AFGIFTEKANTOOR: GENT X
Maart 2013
Vleugels
voor
je
vrije
tijd
Drenthe met de
huifkar België Als God in
Orval
Spanje Groen
Cantabrië
Dwars door
Wallis ZWITSERLAND
3
Tekst: Sara Bosmans Foto’s: Michaël Dehaspe
In
12
PASAR mAARt 2013
draf door
Hasselt
BELGIË
BELGIË
WAALSBRABANT
Drenthe
BELGIË
Orval
DRENTHE Amsterdam
NEDERLAND
Parijs
FRANKRIJK
OOSTENRIJ
AQUITAINE
CANTABRIË We waren er niet helemaal gerust in. Paarden zijn niet helemaal ons ZWITSERLAND ding. Maar toch laadden we de huifkar met slaapzakken, eten en Bern Madrid petekinderen. We kregen een snelcursus mennen en rolden drie dagen WALLIS SPANJE door de rustigste provincie van Nederland. Hup Jorik, hup.
> Drenthe, dunbevolkt en plat. Uitstekend geschikt voor een vakantie met de huifkar. PASAR mAARt 2013
13
Hasselt
BELGIË BELGIË
Orval
Wenen
ENTHE
Parijs
FRANKRIJK
OOSTENRIJK
NEDEROOSTENRIJK
AQUITAINE
Aquitaine ZWITSERLAND Bern
WALLIS
Tekst: Sandra Genijn
Foto’s: Daniël Rys
Odyssee op twee wielen Gloednieuw is La Vélodyssée, een 1.200 kilometer lange fietsroute die langs de Atlantische kust van Bretagne tot de Baskische kust loopt. Pasar fietste het traject doorheen de Aquitaine en ontdekte er àlle ingrediënten voor een heerlijke fietsvakantie: groen, rust, authenticiteit en een milde zeebries die alle dagelijkse besognes meteen huiswaarts blaast.
34
PASAR mAARt 2013
Links: Al is de kust vlakbij, La Vélodyssée voert je dikwijls door het groen. Onder: Er wacht je een stevige klim naar de Dune de Pyla, waarschijnlijk ’s werelds hoogste duin.
La Vélodyssée staat voor brede, veilige fietspaden langs de kustlijn of doorheen ongerept groen, en maakt er een erezaak van om de mooiste plekjes van de regio te doorkruisen.
W
ie Bordeaux bezoekt, mag op beide oren slapen: dit is een stad die nooit verveelt. Bovendien onderging ze onder burgemeester Juppé een grondige restauratie en staat het oude centrum sinds 2007 op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Spek naar de bek van elke citytripper dus. Met een ruim aanbod van musea, wijnhuizen en wandelpromenades door de autoluwe binnenstad weet je waar je aan toe bent. Ons bezoek is deze keer helaas kort, want er staat een stevige fietstocht op het programma. In Café Napoléon III ontmoeten we Bert en Rutger, onze Nederlandse collega’s die de komende dagen letterlijk onze compagnons de route worden. ‘Morgen starten jullie in Capbreton en vanaf dan is het trappen én genieten’, belooft Marie-Yvonne Holley, persverantwoordelijke van de toeristische dienst van Aquitaine.
