δρομολογήσει ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση; Σίγουρα οι επαγγελματίες του χώρου (πρατήρια, συνεργεία, ΚΤΕΟ) δεν είναι εξοικειωμένοι σε επιθυμητό επίπεδο με τις εφαρμογές του φυσικού αερίου, μιας και το καύσιμο είναι κάτι καινούργιο για τη χώρα μας. Από την πλευρά μας, μέσω του Ινστιτού-

 09

του ΙΔΕΕΑ και της εφημερίδας Το Συνεργείο Του Αυτοκινήτου μία σειρά δράσεων (ημερίδες, τεχνικά άρθρα, σεμινάρια) έχουν προγραμματιστεί, υλοποιούνται και αποσκοπούν στην ενημέρωση των ενδιαφερομένων για τις τεχνολογίες και τις εφαρμογές του φυσικού αερίου. Στο πρόσφατο, μάλιστα, τεύχος της Εφημερίδας μας Το Συνεργείο Του Αυτοκινήτου, δύο άρθρα κυριαρχούν γύρω από το Φ.Α. και δεν διστάζουμε να ασκήσουμε κριτική για τη θεσμοθέτηση και των μετατροπών οχημάτων διπλού καυσίμου, με πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Η Ελλάδα σαφώς δεν είναι από τις πρώτες στη σειρά χώρες που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο στην αυτοκίνηση. Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι προοπτικές για το άμεσο μέλλον; Το φυσικό αέριο, ως καύσιμο κίνησης της νέας εποχής, φαίνεται να είναι ένας μοχλός της πράσινης ανάπτυξης και μπορεί να προσφέρει: δημιουργία νέων επιχειρηματικών ευκαιριών αύξηση του κύκλου εργασιών στον κλάδο της αυτοκίνησης αύξηση της απασχόλησης εξοικονόμηση χρηματικών πόρων ανταγωνιστικά προϊόντα απεξάρτηση από το πετρέλαιο και ένα ανταγωνιστικό και ενεργειακά αποδοτικό σύστημα μεταφορών για την Ελλάδα.

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

Η μεσαία τάξη θα σας φάει, όχι οι ακραίοι

h

Η κυβέρνηση πρέπει να αλλάξει άμεσα πολιτική και να χαλαρώσει τις ασφυκτικές πιέσεις προς τους νομοταγείς πολίτες μέσω της εφορίας. Αυτοί είναι οι μόνοι που υφίστανται το κόστος της ύφεσης. Οι φοροφυγάδες συνεχίζουν το «πάρτι» και οι νοικοκυραίοι δεν έχουν να φάνε. Αυτή είναι η κατάληξη της πολιτικής που ακολούθησε μέχρι σήμερα και η οποία στηρίχθηκε στην υπερφορολόγηση και τη διάλυση του ιδιωτικού τομέα για να σωθούν τα κρατικοδίαιτα λαμόγια. Η κοινωνία έχει ξεπεράσει τα όριά της και δηλώσεις ανησυχίας για τη διάλυση της μεσαίας τάξης μόνο προκλητικές χαρακτηρίζονται: τη μεσαία τάξη διέλυσε η πολιτική αυτής της κυβέρνησης. Η πολιτική αυτής της κυβέρνησης έκλεισε εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και δημιούργησε ένα εκατομμύριο ανέργους. Και όλα αυτά έγιναν επειδή ο πολιτικός κόσμος, συνολικά –κυβέρνηση και αντιπολίτευση– αρνήθηκε να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις στο Δημόσιο, αρνήθηκε να κλείσει άχρηστους οργανισμούς και υπηρεσίες και αποφάσισε να αρπάξουν τα λεφτά από τις τσέπες όλων για να καλύψει τα ελλείμματα. Ή σωστότερα, όχι όλων, αλλά από τις τσέπες μόνο των έντιμων φορολογούμενων, που πλήρωναν φόρους, που δήλωναν εισοδήματα και περιουσία. Αυτούς επιβάρυνε με χαράτσια, αυξημένους φόρους, φόρους αλληλεγγύης, παρακρατήσεις, αυτούς δίωξε ποινικά, αυτούς διέλυσε οικονομικά, για να έχει λεφτά να πληρώνει τους «ημέτερους». Αυτή η πολιτική διέλυσε τη μεσαία τάξη και τις επιχειρήσεις, αυτή η πολιτική οδήγησε στη σημερινή κατάσταση απελπισίας, στην αδυναμία των πολιτών να πληρώσουν φόρους και στην άρνησή

ντηρήσουν το τεράστιο και αντιπαραγωγικό Δημόσιο και να υπερφορολογήσουν τα υποζύγια (σ.σ.: μεσαία τάξη), στέλνοντας κυριολεκτικά «στο διάολο», που λέγεται ανεργία και φτώχια, και τις πιο αδύναμες οικονομικά τάξεις. Οι επιχειρήσεις δεν έχουν λεφτά να πληρώσουν τους εργαζόμενους και τους προμηθευτές τους, επειδή τους τα αρπάζει από τους λογαριασμούς τους η εφορία. Οι εργαζόμενοι δεν έχουν λεφτά να πληρώσουν ενοίκια, δάνεια, σχολεία και σούπερ μάρκετ, επειδή αν δεν πληρώσουν την τους να υποβάλουν φορολογική δήλωση. εφορία, θα πάνε στη φυλακή. Αυτή η πολιτική οδήγησε σε απελπισία Για να ξέρουμε τι λέμε: δικαίως τώρα ο κ. δανειολήπτες, αυτή η πολιτική οδήγησε Σαμαράς ανησυχεί για τη διάλυση της μεστην καταστροφή τους ομολογιούχους, σαίας τάξης, διότι πρώτον, αυτή δεν έχει που είδαν την περιουσία τους να εξανεμίάλλα λεφτά να του δώσει για να πληρώνει ζεται από το κούρεμα των ομολόγων, αυτή τις σπατάλες του Δημοσίου και δεύτερον, η πολιτική κατέστρεψε τις τράπεζες και τα διότι η ίδια έχει αγανακτήσει και είναι έτοιμη να εκραγεί. η καταστροφή της Στην επόμενη κοινωνική έκρημεσαίας τάξης οφείλεται ξη –έξω από τη Βουλή ίσως και μέσα σ’ αυτή– δεν θα είναι ούτε αποκλειστικά στις πολιτικές της κυβέρνησης οι αναρχικοί ούτε οι ακραίοι αριστεροί ούτε οι χρυσαυγίτες· θα είναι οι εργαζόμενοι σαραντάρηδες και πενηντάρηδες με τα κουασφαλιστικά ταμεία, αυτή η πολιτική καστούμια και οι άνεργοι πρώην συνάδελτέστρεψε τους μικρομετόχους. φοί τους και θα κραδαίνουν φορολογικές Για να κάνουμε, δε, τα πράγματα πιο… λιαδηλώσεις, Ε9, ένσημα του Ι.Κ.Α. και ομόνά –επειδή ο πρωθυπουργός γουστάρει λογα. Θα είναι και όλοι οι νεώτεροι άνερνα μιλάει σε γλώσσα «λαϊκιά», όταν απευγοι απόφοιτοι πανεπιστημίων που έχουν θύνεται στους ψηφοφόρους του– η καφτάσει τριάντα χρονών και δεν έχουν δουταστροφή της μεσαίας τάξης οφείλεται λέψει ούτε μία μέρα στη ζωή τους, επειδή στις δικές του αποφάσεις, όχι στις οδηγίείναι «μακροχρόνια άνεργοι» και δεν βρίες της τρόικας. Η τρόικα του είπε να περισκουν δουλειά, επειδή ο πολιτικός κόσμος ορίσει το Δημόσιο, να ανοίξει τις Αγορές, διέλυσε τις επιχειρήσεις. να κάνει μεταρρυθμίσεις. Η κυβέρνησή Δεν έχει πολύ χρόνο μπροστά της η κυτου (δηλαδή το κόμμα του, ως αντιπολίβέρνηση για να σκεφτεί τι θα κάνει μέχρι τευση και στη συνέχεια ως κυβέρνηση), να δει τέτοιες σκηνές στην πλατεία Συμαζί με το Πα.Σο.Κ., τον Συ.Ριζ.Α., τη Δημ. ντάγματος. Ίσως μάλιστα να μην έχει πια Αρ. και όλους τους άλλους που κυβέρνηκαθόλου χρόνο. σαν ή αντιπολιτεύτηκαν, επέλεξαν να συ–> nikolopoulos@reporter.gr

 10

Everytime you go away, take a little piece of Greece* with you * A special gift available in all Hellenic Duty Free Shops

| ΑΓΟΡΕΣ / ΑΝΑΛΥΣΗ |

Σενάρια για νέες αυξήσεις κεφαλαίου και εκδόσεις ομολόγων στο τραπεζικό Νέες εκδόσεις ομολογιακών δανείων, αλλά και αυξήσεις κεφαλαίου και πάλι από τις τράπεζες εν όψει των ευρωπαϊκών stress tests, για το αποτέλεσμα των οποίων υπάρχει αμφιβολία κατά πόσο θα είναι ευνοϊκό, μετά μάλιστα την έκθεση του Δ.Ν.Τ., είναι τα θέματα που συζητούνται στο παρασκήνιο από την Αγορά.  13

H

Η πορεία του τραπεζικού κλάδου χαρακτηρίζεται από μεγάλη μεταβλητότητα, αλλά και από εντολές πώλησης που εκτελούν συγκεκριμένα funds, όπως χαρακτηριστικά συμβαίνει τις τελευταίες μέρες στην Πειραιώς, υπό τον γενικότερο φόβο, τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα, προκειμένου να προλάβουν εις βάρος τους εξελίξεις, να δρομολογήσουν μέχρι το τέλος του χρόνου νέες αυξήσεις, αλλά και νέες εκδόσεις προκειμένου να θωρακιστούν κεφαλαιακά. Η δήλωση του αναπληρωτή CEO της Εθνικής, κ. Π. Χριστοδούλου μόνο τυχαία δεν είναι, όπως υποστηρίζουν παράγοντες της Αγοράς. Ο κ. Χριστοδούλου δήλωσε, μιλώντας σε ξένο ειδησεογραφικό πρακτορείο, ότι η Εθνική Τράπεζα ενδέχεται να προχωρήσει σύντομα σε νέα έκδοση ομολόγου, μετά την επιτυχημένη έκδοση πενταετών ομολόγων τον Απρίλιο, ύψους 750 εκατ. ευρώ, με επιτόκιο χαμηλότερο αυτού των κρατικών ομολόγων. «Εάν δούμε πως υπάρχει αγορά, υπάρχει ένα format το οποίο δεν ανταγωνίζεται με την έκδοσή μας, θα μπορούσαμε να βγούμε στην Αγορά πολύ νωρίτερα», σημείωσε. Πρόκειται για δήλωση, σύμφωνα με την Αγορά, που ενδεχομένως αποτυπώνει τις προθέσεις και των υπολοίπων χρηματοπιστωτικών ομίλων στη χώρα μας.

Κρίσιμο το φθινόπωρο Το ερώτημα που τίθεται είναι αν οι Αγορές φέρονται διατεθειμένες να συνεχίσουν να δίνουν τόσο σημαντικά κεφάλαια προς τη χώρα μας, δεδομένου ότι εκκρεμεί, κατά τις πληροφορίες, πάντα, μία ακόμη έκδοση ελληνικού ομολόγου, ύψους 3 δισ. ευρώ επταετούς διάρκειας, ενώ έχουν προηγηθεί με ομόλογα και αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών περισσότερα από 8 δισ. ευρώ από τις 25 Μαρτίου μέχρι και τις αρχές Ιουνίου που ολοκληρώθηκαν τα ομολογιακά της Alpha και της Eurobank. Κι αυτό, όταν μια σειρά από μεταρρυθμίσεις στη χώρα έχουν παγώσει, οι διαπραγματεύσεις για το χρέος δεν έχουν ξεκινήσει καν και η απειλή των εκλογών μέσα στο Φθινόπωρο αιωρείται στην ατμόσφαιρα. Πάντως, τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια διαμορφώθηκαν στο τέλος του 2013 στο 31,9% (έναντι 24,5% τον Δεκέμβριο 2012), που αντιστοιχεί σε «κόκκινα» δάνεια ύψους άνω των 70 δισ. ευρώ, δηλαδή το μέγεθος μιας μεγάλης συστημικής τράπεζας� Αναλυτικότερα οι καθυστερήσεις ανήλθαν στο 26,1% στη στεγαστική πίστη (από 21,4% τον Δεκέμβριο 2012), στο 31,8% στην επιχειρηματική πίστη (από 23,4%), ενώ στην καταναλωτική πίστη οι καθυστερήσεις ανήλθαν στο 47,3% (από 38,8%).

 14

Οι ανησυχίες, οι εντολές πώλησης σε συγκεκριμένα τραπεζικά χαρτιά και η όλο νόημα δήλωση του Π. Χριστοδούλου στο Reuters

| ΑΓΟΡΕΣ / ΑΝΑΛΥΣΗ |

| ΑΝΑΛΥΣΗ |

O

Όπως σημειώνεται στην Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της ΤτΕ, οι τράπεζες θα πρέπει να επιτύχουν αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ώστε αφενός να ελαφρυνθούν οι συνεργάσιμοι δανειολήπτες που δυσκολεύονται προσωρινά να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους και αφετέρου να ανακτηθούν σε μακροπρόθεσμη βάση κεφάλαια των τραπεζών που βρίσκονται δεσμευμένα σε προβληματικά δάνεια. Πρόκειται για πολύ δύσκολη άσκηση που ενέχει μεγάλους κινδύνους, όχι μόνο για τις ίδιες τις τράπεζες, αλλά ευρύτερα για την εγχώρια Οικονομία.

Το ερώτημα είναι αν οι Αγορές διατίθεΝΤΑΙ να δίνουν ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ τόσο σημαντικά κεφάλαια προς τη χώρα μας

Η θέση του Δ.Ν.Τ. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.) σημειώνει ότι η αντιμετώπιση του υπερδανεισμού πρέπει να γίνει με δραστικό τρόπο, προκρίνοντας μια εμπροσθοβαρή ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, κάτι που θα επιτρέψει την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων και παράλληλα θα επιτρέψει στις τράπεζες να έχουν ενεργό ρόλο στη χρηματοδότηση της Οικονομίας και στην υποστήριξη της αναπτυξιακής προσπάθειας. Σύμφωνα με το Δ.Ν.Τ., η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει τη μεγέθυνση της Οικονομίας για την αντιμετώπιση του υπερδανεισμού, προσθέτοντας ότι η χώρα μας έχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες καθυστερήσεων παγκοσμίως, η Οικονομία παραμένει μη ανταγωνιστική ενώ για την προσαρμογή

των τιμών θα χρειαστεί χρόνος. Το Δ.Ν.Τ. σημειώνει ότι η διαχείριση των επισφαλειών μπορεί να απαιτήσει πολλά χρόνια και προειδοποιεί για τον κίνδυνο οι τράπεζες να αποκομίσουν ολιγοπωλιακά κέρδη, λόγω υψηλών περιθωριακών επιτοκίων και προμηθειών, στερώντας από την Οικονομία πολύτιμους πόρους. Σε τρία μέτωπα θα ρίξουν τις δυνάμεις τους οι τράπεζες προκειμένου να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν το ακανθώδες πρόβλημα των καθυστερήσεων:

α

Αύξηση εισπραξιμότητας. Οι τράπεζες θα εντείνουν τις προσπάθειές τους ώστε να επιτύχουν την αύξηση των εισπράξεων από την αποπληρωμή μη εξυπηρετούμενων δανείων. Πρόκειται για δανειολήπτες που αντιμετωπίζουν

26 16R

μεν μεγάλες δυσκολίες, ωστόσο είναι σε θέση να αποπληρώσουν μέρος των οφειλών τους. Αναδιαρθρώσεις. Οι τράπεζες θα ξεχωρίσουν δάνεια επιχειρήσεων που εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να επανέλθουν σε βιώσιμη πορεία εφόσον ληφθούν κάποια γενναία μέτρα, μεταξύ των οποίων μπορεί να είναι η μετοχοποίηση μέρους των υποχρεώσεων.

β

γ

Πώληση προβληματικών δανείων. Οι τράπεζες θα επιδιώξουν να απαλλαγούν από δάνεια που θεωρείται ότι εμφανίζουν μικρές πιθανότητες να επανέλθουν στην κανονικότητα αποπληρωμών, πουλώντας τα σε εξειδικευμένες εταιρείες.

| ΑΓΟΡΕΣ / oikonomia |

Μικρά κέρδη στις τράπεζες και απώλειες στα blue chips Επιφυλακτικοί οι ξένοι απέναντι στην Αγορά

Α

Από τη στιγμή που διασπάστηκαν πτωτικά οι 1.245 μονάδες, το πτωτικό βραχυπρόθεσμο σενάριο ή τέλος πάντων μία ακόμη περίοδος ταλαιπωρίας φαίνεται να κερδίζει έδαφος, υποστηρίζουν οι ίδιοι, αφού η επόμενη ισχυρή στήριξη εντοπίζεται πλέον κάτω από τις 1.200 μονάδες. Η Αγορά δεν έχει τη δύναμη για μεγά-

λη αντίδραση, αν και υπάρχουν κάποιες προσδοκίες για κάτι καλύτερο προς το κλείσιμο, όπως υποστηρίζουν χρηματιστηριακοί αναλυτές. Εκείνο που έχει σημασία, είναι ότι δεν υπάρχουν οι καταλύτες όπου θα μπορούσαν να πατήσουν οι αγοραστές. Κορυφαία στελέχη εισηγμένων, συνομιλητές ξένων οίκων, υποστηρίζουν ότι οι ξένοι έχουν αποφασίσει να τηρήσουν επιφυλακτική στάση απένα-

26 17R

ντι στην Αγορά, δηλαδή να απέχουν για κάποιο χρονικό διάστημα, μέχρις ότου η κυβέρνηση ξαναπιάσει το νήμα των μεταρρυθμίσεων. Με την ψήφιση του νομοσχεδίου για το χωροταξικό σχέδιο που επιτρέπει μεγάλες επενδύσεις στον τομέα των ακινήτων, έγινε ένα μεγάλο βήμα, όπως αναφέρουν οι ίδιοι. Προφανώς και μένουν πολλά ακόμη, όπως το να πείσουν οι τράπεζες ότι θα αποφύγουν νέες αυξήσεις κεφαλαίου κι αυτό θα μπορούσε να γίνει αν αρχίσουν να αξιοποιούν τα πάγιά τους. Δηλαδή, πρέπει να περάσει το μήνυμα ότι η κυβέρνηση βιάζεται να ξεκολλήσει την πραγματική Οικονομία από την ύφεση και οι τράπεζες θα πρέπει να μπουν πιο ενεργά στο παιχνίδι της χρηματοδότησης. Αν δε γίνει αυτό, Αγορά και Οικονομία θα παραμείνουν κολλημένες, με την επιστροφή στην ανάπτυξη να αποτελεί μια αργόσυρτη και επίπονη διαδικασία, όπως προέβλεψε ο κ. Ε. Μυτιληναίος, Πρόεδρος του ομώνυμου ομίλου. Άλλη μία γεύση ταλαιπωρίας παίρνουν οι επενδυτές με τον γενικό δείκτη στα επίπεδα των 1.228 μονάδων, καταγράφοντας μικρά κέρδη, και τις τράπεζες να ανακάμπτουν κατά 1,27%. Νέα μέρα απωλειών για τα Folli Follie, καθώς δεν αρέσει στους επενδυτές ότι από το νέο ομολογιακό θα υπάρξει κατά τη μετατροπή του πληθώρα μετοχών, μειώνοντας κατά τι τα ποσοστά τους στο χαρτί. Οι απώλειες ξεπερνούν το 3,2% και η μετοχή υποχωρεί στα 30 ευρώ. Κέρδη 1,15% για την Εθνική, στα 2,65 ευρώ, 1,26% για την Πειραιώς, στο 1,61 ευρώ, 0,79% η Eurobank, στα 0,384 ευρώ, 1,62% η Alpha, στα 0,688 ευρώ. Κέρδη 1,14% για την μετοχή της Coca Cola, στα 16,84 ευρώ, αλλά απώλειες για τον ΟΤΕ, στα 11,32 ευρώ και για τον ΟΠΑΠ στα 13,03 ευρώ. Πτώση, επίσης για την Jumbo, στα 11,90 ευρώ και 1% για τον Τιτάνα, στα 24,75 ευρώ ενώ αμετάβλητος παραμένει ο Μυτιληναίος.

