AFGIFTEKANTOOR: GENT X
Januari 2013
Vleugels
voor
je
vrije
tijd
1
De ziel van
IERLAND
75 jaar Pasar Dossier
Nieuw gezin op vakantie
WILD IN
Saint-Hubert
gezin
gezin
ANNEMIE BEREBROUCKX/GF
Bij Suske
Benieuwd naar het Provinciaal Suske en
Annemie Berebrouckx, is op bezoek in
Wiske Kindermuseum in Kalmthout?
het Leuvense museum M en heeft er zijn
Normaal is dit museum in de villa van
eigen stek. Voor gezinnen met kinderen
geestelijke vader Willy Vandersteen
(2,5-6 jaar) is Jules tot 30 juni met zijn
alleen toegankelijk voor groepen kinde-
kunstenaarskoffer vol spannende doe-
ren. Maar op de Familiedagen zijn kin-
opdrachten de ideale gids door-
deren vanaf 7 jaar en volwassenen ook
heen de museumcollecties. Om
weer welkom. Op het programma van
alle opdrachten van Jules in M
drie uur (voor- of namiddag) staan een
uit te voeren heb je een uurtje
kennismaking met het vernieuwde
nodig. Je reserveert daarvoor
museumparcours en een creatieve
gratis een gezinskoffer (max.
workshop. Voor deze Familiedagen, tot
1 koffer/gezin, met begelei-
24 augustus op een aantal zaterdagen
ding door de ouders).
Info: tel. 016-27 29 29, www.mleuven.be.
en Wiske
Jules in M
Jules, de klaspop uit de boeken van
en in de zomer op weekdagen, moet je wel telefonisch inschrijven.
Info: tel. 03-666 64 85, www.provant.be.
Na-apen, het klinkt niet altijd positief,
verre bestemmingen?
maar we leren door anderen te imiteren.
Reisorganisatie ’t Zuiderhuis
In het Mechelse Technopolis laten ze je
lanceert het nieuwe project
het tot 1 september zelf uitproberen tij-
De Dansende Kameel, met
dens de interactieve thematentoonstelling
een aanbod individuele fami-
Na-apen. Je onderzoekt er allerlei soorten
liereizen voor gezinnen met
imitaties, nep en namaak, bij mensen, in
kinderen vanaf zes jaar. De rondreizen werden opgezet en uitgetest door twee gezinnen met veel reiserva-
DE DANSENDE KAMEEL/GF
Met je kinderen op reis naar
ring en nemen je mee naar bestemmingen zoals
de natuur en de technologie. Je concurreert met robots, aapt een aap na, pro-
Verre familiereizen
Marokko, Thailand, Bali en Cambodja. Overnachten gebeurt in kleinschalige, authentieke
beert je te camoufleren en geeft een popconcert. Met een speciaal armbandje kun je je eigen dansact of geluidstrack als souvenir naar jezelf doormailen.
Info: tel. 015-34 20 00, www.naapen.be.
hotels, terwijl er activiteiten op kindermaat op het programma staan zoals tajines maken
Wie aapt na?
in Marokko of olifanten schrobben in Thailand.
Info: www.dedansendekameel.be. Meer dan zestig grote kaarten als kijkplaten, volgestouwd met geschilderde afbeeldingen, leren kleine kinderen de wereld kennen. De felle kleuren moeten de aandacht van ukken vasthouden, zo niet heen en weer doen springen. Wat voor volwassenen vast clichĂŠmatige weetjes over de landen van de wereld zijn, is dat voor kinderen niet. Je kunt voor een kleuter met al die geschilderde beesten, klederdrachten, monumenten en lokale gebruiken ook een eind weg vertellen. Met het risico dat je kroost naar de
Christopher Corr, Reis rond de wereld. Een kleurrijke kinderatlas. Uitgegeven bij de ANWB, verdeeld door Lannoo. Prijs: 16,95 euro.
34
PASAR JANUARI 2013
SHUTTERSTOCK/AARON AMAT/GF
waaierdanseressen van Zuid-Korea wil.
