THE POLISH WORLD | BUSINESS | PEOPLE | HISTORY | CULTURE | LIFESTYLE
2015 JAN-FEB | £3.00 | $5.00
Alexi
Lubomirski Prince of The 21st Century
“TRANSFERS OF SUCCESS” BECOME THE OUTSTANDING POLE
THE FIRST
PANGEA Conference in Miami
EVER SCOTTISH CONFERENCE
ENCOURAGING INVESTMENT IN POLAND
CONTENT | SPIS TREŚCI NEWS
CULTURE | KULTURA
06 |
Events calendar | Kalendarz wydarzeń polonijnych
08 |
Michał Urbaniak, back home in NYC | Michał Urbaniak wraca do Nowego Jorku
10 |
The Great Orchestra of Christmas Charity on the British Isles WOŚP wśród wysp
11 |
Scottish-Polish Caroling Szkocko-polskie kolędowanie
12 |
“Transfers of success” PANGEA Conference in Miami „Transfery Sukcesu” konferencja PANGEA w Miami
20 |
Promote your business in 7 seconds | Wypromuj swój biznes w 7 sekund
22 | 24 |
Sesame of success, open up! Sezamie sukcesu, otwórz się!
26 |
The first ever Scottish confer ence encouraging investment in Poland | Pierwsza w Szkocji konferencja zachęcająca do inwestowania w Polsce
32 | Ida playing the lyre Ida grająca na lirze 34 | The Canadian „Palace” Kanadyjski pałac 36 |
Generation of their own paths Pokolenie własnych ścieżek
38 |
American Polish Advisory Council Conference in New Haven | Konferencja Amerykańsko-Polskiej Rady Doradczej w New Haven
40 |
The new face of the Sikorski Polish Club in Glasgow Nowe oblicze Klubu Sikorskiego w Glasgow
42 | Where is the “Ship of Fools” heading? | Dokąd dopłynie 14 | Let’s dance samba under palm “statek szaleńców”? trees! | Roztańczmy się pod 44 | “Ordonka’s secrets” Theatre in palmami w rytm samby! a suitcase | “Tajemnice 16 | Become the Outstanding Pole Ordonki” Teatr w walizce Zostań Wybitnym Polakiem LIFESTYLE | STYL ŻYCIA 18 | Fashion designers Krajewscy 46 | Singapore, a taste of China with an exclusive show in Singapur ma chiski smak Scotland! | Projektanci Krajewscy z Ekskluzywnym 48 | Become the creator your own pokazem w Szkocji! image: what are those winter’s fashion trends? BUSINESS | BIZNES Zostań kreatorem własnego wizerunku: co jest modne tej 19 | In the embrace of success zimy? W sieci sukcesu
Are you willing to protect your family? Jak być lepszym od gwiazd?
PEOPLE | LUDZIE 28 |
Prince of the 21st century Książe na miarę XXI wieku
51 |
How to take care of your appearance? Jak dbać o swój wygląd?
52 |
Cosmetics? Do it yourself! Kosmetyki? Zrób to sam!
54 |
Tunesia’s Jasmine Fragrance Tunezja pachnąca jaśminem
56 |
Cooking with Alina Gotowanie z Aliną
58 |
Did you know? Czy wiesz że?
30 32
42
A word from the Editor If you think that after the New Year’s Eve, we run out of reasons for celebration, and we’re back in a grey reality, reading the newest issue of PANGEA Magazine will prove you wrong. For the upcoming carnival, we have prepared for you no less than four exciting events: a fashion show and an art exhibition opening by Piotr Krajewski, a conference on investing in Poland and the Polonaise Ball in Miami. This month, we’d also like to propose you make a quick assessment and consider submitting your vote in the newest edition of The Outstanding Pole contest. Last but not least, the dark winter nights shall be lit up by the Hollywood stars, thanks to exclusive interview straight from the States, Prince Alexi Lubomirski, a photographer of celebrities. The upcoming year will the second year of the PANGEA Magazine’s operation. Thank you for your support and we invite you to join us in the New Year 2015. Enjoy! Słowo od Redaktora Jeśli sądzicie, że wraz z Sylwestrem kończą się okazje do świętowania i wraca zwykła, szara rzeczywistość, lektura najnowszego numeru PANGEA Magazine wyprowadzi Was z błędu. Na karnawał przygotowaliśmy dla Was aż cztery imprezy: pokaz mody i wernisaż prac Piotra Krajewskiego, konferencję o inwestowaniu w Polsce oraz bal Polonii w Miami. Zróbcie też jak najszybciej rachunek sumienia i zastanówcie się nad kandydaturą w najnowszej edycji konkursu Wybitny Polak. Oprócz tego, ciemne, zimowe noce rozświetlą dla Was gwiazdy Hollywood, dzięki ekskluzywnemu wywiadowi prosto z Ameryki z księciem Alexim Lubomirskim, fotografem sław. Nadchodzący rok będzie już drugim rokiem działalności PANGEA Magazine. Dziękujemy za Wasze wsparcie i zapraszamy do wspólnego wejścia w Nowy, Wspaniały 2015 Rok. Miłej lektury! Kinga
SUBSCRIBE
Get your copy of Pangea Magazine delivered to your door before it hits the stores!
NOW THE SOURCE OF INFORMATION ABOUT POLES FROM ALL OVER THE WORLD
Go to our website to find out more: www.pangeamagazine.com /subscription
PANGEA Magazine published by Pangea Magazine Ltd. Offices: 11 Collier Place, Edinburgh EH16 4PZ, Scotland, United Kingdom Tel. +44 (0) 131 468 1874, Mobile +44 (0) 7842 733 214, 111 John St, 28 Floor, New York NY 10038, United States of America Tel. (+1) 646 284 4774 e-mail: info@pangeamagazine.com
Editor & UK Director Kinga Elżbieta Plich USA Director Gregory Fryc Art Director Darek Solarski Media & Content Specialist Dorota Peszkowska Marketing & Media Specialist Tomasz Rembisz Photographers Jakub Grabarczyk, Sebastian Kuczyński, Andrzej Nowak, Kinga Plich, Darek Solarski, Tomek Siuta “Emigrant”, Oskar Zdobylak Contributors Ela Binswanger, Natalia Gurgul, Beata Gołembiowska, Artur Jabłoński, Wojciech Kołodziejczak, Zofia Niemaszek, Kasia Ojrzyńska, Dorota Peszkowska, Dominik Pokornowski, Ewa Radziewicz, Alina Suder, Katarzyna Ben Taleb, Emilian Waluchowski Translators Dorota Peszkowska, Tomasz Rembisz, Rafał Wierzbowski, English Copyreader Anna Slabicka, Veronika Slabicka Polish Copyreaders Dorota Peszkowska, Kinga Plich Editor’s Photo Mirek Czubaszek | Controlled Image Hair & MUA: Kinga Jop Gajewska | BeBeautyful All rights reserved. Reproduction in whole or in part without written permission is strictly prohibited. All prices are correct at time of going to press but are subject to change. Pangea Magazine cannot be responsible for unsolicited material. The views and opinions of contributors in this magazine may not represent the views of the publishers. Pangea Magazine takes no responsibility for claims made by advertisements in this publication. Pangea Magazine Ltd.
Tworzymy dla tych, którzy lubią czuć się wyjątkowo.
FOT.: MAREK JABŁOŃSKI
W W W . P R O J E K T A N C I M O D Y . P L
NEWS
EVENTS CALENDAR UNITED KINGDOM
Exclusive Fashion Show „Artistic Summer by Krajewscy” The Voodoo Rooms, 19a West Register Street, Edinburgh 1st February, 7pm
GERMANY Marcin Wasilewski Trio with Joakim Milder
Centralstation, Im Carree, 64283 Darmstadt 17th January, 8pm
Możdżer, Danielsson, Fresco,
Czesław Śpiewa
Dom Polski im Gen. Sikorskiego 5 Parkgrove Terrace, Glasgow 18th January, 2pm
HOLLAND
The Bongo Club, 66 Cowgate, Edinburgh 18th January, 7pm The Quarry Bar, 137 Quarry Road, Hamilton 19th January, 7pm
PEJA – RPS
Poppodium Gebouw-T Wilhelminaveld 96, 4611 WJ Bergen op Zoom 24th January, 8pm
Dobry, Zły & Brzydki Scotland Tour 2015: Ras Luta & Junior Stress
Fokus, Pokahontaz, Rahim, DJ Bambu
1 Primrose, 1 Primrose Street, Ancoats, Manchester 30th January, 8pm
Downstairs, 82 Holburn Street, Aberdeen 7th February, 8pm
NORWAY
The Oobleck Custard Factory, Digbeth, Birmingham 1st February, 7pm
Anna Maria Jopek
Pokahontaz
Eiger Music Studios, New Craven Gate, Leeds 29th January, 8pm
Rhythm Factory, London 7th February, 7:30pm Valentine’s Day Ball The Roxburghe Hotel, 38 Charlotte Square, Edinburgh 14th February, 7:30pm
6 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
The Record Factory, 17 Byres Road, Glasgow 6th February, 9pm
UNION CHAPEL, Compton Avenue, London 21st February, 7pm
Investing in Polish Regions – Conference
The Carlton Hotel in Edinburgh, 19 North Bridge, Edinburgh 26th February, 10am
Poppodium Grenswerk, Peperstraat 10, Venlo 25th January, 7pm
Możdżer, Fresco, Danielsson Cosmopolite Club, Vogts gate 64 0477 Oslo 31st January, 7pm
PHOTOS: CZESŁAW SPIEWA IN THE CONCERT BY MACIEJ HACHLICA, LESZEK MOZDZER BY AGNIESZKA WALULIK, MET CHRISTMAS TREE BY RALPH DAILY ALL LICENSED UNDER CC BY-SA 3.0 VIA WIKIMEDIA COMMONS. ARTISTIC SUMMER BY OSKAR ZDOBYLAK.
Kölner Philharmonie, Bischofsgartenstraße 1, 50667 Köln 24th January, 8pm
NEWS
KALENDARZ WYDARZEŃ POLONIJNYCH USA Golec uOrkiestra – Wspólne kolędowanie
Our Lady of the Assumption Church, 1 Molloy St. Copiague, NY 23rd January, 8pm Parafia Matki Bożej Różańcowej, 6 Wall St, Passaic, NJ 24th January, 7:30pm Parafia Św. Jadwigi, 872 Brunswick Ave, Trenton, NJ 25th January, 6:30pm Copernicus Center, 5216 W Lawrence Avenue Chicago IL 31st January, 8pm Sweetest Heart of Mary Church, 4440 Russell St, Detroit, MI 1st February, 7pm
Iolanta/Bluebeard’s Castle at The Metropolitan Opera Co-production of the Metropolitan Opera and Teatr Wielki-Polish National Opera. The Metropolitan Opera NY January 26 - February 21, 2015
A PIANO RECITAL “Transfers of Success” by Maestro Jerzy Stryjniak PANGEA Conference – The Liederkranz Foundation 6 East 87th Street, New York, NY 30th January, 2015
Miami 2015 The Hyatt Hotel, 400 S.E. Second Ave, Miami, FL 6th February, 11am
Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish A screening series of restored classic Polish films. Presented throughot 2014 in over 30 locations in North America. Wexner Center 1871 North High Street, Columbus, OH January 1 - 29 / 2015
Michał Korzistka plays Chopin
43rd International Polonaise Ball The Eden Roc Hotel 4525 Collins Avenue, Miami Beach, FL 7th February, 7pm
Polish American Hall, 327 Main Street, Roseville, CA February 7th, 2015 at 7pm
AUSTRALIA
First Baptist Church of Austin, 901 Trinity St., Austin, TX 15th February, 2015 at 2:30pm
Klub Polski w Bankstown, 11 East Terrace, Bankstown 15th February, 3pm
Damy i Huzary – Theatre spectacle
Katarzyna Kozyra: Looking for Jesus
Katarzyna Kozyra is a well known Polish artist whose often provocative multimedia works concentrate on the subject of identity and gender. Postmasters Gallery, 54 Franklin Street in Tribeca New York, NY January 24 - February 28, 2015
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 7
NEWS
Michal Urbaniak at Drom NYC December 2014
MICHAL URBANIAK, back home in NYC
MICHAL URBANIAK wraca do Nowego Jorku
/ Photography & Text by Darek Solarski /
Michał Urbaniak stał się powszechnie znany na nowojorskiej scenie jazzowej w latach 70. Nie tylko był odpowiedzialny za popularyzację skrzypiec jako instrumentu jazzowego, ale również był jednym z głównych kreatorów muzyki fusion.
Michal Urbaniak became a household name in the NYC jazz scene in the 1970’s. He was not only responsible for popularizing violin as a jazz instrument, but also one of the center figures in shaping the entire fusion genre. Throughout his career he performed with some of the biggest jazz stars, recorded over 60 albums and received numerous awards. Never a stranger to breaking new grounds, amongst many projects Michal created Urbanator, bringing together, for the first time elements of jazz, hip-hop and rap. Later he pushed this idea even further in UrbSymphony. In recent years the artist was spending more time in Europe, mostly in Poland. In 2011 his biography by Adam Makowiecki was published, and in 2012 he explored a new career path, playing a role in the movie ‘My Father’s Bike’ for which he received positive reviews. The last edition of Urbanator Days was a workshop for aspiring musicians which Urbaniak held in Warsaw, Katowice, and Lodz in fall of the last year. After a long absence Urbaniak finally came back home to New York. On December 14th he played with his Urbzz Band to a very entusiastic sold out crowd at Drom NYC .
8 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
W trakcie swojej kariery występował z wieloma największymi gwiazdami jazzu. Nagrał ponad 60 albumów i otrzymał wiele prestiżowych nagród. Nigdy nie była mu obca eksperymentacja i przecieranie nowych szlaków. Wśród unikalnych projektów Michał między innymi stworzył Urbanator, łącząc po raz pierwszy elementy jazzu z hip-hop i rap. Potem posunął ten pomysł jeszcze dalej w UrbSymphony. W ostatnich latach artysta spędzał coraz więcej czasu w Europie, głównie w Polsce. W 2011 r. została opublikowana biografia “Ja, Urbanator. Awantury muzyka jazzowego” autorstwa Adama Makowieckiego”. Nowym doświadczeniem okazała się rola w filmie “Mój rower”, za który otrzymał świetne recenzje. Kolejna edycja Urbanator Days, będąca warsztatami dla aspirujących muzyków, odbyła się w Warszawie, Katowicach i Łodzi jesienią ubiegłego roku. Po długiej nieobecności Urbaniak wreszcie wrócił do domu, do Nowego Jorku. 14 grudnia zagrał ze swoim Urbzz Band dla licznie przybyłej, entuzjastycznej widowni w klubie Drom na nowojorskim Manhattanie.
NEWS
Urbzz Band lineup from the Drom NYC: Michal Urbaniak - Violin, Al MacDowell - Bass, Mike Flythe - Drums, Billy ‘Spaceman’ Patteson - Guitar, Yayoi Ikawa - Keys, Pete Drungle - Keys, Roger Byam - Sax.
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 9
NEWS
WARM UP YOUR HEARTS / Dorota Peszkowska /
THE GREAT ORCHESTRA OF CHRISTMAS WOŚP wśród WYSP CHARITY ON THE BRITISH ISLES
The grand finales of The Great Orchestra of Christmas Charity are held not only in Poland, but all around the world, especially among the numerous and thriving Polish communities. These events are always accompanied by music performances and auctions of the goods donated to The Grand Orchestra by celebrities. This year, The Orchestra will “perform” for ”maintaining the highest standards of treatment for children in pediatric and oncology hospitals, as well as providing decent healthcare for the elderly.” A red heart with white letters, recognizable by the most Poles, is the logo of the Orchestra. In London, the volunteers with “big hearts” are going to play for the 4th time. As Dagmara Chmielewska and Kuba Smolarek, the organisers of the biggest charity concert in London, assure us, the Grand Finale attracts more and more interest every year. This year’s edition, the music stars such as Czesław Mozil and Krzysztof Skiba, the leader of a cult Big Cyc formation, are going to play for The Great Orchestra. Save the date – 11th of January – and do not hesitate to join the biggest Polish charity orchestra.
10 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
Finały wielkich zbiórek organizowane są nie tylko w Polsce, ale na całym świecie, zwłaszcza tam, gdzie dotarła Polonia. Imprezom zawsze towarzyszą występy muzyków oraz licytacja darów przekazanych przez celebrytów na cele charytatywne. Tym razem Orkiestra gra „Dla podtrzymania wysokich standardów leczenia dzieci na oddziałach pediatrycznych i onkologicznych oraz godnej opieki medycznej seniorów”. W Londynie wolontariusze z wielkimi sercami – w piersi i na odznace grać będą już po raz czwarty. Jak zapewniają Dagmara Chmielewska i Kuba Smolarek, organizatorzy londyńskiej edycji WOŚP, Finał co roku budzi coraz większe zainteresowanie. Tym razem dla WOŚP zagrają m.in. Czesław Mozil oraz Krzysztof Skiba, lider formacji Big Cyc, zaproszony do poprowadzenia świątecznej aukcji. Nie przegapcie daty 11 stycznia i śmiało dołączcie do największej w Polsce orkiestry charytatywnej. PHOTO SOURCE: WOSP
On the 11th of January 2015, approximately 120 thousands of volunteers all around the world will go out to the streets to fundraise for The Great Orchestra of Christmas Charity. This Polish Foundation, established by the legendary showman Jurek Owsiak, has been supporting those in need for 23 years.
11 stycznia 2015 roku 120 tysięcy wolontariuszy na całym świecie wyjdzie na ulice, by zbierać datki dla Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Fundacja Jurka Owsiaka pomaga chorym już od 23 lat.
NEWS
Scottish-Polish Caroling Szkocko-polskie kolędowanie / Dorota Peszkowska /
December is a festive month full of family and friends gatherings. Traditionally, Scottish-Polish Cultural Association has organised a Christmas party for its members and patrons to the tune of the music right from the Tatra Mountains.
Grudzień to czas spotkań w gronie przyjaciół i rodziny. Szkocko-Polskie Towarzystwo Kulturalne tradycyjnie zorganizowało spotkanie świąteczne dla swych członków oraz sympatyków, przy akompaniamencie muzyki prosto z Tatr.
The caroling took place at the prestigious Edinburgh Music Society’s headquarters. The star of the evening was a jewel of the Polish Tatra Mountains, the “Tekla Klebetnica” band, whose music reminded everyone about the mutual (Polish and Scottish) love for the mountains. The event was also honoured by Magdalena Durant (soprano) accompanied by Dr Colin Kingslay (piano). The “Whiskers” band, supported by the children’s choir with angelic voices, encouraged everyone to participate in the carols singing.
Kolędowanie odbyło się w siedzibie prestiżowego Stowarzyszenia Muzycznego w Edynburgu. Gwiazdą wieczoru był klejnot polskich Tatr, zespół „Tekla Klebetnica”, którego występ przypomniał o wspólnej polsko-szkockiej miłości do gór. Wydarzenie uświetnił sopran Magdaleny Durant i fortepianowy akompaniament dr. Colina Kingslaya, a do wspólnego kolędowania zagrzewał gości zespół „Whiskers”, w towarzystwie chóru dziecięcego o niebiańskich głosikach. „Tekla Klebetnica”, góralska kapela z Zakopanego, przybyła do Edynburga na specjalne zaproszenie Polskiego Konsulatu Generalnego. W okresie przedświątecznym, brytyjska tradycja wychodzenia na okolicznościowe kolacje ze znajomymi i polski zwyczaj dzielenia się opłatkiem tworzą udaną fuzję, przypominając, że mimo blisko 3 000 km dzielących Highlandy i Tatry, wiele łączy dwie europejskie nacje.