Αυτό είναι το fund που απέκτησε το 7,8% της Lamda Development Έ να από τα μεγαλύτερα funds παγκοσμίως εισήλθε στο μετοχικό κεφάλαιο της Lamda Develοpment, η ΤPG Axon Management. Η εταιρεία Lamda Devel­ opment ανακοίνωσε πρόσφατα ότι προέβη στην πώληση του συνόλου των 3.497.599 ιδίων μετοχών που κατείχε (και οι οποίες αντιστοιχούν σε ποσοστό 7,88% του συνόλου των μετοχών και δικαιωμάτων ψήφου της εταιρείας) στην εταιρεία TPG-Axon Management LP έναντι συνολικού τιμήματος 16.963.355,15 ευρώ ήτοι 4,85 ευρώ ανά μετοχή. Κατόπιν της ανωτέρω συναλλαγής η εταιρεία δεν είναι πλέον κάτοχος ιδίων μετο-

Ε

χών. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, «η εταιρεία TPG-Axon Management LP αποτελεί διεθνή εταιρεία επενδύσεων που επικεντρώνεται σε long και short επενδύσεις ανά την υφήλιο, βασιζόμενη στη θεμελιώδη ανάλυση (fundamentals) και επενδύει κυρίως σε μετοχές». Η TPG-Axon Management LP παρέχει τις υπηρεσίες της σε ιδιώτες υψηλής οικονομικής επιφάνειας, συνταξιοδοτικά ταμεία, τραπεζικά ιδρύματα και άλλους θεσμικούς επενδυτές. Η εταιρεία έχει την έδρα της στη Νέα Υόρκη και γραφεία στο Χονγκ Κονγκ και το Τόκιο. Η είσοδος της TPG-Axon Management LP στο μετοχικό σχήμα της εταιρείας είναι μεγάλης σημασίας, αφού αναμένεται να επιφέρει πολλαπλά οφέλη για

 18

την εταιρεία και τους μετόχους της σε επίπεδο στρατηγικής και τεχνογνωσίας ενώ παράλληλα θα ενισχύσει την πρόσβασή της στις διεθνείς Αγορές, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό συνολικά στην υλοποίηση των επιχειρηματικών σχεδίων της εταιρείας.

Επενδύει σε μετοχές, βασιζόμενη στα fundamentals και παρέχει υπηρεσίες σε ιδιώτες υψηλής οικονομικής επιφάνειας

| ΑΓΟΡΕΣ / oikonomia |

Μια διεθνής εταιρεία επενδύσεων που επικεντρώνεται σε long και short επενδύσεις ανά την υφήλιο

Σε συνέχεια της συμφωνίας, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Lamda Development, κ. Οδυσσέας Αθανασίου, δήλωσε: «Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος με την ολοκλήρωση της συμμετοχής της TPG - Axon Management LP στη Lamda Development. Η στρατηγική συμμετοχή μιας επενδυτικής εταιρείας παγκόσμιας εμβέλειας ανοίγει νέους ορίζοντες για την εταιρεία, όχι μόνο στις διεθνείς Αγορές κεφαλαίων, αλλά και σε κλάδους ευρύτερης σημασίας. Πρόκειται για μία ακόμη έμπρακτη απόδειξη της εμπιστοσύνης διεθνών κεφαλαίων στην ανάπτυξη της ελληνικής Οικονομίας».

Dinakar Singh Πρώην partner της Goldman Sachs, που ίδρυσε το δικό του hedge fund και έχει σήμερα 4 δισ. δολάρια σε υπό διαχείριση κεφάλαια, είναι ο Dinakar Singh, που αγόρασε, μέσω της TPGAxon Capital Management, το 7,88% των μετοχών της Lamda Development αντί 16,963 εκατ. ευρώ. Η TPG-Axon Capital Management ιδρύθηκε από τον Singh τον Φεβρουάριο του 2005, σε συνεργασία με τη γνωστή εταιρεία private equity, Texas Pacific Group. Εδρεύει στη Νέα Υόρκη, ενώ διαθέτει γραφεία στο Χονγκ Κονγκ και το Τόκιο. Το fund της TPG-Axon εμφάνισε αποδόσεις 19% το 2013 και το 2012. Επενδύει κυρίως σε μετοχές, εφαρμόζοντας μία fundamental long/short στρατηγική και αναπτύσσει ακτιβιστική επενδυτική δράση.

Ελληνικό:

Επενδύσεις 7 δισ. ευρώ και 50 χιλιάδες θέσεις εργασίας Στη δημιουργία διεθνούς τουριστικού προορισμού ο οποίος θα προσελκύσει ένα εκατομμύριο επιπλέον τουρίστες κάθε χρόνο στην Αθήνα, 50% περισσότερους σε σχέση με τα σημερινά μεγέθη, φιλοδοξεί το έργο στο Ελληνικό, το οποίο παρουσίασε η Lamda Development και θα υλοποιήσει μέσω του επενδυτικού σχήματος Global Investment Group, στο οποίο συμμετέχουν ο όμιλος Λάτση και οι εταιρείες Al Maabar και Fosun.

Σ

Το έργο είναι συνολικής επένδυσης 7 δισ. ευρώ, θα συνοδεύεται από τουριστικές υποδομές με πέντε ξενοδοχεία δυναμικότητας 2500 κλινών, με το κάθε ξενοδοχείο να απευθύνεται σε διαφορετικό κοινό, αθλητικές εγκαταστάσεις, μαρίνες σκαφών και διεθνές ιατρικό και εκπαιδευτικό κέντρο. Όπως τόνισε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Lamda Development, Οδυσσέας Αθανασίου, θα δημιουργηθούν 50.000 νέες θέσεις εργασίας κατά τη λειτουργία και θα συμβάλει με 2% επιπλέον στο Α.Ε.Π., ενώ οι εργασίες ανάπλασης θα αρχίσουν πολύ πιθανόν εντός του 2016. Το έργο θα παραδίδεται σε στάδια ανά πενταετία, με πρώτο το Μητροπολιτικό Πάρκο. Η διάρ-

 19

To σχέδιo που παρουσίασε η Lamda Development για την πολύκροτη περιοχή της παραλιακής

κειά του θα είναι 15 έως 20 έτη. Ο Ράσελ Κετ, εκπρόσωπος της HVS London, που αποτελεί τον κορυφαίο ειδικό στην παροχή συμβουλών και υπηρεσιών στην παγκόσμια βιομηχανία διασκέδασης και φιλοξενίας, υπογράμμισε ότι το Ελληνικό θα συμβάλει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου στην Αθήνα, με κατακόρυφη αύξηση των διανυκτερεύσεων, ενώ θα αυξηθούν επίσης και οι αεροπορικές εταιρείες που θα προσγειώνονται στο Ελευθέριος Βενιζέλος, ώστε να καλυφθεί η ζήτηση. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Lamda Development και των συνεργατών της, Fosun και Al Maabar, κατά τη διάρκεια των πρώτων πέντε ετών κατασκευής του έργου θα επενδυθούν 3 δισεκατομμύρια ευρώ, με το 70% αυτών να αποτελούν κεφαλαία των ίδιων των επενδυτών ενώ το υπόλοιπο 30% θα προέλθει από τραπεζικό δανεισμό.

Το «χέρι» της Fed:

Παρελθόν, παρόν & μέλλον Του Χρήστου Αλωνιστιώτη* Με τις Αγορές μετοχών να βρίσκονται σε ανοδική έξαρση από το 2009 – και γνωρίζοντας ότι από το 2011 δεν έχει πραγματοποιηθεί κάποια διορθωτική κίνηση μεγαλύτερη από 10%– έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να παρουσιάσουμε μερικά γεγονότα. Στις Αγορές είναι ευρέως διαδεδομένη η άποψη ότι υπάρχουν κύκλοι (μικροί, μεγάλοι και μεγαλύτεροι), οι οποίο επαναλαμβάνονται αδιάκοπα. Οι κύκλοι αυτοί και η επαναληψιμότητά

M

τους έχει γίνει πολύ πιο έντονη από τότε που δημιουργήθηκε η αμερικανική κεντρική τράπεζα (Fed), στις αρχές του 1900. Και αυτό είναι λογικό, καθώς οι πολιτικές που εφαρμόζει μια κεντρική τράπεζα είναι συγκεκριμένες και ως εκ τούτου επαναλαμβανόμενες. Το ράλι που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2009 απαίτησε την παρέμβαση της Fed προκειμένου να αποφευχθεί η πλήρης κατάρρευση του συστήματος. Το QE1 ήταν ένα πρόγραμμα αγορών ομολόγων με το στόχο να είναι να διατηρηθούν τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα και να επιτρέψουν

 20

στις επιχειρήσεις να προγραμματίσουν με μεγαλύτερη ασφάλεια τις επενδύσεις τους, αλλά επίσης να επιτρέψουν και στην Aγορά κατοικίας να ανακάμψει. Όπως είναι πλέον γνωστό, το QE1 ακολούθησαν άλλα δύο και κάποιες επιπλέον ενέργειες της Fed. Όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε άνοδο πάνω από 120% τη Wall Street, από τα απόλυτα χαμηλά του Μαρτίου 2009. Έ να από τα μεγαλύτερα ερωτήματα είναι, «μετά τη Fed, τι;». Το ερώτημα μπορεί να έχει σαφή απάντηση (ως πρόβλεψη/εκτίμηση, πάντα) αλλά είναι ιδανικότερο να συγκρίνουμε μια ανάλογη ενέργεια στο

| ΑΓΟΡΕΣ / oikonomia |

παρελθόν και να αντλήσουμε επιπλέον συμπεράσματα. Η αμέσως προηγούμενη φορά που η Fed ανέλαβε ένα τόσο μεγάλο «project παρεμβάσεων» στις Αγορές ήταν λίγο πριν από το ξέσπασμα του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, που ξεκίνησε ενώ η Αμερική δεν είχε συνέλθει από τη Μεγάλη Ύφεση του 1929. Υπήρξαν και περίοδοι –όπως στις δεκαετίες του 1970, 1980 και 1990– που η Fed χρειάστηκε να παρέμβει, αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό και όχι με το σύνολο των «νομισματικών όπλων» της. Τον Απρίλιο του 1942, η Fed ξεκίνησε να αγοράζει μαζικά όποιο ομόλογο εξέδιδε το αμερικανικό Δημόσιο μέχρι και το 1946, οπότε το πρό-

γραμμα ολοκληρώθηκε. Στο διάστημα αυτό, οι αγορές μετοχών σημείωσαν άνοδο πάνω από 150% και συνέχισαν να ανεβαίνουν για λίγο καιρό μετά τη λήξη της στήριξης (από κεκτημένη ταχύτητα). Τι ακολούθησε; Η στήριξη της Fed διαστρεβλώνει τις αποτιμήσεις των Αγορών. Όταν η στήριξη αυτή ολοκληρώνεται, οι Αγορές επιχειρούν νέα επαναξιολόγηση των αποτιμήσεων και εκεί δημιουργείται νέα πτώση των Αγορών και αύξηση των πιθανοτήτων για νέα ύφεση (ή περιορισμό των ρυθμών ανάπτυξης). Θα έχουν την ίδια μοίρα οι Αγορές όταν η Fed αποχωρήσει και αλλάξει τη νομισματι-

κή της πολιτική υπό το βάρος της αύξησης του πληθωρισμού; Ο χρόνος θα το δείξει. Για την ώρα, καθένας μπορεί να παρατηρήσει ότι υπάρχουν ομοιότητες, ακόμη και στις ημερομηνίες� Παρακάτω υπάρχει αναλογική γραφική απεικόνιση των δύο περιόδων.

*Ο Χρήστος Αλωνιστιώτης είναι Τεχνικός Αναλυτής Αγορών, ForexReport.gr

Σύνολο περιουσιακών διαθεσίμων της FED (διάγραμμα) 1942-1951 2009-2014 SPX 1942-1951 2009-2014

Απόδοση SPX 200%

(εβδομαδιαίο) ΤΡΙΣ. $ 2,4 ΔΙΣ. $ 16 2,2

180%

15

160%

14 2,0 1,8 1,6

13

140%

12 11

120%

10 100%

9 1,4 1,2 1,0

8

80%

7 6

60%

5 4

0,8 0,6 0,4

40%

3 20%

2 1

0%

0 1/42 1/09

1/43 1/10

1/44 1/11

1/45 1/12

1/46 1/13

 21

1/47 1/14

1/48 1/15

1/49 1/16

1/50 1/17

1/51 1/18

“Πατάει... γκάζι” Σ η αγορά

αυτοκινήτου�  22

Σημαντική αύξηση της τάξης του 42,3% κατέγραψε τον Μάιο η Αγορά των καινούργιων επιβατικών αυτοκινήτων σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Οι πωλήσεις δε των πετρελαιοκίνητων επιβατικών αυτοκινήτων συνεχίζουν, για δωδέκατο διαδοχικό μήνα, να βρίσκονται στην κορυφή των προτιμήσεων των καταναλωτών (σχεδόν 6 στα 10 καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα). Αναλυτικότερα, στο πρώτο πεντάμηνο του έτους, ταξινομήθηκαν συνολικά 29.510 επιβατικά αυτοκίνητα, συγκριτικά με 24.716 την ίδια περίοδο πέρσι, σημειώνοντας αύξηση 19,4%.

| ΑΓΟΡΕΣ |

Σύμφωνα με στοιχεία, η Αγορά καινούργιων επιβατικών αυτοκινήτων εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης, κυρίως εξαιτίας της θεαματικής αύξησης της τουριστικής ζήτησης για τη χώρα μας, που κινείται με πολύ πιο έντονα ανοδικούς ρυθμούς απ’ ότι αναμενόταν αρχικά αλλά και της σταδιακής αποκατάστασης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Ωστόσο, ο ιδιαίτερα θετικός ρυθμός ανάπτυξης που παρατηρείται στην Αγορά επιβατικών αυτοκινήτων, οφείλεται ώς έναν βαθμό και στην ιδιαίτερα χαμηλή βάση σύγκρισης με το προηγούμενο έτος, καθώς ο κλάδος αυτοκινήτου κατέγραψε τα τελευταία χρόνια ζημιές της τάξης του 80%.

Σημάδια ανάκαμψης μετά τις ζημιές του 80%, με ποσοστό αύξησης 19,4%

Η συμμετοχή των εταιρικών πωλήσεων επιβατικών αυτοκινήτων, από τις αρχές του έτους, ανήλθε σε 50,6% από 47,3% στην αντίστοιχη περίοδο του 2013, ενώ τον Μάιο παρατηρήθηκε αύξηση 17,2% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Όσον αφορά στον Μάιο, οι εταιρικές πωλήσεις επιβατικών αυτοκινήτων αποτελούν το 59,5% της συνολικής Αγοράς, αντανακλώντας την εξασθένηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Αναλυτικότερα, τον περασμένο μήνα ταξινομήθηκαν 7.459 επιβατικά αυτοκίνητα έναντι 5.242 τον Μάιο του 2013. Οι

εταιρικές πωλήσεις έφτασαν τις 4.440 μονάδες, με τις λιανικές πωλήσεις να ακολουθούν με 3.019 μονάδες. Εκ των 7.459 επιβατικών αυτοκινήτων, 4.229 ήταν πετρελαιοκίνητα, 3.179 βενζινοκίνητα, 27 υβριδικά, 18 φυσικού αερίου και 6 διπλού καυσίμου. Το 94,5% των συνολικών πωλήσεων επιβατικών αυτοκινήτων του Μαΐου αφορά σε αυτοκίνητα με κινητήρα ώς 1.600 κυβικά εκατοστά.

Ελαφρά φορτηγά (μικτού βάρους ως 3,5 τόνους) Καινούργια: Η Αγορά των ελαφρών φορτηγών σημείωσε αύξηση 39,3% τον Μάιο, συγκριτικά με τον Μάιο του 2013. Τους πρώτους πέντε μήνες του έτους ταξινομήθηκαν συνολικά 1.861 ελαφρά φορτηγά, έναντι 1.444 στο αντίστοιχο διάστημα το 2013, σημειώνοντας αύξηση 28,9%. Ειδικότερα για το μήνα Μάιο, τα ελαφρά φορτηγά τύπου vanette αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μερίδιο στην κατηγορία των ελαφρών φορτηγών (49,6%), με τα pick-up να βρίσκονται στη δεύτερη θέση, με μερίδιο Aγοράς 35,5%. Η συνολική Aγορά των ελαφρών φορτηγών τον μήνα Μάιο έφτασε τις 397 μονάδες έναντι 285 στην αντίστοιχη περίοδο πέρσι, σημειώνοντας αύξηση 39,3%. Οι εταιρικές πωλήσεις ελαφρών φορτηγών έφτασαν τις 267 μονάδες (67,3%), ενώ οι λιανικές πωλήσεις ανήλθαν σε 130 μονάδες (32,7%).

Φορτηγά (μικτού βάρους πάνω από 3,5 τόνους) Καινούργια: Η Αγορά των μεσαίων και βαρέων φορτηγών, μετά τα αρνητικά αποτελέσματα του Απριλίου, συνέχισε σε θετικό πρόσημο, σημειώνοντας σημαντική αύξηση 66,7% συγκριτικά με τον Μάιο του 2013. Στο πρώτο πεντάμηνο του έτους ταξινομήθηκαν συνολικά 124 φορτηγά, έναντι 114 στο αντίστοιχο διάστημα πέρσι, σημειώνοντας αύξηση 8,8%. Τον περασμένο Μάιο ταξινομήθηκαν συνολικά 35 φορτηγά συγκριτικά με 21

 23

στο αντίστοιχο διάστημα πέρσι, σημειώνοντας αύξηση 66,7%. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι το μεγαλύτερο ποσοστό της συγκεκριμένης κατηγορίας οχημάτων συνεχίζει να καλύπτεται από εισαγόμενα μεταχειρισμένα οχήματα. Τα καινούργια εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό ποσοστό του συνόλου, διατηρώντας υψηλό το μέσο όρο ηλικίας των μεσαίων και βαρέων φορτηγών στη χώρα μας, με όλα τα προβλήματα οδικής ασφάλειας και περιβαλλοντικής επιβάρυνσης που συνεπάγεται ο υπέργηρος στόλος.

Λεωφορεία Καινούργια: Η Αγορά των λεωφορείων συνέχισε για πέμπτο διαδοχικό μήνα τη θετική της πορεία, καθοδηγούμενη κυρίως από τη δυναμική που εμφανίζουν φέτος οι κρατήσεις σε ταξιδιωτικά γραφεία. Από τις αρχές του έτους ταξινομήθηκαν συνολικά 94 λεωφορεία, όταν στο αντίστοιχο διάστημα το 2013 είχαν ταξινομηθεί μόλις 23, σημειώνοντας αύξηση 308,7%. Ειδικότερα, τον Μάιο ταξινομήθηκαν 48 λεωφορεία, έναντι μόλις 8 στον αντίστοιχο μήνα του 2013 (+500%).

ΜοτοσΙκλέτες (άνω των 50 cc) Καινούργιες μοτοσικλέτες: Η Αγορά μοτοσικλετών, μετά τα αρνητικά αποτελέσματα του Απριλίου, σημείωσε αύξηση 3,8% τον Μάιο συγκριτικά με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Από τις αρχές του έτους ταξινομήθηκαν συνολικά 12.138 μοτοσικλέτες, έναντι 11.851 στο ίδιο διάστημα του 2013, σημειώνοντας οριακή αύξηση 2,4%. Τον Μάιο ταξινομήθηκαν συνολικά 3.680 μοτοσικλέτες, έναντι 3.544 τον ίδιο μήνα πέρσι (+3,8%). Αξίζει να σημειωθεί ότι 7 στις 10 καινούργιες μοτοσικλέτες που πωλούνται είναι ώς 250 κ.εκ. (72,7%), ενώ οι μοτοσικλέτες ώς 400 κ.εκ. αποτελούν το 91% των συνολικών ταξινομήσεων.

