?!
)i !
ι th
1. \'Ι'Ιιϊ\
•
.-_
Ι;Τι ιΣ
„ N Β ΡΙΟΣ τ.έ. -ΙΛΝΓ)ΤΑΡΙOΣ 1 ε;
' di:Ο ~ ~ ~t Ούγκάντα 13ο
ΟιoΟ.AΟ.,Ο~Σ Ε.α~gΤΓ1~/Ν /ΕD
`δ?7α3ιwio
•4/JΟΣΤΟιIιy . r s~°~ias 6-rηι93gS- ΟFσsολoyί:c-ι, s~s Βαε η.ιΗΡοm ορην,ς-οηoE~r~oιyήE~~~ a ~EΊοtl I9_ "ηΟ.oΕΥΒΕΝ7ΕΣ 7n,-?. ι7S-389 -
ηΑ/YΤΑ r'
.IIΑθΝΤΥlΑ7'
Εθη~i 4/.,
ιιi~47Θ..C.V /D
r<Ι ΙνμενΟέντεc μα0ητενπατε πάντα τά έθνη, (3απτίζπντες αντούς ες τό „ ονπμα τον Πατρός καί τπν Υ'ίπν καί τπν 'Αγίου - ΙΙνενματος. διδάσκοντες τηρείν Πάντα πσα ένε.τειλάμην ~ Ζ ;α ίν• καί iδov έγώ με ' ίιμών ειμι ' πάσας τάς ήη~ μέρας έως τής συντελείας τον :αίώνος». λΙατθ. κη' στ. 19-20
`Η άνωτέρω είΥ~tύν π Ε~οέπ χεται ,Ι , , άπο` τό τεμττλον τοϋ 'Ι. Ναού ~Α γ Ιωάννου τον χωρίου ί;κ.ά}„α τής νήσου Πάτ .ον. Φωτογραφηθείσα τi1 ευνε~.ή μ - ΤΜ ' , πππΟνιιια ηι,,r 'Τ Γ' )'
ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΟΙ
ΚΑΙ
Δυχκειίνπμεν τάc Ιεραποστολάς εις έσωτεριχήν καί έέξωτεηικήν. Έ ιίν λόγοι γεωγραφικοί έπιβάλλοχ»' τήν διάκρισιν αύτήν, όμως λόγοι ηθικοί, πνευματικοί, πρέπει νά τήν αίρούν. Δέν υπάρχει είμή Ιεραποστολή, ή όποία άποτελεϊ χίνησιν μιάς αδελφής ψυχής πρός τδν «πλησίον». Τού εύαγγελιστού πρός τδν ανεναγγέλιστον. Τό ποιαν χατεύθυνσιν πρέπει νά πάρη ό ιεραπόστολος, εις ποίους θά μεταφέρη τδ μήνύμα τής σωτηρίας, αυτό δέν ήμπορεϊ νά προσδιορισθή από τήν γεωγραφιχήν θέσιν, άλλά άπδ τήν ανάγκην. 'Εκεϊνος πού θέλει νά χαταστήση κοινωνούς τής 'ιδιχής τον λυτρώσεως καί άλλον, δμομιύχονς ανθρώπους, όφείλει νά έπισημάνρ, πού υπάρχει περισσοτέρα ανάγκη. `Ηυεϊς οί 'ΟρΟόδοξοι `Ελληνες έχομεν νά έκλέξωμεν ώς πεδίού Ιεραποστολής μεταξύ τής ήδη εύηννελισθείσης καί συνεχώς εύαγγελιζομένης ` ,, λάδος καί τούς άνεναγγελίστονς λαούς. Καί εις μέν τήν `Ελλάδα — άς τδ είπωμεν — ανάγκη κηρύγματος δέν υπάρχει. 'Αντιθέτως, υφίσταται κορεσμός προ φορικού καί γραπτού ευαγγελισμού. ν0,τι γίνεται σήιχερον παπ' ήμϊν, είναι ή συνεχής έπανάλτιψις, ένα είδος «άνάγχασον είσελθεϊν», πρδc ανθπώπούς μαλλον απροθύμους. Διά τούc αδελφούς μαc όμως, πού ενοίσχονται. μακράν τοπικώς καί ί θιχώς, σύυβαίνει κάτι άλλο. 'Ευφανίζονται, όχι κατ' όναρ μόνον, άλλά υέσα στήν συνείδησίν μας μέ τδ «διαβάc. βογιθησον fiiiTv». Καί ή Ικεσία των, πως άπλώνονν ππδς τιιιάς τάc χείπας των, καί τό παπίιτονόν των. όταν ήυεϊς άππστοέφοιιεν τό πηπιτιηπ0", ανεβαίνουν εΙς τδν θρόνον Κυρίου Σ ηήιχι1θ . . Τί είναι δλόκληοον τδ άνθρώπινον γένος; Μία μενίιλ νι οικονένεια, όπου αονχ ένι. Ιούδηϊπc ναί. "Ελλην, Σκύθης καί Βάρβαοοc . . . ». Δέν ,ιπάηγουν πιστοί καί άπιστοι, όρθόδοξοι καί αίοετι.χοί, κίτοινοι, λευκοί, υαύροι. Τπάοχονν άνθηωποι, «τέκνα 'Αβραάμ», κλητοί εις τήν Αίνιτιλείαν τον" Οι ον. . . α'Εττοίησέ τε έξ εΕνόc αίυατοc παν έθνος ανθρώπων χατοιχεϊν έπί παν τδ πρόσωπον
ΕΥΑΓΓΕΛΙΖΟΜΕΝΟΙ τής γ►1ς . . .». λιιειαtπμε0α πλ.ίγην ι('ιχ'τασίιχν,$, 7tιvι viz ίλιυμεν .είς Τό ππόσωπον Ιών έγχπι~ιμωμ~:, , , , -.,, • μας, πρι~• ανΟρωπων, αχροους αδελφιης , i~ππστούν τήν ύλλοίωσιν τής χροιά; τού σώ~ ματός των απδ τάς χεχανμf:νας ζώνας, δπού.~~ έκατοίχησαν. 'Αλλά πέραν άπδ τήν φαντασίαν, χρειαζόμεθα dλίγην άγάπην, διά νά αίσθαtit Οώμεν τήν θερμότητα τής άδελφωσύνης, ν&=." . ξεπεράσωμεν τάς κατ' αίσθησιν £ντυπώσεις '`' διά νά ίδωμεν μόνον άδελφούς. . . Δέν θά λησμονήσω ποτέ τά δάκρυα τού π. Ρονβίμ Σπάρτα καί. τού Ούγκαντιχού έπίσης Μ Δημητρίου, φοιτητού τότε τής Ιατρικής, είς τάς Καρυάς τού 'Αγίου "Ορους. Τδν Σεπτέ.μβριον τού 1959, Ιjλθεν b π. Ρονβίμ μέ τόν συ~νοδόν τον ε'ις τήν «Πρωτεύουσα"» Τ0 `Αγίου "Ορους ώς προσκυνητής, άλλά καί δι' <dιογίαν», διά τό έν Ονγxάντα ποίμνιόν τον. 'Επεσχέφθη τήν `Ι. Κοινότητα, ή δποία τδν έδεξιώθη μετά πολλής τιμής καί φιλαδελφίας. `Η προσφώνησίς τον ανετέθη εβ.ς τόν νποφαινόμενον, εις τήν δποίαΝ απήντησε, βαθύτατα συγκεχινημένος. Τό πρωτόκολλον Π. μέσως άντεχa.τεστάθη Vπό τής αγάπης τού Χριστού. ΟΙ άντιπρόσωποι δλ.οι τδν έτνηγκαλ.ίζοντο άλλοι τδν ήσπάζοντο καί χατεφίλουν καί άλλοι μέ διαφόρους τρόπους έδείχνυον τήν πρός τδν μαχρυνδν άδελφόν των άγάπην των. . . Καί 8 π. Ρουβίυ, b μελανός ίερεύς, έκλαιεν ώσ&ν μικρόν παιδίον. «Τόση αγάπη, έλεγεν, είς ένα μαύρο"!. . . Καί πράγματι, ήτο πολύ δύσχολον νά χαταλάβη κανείς τδ χατάμαυρον πρόσωπόν τον μέσα είς τδ χατάυανρον ράσον . . . 'Αλλά ήτο 8 άνθρωπος «δι' όν Χριστδc άπέθανε» . . . Τδν έπήραμε ε'ις τδ Κονάχι.ον τής μονής μας διά νά τδν φιλοξενήσωμεν. ' μείναμε μέχρι βαθείας νυκτός σννομιλούντες μέ τδν μαν-ρννδν έπισκέπτην, τδν άδελφόν, τόν 'Ορθόδοξον ίερέα. Ek τδν όοθοον £τμιάλλαμε μαζύ. Πόσον κατανυκτικά έ,ίιαλλε τήν «τιμιωτέ— ραν» ! αΚαί μέ πόσην σνναίσθησιν του" v— ψηλού νπονργήματός του έκαμε τήν «απόλνσιν»! Μάς έκιχιιε βcχ0είαν έντι"πωσιν ή εvλ.άβειά τούς
