Απολογισμός Έργου Διετίας 2010-2012

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

ΑΘΗΝΑ 2012

Φωτογραφία Εξωφύλλου: Χρήστος Ρ. Όλες οι φωτογραφίες της παρούσας έκδοσης είναι των μελών του Τμήματος Φωτογραφίας ΕΚΚΕΕ ΟΚΑΝΑ. Ευχαριστούμε θερμά τους: Σοφία Γ., Ελευθερία Μ., Ζέτα Μ., Κώστα Μ., Χρήστο Π., Χρήστο Ρ., Ελευθερία Σ., Δημήτρη Τ.

www.okana.gr

ΑΘΗΝΑ 2012

Υπεύθυνη έκδοσης: Μένη Μαλλιώρη Αναπλ. Καθηγήτρια Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος Δ.Σ. ΟΚΑΝΑ

Συλλογή στοιχείων και επιμέλεια κειμένων: Τμήμα Διεθνών & Δημοσίων Συνεργασιών Λίνα Πλαγιανάκου, Δήμητρα Τσέλικα, Μαρία Σιδηροπούλου, Σταυρούλα Τσακανίκα Τμήμα Έρευνας & Αξιολόγησης

Κατερίνα Μίχα Γραμματειακή Υποστήριξη

Ιουλία Ηλιάδη

Σχεδιασμός και παραγωγή εντύπου: Παναγιώτης Νικολάου

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ Αβέρωφ 21, 10433, Αθήνα

Τηλ.: 210 8898200 Fax : 210 8253760 Email: okana@okana.gr

www.pndesign.gr

www.okana.gr

Το έντυπο αυτό διατίθεται δωρεάν

Αριθμός λογαριασμού δωρεών:

Copyright © OKANA, 2012

Ε.Τ.Ε. 108/48022413

Μήνυμα Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Το πρόβλημα των εξαρτήσεων δεν είναι πρόσφατο, μονομερές, εύκολο στη λύση του. Είναι παγκόσμιο, πολυπαραγοντικό, γιγαντώνεται χρόνο με το χρόνο και επιβαρύνει, με διάφορους τρόπους και σε πολλά επίπεδα, την κοινωνία. Τα πεπραγμένα του ΟΚΑΝΑ την τελευταία διετία, που αναλύονται λεπτομερώς στον απολογισμό που κρατάτε στα χέρια σας, καταδεικνύουν περίτρανα ότι: “όταν θέλεις μπορείς”. Με συνεργασία, συνυπευθυνότητα και στοχοθετημένες ενέργειες μπορείς να κάνεις καθαρές επιλογές και σωστές κινήσεις. Μπορείς να δημιουργήσεις τις συνθήκες που διευκολύνουν στην άρση των εμποδίων και των προκαταλήψεων, που οδηγούν τελικά, στην εξεύρεση λύσεων. Λύσεων εφαρμόσιμων και αποδοτικών, που ανακουφίζουν όχι μόνο τα εξαρτημένα άτομα, αλλά και όλους τους πολίτες. Στις αρχές του 2010, ο ΟΚΑΝΑ είχε 25 μονάδες υποκατάστασης σε όλη την Ελλάδα, εξυπηρετούσε 4.771 ασθενείς και ο χρόνος αναμονής για ένταξη στο πρόγραμμα έφτανε τα 7,5 χρόνια. Τον Αύγουστο του 2011, το Υπουργείο Υγείας και ο ΟΚΑΝΑ ξεκίνησαν τη δημιουργία θεραπευτικών μονάδων σε συνεργασία με όλα τα δημόσια νοσοκομεία. Στόχος, η όσο το δυνατόν ταχύτερη δημιουργία νέων θέσεων θεραπείας και η εξάλειψη της λίστας αναμονής. Τον κατακτήσαμε! Κάθε φορά που αντιλαμβανόμαστε ότι ένα κοινωνικό πρόβλημα μας αφορά όλους και κάθε φορά που συνειδητοποιούμε ότι ο καθένας μας διαθέτει ένα μέρος της λύσης, μπορούν να συμβούν θεαματικές αλλαγές. Ο ΟΚΑΝΑ, σε λίγους μήνες υπερδιπλασίασε τις μονάδες του και τον αριθμό των εξυπηρετούμενων. Η λίστα αναμονής στη Θεσσαλονίκη και στις περισσότερες πόλεις της Ελλάδας εξαλείφθηκε. Το ίδιο θα συμβεί και στην Αττική, τον Αύγουστο του 2012. Για την επίτευξη του στόχου αυτού συνέβαλαν πολλοί, τους οποίους θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά. Τη Διοίκηση και τους εργαζόμενους του ΟΚΑΝΑ, τους Δυπεάρχες, τους Διοικητές των νοσοκομείων και όλους όσοι με άμεσο ή έμμεσο τρόπο συνέβαλαν στην προσπάθειά μας αυτή. Η λεπτομερής πορεία του επιτυχημένου εγχειρήματος αποτυπώνεται στις επόμενες σελίδες.