PHOTO: KINGA PLICH / TOP: © denis_333 - fotolia.com
The “Tekla Klebetnica”, the Polish highlanders’ music band, came from Zakopane, the most famous mountain resort in Poland, to Edinburgh at the special invitation by the Consulate General of the Republic of Poland in Edinburgh. Christmas is the time when the British custom of going out with friends for Christmas dinner and the Polish tradition of breaking “opłatek” (a holy bread/wafer) with family and at work are the perfect match and remind us that in spite of the 1800 mile distance between the Highlands and the Tatra Mountains, Poles and Scots share many traditions.
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 11
NEWS
TRANSFERS TRANSFERY OF SUCCESS SUKCESU PANGEA Conference in Miami
Konferencja PANGEA w Miami
/ DOROTA PESZKOWSKA / The fifth anniversary of Pangea Network is coming, as is the first birthday of our magazine. Those two great occasions will be celebrated at the “Transfers of Success” conference in sunny Florida! “Transfers of Success” is an innovative conference designed for creative and entrepreneurial people. It provides an excellent opportunity to connect face to face with professionals from the fields of finance, law, marketing, information technology, media, politics as well as scholars, community and business leaders and primarily young executives from all over the world. The conference will begin on February 6th at the Hyatt Regency Hotel. That same evening Pangea will host a cruise dinner around Miami which will mark an official birthday celebrations of the organisation and our magazine. On the following day, we will hold a traditional Pangea Integration Camp in South Beach. It is a great opportunity to exchange contacts and network for future endeavors, while enjoying the sun and waves of beautiful Miami. At the end of the day, we will join together at the Roc Eden Hotel for the 43rd Polonaise Ball, organised by the American Institute of Polish Culture in Miami. The Polish President, Lech Wałęsa, and members of the world’s royal families will be featured among many other honorable guests.
Zbliżają się piąte urodziny Pangea Network USA oraz pierwsze naszego magazynu. Z tej okazji zapraszamy na konferencję „Transfery Sukcesu” na słonecznej Florydzie! Konferencja, na której prelegenci – liderzy polskiego biznesu oraz czołowych organizacji polonijnych w Stanach Zjednoczonych – podzielą się swą cenną wiedzą i doświadczeniem, rozpocznie się 6 lutego w Hyatt Regency Hotel. Następnie wieczorem uczestnicy udadzą się na malowniczy rejs po Miami, by świętować piąte urodziny organizacji Pangea Network oraz pierwszą rocznicę magazynu Pangea. Następnego dnia odbędzie się tradycyjny obóz integracyjny w South Beach – okazja by wśród słońca i fal wymienić się kontaktami, wrażeniami i zawiązać współpracę na przyszłość. Dzień zakończy się wykwintnym 43rd Polonaise Ball w Roc Eden Hotel, organizowanym przez Amerykański Instytut Kultury Polskiej w Miami. Uroczystość swą obecnością uświetni sam Prezydent Lech Wałęsa oraz prominentni goście z całego świata, włączając w to członków rodzin królewskich. I Ty możesz dołączyć do międzynarodowego grona polskiego świata biznesu, kultury i nauki. Napełnij głowę nowymi pomysłami, zrelaksuj się w tropikalnym słońcu i poszerz swoją sieć kontaktów.
Three days in Miami are a guarantee to revitalize your mind body and spirit.
Zeskanuj poniższy kod, by uzyskać dostęp do pełnego programu konferencji i formularza rejestracji.
Scan the QR code below to see the full program of the conference and register.
Do zobaczenia w Miami!
PHOTO: KINGA PLICH
See you in Miami!
12 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
NEWS
Let’s dance samba under palm trees! Roztańczmy się pod palmami w rytm samby! / Dorota Peszkowska /
The American Institute of Polish Culture in Miami would like to invite you for the 43rd International Polonaise Ball. This year’s theme is: “Poland fascinated with Brazil”.
Amerykański Instytut Kultury Polskiej w Miami zaprasza na 43rd International Polonaise Ball. W tym roku tematem imprezy jest „Polska zafascynowana Brazylią”.
On the evening of Saturday, 7th February 2015, the luxurious Eden Rock Hotel in Miami will host another famous Polish ball. Each year, this exclusive event, under the honorary patronage of The Polish Embassy, attracts representatives of the Polish high life. Among the regular guests are respected figures like President Lech Wałęsa, Polish Ambassador in the US, Ryszard Schnepf and, of course, the President of the Institute and founder of the event, Ms Blanka Rosenstiel, Honorary Consul of the Republic of Poland in Miami.
W sobotni wieczór 7 lutego 2015 roku w luksusowym Eden Rock Hotel w Miami odbędzie się kolejny polski bal. To elitarne wydarzenie, pod patronatem honorowym Ambasadora Polski, co roku przyciąga przedstawicieli polonijnego high life’u; regularnymi gośćmi są m.in. Prezydent Lech Wałęsa, Ambasador Polski w Stanach Zjednoczonych, Ryszard Schnepf oraz oczywiście Prezes Instytutu i Inicjatorka Balu, Pani Blanka Rosenstiel, Honorowy Konsul Polski w Miami.
To book your tickets, scan the QR code. See you under the palm trees!
By zarezerwować bilety, zeskanuj QR kod. Do zobaczenia wśród palm!
PHOTO: KINGA PLICH / TOP: © GRGROUP - FOTOLIA.COM
For this evening, the grand ballroom is filled with Polish voices and theme music. Last year, Argentinian tango ruled the dance floor, but this year, the Institute reminds us of the large Polish community in Brazil. The annual ball is also a fundraiser, and the event as a whole, pays tribute to Poland, its culture and history. The number of spots is limited, and ticket sales end on January 26th, 2015.
Tego wieczoru olbrzymia sala balowa wypełni się gwarem polskich głosów i tematyczną muzyką. W zeszłym roku królowała argentyńska salsa, w tym roku Instytut przypomina o licznej Polonii brazylijskiej. Coroczny bal połączony jest ze zbiórką funduszy na działalność charytatywną. Wydarzenie to hołd dla Polski, jej kultury i historii. W związku z ograniczoną liczbą miejsc, sprzedaż biletów kończy się już 26 stycznia 2015 r.
14 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 15
NEWS
Become the OUTSTANDING
POLE Zostań WYBITNYM POLAKIEM!
PANGEA Network has announced another edition of “the Outstanding Pole” contest. Its main objective are to create a positive image of Poles living and working in the United Kingdom. Beyond that, the competition is designed to present the achievements to a wide audience and to build up the recognition of people who have been successful outside the borders of Poland. The competition will be held both in Scotland and the rest of the UK in cooperation with Polish City Club (England, Wales, Northern Ireland). It consist of five main categories: Business, Culture, Science, Personality, and “The Young Pole”. 1. Within the BUSINESS category suggested candidates should have a documented history of running a business. They should be able to prove considerable commercial success and a respected position within their sector. 2. The second category, CULTURE, should include candidatures of people involved in creative work (e.g. composers, writers, poets, painters, directors, actors, etc.), as well as those whose task it is to promote culture in any way. 3. The best candidates for the next category – SCIENCE – are people with proven achievements who work primarily within the scientific and educational sectors in institutions in the UK. 4. The next category, PERSONALITY, is designed for individuals with outstanding authority, activity, personal resourcefulness and initiative, for instance in social life (including charity). 5. Lastly, “THE YOUNG POLE” is the prime category for individuals who are less than 35 years old and have been successful in one of the above categories, or whose professional performance has had a positive impact on the local community and has contributed significantly to building a positive image of Poles and Poland in the United Kingdom. What is more, for the first time this year, organisers shall grant the INTERNET USERS AWARD. Starting February 20, for one month, Internet users shall elect their candidates in specific categories, via Internet using PANGEA Magazine website. Another new addition to the contest is honouring the people who are not Polish, but do support Polish communities abroad. Representatives of Polish organisations, societies and associations
16 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
operating in Great Britain are invited to be candidates for the nominations. However, individual applications are also welcome. Each entry should include the candidate’s CV in which the achievements nominating him/her for the prize are clearly manifested. Moreover, the applications should indicate at least five people who would support his/her candidacy. Each of the supporters must provide his/her full name and address, and must personally sign the application form. Complete documentation of each applicant should consist of: • Application form with signatures of the supporters. • Curriculum Vitae of the applicant specifically stating his/ hers merits, max. 1 page A4 • Personal statement signed by the applicant whereby he/she/ they agree(s) to participate in the contest and act according to its rules and conditions. • Personal statement signed by the applicant accepting the use of personal data by organisers of the competition. Applications must be submitted by the 14th of February 2015 to the following address: Scottish Edition: PANGEA NETWORK 11 Collier Place Edinburgh EH16 4PZ “The Outstanding Pole in Scotland” English, Welsh and Irish Edition: Polish City Club 69 Churston Drive SM4 4JD Morden, Surrey “The Outstanding Pole in England, Wales and Northern Ireland” The announcement of the winners of the Scottish Edition, together with the awards ceremony, will be held on the 15th of May, 2015 during the ceremonial gala organised at the George Hotel in Edinburgh. The winners of the English, Welsh and Irish editions shall be awarded their prize on the 17th of May in London. For more information about the competition, and to download the relevant documents, please visit the Pangaea Magazine website www.pangeamagazine.com
NEWS
Albert Fret (in the middle) - winner in the category BUSINESS in the last edition of the contest in Scotland. Albert Fret (w środku) - zwycięzca zeszłorocznej edycji w kategorii BIZNES w Szkocji.
PANGEA Network ogłasza kolejną edycję konkursu „Wybitny Polak”. Jego celem jest kreowanie pozytywnego wizerunku Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii, pokazanie ich dokonań oraz wyróżnienie i promocja osób odnoszących sukcesy poza granicami Polski.
osiągnięć predestynujących do nagrody. W zgłoszeniu należy wskazać co najmniej 5 osób popierających kandydata. Każda z osób popierających powinna podać swoje imię, nazwisko, adres zamieszkania oraz złożyć osobisty podpis na formularzu zgłoszeniowym.
Konkurs zostanie przeprowadzony w Szkocji oraz w pozostałej części Zjednoczonego Królestwa we współpracy z City Polish Club (Anglia, Walia i Irlandia Północna) w pięciu głównych kategoriach: Biznes, Kultura, Nauka, Osobowość oraz „Młody Polak”.
Komplet dokumentów powinien zawierać:
1 W kategorii BIZNES kandydatami mogą zostać osoby prowadzące udokumentowaną działalność gospodarczą, które osiągnęły znaczące sukcesy i pozycję w swojej dziedzinie. 2 Osoby tworzące kulturę: kompozytorzy, pisarze, poeci, malarze, reżyserzy, aktorzy, itp., jak również osoby działające na rzecz promocji kultury, mogą być zgłaszane w kategorii KULTURA. 3. Osoby o niekwestionowanym dorobku akademickim, prowadzące działalność naukową lub dydaktyczną głównie w placówkach brytyjskich, to pierwszorzędni kandydaci w kategorii NAUKA.
PHOTO: TOMEK SIUTA “EMIGRANT”
4. Osoby o wybitnym autorytecie, wyróżniające się aktywnością, zaradnością, inicjatywą, np. w życiu społecznym (w tym działalność charytatywna) powinny zostać zgłoszone w kategorii OSOBOWOŚĆ. 5. MŁODY POLAK – kandydatami mogą być osoby, które nie ukończyły 35 roku życia i odniosły sukces w jednej z powyższych kategorii, lub których działalność w sposób pozytywny oddziałuje na lokalną społeczność i przyczynia się do budowy pozytywnego wizerunku Polaków i Polski. Ponadto organizatorzy w tym roku po raz pierwszy przyznają NAGRODĘ INTERNAUTÓW. Od 20 lutego przez okres miesiąca internauci będą mogli głosować na swoich kandydatów w poszczególnych kategoriach za pośrednictwem Internetu na stronie PANGEA Magazine. Kolejną innowacją jest wyróżnienie osób o niepolskim pochodzeniu, a wspierających Polonię.
• Formularz zgłoszeniowy z podpisami osób rekomendujących • Opis dokonań z uzasadnieniem zgłoszenia, max. 1 strona formatu A4 • Zgodę kandydata na udział w konkursie • Oświadczenie kandydata o wyrażeniu zgody na wykorzystanie danych osobowych Zgłoszenia należy przesyłać do 14 lutego 2015 roku na adres: Edycja szkocka: PANGEA NETWORK 11 Collier Place Edinburgh EH16 4PZ “Wybitny Polak w Szkocji” Edycja Anglia, Walia, Irlandia Północna: Polish City Club 69 Churston Drive SM4 4JD Morden, Surrey “Wybitny Polak w Anglii, Walii i Irlandii Płn.” Ogłoszenie zwycięzców i wręczenie nagród szkockiej edycji odbędzie się w piątek, 15 maja 2015 r. podczas uroczystej gali zorganizowanej w George Hotel w Edynburgu. Zaś zwycięzcy edycji „Wybitny Polak w Anglii, Walii i Irlandii Płn.” zostaną nagrodzeni podczas uroczystości zaplanowanych na 17 maja 2015 r. w Londynie. Więcej informacji na temat konkursu oraz dokumenty do pobrania dostępne są na stronie www.pangeamagazine.com
Zgłoszeń kandydatur dokonywać mogą osoby prywatne, organizacje, stowarzyszenia i związki polonijne. Każde zgłoszenie powinno zawierać komplet dokumentów z wyraźnym wskazaniem
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 17
NEWS
FASHION DESIGNERS KRAJEWSCY WITH AN EXCLUSIVE SHOW IN SCOTLAND! PROJEKTANCI KRAJEWSCY Z EKSKLUZYWNYM POKAZEM W SZKOCJI! / Dorota Peszkowska /
The wintery Sunday, February the 1st, will burst with colours of the summer. This day, a luxury clothes collection from the duo of extravagant Polish Fashion designers, Ewa and Piotr Krajewscy, will brighten up Edinburgh.
Krajewscy’s clients are audacious women, who are fashion and self-conscious and value their comfort. Moreover, the versatility of Krajewscy’s designs allows his pieces to be worn for both formal and informal occasions. Their creations are worn, among others, by their muse – Maja Plich, a model, a licensed private investigator and privately the fiancée of the famous detective, Krzysztof Rutkowski. All the guests shall be given Krajewscy designers bags filled with gifts. Additionally, after the show, a lottery will be held; everybody will get a chance to win, among other things, cosmetics of renowned firms, restaurant vouchers, sweets and exquisite liquors. The fashion show will take place in the luxury VooDoo Rooms in Edinburgh on Sunday, 1st February 2015 at 7pm.
Buy the tickets scanning the QR code. Zarezerwuj bilet skanując QR kod
18 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
Zimowa niedziela pierwszego lutego rozbłyśnie kolorami lata. Tego dnia Edynburg ożyje za sprawą rewii luksusowych kreacji w wykonaniu duetu ekstrawaganckich polskich projektantów, Ewy i Piotra Krajewskich. Pokazy mody Krajewskich to gratka nie tylko dla fashionistów, ale i znawców sztuki. Piotr Krajewski, malarz i performer, zawsze uświetnia modowe show swoimi niebagatelnymi pokazami. I tym razem dla gości szykowana jest artystyczna niespodzianka. Po efektownym otwarciu, na wybiegu pojawią się modelki w zjawiskowych kreacjach. Na pokazie zaprezentowana zostanie najnowsza kolekcja duetu, „Artistic Summer of Krajewscy”. Klientki Krajewskich to kobiety odważne, świadome siebie i mody, a przy tym ceniące wygodę. Uniwersalność projektów pozwala na łączenie ich na różne – zarówno formalne, jak i mniej formalne okazje. Stylizacje Krajewskich firmuje m.in. ich muza, modelka Maja Plich, licencjonowana detektyw, a prywatnie narzeczona słynnego Krzysztofa Rutkowskiego. Wszyscy goście otrzymają torby projektantów z prezentami, zaś na zakończenie pokazu odbędzie się loteria z atrakcyjnymi nagrodami. Do wygrania kosmetyki renomowanych firm, vouchery do restauracji, słodycze i wykwintne trunki. Pokaz odbędzie się w niedzielę 1 lutego 2015 r. w luksusowych wnętrzach VooDoo Rooms w Edynburgu.
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE
PHOTO: OSKAR ZDOBYLAK
The shows of the extraordinary couple are a real treat not only for the trend followers, but also for the art connoisseurs. Piotr Krajewski, a Tachisme painter, always includes unconventional life-art performances in his shows. Also this time he prepared a surprise for the visitors. After the spectacular beginning, models in dazzling creations will rule the catwalk. The show features the most recent collection of the duo, “Artistic Summer of Krajewscy”.
BIZNES
IN THE EMBRACE OF SUCCESS W SIECI SUKCESU / Artur Jabłoński / Dominik Pokornowski /
Do you collect loyalty points at gas stations? And if you do, how many times have you collected your reward? Probably once or twice, when you really wanted to get it. And have you known that many people don’t do this at all?
Zbierasz punkty za tankowanie na stacjach paliw? Jeśli tak, to powiedz: ile razy odebrałeś należną Ci nagrodę? Może raz czy dwa, jeśli akurat zależało Ci na konkretnym przedmiocie. A wiesz, że większość ludzi wcale tego nie robi?
Collecting points on fuel purchases is not a very interesting game, and for this reason many people don’t play it till the end. In this article, however, we focus on a different side of this phenomenon. Is it smart to first spend a lot of time and energy looking for participating gas stations, and then just neglect the hard-won reward? You’d probably agree that it isn’t.
Zbieranie punktów na stacji benzynowej nie jest angażującą grą, dlatego ludzie nie doprowadzają rozgrywki do końca. Dla nas dzisiaj ważny jest jednak inny wymiar tej sprawy. Poświęcanie swojej energii by korzystać z wybranej sieci dystrybutorów (dla punktów), a następnie nie skorzystanie z należnych z tego tytułu benefitów, nie jest specjalnie mądre, prawda?
You’d be surprised, however, to know that many people do exactly the same thing when it comes to measuring their efficiency in social media. Usually they simply lack knowledge. Social media is a relatively new marketing channel, so many specialists don’t really know how to deal with it. As a result, they either don’t measure anything, or they only count the number of fans. And they assume that if the number’s rising, all is fine.
PHOTO: © GANKO / FOTOLIA.COM
So let’s make this clear right away – the number of fans is not all. You can have one hundred thousand of them – there are Internet sites that sell you Facebook likes – but if your fans ignore your message, then what’s the point? And if you only care about their number, they’ll ignore you for sure. Because being interesting for your target audience and engaging your fans is what social media is all about. If your fans aren’t engaged enough to like, comment and share your content, it starts fading away from their walls. There’s an algorithm, Edge Rank, that makes sure of that. Which is why the fans’ number, important as it is, should not be your “number one” concern. Now you know to pay attention to the engaged users (known at Facebook as “People talking about this”), so it’s time to get to know some other success indicators. And the definition of your campaign’s “success” depends mainly on your initial goals, which leads us to the next question: what have you wanted to achieve by your campaign? Have you set any precise goals? If not, you need to fix this right away! Usually people use social media to create their organization’s positive image, to open an alternative customer service point, or to do both. Different goals imply at least partly different indicators in the final evaluation. Do you want to read in detail how to approach the issue? Scan the QR code.
