Τεύχος 1125

ΕΤΟΣ 66 • φεβρουαριοσ 2015 • ΤΕΥΧΟΣ 1125 • ΤΙΜΗ 5€

σταθερή

ανάπτυξη ΓΙΑ Κρουαζιέρα x+7

ESS POST PR

RE

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

P

Ταχ. Γραφείο Κ.Ε.Μ.Π. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

Αριθμός Αδείας 3760

SS POST

ΤΟ 2015 ΓΕΟΠΟΛΙΤΙΚΗ

Γιατί στηρίζει ο Ομπάμα την κόντρα με τη Μέρκελ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

«Δεν ζητήσαμε τίποτα ΚΑΙ ποτέ από κανέναΝ!»

ΠειραιάΣ:

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΜΝΗΣΤΗΡΑΣ ΤΩΝ ΧΡΥΣΟΦΟΡΩΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΤΟΥ CITY ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΗΣ

Πώς βγήκαν 83 εκατ. δολάρια σε... 60 λεπτά!

ΑΓΟΡΕΣ

Τα μηνύματα ο φόβος ΚΑΙ οι ευκαιρίες ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ

* Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site

περιεχομενα

ταυτοτητα

12 MAPPING

ΕΤΟΣ 66 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΤΕΥΧΟΣ 1125

14 -21 ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΩΔ. 011453

Τα μεγαλυτεραοικονομικά κέντραπαγκοσμιως

14/ Το who is who των υπουργών 19/Οι 4 υποσχέσεις του Αλέξη

ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ

21/ Η ακτινογραφία της νέας κυβέρνησης

ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:

22 -23 εΥΡΩΠΗ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

22/ PIΕRRE Moscovici: « Η Ε.Ε. θα εξετάσει το ενδεχόμενο αντικατάστασης της τρόικας» 23/ Γραφείο Προϋπολογισμού: Οι πληρωμές δανείων του EFSF αρχίζουν...μετά το 2022

24

24 -31 ΓΕΟΠΟΛΙΤΙΚΗ

28

24 /Γιατί στηρίζει ο Ομπάμα

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

την κόντρα με τη Μέρκελ

ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:

32-35 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

32 /«Δεν ζητήσαμε τίποτα & ποτέ από κανέναν» 35 / ΕΒΟΛ: «Ψήνει» κοινοπραξία, ενώ κατεβαίνει Αθήνα με αγορά ακινήτου

36 -39 χρηματιστηριο τεχνησ 66

βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ Αντώνης Τάντουλος Χρήστος Αλωνιστιώτης ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου χαρα αυγερινου Χρήστος Μπουτάτος Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ σταυροσ χαριτοσ ντινοσ κοτσολιουτσοσ

ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:

44/ G. Moundreas & Co S.A.

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ

Σερί αρνητικών ρεκόρ ο BDI 48/Μειώνουμε την ανεργία των ναυτικών 51/ «Προίκα» 55,6 εκατ. δολ. για την Navios Maritime Partners (NMP) 52/GSCC : Πειραιάς: Ο μεγάλος μνηστήρας των χρυσοφόρων ναυτιλιακών του City 54/ Σταθερή ανάπτυξη για Κρουαζιέρα το 2015 58/ Το μεγαλύτερο επιβατικό λιμάνι της Ευρώπης 61/ Εδήσεις

62-65 ΙΣΤΟΡΙΑ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

Λητώ Μησιακούλη

ο φόβος &οι ευκαιρίες

Αδελφοί Παπαστράτου

αρχισυντακτησ ναυτιλιακων: Business Development:

28 / Πετρέλαιο: Τα μηνύματα

40-41 LUXURY/ εναλλακτικεσ επενδυσειΣ 43-61 ΝΑΥΤΙΛΙΑ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:

Πανος Τσαγκαρακης

Ιδιοκτησία:

ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679

Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:

Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:

ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ:

44

ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr

ektyπωση

Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1, κατω ηλιουπολη τηλ.: 210 3233114, 210 3223905

08 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ γ ν ωμη

Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr

εσωτερικό το πρόβλημα

 04 

EDITORIAL απο τον ΠΑΝΟ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ

Elementary, my dear… Αντώνη

h

Το επικοινωνιακό μήνυμα μιας τέτοιας προεκλογικής καμπάνιας είναι άτοπο και άκαιρο να στηρίζεται σε διλήμματα και τελεσίγραφα του τύπου «εμείς ή το χάος», ιδιαίτερα, δε, όταν δεν υπάρχουν τα εχέγγυα που θα μπορούσαν να το στηρίξουν. Ας μη ξεχνάμε, πέρα από την κατακρήμνιση του ιδιωτικού τομέα της Οικονομίας και τον τραγέλαφο του ΕΝΦΙΑ, την αναβλητικότητα στις αποφάσεις που έπρεπε να ληφθούν για τα φαινόμενα διαφθοράς, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τις ουσιώδεις μεταρρυθμίσεις, που θα έδιναν ώθηση στην ελληνική πραγματική Οικονομία και θα εξασφάλιζαν θέσεις εργασίας. Η λανθασμένη και ολέθρια για το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας επικοινωνιακή στρατηγική που εστίασε υπέρμετρα στον φόβο, αδυνατώντας να αναδείξει τις όποιες θετικές πλευρές, αλλά και τις αξίες που θεωρητικά πρεσβεύει, οδήγησε στην απομάκρυνση ακόμη και παραδοσιακούς ψηφοφόρους της. Μια επικοινωνιακή στρατηγική που προσπάθησε να μεταφέρει στον λαό το βάρος της ευθύνης για την πορεία της χώρας, με τον «κίνδυνο της καταστροφής της» ήταν καταλυτικός παράγοντας αποτυχίας του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου.

Η ήττα της Νέας Δημοκρατίας στις πρόσφατες εκλογές ήταν προ πολλού διαφαινόμενη. Μπορούσε, όμως, να ανατραπεί με μια διαφορετική επικοινωνιακή στρατηγική; Ίσως. Βέβαια, σε μια χώρα που μαστίζεται από την κρίση, όποιο κόμμα και αν διαχειριζόταν τη εξουσία θα είχε απώλειες. Ωστόσο η συντριπτική ήττα που υπέστη το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό, κατά την άποψή μου, στην αδυναμία της να ανταποκριθεί στη δύσκολη καθημερινότητα των πολιτών και σε μια επικοινωνιακή στρατηγική που είχε τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά στα οποία στόχευσε. Η επιλογή που υπήρξε καταλυτική, ήταν η αιτιολόγηση της προσφυγής στις κάλπες, με το επιχείρημα ότι προέχει το εθνικό συμφέρον. Σωστό, ίσως, αλλά χρονικά άτοπο. Και επειδή υπήρχαν οι αρνητικότερες προβλέψεις για το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και επειδή «το εθνικό συμφέρον» είναι μία μάλλον νεφελώδης έννοια, η οποία δεν είναι αρκετά ξεκάθαρη στα μάτια των πολιτών – ή του λαού, όπως συνηθίζουν να αποκαλούν τους πολίτες οι πολιτικοί μας. Ο λαός, λοιπόν, δεν βλέπει τα πράγματα υπό το ίδιο πρίσμα με τους πολιτικούς, όπως αποδείχτηκε εκ του αποτελέσματος, ενώ προτεραιότητα γι’ αυτόν αποτελεί το δικό του συμφέρον.

Δεν υπάρχουν, βέβαια, μαγικές συνταγές, ούτε πολιτικοί –άνδρες ή σχηματισμοί– αναντικατάστατοι. Όμως, οι επικοινωνιολόγοι της Νέας Δημοκρατίας έπρεπε να λάβουν σοβαρά υπόψη τα μηνύματα των Ευρωεκλογών του 2014 και έπρεπε να αντιληφθούν εγκαίρως ότι τέτοιες στρατηγικές λειτουργούν αρνητικά, κυρίως, όμως, ότι τέτοια διλήμματα δεν «πουλάνε», ιδίως όταν δεν έχουν δοθεί επαρκείς απαντήσεις για τους λόγους που δεν έγιναν οι απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές. Στοιχειώδεις κανόνες, τόσο για την επικοινωνία όσο και για την πολιτική�

Με έναν λαό, λοιπόν, που κλήθηκε να πληρώνει εδώ και πολλά χρόνια, με την υπόσχεση ότι κάποτε θα απολαύσει καρπούς από τις θυσίες που ανέχτηκε υπομονετικά να κάνει, που έχασε την εμπιστοσύνη του στους πολιτικούς και τους θεσμούς, προσπάθησε να επικοινωνήσει το επικοινωνιακό επιτελείο της Νέας Δημοκρατίας, με τακτικές παλιομοδίτικες και διλήμματα μιας άλλης εποχής, χρησιμοποιώντας ως όπλο τον φόβο.

–> PTSAGARAKIS@reporter.gR

 06 

Dourampeis Oyster, 37 Adrianeiou str., Neo Psychiko, Tel.: 2106710100 Δουράμπεης Oyster Αδριανείου 37, Ν. Ψυχικό, Tηλ: 2106710100

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

εσωτερικό το πρόβλημα

Ο

Οι ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται ότι συμφώνησαν στις βασικές αρχές των ελληνικών θέσεων, που είναι η παροχή περιθωρίου χρόνου, ώστε να φτιαχτεί ένα νέο πρόγραμμα για τη χώρα, ο Ντράγκι έκανε το θαύμα του και εξασφάλισε τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος και όλα δείχνουν ότι στους επόμενους μήνες δεν θα βρεθούμε εκτός Ευρωζώνης και ότι το τραπεζικό σύστημα θα επιβιώσει. Το ζήτημα τώρα είναι να συμφωνηθούν οι λεπτομέρειες της οικονομικής πολιτικής που θα ακολουθηθεί από εδώ και πέρα κάτι που δεν θα είναι τόσο εύκολο, καθώς οι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι εφόσον υποχώρησαν αρκετά στις ελληνικές απαιτήσεις, δεν θα δεχτούν όσα η ελληνική κυβέρνηση απαιτεί στη διαπραγμάτευση. Αργά ή γρήγορα θα φτάσουμε στην υπογραφή ενός νέου προγράμματος (μάλλον αργά) με την ελπίδα να επανέλθουν οι κανονικοί ρυθμοί στην χώρα και να καταφέρουμε να επιτύχουμε έναν –έστω και μικρό ρυθμό– ανάπτυξης. Κι εδώ αρχίζουν οι μεγάλες δυσκολίες· διότι αναγκαστικά

Η κυβέρνηση θα πρέπει τώρα να πείσει τους βουλευτές της να ψηφίσουν μέτρα με τα οποία είναι εκ διαμέτρου αντίθετοι –εφόσον θα πρέπει να υλοποιηθεί το 70% του εναπομείναντος στη μέση Μνημονίου– η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει μεγάλα και δύσκολα ζητήματα, όπως το ασφαλιστικό, το εργασιακό, η συμμετοχή των συνδικαλιστών στη λειτουργία του Δημοσίου, η απελευθέρωση των Αγορών και των επαγγελμάτων, οι

αξιολογήσεις στο Δημόσιο, το σπάσιμο της Δ.Ε.Η. σε δύο τουλάχιστον επιχειρήσεις, οι ιδιωτικοποιήσεις που δεν μπορούν να εγκαταλειφθούν εντελώς και πολλά άλλα. Όλα αυτά βρίσκονται σε ευθεία αντίθεση με τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης και κυρίως βρίσκονται εκτός λογικής της αριστερής πτέρυγας του Συ.Ριζ.Α. Το επόμενο πρόβλημα, λοιπόν, που θα έχει η κυβέρνηση, θα είναι να πείσει τους βουλευτές της, πλέον, και όχι τους ξένους να ψηφίσουν τα μέτρα της νέας συμφωνίας, όταν αυτά πάνε στη Βουλή. Αυτό δεν θα είναι εύκολο διότι πολλά από αυτά είναι «κόκκινο πανί» για την αριστερή ταυτότητα της κυβέρνησης. Η πίεση, επομένως, που υπήρχε από τη διαπραγμάτευση με το εξωτερικό, αν και όταν ολοκληρωθεί η συμφωνία-γέφυρα, θα μεταφερθεί στο εσωτερικό της χώρας, ειδικά, δε, στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Πολλά μπορεί να δούμε στις επόμενες εβδομάδες στη Βουλή καθώς οι ετερόκλητοι βουλευτές του Συ.Ριζ.Α. θα πρέπει να πάρουν θέση για τα μέτρα που θα συμφωνηθούν με τους ξένους. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, μπορούμε τώρα να περιμένουμε ότι η χώρα θα ηρεμήσει για λίγο καιρό τουλάχιστον, ενώ κάποια κανονικότητα θα επιστρέψει στην οικονομική και κοινωνική ζωή.

–> nikolopoulos@reporter.gr

 08 

Γίνετε συνδρομητής στα

και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό

δωρεάν

ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Α Ξ Ι Α Σ Υ Ν Δ Ρ Ο Μ Ω Ν / Ε ΤΗ Σ Ι Ε Σ 1 1 Τ Ε ΥΧΗ

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. Δ.Ο.Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΤΗΛ.

FAX E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ Ετήσια Διετής

ΕΛΛΑΔΑ

ΕΥΡΩΠΗ

ΗΠΑ/ΑΣΙΑ

ΙΔΙΩΤΕΣ

€50

€100 (£60)

$100

ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ

ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ

€80

€100 (£60)

$100

1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/sindromes

Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α.

Πληροφορίες στο 210 3318411 ή c.vogiatzaki@reporter.gr

Αεριοκίνηση: Διευρύνεται η χρήση φυσικού αερίου & για τα οχήματα πετρελαίου Υπογράφηκαν οι όροι μετατροπής αυτοκινήτων με πετρέλαιο σε φυσικό αέριο

N

Νέα ώθηση δίνει στην αεριοκίνηση η πρόσφατη υπογραφή της απόφασης με την οποία καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις μετατροπής αυτοκινήτων με πετρέλαιο σε φυσικό αέριο. Η θεσμοθέτηση της δυνατότητας μετατροπής για τα οχήματα πετρελαίου αποτελεί συνέχεια των συντονισμένων κινήσεων που διεξάγονται όλο αυτό το διάστημα για την ολοκλήρωση του πλαισίου της αεριοκίνησης . Ήδη από το Καλοκαίρι του 2014 βρίσκεται σε ισχύ η Υ.Α. για την μετατροπή των οχημάτων που κινούνται με άλλο καύσιμο σε διπλού καυσίμου (αριθμός Απόφασης 10852/715/30-05-2014), με απώτερο στόχο να εναρμονιστεί η ελληνική νομοθεσία με την ευρωπαϊκή και να προωθηθεί η χρήση ενός φιλικού προς το περιβάλλον καύσιμου σε ιδιώτες και επιχειρήσεις. Η απόφαση «λύνει τα χέρια» των οδηγών και ιδιαίτερα των επαγγελματιών (ταξί, βαρέα οχήματα, λεωφορεία κ.ά.) και επιτρέπει στις εταιρείες να χρησιμοποιήσουν το CNG στην κίνηση των επαγγελματικών τους στόλων επενδύοντας σε μια «πράσινη» επιχειρηματική στρατηγική, η οποία, μεταξύ άλλων, λόγω του χαμηλού κόστους του καυσίμου, εξοικονομεί σημαντικά κεφάλαια από τον ετήσιο προϋπολογισμό.

Όπως είναι γνωστό, στην Αθήνα κυκλοφορούν αρκετά ταξί φυσικού αερίου, 600 λεωφορεία ΟΣΥ, 110 απορριμματοφόρα του νομού Αττικής και αρκετά Ι.Χ. που κινούνται με φυσικό αέριο ενώ στις υπόλοιπες χώρες η χρήση του «πράσινου καυσίμου» είναι ακόμη πιο διαδεδομένη, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις που κάνουν λόγο για δεκαπλασιασμό της χρήσης του φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές μεταφορές (έρευνα ευρωπαϊκού οργανισμού ACER). Η επίτευξη του ευρωπαϊκού στόχου 2020-20 για την ανάπτυξη φιλοπεριβαλλοντικών στρατηγικών παραμένει και για την Ελλάδα σημαντική πρόκληση ενώ το φυσικό αέριο αποτελεί βασικό μέσο μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Τα οικονομικά οφέλη σαφώς

 10 

και δεν είναι αμελητέα ενώ στις μεγάλες ελληνικές πόλεις αναπτύσσεται σύγχρονο και σημαντικό δίκτυο ανεφοδιασμού. Όπως σημείωσε σχετικά ο αρμόδιος υφυπουργός: «Μετά τη θεσμοθέτηση της δυνατότητας μετατροπής αυτοκινήτων που χρησιμοποιούν ως καύσιμο τη βενζίνη σε φυσικό αέριο και την δυνατότητα ίδρυσης πρατηρίων φυσικού αερίου, με την παραπάνω απόφασή μας ολοκληρώσαμε την εισαγωγή του φυσικού αερίου στην κίνηση των αυτοκινήτων όλων των κατηγοριών. Με τη ρύθμιση αυτή εξασφαλίζουμε τη δυνατότητα φθηνότερων μετακινήσεων, με αποτέλεσμα τη μείωση κόστους των επιχειρήσεων αλλά και τη χρήση καυσίμου φιλικότερου προς το περιβάλλον».

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

Νέες υποδομές εξυπηρετούν την επέκταση της χρήσης φυσικού αερίου

σήμερα η ΔΕΠΑ λειτουργεί 7 πρατήρια σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας:

Σύμφωνα με τον κ. Α. Κουζή, Πολιτικό Μηχανικό-Πολεοδόμο και Εκπρόσωπο του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με την ανάπτυξη των υποδομών εναλλακτικών καυσίμων τίθενται τα θεμέλια για βιώσιμες μεταφορές. Με όλες αυτές τις νομοθετικές πρωτοβουλίες αναμένεται ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων αμιγών και μικτών πρατηρίων αερίων καυσίμων καθώς και η ραγδαία αύξηση του αριθμού τους στο μέλλον. Παράλληλα επιλύθηκαν βασικά θέματα, όπως είναι η ενθάρρυνση της επέκτασης της χρήσης μη ρυπογόνων εναλ-

ΕΚΟ - Λεωφ. Κηφισίας 264, Κηφισιά ΕΚΟ - 8ο χλμ Αθηνών-Λαμίας, Ν. Φιλαδέλφεια Πρατήριο Fisikon στην Ανθούσα, στον παράδρομο της Αττικής Οδού Πρατήριο Fisikon στα Άνω Λιόσια Στη Θεσσαλονίκη: EKO - Λεωφ. Γεωργικής Σχολής 128, Πυλαία, και ΒΡ - Λεωφ. Κ. Καραμανλή 36, Νέα Μαγνησία, και Στον Βόλο: ΒΡ - οδός Λαρίσης 202.

λακτικών καυσίμων για την κίνηση αυτοκινήτων οχημάτων στη χώρα μας και η απελευθέρωση του επαγγέλματος του τεχνίτη αερίων. Αξίζει να τονιστούν και τα προσδοκώμενα οφέλη από τη χρήση φυσικού αερίου στις μεταφορές, τα οποία εκτός από περιβαλλοντικά και οικονομικά ορίζονται και ως βασικοί παράγοντες αύξησης της απασχόλησης και βελτίωση της ποιότητας ζωής». Στην Ελλάδα η ΔΕΠΑ, προκειμένου να ανοίξει την Αγορά της αεριοκίνησης, με το FISIKON (εμπορική ονομασία του φυσικού αερίου για την κίνηση οχημάτων) δημιουργεί υποδομές και υλοποιεί στρατηγικές συνεργασίες, έχοντας ως στόχο το οικονομικό, ασφαλές και φιλικό προς το περιβάλλον καύσιμο, να κάνει όλο και περισσότερο αισθητή την παρουσία του στους ελληνικούς δρόμους.

Υπό κατασκευή βρίσκονται ένα πρατήριο στη Λάρισα και ένα στην περιοχή της Λαμίας ενώ άλλα 6 είναι σε φάση αδειοδότησης στην Αθήνα. Υπενθυμίζεται ότι τα πρατήρια φυσικού αερίου έχουν φθάσει τα 25.300 σε όλο τον κόσμο, προκειμένου να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση των 19 εκατομμυρίων οχημάτων που κυκλοφορούν σε Ευρώπη και Αμερική. Ειδικότερα όσον αφορά στην Ευρώπη λειτουργούν συνολικά 4.720 πρατήρια, προκειμένου να ανεφοδιάσουν τα 1,8 εκατομμύρια οχήματα που κινούνται στους ευρωπαϊκούς δρόμους. Η γειτονική μας Ιταλία, διαθέτει σήμερα 984 σταθμούς ανεφοδιασμού εκ των οποίων οι 165 εγκαταστάθηκαν την τελευταία διετία. Στα ίδια επίπεδα, με μικρή διαφορά προς τα κάτω, κινείται και η Γερμανία η οποία διαθέτει 844 πρατήρια ανεφοδιασμού φυσικού αερίου.

 11

Δεκαπλασιάζεται η χρήση φυσικού αερίου στις μεταφορές στην Ευρώπη Ραγδαία αύξηση αναμένεται να παρουσιάσει η χρήση του φυσικού αερίου στις μεταφορές, σύμφωνα με τελευταία μελέτη του ευρωπαϊκού οργανισμού ACER, ο οποίος αποτελεί συντονιστικό όργανο των ρυθμιστικών Aρχών ενέργειας των ευρωπαϊκών χωρών. Στο πλαίσιο των ερευνών που διεξάγει ο οργανισμός για την καλύτερη εποπτεία των εθνικών ρυθμιστικών Aρχών στην Ευρώπη και την ανάπτυξη της Aγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού, προέκυψαν σημαντικά συμπεράσματα για το μέλλον του φυσικού αερίου και τον σημαίνοντα ρόλο που θα διαδραματίσει στις μεταφορές μέσα στην επόμενη δεκαετία. Συγκεκριμένα, μέχρι το 2025 η χρήση του φυσικού αερίου στις μεταφορές, είτε πρόκειται για χερσαίες είτε για θαλάσσιες, θα έχει δεκαπλασιαστεί με τις μεταφορές βαρέως τύπου να αποτελούν τον βασικό τομέα χρήσης του συγκεκριμένου καυσίμου.

| MAPPING |

τα μεγαλυτερα οικονομικά κέντρα παγκοσμιωσ τα «οικονομικά κέντρα βάρους» του κόσμου στην πάροδο του χρόνου AΠΟ το 1 ΩΣ ΤΟ 2025

1960

2000

1990

1970 1980

1950 1940 1913 2010

2025

1820

1500 1000

ad 1

Πηγή: McKinsey Global Institute analysis using data from Angus Maddison Univercity of Groningen

H

Η εταιρεία συμβούλων McKinsey έφτιαξε αυτό το χάρτη με βάση τα ιστορικά στοιχεία του Angus Maddison για να δείξει τα «οικονομικά κέντρα βάρους» του κόσμου στην πάροδο του χρόνου. Ο χάρτης απεικονίζει το κεντρικό σημείο στον τρισδιάστατο χώρο, το οποία καθιστά

την πτυχή Βορρά-Νότου κάπως λιγότερο ενδιαφέρουσα, αλλά η κίνηση που παρουσιάζει η ανατολή-δύση με την πάροδο του χρόνου είναι συναρπαστική. Χίλια χρόνια πριν, η οικονομική δραστηριότητα επικεντρώθηκε κοντά στο κέντρο της Ευρασίας. Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, η βιομηχανική επανάσταση στην Ευρώπη και η ανάπτυξη των Ηνω-

 12 

μένων Πολιτειών τράβηξε το κέντρο βάρους προς τα δυτικά. Αλλά από το 1980, η οικονομία στην Ασία αυξάνεται ταχύτερα από ό, τι στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, σύροντας το κέντρο, πίσω εκεί που ήταν πριν από αιώνες. Μέχρι το 2025, η McKinsey πιστεύει ότι η παγκόσμια Οικονομία θα είναι πάλι ισορροπημένη γύρω από το κέντρο της Ευρασίας.

