Born to be วิศวกรเครื่องกล by Born to be

Born to be

Author Publish#1 ISBN Pages Price Editor-in-Chief Editorial Staff

Published by

Publishing Print Distribution

Cradit Copyright

วิศวกรเครื่องกล อภิวัฒน โพธิยา ตุลาคม 2015 978-616-7720-11-1 264 หน า 185 บาท ภีรพล คชาเจริญ สุรัสวดี วงศ จันทร สุข, ลัดดา คชาเจริญ Layout Designer: MEOW Illustrator: ชัชวาลย อ อนอินทร สํานักพิมพ บายยัวร เซลฟ ห างหุ นส วนจํากัด บายเนเจอร พับลิชชิ่ง เลขที่ 46 ซ.รัตนาธิเบศร 28 ถ.รัตนาธิเบศร ต.บางกระสอ อ.เมือง จ.นนทบุรี 11000 โทร. 02 965 7433 แฟกซ 02 965 7434 facebook : Born to be บริษัท ไอดี ออล ดิจิตอล พริ้นท จํากัด บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จํากัด (มหาชน) SE-EDUCATION PUBLIC COMPANY LIMITED เลขที่ 1858/87-90 อาคารทีซี ไอเอฟ ทาวเวอร ชั้น 19 ถ.บางนา-ตราด บางนา กรุงเทพฯ 10260 โทร. 0-2739-8222 Fax. 0-2739-8356-9 http://www.se-ed.com www.freepik.com เนื้อหาและภาพประกอบในเล ม ห ามลอกเลียน ไม ว าส วนหนึ่งส วนใด หรือทั้งหมดของหนังสือเล มนี้ นอกจากจะได รับอนุญาตเป นลายลักษณ

อักษรจากสํานักพิมพ บายยัวร เซลฟ

Preface

การประสบผลส�าเร็จเรือ่ งการเรียนเป็นเป้าหมายแรกทีน่ อ้ งๆ หลาย คนใฝ ฝนั แต่กม็ คี า� ถามขึน้ มาครับว่า จะเรียนคณะอะไรดี? อนาคตอยาก เป็นอะไรน้า? ในเมื่อคณะหรืออาชีพมันมีเยอะแยะไปหมด วิศวกรเครื่องกล เป็นหนึ่งในวิศวกรหลายๆ สาขาซึ่งน่าจะเป็น ทางเลือกนึงให้กับน้องๆ ได้ครับ แต่เอ๊ะ! วิศวกรรมเครื่องกลคืออะไร? เรียนยากมัย๊ ? จบแล้วท�างานอะไร? คงเป็นค�าถามยอดฮิตทีอ่ าจจะท�าให้ น้องๆ รู้จักตัวเองมากขึ้น เอาเป็นว่าทุกค�าถาม ทุกข้อข้องใจ น้องๆ สามารถค้นหาค�าตอบ ได้จากหนังสือเล่มนี้ครับ “Born to be วิศวกรเครื่องกล” ซึ่งพี่เอง ในฐานะวิศวกรเครือ่ งกลผูผ้ า่ นประสบการณ์ทงั้ การเรียนและการท�างาน มาแล้ว ก็คงจะท�าหน้าที่ของตนเสมือนห้องแนะแนวเล็กๆ พกพาไปมา สะดวก พร้อมให้บริการแบบครบวงจรได้ทุกเมื่อครับ ท้ายทีส่ ดุ ไม่วา่ วิศวกรรมเครือ่ งกลจะใช่หรือมัว่ จะชัวร์หรือไม่ คงไม่ ส�าคัญเท่ากับการที่น้องๆ เป ดโอกาสให้กับตัวเองได้สัมผัสกับมัน แล้ว เลือกอย่างมัน่ ใจว่าจะไปต่อหรือจะเปลีย่ นเส้นทาง ถ้าไปต่อ! พีก่ ข็ อแสดง ความยินดีล่วงหน้าในฐานะเพื่อนร่วมอาชีพครับ “คนเราไม่ควรดูถูกความฝันของตนเอง หากยังไม่เป ดใจและพร้อมจะท�ามันให้ส�าเร็จ” P’Jui - ME Style

Born to be

เส นทางสู ‘วิศวกรเครือ่ งกล’

PART 01 Station

วิศวกรเครื่องกล

Mix & Match ตัวเรา + วิศวกรเครือ่ งกล

07 44 45 Station

เรียนวิศวะเครือ่ งกลทีไ่ หนดี

50 57 67 73 77 Station

วิศวกรรมเครื่องกลคืออะไร จบวิศวกรรมเครื่องกลแล้วท�างานอะไร ส�ารวจตัวเองว่า Match แค่ ไหน ระบบการเรียนระดับอุดมศึกษา รู้จักหลักสูตรตระกูลเครื่องกล วิศวกรรมเครื่องกลมีสาขาย่อยหรือไม่ ที่ ไหนเปิดสอนวิศวกรรมเครื่องกลบ้าง หาค�าตอบสุดท้าย…เรียนที่ ไหนดี

สอบเครือ่ งกลให ตดิ

79 91 110

ช่องทางสอบเข้าวิศวกรรมศาสตร์ ปรับใหม่ระบบรับตรง-แอดมิชชั่น ดูให้รู้…หลักสูตรวิศวกรรมเครื่องกล

contents การเรียน ‘วิศวกรรมเครือ่ งกล’

PART 02 Station

117 ป 1 เรียนกลุม วิชาพืน้ ฐานวิทย -คณิต

Station

138 ป 2 เรียนพืน้ ฐานทางวิศวกรรมและเครือ่ งกล

Station

154 ป 3 ตะลุยวิชาเฉพาะเพิม่ ดีกรีวศิ วะเครือ่ งกล

Station

176 ป 4 ตะลุยโครงงานวิศวะเครือ่ งกล

จบแล วไปไหน

PART 03 Station

201 สอบใบประกอบวิชาชีพและเส นทางการทํางาน

Station

ใบประกอบวิชาชีพคืออะไร ลักษณะงานสาขาวิศวกรรมเครื่องกล ประเภทของงานสาขาวิศวกรรมเครื่องกล ขั้นตอนการยื่นขอรับใบอนุญาตฯ เส้นทางการท�างาน

243 เรียนต อโท-เอก เครื่องกลและอื่นๆ

Station

202 204 205 207 222

244 เรียนต่อหลักสูตรปริญญาโท 248 เรียนต่อหลักสูตรปริญญาเอก

252 Succeed

253 ตามหาความฝ นของเรา 257 ทักษะพิเศษสู่ความเป็นสุดยอดวิศวกร เครื่องกล

01 PART เส นทางสู ‘วิศวกรเครื่องกล’

Born to be

01 ME.Eng.Station

Mix & Match ตัวเรา + วิศวกรเครื่องกล

วิศวกรรมเครื่องกลคืออะไร วิศวกรรมเครื่องกลคืออะไร คงเป็นค�าถามที่เกิดขึ้นกับน้องๆ หลายต่อหลายคนเป็นแน่ เพราะค�าถามนีก้ เ็ คยเกิดขึน้ กับพีเ่ องเมือ่ ตอน ทีพ่ ยี่ งั อยู่ ในช่วงชีวติ เช่นเดียวกับน้องๆ ทุกคนครับ ถ้าเรามองไปรอบตัว น้องก็จะเห็นว่ามีทั้งแอร์ ตู้เย็น เครื่องท�าน�้าอุ่น รถยนต์ ซึ่งในปัจจุบัน เป็นสิ่งอ�านวยความสะดวกให้กับเรามากมาย สิ่งเหล่านี้เกี่ยวข้องกับ วิศวกรรมเครื่องกลหรือไม่ ถ้าเกี่ยวแล้วมันเกี่ยวยังไง น้องๆ คงอยาก จะรู้กันแล้วใช่มั๊ยหล่ะครับ เอาง่ายๆ เลยสิ่งที่มีค�าว่า “เครื่อง” น�าหน้า นั่นแหละครับคือสิ่งที่เป็นผลงานของวิศวกรเครื่องกล อันเกิดจากองค์ ความรู้ ในทางวิศวกรรมเครื่องกลนั่นเอง วิศวกรเครื่องกล

