Parel van het Hageland
Winterplezier • 2 x skiën Frankrijk • Dichtbij op de latten
Scandinavië
M
Betaalbaar kamperen met kinderen
arokko
Tanger & Meknes
er ) e n n Aboriend(in een ven ga op
e s i cru -37 p. 36
afgiftekantoor gent x
Aarschot
#12-december 2013
magazine voor je vrije tijd
Scandinavië
Rondreis met kids
40 Frankrijk
8
Fietsen. Dwars door Normandië
68
Marokko
De geheimen van Tanger en Meknes
74 Cultuur
Louvre-Lens. Kunst voor het Noorden
26
Frankrijk
Orcières 1850. Adrenaline in de Hoge Alpen
Ontdek de ledenvoordelen van Pasar
6
PASAR decembeR 2013
VERDER IN DIT NUMMER 16
18
België
Aarschot, parel van het Hageland
84 Frankrijk
Les Sybelles. Echte bergdorpen in wintersfeer
Wandelen & fietsen Brouckmolen-wandelroute • Winters stappen in Limburg • Wandelen in de sneeuw • Zwitserse rolstoelwandelingen • Fietslusjes Leiestreek • Op wandel in Pas-de-Calais • Uitwaaien aan zee • Kersttochten • Wadwandelen • Putteke Winter
24 25 31 38
Kerstballen uit Meisenthal Kerstmarkten dicht bij huis Online Buur natuur Winter in de Nationale Plantentuin van België
78
46
Cultuur Brusselse meesters na van der Weyden
47
Pasar 15/12 Vakantie-Idee • Op reis langs de Turkse Riviera • Kerst bij Pasar • 19/1 Noord-Limburgse Vakantiebeurs • Pasars fietspakjes • Kampeerkwestie: winterbanden
62
Frankrijk Galliërs en Romeinen in Bourgondië
66
Dichtbij kamperen Gambia Deel Afrika9: voor beginners Haute-Normandie
32
Eropuit Porsche in Autoworld • Lucky Luke in Turnhout • Duitse Pionierroute in de Westhoek • Lichtfestivals • Speelgoed in de Brusselse Hallepoort • Oorlog en trauma in Ieper en Gent • 25 jaar Stripmuseum • Venetiaans glas in Gent
77 89 90
Outdoor Winterpret dicht bij huis Kamperen Energiepakket • Snelle voortent • CMT Stuttgart groeit • Flexibele zonne-energie • Futuro fietsdrager • Comfortabele ophanging • Winter in Nederland • Navigatie voor campers • Kamperen in Karinthië • Glamping cadeaubox
92
Kamperen Mecklenburg-Vorpommern met de camper
98
Het laatste woord Tim Heirman fotografeerde België
EXTRA
Kleine musea #3
Orchideeën in Overijse
december
3
fiets- & wandelfiches
Coverfoto Jennifer Stone/shutterstock.com PASAR decembeR 2013
7
De geheimen van
Tanger en Meknes 8
PASAR decembeR 2013
Quote
MECKLENBURGVORPOMMERN
Aarschot
Overijse
Berlijn
DUITSLAND
Altijd eerstBELGIË eens proeven in de soeks.
BASSE NORMANDIE Parijs
BELGIË
W Parijs
Op wandel in de schaduwrijke straatjes van Chefchaouen.
Meisenthal Parijs
Parijs
ie aan Marokko denkt, denkt vaak aan de toeristische trekpleisters FRANKRIJK FRANKRIJK Marrakech, Agadir of de woestijn, maar er zijn ook andere plekken waar het heerlijk Orcières RHÔNE-ALPES toeven is.FRANKRIJK De noordelijke streek van Tanger en Meknes bijvoorbeeld. Niet platgetreden Les Sybelles FRANKRIJK PROVENCEen toch heel interessant. En meer nog: ook voor kinderen een fascinerend paradijs. ALPESBOURGONDIË
FRANKRIJK
Parijs LOTHARINGEN
CÔTE D'AZUR
Tanger Rabat
Meknes
MAROKKO
Het is amper vier uur in de ochtend als de muezzin ons klaarwakker roept. De minaret in de oude medina van Tanger staat bijna naast ons bed. Althans zo voelt het toch. In de wirwar van kleine straatjesNOORWEGEN en het labyrint ZWEDEN van huizen die allemaal in elkaar lijken over te vloeien, bevindt iedereen zich dicht bij de moskee. En toch deert GAMBIA het niet. Het is één van de geluiden die maken dat we ons altijd weer onmiddellijk in Marokko thuis voelen. Tanger ligt in het noorden van Marokko en is één van DENEMARKEN de oudste steden van het land. Wij associëren de stad meestal met De Hel van Tanger, de verfilming van een waar gebeurd Vlaams verhaal over twee buschauffeurs die in Tanger in de gevangenis - de hel - terechtkomen. Nochtans is Tanger lang niet meer die boevenstad die ze kort na de onafhankelijkheid van Frankrijk even is geweest. Tanger is een aimabele, fascinerende stad. Ze is namelijk de ontmoetingsplaats tussen twee
Abi Salam vindt het fantastisch als toeristen even in zijn werkruimte binnen piepen. In gebrekkig Spaans toont hij de kinderen alles wat zijn kleine bakkerijtje te bieden heeft.