Το who

is who των

υπουργών Πού σπούδασαν, από πού κατάγονται και ποιος έβαλε στα μονοπάτια της πολιτικής τα νέα πρόσωπα που απαρτίζουν τα… υπερυπουργεία του Συ.Ριζ,Α.

Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού

Υπερυπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης

Υπουργός:

Νίκος Βούτσης

Γιώργος Σταθάκης Όσοι ξέρουν από πρώτο χέρι τον Γιώργο Σταθάκη, μιλούν για έναν άνθρωπο ευθύ, που μιλά χωρίς πολλές σάλτσες. Υπήρξε υπεύθυνος της Επιτροπής Ελέγχου Κυβερνητικού Έ ργου στον τομέα της Ανάπτυξης, είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και πρώην αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Παλιό στέλεχος της Αριστεράς, προερχόμενο από το Κ.Κ.Ε., έχει κάνει σπουδές σε Βρετανία και Η.Π.Α. Έ χει περάσει από συμβουλευτικές θέσεις στην ΕΤΒΑ, τον Ε.Ο.Τ., το υπουργείο Οικονομίας κ.α., το Δ.Σ. της «Αυγής» και του «Πουλαντζά» (το think tank του χώρου), ενώ έχει διατελέσει και συνεργάτης εκδοτικών οίκων του εξωτερικού, καθώς και πανεπιστημίων διεθνούς κύρους.

Υπουργός:

Ευγενικό και με χιούμορ χαρακτηρίζουν τον Νίκο Βούτση οι πρώην συνεργάτες του. Από τον καιρό που ήταν φοιτητής είχε άποψη για τα πολιτικά δρώμενα, αντιδρούσε και μαχόταν. Γρήγορα έγινε δημοφιλής, μπαίνοντας στο μαζικό αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα ως μέλος των φοιτητικών επιτροπών αγώνα (Φ.Ε.Α.) του Ε.Μ.Π. Το 1975 έγινε Αντιπρόεδρος του πρώτου μεταδικτατορικού Κεντρικού Συμβουλίου της Ε.Φ.Ε.Ε., που προέκυψε από το Εθνικό Συμβούλιο, ενώ μεταξύ ’80-’85 ήταν Γραμματέας του Κ.Σ. της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος. Έ γινε μέλος της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού και της εννεαμελούς Γραμματείας και παρέμεινε μέχρι το ’86. Από το ’87 ώς το ’91 και στον ΣΥΝ μετά τις εκλογές του ’93 συμμετείχε στο Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού Ανανεωτική Αριστερά. Γεννήθηκε το 1951 και είναι πολιτικός μηχανικός (Ε.Μ.Π.).

| πολιτικη |

Υπουργείο Οικονομικών Αναπληρωτής Υπουργός:

Νάντια Βαλαβάνη

Η Νάντια Βαλαβάνη (Βαλαβάνη Όλγα-Νάντια) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης στις 16 Αυγούστου 1954. Είναι συγγραφέας και οικονομολόγος, πτυχιούχος του Οικονομικού Τμήματος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (τότε ΑΣΟΕΕ). Εργάστηκε ως μεταφράστρια και από το 1992 μέχρι σήμερα σε ασφαλιστική εταιρεία, ενώ επί μία δεκαετία, από το 1996 μέχρι το 2005, ήταν Διευθύντρια οικογενειακού ξενοδοχείου στην Κρήτη. Ζει στην Αθήνα και έχει ένα γιο και μια κόρη. Ήταν παντρεμένη και σύντροφος από τις 21.4.1975 και επί σχεδόν 40 χρόνια, μέχρι το θάνατό του, στις 2.11.2014, με τον δικηγόροεργατολόγο Δήμο Τσακνιά, υπεύθυνο έκδοσης του παράνομου «Οδηγητή» (1971-

1974). Υπήρξε αν. μέλος της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. μέχρι το 1989 και ιδρυτικό μέλος τόσο του Χώρου Διαλόγου και Κοινής Δράσης της Αριστεράς (1999), μέσα απ’ τον οποίο προέκυψε ο Συ.Ριζ.Α., όσο και του ίδιου του Συ.Ριζ.Α. Πρωτοκλέχτηκε βουλευτής Β΄Αθηνών στις εκλογές της 6ης Μαΐου 2012 και επανεκλέχτηκε τη 17η Ιουνίου 2012. Είναι μέλος της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και της Επιτροπής Δημοσίων Επιχειρήσεων, Τραπεζών, Οργανισμών Κοινής Ωφελείας και Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης. Από τον Μάρτιο 2014 είναι Υπεύθυνη Εξωτερικής Πολιτικής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Συ.Ριζ.Α. Από το 2012 έως το 2014 ήταν μέλος της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, υπεύθυνη για την παρακολούθηση ης υπόθεσης ιδιωτικοποιήσεων. Τον Οκτώβριο-Νοέμβριο 2012 και 2013 ήταν Ειδική Εισηγήτρια του Συ.Ριζ.Α. για τον Κρατικό Προϋπολογισμό 2013 και 2014, αντίστοιχα.

Υπουργός:

Γιάννης Βαρουφάκης Πρόκειται για το πρόσωπο που δέχτηκε πάμπολλες κριτικές για τις απόψεις του, την blogόσφαιρα, με τα γραφόμενά του αλλά και για το ότι είναι ο αγαπημένος καλεσμένος των media ώστε να εκφράζει τη γνώμη του. Γεννημένος στην Αθήνα το 1961, ο Γιάννης Βαρουφάκης είναι καθηγητής οικονομικής θεωρίας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών και έως πρότινος Διευθυντής του Τομέα Πολιτικής Οικονομίας του ιδίου Τμήματος. Παράλληλα, είναι επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας (Lyndon Johnson Graduate School of Public Affairs, στο Όστιν) καθώς και “Economist-in-residence” στην εταιρεία Valve Software, στο Σιάτλ των Η.Π.Α. Είναι ο πρώτος σε ψήφους βουλευτής στη χώρα στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015. Είναι παντρεμένος με την εικαστικό Δανάη Στράτου. Αναπληρωτής Υπουργός:

Δημήτρης Μάρδας

Καθηγητής Οικονομικών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1955 και από το 1956 ζει στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Αριστο-

 15 

τελείου Πανεπιστημίου και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμια Paris Ι - Sorbonne (1979-1980) και Paris II - Panthéon (1980-1982), από όπου έλαβε διδακτορικό. Εργάστηκε για τρία χρόνια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (1992-1994) και υπηρέτησε στο Y­πουργείο Ανάπτυξης ως Γε­νικός Γραμματέας Εμπορίου και ως Δ.Σ. του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου. Στο Yπουργείο Ανάπτυξης άρχισε να εργάζεται επί υπουργίας Νίκου Χριστοδουλάκη.

Υπουργείο Εργασίας Υπουργός:

Υπερυπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Υπουργός:

Παναγιώτης Λαφαζάνης

Γεννημένος στην Ελευσίνα το 1951, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης είναι μαθηματικός με σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διετέλεσε μέλος του Γραφείου του Κεντρικού Συμβουλίου της Κ.Ν.Ε. και στη συνέχεια μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του Κ.Κ.Ε. Από την ίδρυση του Συνασπισμού, τo 1992, ήταν μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος. Έλαβε μέρος στο φοιτητικό Αντιδικτατορικό Κίνημα και υπέστη διώξεις για τη δράση του. Ήταν μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Κατάληψης της Νομικής το 1973.

Πάνος Σκουρλέτης Το τιμόνι του υπ. Εργασίας αρπάζει ο 53χρονος Πάνος Σκουρλέτης, που μέχρι τώρα δεχόταν σκληρή κριτική ως

εκπρόσωπος Τύπου του Συ.Ριζ.Α. Υπήρξε μέλος στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή του Συνασπισμού και πολύ στενός συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα. Είναι οικονομολόγος και έχει αποφοιτήσει από την Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή Πειραιά.

Υπερπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων Υπουργός:

Αριστείδης Μπαλτάς Ο Αριστείδης Μπαλτάς είναι ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Πρόεδρος του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς» και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Συ.Ριζ.Α. Γεννηθείς το 1943 στην Κέρκυρα, ο κ. Μπαλτάς, μετά τις βασικές σπουδές μηχανολόγου-ηλεκτρολόγου στο Ε.Μ.Π.

(1962-1967), έκανε μεταπτυχιακά και διδακτορικό στη Θεωρητική Φυσική στο Πανεπιστήμιο Παρισίων XI (1972). Το 1982 εκλέχθηκε λέκτορας στον Τομέα Φυσικής του Ε.Μ.Π., το 1984 επίκουρος καθηγητής φιλοσοφίας και μεθοδολογίας της φυσικής στο ίδιο Τμήμα/Τομέα, το 1992 αναπληρωτής καθηγητής και το 2002 καθηγητής φιλοσοφίας των επιστημών.

 16 

Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Υπουργός:

Παναγιώτης Κουρουμπλής Ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, βουλευτής της Β΄Αθηνών, αναλαμβάνει καθήκοντα υπουργού Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, με αναπληρωτή υπουργό τον βουλευτή Ρεθύμνου, Ανδρέα Ξανθό. Τον τομέα των Κοινωνικών Ασφαλίσεων αναλαμβάνει ο Δημήτρης Στρατούλης, επίσης βουλευτής Β΄Αθηνών. Ο κ. Κουρουμπλής κατάγεται από το Ματσούκι Αιτωλοακαρνανίας, είναι δόκτωρ Κοινωνικών Επιστημών και δικηγόρος. Έ χει εκλεγεί τρεις φορές βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας με το Πα.Σο.Κ. ενώ από το 2012 εκλέγεται βουλευτής στη Β΄Αθηνών με τον Συ.Ριζ.Α. Θεωρείται καλός γνώστης των θεμάτων της Υγείας, καθώς την περίοδο 1993-1996 είχε διατέλεσει Γενικός Γραμματέας Πρόνοιας του υπουργείου Υγείας. Έ χει διατελέσει κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Συ.Ριζ.Α., Αντιπρόεδρος της Διακομματικής Επιτροπής για τη Διεκδίκηση των Γερμανικών Αποζημιώσεων και μέλος της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου, Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Φιλίας Ελλάδας-Μαρόκου και μέλος της Πολιτικής Γραμματείας της Σοσιαλιστικής Τάσης του Συ.Ριζ.Α.

| πολιτικη |

Υπουργείο Εξωτερικών Υπουργός:

Νίκος Κοτζιάς Ο Νίκος Κοτζιάς σπούδασε οικονομικές επιστήμες (πτυχίο), πολιτική και φιλοσοφία (μεταπτυχιακά), δίκαιο καθώς και πολιτική της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης (διδακτορικό και postdoc) στην Ελλάδα και στη Γερμανία, ενώ εργάστηκε ως ερευνητής και δίδαξε στα Πανεπιστήμια του Χάρβαρντ, της Οξφόρδης και του Μαρβούργου. Σήμερα είναι καθηγητής «Πολιτικών Θεωριών των Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών» στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά. Διετέλεσε πρόεδρος του Ινστιτούτου Στρατηγικών και Αναπτυξιακών

Μελετών (ΙΣΤΑΜΕ). Υπήρξε μέλος της FEG (Ερευνητική Ομάδα για την Ε.Ε.) στο Μαρβούργο Γερμανίας, Senior Associated Member στο St. Antony’s College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Senior Fellow στο Weatherhead Centre for International Affairs του Χάρβαρντ. Μέχρι το καλοκαίρι του 2008 υπήρξε πρεσβευτής-εμπειρογνώμων στο Υπουργείο Εξωτερικών, όπου συμμετείχε και διηύθυνε σειρά ομάδων έρευνας, προγραμματισμού και σχεδιασμού. Διετέλεσε μέλος του πρώτου Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής. Επίσης υπήρξε στέλεχος της Αριστεράς, ενώ καταδικάστηκε δις κατά τη διάρκεια της χούντας.

Υπουργείο Εθνικής Άμυνας Υπουργός:

Πάνος Καμμένος Σπούδασε οικονομικά και ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο της Λυών και Διοίκηση Επιχειρήσεων στην Ανώτερη Σχολή Managers της Ελβετίας. Το 1993 εκλέχτηκε για πρώτη φορά βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία στη Β΄ Περιφέρεια Αθηνών. Από τότε εκλέγεται συνεχώς μέχρι σήμερα. Αποχώρησε από τη Ν.Δ. το 2012, κρατώντας την έδρα και ίδρυσε το κόμμα των Αενξάρτητων Ελλήνων (Αν.Ελ.) το οποίο συγκέντρωσε αριθμητική δύναμη 10 βουλευτών και πριν από τη λήξη της θητείας της Βουλής συγκρότησε επισήμως Κοινοβουλευτική Ομάδα. Έ χει τιμηθεί με τον Μεγαλόσταυρο της Τιμής από το Πατριαρχείο Τσεχίας, με το Παράσημο της Τιμής από το Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων και με το παράσημο του Ιππότη του Εθνικού Τάγματος της Αξίας από τον Πρόεδρο της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί .Το 2007 διορίστηκε Υφυπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής στη κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή. Συμμετέχει πολλές φορές ως ειδικός μεσολαβητής και επίσημος παρατηρητής σε εκλογικές αναμετρήσεις σε χώρες του εξωτερικού.

 17 

Υπουργείο Επικρατείας Υπουργός:

Νίκος Παππάς Ο Διευθυντής του πολιτικού γραφείου του προέδρου του Συ.Ριζ.Α. είναι ίσως ο πιο στενός συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα και θεωρείται ότι είχε πολύ σημαντικό ρόλο στη μετεξέλιξη του Συ.Ριζ.Α. σε κόμμα εξουσίας. Γιος του Στέλιου Παππά, ο οποίος είχε ενεργό ρόλο στον αντιδικτατορικό αγώνα και υπήρξε στέλεχος του Κ.Κ.Ε. εσωτερικού, ο Νίκος Παππάς είναι παλιός φίλος του Αλέξη Τσίπρα, με τον οποίο είχαν γνωριστεί το 1995. Ο κ. Παππάς έχει κάνει

Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Υπουργός:

Νίκος Παρασκευόπουλος Ο Νίκος Παρασκευόπουλος είναι καθηγητής ποινικού δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1980, ενώ έχει διατελέσει και Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής του Α.Π.Θ. Είναι κοσμήτορας της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ. Ο Νίκος Παρασκευόοπυλος έχει έντονη παρουσία στη νομική πράξη, καθώς έχει συμμετάσχει σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές, έχει αναπτύξει δραστηριότητα μεσολαβητή σε εξεγέρσεις κρατουμένων (1990, 1996) και είχε την ευθύνη προγραμμάτων επανένταξης αποφυλακισμένων (1988-1997). Πολλές από τις θέσεις που υποστήριξε υιοθετήθηκαν από την ποινική νομοθεσία (μεταρρύθμιση εγκλημάτων κατά της κρατικής ελευθερίας και αποποινικοποίηση μοιχείας, εισαγωγή περιπτώσεων δικαστικής άφεσης της ποινής, νέα νομοθεσία για τον εγκλεισμό ψυχασθενών σε ψυχιατρεία, κατάργηση θανατικής ποινής και ειδικού νόμου κατά της τρομοκρατίας, αποποινικοποίηση περιύβρισης Αρχής, μείωση ποινών και εξαρτημένους μικροδιακινητές). Κατά την περίοδο 1993-1995 υπήρξε σύμβουλος για θέματα ποινικού και σωφρονιστικού δικαίου του τότε Υπουργού Δικαιοσύνης, Γ. Κουβελάκη. Έχει λάβει μέρος ως εκπρόσωπος της χώρας σε συνέδρια ή επιτροπές διεθνών οργανισμών καθώς και στο Δ.Σ. (ως Πρόεδρος) του Κ.Ε.Θ.Ε.Α.

 18 

σπουδές μακροοικονομίας στη Σκωτία, όπου έχει ζήσει και εργαστεί για χρόνια. Τον Φεβρουάριο του 2008 ζούσε στη Γλασκόβη και εργαζόταν ως ερευνητής στο Ινστιτούτο Fraser of Allander του Πανεπιστημίου Στραθκλάιντ, αλλά όταν ο παλιός του φίλος του ανακοίνωσε ότι κατεβαίνει για Πρόεδρος του Συνασπισμού και του ζήτησε να γίνει Διευθυντής του γραφείου του, αποφάσισε να γυρίσει στην Ελλάδα. Όπως έχει πει ο ίδιος, η απόφαση να παρατήσει την πανεπιστημιακή καριέρα στη Σκωτία και να ξεκινήσει από την αρχή στην Ελλάδα ήταν δύσκολη.

| πολιτικη | Ειδικότερα, τα τέσσερα «καυτά» στοιχήματα της νέας κυβέρνησης είναι:

1

Αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης. Βοήθεια σε αυτούς που στερούνται βασικά αγαθά, όπως φαγητό, θέρμανση και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

2

Στήριξη της Οικονομίας για να επαναλειτουργήσει. Στήριξη των μικρών επιχειρήσεων που βουλιάζουν στα χρέη και δράσεις για τη μείωση της ανεργίας

3

Οι 4 υποσχέσεις του Αλέξη Τα πρώτα στοιχήματα του Συ.Ριζ.Α. – Τι δεσμεύεται να κάνει αρχικά ο νέος πρωθυπουργός «Είμαστε κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας», τόνισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, στην ομιλία του κατά τη συνεδρίαση του πρώτου υπουργικού συμβουλίου. Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι πρώτη προτεραιότητά του είναι η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. «Ο λαός απαιτεί να ματώσουμε προκειμένου να υπερασπιστούμε την αξιοπρέπειά του», τόνισε. Ο κ. Τσίπρας θα κινηθεί προς την κατεύθυνση ευρύτερων συναινέσεων και έδωσε εντολή για μηδενική ανοχή σε φαινόμενα διαφθοράς και αλαζονείας. «Θα βαδίσουμε με σταθερότητα και σιγουριά και θα κάνουμε όλα όσα πρέπει να γίνουν με διάλογο, αλλά χωρίς συμβιβασμούς. Δεν θα φοβηθούμε συγκρούσεις, δεν υπάρχει περιθώριο για καθυστερήσεις και λάθη. Μια κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας έχει να αναμετρηθεί με τη σκληρή πραγματικότητα και θα είναι αδικαιολόγητη αν δεν δικαιώσει τις προσδοκίες του λαού. Η ευθύνη είναι βαριά, θα

προχωρήσουμε με σχέδιο, ισχυρή βούληση και με τη δύναμη της νωπής λαϊκής εντολής», επεσήμανε ο πρωθυπουργός, ξεκαθαρίζοντας ότι η νέα κυβέρνηση δεν έρχεται να καταλάβει δομές και προνόμια εξουσίας. «Ερχόμαστε να αλλάξουμε τον τρόπο που ασκείται η Διοίκηση της χώρας, να κάνουμε οριστικά παρελθόν το πελατειακό κράτος και το κράτος-πελάτη που εξυπηρετούσε συμφέροντα», δήλωσε σχετικά.

 19 

Διαπραγμάτευση με τους εταίρους για δίκαιη και βιώσιμη λύση. «Είμαστε έτοιμοι γι’ αυτό με εθνικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων και αλλαγών και τετραετές σχέδιο με στόχο πρωτογενώς ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, αλλά χωρίς την υποχρέωση εξοντωτικών πλεονασμάτων. Έ χουμε προτάσεις ρεαλιστικές για το χρέος και τις επενδύσεις», επεσήμανε ο πρωθυπουργός.

4

Σύγκρουση με ένα κατεστημένο δεκαετιών σε όλα τα επίπεδα. Θεσμική θωράκιση της διαφάνειας, αντιμετώπιση φοροδιαφυγής και δίκαιο φορολογικό σύστημα. «Οι Έ λληνες έχουν μεγάλες προσδοκίες. Δεν περιμένουν να αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη η δύσκολη οικονομική κατάσταση, αλλά έχουν την απαίτηση να είμαστε κυβέρνηση με εντελώς διαφορετικό ύφος εξουσίας», είπε. «Δεν έχουμε άλλες εξαρτήσεις ή άλλο αφεντικό πέραν από τους πολίτες. Σ’ αυτούς λογοδοτούμε» είπε χαρακτηριστικά.