Μεγαλώνει ο... ειδικός κουμπαράς από παράνομες ενέργειες! Στον λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδος, όπου συγκεντρώνονται χρηματικά ποσά που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες κατά του ελληνικού Δημοσίου, έχουν συγκεντρωθεί 33,8 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον Χρήστο Σταϊκούρα, αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών. Του Γιώργου ΑΛΕΞΑΚΗ

«Από την πρώτη στιγμή έχουμε ξεκαθαρίσει ότι το συγκεκριμένο ποσό, που αποτελεί προϊόν τέτοιων έκνομων δραστηριοτήτων, συγκεντρώνεται στον εν λόγω λογαριασμό από καταθέσεις ατόμων που ενέχονται σε διάφορες υποθέσεις, τις οποίες διερευνά η Δικαιοσύνη, ενώ το ποσό αυτό αποδίδεται, πλέον, στην κοινωνία», τόνισε ο κ. Σταϊκούρας. «Με την υπό κατάθεση τροπολογία ορίζεται ότι αυτά τα ποσά αποτελούν έσοδα του Προϋπολογισμού στο έτος που κατατίθενται ενώ παράλληλα, αντίστοιχου ύψους πιστώσεις μπορούν να εγγράφονται στον τακτικό προϋπο-

λογισμό, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο δημόσιο λογιστικό, για την ενίσχυση προγραμμάτων ή δράσεων που αφορούν στην εκπαίδευση, την έρευνα, την υγεία, την κοινωνική αλληλεγγύη» σημείωσε ο υπουργός μιλώντας στη Βουλή, στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων επί του Σχεδίου Νόμου «Αρχές Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Εποπτείας – Δημόσιο Λογιστικό». Ειδικότερα, με σχετική απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, κατανέμεται το ποσό αναλυτικά μεταξύ των φορέων με

 24

την εγγραφή και διάθεση των πιστώσεων στον προϋπολογισμό των φορέων που πρόκειται να ενισχυθούν, ενώ προβλέπεται διαδικασία μεταφοράς των τυχόν αδιάθετων πιστώσεων μετά την παρέλευση τριμήνου στους λοιπούς οριζόμενους, από την προτεινόμενη ρύθμιση, φορείς.

Οι αλλαγές στο παρακαταθηκών και δανείων Επίσης, όπως είπε ο κ. Σταϊκούρας, με μία άλλη τροπολογία αντιμετωπίζεται το ζήτημα των παρακαταθηκών του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. «Όπως γνωρίζετε, από το 1878 μέχρι σήμερα, μόνο μία φορά, το 1984, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων προέβη στην κήρυξη ως αζήτητων των αυτούσιων παρακαταθηκών της περιόδου 1878-1920. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα όλες οι ανεξόφλητες αυτούσιες παρακαταθήκες από το 1920 μέχρι σήμερα να μην έχουν αξιοποιηθεί. Το ίδιο ισχύει όχι μόνο για τις αυτούσιες, αλλά και για τις ανεξόφλητες χρηματικές παρακαταθήκες που παραμένουν στο Ταμείο από πολλών ετών. Για πρώτη φορά στην ιστορία, πλέον των 100 ετών, του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων ανελήφθη από την Κυβέρνηση η πρωτοβουλία καταγραφής, κατηγοριοποίησης, εκτίμησης και αξιοποίησης παρακαταθηκών που φυλάσσονται σε αυτό», ανέφερε. Η πρωτοβουλία αυτή, όπως είπε, είναι αποτέλεσμα της ανάγκης αντιμετώπισης προβλημάτων και δυσλειτουργιών που υφίστανται στη λειτουργία και διαχείριση μεγάλου αριθμού παρακαταθηκών που παραμένουν στο Ταμείο, ήδη από τις αρχές του αιώνα. Προς την κατεύθυνση αυτή, με Απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, στις 19 Δεκεμβρίου του 2013 συγκροτήθηκε πενταμελής Ειδική Επιτροπή, με τη συμμετοχή έγκριτων νομικών και υπηρεσιακών παραγόντων του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, του Γενικού Λογιστηρίου του

H

| οικονομια |

Κράτους και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Βασικός σκοπός της Επιτροπής αυτής ήταν η καταγραφή και η κατηγοριοποίηση των υφιστάμενων αυτούσιων και χρηματικών παρακαταθηκών που βρίσκονται τόσο στην κεντρική όσο και σε περιφερειακές υπηρεσίες του Ταμείου.

36.172 αυτούσιες παρακαταθήκες Η Επιτροπή ολοκλήρωσε το έργο της και κατέθεσε το πόρισμά της, σύμφωνα με το οποίο μέχρι τις 29 Ιανουαρίου του 2014 υπάρχουν 36.172 αυτούσιες παρακαταθήκες. Με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, η κήρυξη των αυτούσιων παρακαταθηκών ως αζήτητων και η παραγραφή τους απαιτεί εξέταση καθεμιάς παρακαταθήκης ξεχωριστά.

Νομοθετική ρύθμιση Δεδομένου του όγκου των ανεξόφλητων παρακαταθηκών, απαιτείται μεγάλο χρονικό διάστημα για την εξέταση της συνδρομής ή μη των προϋποθέσεων της παραγραφής. Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα του πορίσματος και προκειμένου να καταστεί δυνατή η αμεσότερη αξιοποίηση των κεφαλαίων παλαιών ανεξόφλητων παρακαταθηκών, λόγω του μεγάλου όγκου αυτών, προτείνεται μια εφάπαξ νομοθετική ρύθμιση. Σύμφωνα με τη ρύθμιση αυτή, προβλέπεται η παραγραφή, υπέρ του Ταμείου, όλων των ανεξόφλητων αυτούσιων και χρηματικών παρακαταθηκών, πλην αυτών που αφορούν σε αποζημιώσεις από απαλλοτριώσεις, που έχουν συσταθεί προ 25ετίας, με την προηγούμενη τήρηση διαδικασιών δημοσιότητας προς ενημέρωση οποιουδήποτε τυχόν αξιώνει δικαιώματα επί αυτών. Συγκεκριμένα, όλες οι ανεξόφλητες αυτούσιες και χρηματικές παρακαταθήκες, με εξαίρεση αυτές που αφορούν σε αποζημιώσεις δικαιούχων από αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, που έχουν συ-

Με σχετική απόφαση του Υπουργού Οικονομικών το… βρόμικο ποσό κατανέμεται μεταξύ των φορέων, με εγγραφή και διάθεση πιστώσεων σταθεί στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων πριν την 1.1.1989, παραγράφονται υπέρ αυτού μετά την παρέλευση συγκεκριμένης προθεσμίας. Εντός μηνός από τη δημοσίευση του παρόντος Νόμου, το Ταμείο δημοσιεύει, τουλάχιστον σε δύο ημερήσιες εφημερίδες ευρείας κυκλοφορίας των Αθηνών, πρόσκληση προς καθέναν που αξιώνει δικαιώματα επί αυτών των παρακαταθηκών, αυτούσιων και χρηματικών, να υποβάλει αίτηση προς το Ταμείο, μαζί με όλα τα προβλεπόμενα κατά περίπτωση αποδεικτικά

 25

στοιχεία της αίτησής του, προς απόδοση σε αυτόν της παρακαταθήκης. Η ίδια πρόσκληση δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων και αναρτάται σε όλα τα καταστήματα του Ταμείου. Μετά την παρέλευση άπρακτης προθεσμίας δύο μηνών από τη δεύτερη δημοσίευση στις εφημερίδες, οι μεν χρηματικές παρακαταθήκες παραγράφονται υπέρ του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων οι δε αυτούσιες παρακαταθήκες παραγράφονται και εκποιούνται υπέρ του Ταμείου.

σης μέχρι σήμερα ήταν αγώνας αντοχής, η πορεία προς την ανάπτυξη είναι αγώνας ταχύτητας. Πρέπει να τρέξουμε για να φτιάξουμε το μέλλον που μας αξίζει. Το ελληνικό φάρμακο έχει τεράστιο μερίδιο συμβολής σ’ αυτό», τόνισε.

Η άκριτη μείωση των δημοσίων δαπανών αναμένεται να εκτοξεύσει το κόστος υγείας Οι περιορισμένοι διαθέσιμοι πόροι, εξαιτίας των συρρικνούμενων δημόσιων δαπανών εν μέσω κρίσης, στο πλαίσιο του ισοσκελισμού του προϋπολογισμού, υπαγόρευσαν τον εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών υγείας. Ο εξορθολογισμός μεταφράστηκε, όμως, στην πράξη ως συνεχής μείωση υγειονομικών δαπανών.

Athens Health Forum: Tο κλειδί για την ανάπτυξη στοΝ χώρο της Υγείας Την ανάγκη προσαρμογής του Εθνικού Συστήματος Υγείας στα σύγχρονα δεδομένα, με την απομάκρυνση από τις υφιστάμενες αδιέξοδες πρακτικές, επεσήμαναν οι ομιλητές στο συνέδριο Athens Health Forum 2014. Το μέλλον της Υγείας στην Ελλάδα, όπως επισήμαναν ειδικοί του χώρου, δεν μπορεί πια να βασίζεται σε παρωχημέ-

T

νες λογικές του παρελθόντος, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και τις ζωές των ασθενών. Με τη σταδιακή έξοδο της χώρας από το μνημόνιο, κερδίζει συνεχώς έδαφος η θέση ότι η ανανέωση στον χώρο της Υγείας είναι όχι μόνο εφικτή, αλλά και απαραίτητη. Ενδεικτικό είναι ότι ο επικεφαλής της εταιρείας Pharmathen, κ. Βασίλης Κάτσος, επεσήμανε την ανάγκη επένδυσης στην καινοτομία. «Η διαχείριση της κρί-

 26

«Είναι μη βιώσιμος ο στόχος για μείωση της κατά κεφαλήν φαρμακευτικής δαπάνης. Οι δαπάνες υγείας σε γηράσκοντα πληθυσμό αυξάνονται εκθετικά». τόνισε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Abbvie, κ. Πασχάλης Αποστολίδης, και συμπλήρωσε δίνοντας την αναπτυξιακή διάσταση: «έχουμε μια χαμένη δεκαετία. Γυρίσαμε στο 2004. Οι ενήλικες μαστίζονται από την ανεργία και οδηγούνται στο να είναι ανασφάλιστοι. Αυξάνονται ολοένα και περισσότερο όσοι πάνε προς τα όρια της φτώχιας. Η ανεργία μαστίζει και σε τέτοιο περιβάλλον πρέπει να καταλάβουν όλοι τη σημασία της απασχόλησης που προσφέρει η βιομηχανία φαρμάκου». «Με τα πρόσθετα χαράτσια, το μόνο που κάνουμε είναι να πυροβολούμε τα πόδια μας. Έχουμε φτάσει σε μείωση 15% σε σχέση με τη φαρμακευτική δαπάνη του 2013. Ο μέσος όρος δαπάνης στην Ευρώπη είναι πάνω από 7%. Εμείς είμαστε στο 4,5%. Η τρόικα μάς βάζει στο 6%», επεσήμανε ο κ. Κων. Φρουζής, Πρόεδρος του Σ.Φ.Ε.Ε. Προσέθεσε ότι «η μόνη λύση είναι να πάμε στον μέσο όρο της ευρωπαϊκής δαπάνης», ενώ τόνισε ότι η νοσοκομειακή δαπάνη πρέπει να συρρικνωθεί στα 535 εκατ. από 800. «Πρέπει να κοπούν 200 εκατ. από τα νοσοκομεία και να πάνε στα φάρμακα. Να αναζητούμε περιστολή δαπανών και σε άλλα κέντρα κόστους, π.χ.

| ΥΓΕΙΑ |

διαγνωστικά», τόνισε και υπογράμμισε ότι σταδιακά μόνο θα μπορέσει να γίνει εφικτή μεγαλύτερη διείσδυση στα γενόσημα. «Είμαστε στο 28%. Πρακτικά το να πάμε στο 60% δεν γίνεται. Μπορεί να γίνει σταδιακά», τόνισε ο κ. Φρουζής, σημειώνοντας ότι είναι σημαντικό να προχωρήσουν τα registries και τα πρωτόκολλα. «Δεν μπορεί να μπει ένα clawback που θα τινάζει προϋπολογισμούς στον αέρα. Υπάρχουν άλλα rebates που δίνει η βιομηχανία. Πρέπει να βοηθηθούμε ώστε να κλείσουμε μια χρονιά», ανέφερε χαρακτηριστικά.

διατιθέμενων για την υγεία πόρων, σύμφωνα με τους εξειδικευμένους οικονομολόγους, εκτός από το ότι αναμένεται να οδηγήσει σε σοβαρή υποβάθμιση του εθνικού συστήματος υγείας, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι μεσομακροπρόθεσμα θα επιτύχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα από τον διακηρυγμένο στόχο που υπηρετεί. Ειδικοί του χώρου της υγείας προειδοποιούν ότι οι υγειονομικές δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά, εξαιτίας της ακολουθούμενης πολιτικής στον τομέα της υγείας.

Κόστος-αποτελεσματικότητα Επικριτικός για το θέμα των δαπανών ήταν και ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Έ νωσης Φαρμακοβιομηχανίας, κ. Δ. Δέμος, λέγοντας ότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία πλήττεται από τις αποφάσεις της πολιτείας. «Πρέπει να υπάρχει σωστή υγεία για τον ασθενή. Πρέπει να υπάρχει σωστός έλεγχος, αλλά να διασφαλίσουμε και πρόσβαση στα νέα φάρμακα. Επενδύσαμε 300 εκατ. τα τελευταία χρόνια, πριν από το μνημόνιο. Ύστερα από αυτό επενδύσαμε μόνο 30 εκατομμύρια. Όμως η φαρμακοβιομηχανία είναι πυ-

Οι οικονομολόγοι της υγείας υποστηρίζουν ότι στο πλαίσιο αυτό, στόχος πρέπει να είναι ένα σύγχρονο, ποιοτικό και συνεπώς αποτελεσματικό, λελογισμένου όμως κόστους, σύστημα υγείας, το οποίο θα προσφέρει στον ασθενή άριστης ποιότητας ιατρικές υπηρεσίες. Με άλλα λόγια, η επίτευξη των βέλτιστων δυνατών αποτελεσμάτων για τη δημόσια υγεία με το μικρότερο δυνατό κόστος ή αυτό που οι Βρετανοί χαρακτηρίζουν λακωνικά “more with less”. Το παράδειγμα της εξατομικευμένης

Δεν μπορεί πια να βασίζεται σε παρωχημένες λογικές του παρελθόντος το μέλλον της Υγείας στην Ελλάδα

λώνας της Οικονομίας και πρέπει να στηριχθεί», τόνισε. Ο ίδιος άσκησε κριτική στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται το κράτος την ελληνική φαρμακοβιομηχανία. «Οι μελέτες για ένα γενόσημο στην Ελλάδα κοστίζουν 1 εκατομμύριο. Περιμένουμε 2 με 3 χρόνια για έγκριση. Επίσης με την τιμολόγηση ή το claw back βρισκόμαστε σε δυσμενή θέση σε σχέση με τις πολυεθνικές», όπως σημείωσε. Πάντως, η άκριτη φθίνουσα πορεία των

θεραπείας είναι χαρακτηριστικό, ως κατεξοχήν πεδίο της ιατρικής πρακτικής που μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλέστερες και αποδοτικότερες φροντίδες υγείας, αυξάνοντας τη συνολική επιβίωση των ασθενών. Στην Ευρωπαϊκή Έ νωση, καθώς και σε όλα τα ανεπτυγμένα κράτη ανά τον κόσμο, η παροχή εξατομικευμένης θεραπείας, ιδίως σε εξαιρετικά σοβαρά και απειλητικά για τη ζωή νοσήματα, συνεπάγεται την καθιέρωση της βιο-

 27

τεχνολογίας, των θεραπευτικών σχημάτων της και των βιοτεχνολογικών φαρμάκων στη συνήθη ιατρική πρακτική, συνδυάζοντας ταυτοχρόνως τον εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών και την παροχή υψηλής ποιότητας ιατρικής φροντίδας στους ασθενείς, επιτυγχάνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τη βέλτιστη αναλογία κόστουςαποτελεσματικότητας, σύμφωνα με τους οικονομολόγους της υγείας, αλλά και τους ειδικούς ερευνητές. Ο κ. Παναγιώτης Μαχαίρας, καθηγητής του πανεπιστημίου Αθηνών, επεσήμανε την ανάγκη ανάπτυξης των βιοομοειδών και της βιοτεχνολογίας. «Πρέπει να δούμε τη σχέση του πανεπιστήμιου με βιομηχανία στο πλαίσιο της κλινικής έρευνας. Κάποιοι δεν θέλουν να προχωρήσει. Στην Ελλάδα πρέπει να δούμε τα supergenerics, να δούμε ποια πραγματικά είναι τα νέα μόρια. Αυτά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ως άξονες», τόνισε, σημειώνοντας ότι η χώρα μπορεί με την ανάπτυξη της κλινικής έρευνας να έχει επενδύσεις 400 εκατ. ευρώ.

Επικίνδυνη επιλογή αποτελεί η αποκήρυξη της καινοτομίας Ξεκάθαρο, πάντως, έγινε από τις εισηγήσεις, ότι στην Ελλάδα η διαφαινόμενη αποκήρυξη της καινοτομίας αποτελεί όχι μόνο αδιέξοδη πρακτική, αλλά και επικίνδυνη πολιτική επιλογή με ανυπολόγιστες συνέπειες για τους ασθενείς και το σύστημα υγείας. Η παρατηρούμενη μεγάλη καθυστέρηση στην εισαγωγή νέων καινοτόμων φαρμάκων, όπως εδώ και καιρό επισημαίνουν παράγοντες του κλάδου της υγείας, παρά τις όποιες προσπάθειες της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας, στερεί αφενός από τους ασθενείς τη σύγχρονη αποτελεσματικότερη θεραπεία που απολαμβάνουν όσοι πάσχουν από το ίδιο νόσημα στο εξωτερικό, ενώ αφετέρου απομυζά τους ελάχιστους διαθέσιμους δημόσιους πόρους, εξαιτίας της παρατεταμένης νοσηλείας και της χορήγησης φαρμάκων ξεπερασμένης τεχνολογίας.

Μοναδικά luxury hotels στην Ελλάδα  28

| επιχειρησεισ |

St Nicolas Bay Resort Hotel & Villas – Άγιος Νικόλαος

Η αρχιτεκτονική σφραγίδα προσφέρει στο κάθε κτήριο μια ιδιαίτερη ταυτότητα, αλλά και στον ένοικο το αποτύπωμα του «ευ ζην». Αυτό, ειδικά όταν αφορά σε κτήρια διακοπών, αναβιβάζει την αρχιτεκτονική σε στοίχημα πολλαπλών απαιτήσεων για ό,τι πιο πολύτιμο έχει προσδώσει η εποχή της νεωτερικότητας στην καθημερινή ζωή: τις ώρες χαλάρωσης και ευεξίας, που μέσα από το φαινόμενο του τουρισμού ο σύγχρονος εργαζόμενος διεκδίκησε, κατέκτησε και σε πείσμα πολλών ακόμη απολαμβάνει.