WestIerland
4 3
5
1 2
CHARACTERS IRI SH
Connemara
1
Tekst: Gunther Ritsmans • Foto’s: Michaël Dehaspe
2
Cultureel erfgoed. Elk land tracht zijn inwoners bewust te maken van hun geschiedenis en culturele identiteit. Weinig landen zijn echter op zo’n natuurlijke wijze verbonden met hun roots, hun oorsprong, als Ierland. Zijn bewogen geschiedenis, dans, het aloude Gaelic, traditionele muziek, Guinness, de Ierse keuken, en bovenal de natuur en de onmetelijke landschappen zijn immer aanwezig.
Buitenaardse planeet
We trokken naar Connemara, het westelijke deel van Ierland, grofweg tussen Galway en Clifden. Het vormt een ruig en mager bewoond deel van het eiland. Weinig mogelijkheden, weinig economische activiteit, een ruraal en des te harder leven. De tocht leidde ons doorheen de groene lappendeken, met stenen afgezette weiden met grassen en mossen en waar turf wordt geteeld. Bomen zijn er nauwelijks, kleur des te meer. Groen door gras en mos, bruin door hei en geel door gaspeldoorn. Eindeloze plassen en meren ook, waarin de bergen en heuvels magistraal weerspiegelen. Ierland is altijd een beetje four seasons in one day, en bij een mix van regen, zon, wolken, mist en wind lijken de landschappen soms weggeplukt van een buitenaardse planeet.
De zuidkust tekent een rechte lijn vanuit Galway en verbrokkelt dan tot een labyrint van baaien en eilanden langs de Atlantische Oceaan. De meest bekende eilanden zijn de Aran Islands. Achter de kust liggen de indrukwekkende Maumturk Mountains en The Twelve Pins, die het binnenland van Connemara beheersen. 3
Ierse storytellers
Er leven weinig mensen en diegenen die hier blijven kiezen bewust om er te wonen, op het land van hun voorouders. Net in dit deel van Ierland wist de traditionele Ierse cultuur zich sterk te handhaven. Het Gaelic bleef er overeind; muziek, poëzie en woord spelen er een grote rol in het dagelijkse leven en in de overlevering van verhalen en tradities. Centraal in het Ierse dorp stonden vroeger de storytellers, de verhalenvertellers. Ook vandaag zijn de Ieren nog overvloedige praters, nemen ze de tijd om je te ontmoeten, om je verhalen en anekdotes te vertellen over hun cultuur. We lieten ons leiden doorheen Connemara, niet door plekken, maar door mensen, typische Irish characters. Ieren die werken en leven met passie, die behoeders en voorvechters zijn van een stuk traditioneel Iers erfgoed. Ze vertellen over hun leven, hun Ierse trots en hun werk. Vijf portretten, vijf keer sterk verbonden met de Ierse identiteit.
4
5
PASAR jAnuARi 2013
11
Behoeders van
Ierse identiteit
12
PASAR jAnuARi 2013
1 Derval Standun & Charlie Troy CNOC SUAIN, AN SPIDÉAL
Cnoc Suain, in An Spidéal. De oude nederzetting ontstond hier in 1691 en tot 1987 werd hier geleefd in de meest primitieve omstandigheden. Geen elektriciteit, geen stromend water. Charlie Troy, oud-leraar in Galway, en zijn vrouw Derval Standun, musica, kochten de plek in 1995. ‘Hier bewaren we onze culturele identiteit en onze geschiedenis voor de jonge generatie.’ De toegang vinden tot Cnoc Suain is een zoektocht, te midden van de uitgestrekte ruigte van Connemara. Een lange oprijlaan brengt ons bij vier cottages uit de 17de eeuw. ‘We hebben deze gerenoveerd, zo dicht mogelijk bij hoe het vroeger was, maar met moderne voorzieningen. We wilden de authentieke Ierse cultuur in haar natuurlijke habitat tentoonstellen.’ Omliggend turfl and, zo ver het oog reikt. ‘Dit is een prehistorisch landschap van duizenden jaren terug.’ In een land zonder bomen was turf de geschikte brandstof, zelfs vandaag nog, om te verwarmen en te koken. Hij groeit één millimeter per jaar en Charlie demonstreert hoe plaggen turf afgestoken worden. ‘De bog – turf – dient ook als een laken van de natuur en bewaart opmerkelijk goed. Er werden al lichamen onder gevonden en mocht je diep graven, vind je hier stenen ruïnes van duizenden jaren geleden. In deze vochtige biotoop gedijen mossen goed. Het ruige landschap is geschikt om turf te kweken en dieren te laten grazen. Mensen konden hier nauwelijks leven.’