TOY ΓιώργοY Χατζηδημητρίου

Η ακτινογραφία της νέας κυβέρνησης  20 

Ένα σκληρό εσωκομματικό παρασκήνιο έχει ξεκινήσει από την ημέρα που ανακοινώθηκε το νέο κυβερνητικό σχήμα. Η Κουμουνδούρου προβάλλει την ανάγκη να εκπροσωπηθούν στην πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που ο Συ.Ριζ.Α. επιθυμεί να φέρει στο προσκήνιο. Κορυφαίο παράδειγμα η συμμετοχή του προερχόμενου από την καταποντισμένη Δημ.Αρ., Γιάννη Πανούση, αλλά και του δημοφιλούς προέδρου του Τ.Ε.Ε., Χρήστου Σπίρτζη. Όμως δεν χωρά αμφιβολία ότι η εικόνα θα ήταν ριζικά διαφορετική σε περίπτωση αυτοδυναμίας. Ήδη στο εσωτερικό του κόμματος γίνεται λόγος για υπερεκπροσώπηση των Αν.Ελ., οι οποίοι έλαβαν 5 θέσεις, ενώ η ανάθεση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας στον αρχηγό τους, κ. Πάνο Καμένο, προκαλεί προβληματισμό και κατήφεια. Είναι ξεκάθαρο, με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, ότι η «Αριστερή πλατφόρμα» θα επιθυμούσε ειδικά το υπουργείο Εργασίας, προκειμένου να τροχοδρομήσει εκείνη τα φιλολαϊκά μέτρα. Αντ’ αυτής, η υπουργική θέση ανατέθηκε στον στενό συνεργάτη του πρωθυπουργού, κ. Π. Σκουρλέτη, με βοηθούς τη Θεανώ Φωτίου που προέρχεται από την κίνηση «Ανάσα», του αείμνηστου Γ. Μπανιά και τη Ράνια Αντωνοπούλου, διευθύντρια, μεταξύ άλλων, του τμήματος έρευνας για την ισότητα των φύλων του Levy Economics Institute στη Νέα Υόρκη και «υπεύθυνη» του σχεδίου για τη δημιουργία 300.000 θέσεων εργασίας. Είναι αλήθεια ότι ο αριθμός των υπουργείων μειώθηκε δραστικά. Όμως την ίδια στιγμή, στη νέα κυβέρνηση θα μετέχουν 13 υπουργοί, 20 αναπληρωτές και 6 υφυπουργοί, ενώ από τα 41 μέλη της,

E

μόλις έξι είναι γυναίκες. Ο τρόπος που θα συνυπάρξουν και θα συλλειτουργήσουν μένει να φανεί στην πορεία. Προτάσεις συμμετοχής είχαν σταλεί σε αρκετά κομματικά στελέχη, τα οποία, ωστόσο, αρνήθηκαν και αναπόφευκτα έγιναν καραμπόλες, όπως αυτή με το υπουργείο Εργασίας, ενώ το Μαξίμου αρνήθηκε επίμονα την υπουργοποίηση του Ν. Νικολόπουλου των Αν.Ελ. και του βουλευτή του Συ.Ριζ.Α., Α. Μητρόπουλου, ο οποίος σύμφωνα με βάσιμες πληροφορίες διεκδίκησε άκομψα μια θέση στη νέα κυβέρνηση. Στο νέο υπουργικό σχήμα είναι εμφανής η εκπροσώπηση στελεχών που προέρχονται από το Πα.Σο.Κ. Ενδεικτικά: ο υπουργός Υγείας Π. Κουρουμπλής, ο Υπ.Εξ., Ν. Κοτζιάς, που διετέλεσε σύμβουλος του Γ. Παπανδρέου, ο Ν. Τόσκας, άλλοτε διευθυντής του γραφείου του Π. Μπεγλίτη και ο Δ. Μάρδας, υποψήφιος στις εκλογές του 2007. Τιμώντας, εξάλλου, τη συμφωνία με τους Οικολόγους, ο Συ.Ριζ.Α. προσέφερε μια θέση στον Γιάννη Τσιρώνη, ενώ ενίσχυσε το άνοιγμά του στον ακαδημαϊκό χώρο με την παρουσία των καθηγητών Κ. Φωτάκη, καθηγητή Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και Ν. Παρασκευόπουλου, καθηγητή ποινικού δικαίου στο Α.Π.Θ. Ιδιαίτερη περίπτωση ο μέχρι χθες Πρόεδρος της Αρχής για την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος, Π. Νικολούδης, σηματοδοτεί την προσπάθεια που υπόσχεται να κάνει ο Συ.Ριζ.Α. για τον έλεγχο του κρυφού πλούτου. Στο υπουργικό συμβούλιο του Συ.Ριζ.Α., το οποίο θα συνεδριάζει άπαξ εβδομαδιαίως, ξεχωρίζει ο διακριτός ρόλος του αντιπροέδρου, Γιάννη Δραγασάκη, ο οποίος θα έχει κομβικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για το χρέος.

 21 

ΑΝ.ΕΛ., ΠΑ.ΣΟ.Κ., ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ πίσω... από τις θέσεις μιας «αριστερής πλατφόρμας»

PIΕRRE Moscovici:

« Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΝΩΣΗ θα

εξετάσει το ενδεχόμενο

αντικατάστασης της τρόικας»

M

Με γαλλική αβρότητα ο Επίτροπος Νομισματικών Υποθέσεων, Πιέρ Μοσκοβισί, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αντικατάστασης της τρόικας, προσφέροντας άλλο ένα δείγμα γαλλικής στήριξης στη διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας.

Στον αντίποδα όσων δηλώνει ο Β. Σόιμπλε, υπουργός οικονομικών της Γερμανίας, ο κ. Μοσκοβισί υποστηρίζει ότι «η Επιτροπή θα εξετάσει τον ρόλο της αποκαλούμενης Τρόικα, μεταξύ άλλων και το ενδεχόμενο αντικατάστασής της, με την πάροδο του χρόνου, με μια δομή που θα διαθέτει μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση και λογοδοσία, θα βασίζεται στα ευρωπαϊκά όργανα και θα υπόκειται σε μεγαλύτερο κοινοβουλευτικό έλεγχο σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο». Αυτά σημείωσε ο γάλλος Επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ευρωβουλευτή του Συ.Ριζ.Α, κ. Δημήτρη Παπαδημούλη, αφήνοντας, έτσι, ανοιχτό το ενδεχόμενο για την αντικατάστασή της. Μάλιστα καταλήγοντας στην απάντησή του σημειώνει ότι «δεδομένου ότι η αλλαγή της υπάρχουσας δομής συνεπάγεται την εξέταση σύνθετων θεσμικών, νομικών και δημοσιονομικών θεμάτων, οι προτάσεις θα πρέπει να συζητηθούν και να συμφωνηθούν από τα κράτη-μέλη». Πιο συγκεκριμένα, ο Δημήτρης Παπαδημούλης στην ερώτησή του έθετε το θέμα της λειτουργίας της Τρόικα και συγκεκριμένα των προτεραιοτήτων της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναφορικά με την αντικατάσταση του μοντέλου της Τρόικα στις χώρες με Πρόγραμμα Μακροοικονομικής Προσαρμογής, ζητώντας από την Κομισιόν να τον ενημερώσει σχετικά με το «χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει για την “αντικατάσταση” της Τρόικα», καθώς επίσης και «ποιους ευρωπαϊκούς θεσμούς θα περιλαμβάνει». Στη συνέχεια της ερώτησής του ο έλληνας ευρωβουλευτής ζητούσε από την Κομισιόν να τοποθετηθεί σχετικά με τα «προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από τη λειτουργία της Τρόικα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο», καθώς και εάν «πιστεύει ότι αυτά έχουν ως αιτίες, εκτός από την έλλειψη λογοδοσίας και νομιμοποίησης, την επιβολή αντικοινωνικών και υφεσιακών οικονομικών πο-

 22 

λιτικών παρά τη θέληση λαών ή/και κυβερνήσεων». Ο γάλλος Επίτροπος, Πιέρ Μοσκοβισί, στην απάντησή του, αφού καρφώνει τις ελληνικές μνημονιακές κυβερνήσεις για την εφαρμογή των μέτρων του Προγράμματος Προσαρμογής, λέγοντας ότι «όλα τα μνημόνια συμφωνίας στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής υπογράφηκαν από δημοκρατικά εκλεγμένες εθνικές κυβερνήσεις», ασκεί έμμεση κριτική στη δομή της Τρόικα, θεωρώντας ότι διαθέτει ελλιπή «δημοκρατική νομιμοποίηση και λογοδοσία».

Ακολουθούν η πλήρης ερώτηση και απάντηση: Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης προς την Επιτροπή Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL) Θέμα: Θεσμικές αλλαγές και αντικατάσταση της Τρόικα. Μία από τις δέκα προτεραιότητες του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Γιούνκερ, που παρουσιάστηκαν στην πρώτη του ομιλία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είναι και η εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Έ νωσης. Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Γιούνκερ αναφέρει ότι «στο μέλλον θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντικαταστήσουμε την Τρόικα με μία περισσότερο δημοκρατικά νομιμοποιημένη δομή, βασισμένη στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και με ενισχυμένο κοινοβουλευτικό έλεγχο σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο». Με δεδομένα τα συμπεράσματα που έχουν συναχθεί, τόσο από τη μέχρι τώρα εφαρμογή των προγραμμάτων προσαρμογής, σε χώρες όπως η Ελλάδα, όσο και από τη λειτουργία της Τρόικα, ερωτάται η Επιτροπή: Ποια είναι τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από τη λειτουργία της Τρόικα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο; Πιστεύει ότι αυτά έχουν ως αιτίες, εκτός από την έλλειψη λογοδοσίας και νομιμοποίησης, την επιβολή αντικοινωνικών και υφεσιακών οικονομικών πολιτικών παρά τη θέληση λαών ή/και κυβερνήσεων; Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα που έχει

| ευρωπη |

θέσει για την «αντικατάσταση» της Τρόικα; Ποιος θεσμός θα δώσει «νομιμοποίηση» στη νέα δομή; Ποιους ευρωπαϊκούς θεσμούς θα περιλαμβάνει αυτή η δομή και τι μορφή θα έχει; Έ χει αυτό το σχέδιο συζητηθεί, έως τώρα, με κυβερνήσεις όπως η ελληνική;

Αντικατάσταση τησ Τρόικα; Η δημοκρατική λογοδοσία της στρατηγικής επίλυσης κρίσεων είναι πράγματι θεμελιώδους σημασίας. Όλα τα μνημόνια συμφωνίας στο πλαίσιο του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής υπογράφηκαν από δημοκρατικά εκλεγμένες εθνικές κυβερνήσεις, μετά την έγκριση και από το εθνικό Κοινοβούλιο. Τα εθνικά μέτρα εφαρμογής έχουν θεσπιστεί σύμφωνα με τα εθνικά νομικά πλαίσια, κατ’ αρχάς από τα εθνικά κοινοβούλια. Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 του κανονισμού 472/2013 («δίπτυχο»), κατά την παροχή βοήθειας στις χώρες του προγράμματος, η Επιτροπή θα πρέπει να ενεργεί «σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (Ε.Κ.Τ.) και, όπου είναι σκόπιμο, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.)». Ο εν λόγω κανονισμός θεσπίζει επίσης κανόνες για τη διαφάνεια και την υποχρέωση λογοδοσίας της Επιτροπής. Στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές του, ο Πρόεδρος Juncker δήλωσε ότι ο τρόπος με τον οποίο χορηγείται υπό όρους στήριξη σταθερότητας για τις χώρες της ζώνης του ευρώ που αντιμετωπίζουν δυσκολίες θα πρέπει να επανεξισορροπιστεί, εφόσον προκύψει στο μέλλον αυτή η ανάγκη. Αυτή η επανεξισορρόπηση θα περιλαμβάνει την εκπόνηση εκτιμήσεων του κοινωνικού αντικτύπου ως αναπόσπαστο μέρος κάθε μελλοντικής υπό όρους στήριξης προγράμματος σταθερότητας για τις χώρες της ζώνης του ευρώ. Η Επιτροπή θα εξετάσει επίσης τον ρόλο της αποκαλούμενης Τρόικας, μεταξύ άλλων και το ενδεχόμενο αντικατάστασής της, με την πάροδο του χρόνου, με μια δομή που θα διαθέτει μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση και λογοδοσία.

Γραφείο Προϋπολογισμού:

Οι πληρωμές δανείων του EFSF αρχίζουν ...μετά το 2022 Άμεσες αποφάσεις ζητεί το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής (ΓΠΒ) στην τριμηνιαία έκθεση για την ελληνική Οικονομία. Σε αντίθετη περίπτωση φαίνεται αδύνατο να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές δαπάνες της χώρας για τους επόμενους μήνες. Ειδικότερα στην έκθεση για την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2014, υπογραμμίζεται η ανάγκη να αποφευχθεί η έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, να διορθωθεί το υφιστάμενο πρόγραμμα της Τρόικα, να σχεδιαστεί ένα μεταμνημονιακό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, αλλά και να επέλθει ρήξη με το προ κρίσης προσοδοθηρικό υπόδειγμα ανάπτυξης.

A

Επιπρόσθετα επισημαίνει πως η νέα κυβέρνηση αντιμετωπίζει πολλές εκκρεμότητες και πρέπει να συμφωνήσει με τους εταίρους για το τι είναι δυνατό και πώς θα χρηματοδοτηθεί. Για τις δυσκολίες που προκύπτουν από τη νέα κυβέρνηση, η έκθεση εστιάζει στην υστέρηση των εσόδων του κράτους που διευρύνει το δημοσιονομικό κενό και μειώνει τα ταμειακά διαθέσιμα. Η Τρόικα προτάσσει τη συμφωνία για τα προαπαιτούμενα και το διάδοχο πρόγραμμα, ενώ η ελληνική πλευρά αναμένει ότι όλα τα ζητήματα αποτελούν μια δέσμη και πρέπει να διευ-

 23 

θετηθούν μαζί. Κατά τη γνώμη του Γραφείου Προϋπολογισμού «θα διευκόλυνε τη συνεννόηση, αν το ζήτημα του χρέους από την ελληνική πλευρά εντασσόταν ως μέρος μιας συνολικής δέσμης θεμάτων διαπραγμάτευσης, γεγονός που θα ενδυνάμωνε την ευνοϊκή δυναμική που διακρίνεται». Τονίζεται ότι η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να αποπληρώσει εντός των επόμενων δύο μηνών δάνεια (κυρίως προς το Δ.Ν.Τ.) ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ και να αναχρηματοδοτήσει έντοκα γραμμάτια ύψους περίπου 7 δισ. ευρώ. Ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα θα προκύψει μετά τον Ιούλιο 2015, όταν η Ελλάδα θα έχει ανάγκη για 8,8 δισ. ευρώ για να καλύψει τις υποχρεώσεις της έναντι της Ε.Κ.Τ., δευτερευόντως έναντι του Δ.Ν.Τ. και τόκους. Αναφορικά με το χρέος, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής επισημαίνει πως η Ε.Ε. αποκλείει προς το παρόν περικοπή του ονομαστικού χρέους, όμως δε θα είναι αρνητική σε κάποιο συμβιβασμό. «Δεν είναι σαφές σε τι ακριβώς θα συνίστατο αυτός ο συμβιβασμός. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι πληρωμές των δανείων του EFSF (περίπου 130 δισ. ευρώ) αρχίζουν μετά το 2022 ενώ τα επιτόκια είναι χαμηλά. Πάντως φαίνεται διαπραγματεύσιμη η υιοθέτηση σταθερών επιτοκίων».

Γιατί στηρίζει ο Ομπάμα την κόντρα με τη Μέρκελ

Γράφει ο *Διπλωμάτης Η γεωπολιτική σημασία όσων λέχθηκαν από τον Πρόεδρο των Η.Π.Α. υπέρ της Ελλάδας διαθέτει μια «κρυφή» πλευρά, που ίσως είναι σκόπιμο να φωτίσου-

με στο άρθρο αυτό. Έ χει σημασία να δούμε γιατί ο Πρόεδρος Obama αποφάσισε αυτή την ώρα να στηρίξει με τέτοιο τρόπο, ασυνήθη για τα διπλωματικά δεδομένα, είναι αλήθεια, τον ελληνικό λαό και τη νέα του Κυβέρνηση. Από πλευράς εξωτερικής πολιτικής, οι Η.Π.Α. δεν βλέπουν ανταγωνιστικά τη Γερμανία. Όπως είχαμε και την ευκαιρία

 24 

να αναδείξουμε σε παλαιότερο άρθρο, η Γερμανία δεν διαθέτει εξωτερική πολιτική, τέτοια τουλάχιστον που να φοβίζει τους Αμερικανούς. Η φοβική πολιτική που ακολούθησε το Βερολίνο στον πόλεμο με τη Λιβύη, τη Συρία, η παντελής της απουσία από τα γεγονότα που οδήγησαν στην «αραβική άνοιξη» αλλά και στην Ουκρανία, δείχνει έλλειψη άπο-

| γεοπολιτικη |

Σκέψεις, αναλύσεις και παρασκήνιο γύρω από τη σκοτεινή σχέση ευρώ- δολαρίου

διαφορετική από εκείνη των Η.Π.Α./Βρετανίας σε διάφορες θερμές περιοχές του πλανήτη (π.χ. Ουκρανία, ISIS κ.α.). Οι Η.Π.Α. γνωρίζουν τα περί ενεργειακής εξάρτησης του Βερολίνου από τη Ρωσία καθώς και για τις «ειδικές της σχέσεις» με τη Ρωσία (αγορά ή έλεγχος ρωσικών πρώτων υλών που η γερμανική Οικονομία έχει ανάγκη από τη μεγάλη της γείτονα). Οι εξαρτήσεις αυτές δεν τις φοβίζουν, αντίθετα, θεωρούνται ότι αποτελούν μέρος του οικονομικού ανταγωνισμού, στον οποίο οι ίδιες οι Η.Π.Α. είναι τόσο συνηθισμένες. Το πρόβλημα που διαβλέπουν οι Η.Π.Α. με τη Γερμανία είναι αποκλειστικά η δύναμη που αποκτά το ευρώ σε σχέση με το δολάριο, άρα νομισματικής φύσης.

ΕΞΗΓΗΣΗ:

ψης και πολιτικής. Εξάλλου, και ο γερμανικός στρατός (Bundeswehr) είχε πολύ χαμηλή εκπροσώπηση στο Αφγανιστάν. Έτσι λοιπόν, η οικονομική ηγεμονία των Γερμανών μέσα στην Ευρώπη δεν ερμηνεύεται από την Ουάσιγκτον ως πιθανή να παρασύρει την υπόλοιπη Ευρώπη σε κοινή –γερμανικής εμπνεύσεως– εξωτερική πολιτική, πάντως όχι

Από το 1944 ώς το 1971 ίσχυσε η διεθνής Συμφωνία του Bretton Woods. Αμέσως μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο οι Η.Π.Α., με κριτήριο τη σταθερότητα της νομισματικής ισορροπίας στον πλανήτη, σχεδίασαν και επέβαλαν τη Συμφωνία αυτή (οι συζητήσεις των τότε κρατών-μελών του νεοσύστατου Ο.Η.Ε. έλαβαν χώρα στο Bretton Woods, έξω από την Ουάσιγκτον). Με τη Συμφωνία οι Η.Π.Α. κατόρθωσαν να επιβάλουν το νόμισμά τους ως το μόνο ανταλλακτικό νόμισμα (reserve currency) του δυτικού κόσμου, υποσχόμενες στα άλλα μέλη της Συμφωνίας πως θα μπορούσαν να ανταλλάξουν τα διαθέσιμά τους σε δολάρια με χρυσό που διέθετε το Fort Knox. Οι Η.Π.Α. τότε διέθεταν τα 2/3 του παγκόσμιου χρυσού. Έ τσι, η μεν αξία του δολαρίου στηριζόταν στον χρυσό, αλλά τα νομίσματα των άλλων κρατών στηρίζονταν στο δολάριο. Η αξία μιας ουγκιάς χρυσού στηρίχθηκε σε τιμή που είχε γίνει αποδεκτή το 1936 επί Roosevelt, στα 35 δολ./ουγκιά. Ωστόσο η τιμή των 35 δολ./ουγκιά που έγινε δεκτή στο Bretton Woods δεν αποτελούσε αληθινό gold standard και έκλινε καταφανώς υπέρ των Η.Π.Α. Έ να αληθινό gold standard σημαίνει πως η μετατρεψιμότητα ενός νομίσματος εί-

 25 

ναι ελεύθερη στον οποιονδήποτε: ιδιώτη, Κεντρική Τράπεζα ή εταιρεία. Στην περίπτωση του Breton Woods, μόνο Κεντρικές Τράπεζες είχαν το δικαίωμα να μετατρέψουν τα δολάριά τους σε χρυσό, κάτι που έδινε πολλά περιθώρια πολιτικής πίεσης στις Η.Π.Α. προς τις κυβερνήσεις τρίτων κρατών. Οι μεν Η.Π.Α. είχαν το δικαίωμα, βάσει της Συμφωνίας, να διακανονίζουν τις προς τρίτους υποχρεώσεις τους σε δολάρια, τα οποία μπορούσαν να τυπώνουν και να στέλνουν σε Κεντρικές Τράπεζες τρίτων χωρών, μειώνοντας έτσι την έκθεσή τους σε πιέσεις για μετατροπή τους σε χρυσό, μέχρις ότου και εάν οι Κεντρικές αυτές Τράπεζες πράγματι θα ζητούσαν χρυσό για τα δολάριά τους. Με αυτόν τον τρόπο οι Η.Π.Α. έλεγχαν τις εισροές/εκροές τους σε χρυσό. Ωστόσο όσα έγιναν από το 1950 (πόλεμος στην Κορέα) μέχρι και σε όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, μόνο μυθιστορηματικά μπορούν να λεχθούν. Ενδιαφέρον έχει δημοσίευμα του αμερικανού οικονομικού ιστορικού John Law, που αξίζει να έχει κανείς την ώρα να διαβάσει. Το 1971, η κυβέρνηση των Η.Π.Α., με τις υπερβολικά μεγάλες στρατιωτικές δαπάνες (λόγω του πολέμου του Βιετνάμ και εν γένει του Ψυχρού Πολέμου), είχε απομακρυνθεί από το gold standard και τα αποθέματα χρυσού στο Fort Knox δεν ήταν αντίστοιχα του κυκλοφορούντος νομίσματος. Υπό την πίεση πολύ μεγάλων ανοιγμάτων, ο Nixon αναγκάστηκε να καταγγείλει τη Συμφωνία του Bretton Woods. Για να εξισορροπήσει τον κίνδυνο απαξίας του αμερικανικού νομίσματος, ο Paul Volker, τότε επί κεφαλής της Επιτροπής των Οικονομικών Συμβούλων του Nixon και μετέπειτα Πρόεδρος της Fed, πρότεινε και υλοποιήθηκαν τα εξής: Όλα τα συμβόλαια των 23 βασικών προϊόντων της UNCTAD (commodities, κυρίαρχο των οποίων ήταν το πετρέλαιο), τα οποία εφεξής αμερικανικές εταιρείες θα υπέγραφαν με ξένα κράτη ή άλλες ξένες εταιρείες, θα έπρεπε να είναι πληρωτέα σε αμερικανικά δολάρια.

A

Αυτό, στη συνέχεια, επιβλήθηκε πολιτικά και στις παραγωγές των βασικών προϊόντων χώρες, οι οποίες προσδιόριζαν την αξία του προϊόντος αποκλειστικά σε αμερικανικά δολάρια. Αύξησε με διοικητικό τρόπο (μέσω Fed) το διατραπεζικό επιτόκιο (inter-banklending rate). Με αυτόν τον τρόπο προκάλεσε τη δημιουργία ακριβού χρήματος (άρα οι αμερικανικές Τράπεζες αναγκάστηκαν να ανεβάσουν τόσο τα επιτόκια χορηγήσεων όσο και τα επιτόκια καταθέσεων). Αυτά τα δελεαστικά επιτόκια καταθέσεων προσέλκυσαν στη συνέχεια μεγάλο αριθμό ξένων κεφαλαίων, τα οποία εισέρρευσαν στις Η.Π.Α. τα περισσότερα ως απλές καταθέσεις (με αποδόσεις σαφώς ανώτερες οποιωνδήποτε χρηματοοικονομι-

κών επενδυτικών εργαλείων). Κατά συνέπεια, το ξένο συνάλλαγμα που εισέρρευσε στις Η.Π.Α., μαζί με τα συμβόλαια βασικών προϊόντων(commodity contracts), υποκατέστησαν τον χρυσό. Έ κτοτε στήριξαν και στηρίζουν μέχρι σήμερα την αξία (value) του δολαρίου. Ο πληθωρισμός, που ως παρενέργεια προκλήθηκε στις Η.Π.Α. (αυτός από το 1971 που ήταν 3% έφτασε το 1979 να κυμαίνεται στο 17%), ελέγχθηκε επί Προεδρίας Reagan. Και ελέγχθηκε μέσω του περιορισμού της κυκλοφορίας του νομίσματος από τη Fed και απόσυρση μεγάλου μέρους δολαρίων από την Αγορά. Συνεπώς, για τις Η.Π.Α., το να υπογράφονται όλα τα συμβόλαια βασικών αγαθών με ρήτρα δολαρίου συνεχίζει να αποτελεί το κρισιμότερο ζήτημα στη μεταπολεμική τους ιστορία, ζήτημα που αφορά στη στήριξη της αξίας του νομίσματός τους, διεθνώς, ειδάλλως το νόμι-

 26 

σμα καταρρέει. Η Γερμανία, από την άλλη, στηρίζεται απόλυτα στις εξαγωγές της. Η χώρα αυτή οφείλει το 50% (�) του Α.Ε.Π. της στις εξαγωγές της. Αυτός ο αριθμός λέει πολλά. Η Κίνα οφείλει το 33% του Α.Ε.Π. της στις εξαγωγές της, ενώ οι Η.Π.Α. μόνο το 5%, που σημαίνει πως αν οι Η.Π.Α. παράγουν οποιεσδήποτε 100 μονάδες, μόνο οι 5 εξάγονται ενώ το υπόλοιπο καταναλώνεται εσωτερικά. Κατά συνέπεια, για να στηρίξει την Οικονομία της και τη δύναμη που απέρρεε από αυτήν, η Γερμανία είχε πάντοτε δύο κατευθυντήριες πολιτικές.