Het kleinste strand van Les Landes
Na een verkwikkende nachtrust in Hôtel Adagio Bordeaux Gambetta verlaten we de stad en rijden we met een busje zuidwaarts, richting Capbreton aan de kust van Les Landes. Uitvalsbasis hier is Hôtel Porto Rico, een charmant fietshotelletje vlak bij de zee. We worden er hartelijk ontvangen door Sacha Heit, een rasechte Nederlandse die – vanwege de liefde – nu de troeven van Les Landes promoot. We krijgen van haar een fiets op maat en zetten meteen koers naar de haven van Capbreton, met het kleinste strand van Les Landes. ‘Aan verlaten stranden geen gebrek in ons departement’, lacht Sacha. Geen loze woorden, zo blijkt tijdens ons eerste traject, want het zicht op de zee is onbelemmerd en de stranden lijken eindeloos groot en desolaat. ‘Dit is zoals de zee bedoeld is’, bedenk ik al fietsend. ‘Vrij van alle laag- én hoogbouw.’ Onze tocht leidt naar Hossegor, een > PASAR mAARt 2013
35
buiten
buiten
Verenigd Koninkrijk – Land van
Het Nationaal Geografisch Instituut publi-
plaatsvindt van 21 maart tot en met
ceerde in samenwerking met de toeristi-
20 mei in het Nederlandse Lisse. Veel
sche diensten van het Pays des Sources
aandacht zal gaan naar de typische
(Land van de Bronnen) – Spa, Jalhay-Sart
Engelse tuinen en de Engelse land-
en Theux – een actuele mountainbike-
schapsstijl. De grote publiekstrekker
kaart van de streek. De routes zijn perfect
wordt ongetwijfeld de bloembollen-
bewegwijzerd en de startplaatsen bieden
mozaïek van de Big Ben en de Tower
degelijke parkeergelegenheden. Tal van
Bridge, gemaakt met 60.000 bloem-
plekjes zijn er een bezoek overwaard
bollen. Mis evenmin de tentoonstel-
zoals de stuwdam van de Gileppe, Theux,
ling My Great Garden rond Engelse
het kasteel van Franchimont of de nieuwe
tuinen in het Juliana Paviljoen. In
thermen in Spa. De kaart op schaal
totaal werden in het park ruim 7 mil-
1:25.000 kost 7,50 euro.
joen bloembollen geplant.
Info: www.ngi.be.
Info: www.keukenhof.nl.
Engelse tuinen in Keukenhof
prachtige tuinen is het thema voor
Bronnenwandeling bekroond
NBTC/GF
de Keukenhofexpo, die dit jaar
WESERBERGLAND TOURISMUS/GF
Mountainbiken in Pays des Sources
De kijkers van het tv-programma Vlaanderen Vakantieland kozen de Bronnenwandeling in de Voerstreek als Mooiste Wandelroute van Vlaanderen. Ruim 33.000 kijkers namen deel aan de verkiezing. De tocht vertrekt aan het Veltmanshuis in Sint-Martens-Voeren en voert door bossen en over heuvels met prachtige vergezichten. Onderweg passeer je langs talrijke TOERISME LIMBURG/KOEN DE LANGHE/GF
bronnen, waaronder die van de Voer. De wandeling gaat ook door pittoreske Voerdorpjes zoals Veurs met zijn prachtige vakwerkhuisjes. Je verneemt er alles over dankzij de gloednieuwe audiogids, kosteloos te lenen bij Toerisme Voerstreek in ’s Gravenvoeren.
Info: www.toerismelimburg.be.
Ben je een fervente wandelaar en ga je graag eens over de grens? Dan vind je zeker je gading in Nederland! De Stichting Wandelnet lanceerde een nieuwe website waar je
Weserbergland wandelroute
ontelbare routes kunt plannen op het totale netwerk Lange-Afstand-Wandelpaden.
Heel wat sprookjes van de gebroeders
Op deze site kun je liefst 10.476 wandelkilometers bekijken, plannen en downloaden.
Grimm situeren zich in het Weserberg-
Ook de streekpaden, alle NS-wandeltochten en boerenlandpaden werden opgenomen.
land, op nauwelijks een halve dagreis van
Verder biedt de site veel informatie en kun je routes en ervaringen delen met andere
ons land. Langs de nieuwe Weserberg-
wandelaars. De rubriek ‘Wandelwijzer’ geeft je veel info om goed voorbereid op stap te gaan.
Info: http://wandelnet.nl.
land-langeafstandsroute treed je in hun voetsporen. Het totale traject is 225 km lang en verbindt het vakwerkhuisstadje Hann. Münden met Porta Westfalica. Langs de route liggen romantische burchten, charmante oude stadjes, dichte
NBTC/GF
Wandelnet Nederland 42
PASAR MAART 2013
wouden en moerassen. Je ontmoet ook mythische figuren zoals de baron von Münchhausen in ‘zijn’ stad Bodenwerder en de rattenvanger van Hameln.
