Nr 42 ow december 2013 by Ondernemers Wijzer

COLOFON Ondernemers Wijzer is een maandelijkse uitgave van: EH Interim Solutions, Events & Publishing. T: 06-23609648 E: ondernemerswijzer@hotmail.com

Redactie, lay-out en opmaak: Esther Hoskens Aan dit nummer werkten mee:  Sander Vrugt van Keulen  Erik Gilden  Muriel van den Hazenkamp  Paul Mulder  Jan Kerkhofs  John van de Rijdt

Cover en logo: Studio YDID www.studio-ydid.nl

Distributie: Het online magazine Ondernemers Wijzer wordt gepubliceerd op Issuu, Facebook en wordt verspreid via LinkedIn en onder ca. 800 mailadressen.

Advertenties: Esther Hoskens ondernemerswijzer@hotmail.com Door te adverteren komt u in contact met de doelgroep. En dat is wat u nodig heeft om uw organisatie tot een succes te maken. Adverteren in de Ondernemers Wijzer kan ervoor zorgen dat u sneller die gewenste vertrouwensband opbouwt met uw doelgroep. Adverteren in Ondernemers Wijzer kan al vanaf € 47,50 * Voor meer informatie e/o prijzen stuurt u een e-mail naar: ondernemerswijzer@hotmail.nl * Vraag naar de voorwaarden

Voor wie? De doelgroepen van Ondernemers Wijzer zijn (startende) zelfstandig ondernemers, directieleden, managers en leidinggevenden in het MKB.

Onze doelstelling Doelstelling van het uitbrengen van dit magazine is het delen van de praktijkervaringen van andere ondernemers en tips en adviezen te geven. En natuurlijk hopen wij dat we een inspiratiebron kunnen zijn voor u en uw medewerkers. Ons panel van columnisten schrijft en informeert u met interessante en leerzame columns vanuit hun specifieke vakgebied en deelt zijn/haar kennis en ervaringen. Wilt u meer weten over een bepaald onderwerp, neem dan gerust contact op met een van onze columnisten. Zij staan u graag te woord en ongetwijfeld dat zij u op enigerlei wijze van dienst kunnen zijn. Onmisbaar in het magazine blijft de ‘Ondernemer van de Maand’. Waarom kiest hij/zij er voor om een eigen bedrijf te starten? Wat is zijn/haar drive? Kortom; wie is de persoon achter dit bedrijf?

Stel je vraag/vragen Heb je vragen over ondernemen of over het starten van de onderneming? Stuur je vraag (vragen) per mail naar: ondernemerswijzer@hotmail.com of plaats je vraag op onze FB pagina. Ongetwijfeld zijn er vele andere ondernemers met dezelfde vraag. Je vraag wordt of persoonlijk beantwoordt door een van onze columnisten of via een column in het magazine.

Volg ons via:

EINDEJAAR

REDACTIONEEL

De laatste dag van de laatste maand van 2013. En ook de overige 30 dagen vliegen voorbij. Tijd om de balans op te maken en met goede moed aan een nieuwe jaar vol kansen en mogelijkheden te beginnen. Balansen. Niet alleen tellen wat er nog in het magazijn staat, maar ook hoe we het volgend jaar gaan aanpakken. Gelukkig kunnen we vaststellen dat het diepste punt van de crisis bereikt is en er stabiliteit komt. En hierna hopen we weer te gaan groeien. Groeien op zowel persoonlijk als op zakelijk vlak. Neem ook de balans op van je eigen energieverbruik. CoachSander geeft je in zijn column een paar goede tips voor het komende jaar. Op zakelijk vlak geeft John van de Rijdt u helder in een schema weer wat de nadelen zijn wanneer 1 van de 6 belangrijke bouwstenen binnen en organisatie verloren is gegaan of niet aanwezig is. Wanneer de balans is opgemaakt ga dan plannen smeden. Onderschat daarbij de functionaliteit van een strategisch marketingplan niet. Een paar jaar geleden heb ik een presentatie bijgewoond van het Kempisch Ondernemers Platform met als thema â&#x20AC;&#x2DC;Ondernemer gaat vreemdâ&#x20AC;&#x2122;. Een aantal projecten zijn zeer succesvol tot stand gekomen en afgerond. Samenwerken met anderen is niet alleen voor bedrijven maar ook voor verenigingen. Zelf ben ik getuige geweest van een spectaculaire avond van de Muziekvereniging Kunst Adelt waarvan onze Jan Kerkhofs voorzitter is. Het verhaal leest u in zijn column. Mocht u nog zoekende zijn naar een schitterend gewaad voor de komende feestdagen? Lees dan zeker het interview met fashion artist Agnes van Dijk. Een modekunstenares wie van sinaasappelschillen en pauwveren de meest waanzinnige, sierlijke, elegante jurken maakt. Haar passie is fenomenaal. Ohja, voor degenen die moeite hebben met het maken van een passend Sinterklaas gedicht; onze tekstschrijver Paul Mulder kan rijmen en dichten zonder zijn hemd op te lichten! Veel leesplezier en graag tot volgend jaar. Esther Hoskens Uitgever & redactie

no vem ber 2 0 1 3 nr . 41 / 4e jaar gan g

INHOUD PAGINA

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Een ondernemer bij wie je kan aankloppen voor een uniek gewaad. Linnen. Zijde. Leer. Imitatiebont. Latex. Veren. Zonnepitten. Inlegkruisjes. Sinaasappelschillen. Barbiepoppen. Eierschalen. Agnes van Dijk maakt gebruik van verwachte en totaal onverwachte materialen in haar creaties. Altijd weer die drang om iets moois, iets eigenzinnigs te maken. Daarbij gestimuleerd door mijn verlangen altijd weer verder te kijken. Want iets is altijd weer anders dan dat het lijkt.

Samenwerken kan verrassend zijn. Samenwerking opent ogen die anders gesloten blijven. Samenwerking staat boven concurrentie en maakt je sterker.

PAGINA

Alles zelf doen is optellen. Samenwerken is vermenigvuldigen. Column door Jan Kerkhofs

PAGINA

De juiste bouwstenen voor een stevige organisatie Er is maar ĂŠĂŠn conclusie en dat is dat de Bouwstenen Strategie+Structuur +Cultuur+Mensen+ Middelen + Resultaten logische bouwstenen zijn om te gebruiken in een organisatie. Als een van deze zes bouwstenen in mindere mate vertegenwoordigd is in de organisatie, dan krijgt men meteen scheefgroei. Daarom is het van belang deze bouwstenen evenredig te gebruiken en proactief toe te passen. Column door John van de Rijdt

no vem ber 2 0 1 3 nr . 41 / 4e jaar gan g

PAGINA

Je hebt zo van die dagen

INHOUD

Het lastige met creatief werk is dan weer dat creativiteit zich niet altijd laat dwingen. Alleen houden deadlines daar weer geen rekening mee. Column door Paul Mulder.

Doe wat je energie geeft Al sinds jaar en dag geef ik in gesprekken aan dat ik alleen doe wat ik leuk vind. Wat ik eigenlijk zeg, is: ‘ik doe waar ik energie van krijg’. De eerste vraag die ik dan (bijna) altijd krijg, is: ‘Maar je moet toch ook dingen doen die je niet leuk vindt?’

PAGINA

Column door Sander Vrugt van Keulen.

PAGINA

Eindejaarstips 2013 Op de valreep van 2013 nog 10 eindejaarstips. De tips zijn gebaseerd op de meest recente plannen van het kabinet voor volgend jaar. Een aantal van deze plannen is echter nog niet definitief, omdat ze nog door de Tweede en Eerste Kamer moeten worden goedgekeurd. Het is daarom altijd verstandig contact op te nemen om uw persoonlijke situatie te bespreken in combinatie met de actuele stand van zaken. Column door Erik Gilden.

‘Linken’ op internet, mag dat? Er wordt ook wel eens gezegd dat de “oude” rechten van intellectueel eigendom in de toekomst door die ontwikkelingen niet meer toereikend zullen zijn. Maar tot er in de toekomst wetswijzigingen worden doorgevoerd, hetgeen te verwachten valt, moeten wij het doen met deze wetten en de uitleg die de rechters daaraan geven.

PAGINA

Column door Muriel van den Hazenkamp

no vem ber 2 0 1 3 nr . 41 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

EEN ONDERNEMER BIJ WIE JE KUNT AANKLOPPEN VOOR EEN UNIEK GEWAAD

Wat ik maak beweegt zich tussen mode en beeldende kunst. Het onderzoek en experimenteren dat voorafgaat aan het daadwerkelijk maken van een collectie is belangrijk, want daarin ervaar ik de vrijheid van geest om onbegrensd, dwars en verbindend te denken. Extravagantie om het schokeffect is niet wat ik daarbij nastreef. Wel het uitwerken van ogenschijnlijk gekke ideeën in iets stijlvols, met gevoel voor schoonheid. TEKST: LIENEKE KOORNSTRA FOTO’S: LIES VOGELZANG

Linnen. Zijde. Leer. Imitatiebont. Latex. Veren. Zonnepitten. Inlegkruisjes. Sinaasappelschillen. Barbiepoppen. Eierschalen. Agnes van Dijk maakt gebruik van verwachte en totaal onverwachte materialen in haar creaties.

