Gazeta Sheperi

Page 1

“Mëmëdhe quhet toka, atje ku më ka rënë koka...” ANDON ZAKO ÇAJUPI

Shkurt “Edhe kur të më prisni kokën, në grykënSheperi time do të gjeni një A,një B 2007 dhe një C” ILIA DILO SHEPERI

Sheperi

Organ periodik kulturoro- historik. Botohet nën Kujdesin e Lidhjes së Krijuesve “Pegasi” Gjirokastër, numri 1(001),muaji shkurt 2007,

Editorial

Andon Zako Çajupi

Jemi nga Sheperi “

Ing. Kleanth Mandi, Kryeredaktor i gazetës Të parët tanë u përpoqën për vendlindjen dhe luftuan me përkushtim për progresin e saj. Shumë evenimente të rendësishme u shënuan në historinë e fshatit Sheper, të cilat janë të fiksuara jo vetëm në historinë e krahinës, të rrethit, por edhe në rang kombëtar. Sheperi është një emër i dëgjuar dhe krenimi për të është në çdo shpirt dhe zemër, jo vetëm të sheperiotëve, por edhe të gjithë zagoritëve. Sheperiotët nga vetë natyra janë njerëz të zgjuar, me temperament aktiv, të lidhur ngushtësisht njëri me tjetrin; njerëz që e thonë të vërtetën në sy, që dinë të përcjellin bukur traditën dhe zakonin, që thurin vargje të brishta, të zjarrta dhe ia marrin këngës, duke futur në të ngjyrimin sheperiot, të muhabetit në trapeza dhe te zotët në “kultivimin” e traditës, procesit social, të produktit shoqëror dhe prodhues. Sheperi është vendlindja ePoetit të madh Kombëtar Andon Zako Çajupit, ndaj krenimi ynë ngjit shkallë. Të gjithë kërkojnë të bëhen pak çajupianë. Qëllimi ynë në këtë rast është që këtij komuniteti të zjarrtë t’i “shpalosim” zërin e tij, t’i dëgjohet ky zë i mençur dhe inteligjent. Sot sheperiotët janë të shpërndarë anë e mbanë Shqipërisë, por “demografia” e tyre është dhe në vende të ndryshme të Botës si në: Greqi, Itali, SHBA, Kanada e tjerë, duke u futur me prestigj në këto komunitete emadje duke konkurruar bindshëm.. A nuk duhet që këta sheperiotë që banojnë në një shtrirje të madhe gjeografike sot të jenë të bashkuar, të informohen ç’ndodh në “vendin e mëmës” dhe ne vendet e tjera, ku ka grupime të rëndësishme të komunitetit sheperiot? Natyrisht që po. Këtë erealizon edhe gazeta qendrore “Zagoria”, por ndërmarrja ekëtij hapi është evidente. Ata kërkojnë të dinë për gjasitë, mbresat dhe rritjet, për përvijimet artistike, për librat e shkruar nga sheperiotët me talent dhe me emër që nga Andon Zako Çajupi, poeti ynë i madh Kombëtar, për të cilin krenimi ynë është i madh dhe i paimagjinueshëm, por e dhe figura tjera

të mëdha, të cilët janë krenimi i fshatit tonë Sheper si : Jorgji Çako, jurist (ministër i financave në Qeverinë e Ismail Qemalit si dhe këshilltar juridik i mbretit Zog, i cili e çmonte në mënyrë të veçantë duke u shprehur: “I ngjan një sënduku që sa herë ta kërkosh, gjen një thesar…”Mihal Kaso i shquar për një nivel të lartë në trajtesën juridike, pasi ka qenë jurist

dhe një deputet me emër të madh. Fshatarët e quanin “dhiqigori”(greqisht- avokat). Harito Çako, babai i Çajupit, një nga tregtarët më të mëdhenj të asaj kohe, i motivuar ligjërisht nga shteti grek me titullin “Pasha”. Me të ardhurat e tij ndërmori aksione në ndërtim rrugësh si rruga Sheper - Përmet, në të cilën kalonte karroca. Është nj ë nga pajtimtarët e parë në revistën e De Radës “Flamuri i Arbërit”, numri i parë i së cilës doli më 20. 07.1883).Aristidh Ruci, një atdhetar i shquar, njëri nga 40 nënshkruesit e dokumentit historik për shpalljen e pavarësisë kombëtare, më 1912, përkrah Ismail Qemalit. Dhaskal Sotiri, atdhetar dhe “Mësues i Merituar”. I njohur për veprimtarinë e tij të gjerë dhe intesive në shërbesë të Atdheut. I ekzekutuar në litar nga rregjimi i kohës në Durrës, pasi nuk e kthyen dot nga rruga e tij e nisur.Jani Levani, atdhetar, studiues dhe mësues i dalluar. Njeriu që mbante letërkëmbim me A. Z. Çajupin. Sokrat Nashi, atdhetar i Shoqërisë “Vatra”. Ndër vullnetarët e parë të ardhur nga Amerika për çlirimin e Shqipërisë në vitin 1920. Ai ka qenë përfaqësues i rinisë zagorite në varrimin e Avni Rustemit. Nasho Idrizi, anëtar i Shoqërisë “Vatra”, anëtar i Këshillit Krahinor të Zagorisë dhe për një kohë Kryetar i Këshillit Nacionalçlirimtar. Sofokli Çapi, atdhetar (Është shkruar për të në pjesë të veçantë “ Dritimi i një akti të Mitro Janaqi, emigranti i parë në Amerikë. I pari sheperiot vatran dhe ai që tërhoqi shumë zagoritë në Amerikë. Janaq Bulo, patriot. Anëtar i Shoqatës “Vatra”. Përshëndeti bashkë me S. Çapin qeverinë demokratike të F.S. Nolit, nëvitin 1924. Lipe Lesho, patriot. Dinte disa gjuhë të huaja. Në kohën e Zogut ka qenë përfaqësues i Shqipërisë në Rusi dhe Afganistan. Krahas rrjetit të madh te informimit, që sot është prezent dhe mjaft i sofistikuar, le te jetë dhe mjeti informatik, gazeta me emrin e fshatit, e cila do të hapë hapësirë për të komunikuar me njëri - tjetrin, për të lënë kujtesën njerëzore të shkruar me shkronja kapitale, produkt i këtij fshati. Kjo është një nismë e mirë, pasi do të na bashkoi më ngushtë, do të dimë të kujtojmë, të respektojmë dhe të festojmë së bashku; të qajmë hallet e përbashkëta, të dimë të kujdesemi për pronën tonë, të kujdesemi për zhvillimin infrastrukturor të fshatit dhe lidhjen e tij brenda përbrenda Zagorisë si dhe me Gjirokastrën nga Çajupi. Ne duhet të ngremë së toku zërin tonë për shfrytëzimin turistik të begatisë “ Çajup”, e lënë deri tani në harresë në planet e zhvillimit. Le t’i rikonstrukturojme objektet kulturore “amelikonë”, e cila të na

shërbejë si ambient festimi dhe për ndodhi të tjera; të riparojmë ambientet e shkollës 9 vjeçare që mban emrin e Poetit Kombëtar, të rregullojme rrugët dhe krojet e fshatit me te ardhurat që ka fshati si dhe investimet e njerezve tanë të fushës së biznesit si dhe kontributin vetiak, sipas mundesive të secilit, që kur është fjala per fshatin bëjnë çudira. Le te kujdesemi për gjithçka që kemi pronë deri te vreshtat, pjergullat dhe të ripërtëritim traditën e pemëve frutore. Familjet që ndodhen në fshat le ta ndiejnë veten më mirë me praninë tonë sezonale dhe me interesimin tonë të gjithanshëm dhe produktet e tyre bujqësore dhe blegtorale le të jenë të pranishme në tregun e qytetit, sidomos të Gjirokastrës. Inisiativat konkrete të ndërmarra për rikonstruktim të shtëpive, që ka shumë vjet që ka filluar në Sheper të impulsohet dhe të gjithë të kenë “dhomën” e tyre të pushimit sezonal. Kështu do t’i japim më frymëmarrje fshatit tonë dhe “nuk do te na djegë malli, pasi do të jemi gjithmonë më të pranishëm tek ai. Këshilli botues i gazetës Sheperi ju bën thirrje: “Bashkohuni në këto nisma të medha për Sheperin tonë të dashur! Mundësitë ekzistojnë. Le të bashkojmë energjitë tona”.

Me daljen e numrit të parë të gazetës sonë fillojmë një epokë të re të lidhësisë dhe të shërbesës ndaj vendlindjes.

Thirrje gjithë sheperiotëve Me 26 gusht 2007 të gjithë sheperiotët kudo që ndodhen, me rastin e takimit të përvitshëm të brezave do të të mblidhen për të festuar dhe për t’u takuar e çmallur njëri me tjetrin si dhe të miratojne PROGRAMIN E MADH TE ZHVILLIMIT TE Sheperit. Për Komisionin e Festes

Thoma Kuro, Stefan Bulo, Kleanth Mandi,Stavri Çapi,Vangjel Mallta

Mbetet më i madhi mjeshtër i penës për Zagorien, me një vend nderi në letërsinë kulmore të letërsisë kombëtare shqiptare. Çajupi mbetet origjinal në vargun e tij poetik. Origjinal dhe në pamfletin letraro - politik me humorin, ironinë dhe sarkazmën karakteristike të tij. Shkrimet e tij për alfabetin e gjuhës shqipe, Momerandumi drejtuar Fuqive të Mëdha, “Klubi i Selanikut”, “Edhe ne të krishterë jemi” e tjera, janë perla në llojin e tyre, aktuale dhe sot. Edhe si shqipërues, edhe si lëvrues i gjuhës shqipe, edhe për shkollën shqipe ai ka vendin e vet karakteristik, që buron sa nga talenti dhe mjeshtëria artistike që zotëroi, aq dhe nga patriotizmi dhe përkushtimi atdhetar i tij i shkëlqyer. Padyshim, kryevepra e këtij kollosi është “Baba Tomorri”, vepër kjo që e renditi Çajupin në radhën e poetëve më të mëdhenj të Rilindjes sonë Kombëtare. Po akoma më shumë merita tjetër e tij qëndron në faktin domethënës se Çajupi diti të dalë nga kuadri i Rilindjes sonë.

