Outro 286

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

TEMAT NUMERU: str /

www.outro.pl /

Pasji nie można kupić strona 6 Tam, gdzie wszystko się zaczęło strona 20 Festiwale dla początkujących strona 28 Open’erowy zawrót głowy strona 36 „Niepokorny festiwal” strona 44 Historia z trupem w tle strona 50 Festiwal, czyli indywidualność kultury strona 56 Festiwale z przymrużeniem oka strona 62 Druga młodość disco polo strona 68 O czasach, gdy do sklepu potrzebne były bilety strona 74 Ostatni moment na dostrzeżenie Głębi! str /

strona 82

www.outro.pl /

Myślę, że tę piosenkę Maryli Rodowicz (jak i wiele innych) każdy usłyszał w swoim życiu już kilkakrotnie. Gdyby się nad tym zastanowić, to znana piosenkarka proponuje całkiem ciekawy sposób na ciekawie spędzone lato. W końcu każdy pociąg może zawieźć cię na festiwal!

Popularność tego typu rozrywki nie słabnie od lat - wręcz przeciwnie, rozliczne imprezy mające miejsce na całym świecie z roku na rok zdają się cieszyć rosnącą popularnością. Powodów ekscytacji może być wiele: usłyszenie ulubionych piosenek na żywo, zobaczenie na własne oczy ukochanego zespołu czy solisty, chęć oderwania się od rzeczywistości na parę dni i spędzenia ich w gronie zgranej paczki przyjaciół. Nad tymi wszystkimi czynnikami naczelną rolę ma jednak moim zdaniem szczególna atmosfera, towarzysząca tego typu wydarzeniom. Stąd właśnie motyw przewodni kwietniowego wydania - „Życie festiwalowe”, ponieważ festiwal to nie tylko miejsce, które można odwiedzić. To przede wszystkim rodzaj szczególne-

go fluidu, który trzeba poczuć na własnej skórze i zrozumieć. Nawet jeśli nie lubisz wielkiego zgiełku, a muzyka dudniąca z potężnych wzmacniaczy przyprawia cię o dreszcze - nie rezygnuj z okazji! Spróbuj choć raz i zobacz, jak to wygląda w rzeczywistości.

Warto pamiętać, że oferta imprez masowych jest wręcz nieograniczona. Wiele z nich skupia się na określonej tematyce, przez co łatwiej znaleźć coś odpowiedniego dla siebie. Festiwal powszechnie kojarzony jest z muzyką, choć w rzeczywistości jest to dość powierzchowne ujęcie tematu. Na naszych łamach staramy się przekonać, że nie brakuje wydarzeń również dla tych, którzy głośne koncerty omijają szerokim łukiem. W końcu festiwale ofe-

str /

rują o wiele więcej, w formie dostosowanej do wymagań miłośników danego tematu.

Każdy festiwal to potężne zbiorowisko ludzi, znajomych lub nieznajomych. To dobre miejsce na nawiązywanie nowych znajomości - znakomita większość przybywających to osoby otwarte na świat i chętne do wspólnej zabawy.

Integracji sprzyja zwyczajowo bogata gama imprez towarzyszących, a często i samo otoczenie - w końcu wiele wydarzeń organizuje się nieprzypadkowo w najpiękniejszych zakątkach świata.

Zapraszam cię w podróż. Poznasz historię i teraźniejszość życia festiwalowego oraz dowiesz się, dokąd warto się udać. Potem już tylko kupić bilet na „byle jaki” pociąg…

Krzysztof

www.outro.pl /

Outro – wychodzimy poza schemat

Szefowie działów:

ISSN: 2299-5242

Ilona Sieradzka (korekta), Patryk Skoczylas (graficy), Martyna Kłos (promocja)

Ogólnopolski miesięcznik młodzieżowy Wydawca: Fundacja Nowe Media www.outro.pl

Webmaster: Maciej Perkowski

mail: redakcja(@)outro.pl, rekrutacja(@)outro.pl

Promocja: Anna Jastrzębska, Martyna Kłos,

Redaktor naczelny: Krzysztof Andrulonis

Kamil Durajczyk, Marta Klon, Żaneta Chwiałkowska

Zastępca redaktora naczelnego: Marek Suska Skład wydania i fotoedycja: Krzysztof Andrulonis Projekt okładki: Monika Stankiewicz

Korekta: Ilona Sieradzka, Janusz Pyrkosz, Julia Kijewska, Paulina Kos, Olimpia Orządała, Kinga Król-Kamoji Grafiki: Patryk Skoczylas, Monika Stankiewicz, Julia Dałek

str /

www.outro.pl /

Pasji nie można kupić

str /

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

z Mateuszem

Tymurą,

jednym z organizatorów imprez z cyklu Biała Czysta Kulturalna – rzeka dla mieszkańców, rozmawia Sebastian

Sosnowski

Biała to niewielka rzeka w województwie podlaskim. Przepływa przez największe miasto regionu – Białystok. Z przedwojennych wspomnień mieszkańców zachowały się opisy zimowych zabaw na zamarzniętej tafli wody Białej, Dolistówki i Bażantarki. Latem dzieci łowiły ryby wiaderkami, na brzegach zbierały zioła i obserwowały piżmaki. W latach 70. rzeka była już tak zanieczyszczona, że nawet przy 30 stopniach mrozu nie chciała zamarzać. Obecnie Biała przypomina raczej kanał odpływowy – w wybetonowanym i wyprostowanym korycie płynie niewiele wody. Zniknęły zwierzęta i roślinność, więc znad „Białki” zniknęli też białostoczanie.

Jak określiłbyś wydarzenia Białej Czystej

projekt, którego głównym zadaniem jest kultu-

Kulturalnej? To spójny festiwal czy nieza-

ra nad rzeką. W zeszłym roku jedna z imprez

leżne od siebie imprezy?

miała charakter rave'owy. Zaczęło padać, więc

Te dwadzieścia jeden wydarzeń stworzyło coś

dzie nie wiedzieli, skąd gra muzyka. Klimat był

w rodzaju festiwalu. I do tego aspirujemy –

totalnie undergroundowy, ale dzień wcześniej

- urządzenia festiwalu rzeki Białej, który nie

20 metrów obok mostu pięknie i rodzinnie grał

będzie trwał kilka dni, ale całe lato. W Białym-

Janusz Prusinowski Trio. Generalnie będziemy

stoku są wspaniałe festiwale muzyczne, takie

„pływać” w różnych stylach, żeby każdy znalazł

jak Up To Date czy Halfway. Chcemy jednak

coś dla siebie.

przenieśliśmy je pod most. Przechodzący lu-

realizować bardziej różnorodny artystycznie

str /

www.outro.pl /

Biała... pojawiła się po pracy w kilku

i wyjścia poza akademicką bańkę. Miasto nie

miejscach na terenie Białegostoku.

dostrzegło społecznego potencjału naszych

Na trzecim roku Akademii Teatralnej realizuje się własne projekty artystyczne. Zainspirowani działalnością grup Koincydencja i Malabar Hotel, założyliśmy z Moniką Kwiatkowską Teatr Latarnia. Od samego początku poszukiwaliśmy własnego miejsca do realizacji. Chcieliśmy, aby ta inicjatywa rozwijała się poza uczel-

działań i chciało przeznaczyć część unikalnych budynków na rozbiórkę. Planowano tam parking, o który walczył jeden z sąsiadów (sic!).

Całe szczęście, m.in. dzięki naszej obecności, interweniował Instytut Dziedzictwa Narodowego. Jednak i tak musieliśmy przenieść się w inne miejsce.

nią, która w moim przypadku wyglądała trochę jak zamknięty klasztor, oraz poza instytucjami,

Teatr Latarnia szukał przestrzeni

gdzie często króluje rutyna i wyrobnictwo.

do działania. Co było kolejnym celem?

Chcieliśmy pracować we własnym gronie, w którym dyskutujemy między sobą i żyjemy światem teatru.

Kiedy przeniosłem się w 2014 roku na ulicę Pionierską do drewnianego domu z międzywojnia, zaczęliśmy z Adamem Frankiewiczem

W 2012 roku uczestniczyłem w tworzeniu

przygotowywać słuchowisko o osiedlu Wygoda.

wraz z Michałem Strokowskim Podwórkowego

Poza tym stworzyliśmy wytwórnię kasetową

Domu Kultury przy Warszawskiej 5. Nie tylko

Pionierska Records, którą teraz prowadzi Ad-

organizowaliśmy wydarzenia dla lokalnej spo-

am. W gronie znajomych nagrywaliśmy kasety,

łeczności, ale też próbowaliśmy odtworzyć hi-

projektowaliśmy okładki. Nie zapomnieliśmy

storię mieszkańców tych kamienic. Był to po-

też o działalności teatralnej. Tam zrealizowa-

czątek mojej aktywności społeczno-kulturalnej

łem swój dyplom - Merylin Mongoł na podsta-

MATEUSZ TYMURA – absolwent Wydziału Sztuki Lalkarskiej Akademii Teatralnej im.

Aleksandra Zelwerowicza. Współzałożyciel Teatru Latarnia (2009; strona internetowa: http://web.facebook.com/TeatrLatarnia), w którym gra i reżyseruje, oraz wytwórni kasetowej Pionierska Records (2014; strona internetowa: http://web.facebook.com/pionierska). Prezes zarządu Fundacji Teatr Latarnia. Zaangażowany w inicjatywy społeczno-kulturalne na terenie Białegostoku, np. Podwórkowy Dom Kultury (2012), Bojarskie duchy/Podróż w czasie (2015), Biała Czysta Kulturalna – rzeka dla mieszkańców (od 2017). Wyróżniony przez Polskie Radio Białystok tytułem kulturalnej postaci roku 2015.

str /

Fot. Facebook Białą czysta kulturalna - rzeka dla mieszkańców (za zgodą)

www.outro.pl /

wie dramatu Nikołaja Kolady. Zapraszaliśmy

brutalizmu, w domu, w którym ludzie chorobli-

widzów do hiperrealistycznej przestrzeni –

wie marzą i zapijają swoje problemy litrami

- tu kapie woda, tam przebiega kot, pies szcze-

najtańszej wódki. Teatr z pewnością nie koja-

ka gdy głównej bohaterce dzieje się krzywda.

rzył mu się z tak intensywnym odczuwaniem

Na jednym spektaklu mogło być do dwudzie-

zapachu, dźwięku, dotyku... i odczuwaniem

stu widzów. Za oknem ustawiliśmy dwie Łady.

drugiego człowieka.

Stary dom był idealnym miejscem do przeniesienia się do Rosji z początków lat 90 ubiegłe-

Na Bojarach, oddalonych od morza,

go wieku i okresu po pierestrojce.

pojawiła się plaża!

Na spektakl zaprosiłem też jednego urzędnika

Podczas jednego ze spacerów pojawił się po-

z Zarządu Mienia Komunalnego, bo wtedy prowadziliśmy z miastem rozmowy dotyczące działalności na białostockich Bojarach i przestrzeni na teatr przy ul. Wiktorii 5. Mimo tego, że w tym dniu była Liga Mistrzów, przyszedł na pierwszą część spektaklu. Możliwe, że przeżył szok – zamknęliśmy go w teatralnym świecie

str /

mysł, żeby w dużym drewnianym domu przy ulicy Wiktorii 11 robić teatr. Niestety okazało się że miasto sukcesywnie wyprzedaje kolejne budynki w zabytkowej dzielnicy. Zaczęliśmy prowadzić rozmowy z władzami na temat kolejnej lokalizacji.

www.outro.pl /

Jednocześnie z Robertem Brajczewskim, archi-

odwiedziło Bojary po raz pierwszy dzięki nam.

tektem i pasjonatem Bojar, zorganizowaliśmy

Szczególnie cieszyliśmy się gdy wiekowe Boja-

nieopodal Kulturalną Łąkę i Plażę Bojarską.

ry znów wypełniły się młodymi uśmiechniętymi

To jedyne zielone miejsce w tej części miasta,

ludźmi. Zupełnie jak w młodzieńczych wspo-

na którym można było urządzić mały park

mnienich najstarszych Bojarczyków. Niestety,

i miejsce spotkań dla lokalnej społeczności.

teren ten został już zabudowany.

