Nn 1129

ΕΤΟΣ 66 • ι0υνιοσ 2015 • ΤΕΥΧΟΣ 1129 • ΤΙΜΗ 5€

Η έλλειψη λιμενικών υποδομών στο επίκεντρο του

3ου Posidonia

Sea Tourism x+7

ESS POST PR

RE

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ

P

Ταχ. Γραφείο Κ.Ε.Μ.Π. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

Αριθμός Αδείας 3760

SS POST

Forum χρηματιστηριο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

LUXURY

ΝΑΥΤΙΛΙΑ

Οι χρηματιστηριακές αγορές «φλερτάρουν» με τον επταετή κύκλο τους

ΟΔΔΗΧ: Το ακριβές χρέος της Ελλάδας μέχρι τέλη 2015

Σπάνια Bugatti αναμένεται να αγγίξει 1 εκατ. ευρώ

Δήμαρχος Πειραιά: «Είμαστε υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα του ΟΛΠ»

* Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site

περιεχομενα

12 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΕΤΟΣ 66 - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015 ΤΕΥΧΟΣ 1129

ΟΔΔΗΧ: Το ακριβές χρέος της Ελλάδας μέχρι τέλη 2015

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΩΔ. 011453

16 -17 MAPPING

Το παγκόσμιο εμπόριο είναι πιο σημαντικό

18 -21 ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ

Οι χρηματιστηριακές αγορές «φλερτάρουν» με τον επταετή κύκλο τους

ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:

ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

22 -29 ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:

22/ Χωρίς υδροπλάνα & φέτος το καλοκαίρ 26/ «Βουλιάζουν» τα ελληνικά νησιά

από Κεντροευρωπαίους – ελάχιστοι οι Έλληνες

30 -33 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

30/ Τι «ενοχλεί» περισσότερο τους Έλληνες

στις τηλεπικοινωνίες 32/ Στοίβα κατασχέσεις σε βάρος φαρμακείων στα χέρια του ΕΟΠΥΥ 33/ Open Circle: Άνοιξε την κάνουλα χρηματοδότησης για τις πρώτες ΜμΕ

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

22

Business Development: ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:

βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ Χρήστος Αλωνιστιώτης ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου χαρα αυγερινου Χρήστος Μπουτάτος Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ντινοσ κοτσολιουτσοσ

39-61 ΝΑΥΤΙΛΙΑ

40/ G. Moundreas & Co S.A.: Σε χαμηλά επίπεδα

44

στο επίκεντρο του 3ου Posidonia Sea Tourism Forum 50/ Tsakos Energy Navigation: Σε ανοδική πορεία τα κέρδη το α’ τρίμηνο του 2015 51/ Μέχρι τοΝ Νοέμβριο στον στόλο της Navios 14 πλοία από την HSH Nordbank AG 52/ Η Celestyal Cruises ατενίζει με αισιοδοξία το 2015 55/ Κρουαζιέρες με άρωμα...μαστίχας 56/ Η ακτοπλοΐα λέει «όχι» στην αύξηση του ΦΠΑ 57/ MedCruise και CLIA Ευρώπης σε κοινά προγράμματα κατάρτισης στους ταξιδιωτικούς πράκτορες 58/ Δήμαρχος Πειραιά: «Είμαστε υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα του ΟΛΠ» 61/ Παραίτηση με αιχμές κατά της ιδιωτικοποίησης από τον Γ. Ανωμερίτη

Ιδιοκτησία:

Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:

Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:

ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ:

ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr

ektyπωση

Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1, κατω ηλιουπολη τηλ.: 210 3233114, 210 3223905

62-65 ΙΣΤΟΡΙΑ

08 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Καμία μεταρρύθμιση – μόνο φόροι

ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679

Μιχαήλ Τοσίτσας

γ ν ω μη

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ

Λητώ Μησιακούλη

Σπάνια Bugatti αναμένεται να αγγίξει 1 εκατ. ευρώ

τα ημερήσια έσοδα των πλοίων

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:

Πανος Τσαγκαρακης

αρχισυντακτησ ναυτιλιακων:

36

34 - 35 LUXURY/ εναλλακτικεσ επενδυσειΣ 36 -38 LUXURY

44/ Η έλλειψη λιμενικών υποδομών

ταυτοτητα

66  04 

Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr

EDITORIAL απο τον ΠΑΝΟ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ

Brand name «Ελλάς»

Μ

Με αφορμή τη φράση “quick and dirty ” *, που χρησιμοποίησε η Κριστίν Λαγκάρντ πρόσφατα σε δήλωσή της για το πρόβλημα της Ελλάδας και την αναζήτηση λύσης μέσω διαπραγματεύσεων ελληνικής κυβέρνησης και θεσμών, έγραψα το παρακάτω άρθρο, για να ξέρουμε για ποιο πράγμα μιλά και πώς εφάρμοζαν αυτή την πρακτική του «γρήγορα και βρώμικα» όλες οι κυβερνήσεις της Ελλάδας, ενώ συνεχίζει να την εφαρμόζει και η σημερινή. Ένα αξιόλογο, αναμφισβήτητα, «προϊόν» στο παρελθόν, το brand «Ελλάς», στερείται σήμερα προστιθέμενης αξίας, με υπερεκτιμημένα συστατικά στην εσωτερική της Αγορά και –δυστυχώς– υποεκτιμημένα στις διεθνείς Αγορές, αφού κρίνεται ως αναξιόπιστο και αναποτελεσματικό. Καταλήγοντας στη διαπίστωση αυτή από τη σκοπιά ενός manager, δεν μπορώ να μην αιτιολογήσω την αποτυχία των πολιτικών “marketers”, οι οποίοι χειρίστηκαν το positioning ενός τόσο πολύτιμου προϊόντος. Είναι απορίας άξιον πώς ορισμένοι τα τελευταία χρόνια –ειδικότερα στη μεταπολίτευση– αντιλήφθηκαν τη δημιουργία ενός σύγχρονου προϊόντος με τη συνταγή που χρησιμοποιούσαν oι προγενέστεροί τους κατά τις προηγούμενες δεκαετίες. Πέραν των εξαιρετικών ευκαιριών που παρουσιάστηκαν εκείνη την περίοδο, και τις οποίες ορθώς εκμεταλλεύτηκαν οι πολιτικοί άνδρες των κυβερνήσεων της εποχής εκείνης (την ένταξη της χώρας στην Ε.Ο.Κ., τη μετέπειτα ένταξή μας στο ενιαίο νόμισμα της Ευρωζώνης και την αξιοποίηση της ευκαιρίας των Ολυμπιακών Αγώνων) έγινε εμφανής η έλλειψη ικανότητας ορισμένων πολιτικών managers να αναγνωρίζουν πρώτα τα συστατικά του εθνικού προϊόντος και κατόπιν να εκπονούν ανατρεπτικά και φιλόδοξα business plans, ώστε να συνεχίσουν την αναπτυξιακή πορεία. Αντ’ αυτού επιδόθηκαν σε ασκήσεις επί χάρτου, κι ενώ τα γεγονότα και οι εξελίξεις στην Ευρώπη και τον κόσμο τους προσπερνούσαν, αυτοί, αντί να σπεύσουν να τις προλάβουν –έστω καθυστερημένα– δήλωναν απόντες� Μέχρι που οι παγκόσμιες εξελίξεις τους πρόλαβαν, αλλά ακόμη και τότε δεν πτοήθηκαν: συνέχισαν εγκλωβισμένοι και περιχαρακωμένοι να

αναζητούν “quick and dirty” λύσεις και μαγικές συνταγές, με αποτέλεσμα τα σημερινά μας χάλια, καθιστώντας το brand «Ελλάδα» υπερεκτιμημένο στους «μέσα» και υποεκτιμημένο στους «έξω». Επιπροσθέτως, φάνηκαν κατώτεροι των ανδρών και γυναικών που προσέφεραν ανεκτίμητη προστιθέμενη αξία στο brand «Ελλάδα», οι οποίοι, ως πραγματικοί οραματιστές και άξιοι πρεσβευτές, έδωσαν με το έργο τους την καλύτερη παράσταση διεθνώς, λειτουργώντας αυτόκλητα, ταπεινά, και ανιδιοτελώς ως testimonial heroes του εθνικού προϊόντος. Αναφέρομαι στους μεγάλους πολιτικούς άνδρες του παρελθόντος, στη μεγάλη Μελίνα και τον σύντροφό της –που αν και ξένος αποδείχτηκε «πιο Έλληνας» από πολλούς άλλους– στον Ελύτη, τον Ρίτσο, τον Κακογιάννη, τον μεγάλο Χατζιδάκι και τον εξίσου μεγάλο Θεοδωράκη. Μέχρι και στον τελευταίο μεγάλο άνδρα της Δημοσιογραφίας –και όχι μόνο– με ανεκτίμητη προσφορά στην ανάδειξη του πολιτισμού, της μουσικής και της τέχνης, ο οποίος άφησε παρακαταθήκη ένα Μέγαρο που μας έβγαλε από την αφάνεια των διεθνών πολιτιστικών δρώμενων, τον Χρήστο Λαμπράκη. Πολλοί, ακόμη, επιχείρησαν να δώσουν λάμψη στο brand «Ελλάδα» διεθνώς, ανάγοντάς το σε premium brand, φάνηκαν όμως κατώτεροι του απλού κόσμου. Του ναυτικού-πρεσβευτή της χώρας σε κάθε λιμάνι, του φιλόξενου Έλληνα που σε βάζει στο σπιτικό του, του πολίτη της εργασίας και του μόχθου που πασχίζει να κρατήσει ψηλά την αξιοπρέπειά του. Επιδεικνύοντας αδυναμία να κεφαλαιοποιήσουν στο θετικό κλίμα, αλλά και να καλλιεργήσουν το έδαφος που διαμόρφωσαν εκείνοι, ώστε να επανατοποθετήσουν το brand δυναμικά και με αξιώσεις, και να παίζουν το παιχνίδι τους με άλλους όρους, κατέληξαν να κανιβαλίζουν το brand επί σειρά ετών. Για ένα τόσο μεγάλο brand, που ακόμη και σήμερα δεν έχει καταλήξει σε ενιαία ονομασία, διεθνώς (οι εξ Ανατολών γείτονες μάς αποκαλούν “Yunan” – Ίωνες, ενώ οι εκ Δυσμών “Greeks” – Γραικούς), το «Ελλάς» και «Έ λληνες», όπως και το ελληνικό προϊόν (hellenic brand), είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση. Ντροπή� *quick and dirty χαρακτηρίζονται οι συνοπτικές και αδιαφανείς διαδικασίες ή πρακτικές, που χρησιμοποιούνται για τη λύση προβλημάτων ή την παρουσίαση αποτελεσμάτων.

–> PTSAGARAKIS@reporter.gR

 06 

ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

Καμία μεταρρύθμιση – μόνο φόροι

σ

Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες που διαρρέουν από όλες τις πλευρές, δηλαδή από τους έλληνες και τους ευρωπαίους διαπραγματευόμενους, καμία μεταρρύθμιση, ουσιαστικά, δεν υπάρχει στο πακέτο της συμφωνίας. Υπάρχουν μόνο μέτρα λιτότητας, που θα διασφαλίζουν ότι οι δανειστές θα πάρουν πίσω τα λεφτά τους και ότι η Ελλάδα δεν θα ξαναδημιουργήσει ελλείμματα. Το γιατί δεν υπάρχουν μεταρρυθμίσεις, δεν το γνωρίζουμε. Επειδή οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν τις συζητούν καν; Επειδή οι ξένοι δεν ενδιαφέρονται να βοηθήσουν να «στρώσει» η χώρα, αλλά μόνο να πάρουν πίσω τα λεφτά που μας δάνεισαν; Επειδή μοναδικό μέλημα των ελλήνων διαπραγματευτών είναι να διατηρήσουν μεγάλο τον δημόσιο τομέα; Μάλλον για όλους αυτούς τους λόγους μαζί. Η αλήθεια είναι ότι αν δεν γίνουν ριζικές μεταρρυθμίσεις, μοναδική επιλογή που απομένει είναι η διαρκής και ολοένα πιο βίαιη λιτότητα για όλους, που ασφαλώς πλήττει την Οικονομία και καταδικάζει τη χώρα σε ανεργία και φτώχια. Αντί, λοιπόν, να προχωρήσουμε σε γενναίες μεταρρυθμίσεις, προτιμάμε να επιβάλουμε διαρκώς νέους, υπερβολικούς και άδικους φόρους, να μειώνουμε τις συντάξεις εξαθλιώνοντας τους χαμηλοσυνταξιούχους και να αποφεύγουμε την απελευθέρωση της Οικονομίας από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του Δημοσίου και τον απογαλακτισμό του Δημοσίου από τα κόμματα. Η χώρα ήταν και παραμένει κρατικοδίαιτη και καθώς ο ιδιωτικός τομέας διαλύεται από την ύφεση, η συμμετοχή του Δημοσίου στο Α.Ε.Π. αυξάνεται· και όσο αυξάνεται τόσο πιο αδύναμη θα γίνεται η Οικονομία, αφού το Δημόσιο είναι ήδη πτωχευμένο. Μόνο η ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα θα μπορούσε να προσφέρει άμεσα και μακροχρόνια αύξηση της ευημερίας και

τομέας να παραμείνει μεγάλος και όσο το δυνατόν ισχυρότερος. Όλες οι κυβερνήσεις των μνημονιακών χρόνων, μαζί με τη σημερινή, έδρασαν εις βάρος του ελληνικού λαού και των συμφερόντων της χώρας. Όλες επετέθησαν στον ιδιωτικό τομέα και διέλυσαν την Οικονομία. Τα μέτρα που πήραν –και που συνεχίζουν να παίρνουν– δρουν εις βάρος των επενδύσεων και αποκλείουν την ανάπτυξη. βελτίωση των προοπτικών της ΟικονομίΗ προσέγγιση που έχουν οι ελληνικές κυας. Όμως αυτό αποκλείεται να συμβεί με βερνήσεις στο ζήτημα της ανάπτυξης είτις πολιτικές που επιμένουν να ακολουναι λανθασμένη. Θεωρούν ότι η ανάπτυξη θούν οι ελληνικές κυβερνήσεις και στις θα έρθει από την τόνωση της εγχώριας ζήοποίες συμφωνούν οι εταίροι, αφού αυτοί τησης, μέσω της αύξησης των δημοσίων δεν νοιάζονται στην πραγματικότητα για δαπανών, σε μια Οικονομία εισαγωγική την εξυγίανση της ελληνικής Οικονομίκαι καθόλου παραγωγική. Η τόνωση της ας, αλλά μόνο για το πώς θα πάρουν πίσω εγχώριας ζήτησης, όμως, θα οδηγήσει σε τα δανεικά. Κι ενώ οι μεταρρυθμίσεις στη αύξηση των εισαγωγών και σε έλλειμμα του εξωτερικού ισοζυγίου, άρα σε νέα φτώχια, ενώ η αύξηση Χωρίς μεταρρυθμίσεισ, των δημοσίων δαπανών σε ελλείμματα και φόρους. Μπορεί μοναδική επιλογή είναι η διαρκήσ, Άγρια λιτότητα ο τουρισμός να σώζει την κατάσταση, όμως δεν αρκεί, ενώ είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε μεταβολές, εξωτερικές ή εσωτερικές. Με τις Διοίκηση, τους νόμους και τους θεσμούς μεταρρυθμίσεις που θα περιόριζαν τη γραθα έπρεπε να είναι η πρώτη προτεραιόφειοκρατία, θα απελευθέρωναν τις Αγοτητα όλων των ελληνικών κυβερνήσερές και τα επαγγέλματα, θα έδιναν ώθηση ων, τελικά είναι αυτό που όλες –ανεξαιρέστις επενδύσεις και τις εξαγωγές θα σωτως– αποφεύγουν. Κανείς μέσα σ’ αυτή θεί η χώρα, όχι με πολιτικές λιτότητας, που την κρίση, που προκλήθηκε από το Δημόαν και δεν μπορούμε να τις αποφύγουμε σιο, δεν σκέφτηκε ούτε μια στιγμή να μει–λόγω ελλειμμάτων– εφόσον δεν συνοώσει τον δημόσιο τομέα� Κανείς δεν σκέδεύονται από μεταρρυθμίσεις, απλώς θα φτηκε να κλείσει άχρηστους οργανισμούς αναπαράγονται και η χώρα θα παραμένει και υπηρεσίες. Κανείς δεν σκέφτηκε να στο τέλμα της υπανάπτυξης. Το κακό είναι μειώσει τις σπατάλες. Όλοι σκέφτηκαν το ότι μέσα στη Βουλή δεν ακούγεται καμία ίδιο, δηλαδή να διατηρήσουν το Δημόσιο φωνή υπέρ αυτών των μεταρρυθμίσεων· αρπάζοντας τα λεφτά των ιδιωτών και καυπάρχει απλώς μια διακομματική συνωτέληξαν στα ίδια μέτρα, τα οποία διαρκώς μοσία για την προστασία του Δημοσίου, και χειροτερεύουν: να φορολογήσουν μέτης γραφειοκρατίας και των πελατειακών χρι θανάτου τους πάντες, να κόψουν τις σχέσεων. Το ελληνικό δράμα, λοιπόν, θα χαμηλές συντάξεις, να αρπάξουν το χρήέχει ακόμη πολλές πράξεις. μα απ’ όπου μπορούν, αρκεί ο δημόσιος –> nikolopoulos@reporter.gr

 08 

Το φυσικό αέριο ως εναλλακτικό καύσιμο στη ναυσιπλοΐα Η ανάγκη χρήσης εναλλακτικών καυσίμων ως επιβεβλημένη λύση στην περιορισμένη ποσότητα μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως είναι το πετρέλαιο, και κυρίως στην απόκριση των περιβαλλοντικών επιταγών για χρήση «οικολογικών» καυσίμων, στρέφει όλους τους κλάδους των μεταφορών σε εναλλακτικές «πράσινες» λύσεις.

M

Μια τέτοια λύση αποτελεί το φυσικό αέριο το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως στον κτιριακό τομέα (για θέρμανση, μαγείρεμα, ψύξη), στις βιομηχανίες (συμπαραγωγή ενέργειας) και στην κίνηση οχημάτων ενώ η ναυσιπλοΐα στρέφεται στο υγροποιημένο φυσικό αέριο, προκειμένου να μειώσει τα κόστη της και να συμμορφωθεί με τις ευρωπαϊκές περιβαλλοντικές επιταγές. Πλοιοκτήτες και ναυπηγικές εταιρείες στρέφονται στη λύση της μετατροπής των εμπορικών τους στόλων με ενσωμάτωση συστημάτων φυσικού αερίου και μέσα στην επόμενη πενταετία ο αριθμός

αυτών των πλοίων αναμένεται να ξεπεράσει τα 800, ενώ αυξανόμενος βαίνει και ο αριθμός των νέων πλοίων που θα χρησιμοποιούν αποκλειστικά υγροποιημένο φυσικό αέριο. Όπως επισημαίνει ο κ. Richard Gil­ more, στέλεχος της Maran Gas Mariti­ me, τρεις είναι οι βασικοί παράγοντες οι οποίοι καθιστούν το φυσικό αέριο ως το πλέον ιδανικό καύσιμο νέας τεχνολογίας για τη Ναυτιλία: οι προβλέψεις ότι η τιμή του φυσικού αερίου θα καταστεί ακόμη πιο ανταγωνιστική στο μέλλον (σε Ευρώπη και ΗΠΑ) σε σχέση με το πετρέλαιο, οι μειωμένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως και 25% και οι μειωμένες εκπομπές του θείου έως και 95%.

 10 

Οι ευκαιρίες και τα εμπόδια για το LNG Τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα, η εξοικονόμηση κόστους και ο περιορισμός εξάρτησης από το πετρέλαιο αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για τη Ναυτιλία, η οποία καλείται, μεταξύ άλλων, να συμμορφωθεί με τις επιταγές της Ε.Ε. για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η

| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |

πιθανότητα δημιουργίας νέων περιοχών ECA ή επιβολής φόρων/τελών επί των καυσίμων επιταχύνει τη στροφή προς το φυσικό αέριο στη Ναυτιλία. Η χρήση φυσικού αερίου στη Ναυτιλία παρουσιάζει εμπορικά πλεονεκτήματα όχι μόνο για τα μικρά πλοία αλλά και για τα μεγάλα φορτηγά πλοία και τάνκερ καθώς σύμφωνα με τις προβλέψεις ύστερα από 7 με 10 χρόνια και για τα επόμενα 30 έτη, το LNG θα καταστεί κυρίαρχο καύσιμο στη Ναυσιπλοΐα ενώ δεν πρέπει να αγνοείται το ενδεχόμενο ότι το όριο του 0,5% που θα ισχύσει για το θείο το 2020 μπορεί να μειωθεί κι άλλο. Επιπλέον, πλεονέκτημα αποτελεί η μείωση της ηχορύπανσης ενώ η χρήση του φυσικού αερίου στη Ναυσιπλοΐα δημιουργεί μια νέα δυναμική αγορά διάθεσης και μεταφοράς καυσίμου με πολλές ευκαιρίες για επενδύσεις σε υποδομές. Σύμφωνα με τον κ. Antonius Willms, στέλεχος της εταιρείας PwC Germany, όσον αφορά στα εμπόδια της χρήσης του LNG στη Ναυτιλία, θα μπορούσε να αναφερθεί ότι αυτά εντοπίζονται στην ελλιπή (και συχνά μη αντικειμενική) ενημέρωση των πλοιοκτητών και επιχειρηματικών από τον κλάδο Ναυτιλίας (πολλές φορές και οι κυβερνητικοί φορείς αγνοούν σημαντικές πτυχές της χρήσης του LNG) ενώ το διεθνές θεσμικό πλαίσιο παρουσιάζει ελλείψεις σε θέματα προδιαγραφών και κανονισμών που αφορούν σε εξοπλισμό, διαδικασίες κ.λπ. Η είσοδος νέων παικτών στην Αγορά φυσικού αερίου δείχνει να απειλεί τα μέχρι σήμερα εγγυημένα βασικά χαρακτηρι-

στικά της χρήσης του καυσίμου, όπως είναι η ασφάλεια, ενώ αβεβαιότητα και σκεπτικισμό δημιουργεί το θολό ακόμη τοπίο σε θέματα φορολογίας, τιμαριθμικής αναπροσαρμογής και διεθνούς νομικού πλαισίου.