Πρώτον: Να αναζητήσει τρόπους αύξησης του ζωτικού χώρου όπου θα προωθεί τα προϊόντα της. Ας θυμηθούμε τη δεκαετία του 1990, που το ερώτημα ήταν: διεύρυνση της Ευρώπης πρώτα ή πρώτα εμβάθυνση και μετά διεύρυνση; Η απάντηση που δόθηκε τότε ήταν όχι η ανα-

| γεοπολιτικη |

F.T.: «Οι υφεσιακές πολιτικές της Ευρωζώνης είναι λανθασμένες, όπως φαίνεται από την πορεία των κομμάτων και των οικονομιών στην Ευρώπη» μενόμενη –δηλ. περισσότερη εμβάθυνση– αλλά άμεση διεύρυνση. Αυτό εξυπηρέτησε τις γερμανικές εξαγωγές, καθώς τους έδωσε τον απαραίτητο ζωτικό χώρο για να επεκταθούν.

Δεύτερον: Πώς να αποφύγει τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και την περιβόητη «διολίσθηση» της ισοτιμίας μεταξύ νομισμάτων που προωθούσαν οι Κεντρικές Τράπεζες των λοιπών ευρωπα-

ϊκών κρατών. Τα γερμανικά προϊόντα, όσο η Ευρώπη δεν διέθετε ενιαίο νόμισμα, καθίσταντο εύκολα μη ανταγωνιστικά, καθώς άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις «μαλάκωναν» το νόμισμά τους, ακολουθώντας τον γενικό κανόνα της «διολίσθησης» των δικών τους νομισμάτων έναντι του σκληρού μάρκου. Η απάντηση ήρθε με το ενιαίο νόμισμα, το ευρώ. Η σπουδή της Γερμανίας να επιβάλει τη διεύρυνση της Ευρώπης σε νέες ευρωπαϊκές χώρες, που δεν ήταν υποχρεωτικά στο ίδιο επίπεδο με τις υπόλοιπες, αλλά και η σπουδή της για το Maastricht, που αποτέλεσε την αρχή για το ενιαίο νόμισμα, αποτέλεσαν τις κρίσιμες αιτίες παντελούς έλλειψης αρχιτεκτονικής του ενιαίου νομίσματος, πώς δηλαδή, θα μπορούσε το ευρώ να αντεπεξέλθει σε καιρό κρίσεων. Όλοι γνωρίζουμε τα αποτελέσματα. Οι Η.Π.Α., λοιπόν, σήμερα τότε βλέπουν στο πρόσωπο της Γερμανίας –και όχι της Ευρώπης κατ’ ανάγκη– εν πολλοίς έναν αντίπαλο. Το ζήτημα που τους ενδιαφέρει περισσότερο είναι η πιθανότητα το ευρώ να αποτελέσει το «αντίβαρο», ένα ανταγωνιστικό νόμισμα στο δολάριο και να το υποκαταστήσει ως το μόνο ανταλλακτικό διεθνές νόμισμα. Η Ευρώπη δεν έχει λόγο να προχωρήσει μόνη προς αυτή την κατεύθυνση, εάν δεν το προκαλέσει η ίδια η Γερμανία. Η τελευταία είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που έχει λόγο. Εξάλλου είναι η μόνη που στηρίζει το 50% του εθνικού της εισοδήματος στις εξαγωγές της. Το φυσικό επόμενο βήμα της Γερμανίας είναι να προσπαθήσει να υποκαταστήσει τη ρήτρα του δολαρίου με εκείνη του ευρώ, του οποίου ο έλεγχος περνά κυρίως από το Βερολίνο. Εάν το καταφέρει, τότε είναι απόλυτα φυσικό να μειωθεί παγκοσμίως ο ρόλος των Η.Π.Α. υπέρ της Γερμανίας (με την Ευρώπη ως θεραπαινίδα). Ας μην ξεχνάμε ότι σήμερα μόνο η αμερικανική Οικονομία είναι 8 φορές μεγαλύτερη της κινεζικής και 13 φορές μεγαλύτερη της ευρωπαϊκής, λαμβανομένης ως σύνολο των 29. Ωστόσο και οι Η.Π.Α. δεν επιθυμούν την εξαφάνιση του ευρώ. Τον έλεγχο

 27 

της Γερμανίας επιδιώκουν, των πολιτικών της λιτότητας που έχει επιβάλει απ’ άκρου σε άκρο της ευρωπαϊκής ηπείρου, ώστε τα πράγματα να μην οδηγηθούν σε πανικό, την ώρα μάλιστα που και οι Η.Π.Α. μόλις εξέρχονται από την βαθιά οικονομική κρίση. Έ τσι, τυχόν έξοδος τώρα από το ευρώ, για οποιαδήποτε αιτία –ακόμη και ατύχημα της Ελλάδας– είναι βέβαιο ότι θα έχει ανυπολόγιστες μεσομακροπρόθεσμες συνέπειες επί της γερμανικής Οικονομίας, αλλά και επί της παγκόσμιας. Πάντως ο τελευταίος που θα ήθελε να δει το πουλόβερ να ξηλώνεται από την Αθήνα και να του μείνει το κουβάρι στο χέρι, είναι ο κ. Schauble. Αυτό οι Η.Π.Α. δεν το παραγνωρίζουν και εκεί εστιάζουν την αντίθεσή τους στις γερμανικές πολιτικές, με συνεχείς συμβουλές προς το Βερολίνο να αλλάξει πολιτική και να ακολουθήσει τη δική τους, που ήταν το QE (ποσοτική χαλάρωση) από την πρώτη στιγμή. Υπό αυτή την οπτική γωνία θα πρέπει να ιδωθεί η αναφορά του Προέδρου Obama υπέρ του ελληνικού λαού και της νέας κυβέρνησής του, καθώς μέχρι στιγμής δικαιώθηκε: η πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης που ακολούθησε –και την οποία επίμονα οι Γερμανοί αρνούνταν– πέρασε τις Η.Π.Α. στην απέναντι όχθη και μόλις πρόσφατα ο αμερικανός Πρόεδρος αναφέρθηκε στο τέλος της αμερικανικής ύφεσης. Έ τσι, ο κ. Τσίπρας που στοιχηματίζει, φαίνεται ότι θα κερδίσει το στοίχημα. Μαζί του ήδη έχει τις Η.Π.Α. αλλά και αρκετούς λαούς μέσα στην Ευρώπη, που ήδη έχουν αρχίσει να αποστασιοποιούνται από τις πολιτικές του Βερολίνου. Δεν είναι μόνο οι Έ λληνες που υποφέρουν, είναι και άλλοι λαοί. Εάν το 2012 το πρόβλημα ήταν δύσκολο, διότι ήταν οικονομικό, τώρα γίνεται ακόμη πιο δύσκολο για τη Γερμανία, γιατί είναι πολιτικό�

* Ο διπλωμάτης είναι πρώην διπλωμάτης

 28 

| αγορεσ |

Πετρέλαιο:

Τα μηνύματα

ο φόβος &

οι ευκαιρίες Του Χρήστου Αλωνιστιώτη*

O

Ο μαύρος χρυσός ήταν, μαζί με το δολάριο, ένα από τα πιο πολυσυζητημένα επενδυτικά stories για το 2014 και θα παραμείνουν και για το 2015. Και αν για πολλούς επενδυτές η άνοδος του δολαρίου ήταν κάτι που αργά ή γρήγορα θα γινόταν και θα γινόταν και με ένταση, οι πολύ μεγάλες απώλειες του πετρελαίου ξεπέρασαν κάθε προσδοκία. Μάλιστα τόσο το West Texas όσο και το Brent, βρέθηκαν να υποχωρούν πάνω από 50% από τα υψηλότερα επίπεδα των προηγούμενων 12 μηνών.

 29 

O

Οι λόγοι στους οποίους αναζητήθηκε η πολύ μεγάλη αυτή πτώση, είναι πραγματικά πολλοί και πιθανότατα όλοι έχουν και κάποιο ποσοστό αλήθειας. Πρώτα απ’ όλα υπάρχει ο γεωπολιτικός λόγος. Και ενώ μέχρι σήμερα, σχεδόν κάθε γεωπολιτική αναταραχή προκαλούσε άνοδο των τιμών του πετρελαίου, αυτή τη φορά συνέβη το αντίθετο. Η πολύ αυξημένη γεωπολιτική ένταση του 2014 έφερε ισχυρή αποκλιμάκωση των τιμών του μαύρου χρυσού και ο βασικότερος λόγος ήταν ότι υπήρξε μια προσπάθεια οικονομικής κατάρρευσης της Ρωσίας, τα έσοδα της οποίας προέρχονται σε ποσοστό άνω του 60% από το πετρέλαιο. Φυσικά, αυτό ήταν η μια όψη του νομίσματος και το βασικό γεωπολιτικό story, αφού πίσω από αυτό υπήρχαν και άλλα μικρότερα stories. Πολλές πετρελαιοπαραγωγικές χώρες, κινδύνευσαν και εξακολουθούν να κινδυνεύουν με οικονομική κατάρρευση και χάος. Στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, έγινε μια προσπάθεια ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα έσοδα καθεστώτων είτε ανεπιθύμητων είτε παράνομων. Τέλος, μέσα σε όλη αυτή την αναταραχή, ήταν απολύτως φυσιολογικό ότι και η Σαουδική Αραβία, που είναι ο μεγαλύτερος «παίκτης» της αγοράς πετρελαίου, θα προσπαθούσε να εκμεταλλευτεί την κατάσταση προκειμένου να αυξήσει το μερίδιο αγοράς της. Αυτό το πετυχαίνει με την επιβολή ενός extra discount στην τρέχουσα τιμή του πετρελαίου, το οποίο αυτή τη στιγμή είναι $2,30 μόνο για την ασιατική αγορά. Στην Αμερική πουλάει ακριβότερα και αυτό είναι μια ένδειξη ότι το ενδιαφέρον της για τη συγκεκριμένη αγορά φθίνει καθώς αφήνει τους Αμερικανούς να καλύψουν την εσωτερική τους ζήτηση με τη δική τους παραγωγή. Φυσικά, υπάρχει και η άποψη ότι η Σαουδική Αραβία ήθελε να «χτυπήσει» την αλματώδη αύξηση της παραγωγής από

το λεγόμενο shale gas. Κατά την άποψή μου, πρόκειται για κάτι το οποίο απλά προέκυψε ως συνάρτηση όλων των παραπάνω και όχι ως προσχεδιασμένη κίνηση από την πλευρά της Σαουδικής Αραβίας, καθώς κάτι τέτοιο πιθανότατα θα έφερνε την οργισμένη αντίδραση των ΗΠΑ. Άρα κατά την εκτίμησή μας οι ΗΠΑ, είχαν εκ των προτέρων, αναλάβει το ρίσκο η παραγωγή shale gas να βρεθεί σε μια δύσκολη περίοδο λίγων μηνών. Άλλωστε, η αυξανόμενη παραγωγή της Αμερικής ήταν γνωστή από το 2010 και δε μπορεί η Σαουδική Αραβία να μην το γνώριζε ή να μην το είχε προβλέψει. Για την ιστορία, στο κραχ των τιμών το 2008, η Σαουδική Αραβία κατηγορούσε τη Ρωσία για υπερβολική αύξηση της παραγωγής.

Το μήνυμα της πτώσης του πετρελαίου Το πετρέλαιο αποτελεί το σημαντικότερο εμπόρευμα στον πλανήτη. Η συμπεριφορά των τιμών του αντανακλά την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας καθώς αν υπάρχει αυξημένη ζήτηση η παγκόσμια οικονομία είναι υγιής και αναπτύσσεται με αποτέλεσμα την άνοδο των τιμών του πετρελαίου ενώ αν η παγκόσμια οικονομία χωλαίνει, οι τιμές του πετρελαίου κινούνται πτωτικά. Με την αμερικανική οικονομία να είναι η μοναδική που αναπτύσσεται μεταξύ των άλλων μεγάλων οικονομιών και με τη ζήτηση να καλύπτεται εσωτερικά, το πετρέλαιο αργά ή γρήγορα θα έχανε

 30 

σημαντικό έδαφος. Η πτώση του πετρελαίου ακολούθησε την εδώ και τρία χρόνια έντονα πτωτική κίνηση άλλων βασικών εμπορευμάτων όπως του χαλκού και του σιδηρομεταλλεύματος, δυο ακόμα εμπορεύματα που σχετίζονται άμεσα με την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας. Το πρώτο μήνυμα ήταν σαφές: η παγκόσμια οικονομία, πλην της αμερικανικής, εμφανίζει σημάδια κόπωσης και όχι ανάπτυξης. Άλλωστε η ανάπτυξη σε Ιαπωνία και Ευρωζώνη είναι σχεδόν μηδενική και «φλερτάρει» με την ύφεση. Η παγκόσμια ανάπτυξη έφερε στο προσκήνιο τη θεωρία της υπερβάλλουσας προσφοράς πετρελαίου. Πάνω σε αυτή τη θεωρία που απέκτησε κεντρικό ρόλο στα Media, βάδισαν και οι δηλώσεις αξιωματούχων, κυρίως χωρών του Κόλπου, ότι η αγορά θα ισορροπήσει από μόνη της. Διάφορες μελέτες όμως, έδειχναν ότι αυτή η υπερπροσφορά ήταν μόλις το 3,0% της ημερήσιας παραγωγής, δηλαδή 900.000 βαρέλια. Ποσότητα που σε καμία περίπτωση δε μπορεί να δικαιολογήσει απώλειες 55%. Και επιπλέον πρόκειται για ένα ποσοστό το οποίο εμπίπτει στα όρια κάποιας αναταραχής στην αλυσίδα της εξόρυξης και της διανομής. Από τους βασικούς λόγους της ισχυρής πτώσης των τιμών του πετρελαίου, είναι χωρίς καμία αμφιβολία η άνοδος του δολαρίου, η οποία ήταν η ισχυρότερη πολλών ετών. Και ως γνωστόν, τα εμπορεύματα αποτιμώνται σε δολάρια και όταν

| αγορεσ |

οι διακυμάνσεις του αμερικανικού νομίσματος είναι έντονες, η αναταραχή στην αγορά εμπορευμάτων, η οποία είναι και χαμηλότερης ρευστότητας, είναι ακόμα πιο έντονες. Στο μακροοικονομικό σκέλος, η πτώση των τιμών του πετρελαίου αποτέλεσε μια πολύ μεγάλη ανάσα για την παγκόσμια οικονομία και βοήθησε στην αποφυγή της ύφεσης στην Ευρωζώνη και στη στήριξη της αμερικανικής οικονομίας. Με τη Fed να αποσύρεται από τη στήριξη της αμερικανικής οικονομίας και να βαδίζει προς μια αύξηση των επιτοκίων, η πτώση των τιμών του πετρελαίου απελευθέρωσε $450 δισ. στους Αμερικανούς καταναλωτές, οι οποίοι αναμένεται να τα «ρίξουν» στην πραγματική οικονομία. Σε απόλυτα μεγέθη, πρόκειται περίπου για το 50% από το QE3, με τη διαφορά ότι πρόκειται για «ζεστό» χρήμα με άμεση κατεύθυνση στην κατανάλωση και όχι τις τράπεζες. Αυτό θα στηρίξει την αμερικανική ανάπτυξη των επόμενων μηνών και θα φέρει την πολυπόθητη αύξηση του πληθωρισμού, η οποία αργότερα θα υποστηριχθεί και από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου σε υψηλότερα επίπεδα.

Ο φόβος Με την πτώση των τιμών του πετρελαίου να είναι εκκωφαντική, ξεκίνησαν να αυξάνονται και οι παρεμβάσεις ισχυρών παραγόντων από την περιοχή των ΗΑΕ, οι οποίοι έλεγαν ότι το πετρέλαιο δε θα φτάσει ποτέ πάλι στα $100. Είναι άξιο αναφοράς ότι από το 2010 και μετά, οι ίδιοι αξιωματούχοι έλεγαν ότι η εποχή του φθηνού πετρελαίου έχει τελειώσει με αποτέλεσμα να «σπρώχνουν» αριστοτεχνικά τις τιμές σε επίπεδα πάνω των $100. Υπάρχει όμως κάτι πολύ σημαντικό. Οι τιμές του πετρελαίου δεν έχουν να κάνουν με το κόστος εξόρυξης, το οποίο είναι πολύ χαμηλό για τις χώρες του Κόλπου και για τη Ρωσία, αλλά με το κόστος «κάλυψης» του κρατικού προϋπολογισμού. Οι χώρες του Κόλπου έχουν έσοδα σχεδόν αποκλειστικά από τις εξαγωγές πετρελαίου. Επιπλέον, οι χώρες του Κόλπου «τρέχουν» τεράστια projects εκατοντάδων δισεκατομμυρίων για τη διαφοροποίηση των οικονομιών τους προκειμέ-

νου να αυξήσουν τα κρατικά έσοδα και από άλλες πηγές, ενώ αυξάνεται και το κόστος των κοινωνικών προνομίων προκειμένου να διατηρούν τους πολίτες τους ικανοποιημένους και να μην κινδυνεύουν από εξεγέρσεις που θα έθεταν σε κίνδυνο τα καθεστώτα. Άρα, βασικός στόχος είναι να υπάρχουν έσοδα για την κάλυψη του συνεχώς αυξανόμενου κόστους προϋπολογισμού. Αν τα έσοδα είναι μειωμένα, τα κράτη αυτά είτε δανείζονται (σπάνια) είτε ανατρέχουν στα συναλλαγματικά τους αποθεματικά. Με το κόστος ενός ισοσκελισμένου προϋπολογισμού για τη Σαουδική Αραβία να είναι τα $106 (πηγές: Deutsche Bank, UBS), τα επίπεδα των $50 που υπάρχουν αυτή τη στιγμή μεταφράζονται σε μείωση των συναλλαγματικών αποθεματικών κατά δεκάδες δισεκατομμύρια. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι καμία χώρα του ΟΠΕΚ ή και εκτός, δε θα δεχθεί να πληρώνει αυτή τις απώλειες στην τιμή του πετρελαίου. Και παρά τις διαφωνίες που «βγαίνουν» προς τα έξω, ένα είναι σίγουρο: όλοι συμφωνούν όταν πρέπει να ανεβάσουν τις τιμές.

Η ευκαιρία Το πετρέλαιο όμως αποτελεί και ένα ακόμα επενδυτικό προϊόν και οι απώλειες 55% δε θα μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητες. Όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω όμως, ενεργοποιούν τα αμυντικά αντανακλαστικά του φόβου των επενδυτών, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να αξιολογήσουν καθαρά την κατάσταση. Από την αρχή της χρονιάς, το συναλλακτικό ενδιαφέρον στην αγορά πετρελαίου έχει αυξηθεί κατακόρυφα με το Φεβρουάριο οι συναλλαγές να αγγίζουν τα 400.000 με 600.000 συμβόλαια. Πρακτικά πρόκειται για περίπου 500.000.000 βαρέλια και αυτό σημαίνει ότι χρηματιστηριακά, όλη η παραγωγή του Φεβρουαρίου είναι εξαντλημένη. Επιπλέον, οι τιμές των συμβολαίων με ημερομηνίες παράδοσης μέχρι και τον Ιούλιο παρουσιάζουν έντονα επιθετική συμπεριφορά ενώ για τους μήνες Απρίλιο και Ιούνιο υπάρχει επίσης μεγάλο συναλλακτικό ενδιαφέρον. Η μεταβλητότητα της τιμής του πετρε-

 31 

λαίου έχει αυξηθεί κατακόρυφα με αποτέλεσμα κινήσεις τριών τυπικών αποκλίσεων να είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο. Το παρελθόν δείχνει ότι κάθε φορά που η μεταβλητότητα βρίσκεται σε αυτά τα επίπεδα (μόλις δυο φορές στο παρελθόν), το πετρέλαιο βρέθηκε σε περιοχή ολοκλήρωσης της πτώσης. Αυτό εξηγείται και διαφορετικά. Όταν οι τιμές έχουν πέσει εξωφρενικά, ενεργοποιούνται οι μεγάλοι παίκτες οι οποίοι τοποθετούνται μαζικά. Σε τόσο χαμηλά επίπεδα και με τη ρευστότητα να είναι εξαντλημένη, οι τιμές εκτοξεύονται. Για να μπορέσουν να τοποθετήσουν το σύνολο των τεράστιων κεφαλαίων τους, ενεργοποιούν τα trading desks με αποτέλεσμα να υπάρχει αύξηση της μεταβλητότητας ώστε οι τιμές να πιέζονται δυναμικότερα και να επιστρέφουν γρήγορα χαμηλότερα. Στα τρέχοντα επίπεδα, τοποθετούνται κεφάλαια τα οποία ανήκουν στην ελίτ των επενδυτικών κεφαλαίων και αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες να επιτρέψουν την καταγραφή απωλειών. Επιπλέον, η θεωρία της υπερπροσφοράς δείχνει να καταρρέει καθώς παρατηρούνται απεργίες σε πετρελαιοπηγές, προβλήματα εξόρυξης ή εξαγωγών (Λιβύη), μείωση της παραγωγής μεγάλων πετρελαϊκών, κατακόρυφη μείωση της λειτουργίας πλατφορμών εξόρυξης (oil rigs) λόγω ζημιών και απόσυρση επενδυτικών projects δισεκατομμυρίων από εταιρίες όπως η BP, η Shell και η Exxon Mobil, πράγμα που σημαίνει ότι στο άμεσο μέλλον οι τιμές θα πρέπει να οδηγηθούν υψηλότερα. Εν κατακλείδι, αν σύμφωνα με τις δηλώσεις αξιωματούχων των ΗΑΕ, το πετρέλαιο δε θα ξαναδεί τα $100, σίγουρα δε θα μείνει και στα $50 για πολύ καιρό ακόμα.