Station

การน�าเครือ่ งจักรกลย่อยๆ มาประกอบเข้าด้วยกันเหมือน Lego นัน่ เอง กลายเป็นเครื่องจักรกลที่ ใหญ่ขึ้น ซึ่งไม่ ได้มีแค่เครื่องจักรกลประเภท เดียวแต่จะมีเครื่องจักรกลมากกว่า 1 เครื่องหรือ 1 ประเภท เพื่อให้ พวกมันท�าหน้าที่เป็นระบบประสานสัมพันธ์กันเป็นวัฏจักร กล่าวคือมัน จะท�างานหมุนเวียนไปเรื่อยๆ จาก 1 ไป 2 จาก 2 ไป 3 จาก 3 ไป 4 และจาก 4 ไป 1 เช่น ระบบปรับอากาศประกอบด้วยเครื่องจักรกลย่อย 4 ส่วนหลักคือ เครื่องอัดสารท�าความเย็นหรือ Compressor เครื่อง ถ่ายโอนความร้อนออกหรือ Condenser วาล์วขยายหรือ Expansion Value และเครื่องเป าลมเย็นเข้าหรือ Evaporator ซึ่งเครื่องจักรกล ย่อยทั้ง 4 ส่วนหลักจะท�างานร่วมกันครับ

Condenser

Expansion Valve

Compressor

Evaporator

ระบบปรับอากาศ 16

Born to be

Rest Point

A เครือ ่ งจักรกลมีบทบาทกับเราอย่างไร วิศวกรรมเครื่องกล คือศาสตร์ที่ว่าด้วยเรื่องของเครื่องจักรกล จะเห็นว่า รอบๆ ตัวเรานัน้ ประกอบไปด้วยเครือ่ งจักรกลมากมายหลาย ประเภทที่มีบทบาทในชีวิตประจ�ำวันของเรา ถ้าจะมานั่งนับก็คงจะนับ ไม่ถว้ นหรอกครับ ตัง้ แต่เมือ่ ครัง้ อดีตเครือ่ งจักรกลก็ ได้มบี ทบาทต่อมวล มนุษยชาติตราบจนถึงปัจจุบัน เพื่อไม่ ให้เป็นการเสียเวลา เราลองย้อน อดีตกลับไปดูซักหน่อยครับ เครื่ อ งจั ก รกลกั บ การด� ำ รงอยู ่ ข องมวล มนุษยชาติ ย้อนกลับไปสมัยมนุษย์ยุคหิน มนุษย์เรานี่ก็เก่ง สามารถเรียนรู้ ที่จะอยู่กับธรรมชาติรอบตัวและสร้างอารยธรรม (Civilization) ขึ้นมา ในแต่ละยุคแต่ละสมัยมากมายจนนับไม่ถ้วนส�ำหรับอารยธรรมด้าน เครื่องไม้เครื่องมือเครื่องจักรกลรวมทั้งอุปกรณ์ต่างๆ นั้น แรกเริ่ม มนุษย์เรารูจ้ กั สร้างเครือ่ งไม้เครือ่ งมือต่างๆ ส�ำหรับการด�ำรงชีวติ เพือ่ ความอยู่รอดเป็นหลักนั่นเองครับ เช่น การตีมีด ตีดาบ ตีขวาน เป็นต้น ซึง่ เป็นเครือ่ งจักรกลอย่างง่ายทีอ่ าศัยหลักการท�ำงานของลิม่ เพือ่ ใช้เป็น อาวุธในการล่าสัตว์ ผ่าฟืน ตัดไม้เพื่อสร้างที่อยู่อาศัย ดังในภาพยนตร์ ประวัติศาสตร์หรือละครย้อนยุคของบ้านเรา ก็น่าจะมีบรรยากาศแบบ นั้นให้เห็นอยู่นะครับ วิศวกรเครื่องกล

ผู้นั้นก็คือ วิศวกรเครื่องกลที่ดีและเก่งในอนำคต ซึ่งจะรวมถึงน้องๆ ที่ สนใจในสำขำวิศวกรรมเครื่องกลด้วย คงเห็นแล้วนะครับว่ำ เครื่องจักรกลนั้นมีควำมส�ำคัญกับชีวิต ของเรำมำกเพียงใด คนในอดีตก็สุดยอดที่ประดิษฐ์คิดค้นเครื่องจักรกล ประเภทต่ำงๆ เพือ่ อ�ำนวยควำมสะดวกให้กบั ตนเอง แล้วน้องๆ หล่ะครับ อยำกจะสร้ำงอยำกจะประดิษฐ์คิดค้นเครื่องจักรกลใหม่ๆ ขึ้นมำเป็น ของตนเองหรือไม่สร้ำงเครื่องจักรกลที่เปลี่ยนโลกเหมือนกับคนในอดีต มีแบรนด์เป็นของตนเองไปเลยครับ เท่สดุ ๆ ควำมใฝ่ฝนั ของน้องจะเป็น จริงได้แน่ครับถ้ำหำกน้องๆ สนใจเครื่องจักรกล สนใจสิ่งอ�ำนวยควำม สะดวกต่ำงๆ วิศวกรรมเครือ่ งกลจะสำมำรถให้คำ� ตอบสุดท้ำยกับน้องๆ ได้แน่นอนครับ เลือกสำขำนี้เชื่อพี่น้องจะไม่ผิดหวัง

nd vila Ha r lis rie Wil Car

Sir P Cha a r son rles s

sel

Die

Karl Benz

olf

Rud

Jam

Wa tt Sir Jui

Thomas Newcomen

วิศวกรเครื่องกล

Station

• วิศวกรด้านอุตสาหกรรมพลังงาน หรือพลังงานทางเลือก • วิศวกรด้านการขายผลิตภัณฑ์ระบบทางวิศวกรรม • นักวิชาการ นักวิจัย นักพัฒนา ระบบทางกล เครื่องยนต์ ระบบพลังงาน • เป็นผู้ประกอบการ ต�ำแหน่งงานข้างต้นเป็นข้อมูลคร่าวๆ ส�ำหรับรายละเอียดอื่นๆ เช่น คุณสมบัติของวิศวกรที่จะท�ำงานนั้นๆ สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ ใน Station 8 หน้า 222 ครับ