… Në radhët e figurave dhe të personaliteteve të shquara të gjuhësisë shqiptare një vend të nderuar dhe të veçantë ka merituar dhe Ilia Dilo Sheperi, i cili trajtohet në gjerësi të veprimtarisë së tij në artikullin e trajtuar në këtë libër nga Dr. Vasi Bici. Por megjithatë doja të këmbëngulja me disa të dhëna sintezë për të. Ai, për 30 vjet, punoi si mësues i gjuhës shqipe, si drejtor shkolle, si inspektor arsimi, si mësues i mësuesve. Fruti i të gjithë kësaj pune është vepra shkencore e tij “Gramatika dhe Sintaksa e gjuhës shqipe”. Është ky njëkohësisht teksti i parë në gjuhën shqipe për shkollat e mesme. Albanologu i njohur Norbert Jokli thotë se Ilia Dilo Sheperi me gramatikën e tij parashtron rrugën për përgatitjen e një gjuhe të përbashkët letrare, por dhe për vetë gjuhën shqipe jep fakte fonetike dhe morfologjike, deri më sot të paditura, si dhe sqarime të veçorive të sintaksës tepër interesante... Sidomos e vlefshme është pjesa që merret me sintaksën”. Gramatika e Ilia Dilo Sheperit dhe pse nga ai u shkrua si një tekst mësimor, pa dyshim kjo është dhe njëra nga veprat e shquara shkencore në fushën e gjuhës shqipe, së cilës i referohen edhe sot.

1


Sheperi Shkurt 2007

Ilustrim Autori Kristaq F. Shabani përmend një ngjarje të vërtetë të pjesëmarrjes së juristit Jorgji Çako në konkursin e Akademisë franceze për përpilimin e paketës ligjore të administrimit juridik të kolonive franceze në Afrikë, në përshtatje edhe me traditat zakonore të tyre. Veprën ia përcjell Akademisë me një letër, të cilën e përfundon pak a shumë kështu: “Të nderuar zotërinj!… Ju lutem, të më falni, në se konstatoni ndonjë gabim në frëngjishten “time”… S’kam jetuar asnjë ditë në Francë…”. Akademikët mbetën të çuditur me këtë njeri që në këto kushte e dinte aq mirë frëngjishten me termat juridike, letrare, sindaktike, ndoshta dhe më mirë se shumica e intelektualëve e profesionistëve të shquar francezë. Prandaj dhe meritoi çmimin e parë. Kësaj historie, të cilën z. Kristaq e njeh, besoj prej meje, nëpërmjet kujtimeve të babait tim që e kishte njohur të nderuarin Jorgji Çako personalisht dhe për të cilin më ka treguar disa ngjarje, i ka bërë një përpunim letrar dhe një kombinim historik, edhe me ligjin e turizmit të shtetit grek të hartuar nga juristi zagorit Perikli Shabani. Fragment nga shkrimi i Viktor Dervishit “Askush më parë nuk ka shkruar një vepër të tillë” Marrë nga libri “Perla, profil i biskuar”

“Besa- besë” e Andon Zako Çajupit e shkruar në frëngjisht e përkthyer në shqip “Historia e një familje” dhe “Mysafirët e Çajupit” të A. Z. Çajupit të përkthyera nga frëngjishtja të përmbledhura në titullin e përbashkët “Besa- besë” nga Petro Mandi

nga Apostol Pango

Sheperi

Fshat rrëzë Dhëmbelit, në mes të rrugës Gjirokastër – Poliçan - Përmet, në lartësinë 800 m. Më parë është vendosur në P të tij dhe përmendej me emrin Tërrovë. Është fshat i vjetër; dëshmohet për herë të parë me këtë emër në regjistrat osmane të vitit 1431 me 38 shtëpi dhe më 1583 me 173 shtëpi. Sipas statistikave të këtij të fundit, paguante 4550 akçe, taksë vjetore dhe përmendet si fshat derebend, që ruante me 200 burra rrugën Gjirokastër Gryka e Selckës – Përmet, ndërsa në një dokument osman (4. 11. 1758) caktoheshin kufijt e tij. Në gjysmën e dytë të shek. XVIII kishte 300 shtëpi dhe 3 hane për karvanet tregtare, që kalonin në rrugën Korçë – Përmet - Qafa e Dhëmbelit – Dropull - Sarandë. Më 1852, sipas historianit grek P. Araventinoi kishte 150 shtëpi dhe më 1898 – 1200 banorë. Sheperi ka pasur shkollë në gjuhën greke në vitin 1874; gjithashtu mjaft nxënës frekuentonin shkollën e Nivanit në vitet ’80 të shek. XIX. Ndërsa në vitin 1898 shkolla e Sheperit kishte 65 nxënës dhe 2 mësues. Për mbajtjen e saj fshatarët jepnin ndihmë 1350 grosh në vit. Në fillim të shekullit të kaluar u bënë përpjekje të shumta për shkollën shqipe. Më 1906 funksiononte një shkollë shëtitëse e fshehtë për mësimin e gjuhës amtare, ndërsa në vitin 1910 u krijua “Lidhja Ortodokse”. Në dekadat e para të shek. XX filloi emigrimi masiv; rreth 40 familje u vendosën kryesisht në Maqedoni dhe Greqi. Numri i popullsisë u pakësua nga 650 banorë në vitin 1913 në 529 më 1927 dhe 95 shtëpi më 1939. Shkolla e parë shqipe u çel me përpjekjet e Ilia

Dilo Sheperit më 1917 me 35 nxënës dhe dy mësues, një italian. Në vitin 1918 një bandë nga Navarica e Sarandës bëri masakër në Sheper. Pas vitit 1920 u vendos postkomanda e xhandarmërisë dhe komuna e Zagories. Gjatë viteve 20 -të shek. të kaluar mjaft sheperiotë janë përfshirë në lëvizjen patriotike e demokratike, sidomos në Luftën e Vlorës dhe në Revolucionin e qershorit, ku janë dalluar Sofokli Çapi, Janaq Bulo, Sokrat Nashi. Sheperi ka dhënë një ndihmë me vlerë gjatë Luftës ANAÇL. Ai ka qenë një nga fshatrat bazë të kësaj lufte për qarkun e Gjirokastrës. Atje u vendos shtabi i Zonës Operative Vlorë - Gjirokastër (tetor 1943), misioni anglez, teknika e partisë, Qarkori i saj, Këshilli Nac. i Qarkut, punëtoria partizane, depot e municioneve e të veshmbathjes të Qarkut të Gjirokastrës e tjera. Në Sheper u krijua njësiti guerril, çeta “Andon Zako”, batalioni “Naim Frashëri”, BrVIII, XIV S. Kanë marrë pjesë në këtë luftë 25 vetë, nga të cilët tre të rënë si dhe 18 viktima lufte. Kanë marrë pjesë në Këshillin NAÇ të fshatit: Nasho Idrizi, Vangjel Kaso, Nasho Papuli, Harito Nashi, Vasil Pite, Sokrat Nashi, Seve Ngjela. Janë internuar nga gjermanët: Aristidh Duli, Milo Rako, Sotir Koçiu dhe Theodhori Duli. Sheperi u dogj dy herë gjatë operacionit të janarit pjesërisht dhe atij të qershorit (13. 06.1944) tërësisht. Gjatë operacioneve u dogjën 78 shtëpi, 38 kasolle, u grabitën 250 krerë bagëti të imta, 20 pendë qe, 20 lopë e mushka e 70 zgjoj bletësh. Sheperi ka tradita

patriotike kulturore dhe arsimore, ku është shquar poeti Andon Zako Çajupi, Ilia Dilo Sheperi dhe janë dalluar mjaft të tjerë. Deri në vitin 1945 ka pasur rreth 20 vetë me arsim të lartë dhe rreth 200 në 50 vitet e fundit, si dhe mbi 200 oficerë. Më 1947 u çel shkolla 7 vjeçare. Më 22. 04. 1957 u krijua kooperativa bujqësore, më 1961 u bë bashkimi me kooperativën e Ndëranit dhe të Nivanit dhe më 1967 me Konckën dhe Topovën. Më 1968 - 1969 u ndërtua Pallati i Kulturës, dyqani i shitblerjes, kopshti i fëmijëve, infermieria, ujësjellësi, muzeu, grupi folklorik, furra e bukës dhe menca. Më 27. 03. 1960 u bë përurimi i rrugës automobilistike Poliçan – Sheper. Më 1957 kishte 245 banorë më 1990 - 53 shtëpi. Në vitet 1945 - 1990 janë larguar nga fshati 30 shtëpi dhe në të gjithë Shqipërinë kanë emigruar 21 familje në Greqi. Ndërsa në vitin 1991 kanë emigruar në Greqi 21 familje. Të dënuar politikë nga diktatura: Kiço Ngjela, Koço Dilo, Lipe Nashi, Margarit Dilo, Peço Kagjini, Peço Rako, Sotir Haxhi, Spartak Ngjela, Themo Muzha, Vasil Duda, Vangjel Lesho. Drejtimi kryesor i ekonomisë është prodhimi i drithërave të bukës, rritja e bagëtive të imta dhe vreshtaria. Për këtë të fundit u ngrit në vitet ’20 të shek. të kaluar një bllok me 30 ha vreshtë. Me nismën e sheperiotëve dhe një grupimi intelektual zagorit të ngritur enkas dhe të përkrahur nga Shoqata dhe Komuna e Zagories në Sheper u vendos busti i Mësuesit të shquar me kontribut të madh kombëtar, hartuesit të të parës gramatikë dhe sintaksë shqipe për shkollat e mesme, Ilia Dilo Sheperit. Kohët e fundit për Sheperin po jepet një kontribut i madh për pasqyrimin e traditës historiko kulturore. Në këtë aspekt shquhen publicistët Ilia Laska dhe Stavro Çapi, të cilët kanë shkruar më bashkautorësi librin “SHEPERI”. Nga Sheperi është me origjinë dhe këngëtarja e talentuar Rovena Dilo.