*Ο κ. Χρήστος Αλωνιστιώτης είναι Τεχνικός Αναλυτής Αγορών, ForexReport.gr

Δεν

« ζητήσαμε τίποτα & ποτέ από κανέναΝ!» Μύλος με τους υπερχρεωμένους επιχειρηματίες, που περιμένουν από τη νέα κυβέρνηση να τους χαρίσει τα δάνεια. Του Σταύρου Κ. Χαρίτου

Α

Αν και ποτέ ο πρωθυπουργός, κ. Αλέξης Τσίπρας, δεν είπε ότι θα χαρίσει τα δάνεια στις υπερδανεισμένες εταιρείες –για τις οποίες ελέγχεται αν οι βασικοί τους μέτοχοι πήραν τα λεφτά από τις τράπεζες για να τα επενδύσουν ή για να τα βγάλουν στο εξωτερικό– ωστόσο το γεγονός ότι αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να αλλάξουν οι Διοικήσεις των τραπεζών από τη στιγμή που το Τ.Χ.Σ. έχει την πλειοψηφία των μετοχών, είναι κάτι που «γαργαλάει» τα αυτιά  32 

| επιχειρησεις |

 33 

«Λένε για μένα και τον “Νηρέα”, ότι περίμενα να έρθει ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. να μου χαρίσει τα δάνεια. Πρόκειται για γελοιότητες!»

–Αρ. Μπελλές, Πρόεδρος «Νηρέας»

κάποιων επιχειρηματιών και μάλιστα εισηγμένων. Οι συγκεκριμένοι υπερχρεωμένοι επιχειρηματίες ελπίζουν ότι με τις αλλαγές στις Διοικήσεις των τραπεζών θα επιτύχουν καλύτερη ρύθμιση, στη λογική του «κουρέματος» στην οποία κινείται η κυβέρνηση. «Όποιες γέφυρες ήταν να στηθούν με τον Συ.Ριζ.Α. και τους επιχειρηματίες, από παλιά και νέα τζάκια, έχουν στηθεί. Κανείς δεν περίμενε την προεκλογική περίοδο για να το κάνει. Το πρώτο βήμα το έκαναν οι ίδιοι οι επιχειρηματίες, αναγνωρίζοντας στον κ. Τσίπρα το χάρισμα της επίγνωσης της σημε-

ρινής άσχημης πραγματικότητας. Και αυτό είναι καλό για την Αγορά και την Οικονομία». Αυτό τονίζει γνωστός έλληνας επιχειρηματίας, αναφερόμενος στις επαφές που πραγματοποιούσαν «συνάδελφοί του» καθ’ όλη τη διάρκεια του 2014 και ιδίως μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου, τότε που δεν προχώρησε καμία μεταρρύθμιση στην Οικονομία. Επιχειρηματίες, εκπρόσωποι μεγάλων βιομηχανικών και εμπορικών κλάδων, είχαν ως γέφυρα επικοινωνίας στελέχη που περιβάλλει με εμπιστοσύνη ο ίδιος ο Πρόεδρος του Συ.Ριζ.Α., ο οποίος μέσω αυτών των στελεχών έχει από πρώτο χέρι ενημέρωση για το τι συμβαίνει πραγματικά στη βιομηχανία, τις εξαγωγές, την πρωτογενή παραγωγή, την ενέργεια και τον εφοπλισμό. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να αλλάξουν οι Διοικήσεις των τραπεζών από τη στιγ-

 34 

μή που το Τ.Χ.Σ. έχει την πλειοψηφία των μετοχών και εφόσον, βεβαίως, καταφέρει να αλλάξει τον νόμο ώστε να μπορεί το Τ.Χ.Σ. να ψηφίζει για αλλαγή Διοίκησης (πράγμα που σήμερα απαγορεύεται) θεωρείται από κάποιους επιχειρηματίες ως τι πρώτο βήμα για να επαναδιαπραγματευτούν τα δάνειά τους. Δεν είναι τυχαίο ότι ένας από τους εκπροσώπους μεγάλου επιχειρηματικού ομίλου με πολυσχιδείς δραστηριότητες, δεν κρύβει σε συζητήσεις του τη βεβαιότητά του ότι θα αλλάξουν οι Διοικήσεις των τραπεζών αν εξασκήσει η νέα κυβέρνηση το δικαίωμα που της δίνει η συμμετοχή του Τ.Χ.Σ. στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών ενώ συνδέει τις αλλαγές αυτές με ευνοϊκές ρυθμίσεις δανείων. Βεβαίως παραβλέπει ηθελημένα ότι άλλο πράγμα είναι να έχεις βγάλει τα λεφτά στο εξωτερικό και να μην έχεις ρίξει ούτε σεντ για την ανάπτυξη της επιχείρησής σου και άλλο να τα έχεις ρίξει στην εταιρεία σου, αλλά η κρίση να μη σ’ αφήνει ν’ αναπτυχθείς.

| επιχειρησεις |

«Λένε για μένα και τον “Νηρέα”», αναφέρει ο Πρόεδρος του «Νηρέα», κ. Αρ. Μπελλές, «ότι περίμενα να έρθει ο Συ.Ριζ.Α. για να μου χαρίσει τα δάνεια. Πρόκειται για γελοιότητες� Εδώ και μήνες περιμένουμε την έγκριση για την αναδιάρθρωση της εταιρείας από τις τράπεζες, η οποία ποτέ δεν έρχεται και όταν έρχεται, είναι ένα κείμενο που λείπουν οι μισές υπογραφές. Είκοσι πέντε χρόνια δεν ζητήσαμε τίποτα και ποτέ από κανέναν. Εμένα με ενδιαφέρει η διάσωση της εταιρείας». Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της εισηγμένης «Επίλεκτος», κ. Ευρ. Δοντάς, στέκεται στο γεγονός ότι ο Συ.Ριζ.Α. έχει σκύψει στο πρόβλημα της βιομηχανίας, που δεν είναι άλλο την περίοδο αυτή από το ενεργειακό κόστος. «Όταν οι πολιτικοί μιλούν στην Ελλάδα για ανάπτυξη», αναφέρει ο κ. Δοντάς, «να το εννοούν. Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να αγκαλιάσει τη βιομηχανία με θέρμη, επειδή αυτή δίνει χιλιάδες θέσεις εργασίας. Αν λάβουν μέτρα για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, θα απελευθερωθούν κεφάλαια για νέες προσλήψεις». Οψίμως στην Αγορά, πάντως, ακούγεται ότι έλκονται από το πρόγραμμα Τσίπρα εισηγμένοι όπως ο κ. Θ. Λιακουνάκος, με δάνεια που ξεπερνούν τα 450 εκατ. ευρώ, το δανειακό χαρτοφυλάκιο του οποίου, «τρέμουν» να… ακουμπήσουν οι τράπεζες. Το ίδιο ισχύει για τον επιχειρηματία κ. Σφακιανάκη, ενώ στάση αναμονής δείχνει να τηρεί ο κ. Α. Βγενόπουλος, ο οποίος πρόσφατα ανακοίνωσε αύξηση κεφαλαίου ύψους 300 εκατ. ευρώ. Επιχειρηματικοί κύκλοι, μάλιστα, βρίσκουν πολιτική… σύμπνοια ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας Αγγελόπουλου, με τον κ. Κ. Αγγελόπουλο να έχει πληρώσει βαρύ το τίμημα του ενεργειακού κόστους για την Ελληνική Χαλυβουργία. Το ίδιο ισχύει και για την οικογένεια Στασινόπουλου, που επί συγκυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου μετέφερε την έδρα της Βιοχάλκο στις Βρυξέλλες. Πλην όμως, η βαριά βιομηχανία του ομίλου παραμένει στη χώρα.

ΕΒΟΛ:

«Ψήνει» κοινοπραξία, ενώ κατεβαίνει Αθήνα με αγορά ακινήτου thσ Δέσποινασ Καραγιαννοπούλου

Σε προχωρημένες συζητήσεις με οίκους του εξωτερικού, αλλά και του εσωτερικού, βρίσκεται η ελληνική γαλακτοβιομηχανία ΕΒΟΛ.

Σ

Συζητήσεις προκειμένου να συστήσει κοινοπραξία, η οποία θα αναλάβει να συσκευάζει τα προϊόντα της θεσσαλικής γης, όπως όσπρια, βότανα, αμύγδαλα κ.ά., τα οποία και θα προορίζει για τα ράφια όλων των λιανεμπορικών αλυσίδων. Οι συζητήσεις, όπως μας ανέφερε υψηλά ιστάμενο στέλεχος της βιομηχανίας, θα έχουν οριστικοποιηθεί ίσως και μέσα στον Μάρτιο. Στο πλαίσιο, αυτό, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, η ελληνική γαλακτοβιομηχανία έχει δρομολογήσει την κατασκευή συσκευαστηρίου στη Θεσσαλία, επενδύοντας κεφάλαια της τάξης των 10 εκατ ευρώ. Εν τω μεταξύ, με απώτερο στόχο την ακόμη καλύτερη υποστήριξη των προϊόντων της στις λιανεμπορικές αλυσίδες του λεκανοπεδίου, η

 35 

ΕΒΟΛ έχει δρομολογήσει την αγορά ακινήτου στην Αθήνα Σχεδιασμός που επίσης αναμένεται να υλοποιηθεί στο αμέσως προσεχές διάστημα. Όπως μας τόνισε παράγοντας της ΕΒΟΛ, η κτιριακή αυτή επέκταση της βιομηχανίας κρίνεται απαραίτητη, από τη στιγμή που το μερίδιο Αγοράς των προϊόντων της είναι σταθερά αυξανόμενο, όπως επιβεβαιώνει και ο τριπλασιασμός του τζίρου της τα τελευταία χρόνια. Για το 2014 εκτιμάται ότι ο τζίρος ενισχύθηκε 10%, ενώ ανάλογη αύξηση παρουσιάστηκε και στον όγκο των πωληθέντων, ενώ η κερδοφορία εκτινάχθηκε στα 2 εκατ ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι πέρσι τον Νοέμβριο τέθηκε σε λειτουργία η νέα μονάδα της βιομηχανίας, που ολοκληρώθηκε με κεφάλαια της εταιρείας και χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Αλ. Μπαλτατζής», ύψους 6,5 εκατ. ευρώ. Η δυναμικότητα της νέας πτέρυγας παραγωγής είναι 100 τόνοι γάλακτος ανά οκτάωρο, ενώ η παλιά μονάδα πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για νέους κωδικούς προϊόντων, όπως ρυζόγαλο και κρέμα.

Πώς βγήκαν

83 εκατ.

δολάρια

σε... 60 λεπτά! Δεν ήταν κέρδη από το κλείσιμο του Dow Jones, από τον χρυσό, την ανάκαμψη πετρελαίου ή την πώληση κάποιας κολοσσιαίας εταιρείας, αλλά από πέντε πολύ συγκεκριμένες συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στον πιο εμπορικό δρόμο του Λονδίνου. Της ΛΗΤΩΣ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ –> llitomissiakouli@reporter. gr

 36 

| χρηματιστηριο τεχνησ |

Πριν από μερικές ημέρες, οι καλοντυμένοι traders της New Bond Street πέρασαν το πιο ξέφρενο βράδυ της χρονιάς. Βγαίνοντας από την πόρτα του οίκου Sotheby’s διηγούνταν όσα συνέβησαν στην Απογευματινή Δημοπρασία Ιμπρεσιονιστών & Μοντέρνας Τέχνης. Εκείνο που πιο πολύ τους έκανε εντύπωση, ήταν ότι μέσα σε μία μόνο ημέρα τα στελέχη του οίκου ήδη κατέγραφαν 55,4 εκατ. στερλίνες (88,76 εκατ. δολάρια) και μάλιστα από μία μόνο υπογραφή. Το παραπάνω ποσό συγκεντρώθηκε από την πώληση πέντε πινάκων του Claude Monet, αποδεικνύοντας τη διαχρονική του εικαστική και επενδυτική αξία. Τα έργα του Monet που απέφεραν μέσα σε 60 λεπτά το αστρονομνικό αυτό ποσό είναι: Από αριστερά και δεξιόστροφα: Le Grand Canal £23,67 εκατ. / $35,57 εκατ.

Les Peupliers à Giverny £10,7 εκατ. / $16,21 εκατ.

Vase de Pivoines £2,27 εκατ./ $11,67 εκατ.

L’Embarcadère £10,2 εκατ. / $15,3 εκατ. (νέο ρεκόρ)

 37 

Day sale

με υπεραξίες!

Υψηλές τιμές κατέγραψε και η πρωινή δημοπρασία της κατηγορίας, με τον τζίρο να ανέρχεται στα 25.583.525 στερλίνες και το ποσοστό πώλησης by lot να καταγράφει 75,3% ενώ το by value 81,4%. «Στην τελευταία δημοπρασία είδαμε απίστευτη συμμετοχή συλλεκτών από 52 κράτη, κάτι που μεταφράζεται σε αύξηση 11% στο γεωγραφικό breakdown, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο» σχολίασαν οι Georgina Pemberton και Marie Edmée de Malherbe, υπεύθυνες της Πρωινής Δημοπρασίας Ιμπρεσιονιστών & Μοντέρνας Τέχνης στους Sotheby’s Λονδίνου, υπογραμμίζοντας ότι δύο πίνακες ξεπέρασαν το 1 εκατ. στερλίνες. Στην κορυφή της δημοπρασίας ανέβηκε ο πίνακας του Paul Cezanne, Femme allaitant son enfant (άνω) λάδι σε καμβά, χρονολογίας 1872, το οποίο πουλήθηκε σε βρετανό ιδιώτη ένα-

ντι 1.385.000 στερλινών, ξεπερνώντας κατά πολύ την αρχική εκτίμηση των 200.000 και 300.000 στερλινών� Δεύτερο πιο ακριβό έργο ήταν ο πίνακας του Auguste Renoir με τίτλο Jeune fille lisant (δεξιά), λάδι σε καμβά, του 1895. Από 250.000 που ήταν η αρχική

–> llitomissiakouli@reporter. gr

 38 

του εκτίμηση, ο πίνακας εκτοξεύθηκε στα 1.181.000 στερλίνες� Παρομοίως, το έργο του Kazimir Malevich, Self-Portrait, είχε εκτιμηθεί από 1 έως 1,5 εκατ. στερλίνες, όμως η ζήτηση οδήγησε την αξία του στις 5.749.000 στερλίνες.

| χρηματιστηριο τεχνησ |

«Καυτός» μήνας Sotheby’s Λονδίνου Ιδιαίτερα ικανοποιητική πορεία χαράσσει, με τις πρώτες συναλλαγές του 2015, το διεθνές χρηματιστήριο τέχνης, με τα κέρδη να έρχονται από το saleroom του οίκου Sotheby’s στο Λονδίνο. Τα στελέχη του οίκου όχι μόνο είδαν αστρονομικά νούμερα να σημειώνονται για πίνακες σπουδαίων ζωγράφων, αλλά παρατήρησαν ότι υπάρχει αγοραστική διάθεση για καλής ποιότητας και σπάνια έργα. «Είμαστε κατενθουσιασμένοι, τα νούμερα που είδαμε έδειξαν ότι η Αγορά έχει πιάσει νέα υψηλά�», δήλωσε αμέσως μετά τη δημοπρασία η κα Helena Newman, επικεφαλής του Τμήματος Ιμπρεσιονιστών & Μοντέρνας Τέχνης στους Sotheby’s Λονδίνου. Η Απογευματινή

 39 

δημοπρασία της κατηγορίας συγκέντρωσε 186.449.250 στερλίνες ενώ κατέγραψε ποσοστό πώλησης by lot 85,33% και by value 96,03%. Το μεγαλύτερο ποσό ξοδεύτηκε για τον πίνακα του Claude Monet, Le Grand Canal το οποίο πωλήθηκε κοντά στην υψηλή τιμή εκτίμησης, έναντι 31.392.238 ευρώ. Σημαντική ήταν και η πώληση του La Chouette, του Pablo Picasso, το οποίο από 350.000 που ήταν η αρχική του εκτίμηση, σκαρφάλωσε στις 1.265.000 στερλίνες. Πέραν από τις προσδοκίες κινήθηκε και το έργο του Wassily Kandinsky Ohne Titel (Untitled) το οποίο είχε εκτιμηθεί μεταξύ 800.000 και 1.200.000 στερλινών, αλλά το hammer price κατέβηκε στα 3 εκατομμύρια (3.285.000 στερλίνες).

Business & Pleasure ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΤΩ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ

ΓΛΥΠΤΟ

Όλοι θέλουν το… «Κορίτσι στη Βροχή»! ΤΕΧΝΗ

Διπλασιασμός για Richter! Ανοδική τάση σημειώθηκε για την αγορά έργων του Gerhard Richter, έπειτα από την τελευταία δημοπρασία που έκανε οίκος Sotheby’s στο Λονδίνο. Ο πίνακας με τίτλο Abstraktes Bild, υπογεγραμμένος και χρονολογημένος το 1986 (λάδι σε καμβά, 300,5x250,5εκ.) πωλήθηκε έναντι 30.389.000 στερλινών, διπλασιάζοντας την αρχική εκτίμηση των 14 εκατ. στερλινών� Οι ιδιοκτήτες έργων του Richter ήδη ετοιμάζονται για τις επόμενες συναλλαγές.

 40 

Τα βλέμματα έχει κλέψει το γλυπτό της αγγλίδας εικαστικού Sydney Harpley (1927-1992) με τίτλο Girl in the rain. Είναι φτιαγμένο από μπρούντζο και έχει 101 εκατοστά ύψος. Είναι το έβδομο από τα εννέα κομμάτια που κυκλοφορούν στην Αγορά και οι τιμές εκτίμησης κυμαίνονται από 4.000 έως 6.000 στερλίνες. Θα πωληθεί στις 10 Μαρτίου από τον οίκο Bonhams στο Λονδίνο.

| Luxury / εναλλακτικεσ επενδυσεις | real estate

Τα 7 επίπεδα του Charles Ogden Στην 5η Λεωφόρο της Νέας Υόρκης πωλείται το πολυτελές κτίριο Charles Ogden , σχεδιασμένο από τη διάσημη αρχιτεκτονική εταιρεία Little & Brown, κατά τη διάρκεια των ετών 1901-1903. Έ χει χωρητικότητα 16.000 τ.μ. και αποτελείται από επτά επίπεδα. Η αξία του ανέρχεται στα 48.500.000 δολάρια. Είναι γοτθικού ρυθμού, έχει απεριόριστη θέα και ευρύχωρα σαλόνια, όπου δεσπόζουν τα σκαλιστά ταβάνια και το ξύλο.

ΡΟΛΟΪ

Η ευκαιρία της Piaget Κι όμως, εκείνοι που νομίζουν πως η επένδυση στην Αγορά Ρολογιών απαιτεί πάντα μεγάλο budget κάνουν λάθος. Μεγάλο παράδειγμα αποτελεί ένα μοντέλο γυναικείου ρολογιού χειρός της Piaget που πωλήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου. Το ρολόι αποτελεί μεγάλη ευκαιρία και θα συμπεριληφθεί στη δημοπρασία Watches & Wristwatches που θα κάνει ο οίκος Bonhams στο Knightsbridge Λονδίνου. Η τιμή εκτίμησής του κυμαίνεται από 600 έως 800 στερλίνες απευθυνόμενη σε όλα τα βαλάντια. Έχει χειροκίνητο κούρδισμα και καντράν από μαύρο όνυχα 23 mm.

ΑΞΕΣΟΥΑΡ

Trading με Birkin; Νέα τάση στα luxury markets αποτελούν οι επώνυμες τσάντες σχεδιαστών, με αποτέλεσμα να «ανοίγει» επισήμως η δευτερογενής Αγορά τους. Ο οίκος Christie’s, μάλιστα, έχει στήσει ειδική ενότητα με πολυτελείς τσάντες. Στο προσεχές sale της κατηγορίας πρωταγωνιστεί δερμάτινη τσάντα Birkin Grand Mariage με τιμή εκκίνησης τα 40.000 ευρώ.

DESIGN

Εκτόξευση για Fraud Η τραπεζαρία design (70x150εκ.), σχεδιασμένη από τον Albert Fraud (1921-2008) από μέταλλο και ξύλο κατέγραψε εξαιρετική τιμή σε πρόσφατη δημοπρασία. Αν και είχε εκτιμηθεί μεταξύ 5.000 και 7.000 ευρώ, εκτοξεύτηκε στα 16.588 ευρώ� Ο νέος ιδιοκτήτης απόκτησε το συλλεκτικό έπιπλο μέσω του οίκου Piasa στο Παρίσι, ο οποίος θεωρείται market leader όσον αφορά στις συναλλαγές Art Deco και επίπλων design.

