Τεύχος 1121

ΕΤΟΣ 65 • ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 • ΤΕΥΧΟΣ 1121 • ΤΙΜΗ 5€

230 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ

στο λιμάνι

του Πειραιά Πράσινο φως για επενδύσεις με κεφάλαια της Cosco

x+7

ESS POST PR

RE

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

P

Ταχ. Γραφείο Κ.Ε.Μ.Π. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

Αριθμός Αδείας 3760

SS POST

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

Παιχνίδι με τον αγωγό της Βουλγαρίας Ποιοι το πληρώνουν;

| ΠΟΛΙΤΙΚΗ |

Αντώνης Σαμαράς:

"Η Ελλάδα θα σταθεί σύντομα στα πόδια της χωρίς δανεικά"

Μηνύματα ανάπτυξης

άφησε η Παγκόσμια

Ημέρα

Ναυτιλίας

* Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site

περιεχομενα

10-11 MAPPING Η ανεργία στην Ευρώπη

ΕΤΟΣ 65 - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 ΤΕΥΧΟΣ 1121

12 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Αντώνης Σαμαράς: «Η Ελλάδα θα σταθεί

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΩΔ. 011453

σύντομα στα πόδια της χωρίς δανεικά»

13 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Mario Draghi: «Αγρίεψαν»

ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ

τα στοιχήματα για την πτώση του Ευρώ

14-19

ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:

αγορεσ 14/ Επί 23 μήνες αγοράζουν Ελληνικές μετοχές οι διεθνείς fund managers 16/ Πλησιάζοντας στο σημείο χωρίς επιστροφή

ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

20-21 LUXURY/ εναλλακτικεσ επενδυσειΣ 22-25 ΕΝΕΡΓΕΙΑ 22/Παιχνίδι με τον αγωγό

55

25/Οι αντιρρήσεις της ΔΕΗ για το ΝΟΜΕ

44

της Βουλγαρίας. Ποιοι το πληρώνουν;

26-31

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

Business Development:

Λητώ Μησιακούλη

ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:

βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ Αντώνης Τάντουλος Χρήστος Αλωνιστιώτης ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου χαρα αυγερινου Χρήστος Μπουτάτος Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ σταυροσ χαριτοσ ντινοσ κοτσολιουτσοσ

32-35

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΕΕΣΣΤΥ: Leader στη σιδηροδρομική αγορά της ΝΑ Ευρώπης

37-61 ΝΑΥΤΙΛΙΑ

38/ G. Moundreas & Co S.A. «Τρελάθηκε» ο shipping confidence 42/ Μηνύματα ανάπτυξης άφησε η ΠαγκόσμιαΗμέρα Ναυτιλίας 43/Υπουργείο Ναυτιλίας Απόφαση-καταπέλτης για τη διακίνηση ναρκωτικών 44/ Με τη

ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ

Ιδιοκτησία:

ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679

Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:

Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:

ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ

20 16

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ:

ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr

ektyπωση

62-65 ΙΣΤΟΡΙΑ

Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1, κατω ηλιουπολη τηλ.: 210 3233114, 210 3223905

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

08 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ γ ν ω μη

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:

Πανος Τσαγκαρακης

αρχισυντακτησ ναυτιλιακων:

επιχειρησεισ 26/Marine Tours & Etihad Airways σε ένα... ανθρώπινο deal 28/Άμεση επιστροφή ΦΠΑ στις επιχειρήσεις 29/Ένας… Κολοκοτρώνης πουλά λάδι στο Μανχάταν 30/ Β. Φουρλής: «Παραμένουμε πιστοί στο business plan για ανάπτυξη»

σφραγίδα της Βουλής η συνεισφορά της Ελληνικής ναυτιλίας στην αντιμετώπιση της κρίσης 47/ Lloyd’s List Global Awards: «Εταιρεία της Χρονιάς» η Costamare 48/ Η ναυτιλία, υπό τη σκιά των οικονομικών εξελίξεων 50/ Κυριαρχεί η Άπω Ανατολή στη ναυπηγική βιομηχανία – καμία παραγγελία στην Ελλάδα από το 2011 52/ Allied Shipbroking: 77 δεξαμενόπλοια σε Ελληνικά χέρια από τα 434 που πουλήθηκαν από την αρχή του έτους 54/ Η χρήση LNG στο επίκεντρο προγράμματος της ευρωπαϊκησ ενωσησ 55/ Emanuele Grimaldi: «H ελληνική Ακτοπλοΐα χρειάζεται νέο master plan» 56/ ΟΛΠ: Το νέο επιχειρησιακό σχέδιο, προβλέψεις και νέες επενδύσεις 59/ O OΛΠ προχωρεί στην αναγκαστική απομάκρυνση των πλοίων που έχουν κριθεί επικίνδυνα και επιβλαβή 60/ Εδήσεις

ταυτοτητα

Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr

Τι θα κάνουμε όταν φύγουν οι «Βάρβαροι»;

 04 

ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Το ιστορικό μηνιαίο περιοδικό «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα» διατίθεται ΜΟΝΟ με συνδρομή, παρέχοντας προνομιακή ενημέρωση στους αναγνώστες του.

Γίνετε συνδρομητής στα

και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό

Reporter Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής και στείλτε την με fax στο 210-3318408 ή στη διεύθυνση ΣΕΛΑΝΑ ΑΕ, Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10676, ΤΗΛ.: 210-3318411

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ Π ΡΟΣΩ Π ΩΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. Δ.Ο.Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΤΗΛ.

FAX Α Ξ ΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ / ΕΤΗΣΙΕΣ 1 1 ΤΕΥΧΗ E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ Ετήσια Διετής ΕΛΛΑΔΑ ΕΥΡΩΠΗ ΗΠΑ/ΑΣΙΑ ΙΔΙΩΤΕΣ

€50

€100 (£60)

$100

ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ

€80

€100 (£60)

$100

Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. *Για περισσότερες από 10 συνδρομές στην ίδια διεύθυνση, στις παραπάνω τιμές πραγματοποιείται έκπτωση 30%

ΤΡΟ Π ΟΙ Π ΛΗΡΩΜΗΣ 1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: Α.Λ.: 10300 232 000 3853 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/sindromes Στην περίπτωση 2 παρακαλούμε αποστείλατε μέσω fax (210 3318408) την απόδειξη πληρωμής και τα στοιχεία του συνδρoμητή, υπ’ όψιν κας Μαρίνας Πυλαρινού.

EDITORIAL απο τον ΠΑΝΟ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ

Η κρίση της απασχόλησης απειλεί ολόκληρο τον πλανήτη

T

Το πρόβλημα της εργασίας δεν απασχολεί μόνο την Ελλάδα. Ολόκληρος ο πλανήτης αντιμετωπίζει κρίση θέσεων εργασίας, που πλήττει τις πιθανότητες αναζωπύρωσης της οικονομικής ανάπτυξης. Στην πρόσφατη έκθεσή της η Παγκόσμια Τράπεζα δηλώνει ότι δεν υπάρχει «μαγική συνταγή» για την επίλυση του προβλήματος. Η έκθεση με θέμα την Εργασία, δημοσιεύθηκε μετά τη σύνοδο G20, στην Αυστραλία. Η Παγκόσμια Τράπεζα δήλωσε ότι απαιτείται η δημιουργία επιπλέον 600 εκατομμύριων θέσεων εργασίας από το 2030, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα εργασίας στον πλανήτη. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υφίσταται παγκόσμια κρίση στην απασχόληση», δήλωσε ο διευθυντής της Παγκόσμιας Τράπεζας για τις θέσεις εργασίας, Nigel Twose. Η έκθεση καθιστά σαφές ότι υπάρχει έλλειψη και ποιοτικών θέσεων εργασίας «Είναι εξίσου ανησυχητικό να βλέπουμε την εισοδηματική ανισότητα στους μισθούς, η οποία διευρύνεται στο εσωτερικό πολλών χωρών G20, αν και έχει σημειωθεί πρόοδος σε αρκετές αναδυόμενες Οικονομίες, όπως στη Βραζιλία και τη Νότιο Αφρική». Συνολικά οι αναδυόμενες Οικονομίες έχουν πάει καλύτερα από τις ανεπτυγμένες χώρες G20 στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, κυρίως χώρες όπως η Κίνα και η Βραζιλία. «Οι σημερινές προβλέψεις είναι δυσοίωνες. Οι προκλήσεις των καιρών υπάρχουν και είναι μεγάλες». Η έκθεση, που καταρτίστηκε από τον ΟΟΣΑ και τη Διεθνή Οργάνωση για την Απασχόληση, καταγράφει ότι πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι είναι άνεργοι στις Οικονομίες G20 και 447 εκατομμύρια θεωρούνται «φτωχοί εργαζόμενοι», που ζουν με λιγότερα από 2 δολάρια την ημέρα. Παρά την μέτρια οικονομική ανάκαμψη το 2013-2014, η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένε-

ται να παραμείνει σε καθοδική πορεία στο εγγύς μέλλον, ενώ στις αδύναμες Αγορές έχουν περιοριστεί η κατανάλωση και οι επενδύσεις. Η συνεχιζόμενη αργή ανάπτυξη θα συνεχίσει να αμβλύνει τις προοπτικές απασχόλησης, τόνισε ο Twose και προειδοποίησε ότι οι πραγματικοί μισθοί έχουν μείνει στάσιμοι σε πολλές προηγμένες χώρες G20 ενώ σε κάποιες έχουν μειωθεί αρκετά. «Δεν υπάρχει καμία μαγική σφαίρα για να λύσει αυτή την κρίση στις θέσεις εργασίας στις αναδυόμενες Αγορές ή τις προηγμένες Οικονομίες», δήλωσε εμφαντικά ο ίδιος. «Η αντιμετώπιση της κρίσης απαιτεί όχι μόνο τη συνεργασία της ηγεσίας των υπουργείων εργασίας, αλλά και την ενεργό συμμετοχή τους με όλα τα άλλα υπουργεία . Απαιτεί το ενδιαφέρον μιας ολόκληρης κυβέρνησης και φυσικά την άμεση και διαρκή συμπόρευση του ιδιωτικού τομέα» Για να αντιμετωπίσει την τάση χαμηλής ανάπτυξης, η ομάδα των 20 ηγετών των πλουσιότερων Οικονομιών του πλανήτη (θα ξανασυναντηθούν στο Brisbane της Αυστραλίας τον Νοέμβριο), ζήτησαν από κάθε χώρα-μέλος να αναπτύξει στρατηγικές και σχέδια δράσης για την απασχόληση. Τόνισαν την ανάγκη για συντονισμένες και ολοκληρωμένες δημόσιες πολιτικές, μαζί με ευέλικτα συστήματα κοινωνικής προστασίας, για τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών και καλά οργανωμένα χρηματοπιστωτικά συστήματα. Νωρίτερα αυτό το έτος, οι υπουργοί οικονομικών G20 και οι Διοικητές των κεντρικών τραπεζών που συνήλθαν στο Σίδνεϊ, συμφώνησαν να εργαστούν για την αύξηση του συνολικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος για περισσότερο από δύο ποσοστιαίες μονάδες στα επόμενα πέντε χρόνια. Ωστόσο, η έκθεση του ΔΝΤ τον Ιούλιο προειδοποίησε ότι η δέσμευση αυτή θα μπορούσε να εξουδετερωθεί από την αύξηση των επιτοκίων και την εξασθένιση της ανάπτυξης των αναδυόμενων Οικονομιών.

–> PTSAGARAKIS@reporter.gR

 06 

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

Τι θα κάνουμε όταν φύγουν οι «Βάρβαροι»;

h

Η αποχώρηση της τρόικας και η έξοδος από το μνημόνιο στο τέλος του έτους –που τόσο πολύ χαροποιεί την κυβέρνηση και αποτελούσε έναν από τους βασικούς, αν όχι τον μόνο, στόχο της αντιπολίτευσης– θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην Oικονομία και τους πολιτικούς μας. Τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν στην Oικονομία είναι γνωστά. Η χώρα θα παίρνει ακριβότερα και δυσκολότερα δάνεια από τις Aγορές απ’ ό,τι έπαιρνε από την τρόικα. Οι μεταρρυθμίσεις θα παγώσουν, τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές, ενδεχομένως, δε, να μην προχωρήσουν και στη συνέχεια, ανάλογα με το αποτέλεσμα. Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση –όποια κι αν είναι αυτή στο μέλλον– θα έχει θεωρητικά μεγαλύτερη άνεση κινήσεων, επειδή κυρίως δεν θα έρχονται οι ελεγκτές της τρόικας κάθε τρίμηνο με το μπλοκάκι να τσεκάρουν και να μας τιμωρούν εάν προχωρούμε ή όχι προς τα συμφωνηθέντα. Αυτό, υποτίθεται, θα δώσει μεγαλύτερη άνεση στους χειρισμούς της κυβέρνησης, ώστε να επιλέξει τις πολιτικές που θ’ ακολουθήσει. Ούτε αυτό είναι καλό νέο για την Οικονομία και τους πολίτες, αλλά εν πάση περιπτώσει μια χώρα πρέπει να αυτοδιοικείται και οι κυβερνήσεις της πρέπει να παίρνουν τις ευθύνες των πράξεων τους έναντι όλων – δηλαδή των πολιτών και της διεθνούς κοινότητας. Κι εδώ μπαίνουμε στην ουσία του προβλήματος που θα έχουν οι πολιτικοί

να δίνουν αυξήσεις και επιδόματα και να προσλαμβάνουν κόσμο, να διατηρούν τις υψηλές βουλευτικές αποζημιώσεις και όλα τα προνόμια που έχουν σήμερα, τα λεφτά δεν θα φτάνουν, ούτε για τους Έ λληνες ούτε για την πληρωμή των χρεών. Συνεπώς, οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να αλλάξει άρδην πολιτική, τη στιγμή, μάλιστα, που και ο Ντράγκι, η Λαγκάρντ και ο μας. Μέχρι σήμερα, όσο είμαστε υπό Γιούνκερ έχουν δηλώσει ότι θα έχουμε την επίβλεψη της τρόικας, οι έλληνες υποστήριξη εφόσον προχωρούμε πολιτικοί έριχναν τις ευθύνες για τη στις μεταρρυθμίσεις και εφόσον δεν σκληρή λιτότητα και τις επιπτώσεις της εμφανίζουμε ξανά ελλείμματα. Στην περίπτωση αυτή, όλα τα ψέματα που λένε προεκλογικά οι πολιτικοί μας οποιαδήποτε θα αποκαλυφθούν από τους ελληνική κυβέρνηση πρώτους κιόλας μήνες του κι αν προκύψει, δεν θα 2015 και τότε δεν θα έχουν μπορέσει να αλλάξει κανέναν ξένο για να ρίξουν τις ευθύνες. Θα κληθούν να άρδην την πολιτική της περιόδου του μνημονίου υποστηρίξουν την πολιτική που θα ακολουθήσουν και την οποία έβριζαν επί πέντε χρόνια, είτε ήταν στην αντιπολίτευση στους διεθνείς οργανισμούς και την είτε στην κυβέρνηση. Διότι την τρόικα. Όταν φύγει η τρόικα, σε ποιους πολιτική αυτή την έβριζε ακόμη θα ρίχνουν τις ευθύνες; και ο Σαμαράς (ασφαλώς πριν γίνει Διότι δεν πρέπει να έχουμε καμία πρωθυπουργός) αλλά και όταν ήταν αμφιβολία ότι η πολιτική λιτότητας θα πρωθυπουργός. συνεχιστεί, μέχρις ότου ξεπληρωθεί Και αυτή η αλλαγή, δηλαδή η το 75% του χρέους προς την Ευρώπη, αποχώρησή μας από το μνημόνιο και που ξεπερνά τα 190 δισ. ευρώ. Κάθε η αποχώρηση της τρόικας, ίσως είναι ο τρίμηνο η χώρα θα πρέπει να πληρώνει καταλύτης για πολιτικές εξελίξεις. Διότι τόκους και χρεολύσια στους ξένους απλούστατα, όσο υπήρχαν «Βάρβαροι» πιστωτές κι αυτό δεν θα αφήνει πολύ τους ρίχναμε τις ευθύνες. Τώρα που θα χρήμα διαθέσιμο στους πολιτικούς μας. φύγουν οι «Βάρβαροι», ποιος θα έχει τις Αν αυτοί συνεχίσουν να επενδύουν ευθύνες; πολιτικά στον μεγάλο δημόσιο τομέα, –> nikolopoulos@reporter.gr

 08 

Η ανεργία στην Ευρώπη Ένας λεπτομερέστατος χάρτης καταδεικνύει το πρόβλημα, αλλά και πόσο περίπλοκη είναι η λύση.

Ο χάρτης δείχνει τα διαφορετικά ποσοστά ανεργίας σε διάφορα μέρη της Ευρώπης, με κατανομή ανά περιφέρεια – όχι ανά χώρα. Υπογραμμίζει τη δυσκολία που έχουν οι ευρωπαίοι πολιτικοί στη διαμόρφωση μιας κατάλληλης απάντησης για τα οικονομικά δεινά της ηπείρου. Μια νομισματική πολιτική που είναι αρκετά διεγερτική για την Ισπανία και την Ελλάδα θα υπερθερμάνει άσχημα την Αυστρία και την Ολλανδία. Την ίδια στιγμή οι ευρωπαϊκές χώρες χωρίζονται: η βόρεια και νότια Ιταλία παρουσιάζονται αρκετά διαφορετικές ενώ η πρώην Ανατολική Γερμανία δείχνει πολύ περισσότερο σαν την Πολωνία, σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη.

O

 10 

Unemployment rat...

| MAPPING |

i

 11 

19,1

10,4 7,4 5,1 3,2

Επί 23 μήνες αγοράζουν Ελληνικές μετοχές οι διεθνείς fund managers Γιατί οι μεγάλοι παίκτες των Αγορών εξακολουθούν να ποντάρουν στο ελληνικό turn around story… Του Αντώνη Τάντουλου

 12 

T

Την Άνοιξη του 2012, με την Αγορά της Αθήνας να βρίσκεται σε πλήρη απαξίωση, στις παρυφές των 500 μονάδων, και τις αναμενόμενες εκλογές του Ιουνίου να δημιουργούν ένα εξαιρετικά θολό τοπίο, μια σειρά από έλληνες επιχειρηματίες δεχτήκαν επισκέψεις από ξένους «γιάπηδες», οι οποίοι εκδήλωσαν ενδιαφέρον για αγορές σημαντικότατων μετοχικών πακέτων σε τιμές, βεβαίως, που συμβάδιζαν με τις αποτιμήσεις του χρηματιστηρίου. Το

| ΑΓΟΡΕΣ |

σεις σε ελληνικές μετοχές και σε μια σειρά από μικρομεσαίους διαχειριστές, ενώ ακλουθώντας την επενδυτική «μόδα» των leaders προχώρησαν σε τοποθετήσεις μέσω του Χ.Α., κάτι που συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό έως σήμερα. Αυτό, τουλάχιστον, προκύπτει από την ανάλυση των επίσημων στατιστικών στοιχείων που δείχνουν σταθερά εισροές από το εξωτερικό για 23 μήνες, όπως το ίδιο παρατηρήθηκε και τον περασμένο Σεπτέμβριο. Και μπορεί τα παράδοξα φαινόμενα να μην λείπουν από το Χρηματιστήριο της Αθήνας, ωστόσο το τελευταίο έχει εξαιρετική σημασία υπό την έννοια πως διαψεύδει τα μέχρι τώρα δεδομένα της Αγοράς και κυρίως την αίσθηση πως οι ξένοι fund managers ξεπουλάνε τις ελληνικές μετοχές.

Το «μυστικό», το ρίσκο και ο επενδυτικός ορίζοντας

ενδιαφέρον αυτό, εκτός από απρόσμενο, δεδομένης της συγκυρίας, θεωρήθηκε «εκ του πονηρού» από κάποιους επιχειρηματίες, που θεώρησαν πως έχουν να κάνουν με… παιδάκια, τα οποία απλώς «κάνουν την πρακτική τους», χωρίς να υπάρχει πραγματική πρόθεση εκ μέρους των κεφαλαίων που εκπροσωπούσαν. Μόνο έτσι δεν ήταν τα πράγματα�

Παράδοξο μεν… Έ κτοτε, μεγάλοι διεθνείς επενδυτικοί βραχίονες (Fairfax, Third Point κ.ά.) απέκτησαν δεσπόζουσες θέ-

Γιατί όμως οι επαγγελματίες των αγορών φαίνεται να μην ασπάζονται τις ανησυχίες της Αγοράς και κυρίως γιατί ρισκάρουν κεφάλαια τώρα, όταν γνωρίζουν πως ο δρόμος της εξόδου της χώρας από την κρίση είναι ακόμη μακρύς; «Πρόκειται για μακροπρόθεσμες τοποθετήσεις με ορίζοντα διετίας», εξηγεί παράγοντας που γνωρίζει το σκεπτικό των funds, τα οποία «ποντάρουν» ότι στο τέλος της ημέρας η Ελλάδα θα τα έχει καταφέρει. Επιπρόσθετα, τα ποσά που τοποθετούν είναι «ψίχουλα» σε σχέση με το συνολικό τους χαρτοφυλάκιο, ενώ η προσδοκώμενη απόδοση είναι της τάξης του 100% – αν όχι περισσότερο. Οι πρώτοι «επισκέπτες» από τα ραντεβού του 2012 απολαμβάνουν ήδη τεράστιες υπεραξίες, που σε πολλές περιπτώσεις υπερβαίνουν το 100%, με την επισήμανση πως η πλεονεξία δεν θεωρείται αμάρτημα για τους λάτρεις του χρηματιστηριακού παιχνιδιού…

 13 

Με την γλώσσα των αριθμών Σύμφωνα πάντα με τα επίσημα στατιστικά του Χ.Α. που δόθηκαν στη δημοσιότητα, οι διεθνείς επενδυτές παρουσίασαν τον Σεπτέμβριο καθαρές εισροές στο χρηματιστήριο, της τάξεως των 105 εκατ. ευρώ. Το γεγονός ότι αυτό συνέβη σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία ο Γενικός Δείκτης ξεκίνησε την πορεία του από τις 1.159 μονάδες, για να καταλήξει στο τέλος του μήνα στις 1.061 μονάδες, δείχνει πως εκείνοι που απορρόφησαν τις ρευστοποιήσεις δεν ήταν Έλληνες, αλλά ξένοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων, μάλιστα, κατοικοεδρεύουν στο Λονδίνο. Ενδιαφέρον έχει επίσης πως οι Αγορές έγιναν και από hedge funds (47 εκατ. ευρώ) ή κατά την επίσημη ορολογία από θεσμικά χαρτοφυλάκια και από Νομικά Πρόσωπα (66,5 εκατ. ευρώ), πράγμα που δείχνει ότι δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με κερδοσκοπικές κινήσεις, αλλά και με πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα σε τοποθετήσεις. Ειδικότερα από το Λονδίνο το ισοζύγιο ήταν θετικό κατά 115 εκατ. ευρώ, από τη Γαλλία κατά 11 εκατ. ευρώ και από τις Βερμούδες κατά 11 εκατ. ευρώ, ενώ οι μεγαλύτερες ρευστοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν από τα νησιά Καϊμάν, στα 18 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή ανεβάζει τις εισροές από το εξωτερικό από την αρχή της χρονιάς στα 1,09 δισ. ευρώ, περίπου. Αυτό προκύπτει τουλάχιστον από τους αριθμούς και προφανώς το ξεπούλημα μπορεί να ισχύει για το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου, όμως οι αρνητικές παράμετροι που οδηγούν σε αυτό, όπως το πολιτικό κλίμα και τα stress tests, υπάρχουν «στο κάδρο» από τον Σεπτέμβριο και συνεπώς είχαν ληφθεί υπόψη από τους ξένους. Ας σημειωθεί ότι η συμμετοχή των ξένων επενδυτών στη συνολική κεφαλαιοποίηση της ελληνικής Αγοράς ανέρχεται σε 60,9%, ενώ τον Σεπτέμβριο πραγματοποίησαν το 64,7% της συνολικής αξίας συναλλαγών.

| ΠΟΛΙΤΙΚΗ |

Με την προτροπή του Κωνσταντίνου Καραμανλή, πριν από 40 χρόνια, όταν επέστρεφε στη χώρα, για «σωφροσύνη, πατριωτισμό και αρραγή εθνική ενότητα» ξεκίνησε την ομιλία του ο Αντώνης Σαμαράς στην εκδήλωση για την 40ή επέτειο από την ίδρυση της Νέας Δημοκρατίας. Ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε ότι η χώρα σύντομα θα μπορεί μόνη της να ρυθμίζει τα του οίκου της, χωρίς νέα δανεικά. Η Ελλάδα βγαίνει από το μνημόνιο «νωρίτερα απ’ ό,τι προβλεπόταν». Υπογράμμισε ότι το «ανεξόφλητο γραμμάτιο του 1974» είναι να ξεριζωθεί από τη χώρα ο λαϊκισμός, να γίνει η Ελλάδα Ευρώπη, «γιατί τότε μπήκε στην Ευρώπη, χωρίς όμως να γίνει Ευρώπη». Διαβεβαίωσε ότι η χώρα βγαίνει πλέον από την ύφεση, «δεν το λέμε εμείς, το λένε οι διεθνείς οργανισμοί», τόνισε, ενώ η ανεργία σημειώνει πτώση, έστω και με μικρούς ρυθμούς. Αναφέρθηκε επίσης στις φοροελαφρύνσεις που περιλαμβάνονται στον υπό κατάθεση προϋπολογισμό του 2015, όπως τη μείωση της έκτακτης εισφοράς, τη διατήρηση του ΦΠΑ στα ίδια επίπεδα, τη δυνατότητα πολλών δόσεων για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, το ζήτημα της ρύθμισης για τα «κόκqκινα δάνεια», το θέμα της επιστροφής του ΦΠΑ. «Πολύ σύντομα θα μπορούμε να μιλάμε για τον νέο γύρο των φορολογικών μειώσεων, αλλά ό,τι λέμε γίνεται και γίνεται σταδιακά» εξήγησε, αναφερόμενος σε επόμενες φοροελαφρύνσεις, όπως στη μείωση των φορολογικών συντελεστών για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις.

