Pasar-Magazine maart 2017

onderweg • ontdekken • reizen • genieten

KOO P

E-BI EEN KE ME T KOR bl z . 9

3

T IN G

MAART 2017

Gozo

met de mountainbike

Pelgrimstocht in

Toscane 5,95 euro

Handgemaakt in

Brugge

AFGIFTEKANTOOR GENT X

+ Thüringen / Chaplin’s World in Zwitserland / Polen / reizen in Palestina

64

12

Coverfoto Laura Noppe

6

PASAR MAART 2017

INHOUD 8

Qué Pasar?

Elke maand de laatste Pasar-nieuwtjes, jullie vragen en de leukste nieuwigheden

12

Op pad naar de eeuwige stad Pelgrimstocht van Lucca naar Rome

23

Handgemaakt in Brugge Fietstocht langs echte ambachtslui

40

31

Leuk logeren Boshuisje in Lierneux

34

Op de koffie bij de Chaplins Chaplin’s World in Zwitserland

38

Natuurlijk!

Zijn hommels in de tuin gevaarlijk?

40

Terwaar: Thüringen Bakermat van de braadworst

47

Agenda Verwelkom de lente tijdens leuke evenementen, festivals, expo’s en Pasar-activiteiten

60

34

23

Dichtbij kamperen Deel 9: Haute-Normandie

6 x mooie modderwandelingen Knappe panorama’s, vuile schoenen

62

Geboekt Wereldwijs wegdromen

64

Drie dagen fietsen op Gozo Mountainbiken op een Maltees eiland

74

In de ban van Polen

76

Reizen in Palestina Op inleefreis met Broederlijk Delen

87

Reis*wijs Praktisch advies met of zonder valies

91

Camping in de kijker

93

Pasar-voordelen Koop een e-bike met korting

99

Colofon/abonneren

100 Volgende maand in Pasar

76

EXTRA

maart

3

fiets- & wandelfiches

Ontdek de ledenvoordelen van Pasar PASAR MAART 2017

7

Op paD

12

paSar maarT 2017

TeksT Toon Verlinden – FoTo’s laura noppe

naar de eeuwige stad Vanaf het jaar 1000 ging heel Europa op wandel naar Rome. Voor vergeving van hun zonden, voor een overleg met de paus of gewoon omdat ze in het centrum van de wereld wilden zijn.

Van Caesar tot Hitler en van Michelangelo tot Dante: allemaal wandelden ze over hetzelfde pad. En wij stapten hen achterna.

D

e eerste man die onze route beschreef, was de Engelse kardinaal Sigeric. In 990 trok hij van Canterbury naar Rome en de weg die hij toen wandelde, noemen we nu de Via Francigena (‘de weg uit Frankrijk’). Het pad slingert 1.800 kilometer lang door Engeland, Frankrijk, Zwitserland en Italië om uiteindelijk te eindigen in Rome. Wij starten onze pelgrimstocht in Lucca, op ongeveer 320 kilometer van de hoofdstad.

Al je zonden vergeven Met zijn indrukwekkende stadswallen en smalle straatjes is Lucca zeker een bezoekje waard. Wij zijn hier vooral om onze credential te kopen: een pelgrimsboekje waarin we tijdens onze tocht stempels verzamelen om te bewijzen dat we het pad ook echt hebben gewandeld. In ruil voor een volgestempeld boekje wacht in Vaticaanstad een priester op ons om onze zonden te vergeven. Wandelen en zo mijn zonden laten vergeven? Dat lijkt me wel wat. Bij valavond klimmen we op de Torre Guinigi. De ondergaande zon schijnt dan prachtig over de daken van de stad en de boompjes op de top van de toren maken het feeëriek.

Vanuit vogelperspectief ontdek je ook dat het stadje wel erg veel kerken heeft: 48 op een oppervlakte van amper twee vierkante kilometer. Waarom propten de inwoners er zoveel samen? Omdat het kon, waarschijnlijk. Van de 11de tot de 13de eeuw had Lucca een monopolie op het maken van zijde en was het een van de rijkste steden van Italië. Wist je trouwens dat kathedralen in Italië zelden in het centrum van de stad staan? De steden werden immers gesticht door Romeinen die de katholieken liever kwijt dan rijk waren. Sta je boven op de toren, zoek de kathedraal van Lucca dan ergens in een hoekje van de stad.