 41 

ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑ

σελ. 44

ακτοπΛΟΪα

ΛΙΜΑΝΙΑ

σελ. 54

σελ. 58

 43 

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

σελ. 61

Σερί αρνητικών ρεκόρ

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / ΑΝΑΛΥΣΗ |

ο BDI

Σ

Στην Κίνα, ο δείκτης HSBC για τον κλάδο μεταποίησης, ανήλθε τον Ιανουάριο στις 49,7 μονάδες από 49,6 που διαμορφώθηκε τον Δεκέμβριο. Τόσο οι νέες παραγγελίες όσο και οι εξαγωγές αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω. Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της HSBC στην Κίνα, Qu Hongbin, για να αποφευχθεί επιβράδυνση της ανάπτυξης θα χρειαστεί πιο επιθετική χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και δημοσιονομικής χαλάρωσης. Στην Ιαπωνία, για τρίτο συνεχόμενο μήνα τον Ιανουάριο, διευρύνθηκε ο PMI μεταποίησης στο 52,1 όπως και οι επιμέρους δείκτες της παραγωγής και των νέων παραγγελιών. Παράλληλα, τον Δεκέμβριο παρουσίασε αύξηση 1% και η βιομηχανική παραγωγή, με τις εκτιμήσεις για τον Ιανουάριο να κάνουν λόγο για αύξηση 6%, όπως επίσης άνοδο για έκτο συνεχόμενο μήνα, στο 0,2%, είχαν και οι λιανικές πωλήσεις. Την ίδια στιγμή, σε μια προσπάθεια τόνωσης της Οικονομίας, η κυβέρνηση σχεδιάζει να προτείνει προϋπολογισμό-ρεκόρ 800 δισ. (96,3 τρισ. γιέν) ενώ εικάζεται ότι θα προβεί σε περαιτέρω μείωση του δανεισμού για τρίτο συνεχόμενο οικονομικό έτος. Την Παρασκευή, 30 Ιανουαρίου 2015, ο BDΙ έκλεισε στις 608 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 679 μονάδες με 6,707 δολ./ ημέρα, BPI στις 508 μονάδες στα 4.060 δολ./ημέρα, BSI στις 585 μονάδες στα 6.119 δολ./ημέρα και BHSI στις 340 μονάδες, στα 5.141 δολ./ημέρα. Σερί αρνητικών ρεκόρ συνεχίζει και παρουσιάζει ο BDI, έχοντας σπάσει και το χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 29 χρόνων. Στις 3 Φεβρουαρίου 2012 είχε κλείσει

ΠΩΣ ΚΙΝΗΘΗΚΑΝ ΟΙ αγοραπωλησιΕΣ Πλοία ξηρού φορτίου στις 647 μονάδες και όπως όλα δείχνουν, είναι θέμα ημερών να σπάσει και το ψυχολογικό όριο των 600 μονάδων και χωρίς να μπορούμε να προεξοφλήσουμε την πτωτική του δυναμική, καθώς λόγω των αργιών στην Κίνα δεν αναμένεται να υπάρξει αύξηση της ζήτησης. Οι αρχικές εκτιμήσεις για το 2015 κάνουν λόγο ότι σε γενικές γραμμές η Αγορά θα κινηθεί στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2014 αλλά με έντονη μεταβλητότητα κατά τη διάρκεια του χρόνου. Εκτιμάται ότι η Κίνα, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας Iron Ore και Coal, θα αυξήσει τις εισαγωγές της στα δύο αυτά εμπορεύματα κατά 6% από 8,7% το 2014, πιέζοντας έτσι τα έσοδα των Capes και Panamax. Ο συνολικός όγκος των εμπορευμάτων χύδην φορτίων που εκτός από τα προαναφερόμενα συμπεριλαμβάνει και όλα τα υπόλοιπα –όπως Grains, Steel, Sugar και Scrap Metal κ.λπ.– αναμένεται να αυξηθεί 4%, συνολικά 4,67 δισ. τόνους, δηλαδή στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2014, ενώ η αύξηση του στόλου των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου θα αυξηθεί περίπου 5%. Αναμφισβήτητα η χαμηλότερη των προσδοκιών Αγορά το 2014 δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη και την Αγορά των παραγγελιών νεοτεύκτων. Συγκριτικά με το 2013, το 2014 οι συνολικές παραγγελίες για όλους τους κλάδους των πλοίων μειώθηκαν 41%, κλείνοντας στις 1.749 παραγγελίες για όλο το έτος. Από το σύνολο των παραγγελιών το 2014, το 44% τοποθετήθηκε στο πρώτο τρίμηνο ενώ τους υπόλοιπους μήνες

η τάση ήταν σαφέστατα πτωτική, με το δεύτερο εξάμηνο να έχουν τοποθετηθεί παραγγελίες για 521 πλοία (μείωση 60% συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο). Αντίστοιχη πορεία ακολούθησαν και οι παραγγελίες στον κλάδο μεταφοράς ξηρού φορτίου, όπου το 2014 μειώθηκαν κατά 50% περίπου, στα 677 πλοία από 1.253 το 2013. Παρά το γεγονός ότι υπήρξε σημαντική μείωση, οι παραγγελίες των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου αντιπροσώπευσαν το μεγαλύτερο ποσοστό των συνολικών παραγγελιών για όλους τους τύπους των πλοίων, δηλαδή περίπου το 35%. Γεγονός είναι πως συγκεκριμένοι τύποι πλοίων θα αντιμετωπίσουν μεγαλύτερα προβλήματα λόγω των επερχόμενων παραδόσεων. Αξίζει να αναφέρουμε πως μεταξύ των 40.000 και 65.000 dwt το βιβλίο παραγγελιών είναι στα 700 πλοία, εκ των οποίων τα 548 είναι Ultramax (60 έως 65.000 dwt). Από αυτά, τα 270 θα παραδοθούν φέτος, 191 το 2016 και 44 και 3, αντίστοιχα, το 2017 και 2018. Η αναμενόμενη αύξηση των παραδόσεων των Ultramax στα επόμενα δύο χρόνια, σε συνδυασμό με την αρνητική εικόνα της Αγοράς, έχει ως αποτέλεσμα 40 περίπου από τα παραγγελθέντα πλοία να έχουν βγει ήδη στην Αγορά ως re-sales. Αξίζει να επισημάνουμε, ότι ο συγκεκριμένος τύπος πλοίων που συγκαταλέγονται στα ECO, όπως άλλωστε και όλα τα ECO πλοία, γενικώς, λόγω των χαμηλών τιμών πετρελαίου, έχουν αρχίσει και χάνουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα, συγκριτικά όταν η τιμή των bunkers ήταν 700 δολ./τόνο.

 46 

Panamax ANNOULA (70.281 dwt, 1997, Sanoyas), αγοράστηκε με χαρτιά SS/DD due, στα 6,1 εκατ. δολ. περίπου.

Handymax & Handysize ANASSA (43.246 dwt, 1994, Hyundai) πωλήθηκε στα 10,65 εκατ. δολ.

EGS TIDE ( 35.916 dwt , 2011, Hyundai Mipo) πωλήθηκε στα 16,8 εκατ. δολ.

CARIBBEAN ID (27.940 dwt , 1996, Naikai Zosen) πωλήθηκε στα 5 εκατ. δολ.

Tankers Suezmax CHAPTER GENTA (156.493 dwt, 2010, Jiangsu Rongsheng) και ROXEN STAR ( 156.436 dwt, 2010, Jiangsu Rongsheng) πουλήθηκαν en-bloc στην Frontline στα 96 εκατ. δολ..

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / ΑΝΑΛΥΣΗ |

Διαλύσεις Άλλη μία περίοδος αβεβαιότητας και μείωσης των προσφερόμενων τιμών κύλησε, με τις εισαγωγές φθηνού σιδήρου από την Κίνα να συνεχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά την Αγορά, ενώ παρά τις ανακοινώσεις για επιβολή φόρου, ιδιαίτερα από το Πακιστάν και την Ινδία, στην πραγματικότητα δεν έχει γίνει τίποτα ακόμη.

Οι τιμές για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: ΙΝΔΙΑ

$ 390 - $ 415 Οι End Buyers, υπό τον φόβο ότι οι τιμές θα διορθωθούν κι άλλο, έχουν αποσυρθεί από την Αγορά, ενώ την τελευταία περίοδο μείωση παρουσίασε και η προσφορά σκαφών, ιδιαίτερα Capes, καθώς οι πλοιοκτήτες δεν είναι διατεθειμένοι να δεχτούν τα τρέχοντα επίπεδα των τιμών.

Στην Ινδία, η ρουπία δεν παρουσίασε διακυμάνσεις και διαπραγματευόταν στα καλά επίπεδα των 61 προς το δολάριο, αλλά από την άλλη οι τιμές του σιδήρου αντιμετώπισαν ιδιαίτερα έντονη μεταβλητότητα, λόγω των εισαγωγών από Κίνα, με αποτέλεσμα οι End Buyers να είναι σε στάση αναμονής, ελπίζοντας στην επιβολή φόρου στις κινεζικές εισαγωγές.

Το Μπαγκλαντές, λόγω των πολιτικών αναταραχών, συνεχίζει να αντιμετωπίζει προβλήματα και στον τραπεζικό κλάδο, ιδιαίτερα με καθυστερήσεις στην έκδοση των Letters of Credits, ενώ η αγοραστική διάθεση, ύστερα από τα κλεισί-

ματα των Capes στο προηγούμενο διάστημα, εμφανίζεται μειωμένη.

για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Πακιστάν

Το Πακιστάν, όπως και το Μπαγκλαντές, έχοντας κλείσει ικανοποιητικό αριθμό Capes στο προη γούμενο διάστημα, για άλλη μία φορά ήρθε αντιμέτωπο με τις κινεζικές εισαγωγές σιδήρου, με αποτέλεσμα οι End Buyers να αποτραβηχτούν από την Αγορά και οι τιμές να δέχονται περαιτέρω πτωτικές πιέσεις.

H Κίνα συνεχίζει τη γνωστή της πολιτική των κρατικών επιδοτήσεων και όλα δείχνουν ότι δεν θα συμμετέχει στην Αγορά για όλη τη διάρκεια του έτους.

Ο συνολικός αριθμός των διαλύσεων την τελευταία περίοδο ήταν 818.746 dwt, εκ των οποίων το 82% (674.269 dwt) ήταν πλοία ξηρού φορτίου, το 4% (29.990 dwt) δεξαμενόπλοια και το 14% (114.487 dwt) Containerships.

 47 

$ 385 - $ 410 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Μπαγκλαντές

$ 390 - $ 415 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα ΚΙΝΑ

$ 220 - $ 250 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα

Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.

MEIΩΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΝΕΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΑΥΤΙΚΩΝ

Σ

Σε μία νέα, ισχυρή και βιώσιμη συμφωνία, που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας για έλληνες ναυτικούς καλεί τη ναυτιλιακή κοινότητα στο σύνολό της σε διάλογο, η νέα ηγεσία του υπουργείου, για ενίσχυση της απασχόλησης στη Ναυτιλία, προοπτική που στηρίζει υπό προϋποθέσεις και η Έ νωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ).

 48 

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

 49 

H

Η στήριξη της απασχόλησης των ναυτικών, η αποπληρωμή των οφειλομένων στα πληρώματα της Ακτοπλοΐας, η βελτίωση του δημόσιου δικτύου Ακτοπλοΐας και η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου, αλλά και η προστασία του δημόσιου συμφέροντος στο μέτωπο των παραχωρήσεων των λιμανιών, αποτελούν τις βασικές προτεραιότητες της νέας ηγεσίας του υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ανάπτυξης, Ναυτιλίας και Τουρισμού. Ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας, κ. Θοδωρής Δρίτσας, μιλώντας

στη Βουλή κατά τη διαδικασία των προγραμματικών δηλώσεων, χαρακτήρισε ως άμεσης προτεραιότητας θέμα για το υπουργείο του «τη δραστική μείωση της ανεργίας των ναυτικών και την επανακαταξίωση του ναυτικού επαγγέλματος» . «Εξαγγείλαμε ήδη στην τελετή παράδοσηςπαραλαβής του υπουργείου την πρόσκλησή μας προς κάθε κατεύθυνση για μία νέα, ισχυρή και βιώσιμη συμφωνία, που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας για τους έλληνες ναυτικούς κυρίως στην ποντοπόρο Ναυτιλία, την Ακτοπλοΐα και στα τουριστικά σκάφη» είπε ο υπουργός και έθεσε ως προϋπόθεση την ύπαρξη συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

«Λύσεις μπορούν να εξεταστούν

 50 

πολλές. Σταθερή προϋπόθεση, όμως, για μια έντιμη συμφωνία δεν μπορεί παρά να είναι οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας» είπε χαρακτηριστικά. Παράλληλα στις προτεραιότητες του κ. Δρίτσα είναι ο τερματισμός της απλήρωτης εργασίας των ναυτικών, ενώ σε ό,τι αφορά τον μεσομακροπρόθεσμο σχεδιασμό, ο κ. Δρίτσας μεταξύ άλλων σημείωσε:

«Θέλουμε την ελληνική σημαία ισχυρή στην παγκόσμια Ναυτιλία. Ιδιαίτερα σήμερα, στις συνθήκες της οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής που περνά η χώρα μας και βιώνει ο λαός μας, είναι επιτακτικά αναγκαία η αύξηση της ανταπόδοσης του εφοπλιστικού κεφαλαίου προς

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

την ελληνική κοινωνία. Παράλληλα πρέπει να ξανανοίξει, αλλά αυτή τη φορά με σοβαρούς και ρεαλιστικούς όρους, η συζήτηση για την ανάδειξη του Πειραιά σε ναυτιλιακό κέντρο». Αναφορικά με τις παραχωρήσεις λιμένων επανέλαβε τη δέσμευση «για τον τερματισμό της ιδιωτικοποίησης Ο.Λ.Π. και Ο.Λ.Θ. και την κατοχύρωση του δημόσιου χαρακτήρα των λιμανιών της χώρας». Επιπλέον, επεσήμανε ότι επείγον ζήτημα για τη λειτουργία των λιμανιών είναι η διαχείριση των αποβλήτων πλοίων, με την εξάλειψη των φαινομένων αδιαφανών μονοπωλιακών πρακτικών αλλά και τα απαράδεκτα φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς. Τέλος, στο στρατηγικό πλάνο της κυβέρνησης περιλαμβάνονται στόχοι, μεταξύ των οποίων είναι: Ο σχεδιασμός του δημόσιου δικτύου Ακτοπλοΐας και η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου. Η ενίσχυση της Ναυτιλίας μικρών αποστάσεων. Η στήριξη των επαγγελματικών τουριστικών σκαφών. Τακτική διεξαγωγή δρομολογίων. Στις προτεραιότητες που έθεσε ο υπουργός είναι και η ομαλή και τακτική διεξαγωγή όλων των προγραμματισμένων δρομολογίων και η ελαχιστοποίηση των περιπτώσεων μη εκτέλεσης από κάθε αιτία στην Ακτοπλοΐα. Ήδη, σύμφωνα με τον κ. Δρίτσα, αποφασίστηκε η διενέργεια τεχνικών ελέγχων ώστε πολύ σύντομα το υπουργείο να διαθέτει πλήρη εικόνα για την έγκαιρη πρόληψη βλαβών που αποδρομολογούν πλοία. Πρόκειται για μια πρακτική που είχε εφαρμοστεί με επιτυχία στο παρελθόν.

«Προίκα» 55,6 εκατ. δολ. για την Navios Maritime Partners (NMP) Η Navios Maritime Partners (NMP), άντλησε 55,6 εκατ. δολ. από την αμερικανική Χρηματαγορά η μία από τις τέσσερεις εισηγμένες στο αμερικανικό χρηματιστήριο ναυτιλιακή εταιρεία της κας Αγγελικής Φράγκου.

H NMP διέθεσε στην Αγορά 4 εκατ. μετοχές στα 13,09 δολάρια τη μία. Επιπλέον τα αντληθέντα κεφάλαια μπορεί να αυξηθούν κατά 7,8 εκατ. δολ., εάν οι ανάδοχοι ασκήσουν option για την αγορά επιπλέον 600.000 μετοχών. Τα κεφάλαια αυτά η εταιρεία σκοπεύει να τα αξιοποιήσει για αγορά πλοίων και άλλους εταιρικούς σκοπούς, όπως ανέφερε σε σχετικό ενημερωτικό δελτίο. Είναι ενδεικτικό ότι πρόσφατα η Navi­ os Partners απέκτησε το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων MSC Cristina , μεταφορικής ικανότητας 13.100 teus σε τιμή 147,8 εκατ. δολ. Πρόκειται για πλοίο που ναυπηγήθηκε το 2011 και θα παραδοθεί στην εταιρεία εντός του πρώτου τριμήνου του 2105. Είναι ναυλωμένο για 12 χρόνια με μέσο ημερήσιο ναύλο 60.275 δολάρια, με option από τη Navios Partners να τερματίσει τη ναύλωση στα επτά χρόνια. Η εξαγορά θα χρηματοδοτηθεί από μετρητά και τραπεζικό δανεισμό. Η στρατηγική της ΝΜP, στην οποία εντάσσεται και η αγορά του MSC Cristi­ na, αποσκοπεί στην ενίσχυση της παρουσίας της στον κλάδο των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Ήδη η Navios Partners μπαίνει δυναμικά στα containerships από τον Δε-

Η

 51 

κέμβριο του 2013. Έ χει αγοράσει οκτώ πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων τα οποία εισφέρουν περίπου 1 δισ. δολ. σε έσοδα και αντιπροσωπεύουν το 68% των αναμενόμενων συμβολαιοποιημένων εσόδων και το 44% από τα αναμενόμενα EBITDA του 2105, δήλωσε η κα Φράγκου. Σήμερα ο τομέας των containerships αποτελεί το 41% των assets της Navios Partners. «Πιστεύουμε ότι με την εστίαση στον κλάδο των containerships η NMP θα επωφεληθεί από την οικονομική ανάπτυξη που θα προκύψει καθώς οι καταναλωτές θα ξοδεύουν το επιπλέον εισόδημα που προκύπτει από τη μείωση των τιμών του πετρελαίου, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη του εμπορίου», δήλωσε σε επενδυτικό conference η Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της Navios Maritime Partners, κα Φράγκου. Η Navios Partners διαχειρίζεται στόλο 33 πλοίων, εκ των οποίων 23 είναι ξηρού φορτίου, οκτώ είναι container­ ships και δύο είναι πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου, ναυλωμένα από την εταιρεία. Στη χρήση 2014 η Navios Maritime Partners εμφάνισε έσοδα ύψους 227,35 εκατ. δολ. έναντι 198,15 εκατ. δολ. έναν χρόνο πριν και κέρδη ύψους 74,85 εκατ. δολ. έναντι κερδών 59 εκατ. δολ. το 2013. Στο τέταρτο τρίμηνο του 2014 τα έσοδα της εταιρείας ανήλθαν στα 59,39 έναντι 52,14 εκατ. δολ. στο αντίστοιχο διάστημα του 2103. Τα κέρδη της εταιρείας στο τέταρτο τρίμηνο του 2104 αυξήθηκαν στα 13,46 εκατ. δολ. έναντι 10,12 εκατ. δολ. στο τέταρτο τρίμηνο του 2013.

GSCC

ΠειραιάΣ: Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΜΝΗΣΤΗΡΑΣ ΤΩΝ ΧΡΥΣΟΦΟΡΩΝ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΤΟΥ CITY ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΛΕΞΑΚΗ

Καταφύγιο σε άλλα λιμάνια ψάχνουν ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών και άλλων συμφερόντων με έδρα το City του Λονδίνου, καθώς τελευταία η βρετανική κυβέρνηση, υπό το βάρος

Κ

της πίεσης που δέχεται, εξετάζει την επιβολή νέων φορολογικών βαρών. Ο Πειραιάς, υπό προϋποθέσεις, αλλά κυρίως η Σιγκαπούρη, το Ντουμπάι και το Χονγκ Κονγκ φαντάζουν ως κύριοι μνηστήρες που διεκδικούν τις χρυσοφόρες ναυτιλιακές, που μέχρι τώρα

 52 

είχαν βάση στο Λονδίνο. Στο φόντο λαϊκισμού που καλλιεργείται στην Ελλάδα σε σχέση με τη φορολόγηση των εφοπλιστών, η συγκυρία θέτει σοβαρά ζητήματα και διλήμματα στη νέα πολιτική ηγεσία της κυβέρνησης, που καλείται να πάρει αποφάσεις. Είτε η νέα ηγεσία θα συνεχίσει μια πεπατημένη

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

που θα αναζητεί «ενόχους» σε όσους με το επιχειρηματικό τους δαιμόνιο γεννούν πλούτο είτε θα αναζητήσει μια έντιμη και ειλικρινή συνεργασία με στόχο μια win win κατάσταση. Αναμφισβήτητα, εν όψει της χάραξης ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου, «Η Ναυτιλία», όπως ανέφερε ο ίδιος ο Αλεξης Τσίπρας στις προγραμματικές δηλώσεις στη Βουλή, «μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο. Χρειάζεται όμως τόλμη και ανοικτός διάλογος. Τόλμη σε αποφάσεις όπως π.χ. οι ατομικές συμβάσεις, αλλά και οικοδόμηση μιας σχέσης ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης με τους εφοπλιστές. Η συγκυρία είναι ευνοϊκή». Σύμφωνα με όσα είπε στην εκδήλωση κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Committee, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου (Greek Shipping Cooperation Committee-GSCC), κ. Χαράλαμπος Φαφαλιός, οι ναυτιλιακές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων είναι έτοιμες να εγκαταλείψουν τη Μεγάλη Βρετανία λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί στο φορολογικό πλαίσιο που αφορά στους κατοίκους της χώρας αυτής που δεν είναι Βρετανοί υπήκοοι (non domiciled). «Το φορολογικό περιβάλλον στη Μεγάλη Βρετανία έχει γίνει αβέβαιο και ως αποτέλεσμα όλο και περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες αναχωρούν για πιο σταθερούς προορισμούς. Αν και η έδρα μας είναι στο Baltic Exchange, τον οποίο θεωρούμε και πνευματικό σπίτι της παγκόσμιας Ναυτιλίας και έχουμε καλές επαφές με τους βρετανικούς ναυτιλιακούς οργανισμούς, για τους οποίους είμαστε πολύ περήφανοι, μπορούμε να δούμε ένα “μαύρο σύννεφο” στον ορίζοντα», δήλωσε ο κ. Φαφαλιός. «Το φορολογικό περιβάλλον στη χώρα αυτή», συνέχισε, «εί-

ναι αβέβαιο και τούτο έχει ως αποτέλεσμα όλο και περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες να μετεγκαθίστανται σε πιο σταθερές περιοχές».

ζονται κύρια για τους ρώσους μεγιστάνες, ωστόσο χτυπούν και το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο.

Ο Πρόεδρος του Committee παραλλήλισε το Λονδίνο με τη Νέα Υόρκη, η οποία απώλεσε τον ναυτιλιακό κλάδο μετά την επικράτηση στις αρχές της δεκαετίας του 1960 αρνητικού φορολογικού περιβάλλοντος, το οποίο προκάλεσε μαζική έξοδο ναυτιλιακών εταιρειών από την πόλη.

Η έντιμη φορολογική σχέση με τους πλοιοκτήτες και η αποφυγή αιφνιδιασμών είναι το άπαν για να γίνει πράξη η αναφορά του κ. Φαφαλιού. Όπως ανέφερε στα Οικονομικά και Ναυτιλιακά Νέα ανώτατος κυβερνητικός παράγων, «Απέναντι στους εφοπλιστές δεν θα υπάρξουν αιφνιδιασμοί». Οψόμεθα… Ωστόσο η κυβέρνηση έχει γνώση καθώς ο αρμόδιος υπερυπουργός, κ. Γιώργος Σταθάκης, είναι γόνος ενός «μονοβάπορου» πλοιοκτήτη και γνωρίζει καλά το θέματα. Άλλωστε ο αδελφός του είναι εφοπλιστής σε δράση. Άγνοια, συνεπώς, δεν υπάρχει. Τόλμη απαιτείται, ώστε να ξεφύγουμε από ιδεολογικά ταμπού και να βρεθεί μια χρυσή τομή. Π.χ. στις συμβάσεις εργασίας μπορεί να επιλεγεί μια ανώτερη κλίμακα από αυτή που διακαώς θέλουν οι εφοπλιστές. Άλλωστε τους καλούς οι ίδιοι τους πληρώνουν πέρα από συμβάσεις αδρά. Γιατί να μην βρεθεί μια φόρμουλα που θα ικανοποιεί τις δύο πλευρές και θα ανοίγει πόρτες για την απορρόφηση της ανεργίας;

Οι επιβαρύνσεις Οι non-UK domiciled individuals, οι κάτοικοι της Αγγλίας που δεν είναι βρετανοί υπήκοοι, θα κληθούν να καταβάλουν αυξημένη κατά κεφαλήν εισφορά για το 2015. Σύμφωνα με τον όμιλο Λογιστικών και Ελεγκτικών Υπηρεσιών Moore Stephens, οι non-UK domiciled individuals θα επιβαρυνθούν με επιπλέον φόρους για το 2015. Ειδικότερα, για τους μη βρετανούς πολίτες που κατοικούν στο Λονδίνο τα 12 από τα 14 τελευταία χρόνια, θα αυξηθεί η εισφορά που καταβάλλουν κατ’ έτος από 50.000 βρετανικές λίρες στις 60.000 λίρες. Επίσης μία νέα εισφορά 90.000 λιρών θα κληθούν να καταβάλουν τα άτομα που μένουν στη Μεγάλη Βρετανία τα 17 από τα 20 τελευταία χρόνια. Η κυβέρνηση μελετά ώστε ο φόρος αυτός να ισχύει για μία τριετία. Επίσης, όπως αναμενόταν, η βρετανική κυβέρνηση θα εισάγει νομοθεσία που υιοθετεί το μοντέλο του ΟΟΣΑ για αναφορά χώρα προς χώρα. Οι κανόνες αυτοί απαιτούν από τις διεθνείς επιχειρήσεις να παρέχουν υψηλού επιπέδου πληροφορίες στο Her Majesty’s Revenue & Customs, τον βρετανικό οργανισμό για τους φόρους για την παγκόσμια κατανομή των κερδών και φόρων που έχουν καταβάλει, καθώς και δείκτες για τη δραστηριότητά τους σε κάθε χώρα. Οι ρυθμίσεις αυτές προορί-

 53 

«Να η ευκαιρία!»

