ΕΤΟΣ 65 • ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 • ΤΕΥΧΟΣ 1123 • ΤΙΜΗ 5€
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
Αυτό είναι το επενδυτικό
σχέδιο της
Ε.Ε. ύψους
315 δισ. ευρώ
Γ.Γ.Δ.Ε.: Πώς θα δοθεί η οικειοθελής παροχή των εφοπλιστών | TΡΑΠΕΖΕΣ |
Καταχρηστικοί όροι σε συμβάσεις στεγαστικών δανείων και σε τραπεζικούς λογαριασμούς « We do local »
Νέα συμμαχία για επανατοποθέτηΣη του τουριστικού προϊόντος
x+7
ESS POST PR
RE
ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ
P
Ταχ. Γραφείο Κ.Ε.Μ.Π. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ
Αριθμός Αδείας 3760
SS POST
| MAPPING |
| ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |
Αντιμέτωπη με τον εφιάλτη του αποπληθωρισμού H Παγκόσμια οικονομία
Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στον κόσμο
* Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site
περιεχομενα
10 -11 MAPPING Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στον κόσμο 12 -20 οικονομια 12/ Προϋπολογισμός 2015:
ΕΤΟΣ 65 - δεκεμβριοσ 2014 ΤΕΥΧΟΣ 1123 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΩΔ. 011453
Στο 3% του ΑΕΠ το πρωτογενές πλεόνασμα 14/ Αυτό είναι το επενδυτικό σχέδιο της Ε.Ε. ύψους 315 δισ. ευρώ 18/ Παγκόσμια οικονομία: Αντιμέτωπη με τον εφιάλτη του αποπληθωρισμού
ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ
22 -23 τραπεζεσ Καταχρηστικοί όροι σε συμβάσεις
ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
στεγαστικών δανείων και σε τραπεζικούς λογαριασμούς
ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
28 -31 αρχιτεκτονική Εξαιρετικές ελληνικές συμμε-
τοχές για το Mies van der Rohe 2015
32-35 ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ «We do local
-Πράττουμε τοπικά»:
18
Business Development: ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:
42-43 LUXURY/ εναλλακτικεσ επενδυσειΣ 44 Παρατεταμένη κοινωνική κρίση στην Ελλάδα, διαπιστώνει η ILO
45-61 ΝΑΥΤΙΛΙΑ
46/ G. Moundreas & Co S.A.
Ζωγράφος Χρηστάκης
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ
Λητώ Μησιακούλη
για το βάρος του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία
62-65 ΙΣΤΟΡΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:
Πανος Τσαγκαρακης
αρχισυντακτησ ναυτιλιακων:
38
38 -41 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Υπουργειο Ανάπτυξης: SOS
Αρνητικά τα αποτελέσματα από την επιβολή 6% του φόρου στις εισαγωγές Coal 52/ Διχάζει η υιοθέτηση συστήματος ελέγχου εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα 54/ Η παγκόσμια ναυσιπλοΐα αυξάνεται κατακόρυφα φέρνοντας περισσότερη μόλυνση 55/ Ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης 56/ Στο χορό των… υδροπλάνων κΑι επίσημα η Εύβοια – Ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός 58/ Louis Cruises: Το Louis Cristal ξεκίνησε για την πρώτη υπερατλαντική κρουαζιέρα 60/ Αύξηση-ρεκόρ 27,19% στα λειτουργικά κέρδη της ΟΛΘ Α.Ε. 61/ Εδήσεις
ταυτοτητα
52
βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ Αντώνης Τάντουλος Χρήστος Αλωνιστιώτης ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου χαρα αυγερινου Χρήστος Μπουτάτος Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ σταυροσ χαριτοσ ντινοσ κοτσολιουτσοσ
ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ
Ιδιοκτησία:
ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679
Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:
Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:
ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ:
54
ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr
ektyπωση
Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1, κατω ηλιουπολη τηλ.: 210 3233114, 210 3223905
08 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ γ ν ω μη
Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr
Το «γινάτι» της Λαγκάρντ και τα «ψυχολογικά» του Δ.Ν.Τ.
04
5
EDITORIAL απο τον ΠΑΝΟ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ
Η σωστή τιμή ενός προϊόντος δεν διαμορφώνεται μόνο από το κόστος…
O
Οι βιομηχανικές επιχειρήσεις με καλό μάνατζμεντ, διεθνώς, έχουν ήδη αναγνωρίσει τον ζωτικό ρόλο της σωστής τιμολόγησης των προϊόντων που παράγουν και διαθέτουν στην Αγορά, σε σχέση με τη βιωσιμότητα και τη συνολική τους απόδοση. Το κλειδί για τη ρεαλιστική δυναμική τους αρίστευση είναι η δημιουργία της κατάλληλης υποδομής, που θα τους παρέχει τη δυνατότητα να αναπτύξουν και να υλοποιήσουν σωστές τιμολογιακές στρατηγικές. Η τιμολόγηση είναι ο πιο ευαίσθητος συντελεστής κέρδους που μπορεί να επηρεάσει το καλό ή το κακό μάνατζμεντ. Η παραμικρή αλλαγή στη μέση τιμή ενός προϊόντος μπορεί να έχει τεράστια επίδραση στο λειτουργικό κέρδος μιας επιχείρησης. Στη χώρα μας, όπως φαίνεται σε κάποιες περιπτώσεις (π.χ. σε επιχειρήσεις τροφίμων ή υπηρεσιών), παρατηρείται όχι μόνο έλλειψη σωστής τιμολογιακής στρατηγικής, αλλά και σωστής αντίληψης της σχέσης τιμής-κέρδους. Πέραν των βασικών συντελεστών (όπως οι τιμές πρώτων υλών και υλικών συσκευασίας, το κόστος παραγωγής κ.λπ.), που διαμορφώνουν τις τιμές των προϊόντων, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες. Οι επιχειρήσεις που αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα και σημαντικότητα του ρόλου των παραγόντων αυτών, διαφοροποιούνται και αριστεύουν. Η διαφοροποίησή τους οφείλεται στο γεγονός ότι κτίζουν μια δυνατή υποδομή, η οποία στηρίζει και συντηρεί αυτή τους την αρίστευση. Ξεκινούν επικεντρώνοντας την προσο-
χή τους στις πιο βασικές διαδικασίες τιμολόγησης και στη συνέχεια λαμβάνουν υπόψη τους ποιος «κατέχει» και οδηγεί το κέντρο κέρδους στις επιχειρήσεις τους. Επικεντρώνονται συνεχώς στην απόδοση του μάνατζμεντ και στο πώς οι άνθρωποι που το απαρτίζουν, εμπνέουν τους επιμέρους μάνατζερ, ώστε να βελτιώσουν με τη σειρά τους την τιμολογιακή απόδοση των προϊόντων τους, στο πλαίσιο της συνολικής στρατηγικής της επιχείρησης. Παράλληλα φροντίζουν να τους αναγνωρίσουν την επιτυχία, στην περίπτωση που επιτυγχάνουν ή ξεπερνούν τις προσδοκίες τους. Τέλος, με τα σωστά συστήματα και εργαλεία, διευκολύνουν τη διαδικασία τιμολόγησης των προϊόντων τους και βοηθούν ώστε ν’ ανέβει ο πήχης στην οργάνωσή τους. Τις τελευταίες δυο δεκαετίες, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει, στις Αγορές όπου δραστηριοποιούνται, η αποτελεσματική τιμολόγηση. Ωστόσο η αναγνώριση του γεγονότος αυτού από μόνη της δεν είναι αρκετή. Σύμφωνα με τους ειδικούς, για να κερδίσουν οι επιχειρήσεις όσα υπόσχεται η σωστή τιμολόγηση, πρέπει να δημιουργήσουν την κατάλληλη υποδομή που θα τις οδηγήσει σε ρεαλιστική και βιώσιμη τιμολογιακή απόδοση. Απαιτείται σωστή επένδυση σε κατάλληλα στελέχη, ξεκάθαροι στόχοι και αποδοτικό μάνατζμεντ. Μπορεί η ανάπτυξη της απαιτούμενης υποδομής για τη σωστή τιμολόγηση να είναι δύσκολη και κοστοβόρος, αλλά αξίζει τον κόπο: οδηγεί στην ενδυνάμωση και την εδραίωση της ίδιας της επιχείρησης. –> PTSAGARAKIS@reporter.gR
066
ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ
Το ιστορικό μηνιαίο περιοδικό «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα» διατίθεται ΜΟΝΟ με συνδρομή, παρέχοντας προνομιακή ενημέρωση στους αναγνώστες του.
Γίνετε συνδρομητής στα
και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό
Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής & στείλτε την με fax στο 210-3318408 ή στη διεύθυνση ΣΕΛΑΝΑ ΑΕ, Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10676, ΤΗΛ.: 210-3318411
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ Π ΡΟΣΩ Π ΩΝ
Α Ξ ΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ / ΕΤΗΣΙΕΣ 1 1 ΤΕΥΧΗ
ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. Δ.Ο.Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΤΗΛ. FAX E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ Ετήσια Διετής
ΕΛΛΑΔΑ
ΕΥΡΩΠΗ
ΗΠΑ/ΑΣΙΑ
ΙΔΙΩΤΕΣ
€50
€100 (£60)
$100
ΤΡΟ Π ΟΙ Π ΛΗΡΩΜΗΣ
ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ
€80
€100 (£60)
$100
1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: Α.Λ.: 10300 232 000 3853 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/sindromes
Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. *Για περισσότερες από 10 συνδρομές στην ίδια διεύθυνση, στις παραπάνω τιμές πραγματοποιείται έκπτωση 30%
Στην περίπτωση 2 παρακαλούμε αποστείλατε μέσω fax (210 3318408) την απόδειξη πληρωμής και τα στοιχεία του συνδρoμητή, υπ’ όψιν κας Μαρίνας Πυλαρινού.
ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
Το «γινάτι» της Λαγκάρντ και τα «ψυχολογικά» του Δ.Ν.Τ.
O
Οι αντιρρήσεις του Δ.Ν.Τ. στις ελληνικές εκτιμήσεις για πλεόνασμα 3% το 2015 είναι αστήρικτες, σύμφωνα με παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών. Μέχρι σήμερα δικαιώνονται οι ελληνικές προβλέψεις και όχι αυτές του Δ.Ν.Τ. Εκτός αυτού, η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι είναι εντελώς ακατάλληλη η στιγμή για ν’ απελευθερωθούν οι απολύσεις ή να μειωθούν οι συντάξεις, τη στιγμή που η ελληνική Οικονομία μαστίζεται από ανεργία και οι συνταξιούχοι ζουν στα όρια της φτώχιας. Αυτά ζητεί το Δ.Ν.Τ., τα οποία είναι λίγο-πολύ παράλογα, αν σκεφτεί κανείς ότι το Ταμείο δεν αφήνει κανένα περιθώριο άσκησης πολιτικής –έστω και στοιχειώδους– στην ελληνική κυβέρνηση. Ο παραλογισμός του Δ.Ν.Τ. αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (οι δύο, δηλαδή, από τους τρεις εταίρους της τρόικας), αποδέχονται τις ελληνικές θέσεις. Τι κρύβεται, λοιπόν, πίσω από τις αντιρρήσεις του Δ.Ν.Τ.; Έ να «γινάτι» της Λαγκάρντ, όπως λένε ορισμένοι, επειδή διώξαμε τον Θεοχάρη από τη Γενική Γραμματεία Εσόδων ή επειδή μειώσαμε τον Φ.Π.Α. στα νησιά; Δεν παίζονται διεθνή πολιτικά και οικονομικά παιχνίδια για τέτοιες ασήμαντες αφορμές. Υπάρχει όμως ένα άλλο πολύ σοβαρό και αληθοφανές ενδεχόμενο. Η σοβαρότερη δουλειά που κάνει σήμερα το Δ.Ν.Τ. είναι η ενασχόλησή του με την ελληνική Οικονομία. Η πρώτη φορά που ασχολήθηκε με ανεπτυγμένη χώρα και «πάτησε πόδι» στην ευρωπαϊκή Οικονομία ήταν η ελληνική
μας με τους εταίρους. Κατά πάσα πιθανότητα θα βάλουμε εμείς λίγο ακόμη νερό στο κρασί μας, θα βάλουν κι αυτοί στο δικό τους και θα βρούμε τη λύση μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου –οπότε συνεδριάζει το Eurogroup– ή μέχρι τις 18, οπότε συνέρχεται η Σύνοδος Κορυφής. Η Ελλάδα θα περάσει κατά πάσα πιθανότητα σε νέα σχέση με την Ε.Ε., μια σχέση που θα περιλαμβάνει και πάλι δάνεια και όρους, όπως το μνημόνιο, αλλά δεν θα είναι μνημόνιο. Ο Γκίκας Χαρδούβελης, λοιπόν, δίνει περίπτωση. Μέχρι σήμερα –και εκτός μια διπλή μάχη, αφενός με τους πειαυτής– μόνο με τριτοκοσμικές χώσμωμένους τεχνοκράτες του Δ.Ν.Τ. και ρες ασχολείται. Η εκδίωξή του, λοιπόν, αφετέρου με τον χρόνο. Αυτό που έχει από το ελληνικό πρόγραμμα αφήνει το μεγαλύτερη σημασία, όμως, είναι η Δ.Ν.Τ. χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο. μάχη με τον χρόνο, διότι, λογικά, οι τεχνοκράτες του Δ.Ν.Τ. θα πεισθούν να αποδεχθούν τις ελληνικές θέσεις, αλλά το ζήΗ ΕΛΛΑΔΑ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΣΕ τημα είναι να το κάνουν πριν ΝΕΑ ΣΧΕΣΗ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ ΜΕ είναι πολύ αργά. ΤΗΝ Ε.Ε., ΠΟΥ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΘΑ Το κακό με αυτή την καθυστέρηση είναι ότι μεταξύ 15 ΕΙΝΑΙ ΜΝΗΜΟΝΙΟ και 19 Δεκεμβρίου θα έχουν κλείσει όλα τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια για τις ΧριστουγεννιάτιΣύμφωνα με κάποιους πολύ έμπειρους κες διακοπές. Οπότε ό,τι είναι να εγκρίπαρατηρητές, αυτός είναι ο βασικός λόνουν, πρέπει να το κάνουν πριν από τις γος της σημερινής εμπλοκής. 15 και μετά τις 8 Δεκεμβρίου, πράγμα Θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε, ενδεεξαιρετικά δύσκολο. χομένως, το Δ.Ν.Τ. και να προχωρήσουΜε λίγα, λόγια, η ελληνική κυβέρνηση με σε συνεργασία με την Ε.Ε. και την είναι στριμωγμένη με την πλάτη στον Ε.Κ.Τ. σε μια νέα συμφωνία; Ίσως· αλλά τοίχο από το Δ.Ν.Τ. και πρέπει να καταέχουμε να πάρουμε ακόμη 3,5 δισ. από φέρει μέσα στις επόμενες λίγες ημέρες το Δ.Ν.Τ. μέχρι το τέλος του έτους και να κλείσει μια συμφωνία, ώστε με αυτή κανείς δεν αφήνει τέτοια ποσά αυτή τη να πάει στο Eurogroup της 8ης Δεκεμστιγμή. Άρα, η λύση πρέπει να συμπεβρίου. Πράγμα το οποίο, αυτή τη στιγριλάβει το Δ.Ν.Τ. μή, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Τέλος πάντων, το ζήτημα δεν είναι τα στελεχών της κυβέρνησης, δεν είναι «ψυχολογικά προβλήματα» των διεανέφικτό, αλλά δεν είναι και καθόλου θνών οργανισμών, είναι τι θα κάνουμε εύκολο. εδώ με την Οικονομία και με τη σχέση –> nikolopoulos@reporter.gr
08
| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
Αισιόδοξα μηνύματα ανάκαμψης στέλνει η αγορά αυτοκινήτου
Αυξημένο το ενδιαφέρον για μοντέλα φυσικού αερίου Με περισσότερους από 62.000 επισκέπτες και 15 πανελλήνιες πρεμιέρες έκλεισε τις πύλες της η φετινή “AUTOΚΙΝΗΣΗ CWM FX 2014”, που πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Ξιφασκίας (πρώην Δυτικό Αεροδρόμιο Ελληνικού) από τις 25 Οκτωβρίου ώς τις 2 Νοεμβρίου.
Όλο και περισσότερα CNG αυτοκίνητα κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έκθεση, το ενδιαφέρον του κοινού για τα νέα μοντέλα και τα εναλλακτικά καύσιμα ήταν ιδιαίτερα αυξημένο ενώ η μεγάλη επισκεψιμότητα της έκθεσης έδωσε το μήνυμα ότι η ελληνική Αγορά αυτοκινήτου βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης, γεγονός που καταγράφηκε από το σύνολο των εκθετών, αφού στη διάρκειά της υπογράφηκαν πολλά δελτία παραγγελιών. Οι επισκέπτες της έκθεσης είχαν τη δυνατότητα να δουν αλλά και να δοκιμάσουν όλα τα μοντέλα του στόλου των αυτοκινήτων που διαθέτει κάθε εισαγωγική εταιρεία, με τα περισσότερα από αυτά να κάνουν την πανελλήνια πρεμιέρα τους στην έκθεση. Μία από τις καινοτόμες προτάσεις της έκθεσης αποτέλεσαν τα Ι.Χ. φυσικού αερίου όπως είναι το νέο Audi g-tron, η νέα Octavia G-TEC και το eco up�, της Volkswagen.
Ακολουθώντας την παγκόσμια στροφή σε CNG οχήματα (παγκοσμίως κυκλοφορούν πάνω από 20.000.000 οχήματα φυσικού αερίου), η Ελλάδα αναπτύσσει τη δική της Αγορά, με τις αυτοκινητοβιομηχανίες να λανσάρουν και στη χώρα μας νέα μοντέλα για να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση. Είτε πρόκειται για οικονομικότερες λύσεις είτε για πολυτελείς επιλογές, οι εταιρείες προσφέρουν τα γνωστότερα μοντέλα σε CNG εκδόσεις ενώ δράση αναλαμβάνουν και εταιρείες οι οποίες μέχρι τώρα δεν είχαν κάποια διαθέσιμη επιλογή σε φυσικό αέριο. Η Mercedes-Benz, η FIAT,η Volkswagen, η Οpel η Seat και η Renault εξυπηρετούν το ελληνικό καταναλωτικό κοινό με CNG εκδόσεις ενώ διευρύνεται το δίκτυο ανεφοδιασμού φυσικού αερίου στην Ελλάδα, προκειμένου να καλυφθεί η αυξημένη ζήτηση.
09
Η ΔΕΠΑ έχει ξεκινήσει συντονισμένες προσπάθειες προκειμένου να ανοίξει τον δρόμο της αεριοκίνησης στην Ελλάδα και προχωρά στην διεύρυνση του δικτύου πρατηρίων στις βασικές ελληνικές πόλεις. Ήδη η αυξημένη ζήτηση CNG από επαγγελματίες αλλά και ιδιώτες οδηγούς καλύπτεται από τα πρατήρια FISIKON, στην Ανθούσα (1οο χλμ Λεωφόρου Ανθούσας, τηλ.210 6668370), σταθμός ο οποίος εξυπηρετεί όλα τα οχήματα, δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης, σε 24ωρη βάση, και στα Άνω Λιόσια, σταθμός ο οποίος εξυπηρετεί λεωφορεία και απορριμματοφόρα. Επιπλέον, η ΔΕΠΑ, σε συνεργασία με τα ΕΛ.ΠΕ. διαθέτει ήδη τρεις ακόμη σταθμούς ανεφοδιασμού, στη Ν. Φιλαδέλφεια με 24ωρη λειτουργία (8ο χλμ Εθνικής Αθηνών Θεσσαλονίκης – ρεύμα προς Λαμία, τηλ. 210 2514334), στην Κηφισιά (Λεωφόρος Κηφισίας 264, τηλ. 210 8016506) και στην Πυλαία Θεσσαλονίκης (Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 128, τηλ. 2310 365010). Παράλληλα, σε συνεργασία με την EΚO και την BP, η ΔΕΠΑ προχωρά στη δημιουργία νέων, σε πόλεις όπως η Λάρισα και ο Βόλος.
Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στον κόσμο
T
Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ δεν είναι ένα τέλειο υποκατάστατο για το βιοτικό επίπεδο· δεν θεωρείται ανισότητα, για παράδειγμα, το γεγονός ότι είναι καλύτερο στην Ισπανία απ’ ό,τι στη Δανία. Είναι, όμως, το καλύτερο μέτρο χωρητικότητας και γρήγορης οικονομικής περίληψης που θέλουμε να έχουμε. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι στην κορυφαία βαθμίδα στο μέτρο αυτό, περιστοιχιζόμενες από μία δέσμη πολύ μικρότερων χωρών. Η επόμενη βαθμίδα περιλαμβάνει την Ιαπωνία και αρκετές μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες. Αλλά στις δύο χώρες με τον μεγαλύτερο πληθυσμό –την Κίνα και την Ινδία– το ΑΕΠ είναι πολύ μικρότερο από εκείνο των ΗΠΑ ενώ οι φτωχότερες χώρες βρίσκονται συγκεντρωμένες στην Αφρική. Αυτές τις μέρες, ο αριθμός των φτωχών ανθρώπων που ζουν στη βαθμίδα με τις φτωχότερες χώρες είναι στην πραγματικότητα μικρότερος από τον αριθμό των φτωχών που ζουν σε όχι-τόσο-φτωχές χώρες, όπως η Ινδία.
10
| MAPPING |
ΑΕΠ ανά περιοχή
Χωρίς στοιχεία
50-35 χιλ. Δολ.
20-10 χιλ. Δολ.
5-2 χιλ. Δολ.
<50 χιλ. Δολ.
35-20 χιλ. Δολ.
10-5 χιλ. Δολ.
>2 χιλ. Δολ.
11
Προϋπολογισμός 2015:
Στο 3% του ΑΕΠ το πρωτογενές πλεόνασμα Προϋπολογισμός 2015 με αύξηση των φορολογικών εσόδων, χωρίς νέες πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις των πολιτών
πρωτογενές πλεόνασμα
2014
2015
3,3
5,6
ΔΙΣ. ευρώ
ΔΙΣ. ευρώ
(1,8% του ΑΕΠ)
(3% του ΑΕΠ)
έλλειμμα
Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών
2014
2015
1,3% 0,2% ΤΟΥ Α.Ε.Π.
ΤΟΥ Α.Ε.Π.