Μ

Αντωνης Σαμαράς:

«Η Ελλάδα θα σταθεί σύντομα στα πόδια της χωρίς δανεικά» «Σύντομα η Ελλάδα θα μπορεί μόνη της να ρυθμίζει τα του οίκου της, χωρίς νέα δανεικά», δήλωσε ο Αντ. Σαμαράς στην ομιλία του για τα 40 Χρόνια της Ν.Δ.

 14 

Θεμέλια της νέας Ελλάδας η ευθύνη, η νομιμότητα και η αλήθεια Ο πρωθυπουργός στην ομιλία του αναφέρθηκε στην πρόσκληση που είχε κάνει ο Κώστας Καραμανλής το Καλοκαίρι του 2009 για συνεργασία, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση, για να εισπράξει την άρνηση και το σύνθημα «λεφτά υπάρχουν» – «ένα σύνθημα που βρίσκει και σήμερα μιμητές», τόνισε. Ο κ. Σαμαράς ανακοίνωσε ότι στις επόμενες εβδομάδες ξεκινά η πρωτοβου-

| OIKONOMIA |

λία για τη Συνταγματική Αναθεώρηση με χρονικό ορίζοντα (στην πρώτη φάση) τον Ιούνιο του 2016, οπότε λήγει η θητεία της παρούσας Βουλής. Επανέλαβε, δε, και μερικές από τις προτάσεις της Ν.Δ. για το ζήτημα, όπως τη διαφάνεια στην πολιτική, την αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου από την προκήρυξη πρόωρων εκλογών, την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων. Ο κ. Σαμαράς απηύθυνε προσκλητήριο ενότητας στην ευρύτερη παράταξη, λέγοντας ότι είναι «υποχρέωση όλων μας να ανοίξουμε τις πόρτες σε όσους δεν είναι σήμερα εδώ». Η σημερινή μας εκδήλωση παίρνει τον χαρακτήρα εθνικού συναγερμού ενότητας, είπε σε άλλο σημείο της ομιλίας του, λέγοντας ότι «η πατρίδα μας δεν έχει άλλα περιθώρια για μεγάλα λάθη».

A

Αιχμές κατά του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

Εμμέσως αναφέρθηκε και στον Συ.Ριζ.Α., λέγοντας ότι «κάποιοι φόρεσαν σταυρό χριστιανού και κοστούμι ευρωπαίου». Κλιμακώνοντας την επίθεσή του στον Συ.Ριζ.Α., χωρίς να τον κατονομάσει, ο κ. Σαμαράς έκανε λόγο για «συνιστώστες του χάους να περιφέρονται στα παράθυρα διαδίδοντας ψέματα, καλλιεργώντας σκόπιμα τον φόβο όταν τα πράγματα αρχίζουν και βελτιώνονται. Ο κόσμος απαιτεί να παραμείνουμε στη γραμμή των μεταρρυθμίσεων. Πίσω δεν υπάρχει, δεν θα το αφήσουμε ποτέ να γίνει αυτό», υπογράμμισε. Επιπλέον, αναφέρθηκε στις πρόσφατες συλλήψεις της Αντιτρομοκρατικής με δεδομένο –όπως είπε– ότι σχεδίαζαν «ένα αληθινό έγκλημα, να χτυπήσουν τα γραφεία της Νέας Δημοκρατίας». Εμείς τους συλλαμβάνουμε, δεν τους αφήνουμε ελεύθερους με δικονομικά τερτίπια, συμπλήρωσε. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στο «διπλό πόστο», όπως είπε που αναλαμβάνει ο Δημήτρης Αβραμόπουλος στην Κομισιόν, αυτό της μετανάστευσης και της εσωτερικής ασφάλειας της Ε.Ε. Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Σαμαράς τόνισε ότι η Νέα Ελλάδα δεν είναι υπόθεση δική μας, αλλά υπόθεση όλων των Ελλήνων.

Mario DraghI

«Αγρίεψαν» τα στοιχήματα για την πτώση του Ευρώ

H

Η στρατηγική του Mario Draghi για την ανάκαμψη της ζώνης του ευρώ μοιάζει με υποτίμηση, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg. Σύμφωνα με τη NOMURA, το ευρώ θα αποδυναμωθεί περισσότερο από 5% έναντι του δολαρίου στους επόμενους μήνες. Τα hedge funds και οι μεγάλοι κερδοσκόποι αύξησαν τα στοιχήματά τους αυτό τον μήνα για την πτώση του ευρώ και σε διάστημα μεγαλύτερο από δύο χρόνια. Στο άρθρο αναφέρεται ότι ενώ ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αναφέρει ότι η συναλλαγματική ισοτιμία δεν αποτελεί στόχο της πολιτικής, δεν είναι μυστικό για τους αξιωματούχους ο στόχος για 9% διολίσθηση. Η υποτίμηση αυξάνει το κόστος των εισαγωγών και ενισχύει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγέων, βοηθώντας στην προσπάθεια να αναβιώσει ο πληθωρισμός. Ο Draghi έχει δηλώσει ότι η υποτίμηση αντανακλά την απόκλιση μεταξύ της Federal Reserve και της πολιτικής της ΕΚΤ. Αυτές οι παρατηρήσεις φραστικά χρησιμοποιούνται σε ανταγωνιστικές υποτιμήσεις, όπου τα έθνη προσπαθούν να ενισχύσουν τις εξαγωγές από τη μείωση της αξίας των νομισμάτων τους. Το ευρώ υποχώρησε στο 1,2677 ανά δολάριο στα τέλη Σε-

πτεμβρίου, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2012. Στη συνέχεια μείωσε τα επιτόκια δύο φορές, προσφέροντας φθηνά μακροπρόθεσμα δάνεια προς τις τράπεζες και ανακοίνωσε σχέδιο για να αγοράσει τους τίτλους που προέρχονται από τιτλοποίηση και καλυμμένα ομόλογα. «Η πολιτική της ΕΚΤ υπήρξε αρκετά αποτελεσματική στην αποδυνάμωση του ευρώ», δήλωσε ο Nick Matthews, ανώτερος οικονομολόγος της Nomura International Plc στο Λονδίνο. Ο Draghi δήλωσε στους δημοσιογράφους τον Μάρτιο ότι, ως κανόνας, κάθε 10% μόνιμης πραγματικής ανατίμησης των συναλλαγματικών ισοτιμιών μειώνει τον πληθωρισμό κατά περίπου 40 με 50 μονάδες βάσης. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ δήλωσε ότι θα λάβει περαιτέρω μέτρα για να ανεβάσει τις τιμές, αν χρειαστεί, και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να εφαρμόσει μεγάλης κλίμακας αγορές δημόσιου χρέους ή ποσοτικής χαλάρωσης. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει έντονη αντίδραση της Γερμανίας. Ο Πρόεδρος Bundesbank, Jens Weidmann έχει ταχθεί κατά της απόφασης αγοράς ομολόγων, ενώ ήταν αντίθετος και με τις μειώσεις επιτοκίων. Η επιτυχία των πολιτικών της ΕΚΤ εξαρτάται αυστηρά από τις κυβερνήσεις και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, δήλωσε μόλις πρόσφατα ο Draghi.

Ηedge funds και κερδοσκόποι αύξησαν τα στοιχήματά για την πτώση του ευρώ σε διάστημα μεγαλύτερο από δύο χρόνια

 15 

αγορεσ | ΑΝΑΛΥΣΗ |

Πλησιάζοντας

στο σημείο

χωρίς επιστροφή Του Χρήστου Αλωνιστιώτη*

Το ξέφρενο πάρτι των μετοχών που ξεκίνησε το 2009, φαίνεται ότι περνά δύσκολες ημέρες και αναμένεται να περάσει ακόμη μεγαλύτερες δοκιμασίες στο επόμενο χρονικό διάστημα. Μετά από έξι χρόνια αδιάκοπης ανόδου, φαίνεται ότι όλες οι πηγές που θα μπορούσαν να στηρίξουν τις Αγορές, αρχίζουν να στερεύουν.

 17 

Ε

Έ ξι χρόνια μετά την ιστορικών διαστάσεων κρίση του 2008, οι Αγορές φαίνεται ότι οδεύουν προς νέα κρίση, με την Αμερική να βρίσκεται σε θέση ισχύος και τα hedge funds έτοιμα να κατατροπώσουν τις φιλόδοξες οικονομικές υπερδυνάμεις, Γερμανία, Κίνα και Ρωσία. Αν μελετήσουμε τις χρηματιστηριακές Αγορές, θα ανακαλύψουμε ότι από τα χαμηλά του 2008, δεν υπάρχουν πάνω από 5 βασικοί χρηματιστηριακοί δείκτες που να βρίσκονται σε νέα ιστορικά υψηλά και αυτό πιθανόν δείχνει το μέγεθος της πραγματικής καταστροφής που υπέστη η παγκόσμια Οικονομία. Η απόφαση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας να διαλύσει το δολάριο για να σώσει την αμερικανική Οικονομία δεν ερμηνεύτηκε σωστά από τις υπόλοιπες μεγάλες Οικονομίες, καθώς θεώρησαν ότι η Αμερική «θα πιει το πικρό ποτήρι» για να σωθούν οι υπόλοιποι. Το ράλι της Wall Street έκανε τη «δουλειά» και τράβηξε όλα τα φώτα της δημοσιότητας πάνω του. Ελάχιστοι κατάλαβαν ότι πολύ λίγα χρηματιστήρια βρίσκονται σε νέα υψηλά. Ελάχιστοι κατάλαβαν ότι το φθηνό δολάριο ήταν η θηλιά που έμελε να πνίξει την παγκόσμια Οικονομία. Η Αμερική αναδιοργανώθηκε, ισχυροποίησε το επιχειρηματικό και τραπεζικό της περιβάλλον και ταυτόχρονα έστρωσε και το χαλί για επενδύσεις ανά τον κόσμο. Τώρα φαίνεται πως έχει έρθει η ώρα να τραβήξει με δύναμη το χαλί. Μεταξύ των επενδυτών υπάρχει η διάχυτη πίστη ότι οι Αγορές δεν μπορούν να πέσουν· ότι αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά. Όπως έλεγε, όμως, ο πασίγνωστος Franklin Templeton, τα πράγματα ποτέ δεν εί-

ναι διαφορετικά. Πριν από την κρίση του 1929, οι μετοχές κάλπαζαν και «δεν μπορούσαν να πέσουν». Την εποχή της φούσκας των dot.com, οι μετοχές «δεν μπορούσαν να πέσουν». Ούτε στη φούσκα των ακινήτων το 2007, ούτε στο σκάσιμο της Κίνας. Ακόμη και τα εμπορεύματα καταρρέουν, παρά το γεγονός ότι η Κίνα αναμένεται να γράψει ένα ακόμη 7,5% (κατά τις εκτιμήσεις) στο Α.Ε.Π. της. Το 2013 το ευρώ δεν μπορούσε να πέσει και το δολάριο δεν μπορούσε να ανέβει. Το ίδιο συμβαίνει τώρα: οι μετοχές δεν μπορούν να πέσουν. Στο τελευταίο χρονικό διάστημα, όμως, υπήρξαν μερικές αφορμές που σε άλλες περιόδους θα είχαν πυροδοτήσει νέα σημαντική άνοδο των Αγορών. Αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε αυτή τη φορά. Οι επενδυτές πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχουν αγοραστές στα τρέχοντα επίπεδα και δεν θα υπάρξουν, αν δούμε μια σοβαρή διόρθωση. Τα πρακτικά της Fed, έδειξαν ότι η Τράπεζα βρίσκεται εγκλωβισμένη σε αδιέξοδο, καθώς το δολάριο έχει σημειώσει σημαντική άνοδο. Έ γκυρες μελέτες μεγάλων τραπεζών δείχνουν ότι το δολάριο θα μπορούσε να κινηθεί υψηλότερα τουλάχιστον σε ένα 10 με 15% από τα τρέχοντα επίπεδα. Αυτό το σενάριο είναι εφιάλτης για τις μετοχές.

Τ

Οι επενδυτές, όμως, πρέπει να καταλάβουν ότι το πρόβλημα δεν είναι η Αμερική, αλλά ο υπόλοιπος κόσμος. Κι αυτό φαίνεται από τις ίδιες τις Αγορές. Η πτώση του δείκτη παγκόσμιων μετοχών –πλην των Η.Π.Α.– είναι μεγαλύτερη από αυτή της Wall Street. Μία ακόμα επιβεβαίωση ότι η άνοδος του δολαρίου οφείλεται σε θεμελιώδεις παράγοντες: η ραγδαία βελτίωση της αμερικανικής Οικονομίας και η ραγδαία επιδείνωση της

 18 

παγκόσμιας Οικονομίας. Συγκεκριμένα, οι Αγορές αυτή τη στιγμή πραγματοποιούν ένα άτυπο debate μεταξύ Γερμανίας και Αμερικής. Η Γερμανία βυθίζεται οικονομικά, σύμφωνα με τα macros των τελευταίων μηνών. Τον Αύγουστο, οι εξαγωγές κατέρρευσαν 5,8%. Από την άλλη, το έλλειμμα των Η.Π.Α., ως ποσοστό του Α.Ε.Π., βρίσκεται στα καλύτερα επίπεδα από το 1980. Η ανισορροπία αυτή αναδεικνύει ως μεγάλο κερδισμένο το δολάριο. Και τούτο δύσκολα θα αλλάξει στους επόμενους μήνες, καθώς πλέον ακόμη και η Fed δεν μπορεί να κάνει κάτι για να περιορίσει την άνοδο του δολαρίου. Οι Αγορές δείχνουν πιο ευάλωτες από ποτέ. Η απειλή υψηλότερων επιτοκίων είναι αυτή που τρομάζει τους πάντες. Υψηλότερα επιτόκια σημαίνουν χαμηλότερες μετοχές. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι έχει έρθει η ώρα ενός νέου κραχ, αλλά σίγουρα έχει έρθει η ώρα για μεγαλύτερες διακυμάνσεις και συχνότερες κρίσεις στις Αγορές. Κι αυτό δεν είναι καλύτερο. Μια Αγορά που χάνει απροσδόκητα 10 με 15%, ανά μικρά χρονικά διαστήματα, προξενεί σημαντικές ζημιές στα χαρτοφυλάκια. Οι μικροί επενδυτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οφείλουν να προστατευτούν και ότι το επενδυτικό τους χαρτοφυλάκιο θα πρέπει να περιλαμβάνει διαφορετικές κατηγορίες επενδυτικών προϊόντων. Οι επενδυτές οφείλουν να αναζητήσουν ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο με assets χαμηλής συσχέτισης. Έ να από τα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες για να διαφοροποιούν το χαρτοφυλάκιό τους είναι το συνάλλαγμα (Forex).

Ποιες είναι οι ενδείξεις που προκαλούν ανησυχία στη Wall Street Μία από τις πιο ευρείες έννοιες που στηρίζουν μια χρηματιστηριακή άνο-

| αγορεσ / ΑΝΑΛΥΣΗ |

δο είναι η ανάπτυξη. Όταν η μελλοντική ανάπτυξη αρχίζει να θολώνει, οι μετοχές αποσταθεροποιούνται. Η Κίνα ήταν η πρώτη απειλή που εμφανίστηκε ήδη από το 2013 αλλά με κάποιες προσαρμογές στη νομισματική πολιτική κατάφερε να απομακρύνει (προσωρινά) τον κίνδυνο. Πλέον όμως υπάρχει μια πολύ σοβαρή απειλή: η Γερμανία. Η ματαιοδοξία των Γερμανών και η παθολογική τους «αρρώστια» με τον πληθωρισμό, τους έφερε αντιμέτωπους με την ύφεση. Υπό την πίεση των Αγορών και των χωρών του Νότου, που έχουν υποφέρει, τα γερμανικά πλεονάσματα αναμένεται να αρχίσουν να σημειώνουν πτώση. Η Γερμανία εξακολουθεί να αρνείται να δει το μέλλον. Αρνείται να δώσει την άδεια στην Ε.Κ.Τ. να κλείσει την πληγή και επιλέγει τον δρόμο που τελικά οδηγεί στην οικονομική αυτοκτονία ολόκληρης της Ευρωζώνης. Η Γερμανία, όμως, είναι πολύ μεγάλη Οικονομία και όταν τα σύννεφα πυκνώσουν, θα παραδώσει τα κλειδιά της δημοσιονομικής πολιτικής στην Ε.Κ.Τ. Ο χρόνος για κάτι τέτοιο δεν φαίνεται μακρινός.

H

Ήδη ο DAX υποφέρει και τούτο είναι το πρώτο μήνυμα των Αγορών προς τη Γερμανία. Είναι η προεξόφληση από τους επενδυτές μιας επερχόμενης ύφεσης. Και η πτώση του DAX φαίνεται να είναι στην αρχή της. Όσο πιο πολύ πέσει τόσο πιο πίσω θα κάνουν οι Γερμανοί. Πολλοί πιστεύουν ότι μια πτώση του DAX κάτω από τις 8.000 μονάδες θα «στείλει σπίτι του» τον επικεφαλής της Bundesbank, Jens Weidmann και θα παραχωρήσει όλες τις εξουσίες στην Ε.Κ.Τ. Όσον αφορά στις Αγορές, η προοπτική της αύξησης των επιτοκίων αποτελεί παράγοντα αναδιάρθρωσης χαρτοφυλακίων από μετοχές

Οι Αγορές δείχνουν πιο ευάλωτες από ποτέ καθώς η απειλή υψηλότερων επιτοκίων τρομάζει τους πάντες. Υψηλότερα επιτόκια σημαίνουν χαμηλότερες μετοχές, αλλά και ότι έχει έρθει η ώρα για μεγαλύτερες διακυμάνσεις και συχνότερες κρίσεις στις Αγορές

σε ομόλογα. Η προοπτική ακριβότερου χρήματος μειώνει την αποτελεσματικότητα των επαναγορών ιδίων μετοχών, με αποτέλεσμα να περιορίζεται ως πρακτική. Η άνοδος του δολαρίου πιέζει την κερδοφορία των αμερικανικών εταιρειών. Η πίεση για αύξηση των μισθών μειώνει επίσης την κερδοφορία των αμερικανικών εταιρειών. Η βύθιση της παγκόσμιας Οικονομίας επιδεινώνει την εταιρική κερδοφορία. Τέλος, ο υπέρμετρος δανεισμός (margin) για να «δαμάσουμε τον ταύρο» των Αγορών, προκαλεί την ελίτ των Αγορών για «εύκολα κέρδη». Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στο πετρέλαιο. Η Αμερική έχει αυξήσει

 19 

την παραγωγή της 65% τα τελευταία πέντε χρόνια. Αν συνεχίσει έτσι, στην επόμενη πενταετία θα μηδενίσει τα ελλείμματά της και θα γίνει ακόμη πιο ελκυστική. Από τη σκοπιά της Αγοράς, η προσέγγιση των 80 δολ./βαρέλι δεν φανερώνει την καλύτερη κατάσταση της παγκόσμιας Οικονομίας ενώ συνήθως προηγείται και των μεγάλων πτώσεων στις Αγορές.

*Ο κ. Χρήστος Αλωνιστιώτης είναι Τεχνικός Αναλυτής Αγορών, ForexReport.gr

Business & Pleasure ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΤΩ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ

ΤΕΧΝΗ

Comics για… συλλογή και επένδυση Τα πάνω της αναμένεται να πάρει η κατηγορία των comics, έπειτα από ανακοίνωση του οίκου Sotheby’s σχετικά με τη διοργάνωση ειδικής δημοπρασίας μόνο με θέμα τα κινούμενα σχέδια. Το ανατρεπτικό sale έχει προγραμματιστεί για τις 7 Μαρτίου 2015 και θα γίνει στο παράρτημα του οίκου στο Παρίσι. Θα πουληθούν περίπου 300 lots με σχέδια και ζωγραφιές που σχετίζονται με διάσημα comics διεθνών συγγραφέων. Στα φαβορί είναι τα σχέδια των Hergé, Hugo Pratt, Peyo, GirMoebius, Enki Bilal, Winsor McCay και Milton Caniff. Σε ιδιαίτερα υψηλή τιμή επρόκειτο να πωληθεί εξώφυλλο του Corto Maltese από το Celtics, με την υπογραφή του Hugo Pratt. Η τιμή εκτίμησης κυμαίνεται από 220.000 έως 250.000 ευρώ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Το «κλικ» του Winston! Ο Winston Churchill φορά λευκό κασκόλ, χαμογελά κυνικά και κάνει το σήμα της Νίκης στη δεξίωση για τις εκλογές στο Λίβερπουλ το 1951. Απαθανατίζεται από τον φακό του Alfred Eisenstaedt και εκτυπώνεται με διαστάσεις 34x26,4). Στο τελευταίο sale Φωτογραφίας που έκανε ο οίκος Phillips στη Νέα Υόρκη, είχε εκτιμηθεί μεταξύ 4.000 και 6.000 δολαρίων, ενώ τελικά αγοράστηκε για 6.250 δολάρια.

 20 

| Luxury / εναλλακτικεσ επενδυσεις |

NAYTIKH TEXNH

Καλή… επένδυση Στο τελευταίο sale που πραγματοποίησε ο οίκος Bonhams, στο Knightsbridge του Λονδίνου, ένας εκπληκτικός πίνακας του Ολλανδού Ntonie Waldrop (1803-1866) πωλήθηκε για 2.500 λίρες. Σύμφωνα με τους ειδικούς, πρόκειται για μεγάλη ευκαιρία. Το έργο είναι υπογεγραμμένο κάτω αριστερά με τα χαρακτηριστικά «A Waldorp 64». Έχει διαστάσεις 35,6x46,3 εκ. και είναι λάδι σε τελάρο. Άγνωστο παραμένει εάν κατέληξε στα χέρια εφοπλιστή ή ιδιώτη με συλλογή έργων με ναυτικά θέματα.

REAL ESTATE

One Sandy Lane: το απόλυτο όνειρο Με θέα στη θάλασσα της Καραϊβικής, η πολυτελής κατοικία One Sandy Lane συνεχίζει να είναι το όνειρο αρκετών επιχειρηματιών, συλλεκτών και hedge funds managers. Σύμφωνα με πληροφορίες του οίκου Christie’s θεωερείται μία από τις πιο ασφαλείς πολυτελείς κατοικίες στα Barbados. Είναι 10.000 τ.μ. και διαθέτει 5 υπνοδωμάτια, 5 μπάνια, σαλοτραπεζαρία με θέα, πισίνα, γυμναστήριο, χώρο spa, και υπόγειο parking. Η αξία της ανέρχεται στα 19 εκατ. δολάρια. ΚΡΑΣΙ ΡΟΛΟΪ

Κέρδη για οινογνώστες!

Γρήγορες κινήσεις ρευστότητας με ένα Rolex

Με χαμόγελα άνοιξε η σεζόν και στη δευτερογενή Αγορά κρασιού, καθώς σε δημοπρασία Εκλεκτών και Σπάνιων Κρασιών που έκαναν οι Sotheby’s Νέας Υόρκης συγκεντρώθηκαν 2.022.268 δολάρια, ξεπερνώντας την αρχική εκτίμηση των 1,4 εκατ. δολαρίων. Επιπλέον, πωλήθηκε το 93% by lot και το 95% by value, οδηγώντας στην κορυφή ένα Château Lafite του 1982, το οποίο πουλήθηκε για 43.750 δολάρια�

Έ να από τα πιο κλασικά σχέδια της Rolex από ατσάλι, με αυτόματο μηχανισμό, μαύρο καντράν 39mm και χρονολογία το 1967, πωλήθηκε σε δημοπρασία του οίκου Bonhams στο Λονδίνο, για 6.707 ευρώ, αποδεικνύοντας ότι ακόμη και τα απλά μοντέλα του κολοσσού της ωρολογοποιίας έχουν πάντα ζήτηση, αποτελώντας εύκολη και γρήγορη πηγή ρευστότητας.