Het beste ijs ter wereld Het wordt hoog tijd dat we onze tocht naar Rome aanvatten. Wanneer we Lucca achter ons laten worden we ‘reizigers in plaats van toeristen’, zei de priester die ons het pelgrimsboekje gaf. Vanaf nu ontdekken we nieuwe dingen die we niet op het internet vinden en achter elke bocht in de weg ligt een verrassing. Een van die verrassingen is San Gimignano. De torentjes van de stad tekenen zich in de verte spectaculair af tegen het landschap. Het is een van de best bewaarde middeleeuwse stadjes van Toscane en dat laat zich voelen: eenmaal binnen de stadswallen wordt het wel heel toeristisch, een soort mini-Disneyland. Heeft het stadje meer toeristen nodig? Zeker niet. Zou ik je aanraden om er te

>>> paSar maarT 2017

13

TEKST tEUN DE VOEGHt – FOTO’S LAURA NOPPE

Handgemaakt in Brugge Brugge zoals het is: knus en gezellig, de Markt vol toeristen en altijd omringd door prachtige middeleeuwse gebouwen.

Achter die gevels gaan vandaag nog heel wat bijzondere ambachten schuil. Zij worden op de kaart gezet door de organi­ satie Handmade in Brugge. Reporter Teun De Voeght ontdekt ze fietsend door de stad, op zoek naar de Brugse makers van vandaag.

Handmade in Brugge Sint-Jakobsstraat 36, Brugge, tel. 050 69 79 73 of 0479 07 91 84. www.handmadeinbrugge.be

H

et project Handmade in Brugge zet handgemaakte producten met een verhaal op de kaart. Sinds 2014 kunnen Brugse vakmensen het label van Handmade in Brugge krijgen als ze voldoen aan enkele criteria: ze moeten in de stad gevestigd zijn, voltijds ondernemen en hun werk moet technisch van een hoog niveau zijn. ‘Momenteel hebben 58 Brugse ambachten het label gekregen’, legt Ward Dupan van Handmade in Brugge uit. ‘Veel van die vakmensen oefenen hun ambacht uit verborgen in het atelier.

Wij willen hen weer zichtbaar maken.’ Steeds meer mensen erkennen opnieuw de waarde van handgemaakte producten met een verhaal.

Maar Handmade in Brugge wil niet de ambachten beschermen en ze dan onder een glazen stolp steken. ‘Om de oude technieken niet verloren te laten gaan, moeten ze leven en evolueren.’ Geworteld in tradities, maar met ruimte voor innovatie dus.

Wij bezochten de ambachtslui per fiets, maar het kan ook te voet.

Het makkelijkste is om eerst op de site van Handmade in Brugge te kiezen welke ateliers je wil bezoeken. Daar vind je een stadsplan waarop alle ambachtslui met het label staan aangeduid. Je kan ook langsgaan bij het hoofdkwartier van Handmade in Brugge, ze helpen je graag met plannen. >>>

PASAR mAARt 2017

23

Bij de

hoedenmaakster

H

et is nog vroeg als we zigzaggend met de fiets door de kleine Brugse steegjes op zoek gaan naar onze eerste afspraak van de dag. Met het meetlint rond haar nek opent Brigitte Ganne de voordeur van atelier Toope Hoeden. ‘Kom binnen, kom binnen’, zegt ze breed glimlachend. In de kleine etalage aan de Hoefijzerlaan, net buiten het centrum, staan enkele elegante hoedjes en strikken uitgestald. We volgen Brigitte en komen terecht in een groot en licht atelier met uitzicht op een klein stadstuintje. In het midden van de ruimte staat een werktafel met enkele half afgewerkte stukken. Boven op een lange kast staan tientallen houten mallen voor de hoeden in allerlei vormen: bol, vierkant, breed, smal, klein en groot. ‘Sinds vier jaar ben ik hier voltijds bezig met het maken van hoeden. En dat op de oude ambachtelijke manier’, legt Brigitte uit. ‘Je begint met een houten mal in de vorm van de hoed die je wil maken. Daar trek je het materiaal over dat je als basis gaat gebruiken. Als alles op zijn plaats zit, bestrijk je het met een fixeermiddel zodat het uithardt in de juiste vorm. Heel eenvoudig eigenlijk’, lacht ze.

