230 • ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗΣ
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ Έτος ίδρυσης: 1963
Τιμήθηκε από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2015 / Τεύχος 230 Υπεύθυνος έκδοσης: Νόστης Ψαρράς
Άγιοι Ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος
Περιεχόμενα Τεύχους 04 10 14 17 21 26 28 33 34 37 41 43 44 45
Πατριαρχική Περιοδεία Ι.Μ. Ν.Ζ. & Νήσων Ωκεανίας Ι.Μ. Σιγκαπούρης - Ινδονησία Ι.Μ. Ζάμπιας & Μαλάουι Ι.Μ. Κένυας Ι.Μ. Νουβίας Ι.Μ. Γουινέας Ι.Μ. Ειρηνουπόλεως Ι.Ε. Μπραζαβίλ & Γκαμπόν Υιέ μου Ο εξανατέλλων χόρτον Νέο container Σιέρρα Λεόνε Κρυσταλλία Αγγελίδου Στήλες Ευγνωμοσύνης
Μπορείτε να καταθέσετε την αγάπη σας για την Εξωτερική Ιεραποστολή, μέσω PayPal στο paypal@ierapostoles.gr, ή στους τραπεζικούς λογαριασμούς: ALPHA BANK 40500 200 2000 170 GR93 0140 4050 4050 0200 2000 170 BIC: CRBAGRAA ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 256/480006-09 EUROBANK 0026.0206.10.0101157390 ΠΕΙΡΑΙΩΣ 5200-052141-068 Άλλοι IBAN, στο ierapostoles.gr/IBAN Για όλες τις καταθέσεις εκδίδονται και αποστέλλονται θεωρημένες αποδείξεις.
Οι συντάκτες ευθύνονται για τα κείμενά τους Το περιοδικό αποστέλλεται δωρεάν Εκτύπωση: Γραφικές Τέχνες "Μέλισσα"
Ιδιοκτήτης
Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής Μακένζυ Κινγκ 6, Πλατεία Αγίας Σοφίας 546 22 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
T. 2310 279910 - F. 2310 279902 ierapostoli@hotmail.com
Αναγνωρισμένο φιλανθρωπικό σωματείο
(καταστατικό απόφ. Μον. Πρωτ. Θεσ/νίκης 36412/2009) Σκοπός: Η ηθική και υλική συμπαράσταση στην ανά τον κόσμο Ορθόδοξη Εξωτερική Ιεραποστολή Πνευματικός ιδρυτής: Αρχιμ. Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος Ιδρυτής: Παντελής Μπάγιας Μέγας Ευεργέτης: Παναγ. Παπαδημητρακόπουλος
Διοικητικό Συμβουλίο: Δημήτριος Σωτήρκος Πρόεδρος Νόστης Ψαρράς Αντιπρόεδρος Αγγελική Αρναούτη Γ. Γραμματέας Χαράλαμπος Μεταλλίδης Ταμίας Κων/νος Μεταλλίδης Β. Γ. Γραμματέα Ευαγγελία Τραϊκούδη Β. Ταμία Μαρία Καζαμία-Τσέρνου Μέλος Κων/νος Καρακόλης Μέλος Παναγ. Αναστασιάδης Μέλος
ierapostoles.gr orthodoxmission.org.gr #Ιεραποστολή
Έλεγχος Συνείδησης
«Αιτείτε και δοθήσεται υμίν» Ματ. 7, 1-14 Όταν ο θάνατος πλησιάζει παιδιά... ελπίζουν στο χάδι της ανθρώπινης αλληλεγγύης. Όταν ο θάνατος αγγίζει παιδιά... ταξιδεύουν λιπόθυμα στη δύση της ζωής. Όταν ο θάνατος αγκαλιάζει παιδιά... αποχαιρετούν την υλιστική κοινωνία από τον ουράνιο σταθμό της θείας δικαιοσύνης. Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής Από το έτος 1963 υπηρετεί την κοινωνική σας ευαισθησία 3
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΑΔΑΓΑΣΚΑΡΗΣ
Πατριαρχική περιοδεία στο μεγαλύτερο νησί της Αφρικής Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Με πολλή χαρά επικοινωνώ μαζί σας, για να σας πληροφορήσω για την επίσημη επίσκεψη του Ποιμενάρχου μας, πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ.κ. Θεοδώρου στη Μαδαγασκάρη τον περασμένο Ιούνιο. Η επίσκεψη αυτή είχε προγραμματιστεί από πολύ καιρό, γι’ αυτό με τη χάρη του Θεού και την ευλογία του πνευματικού μας πατρός είχε μεγάλη επιτυχία. Δοξάζουμε το Θεό και ευχαριστούμε όλους όσοι συνέβαλαν στην καλή οργάνωση της επισκέψεως του προκαθημένου, κληρικούς και λαϊκούς. Προσπαθήσαμε όλοι μας να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε προς δόξαν Θεού και της Εκκλησίας μας. Ο σεπτός προκαθήμενος με τη 4
συνοδεία του έφθασε στο αεροδρόμιο στις 29 Μαΐου. Εκεί τον περίμενε πλήθος κόσμου, μικροί και μεγάλοι, ντυμένοι όλοι με παραδοσιακές στολές και κρατώντας στα χέρια τους μικρές σημαίες του Πατριαρχείου και της Μαδαγασκάρης. Επίσης παρευρίσκοντο εκπρόσωποι της πολιτείας, πρέσβεις και άλλοι επίσημοι. Στην είσοδο του Ναού οι ιερείς και ο λαός περίμεναν παρατεταγμένοι σε δύο σειρές και ψάλλοντας το «Άξιον Εστίν» κατευθύνθηκαν όλοι στο Ναό. Εκεί έγινε δοξολογία και εκφωνήθηκαν λόγοι αντιστοίχως. Ο Μακαριώτατος ευχαρίστησε όλους για την υποδοχή που του επεφύλαξαν. Την άλλη ημέρα, Σάββατο προ της Πεντηκοστής, τελέσθηκαν τα εγκαίνια του ορφανοτροφείου
θηλέων σε ιδιόκτητο οικόπεδο της Ιεραποστολής 10.000τ.μ.σεπροάστιο της πρωτευούσης. Η κατασκευή του κτιρίου είχε αρχίσει πριν αρκετό καιρό με κύρια χρηματοδότηση ομογενών εξ Αυστραλίας, με την ευλογία και συμπαράσταση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας. Μια πτέρυγα χρηματοδοτήθηκε από ανώνυμη δωρήτρια εις μνήμην του συζύγου της Νικολάου, μέσω της Αδελφότητας Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής. Οι εργασίες χάριτι Θεού τελείωσαν, εκτός από μερικές λεπτομέρειες και υπολείπεται ο εσωτερικός εξοπλισμός. Το ορφανοτροφείο ήταν ένα όνειρο που με τη χάρη του Θεού και τη συνδρομή των ανθρώπων πραγματοποιήθηκε. Το φιλανθρωπικό έργο κατά την τα-
πεινή μου γνώμη πρέπει να είναι αλληλένδετο με το ιεραποστολικό στις χώρες αυτές. Το ορφανοτροφείο θα περιθάλψει όχι μόνον ορφανά κοριτσάκια, αλλά και εγκαταλελειμμένα· και θα τους προσφέρει όχι μόνον στέγη, ένδυση, μάθηση αλλά και ένα λαμπρό μέλλον και αποκατάσταση στα παιδάκια αυτά. Η τελετή των εγκαινίων έγινε μέσα σε πνευματική ατμόσφαιρα με πλούσιο στολισμό, με πλήθος κόσμου και με τη συμμετοχή πολιτικών και άλλων εκκλησιαστικών αρχών. Την επόμενη ημέρα της Πεντηκοστής είχαν ορισθεί τα εγκαίνια του Ιερού Ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου, που βρίσκεται εντός του χώρου του Ορφανοτροφείου. Ο Ναός οικοδομήθηκε διά να εξυπηρετεί τις πνευματικές ανάγκες των
5
παιδιών που θα φιλοξενούνται στο ορφανοτροφείο, αλλά θα λειτουργεί και σαν ενοριακός ναός. Βρίσκεται κοντά σε κεντρικό δρόμο και σε καλή περιοχή. Η τελετή των εγκαινίων έγινε με κάθε μεγαλοπρέπεια και κατάνυξη, ενώ ο Μακαριώτατος εξηγούσε το νόημα κάθε στιγμής. Η ακολουθία άργησε να τελειώσει, αλλά ο κόσμος και οι επίσημοι παρέμειναν έως τέλους. Μετά το πέρας της ακολουθίας παρετέθη κοινή τράπεζα για όλο το εκκλησίασμα με πλούσιο παραδοσιακό πρόγραμμα. Τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος έγινε λειτουργία στον καθεδρικό ναό και ο Μακαριώτατος τίμησε μερικούς ιερείς για τη φιλότιμη προσφορά τους στην Εκκλησία, αλλά και λαϊκούς για την αγάπη τους και 6
το ενδιαφέρον τους για την Ορθοδοξία. Μετά τη Θεία Λειτουργία ο Μακαριώτατος συναντήθηκε με όλους τους ιερείς της Μητροπόλεως, άκουσε τα προβλήματά τους και τους έδωσε συμβουλές και οδηγίες για την πνευματική τους πρόοδο. Την άλλη ημέρα ο Μακαριώτατος συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Μαδαγασκάρης. Στη συνάντηση παρευρέθηκαν ο εξοχώτατος πρέσβης της Αιγύπτου, ο επίτιμος πρόξενος της Ελλάδος και της Κύπρου και κληρικοί της Ιεράς Μητροπόλεως. Ο Μακαριώτατος πληροφόρησε τον Πρόεδρο για το ιεραποστολικό και φιλανθρωπικό έργο που επιτελεί η Ιερά Μητρόπολή μας. Την επόμενη ημέρα, 3 Ιουνίου,
Nέο Ορφανοτροφείο Θηλέων της Ιεραποστολής στο Antananarivo
είχαν ορισθεί τα εγκαίνια του Πανεπιστημίου στη Manakara. Η πόλη αυτή απέχει 600 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα και βρίσκεται νοτιοανατολικά της χώρας. Το πανεπιστήμιο αυτό ήταν δωρεά Χριστιανών από την Καρδίτσα με πρωτοβουλία του Πανοσ. Αρχιμ. π. Κυριακού Τσολάκη και κτίσθηκε κατά παράκληση του περιφερειάρχου, για να καλύψει βασικές ανάγκες γεωπονικής φύσεως τροπικών φυτών και διαφόρων άλλων ερευνών. Κατά την άφιξη του Μακαριωτάτου στη Manakara, ο Πατριάρχης και η συνοδεία του και όλοι οι Χριστιανοί πήγαν στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδος, που χτίστηκε με δαπάνες της Αδελφότητάς σας,
και εψάλη δοξολογία. Ο Μακαριώτατος μίλησε σύντομα στους Χριστιανούς και μετά όλοι μαζί έφθασαν στο χώρο του Πανεπιστημίου, όπου περίμενε αρκετός κόσμος και οι επίσημοι παράγοντες. Στα εγκαίνια παρευρέθηκαν πάρα πολλοί μαθητές. Ο αντιπρόσωπος της Κυβέρνησης ευχαρίστησε το Μακαριώτατο για τη μεγάλη αυτή προσφορά της Εκκλησίας μας προς την Κυβέρνηση και μετέφερε τις ευχαριστίες του προέδρου της χώρας. Στις 4 Ιουνίου προγραμματίσθηκε η επίσκεψη του Μακαριωτάτου στο χωριό Arany, για τα εγκαίνια ενός Λυκείου. Το χωριό αυτό βρίσκεται 2 ώρες μακριά από το ιεραποστολικό κέντρο. Οι μαθητές των σχολείων φορώντας τις 7
