str /
WYDANIE SPECJALNE:
SPIS TREŚCI
KRZYSZTOF ANDRULONIS
BETLEJEMSKA
GWIAZDA POEZJI
strona 6
REDAKTORZY OUTRO
CO
KOMU W DUSZY GRA W TEN ŚWIĄTECZNY CZAS
strona 16
Zapowiedź wydania styczniowego strona 32 str /
Z okazji zbliżających się świąt
BOŻEGO NARODZENIA Redakcja Outro składa swoim czytelnikom serdeczne życzenia radości przy wigilijnym stole, atmosfery wzajemnej miłości i spełnienia wszystkich marzeń, nawet tych najskrytszych… Niech ogarnie Was zewsząd najwspanialsza magia Świąt!str /
Każdy z nas kojarzy święta z czymś innym. Jednym najsilniej zapada w pamięci smak wybornego karpia, inni skupią się na górze prezentów piętrzącej się pod choinką, jeszcze inni zaś pomyślą o Pasterce, gdy z wielką siłą wybrzmiewają najpiękniejsze polskie kolędy. Nad tym wszystkim unosi się zaś pewne uczucie... No właśnie, czy zastanawiałeś się kiedyś nad tym, jakie emocje wiążą się w twojej świadomości ze Świętami? Skojarzenia symboliczne przywołujemy zazwyczaj w pierwszej kolejności, bo są dla tego czasu najbardziej emblematyczne. Nie miałyby jednak dla nikogo tak istotnego znaczenia, gdyby nie wiązały się w nas z mniej lub bardziej określonymi przeżyciami wewnętrznymi, wspomnieniami, całą skomplikowaną metafizyką, która wytwarza się w sferze ludzkiej psychiki. Można utrzymywać różne podejścia na temat genezy faktu, iż człowiek niektóre obiekty ujmuje chętniej w konwencji symbolicznej niż dosłownej. Pośród większości ludzi panuje jednak zgoda, że ich przeżywanie polega na zespalaniu ze sobą pierwiastka
duchowego i materialnego - żaden z nich nie obyłby się bez tego drugiego. Boże Narodzenie to szczególny czas. Chyba do żadnego innego święta nie przywiązuje się na świecie tak wielkiej wagi, jak właśnie do obchodów 25 grudnia. W sensie teologicznym, dla chrześcijan ten dzień oznacza spełnienie wielkiej obietnicy, której objęcie rozumem przekracza jego zdolności - oto Bóg, najwyższy pośród wszystkiego co istnieje, przychodzi na świat z własnej woli stając się człowiekiem i przyjmując wszystkie związane z tym cierpienia i słabości. Bez narodzin Chrystusa nie byłoby jego śmierci, co dla wierzących stanowiłoby zamknięcie drogi dostępu do raju i skazanie na wieczne przebywanie w Piekle. Oprócz
str /
religijnego wymiaru Gwiazdka stała się też jednak okazją do wspólnych spotkań z rodziną, swobodnej rozmowy, odrobiny odpoczynku i nieskrępowanej radości. Oczywiście nie zawsze - nie w każdym domu Boże Narodzenie przynosi radość. Czasem domownikom towarzyszy ból po stracie bliskiego, inni czują się w tym czasie szczególnie samotni, porzuceni przez ludzi. Są i tacy, którym brakuje pieniędzy na nawet skromną Wigilię, a wysypujące się zewsząd ze sklepowych półek upominki i żywnościowe specjały przyprawiają ich tylko o coraz większą gorycz. Boże Narodzenie ma wiele obliczy, a za każdym z nich stoją pewne emocje. Spróbujmy ich poszukać… Krzysztof
Outro – wychodzimy poza schemat
Szefowie działów:
ISSN: 2299-5242
Olimpia Orządała (korekta), Monika Stankiewicz (graficy), Żaneta Chwiałkowska (promocja)
Ogólnopolski miesięcznik młodzieżowy Wydawca: Fundacja Nowe Media
Promocja: Żaneta Chwiałkowska, Bartosz Simiński, Jagoda Jabłońska
www.outro.pl mail: redakcja(@)outro.pl, rekrutacja(@)outro.pl Redaktor naczelny: Krzysztof Andrulonis
Korekta: Olimpia Orządała, Paulina Kos, Barbara Truchan, Janusz Pyrkosz, Natalia Popławska
Skład wydania i fotoedycja: Krzysztof Andrulonis
Grafiki: Monika Stankiewicz, Julia Dałek, Wiktoria Wójcik
Projekt okładki: Krzysztof Andrulonis
str /
BETLEJ
GWIAZDA
Na kilka magicznych grudniowych dni oczekujemy nieraz pr
długą część roku. Choć zdawać by się mogło, że to kilka chw
jednak stojące za nimi piękno przemawia do nas ze wzmożo
łą. Znakomita większość z nas ulega szczególnemu urokowi,
zaklęty jest w wigilijnej wieczerzy i podniosłej pasterce. W sz gólny sposóbstrdoświadczali tego poeci. /
JEMSKA
A POEZJI
rzez
wil, to
onฤ si-
, ktรณry
zczestr /
Śpiewajmy w Święta
redaktor
Krzysztof Andrulonis
Wiersze poruszające się w obszarze tematyki Bo-
Szczęśliwe bydło, które gdy mróz chłodzi,
żego Narodzenia wyszły spod piór licznych auto-
Grzejecie pana w ciepłym swoim tchnieniu;
rów, często bardzo różniących się od siebie – za-
Luboście nieme, w takim przysłużeniu
równo poetyką, jak i wątkami, z którymi przede
Zazdrościć się wam tego szczęścia godzi.
