20 Apr 2009
N
i
e
u
w
OP STOAPEL s
b
r
i
TEMSE, vr. 24 april. Na maanden denkwerk en voorbereiding komt Op Stoapel naar buiten met haar eerste project Verankerd. In deze nieuwsbrief meer over de locatie van Verankerd en de link met Boelwerf. We gaan op zoek naar bouwnummer 1479 en bestuderen de werf vanuit de lucht. Veel leesplezier !
D e B o e l w e r f w e r d n a WO I d e belangrijkste werkgever in Temse. Er was nood aan gespecialiseerd onderwijs, gericht op de scheepsbouw. De Boelwerf zelf beschikte al over een eigen vakschool vanaf 1906. Onder impuls van E.H. Edward De Sutter werd op 23 februari 1921 de Vaken Ambachtschool van Temsche opgericht. Een diploma van de vakschool stond garant voor een goede job op de Boelwerf. In 1921 beperkten de lessen zich tot tekenlessen en waren er 64 leerlingen ingeschreven. In 1923 werden de nieuwe lokalen in de Akkerstraat in gebruik genomen en waren er reeds 115 leerlingen. Naast technisch tekenen werden volgende klassen ingericht: paswerk, draaiwerk, smederij, schrijnwerkerij, meubelmakerij, elektriciteit en bouwkunde. Een reglement van inwendige orde werd door de beheerraad (met o.m. Cesar en Jozef Boel) goedgekeurd in 1925.
In september 1930 werd een speciale klas ingericht voor scheepsbouw. Maurice Hemelaer, oud leerling en gediplomeerde scheepsbouw, werd hiervoor als leraar aangesteld. Elke avond in de week werd er 2 uur les gegeven, van september tot in juli, 3 schooljaren lang. De jongens werkten meestal al op de werf en hadden er al een zware dagtaak opzitten. Geen wonder dat het vaak vechten was tegen de slaap.
“Indien het gebeurt dat een leerling gedurende de lessen aan een natuurlyke behoefte moet voldoen (hetgeen zoveel mogelijk moet vermeden worden) zal hy daarvoor tot de daartoe geschikte plaats gaan” Uit het reglement van inwendige orde 1925 Muësen
4
“Weer een oorlogs schooljaar met zijn
Werkplaats jaren 20, tijdens Verankerd café Den Esch
Lieven
f
Er volgden moeilijke oorlogsjaren maar de school werkte verder.
Vak- en Ambachtschool Temsche
Info:
e
•
moeilijkheden van fietsbandenschaarste, lichtdemping, laat-werken enz.. Waren er dit jaar geen vrijwillge uitwijkelingen, dan waren er integendeel de oproepingen van tewerkstelling in het buitenland.Bij dat alles is de zenuwachtigheid onder de leerlingen en een vermindering van studiegeest toegenomen.” Uit een beoordelingsrapport van 1943
Na de oorlog kende de Boelwerf een enorme groei. Er werden nieuwe technologieën geïntroduceerd, die ook in de vakschool onderwezen werden, zoals elektrisch en autogeen lassen en snijden. In 1959 werd een dagschool opgericht. De naam veranderde in Vrij Technische Instituut (VTI). De avondschool bleef bestaan. Het prachtige gebouw van de katholieke kring werd vervangen door een nieuw gebouw in 1963. Daarin is nu “ T o n n e n m a a t , s c h e e p s m a a t , de expo van Verankerd te bezichtigen. gewichtsberekenen, stuurboord en bakboord (lichten bij nacht), traceren, matteeren en klinken, vergelyking tusschen scheepsconstructie in hout of yzer of staal, vormplan der schepen, lasschen...” Een greep uit de leerstof in de jaren ’30
D e e e r s t e a f g e s t u u rd e va n d e scheepsbouwklas in 1932 was Alfons Mijs. Er zaten toen een 10-tal leerlingen in de scheepsbouwklas. In 1938 waren er reeds 30 en moesten er leerlingen geweigerd worden. In de vakschool werd de kaap van 300 leerlingen bereikt. De bloei van de Boelwerf was de belangrijkste reden van dit succes. Ondertussen was E.H. August Weyers aangesteld tot directeur.
Katholieke kring met Vakschool jaren ‘30
Café Den Esch is gevestigd in van wat nog overblijft van het oorspronkelijke gebouw van de Vak- en Ambachtschool, gebouwd in 1922. Lieven Muësen Met dank aan archief Broeders van Liefde Gent.
opstoapel@scarlet.be
•
0486
89
76
85
•
P1