Ανδρέας Λοβέρδος Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...................................................................................................................10 Ι. ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ.............................................................13

Εθνική οικονομική ύφεση ...............................................................................................15 Παράνομες αγορές ναρκωτικών (πιάτσες) .....................................................................16 Αντιδράσεις κατοίκων . ...................................................................................................16 Η παρούσα κατάσταση ...................................................................................................17

ΙΙ. ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ..........19 1. Εθνικό Σχέδιο Καταπολέμησης των Εξαρτήσεων (ΕΣΚΕ) . .............................................20 2. Διυπουργικές συνεργασίες . ...........................................................................................21 3. Διεθνείς συνεργασίες . ...................................................................................................23

ΙΙΙ. ΠΡΟΛΗΨΗ................................................................................................................25 ΙV. ΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ. ..........................................................................29 1. Στοιχεία για τα “στεγνά” θεραπευτικά προγράμματα .....................................................30 Μονάδα Εφήβων Αθήνας “Ατραπός” . ...........................................................................31 Μονάδα Εφήβων Θεσ/νίκης “Ναυτίλος” . ......................................................................33 Μονάδα Εφήβων – Συμβουλευτικός σταθμός ενηλίκων Ρεθύμνου ...............................34 Δίκτυο Θεραπευτικών Υπηρεσιών Πάτρας “Γέφυρα”......................................................36 Θεραπευτικό Πρόγραμμα “Αθηνά” ................................................................................37 Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας .........................................................................38 2. Θεραπευτικές Μονάδες Φαρμακευτικής Αντιμετώπισης της Εξάρτησης .......................39 Α.Η διεύρυνση του δικτύου ............................................................................................39 Β.Στατιστικά στοιχεία.......................................................................................................40 Αιτήσεις για θεραπεία . ...................................................................................................40 Αιτήσεις σε εκκρεμότητα.................................................................................................42 Ένταξη στο Πρόγραμμα . ................................................................................................46 3. Πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης (Detox)................................................................48 4. Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης..................................................................................48 5. Εξειδικευμένα Κέντρα Κοινωνικής και Επαγγελματικής Ένταξης (EKKEE).....................50 6. Νομική βοήθεια και στέγη σε μέλη των θεραπευτικών προγραμμάτων...........................51

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

V. ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΜΕΣΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ..............53 1.

2.

3.

4.

Μονάδα Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης...................................................................54 Ιατρικές Υπηρεσίες..........................................................................................................54 Κινητή Μονάδα Πρώτων Βοηθειών.................................................................................55 Νοσηλευτική Υπηρεσία, Πρόγραμμα Ανταλλαγής Συριγγών...........................................56 Κοινωνική Υπηρεσία .......................................................................................................57 Ανοιχτή Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1031 .........................................................................57 Σταθμός Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων ....................................................................58 Δράση προσέγγισης χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών “Οδηγίες Χρήσης”.................59

VI. ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ – ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ. ....................................................61 1. ΟΚΑΝΑ............................................................................................................................62 2. Κέντρα Πρόληψης...........................................................................................................63

VII.ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ – ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ .................................................65 1.

2.

Κέντρο Εκπαίδευσης και Εποπτείας ΟΚΑΝΑ . ................................................................66 Εκπαιδευτικές δράσεις ...................................................................................................67 Ημερίδες – Εκπαιδευτικά Προγράμματα ........................................................................67 Συμμετοχή στελεχών του ΟΚΑΝΑ σε επιστημονικές ημερίδες, συνέδρια ......................67 Πρακτική άσκηση φοιτητών – διεξαγωγή ερευνών..........................................................67

VIII.ΔΡΑΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΣΠΑ .................................69 ΙΧ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΚΑΝΑ 2010 - 2011.............................................................73 X. ΧΟΡΗΓΙΕΣ – ΔΩΡΕΕΣ ...........................................................................................77 XI. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ........................................................................................................83

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Tα πεπραγμένα του ΟΚΑΝΑ για την τελευταία διετία 2010 - 2012 μπορούν να συνοψιστούν στη φράση “αλλάξαμε σελίδα”. Πράγματι, αφήσαμε πίσω μας τα κακώς κείμενα και τις δυσλειτουργίες που παραλάβαμε, εγκαινιάσαμε μια νέα πολιτική για την καταπολέμηση των εξαρτήσεων, εστιάζοντας αυτή τη φορά τις ενέργειές μας, κυρίως, στον τομέα της θεραπείας. Η πρόληψη, η θεραπεία και, εν κατακλείδι, η επανένταξη των θεραπευμένων ως παραγωγικών μελών στην κοινωνία, συνιστά διαχρονικό, αδιαπραγμάτευτο στόχο των προσπαθειών μας. Στις αρχές του 2010 υπήρχαν 5.580 άτομα σε λίστες αναμονής για θεραπεία, ενώ ο χρόνος αναμονής έφτανε στην Αττική μέχρι και τα επτάμιση χρόνια! Δικαίως, στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, οι αριθμοί αυτοί τροφοδότησαν, εκτός των άλλων, πηχυαίους τίτλους εφημερίδων αλλά και αντιδράσεις ποικίλλου πολιτικού, επιστημονικού και κοινωνικού περιεχομένου. Θεωρήσαμε πρωταρχικό καθήκον μας να επαναφέρουμε το δικαίωμα της θεραπείας και σε αυτή την κατηγορία ασθενών. Σεβαστήκαμε την ατομική αξιοπρέπεια των χρηστών, αναγνωρίσαμε την εξάρτηση σαν μια ιάσιμη νόσο που χρειάζεται εξατομικευμένη, ολιστική θεραπεία, προχωρήσαμε στην πρακτική εφαρμογή των διεθνών και ευρωπαϊκών κατευθυντήριων οδηγιών για τα εξαρτημένα άτομα. Σήμερα η λίστα αναμονής έχει εξαλειφθεί σε όλη την Ελλάδα εκτός της Αττικής, όπου αν και έχει συρρικνωθεί σημαντικά, χρειαζόμαστε λίγους μήνες ακόμα για να πετύχουμε το ίδιο αποτέλεσμα. Καθημερινά λαμβάνουμε μηνύματα από εκείνους, που μετά από μακρά αναμονή, αγωνία και ταλαιπωρία, εντάχθηκαν σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα. Οι οικογένειες και οι φίλοι τους μας στέλνουν γράμματα, προσδίδοντας σημαντική ώθηση στην προσπάθεια που κάνουμε όλοι μαζί. Η συγκινητική, συνήθως έγγραφη, επικοινωνία και ανταπόκριση των εξυπηρετούμενων χρηστών αποτελεί μόνιμη πηγή έμπνευσης. Ήδη από τα τέλη του 2010 η ραγδαία αύξηση των μεταδιδόμενων νοσημάτων - και ειδικότερα του ιού του Aids - στους χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών που σύχναζαν στο κέντρο της Αθήνας, σε συνδυασμό με τη συνολική αποσταθεροποίηση των δεικτών