totaal verschillende werelden. Hier eindigt Europa en begint Afrika. Spanje ligt er op een boogscheut vandaan, met alleen de straat van Gibraltar als scheidingslijn. De stad is een multiculturele smeltkroes met een internationaal en exotisch allure. In de jaren twintig was Tanger dé bakermat van beroemde kunstenaars, schrijvers en muzikanten. In veel cafés vind je foto’s terug van Henri Matisse, Paul Bowles, Jack Kerouac ... En op de één of andere manier blijf je die sfeer van weleer ook voelen.
Een wirwar van straatjes Wie vandaag door de stad struint, kan niet anders dan geïntrigeerd zijn. Voor de kinderen is de medina een fantastische speeltuin met overal verborgen hoekjes en kanten. Kleine snuisterwinkeltjes vol babouches, olielampjes, Marokkaanse souvenirs, marktkraampjes en winkels met torenhoge stapels dadels, abrikozen of noten, kleurrijke kruidenmanden en nougatverkopers. Vrouwen met traditionele fouta’s en strohoeden met pompons die vanuit de naburige dorpen hun waar komen verkopen. Tanger heeft niet de sfeer van duizend-en-één nacht uit Marrakech, maar voor kinderen is de totale onderdompeling in de Marokkaanse cultuur hier compleet. Bovendien zijn de >>>
LEGENDE PASAR decembeR 2013
TeksT & foTo’s Sylvie D’Hoore
9
TeksT Guido Elias
Kerst
De leukste tijd van het jaar Binnenkort breekt de leukste tijd van het jaar aan: de eindejaarsfeesten en, er onlosmakelijk mee verbonden, de kerstmarkten. Een overzicht.
• Brussel: tot 5 januari kun je genieten van Winterpret, op de Grote Markt, rond de Beurs, het Katelijneplein en de Vismarkt. Met 250 chalets, lichtspel, kermisattracties en ijspiste. www.winterpret.be. • Antwerpen: van 7 tot 31 december, op Steenplein, Suikerrui, Grote Markt, Handschoenmarkt en Groenplaats. www.kerstmarktantwerpen.be en www.visitantwerpen.be. • Brugge: tot 2 januari, op Grote Markt (met ijspiste) en Simon Stevinplein; sneeuwsculpturenfestival op het Stationsplein. www.visitbruges.be. • Gent: van 6 december tot 5 januari, op Sint-Baafsplein en Korenmarkt, ijspiste onder de nieuwe Stadshal. www.gent.be. • Hasselt: tot 6 januari, op het Kolonel Dusartplein en de Grote Markt. Winterland is een sfeervolle kerststad met de grootste schaatsbaan van het land, Huis van de Kerstman enz. www.winterland.be. • Leuven: 12 tot 22 december, op Hoover- en Ladeuzeplein, veel animatie o.a. Huis van de Kerstman, www.leuvensekerstmarkt.com.