Ο Μακαριώτατος Πατριάρχης στην αυλή του Ορφανοτροφείου παραδοσιακές τους στολές και κρατώντας τις σημαίες στο χέρι τραγουδούσαν παραδοσιακά τραγούδια. Οι καμπάνες ηχούσαν χαρμόσυνα έως ότου φθάσαμε στο ναό. Αφού τελειώσαμε, κατευθυνθήκαμε όλοι στο Λύκειο δίπλα στην εκκλησία για την τέλεση του αγιασμού. Στις 5 Ιουνίου, ημέρα Παρασκευή, ο Μακαριώτατος με τη συνοδεία του έφτασε στη μεγαλύτερη πόλη στο νότιο μέρος της χώρας, το Tulear. Ο Ναός ήταν κατάμεστος από κόσμο, μικρούς και μεγάλους, που είχαν έρθει από τα χωριά για την υποδοχή του Πατριάρχη. Ο Πατριάρχης ευχαρίστησε και μίλησε με πνευματικά λόγια για τη σωτηρία της ψυχής. Την επομένη ημέρα είχαν ορισθεί τα εγκαίνια της κλινικής στο ιεραποστολικό κέντρο. Στην περιο8
χή αυτή του Tulear υπάρχει κλινική με πολλά τμήματα. Ο υπεύθυνος π. Αναστάσιος από την Κύπρο, ιερομόναχος και ιατρός, θεώρησε καλό να αναβαθμισθεί η κλινική με περισσότερα τμήματα σε νοσοκομειακό επίπεδο. Το έργο ολοκληρώθηκε με δωρεά ανώνυμης κυρίας και στις 6 Ιουνίου έγιναν τα εγκαίνια. Ο Μακαριώτατος τέλεσε τον αγιασμό και εν συνεχεία ξεναγήθηκε σ’ όλους τους χώρους της κλινικής. Στις 7 Ιουνίου, ημέρα Κυριακή, ο Μακαριώτατος μαζί με τους ιερείς λειτούργησαν στο κλειστό στάδιο του Tulear. Ο χώρος είχε προετοιμασθεί καταλλήλως με υπερυψωμένη εξέδρα με μεγάλη Αγία Τράπεζα και εικόνες, θρόνο κ.λπ. Ο κόσμος άρχισε να έρχεται από το πρωί, καθώς επίσης και οι επίσημοι. Οι Χριστιανοί μας με λεωφορεία έφθασαν
εγκαίρως και από τα πιο απομακρυσμένα χωριά. Σύντομα γέμισε το στάδιο. Όλα τα χαρακτήριζε η μεγαλοπρέπεια και το μεγαλείο της Θείας Ευχαριστίας. Τόσο ο Πατριάρχης, όσο και οι ιερείς, αλλά και οι χοροί, δημιουργούσαν μια πνευματική ατμόσφαιρα. Στο τέλος ο Μακαριώτατος κήρυξε το Θείο Λόγο, κοινώνησε τους πιστούς και στο τέλος μοίρασε το αντίδωρο σε όλο τον κόσμο. Όλοι ευχαριστήθηκαν και απόλαυσαν την πνευματική αυτή πανδαισία, δοξάζοντας το όνομα του μεγάλου Θεού. Αμέσως μετά, στο ιεραποστολικό κέντρο είχε ετοιμασθεί κοινό γεύμα για όλους τους πιστούς, αφού ήταν περασμένη η ώρα, και πολλοί από αυτούς έπρεπε να πάρουν το
δρόμο του γυρισμού για τα μακρινά χωριά τους. Η επίσκεψη του Πατριάρχου ήταν μια ευλογία για την Ιερά Μητρόπολη Μαδαγασκάρης. Η παρουσία του Μακαριωτάτου ήταν απαραίτητη διότι μας έδωσε θάρρος να συνεχίσουμε τον αγώνα μας, να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και τα προβλήματα, να επικοινωνήσουμε μαζί του σαν παιδιά με πατέρα, να εκφράσουμε τα προβλήματά μας ελεύθερα και να πάρουμε μαζί αποφάσεις για καινούργια προγράμματα στο μέλλον. Είναι απαραίτητη η επικοινωνία αυτή, διότι αντιμετωπίζουμε πολλές δυσκολίες και προβλήματα και χρειάζεται η μεσολάβηση του Πατριάρχη μας με την πολυετή πείρα του. † Ο Μαδαγασκάρης Ιγνάτιος
9
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΝΕΑΣ ΖΗΛΑΝΔΙΑΣ Ιεραποστολικό Κλιμάκιο Νήσων Ωκεανίας
Πῦρ ἤλθον βαλεῖν ἐπί τῆς γῆς
«Εὐλογητός ὁ Θεός ὁ πάντας ἀνθρώπους θέλων σωθῆναι, νύν καί αεί καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν». Εἰρήνη καί χαρά ἀπό τά νησιά τοῦ Εἰρηνικοῦ Ὡκεανοῦ Φίτζι, Τόγκα καί Σαμόα. Μέ τήν βοήθεια τοῦ καλοῦ Θεοῦ χτίστηκε στά Φίτζι ὁ μεγαλοπρεπῆς Ναός τῆς Ἁγίας Τριάδος, τό Ὀρφανοτροφεῖο τῆς Ἁγίας Ταβιθᾶς καί τό σπίτι ἀπροστατεύτων γυναικῶν. Τά ἐγκαίνια πού ἔγιναν στίς 8 Φεβρουαρίου ἦταν ἡ δικαίωση καί τό πλήρωμα τῆς χαρᾶς τῶν Ὀρθοδόξων Φιτζιανῶν καί Ἑλλήνων πού ἦρθαν ἀπό τήν Ἑλλάδα, τήν Ἀμερική, τήν Αὐστραλία καί τή Νέα Ζηλανδία, γιά νά μοιρασθοῦν μαζί
10
τους, μέ τίς προσευχές καί τόν κόπο τους, ὅλες τίς εὐλογίες τῶν ἡμερῶν ἐκείνων. Εἰρήνη καί εὐλογία στήν Ἀδελφότητα Ἐξωτερικῆς Ἱεραποστολῆς καί τούς εὐλογημένους Χριστιανούς τῆς Θεσσαλονίκης, καί ὅλης τῆς ἑλλήνικῆς ἐπικράτειας πού, διά μέσου τῆς Ἀδελφότητος αὐτῆς, ἐβοήθησαν γιά τήν ἀγορά τοῦ οἰκοπέδου καί τήν ὁλοκλήρωση τῶν ἔργων αὐτῶν. Ἡ ροή τῶν θείων εὐλογιῶν συνεχίζεται καί φθάνει στό δεύτερο νησί-κράτος πού ἀνήκει μαζί μέ τά Φίτζι καί τήν Σαμόα στήν Ἱερά Μητρόπολη Νέας Ζηλανδίας. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔχει ἀναγνωρισθεῖ καί ἐδῶ ἐπίσημα ἀπό τή Βασιλική Κυβέρνηση. Συγγενικό πρόσωπο
τοῦ Βασιλιά Tupou τοῦ Στ΄, ὁ Kisione Fakafanua, βοήθησε στήν ἐξεύρεση καί ἀγορά τοῦ οἰκοπέδου γιά τό κτίσιμο Ἱεροῦ Ναοῦ πρός τιμήν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου καί οἰκήματος στό ἴδιο οἰκόπεδο γιά τήν παραμονή Ἱερέως καί τῶν βοηθητικῶν προσώπων τῆς Ἱεραποστολῆς. Εἰρήνη καί εὐλογία στά μέλη τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συλλόγου «Ἁγιος Ἱωάννης ὁ Θεολόγος» καί τούς καλούς Χριστιανούς τοῦ Ἀσπροπύργου καθώς καί στούς Χριστιανούς μέλη τῆς Ἱεραποστολικῆς Ἀδελφότητος Αὐστραλίας «Ἱεραπόστολος π. Νικόλαος Μαρκέτος». Μέ τήν ἀγάπη τους καί τίς προσφορές τους, τολμήσαμε νά κάνουμε τό Ἱεραποστολικό ξεκίνημα στό ὡραῖο αὐτό νησί τῆς Τόγκας μέ τούς λεβεντόκορμους κατοίκους της. Δέ θά θέλαμε νά μείνει παρα-
πονεμένο καί τό τρίτο νησί-κράτος τῆς Σαμόας. Ἀπό Τόγκα μεταβήκαμε ἀεροπορικῶς στό Auckland τῆς Νέας Ζηλανδίας, ὅπου μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ λειτουργήσαμε στόν ἐκεί ἐορτάζοντα Ἱερό Ναό τῆς Ἁγίας Τριάδος πρός μεγάλη χαρά τῶν Χριστιανῶν μας καί ἡμῶν. Ἐφοδιασμένοι λοιπόν μέ τήν πλούσια χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, φθάσαμε καί στήν πανέμορφη Σαμόα μέ τά ψηλά βουνά, τά φαράγγια καί τά κρύα νερά καί προπάντων μέ τούς πιστούς καί εὐσεβείς κατοίκους της. Τό ταξίδι μας ἧταν διερευνητικό. Νά δοῦμε ἀν θά μποροῦσε νά κτιστεῖ ἐκεί ὁ Ἱερός Ναός τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, σύμφωνα μέ τήν ἐπιθυμία χριστιανικῆς οἰκογένειας ἀπό τόν Ἀσπρόπυργο. Δύο πράγματα ἐνίσχυσαν τή θελησή μας νά προχωρήσουμε στό
Η πρώτη ομάδα κατηχουμένων στα νησιά Τόνγκα
11
κτίσιμο τοῦ Ἱεροῦ αὐτοῦ Ναοῦ καί στό ξεκίνημα τῆς Ἱεραποστολῆς καί στό νησί αὐτό τῶν διακοσίων χιλιάδων κατοίκων. Τό πρῶτο βράδυ κιόλας εἶδα στόν ὕπνο μου ὅτι βρέθηκα στό Ἱερό Σπήλαιο τῆς Ἀποκαλύψεως στήν Πάτμο, ἀσχολούμενος μέ τήν καθαριότητα καί τή τακτοποίηση τοῦ Ἱεροῦ αὐτοῦ χώρου καί ἐχοντας στή συνέχεια συζήτηση μέ πρόσωπα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Θεολόγου γύρω ἀπό τά προβλήματα τοῦ παγκοσμίου αὐτοῦ προσκυνήματος. Τήν ἀλλή ἡμέρα τό πρωί οἱ σύντροφοί μου π. Παῦλος καί π. Μελέτιος βγῆκαν στόν κῆπο τοῦ ξενοδοχείου γιά νά προσευχηθοῦν. Τούς εἶδε ὁ κηπουρός μέ τά ράσα καί ρώτησε μήπως εἶναι Μουσουλμάνοι, παίρνοντας τήν ἀπάντηση ὅτι εἶναι Χριστιανοί Ὀρθόδοξοι. Σέ λίγο βρέ-
12
θηκα καί ἐγώ ἐκεί καί τού ἐκάναμε μία σύντομη κατήχηση πάνω στήν ἰστορική ἀναδρομή καί τήν οὐσία τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἐνθουσιάστηκε ὁ κ. Οὐαλέση (αὐτό εἶναι τό ὀνομά του) καί μαζί του καί ὁ συνάδελφός του στόν κῆπο ὁ κ. Κέλυ, ὁ ὁποῖος μάς παρακάλεσε νά πᾶμε στό σπίτι του καί νά εὐλογήσουμε τήν ἀρρωστη σύζυγό του. Τό ἀπόγευμα τῆς ἰδιας ἡμέρας πήγαμε στό σπίτι τοῦ Οὐαλέση καί κάναμε ἀγιασμό στήν ἐπίσης ἀρρωστη σύζυγό του, ἡ ὁποία ὑπέφερε ἀπό φοβερούς πόνους σέ ὅλο τό σῶμα της. Τούς μιλήσαμε γιά τό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τί σημαίνει καί πῶς πρέπει νά γίνεται, καί τόν ἔκαναν μέ βαθειά ἐπίγνωση καί πίστη μέχρι πού τελείωσε ὁ ἁγιασμός καί μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ σταμάτησαν καί οἱ πόνοι τῆς ἄρρωστης. Στή συνέχεια
γνωρίσαμε τόν κ. Pepe, πάστορα μιᾶς μικρῆς προτεστάντικης ὁμάδος πού καί αὐτός δέν ξέρει τί ἀκριβῶς εἶναι ἡ ὁμάδα τους αὐτή καί μέ ἐνδιαφέρον καί χαρά ἄκουσε τά ὅσα τοῦ εἴπαμε γιά τήν Ὀρθοδοξία καί δέχθηκε νά τήν ἀσπασθεῖ καί νά γίνει Ὀρθόδοξος ἱερέας. Τό βράδυ τῆς ἄλλης ἡμέρας μιλήσαμε σέ μικρή συγκέντρωση συγγενικῶν τους προσώπων γιά τήν Πάτμο καί τόν Εὐαγγελιστή Ἰωάννη ζητώντας τήν συμπαράστασή τους γιά τήν ἀνεύρεση οἰκοπέδου πρός ἀνέγερση τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ του. Οἱ ἀνθρωποι στή Σαμόα ἔχουν μιά ἰδιαιτερότητα. Εἶναι ἤρεμοι, χαμογελαστοί καί πολύ θρῆσκοι. Νομίζω ὅτι δικαιοῦνται καί αὐτοί καί τό ἀξίζουν νά γίνουν μέλητῆς Ἁγίας καί ἀληθινῆς Ὀρ-