φωτογραφία: Ζέτα Μ.

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

της δημόσιας υγείας, ισχυροποίησε τις παρεμβάσεις μας για μείωση της βλάβης στην υγεία των χρηστών και στη δημόσια υγεία. Προχωρήσαμε στη διεύρυνση και ενίσχυση των προγραμμάτων “δουλειάς στο δρόμο” με τελικό στόχο την υποστήριξη των χρηστών, τη δημιουργία κινήτρου για την άμεση και απρόσκοπτη ένταξή τους σε προγράμματα θεραπείας. Παραλάβαμε έναν Οργανισμό με χρέη που ξεπερνούσαν τα 35.000.000 ευρώ. Προκειμένου να υλοποιήσουμε το έργο μας, έπρεπε άμεσα και με την αίσθηση του κατεπείγοντος να διασώσουμε τη βιωσιμότητά του. Προχωρήσαμε, λοιπόν, χωρίς καθυστέρηση στη διευθέτηση των οικονομικών εκκρεμοτήτων του Οργανισμού, εγχείρημα που δεν ήταν ούτε εύκολο, ούτε αυτονόητο και ιδιαίτερα στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία. Σήμερα, δύο χρόνια από την έναρξη της προσπάθειας αυτής, έχουμε επιτύχει τη θεσμική ολοκλήρωση και ενίσχυση της λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης, έχουμε κάνει σημαντικά βήματα για την αποδοχή του εξαρτημένου ως ασθενούς και όχι ως παράνομου εγκληματία τόσο από το γενικό κοινό αλλά και τα ΜΜΕ. Έχουμε διασφαλίσει την πρόσβαση των ασθενών στη θεραπεία και έχουμε προχωρήσει στον εξορθολογισμό της οικονομικής λειτουργίας του Οργανισμού. Έχουμε ενισχύσει τα προγράμματα μείωσης της βλάβης και έχουμε καταρτίσει Εθνικό Σχέδιο Καταπολέμησης των Εξαρτήσεων σε συνεργασία με όλους τους σχετικούς φορείς και τα συναρμόδια υπουργεία. Το έργο μας, λόγω της φύσης του, πραγματοποιείται συχνά κάτω από συνθήκες κρίσης και σε πείσμα των κοινωνικών στερεοτύπων που επιζητούν τη δαιμονοποίηση του Οργανισμού και το στιγματισμό των εξαρτημένων ασθενών. Τις αντίξοες αυτές συνθήκες επιβάρυνε σημαντικά μια ακόμα κρίση - αυτή της ελληνικής οικονομίας - που έφερε περικοπές σε ήδη ελλιπείς προϋπολογισμούς και συνεχείς ανατροπές του σχεδιασμού, όπως με την περίπτωση της απαγόρευσης των προσλήψεων. Οφείλω να επισημάνω ότι δε θα ήμασταν σε θέση να υπερβούμε τα πολλά και απρόβλεπτα εμπόδια χωρίς τη συνεχή προσωπική