Καθαρά έσοδα
50,9 ΔΙΣ. ευρώ
πρωτογενείς δαπάνες
41,9 ΔΙΣ. ευρώ
12
Προγράμμα Δημοσίων Επενδύσεων χρέος
317
ΔΙΣ. ευρώ
(171% του ΑΕΠ)
6,4 ΔΙΣ. ¤
τόκοι χρέους
5,7
ΔΙΣ. ευρώ
πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων
+2,5 ΔΙΣ. ¤
εναρμονισμένος πληθωρισμός
2014
-1%
2015
0,3%
| ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |
Σ
Στην κατάθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2015 προχώρησε η κυβέρνηση, χωρίς το πράσινο φως από την τρόικα. Σύμφωνα με τον αναπληρωτή Υπουργό Οικονοικών, κ. Χρ. Σταϊκούρα: «Η κατάρτισή του πραγματοποιήθηκε σε εξωτερικό περιβάλλον, το οποίο χαρακτηρίζεται από αυξημένες αβεβαιότητες στην παγκόσμια σκηνή και από προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Έ νωσης και της Ευρωζώνης για τη συμπλήρωση της ελλειμματικής αρχιτεκτονικής τους, αλλά και σε εσωτερικό περιβάλλον, το οποίο χαρακτηρίζεται από συνέχιση των προσπαθειών για να βγει η Πατρίδα όσο γίνεται πιο γρήγορα, συνετά και με το μικρότερο κοινωνικό κόστος από το ανηφορικό τούνελ και το ασφυκτικό πλαίσιο, στο οποίο λειτουργεί. Όμως, πλέον, τώρα –τέλη του 2014– καταγράφεται απτά σταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών της χώρας». Οι δημοσιονομικοί στόχοι επιτυγχάνονται, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά. Επίσης: Οι απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές συνεχίζουν να υλοποιούνται. Χρόνιες εσωτερικές και εξωτερικές ανισορροπίες αντιμετωπίζονται. Η ανταγωνιστικότητα της Οικονομίας ενισχύεται. Ο χρηματοοικονομικός τομέας, μετά
ποσοστό ανεργίας
2014
2015
24,8%
22,6%
Το 2015 η απασχόληση αναμένεται να αυξηθεί 2,6%
την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών και την ολοκλήρωση των ελέγχων ακραίων καταστάσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αποκτά μεγαλύτερη ευχέρεια παροχής ρευστότητας στην Οικονομία. Ειδικότερα το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί από τα 3,3 δισ. ευρώ ή 1,8% του Α.Ε.Π. φέτος, στα 5,6 δισ. ευρώ ή 3% του Α.Ε.Π. το 2015, ενώ το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών, εκτιμάται ότι θα περιορισθεί από το 1,3% του Α.Ε.Π. το 2014, στο 0,2% του Α.Ε.Π. το 2015. Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 50,9 δισ. ευρώ. Οι πρωτογενείς δαπάνες προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 41,9 δισ. ευρώ.
Εκτιμάται ότι θετικές επιδράσεις θα έχουν η υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων από πόρους του ΕΣΠΑ, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του νεοσυσταθέντος Ελληνικού Επενδυτικού Ταμείου, η συνέχιση της διαδικασίας αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα, η περαιτέρω βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην ελληνική Οικονομία. Θετικές επιδράσεις στην οικονομική δραστηριότητα, χωρίς να έχουν ακόμη ποσοτικά προσδιορισθεί, αναμένεται να έχουν η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης λόγω της μείωσης του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, η πλήρης απόδοση –σε ετήσια βάση– του μέτρου της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών που άρχισε να ισχύει από τα μέσα του 2014, η αύξηση της μεταφερόμενης επίδρασης του 2014 στο 2015 και η συνέχιση, βάσει των σημερινών ενδείξεων, της μεγάλης αύξησης του τουρισμού και το 2015.
Το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να μειωθεί στο 22,6% του εργατικού δυναμικού το 2015, από 24,8% το 2014
Το ύψος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 6,4 δισ. ευρώ. Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 317 δισ. ευρώ ή στο 171% του Α.Ε.Π., μειωμένο κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες του Α.Ε.Π. έναντι του 2014. Οι δαπάνες για τόκους χρέους της Κεντρικής Διοίκησης προβλέπονται να διαμορφωθούν στα 5,7 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 200 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων 2015 αναμένεται να εισφέρει έσοδα 2,5 δισ. ευρώ. Για τους ρυθμούς της οικονομικής ανάπτυξης το σχέδιο του Προϋπολογισμού εκτιμά πως το 2015 θα ανέλθουν
13
στο 2,9%, έναντι αύξησης του Α.Ε.Π. κατά 0,6% το 2014 σε ετήσια βάση.
Το ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ισοσκελισμένο το 2015. Συγκεκριμένα, εκτιμάται δημοσιονομικό έλλειμμα 0,2% το 2015, από 0,8% το 2014 και 1,9% το 2013. Το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να μειωθεί σε εθνικολογιστική βάση, στο 22,6% του εργατικού δυναμικού το 2015, από 24,8% το 2014. Το 2015 η απασχόληση αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,6%. Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 0,3% από -1% το 2014.
Αυτό είναι το επενδυτικό
σχέδιο της
Ε.Ε. ύψους
315 δισ. ευρώ Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΛΕΞΑΚΗ
σ
Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ένα Επενδυτικό Σχέδιο ύψους 315 δισ. ευρώ, με στόχο την επανεκκίνηση της οικονομικής ανάπτυξης και τη μείωση της ανεργίας σε όλη την Ευρώπη. Το Σχέδιο στηρίζεται σε τρεις κύριους άξονες
1
Tη δημιουργία ενός νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), εγγυημένoυ με δημόσιο χρήμα, για την πραγματοποίηση πρόσθετων επενδύσεων ύψους τουλάχιστον 315 δισ. ευρώ κατά την επόμενη τριετία (2015-2017). Tην ανάπτυξη ενός αξιόπιστου διαύλου έργων σε συνδυασμό με ένα πρόγραμμα βοήθειας, ώστε οι επενδύσεις να κατευθύνονται εκεί όπου χρειάζονται περισσότερο. Tη διαμόρφωση ενός φιλόδοξου χάρτη πορείας, με στόχο να γίνει η Ευρώπη πιο ελκυστική για επενδύσεις και να αρθούν τα κανονιστικά εμπόδια. Σύμφωνα με συνολικές εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα προτεινόμενα μέτρα θα μπορούσαν να προσθέσουν στην επόμενη τριετία από 330 έως 410 δισ. ευρώ στο Α.Ε.Π. της Ε.Ε. και να δημιουργήσουν ώς και 1,3 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας (βλ. παράρτημα 3).
2 3
Σχολιάζοντας το σχέδιο, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, δήλωσε: «Αν αυξηθούν οι επενδύσεις, θα βελτιωθεί η ευημερία και θα δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης στην Ευρώπη – είναι απλό. Το Επενδυτικό Σχέδιο που προτείνουμε σήμερα, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αποτελεί έναν νέο φιλόδοξο τρόπο τόνω-
σης των επενδύσεων χωρίς να δημιουργείται νέο χρέος. Τώρα είναι η ώρα να επενδύσουμε στο μέλλον μας, σε στρατηγικούς τομείς για την Ευρώπη, όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, τα ευρυζωνικά δίκτυα, η εκπαίδευση, η έρευνα και η καινοτομία. Ελπίζω ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη-μέλη θα συμμετάσχουν σ’ αυτή την προσπάθεια και θα κάνουν ό,τι τους αναλογεί για τη σύσταση και την έναρξη λειτουργίας του νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων το ταχύτερο δυνατό. Η Ευρώπη χρειάζεται νέα ώθηση και σήμερα τής εξασφαλίζουμε την κινητήριο δύναμη». Ο Γίρκι Κάταϊνεν, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Επίτροπος Απασχόλησης, Ανάπτυξης, Επενδύσεων και Ανταγωνιστικότητας, δήλωσε: «Χρειαζόμαστε νέες επενδύσεις στην Ευρώπη και γι’ αυτό πρέπει να αντλήσουμε επιπλέον χρηματοδοτήσεις από τον ιδιωτικό τομέα. Το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων θα ενεργεί ως πολλαπλασιαστής. Κάθε ευρώ δημοσίου χρήματος που θα κινητοποιείται μέσω του Ταμείου, θα δημιουργεί επένδυση ύψους σχεδόν 15 ευρώ που δεν θα είχε πραγματοποιηθεί διαφορετικά. Το Ταμείο θα αρχίσει να λειτουργεί διαθέτοντας μια πολύ σημαντική χρηματοδοτική ισχύ και θα είναι σε θέση να επεκτείνει τις δραστηριότητές του περισσότερο, όσο θα προστίθενται νέα ενδιαφερόμενα μέρη. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη-μέλη και τις εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες να συμμετάσχουν ώστε να πολλαπλασιαστούν τα αποτελέσματα του Ταμείου και να πυροδοτηθούν ακόμη πιο σημαντικές θετικές εξελίξεις για την ευρωπαϊκή Οικονομία». Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Βέρνερ Χόγιερ, δήλωσε: «Ενώ διαθέτουμε άφθονη ρευστότητα στην Ευρώπη, δεν έχουμε αρκετές επενδύσεις. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια κρίση εμπιστοσύνης και ως εκ τούτου το στοίχημα είναι να επανασυνδεθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις με ελκυστικά έργα. Για να επιτύχουμε αυτό τον στόχο, πρέπει να αναλάβουμε μεγαλύτερο κίνδυνο ώστε να ενθαρρύνουμε τους φορείς υλοποίησης έργων 15
να πραγματοποιήσουν τις επενδύσεις τους. Το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων θα εξασφαλίσει στοχευμένη και καταλυτική ικανότητα ανάληψης κινδύνων για οικονομικά βιώσιμες επενδύσεις, με βάση τις γνώσεις και την πείρα της Τράπεζας όσον αφορά στην επιλογή και τη διαχείριση έργων. Η σύσταση του Ταμείου θα συνοδευθεί και από άλλες πρωτοβουλίες, όπως η άρση των κανονιστικών φραγμών και η δημιουργία μιας συμβουλευτικής υπηρεσίας επενδύσεων, με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης και της προετοιμασίας έργων σε ολόκληρη την Ευρώπη».
Ειδικότερα, το νέο επενδυτικό σχέδιο θα στηρίζεται σε τρεις άξονες:
1
Κινητοποίηση πρόσθετων κεφαλαίων για επενδύσεις
Το Επενδυτικό Σχέδιο θα απελευθερώσει στην επόμενη τριετία τουλάχιστον 315 δισ. ευρώ για δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις στην πραγματική Οικονομία (2015-2017). Σε μια εποχή κατά την οποία σπανίζουν οι δημόσιοι πόροι αλλά υπάρχει οικονομική ρευστότητα στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τους τραπεζικούς λογαριασμούς φυσικών προσώπων ή εταιρειών, έτοιμη να χρησιμοποιηθεί, το στοίχημα είναι να σπάσει ο φαύλος κύκλος της έλλειψης εμπιστοσύνης και των ανεπαρκών επενδύσεων. Το Επενδυτικό Σχέδιο προβλέπει μια έξυπνη κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών πηγών χρηματοδότησης, όπου κάθε ευρώ δημοσίου χρήματος θα χρησιμοποιείται για να κινητοποιεί πρόσθετες ιδιωτικές επενδύσεις, χωρίς να δημιουργεί νέο χρέος. Έ να νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) θα συγκροτηθεί σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Θα στηρίζεται σε μια εγγύηση 16 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και ποσό 5 δισ. ευρώ που θα δεσμευθεί να διαθέσει η ΕΤΕπ. Βάσει συνετών προβλέψεων που στηρίζονται στην πείρα του παρελθόντος, το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα του Ταμείου θα είναι 1:15. Με άλλα λόγια, για κάθε ευρώ δημοσίου χρήματος που κινητοποιείται μέσω του Ταμείου θα πραγματοποιούνται επενδύσεις περίπου 15 ευρώ, οι οποίες δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί διαφορετικά.
Τ
Το Ταμείο θα πρέπει να εστιάζει στην πραγματοποίηση επενδύσεων σε υποδομές, ιδίως στα ευρυζωνικά και ενεργειακά δίκτυα, καθώς και σε υποδομές μεταφορών σε βιομηχανικά κέντρα, στην εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία, σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε ΜΜΕ και σε επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης*. Η δημιουργία του Ταμείου, ως μέρους της υπάρχουσας δομής του ομίλου ΕΤΕπ, θα επιτρέψει τη γρήγορη συγκρότησή του την Άνοιξη του 2015. Το Ταμείο μπορεί να κινητοποιήσει πάνω από 315 δισ. ευρώ πρόσθετης χρηματοδότησης στην περίοδο 2015-2017. Στόχος είναι να αρχίσει να λειτουργεί το Ταμείο μέχρι τα μέσα του 2015. Επιπλέον, η επένδυση αυτή θα συμπληρωθεί με τη μεγιστοποίηση της μόχλευσης των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για την περίοδο 2014-2020, μέσω δανείων, ίδιων κεφαλαίων και εγγυήσεων και όχι μέσω παραδοσιακών επιδοτήσεων. Αυτό θα αυξήσει τον δείκτη μόχλευσης από 1:3 μέχρι 1:4. Με τον διπλασιασμό του ποσού των καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων και την αξιοποίηση του αποτελέσματος της μόχλευσης που δημιουργείται με τον τρόπο αυτό, θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν 20-35 δισ. ευρώ σε πρόσθετες επενδύσεις στην πραγματική Οικονομία, στο διάστημα 2015-2017. Ανάπτυξη μιας σειράς αξιόπιστων έργων σε συνδυασμό με τεχνική βοήθεια, ώστε τα χρήματα να κατευθύνονται εκεί όπου χρειάζονται περισσότερο.
2
και διάρθρωσης έργων και για τη χρήση πιο καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων. Το νέο Ταμείο θα στηρίζει στρατηγικές επενδύσεις σε υποδομές, ιδίως στα ευρυζωνικά και ενεργειακά δίκτυα, στις μεταφορές σε βιομηχανικά κέντρα καθώς και στην εκπαίδευση, την έρευνα και την ανάπτυξη, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση. Θα στηρίζει, επίσης, κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου για Μ.Μ.Ε. και επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης στην Ευρώπη. Θα τις βοηθά να αντιμετωπίζουν τις ελλείψεις κεφαλαίων, παρέχοντας υψηλότερα ποσά για άμεσες επενδύσεις σε ίδια κεφάλαια και πρόσθετες εγγυήσεις για δάνεια σε Μ.Μ.Ε. Τα κράτη-μέλη παρέχουν ήδη στην κοινή ειδική ομάδα Επιτροπής-ΕΤΕπ, που συγκροτήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2014, καταλόγους έργων που επιλέγονται με βάση τρία βασικά κριτήρια: Έργα με προστιθέμενη αξία Ε.Ε. για τη στήριξη των στόχων της Ε.Ε. Οικονομική βιωσιμότητα και αξία προτεραιότητα σε έργα υψηλής κοινωνικοοικονομικής απόδοσης Έργα που μπορούν να ξεκινήσουν το αργότερο μέσα στην επόμενη τριετία, με εύλογη προσδοκία για κεφαλαιουχικές δαπάνες την περίοδο 2015-2017. Επιπλέον, τα έργα αυτά πρέπει να έχουν τη δυνατότητα μόχλευσης άλλων πόρων χρηματοδότησης. Θα πρέπει επίσης να έχουν εύλογο μέγεθος και κλιμάκωση (να διαφοροποιούνται ανά τομέα/υποτομέα). Η Επιτροπή και η ΕΤΕπ θα ξεκινήσουν επίσης ένα σημαντικό πρόγραμμα τεχνικής βοήθειας χάρη στο οποίο θα εντοπίζονται έργα και θα γίνονται πιο ελκυστικά για τους επενδυτές του ιδιωτικού τομέα.
3
Χάρη στο Επενδυτικό Σχέδιο θα καταστεί δυνατή η χρηματοδότηση της πραγματικής Οικονομίας
Κατάρτιση ενός χάρτη πορ ε ί α ς για την άρση των φραγμών στις επενδύσεις
Με τη δημιουργία ενός διαφανούς διαύλου βιώσιμων έργων σε επίπεδο Ε.Ε. και την παροχή της απαραίτητης τεχνικής βοήθειας για τη διευκόλυνση της επιλογής
Το Επενδυτικό Σχέδιο θα περιλαμβάνει έναν χάρτη πορείας για την άρση τομεακών κανονισμών που εμποδίζουν τις επενδύσεις.
16
Για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και των όρων χρηματοδότησης το πρόγραμμα θα επικεντρωθεί σε μέτρα που διέπουν τον χρηματοπιστωτικό τομέα, για παράδειγμα τη δημιουργία μιας Έ νωσης Κεφαλαιαγορών που θα εξασφαλίζει περισσότερα κεφάλαια σε Μ.Μ.Ε. και μακροπρόθεσμα έργα. Θα δοθεί προτεραιότητα στην άρση των σημαντικών κανονιστικών και μη κανονιστικών φραγμών που εξακολουθούν να υφίστανται σε όλους τους βασικούς τομείς υποδομών, όπως η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, τα ψηφιακά μέσα και οι μεταφορές, καθώς και των φραγμών στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών. Η Επιτροπή θα προτείνει, τον Δεκέμβριο, στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας της για το 2015, κατάλογο πρωταρχικών πρωτοβουλιών που συνδέονται ειδικά με το επενδυτικό σχέδιο.
Επόμενα βήματα - βραχυπρόθεσμα (Δεκέμβριος 2014/Ιανουάριος 2015) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου καλούνται να εγκρίνουν το Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη, το οποίο περιλαμβάνει δέσμευση για την ταχεία έγκριση των σχετικών νομοθετικών μέτρων. Τα κράτη-μέλη θα ολοκληρώσουν σύντομα τον προγραμματισμό των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για να μεγιστοποιήσουν τα πολλαπλασιαστικά τους αποτελέσματα, ενώ οι πόροι του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων θα αυξηθούν χάρη σε μια πρώτη συμπληρωματική συνεισφορά της ΕΤΕπ. Παράλληλα, η Επιτροπή και η ΕΤΕπ θα θεσπίσουν τις επίσημες ρυθμίσεις για το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων. Η κοινή ειδική ομάδα Επιτροπής-ΕΤΕπ αναμένεται να καταρτίσει εντός του Δεκεμβρίου έναν πρώτο κατάλογο πιθανών επενδυτικών έργων, που θα αποτελέσει την απαρχή ενός ευρωπαϊκού διαφανούς διαύλου έργων. Η τεχνική βοήθεια θα ενισχυθεί καθώς θα δημιουργηθεί, από κοινού με την ΕΤΕπ και τους βασικούς εθνικούς και περιφερειακούς παράγοντες, ένα «συμβουλευτικό κέντρο επενδύσεων»
| OIKONOMIA |
1. Το «επενδυτικό κενό» στην Ευρώπη που θα προσφέρει υπηρεσίες μιας στάσης σε αναδόχους έργων, επενδυτές και δημόσιες διαχειριστικές αρχές. Πρέπει να ληφθούν όλα τα σχετικά μέτρα, ώστε στα μέσα του 2015 να λειτουργήσει το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων. Το 2016 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα αξιολογήσουν την πρόοδο και εάν χρειαστεί θα εξετάσουν περαιτέρω εναλλακτικές δυνατότητες.
(Πραγματικές ακαθάριστες επενδύσεις πάγιου κεφαλαίου, Ε.Ε.-28, τιμές 2013, δισ. ευρώ)
2. Το Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη
3. Από πού προέρχονται τα χρήματα;
4. Το δυναμικό του Επενδυτικού Σχεδίου
*Δεν υπάρχει κοινός ορισμός της Ε.Ε. για τις επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Ενώ οι Μ.Μ.Ε. ορίζονται ως επιχειρήσεις με λιγότερους από 250 υπαλλήλους, οι επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης θεωρείται γενικά ότι έχουν από 250 μέχρι 3.000 υπαλλήλους.
Παγκόσμια οικονομία
Αντιμέτωπη με τον εφιάλτη του αποπληθωρισμού Του Χρήστου Αλωνιστιώτη*
T
Το 2014, το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον συγκεντρώθηκε στο δολάριο και τα εμπορεύματα. Το δολάριο πραγματοποίησε ένα από τα ισχυρότερα σε ένταση και διάρκεια ράλι των τελευταίων ετών με αποτέλεσμα να ενισχυθεί σημαντικά έναντι όλων των νομισμάτων, τόσο των αναδυόμενων όσο και των G10. Συνολικά, ο δείκτης δολαρίου, μέχρι και τις αρχές Δεκεμβρίου είχε ενισχυθεί 11,3% έναντι των βασικών νομισμάτων. Φυσικά, τα κέρδη του αμερικανικού νομίσματος ήταν ισχυρότερα έναντι των νομισμάτων των αναδυόμενων Oικονομιών, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το ρούβλι, το οποίο διαπραγματεύεται σε ιστορικά χαμηλά έναντι του αμερικανικού νομίσματος. Από την άλλη, η άνοδος του δολαρίου επέφερε σημαντικές απώλειες στα εμπορεύματα. Αυτό ήταν φυσιολογικό καθώς τα εμπορεύματα αποτιμώνται σε δολάρια και κάθε ανοδική κίνηση του αμερικανικού νομίσματος προκαλεί έντονες ρευστοποιήσεις. Οι συνολικές απώλειες για τον δείκτη εμπορευμάτων προσεγγίζουν το 10% από την αρχή της χρονιάς και το 22% στο δεύτερο εξάμηνο του 2014. Όλα τα παραπάνω έχουν κάποιες πολύ κρίσιμες επιπτώσεις στην παγκόσμια Οικονομία, οι οποίες αναμένεται να μας
απασχολήσουν και το 2015. Μία από τις σημαντικότερες επιπτώσεις του συνδυασμού «άνοδος του δολαρίου και πτώση των εμπορευμάτων», είναι ο αποπληθωρισμός. Οι μεγάλες αναπτυγμένες Οικονομίες του πλανήτη βρίσκονται σε οικονομικό κύκλο αποπληθωρισμού, ο οποίος απειλεί τη βιωσιμότητά τους, καθώς είναι ευρέως γνωστό ότι ο αποπληθωρισμός γιγαντώνει το χρέος. Τα πράγματα είναι εξαιρετικά δύσκολα. Τα μηνύματα των Αγορών δείχνουν ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με επίμονες αποπληθωριστικές πιέσεις. Στην Αμερική, μετά από τρία πακέτα τόνωσης της Οικονομίας, ο πληθωρισμός παραμένει σε πάρα πολύ χαμηλά επίπεδα. Η πτώση των τιμών του πετρελαίου και η άνοδος του δολαρίου αυξάνουν τις αποπληθωριστικές πιέσεις και επιτρέπουν στη Fed να διατηρεί τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα. Αυτό αναμένεται να ισχύσει για αρκετούς μήνες, ακόμη και μετά την πρώτη μικρή άνοδο των επιτοκίων κάποια στιγμή το 2015. Στην Ευρωζώνη και την Ιαπωνία η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη. Η Ευρωζώνη υποφέρει από υψηλή ανεργία, υψηλό χρέος, δημοσιονομικές προσαρμογές, μείωση των μισθών, μείωση της πιστωτικής επέκτασης, μείωση της κατανάλωσης. Όλα αυτά, σε συνδυασμό και με τις χαμηλές τιμές των εμπορευμάτων, οδηγούν σε ταχύτατη μείωση
19
| OIKONOMIA |
του πληθωρισμού, με τις τελευταίες εκθέσεις του Ο.Ο.Σ.Α., της Ε.Κ.Τ. και της Bundesbank να αναθεωρούν χαμηλότερα τον πληθωρισμό. Το φθηνό ευρώ δε μπορεί να στηρίξει τον πληθωρισμό, επειδή λείπουν άλλες βασικές μεταβλητές από την ευρωπαϊκή Οικονομία. Στην Ιαπωνία, τα τεράστια πακέτα τόνωσης και η πτώση του γιέν έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν αύξηση του πληθωρισμού, ακόμη όμως υπάρχει απόσταση από τον στόχο, η οποία θα διατηρηθεί όσο οι τιμές των εμπορευμάτων παραμένουν φθίνουσες. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η άνοδος του δολαρίου οδήγησε σε ακόμη μεγαλύτερο QE την ιαπωνική κυβέρνηση.