Pod gruszą i kasztanem wybudowaliśmy scenę „plażę” był już przygotowany, bo do budowy

Wydarzeniem

na

większą

skalę

był

domów, wysypano mnóstwo piasku.

pokaz Bojarskie duchy/Podróż w czasie.

Zrobił się plażowy klimat wypełniony piknika-

W 2015 roku dostałem stypendium artystycz-

mi, spotkaniami, koncertami. Wszystko z własnych środków i pokładów kreatywności. Organizowaliśmy kino plenerowe z odtwarzaczami kaset VHS, rzutnikiem i dużym ekranem z jednej z moich scenografii. To nie były duże wydarzenia, a mimo tego spora część uczestników

str /

ne na projekt poświęcony Bojarom. Zaangażowali się w to: Adam Frankiewicz, który zbierał dźwięki z Bojar, Sebastian Łukaszuk zajmujący się multimediami, Zbigniew Rusiłowicz – - cymbalista. Przy użyciu kilku projektorów multimedialnych zorganizowaliśmy w ramach

Fot. Facebook Białą czysta kulturalna - rzeka dla mieszkańców (za zgodą)

z europalet od sąsiadów. Natomiast grunt pod

www.outro.pl /

Dni Sztuki Współczesnej na bojarskich budynkach pokaz starych zdjęć. Ich bohaterowie zostali ożywieni przez animatora. Wszystkiemu towarzyszyły opowieści i muzyka.

Czego się nauczyłeś przez te dwa lata?

W moim słowniku pojawiło się wtedy słowo „rewitalizacja”, rozumiane jako projekt, który nie polega tylko na remoncie domu, ale też

Inspiracją była dramatyczna

zmianach w funkcji budynków i przemianie

historia Bojar.

społecznej. W ramach Budżetu Obywatelskie-

Bojary są specyficzne – przed wojną była

go złożyliśmy projekt, który miał chronić pozo-

to elitarna dzielnica urzędnicza i willowa, a po

stałości zabytkowej zabudowy i układu prze-

wojnie poddana przymusowi meldunkowemu.

strzennego Bojar. Niestety miasto odrzuciło

Do wolnych mieszkań lub pokoi kwaterowano

nasz pomysł w przedbiegach

odgórnie obce rodziny. Jedna z kobiet opowiadała mi niemal ze łzami w oczach, jak rąbano w jej domu fortepian, aby pozyskać więcej miejsca. Z dzielnicy inteligencji Bojary stały się osiedlem niebezpiecznym przez które nikt rozsądny nie skracał sobie drogi, szczególnie po zmroku.

„Okres bojarski” był też dla mnie niezwykle cennym okresem indywidualnego rozwoju.

Robert dalej mnie wspierał, wspierali Krystian Różycki i Łukasz Krysiewicz, ale musiałem być tą „lokomotywą”, która zbierze ludzi i wyznaczy im cel. Moją rolą była odpowiedzialność za działania całej drużyny. Na Bojarach zdobyłem

Okres powojenny niestety w sposób drastycz-

doświadczenie w działaniu jako lider grupy,

ny zmienił postrzeganie tego osiedla. Stare

choć nie do końca lubię to określenie. Prawda

domy i ogrody pozbawione prawowitych go-

jest jednak taka, że bez tych wszystkich ludzi

spodarzy zaczynały niszczeć, a potem popa-

którzy mnie wspierali, nic by się nie udało.

dać w ruinę. Właśnie to okazało się największym zagrożeniem dla wiekowej dzielnicy, którą władza w PRL-u zaczęła traktować jako ide-

Skąd pomysł na działanie

alne miejsce na wciskanie wielkiej płyty. Ale to

właśnie nad rzeką?

w latach 90. ubiegłego wieku ruszył wolnoryn-

Pomysł urodził się w rozmowie z Robertem.

kowy boom i w zasadzie - największa degrada-

Przyjechał z Poznania, gdzie odwiedził Konte-

cja Bojar. Dzielnica, która przetrwała wojnę

nery, inicjatywę artystyczną przy Warcie. Wte-

niemal nietknięta, nawet PRL „ugryzł” tylko

dy tylko śmialiśmy się, że taką imprezownię

kawałek, jest niszczona przez deweloperów

można by zorganizować nad Białą. Do pew-

wpuszczonych przez niekompetentnych polity-

nych pomysłów, nawet tych z kosmosu, się

ków.

dojrzewa. W pewnym momencie uświadomi-

str /

Fot. Facebook Białą czysta kulturalna - rzeka dla mieszkańców (za zgodą)

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

łem sobie, że rzeka jest, ale nic się z nią nie

w okresach deszczowych. Przy rzece powinny

dzieje. Oprócz tego przychodzą przykłady

być tereny zielone i zalewowe. Woda musi

z Polski i świata – wspomniany Poznań, rewi-

mieć gdzie chłonąć. Niestety w Białymstoku

talizacja Brdy w Bydgoszczy, która teraz wyglą-

nie rozumie się tego, a na domiar złego przy

da wspaniale. Mieszkańcy mogą nawet się w

rzece buduje się np. galerie handlowe. Dewe-

niej kąpać.

loperzy lobbują wysoką zabudowę wzdłuż rze-

Na szczęście nie zrobiliśmy „imprezowni”,

ki. To tragedia nie tylko dla środowiska, ale też

ale wykorzystaliśmy jej obecne ukształtowanie

problemy dla mieszkańców z podtopieniami, a

– na brzegach można usiąść, poprzyglądać

w niedalekiej przyszłości także z powodziami.

Fot. Facebook Białą czysta kulturalna - rzeka dla mieszkańców (za zgodą)

się, posłuchać muzyki, potańczyć… Tym sposobem sami zainicjowaliśmy proces jej rewita-

Co dla Ciebie znaczy ta rzeka?

lizacji. Przykład powinien iść z góry, a poszedł

Na pewno inaczej patrzę na Białkę, bo nie je-

od dołu.

stem z Białegostoku. W zasadzie od początku widziałem w niej rzekę, tylko że bardzo zdegra-

Obecne ukształtowanie koryta i brzegu

dowaną, czego wciąż nie dostrzega wielu bia-

rzeki nie jest naturalne.

łostoczan. Czasami w wolnych chwilach sie-

To wielki błąd. Biała nie ma terenów bagien-

działem na jazie na rzece, koło dawnego tar-

nych. Rzeka nie ma jak i gdzie meandrować,

gowiska na Jurowieckiej. Od ruchliwej Alei Pił-

jest wyprostowana i wepchnięta w betonowy

sudskiego oddzielał to miejsce budynek Ligi

kanał. Stąd liczne i nagłe stany powodziowe

Ochrony Kraju. Było cicho, spokojnie, niezwy-

str /

kle przyjemnie. Teraz Biała znaczy dla mnie

słuchowiskiem o Wygodzie bardzo często we

bardzo wiele. O tym że jest wspaniałym miej-

wspomnieniach przewijały się dziecięce zaba-

scem by dzielić się kulturą przekonaliśmy się

wy nad Białą oraz kąpiele nad Dolistówką.

w zeszłym roku podczas naszego projektu.

Bardzo chciałbym aby za kilka, kilkanaście lat

Rzeka Biała, która przepływa przez całe mia-

rzeka ta była na tyle czysta i dostępna aby

sto, to przede wszystkim przestrzeń zielona

w upalne dni całe rodziny nad jej łagodnymi

z olbrzymim potencjałem. Miejsce która może

brzegiem mogły biwakować i moczyć się

stać się najważniejszym miejscem rekreacji

po pas bez lęku o zranienie czy zakażenie. Ży-

i spotkań białostoczan. Oczywiście pod warun-

wa rzeka jest... pełna życia! W Białej tego życia

kiem, że doczekamy się spójnej realizacji bul-

jest wciąż bardzo mało.

warów uwzględniającej potrzeby pieszych i ro-

Raz podczas montażu sceny gdy broczyłem

werzystów, a także zostaną wprowadzone naj-

po rzece w woderach, zobaczyłem raka. Byłem

wyższe standardy renaturyzacji.

podjarany. Moja świadomość ekologiczna ograniczała się do tego, że skoro jest rak,

A co chciałbyś w niej zmienić?

to rzeka się oczyszcza. Okazało się, że ten

Wiadomo, że „Białka” to nie Brda, nie jest tak

konkretny to rak pręgowaty - inwazyjny gatu-

głęboka. Podczas pracy na Bojarach czy nad

nek, który pojawia się w wodach niedotlenio-

str /

Fot. Facebook Białą czysta kulturalna - rzeka dla mieszkańców (za zgodą)

www.outro.pl /

Fot. Facebook Białą czysta kulturalna - rzeka dla mieszkańców (za zgodą)

www.outro.pl /

nych i wypiera polskie endemiczne gatunki,

i Łukasz, musimy zadbać, żeby rozstawić sce-

takie jak rak szlachetny. Mimo tego to spotka-

nę, nagłośnienie, przygotować dekorację, a po

nie uświadomiło mi, że uczestniczę w czymś

całym wydarzeniu – jeszcze sprzątnąć i roze-

wielkim, ważnym dla mieszkańców i przyszło-

brać scenę. Raz postanowiliśmy zostawić

ści naszego miasta.

ją na rzece. Wieczorem lekko kropiło, ale rano

Kilkanaście kilometrów od Białegostoku płynie

zaczęło lać. Scena w przeciągu godziny już

rzeka Czarna. I tu paradoks – Czarna jest czy-

zdążyła zniknąć pod powierzchnią wody.

sta i żyjąca, a Biała służy jako kanał odpływo-

A tak generalnie było super! To był olbrzymi

wy. Najwyższa pora, aby Biała znów była

projekt robiony przez małe grono osób. Przy

„białą”, czyli „czystą”.

dwudziestu jeden wydarzeniach jest mnóstwo roboty. Jak na tyle wydarzeń i blisko 60 zapro-

Praca nad tymi wydarzeniami wymagała

szonych artystów mieliśmy bardzo mały bu-

od Was sporo poświęceń. Na Facebooku

dżet. Paliwem musiała być pasja. Poprzeczka

zamieściłeś zdjęcie, na którym wyciągacie

była wysoko ustawiona przez nas samych, ale

z wody scenę.

wydaje mi się, że podołaliśmy. Białostoczanie nam zaufali i polubili. Cieszę się, bo dzięki

Okazuje się, że jeden koncert, trwający trzy godziny, to cały dzień wyjęty z życia. Wraz z ekipą, w skład której wchodzą m.in. Krystian

str /

wsparciu powoli wracają siły, żeby kontynuować projekt.

W tym roku Biała... będzie organizowana

Współpracujecie też z białostockimi insty-

po części ze środków z Budżetu Obywatel-

tucjami artystycznymi.

skiego.

Naszym partnerem w zeszłym roku był Biało-

Tak – nasz projekt poparło wielu głosujących.

stocki Ośrodek Kultury. Dzięki temu w ramach

Miasto zaprosiło nas do dyskutowania nad

festiwalu Wschód Kultury / Inny Wymiar gościł

projektem. Przed nami jeszcze etap przetargu,

u nas zespół T'ien lai oraz przeprowadzaliśmy

dlatego zabezpieczamy się na wypadek, gdyby

rodzine warsztaty nad brzegiem rzeki. Nieste-

wygrał go ktoś inny, z innym pomysłem i gu-

ty, prawdopodobnie w tym roku nie będziemy

stem muzycznym. Nie chcielibyśmy gali disco-

mogli powtórzyć tego projektu ze względu na

polo nad rzeką Białą.

cięcia w finansowaniu. Wschód Kultury ma

Oprócz tego staramy się pozyskać fundusze

o 1/3 budżetu mniej niż w zeszłym roku.

miejskie i ministerialne, próbować przekonać

Jeden z zeszłorocznych koncertów odbył się

sponsorów do naszego pomysłu. Prawdopo-

także w budynku Elektrowni Galerii Arsenał,

dobnie będziemy znowu starać się o finanso-

która swoją siedzibę ma właśnie nad rzeką.

wanie z konkursu Lechstarter - od którego

Trio

w tamtym roku wszystko się tak wspaniale

nas wysmakowaną improwizowaną muzyką.

zaczęło.