Ποια είναι η λύση; Οι αναπτυξιακές ευκαιρίες που προσφέρει το φυσικό αέριο στη Ναυτιλία είναι δεδομένες και προς αυτή την κατεύθυνση οι πολιτικές της Ε.Ε. θεσμοθετούν πλαίσια (μοντέλα τιμολόγησης, προδιαγραφές ασφαλείας και κανονισμούς) και ενθαρρύνουν πρωτοβουλίες (οικονομικές επιδοτήσεις στα κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) για την ομαλή μετάβαση στη διευρυμένη χρήση του «πράσινου καυσίμου». Σύμφωνα με τον κ. Antonius Willms, οι επιχειρήσεις του κλάδου παρουσιάζουν μελέτες περίπτωσης και μηχανισμούς επιτυχημένης χρήσης φυσικού αερίου, παρέχοντας παραδείγματα συνεργειών μεταξύ προμηθευτών, κατασκευαστικών εταιρειών, λιμενικών Αρχών και ναυτιλιακών εταιρειών, οι οποίες καταφέρνουν να βρουν έναν κοινό δρόμο, με στόχο την οικονομική ανάπτυξη και το περιβαλλοντικό και κοινωνικό συμφέρον. Βασική προϋπόθεση αποτελεί για τους επιχειρηματίες η σωστή τιμολόγηση, ο χρονικός ορίζοντας της απόσβεσης της επένδυσης, η ύπαρξη διευρυμένου δικτύου ανεφοδιασμό και υποδομών και η εγγύηση απρόσκοπτου ανεφοδιασμού σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Οι απαιτήσεις μείωσης μικροσωματιδίων (PM), διοξειδίου του άνθρακα (CO2), οξειδίων του θείου (SOx) και οξειδίων του Αζώτου (ΝΟx) για το διάστημα 2015-2025.

 11

Οι προκλήσεις για την ελληνική ναυτιλία Πολλές είναι οι προκλήσεις για τη χρήση φυσικού αερίου στην ελληνική Ναυτιλία, όπως επεσήμαναν φορείς της Αγοράς, οι οποίοι εξέθεσαν τις απόψεις τους σε εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ημέρας Ναυτιλίας 2015 στον Πειραιά. Επικεφαλής ναυτιλιακών ομίλων και φορέων της Αγοράς καυσίμων επεσήμαναν την τάση της Ευρωπαϊκής Έ νωσης προς τη χρήση φιλικότερων μορφών ενέργειας στις μεταφορές, κυρίως τις θαλάσσιες. Όπως τόνισαν, η εφαρμογή των αυστηρών κανονισμών στις περιοχές ECA (Βόρεια Ευρώπη), σχετικά με τη χρήση καύσιμων χαμηλών εκπομπών θείου 0,5%, που ισχύει από της αρχές του χρόνου και σε όλη την Ευρώπη και Αμερική από το 2020, επιτάσσει άμεσες λύσεις, με το φυσικό αέριο να θεωρείται ως η πιο ενδεδειγμένη. Το υψηλό κόστος για την κατασκευή υποδομών και τη μετατροπή των πλοίων με χρήση LNG δείχνει να αποτελεί εμπόδιο στον ρυθμό ανάπτυξης της χρήσης LNG στις θαλάσσιες μεταφορές, ωστόσο τα μειονεκτήματα αυτά δείχνουν να αντισταθμίζονται από ευρωπαϊκές δημόσιες και ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η Commission μαζί με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προχωρά σε ένα επενδυτικό σχήμα, το οποίο δεν θα βασίζεται μόνο σε επιδοτήσεις αλλά σε αυξημένες εγγυήσεις σε δάνεια που θα δοθούν προς τους πλοιοκτήτες. Παράλληλα, η Αγορά διαθέτει ιδιωτικά κεφάλαια, γεγονός που αποτελεί ένδειξη ότι έχει γίνει αντιληπτό πως όλοι οι stakeholders πρέπει να κινηθούν ταυτόχρονα προς την ίδια κατεύθυνση. Οι ευκαιρίες για την Ελλάδα είναι πολλές: ο Πειραιάς μέχρι το 2020 θα είναι το μεγαλύτερο λιμάνι ανεφοδιασμού LNG, καθώς έχει τον μεγαλύτερο αριθμό short sea και Ferries. Παράλληλα, η δυνατότητα μετατροπής μηχανών για χρήση του LNG στην ελληνική Ναυτιλία (και ιδιαίτερα στη Ναυτιλία μικρών αποστάσεων) αποτελεί έναν παράγοντα που θα κινητοποιήσει την ανάπτυξη μιας ολόκληρης Αγοράς, επιφέροντας αλυσιδωτές θετικές επιδράσεις στην Οικονομία, την απασχόληση και την κοινωνική ευημερία.

| ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |

Ο ΟΔΔΗΧ διαβιβάζει ΚΑΙ το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής χρέους της Κεντρικής Διοίκησης από 30.4.2015:

ΟΔΔΗΧ:

Το ακριβές

χρέος της

Ελλάδας

μέχρι τέλη

2015 Την εικόνα του δημοσίου χρέους –το βασικό πρόβλημα για την ανάσταση της ελληνικής Οικονομίας– παρουσίασε ο ΟΔΔΗΧ στη Βουλή με σχετικό έγγραφο, που διαβιβάστηκε μετά από αίτημα του βουλευτή του Συ.Ριζ.Α., κ. Γιάννη Σταθά. Όπως μεταδίδει το ΑΠΕΜΠΕ η χώρα οφείλει προς το ΔΝΤ, την ΕΚΤ, την ΕΕ, προς κάθε χώρα-μέλος χωριστά και προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Όπως αναφέρει ο ΟΔΔΗΧ, το Δημόσιο Χρέος της Κεντρικής Διοίκησης στις 30.4.2015 after swaps διαμορφώθηκε στα 312,6 δισ. ενώ διαβιβάζονται στοιχεία για την κατηγοροποίησή του.

2015: 38,328 δισ. 2028: 7,469 δισ. 2041: 7,292 δισ.

Ειδικότερα το Χρέος Κεντρικής Διοίκησης στις 30.4.2015 είναι:

2019: 13,628 δισ. 2032: 9,523 διçς 2045: 8,13 δισ.

Έντοκα γραμμάτια:

14.943.985.150

Ομόλογα:

39.380.106.240

Ομόλογα ANFA:

7.309.342.288

Ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ:

19.874.176.528

Δάνεια από την ΤτΕ:

4.265.072.006

2029: 6,893 δισ. 2042: 7,682 δισ.

2017: 9,648 δισ. 2030: 7,220 δισ.

2043: 10,100 δισ.

2018: 4,600 δισ. 2031: 6,723 δισ.

2044: 6,23 δισ.

2020: 5,080 δισ. 2033: 6,780 δισ. 2046: 4,83 δισ.

2021: 5,154 δισ.

2034: 9,520 δισ. 2047: 5,9 δισ.

2022: 6,907 δισ. 2035: 9,247 δισ.

2048: 2,5 δισ.

2023: 9,208 δισ. 2036: 9,316 δισ.

2050: 500 εκατ.

2024: 8,964 δισ. 2037: 12,813 δισ. 2053: 2 δισ.

Ειδικά διακρατικά δάνεια εξωτερικού (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων): 7.094.520.535 Λοιπά δάνεια εξωτερικού: Δάνεια από EFSF:

2016: 7,227 δισ.

5.081.086.468 130.909.000.000

Δάνεια από κράτη-μέλη της Ευρωζώνης: 52.900.000.000 Δάνεια από ΔΝΤ:

20.634.653.567

Βραχυπρόθεσμα δάνεια (repos): 10.286.954.529 Σύνολο:

312.679.022.950

Σύμφωνα με το έγγραφο, το καθαρό ποσό που πρέπει να καταβληθεί για χρεολύσια από 1.5.2015 έως το τέλος του 2015 είναι 13,1 δισ. δεδομένου ότι οι πληρωμές που εμφανίζονται εντός του ιδίου έτους (25,2 δισ.) είναι αναχρηματοδοτούμενο χρέος (έντοκα γραμμάτια και repos). Αντίστοιχα για τόκους θα πρέπει να καταβληθεί στο ίδιο διάστημα ποσό το οποίο σήμερα είναι στα 3,1 δισ.

 12 

2025: 7,419 δισ.

2038: 12,516 δισ. 2054: 6,3 δισ.

2026: 8,059 δισ. 2039: 13,401 δισ. 2057: 1,13 δισ.

2027: 8,062 δισ. 2040: 6,369 δισ.

Ο ΟΔΔΗΧ έχει διαβιβάσει και το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης: Ανάμεσα στα στοιχεία αυτά περιλαμβάνεται και το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής των δανείων (σε ευρώ) από το ΔΝΤ, το οποίο έχει ως εξής: 2015:

5,498 δισ.

2016:

2,995 δισ.

2017:

708 εκατ.

2018:

1,763 δισ.

2019:

2,046 δισ.

2020:

2,046 δισ.

2021:

2,046 δισ.

2022:

1,910 δισ.

2023:

1,338 δισ.

2024:

284 εκατ.

Dourampeis Oyster, 37 Adrianeiou str., Neo Psychiko, Tel.: 2106710100 Δουράμπεης Oyster Αδριανείου 37, Ν. Ψυχικό, Tηλ: 2106710100

Γίνετε συνδρομητής στα

και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό

δωρεάν

ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ/ΕΤΗΣΙΕΣ 11 ΤΕΥΧΗ

ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. Δ.Ο.Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΤΗΛ. FAX E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ Ετήσια Διετής

ΕΛΛΑΔΑ

ΕΥΡΩΠΗ

ΗΠΑ/ΑΣΙΑ

ΙΔΙΩΤΕΣ

€50

€100 (£60)

$100

ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ

ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ

€80

€100 (£60)

$100

1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/sindromes

Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α.

Πληροφορίες στο 210 3318411 ή c.vogiatzaki@reporter.gr

Το παγκόσμιο

Αυτός ο χάρτης, από τον Max Roser, δείχνει τον όγκο συναλλαγών σε κάθε χώρα, σε σχέση με το μέγεθος της συνολικής Οικονομίας της. Μια μεγάλη χώρα, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, τείνει να έχει μικρότερη διαπραγμάτευση ανά μετοχή από μια μικρή χώρα, όπως η Ολλανδία. Τo πραγματικά εντυπωσιακό, όμως, δεν είναι οι διαφορές μεταξύ των χωρών, αλλά όσα έχουν κοινά. Με εξαίρεση έναν μικρό αριθμό χωρών, στο πλαίσιο εμπορικών κυρώσεων ή μείζονων διαταραχών πολέμου, το εμπόριο έχει αυξηθεί σημαντικά για κάθε χώρα στον πλανήτη. Η βελτιωμένη τεχνολογία, η απουσία της μεγάληςεικόνας των γεωπολιτικών αντιπαλοτήτων και οι πολιτικές μεταρρυθμίσεις συνδυάζονται για να θέσουν το παγκόσμιο εμπόριο σε ταχεία ανοδική πορεία, μιας και με τα τελευταία στοιχεία, από το 1990 μέχρι το 2011 δεν δείχνει κανένα σημάδι διακοπής.

100 - 149 80 - 99

TRADE SHARE OF GDP (IN%)

σημαντικό

150 - 199

WORLD TRADE AS SHARE OF WORLD GDP IN 1990: 40%

εμπόριο είναι πιο

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 200

i

60 - 79 40 - 59 20 - 39 ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 20 ΧΩΡΙΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

A

150 - 199

 16 

100 - 149 80 - 99

TRADE SHARE OF GDP (IN%)

WORLD TRADE AS SHARE OF WORLD GDP IN 2011: 61%

Πηγή: www.ourworldindata.org

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 200

i

60 - 79 40 - 59 20 - 39 ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 20 ΧΩΡΙΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

| MAPPING |

 17 

Οι χρηματιστηριακές

αγορές «φλερτάρουν» με τον επταετή κύκλο τους Του Χρήστου Αλωνιστιώτη*

Το χρηματιστηριακό «παιχνίδι» έχει αποκτήσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών. Και αυτό έχει να κάνει με πάρα πολλούς παράγοντες, τόσο οικονομικούς όσο και αμιγώς χρηματιστηριακούς.

 18 

| χρηματιστηριο |

 19 

Τα μεγαλύτερα κεφάλαια τοποθετούνται σε Αμερική, Ευρώπη, Ιαπωνία και κίνα, ενώ τα πιο μικρά διασπείρονται σε άλλες αγορές

Θα ξεκινήσουμε αναλύοντας το γενικότερο μοτίβο στο οποίο τείνουν να κινούνται οι χρηματιστηριακές Αγορές, εδώ και πολλές δεκαετίες. Μια περίοδος χρηματιστηριακής ανόδου χαρακτηρίζεται από την έντονη εισροή επενδυτικών κεφαλαίων στις μετοχές. Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι τα επενδυτικά κεφάλαια δεν τοποθετούνται επιλεκτικά, αλλά διασπείρουν τα

Θ

κεφάλαιά τους σε μεγάλο εύρος χρηματιστηριακών Αγορών. Ως εκ τούτου, τα μεγαλύτερα κεφάλαια τοποθετούνται κυρίως στην Αμερική, την Ευρώπη, την Ιαπωνία και την Κίνα και μικρότερα κεφάλαια διασπείρονται σε άλλες μικρότερες χρηματιστηριακές Αγορές. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι μια περίοδος χρηματιστηριακής ανόδου και ευφορίας ολοκληρώνεται αφού έχει υπάρξει συνολική άνοδος των χρηματιστηριακών Αγορών. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει, αφού μια σειρά Αγορών –ακόμη και μεγάλων Οικονομιών– απέχουν σημαντικά από τα ιστορικά τους υψηλά επίπεδα. Την ίδια ώρα, στη Wall Street των συνεχόμενων ιστορικών υψηλών, εδώ και μήνες υπάρχει χρηματιστηριακή

 20 

απραξία, καθώς στην πραγματικότητα η τάση είναι μακροπρόθεσμα πλάγια, που σημαίνει ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον έχει ατονήσει και οι επενδυτές αναζητούν ευκαιρίες σε άλλα, λιγότερο υπερτιμημένα, χρηματιστήρια. Φυσικά, επειδή η πραγματική Οικονομία δεν είναι σε θέση να υποστηρίξει μια συνολική χρηματιστηριακή άνοδο, τον ρόλο του αγοραστή έχουν αναλάβει οι ανά τον κόσμο κεντρικές τράπεζες. Όμως, μεταξύ άλλων, οι επενδυτές θα πρέπει να είναι πλήρως ενήμεροι για τις συνθήκες οι οποίες επικρατούν στις Αγορές ή για τους κινητήριους μοχλούς της ανόδου των Αγορών. Όταν οι αποτιμήσεις ξεφεύγουν, το έξυπνο χρήμα και τα μεγάλα κεφάλαια δεν συμμετέχουν στην άνοδο. Στην παρούσα συγκυρία, στην άνοδο

| χρηματιστηριο |

τα στοιχεία είναι ανατρεπτικά. Οι μικροεπενδυτές, έχοντας απογοητευτεί από τις μικρές αποδόσεις που υπάρχουν σε άλλες Αγορές και έχοντας χάσει μεγάλο μέρος της ανόδου, έχουν αρχίσει να αποκτούν όλο και μεγαλύτερη έκθεση στη Wall Street. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα ρευστά διαθέσιμα έχουν αρχίσει να μειώνονται με έντονο ρυθμό, γεγονός που σημαίνει ότι τα αμερικανικά νοικοκυριά αποκτούν μεγαλύτερη έκθεση στην αγορά μετοχών. Έ να ακόμη στοιχείο της άκρατης αισιοδοξίας που διέπει τους μικροεπενδυτές έρχεται από τη μακρινή Κίνα, ο χρηματιστηριακός δείκτης της οποίας συγκαταλέγεται σε αυτούς που έχουν την καλύτερη απόδοση παγκοσμίως για το 2015, με τα κέρδη μέχρι στιγμής να ξεπερνούν το 50%. Η μεγάλη αυτή άνοδος έχει περάσει και στην ψυχολογία των μικροεπενδυτών, οι οποίοι συρρέουν κατά χιλιάδες στις χρηματιστηριακές εταιρείες, προκειμένου να ανοίξουν κάποιον χρηματιστηριακό κωδικό. Από την αρχή του 2015, 29 εκατομμύρια νέοι χρηματιστηριακοί κωδικοί έχουν ανοίξει στο κινεζικό χρηματιστήριο, ξεπερνώντας και τον πυρετό του 2007. συμβάλλουν σχεδόν αποκλειστικά οι κεντρικές τράπεζες, οι οποίες δεν έχουν κανένα πρόβλημα να αγοράζουν συνεχώς υψηλότερα. Φυσικά, όσο η χρηματιστηριακή άνοδος διασπείρεται, ή όσο μια χρηματιστηριακή Αγορά διατηρείται στα υψηλά της και αρνείται πεισματικά να διορθώσει, τόσο αυξάνεται και το ενδιαφέρον του επενδυτικού κοινού, του λεγόμενου retail, του οποίου τα χρήματα είναι και τα σημαντικότερα στη διαδικασία της χρηματιστηριακής αναδιανομής του πλούτου. Για παράδειγμα, στην Αμερική, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν για τα ρευστά διαθέσιμα που διατηρούνται στους λογαριασμούς των μικροεπενδυτών,

Όλα αυτά μας οδηγούν σε κάποια χρήσιμα συμπεράσματα. Το βασικότερο από αυτά, κατά τη γνώμη μας, είναι ότι οι χρηματιστηριακές Αγορές έχουν εισέλθει στο τελευταίο στάδιο ανόδου και λόγω της συμμετοχής των κεντρικών τραπεζών αλλά και της εισόδου των μικρών παικτών. Στους επόμενους μήνες δεν αποκλείεται να δούμε την άνοδο των χρηματιστηριακών δεικτών να επιταχύνεται. Φυσικά, το πάρτι δεν θα είναι το ίδιο παντού, αλλά σε κάθε περίπτωση η μετάδοση της χρηματιστηριακής «τρέλας» δεν είναι και κάτι δύσκολο. Ξεκινώντας από τη Wall Street, ο φετινός Μάιος είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την πορεία των δεικτών και αυτό γιατί συμπληρώνονται 7 χρόνια και 7 μήνες από το τελευταίο κραχ, αυτό του 2008, το οποίο απείχε επίσης 7 χρόνια και 7 μήνες

 21 

από το προηγούμενο κραχ, αυτό του 2001. «Σύμπτωση», θα πουν οι περισσότεροι, αλλά κάτι που συμβαίνει περισσότερο από μια φορά –και ιδιαίτερα στο χρηματιστήριο– δύσκολο να το χαρακτηρίσεις ως σύμπτωση. Ανάλογα παραδείγματα υπάρχουν, άλλωστε, δεκάδες. Σε μια πιο μακροοικονομική ανάλυση της Αγοράς, η Οικονομία –και κατ’ επέκταση το χρηματιστήριο– λειτουργούν με βάση κάποιους κύκλους, εκ των οποίων σημαντικότερος είναι ο επταετής. Στην τρέχουσα συγκυρία, ο επταετής κύκλος γίνεται ακόμη πιο κρίσιμος καθώς ο τριετής κύκλος δεν υπήρξε ποτέ, εξαιτίας της παρέμβασης των κεντρικών τραπεζών. Όλα δείχνουν ότι οι επόμενοι μήνες θα έχουν τεράστιο ενδιαφέρον, τόσο από επενδυτικής όσο και από οικονομικής σκοπιάς. Και αυτό έχει αρχίσει να αποτυπώνεται στις Αγορές, αφού η μεταβλητότητα παραμένει διαρκώς αυξανόμενη τους τελευταίους μήνες. Και η υψηλή μεταβλητότητα δεν είναι ποτέ καλή για τις Αγορές. Από τη σκοπιά των μεγάλων επενδυτικών σχημάτων, η επιθετικότητα των τοποθετήσεων σε μετοχές έχει αντικατασταθεί από τις πιο ποιοτικές τοποθετήσεις, αλλά και από την κατακόρυφη αύξηση της αγοράς ασφάλειας από ενδεχόμενη πτώση των δεικτών, όπως αυτή παρέχεται από σχετικά προϊόντα στην Αγορά των options.

*Ο κ. Χρήστος Αλωνιστιώτης είναι Τεχνικός Αναλυτής Αγορών, ForexReport.gr

Χωρίς υδροπλάνα & φέτος το

καλοκαίρι

Σ

Σε όνειρο θερινής νυκτός μετατρέπονται οι πτήσεις με υδροπλάνα, καθώς ούτε φέτος το Καλοκαίρι πρόκειται να ξεκινήσει η δραστηριότητά τους στην Ελλάδα. Η τρίτη κατά σειρά αναβολή (είχαν προγραμματιστεί να πετάξουν από το Καλοκαίρι του 2012) αποδίδεται αυτή τη φορά στις εκλογές και τις καθυστερήσεις που προκάλεσαν σε επίπεδο αδειοδοτήσεων των υδατοδρομίων.

Τhσ χαρασ αυγερινου

| ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

 23 

Πληροφορίες θέλουν και τις δύο εταιρείες να αντιμετωπίζουν προβλήματα χρηματοδότησης από τους ξένους επενδυτές με τους οποίους είχαν ήδη προχωρήσει σε συμφωνίες, λόγω του ιδιαίτερα ασταθούς οικονομικού και πολιτικού περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκεται η χώρα. «Όσο είναι σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση με τους δανειστές και δεν κλείνει μια συμφωνία, ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα για την επόμενη ημέρα, οι επενδυτές διστάζουν», εξηγεί στέλεχος της Αγοράς υδροπλάνων, που διαπιστώ-

Π

νει ότι το σύνολο της χώρας βρίσκεται σε «επενδυτική ομηρία».