Met een royale lach wijst Agnes van Dijk (1962) naar haar hoofd. ‘Waar mijn creaties ontstaan? Hoofdzakelijk in mijn bovenkamer. Komen mijn handen er eenmaal aan te pas, dan werk ik door het hele huis.’ Ze schenkt thee uit een sierlijke theepot waar gestileerde kleurrijke tulpen op staan. Ook haar kleding en schoenen zijn sierlijk, een aansluitende paarse jurk, schoenen met hak en plateau. Nadat ze de hond, een sierlijke hazewind, de mand in heeft gestuurd, vervolgt ze: ‘Mijn atelier gebruik ik alleen voor werk dat veel troep geeft of stinkt, zoals latex gieten. Werk ik met stoffen, dan werk ik aan de grote huiskamereettafel. Maar ik drapeer het materiaal ook vaak rechtstreeks op de pop.’ Ze toont enkele foto’s en vestigt de aandacht op een van de creaties die zij in opdracht ontwierp ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van het Weverijmuseum, Geldrop. ‘Helemaal gemaakt van de enorme hoeveelheid scheringdraden die ik hiervoor kreeg. Die dikke strengen draad verdeelde ik over de schouders van de pop en modelleerde ze net zo lang totdat ik ze mooi vond vallen.’

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Twee creaties die Agnes in opdracht ontwierp ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van het Weverijmuseum, Geldrop.

â&#x20AC;&#x2DC;Helemaal gemaakt van de enorme hoeveelheid scheringdraden die ik hiervoor kreeg. Die dikke strengen draad verdeelde ik over de schouders van de pop en modelleerde ze net zo lang totdat ik ze mooi vond vallen.â&#x20AC;&#x2122;

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Iets aparts In haar kindertijd was Agnes al graag met lapjes en stofjes in de weer. Gefascineerd door het harpje op de kaft van een nieuw verschenen psalmboekje, knipte ze het uit en versierde het met materialen uit haar moeders naaidoos. ‘Ik vond dat harpje zo mooi’, zegt Agnes. Met veel plezier nam ze op de lagere school deel aan de handwerklessen. ‘De poedel die ik om een flesje haakte en die ik van maar liefst tien pompoenen voorzag, ging naar mijn Als 16-jarige begon oma. Vrijwel alles dat ik maakte ging die kant op, maar zelf stal ik de show met mijn zelfgehaakte tas.’ Agnes met het ontwer-

pen van haar eigen kleding. Haar moeder was wat dat betreft een aanstekelijk voorbeeld. Maar in Agnes’ wens om naar de modeacademie te gaan zagen haar ouders geen brood.

Als zestienjarige begon ze met het ontwerpen van haar eigen kleding. ‘Mijn moeder was wat dat betreft een aanstekelijk voorbeeld. Ma liep altijd in de leukste dingen omdat ze het zelf maakte. Haar slogan: Als je handig bent met naald en draad kan je er steeds voor zorgen dat je iets aparts aan hebt en ben je niet afhankelijk van wat in de mode is. En ja, praktisch vond ze het zeker ook.’ Agnes genoot ervan samen met haar moeder naar een stoffenhal te gaan. Terwijl haar klasgenootjes gingen sporten of een instrument leerden bespelen, was Agnes bij een coupeuse in de leer waar ze zich de kunst van het patroontekenen eigen maakte.

Ongestreken Couturier, dat wilde ze worden. Het was dan ook haar wens naar de modeacademie te gaan. Het liep anders. Maar in Agnes’ wens om naar de modeacademie te gaan zagen haar ouders geen brood en stelden haar voor een opleiding bij Schoevers te volgen. ‘Niets voor mij’, zegt Agnes uit de grond van haar hart. ‘Iets met mensen doen, dat leek me ook wel leuk. Zo belandde ik in het maatschappelijk werk. Ik koos voor de praktische kant, het regelwerk.’ Achtereenvolgens werkte ze bij het Algemeen Maatschappelijk Werk, Blijf van mijn Lijf, Slachtofferhulp en Stichting Combinatie Jeugdzorg. Ondanks de geslaagde carrière die ze maakte van maatschappelijk werk naar management, hield de drang om met mode en kunst bezig te zijn bij Agnes aan. ‘In mijn studententijd bleef ik mijn kleren zelf naaien. En natuurlijk maakte ik daar iets bijzonders van. De stoffen waren heel goedkoop, niet meer dan twee gulden per meter – ik had zelfs geen strijkbout in die tijd, daar had ik het geld niet voor – maar ik versierde mijn aankopen met allerlei stiksels en maakte ontwerpen met heel wijde mouwen en asymmetrische halslijnen. Wil je ze zien?’

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

De modekunstenares staat op om een fotoalbum uit de kast te halen. ‘Acht jurken’, prijkt in haar handschrift op het voorblad. Daaronder: ‘De foto’s zijn in 1983 genomen.’ Ze zijn van een beroerde kwaliteit maar geven desondanks een beeld van Agnes’ aanleg. ‘Ik heb zelfs enkele japonnen kunnen verkopen, aan dames van plezier’, vertelt Agnes. ‘Ongestreken, moet je nagaan!’ Ze slaat het boek dicht en vertelt over de knuffelbeesten die ze vervolgens maakte van stofresten. Giraffes, apen, walvissen: een hele dierentuin kwam uit haar handen. Agnes: ‘Boetseren deed ik in die tijd ook. Theaterpoppen. En ja, daar naaide ik kleding voor. Tekenen met ecoline was een andere liefhebberij. En schilderen, realistisch schilderen. Fruit was mijn onderwerp. De kleur, de vorm, maar vooral de details ervan vond ik interessant.’

Parfumflesjes Het plezier in de (schilder)kunst was voor Agnes reden om zich er nog verder in te bekwamen. Bij de Academie voor Kunst en Vormgeving St. Joost liet zij zich verder scholen. Agnes: ‘Eén van de opdrachten was het maken van een pop-up-boek, je kent ze wel, zo’n boek waarin allerlei figuren omhoog springen als je het opendoet. Wonderwel ging me dat goed af. Op grond daarvan ontstond bij mij het idee collages te maken.’ Voor Agnes het moment om de deur van haar carrière in de zorgsector te sluiten. ‘Ik wilde niet langer bezig zijn als hobbyist. Het was ondoenlijk het aantal uren dat ik daarvoor nodig had met mijn werk en gezin te combineren. Financieel was het haalbaar. Dat ervaar ik als een grote luxe.’

Collage ‘Rookvrouw’

Een jaar later, in 2008, sleepte ze met haar collage Rookvrouw de Tweede Publieksprijs in de wacht bij de Excellence Woon- & Genotbeurs te Eindhoven.

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Datzelfde jaar werd ze met haar collage Mathilde in onderwatergewaad genomineerd bij de Kunstwedstrijd 2008 van Leef! ‘Als je deze collages bekijkt kan het je natuurlijk niet ontgaan hoeveel aandacht ik had voor de kleding van deze dames. De Rookvrouw draagt een jurkje van parfumflesjes en Mathilde Willink is gehuld in een creatie waarin pauwenveren zijn verwerkt,’ vertelt Agnes.

Aan alle collages die ze maakte ging diepgaand onderzoek vooraf. Voordat ze met Josephine begon, een collage waarmee ze genomineerd werd voor Het Vierkante Ei 2009, spitte ze zo ongeveer alles door wat er op papier en op het internet verschenen is over deze danseres die twaalf kinderen uit alle delen van de wereld adopteerde. Het portret dat Agnes van haar maakte toont Josephine Baker in haar bananenpakje bij de revue Un vent de Folie. De hoed waarmee Agnes deze fascinerende vrouw uitdoste, is gemaakt van geprepareerd savooienkoolblad.

Linnen en hooggehakte laarsjes Het eerste gewaad ontstond heel spontaan. Agnes: ‘Het leek me wel wat om een mix te maken van olieverf en collage. De vrouwen uit mijn familie vormden daarvoor mijn uitgangspunt. Ik schilderde mijn moeder, mijn zus, mijn beide oma’s, mijn tantes, nichtjes, overgrootmoeders, mezelf en uiteraard ook mijn dochter.

Collage ‘Josephine’

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Al die portretjes bevestigde ik op een papierblad aan de muur. Het resultaat vond ik zo geijkt. Echt helemaal niets aan zo. Maar intussen had ik ook een etalagepop in huis. Ik besloot haar maar eens te omhangen met de portretjes, die ik verbond met zo'n duizend goudkleurige veiligheidsspeldjes. En toen was ik tevreden.’ De alles bepalende omslag van collages naar modekunst maakte Agnes toen een vriendin kwam aanzetten met een lading expositiematerialen. ‘Een enorme hoeveelheid prachtig linnen, met her en der stiksels erin om stokken in te steken. Het geheel was te gammel om te gebruiken bij een expo van mijn collages. De stokken zijn in vlammen opgegaan en de stof was meer dan voldoende om een ruime mantel van te maken met een zogenaamde 360°-onderkant, een cirkel dus die vanaf de taille naar de grond wordt gevormd. Ik versierde die onderkant met allerlei handgemaakte applicaties naar de beruchte paarse plateauschoen van Vivienne Westwood waarop het topmodel Naomi Campbell is gestruikeld. De binnenkant van de mantel voerde ik met hetzelfde linnen, er was genoeg. En toen was er nog volop stof over om een bijpassende hoed te maken.’