θόδοξης Ἐκκλησίας καί νά μήν περιμένουν ἀπό τά πνευματικά ψίχουλα τῶν αἰρετικῶν Προτεσταντῶν καί ἰδιαίτερα τῶν ἀκραίων Μορμόνων, οἱ ὁποῖοι δέν βάζουν στούς Ναούς τους τό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Ὅπως ὅμως χωρίς τήν πίστη στήν Ἀνάσταση χάνει κάθε νόημα τό κήρυγμα τοῦ Ευαγγελίου, ἐτσι καί χωρίς τήν πίστη στό Σταυρό ἐξαφανίζεται ἡ ταυτότητα τῆς Χριστιανοσύνης καί χάνει τό νόημά της ἡ διά τῆς Σταυρικῆς θυσίας τοῦ Θεανθρώπου θεολογία τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας. Ἀς στηρίξουμε λοιπόν αὐτό τό νέο εὐαγγελικό ἄνοιγμα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στό νησί αὐτό, πού θά ὁδηγήσει τούς ἀδελφούς μας στή σωτηρία. † Ὁ Νέας Ζηλανδίας Ἀμφιλόχιος
Παρέλαση στα νησιά Τόνγκα
13
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗΣ Ιεραποστολικό Κλιμάκιο Ινδονησίας
Μεγάλες ευλογίες για την Ιεραποστολή της Σουμάτρας
Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Με τη βοήθεια του Θεού είμαστε καλά. Θα ήθελα να σας γράψω μερικά από τα νέα μας στην Ινδονησία. Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου μάς επισκέφθηκαν 11 ευσεβέστατοι αδελφοί μας από την Αμερική. Στη διάρκεια της παραμονής τους στη Σουμάτρα, μας βοήθησαν στη διδασκαλία της πίστης μας. Την πρώτη εβδομάδα της παραμονής τους, έκαναν μαθήματα στους απλούς Ινδονήσιους αδελφούς (για την εικονογραφία, την εξομολόγηση, τη νηστεία, την ιεραποστολή, κατηχητικό για τα μικρά παιδιά αλλά και για τη νεολαία). Τη δεύτερη εβδομάδα ήρθαν στη Θεολογική Σχολή και παρέδωσαν μαθήματα στους φοιτη14
τές μας. Χαρήκαμε πάρα πολύ, γιατί μας πρόσφεραν τους μεγάλους θησαυρούς της Ορθόδοξης πίστεως. Αποτέλεσε επίσης μέγιστη ευλογία για εμάς, τους Ορθοδόξους εδώ στη Σουμάτρα της Ινδονησίας, το γεγονός ότι η Μητέρα μας Εκκλησία μάς προσέφερε δύο νέους ιερείς για να τη διακονήσουν, με την ευλογία του Σεβ. Μητροπολίτη Σιγκαπούρης κ. Κωνσταντίνου, που μας επισκέφθηκε, έκανε τις χειροτονίες και έμεινε για μερικές μέρες κοντά μας για να μας ευλογήσει. Έτσι, στις 11 Ιουλίου, ο διάκονος Λουκάς έγινε πρεσβύτερος για να διακονεί στο Sumbul. Ο Χαρίτων από το νησί Nias έγινε διάκονος για να ετοιμαστεί να γίνει στο μέλλον και αυτός
ιερέας στο ίδιο νησί. Έτσι, στη Σουμάτρα έχουμε πλέον 3 πρεσβυτέρους (τους π. Χρυσόστομο, π. Θεοδόσιο και π. Λουκά) και ένα διάκονο. Προσευχόμαστε στον Πανάγαθο Θεό να δώσει να αυξηθεί ο Αμπελώνας Του στη μακρινή Ινδονησία και να αποκτήσουμε περισσότερους ιερείς. Μεγάλη ευλογία αυτό, βέβαια, αλλά και δυσκολία. Διότι η οικονομική κατάσταση για την Ιεραποστολή μας στην Ινδονησία είναι άσχημη. Εάν η κατάσταση κρατήσει για πολύ, τότε πρέπει να λάβουμε μέτρα, ώστε η Ορθόδοξη Ιεραποστολή μας να μπορέσει να σταθεί στα πόδια της. Βέβαια, με τη μεγάλη αγάπη της Αδελφότητας Ορθοδόξου Εξωτερι-
κής Ιεραποστολής, έχουμε ιδρύσει μερικά σχολεία, αλλά τα σχολεία αυτά δεν παράγουν κανένα υλικό κέρδος, βοηθάνε μόνο το όνομα της Ορθόδοξης Εκκλησίας να μαθευτεί παντού. Τώρα έχω μπροστά μου τρεις ιερείς που θέλουν να εργαστούν στον Αμπελώνα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, χωρίς να ζητούν μισθούς, αλλά πώς θα ζήσουν; Και πώς θα σταθούν στη διακονία του Κυρίου, αφού το ποίμνιο είναι ακόμη μικρό; Γι’ αυτό, αδελφοί μου, μέχρι να μεγαλώσει το ποίμνιο, πρέπει να εργασθούν μόνοι τους, για να καλύψουν τα έξοδά τους. Έτσι, κατά τη γνώμη μου, πρέπει κάθε ιερέας να έχει
Σχολείο "Αγία Σοφία", προσφορά της Αδελφότητάς μας
15
το δικό του χωραφάκι. Αυτό είναι μια λύση, ούτως ώστε η διακονία της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας εδώ στην Ινδονησία να μπορέσει να συνεχισθεί. Έτσι, προσευχόμαστε στον Πανάγαθο Θεό να μας στείλει δωρητές για το θέμα αυτό. Για τρία κατάλληλα χωράφια, απαιτούνται περί τις 30.000 ευρώ. Η διακονία μας στο νησί Nias πηγαίνει καλά. Ο πατήρ Χαρίτωνας είναι επί κεφαλής του Ιδρύματός μας εκεί. Εκτός από διευθυντής του Γυμνασίου μας του Αγίου Νικολάου διακονεί και στις τρεις κοινότητες. Προσευχόμαστε στον Πανάγαθο Θεό με την αγάπη και την ευλογία Του να γίνει και αυτός ιερεύς του Υψίστου
16
στο μέλλον. Μέχρι στιγμής φέτος έχουμε πάει στο νησί αυτό 3 φορές. Ο πατήρ Θεοδόσιος με βοηθάει πολύ. Για κάθε Θεία Λειτουργία εκτός του Αγίου Δημητρίου Medan, στέλνω τον πατέρα Διονύσιο, ενώ ο νεοχειροτονηθείς π. Λουκάς λειτουργεί μαζί μου, μέχρι να γίνει και αυτός καλός λειτουργός. Σας ζητώ και πάλι συγγνώμη, που σας ενοχλώ με τα προβλήματα της Ιεραποστολής μας εδώ στην Ινδονησία. Προσεύχομαι στον Πανάγαθο Θεό να σας ευλογεί πάντοτε με τα πλούσια αγαθά Του. Καλό φθινόπωρο! Με πολλές ευχές π. Χρυσόστομος Manalu
Ορθόδοξος γάμος στη Σουμάτρα
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΖΑΜΠΙΑΣ & ΜΑΛΑΟΥΙ
Μια νέα εκκλησία για τους Ορθοδόξους της Nkhuwala Αγαπητοί μου εν Χριστώ αδελφοί, Χαίρετε εν Κυρίω! Θα ήθελα σήμερα να σας ανακοινώσω τα ευχάριστα νέα από την Ορθόδοξη Ιεραποστολή του Μαλάουι. Όπως θυμάστε, ένα χρόνο περίπου πριν, ξεκινήσαμε να χτίζουμε τον Ιερό Ναό των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού στην τριτοκοσμική χώρα του Μαλάουι. Εσείς μας βρήκατε το δωρητή κι έτσι όλο αυτό το χρονικό διάστημα με τη χάρη του Θεού προσπαθούσαμε να υλοποιήσουμε το έργο αυτό. Και να που τώρα, μετά από δέκα μήνες είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε ότι ολοκληρώθηκε ο Ναός, ο οποίος είναι γερός και όμορφος, 430 τ.μ., με εσωτερικό
βαπτιστήριο, και μπορεί να εξυπηρετήσει πάνω από 400 πιστούς. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τη χαρά των πιστών στο χωριό N’χουάλα, όπου τον χτίσαμε. Το χωριό ξεχείλιζε από ευγνωμοσύνη και χαρά που εκφραζόταν με προσευχές δοξολογίας προς τον Πανάγαθο Θεό που τους αξίωσε να έχουν δίπλα τους έναν Ορθόδοξο ναό, ώστε να λατρεύουν Ορθόδοξα τον Τριαδικό Θεό μας. Μπορούν πλέον να αναπέμπουν ύμνους και προσευχές, να συμμετέχουν στα άγια και ζωοποιά μυστήρια και να αγιάζονται έτσι οι λευκές ψυχές των Μαλαουιανών αδελφών μας. Είναι συγκινητικό ότι σε όλη 17
Ιερός Ναός Αγίων Κοσμά και Δαμιανού Nkhuwala, τη διάρκεια του χτισίματος, οι Ορθόδοξοι νεοφώτιστοι από το χωριό N’χουάλα, πλαισίωναν τον εργολάβο, επιβλέποντας ώστε να μπαίνουν τα σωστά υλικά, κάνοντας παρατηρήσεις και διορθώσεις, ώστε να αποφευχθούν ατεχνίες και ελλείψεις. Και όχι μόνο αυτό. Πρόσεχαν ώστε και το τελευταίο τούβλο που θα έμπαινε να είναι καλής ποιότητας, να υπάρχει η σωστή ποσότητα τσιμέντου και σίδερων. Όπως έλεγαν, ήθελαν ένα ναό για πάντα, ένα ναό που θα τον βρουν και οι μεταγενέστερες γενιές, τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Όταν λοιπόν ολοκληρώθηκε ο Ναός και τους επισκεφτήκαμε, υποσχέθηκαν ότι θα φροντίζουν το ναό 18
και την ενορία και ότι θα φέρουν κι άλλους ώστε να γεμίσει ο τόπος από νεοφώτιστους Ορθοδόξους. Έχουν γι’ αυτόν το σκοπό έναν πολύ καλό κατηχητή, τον Ερμόλαο, ο οποίος βαπτίστηκε πριν από πέντε χρόνια και όλο αυτό το διάστημα έδειξε ζήλο και αγάπη για την πίστη μας. Ο κατηχητής γυρίζει από σπίτι σε σπίτι, ενθαρρύνει τους πιστούς, τους συμβουλεύει, τους κατηχεί, τους ενισχύει πνευματικά και εξηγεί τις Ορθόδοξες αλήθειες. Τους στηρίζει ώστε μέσα στη δύσκολη τούτη ζωή να κρατήσουν με υπομονή την πίστη τους και να περιμένουν με καρτερία ως το τέλος ώστε να γευτούν τη χαρά της αιωνίου ζωής. Αδελφοί μου, σας παρακαλώ
χορηγία ανώνυμου δωρητή διά της Αδελφότητάς μας να ενισχύσετε τις προσευχές σας για τον κατηχητή Ερμόλαο καθώς έχει τις δυνατότητες και την προοπτική, αν θέλει ο Θεός, να αξιωθεί να γίνει ιερέας, ώστε να διακονήσει το Ιερό Θυσιαστήριο του Ναού αυτού. Προς το παρόν, επειδή η εκκλησία πρέπει να ξεκινήσει να λειτουργείται, θα την επισκέπτεται ο ιερέας Σωφρόνιος από το Καμπότζι, το οποίο απέχει μία ώρα με το ποδήλατο. Ο πατήρ Σωφρόνιος είναι αυτός που εδώ και χρόνια πήγαινε στο χωριό Ν’χουάλα και τελούσε τη Θεία Λειτουργία δύο φορές το μήνα σε μια λασποκαλύβα. Παρ’ όλη την ικανοποίησή μας, ωστόσο, δεν παύουμε να μεριμνούμε για την κάλυψη και άλλων αναγκών.