 29

Σ

Στο πλαίσιο ανάπτυξης του τουριστικού φαινομένου, η αρχιτεκτονική έπαιξε σημαντικό ρόλο, ειδικά στα πρώτα χρόνια της μετεμφυλιακής Ελλάδας, με τις υποδομές που εμβληματικοί αρχιτέκτονες (Κωνσταντινίδης, Πικιώνης, Καραντινός) έδωσαν στο εθνικό απόθεμα τουριστικών υποδομών. «Τα τελευταία χρόνια, μετά την κατίσχυση και σε επίπεδο κτηρίων της εμπορικής μαζικότητας του ’70 και ’80, απότοκου του κυρίαρχου μοντέλου «ήλιος-θάλασσα», έγινε προσπάθεια να δοθεί χώρος από τη μέγιστη και μηχανιστική αξιοποίηση των προς δόμηση επιφανειών, στην αξία της αρχιτεκτονικής, ως συστατικού στοιχείου ανάπτυξης των ξενοδοχειακών μονάδων» ανέφερε στο reporter.gr η κα Σοφία Βαμβούνη, επικεφαλής τεχνικού γραφείου, με βασική ενασχόληση την τουριστική κατοικία και την ανάπτυξη ξενοδοχειακών υποδομών. Το τελευταίο διάστημα, με τη συνδρομή και των αρμοδίων υπηρεσιών της πολιτείας, αλλά και των ελλήνων αρχιτεκτόνων σε κάθε γωνιά της χώρας, δημιουργήθηκαν κτήρια που αναδεικνύουν προορισμούς, σέβονται την ιστορικότητα και την παντρεύουν με τη σύγχρονη λειτουργικότητα. Πλέον η ελληνική ξενοδοχειακή υποδομή έχει να δείξει πολλά λαμπρά δείγματα κτηριακού πλούτου, που σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η υπερεκμετάλλευση των ακτών αποφεύχθηκε, δημιουργεί την αισιοδοξία ότι αν το θέμα των αιγιαλών λυθεί με σύνεση, η χώρα έχει να ελπίζει σε λαμπρό και μοναδικό τουριστικό μέλλον. Στο πλαίσιο αυτό, μια σειρά ξενοδοχείων που λειτουργούν ή ολοκληρώνονται, παρέχει αξιόλογο δείγμα για το rebranding περιοχών, τη μετατροπή υποδομών σε τοπόσημα αλλά και πώς ο ελληνικός τουρισμός θα ανεβάσει τον πήχη ποιότητας και εσόδων.

Domes of Elounda / Ledra Hotels and Villas – Ελούντα

Με τον θόλο να αποτελεί τη διακριτή σφραγίδα του Domes of Elounda της εταιρείας LedraHotels and Villas, η κατασκευή βρίσκεται σε συνεχή διάλογο με το εμβληματικό μνημείο της Σπιναλόγκας. Το νησί, της Βικτώριας Χίσλοπ, με κυρίαρχη της βενετσιάνικη οχυρωματική αρχιτεκτονική, αποτελεί τον οδηγό για ένα resort που

 30

«αγκαλιάζει» τη φύση και συνδυάζει τις υπηρεσίες και υποδομές πολλών αστέρων με την τοπικότητα και την ιδιαίτερη ταυτότητα της μονάδας. Μάλιστα, η υλοποιούμενη επέκταση του Domes of Elounda, που αποτελεί σημαντική επένδυση –από τις ελάχιστες που πραγματοποιούνται αυτή την περίοδο στη χώρα– καθιστά την εταιρεία Ledra Hotels and Villas ένα από τα ισχυρότερα brands του τουρισμού υψηλών προδιαγραφών στην Ελλάδα. “Reinventing Elounda” είναι το μότο της Ledra Hotels and Villas, που μέσα από τις επενδύσεις της στην περιοχή στοχεύει στην απόδοση νέας προστιθέμενη αξίας σε έναν από τους πιο ποιοτικούς τουριστικούς προορισμούς υψηλών προδιαγραφών της Ελλάδας. «Η ανάπτυξη του νέου συγκροτήματος “συνομιλεί” αρμονικά με το ανάγλυφο της περιοχής, αλλά και τη Σπιναλόγκα, όχι μόνο αναφορικά με το οικοδομικό της τμήμα, αλλά και με τους εξωτερικούς χώρους, ακόμη και με την πισίνα» τονίζει ο κ. Γιώργος Σπανός, Αντιπρόεδρος της Ledra Hotels and Villas. Η αρχιτεκτονική του Στέφανου Σκανδάλη διαλέγεται με το τοπίο, φέρνει μέσα στον δομημένο χώρο τον καταπράσινο περίγυρο, προσφέρει από πολλά σημεία μοναδική οπτική επαφή με τη θάλασσα και το μνημείο ενώ παρέχει μοναδική αίσθηση ιδιωτικότητας στους ενοίκους. Σημειώνεται ότι η νέα επένδυση της Ledra Hotels and Villas, που εγκαινιάζεται αυτή την περίοδο και αφορά στην επέκταση του Domes of Elounda, συνδυάζει το αρχιτεκτονικό «κεκτημένο» της μονάδας με την ευρύτερη ένταξή του στο μεσογειακό ανάγλυφο της περιοχής, μεταφέροντας αρμονικά το υδάτινο στοιχείο στο σύμπλεγμα καταλυμάτων μέσω μιας από τις μεγαλύτερες πισίνες που έχουν κατασκευαστεί στην Ελλάδα. Και εδώ οι υψηλών προδιαγραφών υπηρεσίες, που πλέον παρέχονται σε μια σειρά από υποδομές (παιδικός σταθμός, συνεδριακό, σειρά εστιατορίων) σε συνδυασμό με το ιδιαίτερο στιλ, αναβαθμίζουν το τουριστικό προϊόν ολόκληρης της Κρήτης.

| επιχειρησεισ |

Kinsterna Hotel and Spa – Μονεμβασιά Costa Navarino – Μεσσηνία

Η Μεσσηνία αποτελεί, πλέον, τον ταχύτερα αναπτυσσόμενο προορισμό, λόγω της παρουσίας του Costa Navarino. Με αρχιτεκτονικό σχεδιασμό εμπνευσμένο από τοπικά στοιχεία και τα παλιά αρχοντικά της Μεσσηνίας, με χρήση τοπικών υλικών και τεχνικών, δημιουργεί ένα παραδοσιακό μοτίβο σε πλήρη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Η δόμηση καταλαμβάνει λιγότερο από το 10% της συνολικής έκτασης ενώ τον σχεδιασμό υλοποίησε το Γραφείο Μελετών Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη, γνωστό για την εφαρμογή των αρχών της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και της χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας. Το

interior design, που επιμελήθηκε η MKV Design, διεθνώς αναγνωρισμένη εταιρεία διακόσμησης εσωτερικού χώρου με εξειδίκευση στον ξενοδοχειακό κλάδο, συνδυάζει την πολιτιστική κληρονομιά της Πελοποννήσου με τη διαχρονική αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων και τη σύγχρονη επίπλωση και διακόσμηση στο The Romanos, a Luxury Collection Resort, το The Westin Resort, το Anazoe Spa, το The Dunes Club House και την Agora. Στο μεταξύ η επόμενη φάση της ανάπτυξης του συγκροτήματος της Costa Navarino σχεδιάζεται από τον όμιλο Κωνσταντακόπουλου. Η επένδυση αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2016. Η επόμενη φάση περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, νέες εγκαταστάσεις γκολφ, νέα ξενοδοχειακή μονάδα αλλά και την κατασκευή πολυτελών τουριστικών κατοικιών.

 31

Η βυζαντινή ώχρα, όμπρα και σιένα χρωματίζουν το εξωτερικό, ενώ στο εσωτερικό τα ξύλινα κεφαλάρια των κρεβατιών, με αποτυπωμένα μοτίβα από παραδοσιακά εργόχειρα της Μονεμβασιάς, δίνουν ισχυρή ιστορική ταυτότητα στο Kinsterna Hotel and Spa. Με προνομιακή θέα στον οχυρό βράχο της Μονεμβασιάς, το ξενοδοχείο αποτελεί από μόνο του μια εμπειρία, καθώς αναπτύσσεται σε πλήρη αρμονία με το περιβάλλον. Μάλιστα η κατάφυτη από ελιές και οπωροφόρα δέντρα έκταση που περικλείει το ξενοδοχείο, αποτελούν έμπρακτη απόδειξη ότι η αειφορία, ο σεβασμός στον χώρο και οι διακοπές υψηλής ποιότητας πάνε μαζί, προσφέροντας μοναδικές εμπειρίες στους επισκέπτες.

Kapetan Tasos Suites – Μήλος

St Nicolas Bay Resort Hotel & Villas – Άγιος Νικόλαος

«Οι Τουριστικές Εγκαταστάσεις –τα Ξενοδοχεία, ειδικότερα– θα πρέπει να υπηρετήσουν την τρέχουσα ιδεολογία των διακοπών, να εισάγουν, δηλαδή, τον επισκέπτη σε σύντομο χρονικό διάστημα σε μια διαφορετική αίσθηση καθημερινότητας, όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον φυσικό πλούτο και την κουλτούρα της περιοχής, κάτι που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στους τρόπους διαχείρισης των εσωτερικών χώρων και του εξοπλισμού τους» σημειώνει ο κ. Γιώργος Αλεξανδράκης, ιδιοκτήτης του St Ni­ colas Bay και αρχιτέκτων με μακρά θητεία στην ανάπτυξη ξενοδοχείων ο ίδιος. Με αυτό οδηγό ανέδειξε σε έναν ιδιαίτερο προορισμό, τη χαρακτηριστική μι-

κρή χερσόνησο που αγκαλιάζει τον περίφημο Όρμο του Αγίου Νικολάου. Το Ξενοδοχείο St. Nicolas Bay Resort Hotel & Villas με τον κατακερματισμό των όγκων, χαμηλά ύψη και νησίδες υψηλού πράσινου δημιουργεί μία συνεχή αίσθηση εναλλαγής και έκπληξης στον επισκέπτη. «Συνειδητά θυσιάστηκε ο εντυπωσιασμός της πρώτης εικόνας που συστηματικά υπηρετεί τη μυθοπλασία του τουρισμού και του σύγχρονου lifestyle. Το κενό επιδιώχθηκε να καλυφθεί με χρήση περισσότερο ποιοτικών στοιχείων, με αναλογίες και μεγέθη που ακουμπούν στο παρελθόν και ενσωματώνονται στον σχεδιασμό. Χρησιμοποιήθηκαν ντόπια υλικά –πέτρα, ξύλο και μέταλλο– με αδρή επεξεργασία, που όμως δομήθηκαν με σύγχρονο τρόπο, σε μια προσπάθεια η οποία παραπέμπει στο μοντέρνο κίνημα, με αναφορές στην παράδοση και τη σύγχρονη μετάφραση», αναφέρει ο κ. Αλεξανδράκης.

 32

Με πινελιές από το κυκλαδίτικο φως και διάχυτο παντού το μοναδικό ιδιόχρωμα της γεωλογικής κληρονομιάς της Μήλου, το Kapetan Tasos είναι ένα κλασικό παράδειγμα για το πώς αναβαπτίζεται το τουριστικό προϊόν. Με μεράκι και αρχιτεκτονική γνώση, ο Μανόλης Μάλλης και η Σοφία Βαμβούνη μετέτρεψαν ένα μικρό ξενοδοχείο των Κυκλάδων της δεκαετίας του ’80 σε έναν ιδιαίτερο προορισμό. Όντας μια ανάσα από τα καταγάλανα νερά των Πολλωνίων, το γραφικό και ζωντανό ψαροχώρι βορειοανατολικά του νησιού, προσφέρει στιγμές χαλάρωσης για τον επισκέπτη, υπηρετώντας το κλασικό μοντέλο «ήλιος-θάλασσα». Όμως γι’ αυτούς που οι διακοπές είναι η περιήγηση και μια κατάδυση στην τοπική καθημερινότητα, την τοπική γαστρονομία, την επαφή με την ιστορία, το Kepetan Tasos είναι το place to be.

| επιχειρησεισ |

San Giorgio hotel – Μύκονος

Η ιδέα του San Giorgio Hotel είναι να φέρει τους επισκέπτες κοντά σε μια χαλαρή, αληθινή, αυθεντική ατμόσφαιρα, όπως αναφέρουν οι ιδιοκτήτες. Με κυρίαρχη τη χαρακτηριστική αρχιτεκτονική της Μυκόνου με τα γραφικά ασβεστωμένα κτήρια, το ξενοδοχείο αγκαλιάζει τον επισκέπτη. Οι οργανικές μορφές και ο απλός σχεδιασμός αντανακλούν μια λεπτή αίσθηση της ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού, που ενέπνευσε το κίνημα του μοντερνισμού. Η ιστορία του έργου San Giorgio Hotel αρχίζει περίπου πριν από 15 χρόνια,

στα μέσα της δεκαετίας του ’90, όταν ο Thomas Heyne και ο Mario Hertel συναντήθηκαν στις ακτές της Ίμπιζα. Ο Thomas Heyne, έχοντας διανύσει μια λαμπρή καριέρα στον τομέα των κατασκευών, στη συνέχεια επέλεξε να τρέξει ένα νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στην Ουλμ της Γερμανίας. Από τη Βαυαρία ο έτερος των ιδιοκτητών, Mario Hertel, είχε ανοίξει μια καφετέρια στο πασίγνωστο Bayreuth, όταν ήταν 18 χρονών και τελικά έστησε τη δική του αλυσίδα με εστιατόρια, μπαρ, καφετέριες, κλαμπ. Το 2012, μετά από σχεδόν μία δεκαετία στο τιμόνι του παγκοσμίου φήμης Paradise Club, οι Thomas Heyne και Mario Hertel συνεργάστηκαν με τα Design Hotels™, για να δημιουργήσουν το San Giorgio Hotel, μοναδικό προορισμό για ελεύθερα πνεύματα.

 33

Όταν η πολυτέλεια συναντά την αρχιτεκτονική και συμβάλλει στην τουριστική ανάπτυξη

Business & Pleasure ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΤΩ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ

ΤΕΧΝΗ

Ο πίνακας που τράβηξε τους εφοπλιστές Το έργο του L de Man με τίτλο «The flagship Royal Sovereign saluting at the Nore» προσέλκυσε όχι μόνο τα βλέμματα των εφοπλιστών αλλά και το αγοραστικό τους ενδιαφέρον καθώς είναι ένα έργο, με σημαντική ιστορία αλλά και άρτια ζωγραφισμένο. Πουλήθηκε σε δημοπρασία του οίκο Bonhams στο Λονδίνο για 43.750 λίρες. Είναι λάδι σε καμβά με διαστάσεις 61,6x74,3 και ανήκε στις συλλογές Cockett και Robertson.

ΡΟΛΟΙ

Patek Philippe εκατομμυρίων!

REAL ESTATE

Για 1.325.000 δολάρια(�) πουλήθηκε ένα από τα πιο σπάνια και ωραιότερα μοντέλα Patek Philippe που έχουν εμφανιστεί ποτέ στην αγορά. Πρόκειται για ένα μοναδικό μοντέλο (The Titanium Collection) με διηνεκές ημερολόγιο, φάσεις Σελήνης, tourbillon και χειροκίνητο κούρδισμα το οποίο άφησε άφωνους όχι μόνο τους συλλέκτες ρολογιών αλλά και τους εμπόρους.

Σπίτι στη θάλασσα! Αυτή η κατοικία βρίσκεται στην περιοχή La Jolla, της Αμερικής ακριβώς πάνω στη θάλασσα – μία από τις πιο όμορφες παραλίες. Εχει έκταση 2.848 τ.μ., και διαθέτει 5 κρεβατοκάμαρες (εκ των οποίων η μία είναι στην πλευρά της παραλίας με θέα το κύμα), τεράστια κουζίνα, 7 μπάνια και ξεχωριστό δωμάτιο spa. Η πολυτελής οικία είναι πλήρως εξοπλισμένη και διακοσμημένη και έχει αξία 12.980.000 δολάρια. Τέτοιες περιπτώσεις συνήθως προτιμούνται ή για επένδυση ή… αποκλειστικά για απόλαυση. Τα bids έχουν ήδη ξεκινήσει καθώς βγαίνει προς πώληση μέσω Christie’s/Real Estate.

 34

| Luxury / εναλλακτικεσ επενδυσεις | ΚΡΑΣΙ

Wine… investment! Για 45.938 λίρες πουλήθηκε σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s μια ντουζίνα Chateau Petrus, του 1990. Οι ειδικοί στο Wine Investment κάνουν λόγο για ένα σπάνιο χρώμα – λίγο πιο βαθύ από εκείνα του ’89, και για μία γεύση ξηρή, φρουτώδη με ελαφριά αίσθηση μόκας και μέντας μαζί… «Τα Petrus δεν μοιάζουν στη γεύση με τα άλλα Bordeaux”, λένε οι γνώστες, δικαιολογώντας ταυτόχρονα την τελική τιμή που έπιασε η «χρυσή» δωδεκάδα ξεπερνώντας τις αρχικές εκτιμήσεις των 30.000 λιρών. ΤΕΧΝΗ

Πάρτι για… Monet! Ο εμβληματικός πίνακας του Claude Monet με τίτλο «Nympheas» (Water Lilies) πουλήθηκε μέσω οίκου Sotheby’s στο Λονδίνο για 31.722.500 λίρες, αποτελώντας το δεύτερο υψηλότερο ρεκόρ τιμής για έργο του Monet που έχει πουληθεί ποτέ σε δημοπρασία! Η Helena Newman, από τον οίκο Sotheby’s σχολίασε τα θετικά νούμερα της τελευταίας δημοπρασίας Ιμπρεσιονιστών που πραγματοποιήθηκε στον οίκο: «Η επιτυχία οφείλεται στα έξοχα κομμάτια που προσφέραμε σε λογικές εκτιμήσεις σε ένα προσεκτικά επιμελημένο πλαίσιο. Στον πυρήνα της δημοπρασίας αυτό το απόγευμα βρέθηκε ένα σύνολο έργων από ιδιωτικές και ακίνητες συλλογές που συνάντησαν εξαιρετικό ενθουσιασμό και πέτυχαν προσφορές από όλο τον κόσμο κατά τη διάρκεια ολόκληρης της δημοπρασίας , με αξιοσημείωτη συμμετοχή από χώρες της Ασίας και της Ρωσίας συλλέκτες».

ART DECO

Πολυθρόνες για το χαρτοφυλάκιο! Ένα ζευγάρι πολυθρόνες Louis XV, του 1700, από φλοράλ μετάξι και σκαλιστό ξύλο με λεπτομέρειες, πουλήθηκε σε δημοπρασία του οίκου Christie’s στο Λονδίνο αγγίζοντας 663.500 λίρες! Φημολογείται πως ανήκαν στην Κόμισσα Ντε Σεράν, μετά τον θάνατο της οποίας, έμειναν στο Château de la Tour στη Νορμανδία μέχρι που ξανααγοράστηκαν τον 20ό αιώνα.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Τράβηξε τα βλέμματα! Μια φωτογραφία του Richard Avedon (1923-2004) με τίτλο «Carmen» αγοράστηκε σε δημοπρασία Φωτογραφίας που έκανε ο οίκος Christie’s στο Παρίσι για 23.750 ευρώ, ξεπερνώντας την αρχική εκτίμηση των 10.000 ευρώ. Όπως αναφέρει ο οίκος, η φωτογραφία τραβήχτηκε τον Αύγουστο του ’57, στην Πλατεία François στο Παρίσι και το μοντέλο της φωτογραφίας φορούσε παλτό Cardin.

Κομισόν:

Παζάρια κι αγωνίες

σε ένα παιχνίδι που κερδίζει... η Γερμανία του γιωργου αλεξακη

Με προσδοκίες για την ανάληψη από την Ελλάδα ενισχυμένου χαρτοφυλακίου στη νέα Κομισιόν, αλλά και τη διαμόρφωση μιας νέας ισορροπίας υπέρ μιας λιγότερο σκληρής

M

δημοσιονομικής πολιτικής, προσέρχεται ο πρωθυπουργός τις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής, όπου θα σφραγιστεί η μετάβαση στην «εποχή Junker». Ωστόσο αναμένεται να δούμε αν θα επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες, καθώς ο «γερμανικός κορσές» στην επιτροπή είναι στενός, ακόμη

 36

και με την ανάδειξη ενός πάλαι οπαδού του ευρωομολόγου και της συνοχής της Ευρωζώνης, φίλου της χώρας, του Jean Claude Junker. Έ τσι, μπορεί σε μια ιστορική συνεδρίαση το Ευρωκοινοβούλιο να επικύρωσε με 422 ψήφους υπέρ και 220 κατά την υποψηφιότητα του Ζαν-Κλοντ Γιούν-

| ΕΥΡΩΠΗ |

καλά πληροφορημένη πηγή της Επιτροπής, χτύπησε βάναυσα την αξιοπιστία της. Σαφέστατα η διεύρυνση και η ισχυροποίηση της μεγαλύτερης Οικονομίας της Ευρωζώνης έχει επιφέρει δομικές αλλαγές στη λειτουργία της Έ νωσης, οδηγώντας σε σημείο απαξίωσης τον πλέον ομοσπονδιακό θεσμό μετά το Ευρωκοινοβούλιο της Ε.Ε. Αυτό, βέβαια, για όσους γνωρίζουν καλά τη σημασία της διακυβερνητικής δομής της Έ νωσης, μόνο έκπληξη δεν ήταν. Ωστόσο δεν παύει να δημιουργεί προβληματισμό για το πώς θα πορευτεί η Ε.Ε.