wszystkim kojarzy się ich twórczość. Tym silniejszy dowód na to, jak wielka spajająca siła skry-
Szczęśliwa stajni, szczęśliwe pieluchy,
wa się w corocznych obchodach pamiątki tego, iż
Które się boskich członeczków tykają;
Bóg stał się człowiekiem, uniżył się przed nami
Szczęśliwy i żłób, szczęśliwe i siano;
i zgodził się na współcierpienie z nami, aby ostatecznie zapewnić nam wieczne życie w Nie-
Szczęśliwsze jednak nad wszystko pastuchy;
bie. W obliczu tak niezwykłych okoliczności ro-
Sądzę, że naprzód dzieciątko witają,
dziła się właśnie bożonarodzeniowa poezja.
I do zbawienia powstali tak rano. Poeta w formie apostrof zwraca się do kolejnych
Tradycja staropolska
adresatów, które wzbudzają w nim najbliższe
Okazuje się, że źródeł liryki opiewającej jedną
zusa. W pierwszej strofie zostaje on opisany za
z najważniejszych nocy w roku – noc wigilijną –
pomocą ozdobnej peryfrazy dnia jasnego, świa-
- można doszukiwać się już w baroku. To wtedy
tła wszystkiemu stworzeniu. Morsztyn korzysta
powstał sonet Jana Andrzeja Morsztyna Na Boże
z kontrastu rodzącego się między światłem (lux)
Narodzenie:
i ciemnością (tenebrae), za pomocą którego do-
sercu skojarzenia z chwilą przyjścia na świat Je-
Szczęśliwa nocy, w którą się nam rodzi
datkowo podkreśla wyjątkowość okoliczności na-
Dzień jasny, światło wszystkiemu stworzeniu,
rodzin Syna Bożego. Chrystus okazuje się jasno-
I w któréj brudach i okropnym cieniu
ścią, która rozświetla grzech i ludzkie słabości.
Słońce jaśniejsze nad codzienne wschodzi.
W swej doskonałości okazuje się słońcem jaśniejszym nad codzienne, przez co zamanifesto-
str /
Śpiewajmy w Święta wana zostaje wyższość Boga nad wszystkim, co
czamy go przede wszystkim św. Franciszkowi
stworzone.
z Asyżu, twórcy pierwszej wystawianej publicznie
W kolejnej strofie odnajdujemy zwrot do personi-
szopki betlejemskiej, do której postanowił wpro-
fikowanego bydła, które stanowi jedno z naj-
wadzić zwierzęta. Nie widział w tym nic niewła-
powszechniejszych
wiążemy
ściwego – w końcu to właśnie on głosił słynne
z betlejemską grotą. Już w baroku obraz ten był
kazania dla ptaków, uważając, że skoro stanowią
silnie obecny w wyobraźni nie tylko Morsztyna,
one, tak jak i cały świat, element boskiego stwo-
lecz również większości Europejczyków. Zawdzię-
rzenia, to należy im się taka sama miłość i od-
skojarzeń,
jakie
str /
Śpiewajmy w Święta
danie, bo i przez nie przemawia Bóg. Po dziś
wpół sakralnego, symbolu boskiej obecności
dzień, a więc już blisko 800 lat, obecność we
w świecie, wymownego przez swą prostotę
wszystkich wyobrażeniach narodzin Chrystusa
i świętego przez swe życiodajne własności:
zwierząt czyni je szczególnymi uczestnikami Bo-
Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba
żego planu – to nie przed bogaczami i możnymi
Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
tego świata, lecz przed ufnymi i w najprostszy
Dla darów nieba,
sposób dobrymi zwierzętami ukazał się Syn Bo-
Tęskno mi, Panie.
ży. Oprócz nich zaś pierwsi do groty przybyli pasterze, których sprowadziła na miejsce betlejemska gwiazda. Morsztyn ustawia ich w ostatniej
Podobnie dzieje się w utworze Opłatek, bezpośrednio łączącym się z Wigilią:
tercynie sonetu na szczycie piedestału – zostali
Jest w moim kraju zwyczaj, że w dzień wigilijny,
wyróżnieni w szczególny sposób, jako z pozoru
Przy wzejściu pierwszej gwiazdy wieczornej
najmniej istotni i najmniej znaczący dla świata
na niebie,
pierwsi dostąpili tak wielkiej łaski. Już w tym
Ludzie gniazda wspólnego łamią chleb biblijny
momencie zaczyna się realizacja Chrystusowej
Najtkliwsze przekazując uczucia w tym chlebie.
nauki, która znajdzie wyraz w słowach Ewangelii
Ten biały kruchy opłatek,
według św. Mateusza: ostatni będą pierwszymi,
pszenna kruszyna chleba, a symbol wielkich rzeczy, symbol pokoju i nieba.
a pierwsi ostatnimi.