 21 

Παιχνίδι με τον αγωγό της ΒουλγαρίΑΣ

Ποιοι το πληρώνουν;  22 

| ΕΝΕΡΓΕΙα |

γωνιστικών τιμών– η ουσιαστική απομόνωση των καταναλωτών και η αδυναμία πρόσβασής τους στις διεθνείς Aγορές, όπου οι τιμές είναι πολύ χαμηλότερες απ’ ό,τι στην Ελλάδα. Το θέμα ετέθη εκ νέου στην εκδήλωση που διοργάνωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ πρόσφατα, με θέμα την Ενεργειακή Ασφάλεια. Με τις τοποθετήσεις τους εκπρόσωποι ανεξάρτητων προμηθευτών αναφέρθηκαν στον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η διασύνδεση του ελληνικού δικτύου με το βουλγαρικό και στη διασύνδεση της ελληνικής Αγοράς αερίου με τις Αγορές της κεντρικής Ευρώπης. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Έ νωση προωθεί πολιτικές ενθάρρυνσης των διεθνών διασυνδέσεων των δικτύων φυσικού αερίου, ως μέσο για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού και τη μείωση του ενεργειακού κόστους στην ευρωπαϊκή Οικονομία. Στο πλαίσιο αυτό ενισχύει την κατασκευή διασυνδετήριων αγωγών μεταξύ των κρατών-μελών και ιδίως των κρατών του πρώην ανατολικού συνασπισμού, η εξάρτηση των οποίων από το ρωσικό αέριο φτάνει μέχρι και το 100%. Επίσης επέβαλε και την υποχρεωτική μετατροπή όλων των υφιστάμενων διασυνδέσεων φυσικού αερίου σε διπλής ροής, ώστε να αρθούν υφιστάμενα τεχνικά εμπόδια στη διακίνηση φυσικού αερίου μεταξύ των κρατών-μελών.

Ε

Επί τάπητος θέτουν ακόμη μια φορά οι άνθρωποι της Aγοράς τις επιπτώσεις που έχει στον ομαλό εφοδιασμό της χώρας με φυσικό αέριο – αλλά και στη διαμόρφωση αντα-

Ωστόσο, παρά τις εφαρμοζόμενες πολιτικές εκ μέρους της Ε.Ε. και την ψήφιση οδηγιών που τα κράτη-μέλη έχουν ενσωματώσει στο εθνικό τους δίκαιο, ο κύριος προμηθευτής που κατέχει το μονοπώλιο στις Αγορές αυτές –η ρωσική Gazprom– φροντίζει με διάφορους τρόπους να το διατηρεί ακόμη και σήμερα, στην περίπτωση της Βουλγαρίας δεσμεύοντας όλη τη χωρητικότητα του αγωγού μέσω του οποίου τροφοδοτείται η Ελλάδα, παρότι δεν την χρησιμοποιεί. Θύματα της παράνομης αυτής τακτικής έχουν πέσει και οι έλληνες καταναλωτές, κυρίως οι μεγάλοι. Αυτοί δεν μπορούν να μεταφέρουν

 23 

αέριο μέσω του μόνου αγωγού που συνδέει την Ελλάδα με την Κεντρική Ευρώπη κι έτσι να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες χαμηλότερων τιμών που προσφέρουν οι διεθνείς Αγορές και φυσικά να μειώσουν το ενεργειακό τους κόστος και να κάνουν πιο ανταγωνιστικά τα προϊόντα που παράγουν. Οι επιπτώσεις για την ελληνική βιομηχανία από τις μεθοδεύσεις αυτές είναι καταλυτικές, κάτι που φαίνεται με τη διακοπή της παραγωγής σε πολλές ενεργοβόρες βιομηχανίες. Αρκεί να σημειωθεί ότι οι τιμές που διαμορφώνονται σήμερα στις ευρωπαϊκές Αγορές για το αέριο μέσω αγωγών είναι στα επίπεδα των 8 δολαρίων το mmbtu (εκατομμύρια βρετανικές θερμικές μονάδες), όταν στην Ελλάδα αγοράζεται από τη ΔΕΠΑ μεταξύ 11,6 και 13 δολαρίων. Πράγμα που συν τοις άλλοις δείχνει ότι η πολυδιαφημισμένη νέα σύμβαση μεταξύ ΔΕΠΑ και Gazprom δεν κατέληξε σε ανταγωνιστικές τιμές και οι έλληνες καταναλωτές συνεχίζουν να αγοράζουν ακριβότερα το αέριο.

Η διασύνδεση της ελληνικής Αγοράς αερίου με τις Αγορές της κεντρικής Ευρώπης, ο ρόλος της Gazprom και ο αντίκτυπος στην ελληνική βιομηχανία

Αυτό που αναμένει, πλέον, η ελληνική βιομηχανία, είναι να ενεργοποιηθεί η ελληνική κυβέρνηση προς την πλευρά της γειτονικής χώρας και τις κοινοτικές Αρχές, ώστε να πάψει αυτή η ιδιότυπη ομηρία που στερεί από την ελληνική Οικονομία ανταγωνιστικότητα και θέσεις εργασίας.

Οι αντιρρήσεις της ΔΕΗ για το ΝΟΜΕ

και ο ρόλος της ΡΑΕ και της Κυβέρνησης Έντονο προβληματισμό στους συμμετέχοντες στην ενεργειακή Αγορά προκάλεσαν οι μη διαψευσθείσες πληροφορίες περί αντιρρήσεων της ΔΕΗ στο σχέδιο της ΡΑΕ, για τις δημοπρασίες πακέτων ηλεκτρικής ενέργειας, στα πρότυπα του γαλλικού ΝΟΜΕ.

Ο

Όταν η Δημόσια Επιχείρηση θέτει θέματα κόστους, όπως η ίδια το προσδιορίζει, αλλά και κρατικών επιδοτήσεων, εμμέσως προκαλεί τις κοινοτικές Αρχές ανταγωνισμού να παρέμβουν. Η διενέργεια των δημοπρασιών αποφασίστηκε ως μέτρο για το άνοιγμα της αγοράς προμήθειας, η οποία ακόμη μονοπωλείται από τη ΔΕΗ, οπότε και ο ανταγωνισμός είναι ανύπαρκτος. Με βάση το αρχικό χρονοδιάγραμμα, οι δημοπρασίες θα έπρεπε να γίνουν στις αρχές του τελευταίου τριμήνου του 2014. Με την απόφαση να διενεργηθεί και δεύτερη διαβούλευση, μετά τις αλλαγές στο σχέδιο που πρότεινε η ΡΑΕ, οι δημοπρασίες, άρα και η δραστηριοποίηση με ανταγωνιστικούς όρους στην Αγορά νέων εναλλακτικών προμηθευτών, μετατίθεται για τις αρχές του 2015. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η εμμονή της ΔΕΗ να προτείνει ως κατώτερη τιμή

για την εκκίνηση των δημοπρασιών, το κόστος παραγωγής από λιγνιτικές μονάδες το οποίο η ίδια θεωρεί ως πραγματικό. Το ζήτημα είναι ότι το κόστος αυτό (της τάξης των 60 ευρώ ανά μεγαβατώρα) αμφισβητείται ακόμη και από την κυβέρνηση, η οποία μέσω της γενικής συνέλευσης της ΔΕΗ επέβαλε πολύ χαμηλότερες τιμές για τη βιομηχανία, ενώ μόνο η ΔΕΗ το θεωρεί ως πραγματικό. Σημασία έχει ότι αν γίνουν δεκτές οι θέσεις της ΔΕΗ, τότε ανατρέπεται πλήρως όλος ο σχεδιασμός για το άνοιγμα της Αγοράς στη λιανική και για τη μείωση του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία. Η τελευταία, όπως είναι φυσικό, αναμένει την έναρξη λειτουργίας των δημοπρασιών, ώστε να αρχίσει να προμηθεύεται ηλεκτρική από προμηθευτές με όρους που θα καταλήγουν σε μειωμένο κόστος κιλοβατώρας. Αντίστοιχη μέθοδος ακολουθήθηκε και στη Γαλλία, το πρότυπο της οποίας ακολουθεί και το ελληνικό σχέδιο (στη Γαλλία τη φθηνή ενέργεια παράγουν οι πυρηνικές μονάδες ενώ στην Ελλάδα οι λιγνιτικές), αλλά και άλλες ευρωπαϊκές

 24 

χώρες ως διαδικασία που θα καταλήξει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας μέσω της μείωσης του κόστους για την ενέργεια. Αυτό που περιμένει, πλέον, η Αγορά, είναι τόσο η ΡΑΕ όσο και τα αρμόδια υπουργεία να ασκήσουν τον θεσμικό τους ρόλο. Μία ακόμη υπαναχώρηση στις απαιτήσεις της ΔΕΗ θα αποβεί, τελικώς, εις βάρος της Οικονομίας και της κοινωνίας ενώ θα δώσει ένα ακόμη αρνητικό μήνυ-

| ENEΡΓΕΙΑ |

μα στις Αγορές και σε όποιον σκέφτεται να επενδύσει στην Ελλάδα. Στη χώρα μας οι ενδιαφερόμενοι είναι κατ’ αρχάς οι εναλλακτικοί προμηθευτές, οι οποίοι αναμένουν τις δημοπρασίες προκειμένου «να βγουν» στην Αγορά λιανικής, προσφέροντας ανταγωνιστικά πακέτα στους πελάτες τους. Μέχρι στιγμής δραστηριοποιούνται εταιρείες που είναι συνδεμένες με μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, όπως η Elpedison,

στην οποία συμμετέχουν τα ΕΛ.ΠΕ και η ιταλική Edison, η Protergia του ομίλου Μυτιληναίου, η Ήρων του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ με συμμετοχή της καταριανής QPI και της γαλλικής GdF Suez. Επίσης και άλλες μικρότερες ενώ πρόσφατα και η τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ έλαβε τη σχετική άδεια, προκειμένου να έχει το δικαίωμα να συμμετάσχει στις δημοπρασίες και να τροφοδοτεί τις ενεργοβόρες βιομηχανικές της μονάδες .

 25 

Aν γίνουν δεκτές οι θέσεις της ΔΕΗ, τότε ανατρέπεται πλήρως όλος ο σχεδιασμός για το άνοιγμα της Αγοράς στη λιανική και για τη μείωση του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία

Marine Tours & Etihad Airways σε ένα... ανθρώπινο deal Οι δύο κολοσσοί συνδράμουν υπέρ των σκοπών των Παιδικών Χωριών SOS Της Λ. Μησιακούλη

 26 

Σ

Στις 28 Σεπτεμβρίου 2014, η Marine Tours, με τη βοήθεια της Etihad Airways, διοργάνωσε ειδική εκδήλωση με κύριο στόχο να συνδράμει στις βασικές ανάγκες των Παιδικών Χωριών SOS, μέσω της συγκέντρωσης πόρων προς όφελός τους. Αναλυτικότερα, μετατρέποντας τους κοινωνικούς της εταίρους σε πρεσβευτές της εταιρικής της υπευθυνότητας, η Marine Tours κινητοποίησε τους εργαζομένους της αλλά και τους πελάτες της, ώστε να συμμετάσχουν στη γιορτή, προσφέροντας

| ΕΤΑΙΡΙΚΗ / ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ |

πέρα από τη θερμή αγκαλιά τους, σχολικά είδη για τα παιδιά ηλικίας 4 έως 18 ετών. Ο Γενικός Διευθυντής των Παιδικών Χωριών SOS, κ. Πρωτόπαπας, σχολίασε σχετικά: «Ευχαριστούμε πολύ τη Marine Tours και την Etihad Airways για τη σημερινή γιορτή που ετοίμασαν για τα δικά μας παιδιά, δείχνοντας έτσι έμπρακτα το πνεύμα αλληλεγγύης που τις διακρίνει. Με αυτή τους την ενέργεια μετέτρεψαν τον «σπόνσορα» σε φίλο κι εμείς τις ευχαριστούμε γι’ αυτή την φιλία». Από την άλλη πλευρά, ο Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Marine Tours, κ. Κωνσταντίνος Οικονόμου, δήλωσε: «Όραμα της εται-

Σχετικά με την Etihad Airways

Σχετικά με τη Marine Tours

Η Etihad Airways, εθνικός αερομεταφορέας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ξεκίνησε τη λειτουργία τoυ το 2003 ενώ από τον Ιούνιο του 2009 εκτελεί καθημερινές πτήσεις από την Αθήνα. Από τον κόμβο της στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Άμπου Ντάμπι, η Etihad Airways εξυπηρετεί 103 επιβατικούς και εμπορικούς προορισμούς, υπάρχοντες ή ανακοινώσιμους, στη Μέση Ανατολή, την Αφρική, την Ευρώπη, την Ασία, την Αυστραλία και την Αμερική, με στόλο 98 Airbus και Boeing αεροσκαφών και με περισσότερα από 220 αεροσκάφη υπό παραγγελία, συμπεριλαμβανομένων 71 Boeing 787 Dreamliners, 25 Boeing 777-X, 62 Airbus A350s και 10 Airbus A380. Το 2013 μετέφερε 11,5 εκατομμύρια επιβάτες. Η Etihad Airways κατέχει μερίδιο της Αirberlin, της Air Seychelles, της Virgin Australia, της AerLingus, της Air Serbia και της Jet Airways και κατόπιν ρυθμιστικών εγκρίσεων θα επενδύσει στον ελβετικό περιφερειακό αερομεταφορέα Darwin Airline.

H Marine Tours ιδρύθηκε το 1980 και αποτελεί έναν από τους κορυφαίους ταξιδιωτικούς οργανισμούς στην Ν.Α. Ευρώπη, με εξειδίκευση στην κάλυψη επαγγελματικών ταξιδιωτικών αναγκών. Η εταιρεία το 2013 έφτασε στην κορυφή της ελληνικής Αγοράς, επιτυγχάνοντας ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 200.000.000 ευρώ, ενώ έχει ήδη λάβει πλήθος διακρίσεων και τιμητικών τίτλων από τους πλέον έγκριτους διεθνείς οργανισμούς, για τη συμβολή της στην τουριστική και την εν γένει επιχειρηματική ανάπτυξη. Με μακρά ιστορία και παράδοση στην υποστήριξη της παγκόσμιας ναυτιλιακής Κοινότητας, η Marine Tours προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαχείρισης ταξιδιών για Ναυτικούς και στελέχη Ναυτιλίας (Marine & Offshore Travel), συνδυάζοντας την προσωπική προσέγγιση ενός τοπικού οργανισμού με την παγκόσμια εμβέλεια ενός οργανισμού διεθνούς κύρους. Η ευρεία δραστηριότητα της Marine Tours εκτείνεται επίσης στη βιομηχανία των επαγγελματικών ταξιδιών (Corporate Business Travel) όπου αποτελεί τον στρατηγικό συνεργάτη των σημαντικότερων «Εταιρικών Πελατών» της Ελληνικής Αγοράς, καθώς επίσης και στη διοργάνωση ταξιδιών-κινήτρων και συνεδρίων. Για τη Marine Tours η Εταιρική Υπευθυνότητα σηματοδοτεί τη βαθύτερη ανάγκη να κάνει «όχι απλά το σωστό», αλλά να συμπεριφέρεται υπεύθυνα ως οργανισμός απέναντι στην κοινωνία. Περίτρανη απόδειξη της δέσμευσής της να συμβάλει ενεργά στην ευημερία των κοινωνιών όπου δραστηριοποιείται, αποτελούν τα απτά αποτελέσματα που φέρει στους τρεις στρατηγικά επιλεγμένους πυλώνες του προγράμματος εταιρικής κοινωνικής ευθύνης: περιβάλλον, παιδιά και εκπαίδευση.

ρείας μας αποτελεί ένας κόσμος κοινωνικής ευημερίας και πιστεύουμε ακράδαντα πως το να μεγιστοποιήσουμε τον αριθμό των παιδικών χαμόγελων με τις δυνάμεις μας, μπορεί να συμβάλει σημαντικά σε αυτό� Είναι αναμφισβήτητο ότι θα συνεχίσουμε να δίνουμε το “παρών”, στηρίζοντας το σημαντικότατο έργο του Σωματείου».

Παιχνιδότοπος το Παιδικό Χωριό SOS! Στην εκδήλωση το Παιδικό Χωρίο SOS Βάρης μετατράπηκε σε έναν τεράστιο παιχνιδότοπο, όπου οι μεγάλοι ξανάγιναν παιδιά και τα παιδιά απόλαυσαν ένα ταξίδι μέσα σε περίπτερα με ζαχαρωτά, μάγους και μασκότ… συμμετέχοντας σε θεατρικά και μουσικοχορευτικά παιχνίδια, τοξοβολία, εργαστήρι ζωγραφικής και χειροτεχνίας. Τα μεγαλύτερα σε ηλικία παιδιά είχαν τη δυνατότητα ασχοληθούν με την τέχνη του graffiti, στολίζοντας με χρωματιστά μοτίβα τους χώρους.

 27 

| επιχειρησεισ / ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ |

Άμεση επιστροφή ΦΠΑ στις επιχειρήσεις Απόδοση με την είσπραξη

Ο

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, η κίνηση αυτή γίνεται στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ρευστότητας της Αγοράς και της ανάγκης για επίσπευση της διαδικασίας επιστροφής ΦΠΑ σε εξαγωγικές, κυρίως, επιχειρήσεις. Ειδικότερα: Στον κατάλογο θα περιλαμβάνονται επιχειρήσεις που πραγματοποιούν κατά κύριο λόγο απαλλασσόμενες πράξεις ή πράξεις φορολογητέες εκτός Ελλάδας με δικαίωμα έκπτωσης του φό-

ρου εισροών, οι οποίες θεωρούνται ως εξαιρετικά χαμηλού κινδύνου, με βάση την ανάλυση κινδύνου. Οι επιχειρήσεις που θα περιλαμβάνονται στον κατάλογο θα πρέπει να πληρούν σωρευτικά ορισμένα κριτήρια (όπως κυρίως μη ύπαρξη ή τακτοποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους, εμπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων των προηγούμενων διαχειριστικών περιόδων, μη διάπραξη αδικημάτων φοροδιαφυγής κ.λπ.) και επομένως να έχουν επιδείξει αυξημένη φορολογική συμμόρφωση κατά τις προηγούμενες διαχειριστικές περιόδους. Ο κατάλογος των επιχειρήσεων καθο-

 28 

ρίζεται τον Ιανουάριο κάθε έτους, ενώ ειδικά για το 2014 θα καταρτιστεί άμεσα και θα ισχύσει για τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από 1.1.2014, με την προϋπόθεση ότι δεν έχει ξεκινήσει ο έλεγχος. Διευκρινίζεται ότι για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου είναι δυνατή, παρά την ένταξη στον ως άνω κατάλογο, η διενέργεια ελέγχου πριν από την επιστροφή του ΦΠΑ σε περίπτωση ύπαρξης ισχυρών ενδείξεων παραβατικότητας της επιχείρησης, ενώ σε κάθε περίπτωση διενεργείται ετησίως δειγματοληπτικός έλεγχος του ΦΠΑ, ποσοστού τουλάχιστον 10% των επιχειρήσεων του καταλόγου, μετά τη διενέργεια της επιστροφής.

Απόδοση ΦΠΑ με τοΝ χρόνο είσπραξης Η εφαρμογή του ειδικού αυτού καθεστώτος εντάσσεται σε σειρά μέτρων για την ενίσχυση της ρευστότητας των μικρομεσαίων κυρίως επιχειρήσεων και τη δημιουργία ενός φιλικότερου προς τις επιχειρήσεις πλαισίου λειτουργίας. Η επιχείρηση που εντάσσεται στο ειδικό καθεστώς, αποδίδει στο Δημόσιο τον ΦΠΑ στα τιμολόγια που εκδίδει κατά τον χρόνο είσπραξης του τιμολογίου και αντίστοιχα ασκεί το δικαίωμα έκπτωσης

| επιχειρησεισ |

κατά τον χρόνο που πληρώνει τους προμηθευτές της. Οι πελάτες των επιχειρήσεων του ειδικού καθεστώτος ασκούν το δικαίωμα έκπτωσης κατά τον χρόνο εξόφλησης των τιμολογίων τους από τις επιχειρήσεις του ειδικού καθεστώτος.

Ένας… Κολοκοτρώνης πουλά λάδι στο Μανχάταν

ΕΤΣΙ καθορίζεται ο τρόπος εφαρμογής του ειδικού καθεστώτος απόδοσης του ΦΠΑ. Ειδικότερα: Το ειδικό καθεστώς απόδοσης του ΦΠΑ κατά την είσπραξη είναι προαιρετικό και μπορούν να ενταχθούν σε αυτό όλες οι επιχειρήσεις (παλιές και νέες) ανεξαρτήτως αντικειμένου, εφόσον ο κύκλος εργασιών τους κατά την προηγούμενη χρήση ή την τρέχουσα δεν ξεπερνά ή δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 500.000 ευρώ. Για την ένταξη στο καθεστώς απαιτείται μόνο η υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης μέσω ειδικής εφαρμογής στο TaxisNet. Ειδικά για την πρώτη εφαρμογή, οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις θα μπορούν να υποβάλουν την ηλεκτρονική αίτηση ένταξης μέχρι τις 20.10.2014 και η ένταξή τους θα γίνεται αναδρομικά από 1.10.2014. Η παρακολούθηση των εισπράξεων θα γίνεται από τις ενταγμένες επιχειρήσεις με όποιο πρόσφορο μέσο διευκολύνει την επιχείρηση, ενώ η ενημέρωση των πληρωμών προς τη Φορολογική Διοίκηση θα γίνεται μέσω των τριμηνιαίων καταστάσεων φορολογικών στοιχείων πελατών και προμηθευτών. Λαμβάνοντας υπόψη τις εμπορικές πρακτικές στην ελληνική Αγορά, για τους σκοπούς εφαρμογής του καθεστώτος, η εξόφληση μπορεί να γίνεται με όλους τους τρόπους (τραπεζικά εμβάσματα, παντός είδους επιταγές, αντικαταβολή κ.λπ.). Σε περίπτωση που χρησιμοποιείται επιταγή, ως χρόνος εξόφλησης λογίζεται ο χρόνος εγχείρισης αυτής, ενώ σε περίπτωση σφράγισής της, ο ενταγμένος υποκείμενος στον φόρο θα έχει τη δυνατότητα διόρθωσης της φορολογητέας βάσης και κατά συνέπεια του οφειλόμενου φόρου. Με νέα εγκύκλιο θα δοθούν λεπτομερείς οδηγίες και διευκρινίσεις ως προς τη λειτουργία του ειδικού καθεστώτος απόδοσης του ΦΠΑ κατά την είσπραξη.

H

Η καινοτομία στην παραγωγή και το marketing είναι το όπλο μιας νέας δυναμικής εταιρείας που δραστηριοποιείται τα τελευταία χρόνια στον τομέα της ελαιοκομίας, στις κατάφυτες πλαγιές των λόφων που περιβάλουν την πόλη της Κυπαρισσίας. Από εκεί τα προϊόντα των Ελαιώνων Κολοκοτρώνη έχουν ξεκινήσει το ταξίδι τους, φιγουράροντας ήδη σε καταστήματα delicatessen, αλλά και σε επιλεγμένες υψηλών προδιαγραφών τουριστικές μονάδες της χώρας. Ταυτόχρονα ήδη οι «Ελαιώνες Κολοκοτρώνη» δέχονται προτάσεις για τοποθετήσεις σε μονάδες εστίασης αλλά και μεσογειακών προϊόντων στη Νέα Υόρκη. Στις δυτικές ακτές της Πελοποννήσου παράγεται το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο των «Ελαιώνων Κολοκοτρώνη». «Εδώ, τα ελαιόδεντρα για χιλιάδες χρόνια αναπνέουν τον ζωογόνο αέρα του Ιονίου Πελάγους κι έχουν τις ρίζες τους στην ιστορία της Ελλάδας που είναι συνδεδεμένη με την ελιά», τονίζει ο Ηλίας Κολοκοτρώνης, που από οδοντίατρος, ο ίδιος, ξεκίνησε με μερά κι τη δική του ελαιοκομική πορεία. «Το ιστορικό βάθος δίνει αέρα στην εμπορική πολιτική, αλλά το έδαφος και οι κλι-

ματολογικές συνθήκες της περιοχής αποτυπώνονται στη γεύση κάνοντας το ελληνικό ελαιόλαδο να είναι μοναδικό στον κόσμο» αναφέρει. Όπως σημειώνει ο κ. Κολοκοτρώνης, «Τα ελαιόδενδρα δεν ποτίζονται και δεν ραντίζονται με κανενός είδους φυτοφάρμακο (ούτε αυτών που επιτρέπονται στις βιολογικές καλλιέργειες) ενώ εφαρμόζεται μόνο φυσική λίπανση (αποστειρωμένη κοπριά κότας, προβάτων και χλωρή λίπανση με σπορά των χωραφιών με βίκο». Ο καρπός συλλέγεται άγουρος και όσες ελιές μαζευτούν μεταφέρονται προς ελαιοποίηση την ίδια ημέρα σε ένα από τα πιο σύγχρονα και πιστοποιημένα ελαιοτριβεία της περιοχής, εφαρμόζοντας αυστηρά ψυχρή μέθοδο. Στη συνέχεια το αγουρέλαιο φυλάσσεται σε ανοξείδωτες δεξαμενές να «ξεκουραστεί» και να καθιζάνει το ίζημα. Τέλος ακολουθεί το φιλτράρισμα και η εμφιάλωση σε πιστοποιημένη με HACCP μονάδα εμφιάλωσης. Αποτέλεσμα όλης της παραπάνω διαχείρισης καλλιέργειας και παραγωγής είναι ένα εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο, με έντονη φρουτώδη γεύση και άρωμα, αλλά ταυτόχρονα και προϊόν υψηλής διατροφικής αξίας, κ α θ ώ ς σ’ αυτό βρίσκονται σε μεγάλη συγκέντρωση ουσίες που προστατεύουν τον οργανισμό μας από πλήθος ασθενειών.