Τι έγινε με τις αδειοδοτήσεις υδατοδρομίων; Ενδεικτικό των γραφειοκρατικών καθυστερήσεων είναι το γεγονός ότι από τους συνολικά περίπου 40 φακέλους που έχουν υποβληθεί, έχει ολοκληρωθεί η αδειοδότηση μόνο ενός υδατοδρομίου, αυτού της Κέρκυρας. Ύστερα από σημαντικές καθυστερήσεις, το σχετικό νομοσχέδιο ψηφίστηκε τον Απρίλιο του 2013, οι διευκρινιστικές αποφάσεις πήραν ΦΕΚ τον Ιανουάριο του 2014 ενώ η απαραίτητη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ)

 24 

υπεγράφη τον Φεβρουάριο του 2014, διαμορφώνοντας ουσιαστικά το νομοθετικό πλαίσιο ίδρυσης υδατοδρομίων. Πέρασαν όμως σχεδόν 14 μήνες από τότε και ο μηχανισμός κατάφερε να αδειοδοτήσει μόνο ένα υδατοδρόμιο. Στελέχη της Αγοράς επισημαίνουν ότι η απειρία των εμπλεκόμενων φορέων στην αδειοδότηση και τη διαχείριση των δεδομένων των υδατοδρομίων αύξησε σημαντικά τον χρόνο διεκπεραίωσης των φακέλων. Το πρώτο αδειοδοτημένο υδατοδρόμιο είναι αυτό της Κέρκυρας, αποτελεί ιδιοκτησία του «Οργανισμού Λιμένος Κέρκυρας», αδειοδοτήθηκε τον Δεκέμβριο του 2014 μέσω της εταιρείας «Ελληνικά

| ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Η ιδιαίτερη μορφολογία της χώρας μας φαίνεται να ευνοεί την αυξημένη ζήτηση για το μέσον, αποφέροντας προσοδοφόρους υπηρεσίες Υδατοδρόμια» η οποία συνεργάζεται με την «Κ2 SmartJets» που θα αναλάβει το πτητικό έργο των υδροπλάνων.

Οι προοπτικές στην Ελλάδα και οι γειτονικές αγορές Η Αγορά υδροπλάνων εκτιμάται ότι θα είναι ιδιαίτερα προσοδοφόρος, καθώς η μορφολογία της χώρας ευνοεί την αυξημένη ζήτηση υπηρεσιών μεταφοράς. Στην Τουρκία, όπου οι πτήσεις ξεκίνησαν πριν από δύο χρόνια, στην Κροατία πριν από έξι μήνες και στην Ιταλία επίσης πρόσφατα, η Αγορά κινείται με ταχύτατους ρυθμούς. Πρόκειται για εναλλακτικό μέσο το οποίο αντικαθιστά

ακτοπλοϊκή ή αεροπορική μετακίνηση με ανταγωνιστικό κόστος, ενώ ευνοείται ιδιαίτερα η δραστηριότητά της σε χώρες με σύνθετη μορφολογία. Πέραν της εξυπηρέτησης των νησιών της χώρας θα μπορούσαν μελλοντικά, όπως εκτιμούν στελέχη της Αγοράς, να πραγματοποιούνται πτήσεις που θα συνδέουν νησιά με τα τουρκικά παράλια, για παράδειγμα.

σύντομο παρελθόν Έχουν τα υδροπλάνα στην Ελλάδα Κατά το παρελθόν είχαν ξεκινήσει κάποιες εταιρείες πτήσεις με υδροπλάνα στη χώρα. Η μία, ελληνοκαναδικών συμφερόντων, εκτελούσε πτήσεις στο Ιόνιο

 25 

αλλά και από το Λαύριο με δύο αεροσκάφη. Οι συνθήκες (καιρικές καθώς πρόκειται για ανοιχτό λιμάνι) στο Λαύριο οδήγησαν σε ακύρωση πολλών πτήσεων με αποτέλεσμα η κύρια δραστηριότητα της εταιρείας που ξεκίνησε το 2004 να έχει επικεντρωθεί στην Κέρκυρα, τα Ιωάννινα και τους Παξούς. Παράλληλα, το 2009, όταν ανέστειλε τη λειτουργία της η πρώτη εταιρεία, ξεκίνησε τη δραστηριότητά της στις Σποράδες μια ελληνική εταιρεία μεξικανικών συμφερόντων. Και οι δύο εταιρείες αναγκάστηκαν να λειτουργήσουν χωρίς να υφίσταται ουσιαστικά νομοθετικό πλαίσιο, σε υδατοδρόμια που δεν είχαν αδειοδοτηθεί.

«Βουλιάζουν» τα ελληνικά νησιά από Κεντροευρωπαίους – ελάχιστοι οι Έλληνες  26 

| ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Μ

Μπορεί σύμφωνα με τις εκτιμήσεις και τα στοιχεία που έχει δώσει στο φως ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), το 2015 να δείχνει πως θα είναι η πιο αποδοτική τουριστική χρονιά, ωστόσο αυτό δεν ισχύει και για τους γηγενείς παραθεριστές.

Του Χάρη Αποστολόπουλου

 27 

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΑΦΙΞΕΩΝ ΞΕΝΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ (σε εκατ.)

25

* 24,5 25,0

20 15 10

14,4

15,3

16,2

15,9

2007

2008

14,9

15,0

2009

2010

16,4

17,0

2011

2012

20,1

5 0

2005

2006

2013

2014

2015*

* εκτίμηση, Πηγή: ΣΕΤΕ

Τ

Τι γίνεται με τους Έλληνες;

Για τους Έ λληνες το… «πουθενά» δείχνει πως θα είναι και φέτος ο δημοφιλέστερος τουριστικός προορισμός. Σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα του Ινστιτούτου Καταναλωτών, που πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων σε δείγμα 545 ατόμων, ποσοστό μεγαλύτερο του 73%, δήλωσε με σιγουριά ότι οι διακοπές για φέτος, αποτελούν «λέξη-ταμπού»� Και πώς να μην είναι, δηλαδή, όταν πολλοί συμπολίτες μας, με τα οικονομικά τους στο ναδίρ και την απογοήτευσή τους στο ζενίθ, καλούνται να αποφασίσουν για τις διακοπές τους, ενώ δεν έχουν λύσει ακόμα το βιοποριστικό τους ζήτημα. Ακόμη όμως και το «τολμηρό» 27%, που θα αψηφήσει την κρίση και θα ενισχύσει τον εσωτερικό τουρισμό, στο μεγαλύτερο μέρος του δεν προγραμματίζει πολυήμερες κρουαζιέρες στη Νάξο και στην Κεφαλλονιά, αλλά πενθήμερες εξορμήσεις σε εξοχικές κατοικίες φίλων ή σε επαρχιακά, πατρικά σπίτια. Να αναφέρουμε χαρακτηριστικά, πως ιδιοκτήτης ταξιδιωτικού γραφείου στη λεωφόρο Αμαλίας, στο κέντρο της Αθήνας, τόνισε ότισχεδόν όλες οι κρατήσεις για πτήσεις σε νησιωτικούς προορισμούς που του έχουν γίνει μέχρι σήμερα, αφορούν μετακινήσεις ξένων τουριστών οι οποίοι βρίσκονται στην πρωτεύουσα.

Αλλάζει η ελληνική νοοτροπία Είναι πια σαφές ότι ακόμη και οι αναγκαίες για πολλούς διακοπές, έφτασαν να θεωρούνται είδος πολυτελείας και περικόπτονται από τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Είναι δε αυτονόητο, ότι τα ξενοδοχεία, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια και τα bungalows δεν υπάρχουν καν ως επιλογή για την πλειονότητα των Ελλήνων, οι οποίοι επιζητούν τη φιλοξενία συγγενών και φίλων ή εναλλακτικές και οικονομικές διανυκτερεύσεις, τύπου camping. Σε επικοινωνία με ουκ ολίγους ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων και ξενοδοχείων που δραστηριοποιούνται στις Κυκλάδες (Πάρο, Μύκονο & Σαντορίνη), ενημερωθήκαμε πως εξαιτίας των ξένων τουριστών, που συνεχίζουν να μας επισκέπτονται μαζικά, οι επιχειρήσεις τους πηγαίνουν εξαιρετικά. Ωστόσο, αυτό που τους προβληματίζει είναι ότι ακόμα κι αυτοί που παραδοσιακά δούλευαν αμιγώς με Έ λληνες, φέτος ψάχνουν και δεν τους βρίσκουν.

«Λαοθάλασσα» τουριστών στο Αιγαίο Μπορεί οι Έ λληνες να μην επισκέπτονται τα ελληνικά νησιά όπως στις προ κρίσης εποχές, ωστόσο οι τουρίστες – και δη οι Ευρωπαίοι– δείχνουν αποφασισμένοι να μην αφήσουν την Ελλάδα να πτωχεύσει. Άλλοι, βέβαια, πιστεύουν ότι η Ελλάδα έχει τόση «πέραση» τουριστικά, καθώς οι κάτοικοι της Κεντρικής Ευρώπης ευελπιστούν σε φθηνές

 28 

διακοπές όπου θα πληρώνουν με δραχμές. Σύμφωνα με πληροφορίες από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού, η «κάθοδος των Ευρωπαίων» στα νησιά του Αιγαίου θα ξεπεράσει με χαρακτηριστική ευκολία το μέχρι τώρα ρεκόρ προσέλευσης.

«Σαν ηφαίστειο που ξυπνά» η Σαντορίνη Όπως μαθαίνουμε από το γνωστό ξενοδοχειακό συγκρότημα “Mystique” της Oίας, στη Σαντορίνη, όλα του τα δωμάτια είναι réservé μέχρι και τις 15 Αυγούστου από τον Μάρτιο, καθώς Ολλανδοί, Γερμανοί, Λουξεμβούργιοι και Σκανδιναβοί ετοιμάζονται να «βουλιάξουν» το –κατά πολλούς ομορφότερο– νησί της Μεσογείου. «Εν αντιθέσει με τους Ασιάτες και τους Αμερικανούς, οι Ευρωπαίοι συνήθως, επειδή έχουν κάτι κι αυ-

| ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

τοί από το ελληνικό DNA, είναι πιο της τελευταίας στιγμής και «κλείνουν» τις διακοπές τους λίγες μόνο ημέρες πριν από την αναχώρησή τους», δήλωσε ξενοδοχειακός υπάλληλος του συγκροτήματος, για να συμπληρώσει πως «φέτος, όμως, ξεπέρασαν τους εαυτούς τους και βιάστηκαν υπερβολικά. Δεν ήταν λίγοι οι Ιάπωνες τουρίστες που κάλεσαν δύο μήνες πριν από το Καλοκαίρι για να κάνουν κράτηση και απόρησαν όταν τους είπαμε ότι είμαστε ήδη πλήρεις».

Θύελλα και στο Νησί των Ανέμων Τα ίδια ισχύουν και για τον έτερο αγαπημένο προορισμό των τουριστών, τη Μύκονο. Αφού έγινε μόλις πριν από λίγες ημέρες το κέντρο του κόσμου για την επιχειρηματικότητα και τον χώρο της μόδας, με την παρουσίαση της νέας

collection της Replay και την παρουσία των Αγγέλων της Victoria Secret, συνεχίζει με κεκτημένη ταχύτητα. Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Skyscanner, που καταγράφει τους τουριστικούς προορισμούς που ψάχνουν στο διαδίκτυο οι τουρίστες, για πρώτη φορά στα χρονικά –και παρά τα χιλιόμετρα που τους χωρίζουν– η Μύκονος είναι συνολικά ο Νο2 προορισμός για Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς� Σε συνδυασμό, δε, με τη δεδομένη μαζική άφιξη των Ευρωπαίων, είναι πασιφανές ότι στο Νησί των Ανέμων «δεν θα πέφτει καρφίτσα».

Αυξημένη κίνηση σε Ιόνιο και Χαλκιδική Να γίνει το αδιαχώρητο αναμένουν, όμως, και στο «αντίπαλον δέος» του Αιγαίου, τα Ιόνια νησιά, με τις Ζάκυνθο, Κεφαλλονιά και Κέρκυρα να κατέ-

 29 

χουν την πρώτη θέση. Σύμφωνα με τοπικούς παράγοντες και επιχειρηματίες του Ιονίου, φέτος θα είναι μια από τις ελάχιστες χρονιές όπου οι Ιταλοί δεν θα έχουν την πρωτοκαθεδρία. Ρώσοι, Βρετανοί και Γάλλοι τουρίστες έχουν κάνει τις κρατήσεις τους, ενώ ετοιμάζονται ήδη για την απόβασή τους. Μολονότι δεν είναι νησί, αποτελεί σταθερά έναν από τους πιο περιζήτητους τουριστικούς προορισμούς. Και φέτος αυτό δεν αναμένεται να αλλάξει. Σε επαφή μας με τους ιθύνοντες του ξενοδοχείου «Άθως Παλάς», αυτοί μας διαβεβαίωσαν για την αυξημένη έλευση, τονίζοντας πως αν συνυπολογίσουμε και την περσινή χρονιά, η Χαλκιδική διάγει την πιο «γεμάτη» διετία της τελευταίας δεκαετίας.

Τι «ενοχλεί» περισσότερο τους Έλληνες στις τηλεπικοινωνίες

Σ

Στις τηλεπικοινωνίες –και ειδικότερα τον τομέα σταθερής τηλεφωνίας και Internet– αφορά ο μεγάλος όγκος των καταγγελιών των ελλήνων καταναλωτών προς την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ).

ναλωτών της ανεξάρτητης Αρχής διαχειρίστηκε 2.318 γραπτά αιτήματακαταγγελίες πολιτών. Εξ αυτών, η συντριπτική πλειοψηφία και συγκεκριμένα 2.215 καταγγελίες, αφορούσαν στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, με τον μεγαλύτερο όγκο μεταξύ αυτών (1.628) να σχετίζεται με προβλήματα στις υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας και παροχής σύνδεσης στο διαδίκτυο.

Στους τέσσερεις πρώτους μήνες του 2015 ο Τομέας Εξυπηρέτησης Κατα-

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΕΕΤΤ, οι υπόλοιπες καταγγε-

 30 

λίες καταναλωτών, που υποβλήθηκαν στους τέσσερεις πρώτους μήνες του έτους, σχετίζονταν με προβλήματα στην κινητή τηλεφωνία και το mobile Internet (425). Στη λίστα των υπηρεσιών, που κατά κύριο λόγο προκάλεσαν τις καταγγελίες των καταναλωτών κατά το εξεταζόμενο διάστημα, ακολουθούν οι Υπηρεσίες Πολυμεσικής Πληροφόρησης (66), η παροχή η υπηρεσιών Τηλεόρασης μέσω Internet (24), το Φάσμα ραδιοσυχνοτήτων κεραιών (49) και οι ταχυδρομικές υπηρε-

| ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ / ΕΡΕΥΝΑ |

ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΙΤΗΜΑΤΩΝ/ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΩΝ Ηλεκτρονικές επικοινωνίες Σταθερή τηλεφωνία & Internet Κινητή τηλεφωνία & Internet Yπηρεσίες Πολυμεσικής Πληροφόρησης (ΥΠΠ) Τηλεόραση (IPTV) Γενική Ενημέρωση Φάσμα ραδιοσυχνοτήτων (κεραίες) Ταχυδρομικές Υπηρεσίες ΣΥΝΟΛΟ

σίες (54), ενώ υπεβλήθησαν και 72 αιτήματα για γενική ενημέρωση. Πέραν των στοιχείων της ΕΕΤΤ, συνολικά το 2014 ο κλάδος τηλεπικοινωνιών συγκέντρωσε περίπου το 1/3 του συνολικού αριθμού των αναφορών των πολιτών προς τον Συνήγορο του Καταναλωτή. Με αυτό το δεδομένο, ήδη οι δύο ανεξάρτητες Αρχές έχουν αποφασίσει την ενίσχυση της συνεργασίας τους σε μια σειρά από ανοιχτά ζητήματα για τον κλάδο των Τηλεπικοινωνιών. Ζητήματα που βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των δύο πλευρών, σχετίζονται με τη μονομερή τροποποίηση όρων σε συμβάσεις ορισμένου χρόνου παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για

τιμολογιακές αυξήσεις, που επιβάλλονται μονομερώς στον καταναλωτή κατά τη διάρκεια ισχύος της σχετικής σύμβασης. Έ τερο θέμα αφορά στη διευκόλυνση της ενημέρωσης των καταναλωτών για τους βασικούς όρους των συμβάσεων που συνάπτουν με τις εταιρείες παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, διά της καθιέρωσης της υποχρέωσης αναγραφής και της συγκέντρωσης των όρων αυτών (κυρίως όσων αφορούν στο τίμημα, τη διάρκεια, την επιδότηση και τους φόρους) στην αρχή της σύμβασης, κατά τρόπο ευδιάκριτο, απλό και κατανοητό. Επιπλέον ζήτημα αποτελεί η καθιέρωση υποχρέωσης των τηλεπικοινωνιακών παρόχων να ενημερώνουν τους

 31 

ΙΑΝ. - ΑΠΡ.

2015

2.215 1.628 425 66 24 72 49 54 2.318

καταναλωτές σε περίπτωση υπέρβασης όχι μόνο του 80%, αλλά και του 100% για όλα τα οικονομικά πακέτα. Άλλο θέμα που απασχολεί τις δύο Αρχές, είναι η παροχή δυνατότητας στον καταναλωτή, κατά τη σύναψη της σύμβασης, να ζητήσει την αυτόματη διακοπή, όταν υπερβεί την κατανάλωση του οικονομικού του πακέτου κατά συγκεκριμένο ποσοστό (π.χ. στο 110% ή 120%), προκειμένου να αποφευχθούν, σε περίπτωση υπερβάσεων, ανεπιθύμητες χρεώσεις. Τέλος, μείζονος σημασίας θέμα συνιστά και η ελλιπής ή μη, συνεχής κάλυψη των παραμεθόριων περιοχών από ελληνικά δίκτυα κινητής τηλεφωνίας και η συνακόλουθη οικονομική επιβάρυνση που συνεπάγεται το γεγονός αυτό για τους καταναλωτές.

Η κατάσταση αυτή δείχνει ότι ο κλάδος των φαρμακείων συγκαταλέγεται σε αυτούς που αναμένονται και τα περισσότερα λουκέτα στο αμέσως προσεχές διάστημα.

Προσπαθούν να σώσουν τα φαρμακεία τους εκτελώντας συνταγές μέσω συναδέλφων

Στοίβα κατασχέσεις σε βάρος φαρμακείων στα χέρια του ΕΟΠΥΥ Της Δέσποινας Καραγιαννοπούλου

Εκατοντάδες ακούγεται ότι είναι οι κατασχέσεις που έχουν φθάσει στα γραφεία του ΕΟΠΥΥ εις βάρος των φαρμακείων. Πληροφορίες υποστηρίζουν ότι φαρμακαποθήκες είναι αυτές που τις έχουν καταθέσει, οι οποίες επιλέγοντας τη νομική οδό «κατασχέσεις εις χείρας τρίτων» προσπαθούν να πάρουν τα χρήματά τους από τα φαρμακεία, η καθυστέρηση των οποίων –στην καλύτερη των περιπτώ-

Ε

σεων– είναι το πεντάμηνο. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, επί συνόλου 11.000 φαρμακείων που σήμερα δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα (των οποίων ο αριθμός, με βάση έρευνες είναι απίστευτα μεγάλος συγκριτικά με ό,τι ισχύει σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη) τουλάχιστον 3.000 κρέμονται από μία κλώστη. Είναι αυτά που βρίσκονται και στο μικροσκόπιο των τραπεζών για «κόκκινα δάνεια», ενώ σε κάποιες επιχειρήσεις έχουν ήδη σταλεί και κατασχετήρια.

Σε μια προσπάθεια να διασωθούν πολλοί φαρμακοποιοί –και να αποφύγουν την τσιμπίδα του ΕΟΠΥΥ– προσπαθούν να συνεχίζουν να εκτελούν συνταγές αλλά μέσω συναδέλφων τους και βεβαίως καταβάλλοντας σε αυτούς μια κάποια προμήθεια. Αλλοι φαρμακοποιοί έχουν εντείνει την παρουσία τους στις ηλεκτρονικές πωλήσεις, όχι φαρμάκων, βεβαίως, αλλά κάθε είδος άλλων προϊόντων που προωθούν μέσα στα φυσικά τους καταστήματα, όπως βιταμίνες, δερμοκαλλυντικά ή γάλατα, τα οποία και προσφέρουν με πλουσιοπάροχες εκπτώσεις που μπορεί να φθάσουν ώς και στο 50% της τιμής που έχει το είδος στο ράφι. Την ίδια στιγμή άλλοι επιχειρηματίες του χώρου έχουν συστήσει (παράνομα) μία εταιρεία η οποία διαχειρίζεται την άδεια του φαρμακείου μέσω της οποίας ελέγχονται περισσότερα του ενός καταστήματα. Το συγκεκριμένο θέμα έχει καταγγελθεί και από τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο στον Υπουργό Υγείας, ο οποίος έχει δεσμευτεί ότι θα προχωρήσει σε εφαρμογή νόμου που θα καθιστά παράνομη την ενέργεια φαρμακοποιών να λειτουργούν πολλά φαρμακεία. Εν τω μεταξύ πληροφορίες θέλουν να αυξάνονται και οι αλυσίδες φαρμακείων σε μια προσπάθεια των επιχειρηματιών του χώρου να έχουν κοινή γραμμή διαπραγμάτευσης προς τις φαρμακαποθήκες αλλά και τις φαρμακοβιομηχανίες, πετυχαίνοντας αφενός καλύτερες τιμές και αφετέρου καλύτερη διαχείριση των εξόδων τους μέσω της από κοινού χρησιμοποίησης κάποιων υποδομών.

| ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ |

κολύνεται η επικοινωνία μεταξύ επιχειρηματιών και επενδυτών καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας χρηματοδότησης, αλλά και μετά την ολοκλήρωσή της».