Duitsland • Aken: tot 23 december, rond stadhuis, veel lekkers (aardappelpannenkoeken, peperkoek, marsepeinbroden); kerststallenroute met 40 stalletjes. www.aachen-tourist.de. • Keulen: tot 23 december, op 7 locaties o.a. nabij Dom, Alter Markt, Neumarkt, Rudolfplatz (sprookjesparadijs), Havenkerstmarkt (aan Chocolademuseum) e.a. www.koeln.de. • Oberhausen: tot 23 december, bij koopcentrum CentrO ontdek je 3 kerstmarkten met o.a. kaboutermarkt (voor kids) en Bergkerstmarkt met Alpenhutten. www.centro-weihnachtsmarkt.de en www.oberhausen-tourismus.de. • Rüdesheim: tot 22 december, 20 jaar kerstmarkt der Naties, met lekkernijen uit de vijf continenten, o.a. Amerikaanse cocktails, Finse braadworst van eland enz. In de Oberstrasse, Drosselgasse en Rijnpromenade. www.weihnachtsmarkt-der-nationen.de. • Bernkastel-Kues: tot 22 december, in middeleeuws centrum van het Moezelstadje. Bijzonder romantisch. www.weihnachtsmarkt-bernkastel-kues.de.
www.visitbrussels.be/milo-profi/Gf
België
Winterpret onder het reuzenrad in Brussel.
• Traben-Trarbach: tot 5 januari, unieke kerstmarkt in ondergrondse wijnkelders aan de Moezel, veel decoratieartikelen. www.mosel-wein-nachts-markt.de. • Berlijn: tot 6 januari, op ca. 60 locaties o.a. op Alexanderplatz en Winterwelt op Potsdamer Platz. Een van de opmerkelijkste is de Gendarmenmarkt (kunstambacht). www.berlin.de.
Nederland • Maastricht: tot 30 december, rond het Vrijthof, waar ook een schaatspiste ligt, www.kerstmarktinmaastricht.nl. • Valkenburg: tot 23 december, Valkenburg noemt zich dé kerststad van Nederland. Met sprookjesachtige kerstmarkten in de Fluweelengrot en in de Gemeentegrot. Evenmin te missen is de grootste ondergrondse kerststal van Europa in de Wilhelminagrot (bij de kabelbaan, tot 5 januari). www.kerststadvalkenburg.nl.
Frankrijk • Lille: tot 30 december, op de Place Rihour en Place Général de Gaulle, en verder veel shoppingvermaak en een feeërieke sfeer, www.noel-a-lille.com. • Elzas: tot 31 december, op tal van plaatsen zoals Straatsburg, Colmar en Mulhouse zijn er grotere kerstmarkten naast kleinere intieme in schilderachtige Elzasserdorpen zoals bv. in Riquewihr. www.tourisme-alsace.com/nl/kerst-in-de-elzas.
Engeland • Londen: tot 24 december, bijzonder is de kerstmarkt bij het London Eye (nabootsing van de Keulse kerstmarkt!), en natuurlijk moet je naar Londen voor Christmas Shopping in grote warenhuizen als Selfridges, Harrods enz. www.visitlondon.com. PasaR dEcEmbER 2013
25
TEKST ELLEN VAN DE SYPE Het signaleren van nieuwe producten wil niet noodzakelijk zeggen dat ze door de redactie zijn getest of worden aanbevolen.
Sneeuwstuff
outdoor Ready, steady, go!
Wil je op skivakantie uitpakken met jouw skicapaciteiten? Dan is de JVC ADDIXXION-camera helemaal iets voor jou. Deze actiecamera werd ontworpen om je avonturen in full HD op te nemen. Je kunt filmen in 1080p en fotograferen tot 16 megapixels. De camera is waterdicht tot 5 meter diepte, schok- (maximale valhoogte van 2 m) en stofbestendig. Ook vriesweer is geen probleem. Je monteert de camera gemakkelijk op een statief of een helm, zodat je je prestaties nog beter in beeld kunt brengen. Zo is deze actiecamera ook een goeie partner tijdens het fietsen, skateboarden, surfen of vliegen.
Prijs: 299 euro – www.jvc.be
Stylish veilig De Class Shadow, een skihelm uit de nieuwe Italiaanse KASK-wintercollectie, is een stoere matte helm voor de (semi-)pro’s. De helm kreeg op de voorbije internationale beurs voor sportartikelen ISPO een gouden medaille voor ‘de hoogste veiligheidsstandaarden en een perfecte zichtprestatie in één pakket’. Hij is voorzien van een verschuifbaar panoramisch vizier, met antimisten antikraslaag. Geen gedoe meer dus met het opbergen van je skimasker of skibril in je rugzak. Verder heeft de helm een actief ventilatiesysteem en zachte oorpads voor extra comfort.
