Në pritje të Perëndimit...
YLLI B. AJDINI
Në pritje të Perëndimit... novelë
1
YLLI B. AJDINI
Autori: YLLI B. AJDINI Titulli: Në pritje të Perëndimit... novelë Redaktor letrar: KRISTAQ Shabani I.W.A, W.P.S Recesente: Enrieta Sina, W.P.S Art grafik dhe kopertina: Dashamir Vraniçi Copyright © Ylli B. Ajdini, 2011
Libri u botua nën kujdesin e Lidhjes Ndërkombëtare të Poetëve, Shkrimtarëve dhe Artistëve PEGASI ALBAN IA
Libri u shtyp në Shtypshkronjën e Shtëp isë Botu ese Marin Barleti Tiranë, 2011
2
Në pritje të Perëndimit...
* * * N jë novelë e konceptuar mbi bazë mentaliteti, përvijimi dhe konceptim filozofik në një klimatizim shp irtëror m e një stinë d he p lot ham end ësi d he veprim të vrullshëm të arsyetimit të shëndoshë nga njëra anë dhe të sëmurë nga protagonizmi në anën tjetër... Një novelë me dy protagonistë në katër stinë klim atike.... Prezencë aku lli d he m os shp jegim i. Sist em e t ë k o n fig u r u a r a n ë d y p la n e d h e t ë ndërthuruara së toku. Tranzicion i vështirësisë edhe në ku ad rin e kap ërcim it në d y kahje p rofesionist dhe diletant. Cilësi të d u kshm e të një arsyetim i të p jeku r të njërës anë që lot me intrigën... Fjalësh ku rtësia m en d im ore d h e teatraliteti, sk en im i, a k tr im i d h e m esk in iteti i d r ejtu esit, pompozitet janë disa karakteristika, që vërehen në këtë novelë. ... N ovela sh p alos p rezen cë d h e m osp rezen cë virtyti, karaktere të ku nd ërt, d inam izëm ngjarje nëp ërm jet një narracioni të lëvizshëm . Shp alosen dy botë, një ekuilibruar dhe një e paekuilibruar në thelb, që shp esh herë tallazitet nga bota e trazu ar dhe e hallakatur e mos profesionalizmit dhe e vesit, e mendjemadhësisë së pushtuesit të pushtetit dhe e p rotagonistit,i cili kërkon d rejtësi në një skenë anorm ale d he d ehëse në kahje negativiteti....
3
YLLI B. AJDINI
Ënd ërr p ër një realitet të bu ku r, p or që p engohet dhe merret peng nga arsyetimi i zgavëruar... Novela Në pritje të Perënd imit... i autorit Ylli B. Ajdini është e nevojshme të lexohet... Kristaq F. Shabani I.W.A, W.P.S Gjirokastër, korrik 2011
4
Në pritje të Perëndimit...
N e gjithmonë marrim diçka, nga ku asgjë s ka dhe e kalojmë aty, ku gjithçka më s është.. .. Autori
5
YLLI B. AJDINI
6
Në pritje të Perëndimit...
PREKJA E ARDHMËRISË Pa hyrë në zyrën e institucionit mendova se d o të m ë m banin gjatë, por nu k nd od hi ashtu , si e kisha p ërsjellë në m end jen tim e. Ora ishe afërsisht nëntë e paradites, kur më komunikuam detyrën. Dil te kr yq ëz im i d h e atje d u h et të presësh p ër nd onjë m jet . N u k m end ova gjë tjetër, p or, siku nd ër m ë p or ositi sh efi i ad m n istr a tës, ash tu v ep r o v a d h e u n ë. P a r a se t ë d ilja , u p ër sh ën d eta m e p ër z em ër si m e sh efa t, m a n d ej h a p a d er ën , k a lo v a n ëp ër n jë korrid or të ngu shtë d he sakaq u gjend a në rru gë i shoqëru ar nga hija im e si d he nga emocioni i vetmisë. Për të m bërritu r te kryqëzim i m ë d u hej të kaloja lu m in n ëp ërm jet u rës, që lid h qytetin me anën tjetër të tij. N ë an ën tjetër të u rës, m es tokave të pu nu ara d he të m bjella, gjarpëronte rru ga nacionale. N jë tu fë zogjsh flu tu ru an p ara 7
YLLI B. AJDINI
m eje, thu ajse u let, përplasën krahët në ajër dhe u lëshuan drejt zallishtes në të dy anët e lumit. Disa u bënë njësh me guralecat, disa u u lën m bi një tru ng të thatë, të p ru rë, si d u ket nga u jëra të rrëm byer të d im rit d he d isa u rehatu an nëpër d egët e freskëta të shelgjeve, anës ujit. Sap o m bër r ita m bi u r ë, n ën të, m ë tërhoqën vëm end jen p oteret zhu rrm u se të d isa fëm ijëv e, t ë cilët p o la h esh in m e kënaqësi, aty ku dukej se uji kishte më tepër th ellësi. N ë çast m u p ërviju a n ë fan tazi fëm ijëria im e, p or m ë sh u m ë m u fan it gjyshja. Ajo bënte ç ishte e m u nd u r të na largonte nga rreziqet e mundshme të lumit, duke më tundur me kërcënim përpara syve, gjithmonë, një hithër frikësues, tundje kjo, e cila kërkonte të më porosiste frikshëm, sesa i vështirë dhe marrës jete ishte lumi.... Kishte frikë shumë nga lumi, ndërsa unë kisha frikë nga hithri... Kjo ndodhte gjithmonë në këtë rit, kur më gjente. * Sapo mbërrita te kryqëzimi, ku më kishin ad resu ar, përzgjod ha një vend nën hijen e një peme ulliri. U ula në anë të një ledhi, që p ërbën te, m esa d u kej, n jërën an ë të n jë 8
Në pritje të Perëndimit...