Σ
Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και στην Ευρωζώνη. Η άνοδος του δολαρίου σπρώχνει την Ευρωζώνη πιο βαθιά στον αποπληθωρισμό. Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν οι συνθήκες για αύξηση της ρευστότητας μέσω των δυνάμεων της Οικονομίας, η Ε.Κ.Τ. θα αποφασίσει εντός του 2015 να ενεργοποιήσει το δικό της πρόγραμμα αγορών κρατικών ομολόγων, γνωστό πλέον ως QE. Άλλωστε, η συνεχιζόμενη πτώση των αποδόσεων των ευρωπαϊκών ομολόγων δείχνει αυτό ακριβώς: ότι οι επενδυτές εκτιμούν πως η Ευρωζώνη έχει εισέλθει σε παρατεταμένη περίοδο αποπληθωρισμού. Και οι αποδόσεις των ομολόγων της Ευρωζώνης αναμένεται να σημειώσουν ακόμη μεγαλύτερη πτώση. Στην περίπτωση αυτή θα συνεχίσουμε να βλέπουμε την προσπάθεια των κεντρικών τραπεζών να πληθωρίσουν τις τιμές των μετοχών. Και αυτό είναι που όλες οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες θα φροντίσουν να προστατέψουν εντός του 2015. Αν οι κεντρικές τράπεζες επιτρέψουν μια πολύ μεγάλη πτώση των μετοχών, ο αποπληθωρισμός θα παραμείνει το μεγάλο πρόβλημα της δεκαετίας.
Ο στόχος των κεντρικών τραπεζών είναι να εισρεύσει στις μετοχές το χρήμα που βρίσκεται «παρκαρισμένο» στα ομόλογα και με τον τρόπο αυτό να προσπαθήσει να δημιουργήσει μια τεχνητή ευημερία που θα οδηγήσει σε αύξηση της κατανάλωσης. Το κακό είναι ότι σύμφωνα με την ιστορία, τα χρηματιστηριακά κέρδη πάντοτε εξαϋλώνονται και δεν οδηγούνται στην πραγματική Οικονομία. Σε κάθε περίπτωση, η προσπάθεια για αναβίωση του πληθωρισμού συνεπάγεται αύξηση της ρευστότητας στις Αγορές. Αυτό σημαίνει ότι η Fed και η ΒΟΕ δεν θα προχωρήσουν σε επιθετική άνοδο επιτοκίων εντός του 2015, ενώ από την άλλη, οι κεντρικές τράπεζες της Ιαπωνίας και της Ευρωζώνης θα αυξήσουν σε μεγάλο βαθμό τη ρευστότητα προς τις Οικονομίες τους. Τον ίδιο δρόμο θα ακολουθήσει και η Κίνα, με τον δικό της τρόπο, και πιθανώς το ίδιο θα γίνει και από την ελβετική SNB αλλά και από άλλες κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο.
Το πετρέλαιο έτοιμο να «πυροδοτήσει» γεωπολιτικό γεγονός Οι τιμές του μαύρου χρυσού έχουν υποχωρήσει πάνω από 35% από τα υψηλά που σημειώθηκαν το Καλοκαίρι και αυτό έχει δημιουργήσει αλυσιδωτές οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις. Με όρους καθαρά οικονομικούς, η πτώση τιμών του πετρελαίου είναι αρνητική εξέλιξη καθώς προεξοφλείται υποχώρηση της παγκόσμιας ανάπτυξης. Στην παρούσα φάση, όμως, η πτώση των τιμών του πετρελαίου αποδίδεται σε επαναξιολόγηση της Αγοράς καθώς οι μεγάλες Οικονομίες της Ιαπωνίας και της Ευρωζώνης βρίσκονται σε πολύ χαμηλή ανάπτυξη ενώ και ο κινεζικός γίγαντας έχει προοπτικές επιβράδυνσης. Άρα σε αυτά τα επίπεδα, το πετρέλαιο θεωρείται δίκαια αποτιμημένο και θα ενισχύσει την προσπάθεια των παραπάνω Οικονομιών να βρεθούν σε ανάπτυξη. Προφανώς, θετική είναι και η εξέλιξη για την αμερικανική Οικονομία. Σε δεύτερη ανάγνωση, όμως, η πτώση
20
Τα μηνύματα των Αγορών δείχνουν ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με επίμονες αποπληθωριστικές πιέσεις των τιμών του πετρελαίου προκαλεί σοβαρά οικονομικά προβλήματα σε χώρες που βασίζουν την οικονομική τους δύναμη σ’ αυτό. Μία εκ των χωρών αυτών είναι και η Ρωσία. Όσο οι τιμές παραμένουν στα επίπεδα αυτά ή σε επίπεδα σημαντικά κάτω των 90 δολ., η ρωσική Οικονομία υποφέρει και βρίσκεται όλο και πιο κοντά στην κατάρρευση εκ των έσω. Η διατήρηση των τιμών του πετρελαίου σε χαμηλά επίπεδα θα μπορούσε να πλήξει τη δημοτικότητα του Πούτιν και να προκαλέσει κοινωνική αναταραχή. Αυτό ο Πούτιν το γνωρίζει πολύ καλά, καθώς ακριβώς το ίδιο έγινε σε δεκάδες άλλες χώρες, με αποτέλεσμα την ανατροπή ισχυρότατων καθεστώτων. Ο μοναδικός τρόπος για να αυξηθούν οι τιμές του πετρελαίου, πλέον, θα ήταν ένα «χοντρό» γεωπολιτικό σκηνικό, που θα τάραζε την παγκόσμια Οικονομία και θα αύξανε κατακόρυφα τις τιμές του μαύρου χρυσού. Χώρες όπως η Ρωσία, το Ιράν και η Βενεζουέλα θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα τέτοιο γεγονός. Μια πολιτική δημιουργίας γεωπολιτικής έντασης δείχνει να είναι μια «έξυπνη κίνηση» καθώς θα μπορούσε να διατηρήσει τις τιμές του μαύρου χρυσού σε υψηλά επίπεδα για 4 με 5 μήνες, με στόχο να ανακάμψουν τα έσοδα της Ρωσίας και στη συνέχεια να υπάρξει συνθηκολόγηση. Ρώσικη ρουλέτα, λοιπόν, ή κίνηση-ματ έναντι της Δύσης; Ο χρόνος θα δείξει.
*Ο κ. Χρήστος Αλωνιστιώτης είναι Τεχνικός Αναλυτής Αγορών, ForexReport.gr
Καταχρηστικοί όροι σε συμβάσεις στεγαστικών δανείων και σε τραπεζικούς λογαριασμούς Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι έχει εκδοθεί απόφαση από τα Ελληνικά Δικαστήρια από το έτος 2003, αναφορικά με τα ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ, η οποία «κάνει τη διαφορά», γιατί ισχύει και είναι εκτελεστή ως προς όλες τις Τράπεζες. Της ΑναστασίαΣ Μήλιου*
22
| ΤΡΑΠΕΖΕΣ |
Ε
Επιπλέον, για κάθε παράβαση της απόφασης έχει οριστεί χρηματική ποινή 3.000 ευρώ. Με την απόφαση αυτή διαπιστώνονται 15 παράνομοι όροι που οδηγούν σε αυθαίρετες χρεώσεις, αδιαφάνεια και υπονόμευση των δικαιωμάτων των δανειοληπτών. Αξιοσημείωτο είναι ότι η απόφαση παράγει τα αποτελέσματά της έναντι πάντων –ακόμη και αν δεν ήταν διάδικοι– επομένως, όσα αυτή καθορίζει ισχύουν και για τις άλλες Τράπεζες.
σύμφωνα με την απόφαση αυτή, στα στεγαστικά δάνεια παράνομοι και καταχρηστικοί θεωρούνται οι κάτωθι όροι και πρακτικές: Η είσπραξη από την τράπεζα, για τη χορήγηση του δανείου, εξόδων χρηματοδότησης, ύψους 1% επί του ποσού του δανείου. Η είσπραξη εξόδων φακέλου. Η αξίωση της τράπεζας, σε περίπτωση πρόωρης εξόφλησης δανείου, να καταβάλει ο δανειολήπτης ποσό ύψους 2,5% επί του ποσού που αφορά στην πρόωρη προεξόφληση, σε δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο. Για τις περιπτώσεις προεξόφλησης δανείου με σταθερό επιτόκιο υπάρχουν αποφάσεις του Α.Π. και της Ολομέλειας που θέτουν επίσης περιορισμούς. Η δυνατότητα της τράπεζας να προσαρμόζει μονομερώς το επιτόκιο σε δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, δίχως η προσαρμογή αυτή να είναι σε συνάρτηση με κάποιο εύλογο κριτήριο ή να αξιώνει την επιστροφή του δανείου αν ο δανειολήπτης δεν αποδεχθεί την προσαρμογή. Η δυνατότητα της τράπεζας να καταγγέλλει τη σύμβαση σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής οποιασδήποτε δόσης. Η εκχώρηση από τον δανειολήπτη των μισθωμάτων του ακινήτου στην τράπεζα για την πρόσθετη διασφάλισή της. Η επιφύλαξη της δυνατότητας εί-
σπραξης από την τράπεζα προμήθειας κατά τη διάρκεια του δανείου. Κι επειδή σε μία σύμβαση στεγαστικού δανείου, εκτός από τον οφειλέτη δανειολήπτη, η τράπεζα αξιώνει και την ύπαρξη εγγυητή, ο οποίος επίσης δεσμεύεται από την τράπεζα, έχουν κριθεί καταχρηστικοί οι εξής όροι: Να μην ελευθερώνεται ο εγγυητής αν η Τράπεζα από δικό της πταίσμα δεν μπόρεσε να ικανοποιηθεί από τον δανειολήπτη ή αν η Τράπεζα παραιτήθηκε από άλλες ασφάλειες που υπήρχαν στο δάνειο. Να διαιωνίζεται η ευθύνη του εγγυητή ακόμη και όταν η Τράπεζα δεν επιδιώκει σε ορισμένες προθεσμίες δικαστικά την ικανοποίησή της από τον δανειολήπτη, παρότι η οφειλή είναι ληξιπρόθεσμη. Με διαφορετική απόφαση του Αρείου Πάγου κρίθηκε καταχρηστικός ο όρος, κατά τον οποίο η Τράπεζα υπολογίζει τους τόκους με έτος 360 ημερών, αντί 365 ή 366, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται ο δανειολήπτης με επιπλέον ποσοστό επί του επιτοκίου για κάθε ημέρα του χρόνου. Μεγάλης σημασίας είναι η παραδοχή άλλης εφετειακής απόφασης που κρίνει καταχρηστικό τον όρο στην περίπτωση στεγαστικού δανείου κατασκευής ή ανέγερσης κατοικίας, που ορίζει ότι το δάνειο κατατίθεται σε δεσμευμένο λογαριασμό και ενώ ο δανειολήπτης το αναλαμβάνει τμηματικά, ανάλογα με τη πρόοδο των εργασιών, επιβαρύνεται με τους τόκους όλου του δανείου από την ημέρα που κατατίθεται το ποσό στον δεσμευμένο λογαριασμό. Το αποτέλεσμα είναι ο δανειολήπτης να πληρώνει αδικαιολόγητα τόκους για κεφάλαια του δανείου τα οποία στην πραγματικότητα δεν έχουν περιέλθει σ’ αυτόν.
Καταχρηστικοί όροι έχουν επίσης διαπιστωθεί και στις συμβάσεις ΚΑΤΑΘΕΤΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ. Με αποφάσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, κρίθηκαν καταχρηστικοί 14 όροι που προβλέπουν την επιβολή προμηθειών ή εξόδων για τραπεζικές εργασίες ή προβλέπουν αυθαιρεσίες στη διαμόρφωση των επιτοκίων. Μερικοί από αυτούς τους όρους δεν ισχύουν πλέον, κάποιοι άλλοι όμως εξακολουθούν να εφαρμόζονται από τις τράπεζες. Οι καταχρηστικοί αυτοί όροι, που αφορούν στους καταθετικούς λογαριασμούς, είναι οι εξής: Η επιβολή προμήθειας για κατάθεση στον λογαριασμό τρίτου (το γνωστό σε όλους 1,40 ευρώ). Η επιβολή εξόδων κίνησης σε λογαριασμούς ταμιευτηρίου ή τρεχούμενους (0,80 ευρώ ανά κίνηση μετά την τέταρτη κίνηση κάθε μήνα). Η επιβολή επιβάρυνσης στον δανειολήπτη 50 ευρώ για τη χορήγηση από την Τράπεζα βεβαίωσης οφειλών. Η επιβολή εξόδων τήρησης και παρακολούθησης στους λογαριασμούς καταθέσεων. Η μονομερής μεταβολή των όρων λειτουργίας των λογαριασμών καταθέσεων. Ο μονομερής καθορισμός των ημερών δέσμευσης, διαθεσιμότητας και μετάθεσης της έναρξης τοκοφορίας αναφορικά με ποσά που κατατίθενται. Η επιβολή εξόδων αδράνειας (0,60 ή 1,00 ευρώ ανά μήνα) σε καταθετικούς λογαριασμούς που παραμένουν ακίνητοι για διάστημα μεγαλύτερο των 18 μηνών. Ο περιορισμός ευθύνης της Τράπεζας σε περίπτωση που γίνει παράνομη χρήση του απωλεσθέντος ή κλαπέντος βιβλιαρίου καταθέσεως. Ο δανειολήπτης που αναγνωρίζει την ύπαρξη των καταχρηστικών όρων στη δική του δανειακή σύμβαση, μπορεί να αρνηθεί την εκπλήρωσή τους, δηλώνοντας προς την τράπεζα την καταχρηστικότητά τους με εξώδικη δήλωση.
* H Αναστασία Χρ. Μήλιου είναι Δικηγόρος παρ’ Εφέταις Αθηνών.
23
15 εκAT. ευρώ για την επιδότηση εγκατάστασης καυστήρων αερίου Επιχορήγηση 60% του συνολικού επιλέξιμου κόστους της εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου μπορούν να λάβουν όσοι ωφελούμενοι πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζει το σχετικό πρόγραμμα, καθώς δημοσιεύτηκε στην Eφημερίδα της Κυβερνήσεως η απόφαση για την αντικατάσταση των συστημάτων θέρμανσης πετρελαίου με φυσικό αέριο στις κατοικίες. Διάρκεια της δράσης: Οι ωφελούμενοι μπορούν να καταθέσουν αίτηση συμμετοχής στη δράση μέχρι τις 30 Απριλίου 2015 ενώ η διάρκεια αυτή μπορεί να συντμηθεί για οποιαδήποτε από τις τρεις Περιφέρειες, στην περίπτωση που οι διαθέσιμοι πόροι της καλυφθούν πριν ΑΠΟ την ως άνω αναφερόμενη ημερομηνία. Όσον αφορά στην κατάθεση των απαιτούμενων δικαιολογητικών, αυτά μπορούν να υποβληθούν στους φορείς πιστοποίησης το αργότερο έως τις 30 Ιουλίου 2015.
Ο προϋπολογισμός της όλης δράσης ανέρχεται σε 15 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων στην Αττική θα δαπανηθούν 10 εκατ. ευρώ, στη Θεσσαλία 3 εκατ. ευρώ και στη δυτική Μακεδονία 2 εκατ. ευρώ. και τα ωφελούμενα νοικοκυριά εκτιμάται ότι θα είναι 30.000 για την Αττική, 7.000 για τη Θεσσαλονίκη και 9.000 για τη Θεσσαλία. Το μοναδικό κριτήριο είναι η τιμή ζώνης, η οποία δεν πρέπει να ξεπερνά τα 2.500 ευρώ και στο πρόγραμμα θα εντάσσονται αυτομάτως όσοι καταθέτουν αιτήσεις για σύνδεση στις ΕΠΑ από 25 Σεπτεμβρίου έως και 30 Απριλίου, ενώ για την ένταξη θα τηρείται αυστηρά η προτεραιότητα κατάθεσης της αίτησης. Το μέτρο αποσκοπεί στη διεύρυνση της πρόσβασης των νοικοκυριών στην οικονομική θέρμανση που προσφέρει το φυ-
σικό αέριο, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση των ρύπων της ατμόσφαιρας με την χρήση ενός φιλικού προς το περιβάλλον καυσίμου. Όπως είναι γνωστό, ήδη δημόσια κτίρια και οργανισμοί αλλά και πολλά νοικοκυριά χρησιμοποιούν το «πράσινο καύσιμο» για να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες, με αποτέλεσμα να έχουν αποτυπωθεί και εμπειρικά οι οικονομίες κλίμακος που επιτυγχάνονται με τη χρήση φυσικού αερίου. Η επιχορήγηση αποσκοπεί στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ωφελούμενων περιοχών καθώς, όπως είναι γνωστό, τα τελευταία χρόνια μειώνεται συνεχώς ο αριθμός των νοικοκυριών που κάνει χρήση κάποιου έστω και υποτυπώδους συστήματος θέρμανσης (δεδομένου ότι τα καλοριφέρ παραμένουν κλειστά). 24
«Η εν λόγω ρύθμιση μπορεί, σε συνδυασμό με τη δράση επιχορήγησης, να δώσει λύση στο μεγάλο πρόβλημα των κλειστών θερμάνσεων στις πολυκατοικίες» – Γ. Μανιάτης, υπουργός ΠΕΚΑ
Οι επιλέξιμες δαπάνες Διευκρινιστικά αναφέρεται ότι επιλέξιμες είναι οι δαπάνες που αφορούν στην προμήθεια και εγκατάσταση καυστήρα, λέβητα, σωληνογραμμής φυσικού αερίου, συστήματος απαγωγής καυσαερίων, υλικών/εξαρτημάτων/αυτοματισμών εγκατάστασης και σύνδεσης στις σχετικές εργασίες εσωτερικής εγκατάστασης, στη μελέτη και την επίβλεψη. Από την άλλη, δεν θεωρούνται επιλέξιμες οι δαπάνες που αφορούν στο δίκτυο διανομής ζεστού νερού και τις τερματι-
| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
κές μονάδες απόδοσης θερμότητας (σώματα καλοριφέρ, ενδοδαπέδιο σύστημα κ.λπ.) καθώς και σε κάθε άλλη παρέμβαση στον χώρο του λεβητοστασίου/εγκατάστασης του συστήματος φυσικού αερίου, πλην των ανωτέρω αναφερόμενων επιλέξιμων δαπανών.
Γιάννης Μανιάτης: «Λύση στο πρόβλημα των κλειστών θερμάνσεων στις πολυκατοικίες»
Ποιοι είναι οι ωφελούμενοι του προγράμματος
Το πρόγραμμα αφορά μόνο σε κατοικίες και δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που πληρούν σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) Έχουν δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας σε επιλέξιμη κατοικία. β) Έχουν σε ιδιοκτησία τους που χρησιμοποιείται ως κατοικία, και όχι ως επαγγελτικός χώρος, σύστημα θέρμανσης πετρελαίου εν λειτουργία. γ) Έχουν συνάψει σύμβαση σύνδεσης και παροχής φυσικού αερίου από τις 25/9/2014 και μετά, ημερομηνία κατά την οποία έγινε η ανακοίνωση της δράσης (δηλ. στις 24/9/2014 δεν έχουν σε ισχύ σύμβαση σύνδεσης και παροχής φυσικού αερίου). Ποιες κατοικίες είναι επιλέξιμες
Για να χαρακτηρισθεί μία πολυκατοικία ως επιλέξιμη πρέπει τουλάχιστον το 50% των θερμαινόμενων από το κεντρικό σύστημα θέρμανσης ιδιοκτησιών (διαμερίσματα και μη) να χρησιμοποιείται ως κατοικία (δεν χαρακτηρίζονται ως επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτιρίου). Συγκεκριμένα, μια κατοικία, προκειμένου να κριθεί ως επιλέξιμη στη δράση, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις: Είναι μονοκατοικία, πολυκατοικία για το τμήμα της που αφορά στο σύνολο των διαμερισμάτων του κτιρίου ή μεμονωμένο διαμέρισμα. Βρίσκεται σε περιοχές με τιμή ζώνης χαμηλότερη ή ίση των 2.500 ευρώ/τ.μ., όπως αυτή έχει διαμορφωθεί στις 30/6/2014 και πιστοποιείται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά Βρίσκεται στις Περιφέρειες Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας, σε σημεία με δίκτυο χαμηλής πίεσης φυσικού αερίου και δύναται να συνδεθεί και τροφοδοτηθεί από την αρμόδια Εταιρία Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) της περιοχής. Φέρει οικοδομική άδεια ή άλλο αντίστοιχο νομιμοποιητικό έγγραφο.