Afhankelijk van het ontwerp duurt het ergens tussen vier uur en twee weken voor een hoed helemaal is afgewerkt. Maar daar gaat eerst nog heel wat denkwerk aan vooraf. Iedere hoed is een uniek stuk dat Brigitte speciaal voor de klant bedenkt. ‘Ik ga erg intuïtief te werk. Eerst heb ik een goed gesprek om de klant te leren kennen en op zoek te gaan naar zijn of haar persoonlijkheid.’ Zo zit er in iedere hoed wel een pittig detail dat iets meer zegt over het karakter van de drager ervan. ‘Het heeft geen zin om iemand die eerder introvert is een grote flamboyante hoed te laten dragen, en omgekeerd ook niet.’ Zelf kiest ze liever voor kleinere winterhoedjes. Simpel design, maar met cachet. ‘Niet dat ik altijd een hoed wil dragen, maar het is bijna een sociale verplichting geworden als ik de deur uitga’, geeft Brigitte schaterend toe.

Het is niet altijd gemakkelijk geweest om het atelier draaiende te houden, weet ook haar man Martin.

Als fotograaf catalogiseert hij niet alleen alles wat Brigitte creëert, hij is ook het eerste en belangrijkste klankbord voor de ontwerpen. Ondertussen lijkt het Toope Hoeden voor de wind te gaan. Niemand minder dan modeontwerper en hofleverancier Edouard Vermeulen van modehuis Natan was in de wolken over Brigittes ontwerpen en plaatste een grote bestelling.

‘Mijn klanten komen vooral uit België. Het grote voordeel van een atelier hier is dat ze er meteen een dagje Brugge van kunnen maken.’ Voor de toekomst hoopt Brigitte dat ze haar collectie bonthoeden meer kan verkopen aan internationale klanten.

‘Ik zeg op alle vragen ja, pas achteraf ga ik kijken hoe ik het deze keer weer klaar moet spelen.’ Haar nieuwste project is een klein hoedje van gelooid vissenleder. In kleine driehoeken zijn de stukjes forel en zalm met kleurrijke speldjes vastgepind op de houten mal. ‘Zolang ieder hoedje een nieuwe uit­ daging is, ben ik tevreden.’

Toope Hoeden Wie het atelier en de winkel wil bezoeken, kan het best op voorhand een afspraak maken. De prijs voor een uniek hoedje begint vanaf 250 euro.

Hoefijzerlaan 70, Brugge, tel. 0478 27 26 61. www.toopehoeden.be

Elke hoed zegt iets over het karakter van de drager.

LEGENDE

24

PASAR mAARt 2017

Een wassen Charlie wordt bijgewerkt.

Neem zelf plaats in de kappersstoel uit The Great Dictator.

Op de koffie bij de

Chaplins E

en dorp op het West-Vlaamse platteland in het midden van de jaren tachtig. Ik zit met een hele nest kinderen in de zetel bij bobonne. Na een lange dag ravotten in de grote tuin mogen we nog wat tv kijken. Bobonne tovert een video met een film van Charlie Chaplin uit de kast. Wij lachen ons een breuk met de grappen en grollen van een mannetje in zwart-wit dat niet spreekt. Op de achtergrond geniet mijn grootmoeder voor twee, van haar gierende kleinkinderen én van de film.

Universeel geliefd Charles Spencer Chaplin werd in 1889 geboren in Londen. Hij groeide op in armoedige omstandigheden met een afwezige vader en een labiele moeder.

Van haar erfde hij het talent voor pantomime, zijn handelsmerk. Hij was nog erg jong toen hij al succes kende als variétéartiest in cabarets. In 1914 kreeg hij een contract in Hollywood en brak definitief door met het personage dat iedereen kent: de zwerver met een snorretje, bolhoed, wandelstok en oversized schoenen.

34

PASAR mAARt 2017

In Corsier-sur-Vevey staan de kopjes klaar om koffie te drinken. Je gelooft zo dat Charles en Oona Chaplin even in de tuin zijn, aan het genieten van de rust van de Alpen die zich in het meer van Genève spiegelen. De Chaplins vestigden zich in 1953 in Zwitserland. Hun landhuis is sinds de lente van 2016 een museum over het leven en werk van de ster van de stille film.