συνδρομή και δέσμευση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Ανδρέα Λοβέρδου καθώς και της πολιτικής ηγεσίας συνολικά. Πολύτιμη, επίσης, ήταν η συνεργασία των Διοικητών των Υγειονομικών Περιφερειών και των Νοσοκομείων, που διευκόλυναν την ενίσχυση της στελέχωσης των μονάδων μας αλλά και τη στέγασή τους παραχωρώντας μας διαθέσιμους χώρους. Το έργο μας περιφρούρησαν με ευθυκρισία, ενεργό συμμετοχή και επιστημονική αυστηρότητα όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΚΑΝΑ. Η υλοποίηση των νέων δομών θεραπείας σε κάθε γωνιά της Ελλάδας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αδιάκοπη εργατικότητα του Γενικού Διευθυντή Δημήτρη Πλατανιά, και της συνεργάτιδας του ΟΚΑΝΑ αρχιτέκτονα-μηχανικού, Μαριάννας Παπαδοπούλου. Το έργο μας, όμως, δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς την αδιάλειπτη “ψυχή τε και σώματι” παρουσία όλων των εργαζόμενων στις Μονάδες και τις Κεντρικές Υπηρεσίες του Οργανισμού καθώς και στα Κέντρα Πρόληψης. Ζήσανε και θα ζούνε το παράδοξο να δουλεύουν πολύ περισσότερο σε εποχές συνεχών και σημαντικών περικοπών της μισθοδοσίας τους. Σε όλους, ειλικρινείς ευχαριστίες. Αυτοί άλλωστε είναι που έκαναν το όραμα καθημερινή πραγματικότητα. Ας μου επιτραπεί να απευθύνω ένα ιδιαίτερο “ευχαριστώ” στο συνάδελφο, Αντιπρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και Συντονιστή των μονάδων της Βόρειας Ελλάδας, Κώστα Γαζγαλίδη. Η συμβολή του τόσο η διοικητική στην υλοποίηση του σχεδιασμού στη Βόρεια Ελλάδα όσο και η επιστημονική στη διαμόρφωση των επιστημονικών κατευθυντήριων γραμμών λειτουργίας του δικτύου μας είναι ανυπολόγιστη. Τέλος, νιώθω χρέος να κάνω ιδιαίτερη αναφορά στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και ειδικότερα στους διαπιστευμένους δημοσιογράφους. Η συμβολή των Μέσων και των εργαζόμενων σε αυτά είναι και θα είναι πάντα καθοριστική και αναντικατάστατη. Μένη Μαλλιώρη Αναπλ. Καθηγήτρια Ψυχιατρικής Παν. Αθηνών, Πρόεδρος Δ.Σ. ΟΚΑΝΑ

9

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα έκθεση απολογισμού αφορά την περίοδο από το 2010 μέχρι και τη στιγμή που το τελικό κείμενο προωθήθηκε στο τυπογραφείο. Παρά το ότι είναι δύσκολο να εντοπιστούν και να αναγνωριστούν οι χρονικοί διαχωρισμοί στην εξέλιξη των κοινωνικών προβλημάτων, δεν ισχύει το ίδιο αναφορικά με τις λύσεις που προσφέρονται για την αντιμετώπισή τους. Η τελευταία διετία έχει συνδεθεί με τη ραγδαία επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, που επηρεάζει και θα επηρεάζει τη διάθεση πόρων (ανθρώπινων και οικονομικών) στην αντιμετώπιση ενός προβλήματος που, όμως, δεν έχει τις ρίζες του μόνο στην οικονομική κρίση. Είναι ένα πρόβλημα, που αντιμετωπίζουν όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες, που αντιμετώπιζε η Ελλάδα και σε περιόδους “ευημερίας”, που, ακόμα και σήμερα, παρά την κρίση, οφείλουμε να το διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και με όλα τα μέσα που διαθέτουμε, για να προλάβουμε τα χειρότερα. Η λίστα αναμονής του ΟΚΑΝΑ δεν είναι αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης. Όπως φαίνεται και στο πρώτο κεφάλαιο, μεταξύ άλλων, είναι και αποτέλεσμα έντονου κοινωνικού στιγματισμού, που συνοδεύει τα εξαρτημένα άτομα. Τα δε εξαρτημένα άτομα συνήθως δεν είναι μόνο έφηβοι, με ολιγόχρονη εμπειρία στη χρήση και δυνατότητες προσαρμογής σε όλα τα θεραπευτικά συστήματα. Όπως φαίνεται στη λίστα

10

αναμονής του ΟΚΑΝΑ, είναι άτομα με μακρόχρονη εμπειρία στη χρήση οπιοειδών, με προηγούμενες αποτυχημένες προσπάθειες θεραπείας, με πολλαπλά προβλήματα υγείας συνδεόμενα με τη χρήση. Οι χρήστες αυτοί, όσο διάστημα περιμένουν να ενταχθούν σε πρόγραμμα υποκατάστασης, διαβιούν αναπόφευκτα μέσα στις “πιάτσες”. Η απορρόφηση της λίστας αναμονής, καθώς και η σωστή διαχείριση του προβλήματος των εξαρτήσεων στο σύνολό του είναι, καταρχάς, θέμα ολοκληρωμένων, ενιαίων πολιτικών και απαιτεί συνεχή και αποτελεσματικό συντονισμό. Στο δεύτερο κεφάλαιο αποτυπώνονται όλοι οι πολιτικοί και κοινωνικοί εταίροι, που είναι συναρμόδιοι για την εκπόνηση αλληλοσυμπληρούμενων και μακροχρόνιων πολιτικών, καθώς και οι σχετικές ενέργειες, που έγιναν κατά τα έτη αναφοράς. Οι ολοκληρωμένες πολιτικές, πέρα από το χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης των δράσεων, στις οποίες βασίζονται, θα πρέπει να εξασφαλίζουν και την ορθή προσέγγιση και αντιμετώπιση όλων των πλευρών του προβλήματος. Παρά τις ενδογενείς ιδεολογικές διαφορές, που παρατηρούνται στο χώρο της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων, η φύση των επιμέρους προβλημάτων που καλούμαστε να επιλύσουμε ως εξειδικευμένοι φορείς, οδηγούν σε μια κοινή, απλή