Na ziemię w noc wtuloną, Bóg schodzi jak przed wiekami.
Chleb biblijny
Braćmi się znowu poczyńmy, przebaczmy
Szczególnie silne przeżycia wzbudzały obchody Bożego Narodzenia w przedstawicielach polskiego romantyzmu, szczególnie tych trwale odcię-
krzywdy, gdy trzeba. Podzielmy się opłatkiem, chlebem pokoju i nieba.
tych od ojczyzny, zmuszonych do tułania się „po
Symbol chleba podlega w wierszu zwielokrotnio-
paryskim bruku”. Pośród nich ten, którego okre-
nej metaforyzacji, jest zarazem chlebem biblij-
śla się mianem „poety ciemnego”, ponieważ
nym, takim, jakim łamał się Chrystus ze swymi
w jego słowie rozbłyskują niezliczonej natury,
uczniami podczas Ostatniej Wieczerzy, jak rów-
lecz i niebywałej mocy blaski – Cyprian Kamil
nież chlebem pokoju i nieba, nośnikiem wartości
Norwid. Już w znanej każdemu Mojej piosnce (II)
leżących u podstaw nauczania chrześcijańskiego.
poeta przytacza motyw chleba jako obiektu na
Paradoksalnie przez swą delikatność i kruchość
str /
Śpiewajmy w Święta
emanuje on siłą i wzniosłością, wzruszeniem,
Bóg ubogich i strapionych
które odczuć można w czasie dzielenia się opłatkiem. Już za kilka dni, gdy po raz kolejny dopeł-
Chrystus przychodzi na świat z dala od świata
nimy tej tradycji, warto przywołać w pamięci
ludzi możnych, sprawujących władzę i dysponu-
myśl, jak długą tradycją jest ona uświęcona. Już
jących
w pierwszych wiekach po Chrystusie wierni przy-
w pierwszej kolejności pasterzom, następnie zaś
nosili do kościołów w noc wigilijną chleb, któ-
tajemniczym mędrcom ze Wschodu. Nie ma żad-
rym, po poświęceniu przez kapłana, dzielili się
nych szczególnych względów dla władców czy
między sobą, a także zabierali do domów dla
wysokich dostojników, ponieważ w jego oczach
chorych, niemogących osobiście brać udziału
nie zaszczyty czy godności urzędu czynią czło-
w nabożeństwie. Początkowo nie różnił się on w
wieka, lecz sfera jego życia wewnętrznego oraz
żaden sposób od tego spożywanego na co dzień.
to, w jaki sposób wypełnia on podstawową i je-
W takiej zaś formie, w jakiej wypieka się opłatek
dyną istotną zasadę – przykazanie miłości. Chry-
współcześnie, znamy go od ponad 1000 lat.
stus nie oczekuje od swych wyznawców nic wię-
str /
potężnymi
wpływami.
Objawia
się
Śpiewajmy w Święta
cej. W pięknych słowach w eseju Jezus Chrystus
zaoferowania. Dostrzega to w sonecie Przyjście
– prorok i reformator ujął to Leszek Kołakowski:
Mesjasza pozytywistyczny „poeta czasów niepoe-
Jezus w rzeczywistości nie tyle zastępuje pewne
tyckich” Adam Asnyk:
przepisy innymi, nie tyle uzupełnia je lub popra-
Lud czekający na swego Mesjasza
wia, ile uczy, że wszelkie przepisy są zbyteczne,
Nie zwróci oczu na dziecinę małą
jako że miłość pochłania sobą nakaz i uzbytecz-
I do biednego nie zajrzy poddasza;
nia go niejako w spontanicznej więzi – a tylko
Mniema, że zbawcę, którego czekało
miłość jest ważna. […] Tylko to ma wartość
Tyle pokoleń, ujrzy ziemia nasza
prawdziwie, co z miłości pochodzi, ale cokolwiek
Od razu ziemską okrytego chwałą,
z miłości korzenia wyrasta nie może być sądzo-
Jak na wojsk czele niewiernych rozprasza —
ne prawem ani mierzone paragrafem ustawy.
Mniema, że wszystko będzie przed nim drżało.
Miłości tej nie mają w sobie wielcy tego świata –
Że nawet głowy ugną się książęce,
- wydaje im się za prosta i zbyt słaba, by móc
Zdając mu władzę nad światem...
stanowić głównie spoiwo i podstawową dyrekty-
Więc jeśli usłyszy, że się narodził w stajence
wę moralną postępowania ludzkiego. Oni chcą
I że mędrcowie dary mu przynieśli,
widzieć i czuć siłę, potęgę w ziemskim, namacal-
Pyta ze śmiechem: „Jak to? ten syn cieśli
nym znaczeniu, której Chrystus nie ma im do
Ma rządy świata ująć w swoje ręce?"
str /
Śpiewajmy w Święta
Asnyk odsłania przed czytelnikiem niezwykłość
W obliczu tej tajemnicy wszystkie oznaki ziem-
przesłania, z jakim przychodzi na ziemię Jezus.