«Με την πρωτοβουλία μας αυτή επιχορηγούμε 50.000 οικογένειες για να αντικαταστήσουν τα παλιά συστήματα θέρμανσης πετρελαίου με πολύ καθαρότερα και οικονομικότερα στη λειτουργία τους συστήματα φυσικού αερίου στις κατοικίες τους. Το πρόγραμμα που ανακοινώσαμε πριν από ενάμιση μήνα υλοποιείται ταχύτατα, με εξασφαλισμένα και δεσμευμένα κονδύλια του ΕΣΠΑ και έχει ήδη αγκαλιαστεί από τους πολίτες. Απόδειξη οι χιλιάδες αιτήσεις που έχουν υποβληθεί, ως εκδήλωση ενδιαφέροντος, στις ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας. Θετικές πρωτοβουλίες, σε μια εποχή κρίσης, είναι απαραίτητες. Ιδίως όταν αυτές οι κινήσεις είναι απαλλαγμένες από γραφειοκρατία και αδιαφάνεια και βελτιώνουν στην πράξη την καθημερινή μας ζωή.
Ποια είναι τα ανώτατα όρια είναι για λέβητες (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.): 0-35.000 kcal/h
1.000 ¤ για συμβατικά συστήματα
1.150 ¤ για συστήματα συμπύκνωσης
35.001-120.000 kcal/h
1.500 ¤ χωρίς αλλαγή λέβητα
2.000 ¤ με αλλαγή λέβητα
120.001 – 170.000 kcal/h
2.300 ¤χωρίς αλλαγή λέβητα,
3.000 ¤ με αλλαγή λέβητα
171.001 – 200.000 kcal/h
3.300 ¤ χωρίς αλλαγή λέβητα,
4.000 ¤ με αλλαγή λέβητα
200.000 kcal/h
4.700 ¤ χωρίς αλλαγή λέβητα
5.500 ¤ με αλλαγή λέβητα
25
| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
ναι η βασικότερη απαραίτητη παρέμβαση που θα πρέπει να επιτελεσθεί σε ένα κτίριου που πρόκειται να συνδεθεί με φυσικό αέριο. Ο αγωγός, μαζί με τον απαιτούμενο εξοπλισμό διαχείρισης και λειτουργίας, ονομάζεται «εσωτερικό δίκτυο αερίου» και κατασκευάζεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον Κανονισμό Αερίων Καυσίμων.
Με την παρέμβασή μας στοχεύουμε: Πρώτον, να μειώσουμε το ενεργειακό κόστος για τα νοικοκυριά. Δεύτερον, να βελτιώσουμε την ενεργειακή αποδοτικότητα των συστημάτων θέρμανσης, πάλι προς όφελος των νοικοκυριών. Τρίτον, να μειώσουμε το φαινόμενο της αιθαλομίχλης με τη χρήση καθαρότερης πηγής ενέργειας. Η ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια των νοικοκυριών αποτελεί γνώμονα των αποφάσεών μας σήμερα και στο μέλλον. Οι παρεμβάσεις μας δίνουν πνοή στην Οικονομία, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των πολιτών, οι οποίοι και τελικά τις κρίνουν». Ο Υπουργός ΠΕΚΑ, κ. Γιάννης Μανιάτης, ανέφερε επίσης ότι στο επερχόμενο νομοσχέδιο για το άνοιγμα της Αγοράς φυσικού αερίου υπάρχει ρύθμιση για την διευκόλυνση της αντικατάστασης των συστημάτων πετρελαίου θέρμανσης από συστήματα φυσικού αερίου. Η εν λόγω ρύθμιση μπορεί, σε συνδυασμό με τη δράση επιχορήγησης, να δώσει λύση στο μεγάλο πρόβλημα των κλειστών θερμάνσεων στις πολυκατοικίες. Επιπλέον, ρυθμίζεται (λειτουργικά και οικονομικά) η δυνατότητα και η διαδικασία αποχώρησης ενός ή περισσότερων συνιδιοκτητών κατά τρόπο που δεν καθιστά απαγορευτική την παρούσα ή μελλοντική λειτουργία της κεντρικής θέρμανσης για τους υπόλοιπους συνιδιοκτήτες, εξομαλύνοντας τις ιδιαίτερες δυσχέρειες που παρουσιάστηκαν στη λειτουργία πολλών πολυκατοικιών και στις σχέσεις των συνιδιοκτητών κατά τα τελευταία χρόνια, λόγω της πρωτόγνωρης κρίσης.
Κεντρική θέρμανση με φυσικό αέριο Η χρήση του φυσικού αερίου στην κεντρική θέρμανση αποτελεί σήμερα μια σημαντική λύση για κάθε νοικοκυριό, αφού μπορεί να υπάρχει η ταυτόχρονη παροχή θέρμανσης και ζεστού νερού (με απαραίτητη την παρουσία boiler). Σύμφωνα με τον κ. Νίκο Μουρούτη, υπεύθυνο της εταιρείας ERDGAS, υπάρχουν κάποιες ελάχιστες βασικές απαιτήσεις για την εγκατάσταση συστήματος φυσικού αερίου σε υφιστάμενο λεβητοστάσιο: Α) Κανονικότητα Λεβητοστασίου: Ο χώρος του λεβητοστασίου πρέπει να ικανοποιεί τους ελάχιστους όρους που προβλέπονται από τον κτηριοδομικό κανονισμό και τις διατάξεις περί πυροπροστασίας Β) Αποδεκτή κατάσταση λέβητα: Ο εγκατεστημένος λέβητας θα πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση και να ενδείκνυται για χρήση αερίου καυσίμου. Σε διαφορετική περίπτωση, υπάρχει ο κίνδυνος γρήγορης καταστροφής του λέβητα και, το βασικότερο, της υπερβολικής κατανάλωσης ως αποτέλεσμα του μειωμένου βαθμού απόδοσης. Στα περισσότερα λεβητοστάσια κεντρικής θέρμανσης, ηλικίας πέραν της 15ετίας, μαζί με την αλλαγή καυσίμου κρίνεται σκόπιμη και η αντικατάσταση του λέβητα, προκειμένου να καρπωνόμαστε στο μέγιστο τις δυνατότητες μείωσης του κόστους θέρμανσης. Οι ελάχιστες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν συνοψίζονται στις εξής: Τροφοδοσία: Η κατασκευή παροχικού αγωγού από το σημείο λήψης από το δίκτυο έως τις συσκευές κατανάλωσης εί-
26
Καυστήρας αερίου καυσίμου: Για να λειτουργήσει ένα λεβητοστάσιο με αέριο καύσιμο, θα πρέπει να διαθέτει κατάλληλο καυστήρα. Ο καυστήρας που λειτουργεί στα λεβητοστάσια πετρελαίου, εκτός σπανίων περιπτώσεων, είναι κατάλληλος μόνο για υγρά καύσιμα. Ως εκ τούτου θα πρέπει να εγκατασταθεί νέος καυστήρας, ο οποίος να μπορεί να είναι μονού ή διπλού καυσίμου (δηλαδή καυστήρες που μπορούν να λειτουργήσουν είτε με αέρια είτε με υγρά καύσιμα και οι οποίοι εγκαθίστανται σε κτίρια ειδικού ενδιαφέροντος και σχετικά μεγάλης εγκατεστημένης ισχύος). Όσον αφορά στα διαδικαστικά, για να τροφοδοτηθεί μια εγκατάσταση με το δίκτυο αερίου θα πρέπει να επιτελεσθούν οι διαδικασίες σύνδεσης και αδειοδότησης. Η μεν πρώτη αφορά στη φάση της αίτησης και σύμβασης με την Εταιρεία Παροχής Αερίου και η δεύτερη αφορά στη φάση της τεχνικής μελέτης και πιστοποίησης της εγκατάστασης. Τη διαδικασία σύνδεσης μπορεί να την υλοποιήσει κάθε ενδιαφερόμενος ακόμη και από μόνος του ενώ η μελέτη και πιστοποίηση γίνεται από μηχανικό κατάλληλης ειδικότητας. Όσον αφορά στο κόστος μετατροπής των συσκευών, είναι χαμηλότερο από αυτό των υπόλοιπων εναλλακτικών καυσίμων καθώς απαιτείται μόνο η αντικατάσταση του καυστήρα. Επιπλέον, το φυσικό αέριο κοστίζει λιγότερο σε σχέση με τις ανταγωνιστικές μορφές ενέργειας και διακρίνεται για την υψηλή ενεργειακή του απόδοση και για τις περιορισμένες επιπτώσεις στο περιβάλλον, αφού η καύση του δεν αφήνει ίχνη και υπολείμματα, ούτε παράγει ενώσεις θείου που συνιστούν μία από τις σημαντικότερες αιτίες ρύπανσης.
Εξαιρετικές
ελληνικές
συμμετοχές για το
Mies van der Rohe
2015
Με πέντε υπέροχες συμμετοχές ελληνικών αρχιτεκτονικών γραφείων θα παρευρεθεί η Ελλάδα στον διαγωνισμό ευρωπαϊκού βραβείου αρχιτεκτονικής “Mies van der Rohe”, το 2015. Το βραβείο Mies van der Rohe απονέμεται ανά διετία σε υλοποιημένο αρχιτεκτονικό έργο ευρωπαίου αρχιτέκτονα ή ομάδας αρχιτεκτόνων, μετά από διαδικασία που οργανώνει το ομώνυμο Ίδρυμα στη Βαρκελώνη, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο ΣΑΔΑΣ-Πανελλήνια Έ νωση Αρχιτεκτόνων, ως μέλος της ACE (Συμβουλίου Αρχιτεκτόνων Ευρώπης) ανέλαβε την επιλογή πέντε έργων που θα εκπροσωπήσουν φέτος την Ελλάδα. Σημειώνεται ότι τα πέντε έργα που επελέγησαν από λίστα με 30 αρχιτεκτονήματα, υλοποιήθηκαν τα δύο τελευταία χρόνια, στο διάστημα της κρίσης. Οι πέντε ελληνικές υποψηφιότητες επελέγησαν από τον αρχιτέκτονα Βασίλη Μυστριώτη, που έχει το χρίσμα του ανεξάρτητου ειδικού κριτή (independent expert) για την Ελλάδα, εκ μέρους του European Union Prize for Contemporary Architecture - Mies van der Rohe Award 2015.
Μονοκατοικία H-3 στην Αττική
Σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Παύλο Χατζηαγγελή (γραφείο 314 Architecture).
Ανάπλαση της νέας παραλίας Θεσσαλονίκης
Έργο του Πρόδρομου Νικηφορίδη & Μπερνάρ Κουόμο, που πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις. Το πρώτο τμήμα ολοκληρώθηκε το 2008 και το δεύτερο το 2014.
Το νηπιαγωγείο της Γερμανικής Σχολής
Έ ργο του αρχιτεκτονικού γραφείου Ποτηρόπουλος Δ.& Λ.
Εξοχική κατοικία στη Νάξο
Έ ργο των αρχιτεκτόνων Φοίβης Γιαννίση, Ζήση Κοτιώνη, Ιωάννη Μπαλτογιάννη, Κατερίνας Κρίτου και Νικόλαου Πλατσά.
31
Εξοχική κατοικία στη Λια Σερίφου
Έ ργο της αρχιτέκτονος Ηλιάνας Κερεστετζή (Mold Architects).
«We do localΠράττουμε τοπικά»: 32
| ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ |
Νέα συμμαχία για επανατοποθέτηση του τουριστικού προϊόντος
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΛΕΞΑΚΗ
33
H
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 20 Νοεμβρίου 2014, στο πλοίο ΚΡΗΤΗ Ι της ΑΝΕΚ Lines στο λιμάνι του Ηρακλείου, μέσα σε ένα ιδιαίτερα εορταστικό και αισιόδοξο κλίμα. Όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της νεοσύστατης εταιρείας, κ. Γιάννης Βαρδινογιάννης, κατά την παρουσίασή της, στο πλαίσιο μιας καλής και συντονισμένης συ-
νεργασίας των τουριστικών επιχειρήσεων της Κρήτης για την προώθηση τους, ιδρύθηκε η «Τοπική Παραγωγή & Φιλοξενία Α.Ε.», η Ανώνυμη Εταιρεία Προώθησης Επιχειρήσεων που στηρίζουν την τοπική παραγωγή, σέβονται το περιβάλλον και προβάλλουν τον πολιτισμό, τη γαστρονομία και τη φιλοξενία της περιοχής τους. Η ίδρυση της εταιρείας Τοπική Παραγωγή και Φιλοξενία Α.Ε. πραγματοποιήθηκε από δώδεκα σημαντικούς παράγοντες της τουριστικής βιομηχανίας όλης της
34
Κρήτης. Αναφέρουμε κατ’ αλφαβητική σειρά τον κ. Γιώργο Αλεξανδράκη, τον κ. Γιάννη Βαρδινογιάννη, τον κ. Μανώλη Βαρκαράκη, τον κ. Μανώλη Γιαννούλη, τον κ. Λευτέρη Καραταράκη, τον κ. Γιώργο Μαθιουλάκη, την κα Τζίνα Μαμιδάκη, τον κ. Μανώλη Μανούσο, τον κ. Ανδρέα Μεταξά, τον κ. Γιάννη Παπαδάκη, τον κ. Μανώλη Τσακαλάκη και τον κ. Νίκο Χαλκιαδάκη, με την ελπίδα να προσελκύσουν στο μέλλον ακόμη περισσότερους και από άλλες περιοχές. Για την άρτια λειτουργία της εταιρεί-
| ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ |
ας αυτής και τη σωστή ένταξη των επιχειρήσεων σ’ αυτή, σε συνεργασία με την εταιρεία πιστοποιήσεων Cosmocert A.E. και την εταιρεία Local Food Experts δημιουργήθηκε ένα πρότυπο με την ονομασία “We do local”. Είναι ένα νέο πρότυπο που δημιουργήθηκε για την επανατοποθέτηση του εθνικού τουριστικού προϊόντος, ώστε να αναδείξει την ιδιαίτερη τοπική φιλοξενία και να στηρίξει την ανάπτυξη της τοπικής παραγωγής και Οικονομίας. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, κ. Ανδρέας Μεταξάς, παρουσίαζοντας το πρότυπο “We do local” απηύθηνε πρόσκληση στις τουριστικές επιχειρήσεις να ενταχθούν στην ομάδα του “We do local” και να συμβάλουν στη διάδοση της φιλοσοφίας του η οποία είναι:
Τα πρώτα πιστοποιητικά We do local απονεμήθηκαν στις παρακάτω επιχειρήσεις: ANEK Lines ΚΡΗΤΗ I Bluegr Minos Beach Art Hotel Bluegr Sensimar Minos Palace Bluegr Candia Park Village Cactus Royal Spa & Resort Creta Maris Beach Resort Apollonia Beach Hotel Santa Marina Hotel Sitia Beach Hotel Enagron Cretan Ecotourism Village, Cavo Spada Luxury Resort & Spa Santa Marina Beach Hotel Grand Bay Beach Resort Santa Marina Plaza Luxury Boutique Hotel Lato Boutique Hotel Minoa Palace Resort & Spa Rethymno Mare St.Nicolas Bay Resort Hotel & Villas.
Διαδίδουμε τα τοπικά ήθη και έθιμα Παρουσιάζουμε την τοπική Κουζίνα Υποστηρίζουμε τους τοπικούς παραγωγούς Σεβόμαστε το περιβάλλον και την αειφορία
Στο τέλος της απονομής, όλοι οι παρευρισκόμενοι απόλαυσαν τοπικά εδέσματα, από τον μπουφέ που είχε διαμορφωθεί ειδικά για την περίσταση, γιορτάζοντας το νέο αυτό εγχείρημα αλλά και ανταλλάσσοντας πληροφορίες σχετικές με τον χώρο του τουριστικού «επιχειρείν» στην Ελλάδα και τον κόσμο.
Στηρίζουμε το τοπικό εργατικό δυναμικό
Η εταιρεία Cosmocert
Το πρότυπο έχει δημιουργηθεί για να πιστοποιήσει αρχικά τουριστικά καταλύματα ενώ μέσα στον επόμενο χρόνο θα μπορούν να ενταχθούν και εταιρείες εστίασης, φυτικής και ζωικής παραγωγής, καθώς και λοιπές επιχειρήσεις. Το “We do local” είναι ένα πρότυπο το οποίο στηρίζει, αναγνωρίζει και επιβραβεύει άλλα πρότυπα πιστοποίησης, συμπεριλαμβάνοντάς τα στα απαραίτητα κριτήρια πιστοποίησης, όπως το Κρητικό Σύμφωνο Ποιότητας, ISO, Travelife, Green Key κ.ά. Η επιθεώρηση, αξιολόγηση και πιστοποίηση των επιχειρήσεων έχει ετήσιο κύκλο.
Η εταιρεία COSMOCERT A.E. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ είναι Φορέας Πιστοποίησης Συστημάτων Διαχείρισης και Βιολογικών Προϊόντων. Είναι ο Φορέας Πιστοποίησης του προτύπου “We do local”. Ιδρύθηκε το 2013, με στόχο να προσφέρει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και καινοτομίας στους τομείς της Πιστοποίησης των Βιολογικών Προϊόντων, των Συστημάτων Διαχείρισης Ποιότητας (Πρότυπα ISO), της Βιοτεχνολογικής Έ ρευνας και της επινόησης υψηλής τεχνολογίας. Διαπιστευμένη από το Ε.ΣΥ.Δ. και εγκεκριμένη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ως Φορέας Ελέγχου
35
και Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων, η COSMOCERT επιβεβαιώνει εμπράκτως την πολιτική της που αρθρώνεται γύρω από τρεις άξονες: την ικανοποίηση των πελατών της, την ανάπτυξη της ελληνικής επιχειρηματικότητας και την αξιοπιστία της πιστοποίησης.
Η εταιρεία Local Food Experts Η LOCAL FOOD EXPERTS – s.c.e είναι μία νέα εταιρεία η οποία εντάσσεται στην καινοτομική δραστηριότητα των Φορέων Κοινωνικής Οικονομίας που τα τελευταία έτη εμφανίζονται ως Τρίτος Τομέας δράσης στην Ευρωπαϊκή Έ νωση. Η εταιρεία ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2013 με έδρα στο Ηράκλειο Κρήτης και δραστηριοποιείται παρέχοντας συγκεκριμένες υπηρεσίες στους τομείς:
To “WE DO LOCAL” στηρίζει, αναγνωρίζει και επιβραβεύει άλλα πρότυπα πιστοποίησης, με επιθεωρήσεις σε ΕΤήσιο κύκλο
1) Οργάνωση πρωτογενούς παραγωγής, 2) Ανάπτυξη-οργάνωση εταιρειών τροφίμων, 3) Ανάπτυξη-οργάνωση μορφών αειφορικού τουρισμού, 4) Δημιουργία διεθνών εμπορικών συναλλαγών. Στο δυναμικό της ενσωματώνει εξειδικευμένα στελέχη με 20ετή επαγγελματική εμπειρία, τα οποία έχουν παρουσιάσει προτάσεις επιχειρηματικής δράσης σε πελάτες στην Ελλάδα, σε 8 χώρες της Ευρώπης (Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ελβετία, Αυστρία, Ολλανδία, Σουηδία) και στις Η.Π.Α.
Σύμμαχος της ελληνικής βιομηχανίας οι δημοπρασίες αερίου της ΔΕΠΑ Με την πραγματοποίηση της πρώτης ετήσιας δημοπρασίας αερίου από τη ΔΕΠΑ, μέσω της οποίας διατέθηκαν σε βιομηχανίες, σε τιμή κόστους, περί τα 100 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου, εδραιώνεται μια πρακτική ιδιαίτερα επωφελής για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανικής παραγωγής. Έχουν πρόσβαση περισσότερες επιχειρήσεις
H
Η ετήσια δημοπρασία που πραγματοποιήθηκε στις 14 Νοεμβρίου είναι η πρώτη με αυτή τη χρονική διάρκεια, καθώς πέρσι οι δημοπρασίες ήταν τρίμηνης διάρκειας. Στη διάρκεια του 2015 θα ακολουθήσουν και άλλες δημοπρασίες τρίμηνης διάρκειας. Συνολικά θα διατεθεί μέσω δημοπρασιών το 10% της ετήσιας συνολικής κατανάλωσης φυσικού αερίου. Το 5% θα διατεθεί με την ετήσια διαδικασία και το υπόλοιπο 5% με τις τριμηνιαίες δημοπρασίες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για τη διαμόρ-
φωση της τιμής εκκίνησης και για το ύψος του διαχειριστικού κόστους υιοθετήθηκε η μεθοδολογία την οποία ενέκρινε προηγουμένως η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Συγκεκριμένα, για τον προσδιορισμό του κόστους αθροίζονται το Μοναδιαίο Μεσοσταθμικό Κόστος Προμήθειας Φυσικού Αερίου, το Μοναδιαίο Κόστος χρήσης υποδομών του Εθνικού Συστήματος και το Μοναδιαίο Διαχειριστικό Κόστος, το οποίο βάσει σύστασης της ΡΑΕ, η οποία έγινε αποδεκτή από τη ΔΕΠΑ, μετά από παρέμβαση και της Επιτροπής Ανταγωνισμού, προσδιορίστηκε σε 0,02 ευρώ η μεγαβατώρα για την ετήσια και 0,03 ευρώ για τις τριμηνιαίες δημοπρασίες. 36
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι σύντομα θα αποκτήσουν πρόσβαση σε φθηνότερη ενέργεια, μέσω των δημοπρασιών της ΔΕΠΑ, ακόμη περισσότεροι βιομηχανικοί καταναλωτές, καθώς, σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, στις ηλεκτρονικές δημοπρασίες δικαίωμα συμμετοχής θα έχουν απευθείας και οι μικρότερες βιομηχανίες, αυτές δηλαδή που δεν πιάνουν το όριο κατανάλωσης των 10 εκατ. κυβικών μέτρων αερίου τον χρόνο, είτε βρίσκονται εντός των περιοχών που δραστηριοποιούνται οι τρεις ΕΠΑ (Αττικής, Θεσσαλίας, Θεσσαλονίκης) είτε βρίσκονται εκτός. Αν και η αρχική πρόταση προέβλεπε συμμετοχή μόνο των εκτός ΕΠΑ βιομηχανιών, στους «επιλέγοντες» πελάτες συμπεριλήφθηκαν και οι εντός της περιοχής δικαιοδοσίας των τριών εταιρειών παροχής αερίου βιομηχανίες, χωρίς μάλιστα να τίθεται το όριο κατανάλωσης των 10 εκατ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως. Με τον τρόπο αυτό αίρονται τα εμπόδια που καθιστούσαν τις μικρές βιομηχανίες μη ανταγωνιστικές και ικανοποιείται ένα πάγιο αίτημα της βιομηχανίας για διεύ-
| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
ρυνση του πλεονεκτήματος προμήθειας φθηνότερης ενέργειας. Η πρόσβαση των επιχειρήσεων σε φθηνότερο αέριο αναμένεται να έχει αλυσιδωτές θετικές επιδράσεις στην Οικονομία και την ανάπτυξη, καθώς επιτρέπει στους μικρούς του κλάδου να επιβιώσουν εν μέσω κρίσης, να μειώσουν τα λειτουργικά τους κόστη, να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους και συνεπώς να διευκολυνθούν στην προσπάθεια διείσδυσής τους στην εγχώρια και τις ξένες Αγορές. Αυτονόητη είναι η θετική κοινωνική επίδραση, τόσο στο επίπεδο των τιμών των παραγόμενων αγαθών όσο –και κυρίως– στη διατήρηση και διεύρυνση των θέσεων εργασίας.