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

παραδοχή: “Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία, η θεραπεία είναι καλύτερη από τη μείωση της βλάβης και η μείωση της βλάβης είναι καλύτερη από το να μην κάνεις τίποτε”. Στο πνεύμα αυτό, ο ΟΚΑΝΑ έχει αναπτύξει δράσεις και στους τρεις τομείς, πρόληψη , θεραπεία, μείωση της βλάβης. Οι διαχρονικές εξελίξεις, κατά τα έτη αναφοράς, παρουσιάζονται στα κεφάλαια III, IV και V. Επιγραμματικά, οι ενέργειες του ΟΚΑΝΑ το 2010 επικεντρώθηκαν στην προώθηση, ενίσχυση και επίλυση θεσμικών ζητημάτων σχετικών με την πρόληψη και τα Κέντρα Πρόληψης, ενώ απο το 2011 και μέχρι σήμερα, η έμφαση δίνεται στη διεύρυνση του προγράμματος υποκατάστασης, στην αύξηση των θέσεων θεραπείας, στη συρρίκνωση της λίστας αναμονής και στην εντατικοποίηση των δράσεων μείωσης της βλάβης. Πολλές πρωτοβουλίες, τις οποίες έχει αναλάβει ο ΟΚΑΝΑ για το σχεδιασμό ή/και την υλοποίηση πολιτικών, τις έχει αναλάβει στο πλαίσιο της συμμετοχής του σε ευρωπαϊκές και διεθνείς ομάδες εργασίας ή σε προγράμματα εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών εξειδικευμένων φορέων.

να υλοποιήσει ο Οργανισμός στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013 με συγχρηματοδότηση 85% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 15% από Εθνικούς Πόρους. Η έκθεση απολογισμού ολοκληρώνεται με την αποτύπωση της οικονομικής διαχείρισης κατά τη διετία 2010-2011. Ιδιαίτερη μνεία σε ξεχωριστό κεφάλαιο γίνεται σε φορείς, εταιρείες και ιδιώτες, που με τις δωρεές τους στήριξαν, ενίσχυσαν και διευκόλυναν τον ΟΚΑΝΑ στην υλοποίηση δράσεων. Ως μη κερδοσκοπικός, ο Οργανισμός έχει ανάγκη και μπορεί να αξιοποιήσει την κάθε προσφορά, από τη μικρότερη μέχρι τη μεγαλύτερη. Για άλλη μια φορά ευχαριστούμε θερμά όσους στήριξαν έμπρακτα το έργο μας και ελπίζουμε οι ενέργειες κοινωνικής αλληλεγγύης να γίνουν κανόνας στην υλοποίηση πολιτικών για τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού.

Στα κεφάλαια VI και VII παρουσιάζονται στατιστικά στοιχεία για τους ανθρώπινους πόρους του Οργανισμού και για την πολιτική του σχετικά με την επιμόρφωση των στελεχών του και τη διάχυση τεχνογνωσίας στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Στο κεφάλαιο VIII παρουσιάζονται τα προγράμματα, που πρόκειται

11

φωτογραφία: Ελευθερία Σ.

Ι.

ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ Εθνική οικονομική ύφεση Παράνομες αγορές ναρκωτικών (πιάτσες) Αντιδράσεις κατοίκων Η παρούσα κατάσταση

13

Ι.ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ Η προηγούμενη διετία χαρακτηρίστηκε από σημαντικότατες αλλαγές στην καθημερινότητα του συνόλου των πολιτών, οι περισσότερες από τις οποίες είχαν τις ρίζες τους στην κλιμακούμενη εθνική οικονομική ύφεση. Διεθνώς και διαχρονικά η οικονομική ύφεση στις δυτικές κοινωνίες αντανακλάται στην υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου του μέσου πολίτη και ειδικότερα στην ποσότητα και στην ποιότητα των υπηρεσιών μέριμνας και πρόνοιας που παρέχονται από το κράτος. Η οικονομική αδυναμία σε εθνική κλίμακα έχει ως συνέπεια την αριθμητική διόγκωση του πληθυσμού που ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας και άρα και τη διεύρυνση όλων των ευπαθών ομάδων πληθυσμού.

τητα. Τα οφέλη αυτής της θεραπείας είναι σημαντικά και για την ευρύτερη κοινωνία, χάρη στον περιορισμό της εγκληματικότητας καθώς και του κινδύνου μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών. Δυστυχώς, η δημιουργία Μονάδων Υποκατάστασης τα τελευταία χρόνια δεν ήταν ούτε αυτονόητη ούτε απρόσκοπτη. Ο ΟΚΑΝΑ, ως ο μόνος αρμόδιος φορέας, βάσει του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου, δημιουργίας και λειτουργίας μονάδων υποκατάστασης δεν προχωρά ανεμπόδιστα στο έργο αυτό. Συχνά πρέπει να έρχεται σε αντιπαράθεση με τμήματα των τοπικών κοινωνιών προκειμένου να λειτουργήσει θεραπευτικές μονάδες υποκατάστασης και να υπερβαίνει εγγενείς στο χώρο των εξαρτήσεων ιδεολογικές αντιπαραθέσεις.