–ειδικά η Ευρωζώνη– στο φόντο των μελλοντικών οικονομικών προκλή-

κερ για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ωστόσο αυτή η «έξαρση δημοκρατίας» δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα.

Ο κρυφός Γερμανός πίσω από τον Junker Σε μια Ε.Ε. ασθμαίνουσα, λόγω της οικονομικής κρίσης στον Νότο και της ανόδου της Ακροδεξιάς, ο νέος Πρόεδρος της Επιτροπής καλείται να αναβαπτίσει την Κομισιόν απέναντι στη διαρκώς αυξανόμενη ισχύ του Συμβουλίου, αλλά κυρίως της Γερμανίας, που πλέον «λύνει και δένει» στους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς. Η τελευταία θητεία Μπαρόζο, αλλά κυρίως η στάση της Γερμανίας, που προώθησε εθνικές επιδιώξεις με επιλεκτικό τρόπο στον θεματοφύλακα των Ευρωπαϊκών Συνθηκών την Επιτροπή, σύμφωνα με όσα ανέφερε

Σε μια Ε.Ε. ασθμαίνουσα, λόγω της οικονομικής κρίσης, ο νέος Πρόεδρος της Επιτροπής καλείται να αναβαπτίσει την Κομισιόν απέναντι στη διαρκώς αυξανόμενη ισχύ του Συμβουλίου, κυρίως όμως της Γερμανίας σεων εν μέσω της διόγκωσης του κύματος του ευρωσκεπιτικισμού. Με αυτά τα δεδομένα η τοποθέτηση Γερμανών σε θέσεις-κλειδιά (Γραμματεία Κοινοβουλίου, Βασικά Χαρτοφυλάκια Επιτρόπων όπως η Ενέργεια, κομβικές διευθύνσεις, ηγεσία της task

 37

Force εν Ελλάδι) δημιουργεί προβληματισμό στις Βρυξέλλες και εντείνει αντιγερμανικά αισθήματα. Πρώτος και κύριος ο επικεφαλής της εκστρατείας του Γιούνκερ, Martin Selmayr, ο οποίος φέρεται να αναλαμβάνει τη διεύθυνση του γραφείου του νέου Προέδρου. Ο γερμανός αξιωματούχος, στέλεχος του κόμματος της Άνγκελα Μέρκελ το 2004, ανέλαβε τη θέση του εκπροσώπου για την κοινωνία της πληροφορίας και τα μέσα ενημέρωσης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή – χαρτοφυλάκιο που ανήκε τότε στην Επίτροπο Reding. Προήχθη το 2010, όταν η Reding ανέλαβε νέο ρόλο ως Επίτροπος της Ε.Ε. για τη δικαιοσύνη, τα θεμελιώδη δικαιώματα και την ιθαγένεια. Ο ίδιος έχει εργαστεί στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (Ε.Κ.Τ.) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.) κατά το παρελθόν. Υπηρέτησε, επίσης, ως επικεφαλής του γραφείου των Βρυξελλών της Bertelsmann Stiftung, μιας γερμανική δεξαμενής σκέψης. Όσοι τον γνωρίζουν, όπως αναφέρουν πηγές των Βρυξελλών, έχουν να λένε για το μακιαβελικό του ταλέντο αλλά και το επίπεδο στενής επικοινωνίας που έχει με την κα Μέρκελ. Αυτό, όπως σημειώνουν, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ελιγμούς στον νέο Πρόεδρο, που μπορεί αν είναι εκλεγμένος, γνωρίζει όμως καλά ότι βασικός του σύμμαχος απέναντι στην αμφισβήτηση της Βρετανίας είναι η Γερμανία, που την έχει… μέσα στο γραφείο του. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά έσπασε η παράδοση της συναίνεσης, με τη Βρετανία να βγαίνει ηττημένη, σε επίπεδο όμως εντυπώσεων και όχι ουσίας, στην εκστρατεία

Η φημολογία ότι η τρόικα θα αλλάξει μορφή και ότι ο γερμανός επικεφαλής του EWG, Τ. Βίζερ, έλαβε κρίσιμες αποφάσεις σε θέματα έγκρισης δόσεων εξετάζεται ενδελεχώς από το πρωθυπουργικό Γραφείο, εν όψει των κρίσιμων Eurogroups του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου

κατά της υποψηφιότητας Γιούνκερ, ο οποίος τελικώς προτάθηκε από 26 σε σύνολο 28 κρατών-μελών της Ε.Ε. (πλην της Βρετανίας και της Ουγγαρίας) έπειτα από σκληρό διπλωματικό πόκερ σε επίπεδο κορυφής. Άλλωστε το δημοψήφισμα για την Ε.Ε., που έχει εξαγγείλει ο Ντ. Κάμερον, πρωθυπουργός της Βρετανίας, είναι μια πρώτης τάξεως αφορμή για να αποσπάσει τα «δωράκια» που θέλει από τις Βρυξέλλες, ώστε να μην σπρώξει σε τεκτονικές κινήσεις. Όπως όλοι γνωρίζουν, δε, Ε.Ε. χωρίς Μεγάλη Βρετανία δεν νοείται.

Οι επιδιώξεις Σαμαρά Με αυτά τα δεδομένα ο πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να «πλασάρει» ελληνικές υποψηφιότητες για κάποιες θέσεις-κλειδιά, αλλά και να διεκδικήσει ένα χαρτοφυλάκιο που έχει χρή-

μα και ρόλο στα ευρωπαϊκά θέματα, όπως αυτό των Εσωτερικών Υποθέσεων και της Μετανάστευσης. Παράλληλα θα πρέπει να κρατήσει ισορροπίες στην εσωτερική πολιτική σκηνή, όπου το επιτρέπει η θέση του Επιτρόπου, σε όποιον έχει άμεσες παρεμβάσεις, εφόσον δε συμφωνεί με τη ρότα που ακολουθεί η κυβέρνηση. Στο πλαίσιο αυτό οι υποψηφιότητες της Ντόρας Μπακογιάννη, της Νίκης Τζαβέλα, της Μαρίας Δαμανάκη, του Δημήτρη Κούρκουλα και του Κωστή Χατζηδάκη έχουν «υπέρ» και «κατά». Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η καλή γνώμη των Γερμανών θα βοηθούσε κάθε μια από αυτές, εξ ου και η προσπάθεια της Ντόρας Μπακογιάννη, όπως αναφέρουν πληροφορίες, να έλθει σε επαφή με τη γερμανική πλευρά, ώστε να ισχυροποιήσει την υποψηφιότητά της απέναντι στις άλλες, που έχουν άλλα εχέγγυα, όπως την πολιτική ουδετερότητα στο εσωτερικό (βλ. Δ. Κούρκουλας), την καλή παρουσία στην προηγούμενη Επιτροπή (βλ. Μ. Δαμανάκη) ή την πολύ καλή πρόσβαση στην Ουάσιγκτον (βλ. Ν. Τζαβέλα). Παράλληλα, ο πρωθυπουργός ευελπιστεί ότι κατά πάσα πιθανότητα ο γάλλος νέος επίτροπος νομισματικών υποθέσεων θα είναι πιο θετικός στις ελληνικές ανάγκες, ώστε να μπορέσει –με την ευαισθησία του Νότιου– να επιφέρει αναγκαίες διορθώσεις στο ελληνικό πρόγραμμα.

H

Ήδη η φημολογία ότι η τρόικα θα αλλάξει μορφή και ότι ο γερμανός επικεφαλής του EWG, Τ. Βίζερ –που μαζί με τον Γιούνκερ αλλά και τον γερμανό επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, έλαβαν αποφάσεις κρίσιμες σε θέματα

 38

έγκρισης δόσεων– εξετάζεται ενδελεχώς από το πρωθυπουργικό Γραφείο, εν όψει των κρίσιμων Eurogroups του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου, που θα είναι και τα πιο κρίσιμα καθώς θα είναι γνωστά τα αποτελέσματα των stress tests των τραπεζών. Στο φόντο αυτό, το Μέγαρο Μαξίμου άκουσε με ικανοποίηση την ομιλία του Γιούνκερ που προηγήθηκε της ψηφοφορίας ενώπιον της Ολομέλειας. Εκεί ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου δεσμεύτηκε για σχέδιο επενδύσεων με στόχο την ενίσχυση της βιομηχανίας, ενώ έθεσε ως προτεραιότητα την καταπολέμηση της ανεργίας. Στο πλαίσιο αυτό, υποσχέθηκε τη διάθεση 300 δισ. ευρώ για ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις και ενίσχυση της βιομηχανίας ενώ έθεσε ως προτεραιότητα την καταπολέμηση της ανεργίας. Ο τέως πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, κατά την παρουσίαση των 10 βασικών πυλώνων της πενταετούς θητείας του, ξεκαθάρισε ότι τα προηγούμενα χρόνια η Ευρώπη προσπάθησε, εν μέσω κρίσης, να επισκευάσει «φλεγόμενο αεροπλάνο εν πτήσει», παρά τα λάθη. Για την Ελλάδα, ο Γιούνκερ ανέφερε ότι από τη θέση του Προέδρου του Eurogroup έκανε ό,τι μπορούσε στη διάρκεια της κρίσης, ενώ παρά τα λάθη που έγιναν, είναι υπερήφανος ότι αυτός ο μεγάλος λαός –όπως είπε χαρακτηριστικά– εξακολουθεί να είναι μέλος της Ευρωζώνης. «Η Ελλάδα δεν ήθελε να εγκαταλείψει την Ευρώπη», τόνισε. Αναμένεται και στο μέλλον να επιβεβαιωθεί.

| ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ |

Πεκίνο: Δίνει τα ρέστα του για τα... «μάτια» της Αθήνας Του Γιώργου ΑΛΕΞΑΚΗ

 41

| ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ |

Κουρδίζει την ανάπτυξη Η «ανάσα» κινεζικής ρευστότητας – κινέζικο ενδιαφέρον για Ο.Λ.Π., Ο.Λ.Θ., «Ελευθέριος Βενιζέλος», Καστέλλι και μεγάλη κλίμακα αποκρατικοποιήσεων

Έντονο γεωστρατηγικό περιεχόμενο είχε η ολιγόωρη «ιδιωτική» επίσκεψη του κινέζου Προέδρου, Σι Τζινπίνγκ στη Ρόδο. Με κάθε τρόπο το Πεκίνο εκδηλώνει τον «έρωτά του» για την Αθήνα και δεν χάνει ευκαιρίες να στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα, ότι η δημιουργία ενός στρατηγικού άξονα μεταξύ των δύο χωρών θα προσφέρει σημαντικά οφέλη στη χειμαζόμενη από την ύφεση ελληνική Οικονομία. Άλλωστε νωπές είναι οι μνήμες, όταν ο κινέζος Πρόεδρος είχε «συνετίσει» την Άγκελα Μέρκελ, καθώς η τελευταία σκεφτόταν ακόμη και την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ ως «τιμωρία» για τη μη συμμόρφωσή της με το πρόγραμμα σταθεροποίησης. Είναι προφανές ότι για την Κίνα η Ελλάδα αποτελεί «πάτημα» προς την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά την προσφώνησή του στον κινέζο Πρόεδρο, ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, στον Πύργο των Ιπποτών της Ρόδου, σημείωσε ότι η χώρα είναι έτοιμη να προσφέρει διευκολύνσεις σε κινεζικά πολεμικά καράβια που θα διαπλέουν τη Μεσόγειο. Σαφώς η Κίνα, πέρα από διευκολύνσεις, επιθυμεί τον έλεγχο υποδομών, όπως λιμάνια, αεροδρόμια και σιδηροδρομικές γραμμές, ώστε να μπορεί να δηλώσει το ηχηρό της «παρών» στη νότια πύλη της Ε.Ε., αλλά και στην ευαίσθητη Μέση Ανατολή. Η αντίδραση, βέβαια, Γερμανίας,

E

Η.Π.Α. αλλά και ο ανταγωνισμός με τη Ρωσία περιπλέκει την προσπάθεια αυτή. Η Ελλάδα, άλλωστε, τελεί υπό τον γεωστρατηγικό έλεγχο των Η.Π.Α., τον οικονομικό της Γερμανίας ενώ έχει παραδοσιακές σχέσεις με τη Μόσχα κι έτσι κάθε προσπάθεια της Αθήνας να πάρει… ανάσα κινεζικής ρευστότητας, με αντάλλαγμα υποδομές, συναντά το φρένο των «παραδοσιακών» συμμάχων της. Πάντως ο κινέζος Πρόεδρος, σε μια κίνηση αβρότητας, σταμάτησε για λίγο στη Ρόδο, έκανε μια βόλτα στη μεσαιωνική πόλη, στήνοντας ένα πανάκριβο σε ανταλλακτική αξία διαφημιστικό σποτ, που θα προβληθεί στην αχανή τουριστική Αγορά της Κίνας και επεσήμανε για άλλη μια φορά ότι η Κίνα μπορεί να λύσει το θέμα δανεισμού και ρευστότητας της ελληνικής Οικονομίας. Ως αντάλλαγμα προτάσσει το κινεζικό ενδιαφέρον για τον Ο.Λ.Π. και τον Ο.Λ.Θ., τα αεροδρόμια «Ελευθέριος Βενιζέλος» και Καστελίου Κρήτης, αλλά και για ορισμένες μεγάλης κλίμακας αποκρατικοποιήσεις (ΤΡΑΙΝΟΣΕ). Σημειώνεται ότι η γεωστρατηγική διείσδυση της Κίνας στις περιοχές της ανατολικής Αφρικής αναζητεί προβολή στην Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας. Άλλωστε ο μεγάλος νέος δρόμος του μεταξιού περνάει από την Ινδία, το αφρικανικό Κέρας, διέρχεται το Σουέζ, την Κρήτη και καταλήγει τον Πειραιά, ενώ απο ’κει, σε λιγότερο από 24 ώρες, στην καρδιά της Ε.Ε., τη Γερμανία.

 42

Εξ ου και η ζέση για ενεργή κινεζική παρουσία στα δίκτυα της χώρας, αλλά και η ετοιμότητα για συνεργασία στα θέματα πειρατείας, που δημιουργούν προσκόμματα στους πλόες στον κόλπο του Άντεν, στα ανοικτά της Σομαλίας και στα στενά της Μαλάκκα, στη νοτιοδυτική πλευρά της χερσονήσου της Μαλαισίας, αλλά και η ενδυνάμωση της ναυτικής συνεργασίας στον τομέα των ναυπηγήσεων εμπορικών σκαφών.

Τα αντίδωρα Η κινεζική υπερβάλλουσα ρευστότητα, βέβαια, επιδιώκει –πέραν των άλλων– να τοποθετηθεί στις καλές τιμές που έχει η χώρα σε σειρά άλλων κλάδων, λιγότερο στρατηγικών, για τον γίγαντα της Ανατολής, αλλά αρκούντως κερδοφόρων, όπως τα ακίνητα και η ενέργεια. Αυτό άλλωστε το κάνει και σε άλλες χώρες της Ε.Ε., πολύ περισσότερο, όμως, στην Ελλάδα, που αποτελεί πλέον σημείο παγκόσμιου επενδυτικού ενδιαφέροντος. Έ τσι, η εταιρεία China State Grid είναι μεταξύ των υποψηφίων για την αποκρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και αναμένεται να περάσει στον Β΄ γύρο του διαγωνισμού όπου θα κληθεί να καταθέσει δεσμευτική προσφορά για την εξαγορά του 66% της εταιρείας. Στο Ελληνικό, η κινεζική εταιρεία Fosun συμμετέχει στο κονσόρτσιουμ των εταιρειών που έχουν αναλάβει την ανάπτυξη του πρώην αεροδρομίου. Η κινεζική Friedmann Pacific Asset Management Limited and Shenzhen Airport Co. Ltd, εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων της πόλης του Σενζέν, από κοινού με την κινεζική κρατική εταιρεία που κατέχει το αεροδρόμιο της πόλης, διεκδικούν πλειοψηφικό ποσοστό στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», θέλοντας να μετατρέψουν την Αθήνα σε σημείο εισόδου των κινέζων τουριστών στην Ευρώπη. Ο Μάρκο Πόλο καθίσταται πλέον επίκαιρος, όταν η στρατηγική μπλέκεται αναπόφευκτα με την Οικονομία.

ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑ

ΛΙΜΑΝΙΑ

σελ. 44

σελ. 61

 43

Η αποδόμηση της Μέρκελ,

τα… «καρφιά» των media &

η αντίδραση της Bundesbank�  44

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ /ΑΝΑΛΥΣΗ |

Τ

Τελικά στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. «κατοχυρώθηκε» ο διορισμός του Jean Claude Jun­ cker ως επόμενου Προέδρου της Κομισιόν, όμως αν αναλύσει κανείς τη διεθνή ειδησεογραφία, παρατηρεί το εξής: το κυρίαρχο ζήτημα της συνόδου ήταν οι πιέσεις προς τη Γερμανία για χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας και αλλαγή πολιτικής με στόχο την ανάπτυξη και τη μείωση της ανεργίας. Το τελευταίο διάστημα η συζήτηση στην Ευρωζώνη έχει επικεντρωθεί στη χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας, με την Γαλλία, η οποία τελικά δεν κατάφερε να γίνει «το αντίπαλο δέος» στη Γερμανία –καθώς ο Hollande αποδείχτηκε κατώτερος των περιστάσεων– να βρίσκει σύμμαχο προς αυτή την κατεύθυνση τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Mateo Renzi –ο οποίος διατυπώνει έντονα τις θέσεις του για χαλάρωση της λιτότητας– αλλά και τις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Την ίδια στιγμή, σε πρόσφατο άρθρο του Spiegel, με τίτλο «Ρουά στη Βασίλισσα Μέρκελ» γίνεται αναφορά στην προσπάθεια αποδυνάμωσης της Καγκελαρίου όχι μόνο από τους ευρωπαίους εταίρους της, αλλά και από το συγκυβερνών κόμμα των σοσιαλδημοκρατών, SPD, το οποίο σε μεγάλο βαθμό ταυτίζεται με την ιταλική και γαλλική κυβέρνηση. Μάλιστα ο αντικαγκελάριος και Πρόεδρος του SPD, Sigmar Gabriel, σύμφωνα με το περιοδικό, έχει υποστηρίξει ότι βλέπει τον εαυτό του ως «μεσολαβητή» ανάμεσα στην Καγκελάριο και τις χώρες που έχουν κουραστεί από τη γερμανική πολιτική της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας. Όπως υποστηρίζει το Spiegel ήδη έχει ξεκινήσει μία αθόρυβη διαδικασία αποδόμησης της ισχύος της Merkel στην Ε.Ε., η αρχή της οποίας έγινε με την αποδοχή εκ μέτους της

του Juncker ως νέου Προέδρου της Κομισιόν, ενός πολιτικού ο οποίος ποτέ δεν ήταν υποστηρικτής της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Άμεση, βέβαια, υπήρξε η αντίδραση των ισχυρών ανδρών της Γερμανίας, του υπουργού Οικονομικών, Schaeuble, και του Διοικητή της Bundesbank, Jens Weidman, που απευθυνόμενοι ιδιαίτερα στη Γαλλία και την Ιταλία, διεμήνυσαν πως αντί να αποδυναμωθούν οι δημοσιονομικοί κανόνες για το κρατικό χρέος και τα ελλείμματα, θα πρέπει να ενισχυθούν και πως θα ήταν λάθος να ξεχάσουμε τα μαθήματα που πήραμε από την κρίση κρατικού χρέους. Το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ε.Κ.Τ., E. Nowotny, για άλλη μια φορά επεσήμανε τον κίνδυνο στην Ευρωζώνη από την αδύναμη ανάκαμψη, δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως η μεγαλύτερη απειλή για την Ευρώπη είναι στο γεγονός πως το κόστος της πρόσφατης κρίσης δεν αποτυπώνεται μόνο σε δημοσιονομικό επίπεδο, αλλά και στον περιορισμένο ρυθμό ανάπτυξης. Όσον αφορά στον ρόλο της Γερμανίας, εφιστά την προσοχή καθώς το Βερολίνο μετατρέπεται εξ ολοκλήρου σε μηχανή ανάπτυξης της Ευρώπης. Η Deutsche Bank, εκφράζοντας την ανησυχία της για την παγκόσμια Οικονομία, προχώρησε σε καθοδική αναθεώρηση των εκτιμήσεών της για την παγκόσμια ανάπτυξη για το 2014, στο 3,3% από 3,5%. Ομοίως υποβάθμισε τις εκτιμήσεις της για την ανάπτυξη των Η.Π.Α. φέτος, στο 2,3% από 3,1%, μείωση όμως που μπορεί να αντισταθμιστεί από τη βελτιωμένη Οικονομία της Ιαπωνίας, όπου σύμφωνα με τα τελευταία αναθεωρημένα στοιχεία η Οικονομία της αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 6,7% κατά το Α΄ τρίμηνο του έτους, γεγονός που οφείλεται στην αύξηση της κατανάλωσης πριν από την αύξηση του φόρου επί των πω-

 45

λήσεων τον Απρίλιο. Στο ίδιο πτωτικό πλαίσιο για την ανάπτυξη στις Η.Π.Α. κινήθηκε και το Δ.Ν.Τ., μειώνοντας την ανάπτυξη στο 2% από 2,8% ενώ για το 2015 η πρόβλεψη παρέμεινε σταθερή στο 3%, με το Ταμείο να προτρέπει και να συμβουλεύει τις Η.Π.Α. να αυξήσουν τον κατώτατο μισθό, τις δαπάνες στις υποδομές και την προώθηση αλλαγών στο φορολογικό σύστημα.