skiej władzy bledną, stają się marnymi iluzjami
Nie chce on być monumentalnym bóstwem, które
potęgi, która przysługuje Bogu. Jej rozumienie
przeraża swoich wyznawców i blaskiem swej
przekracza zdolności ludzkiego poznania, ponie-
chwały zmusza ich do posłuszeństwa. Nie przy-
waż manifestuje się w pełni dopiero poza sferą
bywa jak na wojsk czele, jako wybitny dowódca
ogarnialną umysłowo – transcenduje ona na
i rycerz. Nie posiada żadnych insygniów władzy,
świat stworzony, ale nie manifestuje się w wido-
ponieważ królestwo jego jest nie z tego świata.
wiskowych formach. Przeciwnie, jak zauważa
Jego władza paradoksalnie, choć nie manifestuje
Asnyk, Zbawiciel narodził się w stajence i jest
się w widowiskowych formach, to roztacza się
synem cieśli – jest blisko człowieka, i to tego
przecież na cały wszechświat. Nie potrzebuje jed-
najprostszego, bo to jemu najprościej będzie od-
nak aparatu przymusu – jest Synem Stworzycie-
rzucić wszystko, by móc zacząć się rządzić zasa-
la, któremu świat jest podporządkowany z samej
dą chrześcijańskiej miłości.
swej istoty, z przyczyny genezy swego powstania.
str /
Śpiewajmy w Święta
Mimo tych obciążeń potrafi jednak zdobyć się też
Bóg odnaleziony
na miłość, współczucie, bezinteresowne poświęRefleksję nad dominującą wszystkie inne zasadą
cenie. Szczere uczucia mogą się zrodzić nawet w
kierowania się miłością rozwija też Leopold
największym grzeszniku, czego przykładem jest
Staff, wybitny poeta trzech epok – modernizmu,
postać dobrego łotra ze sceny ukrzyżowania.
dwudziestolecia międzywojennego i współcze-
Nawet w jego sercu skrywa się jakaś boska
sności. W nieopatrzonym tytułem wierszu pod-
cząstka, zduszona i zapomniana, lecz jednak nie-
miot liryczny zwraca się w formie apostrofy do
ustannie obecna. To ona prowadzi człowieka
Trzech Króli, mędrców ze Wschodu, jednych
i pomaga w najtrudniejszych chwilach. Jeśli zdo-
z pierwszych, którzy zobaczyli Mesjasza na wła-
ła ją wydobyć na zewnątrz i świadomie kontem-
sne oczy:
plować, to zdobędzie prawdę, mądrość. W myśl
Patrzyli z oczu ogromną dziwota
słów św. Augustyna to we wnętrzu człowieka
Pasterze, owiec porzuciwszy straże,
mieszka prawda: Nihil foras ire, in te ipsum redi
O, trzej królowie, gdyście Panu w darze
– in interiore homine habitat veritas. Jej mozol-
Przynieśli mirrę, kadzidło i złoto,
ne wydobywanie można potraktować jako wy-
Lecz o Melchiorze, Kasprze, Baltazarze,
zwanie chrześcijańskiego życia.
Tajnej mądrości słynęliście cnotą I z swych uczonych ksiąg doszliście oto,
Przy wigilijnym stole
Że się w Betlejem cud boski ukaże. Cóż to wielkiego, Magowie ze Wschodu,
Jak można było zaobserwować, poeci różnych
Żeście odkryli po roku podróży
epok i różnych stylów mieli częstokroć podobne
Pana na sianie, między bydłem, gnojem,
skojarzenia z Bożym Narodzeniem. To tylko jesz-
Gdy ja, bez gwiazdy szczególnej przewodu,
cze jeden dowód na to, jak szczególne emocje
Znalazłem Boga — błądząc wiele dłużej —
i silne przeżycia są związane z tym czasem.
W jeszcze podlejszej stajni: w sercu swojem.
Z jednej strony to wielkie doświadczenie religij-
Na tle wydarzeń biblijnych instancja nadawcza
ne, zetknięcie z jedną z najgłębszych tajemnic
snuje refleksję nad swymi prywatnymi poszuki-
chrześcijaństwa – dlaczego Bóg zgodził się na
waniami istoty boskiej, którą odnajduje w sobie
bycie człowiekiem? Dlaczego sam zrezygnował
samym, w sercu, które nazywa peryfrastycznie
dobrowolnie ze swej wszechmocy i wszedł w na-
jeszcze podlejszą stajnią, wypełnioną lękami,
sze ciało, narzucając sobie ograniczenia? Z dru-
złymi emocjami i nagromadzonym cierpieniem.
giej święta to czas spotkań w gronie najbliż-
str /
Śpiewajmy w Święta
szych, chwila, w której możemy, a wręcz powin-
Że, jako mówi nam wszystkim
niśmy spojrzeć na siebie życzliwiej niż zwykle,
Dawne, odwieczne orędzie,
z zainteresowaniem i przede wszystkim… z miło-
Z pierwszą na niebie gwiazdą
ścią, bo takie jest główne przesłanie, z jakim
Bóg w naszym domu zasiędzie.
przybywa na świat nowonarodzone Boże Dziecię.