Terrova

Vendbanim i vjetër, rreth 2,5 km në J të Sheperit, pranë sheshit të Shën Thanasit (në rrugën Sheper - Poliçan). Fjala “Tërrovë” vjen nga sllavishtja terati, në shqip “ndjek” ose “gjuaj”. Sot këtu ruhen gjurmët e një pusi dhe qeramike. Thuhet se ky vendbanim është braktisur para sundimit osman dhe banorët e tij janë vendosur kryesisht në Sheper.

Një “panoramë” e prezencës së familjeve Sheperi

Fshati ynë, Sheperi, ka pasur treqind shtëpi, pra Parathënia e shkruar nga Petro Mandi, sheperiot i kolonisë së Misirit, për këtë libër (dorëshkrim) të përkthyer “E qojtëm të volitshme dhe të nevojshme përkthimin e kësaj vepre, prej një dorëshkrimi të vjetër, në gjuhën frëngjishte, se në të vërtetë është një vepër thjeshtë shqiptare, po që s’dihet pse autori e kishte shkruar në gjuhë të huaj. Të shtytur nga detyra që të mos humbasë kjo vepër aq e çmuar dhe aq e gjallë e gjendjes që ngjante në vendin e dashur tonin, për një kohë të mjaftë dhe të përkrahur nga enda e përmbledhjes dhe e botimit e sa është e mundun vepra të shkronjësve Mëmëdhetarë, muarmë barën dhe kujdesin e këtij botimi, duke qenë të sigurtë që këndonjësi do t’i këndim dhe kënaqin shpyrtin dhe me ndihmën e tij do t’i përvishemi punës për botime të reja të një vlefte shum’ m’e naltë nga sa janë botuar gjer sot * * * Gjenden në AQSH Fondi: A. Z.Çajupi, Kutia 2,D. 7. Ky përkthim është redaktuar e përpunuar nga Gjergj Zheji e të botuara në revistën “Nëntori”, 1966, nr.3.

Marrë nga gazeta “Intelekt 2001…” nr. 7 mars 2006

2

një fshat që në Zagori konsiderohej i madh, por këto me kohë kanë ardhur duke u bashkuar dhe deri sa në vitin 1938 arritën 120 familje. Fshati ndahej në katër mëhallë (lagje) të mëdha, të cilat kishin në përbërjen e tyre këtë “gjeografi” banimi familjesh. Lagjja e Shën Gjergjit ose e fundit Familjet: Kongolajt, Muzhajt, Janaqajt, Laskajt, Mandilajt, Dudajt, Danajt, Bulajt, Koçajt, Mandajt, Rigajt(Dafajt). Lagjja e mesit ose e Shëne Premtes Lonajt, Bicajt, Dafajt, Pite, Pinajt, Stanajt, Llufajt, Xhamballajt, Rucajt, Bodajt, Papulajt, Dukajt, Çakajt, Certajt, Kostajt, Nashajt, Patajt, Kucajt, Çapajt (Dedajt), Çalajt Lagjja Poglliaj Paskajt, Çapajt (Kurajt, Nasajt), Naçkajt, Levani, Qatipi, Lektoja, Malltajt, Kokonia, Rakajt, Koçiajt,

Fshati im Anastas Duka Sheper quhet fshati im. Shumë e marrin të bukur nga emri që ka, po unë edhe nga fshati ku shtrihet. Disa e lavdojnë për burrat e mirë që ka nxjerrë po unë edhe për të vegjëlit që dëftejnë se po të hedhin një çapë më tej. Se qysh e kanë zgjedhur të parët këtë vend kaq të hijshëm! Se me ç’mjeshtëri e kanë ndërtuar, janë dy pika të çuditura që përfundojnë në pyetse. Të zgjatur e të holluar, porsi një vajzë meskëputur. Tej e përtej drita i vjen nga dy pasqyra të përjetshme që s’tunden kurrë: janë Dhëmbeli me Rapavicën. Në këta vjetët e fundit kanë zënur t’i thyejnë xhamin njërës, por nuk mundën dot vetëm sa ja plasën një çikë. S’kemi ç’të bëjmë. Për ata që përpiqen të shkatërrojnë bukuritë e natyrës as Perëndia mos daltë zot është i zemërdhembshur e nuk i dënon siç duhet. E të them të drejtën vajzat e stolisura të këtij shekulli, atë paskan zgjedhur për model: vashën e përgjumur që ëndërron përherë. Është e ndarë në tre gjymtyrë: krei, mesi dhe fundi. Në krye ndodhet pa fjalë fytyra e saj. Ballin dikur e ka pasur të shëmtuar, po ca mësonjës e mjeshtër të lartë, ia zbukurruan e ia stolisën, posi të një evropianeje. Flokët që i arrinin gjer në mes të krahëve, ia kanë shkurtuar dhe bërë topuz me krehër e kordhele të bukura, e vit për vit në vjeshtë, u bëjmë zanatin që i mban kaçurrele e të shkëlqyera tërë motin, atë si i thonë… permanent ondullation. Sytë do t’i qëndrojnë kështu përherë: të lotuar në verë dhe të përlotur në dimër. Në pasqyrë një çikë më të bukur se ç’janë. Në kohë të mirë të merr malli

Nashajt, Maria, Simo, Idrizajt, Dulajt, Nashi, Haxhiajt, Sotiri, Calo, Nikollajt, Duli, Kërbizi,Tote, Nano. Lagjja ( mëhalla) e sipërme ose e kreut Lesho, Daiu, Volli, Ngjelajt, Dilajt, Gjici, Kaso, Golemajt, Kurajt, Kenajt, Lekajt, Kagjinajt, Karamani, Suli, Thanasi, Ziso, Capari, Tote, San Kola, Çamuri,Purrajt, Kolajt, Gjikajt, Kareco, Kokonaqe (Tano), Birbiliadhi, Çoblekajt, Dhepajt, Çupja, Hënajt. Kjo ishte panaorama e prezencës së familjeve nga viti 1840 deri në vitin 1944, por për shumë familje nuk disponohen të dhëna të mjaftueshme, ose nuk ekzistojnë fare. Në lidhje me emigrimet e ndodhura, shpërnguljet në Greqi, Turqi, ShBA, Francë, Kanada ekziston një studim (dorëshkrim origjinal), të cilin eka realizuar mësuesi i apasionuar Vangjel Kaso dhe meritë evidentimi të hollësishme për të dhënat e çdo familje ka në punimin “Sheperi” të autorëve Stavri Çapi dhe Ilia Laska.

Fshati shtrihej në këtë pozicion. Kishte këtë kufi: Bisej (nga lart), nga Jugu përroin e Riganje, nga fundi Udhën e Madhe dhe nga perëndimi Lugjet. Mes për mes fshatin e ndante një përrua që vinte nga kroi i Priftit dhe vazhdonte në drejtim të Gurrës dhe poshtë. Tej përroit i Riganje qenë pesë familje të Danajve.

të mbuç ibrik e gjyme me lotët e saj të pastër. Kur prishet moti e bie shi, i venë rrëke dhe i shpërndahen në fytyrë. E njeh mirë botën si duket e me atë të qarë të dendur dëften se librat që lexohen në të e paskan bërë më tepër të mvrejtur, e pensimiste. Faqet ia skuq dielli me të rënë; edhe djali më i përmbajtur dehet nga to. Vinë pak si të futura e nuk dalin tamam rrumbullake se është vajzë fukarai dhe e shkrira me halle kaq të paduruara, sa po të qe ndonjë tjetër, do t’u jepete dërmën dhe s’do të bëhej si shumë shoqe. Hunda i vjen nazike, veç mezi merr frymë nga birat e saj të vogla. I janë shpikur shumë sëmundje nga kjo zagulçi e madhe, po ajo për të ruajtur nderin nuk ka lejuar asnjë mjekim në misht’ e saj të njomë dhe ka mbajtur bukurinë e saj të parë, pa pyetur fare për shëndet dhe lumturi. Gushën e ka tepër të bardhë; edhe një xhordan me flori po t’i varej, nuk do t’i kishte kaq hije. Vijmë tani te krahërori që e mban të shtrënguar dhe nga frika se mos i mirret nderi nuk lë njeri tia mbulojë, as edhe me një cergë (pëlhurë e hollë) makar sa të mos u bier në sy shtegëtarëve të shkretë. Përpara tyre qëndron i madh e i vogël. Janë m’u në të hyrë dhe të gjithëve u lot mendja dhe u vjen keq, kur i shikojnë lakuriq ato qeskëza plot embëlsira që mbyten nga shiu dhe tren nga bora dhe nuk lënë bletët të thëthijnë mjalët e tyre. Ç’të bëjmë fjalë për mes’ e saj. Tundet si purtekë dhe mblidhet e t‘hollohet porsi ngjalë, për t’u dhënë gjallëri krahërorit: gjak në dimër se mbërdhinë dhe fresk në verë se pëlcet. Edhe këtej mbeti një copë herë e rraskapitur, por si e pa keq qëndroi e nuk u ndie. Fare , sa i veshën një nga ato

