Panorama 325 by Panorama Magazine

NR 325 21 listopada 2013

Polish Weekly Magazine

Zostań

Św. Mikołajem str. 18

Kocham je

po równo, ale... Społeczeństwo

Handel bronią

made in PRL

Mistrz Loeb Męska rzecz

Fot. PIOTR ŚWIDERSKI

Najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii www.panorama24.co.uk Przegląd prasy polskiej

Historia

W koncertach dla Polonii jest moc

Wywiad z Lukasyno

tylu NAS jest na największym portalu społłecznośściiowym w Wiellkiejj Bryttaniii! Wejjdź na www.Polacyy.co.uk i dołąącz do NAS!

Polacy.co.uk w liczbach:

Poznajmy się w Anglii

t 169 tysięcy odwiedzin każdego miesiąca t 849 tysięcy odsłon miesięcznie t 18 000 aktywnych ogłoszeń t w 100% skierowany do Polaków w Wielkiej Brytanii

TO SIĘ NAZYWA ODSZKODOWANIE!

NO WIN - NO FEE

Ponadto, gdy sprawa zostanie rozstrzygnięta, będziesz miał prawo do jednego z prezentów: laptopa, telefonu komórkowego lub złotej monety. *** Nie każda sprawa gwarantuje nagrodę. Zadzwoń po szczegóły

Miałeś wypadek drogowy, przy pracy, poślizgnąłeś lub potknąłeś się co spowodowało wypadek, lub inne zdarzenie nie z Twojej winy? Zaniedbania lekarskie. Wypadki rowerowe Prawo rodzinne - prawa rodzicielskie i rozwody. Nasi prawnicy przywrócą uśmiech na Twojej twarzy. Wystarczy wejść na naszą stronę internetową, lub zadzwonić, aby zgłosić nam Twoje roszczenie!

Jeśli miałeś wypadek wystarczy zadzwonić na 0208 343 70 70 lub 0 78 16 64 63 45

Regulamin świadczenia usługi dostępny w naszych oddziałach lub on-line:

możemy odwiedzić cię w ciągu godziny od rozmowy.

info@ersans.co.uk

Spis treści

Kocham je po równo, ale...

DNA pecha

6 8

Na start Serwis informacyjny

39 40

Kocham je po równo, ale... CHARAKTERY

Nauka

No co ty?! czyli ciekawostki ze świata nauki

Historia 28

MODA NA ZDROWIE

Handel bronią made in PRL

Coś dla niejj

FOTOREPORTAŻ

Styl życia

Wybieram to, co robię

70 000 egzemplarzy co tydzień

Fragmenty książki

6622 6644 65 66

Krzyżówki Karnet kulturalny Kluby Dowcipy Horoskop

SStrefa ogłoszeń

SPOTKANIE Z TERAPEUTĄ

Nakład kontrolowany:

Serwis informacyjny

„KOKAINA”, ARKADIUSZ SIEDLECKI

Stylowe plemię

www.Panorama24.co.uk Tel. 020 3026 6550, Fax 020 3014 9607, Email redakcja@Panorama24.co.uk

Sport

Panorama na weekend P

Dookoła świata

Od 2007 roku, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii.

WRC

W koncertach dla Polonii jest mocc

Magazyn

Coś dla niego

Dużo dobrego jeszcze szcze przed nami!

PANORAMA

Kobieta

Kultura i sztuka

Legenda z Haguenau: historia francuskiego króla rajdów

Panoramiś

7 DNI PULS TYGODNIA

Panoramiś

Była sobie wioska TYGODNIK POWSZECHNY

I ty możesz zostać mówcą!

PLOTKORAMA

Męska rzecz

Zdrowe zęby to piękny uśmiech! PANORAMA

PANORAMA

Z życia 24

Viagra, futbol i sprawność fizyczna ARTYKUŁ PROMOCYJNY

Zostań Św. Mikołajem AKCJA „SZLACHETNA PACZKA”

DNA pecha

SYMPATIA.PL

Społeczeństwo 18

Legenda z Haguenau

67 j /Edit i l Redakcja/Editorial Redaktor prowadzący: Ilona Zimmer Tel. 020 3026 6550 ext. 7054, Email i.zimmer@Panorama24.co.uk Redakcja i korekta tekstów: Anna Marszałek Email a.marszalek@Panorama24.co.uk Reklama/Advertisement Sales Manager Katarzyna Dziwisz Tel. 020 3026 6550 ext. 7018

K i ść/A t Księgowość/Accounts Magdalena Kukuła Tel. 020 3026 6550 ext. 7041 i 7024 Email accounts@Panorama24.co.uk Studio Grafik prowadzący: Rafał Szmidt, Piotr Olszowski, Piotr Chronowski

Ogłoszenia

Serwis zdjęciowy Shutterstock, Getty Images, OmnisPress Photo Agency, TVN. Tygodnik rozpowszechnia artykuły na podstawie art. 25, 26, 29, 33 i 49 ust. 2 ustawy z dn. 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Dystrybucja/Distribution Robert Grygo Tel. 07581470063, distribution@Panorama24.co.uk

Magazyn Panorama jest dostępny w całej Wielkiej Brytanii. Aby znaleźć najbliższy punkt kolportażu wejdź na www.Panorama24.co.uk/dystrybucja i wpisz swój kod pocztowy.

KONKURS

L A D A N TRWA

WYGRAJ VOUCHER na £50

DO SAINSBURY’S!

W twojej okolicy nie ma ulubionych polskich gazet? Podaj nam kod pocztowy miejsca, z którego chciałbyś co tydzień brać Panoramę i wygraj voucher na £50 do .

W tym miesiącu nagrodę otrzymała Pani Weronika Michalak ze Swansea.

Aby wziąć udział w konkursie, wyślij maila na adres: konkurs@Panorama24.co.uk, w tytule wpisując DYSTRYBUCJA, a w treści kod pocztowy miejsca, w którym brakuje Ci Panoramy wraz z dopiskiem opisującym tę okolicę (polski sklep, stacja metra, nazwa osiedla, itp.). Spośród wszystkich nadesłanych zgłoszeń raz w miesiącu rozlosujemy voucher na £50 do Sainsbury’s!

NAD PRZEBIEGIEM KONKURSU CZUWA:

Na start

Satysfakcja lub zwrot gotówki gwarantowane Do zaszczytnych liczb z kariery sir Alexa Fergusona, który niedawno odszedł na emeryturę, możemy dodać zawrotną sumę 115547 – to ilość kopii autobiografii legendarnego trenera Manchesteru United, która sprzedała się w ciągu pierwszych 7 dni. To rekord bestsellerów Wielkiej Brytanii, jeśli chodzi o literaturę nienależącą do gatunku fikcji. Ale to nie wszystko. Do tego możemy bowiem dodać zgrabną liczbę 45, która oznacza... liczbę błędów, jakie sir Alex popełnił w swojej książce. Tyle przynajmniej, jak na razie, zdemaskowali czytelnicy. Kibice, którzy tuż po premierze autobiografii przebrnęli przez 402 strony, zaczęli zarzucać wydawcę informacjami o „kwiatkach”, które zawiera pozycja. Co znajdziemy w tym bukiecie? Sir Alex m.in. błędnie podał liczbę lat spędzonych przez Roya Keane’a na Old Trafford. Pomylił także wiek, w którym Ryan Giggs zadebiutował w United. Co na to sam zainteresowany? Na razie milczy, chociaż wydawca wydał oświadczenie, w którym zapewnia, że książka kilkukrotnie była sprawdzana zarówno przez osoby związane z Manchester United oraz ekspertów, i nie udało im się niestety wyłapać wszystkich błędów. A niezadowolonych czytelników zapewnia, że otrzymają zwrot pieniędzy wydanych na zakup książki. Drżyjcie wydawcy, bo wygląda na to, że właśnie został zapoczątkowany nietypowy precedens. Już nie tylko możemy w ten sposób testować producentów lodówek, elektroniki czy szamponów przeciwłupieżowych, ale także nierzetelnych autorów. I z pewnością wielu dociekliwych czytelników z tego prawa skorzysta. Ilona Zimmer

„Panoramę” podaj dalej! „Panorama” dociera do wielu miejsc w UK, jednak z pewnością masz rodzinę, czy znajomych, którzy nie mają tak łatwego dostępu do naszego tygodnika. Nie wyrzucaj przeczytanej „Panoramy” – podaj ją dalej.

NORAMIE”

ZA TYDZIEŃ NIE PRZEGAP W „PA

Bo czasem jeden przeczytany artykuł lub trafne zdanie potrafi zmienić czyjś świat!

piejj wybrać się na ajleepie Gdzie najl lii i Szkocji? Jakie są glii narty w Ang w Eunajlepsze ośrodki narciarskie ać się ropie i Polsce? Jak przygotow goo szaleństwa? weg moowe kondycyjnie do zim stwo nasze zeń piec bez o bać zad Jak i nie narty, Jeśl u? stok na ci i naszych dzie atrakcji w ch owy zim h to gdzie – lista innych Wielkiej Brytanii. stwo i wypoPoradnik „Zimowe szaleń ie”” już za mie am ora nor Pan „Pa w taj czynek” czy tydzień!

POMÓŻ

Zostań Świętym Mikołajem! Dołącz do akcji „Szlachetna Paczka” już dziś i pomóż potrzebującym polskim dzieciom, które dzięki Tobie

godnie spędzą nadchodzące święta Bożego Narodzenia. Więcej informacji na str. 18.

POMÓŻ

Zostań wolontariuszem WOŚP w Londynie W imieniu Hurricane of Hearts, organizatora londyńskiego finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który już 12 stycznia odbędzie się w klubie Scala na King’s Cross, zapraszamy wszystkich Polaków dobrej woli na spotkania

informacyjne dla osób, które chciałyby pomóc przy organizacji tego niezwykłego eventu i zostać wolontariuszem. Spotkania odbywają się w każdy wtorek o godz. 19.00 w sali PUNO w POSK

Znajdź znajomych na Wyspach!

(238-246 King St., W60 RF, London).

Więcej informacji na www. wospuk.com.

www.polacy.co.uk

”!

Jak sądzisz, ile banki zarabiają na Twojej niewiedzy?

KONKURSOWO Wygraj bilety na spektakl o Czerwonym Kapturku oraz mikołajki Już 8 grudnia w Ravenscourt Art’s Theatre będzie miało miejsce szczególne wydarzenie dla naszych milusińskich – dzieci będą mogły zobaczyć adaptację znanej i lubianej bajki o Czerwonym Kapturku, a w drugiej części programu spotkać się ze Świętym Mikołajem. Aby wygrać zaproszenie na spektakl oraz mikołajki, wyślij maila na adres konkurs@panorama24.co.uk, w tytule

Wygraj bilety na koncert Non Koneksja Już 30 listopada, o godz. 19.30 w londyńskim klubie Rhythm Factory wystąpi ekipa NON Koneksja w składzie: Lukasyno, Egon & Kriso. Jako support zagrają: Ziomale Rap Na Banicji, Kwiato, Marten oraz BeDone. W tym numerze „Panoramy” zapraszamy do lektury wywiadu z Lukasyno, a wszystkich miłośników hiphopowych rytmów – do udziału w konkursie, w którym do wygrania są wejściówki na koncert.

wpisując CZERWONY KAPTUREK, a w treści imię i nazwisko dziecka lub dołącz do konkursu „WYGRAJ BILETY NA SPEKTAKL O CZERWONYM KAPTURKU ORAZ MIKOŁAJKI” na portalu www.polacy.co.uk/konkursy. Lub prześlij swoją odpowiedź konkursową przez portal www.polacy.co.uk/ konkursy (konkurs „WYGRAJ BILETY NA KONCERT NON KONEKSJI”).

Aby wygrać bilet na koncert, prześlij na adres konkurs@panorama24. co.uk maila o tytule NON KONEKSJA, w treści wpisując swoje imię i nazwisko oraz odpowiedź na pytanie konkursowe: Jak naprawdę na imię ma Lukasyno?

Z pamiętnika Polki Chcesz opowiedzieć nam śmieszną historię związaną ze swoją pociechą? Pragniesz podzielić się swoimi troskami związanymi z poszukiwaniem pracy? Przeżyłaś na Wyspach prawdziwą przygodę? Byłaś świadkiem historii chwytającej za

Wyniki konkursów Bilety na koncert Patrycji Markowskiej, która wystąpi w trzech miastach UK, wygrali: 22.11 Glasgow: Dominika Szyba, Martyna Mikołajczak, Artur Borkowiak; 23.11 Manchester: Emilia Chachula, Mirosław Swatek, Hanka Rafalko, Izabela Cydejko, Justyna Kowacka; 24.11 Londyn: Radosława Szczerba, Anna Gwizdała, Monika Wozniak, Ewelina Polak, Marcin Majkowski.

serce? A może po prostu miałaś ciekawe perypetie w ostatnim czasie? Podziel się swoimi emigracyjnymi doświadczeniami z innymi Polkami!

£987.43 Tyle średnio odzyskujemy dla każdego z naszych klientów

Weź udział w konkursie „Z pamiętnika Polki” i wygraj supernagrody! Więcej na str. 45.

Bilety na koncert GrubSona, który odbędzie się 23.11 w Londynie, wygrali: Marta Jaworska, Beata Swatek, Lech Ambrozek, Artur Szczech, Marta Ardeli, Tomasz Krajewski, Krystyna Smykla, Andrzej Smolak, Małgorzata Dziedzic, Agnieszka Rojewska. Zaproszenia na przedstawienie „Pinokio”, które odbędzie się 1 grudnia o godz. 15.00 w POSK, wygrali: Anetta Michalak i Renata Korecka. Gratulujemy!

Jest nas już ponad

47820

Czy kiedykolwiek zaciągnąłeś lub wciąż spłacasz: • pożyczkę • kredyt hipoteczny • płaciłeś w ratach za samochód, lodówkę, czy inny sprzęt • używałeś karty kredytowej Jeśli tak, to prawdopodobnie płaciłeś niesłuszne ubezpieczenie PPI.

Nieważne, że podpisałeś kontrakt z instytucją finansową. Nie jest też istotne, że pracowałeś na umowę o pracę czy byłeś self-employed. My możemy Ci pomóc w odzyskaniu nadpłaconego ubezpieczenia i wywalczymy dla Ciebie rekompensatę.

Zadzwoń do polskiego konsultanta

020 3318 4629

Serwis

Polska lokalna SOSNOWIEC

Lewe zwolnienia Katowicka prokuratura przedstawiła lekarce z Sosnowca zarzuty brania łapówek w zamian za wystawienie fikcyjnych zwolnień. Chodzi o 1018 przypadków. To prawdopodobnie rekord Polski - twierdzi śląska policja. Za wystawienie L-4 kobieta brała od pacjentów od 30 do 100 zł. Wyliczono, że zarobiła w ten sposób co najmniej 50 tys. zł. źródło: GAZETA WYBORCZA KATOWICE

LUBIN

Pĳany kierowca Jeden z autobusów miejskich w Lubinie prowadził 38-latek, który miał w organizmie 3 promile alkoholu, a przy jego fotelu leżały puszki z piwem. Kierowca twierdził, że alkohol pił dzień wcześniej. Za kierowanie autobusem pod wpływem alkoholu mężczyźnie grozi do 2 lat więzienia.

Tajne więzienia CIA Europejski Trybunał Praw Człowieka odrzucił wniosek polskiego rządu o wyłączenie jawności planowanej na 3 grudnia rozprawy w sprawie domniemanych tajnych więzień CIA w Polsce. Będzie to pierwsza otwarta dla publiczności rozprawa w sprawie doniesień, że Polska pozwalała Stanom Zjednoczonym na więzienie i przesłuchiwanie podejrzanych o członkostwo w Al-Kaidzie. Reuters zaznacza, że polski rząd zaprzecza,

jakoby w Polsce istniało tajne więzienie CIA, a jednocześnie stoi na stanowisku, że jego komunikacja z trybunałem w Strasburgu powinna być tajna z uwagi na bezpieczeństwo narodowe. Domniemanie, że w Polsce – i w kilku innych krajach europejskich – mogły być tajne więzienia CIA, wysunęła w 2005 r. organizacja Human Rights Watch. Według niej takie więzienie w Polsce miało się znajdować w Kiejkutach lub w Szymanach na Mazurach. źródło: GAZETA.PL

Czym będą latać polscy politycy? Najważniejsi polscy politycy od 1 stycznia 2014 r. będą latać samolotami Polskich Linii Lotniczych LOT. Oferta tych linii była jedyną złożoną w przetargu na czarter dwóch średnich samolotów dla VIP-ów oraz w pełni spełniała warunki organizatora przetargu. Umowa będzie trwała 3 lata. Każda z maszyn o zasięgu powyżej 3,5 tys. km będzie w stanie zabrać na pokład

90 osób. Wyczarterowane samoloty będą stacjonować w Warszawie na Lotnisku Chopina i będą przeznaczone do wyłącznej dyspozycji VIP-ów. Jednak zanim LOT podpisze z rządem umowę, musi jeszcze uzyskać tzw. świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego III stopnia. To dokument potwierdzający zdolność przedsiębiorcy do zapewnienia ochrony informacji niejawnych. źródło: WPROST.PL

Pendolino pobił rekord prędkości! Z prędkością 270 km na godz. pojechał niedawno pociąg pendolino po Centralnej Magistrali Kolejowej w okolicach Włoszczowy Północ. To oznacza, że pobito dotychczasowy rekord.

Alstomu. Pierwszy z nich dotarł do Polski w sierpniu. Ich koszt sięga 400 mln euro, ale wraz z budową centrum serwisowego i utrzymaniem przez 17 lat będzie to kosztowało 665 mln euro. - Udało

się osiągnąć prędkość 270 km na godz. - mówi Zuzanna Szopowska, rzeczniczka PKP Intercity. To oznacza, że padł dotychczasowy rekord prędkości z 1994 r. wynoszący 250,1 km na godz., także należący do pendolino, ale starszego

PKP Intercity kupiło 20 pendolino od francuskiego

typu. - Ale to nie koniec, bo zamierzamy pojechać jeszcze szybciej - dodaje rzeczniczka. Rzeczywiście, jednym z elementów testów niezbędnych do uzyskania homologacji będzie przejazd z prędkością 275 km na godz. źródło: DZIENNIK.PL

źródło: WPROST.PL

CZĘSTOCHOWA

Gdzie się schował? Policja zatrzymała poszukiwanego listem gończym 36-letniego Patryka Z. Mężczyzna podejrzany jest o brutalne pobicie jednego z pracowników firmy, w której sam pracował. Został znaleziony przez funkcjonariuszy w mieszkaniu swojej koleżanki w… wersalce. źródło: DZIENNIK.PL

Wieś się rozwodzi Dotąd wydawało się, że to w miastach najwięcej osób się rozwodzi. Jak jednak wynika z danych GUS, robią to coraz częściej mieszkańcy wsi!

Wprawdzie mieszkańcy miast rozwodzą się ponad trzy razy częściej niż mieszkańcy wsi, ale przed zaledwie 13 laty na wsi rozpadało się ponad pięciokrotnie mniej małżeństw niż w

Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!

mieście - wynika z danych GUS. Zarówno na wsi, jak i w mieście kobiety są lepiej wykształcone niż mężczyźni. To zmieniło podejście do małżeństwa, Jak się bowiem okazuje, trzy czwarte

pozwów rozwodowych wnoszą właśnie panie. Mogą sobie pozwolić na to m.in. dlatego, że również na wsi kobiety są coraz bardziej samodzielne. źródło: DZIENNIK.PL

10 Serwis

Niebezpieczna operacja w Fukuszimie W uszkodzonej, japońskiej elektrowni atomowej Fukuszima rozpoczęło się usuwanie prętów paliwowych. Zdaniem ekspertów, niektóre mogą być uszkodzone. To niebezpieczna operacja. Ma potrwać wiele miesięcy. Pręty, których reaktorze numer 4 jest ponad 1300, to czterometrowe walce z radioaktywnym uranem w środku. Znajdują się w basenie z wodą, bo trzeba je bez przerwy chłodzić. Specjalny dźwig wyciąga je z basenu i przenosi do bezpiecznych zbiorników. Niektóre pręty mogą być uszkodzone. Akcja jest także niebezpieczna ze względu na promieniowanie – praca sześcioosobowej załogi może trwać najwyżej dwie godziny na dobę. Operacja ma się zakończyć się za kilkanaście miesięcy, potem trzeba będzie ją powtórzyć w pozostałych reaktorach. Całkowita likwidacja skutków katastrofy jądrowej w Fukuszimie nastąpi za ok. 40 lat. źródło: POLSKIERADIO.PL

Krwawe starcia w Libii 32 zabitych i blisko 400 rannych – to bilans ofiar zajść w Trypolisie, o jakim informuje libijskie ministerstwo zdrowia.

Walki wybuchły po protestach mieszkańców stolicy przeciw stacjonującej w mieście zbrojnej milicji. Demonstracje poprzedzające

DEMONSTRACJE BYŁY NAJWIĘKSZYMI, DO JAKICH DOSZŁO W OSTATNICH MIESIĄCACH

krwawe starcia były największymi, do jakich doszło w Libii w ostatnich miesiącach. Od czasu obalenia Muammara Kadafiego paramilitarne milicje, w wielu przypadkach opłacane przez państwo, wymknęły się spod kontroli. Na terenie kraju zaczęło dochodzić do licznych aktów przemocy i walk pomiędzy skłóconymi formacjami. To wywołało sprzeciw wśród ludności cywilnej. Ministerstwo obrony Libii oddelegowało dwa bataliony wojska w celu oddzielenia walczących grup. Żołnierzom wydano zakaz strzelania do osób, które nie zachowują się w sposób agresywny. źródło: GAZETA.PL

Katastrofa lotnicza w Rosji Samolot pasażerski Boeing 737 należący do rosyjskiej krajowej kompanii lotniczej Tatarstan rozbił się podczas lądowania na lotnisku w Kazaniu, stolicy rosyjskiej republiki Tatarstanu. Zginęli wszyscy znajdujący się na pokładzie pasażerowie i członkowie załogi, czyli 50

osób. Jak się okazuje, jedną z ofiar wypadku jest Irek Minnichanow, syn prezydenta tej republiki Rustama Minnichanowa. Zginął również Aleksandr Antonow, szef miejscowego oddziału rosyjskich służb specjalnych FSB. Maszyna startowała z podmoskiewskiego lotniska w Domodiedowie. Według rosyjskiego komitetu śledczego Boeing 737 „spadł

na pas startowy i stanął w płomieniach”. Zaraz potem, jak informuje miejscowa policja, nastąpiła potężna eksplozja. Władimir Markin, rzecznik prasowy rosyjskiego komitetu śledczego powiedział, że za najbardziej prawdopodobne przyczyny tragedii uważa się błąd pilota, złe warunki meteorologiczne lub problem techniczny. źródło: EURONEWS.COM

Zabójstwa polityczne w Grecji Nieznane dotychczas ugrupowanie – Walczące Siły Rewolucyjne – poinformowało, że jego członkowie zamordowali dwóch sympatyków skrajnie prawicowej partii Złota Jutrzenka w Grecji.

List od organizacji opublikował portal Zouglas, który otrzymał oświadczenie dostarczone na dysku pamięci przenośnej USB w plastikowej torbie. Nowa lewicowa organizacji podkreśliła w dokumencie, że

do zabójstwa doprowadziło zamordowanie lewicowego muzyka, Pawlosa Fyssasa 2 listopada. Do morderstwa muzyka przyznał się członek Złotej Jutrzenki. W 18stronicowym dokumencie Walczących Sił Rewolucyj-

nych poinformowano, że rozpoczyna się „narodowa kampania, której celem jest wyrzucenie neonazistowskich kanalii ze Złotej Jutrzenki tam, gdzie ich miejsce, czyli na śmietnik źródło: WPROST.PL historii”.

Król niezadowolony z niższej pensji Były król Belgów, Albert II skarży się, że po lipcowej abdykacji znacznie obniżył się poziom jego życia. Nie dostaje już 11,5 mln euro rocznie, lecz 923 tys. brutto. Chce więc, by część wydatków pokrywało państwo. Jednak rząd wyklucza zmiany w królewskiej dotacji. Przez 20 lat na tronie Albert II otrzymywał od skarbu państwa 11,5 mln euro rocznie. Te środki przeznaczał m.in. na wypłaty dla pracowników, wizyty państwowe i

utrzymanie królewskich posiadłości. Jednak, gdy 21 lipca 2012 r. 79-letni monarcha abdykował, królewskie pobory przeszły na jego syna Filipa, a dla emerytowanego króla zarezerwowano jedynie ustaloną przez parlament dotację. Gdyby nie czerwcowa reforma, która zakłada opodatkowanie tej sumy, do kieszeni króla trafiałoby 923 tys. euro – tyle samo, ile jako książę otrzymywał źródło: GAZETA.PL jego syn. ALBERT II CHCE, BY CZĘŚĆ JEGO WYDATKÓW POKRYWAŁO PAŃSTWO

Budynek w Strefie Zero już otwarty Niedawno otwarto Gmach World Trade Center 4 należący do nowego kompleksu budowanego w Strefie Zero w Nowym Jorku po atakach z 11 września 2001 r. Wieżowiec ma 72 piętra i powierzchnię 214 tys. m kw. 298-metrowy szklany budynek wart jest 2 mld dolarów. Posiada największy w mieście elegancki hol wyłożony marmurami oraz wielki taras na 57. piętrze z malowniczym widokiem na Nowy Jork i New Jersey. To pierwszy

budynek wzniesiony na terenie Strefy Zero po tragedii z 2001 r. World Trade Center 4 ma charakter komercyjny. Nie będzie dostępny dla turystów, z wyjątkiem specjalnie organizowanych wydarzeń. Deweloperem gmachu, najniższego z planowanych w Strefie Zero drapaczy chmur, jest prywatny przedsiębiorca Larry Silverstein. Nowoczesny projekt wykonał japoński architekt Fumihiko Maki. Pierwsi pracownicy biur pojawią się w przyszłym roku. źródło: TVN24.PL

Możesz kupić obywatelstwo UE! Na Malcie weszło w życie prawo, na 0 tys. eu o mocy którego za 650 euro można będzie nabyćć obywatelstwo tego kraju. Osoby, które zdobędą w ten sposób obywatelstwo Malty, edlazyskają możliwość osiedlania się i podejmowaniaa aju pracy w dowolnym kraju UE. Z kolei za kolejne 25 tys. euro kupić będzie można także obywatelstwo dla

członków swojej rodziny. Malta początkoa e a sprzedać spr edać 45 paszportów, co woo zamierza przyniesie rządowi zysk zy rzędu 30 mln euro. przezn Państwo chce przeznaczyć te środki na Pre nowe inwestycje. Premier Malty, Joseph Muscat podkreślił, że liczy, iż sprzedając obywatelstwa obywatelstwa, jego kraj przyciągnie inwestor inwestorów. Według wstępsz nych szacunków, rocznie zaku zakupem maltańskich pa paszportów może być zainteresowanych ok. 200-300 osób. źródło: WPROST.PL

12 Serwis

Turcja dba Pigułka „po” dostępna bezz recepty o swój wizerunek Rząd Turcji, kierowany przez Recepa Tayyipa Erdogana, postanowił przeznaczyć 250 mln dolarów na stworzenie całodobowej telewizyjnej stacji informacyjnej nadającej po angielsku. Stację stworzyć ma państwowy kanał TRT. Decyzja o jej powołaniu została przyspieszona przez – jak określił to Erdogan – kłamliwe przedstawianie czerwcowych protestów w Turcji przez światowe media. Pomysł powstał jednak już kilka lat temu. - Emisję programu chcemy zacząć w drugiej połowie przyszłego roku. To największa inwestycja w historii tureckiej telewizji - powiedział Birol Uzunay, rzecznik TRT. - Mamy potrzebę, aby mówić światu o tym, co dzieje się w naszym kraju, i dlatego nie możemy mówić o tym tylko po turecku - dodał. Stacja ma być nadawana w 30 krajach świata. Podobne stacje założyły już Rosja i Francja. źródło: WPROST.PL

Pigułka „po stosunku” ma być w przyszłości dostępna bez recepty - zadecydowała Rada Federalna Niemiec. W ten sposób kobiety będą mogły łatwiej uchronić się przed niechcianą ciążą.

Pigułka „po stosunku” to awaryjny środek antykoncepcyjny, przeznaczony do użycia po współżyciu. Pigułki Levonorgestrel mają być dostępne wy-

łącznie w aptekach z obowiązkową konsultacją farmaceuty. Na inne środki, niektóre z nich znacznie skuteczniejsze, nadal będzie wymagana recepta. Zwolennicy tego rozwiązania wskazują na pozostałe kraje europejskie, gdzie pigułka „po stosunku” jest dostępna bez recepty już od dawna, a liczba aborcji spadła. - Mamy nadzieję, że wprowadzenie braku wymogu recepty nie

doprowadzi do pogorszenia się sytuacji w obszarze opieki czy doradztwa dla dziewcząt i kobiet, a przez to do wzrostu liczby aborcji - mówił prezes stowarzyszenia zawodowego

ginekologów, Christian Albring. źródło: GAZETA.PL

W Szwecji brakuje… więźniów! W 2013 r. w Szwecji zamknięto cztery więzienia. Powód? W kraju jest za mało... więźniów i więzienia świecą pustkami! W latach 2010-2012 liczba osadzonych w szwedzkich więzieniach spadła o 6 proc. W tym roku ma zmniejszyć się o kolejne 5-6 proc. W Szwecji jest dziś ok. 5 tys. więźniów (cały kraj liczy 9,5 mln obywateli). Tak niska

liczba osadzonych jest wynikiem tego, że sądy coraz rzadziej orzekają wobec skazanych kary bezwzględnego więzienia – zamiast tego w stosunku do osób skazywanych za przestępstwa nieprowadzące do przemocy stosuje się kary zastępcze (kara ograniczenia wolności, dozór elektroniczny). Skandynawia osiąga również sukcesy w resocjalizacji więźniów –

mniej niż 30 proc. przestępców po wyjściu na wolność znów popada w konflikt z

Poślubiła manekina! Sanja Sek Seke, 21-letnia mieszkan mieszkanka Serbii, nie mogła po pogodzić się z nagłą śm śmiercią swojego narzeczon narzeczonego. Postanowiła więc poślubić pośl go, ubierając manekina w jego garnitur! 29-letni Igor Ig zmarł nagle na atak serca kilka dni przed ślubem. Był miłością

z dzieciństwa 21-letniej Serbki. - Byliśmy razem, odkąd skończyłam 16 lat, a wszystko, co chciałam zrobić, to spędzić swoje życie z nim - mówi kobieta. Seke podkreśla, że 2 lata, które spędziła bez ukochanego, były prawdziwym koszmarem. - Przyjaciele mówią, że pewnie byłoby mi łatwiej, gdybym zdążyła poślubić

Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!

Igora. Pomyślałam, że może powinnam zrealizować to marzenie i wyjść za niego - powiedziała. Seke zdecydowała więc zorganizować uroczystość zaślubin z... ma-ur nekinem ubranym w garnitur zmarłego mężczyzny. - Dla mnie to było jak spełnienie czegoś, co pozwoli mi nora. malnie żyć - mówiła kobieta. źródło: WPROST.PL PL

prawem (dla porównania w USA jest to 60 proc.). źródło: WPROST.PL

Kolizje samochodowe, drobne stłuczki

Zdarzenia w miejscach publicznych

Utrata zdrowia w miejscu pracy

Wypadki na wakacjach

Choroby zawodowe

Niesłuszne zwolnienia

Uszkodzenia ciała

Zaniedbania lekarskie

Zwrot ubezpieczenia kredytu

Odzyskaj pieniądze, które Ci się należą Z nami Twoja sprawa jest bezpieczna! Jesteśmy autoryzowani przez brytyjskie Ministerstwo Sprawiedliwości. Twoje dane chronimy zgodnie z obowiązującym prawem – jesteśmy zarejestrowani w Information Commissioner’s Office. Patrick Gordon jest częścią grupy Omni Finances.

Patrick Gordon Tel: 020 3318 4626 Kom/SMS: 078 22 111 222 Pon. - Pt. 8.00-18.30 Sob. 8.00-16.30 Dojeżdżamy do klientów w całej Anglii!

We are regulated by the Ministry of Justice in respect of regulated claims management activities. Our authorisation number is CRM26705. We are registered with Information Commissioner’s Office registration number Z2680674.

14 Serwis

Otwarcie rynku pracy było błędem?

Polskie linie lotnicze najbardziej hałaśliwe! Polskie Linie Lotnicze LOT zostały uznane za najbardziej hałaśliwe spośród 50 największych użytkowników głównego londyńskiego portu lotniczego Heathrow.

pierwszy tego rodzaju klasyfikuje 50 najważniejszych korzystających z Heathrow towarzystw lotniczych według sześciu kryteriów uciążliwości hałasu. Na pierwszym miejscu listy najcichszych użytkowników tego lotniska znalazły się British Airways (ale tylko w odniesieniu do ich połączeń krótkodystansowych), następnie: Virgin

„Wszystkie samoloty we flocie PLL LOT S.A. spełniają wszelkie Atlantic, Aer Lingus, American wymagania Organizacji Airlines i australijskie towaMiędzynarodowego Lotnictwa rzystwo Qantas. źródło: TVN24.PL Cywilnego w zakresie hałasu” LOT ODPIERA ZARZUTY - odpowiada LOT. Dokument I TWIERDZI, ŻE SPEŁNIA opublikowany w ramach WSZELKIE WYMOGI programu „Fly Quiet” jako

Były minister spraw wewnętrznych Wielkiej Brytanii, Jack Straw ocenił, że otwarcie brytyjskiego rynku pracy m.in. dla Polaków było „spektakularnym błędem”. Wyjaśnił, że zamiast szacowanych 13 tys. emigrantów z Europy Wschodniej, na Wyspy

przyjeżdżało ćwierć miliona osób rocznie. „Z wyliczeń wynikało, że poziom emigracji będzie niewielki. Sądziliśmy, że rocznie do Wielkiej Brytanii przyjedzie od 5 do 13 tys. emigrantów. Te szacunki okazały się bezwartościowe, bo w szczytowym okresie do kraju przyjeżdżało ćwierć miliona osób rocznie” - napisał. Polityk

przypomniał przy okazji, że takie kraje, jak Francja czy Niemcy zdecydowały się utrzymać zasadę, która uniemożliwiała emigrantom rozpoczęcie pracy do 2011 r. „Sądziliśmy, że będzie dla nas korzystne, jeśli ci ludzie tu przyjadą i zaczną pracować od 2004 r.” - stwierdził Straw. źródło: WPROST.PL/GAZETA WYBORCZA

Szczodry książę Karol

Książę Karol, następca brytyjskiego tronu od 61 lat, przekaże swoją państwową emeryturę organizacji charytatywnej wspierającej osoby w podeszłym wieku. Książę skończył 65 lat, osiągając tym samym ustawowy

wiek wie emerytalny. Prawo do emerytury em nabył, służąc 5 lat w ma marynarce wojennej. Po odejściu ze służby opłacał składkę em ną z własnej emerytalną inic y. Maksymalna inicjatywy. pod owa emerytura podstawowa wa wynosi państwowa 10,15 funtów obecnie 110,15 wo i przysłutygodniowo om, guje osobom, które mająą co najmniej 30letni okress

składkowy. Roczny przychód księcia Walii z posiadłości ziemskich (Duchy of Cornwall), które na mocy prawa przechodzą na na oficjalnego następcę tronu, wynosi ok. 19 mln funtów rocznie. O Od tego dochodu Kar płaci podatek książę Karol w osób uważa, PIT, choć wiele powinie płacić podatek że powinien poni CIT, ponieważ Duchy of Cornw jest faktyczCornwall nie korporacją. źródło: GAZETA.PL

Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!

SMACZNIE JAK U MAMY

BAR MLECZNY MIŚ

NAJLEPSZA POLSKA RESTAURACJA W LONDYNIE NDYNI

Oferta świąteczna

szeroki wybór dań świątecznych – zamów już teraz

Abonament dla klientów Dowozimy obiady do domu!!!

sw19, sw18, sw17, sw16, sw12 w obrębie do 5 mil!!!

Catering na imprezy

Wynajmij Misia na impreze: urodziny, chrzciny, komunie ...

Godziny otwarcia: pon. - sob. 800 – 2130, niedziela 900 – 2130 178 MITCHAM ROAD TOOTING BROADWAY LONDON, SW17 9NJ

0208 682 0603 07526008117 07526008111

WWW.MISBARMLECZNY.CO.UK Mis-Bar-Mleczny

Reklama: 020 3026 6550

24.co.uk

Artykuł promocyjny

narzędzi prawnych pozwalających na skontrolowanie takiej umowy. Założenie Limited Company w Wielkiej Brytanii nie oznacza konieczności zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Celem spółki w Anglii jest m.in. brak obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych do polskiego ZUS. W celu dopełnienia formalności po stronie brytyjskiej konieczna będzie twoja fizyczna obecność w Londynie. Trzeba przejść przez całą procedurę: rejestracja spółki, uzyskanie numeru ubezpieczeniowego National Insurance Number, wizyta w banku w celu otwarcia konta bankowego. Zatrudniając się we własnej spółce w Wielkiej Brytanii, polscy przedsiębiorcy zyskują nie tylko niższe składki ubezpieczeniowe, ale także niższy podatek. Więcej informacji na ten temat uzyskasz na stronie www.taxways.co.uk.

Ile to kosztuje?

Aby wyrejestrować się legalnie z ZUS-u, nie musisz posiadać umowy o pracę w pełnym wymiarze godzin.

Optymalizacja ZUS Optymalizacja ZUS to temat, który stał się popularny na przestrzeni ostatnich kilku lat. Podejrzane praktyki niektórych agentów polegające na masowym „eksporcie” Kowalskich do Anglii oraz negatywny stosunek ze strony polskich urzędów powoduje jednak, iż nadal nieliczni prowadzący działalność gospodarczą decydują się na to rozwiązanie.

ptymalizacja ZUS w Anglii jest dobrym sposobem dla firm pragnących obniżyć koszty oraz jest szansą na nabycie prawa do emerytury brytyjskiej. Poniżej przedstawimy legalne sposoby zoptymalizowania składek ubezpieczeniowych.

Zrezygnuj z ZUS już dziś Jeśli prowadzisz firmę w Polsce lub na terenie Unii Europejskiej, możesz

zostać wyłączony z polskiego (lub innego unijnego) systemu ubezpieczeń społecznych i zacząć podlegać systemowi brytyjskich ubezpieczeń. Możesz to załatwić za pośrednictwem strony www.taxways.co.uk. Taxways.co.uk nie występuje w tym przypadku jako agencja pośrednictwa pracy w Wielkiej Brytanii, ale wskazuje rozwiązania pozwalające na legalne zatrudnienie pracownika we własnej spółce w UK oraz objęcie go tutejszym systemem społecznym.

Procedura krok po kroku Wyrejestruj się z ZUS. Możesz tego legalnie dokonać na podstawie umowy o pracę w innym kraju UE, w tym przypadku w Wielkiej Brytanii. Umowa o pracę nie musi obejmować pełnego wymiaru godzin. Wystarczy nawet kilka dni, ponieważ pracownik w tym przypadku nie jest rozliczany z czasu pracy fizycznie spędzonego w siedzibie spółki w Wielkiej Brytanii. Polski ZUS nie ma możliwości ani

Koszt optymalizacji ZUS w polskiej kancelarii wynosi ok. 500 zł miesięcznie. Abonament taxways.co.uk za opiekę oraz wszystkie wymagane rejestracje, wraz z adresem korespondencyjnym w Anglii wynosi 75 funtów miesięcznie i jest ok. 25 proc. tańszy niż oferują to polskie kancelarie.

