15 Dec 2009
N
i
e
u
w
OP STOAPEL s
b
r
i
Al te vaak worden enkel de mooie kanten van het werk belicht en getoond. De werkelijkheid is anders. Daarom, vo l g e n s Jo s é D e S t a e l e n , g e e n voorstelling met de gebruikelijke champagne maar een diamontage en samenzang met volkstoneel ‘De Barst’ als ‘kameraden’ bijeen.
TEMSE, di 15 dec. Eerst en vooral wil Op Stoapel iedereen prettige eindejaarsfeesten toewensen! Wat hebben we zoal gedaan de afgelopen maanden en wat zijn onze plannen voor de toekomst? Bezoek het scheepvaartmuseum van Baasrode samen met ons. Een blik in het verleden, het jaar 1979, exact 30 jaar geleden. Veel leesplezier!
Tussen Kop en Kont Steendorp, een vrijdagavond in november 1979. Foto Karel Heirbaut (met dank aan Amsab & De Barst)
In het Volkshuis van Steendorp vindt de voorstelling plaats van het fotoboek ‘Tussen Kop en Kont’, een initiatief van arbeidsfotograaf Karel Heirbaut en zijn “medewerkers”: Danny Pauwels, Patrick Mertens, José De Staelen, Pol de Malsche, Kris De Vogel, Mark Maes, Frank Franck, Lieve Aerts, Urbain Heirbaut en Mark De Quidt.
Hubert Wilssens van het ‘Vrije Waasland’ schrijft hierover o.a. het v o l g e n d e : ” … Jo s é D e S t a e l e n verduidelijkt dat ‘Kop en Kont’ staat voor boeg en achtersteven van een schip. Met dit boek wil het anoniem peloton arbeiders bij de Boelwerf te Temse in brede kring tonen hoe er wordt gewerkt. Info:
Lieven
Muësen
•
Patrick Mertens schetste het ontstaan van het boek. Oorspronkelijk vatte men de idee op een boek te maken rond het beroep van de stellingmakers bij de Boelwerf. In het verleden, zo vond men, zijn er al boeken genoeg uitgegeven rond de historie en de technische evolutie van de Boelwerf. Men wou een boek dat het dagelijks leven van de Boelwerfwerker laat zien. Het ging er volgens hem dus niet om een boek samen te stellen rond sociale onlusten, betogingen e.d.m. Er diende in een aantal gevallen stiekem te worden gefotografeerd want de directie steunde dit initiatief uiteraard niet. Het fotoboek is trouwens niet enkel het werk van de arbeiders van de Boelwerf alleen. Ook een aantal leerlingen van de Kunstacademie, een aantal amateurfotografen en andere geesten met artistieke allure hebben aan het boek gestalte gegeven.”… Verder schrijft Hubert Wilssens nog: “…Tussen Kop en Kont is een fotoboek als een pamflet. Het is een rauw boek, zoals het onderwerp trouwens dat het moet belichten al laat vermoeden: schepen maken.
e
f
6
De Wase gemeenschap komt slechts dan in contact met de Boelwerf als er – in de letterlijke betekenis van het woord – iets nieuws te beleven valt. En dat kan e e n we k e n l a n g e s t a k i n g, e e n honderdjarig bestaan of de zoveelste tewaterlating zijn. Het leven van alle dag op de Zaat bekleedt daarin voor de buitenwereld slechts een schandalig ondergeschikte rol. Het is de verdienste van dit fotoboek dit hiaat te vullen”. (lees verder op P2)
OP STAP met OP STOAPEL
Scheepvaartmuseum Baasrode za 13 feb 2010 14u Op Stoapel zal vanaf het nieuwe jaar elk voorjaar een uitstap organiseren naar een maritieme bezienswaardigheid. Op 13 febr 2010 bezoeken we het scheepvaartmuseum van Baasrode. (SintUrsmarusstraat 137).
Programma: - 14u verwelkoming met een drankje - 14:15 korte presentatie Op Stoapel - 14:30 rondleiding museum - 16:30 nakaarten met een drankje - 17:00 einde Iedereen is welkom. Inschrijven via opstoapel@scarlet.be, tel. 0486 89 76 85. L. Muësen Oostberg 192, Temse. Kostprijs 10€ pp. te betalen ter plaatse. Wij zorgen voor vervoer indien je er niet kan geraken op eigen kracht.
opstoapel@scarlet.be
•
0486
89
76
85
•
P1
15 Dec 2009
(Vervolg P1) Karel Heirbaut ° 25.07.1927 was samen September watererfgoedmaand met Jan Cap gedurende jaren de voorman van de ACV Boelkern. Hij was ondermeer ook secretaris In september hebben we met Op Stoapel deelgenomen aan 2 van de Ondernemingsraad. prachtige initiatieven rond watergebonden erfgoed nl. ‘Weekend op de helling’ in Rupelmonde en ‘Waterkant 09’ in Antwerpen.