Tweede huid Nog een laatste keer de piste af? Met Muscle Force, het nieuwe ondergoed van Odlo haal je nu echt het maximum uit je skidag. Dankzij doelgerichte spierondersteuning, efficiënte klimaatregeling en effectieve isolatie. Ook aan de pasvorm werd veel aandacht besteed. Met een goeie snit kan het ondergoed maximale spierondersteuning én tegelijkertijd bewegingsvrijheid aanbieden. Je dijen, boven- en onderarmen worden zo extra ondersteund en de speciaal ontwikkelde stof heeft een zeer snelle droogtijd. Zo voelt de Muscle Force aan als een tweede huid en blijven je spieren veerkrachtig voor langer skiplezier.
Prijs: T-shirt + ¾ broek: 130 euro – www.odlo.com
Eerste snee uw Ducksday, het funky outdoormerk uit België, breidt dit winterseizoen zijn collectie skikleding uit met sneeuwpakken voor de allerkleinsten. Zo kan ook de jongste van het gezin het vriesweer in de lange wintermaanden trotseren. De pakjes, maat 62 tot 86, komen er in vrolijke prints en met voet- en handverwarmers. Ouders mogen zich ook verheugen op een extra lange ritssluiting, makkelijk bij het verversen van luiers. Niet alleen voor skivakanties, ook superhandig in de Maxi-Cosi, buggy, …
Prijs: vanaf 59,95 euro – www.ducksday.com
Urban outdoor
Prijs: 369 euro www.kaskhelmets. com
De Park-n’-Pipecollectie van The North Face combineert de nieuwste technologie en innovatieve functies met een traditionele streetwearlook. Zo kun je met je ski-jas zo de stad in. Het nieuwe Baker Delux Jacket voor vrouwen is waterdicht, ademend en de Heatseekerisolatie zorgt voor extra warmte. De afneembare capuchon van imitatiebont, een
voering met bloemmotief en het getailleerde model maken van deze ski-jas ook een echte winterse stadsjas.
Prijs: 221,95 euro - www.thenorthface.com PASAR DECEMBER 2013
77
Cymbif lor
Een bloem van een museum
32
PASAR DECEMBER 2013
Jan Van Haute, een man met een kleurrijke passie.
TEKST SUZANNE ANTONIS – FOTO’S DANIËL RYS
Kleine musea
D
uizend kleuren en vormen en toch zo uniek. Elegant, rank en tegelijk zo kwetsbaar. Was het dit samenspel van de natuur dat Jan Van Haute (61) zo aansprak, toen hij als kind aan de hand van zijn vader een orchideeënkwekerij bezocht? Veertig jaar later heeft hij in Cymbiflor in Overijse zelf tienduizend orchideeën gekruist, gekoesterd en zien groeien en bloeien.
#3
m
Als verzamelen tot een passie uitgroeit, is de stap naar een eigen museum niet veraf. Pasar bezoekt een rist verzamelaars die hun collectie met veel liefde aan een breed publiek tonen. Overijse En we hebben oog voor de aangename dingen des levens BELGIË in de buurt.
BASSE NORMANDIE Parijs
FRANKRIJK ‘Het was inderdaad dat uitstapje dat de kiem legde voor mijn latere beroep’, begint Jan. ‘Mijn vader werkte bij de stad Gent en ik had hem nooit anders gezien dan in maatpak. Ik weet nog dat ik dat verschrikkelijk saai vond. Toen we het orchideeënbedrijf bezochten en ik in het zaailaboratorium al die vormen, geuren en kleuren zag, leek me dat wel wat. Maar je kent dat, hé: eerst je middelbare studies afmaken. Intussen testte mijn vader mijn ondernemerstalent. Hij bouwde een serretje, zette er een stookolietank naast en vulde die. “Als je in orchideeën verder wilt gaan, moet je eerst dit serretje tot leven brengen en met de opbrengst volgend jaar de tank opnieuw kunnen vullen. Als het je lukt, mag je naar de tuinbouwschool.” Het is de beste leerschool die ik ooit heb gehad.’