άχρόους
έπανον,
Δέν μπορείς νά λέγης Ω ά τ ε ρ Ζάν δέν δειχννης διά τών έργων καί τής όλης σνμτεεριιροράς σον, ότι έχεις μέ τόν Θεόν σχέσεις πατρός πρός παιδί. 2
r
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚ∆ΡΟΜΗ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ TOY ΠΑΝ)ΜΙΟΥ ΘΕΣ)ΝΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΟΥΓΚΑΝΤΑ
ΤΟΝ ιΟΥΝ1Ο ΤΟΥ 1965 ΙΩΑΝΝΟΥ Ε. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ
"Ενα ταξίδι στήν 'Αφρική είναι δύσκολο νά πραγματοπυιησή καί πρό πάντων όταν είναι ομαδικό χαί ανέξοδο. 'Η δυσκολία ξεπεράστηκε μέ τήν πρόθυμη παραχώρηση από τήν τότε κυβέρνηση τριών αεροπλάνων τής Β. 'Αεροπορίας καί έτσι τό δνσκολώτερυ τον, ή πίστις του εις τόν Θεόν, δι' ής «μετεχίνει όρη». . . 'Ο π. Υουδίμ είχε δύο Ιδιότητας, τυύ αντιβασιλέως τής πατρίδος τον καί τού ιερέως_ τής έχει μιχρόις 'Ορθοδύξου 'Εκκλησίας. Πώς ήλλασσε τό ύφος τον αναλόγως τής φύσεως τών θεμάτων ! "Οταν ώμίλει ό πολιτικός, έτερνε μίαν νευρώδη Εκφρασιν καί έσφιγγε τούς γρόνΟονς τον, ενθυμούμενος τούς κατά τών άλλων αγώνας του. "Οταν άφηγεϊτο διά τάς προσπαθείας τον, ώς ποιμένας, τό πρόσωπόν τον εγένετο γλυκύ, προσλαμβάναν μίαν πατρικήν πραότητα. Καί όταν μάς ανέφερε διά τά θαύματα, πού έπετέλει ό Θεός, όπως εις τήν πρώτην έν 'Ιεροσολύμοις 'Εκχλησίαν, τότε πλέον έκστασιάζετο. 'Εφαίνετο ότι τόν έκυριάρχει Εν Οεϊον δέος. Σννέτλεκεν, ώς εις προσενχήν, τάς μελαίνας χείρας τον, έκλειε τούς οφθαλμού; καί Εστρεφεν ελαφρώς τήν κεφαλήν έπί τον στήθους . . . Καί έσιώπα μετουρανώμενος!. . . . . . Τό "Αγιον "Ορος είχεν έκπληρώσει Εν καθήκον. `0 έρανος - «ή Λογία» - υπήρξε σημαντική εις υλικά, υπό μορφήν ποικίλων Ιερατικών ειδών, πού θά αποτελούν άποτελεσματικήν ένίσχνσιν εις τήν νεαράν ποίμνην τής Οέ*γκάντα. 'Αλλά ό,τι κνριώτερον ώφειλε νά δώση, δέν τό 'έδωσε, διότι δέν είχεν ! 'Ιεραποστόλους. Καί Ετσι, τά χέρια πού άπλώθησαν πρός τό "Αγιον "Ορος, μέ τήν Εκφρασιν: «διαβάς βοήθησον ήμϊν» ‚έμειναν μετέωρα. . . Καί φωνάζουν . . . ΘΕΟΚΛΗΤΟΣ ΜΟΝΑΧΟΣ ΛΙΟΝΤΣΙΑΤΗΣ "Αγιον "Ορος
πρόβλημα λύθηκε. Σκοπός μας ήταν νά επισκεφθούμε τούς 'Ορθοδόξους τής Ουγκάντα γιά τούς όποίους ακούγαμε εδώ καί ξέραμε καί τόν σύλλογο τών φίλων τής Ούγκάντα. `O Ιεραποστολικός μας αύτός σκοπός συνδυάζονταν καί μέ τήν έπίσκετμη τής χώρας, τών άρχων καί μέ τή δημιουργία φιλικών σχέσεων μέ τόν λαό. Οί σκοποί αυτοί είναι επίκαιροι καί σπουδαίοι, γιατί ή Ούγκάντα, όπως καί 01 άλλες νεοαπελευθερωμένες αφρικανικές χώρες, έχει ανάγνη από τήν ποικιλόμορφη βοήθεια τών ευρωπαίων γιά νά μπορέση νά σταθή στά πόδια τής καί νά προοδεύση. 'Η Ουγκάντα βρίσκεται στήν 'Α. 'Αφρική. Συνορεύει στά Β. μέ τό Σουδάν, ανατολικά μέ τήν Κένυα, δυτικά μέ τό Κογκό καί στά νότια βρέχεται άπό τή λίμνη Βικτωρία. "Εχει περίπου 8 εκατ. κατοίκους καί έκταση 243. 000 τ. χιλ. Πρωτεύουσα είναι ή Καμπάλα μέ 100.000 κατοίκους. Οί κάτοικοι ανήκουν στις Χαμητικές καί Σουδανικές φυλές άφριχανών, μιλούν τήν Λονγχάντα καί άλλες διαλέκτους, μιά από τίς δποϊες είναι καί ή Σουαχίλι, πού τήν καταλαβαίνουν καί στις άλλες χώρες τής 'Ανατ. 'Αφρικής. Τό 1894 έγινε 'Αγγλικό προτεκτοράτο, τό 1962 έγινε άνεξάρτητον Κράτος καί ανήκει στήν κοινοπολιτεία στήν Καμπάλα εδρεύει '"Αγγλος ύπατος αρμοστής. 'Η ανεξάρτητη Ουγκάντα άποτελεϊται από 4 βασίλεια, μέ δικό τον βασιληά τό καθένα. Στήν πρωτεύουσα υπάρχει ή βουλή τής συμπολιτείας. Τό κνριώτερο βασίλειο (Συνέχεια εις τήν 4ην σελίδα) Τό κείμενο πού δημοσιεύεται εδώ είναι σύντομη όμιλία πού έγινε στις 20 Μαρτίου 1966 στήν αίθουσα τού 'Εμπορικού 'Επιμελητηρίου. 'Ο δμιλητής έκαμε τήν σύντομη αυτή όμιλία καί άφιέρωσε άρνετό χρόνο στήν προβολή φωτεινών εικόνων.