Απανωτές προτάσεις δέχονται οι «Ελαιώνες Κολοκοτρώνη» για τοποθετήσεις σε μονάδες εστίασης αλλά και μεσογειακών προϊόντων στη Νέα Υόρκη

 29 

Β. Φουρλής:

«Παραμένουμε πιστοί στο business plan για ανάπτυξη»  30 

«To ότι πούλησε η J.P. Morgan μέρος της συμμετοχής της στη μετοχή δεν σημαίνει τίποτα», υποστηρίζει ο Πρόεδρος του Ομίλου Fourlis, κ. Β. Φουρλής, μετά τη χρηματιστηριακή ανακοίνωση ότι η συμμετοχή της J.P. Morgan Asset Management κατήλθε

T

| ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ |

ο εν λόγω ξένος επενδυτικός οίκος ήταν επενδεδυμένος στη μετοχή μας από το 2011, οπότε ήταν προφανές ότι ήθελε να αποκομίσει μέρος των κερδών της συγκεκριμένης περιόδου».

ευρείας λιανικής απήχησής της» (π.χ. σε οικογένειες που οι γονείς πρέπει να αγοράσουν κάποια απαραίτητα προϊόντα για τα παιδιά τους) «έχει μεγαλύτερα αντανακλαστικά».

Για την ιστορία και μόνο, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι από το 2011 μέχρι και πριν από λίγο διάστημα, οπότε η J.P. Morgan άρχισε να μειώνει τη θέση της στη μετοχή, τα κέρδη ξεπερνούν το 187%, απόδοση ιδιαίτερα σημαντική, αν σκεφτεί κανείς το πόσο

Κατά τον ίδιο, ο «πάτος» για τα αποτελέσματα της Intersport ήταν πριν από έναν χρόνο, ενώ για τα ΙΚΕΑ, σύμφωνα με τις ενδείξεις ανάκαμψης της ελληνικής Οικονομίας, ήταν στο πρώτο εξάμηνο του 2014.

Ο πρόεδρος του Ομίλου Fourlis ΜΑΣ μίλησε για το ποσοστό δικαιωμάτων ψήφου που κατέχει o μέτοχος J.P. Morgan Asset Management

του ορίου 5% που κατείχε στον Όμιλο, σε 3,9%. Ο ίδιος ο επιχειρηματίας αναφέρει ότι ο αμερικανικός οίκος «μπορεί να πούλησε, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι ξένοι έφυγαν από τη μετοχή. Η J.P. Morgan πούλησε σε άλλους ξένους κι έτσι τα funds διατηρούν τη συμμετοχή τους στην εταιρεία. Άλλωστε,

κακό ήταν το κλίμα στην Αγορά (σ.σ.: και παραμένει έτσι) στα χρόνια του μνημονίου. Ο κ. Φουρλής, πάντως, δηλώνει αισιόδοξος για την πορεία του ομίλου, αναφέροντας ότι «παραμένουμε πιστοί στο business plan μας για ανάπτυξη με δέκα καταστήματα τον χρόνο» και πως «η Intersport, λόγω της

 31 

Σύμφωνα με τον επιχειρηματία, η εικόνα αυτή αρχίζει να αλλάζει αισθητά προς το καλύτερο και θα μεταφραστεί στο τέλος του χρόνου σε αυξημένες πωλήσεις και βεβαίως σημαντικό EBITDA. Στις πωλήσεις, η αύξηση του τζίρου θα είναι τουλάχιστον μονοψήφια. Αναφέρει, ακόμη, πως «σε όλο αυτό το διάστημα της κρίσης φροντίσαμε εγκαίρως να προβούμε σε αναδιάρθρωση και περικοπές κόστους, τέτοιες που να μας επιτρέπουν να κοιτάζουμε το μέλλον με αισιοδοξία». Ο κ. Φουρλής στέλνει και από τη δική του πλευρά το μήνυμα για ηρεμία, με αφορμή το κλίμα αβεβαιότητας που επικρατεί στην Αγορά, εξαιτίας της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου στην οποία φαίνεται ότι έχει εισέλθει η χώρα. «Αυτό που προσδοκούν οι επιχειρηματίες», αναφέρει, «είναι ένα ήρεμο κλίμα, έπειτα από μία παρατεταμένη περίοδο, κατά την οποία οι επιχειρήσεις προέβησαν σε μεγάλες αλλαγές για να σταθούν στα πόδια τους. Τώρα χρειάζεται οι προσπάθειες αυτές να αποδώσουν».

 26 32 

| ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ |

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Leader

στη σιδηροδρομική

αγορά της ΝΑ Ευρώπης

K

Καθώς είναι η μοναδική εταιρεία που διαθέτει την ευρωπαϊκή πιστοποίηση και την τεχνογνωσία για τον έλεγχο και τη συντήρηση τροχαίου υλικού στο ευρωπαϊκό δίκτυο, η Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ) αναμένεται να παίξει ηγετικό ρόλο στη σιδηροδρομική αγορά της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Συνέντευξη στη Χαρά Αυγερινού

 33 

Το συγκριτικό της αυτό πλεονέκτημα εξασφαλίζει το ενδιαφέρον υποψήφιων επενδυτών στον εν εξελίξει διαγωνισμό για την αποκρατικοποίηση της εταιρείας. Ο πρόεδρος της ΕΕΣΣΤΥ, κ. Στέφανος Αγιάσογλου, εκτιμά ότι και οι τρεις εταιρείες (Alstom, Siemens, Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι) θα υποβάλουν δεσμευτική προσφορά στην επόμενη φάση. Η αναπτυξιακή της προοπτική αποτελεί ένα ακόμη δέλεαρ, όπως εξηγεί ο επικεφαλής της εταιρείας που αποκαλύπτει ότι εκτός από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τον νέο ΟΣΕ και το Ελληνικό Δημόσιο που είναι ήδη πελάτες της ΕΕΣΣΤΥ, και άλλες εταιρείες μέσων σταθερής τροχιάς θα αναζητήσουν τις υπηρεσίες της. Ο κ. Αγιάσογλου εξηγεί πώς θα καλύψει τα κενά σε εργαζομένους, αλλά και τα προβλήματα που παρατηρούνται στην προμήθεια ανταλλακτικών.

T

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που κληθήκατε να αντιμετωπίσετε μέσα στην Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ), από τότε που αναλάβατε; Δεν υπάρχει μεγαλύτερη πρόκληση για έναν manager από το να καταφέρει να συστήσει και να οργανώσει μια επιχείρηση. Αυτό ακριβώς συνέβη και στην περίπτωση της ΕΕΣΣΤΥ. Η δημιουργία μιας εταιρείας που υπήρχε μόνο στα χαρτιά ήταν μεγάλη πρόκληση και για μένα και για τους συνεργάτες μου. Παρά τις δυσκολίες και τις επίπονες διαδικασίες τελικά καταφέραμε σε σύντομο χρονικό διάστημα να συστήσουμε την Ελληνική Εταιρεία Συντήρη-

σης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού με την οργανωτική δομή που απαιτείται στη σύγχρονη ευρωπαϊκή Αγορά. Μέσα σε εννέα μήνες η εταιρεία αυτονομήθηκε, οργανώθηκε και λειτουργεί σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Στην πρώτη φάση λειτουργίας τέθηκαν παραγωγικές προτεραιότητες για την αντιμετώπιση διαφόρων προβλημάτων που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της πολύπλοκης διαδικασίας απόσχισης. Σήμερα η λειτουργία μας χαρακτηρίζεται με βάση τον προγραμματισμό της παραγωγής για τις ανάγκες των νυν και των μελλοντικών πελατών μας. Η ΕΕΣΣΤΥ Α.Ε. έχει τη δυνατότητα ανακατασκευής και συντήρησης τροχαίου υλικού που χρησιμοποιείται στην ελληνική, ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά. Πώς δημιουργεί κανείς εταιρική κουλτούρα σε ένα περιβάλλον που διακατέχεται από παραδοσιακές δομές του δημόσιου τομέα και ανάλογη νοοτροπία; Είναι γεγονός ότι δεν ήταν εύκολο να δημιουργηθεί εκ νέου μια σύγχρονη εταιρική φιλοσοφία, καθώς το 90% του δυναμικού μας εργαζόταν επί δεκαετίες στον παλιό ΟΣΕ. Τα βασικά στοιχεία που χαρακτήρισαν άκρως επιτυχή τη μετάβαση στη νέα εταιρική φιλοσοφία της ΕΕΣΣΤΥ ήταν η γρήγορη οργάνωση και η σύγχρονη εταιρική δομή, υποστηριζόμενη από σύγχρονη τεχνολογία με συγκεκριμένη εταιρική στρατηγική, ξεκάθαρους στόχους και σεβασμό στην εμπειρία και την τεχνογνωσία των εργαζομένων μας. Με συνεχή ενδοεταιρική επικοινωνία και άμεση κατανόηση σε χρόνια προβλήματα των εργαζομένων καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε προβλήματα ετών και να λειτουργήσουμε ενιαία, αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις που ετέθησαν από

 34 

δύο ταυτόχρονες δράσεις, όπως η σύσταση και οργάνωση μιας νέας εταιρείας και η άμεση παραγωγική αντιμετώπιση των αναγκών των πελατών μας. Πώς προχωρούν οι διαδικασίες της αποκρατικοποίησης; Βρίσκονται εντός χρονοδιαγραμμάτων; Ενδιαφερόμενοι υπάρχουν – και αν ναι, ποιοι είναι; Μια επικείμενη αποκρατικοποίηση βασίζεται στο περίγραμμα και την προοπτική της οικονομικής δραστηριότητας στην οποία απευθύνεται. Έ τσι, λοιπόν, η αναβαθμισμένη θέση του λιμανιού του Πειραιά και η ραγδαία αύξηση της εμπορευματικής κίνησης που παρατηρείται προς τη βόρειo Ευρώπη, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση των έργων εκσυγχρονισμού του ελληνικού δικτύου υποδομής (2016-2017) αποτελούν παράγοντες ιδιαίτερης αύξησης του σιδηροδρομικού έργου με μεγάλες ευκαιρίες ανάπτυξης για τον σιδηρόδρομο. Η ΕΕΣΣΤΥ Α.Ε. έχει αυτή τη στιγμή όλα τα βασικά τεχνικά και διοικητικά στοιχεία, τα οποία σε συνδυασμό με ένα στοχευμένο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και επενδύσεων θα της προσφέρουν τη δυνατότητα να εκμεταλλευτεί την εξέλιξη της Αγοράς και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται, ώστε να παίξει ηγετικό ρόλο στη σιδηροδρομική Αγορά της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αυτό από μόνο του αποτελεί ισχυρό κίνητρο για τους μελλοντικούς μας αγοραστές, γι’ αυτό και το ενδιαφέρον τους από την πρώτη στιγμή ήταν πολύ μεγάλο και ουσιαστικό. Οι ενδιαφερόμενες εταιρείες είναι 3 κολοσσοί της τάξεως των 30 με 40 δισ. ευρώ σε ετήσιο κύκλο εργασιών. Συγκεκριμένα πρόκειται για τη γαλλική Alstom, τη γερμανική Siemens και τους Ρωσικούς Σιδηροδρόμους. Το αναθεωρημένο χρο-

| ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ |

νοδιάγραμμα της διαγωνιστικής διαδικασίας, μετά την πρώτη φάση αξιολόγησης του διαγωνισμού, προχωρεί με ικανοποιητικούς ρυθμούς και σύμφωνα με αυτό αναμένονται δεσμευτικές οικονομικές προσφορές και από τους 3 ενδιαφερόμενους. Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια της εταιρείας, ώστε να διευρύνει την πελατειακή της βάση; Ποιοι είναι πιθανοί νέοι πελάτες και ποιες οι προοπτικές τους; Η ΕΕΣΣΤΥ Α.Ε. θα αποκτήσει πολύ σύντομα σπουδαίο ρόλο στα Βαλκάνια, αφού είναι η μόνη εταιρεία που διαθέτει την ευρωπαϊκή πιστοποίηση και την τεχνογνωσία για τον έλεγχο και τη συντήρηση τροχαίου υλικού στο ευρωπαϊκό δίκτυο. Με βάση αυτό, έχουμε ξεκινήσει συζητήσεις και με βαλκανικές χώρες. Παράλληλα, πιστεύουμε ότι το πελατολόγιό μας θα διευρυνθεί σύντομα, αφού εκτός από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τον νέο ΟΣΕ και το Ελληνικό Δημόσιο –που είναι ήδη πελάτες μας– θα χρειαστούν τις υπηρεσίες μας και άλλες εταιρείες μέσων σταθερής τροχιάς, εταιρείες που δραστηριοποιούνται γενικότερα στον τομέα των μεταφορών, αλλά και εταιρείες και φορείς που χρειάζονται την τεχνογνωσία μας και τις υπηρεσίες μας, χωρίς απαραίτητα να λειτουργούν άμεσα στον τομέα των μεταφορών. Η εταιρεία εμφανίζει σημαντικές ελλείψεις προσωπικού, οι οποίες αυξάνονται από τις συνταξιοδοτήσεις εργαζομένων. Πώς θα καλυφθούν τα κενά, ώστε να συνεχίσει το έργο της η ΕΕΣΣΤΥ; Πράγματι, υπάρχει άμεση ανάγκη προσλήψεων στην Ε.Ε.Σ.Σ.Τ.Υ. καθώς οι ανά-

«Καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε προβλήματα ετών και να λειτουργήσουμε ενιαία, αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις που ετέθησαν από δύο ταυτόχρονες δράσεις, όπως η σύσταση και οργάνωση μιας νέας εταιρείας και η άμεση παραγωγική αντιμετώπιση των αναγκών των πελατών μας»

– Στέφανος Αγιάσογλου, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού

γκες της εταιρείας είναι ήδη αυξημένες και θα ενισχυθούν σύντομα. Από πλευράς μας έχουμε κάνει κάποιες κινήσεις, που θα βοηθήσουν νέα παιδιά να αποκτήσουν τεχνογνωσία σε ένα πολύ σημαντικό αντικείμενο εργασίας, όπως είναι ο σιδηρόδρομος. Ήδη ολοκληρώθηκε πρόγραμμα μαθητείας από τον ΟΑΕΔ και ετοιμάζουμε την εκπαίδευση – σε συνεργασία με την Ε.Ε.– 150 μαθητών,

 35 

αλλά και νέα προγράμματα νέων ανέργων, βασισμένα στο σύστημα διττής εκπαίδευσης, ώστε να έχουμε έτοιμο το δυναμικό που θα έχει λάβει την απαιτούμενη γνώση. Σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους, νομίζω ότι μια πολύ θετική εξέλιξη ήταν η υπογραφή της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, η οποία προσδίδει πλαίσιο κατοχύρωσης των εργαζομένων και για το άμεσο μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις που έχουν προγραμματισθεί και υλοποιούνται. Υπάρχουν πράγματι ελλείψεις ανταλλακτικών; Πώς θα εξυπηρετηθούν οι ανάγκες συντήρησης; Η ΕΕΣΣΤΥ Α.Ε. ξεκίνησε την αυτόνομη λειτουργία της τον Σεπτέμβριο του 2013, με την ολοκλήρωση της απόσχισης του κλάδου συντήρησης τροχαίου υλικού από την ΟΣΕ ΑΕ. Έ τσι, λοιπόν, αναλάβαμε διαγωνισμούς και συμβάσεις που ήταν ήδη σε εξέλιξη. Μαζί με αυτούς, όπως ήταν φυσικό, «κληρονομήσαμε» και τα προβλήματα του παρελθόντος, που απαιτούσαν ειδικό χειρισμό για την επίλυσή τους. Προβλήματα που αφορούσαν στην κάλυψη επειγουσών αναγκών και την ιεράρχηση προτεραιοτήτων για το άμεσο επιχειρησιακό μέλλον της εταιρείας καθώς και τον σχεδιασμό για την απόκτηση των προμηθειών του επόμενου έτους, ειδικά στον τομέα προμηθειών υλικών και υπηρεσιών. Στο τέλος του Α΄ εξαμήνου του 2014 έκλεισε η περίοδος αυτή των ειδικών χειρισμών και η εταιρεία, ειδικά στον τομέα των προμηθειών, μπορεί να πραγματοποιεί σωστό προγραμματισμό προμήθειας υλικών και υπηρεσιών, ανάλογα με τις ανάγκες της συντήρησης τροχαίου υλικού.

Πηγή: Reporter.gr

ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑ

σελ. 38

ακτοπΛΟΪα

ΛΙΜΑΝΙΑ

σελ. 55

σελ. 56

 37 

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

σελ. 60

«Τρελάθηκε» ο shipping confidence!

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ /ΑΝΑΛΥΣΗ |

h

Η Moore Stephens, στην τελευταία της τριμηνιαία έκθεση, όπου πρ οσ μετρά τ ον δείκτη εμπιστοσύνης στη Ναυτιλία (Shipping Confidence), αναφέρει ότι αυτός παρουσιάζει ελαφρά μείωση τον Αύγουστο, συγκριτικά με 3 μήνες πριν (Μάιος), συνεχίζει, όμως, να είναι υψηλότερος από την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Συγκεκριμένα, τον Αύγουστο του 2014 ο δείκτης εμπιστοσύνης ήταν στο 6,1, ελαφρώς χαμηλότερος από το 6,3 του Μαΐου, αλλά αρκετά υψηλότερος από το 5,9, τον Αύγουστο του 2013.

Up…

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι διαφοροποιήσεις στις απόψεις των συμμετεχόντων στην έρευνα, καθώς η εμπιστοσύνη των Charterers στην Αγορά αυξήθηκε από το 6,1 στο 6,7 που είναι η υψηλότερη μέτρηση από την «δημιουργία» του δείκτη, το 2008. Αντίστοιχα αυξήθηκε και η εμπιστοσύνη από τους Owners, από το 6,1 στο 6,2.

…Down

Αντιθέτως, μείωση εμπιστοσύνης υπήρξε από τους Managers, από το 6,5 στο 6,2 και από τους Brokers, από το 6 στο 5,3. Κλείνοντας την έκθεση, ο Richard Greiner, της Moore Stephens, επεσήμανε ότι ο συνολικός δείκτης είναι υψηλότερος συγκριτικά με 12 μήνες πριν, αλλά το σημαντικό είναι ότι οι Charterers και οι Owners, τους οποίους ονομάζει “Prime Movers” (αυτοί που έχουν τον πιο σημαντικό ρόλο στην Αγορά), δείχνουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην Αγορά συγκριτικά με την προηγούμενη έρευνα.

ΠΩΣ ΚΙΝΗΘΗΚΑΝ ΟΙ αγοραπωλησιΕΣ

Τι προμηνύουν τα… σκαΜΠανεβάσματα του δείκτη εμπιστοσύνης ναυτιλίας

Πλοία ξηρού φορτίου Handysize

Γ

Γεγονός, πάντως, παραμένει ότι η Αγορά δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει την κυκλικότητά της (seasonality) όπου ιστορικά στα τέλη του χρόνου παρουσιάζει ανοδική πορεία. Από την άλλη, έχουμε ακόμη τρεις μήνες ώς το τέλος του χρόνου. Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους η Αγορά δεν έχει ακόμη αποδώσει τα προσδοκώμενα, είναι η μείωση ζήτησης για Coal από Κίνα, Ευρώπη και Ινδία καθώς και η απαγόρευση των εξαγωγών Bauxite και Nickel από την Ινδονησία.

H RS Platou Economic Research σε πρόσφατη ανάλυση επισημαίνει ότι στο Α΄ εξάμηνο τα φορτία Iron Ore αυξήθηκαν 12% και τα Grains 11%. Αντίθετα, τα φορτία Coal είχαν μείωση 2% παγκοσμίως, λόγω και της μείωσης των εισαγωγών από την Κίνα, 7% και 2%, από την Ευρώπη και την Ινδία. Αντίστοιχα, μείωση 30% παρουσίασαν τα φορτία Bauxite και 25% τα φορτία Nickel. Σχετικά με την πορεία της Αγοράς, εκτιμά ότι στο άμεσο μέλλον οι εξαγωγές Iron Ore από τη Νότιο Αμερική θα αυξηθούν με ταχύ ρυθμό, λόγω της αυξημένης παραγωγής καλύτερης ποιότητας μεταλλεύματος από τη Βραζιλία, ενώ θα αυξηθούν και οι εισαγωγές Coal από την Ινδία και την Ευρώπη, όπου τα αποθέματα είναι χαμηλά και

θα χρειαστεί να αναπληρωθούν λόγω του επερχόμενου Χειμώνα. Ταυτόχρονα, αναφέρει ότι είναι ρεαλιστικό να αναμένουμε αύξηση των εξαγωγών Grains από ΗΠΑ και Μαύρη Θάλασσα ενώ εκτιμά πως σχετικά με την απαγόρευση των εξαγωγών από την Ινδονησία σε Bauxite και Nickel –η οποία σιγά σιγά χαλαρώνει– θα οδηγήσει σε αύξηση των εξαγωγών Bauxite από την Αυστραλία και τη Δυτική Αφρική και Nickel από τις Φιλιππίνες, γεγονός που θα επηρεάσει θετικά την Αγορά. Τέλος, η αύξηση του στόλου το 2015 θα κινηθεί στο 5 με 5,5% ενώ η αύξηση μεταφερόμενων φορτίων θα είναι μεγαλύτερη, ενισχύοντας έτσι τα θεμελιώδη μεγέθη για βελτίωση της Αγοράς. Στις 26 Σεπτεμβρίου 2014, ο BDΙ έκλεισε στις 1.049 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 1,852 μονάδες με 12.880 δολ./ημέρα, BPI στις 807 μονάδες στα 6.462 δολ./ημέρα, BSI στις 1.053 μονάδες στα 11009 δολ./την ημέρα και BHSI στις 526 μονάδες, στα 7.676 δολ./ημέρα. Ο BDI ουσιαστικά βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με αυτά που βρισκόταν στα μέσα Αυγούστου, όπου στις 15 Αυγούστου έσπασε για πρώτη φορά το φράγμα των 1.000 μονάδων, ύστερα από 3 μήνες περίπου οπότε κυμαινόταν κάτω από το όριο αυτό.

 40 

το SILVER STAR (21.967 dwt – 1995, Saiki) πρόσφατα νηολογημένο, πωλήθηκε περίπου 5,1 εκατ. δολ.

Tankers Aframax – LR2 το SC LAURA (109.325 dwt – 2001, Dalian New Yard) πωλήθηκε στα 14,5 εκατ. δολ., περίπου.

Αναμένεται οι εξαγωγές Iron Ore από να αυξηθούν με ταχύ ρυθμό, λόγω τΗς αυξημένης παραγωγής καλύτερης ποιότητας μεταλλεύματος από τη Βραζιλία ενώ θα αυξηθούν και οι εισαγωγές Coal από Ινδία και Ευρώπη

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ /ΑΝΑΛΥΣΗ |

Διαλύσεις Η Αγορά των 2 ταχυτήτων συνεχίζεται, με τις τιμές των Cash Buyers να εξακολουθούν να βρίσκονται υψηλά και να μην συμβαδίζουν με τα επίπεδα τιμών που οι End Buyers είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν. Στην παρούσα φάση υπάρχουν Cash Buyers οι οποίοι έχουν στα χέρια τους πλοία και δεν έχουν καταφέρει ακόμη να βρουν αγοραστές, λόγω των υψηλών τιμών στις οποίες τα είχαν αγοράσει στο προηγούμενο διάστημα. Ως αποτέλεσμα, οποιαδήποτε πτώση τιμών θα οδηγούσε τους Cash Buyers να αναγνωρίσουν ζημιές και για τον λόγο αυτό προσπαθούν να συντηρήσουν τις τιμές συνεχίζοντας να αγοράζουν σε υψηλά επίπεδα, «στρατηγική» που μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερα επικίνδυνη, όπως έχει συμβεί σε αρκετές περιπτώσεις στο παρελθόν. Φαινομενικά, η ανωτέρω κατάσταση μπορεί να φαίνεται ευνοϊκή για τους πλοιοκτήτες που απολαμβάνουν υψηλές τιμές, αλλά στην πραγματικότητα πρέπει να είναι ιδιαίτεροι προσεκτικοί, καθώς αν οι τιμές διορθωθούν, τότε θα έρθουν αντιμέτωποι με επαναδιαπραγματεύσεις ή ακόμη και ακυρώσεις συμφωνιών.