ส�ำรวจตัวเองว่า Match แค่ ไหน หลังจากที่พี่น�ำความเป็นวิศวกรรมเครื่องกลมาบอกต่อให้กับ น้องๆ ได้ทราบ ซึง่ หลายคนคงจะจ�ำได้ครับว่า ตัง้ แต่ทพี่ พี่ าย้อนอดีตไปดู เครือ่ งจักรกลในช่วงเวลาต่างๆ จนกระทัง่ มาสูย่ คุ ปัจจุบนั น้องคงจะเห็น แล้วนะครับว่า เครื่องจักรกลนั้นคืออะไร มีความส�ำคัญกับเราอย่างไร และวิศวกรเครื่องกลนั้นคือใคร พี่ ได้ Mix ทุกอย่างเอาไว้ ให้แล้ว ต่อไป ก็ ขึ้ น อยู ่ กั บ ตั ว น้ อ งเองแล้ ว หล่ ะ ครั บ ว่ า วิศวกรรมเครื่องกลที่วา ่ มัน Match กับ ตัวเรามากน้อยแค่ ไหน

วิศวกรเครื่องกล

Born to be

หลักสูตรครุศำสตร์อตุ สำหกรรมบัณฑิต หลักสูตรครุศำสตร์อุตสำหกรรมบัณฑิต สำขำวิชำวิศวกรรมเครื่องกล (ค.อ.บ.) เป็ น หลั ก สู ต รของคณะ Bachelor of Science in Technical Education Program in ครุศำสตร์อุตสำหกรรม เรียน 5 ปีเพื่อ Mechanical Engineering มำเป็นครูช่ำงสอนในวิทยำลัยเทคนิค ชื่อเต็ม : ครุศำสตร์อุตสำหกรรมบัณฑิต (วิศวกรรมเครื่องกล) เป็นวิทยำกร นักวิชำกำร เป็นผู้ผลิตสื่อ : Bachelor of Science in Technical Education กำรเรียนกำรสอนก็ ได้ (Mechanical Engineering) หลักสูตรนี้ขอใบ ก.ว. เครื่องกลไม่ ได้ ชื่อย่อ : ค.อ.บ. (วิศวกรรมเครื่องกล) : B.S.Tech.Ed. (Mechanical Engineering)

หลักสูตร ชื่อปริญญำและสำขำวิชำ หลั ก สู ต รวิ ศ วกรรมศำสตรบั ณ ฑิ ต หลักสูตรวิศวกรรมศำสตรบัณฑิต สำขำวิชำวิศวกรรมเครื่องกล (วศ.บ.) เป็ น หลั ก สู ต รของคณะ Bachelor of Engineering Program in Mechanical Engineering วิศวกรรมศำสตร์ จบแล้วท�ำงำนเป็น ชื่อเต็ม : วิศวกรรมศำสตรบัณฑิต (วิศวกรรมเครื่องกล) : Bachelor of Engineering (Mechanical Engineering) วิศวกรเครื่องกล ชื่อย่อ : วศ.บ. (วิศวกรรมเครื่องกล) หลักสูตรนี้ขอใบ ก.ว. เครื่องกลได้ : B.Eng. (Mechanical Engineering)

Station Station Station Station Station

01 02 03 04 05

ชื่อปริญญำและสำขำวิชำ หลักสูตรวิทยำศำสตรบัณฑิต สำขำวิชำเทคโนโลยีเครื่องกล Bachelor of Science (Mechanical Technology) ชื่อเต็ม : วิทยำศำสตรบัณฑิต (เทคโนโลยีเครื่องกล) : Bachelor of Science (Mechanical Technology) ชื่อย่อ : วท.บ. (เทคโนโลยีเครื่องกล) : B.Sc. (Mechanical Technology) หลักสูตรอุตสำหกรรมศำสตรบัณฑิต สำขำวิชำเทคโนโลยีเครื่องกล Bachelor of Industrial Technology Program in Mechanical Technology ชื่อเต็ม : อุตสำหกรรมศำสตรบัณฑิต (เทคโนโลยีเครื่องกล) : Bachelor of Industrial Technology (Mechanical Technology) ชื่อย่อ : อส.บ. (เทคโนโลยีเครื่องกล) : B.Ind .Tech. (Mechanical Technology)

หลักสูตร หลักสูตรวิทยำศำสตรบัณฑิต (วท.บ.) เป็นหลักสูตร ของคณะวิทยำศำสตร์หรือคณะเทคโนโลยี จบไป เป็นช่ำงเทคนิคทำงด้ำนเครื่องกล พนักงำนขำย อุปกรณ์ทำงด้ำนเครื่องกล เจ้ำหน้ำที่ปฏิบัติกำรทำง ด้ำนเครื่องกล หลักสูตรนี้ขอใบ ก.ว. เครื่องกลไม่ ได้

หลักสูตรอุตสำหกรรมศำสตรบัณฑิต (อส.บ.) จะ เป็นหลักสูตรในคณะเทคโนโลยีอุตสำหกรรม ส่วน ใหญ่เป็นหลักสูตรทำงเลือกส�ำหรับผู้ที่จบ ปวส. แล้ว ต้องกำรเรียนต่อ ป.ตรี แต่ก็มีบำงแห่งเปิดรับเด็ก ม.6 หรือเทียบเท่ำด้วย หลักสูตรนี้ขอใบ ก.ว. เครื่องกลไม่ ได้

Station Station Station Station Station

06 07 08 09 10

วิศวกรเครื่องกล

Station

หลักสูตรไหนเหมาะกับใคร อย่างที่พี่ ได้บอกไปแล้วว่า คนที่เหมาะจะเป็นวิศวกรเครื่องกล ได้นั้น จะต้องมีคุณสมบัติเบื้องต้นแบบไหนบ้าง คราวนี้มาดูคุณสมบัติ ด้านการศึกษากันบ้างนะครับ โดยพีข่ อแนะน�ำคุณสมบัตคิ รบทัง้ ตระกูล เครื่องกลไปเลย หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (วศ.บ.) สาขาวิชาวิศกรรมเครื่องกล เป็นหลักสูตรสร้างวิศวกรเครื่องกลสายตรงครับ หากเรียนใน หลักสูตรที่ผ่านการรับรองจากสภาวิศวกร ก็สามารถขอใบ ก.ว. ได้ หลักสูตรนี้จะสังกัดคณะวิศวกรรมศาสตร์ เหมาะกับใคร : อยากท�ำงานเป็นวิศวกรเครื่องกล ซึ่งหากน้องๆ ขยันหาข้อมูลเกี่ยวกับรายละเอียดของหลักสูตรแล้วจะพบว่า แต่ละแห่ง จะมีจุดแข็งหรือจุดเน้นไม่เหมือนกันครับ บางแห่งจะไม่ ได้ระบุที่ชื่อ หลักสูตรตรงๆ แต่มี ให้เรียนในรายวิชา บางแห่งก็ระบุชัดเลยว่า เป็น วิศวกรรมเครื่องกลที่มีแขนงวิชาความเชี่ยวชาญอะไร เช่น เครื่องกล ยานยนต์ เครื่องกลการผลิต เครื่องกลกระบวนการ เครื่องกลพลังงาน เครื่องกลระบบควบคุมอัตโนมัติ การออกแบบเครื่องจักรกล เป็นต้น เรื่องนี้ส�ำคัญมากนะครับ ต้องเอาใจใส่ ให้มาก เพราะมันคืออาชีพใน อนาคตของเราเอง คุณสมบัตขิ องผูเ้ ข้าศึกษา : เปิดสอน 2 หลักสูตร ได้แก่ หลักสูตร เทียบโอน 2-3 ปี ส�ำหรับ ปวส. สายช่างอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง และ หลักสูตรปกติ 4 ปี รับคนที่จบ ปวช. สายช่างอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง หรือจบ ม.6 สายวิทย์ วิศวกรเครื่องกล