Od czego zacząć? Zamów optymalizację ZUS bezpośrednio na stronie www.taxways. co.uk mailem lub przez formularz dostępny na naszej stronie. Zapraszamy WWW.TAXWAYS.CO.UK Licencjonowana kancelaria rachunkowa MAAT MIP

Horizon Tax Ltd t/a TaxWays.co.uk www.taxways.co.uk info@taxways.co.uk 0192 344 2750

16 Fotopanorama

Dhaka, Bangladesz. Oto jedno z najbardziej zanieczyszczonych miejsc na świecie. Tamtejsze garbarnie codziennie wypuszczają do rzeki ok. 22 tys. litrów sześciennych toksycznych i często rakotwórczych odpadów. Mycie zębów na własne ryzyko! Medan, Indonezja. Sumatrzański wulkan Sinabung przebudził się po raz kolejny. 14 listopada doszło do erupcji, w wyniku której kilka tysięcy mieszkańców z okolicznych wiosek zostało ewakuowanych.

Playa Vista, Kalifornia. Coś tu nie gra, ale co? Słynna agencja reklamy i designu 72andSunny zaadoptowała na nowe biuro dawne miejsce pracy Howarda Hughesa – amerykańskiego pilota i konstruktora samolotów. Rzeczywiście, odlotowe wnętrze!

Reklama: 020 3026 6550

Londyn, Anglia. W Londynie już możemy poczuć magię nadchodzących świąt Bożego Narodzenia. Na zdjęciu wystawa „Ideal Home Show at Christmas”.

Broughton, Anglia. AirBus Beluga, przystosowany do transportu ogromnych ładunku, ociężale wzbija się w powietrze wypełniony wielkimi częściami do montażu innych samolotów. Pojawia się tylko pytanie: jakim cudem „to” lata?

Madryt, Hiszpania. Protest organizacji Femen przeciwko wprowadzeniu nowego prawa aborcyjnego przerodził się w dramatyczne oblężenie parlamentu. Policja musiała działać szybko.

Janków Przygodzki, Polska. Rozszczelnienie gazociągu było przyczyną tragedii w małej miejscowości pod Ostrowem Wielkopolskim. W wyniku pożaru dwie osoby zginęły a 13 zostało rannych, w tym troje dzieci.

Ayr, Szkocja. Witajcie w domu! Dwuletni Scott Boyle wypatruje taty pośród żołnierzy, którzy właśnie wrócili na Wyspy z Afganistanu. Londyn, Anglia. Od 13 listopada w Muzeum Madame Tussauds możemy stanąć twarzą w twarz z kolejnym członkiem woskowej rodziny królewskiej. Książę Harry zaprezentuje nam się w arktycznej stylizacji.

24.co.uk

Wspomóż akcję „Szlachetna Paczka”, pomagając biednym i pokrzywdzonym polskim dzieciom i rodzinom, których nie stać na to, aby godnie i dostatnio spędzić święta Bożego Narodzenia w tym roku.

Pomóż potrzebującym dzieciom w Polsce! Zostań Św. Mikołajem! Dołącz do akcji w Londynie – „Polish Express” i „Panorama” już po raz trzeci organizują

„Szlachetną Paczkę”

wśród rodaków na emigracji.

Ośmioosobowa rodzina Pani Magłorzaty i Pana Jerzego nie prosi o wiele, a potrzebuje właśnie Ciebie: Polaka o wielkim sercu – na stronie obok sprawdź, co możesz jej podarować i przynieś to do jednego z punktów zbiórki w Londynie. Dołącz do akcji – to niewiele kosztuje, a radość polskiej rodziny, która zostanie obdarowana, będzie również najwspanialszym świątecznym prezentem dla Ciebie.

Organizatorzy:

Partnerzy:

24.co.uk

Reklama: 020 3026 6550

„Szlachetna Paczka” w Londynie Od dzisiaj „Panorama” wraz z partnerami akcji „Szlachetna Paczka” prowadzi zbiórkę darów dla potrzebującej rodziny z Polski.

odzina wielodzietna to wielkie źródło radości, ale także trosk i problemów, którym trzeba stawić czoła każdego dnia. Pani Małgorzata (31 l.) i Pan Jerzy(37 l.) wychowują wspólnie szóstkę dzieci: Jasia (7 mies.), Pawełka (4 l.), Ewelinkę(6 l.), Natalkę (8 l.), Kasię (10 l.), Piotrusia (11 l.). Tak liczną gromadkę nie jest łatwo wyżywić z polskiego zasiłku – Pan Jerzy ma chory kręgosłup, więc nie może podjąć pracy fi zycznej w swoim fachu i musi szukać zatrudnienia w innej formie. Dodatkowym obciążeniem dla budżetu rodziny jest choroba 10-letniej Kasi, która urodziła się bez zmysłu słuchu. Ośmioosobowa rodzina mieszka w małym dwupokojowym mieszkaniu, wymagającym remontu. Po odliczeniu kosztów utrzymania rodzinie pozostaje niewiele pieniędzy na utrzymanie rodziny i żywność, nie wspominając o książkach dla dzieci do szkoły czy zimowych ubraniach.

Czego potrzebuje rodzina Małgorzaty i Jerzego? Żywność: ryż, kasza, makaron, mąka, cukier, olej, dżem, herbata, kawa Środki czystości: proszek do prania, płyny czyszczące, płyn do mycia naczyń Odzież: kurtka zimowa i zimowe kozaki dla Kasi (10 l., 135-140 cm wzrostu, obuwie nr 33), kurtka zimowa i zimowe kozaki dla Natalii (8 l., 135-140 cm wzrostu, obuwie nr 32), spodnie dresowe i zimowe trapery dla Pawła (4 l., 110-116 cm wzrostu, obuwie nr 29), kurtka

zimowa dla Piotra (11 l., 145-150 cm), komWłaścicielom Baru Mlecznego MIŚ, binezon zimowy dla Michała (7 m-cy, 80-86 Właścicielom kliniki My Medyk Ltd, cm), kurtka przejściowa i zimowe kozaki dla Dyrekcji Polskiej Szkoły Sobotniej im. Eweliny (6 l., 122-128 cm wzrostu, obuwie nr M. Konopnickiej z Londynu 30), zimowe obuwie dla Jerzego (rozmiar 42). za umożliwienie zbierania darów w swojej Wyposażenie mieszkania: kołdra, po- siedzibie. duszka, narożnik (2,5x1,6m) Pomoce szkolne: zeszyty, bloki, kredki, Gdzie mogę przynieść dary farbki dla potrzebującej rodziny?

Jak przygotować paczkę? Przygotowane produkty zapakuj do kartonu podpisanego „SZLACHETNA PACZKA”. Pamiętaj, że w paczce powinny znaleźć się suche i trwałe produkty spożywcze – prosimy nie pakować produktów, które łatwo mogą ulec uszkodzeniu, wylaniu, zgnieceniu w transporcie. Rzeczy (zwłaszcza ubrania), które przygotujesz dla rodziny, nie muszą być nowe, ale powinny być dla niej prezentem. Przygotuj więc „Szlachetną Paczkę” tak, by podniosła poczucie wartości obdarowanych przez Ciebie osób. Dziękujemy wszystkim rodakom wielkiego serca, którzy pomogą rodzinie Pani Małgorzaty i Pana Jerzego, a w szczególności partnerom, którzy zdecydowali się zaangażować w akcję: Firmie Poland Express Ltd za przewiezienie zebranych darów do potrzebującej rodziny w Polsce; Dyrekcji Polskiego Ośrodka SpołecznoKulturalnego oraz Stowarzyszeniu Techników Polskich w Wielkiej Brytanii,

Zbiórkę prowadzimy w poniższych miejscach w Londynie aż do 1 grudnia:

1. POSK – PORTIERNIA 238-246 King Street, London W6 0RF www.posk.org

2. BAR MLECZNY MIŚ 178 Mitcham Road, Tooting Broadway, London SW17 9NJ www.misbarmleczny.co.uk

3. MY MEDYK LTD – EALING BROADWAY 19 The Mall, London W5 2PJ www.medyk.co.uk

4. MY MEDYK LTD – HANGER LANE 2 - 4 Abbey Parade, London W5 1EE

5. POLSKA SZKOŁA SOBOTNIA IM. M. KONOPNICKIEJ – SZKOLNA KAWIARENKA Queens Park Community School Ayleston Avenu, London NW67BQ www.polskaszkolawillesdengreen.co.uk

Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!

Prowadzisz działalność gospodarczą?

Chcesz rozszerzyć swoje usługi? Zajmujemy się pomocą Polakom w uzyskiwaniu odszkodowań oraz wszelką obsługą prawną p ra możliwość współ cy ń do zwo d a Z

eg nasz

wi edsta o prz

ciela i

o zapytaj

Sylwia Kowalczyk

Lexito is regulated by the Solicitors Regulation Authority. Our SRA No. 599311.

Field Director

075 0537 7812

20 Społeczeństwo

Kocham je po równo, ale... Wielu ojców faworyzuje najmłodsze córki, zaś wiele matek hołubi najstarszych synów. Jakie konsekwencje może mieć wyróżnianie jednego dziecka, a pomĳanie drugiego? Niewiele rzeczy przynosi tak katastrofalne skutki, jak świadomość, że rodzice kochają rodzeństwo bardziej; może nie tyle „bardziej”, www.charaktery.eu co „z większą łatwością”. Siostry i bracia uluArtykuł pochodzi z „Charakterów” 11/2013 bieńców pozostają czujne i wychwytują każde niesprawiedliwe potraktowanie ich przez rowielbiam Franka, jest taki kre- dziców. I przez całe życie rozpaczliwie próatywny, inteligentny, wygadany, bują zrozumieć, co z nimi jest nie tak… przebojowy. Na wywiadówkach Instynkt czy kultura? pękam z dumy, że mam takiego syna. I jednocześnie czuję W przeprowadzonym niedawno na Universię winna, bo do córki ciągle mam jakieś sity of Bristol badaniu zaledwie co dwunasty „ale”, ciągle ją pouczam, łatwiej dostrzegam rodzic przyznał się otwarcie do posiadania jej pomyłki niż sukcesy - przyznaje Agata, ulubieńca. Ponad 60 proc. rodziców stwierdzimama dwunastoletniego Franka i ośmiolet- ło, że nie poświęca dzieciom „tyle samo” uwaniej Emilki. Czyta poradniki o wychowaniu, gi. Co czwarty z tych, którzy mają ulubieńca, szuka wskazówek, jak okazywać miłość dzie- powiedział, że jest nim starsze dziecko. Dlaciom, by wszystkie czuły się traktowane tak czego? Bo „mogliby robić z nim więcej rzeczy”. samo. To dla Agaty ważne, bo sama pamięta Inne powody podawane przez rodziców to silz dzieciństwa smak bycia tą „mniej kochaną” niejsza więź (42 proc.) oraz nieposłuszeństwo córeczką. Jej rodzice wpatrzeni byli w młod- pozostałych pociech (13 proc.). szą siostrę – wybitnie uzdolnioną muzycznie Starsze potomstwo jest lepiej żywione i ma – i nawet jeśli zaprzeczali, Agata i tak czuła, wyższe IQ, ponieważ – jak sądzą badacze – w że w sercu rodziców jest na drugim miejscu. początkowym okresie życia cieszy się niepoTym bardziej teraz, gdy jest matką, nie chce dzielną uwagą rodziców. Badanie obejmufaworyzować syna. A jednak... - To silniejsze jące 14 tys. rodzin wykazało ponadto, że o ode mnie. Boję się, że córka będzie się czuła każde następne dziecko rodzice troszczą się gorsza, tak jak ja czułam się gorsza w dzie- „znacznie mniej”. Psychologowie ewolucyjni ciństwie, bo nie hołubiona przez rodziców przypuszczają, że za wyróżnianiem starszych tak jak siostra - zamartwia się Agata. Gdy dzieci często stoi darwinowska logika: pierwoostatnio zwierzyła się z tego problemu kole- rodnym poświęca się tak wiele czasu i energii, żankom w pracy, nie okazały jej zrozumienia, że potem tę „inwestycję” warto kontynuować. bo – jak twierdziły – one darzą miłością swo- Gdy emocjonalne lub materialne zasoby rodzije dzieci po równo. W takie zapewnienia nie ny są ograniczone, rodzice faworyzują dzieci, wierzy amerykański pisarz Jeffrey Kluger, które mają największy potencjał, aby rozwĳać który twierdzi, że faworyzowanie dziecka jest się i rozmnażać – twierdzą naukowcy. Biologiczny narcyzm skłania nas do faworyczymś naturalnym dla ludzi. W najnowszej książce „The Sibling Effect: What the Bonds zowania najstarszego i najzdrowszego potomAmong Brothers and Sisters Reveal About stwa, ponieważ te dzieci z większym prawdoUs” pisze: „W moim przekonaniu 95 procent podobieństwem odniosą sukces reprodukcyjny rodziców na świecie ma ulubione dziecko, a i przekażą najwięcej rodzinnych genów następpozostałe 5 procent kłamie”. Być może Klu- nym pokoleniom. - Matki i ojcowie pomagają ger nieco dramatyzuje, jednak badania poka- głównie dzieciom odnoszącym sukcesy – zazują, że jego przekonania wcale nie odbiegają wodowe lub osobiste – ponieważ te osiągnięcia daleko od rzeczywistości. „Nie mam ulubio- postrzegane są jako sukces rodzica. Przez 18 nego dziecka!” – to jedno z białych kłamste- lat wiele poświęcili, aby wychować dziecko, wek (prezenty przynosi Święty Mikołaj, dzie- więc gdy czują, że ich wysiłek nie poszedł na ci rodzą się w kapuście, a wróżka-zębuszka marne, że sprawdzili się jako opiekunowie, fawsuwa pieniążek pod poduszkę itp.), jakie woryzują je również wtedy, gdy jest już dorosłe. słyszymy w dzieciństwie od rodziców. Można to wytłumaczyć nadzieją rodziców, że

gdy się zestarzeją, sami otrzymają od ulubieńca opiekę i pomoc - uważa psycholog rozwojowy prof. Karen L. Fingerman z University of Texas w Austin. Z tą opinią nie zgadza się dr Ilan Shrira, psycholog społeczny z chicagowskiego Loyola University. Jego zdaniem pomimo tabu dotyczącego rodzinnych ulubieńców, „niektóre przypadki rodzicielskiego faworyzowania są usprawiedliwione, a nawet niezbędne”. Dotyczy to na przykład sytuacji, kiedy rodzice

Gdy emocjonalne lub materialne zasoby rodziny są ograniczone, rodzice faworyzują dzieci, które mają największy potencjał, aby rozwĳać się i rozmnażać. Jednak taka sytuacja może negatywnie wpłynąć na dalsze życie zarówno tego „lepszego”, jak i „gorszego” dziecka.

Reklama: 020 3026 6550

poświęcają większą uwagę noworodkom niż starszemu potomstwu, dzieciom chorym lub niepełnosprawnym. - Ponadto w rodzinach patchworkowych rodzice faworyzują swoje biologiczne dzieci, w kulturach patriarchalnych – chłopców. W naszym społeczeństwie często faworyzowane jest dziecko pierwsze i ostatnie, kosztem środkowego. Na pewnym etapie życia zarówno te pierworodne, jak i najmłodsze mają rodziców tylko dla siebie. Ogólnie rzecz ujmując, starsze dzieci otrzymują od rodziców najwięcej przywilejów, najmłodsze – najwięcej uczuć. Nawet w zachodniej kulturze rodzice odmiennie traktują chłopców i dziewczęta – i to już od niemowlęctwa, twierdzi dr Laura S.

Kastner, wykładająca psychologię kliniczną i behawioralną na University of Washington: - W rodzinach często można zaobserwować tatę bezradnego wobec uroku swojej małej księżniczki czy też bezgraniczne uwielbienie matki dla najstarszego syna. - Takie wzorce są powszechniejsze, niż mogłoby się nam zdawać - dodaje Catherine A. Salmon z University of Redlands w Kalifornii. Wyniki jej badań, opublikowane w „Human Nature” ujawniły, że „kandydatem na ulubieńca matki najczęściej jest pierworodny syn, a ojca – najmłodsza córka”. Co więcej, według badaczki rodzice wydają się najbardziej doceniać u dziecka płci przeciwnej te cechy, które – paradoksalnie – są bliskie ich własnej płci. A zatem wrażliwa matka będzie wyróżniać syna poetę, a ojciec biznesmen – córkę z dyplomem MBA.

Najbystrzejszy i najzabawniejszy Badania prof. J. Jill Suitor, socjolożki z Purdue University, wykazały, że konsekwencje rodzicielskiego faworyzowania ponosi 2/3 amerykańskich rodzin. Czasami dzieci rodzą się z pewnymi, istotnymi dla rodzica cechami, a czasami ich rozwinięcie może być zabiegiem taktycznym – sposobem na uzyskanie odrobiny dodatkowej miłości. - Jeśli dzieci nie mogą wyglądać jak wy, przynajmniej mogą zachowywać się jak wy - zauważa prof. Frank J. Sulloway, psycholog rozwojowy z University of California w Berkeley. - Rodzeństwo jest niezwykle sprytne, znacznie sprytniejsze niż naukowcy. Dzieci nieustannie próbują znaleźć w rodzinnym układzie niszę, by wycisnąć dla siebie maksimum korzyści. Zdaniem psychologa już od chwili przyjścia na świat bracia i siostry „nieustannie rozpychają się łokciami po cenne zasoby w postaci uwagi rodziców. Każdy chce pozyskać cechę, którą wyłapie łaskawe oko mamy lub taty. Ja jestem najbystrzejszy! A ja najzabawniejszy!”. Laura S. Kastner potwierdza: - Rodzeństwo walczy między sobą o władzę, rywalizuje o przydział rodzicielskich zasobów. Jeśli jedno z dzieci otrzymuje czegoś więcej lub mniej, taka nierówność zazwyczaj wywołuje zazdrość. Oczekiwania dorosłych nie tylko wpływają na sposób, w jaki traktują oni swoje dzieci – mogą też wpływać na zachowanie rodzeństwa. - Tacie nie podoba się, że jego syn często okazuje emocje, inne dzieci mogą to szybko podchwycić i zacząć nazywać brata »mięczakiem«. Dezaprobata ojca sprawi, że przezywanie wyda się czymś naturalnym, a przy braku reakcji z jego strony –

24.co.uk

usprawiedliwionym. Dr Mark Feinberg, klinicysta z Pennsylvania State University, nie przypuszcza, by ludzie rodzili się z zakodowaną zazdrością o rodzeństwo. Uważa jednak, że „jesteśmy bardzo wyczuleni na sprawiedliwość panującą w sytuacjach społecznych, a rodzina jest podstawową instytucją społeczną, przez wiele lat kształtującą nasz rozwój”. „Faworyzowanie może mieć wpływ nie tylko na poszczególne dzieci, ale również na zachowanie i zdrowie psychiczne wszystkich członków rodziny” - stwierdza w „Child Development” międzynarodowy zespół naukowców na podstawie przeprowadzonych niedawno badań, obejmujących 400 kanadyjskich rodzin z czwórką dzieci. Okazało się, że rodzice, przekazując pozytywne komunikaty i zachęty jednemu dziecku, jednocześnie mogą wysyłać więcej negatywnych komunikatów drugiemu. Wówczas będzie ono częściej wykazywać problemy z zachowaniem i będzie miało trudniejsze relacje z pozostałymi członkami rodziny. Naukowcy pod kierunkiem prof. Jennifer Jenkins z University of Toronto obserwowali interakcję rodzic-dziecko w domach badanych rodzin, np. zabawę dzieci (bez zabawek) czy sposób, w jaki matki opowiadały im bajki. Badacze mierzyli u dzieci poziom agresji i uwagi, a następnie oceniali relacje z rodzeństwem oraz rodzicami. W czasie trwającego cztery lata eksperymentu pomĳane przez rodziców dzieci wykazały więcej zaburzeń uwagi i problemów emocjonalnych, jednak u wszystkich dzieci (również u „ulubieńców”) wskaźniki były wyższe, niż w chwili rozpoczęcia badań. Czynnikiem, który najsilniej wpływał na faworyzowanie jednego dziecka, były problemy w rodzinie pochodzenia matek, a także samotne rodzicielstwo oraz zmaganie się z depresją. - Zestresowana matka ma mniej cierpliwości do dziecka przysparzającego więcej problemów. W rezultacie wszystkie jej dzieci mogą zacząć wykazywać więcej problemów behawioralnych, ponieważ dzieci mają tendencję do internalizowania reakcji i opinii swoich rodziców - wyjaśnia prof. Jenkins. Jej zdaniem również dzieci faworyzowane – o ile postrzegają odmienne traktowanie jako niesprawiedliwe – mogą podejmować ryzykowne zachowania, „choćby na znak solidarności z rodzeństwem”.

Ciężki los faworyta Faworyzowanie dziecka może przejawiać się na różne sposoby: rodzic spędza z dzieckiem więcej czasu, okazuje mu więcej pozytywnych uczuć, obdarza przywilejami lub

22 Społeczeństwo

95%

RODZICÓW NA ŚWIECIE MA ULUBIONE DZIECKO, A POZOSTAŁE 5 PROCENT KŁAMIE, ŻE TAK NIE JEST - TWIERDZI JEFFREY KLUGER prezentami, ogranicza wobec niego wymagania albo stosuje mniej przemocy. Psychologowie wskazują, że rodzice często nie są świadomi skutków wyróżniania jednego dziecka i pomĳania drugiego/pozostałych. Dziecko na pozycji uprzywilejowanej często dorasta, postrzegając siebie w sposób nierealny, w poczuciu, że jest ważniejsze niż inni. Prowadzi to zwykle do frustracji i trudności komunikowania się w relacjach – bliskich i społecznych. W przyszłości „ulubione dzieci” mogą szukać ludzi, którzy będą odgrywać rolę, jaką wcześniej spełniali rodzice – wyręczający, dogadzający i ubóstwiający. W przyszłości taka osoba może przeżyć trudne chwile, stykając się z odrzuceniem i rozczarowaniem, może też cierpieć z powodu ograniczonych (lub zerwanych) kontaktów z rodzeństwem. Badania prowadzone przez prof. Jennifer Jenkins pokazują, że bycie wyróżnianym może być tak samo szkodliwe, jak bycie pomĳanym – w obu przypadkach zwiększa się ryzyko agresji, poczucia wstydu i winy. Prof. Stephen Scott, psychiatra z wydziału Child Health and Behaviour na King’s College London, potwierdza, że wybrańcom życie czasami wydaje się trudne, zwłaszcza gdy trzeba nawiązać współpracę z innymi ludźmi w realnym świecie: Możesz doznać szoku, kiedy zrozumiesz, że prawdopodobnie nie jesteś tak wyjątkowy, jak mówili ci rodzice. Chociaż najbardziej uprzywilejowane dzieci zazwyczaj wykazują godny pozazdroszczenia poziom poczucia własnej wartości, bywają też takie z nieznośną, wyolbrzymioną pewnością siebie. Według Scotta i innych specjalistów dorastanie na najmniej uprzywilejowanej pozycji może też wpływać na zachowania w przyszłości. Jak wyjaśnia Scott: - Dzieci, które czują, że są mniej kochane przez swoich bliskich, są częściej narażone na rozwinięcie niskiego poczucia własnej wartości, lęku i depresji.

Ale niektórzy uważają, że bycie „tym mniej lubianym” może przynieść pewne korzyści. Naomi Richards, terapeutka z Londynu, w jednym z wywiadów wspominała swoje dzieciństwo: - Kiedy byliśmy mali, mój brat był faworyzowany przez rodziców. Dzięki temu nauczyłam się elastyczności. Łatwiej mi było dostosowywać się, radzić sobie z codziennymi trudnościami. Tamte doświadczenia dały mi siłę i determinację, aby odnieść sukces; przyjęłam postawę »Ja wam jeszcze pokażę!«. Wszystko to okazało się bezcenne w mojej karierze. Myślę, że dzieci, które bezskutecznie próbują zwrócić na siebie uwagę w rodzinnym domu, rozwĳają lepsze umiejętności społeczne, niż te, które są uwielbiane za wszystko, czego by się nie dotknęły.

Asymetria uczuć

Ellen Weber Libby, autorka bestsellera „The Favorite Child”. Jej zdaniem dzieci często doskonale orientują się, kto w rodzinie jest ulubieńcem. Problem sprowadza się do uczciwości i upewnienia się, że nikt nie dozna krzywdy w wyniku tej sytuacji. - Jeśli rodzice są ze sobą szczerzy, dzięki ciężkiej pracy mogą uczynić relacje panujące w ich rodzinie tak sprawiedliwymi, jak to tylko możliwe - tłumaczy dr Libby. Tyle że zazwyczaj w rodzinach nikt nie przyznaje się do faworyzowania wybranego dziecka. Niewiele osób ma tyle odwagi co Agata, by przyznać przed samym sobą: tak, mam słabość do starszego syna/młodszej córki. A dzieci i tak to czują. - Serce mi się kroiło, gdy ostatnio Emilka powiedziała do mnie z wyrzutem „Wiem, że wolisz Franka, widocznie nie jestem tak dobra jak on” - opowiada Agata. Co wtedy robić? Dr Laurie Kramer, wykładająca psychologię kliniczną na University of Illinois, daje pewną wskazówkę. Jej badania wykazały, że gdy rodzice tłumaczą, dlaczego – być może – trochę inaczej traktują rodzeństwo i gdy dziecko uzna to wyjaśnienie za sensowne, nie doświadczy ono szkodliwych skutków faworyzowania. Nie ucierpią też jego relacje z rodzicami i rodzeństwem. - Dzieci analizują całą sytuację i mówią: »Jest tak, ponieważ on jest starszy« lub »...ponieważ ja jestem dziewczynką«, lub »...ponieważ oni spędzają więcej czasu razem«, lub »...ponieważ moja siostra czuje się bardzo samotna i potrzebuje więcej zainteresowania « - dodaje dr Kramer. W zdrowych relacjach różnice między poszczególnymi dziećmi uznawane są za coś dobrego, co nas wzmacnia i pozwala budować siebie, własną wyjątkowość - podkreślają psychologowie. Dlatego każde dziecko w rodzinie musi być kochane i akceptowane za to, kim jest. Dr Ellen Weber Libby podpowiada, że pozycja ulubieńca powinna podlegać rotacji, aby każde z dzieci dorastało, doświadczając faworyzowania, bo „wszyscy chcemy czasem poczuć, że mama kocha nas trochę bardziej”...

Psychologowie i psychoterapeuci są jednak zgodni, że w większości przypadków przeżycia związane z faworyzowaniem jednego z rodzeństwa utrzymują się długo po tym, jak dzieci dorosły i wyprowadziły się z domu. - Zapytaj jakąkolwiek rodzinę, a od razu powiedzą ci, kto był tam ulubieńcem - twierdzi dr Jacqueline H. Plumez, psycholożka i autorka poradników. „Ludzie są ukształtowani przez rodzinne sytuacje i sposób, w jaki byli traktowani przez rodziców. Możesz mieć 80 lat i nadal cierpieć z powodu odrzucenia czy niedostatecznej uwagi ze strony rodziców, choć twoi rodzice od dawna nie żyją. Jak pokazało kolejne badanie przeprowadzone przez naukowców z Purdue University, ulubieńcy nie zawsze odwzajemniają uczucia... Kanadyjscy socjologowie odkryli, że na pytanie o to, w którym z dzieci rodzic widzi swojego opiekuna, 75 proc. matek w wieku 6575 lat bez namysłu podało konkretne imię. Po siedmiu latach naukowcy ponownie odwiedzili kobiety: połowa badanych zachorowała lub doznała jakiegoś uszczerbku na zdrowiu – niektórymi zaopiekowało się wskazane wcześniej dziecko, innymi – dziecko niewymienione, a jeszcze innymi – żadne z dzieci. Badacze, pod BEATA BANASIAK-PARZYCH kierunkiem prof. Suitor, stwierdzili najwiękCzytaj „Charaktery” na tablecie: szy poziom lęku i smutku u tych matek, które nie doczekały się opieki ze strony wybranego WWW.WYDANIETABLETOWE.CHARAKTERY.EU dziecka. Badacze tłumaczą uzyskane wyniki „tęsknotą starzejących się rodziców za opiekunami, którzy podzielają ich wartości i z któryTeczka osobowa mi stworzyli bliską więź”. Twierdzą również, że „uszanowanie preferencji matki daje jej poBeata Banasiak-Parzych jest socjologiem rodziny, czucie kontroli nad własnym życiem i dowód, absolwentką Instytutu Stosowanych Nauk Społeczże jej życzenia są brane pod uwagę”. nych Uniwersytetu Warszawskiego, prezesem Stowarzyszenia na rzecz Niezależnych Inicjatyw Rodzinnych - Wszyscy rodzice mają swoich ulubieńców. LATONA. Na portalu www.charaktery.eu prowadzi Możemy kochać nasze dzieci tak samo, ale to blog ekspercki „Okiem socjologa rodziny”. nie znaczy, że nie mamy ulubieńców. Ważne, byśmy zdawali sobie z tego sprawę - uważa dr

UWAGA! PPI Jeśli w ostatnim czasie otrzymałeś SMS-a o PPI, to powinieneś jak najszybciej skontaktować się z nami!

Czym jest PPI? (Payment Protection Insurance)

Ubezpieczenie PPI (Payment Protection Insurance) powinno rzekomo pokrywać spłatę kredytu, karty kredytowej lub hipoteki, jeżeli z powodu choroby bądź wypadku kredytobiorca będzie niezdolny do pracy i spłacania rat. W rzeczywistości polisy te były często sprzedawane bez próby zweryfikowania ich opłacalności dla klienta, a w najgorszych przypadkach dodawane do kredytu bez jego wiedzy. Problem ten dotyczy także Polaków mieszkających w Anglii, którzy ze względu na barierę językową mogli zostać oszukani.

Zadzwoń do polskiego działu konsultantów

pod numer 020 3318 4628

Patrick Gordon

ubezpieczenieppi.co.uk

24 Z życia wzięte

Była sobie

wioska

Historia „blond aniołka” – pięcioletniej Marii z obozowiska greckich Romów – przywołała najgorsze stereotypy. Łącznie z tym, że Romowie kradną dzieci.

www.tygodnik.onet.pl

Europie ży je ich ponad 10 mln. Co jakiś czas trafiają na pierwsze strony gazet, zwykle z przygnębiających powodów. Z problemem mniejszości romskiej zmagają się wszystkie kraje Europy: od Wielkiej Brytanii po Bałkany. Wszędzie to mniejszość najbiedniejsza, najmniej zintegrowana, najmniej lubiana. Wszędzie działają też organizacje pozarządowe i agencje rządowe, które chcą pomóc. Udaje się rzadko. Często sami Romowie niezbyt aktywnie pomoc przyjmują, czasem jest ona powierzchowna. Choć są miejsca, gdzie coś się udaje.

Od Grecji do Irlandii Maria zwróciła uwagę greckich policjantów w romskim obozowisku Farsala z jednego powodu: miała bardzo jasne włosy i niebieskie oczy. Była niepodobna do pary, która podawała się za jej rodziców. Ich nieskładne wyjaśnienia utwierdziły podejrzenia. Ruszyła lawina medialna i prawna: rodzice, których dzieci zaginęły jako niemowlęta, mieli nadzieję, że Maria może być ich. Za ciosem poszli inni: w Irlandii też odebrano Romom dwójkę dzieci, które nie wyglądały jak oni. Wrócił jeden z najstarszych stereotypów: że Romowie – lub, jak mówiono niegdyś, Cyganie – kradną dzieci. Potem okazało się, że

małżeństwo z Farsali mówiło prawdę: nie porwali dziecka. To pewna bułgarska Romka zostawiła je u nich lub je im sprzedała – relacje matki się zmieniają. Twierdzi ona, że nie miała pieniędzy na powrót z Grecji do kraju ani dokumentów dziecka, więc zostawiła niemowlę u innych Romów. Ma też inne dzieci, niektóre jasnowłose jak Maria. Co teraz z Marią? Pewnie trafi do domu dziecka w Bułgarii. Choć Romowie z Farsali chcą ją odzyskać: mówią, że zapewnią jej lepsze warunki i są jej rodziną – jedyną, jaką znała. A co do dzieci z Irlandii: testy DNA wykazały, że były potomstwem swych śniadych rodziców. Wróciły do domów. Organizacje pozarządowe chcą dochodzenia, czy policja przekroczyła uprawnienia. Do prasy trafił opis odbierania 2-letniego chłopca. Ojciec – trochę jak z historii o królu Salomonie – błagał policjantów o jedno: by chłopca nie zdenerwowali, żeby nie płakał. Zaklinał się, że zrobi wszystko, byle zwrócili mu syna: „Wy macie władzę, ja nie. Co mogę zrobić? Nie robię problemów”. Rzeczywiście, nie robił: zaraz poddał się testom, pokazał zdjęcie swej babci (też miała jasne włosy). A gdyby tak zapomnieć o wszystkich romskich problemach – czy to nie straszne, że ojcu zabrano syna? Czy biali ojcowie nie cierpieliby tak samo? I co z dzieckiem? Jak musiało być przerażone?

Niewidzialne dzieci W historii Marii zawstydzające jest nie tylko to, że opinia publiczna tak łatwo dała się zwieść pozorom. Bardziej zawstydzające wydaje się, że odkąd Maria okazała się dzieckiem romskim, mało kto się nią dalej

interesuje. Gdyby była Szwedką lub Angielką, media pewnie nadal by pisały: jakie miała straszne życie, jak teraz nadrabia edukacyjne zaległości ubrana w ładną sukienkę. Jest Romką, więc przestała interesować. Jej liczne rodzeństwo – to w greckiej osadzie i w Bułgarii – też nikogo nie obchodzi. Wiadomo, co z nimi będzie: nie zdobędą wykształcenia ani pracy, będą żyć w biedzie, gdzieś na obrzeżach miast, w osadach z kartonów i pustaków. Jak ich rodzice, jak ich – przyszłe – dzieci. Trudno dokładnie określić, ilu Romów naprawdę żyje w Europie. Głównie dlatego, że w spisach ludności niechętnie przyznają się do romskości. Łatwiej im powiedzieć, że są Czechami czy Słowakami. Rom – brzmi często jak wyrok. Choć więc w Polsce Romów jest niewielu, to na Słowacji ocenia się, że mogą stanowić nawet 10 proc. ludności; w Czechach – ok. 5 proc. W obu krajach są najbardziej dyskryminowaną mniejszością:

Reklama: 020 3026 6550

24.co.uk

Byle dalej

bez perspektyw i współczucia. ucia. Za komunizmu romskie dzieci niemal automatycznie w ysyłano do szkół specjalnych. h. Za demokracji taka praktyka nadal adal – w ten czy inny sposób – jestt stosowana. W 2012 r. na Słowacji wacji dopiero sąd zakazał segregacji gacji romskich i nieromskich uczniów zniów w Šarišskich Michaľanach. Na Słowacji Romow ie ży ją zwykle w osadach na obrzeżach eżach wsi. Bez wody, prądu, kanalizacji. izacji. Dzieci nie są szczepione, często zęsto nawet nie są rejestrowane ne w urzędzie, stają się niewidzialzialne dla państwa. W Czechach ach w miastach i miasteczkach powstają wstają romskie „getta”: rewiry, gdzie ie lepiej się nie zapuszczać. Romom m trudno się z nich wydostać. Nawet wet jeśli się starają.

„Maria została kupiona przez greckich Romów za 900 funtów”, „Kochamy ją, a ona nas - mówi Romka, która twierdzi, że jest matką uprowadzonej blondynki”, „Blond anioł nadzieją dla rodziny zaginionej Madeleine McCann” – to tylko niektóre z nagłówków angielskich gazet rozpisujących się na temat podejrzeń policji dotyczących porwania Marii przez romską rodzinę z greckiego obozowiska (biologiczni rodzice Marii na zdjęciu powyżej). W historii dziewczynki zawstydzające jest nie tylko to, że opinia publiczna łatwo dała się zwieść pozorom. Bardziej zaskakuje fakt, że odkąd Maria okazała się dzieckiem romskim, mało kto się nią dalej interesuje. Gdyby była Angielką, media pewnie nadal by o niej pisały. Ale, że jest tylko Romką, przestała interesować opinię publiczną.

Romscy imigranci prowadzą „styl życia skrajnie odmienny od naszego” - mówił ostatnio francuski minister spraw wewnętrznych Manuel Valls. Wywołał furię działaczy na rzecz mniejszości, ale oddał opinię większości Francuzów. We Francji jest 400 romskich osad, warunki życia przypominają tam Trzeci Świat. Ich mieszkańcy często są notowani przez policję, w Paryżu romskie dzieci stanowią połowę tych, które mają problemy z prawem. To sprawia, że relacje romskiej mniejszości z większością społeczeństwa są trudne. Oburzenia nie budzą likwidacje osad i deportacje Romów – stanowczością wykazuje się tu rząd socjalistyczny, wykazywał się nią też poprzedni, prawicowy. Tymczasem Brytyjczycy drżą na myśl o fali bułgarskich i rumuńskich Romów, którzy mają zalać Wyspy w 2014 r. – gdy swe granice dla obywateli Bułgarii i Rumunii otworzą kraje Strefy Schengen, a Wielka Brytania (będąca poza Schengen) swój rynek pracy. Zresztą już dziś Romowie dają się tu poznać od najgorszej strony, np. rozbĳając obozowisko w londyńskim Hyde Parku. Można po ludzku zrozumieć Romów, że chcą się wyrwać z ubóstwa w swych ojczystych krajach. Podróż jest zresztą czymś, co należy do ich tradycji – w Wielkiej Brytanii i Irlandii nadal mówi się na rodzimych nomadów „Travellers”, Podróżnicy. Ale można zrozumieć też Brytyjczyków, którzy nie chcą romskiego obozowiska na trawniku przed swym domem. Po prostu, czy brzmi to zgodnie z polityczną (i ludzką) poprawnością, czy nie – jak powiedział minister Valls – jest to „styl życia skrajnie odmienny od naszego”. Co do tego można się zgodzić. Jednak na usuwanie Romów z kolejnych miejsc, wypychanie poza nawias społeczeństwa i naszej świadomości zgodzić się nie można. Bo – abstrahując od zwykłej przyzwoitości – nic to nie da, nic nie zmieni, nic nie poprawi.

Była sobie wioska Spišský Hrhov to wioska koło Levočy na Słowacji jakich wiele. W 1998 r. mieszkało w niej 700 osób i wieś wymierała. Wiadomo: młodzi do miasta, starzy do grobu. Tylko romska społeczność miała się dobrze – w kategoriach demograficznych. 15 lat później Spišský Hrhov ma dwa razy więcej mieszkańców i jest przykładem, że niemożliwe jest możliwe. „Wiem, że

26 Z życia wzięte

Jestem bardziej

brytyjski niż Charles

242 strony jak przetrwać w UK Tylko na aplikacji mobilnej „Panoramy ”:

chwalić Romów na Słowacji nie wypada. Ale prawda jest taka, że naszą wioskę wybudowali oni. Mało kto w to uwierzy, że to dzięki nim rozwĳamy się dynamicznie, przeprowadzają się do nas ludzie z bliższej i dalszej okolicy, a o naszej gminie jest głośno za granicą” - mówił starosta Vladimír Ledecký w jednym z wywiadów. Właśnie Ledecký stoi za tym sukcesem: potrafi ł tak zmobilizować miejscowych Romów, że niemal wszyscy pracują, dzieci chodzą do szkoły (i mają dobre oceny), a mieszkańcy szanują się nawzajem. Być może tajemnicą jego sukcesu jest to, że nie robił nic „dla Romów”. Że spojrzał na wioskę jako całość i – tak samo – na wszystkich mieszkańców. Niektórzy byli biedniejsi, więc ich trzeba było podciągnąć. Ale tylko po to, by bogatsi nie musieli dopłacać. Nie ma tu litości ani źle rozumianej politycznej poprawności – są jasne zasady, takie same dla wszystkich. Jest lokalna fi rma, w której pracuje wielu Romów. Wiedzą, że jeśli się spóźnią, nikt im nie zapłaci za pierwszą godzinę, a jeśli w ogóle nie przyjdą do pracy, stracą ją. Romowie opuścili szałasy z dykty i zbudowali własne domy; dbają o nie, bo sami

www.panorama24.co.uk/c k/czzyta yytajj

przy nich pracowali. Nakłady oddadzą wiosce własną pracą. Starosta opowiada anegdotę: jak z kasy samorządu pożyczył Romom pieniądze na pogrzeb ojca. Mieli oddać, pracując lub w gotówce. Gdy nic się nie działo, starosta poszedł do najstarszego syna. „Powiedziałem, że jak nie odda pieniędzy, to wykopię ojca z ziemi i zostawię, żeby sobie go suszyli na słońcu” - mówi. To był żart. Ale Romowie oddali pożyczkę następnego dnia. W ostatnich latach rozwĳa się cała gmina: jest kanalizacja, prąd, uzbrojone działki budowlane, wszyscy mają czystą wodę. Wszyscy mają takie same prawa. I obowiązki. „Nie będziemy zbawiać całej Słowacji” - mówi Ledecký. Ale wydaje się, że znalazł tę rzadką receptę.