Στην Ινδία, το κύριο χαρακτηριστικό ήταν η μεταβλητότητα της νομισματικής ισοτιμίας, η οποία έφτασε στα επίπεδα των 62 στο δολάριο, οδηγώντας αρκετούς Cash Buyers να απέχουν από την Αγορά, κάποιοι άλλοι, όμως, αγνόησαν την υποτίμηση και προχώρησαν σε αγορές, ελπίζοντας πως μετά τις αργίες του Diwali, στις 23 Οκτωβρίου, η Αγορά θα ανακάμψει δυναμικά.

Στο Μπαγκλαντές, η Αγορά συνεχίζει να παραμένει ουσιαστικά άπραγη, καθώς οι έντονες βροχοπτώσεις στην περίοδο των μουσώνων βρήκαν τη χώρα στο μεγαλύτερο μέρος πλημμυρισμένη, με αποτέλεσμα την παύση όλων των έργων ανάπτυξης, άρα και την ανύπαρκτη ζήτηση για σίδηρο από διαλύσεις πλοίων. Εκτιμάται ότι μετά τις αργίες του Eid, που αρχίζουν στις 5 Οκτωβρίου, η χώρα θα αρχίσει να επιστρέφει σε φυσιολογικά επίπεδα, τονώνοντας την Αγορά διαλύσεων.

Το Πακιστάν, ύστερα από ένα αρκετά δυναμικό Γ΄ τρίμηνο, όπου εκτός από δεξαμενόπλοια αγόρασε και σημαντικό αριθμό πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου, έκανε ένα διάλειμμα, εν όψει και των επερχόμενων αργιών του Eid και αναμένουμε να δούμε αν μετά τις αργίες θα επιστρέψει με την ίδια αγοραστική διάθεση.

Η Κίνα συνεχίζει απτόητη τις διαλύσεις των κρατικά επιδοτούμενων εταιρειών και δεν αναμένεται καμία ιδιαίτερη διαφοροποίηση στο άμεσο μέλλον.

Ο συνολικός αριθμός διαλύσεων ήταν 402.644 dwt, εκ των οποίων περίπου το 89% (359.046 dwt) αφορούσε σε πλοία ξηρού φορτίου, το 0% (0 dwt) σε δεξαμενόπλοια και το 11% (43.598 dwt) σε containerships και Ro-Ro.

 41 

Οι τιμές για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: ΙΝΔΙΑ

$ 450 - $ 480 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Πακιστάν

$ 460 - $ 490 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Μπαγκλαντές

$ 455 - $ 485 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα ΚΙΝΑ

$ 280 - $ 300 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα

Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.

Μηνύματα ανάπτυξης

άφησε η Παγκόσμια Ημέρα Ναυτιλίας Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΛΕΞΑΚΗ

T

Την αναγκαιότητα σεβασμού των διεθνών συμβάσεων που εκτείνονται σε όλους τους τομείς της ναυτιλιακής δραστηριότητας, από την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, την προστασία από έκνομες ενέργειες στη θάλασσα και τη διαφύλαξη του θαλάσσιου περιβάλλοντος, μέχρι τη διευκόλυνση της διεθνούς ναυτιλιακής κίνησης, τη ρύθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης και την εξασφάλιση αποζημίωσης για ζημίες από ναυτικά συμβάντα, επεσήμανε εκ μέρους του πρωθυπουργού Αντώνη

 42 

Σαμαρά και της ελληνικής κυβέρνησης σε μήνυμά του ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ναυτιλίας 2014. Απευθυνόμενος σε κάθε μέλος της μεγάλης ελληνικής ναυτιλιακής οικογένειας, ο υπουργός χαρακτήρισε «ζωτικής για τη Ναυτιλία σημασίας η ύπαρξη ομοιόμορφου διεθνούς νομικού πλαισίου. Είναι, όπως είπε, «μια εκ φύσεως διεθνής δραστηριότητα. Μόνο το ενιαίο πλαίσιο μπορεί να διασφαλίσει ίσους όρους ανταγωνισμού και την απρόσκοπτη λειτουργία της ναυτιλιακής δραστηριότητας. Αυτή η νομική κληρονομιά είναι τώρα στα χέρια μας ως κρατών σημαίας, κρατών λιμένων και παράκτιων κρατών, για να την εφαρμόσουμε αποτελεσματικά. Στο πλαίσιο αυτό, καθίσταται εμφανής η

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

«Η νομική κληρονομιά είναι τώρα στα χέρια μας, ως κρατών σημαίας, κρατών λιμένων και παράκτιων κράτων, για να την εφαρμόσουμε αποτελεσματικά»

αναγκαιότητα αποφυγής παράλληλης νομοθεσίας πέραν της διεθνούς και ιδίως σε περιφερειακό επίπεδο». Ο κ. Βαρβιτσιώτης επεσήμανε ότι «η κατάταξη της ελληνικής σημαίας στον Λευκό κατάλογο του ΙΜΟ και των Μνημονίων Κατανόησης των Παρισίων και του Τόκυο (Paris MOU, Tokyo MOU), καθώς και η επί σειρά ετών συμπερίληψη της Ελλάδος στον κατάλογο των ποιοτικών σημαιών (Quality Flag States) της Πρωτοβουλίας Qualship21 των ΗΠΑ αποτελούν αδιάψευστη απόδειξη ότι οι απαιτήσεις των Διεθνών Συμβάσεων του ΙΜΟ και η υιοθετηθείσα εθνική νομοθεσία εφαρμόζονται ορθά και αποτελεσματικά από όλους τους φορείς της Ναυτιλίας, τη Διοίκηση, τις ναυτιλιακές εταιρίες, τους ναυτικούς, τους εξουσιοδοτημένους από την Ελλάδα Νηογνώμονες και όσους μετέχουν ενεργά στο ελληνικό ναυτιλιακό cluster. Ο καθένας χωριστά συμβάλλει αποτελεσματικά, από τον χώρο της εργασίας του ή της επιχείρησής του και όλοι από κοινού σε μια μακροπρόθεσμη εξυπηρέτηση των συμφερόντων της ελληνικής Ναυτιλίας. Στο ίδιο πλαίσιο, οι συστηματικοί έλεγχοι των ξένων πλοίων (Port State Control) που καταπλέουν στους ελληνικούς λιμένες σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των απαιτήσεων των διεθνών συμβάσεων, αποτελούν περαιτέρω συνεισφορά της χώρας μας στους στόχους του ΙΜΟ για την εξάλειψη της υποβαθμισμένης, σε επίπεδα ασφαλείας, Ναυτιλίας (substandard shipping)».

ΥπΟΥΡΓΕΙΟ Ναυτιλίας

Απόφαση-καταπέλτης για τη διακίνηση ναρκωτικών Με απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, κυρώθηκε ο Κανονισμός Λειτουργίας Περιφερειακών Ομάδων Δίωξης Ναρκωτικών Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. (Π.Ο.ΔΙ.Ν.). Οι συγκεκριμένες ομάδες θα λειτουργήσουν αρχικά στις έδρες Λιμενικών Αρχών που αποτελούν τις μεγαλύτερες πύλες εισόδου και εξόδου της χώρας, αλλά παράλληλα και πύλες και για την παράνομη διακίνηση ναρκωτικών ουσιών. Σε πρώτη φάση ο Κανονισμός θα λειτουργήσει στις λιμενικές Αρχές που χρήζουν άμεσης ενίσχυσης στην τρέχουσα χρονική περίοδο, όπως ο Πειραιάς, η Πάτρα και η Ηγουμενίτσα. Η εξάπλωση του φαινομένου της διακίνησης των ναρκωτικών καθώς και οι προκλήσεις που απορρέουν από τη εξέλιξη της μορφής του οργανωμένου εγκλήματος επιτάσσουν τη συνεχή αναδιαμόρφωση της στρατηγικής του Λιμενικού Σώματος και την προσαρμογή διαρκώς σε νέα δεδομένα. Το διεθνές εμπόριο, η συνεχώς διευρυνόμενη παγκόσμια υποδομή των μεταφορών και η χρήση του διαδικτύου και των κινητών επικοινωνιών δημιούργησαν μια πιο πολυ-

Μ

σύνθετη, διεθνική και δικτυωμένη μορφή του οργανωμένου εγκλήματος. Σε αυτή τη νέα πραγματικότητα επιβάλλεται η εντατικοποίηση των προσπαθειών και των δράσεων του προσωπικού του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. και στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η δημιουργία εξειδικευμένων Ομάδων Δίωξης Ναρκωτικών σε όλη την επικράτεια, προκειμένου να υπάρξει αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του φαινομένου και πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος. Σημειώνεται, τέλος, ότι σταδιακά και σύμφωνα με τις τρέχουσες ανάγκες και τις μελλοντικές τάσεις, έχει προβλεφθεί η δυνατότητα σύστασης και ενεργοποίησης ικανού αριθμού Π.Ο.ΔΙ.Ν. και στις έδρες έτερων Λιμενικών Αρχών. Απώτερος στόχος, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Αρχηγείου του Λιμενικού Σώματος, είναι να εγκαθιδρυθεί ένας μηχανισμός που θα καλύψει την ελληνική Επικράτεια κατά τον μέγιστο δυνατό βαθμό, επιβεβαιώνοντας ότι ο στόχος της καταπολέμησης των ναρκωτικών παραμένει στην κορυφή των προτεραιοτήτων του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής, τόσο σε προληπτικό όσο και σε κατασταλτικό επίπεδο.

O Κανονισμός θα λειτουργήσει στις λιμενικές Αρχές που χρήζουν άμεσης ενίσχυσης

 43 

Με τη σφραγίδα της Βουλής

η συνεισφορά της Ελληνικής ναυτιλίας στην αντιμετώπιση της κρίσης Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΛΕΞΑΚΗ

 44 

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

«Eισάγουμε μία τροπολογία, η οποία νομίζω ότι είναι εξαιρετικά σημαντική και αφορά στη συνεισφορά της ελληνικής Ναυτιλίας και των ελληνικών πλοίων στην αντιμετώπιση του μεγάλου δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας», τόνισε κατά την αρχή της ομιλίας του ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, κατά τη διάρκεια της συζήτησης τροπολογίας. Ο κ. Βαρβιτσιώτης, κάνοντας αναδρομή στους λόγους που κατέστησαν τη Ναυτιλία «ισχυρό χαρτί και ατού της ελληνικής Οικονομίας», όπως είπε, έδωσε έμφαση στο άρθρο 13 του νομοθετικού διατάγματος 2687/1953, το οποίο, «εισήγαγε υπό συνταγματική προστασία ένα καθεστώς που πρώτη η Ελλάδα έφτιαξε για τη φορολόγηση των πλοίων βάσει των κόρων ολικής χωρητικότητας· μία συνταγματική κατοχύρωση που οδήγησε στην αύξηση της ελληνικής Ναυτιλίας και την αναγέννησή της μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο». Παράλληλα, αναφερόμενος στο παρόν, επεσήμανε την πολύμορφη συνεισφορά της ναυτιλιακής Κοινότητας στην αντιμετώπιση της κρίσης, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, σημαντικές δωρεές. «Ιδιαίτερα στο Υπουργείο Ναυτιλίας έχουμε

M

ευνοηθεί από τέτοιες δωρεές, επειδή σήμερα αναμορφώνονται περίπου τρεις ακαδημίες του Εμπορικού Ναυτικού. Ανακατασκευάζονται και θα ανακατασκευαστούν όλες με δωρεές της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών. Έχουμε πάρει περιπολικά σκάφη, έχουμε ανανεώσει μεγάλο κομμάτι του στόλου από αυτές, αλλά βέβαια έχουμε δει τη συνεισφορά της ναυτιλιακής Κοινότητας και σε κρίσιμες μάχες για την εθνική Οικονομία, όπως στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Μην ξεχνάτε ότι πάρα πολλά κεφάλαια που είχαν κερδηθεί στη θάλασσα, ξαναμπήκαν στο τραπεζικό σύστημα κι έτσι σήμερα μπορούμε να λέμε, παραδείγματος χάριν, ότι η Εθνική Τράπεζα παραμένει σε ελληνικά χέρια», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ταυτόχρονα, ο Υπουργός Ναυτιλίας υπογράμμισε τη συμβολή της ναυτιλιακής Κοινότητας στην αντιμετώπιση της κρίσης μέσα από τον διπλασιασμό του φόρου τον οποίο θα πληρώσουν οι έλληνες πλοιοκτήτες για τα επόμενα τρία χρόνια. «Αυτός», όπως είπε, «περιήλθε στη μορφή ενός νομικού κειμένου το οποίο κυρώθηκε από τη Βουλή και το οποίο δημιουργούσε, όμως, ορισμένα προβλήματα συνταγματικής τάξεως ως

Με 52 ψήφους «υπέρ» έναντι 36 ψήφων «κατά» και ένα «παρών» (του κ. Γ. Ψαριανού) πέρασε κατά την ονομαστική ψηφοφορία που προκάλεσε ο Συ.Ριζ.Α., η ρύθμιση για την «οικειοθελή οικονομική παροχή» εκ μέρους της ναυτιλιακής κοινότητας προς το ελληνικό Δημόσιο, ύψους 420 εκατ. ευρώ για την τριετία 2014-2017. Πρόκειται για την κύρωση του συνυποσχετικού και της πρόσθετης πράξης που υπογράφηκε μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου και των εφοπλιστών, όπου προβλέπεται η οικειοθελής –όχι υποχρεωτική– οικονομική παροχή για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.

 45 

προς την εφαρμογή του, επειδή ανέτρεπε τη συνταγματική τάξη που λέει ότι ο φόρος που πληρώνει το κάθε πλοίο είναι πολύ συγκεκριμένος, ότι είναι βάσει των κόρων ολικής χωρητικότητας και τίποτε άλλο και ότι καμία άλλη επιβάρυνση δεν μπορεί να τεθεί. Αυτός είναι ο γνωστός tonnage tax, μέθοδος την οποία υιοθέτησαν, πλέον, όλες σχεδόν οι χώρες οι οποίες θέλουν να μπουν στο ναυτιλιακό στερέωμα». Ο κ. Βαρβιτσιώτης συμπλήρωσε ότι με την τροπολογία γίνεται πλέον σαφέστερο το καθεστώς, λέγοντας το εξής: «Τίθεται ένας συγκεκριμένος οικονομικός στόχος για το πόσο θα συνεισφέρει η ναυτιλιακή Κοινότητα. Τετρακόσια είκοσι εκατομμύρια θα εισρεύσουν ως επιπλέον φόροι στα επόμενα τέσσερα χρόνια στα δημόσια ταμεία. Αυτό θα γίνεται βάσει οικειοθελούς αλλά δεσμευτικής συνεισφοράς και θα καταβληθούν σε τέσσερεις δόσεις: 2014, 2015, 2016 και 2017. Μάλιστα, το 2017 θα καταβληθεί στο Α΄ τρίμηνο του 2017, ακριβώς για να συνυπολογιστεί στα έσοδα του 2016. Μ’ αυτό, κατ’ αρχάς, επιτυγχάνουμε τον αρχικό στόχο που ήταν η συνεισφορά ενός ονομαστικού ποσού τετρακοσίων είκοσι εκατομμυρίων, το οποίο δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη διάταξη, όπως ισχύει σήμερα». Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο κ. Βαρβιτσιώτης άσκησε κριτική σε όσους δημιουργούν εσφαλμένα εντυπώσεις, οι οποίοι αναφέρουν, πω ς « σ ή μ ερ α χα ρ ίζ ον τ α ι φ όρ οι » . «Μέσα από τη διαδικασία της οικειοθελούς συνεισφοράς μπορώ να σας ενημερώσω ότι σήμερα το 92% των κόρων ολικής χωρητικότητας πλοίων που διαχειρίζονται στην Ελλάδα, είτε φέρουν ελληνική είτε ξένη σημαία, συμμετέχουν στη διαδικασία. Είμαι βέβαιος ότι μετά τη κύρωση της συγκεκριμένης συμφωνίας ο αριθμός τους θα αυξηθεί, επειδή δι-

αρκώς αυξάνεται και ο αριθμός των πλοίων που γίνεται η διαχείρισή τους από την Ελλάδα».

Σ

Συγχρόνως, ο Υπουργός Ναυτιλίας ανέδειξε την αντίφαση που προκύπτει από τη στάση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης στο ζήτημα της φορολόγησης της ελληνικής Ναυτιλίας. «Δεν μπορεί ο κ. Τσίπρας να πηγαίνει στην Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, να κάνει συναντήσεις οι οποίες δεν μεταδίδονται, δεν ανακοινώνονται, να διαβεβαιώνει ότι δεν θα πράξει τίποτα για το συνταγματικό καθεστώς και σήμερα να ακούμε μέσα σ’ αυτή την Αίθουσα άλλες κουβέντες», τόνισε απευθυνόμενος στους βουλευτές του Συ.Ριζ.Α. Επιπλέον, επεσήμανε ότι όλες οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν να «διαφυλάξουν ως κόρην οφθαλμού» το θέμα της ασφάλειας δικαίου και της ασφάλειας καθεστώτος, βάσει του οποίου διατηρήθηκε και αυξήθηκε η δύναμη της ελληνικής Ναυτιλίας. Ταυτόχρονα, προέτρεψε την Αξιωματική Αντιπολίτευση να στηρίξει την τροπολογία, στέλνοντας έτσι «ένα μήνυμα προς την ελληνική Ναυτιλία ότι δεν διακινδυνεύει από οποιαδήποτε κυβερνητική αλλαγή, εφόσον αυτή συνεισφέρει περίπου το 6% του ΑΕΠ μας το οποίο δεν παράγεται στη χώρα –χωρίς να έχει επενδύσει το κράτος ούτε ένα ευρώ για να παραχθεί– και προσφέρει στην εθνική Οικονομία χιλιάδες θέσεις εργασίας». Κατά τη δευτερολογία του ο κ. Βαρβιτσιώτης αναρωτήθηκε για την πολιτική του Συ.Ριζ.Α. απέναντι στη Ναυτιλία: «Τι υπερασπίζεται ο Συ.Ριζ.Α.; Τις επιτυχίες της ελληνικής Ναυτιλίας τις υπερασπίζεται ή όχι; Θέλει να τις ενσωματώνει στην εθνική φαρέτρα ή όχι; Θέλει να αποξενώσει την

 46 

ελληνική Ναυτιλία από την ελληνική Οικονομία;», σημείωσε συγκεκριμένα. Στη συνέχεια, εστιάζοντας στο γεγονός ότι έχει αναπτυχθεί διεθνώς ένα πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον για την προσέλκυση πλοίων και ναυτιλιακών κεφαλαίων, υπογράμμισε ότι χώρες σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη προσφέρουν ελκυστικότερα πακέτα από πλευράς φορολόγησης και κινήτρων εγκατάστασης. «Οι χώρες του Κόλπου προσφέρουν όχι μόνο φορολογική ασυλία, αλλά και τσάμπα γη για την εγκατάσταση ναυτιλιακών επιχειρήσεων. Η Κίνα, διαμέσου του Προέδρου της και του πρωθυπουργού της, σε κοινές ανακοινώσεις πριν από έναν μήνα, δημιούργησαν ειδικό καθεστώς στη Σαγκάη για την εγκατάσταση ναυτιλιακών εταιρειών. Η Γερμανία, δε, έχει το πιο προνομιακό φορολογικό σύστημα, επειδή δεν φορολογείται ούτε καν το κεφάλαιο που εισφέρεται σε ναυτιλιακή επιχείρηση, αποφορολογείται και η εισφορά και το όφελος, πράγμα που δεν ισχύει στην Ελλάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου ζήτησε γι’ ακόμη μια φορά από τον Συ.Ριζ.Α. να ξεκαθαρίσει τη θέση του απέναντι στην ελληνική Ναυτιλία: «Αυτά που οραματίζεστε ότι θα κάνετε, εμείς τα έχουμε γράψει, τα έχουμε υπογράψει και τα φέρνουμε να κυρωθούν. Αποφασίστε, λοιπόν, τι θέλετε. Αν αρνηθείτε αυτό, περιγράψτε ποιοι θα είναι οι όροι του δικού σας συμβολαίου, για να ξέρουν όλοι πώς στέκεστε. Γιατί δεν μπορεί να κλείνετε και τα δύο μάτια – δεξιά και αριστερά. Τότε θα οδηγείτε στα τυφλά». Καταλήγοντας, ο κ. Βαρβιτσιώτης τόνισε ότι με την τροπολογία καλύπτεται ο δημοσιονομικός στόχος που έχει τεθεί, διατηρείται το συνταγματικό περίβλημα της αφορο-

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

λόγητης ναυτιλιακής δραστηριότητας και της υπαγωγής της μόνο στον φόρο «tonnage tax», ενώ εμπεδώνεται το αίσθημα ασφάλειας για τη σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στη ναυτιλιακή Κοινότητα και την ελληνική Πολιτεία.«Προσωπικά υπερασπίστηκα τη σχέση αυτή και λοιδορήθηκα. Θα συνεχίσω, όμως, να την υπερασπίζομαι, επειδή πιστεύω ότι είναι ακρογωνιαίος λίθος μιας πολιτικής η οποία έχει φέρει οφέλη διαχρονικά και καμία κυβέρνηση δεν τη διατάραξε μέχρι σήμερα».

Σε υψηλούς τόνους κατά των εφοπλιστών ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Σε υψηλούς τόνους και η ανακοίνωση Τμήματος Ναυτιλίας του Συ.Ριζ.Α., σχετικά με την κατάργηση της υποχρεωτικής φορολόγησης των εφοπλιστών. Χαρακτηριστικά σημειώνει: «Την ώρα που η κοινωνία αναστενάζει από τους φόρους και τα χαράτσια στα ακίνητα (ΕΝΦΙΑ), που την οδηγούν σε απόγνωση μέχρι θανάτου, η συγκυβέρνηση, με νυχτερινή αιφνίδια τροπολογία, απαλλάσσει τους πλοιοκτήτες-εφοπλιστές από τη φορολόγηση των πλοίων τους. Είναι η ίδια κυβέρνηση, η οποία πριν από μερικούς μήνες, εσκεμμένα, υπό την επίκληση “τεχνικών δυσκολιών”, δεν προχώρησε στις απαραίτητες διοικητικές ενέργειες προκειμένου να εισπράξει τους οφειλόμενους φόρους. Φαίνεται ότι οι “τεχνικές δυσκολίες” ήταν τελικά… ανυπέρβλητες και ξεπεράστηκαν με την αλλαγή του περιεχομένου των διατάξεων του νόμου και τη μετατροπή της υποχρεωτικής έκτακτης φορολόγησης των εφοπλιστών σε εθελοντική συνεισφορά. Ο Συ.Ριζ.Α. δεσμεύεται να επανεξετάσει από μηδενική βάση τη σχέση ανάμεσα στο ελληνικό κράτος, τη Ναυτιλία και τον εφοπλιστικό κόσμο, με στόχο τη δημιουργία ενός δίκαιου φορολογικού καθεστώτος, που θα ανταποκρίνεται στη συνταγματική επιταγή για τη συμβολή όλων, ανάλογα με τη φοροδοτική τους ικανότητα στα δημόσια βάρη».

Lloyd’s List Global Awards:

«Εταιρεία της Χρονιάς» η Costamare

Ε

«Εταιρεία της χρονιάς» για τα Lloyd’s List Global Awards 2014 είναι Costamare, εταιρεία που ίδρυσε ο αείμνηστος Βασίλης Κωνσταντακόπουλος. Στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο η Costamare, που πλέον κουμαντάρεται από τον Κωνσταντίνο Κωνσταντακόπουλο, βραβεύτηκε επειδή, όπως αναφέρουν οι διοργανωτές, η τελευταία χρονιά ήταν μία από τις πιο δυναμικές που έχει να επιδείξει στα 40 χρόνια παρουσίας της στη Ναυτιλία. Παρά το γεγονός ότι η Αγορά μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων δεν περνά τις καλύτερες των ημερών της, η Costamare κατάφερε να εμφανίσει πολύ θετικά αποτελέσματα και συνέχισε τις επενδύσεις για επέκταση και ανανέωση του στόλου της. Επισημαίνεται ότι η Costamare ανακοίνωσε στο πρώτο εξάμηνο του 2014 έσοδα αυξημένα 24,4%, στα 238,4 εκατ. δολάρια, έναντι του πρώτου εξαμήνου του 2013, οπότε και είχαν ανέλθει σε 191,6 εκατ. δολάρια. Η διαμόρφωση των εσόδων προήλθε, σύμφωνα με την εταιρεία, από την προσθήκη 10 νεότευκτων στον στόλο της τον τελευταίο χρόνο, από τη μείωση των ναύλων σε ορισμένα πλοία της και από την πώληση παλαιότερων πλοίων για διάλυση. Τα καθαρά κέρδη της εταιρείας στο πρώτο εξάμηνο του 2014 ανήλθαν σε 47,2 εκατ. δολάρια, από 55,3 εκατ. δολάρια πέρσι.