Δέν μπορείς νά λέγης ή μ ώ ν έφ' όσον ζής φνλαχισμένος στον εαντον σον, και φαντάζεσαι, οτι εχτος απο σένα κανεις αλλος δέν άξιζει νά είσέλθη στον Ονρανόν. 8
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚ∆ΡΟΜΗ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΤΗΝ ΟΥΓΚΑΝΤΑ (Συνέχεια έκ. τής 3ης σΕλίδος ) είναι ή ΝΙπονγκάντα μέ πρωτεύουσα τήν Κυμ?άλα τήν κοινή πρωτεύουσα τής χώρας. Στήν πρωτεύουσα ύπάρχει έπίσης καί ή βουλή τού βασιλείου τής Μπονγκάντα. `Ο βασιληάς της Μπονγκάντα Μοντέσυ Β ' ήταν καί πρόεδρος τής Δημοκρατίας τής Ούγκάντα. Τώρα πρόεδρος είναι ό πρωθυπουργός. `Η χώρα βρίσκεται σέ οροπέδιο 1.300 μ. πάνω άπό τή θάλασσα• έχει δυό ψηλές οροσειρές τήν "Ελγχον στά N . μέ 4.600 μ. i"ψ0ς καί τήν 'Αγκόρα στά Α. μέ 3.300 μ. ύψος. '"Ετσι άν καί βρίσκεται στήν 'Αφρική, πάνω ατόν 'Ισημερινό, έχει παντοτεινή άνοιξη. 'Ολόκληρη ή χώμα είναι καταπράσινη, μέ όμγιαστιχή βλάστηση. Χαρακτηριστικά μάς είπαν ότι γιά νά μπορούν νά κατοικήσουν στά σπίτια τους κάνουν αγώνα εναντίον τον πρασίνου, γιατί αλλοιώς τά χόρτα καί οί θάμνοι τούς πνίγουν. "Εχουν απέραντες φυτείες μέ βαμπάχι, ζαχαροκάλαμο, καφέ καί ελαστικό κόμμι. `Η κτηνοτροφία είναι πολύ άνε1ττνγμένη καί εξάγουν σφάγια καί δέρματα. `Η μπανάνα αφθονεί καί άποτελεϊ τή βασική τροφή τών κατοίκων. Οί κάτοικοι είναι καλόκαρδοι, γελαστοί, έγχάρδιαι καί μέ πλούσιο συναισθηματικό κόσμο. "Εχουν ωραίους χορούς καί τραγούδια. 'Η χώρα δωικεϊται μέ τό άγγλιχό σύστημα. Στρατός πολύς δέν ύπάρχει, έχουν μόνον μιά συμβολική στρατιωτική δύναμη. Σ' όλη τή χώρα υπάρχουν σχολεϊα δημοτικά καί γυμνάσια καί ένα πανεπιστήμιο, τό Μαχέρερε στήν Καμπάλα, στό όποσ διδάσκουν 'Αφρικανοί καί "Αγγλοι καθηγηταί. Τό πανεπιστήμιο έχει ώραϊα χτίρια σ' ένα θαυμάσιο περιβάλλον, είναι ώργανωμένο, μέ τό άγγλιχό σύστημα καί φοιτούν σ' αύτο 1.200 φοιτηταί άπ' όλες τις χώρες τής 'Α. 'Αφρικής. Τά δίδακτρα είναι ακριβά καί γι' αυτό δέν μποροτιν νά σπουδάσουν περισσότεροι. Τά μαθήματα γίνονται στήν αγγλική καί όλοι είναι υποχρεωμένοι. νά μιλούν αγγλικά καί έξω άπό τά μαθήματα. `Υπάρχει ένα διάχυτο αίτημα σ' όλους τούς νέους πού συναντήσαμε νά μάθουν γράμματα καί νά μορφωθούν. · Τό
πρώτυ του ζητούν είναι σχυλεϊυ και δασκάλου;. `Ο λαός τώρα αρχίζει νά κατυιλαβαίν την άξία τής παιδειας καί ζητάει μέ έπι μονή νά μπρφωθή. ΓΙολ λυί δεν ,μένουν ίχανι , πυιιημένυι μέ τή μόρφωση πού παίρνουν έκε καί έρχονται καί στήν Ευρώπη νά σπουδάσουν. "Αν καί. ή χώρα φαίνεται πλούσια ό λαός είναι φτωχός. `Ι-Ι γή είναι άνισα κατα '' νεμημένη, τά είσοδήυατα χαμηλά, οί τιμές τών προϊόντων εξαρτώνται από τίς αγγλικέ έταιρεϊες, βιομηχανία δέν υπάρχει ακόμα άνε πτνγμένη~ σέ ικανοποιητικό βαθμό καί τό έμ ποριο βρισκεται στά χέρια τον Ίνδών. Χω; ρι.ά όπως τά ξέρομε έμεϊς εδώ δέν iνπάρχουν καθένας έχει τό σ,τίτι τον στα κτήματά τ. και το ενα σπίτι αγπεχει πολύ απο το άλλο Τά σπίτια στις άγρπτικές περιοχές είναι χα τασκενασμένα από ξύλα καί πηλό. 'Επειδ' τούς βοηθεϊ τό κλίμα περνούν όλη τήν ήμέρο. στο ύπαιθρο• η Καμπάλα εχει ενρωπαϊκi μορφή, έχει μοντέρνα κτίρια καί πισφαλτο4 στρωμένους δρόμους. Στό 'Εντέμπε, όπου καί. το μεγαλύτερο ιχεροδρομιο, στις όχθες τής λι μνης Β ιχτωρίας, έχει κανείς τήν έντύπωσή ., ότι βρίσκεται σέ αγγλική πόλη• έχει ώραιόταΣΜ τες βίλες, θαυμάσιους κήπους καί πρασινάδα α *** Τόν περασμένο αίώνα οί κάτοικοι τής 0-6γ πάντα ήσαν ειδωλολάτρες, όπως καί οί άλλοι 'Αφρικανοί. Τό 1877 έφτασε στή χώρα Ιεραποστολή τών 'Αγγλικανών καί τό 1879 άλλες τών Ρωμαιοκαθολικών, ναί όπως γίνονταν συνήθως ή χώρα ύστερα από λίγα χρόνια υποδουλώθηκε στούς "Α►γλους. Οί δυό αυτές Ιεραποστολές εργάστηκαν μέ έπιυονή καί έτσι σήμερα ή πρώτη δμολογία αριθμητικώς είναι ή ρωμαιοκαθολική, καί ύστερα έρχονται οί αγγλικανικοί. `Υπάρχουν ακόμη 'Ινδοί βονδδισταί, μουσουλμάνοι καί ειδωλολάτρες. Οί 'Ινδοί έχουν βονδδιστιχό ναό καί οί μουσουλμάνοι τζαμί στήν Καμπάλα. Οί ρωμαιοκαθολικοί καί οί αγγλικανοί έχουν ωραίους καθεδρικούς ναούς, σχολεία άριστα ώργανωμένα, Ιατρικούς σταθμούς, κληρικούς 'Αφρικανούς μορφωμένους στήν Ευρώπη. `Ο αρχιεπίσκοπος τών ρωμαιοκαθολικών είναι 'Αφρικανός,
Δ έν μπορείς νά λέγης ό έ ν τ ο ί ς ο ύ ρ α ν ο ϊ ς έφ' όσον τόσον σέ άποσΧ ολει η` γή xai ό κόσμος, ~ 5, ίνστε νά μη~ σον μένη τίποτε πού νά τοποθετήσης ατόν Ούρανόν. 4
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚ∆ΡΟΜΗ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΤΗΝ ΟΥΓΚΑΝΤΑ όπως xiii ύλοι ΟΙ άλλοι κληρικοί. Τών ιzγγι.ικιχνών ήταν "Αγγλοz, ένας Πώ τούς καλυτέρους θεολόγους· τόν Νοέμβριο πέρυσι έφυγε. αί τόν ιzντιχυτέστησαν μέ 'Αφρικανύ. "Οπως είπα καί στήν αρχη έμειτς πήγαμε νά έπισχεφθούμε τούς ορθοδόξους. 'Η δμύιδα μας άπετελειττο άπό τόν κοσμήτορα τής ξχολής μας άρχιμανδρίτη `Ιερώνυμο Κοτσώνη, άπό τόν καθηγητή x. Κανέλλη, τόν γεν. γραμματέα τού Πανεπιστημίου χ. Σχουβάχλη, τόν αντιπρόεδρο τών Φίλων τής Ουγκάντα κ. Ι Ιαπαδημητραχόπουλπ, φοιτητές καί 1 ό, Περσ. πόρους. Ιλίμαστε δηλ. περίπου 60 'πτομα. Τά αεροπλάνα πού χρησιμοποιήσαμε ήταν τύπου Νταχπτα. λύτΙx εχουν το μεινπνεντημα ότι είναι βραδυκίνητα• χάναμε 3 μέρες νά φτάσουμε, ένώ τά αεροπλάνα τής γραμμής χάνουν τό ίιδιο ταξίδι σέ 5'Μ ι'ιιρες. "Εχουν όμως τό πλεονέκτημα ότι πετούν χαμηλά κι' έτσι μπορέσανε νά ιδούμε τήν Αίγυπτο, τό Σουδάν καί τήν έρημο. Στό αεροδρόμιο τού 'Εντέμπε ίjρθαν καί μάς υποδέχτηκαν οί ορθόδοξοι κληρικοί ντυμένοι όπως καί οί δικοί μας. !11άς δέχτηκαν μέ πολύ έγκαρδιότητα καί αγάπη καί ήσαν συγκινημένοι. Κι' έμείς σνγκινηθήκαμε, γιατί βλέπαμε 'Αφρικανούς όρθο5όξους κληρικούς στήν καρδιά τής 'Αφρικής. Πώς βρέθηκαν αυτοί. οί ορθόδοξοι έχεί; `Η :στορία μοιάζει σάν αύτές πού διαβάζομε γιά ιά παληά χρόνια. 