Κάνουμε έκκληση προς όλους και παρακαλούμε να βρεθεί δωρητής ώστε να χτίσουμε ένα πρεσβυτέριο, σπιτάκι δηλαδή για τον ιερέα, ώστε να μένει εκεί δίπλα και να διακονεί τους Χριστιανούς. Επίσης αδελφοί μου, χρειαζόμαστε 3.000 ευρώ για εξοπλισμό του Ναού με 45 μεγάλες εικόνες στο τέμπλο και στους τοίχους του. Σημαντική ανάγκη, επίσης, αποτελεί η ικανοποίηση της δίψας των Μαλαουιανών να διαβάζουν την Καινή Διαθήκη. Μας τη ζητούν συχνά κι έτσι αποφασίσαμε να τους δωρίζουμε την Καινή Διαθήκη που έχει μεταφραστεί στα τσιτσέουα, την τοπική διάλεκτο. Κάθε Καινή Διαθήκη κοστίζει 4 ευρώ και παρα19
καλούμε όποιος προαιρείται να συμμετέχει στην αγορά όσο το δυνατό περισσότερων. Τι ωραίο θα ήταν ο κάθε πιστός να μελετά μέσα από την δική του Καινή Διαθήκη! Η ανάγκη για πηγάδια σε πολλά χωριά συνεχίζει να είναι μια από τις βασικές φροντίδες μας, καθώς το νερό αποτελεί βασικό στοιχείο που βελτιώνει την ανθρώπινη διαβίωση. Ζητούμε λοιπόν και σε αυτόν τον τομέα τη βοήθεια των πιστών στην Ελλάδα, που και εκείνοι σηκώνουν ένα μεγάλο βάρος αυτήν την περίοδο, γνωρίζοντας πάντα ότι η πίστη στην πρόνοια του Θεού δίνει πάντα λύσεις στα αδιέξοδά μας. Η ποικιλία των αντιθέσεων που ζούμε εδώ στο Μαλάουι, με τα χαμόγελα παρά τις λασποκαλύβες, με τη
20
βεβαιότητα της πρόνοιας του Θεού παρά τις αντιξοότητες, με την ενεργητική συνδρομή παρά την ανέχεια και με την ευγνωμοσύνη για τα λίγα που απολαμβάνουν, θα μας έδινε σίγουρα κι εμάς στην Ελλάδα τη δύναμη να μη λυγίσουμε, να παραμείνουμε κοντά στα μυστήρια και με πραγματική μετάνοια να αναμένουμε την εκπλήρωση των ανώτερων πόθων μας. Το μόνο που χρειάζεται είναι ταπεινές, εν μετανοία, καρδιές που θα Τον δεχτούν, ώστε να κατοικήσει μέσα τους. Τελειώνοντας, ιδιαιτέρως ευχαριστούμε τον ανώνυμο δωρητή μας και μεταφέρουμε την βαθιά ευγνωμοσύνη των ενοριτών του Ι. Ναού. Ιερεύς Ερμόλαος Ιατρού
Νέο πηγάδι από την Αδελφότητα στο χωριό Τσαμπουΐντζα
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΕΝΥΑΣ
Η Ορθοδοξία ανανεώνει τον άνθρωπο Για πολλά χρόνια οι άνθρωποι περίμεναν να έλθει ο Χριστός. Εκείνος που θα έφερνε την αγάπη και την ειρήνη, το πραγματικό χαμόγελο και τη δικαιοσύνη, την ισότητα και την ηρεμία, πράγματα τόσο πολύτιμα, για να αισθανθεί κανείς την αληθινή σημασία της ζωής. Κι όμως πέρασαν από τότε δύο χιλιάδες χρόνια κι ακόμα υπάρχουν άνθρωποι που ζουν μέσα στη φτώχεια και τη στέρηση. Δεν έχουν καν ακούσει για το μήνυμα αυτό της αγάπης και της δικαιοσύνης. Ακόμα Τον περιμένουν· ακόμα δεν Τον γνώρισαν, δεν Τον είδαν. Αυτή η πονεμένη γη της Αφρικής στερήθηκε αυτό το μεγάλο δώρο του Θεού, έχασε το Φως, δεν είδε τον Ήλιο της δικαιοσύνης. Κι όμως,
ξαφνικά, Αυτός ήλθε και έλαμψε. Να, πόσο μπόρεσαν και κατάλαβαν αυτό το μεγάλο μυστήριο της Ανάστασης: Κτίζουν και εγκαινιάζουν ναούς στο όνομα του αληθινού Θεού – Εκείνου που τους αγκαλιάζει και τους συνοδεύει στη ζωή τους, και αισθάνονται να είναι παιδιά δικά Του· τους δείχνει το δρόμο και πορεύονται μαζί Του. Αυτό είναι το μυστήριο του Ευαγγελίου. Ζουν και κινούνται μέσα στο βάθος και το πλάτος της θείας επέμβασης και αγάπης. Σχολεία για να μορφώνονται οι νέοι να μαθαίνουν γράμματα και να γίνονται χρήσιμοι πολίτες· αυτό είναι ένα από τα κυριότερα μελήματα της Ορθόδοξης Ιεραποστολής του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας σε όλη 21
Πρόχειρος Ιερός Ναός στο Nakuru την Αφρικανική ήπειρο. Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κένυας αγωνίζεται ακόμη να λιγοστέψει τον πόνο και τις ασθένειες, παρέχοντας ιατρική περίθαλψη δωρεάν σε όλους τους ανθρώπους. Στην αγωνία τους και τις πάμπολλες στερήσεις και ελλείψεις τους έρχεται, ξανά, η Εκκλησία να προσφέρει τη συμβολή της, για να τους ανακουφίσει από τον πόνο και την αδικία που τους κατακυριεύουν. Χτυπά η καμπάνα και καλεί τους πιστούς στη Βασιλεία των ουρανών· χορεύουν και ευχαριστούν το Θεό, παίζουν και δοξολογούν με την απλοϊκή καρδιά τους, χωρίς περιστροφές και ανταλλάγματα. Η Ιερά Μητρόπολη Κένυας συνεργάζεται για πολλά χρόνια με διάφορους φιλανθρωπικούς οργανισμούς· πάνω σε μόνιμη βάση γίνονται ετήσιες επισκέψεις, περιοδεύουν με γιατρούς όλων των ειδικοτήτων και άλλους 22
εθελοντές και θεραπεύουν τις τυχόν πληγές των ανθρώπων. Τα νοσοκομεία, οι κλινικές, τα σχολεία, οι εκκλησίες αποτελούν μερικά από τα δείγματα της αγάπης και οι αρχές αναγνωρίζουν, εκτιμούν και ευχαριστούν. Έκδηλη είναι η ικανοποίηση των ανθρώπων. Ανοίγουν πόρτες και παράθυρα… Γεύονται οι άνθρωποι χαρές και ευλογίες που τους προσφέρει η παρουσία της Ορθοδοξίας. Μπήκε στα σπίτια τους η αγάπη του Θεού αισθάνθηκαν ότι είναι παιδιά του Θεού, εκλεκτά, όμοια δημιουργήματα, πλάσματα ισότιμα... Δεν πειράζει που ζουν μέσα σε καλύβες, δεν έχει σημασία που στερούνται πολλών υλικών αγαθών. Οι επισκέψεις αυτές στηρίζουν το λαό. Ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές προσφέρεται αυτή η ελπίδα ότι δεν τους ξεχάσαμε. Η Εκκλησία είναι δίπλα τους,
έχει αυτή τη μεγάλη αποστολή της πνευματικής και κοινωνικής φροντίδας και μέριμνας. Στο πλευρό μας στέκεται συμπαραστάτης από το 1963 η Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής. Έτσι, μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα οι συνθήκες ζωής καλυτέρευσαν. Προσφέρεται μέσα από την κίνηση και δράση της Ορθοδοξίας αυτή η ελπίδα, το χαμόγελο. Η παράδοση της Ορθοδοξίας μαζί με τις τοπικές συνήθειες σχηματίζει ένα θαυμάσιο μωσαϊκό, πλούσιο σε περιεχόμενο. Οι άνθρωποι συνεχίζουν τις παραδόσεις τους, τις καθημερινές τους συνήθειες μέσα σε μια νέα, τώρα, προοπτική. Είναι εκείνη της νέας ζωής. Αυτή είναι η αληθινή
πορεία της Ορθοδοξίας. Η Ορθοδοξία αγκαλιάζει όλους τους ανθρώπους, δέχεται τις παραδοσιακές τους συνήθειες. Αυτή είναι, λοιπόν, η υπερδύναμη που μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα και να σώσει την ανθρώπινη αναζήτηση. Έχει να προσφέρει φως, μπόλικο φως, αληθινό, έτσι ώστε να μπορεί να μεταμορφώσει και να αναπλάσει το ανθρώπινο γένος. Ανανεώνει, σήμερα, η Ορθοδοξία τις δυνάμεις της και δίδει τις πραγματικές διαστάσεις της αποστολής της, το οικουμενικό και πανανθρώπινο μήνυμά της, για να αγκαλιάσει όλους τους ανθρώπους κάθε φυλής, κάθε καταγωγής και κάθε γλώσσας. † Ο Κένυας Μακάριος
23
24
Ο Μακ. Πατριάρχης κ. Θεόδωρος στον Ι.N. Αγίας Τριάδος
στη Manakara της Μαδαγασκάρης, δωρεά της Αδελφότητάς μας
25
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΝΟΥΒΙΑΣ
Ἔρημός ἐστιν ὁ τόπος Είναι πολύ χαρακτηριστικός ο λόγος του Θεού στην όγδοη Κυριακή από το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο. Δυο προτάσεις που κυριολεκτικά περιγράφουν το έργο στις χώρες της ιεραποστολής στην Αφρική και ένα θαύμα του πολλαπλασιασμού των άρτων που αποδεικνύει τρανότατα πως αυτό το έργο της ιεραποστολής είναι έργο του Θεού. Οι μαθητές απαντούν στην προσταγή του Κυρίου, «δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν...»: Δεν έχουμε αρκετές τροφές που να φτάνουν για τόσους ανθρώπους. Μόνο πέντε άρτους και δύο ψάρια. Είναι ολοφάνερο πως η ανθρώπινη λογική, η «αριθμητική», περιορίζει, ενώ η λογική του Θεού καταργεί τους περιορισμούς και κάνει τους πέντε άρτους και τους δυο ιχθύες να φτάνουν για 26