 47 

Στη χρήση 2013 η εταιρεία, που έχει σε εξέλιξη ναυπηγικό πρόγραμμα κατασκευής εννέα containerships, ανακοίνωσε έσοδα ύψους 414,24 εκατ. δολ. έναντι 386,15 εκατ. δολ. το 2012 και κέρδη 103 εκατ. δολ. έναντι 81,12 εκατ. δολ. στη χρήση 2012. Σημειώνεται ότι η εταιρεία, μαζί με τα υπό ναυπήγηση πλοία έχει στόλο από 67 containerships συνολικής χωρητικότητας 445.000 teus. Η Costamare παρέλαβε στη διάρκεια του 2013 επτά πλοία από «δεύτερο χέρι» συνολικής μεταφορικής ικανότητας 67.717 teus, ενώ πούλησε τρία πλοία συνολικής μεταφορικής ικανότητας 11.343 teus. Η ετιαρεία έχει συμφωνήσει με το York Capital –με το οποίο έχουν ιδρύσει joint venture– να προχωρήσουν από κοινού στην παραγγελία εννέα σκαφών μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων με μεταφορική ικανότητα μεταξύ 9.000 και 14.000 teus, σε συνεργασία και με το fund York Capital Management. Τα πλοία αναμένεται να παραληφθούν μεταξύ του τέταρτου τριμήνου του 2015 και του τρίτου τριμήνου του 2016. Επίσης, το joint venture των δύο επιχειρήσεων έχει αποκτήσει ήδη τρία μεταχειρισμένα πλοία. Από τα 12 συνολικά containerships του joint venture, πέντε από τα υπό ναυπήγηση, μεταφορικής ικανότητας 14.000 teus το καθένα, έχουν ναυλωθεί στην Evergreen. Η συμφωνία αυτή, υπολογιζομένου και του option που περιλαμβάνει, αναμένεται να αποφέρει στο joint venture έσοδα ύψους 850 εκατ. δολαρίων.

Η ναυτιλία, υπό τη σκιά των οικονομικών εξελίξεων Της Μαρίας Μπερτζελέτου*

 48 

Οι πρώτες μέρες του Οκτωβρίου επιβεβαιώνουν την εύθραυστη εικόνα της παγκόσμιας Οικονομίας, με τις αναδυόμενες Οικονομίες να προβάλουν εξασθενισμένη απόδοση και τις ανεπτυγμένες να υπόσχονται, μεν, σταδιακή προοπτική με σοβαρές, όμως, απειλές.

- Ο πιστοληπτικός οργανισμός Fitch, σε πρόσφατη έκθεση για την Οικονομία, εκτιμά παγκόσμια ανάπτυξη 2,6% για το 2014 και 3% για το 2015 με πτώση 4% στην ανάπτυξη των αναδυόμενων Οικονομιών, από 4,7% το 2013. Η Ρωσία και η Βραζιλία παρουσιάζουν εικόνα ύφεσης, με την Ινδία να προβάλει ρυθμό επιτάχυνσης για την επόμενη διετία σε επίπεδα που αγγίζουν το 6,5%.

- Στην Κίνα η εικόνα παραμένει ανησυχητική καθώς η μεταποιητική δραστη-

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

τήρηση του γενικού δείκτη πάνω από το ψυχολογικό όριο. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα επίπεδα Ναυλαγοράς στο μέγεθος supramax έχουν αρχίσει πλέον να πλησιάζουν στα επίπεδα του μεγέθους capesize (11.000 δολ./ημέρα). Tα επίπεδα στο μέγεθος panamax εξακολουθούν να εμφανίζουν κρίσιμη εικόνα και να πλησιάζουν ξανά σε όρια κάτω των 7.000 δολ./ημέρα, όταν το μικρότερο μέγεθος handysize πλησιάζει τα 8.000 δολ./ημέρα. Ο γενικός δείκτης BDI έκλεισε στις 1.041 μονάδες –8 μονάδες κάτω από το προηγούμενο κλείσιμο– και 156 μονάδες κάτω από το κλείσιμο της 10ης Σεπτεμβρίου.

Σ

ριότητα στη διάρκεια του Σεπτεμβρίου δεν διαφοροποιεί την εικόνα της επιβράδυνσης του προηγούμενου μήνα. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε από HSBC, ο δείκτης παρέμεινε αμετάβλητος στις 50,2 μονάδες αλλά πάνω από το όριο 50 που διαχωρίζει την επέκταση από τη συρρίκνωση της δραστηριότητας. Ο οργανισμός Fitch εκτιμά ότι η ανάπτυξη της Κίνας θα μειωθεί σε 6,8% για το 2015 και 6,5% για το 2016, ενώ για την Ινδία θα αυξηθεί σε 6,5% από 5,6% το 2014.

- Οι πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου τερματίζονται με αρνητική εικόνα για την παγκόσμια Ναυλαγορά, καθώς καθοδική τάση εμφανίζεται για όλες τις κύριες κατηγορίες πλοίων (bulkers, tankers, containerships) κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου της

χρονιάς. Τα μικρά μεγέθη πλοίων εμφανίζουν πιο υγιής και ασφαλή εικόνα απόδοσης εν όψει των προκλήσεων της υπερπροσφοράς χωρητικότητας και των κινδύνων που εγκυμονούν στην παγκόσμια Οικονομία.

- Στην Αγορά των bulkers-πλοίων μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου, ο γενικός δείκτης Baltic Dry Index μπορεί να διατηρείται σε επίπεδα πάνω από το ψυχολογικό φράγμα των 1.000 μονάδων, αλλά η δυναμική του είναι εξασθενισμένη συγκριτικά με τα επίπεδα του 2013, όταν ξεπερνούσε τις 2.000 μονάδες. Η πτωτική τάση στα μεγάλα μεγέθη (capesize και panamax) πιέζει αρνητικά την απόδοση του δείκτη αλλά η ανάκαμψη της Ναυλαγοράς στο μικρότερο μέγεθος supramax δρα θετικά στη δια-

 49 

Στη Ναυλαγορά των crude tankers (πλοία μεταφοράς αργού πετρελαίου) η διαδρομή AG-USG παρουσιάζει αρνητική εικόνα. Τα επίπεδα Ναυλαγοράς στη διαδρομή AG-US έχουν πλέον μειωθεί σε WS18, που αντιστοιχούν στα κατώτατα εξασθενισμένα επίπεδα που είχαν εμφανιστεί στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου της περασμένης χρονιάς. Στην Αγορά containerships (πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων) o γενικός δείκτης Shanghai Container Freight παραμένει κάτω από τις 1.000 μονάδες για δύο συνεχόμενες εβδομάδες. Την τελευταία φορά που ο δείκτης ήταν κάτω από το όριο των 1.000 μονάδων ήταν στη διάρκεια του Μαρτίου της φετινής χρονιάς. Η κάθοδος είναι σημαντική, τόσο στη διαδρομή προς την Ευρώπη όσο και προς την Αμερική. Ο δείκτης σημείωσε κάθοδο 61 μονάδων πρόσφατα και τερμάτισε στις 936 μονάδες, 6% κάτω από το πιο πρόσφατο κλείσιμο, με 9% εβδομαδιαία πτώση στη διαδρομή Ασία-Ευρώπη.

*Η ΜΑΡΙΑ ΜΠΕΡΤΖΕΛΕΤΟΥ είναι Shipping Analyst στην GOLDEN DESTINY RESEARCH & VALUATIONS DEPARTMENT

Κυριαρχεί η Άπω Ανατολή στη ναυπηγική βιομηχανία

– καμία παραγγελία στην Ελλάδα από το 2011

K

Κίνα, Κορέα και Ιαπωνία μονοπωλούν την παγκόσμια ναυπηγική βιομηχανία, σε αντίθεση με την Ε.Ε., όπου ο κλάδος συρρικνώνεται διαρκώς, οδηγώντας την ευρωπαϊκή Οικονομία σε σημαντικές απώλειες εσόδων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έ νωσης Ιαπωνικών Ναυπηγείων, που αφορούν στο σύνολο της Αγοράς, στο Α΄ εξάμηνο του 2014 η ευρωπαϊκή ναυπηγική βιομηχανία δέχθηκε μόλις 57 παραγγελίες, χωρητικότητας 970.000 gt, ενώ στη χώρα μας δεν έχει γίνει καμία παραγγελία για νέο πλοίο από το 2011. Αντίθετα, στις τρεις χώρες της Ανατολής,

 50 

ανήκει μερίδιο που φτάνει το 92,7%. Κυρίαρχη είναι η Κίνα με 592 νέες παραγγελίες (19,98 εκατ. gt) και μερίδιο Αγοράς 40,1%, ακολουθεί η Νότιος Κορέα με 203 νέες παραγγελίες (14,33 εκατ. gt) και μερίδιο 28,8%. Τρίτη είναι η Ιαπωνία που δέχθηκε 365 παραγγελίες (11,88 εκατ. gt) και είδε τα μερίδιά της να φτάνουν στο 23,9%, από μόλις 13,2% που ήταν στο τέλος του 2013. Σημειώνεται ότι η ναυπηγοεπισκευή αποφέρει περίπου 1 δισ. δολάρια εσόδων σε ετήσια βάση στα ιαπωνικά ναυπηγεία. Σημαντική παρουσία στη ναυπηγική βιομηχανία έχουν επίσης τρεις γειτονικές μας χώρες: η Κροατία με 12 νέες παραγγελίες, η Ρουμανία με 21 και η Τουρκία με 17. Επίσης, στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2014 τα κινεζικά ναυπηγεία έχουν παραδώσει 478 πλοία, τα κορεατικά 171 και τα ιαπωνικά 276 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 21,5 εκατ. gt ενώ στην Ε.Ε. έχουν παραληφθεί από

|| ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΛΙΜΑΝΙΑ |

ναυτιλιακές εταιρείες 66 πλοία συνολικού tonnage 672.000 gt.

Τα κόστη στο αγκυροβόλιο διώχνουν πλοία Ωστόσο πέρα από το «χτίσιμο καραβιών» που αποτελεί «όνειρο απατηλό» για την εγχώρια βιομηχανία που ψάχνει να βρει… «υποβρύχια» διέξοδο με παραγγελίες του Πολεμικού Ναυτικού, ο τομέας των επισκευών ουσιαστικά δεν υφίσταται. Ο ανταγωνισμός από τις γειτονικές χώρες, το υψηλό ρίσκο λόγω της οικονομικής κρίσης που έχει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, η γραφειοκρατία, το κόστος παραγωγής, αλλά και οι απεργίες καταφέρνουν να κρατούν μακριά από τις δεξαμενές τα πλοία. Σε τούτα έρχεται να προστεθεί και το αυξημένο κόστος χρήσης του αγκυροβολίου του Πειραιά, λόγω των πάγιων χρεώσεων που γίνονται στα απόβλητα, ακόμη και στη ράδα, ανεξάρτητα από το αν θα αφήσουν ή όχι κατάλοιπα. Ο σύνδεσμος των ναυτικών πρακτόρων (ΣΩΝΠΑΠ), όπως αναφέρουν ναυτιλιακοί παράγοντες του Πειραιά στα Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα, έχει κρούσει επανειλημμένα τον κώδωνα του κινδύνου, σημειώνοντας ότι οι πάγιες χρεώσεις, ανεξάρτητα από τη χρήση των υπηρεσιών, διώχνουν τα πλοία από το πρώτο λιμάνι της χώρας. Μάλιστα, το θέμα είναι εν γνώσει τόσο της Έ νωσης Εφοπλιστών, του ΟΛΠ και του υπουργείου Ναυτιλίας, χωρίς ωστόσο να έχει γίνει κάτι ακόμη.

«Ενιαίος φορέας» η λύση Στο μεταξύ, για την «ανάσταση» του κλάδου το τελευταίο διάστημα έχει βγει πάλι από το ψυγείο το σχέδιο για τη δημιουργία του «Ενιαίου Φορέα». Μέσα από αυτό ευελπιστεί η κυβέρνηση να ξαναλειτουργήσουν με αξιώσεις τα δύο μεγαλύτερα ναυπηγεία της χώρας: Σκαραμαγκάς και Ελευσίνα. Παράλληλα, μέσω ελληνικών εφοπλιστικών κύκλων, της Προεδρίας της Δημοκρατίας αλλά και του υπουργείου Εξωτερικών γίνονται προσπάθειες να προσελκύσουμε επενδύσεις στα ελληνι-

κά ναυπηγεία, τόσο από τη Κίνα όσο και από τη Ν. Κορέα. Πρόσφατα, κατά την επίσκεψη του ΠτΔ στην Κορέα, είχε τεθεί το όλο θέμα, καθώς στα κορεατικά ναυπηγεία από τους πρώτους πελάτες είναι οι έλληνες εφοπλιστές.

α΄ εξάμηνο του 2014 Παραγγελίες

Eυρωπαϊκή ναυπηγική βιομηχανία

57

Παραγγελίες

0

Eλλάδα

Παραγγελίες

Κίνα Νότιος Κορέα Ιαπωνία

40,1%

Κίνα

592

1160

28,8%

Νότιος Κορέα

203

23,9%

Ιαπωνία

365

Παραγγελίες

Παραγγελίες

Παραγγελίες

19,98 εκατ. gt

14,33 εκατ. gt

11,88 εκατ. gt)

Σημαντική παρουσία στη ναυπηγική βιομηχανία έχουν επίσης τρεις γειτονικές μας χώρες

Παραγγελίες

21

Ρουμανία

Παραγγελίες

17

Τουρκία

Παραγγελίες

12

Κροατία

 51 

Η «απόβαση» στην Κορέα Σημειώνεται ότι οι παραγγελίες πλοίων του ελληνικού εφοπλισμού στα ναυπηγεία της Κορέας ανέρχονται σε 3,8 εκατ. cgt και αντιπροσωπεύουν το 20% των συνολικών παραγγελιών που δέχονται τα κορεατικά ναυπηγεία, σύμφωνα με όσα είπε στη δεύτερη ελληνοκορεατική συνάντηση παραγόντων της ναυπηγικής βιομηχανίας, που πραγματοποιήθηκε στην πόλη Changwon, ο γενικός διευθυντής του γραφείου της Βιομηχανικής Πολιτικής του υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Ενέργειας της Κορέας. Η Ελλάδα, προσέθεσε, είναι η πρώτη ναυτιλιακή δύναμη παγκοσμίως με βάση όλους τους δείκτες, είτε πρόκειται για τον αριθμό των πλοίων είτε του dwt είτε την αξία του στόλου. Το 2nd Korea-Greece Shipbuilding Cooperation Committee πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή παραγόντων της ελληνικής πολιτείας, της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας και των εταιρειών κατασκευής υλικών. Στο περιθώριο της συνάντησης ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (ΔΟΣ), κ. Παναγιώτης Μίχαλος, είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο της Hyundai Heavy Industries. Ο κ. Μίχαλος, ο οποίος ηγείται επιχειρηματικής αποστολής των Ελλήνων Κατασκευαστών Ναυτιλιακού Εξοπλισμού (HEMEXPO) στην Κορέα, υπογράμμισε τη σημασία της ένταξης των ελληνικών εταιρειών ναυτιλιακού και ναυπηγικού εξοπλισμού στους καταλόγους προμηθευτών της Hyundai, με την ευκαιρία της συμμετοχής εταιρειών-μελών της HEMEXPO στην έκθεση Marine Tech 2014 που ξεκίνησε στις 29 Σεπτεμβρίου στην πόλη Changwon. Αναφέρθηκε επίσης στις δυνατότητες μεταφοράς μέρους των δραστηριοτήτων των ναυπηγείων της Hyundai στην Ελλάδα, με κοινά έργα ναυπήγησης ή επισκευής πλοίων σε ελληνικά ναυπηγεία, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει κόμβος για παρόμοιες δραστηριότητες σε όλη την ευρύτερη περιοχή.

Allied Shipbroking:

77 δεξαμενόπλοια σε Ελληνικά χέρια από τα 434 που πουλήθηκαν από την αρχή του έτους  52 

Πάνω από 9,5 δισ. δολ. έχουν επενδυθεί για την αγορά second hand δεξαμενοπλοίων στη διάρκεια του πρώτου εννεάμηνου του 2014, έναντι μόλις 5,9 δισ. δολ. στο αντίστοιχο διάστημα του 2013, σύμφωνα με τα στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου Allied Shipbroking. Κύρια αιτία το γεγονός ότι οι πλοιοκτήτες αγοράζουν μεταχειρισμένα δεξαμενόπλοια για να επωφεληθούν από τη σταδιακή ανάκαμψη της Αγοράς, η οποία γνώρισε τα προηγούμενα χρόνια μία από τις

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

δολ., όταν στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2009 είχαν επενδυθεί λίγο λιγότερα από ένα δισ. δολ.

(0,95 δισ. δολ.).

Ο

Οι έλληνες εφοπλιστές κυριαρχούν στις αγορές δεξαμενόπλοιων, καθώς έχουν αποκτήσει από την αρχή του έτους 77 σκάφη σε σύνολο 434 του τύπου αυτού που άλλαξαν χέρια, επενδύοντας 3 δισ. δολ. Πέρσι, στο εννεάμηνο τα ελληνικά εφοπλιστικά συμφέροντα είχαν αποκτήσει 92 δεξαμενόπλοια καταβάλλοντας 1.625.175.000 σε σύνολο 389 πλοίων που άλλαξαν χέρια διεθνώς. Την ίδια ώρα, λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος, οι αξίες τους ανεβαίνουν. Έ να VLCC ηλικίας πέντε ετών μπορεί να αγοραστεί τώρα στα 73,5 εκατ. δολ. έναντι 72,7 εκατ. δολ. τον περασμένο Ιούλιο, 70 εκατ. δολ. τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους και μόλις 60 εκατ. δολ. στις πρώτες ημέρες του 2014, σύμφωνα με όσα αναφέρει η Lloydslist, επικαλούμενη στοιχεία Baltic Exchange. Οι αξίες των VLCC σημείωσαν αύξηση περίπου 22% σε σύγκριση με τις αρχές του τρέχοντος έτους.

χειρότερες κρίσεις στην ιστορία της. Τα περισσότερα κεφάλαια που επενδύθηκαν το 2014 στα δεξαμενόπλοια κατευθύνθηκαν στα very large crude carriers (VLCC). Σύμφωνα με τα στοιχεία, το εννεάμηνο του 2104 έχουν αλλάξει χέρια συνολικά 63 υπερδεξαμενόπλοια (VLCC και ULCC) έναντι μόλις 30 στο αντίστοιχο διάστημα του 2013. Συνολικά για VLCC και ULCC επενδύθηκαν φέτος μέχρι στιγμής 3,6 δισ.

Αντιστοίχως, ένα μικρότερο σκάφος aframax, ηλικίας πέντε ετών, αξίζει σήμερα περί τα 39,6 εκατ. δολ. έναντι 30 εκατ. δολ. στην αρχή του έτους. Η αξία αυτού του τύπου δεξαμενόπλοιου αυξήθηκε 32%. Η άνοδος των αξιών κατά το τρέχον έτος αφορά όμως κυρίως σε πλοία μεταφοράς αργού πετρελαίου και όχι ξηρού φορτίου. Στα δεξαμενόπλοια τύπου medium range (MR) μεταφοράς προϊόντων οι αξίες μειώθηκαν ελαφρώς στα 25,8 εκατ. δολ. από 28 εκατ. δολ. που ήταν στην αρχή του 2014. Η πτώση τιμών των δεξαμενόπλοιων MR έρχεται, καθώς η Αγορά στην κατηγορία αυτή έχει απογοη-

 53 

τεύσει φέτος τους πλοιοκτήτες σε σύγκριση με μία καλή χρονιά πέρσι.

Clarksons: Τάση για second hand Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με όσα αναφέρει ο ναυλομεσιτικός οίκος Clarksons, η ανάπτυξη του στόλου μέσα από αγορές μεταχειρισμένων δεξαμενόπλοιων φαίνεται να προτιμάται από την παραγγελία νεότευκτων στην παρούσα φάση. Ίσως, κατά την ανάλυση του ναυλομεσιτικού οίκου, οι πλοιοκτήτες να ενεργούν υποσυνείδητα από κοινού, προκειμένου να αποτραπεί η εισροή νεότευκτων πλοίων στον παγκόσμιο στόλο, που θα οδηγήσει σε αύξηση της προσφερόμενης χωρητικότητας και συνακόλουθα σε πτώση των ναύλων. Να σημειωθεί ότι το παγκόσμιο βιβλίο παραγγελιών VLCC αριθμούσε στο τέλος Ιουλίου του τρέχοντος έτους 84 πλοία σε σύνολο 626 σκαφών του εν ενεργεία στόλου, γεγονός που σημαίνει ότι το orderbook ισοδυναμεί με το 13% του ενεργού στόλου. Επίσης, στα δεξαμενόπλοια Suezmax το βιβλίο παραγγελιών είναι από τα χαμηλότερα στον κλάδο δεξαμενόπλοιων και αντιστοιχεί μόλις στο 7,8% του σημερινού στόλου.

Κύρια αιτία για το γεγονός ότι οι πλοιοκτήτες αγοράζουν μεταχειρισμένα δεξαμενόπλοια, είναι για να επωφεληθούν από τη σταδιακή ανάκαμψη της Αγοράς, η οποία γνώρισε πρόσφατα μεγάλη κρίση

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

ενός δικτύου για τη μεταφορά και διανομή LNG, καθώς και στη δημιουργία μιας σωστά οργανωμένης και βιώσιμης Αγοράς. Το POSEIDON-MED αρχικά επικεντρώνεται στα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη που συμμετέχουν (Ελλάδα, Κύπρος, Ιταλία, Κροατία, Σλοβενία) και απώτερος στόχος του είναι να προετοιμάσει ένα λεπτομερές συνολικό σχέδιο εφαρμογής, ώστε να υιοθετηθεί ευρέως σε όλη την Αδριατική και την περιοχή της Μεσογείου. Αναφερόμενος στο πρόγραμμα, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ο.Λ.Π., κ. Ανωμερίτης, δήλωσε ότι το λιμάνι του Πειραιά, ως το μεγαλύτερο κέντρο της διεθνούς Ναυτιλίας και ένα από τα κύρια λιμάνια ανεφοδιασμού πλοίων, αναμένεται να λειτουργήσει ως βάση για την ανάπτυξη του δικτύου της εφοδιαστικής αλυσίδας του έργου.

Η χρήση LNG στο επίκεντρο προγράμματος της ευρωπαϊκησ ενωσησ Τεχνική συνάντηση εργασίας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος POSEIDON-MED πραγματοποιήθηκε στις 6 και 7 Οκτωβρίου, με στόχο την εισαγωγή του Υγροποιημένου Φυσικού Αέριου (LNG) ως κύριου καυσίμου στη ναυτιλιακή βιομηχανία και την ανάπτυξη ενός επαρκούς δικτύου υποδομών ανεφοδιασμού πλοίων. Ο Οργανισμός Λι-

Τ

μένος Πειραιώς συμμετέχει, μαζί με άλλους 18 εταίρους, στο πρόγραμμα, που αποτελεί το πρώτο ευρωπαϊκόδιασυνοριακό έργο για ανεφοδιασμό των πλοίων με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG bunkering project) στη Μεσόγειο και την Αδριατική. Το πρόγραμμα συντονίζεται από την QENERGY Europe και στοχεύει στον σχεδιασμό μιας ολοκληρωμένης αλυσίδας λιμανιών για τη χρήση LNG ως καυσίμου στα πλοία, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης

 54 

Οι εταίροι του Ευρωπαϊκού Προγράμματος είναι οι: 1. QEΝERGY Europe (Coordinator) 2. OceanFinance Ltd. 3. E nvironmental Protection Engineering S.A. 4. Naval Architecture Progress Ultd.

5. Hellenic Lloyd’s SA 6. Minoan Lines Shipping S.A. 7. Superfast Ferries S.A. 8. Anonimi Naftiliaki Eteria Kritis S.A. 9. Neptune Lines Shipping & Managing Enterprises S.A. 10. Hellenic Seaways Maritime S.A. 11. H ellenic Shortsea Shipowners Association 12. Piraeus Port Authority S.A. (main PORT HUB) 13. Contship Italia Spa S.A. 14. Autorità Portuale della Spezia 15. Port of Rijeka Authority 16. Luka Koper d.d.