Μείωση της τιμής
Η ΔΕΠΑ, έχοντας όλα αυτά τα χρόνια πρωταγωνιστικό ρόλο στην Αγορά φυσικού αερίου, κατάφερε με σημαντικές επενδύσεις σε έργα υποδομών, διεθνείς στρατηγικές συμφωνίες αλλά και σκληρές διαπραγματεύσεις για τη μείωση της τιμής προμήθειας (μείωση η οποία πέρασε απευθείας στους καταναλωτές) να αναβαθμίσει την Αγορά φυσικού αερίου και να κάνει το «πράσινο» καύσιμο προσβάσιμο σε όλες τις κατηγορίες καταναλωτών, σε μεγάλο μέρος της χώρας, ακόμη και σε απομακρυσμένες περιοχές.
Αλλάζει η αγορά Σήμερα βρισκόμαστε στην έναρξη μιας περιόδου μεγάλων αλλαγών που προωθεί η κυβέρνηση στο πλαίσιο της εθνικής ενεργειακής στρατηγικής, σε αντιστοιχία με τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής
Έ νωσης, για την πλήρη απελευθέρωση της Αγοράς του φυσικού αερίου. Πρόκειται για αλλαγές που αφορούν πρωτίστως στη λιανική Αγορά, ωστόσο θεωρείται βέβαιο ότι θα επηρεάσουν και τη χονδρική Αγορά. Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, δρομολογείται ο διαχωρισμός της δραστηριότητας της διανομής (λειτουργία, διαχείριση και ανάπτυξη των δικτύων) από τη δραστηριότητα της προμήθειας αερίου, που σταδιακά θα ασκείται χωρίς κανέναν περιορισμό για όσους λάβουν άδεια προμήθειας αερίου. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι: Από τις 30 Μαΐου 2015 ξεκινά ο διαχωρισμός του κλάδου διανομής αερίου (δίκτυα διανομής) τόσο στη ΔΕΠΑ όσο και στις ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης, ενώ από 1ης Οκτωβρίου 2015 θα πρέπει να ολοκληρωθεί ο λογιστικός διαχωρισμός των δραστηριοτήτων διανομής. Μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2017 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο νομικός και λειτουργικός διαχωρισμός των δικτύων διανομής Αττικής, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης και οι εταιρείες να εισφέρουν τον κλάδο διανομής που έχουν σε νέα ΕΔΑ που θα δημιουργηθεί. Οι ΕΠΑ Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας μπορούν από κοινού να εισφέρουν τον κλάδο διανομής που έχει η κάθε μία στο στάδιο ίδρυσης σε μία κοινή ΕΔΑ, στην οποία θα μετέχουν. Το ίδιο ισχύει και για τον κλάδο διανομής της ΔΕΠΑ για την υπόλοιπη Ελλάδα. Προβλέπεται η δημιουργία τεσσάρων εταιρειών διανομής αερίου (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Θεσσαλία και υπόλοιπη Ελλάδα) ωστόσο δεν απαγορεύεται είτε η συγχώνευση είτε η δημιουργία περισσότερων εταιρειών. Τα δίκτυα διανομής παραμένουν στην αποκλειστική κυριότητα της ΔΕΠΑ και διαχείριση από τις ΕΔΑ ενώ νέα έργα και επεκτάσεις που θα κατασκευαστούν από τις ΕΔΑ θα ανήκουν στην αποκλειστική κυριότητα αυτών. Δίνεται 20ετής παράταση στις άδειες των ΕΔΑ με 20ετή option επιπλέον παράτασης Δίνεται φορολογική απαλλαγή σε ό,τι αφορά το κομμάτι της διαδικασίας διαχωρισμού των δραστηριοτήτων διανομής. 37
Ποιοι θα είναι οι «επιλέγοντες πελάτες» Όπως σημειώνει ο Δ/ων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ, κ. Παλαιογιάννης, «αρχής γενομένης από το 2015, όλοι οι βιομηχανικοί καταναλωτές στην Ελλάδα θα καταστούν επιλέξιμοι, ενώ στα επόμενα χρόνια θα ακολουθήσουν σταδιακά οι εμπορικοί και οι οικιακοί καταναλωτές». Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το νομοσχέδιο χαρακτηρίζονται ως «επιλέγοντες» πελάτες οι εξής κατηγορίες: Όλοι οι βιομηχανικοί πελάτες εντός και εκτός των ορίων των τριών υφιστάμενων ΕΠΑ. Από 1ης Ιανουαρίου 2016 όλοι οι μη οικιακοί πελάτες με κατανάλωση άνω των 2,2 GWh. Από 1ης Ιανουαρίου 2017 όλοι οι μη οικιακοί ανεξαρτήτως κατανάλωσης. Από 1ης Ιανουαρίου 2018 όλοι οι οικιακοί πελάτες.
Σπ. Παλαιογιάννης: Η ΔΕΠΑ αναπροσαρμόζει την στρατηγική της για μια πραγματικά υγιή και ανταγωνιστική αγορά
Μιλώντας στο συνέδριο του ΙΕΝΕ, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ, κ. Σπύρος Παλαιογιάννης ανέφερε ότι «η ΔΕΠΑ παρακολουθεί από πολύ κοντά τις σχετικές εξελίξεις και προσπαθεί να συμβάλει στην ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς οργάνωσης και λειτουργίας της Αγοράς φυσικού αερίου στη χώρα μας. Ακριβώς επειδή αντιλαμβανόμαστε πλήρως τις πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν οι μεταρρυθμίσεις αυτές για την εταιρεία μας, ενεργούμε χωρίς φοβικά σύνδρομα, αλλά, αντίθετα, με πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη δημιουργία μιας υγιούς και πραγματικά ανταγωνιστικής Αγοράς φυσικού αερίου στη χώρα μας, με όλους τους καταναλωτές να επιλέγουν ελεύθερα τον προμηθευτή τους.
Υπουργειο Ανάπτυξης:
SOS για το βάρος του
ενεργειακού κόστους στη
βιομηχανία
Κ
Καμπανάκι κινδύνου κρούει το Υπουργείο Ανάπτυξης για το θέμα του ενεργειακού κόστους, χαρακτηρίζοντας «μείζονος εθνικής σημασίας» την υιοθέτηση μέτρων τόνωσης της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας.
Πιο συγκεκριμένα ο υφυπουργός Ανάπτυξης, κ. Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, επικεφαλής της Συντονιστικής Ομάδας Εργασίας που ιδρύθηκε με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής για τη βιομηχανική πολιτική, σε επιστολή του προς τα συναρμόδια υπουργεία, αφού αποδέχτηκε σειρά μέτρων που προτάθηκαν, ζητεί να τα προωθήσουν. Ουσιαστικά είναι η πρώτη φορά που από επίσημα χείλη τονίζεται το υπερβάλλον ενεργειακό κόστος που καταβάλλει η ελληνική βιομηχανία ενώ παράλληλα σημειώνεται ότι εφόσον υιοθετηθούν αυτά, θα πρέπει οι έλληνες βιομήχανοι να προχωρήσουν σε επενδύσεις για τη στήριξης της απασχόλησης και της ανάπτυξης. «Οι ελληνικές βιομηχανίες υφίστανται αθέμιτο ανταγωνισμό από τις ευρωπαϊκές, εξαιτίας των υψηλών δαπανών για ρεύμα και φυσικό αέριο», επισημαίνει χαρακτηριστικά. Στελέχη της Αγοράς, με αφορμή την επιστολή, «φωτογραφίζουν» τις μονοπωλιακές καταστάσεις που επικρατούν στην ελληνική Αγορά και τον τομέα του αερίου ή του ηλεκτρισμού, τονίζοντας ότι πλέον «η ελληνική βιομηχανία δουλεύει για την εταιρεία ηλεκτρισμού και την εταιρεία αερίου, δηλαδή συντηρεί τα τοπικά μονοπώλια και χάνει πλήρως την ανταγωνιστικότητά της». Όπως σημειώνει στην επιστολή του ο κ. Κωνσταντινόπουλος, «η ελληνική βιομηχανία έχει σημαντικά υψηλότερο ενεργειακό κόστος σε σύγκριση με τις
αντίστοιχες βιομηχανίες των ανταγωνιστριών της στις ευρωπαϊκές χώρες. Ειδικά, δε, για την ηλεκτρική ενέργεια και σε αντίθεση με τα στατιστικά στοιχεία που εμφανίζουν η Eurostat και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η πραγματικότητα είναι τελικά ότι λόγω των εκπτώσεων και της στοχευμένης πολιτικής αντιστάθμισης και μείωσης του κόστους που εφαρμόζουν οι χώρες αυτές, αλλά και περαιτέρω λόγω εμπιστευτικών διμερών συμφωνιών μεταξύ των προμηθευτών και των βιομηχανικών καταναλωτών, οι βιομηχανίες των χωρών αυτών έχουν ιδιαίτερα μειωμένο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας. Αποτέλεσμα των ανωτέρω» σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ομάδας εργασίας, «είναι οι βιομηχανίες των έτερων ευρωπαϊκών χωρών να καθίστανται ανταγωνιστικότερες και να δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός εις βάρος των ελληνικών βιομηχανιών».
Προβλήματα και προτάσεις Τα μείζονα ζητήματα που απασχολούν την ελληνική βιομηχανία και προτάσεις για δράσεις και παρεμβάσεις, μεταξύ άλλων (διακοψιμότητα κ.λπ.), σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ομάδας εργασίας, για τα οποία ζητείται η παρέμβαση των υπουργείων, συνοπτικά είναι τα παρακάτω: Χρέωση Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) για καταναλωτές υψηλής και μέσης τάσης, με ετήσια κατανάλωση μεγαλύτερη των 13 Gwh. Μείωση του τέλους ΥΚΩ στο επίπεδο της χρέωσης του ΕΤΜΕΑΡ, δηλαδή 2,23 ευρώ/ΜWH ή στη χειρότερη περίπτωση μη αύξηση αυτού. Αναπροσαρμογή του πλαφόν ΕΤΜΕΑΡ με βάση τις νέες κατευθυντήριες γραμμές για κρατικές ενισχύσεις στην ενέργεια και το περιβάλλον: 4% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας της επιχείρησης και 0,5% για κλάδους με ένταση ηλεκτρικής ενέργειας άνω του 20%. Η ρύθμιση αυτή είναι απόλυτα συμβατή με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και θα ελαφρύνει σημαντικά το κόστος σε πολλούς βιομηχανικούς κλάδους της χώρας. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτρο-
40
πή έχει παροτρύνει την Ελλάδα να υιοθετήσει τις κατευθυντήριες γραμμές, αντικαθιστώντας το υφιστάμενο πλαφόν του ΕΤΜΕΑΡ. Τιμή φυσικού αερίου. Επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας με την Gazprom, όσον αφορά στις φόρμουλες υπολογισμού και τις συμφωνημένες ελάχιστες ποσότητες (take or pay). Παρέμβαση της κυβέρνησης στα κοινοτικά όργανα, ώστε να υπάρξει πρόσβαση μέσω της Βουλγαρίας στο φθηνό φυσικό αέριο των ευρωπαϊκών hubs. Η τιμή του φυσικού αερίου παραμένει 40% μεγαλύτερη από την αντίστοιχη στην Ευρώπη, δημιουργώντας μεγάλο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής βιομηχανίας. Διατήρηση υφιστάμενων βιομηχανικών τιμολογίων μέχρις ότου εφαρμοστούν οι δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας από τη Δ.Ε.Η., -2,67%, τύπου ΝΟΜΕ. Να σχεδιασθεί το ΝΟΜΕ στο πρότυπο του γαλλικού, ώστε να δίνει τιμές στη βιομηχανία στο επίπεδο των υφιστάμενων τιμολογίων. Άνοιγμα Αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω δυνατότητας αυτοπρομήθειας της βιομηχανίας μέσω εισαγωγών. Να γίνονται οι εισαγωγές εκτός υποχρεωτικού pool, με παράλληλη θέσπιση ασφαλιστικών δικλίδων για την προστασία των βιομηχανικών καταναλωτών κατά τη συμμετοχή τους στα CBC auctions από αθέμιτες δράσεις παικτών της Αγοράς με δεσπόζουσα θέση, στο πρότυπο των virtual imports που εφαρμόζονται στην Ιταλία. Αυτοπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Να απαλλαγεί η αυτοπαραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από την επιβολή του ΕΤΜΕΑΡ και των ΥΚΩ. Έ κδοση άδειας περιβαλλοντικών όρων. Να απλουστευθεί η διαδικασία και να τεθεί αυστηρός χρονικός περιορισμός για την έκδοση Άδειας Περιβαλλοντικών Όρων καθώς και να επεκταθεί σε όλες τις επενδύσεις το ισχύον θεσμικό πλαίσιο των αδειοδοτήσεων των ιδιωτικών και στρατηγικών επενδύσεων. Ε.Φ.Κ. για βιομηχανική χρήση στο φυσικό αέριο. Να μειωθεί στο 1/5 της ση-
| επιχειρησεισ |
Οι βιομηχανίες των έτερων ευρωπαϊκών χωρών έχουν ιδιαίτερα μειωμένο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και ως εκ τούτου καθίστανται αθέμιτα ανταγωνιστικότερες προς τις ελληνικές μερινής τιμής (ελάχιστο επιτρεπόμενο από την Οδηγία επίπεδο) μόνο για τη βιομηχανική χρήση. Για το συγκεκριμένο πρόβλημα που οδήγησε σε κλείσιμο αρκετές γραμμές παραγωγής στην Ελλάδα, τα συμπεράσματα της ομάδας εργασίας επισημαίνουν ότι η εκτιμώμενη κατανάλωση της βιομηχανίας (μη συμπεριλαμβανομένης της συμπαραγωγής του Αλουμίνιου) για το 2014 είναι της τάξης των 6.500.000 MWh και σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ το εκτιμώμενο έσοδο ανέρχεται σε περίπου 54 εκατ. ευρώ. Ο επιβαλλόμενος Ε.Φ.Κ. είναι ο υψηλότερος στην Ευρώπη (πλην Κύπρου), εάν ληφθούν υπόψη οι εξαιρέσεις και οι επιστροφές για τις βιομηχανίες (στοιχεία Eurostat). Η απώλεια των συγκεκριμένων εσόδων όχι απλώς αντισταθμίζεται, αλλά αντιστρέφεται, τόσο με τη διατήρηση και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας όσο και συνολικά σε επίπεδο ελληνικής Οικονομίας (δηλαδή, συνεκτιμώντας την απώλεια εσόδων το αποτέλεσμα βγαίνει θετικό κατά περίπου 15 εκατ. ευρώ). Ε.Φ.Κ. για ηλεκτροπαραγωγή και συμπαραγωγή. Να καταργηθεί, καθώς απαγορεύεται κατ’ αρχάς από την Οδηγία, αλλά αποτελεί και «φόρο στον φόρο». Στη χειρότερη περίπτωση να ενσωματωθεί στις προσφορές των μονάδων στην ημερήσια αγορά και να μην επιβαρύνει οριζόντια όλους τους προμηθευτές μέσω διακριτού λογαριασμού προσαύξησης. Η εκτιμώμενη κατανάλωση για το 2014 είναι της τάξεως των 17.000.000 MWh και το αναμενόμενο έσοδο ανέρχεται σε περίπου 89 εκατ.
ευρώ. Συνεκτιμώντας την απώλεια του ανωτέρω εσόδου, το τελικό αποτέλεσμα για την ελληνική Οικονομία είναι θετικό από το εν λόγω μέτρο κατά 43 εκατ. ευρώ. Εκτιμάται ότι τα ανωτέρω μέτρα μπορούν να αυξήσουν την προστιθέμενη αξία στην ελληνική Οικονομία κατά 623 εκατ. ευρώ και την απασχόληση κατά 12.500 θέσεις εργασίας, ενώ τα συνολικά έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές έχουν θετικό πρόσημο (+57 εκατ. ευρώ ) λόγω της ανόδου της οικονομικής δραστηριότητας. Ε.Φ.Κ. ηλεκτρικής ενέργειας που επιβάλλεται σε ετήσιες καταναλώσεις μεγαλύτερες των 13 GWΗ. Εξομοίωση του επιβαλλόμενου Ε.Φ.Κ. σ’ αυτή την κατηγορία με τη χρέωση στην υψηλή τάση (μείωση από 5 ευρώ/MWh σε 2,5 ευρώ/ ΜWh). Απαλλαγή από τον Ε.Φ.Κ. της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιείται για ορυκτολογική κατεργασία.
41
Μείωση των εργοδοτικών εισφορών μη μισθολογικού κόστους στο επίπεδο του μέσου όρου των χωρών της Ε.Ε. Η Ελλάδα και οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν μη μισθολογική επιβάρυνση της τάξης του 49%, ενώ ο μέσος όρος των χωρών της Ε.Ε. δεν ξεπερνά το 26%. Σύνδεση της έρευνας και της τεχνολογίας με τη βιομηχανία. Το αρμόδιο υπουργείο καλείται να προκρίνει τις σχετικές παρεμβάσεις. Ενδεικτικά, προτείνεται η θεσμοθέτηση της συνεργασίας των εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων της χώρας με τις παραγωγικές μονάδες, κατά τρόπο ώστε οι πραγματοποιηθείσες πανεπιστημιακές έρευνες και μελέτες να γίνονται με πρωταρχικό στόχο την εφαρμογή τους στην ελληνική βιομηχανία, βελτιστοποιώντας τα υφιστάμενα μέσα παραγωγής και προϊόντα, αλλά και περαιτέρω προχωρώντας στη δημιουργία νέων και καινοτόμων.
Business & Pleasure ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΤΩ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Οι «άτυχοι» χασάπηδες του Penn Δεν κατάφερε να πουληθεί η φωτογραφία του Irving Penn με τίτλο Bouchers, που είχε τραβηχτεί στο Παρίσι το 1950. Έ χει διαστάσεις 41,1x32 και είναι δημοσιευμένη σε πολλά βιβλία. Ωστόσο επέστρεψε στα ίδια χέρια με την εκτίμηση των 25.000 και 30.000 ευρώ, αν και είχε προσελκύσει τα βλέμματα στη δημοπρασία του οίκου Sotheby’s Photographies.
ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ
Εκατομμύρια για το πιάνο της “Casablanca”! Το ιστορικό πιάνο από την ταινία Casabla nca πάνω στο οποίο ο… Sam παίζει το αξεπέραστο “As time goes by” πωλήθηκε σε δημοπρασία του οίκου Bonhams στην Νέα Υόρκη, αγγίζοντας την τιμή των 3.414.000 δολαρίων� Πολλές σκηνές από την ταινία της Warner Bross εκτυλίχθηκαν δίπλα στο πιάνο αυτό, ενώ τεράστιες επιτυχίες της τζαζ αναδείχθηκαν από αυτό το πιάνο, όπως το “It had to be you” και “Knock on wood”.
42
| Luxury / εναλλακτικεσ επενδυσεις |
REAL ESTATE
Ένα penthouse για επαγγελματίες Στην καρδιά του Μανχάταν της Νέας Υόρκης, στο νούμερο 165 της Charles Street, πωλείται ένα από τα ωραιότερα ρετιρέ. Μάλιστα, είναι η πρώτη φορά που βγαίνει προς πώληση το συγκεκριμένο διαμέρισμα. Είναι 4.551 τ.μ. με 4 κρεβατοκάμαρες, 4 μπάνια, ένα τεράστιο χολ και ιδιωτική ταράτσα 1.800 τ.μ., ενώ από την κάθε κρεβατοκάμαρα υπάρχει απεριόριστη θέα της νεοϋορκέζικης πρωτεύουσας. Το «διαμάντι» πωλείται μέσω οίκου Christie’s και η αξία του ανέρχεται στα 40 εκατ. δολάρια.
ΔΙΑΜΑΝΤΙΑ
Το ζαφείρι των Rothchild ΤΕΧΝΗ
Εκατομμύρια για… Botero Θριάμβευσε το έργο του σπουδαίου εικαστικού Fernando Botero με τίτλο “La Casa de las Gemelas Arias” που πωλήθηκε για 2.105.000 δολάρια σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s στη Νέα Υόρκη. Πρόκειται για λάδι σε καμβά με διαστάσεις 227x187 και προερχόμενο από την Γκαλερί Marlborough στη Ζυρίχη.
Αυτή η καρφίτσα προέρχεται από την οικογένεια Rothchild. Είναι 19ου αιώνα (χρονολογίας 1890) και είναι φτιαγμένη από διαμάντια. Ξεχωρίζει στο κέντρο το πολύτιμο ζαφείρι που ζυγίζει 14,66 καράτια. Αγοράστηκε σε δημοπρασία του οίκου Christie’s στο Λονδίνο μαζί με τα πιστοποιητικά από το Ελβετικό Γεμολογικό Ινστιτούτο για 1.398.500 λίρες� Αναδείχθηκε ως το ακριβότερο κομμάτι του sale έχοντας αρχική εκτίμηση 500.000 λίρες. ΚΡΑΣΙ
Πάει για νέο ρεκόρ; Πέντε φιάλες Roamanee Conti του 1971 (Cote de Nuits, Grand Cru) αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν στη δημοπρασία κρασιών από εκλεκτά κελάρια που θα πραγματοποιηθεί στον οίκο Sotheby’s στις 12 Δεκεμβρίου. Η τιμή εκτίμησης των συλλεκτικών αυτών κρασιών κυμαίνεται από 83.000 έως 124.500 ευρώ. Η Αγορά συλλεκτικού κρασιού κινείται ολοένα και πιο ανοδικά το τελευταίο διάστημα, αποτελώντας ελκυστική επένδυση.