«Ναυαγεί» ο BDI Στο τέλος Ιουνίου, ο BDΙ έκλεισε στις 831 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 1.773 μονάδες με 13.387 δολ./ημέρα, BPI στις 419 μονάδες στα 3.362 δολ./ημέρα, BSI στις 678 μονάδες στα 7.093 δολ./ημέρα και BHSI στις 420 μονάδες, στα 6.276 δολ./ημέρα. Η αδύναμη και πτωτική πορεία του δείκτη συνεχίστηκε και την προηγούμενη εβδομάδα, χωρίς όμως να δημιουργεί πανικό στην ναυτιλιακή κοινότητα καθώς το ενδιαφέρον για παραγγελίες νεότευκτων πλοίων αλλά και για αγορές μεταχειρισμένων πλοίων να συνεχίζει να παραμένει σε υψηλά επίπεδα, παρά το γεγονός, ιδιαίτερα για τα μεταχειρισμένα πλοία, ότι οι τιμές τους δεν έχουν διορθωθεί σε αντιστοιχία με την πτωτική πορεία των ναύλων το τελευταίο δίμηνο.

Κάποιοι επιμένουν στην ενίσχυση και όχι στην αποδυνάμωση των δημοσιονομικών κανόνων για τα κρατικά χρέη και τα ελλείμματα

Σ

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και την Unctad, στους πρώτους μήνες του έτους το διεθνές εμπόριο αναπτύχθηκε μόλις 2,2% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, ενώ η αξία του παγκόσμιου Εμπορίου, σε δολάρια αυξήθηκε ακόμη πιο αργά, με άνοδο μόλις 1,5% σε σχέση με πέρσι. Ο Ο.Ο.Σ.Α. είχε προειδοποιήσει τον περασμένο μήνα ότι οι εξαγωγές από τις Οικονομίες των G7 και των BRICs υποχώρησαν συνολικά 2,6% στο Α΄ τρίμηνο του έτους, συγκριτικά με το τελευταίο τρίμηνο του 2013. Στην τελευταία της τριμηνιαία έκθεση η Platou αναφέρει πως σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, η προσφορά των πλοίων δεν αποτελεί κίνδυνο για τον κλάδο σκαφών μεταφοράς ξηρού φορτίου, καθώς εκτιμά ότι η αύξηση του στόλου δεν θα υπερβεί το 5%. Εν αντιθέσει, εκτιμά πως η πτώση των ημερησίων εσόδων των πλοίων οφείλεται σε μία προσωρινή μείωση της ζήτησης (Demand) λόγω της λογικής του “destocking” σε αρκετά εμπορεύματα, κάτι που έχει επηρεάσει αρνητικά την Αγορά. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Κίνας, όπου κατά τη διάρκεια του προηγούμενου Φθινόπωρου και του Χειμώνα είχε χτίσει ιδιαίτερα υψηλά αποθέματα, όπως για παράδειγμα Iron Ore, τα οποία και χρησιμοποιεί τώρα έχοντας ως αποτέλεσμα τη μείωση των εισαγωγών. Σύμφωνα με τον οίκο, είναι θέμα χρόνου πριν τα αποθέματα αρχίσουν να μειώνονται και ανοίξουν πάλι οι εισαγωγές ενώ εκφράζει την πεποίθηση πως τα θεμελιώ-

δη μεγέθη θα βελτιωθούν σημαντικά στο Β΄εξάμηνο του έτους, επηρεάζοντας θετικά τα έσοδα των πλοίων και τις μετοχές των εισηγμένων εταιρειών. Συνεχίζοντας την αναφορά που κάναμε στο προηγούμενο διάστημα στο συνέδριο της Capital Link, που έλαβε χώρα στην Αθήνα, οι CEOs των εταιρειών Goldenport, mr John Dragnis, Hellenic Carriers, mrs Fotini Karamanlis, Seanergy, mr Stamatis Tsantanis και Globus Maritime, mr George Karageorgiou, εξέφρασαν την ίδια άποψη με αυτή της Platou, άποψη την οποία στηρίζουμε και εμείς όλο αυτό το διάστημα που η Aγορά έχει παρουσιάσει αρνητική πορεία. Έ γιναν συγκεκριμένες αναφορές σε γεγονότα τα οποία επηρέασαν αρνητικά την Aγορά των ναύλων και τα οποία έχουμε επισημάνει στο παρελθόν στις εβδομαδιαίες μας ανασκοπήσεις, όπως την αύξηση των παραδόσεων των πλοίων που παραδοσιακά είναι αυξημένη στο Α΄ τρίμηνο κάθε χρόνου, την απαγόρευση των εξαγωγών από την Ινδονησία, με αποτέλεσμα πτώση 80% των συνολικών εξαγωγών, κι εδώ ας προσθέσουμε την αύξηση της φορολογίας στις εξαγωγές από την Ινδία, αλλά και την υπερπροσφορά των σκαφών προς ναύλωση από τη Νότιο Αμερική, καθώς πολλοί πλοιοκτήτες ανέμεναν να υπάρχει αύξηση του εμπορίου και είχαν τοποθετήσει τα πλοία τους στην περιοχή. Κοινή συμφωνία υπήρξε από όλους ότι το Α΄ τρίμηνο του έτους ήταν χειρότερο από το τελευταίο τρίμηνο του 2013, αλλά αν το συγκρίνουμε με το αντίστοιχο Α΄τρίμηνο του 2013, φέτος η Αγορά ήταν καλύτερη και τα καλύτερα είναι μπροστά μας στο Β΄εξάμηνο του έτους.

 46

ΠΩΣ ΚΙΝΗΘΗΚΑΝ ΟΙ αγοραπωλησιΕΣ

Πλοία ξηρού φορτίου capes Tο BLUE MANASLU (179.276 dwt, 2011, Hyundai H.I.) πωλήθηκε στην Pantheon στα 52 εκατ. δολ.

Panamax Το THEMIS P (70.165 dwt, 1994, Sumitomo) πωλήθηκε στα 5,75 εκατ. δολ. Το FIRST ENDEAVOUR (69.111 dwt, 1994, Sumitomo) πωλήθηκε στα 5,7 εκατ. δολ.

HANDYsize Το BUMBI (29.870 dwt, 2004, Shikoku Dock) αγοράστηκε από Έλληνες στα 13,2 εκατ. δολ.

Tankers products Το CHEMTRANS JAKOBI (43.716 dwt, 1999, Dalian) κλείστηκε στα 8,5 εκατ. δολ.

Suezmax Το CAPE BALDER (159.999 dwt, 2009, Hyundai H.I.) αγοράστηκε από την Columbia Ship Management στα 18,5 εκατ. δολ.

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ /ΑΝΑΛΥΣΗ |

Διαλύσεις Σε εποχική διόρθωση έχει εισέλθει ο τομέας διαλύσεων, με τη ζήτηση για πλοία να παραμένει περιορισμένη καθώς εκτός από τους μουσώνες έχει ξεκινήσει και η θρησκευτική εορτή, το Ραμαζάνι, όπου κυρίως επηρεάζει το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, ενώ οι end buyers είναι σε κατάσταση αναμονής και παραμένουν επιφυλακτικοί στο να προσφέρουν, καθώς προσδοκούν ότι οι τιμές στο επόμενο διάστημα θα υποστούν περαιτέρω διόρθωση.

Όπως εκτιμάται, η Αγορά θα συνεχίσει να κινείται σε νωχελικά επίπεδα στο επόμενο διάστημα και όλοι αναμένουν να περάσει αυτή η περίοδος, ώστε να εισέλθουμε στο τελευταίο τρίμηνο του έτους όπου παραδοσιακά την περίοδο αυτή ο τομέας διαλύσεων παρουσιάζει ανοδικές τάσεις.

Ο

Η Ινδία ενδεχομένως να είναι η μόνη Αγορά που θα δείξει κάποια σημάδια δραστηριοποίησης αυτή την περίοδο καθώς το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές απέχουν λόγω Ραμαζάνι αλλά και επειδή οι τιμές που προσφέρει είναι οι πιο ανταγωνιστικές, αλλά από την άλλη, το γεγονός ότι η ρουπία προσπαθεί να σταθεροποιηθεί στα επίπεδα των 60 προς το δολάριο, ενώ ταυτόχρονα οι τιμές του σιδήρου αντιμετωπίζουν διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα, δημιουργεί κλίμα επιφυλακτικότητας στους αγοραστές. Στο Μπαγκλαντές, η έναρξη του Ραμαζάνι συνέπεσε με το μειωμένο ενδιαφέρον για αγορές, κάτι που ήδη προϋπήρχε και τουλάχιστον για τον επόμενο

μήνα δεν φαίνεται να υπάρξει ιδιαίτερη δραστηριότητα καθώς και οι τιμές που προσφέρει δεν βρίσκονται σε ανταγωνιστικά επίπεδα. Για το Πακιστάν, η υπόνοια που υπήρχε ότι η χώρα πριν από το Ραμαζάνι θα επιδοθεί σε αγορές τελικά δεν έλαβε σάρκα και οστά και οι τιμές που προσέφερε έφτασαν να βρίσκονται σε επίπεδα χαμηλότερα των ανταγωνιστών του χάνοντας έτσι και τις ευκαιρίες που παρουσιάστηκαν. Στη Κίνα η γνωστή ιστορία των επιδοτήσεων καλά κρατεί, απασχολώντας διαλυτήρια με κρατικό τονάζ, αλλά εκτιμάται πως η πτώση τιμών από τις ανταγωνίστριες Αγορές κατά κάποιο τρόπο τους «επιβάλλει» να μπουν και πάλι στο «παιχνίδι», νωρίτερα από το αναμενόμενο.

Ο συνολικός αριθμός διαλύσεων το τελευταίο διάστημα ήταν 172.162 dwt, εκ των οποίων περίπου το 83% (143.353 dwt) ήταν πλοία ξηρού φορτίου, το 7% (11.289 dwt) δεξαμενόπλοια, και το 10% (17.520 dwt) Containerships.

 47

Οι τιμές για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: ΙΝΔΙΑ

$ 455 - $ 485 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Πακιστάν

$ 450 - $ 480 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Μπαγκλαντές

$ 450 - $ 480 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα ΚΙΝΑ

$ 310 - $ 325 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα

Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.

 48

| naytιλια| / αρθρο | | επιχειρησεισ

το success story ενοσ ελληνικου επιτεύγματος! Του Πάνου Τσαγκαράκη

 49

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η ελληνική κυβέρνηση έδωσε ορισμένες εγγυήσεις, ώστε 100 Liberties και 7 tankers Τ2 να δοθούν σε έλληνες πλοιοκτήτες έπειτα από παραγγελία του ελληνικού κράτους Δεν υπάρχει καμία περίοδος στην ιστορία του ελληνισμού που να κράτησε τους Έ λληνες μακριά από τη θάλασσα. Και Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να γίνει διαφορετικά; Ακόμη και κατά τη διάρκεια της τουρκικής κατοχής, οι Έ λ-

ληνες δραστηριοποιούνταν στον χώρο της εμπορικής Ναυτιλίας. Βεβαίως, μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό, η ελληνική Ναυτιλία ήταν σχεδόν ανύπαρκτη και στις θάλασσες του κόσμου κυριαρχούσαν οι εμπο-

 50

ρικοί στόλοι της Δύσης. Αλλά το ελεύθερο ελληνικό κράτος, αναγνωρίζοντας τη σημασία της Ναυτιλίας για το έθνος, προσπάθησε να βοηθήσει. Τα παλιά ναυπηγεία της Ύδρας, των Σπετσών, της Άνδρου, της Σκιάθου και του Γαλαξιδίου άρχισαν να αποκτούν ισχύ. Έ τσι, από το 1834, οπότε άρχισε η σχετική καταγραφή, η εμπορική Ναυτιλία στην Ελλάδα είχε ήδη 708 πλοία ενώ το 1851 είχε φτάσει τα 1.437 σκάφη μικτού φορτίου 237.000 τόνων. Όπως είναι γνωστό, με την εμφάνιση των ατμοκίνητων πλοίων, ο ελληνικός στόλος μειώθηκε κάπως, δεδομένου ότι οι έλληνες πλοιοκτήτες της εποχής εκείνης δεν διέθεταν τα αυξημένα χρηματικά ποσά που απαιτούσε η

| naytιλια / αρθρο |

προμήθειά τους. Έ τσι, το πρώτο ελληνικό ατμόπλοιο εμφανίστηκε σχεδόν 50 χρόνια μετά το Clairmont (το οποίο θεωρείται το πρώτο πραγματικό ατμόπλοιο) και η αλήθεια είναι πως το παρήγγειλε το ελληνικό κράτος και όχι οι πλοιοκτήτες. Φαίνεται ότι υπήρχε και κάποια έλλειψη εμπιστοσύνης στα νέα, τότε, αυτά πλοία, και το Γαλαξίδι υπήρξε θύμα αυτής της νοοτροπίας. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως κάποτε στους πλοιοκτήτες του όμορφου Γαλαξιδίου ανήκαν 500 σκάφη.

Σήμερα, η ελληνική εμπορική ναυτική βιομηχανία είναι η μεγαλύτερη σε ολόκληρο τον πλανήτη, συνεισφέροντας στην Οικονομία περισσότερο από το 7% του Α.Ε.Π. Από το 1870 οι Έ λληνες άρχισαν να αγοράζουν φορτηγά πλοία πιο συχνά. Ο Βαλλιάνος, ένα από τα πιο διάσημα ονόματα πλοιοκτητών, ήταν σε θέση να παραγγείλει άμεσα τέσσερα νέα πλοία. Γενικά όμως, η έλλειψη πόρων ήταν προφανής. Οι πλοιοκτήτες, μαζί με τους καπετάνιους, τους ναυτικούς και τους συγγενείς τους, ένωναν τις αποταμιεύσεις τους για να καταθέσουν τα χρήματα που απαιτούσε η αγορά ενός πλοίου. Εξ ανάγκης αναζητούσαν φθηνότερα σκάφη, άρα παλιά. Για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες που προέκυπταν από τα παλαιότερα πλοία και να εξοικονομούν χρήματα, αναγκάζονταν να δουλεύουν σαν σκλάβοι. Οι ίδιοι οι πλοιοκτήτες έπλεαν με τα πλοία αυτά και ήταν σε θέση να χρησιμοποιούν μικρότερα

πληρώματα, λόγω της εμπειρίας και της υψηλής ναυτοσύνης τους, με αποτέλεσμα να καταφέρουν να ξεπεράσουν τον ξένο ανταγωνισμό. Έ τσι, από το 1901 οι Έ λληνες διέθεταν 1.152 ιστιοφόρα ολικής χωρητικότητας 181.473 κόρων και 158 ατμόπλοια των 231.541 κ.ο.χ. Στα χρόνια που ακολούθησαν, η ελληνική Ναυτιλία συνέχισε να αναπτύσσεται, αν και υπήρξαν στο μεταξύ σοβαρές οπισθοδρομήσεις. Στις αρχές του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου οι Έλληνες είχαν 475 ατμόπλοια και 884 ιστιοφόρα 1.001.116 κ.ο.χ. Στο τέλος του πολέμου, το 57,5% των ατμοπλοίων είχαν χαθεί· είχαν μόλις 205 σκάφη. Ωστόσο, παρά το γεγονός αυτό, δεν έχασαν το κουράγιο τους, αλλά ρίχτηκαν στον αγώνα για την ανοικοδόμηση του στόλου τους με νέα όρεξη. Μία πηγή χρημάτων ήταν οι ασφαλιστικές ανακτήσεις και σε αντίθεση με το παρελθόν, οι ξένες τράπεζες άρχισαν να δανείζουν χρήματα στους έλληνες πλοιοκτήτες. Το ελληνικό κράτος είχε επίσης, για πρώτη φορά, μεγάλη συμβολή στην αναβίωση του στόλου, νομοθετώντας ώστε να επιστραφούν στους έλληνες πλοιοκτήτες οι φόροι που επιβάλλονταν στα επιπλέον κέρδη του πολέμου, υπό την προϋπόθεση ότι εντός ορισμένης προθεσμίας θα αγόραζαν ή θα παρήγγελλαν νέα πλοία, διαθέτοντας το διπλάσιο ποσό των φόρων. Οι έλληνες πλοιοκτήτες παρήγγειλαν έτσι μεγάλο αριθμό πλοίων, αλλά από το 1929, όταν ξεκίνησε η ύφεση, υπέστησαν εκ νέου μεγάλο πλήγμα. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η ελληνική κυβέρνηση έδωσε ορισμένες εγγυήσεις, ώστε 100 Liberties και 7 tankers Τ2 να δοθούν σε έλληνες πλοιοκτήτες. Αυτή ήταν η αρχή της τελευταίας αναβίωσης του ελληνικού εμπορικού ναυτικού, καθώς στα χρόνια που ακολούθησαν έφτασε στην υψηλότερη κορυφή: τα σχεδόν 5.000 πλοία των 52.000.000 ακαθάριστων κόρων το 1977 ή τα 4.750 πλοία άνω των 54.000.000 κόρων το 1981. Οι Έ λληνες, περισσότερο από κάθε άλλο λαό στον κόσμο, έχουμε παραμείνει ναυτικοί χωρίς διακοπή σε ολό-

 51

κληρη την ιστορία μας. Αγαπάμε τη θάλασσα, τη σκεπτόμαστε ως ένα όμορφο στοιχείο, είμαστε ευτυχείς όταν βρισκόμαστε στη θάλασσα και κατά συνέπεια η θάλασσα είναι ένα φιλικό περιβάλλον για μας – μια προέκταση του εαυτού μας. Χαιρόμαστε την ελευθερία και την αισιοδοξία που μας δίνει. Έ τσι, όταν κανείς αναφέρεται στη σχέση των Ελλήνων με τη θάλασσα, είναι σαν να μιλά για ένα αχώριστο ζευγάρι, για δύο αναπόσπαστα στοιχεία της ζωής. Σήμερα, η ελληνική εμπορική ναυτική βιομηχανία είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο και συνεισφέρει πάνω από 7% του Α.Ε.Π. στην ελληνική Οικονομία. Μόνο η ελληνική τουριστική βιομηχανία είναι υπεύθυνη για μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας της ελληνικής Οικονομίας. Ο ελληνικός στόλος μεταφέρει ήδη το 15% του παγκόσμιου εμπορίου. Στα τελευταία 10 χρόνια οι έλληνες πλοιοκτήτες έχουν ναυπηγήσει πάνω από 2.500 ποντοπόρα πλοία, κυρίως σε ναυπηγεία της Άπω Ανατολής. Οι έλληνες πλοιοκτήτες παραγγέλνουν ένα νέο πλοίο κάθε 2 ημέρες. Ειδικότερα, οι εντυπωσιακοί αριθμοί που αντιπροσωπεύει η Ναυτιλία που ελέγχεται από έλληνες εφοπλιστές είναι: 3.669 πλοία με μέσο όρο ηλικίας 9,9 έτη 16,16% του παγκόσμιου στόλου σε dwt 46,72% του ευρωπαϊκού στόλου σε gt 18,51% του παγκόσμιου στόλου πλοίων μεταφοράς φορτίων χύδην σε dwt 23,32% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων μεταφοράς αργού πετρελαίου σε dwt 13,81% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χημικών/παραγώγων πετρελαίου. Σύμφωνα με στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου Clarksons, στα τέλη Απριλίου του τρέχοντος έτους ο ελληνόκτητος στόλος αποτελούνταν από 4.894 πλοία, 168.922.455 gt και 291.735.318 dwt. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Ιαπωνία με 8.357 πλοία, 159.401.728 gt και 242.640.509 dwt και στην τρίτη η Κίνα με 6.427 πλοία, 190.601.765 dwt και 116.675.336 gt. Οι έλληνες πλοιοκτήτες καταλαμβάνουν την πρώτη θέση στην παγκόσμια ναυτιλιακή Αγορά, ένα θαυμάσιο επίτευγμα, πράγματι.