kanali vaditës. Po rrija ulur, por herë aplikoja d h e q ën d r im in n ë k ëm b ë. D u k e m o s qëndruar as ulur dhe as në këmbë, po prisja. Nuk dija pse disa herë shihja tabelën rrugore në cep të rru gës, e cila shenjezonte nu m ri e kilometrave 60... N ëse nu k e d ije, s kishe si m u nd ta ku ptoje se kishte hyrë kaq p apritu r e tinëz vjeshta dhe se vapa e ajri i nxehtë, që të zinte fr y m ën , të tr eg on te se v er a n u k k ish te ndërmend të largohej kollaj nga këto anë. N d ërkoh ë d ielli ish te sh këp u tu r n ga kreshtat d he m bi barin e lu let e tokës nu k n d ih ej m ë i p ran ish ëm bu lëzim i i vesës mëngjesore. Për të largu ar ankthin d he ku reshtjen, z a g u sh in ë d h e p r itjen , k u n d r oja h er ë qiparisat e lartë dhe herë kalimtarët e pakët, të cilët lëviznin në drejtime të ndryshme, por, mesa dukej, asnjeri nuk kishte ndërmend të lëvizte në drejtimin tim. D h e së fu n d i, k u r m en d im et d h e përfytyrimet po më stepeshin nga frika e të panjohu rës, m akina, të cilën prisja, ose m ë mirë, që më gjeti tek prisja, po linte klometrat pas. - Mos ki hiç m erak, rru ga është d isi e vështirë d he ti d o të arrish m ë përpara se e 9
YLLI B. AJDINI
ke menduar. N ë fakt s po m end oja asgjë d he, aq m ë pak, për çka më thoshte bashkëbiseduesi. - Po, po. Po të besoj, - i thashë më shumë për të thyer heshtjen, sesa nga nga d ëshirë për të folu r. Megjithatë vijova përsëri: H era e parë që vij në këto anë . N d ërkoh ë m akin a jon ë p arakaloi n jë makinë tjetër. - Është qytet i vogël, por i këndshëm, m ë tha, d he, p asi m ori një kthesë të fortë v azh d oi: Am a, p ër të kalu ar v eç d isa vite . Këto sqarim e m i bëri shoferi i m jetit tip Skod ë , m e të cilin p o bëja rru gën d rejt qytetit verilindor, ku isha emëruar. Ndërkohë e mblodha veten, ndoshta nga siguria e të qenurit jo vetëm. N d ërsa m akina p o ecte m e nxitim , nu k e d i përse m u kujtuan vitet e kaluara të jetës. Megjithëkëtë një trond itje e saj, gjë, që, siç e ku p tova, nd od hi për shkak të gjend jes së rrugës, më pruri në realitet, pa u hallakatur akoma tek e kaluara. Mend ova: Të gjithë e m bu shim d he e argu m entojm ë të sotm en tonë, të kalu arën, n d ërsa e ard h m ja vjen m e vrap in m ë të çm end u r, por ed he ikën m e qetësinë m ë të 10
Në pritje të Perëndimit...
pamundur, duke u bërë dhe ajo një e kaluar shu m ë m ë shpejt, nga sa e d u am d he e presim . N e gjithm onë në fu nd Mos vallë në realitet d he realisht asgjë s është pjesë e së kalu arës?! Mu n d et. Veç n ë p ragu n e sh n d ër r im it t ë t y r e t e n jër a t jet r a e konceptojmë si e sotmja. Ç të them d he unë? N d osh ta m ë d u kej kësh tu p ër sh kak të p er cep t im it t ë k u fiz u a r , t ë cilën e jep p afu nd ësia ose, nd oshta, nga m u ngesa e p ërgjegjësive që ku shd o nu k ka p ërjetu ar përgjatë kohës së tjetrit . - Arritëm. Dhe, ki parasysh një këshillën tim e të u rtë: Mos u m end o shu m ë . Kështu më sinjalizoi shoferi, duke më parë në sy. Makin a m ori n jë kth esë d h e m an d ej ndaloi përpara një pallati të pasuvatuar nga jashtë. Nuk u çudita që kishim mbërritur, sepse 60 km nu k ishin as afër as aq larg sa të m ë shkaktonin mërzi. - Fa lem in d er it p ër u d h ët im in !falënderova shoferin. - Birrën do ta pimë, kur të marrësh rrogën e parë, - m ë tha ai, d u ke bu zëqshu r d he pa reagimin tim. N ë fakt u në m u nd t ia jep ja këtë birrë 11
YLLI B. AJDINI
edhe pa marrë rrogën e parë, por ai u largua, pa pritur përgjigjen e dëshirës sime. * N jë p u hi ere, që s m errej vesh se nga ç d rejtim vinte m ë pru ri fytyrën në vend , m e të zbritu r nga m akina. Ku nd rova këtë am bient, të cilin e shihja për herë të p arë N jë rrap m e tru ng të gjerë d he m e d egë të hapu ra, si çad ër plazhi, thu ajse, m bu lonte atë shesh të vogël dhe përbënte, mesa dukej, shënjen e një vend pu shim i për u d hëtarët. Gjithashtu rruga e ngushtë me trotuar, vetëm nga një anë dhe, me shtëpi dy-trikatshe nga të d yja anët, një berberane d he tre katër dyqane të shpërndara në gjatësinë e rrugës së vetm e, hyrja e një kino-teatri d he, p ak m ë tu tje, n jë këp u cari d h e n jë am bien t rrobaqepsie, krijuan imazhin tim të parë për k ët ë q y t et t ë sh t r ir ë r r ëz ë n jë m a li t ë thepisu r * * * Në hotel u stabilizova në një nga dhomat, që m u duk më e përshtashme. Në dhomat e tjera nuk ndieva të kishte njeri. Nga dritarja e dhomës, të cilën e hapa në moment për ajrim, hyri si me nxitim drita e zbehtë e një muzgu të 12
Në pritje të Perëndimit...
pazakonshëm. Pata një dëshirë të dal. Bëra një pastrim të sh p ejtë të vetes d h e m enjeh erë realizova dëshirën. Shkallët i zbrita me qetësi, por më dukej se po nxitoja. Nga këto anë nuk është vështirë të njihesh me njerëzit. Më duhej të kontaktoja parasëgjithash me kolegun, që do të zëvendësoja në detyrë dhe me dy persona të tjerë... Atë natë shëtitëm deri vonë. Në të vërtetë në hotel banojnë, veç meje, edhe një ushtarak, një inxhinier pyjesh dhe disa punëtorë të një ndërmarrjeje ndërtimi, me të cilët nuk pata vështirë të njihesha. Mu ajt e vjeshtës në këtë qytet ishin të freskët, por kishte shumë gjallëri. Më të rinjtë ashtu dhe më të vjetrit, pasdrekeve, dukej se nuk kishin punë dhe veprimtari tjetër veç të shëtisnin përgjatë gjithë hapësirës, që vetë ata merrnin në shëtitore, rrugë, e cila fillonte që prej restoranit dhe deri te muzeumi në skajin tjetër të saj. Edhe në këtë cep të vendit njerëzit kishin me se të kënaqeshin. Ndërsa drita e ditës shuhej, shikimet e nd ërsjellta të kalim tarëve të ngeshëm po shtoheshin. Sidoqoftë, gjithmonë errësira binte më shpejt, duke u bërë njëkohësisht pjesë 13
YLLI B. AJDINI
dhe gjymtyrë e gjithësecilit, pa u kuptuar. A r o m a t e fr esk ëta të m b r ëm jes, q ë shpërndaheshin nga flladi i verilindjes e që i mbarte kjo stinë, rindizmin dëshirën për të qetësuar edhe shpirtin.
14
Në pritje të Perëndimit...