Ik zag gewoon: dit gaat mooi worden, dit gaat getoond worden, technisch is het goed en inhoudelijk ook. Het kan iemands smaak niet zijn, maar deugen doet het wel. Ruim een half jaar werkte Agnes aan het geheel dat zij betitelde als CodeGrandeur. ‘Al doende merkte ik dat ik hier wel heel erg blij van werd. Ik zag gewoon: dit gaat mooi worden, dit gaat getoond worden, technisch is het goed en inhoudelijk ook. Het kan iemands smaak niet zijn, maar deugen doet het wel.’ Opnieuw laat Agnes een foto zien. Toen de Dutch Art & Design Salon deze foto onder ogen kreeg, waren ze meteen razend enthousiast. En zo ging het voorlopig richting ’s-Hertogenbosch met die mantel.’ CodeGrandeur

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Ontplooien Agnes had geen enkele aanmoediging nodig om de draad weer op te pakken die ze in haar tienertijd bij haar beroepskeuze moest loslaten. ‘Ik voelde de vrijheid me als kunstenaar te ontplooien. Ja, doe je droom, dat is wat ik iedereen aanraad. Ik kan nu eindelijk doen wat ik het liefste doe en wat ik ook het beste kan. Het schiet niet op als je als kunstenaar alleen goed bent met je creaties. Je moet jezelf ook kunnen verkopen. Soms zit ik vol ideeën maar toch kan ik er dan voor kiezen te werken aan mijn naamsbekendheid. Visitekaartjes, folders en een eigen website spreken voor zich, ten minste, als ze professioneel zijn. Kwaliteit toont zich niet alleen in de kunst die je maakt, maar ook in de wijze waarop je jezelf presenteert. Ik had er best lef voor nodig om aandacht te vragen voor mijn werk bij bekende galeriehouders, gesprekjes aan te knopen en visitekaartjes achter te laten. Maar relaties zijn heel belangrijk. Die zijn absoluut nodig om verder te komen.’

Inlegkruisjes met parels Nadat ze de hond op een vriendelijke maar besliste toon terug de mand in heeft gestuurd, loopt Agnes naar de computer. Ze zoekt naar de webpagina van De Ruimte, Geldrop. ‘Kijk, het was juni 2009 toen ik daar voor het eerst exposeerde. Terwijl de bezoekers nog uitsluitend mijn collages te zien kregen, werkte ik heel hard aan een nieuw gewaad van inlegkruisjes. Dat schetste verbazing. Maar voor mij is het juist een uitdaging materiaal uit de context te halen van de oorspronkelijke bedoeling. In mei 2011 exposeerde ik opnieuw in De Ruimte, nu zowel met collages als met gewaden, inclusief mijn AllWayGoldDress. Je moest vrouwen ernaar zien kijken! Aanvankelijk werd er vooral stilgestaan bij het ontwerp. Maar dan, als de aandacht eenmaal naar het materiaal verschoof, dan kwamen achtereenvolgens de verbaasde blikken, de nieuwsgierige blikken, de zich vergewissende blikken met tot slot het meisjesachtige gegiebel of de volle schaterlach. Succes verzekerd.

‘AllDayPearlDress’

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Van hetzelfde materiaal maakte ik daarna nog een ander gewaad, inclusief hoed. Omdat ik deze creatie geheel met parels heb bewerkt laat de naam zich wel raden, AllDayPearlDress. Vergeefs heb ik producenten van inlegkruisjes benaderd om deze gewaden in hun reclames te gebruiken, het leek me een originele manier voor hen om hun artikel onder de aandacht te brengen.’ Een ogenblik staart Agnes voor zich uit. ‘Natuurlijk fantaseer ik wel eens heimelijk dat mijn creaties wereldberoemd zijn.’ Na een moment van stilte zegt ze met een relativerende lach: ‘Maar wat niet is kan nog komen, toch?’ Ze biedt een glas wijn aan, rode. Al inschenkend merkt ze op: ‘Niet alleen om enige bekendheid te verwerven maar ook om goed te zijn is het in elk geval belangrijk jezelf te blijven ontwikkelen.’

De sinaasappelhuid wordt verguisd. Maar wat gebeurt er wanneer je daar eens op een andere manier naar kijkt? Kan zo’n structuur dan spannend of sexy zijn?

Sinaasappelschillen Van een tijdelijk onvermogen om tot creëren te komen heeft Agnes weinig last. ‘Bij mij is er een continue wisselwerking tussen invloeden van buitenaf, mijn gedachtegang en mijn gedrevenheid. Een voorbeeld. Veel vrouwen krijgen vroeg of laat cellulitis op de dijen en de billen. Die sinaasappelhuid wordt verguisd. Maar wat gebeurt er wanneer je daar eens op een andere manier naar kijkt? Kan zo’n structuur dan spannend zijn of sexy? Mijn antwoord daarop heb ik zichtbaar gemaakt in het ontwerp CelluLiteDress, waarin ik sinaasappelschillen en –schijven verwerkte.’ De modekunstenares nipt van haar wijn. De smaak is fruitig en kruidig, heerlijk.

‘CelluLiteDress’

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Opnieuw laat ze twee foto’s zien. ‘De eerste uitvoering was niet echt geslaagd. Voor de foto misschien wel, maar het was gewoon een zwaar gevaarte door de vele metalen ringen waarmee ik de sinaasappelstukken aan elkaar had bevestigd. Ik schrik er niet voor terug om eigen werk uit elkaar te halen of weg te doen. Maar het thema sprak me nog altijd aan en het gebruikte materiaal was nog prima. Intussen had ik vloeibare latex ontdekt. Dat was het tovermiddel om mijn sinaasappeljurk mee in elkaar te zetten. En hij is er beter op geworden, veel beter.’

Het onderwerp huid is een terugkerend thema in het werk van Agnes. De associatie met een huid die kan worden als een tweede huid, is het meest recent. ‘Latex ligt hierbij voor mij het meest voor de hand. Net als leer en rubber voelt en sluit het aan als een tweede huid en neemt het ook de eigen huidtemperatuur aan. Maar het biedt bovendien de mogelijkheid om de verschillende karaktertrekken van de huid vorm te geven. Het materiaal is van alles tegelijk: kwetsbaar, gaaf, rafelig, doorschijnend, dik, dun en ijl. En om het geheel nóg dichter bij de huid te brengen vermeng ik de vloeibare latex met pigmenten omdat die de huid kleuren, en met inkten omdat daarmee getatoeëerd wordt.’

‘Mother Earth’

Met trots showt ze de foto’s van haar laatste creaties. ‘Wat ook nieuw is: alles uit deze collectie is draagbaar.’ Ze vestigt de aandacht op een gewaad dat gekleurd is in aardetinten en daarom de naam Mother Earth heeft gekregen. ‘Een donkere pantalon eronder en reken maar dat je in het middelpunt van de belangstelling staat.’

De collectie Skinny Movement is nog niet af. ‘Het geheel vraagt om beweging. Dat vergt een heel proces dat ik nog moet doorlopen, dus ik ben er nog niet uit hoe ik die beweging er precies in wil brengen.’

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Collectie ‘Skinny Movement’

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Een bijzondere mouw Het is zeker soms ook zoeken voor Agnes. ‘Doorgaans werk ik in series, ontleend aan een bepaald thema waarbij het ene het andere oproept. Wat dat aangaat zit er evenwicht in al mijn collecties, met uitzondering van Transmania. Op mijn website is daar niets meer van te zien omdat ik de opnames van ontwerpen die ik achteraf te gezocht vond, ervan af heb gehaald. Ik toon ze nog wel bij de lezing die ik op aanvraag geef. Die boeit niet alleen omdat ik inzichtelijk maak hoe inspiratie werkt, maar ook omdat ik inga op hindernissen en valkuilen bij het scheppen van een kunstwerk.’ De modekunstenares schenkt opnieuw in. Presenteert er blokjes kaas bij waar asperges in zijn verwerkt. Apart van smaak, niet verkeerd. ‘Ik zoek zeker naar afgeleide vormen om mijn creaties te tonen en te verkopen of te verhuren. Mijn lezing is daar een voorbeeld van. Maar denk ook aan videoclips, dans en performance (LK: fysieke optredens).’ Voor Agnes is de samenwerking met andere kunstenaars essentieel. ‘Zij voegen doorgaans een artistieke invalshoek toe aan mijn werk. Ik ervaar dat bijvoorbeeld heel sterk in relatie met Lies Vogelzang, die ik tijdens één van mijn exposities bij De Ruimte heb leren kennen. Dankzij haar fraaie fotowerk kan ik mijn creaties op het internet artistiek en technisch optimaal presenteren. Voor die foto’s maar ook voor videoclips en performance heb ik natuurlijk modellen nodig. Gelukkig zijn er intussen diverse mensen waarop ik hiervoor een beroep kan doen. En nee, een model hoeft voor mij niet te beantwoorden aan het westerse schoonheidsideaal. Diversiteit vind ik belangrijk: slank, vol, blank, donker, jong, oud. Eén van mijn modellen heeft een kunstbeen, een ander lijdt aan alopecia (LK: kaalheid).' Gewaden op bestelling maakt Agnes ook. Of je nou de show wilt stelen bij een optreden of met een party, ze weet er altijd een bijzondere mouw aan te passen.