Ostatni dzwonek Na Słowacji sytuacja Romów zawsze była trudna. Ale dziś częściej słyszy się o Czechach. Pojawia się słowo „pogrom”, ze świadomością jego mocy. Zaniepokojenie falą nienawiści wobec Romów w Czechach wyraził niedawno komisarz Rady Europy ds. praw człowieka Nils Muižnieks – twierdząc,

że do antyromskich demonstracji dochodzi tu niemal co tydzień. Faktem jest, że do zamieszek doszło nie tylko tam, gdzie bywały wcześniej (np. Ostrava), ale też np. w Českich Budějovicach. Problemem zaczynają być też nie tylko neonazistowskie bojówki, ale radykalizująca się romska samoobrona. A w czasach kryzysu i społecznych napięć nieraz starczy iskra. Choć znalezienie rozwiązania dla romskich problemów może wydawać się (niemal) niemożliwe, jeśli nie zrobi się nic, oznaczać to może – także – przyzwolenie dla przemocy. Tej poza prawem, jak podpalanie romskich domów, i tej w glorii prawa, jak odbieranie dzieci. Sytuacji narosłej przez pokolenia nie rozwiąże się z dnia na dzień, ale od czegoś trzeba zacząć. Może tak jak starosta w Spišskim Hrhovie czy władze w Šarišskich Michaľanach, które po wyroku sądu – i przy wsparciu organizacji Eduroma – wprowadzają stopniowo najlepszych romskich uczniów do mieszanych klas. Nie jest łatwo, ale dyrektor szkoły ma nadzieję, że stworzy model, który da się wprowadzić również w innych słowackich szkołach. Coś trzeba robić, zanim będzie za późno. PATRYCJA BUKALSKA, Londyn

O wizerunku Romów we współczesnej europejskiej kulturze pisze także Piotr Kosiewski – czytaj w „Tygodniku Powszechnym” nr 46 (s. 40).

NO CO TY?! CZYLI CIEKAWOSTKI ZE ŚWIATA NAUKI

Myślenie to zdrowie! Zdobywanie nowych umiejętności pomaga zachować sprawny umysł w starszym wieku. Naukowcy zbadali osoby w wieku od 60 do 90 lat. Losowo podzielono ich na grupy, które miały angażować się w różne aktywności przez trzy miesiące po 15 godzin tygodniowo. Po trzech miesiącach u dorosłych, którzy byli zaangażowani w zdobywanie nowych umiejętności, odnotowano poprawę zdolności pamięciowych w porównaniu z pozostałymi osobami.

Dbając o zęby, pomagasz sercu! Szczotkując zęby i odwiedzając dentystę, możemy zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Jak informują naukowcy, zdrowie jamy ustnej ma przełożenie na stan naszego układu krwionośnego i serca. Okazuje się bowiem, że w im lepszym stanie są nasze

Znajdź znajomych

na Wyspach

Narkotyki: jak dziaïajÈ na czïowieka? Nauka

dziąsła, tym mniejsze jest ryzyko, że rozwinie się u nas miażdżyca tętnic. Z kolei im gorszy był stan dziąseł, tym wyższe ryzyko rozwoju choroby.

Nieoceniony miód

skamieniałości znalezionej w Australii. Dziobaki to jedne z najdziwniejszych zwierząt na Ziemi. Są ssakami, ale znoszą jaja. Dotąd ich linia ewolucyjna na wydawała się wyjątkowa. Uważano,, że tylko jeden gatunek w dziejach – ten, n, który żyje obecnie – zamieszkiwał naszą planetę. Najnowsze odkryciee zmienia ten obraz. Z analiz wynika, a, że wymarły gatunek mógł mierzyć ok. metra długości (dzisiejsze dziobaki osiągają ok. pół metra).

BacznoĂÊ,, dziewczynk i!!

Historia Hi t ia polskojęzy polskojęzyczny lk czny magazyn w Wielkiejj Brytanii B t ii www.panorama24.co. www.panorama24.co.uk ukk Przeglądd prasy polskiej polskiej lk

Z najnowszych badan wynika, że trzodę chlewną udomowiono najwcześniej na Dalekim Wschodzie. Autorzy wniosków dowodzą, że dawni Chińczycy udomowili trzodę co najmniej tak samo wcześnie jak mieszkańcy Bliskiego Wschodu. Dowodem jest żuchwa starożytnego gatunku trzody znaleziona na stanowisku archeologicznym w północno-wschodnich Chinach. Datowana węglem radioaktywnym wskazuje, że pochodzi sprzed 10 660 lat. Szczęka posiada charakterystyczny układ zębów trzonowych, który dowodzi, że zwierzę, do którego należało, zostało już udomowione.

NR N R 324 324 4 14 listop listopada ada 2013 0

Polish Weekly Magazine

Najszybciej rozwijającyy się

Chińczycy przodownicy

24.co.uk

Reklama: 020 3026 6550

„Kokaina ” fragment nty y powieĂc Ăci ci s. 60

¿¿iigggool oloo z ka k ttaalo l gu

Z ĝycia wziÚte

ściągnĳ teraz

Przełom ełom w leczeniuu kontuzji?

Belgĳscy chirurdzy zidentyfi dentyfikowali w kolanie człowieka nieznane dotąd więzadło przednie. Według Miód leczy przeziębienie, lekarzy, odkrycie może miećć kluczowe znaczenie dla wzmacnia organizm i łagodzi leczenia powszechnych kontuzji ntuzji tego skomplikopodrażnienia skóry. Potwierwanego stawu. Ortopedzi stawiają hipotezę, że dzają to także naukowcy. w większości przypadków uszkodzenia więzadła - Miód naprawdę wzmacnia krzyżowego dochodzi jednocześnie ocześnie do naruszenia organizm. Aby się o tym przelub zerwania nowo odkrytego ytego więzadła przedniego. Wyjaśniałoby to, dlaczego duża część konać, wystarczy jeść codziennie operacji rekonstrukcji więzadła ięzadła krzyżowego nie przez 30 dni łyżkę miodu - mówi przynosi oczekiwanych ch rezultatów i kolano Zbigniew Durajczyk, pszczelarz. pozostaje niestabilne. - Kuracja sprawi, że nabierzemy odporności. Nie będziemy chorować na infekcje górnych dróg oddechowych. A jeśli nawet zachorujemy, dolegliwości będą mniej dokuczliwe, a choroba szybciej minie.

Ruch to postawa Otyłość to coraz bardziej poważny problem w Polsce. Zwłaszcza że jest to jeden z czynników, które znacząco skracają nasze życie. Najprostszym modelem diety redukcyjnej jest 1500 kalorii dla mężczyzny i 1200 dla kobiety - mówią eksperci. - Blisko 60 proc. dorosłej populacji w Polsce ma nadmierną masę ciała - mówi dr Wioletta Respondek z Instytutu Żywności i Żywienia. - Wśród nich 20 proc. to osoby otyłe. Niemal równie zatrważające są badania dotyczące dzieci. W tej grupie, w ciągu ostatnich 30 lat, czynnik otyłości zwiększył się aż dwukrotnie.

Nowy gatunek dziobaka Nowy gatunek dużego wymarłego dziobaka zidentyfikowano na podstawie

Jak zwrócić uwagę na produkt? Konsumenci są bardziej ziej et po skłonni sięgnąć nawet odukt, oddalony od nich produkt, kiedy przyjemny dźwięk więk dochodzący z jego otoczenia przyciągniee ich uwagę - wynika z badań. dań. Jak się okazuje, znacznie znie łatwiej nam „przetworzyć” orzyć” obraz sąsiadujący z komunikatem głosowym. Sytuacja trochę się komplikuje, e, kiedy dźwięku chciałoby oby się uniknąć, bo jest np. nieprzyjemny. W takim przypadku padku badani najpierw zwracają acają uwagę na hałas, aby go rozszyfrować. Na-stępnie przestają się nim interesować.

trze”

Poradnik

28 Historia

Handel bronią

made in PRL

Polskie firmy zbrojeniowe w latach 80. współpracowały z organizacją kierowaną przez saudyjskiego multimilionera Adnana Khashoggiego. Broń sprzedawały m.in. do Egiptu i Iranu.

listopada 1984 r. do Polski na zaproszenie Przedsiębiorstwa Handlu Zagranicznego Bumar (obecnie Polski Holding Obronny) przyleciała delegacja reprezentująca międzynarodową grupę finansową Triad, która specjalizowała się w pośrednictwie biznesowym. Organizacja została założona w 1953 r. przez Saudyjczyka Adnana Khashoggiego, handlarza bronią, multimilionera, w latach 80. uznawanego za najbogatszego człowieka na świecie. W skład delegacji, która blisko trzydzieści lat temu wylądowała w Warszawie, weszli m.in. producent fi lmowy Gene Gutowski, były pracownik ambasady Libanu w Egipcie Abdul Rahman El-Assir, jego brat Rabie El-Assir oraz były wiceminister obrony Egiptu gen. Sadeq, który stracił stanowisko po zakupie w Rumunii czołgów T-55 wątpliwej jakości. Podczas spotkań z przedstawicielami rządu PRL oraz szefami Bumaru delegacja Triad złożyła bardzo konkretną propozycję Do czołgów T-55 Polacy mieli wysyłać silniki.

najbliższych i najbardziej zaufanych ludzi Khashoggiego. Gutowski posiadał też szerokie kontakty na szczeblach rządowych w PRL oraz w PHZ Bumar. Z dokumentów SB znajdujących się w Instytucie Pamięci Narodowej (IPN) wynika, że mimo pracy w Triad Gutowski miał być na tzw. tajnej prowizji w polskim przedsiębiorstwie. Miał otrzymywać 5,5 proc. od wartości każdej transakcji zawartej dzięki grupie Khashoggiego. Oprócz tego miał też na bieżąco przekazywać do Bumaru informacje o planach kierownictwa Triad. Dzięki Gutowskiemu już w 1979 r. Bumar podpisał opiewający na 179 mln USD kontrakt z hiszpańską spółką Focoex na dostawę części zamiennych do maszyn budowlanych i wiertnicznych. Jednak według dokumentów SB miejscem docelowym nie była Hiszpania, ale Egipt, a przy całej transakcji istniał też łańcuszek pośredników. Focoex zainkasował umowy, a grupa Triad, która faktycznie organizowała transakcję, aż 25 proc. (prawie 45 mln USD). Jeśli do tego doliczymy prowizję Gutowskiego Tajna prowizja z Bumaru (ok. 10 mln USD), to faktycznie na konto BuInicjatorem współpracy grupy Triad z pol- maru wpłynęło z kontraktu 115 mln USD. skimi spółkami był członek delegacji Gene Wojna na szczytach PRL Gutowski. Ten urodzony we Lwowie hollywoodzki producent fi lmowy należał do grona Pod koniec 1984 r. grupa Triad na dobre rozpoczęła współpracę z polskimi przedsiębiorstwami. Dzięki temu głównym rynkiem zbytu dla Bumaru stał się Egipt. Adnan Khashoggi miał tam bowiem bardzo dobre kontakty. Nie tylko przyjaźnił się z prezydentem Mubarakiem i szefami tamtejszego ministerstwa obrony, ale jego grupa wraz z egipskim rządem stworzyła spółkę joint venture, która zajmowała się pośrednictwem w kontraktach podpisywanych z armią. Na przełomie 1984 i 1985 r. Bumar dzięki grupie Triad sprzedał do Egiptu 100 silników „Wola” do czołgów T-55, produkowanych przez Zakłady Mechaniczne im. Marcelego Nowotki w Warszawie. Wartość jednego takiego urządzenia wynosiła wówczas 20 tys. USD. Fot. WIKIPEDIA.PL

www.puls-tygodnia.pl

współpracy. Obiecała, że w ciągu maksymalnie czterech lat grupa pomoże polskim spółkom – zarówno z sektora cywilnego, jak i zbrojeniowego – podpisać kontrakty opiewające na przynajmniej 3,5 mld USD. Przedłożyli listę, na której znajdowały się m.in. budowa cementowni w Egipcie, rurociągu w Sudanie oraz kontrakty na sprzedaż uzbrojenia do Egiptu i Maroka. W zamian na konto Triad miało wpłynąć 25 proc. prowizji od podpisanych umów, czyli ok. 875 mln USD. Swoją propozycję grupa Khashoggiego potwierdziła również w specjalnym „Memorandum”, które na przełomie lat 1984 i 1985 trafiło na biurko kilku najważniejszych osób w PRL oraz kierownictwa Bumaru. „Celem połączenie Grupy Triad z polskim przemysłem jest, mówiąc wprost, wspólny wysiłek dla rozwinięcia na wielką skalę wielostronnych i powiązanych programów eksportowych na wybranych rynkach” - czytamy w dokumencie przygotowanym przez Triad.

zagranicznego nie sÄ&#x2026; uprawnione do prowadzenia samodzielnie jakiejkolwiek dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci handlowej dotyczÄ&#x2026;cej sfery obrotu â&#x20AC;&#x161;Sâ&#x20AC;&#x2122; [specjalnego, czyli handlu bronia - aut.]â&#x20AC;?.

Irangate i rakiety â&#x20AC;&#x17E;Gradâ&#x20AC;?

Adnan Khashoggi UrodziĹ&#x201A; siÄ&#x2122; 25 lipca 1935 r. Jego ojciec byĹ&#x201A; lekarzem krĂłla Arabii Saudyjskiej Abdua Azzia Al Sauda. SwĂłj pierwszy biznes zrobiĹ&#x201A; w latach 50. dziÄ&#x2122;ki ojcu szefa Al- Kaidy Osamy bin Ladena, Mohammedowi, poĹ&#x203A;redniczÄ&#x2026;c w kupnie amerykaĹ&#x201E;skich ciÄ&#x2122;ĹźarĂłwek dla rodzinnej firmy budowlanej bin LadenĂłw. Na poczÄ&#x2026;tku lat 80. byĹ&#x201A; uwaĹźany za najbogatszego czĹ&#x201A;owieka na Ĺ&#x203A;wiecie, z majÄ&#x2026;tkiem szacowanym na 40 mld USD. MiaĹ&#x201A; m.in. najwiÄ&#x2122;kszy na Ĺ&#x203A;wiecie jacht â&#x20AC;&#x17E;Nabilaâ&#x20AC;?, ktĂłry zagraĹ&#x201A; w jednym z odcinkĂłw kultowego filmu o agencie brytyjskiego wywiadu Jamesie Bondzie. Po ataku terrorystycznym z wrzeĹ&#x203A;nia 2001 r. w amerykaĹ&#x201E;skiej prasie pojawiĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; spekulacje, Ĺźe Khashoggi przez jakiĹ&#x203A; czas mĂłgĹ&#x201A; wspieraÄ&#x2021; finansowo dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; bin Ladena.

PodbÄłaniu egipskiego rynku przez Bumar nie sĹ&#x201A;uĹźyĹ&#x201A;a jednak panujÄ&#x2026;ca wĂłwczas w PRL atmosfera. W tym czasie trwaĹ&#x201A;a bowiem ostra walka na szczytach wĹ&#x201A;adzy o to, ktĂłry podmiot otrzyma monopol na eksport broni. Kontrola nad sprzedaĹźÄ&#x2026; uzbrojenia za granicÄ&#x2122; oznaczaĹ&#x201A;a w praktyce wpĹ&#x201A;yw na wielomilionowe decyzje, a co za tym idzie, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; z ogromnymi zyskami i przywilejami, takimi jak m.in. czÄ&#x2122;ste wyjazdy zagraniczne czy diety wypĹ&#x201A;acane w twardej walucie. W tej wojnie liczyĹ&#x201A;y sie dwa podmioty: Bumar i Centralny Zarzad InĹźynierii (CZInz.) Ministerstwa Handlu Zagranicznego, kierowany przez gen. WĹ&#x201A;adysĹ&#x201A;awa Sewerynskiego. Pod naciskiem tego ostatniego Ăłwczesny minister handlu zagranicznego Tadeusz Nestorowicz na poczÄ&#x2026;tku 1985 r. wystosowaĹ&#x201A; bardzo krytyczne dla Bumaru pismo, w ktĂłrym stwierdziĹ&#x201A;, Ĺźe â&#x20AC;&#x17E;jednostki handlu

Takich dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201E; majÄ&#x2026;cych ukrĂłciÄ&#x2021; dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Bumaru byĹ&#x201A;o jednak wiÄ&#x2122;cej. W 1986 i 1987 r. w niektĂłrych notatkach funkcjonariusze SB zaczÄ&#x2122;li podwaĹźaÄ&#x2021; wiarygodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; grupy Triad i wskazywaÄ&#x2021; na ryzyko kontynuowania z niÄ&#x2026; wspĂłĹ&#x201A;pracy. Pretekstem byĹ&#x201A; udziaĹ&#x201A; Khashoggiego jako poĹ&#x203A;rednika w gĹ&#x201A;oĹ&#x203A;nym skandalu, jaki wybuchĹ&#x201A; pod koniec 1986 r., znanym jako Irangate lub Iran-Contras. ChodziĹ&#x201A;o o sprzedaĹź przez USA â&#x20AC;&#x201C; mimo embarga â&#x20AC;&#x201C; uzbrojenia do Iranu, ktĂłry miaĹ&#x201A; pomĂłc w uwolnieniu zakĹ&#x201A;adnikĂłw porwanych w Bejrucie przez Hezbollah. Potem czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; uzyskanych w ten sposĂłb pieniÄ&#x2122;dzy zostaĹ&#x201A;a przeznaczona na wsparcie antyrzÄ&#x2026;dowej nikaraguaĹ&#x201E;skiej partyzantki â&#x20AC;&#x201C; Contras. Z notatek SB wynika, Ĺźe funkcjonariusze bezpieki niepokoili siÄ&#x2122;, Ĺźe przy okazji Irangate moze dojĹ&#x203A;Ä&#x2021; do miÄ&#x2122;dzynarodowej afery w zwiÄ&#x2026;zku ze sprzedaĹźÄ&#x2026; Iranowi przez Bumar w lutym 1987 r. 100 tys. sztuk wyprodukowanych przez KoreÄ&#x2122; PĂłĹ&#x201A;nocnÄ&#x2026; rakiet â&#x20AC;&#x17E;Gradâ&#x20AC;?. Kontrakt opiewaĹ&#x201A; na 105 mln USD. PoĹ&#x203A;rednikiem w tej transakcji byĹ&#x201A; obywatel Kanady Steve Low. SB podejrzewaĹ&#x201A;a, Ĺźe moĹźe to byÄ&#x2021; prowokacja â&#x20AC;&#x17E;(...) [polegajÄ&#x2026;cÄ&#x2026;] np. na rozgĹ&#x201A;oszeniu w zachodnich Ĺ&#x203A;rodkach masowego przekazu, Ĺźe walczÄ&#x2026;cy o pokĂłj na Ĺ&#x203A;wiecie kraj socjalistyczny â&#x20AC;&#x201C; Polska, eksportuje broĹ&#x201E; do Iranu, przyczyniajÄ&#x2026;c siÄ&#x2122; w ten sposĂłb do eskalacji konfliktu z Irakiem; dla administracji USA mogĹ&#x201A;oby to stanowiÄ&#x2021; korzystnÄ&#x2026; przeciwwagÄ&#x2122; dla sprawy Irangateâ&#x20AC;?.

Bumar zagroĹźeniem dla ZSRR Z materiaĹ&#x201A;Ăłw znajdujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; w IPN wynika coĹ&#x203A; jeszcze. SprzedaĹź przez Bumar uzbrojenia do Egiptu mogĹ&#x201A;a zagraĹźaÄ&#x2021; interesom ZSRR, ktĂłry chciaĹ&#x201A; zachowaÄ&#x2021; monopol na tamtejszym rynku. Egipska armia byĹ&#x201A;a bowiem wyposaĹźona niemal w caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci w sprzÄ&#x2122;t produkcji radzieckiej. Na dostawie czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci zamiennych moĹźna wiÄ&#x2122;c byĹ&#x201A;o zarobiÄ&#x2021; krocie. Tym bardziej, Ĺźe ze wzglÄ&#x2122;du na konfl ikt z egipskim rzÄ&#x2026;dem ZwiÄ&#x2026;zek Radziecki wstrzymaĹ&#x201A; realizacjÄ&#x2122; jakichkolwiek dostaw dla tamtejszej armii. Egipt musiaĹ&#x201A; wiÄ&#x2122;c kupowaÄ&#x2021; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci zamienne (czÄ&#x2122;sto podrobione) przez poĹ&#x203A;rednikĂłw z innych krajĂłw. W celu ochrony swoich interesĂłw Zw iÄ&#x2026;zek Radziecki wprowadziĹ&#x201A; restryk-

4 '# ]Â&#x2022; 4*r .( )!r)-4 (# 1 * (), '#

www.polacy.co.uk

WejdĹş i zarejestruj siÄ&#x2122; na www.polacy.co.uk, aby dodaÄ&#x2021; za darmo ogĹ&#x201A;oszenie, ktĂłre ukaĹźe siÄ&#x2122; na portalu Polacy.co.uk oraz w Tygodniku Panorama.

Promocja dotyczy ogĹ&#x201A;oszeĹ&#x201E; drobnych, zamieszczanych za poĹ&#x203A;rednictwem portalu www.polacy.co.uk. Promocja nie dotyczy ogĹ&#x201A;oszeĹ&#x201E; zamieszczanych za poĹ&#x203A;rednictwem serwisu SMS oraz telefonicznie za poĹ&#x203A;rednictwem konsultanta.

30 Historia cje w handlu z Egiptem przez kraje Układu Warszawskiego. Jak wynika z jednej z notatek SB z 1987 r., sprzedaż uzbrojenia do tego kraju od 1976 r. objęta była „całkowitym embargiem licencjodawcy – ZSRR”. Zakaz ten został potwierdzony decyzją premiera Piotra Jaroszewicza w 1976 r., a także gen. Wojciecha Jaruzelskiego w 1983 r. Nie ma się więc co dziwić, że Związek Radziecki bardzo niechętnie patrzył na współpracę polskich spółek z grupą Triad. 21 czerwca 1985 r. wicepremier ZSRR Iwan Archipow poinformował pisemnie wicepremiera PRL Zbigniewa Szałajde o konieczności utrzymania zakazu eksportu sprzętu wojskowego do Egiptu i podkreślił, że kontakty z grupą Triad „są wysoce niepożądane”.

$5 MLD

Egiptu udała się delegacja złożona z przedstawicieli przedsiębiorstwa, która złożyła ofertę sprzedaży 200 sztuk wozów zabezpieczenia technicznego (WZT-2). Egipcjanie zaakceptowali propozycje i zaplanowali przyjazd do Polski. Oprócz tego wyrazili zainteresowanie zakupem innych pojazdów produkowanych przez polskie przedsiębiorstwa (m.in. 4 tys. sztuk terenowego samochodu ciężarowego Star-66). Egipcjanie zgodzili się na podpisanie kontraktu z Polską, mimo że proponowane wozy były gorsze i droższe niż te proponowane przez Chiny. Dlaczego więc wybrali naszą ofertę? „Czynnikiem, który zdecydował o zakupie w Polsce, jest fakt wręczenia przez grupę Triad określonych kwot decydentom w Egipcie. Cel ich przyjazdu do Polski – uzaŁapówki w Egipcie sadnienie w sprawozdaniu faktu wybrania Mimo problemów Bumar w dalszym ciągu dostawy z Polski – mimo wyższej ceny oraz walczył o egipski rynek. W połowie 1985 r. do jest to forma łapówki – przyjemnościowy pobyt na koszt Bumaru” - czytamy w notatce Te wszystkie komplikacje doprowadziły SB z 12 lipca 1985 r. do poważnego przeciągnięcia się rozmów z Egiptem. Dopiero w 1987 r. dzięki zgodzie Gene Gutowski El-Assir sprzyjał NRD wicepremiera Szałajdy i gen. Michała JaniUrodził się we Lwowie Niespodziewanie doszło jednak do kolej- szewskiego, szefa Urzędu Rady Ministrów 26 lipca 1925 r. jako Witold nych komplikacji, które opóźniły podpisanie ostatecznie udało się Bumarowi podpisać Bardach. Jego rodzina zgikontraktów. Tym razem doszło do rozłamu w umowę na sprzedaż WZT-2. nęła podczas wojny. On sam sercu grupy Triad. Współpraca w III RP w tym czasie pracował m.in. Do połowy lat 80. Rahman El-Assir był po w zakładzie fotograficznym Khashoggim najważniejszą osobą w Triad, Wraz z upadkiem PRL Bumar nie zaprzew Warszawie. Po zakończeniu formalnie kierując madryckim biurem grupy. stał kontaktów z osobami związanymi w lawojny jako agent amerykańskiego kontrwywiadu Jednak szybko jego pozycja osłabła. Powód? tach 80. z grupą Triad. Z jednego z dokuścigał nazistowskich zbrodniarzy. W 1947 r. osiedlił Rozwiódł się z siostrą Khashoggiego, Samirą. mentów Wojskowych Służb Informacyjnych się w USA, otrzymując amerykańskie obywatelstwo. Oprócz tego w tym czasie – jak wskazywała w (WSI) wynika, że sam Saudyjczyk na poWówczas zajął się produkcją filmową. Sławę przynotatkach SB – księgowość grupy miała trafić czątku lat 90. odwiedził Polskę, aby omówić niosły mu takie filmy jak m.in. „Wstręt”, „Matnia”, na ślad wątpliwych transakcji prowadzonych warunki współpracy. Kontaktów z Bumarem „Nieustraszeni Pogromcy Wampirów”. W 2001 r. wraz przez Libańczyka opiewających w sumie na nie zakończył też Gutowski. Jako przedstaz Romanem Polańskim święcił sukces obsypanego ok. 3 mln USD. W efekcie tych wydarzeń wiciel zarejestrowanej w Londynie spółki nagrodami (w tym trzema Oscarami) filmu „Pianista”. El-Assir stracił stanowisko w Triad i założył Subci Ltd. podpisał wiele umów z Bumarem Adnana Khashoggiego poznał w 1971 r. W 2004 r. własną fi rmę EXL, stowarzyszoną z grupą. na konsultacje, promocje i pośrednictwo przy ukazała się w księgarniach autobiograficzna książka Odsunięty na dalszy plan El-Assir zaczął pro- handlu bronią. Gutowskiego „Od Holocaustu do Hollywood”. wadzić politykę rozbieżną ze strategią Triad. Z największym polskim przedsiębiorstwem Chodziło m.in. o forsowanie zastosowania w zbrojeniowym po 1989 r. związany był też modernizowanych czołgach angielskiej wieży Rahman El-Assir. Poprzez m.in. spółkę Goli dział kal. 105 mm fi rmy Vickers oraz syste- den Vision pomagał Bumarowi w zawieraniu Abdul Rahman El-Assir w największych kontraktach zbrojeniowych. mu kierowania ogniem fi rmy Hughes. El-Assir zaczął też torpedować plany Był on pośrednikiem m.in. w sprzedaży Urodził się 26 kwietnia 1950 r. w Libanie. Posiada kilka związane ze sprzedażą polskiego uzbrojenia uzbrojenia do Iraku (śmigłowce) i Gruzji paszportów, oprócz libańskiego także marokański do Egiptu. W połowie czerwca 1985 r. Li- (rakiety GROM). i somalĳski. W połowie lat 70. pracował w libańskiej El-Assir stał się znany w Polsce, gdy media bańczyk spotkał się w Madrycie z delegacją ambasadzie w Egipcie. W 1976 r. ożenił się z Samirą NRD-owskiej fi rmy zbrojeniowej IFA, która ujawniły, że w 2009 r. brał udział w zakońKashoggi, siostrą Adnana Kashoggiego. To właśnie chciała złożyć ofertę sprzedaży uzbrojenia czonej fiaskiem prywatyzacji polskich stoczszwagier wprowadził go w biznes zbrojeniowy. Mimo do Egiptu. Według SB przygotowana przez ni, flagowym projekcie rządu Donalda Tuska. że kilka lat później doszło do rozwodu, El-Assir nie Niemców propozycja w 80 proc. pokrywa- Libański handlarz bronią jako przedstawiciel wypadł z interesu z Khashoggim. Do grona znajomych ła się z ofertą Bumaru i była dla polskiego tajemniczego katarskiego inwestora wpłacił Libańczyka należą m.in. Juan Carlos, król Hiszpanii, Bill przedsiębiorstwa poważnym zagrożeniem. 26 mln zł wadium na zakup majątku stoczni Clinton, były prezydent USA czy Alan Garcia, prezydent Oprócz tego Libańczyk miał publicznie dys- szczecińskiej i gdyńskiej. Ostatecznie katarPeru. El-Assir prowadził interesy finansowe m.in. kredytować możliwości polskiego przemysłu ski inwestor nie sfi nalizował transakcji. księcia Mubaraka al Jaber al Sabah, najstarszego syna obronnego. Wskazując jednocześnie, że najpoprzedniego emira Kuwejtu. Mieszka w Szwajcarii. lepsze rozwiązania proponuje NRD. PIOTR NISZTOR

MIAŁY ZAROBIĆ POLSKIE SPÓŁKI NA KONTRAKTACH W EGIPCIE, SUDANIE I MAROKO, ZAOPATRUJĄC TAMTEJSZE RYNKI M.IN. W CZĘŚCI DO CZOŁGÓW I WOZY BOJOWE

300 STRON specjalna, powiększona edycja Panorama Magazine z „Poradnikiem Emigranta”!

Czytaj powiększoną Panoramę tylko na aplikacji mobilnej

Szukaj w App Store i Google Play hasła:

Panorama Magazine

32 Kultura i sztuka

Fot. PACKSHOTSTUDIO

„Patriotyzm” dla Lukasyno to duże słowo. Jak mówi sam hip-hopowiec: „Dla mnie patriotyzm polega na postawie, jaką prezentujemy w zwykłych relacjach z ludźmi, drobnych gestach, życzliwości dla drugiego człowieka, szacunku dla historii, dla ludzi starszych”. Niezależnie od tego, gdzie na świecie przebywasz „pamiętaj o tym, gdzie twój prawdziwy dom”.

Wygraj bilety na koncert Non Konek sji Wię cej na str. 7

Fot. PIOTR ŚWIDERSKI

Reklama: 020 3026 6550

W koncertach

24.co.uk

dla Polonii jest moc

- Praca za granicą, samodzielność – to kształtuje charakter i uważam, że dzięki temu poznajemy prawdę o sobie, ale też o ludziach, z którymi jesteśmy - mówi Łukasz Lukasyno Szymański. Co jeszcze powiedział nam o swoich emigracyjnych doświadczeniach i patriotyzmie tuż przed koncertem ekipy NON Koneksja w Londynie? POLISH WEEKLY MAGAZINE

www.panorama24.co.uk

akie epizody emigracyjne wpłynęły na Twoją twórczość, czy mógłbyś na ten temat coś więcej powiedzieć? Jeszcze w latach 80., jako młody chłopak jeździłem z rodzicami na tranzyty, zwiedziłem bazary od Białorusi, przez Ukrainę, Czechosłowację, Węgry, aż do Niemiec. Pamiętam jeszcze Mur Berliński. Moi rodzice handlowali wszystkim, na czym można było zarobić, tato był cinkciarzem. Smak prawdziwej zagranicy poznałem zaraz po wydaniu albumu WNB, gdy wyjechałem do USA. Pracowałem tam na dachach, przy wyburzeniach, potem jako malarz. Tam przełamałem lęk wysokości: pamiętam jak dziś dzień, gdy siedziałem na kalenicy o zachodzie słońca, patrząc na horyzont. Cały dach skończony, w kieszeni pierwsze zarobione 100 „baksów”, zjarany od słońca, czułem się jak gość. Gdy drugi raz byłem w Stanach, pracowałem jako kierowca ciężarówki i operator koparki. Pracowałem z grupą Meksykanów, robiliśmy podjazdy i ogrody. Drugi koniec świata, tęsknota za domem i dużo czasu na przemyślenia. Praca za granicą, samodzielność – to kształtuje charakter i uważam, że dzięki temu poznajemy prawdę o sobie, ale też o ludziach, z którymi jesteśmy.

Zawsze interesowałem się historią, ale ciągle odkrywam jej nieznane karty. Staram się zgłębiać swoją wiedzę, wyciągać wnioski i przemycać je w swoich utworach. Uczestniczę w koncertach patriotycznych. Uważam, że bycie patriotą to dużo więcej niż rzucanie oklepanych haseł. Staram się promować kulturę swego regionu poprzez swoje utwory i teledyski, to jest moja praca u podstaw, robię to, co potrafię najlepiej. Chcę uwiecznić w obrazkach stare domy, kamienice oraz wyjątkowych ludzi u kresu swego życia. Mam wrażenie, że jeżeli my tego nie zrobimy, to nie zrobi tego nikt. Poza tym, utworami typu „Mój świat” czy „Ostatnia melodia kresów” udało mi się pokazać, że możemy być dumni z naszej małej ojczyzny – Podlasia, często postrzeganego jako zaścianek. Chcę żyć i wychować swoje dzieci w Polsce. Czuję dużą wieź z tą ziemią.

Już niedługo wystąpisz na koncercie w Londynie. Jakie to dla Ciebie uczucie, występować dla Polaków na emigracji, którzy bardzo często są mocno związani emocjonalnie z krajem? Szczerze mówiąc, to najbardziej lubię właśnie koncerty dla Polonii, gdyż przychodzi na nie wielu ludzi, którzy rozumieją i utożsamiają się z moją muzyką. Jest naprawdę moc. W Polsce nie gramy wielu koncertów. Najbardziej lubię takie indywidualne rozmowy po koncertach z ludźmi, dla których moja muzyka wiele znaczy. To daje mi siłę i wiarę w to, co robię. Wiem, że niewiele osób w spoBrałeś udział w honorowym komi- łeczeństwie postrzega świat tak jak my, ale tecie poparcia Marszu Niepodległości. mamy swoją niszę. Jak to jest być patriotą w XXI w.? Nie lubię używać dużych słów. Dla mnie Masz tutaj wielu wiernych fanów – hip patriotyzm polega na postawie, jaką prezentu- -hop na Wyspach jest bardzo popularny. jemy w zwykłych relacjach z ludźmi, drobnych Będziecie tutaj koncertować częściej? gestach, życzliwości dla drugiego człowieka, W tym roku gramy już drug i koncert szacunku dla historii, dla ludzi starszych. w Londynie i niedawno występowaliśmy

w Dublinie. Dotychczas nie mieliśmy okazji tu występować, ale bardzo nam się podoba. Mamy tu wielu przyjaciół, znajomych i zawsze z przyjemnością tu wrócimy. Dziękujemy za rozmowę. Rozmawiała KALINA HALAMA

Koncert Non Koneksja

Już 30 listopada, o godz. 19.30 w londyńskim klubie Rhythm Factory wystąpi ekipa NON Koneksja w składzie: Lukasyno, Egon & Kriso. Jako support zagrają: Ziomale Rap Na Banicji, Kwiato, Marten oraz BeDone. Rhythm Factory 16-18 Whitechapel Road London E1 1EW Wstęp: £18 w przedsprzedaży oraz online na www.skiddle.com, £20 w dniu koncertu

34 Dookoła świata

Stylowe plemię

ojny i konflikty potrafią mieć ogromny wpływ na modę. Herero to niewielki lud zamieszkujący Namibię w Afryce. Ich stroje są inspirowane modą niemieckich kolonizatorów, którym Herero sprzeciwili się w 1904 r. Biorąc pod uwagę, że zginęło wówczas 80 proc. populacji tego plemienia, wydaje się dziwne, że lud przejął styl swoich wrogów, a jednak! Początki tego naśladownictwa sięgają końca XIX w., kiedy to kobiety z ludu Herero zaczęły preferować suknie podobne do tych, jakie były noszone przez żony niemieckich osadników. Co ciekawe, ten styl z małymi modyfikacjami w postaci lokalnych akcentów m.in. czapek formowanych w rogi bydła, obowiązuje do dziś. Paramilitarny look w połączeniu z pasterskimi dodatkami – tego nie wymyśliliby nawet najlepsi europejscy projektanci! BC/IZ

Reklama: 020 3026 6550

24.co.uk

Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!

36 Styl życia

Wybieram to, co robię Zainspirowały mnie słowa jednego z moich pacjentów, który powiedział ostatnio: „Ciągle czekałem, aż coś się wydarzy, żebym mógł w końcu przestać robić to, co robię i zaczął żyć inaczej. Dopiero teraz uzmysłowiłem sobie, że to »coś« może się nigdy nie wydarzyć. Co więcej, uświadomiłem sobie również, że wcale nie muszę na to »coś« czekać – mogę po prostu zadecydować, co robię, a czego nie. W każdej chwili. Teraz”.

akież to odkrywcze i proste zarazem – pomyślałem, równocześnie zdając sobie sprawę z tego, że przecież ogromna ilość ludzi czeka właśnie na to „coś”. Czasami nawet nie nazywamy tego, na co czekamy tym „czymś”, tylko po prostu czekamy, aż wydarzy się cokolwiek – z jednej strony licząc na to, że nasz los się odmieni, a jednocześnie niespecjalnie wierząc, że jest to tak naprawdę możliwe.

Wiara w silną wolę Spodziewam się, że prawie każdy

z nas przynajmniej raz w życiu wypowiedział albo usłyszał zdanie typu: „Chciałbym/chciałabym... (schudnąć, zacząć uprawiać sport, rzucić palenie, przestać pić, itp.), ale jakoś nie mam wystarczająco silnej woli”. Brzmi to trochę tak, jakby nasze działania były uzależnione od nieznanej substancji zwanej „silną wolą”, której niewystarczająca ilość sprawia, że nie możemy zrobić tego, co byśmy chcieli. Dodatkowo, zwykle nie wiemy, jak sprawić, żeby zwiększyć zawartość

Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!