FANITJA E FIGURËS Të n esërm en , sip as d etyrës së m arrë, shkova në p u në. Am bienti i nd ërm arrjes nuk ishte i keq, por vura re se godinat e saj e sh ikon in lin d jen e h orizon tit d itën d h e n a tën , k u r se r r ez e e d iellit b in in m b i hapësirën e saj vetëm në lindje. Te d era, ku lexohej Drejtori trokita. - Hyr, - dëgjova zërin e tij pas derës dhe menjëherë hyra, duke mos pritur gjatë para saj. - Shoku Drejtor , jam - Po , po e di. Ulu, - më tha, sikur ta dinte, sesa desha të ulesha. Desh i thash ë: S ka gjë, se rri d he në këm bë , si m u nd të thu het shpesh në këto raste, por nuk e shpreha një gjë të tillë, por e gjeta karriken më afër tavolinës së tij dhe u ula, pa thënë as faleminderit. - H ollësitë d o t i m arërsh nga personat përkatës, - m ë sqaroi Drejtori, pasi kishim folu r p ër d isa m in u ta p ër p r oblem e të 15
YLLI B. AJDINI
ndryshme. - Mund të largohesh, - më tha ai prerazi, m ë në fu nd , d u ke i shoqëru ar ato fjalë m e një bu zëqeshje, prej së cilës i lëvizën vetëm muskujt e buzëve. Daljen time nga zyra e shoqëroi kërcitja e menteshave të derës, të cilën e tërhoqa për ta lënë të mbyllur, ashtu sikundër e gjeta. Kurdoherë ndryshimi i gjendjeve është i vështirë. Çd o d itë pu noja m e vru ll për t i m arrë, me sa të mundja dorën asaj pune, por edhe p ër të kom p esu ar m u n gesën e p ërvojës. Asnjëherë nu k m ë ka p ëlqyer t i qënd roja tjetrit m bi kokë, ku r ai p u non te, p or n ë punën time ndjeja deri në bezdi ndërhyrjet e p aku p tim ta të d rejtorit d he të një p jese të veçantë personash rrethues pranë tij. Mbase kështu d u hej të ishte. Megjithëkëtë d ita d itës p ritja e m irë m om enteve të p ara p o largoh ej n ga ku jtesa im e, d u ke u a lën ë radhën enigmave të pashpjegueshme. Sot d asham irësia paska m arrë të njëtin ku ptim m e ku reshtjen. Ed he netët d u kej se përbënin një natë të vetme. Ato dukeshin të tilla, si të pashkëpu tu ra nga njëra - tjetra, si të p aku p tim ta, nd oshta nga që d itët n u k shfaqnin, p or i fshehnin m e fanatizëm të 16
Në pritje të Perëndimit...
veçantat e veta. Megjithëkëtë arsyet e ndërhyjeve nuk i kuptova ndonjëherë, mbase se punën unë e merrja dhe e konceptoja gjithmonë si një lloj argëtim i d he jo si d etyrë të d etyru ar nga dikush që, edhe pse realizohej, nuk më jepte në ato rrethana realisht kënaqësi. Gjithashtu n u k d alloh esha se kish a n d on jë zotësi të veçan të p ë t u m arrë vesh m e d rejtu esit. Ndoshta kishte dhe shumë arsye të tjera, por nuk e kuptoja se ku e kishin të mirën e tyre besdisjet e mërzitshme. Si dukej nuk dija të bëja lajka. Në kolektiv gjithmonë bëhej analizë për njerëzit, por edhe për punën. Edhe kur thuhej se për punën gjithmonë gjykoheshin njerëzit, ku r se u n ë gja të g jykim ev e h esh tja, p or heshtja si dhe logjika e qetë, të cilën tregoja g ja t ë g jy k im ev e, p ër d r ejt o r in ish in mungesë vëmendjeje ndaj porblemeve dhe sh qetësim eve të n d ërm arrjes. Ai m base kishte të drejtë. Por edhe unë kisha të drejtë, sepse, në fakt, kisha dëshirë të mos ekzistoja fare gjatë an alizave të tyre. Ato an aliza krijonin ndjesinë e një seance gjyqësore. Përgjithësisht njerëzit në to më dukeshin si m ateriale folesh d he sallat e m byllyra si fole zogjsh, ku në të cilat rritje veç frikë dhe 17
YLLI B. AJDINI
m osbesim nd aj njëri tjetrit, p or, siku nd ër dëshirës sime, ata nuk harronin kurrë të më n jofton in d itën d h e orën e zh villim it të mbledhjes së radhës. - Të k a n ë n jo ft u a r q ë n esër k em i mbledhjen, - më thoshte gjithmonë sekretarja e zyrës përkatëse, një vajzë zeshkane e re, e ëm bël d he e afru eshm e, por jo m e të gjithë. Ajo m u n d të m ë th osh te, p a p r itu r , q ë m bled h jen e kem i sot. Për m u a kjo nu k kishte fare rënd ësi, sep se si sot, si nesër, unë do të isha gjithmonë aty prezent. N u k kishte analizë p a m u a. Ed he ku r isha jashtë saj d o të nd od hesha gjithm onë brenda saj në material të analizës, por kjo nuk më çudiste, as nuk më gëzonte, sepse do të isha patjetër në konklu zionet negative të saj. Ishte një pikasje e çuditshme që më bënte vazhd im isht të m end oja se ishin d y anë të nd ryshm e, por ed he kjo, nu k m ë m ërziste dhe as ndjeja ndonjëherë lodhje prej saj. Ku r s kish a m ë ç të bëja ose p ër t u shp rehu r m ë m irë, p ër të hequ r m ërzinë, desha të kujtoja e të kënaqesha me ëndrrat, por ed he ato nu k m ë vinin të qarta, sepse, nd oshta, si d u kej, ed he ato ishin strehu ar diku thellë në pavetëdije.
18
Në pritje të Perëndimit...
PERIPECI E NDJESI D itët iknin me një emër, por edhe vinin me po të njëjtin emër. Megjithëkëtë vjeshta e tretë ishte në të ikur, kur, aty nga fundi i saj, rru shi nëp ër vreshta kishte p ërfu nd u ar së vjeluri, ndërsa mollët, dardhat dhe arrat ishin p lot d h e p ërp lot d h e, si i th on ë d isa të moshuar, si asnjëherë tjetër. N ë p u nishten e p ërp u nim it të rru shit, kush mund të hynte, kishte rastin të shijonte disa lloj verërash të veçanta, të cilat bëheshin vetëm aty. Du hej thënë se qyteti p rej tyre ishte bërë, në një farë mënyre, edhe i njohur. Sekr etet e p r od h im it n a i sq a r on te teknologu p ërkatës, p or këto ed he të tjera problem e ne i d isku tonim d he m e të tjerë, por asnjëherë me drejtorin. Ai kishte të tjera probleme. Problemi i tij isha, sidomos vetëm unë. Të paktën kështu më dukej mua. - Je end e i ri d he d o të gabosh, - m ë thoshte p rerazi, ku r nu k kishte kohë të m ë thoshte dhe më shumë se kaq. 19
YLLI B. AJDINI
- E d i, p o s ësh të e th ën ë, - m er r ja mundimin të bindja drejtorin, duke i lënë të kuptonte se mund të ishte dhe ndryshe. Por nu k harroja të tjerët. Unë d he këta i d ëgjoja me vëmendje. - Mos u m ërzit, - m ë thoshte d iku sh m e përzëmërsi, - kështu e kanë këta. Dhe u në kënaqesha d he lehtësohesha, kur dikush më kuptonte. Por të tjerët, më të vjetër nga të parët, m ë vinin në d u kje që t i merrja seiozisht vërejtjet e Drejtorit. N d ërsa vetë, në këto rrethana, m u nd të arsyetoja, por nuk dija çfarë dhe kë të besoja. Ishte një dymendimsh, i cili më shfaqej edhe ku r d ilja p ëp ara p asqyrës n ë d h om ën e gju m it, ku n u k vëreja asn jë d eform im të pasqyrim it tim veç plu hu rit m bi të, gjë të cilën e shkaktoja u në. Ed he p ër këtë nu k mendoja se kisha faj. N u k po e ku p toja se ku r zbard hte aq sh p ejt. Si d u k ej m ed itim i d h e ën d r r a t përbënin kohën e gjumit tim të shprishur. Gjithmonë kisha kuptuar se drejtori, kur pu nët i ka në vijë, fytyrën e ka të paqartë. Mbase d he të vrazhd ët. Dhe për këtë arsye atë ditë dyshova te dyshimi që kisha, sepse në fakt te vrazhdësia e tij mund të lexoje, pa vështirësi, qëllimin, të cilin kishte. 20
Në pritje të Perëndimit...