Info: www.weserbergland-tourismus.de.
cultuur
cultuur
Amper 17 jaar was Peter Alexejevitsch, toen hij in 1689 de macht kreeg over Rusland. Vast van plan om zijn land te
Tussen 1794 en 1814 was Antwerpen in handen van de Fransen. Deze twee decennia waren voor de stad en haar inwoners
moderniseren, ging hij ideeën opdoen in West-Europa, waar hij o.a. Amsterdam bezocht. Hij hervormde de kerk en het leger, ver-
van cruciaal belang, zeker toen in 1803
beterde onderwijs en volksgezond-
Napoleon op het toneel verscheen. De
heid en zette Rusland economisch
kleine korporaal metselde met het Bonapartedok en het Willemdok de eerste bouwstenen van de moderne haven, die de stad economisch in een stroomversnelling bracht. De 200ste verjaardag van het Willemdok is voor het MAS een aanleiding om die korte maar woelige periode van
op de kaart. Zijn paradepaardje werd de nieuwe hoofdstad St. Petersburg met de Hermitage, waarvoor hij volop kunstwerken kocht. Het satellietmuseum in Amsterdam wijdt nu een tentoonstelling aan deze bevlogen
Frans bestuur te belichten.
Tsaar, met een overzicht van zijn verwezen-
Info: Bonaparte aan de Schelde, van 23 maart tot 30 juni in het Museum aan de Stroom, Hanzestedenplaats 1 in Antwerpen, www.mas.be.
Info: Peter de Grote, een bevlogen tsaar, van 9 maart tot 13 september in Hermitage Amsterdam, Amstel 51 in Amsterdam, www.hermitage.nl.
lijkingen en persoonlijke bezittingen.
DE PINXI/AF
Digitale prinsen
Na een jarenlange restauratie heropent de prinselijke familie van Chimay haar kasteel weer voor het publiek. En ze zijn mee met de tijd, want naast het bezichtigen van de vijf zalen, waaronder het schitterende theater, kunnen de bezoekers nu ook een multimediaparcours volgen. Met een geleende iPad verkennen ze het kasteel aan de hand van heldhaftige verhalen die de prinsen en prinsessen hebben beleefd. Leer je liever iets over de geschiedenis of het kunstpatrimonium? Met een vingerknip beland je virtueel in je persoonlijke interessesfeer.
Info: Kasteel van Chimay, Rue du Chateau in Chimay. Open vanaf 21 maart, www.chateaudechimay.be.
Yves Saint Laurent
Geen enkele andere modeontwerper begreep de vrouwen van de 20ste eeuw beter dan Yves Saint Laurent. De eerste vrijgevochten generatie de veranderende samenleving opeist, kreeg van hem schitterende kleren, zowel in prêt-àporter als haute couture. Het ING-Kunstcentrum bracht honderd creaties naar Brussel, samen met enkele als tiener al maakte en
Budgettip cultuur
die nooit eerder Parijs
Heb je op zondagmiddag zin in een museumbezoek, maar
verlieten.
valt het prijskaartje te duur uit met het hele gezin?
YSL/AF
papieren ontwerpen die hij
62
PASAR MAART 2013
GRAND CURTIUS-OPT/J.P.RÉMY/AF
die werkt, reist en haar plaats in
Info: Yves Saint Laurent, Visionair, tot 5 mei in het INGKunstcentrum, Kunstberg/Koningsplein 6 in Brussel, www.ing.be/art.
Op de eerste zondag van de maand kan je de meeste Waalse en Brusselse musea gratis bezoeken. Een lijst van deze budgetvriendelijke cultuurdragers vind je op www.belgie-toerisme.be.
STATE HERMITAGE MUSEUM, ST. PETERSBURG/AF
Tsaar Peter de Grote
Napoleon aan de Schelde
Pasartips Ook in maart staan onze 320 lokale Pasar-afdelingen voor je klaar met mooie wandelingen, sportieve fietstochten en culturele ontdekkingen. Op deze pagina’s vind je alvast enkele smaakmakers van ons volledig aanbod voor deze maand waarin we de eerste tekenen van de lente opnieuw ontdekken. Op www.pasar.be/activiteiten vind je alle activiteiten in maart. Op pasar.be vind je trouwens ook een overzicht van alle activiteiten die in maart georganiseerd worden in het kader van 75 jaar Pasar. Neem zeker eens deel aan een activiteit in jouw buurt!