Psychoterapia Robert Wołk Senior Trainee in Core Process Psychotherapy at the Karuna Ins tute

Depresja, nerwice, ataki paniki, problemy w związkach, żałoba, uzależnienia,

Mob: 07411 466 450 E-mail: robertwolk@hotmail.com www.robertwolk.co.uk

„silnej woli” w organizmie. To sprawia, że czujemy, iż nie jesteśmy odpowiedzialni za to, jak jest, a często możemy nawet czuć się bezsilni wobec niesprzyjających warunków. Przecież naprawdę chcemy schudnąć, zacząć uprawiać sport, rzucić palenie, przestać pić, itp., ale... No właśnie. Czego nam brakuje? Zdaję sobie sprawę z tego, że jest to prawdziwy i często niemały problem, z którym wiele osób sobie nie radzi. Chciałem tylko zauważyć, że koncepcja silnej woli bardzo często zwalnia nas z odpowiedzialności za nasze czyny. Spodziewam się, że ponieważ jest to koncepcja dosyć powszechna, do której jesteśmy bardzo przyzwyczajeni, to często nawet się nie zastanawiamy „co to jest ta silna wola?”. Wystarczy nam wiedzieć, że jej brak uniemożliwia zrobienie różnych rzeczy.

co robimy z punktu widzenia osoby, która o tym działaniu (lub jego braku) decyduje. Jakby to zatem było, gdybyśmy zamiast powiedzieć: „Chciałbym przestać palić, ale nie mam silnej woli”, powiedzieli: „Palę, bo taki jest mój wybór” lub wręcz: „Wybieram palenie, ponieważ jest to łatwiejsze, niż zmaganie się z odzwyczajaniem się od nałogu”. Takie podejście – jakkolwiek może się wydawać nieprzyjemne i trudne do zaakceptowania – ma swoje pozytywne strony. Po pierwsze, nie musimy się męczyć ze swoistym udawaniem przed samym sobą, że próbujemy zrobić coś, czego w Spójrzmy prawdzie rzeczywistości nie robimy i mieć w oczy do siebie pretensje, że nam nie Załóżmy, że silna wola nie istnieje. wychodzi. Już samo to powinno Co wtedy? Skoro nie ma tego ele- przynieść sporą ulgę. Po drugie, mentu, który jest odpowiedzialny mamy szansę przybliżyć się do sedna naszego problemu, a zaza nasze działania lub ich brak, tem bardziej skutecznie się nim to prawdopodobnie my sami zająć. Oczywiście, że rzucenie jesteśmy za nie odpowiedzialpalenia może być trudne. Więcej ni. Rozumiem, że nieco inaczej będzie się miała sprawa w sytuacji jednak wskóramy, próbując zastanowić się, „co to za trudnouzależnienia od nikotyny czy ści?” i postarać się je rozwiązać, alkoholu niż wtedy, gdy chcemy niż czekać na przypływ „silnej np. zacząć uprawiać sport. Mają one jednak część wspólną. Polega woli”, na co nie mamy wpływu i ona na wzięciu odpowiedzialności co może nigdy nie nastąpić. Zapraszam do „Panoramy” za za to, co robimy. dwa tygodnie.

Robię to, co robię, bo tak chcę

Spróbujmy zatem spojrzeć na to,

ROBERT WOŁK, psychoterapeuta

Reklama: 020 3026 6550

24.co.uk

DNA pecha Masz pecha w miłości? Od lat nie udaje ci się znaleźć stałego partnera, utrzymać związku? Zastanawiasz się, dlaczego musisz tyle cierpieć? Czy to pech, przypadek, a może coś za tym stoi? Od czego zależy, czy mamy szczęście, czy pecha w miłości?

www.sympatia.pl

aukowcy postanowili przyjrzeć się temu zjawisku i sprawdzić, dlaczego niektórym ludziom nie układa się w sprawach sercowych. Zwykle po kilku latach samotności, przygód, cierpień i nieudanych związków, zaczynamy się zastanawiać, o co chodzi? Dlaczego właśnie mi nie układa się w miłości? Denerwuje to tym bardziej, kiedy w naszym otoczeniu widzimy szczęśliwe pary lub, co gorsza, koleżanki, które zmieniają facetów jak rękawiczki i nigdy nie mają problemu ze znalezieniem nowego. Bardzo często dochodzimy do wniosku, że z nami jest coś „nie tak”, że jesteśmy naznaczeni pechem, nie mamy szans na znalezienie stałego partnera i zbudowanie z nim szczęśliwego związku.

Coś „nie tak”

jesteśmy i tylko coraz bardziej pogrążamy się we własnych kompleksach. Naukowcy pokazują, że owszem – jesteśmy na dobrej drodze w poszukiwaniu przyczyn naszego pecha w miłości, bo on siedzi w nas – tylko szukamy nie tam, gdzie trzeba. Powoduje to, że stawiamy sobie błędną diagnozę i niewłaściwie leczymy naszego pecha. W czym zatem tkwi problem?

Odziedziczone szczęście lub pech Odpowiedź podali nam eksperci – w naszych genach, a dokładnie w szóstym chromosomie związanym z naszym systemem immunologicznym, który dziedziczymy od naszych rodziców. Ciężko go zobaczyć, nie da się go zmienić, więc co z tym zrobić? Naukowcy z Uniwersytetu w Australii przebadali ok. 150 studentów. Najpierw pobrali od nich próbki DNA, by móc zbadać podobieństwa i różnice w ramach MHC (główny układ zgodności tkankowej, z języka angielskiego major histocompatibility complex). Następnie uczestnicy wypełnili szczegółowy kwestionariusz dotyczący ich życia osobistego. Po przeanalizowaniu genów i porównaniu z odpowiedziami uczestników badania okazało się, że kobiety, które miały zróżnicowany MHC, miały większe powodzenie u płci przeciwnej. Mechanizm ten ma nam zapewnić taki dobór genów, by nasze potomstwo było odporne na choroby, by nie rodziło się z wadami genetycznymi. System immunologiczny odgrywa tak ważną rolę w miłości. Większe zróżnicowanie powoduje zwiększoną odporność na choroby, podobieństwo genów osłabia natomiast przyszłe potomstwo.

Zwykle tego „czegoś”, co jest „nie tak”, dopatrujemy się w naszej psychice, emocjach, zachowaniu, wyglądzie. Dlatego zmieniamy się, eksperymentujemy, odchudzamy, farbujemy włosy, słuchamy rad koleżanek i kolegów – „idź na dyskotekę, ubierz się seksownie, posiedź w pubie, kup bilet na koncert”. Próbujemy wszystkiego. Chodzimy na randki Sprytna natura w ciemno, próbujemy podrywać facetów, Uważa się, że taki zabieg udajemy kogoś, kim nie natury ma nas uchronić

Artykuł promocyjny

38 Styl życia

Naukowcy przypuszczają, że kobiety mogą być naturalnie bardziej towarzyskie i aktywniej poszukać partnerów niż mężczyźni partnerki. Panowie natomiast, onieśmieleni wdziękami pań, szybko dają się „wkręcić” w tę znaną od początków ludzkości grę, jaką jest flirt.

przed łączeniem się w pary z osobami z nami spokrewnionymi albo podobnymi genetycznie. To nie znaczy, że tylko kompletnie różne typy osobowości i charakteru będą nas pociągać, ale dobierając w pary osoby o zróżnicowanych genach, natura będzie nas chciała uchronić przed słabymi dziećmi lub tymi z wadami wrodzonymi. Czy to oznacza, że na randkę powinniśmy zabierać ze sobą książeczkę zdrowia i wyniki badań genetycznych? Nie! Natura nas także wyposażyła w odpowiednie nadajniki i czujniki. Mężczyźni rozpoznają kobietę o zróżnicowanym MHC przez jej wygląd i zapach. Odpowiednie informacje przesyłane są w pocie oraz odzwierciedlane są w wyglądzie danej kobiety. O ile na pot mamy mały wpływ, o tyle nad wyglądem zawsze możemy popracować w ramach pomagania szczęściu w miłości.

Nie potrafią mu się oprzeć Naukowcy nie potrafili stwierdzić, dlaczego struktura systemu immunologicznego ma aż tak duży wpływ na powodzenie danej kobiety u mężczyzn. Szczególnie że zróżnicowanie tych samych genów u mężczyzn wcale nie zapewniało tak wielkiego wpływu na jego popularność wśród kobiet. Co więcej, badacze nie potrafili określić, czy to ten gen sprawia, że mężczyźni nie potrafią się oprzeć kobiecie o zróżnicowanym MHC, czy może przez ten gen to ona nie potrafi się oprzeć mężczyznom. Naukowcy przypuszczają, że kobiety mogą być naturalnie bardziej towarzyskie i aktywnie szukać partnerów. Naukowcy z Australii ostrzegają,

że ich odkrycia to tylko mała część tajemnicy szczęścia lub pecha w miłości. Zaznaczają, że popularność danej osoby i powiązanie tego z systemem immunologicznym nie jest zasadą bez wyjątków i że poznanie tych zależności wymaga dalszych, szczegółowych badań.

Odwracamy pecha W zależności od tego, jakie geny odziedziczyliśmy po naszych rodzicach, będziemy cieszyć się większą lub mniejszą popularnością wśród mężczyzn. Nie chodzi o to, że jesteśmy niewystarczająco ładne, źle ubrane, czy nie mamy poczucia humoru. Najładniejsza, najzabawniejsza dziewczyna też może mieć pecha w miłości! I może za to winić geny. No dobrze, ale nawet jeśli już wiemy, skąd wynika nasz brak szczęścia, to czy da się coś z tym zrobić? Dzięki badaniom Australĳczyków wiemy więcej, skąd bierze się nasz pech. Własnych genów nie zmienimy, ale jeśli nasze geny w środowisku, w którym się obracamy, są mało zróżnicowane, można spróbować znaleźć się wśród ludzi o odmiennym genotypie. Strategia zmiany fryzury, stroju czy pubu może się nie sprawdzić (chociaż pewnie nie zaszkodzi), ale jest duża szansa, że wyjazd, przeprowadzka, zmiana grona przyjaciół nam pomoże. W końcu świat jest pełen różnych łańcuchów DNA! KATARZYNA SWIBA

ała niebieska pigułka od chwili stworzenia nie przestaje zadziwiać swoimi wszechstronnymi właściwościami leczniczymi. Niedawno świat obiegała kolejna rewelacja na temat domniemanego korzystnego wpływu Viagry na kondycję sportowców. Niebieskie pigułki, przez niektórych uznawane za prawdziwy cud medycyny, kojarzone są przede wszystkim z męskimi zaburzeniami seksualnymi. Tym dziwniejsza wydała się informacja, która jakiś czas temu obiegła sportowy światek. Słynny gracz futbolu amerykańskiego, Brandon Marshall podczas wywiadu telewizyjnego wyznał dziennikarzom, że niektórzy z jego kolegów zażywają Viagrę. I to bynajmniej nie w celu poprawienia swojej sprawności seksualnej. „(…) rywalizacja w lidze jest bardzo ostra, chłopaki próbują wszystkiego, żeby tylko uzyskać przewagę. Ja mam akurat na tyle szczęścia, że natura obdarzyła mnie rozmiarem i sprytem. Ale niektórzy zrobią co tylko możliwe, żeby się wybić. Słyszałem

Reklama: 020 3026 6550

Viagra, futbol i sprawność fizyczna Legendarni alchemicy całe swoje życie poświęcali poszukiwaniom cudownego leku na wszystkie dolegliwości. Czasami wydaje się, że ich dzieło zostało ukończone przez firmę Pfizer w momencie wynalezienia Viagry. różne dziwne historie o chłopakach bo. Żadne przeprowadzone dotąd badania naukowe nie potwierdziły zażywających Viagrę”. pozytywnego wpływu Viagry na Viagra na zdrowie? sprawność organizmu. PrzynajPlotki o kolażach, biegaczach i gra- mniej nie w sportach uprawianych na niskich wysokościach. Eksperci czach futbolowych zażywających uważają natomiast, że Viagra może Viagrę w celu uzyskania przewagi nad rywalami krążą od lat. Badania przynieść korzyści osobom uprawiającym sporty wysokościowe. naukowe wykazały, że Viagra, Rezultaty mogą zatem zaobserwooprócz wzmagania funkcji seksuwać na przykład alpiniści. alnych, poprawia także przepływ krwi do płuc, co teoretycznie może Debata wśród naukowców na mieć pozytywny wpływ na ogólną temat wpływu Viagry na wydolwydolność organizmu. Jednak ność organizmu człowieka jest czy na pewno niebieska pigułka wciąż niezakończona. Jedno jest poprawia sprawność fizyczną? pewne – stosowanie jakichkolwiek popraw wspomagaczy w celu uzyskaZdania naukowców na ten temat nia przewagi nad rywalami jest podzielone. - Im więcej tlenu są podz nieregulaminowe. Ponadto należy mięśniach, tym więcej energii. w mięśn pamiętać, że Viagra jest lekiem, któW takim przypadku człowiek rzeczywiście może stać się lepszym rego lekkomyślne zażywanie może rzeczyw powodować poważne komplikacje sportowcem - powiedział dr sportow zdrowotne. Stosowanie Viagry Andrew McCullough, seksuolog z powinno być zawsze poprzedzone Uniwersytetu Nowojorskiego. DoUniwers dał jednak, jedn że Viagra może pomóc konsultacją lekarską. Aby zasięgnąć jedynie w sportach, których kluczo- opinii lekarza, można udać się do internisty lub skorzystać z porady wymi elementami są szybkość i wytrzymałość. Nie wpłynie ona specjalisty przez internet. Konsulwyt tacje online możliwe są dzięki klinatomiast na siłę mięśni. nat nikom internetowym, które oprócz Efekt placebo? Ef sprzedaży leku oferują także opiekę lekarską oraz wystawianie recept Większość lekarzy uważa jedWię online. Przykładem takiej kliniki jest nak, że jeśli nawet stosowanie 121doc.pl. Viagry przynosi sportowcom Viag jakiekolwiek korzyści, jest to jak jedynie efekt działania placejed ANNA DEMKÓW

„Ja mam akurat na tyle szczęścia, że natura obdarzyła mnie rozmiarem i sprytem, ale słyszałem różne dziwne historie o chłopakach zażywających Viagrę” - powiedział słynny gracz futbolu amerykańskiego, Brandon Marshall.

24.co.uk

40 Styl życia

Zdrowe zęby to piękny uśmiech! O tym, dlaczego nie należy bać się dentysty, czy w każdym wieku możemy pozwolić sobie na założenie aparatu ortodontycznego, oraz o czym może świadczyć krwawienie z dziąseł, które dotyka aż co drugą osobę, rozmawiamy ze stomatolog dr Moniką Łączną. POLISH WEEKLY MAGAZINE

www.panorama24.co.uk

imo niezwykłego rozwoju stomatolog i i i l icznych zapew nień specja l istów, że nie jest to n ic n iepr z yjemnego – Polacy wciąż unikają wizyt u dentysty. W jaki sposób można ich jeszcze przekonać, że „to naprawdę nic nie będzie boleć”? Bardzo ważna jest współpraca z pacjentem. Wielokrotnie pacjenci mają bardzo złe doświadczenia i bardzo trudno jest zbudować zaufanie. A potem oczywiście je zachować. Spędzanie dużo czasu i wykonywanie wszystkich zabiegów bez pośpiechu ma bardzo duże znaczenie. Trzeba stworzyć przyjazną atmosferę dla pacjenta. Bardzo często pacjenci mają bowiem fobie przed igłą i ukłuciem. Są oczywiście specjalne

urządzenia, takie jak The Wand, które pozwalają na znieczulanie zębów bezigłowo i bez bólu. Na mojej stronie internetowej jest umieszczone wideo, w którym objaśniam, jak to działa i jest również opinia jednego z moich pacjentów. Obecnie zaobserwować można modę na wybielanie zębów. Słyszałam jednak opinie, że niszczy ona szkliwo. Jak jest naprawdę? Może wystarczą same pasy wybielające? Past wybielających nie polecam, gdyż mogą one spowodować nadwrażliwość zębów. Obecnie wybielanie zębów jest bardzo bezpieczne i nie powoduje żadnych skutków ubocznych. Do zabiegu stosowane jest 6 proc. hydrogen peroxide, aktywowanego specjalną lampą, które w sposób delikatny wybiela przebarwienia zębów. Zęby można wybielić nawet o 8 odcieni. Po takim zabiegu w gabinecie polecane jest wybielanie domowe, aby efekt utrzymać jak najdłużej.

niewidoczne nakładki na zęby, inman aligners – wyjmowany aparat ortodontyczny, którym można skorygować wady zgryzu już w 10 do 12 tygodni, oraz 6 months smile, jest to aparat na stale zamocowany na zębach, ale zamki są przezroczyste, a drut w kolorze zębów.

Ma pani wieloletnie doświadczenie w pracy stomatologa. Z jakimi problemami najczęściej zwracają się do pani pacjenci w UK i czy są to tylko Polacy? Pacjenci zgłaszają się ze wszystkim problemami stomatologicznym. Mówimy biegle po angielsku, rosyjsku i oczywiście też po polsku. Trzeba przyznać, że pacjenci z Polski nie lubią regularnych wizyt u dentysty. Najczęściej zgłaszają się z bólem albo złamanym zębem, oczekują pomocy w tym zakresie, a potem znów znikają do następnego bólu. Pacjent angielski jest bardziej zdyscyPacjen plinowany i lubi regularne wizyty. Chce plinowan o zbliżającej się wizycie być informowany infor kontrolnej. Jest to oczywiście duże uogólkontrolne Zależy nam na pięknym uśmiechu i nienie, bo mamy wspaniałych pacjentów z strony świata. Zresztą wszyscy nasi wiele osób zastanawia się nad skory- każdej str gowaniem go za pomocą aparatu orto- pacjenci są wspaniali. dontycznego. Czy niezależnie od wieku można się na niego zdecydować? Choć d diastema ma swoich licznych zwolenników, to jednak wiele osób, Tak, jak najbardziej. Są teraz meto- zwolenn przerwę między zębady do prostowania zębów u dorosłych. które posiadają po wcale nie jest z niej dumnych. Czy I nie trzeba od razu myśleć o 2 let- mi, wcal nim noszeniu metalowego aparatu. można ją zatem łatwo skorygować? Jest wiele metod korygowania diaW moim gabinecie stosujemy metody Jes stemy, czyli przerwy miedzy cennowoczesne i bardzo skuteczne. Są ste tralnymi jedynkami. Mogą to być to clear aligners – przezroczyste, tr kkompozytowe korekcje kształtu zzębów, licówki, lub w niektórych pprzypadkach korony z zirconi. Krwawienie dziąseł – według sstatystyk – dotyka co drugą osobę, ale niestety większość bagab telizuje ten problem. Czego wyte nikiem jest taka dolegliwość i ni jakie mogą być jej skutki, jeśli w jak porę nie odwiedzimy dentysty? por

OPTIMAL DIRECT INSURANCE COMPANY

z nami jeździsz najtaniej

UBEZPIECZENIA Krwawienie jest objawem stanu zapalnego dziąseł zwanego gingivitis. Jest to pierwszy objaw choroby przyzębia. Jeśli jest ona skutecznie leczona i monitorowana, wówczas gingivitis jest całkowicie wyleczalne, niemniej jednak przy zaniedbanej higienie jamy ustnej, paleniu papierosów prowadzi do nieodwracalnych uszkodzeń przyzębia, a w późniejszym wieku do utraty zębów.

t Samochodów osobowych t Samochodów dostawczych t Motocykli

Czy lepiej używać szczoteczki zwykłej czy elektrycznej? Zawsze moim pacjentom polecam elektryczne szczoteczki do zębów. Pomaga ona w lepszym i skuteczniejszym myciu zębów. Trzeba jednak uważać, jak stosować obie metody. Przy szczoteczce elektrycznej należy zwolnić nieco ruchy i wyeliminować ruch szorujący. Główkę szczoteczki elektrycznej trzeba delikatnie przyłożyć do powierzchni zęba, policzyć do trzech i przesunąć na następny ząb. W ten sposób mamy gwarancję, że każdy ząb będzie porządnie wyszczotkowany. Poprosimy na koniec o powiedzenie kliku słów na temat profilaktyki dbania o higienę jamy ustnej. Choć pytanie wydaje się banalne, wielu z nas wciąż ma braki z tego zakresu. Jak zatem należy prawidłowo szczotkować zęby i czym charakteryzuje się dobra szczoteczka? Myć zęby należy co najmniej dwa razy dziennie po 2 minuty, a jeśli ktoś ma skłonności do krwawienia dziąseł, to należy wydłużyć ten czas i częstotliwość mycia zębów. Gdy krwawienie nie ustaje po 2, 3 dniach, należy zgłosić się do dentysty. Zalecane jest stosowanie nici dentystycznych i szczoteczek międzyzębowych. Należy również szczotkować dziąsła, jak i język. Na nim również odkłada się płytka nazębna. Na koniec zalecam stosowanie płynów do płukania np. Listerine. Niemiej jednak najważniejsze jest dokładne szczotkowanie zębów. Rozmawiała ANNA MARSZAŁEK

Monika Łączna to lekarz stomatolog z wieloletnią praktyką, zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii. Obecnie prowadzi gabinet stomatologiczny w Londynie Blue Light Dental Clinic: www.bluelightdentalclinic.co.uk, tel. 0208 3400 666, kom. 0793 3822 644.

Kup tanie ubezpieczenie i odbierz prezent! t 10% taniej przez internet t gwarancja pomocy w 30 minut t obsługa klienta od 8.00 do 18.30 t taniej nawet o £132

Wejdź na:

www.optimaldirect.co.uk

42 Styl życia

I ty możesz zostać mówcą! Czy na samą myśl o publicznym przemówieniu zasycha ci w gardle, a ręce zaczynają dygotać? - Wiele niezależnych badań wskazuje, że lęk przed przemawianiem publicznym jest lękiem numer 1 wśród większości ludzi - rozmawiamy z Maciejem Wrońskim, Prezydentem polskojęzycznego klubu Toastmasters, działającego w Londynie. 1 wśród większości ludzi. Wiedziałem, że będę się musiał zmierzyć z tym lękiem, nie wiedziałem tylko jak. Zbieg okoliczności POLISH WEEKLY MAGAZINE sprawił, że w odstępie zaledwie paru dni, www.panorama24.co.uk dwie zupełnie niezależne od siebie osoby, iedy i dlaczego dołączyłeś do poleciły mi tę organizację. Parę dni później odwiedziłem klub Polish Your Polish i wkrótklubu Toastmasters? Jako że moi m celem było ce potem zostałem jego członkiem. Było to zostać mówcą motywacyjnym, prawie rok temu. potrzebowałem rozwinąć swoje umiejętności komunikacyjne. Jednak przede I co się zmieniło od tego czasu? wszystkim chciałem przełamać strach przed Początkowo nie wiedziałem, czego oczekiprzemawianiem publicznym. Wiele nieza- wać, i czy przyłączenie się do Toastmasters należnych badań wskazuje, że lęk przed prze- prawdę coś zmieni. Po krótkim czasie wiedziamawianiem publicznym jest lękiem numer łem już, że czeka mnie prawdziwa rewolucja. Ludzie, których poznałem, posiadali niezwykłe zdolności komunikowania się nie tylko na scenie, ale i poza nią. I tego się od nich uczyłem. Wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy, że komunikacja to nie tylko „kłapanie dziobem”, ale i słuchanie. Po zapoznaniu się z paroma członkami klubu zrozumiałem, że najbardziej cenię ich nie za to, co mówią, ale jak uważnie i cierpliwie słuchają. Zrozumiałem, że to umiejętność słuchania (a nie mówienia) odróżnia osobę o dobrych zdolnościach komunikacyjnych od kogoś, kto takich zdolności nie posiada. Jeśli chodzi o zdolności przemawiania, to przeszedłem prawdziwą transformację. Z kogoś, kto panicznie bał się wstać i przedstawić przed grupą osób, w ciągu niespełna roku zmieniłem się w kogoś, kto uwielbia stać na scenie i przemawiać do dużych grup ludzi. I im większej, tym lepiej.

Maciej Wroński, Prezydent polskojęzycznego klubu Toastmasters, wcale nie był świetnym mówcą tak od razu. To dzięki przyłączeniu się do klubu „Polish Your Polish” przeszedł prawdziwą transformację i z kogoś, kto panicznie bał się przedstawić przed grupą osób, zmienił się w wielbiciela publicznych wystąpień.

Co najbardziej podoba Ci się w klubie, do którego należysz? Najbardziej podoba mi się to, jak się wszyscy wspieramy w dążeniu do wspólnego celu – bycia lepszymi mówcami i liderami. Każdy jest niezwykle przyjacielski i umie dać konstruktywny feedback. Nowi członkowie oraz goście zawsze są mile widziani. Z kolei przyjacielska, luźna, ale zarazem profesjonalna atmosfera spotkań sprawia, że bardzo szybko uczymy się nowych zdolności. Wielu naszych członków aktywnie działa również w innych organizacjach, jak zaprzyjaźniony klub PPL

(Polish Professionals in London), dzięki czemu mamy dostęp do wielu imprez i eventów. Ponadto, spotykamy się w Ognisku Polskim na South Kensignton. W budynku, w którym podczas II wojny światowej znajdowała się siedziba Rządu Polskiego na emigracji. Jest to wyjątkowe miejsce, które dodaje prestiżu naszym spotkaniom. Czy umiejętności zdobyte w Toastmasters przydają Ci się na co dzień? Oczywiście. Po to właśnie do Toastmasters należymy, aby nabyte zdolności umieć wykorzystać w codziennym życiu. Najprostszy przykład, to kiedy ostatnio całe biuro odśpiewało mi „Happy birthday” z okazji urodzin, po czym wręczono mi butelkę w kształcie mikrofonu i poproszono o przemowę. Gdyby nie Toastmasters, pewnie bym machnął ręką i zażenowany usiadł. Zamiast tego wygłosiłem mowę, która rozbawiła całe biuro. Inny świetny przykład to prezentacje dla klientów, które dosyć często muszę robić w pracy. Pewnie dałbym radę coś z siebie wydusić, ale dzięki temu, czego się nauczyłem w Toastmasters, mój przekaz jest logiczny i profesjonalny. Trudno opisać różnicę, jeśli się samemu nie przeszło przez ścieżkę edukacji Toastmasters. Ludzie często myślą, że umieją robić dobre prezentacje. I wielu z nich jest w tym rzeczywiście dobrych, ale tylko dlatego, że mają za sobą wiele lat praktyki, ale często nawet oni nie są najlepsi w skutecznym komunikowaniu się. W Toastmasters, jeśli aktywnie bierze się udział w spotkaniach, takie zdolności można nabyć w ciągu paru miesięcy. Najlepszym przykładem jednak jest sytuacja sprzed paru miesięcy, kiedy postanowiłem zmienić pracę. Gdy przebiłem się przez drugi etap rekrutacji i usłyszałem, że trzecim jest prezentacja – wiedziałem, że pracę dostanę. Tak też się stało. Później usłyszałem od dyrektora, który był obecny na moim wystąpieniu, że było widać, że mam doświadczenie w przemawianiu. Jednym słowem okazji do wykorzystania zdolności nabytych w Toastmasters jest nieskończenie wiele.

Reklama: 020 3026 6550

Jak długo działa polskojęzyczny klub w Londynie i jaka jest jego historia? Założycielami klubu Polish Your Polish są Gosia Górna (jeden z ekspertów Warsztatów dla Polek „Panorama Piękna” organizowanych przez Tygodnik Panorama - przyp. red.), Adam Michalsk i i Jan Michalsk i. Wszyscy oni nadal są czynnymi członkami, a także udzielają się w innych klubach. Pierwsze spotkanie klubu Polish Your Polish miało miejsce 27 października 2007 r. Podczas inauguracji gościliśmy ponad 60 osób z Londynu i spoza Wielkiej Brytanii, organizacji polonĳnych, młodych i powojennych emigrantów, reprezentantów radia i telewizji. Paru naszych członków zabrnęło bardzo daleko w świecie Toastmasters. Najlepszym przykładem jest Jakub Pawłowski, który w zeszłym roku pełnił funkcję Division B Governor. Jakub również zajął drugie miejsce w organizowanych przez Toastmasters Mistrzostwach mów inspirujących na poziomie UK i Irlandii w 2012 r.

Ścieżka liderska to kolejna droga, dzięki której rozwĳamy się w Toastmasters. Następuje to poprzez spełnianie poszczególnych funkcji na spotkaniach klubu. Jako aktywny członek naszego klubu zawsze staram się odgrywać jakąś rolę na każdym ze spotkań. Przygotowanie do każdej roli wymaga pracy z innymi członkami klubu, co pomaga w rozwijaniu umiejętności liderskich. Szczególnie wymagająca jest rola Toastmastera, który koordynuje całe spotkanie, nadaje tempo i współpracuje z wieloma osobami, aby dany wieczór przebiegł zgodnie z planem. Umiejętność skutecznego zarządzania czasem, zadaniami i ludźmi to jedna z najważniejszych cech każdego lidera. I właśnie tego uczy rola Toastmastera. Poza tym, jako prezydent naszego klubu, wspieram działalność wielu członków. Realizujemy również program Youth Leadership Program. Jest to projekt skierowany do polskiej młodzieży w Londynie, dzięki któremu młodzi ludzie mogą zapoznać się z podstawami komunikacji, przemówień oraz leadershipu. W zeszłym roku zrealizowaliśmy ten program w dwóch Jakie kroki podjąłeś, aby wkroczyć na polskich szkołach. Osobiście wziąłem udział ścieżkę liderską w TI? w wielu spotkaniach i jestem bardzo mile

24.co.uk

zaskoczony umiejętnościami przemawiania polskiej młodzieży w Londynie. Jak zachęciłbyś nowe osoby, które chciałyby przyjść na pierwsze spotkanie, ale mają różne obawy? Dwie najważniejsze rzeczy, które należy wiedzieć – nie trzeba być członkiem Toastmasters, aby przyjść na spotkanie klubu. Goście są bardzo mile widziani i wizyty są darmowe. Druga rzecz to to, że każdy, kto panicznie boi się przemawiać, powinien odetchnąć z ulgą, dlatego że poza dwuzdaniowym przedstawieniem się, nie będzie musiał mówić nic więcej. Podstawowym założeniem Toastmasters jest rozwijanie zdolności przemawiania oraz liderskich w przyjaznej atmosferze, gdzie zawsze otrzymujemy konstruktywny i zachęcający do rozwoju feedback. Możliwość poznania niezwykle ciekawych oraz inspirujących ludzi to kolejny powód, dla którego sam jestem członkiem Toastmasters i zachęcam innych do przyłączenia się. Rozmawiała KALINA HALAMA

Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!

Co to jest Toastmasters? Toastmasters International (TI) to elitarna międzynarodowa organizacja typu non profit, której celem jest podnoszenie naszych kompetencji podczas przemówień publicznych oraz w przywództwie. W trakcie każdego spotkania odbywają się kilkuminutowe przemówienia członków klubu, ich oceny oraz wystąpienia improwizowane. Każde zebranie prowadzi wybrany Toastmaster, który wymyśla temat przewodni oraz pytania na rozgrzewkę. Początki idei TI sięgają 1924 r., kiedy powstał pierwszy klub Club No. 1, w Santa Ana w Kalifornii. Założył go Raplh C. Smedley, dyrektor do spraw edukacji w chrześcĳańskiej organizacji YMCA. Podstawowa filozofia TI to nauka przez praktykę. Każdy uczy się w odpowiednim dla siebie tempie i sam decyduje, kiedy chce zaprezentować kolejny temat w formie przemówienia. Istotną zasadą jest rotacja obowiązków. Dzięki niej członkowie przyjmują różne role, raz przemawiają, innym razem recenzują, mierzą czas przemówień i udzielają wskazówek innym. Kiedy przychodzą nowe osoby, członkowie z dłuższym stażem przyjmują wówczas rolę

mentora, mają obowiązek odpowiednio nimi pokierować. Dzięki tym zasadom uczestnicy rozwĳają się wielotorowo, zarówno na drodze mówcy, jak i lidera. Obecnie działalność oraz zasięg działania TI jest imponujący – obejmuje 116 państw, w których zrzesza 280 tys. członków. Główna siedziba znajduje się w Rancho Santa Margarita w Kalifornii. W Londynie działa polskojęzyczny klub, jedyny taki w Wielkiej Brytanii. Na pierwsze spotkanie do TI w Londynie możesz przyjść jako gość, jeśli jednak zdecydujesz się należeć do klubu, obowiązywać cię będzie składka na utrzymanie klubu w wysokości ok. 20 funtów. Składki te są pobierane tylko na potrzeby twojego klubu i związane z opłatą za wynajem sali, nagrywanie przemówień oraz organizowanie konferencji. W ramach składki otrzymasz komplet podręczników oraz nagranie DVD z twoimi przemowami. Spotkania dla Polaków odbywają się w każdy drugi i czwarty wtorek miesiąca o godzinie 19.30 w Sali Kominkowej Ogniska Polskiego (55 Exhibition Rd, SW7 2PN). Najbliższe spotkanie odbędzie się 26 listopada.

44 PANORAMIŚ

Dlaczego pada

deszcz?

h porach roku. Jesień to czas, kiedy pada znacznie częściej niż w innyc Drog ie Dzieci, czy wiecie, skąd się bierze deszcz?

eszcz to inacze j opad atmosferyczny, spadający na ziemię w postaci kropel wody. Deszcz występuje na większości obsza rów Ziemi, wyjątek stanow ią jedyni e tereny, gdzie cały czas panuje ujemna temperatura powietrza. Najmn iejsze opady występują na pustyn iach i stepach, bo tam cały rok jest bardzo gorąco.

się. Nasycone parą wodną powietrze spotyka się z chłodn iejszą powierzchni ą np. liści lub trawy. a, tworzy Mgła, podob nie jak szron i rosa, się w powietrzu nasyconym parą wodną. ch od W pewnych warun kach, zależnych Jak powstaje deszcz? ę pla się, skrapla para trza, powie temperatury Najpierw powsta je woda, która jest w rzekach, lekkie, za i łe małe za Są ki. kropel e drobn c . tworzą ciepła em jeziora ch, roślina ch i paruje pod wpływ ce tworzą ki pelki kropel jak , ziemię spaść na Jako para wodna unosi się wysoko, tworzą c chmury. aby mogły się ą jącą dując znajdu ą chmur więc jest Mgła ę. chmur Dopók i są one wystarczają co nisko, deszcze nie przy powierzchni ziemi! pada. Jeśli natom iast chmury wzniosą się wyżej, ochłowodna para ratura, gdzie panuje niska tempe dzi się i spadn ie na ziemię jako deszcz.

Ciekawostki pogodowe

Rodzaje deszczu

Najmn iejsze krople deszczu, nazywane mżawę ą się ką, opada ją na ziemię tak powol i, że wydajją m padem opade kszym najwię kolei Z stać w powietrzu! atmosferycznym jest grad. Powsta je on, gdy drobn e kropel ki wody znajdu jące się w górne j zimne j części chmur zamar zają, tworzą c grudki lodu. Mogą mieć one napra wdę duże rozmia ry! Rosną bowiem oblep iane kropel kami wody, które natych miast zamar zają. Rosa tworzy się po ciepłym dniu, gdy po zmroku powierzchni a ziemi ochład za

Najczęstsze opady deszczu odnotowuje je się na Hawajach w rejonie wulkanu Waialeeale, gdzie deszcz pada średnio przez 350 dni ni w roku! Z kolei najmniejsze opady deszczu odnotowano na pustyni Atacama w Chile. W tym rejonie przez 400 lat nie spadła ani jedna kropla deszczu, aż do roku 1971 r.

24.co.uk

Reklama: 020 3026 6550

Artykuł promocyjny

Pielęgnacja doskonała Prawidłowa pielęgnacja skóry rodzi wiele dylematów. Jak prawidłowo dbać o cerę i nadać skórze promienny wygląd, radzą ekspertki z londyńskiego salonu SunnyDays (UK) Ltd: Joanna Klasa oraz Agata Żukowska.

la kogo wskazany jest zabieg mezoterapii? Agata Żukowska: Mezoterapia, czyli „zastrzyk młodości”, wpływa przede wszystkim na rewitalizację skóry, stymulując jej naturalne właściwości regenerujące. Proces ten jest skutkiem dobroczynnego „uszkodzenia” skóry, wynikającego z techniki zabiegu i właściwości podawanych substancji. Mezoterapia jest stosowana od lat – w 1960 r. została zastosowana w dermatologii estetycznej. Jest niechirurgiczną metodą stosowaną do poprawy wyglądu skóry i jej odmłodzenia, ale także wyleczenia cellulitu oraz łysienia. Wskazana już od 26. roku życia.

permanentny jest wspaniały dla pań, które chcą podkreślić swoją urodę lub skorygować jej niedoskonałości. Makijaż permanentny jest tym dla kobiety, czym rama dla obrazu podkreślająca charakter i wyraz dzieła. Makijaż ten utrzymuje się do 5 lat, ale należy dokonać jego korekty po miesiącu, a następnie wskazane jest wykonanie po roku jednorazowo makijażu. Cera tłusta powoduje, że makijaż może utrzymać się na niej troszkę krócej. Doświadczona lingerystka może przy pomocy makijażu poprawić wyraz twarzy – klientka będzie zaskoczona o ile młodziej i korzystniej wygląda. Polecam i serdecznie zapraszam.

Jak długo utrzymuje się na skó- Jakie są podstawowe zasady rze makijaż permanentny? bezpiecznego opalania w solarium? Agata Żukowska: Makijaż

Joanna Klasa: Aby opalanie w solarium było nie tylko przyjemne, ale również jak najbardziej bezpieczne, warto trzymać się kilku podstawowych zasad. W miarę naszych możliwości starajmy się unikać salonów samoobsługowych, korzystajmy z tych lokali, w których zatrudniony jest odpowiedzialny i kompetentny personel służący radą i pomocą. Dla naszego zakładu bardzo ważne jest zainteresowanie potrzebami klienta, przede wszystkim rodzajem jego skóry i ewentualnymi przeciwskazaniami do opalania w solarium. Równie ważny jest czas opalania, który należy dostosować do fototypu skóry. W ustaleniu rodzaju skóry pomaga oczywiście nasz personel. Dużą rolę odgrywają również specjalistyczne kosmetyki solaryjne, dostępne w naszym salonie. Pomagają one uzyskać

piękną opaleniznę i odpowiednie nawilżenie skóry, dzięki któremu zapobiegamy fotostarzeniu skóry, podrażnieniom i zaczerwienieniu. Serdecznie Państwa zapraszam do korzystania z usług naszego zakładu. Co to jest masaż Lomi-lomi? Agata Żukowska: Masaż Lomilomi wyzwala pozytywną energię i powoduje, że mamy poczucie doskonałej równowagi i harmonii. Masaż ten charakteryzuje się dużą płynnością ruchu. Wpływ tego masażu nie dotyczy tylko sfery fizycznej, ale i emocjonalnej.

Z pamiętnika Polki Przeżyłaś na Wyspach prawdziwą przygodę? Chcesz opowiedzieć nam śmieszną historię związaną ze swoją pociechą? Pragniesz podzielić się swoimi troskami związanymi z poszukiwaniem pracy? Byłaś świadkiem historii chwytającej za serce? A może po prostu miałaś ciekawe perypetie w ostatnim czasie? Podziel się swoimi emigracyjnymi doświadczeniami z innymi Polkami! Weź udział w konkursie „Z pamiętnika Polki”: prześlij na adres konkurs@panorama24.co.uk swoją historię (maksymalnie 5 tys. znaków ze spacjami), dołącz zdjęcie (swoje lub związane z opisywaną sytuacją), a w tytule wpisz POLKA. Nie zapomnij podać swoich danych (imię, nazwisko, adres, nr tel.). Najciekawsze teksty będziemy co tydzień publikować w Panoramie i nagradzać!

Autorki najlepszych historii otrzymają nagrody: I miejsce: pełna metamorfoza: makijaż i fryzura w salonie piękności EUPHORIA Hair & Beauty Salon (EUPHORIA Hair & Beauty Salon, www.euphoriamorden.co.uk, tel. 02086851766) Designerskie akcesoria ze sklepu STYLISH POPUP (www.stylish-pop-up.com): II miejsce: SENTENS – wysokiej jakości bransoletka skórzana z wygrawerowanym napisem III miejsce: MOZCAU – eleganckie skórzane etui na telefon IV miejsce: ENNBOW – torba materiałowa Dodatkowo autorkę każdego z opublikowanych tekstów nagrodzimy zestawem kosmetyków marek Eris i Oceanic.

SunnyDays (UK) Ltd 183 Northolt Road South Harrow London HA2 OLY Tel. 07506721188

46 Kobieta

Dużo dobrego jeszcze przed nami! - Przekroczenie 50. roku życia dla wielu kobiet jest trudnym momentem. Wszystko się zmienia: dzieci idą na swoje, małżeństwa kruszą się, pojawia się wypalenie zawodowe - mówi Elżbieta Ćwiklińska-Kożuchowska. Artykuł pochodzi z miesięcznika

o ona z myślą o kobietach na tym etapie życia stworzyła dwa niezwykłe miejsca: Klub Klasy Kobiet i Uniwersytet Drugiego Wieku. Ich siła polega nie tylko na uczeniu nowych umiejętności. Kobiety dają tu sobie nawzajem ogromne wsparcie.