43
| κοινωνια |
Παρατεταμένη κοινωνική κρίση στην Ελλάδα, διαπιστώνει η ILO «Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι και θα βρεθεί αντιμέτωπη με παρατεταμένη κοινωνική κρίση, αν δεν ληφθούν μέτρα για την ανάσχεσή της», υποστηρίζει έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) για την Ελλάδα.
H
Η ΔΟΕ εκτιμά ότι το 2014 η ελληνική Οικονομία έχει συρρικνωθεί 25% σε σχέση με το 2008, ενώ από την αρχή της κρίσης έχει χαθεί μία στις τέσσερεις θέσεις εργασίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το 70% από το σύνολο των σχεδόν 1,3 εκατομμυρίων ανέργων να είναι χωρίς δουλειά για διάστημα μεγαλύτερο του έτους και αρκετοί για δύο έτη ή περισσότερο. Σύμφωνα με την έκθεση, μέσα σε πέντε χρόνια έχει υπερδιπλασιαστεί ο αριθμός των Ελλήνων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχιας. Το 2013 το ποσοστό αυτό ξεπερνούσε το 44%, ενώ το 2008 μετά βίας υπερέβαινε το 20%. Με τα δεδομένα αυτά, η ΔΟΕ υποστηρίζει ότι ακόμη κι αν ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης είναι 2%, απαιτούνται 13 χρόνια για επανέλθει η ελληνική Οικονο-
μία στα επίπεδα που βρισκόταν πριν από την κρίση. Αντίστοιχα και με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της απασχόλησης το 1,3%, η Αγορά εργασίας θα μπορέσει να επανέλθει στα επίπεδα του 2008 το 2034. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας ζητά να ανασχεθεί η πολιτική των μειώσεων μισθών και να ληφθούν επείγοντα μέτρα για τη στήριξη των θέσεων εργασίας και των επιχειρήσεων, μετά από συμφωνία κυβέρνησης, εργοδοτών και εργαζομένων. Η ΔΟΕ προτείνει την εφαρμογή μιας «ολοκληρωμένης στρατηγικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας» και δηλώνει «πρόθυμη να συνεργαστεί με την ελληνική κυβέρνηση και τους κοινωνικούς εταίρους καθώς και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή». Η στρατηγική αυτή βασίζεται σε μία ανάλυση των βέλτιστων διεθνών πρακτικών, προσαρμοσμένων στη συγκεκριμένη κατάσταση
44
της Ελλάδας, ενώ καλύπτει τόσο μέτρα εκτάκτου ανάγκης όσο και πιο μακρόπνοες βιώσιμες δράσεις. Στα μέτρα εκτάκτου ανάγκης περιλαμβάνονται η εγγύηση ενεργοποίησης όλων των νέων σε αναζήτηση εργασίας και των πλέον ευπαθών ομάδων, η δημιουργία επιχειρήσεων «κοινωνικής Οικονομίας» ως οδοί δημιουργίας θέσεων εργασίας, η βελτιωμένη πρόσβαση σε πιστώσεις για τις μικρές επιχειρήσεις καθώς και μια επανεξέταση του ρυθμού και του μείγματος πολιτικών δημοσιονομικής εξυγίανσης, ώστε να μην υπονομεύονται οι προσπάθειες ανάκαμψης. Μακροπρόθεσμα, η μελέτη προάγει την υιοθέτηση μέτρων όπως η διεύρυνση της οικονομικής βάσης με διευκόλυνση της επέκτασης των βιώσιμων επιχειρήσεων, ενίσχυση των δεσμών μεταξύ τουρισμού και αγρο-τροφιμικού τομέα και προαγωγή των επενδύσεων που ενισχύουν την απασχόληση. Θεωρεί αναγκαία την καταπολέμηση της αδήλωτης και της φτωχά αμειβόμενης εργασίας μέσω μιας ευρύτερης φορολογικής βάσης και βελτιωμένων κινήτρων για τη χαμηλά αμειβόμενη εργασία, με παράλληλη απομάκρυνση των φορολογικών βαρών από το εργατικό δυναμικό, τις μικρές εταιρείες και την κατανάλωση βασικών αγαθών, προς άλλες φορολογικές βάσεις, όπως η περιουσία. Στη δέσμη μέτρων περιλαμβάνονται επίσης η διασφάλιση επαρκούς κάλυψης του συστήματος κοινωνικής προστασίας και η ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου μέσω σχεδιασμού προγραμμάτων δεξιοτήτων και προσόντων με προγράμματα μαθητείας και εργασιακής εμπειρίας για τους νέους καθώς και την ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης και των ενεργών προγραμμάτων Αγοράς εργασίας. Η ΔΟΕ προτείνει, τέλος, την επανοικοδόμηση του κοινωνικού διαλόγου ανάμεσα στην κυβέρνηση, τους εργοδότες και τους εργαζομένους και την «αντιμετώπιση του κατακερματισμού της συλλογικής διαπραγμάτευσης και των κενών ως προς την κάλυψη, ώστε να καλλιεργηθεί μια ισορροπημένη ανάκαμψη».
ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
σελ. 46
ακτοπΛΟΪα
ΛΙΜΑΝΙΑ
σελ. 56
σελ. 60
45
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
σελ. 61
Αρνητικά τα αποτελέσματα από την επιβολή 6% του φόρου στις εισαγωγές Coal
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ /ΑΝΑΛΥΣΗ |
T
Την Παρασκευή, 28 Νοεμβρίου 2014, ο BDΙ έκλεισε στις 1.153 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 2.151 μονάδες με 15.407 δολ./ημέρα, BPI στις 1.120 μονάδες στα 8.943 δολ./ημέρα, BSI στις 986 μονάδες στα 10.310 δολ./ημέρα και BHSI στις 491 μονάδες, στα 7.124 δολ./ημέρα. Στις 4 Νοεμβρίου ο δείκτης έκλεισε στις 1.484 μονάδες και έκτοτε, με μία «αναλαμπή» 2-3 ημερών στο ενδιάμεσο, έχει ακολουθήσει πτωτική πορεία, οδεύοντας προς τις 1.000 μονάδες, που όπως είχαμε αναφέρει σε προηγούμενη ανασκόπηση, δεν θα μας παραξένευε αν βλέπαμε τον δείκτη σε αυτά τα επίπεδα καθώς μέχρι τώρα δεν έχει επιβεβαιώσει την κυκλικότητά του βάσει ιστορικών στοιχείων. Αξιολογώντας την συνολική εικόνα αλλά και τους επιμέρους δείκτες, από τις 4 Νοεμβρίου ο BDI έχει μειωθεί 22,3%, κάτι που οφείλεται για άλλη μία φορά στην πτώση των Capes και των Panamax. Στον αντίποδα, στην ίδια περίοδο και ιδιαίτερα από τα μέσα Νοεμβρίου, ύστερα από αρκετό διάστημα αρνητικής πορείας, τα Supramax και τα Handysize άρχισαν να επιδεικνύουν ανοδική τάση. Συγκεκριμένα, σε διάστημα περίπου ενός μήνα, τα έσοδα των Capes έχουν μειωθεί 47,7%, των Panamax 9,8% ενώ αντίθετα των Supramax έχουν αυξηθεί κατά 11% και των Handysize 5,2%.
ΠΩΣ ΚΙΝΗΘΗΚΑΝ ΟΙ αγοραπωλησιΕΣ
Για το 2014 οι εξαγωγέσ από τη δυτική αφρική προς την κίνα θα φτάσουν τουσ 34,5 εκατ. τόνουσ, με τη sierra leone να αναδεικνυεται ως μεγαλύτερος παραγωγός IRON ORE στη Δυτική Αφρική και ως πέμπτοσ μεγαλύτερος προμηθευτής IRON ORE τησ Κινας
T
Τα πρώτα αποτελέσματα από την επιβολή του 6% φόρου στις εισαγωγές Coal από την Αυστραλία στην Κίνα έχουν αρχίσει και φαίνονται καθώς για τον μήνα Νοέμβριο οι εξαγωγές από το Newcastle προς την Κίνα μειώθηκαν 41,6% από τον Οκτώβριο, δηλαδή από τους 2,52 εκατ. τόνους στους 1,47 εκατ. τόνους, σχεδόν τα ίδια επίπεδα με αυτά τον Μάιο του 2013. Παρά τη μείωση των εισαγωγών τον Νοέμβριο, συνολικά για τους πρώτους 11 μήνες του έτους οι εισαγωγές από την Κίνα παρουσίασαν αύξηση 1,66 εκατ. τόνων συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2013 καθώς έφτασαν τους 23,66 εκατ. τόνους. Αντίστοιχα, αναφορικά με τις εισαγωγές Iron Ore από την Κίνα, το σύνολό τους για τους πρώτους 9 μήνες του έτους έκλεισε στους 685 εκατ. τόνους, παρουσιάζοντας αύξηση 18%, συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Το ενδιαφέρον στην κατανομή των εισαγωγών, όμως, είναι ότι παρά το γεγονός πως το μεγαλύτερο ποσοστό της
Πλοία ξηρού φορτίου CAPES το CAPE MERLIN (150.966 dwt, 1994, Kawasaki) πωλήθηκε από την Eastern Pacific στα 10,5 εκατ. δολ. PANAMAX
αύξησης προέρχεται από εξαγωγές από την Αυστραλία, αξίζει να αναφερθεί ότι και οι εισαγωγές Iron Ore από τη δυτική Αφρική αυξήθηκαν 44%, για να φθάσουν συνολικά τους 25,1 εκατ. τόνους. Αναμφίβολα δεν υπάρχει σύγκριση μεταξύ των εξαγωγών από Αυστραλία και Βραζιλία, αλλά είναι άξιο αναφοράς ότι τα τελευταία 6 χρόνια οι εξαγωγές Iron Ore συνολικά από την Αφρική έχουν τετραπλασιαστεί. Από το 2008 μέχρι σήμερα το ποσοστό των εξαγωγών από τη δυτική και τη Νότιο Αφρική προς την Κίνα έχει αυξηθεί από 3,9% στο 8,6% ενώ εκτιμάται ότι για όλο το 2014 οι εισαγωγές θα φτάσουν τους 79,5 εκατ. τόνους, κυρίως λόγω της αύξησης της παραγωγής από τη δυτική Αφρική. Οι εισαγωγές Iron Ore στην Κίνα από τη δυτική Αφρική έχουν παρουσιάσει μεγάλη ανάπτυξη, ιδιαίτερα από το 2011 και από 5,1 εκατ. τόνους σε 22,9 εκατ. τόνους το 2013. Εκτιμάται ότι για το 2014 οι εξαγωγές από τη δυτική Αφρική προς την Κίνα θα φτάσουν τους 34,5 εκατ. τόνους, με τη Sierra Leone να είναι η μεγαλύτερη παραγωγός της δυτικής Αφρικής και ο 5ος μεγαλύτερος προμηθευτής της Κίνας.
48
το GENYO (77.509 dwt, 2001, Sasebo), Widebeam, πωλήθηκε στα 11,3 εκατ. δολ. Supramax το PAX PHOENIX (50.236 dwt, 2001, Mitsui) πωλήθηκε στα 10,6 εκατ. δολ. HANDYSIZE το HUDSON BAY (29.671 dwt, 2011, Shikoku) πωλήθηκε πάνω από 18 εκατ. δολ.
Tankers HANDYSIZE το CHEMTRANS RHINE (35.024 dwt, 1999, Guangzhou) Epoxy Coated, Non IMO, πωλήθηκε στα 7,4 εκατ. δολ., περίπου.
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ /ΑΝΑΛΥΣΗ |
Διαλύσεις Η μόνη λέξη που θα μπορούσε να χαρακτηρίσει την Αγορά αυτή την περίοδο είναι «σύγχυση», καθώς οι τιμές έχουν διορθώσει από 70 δολ. έως 100 δολ. ανά τόνο LDT, συγκριτικά με προηγούμενους μήνες, με τους End Buyers να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί στις τιμές που προσφέρουν, καθώς λόγω των φθηνών κινεζικών εισαγωγών σιδήρου που έχουν δημιουργήσει «στρεβλώσεις» στην Αγορά, δεν μπορούν να συγκεκριμενοποιήσουν ποια θα πρέπει να είναι τα πραγματικά επίπεδα τιμών σιδήρου από διαλύσεις. Παράλληλα και οι Cash Buyers αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα με τις τιμές, αλλά μερικοί δεν διστάζουν να σπεκουλάρουν ιδιαίτερα για πλοία που θα παραδοθούν στις αρχές του χρόνου, ελπίζοντας ότι οι τιμές θα είναι βελτιωμένες.
Η Ινδία ενδεχομένως να είναι η μόνη Αγορά που τραβά την προσοχή των πλοιοκτητών, λόγω των καλύτερων τιμών που προσφέρει συγκριτικά με τις υπόλοιπες Αγορές. Οι τιμές σιδήρου, παρά το γεγονός ότι συνεχίζουν να μεταβάλλονται ακόμη και κατά τη διάρκεια της ημέρας, παρουσίασαν άνοδο συγκριτικά με το προηγούμενο διάστημα, ενώ η ρουπία έχει σταθεροποιηθεί στις 61 προς το δολάριο, δίνοντας εικόνα σταθερότητας και έχοντας ως αποτέλεσμα την ολοκλήρωση κάποιων αγορών και σε κάποιες περιπτώσεις για πλοία παραδοτέα τον Ιανουάριο σε τιμές υψηλότερες από τα σημερινά επίπεδα.
Στο Μπαγκλαντές οι End Buyers, δεδομένης της πιεσμένης Αγοράς και της
απελπισίας των Cash Buyers, προσφέρουν τιμές οι οποίες θεωρούνται «σκοτωμένες», εκμεταλλευόμενοι έτσι την κατάσταση και καταφέρνοντας να αγοράσουν κάποια πλοία από Cash Buyers με υψηλά αποθέματα. Εκτιμάται ότι με τη πρώτη παλίρροια του Δεκεμβρίου, οπότε θα παραδοθούν πλοία από Αγορές προηγούμενων εβδομάδων σε υψηλά επίπεδα, θα φανεί και η ποιότητα των End Buyers, δηλαδή κατά πόσο θα τηρήσουν τη συμφωνία ή θ’ αρχίσουν τις επαναδιαπραγματεύσεις.
Οι τιμές για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: ΙΝΔΙΑ
$ 425 - $ 455 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Πακιστάν
Στο Πακιστάν, ενώ η ρουπία και οι τιμές του σιδήρου σε γενικές γραμμές είναι σε σταθερά επίπεδα, οι τιμές δεν είναι καθόλου ελκυστικές καθώς οι End Buyers, πιστεύοντας ότι αρκετά πλοία μεγαλύτερου τονάζ θα κατευθυνθούν προς την περιοχή, έχουν «συνεννοηθεί» και κρατούν τις τιμές χαμηλά, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει το μεγάλο τονάζ να κατευθύνεται προς το Gadani, όπως οι End Buyers ήλπιζαν.
Για την Κίνα δεν έχει αλλάξει τίποτα, καθώς συνεχίζει να απασχολείται με το επιδοτούμενο κρατικό τονάζ και τη λογική των εξαγωγών σιδήρου που πλήττει τις υπόλοιπες Αγορές.
Ο συνολικός αριθμός των διαλύσεων τ τελευταίο διάστημα ήταν 435.763 dwt, εκ των οποίων το 79,5% (346.459 dwt) ήταν πλοία ξηρού φορτίου, το 7,5% (31.434 dwt) δεξαμενόπλοια και το 13% (57.870 dwt) Containerships.
49
$ 420 - $ 450 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Μπαγκλαντές
$ 415 - $ 445 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα ΚΙΝΑ
$ 220 - $ 250 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα
Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.
ΓΓΔΕ:
Πώς θα δοθεί η οικειοθελής παροχή των εφοπλιστών 50
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
Η εγκύκλιος αρχικά αναφέρεται στις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν.4301/2014 (ΦΕΚ 223Α΄) σε σχέση με την οικοιοθελή παροχή της Ναυτιλιακής Κοινότητας για μία τετραετία (2014-2017) όπως προβλέπει το συνυποσχετικό που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση με την Έ νωση Ελλήνων Εφοπλιστών. Όπως αναφέρεται, για τον υπολογισμό και την καταβολή της Οικειοθελούς Παροχής της Ναυτιλιακής Κοινότητας, οι ναυτιλιακές εταιρείες υποβάλλουν εις διπλούν στη Φορολογική Διοίκηση έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιανουαρίου εκάστου έτους «Δήλωση Απόδοσης Οικειοθελούς Παροχής της Ναυτιλιακής Κοινότητας», της οποίας ο τύπος και το περιεχόμενο έχει όπως το υπόδειγμα που επισυνάπτεται στην παρούσα ως «Παράρτημα». Για τα πλοία υπό ελληνική και υπό ξένη σημαία με την ανωτέρω δήλωση θα προσκομίζονται τα αντίγραφα των αντίστοιχων δηλώσεων φορολογίας πλοίων του προηγούμενου φορολογικού έτους. Η καταβολή της Οικειοθελούς Παροχής θα πραγματοποιείται μέχρι το τέλος Ιουνίου εκάστου έτους με την έκδοση ταυτότητας πληρωμής μέσω της Δ.Ο.Υ. Πλοίων.
Δ
Ειδικά για το έτος 2014 η υποβολή των ως άνω δηλώσεων και η καταβολή του φόρου αυτών θα πραγματοποιηθεί μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2014 με την έκδοση ταυτότητας πληρωμής μέσω της Δ.Ο.Υ. Πλοίων.
Διευκρινίσεις και οδηγίες για τον τρόπο απόδοσης της οικειοθελούς παροχής των εφοπλιστών προς τον κρατικό προϋπολογισμό έδωσε με εγκύκλιό της η Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων, κα Αικ. Σαββαΐδου.
51
Επιπλέον, ειδικά για το έτος 2017, η καταβολή της Οικειοθελούς Παροχής θα πραγματοποιηθεί μέχρι τέλος Φεβρουαρίου 2017, προκειμένου να προσμετρηθεί στο προηγούμενο έτος. Τέλος, στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι τα έσοδα από την παροχή αυτή θα καταχωρίζονται στον ΚΑΕ 141 και στο είδος φόρου 6136 αποκλειστικά.
Διχάζει η υιοθέτηση συστήματος ελέγχου εκπομπών διοξειδίου του άνθρακΑ
52
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
Τη μήνιν των ευρωπαίων πλοιοκτητών έχει προκαλέσει η απόφαση της ιταλικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Έ νωσης να προωθήσει τον κανονισμό για την υιοθέτηση ενός συστήματος ελέγχου των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα πλοία. Ο ελληνικός Εφοπλισμός και άλλοι ευρωπαίοι πλοιοκτήτες, θεωρούν ότι η προώθηση ενός κανονισμού που θα υιοθετεί σύστημα παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης (Monitoring, Reporting, VerificationMRV) από την Ε.Ε. πριν ακόμη καταλήξουν σε ένα ανάλογο σύστημα στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) υποσκάπτει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής Ναυτιλίας. Ο φορέας των εφοπλιστών των χωρώνμελών της Ε.Ε. (ECSA), με παρέμβασή της ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μην προχωρήσει σε αποφάσεις κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διαβουλεύσεων (τρίλογοι) που ξεκίνησε με το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, καθώς μία περιφερειακή διαφοροποίηση στο θέμα αυτό θα θέσει εμπόδια στις διαπραγματεύσεις που γίνονται με το ίδιο αντικείμενο στον ΙΜΟ. Όλες οι ναυτικές δυνάμεις της κοινότητας είναι αντίθετες με μονομερείς ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, ειδικά όταν εξετάζεται το όλο θέμα την ίδια περίοδο στον ΙΜΟ. Το θέμα ετέθη σε συνάντηση που είχαν στη Βαλέτα οι αρμόδιοι υπουργοί της Ελλάδας, της Κύπρου και της Μάλτας. Μάλιστα ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, δήλωσε ότι «η υιοθέτηση περιφερειακών ή μονομερών πολιτικών δεν βοηθά τον διεθνή προσανατολισμό της παγκόσμιας ανεπτυγμένης ναυτιλιακής Αγοράς και δεν τονώνει την ανταγωνιστικότητά της». Επίσης ο κ. Βαρβιτσιώτης ζήτησε να υπάρξει εκατέρωθεν συντονισμός, τόσο σε πολιτικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο, από τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε., κατά τη δι-
53
αδικασία εξέτασης και υιοθέτησης νομοθετικών κειμένων, όπως στην περίπτωση της πρότασης Κανονισμού για το MRV. Ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου επανέλαβε την αναγκαιότητα σεβασμού στους διεθνείς κανόνες που συζητούνται και υιοθετούνται στο πλαίσιο του κατ’ εξοχήν αρμοδίου Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ). Η ιταλική πρωτοβουλία, που έχει προκαλέσει την αντίδραση όλης της πλοιοκτησίας, έχει ξεκινήσει από το υπουργείο Περιβάλλοντος της γείτονος χώρας και έχει προωθεί στην Ε.Ε. και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέσω της Επιτροπής Περιβάλλοντος. Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε την πρόταση MRV από το 2013, επιδιώκοντας ωστόσο μία διεθνή λύση. Όπως σημειώνει η ECSA, το θέμα συζητείται ήδη στον ΙΜΟ, αλλά η ιταλική Προεδρία προχωρεί το ζήτημα πιο γρήγορα από τον διεθνή οργανισμό και εκεί ακριβώς έγκειται το πρόβλημα, όπως επισημαίνει η ECSA. Άλλωστε, όπως αναφέρει η ίδια, η ευρωπαϊκή πρόταση βλέπει ως έτος εκκίνησης της διαδικασίας εφαρμογής του συστήματος το 2018, επομένως δεν υπάρχει λόγος για τον επείγοντα χαρακτήρα που δίνει στο θέμα η ιταλική Προεδρία. Πάντως και επί της ουσίας των προβλέψεων του κανονισμού υπάρχουν αντιρρήσεις από πλευράς πλοιοκτησίας και ορισμένων ναυτιλιακών χωρών, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας. Επισημαίνεται ότι ο προτεινόμενος κανονισμός προβλέπει πιο ασφυκτικά όρια εκπομπών για τα πλοία, όπως επίσης προτείνει την εγκατάσταση του συστήματος και σε πλοία κάτω των 5.000 κόρων ολικής χωρητικότητας, ενώ ζητεί τη δημοσιοποίηση στοιχείων που άπτονται του επιχειρηματικού απορρήτου.