Sercem Go przyjąć gorącym,
Refleksję tę niech podsumują słowa Jana Ka-
Na sciezaj otworzyć wrota —
sprowicza:
Oto co czynie wam każe Miłość, największa cnota.
str /
CO KOMU W
W TEN ŚWIĄT
Każdy z nas wiąże okres Bożego Narodzenia z innym
redaktorzy Outro, starający się przez cały rok dostarc
szczególnym okresie w ciągu roku postanowiliśm
str /
DUSZY GRA
TECZNY CZAS
mi emocjami. Zarówno Wy, drodzy czytelnicy, jak i my,
czać wam ciekawych wątków do przemyśleń. W tym
my podzielić się z Wami tym, co czujemy w Święta.
str /
JEST TAKI
C
Już od p
ny klima wane na
Ludzie pędzą na ostatnią
tów. Jednak chyba zapom
niejsze. Gdy piszę te sło
chodzę, gdyż już nie dos
lecz sama mam zaszczyt
rodzą się we mnie prze
magiczny czas tak napraw Święta zawsze kojarzyły
kojem i radością. Unoszą
ków, żywej choinki, ba
wszystko sprawia, że cz str /
Świąteczne dni to dla mn
- jeden z nielicznych w r
I DZIEŃ, BARDZO CIEPŁY, CHOĆ GRUDNIOWY redaktor
Anna Adamczyk
oczątku grudnia na świecie panuje iście świątecz-
at. W radiu słychać piosenki specjalnie zarezerwoten czas, a galerie przystrojone są w choinki, które mienią się kolorowymi światełkami.
ą chwilę w poszukiwaniu prezen-
minają, że to nie one są najważ-
owa, mamy 6 grudnia. Zaraz wy-
staję prezentów od św. Mikołaja,
t nim być! I właśnie w tej chwili
emyślenia dotyczące tego, co ten
wdę dla mnie znaczy. mi się przede wszystkim ze spo-
ący się w domu zapach piernicz-
arszczu, kompotu z suszu – to
zuję się szczęśliwa i bezpieczna.
nie czas spędzony z najbliższymi –
roku, kiedy można przeżyć te kilka
chwil bez pośpiechu. Można skupić się w zupełności na sobie i trochę odpocząć. W święta mam jedną zasadę: choćby nie wiem ile mam do zrobienia, nie robię nic. Prezentacje, referaty, egzaminy, zaliczenia nie są wtedy ważne, odkładam je na bok. Jest to dla mnie czas, gdy przez te kilka dni w roku naprawdę mogę odpocząć. Dzięki temu wracam potem do nauki i innych obowiązków w pełni sił Bardzo lubię ten czas - mimo że za oknem szybko zapada zmrok i dzień jest tak krótki, to uważam, że ma to swój urok. Jedyne czego brakuje od kilku lat to białego puchu pokrywającego świerki. Jednak ja co roku mam nadzieję, że tym razem wszystkich zaskoczy i w końcu się pojawi, żeby magia panująca str / wokół nas była jeszcze większa!
CO POCZUJĘ W
U każdego
jednak ok redaktor
Gabriela Szczepanik
zawiera ch
z nieba do
Akurat by
Znamy całą gamę uczuć. Od smutku przez złość i rozgoryczenie aż po szczęście i zachwyt. A jakie uczucia wzbudzają w nas nadchodzące święta?
i – muszę
śmy preze puszek.
Na pewno
świętami B
zadowolen
zauważała
i którym n czeka na
świąteczny mam to,
może
str /
W TE ŚWIĘTA?
o jest inaczej. Składa się na to wiele czynników,
Czuję się także zniecierpliwiona – nie mogę doczekać się
kres grudniowy, w moim odczuciu, dla każdego
tegorocznego Mikołaja. Piszę ten krótki tekst i jest czwar-
hoć odrobinę magii. W tym roku śnieg spadający
ty grudnia, jeszcze tylko dwa dni. Nie mogę się doczekać,
okładnie drugiego grudnia bardzo mnie ucieszył.
aż obdaruję upominkami ważne mi osoby i sprawię tym
yłam w trakcie zakupów w towarzystwie mamy
komuś przyjemność. Czuję, że to dla mnie naprawdę
ę przyznać – miało to swój urok, kiedy szukały-
szczególny czas. Mimo że cała ta otoczka jest taka sama
entów mikołajkowych, a z nieba leciał delikatny
jak co roku, to właśnie ten grudzień jest dla mnie zupełnie inny – może przyczyną jest to, że uczę się doceniać to,
o mogę stwierdzić, że przed zbliżającymi się
co mnie otacza, szukać radości w tych najdrobniejszych
Bożego Narodzenia czuję wdzięczność. Ogromne
rzeczach. Może to, że spotykam się z ludźmi, czy zdarza
nie z tych małych rzeczy, których wcześniej nie
mi się usłyszeć historię o tym, że nie mają z kim w przy-
am; wdzięczność za ludzi, którzy mnie otaczają
jemności i w spokoju spędzić świąt.