‘Stromen blijven stromen’ is nog steeds verkrijgbaar aan 10€ . Bestellen kan via Jef Maes: jefmaes@hotmail.com of 0477 600 735. Jef Maes en Trees Heirbaut werken bovendien aan een documentaire film over Karel Heirbaut. Zij zijn nog op zoek naar beeldmateriaal over Karel Heirbaut. Mochten er mensen zijn die beschikken over hetzij videobeelden, hetzij 8 mm films, dan mag je contact opnemen met Jef Maes.
Weekend op de helling, Rupelmonde (foto: LM)
Waar in Rupelmonde vele exscheepsbouwers onze stand bezochten waren het in Antwerpen vooral schippers, matrozen en hun familie die een kijkje kwamen nemen. Zo blijven we als organisatie ook in contact met mensen die het erfgoed van de scheepsbouw mee vorm geven. Op uitnodiging van de provincie waren we tenslotte te gast in het scheepvaartmuseum van Baasrode waar we onze Waterkant ’09, Antwerpen (foto: LM ) organisatie konden voorstellen aan het ERIH (www.erih.net/), een Engelse organisatie die het industriële erfgoed in Europa in kaart brengt. LM
Blik op de toekomst Jaarlijks gaan we in het voorjaar een bezoek brengen aan een maritieme bezienswaardigheid, ‘Op stap met Op Stoapel’ Het eerste bezoek is een bezoek aan het scheepvaartmuseum in Baasrode (zie P1). In September zullen we net zoals dit jaar aanwezig zijn op diverse maritieme evenementen. Elk jaar in november gaan we telkens een kleine tentoonstelling organiseren over een bepaald type schip, gebouwd op de Boelwerf (‘Boel schepen’). Voor 2010 zullen de fruitschepen (Frubel) aan bod komen. Op langere termijn staan er ook een paar grotere projecten op stapel. Zo willen we iets doen rond de Methania (bouwnr. 1487), het prestigieuze methaangasschip uit 1978 dat nog in de vaart is. Samen met andere organisaties willen we in de verre toekomst een grote expo opzetten rond Congoboten. Ten slotte zullen we 4 keer per jaar deze nieuwsbrief blijven verzorgen met nieuws over Op Stoapel en interessante historische informatie over het erfgoed van de scheepsbouw. Info:
Lieven
Muësen
•
Kalender Op Stoapel 2010 ❖ 13 februari: ‘Op Stap met Op Stoapel’ Bezoek scheepvaartmuseum Baasrode ❖ September: stand ‘Waterkant’ en ‘weekend op de Helling’ ❖ November: ‘Boel schepen’ expo fruitschepen (Frubel) ❖ Nieuwsbrief: maart, juni, september, december
opstoapel@scarlet.be
•
0486
89
76
85
•
Verantwoordelijke uitgever: L. Muësen,Oostberg 192, 9140 Temse - vrij van zegel art. 191 bis - niet op de openbare weg gooien
Het waren ideale gelegenheden om het publiek te laten kennismaken met onze vereniging. We hebben uiteraard ook verbroederd en Karel Heirbaut contacten gelegd met Binnen de Wase afdeling van de KWB vond in de andere maritieme jaren 60-70 een inhoudelijke radicalisering plaats. organisaties. Zijn progressieve houding en veelal harde aanpak resulteerde in 1975 tot zijn uitsluiting bij het ACV. In 1978 vond hij als militant een plaats binnen de ABVV werking. Na zijn ontslag in 1981 (5 maanden staking tegen het ontslag van 128 arbeiders) zou hij de hele wereld rondtrekken. Hij legde zijn belevenissen vast in honderden foto’s en tientallen boeken en brochures. Karel stierf in maart 2001, net geen 74 jaar, ten gevolge van de longziekte asbestose terwijl er op dat moment een groots opgezette fototentoonstelling van zijn hand liep in de ‘Vierkante Zaal’ van de kunstacademie in Sint-Niklaas waar zijn laatste fotoboek ‘Stromen blijven Stromen’ werd voorgesteld. Patrick Mertens
P2