St. Bridget’s Cross
Cnoc Suain werd in 2009 gelauwerd door The Guardian en stond in 2010 op de Green Travel List. Charlie leert ons een St. Bridget’s Cross maken, gelinkt aan 1 februari, wanneer de Ieren hun Keltisch Nieuwjaar vieren. ‘De halmen werden gebruikt om op de grond te leggen. Bridget zou er een paar opgeraapt hebben op haar sterfbed tijdens een visioen. Kinderen maken ze nu op school’, vertelt Charlie. Ze hangen hier aan de muur zoals de kruisjes boven de deur bij onze grootouders. ‘Het is belangrijk om de Ierse cultuur in leven te houden. We geloven in educatie. Toen we hier startten, was onze cultuur bedreigd door het economische verhaal van de Keltische tijger. Die bubbel is uit elkaar gespat. Mensen hebben geleerd dat geld niet het einddoel is.’
Ononderbroken lijn
In Cnoc Suain kijk je als toerist niet passief toe. Je luistert naar verhalen over het leven van vroeger, er wordt gekookt, op oertraditionele manier brood gebakken en tekst, muziek en dans lopen naadloos in elkaar over. Derval Standun is violiste en zingt Ierse liederen, ze brengt poëzie in het Gaelic en er wordt gedanst op Ierse folkdeuntjes. ‘Gaelic heeft als minderheidstaal steeds onder druk gestaan. Het was de taal van de arme mensen, maar aan de westkant van Ierland bleef ze steeds in gebruik. Nu is er een revival en vinden jongeren het weer cool om de taal te spreken.’ Innovatie en passie, gebed in aloude traditie. ‘Deze plek is organisch gegroeid. We springen zeer voorzichtig om met alles. We willen geen inbreuk doen op de omgeving waar we zelf een deel van uitmaken. Wat je hier ziet, gaat al eeuwen mee en wordt uit de natuur gehaald.’ Charlie, zelf vader van drie dochters, ziet Cnoc Suain als een bijdrage aan het Iers cultureel erfgoed. ‘Hier heb je het gevoel dat cultuur leeft, dat de lijn niet onderbroken wordt. We willen geen museum worden, maar mensen deel laten uitmaken van culturele beleving.’
TIPS van Charlie & Derval Te bezoeken: - Araneilanden. - Cliffs of Moher / Burren. - Kylemore Abbey. Info: Cnoc Suain Cultural retreat, An Spidéal, Galway, www.cnocsuain.com.
PASAR jAnuARi 2013
13
24
PASAR jAnuARi 2013
Pl o Ce ll 4
WALLONIË
S H
Breda
NEDERLAND Amsterdam Breda
IERL
NOORDBRABANT
Zagreb SLAVONIË
KROATIË
meer dan shoppingstad Welkom in Breda Nassaustad: de toon is meteen gezet op de spandoeken in het centrum. Breda profileert zich eerst en vooral als historische stad, niet meteen als shoppingstad. Door hun eigen landgenoten zijn ze hier afgelopen najaar trouwens weer verkozen tot tweede meest gastvrije stad van Nederland, waarbij Den Bosch het lijstje aanvoerde en Maastricht derde werd. Wij zijn ook gaan shoppen, maar we hebben ons vooral laten charmeren door de mix van gezellige binnenstad en eigenzinnige architectuur.
J
e zult er niet de enige Vlaming zijn, als je een weekendje gaat citytrippen in Breda, op een uurtje rijden vanuit Antwerpen. Deze bourgondische stad heeft een sterk aanbod horeca - van bruine kroegen tot wereldkeuken - op en rond de Grote Markt in de schaduw van de Grote Kerk en in de uitgaansbuurt op de Havermarkt bij de Haven. Voor een eerste kennismaking met het omwalde stadshart kun je je per koets laten rondvoeren of een boottochtje maken op de singels. Je komt ook al een heel eind te voet in de compacte stadskern met een stuk voetgangersgebied. Voor fervente shoppers ontdekten we rond de Grote Markt, het pleintje Het Sas en het overdekte winkelcentrum De Barones de duurdere boetieks en knappe design- en verlichtingwinkels. Voor de grote ketens moet je even buiten het centrum zijn, in de Ginnekenweg.