To była uczta! Poza dobrymi wspomnieniami

Jachna/Mazurkiewicz/Buhl

obdarował

mamy wspólny temat – rzekę. Dlatego w tym roku też chcemy współpracować z Galerią.

str /

Fot. Facebook Białą czysta kulturalna - rzeka dla mieszkańców (za zgodą)

www.outro.pl /

www.outro.pl /

Co planujecie w tegorocznej edycji?

Ale Biała... to nie tylko muzyka.

Na pewno będzie różnorodnie, jednak z prze-

W tym roku planujemy organizację warsztatów

wagą muzyki źródłowej, folkowej i instrumen-

ekologicznych. Chcielibyśmy zwrócić uwagę

talnej. Znów będzie sporo potańcówek...

na rolę rzeki w naszym mieście. Świadomość

ale też trochę elektroniki i ambientowego gra-

w tym temacie jest wciąż bardzo mała, co wi-

nia. Być może i znów uda się zrealizować

dać chociażby w komentarzach internautów

wspólne wydarzenie z Up To Date Festival.

pod artykułami dotyczącymi inwestycji w ści-

Bardzo chcielibyśmy zaprosić dwa gruzińskie

słej okolicy rzeki Białej. Okazuje się, że ludzie

zespoły – chór męski i grupę żeńskę, a także

chcą wysokich bloków, bo to ma uczynić mia-

artystów z Armenii i pawdopodobnie Kapelę

sto „metropolią”, ale nie wiedzą skąd się bie-

Niwińskich, z koncertem muzyki żydowskich

rze woda w piwnicy.

wesel i potańcówek, która przetrwała dzięki

Warsztaty te mają także na celu kształtowanie

wiejskim muzykantom... To byłby wieczór czte-

postawy obywatelskiego dbania o środowisko,

rech kultur – gruzińskiej, ormiańskiej, żydow-

które jest naszym wspólnym dobrem. Chcieli-

skiej i polskiej. Oprócz tego chcemy zmienić

byśmy powiększać społeczność ludzi świado-

sposób organizacji wydarzeń.

mych, którzy będą dążyli do renaturyzacji rzeki Białej. W tych kwestiach współpracujemy z In-

Co w związku z tym?

stytutem Działań Miejskich w ramach Festiwa-

Wcześniej wydarzenia były skupione w cen-

lu Ekoidei.

trum Białegostoku, gdzie i tak istnieje wiele

Pracując nad zeszłoroczną edycją spędziliśmy

instytucji kulturalnych. Zaniedbywane są inne

mnóstwo czasu w rzece. Niestety, na dnie jest

osiedla, peryferyjne kulturowo – Starosielce czy Dziesięciny. Dlatego w tym roku scena będzie wędrować – kilka wydarzeń odbędzie się na osiedlu Mickiewicza w pobliżu domków jed-

wszystko - od pralek, przez butelki, po śmieci.

Co ciekawe mieszkańcy sami z siebie nie mogą oczyszczać dna rzeki - jest to niezgodne z prawem. Od tego są odpowiednie służby.

Po 60 godzinach spędzonych w Białej mogę

norodzinnych, inne na Białostoczku i na Wyso-

stwierdzić, że nie wywiązują się z obowiązków.

kim Stoczku, gdzie stoją blokowiska. W 2018

Ten projekt ma to zmienić i to jak najszybciej,

roku działamy z hasłem “Biała wpływa na osie-

bo rzeka jest w momencie krytycznym.

dla!” i mamy nadzieję, że wpłynie także na mieszkańców.

str /

Biała... to czołowy projekt, który zwraca

dla mieszkańców. My mamy świetny pomysł,

uwagę białostoczan na istotny problem –

więc naturalne powinno być to, że miasto pró-

degradacji środowiska, której rezultatami

buje ten pomysł wspierać.

są zalane budynki i drogi. Czego oczekujesz od władz miasta?

Dlaczego to akurat Wasza inicjatywa miałaby zmienić myślenie o rzece?

Chcielibyśmy być partnerem władz, ale włodapartne-

Pasji nie można kupić. Potencjał społeczny,

rem. Zdegradowana Biała wylewa w okresie

który już wypracowaliśmy, pokazuje, że biało-

deszczowym. Ten problem dotyczy wszystkich

stoczanie są zainteresowani tematem rzeki.

mieszkańców. a to sprawia, że staje się tema-

To, co wydarzyło się w poprzednim roku było

tem wyborczym. Nie chciałbym, żeby nasza

piękne. Ludzie nam kibicowali i nas wspierali.

inicjatywa była jakoś „rozgrywana”, wykorzy-

W zasadzie to dzięki ich głosom odbyła się

stywana do politycznych przepychanek lub

pierwsza edycja projektu. Dlatego Biała...

rze

też

muszą

być

naszym

po prostu zignorowana. Gdyby współpraca się powiodła, byłaby to po prostu zdrowa sytuacja, korzystna dla obu stron, a przede wszystkim

str /

to nie produkt, to coś więcej – lokalność, szczerość, wspólnota.

Fot. Facebook Białą czysta kulturalna - rzeka dla mieszkańców (za zgodą)

www.outro.pl /

www.outro.pl /

TAM, GDZIE WSZY str /

www.outro.pl /

YSTKO SIĘ ZACZĘŁO str /

www.outro.pl /

redaktor:

Kamil Durajczyk

Spędzając beztrosko czas na letnich festiwalach muzycznych, zazwyczaj nie pamiętamy o początkach tej formy rozrywki. Aby odkryć wspólne korzenie wszystkich festiwali, wybierzmy się w podróż do pewnej niepozornej farmy pod Nowym Jorkiem.

W szkole wbija się nam do głów hasła, takie

Na tym gruncie wyrosła wielka kontrkultura,

jak rewolucja neolityczna, francuska, bolsze-

a następnie ruch społeczny – hippisi. Choć

wicka i wiele im podobnych. Tymczasem jest

nazwa ta oznacza jedynie określoną grupę lu-

jeszcze jedna rewolucja, która wydarzyła się

dzi, to zapoczątkowana przez nich rewolucja

całkiem niedawno, a która odcisnęła swe pięt-

ogarnęła w zasadzie cały świat zachodni.

no na codziennym życiu współczesnych ludzi.

Nowy porządek

W latach 60. cywilizacja zachodnia wkroczyła w czas, który moglibyśmy określić mianem „stagnacji w dobrobycie”. Nawet zimna wojna przestała być, na jakiś czas, tak silnym straszakiem jak w poprzedniej dekadzie. Jednocześnie dorosło pierwsze powojenne pokolenie. Byli to w dużej mierze pacyfistycznie nastawieni studenci, brzydzący się mrocznym

Czym była rewolucja dzieci-kwiatów? Hippisi praktykowali życie w komunach, a więc w grupach bazujących na relacjach prywatnych, które w ich mniemaniu miały zastąpić rodziny.

Odrzucali ideę pracy – wszystkie dobra były w ramach danej komuny wspólne. Wspólny był również seks, toteż z hippisami kojarzy się wiele mówiące określenie „wolna miłość”.

okresem historii w którym przyszli na świat.

str /

www.outro.pl /

Charakterystyczną cechą tego ruchu było rów-

seks, dobra zabawa czy wspomniana już przy-

nież eksperymentowanie z narkotykami. Cele

jemność.

nadrzędne stanowiły zaś szczęście i przyjemność. To miała być naczelna zasada przyświe-

Lato miłości Swój rozkwit kontrkultura hippisowska przeży-

cająca wszystkim ludziom w ich egzystencji.

Było to całkowite wywrócenie dotychczasowego zachodniego systemu wartości. Z horyzontu znikały bowiem takie pojęcia jak rodzina, praca, honor czy wiara. W ich miejsce pojawiły się

str /

wała mniej więcej w połowie lat sześćdziesiątych – to wtedy na scenie pojawiły się zespoły grające muzykę rozrywkową zupełnie nowego typu. Była spontaniczna, żywiołowa, a często

Graf. Monika Stankiewicz

www.outro.pl /

także gniewna. Muzyka ta była więc dokładnie

rzeczywistość przeszła najśmielsze oczekiwa-

taka, jak młodość ówczesnego pokolenia dwu-

nia inicjatorów. Na polach wokół sceny pojawi-

dziestolatków. To było ich brzmienie, ich głos.

ło się ponad 400 tysięcy ludzi. Wydarzenie

Wakacje roku 1967 przeszły do historii jako

przemieniło się w cały weekend zupełnie dar-

tzw. lato miłości. To wtedy w Monterey w Kali-

mowego obcowania z najlepszymi artystami.

fornii odbył się bodaj pierwszy wielki festiwal

„Trzy dni pokoju i muzyki” – jak mówili uczest-

muzyczny świata. Do rangi największego sym-

nicy.

bolu tamtego czasu urosło jednak inne muzyczne wydarzenie, do którego doszło dwa lata później...

Na farmie w miejscowości Bethel, pod Nowym Jorkiem, grupa biznesmenów zdecydowała się zorganizować festiwal największych gwiazd muzyki młodej generacji. Początkowo całe przedsięwzięcie miało być biletowane, jednak

str /

Błoto, wolność i muzyka Między 15 a 18 sierpnia 1969 roku na scenie w Bethel pojawiło się łącznie kilkudziesięciu wykonawców. Nazwa całego wydarzenia wzięła się od miejscowości Woodstock w stanie Nowy Jork (oddalonej o około sto kilometrów),

www.outro.pl /

która stanowiła w tamtych czasach artystycz-

W pamięć zapadło także brawurowe wykona-

ną enklawę.

nie przez Joe Cockera klasyka Beatlesów With

Zdaje się, że dobrze atmosferę tamtych wyda-

a Little Help From My Friends (w zupełnie no-

rzeń oddał w rozmowie z magazynem „Rolling

wej, narkotycznej aranżacji), a także zamyka-

Stone” jeden z artystów występujących pod-

jący festiwal występ Jimiego Hendrixa z zespo-

czas festiwalu, David Crosby: – Myśleliśmy,

łem, podczas którego legendarny gitarzysta

że jesteśmy pojedynczymi, rozproszonymi hip-

zagrał m.in. własną wersję hymnu Stanów

pisami. Kiedy jednak przybyliśmy na miejsce,

Zjednoczonych.

powiedzieliśmy do siebie: „O rany, to jest

Cały festiwalowy weekend był bardzo deszczo-

znacznie większe, niż sądziliśmy”.

wy, przez co teren szybko pokrył się błotem.

Do najbardziej kultowych momentów Wood-

Nie przeszkadzało to jednak uczestnikom Wo-

stocku zalicza się zwykle recital Janis Joplin,

odstocku, a wręcz sprzyjało wzajemnej inte-

której niewiarygodna ekspresja sceniczna po-

gracji. Ich błotne kąpiele przeszły do legendy

rwała tłum i ukazała nowe oblicze występów

i po dziś dzień są praktykowane przez uczest-

muzycznych.

ników kolejnych festiwali odbywających się w duchu Woodstocku. Wszechobecnym ele-

str /

www.outro.pl /

mentem wydarzenia była także nagość – przez te kilka dni tabu z nią związane zostało niemal oficjalnie zniesione i pogrzebane w… błocie.

Nie można również zapomnieć, że podczas Woodstocku zmarły trzy osoby: jedna z powodu przedawkowania narkotyków, dwie na skutek nieszczęśliwych wypadków. Jednak biorąc pod uwagę logistyczny chaos i brak kontroli nad przedsięwzięciem i tak udało się uniknąć wielkich tragedii, a uczestnicy w większości wykazali się odpowiedzialnością.

Schyłek epoki Jak się okazało, muzyczna uczta w Woodstocku stanowiła schyłek epoki hippisów i swego rodzaju łabędzi śpiew tego niezwykłego zjawiska społecznego. W ciągu kolejnego roku z przedawkowania zmarli Hendrix i Joplin. Podobny los spotkał również inne symbole epoki (nieobecne na Woodstocku): zmarł wokalista The Doors Jim Morrison, a Beatlesi ogłosili ostateczny rozpad swojego zespołu.