'Ηταν Ενας φοιτητήΙς στό Πανεπιστήμιο καί στά βιβλία πού διάβαζε ιύχαινε νά ίδή τό όνομα `Ελλάδα. 'Ενδιαφέρ3ηκε γιά τή χώρα μας καί διάβασε τήν ίστπ2ία της που τόν ένθουσίασε. Οί φίλοι του ιόν άκουγαν νά λέη συχνά τό όνομα Σπάρτη καί τόν φώναζαν δ Σπάρταc. 'Ο Σπάρτα: τχέφτηχε νά μ.άθη τί είδος Θρησκείας Εχουν )'ι σημερινοί "Ελληνες καί μελέτησε τήν 'Ορ)οδοξία. 'Αποσύρθηκε ναί προσευχήθηκε κι' Lτοφάσισε νά γίνη όρθόδοξος. `Ενας Ρώσος !πίσχοπος τόν. χειροτόνησε νι.' Ετσι Εγινε ί πατήρ Ρουβήμ Σπάρτας ορθόδοξος ιερατόστολος στον τόπο του. 'Ηρθε σέ έπαφή ιαί μέ ορθοδόξους τής Κένυα καί Εβαlav τίς βάσεις τής ορθοδόξου Ιεραποστολής ττήν Ουγκάντα. γύρω στά 1930. Δι κίμασαν τολλές δυσκολίες, μεγάλη φτώχεια καί άπομό-
'Σ ο ν
νυιmη, γυιτί ίΙρΟιχν σέ έπυq,ίί μάνι► μια ψιιρύ μέ τό Ι Ιυτριιχρχεϊο 'Αλτ ξανδρείιΣς. "Ομιικ εζπέμεινιχν, γιατί κατάλαβαν ότι. ή όρθιιδοξία μπορεί νά . ριζώση στό" τόπο τους. 'Από τήν 'Ελλάδα πήγε. τό 19ι,0 ένιχς γέρος αρχιμανδρίτης δ Χρυσόστομος Παπασαηαντόππυλπς, δ όποϋις έργάζεται έκειτ άκηύραστα παρ' όλη τήν ηλικία του. "Ολοι οί όρθόδπξπι κληρικοί μιλούν αγγλικά .καί δυό άπ' αύτσός ελληνικά• ένας δ άρχιμ. Θεόδωρος Ναγχυάμα σπούδασε στή Θεολογική Σχολή τού Πανεπιστημίου 'Αθηνών καί ήρθε καί στή Θεσσαλονίκη. Στήν Ούγνάντα υπάρχουν περίπου 25.000 δρθόδοξοι σκορπισμένοι σ' όλη τή χώρα. Στήν Καμπάλα ψηλά σ' ένα λόφο είναι τό κέντρο τής ιεραποστολής. "Εχει ναό πρός τιμήν τού `Αγ. Ν ιχολάου, μεγάλο σχολείο δημοτικό καί γυμνάσιο, στά δποϋχ φοιτούν παιδιά διαφόρων ομολογιών, όχι μόνον όρ0όδπξα, καί άπό άλλες χώρες τής 'Α. 'Αφρική.. 'Η Ιεραποστολή Εχει ακόμη βιβλιοθήκη, ίατρειτπ ναί κατοικία τών κληρικών. Τά άλλα ένπριανά κέντρα στις αγροτικές περιοχές Εχουν δημοτικά καί γυμνάσια. Τά σχολεία αύτά είναι λασπόχτιστα, χωρίς πόρτες καί τζάμια στά παράθυρα, μέ θρανία ή μπάγχονς κι' ένα πίνακα στον τοίχο. "Ενα ώτ ' αυτά είναι ένα άπλό υπόστεγο. `Ωστόσο σ' αύπά τά πρωτόγονα σχολεία υπάρχουν πλήθος παιδιά κουρεμένα, ξυπόλυτα καί καθαρά πού μορφώνονται. Οί δάσκαλοι είναι 'Αφρικανοί καί ανήκουν σέ διάφορες ομολογίες. "Οπως φαίνεται κάνουν πολύ καλή δουλειά. 'Τπάρχει καί ένα σεμινάριο «δ "Αγ. Παύλος» στην τόπο όπου άρχισε τήν Ιεραποστολή δ Σπάρτας. Αυτό είναι ένα άπλό κτίριο, μιά λασποκαλύβα, πού χρησιμεύει γιά έχκλησία καί αίθουσα διδασκαλίας μαζί• Εχουν 12 σπουδαστές μόνον. 'Εκεί θεμελιώσαμε τά νέα χτίρια τού σεμιναρίου. Πώς θά τά χτίσουν όμως αφού τότε είχαν στή διάθεσή τους μόνον 600 δολλάρια; Καί οί 'Εκκλησίες Εχουν τήν *ιδια μορφή μέ τά σχολεϊα, έκτος άπό μιά καί τής Καμπάλα, πού ήταν πραγματικά χτίριά. Οί ρωμαιοκαΘπλιχοί τούς έλεγαν ότι μόνον έσείς έδώ είσθε ορθόδοξοι• δέν υπάρχουν πουθενά στον κόσμο (Συνέχεια εις τήν δην σελίδα)
d έν μπορείς νά προ φέρη- τό ά γ ι α σ θ ή τ ω τ ό ό ν ο μ ά έφ' όσον σύ πού τόν όνομάζεις άγιον, δέν εlσαι άγιος.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚ∆ΡΟΜΗ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΤΗΝ ΟΥΓΚΑΝΤΑ (Συνέχεια έχ τής
ης πελίδυς )
λευκοί όρθύδυξυι. `1-i παρουσία μυς έκεϊ ήτα" έκπληξη καί ενίσχυση γι' αυτούς, γιατί είδαν ότι Πραγματικά υπάρχουν όρθόδοξοι λευκοί. Στά ενοριακά κέντρα πού πηγαίναμε συγκεντρώνονταν τά παιδιά τών σχολείων καί 01 όρθόδοξοι χωρικοί καί μάς υποδέχονταν μέ μεγάλη χαρά καί ενθουσιασμό. Μέ άτλύ λόγια έξέφρυζαν τή χαρά καί τήν αγάπη τους γιά τούς λευκούς ύδελφούς καί μάς έδιναν δώρα ιχπύ τόν κόπο τους, μπανάνες, άνυνάδες, ζαχαροκάλαμυ. Ζητούσαν ένίσχυση γιά σχολεία, έκκλησίες καί δασκάλους. `Η μεγάλη μας έκπληξη ήταν όταν είδαμε στήν Καμπάλα καί σ' ένα άλλο ένπριαχό κέντρο τά παιδιά νά διυβάζουν ελληνικά αναγνωστικά, νά τραγουδούν έλληνιχά τραγούδια καί νά άπαγγέλονν ποιήματα. Μετέφρασαν τή λειτουργία στή γλώσσα τους. Συγκινητική ήταν ή λειτουργία πού έγινε έλληνιχά καί σουαχίλιχα στήν Καμπάλα. "Τστερα από τή λειτουργία βαφτίσαμε G αγόρια καί κορίτσια. Στή γιορτή που ακολούθησε στό σχολείο επεκράτησε πνεύμα αδελφοσύνης καί ενθουσιασμού. Μέ συγκινητικά λόγια μάς ευχαρίστησαν όταν άκουσαν ότι προσφέρονται 150.000 δρχ. γιά νά χτιστούν τρείς έκκλησίες, ακόμη 30.000 δρχ. από τόν Παναγιώτατο Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, 40.000 δρχ. καί 8 υποτροφίες από τόν Σεβασμ. Μητροπολίτη `Ηρακλείου καί 3 υποτροφίες από τό Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Δέν θά λησμονήσουμε τήν ενορία Σέσε πού βρίσκεται ‚jιηλά στά βουνά, πολύ μακρυά από τήν πρωτεύουσα. Οί άνθρωποί μας περίμεναν ώρες όλόχληρες καί όταν είδαν ότι δέν πηγαίναμε, έφυγαν οί περισσότεροι καί μάς δέχτηκαν λίγοι. Είχε νυχτώσει πιά καί μάς ντοδέχτηκαν μέ ενθουσιασμό καί χαρά, γιατί οί ρωμαιοκαθολικοί τούς είχαν εΙπεϊ ότι είναι ψέματα πώς θά έρθουν ορθόδοξοι. λευκοί. Τώρα είπαν σάς είιδαμε καί αύριο θά τούς πούμε ότι είναι αλήθεια καί πώς ήρθατε από τή Θεσσαλονίκη, τήν πολιτεία πού αναφέρει ή Κ. Διαθήκη. `Η νυχτερινή αυτή συγκέντρωση μάς θύμισε κάτι άπό τίς συνάξεις τών πρώτων Χριστιανών. Πρόσωπα πού έλαμπαν στό λιγοστό φώς, χαμόγελα εγκάρδια, ένθονσιαπμός, Ικανοποίηση, χαρά καί άγάτη ήταν διάχυτα σ' όλους. Τό ταξίδι αύτο στήν Ουγκάντα ήταν διδακτικό καί τά όσα είδαμε συγκινητικά καί ένθαρρυντικά. "Ολα αυτά ξύπνησαν μέσα μας 6