Οι εξαρτημένοι χρήστες ήταν και παραμένουν μία ευπαθής ομάδα πληθυσμού. Η εξάρτηση τους οδηγεί στην αναζήτηση παράνομων ουσιών από παράνομες πηγές διάθεσης, με αποτέλεσμα να συντηρούνται στις παράνομες αγορές, “πιάτσες”, να επιβαρύνεται πολλαπλά η σωματική και ψυχική τους υγεία και να βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό. Οι παράνομες αγορές ναρκωτικών δεν είναι συνέπεια της οικονομικής κρίσης και σίγουρα δεν συντηρούνται από αυτήν. Πολύ περισσότερο είναι συνέπεια της αδυναμίας πρόσβασης των χρηστών σε θεραπεία για την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους. Η αδυναμία αυτή οφείλεται είτε σε ανεπάρκεια του αριθμού ή της προσβασιμότητας των θέσεων θεραπείας είτε στην ελλιπή ανταπόκριση συγκεκριμένων θεραπευτικών επιλογών στις συγκεκριμένες ανάγκες των εξαρτημένων χρηστών.

Για το λόγο αυτό στις 13/10/2010 διοργανώθηκε κοινή συνέντευξη Τύπου του ΟΚΑΝΑ με τον Υπουργό Υγείας, μεταξύ άλλων, και για τη δημοσιοποίηση της επίσημης θέσης του ΟΚΑΝΑ σχετικά με τις αιτίες κοινωνικής όχλησης σε περιοχές του κέντρου της Αθήνας. Η θέση του ΟΚΑΝΑ αποτυπώνεται ως εξής: Το πρόβλημα της κοινωνικής όχλησης που προκαλείται από τους τοξικοεξαρτημένους, είναι απόρροια της μεγάλης λίστας αναμονής, δημιουργείται δηλαδή όχι από τους ενταγμένους αλλά από τους μη ενταγμένους σε θεραπευτικά προγράμματα. Σχετίζεται δε με τον ΟΚΑΝΑ στο ότι αυτοί οι εξαρτημένοι είναι, ενδεχομένως, άτομα που περιμένουν στη λίστα αναμονής για ένταξη στα προγράμματά του.

Η θεραπεία υποκατάστασης είναι μια μορφή θεραπείας που απευθύνεται σε άτομα εξαρτημένα από οπιούχα (ηρωίνη) και εφαρμόζεται με τη χορήγηση φαρμακευτικών ουσιών, όπως η μεθαδόνη και η βουπρενορφίνη. Η θεραπεία αυτή έχει έως σήμερα βοηθήσει πολλούς ανθρώπους να περιορίσουν σημαντικά ή και να διακόψουν τη χρήση ηρωίνης και άλλων ναρκωτικών, να βελτιώσουν την κατάσταση της υγείας τους και να πετύχουν έναν τρόπο φυσιολογικής ζωής μακριά από την παρανομία και τη μικροεγκληματικό-

14

Η επιτακτική ανάγκη δημιουργίας νέων θέσεων θεραπείας, ώστε να απορροφηθεί σταδιακά η λίστα αναμονής για εισαγωγή στο πρόγραμμα υποκατάστασης, οδήγησε αρχικά στο σχεδιασμό που αποτυπώνεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη διετία 2011-2012. Σύμφωνα με αυτόν ο ΟΚΑΝΑ σχεδίαζε την ίδρυση 17 νέων Μονάδων Φαρμακευτικής Αντιμετώπισης της Εξάρτησης, τόσο στην Αττική (3) και τη Θεσσαλονίκη (2), όσο και σε άλλες πόλεις της χώρας (Κομοτηνή, Δράμα, Σέρρες, Βέροια, Καστοριά, Κοζάνη, Ιωάννινα, Μυτιλήνη, Τρίπολη, Καλαμάτα, Ρέθυμνο και Τρίκαλα). Η υλοποίηση του παραπάνω σχεδιασμού αντιμετώπισε δυσκολίες που αναπτύσσονται εν συντομία παρακάτω:

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Εθνική οικονομική ύφεση Η οικονομική κρίση “χτυπά” περισσότερο και γρηγορότερα τις μεγάλες πόλεις. Η εμπορική υποβάθμιση και η αλλοίωση της καθημερινότητας πολλών σημείων στο κέντρο της Αθήνας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις οδούς γύρω από το Πολυτεχνείο (υποβάθμιση που έγινε ιδιαίτερα αισθητή μετά τα γεγονότα του Δεκεμβρίου 2008) και την Ομόνοια, επιταχύνθηκε λόγω της γενικότερης οικονομικής ύφεσης και της αναστολής λειτουργίας πολλών καταστημάτων. Παράλληλα, στην περίπτωση των οδών Στουρνάρη και Τοσίτσα, η μεταφορά της διδασκαλίας πολλών μαθημάτων των Σχολών του Πολυτεχνείου από το κτίριο της οδού Πατησιών σε άλλους χώρους, συνέβαλε ώστε να περιοριστεί στο σημείο αυτό η κυκλοφορία κυρίαρχων -ενταγμένων στον κοινωνικό ιστό- πληθυσμιακών ομάδων της πόλης, στη συγκεκριμένη περίπτωση των φοιτητών. Συνέπεια της εγκατάλειψης είναι, μεταξύ άλλων, και η αυξημένη προσέλευση και συγκέντρωση κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων πληθυσμού με αποτέλεσμα πέρα από την ερήμωση να παρατηρείται η περαιτέρω αλλοίωση αυτών των περιοχών. Μεταξύ των κοινωνικά ευπαθών και αποκλεισμένων ομάδων είναι και οι τοξικοεξαρτημένοι. Η χρονική συγκυρία του όλου εγχειρήματος για τη δημιουργία νέων μονάδων θεραπείας, με τις εξαιρετικά δύσκολες οικονομικές συνθήκες της χώρας, έφερε όλους τους εξειδικευμένους στην αντιμετώπιση των εξαρτήσεων φορείς αντιμέτωπους με ένα δύσκολο έργο. Την υλοποίηση του σχεδιασμού τους με περιορισμένα μέσα, σε συνθήκες κοινωνικού αναβρα-