që i vënë vajzat e bukura nga mesi e poshtë… të hollë e të ngushtë, po ç’i paskan hije pa…! Këtu na bie të përmëndim dorën e saj të djathtë që e mban të kthyer në bel, sikur do të hedhi valle dhe në gjumë. Këmbët i ka lojtur (lëvizur) nga terezia e parë. Janë stolisur me çorape të mëndafshta dhe këpucë lustrina, por me dy palë shuaj dhe me takun të lartë. Nuk do të bënte dot çapë, sikur të zgjohej ndonjëherë dhe të mirrte udhë. Gjunjët e saj janë të drejta, por njëri vjen si butë dhe pa eshtët, sa që në mos bëftë këmbë fare. Kjo është vasha që i thonë symëshqerrë! Duket sikur është ndenjur në ndonjë karrige, po ta përfytyrosh të vdekur, por si dhespot në varr, e tani në daç të kujtosh një vend të këtillë: Vidhismë. O vajzë të duam i thonë të gjithë së largu dhe ajo qëndron e heshtur dhe duket si e përmalluar, po kur i afrohen, i pret shumë ftohtë dhe bukuria e saj fshihet në urrejtjen që ushqen për ta. E humbet dhe dashurinë, edhe mallin djali sheperiot, kur e vështron kjo vajzë e bukur, shpirti dhe jeta e tij, me sy të vrejtur dhe pa shkëndi të gjallë. Më vjen keq për këtë vajzë të re që vuan e s’dëgjohet dhe u jep arratinë bukuroshëve, se do të kalojë kohë e as ndonjë nuk do t’ia shikojë syrin, sa dhe stolitë e saj do t’i përpijë dheu të tëra dhe të tjera s’do të ketë më për të. Këto zien në mendje foshnjë kur merr syt’ e ikën. Botuar në revistën “‘VATRA SHQIPTARE” NR.20, QERSHOR 1941, FAQE 34 SI DHE RIBOTUAR NË GAZETËN “ZAGORIA” NR.10 N ËVITIN 1998 NGA Z. SPIRO DEDE Marrë nga vëllimi poetik”Një zë nga varri i autorit.

Shtëpitë e fshatit Fshati Sheper ka këto emërtime shtëpish (familjesh)

Shtëpitë tej përroit : Danaj 5, Kongoles, Muzhaj, Laskajt 3, Dudajt, Mandilajt 6, Koçajt 5, Bicajt 3 Lanajt, Mandi, Rigajt, Çapi 4 , Pitja 4, Pinajt, Stakës, Duka 4, Xhamballajt, Nashajt 3 ,Rigajt, Lufajt 3 Papuli,Lutajt 3 Kopani, Kucajt, Kagjini 5 Sulajt, Kagjinit 4 Mandilajt, Thanasajt 3, Leskajt 3 ,Ngjelajt, Kuro e tjerë 5 Peço Kagjini dhe Pellgu (Kuraj) 8, Kasajt dhe Dilajt 7, Mbi kruan Priftit 6, Naskajt , Haxhiajt 4, Luktoja e tje. 4 Korreshkë e Çapi 5, Rrakajt 2 Nashajt Dukaj deri Malltaj 14 Shkolla Posta , xhandarmëria 4


Sheperi Shkurt 2007

Një informim i shkurtër për kuadrot e Sheperit në të gjitha fushat Sheperi ka pasur shumë kuadro potencialë si para çlirimit dhe mbas çlirimit, të cilët kanë dhënë kontribute të mëdha intelektuale dhe profesionale në jetën e fshatit, të krahinës dhe të vendit. Para vitit 1944 1. Vangjel Lesho, aktor 2. Vasil Rako, Llukan Muzha, Harillo Duda, Orest Dilo- mjekë 3. Andon Zako Çajupi, poet , jurist. 4. Pano Xhamballo, Janaq Diloushtarakë. 5. Jorgji Çako, Mihal Kaso, Nonda Papuli, Vasil Levani, Spiro Qatipi - juristë. 6. Jani Levani, Odhise Ngjela, Ilia Dilo Sheperi, Petro Stane, Andon Golemi, Vangjel Kaso, Dhame Pite (Daci), Leonidha Kagjini, Qirjako Dilo, Fotini Duda, Qirjako Papuli, Pellai Duda, Kiço Ngjela, Evanthi Duda - mësues. Mbas vitit 1944 Në bujqësi: Sofokli Çapi, Koço Mandi, Juli Kuro, Afro Çapi, Ana Lufi, Viktor Thanasi (agronomë të lartë). Inxhinier pyjesh: Akile Pite, Kleanth Mandi. Zooteknikë dhe veterinerë Anesti Rako,Robert Leka, Mihal Dilo, Pandush Nashi (Morava) dhe Agron Bici i specializuar për fruta- perime. Aktor, aktore dhe këngëtare Elpiniqi Bode, Eli Bici aktore, Vladimir Muzha, aktor; Rovena Dilo, Mimoza Duda (Kostare) këngëtare . Arkitekt Ylli Nashi. Inxhinier ujërash: Vangjel Aleks Nashi. Farmacistë: Pilo Levani, Kiço Rako, Adriana Çapi, Rita Rako. Dentistë (Stomatologë): Efijeni Leka, Gole dhe Aleks Nashi. Inxhinierë elektrikë : Jani Ziso, Agim Nashi, Llambi Karamani, Aleks Nashi, Agron Papuli. Inxhinier mekanikë: Filip Capari, Bardhi Leka,Vitori Kuro, Fotaq Mita, Sotir Qatipi, Spartak Haxhi, Gjergji Haxhi. Inxhinier ndërtimi: Harito Kaso, Odhise Leka, Kristo Haxhi, Donika Haxhi, Pirro Dilo,Kozara Kagjini, Genci Muzha. Inxhinierë gjeologjie: Vangjel Duka, Aleks, Bardhyl Leka. Poetë studiues, shkrimtarë: Jorgo Bulo, Spartak Ngjela, Vangjel Dilo, Stefan Bulo, Peço Kagjini, Alma Bici, Ilia Laska, Stavro Çapi, Kolo Rigo. Inxhinierë kimistë: Koço Idrizi, Sotir Duda, Mirela Çapi, Silvana Çapi, Shpresa Ngjela. Inxhinier nafte: Aleks Luke. Ushtarakë (oficerë): Lipe Nashi, Harito Nashi, Koço Karamani, Stefan

Kagjini, Vasil Nashi, Leonidha Bici, Anastas Golemi, Marika Kuro, Vangjel Mallta, Pirro Duli, Jorgo Koçiu, Ilia Laska, Jano Kagjini, Maks Kagjini, Marianthi Kaso, Vasil Muzha, Thanas Leka, Ilia Mandili, Dhimitër Mandili, Anastas Ngjela, Temo Ngjela, Lika Duka, Jorgo Çapi, Sotir Mandili, Nonda Rigo. Ekonomistë: Stilian Bici, Peço Kagjini, Fori Bici, Dhame Ngjela, Ylli Kuro, Anila Laska, Ermonela Idrizi, Vangjel Mallta, Mirela Ngjela, Eno Ngjela, Fotini Dano, Thoma Lufi, Varvara Dano, Artur Lufi, Foti Karamani, Kladola Kagjini. Gazetarë : Sotir Papuli, Alma Bici. Mësues: Temo Mandili, Men Mandili, Thoma Stani, Dhame Çapi, Foto Mandili, Stefan Bulo, Jorgo Bulo,Tana Bulo, Vangjel Xhamballo, Harito Dano, Tefta Haxhi,Vergo Haxhi, Vergo Duda, Ana Golemi, Angjeliqi Golemi, Mitro Vaiti, Landa Kuro, Aristomen Mandi, Aristidh Muzha, Margarit Muzha, Viron Laska, Ilia Laska, Kolo Rigo, Petrit Idrizi, Eleni Muzha, Margarita Kuro, Anastas Duka, Gligor Guli, Vangjel Dilo, Rovena Dilo, Foto Mandili, Krisanthi Çapi, Koço Kuro, Drita Nashi, Agron Nashi, Mihal Kaso, Vasil Bici, Agathokli Çajupi, Jorgo Jani, Alqi Jani, Fotini Bode, Pavli Bici, Spiro Muzha, Irini Dano, Tana Duli, Aneta Rako, Minella Lufi, Teuta Çapi, Dhimitraq Bici, Ksenofon Dilo, Etjen Dilo, Antigoni Dilo, Jorgo Mandili, Ksenofon Nashi, Odeta Bulo, Tereza Vaiti, Sofokli Çapi, Arvila Laska, Ngjele Bode, Athina Rako, Ira Koçiu, Lefter Leka, Milika Leka, Lindita Leka, Majlinda Jani, Alva Jani, Spartak Nashi, Mareglen Nashi, Zana Nashi. Juristë:Harito Nashi, Pirro Suli, Drita Jani, Spartak Ngjela, Spiro Kaso, Albana Idrizi, Gjergj Papuli, Evjeni Kaso, Monika Muzha, Dhame Pite, Foti Karamani, Gjergj Jani. Mjekë: Qirjako Lesho, Dritan Muzha, Manuela Bulo, Anila Bulo, Alfred Jani, Artan Llufi, Majlinda Llufi, Kristaq Kagjini, Tefta Naço Llazo, Jorgo Kosta. Farmacistë: Kiço Rako, Alda Çapi Përveç këtyre profesioneve në Sheper ka pasur edhe njerëz të aftë dhe profesionalë në profesione të tjera si: kuzhinier, rrobaqepës, mekanik, elektriçist, shofer, traktorist, zetorist e tjerë. Deputetët që e kanë origjinën nga fshati ynë në periudhë të ndryshme kanë qenë: 1. Jorgo Çako 2. Mihal Kaso 3. Aristidh Rruci 4. Kiço Ngjela 5. Lipe Nashi 6. Peço Kagjini 7. Spartak Ngjela Diplomatë: Lipe Nashi, Peço Kagjini, Çlirim Muzha.