Zonnebloempitten Behalve samenwerken met andere kunstenaars kan Agnes ook door hen geïnspireerd raken. ‘Dat kan bij mij resulteren in een niet te stuiten gedrevenheid om een ‘couturele vertaling’ te maken. Een voorbeeld? In 2011 zag ik in het Tate Modern in Londen van de Chinese kunstenaar Ai Weiwei een enorme berg die uit miljoenen zonnebloempitjes bestond. Geen echte zonnebloempitten maar met de hand beschilderde pitjes van porselein. Eenmaal thuis heb ik meteen een enorme hoeveelheid zonnebloempitten ingeslagen en die pit voor pit aaneengeregen, net zolang totdat Sunmania echt helemaal af was. Mijn vingers waren compleet kapot van het vele prikken en ja, engelengeduld was voor dit ontwerp ook weer een must.’ De enorme hoeveelheid werk die Agnes keer op keer moet verzetten om een gewaad te maken, is zeker één van de redenen dat ze haar creaties niet voor een prikje kan verkopen.

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Rest de vraag waarom Agnes zich tot op heden in al haar creaties uitsluitend op vrouwen heeft gericht. ‘Vrouwelijke, ronde vormen vind ik mooi om mee te werken. En een vrouw zal zich eerder in iets extravagants kleden dan een man. Een man is doorgaans niet gesteld op al die poespas aan zijn lijf. Terwijl hij zo trots is als een pauw als zijn vrouw er stijlvol uitziet in fascinerende kleding die haar lichaamsvormen benadrukt. Ja, mannen zijn dikwijls ook heel enthousiast over mijn werk.’ Snel voegt ze eraan toe dat het geenszins in haar bedoeling ligt mannen uit te sluiten. Daarbij denkt ze zowel aan theaterkostuumontwerpen als aan kleding voor transgenders en travestieten. Enkele van haar creaties draagt Agnes zelf. Maar alleen bij speciale gelegenheden. ‘Ik houd het graag speciaal’, besluit de modekunstenares.

‘Machissimama’

‘SunMania’

Altijd weer die drang om iets moois, iets eigenzinnigs te maken. Daarbij gestimuleerd door mijn verlangen altijd weer verder te kijken. Want iets is altijd weer anders dan dat het lijkt.

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

ONDERNEMER VAN DE MAAND: AGNES VAN DIJK, FASHION ART

Meer zien en weten over het werk van Agnes? Bezoek dan haar website: www.agnesvandijk.nl Op de hoogte blijven van exposities waaraan Agnes deelneemt? Schrijf je dan in voor haar nieuwsbrief. Stuur een mailtje naar: agnes@iae.nl Een gewaad huren of kopen? Voor mogelijkheden en vrijblijvende prijsopgave stuur een mail of bel: 06 22 61 05 49 Interesse in een door Agnes verzorgde lezing of workshop? Bezoek voor meer informatie haar website: www.agnesvandijk.nl

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Advertentie

SAMENWERKEN KAN VERRASSEND ZIJN! Wanneer kan je wel samenwerken en wanneer niet? Ik denk dat samenwerking altijd mogelijk is. Het klinkt niet logisch dat je een samenwerking aangaat met je concurrent. Toch kan dit nog eens een verrassend effect opleveren. De Engelsen zeggen: "if you cann't beat them, join them". En daar zit een hele grote kern van waarheid in.

Het doel moet niet zijn om je concurrent te verslaan, maar een samenwerking zou beide partijen kunnen versterken. Je ziet meubelboulevards. Hier zitten concurrenten bij elkaar, adverteren samen en trekken door samenwerking een groter publiek aan. Ditzelfde geldt ook voor â&#x20AC;&#x153;autostraten". Meerdere dealers die bij elkaar gaan zitten, waardoor de potentiĂŤle koper op een korte afstand meerder automerken kan bezoeken. Als je het zo vertelt klinkt het logisch. Om toch maar een naam te noemen die wel bij zijn concurrenten in winkelcentra zit, maar (volgens mij) van het woord samenwerking nooit heeft gehoord, is Specsavers. Specsavers probeert in een reclame concurrenten "zwart" te maken, waardoor zij er als beste uit proberen te komen. Toen onlangs Pearl als beste winkelketen 2013 in de categorie optiek werd uitgeroepen, werd een andere opticienketen het slachtoffer. Ik kies dan voor Pearl. Ga uit van je eigen kracht en win daar je klanten, doelgroep of publiek mee. Je ziet samenwerkingsverbanden waarbij zelfs bij elkaar "in de keuken" wordt gekeken. In november ben ik voor een bedrijf twee dagen naar een bijeenkomst geweest op twee locaties. Beide locaties hebben hun deuren open gezet en uitleg gegeven over hun bedrijf. Alles mocht gezien worden en er werd zelfs beoordeeld. Er werd lovend gesproken, maar ook kritische noten werden geuit. Het bezoek aan deze bedrijven geeft andere ondernemers, in deze branche, weer inspiratie. Het doel is om er allemaal beter van te worden. Naast ondernemer ben ik ook voorzitter van Muziekvereniging Kunst Adelt uit Hapert. Onze muziekvereniging speelt op het hoogste amateurniveau in Nederland. Wij hebben binnen onze vereniging een eigen muziekschool met gekwalificeerde docenten op blaasinstrumenten en slagwerk. In onze gemeente is Podium 10 actief. Hier wordt muziekles gegeven door zelfstandige muziekdocenten gericht op popmuziek. Het is van belang dat er voldoende aanwas is om een vereniging is stand te houden.

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Een harmonie heeft een bepaald imago dat de jeugd niet direct aanspreekt. Met het bestuur en de dirigenten besprak ik vorig jaar om een themaconcert te organiseren met jonge muzikanten van Podium 10. Onze dirigent van het harmonieorkest wilde de uitdaging aangaan. Muzikanten van Podium 10 hebben eigen nummers geschreven en onze dirigent heeft er een arrangement voor blaasmuziek op gemaakt. Op 15 en 16 november 2013 is de uitvoering geweest. Een groots succes. Muzikanten van Podium 10 met hun aanhang wisten niet wat ze hoorden. Optreden met een orkest van 80 personen. De band Reminder, een band met folkmuziek, is vorig jaar opgericht vanuit Podium 10. Op hun facebook schrijven ze. "Dit is het mooiste wat we tot nu toe gedaan hebben". Eigen geschreven nummers van twee tieners werd door hun persoonlijk uitgevoerd en ondersteund door het orkest. De muzikanten en hun docenten riepen dat het hier niet bij mag blijven.

Door samenwerking met verschillende muziekstromen, genres, instrumenten en docenten is op 15 en 16 november nog eens gebleken dat samen een doel stellen tot een groot succes kan leiden. Samenwerking opent ogen die anders gesloten blijven. Samenwerking staat boven concurrentie en maakt je sterker.

Jan Kerkhofs Advies– en Organisatiebureau Uw bedrijf, mijn zorg! Jan Kerkhofs Advies en Organisatiebureau ondersteunt en begeleidt ondernemers uit het MKB bij het opstellen van ondernemersplannen en financieringsaanvragen. Heeft ervaring in het geven van presentaties, workshops, lezingen, voorzitten van vergaderingen & discussiegroepen en begeleiden van managementteams. Contact: Akkerwinde 79 5527 KL HAPERT 0497—385036 06—48316291 info@jankerkhofs.nl

Alles zelf doen is optellen. Samenwerken is vermenigvuldigen.

www.jankerkhofs.nl @JPMKerkhofs

Foto: Philip Vugts www.kunst-adelt.nl

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Advertentie

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

DE JUISTE BOUWSTENEN VOOR EEN STEVIGE ORGANISATIE In de oktober editie heb ik een stukje met de titel “Werknemers, het kapitaal van uw onderneming” geschreven en stil gestaan bij onderwerpen zoals transparantie, vertrouwen, teamgeest enz. Onderstaande uitleg zou voor uw organisatie een handvat kunnen zijn om deze onderwerpen uit te werken. In de uitleg zijn een aantal Bouwstenen genoemd:

Bouwsteen Strategie Het aandachtsgebied strategie gaat over de doelstellingen van de organisatie (missie en visie) en over de manier waarop de organisatie deze tracht te bereiken (strategie, beleid). In essentie gaat het erom een goede balans te vinden tussen de gewenste externe resultaten en de bestaande interne mogelijkheden. Een goede strategie gaat daarom zowel over de organisatie–buitenkant (wat willen we bereiken) als over de organisatie–binnenkant (welke structuur, cultuur, mensen en middelen hebben we nodig om de gewenste resultaten te behalen).

Bouwsteen Structuur Het aandachtsgebied structuur gaat over de organisatie– en de processtructuur. In essentie gaat het om de vraag hoe de bedrijfsactiviteiten georganiseerd zijn en welke taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden de medewerkers hebben.

Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Bouwsteen Cultuur Het aandachtsgebied cultuur gaat –net zoals structuur– over de vraag hoe mensen met elkaar omgaan. Het betreft hier echter de zachte of informele kant van de omgangsvormen. In essentie gaat het om de basiswaarden van de organisatie, de wijze waarop managers en medewerkers met elkaar omgaan.

Bouwsteen Mensen Het aandachtsgebied mensen gaat in hoofdzaak over het managen van de competenties (kennis– en vaardigheden). Daarbij wordt gebruik gemaakt van twee invalshoeken: de ontwikkeling en borging van kennis– en vaardigheden van een organisatie en de persoonlijke loopbaanontwikkeling van de medewerker zelf.

Bouwsteen Middelen Het aandachtsgebied middelen gaat over een breed scala van alle ‘overige’ resources te weten: financieel management (geld), informatiemanagement (ICT), facility management (huisvesting, materiaal, secretariaat, beveiliging, catering) en communicatiemanagement.

Bouwsteen Resultaten In essentie gaat het om de vraag wat de werkzaamheden van de organisatie hebben opgeleverd. Uitgangspunt is daarbij het ‘van buiten naar binnen’ kijken. De waardering wordt vastgesteld (gemeten) van de vier belangrijkste groepen belanghebbenden (stakeholders) te weten: medewerkers, klanten en leveranciers, maatschappij en eindresultaten (financiële en operationele doelstellingen).

De relatie tussen verschillende bouwstenen De zes bouwstenen lijken op het eerste gezicht eenvoudig. Elke manager zal deze aandachtsgebieden herkennen als belangrijkste onderdelen van zijn werk. De eenvoud is echter verraderlijk. Alle aandachtsgebieden hangen met elkaar samen. Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Evenwicht Zo wordt in alle proces management modellen benadrukt dat er een evenwicht moet zijn in ontwikkeling of volwassenheid van de verschillende gebieden. Het heeft bijvoorbeeld geen zin heel goed in strategie te zijn, terwijl de middelen niet onder controle zijn. De uitvoering van de strategie zal vastlopen omdat de interne organisatie niet kan volgen. In onderstaand overzicht is op speelse wijze verbeeld waarom alle aandachtsgebieden van belang zijn.

Er is maar ĂŠĂŠn conclusie en dat is dat de Bouwstenen Strategie+ Structuur+Cultuur+Mensen+ Middelen + Resultaten logische bouwstenen zijn om te gebruiken in een organisatie. Als een van deze zes bouwstenen in mindere mate vertegenwoordigd is in de organisatie, dan krijgt men meteen scheefgroei. Daarom is het van belang deze bouwstenen evenredig te gebruiken en proactief toe te passen. Alleen op deze manier zal de (strategische) waarde van de organisatie stijgen en de medewerkers zullen gemotiveerd en resultaat gericht zijn waardoor een hoge kwaliteit voor de klant gewaarborgd wordt.

Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Communicatie Wanneer communicatie op de juiste manier ingezet wordt, zal zij deze zes bouwstenen verbinden. Het gaat immers niet alleen om inhoud. Hoe vaak hebben wij niet horen zeggen: dat we alles SMART af moeten spreken en dat we RESULTATEN zeer belangrijk vinden. Het lijkt nu net of alles duidelijk is, maar of er sprake is van kwaliteit van de relaties in de organisatie, is nog maar de vraag. Effectieve en duidelijke communicatie in deze is zeer cruciaal ! Het is immers zo dat juist de kwaliteit bepaald wordt door de relatie in de communicatie. Een goede communicatie vanuit de leiding en in het team met transparantie, proactiviteit, creativiteit geeft verbinding. Wanneer de strategische doelen duidelijk zijn voor het team en de kwaliteit goed is, maakt dit de medewerkers trots op de organisatie!

Efficiënte bedrijfsvoering kan alleen met een duidelijke (duurzame) strategie

Rightway Marketing & Organisatie Advies maakt organisaties succesvoller met financiële vooruitgang als uiteindelijk doel. Dit doet Rightway door het strategische beleid én de synergie binnen de organisatie te verbeteren. Hierbij speelt het motiveren van de medewerkers een belangrijke rol. John van de Rijdt, eigenaar van Rightway: “Wij adviseren organisaties en voeren onze adviezen indien nodig ook zelf uit. Hierdoor houden onze klanten uiteindelijk meer geld over.”

Plataan 44 5091RR Oost-West-Middelbeers Telefoon 06-51101462 Info@rightwaymarketing.nl www.rightwaymarketing.nl

Column door John van de Rijdt

Advertentie

ls ondernemer heb je de keuze bepaalde van de minder favoriete taken uit te besteden. Dat heb ik bijvoorbeeld gedaan met mijn administratie en belastingaangifte, maar op andere gebieden zou ik dat niet eens kunnen. Agendabeheer is zo’n terrein. Ik zou compleet gestoord worden als mijn agenda extern beheerd zou worden en ik dagelijks te horen zou krijgen waar, en hoe laat, ik ergens zou moeten komen opdraven. Nu moet absoluut gezegd dat mijn agenda momenteel wat vol begint te raken, te vol. Een absoluut risico voor iemand als ik die niet alleen veel dingen leuk, maar ook minstens even veel dingen belangrijk vind, en de dingen bovendien ook graag goed doet! Want, zodra je het allemaal in je agenda hebt gepland, moet je tijd zien te vinden om het werk dat uit al die afspraken voort vloeit ook nog eens uit te voeren! En het lastige met creatief werk is dan weer dat creativiteit zich niet altijd laat dwingen. Alleen houden deadlines daar weer geen rekening mee.

JE HEBT ZO VAN DIE DAGEN

Op de een of andere manier overkwam het me deze week bij twee verschillende opdrachten dat er plotseling met de deadline werd geschoven. En zo’n verschuiving is zelden naar achteren. Bij de ene ging er maar liefst een week van de oorspronkelijke deadline af, en bij de andere slechts een paar dagen, maar dat zijn dan meestal precies weer die dagen waarin je gepland had je eens op die opdracht te concentreren! Enfin, door wat extra uren aan de werkdag toe te voegen en op een weekenddag maar weer eens niet uit te slapen, komt het dan vaak nog wel weer (een soortje van) goed.

Toch slaag ik er zéér regelmatig in mezelf tijd-technisch diep in de problemen te brengen. Gisteren was bijvoorbeeld zo’n dag. De dag begon, zoals zovele andere, op de taxi. En daar waar meestal de cliënten wel zo’n beetje klaar zijn als ik voor kom rijden, namen de meesten het er deze morgen nog eens lekker van. Dat betekent op zo’n rit al gauw dat je minimaal een kwartier achter loopt. Daar hoef je dan echt niets geks voor te doen. Bij de op een na laatste op te halen cliënt ging het vervolgens nog verder ‘mis’. Deze jonge dame bleek jarig, twintig jaar was ze geworden, en daardoor helemaal van slag. Nu ben ik inmiddels wel wat gewend, maar deze dame bleef maar zenuwachtig tussen de taxi en de voordeur heen en weer rennen , toch een afstand van een meter of twintig. De reden daarvan werd me al snel duidelijk toen haar vader in zijn mooiste gewaad en met een grote zilverkleurige schaal in zijn handen naar buiten kwam. Hij maakte mij duidelijk in de bus te willen trakteren. En wat doe je dan? Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Dan geef je inderdaad tandenknarsend maar toe en hoopt –tegen beter weten in- dat je snel weer verder kunt.. Afijn, ik slaagde er uiteindelijk in de laatste cliënt slechts vijtien minuten later dan gepland af te zetten, waarna ik me naar huis repte om me vervolgens richting de volgende afspraak te kunnen spoeden. Die afspraak verliep uiterst plezierig en voorspoedig, ware het niet dat ik geïntroduceerd werd met een (gratis) computerprogramma dat de creativiteit van mijn brein bijzonder bleek te stimuleren. Eenmaal weer thuis moest ik het programma dus meteen opzoeken, downloaden en uitproberen. Met als gevolg dat ik weliswaar een zéér ruwe versie wist te produceren van wat we die ochtend hadden besproken, maar daardoor bijna niet in de gaten had dat de tuinman die zou komen klussen, niet was komen opdagen. Bovendien wees de klok er dringend op dat ik binnen niet al te lange tijd met de taxi aan de andere kant van de stad werd verwacht. Maar ik wilde persé eerst nog even het gemaakte filmpje posten en een mailtje uitsturen dat het klaarstond voor commentaar. Waarom reageert die tuinman nu niet op mijn gebel?