τό αίσθημα τή, ευθύνης. Οί ίίνΟμωτοι υϋτιιι δημιούργησαν μόνοι τους στή χώρα τους μέ μεγάλες δυσκολίες όρθόδυξες κοινότητες. Μερικοί προσέφεραν μεγάλες έχτάσεις γης γιά νά γίνου" εκκλησίες καί σχολεία. Σήμερα ιχντιμετυιπίζουν πολλές έλλείνεις καί δίπλα τον; έχουν τίς άλλες Ιεραποστολές πού υπερέχουν συντριπτικά σέ οργάνωση καί χρηματικά μέσα. '"Ετσι 01 ορθόδοξοι παρουσιάζονται έχεϊ σαν φτωχοί συγγενείς. Οί άταιτήιτεις τών ιχνοριύπων αυτών δέν είναι υπερβολικές. Θέλιινν ανθρώπους καί λίγα χρήματα γιά νά χτίσουν έκκλησίες καί σχολεία. 'Εμείς από τή Βυζαντινή έποχή ακόμη έχομε τήν παράδοση τής ίερατοστολής, όπότε οί καλιίγηροι διέδιδαν τόν Χριστιανισμό καί τόν πολιτισμό. Σή ιερα έμεϊς δέν πρέπει νά {στερήσουμε. Οά πή όμως κανείς αφού Κι' έμεϊ.ς έδώ έχομε Ε κη ώτό κληρικούς καί. χρήματα, πώς μ✓ ορούμε νά προσέξουμε τούς ξένους; "Εστω κι' άν έχουμε έδώ ελλείψεις πρέπει νά στρέψουμε την προσοχή μας και στην 'Αφρική, γιατι k Κι' υύτυί είναι αδελφοί μας καί πρέπει ‚'ά τούς βοηθήσουμε έστω καί ιίπό τό νστέρημύ ι'ας. „Ας μή ξεχνούμε ότι ώ `Εβραίοι καί ώ Ρωμαίοι σταύρωσαν τόν Χριστό καί ένας 'Αφριχανός βρέθηκε νά σηνώση τό σταυρό τον. 'Από τούς Ευρωπαίους 01 'Αφρικανοί ταλαιπωρήθηκαν καί ταλαιπωρούνται ακόμα καί. ή βοήθεια δέν κάνει άλλο παρά νά έξοφλή μιά όφειλή τών λευκών. 'Εκτός άπ' αiηό δίνεται. εύκαιρία καί στή χώρα μας ν' άρχίση έπιχοι.νωνί.α καί καλές σχέσεις μέ τήν Ουγκάντα. 'Ο βασιληάς Μουτέσα Β', πού μάς έκανε τήν τιμή νά μάς δεχτή, μάς είπε ότι αγαπά τήν 'Ελλάδα καί θά τήν έπισχεφθή μέ μεγάλή ευχαρίστηση. '0 υπουργός τής Παιδείας μάς εξέφρασε τήν ενγνωμοσύνην τον γιά τίς υποτροφίες καί τά χρήματα που φέραμε καί οί εφημερίδες έγραψαν κολακευτικά λόγια γιά τήν 'Ελλάδα καί τήν ορθοδοξία. Αλλες χώ ρες προσπαθούν μέ δυσκολία ν' ανοίξοιrν δρόμο στίς χώρες τής 'Αφρικής, γιά μάς ό δρόμος είναι ανοιχτός καί πρέπει νά έπωφεληθπύμε. Ετσι καί τό χρέος μας θά χάνωμε στούς ταλαιπωρημένούς συνανθρώπους μας πού έχουν ανάγκη άπό τή βοήθειά μας καί ή χώρα μας θά ώεφληθή. Πρέπει όμως νά, καταλάβωμε τή σημασία τού έργου καί νά βρεθούν καί άνθρωποι που θά είναι διατεθειμένοι νά
ανάγ-
(Συνέχεια εί; τήν δην σελίόα)
Φωτορεπορτάζ: ΓΙΑΝΝΗ ΚΤΡΙΑΚΙΔΙi
Τό Δ ιοικητιχόν Σνμβονλιον τον Ιεραποστολικού Σωματείον «ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΟΥΓΚΑΝΤΑ Β.Ε.» κα τά μέλη τής 'Ορθοδόξού `Ιεραποστολής είς τήν 'Ανατολικήν 'Αφριχήν εύχονται πρός τά μέλη τοίι Σωματείου, τούς σννεργάτας κα
τούς φίλους τής
Ιδέας τής Ιεραποστολής πλούσίας τάς ενλογίας, αί όποίαι πηγάζουν έκ τής ταπεινής φάτνης τον Σωτήρος ΧρίστοΖ χαi ευτυχές τό άνατέλλον νέον έτος 1967.
7
Α Π C7 'Αγιιπητηί ιηωδρπιιηταί καί. μ.ίλπι τή; ίεμυποστυϊ.ικής ιδέας. . 'Από τήν ήμέρα πού πήρατε τό τελευταίο μα, πληροφοριακό δελτίο μέχρι. σήυερα μεσπλάβησαν τρείς περίπου μήνες. 'Γρεϊς μηνες γεμάτοι δραστηριότητα ναί δημιουργικότητα χάριν τής έξωτεμιχής ιεραποστολής. Μέσα είς αυτό τό τρίμηνο φάνηκαν καί πάλι ώ πλούσιες εύλογkς τού Θεπύ, τό έργο τον 'Οποίου υπηρετούμε. Θεωρούμε λοιπόν απαραίτητο νά σάς ένημερύισουμε γύρω άπό τή δραστηριότητα τού σωματείου, τόν τελευταίο καιρό. H ΝΕΑ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Στίς 27 Οχτωβιιίπυ ανεχώρησε. γιά τήν Ουγκάντα ή δνίς ΘΩΜΑΗ ΤΣΟΤΣΟΙΓ, ή όποία λίγο πρίν τήν αναχώρηιrή της είχε λάβει τό δίπλωμα τής Κρατικής Σχολής Νοσοκόμων Θεσσαλονίκης. 'Από τήν προσωπική της ομολογία μάθαμε πώς άπό πολύ καιρό είχε τό όνειρο νά μεταβή στήν 'Αφρική καί νά βοηθήση μέ τόν τρόπο της τήν 'Ορθόδοξη `Ιεραππστολή. Καί μέ τή βοήθεια τού Θεού τό ό-
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΡΟΜΗ ΕΙΣ ΟΥΓΚΑΝΤΑ (Συνέχεια έκ τής δη; σελίδος ) ύπηρετήσουν. Παλαιότερα είχαμε τούς μοναχούς, τώρα πιά δέν έχομε καί δέν καταλάβαμε ακόμη τόσο φτωχότεροι πνευματικά γίναμε χωρίς τούς καλογήρους. Αύτό όμως δέν είναι λόγος νά σταματήσουμε. Τό κράτος, ή εκκλησία ή ή Ιδιωτική πρωτοβουλία - όπω, ό Σύλλογος τών Φίλων τής Ουγκάντα - πρέπει νά κινηθούν πρός τήν κατεύθυνση αύτη. Ni ανοίξουμε τόν ορίζοντα καί νά βρε0ούν άνθρωποι νά έργασθ ύν γιά τήν Ιερή αυτή αποστολή. „Ας ιιή ξεχνούμε ότι πολλές φορές μικρά ξεκινήματα είναι τά θεμέλια έΥωτληκτικών καί μεγάλων έργων.
`Γ Η Ν
Ζ Ω Η
νειρι) τη, έγινε. π-ραγμιχτιχότης. Σήμερα δρί-.. .
σκετιιι στήν Κ ιχμτιίλα (πρωτεύουσα τής Ούγκαντα) και νπηρετει. εϊ, το νπσπκπμεϊπν το