De eerste orchidee Na de tuinbouwschool nam Jan in Overijse de druiven serres van zijn schoonouders over. Maar de druiven werden al snel orchideeën. ‘Mijn eerste orchidee kreeg ik van een priester die een exemplaar uit Brazilië had meegebracht. Het was een heel zeldzaam exemplaar dat alleen onderaan bloemde, maar dat wist ik nog niet. Jarenlang heb ik het plantje gekoes terd, maar nooit bloeide het. Tot ik in een vaktijdschrift las dat je het in een open mandje moest plaatsen. Toen
kwamen de bloemen vanzelf. Ik heb het nog altijd, want op orchideeën staat geen leeftijd.’ Jan ging zich steeds verder specialiseren en na veertig jaar in het vak heeft hij zo’n tienduizend orchideeën gekruist en verder gekweekt. ‘Dat betekent dat hier twintigduizend verschillende planten staan, want elke kruising heeft een moeder en een vaderplant’, zegt hij. Genoeg om een museum te beginnen, al houdt hij zelf niet van dat woord. Want Cymbiflor is een levende plek, waar elke dag andere kleuren en geuren te ontdekken zijn.
Tanger Rabat
Meknes
MAROKKO
Uit de tropen Bij een museum hoort ook een hoekje met geschiede nis. ‘De Europese bakermat voor orchideeën is Engeland’, zegt Jan. ‘Met hun overzeese scheepvaart vervoerden de Engelsen naast specerijen ook tropi sche planten, die ze dan tentoonstelden. Onze Leopold II nam dat idee over en stuurde een botanicus om orchideeën naar Venezuela. Die liet ze nadien in de openbare stadstuinen verder groeien. De botanicus zag er echter brood in en in 1880 begon hij te experi menteren met het kweken van orchideeën. Brugge, Gent… overal schoten kwekerijen uit de grond. Frankrijk en Duitsland volgden, met in hun kielzog de Nederlanders. Die laatsten hebben de plant pas echt >>>
Na veertig jaar in het vak heeft Jan zo’n tienduizend orchideeën gekruist en verder gekweekt. ‘Dat betekent dat hier twintigduizend verschillende planten staan’, zegt hij.
PASAR DECEMBER 2013
Steeds op zoek naar nieuwe variëteiten.
33
BC
René en Patty Van den Berg: ‘We hadden meer ruimte nodig en die hebben we hier gevonden. De mensen zijn rustiger, de natuur is mooier, voor de kinderen is het gezonder en veiliger.’
Scandinavië for kids 40
PASAR decembeR 2013
Berlijn
Overijse
DUITSLAND
TeksT Bart Claes - FoTo’s Bart Claes & toeristisChe diensten
BELGIË
R
BELGIË
BASSE NORMANDIE Parijs
Parijs
BOURGONDIË
uwe natuur, regen en behoorlijk duur. Scandinavië niets voor kinderen? Toch wel! FRANKRIJK We keken voorbij de clichés en trokken met onze kinderen Artuur (8), Nasse (6) en Thor (1,5) een FRANKRIJK maand lang door Denemarken, Zweden en Noorwegen. Een verslag met tips en tricks voor een betaalbare kampeervakantie in het prachtige hoge noorden.
L
aten we eerlijk zijn: Scandinavië – en vooral Noorwegen – is duur. In Noorwegen mag je onze prijzen met drie vermenigvuldigen. Een vakantiehuisje huren of van hotel naar hotel reizen, zou ons gewoon te veel kosten. Met de caravan of campingcar kun je de prijs drukken. Wij kiezen voor de tent. Een robuust geval waar we met het hele gezin in één ruimte kunnen slapen en dat snel kan worden opgebouwd en weer afgebroken. Een extra shelter vormt ons bijkomende wapen tegen de regen, want het weer wil al eens wispelturig zijn in dit noordelijke stukje Europa. Een plekje op een camping kost ons tussen 30 en 50 euro, dat valt mee. En echte avonturiers doen het nog goedkoper. In de uitgestrekte natuur van Zweden, Denemarken en Noorwegen mag je vaak vrij en dus kosteloos kamperen. We plannen een flinke rondreis: 27 dagen onderweg en 14 verschillende overnachtingplaatsen. Vooral campings, af en toe kiezen we voor een campinghut bij regenachtig weer. Soms biedt een jeugdherberg soelaas.