Pomimo niemal zupełnego „wyginięcia” hippisów duch festiwalu w Woodstock nie wyparował – bardzo szybko wydarzenie to obrosło legendą i swoistym kultem. Mit Woodstocku dotarł i do naszego kraju, gdzie zadomowił się pod postacią odbywającego się od 23 lat Przystanku Woodstock. Ta coroczna impreza przyciąga ogromne rzesze młodych (i nie tylko) ludzi chcących przeżyć namiastkę tego, czego doświadczyli uczestnicy oryginalnego festiwalu.

Chociaż w roku 2018 podjęto decyzję o zmianie nazwy polskiego festiwalu, to nie ulega wątpliwości, że atmosfera tego miejsca pozostanie taka sama. Duch Woodstock ’69 wciąż ma się więc bardzo dobrze.

str /

Graf. Monika Stankiewicz

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

Festiwale

str /

www.outro.pl /

e dla początkujących

str /

www.outro.pl /

redaktor:

Marta Płochocka

Festiwal w słowniku języka polskiego definiuje się jako imprezę artystyczną, zazwyczaj cykliczną i połączoną z konkursem.

Z doświadczenia wiem, że to za mało, by opisać, czym jest tak naprawdę. Zwłaszcza że jest to zjawisko jeszcze antyczne, a stale rozwijające się i przeistaczające.

Pierwszy kwartał roku to niezwykle emocjonu-

rzenia nawiązujące do religii. Grecy zainicjo-

jący okres dla każdego wielbiciela festiwali

wali tę tradycję organizacją kilkudniowych

wszelakiego rodzaju. Portale społecznościowe

świąt na cześć Dionizosa – boga wina i płod-

pełne są wpisów oczekujących fanów, konkur-

ności. Podczas Dionizji odbywały się spektakle

sów polegających na odgadnięciu, kto tym ra-

teatralne, spotkania oratorskie, uczty, nabo-

zem zawita na wydarzeniu i odliczania

żeństwa, zabawy ludowe i procesje. Wiele

do dnia, w którym rozpocznie się zabawa.

z tych zwyczajów przeniknęło do współcze-

Skąd wziął się fenomen festiwali i dlaczego

snych eventów – chociażby parady podczas

uczestniczy w nich tak wielu ludzi?

karnawałów, podczas których ludzie poprzebierani w kolorowe stroje płyną ulicami miast w rytm muzyki.

Grecka innowacja Aby poznać pierwowzory dzisiejszych festiwali, cofamy się aż do starożytności, bo właśnie w tej epoce miały miejsce pierwsze „eventy”.

Ich charakter znacznie różni się od współczesnych odpowiedników, bowiem były to wydastr /

W starożytnym Rzymie dodatkową atrakcją podczas obchodów Bachanaliów, na cześć Bachusa, były wyścigi rydwanów i walki gladiatorów. Prócz religijnego charakteru wydarzeń

www.outro.pl /

ważne też były aspekty społeczne – ogłaszano

O co tyle hałasu?

zawieszenie broni, aby ludzie mogli swobodnie oddawać hołd bogom, a przy tym oddawać się

Popularność

festiwali

znacznie

wzrosła

w ostatnich latach, co można zauważyć

rozrywce.

na przykładzie nowo powstających wydarzeń oraz ich promocji. Prócz plakatów na słupach W średniowieczu wydarzenia kulturowe zaczy-

informacyjnych czy przystankach, pojawiają

nały nabierać współczesnego wymiaru, ponie-

się także ogromne billboardy, oklejane są

waż zaczęły się skupiać głównie na rozrywce,

przejścia podziemne, a nawet tworzy się cyfro-

wtedy też na festiwale zaczęli przybywać lu-

we napisy na wieżowcach. Organizatorzy prze-

dzie z odleglejszych stron, by wspólnie się ba-

ścigają się w wymyślaniu coraz kreatywniej-

wić. Z czasem festiwale zaczęły rozwijać się

szych sposobów na promocję swojego wyda-

i skupiać na połączeniu kultury i rozrywki.

rzenia, chcąc przyciągnąć jak najwięcej poten-

str /

www.outro.pl /

cjalnych uczestników. Tego typu marketing

stali bywalcy festiwalu wiedzą, czego mogą się

najczęściej skierowany jest do osób młodych,

spodziewać, ze względu na cykliczność wyda-

stąd też promowanie festiwalu przez portale

rzenia i zapoznanie się z nim poprzez poprzed-

społecznościowe jak Facebook, Twitter czy

nie edycje, ale jednocześnie czekają też na

Instagram.

nich nowości, które w każdym roku przygotowują organizatorzy.

Festiwale muzyczne, ale nie tylko one, nie

Giganci wśród festiwali

skupiają się jedynie na swojej dziedzinie, choć

Każdy, nawet jeśli nie uczestniczył, to słyszał

trudno podać w wątpliwość, że to właśnie ona

o Open’erze – największym w Polsce wydarze-

stawiana jest na pierwszym miejscu. Tego ty-

niu muzycznym odbywającym się na przełomie

pu eventy urozmaicane są wydarzeniami do-

czerwca i lipca w Gdyni. Festiwal cieszy się

datkowymi, jak np. pokazy mody, koncerty (w

ogromną popularnością nie tylko mieszkań-

przypadku festiwali niemuzycznych), warszta-

ców Polski, ale również osób przybywających

ty, wykłady czy potańcówki (popularne na fe-

na te kilka dni z zagranicy. Swoją sławę

stiwalach silent party – dyskoteki, gdzie każdy

Open’er zawdzięcza obecności gwiazd świato-

otrzymuje słuchawki i może wybrać swój ulu-

wego formatu – każda edycja festiwalu niesie

biony rodzaj muzyki do tańczenia).

ze sobą coraz bardziej wygórowane wymagania dotyczące muzycznych osobistości i co roku organizatorzy stają na wysokości zadania, aby spełnić oczekiwania fanów.

Jednym z najpopularniejszych festiwali muzycznych na świecie jest Coachella, który jest nie tylko wydarzeniem roku w świecie muzyki, ale także nieoficjalnym wybiegiem mody –

Fenomen tego wydarzenia to także dobra or-

- to tam narodziła się moda festiwalowa koja-

ganizacja, o czym wiem z własnego doświad-

rząca się ze stylem boho, kojarzonym z kwia-

czenia. Wszystkie line-up-y (program wydarzeń

tami we włosach, brokatowym makijażem czy

w słowniku festiwalowicza) są dobrze rozpisa-

stylowym połączeniem letniego ubrania z kalo-

ne i przestrzegane czasowo, rozplanowanie

szami czy kozakami niezbędnymi na takich

przestrzeni również jest nienaganne (jedyny

imprezach. Ten rodzaj stroju przeniósł się tak-

problem to duże odległości między scenami,

że do Polski i cieszy się dużą popularnością

co jednocześnie jest plusem – nagłośnienie

na rodzimych festiwalach muzycznych.

scen nie nakłada się na siebie). W dodatku

str /

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

Nie zapominajmy także o festiwalach filmo-

noclegu czy też pobrać mapy i foldery ułatwia-

wych, które dla każdego pasjonata kinemato-

jące poruszanie się po mieście. Stanowi

grafii są najważniejszymi wydarzeniami w roku

to idealne rozwiązanie dla osób przyjezdnych,

– nawet gdy sami nie mogą w nich uczestni-

które nie tylko znajdą pomoc w poruszaniu się

czyć. Na szczęście media społecznościowe,

w nowym otoczeniu, ale również poczują się

nawet niezwiązane stricte z branżą filmową,

mile widziani. Zyskuje na tym i miasto, i festi-

przekazują informacje istotne dla fanów kina,

wal.

a dla tych bardziej zainteresowanych prowadzone są relacje na żywo. Na przełomie jesieni i zimy imprez filmowych odbywa się najwięcej i to dzięki nim dowiadujemy się o najważniejszych trendach w kinematografii na nadchodzący rok, a także jakie filmy będą najprawdopodobniej nominowane do najważniejszych nagród, jak Oscary czy Złote Globy.

Festiwale mają długą i ciekawą historię, a ich transformacji możemy przyglądać się także teraz. Każdego roku pojawia się kilkadziesiąt nowych festiwali zarówno w dużych, jak i mniejszych miastach Polski, dzięki czemu można w nich uczestniczyć lokalnie lub wybrać się przy okazji na kilkudniowy wyjazd ze znajomymi. Tego typu eventy na stałe wpisały się w życie społeczności, stając się jego nieod-

A poza kulturą?

łącznym elementem, zwłaszcza podczas waFestiwale mają również ogromny wpływ na turystykę, choć na ogół nie są one kojarzone z tą dziedziną. Dzięki takim wydarzeniom miasta organizujące pozyskują nowych turystów, którzy w przerwach pomiędzy imprezami towarzyszącymi przemieszczają się po mieście i korzystają z jego usług. Jest to niepowtarzalna okazja dla miasta do wypromowania się i zachęcenia do powrotu. Często na terenie wydarzenia znajduje się stoisko informacyjne, w którym można dowiedzieć się czegoś o okolicy, zasięgnąć informacji dotyczącej transportu czy

str /

kacji, kiedy odbywa się ich najwięcej. A ty kupiłeś już bilety?

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

OPEN’EROWY

ZAWRÓT GŁOWY

str /

www.outro.pl /

redaktor:

Anna Sydorczak

Open’er Festiwal to jeden z najbardziej popularnych festiwali w Polsce. Wiele mówi się na temat tego muzycznego wydarzenia, ale jak wygląda ono od środka?

Zapewne część z was miała okazję w nim

I tu mam dla was pewną radę: jeżeli jedziecie

uczestniczyć i zna ten specyficzny klimat, któ-

nocnym pociągiem, przeznaczcie trochę wię-

ry mu towarzyszy. Dla tych, którzy nie byli, a są

cej funduszy na bilet w wagonach sypialnych.

ciekawi, co dzieje się na największym polskim

Ja i moi towarzysze podróży na swoje nie-

festiwalu muzycznym, ten artykuł będzie

szczęście tego nie zrobiliśmy, czego żałowali-

przedsmakiem i mam nadzieję zachętą,

śmy aż do momentu dotarcia na miejsce. Tra-

by w tym roku wybrać się do Gdyni.

filiśmy akurat na bardzo stary pociąg z lat osiemdziesiątych, w którym przedziały ledwo

Pierwsze zetknięcie z festiwalem

nas mieściły, nie mówiąc o naszych bagażach.

Wyobrażacie sobie całą noc „spania” w jednej

Już na początku liceum marzyłam, żeby poje-

pozycji, na siedząco, przy charakterystycznym

chać na to muzyczne wydarzenie, ale dopiero

stukocie szyn i śpiewie innych pasażerów po-

pod koniec pierwszego roku studiów udało mi

ciągu, a potem przyzwoite funkcjonowanie

się zarezerwować bilet i to marzenie spełnić.

w ciągu dnia? No właśnie. Sądzę, że cały urok

Nie było to proste, szczególnie ze względów

tego typu wydarzeń zawiera się już w podróży.

logistycznych, ponieważ mieszkając u podnó-

W tym roku z pewnością zainwestuję w stope-

ża Bieszczad i próbując dostać się na drugi

ry do uszu i bilet w wagonie sypialnym.

koniec Polski, musiałam poświęcić prawie cały dzień na podróż.

str /

www.outro.pl /

okazało się, że nasze pole namiotowe spełnia

Świętowanie – czas start!

te dwa kryteria i dodatkowo znajduje się Po jakże miłej nocy w pociągu dotarliśmy na miejsce. Z dworca kolejowego skierowaliśmy się na autobusowy, a stamtąd na nasze pole namiotowe, bo czymże byłoby festiwalowanie bez spania w namiocie? Zdecydowaliśmy się na taką formę noclegu z dwóch prostych przyczyn: po pierwsze – aby lepiej zintegrować się z innymi uczestnikami festiwalu, po drugie – ze względu na koszty. Ceny hoteli,

sto metrów od Bałtyku, zrekompensowało nam to wszystkie niedogodności.

Nie wszystko jednak było takie kolorowe.