17. Trieste Port Authority 18. Venice Port Authority

| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ |

Emanuele Grimaldi:

«H ελληνική Ακτοπλοΐα χρειάζεται νέο master plan»

T

Την ανάγκη διαμόρφωσης ενός νέου Master Plan για την ελληνική Ακτοπλοΐα επεσήμανε ο Διευθύνων Σύμβουλος του ιταλικού ναυτιλιακού ομίλου Grimaldi, κ. Emanuele Grimaldi, από το επίσημο βήμα του

18th Euro-Med Convention From Land to Sea, που φέτος ο ιταλικός όμιλος πραγματοποίησε στην Ελούντα της Κρήτης. «Ο χρόνος για ύπνο και ονειροπόλημα τελείωσε» είπε χαρακτηριστικά από το βήμα του συνεδρίου που διοργάνωσε στο διήμερο 3 και 4 Οκτωβρίου. «Πρέπει να δεχτούμε την κατάστα-

 55 

ση και να αναγνωρίσουμε ότι η ζήτηση έχει συρρικνωθεί, συνεπώς η προσφορά θα πρέπει να προσαρμοστεί. Πρέπει να οικοδομήσουμε ένα νέο βιώσιμο μοντέλο, όπου θα υπάρχει ισορροπία προσφοράς και ζήτησης. Έ να master plan είναι απαραίτητο για την ελληνική Ακτοπλοΐα, ώστε να προχωρήσουμε προς την ενοποίηση, τερματίζοντας τη σημερινή οικονομική αγωνία του κλάδου» υπογράμμισε ο κ. Grimaldi. «Παλιά, μη ασφαλή και ρυπογόνα πλοία πρέπει να αποσυρθούν, βοηθώντας έτσι την αναχρηματοδότηση του συστήματος», συμπλήρωσε. «Όσο οι εξελίξεις προς αυτή την κατεύθυνση καθυστερούν, χάνονται χρήματα όχι μόνο από τις επιχειρήσεις, αλλά και από τις τράπεζες εν τέλει, δε, από τους καταθέτες, τα χρήματα των οποίων διαχειρίζονται οι τράπεζες», σημείωσε με νόημα ο ιταλός επιχειρηματίας. Πάντως, στην εξέλιξη αυτή ο ίδιος μπορεί να είναι αγοραστής, όπως είπε στη συνέντευξη Τύπου, όπου τάχθηκε υπέρ των συγχωνεύσεων και άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να αποκτήσει το σύνολο των μετοχών της HSW. Ο όμιλος Grimaldi, μέσω της Minoan Lines, είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος στην HSW (33,3%), ωστόσο η Τράπεζα Πειραιώς, ελέγχει σημαντικό ποσοστό της εταιρείας, ενώ εκπροσωπεί και άλλους μετόχους, όπως την ΑΝΕΚ. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις ναυτιλιακών παραγόντων, ο κ. Grimaldi είναι αποφασισμένος να μπει πιο δυναμικά στις εσωτερικές γραμμές, ώστε να έχει επιστροφές από τις επενδύσεις που έκανε στη χώρα και ανέρχονται στα 400 εκατομμύρια ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό ασκεί πιέσεις, όπως αναφέρουν στελέχη των ελληνικών εταιρειών, στις εγχώριες ακτοπλοϊκές εταιρείες, ιδίως στην Αδριατική, όπου λειτουργεί με πιο ανταγωνιστικούς όρους λόγω σημαίας, δρομολογώντας μεγαλύτερα πλοία και ανοίγοντας νέες γραμμές (π.χ. Ραβένα).

ΟΛΠ: Το νέο επιχειρησιακό σχέδιο, προβλέψεις ΚΑΙ νέες επενδύσεις

| ΛΙΜΑΝΙΑ |

T

Το επιχειρησιακό σχέδιο του ΟΛΠ, που εγκρίθηκε από το Δ.Σ., προβλέπει αύξηση στο αντάλλαγμα παραχώρησης που καταβάλει στην ΟΛΠ Α.Ε. η θυγατρική της Cosco Pacific, ΣΕΠ Α.Ε., για τους Προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ του σταθμού εμπορευματοκιβωτίων του Πειραιά. Πιο συγκεκριμένα το τίμημα από τα 34,1 εκατ. ευρώ, που προβλεπόταν το 2013, θα φτάσει στο επίπεδο των 80,1 εκατ. το 2018, με μέση ετήσια αύξηση της τάξης του 19%.

Ο

Οι προβλέψεις του business plan γίνονται χωρίς να ληφθεί υπόψη ο «φιλικός διακανονισμός» με τον κινεζικό όμιλο, καθώς εκκρεμεί απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου η οποία αναμένεται εντός των ημερών. Σημειώνεται ότι η τροποποίηση της σύμβασης που περνά από τη Δικαιοσύνη, προβλέπει ότι οι δυο πλευρές έχουν αποφασίσει την κατασκευή του δυτικού τμήματος του Προβλήτα Εμπορευματοκιβωτίων ΙΙΙ και την ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού, δαπάνης 230 εκατ. ευρώ, την οποία θα επενδύσει εξ ολοκλήρου η θυγατρική της Cosco, ΣΕΠ Α.Ε. Τούτου δοθέντος, η ΟΛΠ Α.Ε., η οποία λαμβάνει έχει λαμβάνειν για την παραχώρηση αυτή με ποσοστό επί των ενοποιημένων οικονομικών στοιχείων της ΣΕΠ Α.Ε.

(21,5% σήμερα και 24,5% από το 2017), αναμένεται να μεγεθύνει ακόμη περισσότερο απ’ ό,τι προβλέπει το business plan που εγκρίθηκε το όφελός της, αφού η αύξηση του όγκου εμπορευματοκιβωτίων αναμένεται να φτάσει στα 6,2 εκατ. teus. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο επιχειρησιακό σχέδιο του οργανισμού, «όλες οι εκτιμήσεις που καταγράφονται δεν περιλαμβάνουν την επίδραση από τη φιλική διευθέτηση, καθώς αυτή δεν έχει ολοκληρώσει τις απαιτούμενες δράσεις για την ενεργοποίησή της. Οι δε παραδοχές διακίνησης που υιοθετήθηκαν για την εκτίμηση του ανταλλάγματος, βασίζονται στην παραδοχή ότι κατά την εξεταζόμενη περίοδο τα μεταβλητά έσοδα της παραχώρησης θα συνεχίσουν να είναι υψηλότερα από το ελάχιστο εγγυημένο αντάλλαγμα που προβλέπεται στη σύμβαση παραχώρησης». Η αναβάθμιση του Πειραιά, σε σχέση με άλλα ανταγωνιστικά λιμάνια, καθιστούν το σενάριο αυτό απόλυτα ρεαλιστικό, σύμφωνα με εκτιμήσεις ναυτιλιακών παραγόντων. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι μόνο σε περίπτωση δραματικής μείωσης των όγκων και παράλληλα διολίσθησης των τιμολογίων διεθνώς θα μπορούσε να πέσει το ποσοστό κάτω και από το εγγυημένο αντάλλαγμα.

Για τη δραστηριότητα της Κρουαζιέρας

Για τη δραστηριότητα της ναυπηγοεπισκευής

Προβλέπεται φέτος μείωση επιβατών περίπου της τάξης του 10% «βάσει των υφιστάμενων στοιχείων εξαμήνου καθώς και λόγω της ιστορικότητας». Για το 2015 και εντεύθεν «προβλέπεται αύξηση 4,5%, που αποτελεί τον μέσο ρυθμό ετήσιας αύξησης 2008-2013, ενώ προστίθεται 1% λόγω της δημιουργίας της νέας θέσης Αγ. Νικολάου το 2016 και επιπλέον 1% το 2017 λόγω της δημιουργίας νέων θέσεων από τη νότια επέκταση». Τα έσοδα του ΟΛΠ από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα θα μειωθούν φέτος κατά 10,7% και θα προσεγγίσουν τα 13,5 εκατ. ευρώ από σχεδόν 14,5 εκατ. το 2013. Στη συνέχεια, και μέχρι το 2018, θα αυξάνονται με μέσο ρυθμό περί το 8,5% ετησίως.

Στο επιχειρησιακό σχέδιο αναφέρεται πως «η δραστηριότητα της ναυπηγοεπισκευής παρουσιάζει σημαντική ανάκαμψη, καταγράφοντας αύξηση 21,4% στα έσοδα μεταξύ 2012-2013 και από τα υφιστάμενα στοιχεία αναμένεται να παρουσιάσει περαιτέρω αύξηση το 2014. Η βελτίωση των μεγεθών οφείλεται κυρίως στη σημαντική αύξηση των πλοίων προς επισκευή σε ιδιωτικά ναυπηγεία μεταξύ 20122013, της τάξεως του 34%, η οποία συνεπακόλουθα αποτυπώθηκε στα έσοδα προσόρμισης. Στη θετική αυτή συγκυρία προστίθεται και η επαναλειτουργία της μικρής πλωτής δεξαμενής στο Πέραμα, η οποία μετά την επισκευή της επαναδραστηριοποιήθηκε και συμβάλλει θετικά στα έσοδα της δραστηριότητας το 2014».

Για τον τομέα της Ακτοπλοΐας Προβλέπεται πως ούτε το 2018 δεν θα επιστρέψει η κίνηση στον ακτοπλοϊκό σταθμό του Πειραιά στους 19,4 εκατ. επιβάτες που είχαν ταξιδέψει το 2009. Πέρσι διακινήθηκαν 15,3 εκατ. επιβάτες ενώ για φέτος προβλέπεται μικρή αύξηση 0,6%. Για την επόμενη τετραετία εκτιμάται πως οι επιβάτες που ταξιδεύουν με τα πλοία της γραμμής από τον Πειραιά θα αυξάνονται με μέσο ετήσιο ρυθμό περί το 3,3%. Τα οχήματα που διακινούνται μέσω των ακτοπλοϊκών γραμμών και του πορθμείου προβλέπεται πως θα αυξηθούν από περίπου 2,5 εκατ. ευρώ το 2014 σε 2,9 εκατ. ευρώ το 2018. Τα έσοδα του ΟΛΠ ΟΛΠ +0,06% από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα θα μειωθούν φέτος κατά 10,1% και το 2015 θα παρουσιάσουν μικρή αύξηση (διαμορφώνονται κοντά στα 9 εκατ. ευρώ).

 58 

Με αυτά (και χωρίς τη νέα επένδυση της Cosco) τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους εκτιμάται ότι μπορούν να αυξηθούν από 7,315 εκατ. ευρώ φέτος κατά 36,459 εκατ. ευρώ σε ορίζοντα πενταετίας στα 43,774 εκατ. το 2018. Και αυτό προφανώς από τα 46 εκατ. ευρώ παραπάνω που αναμένεται να δώσει η ΣΕΠ χωρίς καν την επέκταση του Προβλήτα ΙΙΙ. Την ίδια ώρα ο Προβλήτας Ι που διαχειρίζεται ο ΟΛΠ με έσοδα που αναμένεται να φτάσουν φέτος τα 26,8 εκατ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα παρουσιάσει ζημιές της τάξης των 10,4 εκατ. ευρώ. Η διαχείριση του Προβλήτα Ι αναμένεται να παραμείνει ζημιογόνος για όλη την πενταετία. Στην Κρουαζιέρα προβλέπεται μείωση επιβατών της τάξης του 10% το 2014 και από το 2015 και μετά αύξηση 4,5%, εκτίμηση που αιτιολογεί-

| λιμανια |

ται ως ο μέσος ρυθμός ετήσιας αύξησης 2008-2013, συν 1% λόγω της δημιουργίας της νέας θέσης Αγ. Νικολάου το 2016 και επιπλέον 1% το 2017 λόγω της δημιουργίας νέων θέσεων από τη νότια επέκταση. Σημειώνεται ότι το 5ετές business plan προβλέπει επενδύσεις της τάξης 217,5 εκατ. ευρώ με σημαντικότερη αυτή του τερματικού λιμένα κρουαζιεροπλοίων, προϋπολογισμού 136,8 εκατ. ευρώ, που θα χρηματοδοτηθεί κατά 95% από το ΕΣΠΑ, έργο που έχει εξαγγελθεί εδώ και χρόνια και έχει ενταχθεί στα κοινοτικά προγράμματα περισσότερο από έναν χρόνο πριν. Προβλέπεται, ακόμη, το γνωστό στους Πειραιώτες πλάνο για την εγκατάσταση monorail που θα κινείται περιφερειακά του λιμανιού με κόστος 100 εκατ. ευρώ, ξενοδοχειακή μονάδα αξίας 50 εκατ. ευρώ στο «Παλατάκι», δύο πλωτές δεξαμενές τύπου post panamax, κόστους 50 εκατ. ευρώ, με στόχο την ενίσχυση της ναυπηγοεπισκευαστικής δραστηριότητας, υποθαλάσσια διάβαση για πεζούς που θα ενώνει τη βάση Κρουαζιέρας με την Δραπετσώνα, ανάπτυξη του Car Terminal, ανακατασκευή της «Παγόδας» σε εκθεσιακό κέντρο και την Πολιτιστική Ακτή, με μεγαλύτερο έργο το Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων στον ΟΛΠ. Εξαιρουμένης της επένδυσης του τερματικού λιμένα κρουαζιεροπλοίων, τα άλλα έργα, συνολικής αξίας 345 εκατ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα χρηματοδοτηθούν σε ποσοστό της τάξης του 70% από ιδιωτικά κεφάλαια μέσω παραχωρήσεων. Μένει να εξακριβωθεί κατά πόσο, εφόσον βέβαια προχωρήσει η αποκρατικοποίηση με την πώληση του 67,7% του μετοχικού κεφαλαίου της ΟΛΠ ΑΕ (που επιδιώκεται να κλείσει εντός του 2014), οποιοσδήποτε νέος βασικός μέτοχος θα συμφωνήσει με τους σχεδιασμούς του σημερινού management.

O OΛΠ προχωρεί στην αναγκαστική απομάκρυνση των πλοίων που έχουν κριθεί επικίνδυνα και επιβλαβή

Ο

Ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς, συνεχίζοντας την προσπάθειά του για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και της ακώλυτης ναυσιπλοΐας στη θαλάσσια περιοχή της λιμενικής ζώνης, προχωρεί στην αναγκαστική απομάκρυνση των πλοίων ή/και πλωτών ναυπηγημάτων που έχουν κριθεί επικίνδυνα και επιβλαβή, λόγω πολύχρονης ακινησίας. Για τον λόγο αυτό έχει προγραμματιστεί η διενέργεια ανοικτών πλειοδοτικών διαγωνισμών εκποίησης ως εξής: Οι όροι των διαγωνισμών αυτών αναφέρονται στις σχετικές διακηρύξεις που θα δημοσιευθούν τις αμέσως προσεχείς ημέρες και θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του ΟΛΠ

στο διαδίκτυο. Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της ΟΛΠ Α.Ε., κ. Γιώργος Ανωμερίτης, «Στόχος του ΟΛΠ είναι να απομακρυνθούν όλα τα εγκαταλειμμένα πλοία και ναυάγια, τα οποία παρακωλύουν την ελεύθερη ναυσιπλοΐα και επιβαρύνουν περιβαλλοντικά το λιμάνι, αλλά και τις τοπικές κοινωνίες. Ήδη έχουν απομακρυνθεί από την έναρξη του προγράμματος αυτού 74 πλοία και ναυπηγήματα που επί χρόνια βρίσκονταν παρατημένα ή μισοβουλιαγμένα στους χώρους ευθύνης του ΟΛΠ Α.Ε. Τόσο ο θαλάσσιος όσο και ο χερσαίος χώρος του λιμένα προσπαθούμε ώστε να αποτελούν πρότυπα περιβαλλοντικής διαχείρισης». Υπενθυμίζεται ότι το λιμάνι του Πειραιά έχει ήδη αναγνωρισθεί από την ESPO με πιστοποίηση Lloyd’s ως ECOPORT».

α.α. ONOMA ΠΛΟΙΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗ TIMH ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΗΜΕΡ. ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Φ/Γ «ΓΕΩΡΓΙΑ Μ.» Ν.Π.9997, ΠΕΡΑΜΑ 18.080 € 29-10-2014 Α/Κ «AΡΤΕΜΙΣ» Ν.Π.6712, ΙΧΘΥΟΣΚΑΛΑ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ 12.800 € 29-10-2014 Α/Κ «ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ» Ν.Π.10066, ΙΧΘΥΟΣΚΑΛΑ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ 16.800 € 29-10-2014 Δ/Ξ «ΜΕΛΙΝΑ» Ν.Π.9797, ΡΑΔΑ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ 61.500 € 31-10-2014 Δ/Ξ «ΜΑΡΟΥΛΑ» Ν.Π.8710, ΛΙΜΑΝΑΚΙ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ 80.000 € 31-10-2014 Φ/Γ «ΧΡΗΣΤΟΣ-Ι» Ν.Π.8773, ΑΜΠΕΛΑΚΙΑ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ 26.880 € 31-10-2014

 59 

eiδησεισ

Φινλανδία

Νεότευκτα πλοία short sea με καύσιμο LNG

Φινλανδική ναυτιλιακή εταιρεία containerships από τον κλάδο short sea έχει παραγγείλει ήδη τέσσερα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, με κινητήρες τεχνολογίας διπλού καυσίμου, δηλαδή χρήσης LNG. Οι δύο τελευταίες παραγγελίες αναμένεται να παραδοθούν μέσα στο 2017, ενώ τα πρώτα σκάφη θα παραδοθούν το 2016. Τα πλοία κατασκευάζονται στα κινεζικά ναυπηγεία Yangzhou Guoyu και οι κινητήρες είναι της Wartsila. Τα νέα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων προσφέρουν ευελιξία. Καθένα μπορεί να μεταφέρει ώς και 639 κιβώτια των 45 ποδών. Τα κιβώτια των 20 ποδών (teus) έχουν συνολική χωρητικότητα 1.400 μονάδες ενώ θα είναι επίσης σε θέση να φιλοξενήσουν μέχρι και 300 ψυγεία containers.

 60 

Πέραμα Θολό τοπίο για τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη Τρεις ενδιαφερόμενοι όμιλοι έχουν κατ’ αρχάς εκφράσει ενδιαφέρον για τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη Περάματος: APM, Cosco και ICT. Ωστόσο μόνο οι Κινέζοι έχουν εκφράσει συγκεκριμένο ενδιαφέρον, αφήνοντας να εννοηθεί με διαρροές ότι εφόσον πάρουν το λιμάνι, θα μετατρέψουν την ΝΕΖ σε μία από τις μεγαλύτερες βάσεις στην Ευρώπη. Πάντως, με το να μην έχουν περιληφθεί οι επενδύσεις στο Πέραμα στις απαραίτητες για την κατάθεση δεσμευτικών προσφορών, δεν βοηθά στο ξεκαθάρισμα του τοπίου. Ωστόσο η Cosco, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ξεκαθαρίσει τη θέση της, αφού δεσμεύθηκε ότι εκτός από τις επενδύσεις σχεδιάζει να φέρει και σκάφη της για επισκευές ενώ παράλληλα θα καταβάλει προσπάθειες ώστε να προσελκύσει πλοία πελατών της. Μια τάξη μεγέθους του κλάδου και της δυναμικής δίνουν τα στοιχεία της Έ νωσης Ιαπωνικών Ναυπηγείων. Χωρίς να μπορεί να πει κανείς ότι η χώρα θα φτάσει σε τέτοιο επίπεδο, οι ευκαιρίες είναι ορατές. Μόνο το 2013 ανέβηκαν σε ιαπωνικά επισκευαστήρια 1.236 σκάφη, τα οποία απέφεραν στην ιαπωνική βιομηχανία περίπου 900 εκατ. δολάρια. Από τα 1.236, τα 1.118 ήταν ιαπωνικών συμφερόντων, που συνιστούν τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο του κόσμου. Αντίθετα, οι έλληνες εφοπλιστές είτε αξιοποιούν τους έλληνες τεχνικούς σε ναυπηγεία του εξωτερικού είτε προτιμούν χώρες όπως η Τουρκία και η Ρουμανία για τις επισκευές.

Dorian LPG:

Σε δυναμική πορεία και το 2014

Έ σοδα ύψους 15,9 εκατ. δολ., που αντιπροσωπεύουν τα έσοδα από τρία VLGCs και ένα LPG Carrier τύπου pressurized, μεταφορικής ικανότητας 5.000 κ.μ., ανακοίνωσε η Dorian LPG για το πρώτο τρίμηνο της χρήσης που ξεκινά τον Απρίλιο του 2014 και λήγει τον Ιούνιο. Παράλληλα, η εταιρεία ανακοίνωσε καθαρά κέρδη ύψους 3,667 εκατ. δολ. Η εταιρεία αυτή τη στιγμή έχει εν λειτουργία έξι LPG carriers και συγκεκριμένα δύο fuel-efficient 84.000 κ.μ. VLGCs, τρία σύγχρονα VLGCs 82.000 κ.μ. και ένα pressurized vessel 5.000 κ.μ. Η εισηγμένης στον NYSE Dorian LPG έχει σε εξέλιξη το μεγαλύτερο ναυπηγικό πρόγραμμα μεταξύ των εταιρειών του κλάδου, αξίας άνω του 1 δισ. δολ. και αφορά στην κατασκευή 17 VLGCs. Να σημειωθεί ότι η Dorian είναι παγκοσμίως η δεύτερη ναυτιλιακή εταιρεία διαχείρισης LPG Carriers και η πρώτη ελληνική.

Σταθερός ο ελληνικός εμπορικός στόλος H Δύναμη του Ελληνικού Εμπορικού Στόλου, από πλοία 100 ΚΟΧ και άνω, τον μήνα Ιούλιο 2014, σε σύγκριση με την αντίστοιχη δύναμη του Ιουλίου 2013, παρουσίασε μείωση 2,2% έναντι μείωσης 2,8% που είχε σημειωθεί κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2013 προς το 2012. Παράλληλα, η Ολική Χωρητικότητα του Ελληνικού Εμπορικού Στόλου, από πλοία 100 ΚΟΧ και άνω, τον μήνα Ιούλιο 2014, σε σύγκριση με την αντίστοιχη χωρητικότητα του Ιουλίου 2013, παρουσίασε την ίδια ποσοστιαία αύξηση, δηλαδή 0,5%, που είχε παρουσιάσει και κατά τον αντίστοιχο μήνα του έτους 2013, έναντι του 2012.

 61 

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

Ο Εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, «Ένας πνευματικός στρατηγός του εν αιχμαλωσία Γένους»

A

Αναμφίβολα, πρόκειται για έναν ήρωα του πνεύματος, μία αγία μορφή, που συγκλόνισε την σκλαβωμένη Ελλάδα κατά τον 18ο αιώνα και την ξύπνησε από έναν μακροχρόνιο πνευματικό λήθαργο. Στα μαύρα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ο αναγεννητής της Βορείου Ηπείρου φώτισε το υπόδουλο Γένος με τον άγιο του βίο και τις εμπνευσμένες του διδαχές. Το έργο που επιτέλεσε υπήρξε τεράστιο σε σπουδαιότητα, σε έκταση και σε πολυμορφία. ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ* Είναι αδύνατον μέσα σε μόλις ένα άρθρο να αναλυθεί ολόκληρο το έργο του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Ο Άγιος Κοσμάς αποτελεί μία σύνθετη και πολυεδρική προσωπικότητα. Αδιαμφισβήτητα στοιχεία αυτής της προσωπικότητας είναι η γρανιτένια του πίστη στον Χριστό, η επίπονη και διαρκής προσπάθειά του προς εσωτερικό κατά Θεόν καταρτισμό του, αλλά και η πολύμοχθη και ποικιλόμορφη ευεργετική προς τα έξω δράση του. Αυτά και μόνο τα τρία στοιχεία καταδεικνύουν την αγιότητα του Πατροκοσμά. Με την άσκηση και τη Χάρη του Θεού, ο άγιος Κοσμάς απέκτησε τις αρετές εκείνες που αποτελούν θεμελιώδη γνωρίσματα κάθε Αγίου,

δηλαδή τις αρετές της ανιδιοτέλειας, της ταπεινοφροσύνης και της αγάπης. Τα ηθικά αυτά βάθρα στόλιζαν πλούσια την αγία ψυχή του. Γεννήθηκε το 1714 στην Αιτωλία και πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο βιογράφος του, Νικόδημος Αγιορείτης, στο χωριό Μέγα Δένδρο της επαρχίας Απόκουρου. Κάποιοι άλλοι μελετητές, ωστόσο, θεωρούν πιθανότερο τόπο γέννησης το γειτονικό χωριό, Ταξιάρχη. Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Κώνστας ενώ το επίθετό του παραμένει άγνωστο. Αρχικά μαθήτευσε στα διδασκαλεία της Σιγδίτσας Παρνασσίδος και έγινε δάσκαλος στη Λαμποτινά Ναυπακτίας, ενώ το 1749 φοίτησε στην Αθωνιάδα

 62 

Σχολή του Αγίου Όρους. Έ πειτα, για περίπου δύο δεκαετίες, ήταν μοναχός στην Ιερά Μονή Αγίου Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Σε ηλικία 45 ετών, όμως, έλαβε εντολή να εξέλθει του Αγίου Όρους, να εγκαταλείψει τον μοναχικό βίο και να κηρύξει τα μεγαλεία της Ορθοδοξίας, παρηγορώντας το έθνος των Ελλήνων. Το πνεύμα του πλέον είχε μεστώσει από την χάρη του Θεού και για τα επόμενα 20 χρόνια θα περιόδευε στην ελληνική γη, από τα Δωδεκάνησα μέχρι το Βεράτι και τον Αυλώνα.