 52

| επιχειρησεισ| |naytιλια |

Έρευνα

για την αγορά

ενοικίασης

σκαφών

αναψυχής & κρουαζιέρας  53

H

Η εγχώρια αγορά της ενοικίασης σκαφών αναψυχής & κρουαζιέρων εξετάζεται σε πρόσφατη μελέτη της Infobank Hellastat Α.Ε. Σύμφωνα με τον κ. Αλέξη Νικολαΐδη, Economic Research & Sectoral Studies Analyst, το 2013 ο αριθμός των επιβατών Κρουαζιέρας υποχώρησε 3,7%, στα 4,6 εκατ., καθώς οι πολιτικές και κοινωνικές ταραχές σε ανταγωνιστικές χώρες της Ανατολικής Μεσογείου έστρεψαν μεγάλο μέρος

των ταξιδιωτών σε all inclusive πακέτα σε ελληνικά ξενοδοχεία. Η χώρα εξακολούθησε να κατατάσσεται στην 3η θέση της Ευρώπης, πίσω από την Ιταλία και την Ισπανία. Πάντως, το μερίδιο της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή Αγορά το 2013 διαμορφώθηκε σε 14,8%, έναντι 17% πριν από δύο χρόνια. Η μείωση των επιβατών οδήγησε τα έσοδα του κλάδου σε κάμψη 2,3%, στα 574 εκατ. ευρώ (από 588 εκατ. ευρώ το 2012 και 605 εκατ. ευρώ το 2011), επίπεδο που τοποθέτησε την Ελλάδα στην 7η θέση της Ευρώπης.

Home port: ένα άλυτο ζήτημα Η χώρα υστερεί σημαντικά στον τομέα του home port καθώς το τελευταίο έτος οι επιβάτες που αναχώρησαν από ελλη-

 54

νικά λιμάνια ανήλθαν σε μόλις 212.000 (7η θέση στην ευρωπαϊκή Αγορά). Σημαντικότερο μειονέκτημα για τον εγχώριο κλάδο αποτελεί η χρήση των ελληνικών λιμανιών από τα κρουαζιερόπλοια κυρίως ως σημεία διέλευσης και όχι ως αφετηριών, αλλά και τα υψηλά τέλη ελλιμενισμού. Για το τρέχον έτος προβλέπεται ότι οι αφίξεις κρουαζιερόπλοιων θα υπολείπονται σε σχέση με το 2013, γεγονός που απορρέει κυρίως από την πολιτική και κοινωνική αστάθεια που επικρατεί σε χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και τις αναδιατάξεις στόλων των διεθνών ομίλων. Εξάλλου, τα μεγάλα κρουαζιερόπλοια που χρησιμοποιούν, πλέον, δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν από τα χαμηλών υποδομών περισσότερα ελλη-

| naytιλια |

νικά λιμάνια, ενώ προορισμοί όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος είναι κορεσμένοι. Σύμφωνα με τον κ. Χρυσόστομο Κάτση, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Infobank Hellastat, «Η Κρουαζιέρα στη χώρα μας εμφανίζει προοπτικές μεγαλύτερης ανάπτυξης, δεδομένης της χαμηλής συμμετοχής της στην εισερχόμενη κίνηση τουριστών, αλλά και της περιορισμένης χρήσης των λιμένων ως βάσεων αναχώρησης. Βασική προϋπόθεση ανάπτυξης αποτελεί η δημιουργία απαραίτητων υποδομών στον Πειραιά και σε άλλα λιμάνια, προκειμένου να προσελκυστούν σκάφη μεγαλύτερου μεγέθους».

Χρηματοοικονομική ανάλυση του κλάδου Στη μελέτη της Infobank Hellastat ανα-

λύονται οι οικονομικές καταστάσεις 46 επιχειρήσεων. Τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν συνοψίζονται στα εξής: • Ο Κύκλος Εργασιών το 2012 διαμορφώθηκε σε 40,84 εκατ. ευρώ, έχοντας μειωθεί σημαντικά κατά 26,5% σε σχέση με το 2011.

• Τα ΚΠΤΦΑ υποχώρησαν κατά 13,2%, στα 5,07 εκατ. ευρώ ενώ οι προ φόρων ζημιές επιδεινώθηκαν στα 10,15 εκατ. ευρώ, από 3,23 εκατ. ευρώ το 2011.

• Τα περιθώρια ΚΠΤΦΑ και ΚΠΦ υπέστησαν σημαντική επιδείνωση, φτάνοντας στο -2,9% έκαστο.

• Η κεφαλαιακή μόχλευση αυξήθηκε ελαφρώς το τελευταίο έτος σε 0,95 προς 1.

• Η αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων (RoE) βελτιώθηκε σε -0,1%.

 55

Το 2013 ο αριθμός των επιβατών κρουαζιέρας υποχώρησε κατά 3,7%, ενώ το μερίδιο της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή αγορά διαμορφώθηκε σε 14,8%, έναντι 17% πριν από δύο χρόνια

Golden Destiny:

Ρεκόρ επενδύσεων από τους Έλληνες εφοπλιστές�  56

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

Π

Πενήντα τέσσερα πλοία πέρασαν στα χέρια ελλήνων εφοπλιστών τον Μάιο, σύμφωνα με στοιχεία που προκύπτουν από σχετική έρευνα του ναυλομεσιτικού οίκου Golden Destiny.

Από αυτά, τα 31 αφορούν σε παραγγελίες νεότευκτων πλοίων, συνολικής χωρητικότητας 2,2 εκατ. dwt και αξίας της τάξεως των 880 εκατ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα 23 πλοία προέρχονται από την Αγορά μεταχειρισμένων. Τα τελευταία ανέρχονται σε συνολική χωρητικότητα ύψους 2 εκατ. dwt και αξίας της τάξης των 292 εκατ. Ουσιαστικά οι επενδύσεις αυτές έφτασαν τα 1,17 δισ. κατά τη διάρκεια του Μαΐου. Τα παραπάνω στοιχεία επιβεβαιώνουν την τάση που έχει διαμορφωθεί από την αρχή του 2014, αναφορικά με την εντατικοποίηση των επενδύσεων ανανέωσης του ελληνόκτητου στόλου. Μόνο στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου, ο ελληνικός εφοπλισμός έχει επενδύσει συνολικά κεφάλαια 8,2 δισ., είτε για παραγγελίες νεότευκτων πλοίων είτε για αγορές μεταχειρισμένων πλοίων. Συνολικά έχουν προστεθεί στον ελληνόκτητο στόλο 360 πλοία, εκ των οποίων τα 189 αφορούν σε πλοία υπό ναυπήγηση ενώ τα υπόλοιπα 171 σε μεταχειρισμένα πλοία. Ο ρυθμός αύξησης σε σχέση με πέρσι είναι ιλιγγιώδης, φτάνοντας στο 164% με βάση τον αριθμό των πλοίων και 186% με βάση τη χωρητικότητα, σε σχέση με το περσινό πρώτο τετράμηνο του έτους. Με την προσθήκη και των στοιχείων του Μαΐου, οι συνολικές επενδύσεις από την αρχή του έτους σε νέες παραγγελίες πλοίων αγγίζουν τα 3,7 δισ. για 189 νέα πλοία, συνολικής χωρητικότητας 18 εκατ. dwt. Πάντως, κατά τον Μάιο καταγράφηκε πτώση της τάξης του 48% σε ό,τι αφορά τον αριθμό των πλοίων που υποβλήθηκαν, συγκριτικά με τον αμέσως προηγούμενο μήνα (Απρίλιος). Ωστόσο, σύμφωνα με ναυτιλιακούς κύκλους, η εξέλιξη αυτή θεωρείται φυσιολογική, δεδομένου ότι πολλές συμφωνίες οριστικοποιήθηκαν τον Ιούνιο, με αφορμή τη διεθνή έκθεση των Ποσειδωνίων, όταν και υπεγράφη σειρά νέων συμβολαίων.

 57

Η αγορά μεταχειρισμένων Σε σχέση με τη second hand Αγορά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Golden Destiny, οι έλληνες πλοιοκτήτες απέκτησαν 148 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 12 εκατ. dwt, επενδύοντας συνολικά 1,7 δισ. Μαζί με τις αγορές του Μαΐου, ο συνολικός αριθμός από την αρχή του έτους διαμορφώνεται σε 171 πλοία συνολικής χωρητικότητας 14 εκατ. dwt. Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τα στοιχεία της Έ νωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, στο τέλος Δεκεμβρίου 2013 οι παραγγελίες νεότευκτων πλοίων ελληνικών συμφερόντων διαμορφώνονταν σε 371 σκάφη, συνολικής χωρητικότητας 32,6 εκατ. dwt. Από αυτά, τα 169 είναι φορτηγά, που αντιστοιχούν στο 15% της συνολικής ναυπη-

Τα 1,17 δισεκατομμύρια άγγιξαν οι συναλλαγές πλοίων στον μήνα του Μαΐου – καταγράφηκε εκπληκτική αύξηση της τάξης του 186% σε σχέση με την περσινή περίοδο

γούμενης χωρητικότητας, όπως επίσης και 48 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που αντιστοιχούν στο 7,08% της ναυπηγούμενης χωρητικότητας (dwt). Τα ελληνικά συμφέροντα συνεχίζουν τις επενδύσεις τους καθώς οι τιμές των πλοίων παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο, ευνοώντας την ανανέωση του στόλου.

Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης:

«Πρέπει να ξαναδούμε τις φορολογικές παρεμβάσεις!» Ανοικτό το ενδεχόμενο αλλαγών στο πλαίσιο φορολόγησης της Ναυτιλίας άφησε ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, μιλώντας στο πρόσφατο συνέδριο του Economist.

Σ

Συγκεκριμένα παραδέχτηκε ότι «οι φορολογικές παρεμβάσεις το τελευταίο διάστημα έφεραν αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα», σημειώνοντας ότι «πρέπει να τις ξαναδούμε μέσα σε πλαίσιο ανάπτυξης». Επιπλέον άφησε σαφείς αιχμές για σκοπιμότητες που κρύβονται πίσω από τις επιθέσεις που δέχεται τελευταία από διεθνή ΜΜΕ ο ελληνικός εφοπλισμός, σημειώνοντας η όλη συζήτηση για τη συνεισφορά των πλοιοκτητών θα πρέπει να γίνει «όχι μέσα στο πλαίσιο το οποίο επικρατεί σε όλη την Ευρώπη ως λογική και ιδιαίτερα στις λαϊκίστικες φυλλάδες των χωρών της βορείου Ευρώπης· δηλαδή, ότι είναι καλοί οι Έλληνες εφοπλιστές, αλλά τι φόρους πληρώνουν. Δεν είναι το αντικείμενό μας αυτό και δεν θα πρέπει να είναι ο στόχος μας. Αυτό είναι, άλλωστε, που ενισχύσαμε σε όλη τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας: Ότι ενώ έχουμε ένα σχετικό πλεονέκτημα ως Ευρωπαϊκή Ένωση, να έχουμε την ισχυρότερη Ναυτιλία στον πλανήτη, αν βάλουμε κανόνες που θα την καταστήσουν μη ανταγωνιστική, δεν θα δημιουργήσουμε ουσιαστικά έσοδα για τα κράτη μας. Απλώς, θα

χάσουμε θέσεις εργασίας και οι επιχειρήσεις που σήμερα λειτουργούν στα κράτη μας, θα φύγουν προς εκεί όπου υπάρχουν τα περισσότερα προνόμια και αυτές είναι οι Αγορές της Άπω Ανατολής». Μάλιστα υπογράμμισε ότι «την ώρα που εμείς, υπό την πίεση των δυνάμεων της Αντιπολίτευσης, συζητάμε πώς θα φορολογήσουμε τα ναυτιλιακά εισοδήματα, είναι γεγονός ότι άλλες χώρες, όπως η Μ. Βρετανία, προσπαθούν ακόμη και με την παρουσία της βασιλικής οικογένειας, να πείσουν πάρα πολλές ναυτιλιακές εταιρείες να επιστρέψουν και να ξαναφέρουν την έδρα τους στο Λονδίνο». Επίσης ο υπουργός στάθηκε στο συγκριτικό πλεονέκτημα που έχει η ελληνική Ναυτιλία, δηλαδή τον μέσο όρο ηλικίας των σκαφών της, που είναι κάτω από τα 10 χρόνια. «Υπάρχουν και τεχνολογικές καινοτομίες, οι οποίες είναι πρωτόγνωρες για την Ελλάδα. Ενώ στο παρελθόν η πλειοψηφία του στόλου προερχόταν από δεύτερο ή τρίτο χέρι, σήμερα συζητάμε για έναν στόλο νεότευκτο, ο οποίος κατορθώνει και τεχνολογικά επιτεύγματα, όπως για π.χ. ο διάπλους του «βορείου περάσματος» από ελληνόκτητο LNG, για πρώτη φορά. Μάλιστα, διάβαζα ότι άλλες εταιρείες σκοπεύουν, πλέον, να καθιερώσουν αυτό το δρό-

 58

«Την ώρα που εμείς, συζητάμε πώς θα φορολογήσουμε τα ναυτιλιακά εισοδήματα, άλλες χώρες, όπως η Μ. Βρετανία, προσπαθούν ακόμΗ και με την παρουσία της Βασιλικής οικογένειας να πείσουν πάρα πολλές ναυτιλιακές εταιρείες να επιστρέψουν και να ξαναφέρουν την έδρα τους στο Λονδίνο»

μο για την ενεργειακή επάρκεια της Ιαπωνίας», σημείωσε και ανέφερε ότι «πάντα σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, ιδιαίτερα με το Υπουργείο Οικονομικών, το Shipping Cluster θα αποκτήσει πραγματικά βάση και δομή για την παρουσία του στη χώρα

| ναυτιλια |

H Ελλάδα στην Πρωτοβουλία QUALSHIP-21 και για το 2015

Η

Η χώρα μας συμπεριλαμβάνεται και για το έτος 2015 στον κατάλογο των χωρών που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία QUALSHIP 21, η οποία έχει ξεκινήσει από το 2001, καθιερώνοντας σύστημα αξιολόγησης ποιότητας και παροχής κινήτρων για πλοία υπό ξένη σημαία, που καταπλέουν σε λιμένες των Η.Π.Α.

Η ανανέωση της Απόφασης Αναγνώρισης της Ελλάδος ως Ποιοτικού Κράτους Σημαίας (Quality Flag State) βασίζεται –σύμφωνα με την επιστολή της αρμόδιας Διεύθυνσης της αμερικανικής Ακτοφυλακής, που δημοσιοποίησε η Διεύθυνση Ασφάλειας Ναυσιπλοΐας του Υπουργείου Ναυτιλίας– στο γεγονός της εξαιρετικής επίδοσης στον τομέα του Port State Control κατά το χρονικό διάστημα των τελευταίων τριών ετών, με ποσοστό

 59

κράτησης πλοίων υπό ελληνική σημαία μικρότερο του 1%, το οποίο συνιστά βασική προϋπόθεση για την αποδοχή, εκ μέρους της Ναυτιλιακής Διοίκησης των Η.Π.Α., για μια χώρα, ώστε να συμμετάσχει στην εν λόγω πρωτοβουλία. Υπενθυμίζεται ότι στόχος της Πρωτοβουλίας QUALSHIP-21 είναι η εξάλειψη της Ναυτιλίας μειωμένων επιπέδων ασφαλείας, με ταυτόχρονη επιβράβευση ναυτιλιακών Διοικήσεων καθώς και πλοίων και ναυτιλιακών εταιρειών που έχουν αναλάβει δεσμεύσεις οι οποίες σχετίζονται με τη ναυτική ασφάλεια (maritime safety and security), προάγοντας την ποιοτική Ναυτιλία (Quality Shipping). Με την απόφαση αυτή, τα πλοία υπό ελληνική σημαία θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν προνομίων και διευκολύνσεων (μειωμένες επιθεωρήσεις Ελέγχου Κράτους Λιμένος – PSC, εφοδιασμό με πιστοποιητικό ποιότητας κ.λπ.), κατά τις προσεγγίσεις τους στους λιμένες των Η.Π.Α. και για το έτος 2015

Η Ελλάδα στοΝ Λευκό Κατάλογο (white list) του Paris M.o.U. και του Tokyo M.o.U.

Σ

Στον Λευκό Κατάλογο (White List) του Paris MοU περιλαμβάνεται για μία ακόμη χρονιά η Ελλάδα μεταξύ 46 χωρών (έναντι 45 το 2012), επιβεβαιώνοντας τα υψηλά επίπεδα ασφάλειας και ποιότητας των υπό ελληνική σημαία πλοίων. Επιπρόσθετα, επισημαίνεται ότι και στην ετήσια Έ κθεση της Γραμματείας της περιοχικής Συμφωνίας του Μνημονίου Συ-

νεννόησης των χωρών της Ασίας (Tokyo MoU), για το έτος 2013, η χώρα μας περιλαμβάνεται στον Λευκό Κατάλογο των Κρατών Σημαίας. Από τη Διεύθυνση Ελέγχου Πλοίων ανακοινώθηκε ότι η Γραμματεία του Μνημονίου Συνεννόησης των Παρισίων (Paris MoU) δημοσίευσε τους νέους πίνακες απόδοσης των Κρατών Σημαίας (Flag States) και των Αναγνωρισμένων Οργανισμών (Recognized Organizations), οι οποίοι εγκρίθηκαν κατά την 47η Σύνοδο του

 60

Paris MoU στο Βίλνιους της Λιθουανίας). Από 1.7.2014, στο πλαίσιο των επιθεωρήσεων του Paris MoU, οι εν λόγω πίνακες κατάταξης των Κρατών Σημαίας θα χρησιμοποιούνται από τις Αρχές του Κράτους Λιμένα (Port State Control) για τον υπολογισμό του βαθμού επικινδυνότητας των πλοίων (SRP) και τη στόχευση αυτών προς επιθεώρηση. Η κατάταξη των χωρών βασίζεται σε στατιστικά στοιχεία των τριών τελευταίων ετών (2011-2013), λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό επιθεωρήσεων και κρατήσεων πλοίων που φέρουν τη σημαία τους. Επίσης, στον Γκρι Κατάλογο περιλαμβάνονται 19 χώρες ενώ στο Μαύρο Κατάλογο 10 (έναντι 14 το 2012). Τις τέσσερεις πρώτες θέσεις στον Λευκό Κατάλογο καταλαμβάνουν, κατά φθίνουσα σειρά, η Γαλλία, η Νορβηγία, η Σουηδία και η Δανία ενώ φέτος στον ίδιο κατάλογο προστέθηκαν το Καζακστάν, η Σαουδική Αραβία και η Ελβετία. Οι σημαίες με τη δυσμενέστερη κατάταξη στον Μαύρο Κατάλογο είναι η Τανζανία, η Ονδούρα, η Δομινικανή Δημοκρατία και το Τόγκο. Σημειώνεται ότι νέες χώρες στον Γκρι Κατάλογο είναι η Γεωργία, ο Λίβανος, οι νήσοι Saint Kitts and Nevis, η Λιβύη και η Αλβανία. Τα πλοία, που φέρουν σημαία που κατατάσσεται στον «Γκρι» ή τoν «Μαύρο» κατάλογο, υπόκεινται σε αυξημένους και στοχευμένους ελέγχους από τις Αρχές του Κράτους Λιμένος και τους επιβάλλεται το μέτρο της απαγόρευσης κατάπλου σε λιμένες και αγκυροβόλια (banning) μετά από πολλαπλές κρατήσεις ( multiple detentions). Σε ό,τι αφορά τον πίνακα απόδοσης των Αναγνωρισμένων Οργανισμών (ROs), οι οποίοι έχουν εξουσιοδοτηθεί από τα Κράτη Σημαίας να εκδίδουν κυβερνητικά πιστοποιητικά (statutory certificates), τις υψηλότερες τρεις θέσεις στον πίνακα κατάταξης και απόδοσης καταλαμβάνουν, κατά φθίνουσα σειρά, ο Βρετανικός (LR) Νηογνώμονας, ο Αμερικανικός (ABS) και ο Νορβηγικός (DNV).

| ΛΙΜΑΝΙΑ |

8 μνηστήρες

για τον Ο.Λ.Θ.