Open Circle:

Άνοιξε την κάνουλα χρηματοδότησης για τις πρώτες ΜμΕ Εταιρείες από τους κλάδους της τεχνολογίας και του τουρισμού αναμένεται να χρηματοδοτήσει σε πρώτη φάση η OpenCircle, η πρώτη ελληνική πλατφόρμα Συμμετοχικών Επενδύσεων (equity crowdfunding), που δημιούργησε και διαχειρίζεται η εταιρεία Parnasse AE. Ήδη η OpenCircle ξεκίνησε επισήμως τη διαδικασία άντλησης κεφαλαίων για ΜμΕ, στοχεύοντας να προσφέρει σε ελληνικές καινοτόμες και αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις τη δυνατότητα για εναλλακτική χρηματοδότηση. «Η OpenCircle εισάγει το μοντέλο των συμμετοχικών επενδύσεων στην Ελλάδα και αποτελεί εναλλακτικό χρηματοδοτικό εργαλείο για την κεφαλαιοδότηση των ΜΜΕ ελληνικών εταιρειών. Στοχεύουμε στην ενεργοποίηση πόρων, ανθρώπινων και οικονομικών, ώστε να υποστηρίξουμε τη νέα γενιά επιχειρήσεων, που με τη σειρά τους θα αποτελέσουν τους φορείς ανάπτυξης της εγχώριας Οικονομίας» σημειώνει ο Πρόεδρος της Parnasse Α.Ε., Ξενοφών Κορκίδης. Σύμφωνα με τα όσα είπαν σε ειδική παρουσίαση για δημοσιογράφους, τόσο ο Πρόεδρος της Parnasse, κ. Ξενοφών Κορ-

Ε ικονογράφηση : jim frasier

Ε

κίδης, όσο και ο CEO, κ. Σωκράτης Πλούσσας, ήδη στην πλατφόρμα έχουν «ανέβει» τρία επιχειρηματικά σχέδια από αντίστοιχες ελληνικές εταιρείες οι οποίες διεκδικούν χρηματοδότηση συνολικού ύψους 600.000 ευρώ. Πρόκειται για τις εταιρείες: Pinnatta, η οποία αναπτύσσει την ομώνυμη εφαρμογή επικοινωνίας μέσω διαδραστικών μηνυμάτων για «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα.

Offerial, η οποία αναπτύσσει εφαρμογές για προσωποποιημένο ξενοδοχειακό μάρκετινγκ Ark Analytics, η οποία παρέχει εξειδικευμένα εργαλεία και συστήματα διαχείρισης κινδύνων (risk management). Σύμφωνα με τον CEO της Parnasse, κ. Σωκράτη Πλούσσα, και οι τρεις εταιρείες πληρούν τα κριτήρια μιας υγιούς και νέου προσανατολισμού επιχειρηματικότητας, είναι εξωστρεφείς, αναπτυσσόμενες και με στέρεο business plan, το οποίο παρουσιάζεται ενδελεχώς μέσω της πλατφόρμας και είναι διαθέσιμο στους επενδυτές-μέλη της OpenCircle. Ο CEO της Parnasse A.E., κ. Πλούσσας, συμπλήρωσε: «δημιουργήσαμε ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου παρουσιάζονται αναλυτικά οικονομικά στοιχεία των προς χρηματοδότηση σχεδίων αλλά και διευ-

 33 

Η Parnasse, μέσω της Open Circle, έχει θέσει ως στόχο την άντληση 3 εκατ. ευρώ εντός του 2015, ενώ προετοιμάζει διαρκώς την παρουσίαση νέων επιχειρήσεων στην πλατφόρμα της. Τα επιχειρηματικά σχέδια παρουσιάζονται συνοδευόμενα από πλήρη οικονομικά δεδομένα και πληροφορίες, τα οποία βρίσκονται στη διάθεση των υποψηφίων επενδυτών-εγγεγραμμένων μελών της πλατφόρμας. Οι υποψήφιοι επενδυτέςμέλη, οι οποίοι ήδη ξεπερνούν τους 450, περίπου 150 εκ των οποίων έχουν επεξεργαστεί τα πρώτα τρία επιχειρηματικά σχέδια, και 70 εξ αυτών των ιδιωτών επενδυτών έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον για χρηματοδότηση, έχουν τη δυνατότητα πλήρους ενημέρωσης και παρακολούθησης της διαδικασίας άντλησης κεφαλαίων μέσα από μια τυποποιημένη διαδικασία, που εξασφαλίζει διαφάνεια και αποτελεσματική αξιολόγηση των αιτούμενων επιχειρηματικών σχεδίων. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της OpenCircle, ο στόχος της πλατφόρμας, η οποία εισαγάγει στην ουσία τον θεσμό του equity crowdfunding στην ελληνική πραγματικότητα, είναι να δημιουργήσουν μια επενδυτική κοινότητα η οποία θα παρέχει υποστήριξη σε επιχειρήσεις με προοπτικές και μάλιστα σε πολύ πιο άμεσο χρόνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το equity crowd­ funding αποτελεί συνήθη πρακτική, ειδικά στον αγγλοσαξωνικό χώρο, και μάλιστα προβάλλεται ως εναλλακτική δίοδος για τη χρηματοδότηση της πραγματικής Οικονομίας της χώρας. Ωστόσο το θεσμικό πλαίσιο βάζει προκόμματα, που εφόσον ξεπεραστούν (υπάρχει στενή συνεργασία με την επιτροπή Κεφαλαιαγοράς) θα το κάνουν να δώσει άμεσες λύσεις εναλλακτικής χρηματοδότησης των επιχειρήσεων στην ασθμαίνουσα ελληνική Οικονομία. Κεντρικό ζήτημα είναι η αύξηση ορίων χρηματοδότησης (σήμερα είναι στα 100 χιλιάδες ευρώ) για όσους ενδιαφέρονται να επενδύσουν στις επιχειρήσεις που αναζητούν μέσω της πλατφόρμας χρηματοδότησης.

Business & Pleasure ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΗΤΩ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ

DESIGN

Μαόνι, δέρμα και υπογραφή! Στην τελευταία αναμέτρηση του οίκου Sotheby’s στη Νέα Υόρκη, έπιπλα του 20ού αιώνα κατέγραψαν θετικά νούμερα. Ο τζίρος από τη δημοπρασία «20th Century Design» άγγιξε τα 3.721.875 δολάρια. Τις εντυπώσεις έκλεψε μία καρέκλα από δέρμα και μαόνι. Είναι χρονολογίας 1994, παραγωγής Cabinetmaker Niels Voddeer από τη Δανία. Είχε αρχική εκτίμηση 80.000 και τελικά έπιασε 131.250 δολάρια.

ΤΕΧΝΗ

Funky!

H μικτή τεχνική του Jean-Paul Goude έχει τίτλο “Azzedine and Farida» και χρονολογία το 1985. Υπάρχει σε 10 αντίτυπα και οι διαστάσεις του είναι 84x92,4εκ. Η σύλληψη της ιδέας προκαλεί διάφορα ερωτηματικά πάνω στις διαφορές των δύο φύλων, τις ανθρώπινες σχέσεις, τη δεκαετία του ’80 και τη funky μουσική. Η τιμή εκτίμησης κυμαίνεται μεταξύ 10.000 και 15.000 ευρώ. Θα πουληθεί σε λίγες ημέρες μέσω Sotheby’s Παρισιού.

 34 

| Luxury / εναλλακτικεσ επενδυσεις | ΡΟΛΟΪ

Pocket watch με αξία! Έ να συλλεκτικό ρολόι τσέπης Daniel Soeterik, χρονολογίας 1700, με διάμετρο 54mm πουλήθηκε στη δημοπρασία “Watches & Wristwatches” του οίκου Bonhams στο Λονδίνο, αγγίζοντας τις 6.000 στερλίνες� Έ χει χρυσό μηχανισμό κουρδίσματος και ειδική τριπλή θήκη, χρυσό καντράν και μαύρα ρωμαϊκά νούμερα. Αντιθέτως, ένα ρολόι τσέπης Patek Philippe από χρυσό 18 καρατίων έμεινε απούλητο, παρόλο που είχε χαμηλότερη τιμή εκτίμησης – 5.000-7.000 στερλίνες.

ΤΕΧΝΗ

To πανάκριβο πορτρέτο του Πάπα!

REAL ESTATE

Penthouse-ευκαιρία στο Λονδίνο! Σε ένα βικτωριανό συγκρότημα, από τα παράθυρα του οποίου διακρίνεται σε απεριόριστη θέα ο Τάμεσης, το London Eye και το Waterloo, πωλείται διαμέρισμα ρετιρέ με τρία υπνοδωμάτια και δύο μπάνια. Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει είναι η ιδιόμορφη διαρρύθμιση και επίπλωσή του. Η τοποθεσία του, επίσης, θεωρείται ιδανική καθώς συνδέεται με τις πιο κεντρικές περιοχές του Λονδίνου και αφετηρίες μετακίνησης, όπως το Embanqument, το Charring Cross και το Westminister. Η τιμή του διαμερίσματος θεωρείται ιδανική, παρά τη ραγδαία άνοδο στην Αγορά του βρετανικού Real estate. Πωλείται μέσω Sotheby’s και οι ιδιοκτήτες ζητούν 10.355.937 δολάρια.

Την 1η Ιουλίου ο οίκος Sotheby’s στο Λονδίνο αναμένει να χαράξει νέα σελίδα στην Αγορά του Francis Bacon. Ο λόγος είναι ότι έκλεισε συμφωνία για ένα από τα πλέον σημαντικά έργα που έχουν εμφανιστεί στο διεθνές art market. Πρόκειται για τον πίνακα “Study for a Pope I” που ήταν το αποτέλεσμα μιας τεράστιας μανίας του Bacon με το πορτρέτο του Πάπα που είχε ζωγραφίσει ο Ντιέγκο Βελάσκεθ. Ο πίνακας εκτιμάται ότι θα αγγίξει μεταξύ 25 και 35 εκατ. στερλινών.

ΓΛΥΠΤΟ

Ζεσταίνεται η αγορά του Griffin Η ιδιαίτερη κατασκευή του Daniel Graffin άγγιξε 28.000 ευρώ σε δημοπρασία του οίκου Piasa στο Παρίσι. Το γλυπτό φτιάχτηκε το 2002 και το κύριο υλικό του είναι το ατσάλι. Έ χει διαστάσεις 225x200x200εκ., ωστόσο η υψηλή πρόβλεψη ήταν να αγγίξει τις 35.000 ευρώ.

 35 

Σπάνια

Bugatti αναμένεται

να αγγίξει

1 εκατ.

ευρώ Αυτή η Bugatti Coverdale (Type 57C) είναι του 1938, ένα από τα πιο φρέσκα μοντέλα της εποχής, αλλά είχε εμφανιστεί για πρώτη φορά στην Αγορά το 1934, σηματοδοτώντας την ανοδική πορεία του κατασκευαστή, Jean Bugatti.

Στις 21 Μαΐου θα βγει προς πώληση σε δημοπρασία του οίκου Bonhams στο Γκρίνουιτς. Η τιμή εκτίμησης κυμαίνεται από 820.000 έως 1 εκατ. ευρώ. Η σκουρόχρωμη καμπριολέ Bugatti κουβαλά τεράστια ιστορία… Πολλοί ιδιοκτήτες, επιβάτες και επιφανείς οδηγοί γεύτηκαν την αίσθηση της 8κύλινδρης μηχανής.

Της ΛΗΤΩΣ ΜΗΣΙΑΚΟΥΛΗ –> litomissiakouli@reporter. gr

 36 

Flash back: Από τον πρώτο ως τον τελευταίο ιδιοκτήτη 1938 Το συλλεκτικό μοντέλο ήταν αρχικά η παραγγελία του μεγαλοεπιχειρηματία και διάσημου υφασματέμπορου της εποχής, Albert Brenac. Η σχέση του με τη φίρμα ξεκίνησε το 1925, όταν είχε αγοράσει την πρώτη του Bugatti (Type 35). Η παραγγελία τού εν λόγω μοντέλου ήταν έτοιμη στις 21 Οκτωβρίου του 1938 και ο Brenac ξόδεψε 100.000 γαλλικά φράγκα (99.840) για να το αποκτήσει.

| LUXURY | LUXURY| |

1944

1946

1953

Εμφανίζεται ο επόμενος ιδιοκτήτης του αμαξιού, Μ. Helle, ο οποίος όμως, όχι μόνο δεν κρατά το αμάξι για πολύ καιρό, αλλά του προκαλεί και μεγάλη ζημιά στη μηχανή.

Ο M. Helle αποφασίζει να αποχωριστεί την όμορφη Bugatti. Την πουλά στον επόμενο ιδιοκτήτη της, Charles Ehrmann, καθηγητή από τη Νίκαια. Ούτε εκείνος θα την κρατήσει για μεγάλο διάστημα. Αφήνει το τιμόνι του περίφημου μοντέλου, περνώντας το στον επόμενο ιδιοκτήτη του, Albert Benmussaέμπορο μεταξιού και φανατικό λάτρη των σπορ αυτοκινήτων από τη Λυών, ο οποίος σύντομα θα μετατρέψει το πάθος του σε κερδοφόρο trading. Ο Benmussa κρατά το αμάξι μέχρι τον Απρίλιο του ’53.

Ο Benmussa έχει καταλάβει γρήγορα πώς κινείται η Αγορά αυτοκινήτου και θέλει να ρευστοποιήσει. Είναι η περίοδος που πλησιάζει τον Francois Kresser, κάτοικο του παρισινού προαστίου Neuilly sur Seine. Εκεί ήταν που το πρόσεξε ο αμερικανός γνώστης και συλλέκτης αμαξιών Bugatti, Miles Coverdale, ο οποίος δεν άργησε να το κάνει δικό του.

 37 

 37 

1957 Τελικά, ο Miles Coverdale αγοράζει την Bugatti και πολύ σύντομα τη μεταφέρει στην Αμερική, στο πατρικό του σπίτι στο Λονγκ Αιλαντ. Ο Coverdale ήταν ιδιαίτερα γνωστός στους στενούς κύκλους της Bugatti. Κάνει τη μεγάλη διαφορά από τους προκατόχους του και κρατά το αυτοκίνητο μέχρι το 2002�

2002 Ο Coverdale αποφασίζει να πουλήσει, μετά από διαδικασίες, το αμάξι, που περνά στην ιδιοκτησία του Desmond Fitzgerald, ενός εξίσου καλού γνώστη της Bugatti από το Γκρίνουιτς.

Έ χει περάσει μία διετία από τότε που ο Fitzgerald κατάφερε να αρπάξει το όμορφο καμπριολέ από τον Coverdale. Τώρα είναι η δική του σειρά να το αποχωριστεί. Και έτσι έγινε. Το πούλησε στον σημερινό του ιδιοκτήτη, που το βγάζει στην αναμενόμενη δημοπρασία του οίκου Bonhams.

2015 Το πολυπόθητο μοντέλο κάνει την εμφάνισή του στη δευτερογενή Αγορά συλλεκτικών αυτοκινήτων. Είναι έτοιμο να αγγίξει 1 εκατ. ευρώ στη δημοπρασία συλλεκτικών αμαξιών που διοργανώνει στο Γκρίνουιτς ο οίκος Bonhams.

–> litomissiakouli@reporter. gr

 26 R  38 

Photogr aher N ame; still life: Photogr aher N ame

2004

ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑ

σελ. 40

ακτοπΛΟΪα σελ. 52

 39 

ΛΙΜΑΝΙΑ

σελ. 58

Σε χαμηλά επίπεδα των πλοίωN

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / ΑΝΑΛΥΣΗ |

τα ημερήσια έσοδα

A

Αρνητική συνεχίζει και παραμένει η εικόνα στον κλάδο των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου, με την ευρύτερη ναυτιλιακή κοινότητα να έχει ήδη προεξοφλήσει την αρνητική πορεία της Aγοράς για όλο το 2015 και μερικούς, μάλιστα, να εκφράζουν την άποψη ότι και το 2016 η Αγορά δεν θα ανακάμψει ιδιαίτερα. Την Παρασκευή, 8 Μαΐου 2015, ο BDΙ έκλεισε στις 574 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 616 μονάδες με 4.737 δολ./ημέρα, BPI στις 594 μονάδες στα 4.734 δολ./ημέρα, BSI στις 618 μονάδες στα 6.460 δολ./ημέρα και BHSI στις 329 μονάδες, στα 4.876 δολ./ημέρα. Εν μέσω του αρνητικού αυτού κλίματος, η Goldman Sachs σε πρόσφατη «σημείωση» σχετικά με την Αγορά των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου αναφέρει/προβλέπει ότι η Αγορά, δηλαδή τα ημερήσια έσοδα των πλοίων, θα κινηθούν σε χαμηλά επίπεδα μέχρι και το 2020 λόγω της υπερπροσφοράς τονάζ αλλά και των χαμηλών τιμών του πετρελαίου, που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση των λειτουργικών εξόδων (OPEX). Συνεχίζοντας, αναφέρει ότι η χαμηλή Αγορά των ναύλων θα ωφελήσει τους μεγάλους «παραγωγούς» Iron Ore και Coal, οι οποίοι θα μπορέσουν να ανοίξουν νέες Αγορές. Επιπροσθέτως αναφέρει ότι η μεταμόρφωση της Κίνας από Οικονομία βασισμένη στις επενδύσεις σε Οικονομία κατανάλωσης, σε συνδυασμό με τη μετα-

ΠΩΣ ΚΙΝΗΘΗΚΑΝ ΟΙ αγοραπωλησιΕΣ Πλοία ξηρού φορτίου Capes BLUE EVEREST 180.116 dwt, 2010, Daehan έχει γίνει committed on subjects με παράδοση τον Ιούλιο του 2015, κοντά στα 27 εκατ. δολ.

Handymax στροφή σε εγχώρια παραγόμενη και καθαρότερη ενέργεια, έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση στον όγκο των μεταφερόμενων φορτίων (Dry Bulk Trade). Επικαλείται δε το γεγονός ότι τα ημερήσια έσοδα ενός Cape έχουν μειωθεί από το υψηλό των 100.000 δολ./ημέρα το 2008 σε κάτω από 10.000 δολ./ ημέρα, ενώ ο μέσος όρος «απασχόλησης» των πλοίων (Average Utilization Rate) για την επόμενη πενταετία θα μειωθεί στο 70% από 90% την περίοδο 2008--2010. Κλείνοντας τη σημείωση, η Τράπεζα επισημαίνει ότι οι επιλογές των πλοιοκτητών θα είναι μεταξύ του να δένουν τα πλοία τους για αρκετά μεγάλα διαστήματα ή να τα κλείνουν σε χαμηλά επίπεδα, όπου φυσικά θα προτιμήσουν τη δεύτερη λύση, τοποθετώντας τη βελτίωση της Αγοράς όταν ικανοποιητικός αριθμός πλοίων θα έχει οδηγηθεί προς διάλυση. Σχολιάζοντας τη δήλωση της Gold­ man Sachs, πιστεύουμε ότι είναι παρακινδυνευμένο να γίνεται τόσο μακροπρόθεσμη πρόβλεψη, δηλαδή σε βάθος πενταετίας και χωρίς ουσιαστικά να δίνονται συγκεκριμένες αιτιολογημένες εκτιμήσεις για την Αγορά. Εν αντιθέσει οι προβλέψεις είναι γενικές και όχι αριθμητικά ποσοτικοποιημένες. Όπως έχουμε αναφέρει στο παρελθόν, η παγκόσμια Οικονο-

μία, η οποία καθορίζει και την πορεία της Ναυτιλίας, βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο, χαρακτηριζόμενο από έντονη μεταβλητότητα εν μέσω νομισματικών χειραγωγήσεων, αυτό που κατά καιρούς έχουμε χαρακτηρίσει ως «άτυπο νομισματικό πόλεμο», προστατευτισμό και φυσικά γεωπολιτικές εντάσεις. Τα θετικά στοιχεία για την Αγορά των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου σχετίζονται με τις νέες παραγγελίες, όπου σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των Clarksons, αυτές έχουν μειωθεί στους τελευταίους τέσσερεις μήνες στο χαμηλότερο σημείο από το 1990 και συγκεκριμένα στους 0,4 εκατ. τόνους dwt ανά μήνα, δηλαδή μείωση 98% από το ρεκόρ των παραγγελιών των 23 εκατ. τόνων dwt τον Δεκέμβριο του 2007. Αν συνδυάσουμε τη δραστική μείωση των παραγγελιών σε συνδυασμό με την ιδιαίτερα καλή πορεία των διαλύσεων και θεωρώντας ότι αυτό το μοτίβο θα συνεχιστεί, τότε σε γενικές γραμμές μπορούμε να υποθέσουμε ότι η Aγορά των ναύλων προς τα τέλη του 2015 και το 2016 λογικά θα κινηθεί σε καλύτερα επίπεδα συγκριτικά με την έως τώρα πορεία του 2015, όπου κινείται γύρω από τις 500 μονάδες.

 42 

COPOSA 46.493 dwt, 2002, Oshima, πουλήθηκε σε Έλληνες στα 7,3 εκατ. δολ. και το FANY 43.598 dwt, 1994, Tsuneishi, αγοράστηκε στα 4 εκατ. δολ.

tankers LR1 ABRAM SCHULTE 72.718 dwt, 2004, Samsung, πουλήθηκε στην Union Maritime στα 22 εκατ. δολ.

MR MAERSK CAITLIN 44.787 dwt, 1997, Halla, και το MAERSK CATHERINE 44.744 dwt. 1997, Halla, πουλήθηκαν en-bloc στη Union Maritime στα 16 εκατ. δολ. και το NAUTILUS 43.538 dwt, 1998, Uljanic Brod. πουλήθηκε στα υψηλά 8 εκατ. δολ.