Η παγκόσμια ναυσιπλοΐα αυξάνεται κατακόρυφα φέρνοντας περισσότερη μόλυνση Η παγκόσμια κυκλοφορία των πλοίων έχει αυξηθεί κατακόρυφα τις τελευταίες δύο δεκαετίες, φέρνοντας μαζί της περισσότερη μόλυνση στον αέρα και το νερό, αλλά ακόμη και περισσότερη ηχορύπανση, σύμφωνα με νέα μελέτη της Αμερικανικής Γεωφυσικής Έ νωσης που δημοσιεύτηκε στις 17 Νοεμβρίου. Χρησιμοποιώντας δορυφορικά δεδομένα για να μετρήσουν την κίνηση στους ωκεανούς, η Ένωση εκτίμησε ότι ο αριθμός των πλοίων στις θάλασσες αυξανόταν κάθε χρόνο από το 1992 μέχρι το 2012,
H
σκαρφαλώνοντας 60% μέσα στη δεκαετία. Σύμφωνα με τη μελέτη, η άνοδος έφτασε στο 10% το 2011 ενώ η απόλυτη ανάπτυξη τα τελευταία 20 χρόνια ήταν τετραπλάσια. Η ανάπτυξη αυτή στην κυκλοφορία των πλοίων πραγματοποιήθηκε σε όλους τους ωκεανούς για 20 χρόνια, εκτός από τη θάλασσα στα ανοιχτά της Σομαλίας, όπου η εμπορική ναυσιπλοΐα έχει ουσιαστικά σταματήσει από το 2006, εξαιτίας της αχαλίνωτης πειρατείας στην περιοχή. Ωστόσο, ο γειτονικός Ινδικός Ωκεανός είναι η πιο πολυσύχναστη περιοχή για τη Ναυτιλία ενώ εκεί η κίνηση αυξήθηκε πε-
54
ρισσότερο από 300% κατά το διάστημα που εξετάζει η μελέτη. «Μου φαίνεται πολύ ανησυχητικό το γεγονός ότι η κίνηση των πλοίων έχει αυξηθεί τόσο πολύ, ακόμη και σε τόσο απομακρυσμένες περιοχές του πλανήτη, ειδικά από τη στιγμή που ξέρουμε ότι τα πλοία είναι η βασικότερη πηγή μόλυνσης του ωκεανού», σχολιάζει ο συγγραφέας της μελέτης, Jean Tournadre. Ο Tournadre αναφέρει ότι τα πλοία που κινούνται με συμβατικά καύσιμα, όχι μόνο αφήνουν τις εξατμίσεις τους στον θαλασσινό αέρα αλλά επίσης απελευθερώνουν πετρέλαιο, καύσιμα και απορρίμματα στη θάλασσα. Παράλληλα, ο ήχος των σύγχρονων πλοίων και άλλων εμπορικών σκαφών θεωρείται ότι βλάπτει πολλά είδη θηλαστικών της θάλασσας. Η αύξηση της ναυσιπλοΐας ταιριάζει απόλυτα στην άνοδο του παγκόσμιου εμπορίου τα τελευταία 30 χρόνια και αυτό έχει οδηγήσει σε παράλληλη αύξηση των εμπορικών στόλων, σύμφωνα με τη μελέτη.
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
Ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης Από ελληνική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, κηρύχτηκε το τέλος των εργασιών στη συνεδρίαση της Τρίτης, 2 Δεκεμβρίου, στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, όπου η Ελλάδα είχε την τιμητική της. Σημειώνεται ότι φέτος στην ετήσια «Ελληνική Ημέρα» του Χρηματιστηρίου τιμώμενο πρόσωπο ήταν ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, ο οποίος μάλιστα χτύπησε το καμπανάκι της λήξης των εργασιών (closing bell).
Α
Ο κ. Βαρβιτσιώτης συνοδευόταν από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα, τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Ασημάκη Παπαγεωργίου, τον πρέσβη της Ελλάδας στις Η.Π.Α., κ. Χρίστο Παναγόπουλο, τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, κ. Γιώργο Ηλιόπουλο, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Πασχάλη Μπουχώρη, τον Πρόεδρο της Enterprise Greece, κ. Άρη Συγγρό, καθώς και ανώτατα στελέχη εταιρειών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (Capital Link, Navios Holdings, Diana Shipping, Danaos
55
Corporation, EuroseasLimited, Tsakos Energy Navigation, Aegean Marine Petroleum Network κ.ά.). H «Ελληνική Ημέρα» στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης διοργανώθηκε στο πλαίσιο του 16ου Capital Link Annual Greek Investor Forum σε συνεργασία με τηνCapital Link. Εκτός από την ανάρτηση της ελληνικής σημαίας στη Wall Street, το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης εξέδωσε ειδικά αναμνηστικά μετάλλια για να τιμήσει την ημέρα αυτή. Η τελετή αναμεταδόθηκε ζωντανά από μεγάλα αμερικανικά και διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η «Ελληνική Ημέρα» αποδείχθηκε τυχερή για τους επενδυτές, καθώς ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones κατέγραψε νέο ρεκόρ και έκλεισε στις 17.879,55 μονάδες, κερδίζοντας 1.02,75 μονάδες ή +0,58%. Ο δείκτης Nasdaq των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας έκλεισε στις 4.755,81 μονάδες, ενισχυμένος κατά 28,46 μονάδες ή +0,60%. Ο δείκτης Standard &Poor’s 500, που είναι ενδεικτικός της γενικής τάσης, έκλεισε στις 2.066,55 μονάδες, κερδίζοντας 13,11 μονάδες ή +0,64%.
Στο χορό των… υδροπλάνων κΑι επίσημα η Εύβοια – Ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός
Ο
Ολοκλήρωσε τις διαγωνιστικές διαδικασίες ο Οργανισμός Λιμένων Νομού Ευβοίας για τέσσερα υδατοδρόμια και την πρώτη Τεχνική Βάση Υδροπλάνων. Ο Οργανισμός Λιμένων Νομού Ευβοίας (ΟΛΝΕ) έβαλε ως στόχο την επόμενη καλοκαιρινή περίοδο να έχουν όχι ένα, αλλά τέσσερα υδατοδρόμια στο νησί της Εύβοιας και να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στις
μετακινήσεις με υδροπλάνα, ολοκληρώνοντας τις διαγωνιστικές διαδικασίες. Η Χαλκίδα, η Κάρυστος, η Κύμη και η Αιδηψός είναι οι πόλεις που θα αναπτυχθούν τα υδατοδρόμια και θα συνδεθούν με το υπόλοιπο δίκτυο υδατοδρομίων. Παράλληλα ξεκινά η πρώτη τεχνική βάση υδροπλάνων στην Χαλκίδα για τη συντήρηση, τεχνικό έλεγχο και επιδιόρθωση των αεροσκαφών. Προσωρινός ανάδοχος ορίστηκε η εταιρεία «Υδατοδρόμια Εύβοιας ΙΚΕ» θυγα-
56
τρική εταιρεία της Υδροπλάνα Ελλάδας Α.Ε/ Hellenic Seaplanes S.A. μετά την υποβολή της προσφοράς της και την επιτυχή της αξιολόγηση από την επιτροπή διαγωνισμού του Οργανισμού Λιμένων Νομού Ευβοίας, βάζοντας την Εύβοια στον χάρτη των υδατοδρομίων. Με την οριστικοποίηση του αναδόχου, η «Υδατοδρόμια Εύβοιας ΙΚΕ» θα προχωρήσει με γρήγορα βήματα να καταθέσει τους φακέλους αδειοδότησης των υδατοδρομίων, ώστε να προλάβουν να ενταχθούν
| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ |
κατασκευή και λειτουργία υδατοδρομίων σε παράλια, νησιά και λίμνες όπου σύντομα θα έχουν διασύνδεση με υδροπλάνο μεταξύ τους. Τη δυναμική παρουσία της εταιρείας μας αποδεικνύουν οι δεκάδες στρατηγικές συμφωνίες συνεργασίας που έχουμε συνάψει με Tour Operators, τουριστικούς πράκτορες, μεγάλα ξενοδοχεία, τουριστικές επιχειρήσεις αλλά και ομίλους εταιρειών από όλους τους κλάδους. Επίσης, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πειραιά, δημιουργείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα νέος κύκλος σπουδών στο μάθημα με τίτλο «Λιμενικός Σχεδιασμός και Οργάνωση», που στόχο έχει την κατάρτιση στελεχών για τη Λειτουργία και τη Διαχείριση Υδατοδρομίων».
Υδροπλάνα για όλη την Ελλάδα από το 2015
ως προορισμοί στην επόμενη τουριστική περίοδο του 2015. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, ο Πρόεδρος του ΟΛΝΕ, κ. Θανάσης Τσέργας, δήλωσε: «Προχωρούμε με γρήγορους ρυθμούς, πάντα στα πλαίσια της κείμενης νομοθεσίας, με σκοπό να προλάβουμε την ερχόμενη τουριστική περίοδο για το νησί της Εύβοιας και όχι μόνο. Στην προσπάθειά μας έχουμε μαζί μας την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και όλες τις Δημοτικές Ενότητες της Εύβοιας. Πιστεύουμε να προλάβουμε την έναρξη της λειτουργίας θεωρώντας ότι θα έχει θετικά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά ανάπτυξη θέσεων εργασίας και προστιθέμενη αξία στο χειμαζόμενο από ανεργία και δουλειές νησί της Εύβοιας». Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Hellenic Seaplanes S.A., κ.
Νικόλας Χαραλάμπους, αναφέρθηκε στις ευκαιρίες που μπορούν να αναπτυχθούν στην περιοχή και πόσο μπορεί να ωφεληθεί η Εύβοια από το δίκτυο υδατοδρομίων. Συγκεκριμένα είπε: «Ο Οργανισμός Λιμένων Νομού Ευβοίας (ΟΛΝΕ) προχώρησε με αποφασιστικότητα και στρατηγική στον σχεδιασμό και ανάπτυξη των λιμένων του βάζοντας και υδατοδρόμια να ενισχύσουν τη δραστηριότητα τους». Στη συνέχεια τόνισε: «Η ανάπτυξη ενός τόσο μεγάλου δικτύου, πέραν των 100 υδατοδρομίων, καθίσταται εγχείρημα καταφανώς εθνικής σημασίας και αναμένεται σύντομα να έχουμε έτοιμο ένα μέρος του δικτύου, μια νέα μεταφορική υποδομή, που θα δώσει νέα πνοή στην διασύνδεση όλης της Ελλάδας. Η διαμόρφωση και υλοποίηση αυτής της νέας εθνικής μεταφορικής υποδομής έχει ήδη ξεκινήσει δυναμικά από την εταιρεία μας για αδειοδότηση,
57
Μέχρι σήμερα, πάνω από 40 υδατοδρόμια σε όλη την Ελλάδα βρίσκονται σε φάση αδειοδότησης και υλοποίησης, που αν όλα πάνε καλά από το 2015 οι Έ λληνες θα μπορούν να πετάνε σχεδόν παντού με υδροπλάνα. Είναι αποδεδειγμένο πως ένα τέτοιο εγχείρημα θα λειτουργήσει ευεργετικά για την άρση της απομόνωσης των απομακρυσμένων νησιωτικών μας περιοχών, την σύσφιγξη των σχέσεων των τοπικών κοινωνιών με τον κυρίως εθνικό κορμό της χώρας και την εμπορική και κοινωνική ανάπτυξη νησιών και τόπων του ευρύτερου ελληνικού χώρου, που σήμερα δικαιολογημένα αισθάνονται στο περιθώριο. Η ανάπτυξη ενός πανελλαδικού δικτύου υδατοδρομίων μπορεί να δώσει ώθηση στα τουριστικά επαγγέλματα, να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και να στηρίξει την εξυπηρέτηση ασθενών με αεροδιακομιδές, τόσο για τους Έλληνες όσο και τους τουρίστες που επισκέπτονται την Ελλάδα. Τέλος, μέχρι τις αρχές του νέου έτους θα υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για τους προορισμούς που θα είναι σε λειτουργία αλλά και τις διασυνδέσεις με υδροπλάνο. Είναι μια επένδυση ύψους πολλών εκατομμυρίων ευρώ, η οποία εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην αναδιαμόρφωση του τουρισμού και θα αναπτυχθούν πολλές νέες θέσεις εργασίας.
Louis Cruises:
Το Louis Cristal ξεκίνησε για την πρώτη υπερατλαντική κρουαζιέρα 58
| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ |
Το Louis Crιstal θα διασχίσει τη Μεσόγειο και τον Ατλαντικό, για να φτάσει στην Καραϊβική, όπου από τις 30 Μαρτίου θα πραγματοποιεί επταήμερες κρουαζιέρες καταπλέοντας στο λιμάνι της Αβάνας, στην Κούβα
γέρης, το Φουντσάλ (Funchal) στο νησί της Μαδέιρα, τα νησιά Μπαρμπέιντος, τη Σάντα Λουτσία, το Μοντέγκο Μπέι στη Τζαμάικα, για να καταπλεύσει στα λιμάνια της Κούβας, Σιέν Φουέγκος (Cien Fuegos) και Πούντα Φρανσές (Punta Frances) με τελικό προορισμό την Αβάνα. Σημειώνεται ότι κρουαζιερόπλοιο θα μετονομαστεί σε Celestyal Crystal μετά την επιστροφή του από την Κούβα.
Μ
Μετά από μία δωδεκαετία κατά την οποία τα κρουαζιερόπλοια ελληνικών συμφερόντων απουσίαζαν από το διεθνές προσκήνιο, το Louis Cristal της Celestyal Cruises ξεκίνησε από το Λιμάνι του Πειραιά για την πρώτη υπερατλαντική κρουαζιέρα που θα διαρκέσει συνολικά 24 ημέρες.
Το Louis Cristal σε αυτό το πολυήμερο ταξίδι εμπειρίας θα διασχίσει τη Μεσόγειο, τον Ατλαντικό για να φτάσει στην τροπική θάλασσα της Καραϊβικής, όπου στη συνέχεια θα πραγματοποιεί επταήμερες κρουαζιέρες μέχρι και τις 30 Μαρτίου κάτω από την εμπορική επωνυμία Cuba Cruises. Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού θα προσεγγίσει τα λιμάνια της Μασσαλίας, της Ταγ-
59
«Η ελληνική Κρουαζιέρα και η μοναδική αυτή τη στιγμή εκπρόσωπος της, Celestyal Cruises, προχωρά ακάθεκτη την πορεία ανάπτυξης που έχουμε χαράξει. Είμαστε χαρούμενοι αλλά και υπερήφανοι που μετά από 12 χρόνια ελληνικό κρουαζιερόπλοιο ταξιδεύει προς την Κούβα με επιβάτες όλων των εθνικοτήτων, με σκοπό να ανακαλύψουν και να απολαύσουν την «ανέγγιχτη» φυσική ομορφιά της. Πέρσι κάναμε το πρώτο βήμα και με τη γνώση και εμπειρία που αποκτήσαμε θα συνεχίσουμε για δεύτερη χρονιά το εγχείρημα με θετικές προοπτικές, βάσει και της ανταπόκρισης του κοινού» υπογράμμισε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Louis Cruises, κ. Κυριάκος Αναστασιάδης, αναφερόμενος στη σημαντική αυτή συγκυρία για την ελληνική Κρουαζιέρα.
| λιμανια |
Αύξηση-ρεκόρ 27,19% στα λειτουργικά κέρδη της ΟΛΘ Α.Ε.
Ε
Εντυπωσιακές είναι οι οικονομικές επιδόσεις της ΟΛΘ Α.Ε. στο εννεάμηνο της τρέχουσας χρήσης, καθώς αυξήσεις πωλήσεων και κερδών καταγράφονται σε όλους τους λειτουργικούς τομείς του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα για την περίοδο Ιανου αρίου-Σεπτεμβρίου 2014 ο κύκλος εργασιών της ΟΛΘ διαμορφώθηκε στα 41.051.994 ευρώ, αυξημένος 9,30% έναντι 37.559.626 ευρώ του αντίστοιχου εννεαμήνου του 2013. Αντίστοιχα το μικτό κέρδος έφτασε στα 20.149.674 ευρώ, αυξημένο 24,18% έναντι των 16.225.752 ευρώ του 2013, ενώ τα κέρδη προ φόρων αυξήθηκαν 17,04% στα 21.038.703 ευρώ και μετά από φόρους κινήθηκαν ανοδικά 15,10% στα 15.838.566 ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί
ότι τα λειτουργικά κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν στο 52,77%, αυξημένα κατά 27,19%.
Αναλυτικά ανά τομέα της ΟΛΘ Α.Ε. η εικόνα του εννεαμήνου του 2014 έχει ως ακολούθως: Σταθμός Εμπορευματοκιβωτίων (κοντέινερς): Άνοδος της διακίνησης 11,79% στα 249.563 TEUs και αύξηση τζίρου 9,71% έναντι του 2013. Συμβατικό Λιμάνι: Αύξηση στο γενικό φορτίο 19,32% και στο ξηρό χύμα φορτίο 6,86%, με ταυτόχρονη άνοδο του τζίρου 8,81%. Επιβατικό Λιμάνι: Αύξηση τζίρου 18,26%. Εκμετάλλευση Χώρων: Αύξηση τζίρου 5,95%. Συνολικά τα έσοδα της ΟΛΘ Α.Ε. στο εννεάμηνο του 2014 αυξήθηκαν 4,04%
60
από το αντίστοιχο διάστημα του 2013, παρά τη μείωση των χρηματοοικονομικών εσόδων κατά 42,52%, λόγω σημαντικής πτώσης των επιτοκίων και των επενδυμένων διαθεσίμων της εταιρείας. Παράλληλα, το σύνολο των εξόδων μειώθηκε έναντι του 2013 κατά 5,49%, κυρίως εξαιτίας της μείωσης των αμοιβών του προσωπικού κατά 7,58%, λόγω αποχώρησης εργαζομένων για συνταξιοδότηση. Αναφερόμενος στα οικονομικά της ΟΛΘ Α.Ε., ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, κ. Στ. Αγγελούδης, δήλωσε: «Όπως είχαμε προβλέψει, το 2014 εξελίσσεται για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης στην καλύτερη χρονιά από την ίδρυσή του. Η δουλειά της Διοίκησης και των εργαζομένων με τη συνεργασία των χρηστών του λιμένα αποδίδει επ’ ωφελεία όλων των εμπλεκομένων, αλλά και της εθνικής Οικονομίας. Οι προοπτικές για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι μεγάλες. Το ίδιο και οι προκλήσεις, στις οποίες όλοι όσοι κατέχουν υπεύθυνες θέσεις οφείλουν να ανταποκριθούν, ώστε το λιμάνι της Θεσσαλονίκης να εξακολουθήσει να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής».
eiδησεισ Συγχαρητήρια Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη στον Νίκο Τσάκο για την εκλογή του ως Προέδρου της Intertanko Συγχαρητήρια επιστολή απέστειλε ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, στον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Tsakos Energy Navigation, κ. Νίκο Τσάκο, για την εκλογή του ως Προέδρου της ΙΝΤΕRΤΑΝΚΟ. Επισημαίνεται ότι ο κ. Νίκος Τσάκος εξελέγη πρόσφατα νέος Πρόεδρος της INTERTANKO από το Συμβούλιο των Μελών της, ενώ έως τότε εκτελούσε χρέη ενός εκ των τριών Αντιπροέδρων της Διεθνούς Έ νωσης. Ο κ. Βαρβιτσιώτης στην επιστολή του, μεταξύ άλλων, υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που αποδίδει η διεθνής ναυτιλιακή κοινότητα στην ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα και τους έλληνες επιχειρηματίες. «Η εκλογή σας στην εξόχως τιμητική αυτή θέση από τα μέλη της INTERTANKΟ, του σημαντικότερου θεσμικού φορέα στον τομέα των δεξαμενοπλοίων με ουσιαστική και εποικοδομητική συνεισφορά διεθνώς, σηματοδοτεί την αναγνώριση, το κύρος και την ποιότητα των ελλήνων πλοιοκτητών, οι οποίοι με τις σταθερά υψηλές επιχειρηματικές επιδόσεις τους και τις συνεχείς προσπάθειές τους διατηρούν τη Ναυτιλία της χώρας μας στην πρώτη θέση παγκοσμίως». Παράλληλα, ο κ. Βαρβιτσιώτης σημειώνει στην επιστολή του ότι «αποτελεί συνέχεια της παράδοσης των τελευταίων ετών η επιλογή Ελλήνων σε θέσεις ευθύνης διεθνών οργανισμών της Ναυτιλίας, γεγονός που προσδίδει κύρος τόσο στην ελληνική ναυτική οικογένεια όσο και συνολικά στη χώρα μας» ενώ κλείνοντας, αναφέρει ότι: «Σας συγχαίρω και πάλι και σας εύχομαι υγεία και καλή επιτυχία στο έργο σας, ευελπιστώντας στη συνέχιση της αγαστής μέχρι σήμερα συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και της INTERTANKO, προς όφελος της ελληνικής και διεθνούς Ναυτιλίας». Σημειώνεται ότι η INTERTANKO αποτελεί τη Διεθνή Έ νωση Ανεξάρτητων Πλοιοκτητών Δεξαμενοπλοίων. Τον Ιανουάριο του 2014 η Έ νωση αριθμούσε 212 μέλη, των οποίων ο στόλος αντιστοιχεί σε περίπου 3.040 δεξαμενόπλοια συνολικής μεταφορικής ικανότητας 270 εκατομμυρίων dwt. Στο πλαίσιο της INTERTANKO εξετάζονται οι συναφείς πολιτικές και διαμορφώνονται οι θέσεις της ναυτιλιακής βιομηχανίας στον τομέα των δεξαμενοπλοίων, ενώ παράλληλα αποτελεί πηγή πληροφόρησης και παροχής οδηγιών για τη ναυτιλιακή βιομηχανία υγρών φορτίων. Στόχος της INTERTANKO είναι οι ασφαλείς μεταφορές, η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και η δημιουργία συνθηκών ελεύθερου και θεμιτού ανταγωνισμού στις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές.