‘Jong en oud, van Londen tot Los Angeles en van Hongkong tot Kaapstad, Chaplin bracht opeenvolgende generaties aan het lachen. Tot op de dag van vandaag ontroert hij, wereldwijd. Waarom? Zijn humor overstijgt alle verschillen. De stille film is universeel’, vertelt Yves Durand, medeoprichter van Chaplin’s World.

Chaplin’s World is het enige museum over de filmster in de wereld. Het ligt in Corsier-sur-Vevey aan het meer van Genève. Chaplin was niet meer welkom in de Verenigde Staten vanwege zijn vermeende communistische sympathieën en week uit naar de mondaine Zwitserse Rivièra. Hij kocht in 1953 de statige Manoir de Ban en bleef er wonen tot zijn dood op Kerstmis 1977.

Met Chaplin de studio in In het museum maak je kennis met de man achter de filmster en de humanist achter de komiek. Chaplin’s World is een mix tussen een museum en een themapark. Eerst ga je ondergronds en kom je in een reusachtige filmstudio terecht. De toer begint met een

TeksT Frederic eelbode - foTo’s chaplin’s world ©bubbles incorporated

montage, een compilatie van een halve eeuw film. Dan gaat het doek op en loop je door de set van Easy Street, een film uit 1917, geïnspireerd op Chaplins jeugd.

‘Meteen is duidelijk dat Chaplin meer is dan een clown die taarten in het gezicht van zijn tegenspeler gooide.

Hij koos zijn hele leven de kant van de armen en de onderdrukten. In zijn werk stelde hij onrechtvaardigheid aan de kaak. Toch wilden we van het museum geen mausoleum maken’, legt Durand uit. ‘Het belangrijkste is vivre son oeuvre.’

Na Easy Street duik je dieper het Chaplin-universum in. Er zijn talloze filmpjes waarvan je blijft genieten.

Misschien wel omdat stille film in zwart-wit heel verfrissend is in tijden van jingles en flashes. Je kan zelf uit een gevangenis ontsnappen, op de wiebelende vloer van de hut uit Gold Rush lopen, bellen met een bakelieten telefoon of in de kappersstoel uit The Great Dictator plaatsnemen. En dat allemaal in een ongedwongen sfeer, zonder strenge suppoosten.

Gaandeweg leer je ook de ontwikkelingen van de cinema in de twintigste eeuw kennen. Van de stille naar de gesproken film. ‘Of het belang van filmmuziek. Je moet weten dat Chaplin al de muziek voor zijn films zelf schreef, ook al had hij geen muziekopleiding genoten. Hij componeerde alle muziek op het gehoor.’

Charlie Chaplin, de gezinsman Na de filmstudio bezoeken we de manoir waar Charles met zijn vierde vrouw Oona en hun acht kinderen woonde. Hij beleefde er naar eigen zeggen

zijn gelukkigste jaren. Ook hier zien we veel video’s, deze keer persoonlijker: het zijn 16 millimeter-films waarmee Oona haar gezinsleven vastlegde. De familie onder de kerstboom, in de tuin, met gasten op het terras, … We krijgen een heel intiem beeld van de man achter de filmster.

Het landhuis is grotendeels intact gebleven. Tot voor kort woonden er enkele van Chaplins kinderen. In de bibliotheek staat de schrijftafel waaraan hij zijn autobiografie schreef, de tafel in de eetkamer staat gedekt voor het hele gezin, in het salon staan kopjes klaar en je kan letterlijk aan Chaplins vleugelpiano plaatsnemen. Op de bovenverdieping ontdek je dat Chaplin de hele wereld rondreisde. Er zijn ook foto’s van de vele gasten die op bezoek kwamen, van actrice Sophia Loren tot de Luikse thrillerauteur Georges Simenon, die in de buurt woonde.

Door merg en been gaat de speech die Charlie gaf nadat hij in 1972 een Oscar ontving voor zijn hele carrière. Daarvoor kreeg hij de langste staande ovatie ooit. Die beelden bekijken we op een seventies tv-toestel in zijn slaapkamer.