Tekst: Viviane Bulthé Foto’s: Daniël Rys
Links: Baken in Breda Nassaustad: de toren van de Grote Kerk. Linksboven: Stroopwafels, uitstekend souvenir uit Breda, haal je op de markt. Rechtsboven: Een oase van rust: het stemmige Begijnhof.
Beeldenstorm
Hét ijkpunt in de Bredase binnenstad is de renaissancetoren van de 15de-eeuwse Grote Kerk of OnzeLieve-Vrouwkerk: 97 meter hoog, niet te missen. De oorspronkelijk katholieke kerk zelf, protestants sinds de Beeldenstorm van 1566, wordt alleen > PASAR jAnuARi 2013
25
dossier
Nieuw gezin op
vakantie Tekst: Erik Brusten & Sara Bosmans Foto’s: Daniël Rys e.a.
60
PASAR jAnuARi 2013
dossier Bevolkingssociologen en statistici weten het al langer: naast het klassieke gezin van twee ouders met kinderen zijn tal van nieuwe samenlevingsvormen opgedoken. Wie op zoek is naar vakantieformules voor nieuw samengestelde gezinnen, alleenstaande ouders of singles, wordt geconfronteerd met specifieke problemen, mogelijke toeslagen of voordelen. Pasar probeert een en ander in kaart te brengen.
I
n 2007 telde Vlaanderen 758.000 eenpersoons huishoudens, berekende de studiedienst van de Vlaamse regering. Singles maken 12 pro cent van de bevolking uit, maar ze vormen 30 procent van alle huishoudens in Vlaanderen. Daarmee verdringen ze het klassieke gezin van de eerste plaats als grootste groep. Het aantal singles zal trouwens nog toenemen. De jongste decennia is ook het aantal nietgehuwd samenwonende koppels (waaronder ook nieuw samengestelde gezinnen, NSG) en eenoudergezin nen (EOG) toegenomen, constateren de sociolo gen. Zo is tussen 1990 en 2007 het aantal alleenstaande ouders in Vlaanderen toegenomen tot 205.000. Meer dan 80 procent zijn alleenstaan de moeders. 14 procent van alle vrouwen met kin deren in Vlaanderen vormen een EOG. Die groep is ongeveer even groot als het aantal personen in een nieuw samengesteld gezin, weten we uit an der onderzoek. De meerderheid van die NSG heeft drie tot vier kinderen onder zijn hoede, schatten belangengroepen.
Tot slot: de studiedienst verwacht dat het niet gehuwd samenwonen nog zal toenemen, maar dat zal door echtscheidingen en het ontbinden van sa menwoonrelaties op den duur leiden tot meer al leenwonenden. Het aantal alleenstaande moeders en EOG zou wel dalen.
De reisindustrie reageert
Wie als single reist, heeft het ongetwijfeld al erva ren. Op hotel/cruise moet je vaak een supplement betalen. Er zijn uitzonderingen, of formules waar bij singles dat supplement kunnen omzeilen. Maar >
Liesbeth (37): ‘Aan vrienden die me vragen of zo’n groepsreis ook iets voor hen zou kunnen zijn, antwoord ik altijd hetzelfde: probeer het gewoon.’
Links: Op avontuur met papa. Dolle pret! Rechts: Een singlekamer op hotel kost al gauw 20 euro per dag meer.
PASAR jAnuARi 2013
61
De volgende
verschijnt op 1 februari
roen rond g d n e k e g n O BarCelOna
GE
Citytrip Berlijn
end kinderweek in PiCardiĂŤ
GH
VB
slus door Groene fiet Brussel
MD
GH
e Fietsen in d k VOerstree
Wil je meer lezen?
Word lid van Pasar en ontvang elke maand het Pasar-magazine boordevol interessante reportages, tips voor uitstapjes dichtbij en een waaier aan toeristische informatie. Schrijf je hier in.
http://www.pasar.be/lid_worden/lid-worden.asp