Rest Point

B การรับรองหลักสูตรดีอย่างไร! น้องๆ เคยสงสัยมั๊ยครับว่า หลักสูตรที่น้องๆ จะเรียนเนี่ยใคร เป็นคนคิดค้นขึ้นมาให้เราได้เรียน ซึ่งพวกเราไม่ค่อยใส่ ใจกันสักเท่าไหร่ เพราะเราเชือ่ มัน่ ในมหาวิทยาลัยใช่มยั๊ หล่ะครับ ว่าจะสามารถตอบสนอง ความต้องการของเราได้ ส�ำหรับในยุคปัจจุบันแล้ว หลักสูตรจะมีความหลากหลายมากๆ ถ้าหากใครได้มี โอกาสติดตามข่าวสารเมื่อไม่นานมานี่เองเกี่ยวกับ หลักสูตรที่มีการเรียนการสอนในมหาวิทยาลัย แต่ ไม่ ใช่หลักสูตรของ วิศวกรรมเครือ่ งกลหรอกนะครับ เป็นของวิชาชีพอืน่ เหตุการณ์ทเี่ กิดขึน้ ก็คอื นักศึกษาทีจ่ ะจบออกไปท�ำงานแล้วจะไปสอบขอใบประกอบวิชาชีพ เหมือนกับขอใบ ก.ว. ของวิศวะนีแ่ หละครับ แต่ตอนที่ ไปสอบสภาวิชาชีพ กลับบอกว่า หลักสูตรที่หนูเรียนมาไม่ ได้รับการรับรองนะจ๊ะ สอบไม่ ได้ เสียใจด้วย น้องๆ เหล่านั้นก็คงหน้าเสียอยู่หลายวันแหละครับ ว่าเกิด อะไรขึน้ อุตส่าห์รำ�่ เรียนมาแทบตาย แต่ผลสุดท้ายต้องตกงาน กลายเป็น ประเด็นใหญ่ โตในสังคมเลยนะครับ เหตุการณ์แบบนี้มันเกิดขึ้นได้ยังไง ซึ่งพี่ก็อยากให้น้องๆ ได้พิจารณาให้ลึกลงไปครับ นอกจากจะพิจารณา เลือกหลักสูตรที่เป็น วศ.บ. แล้ว ต้องรู้ด้วยครับ ว่าหลักสูตรที่จะเรียน นัน้ มันไม่ ใช่หลักสูตรเถือ่ น ดังนัน้ พีจ่ ะได้นำ� ข้อมูลมาให้นอ้ งๆ ได้ First Screen หลักสูตรทีเ่ ราจะเรียนมาฝากกันครับ เราจะได้ ไม่หน้าเสียเมือ่ จบออกไป แล้วมี ใครคนนึงมาบอกว่าเราเถื่อน! 96

Born to be

สภาคณบดี

คณะวิศวกรรม ศาสตร ฯ

สกอ./ มหาวิทยาลัย

สมาคม วิชาชีพ

สภาวิชาชีพ (สภาวิศวกร)

หลักสูตร

ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับหลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกล จากรูปจะเห็นว่า หลักสูตรที่จะท�ำการเรียนการสอนนั้นจะต้อง ผ่านการจัดท�ำ หรือผ่านการเห็นชอบจากภาคส่วนต่างๆ 4 ส่วนหลัก คือสภาคณบดีคณะวิศวกรรมศาสตร์ฯ ซึ่งจะสร้างมาตรฐานการเรียน การสอนในสาขาต่างๆ ของคณะวิศวกรรมศาสตร์ จะให้ข้อมูลในมุม มองของอาจารย์ผู้สอนกับส�ำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) แล้ว สกอ. ในฐานะที่ก�ำกับดูแลมหาวิทยาลัยให้จัดการเรียน การสอนอย่างมีคุณภาพ ก็จะสร้างมาตรฐานของหลักสูตรขึ้นมาเรียก สั้นๆ ว่า มคอ. เพื่อให้มหาวิทยาลัยจัดท�ำหลักสูตรตาม มคอ. ในส่วน ของสมาคมวิชาชีพซึง่ จะช่วยสร้างมาตรฐานการท�ำงานในวิชาชีพนัน่ เอง ครับ อย่างวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) ซึง่ เป็นหนึง่ ในสมาคมวิชาชีพทางด้านวิศวกรรมได้จดั ท�ำมาตรฐาน คูม่ อื และต�ำราที่เกี่ยวกับวิศวกรรมศาสตร์ ในสาขาต่างๆ เพื่อเป็นรากฐาน ให้กับวิศวกรในการประกอบวิชาชีพและส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจ วิศวกรเครื่องกล

วิศวกรรมเครื่องกลเป็นศำสตร์สำกล ซึ่งหมำยควำมว่ำทั่วโลกจะ เรียนเหมือนๆ กัน แต่ส�ำหรับที่ผ่ำนมำพี่ ได้พูดถึงเฉพำะในเมืองไทย เรำครับ ว่ำวิศวกรรมเครื่องกลจะต้องมีควำมเป็นมำตรฐำนเดียวกัน ทั้งองค์ควำมรู้พื้นฐำนและองค์ควำมรู้เฉพำะทำงนั่นเอง ทั้งนี้ ใน อนำคตสภำวิศวกรจะมีกำรพัฒนำหลักสูตรวิศวกรรมศำสตร์ทุกสำขำให้ เทียบเคียงกับต่ำงชำติ เรำจะโกอินเตอร์กันแล้วครับ ส�ำหรับมำตรฐำน ของวิศวกรรมเครื่องกล พี่สรุปไว้ ในรูปแล้วครับ มาตรฐานของ วิศวกรรมเครื่องกล

วิทยาศาสตร และคณิตศาสตร

มาตรฐาน องค ความรู พ�้นฐานทั�ง 8 ส วน Strawberry Cheesecakes ทั�ง 3 ชิ�น

PASS!

มาตรฐานของวิศวกรรมเครื่องกลในเชิงหลักการ “มาตรฐานของวิศวกรรมเครือ่ งกล ในเชิงหลักการแล้วจะประกอบไปด้วย 3 ส่วน ก็คือ องคความรู้ทางวิทยาศาสตรและคณิตศาสตร องคความรู้ พืน้ ฐานทางวิศวกรรม และองคความรูเ้ ฉพาะของเครือ่ งกล ซึง่ ทัง้ 3 ส่วนนี้ จะต้องน�าไปก�าหนดเป็นหลักสูตรให้น้องๆ ได้เรียนนั่นเอง”