Ο

Όλα τα βαριά ονόματα που ενδιαφέρονται για την αποκρατικοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης πέρασαν στη Β΄φάση του διαγωνισμού. Το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) αποφάσισε, σε πρόσφατη συνεδρίασή του, και τα οκτώ επενδυτικά σχήματα που συμμετείχαν στην εκδήλωση ενδιαφέροντος να συμμετάσχουν στη Β΄φάση του διαγωνισμού για την απόκτηση του 67% του μετοχικού κεφαλαίου της Ο.Λ.Θ. Α.Ε. Γερμανοί, Ρώσοι, Τούρκοι και άλλα επενδυτικά σχήματα εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους για την αποκρατικοποίηση του Ο.Λ.Θ., που έχει άμεσες συνάφειες με τη γεωστρατηγική της περιοχής.

Πιο συγκεκριμένα οι εταιρΕίες που προχωρούν είναι οι εξής:

• APM Terminals, B.V. (Δανία) • Deutsche Invest Equity Partners, GmbH

(Γερμανία) • Duferco Particiption Holding, S.A. (Ελβετία) • International Container Terminal Services, Inc (Φιλιππίνες) • Mitsui & Co., Ltd. (Ιαπωνία) • P&O Steam Navigation Company (DP World) (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα) • Russian Railways JSC/ΓΕΚ Τέρνα Α.Ε. (Ρωσία/Ελλάδα) • Yilport Holding, Inc (Τουρκία). Σύμφωνα με πληροφορίες από το ΤΑΙΠΕΔ, όλες οι ενδιαφερόμενες εταιρείες πληρούσαν τα εχέγγυα για να προχωρήσουν στη Β΄φάση του διαγωνισμού. Στη

 61

διαδικασία μετέχει και η τουρκικών συμφερόντων Yiliport Holding Inc. Ωστόσο, όπως αναφέρουν πληροφορίες από το Ταμείο, και αυτή ακόμη θα κριθεί με επιχειρηματικά κριτήρια.

ΤΑΙΠΕΔ ΚΑΙ Ελληνικό Δημόσιο οι μέτοχοι Στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΤΑΙΠΕΔ εγκρίθηκαν επίσης τα αρχικά σχέδια της σύμβασης αγοραπωλησίας μετοχών και συμφωνίας μετόχων. Υπενθυμίζεται ότι το ΤΑΙΠΕΔ και το ελληνικό Δημόσιο θα παραμείνουν μέτοχοι κατά περίπου 7% και μάλιστα το ελληνικό Δημόσιο θα έχει ειδικά δικαιώματα. Γι’ αυτό ακριβώς απαιτείται η υπογραφή μιας συμφωνίας μετόχων που θα περιγράφει τα συγκεκριμένα ειδικά δικαιώματα. Η υποβολή, ωστόσο, των δεσμευτικών προσφορών των ενδιαφερομένων δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί πριν από το ερχόμενο Φθινόπωρο. Επίσης η κυβέρνηση, πριν καταλήξει σε οποιαδήποτε συμφωνία το ΤΑΙΠΕΔ με τον προτιμητέο επενδυτή, θα πρέπει να έχει προετοιμάσει επαρκώς τη λειτουργία της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων (ΡΑΛ), η οποία σήμερα βρίσκεται στα χαρτιά και αποτελεί το μεγαλύτερο πρόκομμα για την προώθηση των αποκρατικοποιήσεων στα λιμάνια.

 62

ΙΣΤΟΡΙΑ

Ιωάννης Βλάχος ο Δασκαλογιάννης

Αρχηγός και ήρωας της Κρητικής Επανάστασης του 1770

Ο

Ο Δασκαλογιάννης, αν και είχε στην κατοχή του τέσσερα τρικάταρτα καράβια, θυσίασε τα πλούτη του για την απελευθέρωση του τόπου μας. Αναμφίβολα αποτελεί αδρό τύπο αγωνιστή και η δράση του εκπροσωπεί όλον τον ανά τους αιώνες ηρωισμό του κρητικού λαού. ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ*

«γραμματικού του Καστελλίου» των Σφακίων και το 1765 ως «κετχουντάς», δηλαδή εκπρόσωπος του Καστελλίου, εξουσιοδοτήθηκε από τους συγχωριανούς του ώστε να ρυθμίσει φορολογικά ζητήματα. Ξεχωριστός σε πλούτη και αξιοσύνη, είχε εξελιχθεί σε ηγετική προσωπικότητα των Σφακιών, όπως αποδεικνύεται και από την επιρροή που ασκούσε στην περιοχή.

Η Κρητική Επανάσταση του 1770 Γεννήθηκε το 1722 (ή το 1730) στην Ανώπολη Σφακίων της Κρήτης και καταγόταν από την παλιά οικογένεια των Βλάχων, η οποία είχε αποκτήσει σημαντικό πλούτο από ναυτικές επιχειρήσεις. Ο μικρός Ιωάννης απέκτησε ικανή μόρφωση στο εξωτερικό –πιθανότατα στην Ιταλία– ταξίδεψε πολύ ως επικεφαλής του εμπορικού του στόλου και

διασυνδέθηκε με πολλές εξέχουσες προσωπικότητες της εποχής του. Οι συντοπίτες του τον αποκαλούσαν «Δάσκαλο» ή «Δασκαλογιάννη» για τη μόρφωση, τη γλωσσομάθεια και τον σεβασμό που ενέπνεε. Ο Δασκαλογιάννης είχε αναμιχθεί στα κοινά τουλάχιστον από το 1750. Το έτος εκείνο υπέγραψε ένα έγγραφο με την ιδιότητα του

 63

Όταν η Αικατερίνη Β΄ προετοίμαζε τον ρωσοτουρκικό πόλεμο, ο Δασκαλογιάννης συνεννοήθηκε με τον προσωπικό του φίλο, ναύαρχο Αλέξιο Ορλώφ, και τους προκρίτους της Μάνης, ώστε να μεταβεί στην Κρήτη και να οργανώσει τοπική εξέγερση. Όταν πλέον ο πράκτορας της Ρωσίας, Γεώργιος Παπάζωλης, ήρθε σε επαφή με τους Κρητικούς

Ο Ιωάννης Βλάχος διασυνδέθηκε με πολλές εξέχουσες προσωπικότητες της εποχής του ενώ Οι συντοπίτες του τον αποκαλούσαν «Δάσκαλο» Ή «Δασκαλογιάννη», για τη μόρφωση, τη γλωσσομάθεια και τον σεβασμό που ενέπνεε

και αποφασίστηκε η εξέγερση κατά των Τούρκων, ο Δασκαλογιάννης αναγνωρίστηκε και τυπικά πλέον ως ο γενικός αρχηγός των επαναστατών. Με την άφιξη του ρωσικού στόλου στη Μάνη (Φεβρουάριος 1770) ο Δασκαλογιάννης έστειλε εκεί για βοήθεια μερικές εκατοντάδες Σφακιανούς. Οι περισσότεροι εξ αυτών παρέμειναν στο νησί οχυρώνοντας επίκαιρα σημεία και συμμετέχοντας στις επιχειρήσεις εναντίον των Τούρκων. Τελικά και παρόλο που ο ρωσικός στόλος δεν έπλευσε προς την Κρήτη, όπως είχε συμφωνηθεί, ο Δασκαλογιάννης αποφάσισε να κηρύξει την επανάσταση στα Σφακιά, με τον υπόλοιπο στρατό (περίπου 1.300 άντρες) και την ελπίδα ότι η ενέργειά του θα προκαλούσε γενικό ξεσηκωμό. Παρά τις προσπάθειες των Σφακιανών, ουδείς των λοιπών κατοίκων της Κρήτης επαναστάτησε κι έτσι ο αγώνας τους έμελε να καταδικαστεί σε αποτυχία. Τον Απρίλιο του 1770, οι Σφακιανοί έδιωξαν τον εισπράκτορα που

πήγε να εισπράξει τον κεφαλικό φόρο, αφού προηγουμένως είχαν συγκεντρώσει τρόφιμα και πολεμοφόδια και είχαν οχυρώσει καίρια περάσματα στα βουνά. Στη συνέχεια επιτέθηκαν και σκότωσαν αρκετούς Οθωμανούς που ζούσαν σε πεδινά μέρη της περιοχής, αναγκάζοντας τους υπόλοιπους να ζητήσουν καταφύγιο σε κοντινά

 64

φρούρια. Έ τσι τον Μάιο του 1770, οι εξαγριωμένοι Τουρκοκρήτες συγκέντρωσαν υπέρτερες αριθμητικά δυνάμεις έξω από τα Σφακιά, ωστόσο η αντίσταση των επαναστατών δεν κάμφθηκε, ενώ οι προτάσεις για συνεννόηση απορρίφθηκαν από τον Δασκαλογιάννη. Οι μεγάλες όμως απώλειες και οι συνεχείς επιθέσεις του τουρκικού στρατού,

ΙΣΤΟΡΙΑ

που αριθμούσε 15.000 άνδρες, υποχρέωσαν τους Κρητικούς να περιοριστούν σε κλεφτοπόλεμο στους ορεινούς όγκους. Καθώς οι απώλειές τους σε νεκρούς και αιχμαλώτους γίνονταν όλο και πιο βαριές, οι Σφακιανοί αποφάσισαν να προτείνουν στους Τούρκους να σταματήσουν τον αγώνα, υπό τον όρο ότι θα αμνηστεύονταν. Εν τω μεταξύ σε μία άγρια μάχη πάνω από το Λουτρό, οι Τούρκοι κατάφεραν να εισβάλουν στην Ανώπολη. Εκεί πιάστηκαν αιχμάλωτες οι δύο μεγάλες κόρες του Δασκαλογιάννη, η όμορφη Μαρία και η Ανθούσα, καθώς και ένας από τους αδελφούς του, ο Νικόλαος, ενώ η σύζυγος του, η Σγουρομάλλινη ή Ξανθομάλλινη, πληγώθηκε από τούρκικο βόλι. Έ τσι τον Οκτώβριο του 1770 οι Σφακιανοί υπέγραψαν πράξη υποταγής, αντί της παροχής γενικής αμνηστίας, με εξαίρεση την παράδοση των πρωταιτίων της εξέγερσης στις οθωμανικές Αρχές. Αναγκάστηκαν να παραδοθούν πιστεύοντας την υπόσχεση των Τούρκων ότι θα σταματούσαν τις σφαγές αμάχων και θα έδιναν αμνηστία στους ίδιους. Ο Δασκαλογιάννης, που έβλεπε ότι η συνέχιση του αγώνα μόνο συμφορές θα προκαλούσε, αποφάσισε να παραδοθεί μαζί με τους άλλους πρωταίτιους. Έ τσι παραδόθηκε στον Χάνδακα (Ηράκλειο) όπου ο τούρκος πασάς τον υποχρέωσε να υπογράψει ότι δεν θα επιστρέψει ξανά στα Σφακιά και οι Σφακιανοί θα ήταν υποχρεωμένοι να πληρώνουν φόρο υποτέλειας 5.000 γρόσια ετησίως. Ο Δασκαλογιάννης και περίπου άλλοι

75 οπλαρχηγοί και πρόκριτοι πήγαν να παραδοθούν στον πασά, φέροντας μαζί τους πεντακόσια πρόβατα ως δώρο, όμως ο πασάς τους συνέλαβε. Προσπάθησε δε δολίως να συλλάβει και να φυλακίσει τους υπόλοιπους αδελφούς του Δασκαλογιάννη που βρίσκονταν στα Κύθηρα, τον Παύλο, τον Μανούσο και τον Γιώργο. Επειδή δεν τα κατάφερε, αποφάσισε να θανατώσει τον Δασκαλογιάννη. Έ τσι λίγους μήνες μετά, στις 17 Ιουνίου του 1771, οι Τούρκοι έδεσαν σε ψηλό στύλο στην πλατεία ΑτΜεϊντάν του Ηρακλείου και έγδαραν ζωντανό τον Δασκαλογιάννη, μπροστά στον πολυάριθμο τουρκικό όχλο. Αυτόπτης μάρτυρας του γεγονότος ήταν ο αδελφός του, Νικόλαος, ο οποίος δεν άντεξε και παραφρόνησε. Ο Δασκαλογιάννης υπέστη το φρικτό μαρτύριο με μεγάλη καρτερία έως ότου υπέκυψε. Μαζί με τον Δασκαλογιάννη βασανίστηκαν και θανατώθηκαν και άλλοι ήρωες της Κρητικής Επανάστασης, αλλά όχι άλλοι. Άλλοι παρέμειναν στη φυλακή και απεβίωσαν εκεί, ενώ κάποιοι κατόρθωσαν να δραπετεύσουν έπειτα από τρία χρόνια. Η κόρη του Δασκαλογιάννη, Μαρία, που είχε αιχμαλωτιστεί το 1770 μεταφέρθηκε σε τουρκικό χαρέμι της Κωνσταντινούπολης αλλά αφέθηκε αργότερα ελεύθερη και έγινε καλόγρια στην Τήνο. Η Ελευθερούσα τούρκευσε και παντρεύτηκε τον πλουσιότατο Γιαλίν Χουσεΐν μπέη, υπασπιστή του σουλτάνου. Για την Ανθούσα οι ιστορικοί αναφέρουν πως αυτοκτόνησε, αλλά τελικά νυμφεύθηκε τον χρυσοχόο του

 65 

διοικητή της Κρήτης, Γεώργιο Παχυνάκη. Το όνομα της τέταρτης κόρης του δεν αναφέρεται πουθενά, ενώ είχε και έναν ακόμα γιο, τον Νικολάκη. Απόγονοι της Ανθούσας και του Ανδρέα Βλάχου, ζουν μέχρι σήμερα. Έ τσι έληξε η Κρητική Επανάσταση του 1770 οπότε και οι Τούρκοι απώλεσαν 6.000 στρατιώτες. Από την πλευρά των Σφακιανών χάθηκαν 1.500 ψυχές, 2.000 Σφακιανοί εκπατρίστηκαν και ο πληθυσμός στα Σφακιά δεν ξεπερνούσε πλέον τους τέσσερεις χιλιάδες.

Η λαϊκή μούσα απΑθανάτισε το ηρωικό τέλος του ήρωα Το πολύστιχο δημοτικό τραγούδι του είναι ένα έμμετρο κείμενο που αναφέρεται στην πατριωτική του δράση και τον μαρτυρικό του θάνατο. Γράφτηκε το 1786 και είναι έργο του αγράμματου τυροκόμου και λαϊκού ποιητή μπάρμπα-Παντζελιού από το Μουρί των Σφακιών. Το 1930 ανεγέρθηκε ανδριάντας του Δασκαλογιάννη στο Ηράκλειο, από τον γλύπτη Κανακάκη, ενώ το 2005 δόθηκε προς τιμήν του το όνομά του στο αεροδρόμιο των Χανίων.

*Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.

| LAST PAGE | από τον Πάνο Τσαγκαράκη

Από τον ακριβότερο πίνακα όλων των εποχών, στις… ακριβότερες τρίχες�

Σ

Στις 4 Μαΐου του 2010, στον οίκο δημοπρασιών Christie’s, χρειάστηκαν λίγο περισσότερα από 8 λεπτά για να πουληθεί σε τιμή-ρεκόρ (106.500.000 δολάρια), ένα έργο τέχνης του Πάμπλο Πικάσο, έργο που δημιουργήθηκε στη διάρκεια μίας ημέρας, το 1932. Ο πίνακας, ο οποίος απεικονίζει την ερωμένη του Πικάσο, Marie-Therese Walter, προηγουμένως ανήκε σε φιλάνθρωπο από την Καλιφόρνια. Η τιμή πώλησης ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ για έργο τέχνης, που τον περασμένο Φεβρουάριο έφτασε τα 104,3 εκατομμύρια δολάρια. Επρόκειτο για το γλυπτό του Giacometti Walking Man I. Πάντως, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που πίνακας του Πικάσο πωλείται σε τιμή-ρεκόρ. Το 2004, ο πίνακας The Young Apprentice πωλήθηκε για 104.100.000 δολάρια, εκπληκτική τιμή για την εποχή εκείνη� Και μπορεί αυτά τα επίπεδα τιμών να δικαιολογούνται για έναν πίνακα του Πικάσο, εφόσον οι αξίες στο «χρηματιστήριο της τέχνης» –όπως συμβαίνει και στα κανονικά χρηματιστήρια αξιών– μεταβάλλονται συνεχώς, υπάρχουν όμως και άλλα αντικείμενα, εκτός από έργα τέχνης, όπως ένας RolexΧρονογράφος του 1942 που πωλήθηκε για 1,16 εκατ. δολάρια, μια Ferrari 250 Testa Rossa, που πωλήθηκε για 12,2 εκατ. δολάρια, ή η Dragon Armchair, η εκπληκτική πολυθρόνα που σχεδίασε η Ιρλανδή designer Eileen Gray, η οποία πωλήθηκε από τον οίκο Christie’s για το απίστευτο ποσό των 28 εκατ. δολαρίων.

 66

Το 1999 μια συλλεκτική εταιρεία στο Μανχάταν πλήρωσε 1.267.500 δολάρια για να αποκτήσει ένα φόρεμα της Marilyn Monroe. Ακόμη και «τρίχες», όμως, πωλούνται πανάκριβα στις δημοπρασίες.

Τα πιο ακριβά μαλλιά στον κόσμο Εκτός από την αισθαντική φωνή και το κούνημα των γοφών του –που τον ανέδειξαν ως σύμβολο του sex και έκαναν τις οπαδούς του να εκστασιάζονται– ο Elvis Presley ήταν γνωστός για το στιλ των μαλλιών του. Ίσως γι’ αυτό δεν αποτελεί έκπληξη ότι ένα «κομμάτι» από τον βασιλιά της Rock (τα μαλλιά του συνέλεγε κρυφά ο κουρέας του) απέφεραν 3,9 εκατ. δολάρια, περισσότερα από τα μαλλιά των John Lennon (48.000 δολάρια), John F. Kennedy (3.000) και Μπετόβεν (7.300 δολάρια) στο σύνολό τους� Πίσω από τη δημοπρασία τέτοιων μακάβριων αναμνηστικών, είναι η εταιρεία MastroNet Inc. (Oak Brook, Illinois), η οποία δημιούργησε μια μικρή περιουσία από δημοπρασίες στο διαδίκτυο, πουλώντας μαλλιά αποβιωσάντων διασημοτήτων (Mickey Mantle, 6.900 δολάρια), ή ζωντανών (Neil Armstrong, 3.000 δολάρια). Ακόμη και πρώην κυβερνητικοί αμερικανοί αξιωματούχοι εξαργύρωσαν τις κοτσίδες διασήμων που είχαν στην κατοχή τους. Το 2007 ένας πρώην πράκτορας της CIA πούλησε μια τούφα από τα μαλλιά του Τσε Γκεβάρα, μαζί με τα δακτυλικά του αποτυπώματα και φωτογραφίες από τη σκηνή του θανάτου του, για 119.500 δολάρια