Tymczasem, zdziwiłbyś się jak wiele osób w podobny sposób podchodzi do mierzenia skuteczności działań w mediach społecznościowych. Powodem jest zazwyczaj niewiedza. Social media są młodym kanałem marketingowym, stąd wielu specjalistów nie do końca zdaje sobie sprawę jak ugryźć temat. Wobec tego bywa, że nie mierzy niczego lub ogranicza się do liczby fanów. Jeśli ta rośnie – wszystko jest w porządku. Wyjaśnijmy sobie od razu – liczba fanów to nie wszystko. Można mieć ich sto tysięcy – nawiasem mówiąc, bardzo tanio dostępnych na Allegro – ale żaden z nich nie zainteresuje się naszą ofertą czy przekazem. Dlaczego? Ponieważ nie jesteśmy angażujący, a o angażowanie – bycie interesującym dla odbiorcy – tu chodzi. Jeśli nie zaangażujesz swoich fanów na tyle, by lubili, komentowali i udostępniali Twoje treści, to stopniowo kolejne statusy przestaną do nich docierać – tak przecież działa Edge Rank, algorytm usuwający z naszych tablic treści, które nas nie angażują. Właśnie dlatego liczba fanów – choć bardzo istotna – w ostatecznym rozrachunku nie okupuje pierwszego miejsca. Skoro już wiesz, że należy zwracać uwagę na liczbę zaangażowanych użytkowników (którą określa statystyka nazwana „Ludzie, którzy o tym mówią”), czas przejść do bardziej precyzyjnych wskaźników. To, co możesz poczytać za sukces swojej kampanii w mediach społecznościowych jest zależne od celów, które jej wyznaczysz. Jak konkretnie ugryźć temat? Przekonaj się skanując poniższy QR kod. www.adcoaches.pl
www.adcoaches.pl
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 19
BUSINESS
PROMOTE YOUR BUSINESS IN WYPROMUJ SWÓJ BIZNES W
SECONDS SEKUND
/ Artur Jabłoński /
Seven seconds. That’s all you have to make a good first impression. Your looks, your body language, the sound of your voice and some other nonverbal components will affect the outcome. The subject matter of your presentation will become important later.
You want to know the answer? The three elements are: location, location and location. This is how important knowing where you are is. As you can see this is related to the main subject, and in a few moments – after having explained the relation – I move on to the main body of my presentation. An unexpected element at the beginning helps to win the audience over.
You need to surprise your listeners. It’s a basic narrative trick to keep the audience’s attention at its highest. You may start your presentation with a question or a riddle, of course relevant to your speech. Do you want an example? Currently, at various conferences, I give speeches on a new tend called geolocation. Geolocation has to do with letting your friends know of your location (you may indicate a city or a precise spot in that city) using a telephone application. When I start my speech though, I don’t say a word about this application. Instead, I ask my listeners if they know what three most important elements in buying real-estate are. They know the title of my presentation, this question seems incongruous and it peaks their interest; I’m not another boring lecturer.
A good method to get people’s attention is to tell them a personal story about overcoming difficulties. It is as if you were telling them a myth or a fairytale about a hero who prevails. Maybe you already use this technique. Just remember a few tips: start with stating the problem, then, sketch the background, make the predicaments sound dramatic – after all, the more dangerous the villain, the more glory to the winner – and when the enemy is already known, just walk them through the subsequent elements of your story.
20 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
Think about any movie about a superhero. They are all constructed according to the same pattern. Once you see the correlation, you will apply the same technique to your story. It needs to finish
with details about your “battle” preparations to defeat the bad guy and your tale should end with the “fanfare” after the final duel, which of course you have won. Does it all sound a bit banal? Perhaps, but its effectiveness depends on emphases you give your story. Above all, you need to learn how to do one thing: you need to talk about yourself without talking about yourself. Sounds like a paradox? Well, that’s what makes it an art! Your listeners want to learn something from you. Even if they’ve come only to check out your accomplishments (because they are potential investors), your story should reflect your efficacy. That’s why you should focus on self-assessment. Many people who are successful don’t know why. Their story may be inspiring but not instructive. If you ask yourself the right questions, and you understand your listeners’ needs, you’ll be able to present yourself as a case study, which will be appreciated. Now you know what to say. But how? To find out more visit www.jeszczejedenblog.pl
PHOTO: 3D RENDER © DENYS RUDYI - FOTOLIA.COM / © VGSTUDIO - FOTOLIA.COM
Do you know what Alfred Hitchcock used to say about good films? That they should start with an earthquake and from then on the tension only rises. The similar rules apply to your presentation. People love stories. I am sure you can turn into a fascinating storyteller weaving a captivating and personable tale about your company. That’s how you win over the audiences’ hearts.
BIZNES
Siedem sekund. Tyle masz czasu na wywołanie pozytywnego pierwszego wrażenia. Złożą się na nie Twój wygląd, mowa ciała, ton głosu i parę innych niewerbalnych komunikatów. Merytoryka wkracza potem.
Czy wiesz, co mówił Alfred Hitchcock o dobrych filmach? Powinny zaczynać się od trzęsienia ziemi, a dalej napięcie ma już tylko rosnąć. Prezentacją na temat Twojej firmy powinna rządzić ta sama zasada. Ludzie uwielbiają słuchać opowieści. Na pewno jesteś w stanie historię swojej firmy czy sukcesu skomponować tak, by tworzyła ciekawą fabułę. W ten sposób podbijesz serca rozmówców. Zaskakuj słuchaczy. To podstawowy chwyt narracyjny, który pomoże Ci zdobyć ich uwagę. Możesz zadać pytanie lub zagadkę – oczywiście powiązaną z tematem, o którym chcesz mówić. Przykład? Proszę bardzo. Na różnych konferencjach opowiadam o trendzie geolokalizacji, czyli informowaniu znajomych o naszym położeniu (miasto, miejsce) poprzez specjalną aplikację na telefon. Kiedy rozpoczynam prezentację, nie wspominam ani słowa o tej aplikacji. Zamiast tego pytam słuchaczy czy wiedzą, jakie są trzy najważniejsze rzeczy w handlu nieruchomościami. Znając temat spotkania, nie tego się spodziewają. Nie traktują mnie więc jako kolejnego nudnego prelegenta. Chcesz poznać odpowiedź? Te trzy
rzeczy to: lokalizacja, lokalizacja, lokalizacja. Tak ważne jest miejsce. Jak widzisz, łączy się to z geolokalizacją i chwilę potem – po wyjaśnieniu związku – przechodzę do zasadniczej części prezentacji. Nietypowy drobiazg na otwarcie pomaga zdobyć sympatię publiki. Dobrą, a chyba najłatwiejszą w zastosowaniu techniką narracyjną jest opowieść o pokonywaniu problemów. To przecież prawie mit o herosie albo bajka, w której bohater na końcu zwycięża. Być może stosujesz już tę metodę. W każdym razie pamiętaj o kilku rzeczach. Zaczynasz od postawienia problemu. Zarysowania tła. Udramatyzowania przeciwności losu. W końcu im straszniejszy przeciwnik, tym większa chwała temu, kto go pokonał, prawda? Kiedy wróg jest znany, przechodzisz przez kolejne etapy. Przypomnij sobie dowolny film o bohaterze. Wszystkie realizują ten sam schemat. Kiedy go zauważysz, nauczysz się podobnie konstruować swoje wypowiedzi. Następnym elementem mogą być więc przygotowania do bitwy, poszukiwanie metody na pokonanie głównego złego. Na końcu pojedynek,
z którego wyszliście zwycięsko. Brzmi banalnie? Być może, ale dobra realizacja tej techniki opowiadania wymaga odpowiedniego rozłożenia akcentów. Przede wszystkim, by była skuteczna, musisz nauczyć się jednej rzeczy: mówienia o sobie bez mówienia o sobie. Brzmi paradoksalnie? Właśnie w tym cała sztuka! Twoi słuchacze chcą się od Ciebie czegoś dowiedzieć. Nawet jeśli przyszli specjalnie po to, by wysłuchać jak osiągnąłeś to czy tamto (bo na przykład chcą w Ciebie zainwestować lub wspomóc datkiem), to Twoja historia ma być dla nich ilustracją skuteczności określonych działań. Skup się na autoanalizie. Wiele osób, które osiągnęło sukces, nie potrafi wyjaśnić, dlaczego tak się stało. Ich opowieść może być inspirująca, ale nie będzie pouczająca. Jeśli zadasz sobie właściwe pytania i zrozumiesz potrzebę Twojego odbiorcy, wówczas będziesz w stanie zaprezentować siebie jako studium przypadku, co zostanie docenione. Wiesz już co mówić. Ale jak opowiadać? Dowiedz się więcej odwiedzając blog www.jeszczejedenblog.pl
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 21
BUSINESS
SESAME OF SUCCESS,
OPEN UP! / Dorota Peszkowska /
Four days before a scheduled event your partner stands you up. Do you give up? No, you come up with your own show. Markus the Magician and Arashi, a Female Fakir, winners of the first place in Comedy Illusion at the International Festival of Illusion, advise on how to open the career door. Zeal, Elasticity, Reflex, Originality – these are the magic words. Markus and Arashi, i.e. Krzysztof Markiewicz and Aleksandra Sierant, are now accomplished magicians and successful businessmen whose company brings a considerable profit. Their most recent triumphs are two statuettes won for Poland in Moscow at the International Festival of Illusion. They charge up to a few thousand pounds when hired. What should one do to cover a distance from zero to Hero with a capital H? The duo unanimously assures us that on the way to success one cannot forget about... Elasticity. Markus warns us against subjecting to the agressive clients’ demands and discourages greed; to this day he occasionally gives performances free of charge: “As a therapist, I use magic tricks to reveal how marketing deceives our minds. I’ve also developed a therapy program for the disabled.” Grabbing every opportunity, especially at the beginning of your career, gives you a chance to test and market your brand. When you’re at the top, charity is a way to help you not to rest on laurels; what makes you a master, is practicE. Burn out is the danger awaiting each performer. To avoid it, surround yourself with the interesting people. When after some years, Markus felt he was falling into a routine, he started looking for a new face to “brighten up his magic cabaret”. Aleksandra Sierant, the future Woman-Fakir, a graduate of Dorota Pomykała’s acting school, turned out to be that face; and much more. “Illusion is an unusual form of art, and so is Ola” – Markus says. He chose wisely; the master and his protégée co-create their success. Arashi not only performs alongside Markus, but she has a career of her own. She is a fire-eater, walks on glass and teaches New Belly Dance, a new version of the traditional belly dance, which she developed herself. To succeed, however, you need not only a partner but also a... Reflex. Markus learnt his first tricks on his own – from the Internet, in front of a mirror, racing time – because his partner stood him up. When he showed up on the stage alone for the first time, he was so nervous his hands were trembling. “Then, I suddenly remembered what Professor Geremek, the great politician, once told me: On the stage, it does not really matter what you do if the audience falls in love with you. So Markus
22 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
resorted to what he already knew; he left behind a successful career of a musician (2 million records sold) and an event organizer. He decided to win the audience’s heart by cracking some jokes. The trick worked, the rest of the performance went smoothly, and the experience inspired him to develop a unique program of Comedy Illusion. Using your experience and resources helps to make a show betteR. These days, he doesn’t focus only on his own business; he wants to help the magicians’ community. He is working on a legal framework which would protect illusionists’ copyrights. For his efforts, he was nominated the 19th Honorary Board Member of International Association of Illusionists in Sydney. He comments: “Originality and creativity are of crucial importance to the magician’s work. Magic turned out to be my passion. It is an exclusive profession. It needs to be preserved and protected”. Asked for advice, he responds: “You need to have a distance to yourself and to life. Some think that a magician poses for a dandy. I know that he/she is, above all, an observer and a psychological virtuosO.” “An artist is someone who can make a riddle out of an answer” - Karl Kraus
BIZNES
SEZAMIE SUKCESU,
OTWÓRZ SIĘ! / Dorota Peszkowska / Cztery dni przed planowanym występem partner wystawia cię do wiatru. Załamujesz się? Nie, opracowujesz własne show. Magik Markus i Arashi, Kobieta-Fakir, zdobywcy pierwszego miejsca w Comedy Illusion na Międzynarodowym Festiwalu Iluzji, podpowiadają jakim zaklęciem otworzyć furtkę kariery. Zaradność, Elastyczność, Refleks, Odwaga – to magiczne słowa. Markus i Arashi, czyli Krzysztof Markiewicz i Aleksandra Sierant, to obecnie nagradzani magicy, a zarazem ludzie biznesu, prowadzący intratną działalność. Ich ostatnie tryumfy to dwie statuetki wygrane dla Polski, przywiezione z Międzynarodowego Festiwalu w Moskwie. Wartość ich występu to nawet kilkanaście tysięcy złotych. Jak pokonać drogę od zera do Bohatera, przez duże „B”? Duet zgodnie przypomina, że walcząc o sukces nie można zapominać O... Elastyczności. Magik uprzedza, by nie ulegać napastliwym klientom, ale również nie dać się ponieść pazerności; do dziś zdarza mu się występować za darmo. „Jako terapeuta pokazuję na przykładzie trików jak można oszukiwać psychikę i jak robią to handlowcy. Opracowałem też program terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych” – opowiada Krzysztof. Chwytanie się wszelkich okazji, zwłaszcza na początku kariery, to okazja na wypromowanie marki i ćwiczenie warsztatu; później występy charytatywne pomagają artyście nie osiąść na lauracH.
A wypalenie jest przecież zmorą każdego performera. By go uniknąć, warto otaczać się ciekawymi ludźmi. Gdy po paru latach Markus poczuł, że popada w rutynę, postanowił poszukać „nowej twarzy, światła, które rozświetliłoby magiczny kabaret”. Jego asystentką została Aleksandra Sierant, przyszła Kobieta-Fakir, absolwentka szkoły aktorskiej Doroty Pomykały. „Sztuka iluzji jest sztuką nietuzinkową, a taka właśnie była i jest Ola” – mówi o niej Markus. Wybór okazał się trafiony; na sukces uczennica i mistrz pracują teraz razem. Arashi nie tylko uświetnia występy Markusa, ale również organizuje samodzielnie pokazy połykania ognia, stąpania po szkle czy autorskiego stylu tańca New Belly Dance. Do sukcesu trzeba nie tylko partnera, A... Również refleksu. Pierwszych tricków Markus uczył się sam – z Internetu, przed lustrem, w trybie nagłym – bo partner wystawił go do wiatru. Z nerwów na scenie przyszłemu magikowi trzęsły się ręce. „Spanikowany przypomniałem sobie wtedy słowa Św. P. Bronisława Gieremka: Krzysztof, kiedy wychodzisz na scenę to nie ma znaczenia co zrobisz, jeśli tylko publiczność cię pokocha.” Markus uciekł się więc do tego, na czym się znał. W końcu miał już za sobą udaną karierę muzyczną (2 miliony sprzedanych płyt) oraz był organizatorem imprez. Zaczął zabawiać publiczność żartami. Trick zadziałał. Kolejne sztuczki przyszły już bez problemu, a sceniczne przeżycia skłoniły magika do opracowania autorskiego programu Comedy Illusion. Sukces kosztował wiele stresu i wysiłku, ale okazał się ich warT. Na obecnym etapie kariery Markus nie skupia się tylko na własnej działalności. Opracowuje zmiany prawne mające chronić prawa autorskie iluzjonistów. Za te działania został mianowany 19. Honorowym Członkiem Zarządu organizacji International Association of Illusionists z Sydney. Magik komentujE: „Okazało się, że zrządzeniem losu moją życiową pasją została magia. Teraz wiem, że zawód iluzjonisty to zawód ekskluzywny. Tajemnice iluzji i wytwór twórczej pracy trzeba chronić.” Markus od początku magicznej kariery wykazuje się zaradnością, przedsiębiorczością i odwagą. Pytany o dodatkowe porady, odpowiada z uśmiechem: „Trzeba mieć dystans do siebie i do życia. Magik to dla niektórych zwykły fircyk machający różdżką. Ja wiem, że to przede wszystkim psycholog i obserwatoR.” „Artystą jest tylko ten, kto z rozwiązania potrafi uczynić zagadkę” – Karl Kraus.
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 23
BUSINESS
Abraham Lincoln, Amy Winehouse, Bob Marley, Stieg Larsson and Pablo Picasso
What do
have in common?
/ WOJCIECH KOLODZIEJCZAK /
Are you willing to protect your family? And the answer is not their life accomplishments, quite the contrary, it is what they did not do. They all failed to protect their families from bureaucratic headaches after their death, because each one of them did not leave a valid will. Many people do not want to think about such things at all. However, if only your estimated assets surpass 5 thousand pounds, it is advised to consider making a will. The “assets” comprise of all your possessions: real estate, movable assets, cash, shares and interests in public and private companies, etc. Why is preparing a will is so important? 1. You get to decide who inherits your wealth. 2. You reduce inheritance tax considerably. 3. You can appoint legal guardians for children. 4. You can establish a trust for children. 5. You can allocate donations to charities. 6. You bind others to organize the funeral according to your wishes. 7. You save your family and your close ones aggravation. 8. You clear up the ambiguous circumstances such as former spouses, current informal relationships. Cases of famous people who died without leaving a valid will. Amy Winehouse died intestate, i.e. without a valid will, leaving behind an estate worth £2,944,554. The law provides that unmarried partners are not entitled to the inheritance if there is no will saying otherwise. Therefore her ex-husband, who has been serving jail sentence for burglary related to his drug problems, got nothing from Amy’s little fortune. It was reported by many sources that Amy Winehouse still loved her former husband and would have left him some legacies if she had a chance to prepare a will. Stieg Larsson, author of “The Girl with the Dragon Tattoo”, died suddenly of a heart attack, being only 50 years old. He did not leave a will. Larsson’s estimated £20,000,000 fortune went
24 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
to his estranged father and brother, because his life-partner, with whom he spent 32 years, was not married to him and she got nothing. Surprisingly, the list of careless celebrities includes such genius as Pablo Picasso, who died at 91, already a famous and wealthy man. The battle over his estate between six heirs lasted six years and cost $30 million. It is, however, probably Abraham Lincoln, the 16th president of the United States – and the first to die intestate – who should be most ashamed of his negligence to make a will. After all, he was a lawyer! Even if you are not a famous world-leader, save your family serious problems and make a will. But your actions cannot end there! Once you have a will, keep it updated. Heath Ledger, who died in January 2008, had made his will before his daughter was born. This meant all his possessions went to his parents and three sisters. Surely, he would have included his own daughter in the will had he thought this through. www.willwritingnetwork.com
BIZNES
Co mają ze sobą wspólnego
Abraham Lincoln, Amy Winehouse, Bob Marley, Stieg Larsson i Pablo Picasso? / WOJCIECH KOŁODZIEJCZAK /
PHOTOS: Last Will by © Brian Jackson/ Fotolia.com Abraham Lincoln - Alexander Gardner / United States Library of Congress. Amy Winehouse by Festival Eurockéennes - Licensed under CC BY 2.0 via Wikimedia Commons. Hourglass by © fatmanphotouk / Fotolia.com
Jak być lepszym od gwiazd? Już podaję rozwiązanie łamigłówki, jako że odpowiedź nie leży w ich osiągnięciach; wręcz przeciwnie, wszystkie te sławy czymś się za życia nie popisały. Nie dopilnowały one swoich interesów, narażając swoje rodziny na liczne biurokratyczne problemy; nie spisały testamentu.
Winehouse, odsiadujący wyrok za włamanie związane z jego narkotykowymi problemami, nie dostał nawet części pozostawionej przez nią małej fortuny. Źródła donosiły, że Amy kochała byłego męża i zostawiłaby mu legat, gdyby pomyślała o testamencie.
Wiele osób nie chce o takich rzeczach myśleć. Jeśli tylko jednak wartość Twojego majątku przekracza 5 tysięcy funtów, sporządzenie testamentu leży w Twoim interesie. W skład majątku wchodzi wszystko co posiadasz: nieruchomości, ruchomości, gotówka, akcje,udziały w firmach prywatnych i publicznych, itp.
Stieg Larsson, autor sagi Millenium, w tym „Mężczyzn, którzy nienawidzą kobiet”, zmarł nagle na atak serca, mając zaledwie 50 lat. Nie pozostawił po sobie żadnego testamentu. Spadek po autorze, szacowany na £20 mln przypadł jego ojcu i bratu, z którymi od dłuższego czasu nie utrzymywał kontaktu. Natomiast jego życiowa partnerka, z którą spędził 32 lata życia, została z niczym.