108

Born to be

วัดความเป น

ในตัวคุณ

วิศวกรเครื่องกล 109

Station

ดูให้รู้…หลักสูตรวิศวกรรมเครื่องกล

เมื่อตรวจสอบแล้วพบว่าหลักสูตรที่จะเรียนนั้น ผ่านการรับรอง เป็นที่เรียบร้อย ด่านต่อไปน้องๆ ต้องมาพิจารณาที่ โครงสร้างของ หลักสูตรครับว่า มีอะไรบ้าง ดีหรือไม่ ซึ่งจากแบบ มคอ.1 มาตรฐาน คุณวุฒิระดับปริญญาตรีสาขาวิศวกรรมศาสตร์ พ.ศ. 2553 ได้ก�ำหนด ไว้วา ่ หลักสูตรวิศวกรรมศาสตร์จะประกอบไปด้วย 3 หมวดวิชาครับ คือ หมวดวิชาศึกษาทัว่ ไป หมวดวิชาเฉพาะ และหมวดวิชาเลือกเสรี ซึง่ แต่ละ หมวดวิชามีลักษณะที่ส�ำคัญคร่าวๆ ดังนี้ครับ หมวดวิชาศึกษาทั่วไป (General Education) หมายถึง วิชาที่ มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีความรอบรู้อย่างกว้างขวาง มี โลกทัศน์ที่กว้างไกล มีความเข้าใจธรรมชาติ ตนเอง ผู้อื่น และสังคม เป็นผู้ ใฝ่รู้ สามารถคิด อย่างมีเหตุผล สามารถใช้ภาษาในการติดต่อสื่อสารความหมายได้ดี มี คุณธรรม ตระหนักในคุณค่าของศิลปะและวัฒนธรรมทั้งของไทยและ ของประชาคมนานาชาติ สามารถน�ำความรู้ ไปใช้ ในการด�ำเนินชีวติ และ ด�ำรงตนอยู่ ในสังคมได้เป็นอย่างดี 110

Born to be

112

Born to be

เกณฑ์กระทรวง เกณฑ์ มคอ.1 ศึกษาธิการ พ.ศ.2553 รายการ พ.ศ.2548 (หน่วยกิต) (หน่วยกิต) 1. หมวดวิชำศึกษำทั่วไปไม่น้อยกว่ำ 30 30 วิชำบังคับไม่นับหน่วยกิต 2. หมวดวิชำเฉพำะไม่น้อยกว่ำ 84 84 2.1 วิชำพื้นฐำนทำงคณิตศำสตร์และวิทยำศำสตร์ 2.2 วิชำพื้นฐำนทำงวิศวกรรม 2.3 วิชำเฉพำะด้ำน 2.3.1 วิชำบังคับ วิชำบังคับทำงวิศวกรรม*** วิชำบังคับทำงภำษำ 2.3.2 วิชำเลือกทำงวิศวกรรม***ไม่น้อยกว่ำ 3. หมวดวิชำเลือกเสรี ไม่น้อยกว่ำ 6 6 4. วิชำบังคับไม่นับหน่วยกิต***** จ�านวนหน่วยกิตรวมตลอดหลักสูตรไม่น้อยกว่า 120 120

ตัวอย่าง ระเบียบ สภาวิศวกร โครงสร้าง พ.ศ.2554 หลักสูตร (หน่วยกิต) (หน่วยกิต) 30 1 102**** 114 ≥18* 21 ≥24** 30 63 54 51 3 9 6 6 150

Station

ปี 2 เทอม 2 เรียนอะไรบ้าง ในปี 2 เทอม 2 นี้ วิชาที่น้องจะได้เรียนก็เหมือนกับเทอม 1 ครับ คือเรียนวิชาพื้นฐานของเครื่องกลและวิชาพื้นฐานของภาคอื่นๆ โดย เฉพาะของอุตสาหการ ส�ำหรับวิชาต่างๆ ที่น้องจะได้เรียนในเทอมนี้ บางวิชาก็ต่อเนื่องมาจากเทอม 1 ตามแผนการศึกษาในตารางครับ แผนการศึกษาส�ำหรับสาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกล ชัน้ ปีที่ 2 (Second Year) ภาคการศึกษาปลาย (Second Semester) ชื่อวิชา หน่วยกิต หมวดวิชาเฉพาะ การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ 3(2-3-4) (Computer Programming) สถิติวิศวกรรม (Engineering Statistics) 3(3-0-6) พลศาสตร์วิศวกรรม (Engineering Dynamics) 3(3-0-6) การเขียนแบบวิศวกรรมเครื่องกล 2(1-2-3) (Mechanical Engineering Drawing) วัสดุวิศวกรรม (Engineering Materials) 3(3-0-6) หมวดวิชาศึกษาทั่วไป ภาษาอังกฤษพื้นฐาน 2 (Foundation English II) 3(3-0-6) วิชาเลือกในกลุ่มวิชาภาษาไทยไม่น้อยกว่า 2 หน่วยกิต รวม (Total) 19 หน่วยกิต

วิศวกรเครื่องกล 147

08 ME.Eng.Station

สอบใบประกอบวิชาชีพ และเส้นทางการท�างาน

ใน Station นี ้ พีจ่ ะพูดถึงเส้นทำงทีจ่ ะน�ำน้องๆ ไปสูอ่ นำคตกำร ท�ำงำน ซึ่งเป็นเป้ำหมำยที่เรำได้ตั้งเอำไว้ครับ หลำยคนมุ่งมั่นที่จะเป็น วิศวกรผูย้ งิ่ ใหญ่ วิศวกรผูส้ ร้ำงสรรค์ประโยชน์แก่ตนและส่วนรวม หลำย ต่อหลำยเป้ำหมำยครับในกำรท�ำงำน ซึ่งพี่เชื่อว่ำเกิน 90% ส�ำหรับคน ทีเ่ รียนจบวิศวกรรมเครือ่ งกลมำจะตัดสินใจท�ำงำนเป็นวิศวกรเครือ่ งกล มืออำชีพกัน อย่ำงในกรณีของพี่เองและเพื่อนๆ ที่จบด้วยกันมำ น้อง เชื่อหรือไม่ว่ำ เรำได้งำนท�ำเกือบ 100% ส่วนใหญ่ท�ำงำนในโรงงำน อุตสำหกรรม บำงคนก็ท�ำงำนรับเหมำ ก็แล้วแต่ว่ำเรำชอบงำนแบบ ไหนครับ สำมำรถเลือกท�ำได้ค่อนข้ำงหลำกหลำย ดังนั้นน้องๆ จึงควร ท�ำควำมรูจ้ กั กับเส้นทำงกำรท�ำงำนของวิศวกรเครือ่ งกลกันก่อนนะครับ

วิศวกรเครื่องกล 201

จะต้องมี ใบ ก.ว. ครับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งงานวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม ซึ่งทางบริษัทจะก�ำหนดไว้ ในคุณสมบัติของผู้สมัครเลยว่าต้องมี ใบ ก.ว. งานราชการและงานรัฐวิสาหกิจจะต้องมี ใบ ก.ว. ประกอบในการท�ำงาน ด้วย อีกอย่างหนึง่ การมี ใบ ก.ว. จะช่วยเตือนสติให้กบั เราและช่วยให้เรา วางตัวในการท�ำงานได้อย่างเหมาะสมครับ รวมทั้งการมี ใบ ก.ว. จะ เป็นเครือ่ งหมายแห่งความภาคภูมิใจในวิชาชีพอีกด้วย ซึง่ ประโยชน์ของ ใบ ก.ว. ที่เกี่ยวข้องกับการท�ำงาน สามารถกล่าวโดยสรุปดังแสดงใน รูปครับ

ประโยชน ของใบ ก.ว.

