4.3. Planowanie strategii pracy z uczniami

na III etapie edukacyjnym. Plan może ulegać modyfikacji, co z kolei jest uzależnione od aktywności ucznia i oceny poczynionego postępu. 7) W szkole prowadzi się bibliotekę zasobów edukacyjnych, które pomagają uczniom w codziennej edukacji. 8) Wytwory prac uczniów są eksponowane w sieci i szkole.

Tak zorganizowana szkoła może pomóc uczniom zdobyć i poszerzyć wiadomości i umiejętności, a także podwyższyć poziom ich motywacji do nauki. Nauczyciel matematyki, zanim przystąpi do rozpoczęcia nauczania w danym oddziale, powinien zaplanować krok po kroku pracę dydaktyczną w czterech obszarach, takich jak: analiza dokumentów, analiza dostępnej bazy, autorefleksja oraz analiza wyników badania na wstępie.

Do dokumentów, które nauczyciel powinien poddać analizie, zaliczane są: • rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego; • rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych; • rozporządzenie w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego programów nauczania i podręczników; • rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej; • rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki; • statut szkoły; • wewnątrzszkolne ocenianie; • program wychowawczo-profilaktyczny szkoły.

Elementy procesu nauczania – uczenia się w znacznej mierze zależą od nauczyciela, na którym spoczywa odpowiedzialność za organizację i realizację tego procesu. W związku z tym wszystkie działania nauczycielskie powinny być starannie przemyślane i dobrze zaplanowane. Nauczyciel, realizując cele kształcenia i wdrażając innowacyjne rozwiązania, powinien uwzględniać warunki urzeczywistniania programu nauczania w danej szkole, brać pod uwagę możliwości i potrzeby edukacyjne uczniów oraz własne doświadczenia. Proces kształcenia musi być ciągle monitorowany i ewaluowany. Po dobrze przeprowadzonej ewaluacji powinno następować wprowadzenie nowych rozwiązań edukacyjnych, uwzględniających wszystkie elementy procesu dydaktycznego oraz oczekiwania i możliwości uczniów.

Realizacji tych założeń służą przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie wymagań wobec szkół i placówek, w których czytamy: „planowanie i organizacja procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów. Nauczyciele, w tym nauczyciele pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu procesów edukacyjnych”.

Planowanie dydaktyczne decyduje o skuteczności procesu nauczania – uczenia się oraz pozwala nauczycielowi ocenić, czy i w jakim stopniu realizuje on zamierzone cele nauczania i wychowania. Krzysztof Kruszewski, podkreślając potrzebę planowania pracy dydaktycznej, wyróżnia trzy rodzaje planowania (Kruszewski, 1997): 1. Planowanie kierunkowe – ma za zadanie powiązać cele poznawcze kształcenia z celami motywacyjnymi oraz dobrać materiał kształcenia umożliwiający osiągnięcie założonych efektów. Ten rodzaj planowania nie przesądza o ocenie osiągnięć uczniów i sposobie prowadzenia zajęć dydaktycznych, ale ukierunkowuje czynności nauczyciela. 2. Planowanie wynikowe – doprowadza do ustalenia hierarchii wymagań programowych. Zgodnie z tymi wymaganiami nauczyciel będzie oceniał osiągnięcia uczniów i skuteczność własnej pracy. 3. Planowanie metodyczne – polega na projektowaniu przebiegu zajęć dydaktycznych, których realizacja umożliwi uczniom osiągnięcie założonych efektów kształcenia. Czynności nauczyciela są tu podporządkowane czynnościom uczniów i zmierzają do uzyskania przewidywanych osiągnięć.

W podstawie programowej kształcenia ogólnego głównymi wyznacznikami planowania strategii pracy z uczniami są: 1. Część wstępna podstawy programowej. 2. Warunki i sposób realizacji. 3. Wymagania szczegółowe.

Rozbudowany plan wynikowy zawiera następujące pozycje: • numer lekcji; • temat lekcji; • cele ogólne – przedmiotowe i ponadprzedmiotowe; • wymagania szczegółowe; • poziomy wymagań; • umiejętności kluczowe; • zadania z programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły; • procedury osiągania celów (metody, formy i środki); • ewentualne uwagi i wnioski do realizacji.