σμού και με έντονη την ανησυχία για τον αντίκτυπο της κρίσης, που οδηγεί τόσο σε αύξηση της χρήσης ναρκωτικών όσο και σε μείωση των κονδυλίων για παροχή υπηρεσιών. Χαρακτηριστική ήταν η έκκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην ενδιάμεση αξιολόγηση του Σχεδίου Δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2009-2012) προς τα κράτη-μέλη να μη μειώσουν τη χρηματοδότηση των υπηρεσιών αυτών. Την ίδια σχεδόν χρονική στιγμή η έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (ΕΚΠΝΤ, 2010) ανέφερε ότι οι κυβερνήσεις -πριν προβούν σε περικοπές δαπανών- θα πρέπει να λάβουν υπόψη τη σχέση κόστους-ωφέλειας στα υφιστάμενα μέτρα. Οικονομικές μελέτες δείχνουν ότι η θεραπεία των εξαρτημένων ατόμων κοστίζει πολύ λιγότερο από το να μην υποβάλλονται τα άτομα αυτά σε θεραπεία ή να φυλακίζονται. Το κόστος φυλάκισης αποδεικνύεται περίπου δέκα φορές υψηλότερο από το κόστος της θεραπείας. Κάθε ευρώ που επενδύεται σε προγράμματα θεραπείας, αποφέρει επτά με δέκα ευρώ λόγω εξοικονόμησης του κόστους της παραβατικότητας που συνδέεται με τα ναρκωτικά. Αν υπολογισθούν σε αυτά και ο περιορισμός δαπανών για την υγεία, η αναλογία διαμορφώνεται σε 1 προς 12. Το οικονομικό όφελος μεγαλώνει και άλλο, αν στα προηγούμενα συμπεριληφθούν η αύξηση της παραγωγικότητας, καθώς και η μείωση άλλων επιπτώσεων της χρήσης (π.χ. ατυχήματα που συνδέονται με τη χρήση ναρκωτικών).

15

Παράνομες αγορές ναρκωτικών (πιάτσες)

Αντιδράσεις κατοίκων

Σε ό,τι αφορά τις συγκεντρώσεις τοξικοεξαρτημένων στις μεγάλες πόλεις, θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι στο κέντρο της πόλης, ή και κάθε άλλο σημείο που εξασφαλίζει την αφάνεια λόγω του μεγάλου αριθμού των κατοίκων και ειδικότερα, όπου υπάρχει υψηλή συγκέντρωση σταθμών μέσων μαζικής μεταφοράς, παρατηρείται διεθνώς δημιουργία “πιάτσας” αποτελούμενη από κοινωνικά αποκλεισμένα άτομα, μεταξύ των οποίων, όπως είναι φυσικό, και τοξικοεξαρτημένοι.

Ο ΟΚΑΝΑ από το 2008 έχει πολλές φορές αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών στην προοπτική της λειτουργίας μονάδων του λόγω του φόβου των πολιτών για πρόκληση κοινωνικής όχλησης ή διευκόλυνση παραβατικών συμπεριφορών, που αυθαίρετα έχουν ή είχαν συνδεθεί με τη λειτουργία των μονάδων του ΟΚΑΝΑ. Ειδικότερα, στην προσπάθεια να ξεκινήσει τη λειτουργία 3 νέων μονάδων, στην Αττική (ΚΑΤ, ΕΛΠΙΣ, ΑΤΤΙΚΟ), ο Οργανισμός ήρθε αντιμέτωπος με έντονες αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία και εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εκφράστηκαν φόβοι και ανησυχίες, κατανοητοί σε κάποιο βαθμό, αλλά ακούστηκαν και φωνές που χωρίς σκέψη και χωρίς σαφή επιχειρηματολογία ζητούσαν την εγκατάσταση του ΟΚΑΝΑ “κάπου αλλού” και όχι σε χώρους νοσοκομείων, τα οποία εξ ορισμού καλούνται να προσφέρουν τις θεραπευτικές και ιατρικές υπηρεσίες τους σε κάθε πολίτη αδιακρίτως και ανεξαιρέτως. “Κάπου αλλού” ήθελαν –τοπική κοινωνία και δημοτικές αρχές- να μετακινηθεί ο ΟΚΑΝΑ και όταν επρόκειτο να ανοίξει η μονάδα θεραπείας στο Κέντρο Υγείας Περιστερίου, της οποίας η λειτουργία ανεστάλη την τελευταία στιγμή, λόγω αντιδράσεων των τοπικών αρχών και με το επιχείρημα, τότε, ότι οι μονάδες του ΟΚΑΝΑ πρέπει να λειτουργούν σε χώρους νοσοκομείων.