คนที่ทำงานวิชาชีพ วิศวกรรมควบคุม

คนที่ทำงาน ติดต อกับทางราชการ คนที่ทำงาน ราชการ/รัฐวิสาหกิจ

ประโยชน์ของใบ ก.ว. ที่เกี่ยวข้องกับการท�ำงาน

220

Born to be

Station

จากลักษณะงานทั้ง 2 ส่วนหลัก จะมีความต่อเนื่องกันตั้งแต่ต้น จนจบ และมีความคล้ายคลึงกันระหว่างงานวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมกับ งานวิศวกรรมอื่นๆ ที่ ไม่ ได้ควบคุมดังรูปครับ

วางโครงการ (วางแผน)

01 คำนวณ/ ออกแบบ

05 อำนวยการใช (ซ อมบำรุง/บริการ)

พ�จารณาตรวจสอบ

ควบคุม การสร าง/ ผลิต/ติดตั�ง

(ทดสอบ/ควบคุมคุณภาพ)

ลักษณะงานวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม ประยุกต์ร่วมกับงานวิศวกรรมที่ ไม่ควบคุม

วิศวกรเครื่องกล 223

Station

งานรัฐวิสาหกิจ มีรัฐวิสำหกิจที่เปิดรับวิศวกรเครื่องกล เช่น วิศวกรของกำรไฟฟ้ำ (ฝ่ำยผลิต นครหลวง ภูมิภำค) กำรประปำ (นครหลวง ภูมิภำค) เป็นต้น ผู้สมัครก็ต้องจบ วศ.บ. เครื่องกล และ ต้องมี ใบ ก.ว. ครับ จึงจะสมัครได้ เช่นเดียวกับงำนรำชกำร จากขอบเขตงานของวิศวกรเครือ่ งกลซึง่ ตอนแรกทีน่ อ้ งๆ ได้ทราบ มาแล้วนะครับว่ามันกว้างมาก แต่พี่ก็พยายามรวบรวมข้อมูลสถานที่ ท�างานที่ ใกล้ตวั เราซึง่ ได้รบั ความนิยมมากๆ มาไว้แล้วครับ หวังว่าน้องๆ คงจะน�าข้อมูลนี้ ไปประยุกต์ ใช้ ให้เกิดประโยชน์ต่อไปได้ ในอนาคต ตัวอย่างงานของวิศวกรเครื่องกล ในหัวข้อทีผ่ ำ่ นๆ มำ น้องๆ คงพอจะทรำบแล้วนะครับว่ำ ลักษณะ งำน สถำนทีท่ ำ� งำนของวิศวกรเครือ่ งกลมีที่ไหนกันบ้ำง ส�ำหรับในส่วนนี้ พี่จะได้น�ำเอำตัวอย่ำงใบประกำศรับสมัครงำนมำให้น้องๆ ได้ดูกันนะ ครับว่ำต�ำแหน่งงำนนั้นผู้สมัครควรมีคุณสมบัติอะไรบ้ำง และลักษณะ งำนทีน่ อ้ งๆ จะสมัครนัน้ ต้องรับผิดชอบอะไรบ้ำง ซึง่ ลักษณะงำนพีก่ ็ ได้ อ้ำงอิงมำจำกงำนที่เป็นวิชำชีพวิศวกรรมควบคุมของเครื่องกลมำเป็น ตัวอย่ำงครับ

วิศวกรเครื่องกล 231

Station

อาชีพหลังจบ ป.โท วิศวกรรมเครื่องกล

ก็เหมือนกับตอนจบ ป.ตรี นั่นแหละครับ เพียงแต่ต�ำแหน่งงาน สูงขึ้น งานซับซ้อนขึ้น ความรับผิดชอบมากขึ้น และอาจเลื่อนขั้นเป็น ระดับผู้จัดการ จากที่เคยเป็นลูกน้องก็กลายเป็นหัวหน้า และแน่นอนว่า ฐานเงินเดือนขยับเพดานไปอีกขัน้ หรือจะรับงานเป็นทีป่ รึกษาโครงการ ก็ ได้ นอกจากนี้ยังเลือกเป็นนักวิชาการหรือนักวิจัยในสาขาวิศวกรรม เครือ่ งกลก็ ได้ และวุฒิ ป.โท ยังเปิดทางให้เราเป็นครูชา่ ง สอนในสถาบัน การศึกษาหรือวิทยาลัยเทคนิคก็ ได้ แต่ถา้ ใครเบื่อการเป็นลูกน้อง ก็ ไป ประกอบอาชีพอิสระ สวมหมวกเป็นเจ้าของกิจการงานที่เกี่ยวกับ วิศวกรรมเครื่องกล เป็นต้น ทีนี้การเรียนในระดับ ป.โท ก็มี ให้เลือกอีกว่า จะเรียนแบบเต็ม เวลา (วัน-เวลาราชการปกติ) หรือเรียนไปด้วยท�ำงานไปด้วย โดยการ ลงเรียนในภาคพิเศษ (วัน-เวลานอกเวลาราชการ) ก็ย่อมได้ครับ เรื่องนี้ มันแล้วแต่ความสะดวกของแต่ละคนเลย คือถ้าเรียนเต็มเวลาก็จบเร็ว ครับ แต่ถ้าเรียนแบบภาคพิเศษก็คงจบช้ากว่า ถ้าไม่ ได้จบเครือ่ งกล สามารถมาเรียนต่อเครือ่ งกลได้ ไหม คุณสมบัติของผู้สมัครมักจะเปิดรับผู้ส�ำเร็จการศึกษา ป.ตรี และ ป.โท แล้ว หรือก�ำลังศึกษาอยู่ ในเทอมสุดท้ายของหลักสูตรปริญญา วิศวกรรมศาสตรบัณฑิตหรือเทียบเท่า ในสาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกล หรือสาขาวิชาอื่นที่เกี่ยวข้อง เช่น วิศวกรรมการบิน วิศวกรรมยานยนต์ วิศวกรรมต่อเรือและเครือ่ งกลเรือ วิศวกรรมเมคคาทรอนิกส์ วิศวกรรม พลังงาน วิศวกรรมการผลิต วิศวกรรมอุตสาหการ วิศวกรรมจักรกลเกษตร วิศวกรเครื่องกล 245

Station

เป็นต้น นอกจากนีย้ งั เปิดรับคนทีจ่ บ ป.ตรี คณะครุศาสตร์อตุ สาหกรรม สาขาวิชาครุศาสตร์เครื่องกล และคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องอีกด้วย แต่ผู้สมัครที่ ไม่ ได้ส�ำเร็จการศึกษาใน หลักสูตร วศ.บ. สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกลมาโดยตรง จะต้องเรียน วิชาปรับพืน้ ฐานเพิม่ เติมก่อนครับ โดยหลักสูตรส่วนใหญ่จะแบ่งออกเป็น 3 แผนการเรียนด้วยกันครับ คือ 1. หลักสูตรแผน ก แบบ ก1 ท�ำเฉพาะวิทยานิพนธ์อย่างเดียว (จ�ำนวนหน่วยกิตรวมตลอดหลักสูตรไม่น้อยกว่า 36 หน่วยกิต) เปิด ส�ำหรับคนที่จบ ป.ตรี หลักสูตร วศ.บ. สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกล โดยมีคะแนนเฉลี่ยสะสมไม่ต�่ำกว่า 3.00 (เกรดแต่ละที่อาจไม่เท่ากัน) 2. หลักสูตรแผน ก แบบ ก2 ท�ำวิทยานิพนธ์และเรียนรายวิชา (วิทยานิพนธ์ 18 หน่วยกิต เรียนรายวิชา 18 หน่วยกิต รวม 36 หน่วยกิต) หลักสูตรนี้ค่อนข้าง open ครับ เช่น รับคนที่จบ ป.ตรี สาขา วิศวกรรมศาสตร์ โดยมีคะแนนเฉลีย่ สะสม 2.50 ขึน้ ไป หรือ ผูจ้ บ วศ.บ. คะแนนเฉลี่ยสะสมต�่ำกว่า 2.50 เช่นกัน บวกประสบการณ์การท�ำงาน ด้านวิศวกรรมศาสตร์ และผู้จบ ป.ตรี ที่มีพื้นฐานร่วมหรือใกล้เคียงกับ วิศวกรรมศาสตร์ เช่น วท.บ. คะแนนเฉลีย่ สะสมไม่ตำ�่ กว่า 2.75 เป็นต้น 3. ส่วนแผน ข เป็นแผนการศึกษาที่เน้นการศึกษางานรายวิชา โดยไม่ต้องท�ำวิทยานิพนธ์ แต่ต้องมีการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง

246

Born to be

Station

น้องที่จบปริญญาตรี ทล.บ., อส.บ., วท.บ. และ ค.อ.บ ฟิลด์ เครื่องกลก็สามารถเรียนต่อ วศ.ม. (วิศวกรรมเครื่องกล) ได้ครับ แต่มี เงื่อนไขส�ำหรับผู้สมัครที่ ไม่ ได้จบ วศ.บ. สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกล ด้วยว่า อาจต้องเรียนวิชาปรับพื้นฐานเพิ่มเติมโดยไม่นับหน่วยกิต

จบเครื่องกล แต่อยากต่อ วศ.ม. สาขาอื่นจะได้ ไหม?

ได้ครับ เราสามารถเลือกเรียนต่อ ป.โท วิศวกรรมศาสตรมหา บัณฑิต ในสาขาวิชาต่างๆ ได้ เช่น วิศวกรรมอุตสาหการ วิศวกรรมการผลิต วิศวกรรมพลังงาน วิศวกรรมเมคคาทรอนิกส์ เป็นต้น นอกจากนีเ้ รายัง สามารถเรียนต่อ ป.โท ในสาขาวิชาอืน่ ๆ นอกเหนือจากวิศวกรรมศาสตร์ ได้ เช่น บริหารธุรกิจ วิทยาศาสตร์ เป็นต้น

การสอบคัดเลือกผู้เข้าศึกษาในระดับ ป.โท

1. ผู้เข้าศึกษาต้องผ่านการสอบ สอบสัมภาษณ์ และ/หรือ สอบ ข้อเขียน 2. ผู้เข้าศึกษาต้องส่งผลทดสอบภาษาอังกฤษ เช่น TU-GET, TOEFL หรือ IELTS (ผลสอบต้องไม่เกิน 2 ปี นับถึงวันสมัคร) หรือเป็นข้อสอบของทางสถาบันเอง

จบ ป.ตรี ต่อ ป.เอก เลยมีด้วยหรือ บางที่รับ ป.ตรี แล้วสมัครเรียนต่อ ป.เอก ได้เลย โดยไม่ต้องมี ประสบการณ์การท�ำงานในฟิลด์เครือ่ งกล แต่ตอ้ งจบด้วยดีกรีเกียรตินยิ ม

วิศวกรเครื่องกล 247

Station

เรียนต่อหลักสูตรปริญญาเอก หลักสูตร ป.เอก แบบ ปร.ด. กับ วศ.ด. ต่างกันอย่างไร ส�ำหรับหลักสูตรปริญญาเอกจะมี 2 หลักสูตรครับ คือ หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกล Doctor of Engineering Program in Mechanical Engineering เรียกย่อๆ ว่า วศ.ด. (วิศวกรรมเครื่องกล) D.Eng. (Mechanical Engineering) หลักสูตรนี้จะเป็นปริญญาเอกทางวิชาชีพครับ อีกหลักสูตรนึงก็คือ หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกล Doctor of Philosophy Program in Mechanical Engineering มีชื่อย่อว่า ปร.ด. (วิศวกรรมเครื่องกล) Ph.D. (Mechanical Engineering) หลักสูตรนี้จะเป็นปริญญาเอกทางวิชาการซึ่งเน้นงานวิจัยครับ

การเรียนในระดับ ป.เอก เป็นอย่างไร

หลักสูตรค่อนข้างเปิดกว้างครับ โดยรับผูท้ จี่ บการศึกษาวิศวกรรม ศาสตรมหาบัณฑิต (วศ.ม.) หรือแม้แต่วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.) หรือสาขาวิชาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยทั่วไปแล้วหลักสูตรปริญญาเอกจะมี 2 แบบหลัก ที่สามารถสร้างทางเลือกได้ 3-4 หลักสูตร ดังนี้

248

Born to be

Station

1. หลักสูตรแผน 1 ท�ำวิทยานิพนธ์อย่างเดียว จะต้องท�ำ วิทยานิพนธ์ ไม่น้อยกว่า 48 หน่วยกิต ผู้ส�ำเร็จการศึกษาหลักสูตร วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมเครือ่ งกลหรือเทียบเท่า และมีคะแนนเฉลีย่ สะสมไม่นอ้ ยกว่า 3.50 (เกรดแต่ละแห่งอาจไม่เท่ากัน) 2. หลักสูตรแผน 2 ท�ำวิทยานิพนธ์และเรียนรายวิชา แผน 2.1 วิทยานิพนธ์ 36 หน่วยกิต เรียนรายวิชา 18 หน่วยกิต รวม 54 หน่วยกิต ส�ำหรับผูส้ ำ� เร็จการศึกษาหลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกลหรือเทียบเท่า โดยมีคะแนนเฉลี่ยสะสม ไม่ต�่ำกว่า 3.50 แผน 2.2 วิทยานิพนธ์ 48 หน่วยกิต เรียนรายวิชา 31 หน่วยกิต รวม 79 หน่วยกิต ส�ำหรับผูส้ ำ� เร็จการศึกษาหลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกลหรือเทียบเท่า โดยมีคะแนนเฉลี่ยสะสม ต�่ำกว่า 3.50 แต่ ไม่ต�่ำกว่า 3.25 และต้องมีผลงานอื่นๆ เช่น งานวิจัย หรืองานวิชาการอื่นๆ ซึ่งเป็นผลงานที่ตีพิมพ์ ในวารสารวิชาการ นี่เป็นเพียงตัวอย่างที่หยิบยกมาให้ดูนะครับ จ�ำนวนหน่วยกิต ที่เรียน สัดส่วนหน่วยกิตระหว่างการท�ำวิทยานิพนธ์และเรียนรายวิชา ของหลักสูตรของแต่ละแห่งจะแตกต่างกันครับ การเรียนในระดับ ป.เอก จะเรียนกัน 3-4 ปี โดย 3 ปี ส�ำหรับแบบที่ 1 และ 2.1 กับ 4 ปี ส�ำหรับแบบที่ 2.2