We zijn niet zozeer anders, De rest is alleen hetzelfde! pmtekst.nl pmmultitalent.nl bewegingakad.nl opencoffeegaatnaardebeurs.nl Twitter: @PMTekst | @AutistInRes | @OCgndB

Column door Paul Mulder

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Column Sander Vrugt van Keulen

DOE WAT JOU ENERGIE GEEFT! d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Al sinds jaar en dag geef ik in gesprekken aan dat ik alleen doe wat ik leuk vind. Wat ik eigenlijk zeg, is: ‘ik doe waar ik energie van krijg’. De eerste vraag die ik dan (bijna) altijd krijg, is: ‘Maar je moet toch ook dingen doen die je niet leuk vindt?’ Ja, natuurlijk zijn er zaken die ik niet leuk vind om te doen. Maar ik zoek dan mensen (meestal ondernemers) die dat juist wel heel leuk vinden! Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

het nut van leuke dingen? Als je doet wat je leuk vindt, is het werk zo gedaan. Dingen die je niet leuk vindt, stel je vaak uit. Alles om het maar niet te doen. De berg met niet-leuke-dingen die je moet doen groeit steeds verder en je to-do-lijst wordt steeds langer. Daarnaast kost iets wat je leuk vindt minder energie dan iets wat je niet leuk vindt. Doe daarom dingen die je energie geven en besteed uit waar je geen energie van krijgt. Ik krijg energie van trainingen geven, coachen, gesprekken voeren, marketingplannen ontwikkelen, schrijven. Alles wat teveel routinewerk of veel herhaling is, besteed ik uit. Besteed ook uit wat je niet leuk vindt. Heb jij een hekel aan het doen van je administratie? Zoek een boekhouder. Word je al moe bij de gedachte om een nieuwsbrief te schrijven? Er is vast een redacteur die dat voor jou wil doen. gezondheid EĂŠn van de redenen waarom ik voor deze insteek gekozen heb, is omdat ik eigenlijk een hele slechte gezondheid heb. â&#x20AC;&#x2DC;k Mankeer van alles. Sterker nog: voordat ik tien jaar geleden voor mijzelf begon als trainer zat ik bijna permanent thuis. Afgekeurd. Maar toen kwam ik er achter dat als ik leuke dingen deed ik er blij van werd. Hoe vermoeiend ze ook waren! En dat ik er eigenlijk heel veel energie door kreeg en meer kon doen dan ik ooit verwachtte. Sindsdien gaat het met mijn gezondheid een stuk beter. Ik ben mij heel bewust van wat mijn lichaam nodig heeft en kan daar goed op reageren. Ik ben niet meer mijn ziekte. Het was een lange weg, maar een goede. En ik word er steeds een beetje beter in. En ik geloof dat dit voor iedereen kan werken.

acteren en presenteren Heb je voor jezelf bepaald waar je energie van krijgt en waar je goed in bent? Focus je daar dan op en acteer ernaar. Neem een boekhouder, bel die redacteur en neem voor thuis een schoonmaker. Je zult zien dat je jezelf ook anders zult presenteren. Zo presenteer ik mijzelf eerlijk en positief. Eigenschappen waar ik energie van krijg. Voor negatieve zaken zoek ik alternatieve oplossingen. Op deze manier bepaal ik welk beeld mensen van mij hebben en dus ook op welke manier mensen op mij reageren. Wat je geeft, krijg je terug.

Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

tips Jij bent net als ik een samenstelling van vele facetten en jij kunt daaruit kiezen welke facetten voorrang en de meeste aandacht krijgen. Maak belangrijk wat voor jou belangrijk is. Ook jij bent niet je ziekte, je omstandigheid of je geschiedenis! Uiteindelijk gaat het om wat je wilt en wat je doet. Eén van mijn favoriete uitspraken is: ‘Het begint met ‘willen’. En ‘kunnen’ kan gefaciliteerd worden.’



schrijf eens op waar je energie van krijgt;



focus je op de dingen die je kunt en niet op de dingen die je niet (meer) kunt;



besteed de dingen die je niet wilt of kunt doen uit;



luister naar wat je lichaam aangeeft dat goed voelt;



geniet bewust van de energie, tijd en rust die het leuke werken je geeft!



pas dit niet alleen toe in je werk, maar ook zoveel mogelijk in je privéleven.

Deze manier van leven zal niet van de ene op de andere dag werken; Rome is ook niet in één dag gebouwd. Maar uiteindelijk zal er verandering optreden. Dus houd vol.

bezoekadres: Klokgebouw 225 Eindhoven (zie ook de routebeschrijving) postadres: Grote Berg 46F 5611 KL Eindhoven telefoonnr: 040-2813128 info@ct2.nl | www.ct2.nl www.CoachSander.nl www.CoachSanderdoet.nl www.coachingsstudiodeRuimte.nl @CoachSander

advies Mocht je na het lezen van deze column vragen hebben over hoe jij deze manier van werken, van leven, het beste kunt toepassen in jouw situatie. Neem dan gerust contact op voor een coachingsgesprek. Een gesprek waar je energie uithaalt om verder te kunnen.

Lees ook mijn blogpost ‘Ik ben niet mijn ziekte’.

"Zonder delen geen vermenigvuldigen.”

EINDEJAARSTIPS 2013

Op de valreep van 2013 nog 10 eindejaarstips. De tips zijn gebaseerd op de meest recente plannen van het kabinet voor volgend jaar. Een aantal van deze plannen is echter nog niet definitief, omdat ze nog door de Tweede en Eerste Kamer moeten worden goedgekeurd. Het is daarom altijd verstandig contact op te nemen om uw persoonlijke situatie te bespreken in combinatie met de actuele stand van zaken.

Maak gebruik van willekeurige afschrijving Heeft u investeringsplannen, kijk dan of u deze mogelijk nog dit jaar kunt realiseren. Investeert u namelijk in de periode 1 juli tot en met 31 december 2013 in een nieuw bedrijfs middel, dan mag u hier in 2013 direct tot de helft op afschrijven. Deze tijdelijke verruiming van de willekeurige afschrijving vervalt weer op 1 januari 2014. Er gelden twee belangrijke voorwaarden: 1. Is het boekjaar gelijk aan het kalenderjaar, dan kunt u alleen in 2013 eenmalig en maximaal 50% willekeurig afschrijven op het nieuwe bedrijfsmiddel. Over het restant schrijft u normaal af. 2. U moet het bedrijfsmiddel vóór 1 januari 2016 in gebruik nemen. Slechts in zéér uitzonderlijke gevallen mag hiervan worden afgeweken. Door gebruik te maken van deze willekeurige afschrijving kunt u een liquiditeitsvoordeel behalen. U schrijft namelijk in 2013 meer af, zodat uw winst lager wordt en u dus minder belasting hoeft te betalen. Dit liquiditeitsvoordeel wordt overigens in de jaren daarna weer teruggenomen, omdat u dan minder kunt afschrijven op het bedrijfsmiddel. Bepaalde bedrijfsmiddelen, zoals gebouwen en immateriële activa (goodwill), zijn uitgesloten. Neemt u het bedrijfsmiddel niet gelijk in 2013 in gebruik, dan moet u rekening houden met een betalingscriterium. De willekeurige afschrijving is dan niet alleen beperkt tot 50%, maar ook tot het bedrag dat u heeft betaald voor uw investering.

Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2013 n r . 42 / 4e jaar gan g

Haal nog snel investeringsaftrek binnen Investeert u dit jaar voor meer dan € 2.300 in bedrijfsmiddelen, dan heeft u recht op investeringsaftrek. Naast de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek komt u mogelijk ook in aanmerking voor de energie-investeringsaftrek (IA) of de milieu-investeringsaftrek (MIA) en de willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil). Door uw investeringen dit jaar goed te plannen, kunt u optimaal profiteren van de aftrek. Niet alle bedrijfsmiddelen komen in aanmerking voor investeringsaftrek. Zo zijn bedrijfsmiddelen met een investeringsbedrag van minder dan € 450 uitgesloten, maar ook bijvoorbeeld goodwill, woonhuizen, grond en personenauto’s. Dit jaar is er nog een uitzondering voor zéér zuinige personenauto’s. Deze komen dit jaar nog wel in aanmerking voor de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek. Volgend jaar is dit niet langer het geval. Voor (semi-)elektrische auto's blijft de MIA wel mogelijk. Voorkom dat u door veel kleine investeringen de drempel van € 2.300 niet haalt. Mogelijk kunt u investeringen in dat geval naar voren halen. Bij grote investeringen is het wellicht verstandig om deze te spreiden over meerdere jaren. De kleinschaligheidsinvesteringsaftrek neemt namelijk af naarmate het totale investeringsbedrag groter wordt. Bij een investeringsbedrag van meer dan € 306.931 is in 2013 helemaal geen aftrek meer mogelijk. Hou er wel rekening mee dat als u een bedrijfsmiddel in 2013 nog niet in gebruik heeft genomen, u voor de investeringsaftrek moet uitgaan van het bedrag dat u dit jaar voor het bedrijfsmiddel heeft betaald.

Dien suppleties omzetbelasting in. Heeft u op de balans nog een btw-schuld staan over de periode 2008 tot en met 2012, meldt deze schuld dan zo snel mogelijk bij de Belastingdienst middels een 'suppletie omzetbelasting'. Op die manier voorkomt u dat heffingsrente en boete verder oplopen. De Belastingdienst is op dit moment druk bezig om de aangifte inkomstenbelasting of de aangifte vennootschapsbelasting van ondernemers te vergelijken met de ingediende btw-aangiften. Blijkt hieruit dat er nog een btw-schuld over voorgaande jaren openstaat, dan ontvangt u van de Belastingdienst een brief waarmee u de aangiftegegevens kunt controleren, vóórdat er een aanslag aan u wordt opgelegd.

Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Controleer uw voorlopige aanslagen Met het einde van het jaar in zicht, kunt u uw winst voor 2013 waarschijnlijk redelijk goed inschatten. De voorlopige aanslag die u aan het begin van het jaar van de Belastingdienst heeft ontvangen, kan te hoog of te laag zijn vastgesteld. Check daarom samen met uw adviseur uw voorlopige aanslag en voorkom dat uw onderneming op dit moment te weinig of te veel belasting betaalt. Vraag –indien nodig – de Belastingdienst op tijd om een (nadere) voorlopige aanslag. Zo voorkomt u tevens dat u onnodig belastingrente betaalt als de winst hoger uitvalt dan in eerste instantie verwacht.

Let op! De belastingrente gaat vanaf 1 april 2014 omhoog. Het percentage van de belastingrente is voor de inkomstenbelasting dan minimaal 4% en voor de vennootschapsbelasting zelfs minimaal 8%.

IB-ondernemers: Hou uw uren bij voor het urencriterium Wilt u profiteren van een aantal aantrekkelijke ondernemersfaciliteiten, zoals de zelfstandigenaftrek, de startersaftrek voor beginnende ondernemers en de meewerkaftrek, dan zult u moeten voldoen aan het urencriterium. Oftewel, u moet elk jaar minimaal 1.225 uren werken aan, in en voor uw bedrijf (bedrijven). Bent u niet alleen ondernemer maar bijvoorbeeld ook werknemer, dan zit er nog een addertje onder het gras. U moet namelijk meer dan de helft van de tijd aan uw bedrijf besteden. Vergeet dus niet uw uren te administreren. Zo kunt u bij vragen of controle van de Belastingdienst in ieder geval aantonen dat u aan het urencriterium voldoet. Voldoet u aan het urencriterium, dan bedraagt de zelfstandigenaftrek dit jaar een vast bedrag van € 7.280 (€ 3.640 bij AOW-leeftijd of ouder), maar maximaal het bedrag van de winst vóór ondernemersaftrek. Is uw winst te laag, dan mag u het bedrag aan nietgerealiseerde zelfstandigenaftrek verrekenen in de volgende negen jaar. Voor startende ondernemers geldt – naast de zelfstandigenaftrek – een startersaftrek van € 2.123. De beperking dat de zelfstandigenaftrek niet meer kan bedragen dan de winst geldt niet voor een starter.

Tip Voor de mkb-winstvrijstelling hoeft u niet te voldoen aan het urencriterium. Deze vrijstelling vermindert uw belastbare winst uit onderneming na ondernemersaftrek (zoals de zelfstandigenaftrek) met 14%.

Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Sparen voor uw oude dag in de onderneming Een belangrijk onderscheid tussen u als ondernemer en een gewone werknemer is dat u de mogelijkheid heeft om geld in uw onderneming te reserveren voor uw oude dag: de oudedagsreserve. Deze oudedagsreserve staat op de nominatie om in de toekomst te worden afgeschaft, maar zover is het voorlopig nog niet. Voldoet u aan het urencriterium en had u aan het begin van dit jaar de AOW-leeftijd nog niet bereikt, dan mag u bij voldoende eigen vermogen een deel van de winst toevoegen aan uw oudedagsreserve. Over dit deel betaalt u dan nog geen inkomstenbelasting. Dit jaar bedraagt de toevoeging 12% van de winst met een maximum van € 9.542. Vanaf 2014 gaat dit percentage omlaag naar 10,9%. Eventuele pensioenpremies die u al van de winst heeft afgetrokken, verminderen de toevoeging aan de oudedagsreserve.

Let op! De oudedagsreserve is een vorm van belastinguitstel. Op de opgebouwde reserve rust nog een belastingclaim. Op enig moment, vaak als u stopt met uw onderneming, moet u afrekenen. Toevoegen aan de oudedagsreserve is vaak alleen aantrekkelijk als u nu in de hoogste belastingschijf zit.

Laatste btw-aangifte: vergeet niet het privégebruik bedrijfsauto Gebruikt u als ondernemer de auto van de zaak ook privé, dan moet u voor de btw met dit privégebruik rekening houden. De eventueel verschuldigde btw geeft u aan en betaalt u bij de laatste btw-aangifte van het jaar. De regel is als volgt. Gebruikt u de auto van de zaak ook privé, dan kunt u de btw op de aanschaf, eventuele leasekosten, het onderhoud en het gebruik aftrekken voor zover u de auto gebruikt voor belaste omzet. Omdat u de auto ook privé gebruikt, moet u over het privégebruik btw betalen. U kunt daarvoor gebruikmaken van een forfaitaire regeling. Voor de btw-heffing over het privégebruik gaat u dan uit van 2,7% van de catalogusprijs van de auto, inclusief btw en bpm.

Tip Voor de auto die vijf jaar (inclusief het jaar van ingebruikneming) in de onderneming is gebruikt en tot uw bedrijfsvermogen hoort, geldt een lager forfait van 1,5%. Heeft u bij de aankoop van de auto geen btw in aftrek gebracht, dan mag u voor de berekening van het privégebruik eveneens uitgaan van 1,5%. U hoeft geen gebruik te maken van de forfaitaire regeling. U mag namelijk ook btw betalen over het werkelijke privégebruik. Dit kan soms voordeliger zijn dan de forfaitaire regeling. U moet dan wel een sluitende kilometeradministratie bijhouden.

Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Stel een dividenduitkering uit tot volgend jaar Heeft uw B.V. voldoende overtollige liquide middelen om aan u een dividend uit te keren, wacht dan nog even tot volgend jaar. Dan gaat het box 2-tarief namelijk voor een jaar omlaag met 3%. Het belastbaar inkomen dat u in 2014 uit aanmerkelijk belang geniet, is dan belast tegen een tarief van 22% in plaats van 25%, voor zover dat inkomen niet hoger is dan € 250.000.

Let op! Keer niet zomaar dividend uit. Neem hiervoor altijd eerst contact op met uw adviseur, want er is een aantal zaken waar u rekening mee moet houden. Voordat uw B.V. dividend kan uitkeren, zal er een verplichte uitkeringstoets moeten worden uitgevoerd om te bepalen of de B.V. ook na de dividenduitkering aan haar verplichtingen kan blijven voldoen. Een extra waarschuwing is op zijn plaats als u ook pensioen in eigen beheer opbouwt. Om te bepalen of er voldoende vermogen in de B.V. overblijft na de dividenduitkering, moet gekeken worden naar de commerciële waarde en niet naar de fiscale waarde van de pensioenverplichting op de balans.

Pas uw pensioenovereenkomst op tijd aan Met ingang van 1 januari 2014 gaat de pensioenrichtleeftijd voor het aanvullend pensioen omhoog van 65 naar 67 jaar. De jaarlijkse pensioenopbouw gaat dan omlaag. De verhoging van de pensioenrichtleeftijd en de verlaging van de pensioenopbouwpercentages hebben ook gevolgen voor uw pensioen wanneer u dit in eigen beheer bij uw B.V. opbouwt. De pensioenovereenkomst die u heeft afgesloten met uw B.V. moet worden aangepast. Neem hiervoor zo snel mogelijk contact op met uw adviseur. Aanpassing van uw pensioenovereenkomst hoeft niet als uw pensioenopbouw is stopgezet vóór 1 januari 2014 of als uw pensioen al is ingegaan.

Stamrecht met voordeel op te nemen Heeft u in het verleden ooit een ontslagvergoeding (gouden handdruk) ontvangen in de vorm van een stamrecht en deze ondergebracht bij uw B.V., een bank, beleggingsinstelling of een verzekeraar, dan kunt u deze nu niet in een keer opnemen. Onder de ‘stamrechtvrijstelling’ mag u op dit moment het stamrecht alleen in de vorm van periodieke uitkeringen ontvangen. Volgend jaar komt daar verandering in. U krijgt dan de mogelijkheid om de stamrechtaanspraak in één keer op te nemen zonder revisierente van 20% over de waarde van dit stamrecht.

Lees verder op de volgende pagina

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Doet u dat in 2014, dan krijgt u een extra korting waardoor u belasting betaalt over 80% van de uitkering. Neemt u het stamrecht in 2015 of later in één keer op, dan betaalt u wel inkomstenbelasting over 100% van de uitkering. U bent overigens niet verplicht om uw bestaande stamrecht in één keer op te nemen. Voor bestaande stamrechten blijft de stamrechtvrijstelling gewoon gelden.

Tip Laat u goed informeren of het voor u aantrekkelijk is om de stamrechtaanspraak in 2014 in één keer op te nemen. U krijgt dan wel een korting, maar u moet nog steeds over een fors bedrag en afhankelijk van de hoogte van de uitkering afrekenen tegen een toptarief van 52% inkomstenbelasting.

Erik Gilden werkt bij ABAB in Veldhoven als Manager Accountancy. In die rol is hij eindverantwoordelijk voor het MKB- en Klantenteam. Hij is accountant en sparringpartner voor ondernemers. Zijn focus ligt op het enthousiast en klantgericht bijstaan van de ondernemer! Specialismen: Accountancy, Overnames, Management

Heeft u vragen over de tips of hoe u deze voor uzelf kunt toepassen? Neem gerust contact met mij op.