Dlaczego przygotowanie testamentu jest tak ważne? 1. Decydujemy kto odziedziczy nasz majątek. 2. Unikamy lub zmniejszamy podatek od spadku. 3. Wyznaczamy legalnych opiekunów dla dzieci. 4. Możemy ustanowić Trust dla dzieci. 5. Możemy zapisać darowizny na rzecz organizacji charytatywnych. 6. Zobowiązujemy innych do wyprawienia nam godnego pochówku. 7. Oszczędzamy rodzinie i bliskim nerwów. 8. Rozwiązujemy wątpliwe przypadki, które mogą się pojawić, jeśli np. jesteśmy po rozwodzie lub nie zawarliśmy związku małżeńskiego z obecnym partnerem. Sprawy znanych ludzi, którzy zmarli przed sporządzeniem wiążącego testamentu. Amy Winehouse nie zadbała o sprawy prawne przed śmiercią. Zostawiła za sobą majątek szacowany na £2.944.554 do rozdysponowania przez sądy. Prawo jasno stanowi, że niezamężni partnerzy życiowi, nie mają podstaw prawnych do ubiegania się o spadek partnera, jeżeli testament nie stanowi inaczej. Z tego też powodu były mąż Amy
Co ciekawe, nawet taki geniusz jak Pablo Picasso parę spraw za życia zaniedbał. Zmarł w wieku 91 lat, będąc już zamożnym i sławnym. Bitwa o jego majątek między szóstką dziedziców trwała 6 lat i pochłonęła 30 milionów dolarów. Jednakże najbardziej swojej ignorancji powinien się prawdopodobnie wstydzić Abraham Lincoln. Ten szesnasty prezydent Stanów Zjednoczonych – pierwszy, który zmarł beztestamentowo – sam był prawnikiem! Nawet jeśli nie jesteś sławny i możny, oszczędź swojej rodzinie problemów i sporządź testament. Jednak Twoja zapobiegliwość nie może się na tym skończyć! Kiedy już sporządzisz testament, zadbaj o jego aktualność. Heath Ledger zmarły w styczniu 2008 roku, spisał swoją ostatnią wolę przed narodzinami córki. W efekcie, cały jego majątek trafił do jego rodziców i trzech sióstr. Aktor z pewnością umieściłby swoją córkę w testamencie, gdyby tylko odpowiednio przemyślał temat. www.willwritingnetwork.com
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 25
BUSINESS
THE FIRST EVER SCOTTISH CONFERENCE ENCOURAGING
INVESTMENT IN POLAND On the 26th of February 2015, we will be holding the “Pole Position – Investing in Polish Regions” Conference at The Carlton Hotel in Edinburgh. It’s the first conference of its kind in Scotland, which encourages Scottish and other foreign firms to invest in Poland.
The conference is organised by the Polish Business Chamber in Scotland, the Polish and Scottish Embassy, and the Consulate General of the Republic of Poland in Edinburgh. Its partners include, among others, Pangea Magazine and Polish Professionals Forum.
The first part of the conference will be opened by the Polish Ambassador to the UK, Witold Sobków and the British Ambassador to Poland, Robin Barnett. The afternoon session will be opened by Fergus Ewing, the Scottish Government’s Minister for Energy, Enterprise and Tourism. Representatives of Polish districts and special economic zones will speak for Poland. Each member will encourage investors to take a particular interest in their region. During the conference, the guests will learn what makes Poland opportune for investment, what the benefits are for investors, and how to make use of the Horizon 2020 EU Program, which is one of Poland’s biggest beneficiaries.
PIERWSZA W SZKOCJI KONFERENCJA ZACHĘCAJĄCA DO
26 lutego w edynburskim The Carlton Hotel będzie miała miejsce konferencja „Pole Position – Investing in Polish Regions”. Będzie to pierwsza tego typu impreza w Szkocji zachęcająca szkockie oraz inne zagraniczne przedsiębiorstwa do inwestowania w Polsce. Poranną część konferencji otworzą wspólnie Ambasador RP w Zjednoczonym Królestwie Witold Sobków i Ambasador Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w Polsce Robin Barnett. Popołudniową część rozpocznie minister Gospodarki, Energetyki i Turystyki Rządu Szkockiego, Fergus Ewing. Polską stronę będą reprezentować przedstawiciele województw oraz specjalnych stref ekonomicznych. Każde z tych podmiotów będzie miało swoje stoisko, na którym będzie zachęcać zainteresowanych przedsiębiorców do inwestowania w danym regionie bądź strefie. W czasie konferencji uczestnicy dowiedzą się, co czyni z Polski atrakcyjne miejsce dla inwestycji, jakie korzyści są przygotowane dla inwestorów, i jak mogą oni skorzystać z funduszy unijnego programu Horyzont 2020, którego Polska jest jednym z największych beneficjentów. 26 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
Organizatorem konferencji jest Polska Izba Biznesu w Szkocji, ambasady obu państw, Konsulat Generalny RP w Edynburgu, a partnerami między innymi Pangea Magazine i Polish Professionals Forum.
PHOTOS: © KADMY © PHOTOCREO BEDNAREK / FOTOLIA.COM
INWESTOWANIA W POLSCE
Polska Izba Biznesu w Szkocji Polish Business Chamber in Scotland
Pole Position Investing in Polish Regions
Conference Edinburgh, 26th February 2015 The Carlton Hotel, 10am – 5pm
Polish Business ChamBer
in sCotland
Partners
1
PEOPLE
Prince of
the 21st Century KSIĄŻĘ NA MIARĘ XXI WIEKU
W
LUDZIE
HAT DO YOU DO when you come across a Facebook profile of a renowned and skilled photographer of the biggest Hollywood stars and discover he is a Polish aristocrat? If you’re a reporter, you arrange an interview and find out for yourself that Prince Lubomirski is a prince charming indeed. We talked about working with celebrities, challenges of princely heritage and everyday life – an interview by Dorota Peszkowska. CO ROBIĆ, gdy znajdujesz na Facebooku profil znanego, utalentowanego fotografa hollywoodzkich gwiazd i odkrywasz, że jest polskim arystokratą? Jeśli jesteś dziennikarką, korzystasz z okazji, by umówić się na wywiad i przekonać na własnej skórze, że Książę Lubomirski to w rzeczy samej Książę z Bajki. O pracy z gwiazdami, zmaganiach z arystokratycznym dziedzictwem i życiem codziennym – rozmawiała Dorota Peszkowska.
You’re a writer, a photographer, you’ve directed some adverts. You’ve worked with Hollywood stars, such as Kate Winslet, Emma Watson, Anne Hathaway, and so many others. Who was most fun to work with? So many different people for so many different reasons. My job is to transform people into a fantasy. With subjects like Lupita Nyong’o, whose very essence is beauty, inside and out, no effort from my part is required. Kate Winslet, on the other hand, knows how to act with every inch of her body. I asked her to imagine she was in a Parisian apartment, waiting for her lover to arrive. Everything she did suddenly transformed us into this amazing narrative; the way she stretched her arm, looked over her shoulder... You could see an actress using her genius. Cate Blanchett also can transform in front of the camera, even with nothing around her. I shot her in a white studio, and I asked her to behave as if we were on a movie set, 10 seconds before the director says “action”. And she immediately started doing things with her face that made her look so mesmerizing that I was forgetting to take pictures, and my assistant had to push my hand.
Jesteś pisarzem, fotografem, reżyserujesz reklamy. Pracowałeś z gwiazdami Hollywoodu, jak Kate Winslet, Emma Watson, Anne Hathaway, i wiele innych. Z kim pracowało się najlepiej? Z tyloma różnymi osobami, z tylu różnych przyczyn... Zadaniem fotografa jest przemienianie ludzi w fantazyjne wyobrażenia. Niektórzy, jak Lupita Nyong’o, są przesiąknięci pięknem na wskroś i wystarczy zrobić im zdjęcie. Z kolei Kate Winslet potrafi grać każdym calem swojego ciała. Podczas sesji poprosiłem ją, by sobie wyobraziła, że jest w paryskim mieszkaniu, czeka na kochanka. Każdy jej następny gest budował tę narrację; wyciągnięte ramię, spojrzenie zza pleców... To był aktorski geniusz w akcji. Cate Blanchett również przeobraża się pod okiem kamery, nawet gdy nie ma wokół rekwizytów. Robiłem jej zdjęcia w białym studio i poprosiłem, by zachowywała się jak na planie filmowym, 10 sekund przed tym jak reżyser powie “akcja”. Od razu zaczęła zmieniać się na twarzy, jej miny były tak hipnotyzujące, że zapominałem naciskać migawkę i mój asystent musiał mnie trącać w rękę.
You seem to have a gift for inventing appealing narratives. You never thought about becoming a film director? When I work with actresses on a photo-shoot, I usually give them a story to play out. Sometimes it’s difficult for them to be photographed, because they don’t have a character to hide behind, they’re not comfortable modeling. I love films and always have, that’s what my first exhibition was about creating fictional photo stills from nonexistent films. But I’m an impatient artist. If you do a fashion shoot, you can do the whole pre-production, shoot and post-production in 4 days, but if you direct a movie, even a short fragrance advert, it’s 4 months.
Zdaje się, że masz talent do wymyślania ciekawych fabuł. Nie korciło cię, by zostać reżyserem? Kiedy pracuję z aktorkami, z reguły wymyślam dla nich historię do odegrania. Aktorki czasem mają problem z modelingiem, bo nie ma postaci, za którą mogłyby się schować, nie lubią pozować. Filmy kocham od zawsze, to był temat mojej pierwszej wystawy: stworzyłem fikcyjne zdjęcia z planów nieistniejących filmów. Ale jestem niecierpliwym artystą. Przy sesji zdjęciowej można uwinąć się z preprodukcją, sesją i postprodukcją w 4 dni, ale nad filmem, nawet krótką reklamówką perfum, trzeba spędzić 4 miesiące.
Poles are just as likely to be intrigued by your surname as by your achievements: you’re a prince. What does this title mean to you? It’s a funny thing nowadays, aristocracy. It holds different meanings to different people, it lost its original appeal. My father’s generation was the first one to live differently than they
Polakom równie co twoje osiągnięcia, może zaimponować twoje nazwisko: jesteś księciem. Co oznacza dla ciebie ten tytuł? Arystokracja to w obecnych czasach zabawna sprawa. To słowo ma różne znaczenie dla różnych osób, straciło swój pierwotny sens. Pokolenie mojego ojca jako pierwsze musiało wieść inne życie niż arystokracja przywykła przez
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 29
PEOPLE
And you wrote a book, Notes for a Young Prince, about that. You also had a professional book out this year, Decade. Which of the books was more fun to do? It was an interesting year to have such a professional and a personal book come out. Decade, a very short retrospective of the first 10 years of my work, was supposed to pay for Notes..., as money for them went entirely for charity. Decade sold out immediately, but it’s Notes... that ended up being the one that took off. It’s been translated into 8 languages, and a Polish version will be out in May 2015. It was only supposed to be a book on my son’s bedside table for his first birthday. I wanted him to understand that it’s important to be proud of where he’s from, but also to live his live here and now. It was scary to publish it, because it was such a personal love letter, but it’s been very rewarding. You must be very busy. How do you keep the balance between the private and the professional life? I want to make sure that I worked to live, not lived to work. This calls for a back story. My stepfather, who raised me since I was about one, passed away some time ago. When he was diagnosed, he was given 3 weeks to live. He told me that knowing he was going to die helped him stop worrying about the unimportant matters. He only cared about 3 things: spending as much time as possible with his family, hearing his children’s voices by his bed, and knowing that he had loved and was loved in his life. That gave me a new perspective on life. When you’re a freelancer, you never know when your next job is going to come in, so you just take whatever pops up. You end up putting your family in second place, because you’re scared about not working. So now I made a deal with myself that by the end of every month, I want to look back and know 30 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
400 lat. Zostało zesłane na wygnanie, straciło fortunę. Moje pokolenie przyszło na świat we współczesności, nie zaznaliśmy poprzedniego stylu życia. Wiemy tylko, że tytuł „księcia” ma ilustrować ideał odważnego, rycerskiego, romantycznego, wspaniałomyślnego mężczyzny. Gdy w wieku 11 lat dowiedziałem się, że jestem księciem ale bez zamku i bez pieniędzy, jako naiwne dziecko spytałem: to po co ten tytuł? Mama powiedziała mi wtedy, że we współczesnym świecie, by być księciem, trzeba nim być w sercu i czynach. Więc tytuł wyznacza dla mnie pewien standard, który powinienem próbować osiągnąć. Napisałeś o tym książkę „Notes for a Young Prince” – „Notatki dla młodego księcia”. W tym roku wydałeś także książkę o twojej karierze, „Decade”. Którą książkę lepiej się pisało? To było ciekawe przeżycie, wydać naraz jedną książkę bardzo osobistą i drugą, skoncentrowaną na karierze. „Decade”, krótka retrospektywa moich prac z pierwszych dziesięciu lat działalności, miała pomóc sfinansować „Notes...”, z których dochód w całości przeznaczyłem na cele charytatywne. „Decade” sprzedała się na pniu, ale to „Notes...” zupełnie wymknęły mi się spod kontroli. Zostały przetłumaczone na 8 języków, polska wersja trafi do księgarni w maju 2015 r. A miała to być po prostu pierwsza książka na półce mojego syna na jego pierwsze urodziny. Chciałem, by zrozumiał, że ważna jest duma z korzeni, ale także życie tu i teraz. Bałem się publikacji, bo był to osobisty list miłosny, ale nie żałuję. Musisz być bardzo zajęty. Jak zachowujesz równowagę między życiem prywatnym i zawodowym? Chcę mieć pewność, że pracowałem by żyć, a nie żyłem by pracować. Tutaj przywołam pewną historię. Jakiś czas temu zmarł mój ojczym, który wychowywał mnie od pierwszego roku życia. Po diagnozie dano mu 3 tygodnie życia. Powiedział mi, że świadomość zbliżającej się śmierci pomogła mu odpuścić sobie sprawy nieistotne. Ważne dla niego były tylko 3 rzeczy: spędzanie czasu z rodziną, słuchanie głosów dzieci przy łóżku, świadomość, że kochał i był kochany. To sprawiło, że inaczej spojrzałem na życie. Gdy pracujesz jako freelancer, nie wiesz, kiedy dostaniesz kolejne zlecenie, więc łapiesz się wszystkich ofert. W efekcie stawiasz rodzinę na drugim miejscu, bo boisz się, że w ogóle nie będziesz pracować. Postanowiłem sobie,
PHOTOS: ARTIST’S PRIVATE ARCHIVE
used to for four hundred years; they were pushed into exile, they lost all property. My generation was born to a modern world, so we didn’t know what the other life was like. We just know that a title of “prince” illustrates an ideal of a man who’s courageous, chivalrous, romantic, charitable. At the age of 11 I learned I was a prince, but one without castles or money, and as a naive child, I asked, “what’s the point of the title?” My mom said then: if you want to be a prince in today’s world, you have to be a prince in your heart and your actions. So the title gives me a standard to try and live up to.
LUDZIE that I’ve spent more time with my family than I did working. It’s a constant challenge, but I know that on my deathbed I’d rather be surrounded by my family than a bunch of magazines. Any advice on how to keep the family life striving? My wife and I celebrate the “monthversary” of our marriage, as love cannot be celebrated only once a year. It’s like a baby, you need to nurture it, you have to reward it, you have to hug it. So on the 8th of every month, I give my wife a poem, a rose, and a pearl. The pearl is like a gold star you get at school when you do a good job. She keeps them beside the bed in a jar, so we can see the physical manifestation of our love grow. The idea is when we have a daughter or a granddaughter, we will give her a necklace made of these pearls, so she can wear our love on her. We’ve just celebrated Christmas and New Year. How do you celebrate this period in your multicultural family? I get asked that a lot, since my mother is PeruvianEnglish, my farther is Polish-French and my wife is CubanItalian. It’s a funny melting pot of traditions, and it’s hard to differentiate all of its ingredients. As for the New Years, I have the same resolution as usual: to be as good of a farther and husband as I can. Thank you very much for the talk and all the best in the New Year!
że pod koniec każdego miesiąca chcę móc sobie powiedzieć, że więcej czasu spędziłem z rodziną niż w pracy. To ciągłe wyzwanie, ale wiem, że na łożu śmierci wolę być otoczony przez rodzinę niż wianuszek reporterów. Masz jakieś porady jak kultywować życie rodzinne? Z żoną świętujemy miesięcznicę małżeństwa; miłości nie można celebrować tylko raz na rok. Jest jak niemowlę, które trzeba karmić, pielęgnować, tulić. Więc ósmego każdego miesiąca daję żonie wiersz, różę i perłę. Perła jest jak złota gwiazdka, którą nagradza się dzieci w szkole za dobre zachowanie. Żona trzyma je w słoju przy łóżku, tak że widzimy jak symbol naszego uczucia rośnie. Plan jest taki, że gdy będziemy mieć córkę lub wnuczkę damy jej naszyjnik z tych pereł, by mogła nosić naszą miłość. Właśnie świętowaliśmy Boże Narodzenie, Nowy Rok. Macie jakieś specjalne tradycje na te okazje w waszej wielokulturowej rodzinie? Często się mnie o to pyta, jako że moja matka miała peruwiańsko-angielskie korzenie, mój ojciec jest półPolakiem, pół-Francuzem, a moja żona jest KubankoWłoszką. To zabawny konglomerat, trudno wyodrębnić poszczególne składniki mieszanki. Na Nowy Rok mam to samo postanowienie co zawsze: być jak najlepszym mężem i ojcem. Dziękuję bardzo i powodzenia w Nowym Roku!
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 31
CULTURE
Ida
Playing the Lyre / Ela Binswanger / A petite woman hidden behind a giant violin. A gray-haired man in white cassock. Two eyewitnesses of history. One plays for the victims, the other is ashamed for his compatriots. In 2006, Ida Haendel played in Auschwitz for Pope Benedict. Marian Siwek commemorated this event in his painting. In 2006, Pope Benedict XVI arrived in Poland on his first pilgrimage to his predecessor’s country. He visited several Polish cultural and faith centers in Warsaw, Krakow, Czestochowa, and KL Auschwitz-Birkenau. A visit to the former Nazi concentration camp took place at the Pope’s special request. Benedict came to Poland as a head of the catholic church visiting all catholic worshipers, but the stop in Auschwitz transcended all religious and national boundaries. First, Psalm 22 was sung at the foot of the monument to the victims of Birkenau camp, then the Pope led the prayers in several languages. The event was broadcast by over thirty Polish and foreign TV stations and fifteen radio stations, and about 1,000 journalists and photographers were reporting the ceremony. The concert given by 77-year-old Ida Haendel, a worldclass violinist, a Jewish woman with a British passport, born in Chełm was interspersed between the prayers and the Pope’s speech. Her talent allowed her permanent departure from Poland before the war, when, as a seven year-old prodigy, she won many music competitions and at the same time, a recognition on an international scale. In Auschwitz she performed “God save us from sins”, “Prayer” from “Dettingen Te Deum” by Georg Friedrich Handel (Händel) transcribed for violin and piano by Carl Flesch. She played her violin to the harp’s accompaniment (there was no room for a piano). The violinist recalls: “At the time, at this tremendous cemetery, with the German Pope watching, who dared to say: Where were you God?, and with me playing – a Jew - a miracle occurred. For the full three minutes, the wind died down, the rain stopped, the sky turned an astonishing blue and a rainbow appeared in the sky”. Marian Siwek, a painter, was among those watching the 32 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
broadcast. On the very same day he began to paint a portrait. It became one of the last of his great works. He labored over this piece for months. Upon completion an oil painting on a 90 x 120 cm canvas emerged depicting a figure of a woman playing on a mysterious instrument, the lyre. Haendel is a violinist. So why did Siwek render her with a lyre? The lyre symbolizes the harmonious unification of cosmic forces and the artistic excellence. It is no coincidence that the reverse of the Nobel medal for writers and poets features the muse Erato holding a lyre and a young man noting down the words of a song. Siwek, who customarily didn’t sign his paintings, this time, placed a succinct dedication, “Ida playing the lyre” and in the right corner, a signature: “M. Siwek 36” and “2006”. “36” was the painter’s birth year. Interestingly enough, if one X-rayed this painting, one would uncovered the image of a violin instead of a lyre. Both, the year 2006 and the fact that in the painting Ida is clasping a lyre hold the great significance. It was the year when the artist turned 70 and already struggled with his illness. He died on June 17, 2007. His portrait reflects the totality of the situation: the May concert was not an ordinary meeting of eyewitnesses of history, but a confrontation of History and Art, Forgiveness and Request for Absolution, God of Punishment and God of Mercy. Marian Siwek’s paintings and drawings enrich many large private collections around the world; they hang next to Matisse, Picasso, and Fernando Botero. The portrait of Ida Haendel with a lyre belongs to Iwona Siwek-Front, a heir to her father’s legacy and also a painter herself. A full length portrait of Ida Haendel graces her Cracow’s studio.