Ai jetonte p ër të d rejtu ar, nd ërsa u në punoja për të jetuar. Por si mund të hiqja dorë nga ajo që kisha njohu r? Megjithatë, si p ër ta bin d u r se k ish a v en d osu r të bin d ja vetveten m e të ku nd ërtën e m end im it të tij, po atë ditë, i thashë se po bëja atë, që ai ka bërë edhe vetë dikur, në kohën e rinisë së tij. Ai më dëgjoi duke pirë cigarin me qetësi d he, d u ke tu nd u r njëkohësisht kokën, m ë kërkoi, sid oqoftë, të bëja ku jd es. Pa fiku r cigarin e p arë d rejtori nd ezi d he një cigar t jet ër . Ku p t o v a se q et ësia e t ij n u k i përngjante qetësisë sime. Patjetër, - iu përgjigja, - megjithatë ju me siguri nuk doni që unë të gaboj. Këtë nuk e mendova, por ia thashë. Te kërkesat e tij vura re se ai e njihte mirë talljen d he m ashtrim in, sep se s kishte arsye të m ë k ër k o n t e m u a m o su sh t r im in e a t y r e koncepteve, të cilave unë ua dija kuptimin. Kur u largua pashë një trup mesatar dhe m e flokë të prera shku rt. Për herë të parë vrava m end jen të ku jtoja se në ç d rejtim i m bante të krehu ra flokët. N ga p rap a nu k d allova gjë, p or d allova se ai ecte, m e sa d u kej, d u ke u anu ar p akëz nga e d jathta. Them me sa d uket , sepse, kur jam përballë tij, d u ket që anon nga e d jathta im e. As 21
YLLI B. AJDINI
ngjyra e syve të tij nuk më erdhi ndërmend, veçse ato ai i lëviz vetëm atëherë, kur e ka të sigurt, se diçka mund të përfitojë prej atij. Desha të qeshja m e këto konstatim e të vonuara, por duke mos u dhënë atyre shumë rëndësi as të qeshurën nuk e bëra. Me një trup të lodhur nga puna dhe me një kokë të rënduar nga mendime të paqarta e lloj lloj p serash , atë n atë gju m i m ë mposhti urrejtjen. I p a n g op u r m e g ju m ë, të n esër m en zbrita, si zakonisht shkallët e m erm erta të hotelit d he, thu ajse instiktivisht, u d rejtova për në restorant, ku më duhej të mëngjesoja shp ejt e shp ejt, sep se vend i i p u nës sim e ndodhej mbi 30 minuta me këmbë larg nga qyteti. Kishte d itë që, ku r d ilja nga lokali, të p ër sh ën d et esh a me p jesët a r ë të ad m inistratës, te të cilët nu k vëreja shenja n xit im i. N ë n jë fa r ë m ën y r e k jo m ë shqetësonte, sep se vetja m ë d u kej sa i p osh tëru ar që ata n u k n xiton in d h e u n ë gjith m on ë, th u ajse, n xitoja, p or ed h e m ë q etëson te, sep se e n d ieja v eten m ë të pavaruar dhe se fundja unë vija në punë për veten time dhe jo për inat të të tyre. Sid oqë e n d ieja se, p o p u n oja m irë, 22
Në pritje të Perëndimit...
d rejtori që të ju stifikonte vërejtjet e tij nd aj m eje, të p aktën kështu m ë d u kej m u a, m ë thoshte shpesh se d u hej të isha m ë i lid hu r me punën, por unë e gjeja të drejtë mënyrën tim e të të d rejtu arit d he kjo m ë jep te m e të vërtetë kënaqësi. Megjithatë në sektorin, ku d rejtoja, kisha d he tip a të vështirë. Por kjo p ër m u a n u k p ër b ën t e a r sy e p ër t i n d ësh k u ar , sep se a r m ë n d ësh kim i k am konsideruar gjithmonë bindjen dhe çelës të saj kam patur kurdohere taktin. Por drejtori, për të më mësuar sesi unë duhej të ndëshkoja, më ndëshkonte vetëm mua. Të nd ëshkosh, - i thashë një d itë një të njohurit tim, - është të qetësosh arsyen tënde, por jo të bindësh logjikën e tjetrit . Tek vrisja mendjen me këto konstatime, vështirësia për të hapur derën e dhomës më shkëputi prej tyre. Kur ndeza dritën kuptova se llampa e korridorit të hotelit ishte djegur. Sh p esh g jeja n jë r eh a t i të p akrahasu eshm e në d hom ë d he, sid om os, ku r lexoja, ap o sh okët kth en in m e raste ndonjë gotë vodkë. Alkoolin nu k e kam d ashu r ku rrë, p or më pëlqen ambienti që krijohet, kur pihet. Para disa ditësh ishim mbledhur një grup shokësh në d hom ën nr. 9, ku d ëgju am të 23
YLLI B. AJDINI
gjith ë sa ish im , p rej vetë atij, që kish te përjetuar hostorinë, sesi ai pati bërë dashuri më një vajzë. -E p r isja i fsh eh u r b r en d a d isa gëmushave, me degë lajthie e ferrash përzier së bashku , të cilat nd od heshin m bi rru gën me gropëza e guriçka, ku vetëm karrocat me k u a j d h e q etë e k oop er a tiv ës m u n d të kalonin. Mori frym ë thellë, gogësiu d he p astaj vazhdoi: - Mend oni se m ë d oli fjale d o të thoni ju? Jo, jo, ajo erdhi, se fundja vetë më kishte lënë takim in, nd ërsa vend in e p ërcaktu am të d y, gjatë kohës, ku r e shoqëroja p ër në punë. Ishte mëngjesi i një dite të freskët vere. Nuk e prita gjatë i fshehur në gëmushë, por end e m ëngjes m ë d u kej, ku r ajo i d ha fu nd p ritjes sim e d h e si n jë tru m cak u gjen d rrëmbimthi në krahët e mi. Nuk folëm asnjë fjalë, p or p u th jet ton a s kish te n jeri d h e cicërim azogjsh t i nd ërpriste. Bu zët tona të nxehta s kishte erë e u jë i ftohtë bu rim i t i freskonte, p a lëre m ë t i shu ante. - Po më tej, - e ngacmoi dikush. - Ajo . Ajo kërkoi të kishte një fëm ijë me mua. - Dhe ti 24
Në pritje të Perëndimit...