Objektet e kultit Në Sheper kishte mjaft kisha dhe kondisma, të cilat janë përmendur edhe në vepra të tjera të zagoritëve dhe kryesisht të E. Perit “Zagori tradita e zakone”, por e shoh të nevojshme që t’i cek edhe uë . Kisha e Shën Gjergjit, në mëhallën e fundit, e ndërtuar në vitin 1779 nga gruaja Ana, e cila, në vitin 1792, u pikturua nga brenda e jashtë nga një grua nga Haxhiajt. Fati i saj ishte tragjik. Në operacionin e Qershorit 1944 kjo kishë u hodh në erë nga gjermanët! Kisha e Shenje Premtes është ndërtuar në vitin 1817 në themelet e një kishe të vjetër, e cila është edhe sot. Por kishte edhe kisha të vogla nëpër fushë që unë i arrita, por sot nuk ekzistojnë. Kështu mund të përmendim: 1. Kisha e Shën Kollit, e Malltanje 2. Kisha e Shën Mitrit 3. Kisha e Shën Mërisë 4. Kisha e Shën Harrallambit 1. Kisha e Shën Vasilit 2. Kisha e Shën Illiut 3. Kisha e Shën Sotirit 4. Kisha e Shën Thanasit, ku aty qenë dhe varrezat. Thuhej se këtu këto qenë qëkur ishte fshati në Tërrovë

Peço Kagjini LARG VARRIT TË NËNËS Lot zemre bini, thellë në humbëtirë… Nëna hesht, s’ju ndien në varr e shtrirë. Të ulërij, s’më dëgjon. Ngjaj zë në shkretëtirë… Nënë, mbete larg,… Lule s’bie dot. Balta jote u mbush lule plot. Ditët shtyj me dhembje, i përmalluar dhe me kujtimin e hidhur: “ E kaluar e mallkuar!” Një oqean i madh na ndan. Zemra më është e dërmuar.

5. Kisha e Shën Shulukait 6. Kisha e Shën Mëmës 7. Kisha e Shene Premtes 8. Kisha e Shëne Premtes, në Dhëmbel. Duhet theksuar se edhe në Shën Koll kishte varre. Këtu mund të varroseshin nga Sheperi (Tërrova). Duke qenë fshati Tërrovë mbi treqind familje vendosur në territorin e Shën Sotirit dhe Terrovat deri në Hiomadhe, njerëzit varroseshin në Shën Koll dhe në Shën Thanas. Sheperi kishte dhe mjaft kondisma si ajo e Shën Kollit, e Shën Harrallambit, e Shene Premtes e Shën Thanasit e tjerë. Këto kondisma janë ngritur nga bamirës të ndryshëm sheperiotë dhe me fondet e kishave. Është me vend të themi dhe të pohojmë se kjo prezencë kaq e madhe, qoftë e kishave, qoftë e kondismave, flet se sheperiotët kanë qenë njerëz të besimit dhe në këto vende të shenjta ata faleshin, luteshin, pra bënin ritet fetare për një jetë të mirë dhe për të mbartur me vete besimin dhe gëzimin, lumturinë familjare dhe të gjithë fshatit. Ky besim dhe kjo prezencë sillte parasëgjithash edhe një lidhje sa më të mirë dhe unikale të fshatit brenda për brenda dhe me fshatrat e tjerë të Zagories.

Nga New York të thërras: “Kujtimi yt, nënë, malli i Atdheut gjallë shpirtin ma mban!” NEW YORK ( USA ), tetor 1999

TË PAKTËN, DASHURINË Njerëz, ju dua! Prej asnjerit s’ kërkoj kurrgjë. Po ju, s’më dhatë asgjë. As “ borxhin më të lirë”: Dashurinë… BRIDGEPORT (CONNECTICUT ), 1 janar 2001

Fond i madh kulturoro – shkencor Shkrimtarë, poetë, studiues, shkencëtarë nga SHEPERI Andon Zako Çajupi “Baba Tomorri”, vepër madhore, “Dhjata e vjetër” poemë parodi, “Burri i Dheut” tragjedi, “Klubi i Selanikut” pamflet politik, “Atdheu dhe dashuria” baladë, “Këngë e Vome” vëllim poetik,”Baba Musa lakuriq”poemë satirike, “Besa- besë” tregime, “Përrallat e La Fontenit”, “Lulet e Hindit”, përmbledhje me vjersha, “Pas vdekjes”, komedi, “14 vjeç dhëndër”, “Detyra”, dramë në vjershë. Prof. Dr. Temo Mandili Ka botuar 6 libra, 54 broshura “Nga raketa tek sputniku i parë”, “A ka jetë në planete”, mbi 30 studime shkencore si: “Mbi potencialin biokimik të krahinave të Shqipërisë”, “Elementët e ekologjisë bujqësore”. “Njeriu nga Hëna” (pjesë teatrore). Dhame Pite “Tregtia e jashtme” tre volume. Dr. Anesti Rako “Imunologjia e kafshëve të reja”. Prof.Epaminonda Papuli “Për disa çështje mbi pronësinë dhe trashëgiminë”, “Mjetet ligjore të trashëgimtarit për realizimin e së drejtës së tij trashëgimore”, “Kuptimi juridik i tokës bujqësore”, “Organizimi i shtetit të parë shqiptar dhe aktet e tij legjislative”, bashkautor në hartimin e “Kodi Penal i RPSH”. Sotir Papuli Kryeredaktor i Revistës “Hosteni”, “Bashkimi”. Sotir Kondi Redaktor i revista javore “Studenti” revistë shoqërore, kulturore e letrare, e botuar në gjuhën shqipe prej shoqërisë së Lidhjes së Studentëve Shqiptarë në Springfield Mas SH.B.A, në vitin 1920 Theodhor Hariton Përfaqësues i gazetës mujore, politiko - shoqërore “THE ALBANIAN JOURNAL”, (në vitin 1921). Petro Harito Proprijetar përgjegjës i gazeta javore “Bisedë e Lirë”, dalë në vitin 1923 në Gjirokastër Themo Vasi Në vitin 1930 shkruan në gazetën humoristike “Veprat e kryeplakut të katundit Nivan”, poezi në revistën “Vatra e rinisë”; në gazetën “SHTYPI” botoi një sërë shkrimesh në rubrikën “Filmi i Jetës”; hartimet e Themos: “Dimri”, “Pse e duam Atdheun”,”Martirët për lirinë kombëtare” etj. Në vitin 1934 organizoi një grup teatral në Nivan me pjesëmarrjen e Emil Qirkos, Vasil Vitos, Telemah Andonit e tjerë. Peço Kagjini, Pirro Kondi, Sotir Papuli si dhe Javer Malo e Alqi Kristo Në vitin 1942 u botua në Zagorie gazeta “Përpara”, organ i Per – Zag- ut, (Përmet – Zagorie). Llukan Saqellari “Mbi edukimin moral dhe qytetar të nxënësve”, “Si të ndërtojmë kabinetin e edukatës moralo - politike”, libër mësuesi, “Libri i Mësuesit”, “Edukata morale e politikës” Kl. I, “Album për gjeografinë ekonomike” Spartak Ngjela 2 romane, një libër publicistik për demokracinë. Sokrat Toli (Duli) “Kontabiliteti i grumbullimeve në Shqipëri” Peço Kagjini Libra të botuar: 1. “Vargje zemre”, botim i Shtëpisë Botuese “Albin” 1999, sponsor: Stavro Çapi. 2. “Blloku i shqyer”novelë, botim po i Shtëpisë “Albin” 1999, “Në vend të parathënies” shkruar nga Jorgo Bulo. 3. “Konferenca e Tiranës e prillit 1956” (kujtime, meditime, refleksione), botim i Shtëpisë Botuese “Albin” Tiranë. Ilia Laska, studiues “Zagoria, histori dhe tradita”, “Sheperi”, vështrim historik”, “Njeriu mal, apo mali Njeri”. Drita Lazri Përkthime “Novela” Leon Tolstoi,”Mrekullia e botës” cikël enciklopedik për fëmijët Kolo Rigo “Për ty, Zagori”, vëllim poetik Prof. Dr.Eduart Andoni “Mbi entropinë”, “Kimia për shkollat e mesme të përgjithshme”, “Studimi i disa