Proper, koel, vriendelijk
FRANKRIJK Orcières
PROVENCEALPESCÔTE D'AZUR
NOORWEGEN ZWEDEN
DENEMARKEN
Vikings De sprookjes op het eiland Funen, waar Hans Christian Andersen woonde, laten we aan ons voorbijglijden om meteen door te rijden naar Seeland. De tent maakt plaats voor een kamer in jeugdherberg Ishoj Strand, vlak bij Kopenhagen. In de stad staan we oog in oog met echte Vikings. In het Nationaalmuseet - het Nationale Museum van Denemarken – loopt de expo VIKING. Artuur en Nasse laten hun fantasie de vrije loop tussen de helmen, zwaarden, kledij, maar vooral bij het langste Vikingschip dat ooit in de buurt van Roskilde werd opgegraven. In Kopenhagen wandelen we nog door de mooie binnenstad en houden we een obligate stop aan het beeldje van Den Lille Havfrue, de Kleine Zeemeermin. Horden toeristen verdringen er elkaar en de magie >>>
Visit Norway/aF
BC
Het is een heel eind rijden, maar we proberen de kilometers te beperken. De eerste rijdag brengt ons 500 kilometer ver, naar een gasthof nabij Hamburg. De volgende dag rijden we de Deense grens over en een uurtje later staan we aan de poorten van onze eerste camping nabij Kolden. Het wordt een aangename eerste kennismaking. Heel kindvriendelijk, wat voor alle campings zal gelden. Met familiecabines, een babywaszaaltje, een speeltuin, ruime plaatsen en geen
Tanger karaoketoestanden. En proper, heel opdringerige proper. De gereserveerde Scandinaviërs zelf komen Rabat Meknes koel over, maar ze zijn enorm behulpzaam en vriendelijk zonder een spatje opdringerigheid. MAROKKO We hadden het de twee fervente legofanaten van ons gezin beloofd, een dagje Legoland moest op het programma. Wel prijzig: 37 euroGAMBIA per kind, 40 euro per volwassene. Een pretpark als een ander in veel opzichten, maar de miniatuurtaferelen in duizenden legoblokjes geven het wel een extra toets. Lange wachtrijen zijn echter ook hier leg(i)o. Een staaltje Deense vriendelijkheid: omdat Nasse bang is op een hobbelige attractie, wordt het hele ding stilgelegd om hem te laten uitstappen. Doodnormaal hier.
Parijs
>>>
Een zeester kriebelt op je hand in Aquarium.
Kleurrijke kadehuisjes in Bergen.
PASAR decembeR 2013
41
eropuit Zilver voor het
stripmuseum
Zingende Cowboy
GF
Info: www.stripmuseum.be.
GF
Bij zijn 25ste verjaardag in 2014 herschrijft het Brusselse Stripmuseum het verhaal van de strip in drie nieuwe permanente tentoonstellingen. De uitvinding van het stripverhaal gaat van de oudste rotstekeningen tot en met de concurrentieslag tussen de Amerikaanse comics. In de tweede tentoonstelling wordt het artistieke van de Negende Kunst belicht. Tot slot krijgt ook de art nouveau een eigen plek, met de Waucquetwarenhuizen die Victor Horta nog tekende en waarin het stripmuseum is ondergebracht.
Het tweejaarlijkse Turnhoutse Stripfestival brengt van 14 december tot 19 januari een exclusieve tentoonstelling over de zingende Vlaamse cowboy Lucky Luke. Morris (Maurice De Bevere) uit Kortrijk creĂŤerde stripfiguur Lucky Luke in de jaren veertig van de vorige eeuw als parodie op de toen populaire John Ford-westerns. De Daltons, Rataplan, Billy the Kid, Jesse James, alle kleurrijke personages zijn present in de Expozaal van CC De Warande.
Pionierroute door Duits gebied WESTTOER/GF
De Westhoek doorkruisen kun je nu ook via de Pionierautoroute, nummer 4 van 6 nieuwe toeristische autoroutes over WO I. De Pionierroute (75 km) neemt je vanuit Zonnebeke mee langs de oorlogsbezienswaardigheden in dit grensgebied met West-Vlaanderen, Henegouwen en Frankrijk. De eerste route ook door de Duitse frontstreek 1914-1918, in het spoor van de Pioniere (Duitse genietroepen) die hier bruggen, loopgraven en bunkers bouwden. De brochure van deze bewegwijzerde route kost 6 euro.
Info: www.warande.be en www.stripgids.org.
Porsche in Autoworld
Info: www.100jaargrooteoorlog.be.
Info: www.kmkg.be.