Jest Pani założycielką fundacji Klasa Kobiet. W jej ramach powstał Klub Klasy Kobiet adresowany do pań powyżej pięćdziesiątki. Skąd pomysł tej inicjatywy? Od wielu lat obserwuję, że przekroczenie 50. roku życia dla wielu pań jest trudnym momentem. Trochę słabnie zdrowie, pojawia się wypalenie zawodowe, dom wysycha, bo dzieci idą na swoje, a małżeństwa kruszą się w różny sposób, wszystko się zmienia. Nic dziwnego, że wiele kobiet na tym etapie życia odczuwa pustkę, bezradność i lęk przed przyszłością. Dużo za nami, ale też dużo przed nami. Ja z kolei przekroczenie pięćdziesiątki odebrałam jako wyzwolenie z obowiązków, rozpoczęcie nowego etapu, w którym mogłam rozwinąć skrzydła. Bardzo wcześnie wyszłam za mąż i zostałam matką, a miałam 41 lat, kiedy byłam już babcią. Więc skończywszy pięćdziesiątkę, po latach rodzinnych zobowiązań mogłam zająć się sobą. Wtedy właśnie pojawił się pomysł fundacji Klasa Kobiet. Od 8 lat w ramach Klubu Klasy Kobiet spotykamy się raz w tygodniu i każde

ze spotkań poświęcamy innemu tematowi. towi. Najpierw rozmawiamy, dzielimy się doświadwiadczeniami i spostrzeżeniami, a potem odbywa bywa się wykład. Staram się, żeby tematy byłyy jak najbardziej zróżnicowane. W naszych spopotkaniach bierze udział ok. 200 kobiet.

Nie poprzestała Pani jedynie na a Klubie i z czasem założyła Uniwerrsytet Drugiego Wieku. Skąd taka a nazwa? Wiele się mówi o konieczności uczenia ia się przez całe życie. W myśl tej zasady powstał wstał Uniwersytet Trzeciego Wieku dla seniorów, w, ale to nie jest oferta dla uczestniczek Klubu Klasy Kobiet. Trzeci wiek to czas, kiedy odcinamy namy należne nam kupony i udajemy się na zasłuasłużony odpoczynek. Natomiast wiek dojrzały ały to nadal czas aktywności zawodowej i chciałam ałam swoją ofertę dopasować tak, aby tę aktywność wność motywować. Wymyśliłam więc Uniwersytet rsytet Drugiego Wieku. Bardzo się ten pomysł sł paniom spodobał i właśnie rozpoczynamy czwarzwarty rok działania naszego Uniwersytetu. To jest oferta tylko dla kobiet? Jest to oferta dla osób dojrzałych, choć hoć spodziewam się udziału przede wszystkim im kobiet. Już w pierwszym roku działalnoności, kiedy były tylko cztery przedmioty, ty, zgłosiło się kilkuset słuchaczy, w więkkszości kobiety. Z czasem zaczęli pojawiać ać się też mężczyźni, ale na razie jest ich ch niewielu. Patrzę na zeszłoroczny plan zajęć UDW i widzę ciekawe propozycje z zakresu psychologii… … Pracujemy pod hasłem: „Życie to ruch i ciągłe zmiany”. Świat się dzisiaj bardzo ardzo

Reklama: 020 3026 6550

szybko zmienia i nie możemy się na ten fakt obrażać ani z lęku przed nim unikać wyzwań. Ale by nam się to udało, niejednokrotnie potrzebujemy psychologicznego wsparcia – stąd w naszej ofercie bardzo duży udział zajęć poświęconych psychologii. Można skorzystać z warsztatów poświęconych np. asertywności i komunikacji interpersonalnej. Uczęszczać na wykłady, które w ramach przedmiotu Metakomfort prowadzą wspaniali specjaliści, m.in. dr Ewa Woydyłło, dr Hanna Hamer, Leszek Mellibruda, ale też Zuzanna Celdr Les Monika Werwicka, czasem przyjeżdża mer, M do nas prof. Bogdan Wojciszke z Trójmiasta. ten rok szykujemy zajęcia z psychologii Na te biznesu. Przygotowaliśmy też zajęcia fi zyczbiznes jogę i gimnastykę dla dojrzałych), bo ne ( jo bezruch fi zyczny generuje ten umysłowy. Są bezru zajęcia językowe (angielski i hiszpański) oraz zajęci artystyczne: plastyczne i muzyczne. Sztuka artyst nie tylko ty uwrażliwia, ale też daje możliwość relaksu relaks umysłowego. Dużym zainteresowaniem cieszą się zajęcia z fotografi i.

Jakie opinie najczęściej słyszy Pani od słuchaczek UDW? P Najważniejszą dla mnie informacją zzwrotną jest frekwencja i nieustannie rosnące zainteresowanie tym projekro tem. tem To daje mi siłę do dalszej pracy i jest najlepszym potwierdzeniem jej sensu. Klub najlep Klasy Kobiet i Uniwersytet Drugiego Wieku organizmy. Ich siła polega nie to siostrzane sios na kształceniu, ale też na oddziaływatylko n niu tego te miejsca na kobiety. Kobiety, które samą obecnością dają sobie tu przychodzą, prz wzajemnie ukojenie. Towarzystwo osób, wzaje które z racji wieku borykają się z podobnyproblemami, ale też przeżywają podobne mi pro radości i satysfakcje, daje poczucie głębokiej radośc wspólnoty. Obalamy tu fałszywy mit, że zawspól przyjaźnić można się tylko w młodym wieku. przyja To nieprawda! Widzę tu przykłady głębokich nie i wartościowych przyjaźni. Sama mam kilka wart przyjaciółek, które właśnie tu zyskałam. przyja Jak długo trwają zajęcia na UDW? Przez dwa semestry, przy czym część Prz przedmiotów trwa jeden semestr, część przez przedm cały rrok. Czy w ramach UDW są jakieś zajęcia pomagające znaleźć się osobom po po pięćdziesiątce na rynku pracy? pi W ttym roku ruszy pełną parą osobny projekt Punkt Pracy. Ktoś, kto kilkanaście lat P temu podjął pracę, a dzisiaj z jakichś względów ją stracił i szuka nowej, musi to robić inaczej inacze niż poprzednio. Odpowiednie kwalifikacje są oczywiście niezbędne, jednak lifika

NA STRACH NIE MA INNEJ METODY, NIŻ SPRÓBOWAĆ TEGO, CZEGO SIĘ BOIMY. STANĄĆ OKO W OKO Z WYZWANIEM

24.co.uk

w pełni świadomej decyzji. Tego też uczymy na UDW – rozeznania w swoich motywacjach, realnej oceny sił i świadomych wyborów. Ewa Woydyłło mówi: „Na strach nie ma innej metody, niż spróbować tego, czego się boimy. Stanąć oko w oko z wyzwaniem, choćby początkowo w formie wizualizacji, a więc próby wyobrażenia sobie, co takiego się stanie, kiedy podejmę ryzyko i zmienię pracę, styl życia, mieszkanie. Oczywiście, nie wszystkiego w życiu musimy próbować, ale z pewnością warto spróbować rzetelnie rozejrzeć się we własnych pragnieniach i możliwościach. I jeżeli coś nas blokuje, nauczyć dzisiaj zupełnie inaczej piszemy CV, inaczej się, jak te zahamowania pokonać”. szykujemy się do rozmowy kwalifi kacyjnej. Umiejętność korzystnego zaprezentowaGdzie mogą się zgłosić osoby zania siebie i swoich umiejętności jest pewną interesowane Klubem Klasy Kobiet, sztuką. Dlatego w Punkcie Pracy planujemy Uniwersytetem Drugiego Wieku czy warsztaty psychologiczne, które pozwolą na Punktem Pracy? jej opanowanie. Będziemy również organiPełną ofertę naszych propozycji można zować warsztaty (pisanie CV oraz rozmowy znaleźć na stronie www.uniwersytetdrugierekrutacyjne) ze specjalistami z branży HR, gowieku.pl lub www.klasakobiet.pl, można które pozwolą uczestnikom na przećwiczenie też do mnie napisać Eck@klasakobiet.pl lub zdobytych umiejętności oraz uzyskanie bez- zadzwonić: 501 153 988. cennych informacji zwrotnych od fachowców. Kiedy w ubiegłym roku zorganizowaCo by Pani doradziła osobom, które liśmy tego typu spotkanie w ramach UDW, nie mieszkają w Warszawie, a chciadwie osoby dostały konkretne propozycje łyby się rozwĳać? pracy. W planowanym przeze mnie projekcie Czasami słyszę opinię, że łatwo działać Punkt Pracy poza szkoleniami i warsztatami w Warszawie, ale co mają robić mieszkańbędą też gromadzone różnorodne oferty pracy małych miejscowości? Chętnie pomogę cy. Będziemy też przygotowywać mentorów wszystkim tym, którzy zechcą u siebie pro– osoby, które już nie pracują bezpośrednio w wadzić Klub Klasy Kobiet. Służę wsparciem swoim zawodzie, ale mogą swoje długoletnie i radą, jak się do tego zabrać. Jakiś czas temu doświadczenie zawodowe wykorzystać, opie- jedna z pań uczestniczących u nas w zajękując się młodymi osobami podejmującymi ciach postanowiła założyć fi lię Klubu w Łopracę. Mentor to znakomity zawód dla ludzi miankach. Kolejny klub powstał w domu kultury w Piasecznie i świetnie daje sobie radę. dojrzałych. No i powstaje właśnie Lubelski Uniwersytet Drugiego Wieku, jako nasza filia. Jestem barUczy Pani, że życie rozpoczyna się dzo z tego dumna, bo to dowodzi, jak bardzo po pięćdziesiątce, ale czasami potrzebna jest do tego odwaga. nasza działalność jest potrzebna. Lubię przysłowia, bo odzwierciedlają celRozmawiała MAJA JASZEWSKA ne obserwacje ludzi i życia. Ale nie znoszę powiedzenia: „Lepszy stary wróg niż nowy przyjaciel”. Dla wielu ludzi nowe jest straszne, bo nieznane, ale przecież nowe jest też nadzieją, szansą na spełnienie, radość, powodzenie. Oczywiście nasze realia są takie, że kobiety po pięćdziesiątce są wręcz przymuszane do wcześniejszego odejścia, więc ich lękowe nastawienie do zmiany jest jak najbardziej zrozumiałe. Jednak lęk nie jest żadną receptą na problemy, przeciwnie – paraliżuje inwencję i zabiera siły do działania. Lęk podpowiada: nie walcz, nie próbuj, trzymaj się tego, co już masz, i niech ci to wystarczy. Oczywiście, można poprzestać na tym, co już się ma, ale niech będzie to wynik

48 Kobieta

Różne herbaty – różne właściwości

BABSKA JESIEŃ

LECZNICZE WŁAŚCIWOŚCI HERBATY ZNANE SĄ JUŻ OD TYSIĘCY LAT. TAKŻE WSPÓŁCZEŚNIE CHIŃSKA MEDYCYNA W DUŻEJ MIERZE WYKORZYSTUJE JEJ POZYTYWNY WPŁYW NA ZDROWIE. Poszczególne typy herbat mają jednak różne i właściwe tylko sobie przeznaczenie. Sprawdź, która z herbat może stać się lekiem wspomagającym przy zwalczaniu niektórych dolegliwości, oraz jakie korzyści niesie picie poszczególnych naparów. Najbardziej znana ze wszystkich, ze względu na szereg walorów profilaktyczno-leczniczych, jest zielona herbata. Jej świeżo zebrane liście poddaje się więdnięciu, parowaniu, zwijaniu i suszeniu. Do najważniejszych jej właściwości należą: obniżanie poziomu cholesterolu, przeciwdziałanie stresowi oraz ochrona przed chorobami serca. Dla kobiet na diecie szczególnie przydatny jest jej pozytywny wpływ na oczyszczanie organizmu z toksyn oraz przyspieszanie przemiany materii. Napar z zielonej herbaty bogaty jest w witaminy C, E oraz B. Drogie panie, od dzisiaj pijcie 3-5 filiżanek tego cudownego napoju dziennie, a zdrowie was nie opuści!

Lecznicza moc herbaty Na pewno większość z was słyszała o czarnej herbacie pochodzącej z prowincji Assam, czy z Cejlonu. Różni się ona od zielonej tym, że jest poddawana procesowi pełnej fermentacji. Jednak

jak działa? Otóż bardzo dobrze wpływa na trawienie, a więc może pomóc w przypadku występowania dolegliwości żołądkowych. Można pić ją zamiast kawy, gdyż skutecznie pobudza, zwłaszcza gdy zaparzymy mocny napar. Rezygnując z kilku filiżanek kawy na rzecz herbaty o podobnych właściwościach, możemy zmniejszyć niekorzystny wpływ tej pierwszej na nasze zęby. Ale to jeszcze nie wszystko! Czarna herbata zawiera dużą ilość fluoru, który chroni zęby przed próchnicą. Warto wymienić jeszcze dwa napary, które są cenne dla naszego zdrowia: Yerba Mate oraz Rooibos. Obie są źródłem licznych witamin i minerałów, które uodporniają i wzmacniają organizm. Ponadto herbata Rooibos nie zawiera kofeiny, przez co działa uspokajająco i łagodzi bóle głowy.

Herbata odchudzająca Kolejna na liście – czerwona herbata (PU-ERH) – zawiera najwięcej związków mineralnych, mikroelementów oraz kofeiny (teiny), wapnia i białka. Potocznie zwana jest zabójczynią tłuszczu, gdyż skutecznie pomaga w walce z nadwagą. Co więcej, wzmacnia organizm, reguluje przemianę materii, poprawia pamięć

i koncentrację oraz jest szczególnie przydatna w zwalczaniu jesiennej chandry, bowiem poprawia nastrój! Sięgajmy więc po czerwoną herbatę, gdyż jest ona doskonałym połączeniem dla, nie zawsze idących ze sobą w parze, zdrowia i diety. NT

Nowy wymiar sztuki KOCHASZ JEŚĆ? SŁODYCZE TO COŚ, O CZYM MARZYSZ KAŻDEGO DNIA, POMIMO TEGO ŻE JESTEŚ NA OSTREJ DIE DIECIE? ZOBACZ, JAK WS WSZYSTKICH ŁASUCHÓW KUSZONO W LONDYNIE! KU Na w wydarzeniu pod hasłem Exp Experimental Food Society Exhibitio bition pojawili się nie tylko tacy miło miłośnicy jedzenia jak ty, lecz także w wielcy cukiernicy, kucharze oraz wszyscy specjaliści związani z branżą gastronomiczną. Prezentowali oni istne cuda sztuki kulinarnej! Zarówno c ciasta i słodkości wyglądały o oszałamiająco, nie wspominaj o niezwykłych daniach na jąc c ciepło! Podczas imprezy można było posmakować wszystkich pyszności i zobaczyć, jak w wielkim rzemiosłem może być p pieczenie oraz przyrządzanie po posiłków. Aż ślinka cieknie! AM

Reklama: 020 3026 6550

24.co.uk

Coś dla niej Rękawiczki XXI wieku Zima podobno ma być w tym roku wyjątkowo mroźna. Na szczęście, dzięki zdobyczom nauki możemy również i w śniegu podążać za z modą i wygodą. Dla wszystkich maniaczek nowych technologii, które nie mogą żyć bez swoich smartfonów czy tabletów, marka Uunique przygotowała rękawiczki na miarę XXI w. Na pierwszy rzut oka przypominają one normalne, wełniano-skórzane rękawiczki. Ciepłe i wygodne. Jednak dzięki specjalnej technologii, ich końcówki są wyjątkowo czułe i pozwalają na swobodne korzystanie z ekranów dotykowych nawet podczas największych mrozów. Jeśli więc nie chcesz, aby zima była ci straszna, koniecznie zdecyduj się właśnie na te rękawiczki!

Cena produktu wynosi ok. £50.

Jeśli kochasz biegać... Garmin wprowadza do sprzedaży dwa nowe zegarki dla biegaczek. Gadżety noszą nazwę Forerunner 620 i 220 i pozwolą na usprawnienie treningów. Nowe modele oferują kilka ciekawych rozwiązań, które zwiększą ich użyteczność. W zegarkach zastosowano akcelerometr, co pozwala na rejestrowanie dystansu w zamkniętych pomieszczeniach bez korzystania z dodatkowego czujnika. Dane możemy odczytywać z 1-calowych, okrągłych wyświetlaczy. Moduł Bluetooth pozwala jednak przesłać informacje do sparowanego smartfona, co dostarczy dokładniejszych danych na temat treningu. Garmin Forerunner 620 został wyposażony w kilka dodatkowych funkcji, jak asystent odpoczynnku, symulator wyścigu czy szacunkowy pułap tlenowy. Przydatny okaże się też czujnik tętna. a.

Ceny produktów wynoszą ok. £160-£280. 0. Oprac. AM

Nie byle jaka butelka Zaha Hadid to najbardziej znana architekt współczesnego świata. Jej prace można podziwiać we wszystkich liczących się współczesnych metropoliach. Designerka wkroczyła na nowe dla siebie terytorium wzornictwa przemysłowego. Nowym wyzwaniem okazał się projekt designerskiej butelki na wino. Produkt, który powstał, imponuje kształtem. Jest esencją stylu, który kojarzymy z postacią Zahy Hadid. Wklęsła butelka jest przeznaczona na ekskluzywne wino dostępne w limitowanej serii 999 sztuk. Kształt butelki jest inspirowany kroplą cieczy. Czy można oprzeć się trunkom z tak eleganckiego projektu?

Na razie cena produktu nie jest znana.

Dior na zimę Idzie zima. Ale w tym sezonie w świecie kosmetycznym pojawi się ona w nowej odsłonie. Nie będzie już monotonności i szarości, tylko splendor, blask i dużo złota! Dior zadbał o to, by dzięki swojej najnowszej „Golden Winter” Christmas Makeup Collection 2013 podarować kobietom odrobinę luksusu i mieniącego się słonka w krótkie, ciemne zimowe dni. Intensywne czerwienie i głębokie róże zagoszczą na kobiecych paznokciach i ustach, przyprószone pastele podkreślą oko. Mała dawka koloru zamknięta w złotych buteleczkach – niewinnych dziełach sztuki, które wyglądem i zawartością będą przez zimę kusić kobiety.

Na razie ceny produktów nie są znane.

50 Plotki

Oprac. AM

Nie jest już Amerykanką!

Tina Turner zrzekła się wła śnie oby watelstwa amerykańskiego. Gwiazda, która od blisko 20 lat mieszka w Kuesnacht koło Zur ychu, otrz ymała w końcu szwajca rski paszport. Wcześniej zdała ona egzam in umożliwiający prz yjęcie oby watelstwa teg o kraju. - Jestem bardzo szczęśliwa w Szwajca rii i czuję się tu jak u siebie w domu - mówiła legendarna wokalistka. - Nie mogę sob ie wyobrazić lep szego miejsca do życia - dod ała. Podkreśliła też, że nowa ojcz yzna daje jej gwarancję poszanowania pry watnoś ci. Tina Turner przeprowadziła się do Szw ajcarii w 1995 r., aby towarzyszyć swojemu par tnerowi, młodszemu o 16 lat Erwinowi Bac howi. Według lokalnych mediów, para ma wziąć ślub latem prz yszłego roku.

Chodzi głodny?!

Chris Hemsworth słynie ze swojej muskularnej sylwetki. Australijski akt or utrzymuje sporą masę na potrzeby roli w filmie „Thor”. W najnowszym wy wiadzie wyznał jednak , że przygotowuje się obecnie do kolejnego obr azu, „Heart Of The Sea”, który bazuje na pra wdziwej historii, która zainspirowała Hermana Me lvillea do napisania Moby Dicka. Na potrzeby roli w tej produkcji gwiazdor musi się jednak drastycznie odchudzić. - To zabawne, gdy masz 15 dużych, muskularnych facetów opowiadających sobie, jak liczą kalorie, co powinni, a czego nie pow inni jeść - mówi. - Codziennie przyjmuję 600 kalo rii, jem kilka sałatek , kilka kawałków chudego mięsa i to wszystko. Do łóżka chodzę głodny.

wa muza Lagerfelda Now

alał na punkcie białej Karl Lagerfeld zupełnie osz owanie od swojego ech prz na tał dos kotki, którą Choupette miała owo zątk byłego kochanka. Poc 2 e tygodnie, gdyż zostać u projektanta zaledwi kontrak t do USA. na ał ech wyj ni Baptiste Giabico się jednak , że ział ied Po powrocie model dow ka została z LagerKot o. jeg już jest nie k zwierza życie. Ma osobistego feldem i wiedzie luksusowe bę do codziennych oso kucharza, pokojówkę oraz nał, że uważa ją wyz ant jekt pro no daw zabaw. Nie ! - Choupette ecie świ na tę isto za najdoskonalszą jsza niż knie pię jest jest pięknym kotem. Ona ewne zostanie zap i za mu a now ja mo modelki. To Lagerfeld. nią na wiele lat - zapewnił

24.co.uk

Reklama: 020 3026 6550

Przeprowadzą się na wieś?

Kate Middleton i książę Wil liam nie przepadają za życiem w mieście. Mim o że Pałac Kensington przeszedł niedawno rem ont, na który wydano 3 mln dolarów, małżeństw o nie lubi mieszkać w Londynie. Jak twierdzą osoby z ich bliskiego otoczenia, tęsknią za siel anką, jaką cieszyli się jeszcze kilka miesięc y tem u. Wynajmowali wtedy dom na walijskiej wys pie Anglesey, gdzie William służył w wojsku. - Nienawidzą mieszkać w pałacu. Marzy im się pow rót na wieś. Lubią ciszę i spokój - mówi info rmator. - W Walii mieli sporo swobody, mogli sob ie pozwolić na wiele więcej - dodaje. Jak twierd zi przyjaciel małżeństwa, Kate i William bardzo poważnie myślą o zakupie wiejskiego dom ku na wyspie.

Fot. TVN

Zasłyszane

Marcin Prokop: Jestem luksusową kurtyzaną. Byłoby wszystko super, gdyby nasza kasa była proporcjonalna do talentu. Ta wycena jest kompletnie oderwana od realiów. To jest tak jak z giełdą papierów wartościowych.

Maryla Rodowicz: Zbliżał się koniec roku, a ja miałam trzy dwóje z matematyki. Na gwałt potrzebne były korepetycje, więc mama znalazła jakiegoś młodego człowieka, który mnie przy okazji molestował. W moim własnym domu. Wstydziłam się komukolwiek o tym powiedzieć.

Lady Gaga: Nie jestem ikoną gejów. Nie próbowałam zastąpić Madonny. Nigdy się za nią nie uważałam i nawet nie wiem, co miałby oznaczać taki tytuł. To jakaś stara metka, którą przypinano gwiazdom wiele lat temu. Jestem działaczką na rzecz równouprawnienia.

Heidi Montag: Miałam masę kompleksów i myślałam, że większe piersi załatwią sprawę. Każda z moich piersi ważyła jakieś 1,5 kg. Czułam się, jakbym miała na klatce piersiowej dwie kule do kręgli. Lekarz powiedział mi, że moje silikony się obsuwają. Mogą wylecieć przez pępek.

52 Męska rzecz

Legenda z Haguenau:

Część 2

historia francuskiego króla rajdów

za tydzień

28 września 2000 r. Na starcie 44. Rajdu Korsyki staje biała Toyota Corolla WRC w barwach Equipe de France FFSA, na którą nikt ze światowej czołówki nie zwraca większej uwagi. Ot, kolejny młody Francuzik zdobył budżet na auto WRC w swojej domowej rundzie.

Zamów prenumeratę 12 wydań w cenie 10. Szczegóły na www.wrc.net.pl

a tylnej szybie dwie francuskie flagi – jedna podpisana S. Loeb, druga D. Elena. Drzwi zdobi numer 33. Już podczas swojego pierwszego startu autem tej klasy ambitni zawodnicy tracą do lidera niewiele ponad 1s/km i przyjeżdżają na metę tuż za swoim mentorem Didierem Auriolem, którego kontakty pomogły w zorganizowaniu auta. 4 lata później czerwo-

Te dwa zdjęcia dzieli:

Fot. MARCIN RYBAK

Fot. DPPI

14 lat, 154 rajdy, 10 tytułów mistrza świata (9×WRC, 1×S1600), 78 zwycięstw, 900 wygranych oesów oraz wyjątkowa historia człowieka, który pobił wszystkie rekordy i zmienił rajdy na zawsze.

dziennie w zakresie perfekcyjnego ego władania nad własnym ciałem, balansowania nsowania i utrzymywania nia równowagi po seriach salt, młody Seb niemal instynktownie nie czuł wszelkie drobne zmiany. W przyszłości, ci która aż do 18. 18 roku życia nie uwzględniała nic poza jazdą na motocyklu lub ewentualne rozbĳania się po alzackich drogach Renault 5 turbo, umiejętność ta miała się okazać kluczem do zyskania tytułu najbardziej utytułowanego zawodnika w historii sportów motorowych. W latach 90. Seb był tylko przeciętnym nastolatkiem. Nie miał bogatych rodziców, stąd jego rozrywki ograniczały się do bardzo przyziemnych przyjemności: spotkań ze znajomymi, popisywania się przed nimi swoimi umiejętnościami w jeździe na motocyklu, picia piwa, palenia trawki i uganiania się za dziewczynami – w dowolnej kolejności. Szkołę i wykształcenie traktował – delikatnie mówiąc – po macoszemu, wagarował i gdy nadeszła pora wyboru, postawił na konkretne wykształcenie i poszedł do liceum technicznego, ucząc się elektrotechniki i instalacji urządzeń elektrycznych. Perspektywa szybkiego zarobku w wyuczonym zawodzie była konieczna, gdyż motocykl poszedł w odstawkę, a zamiast niego Loeb bawił się w swojej Fieście turbo. - Rajdy brzydkie słowo poznałem, mając 18 lat. Jeździłem po polach na „k” było kluczowe i bardzo mi się to spodobało. Obejrzałem w sportowej karierze Sebastiena Loeba – kilka rajdów w telewizji, ale bycie kierowcą najpierw w gimnastyce, potem w rajdach. Od rajdowym było dla mnie niemożliwe, bo nie najmłodszych lat szkolony przez 2 godziny miałem pieniędzy. Wszystko, co miałem,

no-błękitna Xsara WRC z numerem 3 przyjeżdża na metę w Ajaccio jako druga, przywożąc nowo koronowanych mistrzów świata, którzy przez kolejnych 8 sezonów będą skutecznie bronić swojego prymatu. 6 października w Hagenau po raz ostatni oglądaliśmy w akcji Sebastiena Loeba i Daniela Elenę, którzy przez 10 lat swoich startów byli niedoścignionym wzorem w każdym elemencie rajdowego rzemiosła. Pozostawili po sobie zupełnie odmieniony świat rajdów, setki tysięcy wiernych kibiców i zapewne równie wielu antyfanów, których zdaniem perfekcja francusko-monakĳ skiego duetu zabiła ten sport. Jedni i drudzy zgadzają się jednak w jednym – po tercecie Loeb/Elena/Citroen pozostaje ogromna pustka. Zdobywając swój 4. tytuł mistrza świata z rzędu, Tommi Makinen stwierdził, że jego rekord raczej trudno będzie wyrównać, a co dopiero pobić. Podobne zdanie mieli również inni zawodnicy oraz dziennikarze z całego świata. Na taką serię składa się przecież nie tylko dobrze zgrana załoga z umiejętnościami na najwyższym poziomie, ale także perfekcyjnie przygotowany, konkurencyjny samochód, odpowiednie opony – istotnych elementów jest bez liku, a nad niektórymi z nich trudno mieć kontrolę. To właśnie to

Reklama: 020 3026 6550

przepuszczałem na hamulce i opony do moWtedy po raz pierwszy jego auta - wspomina. wspom dało o sobie znać szczęście Loeba. Francja to jeden z niewielu kkrajów na świecie, który dba adeptów rajdowych, organizując o młodych adept Krótka eliminacja, polegająRajd Młodych. K ca na jeździe jeźd między pachołkami, w prosty sposób odsiewa najgorszych sp kierowców, kierowców a kolejne jej szczeble prowadzą aż do krajowego finału (system wyłapywania talentów przez FFSA opiwyłapywan saliśmy w 141. nr magazynu WRC). Nie ma jednak mowy o bajkowym rozpoczęciu kariery. rozpoc

Pierw Pierwszy start w Pucharze Peug g Peugeota w 1994 r. okaz się klapą, okazuje Seb myli biegi i wpisowe w wySe sokości soko 100 franków nie staje się kluczem do dalszej kariery. Rok kluc później późn jest już najszybszy, ale… nie wygrywa po kontrowersyjnej w decyzji decy sędziów, którzy twierdzą, żże miał przewagę, startując, kiedy jeszcze było widno. Wtedy spotyka na swojej drodze osobę, spotyk

24.co.uk

która na dobre wprowadzi go w świat rajdów – Dominique’a Heintza. Kapitan 44. pułku łączności ma sporo kontaktów na niższych szczeblach rajdowych i postanawia pomóc pechowemu młodzieńcowi. Po odbyciu służby wojskowej Seb próbuje po raz trzeci i znów nie wygrywa. Błąd na nocnym odcinku kończy jego trzeci start w Rajdzie Młodych, ale i tak zajmuje 2. miejsce. Właściwą karierę Sebastien Loeb rozpoczyna w sezonie 1997, a w Peugeocie 106 Rallye jego pilotem, nieco nieroztropnie, zostaje Dominique Heintz. Dobrodziej Francuza wytrzymuje z nim tylko jeden rajd – Ronde du Florival. W kończącym sezon Criterium des Cevennes Loeb startuje z Christophem Schneiderem, swoim przedostatnim pilotem. Co ciekawe, w generalce przyjeżdża zaledwie 9,7 s za… Bryanem Bouffierem w mocniejszym Renault Clio Williamsie i o dwie pozycje wyżej niż Herve Bernard pilotowany przez innego znanego nam zawodnika – Daniela Elenę. Porajdowe imprezowanie zbliżyło Francuza i Monakijczyka

Wśród wielu unikatowych cech 9-krotnych mistrzów śświata i t jjedna d znacząco się i wyróżnia óż i – wierność. i ść W ciągu i ponad 15 lat profesjonalnych startów Sebastien Loeb miał jednego pilota, a Daniel Elena jednego kierowcę. Razem wybili się z szutrowych i asfaltowych mistrzostw Francji, zadebiutowali w WRC i konsekwentnie bili wszystkie rekordy. Wydaje się to o tyle zaskakujące, że mają zupełnie różne charaktery – Seb jest małomówny, opanowany i chłodno kalkuluje każdą sytuację, a Daniel (zwany przez Loeba całkiem słusznie „Grubym” bądź „Danos”) jest bardziej wyluzowany, dowcipny, żywiołowy i rozemocjonowany. - Poza rajdówką mogę być zabawny, pełny humoru, ale na oesach jestem taki jak Sebastien. W pełni skupiam się na mojej pracy, która również wymaga pełnej koncentracji. To może brzmi dziwnie, ale Seb jest lodem, a ja ogniem i po połączeniu uzyskuje się bardzo przyjemną temperaturę - zdradza Elena. Przez lata startów duet Loeb/Elena wypracował unikatowy system opisu trasy, opierający się na wartościach kątowych i będący jednym z najbardziej zaawansowanych w stawce. - Używam tylko kątów. Od 10 do 150 stopni, z podziałem po 10, ale również i 5, jak na przykład 120, 125, 130. Dodatkowo zakręty mogą otrzymać uwagi typu: minus-minus, minus, plus czy plus-plus, które odpowiadają prędkości - wyjaśnia swój system Loeb. Daniel Elena dodaje również parę słów odnośnie innej legendarnej cechy Seba. - Jego fotograficzna pamięć jest niesamowita. Zauważam ją przede wszystkim na rekonesansie. Na pierwszym przejeździe nazywa

Fot. CITROEN RACING

Loeb i Elena

jeden zakręt jako „100 minus”, a wiele kilometrów dalej przypomina sobie i decyduje, żeby minus jednak usunąć. Pamięta wszystkie zakręty, wszystkie komendy. Czasem mam wrażenie, że przed zakrętem on już dobrze wie, jaka notatka będzie mu odpowiadała, a ja mam za zadanie tylko ją potwierdzić - mówi z przymrużeniem oka Monakĳczyk. Nie jest to jednak aż tak dalekie od prawdy. Na Rajdzie Meksyku 2004 po solidnym dobiciu w Xsarze WRC wicemistrzów świata psuje się interkom, ale załoga i tak kończy OS 6 z czwartym czasem 8,3 s za liderem. O tym, że Seb nie traktuje południowo-francuskiego „świergotania” Daniela Eleny jako muzaka (muzak to inaczej „muzyka windowa” - przyp. red.) świadczy jeden z ich solidniejszych wypadków podczas Rajdu Japonii 2007. Po raz pierwszy i (oficjalnie) jedyny Daniel Elena popełnił błąd, dyktując „plus-plus” zamiast „minus-minus”, czego efektem było wejście w prawy zakręt o 30 km/h za szybko i na 5. zamiast 4. biegu. Samochód wypadł z drogi i wpadł w krzaki. Wyjechanie

było niemożliwe, Loeb z Eleną nie wykorzystali więc prezentu, jaki dał im dzień wcześniej Marcus Gronholm, uszkadzając swojego Focusa. Tytuł udało się jednak uratować, a posada Eleny pozostała niezagrożona. Warto to zaznaczyć, gdyż 4,5 roku wcześniej, gdy podczas Rajdu Turcji Monakĳczyk pomylił trasę dojazdówki i w Xsarze WRC skończyło się paliwo, tylko wstawiennictwo Loeba spowodowało, że nie zastąpił go Jean-Paul Chiaroni. Daniel pochodzi, co prawda, z Monako, ale nie należał do multimilionerów, których nagromadzeniem księstwo szczyci się najbardziej. Podobnie jak Loeb przez wiele lat pracował dorywczo i dopiero rajdy dały mu liczbę zer odpowiednią do miejsca, z którego pochodzi. Monakĳczyk ma żonę Celine i dwie córki – Dorine i Romane. Okazjonalnie można go zobaczyć za kierownicą samochodu rajdowego w amatorskich występach, zwykle ze swoim przyjacielem Olivierem Campaną. Seb Loeb bywa czasem obecny przy trasie rajdu, głównie po to, by wraz z przyjaciółmi pośmiać się z „umiejętności” Daniela.

54 Męska rzecz

Romans Sebastiena Loeba z Formułą 1 rodził wiele spekulacji odnośnie przyszłości Francuza, a jego niedoszły występ podczas Grand Prix Abu Dhabi jest największą niewiadomą. Pierwszy kontakt z bolidem Formuły 1 Francuz miał tydzień po zdobyciu swojego 4. tytułu mistrzowskiego w 2007 r. Było to podczas oficjalnej „zamiany żon” pomiędzy Heikkim Kovalainenem (Renault) i Loebem, którzy na jeden dzień wymienili się samochodami. Na torze Paul Ricard Francuz zasiadł za sterami R26 i nie mógł być szczęśliwszym człowiekiem. - To był fantastyczny dzień, zupełnie jak wcześniejsza Gwiazdka! - mówił uradowany Seb. - Właśnie zostałem ojcem, tydzień temu zdobyłem czwarty tytuł mistrzowski, a teraz spełniło się moje kolejne marzenie – przejechałem się bolidem Formuły 1. Docisk generowany przez aerodynamikę jest imponujący i mogłem dobrze go wykorzystać, bo tor znam z testów przed Le Mans. To był wyjątkowy dzień - podsumował. Seb od razu jechał solidnym tempem, osiągając czas gorszy od osobistego rekordu Kovalainena na torze o zaledwie 1,5 sekundy. Choć Loebowi daleko było do znudzenia się rajdami i był zaledwie w połowie swojej drogi bicia rekordów, to zasiane zostało małe ziarenko, które powoli kiełkowało… Druga okazja na testy przytrafiła się pod koniec 2008 r. 17 listopada na oficjalnych testach w Barcelonie Seb po raz drugi wystąpił za kierownicą bolidu F1, tym razem za sprawą swojego nowego dobrodzieja – Red Bulla. Bolid Red Bull Racing nie był wtedy niedoścignioną konstrukcją, a raczej aspirował dopiero do punktowanej ósemki. Co więcej, testy odbywały się w newralgicznym dla F1 momencie – tuż przed wprowadzeniem nowych zasad odnośnie aerodynamiki, która zachwiała wieloletnim balansem sił. Na testach dopuszczalne były również gładkie opony bez rowków, a poszczególne zespoły jeździły w różnych konfiguracjach, więc testowi daleko było do miana rzetelnego sprawdzianu tempa. Mimo to wynik Francuza był – i nie wolno użyć tu słowa mniejszego kalibru – imponujący. W stawce 17 kierowców Seb był 8., zaliczając 82 okrążenia za kierownicą RB4. Jego najlepszy rezultat wyniósł 1:22,503, jechał zatem zaledwie 1,740 s wolniej niż zwycięzca sesji Takuma Sato (Toro Rosso). Nie było mowy, że Seb zmieni swoją koronną dyscyplinę, ale widać było, że nie musi się wstydzić swojego wyścigowego tempa. Nieobca była mu też rywalizacja koło w koło, choć w nieco wolniejszym rytmie. Uczestniczył już przecież dwukrotnie w 24-godzinnym wyścigu Le Mans (2005 i 2006), zajmując w swoim drugim występie drugie miejsce. Beznadziejna postawa Sebastiena Bourdaisa sprawiła, że w połowie sezonu 2009 został on zwolniony z Toro Rosso, a jego miejsce zajął Jaime Alguersuari. Wszystko wskazywało na to, że Seb zastąpi

Fot. RED BULL CONTENT POOL

P8 Loe

Hiszpana w kończącym sezon wyścigu w Abu Dhabi – odbywał się on bowiem 1 listopada, a tydzień wcześniej Rajd Wielkiej Brytanii zamykał Rajdowe Mistrzostwa Świata AD 2009. Niestety, FIA nie zdecydowała się przyznać Loebowi superlicencji uprawniającej do startu w wyścigu Formuły 1, tłumacząc tę decyzję jego niewielkim doświadczeniem. Można również przypuszczać, że nie chciano stworzyć precedensowego startu „gentleman driver”, który wystąpiłby tam wyłącznie dla zabawy. Aby uzmysłowić sobie, jak pewne wydawało się jednorazowe randez-vous Loeba z F1, warto wspomnieć, że słynący z rzetelności, sprawdzonych informacji i stroniący od rozsiewania plotek (chyba że jest to wyraźnie zaznaczone) magazyn Autosport opublikował w październiku dwustronicowy materiał trąbiący o podpisanej umowie na start w Toro Rosso. Sam zainteresowany nie wypłakiwał łez w poduszkę po zdecydowanym „nie” FIA. Mając 35 lat na karku, dobrze wiedział, czym byłaby jego przygoda z F1. - Nie żałuję ani trochę – to nie była kwestia ambicjonalna. Jest mi trochę szkoda z jednego powodu – byłaby to świetna zabawa. Cóż, tak to już jest. Przynajmniej dziennikarze mieliby zajęcie na wiele dni – tworzyliby scenariusze, analizy i tego typu rzeczy. Byliby bardzo zajęci. Powiedziałem sobie, że ta okazja trafi mi się w życiu tylko raz, dlatego się zgodziłem. Teraz już po wszystkim. Nie dostałem superlicencji i nie widzę możliwości jej otrzymania bez przygotowania i odpowiedniej liczby testów w F1. Podobna okazja wydaje się mało prawdopodobna - twierdził Loeb. Mimo to ostatnia iskierka nadziei zgasła dopiero na początku 2010 r., gdy będący z nim w stałym kontakcie zespół USF1 splajtował przed swoim debiutem w królowej motorsportu. Może to i lepiej?

i obaj zdecydowali, że od kolejnego sezonu będą startować razem.