Κέντρων τής 'Πρ0οδάξπυ ίε.ραιτπστολής. Χω-. .;„, ρίς νά γνωρίζη τήν τοπική γλώσσα, ούτε τήν αγγλική, φυγε μέ τήν βεβαιότητα πώς θά μπορούσε νά συνεννοη0ή μέ όλους, αφού μιλπύσε τήν γλώσσα τής αγάπης καί τού Εύαγγελίπυ. Ti γράμματα πού πέρνουμε είναι γεμιίιτα άπό συγκίνηση καί ενθουσιασμό. Κάθε φορά δοξάζει τόν Θεό γιά τό ότι τήν αξίωσε νά βρίσκεται ανάμεσα στούς μαύρους αδεϊ:φους. «Χίλιες φορές - γράφει - εύχαριστώ τόν Θεό πού με ηξιωσε να έλθω για να νπηρετησω αύτούς τού; αδελφούς μας. Μέ φωνάζουν μέ τό .~{ όνομα «νάνκια» δηλ. δικός μας άνθρωπος. Μ Τήν έππμένην τής άφίξεώς μου βάπτισαν 34 άτομα καί έγώ δωσα τό όνομα τή, Παναγίας, Μαρία καί τών πρώτων διαχπνισσών Φαβιόλα καί Φπι'.βη. Νομίζω ότι είναι πνειρον. Τά μάτια μου γεμίζουν δάκρυα διότι ή 'Ορθοδοξία μεγαλώνει». Βρήκε δέ καί. από μέρους τους τόση καί τέτοια άγάυτη πού δέν μπορούσε ποτέ νά φανταστή. Μαζί μέ τούς καινούργιους μαύρου, φίλους καί συνεργάτες βρήκε έχεϊ καί τόν Θεολόγο κ. 'Αδάμ Βασιλειάδη τόν όποϊον έστειλε έχεϊ από ετών τό Σωματείο μας ώ, βπη0ό τού πατρός Χρυσοστόμου Παπασαραντπ ππύλου. 'Αξίζει νά σημειωθή καί νά έπαινεθή τό γεγονός ότι ή δνίς Τσότσον μετέβη ε..'ις τήν Ονγνάντα μέ δικά της έξοδα, μέ χρήματα πού υπομονετικά μάζευε γιά πολύ καιρό πρίν φύγη. Λαμπρό παράδειγμα πρός μίμησιν ! Πρίν αναχωρήση, στίς 27 'Οκτωβρίου Τί) πρω. έγινε γιά χάρη καί. πρός τιμήν της Θεία Λειτουργία εΙ, τό παρεκκλήσιο" τού `Ιερπϊ, Ναού Παναγίας 'Αχει.ππποιήτου, είς τήν όππί
Σον, Δέν μπορεΖςν&λέ γης έλθέτω ή βασιλεία όταν κάθε στιγμή καί μέ κάθε σον πρσίξιν εμποδίζεις καί έπιβραδννει~ τήν έπικράτησιν τής Β ασιλέίας Τον. Σον, Δ έν μπορείς νά λέγης γ ε ν η θ ή τ ω τ ό θέλημά όταν είς κάθε ζήτημα περιφρονείς τό Θέλημά Τον καί επιμένεις νά γίνη τό ίδιχόν σον θέλημα. Δέν μπορείς νά λέγης ώ ς έ ν ο τν ρ α ν ώ κ α ί ε π τ ή ς y ή ς, έφ' όσον δέν άφιερώνης τήν ζιυήν σον εί; τόν παρόντα κόσμου είς τήν τνπηρεσίαν τον Θεού. 8
"
ΤΟΥ
ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ
ν τι ιρέστησαν μέλη τυύ Σιυιυιτείιηι κιιί ΠΟοί φίλοι τού Σωματείου. • Έκείνυ όΕιως πού έχανε ϋλ.ησμόνηηη . ιίμέω); τήν θεί~ι λειτουργία είναι τό ότι έλει.ούργησε δ Οϋγχαντέζος ίερεύς Θεόδωρο; αγχιάμυ. 'Η ένυλλάξ χρησι; τής Ούγχαντέ;ιχης (Συναχίλι) xai τής 'Ιληνική; γλώσιης, ή χατύννξίς τον καί ή προφανή; σνγχίησί; τον 'συνήιιτασε τούς έχκλησιυζυμένους. Οταν ήλθε ή ι; ι τού χηρύγματυς (τού έγινε •έ άπταιστη 'Ι•..χηνιχή) μόλις καί μετά δία; ,νγχρατούσε τά δάκρυα τον. «Σήμερα είτε» .ϊσθόνθηκα σύν όρθόδοξυς ίερεί'ς, τή μεγαύτερη συγκίνηση πού ένοιωσα ποτέ. Στό μιρό αντύ παρεκκλήσι ένοιωσα τό μεγαλείο ής 'Ορθόδοξη; Λατρείας. Καί είναι γιίι ένα μεγάλη χαρά τό ότι ιπερίσπαστυ; απέ ήν λοιπή διακονία τού Ιερού, άφυσιώθηκυ τήν τέλεση τού μυστηρίου τής Θεία; Είίαριστίας. Στήν Ούγχάντα τρέπει νά τά άνω όλα μόνο; μου. Νά λέγω τις έκφωνήεις τού διακόνου, τού 'Ιερέως, νά ψάλλω iii νά χάνω όλες τίς ώταραίτητε; δουλειές ύ ιερού (θιυμιατόν, αντίδωρο κλπ.). Καταλααίνετε ότι μέ τέτοιες συνθήκες είναι αδύνατο ι καταλάδη δ €ερεύς τή συγκίνηση πού πηάζει από τήν τέλεση τής Θείας Λειτουργί;. Σάς ευχαριστώ αδελφοί μου γιατί μου ίισατε αύτη τή συγκίνηση, του θά μού μείΙ αξέχαστη. 'Εξ όνόματο; τών αδελφιϊιν )V κληρικών, άλλά καί τού πληρώματος τής :οδηιιιονργονμένης έχχλησία; τής Ούγχάντα χαριστώ τή δίδα Τσότσου πού μεταβαίνει :ε γιά νά βοηθήση τό έργο τή; 'Ιεραπο:ολή, στή ν. Πατρίδα μου. Ευχαριστώ ακόι τό Σωματείο σας γιά τήν απεριόριστη άγά-
ΜΑΣ .τη τυι τ,ιc; μάς καί τό διυρr.ές ένδιυμέρκιν τω'
γιά τι'ι
τηιιδλήμυτα
τή;
' Ιερατυστυλ.ή;ι►.
ΕΙΙΙΣι:ΕΨΙΣ ΚΑΙ ΙΙΕι'ΙΟΔΕΙΑ ΤΟΥ Ι 1 λΤ1'Ο Σ UI0. ≥ POT Ν λΙ'Κ lA.MA i τί; 2G 'Οχτωδρώυ έγινε φιλική συνάντηση τού ϋφιχθέντο; πατρύ; Θεοδώρου Ναγκιάμα καί μελών τού Δωικητικού Σνμδουλίον τού Σωματείου εί; τήν οϊκίαν τού Ιατρού x. Π. I Ιυτυδημητρακ.οτούλυν. Στή συγκέντρωση αυτή τού ήταν καί ατοχυιρετιστήριος τής δίδυ; Τσότσου είχαμε τήν εύχαιρία νά μάθουμε τολμά πράγματα ϋτύ τόν πατέρα Θεόδωρο Ναγκιάμα. Τά ίττυιστα Έλληνικύ του τον έδωσαν τήν δυνατότητα νά μυς έξηγήση μέ λεπτομέρειες τή ζωή, τό έργο, τά προδλήματα, άλλά καί τήν πρόοδο τού έργνν τού Ενυγ γελισμοϋ τών 'Αφρικανών εϊδολωλατρών. Τά σπουδαιότερα σημεία τής συνομιλία; ήταν γύρω ίώ τί; μεγάλες ανάγκες σέ μορφωμένου; κληρικούς — Ιεραποστόλου;, σέ εκκλησίες, σχολεία, διδασκάλους καί μεταφορικά μέσα. Μεγάλες πράγματι ανάγκες. Κι' άν ανθρώπινα κανεις τίς σχεφθή κοντεύει νά άαταγοητενθή. 'Εδώ όμως φαίνεται ανάγλυφα τό μυστήριο τού Θεού. Παρά τίς δυσκολίες καί τίς έλλείψεις «δ Λόγο; τού Θεού τρέχει). 'Αλλά πώ; «τρέχει». 'Εμποροι καί ταξιδιώτες Ιθαγενείς πού «κατά τνχηνι περνούν άτό χωριά ή κωμοπόλεις όταν ύιτάρχει 'Ορθόδοξο; χοινότης ακούουν γιά τή «νέα θρησκεία) καί γοητεύονται. 'Αμέσως ζητούν νά βα_ττιστιιύν καί φεύγουν, τρέχουν στό χωριό του; ή τή φυλή τους γιά νέε τούς φέρουν τό «νέο (Συνέχεια εϊ; τήν 10ην σελίδα)
Δέν μπορείςν&λέγης τόν άρτον ήμών τόν ίπιο τί α ι ο v δ ό ς ή μ ί ν σ ή μ ε ρ ο ν όταν συχνά λησμονής τί σού έδωχεν χθές ό Θεός, ότι ποτέ οiιδενός σέ iιστέρησεν. "Οταν φοβάσαι μήπως τά αποθέματα τού Θεού έξηντλήθησαν. Δέν μπορεΖςν& λίγης καί άφες ήμίν τά όφειλήμ α τ α η μ ώ ν ώ ς κ α i ή μ ε ί ς ά φ ί ε μ ε y τ ο ι ς ό φ ε ιλ έ τ α ι ς . .ι) μ ώ ν, όταν διατηρής μνησιχαχίαν ίναντίον οιονδήποτε καί 8ι' οίονδήποτε άδίχημα. Δ έν μπορείς νά λέγης x a i μ ή ει σ ε ν έ γ κ η ς ή μ ά ς ε ι ς π ε ι ρ α σ μ ό ν, όταν Θεληματικώς καί ίχ τών προτέρων ίχθέτεις τόν έαντόν σον εις χινάννονς ήθιχοτις, ιύστε κατόπιν νά καταντά άδννατον νά διαφνγης πλέον τόν πειρασμόν. 9
