toprak güney
“Kirazın Tadı” toprak renginde bir film. Film boyunca, intihar etmek isteyen Bedii, üzerine yirmi kürek toprak atacak birini arıyor. Kullandığı araba sürekli toprak yoldan ilerliyor ve genellikle çorak bir araziyi izliyoruz. Derin düşünceli, aklında sadece intihar fikri olan birinin ruh halindeki çoraklığı ve yaşamaya dair isteksizliği biraz olsun anlayabilmemiz için olsa gerek, çoraklığı ve yeşilsizliği izle iriyor bize yönetmen uzun uzun. Sonda soracağım iki merak konusu soruyu başta soruyorum, ancak cevapları yine sona bırakalım. Bedii neden illa kendisine intiharından sonra toprak atacak kişiyi bulmak istiyor? Ha a herhangi bir yere gömülmek de değil, kendi belirlediği bir yere. Bu yer mezarlık da değil, çorak bir arazi üzerindeki bir ağacın altı. İntihar etmeye karar veren bir insan öldükten sonra üzerine toprak atacak kişiyi neden arar ki ısrarla? Ölen kişinin sonu zaten gömülmek değil midir; yani o intihar e ikten sonra illaki birileri onu gömecektir. Buna rağmen film boyunca üzerine toprak atacak kişiyi araması ve bundaki ısrarı nedendir? Filmin sonu niye bu kadar belirsiz; diğer soru bu. Öldü mü ölmedi mi, mezara yatıp uzandı ama sonra ne oldu? Film boyunca asıl merak e iğimiz şey, üzerine toprak atacak birini bulup bulmadığı, bulduysa bu kişinin gerçekten gelip gelmeyeceği ve Bedii’nin intihar edip etmediği. Gerçekleşti mi bu
70
EkinSanatEdebiyat
intihar, gerçekleşmedi mi? Bu iki meseleyi en son cevaplayacağız kendimizce. Çok büyük bir sorunla karşı karşıyayız: işsizlik ve dolayısıyla, özellikle genç nüfusu ilgilendiren, geleceksizlik sorunu. Koronavirüs salgınından önce de çok büyük bir sorundu bu. Ülkemizde üst üste yaşanan intihar vakaları da bu sorun temelindeydi genellikle. Ya aylarca iş bulamadığı için kendini yakan veya zehirleyen baba, ya kendini metro ha ının üzerine bırakıp intihar eden genç öğrenci, atanamadığı için hayatına son veren öğretmen, işten atıldığı için kendini yüksekten bırakıp ölüme giden işsiz ve daha nicelerinin haberleri, vakalar… Bu salgın günlerinde sağlıktan çok işsizlik ve geleceksizlik meselesini düşünür olduk. Bundandır zaten “evde kal” çağrılarına rağmen milyonların evde kalamaması. Tam da bu salgın zamanında izlenesi bir filmdir Kiarostami’nin filmi Kirazın Tadı. Filmde kafasına intiharı koymuş Bedii’nin neden intihar etmek istediğini bilmiyoruz. Aslında bir önemi de yoktur bilmemizin. Ha a bilmememizin daha iyi olduğunu düşünüyorum. Çünkü onlarca intihar vakası yaşanıyor bizim topraklarımızda ve çoğunun benzer nedenleri olsa da yine çoğunun kendine has ayrı nedenleri de var. Bu sebeple bu film sayesinde filmden kendine pay çıkaranların payesi daha geniştir. Sadece işsizlikten dolayı intihar etmek isteseydi Bedii, o zaman ayrı