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / ΑΝΑΛΥΣΗ |

Διαλύσεις Κορεσμένη θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε την Αγορά στο προηγούμενο διάστημα, καθώς η προσφορά πλοίων ήταν εντυπωσιακά μεγάλη και ιδιαίτερα σε πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου.

Οι τιμές για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: ΙΝΔΙΑ

$ 360 - $ 390 Παράλληλα, οι επερχόμενες καταθέσεις των προϋπολογισμών σε Πακιστάν και Μπαγκλαντές, σε συνδυασμό με την άφιξη των μουσώνων, μείωσε ιδιαίτερα το ενδιαφέρον των End Buyers για αγορές και κατά συνέπεια επηρεάστηκαν αρνητικά και οι προσφερόμενες τιμές των Cash Buyers.

Η Ινδία συνεχίζει να αντιμετωπίζει τα γνωστά νομισματικά προβλήματα, με την ρουπία να αμφιταλαντεύεται γύρω από τις 64 προς το δολάριο ενώ ταυτόχρονα οι εγχώριες τιμές του σιδήρου βρίσκονται σε πτωτική τροχιά, με αποτέλεσμα οι End Buyers να αρχίζουν να είναι επιφυλακτικοί στις αγορές τους, αν και στο προηγούμενο διάστημα κλείστηκαν ένα με δύο Capes σε διορθωμένες τιμές.

Το Μπαγκλαντές, παρά το γεγονός ότι έχει χτίσει μεγάλο αριθμό αποθεμάτων, πρόσφατα βγήκε και πάλι στην Αγορά, καθώς οι End Buyers θέλησαν να κάνουν λίγες πράξεις πριν από την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού, αλλά όπως όλα δείχνουν, η αγοραστική διάθεση από εδώ και στο εξής θα είναι ιδιαίτερα περιορισμένη.

Στο Πακιστάν, ύστερα από μία ξέφρενη περίοδο 2 εβδομάδων όπου αγοράστηκαν πάνω από 10 Capes, η Αγορά αρχίζει να ηρεμεί, δεδομένου ότι και εδώ υπάρχει ψήφιση νέου προϋπολογισμού (2 Ιουνίου) και οι προσφερόμενες τιμές έχουν αρχίσει να διορθώνονται, αλλά εικάζεται ότι υπάρχει περίπτωση, αντί ο νέος προϋπολογισμός να επιβάλει πρόσθετους φόρους, τελικά να δώσει περισσότερα κίνητρα με θετικό αντίκτυπο στην Αγορά και τις προσφερόμενες τιμές.

για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Πακιστάν

$ 360 - $ 390 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα Μπαγκλαντές

$ 350 - $ 380 Η Κίνα συνεχίζει να βρίσκεται εκτός Αγοράς, ικανοποιώντας την εγχώρια Αγορά των κρατικών επιδοτούμενων εταιρειών της.

Ο συνολικός αριθμός των διαλύσεων τις τελευταίες 2 εβδομάδες ήταν 2.094.232 dwt περίπου, εκ των οποίων το 99,04% (2.081.519 dwt) ήταν για πλοία ξηρού φορτίου, το 0% (0 dwt) για δεξαμενόπλοια και το 0,6% (12.713 dwt) για containerships.

 43 

για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα ΚΙΝΑ

$ 200 - $ 215 για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα

Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.

Η έλλειψη λιμενικών υποδομών στο επίκεντρο του

3ου Posidonia

Sea Tourism

Forum Της Μαρία Μιχάλη

Σ

Στους παράγοντες που εμποδίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού στην Ελλάδα επικεντρώθηκε το 3ο Posidonia Sea Tourism Forum, με το ενδιαφέρον κυρίως γύρω από την έλλειψη των απαραίτητων υποδομών για την ανάπτυξη της Κρουαζιέρας, αλλά και των κατάλληλων αεροπορικών συνδέσεων.  44 

| ναυτιλια |

 45 

Η αναπληρώτρια υπουργός Τουρισμού, κα Έ λενα Κουντουρά, ανοίγοντας τις εργασίες του συνεδρίου, επεσήμανε τον σπουδαίο ρόλο τον οποίο διαδραματίζει ο θαλάσσιος τουρισμός στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας και τόνισε ότι ο κλάδος της Κρουαζιέρας αποτελεί βασικό πυλώνα της εθνικής τουριστικής μας στρατηγικής. «Αυτή τη στιγμή γίνονται σοβαρές επενδύσεις στον θαλάσσιο τουρισμό και σύμφωνα με πηγές του κλάδου, ήδη οι ενδείξεις για το 2015 είναι πολύ θετικές, καθώς μερικά από τα λιμάνια της Ελλάδας συγκαταλέγονται στα πιο δημοφιλή της Ευρώπης από τις διεθνείς εταιρείες Κρουαζιέρας», εκτίμησε η κα Κουντουρά. Να σημειωθεί ότι στη συνέχεια ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας, κ. Θε-

Η

όδωρος Δρίτσας, προανήγγειλε τη συγκρότηση Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής Κρουαζιέρας, η οποία «θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στη βελτίωση της υποδομής και του κανονιστικού πλαισίου που απαιτούνται για την αναβάθμιση του θαλάσσιου τουριστικού προϊόντος».

Τα ελληνικά λιμάνια εμπόδιο στην ανάπτυξη της κρουαζιέρας Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα έχει να διανύσει ακόμη πολύ δρόμο για να αξιοποιήσει τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα στον τομέα της Κρουαζιέρας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο, η χώρα μας απέτυχε να επωφεληθεί από την αλματώδη ανάπτυξη της Αγοράς Κρουαζιέρας στην Ευρώπη, καθώς οι επενδύσεις στις απαιτούμενες λιμενικές υποδομές για τον ελλιμενισμό των κρουαζιερό-

 46 

πλοιων μειώθηκαν 80%. Ενδεικτικό είναι ότι ελάχιστα από τα 1.150 ελληνικά λιμάνια, τα περισσότερα εκ των οποίων με λειτουργούν με υποτυπώδεις υποδομές, διαθέτουν επαρκείς εγκαταστάσεις για να ελλιμενίσουν κρουαζιερόπλοια και ότι πολύ λίγα από αυτά μπορούν να φιλοξενήσουν τα υπερμεγέθη πλοία των 4.000 επιβατών, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς από το 1996 οι εταιρείες Κρουαζιέρας επενδύουν κυρίως σε πλοία αυτής της χωρητικότητας. Στο ζήτημα της έλλειψης των απαραίτητων υποδομών στα ελληνικά λιμάνια εστίασε και ο Michel Nestour, Αντιπρόεδρος της Carnival Corporation Plc, του μεγαλύτερου ομίλου εταιρειών Κρουαζιέρας παγκοσμίως, ενώ επεσήμανε ότι η χώρα υστερεί και σε οδικές μεταφορές και σε αεροπορικές συνδέσεις με βασικές Αγορές, κάτι που είναι απαραίτητο για να προσελκύσει

| ναυτιλια |

τα μεγάλα κρουαζιερόπλοια. Ο κ. Nestour, καθώς και ο κ. Γεώργιος Γράτσος, Πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, εστίασαν την προσοχή τους στο ζήτημα της έλλειψης απευθείας αεροπορικών συνδέσεων με τις ΗΠΑ ως ένα από τα κυριότερα εμπόδια στην ανάπτυξη της Κρουαζιέρας. Με κατά μέσο όρο 1,7 καθημερινές πτήσεις ανάμεσα στο διεθνές αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος και το JFK της Νέας Υόρκης, τη μοναδική υφιστάμενη αεροπορική σύνδεση μεταξύ των δύο χωρών, είναι αναμενόμενο οι παγκόσμιοι ηγέτες της βιομηχανίας Κρουαζιέρας να θεωρούν ότι η περιορισμένη αεροπορική σύνδεση της Ελλάδας αποτελεί εμπόδιο στην πλεύση νέων υπερμεγεθών πλοίων στην περιοχή μας. «Με το 50% των πελατών μας να προέρχονται από την Αγορά των ΗΠΑ, αυτό συνιστά μεγάλη πρόκληση για εμάς», δήλωσε ο κ. Adam Sharp,

Διευθυντής Λιμενικών και Επιβατικών Υπηρεσιών – ΕΜΕΑ, Royal Caribbean Cruises.

Η πολλά υποσχόμενη αγορά της Κίνας Μια αναδυόμενη τουριστική Αγορά για τον ελληνικό θαλάσσιο τουρισμό είναι αυτή της Κίνας, η οποία έχει πολύ μεγάλες προοπτικές βελτίωσης, καθώς η χώρα προσελκύει μόλις και μετά βίας 100.000 από τα 100 εκατομμύρια των Κινέζων που ταξιδεύουν κάθε χρόνο στο εξωτερικό, όπως επισημάνθηκε σε παράλληλο workshop που έλαβε χώρα στα πλαίσια του συνεδρίου, για την κινεζοελληνική συνεργασία στον τουρισμό. «Οι ταξιδιωτικές συνήθειες των κινέζων τουριστών αλλάζουν. Από την περιήγηση των αξιοθέατων και τα ψώνια στρέφονται στην αναψυχή και τις διακοπές. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο θαλάσσιος τουρισμός θα κερδίσει την αγάπη των κινέζων τουριστών», ανέ-

 47 

Η τουριστική αγορά της Κίνασ εισέρχεται δυναμικά στη χώρα μας, καθώς οι συνήθειες των κινέζων τουριστών αλλάζουν, και από περιηγητικές Ή αγοραστικές στρέφονται πλέον και στην αναψυχή

φερε ο πρέσβης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στην Ελλάδα, Zou Xiaoli. Ωστόσο, το σχέδιο της προσέλκυσης Κινέζων για τον ελληνικό θαλάσσιο τουρισμό «προσκρούει» στην έλλειψη απευθείας αεροπορικών συνδέσεων μεταξύ των δύο χωρών, κάτι που θα πρέπει να λυθεί με τη δρομολόγηση άμεσων πτήσεων μεταξύ των κύριων κινεζικών πόλεων και των ελληνικών νησιών και άλλων τουριστικών προορισμών, όπως υποστήριξε ο πρέσβης. Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στο

workshop, μεγάλες κινεζικές επιχειρήσεις έχουν δείξει ισχυρό ενδιαφέρον για επενδύσεις σε ελληνικά λιμάνια, με πρώτο τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιά, σε αεροδρόμια (Ελευθέριος Βενιζέλος και Καστέλι), αλλά και σε τουριστικές υποδομές. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο κ. Nestour υπογράμμισε ότι η προσέλκυση μεγαλύτερου αριθμού κινέζων τουριστών προϋποθέτει σοβαρές επενδύσεις σε τουριστικές υποδομές και την αντιμετώπιση των λιμανιών ως στρατηγικών πόρων.

Θετικοί οιωνοί για την ακτοπλοΐα το 2015 Το 2015 θα είναι μια καλή χρονιά για την ελληνική Ακτοπλοΐα, εκτίμησε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, κ. Μιχάλης Σακέλλης, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο συνέδριο, ενώ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου από μια ενδεχό-

μενη αύξηση του ΦΠΑ στα εισιτήρια των ακτοπλοϊκών υπηρεσιών. Η Οικονομία θα πληγεί από την αύξηση του ΦΠΑ στην Ακτοπλοΐα, αλλά και στον τομέα του τουρισμού γενικά, εκτίμησε συγκεκριμένα ο κ. Σακέλλης, σημειώνοντας ότι για να επιστρέψουμε στην ανάπτυξη πρέπει να καταπολεμήσουμε τις αιτίες που δημιούργησαν την κρίση και αυτές οι αιτίες δεν ήταν ποτέ οι συντελεστές ΦΠΑ που πάντα ήταν υψηλοί στη χώρα μας. Μάλιστα, διατύπωσε την πρόταση του ΣΕΕΝ, η οποία είναι, σε περίπτωση που εφαρμοστούν τρεις συντελεστές ΦΠΑ, να διατηρηθεί ο ΦΠΑ των επιβατών στη μεσαία κατηγορία και στην ίδια κατηγορία να καθοριστούν και οι συντε-

Η

 48 

λεστές των οχημάτων. Ο Πρόεδρος της ΣΕΕΝ προσδοκά ότι το 2015 θα είναι μια καλή χρονιά για την ελληνική Ακτοπλοΐα λόγω και των μειωμένων τιμών στα καύσιμα ενώ εγκαινιάστηκαν και νέες συνδέσεις (Πάτμος, Σάμος) και νέα δρομολόγια (Ψαρά, Ανάφη). Ο κ. Σακέλλης επεσήμανε το υψηλό επίπεδο υπηρεσιών που παρέχει η ελληνική Ακτοπλοΐα, σημειώνοντας ότι η μείωση του στόλου που υπήρξε τα τελευταία χρόνια δεν είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των προσφερόμενων υπηρεσιών, καθώς αντίθετα οι χωρητικότητες των πλοίων και τα δρομολόγια ανά πλοίο αυξήθηκαν, ως αποτέλεσμα του εκσυγχρονισμού του στόλου και της δρομολόγησης ταχύπλοων σκαφών. «Το λεγόμενο ακτοπλοϊκό πρόβλημα δεν υπάρχει. Οι ακτοπλοϊκές μας υπηρεσίες είναι εξαιρετικές», σχολίασε.

| ναυτιλια |

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο ελληνικός στόλος έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει την τρέχουσα, αλλά και την προβλεπόμενη αύξηση της κίνησης τα επόμενα χρόνια. Αναφερόμενος στην προσφορά της Ακτοπλοΐας στον τουρισμό, ο κ. Σακέλλης τόνισε ότι τα 94 από τα 120 κατοικημένα νησιά της Ελλάδας εξυπηρετούνται μόνο από ακτοπλοϊκές συνδέσεις και όχι αεροπορικές, καθώς και ότι 9 εκατ. τουρίστες χρησιμοποιούν τα πλοία. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο “Island Hopping”, δηλαδή στη δυνατότητα που παρέχει η ελληνική Ακτοπλοΐα για συνδέσεις μεταξύ των νησιών, κάτι που μας δίνει, όπως είπε, συγκριτικό πλεονέκτημα με άλλους τουριστικούς προορισμούς. Ο πρόεδρος του ΣΕΕΝ έκανε εκτενή αναφορά και στο μείζον ζήτημα της

εξυπηρέτησης των μικρών νησιών, η οποία τόνισε πως σήμερα γίνεται βάσει του «οικονομικότερου τρόπου», ο οποίος βασίζεται στα συνεχώς μειούμενα και ανεπαρκή κεφάλαια που διατίθενται από το κράτος. Όπως ανέφερε, οι γραμμές δημοσίου συμφέροντος δεν επιδοτούνται, αλλά αποζημιώνονται, και επεσήμανε ότι πρέπει να επανεξετασθεί το ακτοπλοϊκό δίκτυο με βάση τις συγκοινωνιακές ανάγκες και όχι τα διαθέσιμα κεφάλαια. Ο κ. Σακέλλης επέστησε την προσοχή και στο ζήτημα των υποδομών, επισημαίνοντας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά ακτοπλοϊκά λιμάνια. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, από τα 93 λιμάνια της χώρας, τα 80 έχουν προβλήματα κυματισμού, τα 46 προβλήματα

 49 

«Το λεγόμενο “Ακτοπλοϊκό πρόβλημα” στη χώρα μας απλώς δεν υφίσταται: Οι ακτοπλοϊκές μας υπηρεσίες ήταν και θα είναι πάντα εξαιρετικές!»

– ΜΙχάλης Σακέλλης, Πρόεδρος ΣεεΝ

βάθους, τα 86 προβληματικές ράμπες, τα 65 έχουν ανεπαρκείς χερσαίες διευκολύνσεις, τα 91 έχουν ανεπαρκείς εξοπλισμούς υποδοχής και τα 70 είναι ακατάλληλα για κρουαζιερόπλοια. Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου διεμήνυσε ότι για να εκσυγχρονιστεί το θεσμικό πλαίσιο της Ακτοπλοΐας πρέπει να αποκατασταθεί η άνιση μεταχείριση των θαλάσσιων μεταφορών σε σχέση με τις αεροπορικές και χερσαίες μεταφορές, αλλά και να απαλλαγούν αυτές από υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας και από παρεμβάσεις της πολιτείας στην εμπορική πολιτική τους.

| ΛΙΜΑΝΙΑ |

Tsakos Energy Navigation:

Σε ανοδική

πορεία τα

κέρδη το α’ τρίμηνο

του 2015

Η αυξανόμενη ζήτηση για μεταφορές αργού πετρελαίου ωθούν τα κέρδη των εταιρειών, που διαχειρίζονται δεξαμενόπλοια. Έ τσι η Tsakos Energy Navigation (TEN), εισηγμένη στο NYSE ναυτιλιακή του Ομίλου Τσάκου, εκτιμάται ότι θα καταγράψει υψηλή κερδοφορία το 2015. Ήδη η εταιρεία ανακοίνωσε αποτελέσματα πρώτου τριμήνου, τα οποία είναι πολύ καλύτερα από αυτά που ανέμεναν οι αναλυτές. Μάλιστα μετά και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο οίκος Stifel αναθεώρησε προς τα πάνω τις προ-

E

βλέψεις του για τα κέρδη της ΤΕΝ στο τρέχον έτος. Σύμφωνα με τον Benjamin Nolan, τα κέρδη της ΤΕΝ το 2015 ανά μετοχή θα φθάσουν το 1,65 δολ. από 1,47 δολ. που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση, ενώ για το 2016 θα κυμανθούν στο 1,13 δολάριο από 1,09 δολάριο που ήταν η παλαιότερη εκτίμηση. Επιπλέον ο αναλυτής της Stifel εκφράζει την αισιοδοξία του για την πορεία της Αγοράς δεξαμενοπλοίων μεταφοράς αργού πετρελαίου στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, παρά το γεγονός ότι κατά παράδοση το Α΄τρίμηνο κάθε έτους είναι το καλό για τη συγκεκριμένη Αγορά. Επιπλέον ο αναλυτής εκτιμά ότι η ενίσχυση του δολαρίου έναντι του ευρώ θα έχει θετικό αντίκτυπο στη μείωση των λειτουργικών εξόδων της ΤΕΝ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πτώση της τιμής του πετρελαίου έφερε οικονομίες κλίμακας στο λειτουργικό κόστος του πλοίου, που μειώθηκε στα 7.995 δολάρια/ημέρα στο πρώτο τρίμηνο του 2015, έναντι 8.414 δολαρίων/ημέρα στο αντίστοιχο διάστημα του 2014. Γενικότερα οι ναύλοι στα πλοία μεταφοράς αργού αλλά και προϊόντων θα παραμείνουν ικανοποιητικοί, τόσο το 2015 όσο και το 2016, ενώ ειδικά για τα product tankers θετικό αναμένεται και το 2017. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΤΕΝ, η Αγορά παρουσιάζει ενδιαφέρον καθώς αφενός η χαμηλή τιμή του πετρελαίου πυροδοτεί τη ζήτηση ενώ η ανεπάρκεια χωρητικότητας αυξάνει τους ναύλους. Με τα δεδομένα αυτά ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΕΝ, κ. Νίκος Τσάκος, αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο η εταιρεία να προχωρήσει σε αγορές πλοίων, ενώ εξέφρασε την πλήρη ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα του

 50 

πρώτου τριμήνου. Η χρήση αυτού του τριμήνου ήταν η καλύτερη από αυτή του δεύτερου τριμήνου του 2008, που ήταν η καλύτερη στην ιστορία της Αγοράς και σημειώθηκε λίγο πριν από την κατάρρευση της Lehman Brothers. Επισημαίνεται ότι για το πρώτο τρίμηνο του 2015 η ΤΕΝ ανακοίνωσε κέρδη ύψους 37,3 εκατ. δολ. έναντι 14,6 εκατ. δολ. έναν χρόνο πριν και κέρδη ανά μετοχή 0,42 δολάριο, όταν οι αναλυτές προέβλεπαν κέρδη 0,38 δολάριο ανά μετοχή. Τα έσοδα της ΤΕΝ ανήλθαν στα 148,86 εκατ. δολ. έναντι 130,28 εκατ. δολ. στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2014, ενώ τα λειτουργικά κέρδη αυξήθηκαν στα 45,69 εκατ. δολ. έναντι μόλις 24,49 εκατ. δολ. ένα χρόνο πριν. Τα καθαρά κέρδη ανήλθαν στα 37,2 εκατ. δολ., έναντι 14,56 εκατ. δολ. το πρώτο τρίμηνο του 2014, σημειώνοντας άνοδο 156%. Στο πρώτο τρίμηνο του 2015 η ΤΕΝ διαχειρίστηκε 50 πλοία (κατά μέσο όρο) έναντι 48 πλοίων το πρώτο τρίμηνο του 2014, καθώς προσέθεσε στον στόλο της δύο νέες αγορές, τα suezmax crude carriers, Euro και Eurovision, τα οποία παρέλαβε στο μέσο του 2014. Η αξιοποίηση του στόλου έφθασε στο 99,3%, ενώ το μέσο ημερήσιο καθαρό έσοδο ανά πλοίο ήταν 25.691 δολάρια έναντι 21.569 δολαρίων έναν χρόνο πριν, σημείωσε δηλαδή αύξηση 18,6%. Η εταιρεία, με 23 δεξαμενόπλοια στη spot-Αγορά και άλλα 10 με συμβόλαια ναύλωσης που προβλέπουν συμμετοχή του πλοιοκτήτη στα κέρδη, εκτιμά ότι θα επωφεληθεί πλήρως από την ανοδική Αγορά. Δεν αποκλείει, μάλιστα, να προχωρήσει σε ανανέωση του στόλου της, προκειμένου να διατηρήσει χαμηλά τον μέσο όρο ηλικίας.