66
PASAR DECEMBER 2013
PEANUTS WORLDWIDE LLC/GF
Puur jeugdsentiment wordt de tentoonstelling PIEP! (13/12/201315/6/2014) in het museum van de Brusselse Hallepoort. Met meer dan 600 speeltjes in rubber of vinyl die in de 20ste eeuw gemaakt werden om vrolijke geluiden te produceren. De kids kunnen zich op de zolder vermaken met de speeltjes, aan de tekentafel en met interactieve spellen.
GF
Piep zei het speeltje Autoworld ontvangt van 6 december tot 19 januari Porsche. Het epos van drie generaties Porsche en vier Ferdinands komt uitgebreid aan bod aan de hand van ruim 40 auto’s, waaronder 7 generaties 911 en de huidige 918 Spyder, en verder historische films en talrijke documenten. Het verhaal start bij de creatie van de Lohner Porsche Elektromobil door Ferdinand Porsche in 1900.
Info: www.ferdinandporsche.be.
RESEARCH & REDACTIE SUZANNE ANTONIS, VIVIANE BULTHÉ, GUIDO ELIAS & CHRIS VAN MINNEBRUGGEN
Oorlog en
trauma
Info: www.flandersfields.be en www.museumdrguislain.be.
tip
Fred en Wolk
In Gent is het nog tot 2015 wachten op het Lichtfestival. Intussen sprankelen ook bij de buren winterlichtjes: bv. met Magisch Maastricht (30/11-30/12), rond het Vrijthof. Spectaculair wordt het tweede Amsterdam Light Festival (6/12/2013-19/1/2014), met 30 lichtsculpturen en projecties in het historische stadshart. En in Londen verlichten honderden, door de wind aangedreven elementen Canary Warf tijdens de eerste editie van fLUMENS (16/12/2013-25/1/2014).
In de antichambre van M-Museum in Leuven kun je nog tot 16 februari op reis met de hond Fred en zijn vriendje Wolk. Deze kleurrijke expo met illustraties van Tom Schamp is gratis en richt zich speciaal tot jonge kinderen. Daarnaast is er met Fred en Wolk ook een speciaal gezinsparcours op maat van kinderen van 4 tot 8 jaar, waarbij je met de opdrachten uit een knapzak op speurtocht gaat door de M-collecties.
Info: www.iamsterdam.com, www.visitlondon.com.
Info: www.mleuven.be.
KLAAS FOPMA/GF
In de aanloop naar de herdenking van 100 jaar WO I organiseren het In Flanders Fields Museum in Ieper en het Museum Dr. Guislain in Gent tot 30 juni 2014 de dubbeltentoonstelling Oorlog en trauma. Niet de oorlog zelf staat centraal, wel het leed van de mensen. In Ieper concentreert Soldaten en ambulances zich op de medische zorg aan het front, terwijl Soldaten en psychiaters 1914-2014 in Gent het vooral over psychische trauma’s in oorlogssituaties en alledag heeft. Met je PasarPas krijg je korting in beide musea (zie TrIPgids Cultuur, bij Pasar november).
Lichtfestivals
GF
boek
Kleur
Werelderfgoed
Venetiaans glas herken je aan het specifieke kleurengebruik, een techniek die de glasblazers op het eiland Murano al in de 13de eeuw onder de knie hadden. In het Designmuseum van Gent staat tot 2 maart de glaskunst van Seguso Vetri D’Arte tentoon. Het is een selectie van tweehonderd zeldzame ontwerpen uit privécollecties, tussen 1932 en 1973 vervaardigd door dit toonaangevende bedrijf.
Info: www.designmuseumgent.be.
2013, MARC HEIREMANS/FRANK MICHTA/GF
in kristal
Reportages, kranten- en tv-berichten verwijzen vaak naar sites, natuurgebieden en evenementen uit Unesco’s Werelderfgoedlijst. Vandaag omvat die meer dan 960 sites. Je vindt ze allemaal in dit naslagwerk. Het boek begint met overzichtskaarten per continent. Erfgoedplekken staan er met een paginanummer op vermeld. Verderop staat al dat erfgoed opgelijst naar het jaar van erkenning. Telkens met een toelichting en een situeringskaartje, meestal ook een foto. België zit met negen erfgoederen in de lijst. Achteraan naast enkele indexen meer informatie over de missie en selectiecriteria van de Unesco. Details staan op whc.unesco.org, in het Engels en het Frans.
Werelderfgoed, Fontaine Uitgevers, 888 blz., 24,95 euro.