1.3 Staakbolling Pa s a r
e e k lo
Krulbollen is een oude Vlaamse volkssport die vooral in de buurt van Gent, in het Meetjesland en de regio van Knesselare tot Brugge gespeeld wordt. Daar is het dan ook met stip de populairste volksport. Pasar Eeklo geeft je de kans het unieke spel te spelen. Dat doe je op een zandig speelveld waar twee staken in de grond zijn geslagen. Met een zware houten bol, die de vorm heeft van een kaasbol, moet je zo dicht mogelijk bij de staak zien te raken. Het wordt gegarandeerd een leuke avond voor zowel geoefenden als niet-geoefenden, mannen, vrouwen, jong en oud. Je mag je eigen krulbol meebrengen maar er zijn er ter plaatse beschikbaar. Tijdens het krulbollen kan je genieten van een hapje en een drankje. Locatie: 19.30 u. Kruisken 1 Adegem. Deelname: 5 euro. Meer info bij: Christa Grijp 050-71 72 01 christagrijp@gmail.com www.pasar.be/eeklo.
2.3 Gevloerd
en betegeld in Gent Pa s a r va r s e n a r e
Belgische tegelbedrijven kenden in de 20ste eeuw faam in binnen- en buitenland. Bedrijven als Boch Frères, Gilliot en Maison Helman waren toonaangevend. Het grote succes van de vloer- en wandtegel is te danken aan prachtige realisaties in art nouveau, van ingenieuze geometrische patronen en sierlijke bloemen tot verfijnde, kleurrijke tegeltableaus. Ze werden op maat gemaakt en ontworpen door decorateliers of vooraanstaande kunstenaars en sierden gevels, interieurs en handelszaken. Herontdek deze verloren erfgoedparel tijdens de tentoonstelling ‘Gevloerd en betegeld’ over de Belgische tegelindustrie van Art Nouveau tot de seventies. Voor het eerst zijn deze unieke tegeltableaus te bewonderen in België. Naast prachtige tegelpanelen ontdek je ook alles over het productieproces en maak je kennis met de werkomstandigheden in de tegelfabrieken. Je kan ook zelf meebouwen aan een groot tegelpaneel. Locatie: 10 u. MIAT, Minnemeers 9 in Gent. Afstand: 5 km. Deelname: 7 euro, leden: 5 euro. Meer info en inschrijven bij: Martine Casselman 050-39 56 78 martinecasselman@telenet.be.
52
PASAR mAARt 2013
3.3 Kriskras
door natuurgebied Pa s a r b e r i n g e n
Het Pijnven is een provinciaal domein in de gemeenten Eksel en Lommel en is bijna 1000 ha groot. Oorspronkelijk bestond het gebied uit aangeplante Corsicaanse dennen voor de mijnbouw, maar tegenwoordig is het eigendom van het agentschap Natuur en Bos dat meer variatie in het bos probeert te brengen waardoor het zich geleidelijk als loofbos kan ontwikkelen. In het gebied vind je enkele heiderestanten en een ven waaraan het bos zijn naam dankt. De zwarte specht, de ransuil, buizerd, sperwer, wespendief en nachtzwaluw bewonen het bos. Aan de rand vind je een bosmuseum dat de geschiedenis en ecologie van het Kempens bos in de kijker zet. Van hieruit starten vijf wandelingen. Vertrek: 14 u. parking van het Pijnven in de Kiefhoekstraat in Hechtel-Eksel. Afstand: 7 km. Deelname: 1,5 euro, kind <14: gratis, leden: 1 euro. Meer info bij: Lucien Lemmens 011-42 89 29 lucien.lemmens11@telenet.be www.pasar.be/beringen.