De Run 6360 5504 DM VELDHOVEN 040 - 2942694 06 - 53516887 www.abab.nl erik.gilden@abab.nl

Column door Erik Gilden

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e j a ar g an g

Column door Muriel van den Hazenkamp

‘LINKEN’ OP INTERNET, MAG DAT?

Op 26 september 2013 was ik aanwezig bij “De dag van Intellectueel Eigendom en internet”. Tijdens deze dag werd vooral gesproken over het internet en hoe de “oude rechten” met betrekking tot het auteursrecht en het merkenrecht, maar ook de scheidslijn tussen de vrijheid van meningsuiting en de privacy daarbij, aan bod komen. Een van de specifieke onderwerpen was de vraag in hoeverre het “linken” op internet naar informatie op websites van derden onrechtmatig is wegens inbreuk op auteursrechten. Ik schreef eerder al blogs over een aantal zaken in dit verband. Op de volgende pagina treft u in ieder geval een overzicht. Lees verder op de volgende pagina d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Linken mag, tenzij… Zoals gezegd, speelt in sommige kwesties de vraag of het linken naar informatie op websites van derden inbreuk kan maken op de auteursrechten van die derden. Op grond van de Auteurswet (artikel 1) heeft de “maker” van een “werk” namelijk het uitsluitend recht dit werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. Op grond van dat recht kan de maker dus toestemming hiervoor geven, maar kan hij zich ook verzetten tegen inbreuk op dat recht als hij daar geen toestemming voor heeft gegeven. Zie hiervoor ook mijn blog “Auteursrecht – definitie”. Dat geldt ook op internet! In de jurisprudentie is echter bepaald dat het uitgangspunt met betrekking tot “linken” is: linken mag, tenzij…

Embedded links Een embedded link is een link waarbij de inhoud die zich op de website van een derde bevindt “geïntegreerd” wordt op de website waarop de link staat. Het is de gebruiker dus niet of niet direct duidelijk dat de inhoud afkomstig is van een website van een derde.

Lees verder op de volgende pagina.

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Hierover is geoordeeld dat de informatie op de website van de derde door de embedded link mogelijk toegankelijk wordt voor een ander publiek dan de derde voor ogen had, waardoor er sprake is van het onrechtmatig openbaar maken van auteursrechtelijk beschermd werk van een derde. “Immers, het materiaal is dan te bekijken of te beluisteren binnen de context van de website van degene die de link heeft geplaatst, waardoor diegene de vertoning van het achterliggende werk zozeer “voor zijn rekening neemt” dat het niet meer als een enkele verwijzing is te beschouwen ”. Het plaatsen van een embedded link op je website naar een website waarop informatie staat waarvan een ander auteursrechthebbende is, is dus niet geoorloofd. Het slechts door een link verwijzen naar informatie op een andere website is wel geoorloofd. Dus linken mag, tenzij het een embedded link betreft waarbij degene de “vertoning” zo voor zijn rekening neemt dat het niet meer een enkele verwijzing naar externe informatie is.

Ook andere gevallen In andere “link” gevallen (waarbij dus uitdrukkelijk geen sprake is van embedded links) wordt toch ook vaak overwogen dat er sprake is van een ongeoorloofde openbaarmaking van auteursrechtelijk beschermd werk, waarmee inbreuk op de rechten van een derde wordt gemaakt. In de jurisprudentie is daarbij overwogen dat moet worden beoordeeld of er sprake is van een “interventie”. Met andere woorden is van belang of er door tussenkomst van de gebruiker van de link een mogelijkheid voor een nieuw publiek wordt gecreëerd om het auteursrechtelijk beschermde werk te bekijken of te beluisteren en of de gebruiker van die link daarbij een winstoogmerk had. Als aan dit criterium wordt voldaan, zal ook een “gewone link” (dus niet een embedded link) inbreuk op de auteursrechten van een derde maken.

Lees verder op de volgende pagina.

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Geen stijl Dit laatste was ook aan de orde bij de kwestie waarover ik mijn blog “De naaktfoto’s van Britt Dekker – deel 1” schreef. In die zaak plaatste Geen Stijl onder de kop “Fucking uitgelekt! Naaktfoto’s Britt Dekker” een link naar een zipbestand met de foto’s van de Playboyreportage van Britt Dekker die nog niet in het blad waren gepubliceerd. Omdat er met deze link een “interventie” plaatsvond, was er sprake van inbreuk op de auteursrechten van Playboy.

Het doorlinken Het eventuele verbod op een link is natuurlijk niet aan de orde bij het zogenoemde “doorlinken” van een bepaalde domeinnaam naar een andere – eigen – domeinnaam met website. Er wordt in dat geval “gelinkt” naar eigen informatie en – zo lang die informatie natuurlijk geen inbreuk maakt op andermans auteursrechten – is er dus niets aan de hand. Als een bepaalde naam alleen als doorlink fungeert en verder op de site niet wordt gebruikt, dan kan daartegen ook met het Handelsnaamrecht niets worden ondernomen. Dat kan echter wel met een Merkrecht (als dat is geregistreerd). Voor deze problematiek verwijs ik uitdrukkelijk naar mijn eerdere blog “Verbod op doorlink”.

Tip Het internet en de snelle ontwikkeling daarvan - en daardoor de snelle ontwikkeling van bijvoorbeeld social media - biedt uiteraard vele kansen. Ook voor rechthebbenden van auteursrechten.

Lees verder op de volgende pagina.

d ece m ber 2 0 1 3 n r . 42 / 4e jaar gan g

Er wordt ook wel eens gezegd dat de “oude” rechten van intellectueel eigendom in de toekomst door die ontwikkelingen niet meer toereikend zullen zijn. Maar tot er in de toekomst wetswijzigingen worden doorgevoerd, hetgeen te verwachten valt, moeten wij het doen met deze wetten en de uitleg die de rechters daaraan geven. Uiteraard is het verstandig om na te denken over een “wat soepelere” omgang met deze rechten op het internet, maar het is ook goed om te weten dat sommige acties op het internet nog steeds onrechtmatig zijn. Hiermee kun je niet gewenste (en kosten van dure) procedures voorkomen. Mocht u vragen hebben over Intellectuele Eigendom, zoals het auteursrecht, het merkenrecht en het handelsnaamrecht, al dan niet in samenhang met het internet, neem dan gerust contact op.

AV Advocatuur Beukenlaan 137 5616 VD EINDHOVEN 040—8480169 06—53891267 www.avadvocatuur.com muriel@avadvocatuur.com @MurielHazenkamp

Muriel van den Hazenkamp is advocaat en merkengemachtigde. Zij heeft zich binnen algemeen contracten- en verbintenissenrecht voor ondernemers gespecialiseerd in Intellectueel Eigendom. Denk aan auteursrecht, handelsnaamrecht, merkrecht en dergelijke. Muriel is aangesloten bij AV Advocatuur in Eindhoven, 'uw partner in recht'.

AV Advocatuur biedt naast de gebruikelijke manier op basis van uurtarief ook werkt, een unieke formule, de AV Rechtsbundels, en kan AV Advocatuur haar diensten voordelig aanbieden. Geen hoge tarieven, maar hoge kwaliteit tegen een lage investering. Zo hoort het!

Advertentie

Ook wij worden graag wijzer. Uw mening is belangrijk! Wij vragen slecht enkele minuutjes van uw tijd om ons te helpen door het invullen van de korte enquĂŞte om onze kwaliteit te waarborgen en of te verbeteren. Namens het team van Ondernemers Wijzer bij voorbaat hartelijk dank voor uw medewerking. https://www.surveymonkey.com/s/FMRJ8RQ

Advertentie

ZAKELIJK SUCCES

MET EEN GOED STRATEGISCH PLAN! Ligt uw onderneming nog op koers? Of speelt de economische crisis u parten? Dit is de tijd om te evalueren en actie te ondernemen. Op basis van een solide strategisch marketingplan. Strategisch marketing & organisatie management is ons vak, en omdat het wellicht niet het uwe is, kan het zijn dat u geld laat liggen. Dan is het verstandig om even contact met ons op te nemen. Zeker nu. Voor slechts â&#x201A;Ź 1250,00 verzorgt Rightway Marketing & Organisatie Advies een grondige evaluatie van uw huidige marketingstrategie en een spetterend voorstel voor het nieuwe jaar!

John van de Rijdt, eigenaar

Plataan 44 | 5091RR Oost-West-Middelbeers Telefoon 06-51101462 | Info@rightwaymarketing.nl www.rightwaymarketing.nl

Advertentie

IN JANUARI 2014 ONDERNEMERS VAN DE MAAND: HEIDI WILS & JURGEN VAN HOOF www.heidiwilsfotografie.nl www.m54beeldcreaties.nl Heb je vragen aan Heidi en of Jurgen? Wat zou je graag van hun willen weten? Stuur je vragen dan v贸贸r 15 december naar: ondernemerswijzer@hotmail.com En wie weet beantwoorden zij jouw vragen in het interview.

Het team van Ondernemers Wijzer wenst u bijzonder fijne en gezellige kerstdagen en natuurlijk een