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

δεν υπάρχουν εγγυήσεις για τα δάνεια από τις εταιρείες του ομίλου Navios που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο. Επίσης ο όμιλος Navios θα παράσχει κεφάλαιο κίνησης στη νέα εταιρεία, το οποίο θα αποπληρωθεί από τις ταμειακές ροές και τυχόν έσοδα από πωλήσεις πλοίων.

Μέχρι τοΝ Νοέμβριο στοΝ στόλο

της Navios 14 πλοία από την

HSH Nordbank AG Ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες για τη μεταφορά ιδιοκτησίας 14 πλοίων από τη γερμανική τράπεζα HSH Nordbank AG στον όμιλο Navios. Πρόκειται για επτά πλοία μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου και επτά containerships, με μέσο όρο ηλικίας τέσσερα χρόνια. Δύο έχουν παραληφθεί, ένα αναμένεται εντός Ιουνίου, άλλα δέκα θα παραλάβει η εταιρεία στα τέλη Ιουλίου και ένα στα μέσα Νοεμβρίου.

O

Το συνολικό τίμημα ανέρχεται στα 144,3 εκατ. δολ. Η κάλυψη του ποσού αυτού θα γίνει με μετρητά, που θα προέλθουν από δάνειο μειωμένης εξασφάλισης ύψους 182,5 εκατ. δολ. που θα δώσει η HSH, από δεύτερο δάνειο 135 εκατ. δολ. των τραπεζών Deutsche Bank AG και ABN AMRO Bank, αλλά και από διαθέσιμα 14 εκατ. δολ. από τη Νavios. Σημειώνεται ότι το δάνειο προς την HSH θα αποπληρωθεί μέσα από τις καθαρές ταμειακές ροές και έσοδα από τυχόν πωλήσεις των πλοίων, τακτική που ακολουθείται τελευταία σ’ αυτές τις περιπτώσεις μεταβιβάσεων πλοίων. Παράλληλα

 51 

Όπως προβλέπει η συμφωνία, η Navios Europe (II) θα λαμβάνει ετήσια απόδοση για τα 14 εκατ. δολ. που κατέβαλε και θα έχει προτιμησιακό δικαίωμα στα έσοδα από την πώληση των πλοίων. Στη συνέχεια τα μετρητά από τις λειτουργικές δραστηριότητες και τις πωλήσεις πλοίων θα διανέμονται μεταξύ της Navios Europe (II) και της HSH μέχρι να αποπληρωθεί το δάνειο των 182,5 εκατ. στη γερμανική τράπεζα. Μετά η Navios Europe θα λαμβάνει το 100% των εσόδων. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση τα πλοία θα ανήκουν στη νέα εταιρεία Navios Europe (II) που ίδρυσαν οι Navios Maritime Holdings, Navios Maritime Acquisition Corporation και Navios Maritime Partners. Όπως τόνισε η κα Αγγελική Φράγκου, Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος του ομίλου, η όλη συναλλαγή, που είναι η δεύτερη με την τράπεζα HSH, ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Σημείωσε, μάλιστα, ότι η απόκτηση των πλοίων έγινε σε ιστορικά χαμηλές αξίες και με ευνοϊκούς οικονομικούς όρους, καλύτερους από την πρώτη συναλλαγή. Επισημαίνεται ότι ο όμιλος Navios είχε αγοράσει άλλα δέκα πλοία από την ίδια τράπεζα το 2013. Και στην πρώτη και στη δεύτερη περίπτωση πρόκειται για πλοία που πέρασαν στην ιδιοκτησία της τράπεζας, επειδή οι πλοιοκτήτες τους δεν αποπλήρωσαν ποτέ τα δάνεια που ήταν συνδεμένα με αυτά.

| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |

Η Celestyal Cruises ατενίζει με αισιοδοξία το 2015  52 

| ακτοπλοϊα |

A

Άνοδο 22% των επιβατών Κρουαζιέρας home porting στην Ελλάδα προβλέπει για το 2015, σε σχέση με το 2014, ο κ. Κυριάκος Αναστασιάδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Celestyal Cruises, της μοναδικής εταιρείας Κρουαζιέρας με έδρα στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη. Εκτός από τα θετικά μηνύματα που στέλνει η Κρουαζιέρα για το 2015 και τις συντονισμένες πρωτοβουλίες της Celestyal Cruises για περαιτέρω ενίσχυση του κλάδου στη χώρα μας, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη συμβολή της δραστηριότητας της εταιρείας στην εθνική Οικονομία.

Της ΜαρίαΣ Μιχάλη

Πιο συγκεκριμένα, οι μισθοί ελλήνων αξιωματικών και πληρωμάτων άγγιξαν στα 8 αυτά χρόνια τα 105,5 εκατ. ευρώ, οι μισθοί των υπαλλήλων των γραφείων στην Ελλάδα τα 22,9 εκατ. ευρώ, οι δαπάνες επισκευών, αναβαθμίσεων και αγορών ανταλλακτικών που έγιναν στην Ελλάδα έφτασαν τα 108,3 εκατ. ευρώ, ενώ τα διάφορα έξοδα γραφείου Πειραιώς άγγιξαν τα 12 εκατ. ευρώ. Μέσα στα οκτώ αυτά χρόνια, η εταιρεία προμηθεύτηκε από ελληνικές εταιρείες καύσιμα και λιπαντικά αξίας 92,9 εκατ. ευρώ και τροφοεφόδια αξίας 46 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, τα λιμενικά και πρακτορειακά έξοδα εντός Ελλάδας ανήλθαν στα 38,3 εκατ. ευρώ και τα έξοδα διαφήμισης για προβολή στο εξωτερικό έφτασαν τα 19,2 εκατ. ευρώ. Πολύ σημαντικό στοιχείο, το οποίο τόνισε ο κ. Κουμπενάς, είναι ότι ουσιαστικά το 98% των επιβατών της εταιρείας επισκέπτονται ελληνικούς προορισμούς, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2014, η Celestyal Cruises πραγματοποίησε 290.000 εκδρομές, αποφέροντας έσοδα τόσο στις τοπικές Οικονομίες όσο και στους αρχαιολογικούς χώρους.

Π

Το 98% των επιβατών επισκέπτονται ελληνικούς προορισμούς, ενώ για το 2014 η Celestyal cruises πραγματοποίησε 290.000 εκδρομές

Η συμβολή στην εθνική οικοκονομία «Για την Celestyal Cruises, μια επιτυχημένη τουριστική περίοδος δεν μεταφράζεται μόνο σε αύξηση του επιβατικού κοινού, αλλά και στην πολυδιάστατη ενίσχυση της εθνικής Οικονομίας, καθώς μέσα από την Κρουαζιέρα στηρίζεται σημαντικά τόσο η Ναυτιλία όσο και η ελληνική επιχειρηματικότητα», ανέφερε ο Διευθυντής Επιχειρήσεων καπετάνιος Γιώργος Κουμπενάς, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. Όπως σημείωσε, στα 6 κρουαζιερόπλοια της Celestyal Cruises απασχολούνται 260 έλληνες ναυτικοί, οι οποίοι θα αντιστοιχούσαν σε 52 φορτηγά πλοία. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, η συμβολή της εταιρείας στην εθνική Οικονομία τα τελευταία 8 χρόνια ανέρχεται στα 445,5 εκατ. ευρώ.

Αισιοδοξία για το φετινό καλοκαίρι Παρά τον όλο και μειούμενο αριθμό Ελλήνων που πάνε διακοπές το Καλοκαίρι, ο κλάδος της Κρουαζιέρας γνωρίζει σημαντική αύξηση στο ελληνικό κοινό, σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν στη συνέντευξη, λόγω του χαμηλότερου κόστους του. Όπως ανέφερε ο κ. Αναστασιάδης, υπάρχει σταθερή αύξηση των επιβατών Κρουαζιέρας home porting στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά, το 2013 ανήλθαν στους 91.444, για να αυξηθούν το 2014 στους 117.361 και για να φτάσουν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τους 143.000 το 2015. Εκτιμά-

 54 

ται ότι στο τρέχον έτος θα υπάρξει αύξηση 22% των επιβατών. Η Celestyal Cruises, ήδη μέσα σε έναν χρόνο, έχει αυξήσει σημαντικά τον αριθμό προσεγγίσεών της σε ελληνικά λιμάνια, φτάνοντας πλέον τις 841 από 627 το 2014, ενώ εκτιμάται ότι κατά τη διάρκεια της φετινής τουριστικής περιόδου θα πραγματοποιήσει περίπου 841.000 επισκέψεις σε ελληνικά νησιά.

Σταθερή επένδυση το άνοιγμα νέων προορισμών Στη σταθερή επένδυση της εταιρείας στο άνοιγμα νέων προορισμών αναφέρθηκε ο Διευθυντής Πωλήσεων της Celestyal Cruises, κ. Πυθαγόρας Νάγος, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, αναφέροντας ότι «βασικός στόχος της Celestyal Cruises είναι να δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες και να ανοίγει την Αγορά Κρουαζιέρας για την προσέλκυση ακόμη περισσότερων επισκεπτών στην Ελλάδα. Αυτό συνεπάγεται περισσότερα έσοδα για την εθνική Οικονομία». «Στο πλαίσιο αυτό, η Celestyal Cruises χαράσσει ρότα φέτος για την Αδριατική και το Ιόνιο με τρία νέα δρομολόγια, ενώ προσφέρει τη δυνατότητα επιβίβασης από την Τουρκία με απλουστευμένη διαδικασία διαβατηριακού ελέγχου για επιβάτες εκτός Σένγκεν, διευκολύνοντας έτσι αυτούς που μέχρι πρότινος δεν θα επέλεγαν τόσο εύκολα την Ελλάδα ως προορισμό διακοπών», προσέθεσε. Παράλληλα, ο κ. Νάγος αναφέρθηκε στην τρίτη χρονιά δραστηριοποίησης στην Κούβα με την Cuba Cruises, που απολαμβάνει το αυξανόμενο ενδιαφέρον των επιβατών αλλά και τη ενθουσιώδη υποδοχή από την Αγορά της Αμερικής και του Καναδά. Τέλος, αναφέρθηκε στην κατοχύρωση δικαιωμάτων για τις θρησκευτικές κρουαζιέρες με τον τίτλο «Στα βήματα του Αποστόλου Παύλου» και τη στόχευση για ανάπτυξη αυτών των προγραμμάτων.

| ακτοπλοϊα |

Κρουαζιέρες με άρωμα...

μαστίχας! Από τις 22 Μαΐου, η Celestyal Cruises, σε συνεργασία με το Mastiha Shop, αναδεικνύει τη μοναδική Μαστίχα Χίου στις θεματικές εκδηλώσεις στα κρουαζιερόπλοιά της. Η CelestyalCruises, στηρίζοντας έμπρακτα τα ελληνικά προϊόντα, διοργανώνει οκτώ θεματικές εκδηλώσεις στις κρουαζιέρες της, με στόχο να μυήσει τους επιβάτες στον κόσμο της μαστίχας. Φαγητό, ποτό και θεραπευτικές ιδιότητες, η μαστίχα τα προσφέρει όλα� Ξεκινώντας από τις 22 Μαΐου και ανά δύο εβδομάδες, μέχρι τον Σεπτέμβριο, η Celestyal Cruises, σε συνεργασία με την ελληνική εταιρεία mastihashop, δίνει τη δυνατό-

Η

τητα στους επιβάτες να απολαύσουν εν πλω μοναδικές εμπειρίες γαστρονομίας με βάση τη Μαστίχα. Μπισκότα, εξαιρετικό χιώτικο πρωινό, τσίχλα μαστίχας και το παραδοσιακό «υποβρύχιο», όλα βασισμένα στη μαστίχα, υπόσχονται να εντυπωσιάσουν. Ακόμη, οι φιλοξενούμενοι της Celestyal Cruises θα έχουν τη δυνατότητα να δροσιστούν με τα υπέροχα, αρωματικά cocktails με βάση τη μαστίχα.

κό τα μοναδικά στον κόσμο προϊόντα της Χίου». Ο κ. Γιάννης Μανδάλας, Διευθύνων Σύμβουλος των καταστημάτων mastihashop, δήλωσε: «Καλωσορίζουμε τη Celestyal Cruises στο νησί της μαστίχας, ως παράγοντα ανάπτυξης και προβολής του Αιγαίου και ευχόμαστε η φιλοξενία μας να δικαιώσει αυτούς που επέλεξαν τη Χίο ως προορισμό και στους επισκέπτες να ζήσουν αξέχαστες εμπειρίες».

Επιλέγοντας τις επταήμερες κρουαζιέρες της εταιρείας με το Celestyal Crystal και φόντο τις «Εικόνες του Αιγαίου», θα πείτε «καλημέρα» σε νέες αλλά και παραδοσιακές γεύσεις, με βάση την Μαστίχα Χίου και θα απολαύσετε προορισμούς ασυναγώνιστης ομορφιάς του Αιγαίου, με στάσεις στη Χίο, την Κωνσταντινούπολη, το Κουσάντασι, τη Σαντορίνη, την Κρήτη, τη Ρόδο, τη Σύμη και τη Μύκονο.

Οι επιβάτες της Celestyal Cruises για άλλη μία περίοδο θα εκπλαγούν ευχάριστα από τις συνολικά ογδόντα θεματικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται σε όλα τα κρουαζιερόπλοιά της. Οι εκδηλώσεις ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντα, τα γούστα και τις ανάγκες κάθε επιβάτη ξεχωριστά και προωθούν την ελληνικότητα με αυθεντικό και διασκεδαστικό τρόπο. Ταξιδεύοντας κανείς με τη Celestyal Cruises δεν επιλέγει μόνο τους προορισμούς που θέλει να επισκεφτεί, αλλά και τρόπους διασκέδασης που του ταιριάζει καλύτερα κατά τη διάρκεια της εν πλω διαμονής του.

Ο κ. Κυριάκος Αναστασιάδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Celestyal Cruises αναφέρει σχετικά: «Στόχος μας είναι να προσφέρουμε σε κάθε επιβάτη μια μοναδική εμπειρία διακοπών και την ευκαιρία να γνωρίσουν την ασύγκριτη ομορφιά της Ελλάδας και τον πολιτιστικό της πλούτο. Είμαστε χαρούμενοι που συνεργαζόμαστε και με άλλη μία εταιρεία που προάγει στο εξωτερι-

 55 

Η Κρουαζιέρα δεν ήταν ποτέ πιο ελκυστική για τους λάτρεις των ελληνικών νησιών και γι’ αυτούς που θέλουν να βιώσουν την αυθεντική ελληνική εμπειρία.

| ακτοπλοϊα |

Η ακτοπλοΐα

λέει «όχι»

στην αύξηση

του ΦΠΑ «Καμπανάκι» για ενδεχόμενη αύξηση του ΦΠΑ στην Aκτοπλοΐα έκρουσε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, κ. Μιχάλης Σακέλλης, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Συνέδριο Θαλάσσιου Τουρισμού «Ποσειδώνια», το οποίο ολοκληρώθηκε την Τετάρτη. Η Οικονομία θα πληγεί από την αύξηση του ΦΠΑ στα εισιτήρια των ακτοπλοϊκών υπηρεσιών, αλλά και στον τομέα του τουρισμού, γενικά, εκτίμησε συγκεκριμένα ο κ. Σακέλλης, σημειώνοντας ότι για να επιστρέψουμε

Η

στην ανάπτυξη, πρέπει να καταπολεμήσουμε τις αιτίες που δημιούργησαν την κρίση και αυτές οι αιτίες δεν ήταν ποτέ οι συντελεστές ΦΠΑ που ήταν πάντα υψηλοί στη χώρα μας. Μάλιστα, διατύπωσε την πρόταση του ΣΕΕΝ, η οποία είναι, σε περίπτωση που εφαρμοστούν τρεις συντελεστές ΦΠΑ, να διατηρηθεί ο ΦΠΑ των επιβατών στη μεσαία κατηγορία και στην ίδια κατηγορία να καθοριστούν και οι συντελεστές των οχημάτων. Ο κ. Σακέλλης επεσήμανε το υψηλό επίπεδο υπηρεσιών που παρέχει η ελληνική Ακτοπλοΐα, σημειώνοντας ότι η μείωση του στόλου που υπήρξε τα τελευταία χρόνια δεν είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των προσφερόμενων υπηρεσιών, καθώς αντίθετα οι χωρητικότητες των πλοίων και τα δρομολόγια ανά πλοίο αυξήθηκαν, ως αποτέλεσμα του εκσυγχρονισμού του στόλου και της δρομολόγησης ταχύπλοων σκαφών. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο ελληνικός στόλος έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει την τρέχουσα, αλλά και την προβλεπόμενη αύξηση της κίνησης στα επόμενα χρόνια. Αναφερόμενος στην προσφορά της Ακτοπλοΐας στον τουρισμό, ο κ. Σακέλλης τόνισε ότι τα 94 από τα 120 κατοικημένα νησιά της Ελλάδας εξυπηρετούνται μόνο από ακτοπλοϊκές συνδέσεις και όχι αεροπορικές, καθώς και ότι 9 εκατ. τουρίστες χρησιμοποιούν τα πλοία. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο “Island

 56 

Hopping”, δηλαδή στη δυνατότητα που παρέχει η ελληνική Ακτοπλοΐα για συνδέσεις μεταξύ των νησιών, κάτι που μας δίνει, όπως είπε, συγκριτικό πλεονέκτημα με άλλους τουριστικούς προορισμούς. «Το λεγόμενο ακτοπλοϊκό πρόβλημα δεν υπάρχει. Οι ακτοπλοϊκές μας υπηρεσίες είναι εξαιρετικές», σχολίασε. Εκτενή αναφορά έκανε ο Πρόεδρος του ΣΕΕΝ και στο μείζον ζήτημα της εξυπηρέτησης των μικρών νησιών, η οποία τόνισε πως σήμερα γίνεται βάσει του «οικονομικότερου τρόπου», ο οποίος στηρίζεται στα συνεχώς μειούμενα και ανεπαρκή κεφάλαια που διατίθενται από το κράτος. Όπως ανέφερε, οι γραμμές δημοσίου συμφέροντος δεν επιδοτούνται, αλλά αποζημιώνονται, και επεσήμανε ότι πρέπει να επανεξετασθεί το ακτοπλοϊκό δίκτυο με βάση τις συγκοινωνιακές ανάγκες και όχι τα διαθέσιμα κεφάλαια. Ο κ. Σακέλλης επέστησε την προσοχή και στο ζήτημα των υποδομών, τονίζοντας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ελληνικά ακτοπλοϊκά λιμάνια. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, από τα 93 λιμάνια της χώρας, τα 80 έχουν προβλήματα κυματισμού, τα 46 προβλήματα βάθους, τα 86 προβληματικές ράμπες, τα 65 έχουν ανεπαρκείς χερσαίες διευκολύνσεις, τα 91 έχουν ανεπαρκείς εξοπλισμούς υποδοχής και τα 70 είναι ακατάλληλα για κρουαζιερόπλοια. Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου διεμήνυσε ότι για να εκσυγχρονιστεί το θεσμικό πλαίσιο της Ακτοπλοΐας πρέπει να αποκατασταθεί η άνιση μεταχείριση των θαλάσσιων μεταφορών σε σχέση με τις αεροπορικές και χερσαίες μεταφορές, αλλά και να απαλλαγούν αυτές από υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας και από παρεμβάσεις της πολιτείας στην εμπορική πολιτική τους.

| ακτοπλοϊα |

MedCruise και CLIA Ευρώπης σε κοινά προγράμματα κατάρτισης στους ταξιδιωτικούς πράκτορες Συμβόλαιο συνεργασίας, με στόχο τη συνεργασία, χορηγία και υποστήριξη του προγράμματος εκπαίδευσης ταξιδιωτικών πρακτόρων, υπέγραψαν στην Αθήνα η Cruise Line Association Europe (CLIA Ευρώπης) και η Έ νωση Μεσογειακών Λιμένων Κρουαζιέρας (MedCruise). Η CLIA Ευρώπης (Cruise Line Association Europe), η Έ νωση που εκπροσωπεί την Κρουαζιέρα, η οποία αποφέρει 40 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ευρώπη, ασχολείται ενεργά με την κατάρτιση χιλιάδων ταξιδιωτικών πρακτόρων και πρακτορείων σε θέματα επικοινωνίας, έρευνας και μάρκετινγκ με στόχο την προώθηση της Κρουαζιέρας ως ελκυστικής επιλογής διακοπών. Αυτή η συνεργασία-ορόσημο με την MedCruise, την Έ νωση Μεσογειακών Λιμένων Κρουαζιέρας θα επιτρέψει την επέκταση του ETALP, του προγράμματος κατάρτισης της CLIA για τους ταξιδιωτικούς πράκτορες στη Γαλλία, όπου χιλιάδες τα-

Η

ξιδιωτικοί πράκτορες θα έχουν πλέον πρόσβαση σε ηλεκτρονικές πηγές εκπαίδευσης της CLIA για τον σκοπό αυτό. «Η στρατηγική αυτή συμφωνία αποτελεί ορόσημο για τη σχέση της MedCruise και της CLIA Ευρώπης. Χαίρομαι ιδιαίτερα που οι δύο οργανισμοί θα συνεργαστούν στον τομέα της κατάρτισης των ταξιδιωτικών πρακτόρων, δίνοντάς τους τα κατάλληλα εφόδια για να προσελκύσουν ακόμη περισσότερους επιβάτες για την Κρουαζιέρα στη Μεσόγειο και τις παρακείμενες θάλασσες» ανέφερε η κα Carla Salvadό, Πρόεδρος της MedCruise και προσέθεσε: «Η συνεργασία αυτή δείχνει ότι τόσο στη λιμενική κοινότητα όσο και στον κλάδο της Κρουαζιέρας δεν ξεχνάμε ποτέ ότι η επιτυχία μας είναι άμεσα συνδεδεμένη με την κοινότητα των ταξιδιωτικών πρακτόρων». Ο κος Pierfrancesco Vago, Πρόεδρος της CLIA Ευρώπης, από την πλευρά του τόνισε: «Η κοινότητα των ταξιδιωτικών πρακτόρων έχει και θα συνεχίσει να έχει σημαντικό ρόλο στην αλυσίδα εφοδιασμού της Kρουαζιέρας, φέρνοντας το μοναδικό προϊόν μας ακόμη πιο κοντά στον πελάτη. Θεωρούμε ότι οι ταξιδιωτικοί πράκτορες αποτελούν ζωτικής σημασίας σύνδεσμο μεταξύ των επιβατών και των κρουαζιερόπλοιων. Είναι οι βασικοί πρεσβευτές μας,

 57 

οι οποίοι μεταφέρουν το συναίσθημα και τη συγκίνηση που προσφέρει η Κρουαζιέρα. Με αυτή τη συμφωνία, το πρόγραμμα της CLIA για την κατάρτιση των ταξιδιωτικών πρακτόρων θα επεκταθεί σε μία σημαντική Αγορά της Ευρώπης, την οποία όμως θα ακολουθήσουν και άλλες. Χαίρομαι που κάνοντας αυτό το βήμα, η CLIA Ευρώπης και η MedCruise θα συνεχίσουν να συνεργάζονται και να επενδύουν σε έναν τομέα θεμελιώδους σημασίας για την Κρουαζιέρα».