วิศวกรเครื่องกล 249

Station

อีกตัวอย่างนึง เปิด 2 แผน 4 หลักสูตร ได้แก่ หลักสูตรแผน 1.1 ท�ำวิทยานิพนธ์ ส�ำหรับผู้ส�ำเร็จการศึกษา ระดับปริญญาโท จ�ำนวนหน่วยกิตรวมตลอดหลักสูตร เรียน 48 หน่วยกิต หลักสูตรแผน 1.2 ท�ำวิทยานิพนธ์ ส�ำหรับผู้ส�ำเร็จการศึกษา ระดับปริญญาตรี จ�ำนวนหน่วยกิตรวมตลอดหลักสูตร 72 หน่วยกิต หลักสูตรแผน 2.1 ท�ำวิทยานิพนธ์และเรียนรายวิชา ส�ำหรับ ผูส้ ำ� เร็จการศึกษาระดับปริญญาโท จ�ำนวนหน่วยกิตรวมตลอดหลักสูตร ไม่น้อยกว่า 48 หน่วยกิต หลักสูตรแผน 2.2 ท�ำวิทยานิพนธ์และเรียนรายวิชา ส�ำหรับ ผูส้ ำ� เร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี จ�ำนวนหน่วยกิตรวมตลอดหลักสูตร 72 หน่วยกิต แนวทางเลือกมหาวิทยาลัยเพื่อเรียนต่อ ในการเลือกมหาวิทยาลัยส�ำหรับเรียนต่อก็คงขึ้นอยู่กับปัจจัย หลายๆ อย่างครับ เช่น เลือกมหาวิทยาลัยที่คุ้นเคยหรือจบ ป.ตรี มา (ถ้าเปิด) เลือกใกล้ที่ท�ำงานหรือใกล้บ้าน เลือกเพราะคุณสมบัติของ เราเข้าเงื่อนไข เลือกเพราะมีจุดเด่นในด้ านที่สนใจและน่าเชื่อถือ เด่นด้านงานวิจัยของคณาจารย์ เด่นเรื่องทุนวิจัยที่คณาจารย์ ได้รับ มีทุนหรือโครงการพิเศษสนับสนุน เด่นด้านชื่อเสียงของคณะในระดับ สากล เป็นต้น เพราะการเรียนในระดับบัณฑิตศึกษาก็มักจะมีงานวิจัย เข้ามาเกี่ยวข้องครับ ซึ่งในปัจจุบันประเทศไทยมีมหาวิทยาลัยวิจัยอยู่ 9 แห่งด้วยกัน คือ จุฬา ธรรมศาสตร์ เกษตร มหิดล บางมด เชียงใหม่ 250

Born to be

Station

ขอนแก่น สุรนารี และสงขลา แต่ที่พี่อยากจะแนะน�ำและเป็นความ ใฝ่ฝันส่วนหนึ่งของพี่เช่นกันก็คือที่ บางมด หรือ มจธ ครับ เพราะเป็น มหาวิทยาลัยทีม่ หี ลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษา ป.โท-ป.เอก ค่อนข้างเยอะ และหลากหลาย อีกเหตุผลนึงก็คอื สาขาวิศวกรรมเครือ่ งกลของบางมดก็ เคยได้รบั การประเมินให้เป็นวิศวกรรมเครือ่ งกลทีด่ ที สี่ ดุ ของประเทศไทย แห่งหนึ่งอีกด้วยครับ

เรียนต่อระดับบัณฑิตศึกษาสายอื่น

ส่วนนี้จะเป็นการเรียนต่อในระดับบัณฑิตศึกษาที่ฉีกแนวไปครับ คือไม่ ได้ตอ่ วิศวกรรมเครือ่ งกลหรือสายวิศวะแต่อย่างใด แต่จะศึกษาต่อ ในสาขาอืน่ ๆ เช่น บริหารธุรกิจ การตลาด การจัดการ การศึกษา ศิลปะ เป็นต้น ซึง่ บางคนอาจจะท�ำธุรกิจส่วนตัวก็เลยเรียนต่อสายบริหารธุรกิจ นัน่ เองครับ ยกตัวอย่างอาจารย์ของพีค่ นหนึง่ ตอนปริญญาตรีทา่ นเรียน วิศวกรรมโยธา หลังจากนั้นท่านก็เรียนต่อ ป.โท สาขาการพัฒนาสังคม แล้วมาท�ำงานเป็นอาจารย์สอนวิชาศึกษาทั่วไป ก็คือสอนวิชาสังคม นั่นเองครับ หรืออีกตัวอย่างหนึ่งก็คือหัวหน้างานของพี่เอง เค้าเรียน ครุศาสตร์อุตสาหกรรมตอน ป.ตรี แล้วไปต่อ ป.โท บริหารธุรกิจ แต่ก็ ยังท�ำงานบริษัทอยู่ น้องๆ จะเห็นว่าการเรียนต่อ ป.โท นั้นมีหลาย เหตุผล เราก็ต้องพิจารณาที่ความเหมาะสมประกอบด้วยครับ

วิศวกรเครื่องกล 251

10 ME.Eng.Station

Succeed

มำถึง Station ที่ 10 ซึ่งเป็น Station สุดท้ำยกันแล้วนะครับ น้องบำงคนอำจจะรู้เป้ำหมำยแล้วนะครับว่ำ เครื่องกลนั้นมันใช่หรือมั่ว ชัวร์หรือไม่สำ� หรับเรำ ใน Station สุดท้ำยนีพ้ กี่ ค็ งจะสรุปและเสนอเกร็ด เล็กๆ น้อยๆ เพื่อเป็นกำรปิดท้ำย โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งเรื่องทักษะพิเศษ สู่ควำมเป็นสุดยอดวิศวกรเครื่องกลนั่นเองครับ ตั้งแต่ก่อนเข้ำเรียนจน กระทั่งเรียนจบออกมำท�ำงำน

252

Born to be

Station

ตำมหำควำมฝ นของเรำ

ใช้วิจารณญาณในการคิดอย่างรอบด้าน ตลาดแรงงาน

ประสบการณ ของผู อื่น

ความฝ น ของเรา

อัตภาพของตนเอง และครอบครัว

ศักยภาพของตนเอง

กรอบความคิดอย่างมีวิจารณญาณแบบรอบด้าน ในการเลือกสาขาในมหาวิทยาลัย ตอนที่พี่จะสอบเข้ำมหำวิทยำลัยนั้นมีคณะในฝันเยอะมำกครับ อะไรเขำว่ำดี อะไรว่ำเงินเดือนเยอะ เรำก็อยำกเป็นเสียหมด อำจจะ ตำมเพือ่ นบ้ำง ตำมกระแสบ้ำง จนเรำลืมมองทีแ่ ก่นแท้ของตัวเรำเองไป พี่สอบโควตำครั้งแรกไม่ ได้เลือกวิศวะหรอกครับ แต่เลือกเภสัชศำสตร์ เพรำะไม่ชอบฟิสิกส์แต่ชอบเคมีมำกกว่ำ พอผลสอบออกมำก็ปรำกฏว่ำ ไม่ติด พี่ก็เลยเบนเข็มมำที่วิศวะ ซึ่งตอนแรกๆ ขอเป็นวิศวะเคมีละกัน วิศวกรเครื่องกล 253

ส�านักพิมพ์ บายยัวร์เซลฟ ผู ้ ผ ลิ ต หนั ง สื อ ด้ า นการศึ ก ษา เน้ น ความคิ ด สร้ า งสรรค์ มุ ม มองที่ แ ปลกใหม่ ในรู ป แบบ "อ่านง่าย ไม่น่าเบื่อ" เพื่อให้เป็นหนังสือส�าหรับ คนรุ่นใหม่

สายวิศวกรรมศาสตร

สายวิทยาศาสตรสุขภาพ

เริ่มนับหนึ่งเดี๋ยวนี้

สายบริหารธุรกิจ

อยากเปน