- Mos e ngacm oni m ë Ai d içka belbëzoi , u p re në fytyrë d he nuk foli më. Të gjithë kuptuam se atë ditë , d içk a m es t y r e k ish t e n d o d h u r , p o r , njëkohësisht, p o të gjithë, nga ç ku p tova, r a n ë p a u k u p t u a r n ë k t h et r a t e n jë përfytyrimi të shfrenuar. Q esh ëm së b a sh k u d h e u k ën a q ëm paku ptu eshm ërisht m e kënaqësitë e tjetrit, por nuk e ngacmuam më, sepse të pirët ose dhe ndoshta kujtimet e epsheve të dashurisë e shpunë atë në krevat, për të fjetur. Atë ditë nuk po bëja asgjë nga këto. Ishte d itë p u shim i d he kisha d alë në ballkon nga ku po sod itja qetësisht jo vend allinjtë, se ata i shikoja dhe më shikonin pothuajse çdo d itë, p or u d hëtarët, që, p asi d rekonin, të niseshin në drejtime përkatëse. Du ke p arë nga lart lëvizjet e njerëzve, poshtë ballkonit, ndjeja mall për qytetin tim, sep se jo sh p esh m ë jep ej m u n d ësia të bëhesha ud hëtar në linjën e tij. Më përsillej mirë në mend rasti i fundit, se rastet e tjera nuk i mbaj mend. Isha te prindërit, kur gjyshi ndërroi jetë, jo se nuk desha të isha atje edhe më përpara, por se drejtori im u besoi më mirë fjalëve pa shpirt të telegram it që të m ë jepte lejë, sesa 25
YLLI B. AJDINI
fjalëve me emocion, të cilat dilnin nga zemra ime për gjendjen e gjyshit. Të nesërm en ai m u d rejtu a: - Përfu n d oi ed h e p u n ët, që ke n ëp ër duar dhe bën mirë të nisesh. E nd jeva veten të vlerësu ar. N d oshta s ishte vlerësim për m u a, por, m ë në fu nd , d rejtori u bë d rejtu es, pavarësisht se, ku r e bindën të tjerët dhe jo unë. Fakti që duhej të përfundoja edhe punët që kisha nëpër d u ar, m ë la p ërshtypjen se gjyshi nu k ishte d he aq keq. Prand aj, tek e fundit, e qetësova veten, por edhe më shumë për të fajësu ar gjithm onë d rejtorin, s kishte p se të m ë linte p ërshyp jen e një njeriu të lën d u ar, se fu n d ja ish te p u n a ajo, që n a bashkonte të dyve dhe jo gjyshi im... Pavarësisht këtij mendimi prapë do të më v in t e m ir ë, p o q ese t ë p a k t ën d h e n ë g jestik u la cion et e tij d o të sh ik oja d h e sa d o p a k k eq a r d h je d h e d h ëm b sh u r i njerëzore. Nejse, nuk u shqetësova për këtë, p or u nisa rrëm bim thi p ër në vend lind jen time nga dhe ku, pas disa ditësh, u riktheva përsëri në vendin tim të punës. Zakonisht, ku r kisha kohë të lirë, lexoja ç të mundja, por kur isha me të tjerë këmbeja d he m end im e për problem e të d ala rishtas. 26
Në pritje të Perëndimit...
N gan d on jëh erë p ër të th yer m on oton in ë shkoja dhe lahesha në dushet e qytetit, jo se hoteli nu k kishte të tilla, p or m ë shplod hte më mirë një gjë e tillë. Sid oqoftë një d itë i thashë të feju arës, e cila kishte ardhur tek unë me dëshirën time dhe me lejen e prindërve të saj, ato çfarë më k ish in t h ën ë m u a t ë t jer ët , jo se m ë shqetësonte ndërgjegjen ndërhyrja e tyre në jetën tim e, për këtë isha i sigu rt, por, si p ër të pakësu ar heshtjen e çastit, e cila kishte rënë midis nesh. - Pse të thanë të kesh ku jd es në lid hje m e m u a?- nu k harroi ajo të m ë kërkonte arsyen. - N u k e d i..., m base n ga in joran ca e budallëku, - argumentova unë. - Nuk shikoj arsye tjetër. Ose d he ngaqë, nd oshta, m ë d u am më shum ë nga ç e d u a u në veten tim e, - vazhd ova të argu m entoja, për t u bërë m ë b in d ës p a r a sa j. N g a t a v o lin a m o r a instiktivisht një gotë me ujë, të cilën e piva me kënaqësi. Më dukej, në atë moment, sikur me këtë veprim po çlirohesha dhe po fitoja pak kohë të jepja, si gjithmonë përgjigje të prera, sipas logjikës sime.
27
YLLI B. AJDINI
* Me këto lodra fjalësh gjumi, atë natë, na zuri të dyve në të njëtjin shtrat shumë vonë, aq sa d he qentë e natës , të cilët ishin m e shu m icë në këtë qytet, kishin pu shu ar së lehu ri, d eri aq sa d he errësira shnd ërrohej në dritë dhe yjet treteshin, po prej vetë dritës së tyre në boshllëqet e thella të hapësirës së pafundme.
28
Në pritje të Perëndimit...
DYFYTYRSHI DHE DYMENDIMSHI Si pa u kuptuar e nesërmja shndërrohet shumë shpejt në të djeshme. Sot është një ditë e çfarëdoshme e javës, por u në e ku jtoj të d jeshm en d u ke e pritu r me kureshtje njëkohësisht edhe të nesërmen. Të nesërm en, ku r d ola për pu në, m ora vesh se kisha d rejtor të ri. Ky nd ryshim m ë q etëso i. Kish te d isa d itë q ë sh iu n u k pu shonte së lagu ri tokën, por, si për çu d i, thuajse te të gjithë njerëzit, por jo të atyre që i njohin m irë tekat e m otit, rreze të m eku ra të diellit po mbulonin thuajse tërësisht faqet e kodrave, të shesheve, rrëpirat dhe tarracat e mbjella me drurin e qershisë, si dhe çatitë dhe oborret e shtëpive. Rr u g ën d er i t e n d ër m a r r ja e b ëja gjithmonë vetëm, sepse më pëlqente një gjë e tillë, p or , n ë asn jë rast, n u k qën d r oja përgjatë saj ndonjëherë i vetmuar. Shpotitë e punëtorëve të fermës ndaj njëri - tjetrit, të qeshurat e pafre dhe qetësia e disa të tjerëve, 29
YLLI B. AJDINI
e shkurtonin kohën e vetmisë sime. E g jith ë r r u g a , d er i n ë th ellësitë e hapësirave të fermës mbi të dhe nën të, ishte e veshur me shkurre e me pemë të shkurtra, që edhe këto dukeshin si kaçube. Këto ishin të mbushura me ca kokërra ngjyrë të kuqe e që, ku r janë të p jeku ra, shu m ë m u nd t i provosh p a frikë, p or jo të hash m ë shu m ë se një gru sht. Prej këtyre fru tave, nga këto anë, nxirret raki dëllinje. Ed h e g ja t ë m b r ëm jev e n ë q y t et vazh d on te e n jëjta atm osferë gëzim i. Të krijohej përshtypja se të rinjtë ishin bërë më fëm in orë d h e se gratë, sid om os ato, që njiheshin më mirë prej meshkujve çapkënë, siku r ishin bërë m ë ad oleshente. Diku jt ky ndryshim nuk i hyri në sy, por, duhet thënë se, disave u hapi punë. Ku d o nd ihej se p o vinin kohë të tjera. Problem e d he fenom ene të reja u përhap ën dhe pushtuan këdo. Gjithçka, sikur po ecte, si m ë shpejt. Unë d he për këto u gëzova, madje akoma më shumë. Por shpejt kuptova se për m u a s ka kohë tjetër. Tek u në asgjë s kishte nd ryshu ar, sep se shikoja që rreth m eje ishte p o i njëjti am bient e ishin po të n jëjt ët n jer ëz , d h e q ë u n ë n u k k ish a nd ryshu ar nu k e kisha ku p tu ar ed he d eri 30
Në pritje të Perëndimit...