Το προφίλ της Cruise Lines Association (CLIA): Με 40 χρόνια λειτουργίας, η Cruise Lines Association (CLIA) αποτελεί ηγετική φυσιογνωμία και εκφράζει τον ενωτικό χαρακτήρα της παγκόσμιας κοινότητας της Κρουαζιέρας. Ως η μεγαλύτερη στον κόσμο εμπορική ένωση για τον κλάδο της Κρουαζιέρας με 15 γραφεία παγκοσμίως, η CLIA έχει εκπροσώπηση στη Βόρειο και Νότιο Αμερική, την Ευρώπη, την Ασία και την Αυστραλία. Στόχος της CLIA είναι να υποστηρίξει πολιτικές και πρακτικές οι οποίες ενθαρρύνουν ένα ασφαλές και φιλικό περιβάλλον για την Κρουαζιέρα, για πάνω από 23 εκατομμύρια επιβάτες οι οποίοι επιλέγουν την Κρουαζιέρα ετησίως, καθώς και να προωθήσει την εμπειρία της Κρουαζιέρας. Τα μέλη της είναι αφοσιωμένα στη διατήρηση της επιτυχίας του κλάδου της Κρουαζιέρας, η οποία περιλαμβάνει υψηλού κύρους υπερωκεάνια, ποταμόπλοια και ειδικά πλοία καθώς και μια πολύ καλά εκπαιδευμένη και πιστοποιημένη κοινότητα ταξιδιωτικών πρακτόρων και άλλους ενδιαφερόμενους του κλάδου της Κρουαζιέρας, όπως λιμάνια, προορισμούς, κατασκευαστές πλοίων, προμηθευτές αλλά και οικονομικές υπηρεσίες.

Τι είναι η MedCruise Η MedCruise, η οποία δημιουργήθηκε στη Ρώμη το 1996, είναι η Έ νωση των Μεσογειακών Λιμένων Κρουαζιέρας. Αποστολή της MedCruise είναι η προώθηση της Κρουαζιέρας στη Μεσόγειο.

 58 

| ΛΙΜΑΝΙΑ |

Δήμαρχος Πειραιά:

Είμαστε

«

υπέρ του

δημόσιου

χαρακτήρα

του ΟΛΠ»

Η

Στον απολογισμό της διοργάνωσης «Ευρωπαϊκή Ημέρα Θάλασσας», που πραγματοποιήθηκε στον Πειραιά από τις 28 έως τις 31 Μαΐου 2015, προχώρησε ο δήμαρχος Πειραιά, κ. Γιάννης Μώραλης σε συνέντευξη Τύπου, ενώ δεν έχασε την ευκαιρία να ταχθεί υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα του λιμανιού.

 59 

Ερωτηθείς για θέμα της παραίτησης Ανωμερίτη, ο κ. Μώραλης δεν θέλησε να το σχολιάσει αναφέροντας: «Εκτιμώ απεριόριστα τον κ. Ανωμερίτη ως άνθρωπο και η άποψή του για την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ ήταν γνωστή, άλλωστε, και δημοσιοποιημένη», ενώ σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού είπε ότι «είμαστε υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα του ΟΛΠ και μάλιστα εναλλακτικά, εφόσον προωθείτο η ιδιωτικοποίηση, έχουμε καταθέσει την πρότασή μας και στην προηγούμενη κυβέρνηση και στην τωρινή για δημιουργία Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου, στα όρια του Δήμου Πειραιά, όπου θα έχουμε τα δύο σκέλη της Κρουαζιέρας και της Ακτοπλοΐας».

Ε

«Η άποψή μου είναι πως είτε αφορά στον δημόσιο ΟΛΠ είτε είναι κινεζικός, αμερικανικός, ουκρανικός, δεν μπορεί η πόλη του Πειραιά να μην έχει αντιστάθμισμα για τη λειτουργία του λιμανιού. Είναι παγκόσμιο φαινόμενο και παγκόσμια πρωτοτυπία να λειτουργεί ένα λιμάνι όπου διακινούνται εκατομμύρια άνθρωποι και εκατομμύρια αυτοκίνητα, με όλες τις βλαβερές συνέπειες που εκρέουν από αυτό, και να μην έχει ο Πειραιάς αντιστάθμισμα για τέτοια λειτουργία. Κάτι τέτοιο δεν νοείται και αυτή είναι η μεγάλη μας διεκδίκηση, μέσω του Ταμείου που προτείνουμε ή με άλλες προτάσεις, τις οποίες και αναμένω, αν η πρόταση για το Ταμείο που προτείναμε δεν γίνει αποδεκτή από τη νέα κυβέρνηση. Σε καμία περίπτωση δεν θα συνεχιστεί αυτό, λειτουργεί, δηλαδή, ένας παραθαλάσσιος δήμος με μηδενικά έσοδα από τη θάλασσα� Δεν είναι, φυσικά, μόνο το μεγάλο λιμάνι, είναι και το Πασαλιμάνι και η Ζέα, από τα οποία όπου έχει έσοδα το Δημόσιο αλλά όχι ο δήμος. Το ΣΕΦ, επιπλέον, είναι παραχωρημένο

στο ΤΑΙΠΕΔ, άρα από τη θάλασσα δεν έχουμε κανένα έσοδο πλην από ελάχιστα (Βοτσαλάκια, Φρεαττύδα). Αυτό είναι απαράδεκτο και δεν θα συνεχιστεί. Θέλω να πιστεύω ότι και η προηγούμενη κυβέρνηση και η σημερινή το έχουν αντιληφθεί». Ο δήμαρχος σημείωσε, ακόμη, ότι: «δείξαμε απέναντι σε όλους τους φορείς πως είμαστε σοβαροί, μπορούμε να υλοποιούμε, μπορούν να μας εμπιστεύονται, μπορούν να μας αναθέτουν. Δεν πάμε να κάνουμε μια συζήτηση, είτε για το κεντρικό λιμάνι είτε για το Πασαλιμάνι και τη Ζέα, ελαφρά τη καρδία. Πάμε οργανωμένοι και μελετημένοι. Η δουλειά που κάναμε για τη δημιουργία Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου είναι δουλειά μελετημένη. Προβάλαμε στην κυβέρνηση μια άκρως μελετημένη νομικά και οικονομικά πρόταση. Βλέπουν, λοιπόν, πως έχουν απέναντί τους μια δημοτική Αρχή που όταν πάει να κουβεντιάσει, να διαφωνήσει και να διεκδικήσει, πάει τεκμηριωμένα και σοβαρά». Ο κ. Μώραλης επεσήμανε, ακόμη, ότι «ο Πειραιάς βρέθηκε για έναν μήνα στο επίκεντρο της Ευρώπης, στο επίκεντρο της θαλάσσιας Οικονομίας. Ξεκινώντας από το συνέδριο της ESPO –του Οργανισμού Ευρωπαϊκών Λιμένων– εν συνεχεία στο 3ο διεθνές forum για τον θαλάσσιο τουρισμό Posidonia και στα τέλη του Μαΐου, όταν κλήθηκε να φέρει εις πέρας μια σημαντική πανευρωπαϊκή διοργάνωση, τον εορτασμό της Ευρωπαϊκής Ημέρας Θάλασσας, μια διοργάνωση η οποία μας ανατέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και μια ανάθεση ιδιαιτέρως τιμητική για την πόλη μας, η οποία αναγνωρίζει ουσιαστικά τον κομβικό ρόλο του Πειραιά ως ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης». Σημείωσε ακόμη ότι «ο Δήμος Πει-

 60 

ραιά κέρδισε το στοίχημα σε ένα πρωτοφανές για την τοπική αυτοδιοίκηση εγχείρημα. Κατάφερε να συσπειρώσει όλη την πόλη, να συνεργαστούμε όλοι μεταξύ μας, ανεξαρτήτως πεποιθήσεων και αντιλήψεων, προκειμένου να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τον Πειραιά». Από την πλευρά του ο εντεταλμένος σύμβουλος Τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης και Επιχειρηματικότητας, κ. Πέτρος Κόκκαλης, επεσήμανε ότι «αυτή όλη η διοργάνωση, η ευθύνη που είχε η δημοτική Αρχή να φέρει εις πέρας μια πολύ σημαντική για την Ευρωπαϊκή Έ νωση και για όλη τη θαλάσσια Οικονομία εκδήλωση, μας έδωσε την ευκαιρία να κάνουμε μία επανεκκίνηση, μία αρχή για μας, μία επανεκκίνηση για την πόλη με την ανάγκη να παραδώσουμε ένα συγκεκριμένο έργο σε συγκεκριμένους χρόνους, με συγκεκριμένους τρόπους και χωρίς χρήματα. Είναι κάτι που χρειάζεται, σ’ αυτή τη χώρα, να μάθουμε να το κάνουμε καλά. Και το κάναμε πάρα πολύ καλά». Επιπροσθέτως, ο δήμαρχος Πειραιά σημείωσε ότι «από την αρχή μπήκαμε δυναμικά να αρχίζουμε να χτίζουμε κάτι. Δεν περιμένουμε αποτελέσματα από αυτό το Καλοκαίρι, πιστεύουμε όμως ότι θα έχουμε εντυπωσιακά αποτελέσματα από το επόμενο. Πέρα από την προώθηση και την επικοινωνία, η πόλη μας δεν είναι φιλική προς τους τουρίστες: πρέπει να φτιάξουμε τις όψεις, τα πεζοδρόμια, να δούμε το κυκλοφοριακό σε σχέση με τα έργα που γίνονται. Αν καταφέρουμε να επιτύχουμε, οι 35.000 θέσεις εργασίας που λέγαμε προεκλογικά είναι κάτι που θεωρώ απολύτως εφικτό, θα δώσει τεράστια ανάσα στους Πειραιώτες – και όχι μόνο. Αυτή είναι η στόχευσή μας».

| |ΛΙΜΑΝΙΑ ΛΙΜΑΝΙΑ| |

Παραίτηση με αιχμές

κατά της ιδιωτικοποίησης

από τον Γ. Ανωμερίτη Πριν «αναδομηθεί», παραιτήθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΠ, κ. Γιώργος Ανωμερίτης, αφήνοντας μάλιστα αιχμές προς την κυβέρνηση για το θέμα της ιδιωτικοποίησης του μεγάλου λιμανιού. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς: «Μετά από μακρά θητεία, όπως ήδη είχε ανακοινώσει από τον Φεβρουάριο 2015, ο Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος του ΟΛΠ Α.Ε., κ. Γιώργος Ανωμερίτης, μετά από συνά-

Σ

ντηση συνεργασίας που είχε με τον Υπουργό Ναυτιλίας, κ. Θ. Δρίτσα, ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τη θέση του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου του ΟΛΠ Α.Ε., η οποία θα γίνει μετά την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων το Σάββατο 13 Ιουνίου 2015. Ο κ. Γιώργος Ανωμερίτης θα έχει επίσης συνάντηση συνεργασίας την Πέμπτη 11 Ιουνίου και με τον Πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Στέργιο Πιτσιόρλα, για τα θέματα διαδοχής της παρούσας Διοίκησης, καθώς και για τα θέματα ημερησίας διάταξης της Γενικής Συνέλευσης».

Η επιστολή παραίτησης του Γ. Ανωμερίτη Στην επιστολή του προς τον αναπληρωτή υπουργό Ναυτιλίας, ο κ. Ανωμερίτης σημειώνει: «Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση, διά του ΤΑΙΠΕΔ, που είναι ο κύριος μέτοχος του ΟΛΠ Α.Ε., μετέβαλε τις προγραμματικές της θέσεις επί του θέματος της ιδιωτικοποίησης του ΟΛΠ Α.Ε., επί του οποίου η θέση μου διαχρονικά ήταν και είναι σαφής: τα λιμάνια μετοχικά τελούν υπό την πλειοψηφία του Δημοσίου και της Αυτοδιοίκησης και επιχειρησιακά μέσω Συμβάσεων Παραχώρησης δίδονται σε πολλούς διαχειριστές και χρήστες. Με βάση τις αρχές της ανταγωνιστικότητας, της διαφάνειας, της παραγωγικότητας και της προστασίας του περιβάλλοντος στήριζα και στηρίζω το πρότυπο του ευρωπαϊκού λιμενικού συστήματος». Και προσθέτει: «Αντιλαμβάνομαι τις δύσκολες στιγμές που περνάει η χώρα μας και τις προσπάθειες διαχείρισης της κρίσης από την κυβέρνηση. Οι θέσεις μου, όμως, για τη λιμενική βιομηχανία και τον ΟΛΠ Α.Ε. είναι αμετάβλη-

 61 

τες, αφού μόνο αυτές διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον, τους εργαζόμενους στα λιμάνια και οδηγούν σε δρόμους ανάπτυξης τον τόπο». Η επιστολή καταλήγει: «Εάν παρόλα αυτά η Κυβέρνηση εμμένει στην πώληση της πλειοψηφίας των μετοχών του ΟΛΠ Α.Ε. σε ιδιώτες, αμέσως μετά τη Γενική Συνέλευση θα παρακαλούσα να ενημερώσετε τον μέτοχο της πλειοψηφίας, ότι δεν προτίθεμαι να παραμείνω στις θέσεις που σήμερα κατέχω. Είναι αυτονόητο ότι μέχρι την κατά το Καταστατικό του ΟΛΠ Α.Ε. εφαρμογή των διατάξεων για ορισμό Προέδρου και Διεύθυντος Συμβούλου θα παραμείνω στη θέση μου».

Η επόμενη μέρα Έ να 24ωρο πριν υποβάλει την παραίτησή του ο κ. Ανωμερίτης, συναντήθηκε με τον αναπληρωτή υπουργό Ναυτιλίας, κ. Θοδωρή Δρίτσα, και συζήτησαν τις τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με τις αλλαγές στις Διοικήσεις των λιμανιών που σχεδιάζει η κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, ώς το τέλος Ιουνίου η κυβέρνηση επιθυμεί να στελεχώσει τις Διοικήσεις των λιμανιών, γι’ αυτό και η εργασία της αρμόδιας επιτροπής στην οποία συμμετέχουν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, ο υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας, Θοδωρής Δρίτσας και ο γραμματέας της κυβέρνησης, Σπύρος Σαγιάς, αναμένεται να είναι εντατική. Άλλωστε η κυβέρνηση σχεδιάζει αλλαγές στον ΟΛΘ και σε άλλα δέκα περιφερειακά λιμάνια, ενώ αναμένεται εν όψει και ιδιωτικοποίησης να ξεκαθαρίσει και το θέμα με τη Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων. Στις αλλαγές στις Διοικήσεις του ΟΛΠ, του ΟΛΘ και των υπολοίπων λιμανιών έχει λόγο και το ΤΑΙΠΕΔ καθώς κατέχει το 74% του ΟΛΠ και του ΟΛΘ (εισηγμένες εταιρείες στο χρηματιστήριο Αθηνών) και το 100% των υπολοίπων λιμανιών.

 62 

ΙΣΤΟΡΙΑ

Μιχαήλ Τοσίτσας

Ο ευεργέτης του Ελληνισμού

Π

Πρόκειται για ηγεμονική φυσιογνωμία του ελληνισμού της Διασποράς, που τοποθετείται στην πρώτη σειρά των μεγάλων εθνικών ευεργετών. Ο Μιχαήλ Τοσίτσας ξεκίνησε ως γουναράς από τη Θεσσαλονίκη και κατάφερε να εξελιχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους επιχειρηματίες, τραπεζίτες, γαιοκτήμονες, εργοστασιάρχες και εφοπλιστές της Μεσογείου. Ηγήθηκε της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξάνδρειας, με αποτέλεσμα ο αιγυπτιώτης Ελληνισμός να γνωρίσει πρωτοφανή ακμή. Ευφυέστατος, τιμιότατος, διορατικός, δραστήριος και εργατικός, εκσυγχρόνισε κυριολεκτικά την Αίγυπτο. Ο έλληνας αυτός έμπορος-κατακτητής χαρακτηρίστηκε ως κυρίαρχος της Μεσογείου και ηγεμόνας της Αλεξάνδρειας. Το τρίπτυχο των κύριων ευεργεσιών του –σχολεία, νοσοκομεία, εκκλησίες– απλώθηκε σε όλο τον ελλαδικό χώρο. Δικαίως τον αποκάλεσαν «Ευεργέτη του Ελληνισμού». ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ* Η πορεία προς την επιτυχία Ο Μιχαήλ Τοσίτσας (ή Τοσίτζας) γεννήθηκε στο Μέτσοβο της Ηπείρου στις 3 Ιανουαρίου 1787. Ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Αναστασίου Τοσίτσα, ο οποίος διατηρούσε κατάστημα επεξεργασίας γουναρικών στη Θεσσαλονίκη, και της επίσης Μετσοβίτισσας Κάτσιως, το γένος Βάρβαρου. Τα πρώτα γράμματα τα διδάχτηκε στη γενέτειρά του από τοπικούς ιερείς και δασκάλους. Το 1797 εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη συνεχίζοντας την εγκύκλια εκπαίδευσή του μέχρι και το 1801. Τη χρονιά αυτή εργάστηκε –με δική του πρωτοβουλία και παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του– ως μαθητευόμενος κάτω από άθλιες συνθήκες στο εργοστάσιο γουναρικών κάποιου Καραστογιάννη, αποκομίζοντας 40 γρόσια μετά από σκληρή εργασία δύο ετών («…μετά πολλάς φιλονικίας 40

γρόσια ήτοι 20 γρ. κατ’ έτος»), τα οποία χρησιμοποίησε ως πρώτο κεφάλαιο για εμπορικές δραστηριότητες. Από το 1806 ανέλαβε ο ίδιος την οικογενειακή επιχείρηση με τη βοήθεια των τριών νεότερων αδελφών του, Νικόλαου, Κωνσταντίνου και κυρίως του Θεόδωρου. Η μοναδική αδελφή του, Σταμάτω, παντρεύτηκε τον Δημήτριο Στουρνάρη και εγκαταστάθηκε στο Μέτσοβο. Η οικονομική ύφεση στην οποία είχε περιέλθει το εμπόριο λόγω του ηπειρωτικού αποκλεισμού που είχαν επιβάλει οι Βρετανοί και «…ως εκ τούτου οι άνθρωποι μη δυνάμενοι να πωλήσωσι τα προϊόντα των, δεν είχαν χρήματα να αγοράσωσι πράγματα, επομένως ούτε γούνας διά να φορέσωσι…», έπεισε τον δεκαοχτάχρονο Μιχαήλ να επεκταθεί εμπορικά στην Αίγυπτο. Στην Αλεξάνδρεια έστειλε τον αδελφό του Θεόδωρο, ο οποίος επέτυχε

 63 

να δημιουργήσει μια βιώσιμη επιχείρηση. Το 1812 ο Μιχαήλ έστειλε δίπλα στον Θεόδωρο και τους άλλους δύο αδελφούς του. Ο Κωνσταντίνος εγκαταστάθηκε στο Κάιρο, όπως και ο Νικόλαος, αφού για ένα σύντομο διάστημα εργάστηκε με τον Θεόδωρο στην Αλεξάνδρεια. Οι επιχειρήσεις της οικογένειας Τοσίτσα επεκτάθηκαν σε ολόκληρο τον μεσογειακό χώρο, με τη λειτουργία καταστημάτων στη Μάλτα, το Λιβόρνο και τη Δαμασκό, τα οποία διηύθυνε ο Νικόλαος, ενώ μετά τον αιφνίδιο θάνατό του, ο Κωνσταντίνος. Η αδυναμία του τελευταίου, ο οποίος «… δεν ήξευρε καλώς να γράψη ούτε ελληνιστί και έτι μάλλον δεν ήξευρε ποσώς την Ιταλικήν γλώσσαν…», να αντεπεξέλθει στις αυξημένες ανάγκες του υποκαταστήματος στο Λιβόρνο, υποχρέωσε τον Μιχαήλ να καλέσει τον αγαπημένο του ανιψιό, γιο της αδερφής του, Στάμως Στουρνάρη, Νικόλαο, για να αναλάβει τη διεύθυνση. Το 1820 αποφάσισε και ο ίδιος να μετοικήσει στην Αλεξάνδρεια, κεντρική, πλέον, έδρα των επιχειρήσεών του. Από το 1824, ο εμπορικός οίκος «Τοσίτσα» εξελίχτηκε σε κολοσσιαία επιχείρηση και ο ιδρυτής του, σε ένα από τα πλέον επίλεκτα μέλη της ελληνικής παροικίας της Αλεξάνδρειας, ως Πρόεδρός της. Εκμεταλλευόμενος τις στενές φιλικές αλλά και οικονομικές σχέσεις που ανέπτυξε με τον διοικητή-χεδίβη, Μεχμέτ Αλή, διεύρυνε ακόμη περισσότερο την οικονομική του επιφάνεια αλλά και την κοινωνική του εμβέλεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Θεόδωρος Τοσίτσας γνώριζε τον Μεχμέτ Αλή από την Καβάλα, όπου αυτός έκανε εμπόριο καπνού πριν γίνει κυβερνήτης της Αιγύπτου, καθώς παλαιότερα του πουλούσαν γούνες. Οι προηγούμενες

μεταξύ τους καλές σχέσεις δικαιολογούν το γεγονός πως κατάφερε και έγινε ευμενέστατα δεκτός αργότερα. Ο Μεχμέτ Αλή τον τίμησε για την τιμιότητά του κι έτσι απέκτησε τεράστιες γαιοκτησίες βαμβακοκαλλιέργειας, ενώ παράλληλα ορίστηκε γενικός επίτροπος, προσωπικός σύμβουλος και διαχειριστής της κτηματικής περιουσίας του αλβανού πασά, ηγεμόνα της Αιγύπτου. Επιπλέον, διορίστηκε επικεφαλής της πρώτης κρατικής τράπεζας της Αιγύπτου και της ποταμοπλοϊκής εταιρείας του Νείλου. Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι την καλλιέργεια των απέραντων εκτάσεων ο Μιχαήλ την ανέθεσε στον Νικόλαο Τούλη από το Μέτσοβο. Ο έλληνας μεγιστάνας ήταν ίσως ο μοναδικός άνθρωπος στον οποίο ο περιβόητος ηγεμόνας είχε απόλυτη εμπιστοσύνη. Το αποτέλεσμα ήταν ότι το έτος 1836 τα πλοία με ελληνική σημαία ήταν τα πρώτα σε αφίξεις από την Ευρώπη και την Τουρκία στην Αλεξάνδρεια, ενώ οι υπάλληλοι των επιχειρήσεων του Τοσίτσα ήταν περισσότεροι από 5.000� Το μέγαρο Τοσίτσα στην Αλεξάνδρεια, που αποτελούσε την έδρα των επιχειρήσεών του και το οποίο κατεδαφίστηκε κατά τη δεκαετία του 1930, ήταν ένα μεγαλοπρεπέστατο νεοκλασικό ανάκτορο, το οποίο βρισκόταν στο κεντρικότερο σημείο της πόλης. Ο ίδιος πήγαινε στο γραφείο του ντυμένος άψογα, φορώντας πάντοτε το κοντό του φέσι, κολλαριστό πουκάμισο, με τις μύτες του γιακά του γυριστές προς τα έξω, μαύρη γραβάτα και ολόμαυρο σακάκι. Στον προθάλαμο του γραφείου του τον φρουρούσαν δύο γιγαντόσωμοι Αλβανοί, ντυμένοι με χρυσοκέντητες στολές, μακριές βράκες και ένα ασημοστολισμένο σπαθί που κρεμόταν στη μέση τους.