### Grupi teatral i rinisë zagorite me të rinj dhe të reja nga fshatrat Nivan dhe Sheper, në muajin Tetor - Nëntor 1942, në sheshin e Manastirit të Nivanit, vuri në skene pjesën teatrale, që bënte fjalë për mos pagimin e të dhjetave për pushtuesit fashistë shkruar nga P. Kondi. Edhe në Përmetin e çliruar, pas Kongresit të Përmetit, u dha pjesa teatrale “Të gjithë në luftë”. Në shfaqjet që u dhanë në Helmës gjatë ditëve të Kongresit të Rinisë u vunë në skenë pjesë të ndryshme teatrale shkruar nga Pirro Kondi, Sotir Papuli, i cili më vonë do të jetë dhe Sekretari i gazetarëve të Shqipërisë si dhe Temo Mandili. Ky i fundit ka shkruar pjesën “Njeriu nga Hëna”. Marrë me shkurtime nga shkrimi Evjen Perit “Tradita në fushën e letrave”, botuar në “Intelekt 2001…” 1

spivaneve të grupit WA”, përkthim “Kimia” (për studentët e Universitetit) të Mortimer. Eli Bici Filma dokumentarë - artistikë: “Këngët mbi gur”, “Zagoria - Historia dhe e sotmja e një krahine”, “Lunxhëri plot lezete”. Prof. i Asoc.DrVasil Bici “Çështje të dygjuhësisë në shkollat e pakicave”, “Gjuha shqipe (për shkollat e pakicave) 1, 2, 3, 4 (me bashkautorësi), “Ura e fjalëve” (me bashkautor), “Alternativa në edukimin parashkollor”(kurs ligjëratash),”Gjuha shqipe”2 Libër mësuesi (me bashkautorësi), “Reflektime socialpedagogjike” 2 (me këshill botues). Prof. Dr.Jorgo Bulo(Akademik) “Tradita dhe risi letrare”, “Romani shqiptar i realizmit socialist për Luftën NÇ”, “Magjia dhe magjistarët e fjalës”, ‘Tipologjia e lirikës së Naim Frashërit”. Është bashkautor në veprat: “Historia e Letërsisë Shqiptare”, ‘Fjalori enciklopedik shqiptar”, “Kosova në vështrim enciklopedik”, “Historia e popullit shqiptar” vëll. i 2. Stefan Bulo, studiues, “Mësues i Merituar” (Bashkautor i teksteve shkollore) “Historia e letërsisë shqiptare”, “Antologji e Letërsisë shqiptare”, i teksteve të gjuhës shqipe dhe leximit letrar të shkollave të minoritetit, “Këngë popullore nga Zagoria”. Prof. Dr.Mihal Kaso “Mësimi i Historisë”, “Mësimi i Gjeografisë” tekste të karakterit pedagogjiko metodik, “Gjeografia” tekst mësimor me bashkautor, “Didaktika e Gjeografisë”. Dr.Jorgo Mandili “Kontribut mbi modernizimin e mësimdhënies së optikës në shkollë”, “Punë laboratorike në fushën e fizikës”. Etjen Dilo “Viktoria Dilo”, monografi. Ilia Dilo Sheperi “Gramatika dhe Sintaksa e Gjuhës shqipe”. Rovena Dilo Albumi i parë i saj me titull “Ante”. Vangjel Dilo “Prapamalasi”, “Takim me ujorët e Adës”, “Bekshiu i fshatit”, romane për fëmijë; “Parajsa e Ballkanit”, analizë, “Një Sos kozmik”, novelë fantastiko - shkencore. Prof. Dr.Sotir Duda Autor i 14 studimeve si “Pasurimi i fosforiteve të Fushë - Bardhës”, “Hidratimi me dy shkallë i mineralit të pjekur dhe trajtimi i mëtejshëm me anën e solucioneve të melasës”, “Pjekja e fosforiteve me qymyr pluhur”, “Pasurimi i gëlqerorëve të fosforuara me përmbajtje të ulët stralli të venbanimit Galisht - Sarandë”, “Pasurimi i gëlqerorëve të fosfatuar me përmbajtje të ulët silici të vendbanimit Nivicë – Tepelenë”, “Përfitimi i karbonatit të kalciumit të përgatitur nga mbeturinat e sodës kaustike Vlorë”. Anastas Duka “Një zë nga varri” përmbledhje me vjersha, në dorëshkrim dy drama. Petro Gjoni “Epizotologjia për shkollat e mesme veterinare”, “Sëmundjet infektive”(tekst për studentët e Fakultetit të Veterinarisë), “Bleta dhe mjalti i Menjës”, “Versatoza” (sëmundja e bletës). Petro Mandi, përkthyes “Historia e një familje” dhe “Mysafirët e Çajupit” të A. Z. Çajupit të përkthyera nga frëngjishtja të përmbledhura në titullin e përbashkët “Besa- besë”. Dhiogjen Harito “Historia e kryengritjes së Elenëve më 1921”, “Abetari i gjuhës shqipe”, “Këndimet e para për çunat” (moti i parë), “Këndimi i parë për çunat” (moti i dytë), “Këndimet e dyta për çunat” (moti i tretë), “Fjalor shqip – greqisht”. Botoi fjalorin e Kostandin Kristoforidhit. Assistant Prof. Fatos Harito “Patologjia morfologjike” “Mjekësia ligjore”, “Anatomia patologjike” (vëll. i 1 dhe 2, “Manual mbi klasifikimin e dëmtimeve trupore” dy monografi. Alma Bici “Puthmani fjalën”, “Dialog me kohën”. “Teatri i hijes”. Pavli Bici: Një sërë veprash matematike për vitin e parë deri në të katërtin të shkollës së mesme Anxhela Dilo, poete Poetja e vitit 2005 në Amerikë me poemën “Kur unë qava”. Koço P. Mandi “Balta m ë e ëmbël se mjalta…” Shënim: Në këtë renditje nuk është marrë parasysh rendi alfabetik.

***Në kuadrin e 141 të lindjes të poetit kombëtar Andon Zako Çajupi, në fillim të muajit mars, Shoqata AtdhetareKulturore “Çajupi” Dega Gjirokastër do të zhvillojë në bashkëpunim me Drejtorinë e shkollës 9 vjeçare “Andon Zako Çajupi” Gjirokastër një sërë veprimtarish si dhe do të prezantohet në këtë shkollë vepra “Balta më e ëmbël se mjalta” e autorit Koço Petro Mandi.

3


Sheperi Shkurt 2007 Për kontributin e dhënë në Luftën e madhe Antifashiste Nacionalçlirimtare Sheperi është dekoruar nga Kuvendi Popullor me “Urdhërin e Flamurit” me vendimin Nr.162, datë 14.11.1945.

Shfaqjeikje e Kohës

A mund t’i ngjaj?

Qysh i vogël nëna, Fevroni, i thoshte:”Vasil, t’u bëftë nëna. T’i ngjash gjyshit tënd, gjyshit tënd të ditur e të mirë. Ai u përpoq për Atdhenë e Mëmëdhenë”. Kërkonte të dinte sa më shumë për gjyshin e tij, i cili konsiderohej “person që nuk duhej t’i përmendej emri”. Kjo e vriste thellë në shpirtin e tij djaloshar dhe lëshonte pyetje njëra pas tjetrës: “Po ai për gjuhën e nënës është përpjekur, pse ky trajtim? A ka fjalë më të bukur se ajo që : “Edhe sikur kokën të më presin, nga gryka ime do të dalë një A,

një B, një C.” Ç’heroizëm gjuhësor! E pëlqente këtë trimëri dhe sakrifikim gjuhësor! Këtë e thonë vetëm të përkushtuarit e mëdhenj. Vetëm ata që i përkushtohen një gjëje të madhe, një ideali të madh. S’ka më bukur se të jesh shërbestar i gjuhës. I tillë ka qenë dhe ai. ..”. Kërkonte të zbulonte çdo gjë për babanë e nënës së tij, të cilin s’e kishte njohur kurrë fizikisht, por në fotografitë e fshehura, diku në sëndukët e mëdhenj dhe të bukur, që të emigruarit kishin sjellë nga Stambolli apo nga vënde të tjera të botës së emigruar. Emigrantët emigronin në Botë dhe bota emigronte me ta!. E stërmundonte kjo gjendje, e cila e kapte si një makth i zi, që kishte ca krahë të vegjël, të cilët siguronin pickim helmatisës dhe shpërndanin në mendjen njerëzore helm për të luftuar diturinë. E përse? Nuk i shpjegonte arsyet. Megjithatë, ai gërmonte dhe interesi për të njohur “bëmat” e gjyshit sa vinte dhe shtohej. Duke u futur në këtë “sistem mendor të çuditshëm dhe lëvizës” ai po ndiente se gjuhës shqipe po i përkushtohej. Ishte krijuar ai dueti dashuror gjuhësor gjysh – nip. “Mua më pëlqen shumë të merrem me gjuhën shqipe…” Po i formëzohej në ndërgjegjen e tij një ëndërrzë e bukur. Nga gjyshi kishte një “cen” në biografi. Si të ndodhte kështu? Pse të trajtohej në këtë mënyrë? Mos ndoshta e pengonte “CENI I MADH I GJUHËS”. Ceni pra ishte përpjekja e tij vitale. A s’duhej të merrej në konsideratë përpjekja e tij? Mos ndoshta këtë “Cen” ia kishin skalitur në veprimtarinë e tij gjyshit për t’ia humbur sakrificat e gjithçka të bukur të tij. Siç shprehen në Zagori “për hiret e tij të bukura” duhej ta kishin të evidentuar në kahjen tjetër të Njerëzve të Mëdhenj të këtij vendi. Mundohej fshehurazi të ndërtonte biografinë e pasur të gjyshit. Stërmundohej. E dinte se gjyshi i tij, Ilia Dilo Sheperi, kishte lindur në Sheper të Zagories në vitin 1872. Kishte mësuar në historinë Shqipërisë se pas kësaj periudhe kishin filluar lëvizjet e mëdha, kyçësia e veprimeve plot nerv, ku njerëzit përparimtarë mblodhën energjitë e tyre mendore për ta bërë Shqipërinë një mëvetësi në hapësirë, në ide. Në këtë plan të rilindjes u rreshtua dhe Ilia Dilo Sheperi i ri. U ndriçua nga detyrat parësore, duke zgjedhur rrugën e tij të shërbesës në favor të gjuhës shqipe. Lidhja e Prizrenit la vragë të pashuar dhe ndezi flakë shpirtin e patriotit të ri dhe që këtu filloi të hidhte hapa të sigurta në shërbimin e gjuhës. Gjuha dhe Dituria ishte Altari i Ilisë. Mbi këtë altar do të lutej dhe, po të ishte e nevojshme, do të sakrifikohej. Dituria shpërndante mjegullën e robërimit total