atëherë, ku r d rejtori i ri m a vu ri në d u kje një gjë të tillë në zyrën e tij, nd ërsa isha atje një ditë, për disa çështje të punës. - Ti, m ore d jalë, - m ë tha një d itë tjetër përpara klu bit të tij të p referu ar, por po m e të njëjtin m erak, - as ke p ër të nd ryshu ar ndonjëherë. Dhe nuk u mjaftua me kaq: - Deri kur do të vazhdosh të veprosh sipas mendjes tënde? * Ditët e fu nd it nu k kisha p ërp lasje m e d rejtorin d he p ër këtë arsye pata m end u ar se ai kishte nd ryshu ar si shu m ëku sh, p or ku r d ëgjova m end im et e p and ryshu ara të tij, kuptova se kisha ditë pa u parë me të. I thashë: - Nuk e di. Ndërkohë pashë se fytyra e shndritshme dhe kuqaloshe prej natyre iu skuq më shumë prej qetësisë sim e d he sytë e tij të zinj, po prej natyre, iu errësuan dhe më shumë, por jo prej karakterit tim. Ai më fliste, unë vetëm po e shikoja dhe, tek e vështroja, drejtori më d u kej si një qenie hënore, e cila hallakatej në placentën e një ëndrre, duke kërkuar, me patjetër, të d ilte prej and ej p ër t i shp ëtu ar të paktën mbytjes. Por edhe këtë nuk e besova, sepse nuk 31
YLLI B. AJDINI
isha në gju m ë. Me sytë, që kisha hap u r, d ëgjova të tjerë t i thërrisnin po atij d rejtori të dikurshëm: - Zoti Drejtor, tungjatjeta! U nisa t i përgjigjem pak m ë gjatë se m ë parë , porse një tjetër njeri m e një fytyrë të pjekur nga vështirësitë, mbase dhe nga dielli d he m e rru d hat e m osbesim it në fytyrë, ndërhyri: - Zoti Drejtor do të zgjidhet ai problemi im? Referencat nd aj m oralit d he etikës ne i kem i të njëjta, - d esha t i thoshja, por nu k guxova. N u k gu xova si ed he d iku r. N d oshta se ai është përsëri Drejtori im , pastaj d he p ër etikë se ai ende vazhdonte të fliste. D r ejt o r i n u k p a t i k o h ë t ë k t h en t e p ërgjigje, sep se, nd ërkohë, bashkë m e ta kisha hyrë dhe unë në lokal. Lo k a li, k u p o h y ja , ish t e b o sh n ë krahasim m e lokalin nga, ku u në, po d ilja përkohësisht. - Po , - i thashë , ku r m ë erd hi rad ha, nuk kam ndryshuar, po përse më thirrët? A t a , D r ejt o r i d h e sh o q ër u esi i t ij i zakonshëm , p o rrinin u lu r në tavolinën e rezervuar të klubit. 32
Në pritje të Perëndimit...
N u k d i përse, p or të gjtha tavolinat, në ato momente, m u dukën të rezervuara. Ishte një sallë m e jo shu m ë d ritë, p or e lyer m e bojëra të hapëta e me dritare të vogla. - Po munde, na prit përjashta, sa të pimë kafen, - m ë thanë m u a, që po qënd roja në këmbë përpara tavolinës së tyre. Asn jëh er ë n u k i k u p tov a , p ër se m ë thërrisnin d he çfarë kërkonin nga u në, p o ed h e u n ë, k u r r ë n u k e v r a v a m en d jen , ndonjëherë, të kuptoja se përse e ku duhej të ndryshoja. - Ed he u në e lashë ngënien e u shqim it në m es, p se m ë thirrët ju , - u thashë m e qetësi, por inat më vinte. Si duket ata nuk deshën të më kuptonin, po ngulmuan me kërkesën e tyre: - Prit, prit, - dhe ulën kokat që të dy mbi tavolinën e tyre të klu bit, nga ku avu lli i kafesë dhe aroma e rakisë së kumbullës më kriju an një shije të çu d itshm e. N d ërkohë perceptova, siku r m ë bënte ftesë të u lesha m e ta për të pirë kafe, p or nu k d ëgjova gjë dhe dola për të përfunduar ushqimin tim të porositur në restorantin përballë lokalit, nga ku po dilja. Më bëri përshtypje sjellja e tyre, por dola, duke ju thënë se po i lija vetëm. Lokali, ku hyra, kishte m e m ë shu m ë 33
YLLI B. AJDINI
klientë nga sa e kisha lënë. Duke përfunduar pas gjellës edhe sallatën, se këtë e konsumoja gjithm onë p as saj, vrava m end jen të gjeja p rov a n ë p r aktikën tim e, m e të cilat të ju stifikoja kritikat e d rejtorit, p or nu k gjeja të tilla, qoftë për t iu nënshtru ar të d rejtës, qoftë edhe moralit të kohës. - Të d u a n p ër sër i, - m ë n d ër p r eu m end im et i d ërgu ari i Drejtorit, teksa m ë gjeti duke hyrë në hotel. Desha të m os shkoja tek ata, por lu tja e të dërguarit më bëri të ndërroja drejtim. Ku r hyra në am bientin e tyre pashë se fytyra e d rejtorit u tend os m enjëherë. Mu a më erdhi inat që nuk po ndërronte taktdhe nuk po reagonte. - Pse nuk na prite? - më tha, kur i vajta. Du ke i parë në sy m end ova se ata nu k k ish in a r sy e t ë m ë r it h ër r isn in , p o r , m eg jit h a t ë, iu p ër g jig ja jo a t y r e, p o r paturpësisë së tyre. - M ë d u k et se n u k u t r eg o v a i p asjellshëm , p rand aj të erd h a, p or ju m ë larguat, - i thashë atij që më kishte kërkuar. - Fundja unë e kam të qartë mendimin tuaj, vazhdova të plotësoj më tej përgjigjen time. Pyetja tjetër e d rejtorit erd hi m enjëherë m e një nu ancë m ë ironike, por ajo m u d u k 34
Në pritje të Perëndimit...