KULTURA
Ida grająca na lirze / Ela Binswanger /
Drobna kobieta skryta za olbrzymimi skrzypcami. Siwy mężczyzna okryty togą. Dwoje świadków historii. Skrzypaczka – przedstawicielka ofiar, papież – zawstydzony rolą swoich pobratymców. W 2006 roku Ida Haendel zagrała w Auschwitz dla Papieża Benedykta. Marian Siwek upamiętnił ją na obrazie. W 2006 roku z pierwszą pielgrzymką do Polski przybył Benedykt XVI. Odwiedził ośrodki polskiej kultury i wiary, jak Warszawę, Kraków czy Częstochowę, ale także KL Auschwitz Birkenau. Wizyta w byłym nazistowskim obozie koncentracyjnym odbyła się na specjalne życzenie papieża. Niezależnie od tego z jaką misją Benedykt XVI przybył do polskich wiernych, wizyta w Oświęcimiu miała wymiar uniwersalny, ponadnarodowy i ponadreligijny. Pod pomnikiem Ofiar Obozu odśpiewano psalm 22, po czym odmówiono modlitwy w kilku językach. Wydarzenie obsługiwało ponad 30 polskich i zagranicznych stacji telewizyjnych i 15 radiowych oraz około 1000 dziennikarzy i fotoreporterów.
rok urodzin autora portretu. Gdyby jednak zrobić rentgen obrazu, okazałoby się, że malarz lirą zamalował skrzypce. Rok 2006 to informacja tak ważna, jak fakt, że Ida trzyma w ręku lirę. Był to siedemdziesiąty rok życia artysty. Bardzo już wtedy chorował. 17 czerwca 2007 roku zmarł. Jego ujęcie Idy oddaje totalność malowanej sytuacji: majowy koncert nie był zwykłym spotkaniem świadków historii, a spotkaniem Sztuki z Historią, Przebaczenia z Prośbą o Darowanie Win, Boga Kary i Boga Miłosierdzia. Obrazy i rysunki Mariana Siwka zdobią wielkie prywatne kolekcje na świecie, wiszą obok Matissa, Picassa, czy Fernanda Botero. Portret Idy Haendel jest własnością Iwony Siwek-Front, spadkobierczyni dzieł i talentu ojca, także malarka-plastyk. Magiczny portret en pied Idy Haendel wisi w jej pracowni, w starej krakowskiej kamienicy.
W przerwie pomiędzy modlitwami a papieskim przemówieniem, koncert zagrała 77-letnia Ida Haendel, światowej klasy skrzypaczka, Żydówka z brytyjskim paszportem urodzona w Chełmie. Talent pozwolił jej wyfrunąć z ojczyzny jeszcze przed wojną, kiedy jako siedmioletnie dziecko-cud wygrywała konkursy dla dorosłych i zdobyła uznanie zagranicznych maestrów. W Auschwitz wykonała „Boże, chroń nas przed grzechami”, „Modlitwę” z „Dettingen Te Deum” Georga Friedricha Haendla (Händla) transkrybowany na skrzypce i fortepian przez Carla Flescha. Zagrała z akompaniamentem harfy.
PHOTOS: ARTIST’S PRIVATE ARCHIVE
Skrzypaczka wspomina: „Gdy tam, na tym wielkim cmentarzysku, przed papieżem-Niemcem, który odważył się wówczas powiedzieć: Gdzie byłeś Boże? grałam ja – Żydówka, zdarzył się cud. Na trzy minuty ucichł wiatr, ustał deszcz, niebo stało się niewyobrażalnie błękitne i pojawiła się tęcza”. Transmisję wydarzenia oglądał malarz-artysta, Marian Siwek. Tego dnia zaczął malować portret. To jedno z jego ostatnich wielkich dzieł. Pracował nad nim miesiącami. Powstał obraz olejny na płótnie 90 x 120 cm z postacią kobiecą grającą na tajemniczym instrumencie, lirze. Haendel jest skrzypaczką. Dlaczego więc Siwek zdecydował się przedstawić ją z lirą? Lira to symbol harmonijnego zjednoczenia sił kosmicznych, wzór artystycznej doskonałości. Na rewersie medalu noblowskiego dla pisarzy i poetów nie przypadkiem widnieje muza Erato z lirą i młodzieniec notujący słowa pieśni. Siwek, który zwykle nie opisywał swoich obrazów, napisał w lewym rogu: „Ida grająca na lirze”. W prawym zaś zamieścił sygnaturę: „M. Siwek 36” i „2006”. „36” to
Above: Ida Haendel performs in 2012 Left page: Painting ‘Ida playing Lyre’ by Marian Siwek, Oil on canvas, 2006
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 33
CULTURE
The Canadian “Palace”
Excerpts from an interview with the Countess Maria “Mika” Zamoyska.
/ Beata Gołembiowska /
1
I
n 1944, by the end of July, hearing the news about the advancing front, my mother (Jadwiga Zamoyska, de domo Belina – Brzozowska) decided to leave the family manorial estate, the Kozłówka and left for to Warsaw to hide our most valuable possessions. She took me and my two brothers, Adam and Andrzej along, and on the August 1, 1944, the Warsaw Uprising began. In the following three months, I experienced hell—constant explosions, collapsing and burning of surrounding houses, dead and wounded people. I laid down in the basement struck with typhoid, and next to me, the eighteen-year-old cousin Czartoryski, for three days, was dying of injuries. All throughout the Uprising there was a terrible famine. The fighting miraculously missed Kozłówka, but all the belongings my mother brought to Warsaw burned down. I spent my childhood in the Kozłówka palace; it belonged to my grandfather, Adam Zamoyski. The years spent in the family house were few, as a seven year old girl, I left it forever. When I was three years old the war broke out, and my father (Alexander count Zamoyski) took part in the September campaign, and after the capitulation, he returned to Kozłówka. In 1941, he was arrested by the Gestapo, imprisoned and tortured in the castle in Lublin, and then sent to the concentration camps, first in Auschwitz and later, Dachau. My mother was left alone with three children. While in Dachau my father, at the behest of the Germans, provided my mother with all the documents for Foksal and Kozłówka estates, translated into German, so that she could manage them on her own. She did it very energetically, having a difficult task to feed not only us, but also ninety displaced migrants from western Poland, living in Kozłówka after their province was annexed to Third Reich. I was too young to be aware of the threats of war. I was playing in beautiful rooms, running through the huge park. I remember that the palace’s premises were not interesting to me at all because I was not allowed to touch anything. The biggest attraction were the visits to the farm to watch the horses and cows.
34 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
After the Warsaw Uprising, we moved to Wola Pękoszewska. Later, we hid in the monastery of Jasna Góra in Częstochowa, because we were warned that Germans want to arrest us for being aristocrats, and my brother Adam, for belonging to the Home Army and participating in the Warsaw Uprising. My father, after his release from Dachau contacted my mother and persuaded her to escape from Poland. Mom was a patriot and did not want to leave the country, but she realized that staying in Poland was too dangerous for us. Under false documents, we managed to escape Poland and soon reached Milan, where my father was already waiting for us. I did not recognize him, he was terribly thin, completely gray, and lost all his teeth. He looked miserable! First, we lived in England for two years. After the war, it was very hard to find a job there, and my parents decided to emigrate to Canada. They bought a farm east of Montreal and for three years tried to manage it. After the war-poor England, Canada seemed like a paradise to us! The country house was large, nicely decorated, with beautiful panoramas all around. Life on the farm was hard for my parents, though, especially for my father, who never recovered from the tortures of the war. In addition, both of my parents were accustomed to a different lifestyle and estate management, another vegetation and climate. After four years of living in a countryside, they moved to Montreal, and then, as the first Polish aristocrats, bought a summer house in Rawdon. Although my birth place is important to me and I feel an affinity for Poland, my beloved country is Canada. I was educated here, I gave birth and raised my children here, and it is here, in my little house in Rawdon that my grandchildren visit me. On the walls of my Canadian “palace”, there are two small paintings hanging—the only memories of the family home in Kozłówka.
2 1. Maria”Mika”hr.Zamoyska - portret współczesny. Fot. Beata Gołembiowska 2. Na północnym tarasie pałacu - 1910 rok. Od lewej: Maria z hr.Potockich hr.Zamoyska, Konstanty hr.Zamoyski, Julia z hr.Potockich, hr.Branicka, Władysław hr.Branicki, Aleksander hr.Zamoyski (siedzący), Aniela z hr.Potockich hr.Zamoyska, Michał i Adam hr.Zamoyscy 3. Ks.Stefan Wyszyński, proboszcz w Kozłówce okres okupacji 4. Pałac w Kozłówce - okres międzywojenny 5. Adam hr. Zamoyski 6. Mika hr.Zamoyska w pałacowym wnętrzu Kozłówka 1938.
KULTURA
„Kanadyjski Pałac”
Z cyklu „W jednej walizce” fragmenty wywiadu z Marią „Miką” z hr. Zamoyskich / Beata Gołembiowska /
W
1944 roku, pod koniec lipca, na wieść o zbliżającym się froncie, moja matka (Jadwiga hr. Zamoyska z domu hr. Belina – Brzozowska) opuściła majątek Kozłówkę i wyjechała do Warszawy, aby ukryć w stolicy najcenniejsze rzeczy. Zabrała ze sobą mnie i moich braci: Adama i Andrzeja. Pierwszego sierpnia wybuchło Powstanie Warszawskie i przez 3 miesiące byłam w środku piekła. Widziałam wybuchy bomb, walące się i płonące domy, rannych i zabitych. Leżałam w piwnicy chora na tyfus, a obok mnie przez trzy dni umierał od ran osiemnastoletni kuzyn Czartoryski. Przez cały okres powstania panował okropny głód. Front cudem ominął Kozłówkę, a wszystkie rzeczy przywiezione przez mamę do Warszawy spłonęły.
3
4
Dzieciństwo spędziłam w pałacu Kozłówka, należącym niegdyś do mojego dziadka, Adama Zamoyskiego. Lata spędzone w domu rodzinnym były krótkie, gdyż jako siedmioletnia dziewczynka opuściłam go na zawsze. Gdy miałam 3 lata, wybuchła wojna i mój ojciec (Aleksander hr. Zamoyski) wziął udział w kampanii wrześniowej i po kapitulacji wrócił do Kozłówki. W 1941 roku został aresztowany przez Gestapo. Był więziony i torturowany na zamku w Lublinie i następnie wysłany do obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu i w Dachau. Mama została sama z trójką dzieci. Przebywając już w Dachau, mój ojciec na polecenie Niemców zaopatrzył matkę we wszystkie, przetłumaczone na niemiecki dokumenty majątków Kozłówki i Foksalu, dzięki którym sama mogła nimi zarządzać. Robiła to bardzo energicznie, mając ciężkie zadanie
wykarmienia nie tylko nas, ale mieszkających w Kozłówce dziewięćdziesięciu przesiedleńców z wcielonej do Trzeciej Rzeszy zachodniej części Polski. Byłam za mała, żeby zdawać sobie sprawę z zagrożenia wojennego. Bawiłam się w pięknych pokojach, biegałam po rozległym parku. Pamiętam, że pałacowe pomieszczenia były dla mnie nieciekawe, gdyż nie wolno mi było niczego ruszać. O wiele większą atrakcją były wizyty na folwarku, oglądanie koni i krów. Po powstaniu pojechaliśmy do Woli Pękoszewskiej, a potem ukrywaliśmy się w klasztorze OO. Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie, bo dostaliśmy ostrzeżenie, że chcą nas uwięzić jako arystokratów, a mojego brata Adama dodatkowo za przynależność do Armii Krajowej i udział w Powstaniu Warszawskim. Mój ojciec, po uwolnieniu z Dachau, skontaktował się z mamą i namówił ją do ucieczki z Polski. Mama była patriotką i nie chciała opuszczać ojczyzny, ale zdawała sobie sprawę, że pozostanie w Polsce było niebezpieczne. Zaopatrzeni 5 w fałszywe dokumenty uciekliśmy. Udało nam się dotrzeć do Medilnu, gdzie czekał na nas ojciec. Nie poznałam go, był strasznie wychudzony, zupełnie siwy, stracił wszystkie zęby. Wyglądał okropnie! Później dwa lata mieszkaliśmy w Anglii. Po wojnie było tam bardzo ciężko o pracę i rodzice postanowili emigrować do Kanady. Kupili położoną na wschód od Montrealu farmę i próbowali przez 6 3 lata na niej gospodarować. Po biednej Anglii, Kanada wydała się nam rajem! Dom na wsi był duży, ładnie urządzony, z pięknymi widokami dookoła. Życie na farmie było jednak dla moich rodziców ciężkie, gdyż po przeżyciach wojennych ojciec nigdy nie doszedł do zdrowia. Oboje rodzice byli przyzwyczajeni do innego gospodarowania, innych roślin i klimatu. Po czterech latach wyprowadzili się do Montrealu, a potem zakupili domek letni w Rawdon. Chociaż ważne jest dla mnie miejsce mojego urodzenia i do Polski czuję sentyment, to jednak moim ukochanym krajem jest Kanada. Tutaj się wykształciłam, tutaj urodziłam i wychowałam dzieci i tutaj, w moim małym domku w Rawdon, odwiedzają mnie wnuki. Na ścianach kanadyjskiego „pałacu” wiszą dwa małe obrazy, jedyne pamiątki z rodzinnej Kozłówki.
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 35
CULTURE
GENERATION OF THEIR OWN PATHS / Emilian Waluchowski /
We constantly learn our history anew. Prepare yourself for its newest unveiling – a film about the pre- WW II generation is in the making. This time, the topic was taken up by the young academics, many patriotic artists and social activists. Can the old narratives be dressed in the new words?
city dwellers from such neighborhoods as Wola, City Center or Żoliborz remembered their experiences. This was one of a kind occasion to speak with the living witnesses of this history, to ask them questions and to confront one’s own thoughts.
The Polish sociologists decided to confront the Polish history. The effect of their actions is an academic publication entitled: “Własnymi ścieżkami” (“Their own ways”) written by Bartosz Łukaszewski and Dominik Kuciński, and the series of meetings between the witnesses of the Warsaw’s history and the contemporary representatives of the patriotic shift among the hip-hop and football fans movements (they go hand in hand in Poland). The upcoming film “Pokolenie Własnych Ścieżek” (“Generation of Their Own Paths”) continues the above initiatives.
The crowning achievement of this project is a documentary film recording these meetings. Its production is about to be finished. The didactic value of the documentary and the whole undertaking cannot be underestimated. Many tales of the witnesses and participants of Warsaw Uprising keep uncovering the new details from the past.
The invitees to the project were, among others, the Warsaw Uprising fighters, the members of the war underground organisations, the Warsaw residents from The Second Polish Republic, and the social activists and musicians whose creative inspirations come from the patriotic and nationalistic fascinations. Their meetings were meant to popularize and to discuss the WW II history with the Polish young generation. These discussions centered mainly around reminiscing these dramatic times by the pre-war Warsaw residents, the WW II combatants, the Warsaw Uprising fighters and post-war Warsaw residents. Not only did the WW II soldiers bring closer the bygone world but also many common war-times
36 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
The young generation is considered to be composed of asocial individualists. The fates of heroes from the past remind us that sometimes it is worth to risk and choose your own path – and sometimes it is good to choose the path of patriotism.
Zbigniew Olszewski - member of the “Grey Ranks” (Ochota District), son of a voluntary participant in the Polish-Bolshevik War, President of the Foundation “Polonia”. Jerzy Michalak - victim of Stalin’s repressions, a member of the Military Corps of Mining during Stalin era (“Wujek” Coal Mine), member of the Union of Mineworkers Soldiers Politically Persecuted. Teresa Kudelska - Michalak - daughter of Vincent Kudelski , a soldier of the Home Army (I Division VII Circuit “Collar“ of the Warsaw District Army ), professional opera singer.
KULTURA
POKOLENIE WŁASNYCH ŚCIEŻEK / Emilian Waluchowski /
Historii wciąż uczymy się na nowo. Przygotuj się na najnowszą jej odsłonę – powstaje film dokumentalny o pokoleniu przedwojennym. Za temat wzięli się młodzi naukowcy, artyści-patrioci i działacze społeczni. Jak wyszło ubranie starych narracji w nowe słowa? Socjolodzy postanowili zmierzyć się z historią. Efektem działań jest publikacja naukowa „Własnymi ścieżkami” Bartosza Łukaszewskiego i Dominika Kucińskiego oraz seria spotkań łączących „żywą historię” z patriotycznym zwrotem w ramach hip-hopu i ruchu kibicowskiego. Kontynuacją cyklu jest projekt Pokolenie Własnych Ścieżek. Zaproszeni do udziału w cyklu zostali m.in. uczestnicy Powstania Warszawskiego, członkowie organizacji konspiracyjnych, mieszkańcy Warszawy z czasów II RP, a także muzycy i działacze społeczni, dla których główną inspirację stanowią treści patriotyczne i niepodległościowe. Spotkania miały charakter przede wszystkim popularyzatorski i dyskusyjny. Rozmowy połączono ze wspomnieniami gości z okresu przedwojennego, z lat wojny, Powstania Warszawskiego i okresu powojennego. Świat tamtych lat przybliżają nie tylko byli kombatanci, lecz także zwykli ludzie, którzy mieszkali w okupowanej Warszawie, m.in. na Woli, Śródmieściu, Żoliborzu. To jedyna w swoim rodzaju okazja bezpośredniej rozmowy ze świadkami historii, do stawiania pytań i konfrontowania własnych przemyśleń.
Ukoronowaniem projektu jest film dokumentalny ze spotkań, będący właśnie na ukończeniu. Wartość dydaktyczna dokumentu i całego przedsięwzięcia są nie do przecenienia. Wypowiedzi większości żyjących uczestników Powstania Warszawskiego ujawniają coraz to nowe szczegóły minionych wydarzeń. O młodym pokoleniu często mówi się, że to aspołeczni indywidualiści. Losy dawnych bohaterów przypominają, że czasem warto chodzić własnymi ścieżkami – a czasem zawrócić na drogę patriotyzmu.
Zbigniew Olszewski – członek „Szarych Szeregów” (dzielnica Ochota), syn ochotniczego uczestnika wojny polsko-bolszewickiej, prezes Fundacji „Polonia”. Jerzy Michalak - ofiara represji stalinowskich, członek Wojskowego Korpusu Górniczego w okresie stalinowskim (Kopalnia „Wujek”), członek Związku Represjonowanych Politycznie Żołnierzy Górników. Teresa Kudelska-Michalak – córka Wincentego Kudelskiego, żołnierza Armii Krajowej (I Rejonu VII Obwodu „Obroża” Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej), z wykształcenia śpiewaczka operowa.