4

disashekullor, ndizte zjarre të vegjël, që bashkoheshin në një zjarr të madh, i cili përvlonte dhe shpërndante injorancën. Qielli i Diturisë të dritëson. Por, që të realizohej kjo, kërkohej guxim i madh, kërkohej arsimim i përgjithshëm. E dinte se kjo rrugë, që kishte zgjedhur, ishte rruga e përleshjes midis mosditjes dhe dijes, midis errësirës dhe ndriçimit, midis jetës dhe vdekjes. Armiqtë e Shqipërisë ishin të shumtë dhe asnjë s’mund ta pranonte që Shqipëria të ishte në mëvetësi, të kishte dhe të fliste gjuhën e bukur shipe, gjuhën e shqiponjës së trimtë. Shqiptari dhe në atë gjendje, që ishte, gjatë gjithë sundimit të madh turk në kohë, ishte problem për papërkulshmërinë e tij, që kërkonte gjithmonë lirinë, ishte problemi Nr.1, që nuk donte dhe urrente nënështrimin. U vu në shënjestër ky njeri përpjekës, i cili mbronte me konseguencë parimet e tij të mëdha. Ëndërronte dhe meditimet e çonin në një dialogim të heshtur: “Si s’kishe frikë, gjysh, nga barbarizmi i përdorur dhe ekzektutimi i kolegëve të tu të idealit gjuhësor?” “E kisha vendosur të përkushtohesha dhe përkushtimi ndaj një çështje të madhe kërkon dhe sakrificën më të madhe. Për një ideal gjuhësor është heroike që njeriu i mënçur të sakrifikohet…”. “Ai i zbulove shpejt armiqtë e tu të mëdhenj, gjysh?” “Ata ishin të zbuluar nga të tjerët, më parë se unë, se sakrifica ishte e njohur që më parë. Njerëzit e Patriarkanës silleshin rreth e rrotull, piketonin, të vinin në shënjestrën e tyre, duke përdorur lloj formash eliminimi… Jugut donin t’i ndryshonin ngjyrimin e gjuhës. Ishte një nga synimet e platformës së saj. Gjuhës sonë duhet t’i coptoheshin tingujt dhe të përcillej në mosekzistencë, të humbiste pa nam e nishan…”. “Gjysh, si të dënuam me vdekje?” “Është e vërtetë. Në padinë absurde se mësoja gjuhën shqipe dhe se shkollën greke të fshatit e kisha kthyer në shkollë shqipe...”. “Kur ka ndodhur ekzaktësisht kjo, gjysh?” “Shtëpinë time në shkollë e kam kthyer në vitin 1907… Këtu e ka burimin dhe përgjigjja e urtë e stoiciste: “Edhe kur të më prisni kokën, në grykën time do të gjeni një A, një B dhe një C”. *** … Ah, sa ëndërr e bukur! Po bisedonte me gjyshin e tij. Ai nga një “figurë” e improvizuar po transformohej në një ëndërr të bukur reale. E ndjeu fare afër gjyshin atë ditë të bukur prilli. Iu konturua aq bukur. Ishte diçka e magjishme. Ishte herë e parë që e “takonte”, që e pyeste dhe gjyshi i tij i mirë i përgjigjej. S’ishte i plakur. Siç i kishin thënë më të mëdhenjtë: “Kur merresh me gjuhën, nuk të plak gjuha, por të mban të rinuar…”. Nuk e ndalte vrapin për në shtëpi. Mezi priste t’i thoshte mëmës së tij se e kishte takuar gjyshin e ditur. Arriti me një frymë: “Nënë, o nënë, do të të them një gjë të bukur.” “Thuaje, more djalë…” “Takova sot gjyshin…” “Kë gjysh?”- pyeti Thevrua dhe po vështronte e çuditur për fantazinë e djalit të saj. “Gjysh Ilinë…,”- u përgjigj me të shpejtë. Në atë çast u mblodhën dhe fëmijët e tjerë, të cilët u befasuan: “Si Vasua kishte takuar gjyshin? Pse ata nuk patën fatin e mirë ta takonin dhe ata?” “Gjyshi ka njëzet vjet që ka ikur nga kjo Botë! Ç’thua kështu?” “Mama, e pashë,” – dhe filloi të tregojë bisedën që kishte zhvilluar me të. Të tjerët dëgjonin dhe mbetën gojëhapur. ### A kishte ndonjë rast tjetër identik si ky i gjyshit të tij? Të hapësh shkollë shqipe në shtëpinë tënde? Ta fillosh zgjimin nga shtëpia jote me një përkushtim, zell kaq të madh? Dhe shkollë të tillë kombëtare e ndërtuar mbi themele flijimi, sakrifice

në një privim total dhe kërcënimi në çdo kohë ka autor një njeri të dashur, shumë të afërm… Pse nuk e pranojnë dhe ta evidentojnë historianët dhe pushtetarët e sotëm, të cilët vetëm duan të nxijnë një vepër kaq të madhe? Donte të përjetonte përsëri një takim kaq ëndërror për të udhëtuar në vijimin e bukur. U mundua të realizonte takimin natën e parë. Por, asgjë s’u fanit. E njëjta tablo ndodhi edhe ditën e dytë, të tretë. Kështu zgjati një javë të tërë. “Magjia, - mendoi, - nuk do të na pushtojë më… Gjyshi nuk do të më fanitet më”. Por ndodhi çudia. Një natë iu fanit prapë. “Erdha, të vazhdoj bisedën atje ku e lamë, duke u nisur nga interesi yt”. “Të faleminderit, gjysh!” “Këto që po të them t’i mbash mend. T’i fiksosh mirë dhe, kur të vijë koha, t’i shpalosësh, se ajo kohë do të vijë, nuk do të jetë e largët. Ky është një sekret që ti duhet ta dish. Kjo s’duhet të të trembë dhe ki besim, se ti do të bëhesh diç në jetë, kur të kesh hapësirë, po vazhdove të pëlqesh gjuhën dhe, të merresh me gjuhën. Dëgjomë me vëmëndje. “ “Po të të dëgjoj, gjysh.” “Në vitin 1912 Shqipëria shpalli pavarësinë e saj, pas shumë shekujsh torturash dhe robërimi. Kjo fitore ishte një përpjekje mbarëkombëtare e njerëzve, që kërkuan mëvetësinë, që u përpoqën me pushkë dhe me penë për Mëmëdhenë. Dhe në këtë kuadër edhe Zagoria dha kontributin e saj të madh. Unë, pas shpalljes së Pavarësisë, i vura vetes si qëllim të afirmoja veten në planin tim të diturisë. Të shpërndaja Dituri. Për këtë duhet të shndërrohesha në një njeri të përkushtuar në fushën e arsimit dhe të dijes dhe, shumë shpejt, arrita që të njihem si personalitet në këtë fushë. Iu përvesha punës, hartova tekste, programe mësimore të shtetit të ri shqiptar, duke u nisur e ballafaquar me realitetin e ri të krijuar. Këtë punë kolosale e dëshmova në pjesëmarrjen aktive në Kongresin Arsimor të Lushnjës, në vitin 1920, në Kongresin Arsimor të Tiranës, në vitin 1922. Në historitë tuaja ky fakt nuk është shkruar, është shuar…” Vasili, po e ndiqte me shumë kujdes monologimin e gjyshit dhe nuk donte ta ndërpriste… “Punova i përkushtuar për të realizuar gjithë planet e mia si mësues në shkollat e mesme si dhe inspektor arsimi në zonat e Gjirokastrës e të Vlorës. Veçanërisht, në këto detyra, i kushtova rëndësi zgjerimit të rrjetit shkollor, rritjen e procesit mësimor dhe edukativ. Por, duhet thënë që, krahas këtij procesi të pandërprerë, unë pata një aktivitet të dëndur edhe në fusha të tjera të shërbimit kombëtar. Më 23 nëntor 1919, në prag të Kongresit të Lushnjës, isha në radhë të parë të intelektualëve patriotë gjirokastritë, që themeluam shoqërinë “Vëllezëria”, në Gjirokastër. Kjo shoqëri u karakterizua nga një aktivitet i madh për mbrojtjen tërësore të territorit tonë si dhe të drejtave kombëtare nga Fuqitë e Mëdha, të cilat kërkonin vetëm coptimin e vendit tonë. Një nga pikat më të zjarrta të veprimtarisë sonë ishte puna e madhe shumëplanshme në përhapjen e shqipes. Po kështu u arritën rezultate në disa fusha si: kulturore, artistike e sportive… “Gjysh, do të dëshiroja të më flisje pak për veprën “Gramatika dhe sintaksa e gjuhës shqipe”- i tha i kërshëruar Vasili. “Pas një pune intesive arrita një kulm të përpjekjes sime. Në vitin 1927 botova këtë vepër, e cila u vlerësua si një nga tekstet më të mira të gramatikës sonë për arsimin e mesëm. Kriteret e përdoruara për këtë tekst, kritere këto shkencore, bënë që ky tekst të ndikojë për të stabilizuar shumë pikëpamje deri atëherë të pastabilizuara”. “Gjysh, kur keni dalë në pension?” “Në vitin 1933, ku iu kushtova tërësisht punës sime shkencore”. “A mund të më përmendësh ndonjë fakt që ke treguar lartësinë tënde patriotike?” “Unë me politikën merresha vetëm atëherë, kur Atdheu dhe Politika kishte nevojë për mua, për personalitetin tim. Kështu mund të përmend: Pas shpalljes së Pavarësisë, kur shteti ri shqiptar kërcënohej për t’i bërë coptim të plotë. Në Kongresin e Lushnjës dhe në Luftën e Vlorës unë dhashë ndihmën time të vyer. Për coptimin jam shprehur: “Shqipëri pa Kosovë nuk ka, ashtu siç nuk ka Kosovë pa Shqipëri”… Papritur, Vasili po kapërcente ëndrrën e madhe dhe dëgjoi një përshëndetje gjyshi: “Mirupafshim, nipi im i mirë që jeton me dëshirën për të mësuar shumë gjëra për mua”. Vetëm, kur hapi sytë, ekishte kuptuar që ishte në ëndërr. Çuditërisht gjyshi ishte shfaqur për së dyti dhe e kishte filluar rrëfimin e tij, pikërisht, aty ku e kishte lënë, në takimin e parë.Ishte i qeshur, por këtë radhë nuk tregoi asgjë, se pjesëtarët e tjerë të familjes do të çuditeshin me ëndrrat e tij, që kishin realen brenda.