8.3 Bezoek
aan De Standaard Pa s a r d i l b e e k r a n d
Een genuanceerde kwaliteitskrant maken van Europees niveau. Dat is in een slagzin de doelstelling van de hele redactie van De Standaard, al decennia een vaste waarde in de Vlaamse krantenwereld. Elke dag probeert de redactie dat doel te verwezenlijken in de gedrukte krant en op de website. Tijdens dit bezoek krijg je meer uitleg over het dagelijkse productieproces van De Standaard en haar zusterkrant Het Nieuwsblad. Je brengt een bezoek aan de redactie die 90 vaste journalisten en fotografen telt die daarnaast nog samenwerken met een grote groep freelancemedewerkers. Je neemt ook een kijkje in de drukkerij en op de afdeling verzending. We starten met een etentje. Vertrek: 19.45 u. Saviocentrum in Dilbeek. Deelname: 1,5 euro per persoon. Meer info en inschrijven bij: Jan Knudde 02-569 61 67 lieve-jan@skynet.be.
10.3 Kasteelwandeling
9.3 Kunst
van Alfred Ost
Pa s a r M e r k s e M
Alfred Ost, geboren in Zwijndrecht in 1884 en gestorven in Antwerpen in 1945, was een begenadigde tekenaar en schilder. Je maakt kennis met de schitterende houtskooltekeningen die de kunstenaar maakte op de muren van het Xaveriuscollege in Borgerhout. Hier verbleef hij tijdens wereldoorlog II, waar hij door de paters Jezuïeten als gast werd opgenomen. Zijn werk geeft uiting van levensechte spanning en bewogenheid. Ost beeldt vooral het volkse, religieuze en landelijke leven uit, waarin paarden een opvallende dimensie krijgen. De archivaris van het college leidt je rond. Vertrek: 13.20 u. Xaveriuscollege, Collegelaan 36 in Borgerhout. Deelname: 4 euro, leden: 2 euro. Meer info en inschrijven bij: Viviane Mees 03-646 15 84 vmees@skynet.be www.pasar.be/ merksem.
in Zepperen Pa s a r a l k e n
Zepperen, sinds 1977 deelgemeente van St.-Truiden, ligt in het vochtige Haspengouw. Tot het einde van de 18de eeuw was het een enclave van het Maastrichtse St.-Servaeskapittel binnen het prinsbisdom Luik. De eerste geschreven tekst die de Latijnse dorpsnaam Septimburias of zeven gebouwen vermeldt dateert van het einde van de 8ste eeuw. Daarin wordt het bezoek van de heilige Trudo aan de interim bisschop Romaclus in Zepperen omstreeks 650 beschreven. Later deed Trudo nachtelijke bedetochten naar de kerk van Zepperen die reeds aan de heilige Genoveva van Parijs was toegewijd. Je ontdekt de rijke geschiedenis tijdens een mooie wandeltocht. Vertrek: 14 u. parking aan de kerk van Zepperen. Afstand: 9 km. Deelname: 1,75 euro, leden: 1,5 euro. Meer info bij: Theo Cremers 0486-35 68 07.
12.3 Elixir
d’Anvers Pa s a r Zo e r s e l
Wanneer er in België gesproken wordt over ‘Elixir d’Anvers’ dan denken velen terug aan vroeger, aan de tijd dat ze bij oma of opa eens van het glaasje Elixir d’Anvers mochten snoepen. Anderen denken dan weer een middeltje tegen allerlei kwaaltjes zoals maag- of buikpijn. Deze weldoende likeur, die al sinds 1863 bestaat, wordt bereid op basis van 32 planten en kruiden uit alle hoeken van de wereld waardoor hij een unieke smaak heeft. En precies omdat De Beuckelaer dit jaar 150 jaar bestaat, brengen we een bezoek aan de likeurstokerij. Een gids leidt je rond in het authentieke directiebureel. Je verneemt ook alles over het productieproces van het bekende drankje. Ontdek dit ambacht in zijn puurste vorm. Uiteraard wordt er ook geproefd. Na de rondleiding staan er drie topproducten voor je klaar. Vertrek: 14 u. Antwerpen, Haantjeslei 132. Deelname: 4,5 euro. Meer info en inschrijven bij: Lily Van Rompaey 03-384 21 89 jan-van-dyck@telenet.be.