61
Αυξημένο το ναυτιλιακό συνάλλαγμα στο α΄εξάμηνο Αυξημένο στο ποσό των 7.452,3 δισ. ευρώ ήταν το ναυτιλιακό συνάλλαγμα που εισέρρευσε στη χώρα μας στο πρώτο εξάμηνο του 2014, έναντι 5,826 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο εξάμηνο του 2013, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ). Στο τέλος Δεκεμβρίου του 2013 οι παραγγελίες πλοίων ελληνικών συμφερόντων ανήλθαν σε 371 πλοία (άνω των 1.000 ο.χ. – gt), συνολικής μεταφορικής ικανότητας 32,6 εκατ. dwt. Σύμφωνα με τη Διεύθυνση της Ποντοπόρου Ναυτιλίας του υπουργείου, κατά το εννεάμηνο του 2014 διαφαίνεται αύξηση των εγγεγραμμένων ποντοπόρων πλοίων στο ελληνικό νηολόγιο, με ταυτόχρονη αύξηση της χωρητικότητας κατά 1.000.000 κ.ο.χ. (grt) περίπου. Επίσης, το 50% του στόλου είναι ηλικίας νεότερης των 10 ετών. Από τα στοιχεία προκύπτει επίσης ότι ο συνολικός αριθμός των αλλοδαπών ναυτιλιακών εταιρειών στην Ελλάδα και των ελληνικών εταιρειών παρέμεινε σταθερός κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2014. Επιπλέον, για την ίδια χρονική περίοδο παρουσιάστηκε αύξηση στον αριθμό των δηλωθέντων ως διαχειριζομένων πλοίων από τα ναυτιλιακά γραφεία, καθώς δηλώθηκαν 578 αναλήψεις διαχείρισης πλοίων, με τον συνολικό αριθμό των διαχειριζομένων πλοίων στη χώρα μας να ανέρχεται σε 3.900.
62
ΙΣΤΟΡΙΑ
Ζωγράφος Χρηστάκης
Ο μεγαλοτραπεζίτης της Κωνσταντινούπολης
Y
Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς παράγοντες της Κωνσταντινούπολης και ιδιαίτερος τραπεζίτης τριών σουλτάνων της εποχής του. Διέπρεψε ως εθνικός ευεργέτης, στήριξε ιδιαίτερα την ελληνική παιδεία με τη χρηματοδότηση και ίδρυση σχολείων και το όνομά του συνδέθηκε στενά με την κίνηση για την προαγωγή και τη διάδοση των ελληνικών γραμμάτων. Οι γενναίες δωρεές που προσέφερε στον τομέα των επιστημών, συνέβαλαν αποφασιστικά στη μόρφωση των υπό οθωμανικό ζυγό ελληνικών, κυρίως, πληθυσμών. ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ* Γεννήθηκε στο χωριό Κεστοράτι της επαρχίας Αργυροκάστρου, στη Βόρειο Ήπειρο, στις 6 Δεκεμβρίου 1820. Υπήρξε γόνος εύπορης και εμπορικής οικογένειας, καθώς ο πατέρας του, Βίκτορας, εμπορευόταν στην Κωνσταντινούπολη. Έ μαθε τα πρώτα του γράμματα στη γενέτειρά του και συνέχισε τις σπουδές του στη Ζωσιμαία Σχολή για δύο χρόνια, από το 1832 ώς το 1833, με δασκάλους τον Κρανά και τον Σακελλάριο. Αμέσως κατόπιν μετέβη στην Κωνσταντινούπολη, όπου αρχικά εργάστηκε κοντά στον εκεί εγκατεστημένο πατέρα του.
Ήδη από τα εφηβικά του χρόνια έδειξε την προτίμησή του στο χρηματιστηριακό-τραπεζιτικό επάγγελμα και σε πολύ νεαρή ηλικία ίδρυσε στον συνοικισμό Γαλατά της Πόλης μία μικρή ιδιωτική τράπεζα, με τον συμπατριώτη του, Μιχαήλ Δήμου. Μετά τον θάνατο του συνεταίρου του, η τράπεζα εξακολούθησε τη λειτουργία της, επεκτείνοντας συνεχώς την επιχειρηματική της εμβέλεια, με αποτέλεσμα να καταστεί σε σύντομο χρονικό διάστημα μία από τις κορυφαίες της οθωμανικής πρωτεύουσας, διαθέτοντας υποκατάστημα και στο Παρίσι.
63
Ως τραπεζίτης, ο Ζωγράφος υπήρξε μεταξύ των δανειοδοτών του οθωμανικού κράτους και εκείνων των κεφαλαιούχων που συνέστησαν την «Γενική Εταιρείαν του Οθωμανικού Κράτους» και την «Εταιρείαν Τροχιοδρόμων Κωνσταντινουπόλεως», ενώ παράλληλα διετέλεσε και μέλος της αρμόδιας επιτροπής για τη σύσταση του οθωμανικού προϋπολογισμού. Υπήρξε προσωπικός οικονομικός σύμβουλος τριών σουλτάνων: του Αμπντούλ Αζίζ, του Μουράτ Ε΄και του έκπτωτου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄. Έ τσι, στις αρχές της δεύτερης πεντηκονταετίας, ο ηπειρώτης απόδημος διέθετε μεγάλο κοινωνικό κύρος και οικονομική επιφάνεια ενώ είχε τιμηθεί επανειλημμένως με τα ανώτατα οθωμανικά παράσημα. Για τον σημαντικό του ρόλο στην οικονομική ζωή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τιμήθηκε ιδιαίτερα από τον σουλτάνο Μουράτ, του οποίου, άλλωστε, ήταν στενός συνεργάτης. Παράλληλα υπήρξε δραστήριο μέλος της ομογένειας της Κωνσταντινούπολης, καθώς και Πρόεδρος, επί σειράν ετών, του «Εθνικού Μικτού Συμβουλίου».
Η οικονομική στήριξη στο Έθνος Από το 1873 και έπειτα διείσδυσε επενδυτικά στον ελλαδικό χώρο, δίνοντας μεγάλη ώθηση στις χρηματιστηριακές και τραπεζικές δραστηριότητες. Μετά
Τα «Ζωγράφεια Διδασκαλεία» Κεστορατίου Αργυροκάστρου (1881).
την ένωση της Θεσσαλίας με την Ελλάδα, το 1881, αγόρασε έντεκα μεγάλα τέως οθωμανικά τσιφλίκια στους νομούς Τρικάλων και Καρδίτσας, συνολικής έκτασης 64.000 στρεμμάτων. Ανάμεσά τους αγόρασε και το τσιφλίκι της Λαζαρίνας μαζί με τα γύρω χωριά. Μαζί με τους γιους του, Γεώργιο και Σόλωνα, ασχολήθηκε με την επιστημονική βελτίωση των καλλιεργειών της γης, της δενδροκομίας και της κτηνοτροφίας, ενώ εισήγαγε πρώτος από τη Γαλλία το πρώτο ατμάλετρο σε μια εποχή κατά την οποία χρησιμοποιούνταν ακόμη πρωτόγονα μέσα καλλιέργειας. Συγχρόνως δημιούργησε αγρόκτημα με τριάντα στάβλους, που και σήμερα εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ως ιπποφορβείο. Μέσα στη φάρμα αυτή έκτισε το κονάκι. Στην ερημική, εγκαταλειμμένη και βαλτώδη περιοχή των Κιούρκων, η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Ζωγραφία, από το επίθετο του ιδιοκτήτη της, ανέγειρε το υπερσύγχρονο για την εποχή του στα Βαλκάνια εργοστάσιο παραγωγής ζάχαρης. Η κατασκευή έγινε μεταξύ 1892-1894 και η έναρξη λειτουργίας του το 1895. Η απειρία της οικογένειας Ζωγράφου, όμως, στον
Ασχολήθηκε, ως κτηματίας στη θεσσαλία, με την επιστημονική βελτίωση των καλλιεργειών της γησ και εισήγαγε το πρώτο ατμάλετρο από τη γαλλία
συγκεκριμένο κλάδο βιομηχανίας, ο αθέμιτος ανταγωνισμός για την απορρόφηση της παραγόμενης ζάχαρης, σε συνδυασμό με τη βαριά φορολόγηση και την παντελή έλλειψη υποστήριξης του κράτους, οδήγησαν τη φιλόδοξη αυτή επιχείρηση σε κλείσιμο το 1909. Ο Ζωγράφος επέδειξε μεγάλη δραστηριότητα υπέρ της Εκκλησίας και των ομογενών του και υποστήριξε οικονομικά τις διάφορες πνευματικές εκδηλώσεις των Ελλήνων. Ίδρυσε τα «Ζωγράφεια Διδασκαλεία» στη γενέτειρά του, με διδακτήριο, βιβλιοθήκη και οικοτροφείο, όπου οι απόφοιτοί τους υποχρεώνονταν να διδάξουν σε
64
σχολεία της Ηπείρου. Ο Χρηστάκης Ζωγράφος κάλυπτε σε συνεχή βάση όλα τα έξοδα διατροφής και ενδυμασίας 60 υπότροφων σπουδαστών (30 αρρένων και 30 θηλέων), επιμελών μαθητών, τέκνων φτωχών οικογενειών. Τα Διδασκαλεία λειτούργησαν επί 17 χρόνια, μέχρι το 1891, όταν ο ευεργέτης, απογοητευμένος και εξαγριωμένος από έναν ανέντιμο και περίεργο «πόλεμο» από τον Μητροπολίτη Αργυροκάστρου, Κοσμά, ανέστειλε τη λειτουργία τους. Το 1874 ίδρυσε με δαπάνη του στη συνοικία Σταυροδρόμι της Κωνσταντινούπολης τη «Ζωγράφειο Ελληνική Βιβλιοθήκη», θέτοντας στη διάθεση του Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου ετήσια χορηγία για την έκδοση των έργων των αρχαίων κλασικών ελλήνων συγγραφέων. Το 1890 προσέφερε δέκα χιλιάδες χρυσές λίρες για να ιδρύσει το περίφημο «Ζωγράφειο Γυμνάσιο». Η γενική συνέλευση της κοινότητας αποφάσισε, σε ένδειξη τιμής, να ονομαστεί το σχολείο Ζωγράφειο. Το Ζωγράφειον Γυμνάσιον-Λύκειον (Özel Zografyon Rum Lisesi) είναι ένα από τα λίγα εναπομείναντα ελληνικά εκπαιδευτήρια που λειτουργούν ώς σήμερα στην Κωνσταντινούπολη. Ακόμη ενίσχυσε με δωρεές τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, καθώς και τον Ηπειρωτικό Σύλλογο Κωνσταντινούπολης. Επίσης υιοθέτησε το Παρθεναγωγείο Αργυροκάστρου, το οποίο κινδύνευε να κλείσει λόγω έλλειψης πόρων. Υπήρξε από τους πρωτεργάτες της κίνησης που στόχευε στην ανύψωση των φιλολογικών σπουδών στην Κωνσταντινούπολη και διετέλεσε επίτιμος πρόεδρος του «Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου» υπέρ του οποίου είχε διαθέσει μεγάλα ποσά. Αποσκοπώντας στην ενίσχυση των αποδήμων ελλήνων συγγραφέων και καλλιτεχνών θεσμο-
ΙΣΤΟΡΙΑ
θέτησε το «Ζωγράφειο Διαγώνισμα» του Φιλολογικού Συλλόγου Κωνσταντινουπόλεως και το «Ζωγράφειο Διαγώνισμα» του Παρισιού και του Μονάχου, στα οποία καθιέρωσε ανάλογα έπαθλα. Οι θεσμοί αυτοί προώθησαν σημαντικά τη λαογραφική έρευνα και την αποθησαύριση λαογραφικού υλικού. Το 1894 έστειλε από το Παρίσι 5.000 δραχμές (ποσό σημαντικό για την εποχή) προς ενίσχυση του ιστορικού Πανελλήνιου Γυμναστικού Συλλόγου Αθηνών, που πρωτοστατούσε στη διοργάνωση των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων. Ακόμα έθεσε στη διάθεση του γαμπρού του και βουλευτή Άρτας, Κωνσταντίνου Καραπάνου, 25.000 δραχμές «ίνα διανεμηθώσι εις διάφορα φιλανθρωπικά καταστήματα». Δημιούργησε τόσο μεγάλη περιουσία, ώστε παρά τις ευεργεσίες, μετά τον θάνατό του τα παιδιά του βρέθηκαν πάμπλουτα. Τα τελευταία είκοσι χρόνια της ζωής του ο Χρηστάκης Ζωγράφος τα πέρασε κυρίως στο Παρίσι. Παντρεύτηκε σε μικρή ηλικία την Δομνίκη, γόνο ελληνικής φαναριώτικης οικογένειας, και απέκτησε μαζί της δύο γιους, τον Σόλωνα και τον Γεώργιο, και τρεις κόρες, τη Μαρία, τη Σοφία και τη Θεανώ. Πέθανε το 1896 στο Παρίσι σε ηλικία 76 χρονών. Η Δομνίκη, μετά τον θάνατο του συζύγου της, συνέχισε τις ευεργεσίες, με γνωστότερη τη συνδρομή της στο Παρθεναγωγείο Αργυροκάστρου. Τα οστά του, μετά την ανακομιδή τους, μεταφέρθηκαν από τα παιδιά του στην Αθήνα και τοποθετήθηκαν σε ένα από τα μεγαλοπρεπέστερα μαυσωλεία του Α΄ Νεκροταφείου Αθηνών. Μετά από πρόταση του Οικουμενικού Πατριάρχη, Ιωακείμ Γ΄, ανακηρύχτηκε επίσημα από το Πατριαρχείο μέγας ευεργέτης του Γένους και της Εκκλησίας. Μπορεί ο μεγάλος αυτός ευεργέτης να
έφυγε από τη ζωή πριν από δύο αιώνες αλλά όσο κι αν ακούγεται περίεργο, τα έργα του συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Με τα έσοδα του Ζωγράφειου Κληροδοτήματος και τη δωρεά οικοπέδου της αείμνηστου Μερόπης ΠαπαθεοδώρουΚοτρώτσιου, θεμελιώθηκε το 2002 και περατώθηκε το 2010 ο Ζωγράφειος Οίκος Ευγηρίας Ιωαννίνων.
Διάδοχος κατάσταση Ο Γεώργιος Ζωγράφος (Κωνσταντινούπολη 1863-Αθήνα 1920) χρημάτισε βουλευτής και υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Δημητρίου Ράλλη (1909). Παρότι μεγαλοκτηματίας της Θεσσαλίας, υποστήριζε την εκούσια απαλλοτρίωση των μεγάλων ιδιοκτησιών και ο ίδιος μάλιστα πούλησε σε ακτήμονες με εξαιρετικά χαμηλές τιμές μέρος των κτημάτων του. Τον Μάρτιο του 1913 διορίστηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο Διοικητής Ηπείρου, αλλά παραιτήθηκε εκδηλώνοντας την αντίθεσή του για την επιδίκαση της Βορείου Ηπείρου στο νεοσυσταθέν κράτος της Αλβανίας από τις Μεγάλες Δυνάμεις με το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (17.12.1913). Τότε πήγε στο Αργυρόκαστρο, όπου εξελέγη πρόεδρος της κυβέρνησης της «αυτονόμου πολιτείας της Βορείου Ηπείρου». Χαρακτηρίστηκε ως ο ηγέτης του Βορειοηπειρωτικού Αγώνα το 1914, επειδή οργάνωσε με επιτυχία την ένοπλη αντίσταση των κατοίκων εναντίον του αλβανικού στρατού. Όταν ο ελληνικός στρατός ανακατέλαβε την περιοχή, τον Οκτώβριο του 1914, ο Ζωγράφος επέστρεψε στην Αθήνα, όπου είχε στο μεταξύ εκλεγεί ανεξάρτητος βουλευτής Αττικοβοιωτίας. Αργότερα ανέλαβε συνδιοικητής στην Εθνική Τράπεζα, θέση που διατήρησε ώς το 1917 με ολιγόμηνη διακοπή από τις 25 Φεβρουαρίου μέχρι τις 10 Αυγούστου
65
του 1915 κατά την οποία χρημάτισε υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Δημητρίου Γούναρη. Με την ιδιότητά του εκείνη αγωνίστηκε να πείσει τον πρωθυπουργό για την ανάγκη εισόδου της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, αλλά επειδή δεν εισακούστηκε, παραιτήθηκε και έγινε ξανά συνδιοικητής της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος. Ο Σόλων ασχολήθηκε με τη διαχείριση της πατρικής περιουσίας στα απέραντα κτήματα της Θεσσαλίας και παντρεύτηκε την Ελένη, κόρη του κορυφαίου έλληνα αρχιτέκτονα της εποχής, Λύσανδρου Καυταντζόγλου, τη μετέπειτα μεγάλη ευεργέτιδα των Ιωαννίνων. Τα περισσότερα χρόνια του, όμως, τα πέρασε εκτός Ελλάδος. Τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας ακολούθησαν επίσης γαμήλιες στρατηγικές: Η Μαρία παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Καραπάνο, ο οποίος εξελέγη έντεκα φορές βουλευτής, διετέλεσε υπουργός και ως αυτοδίδακτος αρχαιολόγος ανακάλυψε το 1875 την αρχαία Δωδώνη. Η Σοφία παντρεύτηκε τον Αλέξανδρο Ρώμα, γόνο ιστορικής οικογένειας της Ζακύνθου, ο οποίος εξελέγη πολλές φορές βουλευτής και διετέλεσε υπουργός. Τέλος, η Θεανώ παντρεύτηκε τον αδερφό του πρωθυπουργού, Επαμεινώνδα Δεληγεώργη, Λεωνίδα Δεληγεώργη, που και αυτός εξελέγη αρκετές φορές βουλευτής και διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών.
*Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.
| LAST PAGE | από τον Πάνο Τσαγκαράκη
σ
Σε γενικές γραμμές οι ικανοί επιχειρηματίες είναι και πολύ καλοί παίκτες του πόκερ. Αυτό, επειδή οι συναφείς αιτίες που τους ωθούν να κάνουν τόσα πολλά στον «πραγματικό» κόσμο, δημιουργούν ανάλογες δεξιότητες, τις ακόλουθες έξι από τις οποίες χρησιμοποιούν σε κάθε παιχνίδι πόκερ:
Ξεπερνούν τις αντιξοότητες
οσύστατη εταιρεία π.χ. θα πρέπει να υποκρίνεσαι τον επιτυχημένο. Θα πρέπει να δρας με αυτοπεποίθηση, ακόμη και όταν δεν την έχεις πραγματικά.
Είναι «καλοί χαμένοι»
Γιατί αρέσει το πόκερ στους επιχειρηματίες;
Ανάλογα με τον τρόπο που παίζουν σε κάθε γύρο πονταρίσματος, αυτός θα μπορούσε να αλλάξει εντελώς την έκβαση του παιχνιδιού – ανεξάρτητα από το τα φύλλα που τους μοιράζονται στην αρχή. Είναι ακριβώς όπως όταν γεννιέται κάποιος σε άθλιες συνθήκες, αλλά μεγαλώνοντας βρίσκει τρόπους για να τις ξεπεράσει και να επιτύχει στη ζωή. Αυτό είναι κάτι που τον αφορά προσωπικά. Πρόκειται δηλαδή για κλασική ιστορία «φτώχιας-πλούτου», όπως για παράδειγμα κάποιου που έχει μεγαλώσει σε δύσκολες συνθήκες, π.χ. ως μετανάστης, αλλά καταλήγει ως ένας από τους πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες.
Μαθαίνουν από τα λάθη τους Μπορεί να κάνει κάποιος πολλά λάθη στο πόκερ. Μαθαίνει, όμως, από αυτά τα λάθη τα οποία είναι καθοριστικά για το μέλλον. Το να χάσει ένα καλό χαρτί αποτελεί την καλύτερη πηγή μάθησης. Αρκεί να μην επαναλάβει το ίδιο λάθος. Αλλά είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζει ότι μπορεί να κερδίσει από καθαρή τύχη.
Γνωρίζουν πώς να υποκρίνονται Όταν κάποιος προσποιείται ότι έχει «ισχυρό χαρτί» ή «μπλοφάρει» κάνει μία πράξη υποκριτικής, χαρακτηριστική στο πόκερ. Όλοι οι καλοί παίκτες ξέρουν πώς και πότε να την χρησιμοποιήσουν σωστά. Ομοίως, σε νεοσύστατες επιχειρήσεις είναι σημαντικό να δρα κάποιος με αυτοπεποίθηση ανά πάσα στιγμή και να πιστεύει στο προϊόν ή το όραμά του. Σε μια νε-
66
Υπάρχουν στιγμές στο πόκερ που κάποιος χάνει ακριβώς τη στιγμή που νόμιζες ότι επρόκειτο να κερδίσει. Αυτό συχνά προκαλεί τεράστια συναισθηματική ένταση και μπορεί να έχει επιπτώσεις στη συνέχεια στη λήψη των αποφάσεων του. Το πόκερ μπορεί να διδάξει πώς να πειθαρχεί κάποιος διανοητικά και να συνεχίζει στην πορεία του, παρά τις αντιξοότητες.
Διαβάζουν καλύτερα τους ανθρώπους Οι καλύτεροι παίκτες του πόκερ έχουν εξαιρετικές ικανότητες στο να διαισθάνονται τη συναισθηματική κατάσταση των άλλων. Μπορούν «να διαβάσουν» πώς οι άνθρωποι αισθάνονται ή σκέπτονται, παρατηρώντας απλώς τις αντιδράσεις τους σε ορισμένες περιπτώσεις ή να ερμηνεύσουν τη γλώσσα του σώματός τους. Η ικανότητα αυτή μπορεί να βοηθήσει κάποιον πάρα πολύ στην καθημερινή του ζωή. Με άλλα λόγια, ένας παίκτης όπως και ένας επιχειρηματίας, μπορεί να καταλαβαίνει τους άλλους καλύτερα, ακόμη και σε μια διαπραγμάτευση.
Παίρνουν γρήγορες αποφάσεις και αναλαμβάνουν ρίσκο Κάθε παιχνίδι πόκερ είναι σαν ένας μικρόκοσμος ολόκληρης της πάλης μιας ζωής ή μιας επιχείρησης. Απαιτεί γρήγορες αποφάσεις και ανάληψη κινδύνων, συνήθως με πολύ περιορισμένες πληροφορίες. Αποφάσεις που θα μπορούσαν να έχουν μεγάλο οικονομικό αντίκτυπο στην έκβαση του παιχνιδιού. Αυτός είναι ο λόγος που οι καλοί παίκτες του πόκερ γνωρίζουν πώς να παίρνουν τις σωστές αποφάσεις γρήγορα και να αναλαμβάνουν το ρίσκο όταν και όπου χρειάζεται. Το πόκερ είναι απλώς ένα συναρπαστικό παιχνίδι που απαιτεί συγκεκριμένες ικανότητες. Και η επιχειρηματικότητα φαίνεται πως δεν διαφέρει πολύ…