Biografi shkrimore Peço Kagjini, poet, publicist Libra të botuar: 1. “Vargje zemre”, botim i Shtëpisë Botuese “Albin” 1999, sponsor: Stavro Çapi. 2. “Blloku i shqyer”novelë, botim po i Shtëpisë “Albin” 1999, “Në vend të parathënies” shkruar nga Jorgo Bulo. 3. “Konferenca e Tiranës e prillit 1956” (kujtime, meditime, refleksione), botim i Shtëpisë Botuese “Albin” Tiranë. Vëllime të përgatitura për botim nën kujdesin e Lidhje së Krijuesve “Pegasi”: 1.”Dhimbje e revoltuar”2.”Dhimbje në dëshpërim” 3. “Flas me njerëzit”, redaktuar nga Kristaq F. Shabani, të pajisura me shënime kritike dhe prezantuese. Poema të pabotuara: 1. “U zhgënjyem, vëlla!”2. “Një zë i ri në pleqëri” 3.”Ashtu s’kalohej” 4. “Mote të mëdhenj e të lavdishëm” 5. “Dielli është i yni” këto poema të autorit janë shkruar në periudhën, kur ka qenë i internuar në Belsh, nga viti 1987 deri në maj të vitit 1990.; ndërsa poema e fundit është shkruar në Plazh Durrës, dhjetor 1992. Sumbulla poetike: 194 sumbulla (strofa katërvargjëshe) shkruar nga viti 1986 deri në vitin1997. Vepra të tjera në poezi “Viti tetëdhjetë e nëntë” 2. “Mot i mallkuar” Shkrime në prozë: “Nga një e kaluar që s’kthehet më…” skica letrare. “Mbi gjyshërit dhe stërgjyshërit” gjeanologji e familjes Kagjini “Sheperi,fshati im” të dhëna dhe kujtime për vendlindjen. “Gratë, “Doriane” sheperiote” një studim historik social mbi nënat dhe motrat e fshatit tim. Vepra autobiografike “Mbi dallgët e jetës” (Një jetë, shumë mësime) me njëzet e dy pjesë sipas rrjedhës kronologjike jetësore, viti 1924 deri në vitin 1999 me mbi 3000 faqe. Përkthime:1. Nga libri “Mbi historinë e doktrinave politike”, përkthyer nga italishtja, 171 faqe. 2. Pjesë nga libri “Mbi historinë e doktrinave politike”, përkthyer nga frëngjishtja, 24 faqe. 40 fletore me rreth 4000 faqe dhe Arkiva me rreth 2000 faqe, në të cilat përmblidhen pjesë të përzgjedhura në prozë e në poezi, mendime e citate nga shumë libra të lexuar si dhe fjalë të urta, sentenca e maksima, shkrime të veprimtarisë kulturore dhe letrare, fjalime me karaker politik, mendime dhe refleksione, analiza dhe komente, kujtime, artikuj, të dhëna biografike dhe poezi të papërfunduara. Ditarët Mbajtur në 19 fletore me rreth 4433 faqe që nga 28 prilli i vitit 1975 në Elbasan e deri më 31 dhjetor 2004 në Bridgeport të SHBA. Korrespodenca Në të përmbahet korrespodenca me institucionet shtetërore dhe shumë letra të dërguara nga në marrëdhënie me dashamirësit që nga viti 1991. “Kjo është pasuria dhe trashëgimia ime e vetme” citon në letrën dërguar drejtuesit dhe botuesit të gazetës “INTELEKT 2001…” anëtari i këshillit botues dhe anëtar i Këshillit të Përgjithshëm të Lidhjes së krijuesve “Pegasi” z. Peço Kagjini . Shënim i Redaksisë Duke paraqitur këtë ekspoze, apo pasuri të vetme dhe trashëgimi”, siç e citon apo motivon vetë autori, i kësaj pune me vlera të mëdha historike, kulturore, letrare, ne duam të tërheqim vëmendjen e shpirtit intelektual zagorit e më gjerë për të mundësuar paraqitjen e kësaj pasurie të madhe shkrimore, e cila, pa dyshesë, ka një vlerë të pallogaritshme dhe duhet të vihet në optikën e njerëzve, të cilët kujdesen për vlerat. Duke qenë dhe një nga protagonistët e mëdhenj të gjysmëshekullit të kaluar, interpret dhe i persekutuar z. Peço Kagjini flet vetë me veprën e tij shumëvëllimshe, e cila ende s’ka gjetur dritën e botimit. Marrë nga gazeta “Intelekt 2001…” 6, janar – mars 2006

Njoftim Më datën 15.03.2007 ora 17.00, në Ambientet E UNIVERSITETIT “EQREM ÇABEJ”, Shoqata AtdhetareKulturore “Çajupi”, Dega” Gjirokastër, NË BASHKËPUNIM ME LIDHJEN E KRIJUESVE “PEGASI” ME QENDËR NË GJIROKASTËR, në kuadrin e E 57 vjetorit të lindjes së Prof. Assoc. Vasil Bici, “Kryetar Nderi” i kësaj Dege, organizon një veprimtari në bazë të substratit të librit monografik : “JETARI” të shkrimtarit Kristaq F. Shabani, anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve Ndërkombëtarë (Ohajo, SHBA) Ju ftojmë të merrni pjesë. Kryesia e Shoqatës Atdhetarekulturore “Çajupi”

Sponsorë të numrit 1 Koço Mandi ka qenë dhe është njeriu që personifikon “kreaturën” e së bukurës, që edhe tani s’lëshon pe dhe s’ndahet nga bukuria lulore, nga eksperimentet e hardhive, nga trëndafilat shumëngjyroshë, nga leximet plot pasion, nga krenimi për traditën e të atit të tij, Petro Mandi, i cili ka përkthyer nga frëngjishtja “Mysafirët e Çajupit” të Andon Zako Çajupit dhe që i mbeti jeta në mes , atje larg në Kajro me një ngjasim të njejtë si babait të tij Koço, kur sapo kishte mbushur 49 vjeç, në një moshë të re me një kulturë të gjerë, një njeri disagjuhëfolës e gjuhëshkrues dhe patriot i madh për çështjet madhore kombëtare. Nuk e harron Koço Mandi dhuratën e florinjtë “varëse” të dhuruar nga Çajupi i madh. Ne i urojme zotit Koço suksese ne profesionin e tij si dhe lumturi familjare. Akti i tij eshte një akt per t’u evidentuar. Drejtor dhe botues i gazetës: Kristaq F. Shabani I W A 0692553056,0692239594 Zëvendësdrejtorë: Fori Bici Gjirokastër, Petrit Idrizi Sarandë Kryeredaktor: Ing. Kleanth Mandi Gjirokastër M obil 0692268015 Zëvendeskryeredaktorë: Ilia Laska (Tiranë) Antoneta Mallta (Gjirokastër), Stavri Çapi (Durrës), Redaktorë pergjegjes: Alqi Jani (Tiranë) Keshilli botues i gazetës: Prof. Dr. Mihal Kaso (Kryetar), Stefan Bulo, Rovena Dilo, Ilia Laska, Evjeni Kaso (Sinoimeri), Dhame Çapi, Prof. Jorgo Mandili Mimoza Kostare,Jani Ziso, Spartak Haxhi, Eli Bici , Stefan Kagjini, Sofokli Çapi, Vangjel Duka. Redaksia e gazetës: Lagjja “18 shtatori”, Kleanth Mandi, afër Urës së Lumit Gjirokastër, rruga që shkon për në Virua. Numri i telefonit 003558465301


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.