PASAR mAARt 2013
53
In de Volksmond zoekt streekproducten op in hun natuurlijke biotoop: de streek waar ze geboren en getogen zijn. We reizen om te eten of te drinken, zoals in grootvaders tijd. Al is dat nooit echt uit de mode geraakt.
De SPIRIT van HASSELT | Deel 5 - Jenever |
Tekst: Gert Corremans Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: MichaĂŤl Dehaspe
64
PASAR mAARt 2013
Het stimuleert de spijsvertering, zuivert de nieren en bevordert de algemene jeugdigheid! Ossen worden er zat van, en mensen ook. Welkom in Hasselt, hoofdstad van de jenever, waar tot in de wijde omtrek elke baksteen een kruidig en licht beneveld verleden heeft. Zelfs de Limburgse heide is drinkbaar, met mate.
Terwijl hij de borrels uitschenkt, moet ik aan mijn grootvader denken. Na een flinke slok Hertekamp sprak hij steevast de woorden ‘Precies een engeltje dat op mijn tong pist.’
I
n het Proeflokaal van het Nationaal Jenevermuseum is de hele muur achter de bar gevuld met flessen. Allemaal dranken van bij ons, hoofdzakelijk jenever. Stoker Jan Kempeneers wil me er drie laten proeven. Terwijl hij de borrels uitschenkt, moet ik aan mijn grootvader denken. Als hij de Hertekamp uit de eiken kast haalde, wist ik al wat er zou volgen. Een flinke slok, een geluid alsof zijn dorst gelest was, en de woorden: ‘Precies een engeltje dat op mijn tong pist.’ Voor mij leek het alsof hij white spirit dronk. Een krachtig reinigingsmiddel, maar dan voor de mens.
Zo zat als een os
In Hasselt is elke steen doordrongen met jenever. In 1843 waren er 23 stokerijen binnen de kleine ring. Hoge fabrieksschouwen hielden de giftige dampen weg uit de straten. Het Borrelmanneke beeldt de kringloop uit die de basis vormde van deze industrie. Boeren verbouwden graan, de grondstof voor de jenever. De stokers mestten ossen vet met de draf, de onoplosbare resten van de moutwijn. Het fijne vlees vertrok naar restaurants in Luik, Maastricht en Brussel; de mest maakte de graanteelt mogelijk op de arme heidegrond. Daarom is een okshoofd een groot vat en worden de Hasselaren ook Ossenkoppen genoemd. ‘Soms waren de ossen dronken’, vertelt Jan. ‘De draf bevatte dan te veel alcohol.’ Op de jeneverroute blijkt hoe jenever het dagelijkse leven bepaalde. De Paardsdemerstraat groepeerde zelfs zeven stokerijen. De jeneverbaronnen hielden een veemarkt achter het stadhuis, sponsorden het prachtige Oud Gasthuis (nu de rechtbank) en schonken een gouden kroon aan de Virga Jessebasiliek. Hun gebeden waren verhoord, de epidemie die hun stallen uitroeide was plots gestopt. Dat was in werkelijkheid te danken aan het vaccin van dokter Louis Willems, een voorloper van Louis Pasteur die in de Dr. Willemsstraat woonde, in het herenhuis met het smeedijzeren balkon.
Duivel in de fles
Aan de kanaalkom liggen nu plezierjachten. Vroeger vertrok hier de jenever en kwam hier goedkoop graan aan dat al vroeg uit Amerika werd geïmporteerd. Het Volkstehuis Maagd der Armen toont de keerzijde van de medaille. Het werd opgericht om alcoholverslaafden te helpen afkicken. Jenever was volgens de burgerij de duivel in de fles, de oorzaak van alle armoede en ellende. Het hielp
natuurlijk niet om arbeiders slecht te betalen en ze drank als bonus te geven. Intussen ben ik klaar om te proeven. Alle jeneverwegen leiden in Hasselt naar het museum, dat gevestigd is in de voormalige stokerij Stellingwerff-Theunissen, het eerste industrieel archeologisch monument in België. Jan heeft er de tofste job van het land, stadsstoker, en hij stookt de stadsjenever op een beschermde negentiendeeeuwse installatie. ‘Ik ben muzikant van opleiding’, vertelt hij. ‘Maar mijn grootouders hadden een likeurwinkel. Ik ben de geur van hun winkel nooit vergeten. Zo is mijn passie voor deze job ontstaan. België heeft een rijk erfgoed aan dranken dat dreigt verloren te gaan. Onze missie is om deze dranken op een voetstuk te zetten.’