na mnie zależy; za to, że ktoś z niecierpliwością
Zbliżające się Boże Narodzenie na pewno też sprawia, że
każdy mój przyjazd do domu, szczególnie ten
mam ochotę zrobić coś dobrego, powiedzieć zupełnie ob-
y. Czuję ogromną wdzięczność i doceniam, że
cej osobie coś miłego i życzyć każdemu świąt spędzonych
co teraz mam, bo zrozumiałam, że nie każdy
w pogodnej atmosferze. Może w grudniu o to chodzi, żeby
e się cieszyć chociażby radosnymi powrotami do
poczuć tę dziecięcą radość z Gwiazdki, mimo że jest się
rodzinnego domu.
coraz starszym?
str /
nie w
Nie wyo
domow
strony m
wości, a
kam n
Każdy z członków ro
którzy nawet za gra
mnie tak niezwykł
opłatkiem, składani
rodzinie istnieje już
jest z nami zaprosz
wyraz staropolskiej
jest przekazywana z
wy na wigilijną wi
przez co smakują je
ra się co roku przyr
stole jest ich zawsz
Czas świąt to dla m wy, wspomnienia str /
Bardzo cenię sobie
Bez czego wyobrażam sobie świąt? redaktor
Kinga Pregler
obrażam sobie świąt bez: rodzinnej atmosfery, tradycyjnych,
wych potraw oraz samodzielnie ubranej choinki. Rodzina ze
mamy jest dość liczna, dlatego – niestety – nie mamy możli-
aby spotkać się w ciągu roku. Zawsze z niecierpliwością cze-
na święta, kiedy wszyscy zbierają się przy wigilijnym stole.
odziny mieszka w innej części Polski, a nie-
mieszka w Anglii. Odległość sprawia, że widujemy się bardzo
anicą, dlatego świąteczne spotkania są dla
rzadko, ale zawsze mamy okazję spotkać się w trakcie świąt.
łe. Jest to czas na wspólne łamanie się
Bardzo dobrze pamiętam, że kiedy byłam dzieckiem, babcia
ie sobie życzeń oraz kolędowanie. W naszej
zawsze gotowała dwanaście potraw i w zgodzie z tradycją
ż tradycja, że przy wigilijnym stole zawsze
trzeba było spróbować każdej z nich. Najbardziej smakował mi
zona samotna osoba. W ten sposób dajemy
barszcz z uszkami, dlatego babcia gotowała dodatkową porcję
j gościnności, która wśród moich bliskich
z myślą o moim wilczym apetycie. Nigdy nie jadłam lepszego
z pokolenia na pokolenia. Świąteczne potra-
niż na naszej rodzinnej Wigilii. Babcia niestety nie jest już
ieczerzę zawsze przygotowujemy wspólnie,
w stanie przygotować posiłku. Mama – z rodziną – podtrzymu-
eszcze lepiej. Każdy z członków rodziny sta-
je tradycję, dlatego pomimo choroby babci wciąż możemy de-
rządzić inną potrawę, dlatego na wigilijnym
lektować się świątecznymi potrawami. Dzięki współpracy każ-
ze tak, jak nakazuje tradycja – dwanaście.
dy z nas ma swój wkład w tworzenie niezwykłej atmosfery.
mnie – przede wszystkim – wspólne rozmo-
Pomimo iż niektórzy członkowie rodziny, z powodu swojego
oraz planowanie wakacyjnych wyjazdów.
podeszłego wieku, nie są już obecni przy wigilijnym stole,
rady starszej kuzynki, która na co dzień
wciąż o str nich/ myślimy i bardzo ciepło ich wspominamy.
redaktor
Anna Sydorczak
Tęsknota niestety jest częścią chyba każdego wigilijnego stołu
Zazwyczaj jest związana z osobą, której nie ma z nami lub któr już odeszła. Z jej głosem, gestami – po prostu z jej (nie) obecnością doskwierającą nam najbardziej podczas świąt. Już tak mamy, że święta Bożego Narodzenia są bardzo
o tym aż tak nie myśleć. I wtedy moje przyjaciółki
rodzinne, w biologicznym języku można by powiedzieć, że
na pomysł naszej wspólnej wigilii, którą miałyśm
mają to wpisane w genotyp. I mimo tego, że tęsknota jest
gotować kilka dni przed tą właściwą, zanim w
z nami zwłaszcza w święta, nigdy nie była lubiana. Woli-
wrócimy do swoich domów na święta. Zorganizow
my ją tłamsić i dusić w sobie, wolimy o niej zapomnieć
ją razem – ktoś krzątał się w kuchni, ktoś nakry
i zająć się czymś innym, ale ona i tak wraca.
stołu, a ktoś inny układał świąteczną playlistę. O
nie w gronie ośmioosobowym zasiedliśmy do stołu Ale jednocześnie możemy tak naprawdę wspomnieć tę osobę z innymi. Z tymi, którym tak samo jak nam tej osoby brakuje. Porozmawiać szczerze o niej, co najbardziej pamiętamy, jakie wydarzenie nam się z nią kojarzy.