Po sprawdzeniu stanu pryszniców polowych nieco się przeraziliśmy, ponieważ składały się z węży ogrodowych i, krótko mówiąc, mało kryjących zasłon. Ale dla chcącego nic trudnego – z tym także można było sobie jakoś poradzić.

hosteli i innych obiektów noclegowych na czas

Jeżeli chodzi o pozostałych przyjezdnych, byli

Open’era szybują w górę i naprawdę trudno

bardzo przyjaźni i pozytywnie nastawieni.

znaleźć coś w rozsądnej cenie i w bliskiej odle-

Wszyscy nawzajem się zapoznawali, mówili,

głości od lotniska Kosakowo. Poza tym, kiedy

który raz z kolei są na festiwalu, trochę opo-

str /

www.outro.pl /

wiadali o sobie i o tym, co spotkało ich w dro-

Radiohead i wielu innych. Tegoroczna lista za-

dze. Nasi sąsiedzi – dwaj przyjaciele Pimpek

powiada się jeszcze lepiej. Gorillaz, Arctic

i Tomek – byli trochę przybici, ponieważ Pimp-

Monkeys, Bruno Mars i Depeche Mode to tyl-

kowi w drodze na „opka” ktoś ukradł torbę

ko przedsmak tego, co będzie się działo w lip-

z ubraniami. Mówił, że nie miał tam żadnych

cu. Z polskich artystów wystąpi chociażby Da-

wartościowych rzeczy, ale jedna koszulka, któ-

wid Podsiadło, co zadecydowało o tym, że

rą dostał od koleżanki na urodziny, miała dla

w tym roku także pojawię się w Gdyni. Listy

niego szczególną wartość sentymentalną. Nie-

tworzone są raczej w taki sposób, by każdy

szczęśnik musiał przez cztery dni chodzić

mógł znaleźć coś dla siebie i skorzystać jak

w tych ubraniach, w których przyjechał.

najlepiej z bogatej oferty festiwalu. W ubiegłym roku w ciągu pierwszych dwóch dni z mo-

Uczta dla uszu

imi towarzyszami zdecydowaliśmy się na kon-

Lista wykonawców ubiegłorocznego Open’era

certy Solange, M.I.A., Radiohead i Jamesa Bla-

była imponująca – Dua Lipa, The Weekend,

ke’a. Natomiast z polskich artystów wybrali-

str /

www.outro.pl /

śmy Krzysztofa Zalewskiego, Natalię Przybysz

którą słyszą tylko przez słuchawki. Strefy te są

i Bitaminę, z którą osobiście zetknęłam się po

dobrą alternatywą dla osób, którym nie przy-

raz pierwszy i była to miłość od pierwszego

padł do gustu line-up danego dnia lub mogą

wejrzenia. Oprócz tego na terenie festiwalu

być po prostu okazją do zrobienia sobie prze-

stworzonych zostało wiele stref tematycznych:

rwy w chodzeniu na koncerty.

gastronomicznych, modowych, filmowych, czy też paneli dyskusyjnych. Jest to także dobra

Mroczne strony

okazja do spotkania się z ulubionymi youtube-

Wydarzenie

oprócz

świetnych

momentów

rami, blogerami czy innymi muzycznymi wyko-

i koncertowych wspomnień ma też swoje man-

nawcami. Moją ulubioną strefą w ubiegłym

kamenty. Zacznę od niesamowitego tłoku

roku była silent disco. Dla obserwatora z ze-

na koncertach bardzo znanych zespołów.

wnątrz może wydać się to komiczne – ludzie

Tłum ludzi sięga sporo poza obszar sceny. Ko-

tańczą w całkowicie cichej sali w rytm muzyki,

muś, kto znalazł się w jego środku, niełatwo jest się gdziekolwiek ruszyć. Ma więc dwa wyj-

str /

www.outro.pl /

ścia – na dobre pożegnać się tego dnia z festiwalem i wrócić do swojego lokum lub pozostać w tłumie do samego końca, co nie jest rzeczą łatwą, bo wokół zawsze ktoś stara przemieszczać się z miejsca na miejsce. Co jeszcze? Bezczelni i nieuprzejmi uczestnicy festiwalu.

Oczywiście nie każdy, ale przecież zasady savoir-vivre’u zostały stworzone, aby ludziom żyło się lepiej – szkoda, że niektórzy mają na ten temat inne zdanie. Na szczęście mnie i moich kompanów nic przykrego ze strony innych nie spotkało, ale przypomina mi się historia znajomego, który był na Open’erze kilka lat temu i później z niesmakiem opowiadał o wydarzeniu, jakie przytrafiło mu się na koncercie Red Hot Chili Peppers: w wielkim tłumie pewien obcokrajowiec, by uzyskać wokół siebie więcej przestrzeni, zaczął oddawać mocz na stojących wokół innych uczestników imprezy. Efekt został osiągnięty, a zbulwersowani uczestnicy koncertu opuścili wydarzenie.

Anegdoty z tego typu wydarzeń można mnożyć – ilu ludzi, tyle historii, jednak jedno jest pewne: wspomnienia pozostają na długo i czasem miło przypomnieć sobie niektóre z nich. Open’er to nie tylko festiwal młodych, ponieważ uczestniczą w nim także starsi. Nie zapomnę, kiedy po ostatnim koncercie szłam ze swoim ekwipunkiem w kierunku przystanku autobusowego i minęłam małżeństwo, które sądząc po wyglądzie, miało już pewnie ponaddwudziestoletni staż.

Ubrani na rockowo w skóry trzymali się beztrosko za ręce. Gdy mnie zobaczyli, powiedzieli tylko: My też już odjeżdżamy, Open’er znowu nas nie zawiódł. Do zobaczenia za rok! Nie wiem, ile razy brali udział w festiwalu, ale może właśnie tam się poznali? Na dworzec jechałam już z wielkim „bananem” na ustach i zastanawiałam się, jak to musiało być pięknie jeździć razem na te wszystkie koncerty i wspólnie przeżywać emocje, które tylko w tamtym miejscu są unikalne i inne niż wszystkie.

str /

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

Kie

Mik

str /

„NIEPOKORNY FESTIWAL”

www.outro.pl /

edy myślimy o Toruniu, oczywiste są takie skojarzenia, jak:

kołaj Kopernik, pierniki, piękna starówka, gotyckie zabytki.

Nie wszyscy jednak wiedzą o tym, że od 2002 roku odbywa się tutaj Tofifest Film Festival. str /

www.outro.pl /

redaktor: Julia

Kijewska

O toruńskim Tofifeście mówi się: niepokorny,

Niepokorny, zbuntowany

zbuntowany. Dlaczego? Na oficjalnej stronie Międzynarodowy Festiwal Filmowy Tofifest to wydarzenie filmowe organizowane przez Katarzynę Kafkę-Jaworską, kuratorkę kina Centrum działającego w Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu. Co roku jesienią na Tofifest prezentowanych jest kilkaset filmów kina niezależnego z całego świata.

Wśród nich znajdują się filmy fabularne, dokumentalne, krótkometrażowe – każdy kinoman

Tofifestu, czyli www.tofifest.pl, organizatorka pisze o idei stojącej za festiwalem w ten sposób: ,,Mówimy „nie” maszynowej produkcji festiwali. To festiwal bez czerwonych dywanów, lawiny błyskających fleszy. Potrafi z wdziękiem i profesjonalizmem dozować dawki kinowego aromatu i z naturalną dla siebie nonszalancją zapewniać niezapomniane wrażenia zarówno wybitnym gościom, jak i samej publiczności”.

znajdzie tu coś dla siebie. Często na festiwal trafiają debiuty lub filmy niszowe, które na Tofifest zostają po raz pierwszy zaprezentowane szerszej publiczności. Warto również zaznaczyć, że każda edycja charakteryzuje się unikalnym motywem przewodnim – w ubiegłym roku był to temat ,,antybohatera”, a w latach poprzednich m.in: ,,telewizyjny teatr sensacji, czyli filmowy spektakl z dreszczykiem”, ,,Klub 27” czy ,,nordic noir”.

Nie tylko filmy Tofifest to nie tylko pokaz wyśmienitych filmów, ale także wydarzenie, na które przyjeżdżają kinowi twórcy zarówno z Polski, jak i zza granicy. W ramach wizyt gości organizowane są rozmowy, wywiady, debaty. Na festiwalu pojawiają się nie tylko reżyserzy prezentowanych filmów, ale także popularni aktorzy, operatorzy oraz scenarzyści. W roku 2017 toruń-

str /

www.outro.pl /

ski festiwal gościł m.in.: Jana Englerta, Małgo-

Co jeszcze dzieje się w ramach Tofifestu? Jest

rzatę Kożuchowską, Macieja Stuhra, Marka

to festiwal poświęcony miłośnikom X Muzy,

Koterskiego, Lailę Pakalninę, Yi Luo, Krzyszto-

jednak organizatorzy nie zapominają też

fa Zanussiego, a także Xaviera Legranda, au-

o sympatykach muzyki. Każdego roku pojawia-

tora filmu ,,Jeszcze nie koniec”, o którym mó-

ją się ciekawe osobowości sceniczne, których

wi się, że ma szansę zostać francuskim kandy-

koncerty otwierają lub zamykają tofifestowe

datem do Oscarów 2019. Znane nazwiska sta-

gale. Wśród nich można wymienić Brodkę, Ka-

nowią dobrą reklamę Tofifestu, ale jak podkre-

tarzynę Nosowską, Natalię Przybysz oraz

śla Katarzyna Kafka-Jaworska w wywiadzie dla

O.S.T.R.

magazynu Toronto: ,,Tofifest nie bazuje na pustym epatowaniu nazwiskami „gości”, zapominając, po co przyjechali. U nas liczą się filmy, a goście są z nami, bo kochamy kino – i my, i oni.”

str /

Tak ogromne przedsięwzięcie jak Tofifest wymaga naturalnie wielkiego nakładu pracy, dlatego w każdą imprezę zaangażowanych jest

www.outro.pl /

wielu wolontariuszy. Festiwalowy wolontariat to niezapomniana przygoda, a chętni do pomocy mają w czym wybierać – opieka nad gośćmi, przyznawanie akredytacji, prowadzenie kanałów social media, pisanie recenzji, obsługa koncertów, pomoc techniczna oraz opieka medyczna – te sekcje są w rękach wolontariuszy. Oprócz okazji do zdobywania doświadczenia przy współtworzeniu wydarzenia i poznania wielu ciekawych ludzi, ochotnicy otrzymują także wejściówki na wszystkie filmy oraz eventy organizowane w ramach festiwalu.

Fimowa stolica Polski Tofifest nie zapomina także o kinie lokalnym.

W ramach każdej edycji twórcy amatorzy z Torunia i okolic mogą zgłosić swoje filmy do konkursu ,,Kino regionu”, a najlepsze dzieła stają się częścią repertuaru festiwalu.

Tofifest to bez wątpienia jedno z najciekawszych wydarzeń filmowych w całej Polsce, a w ciągu kilku najbliższych lat z Bydgoszczy do miasta Kopernika przeniesie się także Camerimage – międzynarodowy festiwal filmowy zrzeszający

największych

twórców

kina.