Thuis in Vevey Veertig jaar na zijn dood is Chaplin helemaal terug in Vevey. In het stadje tussen Montreux en Lausanne kom je de komiek overal tegen. Op de gevels van de Gilamonttorens zie je een fresco van 42 meter hoog >>>

Linksonder: filmgeheimen ontrafeld in de ondergrondse studio.

Rechtsonder: op de set van Chaplin-film The Pawnshop.

PASAR mAARt 2017

35

40

PASAR mAARt 2017

TeksT AArt De Zitter – FoTo’s thomAs De Boever

TERWAAR ThürInGEn

Bakermat van de

braadworst ‘Een leven zonder braadworst is zeker mogelijk, maar volstrekt zinloos.’

In de Duitse deelstaat Thüringen wordt niet gelachen met braadworst.

In het land van Luther, Goethe en Bach is een perfect gegrilde braadworst het nec plus ultra voor wie op zoek is naar culinaire streekproducten. We wandelen van Erfurt tot Arnstadt, bijten in een worst, drinken een slok pils, luisteren naar stoeremannenverhalen en buigen deemoedig het hoofd voor zoveel geschiedenis.

Linksboven: De Krämerbrucke geeft Erfurt z’n typische uitstraling.

Rechtsboven: In een echte braadworst zit alleen varkensvlees van schouder en buik.

Linksonder: De roots van de braadworst voeren langs een stuk groen Duitsland.

Een eind ten oosten van de voormalige grens tussen West- en Oost-Duitsland trekken we onze wandelschoenen aan. Stappen doen we vandaag van bier tot braadworst. Dat is de naam van een wandellus die vertrekt en aankomt in Arnstadt, een gemeente van amper 24.000 inwoners maar wereldberoemd bij Bachkenners omdat Johann Sebastian Bach hier – amper 18 jaar oud – zijn eerste opdracht als organist en cantor had. Jong en onstuimig, straatvechter en plantrekker: de componist beleefde hier een bewogen periode. hij zou hier ooit een fagottist tijdens een repetitie voor rot hebben uitgescholden. Die trommelde wat maten op, die na de repetitie Bach opwachtten en vakkundig in elkaar timmerden. Maar we laten zijn kerk – de neue Kirche heet nu de Bachkirche – letterlijk links liggen, strelen de voeten en handen van zijn standbeeld – hij ziet er toch zo lief uit, mijnheer – en trekken met stevige tred naar de Arnstadt Stadtbrauerei. Meester-brouwer Michael Schenck toont ons trots zijn koperen ketels, waarin hij zo’n 900 hectoliter per jaar brouwt: een helder, een donker en een weizen, allemaal 5,1% alcohol sterk.

Laat je niet verrassen door dat weizen: het is een tarwebier, maar het bevat minder hop dan ons Belgisch witbier. hier in Arnstadt wordt al 600 jaar bier gebrouwen. ‘De Arnstadter Urstoff is een helder bier met duidelijke hopsmaak. het is dé ideale partner voor je braadworst.’ Waarom moet je bij braadworst pils drinken, vragen we aarzelend. Schenck: ‘Dacht je limonade te drinken?’ Voor hem past er niks anders bij een braadworst dan een pint. ‘het is historisch altijd al zo geweest. Bier en worst, dat is als yin en yang.’ het lijkt alsof we naar het bestaan van de zon gevraagd hebben, en we spoelen onze onwetendheid door met een helder bier.

In onze reeks Terwaar trekken reporter Aart De Zitter en fotograaf Thomas De Boever naar de lekkerste plekjes van Europa.

Waar vind je de meest oorspronkelijke streekproducten? Wat zijn de troeven van dat terroir, die vruchtbare bodem?

>>> PASAR mAARt 2017

41

Onderweg tussen Bethlehem en de heilige stad Jeruzalem

Reizen in Palestina

76

PASAR MAART 2017

Jisr az-Zarqa, een Palestijns kustplaatsje in IsraĂŤlisch gebied

Een jonge bedoeïen als gids in de woestijn op de Westelijke Jordaanoever.