ła to najpiękniejsza przedwigilijna kolacja, na jak
dykolwiek byłam. W dodatku w gronie najbliższ
osób. Do tamtej chwili nie wierzyłam, że przyjacie
stać się tak samo bliscy jak członkowie rodziny. P
mi się bardziej niż ta „prawdziwa” spędzana w
Rok temu moje święta miały być bardzo smutne, a przy-
i pozwoliła zapomnieć o tęsknocie. Okazała się lek
najmniej tak się zapowiadały, właśnie przez brak jednej
całe zło. Była ryba po grecku, barszcz z uszkami i
osoby. Już tak bywa, że wigilię spędzam tylko w gronie
ruskie, a także wspólne kolędowanie. O niczym ni
czteroosobowym, w tym zawsze z rodzicami. Tamtego ro-
mnieliśmy!
ku okazało się, że ze względów zawodowych nie będzie na niej mojej mamy. Ba, wróci dopiero w styczniu. Do sprawy podeszłam bardzo emocjonalnie, nie wyobrażałam sobie bez niej świąt, tym bardziej że to właśnie ona najbardziej angażowała się w przygotowania do wieczoru wigilijnego. Do 24 grudnia zostało jeszcze trochę czasu, starałam się str /
Wspominam ją dziś ze wzruszeniem, bo mam
mość, że tym razem to ja nie będę obecna na przedwigilijnej kolacji. W sumie to będę, pewnie wspólną wideokonferencję. Dzięki Bogu, że mamy logię!
u.
ra
i wpadły
my przy-
wszystkie
wałyśmy
ywał do
Ostatecz-
u i… by-
kiej kie-
zych mi
ele mogą
Podobała
w domu
kiem na
i pierogi
ie zapo-
świado-
a naszej zrobimy techno-
TĘSKNOTA str /
TRADYCJ
Jeżeli chodzi o
tymi oczywisty
lacji wigilijn
Rozsiadamy się wygodnie na sofie i kanapie, b
lub różnego rodzaju smakołykami i rozmawiam
nikt nie zerka na telefon. Wspólne rozmowy nie
nocnych. Nie mamy w zwyczaju śpiewać kolę gdyż rozmowa w zupełności mi wystarcza.
Co więcej, podczas rozmowy losujemy osoby,
prezent pod choinkę w przyszłe święt
sprawdza się u mnie w domu,
duża i jest to właściwie jed jesteśmy
wszyscy
razem.
politycznych, więc nie doc
dyskusji. Zresztą myślę
str /
JA BOŻONARODZENIOWA redaktor
Przemysław Świerad
o tradycje związane z Bożym Narodzeniem, to poza
ymi mam jeszcze jedną szczególną. Po wspólnej ko-
nej całą rodziną zasiadamy do wspólnej rozmowy.
brzuchy dopełniamy ciastkami
wdawać się w jakąkolwiek burzliwą debatę po tak wyczerpującym posiłku.
my. Telewizor jest wyłączony,
Dodatkowo podczas rozmowy odpakowujemy swoje prezenty, co – szczerze
eraz trwają do późnych godzin
mówiąc – jest moją ulubioną częścią. Z reguły wiem wcześniej, kto mnie wy-
ęd, co mnie osobiście cieszy,
losował i co mi kupił, aczkolwiek zawsze pozostaje nutka emocji związana z tajemniczym pakunkiem.
, którym będziemy kupować
Ponadto pod naszą choinką zawsze znajduje się prezent dla niespodziewane-
ta. Tradycja ta znakomicie
go gościa i, o dziwo, już kilka razy się przydał. Oczywiście niespodziewanym
, ponieważ moja rodzina jest
gościem nie był „zagubiony w zamieci wędrowiec”. Miło było widzieć
dyny wieczór w roku, kiedy
uśmiech na twarzy niespodziewającego się prezentu kuzyna.
Nie
poruszamy
tematów
Na koniec chciałbym dodać, że gdyby nie ta tradycja, to nie byłbym wielkim
chodzi na tym tle do gorących
fanem tych świąt. Całe spowodowane nimi zamieszanie… To po prostu nie
ę, że nikt nie miałby siły
dla mnie. Aczkolwiek co roku staram się być cierpliwy, bo wiem, że nagroda będzie tego warta…
str /
TUW
Powinniśmy dzięk
wie. W święta jes
słuchania można w
nej umieję
Sprawa jest niewątpliwie po
wstrzymają nadętej ciotki od
cia duszkiem nie tylko kawy,
świecie, że ludzie jednoczą si
w święta – bo trzeba się spo
wrogów, powychwalać sojus i przyduszonego plastikiem
szczególnie kiedy szukają pa
czym welurowy koc. Choci
w płachtę na byka i też by n
mężczyzn? To czas testów w
mowanych suplementów die ale i erekcję.
redaktor
str /
Ba
WIM NA ŚWIĘTA
kować Tuwimowi, że oddał powagę sytuacji w swojej Lokomoty-
st pociąg do jedzenia, picia i mówienia trzy po trzy. Od samego
wyzionąć ducha, bo niewątpliwie ten piękny czas wymaga zwin-
ętności przepływania między jednym tematem a drugim.