Obecność tak ważnych festiwali może sprawić, że już niebawem Toruń stanie się filmową stolicą Polski.

str /

www.outro.pl /

str /

Graf. Monika Stankiewicz www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

Historie z trupem w tle Uwielbiasz czytać kryminały, prawda? Rozwiązywanie zagadek wspólnie z detektywem, dreszczyk emocji i katharsis, gdy dobro zwycięża nad złem, sprawiają przyjemność. W Polsce z roku na rok powstaje coraz więcej powieści kryminalnych pisanych przez coraz to różniejszych autorów – także tych zaliczanych do tzw. literatury wysokiej. Wraz z rozwojem gatunku organizowane są wydarzenia poświęcone prozie kryminalnej. str /

www.outro.pl /

redaktor: Olimpia Orządała

Nie tylko niemalże każde większe miasto ma

czyli wyróżnienie dla polskich autorów prozy

swój kryminał – czy to Wrocław, Kraków,

kryminalnej. Wśród laureatów można wymie-

Gdańsk, Szczecin, czy też Katowice – również

nić Marka Krajewskiego, któremu zawdzięcza-

coraz więcej regionów na mapie Polski organi-

my renesans powieści kryminalnych w Polsce,

zuje różne festiwale i wydarzenia związane

Gaję Grzegorzewską – autorkę serii o detek-

z powieściami kryminalnymi. W ich ofercie

tyw Julii Dobrowolskiej, Zygmunta Miłoszew-

znaleźć można m.in.: konkursy, wykłady, dys-

skiego – twórcę postaci słynnego prokuratora

kusje, spotkania autorskie, spacery po ścież-

Teodora Szackiego czy poetę Marcina Świetlic-

kach przemierzanych przez detektywów. Poni-

kiego. Zagraniczni pisarze, którzy otrzymali

żej znajdziesz subiektywny przegląd najpopu-

Honorową Nagrodę Wielkiego Kalibru, to m.in.

larniejszych imprez.

znana z thrillerów medycznych Tess Gerritsen i rosyjska królowa kryminałów, Aleksandra Marinina. Podczas MFK organizowane są również

Najważniejszy festiwal…

konkurs na najlepsze opowiadanie kryminalne

Międzynarodowy Festiwal Kryminału we Wro-

lub sensacyjne, Kryminalne Warsztaty Literac-

cławiu, organizowany przez miasto i Portal Kry-

kie, a także rozliczne wykłady, warsztaty, spo-

minalny, to bez wątpienia najważniejsze wyda-

tkania z autorami czy gry miejskie. Najbliższy

rzenie poświęcone powieściom kryminalnym.

MFK odbędzie się w dniach 24–27 maja

Impreza

w różnych lokalizacjach w mieście.

po

raz

pierwszy

odbyła

się

w 2004 roku i gościła licznych twórców z Polski i zza granicy. To właśnie w czasie festiwalu przyznawana jest Nagroda Wielkiego Kalibru,

str /

www.outro.pl /

przez tamtejszą Szkołę Policji. Najbliższa im-

… i inne, równie

preza

ważne wydarzenia

będzie

miała

miejsce

w

dniach

11–14 kwietnia.

Warte uwagi są również takie imprezy jak Po-

Na wszystkich tych wydarzeniach można wy-

znański Festiwal Kryminału GRANDA oraz Afe-

słuchać ciekawych wykładów, nie tylko o pro-

ra Kryminalna organizowana w Trójmieście,

zie kryminalnej, ale także na temat kryminali-

która po raz pierwszy odbyła się w 2011 roku.

styki, porozmawiać z autorami, jak również

Trójmiasto gościło m.in. autorkę kryminałów

wziąć udział w warsztatach poświęconych po-

archeologicznych Martę Guzowską, profilera

wieściom kryminalnym.

Jana Gołębiowskiego oraz skandynawskiego pisarza Johana Theorina, autora m.in. Zmierzchu (ale nie tego Zmierzchu). Najbliższa Afera Kryminalna odbędzie się 4–6 października.

Z kolei w zeszłym roku w Poznaniu pojawili się tacy autorzy, jak Remigiusz Mróz, który jest najpłodniejszym pisarzem w naszym kraju, oraz Katarzyna Puzyńska, czyli polska Camilla Läckberg. Dokładna data tegorocznej GRANDY nie jest jeszcze znana.

Łódź również ma swój Festiwal Kryminału organizowany od zeszłego roku. Miasto to w kryminalnym

zostało

rozsławione

przez Katarzynę Bondę, jedną z najpopularniejszych polskich autorek kryminałów, która umieściła w Łodzi akcję jednej ze swoich najpoczytniejszych powieści – Lampionów.

W Pile natomiast odbywa się Festiwal Kryminału „Kryminalna Piła”, współorganizowany

str /

Grafika: Monika Stankiewicz

świecie

www.outro.pl /

Spacery śladami bohaterów Popularne jest również organizowanie wycieczek śladami bohaterów powieści kryminalnych. W Szwecji, gdzie od dawna jest to normą, można spacerować trasami m.in. Kurta Wallandera czy Lisbeth Salander (została nawet wydana książka Wojciecha Orlińskiego pt. Sztokholm Stiega Larssona. Przewodnik śladami bohaterów). Coraz częściej takie wycieczki organizowane są również w Polsce. We Wrocławiu można przechadzać się śladami Eberharda Mocka, wykreowanego przez Marka Krajewskiego, w Warszawie natomiast tytułowego Złego z powieści Leopolda Tyrmanda. Ciekawa wydaje się również wycieczka zorganizowana szlakiem kryminalnym po Małopolsce (Kraków – Puszcza Niepołomicka – Zakopane), która jest wzorowana na trasach bohaterów m.in. z powieści Małgorzaty i Michała Kuźmińskich oraz Jacka Rębacza.

Wciąż ci mało kryminałów? A może najwyższy czas wyściubić nos z łóżka, w którym czytasz o morderstwach? Leżysz sobie jak panisko, a ja piszę ten artykuł…* Proponuję ci połączyć przyjemne z pożytecznym. Wybierz się na któryś z festiwali i zdobądź autograf od ulubionego „kryminalisty”. Tylko uważaj, do niektórych podobno trzeba czekać nawet kilka godzin (patrz: Katarzyna Bonda). Albo wyjdź na spacer śladami ukochanego bohatera, w końcu, jak wiemy, spacery to samo zdrowie!

* Słowa: „Leżysz sobie jak panisko, a ja piszę ten artykuł” nawiązują do cytatu z Grobu Gai Grzegorzewskiej. Ale to wiesz, fanie kryminałów, prawda? ;)

str /

Grafika: Monika Stankiewicz

www.outro.pl /

str /

FESTIWAL

www.outro.pl /

CZYLI INDYWIDUALNOŚĆ KULTURY

str /

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

redaktor:

Gabriela Szczepanik

Towarzysząca festiwalom wyjątkowa atmosfera i chwilowe zjednoczenie się ludzi z różnych stron świata co roku przyciąga na nie setki tysięcy fanów muzyki. Dlatego chcę przybliżyć największe na świecie wydarzenia muzyczne, na które zjeżdżają się ludzie z całego świata, by przeżywać niezapomniane chwile pod sceną.

Jak myślisz, gdzie odbywa się największy festi-

gwiazd, skończywszy na prawie nikomu nie-

wal muzyczny na świecie? Otóż nie, jak od po-

znanych, początkujących solistów – każdy mo-

czątku

że się wykazać i zostać zauważonym.

sama

przypuszczałam,

w

USA,

a w Wiedniu. Ma miejsce pod gołym niebem, zazwyczaj trwa trzy dni i gromadzi ponad trzy miliony uczestników korzystających z ogólno-

To, co przyciąga tłumy

dostępnych rozrywek. Muzyczne wydarzenie

Zastanawiałeś się, co poza gwiazdami może

odbywa się na wyspie usytuowanej na Dunaju.

przyciągać tak wielką liczbę fanów muzyki?

Wielkość festiwali można analizować w kilku

Konkurencyjne ceny biletów! Są dużo tańsze

aspektach: pod względem liczby uczestników

niż wejściówki chociażby nawet na Coachelle

czy liczby artystów występujących na scenach

czy Ultra. Na Summerfest przybywa około

muzycznych. Myślę, że pod tym względem god-

850 tysięcy gości, jednak na odbywający się

ny uwagi jest Summerfest Festival w Stanach

w Polsce Woodstock przybywa niewiele mniej

Zjednoczonych.

ludzi, bo aż 750 tysięcy.

Podczas mającej

miejsce

w czerwcu imprezie na scenie pojawia się oko-

Woodstock, jak wielu z was pewnie wie,

ło 700 artystów, począwszy od wielkich

od 2004 roku na stałe przeniósł się do Ko-

str /

www.outro.pl /

strzyna nad Odrą i stanowi formę podziękowa-

dzać z nimi wywiady i być dzięki temu na bie-

nia dla wolontariuszy pomagających Jurkowi

żąco z nowymi trendami w sztuce.

Owsiakowi, a jego motywem przewodnim

Na dalszych miejscach są festiwale, których

od początku są „miłość, przyjaźń, muzyka”.

liczba uczestników to około 400 tysięcy. Mowa między innymi o New Orleans Jazz and Herita-

Od innych polskich festiwali różni się tym,

ge Festival, Sziget na Węgrzech czy Electric

że wstęp zawsze jest wolny – stąd też tak du-

Daisy Carnival w USA.

że zainteresowanie. Oprócz występów muzycz-

A czy wiesz, ile kosztują bilety na te ogólno-

nych, co dla mnie było ciekawostką, odbywa

światowe wydarzenia? Coachella ciesząca się

się także Akademia Sztuk Przepięknych, czyli

największą popularnością spośród wszystkich

spotkania z artystami, dziennikarzami, aktora-

tego rodzaju imprez muzycznych jest niema-

mi, podczas których można spotkać się z ludź-

łym wydatkiem. Otóż ceny biletów, po przeli-

mi kultury, poznać ich osobiście, przeprowa-

czeniu na polskie złote, wahają się w granicy

str /

www.outro.pl /

1800–2000 i zależy to m.in. od miejsca, odle-

turystyka.wp.pl/festiwale-muzyczne-w-polsce-i-

głości od sceny, pory kupienia biletów. Dlatego

za-granica-ile-kosztuja-6138125343741569a

warto zacząć „polowanie” na karnety już dużo

zainteresowani mogą dowiedzieć się więcej.

wcześniej przed datą koncertu – wtedy można nabyć bilet praktycznie za bezcen. Karnet za-

Brazylia kolebką rekordów

zwyczaj obejmuje trzydniowy pobyt i koszty wy-

Należy wspomnieć również o tym, że festiwale

żywienia. Dla porównania – cena biletu na Wi-

to doskonała okazja do ustanawiania nowych

reless Festival w Londynie to około 780 zł.

czy poprawiania poprzednich rekordów. Nieza-

Firma Grant Thornton zebrała potrzebne dane i oszacowała ile takie wyjazdy, nie tylko na festiwale w Polsce, ale i za granicą, mogą kosztować.

Na

stronie

internetowej

https://

str /

przeczalnym mistrzem w biciu rekordów Guinnessa jest oczywiście Brazylia, z którą kojarzymy największy na świecie karnawał w Rio de Janeiro.

www.outro.pl /

Na The Villa Mix Festival Goiânia, czyli organizowaną od pięciu lat imprezę skupiającą rzesze fanów muzyki brazylijskiej, organizatorzy postanowili wybudować największą scenę na świecie.

2788,39

Konstrukcja m²,

a

jej

miała

powierzchnię

wysokość

wynosiła

52,34 m. Składało ją ponad półtora tysiąca ludzi przez trzydzieści jeden dni i co więcej, do wzniesienia tej sceny potrzebne było 628 ton materiałów budowlanych. Organizatorzy pobili tym samym swój poprzedni rekord.

Zostać zauważonym W latach 2009–2011 U2 woziło ze sobą nie-

ło aż 497 osób, czyli o 99 więcej niż wynosił

wiele mniejszą scenę. The Claw, bo taką na-

poprzedni rekord w tej samej kategorii ustano-

zwę nadano scenie, miał kształt statku ko-

wiony w roku 2014. Według mnie ciekawszym

smicznego, a po jego rozmontowaniu potrzeba

pomysłem był rekord Guinnessa na najwięk-

było stu dwunastu ciężarówek do transportu.

szą orkiestrę recyklingową, w którego bicie

Postawienie The Claw kosztowało około dwu-

zaangażowało się 617 osób.

dziestu milionów funtów, a jego przewóz

Kilkudniowe festiwale dają młodym ludziom

w czasie trwania trasy koncertowej dodatkowo

nie tylko możliwość zobaczenia swoich idoli na

piętnaście milionów.

ogromnej scenie w otoczeniu ludzi z każdego

Także w Polsce nie brakuje prób ustanowienia

zakątka świata, ale i pozwalają poznać nowe

nowych rekordów. Co roku na Woodstocku pa-

miasto, język, obcą kulturę. Otwarte granice

dają kolejne pomysły do zrealizowania, a orga-

i stosunkowo tanie bilety lotnicze dają każde-

nizatorem ostatniego była sieć telefonii ko-

mu, ale zwłaszcza młodym studentom, możli-

mórkowej Play. Był to rekord na największą

wość przeżycia wspaniałej przygody i poznania

liczbę osób jednocześnie malujących sobie

wartościowych ludzi.

ciała. W zbiorowym body paintingu udział wzię-

str /

www.outro.pl /

FESTIWALE

Z PRZYMRUŻENIEM O

Mam pytanie. Kiedy użyję słowa „festiwal”, z czym będzie ci się kojarzyło? Mnie od razu maluje się w głowie obraz zielonych, rozległych pól.