α πο (Συνέχεια έν, τής 4ης σελίλιις) μήνυμα». Καί γιίι νά βαπτισθυύν όρθόδυξυι διανύουν ώιοοτάσεις μεγάλες 10 4ι 50 μίλια πεζή μέχρι νά συναντήσουν χωριό μέ όρ0όδοξη κοινότητα καί Ιερέα. "Ο).' αυτά Θυμίζουν τούς πρώτους αποστολικούς χρόνους. Θυμίζουν τά ώραύι χρόνια τής νεαρής 'Εκκλησίας τού Χριστού. Γεμάτη ζέση, γεμάτη σφρίγος, γεμάτη δυνάμεις, ή νεαρή όρ0όδοξη'Εκνα.ησία τής 'Αφρικής γράφει συγκινητικές σελίδες. 'Ο πατήρ Θεόδωρος έχει ξανύρΟη στήν Έυάδα. λύτή τή φορά ώργάνωσε καί άξιοποίησε τίς ήμέρες τής έδώ παραμονής του. Περισσότερο από τόν καθένα μας γνωρίζει τί; ανάγκες τής ίερατοστολής. Χρειάζονται χρήματα γιά έκκϊ.ησίες, σχολεία, σεμηνάρια, νοσοκομεία. 'Η «Λογία» ξαναζεί στήν πατρίδα μας τούς ώτυστολιχούς χρόνους. 'Επισκέπτεται Μητροπόλεις καί 'Εκκλησίες καί κάνει συνεχείς έχκλήσεις βοηθείας. 'Επεσκέφθη τήν 'Ι. Μητρόπολη Κιλκισίου, Καβάλας, 'Εί.ευθερουπόλ.εως, Θεσσαλονίκης κ. ϋ. καί αναχωρεί τελικά ευτυχισμένος καί βαθειά συγκινημένο, από τήν αγάπη καί τή βοήθεια τής μικρή; 'Ελϊ.ύδος. `Η έτίσνετίηί τού π. Θεοδώρου Ναγνάμα . ι τ v ηταν μια ατπφασιστινη τονωση για~ το εργο τού Σωματείου μας καί βοήθησε στήν διάδοση τής Ιδέα: τής ιεραποστολής. ΔΙΑΦΩΤΙΣΤΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΚΙΛΚΙΣ 'Η Ιδέα τής έξωτερικής ίερατοστολής τρέχει. Αύτή τή φορά κατευθύνθηΥ.ε στήν γειτονική :τό).η, στήν έδρα τού λlητροτολ.ίτου Πολιrnής καί Κιλκισίου κ. κ. Χαρίτωνος. Προσωτιν.ός φίλος τού π. Χρυσοστόμου Ρ _τασα-
ΤΗΝ
zίΗ
ραντυ.-ωύίον, γίνεται θερμός υποστηριχτής -τής Ιδέας τής '1εραποστυλής. Μέλη τού Δ.2;' τον Σωματείου μας τόν έπισχέπτονται καί αποφασίζεται ή πραγματοποίηση διαφωτιστι~ κής δμί.ίας μέ Θέμα τήν 'Ορθόδοξη Ιεραποστολή στήν 'Ανατ. 'Αφρική. Τήν Κυριαχί` 11 Δενεμβρίου κλιμάκιο τού Σωματείου μας αναχωρεί γιά τό Κιλκίς. Σκοπός: ή διαφιίι-τισις τού κοινού πάνω στό θέμα τή; 'Εξωτ. 'Ιεραποστολής. Στίς 11.30 άρχισε ή δμί.ία μέ δμιλητήν τόν π. Τερεζάχην έχ Θεσσαλονίκης. 'Η δμιλία - διαρκέσασα μία καί πλέον ώρα - ήταν πολύ διαφωτιστική καί κατατοπιστική γιά τό ακροατήριο, πού γιά πρώτη φορά ώιουγε κάτι τί σχετικό μέ τήν έξωτεριχή Ιεραποστολή. Μετά τήν δμί.ία προεβλήθησαν καί φωτεινές είκονες από τήν Ούγ-. κάντα. Σκοπός τής έξορμήσεως ήταν ή δημιουργία ενός όργανωμένου νλ.ιμανύιυ τού Σωματείου εϊς τό Κιλκίς διά τήν έγγραφήν μελών καί τήν διάδυσιν τής Ιδέας τής έξωτερικής Ιεραποστολής. Φαίνεται πώς π σκοπός έαέτυχε σέ πολύ Ικανοποιητικό σημείον διότι καί ή αίθουσα ήτο πλήρης άκροατών, οί όποίοι παεηηκυλυύθησαν τήν ()μίλία μέ πολύ ένδιαφέρον, αλλά καί κυρίως διότι ή όλη έκδήλ.ωσις τή; ήμέρα. καί. ή έν γένει προσπάθεια διά τήν δημιουργία τού κλιμακίου, τελεί ί'πό τήν αϊγίδα καί συμπαράσταση τον σεβασμιωτάτου Μητροπολίτοι' Κιλκισίου ν.. ν.. Χαρίτωνος. Μετά τό πέρας τής όμί.ίας πολλοί έν, τών ακροατών έζήτησαν περισσότερες πληροφορίες καί ένεγρύφησαν συνδρομηταί. Γενικώς ή προσπάθεια εΤχε πολύ Ικανοποιητικά ώτοτελέσματα. "Ετσι δημιουργήθηκε δ πρώτος πι'ρήν έχ τή_ Θεσσαλονίκης. Τιμά δέ Ιδιαιτέρως τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη ν.. κ. Χαρίτωνα καί τόν λ.αό τής γείτονος πόλεως τό δτι μέ
Δέν μπορείς ναλέγης άλλά ρνσαι ημάς από τόν` π ο ν ρ οτιι όταν δέν έννο~1~ καί σίι νά πολεμήσης μη η~ εί S τό πεδίον τής μάχης μέ τό όπλού τής προσευχής. Δέν μπορεΖςν& λέγης ότι Σον" έστίν ή βασιλεία, εφ' ~ όσον δέν προσφ έρη~ εί S τόν Βασιλέα τ η' ν ά φ οσίωσιν ~` όποία Χ αραχτηρίζει κάθε πιστόν τιπήχοον. Δέν μπορείς νά λέγης καί ή δ τι ν α μ ι ς, όταν διαρκώς φοβείσαι από τάς είρωνίας τον κόσμου καί από τήν άντίδρασιν άνΒρώπων τής αμαρτίας. 10
ΤΟΥ
ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΜΑ r κιιί τιικτοτοιη0υνν, συμβάλλι ντας έτσι ι τιι.ο.φασιστικά στό έργο τον Σωματείου. :ναι όμως καί τό νέο έτος 1967. ΕΙις ίλλλην στήλην εύχόμε0ιι ενχάς έγκαρδίονς. 'Εδώ όμως παρακαλούμε όλους τούς φίλους νά γίνουν χήπυχες τής Ιδέας καί βάζουμε 'ένα σύνθημα. Στό 1967 κάθε συνδρομητής καί φίλα; νά έγγράψη έναν συνδρομητή. Είναι ανάγκη όχι μόνο γιά τήν υλική ένίσχυπη τον έργο", άλλά καί γιά τήν διάδοση τής Ιδέας ότί; ψυχές τϋυν άδελφών μας, τον Οά φέρει τόσα ευεργετικά πνευματικά ύποτελέσμιιτα. "Οπως είναι γνωστό τό Σωματείο μυς μέ δικά τον έξοδα ιτπέπτειλε, άλλά καί συντηρεί είς τήν Ούγκάντα την Θεολόγο κ. 'Αδάμ Σ3υπιλειάδη. 'Εξαίρετος έπιστήμων μέ λαμπρπν ήθος καί φλογερή ύγάπη πρός τό έργο τή; Ιεραποστολής ϋσχολείται μέ ϋφριχανικές σποι, δές καί μελέτες σχετικές μέ τό ζήτημα τή; ίεραποστολής. Εργο δύσκολο, όταν γίνεται σέ λογής λογής φυλές τής 'Αφρικής, μέ διαφορετική γλώσσα, ήθη καί έθιμα. 'O x. Βασιλειάδης είναι καί σύνδεσμος τον Σωματείου. Κάθε τόσο μάς ϋτοστέλλει πλούσια είδησεπγραφία ναί πολύ διαφωτιστική γιά τό έπιτελούμενο έκεί Ιεραποστολικό έργο. 'Η έχεί παραμονή τον καί απαραίτητο; είναι, άλλά καί χρήσιμος, Σέξασφαλίζεται δέ χάρις είς τίς συνδρομές τών ένθέρμων ναί έν0ονσιωδϋιν μελών τού Σωματείου μας. ΕΙς τό προσεχές φύλλπν θά δημοσιεύσωμεν διαφωτιστικές πληροφορίες τού κ. 'Αδάμ Βαπιλειάδη από τήν Ούγκάντα - Κένυα - Τανζανία.