Boven: In het Nationaal Jenevermuseum ontdek je prachtig erfgoed: een authentieke stokerij uit lang vervlogen tijden. Links: De ervaren Hasseltse stadsstoker Jan Kempeneers is onze gulle gastheer in het Hasseltse Jenever museum.
Whisky, de Schotse jenever
Ik ruik en proef. De Balegemsche graanjenever ruikt chemisch, naar lijm. De Doppelkorn uit de Oostkantons fruitig en de jenever van het huis kruidig en zacht. Jan: ‘Hasselt gebruikte traditioneel veel kruiden en jeneverbes. De planten groeiden op de heide. Het Latijnse woord juniperus betekent jeugdbarend.’ Gezond dus, maar met mate. Grootvader wist wat hij deed, als hij een borrel uitschonk als digestief. Er is geen reden waarom jenever zou moeten onderdoen voor whisky. ‘Maar’, zegt Jan, ‘de stokers hebben hun reputatie neergehaald door te goedkoop te verkopen.’ Het museum produceert intussen een belegen jenever van 14 jaar, die ook qua prijs (35 euro) > PASAR mAARt 2013
65
De volgende De volgende De volgende
verschijnt op 29 maart verschijnt op 1 maart verschijnt op 28 september
PORnTjUeGAL Spanaar de AzorenOED op anStTaRbIE t -s rië EL ERFG NoGnroeIN nC DU d deel 12: zan
l OYrTvRaIP CIT ond m s lk ie In dBeoHvreo auxrRGEnS dteb ASoPnEnike DeEnELd6e:m
MD
md
MD
MD
MD
GH
CVM
MD
md
reBdeUkRsG an e deurwLlIM nNeie nSe eth rN LdGprReeEn in Am d A T n a e E k k D t e S e lo G V w r N KindLeA teanaasken doenM s M g n n la e r e o V deel 1:
MD
Bant waalS-Bra w Haspengou r o o d n e v r Zwe
GH
R. BoescH /switzeRland touRism /GF
PORTUGAL urovallei o D e d r o o D ND GRIEKENLA n Kreta Dromen va K RG BU RIJ IM FRANLK es tid uesreorpgembeetrgk o e r b t r e a D h C t e H
Colofon Colofon
DR
MD
MD
nd ZwitSerla len in wallis Bergwande
Pasar verschijnt elf maal per jaar en is een uitgave van de vzw Pasar, Postbus 20, 1031 Brussel; tel. 02-246 36 46, fax 02-246 36 69, info@pasar.be, www.pasar.be.
www.pasar.be www.pasar.be www.pasar.be
Fotografie Philippe Clément, Corbis, Michaël Dehaspe, Ludo Goossens, Ivo Hendrikx, Isopix, Daniël Leroy, Herman Ricour, Daniël Rys,e Marc Slootmaekers, Van Parys Media, Fotografi Wildlife PhilippePictures. Clément, Corbis, Michaël Dehaspe, Ludo Goossens,
Wil je meer lezen?