Scen rozstawionych w pewnej odległości od siebie, ale tworzących całość. Wesołych ludzi nocujących w kolorowych namiotach pod gołym niebem. Nowych przyjaźni i dobrze spędzonego czasu. A jednak takie podejście mocno zawęża zagadnienie. str /

www.outro.pl /

OKA

str /

www.outro.pl /

redaktor:

Jagoda Jabłońska

Wiele światowych festiwali nie ogranicza się

Biegniemy… z patelnią

wyłącznie do popularyzowania samej muzyki, natury czy integracji, co wcale nie oznacza, że są mniej ekscytujące. Dlatego chciałabym, abyśmy wspólnie wybrali się na wycieczkę i poznali kilka nietypowych wydarzeń kultural-

Dzień przed środą popielcową dla wszystkich naleśnikożerców jest wyjątkowy. Jednak przed etapem konsumpcji jedzenie musi przejść pewien rytuał. Kobiety, przebrane za wiejskie gospodynie w fartuchu i chustce na głowie, prze-

nych.

biegają

ulicami

miasta,

trzymając

w ręku patelnię z naleśnikiem.

Startujemy ze Śląska

Zwyczaj miał swoje początki w XV wieku

Co roku w październiku odbywa się wielka lu-

w Wielkiej Brytanii, kiedy to pewna Brytyjka,

dowa zabawa. W roli królowej balu występuje

słysząc dzwon kościelny, wybiegła z domu ra-

jedno z najzdrowszych warzyw na świecie. Sta-

zem z patelnią i popędziła do świątyni.

rosta dzierżoniowski oraz burmistrz miasta

Dziś uczestniczki wyścigu muszą pokonać

i gminy Niemcza zapraszają na Festiwal Kapu-

380 metrów trasy, podrzucając naleśnik

sty. Na zainteresowanych czekają atrakcje ta-

na starcie i mecie. Wisienkę na torcie stanowi

kie jak szatkowanie oraz ugniatanie kapusty

nagroda dla najlepszej gospodyni – buziak od

własnymi stopami w ogromnych beczkach.

kościelnego. Następnie odbywa się nabożeń-

Następnie odbywa się konkurs kulinarny,

stwo ostatkowe, po którym spokojnie można

a na zakończenie zabawy Konkurs Piosenki

zjeść ulubione placki.

Biesiadnej. Festiwal cieszy się dużym zainteresowaniem nie tylko wśród lokalnej społeczności – zyskał również renomę międzynarodową.

str /

Grafika: Monika Stankiewicz

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

magią. To w niej wybiera się wyjątkowego,

Przez komin do Szwajcarii

międzynarodowego Mistrza Świata Świętych Kiedy jeden Mikołaj w roku to za mało, czas

Mikołajów.

na Mistrzostwa Świata Świętych Mikołajów (inaczej ClauWau). Kobiety i mężczyźni przebrani w charakterystyczne biało-czerwone kostiumy z długimi brodami rywalizują w wymagających siły fizycznej i kreatywności konkurencjach, takich jak wyścig na saniach, dostarczanie prezentów na osiołkach, dekorowanie pierniczków, rodeo na reniferach czy wspinaczka na kominy. Każdej zimy niewielka wioska Samnaun w Szwajcarii na czas trwania festiwalu staje się przepełniona świąteczną

str /

Na morza dnie Krab Sebastian – przyjaciel Małej Syrenki, śpiewając, wychwalał błękitne wody. Okazuje się, że przy brzegu dzieją się równie ciekawe rzeczy. Na przykład w Północnej Karolinie odbywa się Merfest – festiwal syrenek. Prowadzi go grupa NC Merfolk – miejscowe syrenki i syreni. Swoją pasją uwielbiają się dzielić z ludź-

www.outro.pl /

mi o podobnych zainteresowaniach. W ten

godnych kanapach muszą poradzić sobie

sposób co roku fani syreniego ogona z całego

z przeszkodami w postaci różnych hałasów

świata mogą spotykać się w jednym miejscu,

oraz rażących świateł. Dodatkowe punkty przy-

by wspólnie poznawać różne rodzaje wodnych

znawane są za chrapanie i niebanalną pozy-

rozrywek, oglądać spektakle, fotografie oraz

cję. Na straży snu stoi lekarz, który sprawdza,

dobrze się bawić wśród ludzi o podobnej pasji.

czy zawodnicy naprawdę śpią. Nagrodą w konkursie jest wyjątkowy tytuł Narodowego Mistrza Sjesty i pieniądze, za które można kupić,

Na koniec sjesta!

na przykład, łóżko z wygodnym materacem.

Hiszpanie w codziennym natłoku obowiązków

To zaledwie kilka z licznych festiwali, o których

potrafiący dostrzec człowieka zwrócili uwagę

mogliście wcześniej nie słyszeć. Przygotowując

na to, jak ważny dla prawidłowego funkcjono-

się do podróży, przed wyjazdem, polecam zro-

wania organizmu jest sen. W celu zachęcenia

bić research aktualnych wydarzeń kultural-

do celebrowania odpoczynku organizacja miło-

nych. Może ktoś wam znany odkryje, że jego

śników sjesty zaczęła promować tradycyjną

życiowym powołaniem jest pływanie w akwe-

hiszpańską drzemkę.

nie z morskimi zwierzętami? Albo znajdziecie

Co roku osiem grup liczących po pięciu zawod-

inny, ciekawy sposób na spędzenie czasu?

ników przez dziewięć dni walczy o tytuł naj-

Może się zdarzyć, że zostaniemy jeszcze nie-

większego śpiocha. Uczestnicy leżący na wy-

raz zaskoczeni.

str /

www.outro.pl /

str /

DRUGA

www.outro.pl /

MŁODOŚĆ DISCO POLO Nie ma chyba Polaka, który by nie wiedział, czym jest disco polo. Lata temu zwane muzyką chodnikową, najczęściej gościło w małomiasteczkowych remizach. Teraz na tym gatunku zarabiają telewizje, wytwórnie muzyczne, kluby organizujące koncerty, a bilety na wszystkie wydarzenia z nim związane sprzedają się w tysiącach lub nawet dziesiątkach tysięcy sztuk. Dlaczego tak jest? str /

www.outro.pl /

redaktor:

Paweł Szyja

Jak to wszystko się zaczęło?

Polskie imprezy

Disco polo powstało w Polsce w latach

związane z Disco

80. XX wieku. Pionierami tej muzyki były zespoły Bayer Full powstały 19 listopada 1984 roku oraz Top One założony w 1986 roku. Wraz ze wzrostem popularności tego gatunku na przełomie lat 80. i 90. powstały kolejne, teraz już legendarne, zespoły, takie jak: Atlantis, Fanatic, Akcent z Zenonem Martyniukiem czy Boys z Marcinem Millerem. Założono również pierwszą wytwórnię muzyczną zajmującą się tylko muzyką disco polo – Blue Star.

Od 2007 roku – daty powrotu popularności muzyki disco polo do łask – co roku w naszym kraju organizowanych jest wiele koncertów oraz festiwali muzycznych.

Ogólnopolski

Festiwal

Muzyki

Tanecznej

w Ostródzie, organizowany od 1996 roku, jest znany nie tylko w Polsce, ale i za granicą.

Na festiwalu występowały największe gwiazdy polskiej i europejskiej muzyki dyskotekowej,

Później, na skutek załamania się popularności disco polo, wiele osób myślało, że to już jego definitywny koniec. Odrodzenie gatunku nastąpiło zimą 2007 roku, dzięki stacji telewizyjnej iTV, która codziennie emituje program Discostacja promujący zespoły związane z tym nurtem muzycznym.

m.in.: Boys, Akcent, Milano, Weekend, Boney M, Bad Boys Blue, Savage czy Fun Factory.

Pożegnanie Lata w Iłowie to wydarzenie organizowane od 1997 roku, zawsze pod koniec wakacji, i jest adresowane do wszystkich tych, którzy lubią się dobrze bawić przy muzyce największych gwiazd polskiej sceny disco. W ubiegłym roku wystąpili tam m.in.: Czadoman,

str /

www.outro.pl /

Akcent, Playboys, After Party, M-Power i wielu

Na tych wydarzeniach co roku zjawiają się

innych.

dziesiątki zespołów przyciągających tysiące fanów tańczących dosłownie wszędzie: w stre-

Disco Mazovia, goszczące od 2011 roku

fie VIP, na płycie stadionowej czy w sektorach

w Mościbrodach, to wydarzenie przeznaczone

siedzących. Nastrój udziela się do tego stop-

dla szerokiego grona odbiorców, również tych

nia, że widzowie wykonują meksykańską falę,

najmłodszych. Dla dzieci organizowane są ani-

której nie może zabraknąć na żadnej imprezie

macje artystyczne i konkursy, a dla starszych

masowej.

koncerty gwiazd. Impreza wyróżnia się również Konkursem Premier i Debiutów, do którego kwalifikuje się zespoły z całej Polski na podstawie stworzonych przez nie przebojów, singli czy klipów.

Hit czy kit?

Disco polo na stałe związane jest z polską kulturą. Przez polskie społeczeństwo jest jednak postrzegane bardzo różnie. Część ludzi twier-

str /

www.outro.pl /

dzi, że ten gatunek ma łatwo wpadającą

– Słucham disco, przeważnie jak wyruszam

w ucho melodię, łatwe do zapamiętania teksty

samochodem w dalszą trasę, bo zawsze mogę

– często opowiadają o nieszczęśliwej miłości,

sobie na spokojnie pośpiewać. Dzięki temu

ale mogą być też utrzymane w wesołym tonie.

droga mi się nie dłuży, a czas mija dużo szyb-

Pozostali pomstują, jak można słuchać czegoś

ciej i przyjemniej – mówi Paweł.

takiego,

przecież

to

„siara

i

wiocha”,

a na wieść, że ktoś słucha disco, reagują wy-

To tylko niektóre z opinii zasłyszanych wśród

buchem śmiechu.

znajomych. Będąc rok temu na tyskim festiwalu Disco Polo & Dance, usłyszałem bardzo wie-

Zapytałem znajomych, co sądzą o tej muzyce

le pozytywnych opinii od uczestników na temat

– oto, co mi powiedzieli:

imprezy oraz muzyki:

– Lubię słuchać disco polo, melodia łatwo

– Jestem tutaj, bo to muzyka, która powstała

wpada w ucho, teksty są bardzo pozytywne

i była bardzo popularna w latach mojej młodo-

i mogę się przy tym zrelaksować – mówi Asia.

ści – powiedziała mi pani Ala.

str /

www.outro.pl /

– Lubię zespół Mig i przyszłam tutaj specjalnie dla nich – powiedziała Ania.

To jak to właściwie jest?

Muzyka disco polo ma całą masę zagorzałych

– Uwielbiam się bawić przy disco polo, nieważne, czy jestem na festiwalu, koncercie, weselu czy urodzinach – disco musi być i oby trwało jak najdłużej – mówi pan Andrzej.

fanów, ale pewnie drugie tyle przeciwników.

Osobiście nie wierzę, żeby ktokolwiek w Polsce choć raz nie słyszał w Internecie, radiu, telewizji Jesteś szalona zespołu Boys, Biały Miś nieznanego autora czy Żono moja, stałego

– Przychodzę na takie imprezy dla muzyki, której słuchałem, gdy byłem małym dzieckiem, potem towarzyszyła mi w latach mojej młodości, aż do teraz – wspomina Mariusz. – - Moda na disco polo chyba nigdy się nie skończy, a jak długo disco będzie istnieć, tak długo będę go słuchał.

punktu repertuaru wielu polskich wesel. Teksty tych piosenek zna wiele osób, ale nikt nie słucha tej muzyki.