Rok 2001 był dla Loeba przełomowy. Aby upewnić się, że 27-latek to dobry wybór i warto zainwestować w niego pieniądze, Citroen Sport postawił przed nim dwa bardzo trudne zadania. Na mistrzostwa Francji dostał Citroena Xsarę Kit Car, narowistą ośkę, którą opanował w du Var, a do Rajdowych Mistrzostw Świata został zgłoszony w nowo powstałych mistrzostwach klasy S1600 za sterami Saxo. Sezon w zdolnym do wygrywania aucie Loeb zakończył jako pierwszy mistrz Francji XXI w. Wygrał 6 z 8 rajdów, w których wystartował, w tym 4 otwierające sezon rundy – to był nokaut. Nie mniejszy przeżyli uczestnicy mistrzostw S1600, gdzie Seb również nic sobie nie robił z mało sobie znanych tras i bezlitośnie tłukł rywali. O ile na asfaltach Katalonii niespełna 3 minuty przewagi nikogo nie dziwiły, to 2,5 minuty przewagi na Akropolu (po odliczeniu kar było ich na kolejne 2,5 minuty) powodowały, że co uważniejsi obserwatorzy zaczęli zwracać na niego uwagę. Trzecia wygrana w sezonie w Rajdzie Finlandii – i to z przewagą ponad 5 minut – oznaczała, że dla Seba mocna ośka to już zabawka i trzeba rzucić go na głęboką wodę. Tak też się stało w Rajdzie Sanremo. Loeb i Elena otrzymali Citroena Xsarę WRC o numerze nadwozia 9, ale nie wsiedli do auta z marszu. Na torze Montlhery zaliczyli 800 km testowych i poznali kolejną kluczową dla swojej kariery osobę – Didiera

Reklama: 020 3026 6550

Fot. IN

Biała Toyota Corolla WRC była jedynym autem innej marki niż Citroen, jakim Sebastien i Daniel startowali w WRC.

Clementa zwanego… dildo. Didier to inżynier odpowiedzialny przez 13 lat za samochód Loeba i od samego początku obaj nadawali na tych samych falach. Znalazło to odzwierciedlenie w wynikach Sanremo. Seb wygrał swój pierwszy oes w WRC już na 10. próbie, powtórzył to też na oesach 15, 17 i 19. Sensacyjny występ Loeba zakończył się niedowierzaniem większości zespołów, gdy na przedostatniej, niej, pokonywanej w ulewie próbie debiutant ograł „króla asfaltu” Panizziego anizziego o ponad 20 sekund i niemal wygrał rajd rzutem na taśmę. aśmę. Telefon Loeba przez parę dni po rajdzie był najczęściej wybieranym numerem we Francji, i, a jego skrzynka mailowa miała ła – po raz pierwszy – więcejj propozycji angażu niż spamu. Seb jak gdyby nigdy gdy nic spokojnie dokończył zył sezon w Rajdzie Wielkiej elkiej Brytanii (wygrywając wając w S1600) i paraa fował kontrakt z Citroitroenem. W sezon ie 2002 warto w yróżnić trzy st a r t y. P ier wsz y to ocz y w i ś cie Monte nte Carlo, gdzie Seb był najszybszy, ale po błędzie zespołu (w w y miana opon w zakazanej ej strefie) dostał 2 minuty kary. Wynik

został oprotestowany, więc szampan na mecie był dla Francuza, a nie Tommiego Makinena, ale ostatecznie FIA potwierdza karę (temat tej wpadki opisywaliśmy w 130. numerze magazynu WRC). Pozostaje niesmak i wrażenie, że Loeb nie został wykluczony za jawne złamanie regulaminu, tylko dlatego, by nie zrazić Citroena, który – a nuż – mógł się nie zdecydować na dołączenie do cyklu. Szeroko pomĳany u rajdowych ekspertów jest Rajd Safari. Loeb, który na szutrze czuł się wtedy jak przedszkolak na wykładzie z termodynamiki, był wyśmienity i nie wyglądał na zawodnika, który jeszcze kilka lat wcześniej przejeżdżał 100 km w całym rajdzie, a nie na jednej sekcji. Sebastien wygrał ich tyle samo co zwycięzca rajdu Colin McRae (3) i znalazł się bardzo blisko podium (3 minuty na Safari to tyle co nic). Jeśli dodać do tego drobną kontuzję spowodowaną koszmarnie zestrojonym zawieszeniem (twardym jak w wiejskiej Calibrze, a na trasie były dziury wielkości

24.co.uk

rowu melioracyjnego), to był to jeden z najlepszych rajdów Seba w historii. Trzecim największym osiągnięciem był Rajd Niemiec, na którym Loeb o mało co nie zdemolował auta o hinkelstein, ale fenomenalna jazda tym razem nie spotkała się już z weto sędziów i Seb wygrał swój pierwszy rajd. Rok 2003, oficjalne zgłoszenie Citroen Sport na pełny sezon, przyniósł ze sobą nowych kolegów – Colina McRae i Carlosa Sainza. Już w Monte Carlo Loeb ustawił ich do pionu, gdy to on stanął na najwyższym stopniu podium skompletowanym z trzech Xsar WRC. Kilka miesięcy później, na wybitnie szutrowym Cyprze, pokonał ich znów, zajmując ostatnie miejsce na podium. Wygrana w Niemczech była jedną z najtrudniejszych – tylko 3,6 s stracił do niego Marcus Gronholm. W Australii Seb przegrał w samej końcówce z szarżującym Petterem Solbergiem, ale 8 punktów i tak dawało mu fenomenalną pozycję. Z 4 ostatnich rajdów 3 przebiegały po asfalcie i – co ciekawe – wszystkie odbywały się… przy takiej samej pogodzie. Suchy piątek i nieprzewidywalna aura w sobotę i niedzielę. W Sanremo role odwróciły się względem roku 2001. W deszczu to Panizzi ścigał lidera, a Loeb uciekał – skutecznie. Wygrana była jego, a w namiocie Citroena najgłośniej wiwatował Dominique Heintz. Na Korsyce Seb wpadł do rowu, a w Katalonii źle dobrał opony, przegrywając z Panizzim na ostatnim oesie. W Wielkiej Brytanii Loeb stawał na starcie do pierwszego oesu jako lider klasyfi kacji generalnej, ale dla zespołu najbardziej liczył się tytuł w kategorii producentów. Po odpadnięciu Sainza i przy dosyć miałkiej jeździe Colina już w piątek rano Claude Satinet, szef marki Citroena, podejmuje decyzję – Loeb ma jechać po punkty dla ekipy. Guy Frequelin spełnia jego rozkaz i tłumaczy Sebastienowi, że walka z Solbergiem się skończyła – meta jest najważniejsza. Loeb przegrywa rajd z Solbergiem i jednym punktem rozmija się z mistrzowskim tytułem. Rozczarowanie jest ogromne i 29-latek nie może się pogodzić z tą decyzją. Jedyne, co może zrobić, to postarać się w kolejnym sezonie… WACŁAW STAWIARSKI Cały artykuł czytaj w 146 nr magazynu rajdowego „WRC”. Więcej na www.wrc.net.pl.

Sebastien Loeb jest najbardziej utytułowanym kierowcą rajdowym w historii. Podczas październikowego Rallye de France zakończył on oficjalnie rajdową karierę w WRC. Teraz Francuz zajmie się innymi konkurencjami motosportu, m.in. wyścigami.

56 Męska rzecz

Nowe oblicze Jaguara PODCZAS SALONÓW SAMOCHODOWYCH W DUBAJU, GDZIE JAK WIADOMO, NIE BRAKUJE NIEZWYKLE MAJĘTNYCH MIŁOŚNIKÓW CZTERECH KÓŁEK, ZAPREZENTOWANO KONCEPCYJNY MODEL JAGUARA C-X17. Europejczycy mogli go już podziwiać podczas tej samej imprezy we Frankfurcie. Model ma ukazywać nowy sposób tworzenia Jaguara. Chodzi głównie o to, że podstawą dla przyszłych samochodów tego

producenta ma być aluminium, a C-X17 jest tego najlepszym przykładem. Nowe cacko pojawi się na rynku w 2015 r. Produkowany w fabryce w Solihull Jaguar zadebiutować ma wraz z nową

rodziną silników (benzynowych i wysokoprężnych). Jednostki wytwarzane będą w powstającym właśnie zakładzie w Wolverhampton w Wielkiej Brytanii. AM

Najpiękniejsza miss? CHOCIAŻ WYBORY MISS UNIVERSE ODBYŁY Y SIĘ JUŻ JAKIŚ CZAS TEMU, EMOCJE ZWIĄZANE Z TYM KONKURSEM WCIĄŻ POZOSTAOZOSTAJĄ ŻYWE. CZY PANOWIE OWIE ZGADZAJĄ SIĘ Z DECYZJĄ ECYZJĄ SĘDZIÓW? W Moskwie odbyły się niezwykle iezwykle ajpiękemocjonujące wybory najpiękzie spore niejszej tego świata, gdzie awano Polce, szanse na zwycięstwo dawano stety, nasza Paulinie Krupińskiej. Niestety, rodaczka nie dostała się nawet do ożna to zrofinałowej 16-tki... Czy można ronę zgarzumieć? Zamiast niej koronę nia Gabriela nęła Wenezuelka, 25-letnia ykle głośno Isler, o której jest niezwykle w internecie, głównie zaa sprawą zdjęć sprzed lat, które sugerują, że miss przeszła sporo operacji plastycznych, aby zostaćć ą. uznaną za najpiękniejszą. alna uroda Szkoda zatem, że naturalna przegrała z urodą spod skalpela! AM

Reklama: 020 3026 6550

24.co.uk

Dla piwoszy Producenci napojów, zarówno tych wyskokowych, jak i zwykłych prześcigają się w pomysłach na uatrakcyjnienie swoich ofert. Heineken wpadł na znakomity pomysł dla piwoszy ceniących idealnie zimny napój. The Sub to dozownik piwa pozwalający na schłodzenie tego złotego trunku do 2 stopni Celsjusza. Heineken The Sub został zaprojektowany przez Marca Newsona i wykonany przez Krups. Nazwę zaczerpnięto z wyglądu wzorowanego na okrętach podwodnych, a piwo jest dostarczane za pomocą specjalnych nabojów nazywanych Torp, czyli torpedami. Ładowanie odbywa się przez miniwłaz umieszczony pod kranem. Jesteś zainteresowany?

Na razie nie wiadomo, kiedy produkt pojawi się na rynku. Oprac. AM

Ciekawe słuchawki Bowers & Wilkins P7 są pierwszymi wokółusznymi słuchawkami tego producenta. Firma tworzyła akcesorium połączyła luksusowe materiały z zaawansowanymi technologiami i stworzyła warte uwagi. Nowy model powinien przyciągnąć uwagę szczególnie bardziej wymagających cych użytkowników. Projektanci zadbali, aby konstrukcja dopasowywała się do każdej głowy i dbała o komfort. Co więcej, wygodne poduszki izolują dźwięki płynące z zewnątrz. Nauszniki i pałąk są pokryte skórą, zaś pozostałe elementy wykonano ze szczotkowanego aluminium i stali nierdzewnej. erdzewnej. Przetworniki zastosowane w Bowers & Wilkins P7 przypominają swoją pracą bardziej ej moduły stacjonarnych głośników niż słuchawkowych. Przetworniki wykonano z lekkich kkich i wytrzymałych materiałów, co przede wszystkim pozwoliło znacząco obniżyć żyć wagę urządzenia.

Cena produktu wynosi ok. £360. 60.

Perfumy dla pprawdziwych mężczyzn W Wenecji promowa promowano niedawno nowy zapach marki Valentino, który w 2014 r. trafi na europejski, rosyjski oraz bliskowschodni rynek, a rok później na kolejne. Kompozycja o nazw nazwie Uomo ma nawiązywać do klasyki, a jednocześnie pasować d do casualowego stylu. Za kompozycję Valentino Uomo odpowiada perfumiarz Olivier Polge. W nucie głowy umiebergamotkę. Serce zapachu skomponował z kremu ścił on mirt i berga palonej kawy, podczas gdy bazę stanowią cedr i skógianduja oraz palo Valentino Uomo został francuski aktor – Louis Garrel. ra. Twarzą Valentin

Na razie cena produktu nie jest znana.

58 Sport Formuła 1

Piłka nożna

Vettel poprawił rekord Schumachera

Smuda oblał Nigeryjczyka Raphael Ademola nie będzie piłkarzem Wisły. Nigeryjczyk, który był wicemistrzem świata U17 w 2007 r., a ostatnio reprezentował barwy hiszpańskiego CD Atletico Baleares, trenował przy ul. Reymonta przez ponad dwa tygodnie. - To ciekawy zawodnik, gdyby miał 18 lat, to już bym go brał, ale jest starszy, a w tym wieku piłkarz musi być w pełni ukształtowany - mówił o nim trener, Franciszek Smuda. Decydującym sprawdzianem dla Ademoli miał być sparing w Popradzie z trzecią drużyną słowackiej ekstraklasy FK AS Trencin. Został on oblany zarówno przez całą Wisłę, która poniosła upokarzającą porażkę 0:5 i przez Nigeryjczyka. Spędził on na boisku 58 min. i został zmieniony. Zaraz po meczu pożegnano się z nim. Krakowianie rozpoczęli przygotowania do meczu z Koroną Kielce. Wkrótce treningi mają wznowić Paweł Brożek i Gordan Bunoza. Ten drugi miał problemy ze ścięgnem Achillesa. - Przez dwa tygodnie chodziłem na zabiegi rehabilitacyjne, jest poprawa, ale wciąż odczuwam ból. Zobaczymy, jak będzie po treningu - powiedział bośniacki piłkarz. źródło: ONET.PL

Sebastian Vettel wygrał 8. kolejny wyścig w sezonie, czego nie dokonał jeszcze nikt w historii Formuły 1. Drugi był Romain Grosjean z Lotusa, trzeci Mark Webber (Red Bull Racing). Wicemistrzostwo świata zapewnił sobie Fernando Alonso. 26-letni Niemiec nadal nie znudził nudził się lejnym wygrywaniem i z każdym kolejnym ordy. wyścigiem bije następne rekordy. Triumf na torze w Austin to dla niego 8. z rzędu zwycięstwo – jeśli wygra także w Brazylii, zrówna się w tej klasyfikacji z legendarnym Włochem ach 50. Alberto Ascarim, który w latach wygrał 9 kolejnych GP. Zrobiłił to jednak ettel podczas dwóch sezonów, Vettel wygrywa nieprzerwanie od 8 września, czyli wyścigu na Monzie. Coo ciekawe,

po wyścigu w USA kierowca Red Bulla ma na koncie więcej zwycięstw (38) niż drugich, trzecich i czwartych miejsc łącznie (37). Vettel poprawił tym samym osiągnięcie swojego rodaka Michaela Schumachera, który w sezonie 2004 triumfował w siedmiu kolejnych wyścigach. Wicemistrzostwo świata zapewnił sobie 5. w Austin Fernando Alonso. Oczywiście była

to tylko formalność – Hiszpan miał przed wyścigiem 42 pkt. przewagi nad Hamiltonem – Brytyjczyk zajął czwarte miejsce i nie ma już szans na dogonienie byłego kolegi z McLarena. źródło: SPORT.PL

Rajdy samochodowe

Kubica popełnił błąd - Podczas hamowania nie było przyczepności. Nie zauważyłem błota i zacięły się przednie koła - powiedział po wypadku w rajdzie Wielkiej Brytanii Robert Kubica. Już na otwarcie zmagań polski kierowca wypadł z trasy i dachował. Ani jemu, ani pilotowi nic się nie stało. Polak nie wini Michele’a Ferrary, z którym ściga się pierwszy raz. - Próbowałem odzyskać przyczepność za pomocą hamulca ręcznego, ale niestety zabrakło nam kilku metrów i doszło do dachowania. Na wcześniejszym zakręcie przyczepność była dobra, ale na następnym było zdecydowanie więcej błota - relacjonuje Kubica. - Debiutować w WRC w Anglii, do tego z nowym pilotem – nie wyobrażam sobie tego. To był trudny rajd dla niego, ale on już udowodnił,

że jeśli coś ma kierownicę i cztery koła, to błyskawicznie potrafi osiągnąć świetne tempo. To wielki talent - mówił o Kubicy mistrz WRC, Sebastien Ogier, który wygrał cały rajd. Francuski kierowca wyprzedził o 21,8 sek. Fina JariegoMattiego Latvalę (VW Polo WRC) oraz o 1.24,5 sek. Belga Thierry’ego Neuville’a (Ford Fiesta WRC). Ogier odniósł dziewiąte zwycięstwo w

13 tegorocznych rundach MŚ, w których zgromadził 290 pkt. źródło: SPORT.PL

Sport Ekspres

Bolt w Polsce?

Wygrał z Ronaldo

Lekkoatleci roku Usain Bolt i Shelly-Ann Fraser-Pryce nie wykluczają startu w marcowych halowych mistrzostwach świata w Sopocie. - W 2013 r. trzy razy wystartowałam w biegu na 60 m, czerpiąc z tego sporą przyjemność, dlatego biorę pod uwagę przyjazd do Polski - zapowiedziała Fraser Pryce. - Start na 60 m byłby na pewno ekscytującym doświadczeniem - wtórował jej Bolt.

Kolarz szosowy Rui Costa po raz drugi z rzędu wybrany został sportowcem roku w Portugalii. 27-latek, który od nowego roku reprezentować będzie barwy włoskiej grupy Lampre-Merida, wygrał w tym sezonie wyścig ze startu wspólnego mistrzostw świata we Florencji, Tour de Suisse i dwa etapy Tour de France. Drugie miejsce w głosowaniu zajął Cristiano Ronaldo, a trzecie kajakarz Fernando Pimenta.

Meksyk chce grać z Polską Maradona trenerem? 53-letni legendarny były piłkarz w październiku mówił, że chciałby w przyszłości poprowadzić Napoli. Z tym zespołem zdobył dwa mistrzostwa Włoch. Teraz pojawiła się informacja, że Diego Maradona może zostać szkoleniowcem argentyńskiego zespołu Club Atletico All Boys.

Jednym z kolejnych rywali reprezentacji Polski, prowadzonej przez Adama Nawałkę, może być Meksyk. Do spotkania miałoby dojść w drugiej połowie maja 2014 r., czyli zaraz przed mundialem w Brazylii. Do spotkania miałoby dojść na Estadio Azteca, gdzie Meksykanie chcieliby się godnie pożegnać ze swoją publicznością przed wyjazdem na mundial.

Biegi narciarskie

Kowalczyk walczyĹ&#x201A;a z bĂłlem

4Y D DECYDUJESZ ILE P PÂ&#x152;ACISZ ZZA M MINUTĂ&#x192; DO 0 0OLSKI

Na trzecim biegu zakoĹ&#x201E;czyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; seria zwyciÄ&#x2122;stw Justyny Kowalczyk w Pucharze FIS w fiĹ&#x201E;skim Muonio. W rywalizacji na 10 km technikÄ&#x2026; dowolnÄ&#x2026; Polka zajÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a odlegĹ&#x201A;e 24. miejsce. WczeĹ&#x203A;niej wygrywaĹ&#x201A;a dwa starty â&#x20AC;&#x17E;klasykiemâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; sprint i 5 km. â&#x20AC;&#x17E;Nie co dzieĹ&#x201E; jest Ĺ&#x203A;wiÄ&#x2122;to. Trudny bieg, bolÄ&#x2026;ce piszczele. WyciÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;Ä&#x2021; wnioski i zapomnieÄ&#x2021;. Gratulacje dla zwyciÄ&#x2122;Ĺźczyni, Iriny Chazowejâ&#x20AC;? - napisaĹ&#x201A;a Kowalczyk na Facebooku. Polka przegraĹ&#x201A;a z RosjankÄ&#x2026; aĹź o 1.41,5. RafaĹ&#x201A; WÄ&#x2122;grzyn, jeden z trenerĂłw w sztabie Justyny Kowalczyk, uspokaja jednak. - Justyna byĹ&#x201A;a trochÄ&#x2122; zmÄ&#x2122;czona. Prawdopodobnie naĹ&#x201A;oĹźyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; zmÄ&#x2122;czenie z pierwszego dnia, bo rywalizacja sprinterska trwaĹ&#x201A;a naprawdÄ&#x2122; bardzo dĹ&#x201A;ugo. Te zawody kosztowaĹ&#x201A;y JustynÄ&#x2122; wiele siĹ&#x201A;.

Nie ma jednak powodĂłw do niepokoju. W biegach technikÄ&#x2026; dowolnÄ&#x2026; pojawiajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; bĂłle piszczeli u Justyny, to nie jest Ĺźadna nowoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, ale pracujemy nad tym - powiedziaĹ&#x201A; WÄ&#x2122;grzyn. Lepsza od Kowalczyk byĹ&#x201A;a Sylwia JaĹ&#x203A;kowiec, ktĂłra zajÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a 21. miejsce. Dla Kowalczyk byĹ&#x201A;a to pierwsza poraĹźka z innÄ&#x2026; polskÄ&#x2026; zawodniczkÄ&#x2026; na arenie miÄ&#x2122;dzynarodowej od ponad 12 lat. 25 marca 2001 r. podczas zawodĂłw FIS w sĹ&#x201A;owackiej Kremnicy, przegraĹ&#x201A;a wĂłwczas na 10 km â&#x20AC;&#x17E;Ĺ&#x201A;yĹźwÄ&#x2026;â&#x20AC;? z ĹşrĂłdĹ&#x201A;o: ONET.PL MagdalenÄ&#x2026; Oleksiuk.

|ADUJESZ KONTO 3-3Â&#x2020;EM LUB ONLINE I ROZMAWIASZ ILE CHCESZ

1. DoĹ&#x201A;aduj

PiĹ&#x201A;ka noĹźna

Nie tylko kibice rozczarowani - JesteĹ&#x203A;my bardzo rozczarowani naszÄ&#x2026; grÄ&#x2026; i postawÄ&#x2026; zawodnikĂłw. Rozumiem kibicĂłw, bo wiem, co to znaczy, gdy jest olbrzymia chÄ&#x2122;Ä&#x2021; zjednoczenia siÄ&#x2122; z druĹźynÄ&#x2026;, gdy widaÄ&#x2021; gĹ&#x201A;Ăłd sukcesĂłw, ale ostatecznie dochodzi do niepowodzenia - powiedziaĹ&#x201A; selekcjoner Adam NawaĹ&#x201A;ka. - Wszyscy byliĹ&#x203A;my wielkimi optymistami, natomiast okazaĹ&#x201A;o siÄ&#x2122;, Ĺźe ten proces musi byÄ&#x2021; dĹ&#x201A;uĹźszy - dodaĹ&#x201A; trener, komentujÄ&#x2026;c marny wystÄ&#x2122;p PolakĂłw w sparingu ze SĹ&#x201A;owacjÄ&#x2026; (0:2). Jaki teraz jest plan? - ObejmujÄ&#x2026;c kadrÄ&#x2122;, miaĹ&#x201A;em przygotowany plan na poprawÄ&#x2122; gry. Musi on byÄ&#x2021; przeprowadzony w trakcie treningĂłw, ale przede wszystkim meczĂłw â&#x20AC;&#x201C; to w nich piĹ&#x201A;karze muszÄ&#x2026; i bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; robiÄ&#x2021; progres. Ta poraĹźka pozytywnie wpĹ&#x201A;ynie na zawodnikĂłw - stwierdziĹ&#x201A; NawaĹ&#x201A;ka. Trener zapytany, czy gracze polskiej

ZuĹźywaĹ&#x201A; 150 par butĂłw rocznie! Koszykarz Chicago Bulls Michael Jordan zdradziĹ&#x201A;, Ĺźe na kaĹźde spotkanie ligowe zakĹ&#x201A;adaĹ&#x201A; nowÄ&#x2026; parÄ&#x2122; butĂłw. Oznacza to, Ĺźe szeĹ&#x203A;ciokrotny mistrz NBA rocznie zuĹźywaĹ&#x201A; prawie 150 par. WiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z nich rozdawaĹ&#x201A; po zakoĹ&#x201E;czeniu meczĂłw. - Nowa para butĂłw to za kaĹźdym razem niepowtarzalna energia, chciaĹ&#x201A;em czuÄ&#x2021; ten komfort w kaĹźdym spotkaniu - zdradziĹ&#x201A; 50-letni Jordan.

ligi to wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwy materiaĹ&#x201A; na reprezentantĂłw Polski, powiedziaĹ&#x201A;: - Po to prĂłbujemy tych zawodnikĂłw, Ĺźeby siÄ&#x2122; o tym przekonaÄ&#x2021;. Zawodnicy pierwsi dowiedzÄ&#x2026; siÄ&#x2122;, jaka jest ich sytuacja. Trudno, Ĺźeby po jednym meczu stwierdziÄ&#x2021;, Ĺźe piĹ&#x201A;karze ekstraklasy nie nadajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do gry w reprezentacji (...). To byĹ&#x201A; zĹ&#x201A;y wystÄ&#x2122;p, mimo Ĺźe zgrupowanie przebiegaĹ&#x201A;o bardzo dobrze, organizacja treningĂłw byĹ&#x201A;a dobra, zawodnicy mnie sĹ&#x201A;uchali. Widzimy jednak wiele rezerw u ĹşrĂłdĹ&#x201A;o: ONET.PL naszych piĹ&#x201A;karzy.

Polki pobiĹ&#x201A;y rekord Polki ustanowiĹ&#x201A;y rekord kraju w wyĹ&#x203A;cigu druĹźynowym podczas zawodĂłw Pucharu Ĺ&#x161;wiata w Ĺ&#x201A;yĹźwiarstwie szybkim w Salt Lake City. Nowy rekord wynosi 2.58,01. Polki poprawiĹ&#x201A;y poprzedni, sprzed kilku dni, o 1,41 s. Katarzyna Bachleda-CuruĹ&#x203A;, Luiza ZĹ&#x201A;otkowska (obie LKS Poroniec Poronin) i Natalia Czerwonka (MKS Cuprum Lubin), zajÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;y 6. miejsce.

ÂŁ10 kredytu WyĹ&#x203A;lij PANORAMA

na 65656 (koszt ÂŁ10 + std.SMS)

ÂŁ5 kredytu WyĹ&#x203A;lij PANORAMA

na 81616 (koszt ÂŁ5 + std.SMS)

Przez Internet www.auracall.com/panorama

Polska tel. domowy

1 2 1

.70

pence/min

.00

pence/min

.50

pence/min

Polska komĂłrka

6 7 5

.00 pence/min

.20 pence/min

2. ZadzwoĹ&#x201E;

Wybierz 0370 041 0040* i postÄ&#x2122;puj zgodnie z instrukcjÄ&#x2026; operatora. ProszÄ&#x2122; nie wybieraÄ&#x2021; ponownie.

o o o o o o o o

+ORZYSTAJ Z TEJ SAMEJ KARTY 3)5Â&#x2DC;YWAJ KREDYTU Z DOWOLNEJ KOMĂ&#x152;RKI LUB TEL DOMOWEGO .IE MUSISZ POSIADAÂż KONTRAKTU Z !URACALL -OÂ&#x2DC;ESZ DOÂ&#x152;ADOWAÂż KONTO NA WIELE SPOSOBĂ&#x152;W 5Â&#x2DC;YWAJ SERWISU 4Â&#x2020;4ALK I DZWOĂ&#x160; ZA DARMO NA NUMERY 5Â&#x2DC;YWAJ SERWISU 4Â&#x2020;4ALK I DZWOĂ&#x160; TANIO NA NUMERY 7YGODNA OPCJA AUTOMATYCZNEGO DOÂ&#x152;ADOWANIA KONTA 0OLSKOJĂ&#x192;ZYCZNA /BSÂ&#x152;UGA +LIENTA

T -TALK T-TALK Terms & Conditions: Ask bill payerâ&#x20AC;&#x2122;s permission before using the service. SMS costs ÂŁ5 / ÂŁ10 + standard sms. Virgin media customers cannot top-up via text message. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered, please replace the handset after a short period if your calls are engaged or unanswered. Connection fee varies between 0p & 25p depending on the destination. Calls to 03 number cost standard rate to a landline and can be used as part of the bundled minutes. To ensure that your call is not disconnected, we will automatically top-up your T-Talk account with the initial top-up amount when you will have 3 minutes talk time remaining. To cancel Automatic Top-Up feature, text AUTOOFF to 81616. Credit expires 90 days from the last top-up. Rates are subject to change without prior notice. Prices correct at 11.07.13. Service Provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 497 4622.

60 Na weekend

„Kokaina” fragmenty powieści

Arkadiusza Siedleckiego

oniekąd rozumiem tok rozumowania Anglików. Zdaję sobie sprawę, że jest nas, Polaków, tu coraz więcej. Rozprzestrzeniamy się jak szarańcza, a fakt, że nie mamy nieposzlakowanej opinii, sprawia, że jesteśmy doskonałą pożywką dla lokalnych brukowców. Kiedy Anglik smaruje poranny tost masłem orzechowym i zagryza chrupiącym bekonem w jajecznicy, czyta „Daily Mail” albo „The Sun”, a tam wytłuszczonym drukiem widnieje, że Polak został oskarżony o napaść na tle seksualnym, że Polak wymusił pierwszeństwo, ukradł albo zniszczył mienie, zabił. Potem popijając kawę, Anglik koduje tę informację, a kiedy jadąc już metrem do pracy, odkłada gazetę na siedzenie, żeby ktoś inny także mógł przeczytać o polskiej szarańczy, to wtedy informacja ta przetwarza mu się w głowie. W niepewność i obawę o jutro, o najbliższych, przeradza się w trwogę i nienawiść do wszystkiego, co polskie i obce. Wyjątki potwierdzają regułę, czego najlepszym przykładem wydaje się być Simon, mój menedżer. Tak naprawdę nie wiem, o czym myśli, ponieważ Anglicy są świetnymi aktorami, ale mam wrażenie, że dobry z niego człowiek. W pewnym sensie jest nihilistą, oderwanym od rzeczywistości hipsterem, lubującym się we własnym, nieco wyimaginowanym świecie. Ta niewidzialna nić sympatii nietargana kulturowymi różnicami budzi we mnie nadzieję, że istnieją dobrzy Anglicy, tacy, co to mają w głębokim poważaniu, skąd przyjechałeś i jaki jest twój akcent, dopóki jesteś pozytywnym, uczciwym człowiekiem. Simon podchodzi do mnie szeroko uśmiechnięty. Nieskazitelna biel jego wyjątkowo równych zębów wprawia mnie w zakłopotanie i szybko wciskam do ust miętową gumę. Mówi coś o szkoleniu z zakresu BHP, a ja zastanawiam się, jakim cudem emanuje z niego tyle radości. W firmie krąży plotka o jego kłopotach finansowych, i podczas gdy on mówi, ja zastanawiam się, ile w tej plotce jest prawdy. Pensja mojego szefa jest czterokrotnie większa od mojej. Podczas gdy ja

Kolejny fragment „Kokainy” za ty

dzień w „Panoram ie”!

bujam się siedmioletnim podniszczonym subaru, imitującym sportową brykę, Simon mon jeździ najnowszym czarnym mercedesem S klasy, błyszczącym, jakby codziennie był pastowany, jakby codziennie małoletni arab za piątaka polerował tę gablotę ligninową chusteczką. Poza tym facet nosi drogie skórzane buty, markowe spodnie zaprasowane na kant, białą koszulę D&G i krawat w kolorze zależnym od nastroju. Bardzo szykownie, nad wyraz modnie i w jego odczuciu stylowo. Dzisiaj krawat mojego szefa jest różowy. Prawdopodobnie Simon jest więc szczęśliwy, może nieco melancholijny? Jeżeli faktycznie jest coś na rzeczy i Simon popadł w długi, to świetnie to ukrywa. Simon codziennie rano, zaraz po przekroczeniu progu hali, podchodzi do każdego z osobna, podaje dłoń, wita się. Pyta, co słychać. I nie ma w tym ani krzty fałszu, pobłażliwości czy traktowania z góry. Powiedziałbym nawet, że Simon odnosi się do swoich pracowników bardzo po ludzku, ba, partnersko nawet. Kiedy chce, aby coś było zrobione tak, a nie inaczej, prosi. Zawsze prosi. Nigdy nie wydaje poleceń. Patrzy prosto w oczy, bije od niego pewność siebie, policzki wydymają się niczym nadmuchany helem balon, oczy robią się przymrużone, a kąciki ust na moment zastygają w delikatnym uśmiechu. Szef czeka na odpowiedź, ale zawsze liczy się z możliwością odmowy, i jeżeli rzeczywiście słyszy odmowę – co zresztą zdarza się sporadycznie – szanuje decyzję i nie robi problemu, choć zawsze prosi o uargumentowanie. Zachowanie Simona jest zupełnym przeciwieństwem tego, jak polski przedsiębiorca traktuje

Reklama: 020 3026 6550

24.co.uk

Kiedy próbowałem udowodnić szefowi, swojego podwładnego. Podwładne- KIEDY ANGLIK go, nie pracownika. Myślę nawet, że dla firmy jestem w stanie zostać po SMARUJE PORANże samo określenie „podwładny” godzinach, roznieść dodatkową pocztę, NY TOST MASŁEM doskonale obrazuje stosunek nie oczekując niczego w zamian, kolepolskiego szefa do ludzi, którym dzy pukali się w czoło, a Simon coraz ORZECHOWYM wypłaca pensje. Nie chcę wracać bardziej ściągał brwi i zastanawiał się, I ZAGRYZA CHRUdo Polski, nie do wyzbytego eleco w takim razie jeszcze dać mi do PIĄCYM BEKONEM mentarnych zasad kultury osobirozniesienia. Bo przecież nie musi mi za stej kurwidołka. Ten wschodnioeu- W JAJECZNICY, CZY- to płacić. ropejski przyczółek z mentalnością TA „DAILY MAIL”, Poświęcenie z mojej strony spotkanieokiełznanego i nieprzewidywalło się więc ze swojego rodzaju aktem A TAM WIDNIEJE, nego mustanga, o kondycji chuwykorzystywania. A przynajmniej próbą ŻE POLAK UKRADŁ, wykorzystywania. Jak to kiedyś określił derlawej szkapy o skłonnościach do samounicestwienia jest typową ZNISZCZYŁ MIESimon: „Ja drapię twoje plecy, ale ty groteskową kpiną z modelu pańdrapać moje”, angielskie motto, NIE, ZABIŁ. POTEM musisz stwa XXI wieku. które oznacza, że mogę liczyć na jego ANGLIK ODKŁADA pomoc, ale muszę być posłuszny. PostaNa początku nie potrafiłem się nowiłem być posłuszny, ale bez przesady. do tej angielskiej wspaniałomyśl- W METRZE GAZETĘ co prawda, zaraz po przekroczeności przyzwyczaić. Czułem się NA SIEDZENIE, ŻEBY Dumę, niu granicy schowałem głęboko do kiezażenowany proszącym tonem de szeni, ale swój honor miałem. Musiałem facto wydającego polecenia szefa. KTOŚ INNY MÓGŁ o Szybko jednak pojąłem, że moje PRZECZYTAĆ O POL- tym bezustannie pamiętać. Po godzinie sortowania przerwa. Dozażenowanie jest słabością, że w SKIEJ SZARAŃCZY brze, że mój smartfon wyposażony jest w ten sposób szkodzę samemu sobie stały dostęp do sieci. Znowu sprawdzam i zagrażam swojej pozycji w firwiadomości, przeglądam newsy w bokmie. Z dnia na dzień musiałem serskim świecie i wchodzę szybko na Facebooka. zmienić strategię. Z grzecznego, trochę zastraszoPotem Onet, Interia. Ludzie zaczynają dzielić się conego batem polskiego kundelka przeistoczyłem się raz większymi bzdurami z własnego życia, przeraża w rasowego polskiego charta. Inni tego problemu mnie to, a jednocześnie ciągnie w tę niebieską wirnie mieli. Wysysając z mlekiem matki angielski system wartości, doskonale wiedzieli, na co mogą tualność. Chcę wiedzieć, co moi wirtualni znajomi sobie pozwolić względem szefa. Ja musiałem się robią, czym się zajmują, o czym myślą, jakiej muzyki tego bezustannie uczyć, bo bywały chwile słabości. słuchają i czy właśnie w tej chwili są szczęśliwi.

„Kokaina” Arkadiusza Siedleckiego to opowieść o poważnych problemach dojrzewania, które, niestety, wracają w dorosłym życiu. Krzysztof, trzydziestolatek z Gliwic, jak wielu młodych Polaków wyemigrował z Polski do Wielkiej Brytanii w poszukiwaniu ziemi obiecanej. Wyjechał czysty, choć z bagażem doświadczeń narkomana, ze świadomością ciągłego zagrożenia uzależnieniem od narkotyków. Rzeczywistość na Wyspach jest oczywiście inna od tej mu znanej, rodzimej – ciekawa, absorbująca, ale i groźna. I tam czyhają niebezpieczeństwa, z którymi bohater radzi sobie dobrze, gorzej i najgorzej – bo swoje problemy małżeńskie chce rozwiązać za pomocą kokainy właśnie.

„Kokaina” to wnikliwe studium nałogu, zwłaszcza relacji w grupie narkomańskiej, która nastoletniemu bohaterowi zastępowała rodzinę. Okres wypaczonych norm moralnych, ale i pięknych przyjaźni, euforii i przejmującego braku wiary w siebie – negatywy, jak się później okazuje, nie do przezwyciężenia i prowadzące do destrukcji. Z retrospekcji wyłania się obraz Polski lat 80. i 90. XX w. – oczami małego i dorastającego Krzysia widzimy ówczesnych „biznesmenów”, którzy przy szalonym zaangażowaniu z handlu między Turcją a NRD, z łóżek polowych dorabiają się własnych sklepów, dobrze prosperujących firm, obłożonych jednak olbrzymimi kredytami. „Kokaina” to również zapis obserwacji Polaków żyjących na Wyspach. Czy czują się zawodowo spełnieni, czy tylko zadowoleni z tamtejszego

systemu socjalnego; czy opiewane perspektywy rozwoju są prawdziwe, czy to tylko szpan przed znajomymi w kraju, czy czują się jeszcze Polakami, czy już angolami, jaki jest ich stosunek do państwa wielokulturowego, czy to tylko spleen wywołany permanentnym zachmurzeniem, czy już depresja… Książka dostępna już wkrótce w najlepszych polskich księgarniach. E-booki dostępne w formatach PDF, EPUB oraz MOBI. Patronat medialny nad książką objęli:

62 Na weekend

Rozrywka na jesień

Sudoku

Wypełnij wszystkie pola cyframi od 1 do 9 tak, aby w każdym z małych kwadratów, jak również w liniach w pionie i poziomie, cyfry się nie powtarzały.