Επίσης, γιατί να μην μπει μια για πάντα τελεία στη φιλολογία για την αλλαγή του φορολογικού καθεστώτος. Η ιστορία του έθνους και η συνταγματική παράδοση έχει δώσει τη λύση. Γιατί να υποκύπτουμε στις σειρήνες λαϊκισμού που μόνο τους ανταγωνιστές και μάλιστα του καταχρεωμένους (βλ. Γερμανούς) υπηρετούν; Ο φόρος χωρητικότητας είναι καθεστώς και λειτουργεί. Το γνωρίζουν όλοι και καλό είναι να το προστατέψουν. Αλλά και οι εφοπλιστές ας ξεφύγουν από αδράνειες και εμμονές. Η πατρίδα τούς χρειάζεται αρωγούς και συνεπείς παραστάτες και όχι απόντες.

σταθερή

ανάπτυξη ΓΙΑ Κρουαζιέρα ΤΟ 2015

Η CLIA ανακοίνωσε τον ετήσιο απολογισμό της που για ακόμη μια φορά επιβεβαιώνει την ισχυρή ανάπτυξη της κρουαζιέρας για το 2015.

 54 

| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ |

 55 

Φ

Φέτος αναμένεται να ταξιδέψουν 23 εκατομμύρια επιβάτες, ενώ 61%των ταξιδιωτικών πρακτόρων της CLIA στη Βόρειo Αμερική αναφέρουν αύξηση στις ταξιδιωτικές κρατήσεις για το 2015 συγκριτικά με την ίδια εποχή του περασμένου έτους. Οι κρουαζιέρες προσελκύουν τους ταξιδιώτες καθώς έχουν ενταχθεί 1.000 νέες προσεγγίσεις σε καινούργιους και εξωτικούς προορισμούς, ειδικά στη γρήγορα αναπτυσσόμενη ασιατική Αγορά. Η CLIA αποκάλυψε, επίσης, ότι οι εταιρείες Κρουαζιέρας που είναι μέλη της θα δρομολογήσουν 22 νέα ποντοπόρα κρουαζιερόπλοια, ποταμόπλοια και κρουαζιερόπλοια εξερευνήσεων και άλλες κατηγορίες μέσα στο 2015, μία επένδυση συνολικού ύψους άνω των 4 δισεκατομμυρίων. Η Κρουαζιέρα αναμένεται να έχει σημαντική οικονομική συνεισφορά σε παγκόσμιο επίπεδο για το 2015. Το 2013 τα οικονομικά έσοδα της Κρουαζιέρας σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν περισσότερα από 117 δισεκατομμύρια. Ο κλάδος Κρουαζιέρας προσέφερε σχεδόν 900.000 θέσεις εργασίας και συνεισέφερε με 38 δισεκατομμύρια στις οικονομικές απολαβές. «Από τα νέα λιμάνια σε όλο τον κόσμο μέχρι την επένδυση των μελών της CLIA σε νέα, καινοτόμα πλοία, διανύουμε μία συναρπαστική περίοδο για τον κλάδο της Κρουαζιέρας και τους επιβάτες της» δήλωσε ο Adam M. Goldstein, διευθυντής της CLIA και Πρόεδρος της Royal Caribbean Cruises Ltd. «Αυτή η χρονιά θα αποδειχθεί ότι είναι άλλο ένα βήμα προόδου για το σύνολο του κλάδου καθώς τα μέλη μας συνεχίζουν να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους, για να αναδείξουν την Κρουαζιέρα ως την καλύτερη εμπειρία διακοπών. Έ χοντας αξιοποιήσει μία σειρά από επιστημονικές έρευνες, η CLIA ανακοίνωσε επτά βασικές τάσεις για την Κρουαζιέρα για το 2015: Οι ταξιδιώτες θα συνεχίσουν να επιλέγουν την Κρουαζιέρα – Οι ταξιδιώτες σκοπεύουν να συνεχίσουν να επιλέγουν την κρουαζιέ-

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΣΤΟΛΟΣ CLIA

421 ΠΛΟΙΑ

270

151

ΩΚΕΑΝΟΥ

ΠΟΤΑΜΩΝ

482.000 ΚΡΕΒΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ

4

$

ΔΙΣ. ΕΠΕΝΔΥΘΗΚΑΝ σΕ ΝΕΑ ΣΚΑΦΗ

22

ΝΕΑ ΣΚΑΦΗ

6

16

ΩΚΕΑΝΟΥ

ΠΟΤΑΜΩΝ

20.000 nea ΚΡΕΒΑΤΙΑ

23

ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΟΓΚΟΣ ΔΙΑΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΕΠΙΒΑΤΩΝ clia

 56 

ρα ως τρόπο διακοπών, καθώς είναι πολύ ευχαριστημένοι από την προηγούμενη εμπειρία τους. Μάλιστα το 62% επιλέγει ξανά την κρουαζιέρα για τις διακοπές του και ένα 69% κατατάσσει την κρουαζιέρα σε υψηλότερη θέση συγκριτικά με τις διακοπές στη στεριά. Γενικότερα, οι επιβάτες των ποντοπόρων κρουαζιεροπλοίων της CLIA προβλέπεται να αυξηθούν στα 23 εκατομμύρια το 2015, αύξηση 4% από τα 22,1 εκατομμύρια επιβάτες του 2014. Το μέγεθος «δεν μετράει» – Πέντε χρόνια πριν, το μεγαλύτερο κρουαζιερόπλοιο στον κόσμο είχε χωρητικότητα μέχρι 6.300 επιβάτες. Με 22 νέα ποντοπόρα κρουαζιερόπλοια, ποταμόπλοια και ειδικά κρουαζιερόπλοια που είναι δρομολογημένα να ξεκινήσουν φέτος, το επίκεντρο εστιάζεται στον μοναδικό σχεδιασμό, τις υπηρεσίες και τις ανέσεις που προσφέρονται εν πλω και λιγότερο στο μέγεθος των πλοίων. Οι ειδικές κρουαζιέρες συνεχίζουν να αναπτύσσονται – Οι εξειδικευμένοι κλάδοι Κρουαζιέρας της CLIA, που περιλαμβάνουν πιο σύγχρονα και εξελιγμένα κρουαζιερόπλοια, πολυτελή γιοτ, κομψά ποντοπόρα κρουαζιερόπλοια και τα πιο καινούργια ποταμόπλοια, συνεχίζουν να παρουσιάζουν διψήφια αύξηση στους επιβάτες. Στην πραγματικότητα, τα ειδικά κρουαζιερόπλοια, όπως τα κρουαζιερόπλοια εξερευνήσεων, αναπτύχθηκαν 21%, από το 2009 ώς το 2014. Η Καραϊβική συνεχίζει να είναι η βασίλισσα – Η Καραϊβική παραμένει η βασίλισσα της Κρουαζιέρας κατέχοντας παραπάνω από το ένα τρίτο του μεριδίου της παγκόσμιας Αγοράς κρουαζιέρας για το 2015. Την ίδια στιγμή, οι ταξιδιώτες διευρύνουν τους ορίζοντές τους. Η Μεσόγειος συνεχίζει να αναπτύσσεται ως προορισμός, μαζί με άλλες περιοχές, όπως η Ασία και η Αυστραλία. Το 2015, 52 πλοία θα προσφέρουν 1.065 κρουαζιέρες στην Ασία με δυνατότητα χωρητικότητας 2,17 εκατομμυρίων επιβατών. Τα νέα μέρη που θα επισκεφτούμε – Η Κρουαζιέρα παρατηρεί μια αύξηση στους επιβάτες που ψάχνουν για νέες εμπειρίες σε όλο τον κόσμο. Ως αποτέλεσμα, η Κρουαζιέρα έχει κάνει τον κόσμο πιο προσβάσιμο για όλους από ποτέ.

| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ |

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ Οι εταιρείες-μέλη της CLIA προσφέρουν κοντά στα 1.000 λιμάνια σε όλον τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων πολλών περιοχών που συγκαταλέγονται στις πόλεις Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

μερινού επιβάτη. Τέτοιες είναι η παροχή ασύρματης διαδικτυακής σύνδεσης, εμπειρίες και δραστηριότητες για όλες τις ηλικίες αλλά και κρουαζιέρες με θεματικές και ταξίδια γεύσεων.

Οι ταξιδιωτικοί πράκτορες είναι το κλειδί για τις κρουαζιέρες – Ενώ το διαδίκτυο και τα κινητά έχουν το προβάδισμα στον τρόπο που κάνουν τις αγορές τους οι καταναλωτές, οι ταξιδιωτικοί πράκτορες συνεχίζουν να είναι οι πιο δημοφιλείς και αποτελούν τον καλύτερο τρόπο για να κάνει κανείς κράτηση σε μια κρουαζιέρα. Μάλιστα, οι 7 από τους 10 που επιλέγουν την κρουαζιέρα (70%) χρησιμοποιούν ταξιδιωτικό πράκτορα για να οργανώσουν τις διακοπές τους και να κάνουν κράτηση.

Η ταξιδιωτική έρευνα Pulse διεξήχθη ανάμεσα σε 482 πιστοποιημένους ταξιδιωτικούς πράκτορες της CLIA της Βορείου Αμερικής, μέσω ηλεκτρονικής έρευνας, μεταξύ 7 και 23 Νοεμβρίου 2014. Το προφίλ Αγοράς για τις κρουαζιέρες για τη Βόρειο Αμερική διεξήχθη σε συνεργασία με την εταιρεία έρευνας αγοράς ΤNS και τη συμβουλευτική εταιρεία στον τομέα της Κρουαζιέρας Bob Sharak & Associates. Μέσω δείγματος με περισσότερα από 1 εκατομμύριο νοικοκυριά διεξήχθη ηλεκτρονική έρευνα μεταξύ 12 έως 26 Αυγούστου, από την οποία συλλέχθηκαν οι απόψεις 1.600 αμερικανών και καναδών κατοίκων σχετικά με τα ταξίδια και τις κρουαζιέρες. Αυτός ο απολογισμός παρουσιάζει στοιχεία ταξιδιωτών από 25 ετών και άνω με ετήσια εισόδημα άνω των 40.000 δολαρίων.

Οι επιβάτες αναλαμβάνουν τα «ηνία» – Όταν πρόκειται για κρουαζιέρα, οι επιβάτες έχουν τον έλεγχο περισσότερο από ποτέ. Ο κλάδος της Κρουαζιέρας είναι συναρπαστικός, με καινοτομίες και ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ση-

ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ

Σχετικά με την έρευνα

ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ

ΟΜΑΔΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ

ΕΠΕΤΕΙΑΚΑ & ΟΜΑΔΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑΣ % ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΩΝ ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΩΝ αλασκα

ευρωπη

4,5%

10,6%

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ασια

6,0% ΓαΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

καραϊβικη

αυστραλια / ν. ζηλανδια / ειρηνικοσ

35,5%

6,0%

νοτιοΣ αμερικη

2,9% λοιπεσ αγορεσ

15%

μεσογειοσ

19,5%  57 

Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΕΣΤΙΑζΕΙ ΣΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ, ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΕΣΕΙΣ

H

Το μεγαλύτερο επιβατικό λιμάνι της Ευρώπης  58 

Η γραμμή ΠέραμαΣαλαμίνα στηρίζει την επιβατική κίνηση στο λιμάνι του Πειραιά. ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΛΕΞΑΚΗ

| ΛΙΜΑΝΙΑ |

Επιβάτες που διακινήθηκαν από το λιμάνι του Πειραιά

διακινήση εμπορευματοκιβωτίων

διακινήση αυτοκινήτων - εμπορευμάτων

2014

18.635.495

2014

2014

359.665

2013

17.669.772

3.585.155

2013

448.682

2013

Μειωση

5,46%

αυξηση επιβατων

3.171.000

 59 

20%

| ΛΙΜΑΝΙΑ |

Σ

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο Ο.Λ.Π., ο αριθμός των επιβατών που διακινήθηκαν από το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, αυτό του Πειραιά (Aκτοπλοΐα και Κρουαζιέρα) ήταν 1.000.000 περισσότεροι το 2014 σε σχέση με το 2013 και ανήλθαν σε 18.635.495, έναντι 17.669.772 του 2013, ενισχυμένοι προς 5,46%. Κύρια αιτία της ανόδου αυτής είναι η αύξηση της κίνησης στην γραμμή Πέραμα-Σαλαμίνα, όπου καταγράφηκαν σημαντικές πληρότητες. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι στην Κρουαζιέρα, όπως είχε προβλεφθεί, υποχώρησε ο αριθμός των επιβατών στα 2 εκατομμύρια, φτάνοντας τελικά τα 1.854.916. Η κατάσταση στην Κρουαζιέρα δεν δημιουργεί ανησυχία καθώς πλέον από το 2004, που ο αριθμός των επιβατών ανερχόταν στις 600 χιλιάδες, το λιμάνι κινείται σε επίπεδο αφίξεων γύρω από τα 2 εκατομμύρια. Ως αιτία της περσινής πτώσης εκτιμάται ότι είναι οι αναταραχές στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Β. Αφρικής. Αναφορικά με τις υπόλοιπες κατηγορίες, θετική πορεία είχαν τα κοντέινερς, που κατά την περσινή χρονιά –σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του Ο.Λ.Π.– διακινήθηκαν 3.585.155 εμπορευματοκιβωτίων (teus) έναντι 3.171.000 τo 2013 κυρίως λόγω της Σ.Ε.Π., θυγατρικής εταιρείας της Cosco, που έχει τον έλεγχο του Προβλήτα ΙΙ με βάση τη σύμβαση παραχώρησης που υπεγράφη πριν από περίπου 5 χρόνια. Διαφορετική εικόνα παρουσιάζει η κατηγορία των αυτοκινήτων-εμπορευμάτων, με τη διακίνηση να υποχωρεί σχεδόν 20% και να περιορίζεται σε 359.665 οχήματα από 448.682 οχήματα το 2013, λόγω των προβλημάτων σε Ουκρανία και Β. Αφρική. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ο.Λ.Π., το λιμάνι του Πειραιά παραμένει το μεγαλύτερο επιβατικό λιμάνι της Ευρώπης ενώ σκαρφαλώνει στην ιεραρχία των λιμανιών «πολλαπλών δραστηριοτήτων»,

τόσο στη Μεσόγειο όσο και στην Ευρώπη, καταγράφοντας κέρδη για πέμπτη συνεχή χρονιά.

Συλλογικές συμβάσεις Στο μεταξύ, θετικός ως προς το να μην προχωρήσει τελικά η πώληση του 67% του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς και του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης εμφανίστηκε ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας, Θοδωρής Δρίτσας, σε συνάντηση που είχε με εκπρόσωπους των εργαζομένων της Ομοσπονδίας Υπαλλήλων Λιμανιών Ελλάδας και της Έ νωσης Λιμενεργατών του Ο.Λ.Π. Σύμφωνα με εκπροσώπους των εργαζομένων των δύο συνδικάτων στο ΑΜΠΕ, ο διάλογος με τον αναπληρωτή υπουργό Ναυτιλίας διεξήχθη σε πολύ καλό κλίμα, ενώ του τέθηκε και το θέμα της επαναφοράς των μετοχών από τα δύο μεγάλα λιμάνια στο ελληνικό Δημόσιο. Για το θέμα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων στα δύο μεγάλα λιμάνια, οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των δύο ενώσεων ζήτησαν την κατάργηση του αναγκαστικού μνημονιακού νόμου 4024, που σύμφωνα με τους ίδιους περικόπτει μισθολογικά κάθε μήνα περίπου το 35% της μισθοδοσίας από τους εργαζόμενους του Ο.Λ.Π. και Ο.Λ.Θ. Μάλιστα οι ίδιοι χαρακτήρισαν τον νόμο αυτό αντιεπιχειρηματικό καθώς λειτουργεί, όπως τόνισαν, με το σκεπτικό «ότι όσο πιο πολλή δουλειά έχετε τόσο πιο λίγα λεφτά θα παίρνετε».

 60 

Ζήτησαν επίσης να ισχύσουν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας και για τους εργαζόμενους στα πολυμετοχικά λιμάνια Πάτρας, Βόλου, Ηρακλείου καθώς εκεί, όπως δήλωσαν, οι μισθοδοσίες έχουν ενταχθεί στο ενιαίο μισθολόγιο. Επίσης τόνισαν ότι πολλά λιμάνια έχουν εγκαταλειφθεί σκόπιμα από την προηγούμενη κυβέρνηση, προκειμένου να πωληθούν, ενώ τέθηκε θέμα επενδύσεων και προσλήψεων σε κάποια λιμάνια, (Θεσσαλονίκης, Βόλου, Ηρακλείου, Πάτρας) την κατάσταση των οποίων χαρακτήρισαν τραγική. Για το θέμα των παραχωρήσεων υπηρεσιών λιμένων σε ιδιώτες, οι εργαζόμενοι διαφώνησαν πλήρως, τονίζοντας ότι είναι αντίθετοι σε οποιαδήποτε μορφή ιδιωτικοποίησης. Οι εργαζόμενοι της ΟΜΥΛΕ και του Ο.Λ.Π. έθεσαν επίσης το ζήτημα της σύμβασης της Cosco, κάνοντας λόγο για κάποια προβλήματα στη συνεργασία των δύο πλευρών, όπως για παράδειγμα ότι δεν μπορεί να γίνει επέκταση του Προβλήτα Ι καθώς δεν το αφήνει η κινεζική πλευρά. «Ανοίγουμε διάλογο για πρώτη προσέγγιση με τον υπουργό. Δεν αλλοιώνουμε το αγωνιστικό χαρακτήρα του συνδικάτου απέναντι σε κάθε εμπόδιο από την κυβέρνηση ή από οποιαδήποτε συμφέροντα», τόνισε σε δηλώσεις του στο ΑΜΠΕ ο Πρόεδρος της ΟΜΥΛΕ, κ. Γ. Γεωργακόπουλος..

eiδησεισ

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ:

Ανάκαμψη της Κρουαζιέρας στην Ανατολική Μεσόγειο το 2016 Σημαντική πρόκειται να είναι η συμβολή του κλάδου της Κρουαζιέρας στην τουριστική Οικονομία της Ευρώπης. Αναμένεται ο κύκλος εργασιών να ανέλθει στα 40 δισ. ευρώ, με την ανατολική Μεσόγειο να μπαίνει σε φάση ανάκαμψης από το 2016. Τότε θα είναι σε πλήρη δράση νέα και μεγαλύτερα πλοία που θα δώσουν ώθηση

στις αφίξεις και τα έσοδα. Εν όψει του Posidonia Sea Tourism Forum, το οποίο έχει προγραμματιστεί για τις 2627 Μαΐου στην Αθήνα, στελέχη του χώρου περιγράφουν την επόμενη μέρα, που για την Ελλάδα είναι άκρως ενδιαφέρουσα. Με την αίρεση της πολιτικής ομαλότητας η Κρουαζιέρα μπορεί να δώσει ώθη-

 61 

ση στην ελληνική τουριστική Οικονομία, την ώρα που το greekness αποτελεί πλέον τάση και μόδα. Μεγάλο ζήτημα, ωστόσο, για τον κλάδο είναι οι υποδομές της χώρας αλλά και διάφορα προβλήματα στο πλαίσιο που εμποδίζουν την αύξηση στις προσεγγίσεις τράνζιτ και homeporting. Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Θεόδωρο Βώκο, εκτελεστικό διευθυντή των Εκθέσεων Ποσειδώνια, στο πλαίσιο των οποίων διοργανώνεται το Posidonia Sea Tourism Forum, η Ελλάδα συνεχίζει να έχει σημαντική παρουσία κρουαζιερόπλοιων, με τον αριθμό επιβατών/επισκέψεων να αγγίζει συνολικά τα 5 εκατομμύρια το 2014.

 62 

ΙΣΤΟΡΙΑ

Αδελφοί Παπαστράτου

Οι εκσυγχρονιστές της ελληνικής καπνοβιομηχανίας Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς παράγοντες της Κωνσταντινούπολης και ιδιαίτερος τραπεζίτης τριών σουλτάνων της εποχής του. Διέπρεψε ως εθνικός ευεργέτης, στήριξε ιδιαίτερα την ελληνική παιδεία με τη χρηματοδότηση και ίδρυση σχολείων και το όνομά του συνδέθηκε στενά με την κίνηση για την προαγωγή και τη διάδοση των ελληνικών γραμμάτων. Οι γενναίες δωρεές που προσέφερε στον τομέα των επιστημών, συνέβαλαν αποφασιστικά στη μόρφωση των υπό οθωμανικό ζυγό ελληνικών, κυρίως, πληθυσμών.

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ* Πρόκειται για την περίφημη οικογένεια τεσσάρων αδελφών από το Αγρίνιο (Επαμεινώνδας, Ιωάννης, Σωτήριος και Ευάγγελος), γιων του Αναστασίου Παπαστράτου και της Χαρίκλειας, το γένος Καββαδία. Η καπνοβιομηχανία Παπαστράτου διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομική ζωή ολόκληρης της Ελλάδας και εξελίχθηκε σε διεθνή εμπορικό και βιομηχανικό κολοσσό. Παρόλες τις δυσκολίες και τα εμπόδια (Βαλκανικοί, Πρώτος και Δεύτερος Παγκόσμιος, Κατοχή, Ελληνικός Εμφύλιος, αγκυλώσεις και παθογένειες της ελληνικής Οικονομίας κ.λπ.), τα αδέλφια Παπαστράτου τα κατάφεραν: Πέτυχαν το όραμά τους και καταξιώθηκαν επαγγελματικά, μένοντας πάντοτε δεμένοι μεταξύ τους και πάντοτε δεμένοι με την πατρίδα τους.