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 37
CULTURE
AMERICAN POLISH ADVISORY COUNCIL conference in New Haven
Konferencja AMERYKAŃSKO-POLSKIEJ RADY DORADCZEJ w New Haven On the 7th of December, the American Polish Advisory Council organised a conference at Yale University in New Haven, Connecticut. The main topic discussed was Poland’s role in shaping global security in light of the UkrainianRussian conflict. The conference, entitled “Poland’s Emerging Role in Shaping Global Security & the US - Polish Partnership” brought together over 100 participants and among them, scholars and senior government officials of both states. The leading topic was the state of affairs in Ukraine, which forced scholars to raise questions concerning Polish security. According to Professor Thomas Sherlock, Vladimir Putin operates in complete isolation and public opinion does not support his actions at all, especially when it comes to Ukraine. This, Professor Sherlock says, limits Putin`s ability to act. The professor also stated that economic sanctions are more efficient than NATO, therefore, instead of arming Ukraine, it is better to maintain sanctions. Next, Sabina Klimek introduced the topic of economic cooperation between Poland and the US. It is apparent that both parties benefit from cooperation, and for this reason an increasing number of American investors have been appearing at our office, The Trade and Investment Section of the Consulate General of Poland. They see many opportunities in investing and building in Poland, and American investments have increased significantly over the last 25 years. For the first time in history, the export of goods has reached the same level as import. However, the American visa requirement remains the central problem for the future of economic cooperation.
38 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
7 grudnia na Uniwersytecie Yale w New Haven, Connecticut, odbyła się kolejna edycja konferencji polsko-amerykańskiej organizowanej przez Amerykańsko-Polską Radę Doradczą. Tym razem skupiono się na roli Polski w kształtowaniu globalnego bezpieczeństwa oraz na konflikcie ukraińskorosyjskim. Konferencja „Poland’s Emerging Role in Shaping Global Security & the US – Polish Partnership” zgromadziła ponad 100 uczestników, w tym naukowców i wysokich urzędników państwowych obu krajów. Tematem numer jeden była sytuacja na Ukrainie, która każe na nowo zadać pytania o bezpieczeństwo Polski. Zdaniem prof. Thomasa Sherlocka, Władimir Putin coraz bardziej działa w izolacji, a opinia publiczna wcale nie popiera jego działań, zwłaszcza tych na Ukrainie. To, zdaniem profesora, ogranicza pole manewru Putina. Prof. Sherlock stwierdził też, że sankcje gospodarcze są skuteczniejsze niż NATO, dlatego zamiast dozbrajać Ukrainę, lepiej kontynuować sankcje. Drugim istotnym tematem była współpraca gospodarcza Polski i USA przedstawiona przez Sabinę Klimek: „Korzystają z niej obie strony i stąd też w naszym biurze (Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Konsulatu Generalnego RP w Nowym Jorku – przypomina red.) zjawia się coraz więcej inwestorów amerykańskich. Chcą w Polsce inwestować i budować, bo Polska jest dla nich ciekawym krajem. Amerykańskie inwestycje w ciągu ostatnich 25 lat znacznie się zwiększyły (...), a eksport towarów po raz pierwszy w historii zrównał się z importem. Jednakże wciąż dużym problemem we współpracy gospodarczej pozostają wizy”.
KULTURA
Darek Barcikowski took the floor as the last speaker and discussed the significance of the Polish Diaspora in PolishAmerican relations: Polonusi (members of the Polish Diaspora) and Americans of Polish decent, have a substantial impact on these relations (...). Today, the Polish-American alliance is valuable for many reasons, but most importantly, the cooperation can resolve security threats such as the one in Ukraine. Poland’s geographical location gives it an advantage and the capacity to resolve this crisis.
Jako ostatni głos zabrał Darek Barcikowski, który mówił na temat znaczenia Polonii w polsko-amerykańskich stosunkach: „Polonusi i Amerykanie polskiego pochodzenia mieli wpływ na ich kształt (...). Dziś ten związek przejawia się na wiele różnych sposobów, ale żaden nie jest tak ważny jak współpraca w rozwiązywaniu nowych zagrożeń dla bezpieczeństwa, takich jak sytuacja na Ukrainie. Na liście atrybutów Polski, które dają jej zdolności do rozwiązania tego kryzysu, jest jej położenie geograficzne”.
Barcikowski also referred to the visa matter: the Visa Free movement needs to be expanded to Poland (...) and as Americans of Polish decent, we will continue this fight, but the support of Polish government is crucial as well.
Barcikowski nawiązał też do wiz: „Program ruchu bezwizowego do USA musi być rozszerzony o Polskę (...). My, jako Amerykanie polskiego pochodzenia, będziemy kontynuować tę walkę, ale konieczne jest w niej wsparcie polskiego rządu”.
The publisher of White Eagle reminded us that the American Polish Advisory Council sends a Polish-American agenda, signed by more than 300 Polish Diaspora organisations, reminding the US presidential candidates of both parties about the most important matters for Polish Communities.
Wydawca „Białego Orła” przypomniał też, że to właśnie Amerykańsko-Polska Rada Doradcza śle do kandydatów demokratów i republikanów na prezydenta USA, podpisaną przez ponad 300 organizacji polonijnych, polsko-amerykańską agendę z najważniejszymi postulatami dla Polonii.
The floor was also taken by two senators of the state of Connecticut, speaking on the importance of the participation of Polish Communities. They also underlined that politics are shaped by the people who want to change something, not by the elites.
Głos zabrali także dwaj senatorowie stanu Connecticut, przekonując jak ważne jest zaangażowanie polityczne Polonii oraz podkreślali, że polityką nie rządzą elity lecz ludzie, którzy chcą coś zmienić. Źródło: www.bialyorzel24.com
PHOTOS: MARCIN BOLEC
Source: www.bialyorzel24.com
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 39
CULTURE
The new face of the
Sikorski Polish Club in Glasgow / Tomasz Rembisz, Dorota Peszkowska / Historic photos: Tomasz Siuta „Emigrant”
L
ast November, the 60th anniversary ball commemorated the founding of the Polish Social & Educational Society in Glasgow – The Sikorski Club, an anchor of the Polish tradition in Scotland. What’s new at The Sikorski? Every Pole in Glasgow knows which way to point their steps to run into their expatriates, to relax by a tasty meal with a native beer or catch up on Polish movies. They would head toward a beautiful townhouse at Parkgrove Terrace – the General Wladyslaw Sikorski Memorial House in Glasgow, commonly referred to as the Sikorski Polish Club. The building comprises of the common room, a Polish restaurant managed by Mrs and Mr Komar, and a well-stocked bar maintained by Piotr Padzik, the club’s manager. The House caters to the Polish community’s spiritual needs as well – it houses a beautiful chapel under auspices of the Polish Catholic Mission led by Rector Marian Łękawa. Not only is the Sikorski Club a safe haven for all Poles, but it also welcomes any quests looking for a place to stay overnight. The Sikorski has been tending to the needs of the Polish Diaspora in Scotland for over 60 years, since 1954. 12 years earlier this institution was granted the
40 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
KULTURA
Nowe oblicze
Klubu Sikorskiego w Glasgow ownership of the current building, just after the evacuation of the government of the Republic of Poland and its troops into the exile in the Great Britain. It was all possible thanks to Sir Patrick Dollan, the Lord Provost of Glasgow, a big friend of the Polish people in western Scotland. He was behind the handing over the property at Parkgrove Terrace to the Poles for their educational purposes. In 1954, during the Polish Social & Educational Society first president’s, Mr Władysław Kot’s term of office, the house was named General Wladyslaw Sikorski Memorial House, and just a year later, in addition, a social club – the Polish Club, was founded. The main objective of the Club is to maintain the Polish immigrants’ bonds with their homeland through such initiatives as Polish language classes (for immigrants), film festivals, chest and billiard clubs’ meetings, collective cheering for the football and volleyball Polish teams, as well as regularly organized events for children such as Santa Clause evening or Nativity play. This institution is the place one can get immersed in the Polish culture regardless of one’s national background. Presently, in order to continue carrying out their mission, the Society is planning a few changes, both in management and in the building itself. First of all, the plan is considering to renovate the historical part of the building and improve the facilities for the disabled people. However, the realization of these planes, greatly depends on raising the sufficient funds. ■
P
olak w Glasgow wie, gdzie skierować swe kroki, by zamienić parę słów w rodzimym języku, odprężyć się przy polskim filmie i spożyć znakomity posiłek, okraszony piwem prosto z ojczyzny. Wie, że w pięknej kamienicy przy Parkgrove Terrace znajduje się Dom Polski im. Gen. Władysława Sikorskiego – potocznie zwany Klubem Sikorskiego. Oprócz świetlicy, w budynku znaleźć można polską restaurację państwa Komarów i dobrze zaopatrzony bar menadżera klubu, Piotra Padzika. Dom dba również o potrzeby duchowe Polonii, dzięki przepięknej kaplicy Polskiej Misji Katolickiej pod zwierzchnictwem Księdza Rektora Mariana Łękawy. Dom Polski to bezpieczna przystań nie tylko dla Polaków – w budynku znajduje się także hostel, otwarty dla wszystkich gości. Od ponad 60 lat Sikorski dba o losy Polonii. Dom działa od 1954/55 roku, natomiast sam budynek na użytek Polakom sprezentowany został już 12 lat wcześniej, po ewakuacji rządu Rzeczpospolitej Polskiej na uchodźctwie wraz z podległą mu armią na terytorium Wielkiej Brytanii. W tym okresie Lordem Provostem Glasgow był Sir Patrick Dollan, wielki przyjaciel Polaków w zachodniej Szkocji. To on zabiegał by budynek przy Parkgrove Terrace został przekazany na własność Polonii w celach edukacyjnych. Nazwę „Dom Polski imienia Generała Władysława Sikorskiego” zarejestrowano za kadencji pier wszego prezesa towarzystwa, Władysława Kota w 1954 r., zaś niedługo później powołano do istnienia klub towarzyski pod nazwą Klub Polski. W podtrzymywaniu więzów emigrantów z rodzinnym krajem pomagają takie inicjatywy jak lekcje języka polskiego (dla imigrantów), pokazy filmowe, spotkania klubu szachowego i bilardowego, wspólne kibicowanie meczom piłki nożnej i siatkówki oraz regularne organizowanie imprez dla dzieci, jak
mikołajki czy jasełka. Jest to miejsce, w którym każdy, nie tylko przedstawiciele Polonii, może poddać się klimatowi polskiej kultury.
Obecnie, by jak najlepiej realizować swoją misję, Towarzystwo planuje zmiany, zarówno w sposobie prowadzenia działalności, jak i samym budynku. Przede wszystkim przymierza się do odremontowania reprezentacyjnej część budynku i zainstalowania udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Realizacja tych planów zależy jednak od pozyskania odpowiednich środków. ■
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 41
CULTURE
WHERE IS “THE SHIP DOKĄD DOPŁYNIE OF FOOLS” HEADING?
Violence, aversion, indifference – the disabled people endure daily every possible form of aggression. The normative majority acts as if these acts didn’t concern them. Do they have this right? Last November, the residents of Edinburgh were reminded about the fluidity of “normality”. Ballerina is rolling on the floor. However, we should not worry about her, since, as she ensures us, the floor in her house is so clean we can eat off it. Broken music box, a Pierrot woman, a personification of the compulsive need of perfection or Fellini’s Gelsomina? There are so many cultural and social references in a curious play brought to us by Arka Theatre. Not only because of the perfection of their performance and the congruous play of lights, music and stage design, but most of all, the “Ship of Fools” holds our attention thanks to the unusual beginning – we are ushered by an undertaker-guide and the stunning ending – after the lunatic frenzy on the stage the actors freeze, and the lights and the actor’s eyes turn to the audience. – Weren’t you surprised by the lack of applause at the end? – I ask the actors. – No; now we are more thrown off guard when people start to clap right away. It is better when they don’t. They wonder what’s going on. They still ponder it after they leave the building. Because the play “breaks the frame”, it departs with them; there is no ending – they answer. In a cramped, filled to the brim room of the Edinburgh Summerhall, they redefine many boundaries. The gloomy atmosphere of the building (a former veterinary school) complements the dark topic of the play, which talks about how “unsuitable” individuals are thrown “overboard” from wellfunctioning society. Slowly, to the rhythm of the eerie songs, we learn the tragic stories of the crew. Harmed, violated, battered “shipwrecks” cry out about their suffering and unfulfilled need for love, or their sad eyes and twisted lips throw mute accusations toward the insensitive audience. This play about the excluded crosses the line between actors and spectators encouraging the audience to participate during the performance and long after they leave the theatre as well, in order to avoid the discovery that they played a mute extra in the theatre of violence like one of the characters in the play. Arka Theatre is the initiative of Renata Jasińska – an alumna of Ludwik Solski Academy for the Dramatic Arts, a stage director and a Solidarity activist. It is the only professional integrative theatre in Poland. Founded in Wrocław, since 1993, it has been serving as a platform for actors who are searching for new experiences and inspirations in breaking the boundaries of the conventional art. The artists were invited to Edinburgh by Richard Demarco himself. Arka Theater shows us how fluid the boundaries between normality and otherness and between a play and a performance can be. It literally snatches the audience out of the “safe zone”. Some of the barriers – the bureaucratic ones – remain unmoved. The form triumphs over the content, convention over logic; in the Polish capitalism, it is hard to find more rigid boundaries than those drawn by the harsh financial reality of the post-communist procedures.
42 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
„STATEK SZALEŃCÓW”? / Dorota Peszkowa / / Photography by Andrzej Nowak /
Przemoc, niechęć, obojętność – z agresją w każdej formie niepełnosprawni spotykają się na co dzień. Normatywna większość udaje, że jej to nie dotyczy. Czy słusznie? W listopadzie mieszkańcom Edynburga przypomniano o płynnych granicach normalności. Po podłodze tarza się baletnica. Nie powinniśmy jednak się o nią martwić, skoro, jak zapewnia, podłoga u niej w domu jest tak czysta, że można z niej jeść. Popsuta pozytywka, kobietaPierrot, uosobienie kompulsywnej potrzeby ideału, fellinowska Gelsomina? Odniesień kulturowych i społecznych w szalonej sztuce Teatru Arka nie brakuje. Oprócz perfekcji wykonania i spójnej gry świateł, muzyki i scenografii, „Statek Szaleńców” przykuwa uwagę niezwykłym początkiem, gdy na miejsca odprowadza nas grabarz-przewodnik oraz niesamowitym zakończeniem, kiedy po orgii obłędu aktorzy zamierają, a światła i spojrzenia ze sceny przenoszą się na widownię. – Nie zdziwił was brak oklasków po sztuce? – pytam w rozmowie z aktorami. – Nie, teraz bardziej nas dziwi, kiedy są brawa. Tak jest lepiej. Widzowie nie wiedzą, co się dzieje. Zastanawiają się nad tym jeszcze po opuszczeniu budynku. Ponieważ sztuka wychodzi poza formę, wychodzi z nimi; nie ma zakończenia – pada odpowiedź. W ciasnej, wypełnionej po brzegi sali edynburskiego Summerhall, przesuwa się wiele granic. Posępna atmosfera budynku – byłej szkoły weterynarii – współgra z ponurym tematem sztuki, którym jest wyrzucenie jednostek „nieprzystosowanych” za burtę funkcjonalnego społeczeństwa. Powoli, w rytm upiornych piosenek, poznajemy tragiczne historie pasażerów. Pokrzywdzone, pogwałcone, sponiewierane „nieumiałki” wykrzykują swoje cierpienia i niezaspokojoną potrzebę miłości a ich smutne oczy i wykrzywione usta rzucają nieme oskarżenia wobec nieczułej widowni. Sztuka o wykluczeniu przekracza podział na występujących i obserwujących, zachęca widownię do uczestnictwa – także poza deskami sceny. By nie zorientować się dopiero po latach, jak jedna z bohaterek sztuki, że w teatrze przemocy odegrało się rolę niemego statysty. Teatr Arka to autorska inicjatywa Renaty Jasińskiej, absolwentki wrocławskiej szkoły aktorskiej, reżyserki i działaczki Solidarności. Jest to jedyny zawodowy teatr integracyjny w Polsce. Założony we Wrocławiu, od 1993 roku tworzy platformę wymiany doświadczeń i inspiracji dla aktorów poszukujących granic sztuki konwencjonalnej. Artyści przyjechali do Edynburga na zaproszenie samego Richarda Demarco. Teatr Arka pokazuje jak płynne potrafią być granice normalności i odmienności, sztuki i performance’u, wyrywa widza ze strefy bezpieczeństwa. Niektóre bariery – te biurokratyczne – pozostają jednak nienaruszalne. Forma tryumfuje nad treścią, konwencja nad logiką; w polskim kapitalizmie trudno o sztywniejsze granice niż te wyznaczone przez twardą finansową rzeczywistość pokomunistycznych procedur.
KULTURA
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 43
CULTURE
Odronka’s Secrets
THEATRE IN A SUITCASE / Dorota Peszkowa /
O
ut of the automobiles pulling up at the historic townhouse emerge the elegant ladies in pearls and veils, followed by the gentlemen in bowler hats and Al Capone shoes. They enter the building and are greeted by a bearded bartender with a mysterious smile on his face. On one December evening in the Combatants Club in Edinburgh, the local Polish community was taken on a sentimental journey to the 1920s at the invitation of the Toronto Polish Theatre.
A group of writers, admirers and mentors help create our Polish Marilyn’s prewar legend. She owes part of her success not only to Jerzy Boczkowski, a composer, but also to her older colleague, Zofia Bajkowska. It is this character that Maria Nowatorska portrays in the play. In a cabaret style she mixes
PHOTO: SEBASTIAN KUCZYŃSKI
The theater audience was guided through this charming period by Maria Nowatorska and her daughter, Agata Pilitowska, both directors of the Toronto Polish Theatre. The duo has been performing, as they call it “theatre in a suitcase” on the world’s stages for more than twenty years. Through out the world, they invite audiences to join them on a journey to the past. Their personal mission is to present the achievements of the great Polish women living in exile and “to bring Polish words outside Poland”. In creating the series helps them Mr Kazimierz Braun, a stage designer and a director. After Skłodowska-Curie, Helena Modrzejewska, Pola Negri and others, it was time for a Polish prewar diva: Hanka Ordonówka, “Ordonka”.
Ordonka, besides her lyrical voice and an extraordinary acting talent, could boast a weakness for romances and scandals. Marylin Monroe and Grace Kelly, two American film and style icons and Ordonka’s younger colleagues, could easily find similarities in her biography. The first one shared with Ordonka talent and the public image but also both divas played an important role in building their national army’s morale. The second actress, like Hanka, had an affair with an aristocrat, which ended up in misalliance. All three of them died prematurely. We should not forget Ordonka’s many hardships she endured during her life, her wartime misery, terror in gulag, the role she played in saving many innocent Polish orphans and a forced immigration brought on by the communist regime because of her marriage with count Michał Tyszkiewicz. She passed away in 1950 in Beirut from tuberculosis.