περισσότερους από πέντε χιλιάδες ανθρώπους και να περισσεύουν. Σε αυτή την περικοπή υπάρχουν δύο σημεία άξια προσοχής, που μας δίνουν το νόημα και φανερώνουν ποια είναι τα ανθρώπινα και ποια τα θεϊκά και ότι το εκκλησιαστικό έργο, και εν προκειμένω το ιεραποστολικό, είναι έργο που δεν επιτελείται μόνο με ανθρώπινα δεδομένα. Οι μαθητές δίνουν αυτό το ελάχιστο και μηδαμινό για το μεγάλο μέγεθος των αναγκών (πέντε άρτους και δύο ψάρια), που είναι όμως απαραίτητο για να το πάρει ο Θεός και να το ευλογήσει και να το αναδείξει σε υπερ-αρκετό. Στην πραγματικότητα αυτό συμβαίνει στο έργο της Ιεραποστολής: αυτά τα ολίγα και μηδαμινά μέσα στο έργο της Ορθόδοξης Εκκλησιάς στην Ιε-
ραποστολή ο Θεός τα αναδεικνύει σε πάμπολλα και καλύπτουν πλήθος αναγκών. Επίσης, είναι χαρακτηριστικό πως ο Θεός μετά τον πολλαπλασιασμό των ελαχίστων τροφών, δεν τα μοιράζει ο ίδιος στο λαό, αλλά τα δίνει πίσω στους μαθητές και εκείνοι με την σειρά τους στον πεινασμένο λαό. Ο Χριστός μάς δηλώνει με αυτό το τρόπο, πως η συνεργασία του Θεού και του ανθρώπου είναι απαραίτητος όρος για την πραγμάτωση αυτού του έργου που ονομάζεται «θαύμα της Ιεραποστολής». Τα διδάγματα τα οποία αντλούνται είναι: Πρώτον, οι Απόστολοι έπρεπε να είχαν αυτά τα ολίγα, τα οποία είναι απολύτως απαραίτητα για να συντελεστεί το θαύμα. Δεύτερον, ο Θεός φανερώνει ότι το έργο
της Εκκλησίας και εν προκειμένω της Ιεραποστολής είναι θεϊκό έργο που επιτελείται με ανθρώπινα χέρια . Αγαπητά μέλη της Αδελφότητας Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής και συνοδοιπόροι μας σε αυτό το έργο, εμείς που μας έλαχε να διακονήσουμε στην Αφρική δίνουμε ευχαρίστως όλα αυτά τα ολίγα: λίγη εργατικότητα, λίγη αντοχή, λίγη γνώση, λίγη πνευματικότητα, λίγη υπομονή, λίγο φιλότιμο, λίγες ικανότητες, γενικά λίγο από όλα. Και ο Θεός μάς τα ξαναδίνει πάμπολλα και υπέρ-αρκετά, για να διακονήσουμε το λαό του. Με τη δική σας αγάπη και στήριξη στην Ιεραποστολή του Σουδάν, Αυτά τα ολίγα και ανθρώπινα. † Ο Νουβίας Νάρκισσος
27
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΓΟΥΙΝΕΑΣ
Ιεραποστολική περιοδεία στη Δυτική Αφρική Από την ημέρα που ο Έμπολα κτύπησε την πόρτα της Δυτικής Αφρικής, οι λίγες αεροπορικές εταιρίες που πετούσαν για εκεί περιόρισαν κατά πολύ τις πτήσεις τους. Άλλες θεώρησαν καλό να σταματήσουν εντελώς τα δρομολόγια προς Δυτική Αφρική, είτε γιατί τα πληρώματα καμπίνας αρνούνταν να θέσουν τον εαυτό τους στον κίνδυνο της επιδημίας, είτε γιατί μειώθηκε η ζήτηση, είτε γιατί φοβήθηκαν μήπως μεταφέρουν την επιδημία στα πιο ανεπτυγμένα κράτη! Έτσι για την Freetown, πρωτεύουσα της Σιέρρα Λεόνε, υπάρχουν ελάχιστες επιλογές πρόσβασης από την Ευρώπη. Μετά από ταξίδι 24 28
ωρών, έχοντας στις αποσκευές μου εκτός από τα εκκλησιαστικά είδη, τα πρόσφορα και το νάμα, την προστασία του Θεού και την αγάπη, τις ευχές και τις ευλογίες του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχου μας κ.κ. Θεοδώρου Βʹ, έφτασα στη Freetown, κάτω από καταρρακτώδη τροπική βροχή. Στην είσοδο του μικρού κτηρίου αφίξεων του αεροδρομίου, μας περίμεναν ιατροί και νοσηλευτές, μας μέτρησαν τη θερμοκρασία, εξέτασαν τα βιβλιάρια εμβολιασμών, που επιβεβαίωναν ότι είμαστε εφοδιασμένοι με τα απαραίτητα εμβόλια (κίτρινου πυρετού, μηνιγγίτιδας κ.λπ.) και μας ζήτησαν να συμπληρώσουμε ειδική φόρμα με τα
προσωπικά μας στοιχεία και λεπτομέρειες για το πού θα καταλύσουμε, πού θα μετακινηθούμε, ποιους θα συναντήσουμε και πώς θα μπορούν να επικοινωνήσουν οι αρχές μαζί μας ανά πάσα στιγμή. Ο ήλιος είχε αρχίσει ήδη να δύει και το σούρουπο έδωσε μεγαλύτερη έμφαση στην κατάθλιψη και την παγωμάρα των ανθρώπων. Παντού υπήρχε η αίσθηση των μεγάλων προβλημάτων που δημιούργησε στη χώρα η θανατηφόρα επιδημία. Πέρασα αρκετά εύκολα από τις τυπικές διαδικασίες, και στην έξοδο με περίμενε ο οδηγός της Ιεραποστολής, που είχε φτάσει από το πρωί στο αεροδρόμιο. Εδώ υπάρχει μία ιδιαιτερότητα. Το αεροδρόμιο βρίσκεται στην μια άκρη του κόλπου και η πρωτεύουσα στην άλλη, όμως δεν υπάρχει δρόμος που να συνδέει τα δύο, παρά μόνο ένα σαπιοκάραβο με δύο δρομολόγια ημερησίως. Αν κάποιος θελήσει να πάει οδικώς στην ενδοχώρα, πρέπει να διανύσει απόσταση 350 χιλιομέτρων, διασχίζοντας περιοχές υψηλού κινδύνου με πολλά κρούσματα Έμπολα. Έτσι περιμέναμε στην αποβάθρα μέχρι τις 9 το βράδυ που θα σάλπαρε το καράβι. Αν δεν περιμέναμε στη σειρά, μπορούσε να μην καταφέρουμε να επιβιβαστούμε και να περιμένουμε το επόμενο δρομολόγιο τα ξημερώματα. Ζέστη, υγρα-
σία, σκοτάδι. Γύρω μας να περιφέρονται δεκάδες επαίτες, ανάπηροι κλπ. Όλοι να ζητάνε βοήθεια. Δεν πρόλαβε καλά-καλά η χώρα να ορθοποδήσει από τον εμφύλιο και ήρθε ο Έμπολα να την αποδεκατίσει. Δόξα τω Θεώ, καταφέραμε και επιβιβαστήκαμε. Μετά από μία ώρα ταξίδι, φτάσαμε στον προορισμό μας. Στην αποβάθρα με περίμενε ο π. Θεμιστοκλής και οι συνεργάτες του. Στο δρόμο βαθύ σκοτάδι και ερημιά. Λόγω της επιδημίας τα πάντα κλείνουν υποχρεωτικά στις 6 το απόγευμα. Ενημέρωση για την πορεία του Ιεραποστολικού έργου Με το φως της ημέρας λίγη ζωή ξανάρχισε δειλά-δειλά να εμφανίζεται στην πόλη. Ο π. Θεμιστοκλής με ενημέρωσε για τις δραστηριότητές του, για τα έργα και ιδιαίτερα για τα έκτακτα προγράμματα που ξεκίνησε λόγω του Έμπολα. Διανομή τροφίμων, φαρμάκων, ενημερωτικών φυλλαδίων κλπ. Το σημαντικότερο η ανέγερση ορφανοτροφείου για να βρουν καταφύγιο τα παιδιά που ορφάνεψαν εξαιτίας του Έμπολα. Εκεί, είχα την ευκαιρία να περιδιαβώ τα πολλά έργα, που χρηματοδότησε η Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής στην πόλη αυτή, για να στηρίξει τη νεότευκτη Ιεραποστολή μας, και για τα οποία σάς είμαστε ευγνώμονες. 29
Χειροτονία κληρικών Κατά την διάρκεια της πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος, με την κανονική άδεια της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεοδώρου, χειροτόνησα πρεσβύτερο τον Διάκονο Αλέξανδρο Καμάρα και Διάκονο τον κατηχητή Κυριάκο Κορόμα. Ο Κυριάκος αποφοίτησε την περασμένη χρονιά από την Πατριαρχική Σχολή Αγίου Αθανασίου στην Αλεξάνδρεια και μετά επέστρεψε στην πατρίδα του για να βοηθήσει τον π. Θεμιστοκλή στο θεάρεστο έργο του, μοιράζοντας με τους συμπατριώτες του όλες τις γνώσεις και τις εμπειρίες που αποκόμισε στην Αλεξάνδρεια. Η νεολαία μας ήταν πολύ χαρούμενη, γιατί ένα δικό 30
τους παιδί χειροτονείτο Διάκονος. Τόση μεγάλη ήταν η χαρά τους που ξέσπασαν σε επευφημίες και χειροκροτήματα. Μετά τις νουθεσίες προς τους νέους κληρικούς, μεταξύ άλλων τόνισα την ηρωική στάση του π. Θεμιστοκλή κατά τη διάρκεια της επιδημίας, που παρέμεινε επί των επάλξεων, αψηφώντας τον κίνδυνο, για να στηρίξει το ποίμνιό του. Λίγες μέρες μετά, κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας που τέλεσα στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, χειροτόνησα πρεσβύτερο τον Διάκονο Κυριάκο Κορόμα και χειροθέτησα πνευματικούς τον π. Ελευθέριο Έντμονσον και τον π. Βάιο Χονσίλε. Κατάθεση θεμέλιου λίθου Στη Θεία Λειτουργία παρών
ήταν και ο Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας, που στη σύντομη προσλαλιά του αναφέρθηκε στο μεγάλο ανθρωπιστικό έργο που επιτελεί η Ορθόδοξη Εκκλησία στη χώρα και τόνισε πως ο Πρόεδρος της Σιέρρα Λεόνε για πρώτη φορά έδωσε άδεια ανέγερσης Ορφανοτροφείου και αυτό το έπραξε λόγω της εμπιστοσύνης που τρέφει στην Ορθόδοξη Εκκλησία, που απέδειξε όλα αυτά τα χρόνια πως πάντοτε βρίσκεται ανιδιοτελώς στο πλευρό του δοκιμαζόμενου ανθρώπου. Ακολούθησε η κατάθεση του θεμέλιου λίθου του ορφανοτροφείου στον προαύλιο