Οι περιοδείες Βεβαίως ο Άγιος Κοσμάς δεν άρχισε τις ιεραποστολικές περιοδείες του από την Ιερουσαλήμ της Βίβλου, αλλά από την Ιερουσαλήμ του Γένους, την Κωνσταντινούπολη. Άλλωστε, υποχρεούνταν να μεταβαίνει εκεί, προκειμένου να ανανεώνει την άδειά του ως γενικός ιεροκήρυκας της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Συνολικά, έκανε τέσσερεις ιεραποστολικές περιοδείες σε ολόκληρο σχεδόν τον ελλαδικό χώρο, κυρίως στη Βόρεια Ήπειρο. Εντύπωση ενδεχομένως προξενεί, το γιατί συγκεκριμένα η Βόρεια Ήπειρος –οι εσχατιές του ηπειρώτικου ελληνισμού– συγκεντρώνουν το ζωηρότατο και αμέριστο ενδιαφέρον του Πατροκοσμά. Το γεγονός αυτό δεν στερεί το έργο του από την καθολική του αξία, αντιθέτως το ενισχύει, διότι ο Άγιος Κοσμάς αφοσιώθηκε περισσότερο στο μέρος εκείνο που έχρηζε της μεγαλύτερης ανάγκης ενισχύσεως, κυρίως λόγω των πολλών και βίαιων εξισλαμισμών. Κατά το Β΄μισό του 18ου αιώνα καμία άλλη περιοχή, πλην της Ηπείρου, δεν αντιμετώπιζε τον άμεσο κίνδυνο της ολοκληρωτικής καταστροφής και του καταποντισμού από τον χείμαρρο του εξισλαμισμού.

ΙΣΤΟΡΙΑ

Τεπελενλής, αν και αλλόθρησκος, έτρεφε μεγάλο σεβασμό στο πρόσωπο του Αγίου Κοσμά. Όταν τον ρώτησε, μάλιστα, για το μέλλον του, και συγκεκριμένα αν θα φτάσει ώς την Κωνσταντινούπολη, ο Άγιος Κοσμάς αφού του είπε συγκεκριμένα μέρη που θα περιελάμβανε στην κατοχή του, του αποκρίθηκε «Και στην Πόλη θα πας, μα με κόκκινα γένια». Ήταν ένας από τους πολλούς προφητικούς λόγους του Αγίου, ο οποίος όμως δεν έγινε άμεσα κατανοητός. Τελικά, ο Αλής κηρύχθηκε εχθρός του σουλτάνου, αποκεφαλίστηκε και η αιματόβρεκτη κεφαλή του εστάλη εις την Πόλη ως δώρο στον σουλτάνο. Ο Άγιος Κοσμάς είχε το χάρισμα να προφητεύει, να προβλέπει γεγονότα και με το χάρισμα αυτό να εντυπωσιάζει ακόμα και τους πιο άπιστους ανθρώπους.

Οι ευεργεσίες

Το κήρυγμά του ήταν πραγματικά ό,τι χρειαζόταν εκείνη την εποχή ο σκλαβωμένος λαός της Ελλάδας. Στο μέρος όπου επρόκειτο να κηρύξει, έστηνε έναν μεγάλο σταυρό· ελάχιστοι εκ των οποίων σώζονται ώς σήμερα. Κάτω από τη σκιά του σταυρού και επάνω σε ένα σκαμνί ή μία πέτρα, ανέβαινε ο ταπεινός ιερομόναχος και δίδασκε. Το κήρυγμά του είχε τεράστια απήχηση, τόσο που και ληστές αφόπλιζε. Άλλωστε, για την επιρροή του Πατροκοσμά στον λαό υπάρχουν οι αδιάψευστες μαρτυρίες εγγράφων των βενετικών αρχείων. Στα άγρια βουνά της Βουβούσης κάποτε συνάντησε ληστοσυμμορία, αλλά ο αρχηγός της συγκινήθηκε τόσο πολύ

από την πύρινη διδασκαλία του Αγίου, που μετανόησε για τα εγκλήματα που είχε διαπράξει, πέταξε τα όπλα του, διέλυσε τη συμμορία και αφοσιώθηκε στην Εκκλησία. Ο Άγιος Κοσμάς δίδασκε τα πλήθη των ακροατών του όχι με στόμφο ρήτορα ή δασκάλου, αλλά με διάθεση να τους βοηθήσει ουσιαστικά. Δίδασκε, δηλαδή, με πόνο και ενδιαφέρον αδερφού, όχι με σκοπό να κατακρίνει τους άλλους ή να προβάλει τη δική του υπεροχή, γιατί αυτή η διάθεση είναι εντελώς ξένη στο γνήσιο εκκλησιαστικό πνεύμα ενός αληθινού χριστιανού. Δεν θέλησε ποτέ να θαμπώσει τους ακροατές με ρητορικά σχήματα-πυροτεχνήματα. Ακόμα και ο περιβόητος Αλή Πασάς ο

 63 

Για να συλλάβουμε καλώς το νόημα της αποστολής του Κοσμά του Αιτωλού, πρέπει να σκεφτούμε την εποχή του και το έργο του. Η κατάσταση της Παιδείας, την εποχή κατά την οποία έζησε ο Άγιος, ήταν τραγική. Μόνο σε ορισμένα αστικά κέντρα υπήρχαν σχολές, που είχαν ιδρυθεί κυρίως με την οικονομική στήριξη ελλήνων αποδήμων. Στην ύπαιθρο τα σχολεία ήταν εξαιρετικά σπάνια, κατά συνέπεια οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνώριζαν ούτε γραφή ούτε ανάγνωση. Ακριβώς στον τομέα αυτό επικεντρώθηκε η μέριμνα του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Συνέλαβε την κρισιμότητα της κατάστασης και αγωνίστηκε με όλες του τις δυνάμεις για την μεταβολή της. Μέσω των εράνων που διενήργησε, υπολογίζεται ότι ίδρυσε τουλάχιστον 210 ελληνικά σχολεία. Έ τσι κατάφερε να λάμψει φως χριστιανικής παιδείας στο ζοφερό σκότος της αμάθειας, αναπληρώνοντας την έλλειψη Υπουργείου Παιδείας κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας. Σε επιστολή

Ο Άγιος Κοσμάς δίδασκε τα πλήθη όχι με στόμφο ρήτορα Ή δασκάλου, αλλά με διάθεση να τους βοηθήσει ουσιαστικά. Δίδασκε, δηλαδή, με πόνο και ενδιαφέρον αδερφού

προς τον αδελφό του Χρύσανθο, στις 2 Μαρτίου του 1779, αναφέρει «δέκα σχολεία ελληνικά εποίησα, διακόσια διά κοινά γράμματα». Ωστόσο, ο ακριβής αριθμός των σχολείων παραμένει άγνωστος, καθώς κατά τον Μυστακίδη ο αριθμός ανέβηκε στα 247, ενώ κατά τον Π. Βασιλείου τουλάχιστον στα 250. Όταν ακόμη ήταν «κοσμικός», είχε ιδρύσει σχολείο στο χωριό Ταξιάρχης Αποκούρου, στο οποίο δίδασκε τα παιδιά και κήρυττε στους χωρικούς της περιοχής, εξυψώνοντας το θρησκευτικό και εθνικό τους φρόνημα. Τον Απρίλιο του 1779 εξασφάλισε περίπου δέκα χιλιάδες γρόσια για τη σύσταση του σχολείου της Πρέβεζας. Στη Δρόβιανη συγκέντρωσε δεκαέξι χιλιάδες γρόσια, που όλα διατέθηκαν για τη συντήρηση των σχολείων της Απάνω και Κάτω Δρόβιανης, από τα οποία το ένα ήταν ανωτέρων σπουδών. Τα χρήματα για τη λειτουργία των σχολείων εξοικονομούνταν από εράνους, δωρεές πλουσίων, βοήθεια μοναστηριών και ναών, από τις πωλήσεις χρυσαφικών των γυναικών καθώς και από την πώληση του γάλακτος της Κυριακής. Μοίρασε 4.000 κολυμπήθρες, 40.000 μπόλιες, 500.000 σταυρουδάκια, 20.000 κομποσκοίνια, 50.000 κεριά και βιβλία. Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως κατέβαλε ιδιαίτερη προσπάθεια

στα βλαχοχώρια της Πίνδου, ώστε να επικρατήσει η ελληνική γλώσσα ανάμεσα στους κατοίκους της.

Οι προφητείες Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός υπήρξε προφητικός ιεροκήρυκας. Προφητικός και υπό τη στενή και υπό την ευρύτερη έννοια. Υπό τη στενή έννοια, διότι εξέφερε προφητείες περί του μέλλοντος ατόμων, έθνους και ανθρωπότητας, οι περισσότερες εκ των οποίων μέχρι σήμερα εκπληρώθηκαν. Υπό την ευρύτερη έννοια, διότι ο λόγος του ακούστηκε ως ο λόγος των αρχαίων προφητών, λόγος γνήσιος και ισχυρός. Με διάφορα σημεία προφήτευσε την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό, όταν για παράδειγμα στη Χειμάρρα δήλωσε ότι «την τρίτη γενεά θα έρθει η λευτεριά και θα το δουν τα εγγόνια σας» και τρίτη γενεά, τότε, ήταν εκείνη του ’21. Στην Πρασιά, όπου υπάρχει ένα κυπαρίσσι 1.500 ετών το οποίο έχει αναγνωριστεί ως διατηρητέο μνημείο, είπε «αν το κυπαρίσσι αυτό ξεραθεί από την κορφή, η Ελλάδα θα λευτερωθεί» και το 1821 ξεράθηκε η κορυφή του. Στην Τσαραπλάνα της Ηπείρου προφήτευσε για άλλη μία φορά το «ποθούμενο», δείχνοντας δύο δένδρα και λέγοντας πως μόλις αυτά σμίξουν θα έρθει η λευτεριά. Τελικά τα δύο δένδρα μεγάλωσαν και έσμιξαν το 1912. Επίσης ανέφερε πως το ποθούμενο θα έρθει όταν σμίξουν δύο Πασχαλιές μαζί. Και το 1912 οι γιορτές του Πάσχα και του Ευαγγελισμού συνέπεσαν. Η συνεχής του αναφορά στο ποθούμενο ήταν για τους ραγιάδες ένα διαρκές και ηχηρό σάλπισμα. Είπε πως «η αιτία του γενικού πολέμου θα έρθει από τη Δαλματία. Πρώτα θα διαμελιστεί η Αυστρία και ύστερα η Τουρκία», όπως και έγινε με την Αυστροουγγαρία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Λέγοντας «αιτία» εννοεί

 64 

την αφορμή του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου που δόθηκε στο Σεράγεβο της Δαλματίας, όταν στις 28 Ιουλίου 1914 ένας βόσνιος εθνικιστής δολοφόνησε τον διάδοχο της Αυστροουγγαρίας Φραγκίσκο Φερδινάνδο και τη σύζυγό του Σοφία. Την εποχή εκείνη προέβλεψε, ακόμη, πως «θα έρθει καιρός που οι άνθρωποι θα μιλούν από ένα μακρινό μέρος σε ένα άλλο, σαν να ’ναι σε πλαϊνά δωμάτια» και «θα βάλουν φόρο στις κότες και στα παράθυρα». Στα Βλαχοχώρια του Ασπροποτάμου μίλησε για το τέλος του κόσμου λέγοντας πως «όταν ο κόσμος θα σειώται τότε θα ’ναι το τέλος». Η προφητεία προφανώς αναφέρεται στους μεγάλους σεισμούς που όπως αναφέρει και η Αποκάλυψη θα προηγηθούν της Δευτέρας Παρουσίας. Μα περισσότερη εντύπωση προκαλεί η προφητεία του για τα Εξαμίλια: «Οι Τούρκοι θα φύγουν, αλλά ύστερα θα καταλάβουν εκ νέου τα ελληνικά μέρη ώς τα Εξαμίλια. Στο τέλος θα τους διώξουν ώς την Κόκκινη Μηλιά. Από τους Τούρκους το 1/3 θα σκοτωθεί στον πόλεμο, το 1/3 θα βαπτισθεί και το 1/3 θα πάει στην Κόκκινη Μηλιά». Περίπου διακόσια χρόνια μετά ρωτήθηκε ο πάτερ Παΐσιος για την ερμηνεία της εν λόγω προφητείας και είπε «Εξαμίλια είναι κάθε σημείο που απέχει έξι μίλια από τις ακτές της Τουρκίας. Το ίδιο και από τη δική μας πλευρά. Κάθε σημείο που απέχει έξι μίλια από τις ακτές μας, από οποιεσδήποτε νησιωτικές η χερσαίες ακτές, είναι τα Εξαμίλια. Όταν ο τουρκικός στόλος ξεκινήσει κατά της Ελλάδος και φτάσει στα έξι μίλια, πράγματι θα καταστραφεί. Θα είναι η ώρα που θα έχουν τα κόλλυβά τους στο ζωνάρι τους».

Το μαρτύριο του Αγίου Κοσμά Η σκληρή γλώσσα που χρησιμοποίησε για τις αυθαιρεσίες τοπικών αρχόντων και για την πολυτελή ζωή των πλουσίων

ΙΣΤΟΡΙΑ

δημιούργησε εχθρότητα και διωγμούς εναντίον του. Ανέκαθεν οι αλλόφυλοι και αλλόθρησκοι έβλεπαν υπόπτως τη δράση του Αγίου Κοσμά, γι’ αυτό ο ίδιος απέφευγε τα μεγάλα αστικά κέντρα (στα οποία συχνά του απαγορευόταν να κηρύξει) και κατά κανόνα το πεδίο δράσης του ήταν τα μικρά χωριά. Λόγω των καθημερινών κινδύνων, ο Άγιος Κοσμάς είχε εξοικειωθεί με τον θάνατο. Παρακαλούσε δε τον Χριστό καθημερινά, να επισφραγίσει τη ζωή του με μαρτύριο. Στις 24 Αυγούστου του 1779 οι τουρκικές Αρχές τον συνέλαβαν και με εντολή του δωροδοκηθέντος Κουρτ πασά τον θανάτωσαν. Ο Χότζας, τον οποίον επισκέφτηκε ο Άγιος για να πάρει άδεια να κηρύξει στην περιοχή του, τον παρέδωσε σε μια ομάδα τούρκων στρατιωτών, οι οποίοι τον κρέμασαν σε ένα δέντρο έξω από το χωριό Κολικόντασι. Έ τσι παρέδωσε ο άγιος διδάχος της Ρωμιοσύνης την ψυχή του στον Κύριο. Δεν υπήρξε καμία επίσημη κατηγορία εναντίον του, ούτε δικάστηκε πριν από τον θάνατό του. Μετά τον απαγχονισμό του, το λείψανό του ρίφθηκε στον ποταμό Άψο με μία μεγάλη πέτρα περασμένη στον λαιμό. Λέγεται πως τρεις μέρες αργότερα, ένας ιερέας, ονόματι Μάρκος, ανακάλυψε το λείψανο να επιπλέει στα νερά όρθιο. Αμέσως οι χριστιανοί το μάζεψαν από το ποτάμι και το έθαψαν με τιμές. Τον Αύγουστο του 1813 ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων διέταξε την ανακομιδή των λειψάνων του, ανέγειρε μοναστήρι στο Βεράτι και πήρε την κάρα του Αγίου μέσα σε αργυρή λειψανοθήκη διακοσμημένη με διαμάντια, για να την προσκυνά γονατιστός μέσα στο σεράι του. Ο Άγιος Κοσμάς έδειξε θάρρος, ηρεμία και εγκαρτέρηση τις τελευταίες στιγμές της επίγειας ζωής του, καθώς τα τελευταία του λόγια ήταν το ψαλμικό ρητό «Διήλθομεν διά πυρός και ύδατος και

εξήγαγες ημάς εις αναψυχήν», λόγια που επισφράγισαν την αγία ζωή του. Δηλαδή, ο δρόμος εκείνων που επιθυμούν να ευαρεστήσουν τον Θεό περνά μέσα από πολλές θλίψεις. Χριστιανός που δεν θέλει να περνάει δοκιμασίες και θέλει μόνο να καλοπερνάει είναι εκτός πραγματικότητας. Γιατί και η Παναγία μας πόνεσε, και οι Άγιοί μας πόνεσαν, γι’ αυτό και εμείς πρέπει να πονέσουμε, ώστε να βαδίσουμε στον ίδιο δρόμο. Η ειρήνη της ψυχής μας, λοιπόν, αποκτάται διά των θλίψεων. Τούρκοι, Εβραίοι και κοτζαμπάσηδες υπήρξαν οι θανάσιμοι εχθροί του Αγίου Κοσμά. Αυτοί επιχειρούσαν συνεχώς να στρεβλώνουν το νόημα του αγώνα του. Δημιούργησαν ακόμη τον μύθο ότι δήθεν ο Άγιος Κοσμάς γκρέμιζε εκκλησίες και έχτιζε σχολεία, επειδή ο Άγιος σε κάποια εξαιρετική περίπτωση επέτρεψε να χρησιμοποιηθεί για την ανέγερση σχολείου ένας κατεστραμμένος ναός. Τον κατηγόρησαν ακόμη ότι είναι πράκτορας ξένης Δυνάμεως, των Μοσχοβιτών, έχοντας σχέση με το κίνημα Ορλώφ, κατηγορία η οποία χρησιμοποιήθηκε για την εξόντωσή του. Όμως κατά άλλους ερευνητές στην καταδίκη του συνέβαλαν κάποιοι Εβραίοι της Ηπείρου διότι, ως ένθερμος υποστηρικτής της κυριακάτικης αργίας, κατόρθωσε με το κήρυγμά του να μεταφερθεί η διενέργεια του παζαριού από την Κυριακή στο Σάββατο, γεγονός που επέφερε οικονομικές ζημίες στους Εβραίους. Παρόλα αυτά ο αποστολικός αυτός δάσκαλος ουδέποτε δεν άνοιξε το στόμα για να εκστομίσει λόγο εναντίον των εχθρών του. Σχετικά με την αγιοκατάταξή του, στις 20 Ιουλίου 1961 με την υπ’ αριθμόν 260 Συνοδική Πράξη του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης ανακηρύχθηκε και επίσημα Άγιος της Εκκλησίας μας, κάτι που ο λαός του Θεού το πίστευε από τότε

 65 

που ζούσε κοντά του και τον άκουγε να κηρύττει με δύναμη τον Λόγο του Θεού, να προφητεύει τα μέλλοντα και του απέδιδε πλήθος θαυμάτων. Εκτός από την Ελλάδα τιμάται σήμερα και σε πολλές άλλες χώρες, ανάμεσά τους στη Ρωσία, τη Σερβία, τη Βουλγαρία, την Κύπρο και τη Ρουμανία. Αν και παρήλθαν πάνω από 235 έτη από την ημέρα του μαρτυρικού θανάτου του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ο λόγος του εξακολουθεί ώς σήμερα να ηλεκτρίζει τον ευσεβή ελληνικό λαό. Υπήρξε ιεροκήρυκας όχι μίας γενιάς, αλλά ιεροκήρυκας πολλών γενεών. Αδιαμφισβήτητα, συνέβαλε τα μέγιστα στην απελευθέρωση του Έ θνους μας από τον τουρκικό ζυγό. Μπορεί να μην διέθετε όπλα, να μην είχε στρατεύματα, να μην έκανε πολέμους και μάχες, είχε όμως το όπλο του πνεύματος για να αφυπνίσει τις συνειδήσεις των σκλάβων Ελλήνων, ώστε να μάθουν την ορθόδοξη πίστη τους και την ένδοξη ιστορία της πατρίδας τους. Ποολά οφείλει η Ελλάς εις τον άγιο τούτον άνδρα� Ένας εθνοϊερομάρτυρας που βάδισε στα ίχνη του αποστόλου Παύλου. Εάν οι κυβερνώντες του Έ θνους είχαν γνώση και συναίσθηση του μεγάλου έργου που έκανε ο Πατροκοσμάς, η ημέρα της 24ης Αυγούστου θα είχε ορισθεί να εορτάζεται η μνήμη του σε ολόκληρη την Ελλάδα, όχι μόνο στα Ιωάννινα.

*Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.

| LAST PAGE | από τον Πάνο Τσαγκαράκη

H

«Η ηλικία», έλεγε ο εξαιρετικός ισπανός σκηνοθέτης Luis Bunuel, «δεν έχει σημασία, εκτός αν είσαι τυρί». Βεβαίως, δεν απευθυνόταν στους ανθρώπους του marketing, αλλά μάλλον θα έπρεπε, με την τροπή που παίρνουν τα δημογραφικά στοιχεία στις δυτικές χώρες – ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Μέχρι πρότινος το βασικό κοινό-στόχος των επιχειρήσεων καταναλωτικών προϊόντων ήταν ηλικίας 15-24 και 25-44 ετών. Σήμερα δεν θα πρέπει να υπάρχει marketing plan που να μην περιλαμβάνει ηλικιωμένους καταναλωτές, όχι μόνο επειδή τείνουν να αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, αλλά κι επειδή φαίνεται ότι όσο μεγαλύτεροι είναι τόσο καλύτεροι καταναλωτές γίνονται. Κρίνοντας εξ ιδίων, αλλά και από διάφορους γνωστούς που ανήκουν στην ηλικία των 50 και άνω, μόνο μύθος δεν είναι η αγοραστική επιθυμία και η δυνατότητά μας να ξοδεύουμε χρήματα για οποιοδήποτε προϊόν ή υπηρεσία μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα. Διαβάζοντας, λοιπόν, πρόσφατα μια έρευνα περί των μύθων και της πραγματικότητας γύρω από το θέμα, διαπίστωσα ότι επιβεβαιώνει το παραπάνω συμπέρασμα. Στην έρευνα, η μεγαλύτερη ηλικία ορίζεται από τα 50 έτη και άνω, και γίνεται σαφές ότι αποτελεί μεγάλο αγοραστικό κοινό που έχει περισσότερα διαθέσιμα χρήματα να ξοδέψει. Γεγονός που σημαίνει ότι πρέπει να ενδιαφερθούν για το κοινό αυτό οι εταιρίες που θέλουν να λειτουργούν με γνώμονα τα πραγματικά δεδομένα και όχι τους μύθους. Η έρευνα έγινε στις Η.Π.Α. και αφορούσε στις καταναλωτικές συνήθειες των αμερικανών πολιτών. Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους και καταρρίπτουν οποιεσδήποτε ιδεοληψίες: Μύθος: Οι ηλικιωμένοι, σε μεγάλο ποσοστό, πάσχουν από κάποια εγκεφαλική ασθένεια. Πραγματικότητα: Μόνο το 7% των ανθρώπων άνω των 65 ετών πάσχει από κάποια μορφή αμνησίας. Μύθος: Η πλειονότητα των μεγάλων ανθρώπων πάσχει από κάποια ασθένεια. Πραγματικότητα: Πολλοί λίγοι δηλώνουν ότι πάσχουν από

κάποια σοβαρή ασθένεια και μόνο το 5% είναι σε κάποιο ίδρυμα. Μύθος: Οι περισσότεροι είναι απομονωμένοι. Πραγματικότητα: Οι περισσότεροι έχουν δυνατές σχέσεις με έναν ευρύ κύκλο φίλων και συγγενών. Μύθος: Η παραγωγικότητα μειώνεται στις μεγάλες ηλικίες. Πραγματικότητα: Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι εργάζονται και αποδίδουν όσο καλά αποδίδουν οι νέοι, σε πολλές περιπτώσεις, δε, περισσότερο. Μύθος: Οι ηλικιωμένοι δεν ενδιαφέρονται για το σεξ. Πραγματικότητα: Η έρευνα δείχνει ότι οι περισσότεροι ηλικιωμένοι εξακολουθούν να απολαμβάνουν το σεξ και σε πολλές περιπτώσεις περισσότερο από την εποχή που ήταν νέοι. Μύθος: Οι εταιρείες καταναλωτικών προϊόντων και υπηρεσιών που απευθύνονται στους ηλικιωμένους θα πρέπει να δίνουν έμφαση σε ηλικιακά πλεονεκτήματα. Πραγματικότητα: Οι ηλικιωμένοι δεν ανταποκρίνονται σε προϊόντα που τους θυμίζουν την ηλικία τους. Μύθος: Οι ηλικιωμένοι είναι «σφιχτοί» με τα χρήματα τους. Πραγματικότητα: Οι ηλικιωμένοι είναι «σφιχτοί» με τα χρήματά τους μόνο όταν τους θυμίζεις τον τρόπο ζωής που ήδη έχουν. Αλλά, είναι γαλαντόμοι με προϊόντα και υπηρεσίες που ενδυναμώνουν τον τρόπο ζωής τους. Μύθος: Οι ηλικιωμένοι δεν είναι «ανοιχτοί» στην περίπτωση που θα πρέπει να αποφασίσουν τι θα αγοράσουν, κι αυτό γιατί έχουν περιορισμένη αντίληψη για οτιδήποτε νέο. Πραγματικότητα: Οι ηλικιωμένοι έχουν την τάση να παίρνουν γρήγορες αποφάσεις γι’ αυτά που επιλέγουν να αγοράσουν και δεν φοβούνται να αλλάξουν γνώμη για κάτι νέο, ιδιαίτερα όταν κάτι αφορά στο προσωπικό τους συμφέρον. Μύθος: Οι ηλικιωμένοι είναι προκατειλημμένοι για την ηλικία τους. Πραγματικότητα: Η ηλικία δεν παίζει σημαντικό ρόλο στους περισσότερους. Αν και η έρευνα αφορά στους αμερικανούς καταναλωτές, πιστεύω ότι είναι πάρα πολύ κοντά στη συμπεριφορά τόσο των ευρωπαίων όσο και των ελλήνων ηλικιωμένων καταναλωτών.

Είσαι άνω των 50; Ο,τι πρέπει για μάρκετινγκ!

 66 