më lodhur. - Të lutem, pse u largova, pa ardhur unë? Du ke varu r vetu llat d he shtrëm bëru ar buzët ai priste përgjigjen time. Në një çast, n d jev a , p a p r it u r k eq a r d h je d h e d hëm bëshu ri për të, sep se pashë fytyrën e tij të kishte m arrë pam jen e një të sëm u ri të pashpresë. Referencat nd aj m oralit d he etikës ne i kem i të njëjta, - d esha t i thoshja, por nu k gu xova d he, si nu k gu xova, atëherë, m base sep se ai ishte p ërsëri Drejtori im , m base edhe sepse ai ende vazhdonte të fliste. - N u k keni të d rejtë të paragjykoni të d rejtat d he d etyrat e m a. Jam u në akom a Drejtor. Megjithatë unë po dëgjoja, por më dukej se po d ëgjoja fjalë të paku ptim ta të afërta, por njëkohësisht dhe të largëta. Megjithkëtë unë po e dëgjoja, sepse ai po fliste me mua për m u a, por, si për çu d i, d u kej siku r po i sqaronte nën prezencën tme dikujt tjetër në një lloj kënaqësie, pau d hësitë e m ia , siku r të mos isha unë përballë tij, po ai tjetri. N u k e n d ërp reva m en jëh erë fjalën e drejtorit, sepse është interesant të dëgjosh të flitet për ty, kur tjetri mendon se ka përballë vetes një tjetër dhe jo ty. 35
YLLI B. AJDINI
Mirë u në që s po ku ptoja, por u habita si r ealiteti im n u k kish te n d iku ar tek racionaliteti i tij. - Zoti Drejtor, - iu d rejtova, - ju kërkoni të gjeni te u në ato, të cilat s ekzistojnë d he të m billni atë ç ka nu k m bin. Unë nu k e m ohoj se jeni am bicioz nd aj vetes su aj, por për t ia d alë m banë qëllim it, që keni, nu k m end oj se ju d u het rënë në qafë, sepse egoizm i në formën e ambicies do të shkatërronte vrullin tuaj duke ju bërë, sipas meje, njëlloj si gjithë të tjerët. Dhe d eri këtu nu k ka gjë të keqe, por m ë e keqja qënd ron se p ërbu zja d he vetm ia e pad ëshiru ar, e cila m u nd t ju vrasë më shumë se çdo gjë tjetër. Jam i sigurt se ju çu d iten i m e m u a tan i, ku r p o ju shp reh mendimin tim, por unë gjithmonë kam folur, p or ju jen i ai, që n u k m ë ken i d ëgju ar n d o n jëh er ë, p ër sh k a k u n e m ën d jem ad hësisë së paju stifiku ar d he se ju m u nd të d ini një fjalë m ë shu m ë se të tjerët, p or mund të dini edhe një fjalë më pak se ata. Të dy heshtëm. N u k k a m a r sy e p ër t ë ju st ifik u a r heshtjen tim e, p or te heshtja e tij d u hej se atij si kishte shkuar kurrë në mendje fundi i një jete të vështirë. Mos vallë e teprova?! 36
Në pritje të Perëndimit...
A i d esh i t ë flist e, p o r zhu rm a sh u rd h u ese e m otorit të n jë m akin e, që s v len te as p ër skrap , i d h a akom a jetë heshtjes Fakti që dikur qeshi, i detyruar të dëgjoja, m u d u k i tep ërt që n ë këto rreth an a ta respektoja. M u d u k siku r kishim tërë jetën tonë përballë njëri tjetrit. Pavarësisht se m u nd t i bëja d ëm vetes vazhdova: - N u k është norm ale d he as e d rejtë që, në vend të hijes së vet, gjithku sh të ketë t i shfaqet apo t i bashkëngjitet hija e tjetrit. Kjo nuk i bëri përshtypje. - Ç i ke këto filozofira që thu a, - shp ejtoi të më thotë drejtori me një farë përbuzje, gjë, të cilën e vu ra re të fshehu r m ë së m iri në m es të fjalëve të tij, d u ke tregu ar kështu ende forcën pushtetit që mbante. Me pyetjen apo ironinë hedhur u çudita, por ku ptova m ë së m iri që ata nu k d onin të d ëgjonin m end im nd ryshe, porse vetëm ata të flisnin d he të tjerët vetëm t i d ëgjonin. Siku r s kishte të m baru ar kjo d itë. Më kërku an të shkonim në d hom ën e pritjes së hotelit, nga ku kuptova se atje ata e ndienin veten më të sigurt. Perd et e rënd a të d ritareve të d hom ës 37
YLLI B. AJDINI
nu k lejonin të ku ptoje se jashtë tyre ishte ende ditë ose jo. Po qënd roja m ë këm bë, p or fytyrat e lod hu ra të tyre gjithashtu qënd ronin para meje përsëri me forcën e postit zyrtar . Të fu nd osu r secili në kolltu ku n e vet, atë çast, panë njëri tjetrin në sy d he m u a në atë m om ent pau ze, m u d u k vetja, siku r isha aty i tepërt. Ish a m e t ë v ër t et i lo d h u r d h e i zhgënjyer... Për këto arsye nuk i pashë më në sy d he as u shqetësova m ë, p or ngrita su p et p ërp jetë p ërballë norm alitetit tim , sep se ku jtov a se kish a të d r ejtë të m os kuptoja asgjë. N ë të vërtetë kisha d isa vite që sytë i kisha bind u r, p or m ë së fu nd i bind a ed he nd ërgjegjen, se p ara saj qënd ronte p o ai drejtor dhe se, fare natyrshëm, ai po mbante përsëri një emër çuditërisht të përgjithshëm. Duke e njohur mjaft mirë, ky ndryshim nuk më çuditi. Kështu , iu d rejtu a ai m ë shu m ë shoku t të tij se sa m u a, por kjo fjalë erd hi si një oshëtimë e largët nga e cila nuk mora asnjë kuptim. Drejtori vazhdoi të më thotë se ka dashur gjithmonë të më ndihmonte, sepse për të isha 38
Në pritje të Perëndimit...
i sjellshëm e i rregu llt d he, siç kishin thënë ed he të të tjerë, ed he shu m ë i d rejtë. Ai m ë fliste, duke qenë i mbështetur mbi tavolinë dhe, duke më parë, priste reagmin tim. U m ata t i thoshja se s ishte nevoja të më shprehte ato konsiderata, por nuk thashë gjë nga këto, sepse e dija prej kohësh fundin e arsyetimit të tij. Pasi ai vu ri re se s p o e d ëgjoja m ë, m ë bëri shenjë të largohesha. Ed he u në s d esha të largohesha, sepse qënd rim i i m ëtejshëm do të më shkaktonte me siguri dhimbje. P a v a r ësish t se n d od h esh im n ë n jë am bient të m byllu r, ku r u shkëpu ta prej tyre, vura re se jashtë jashtësisë sonë gjërat kishin ndryshuar. * * * Parad iten e së n esëm es e kalova m e shokun që dilja zakonisht. Piva me të çajin, të cilin na solli kamariei dhe komentuan së bashku të rejat e d itës. N ga brend a p ashë tufat e reve, të cilat po afroheshin mbi qytet. Tek u nisa për në shtëpi mendova të blija një gazetë çfarëdo, por nuk e mora. Dritaret e shtëpive ishin të m byllu ra, siku nd ër vu ra re, se nëpër ballkone dhe oborret e shtëpive nu k kishte rroba të nd ërru ra për t u tharë. 39
YLLI B. AJDINI
Gjithçka dukej më e thatë. Njerëzit ishin, si të xhamtë. Me duar nëpër xhepa, kokëulur e të strukur, si lule të vrara nga bryma e një dimri të butë, lëviznin si lodra të kurdisuara. Megjithëse m esd itë qielli d u kej si qiell m esnate. I errësu ar nga re të d ënd u ra e të m b a r su r a m e sh i, d u k ej se a t o d o t ë shkarkoheshin nga çasti në çast me egërsi d he p a m ëshirë m bi çatitë, m bi rru gët, p or ed h e m b i a t o , q ë d o t ë t i g jen t e t ë pambrojtura. Du ke ecu r i qetë pashë se njerëzit m e vështronin vetëm mua. Atëherë kuptova se duhej të nxitoja. Menjëherë shpejtova këmbët për të mos u bërë viktimë e rrebeshit. Aroma e veçantë dhe e parealizueshme, të cilën e lëshon toka, pas pikave të para të shiu t, m ë bënë të harroja m e vetëd ije çd o aromë dhe kënaqësi tjetër mbi tokë.