44 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
KULTURA
Tajemnice Ordonki
TEATR W WALIZCE / Dorota Peszkowa /
narration with jokes, tells us anecdotes about Ordonka’s affairs, intrigues and struggles. The story is accompanied by the best hits of the Polish star, performed by Agata Pilitowska, whose stylish costumes are the feast for spectators’ eyes. Pilitowska and Nowatorska know how to satisfy Polish tastes; immodest jokes by a dignified matron made the audience burst in laughter, and the dramatic part of Ordonka’s story moved many patriotic hearts. PANGEA Magazine, the organizer of this event presided over a contest for the best period costume. Among the ladies, the first prize went to Izabela Czekaj, and the second ex aequo to Iwona Nowak and Oliwia Nastałek-Willis. In men’s competition, Krzysztof Łoński was a winner, the second prize went to Lech Boroń and the third place belonged to Mirosław Pawlicki. For a few hours, the Combatants Club in Edinburgh glowed with the luster of the bygone days, and the youngest generation of “the Polish wanderers” could get immersed in this pretend game interspersed with nostalgic reverie. The organisers would like to kindly thank the Consulate General of the Republic of Poland in Edinburgh and also the companies: Print Flex and Scotland Furniture for their support. ■
Z
pojazdów podjeżdżających pod zabytkową kamienicę, wysiadają eleganckie damy w sznurach pereł i woalkach oraz dżentelmeni w jazzówkach i melonikach. Zza baru ujmującym uśmiechem wita ich barman z kieliszkiem w ręku. W grudniowy wieczór w Domu Kombatanta w Edynburgu, szkocka Polonia udała się w podróż sentymentalną do lat dwudziestych na zaproszenie Teatru Polskiego w Toronto. Przewodniczkami po epoce były Maria Nowotarska i Agata Pilitowska, matka i córka, dyrektorki Teatru Polskiego w Toronto. Aktorski duet występuje na światowych scenach z, jak to nazywają, „teatrem w walizce”. Jeżdżąc po świecie, zapraszają widownię do podróży po czasach minionych, by przypomnieć sylwetki wielkich polskich emigrantek. W tworzeniu cyklu pomaga im scenograf i reżyser Kazimierz Braun. Po Skłodowskiej-Curie, Helenie Modrzejewskiej, Poli Negri i innych, nadszedł czas na przedwojenną diwę warszawskich kabaretów – Hankę Ordonównę.
Ordonka, oprócz lirycznego głosu i niebagatelnego talentu aktorskiego, mogła pochwalić się słabością do romansów i skandali. W jej biografii mogłyby przejrzeć się i Marylin Monroe i Grace Kelly, dwie amerykańskie ikony filmu i stylu, młodsze koleżanki po fachu Ordonki. Z tą pierwszą, oprócz talentu i image’u, łączyła Ordonównę rola w budowaniu wojskowego morale, z tą drugą – arystokratyczny romans zakończony mezaliansem, z obydwiema – przedwczesna śmierć. Nie można jednak zapominać, że w życiu Ordonki nie brakowało również smutków i niedostatków; w sztuce nie pomija się wojennej tułaczki, męki w łagrze, roli Ordonki w ratowaniu polskich sierot oraz przymusowej emigracji, na którą skazał piosenkarkę komunistyczny aparat władzy, za jej małżeństwo z hrabią Michałem Tyszkiewiczem. Ordonka zmarła na gruźlicę w 1950 r. w Bejrucie. Przedwojenną legendę polskiej Marylin pomagał tworzyć sztab pisarzy, adoratorów i mentorów. Oprócz kompozytorowi Jerzemu Boczkowskiemu, Ordonka wiele zawdzięczała starszej koleżance po fachu, Zofii Bajkowskiej. To właśnie w tę postać wciela się Maria Nowotarska, która w kabaretowym stylu, przeplatając narrację żartami, snuje opowieść o romansach, intrygach i zmaganiach Ordonki. Historia przerywana jest największymi hitami polskiej gwiazdy w wykonaniu Agaty Pilitowskiej, której stylowe kostiumy dostarczają uczty także dla oczu. Pilitowska i Nowotarska wiedzą, jak dogodzić polonijnym gustom; bezpruderyjne żarty nobliwej matrony witane były salwami śmiechu, a dramatyczny finał historii Ordonki poruszył serce niejednego patrioty na widowni. Przedstawieniu towarzyszył konkurs na najlepszy kostium z epoki. Pośród pań zwyciężyła Izabela Czekaj, a drugie miejsce ex aequo zajęły Iwona Nowak oraz Oliwia Nastałek-Willis. Pierwsza nagroda za najlepszy męski strój trafiła do Krzysztofa Łońskiego, druga do Lecha Boronia, trzecia zaś do Mirosława Pawlickiego. Na parę godzin Dom Kombatanta w Edynburgu rozjaśniał blaskiem dni minionych, a najnowsze pokolenie „polonijnych tułaczy” mogło oddać się zabawie przeplatanej nostalgiczną zadumą. Organizatorzy serdecznie dziękują za wsparcie Konsulatowi Generalnemu w Edynburgu oraz firmom: Print Flex i Scotland Furniture. ■
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 45
LIFESTYLE
SINGAPORE, A TASTE OF CHINA / Zosia Niemaszek /
I went there for a ladies’ trip. First couple of days I surrendered to my friends’ shopping binge and right away, from the bottom of my heart, started hating every square meter of this huge shopping mall, these streets full of Vuitton bags, these billboards advertising paralyzing consumption. On the third day of my bad mood I pretended a headache and walked along the Little Arab Street by myself. I walked straight into Arabic pancakes, the mosque of a thousand slippers in front, along the winding street/district tightly holding onto Arabic roots. Then there was Little India with its temples, roofs of which were bending down under the heavy weight of the madness of colours of the worshipped daub, while their inside inflated with sweet incense smell, stupefying the praying smiles. The scent of curry, the colours of spices open up both the purses and taste buds. Tiny restaurants offer the menu from all the diversity of India. Dishy waitresses with the dot on their forehead encourage the gluttony so gracefully it is best to eat and forget the scales index. Chinatown – proud, red, safely placed high in Singaporean hierarchy – doesn’t even try to impress tourists. It offers cheap “sweet & sour” straight from the street or expensive dim sum in the somber interiors of a classic Chinese restaurant. There’s German beer and French cognac, but in Singapore one just has to drink Singapore Sling, to declare one’s love and to seal one’s devotion. Clean, organised, secured by every possible ban, the country ruled by the police seems to be the Mecca for tourists travelling in Asia. Everything is appreciated: lush vegetation of branchy trees in Orchard Road noisy with birds’ chorus, gloomy quietude of luxury department stores, loud music from portable loudspeakers of a wandering cripple, modest president palace, Chinese versus Japanese gardens, as different from each other as the two countries are, coffee served at
46 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
the tables making use of the terraced space* leading to the underground area, air-conditioned platforms, hanging flowers from block balconies, spacious taxies from 70s, with their cleanliness from 2020s. At 40 degrees heat outside one has to wear a sweater inside and wrap up one’s neck with a scarf to survive a climate change. An umbrella cannot protect us from a torrential rain which can happen any minute, but we should find a place for it in our bags anyway. Through all these years of my trips to Singapore I observe the changes in the city which for many must be a variety rapture. Human blend is truly explosive, beautiful in its sumptuous stock. One can easily by caught in the illusion of this citycountry living in harmony if the visit is short enough, but, when you’ve got the time to think you begin to think why the streets are cleaned by the dark-skinned Asians, customers are served by the yellow-skinned Asians, and the tourists are non-Asians. How possible is the respect to dissimilarity in such
a crowded place? How agitated life must be in a city-country which is not a home to a single hen who lives to hatch eggs? For a Singaporean breakfast there is a Philippine hen working hard, for all the work a tourist will pay. In city-country nothing is produced but everybody consumes, there is a hullaballoo-order like it is some complicatedmachinery, loudly making profit. The noise sounds Chinese.
PHOTOS: © FAZON © LEUNGCHOPAN © ARTPRITSADEE / ALL FOTOLIA.COM
Singapore – a hub of Europe in Asia, of Asia in Europe. Magnificent, rich, dreaming world trade power dream. How many times did I land here? I can’t keep the record. Always ready to come back, always sighing with relief walking on the soft fitted-carpets of Changi airport, feeling at home, the home of money. My first sojourn I do remember fully, as who doesn’t remember their first times?
STYL ŻYCIA
SINGAPUR MA CHIŃSKI SMAK
/ Zosia Niemaszek /
Singapur – pępek Europy w Azji, Azji w Europie. Wspaniały, bogaty, drzemiący sen o światowej potędze handlu. Ile razy tam lądowałam? Nie zliczę już. Zawsze wracam chętnie, spaceruję po wyścielanym miękką wykładziną lotnisku, czując się jak w domu, w domu pieniądza. Pierwszą wizytę pamiętam dokładnie, któż nie pamięta swoich pierwszych razy? Była to babska wyprawa, pierwsze dni uległam koleżankom opętanym zakupami i szczerze znienawidziłam każdy metr kwadratowy ulicy wypełnionej torebkami Vuitton, plakatami reklamującymi obezwładniającą konsumpcję. Czułam się jak w potrzasku. W trzecim dniu pobytu i trzecim dniu nastroju minorowego udałam ból głowy i sama wyruszyłam w Little Arab Street na placki arabskie, w meczet tysiąca klapek przed, po wijącej się ulicy-dzielnicy kurczowo trzymającej się arabskich korzeni. Potem nastąpiła Little India ze świątyniami, których dachy uginają się pod wariactwem kolorów czczonych bohomazów, a wnętrze wypełniają słodkie kadzidła, otumaniając modlących się w uśmiechu. Zapach curry, kolory przypraw korzennych otwierają portmonetki i kubki smakowe. Maleńkie restauracje oferują dania z całej różnorodności Indii. Apetyczne, okrągłe
kelnerki z kropką na czole i pulchnym ciałem zachęcają do grzechu obżarstwa, tak wdzięcznie, że nie sposób odmówić i przypomnieć sobie wskazań na wadze. Chinatown, dumne, czerwone, spokojne należnej mu wysokiej pozycji w hierarchii singapurskiej, nie stara się oszołomić turystów. Oferuje tanie słodko-kwaśne dania na ulicy i drogie dimsumy w mrocznym wnętrzu klasycznej chińskiej restauracji. Jest piwo niemieckie i koniak francuski, ale trzeba pić Singapore Sling, żeby przypieczętować oddanie miastu.
Czyste, uporządkowane, obwarowane zakazami państwo, w którym rządzi policja jest mekką dla turystów podróżujących po Azji. Podoba się wszystko: bujna wegetacja rozłożystych drzew przy Orchard Road, głośnych od świergotu ptaków, posępna cisza luksusowych domów towarowych, głośna muzyka z przenośnych głośników wędrującego kaleki, skromny pałac prezydencki, ogrody chińskie i japońskie, tak różne od siebie jak oba państwa, kawa serwowana przy tarasowo położonych stolikach, wykorzystująca zejście do metra, klimatyzowane perony w metrze, zwisające z balkonów kwiatki, taksówki przestronne z lat 70 z czystością przyszłości. Przy czterdziestostopniowym upale na zewnątrz trzeba ubierać sweterek w klimatyzowanych wnętrzach i owijać szyję apaszką, żeby przetrwać różnicę temperatur. Przed nagłym tropikalnym deszczem uchroni parasol, który obowiązkowo trzeba też zmieścić w torebce. Przez te wszystkie lata moich wypadów do Singapuru obserwuję zmianę miasta, które wielu zachwyca swoją różnorodnością. Mieszanka ludzka jest iście wybuchowa,
piękna w swoim bogatym asortymencie. Można dać się nabrać na ułudę miasta-państwa żyjącego w harmonii, jeśli wizyta trwa krótko, lecz na dłuższą metę zastanawia, dlaczego ulice sprzątają ciemni Azjaci, w sklepach sprzedają żółci Azjaci, a turystami są nie-Azjaci. Jak możliwy jest szacunek do odmienności w tak zatłoczonym miejscu? Jak nerwowo biegnie życie w mieście-państwie, w którym nie ma ani jednej kury, która zniosłaby jajko? Na śniadanie dla singapurczyków pracują filipińskie kury, na ich pensje – turyści. W mieście-państwie, gdzie nikt nie wytwarza, a każdy konsumuje, panuje rejwach, porządek i hałas jak w skomplikowanej maszynie. Głośnej i przynoszącej dobre dochody. Głos wyraźnie mówi teraz po chińsku.
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 47
LIFESTYLE
BECOME THE CREATOR OF YOUR OWN IMAGE:
WHAT ARE THIS WINTER’S FASHION TRENDS? / Ewa Radziewicz /
EWA ADVISES: Fashion, like the weather or a woman, is fickle. One needs to know what to wear to be considered elegant, stylish and up to date with social changes. Grey and sliver are the colours of this winter. Colour psychology explains that grey is timeless. It is the perfect background for any stylisation, hence the enthusiasm of all the famous designers to adopt it as the perfect base colour to accompany clarets, bottle greens and mustard colours.
The extravagance of this season are trousers in a crease, with a shiny jacket. Those less brave may choose knitwear and carefully decorated sweaters. Stripes, checkers and dots may be found even on suits. I’d recommend to combine colours and patterns that seem not to go together at the first glance. Simply experiment! Gentlemen, it is worth investing in a coat! It never goes out of style. Also in fashion are jackets, tight trousers and sleeves, double-breasted vests, hats, thick cloths. Just think carefully which trends go with you and your wardrobe. Let clothes bring out your best features. Take care of your look. Don’t be ignorant. Be the creator of your own image. Celebrate yourself ! And most of all – be positive about fashion. It is not your enemy, it’s your friend. Its sole purpose is “to show a person’s beauty”.
48 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
Photography: Jakub Grabarczyk / Make up: Anna Folgmann / Model: Matthew Lambert
Men should wear yellow, orange, red and blue. But not together! Choose one colourful element, and the rest, compose in the obligatory grey or optional copper.
STYL ŻYCIA
ZOSTAŃ KREATOREM WŁASNEGO WIZERUNKU:
CO JEST MODNE TEJ ZIMY? / Ewa Radziewicz /
EWA RADZI: Moda, niczym kobieta i pogoda, zmienną jest. Trzeba wiedzieć, w co się ubrać, aby być postrzeganym jako człowiek elegancki i pokazać, że nadąża się za zmianami społecznymi. W sezonie zimowym polecam pokochać szarość i srebro. Psychologia kolorów pięknie tłumaczy, że szary jest ponadczasowy. To idealny kolor bazowy, który może być świetnym, neutralnym tłem dla wielu innych barw. Dlatego został tak ochoczo doceniony przez najsłynniejszych nawet projektantów, w połączeniu z modnymi w tym sezonie odcieniami, np. bordo, butelkową zielenią, czy musztardowym.
spodnie i rękawy, te, dość długie płaszcze, dwurzędowe kamizelki, kapelusze, grube, zgrzebne materiały. Zadbaj o swój wizerunek. Nie wyjdź na ignoranta. Bądź świadomym kreatorem własnego image’u. Celebruj siebie! I najważniejsze – podchodź do mody pozytywnie. Moda to nie wróg, to przyjaciel, a jej celem jest „najpiękniejsze pokazywanie człowieka”.
Mężczyznom tej zimy przypisano żółć, pomarańcz, czerwony i niebieski. Ale nie noś ich naraz! Wybierz i podkreśl jeden kolorowy element, resztę dobierz w obowiązkowej szarości, ewentualnie miedzi. Nadal modny jest deseń moro. Spodnie w kant w połączeniu z kurtkami na wysoki połysk to ekstrawagancja sezonu. Mniej odważni mogą postawić jednak na dzianiny i misternie zdobione bluzy. Pasy, kratki i kropki zdobią nawet garnitury. Uwaga, modne są kraty w innej odsłonie. Już nie tradycyjne, proste rzucone na gładkie tło, lecz skomplikowane, tworzące wielokolorowe wzory. Polecam łączyć ze sobą kolory i wzory pozornie do siebie nie pasujące. Po prostu eksperymentuj. Panowie, warto zainwestować w męski płaszcz! Posłuży on przez kilka lat, w ciągu których będziesz niezmiennie wyglądać na czasie. Oczywiście ciągle popularne są kurtki, bardzo wąskie
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 49
STYL ŻYCIA
HOW TO TAKE CARE OF YOUR APPEARANCE?
JAK DBAĆ O SWÓJ WYGLĄD?
READ A PROFESSIONAL ADVICE.
PRZECZYTAJ PORADY PROFESJONALISTKI.
Take a good care of your skin. Putting mascara on will not magically improve your look. Your make-up will enhance your face, only if it is applied on a healthy skin. An occasional pimple is not a problem, but if you notice any worrying recurring breakouts on your skin, consult a specialist. Avoid cigarettes (including the smoke!), use a gentle face scrub once a week to keep your skin clear of any dead skin and dirt. Last but not least: never forget that the your face should be clean before you even attempt to apply any cosmetics.
Zadbaj o cerę! Nałożenie maskary w magiczny sposób nie uzdrowi twojej skóry. Twój make-up będzie się dobrze prezentował tylko wtedy, gdy zostanie zaaplikowany na zadbaną twarz. Sporadyczny wyprysk to nie problem, jednak jeśli zauważysz jakieś niepokojące, powracające symptomy na skórze twarzy, koniecznie skonsultuj się ze specjalistą. Unikaj papierosów (także ich dymu!). Używaj delikatnego peelingu raz w tygodniu by pozbyć się martwego naskórka i brudu. Nie zapominaj również o oczyszczeniu twarzy zanim w ogóle pomyślisz o nakładaniu makijażu. Reguluj swoje brwi! Brwi kształtują twarz: żadna ilość make-upu nie zrobi tego lepiej. Regulacja brwi to nie tylko pozbywanie się paru włosków z twarzy; chodzi o twój cały wizerunek. Brwi nakierowują uwagę na oczy. Nie stań się nijaka, niezadbana, jednak z drugiej strony uważaj, żeby nie zrobić z siebie drapieżnego wampira! Odmierzenie odpowiedniej długości brwi i ich kształtu może być dość zdradliwe; jest generalnie przyjęte, że włosów pomiędzy obiema brwiami być nie powinno. Natomiast brwi nie powinny być dłuższe niż linie wyznaczone przez czubek nosa i róg oka. Pomóż swoim naturalnym rysom twarzy zabłysnąć z wdziękiem. Zadbaj o podstawy a odkryjesz, że czasochłonne rytuały piękności są niezbędne. Spraw sobie odrobinę przyjemności a poczujesz się wyjątkowo i zachwycisz wszystkich dookoła. Odwiedź nasz salon a zadbamy o Twoje piękno. Kasia Ojrzyńska - Esteem Beauty
Tweeze and shape your eyebrows. Eyebrows define your face; no amount of make-up can do it so well. Tweezing the eyebrows is not only about removing a couple of hairs off your face; it is about your entire image. Eyebrows draw attention to your eyes. Don’t become plain, unkempt, or on the other hand, don’t become a scary vampire! Measuring the perfect length and shape of an eyebrow may be tricky; it is generally agreed that any hair between the eyes should be removed, and a brow should not be longer than a diagonal line set by the tip of your nose and an eye corner. Our specialists at the Esteem Beauty Salon will be happy to show you how to shape your eyebrows painlessly. Help your natural features shine with grace. Take care of the basics, and also, discover that the time-consuming beauty rituals are necessary. Never forget, you deserve to be well looked-after. Visit our salon, and we will bring out your inherent beauty. Kasia Ojrzyńska - Esteem Beauty
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 51
LIFESTYLE
Cosmetics? Do it yourself! / Natalia Gurgul /
“If you want something done right, do it yourself ” – proclaims the old saying. It applies to cosmetics as well. Gentle, long lasting and inexpensive home-made creams will make your skin glow– you are worth it. INGRIDIENTS: Did you know that in one year, our bodies accumulate 2 kilograms (almost 4,5 pounds!) of toxic substances from body creams and conditioners alike? Maybe it never occurred to you that cosmetics are ever so present in your daily routine. While you apply them on your skin day in and day out, you bombard your body with various toxins and preservatives present in most store bought cosmetics.
• Beeswax 25g
Avoiding these substances is challenging, as many cosmetic companies overuse the term “natural”. Producers are not concerned with your health, on the contrary, profits are at the core of their existence. Long shelf life of their products is essential in achieving high earnings hence the use of preservatives, as well as fillers such as paraffin. You may find it in almost all moisturizers, which do not moisturise! Paraffin is harmful. It coats your skin with a layer under which anaerobes thrive and cause skin breakouts.