Jest to gatunek, który jest na stałe związany z polską kulturą oraz sceną muzyczną. Popularność, która przeminęła, a powróciła dopiero w 2007 za sprawą Discostacji, pokazuje, że disco ma się dobrze oraz ma stałe grono swoich najwierniejszych fanów na dobre i złe.

str /

www.outro.pl /

p

str /

www.outro.pl /

O czasach, gdy do sklepu potrzebne były bilety Recenzje nowości wydawniczych

str /

www.outro.pl /

redaktor:

Kamil Durajczyk

Gdy myślimy o PRL obrazkiem, który najczęściej przychodzi nam do głowy są - obok kolejek i strajków – kartki żywnościowe.

To rozwiązanie gospodarcze ma jednak o wiele dłuższą historię i występowało nie tylko w Polsce Ludowej. Temat reglamentacji towarów zgłębia w swojej najnowszej książce „Bilety do sklepu” Andrzej Zawistowski.

Reglamentacja towarów występowała i wystę-

Z kartkami przez XX wiek

puje w dalszym ciągu w wielu obszarach gospodarczych, stanowiąc jeden z najbardziej wyrazistych przykładów ingerencji państwa w tę sferę życia. Nawet obecnie mamy z nią w Polsce do czynienia. Na przykład aby wykupić pewne leki z apteki jest wymagana recepta. Pełni ona rolę właśnie współczesnej kartki.

W zasadzie nie ma na świecie państwa w którym to rozwiązanie nie byłoby, choćby przez chwilę, praktykowane. Najczęściej dzieje się to w czasie różnego rodzaju kryzysów i wojen.

Polska Ludowa była jednak niechlubnym wyjątkiem, gdyż w niej kartki funkcjonowały tak-

W swojej pracy Andrzej Zawistowski skupia się przede wszystkim na PRL-owskim modelu funkcjonowania kartek. We wstępie jednak sporo miejsca poświęcono także wcześniejszym okresom występowania tego mechanizmu gospodarczego na ziemiach polskich (w II RP oraz podczas obu wojen światowych).

Ponadto książka dotyczy kartek na artykuły tzw. pierwszej potrzeby (podstawowe produkty żywnościowe), podczas gdy reglamentacja dotykała w PRL także wielu innych obszarów gospodarki. Wyjątek robi Zawistowski dla reglamentacyjnej sprzedaży benzyny, którą analizu-

że w czasie względnej stabilizacji i pokoju.

je w osobnym rozdziale, podkreślając w ten

str /

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

sposób znaczenie tego produktu dla społe-

kartek w latach 1976-1989, a więc w ostat-

czeństwa w latach 80.

nim okresie Polski Ludowej.

Autor podkreśla ponadto, iż równie ważne

Cześć druga kończy się jednym z najciekaw-

co ekonomiczne aspekty badanego problemu,

szych fragmentów książki - wyliczeniem i opi-

było dla niego wskazanie wpływu systemu re-

sem nieprawidłowości w funkcjonowaniu sys-

glamentacji na życie społeczne i żywot prze-

temu kartek w ostatnich kilkunastu latach ist-

ciętnego Kowalskiego.

nienia PRL. Nakreślono tu sposoby, za pomocą których zwykli Polacy omijali przepisy, chcąc zdobyć dla siebie jak najwięcej przydzia-

Szara strefa

łów kartkowych (m.in. poprzez fałszerstwa,

Książka ma charakter i układ typowo nauko-

działalność szarej strefy oraz wykorzystując

wy. Otwiera ją kilkuczęściowy wstęp w którym

niesprawność systemu przydziału kartek).

autor prezentuje problem oraz zapoznaje czy-

Rozdział o nieprawidłowościach pozwala płyn-

telnika z teoretycznymi aspektami rozważań

nie przejść czytelnikowi do zakończenia książ-

(definiując samą reglamentację na różne spo-

ki w którym autor zastanawia się nad przyczy-

soby, m.in. jako celowe ograniczenie przez

nami i winnymi takiego stanu rzeczy. Formułu-

państwo możliwości zakupu lub zużycia okre-

je również uwagi, które mogą przydać się pro-

ślonych dóbr ekonomicznych). Zawistowski

jektantom przyszłych systemów reglamenta-

stawia także tezy naukowe (dwojaki rodzaj re-

cyjnych.

glamentacji w PRL – tzn. inny na początku, inny przy końcu jej istnienia; a także konieczność posiadania przez państwo sprawnego

Kartki z „gębą”

mechanizmu sprzedaży na kartki na wypadek

W ogólnym odbiorze można odnieść wrażenie,

sytuacji nadzwyczajnych).

że autor nieco broni honoru kartek. I słusznie,

Później następuje część właściwa pracy,

bo przez lata dorobiono im „gębę”, podczas

a więc omówienie zjawiska kartek. Zostało

gdy są takie sytuacje kiedy naprawdę się przy-

ono podzielone na dwie części: pierwsza poru-

dają i spełniają swoją rolę. Jest to przecież

sza tematykę powojennego racjonowania to-

standardowy mechanizm gospodarczy na czas

warów, druga omawia występowanie zjawiska

kryzysów i wojen. Między innymi pozwala

str /

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

on przesterować gospodarkę na cele wojenne,

kryzysów, ale stanowiły skutek nieumiejętnej

a także uniknąć chaosu konsumpcyjnego, któ-

polityki gospodarczej władz również w czasie

ry zaistniałby w przypadku utrzymania zasad

pokoju. Obywatele byli więc skazani na kartki,

wolnego rynku.

jako swego rodzaju karę za nieudolność swo-

Skali powszechności reglamentacji dowodzi

ich przywódców, która zakorzeniona była nie

jedna z tabel zawarta w książce. To wykaz to-

tyle w ich złej woli, co po prostu w niewydolno-

warów reglamentowanych na przełomie 1947

ści całej gospodarki „realnego socjalizmu”.

i 1948 roku (a więc w pierwszych latach powo-

Jednocześnie często to sami obywatele żądali

jennych). Okazuje się, że we wszystkich (sic!)

kartek (bony na mięso były nawet jednym ze

krajach europejskich towarem na kartki był

słynnych 21 postulatów w sierpniu 1980) jako

wtedy chleb. Także wiele innych artykułów

instrumentu względnie normalizującego chorą

pierwszej potrzeby (np. mięso, cukier i prze-

sytuację gospodarczą PRL. To obrazuje praw-

twory zbożowe) reglamentowane były w znacz-

dziwy

nej części państw.

za sprawą którego kartki kojarzą się tak nega-

Problem z kartkami w Polsce Ludowej polegał

tywnie.

na tym, iż obowiązywały one nie tylko w czasie

str /

dramat

ówczesnej

rzeczywistości,

www.outro.pl /

„Bilety do sklepu” można polecić wielu rodza-

Powrót reglamentacji?

jom czytelników. Starsi znajdą tu wspomnienie Książkę Zawistowskiego czyta się dobrze, autor posługuje się potoczystym językiem, przez co czytelnik nie ma wrażenia kontaktu z nudnym, naukowym wywodem. Jednocześnie do minusów książki zaliczyć można jej objętość, która – choć atrakcyjna z punktu widzenia faktograficznego – w połączeniu z poważną tematyką ekonomiczną może wystraszyć niejednego potencjalnego odbiorcę.

graficznie ubarwiają przekaz. Wydaje się też, że Zawistowski dość udolnie zachował równopomiędzy

zawartością

wieńczący książkę fotograficzny zbiór kartek z różnych okresów), młodsi z kolei mogą poznać mechanizmy funkcjonowania jednego z najważniejszych instrumentów gospodarki poprzedniej epoki.

Książka posiada też ważny walor edukacyjny mianowicie w sytuacji kryzysowej system reglamentacji może (i powinien) wrócić, aby,

Publikacja przepełniona jest tabelami, które

wagę

swojej przeszłości (wrażenie zrobi na nich

naukowo-

merytoryczną a popularną (tak istotną z punku widzenia masowego odbiorcy).

str /

spełniając swe właściwe zadanie, regulować procesy gospodarcze. Brzmi to trochę niepokojąco, więc pozostaje życzyć sobie byśmy jak najdłużej nie musieli wymieniać obecnej zawartości portfeli na tytułowe bilety do sklepu.

www.outro.pl /

Osta dost str /

Tylko d Ogóln Głębia jury. N a

M A T E R IA Ł P RO MO C Y J N Y www.outro.pl /

atni moment na trzeżenie Głębi!

do 6 kwietnia można nadsyłać zgłoszenia do 9. edycji nopolskiego Studenckiego Konkursu Fotograficznego Spojrzenia. Najlepsze zdjęcia wybierze profesjonalne Na ich autorów czekają atrakcyjne nagrody – kursy, albumy, vouchery, bony zniżkowe i wiele innych. str /

www.outro.pl /

Tegoroczna edycja konkursu to prawdziwa gratka dla

Kosmala, Mateusz Mrozowski, Robby Cyron, Eliza-

miłośników fotografii. Głębia Spojrzenia oferuje

beth Shabo, Tomasz Wiśniewski, Anna Zborowska

wszystkim studentom, którzy fotografią zajmują się

i Paweł Płaneta.

amatorsko, możliwość zaprezentowania swoich prac szerokiej publiczności oraz zdobycia atrakcyjnych nagród. Czasem jeden spust migawki może zagwaranto-

Głębię swojego spojrzenia można pokazać w ramach

wać wygraną.

trzech kategorii konkursowych: Kategoria I: Postacie w migawce – human

Na zwycięzców czekają m.in. kursy wakacyjne od Kra-

story: portrety osób znanych i nieznanych, grupy społeczne, sylwetki.

kowskich Szkół Artystycznych, udostępnienie studia i warsztat z sesji modowej od jurorki Elizabeth Shabo

Kategoria II: Dzieła codzienności –

oraz Milk Event & Photo Studio, udostępnienie studia

- fotofelieton: wycinek rzeczywistości.

przez Łobzowska Studio, udostępnienie studia przez

Kategoria III: Historie prawdziwe –

Pracownię Kadr, voucher na portfolio w formie strony

- mały fotoreportaż (3 fotografie).

www wraz z roczną usługą hostingową od CodeSite, vouchery na naświetlania cyfrowe oraz zniżki na usługi od Lablab - Laboratorium Fotograficzne, kupony na usługi w Pracowni Fotografii Cyfrowej Ostrowski, vouchery na dowolną CEWE FOTOKSIĄŻKĘ oraz CEWE FOTOKSIĄŻKĘ PURE, karnety i zaproszenia na wydarzenia organizowane przez Krakowskie Biuro Festiwalowe, torby fotograficzne i karty pamięci od Foto Plus, książki od Fundacji Sztuk Wizualnych, albumy Debuts od jurora Grzegorza Kosmali, książki od Dowodów na istnienie oraz publikacja zwycięskich zdjęć w CEWE FOTOKSIĄŻCE wystawianej pokazowo

Fotografie wraz z wypełnioną kartą zgłoszeniową należy przesłać do 6 kwietnia na adres: glebiaspojrzenia@knsd.pl. Karta zgłoszeniowa oraz Regulamin 9. edycji konkursu znajdują się na stronie internetowej www.glebiaspojrzenia.com.pl. Więcej informacji na temat Głębi Spojrzenia znaleźć można także w serwisie

Facebook:

https://www.facebook.com/

glebia.spojrzenia/ oraz na instagramowym profilu: @glebiaspojrzenia

w niektórych salonach Fotojoker i w sklepie CEWE w Warszawie.

Organizatorem Konkursu jest Koło Naukowe Studentów Dziennikarstwa UJ, zaś współorganizatorem Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji

Najlepsze zdjęcia zostaną wybrane przez jury konkursowe, w którego skład wejdzie grono specjalistów w dziedzinie fotografii. W tym roku prace oceniać będą: Bartłomiej Jurecki, Mateusz Skwarczek, Grzegorz

str /

Społecznej UJ.

www.outro.pl /

str /

www.outro.pl /

str /