Η απόπειρα δολοφονίας του Η εμπιστοσύνη του Μεχμέτ Αλή προς τον Μιχαήλ Τοσίτσα ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο και λόγω της ουδέτερης στάσης που τήρησε ο τελευταίος απέναντι στην Ελληνική Επανάσταση. Ο Μιχαήλ, σε αντίθεση με τον αδελφό του, Θεόδωρο,

Ο μιχαήλ, δεν ήρθε ποτέ σε επαφή με τη φιλική Εταιρεία ούτε εκδήλωσε εμπράκτως τη συμπάθειά του στην Επανάσταση. για τη στάση του αυτή επικρίθηκε, Αδίκως όμως, όπως απεδείχθη

ο οποίος «…είχε κατηχηθή παρά τινός εταιριστού και είχεν αναδειχθή είς των ενθέρμων ζηλωτών…» του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των ομογενών του, δεν ήρθε σε επαφή με τη Φιλική Εταιρεία ούτε εκδήλωσε εμπράκτως τη συμπάθειά του στην Επανάσταση. Για τη στάση του αυτή επικρίθηκε έντονα από τους ιστορικούς της περιόδου Ιωάννη Φιλήμονα και Νικόλαο Σπηλιάδη. Αντίθετα, οι Αναστάσιος Γούδας και Κωνσταντίνος Κοντογόνης τον υπερασπίστηκαν, ερμηνεύοντας τη συγκεκριμένη στάση του ως προϊόν «δεινοτάτης αμηχανίας» ανθρώπου που προτίμησε μια νομιμόφρονα πολιτική απέναντι στον Μεχμέτ Αλή, η οποία θα του απέφερε εύνοια και πλούτο, «…ίνα διά του πλούτου του γίνη βραδύτερον ωφελιμώτερος τη πατρίδι». Ανεξάρτητα από τους λόγους ή τις προθέσεις που τον ώθησαν στην πρόκριση της παραπάνω στάσης, αναμφισβήτητο γεγονός είναι ότι ο Μιχαήλ Τοσίτσας αφιέρωσε τεράστια ποσά για την εθνική σωτηρία και ευημερία. Είναι ασφαλώς, λοιπόν, άδικες οι όποιες εναντίον του κατηγορίες. Με την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821, συνέβη ένα πρωτοφανές περιστατικό που λίγο έλειψε να στοιχίσει τη ζωή του εθνικού ευεργέτη. Τότε έφτασε στην Αλεξάνδρεια ο Αντώνιος Πελοπίδας, απεσταλμένος της Φιλικής Εταιρείας, με τη διαταγή του Αθανάσιου Τσακάλωφ να τον δολοφονήσει. Ο Τσακάλωφ δεν μπορούσε να συγχωρέσει στον συμπατριώτη του ότι σε στιγμές κρίσιμες για τον Αγώνα, αυτός έμενε κοντά στον

 64 

Μεχμέτ Αλή, για τον οποίο πίστευε ότι θα βοηθήσει τους Τούρκους να συντρίψουν την εξέγερση. Αργότερα, άλλωστε, ο Μεχμέτ Αλή απέστειλε τον γιο του Ιμπραήμ, να βοηθήσει τον Σουλτάνο στην καταστολή της Ελληνικής Επανάστασης ως επικεφαλής των τουρκοαιγυπτιακών στρατευμάτων. Ζήτησε, λοιπόν, ο Πελοπίδας ακρόαση από τον Τοσίτσα, αποφασισμένος να τον δολοφονήσει με ένα μαχαίρι που έκρυβε πάνω του. Ο Τοσίτσας τον δέχτηκε και τότε ο Πελοπίδας δοκίμασε μια πολύ μεγάλη έκπληξη. Άκουσε τον Τοσίτσα να του μιλά για τον σκοπό του ερχομού του στην Αίγυπτο, δηλαδή τη μύηση των Ελλήνων της Αιγύπτου. Του εξήγησε πως είναι σφάλμα να φαντάζονται οι Φιλικοί τον Μεχμέτ Αλή ως εχθρό της επανάστασης. Απεναντίας, αυτός ευχόταν να δει την εξέγερση να επιτυγχάνει, γιατί έτσι θα τον άφηνε η Πύλη ήσυχο, ώστε να επιβληθεί απόλυτα στην Αίγυπτο. Γι’ αυτό, άλλωστε, δεν πείραξε καθόλου το ελληνικό σχολείο της Αιγύπτου, αλλά, αντιθέτως, έδειξε μια ιδιαίτερη εύνοια γι’ αυτό, δίνοντάς του προνόμια που δεν κατείχαν άλλοι άποικοι εκεί. Ο απεσταλμένος της Φιλικής Εταιρείας τόσο πολύ συγκινήθηκε με όσα άκουσε από τον Τοσίτσα, ώστε για μια στιγμή σηκώθηκε όρθιος, τράβηξε από το κόκκινο ζωνάρι του το μαχαίρι και είπε δακρυσμένος «Αφέντη, αυτό εδώ το μαχαίρι μου το έδωσαν για να σε σκοτώσω». Τα μάτια του Τοσίτσα άστραψαν και με ρίγος συγκίνησης του απάντησε «Αδερφέ μου πράξε ό,τι σου προστάζει η συνείδησή σου». Ο Πελοπίδας πέταξε το μαχαίρι επάνω στο τραπέζι και εκείνος το πήρε σιωπηλός και το τοποθέτησε στο συρτάρι του. Έ κτοτε, ο Τοσίτσας ουδέποτε αποχωρίστηκε το μαχαίρι του Φιλικού.

Οι ευεργεσίες Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, ο Μιχαήλ Τοσίτσας διέθεσε χρήματα για την εξαγορά ελλήνων αιχμαλώτων στα σκλαβοπάζαρα των Τούρκων καθώς και για την αποστολή πολλών Ελλήνων για σπουδές στην Ευρώπη, φροντίζοντας

ΙΣΤΟΡΙΑ επιπλέον για τη μετέπειτα αποκατάστασή τους. Ανέλαβε την εκ θεμελίων ανοικοδόμηση ενός Παρθεναγωγείου, ενός Αλληλοδιδακτικού και ενός Ελληνικού Σχολείου (Τοσίτσεια Σχολεία) στην Αλεξάνδρεια, το κόστος των οποίων ξεπέρασε τα 120.000 τάλιρα, προικοδοτώντας τα επιπλέον με τα αναγκαία κεφάλαια συντήρησης και πρόσληψης διδακτικού προσωπικού. Η Τοσιτσαία Σχολή έγραψε σπουδαία ιστορία και παράλληλα με τη λειτουργία της στέγασε για πολλά χρόνια το Αβερώφειο Γυμνάσιο. Όταν η Τοσιτσαία Σχολή ήταν αδύνατον πλέον να λειτουργήσει, συγχωνεύθηκε με ένα άλλο ιστορικό σχολείο της Αλεξάνδρειας, το «Πρατσίκειον», έργο του Βορειοηπειρώτη ευεργέτη Πέτρου Πράτσικα από τη Δρόβιανη. Σήμερα αποτελεί την έδρα του Ορθόδοξου Πατριαρχείου Αλεξάνδρειας. Μεταξύ άλλων, ο Τοσίτσας αγόρασε αντί 80.000 ταλίρων οικόπεδο στην Αλεξάνδρεια για την ανέγερση μεγαλοπρεπούς ναού (Ευαγγελίστριας) και συμμετείχε οικονομικά στην κατασκευή του (1847). Ανακαίνισε το Ελληνικό Νοσοκομείο το οποίο είχε οικοδομηθεί προηγουμένως με δωρεά του αδελφού του Θεόδωρου. Αγόρασε για τις ανάγκες της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξάνδρειας νεκροταφείο. Γενικά, τα ποσά που διέθεσε ο Τοσίτσας για κοινωφελή έργα υπέρ της Ελληνικής Κοινότητας στην Αλεξάνδρεια ξεπέρασαν το 1.000.000 χρυσές δραχμές, ποσό εξαιρετικά σημαντικό για την εποχή. Όμως οι ευεργεσίες του Μετσοβίτη εμπόρου δεν περιορίσθηκαν αποκλειστικά στην αιγυπτιακή ομογένεια, αλλά επεκτάθηκαν στην ιδιαίτερη πατρίδα του καθώς και στο νεοσύστατο Ελληνικό Βασίλειο. Συγκεκριμένα κληροδότησε: • σημαντικό μέρος της περιουσίας του για την πολιτιστική, εκπαιδευτική και οικονομική ευμάρεια του Μετσόβου • μεγάλο ποσό στο Ελληνικό Σχολείο Θεσσαλονίκης • 10.000 τάλιρα για τον εξωραϊσμό των δρόμων και των πλατειών του κέντρου των Αθηνών, που ορίζονταν από τις οδούς Σταδίου, Αιόλου και Ερμού • 100.000 γαλλικά φράγκα για το «Εθνι-

κόν Μετσόβιον Πολυτεχνείον» • σημαντικά ποσά για το Πανεπιστήμιο, το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο, το Οφθαλμιατρείο, τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία (Αρσάκειο), για νοσοκομεία και άλλα εκπαιδευτικά ή φιλανθρωπικά ιδρύματα. Οι ευεργεσίες του ήταν ατέλειωτες. Όταν, μάλιστα, ο Ιμπραήμ έχασε το στόλο του στη ναυμαχία του Ναυαρίνου και γύρισε στην Αίγυπτο, σέρνοντας πίσω του πολλούς αιχμαλώτους και γυναικόπαιδα για να πουληθούν ως δούλοι, όλοι τους απελευθερώθηκαν. Ήταν προφανώς μια ενέργεια του Μιχαήλ Τοσίτσα, προκειμένου να δείξει ο Μεχμέτ Αλή τόσο μεγάλη ανθρωπιά. Ανάλογη δραστηριότητα επέδειξε και η σύζυγός του Ελένη (Μέτσοβο 1795-Αθήνα 1866), η οποία διέθεσε την περιουσία που κληρονόμησε από τον σύζυγό της σε αγαθοεργούς σκοπούς. Αν και ήταν εντελώς αγράμματη, αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας της στη μόρφωση της Ελληνίδας, γιατί είχε καταλάβει ότι ο τόπος είχε την ανάγκη μορφωμένων γυναικών και αυτό μπορούσε να επιτευχθεί μόνο με την ίδρυση σχολείων για κορίτσια. Έ τσι, με δωρεές της οικοδομήθηκε το «Τοσίτσειο Παρθεναγωγείο» στην Αθήνα. Η μεγάλη αυτή ευεργέτρια, άτεκνη η ίδια, αγκάλιασε σαν δικά της παιδιά τα ορφανά της Ελλάδας, χτίζοντας με δική της δαπάνη εκκλησία στο Αμαλίειο Ορφανοτροφείο. Διέσωσε το Αρσάκειο, όταν η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία δεν μπορούσε να συνεχίσει τη λειτουργία του, χρηματοδότησε την ολοκλήρωση του Πολυτεχνείου, ενώ αγόρασε και δώρισε στο ελληνικό κράτος οικόπεδο για την ανέγερση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Ο Μιχαήλ Τοσίτσας υπήρξε ο πρώτος Πρόξενος του Ελληνικού Βασιλείου στην Αλεξάνδρεια από το 1833 έως το 1853, έτος κατά το οποίο ανέλαβε καθήκοντα Γενικού Προξένου. Παραιτήθηκε τον επόμενο χρόνο (1854) και εγκατέλειψε την Αλεξάνδρεια, συγκλονισμένος από τον θάνατο του ανιψιού του, Νικολάου Στουρνάρη. Ο Τοσίτσας τότε κατέρρευσε. Εγκατέλειψε κάθε κοινωνική και επαγγελματική δρα-

 65 

στηριότητα, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα στο μέγαρο της οδού Φειδίου, όπου έζησε ώς τον θάνατό του, στις 4 Νοεμβρίου 1856, βαρύτατα άρρωστος από σοβαρή ψυχική ασθένεια. Υπέστη αποπληξία που τον κατέστησε πνευματικά και σωματικά «φυτό». Κηδεύτηκε πολυτελέστατα στον ναό της Αγίας Ειρήνης και ενταφιάστηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών σε μεγαλοπρεπή τάφο, το μεγαλύτερο ταφικό μνημείο στην Ελλάδα.

Ο βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας Τελευταίος απόγονος της οικογένειας υπήρξε ο βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας (1885-1950), εγγονός του αδελφού τού Μιχαήλ, Κωνσταντίνου. Κληροδότησε την περιουσία και το όνομά του στον μακρινό του συγγενή, πολιτικό Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα. Από το 1937 ο Μιχαήλ εξελίχθηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτές της Ευρώπης (ακίνητα, χρεόγραφα, επενδύσεις), δεν είχε, όμως, δεσμούς με την πατρίδα του, δεν μιλούσε ελληνικά και ουδέποτε είχε επισκεφτεί την Ελλάδα. Ο Ευάγγελος Αβέρωφ εμφύσησε την πίστη στον βαρόνο Μιχαήλ, να αφήσει την αμύθητη περιουσία του στην πατρώα γη και να προικοδοτήσει το «Ίδρυμα Βαρόνου Μιχαήλ Τοσίτσα» με το αστρονομικό για την εποχή ποσό των 1.700.000 δολαρίων. Σκοπός του Ιδρύματος ορίστηκε η εκτέλεση έργων δημόσιας ωφέλειας. Μια τυχαία γραπτή επικοινωνία ήταν η αφετηρία της δημιουργίας στενής σχέσης μέχρι τον θάνατο του ευεργέτη. Ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας έκανε έναν άνθρωπο που δήλωνε «ανθέλλην», να ζητήσει ο ίδιος να γραφτεί στη μαρμάρινη πλάκα του τάφου του στη Λωζάνη «Μιχαήλ Τοσίτσας, Τέκνον της Ελλάδος».

*Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.

| LAST PAGE | από τον Πάνο Τσαγκαράκη

Η ταχέως αναπτυσσόμενη παγκόσμια βιομηχανία για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) δεν καθυστερεί περιμένοντας να εκπονηθεί η σχετική κυβερνητική πολιτική στις Η.Π.Α., επενδύει κεφάλαια στην προσπάθειά της να ανοίξει αυτή η ολοκαίνουργια Αγορά hardware και πληροφορικής. Έ να αυξανόμενο οικοσύστημα προμηθευτών software και hardware για drones τροφοδοτεί ήδη μεγάλο αριθμό πελατών στους τομείς της γεωργίας, της διαχείρισης γης, της ενέργειας και των κατασκευών. Πολλοί από αυτούς τους προμηθευτές είναι μικρές ιδιωτικές αλλά και νεοσύστατες επιχειρήσεις. Ωστόσο και οι μεγάλες βιομηχανικές εταιρείες άμυνας και όμιλοι επιχειρήσεων αρχίζουν να επενδύουν σημαντικά στην τεχνολογία drone. Σε πρόσφατη έκθεση του BI Intelligence εξετάζονται σε βάθος τα διάφορα επίπεδα της αναπτυσσόμενης παγκόσμιας βιομηχανίας για τα εμπορικά drones ή τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV). Η έκθεση περιέχει προβλέψεις για τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που παρουσιάζει η τεχνολογία αυτή εμπορικά, εξετάζει τις εξελίξεις και τα εμπόδια, τονίζει τα κύρια σημεία στις business-to-business αγορές, όσον αφορά στις εφαρμογές και τους τελικούς χρήστες, και παρέχει έναν αποκλειστικό κατάλογο με δεκάδες αξιόλογες εταιρείες που δραστηριοποιούνται ήδη στον χώρο. Τέλος, εμβαθύνει στην τρέχουσα κατάσταση των αμερικανικών κανονισμών για τις εμπορικές πτήσεις drones, που ανατράπηκαν από την πρόσφατη έκδοση του ρυθμιστικού σχεδίου της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας για τις εμπορικές πτήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones). Λίγοι γνωρίζουν ότι σε πολλές εταιρείες έχει ήδη επιτραπεί να πετάξουν μικρά drones για εμπορικούς σκοπούς, με ειδικό πρόγραμμα «εξαίρεσης» από την κυβέρνηση των Η.Π.Α.

φών θα πάρει σάρκα και οστά σε εφαρμογές που αφορούν σε διάφορους τομείς, όπως γεωργία, ενέργεια, επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, ορυχεία, κατασκευές, real estate, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, και παραγωγή ταινιών. Η μεγαλύτερη ανάπτυξη του κλάδου των drones προέρχεται από τον εμπορικό τομέα, καθώς κερδίζει έδαφος η μετατόπισή του από τη στρατιωτική Αγορά. Η Αγορά των εμπορικών drones θα αυξηθεί με σύνθετο ρυθμό ετήσιας ανάπτυξης (CAGR) που υπολογίζεται στο 19% μεταξύ 2015 και 2020, σε σχέση με μόλις 5% που υπολογίζεται, αντίστοιχα, για τον στρατιωτικό τομέα. Το ηλεκτρονικό εμπόριο και η παράδοση εμπορευμάτων δεν θα αποτελέσουν βασικό επίκεντρο της Αγοράς των drones. Οι παραδοσιακοί κατασκευαστές των drones επικεντρώθηκαν κυρίως στους στρατιωτικούς πελάτες και δεν διαθέτουν φυσικό πλεονέκτημα στην ταχέως εξελισσόμενη Αγορά των εμπορικών drones. Η προτεινόμενη ρύθμιση στις Η.Π.Α. θα άρει ουσιαστικά την απαγόρευση για τις εμπορικές πτήσεις των drones και θα επιτρέψει τις πτήσεις τους σε χαμηλό ύψος. Οι ρυθμίσεις αυτές δεν προβλέπεται να ολοκληρωθούν πριν από τις αρχές του 2017. Ορισμένοι, ωστόσο, πιστεύουν ότι μπορεί να οριστικοποιηθούν νωρίτερα. Αλλά η BI Intelligence διατείνεται ότι το πιθανότερο είναι πως κάποιες –περιορισμένες– πτήσεις εμπορικών UAV θα γίνουν πλέον ρουτίνα κάποια στιγμή εντός του 2017. Οι τεχνολογικοί φραγμοί αποτελούν ταυτόχρονα εμπόδιο αλλά και τεράστια επιχειρηματική ευκαιρία. Πολλές αξιοσημείωτες βιομηχανίες κατασκευής εμπορικών UAV υπάρχουν και εκτός αμερικανικής Αγοράς. Σ’ αυτές περιλαμβάνονται η senseFly που εδρεύει στην Ελβετία (ανήκει στη γαλλική Parrot), η καναδική εταιρεία Aeryon, η εισηγμένη εταιρεία στο χρηματιστήριο της Σουηδίας CybAero, οι κινεζικές Shenzhen και DJI και η κορεάτικη Gryphon. Η εμπορική Αγορά των drones είναι ακόμη νέα, αλλά παρατηρείται ήδη κάποια εδραίωση και σημαντικές επενδύσεις από μεγάλους βιομηχανικούς ομίλους και εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης καθώς και από αμυντικές βιομηχανίες.

Η απογείωση των

drones

Αναφέρουμε παρακάτω μερικά από τα βασικά σημεία της έκθεσης: Η παγκόσμια εμπορική Αγορά μη επανδρωμένων αεροσκα-

 66 