De Zesdaagse Oorlog van 1967 betekende het begin van de Israëlische bezetting van onder andere de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem. Vijftig jaar later lijkt er geen eind te komen aan het conflict, maar reizen in bezet Palestijns gebied is veilig en best doenbaar. Pasar-reporter Kris Clerckx vergezelde een groep jongeren tijdens een inleefreis van Broederlijk Delen en Pax Christi.

Unesco-werelderfgoed: de ruïnes van het paleis van Herodes.

PASAR MAART 2017

77

REIS*WIJS Pr ak tisch advies met

*

of zonder valies

Het is verleidelijk om je halve garderobe mee te nemen op vakantie ‘voor het geval dat’. Probeer de volgende keer dat je op reis vertrekt echter naar je verstand te luisteren en niet naar je modehart. Sleuren met zware koffers is tenslotte niet alleen knap vervelend, je riskeert ook een toeslag als je in economy reist met handbagage zwaarder dan 12 kg of ingecheckte koffers boven de 23 kg. Zo voorkom je dat:

3X LICHT REIZEN

1

MAAK EEN LIJST Maak op voorhand een lijst van wat je mag meenemen en hou je daaraan. Weet dat je je met tien kledingstukken twee weken lang elke dag heel anders kan kleden, op voorwaarde dat de stukken onderling te combineren zijn. Stem de kleuren van je (reis)garderobe dus op elkaar af.

2

DOE DE WAS Zowel hotels, campings als hostels bieden vaak een wasservice aan. Als je daar gebruik van maakt, mag je minstens de helft van je kousen, T-shirts en onderbroeken thuislaten. Bovendien zullen je kleren ook netjes gestreken zijn wanneer je ze terugkrijgt. Heb je een avontuurlijke reis voor de boeg, neem dan een beetje waspoeder en een waslijn mee zodat je van tijd tot tijd een handwasje kan doen.

3

KIES ZORGVULDIG De kans is klein dat je een grote fles shampoo zal opgebruiken op vakantie. Kies daarom liever voor staaltjes of compacte verpakkingen van verzorgingsproducten. Grote strandlakens kan je vervangen door sneldrogende reishanddoeken, boeken door een e-reader.

87

PASAR #4 VERSCHIJNT OP 31 MAART

VOLGENDE MAAND

Velo-droom in de Mayenne

SISKA VANDECASTEELE

Volgende maand testen reporter Elise Vanhecke en fotografe Siska Vandecasteele een stuk van de nieuwe fietsroute La Vélo Francette: zeshonderd kilometer fietsplezier van de noordkust van Normandië tot aan de Atlantische Oceaan. Ze nemen zich voor om drie dagen lang te fietsen langs de rivier de Mayenne… tot ze plots een plan B nodig hebben. Of ze daar rouwig om zijn? Dat ontdek je in het aprilnummer van Pasar.

100

EN OOK NOG...

PASAR MAART 2017

▶

Lam uit de baai

▶ ▶

van de Somme

▶

Wandelen in de Duitse Ahrvallei

Bergen op Zoom: te voet langs de GR 12

▶

Leffinge: leuk logeren in een klooster

Roadtrip door middeleeuws Castilië

▶

In de ban van Disneyland

Meer ontdekken, reizen en genieten?

Word lid van Pasar en ontvang elke maand het Pasar-magazine onderweg • ontdekken • reizen • genieten

GR A P TI S

€2,50

AK J T I JD E bl z. 13

DECEMBER 2016

Bergvakantie in

Kufstein

KAMPEERWIJZER 2017

WINTER & ZOMER in

Kamperen Zwitserland EEN HALF JAAR ONDERWEG MET DE CAMPER

WINTERS WEEKEND WEG

Hull & Traben-Trarbach 5,45 euro

De Oostkantons in

8 uitstappen

AFGIFTEKANTOOR GENT X

+ de leukste reisblogs / Zoutleeuw / de ontdekkingen van 2016 / Menorca 001 1216.indd 1

✓ ✓ ✓

17/11/16 10:53

9

redenen om te kamperen in Vlaanderen

+ Engeland / Spanje / Corsica / kampeerbeurzen 2017 / win een week aan zee 01-64 KW-7761.indd 1

16/11/16 13:55

inspiratie voor uitstappen en vakanties reportages over reizen, wandelen, ­fietsen en kamperen gratis wandel- en fietsfiches

www.pasar.be/lidworden