• Vitamin E, half a teaspoon
• Shea butter 70ml (melted) • Caprilic (fluid coconuts oil), or other favourite oil, 150ml
• Optionally, few drops of natural essential oil (lemon, orange)
1. Mix beeswax, shea butter and Caprylic (or other oil) 2. Immerse this jar in a pot of hot water (around 70° C).
But... there is a way! It only takes a bit of time and good will, and your skin will reward you with a beautiful look. Your wallet won’t complain either – no longer will you spend a fortune on suspicious ointments whose effects are doubtful. You will invest once, and profit endlessly – properly prepared homemade cosmetics with safe and fresh ingredients, will last up to half a year.
3. When the content of the jar melts, take it out of water,
Below, I present an easy recipe for a body and face lotion. Delicate with a pleasant honey scent, it is 100% safe, and may be used even for children! This cream is perfect for the most exposed to dryness body parts such as knees, elbows, hands and feet. It moisturizes and nourishes tired skin.
CAUTION – If you want to make cream for children and pregnant women, don’t include essential oils.
52 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
cool down, and add the essential oil and Vitamin E.
4. Mix everything with a hand blender, and when smooth (and looks like a proper cream), transfer the substance to a container and keep it refrigerated for approximately 6 hours.
For ideas about natural and safe ingredients, visit our web page: www.eco-cosmetics4u.co.uk.
PHOTOS: © MARGO555 © PAKHNYUSHCHYY / FOTOLIA.COM
in a jar.
STYL ŻYCIA
Kosmetyki? Zrób to sam!
/ Natalia Gurgul /
„Jeśli chcesz, aby coś było zrobione dobrze, zrób to sam” – głosi stare porzekadło. Nie inaczej jest w przypadku kosmetyków. Delikatne, wydajne, tanie domowe kremy pomogą Ci zadbać o siebie naprawdę, a nie tylko w teorii – jesteś tego warta.
Czy wiedziałaś, że przez rok w Twoim ciele odkładają się aż 2 kg szkodliwych substancji pochodzących z kremów i innych sztucznych odżywek? Może nigdy o tym nie myślałaś, ale z kosmetykami spędzasz cały dzień – po wklepaniu rano zostają w Twojej skórze na całe godziny. Codziennie bombardujesz organizm toksynami oraz konserwantami zawartymi w popularnych kosmetykach. Unikanie tych sztucznych substancji nie jest proste – wiele koncernów kosmetycznych nadużywa epitetu „naturalny”. Producenci nie dbają o Twoje zdrowie, ale swój zysk. Dlatego do kosmetyków dodawane są zapychacze, takie jak parafina stosowana w produktach nawilżających, a nie mająca z tym nic wspólnego, wręcz odwrotnie – jest szkodliwa! Parafina tworzy sztuczną warstwę na skórze, pod którą rozwijają się bakterie beztlenowe powodujące w rezultacie wypryski. Ale... wcale nie musi tak być. Wystarczy chwila i odrobina chęci, a Twoja skóra odpłaci ci pięknym wyglądem. Na domowych kosmetykach zyska również twój portfel – nie będziesz już wydawać fortuny na przeróżne mazidła o wątpliwej skuteczności. Zainwestujesz raz, a dobrze – prawidłowo przyrządzone domowe kosmetyki, na bazie sprawdzonych składników, są zdatne do użycia nawet pół roku! Poniżej przedstawiam przepis na łatwy w przygotowaniu krem do ciała i twarzy. Delikatny, łagodny o przyjemnym, miodowym zapachu, w 100% bezpieczny – mogą go używać nawet małe dzieci! Krem świetnie nadaje się do pielęgnacji
partii ciała szczególnie narażonych na przesuszenie (kolan, łokci, dłoni, stóp), idealnie nawilża i odżywia zmęczoną skórę.
SKŁADNIKI: •
Wosk pszczeli 25g
•
Masło shea 70ml (stopione)
• Caprilic (płynny olej kokosowy), lub inny ulubiony olej 150ml •
Witamina E, pół łyżeczki
• Opcjonalnie kilka kropel naturalnego olejku eterycznego (cytrynowy, pomarańczowy) 1. Wosk, masło shea i caprylic (lub inny olej) wlej do słoika. 2. Słoik ze składnikami wstaw do kąpieli wodnej (czyli do garnka z gorącą wodą, około 70° C). 3. Gdy składniki się rozpuszczą i ostygną, dodaj olejek eteryczny oraz witaminę E. 4. Wszystko wymieszaj – najlepiej mikserem kuchennym. Kiedy krem będzie już miał gładką konsystencję – przenieś substancję do osobnego pudelka i wstaw do lodówki na ok. 6 godzin. UWAGA – Krem dla dzieci oraz kobiet w ciąży przygotuj bez olejków! Po naturalne i bezpieczne składniki zajrzyj na stronę internetową www.eco-cosmetics4u.co.uk.
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 53
LIFESTYLE
TUNISIA’S JASMINE FRAGRANCE / Katarzyna Ben Taleb / On 14.01.2011, the colors of white and red dominated the streets of Tunisia, however, it wasn’t to honour Poland. Sadly, it was the blood running through the streets mixed with white pedals of jasmine. We associate Tunisia mostly with the blazing sun, breathtaking beaches, a calm sea, and a silent dessert. The open armed and friendly hospitality of the local people, draws tourists from every corner of the world. Still, we should not forget that Tunisia is more than just a tourist destination. It is a cradle of civilization, a safe haven for people of different nationalities and religions, who coexist and influence each other. In Tunisia, we can find Jewish (In Tunis and Djerba), French and Italian communities, as well as a sizable Polish diaspora, more precisely, quite a big community of Polish women. They started to settle down here in 1972 after having married Tunisian men who had come to study in Poland. Tunisia is also connected to a flower of jasmine. This beautiful and fragrant flower first appeared here in the sixteen century. It was brought to Tunisia by the Moors fleeing the Iberian peninsula, where they had ruled for almost eight hundred years prior. Jasmine has been part of the Tunisian history and very close to the locals’ hearts since the moment it arrived. In the Tunisian culture and tradition, there are no other symbols which would be valued higher than this little white flower. No wonder, it also became a symbol of the revolution, I will write about soon. One can find jasmine in every Tunisian garden. This flower, according to the local beliefs, brings its owner lots of luck. Jasmine is picked early in the morning, because at this time of the day, its flower petals are still curled up, and the beautiful bouquets can be arranged. Giving jasmine to a Tunisian woman is similar to handing her a red rose in our culture, while presenting it to a host symbolizes sharing the bread. A person who receives it may feel honoured, because it represents trust and even adoration. Often, one can spot a man with a small bouquet of jasmine behind his ear; if it is the left one, it means he is a bachelor. Jasmine often adorns the Tunisian brides, as well as the wedding reception tables—it’s a sign of fertility and prosperity. This white flower with its intense aroma represents purity, joy of life, and especially tolerance, which is an important element of the Tunisian identity. It is often shown in the commercials for tourists. Jasmine represents a new era. We all remember 14.01.2011, when the brave act of civil disobedience in Tunisia ended the deadlock in this region, and brought on the changes and the new times in many Arabic states. Sadly though, those where the days, when the scent of jasmine was overpowered by the smell of the blood. However, the symbolic purity and openness of jasmine prevailed and brought on freedom to Tunisia. Soon to come, the story of jasmine in the revolution.
54 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
STYL ŻYCIA
TUNEZJA PACHNĄCA JAŚMINEM / Katarzyna Ben Taleb / 14.01.2011 r. na ulicach Tunezji królowały barwy białoczerwone. Nie był to jednak hołd dla Polski; ulicami lała się krew wymieszana z płatkami jaśminu. Tunezja kojarzy się ze słońcem, wspaniałymi plażami, spokojnym morzem i ciszą pustyni. Otwartość, przyjacielski i gościnny stosunek mieszkańców przyciąga turystów z całego świata. Pamiętajmy jednak, że Tunezja to nie tylko turystyczna atrapa. Te ziemie to kolebka cywilizacji i strefa bezpieczeństwa, gdzie spokojnie mogą osiedlać się ludzie mieszanych narodowości; różne tożsamości współistnieją tu, przenikając się wzajemnie. W Tunezji znajdziemy społeczności żydowskie (w Tunisie i na Djerbie), społeczności francuskie, włoskie i dużą wspólnotę Polaków, a właściwie Polek. Zaczęły one osiedlać się w Tunezji w roku 1972, zawierając małżeństwa z Tunezyjczykami, przebywającymi na studiach w Polsce. Tunezja to również kwiat jaśminu, który pojawił się tu w szesnastym wieku. Sprowadzili go z Hiszpanii Maurowie, wygnani z Andaluzji po prawie ośmiuset latach królowania w regionie. Ten mały, przepiękny kwiat wpisał się w karty historii kontynentu i w serca tubylców. Nie ma drugiego symbolu, który znaczyłby tyle w kulturze i tradycji Tunezji. Nic więc dziwnego, że stał się emblematem rewolucji – o której napiszę więcej wkrótce. Kwiat jaśminu w Tunezji można spotkać w każdym ogrodzie, przy każdym domu. Posiadanie go przynosi szczęście domownikom, krajowi. Kwiat jaśminu zrywany jest wcześnie rano, gdyż jego płatki są wtedy zwinięte i można z nich ułożyć przepiękne bukieciki. Podarowanie jaśminu kobiecie znaczy tyle, co w naszej tradycji kupienie jej czerwonych róż; sprezentowanie gospodarzom to odpowiednik łamania chlebem. Osoba obdarowana może poczuć się wyróżniona; pokazujemy, że akceptujemy ją w pełni, a nawet że nam się podoba. Często również mały bukiecik jaśminu jest noszony przez mężczyzn za uchem – jeżeli za lewym, oznacza to, że pan jest kawalerem. Jaśminem ozdabia się pannę młodą i stoły weselne na znak płodności oraz powodzenia. Ten biały kwiat o bardzo intensywnym zapachu oznacza czystość, radość życia i właśnie tolerancję, tak istotny element tunezyjskiej tożsamości. Używany często jest także w kampaniach reklamowych, przyciągających turystów do Tunezji. Kwiat Jaśminu to symbol nowej epoki. Wszyscy pamiętamy dzień 14.01.2011 r., kiedy wspaniały zryw Tunezyjczyków doprowadził do przełomu impasu w regionie i nowej epoki w krajach arabskich. W tych dniach woń jaśminu została przytłumiona zapachem krwi. Jednak to symbolizowane przez kwiat otwartość i czystość zwyciężyły, doprowadzając do liberalizacji kraju. Jak jaśmin wpisał się w dzieje rewolucji? O tym wkrótce.
PHOTOS: © DAFFODILRED © GISELA SPEICHER / FOTOLIA.COM
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 55
LIFESTYLE
COOKING WITH ALINA
Traditional Polish dishes redesigned in a more healthful version by Alina Suder, a dietician.
GOTOWANIE Z ALINĄ
Tradycyjne polskie potrawy opracowane w zdrowszej wersji przez dietetyczkę, Alinę Suder.
Welcome to the New Year 2015!
Witam Was w Nowym 2015 Roku!
In December, certainly no one denied her/himself the amazing, traditional Polish dishes, especially meat and its products. We spent a lot of money and then time in the kitchen. In January, I suggest a more healthful, less expensive and faster cooking.
W grudniu na pewno nikt nie odmawiał sobie wspaniałych, tradycyjnych polskich potraw, a przede wszystkim mięsa i jego przetworów. Wydaliśmy dużo pieniędzy i straciliśmy sporo czasu w kuchni. Od stycznia proponuję więc gotować lżej, taniej i szybciej.
In my home, there was always a lot of leftover food after Christmas feasts, especially meat - from broth or roast ... We used to make use of this meat for dumplings, meatballs or stuffed cabbage. Later, such side dishes as boiled potatoes and salads added to meatballs or tomato sauce to stuffed cabbage completed a perfect meal. To go easy on our pockets and use up all the Christmas leftovers, I propose preparing a similar dish in January. Contrary to the popular belief, stuffed cabbage doesn’t mean a lot of work.
W moim domu po świątecznych ucztach zawsze zostawało sporo jedzenia, a przede wszystkim mięsa – z rosołu, z pieczeni… Z tego mięsa można było potem zrobić farsz, np. do pierogów lub pulpety czy gołąbki. Później wystarczyło danie mięsne okrasić smakowitymi dodatkami; pulpety podawało się z ugotowanymi ziemniakami i surówkami, a gołąbki w sosie pomidorowym. By ulżyć naszym kieszeniom i zadbać o poświąteczne resztki, proponuję wypróbować podobny przepis styczniową porą. Wbrew pozorom, gołąbki nie muszę oznaczać dużo pracy!
Traditionally, it is made with raw, minced meat, but this time let’s try my version with the cooked meat. What’s more, you can use both pork and beef, or a mix. To make the tomato sauce, just pour some canned tomatoes into a pan without using any oil and cook them with a pinch of salt for about 15 minutes until the sauce thickens, and the most of the liquid has evaporated. Pour this sauce over the baked stuffed cabbage. Serve with a salad of grated carrots and apples sprinkled with some lemon juice; this will not only improve the flavor but also provide all the nutrients in a single meal: carbohydrates, proteins and vitamins. Do not worry about calories, if you eat only one serving. The recipe can be seen on TV Polonia, in the show “KucinAlina”, where I cook and share some interesting facts.
56 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
Tradycyjnie przyrządza się je z surowego, mielonego mięsa, ale tym razem spróbujmy mojej wersji z mięsa przetworzonego. Co więcej, można użyć zarówno wkładu wieprzowego, jak i wołowego lub nawet mieszanego. Aby zrobić sos pomidorowy, wystarczy wlać na patelnię bez tłuszczu pomidory z puszki i gotować je ze szczyptą soli około 15 minut aż sos zgęstnieje, a większość wody odparuje. Takim sosem polewamy upieczone gołąbki. Danie podajemy z surówką ze startej marchewki i jabłka skropionych sokiem z cytryny; wzmoże to nie tylko walory smakowe, ale także zapewni wszystkie składniki odżywcze w jednym posiłku: węglowodany, białka i witaminy. Nie martw się o kalorie, jeżeli zjesz jedną porcję. Przepis można zobaczyć w TVP Polonia, w programie „KucinAlina”, w którym nie tylko gotuję, ale także dzielę się ciekawostkami.
STYL ŻYCIA
AFTER-CHRISTMAS
GOŁĄBKI POŚWIĄTECZNE
PREPARATION: First, separate the cabbage leaves. Boil them in the salted water for 5 minutes. Remove the leaves and let them cool down.
PRZYGOTOWANIE: Po pierwsze oddziel liście od kapusty włoskiej. Wrzuć je na wrzącą posoloną wodę i gotuj 5 minut. Wyjmij i ostudź podgotowane liście.
POLISH STUFFED CABBAGE
PREPARE STUFFING: In the same water, cook the rice. Next, grind the meat. Finely chop a quarter of an onion and mix with ground meat. Add an egg, cooked rice, a little salt and pepper. Mix all the ingredients. At the center of the leaf place a portion of the stuffing (just enough to make it easy to wrap). Wrap each leaf, folding in the sides. If the center of a leaf (its “nerve”) is hard, shave off the bulging; this will not only help with the preparation, but also will enhance the flavor. Once all the pieces are rolled up, place them side by side in an ovenproof dish. Add a bit of water. Bake in the oven at 160 ° C for about 60 minutes. INGREDIENTS (four portions): • 200g minced meat (raw or cooked) • cabbage (4 leaves) • 200g rice • 1 egg • ¼ onion • salt • pepper Calories (per serving): 260 Carbohydrates: 61% Fat: 13% Protein: 26%
Enjoy!
PRZYGOTUJ FARSZ: W tej samej wodzie ugotuj ryż. Zmiel mięso. Posiekaj drobno ćwiartkę surowej cebuli i połącz ze zmielonym mięsem. Dołóż surowe jajko, ugotowany ryż, trochę soli i pieprzu. Wymieszaj wszystkie składniki. Na środek liścia nałóż porcję farszu (tyle, aby całość można było bez problemu zawinąć). Zwijaj liść od brzegów ku środkowi. Jeżeli końcówka liścia – jego nerw – jest twarda, to przekrój lub odetnij zgrubienie; pomoże to nie tylko w obróbce, ale i wzmoże walory smakowe. Gdy gołąbki są już pozwijane, poukładaj je ściśle jeden obok drugiego w żaroodpornym naczyniu. Tak ułożone, podlej małą ilością wody. Piecz je w piekarniku w temperaturze 160°C przez około 60 minut. SKŁADNIKI (na cztery porcje): • 200 gr mielonego mięsa (surowego lub ugotowanego) • kapusta włoska (4 liście) • 200 gr ryżu • 1 jajko • ¼ cebuli • sól • pieprz Kcal (jednej porcji): 260 Węglowodany: 61 % Tłuszcze: 13 % Białko: 26%
Smacznego!
JAN-FEB 2015 / PANGEA MAGAZINE 57
DID YOU
KNOW WARNER BROTHERS
VITAMINS
LUNAR ROVING VEHICLE
Probably the most surprising on this list, the Warner Brothers were actually Polish-Americans. Born near Warsaw, Poland they first emigrated to Baltimore, then Canada, before finally settling in Youngstown, Ohio. The father of the brothers changed their name from Wonskolaser to Warner while waiting for his family to arrive in the USA. The company and the brothers are considered major contributors the US movie industry.
In 1912, after reading a new science article about how people eating brown rice were less vulnerable to beriberi, Kazimierz Funk decided to isolate the compound in brown rice that helped sufferers of beri-beri. This would become the world’s first vitamin (which he called vitamine), but now known as Vitamin B3. He would later also postulate the existence of various other vitamins, including; B1, B2, C, and D.
The “Moon Rover” transported astronauts and equipment for the last three Apollo missions in the early 70’s. Mieczysław G. Bekker came up with the idea, design, and construction of this important pioneering piece of equipment. Born near Hrubieszow, Poland he worked the Polish Army. During the invasion of Poland his unit retreated to Romania and he then made his way to France, Canada, before finally settling down in the United States.
WARNER BROTHERS
WITAMINY
POJAZD LRV (LUNAR ROVING VEHICLE)
Prawdopodobnie, największym zaskoczeniem będą bracia Warner, którzy właściwie są Amerykanami polskiego pochodzenia. Urodzeni w Polsce pod Warszawą, najpierw emigrowali do Baltimore, później do Kanady, zanim ostatecznie osiedlili się w Youngstown w Ohio. Ojciec braci, czekając na przybycie swojej rodziny do Stanów Zjednoczonych, zmienił ich nazwisko z Wonskolaser na Warner. Bracia i ich firma w ogromny sposób przyczynili się do rozwoju przemysłu filmowego w Stanach Zjednoczonych.
W 1912 r., po przeczytaniu nowego artykułu naukowego o tym, w jaki sposób ludzie jedzący brązowy ryż byli mniej narażeni na chorobę beriberi, Kazimierz Funk zdecydował wyizolować składnik brązowego ryży wspomagający organizm w walce z beriberi. W ten sposób powstała pierwsza na świecie witamina (wymyślił termin ”witamina”), znana jako witamina B3. Później obwieścił również istnienie różnych innych witamin, włączając w to B1, B2, C oraz D.
“Moon Rover” był pojazdem transportującym astronautów razem ze sprzętem podczas ostatnich trzech misji Apollo we wczesnych latach 70. Mieczysław G. Bekker wpadł na pomysł, projekt i budowę tej niezwykle ważnej, pionierskiej części wyposażenia. Urodzony w Polsce w Hrubieszowie, pracował dla polskiej armii. W trakcie inwazji na Polskę, jego jednostkę ewakuowano do Rumunii, on natomiast ruszył do Francji, a następnie Kanady, żeby w końcu osiąść w Stanach Zjednoczonych.
58 PANGEA MAGAZINE / JAN-FEB 2015
Source/Źródło: www.pal-pac.org
LRV PHOTO: NASA / UNDER PUBLIC DOMAIN LICENSE
· CZY WIESZ, ZE...