χώρο του Ιερού Ναού Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Γεύμα αγάπης Ακολούθησε γεύμα αγάπης για όλο το εκκλησίασμα στην αυλή της Ορθόδοξης Ακαδημίας. Εκεί είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με το διδακτικό προσωπικό της Ακαδημίας και να ενημερωθώ για την πρόοδο των φοιτητών, αλλά και για το μελλοντικό πρόγραμμα σπουδών και λειτουργίας της Ακαδημίας. Αργά το απόγευμα, έγινα μάρτυρας ενός κρούσματος Έμπολα στην κεντρική πλατεία της πόλης. Μια νεαρή κοπέλα προσπαθούσε να
Απολύμανση βρέφους από την υπηρεσία πρόληψης κατά του Ebola
31
ισορροπήσει με τη βοήθεια δύο νέων και συνεχώς έκανε εμετούς στο δρόμο. Καθαρά συμπτώματα Έμπολα. Kάποιοι προσπαθούσαν να βοηθήσουν, ζητούσαν βοήθεια για να την μεταφέρουν στο νοσοκομείο. Ένας πανικός. Στεναχωρήθηκα που είδα τόσο κόσμο να είναι τόσο κοντά σε ύποπτο κρούσμα της επιδημίας και παράλληλα προβληματίστηκα τι είναι πιο ανθρώπινο: η συμπαράσταση στον ασθενή ή η τήρηση των αυστηρών οδηγιών που λένε να σταθείς μακριά και να ειδοποιήσεις άμεσα τις αρμόδιες αρχές; Δυστυχώς έτσι εξαπλώνεται η επιδημία: πολλοί φοβούνται ότι θα γίνουν προδότες, αν αναφέρουν κάποιο περιστατικό στις αρχές, άλλοι αψηφούν τον κίνδυνο... Αναχώρηση από Σιέρρα Λεόνε Η ώρα της αναχώρησης έφτασε. Η πτήση ξεκινούσε στις 4 το απόγευμα. Το καράβι έφευγε στις 8 το πρωί. Δεν το προλάβαμε. Υπήρχαν δύο επιλογές. Να ταξιδέψουμε με μικρό ταχύπλοο ή να ξεκινήσουμε οδικώς. Με το ταχύπλοο 30 λεπτά, οδικώς 4 ώρες. Ο π. Θεμιστοκλής δεν εμπιστευόταν το ταχύπλοο. Προσωπικά δεν εμπιστευόμουν το αυτοκίνητο και την ενδοχώρα. Κάναμε προσευχή να μας φωτίσει ο Θεός να επιλέξουμε το καλύτερο. Tελικά αποφασίσαμε να πάρουμε το ρίσκο. Ο καπετάνιος μάς εφοδίασε με το απαραίτητο σωσί32
βιο και ξεκινήσαμε. Η απόσταση 18 ναυτικά μίλια. Η θάλασσα ήρεμη. Ο ουρανός συννεφιασμένος. Στα μέσα της διαδρομής ακούστηκε ένας κρότος και αμέσως μειώθηκε η ταχύτητα. Μας διαβεβαίωσαν πως δε συμβαίνει κάτι, απλά χάλασε η κεντρική μηχανή και θα συνεχίσουμε με την εφεδρική με χαμηλότερη ταχύτητα. Πάλι καλά. Οι περισσότεροι επιβάτες τρομοκρατήθηκαν. Αισίως με την βοήθεια του Αγίου Νικολάου φτάσαμε στην απέναντι όχθη. Στο αεροδρόμιο έλεγχος μην τυχόν και έχουμε πυρετό. Χαρτιά, φόρμες, στοιχεία. Μπορεί και να μας έλεγξαν 6 φορές μέχρι να επιβιβαστούμε στο αεροπλάνο. Μόλις πέρασα από τον έλεγχο διαβατηρίων, μια αστυνομικός μού είπε πως πρέπει να πάω στο χώρο φόρτωσης των αποσκευών γιατί κάτι παράξενο είδαν στις βαλίτσες μου. Προσπαθούσα να σκεφτώ τι ήταν το παράξενο και τελικά ήταν το θυμίαμα και τα καρβουνάκια που είχα μαζί μου για την Γουινέα και την Ακτή Ελεφαντοστού. Τέλος καλό, όλα καλά. Στον τελευταίο έλεγχο για πυρετό πριν επιβιβαστούμε στο αεροπλάνο, κατέγραφαν την ένδειξη στην κάρτα επιβίβασης, την οποία έπρεπε να επιδείξουμε στην άφιξη για να δουν ότι η θερμοκρασία μας ήταν η ίδια. Συνεχίζεται... † Ο Γουινέας Γεώργιος
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΕΙΡΗΝΟΥΠΟΛΕΩΣ
Άρδευση ψυχών Με τη χάρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τις ευχές του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου και την ανύστακτη μέριμνα του Σεβ. Μητροπολίτη Ειρηνουπόλεως κ. Δημητρίου, προστέθηκε στην περιοχή της Ιρίγκας Τανζανίας ο Ιερός Ναός της Αγίας Αικατερίνης στο χωριό Ταναγκόζι, που βρίσκεται τριάντα περίπου χιλιόμετρα από την πόλη της Ιρίγκας. Εκφράζουμε την άπειρη ευγνωμοσύνη μας στον καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπού για την ευγενική αυτή προσφορά. Επίσης, ευχαριστούμε εγκάρδια την Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής, η οποία πάντοτε στηρίζει το μεγάλο ιεραποστολικό έργο που επιτελείται τα τελευταία χρόνια στην Τανζανία.
Με την πρόσφατη δωρεά σας 5.000 ευρώ μπορέσαμε να εκτυπώσουμε για δεύτερη φορά την Καινή Διαθήκη στα σουαχίλι, την κυριότερη γλώσσα των εδώ ιθαγενών. Δώσατε έτσι τη δυνατότητα σε δύο χιλιάδες σπίτια να μπει ο Λόγος του Θεού, για να φωτίσει και να καρποφορήσει στις ψυχές των ανθρώπων. Επίσης, με τη δωρεά σας ύψους 3.000 ευρώ θα κατασκευαστεί ένα πηγάδι, ώστε μαζί με το ύδωρ το ζων, να προσφέρουμε στο λαό και αυτό το υλικό ύδωρ. Τι συγκλονιστικότερο, αδελφοί! Τι μακαριότερο να ακούσετε τη φωνή του Δικαιοκρίτη Χριστού κατά την ένδοξο Παρουσία Του! «Ἑδίψησα καί ἐποτίσατέ με». Αρχιμ. Φώτιος Χατζηαντωνίου 33
ΙΕΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΜΠΡΑΖΑΒΙΛ & ΓΚΑΜΠΟΝ
Απόστολοι εκ περάτων
«Ἀπόστολοι ἐκ περάτων συναθροισθέντες ἐνθάδε…»: Ηχεί σα χάδι μπολιασμένο με τις παιδικές μας αναμνήσεις, κάπου στην πατρίδα, μες στο μικρό γραφικό εκκλησάκι ή τον περικαλλή ενοριακό ναό, πάντοτε όμως μέσα στη Μία Εκκλησιά του Χριστού, στην Εκκλησία των μεγάλων θυσιών και των μεγάλων θαυμάτων. Ύμνοι στου Λυτρωτή τη Μάνα, τη Μάνα και παρηγοριά των Ορθοδόξων όλων, των Ελλήνων και των εκ περάτων. Η εορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου είναι γιορτή της ενότητας της Εκκλησίας. Από αυτά τα πέρατα του κόσμου σύννεφα τους Αποστόλους άρπαξαν και τους μετέφεραν στο ταπεινό οίκημα της Γεθσημανής, για να κηδέψουν 34
την Παναγιά. Τη Παναγιά της σιωπής, των δακρύων, των πόνων, των αδικουμένων, των ξένων, των σκλάβων, τη Φοβερά Προστασία των κατατρεγμένων, των θλιβομένων την Παραμυθία, της Ζωής της ίδιας τη Μεγαλόχαρη Μητέρα. Ακολουθώντας τα χνάρια τα Αποστολικά αφήσαμε τη γενέθλια γη των προγόνων, «εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο», που λούζεται από τη Χάρη του Παρακλήτου Πνεύματος, στεριωμένη εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια στην πίστη προς τον Τριαδικό Θεό. Κι ήρθαμε στην άκρη σχεδόν του κόσμου και στέλνουμε τη φωνή μας εκ περάτων, φωνή πρωτοχριστιανική, φωνή
μιας Εκκλησίας που τώρα σχεδόν ιδρύθηκε. Προσπίπτουμε στους ευλογημένους αδελφούς συμπατριώτες, που μιλούν ακόμα τη γλώσσα των αρχαίων φιλοσόφων και των Αγίων Πατέρων, του λαού εκείνου που πρώτος αποδέχτηκε του Πρωτοκορυφαίου Παύλου το κήρυγμα. Η συνεκλεκτή Εκκλησία του Κονγκό-Μπραζαβίλ ξέρει πού αποτείνει λόγο, ακόμα κι αν η φωνή της προέρχεται εκ περάτων. Οι Απόστολοι στην κλίνη της Παρθένου προσκόμισαν τη παρουσία τους κι από την κλίνη αυτή στο κενό Της μνήμα προσέπεσαν… Πώς θα μπορούσε η Μάνα της Ζωής απ’ το θάνατο να νικηθεί; Νικήθηκαν στ’
αλήθεια οι όροι της φύσεως σ’ Εσένα, Παρθένε Άχραντε! Στα πέρατα λοιπόν της Αφρικής αυτή τη Μάνα επικαλούμαστε, αυτή την Ενότητα της Εκκλησίας του Χριστού μέλπουμε. Μιλάμε υιικά στην ίδια Μάνα, στην ίδια Θεοδόχο αγκαλιά αναπαυόμαστε. Σ’ Αυτήν προστρέχουμε σε θλίψεις άλλες από εκείνες της πατρίδας, που πάντα θλίψεις ωστόσο παραμένουν, σ’ Αυτήν την ίδια μάνα βρίσκουμε καταφυγή. Βαδίζουμε σε μια γη που δε μοιάζει μ’ εκείνη της Ελλάδας την ευλογημένη, αλλά που διψασμένη δέχεται τη Χάρη του Θεού, σε μια γη που έμαθε να λατρεύει τον Αληθινό Θεό τα τελευταία χρόνια και να
35
στήνει εκκλησιές, άλλοτε πρόχειρες κι άλλοτε μόνιμες, αλλά τις στήνει! Και μέσα σ΄ αυτές λατρεύει τον Θεό, που αποκαλύφθηκε στον άνθρωπο εν Χριστώ Ιησού, και ικετεύει σε άρρηκτη ενότητα με την Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, όπως γύρω από τη νεκρική και ζωηφόρο συνάμα κλίνη της Παρθένου εκφράστηκε, εκεί που εκ περάτων οι Απόστολοι προσήλθαν. Βαδίζουμε σε μια γη που πειρασμοί πολύμορφοι και δαιμονικοί καραδοκούν ν’ αρπάξουν ανθρώπινες αθάνατες ψυχές, ν’ αμαυρώσουν την θεϊκή πνοή που τις εμφύσησε και να τις παρασύρουν στου Άδη τα σκοτεινά κι αλύτρωτα περάσματα μέσα από μαγείες, θυσίες, είδωλα και καταχθόνιες τελετές.