oważna – nawet dobre maniery nie po-
W medycynie ratunkowej jest takie określenie „złota godzina”. Odnosi
d wścibskich pytań albo szwagra od wypi-
się do czasu mającego kluczowe znaczenie dla przedłużenia życia, ale
, lecz także całej butelki wódki. Mówią na
nadawałoby się również do opisu początku świątecznych zjazdów ro-
ię w trudnych czasach, i tak właśnie jest
dzinnych. Ta pierwsza radość ze spotkania szybko mija – kiedy na tacę
otkać razem, by ponarzekać na wspólnych
rzucony zostaje temat zasadności świadczenia 500+ albo zakazu religii
szników i zjeść niedopieczoną karpatkę
w szkole. Wtedy ktoś pośpiesznie rzuca się do drzwi, ktoś wychodzi na
karpia. To jest trudny czas dla kobiet,
balkon, a ostatni ktoś po prostu robi show. Bo w święta ma być show,
asującej sukienki, najlepiej eleganckiej ni-
które zostanie dobrze zapamiętane na kolejny rok. Czasem przy okazji
iaż równie dobrze mogłyby się ubrać
wyjdą na jaw największe sekrety rodzinne, ale co tam – grunt to do-
nikt nie zauważył, w czym przyszły. A dla
brze się bawić, bo po złotej godzinie już wszystko wolno.
wątrobowych i skuteczności szeroko rekla-
ety poprawiających nie tylko metabolizm,
arbara Truchan
W święta trzeba pamiętać o jeszcze jednej ważnej rzeczy – że po piątej lampce wina i kieliszku wypada zrobić kilka zdjęć. To jest nader trudne zadanie, by nie stanąć obok wujka o skłonnościach pedofilskich, cioci odurzającej intensywną wonią potu albo babci, której rozrywką w przeszłości było zamykanie wnucząt w pokoju na kilka godzin. Po kilku głębokich wdechach można mieć nadzieję, że krótka seria nieudanych ujęć robiącemu zdjęcia wystarczy. Obchody świąt przypominają uczestnictwo w krwawych azteckich zwyczajach, w czasie których wycinano bijące jeszcze serce – mimo to rzesza chętnych, by brać w nich udział, jest imponująca. Może dlatego, że trwają tak naprawdę dwa i pół dnia, a kolejne są dopiero za rok, a może dlatego, że innej opcji nie ma. Być może to odpowiedni czas na to, aby uczyć się powściągliwości w emocjach, zrozumienia, że w rozmowie nie chodzi o to, kto ma rację, i poczuć, że się jest. Razem. Trudno nie str przyznać Tuwimowi racji, że emocje trzeba uwalniać – / - „Para – buch! Koła – w ruch!” – bo pociąg to mamy, ale do miłości.
W CIEPLE
Gdy w
DOMOWEGO OGNISKA
pa gro
wytwa przez
Szczep
Mrok
mosfe
ten el aurę
wszelk
tensyw
Święta Bożego Narodzenia kojarzą mi się zawsze z atmosferą domowego ogniska. To taki rodzaj aury miejsca, jakiej nie sposób ubrać w słowa, a która – mimo że ma charakter wyłącznie emocjonalny – zapewnia doznania niemalże fizjologiczne.
str /
kiwan
w rodzinnym gronie zasiadamy przy wigilijnym stole,
Przez cały wieczór trwamy w tym błogim nastroju ode-
arza się specyficzny rodzaj intymności – od tej chwili
rwania – od codzienności, od trosk, od dynamicznego
kilka godzin tworzymy wyjątkową wspólnotę.
tempa życia. I jest nam po prostu dobrze. Z tym właśnie
p. Tylko w ten jeden wieczór w ciągu roku owa gru-
kojarzą mi się święta Bożego Narodzenia.
omadzi się w takiej formie.
To oczywiście tylko moje subiektywne i wysoce ideali-
za oknem, późna pora i trudne, zimowe warunki at-
styczne impresje oraz refleksje. Wszyscy przecież zdajemy
eryczne (choć w ostatnich latach w polskich realiach
sobie sprawę, jaka jest często rzeczywistość – w wielu do-
lement trzeba sobie „wyobrażać”) tworzą niezwykłą
mach wieczór wigilijny generuje konflikty i uaktywnia
bezpieczeństwa i ciepła noszonego w sercu. Jakby
wszelkie demony czające się w ludzkich słabostkach oraz
kie więzi wtedy automatycznie się zacieśniają, a in-
na skonfliktowanych liniach familijnych więzów.
wność rodzinnej miłości na te kilka godzin nieocze-
Mimo to konsekwentnie obstaję przy swoim, nieco naiw-
nie wzrasta.
nym i wyniesionym z dzieciństwa, osądzie. Z jednej strony dlatego, że miałem szczęście i trafiłem na rodzinę, która w bardzo bliski sposób odwzorowuje powyżej opisany pozytywny model, a z drugiej dlatego, że tylko z takim na-
redaktor
Kamil Durajczyk
stawieniem uda nam się tenże piękny wzorzec propagować i upowszechniać. Dlatego też takiej Wigilii (i całych świąt), jaką opisałem w pierwszych akapitach, życzę Czytelnikom Outro na Boże Narodzenie 2019 i wszystkie kolejne!
str /
WYDANIE STYCZNIOWE MAGAZYNU OUTRO dostępne już od 10 stycznia!
str /