τόσην 'άγnιτην καί έν0ουσιασμδ δέχτηχιιν τήν Ιδέα τής έξωτερικής 'Ιεραππστολής πο' έκαρηοφόρησεν άμέπως. jΙλήν τού Σεβασμιιυτάτπν πιτρέστη hλόκληΡΡο δ κλήρος τής πόλεως, δ κ. Νομάρχη;, g 'Επιτελάρχης, κ.α0ηγηταί, δι.δύπκαλπι καί ,ιλή0ος κόσμου. Τό Δ.Σ. ηύχαρίστησεν δι' έπιστολών, Πλλ& θεωρεί ύπιιχρέωσίν τον οπως εύχαριπτήση καί . ατό τών στηλών αύτών, τόσπν τόν Σεβαnιuιύτπτο, όσο καί τό Σωματείον 'Ελληνπχρισtιανιxή 'Αγωγή διά τήν bργίινωπιν τής όλης έκδηλ.ώσεως. ΤΑ ΚΑΙMΑΚΙΑ TOT ΣΩλΙΑΤΕΙΟΤ «'Ο λόγος τού Θεοί τρέχει». . . Μετά τό Κιλκίς τρία ύχόμη κλιμάκια πρόκειται. νά δημιουργηθούν, είς 'Αθήνας, ΑΙδηψό, 'Ιυιάννινα, Λεβάδεια καί Καβάλα. Μέ τή βοήθεια τού Θεού ενρέ0ηπαν άνΟρωποι είς τίς πόλεις αύτ€ς, οί δπnίοι φαίνονται πρόθυμοι νά άναλάΡιουν πρωτιιβονλίαν. Καθώς φαίνεται ή Ιδέα άρχισε πλέον νά σνγκινή τούς δρθοδόξους πιστούς τής πατρίδος μας. Καί δέν φαίνεται ν' άργή ή ώπα πού καί ή έπίσημη 'Εκκλησία θά άντιληφθή τόν καιρό πού έχασε άδιαφπρούσα γιά τό ζήτημα τού Εύαγγελισμού τών είδολωλατρϋιν μαύρων άδελφών μας. Μέχρι τότε όμως όλοι οί φίλοι καί συνεργάτες πρέπει νά έντείνουμε τήν δραστηριότητα καί τό ένδιαφ€ρον μας γιά τήν ύπδθεσή αύτή. ΜΙΑ ΤΠΟλiΝΗΣΗ Τό 1966 έκλεισε. 'Αρκετοί άπό τούς άγαπητούς συνδρομητάς δέν έταχτοτπίησαν άχόμη τό ζήτημα τής συνδρομής τους. 7ητονντες συγγνώμην τούς ύττενθυμίζουμε καί πάλι ότι είναι δ σπουδαιότερος πόρος ένισχύσεως τής ίεραποστολής εις τήν 'Ανατ. 'Αφρική. Ππιοίιμεθα έχχλησιν πρός όλους όσους νά σπεύσουν
ΙΙΡΟΣΦΟΡΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟΝ Κατά θείον Σύλογίαν καί τρόνοιαν, πέραν (Συνέχεια εί;
τήν σελίδα 12)
Δέν μπορείς νά λέγης χ α ί ή δόξα εάν παραγχωνίζης τόν Θεόν καί ιχγωνίζεσαι νά σνγχεντριύσης διά τόν έαντόν σον τήν δόξαν τού κόσμου. Δέν μπορείς νά λέγης ν ύ ν κ a ί έι ε ί, έφ' όσον ό όρίζων τών σχέτγεων καί τών επιδιώξεών σον είναι πολύ στενός, δεσμεύεται από πράγματα εφήμερα καί αποκλειστικώς τής στιγμής. Τέλος δέν μπορείς νά χαταλήξης είς τό 'Α μ ή ν, όταν δέν είσαι έτοιμος νά ειπης συγχρόνως καί τό κό,τιδήποτε καί είν μου' στοχίση». Διότι διά ν' απαγγείλης αυτήν τήν προσενχήν αξίως καί νά πιστεύης είς τά αιτήματά της πρέπει νά πιστεύης ότι πολλά πράγματα καί πολλές θυσίες ύποστής καί θά ύποφέρης.
θά
~--,..,...
.
••••'••••••
•..•*•••π
,
'I
ΤιΜι
ι[ΛCι.ι
-
~ ι
ΕΝΤΥΠΑ
ΣΝ∆ ΙΑΦΣ.ΡΟΝΤΑ Γιά κάθε Χριστιανικό σπίτι τό Σωματείο μυς δυχθέτει τά κάτωθι διαφωτι.στιχά περιοδικά, βιβλία καί φυλλάδια γύρω άπό τό θέμα τής €ξωτεριr.ής 'Ιεραποστπλής. 1. Ι3ιβ. ‚'Ορθοδοξία — Μαρτύρων 'Ιεραποστολή. 2. Βιβ. «'Ορθοδοξία καί 'Εξωτ. 'ΙεραππΠΤοληλ. 3. Ι3 ιβ. «'Ορθόδοξο; Μοναχισμός κιτί 'Εξωτεριr.ή 'Ιεραποστπί.ήλ (πυτα,ντα iιπό 'Αρχ. Νεχταρίου Χατζημηχάλη).
4. "Η Βασιλεία τιιύ Θεού ώ; αφετηρία τής 'Ε.ξωτ. 'Ιεραποστολή;, νπό Παν. Δημητροπούλπυ, Καθηγητού Θεολογίας τού Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. 5. Τό μόλις χιινλπφορήσαν άνάτυπον «'Ιεραποστολή; ίντό 'Ηλία Βπυλ.γαράν.η. Τό ανύτυπο αiπό, στά πλαίσια τής πρπσπαθεί.ας μας πρός διαφύηισιν τής κοινής γνώμης, χαιρετίζεται σάν μιά πολύτιμη καί άξιόλογη σνμβολ.ή. ππν θά βπηθήση τόν καλής πίστεως αναγνώστη — κληρικό η λαϊκό — στήν ανάλυση τών Θετικών καί άρνητιχών άπό,{ιεων, μέ iιποτέλλεσμα νά διαλύΠη τήν cγνπια ή δππία €πιν.ρατεϊ στό κοινό περί τής 'Εξωτερικής 'Ιεραππστολ.ής. Τό Σωματείο μα; αίσθάνεται. ίδιαίτερη χαρά καί Ικανοποίηση, παρουσιάζοντας τό ανάτΥΥτπ αί'τό στό μέλη καί τπνς φίλους του.
ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΜΑΣ
(Σιη'έχεια ιίπό τήν σελίδα 11) τών είσφορών τών συνδρομητών τού Σωματείου διάφορα άτομα, φίλοι τής Ιδέας της Ιεραποστολής δείχνουν αξωζήλευτον €νδιαφέρπν. 'Εγγράφου" συνδρομητές, απ,πστέλλιιυν ρουχισμό" καί διαδίδουν εtς τό περιβάλλον τους τήν ίδέαν τής 'Ιεραποστολής. Μεταξύ τούτων συγκαταλέγεται ή γευιπόνος δνίς Κ... ή ό:ιπύι €νέγρατίιε συνδρομητές εις 'Αθήνας καί κινείται δραπτηρίως κιτί μέ πρωτπβουλ.ίαν διά τήν δημιουργίαν Ιεραποστολικών σταθμών είς 'Αθήνας, 'Ιωάννινα καί Λε('ιάδεια. ΕΙ; Κ ιλκίς ύλ.λωστε ίιμάς €ξ €ν-0πυσιωδιϋν φίλων τπυ` Σ ωματε (ου έδημιπύργησε κλιμάκιο" διά τήν διιίδπσιν τής Ιδέας τής Ιεραποστολή; καί έγγραφή" μελών. ΩαρμλJ.ηλ.α πρός τά μεμονωμένα άτομα ή μαθητιώσα νεολαία μας πνμπαρίσταται είc τό έργον τής Ιεραποστολή:. 'Αξίζει νά μνημονεύσωυεν τό Ε' Λύκειο" Οηλ.έ.οιν Θεσσαλονίκη; διά τήν προσφορά" •άρκετύιν λε.ιιάτων ρουχισμού καί σχολικών είδών. 'Ε.r,V'Ειιίζομε. Τί; εύχαηιστίες μας πρός τίς μαθήτριες καί τό διδακτικό Προσωπικό τιή~ ,lυκείον διά τήν προσφορά τους. Τό Αίη ευω, τό Γυμνάσιο", τό Α' καί Β' δημ. Σχολεία 'D.ευθερπυπόλ.εως συμπαρίΠτανται είς τό έργπν τού Σωματείου δι.ά τής ύτπστολής χρημάτων άπό είσφπρά, τιϋν μ'ιθητιϋν καί μαθητριών. 'F~τίσης άναφέρπμεν καί τό Γ' Λίαειπν Θηλέων Θεσσαλονίκη; διά τήν προσφορά" του είδιύν σχολικών.
ΚΙΝΗΣΙΣ ΤΑΜΕΙΟΥ ό ιτδ 1-10-66
ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ " ΟΙ
ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ
ως 31-12-66
ΟΥΓΚΑΝΤΑ Β Ε. „ .ΕΣΟΔΑ
ΕΣΟΔΑ 30 - 9 - 66 1. 'Τπόλοιπον Ταμείου 2. Σιη•δρομαί μελών 3. 'Εχταχτπι είσφοραί
Δρχ. 205.103,7ο 26.535.— 2π.7πο,5π
Δρχ. 1.
2.
3.
4. 5. 6.
ϊ.
8.
Σ ύνολον 1 - 1 - 6ϊ 'Τπόλοιπον Ταμείου 4-)
252.339,20 3.753.1()
137.ξ44,2ά έ.μβάσιιατα d Οί~γχάντα 'Αποστολή ρπυχισιιοϋ (15 δεμ.) 1.ς35.3.ϊ4R,50 έξοδα (έντι:τα x.h.) Ποικίλα γαρτ. 3.522."Εμβασμα ε►ς αΩορεrθέντεςr 'Εμ/τα εϊς τόν iv Οί~γν.άιτα 17.023,35 χ. Βασ. 1.423.'ΕνΟΊΥλα Γραφείοι' 'Αγορπ γραφομ. v.αi π%.λ.ιπν εϊδών 3.090.δι' έξορμήσεις 753,1 Π 'Τπόλ.οιπον Ταιιείοι' δρχ. σύν ν-ατιιθέσεmν tk Ταχ. 93.00 Π Ταιιιευτ. Τρία
93.753,10
Σ ύ "ολο"
252.339,20