36
Αυτή την εκ περάτων φωνή ακούστε, αδελφοί, και δεηθείτε στη Μάνα των Ορθοδόξων, να στερεώνει τον ιεραποστολικό αγώνα που ξεκίνησαν ιερωμένοι Έλληνες αγωνιστές πριν από εμάς κι εμείς, υπακούοντας στην Εκκλησία, συνεχίζουμε. Γίνετε, αδελφοί, οι γέφυρες να ακουστεί το “Χαίρε” της νίκης του Θανάτου ακόμα και στα πιο δυσπρόσιτα μέρη τούτης της άκρης του ισημερινού, ώστε στην αγκαλιά της ίδιας Μάνας «ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ καρδίᾳ» να δοξολογείται το Όνομα του Παναγάθου Θεού και τα ελέη Του να είναι πάντοτε «μετά πάντων ἡμῶν». † Ο Μπραζαβίλ και Γκαμπόν Παντελεήμων
Υιέ μου Κατὰ τούς περασμένους μῆνες Μάιο καί Ἰούνιο ἐπισκέφθηκε τὴν Ἱ. Μητρόπολή μας ἐδὼ στὴν Μαδαγασκάρη ὁ σεπτὸς Προκαθήμενός μας τοῦ Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας καὶ πάσης Ἀφρικῆς κύριος κ. Θεόδωρος. Τὸ πρόγραμμα ποὺ ἀκολούθησε ἦταν ὁμολογουμένως ἀρκετὰ ἐξαντλητικό, καθὼς θέλησε στὴν ὀλιγοήμερη αὐτὴ πορεία του στὴ χώρα μας νὰ καλύψει ὅσο τὸ δυνατὸν εὑρύτερο φάσμα ἐπισκέψεων στὸ ἀγαπητό ποίμνιό Του ἀγνοώντας κόστος, συνθῆκες καὶ προσωπικὴ σωματικὴ κόπωση. Τὴν Παρασκευὴ 5 Ιουνίου τὸ ἀπόγευμα, ο Μακαριώτατος Πατριάρχης μας κατέφθασε στὸ Τουλιάρ, τὴν πρωτεύουσα τῆς εὑρύτε-
ρης περιοχῆς τοῦ Νοτίου τμήματος τῆς χώρας, ὅπου μέ τή χάρη τοῦ πανοικτίρμονος Θεοῦ ἐπιτελεῖται ἱεραποστολικό ἕργο. Ἐκεῖ τοῦ ἐπιφυλάχθηκε θερμοτάτη ὑποδοχὴ σὲ μιὰ ἄρτια καὶ φιλότιμη ὁργάνωση, τῆς ὁποίας παράγοντες ἦταν σύσσωμος ὁ κλῆρος καὶ λαὸς τοῦ Τουλιάρ. Στὸν καθεδρικὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου τὸν προσφώνησε ὁ πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱ. Μητροπόλεως, παρουσίᾳ τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου μας κ. Ἰγνατίου, στὴν τοπική γλῶσσα, ἐνῶ τὰ πλήθη τῶν πιστῶν συνόδευαν τὸν λόγο τῆς ὑποδοχῆς μὲ χειροκροτήματα εἰς ἔνδειξιν τοῦ ἐνθουσιασμοῦ καὶ τῆς ἀγάπης τους πρὸς τὸ πρόσωπο τοῦ Σεπτοῦ Προκαθημένου μας. Στὸ Τουλιὰρ ἐγκαινίασε τὴν νέα
37
πτέρυγα τῆς Ὀρθόδοξης κλινικῆς τῆς Betanimena, ἡ ὁποία ἀνεγέρθηκε μὲ τὴν δωρεὰ ἀνωνύμου δωρήτριας ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴ γενική μέριμνα τοῦ Ἱερομονάχου Ἀναστασίου ἀπὸ τὴν Κύπρο, ὁ ὁποῖος μὲ Κύπριους δωρητὲς ὑποστηρίζει τὴν πλήρη κάλυψη τῆς κλινικῆς τόσο σὲ φάρμακα ὅσο καὶ σὲ ἐξοπλισμό. Εἶναι ἕνα ἔργο τὸ ὁποῖο ἀνακουφίζει τὸν πόνο τῶν πτωχῶν ἀνθρώπων τῆς περιοχῆς μας, μιὰ ποὺ μὲ ἐλάχιστη συνδρομὴ ἐκ μέρους τῶν ἀσθενῶν καλύπτει διάγνωση καὶ θεραπεία στοὺς πονεμένους ἀρρώστους μας. Ἀκολούθησαν ἑορταστικές ἐκδηλώσεις κατὰ τὶς ὁποῖες ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης μας προσφωνήθηκε ἀπὸ τοὺς τοπικοὺς κρατικοὺς παράγοντες, οἱ ὁποῖοι τὸν συνόδευαν καθ’ ὅλη τὴν διάρ-
38
κεια τῆς ἐπίσκεψής του στὴν πόλη μας καὶ οἱ ὁποῖοι ἐξέφρασαν πολλάκις τὶς θερμές τους εὐχαριστίες πρὸς τὸ πρόσωπό Του ἀλλὰ καὶ τὴν Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολὴ γενικὰ γιὰ τὴν παρουσία καὶ τὸ ἐνδιαφέρον, ποὺ δείχνει πρὸς τοὺς πτωχοὺς τοῦ Νότου. Οἱ ἐκδηλώσεις κορυφώθηκαν μὲ τὴν τέλεση τῆς Θ. Λειτουργίας στὸ κλειστὸ Στάδιο τῆς πόλεως τοῦ Τουλιάρ, ὅπου πλῆθος κληρικῶν, ἐκπροσώπων ἀρχῶν, ἐκπροσώπων ἐκκλησιῶν καὶ πιστῶν μας, ἔψαλαν καὶ ὕμνησαν τὸν Θεὸ στὴν πρώτη ὑπαίθρια Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στὴ Νότια Μαδαγασκάρη. Ἦταν μιὰ ἀπὸ τὶς πιὸ συγκινητικὲς στιγμὲς, ὅταν ὁ σεπτὸς Προκαθήμενος τοῦ Πατριαρχείου μας ἐθυμίαζε τὰ πλήθη τῶν πιστῶν, οἱ
Ομαδικές Βαπτίσεις ὁποῖοι παρακολουθοῦσαν τὴν Θ. Λειτουργία μὲ κατάνυξη ἀπὸ τὶς κερκίδες τοῦ σταδίου. Ὁ Πατριάρχης θύμιαζε καὶ εὐλογοῦσε τὸν κόσμο, τὸ Στάδιο, τοὺς πιστοὺς μας, τὸν κλῆρο, τὴν πόλη μας… Τὸ ταξίδι τοῦ Μεγάλου Προκαθημένου μας τελειώνει πιά. Τώρα καθόμαστε μαζί Του κοντὰ στὴν θάλασσα, ἐκεῖ ὅπου τὸ περίφημο κανάλι τῆς Μοζαμβίκης ἑνώνει μὲ τὰ ἀγριεμένα κύματά του τὸν κόσμο μας, τὴν γῆ τῆς Μαδαγασκάρης μὲ τὸν ἄλλον συγγενὴ καὶ ταλαιπωρημένο κόσμο τῆς Μοζαμβίκης, τῆς γῆς τῆς Ἀφρικῆς. Τὰ μάτια Του ἀγναντεύουν τὸν Ὠκεανό. Ἄλλοτε δακρύζουν καὶ χάνονται στὴν σκέψη. Ἄλλοτε ζωνταντεύουν καὶ μὲ τὸ γαλήνιο χαμόγελο του προσώπου
Του, σοῦ μιλοῦν. Σοῦ μιλοῦν γιὰ τὸ αὔριο. Γιὰ τὸ ὅραμα. Γιὰ τὴν προσδοκία. Στρέφεται σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς παρευρισκομένους καὶ μὲ βαθὺ καὶ βαρὺ τόνο στὴν φωνὴ του ἀνοίγει τὴν μεγάλη καὶ ὕστατη προσφώνηση. Ὄχι ἀπὸ χάρτου καλάμου, ἀλλὰ ἀπὸ βίβλου καρδίας. Καρδιᾶς μεγάλης, γεμάτης ἀγάπη καὶ πόνο πρὸς τὸν συνάνθρωπο. «Γιέ μου! - τοῦ λέει. Σὲ παρακαλῶ φρόντισε γι’ αὐτὸν ἐδὼ τὸν κόσμο! Φρόντισε γιὰ τοὺς πτωχοὺς τῶν ἐρημιτικῶν περιοχῶν τοῦ Τουλιάρ. Φρόντισε γιὰ τοὺς πιστοὺς τῶν πόλεών μας. Κάνε τὴν Ἐκκλησία μας νὰ λάμψει μέσα σὲ αὐτὴν τὴν πόλη. Ξέχνα ὁτιδήποτε ἄλλο, ὁποιοδήποτε ἄλλο ἐνδεχόμενο στὴν ζωή σου καὶ
39
δώσου ὁλοκληρωτικὰ στὴν διακονία τοῦ πτωχοῦ αὐτοῦ κόσμου. Παιδί μου!... Βόσκε τὰ πρόβατά μου! Καὶ βάσταζε μὲ ὑπομονὴ καὶ ἀγάπη πάντα τὸν Σταυρό αὐτό. Σταυρὸ ποὺ στὶς ρίζες του ἔχει ριζωμένο τὸν Ἑλληνικό μας βασιλικό. Τὸν βασιλικὸ ποὺ φέρνει τὶς ἀρχέγoνες ρίζες μας. Τὶς ρίζες τῆς Ὀρθοδοξίας. Τὶς ρίζες τῆς Πίστεως, τῆς Ἐλπίδος καὶ τῆς Ἀγάπης στὸν φτωχό αὐτὸν κόσμο. Μὰ πάνω ἀπὸ ὅλα, τῆς Ἀγάπης. Μιᾶς Ἀγάπης ποὺ δὲν δίστασε οὔτε διστάζει καὶ τὸ αἷμα της νὰ δώσει γιὰ τὸν ἀδελφὸ καὶ συνάνθρωπο. Κοίταξε τὸν προκάτοχο τοῦ Πηδαλίου τῆς Ἱερᾶς αὐτῆς Μητροπόλεως. Καὶ θυμήσου γιὰ πάντα αὐτὸ τὸ ὄνομα: Νεκτάριος! Ἐκεῖ στὰ βαθιὰ ἁγιορείτικα νερὰ ἐξέπνευσε καὶ ἔδωσε τὸ μαρτυρικό του αἷμα στὴν
40
τελευταία ἀποστολή του στὸν κόσμο αὐτό. Οἱ εὐχές του σὲ ἀκολουθοῦν καὶ ἡ ζωή του γιὰ πάντα σὲ φωτίζει! Νὰ ξέρεις ὅμως, παιδί μου, ὅτι πάντα σὲ ἀκολουθοῦν οἱ εὐχές καὶ ἑνὸς Πατριάρχου! Μη φεύγεις, γιέ μου! «Εἰ φιλεῖς με, ποίμαινε τὰ ἀρνία μου. Ποίμαινε τὰ πρόβατά μου. …Καὶ ἰδοὺ ἐγώ εἰμι μεθ’ ὑμῶν πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς…» Γιέ μου! Ἐγὼ πιὰ γυρίζω πίσω στὴν Ἀλεξάνδρεια. Μὰ οἱ εὐχές μου καὶ οἱ προσευχές μου μένουν γιὰ πάντα μαζί σας. Παιδιά μου! Σᾶς θυμᾶμαι γιὰ πάντα στὶς προσευχές μου. Ὁ Θεὸς καὶ ἡ Παναγία μας ἂς εἶναι μαζί σας» Ἱερ. Πολύκαρπος Ἁγιαννανίτης
Ὁ ἐξανατέλλων χόρτον τοῖς κτήνεσι Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής, Θα θέλαμε να σας συγχαρούμε για την εκπληκτική δουλειά που κάνετε πάντα για τα αφρικανικά έθνη μέσω του ευαγγελισμού και της στήριξης όσων έχουν ανάγκη. Η οικονομική κρίση, την οποία διέρχεται η Ελλάδα, μας έχει επηρεάσει τόσο πολύ, όσον αφορά το ιεραποστολικό έργο και τη φροντίδα που παρέχουμε στα παιδιά μας σε κάθε σχολείο. Αντιμετωπίζουμε δυσκολίες να ταΐσουμε τα ορφανά μας και να τους προσφέρουμε σχολικά είδη, όπως κάναμε βασιζόμενοι στην οικονομική βοήθεια που λαμβάναμε από την Αδελφότητά σας. Αυτό επηρέασε εμάς και εν γένει σύνολη την Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουγκάντα. Αλλά συνεχίζουμε να πιστεύουμε και έχουμε τη βέβαιη πεποίθηση, ότι «Ola tha pane kala» στο μέλλον.