5 9

4 3

4 8

7 5

4 3

6 5

5 6

Krzyżówka panoramiczna szpalta

PGR w ZSRR

... Krawczyk, z Samoobrony

przykrywa tapczan miedzy ˛ zagajnikiem a puszcza˛

6 7

bron´ sromotnika

szkodni- rysował ki w Asterikszafie sa

cze´ ˛ sc´ spłaty

wiecej ˛ ni˙z katamaran instr. dety ˛ drewniany

dr ..., marka soków łaczy ˛ ´ ogonek indianski li´scia z czarownik łodyga˛

finansu- stoi na je czele sportow- klasztoca ru

kierowany przez ministra

kenozoik Raikkonen z F1

s´ lad piły na desce

Leder, re˙zyserka

pod katem ˛

operacja z filmu

potega ˛ aktor zdobywca serc przewóz przez obce terytorium

tryska z odwiertu

bada zwłoki w USA gra w ko´sciele

odmiana s´ liwy

owoc o mazur- omszoskie nej miasto skórce

tworzona w Paradyz˙ u

2 3

korci ja˛ zna sie˛ brat M. sir kort Francis, kawałek tekstu lubi ten na orga- Schukorsarz nizmie machera sport na granicy ros.´ chinskiej

Fernando z F1

Matt, aktor ("Dogma")

słuchowe lub zebowe ˛ bohater "Ataku klonów"

zadanie udostepnił ˛ serwis krzy˙zówkowy szarada.net

obskur- informa- tropiony ne cyjny lub w Himalokum nakazu lajach

odmiana kwarcu

24.co.uk

Reklama: 020 3026 6550

Krzyżówka z nagrodą Litery z ponumerowanych pól utworzą rozwiązanie. Co tydzień spośród osób, które rozwiążą krzyżówkę, rozlosujemy nagrodę w wysokości £25! Aby wygrać kasę, wyślij SMS o treści „HASLO” (spacja) rozwiązanie krzyżówki (spacja) imię, nazwisko na nr tel.: 81616. Otrzymanie smsa zwrotnego jest gwarancją poprawnego wysłania zgłoszenia. Koszt £1.50 + standardowy SMS. Termin nadsyłania odpowiedzi: do 7 dni od daty ukazania się gazety. W tym tygodniu nagrodę otrzymuje: Magdalena Woźny. Gratulujemy! STRZA£Y PADAJ¥CE JEDEN ZA DRUGIM MIASTO NA POCIERANIE, ZWYKLE O SPECJALNY KA- PO£UDNIE OD MIEÑ, W CELU UCZYNIENIA CZEGOŒ OSTRYM WROC£AWIA

MIASTO NA ZACHÓD OD S£UBIC

TKANKA ZÊBOWA

INFORMOWANIE O GRO¯¥CYM NIEBEZPIECZEÑSTWIE

RODZAJ LITERACKI

Nad poprawnością regulaminu i przebiegiem konkursu czuwa kancelaria Lexito.

KRZEW GÓRNA OWOCOWY, CZÊŒÆ KOSTIUMU ROŒNIE M. IN. DAMSKIEGO W LASACH

JEDNOSTKA DZIEDZICZENIA

ROŒLINA NA BUTWIEJ¥CYM DREWNIE ALBO ODDARTY KAWA£ECZEK TKANINY

DOWÓDCA JANCZARÓW

MIASTO Z KOPALNI¥ WÊGLA KAMIENNEGO I ELEKTROWNI¥ CIEPLN¥ “SIERSZA” SMAR DO BOTANICZNA KONSERWA- ODMIANA CJI METALI RZEPY

SOLENIZANT Z 15 LIPCA

ZMYS£ NA JÊZYKU

RZYMSKI RYSZARDA, AKTORKA BÓG MI£OŒCI CZÊŒÆ STODO£Y, GDZIE SIÊ SK£ADA ZBO¯E POEMAT OBOWI¥ZEK JAPOÑSKI

NAJMNIEJSZA MO¯LIWA ILOŒÆ

11 W£AŒCICIEL ARKI

3, 6

MATERIA£ OPATRUNKOWY

BIBLIJNA MIEJSCOWOŒÆ W GALILEI

ANGIELSKI SOCJALISTA UTOPIJNY

STAN W USA

RUMUÑSKI TANIEC LUDOWY

ZNAK WYSOKOŒCI D WIÊKU S£YNNY DAWNIEJ TRENER POLSKICH KOLARZY

8, 15

RODZAJ WIDOWISKA, ZWYKLE O CHARAKTERZE REWIOWYM

BYLINA ROSN¥CA PRZY BRZEGACH RZEK, JEZIOR, NA BAGNACH

W RÊCE KELNERA

TKANINA NA GARNITUR

10 22

Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!

Reklamuj się z głową! Zostań sponsorem krzyżówki! Chcesz zaprezentować się w tym miejscu? Zadzwoń

020 3026 6550

64 Na weekend

Organizujesz koncert, przedstawienie, wystawę? Poinformuj nas o planowanym wydarzeniu, a opublikujemy jego zapowiedź w Karnecie! Wyślij maila na adres: karnet@Panorama24.co.uk

WIELKA BRYTANIA

LONDYN

Trasa koncertowa Patrycji Markowskiej

Impreza andrzejkowa

22-24 listopada

30 listopada, godz. 21.00

Po bardzo udanym sezonie koncertów plenerowych w Polsce, w których wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy osób, Patrycja Markowska wraz z zespołem zawita na Wyspy. Podczas trasy koncertowej posłuchamy m.in. utworów z najnowszej płyty Patrycji „Alter Ego”. Jako zespół supportowy na koncertach w Manchasterze oraz Londynie wystąpi Holly Blue, nowa gwiazda z Mysłowic.

Imprezę Andrzejkową rozkręci DJ ArekNoePhobia. Czeka nas noc niespodzianek, atrakcji i dobrej zabawy! Rezerwacje pod nr.: 0773 858 3888. Patronat nad imprezą objęli „Panorama”, „Polish Express” i portal Polacy.co.uk.

22.11 – Glasgow, The Classic Grand 23.11 – Manchester, The Roadhouse 24.11 – Londyn, O2 Academy Islington

LONDYN

Koncert Non Koneksja Andrzejki w „Gospoda Vita” 30 listopada, godz. 19.30 Już pod koniec listopada w londyńskim klubie Rhythm Factory wystąpi ekipa NON Koneksja w składzie: Lukasyno, Egon & Kriso. Jako support zagrają: Ziomale Rap Na Banicji, Kwiato, Marten oraz BeDone.

Listopada, godz. 19.00 Zapraszamy na zabawę andrzejkową, podczas której czas umilać będą muzycy z zespołu Gency. Więcej na www. gencyband.com.

Gospoda Vita 146 Uxbridge Road West Ealing London W13 8SB

Wstęp: £20 w przedsprzedaży, £25 w dniu koncertów, £45 z VAT Meet & Greet Bilety można nabyć w kasach klubów lub na stronie internetowej www.ticketweb.co.uk.

LONDYN

Arista Bar 232 Church Lane London NW9 8SN Najbliższa stacja metra: Wembley Park Wstęp: wolny

Rhythm Factory 16-18 Whitechapel Road London E1 1EW Wstęp: £18 w przedsprzedaży oraz online na www.skiddle. com, £20 w dniu koncertu

LONDYN

Bajka o Czerwonym Kapturku oraz mikołajki

Biesiada świąteczna

Lodowiska w Londynie

8 grudnia o godz. 15.00 i 17.00

8 grudnia, godz. 18.00

Zimowe szaleństwo czas zacząć – sprawdź, gdzie w Londynie możesz śmigać na łyżwach i baw się dobrze!!

Bajka o Czerwonym Kapturku to bardzo dowcipny spektakl, który zaprasza dzieci do wspólnej zabawy w teatr. Spektakl oparty jest na motywach braci Grimm, znanych z dość okrutnych rozwiązań, jeśli chodzi o konstrukcję fabuły – pierwotnymi odbiorcami byli przecież dorośli. Jednak w naszym spektaklu przeprowadzenie dzieci przez najbardziej dramatyczne sceny, jak pożarcie Babci i Czerwonego Kapturka czy konfrontacja Wilka z Myśliwym, odbywa się w sposób bardzo

LONDYN

łagodny i bezstresowy, wręcz humorystyczny. W drugiej części programu zapraszamy na spotkanie ze Świętym Mikołajem, który z całą pewnością wprowadzi dzieci w świąteczny nastrój.

Kolędy, pastorałki, „Santa-satyra” oraz autorskie piosenki świąteczne to tylko niektóre z atrakcji przygotowane na Biesiadę świąteczną. Program poprowadzi Dana Parys-White.

Ravenscourt Art’s Theatre (Baptist Church vis a vis Stacji Metra Ravenscourt Park) London Wstęp: £10 Więcej informacji: eva@evabeclapresents.com, tel.: 077884 10122

Jazz Cafe POSK 238-246 King St. London W6 0RF Wstęp: £8 Rezerwacje: dna.artist.bar@ gmail.com, tel.: 07519 833 202

Do 5 stycznia Natural History Museum Ice Rink (SW7 5BD), £8-£13,50 Ice at the Tower – the Tower of London Ice Rink (EC3N 4AB), £9-£13,50 Winter Wonderland in Hyde Park (W2 2UH), £8,50-£14,50 Westfield Sheperd’s Bush (Westfield), £7-£11,50 Eyeskate at the London Eye (SE1 7PB), £7,50-£10,50 The Bluebird Iceskating Rink in Chelsea (SW3 5UU) Do 12 stycznia Ice at the Palace – Hampton Court Palace Ice Rink (KT8 9AU) Somerset House Ice Rink (WC2R 1LA), £7,50 Do 16 lutego Canary Wharf Ice Rink (E14 5AX), £9-£13,50

Do 27 lutego Broadgate Ice Rink (EC2M 2RH), £8,50-£12,50

24.co.uk

Reklama: 020 3026 6550

PIĄTEK 22.11

SOBOTA 23.11 tytunes. Guanabara (Parker Street, WC1V 7XX), godz. 20:00

G-A-Y CAMP ATTACK. Partytunes, Funky House. Heaven (Charing Cross Arches, Villiers Street, WC2N 6NG), godz. 23:00 SUB-TRACKED. Funk, Hip-Hop, Electro.

Hed Kandi Bar (38 Clapham High Street, SW4 7UR), godz. 17:00

HAPPY MONDAYS AND SPECIAL GUESTS. Acid House. HMV Kentish

Town Forum (9-17 Highgate Road, NW5 1JY), godz. 20:00

SAINTS DON’T SLEEP. House, Techno,

Disco. Jamm (261 Brixton Road, SW9 6LH), godz. 22:00

ART OF THE MUSE GRAND LAUNCH W TALE OF US ALL NIGHT.

THE MAGNIFICENT AGENCY PRESENTS. Indie. Jamm (261 Brixton

Club. Oval Space (29-32 The Oval, E2 9DY), godz. 22:00

Road, SW9 6LH), godz. 19:30

VID-E-YO!. R&B, Hip-Hop. Jazz Cafe (5-7 Parkway, Camden, NW1 7PG), godz. 22:30

BUCKCHERRY. Rock’n’Roll, Rock.

Koko (1a Camden High Street, Camden, NW1 7JH), godz. 18:00

CLUB NME: THE MISPERS. Alternative, Rock. Koko (1a Camden High Street, Camden, NW1 7JH), godz. 22:00

EGG PRESENTS LEE FOSS. Club. Egg (200 York Way, N7 9AP), godz. 23:00 SW11 1TT), godz. 19:00

INFINITY. Dance, Hip-Hop, Urban.

BUGGED OUT XIX BIRTHDAY. Club. Fire (South Lambeth Road, SW18 1UQ),

4DJ), godz. 21:00

Ministry of Sound (103 Gaunt

DIGITAL CITY, SKYLARKIN SOUNDSYSTEM & DODO CLUB COLLIDE . Club. Bussey Building

Street, Elephant & Castle, SE1 6DP), godz. 22:30

(133 Rye Lane, SE15 4ST), godz. 22:00

LOST & FOUND LABEL SHOWCASE.

SATURDAYS @ CAFE1001. Club.

Miabella (12-13 Greek Street, W1D THE GALLERY. Techno, Electro, House.

House, Electro. Pacha London (Terminus Place, Victoria, SW1V 1JR), godz. 23:00

godz. 22:00

Cafe 1001 (1 Dray Walk, Brick Lane, E1 6SE), godz. 15:00

buddha (15 Berkeley Street, Mayfair, W1J 8DY), godz. 22:00

CASSY PRESENTS. Club. Great SufBRAZIL ROCKS. Latin. Guanabara

SHAPES. House, Garage, R&B. Plan B

(Parker Street, WC1V 7XX), godz. 19:00

(418 Brixton Road, Brixton, SW9 7AY), godz. 21:00

gue, Latin. Bar Salsa (96 Charing Cross Road, WC2H 0JG), godz. 19:00

GLAM. Funky House, Electro. Funky-

Suffolk Street, SE1 0NS), godz. 21:00

Road, Brixton, SW9 7AY), godz. 22:00

LATIN FEVER NIGHT. Salsa, Meren-

FABRIC. House, Techno, Minimal. Fabric (77a Charterhouse Street, EC1M 6HJ), godz. 23:00

folk Street Warehouse (29 Great

KARTEL. Electro. Plan B (418 Brixton

UBERMAX. Club. Autumn Street Studio (39 Autumn St, Hackney Wick, E3 2TT), godz. 22:00

godz. 22:00

Trance, House, Techno. Corsica Studios (Farrell Court, SE17 1LB), godz. 22:00

Pacha London (Terminus Place,

Victoria, SW1V 1JR), godz. 23:00

BONOBO AFTERPARTY. Electro.

Plan B (418 Brixton Road, Brixton, SW9 7AY), godz. 22:00

THE BEAUTIFUL & THE DAMNED.

Partytunes. Proud Cabaret (No.1 Mark Lane, EC3R 7AH), godz. 19:00

POLO. House, Electro, R&B. Proud Camden (Horse Hospital, Stables

Market, Chalk Farm Rd, NW1 8AH), godz. 20:00

THE DOCTOR’S ORDERS #TDO286. Urban, Hip-Hop, Funk.

XOYOLOVES . Club. Coronet Theatre (28 New Kent Road, SE1

EVIAN CHRIST TRANCE PARTY.

PURE PACHA - CEDRIC GERVAIS, WILL SPARKS AT PACHA. House.

Scala (275 Pentonville Road, King’s Cross, N1 9NL), godz. 22:00

6TJ), godz. 22:00

SHENIN AMARA. Club. Hidden (100 Tinworth Street, Vauxhall, SE11 5EQ), godz. 22:00 WE, LIKE YOU. Drum’n’Bass, Breakbeats. Jamm (261 Brixton Road, SW9 6LH), godz. 22:00

KARTEL. Club. Plan B (418 Brixton

Location (Secret Location), godz.

Road, Brixton, SW9 7AY), godz. 22:00

TROUBLE VI5ION 5.4. House, Electro.

SHOCK THEATRE. Partytunes. Proud

1LB), godz. 23:00

Cabaret (No.1 Mark Lane, EC3R

UNDERSOUND #011 - AUTUMN PARTY. Club. Secret East London 22:00

Corsica Studios (Farrell Court, SE17

7AH), godz. 19:30

LOVEDOUGH. Indie, Pop, Hip-Hop. LA VITA’S (LDN) 6TH BIRTHDAY.

ENTAIL PRESENTS WAREHOUSE 2013 CLOSING PARTY. Club.

Crucifix Lane (7 - 9 Crucifix Lane,

Proud Camden (Horse Hospital,

Stables Market, Chalk Farm Rd, NW1 8AH), godz. 19:30

Club. Basing House (25 Kingsland Road, E2 8AA), godz. 22:00

SE1 3JW), godz. 23:00

NU:MOTION. Drum’n’Bass. Cafe

FABRIC LIVE. Drum’n’Bass, Breakbeats.

Rathbone Place, Marylebone, W1T 1HJ), godz. 20:30

6SE), godz. 20:00

EC1M 6HJ), godz. 22:00

BINGO. Disco, Funk, Soul, Funky.Thirst

CLUB CLASSICS. Classics, Club. Clap-

THANK FUNK IT’S FRIDAY. Classics,

1001 (1 Dray Walk, Brick Lane, E1 ham Grand (21-25 St.John’s Hill,

Battersea, SW11 1TT), godz. 22:00

FEEDME MUSIC. Rock. Clapham

Grand (21-25 St.John’s Hill, Battersea,

Fabric (77a Charterhouse Street,

R&B, Electro. Funkybuddha (15 Berkeley Street, Mayfair, W1J 8DY), godz. 22:00

LONDON VS RIO. House, Funk, Par-

JOYRIDERS. Pop, Disco. Roxy (3

(53 Greek Street, Soho, W1D 3DR), godz. 17:00 KERRI CHANDLER. Electro. XOYO (32-37 Cowper Street, EC2A 4AW), godz. 21:00

SPACESTATION TAKEOVER. House, SUPERNOVA MOUSTACHE PARTY. Club. Egg (200 York Way, N7 9AP),

Electro, Techno. Ministry of Sound (103 Gaunt Street, Elephant & Castle, SE1 6DP), godz. 23:00

LONDON UNDERGROUND UNITED.

Club. Secret Location (Secret Location), godz. 23:00

66 Na weekend

Złoty rybak Facet złotym mercedesem przyjeżdża na ryby. Wysiada z luksusowego samochodu, cały jest w złocie: łańcuchy na szyi, bransolety na nadgarstkach, sygnety na palcach. Wyciąga złotą wędkę ze złotą żyłką i idzie łowić ryby. Po jakimś czasie łapie złotą rybkę. Patrzy na nią z pogardą i już ma wyrzucić z powrotem do wody, gdy rybka mówi do niego: - Hej rybaku! A trzy życzenia? - Eeh, no dobra. Co chcesz? Cyrkowy Wychodzi trener ze swoim wielkim podopiecznym – groźnym lwem. - Za chwilę wsadzę swoje przyrodzenie do paszczy potwora.

Publika zamiera. Lew otwiera paszczę, chwyta przyrodzenie trenera i powoli paszczę zamyka. Wszyscy klaszczą. Nagle lew nie chce wypuścić zdobyczy. Koleś się miota, lew nie puszcza, panuje nerwowa atmosfera. Mężczyzna tłucze lwa po pysku, szarpie się, w końcu mu się udaje. Publika szaleje. - Czy ktoś z widowni chce spróbować? Nikt się nie kwapi. Nagle wstaje blondynka: - Ja mogę spróbować, tylko żeby pan nie lał tak mocno po pysku! U fryzjera Roztargniony profesor wchodzi do fryzjera i mówi: - Proszę mnie ostrzyc.

- Z przyjemnością, panie profesorze, tylko proszę zdjąć kapelusz. - Och, bardzo przepraszam! Nie zauważyłem, że tu są damy! Dama Pan z panią, romantyczna kolacja we dwoje, świece, nastrojowa muzyka... Wjeżdża szampan... Na ten widok pani oniemiała z zachwytu i wykrzykuje z egzaltacją: - Proszę pana, pan nawet nie wie, jaką pan mi sprawia przyjemność! Bo ja, proszę pana, uwielbiam szampana! Kiedy mogę delektować się tym niewysłowionym bukietem smaku, gdy poczuję te bąbelki pieszczące me podniebienie, to czuję, jakby nagle wszystkie kwiaty zakwitły w zimie! Powietrze przesycone

jest zmysłowym aromatem, świat skrzy się feerią barw, a odgłos musującego szampana jest jak miłosny szept kochanka... Pan zaniemówił, a pani dalej mówi: - Słyszy pan? To jak liryka miłosna, proszę pana, gdy piję szampana czuję się piękna, lepsza! Co za poezja smaku... Cóż to za uczta dla zmysłów! Bo po wódce to, wie pan, strasznie mi odp***ala... Szczęście Dwóch kumpli przy piwie: - Podobno niedawno się ożeniłeś? - Tak. - No, to teraz już wiesz, czym jest prawdziwe szczęście.

Tarocista Bartek specjalnie dla Czytelników Panoramy przygotowuje cotygodniowy horoskop.

- Tak, wiem, ale już jest za późno... Ciężka kurtka - Synku. A jak wczoraj wróciłeś w nocy z dyskoteki, to co tak głośno upadło w przedpokoju? - Moja kurtka. - Ale aż tak głośno? Co w niej było? - Ja. I wszystko jasne - Tato, ty masz taki wielki brzuch od piwa?! - Nie, synku, dla piwa.

Dowcipy pochodzą z serwisu www.dowcipy.pl

Bartek przyjmuje w Londynie, osobom spoza Londynu udziela także konsultacji telefonicznych po wcześniejszym umówieniu się na konkretny termin.

Tarocista Bartek jest członkiem Brytyjskiego Stowarzyszenia Tarocistów. Posiada bardzo bogate doświadczenie wróżbiarskie, w swojej pracy wykorzystuje karty tarota, kamienie runiczne i karty cygańskie, którymi nakreśla wydarzenia mające nadejść w przyszłości. W czasie seansu nie przepowiada jedynie przyszłości, ale pomaga też podjąć właściwe

decyzje życiowe, co pozwala uniknąć pułapek losu. Zajmuje się także chiromancją, czyli wróżeniem z dłoni oraz numerologią. Swoje seanse wzbogaca przesłaniem z kart anielskich i wróżbą z fusów. Ukończył wydział dietetyki w szkole medycznej, interesuje się również rozwojem duchowym, medytacją oraz medycyną naturalną.

Baran (21.III – 20.IV) Mierz siły na zamiary. Nadchodzące dni przyniosą Ci sporo nowych możliwości, ale trudno będzie je wcielać w życie. Dlatego uważaj, żeby nie zabierać się za coś, co okaże się trudne do zrealizowania. Lepiej nie porywać się teraz z motyką na słońce, ponieważ skutki takich działań mogą być opłakane.

Rak (22.V – 20.VI) Odniesiesz ogromny sukces i zwycięstwo w podjętych przez siebie działaniach. Otoczenie podziwiać będzie Twoją odwagę oraz umiejętność negocjacji. W niezwykle kreatywny sposób uda Ci się zdobyć to, czego pragniesz i na czym Ci zależy. Nie obawiaj się podejmowania ryzyka w najbliższym czasie.

Panna (23.VIII – 22.IX) Na światło dzienne wypłyną nieuczciwe działania Twojej konkurencji lub współpracowników. Sytuacja ta umożliwi Ci zaprezentowanie w pełni swoich mocnych stron oraz wielu zalet, jakie posiadasz. Nie bój się mówić o zdobytej wiedzy i doświadczeniu, a także o własnych osiągnięciach.

Byk (20.IV – 22.V) Obecne dni mogą być dla Ciebie trudne ze względu na pojawiający się zastój. Wiele spraw utknie w martwym punkcie, co wywoła w Tobie wiele obaw i strachu. Zupełnie niepotrzebnie, gdyż owo zatrzymanie jest konieczne, by umożliwić Ci naładowanie akumulatorów przed czekającymi Cię wyzwaniami.

Lew (23.VII – 22.VIII) Pojawi się okazja do świętowania, która pozwoli sięgnąć po butelkę szampana i wznieść toast za własne dokonania. Będziesz mieć poważne powody do tego, by z dumą cieszyć się ze swoich osiągnięć. Przed Tobą czas wielkich wyzwań. Ich efekt umocni wiarę w siebie i podniesie Twoją samoocenę.

Skorpion p ((24.X – 21.XI) Spotkasz na swojej drodze wyjątkowych ludzi, którzy pomogą Ci znaleźć wyjście z trudnych sytuacji. Ich wsparcie będzie dla Ciebie zbawienne, a udzielane Ci rady okażą się strzałem w dziesiątkę. Dzięki nim zdobędziesz się na odwagę, by uporać się z tym, co wymaga uporządkowania już od dawna.

Wodnik (20.I – 18.II) Nie próbuj naginać biegu wydarzeń do swoich oczekiwań, czy też na siłę forsować okoliczności, w jakich się znajdujesz. Niebawem odkryjesz w nich ogromne szanse i możliwości dla siebie. Zwolnij w dążeniu do celu za wszelką cenę i wystrzegaj się nieprzemyślanych decyzji. Spiesz się powoli.

Bliźnięta (22.V – 20.VI) To, co dzieje się w Twoim obecnym życiu, jest konsekwencją Twojego dotychczasowego sposobu myślenia oraz postępowania. Przestań zrzucać odpowiedzialność za własne niepowodzenia na los, czy też innych ludzi. Najwyższy czas uświadomić sobie, że Twoje szczęście jest zależne tylko i wyłącznie od Ciebie.

Panna (23.VIII – 22.IX) W najbliższych dniach trzeba będzie wykrzesać z siebie sporo siły, ponieważ przyjdzie Ci stoczyć walkę ze swoimi słabościami. Konieczność zmierzenia się z ciemną stroną własnej osobowości przyniesie Ci jednak wiele korzyści. Udowodnisz sobie oraz innym, że potrafisz osiągnąć wszystko, jeśli Ci zależy.

Strzelec (22.XI – 21.XII) Otrzymasz zaproszenie do nowej znajomości, która zapowiada się bardzo obiecująco. Ktoś dostrzeże Twoje dobre strony i zapragnie poznać Cię nieco bliżej. Od Ciebie jednak zależą dalsze losy tej relacji. Do odważnych świat należy, dlatego nie bój się otworzyć na drugiego człowieka i bierz, co przynosi Ci los.

Ryby (19.II – 20.III) Po ciężkiej i wytężonej pracy nadchodzi moment zasłużonego odpoczynku. Czas spędzony w gronie przyjaciół zapowiada się wyjątkowo ciekawie. Uda Ci się nadrobić towarzyskie zaległości, a pomysłów na wspólną zabawę nie będzie końca. Nie zapominaj jednak o rodzinie, ktoś może potrzebować Twojej pomocy.

Kontakt: Oficjalna strona internetowa: www.tarocistalondyn.co.uk Nr tel.: 07800 870 483

Koziorożec (23.XII – 19.I) Choć na co dzień raczej twardo stąpasz po ziemi, najbliższe dni będą dla Ciebie nieco trudniejsze. Do głosu dojdą emocje, które podpowiadać będą zupełnie inne rozwiązania niż umysł. Przyniesie to problemy w określeniu tego, co jest dla Ciebie najważniejsze, dlatego wstrzymaj się z podejmowaniem decyzji.

kosmetyczne • • • • • • • • •

Oczyszczanie twarzy, kwasy, dermaroller Manicure i Pedicure (Spa, Hybrydowe) Leczenie trądziku Woskowanie Henna brwi i rzęs (Regulacja) Trwała na rzęsy, Makĳaż Opalanie Natryskowe Szwedzki masaż ciała Masaż ciała bańkami chińskimi (redukcja cellulitu) • zabiegi z błota i kawy na całe ciało • trwała redukcja owłosienia produktem EPILFREE (nowość) • kwasy na stopy (nowość)

Zdrowie i Uroda

Usługi

07961511228

Extra £5 off for

60, 100 minutes session

New lamps

Super strong sun extreme!!! Solarium, Makĳaż permanentny, masaże Masaż profesjonalny

masaż lomi - lomi masaż gorącymi kamieniami masaż bambusami masaż czekoladowy ...

Makijaż permanentny usuwanie makĳażu mezoterapia

Ultra strong tanning

- Ergoline Excellence 800 full option Lay Down Tanning - Tanzi Opal Fitness with Vibra Stand Up Tanning

183 Northolt Road, South Harrow, London HA2 OLY (Nearest Tube Station South Harrow)

Tel. 07506721188

SUNNYDAYS(UK)LTD

Monday-Friday 10am-8pm, Saturday 10am-7pm

Zdrowie i Uroda

JEDYNE POLSKIE LABORATORIUM I PRACOWNIA RTG W UK www.medical-diagnosis.co.uk info@medical-diagnosis.co.uk t t t t

Testy laboratoryjne wymazy bakteriologiczne diagnostyka chorób zdjecia Rtg, MRI, USG, HSG, DEXA

Laboratorium : Tel. 07982443549, 02084519373 Unit 12 Central Business Centre Great Central Way NW10 0UR London Poniedziałek – Piątek od 9.00 do 17.00 Sobota od 9.00 do 15.00

Radiologia: Poniedziałek – Czwartek od 9.00 do 13.00 126 Harley Street W1G 7JS London Tel. 07918136479

• Bezoperacyjne usuwanie żylaków, pajączków na nogach • Usuwanie brodawek, narośli • Leczenie trądziku • Lipoliza injekcyjna • NOWOŚĆ Terapia odmładzająca plazmą krwi • BOTOX, POWIĘKSZANIE UST, USUWANIE ZMARSZCZEK • Możliwość operacji plastycznych (konsultacje)

PROTEZY DENTYSTYCZNE • Wszystkie typy protez • Mikroprotezy (na 1 lub 2 zęby) • Korekty protez • Naprawa na poczekaniu

Klinika Medycyny Estetycznej i Zaawansowanej protetyki stomatologicznej Diﬀrent Clinic 112 Boundary Rd, St John’s Wood, NW8 0RH, London tel. 0207 625 6879; 0777 888 2177 www.diﬀerentclinic.co.uk

Kup taką reklamę i zdobądź nowych klientów! Zadzwoń 020 3026 6550

e giczn o l o t a o gi stom Wszystkie usłu ch o w a f i o ł Mi

55% rabatu na laserowe usuwanie naczynek, trądzika, owłosienia...

Laser na naczynka ,tradzik...

£210 średnia lub dwie małe części ciała

Zabiegi na twarz - kup 5 plus 1 gratis lub kup 8 plus 2 gratis

£20 dla ciebie i £15 dla znajomych

tel. 020 8255 9667, 07817 266 431 (E.Lipska,E.Rutkowska)

www.twickenhamlaserclinic.co.uk

Prawo/Finanse

Maple Leaf Pharmacy 20 The Green Twickenham TW2 5AB

Zdrowie i Uroda

NOWOŚĆ

www.taxways.co.uk

Licencjonowana Kancelaria rachunkowo-prawna MAAT MIP

Ponad połowa naszych klientów jest z polecenia. Dziekujemy!

www.taxways.co.uk t t t t t t t

OBSŁUGA FIRM i SPÓŁEK z UNII EUROPEJSKIEJ OPTYMALIZACJA ZUS PRZERZUCANIE DOCHODÓW LECZENIE w ANGLII FINANSE i EMERYTURA BRYTYJSKA KSIĘGOWOŚĆ ROZLICZENIA PODATKOWE PAYROLL VAT CIS CORPORATION TAX REJESTRACJE FIRM SPÓŁEK ZNAKÓW LICENCJE

Kontakt: tel. 0192 344 2750 kom. 075 7777 1743 e-mail: info@taxways.co.uk t Kancelaria on-line t Spotkania w biurze t Dojazd do klienta

Guney Clark & Ryan Solicitors

K A N C E L A R I A P R AW N A Kontakt: tel: 020 7275 7788 mob: 078 0300 6506 58 Green Lanes London N16 9NH Email: info@guneyclarkryan.com www.guneyclarkryan.com This firm is regulated by the Solicitors Regulation Authority

Miałeś wypadek? Zwolnili Cię z pracy?

Potrzebujesz porady prawnej? Umów się na spotkanie z naszym przedstawicielem

Sylwia Kowalczyk Field Director

Tel. 075 0537 7812 sylwia.kowalczyk@lexito.co.uk

• 24 GODZ REPREZENTACJA NA POSTERUNKU POLICJI • PRAWO KARNE – ekstradycje, wykroczenia drogowe, poważne przestępstwa

• PRAWO RODZINNE – rozwody, separacje, kontakty z dziećmi

• PRAWO IMIGRACYJNE – rezydentura, obywatelstwo, deportacje

• POSTĘPOWANIE CYWILNE – spory, odzyskiwanie długów, postępowanie sędowe

R TĄ

MĄ LA EK

Prawo/Finanse

JZ NI E TA

% 10

• KSIĘGOWOŚĆ - Profesjonalne rozliczenia: Self Employed, Tax Return, Vat, Ltd, CIS, Lista Plac, P45, P60. • KARTY CSCS - testy, egzamin w j. polskim, kartę CSCS dostosowujemy do Twoich potrzeb - obsługujemy całe UK • TŁUMACZENIA - Zwykłe / Przysięgłe / Certyfikowane Kontakt: 079 7319 4606 • BENEFITY - Housing Benefit, Child Benefit, Pension Credit itp. E-mail: info@polstar.org.uk • REZYDENTURA / OBYWATELSTWO www.polstar.org.uk • ODSZKODOWANIA • „SZYBKI START” – konta bankowe, NIN, wym. prawa jazdy, EKUZ PolstarLondyn • KREDYTY GOTÓWKOWE oraz PRZEKAZY PIENIĘŻNE Przedłużone godz. przyjęć w każdy wtorek.

Info: 084 3532 7370

7//$ '2%%. - Biuro doradztwa i księgowości PolStar 142 High Road, N22 6EB (OBOK POLSKIEGO SKLEPU)

HOXTONS S O L I C I T O R S

Kancelaria prawna zapewniająca usługi w zakresie:

rozwodów prawa najemcy i wynajmującego kupna/sprzedaży nieruchomości i dzierżawy sklepów spraw cywilnych, odzyskiwania długów

Tax Lex Biuro Księgowo-Prawne

t "VUPSZ[PXBOZ BHFOU ).3$ t 3FKFTUSBDKB X CSZUZKTLJN TUPXBS[ZT[FOJV LTJǗHPXZDI ""5 Zaleca się umówienie spotkania

www.taxlex.co.uk ksiegowosc@taxlex.co.uk prawnik@taxlex.co.uk t t t t t

biuro 0203 3558 104 kom. 07581 402 001

rozliczenia Self Assessment – od £60 rejestracja Self-employed/CIS - £40 rozliczenie LTD – od £69 miesięcznie alimenty, rozwody, paszporty sprawy prawne i urzędowe w UK I PL

Jak sądzisz, ile banki zarabiają na Twojej niewiedzy?

£987.43 Tyle średnio odzyskujemy dla każdego z naszych klientów

Regulated by Solicitors Regulation Authority SRA No 324531

Większość usług może być wykonywana na odleglość. Łączymy najwyższą jakość usług z cenami dostępnymi dla każdego.

Kontakt: Bożena Tel: 0208 523 7841, 07951 210 002

Email: bozena@hoxtons.com 159A Station Road, Chingford, London E4 6AG

NOWE BIURO w KINGSTON: Kingston House 4th floor 15 Coombe Rd, KT2 7AB

Zadzwoń do polskiego konsultanta

020 3318 4629

Patrick Gordon

Barclays & Financial Republic work together with as an approved new business partner

Polskie Biuro Rachunkowe,Tooting Broadway, 40 Tooting High Str. London, SW17 0RG

Miałeś wypadek? Zwolnili Cię z pracy? Należy Ci się odszkodowanie!

www.financialrepublic.org.uk www.rozliczenia-online.com www.rejestracjaspolek-online.com

Nie czekaj! Zadzwoń już teraz 020 3318 4626

02086 823 950, 02087 674 088

OPTIMAL DIRECT INSURANCE COMPANY

z nami jeździsz najtaniej

UBEZPIECZENIA Kup tanie ubezpieczenie i odbierz prezent! t t t t

10% taniej przez internet gwarancja pomocy w 30 minut obsługa klienta od 8.00 do 18.30 taniej nawet o £132

t Samochodów osobowych t Samochodów dostawczych t Motocykli

Wejdź na: www.optimaldirect.co.uk

www.teamatone.co.uk +44(0)330 300 1023

pierwsze polskie wirtualne biuro w UK Kiedy dzwoni telefon odbieramy połączenie wymieniając nazwę Twojej firmy możesz być chwilowo niedostępny, a nie utracisz potencjalnych klientów nie musisz wynajmować biura i zatrudniać pracowników nie musisz inwestować w wyposażenie

przewozy POLSKA

do 31,5 kg 110 zł

ANGLIA

Transport/Paczki

TRANSPORT PACZEK DO ANGLII

Wyjazd z Polski

Piątek, Poniedziałek Dawid 663 353 373 Piotr 729 300 355

Wyjazd z Anglii

NAJTAŃSZE Niedziela, Środa PRZEPROWADZKI, Dawid 07511 99 33 45 PRZEBIJEMY KAŻDĄ Piotr 07923 42 55 86 OFERTĘ

Express E xp x pre es ss s s

Paczkowy KONTAKT:

+48 504 605 666

TANIE PACZKI

do 30kg/£19,99; do 50kg/£35; powyżej 100kg - 1 kg/£0,5

internet: www.expresspaczkowy.pl e-mail: info@expresspaczkowy.pl

Bus KOTWICA 53"/41035 1"$;&, t 503&# 8"-*;&, t 803,»8 t "(% 357 t .0503»8 t 308&3»8 8 0'&3$*& ,"350/: t 5"ƴ.: ,-&+Ƌ$& t '0-*& 453&5$)

POLSKA – ANGLIA – POLSKA Przewóz osób i przesyłek

Paczka do 20kg - £20

Z kartą stałego klienta co piąta paczka do 20kg GRATIS!*

t Przeprowadzki z i do kraju t Transport motocykli i aut na lawetach

t PACZKA DO 10KG - £10 t PACZKA DO 30KG - £15 WYMIARY A+B+C=175CM

t PALETY, PRZEPROWADZKI OD £150 t OPŁATA ZA PRZYJAZD £5

Anglia 075 963 04949 Polska 032 746 0092 %0 8"-*;&, 503&# 1",6/,»8 %0-*$;".: b Do przesyłek z Polski proszę doliczyc £5

Promocja nie dotyczy paczek poniżej 10 kg

WYMIARY A+B+C=150CM

Obsługiwane miasta: Londyn, Luton, Slough, Reading, Guildford i okolice e-mail: buskotwica@wp.pl

Kontakt w Anglii 079 77552018 075 95644529 Tel. Polska: 0048158443364 0048158443185 Kom: +48 (0) 601494177 (0) 604530783 *(w kartonie)

Przy stałej współpracy biznesowej możliwość uzyskania indywidualnej oferty.

Transport/Paczki

,6#"o 13;&8¬; 04¬# * #"(" 6 n Ełk, Augustów, Suwałki, Giżycko, Białystok i okolice

• Komfortowe samochody • Wykwalifikowani kierowcy • Licencjonowany przewóz osób

Anglia-Polska

paczki-londyn.co.uk

Polska-Anglia Wyjazd z Ełku w każdy czwartek Wyjazd z Londynu w niedzielę Przystępne ceny Odbiór przesyłek Odbiór osób z miejsca zamieszkania Dowóz pod wskazany adres Przewóz motocykli i quadów Do 30 kg opłata £20 za paczkę

Polska tel. 501 514 994 Anglia sobota-niedziela 0 756 383 56 09 tel.

501 320 726

www.kuba.elk.pl

e-mail:info@kuba.elk.pl

Tanie przeprowadzki w Londynie 079 8395 2364

Również transport ciężarowy 24 tony

Paczki: Polska-Anglia Anglia -Polska

przewóz osób i przesyłek

Świadczymy również usługi w zakresie: Przeprowadzki, przewóz motocykli oraz innych towarów handlowych.

tel./fax: 0208 4283 288, mob: 07951957573 82 Gosforth Lane, South Oxhey, Watford, WD19 7AZ www.polandexpress.eu

TRANSPORT NA LOTNISKA LONDYN 24/7

Londyn wschodni na Stansted: Po £15 od pierwszych dwóch osób z tego samego adresu, każda kolejna £10!

POLSKA - ANGLIA 695 812 969 0044 771 808 7978 502 166 934 0044 778 773 5992

Transport/Paczki

DO 20 k g = £ 20

*tylko sobota i niedziela

Jeździmy dla Ciebie

cała Polska / Londyn cena za przesyłkę 25kg/20funtów

i okolice

Dowolna lokalizacja w Londynie - wszystkie lotniska Londyn: Pierwsza osoba £33, każda kolejna z tego samego adresu £6!