Pasar verschijnt elf maal per jaar en is een uitgave van de Redactie vzw Pasar, PostbusViviane 20, 1031Bulthé, Brussel; tel. 02-246 36 46, Gunther Ritsmans, Natascha Lostermans, fax 02-246 36 69, info@pasar.be, www.pasar.be. Chris Van Minnebruggen. Tel. 02-246 36 40, magazine@pasar.be. Redactie
Ivo Hendrikx, Cartografi e Isopix, Daniël Leroy, Herman Ricour, Daniël Rys, Marc Slootmaekers, Van Parys Media, Dirk Billen. Wildlife Pictures. Publiciteit Cartografi e Bert Van Uytsel, tel. 0496-59 87 55, fax 02-246 36 69, Dirk Billen. bert.vanuytsel@pasar.be. Jill Vliegen, tel. 0478-94 32 56, jill.vliegen@pasar.be. Publiciteit
Abonneren
Abonneren - en meteen aansluiten bij Pasar - kan op elk moment voor 1 jaar door overschrijving Abonneren van 53 euro op IBAN-nr: BE 51 7995 5057 8062 Abonneren - en meteen aansluiten Pasar - kan van Pasar, Postbus 20, 1031 Brussel.bij Met op elk moment voorje1 slechts jaar door ving domiciliëring betaal 49 overschrij euro. Woon je in vanbuitenland? 49 EUR op IBAN-nr: BE je 5163 7995 5057 het Dan betaal euro. Wie8062 in van Pasar, woont, Postbuskan 20,het 1031 Brussel. Met ven Nederland bedrag overschrij domiciliëring betaal je slechts 46 EUR. op bovenvermeld rekeningnummer van Belfius In hetNV, buitenland betaal 58 EUR. Wie met in Bank Pachecolaan 44,je1000 Brussel NederlandGKCCBEBB. woont kanDeze dat nieuwe bedrag ledenprij overschrijs ven BIC-code is op vermeld van Belfius Bankdie geldig vanafrekeningnummer 1/1/2013. Voor bestaande leden NV, Pachecolaan 1000 Brussel met hun abonnement 44, hernieuwen, geldt deIBAN-nr: nieuwe BE s51vanaf 799515/12/2012. 5057 8062 en prij BIC-code: GKCCBEBB. Problemen - wijzigingen? Problemen - wij Bel op dinsdag en zigingen? donderdag Bel op 12 dinsdag en donderdag tussen en 16.45 u. tussen 12 en3616.45 naar 02-246 55. u. naar 02-246 36 55.
Word lid van Pasar
Gunther Ritsmans, Viviane Bulthé, Natascha Lostermans, Journalisten Chris VanAntonis, Minnebruggen. Suzanne Sara Bosmans, Erik Brusten, Herman Tel. 02-246 36 40, magazine@pasar.be. Cole, Gert Corremans, Claire De Brabandere, Paul De Moor, François De Troeyer, Herman Dierickx, Guido Elias, Journalisten Glenn Elet (cartoons), Jo Fransen, Erik Sandra Genijn, Gunter Suzanne Antonis, Sara Bosmans, Brusten, Herman Hauspie, Marees, Louis DirkPaul Musschoot, Cole, GertTom Corremans, Claire Meersmans, De Brabandere, De Moor, Annick ErikHerman Van de Dierickx, Perre, Ellen Van Elias, De Sype, FrançoisRoetynck, De Troeyer, Guido Marc Velde, Geert Van Lierde, JorisGenij Verbeure, Erik GlennVande Elet (cartoons), Jo Fransen, Sandra n, Gunter Verdonck, StanMarees, Verelst,Louis Wegwij zer Reisinfo. Hauspie, Tom Meersmans, Dirk Musschoot,
en ontvang elke maand het Pasar-magazine boordevol interessante reportages, tips voor uitstapjes dichtbij en een waaier aan toeristische informatie. Annick Roetynck, Erik Van de Perre, Marc Vande Velde, Geert Van Lierde, Joris Verbeure, Erik Verdonck, Stan Verelst, Wegwijzer Reisinfo.
www.m www.mijnroute.b ijnrout e
Bert Van Uytsel, tel. 0496-59 87 55, fax 02-246 36 69, Vormgeving & Prepress bert.vanuytsel@pasar.be. Gevaert Graphics, Zwevezele, tel. 051- 61 13 13 Jill Vliegen, tel. 0478-94 32 56, jill.vliegen@pasar.be. Druk en verzending Vormgeving & Prepress Corelio Printing, 9420 Erpe-Mere. Gevaert Graphics, Zwevezele, tel. 051- 61 13 13 Verantwoordelijke uitgever Druk en verzending Haachtsesteenweg 579, Michel Vandendriessche, Corelio Printing, 9420 Erpe-Mere. 1030 Brussel. Verantwoordelijke uitgever
Schrijf je hier in.
Michel Vandendriessche, Haachtsesteenweg 579, http://www.pasar.be/lid_worden/lid-worden.asp 1030 Brussel.