40
Në pritje të Perëndimit...
TABLOJA BINJAKE Në vend të epilogut Du ke u fu tu r m e vru ll në shtëpi pashë se gru aja d he fëm ijët prisnin m e p ad u rim vajtjen time. - Erdhe ? Nuk u përgjigja. H oqa veshjet e rënd a të d im rit, të cilat i vara në portomantonë në korridor dhe veten e ndjeva të lehtësuar. N u k ke nd ryshu ar, - i thashë atij, i cili m ë sh ik on te m e sy d h e q ë q ën d r on te përballë meje në pasqyrën e portomandosë - Th u ajse je p o ai që ke qen ë d iku r, vazhd ova t i them po atij. - E p o st r eh a m ë e d a sh u r e n jë pensionisti është shtëpia dhe familja e tij, iu përgjigja m e gjysm ë frym ë m ë në fu nd gruas . N d ërkoh ë m ora librin n ë raftin e bibliotekës dhe u rehatova në divan, për të 41
YLLI B. AJDINI
v a z h d u a r lexim in e n jë p jese t ë papërfunduar. N ëp ër m jet xh a m a v e të d r ita r es së salonit, të veshu ra nga kond estim i, p ashë, si nëpër mjegull, rrebeshin që tashmë kishte filluar. - Mirë ish drejtori, se kishte moshën për të d alë në pension, p o m e ju d u het të jetë ndryshe, - më erdhi i qartë zëri i gruas . - Pikërisht se jam i ri d o të ketë patjetër një zgjidhje, - qetësova më shumë veten time sesa atë. - Ti gjithmonë pret diçka. N d ërsa ajo po përgatiste d arkën, u në i shtrirë në d ivan, m e m end jen herë te libri dhe herë me sytë në televizor, kujtova dhe vlerësova akom a gabim et e m ia, të cilat përsëri i gjykova se i kisha pasur si mungesë e eksp erien cës, p or n u k d i p ërse ato të drejtorit i vlerësova e më dolën si nevojë e instikteve njerëzore. - N ë fakt u në gjithm onë p res, - i thashë gru as, - sep se nga p ërvoja e të vd eku rve njeriu pret vetëm vdekjen, kurse nga përvoja e vetë njerëzve njeriu p ret d he p ërvoja të tjera. - D a r k a ësh t ë g a t i, - t h a n d ër k o h ë b a sh k ësh o r t ja , si p ër t ju p ëg jig ju r e 42
Në pritje të Perëndimit...
justifikuar kështu mendimit tim. Sadoqë isha shtrirë në divan, po e ndjeja v eten të lod h u r d h e, p ër këtë ar sye, e p ërqënd ova m ë në fu nd vëm end jen m bi em isionet televizive m e tem atikë jashtë politikës. Ndjeva një largim të përgjumjes, por u qetësova vetëm atëherë, ku r vend osa që ed he u në të vep roja, siku nd ër bënin gjithë të tjerët. - N u k të d u ket ed he ty se nata këtë m brëm je p o vjen p ak si m ë shp ejt?- iu d r ejtov a g r u a s, tek sa a jo n d iq te n jë telenovelë. - Ndoshta, ndoshta, - tha ajo dy herë, një herë ndoshta, sipas mendimit tim, për natën, që kishte rrethuar shiun dhe tjetrën, ndoshta për shiu n, që p o binte d u ke lagu r veçse vetë natën, të cilën e kishte pushtuar. Në fakt nuk kisha nevojë për miratimin e saj, sepse këtë po e shikoja, por, dhe nga të dhënat meteorologjike të stacioneve, dija se të nesërm en d o të kishim një agim m ë të kthjellët. Dhe për këtë nuk dyshova, sepse e tillë qe natyra, por, pa e besuar, se kështu e ka jeta. Kët ë n u k e m en d o v a se ish a i d ëshp ëru ar, por se kjo është një gjë krejt e 43
YLLI B. AJDINI
natyrshme dhe për këdo tjetër, jo si unë. Du ke p ritu r gju m in, as vetë nu k e d i, pse m u ku jtu a p ërsëri ish d rejtori. - N d osh ta, - v a zh d ov a bised ën m e g r u a n , - n u k k a m n d o n jë sh k a k t ë rëndësishëm për të patur neveri për të ose për të u rryer d eri në m os ekzistencë, sep se ai n u k ësh të m ë d rejtor d h e, aq m ë keq, drejtori im. - Kjo nuk ndryshon asgjë, - më ngacmoi ajo. - Por fu nd ja, d u a, ose nu k d u a u në, ai ësh t ë p jesë e së k a lu a r ës sim e t e d eritanishm e, por që nu k d o të d oja të jeë m ë pjesë e së kalu arës, e cila d o të krijohet në vazhdim. Ishte tep ër vonë d he një d ëshirë p ë të fjetu r e pu shtoi gjithë qenien tim . Megjithë këtë kohën e natës, d eri sa të të m ë zinte gju m i, e prita m e d ëshirën për të harru ar ënd rrat e pritshm e të së kalu arës, p or d he lashë për të pritur me padurim përjetimin e të fshehtave të pavetëdijes së harruar. * Nga krevati u çova menjëherë . Ku r u ngrita e nd jeva veten të lod hu r, sepse e kisha fjetu r pak si m ë shu m ë se 44
Në pritje të Perëndimit...
nga çdo herë tjetër. N g a k a fa z i n ë b a llk o n in p ër b a llë ballkonit tim u d ëgju a kënga e kanarinës, e cila hidhej nga njëri cepi kafazit në tjetrin. Atë e ushqen vajza e doktorit. Këta janë fqinjët e m i m ë afër për nga largësia. Ajo e ushqen zogun gushëverdhë çdo ditë, thuajse në të njëjtën orë të paradites. Bënte d isi ftohë d he kafen e m ëngjesit m e g r u a n n u k e p im ë si z a k on ish t n ë ballkon , p or n ë sallon in e ngrohu r nga kondicioneri. - Du a prej teje një p ërgjigje, - i thashë, d u ke m os e p arë në sy, ngaqë isha d u ke rufitur kafen. - Fol. - Gjatë natës, në gju m ë, kam folu r gjë më vete? - Ti s para flet shumë gjatë d itës, jo natën, - më tha ajo shpejt shpejt. - I bie që vetëm të kem m end u ar, - i thashë . N u k kërkova argu m en t tjetër, p or u binda se kisha parë në ëndërr një realitet të vështirë, të padëshiruar, të cilin do të desha të ishte me të vërtetë një ëndërr.
45
YLLI B. AJDINI
Përmbajtja PREKJA E ARDHMËRISË....................................... 7 FANITJA E FIGURËS ............................................. 15 PERIPECI E NDJESI ............................................... 19 DYFYTYRSHI DHE DYMENDIMSHI .................. 29 TABLOJA BINJAKE ............................................... 41
46