Ryszard: 07928389975

QBD[LB EP LH KV PE £

Jesteśmy z Wami już 7 lat

1S[FTZ LJ 6, 1PMTLB

Bez ukrytych opłat

£20 = 20kg Odbiór z domu klienta 7 dni w tygodniu Odbiór z domu klienta 7 dni w tygodniu

Przeprowadzki, ładunki handlowe Motory już od £100 Auta już od £300

Ubezpieczenie UbezpieczenieGRATIS GRATIS RABATY RABATYdla dlastałych stałychKlientów Klientów

Tel. 07967742654, 02085560053

www.bluefenix.co.uk e-mail: office@bluefenix.co.uk Unit 1 & 2, Fairways Business Park Lammas Road, London E10 7QB

Transport/Paczki

PRZEWĂ&#x201C;Z OSĂ&#x201C;B I BAGAĹťY

PACZKI Z LONDYNU DO POLSKI ÂŁ1/KG

;# ; #:4

zD DOJA OJAZD OJ D DO O DOM OMU OMU U KL KLIENT LIENT NTA TA zP PRZE RZEPRO RZ PRO OWADZK DZKII zP PRZEWĂ&#x201C;Z RZE ZEEW WĂ&#x201C;Z Ă&#x201C;ZZ P PA ACZE CZEK, K, TOW TO RĂ&#x201C;W W, QUADĂ&#x201C;W Ă&#x201C;W zT TRANSP SP PORT RT T AUT NA LAWECIE WEC CIE I zR REALIZZUJE UJEM UJ MY IND MY INDY YW D ALNE YWIDU NEE N ZAMĂ&#x201C;W MĂ&#x201C;WIEN IENIIA IEN WYJAZD ZP CZWARTE OLSKI K-PIÄ&#x201E;TEK TEL. EL. POLS LS SKA pon-pt pon -pt:: 693 -pt 693 695 662 7 5552 727 787 727

www.zbyszektrans.pl e-mail: wiola209@vp.pl

078 340 580 23

WYJ YJAZD ZD

Z NGLLIII II A TEL AN TEL. ANGLI GLIA A sob ob-ni -niedz edz:: 00 0044 44 079 266 87 8755 113 113 004 0444 075 94 078 58 5844

POLSKA - ANGLIA - POLSKA

Ubezpiecczen enn e eni Transport ra razz w ttyyggo god ooddniu nu Termin realiizaccjij oodd 4 ddoo 9 dn dni d i Organizacja Ĺ&#x201A;addunkĂłw dro roobn b cow bni c ych chh Przeprowadzki i przesiedlen lenia len enia Paczki do Polski: DELTA PARCEL Ltd; Tel. 0783 405 80 23, e-mail: office@delta-parcel.co.uk www.delta-parcel.co.uk OddziaĹ&#x201A; w Polsce: Delta Trans Sp. z o.o. 41-506 ChorzĂłw, ul. GaĹ&#x201A;eczki 61, tel. +48 32 241 60 38

POLSKA

(+48) 76 722 58 80 (+48) 793 001 081

ANGLIA

(+44) 0208 123 3800

Orggani Org an zuj zujemy emyy em emy rĂłwnie rĂłw Ăłwnie nieĹźĹź pac aczkki acz ki z: Leices Le Lei ce ter, BBour ces our ou urnne nemoutth, nemout nem h, Bright Bri right g on, gh n So SSouth uthamp uth ampton amp ton, Pool P olee

ZAMĂ&#x201C;W KURIERA ONLINE!

info@eagletrans.eu www.eagletrans.eu

USĹ UGI KURIERSKIE Regularne wyjazdy polska anglia polska

t PrzesyĹ&#x201A;ki standardowe t PrzewĂłz bagaĹźy lotniczych t Rowery t Motocykle t SprzÄ&#x2122;t AGD i RTV t Kompletne przeprowadzki

Paczki juĹź od 15 GBP

PROMOCJA! Paczki do 25 kg jedyne 20 GBP

www.transpolgom.com 078 359 155 01 078 795 105 55

796 53 77 53

Paczki Polska-Anglia Szybko i solidnie

0RZEWOZISZ PACZKI DO 0OLSKI :AMĂ&#x152;W TAKÂ&#x2019; REKLAMĂ&#x192; JUÂ&#x2DC; DZIu

:ADZWOĂ&#x160; TEL

SAMOCHODÓW t Skupujemy wszystkie auta osobowe i vany t Złomowanie pojazdów t Załatwiamy formalnosci DVLA

fenixcars@hotmail.com

07595316349 07922770925

Kursy i szkolenia

tel.

Szkoła Języka Angielskiego 4x s zy 4x t bciej anie j

Tylko lko br brytyjscy ytyjs nauczyciele

Transport/Auto-Moto

SKUP

Kursy od d £90 za cztery tygodnie e 30% zniżżki na autobusyy i metra Skorzysttajj z da darmowej lekcji próbnej Znajdujemy się w pobliżu POSK K-u Mówimy po polsku

24 Chiswick High Road, London W4 1TE Stacja metra: Stamford Brook (linia District)

tel. 020 8995 8772; fax 020 8995 7363 info@speakeasyschool.co.uk

www.speakeasyschool.co.uk

ano .30 r rem od 9 zo y s c r Ku wie 1.30 s wieczodo 2 ur 0) tni k 21.3 (osta 19.30 y w ro

Ucz się angielskiego i zdobywaj nowe kwalifikacje Kursy ESOL (English for Speakers of Other Languages) znajdziesz w poniższych szkołach: Bre Br B re rent ntt Adu n Adultt an and nd Co Commu munity mu nit itty Edu E du ducat ca io ion on n Se S rvi viiccee Stoneb Sto ebrid briddge ge Cen e tre en 1 Morl Morl or and ndd Ga G Garde ard rde dens enss Loondon London Lon d n NW W10 1 8DY 8 Tel. 020 893 Tel T 899377 3950 3950 9550

Commun Com C m iityy Ed Educa Educa catio tioon tion Lew ew wiish sham m 2ndd Floor 2n F Flloor oorr La L ure u ncee Ho Hous ue use 1 Catf ttfford ord Ro or Road ad Ca for Cat Catfo foord SE66 4RU 4 4R Tel ell. 0020 20 831 83144 3300 00

Pełna lista szkół na www.polishexpress.co.uk

(Polska Infolinia) TEL: 020 8869 0910 Warsztaty Przygotowania do Zycia i Pracy w UK-darmowe dla uczniow naszej szkoly 50% znizki na kursy angielskiego- przy zapisie na conajmniej 3 miesiace

angielsku? Czy wstydzisz sie mowic po e angielskiego od podstaw? nauk c ocza rozp sz ebuje Potrz pomoc. Jestesmy tutaj, zeby Ci w tym

IEGO

KURSY JEZYKA ANGIELSK

rekach Twoja przyszlosc w Twoich

103-105 Greenford Road, Harrow, HA1 3QF www.kkcl.org.uk | info@kkcl.org.uk

Wywóz śmieci

ZABIERAMY WIĘCEJ NIŻ SKIP WYWÓZ ODPADÓW:

BUDOWLANYCH DOMOWYCH Z GARAŻU OGRODOWYCH BIUR / SKLEPÓW I WSZYSTKICH INNYCH ZADZWOŃ DO NAS

LICENCJONOWANY WYWÓZ ŚMIECI: » Budowlanych » Domowych / Hotelowych / Biurowych / Sklepowych » Ogrodowych (Gruz / Ziemia / Drewno) » Śmieci komercyjne » Zużyte meble » Garażowych

075 14 71 53 02 075 14 71 53 08

NAJLEPSZE CENY ZNIŻKI DLA STAŁYCH KLIENTÓW 24h/7 DNI W TYGODNIU

info@rubbishhunters.co.uk

TER STE AS SH MA BBIIS UBB RU R Z ŚM Ś IECI ÓZ WÓ WY YWÓ M BUDOWLANYCH M OGRODOWYCH M GRUZU M ZIEMI M PRZY ZAŁADUNKU POMOC DWÓCH OSÓB

OFERUJEMY POMOC PRZY ZAŁADUNKU

WYWÓZ ŚMIECI • • • • •

OGRODOWYCH BUDOWLANYCH BIUROWYCH Z GARAŻU SKLEPÓW

JESTEŚMY ZAWSZE NA CZAS 24/H 7 DNI W TYGODNIU

WIĘCEJ INFORMACJI POD TEL. 07587849446 / 07535471013

tippery 12 oraz 14 yardów

NAJNIŻSZE CENY 2 osoby do pomocy

$ZWOÊ TANIO DO 0OLSKI ZE STACJONARNEGO 7YBIERZ NUMER DOSTÃPOWY PO US YSZENIU OPERATORA WYBIERZ NU MER DOCELOWY Z MIÃDZYNARODOWYM PREFIXEM I ZAKOÊCZ

.A KOMÌRKÃ P MIN

Y ENY KONKURENCYJNE CEN

07916122268

KINGS OF RUBBISH

.UK WWW.RUBBISH-MASTER.CO

.A STACJONARNY P MIN

Wywóz śmieci 24/7 Zniżki dla stałych klientów

Kup taką reklamę i zdobądź nowych klientów! Zadzwoń tel. 020 3026 6550

Terms & Conditions: Ask the bill payer’s permission before using the service. Calls are charged per minute & include VAT. Charges apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are engaged or unanswered. BT call setup fee applies. Cost of calls from non BT operators & mobiles may vary. Check with your operator. Rates are subject to change without prior notice. Prices correct at 11.07.13. Service provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 497 4622.

CCeena enaa uzg zgoddnniiona oonna wwccze ześśnniieej ni nie ppoodl dlegga ob obnniiżżeeni niuu!!!!!! •doj •d dojaz ojjazzd do do kliliennta ta •sk skuppujem skup ujem uj emy ka każd żdą illoośść •klililien •k e t je en jestt dla a na ass naj ajważn ajwa ważnniieejs wa jsszy zyy •w waż ażyym my tyylkko na na wag ga acch eellek ektr kttrrron oonnic iczn znnyc y h

•Doojjaz •D azd do do klliiien enta• en ta• ta •Skupu •S kuppuuje ku jemy my kaażżddąą illoośśććć• • •KKażżdy • dy kli klliien ent je jest st dllaa nas as waażżżny ny• ny •W • Waażżym żyym my ty tylk lko na na wag agac ach eellek ektr tron roonniiccczn zznny nyc ychh• •

Skup złomu

SKUPUJEMY METALE KOLOROWE I ZŁOM

Miedź £4,00 - £4,60 Mosiądz £2,00 - £2,60 Kable £0,80 - £2,00 Ołów £0,70 - £1,10 Aluminium £0,50 - £1,00 Nierdzewka £0,80 - £1,20 Złom stalowy £120 tona SSkkuuppuj ujeem my ws wszyyssttki kie aauut uttaa!!!!!!! ZZaałłaatw twiam iiaam myy foorrma maalllnności ości oś ci DVVLLLA! AA!!!! !! OObbssłług uguj ujeem my ccaały ały ły Loonndyn dyn i UK dy UK!!!!! !!

*Za *Zas Zas as strze ttrz tr rzze rze egamy gam gamy g amy m amy mo moż ożżliwo o liw wo w wość ość ć zmiany mia mian mia an ny ce c ny ny z rrac a ac cji cji ji w wahań aha a ahań ah ha h ń kw hań kwot s kwo su uro row rowc row owc wców w ów na na giełd ieł ełdac ełd ach ch h

KLIENTÓWD DLA STAŁYCH AR CZ E M ASTE RC KA RT Y PŁ AT

U NAS ZREALIZUJESZ WYSTAWIONY PRZEZ NAS CZEK

*Ce **C Ce C eny ny m mo mog o og gą ullec ec zm ec zmiian an aniie e zze e wzg wzzg w gllęd lę ędu na no ęd oto tto owan wa w aniia an ag gie iełd łłdo d do owe we

NAJWIĘKSZY W LONDYNIE

SKUP ZŁOMU

I METALI KOLOROWYCH

PRZEBIJEMY KAŻDEGO, ZAWSZE DAMY NAJLEPSZĄ CENĘ, DZWOŃCIE DO NAS

NASZE CENY

PŁACIMY NAJWYŻSZE CENY!!!

• dojazd do klienta • skupujemy każdą ilość • klient jest dla nas najważniekszy • ważymy tylko na wagach elektronicznych • Kupujemy wszystkie auta!!! • Załatwiamy wszystkie formalności DVLA!!! • Obsługujemy całe UK!!! *Podana cena może ulec zmianie w zależnosci od notowań giełdowych danego surowca

miedź mosiądz kable ołów aluminium nierdzewka złom stalowy

£4.00 - £4.60 £2.00 - £2.60 £0.80 - £2.00 £0.70 - £1.10 £0.50 - £1.00 £0.80 - £1.20 £120/tona

tel. kom.: Magda

07923689202

Skup złomu

SKUP ZŁOMU Miedź 4,00-4,60 Mosiądz 2,00-2,60 Kabel 0,80-2,00 Ołów 0,70-1,10 Aluminium 0,50- 1,00 Nierdzewna 0,80-1,20 Złom stalowy 120 tona

07874679975

Skup złomu

Dojazd do klienta, skupujemy każdą ilość, ważymy wagami elektronicznymi.

.JFEy .PTJ E[ XBHJ FMFLUSPOJD[OF ,BCFM EPKB[E EP LMJFOUB 0 ÍX TLVQVKFNZ LB E JMPv¿ "MVNJOJVN /JFSE[FXOB ; PN TUBMPXZ UPOB

07500522545

Y CH I KOLOROW ALI T E M I U M KUP ZŁO SK ŁUGA SZYBKA OBS NAJLEPSZE

Skup metali kolorowych, stali i katalizatorów. Waga elektroniczna, płacimy gotówką. Punktualność i solidność. Dojazd do klienta - free. Zapraszamy do współpracy: 0 75 1129 3363 0 79 3851 2450

CENY I

Tutaj zareklamuj swoje usługi!

Zadzwoń: 020 3026 6550

NIE DAJ SIĘ WYPRZEDZIĆ KONKURENCJI

KUP TAKĄ REKLAMĘ JUŻ DZIŚ!

Inne

Zadzwoń tel. 020 3026 6550 ww w.FabrykaR Fabr Fa b ykkaR aReklamy.co.uk ww. www. w FabrykaReklamy Fabryka specjalnie dla CIEBIE

TYLKO TERAZ

5000 5 000

za jedyne

£8 844

£ kolorowe, fo kolorowe format A6 (jak pocztówka)

ULOTKI od £40 ͻ WIZYTÓWKI od £35 ͻ PLAKATY od £8 ͻ STRONY WWW od £100 ͻ FOTOGRAFIA REKLAMOWA ͻ MAGNESY NA VANY od £49/mkw ͻ KOSZULKI Z NADRUKAMI od £8 ͻ BANERY NA RUSZTOWANIA od £29/mkw

tel.

075 40 37 16 93 | email info@FabrykaReklamy.co.uk

Inne

79.!*%- -)%3:+!ÂŽ $/-Â°7 ")52 )40 3P[MJD[FOJB QPEBULPXFâ&#x20AC;˘;BTJÂ&#x2018;LJâ&#x20AC;˘%PGJOBOTPXBOJB

058"35& 8 /*&%;*&-Â¨

XXX WJDUPSZ QSPQFSUZ DP VL FNBJM JOGP!WJDUPSZ QSPQFSUZ DP VL %SPPHJ LMJFFODJFF KFTUFz OJFF[BBEP EZPXPMPPOZ [F TXPPKFHHPP N NJFTT[LBOJB $[VVKFT[[ TTJĂ&#x2C6; PTT[VLBOZ QSS[FF[ MMBOOEMPSSEB MVC BHFFODKĂ&#x2C6;Ă&#x2C6; ;HÂ&#x2018;PPzz TTJĂ&#x2C6; EPP OBT

(8"3"/56+&.: 4"5:4'",$+* * .*Â Â&#x192; 0#4Â 6(Â¨ "OOB +VTUZOB .BSJVT[

Profesjonalna sjonalna instalacja

i ustawianie anie anten n tv polskiej i angielskiej sk kiej ej NajtaĹ&#x201E;sza sza tv bez umowy wy Kontrakty kty kt ty Aneksy Multiroom om o m Dekodery ry ry Piloty

P o l s k a

Te l e w i z j a

S a t e l i t a r n a

Profesjonalny montaĹź

i ustawienia anten satelitarnych

SprzedaĹź caĹ&#x201A;ych zestawĂłw

Tv Sat

)JHI 4USFFU -POEPO / /5 5FM

oraz akcesorii do odbioru telewizji satelitarnej: Cyfra +, Cyfrowy Polsat, Telewizja n

ROBERT

07931420954

SERWIS 24 NA DOBÄ&#x2DC; â&#x20AC;˘ CAĹ Y LONDYN I OKOLICE PRZEMYSĹ AW

07725977203, 07902002757

Rabat 15% ENY SATELI A T TARNE SprzedaĹź polskich zestawĂłw Cyfra+, at cyfrowy wy, telewizja n, telewizja na kartÄ&#x2122;. taĹź, ustawienia sygnaĹ&#x201A;u, piloty i akcesoria. Tanio i fachowo!!! T

TELEWIZJA SATELITARNA, NAZIEMNA I INTERNETOWA 3montaĹź 3serwis 3ustawienia 3zestawy sat Zestawy na kartÄ&#x2122; i kontrakt

Andrzej Sawicki

Mariusz Domaradzki

07523486296

Tutaj zareklamuj swoje usĹ&#x201A;ugi!

ZadzwoĹ&#x201E;: 020 3026 6550

07840650509 07423602647

WSZYSTKIE POLSKIE TELEWIZJE SATELITARNE!!! DostÄ&#x2122;pne na umowÄ&#x2122; z gwarancjÄ&#x2026; na zakupiony sprzÄ&#x2122;t. MoĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wymiany zepsutych dekoderĂłw.

ORAZ TELEWIZJA BEZ ANTENY SATELITARNEJ

telewizja bez umowy

KAROL 07713358081

Serwis Satelitarny 24/7: * montaĹź anten satelitarnych * ustawienie sygnaĹ&#x201A;u * sprzedaĹź akcesorii

Polacy.co.uk Ogłoszenia

OGOSZENIA DROBNE ZA DARMO! Wejdź i zarejestruj się na www.polacy.co.uk i dodawaj ogłoszenia za darmo! Ogłoszenia ukażą się w serwisie oraz w Tygodniku Panorama w dziale „Ogłoszenia serwisu Polacy.co.uk”. Promocja dotyczy ogłoszeń drobnych.

MIESZKANIE WYNAJMĘ. Wynajmę duży pokój dla spokojnej pary, w czystym i spokojnym domu z internetem, na East Ham / Manor Park. 5 min. od stacji. Tel. 07442192880. PRACA DAM. Nowo otwierająca się polska sobotnia szkoła w Rainham poszukuje wykwalifikowanych nauczycieli. CV wraz z listem motywacyjnym prosimy przesłać na polskaszkolarainham@gmail.com

Drobne

PRACA DAM. Praca dla każdego! Różne stanowiska w każdym rejonie Anglii. www.maxpraca.co.uk

PRACA DAM. Praca w Reading, pełny etat lub pół etatu jako Kelner/ Barman. Wymagana biegła znajomość języka angielskiego, doświadczenie na podobnym stanowisku mile widziane. Tel. 07539065801. PRACA DAM. Jeżeli jesteś zainteresowana tańszymi kosmetykami, zarabianiem na sprzedaży i korzystaniu z wielu bonusów i promocji dla konsultantek skontaktuj się ze mną już dziś. Tel. 07715234326.

PRACA DAM. Opiekun/ka, z doświadczeniem i dobrą znajomością j.angielskiego. Praca w domach opieki, szpitalach. RÓŻNE LOKALIZACJE. Atrakcyjne zarobki. Jark Healthcare, hcare@jark.eu

PRACA DAM. Doskonała praca w najnowocześniejszym zakładzie mięsnym w Wielkiej Brytanii dla rzeźników z doświadczeniem w trybowaniu. Tel. +48733178856.

PRACA DAM. KRAWCOWE. Szukamy krawcowych do studia w Lewisham Self-employed.

PRACA DAM. Poszukujemy doświadczonych kierowców ciągnika siodłowego do

pracy w firmie transportowej w okolicach Peterborough. Praca polega na przewożeniu naczep na stałych trasach. Tel. 01159531015. E-mail: jobs@fcs-resourcing.com PRACA DAM. Poszukujemy doświadczonych kierowców ciągnika siodłowego do pracy w firmie transportowej w okolicach Grimsby. Praca polega na przewożeniu naczep na stałych trasach wyłącznie po Wielkiej Brytanii. Tel. 01159531015. E-mail: jobs@fcs-resourcing.com KUPIĘ. Kupię fajki ukraińskie Gold oryginalne opakowanie, po rozsądnej cenie. Dzwonić po 17-ej. Tel. 07432778016. SPRZEDAM. Sprzedam letniskowy dom mieszkalny na Warmii i Mazurach w miejscowości Przezmark w Polsce. Cena 200 tys. zł. Więcej informacjo pod E-Mail. domprzezmark@op.pl

SPRZEDAM. Nowe, pojedyncze łóżko wraz z materacem ( ofoliowane jeszcze ), pilnie sprzedam. Tel. 07512868710. SPRZEDAM. PILNIE SPRZEDAM sofę . Jest zadbana i wygodna ponadto ma cover, który można prać. Tel. 07512868710. SPRZEDAM. Sprzedam w bardzo dobrym stanie lodówkę /pilne! Odbiór osobisty. Tel. 07512868710. AUTO-MOTO. Audi, przebieg więcej niż 80 000 mil. Rocznik 2006, diesel, pojemność (cc) 2000. Skrzynia biegów manualna. Auto bardzo zadbane, serwisowane. MOT oraz TAX ważne do końca lutego 2014. Tel. 07707839417.

Ogoszenia Drobne ZA DARMO!

Panorama Magazine już teraz na Twoim tablecie i smartfonie

Mieszkanie wynajmę AAA. Ogłoszenia drobne przez internet za darmo. Zamieść bezpłatnie ogłoszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia. CROUCH END. Polecam duży 2 bed flat, 5 min. od stacji kolejki, 2 dwójki, living room, umeblowane i dostępne od zaraz. Cena £300+rachunki. Tel. 07880901439. EAST ACTON. Ładna jedynka do wynajęcia na East Acton. Mieszkanie z ogrodem. Więcej info tel. 07958299130.

Cały etat. Odzież damska i męska. Kontakt: info@ragandbeau.co.uk 312 Lee High Road, Lewisham SE135PJ, tel. 07427164755 Anna.

FINSBURY PARK. 1 bed flat z oddzielnym livingiem, idealna kondycja flatu, nowa kuchnia, łazienka, carpety, okna itd. Cena £260/ pw+rachunki do oplaty. Tel. 07880901439.

HORNSEY. 1 bed flat (2 osobne pokoje), nowe okna, umeblowane, mieszanie bardzo przyjemne, w cichej okolicy, 5 min. od stacji kolejki. £1150/ pm + rachunki. Tel. 07880901439. MUSWELL HILL. 2 bed flat w bardzo dobrej kondycji, oddzielny living room, 2 dwójki, kuchnia z jadalnią, drewniana podłoga. Cena £300/pw. Tel. 07880901439. TURNPIKE LANE. Studio flat z aneksem, umeblowane, nowy carpet, okna pcv, 10 min. do metra, idealne dla pary. £750pm+ tylko elektryka, miesięczny depozyt. Tel. 07880901439. WALTHAMSTOW. Wynajmę pokój 1-osobowy w domu z ogrodem, podjazd na auto, internet. Ładny i zadbany dom znajduje się 10 minut od stacji metra Walthamstow. £105/tydz.+depozyt. Tel. 07778052463.

Mieszkanie szukam BEDROOM FLAT. Pilnie poszukuję 1 bedroom flat w okolicach: Greenford, Hanwell, Nortfields lub Hounslow. Kontakt pod nr: 07741940013. EALING. Dwie dziewczyny poszukują 2-osobowego pokoju w okolicy Ealingu. Może być jedno wspólne lóżko, tanio. Możemy się wprowadzić od 29-30 listopada. Tel. 07979950355.

Polacy.co.uk - portal społecznościowy dla Polaków mieszkających w Anglii.

Praca dam AAA. Ogłoszenia drobne przez internet za darmo. Zamieść bezpłatnie ogłoszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia.

DWÓJKA. Pracująca kobieta szuka dwójki jako jedynki, najchętniej bez mebli, z miejscem na rower, od 7 grudnia lub 5 stycznia. Acton, Brentford, Ealing itp. Tel. 07904803357.

AU PAIR. Rodzina z Anglii chętnie przyjmie au pair od grudnia 2013 do opieki nad 3 dzieci w wieku 13,12,6 lat. Zawożenie i przywożenie dzieci ze szkoły, pomocy w nauce, zabawie oraz przygotowywaniu posiłków. CV w j. ang. na adres: recruitment@prowork.pl

SZUKASZ MIESZKANIA? Odwiedź stronę www.polacy.co.uk/ogloszenia, mnóstwo ogłoszeń w kategorii wynajmę mieszkanie.

AU PAIR. Rodzina z Anglii chętnie przyjmie au pair od listopada 2013 do opieki nad 2 dzieci w wieku 10 m-cy. Opieka będzie

Tygodnik

Poszukuje kierowcy do rozwożenia prasy w Londynie Informacje na temat pracy dostępne pod numerem

075 8147 0063 (Robert) •Praca w ciągu dnia •Musisz mieć własny samochód van polegała na przygotowywaniu posiłków, wychodzeniu na spacery, układaniu do snu , zabawie. Rodzina oferuje £80 kieszonkowego. CV w j. ang. na adres: recruitment@prowork.pl

KURSY NA WÓZKI WIDŁOWE Z MBTTRAINING.POLSKI INSTRUKTOR ANGIELSKA LICENCJA.WYMIANA LICENCJI Z POLSKIEJ NA ANGIELSKĄ. TEL. 0 777 327 1883 OD PON-SOB 8-18godz. www.mbtkursy.com AU PAIR. Rodzina z Anglii chętnie przyjmie au pair od grudnia 2013 do opieki nad 2 dzieci w wieku 8 i 5 lat. Opieka będzie polegała na zawożeniu i przywożeniu dzieci ze szkoły, pomocy w nauce, zabawie oraz przygotowywaniu posiłków. CV w j. ang. na adres: recruitment@prowork.pl

FIRMA FENPRO LTD POSZUKUJE MONTAZYSTOW FASAD SZKLANYCH z 3-5 letnim doswiadczeniem oraz Contracts Managers. Karta CSCS. Prosze o kontakt mailowy office@ fenpro.co.uk lub 07971620757 AU PAIR. Rodzina z Anglii chętnie przyjmie au pair od grudnia 2013 do opieki nad 2 dzieci w wieku 8 lat . Opieka będzie polegała na zawożeniu i przywożeniu dzieci ze szkoły, pomocy w nauce, zabawie oraz przygotowywaniu posiłków. CV w j. ang. na adres: recruitment@prowork.pl KRWACOWE. Przyjmę do pracy doświadczone krawcowe do szycia sampli, pojedynczych sztuk, szycia w taśmie, lekkich materiałów. Lokalizacja Aldgate East Tel. 02077291366/07539000397. OPIEKA. Praca dla opiekunów z prawem jazdy w Anglii w domach prywatnych na terenie południowej Anglii, miasto Bournemouth. Stały kontrakt jako opiekun w UK! Sprawdzony pracodawca, pomoc w znalezieniu mieszkania i stały kontrakt jako support worker Anglia. CV w j. ang. na adres: recruitment@prowork.pl OPIEKA. Praca dla opiekunów z zamieszkaniem w domu pacjenta /Live-in Care Assistant w UK, hrabstwo Cambridgeshire. Wynagrodzenie £425-£500/tydz. Jeśli znasz dobrze angielski prześlij CV w j. ang. na adres: recruitment@prowork.pl OPIEKA. Praca dla opiekunów z zamieszkaniem w domu pacjenta / Live-in Care Assistant w UK, hrabstwo Suffolk. Wynagrodzenie £425-

Aplikacje prosimy przesyłać na adres:

r.grygo@zetha.co.uk £500/tydz. Jeśli znasz dobrze angielski prześlij CV w j. ang. na adres: recruitment@prowork.pl PIELĘGNIARKA. Brytyjski pracodawca zatrudni 2 pielęgniarki/nurses do prywatnej opieki pielęgniarskiej dla osoby niepełnosprawnej. Praca dla 2 pielęgniarek w Anglii/East Sussex od stycznia 2014. Stały kontrakt i bezpłatny przelot do UK! CV w j. ang. na adres: recruitment@prowork.pl PIELEGNIARKA. Z doświadczeniem i dobrą znajomością j.angielskiego. Praca w domach opieki, szpitalach. RÓŻNE LOKALIZACJE. Atrakcyjne zarobki. Jark Healthcare, hcare@jark.eu PIELEGNIARKA/RZ. Z doświadczeniem i dobrą znajomością j.angielskiego. Praca w domach opieki, szpitalach. RÓŻNE LOKALIZACJE. Atrakcyjne zarobki. Jark Healthcare, hcare@jark.eu PRACA DLA DZIEWCZYN. Szukam odważnych/atrakcyjnych dziewczyn do pracy w prywatnym apartamencie w Centrum Londynu. Po więcej szczegółów zadzwoń. Tel. 07934995912. PRACA DLA DZIEWCZYN. Witam! Zapraszam do współpracy atrakcyjne dziewczyny, a także Panie w wieku 18-35 lat. Jest to praca w charakterze escortgirl (incall). Tel. +447773571645. STAMFORD. Stała praca w domu opieki dla Pielęgniarki/rza z NMC, doświadczeniem i dobrą znajomością j.angielskiego. ZAKWATEROWANIE GRATIS! wyplata £27040/ rok. Jark Healthcare, hcare@jark.eu SZWACZKI. Stała rekrutacja doświadczonych SZWACZEK do West Yorkshire, £6.93-£9.00/ godz. pełny etat. Szycie elementów płaszczy. Angielski nie jest wymagany. Agencja rek. JARK, job@jark.eu Tel. 01362656153. ZZZ PRACOWNICY CZEKAJĄ! Szukasz pracownika? Ogłoś to bezpłatnie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia.

Praca szukam AAA. Ogłoszenia drobne przez internet za darmo. Zamieść bezpłatnie ogłoszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia. BUDOWLANE. Szukam pracy na wykończenia ogólnobudowlane w Anglii, mam wieloletnie doświadczenie, z możliwością zakwaterowania za odpłatą, kontakt: tel. 0048-534067856. BUDOWLANE. Szukam pracy w Londynie jako murarz, tynkarz, plaster, posadzkarz, mam 49 lat, nie nadużywam alkoholu, kontakt: tel. 0048-884183254. BUDOWLANIEC. Budowlaniec bez nałogów szuka pracy jako tynkarz (tynki z agregatu, gładzie, plaster, dekoracyjne)

OPERATOR. Operator maszyn CNC szuka pracy w okolicach Londynu. Poszukuję jakiejkolwiek pracy. Tel. 07459259714. E-mail: michal1993v@interia.pl OPIEKA. Szukam pracy w DOMU OPIEKI jako opiekun osób starszych, wykształcenie wyższe pedagogiczne, 6 lat doświadczenia, średnia znajomość j. ang. pracowitość. Tel. 0048731593771, e-mail: danuta070156@gmail.com OPIEKA. 60-letnia kobieta, wykształcenie średnie, opiekun osób starszych - certyfikat, długi staż, słaba znajomość j. angielskiego, kontakt: tel. 0048-8668723857. OPIEKA. 50-letnia pielęgniarka, wykształcenie wyższe, specjalizacja rodzinna, 30 lat pracy, uczę się j. angielskiego, prawo jazdy kat. B, kontakt: tel. 0048509625504, e-mail: karmel319@wp.pl OPIEKA. Live in job as a caregiver experienced references to english, kontakt: tel. 0048-665605478. PLASTRARZE. Solidni plastrarze szukają zleceń. Własny transport i narzędzia. Wysoka jakość. Wycena i doradztwo gratis. Cena do negocjacji. Tel. Cezary 07852341249. PRZEMYSŁ/FABRYKI. Kobieta, bez nałogów, uczciwa, z 15-letnim doświadczeniem na produkcji, pakowaniu, szuka pracy, bez znajomości języka obcego, kontakt: tel. 0048-601670941. PRZEMYSŁ/FABRYKI. Szukam pracy, uprawnienia: wózek widłowy, palniki demag, suwnica poziom 0 hakowy, doświadczenie, prasa, gięcie, kontakt: tel. 0048-603309082. PRZEMYSŁ/FABRYKI. Szukam pracy jako pakowacz w Anglii, kontakt: tel. 0048-880243053. PRZEMYSŁ/FABRYKI. 34-letni elektromechanik, wysoka kultura osobista, sumienność, samodzielność i inicjatywa w działaniu, kontakt: e-mail: lukasz4698@gmail.com RÓŻNA. Szukam pracy w branży budowlanej, rolniczej, jako magazynier, pomocnik mechanika. Mam 31 lat. Prawo jazdy kat. B, kontakt: tel. 0048-507963034. RÓŻNA. 47-letni mężczyzna, wykształcenie zawodowe, doświadczenie: ogólnobudowlane, malarz-konserwator 15 lat, w ogrodnictwie, rolnictwie, kontakt: tel. 0048-730101629. RÓŻNA. 62-letni rolnik-ekolog, wykształcenie średnie, praca w lesie, zbieranie ziemniaków, prace rozbiórkowe, fabryka, kontakt: tel. 0048-885959183. RÓŻNA.48-LETNI NAUCZYCIEL, PODEJMIE PRACĘ W OGRODNICTWIE, PAKOWANIU, BRANŻY HOTELARSKIEJ, DOŚWIADCZENIE W PRACY NA FARMIE, KONTAKT: TEL. 0048-509476616.

Sprzedam AAA. Ogłoszenia drobne przez internet za darmo. Zamieść bezpłatnie ogłoszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia.

Auto-Moto

Drobne

malarz przy montażu plasterboard-ow elewacje –docieplenia. Tel. 07459349738.

AUDI, BMW, FORD. Sprzedajesz auto? Najszybciej kupca znajdziesz z Polish Express! Zamówienia pod numerem 020 3026 6550 wew 7024 i na www.Panorama24.co.uk

AUTOLAWETA - HOLOWANIE - ZŁOMOWANIE. - ODBIÓR AUT Z AUKCJI - 24h - TEL. 074 1510 2044

Towarzyskie SZUKASZ ZNAJOMYCH? Tysiące osób korzysta już ze strony www. polacy.co.uk Nie jesteś sam w Anglii, wejdź na stronę www.polacy.co.uk POZNAM PANIĄ. Miły, przystojny 20-latek szuka Kobiety, z którą można spędzić miło czas. Jestem z Londynu i szukam 18-30 latki. Proszę o odpowiedź, pozdrawiam cieplutko. Tel. 07956006858.

Inne MASZ MAŁĄ FIRMĘ? Reklamuj się w ramce! Zamówienia pod numerem 020 3026 6550 wew 7024 i na www.Panorama24.co.uk AAA. Ogłoszenia drobne przez internet za darmo. Zamieść bezpłatnie ogłoszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia.

SZUKASZ PRACY? Odwiedź stronę www.polacy.co.uk/ogloszenia, mnóstwo ogłoszeń w kategorii praca. Polacy.co.uk - portal społecznościowy dla Polaków mieszkających w Anglii.

Zdrowie i uroda STUDIO LUKS BEAUTY OFERUJE ZABIEGI NA TWARZ MIKRODERMOBRAZJE DEPILACJE WOSKIEM HENNA NA BRWI I RZESY PEDICURE MANICURE ORAZ 3 RODZAJE MASAZU. OFERTA 20%OFF NA WSZYSTKIE ZABIEGI Tel. 07830326171

ZWALCZANIE INSEKTÓW. Pluskwy, karaluchy, pchły i inne. Skuteczne zwalczanie insektów. Tylko profesjonalne środki chemiczne. Tel. 07983521825.

KOMPUTEROWY SERWIS. Naprawa PC i laptopow w domu u klienta. Placisz tylko wtedy gdy naprawie Twoj komputer. Dojazd gratis. Inzynier z 10 letnim doswiadczeniem. tel: 07843684014

Drobne

TRANSPORT OSOBOWY

Transport

Lotniska i nie tylko. Małe przeprowadzki. Gwarancja punktualności

LOTNISKA FULL LICENCE CAŁY LONDYN

07891815524

• tanio • punktualnie • bezpiecznie • foteliki • pełne ubezpieczenie podróżnych

NAJTANIEJ NA RYNKU PRZEWOZY NA LOTNISKA TEL.07766950021 FOTELIKI DZIECIĘCE. Doświadczenie i Punktualność SERWIS 24/7

TRANSPORT NA WSZYSTKIE LOTNISKA W LONDYNIE. TEL. 07522079902 Piotr

yoursCAB TEL:

07933103019

Tanie Przeprowadzki na terenie Londynu i okolic!!! Zapewniamy fachowa, solidna i kompleksową obsługę przeprowadzek.

O G Ł O S Z E N I A

O N L I N E

Zadzwoń i sprawdź naszą ofertę!

ULOTKI - OD £40. Banery na rusztowania £40m2, strony www - od £150, oklejanie vanów. Wizytówki - od £61, reklama prasowa - od £10. Profesjonalna jakość w przystępnej cenie. 075 40 37 16 93

Tel: 07808 854 267 Tutaj zareklamuj swoje usługi!

Zadzwoń:

020 3026 6550

Zamów ogłoszenie w Panoramie! Uwaga promocja na ogłoszenia drobne!

Wejdź i zarejestruj się na www.polacy.co.uk i dodawaj ogłoszenia za darmo! Ogłoszenia ukażą się w serwisie oraz w Tygodniku Panorama w dziale Ogłoszenia serwisu Polacy.co.uk. Promocja dotyczy ogłoszeń drobnych.

Przez internet

www.panorama24.co.uk www.polacy.co.uk ogłoszenie drobne

! Promocja

BARKING. Wynajmę pokój 2-osobowy za 100 funtów tygodniowo (rachunki wliczone). Tel. 078123456

£0.00

ogłoszenie ramkowe BARKING. Wynajmę pokój 2-osobowy za 100 funtów tygodniowo (rachunki wliczone). Tel. 078123456

Przez telefon

020 3026 6550 wew. 7024

£16.50 O G ŁOS Z E NI A

81616

Wyślij SMS pod numer 81616 o treści: PANA spacja TREŚĆ OGŁOSZENIA (pamiętaj o umieszczeniu tel. kontaktowego).

ogłoszenie graficzne

£13.75

Przez SMS

ONL I NE

Przykładowy SMS z ogłoszeniem: PANA BARKING. Wynajmę pokój 2-osobowy za 100 funtów tygodniowo (rachunki wliczone). Tel. 078123456 Koszt SMS-a £5. Maksymalnie 160 znaków w SMS-ie (ze spacjami, bez polskich znaków). SMS-y dłuższe niż 160 znaków są skracane. Otrzymanie SMS-a zwrotnego jest gwarancją umieszczenia ogłoszenia.

Ogłoszenia przyjmujemy do niedzieli do północy (do wydania ukazującego się w czwartek).

? 82

MASZ PROBLEM Z ZAMIESZCZENIEM OGŁOSZENIA: • DROBNEGO? Skontaktuj się z Anią! Zadzwoń pod numer 0208 12 358 45 lub napisz na adres drobne@zethamedia.com • RAMKOWEGO LUB GRAFICZNEGO? Skontaktuj się z Ewą! Zadzwoń pod numer 020 3026 6550 wewn. 7024 lub napisz na adres uslugi@zethamedia.com

Redakcja w szczególnych wypadkach (np. ogłoszenia, które narusza zasadę ochrony prywatności), zastrzega sobie prawo do udostępnienia osobie trzeciej numeru telefonu, z którego ogłoszenie zostało wysłane oraz do niepublikowania ogłoszenia.

Miałeś wypadek? Należy Ci się odszkodowanie!

Zgłoś nam sprawę, a gwarantujemy: t skuteczność równą 98,7% prowadzonych spraw t brak opłat za prawnika, a prowizja tylko po wygranej sprawie t nawet £250 000 odszkodowania t szybką wypłatę odszkodowania

Uzyskujemy odszkodowania po wypadkach na terenie całej Wielkiej Brytanii. Działamy na rynku od 2003 roku. Każdego dnia 5 naszych klientów otrzymuje odszkodowanie.

E ITO Kancelaria

Tel. 020 3318 4631 Kom./SMS: 078 22 111 222 pon. - pt. 8.00 -18.30, sob. 8.00 -16.30 www.lexito.co.uk

Dojeżdżamy do klientów w całej Wielkiej Brytanii!