Π

 63 

Η καπνική εποποιία των αδελφών Παπαστράτου Ο Ευάγγελος Παπαστράτος, αν και ήταν ο μικρότερος σε ηλικία μεταξύ των αδελφών του, υπήρξε ο θεμελιωτής του οικογενειακού και εμπορικού τους οίκου. Γεννήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 1884, στη συνοικία Καραπανέικα Αγρινίου, στο σπίτι που διέμενε με ενοίκιο η οικογένειά του, πάνω από το παντοπωλείο του πατέρα του. Αποφοίτησε από το Σχολαρχείο και αντίθετα με τις προτροπές των γονιών του, που επιθυμούσαν να γίνει ιερέας, ο ίδιος προτίμησε να ακολουθήσει στη ζωή του πιο πρακτικά μονοπάτια. Τον Ιούλιο του 1896, λίγες ημέρες μετά την αποφοίτησή του, εργάστηκε ως βοηθός στο εμπορικό κατάστημα του Αναστασίου Παναγόπουλου, όπου παρέμεινε για πέντε χρόνια, κάνοντας συχνά τον κράχτη στην

πόρτα του. Μη διαβλέποντας περαιτέρω δυνατότητες προσωπικής επαγγελματικής εξέλιξης, αποφάσισε να μεταναστεύσει στις Η.Π.Α., προοπτική που αποτράπηκε λόγω της έντονης αντίδρασης των γονιών του. Το 1901 πήγε υπάλληλος στην εταιρεία εισαγωγών-εξαγωγών Ανδρέα Ρόζη & Αθανασίου Βαρνάβα, τη μεγαλύτερη εμπορική επιχείρηση της Αιτωλοακαρνανίας την περίοδο εκείνη. Στη νέα επιχείρηση, όπως σημειώνει ο βιογράφος του Αχιλλέας Μάντζαρης, «το γεμάτο ζωή και πρωτοβουλία παιδί αντιλαμβάνεται σύντομα την αξίαν και το ευρύ μέλλον που είχε το προϊόν του καπνού διά το Αγρίνιον και την όλην εθνικήν Οικονομίαν της Ελλάδος και στρέφει έκτοτε όλην την προσοχήν και δραστηριότητά του εις την γνώσιν των όρων της παραγωγής και διακινήσεως του προϊόντος, που ήσαν, τότε ακόμη, υποτυπώδεις». Το 1906, σε ηλικία 22 χρονών, αποφασίζει να εγκαταλείψει την εταιρία Ρόζη-Βαρνάβα και με κεφάλαιο 3.000 δραχμών, δανεισμένο από τοκιστή, να ασκήσει το επάγγελμα του εμπόρου. Μαζί με τον Κεφαλλονίτη Σωτήριο Αυγερινό, επίσης αυτοδημιούργητο, συστήνουν με κεφάλαιο 6.000 δραχμές ομόρρυθμο εταιρεία με κύρια απασχόληση το καπνεμπόριο. Σύντομα ο κύκλος εργασιών της νεοσύστατης εταιρείας μεγεθύνθηκε και το 1913 οι παραγγελίες της ξεπέρασαν τα 400.000 κιλά ετησίως. Ο Ευάγγελος Παπαστράτος ήρθε σε επαφή με την Αγορά της Αιγύπτου, της Ολλανδίας (Ρότερνταμ) και της Γερμανίας (Βρέμη, Ανόβερο, Αμβούργο), αλλά υποχρεώθηκε να διαλύσει την εταιρεία λόγω του κλονισμού της υγείας του συνεταίρου του. Στο διάστημα μίας μόλις επταετίας η εταιρεία είχε πραγματοποιήσει καθαρά κέρδη 150.000 δραχμών. Ο Ευάγγελος Παπαστράτος και ο αδελφός του Σωτήριος, που εργαζόταν στην εταιρεία Αυγερινού-Παπαστράτου ήδη από το 1909, δημιούργησαν νέα εταιρεία με την επωνυμία Αδελφοί Παπαστράτου Ο.Ε. Στο νέο αυτό σχήμα ενσωματώθηκαν και οι υπόλοιποι δύο αδελφοί, ο Ιωάννης το 1914 και ο Επαμεινώνδας το 1915, όταν εγκατέλειψε την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία. Χάρις στα προσόντα του Επαμεινώνδα, της επιστημονική του μόρφωσης και της

γλωσσομάθειάς του, οι Παπαστράτοι έρχονταν σε άμεση επαφή με τους πελάτες του εξωτερικού, δίχως τη μεσολάβηση τρίτων. Το 1920 ίδρυσαν γραφεία στο Άμστερνταμ και το 1921 την εμπορική εταιρεία G.m.b.H. Papastratos Freres στη Δρέσδη. Συνεργάστηκαν, επίσης, σε ευρεία κλίμακα με διάφορα μονοπώλια καπνού στο εξωτερικό (Αυστρία, Σουηδία, Γαλλία, Ισλανδία και άλλες χώρες). Οι Παπαστράτοι αποτέλεσαν σταθμό στην ιστορία της βιομηχανικής ζωής του τόπου, θέτοντας ισχυρά θεμέλια στην ελληνική Οικονομία, η οποία κινούνταν και ανέπνεε για πολλές δεκαετίες από το προϊόν του καπνού, όταν πλέον σταμάτησε να παίρνει οξυγόνο από την παραγωγή και εμπορία σταφίδας. Έβαλαν τη σφραγίδα τους ανατρέποντας εντελώς τα δεδομένα στον ανοργάνωτο, μέχρι τότε, κλάδο του καπνεμπορίου στην Ελλάδα. Μεγάλες καπναποθήκες ανεγέρθηκαν σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, όπως στον Πειραιά, το Αγρίνιο, τον Βόλο, το Ναύπλιο, την Καρδίτσα, τη Θεσσαλονίκη, την Καβάλα κ.α. Προτρέποντας τους παραγωγούς να ασχοληθούν με πιο ποιοτικά καπνά και εκσυγχρονίζοντας τον τρόπο συσκευασίας –καταφέρνοντας έτσι να ελέγχουν την σταθερή ποιότητα των καπνών που εμπορεύονταν– κατέστησαν τον ελληνικό καπνό προϊόν άριστης ποιότητας και μεγάλης αξίας στις Αγορές του εξωτερικού. Σύμφωνα με τις στατιστικές του υπουργείου το 1936, στα καπνά απασχολούνταν περίπου 1.000.000 εργάτες και υπάλληλοι, σχεδόν το 1/6 του ελληνικού πληθυσμού. Από την πώληση των καπνών στο εξωτερικό εισάγονταν χρήματα που αντιπροσώπευαν το 40 με 50% των χρημάτων που εισάγονταν από όλα τα υπόλοιπα προϊόντα, ενώ με τη φορολογία του καπνού το ελληνικό κράτος εισέπραττε το 1/5 των προσόδων του. Τα τσιγάρα των αδελφών Παπαστράτου, ειδικά ο Άσσος Παπαστράτου, έγιναν πολύ δημοφιλή στην Ελλάδα και την Ευρώπη, αν και η λέξη Άσσος δεν εμφανιζόταν αρχικά πουθενά επάνω στο πακέτο. Το 1929, όταν το παγκόσμιο οικονομικό κραχ χτύπησε και τα ελληνικά καπνά, οι Παπαστράτοι αποφάσισαν να στραφούν

 64 

προς την καπνοβιομηχανία. Η οικονομική κρίση τους βρήκε με μεγάλη ταμειακή ρευστότητα, γεγονός που οι ίδιοι εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο, προχωρώντας την κατάλληλη χρονική στιγμή σε επενδύσεις. Έτσι, το 1930 συνέστησαν την Ανώνυμον Βιομηχανικήν Εταιρείαν Σιγαρέττων Παπαστράτος (Π.Α.Β.Ε.Σ.) και τον Μάρτιο του 1931 ανέγειραν ένα υπερσύγχρονο, για τα δεδομένα της εποχής, εργοστάσιο τσιγάρων στον Πειραιά. Από τον επόμενο χρόνο (1932) συστήνουν εμπορικό κατάστημα στο Λονδίνο, ιδρύουν στη Γερμανία την καπνοβιομηχανία Hellas και το 1933 αγοράζουν την παλαιά καπνοβιομηχανία της Αιγύπτου, του ομογενούς Νέστορα Τζανακλή.

Βιογραφικά στοιχεία των αδελφών Παπαστράτου Ο Ευάγγελος Παπαστράτος ήταν παντρεμένος με την Αικατερίνη, το γένος Αναστασίου Δαμβέργη, και απέκτησε μία κόρη τη Χαρίκλεια, σύζυγο του βιομηχάνου Αθανασίου Γκέρτσου. Πέθανε στην Αθήνα το 1974 σε ηλικία 90 ετών. Το 1964 πρόλαβε και έγραψε την αυτοβιογραφία του με τίτλο «Η Δουλειά και ο Κόπος της». Για να αντιληφθεί κανείς τον τρόπο σκέψης του μεγάλου αυτού επιχειρηματία, αξίζει να σημειωθούν κάποια αποσπάσματα από το βιβλίο του: «Όλη μου τη ζωή είχα για κανόνα –που μου έγινε δεύτερη φύση– να μην παρατώ δουλειές μισοτελειωμένες». «Το πρώτο που έμαθα στη ζωή μου ήταν πόσο υπέροχη ευλογία είναι η οικογενειακή σύμπνοια και η αλληλεγγύη. H αγάπη ανάμεσα στα αδέλφια, όσο κι αν διαφέρουν οι χαρακτήρες τους, αποτελεί μια δύναμη ανεκτίμητη». «Τα παιδιά που ξεκινούν για τη ζωή, πρέπει να πιστεύουν σε κάτι – να έχουν κάποιο ιδανικό, πέρα από τον πόθο της οικονομικής επιτυχίας» και «Είναι ψέμα και μεγάλο λάθος να δίνεται στους νέους ή εντύπωση πως είναι αδύνατο να προκόψουν, αν δε χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα, κι εκείνα που δεν είναι αδιάβλητα. Η τιμιότητα είναι το καλύτερο μέσο για έναν νέο πού θέλει να επιτύχει στη ζωή του, αν είναι πραγματικά αποφασισμένος να δώσει όλες του τις δυνάμεις στον σκοπό που θα τάξει στον εαυτό του, χωρίς βέβαια τη μονομέρεια πού μαραίνει τα νιάτα και

ΙΣΤΟΡΙΑ την ανθρωπιά του, άλλα και χωρίς να σπαταλάει τις δυνάμεις του σε πολλά και σε τίποτα και να χάνει το κουράγιο του σε κάθε φύσημα αντίξοου ανέμου». Στις αυτοβιογραφικές σελίδες παρελαύνουν και τραγελαφικές γραφειοκρατικές παρεμβάσεις που συνάντησε, όπως όταν το υπουργείο τους απαγόρευσε να χρησιμοποιούν μηχανές για την επικόλληση της φορολογικής ταινίας, υποστηρίζοντας ότι ξεκολλάει εύκολα, ενώ αν κολληθεί με το χέρι δεν θα ξεκολλάει! Ο Επαμεινώνδας Παπαστράτος, ο πρεσβύτερος των τεσσάρων αδελφών, σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη συνέχεια εργάστηκε ως καθηγητής ελληνικού σχολείου στη Ναυπακτία. Με κρατική υποτροφία σπούδασε οικονομικές επιστήμες στα πανεπιστήμια της Λειψίας, της Λωζάννης και του Παρισιού. Κατόπιν, διορίστηκε καθηγητής λογιστικής στην Εμπορική Σχολή Αθηνών, αλλά τελικά εγκατέλειψε την καθηγητική του καριέρα προκειμένου να αναμιχθεί στις επιχειρηματικές δραστηριότητες των αδελφών του. Στα χρόνια που ακολούθησαν διέμεινε μόνιμα στο εξωτερικό, κυρίως στη Γερμανία, όπου αντιπροσώπευε την οικογενειακή εταιρεία της οποίας είχε αναλάβει το τμήμα των πωλήσεων εξωτερικού. Επέστρεψε στην Αθήνα το 1936 και πέθανε άγαμος το 1953 σε ηλικία 75 χρόνων, κληροδοτώντας σημαντικά ποσά υπέρ κοινωφελών και φιλανθρωπικών σκοπών. Ο Ιωάννης Παπαστράτος φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ανακηρύχθηκε διδάκτοράς της. Εξάσκησε το δικηγορικό επάγγελμα στη γενέτειρά του μέχρι το 1914, έτος κατά το οποίο με προτροπή των αδελφών του εισήλθε στην οικογενειακή επιχείρηση. Ως νομικός, ανέλαβε να υπερασπίζει τα συμφέροντα του οίκου ενώπιον των Αρχών. Χρημάτισε γερουσιαστής Αιτωλίας και Ακαρνανίας από το 1929 έως το 1932 και βουλευτής στην Αθήνα από το 1932 έως το 1935 με το Προοδευτικό Κόμμα. Πέθανε στην Αθήνα, το 1958, σε ηλικία 79 χρόνων. Ο γιος του, Αναστάσιος, σπούδασε οικονομικά στο πανεπιστήμιο της Λωζάννης και ανέλαβε επάξια να συνεχίσει τις επιχειρη-

ματικές δραστηριότητες της οικογένειας. Ο Σωτήριος, προτού αποτελέσει συνιδρυτής της οικογενειακής επιχείρησης, είχε καταταγεί στον στρατό και έφτασε στον βαθμό του επιλοχία. Εγκατέλειψε, όμως, το στράτευμα για να ιδιωτεύσει επαγγελματικά. Μέχρι το θάνατό του, επιδεικνύοντας ασυνήθιστες επιχειρηματικές ικανότητες, συνέδραμε τα μέγιστα στη μεγιστοποίηση της επιχείρησης. Προικισμένος με οργανωτικό πνεύμα, στρατιωτική πειθαρχία και ασύγκριτη εργατικότητα, αποτέλεσε την πνοή του ομίλου. Πέθανε ξαφνικά από καρδιά μέσα στο εργοστάσιό του στον Πειραιά, στις 23 Σεπτεμβρίου 1940 σε ηλικία 58 ετών. Η κόρη του, Ντόρη, σπούδασε νομικά και εργάστηκε για είκοσι χρόνια στις εταιρείες Παπαστράτου.

H μεγάλη οικογένεια των Παπαστράτων ευτύχησε να αποκτήσει πολλά παιδιά αλλά λίγους γιους και για αρκετά χρόνια, κατά το παρελθόν, επιτελική θέση είχε αναλάβει ο Θάνος Kαψάλης, γιος της αδελφής των Παπαστράτων, Aλεξάνδρας. Η επιχείρηση δραστηριοποιείται ώς σήμερα, αλλά από το 2003 εξαγοράστηκε από τον όμιλο Philip Morris International. Στη δεκαετία του ’70, είχε ήδη συμπλεύσει με τη Philip Morris αναλαμβάνοντας την κυκλοφορία του Marlboro στην Ελλάδα.

Οι ευεργεσίες της οικογένειας Οι αδελφοί Παπαστράτου δεν διακρίθηκαν μόνο ως επιτυχημένοι μεγαλέμποροι και βιομήχανοι. Τα επιτεύγματα της οικογένειας επεκτάθηκαν και στον κοινωνικό τομέα, όπου με σειρά δωρεών, φιλανθρωπικών και κοινωφελών έργων και χορηγιών έκανε αισθητή την παρουσία της. Ο Ευάγγελος Παπαστράτος τιμήθηκε από το ελληνικό κράτος με τον Χρυσό Σταυρό του Βασιλικού Τάγματος Γεωργίου Α΄ και το Παράσημο του Ταξιάρχου του Φοίνικος. Ξεχωριστά τον τίμησε ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός για τις υπηρεσίες που προσέφερε κατά τη διάρκεια της κατοχής 1941-1944, απονέμοντάς του το Μετάλλιον Αρίστων Πράξεων και το Σταυρό των Ιπποτών του Παναγίου Τάφου. Συγκεκριμένα, μεταξύ πολλών έργων ευποιίας, ο Ευάγγελος Παπαστράτος υπήρξε ένας από τους κυριότερους χορηγούς

 65 

υπέρ της ανάπτυξης της Κηφισιάς. Διέθεσε δύο εκατομμύρια δραχμές προ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για την κατασκευή δρόμων, διοργάνωση εκθέσεων, ίδρυση κέντρου παιδικής χαράς, οργάνωση συναυλιών, συγκρότηση τουριστικής επιτροπής, ίδρυση αθλητικού ομίλου κ.ά. Η γενέτειρά τους πόλη, το Αγρίνιο, υπήρξε ένας από τους κυριότερους αποδέκτες της κοινωνικής ευαισθησίας των αδελφών Παπαστράτου. Συγκεκριμένα, διέθεσαν υπέρογκα ποσά για την εκπόνηση του σχεδίου πόλεως, την ηλεκτροδότηση της πόλης, την ίδρυση του Παπαστράτειου Πάρκου (μάλιστα στον χώρο του πάρκου οι δωρητές ανέγειραν την εκκλησία του Χριστού Σωτήρος), την ίδρυση των Παπαστράτειων Εκπαιδευτηρίων, την ανοικοδόμηση του Αρχαιολογικού Μουσείου της πόλης και πολλών άλλων κοινωφελών ιδρυμάτων του Αγρινίου. Πέραν όμως της πόλης του Αγρινίου, οι ευεργεσίες της οικογένειας επεκτάθηκαν και στην πόλη των Αθηνών. Ίδρυσαν την ομώνυμη πτέρυγα «Περίπτερον» στο Ασκληπιείο Βούλας και την Παπαστράτειο Σχολή Αμφιέσεως και Διακοσμητικής στον Υμηττό. Διακρίθηκαν για την ίδρυση των Παπαστράτειων Παιδικών Στεγών στην Αθήνα και τον Πειραιά, ενώ δώρισαν μεγάλα χρηματικά ποσά σε φιλανθρωπικές εταιρείες, γηροκομεία, άσυλα και ορφανοτροφεία. Ειδικότερα, ο Ευάγγελος διετέλεσε μέλος Δ.Σ. πολλών ιδρυμάτων. Επίσης, προικοδότησαν μεγάλο αριθμό εργατριών των επιχειρήσεων της οικογένειας και έδωσαν υποτροφίες για φοίτηση σε άπορους νέους από την Αιτωλοακαρνανία. Ανάμεσα στις σημαντικότερες δωρεές τους συγκαταλέγεται η μεγάλη οικονομική συμβολή τους στην ανέγερση του ελληνικού περίπτερου της πανεπιστημιούπολης του Παρισιού..

*Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.

| LAST PAGE | από τον Πάνο Τσαγκαράκη

“Spy” TV Φτάσαμε, λοιπόν, στο σημείο να μπορούν οι έξυπνες τηλεοράσεις να παρακολουθούν, να ακούν και να καταγράφουν αυτά που λέμε. Σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο ειδήσεων CNBC, ορισμένοι γίγαντες κατασκευής ηλεκτρονικών, όπως η Samsung, σκέφτηκαν να ενσωματώσουν στις smart TV που κατασκευάζουν, ένα σύστημα παρακολούθησης των πελατών τους, ώστε να συγκεντρώνουν πληροφορίες γι’ αυτούς, τις οποίες σε δεύτερο χρόνο θα αξιοποιούν για τη βελτίωση των προϊόντων και τις μεταξύ τους σχέσεις. Έ τσι ισχυρίζονται, αλλά το γεγονός αυτό και μόνο, εμένα προσωπικά, με κάνει να ανατριχιάζω. Το δημοσίευμα αναφέρεται στην πολιτική απορρήτου της γιγαντιαίας βιομηχανίας της Νότιας Κορέας για τις smart TV, μερικά σημεία της οποίας μπορεί να γίνουν άκρως ανησυχητικά για κάποιους καταναλωτές. Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο, τα πρωτόκολλα αναγνώρισης φωνής της τηλεόρασης μπορεί να καταλάβουν φωνητικές εντολές και συναφή κείμενα, έτσι ώστε η Samsung να μπορεί να προσφέρει δυνατότητες αναγνώρισης φωνής, να αξιολογεί και να βελτιώνει αυτά τα χαρακτηριστικά. Όλο αυτό θα έμοιαζε μάλλον ανώδυνο, αν δεν υπήρχε η εξής προειδοποίηση: «Πρέπει να γνωρίζετε, ότι αν σε αυτά που λέτε περιλαμβάνονται προσωπικές ή άλλες ευαίσθητες πληροφορίες, αυτές θα περιλαμβάνονται στα δεδομένα που συλλέγονται και μεταδίδονται σε τρίτους, μέσω της χρήσης της υπηρεσίας φωνητικής αναγνώρισης». Οι δυνατότητες φωνητικής αναγνώρισης της τηλεόρασης μπορούν να απενεργοποιηθούν. Ωστόσο, η εταιρεία προσθέτει και άλλη προειδοποίηση: «Αν και η Samsung δεν θα συλλέγει τα λόγια σας, μπορεί να συνεχίσει να συλλέγει συναφή κείμενα και

 66 

άλλα δεδομένα χρήσης, ώστε να μπορεί να αξιολογήσει την απόδοση της λειτουργίας και να τη βελτιώνει». Με άλλα λόγια, οι ιδιοκτήτες των Samsung smart τηλεοράσεων μπορεί να χρειαστεί να προσέχουν τι λένε στο σπίτι τους και σε ποιο σημείο βρίσκονται όταν το λένε. Εκπρόσωπος της εταιρείας δήλωσε στο CNBC ότι η Samsung «παίρνει πολύ στα σοβαρά την ιδιωτικότητα των καταναλωτών», ενώ προσέθεσε ότι η εταιρεία «δεν διατηρεί τα δεδομένα φωνής, ούτε τα πουλάει σε τρίτους. Εάν ένας καταναλωτής συναινεί να χρησιμοποιήσει τη δυνατότητα αναγνώρισης φωνής, τότε τα δεδομένα αυτά παρέχονται σε τρίτους κατά τη διάρκεια αναζήτησης της φωνητικής εντολής». Η προειδοποίηση αυτή αναφέρθηκε για πρώτη φορά από την εφημερίδα The Korea Times και έλαβε μεγάλες διαστάσεις στα social media, τροφοδοτώντας ορμητικές συζητήσεις για το σημείο μέχρι το οποίο είναι διατεθειμένοι οι άνθρωποι να παραχωρήσουν τον έλεγχο, προς χάριν της αυτοματοποίησης της τεχνολογίας για λόγους ευκολίας. Οι τεχνολογικές επιχειρήσεις καταφεύγουν σε περισσότερο δημιουργικούς (μερικοί τους ονομάζουν συγκεκαλυμμένους) τρόπους, ώστε να συγκεντρώσουν δεδομένα των καταναλωτών και να κερδίσουν από αυτά. Η τεχνολογία φωνητικών εντολών γίνεται όλο και περισσότερο παρούσα ενώ δεν είναι λίγοι οι καταναλωτές που βασίζονται σε αυτές τις λύσεις, όπως η Siri της Apple, για τις συσκευές τους. Έ τσι, όσο αυξάνεται η χρήση έξυπνων συσκευών, τόσο κάποια φαινόμενα που μέχρι πρότινος ανήκαν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας θα γίνονται πραγματικότητα, θίγοντας, παράλληλα, μια σειρά από ζητήματα προστασίας της ιδιωτικής ζωής.