PASAR DECEMBER 2013
67
Echte
bergdorpen in wintersfeer Weinig skidomeinen in de Franse Alpen weten hun toeristische ontwikkeling te verzoenen met de authenticiteit van een eeuwenoud bergdorp. De ontdekking van Les Sybelles stemde ons dan ook tevreden. Hier is de Savoie er immers wĂŠl behoorlijk in geslaagd het beste van beide werelden te combineren.
84
PASAR decembeR 2013
TeksT en foTo’s Gunter Hauspie
MECKLENBURGVORPOMMERN
Aarschot
Overijse
Berlijn
DUITSLAND
BELGIË
BELGIË
BASSE NORMANDIE Parijs
Parijs
BOURGONDIË
FRANKRIJK FRANKRIJK
Tanger Rabat
Alle stations hebben hun eigen stuk skigebied, maar ze bieden ook alle toegang tot het volledige domein. Wat maakt dat elke wintersporter zijn favoriete uitvalsbasis kan kiezen.
D
Meisenthal at mag eigenlijk verbazen. Met meer dan Parijs Parijs Sybelles het driehonderd kilometer piste is Les LOTHARINGEN vierde grootste skidomein van Frankrijk. FRANKRIJK Kleinschalig kun je het dus niet noemen. Een belangrijk voordeelOrcières is echter dat het domein slechts laat tot ontwikkeling kwam. Pas in de jarenFRANKRIJK negentig werd er PROVENCEvolop in de ski-infrastructuur geïnvesteerd. Sinds 2003 ALPESbundelen die tien kleinere gebieden de krachten onder CÔTE D'AZUR de noemer Les Sybelles. De meeste deelgebieden zijn via liften met elkaar verbonden.
Parijs
FRANKRIJK RHÔNE-ALPES Les Sybelles
Recente ontwikkeling
Meknes
MAROKKO GAMBIA
Die relatief recente ontwikkeling heeft tot gevolg dat NOORWEGEN men erZWEDEN goed over heeft kunnen nadenken. Waar in de jaren zeventig en tachtig middenin de alpenweiden volop grote appartementsblokken aan de voet van de skipistes werden gebouwd, maakte men die landschappelijke fout deze keer niet. Duurzaamheid en DENEMARKEN authenticiteit waren rond de eeuwwisseling geen loze begrippen meer. La Toussuire en Le Corbier zijn wel twee grotendeels nieuw gebouwde stations, maar van een veel bescheidener schaal dan bijvoorbeeld Les 2 Alpes of La Plagne. Saint-Sorlin d’Arves en Saint-Jean d’Arves zijn bergdorpen op de eeuwenoude route naar de Col de la Croix de Fer. Hun accommodatie bestaat uit familiepensions, die er al generaties lang worden >>> uitgebaat door dezelfde families. Fabienne Rosaz tussen haar Beaufort-kaas.
Fun voor toeschouwer en berijder: afdalen met een yooner.
pasar december 2013
85
Wil je meer lezen?
Word lid van Pasar en ontvang elke maand het Pasar-magazine • interessante reportages • tips voor uitstappen dichtbij • een waaier aan toeristische informatie
#11-november 2013 afgiftekantoor gent x
magazine voor je vrije tijd Normandië
Vle
uge
el- en d n a dé w GID0S 2 13 fiets
ls v
je oor
vri
je t
2013
Vleugels voor je vrije tijd
ijd
kamp ee wijz r er
De Atlantische kust per camper
Wallonië
Bevers spotten in de Ardennen
New York met kids
F
dé
Haute-Savoie
kampeer
Betaalbaar skiën met het gezin
jordland West-Noorwegen
001 1113-3966.indd 6
GIdS
n dele 1 wan n en Fietse sar Pa Kampeerkalender Winterkamperen4 met ers 17:1 rrekijk
r nnee ) Aboriend(in een v ga op
se crui
Ve
en
-21 p. 20
16/10/13 16:13
in E-bike van Herve Land
Handige kampeerapps
Koken op de camping
17/04/13
Pasar-K
ampeerw
O_KampeerGids_01-53-3998.indd 1
ijzer
2013-29
24.indd
1
15/11/13 09:26
d 1
300.ind
-W&F-3
O_01-32
en Fiets- lcafés de wan
17/01/13
Schrijf je in op
www.pasar.be/lidworden
15:09