Proefjestijd

Wat kan je allemaal doen … met een citroen?

1Neem een muntstuk van 5 eurocent. Dit metaal bevat koper, vandaar de roestbruine kleur. 2 In de loop van de tijd wordt het muntstukje donkerder van kleur. Dit komt omdat het reageert met de zuurstof die in de lucht aanwezig is. 3 Hoe kan je die donkere aanslag verwijderen van je muntstuk?

Precies!

Snij een citroen open en duw het muntstuk in het vruchtvlees van de citroen. Wacht een uurtje en bekijk dan het resultaat.

Verklaring

Als koper blootgesteld is aan de lucht (zuurstof) dan oxideert het koper. Er vormt zich een donkerbruine vaste stof (koperoxide). Het zuur van de citroen verwijdert het laagje koperoxide waardoor het muntje weer gaat glanzen. Begrijp je nu waarom heel wat afwasproducten citroen bevatten?

Geheimschrift

1Wil je een geheime boodschap schrijven naar je vriend/vriendin? Haal dan een wattenstaafje, papier en een citroen. 2 Pers de citroen uit en vang het sap op in een glas. Dompel het wattenstaafje in het citroensap en schrijf hiermee je boodschap op het blad papier. Tip!

Voor je de citroen in tweeën snijdt en uitperst, rol je best de citroen enkele keren op een tafel terwijl je met je handpalm er goed op duwt.

Hierdoor breek je de holtes binnenin waardoor het sap gemakkelijker vrij komt. 3 Verzend je onzichtbare boodschap.

De ontvanger vraagt aan een volwassene om het blad papier kort te strijken met een warm strijkijzer… Verklaring

Het citroensap bevat ook suiker. Door de warmte gaat de suiker karamelliseren, dus bruin worden en verschijnt de boodschap.

Drijven of zinken?

1Voor dit proefje heb je een limoen, een citroen en een bakje water nodig. 2 Laat de citroen en de limoen voorzichtig vallen in het bakje water.

Noteer je waarneming! 3 Haal nu met een mesje de schil van de citroen en van de limoen en breng beide stukken fruit opnieuw in het water.

Noteer opnieuw je waarneming!

Verklaring

De limoen zonk naar de bodem van het bakje water. Dat komt omdat de massadichtheid van de limoen groter is dan van het water. De citroen met schil blijft drijven in water. Als je de schil verwijdert, zinkt de citroen. De schil bevat heel wat holle ruimtes die lucht bevatten waardoor de citroen met schil een lagere massadichtheid heeft.

Toveren met kleuren

1Voor dit proefje heb je het sap van rode kool, citroensap en drie glazen nodig. 2 Wil je goochelen met kleuren? Bereid je goocheltruc dan goed voor! Wil je indruk maken op je publiek, dan doe je onderstaande vooraf in een andere ruimte: – Spoel het eerste glas om met een weinig water. – Pers de citroen uit en spoel het tweede glas om met het sap. – Droog beide glazen niet schoon, maar plaats ze omgekeerd op een dienschaal. – In een derde glas giet je het rodekoolsap. 3 Ga met de dienschaal naar de plaats waar je toeschouwer(s) zit(ten).

Giet de helft van het rodekoolsap eerst in het glas dat omgespoeld werd met water. Giet de andere helft in het glas dat je hebt omgespoeld met citroensap. Verklaring

Rode kool is een indicator voor zuren. Het sap kleurt mooi rood met een zuur bvb. met citroenzuur. Tip 1: Je kan het proefje ook doen met azijn (in plaats van citroen). Tip 2: Je kan het proefje ook uitvoeren met detergent (in plaats van citroen). Dan krijg je nog een ander kleurtje!