Στη γενική ιερατική σύναξη που έλαβε χώρα πέρυσι, ο πνευματικός μας πατέρας Μητροπολίτης Ουγκάντας κ. Ιωνάς συμβούλεψε όλους τους ιερείς να δημιουργήσουμε πιθανά μέσα, που θα μπορέσουν να καταστήσουν κάθε ενορία οικονομικά αυτάρκη, ώστε να συνεχίσουμε το ιεραποστολικό έργο χωρίς να περιμένουμε από τους εξ Ελλάδος δωρητές, καθώς η Ελλάδα δέχεται ισχυρές οικονομικές πιέσεις. Για το λόγο αυτό, καθίσαμε κάτω και σχεδιάσαμε ένα μικρό μελλοντικό σχέδιο, το οποίο είναι απλό, αλλά ταυτόχρονα δύσκολο, επειδή δεν έχουμε τα μέσα να το ξεκινήσουμε. Σκεφτήκαμε πώς μπορούμε να δουλέψουμε σήμερα για ένα καλύτερο μέλλον στις δύο μόνιμες ενορίες μας, τον Άγιο Ιάκωβο στο Nawango και τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου 41
στη Nakyaka, μαζί με τα έξι παρεκκλήσια και όσα άλλα δημιουργηθούν. Συμφωνήσαμε να ξεκινήσουμε την εκτροφή ζώων (βοοειδών και χοίρων) σε μια μικρή φάρμα 20-30 στρεμμάτων και να βάλουμε τουλάχιστον έξι αγελάδες ως ένα μικρό ξεκίνημα. Πιστεύουμε ότι, αν μας βοηθήσετε να αγοράσουμε αυτή τη γη και έξι αγελάδες, μετά από δύο χρόνια, αυτή η μικρή φάρμα θα αποτελεί πηγή εισοδήματος και θα παρέχει γάλα στα σχολεία μας, δίνοντας την ευκαιρία στα φτωχά παιδιά που φροντίζουμε να πίνουν γάλα κάθε μέρα από τη δική τους φάρμα. Για το σκοπό αυτό απαιτούνται περί τα 290 ευρώ ανά στρέμμα και 280 ευρώ ανά αγελάδα, δηλαδή συ-
42
νολικά 5.800 ευρώ για 20 στρέμματα και 1.680 ευρώ για 6 αγελάδες. Γι’ αυτό, αδελφοί, κάνουμε έκκληση στους φίλους της Ιεραποστολής, που μπορούν να μας βοηθήσουν, να στηρίξουν αυτή μας την προσπάθεια για να δημιουργήσουμε πιθανά μέσα επιβίωσης για τις ενορίες μας και τα παιδιά μας. Συνεχίζουμε να προσευχόμαστε για σας καθημερινά, ώστε ο Παντοδύναμος Θεός, που αγαπά την ανθρωπότητα, να σας λυτρώσει από κάθε δυσκολία και να σας παράσχει κάθε δώρο στην Ουράνια Βασιλεία Του. Αμήν! Ευχαριστούμε θερμά και ευχόμαστε καλό φθινόπωρο! π. Στέφανος Lunagula
Σιέρρα Λεόνε
Νέο container ακούραστης αγάπης Αναλογιζόμενος τη βιβλική καταστροφή που υπέστη ο πολυβασανισμένος λαός της Σιέρρα Λεόνε, τους σοβαρά αρρώστους συνανθρώπους μας, τους μολυσμένους από τον ιό Ebola, τα φοβισμένα πρόσωπα μικρών και μεγάλων, καθώς επίσης τις συνέπειες που ακολουθούν αυτή την τραγωδία, η καρδιά μου ραγίζει. Όμως όχι, δεν πεθαίνει, ανασταίνεται, σκιρτά και ελπίζει… Θυμάται τη φράση της μητέρας Τερέζας: «δεν υπάρχουν μεγάλα πράγματα, μόνο μικρά πράγματα με μεγάλη αγάπη»! Θυμάται το "μικρό θαύμα": σε μια Ελλάδα βυθισμένη στη βαθιά οικονομική κρίση, σε κλίμα ψυχρού πολέμου και πολιτικής αστάθειας, λίγες μέρες πριν το δη-
μοψήφισμα και τα capital controls, η Αδελφότητα Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής με τη χάρη του Θεού προετοίμασε και απέστειλε ένα ακόμα εμπορευματοκιβώτιο με ανθρωπιστική βοήθεια αποτελούμενη από τρόφιμα, ρουχισμό, παιχνίδια, εκκλησιαστικά είδη, νοσοκομειακά κρεβάτια και άλλα πολύτιμα αγαθά, με σκοπό την ανακούφιση των Αφρικανών αδελφών μας. Είναι πράγματι μικρή η προσφορά της Αδελφότητός μας, των μελών της και των διακονούντων αδελφών στην αποθήκη της, σε αναλογία με τις μεγάλες ανάγκες του λαού της Σιέρρα Λεόνε. Είναι όμως δοσμένη με μεγάλη αγάπη. Κωνσταντίνος Μεταλλίδης, Th.M. 43
Κρυσταλλία Αγγελίδου Ένα ανθισμένο χαμόγελο για τα παιδιά της Αφρικής Την μεγάλη ημέρα των αγίων Δώδεκα Αποστόλων 2015, το ιερό σκήνωμά σου πορευόμενο στη μητρική γη το συνόδεψε το δάκρυ του ουρανού… Μήπως όμως συμμετείχε και το δάκρυ των παιδιών της Αφρικής σε μυστική συμφωνία με τη φύση; Με την ιεραποστολική παρουσία σου στη Δυτική Κένυα, περιοχή της φυλής Nandi, υπηρέτησες στην ανέγερση Ιερού Ναού της Αναστάσεως, καταγράφοντας πνευματικές εικόνες συγκίνησης. Στην Αφρική, η συνάντηση με την απόλυτη φτώχεια μετέπλασε περισσότερο την εσωτερική σου χρηστότητα σε καθημερινή πράξη αγαθοεργίας. Το όραμά σου: να διατρέχουν το χρόνο της ημέρας θρεφόμενα τα πεινώντα παιδιά, έχοντας την ελπίδα της ζωής, που προπέμπει στο νου αναλαμπές χαράς. Ως τακτικό μέλος της Αδελφότητας Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής, τη διακόνησες ταπεινά στη διάδοση του ευαγγελικού μηνύματος, αλλά και στη μηνιαία συλλογή δωρεών «για τα αφρικανάκια», όπως έλεγες. Η κρυστάλλινη πηγή αξιών της καρδιάς σου, ακούραστη δρόσισε διψασμένους ανθρώπους, που πρόσμεναν χριστιανική πίστη. Ας είναι αυτός ένας χριστιανοπρεπής αποχαιρετισμός στο κατώφλι της αιωνιότητας. Χριστός Ανέστη! Νόστης Ψαρράς 44
Στήλες Ευγνωμοσύνης Δωρεές από 1.5.2015 έως 31.7.2015
Τα ονόματα των δωρητών δημοσιεύονται μόνο στην έντυπη έκδοση
Ἱλαρόν γάρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός 45
Τα ονόματα των δωρητών δημοσιεύονται μόνο στην έντυπη έκδοση
46
Τα ονόματα των δωρητών δημοσιεύονται μόνο στην έντυπη έκδοση
Ευλογία Θεού! Όταν η καλοσύνη των δωρητών γίνεται σπλαχνική πράξη αγαθοεργίας, οι πολύπαθοι λαοί σας ευγνωμονούν.
Άδεια χρήσης
Αυτό το έργο διανέμεται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 Διεθνές (goo.gl/ Q9uqXL). Έγινε χρήση ομοίως αδειοδοτηθέντων έργων των κάτωθι δημιουργών στις αντίστοιχες σελίδες:
4 Franck Vervial 10 John Abel 21 Benh Lieu Song 26 Steve Evans 27 WorldFish 31 United Nations Photo 33 Hendrik Terbeck 41 Giovanni Formenti 45 Alessandro Caproni 46 Jiya Aggarwal
47