Από έρευνα που διενήργησε ο ΟΚΑΝΑ το Σεπτέμβριο του 2010 προσεγγίζοντας τις “πιάτσες” σε 11 σημεία του κέντρου της Αθήνας βρέθηκε ότι, το 85% των εξαρτημένων ατόμων που συγκεντρώνονται σε αυτές, δεν είναι ενταγμένα σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα. Ως εκ τούτου, η εξάλειψη των σημείων συγκέντρωσης τοξικοεξαρτημένων “του δρόμου”, που δεν παρακολουθούν δηλαδή κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα, μπορεί να επιτευχθεί με την κινητοποίηση, την ευαισθητοποίηση και την ένταξή τους σε θεραπευτικά προγράμματα. Αυτό που επίσης πρέπει να καταστεί απόλυτα σαφές είναι ότι η λύση του προβλήματος δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αναζητείται σε τρόπους μετακίνησης των σημείων συγκέντρωσης ή στην τεχνητή “εξαφάνισή” τους. Λύση στο πρόβλημα αποτελεί η δημιουργία νέων θέσεων θεραπείας, με τελικό στόχο την απεξάρτηση σε όποιον το επιθυμεί. Αυτή ήταν και είναι η πάγια θέση του ΟΚΑΝΑ και τα πρόσφατα δεδομένα απέδειξαν την ορθότητά της στην πράξη.

16

Ο ΟΚΑΝΑ προσπάθησε να ευαισθητοποιήσει, να ενημερώσει, να κατευνάσει τις ανησυχίες, τους φόβους και τα ερωτήματα γύρω από τα φαινόμενα κοινωνικής όχλησης και τον τρόπο λειτουργίας των προγραμμάτων φαρμακευτικής αντιμετώπισης των εξαρτήσεων. Όχι μόνο με τεκμηριωμένες απόψεις, επιστημονικά δεδομένα και θέσεις αλλά και με απτά παραδείγματα. Από τον Ιανουάριο του 2004 - λειτουργούσε κι εξακολουθεί να λειτουργεί μονάδα του ΟΚΑΝΑ στο ΙΚΑ Περιστερίου, όπως επίσης και άλλες 17 -μέχρι το Σεπτέμβριο του 2011- μονάδες του ΟΚΑΝΑ λειτουργούσαν και εξακολουθούν να λειτουργούν σε χώρους νοσοκομείων χωρίς να έχουν δημιουργηθεί προβλήματα κοινωνικής όχλησης.

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Ανάλογες δημόσιες αντιδράσεις περί κοινωνικής όχλησης οδήγησαν τον ΟΚΑΝΑ το δίμηνο Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2011 να προβεί, παρά τις επιφυλάξεις του, στη διακοπή λειτουργίας τεσσάρων μονάδων, δύο του Πειραιά καθώς και της οδού Καποδιστρίου στην Αθήνα και της οδού Ερεσού στα Εξάρχεια. Η διακοπή λειτουργίας των παραπάνω Μονάδων είχε ως αποτέλεσμα την κάλυψη από μεταφορά ασθενών 1.427 νέων θέσεων θεραπείας, που αρχικά προορίζονταν για ασθενείς εγγεγραμμένους στη λίστα αναμονής.

Η παρούσα κατάσταση Σε συνέχεια των προαναφερθέντων ο ΟΚΑΝΑ σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προχώρησαν σε νέο σχεδιασμό για τη δημιουργία μικρών μονάδων σε όλα τα νοσοκομεία Αττικής και Θεσσαλονίκης και σε κάθε άλλο νομό της χώρας (βλ. Κεφάλαιο IV.2, Α). Στη Θεσσαλονίκη, όπου η δημιουργία μικρών μονάδων σε συνεργασία με τα νοσοκομεία υλοποιήθηκε απρόσκοπτα και με τη συναίνεση της κοινωνίας, η λειτουργία 7 νέων μονάδων από το Σεπτέμβριο του 2011 οδήγησε στην απορρόφηση της λίστας αναμονής και στη μείωση του χρόνου αναμονής για εισαγωγή στο πρόγραμμα από 4 χρόνια -που ήταν τον Αύγουστο του 2011- σε 1 μήνα σήμερα. Στην Αττική, με τη λειτουργία μέχρι στιγμής των 23 πλέον μονάδων σε αντίστοιχους χώρους νοσοκομείων, αποδεικνύεται, καταρχάς, η έλλειψη τεκμηρίωσης και η προκατάληψη που οδηγεί σε ισχυρισμούς, κατά τους οποίους ευνοείται η αυθαίρετη σύνδεση των μονάδων φαρμακευτικής αντιμετώπισης της εξάρτησης με εστίες κοινωνικής όχλησης. Γεγονός, όμως, παραμένει ότι η ιδιαίτερα μεγάλη προβολή που έτυχαν επαναλαμβανόμενοι τέτοιοι ισχυρισμοί οδήγησαν στην κάλυψη 1.427 νέων θέσεων θεραπείας από υπάρχοντες ασθενείς με αποτέλεσμα την επιβράδυνση του ρυθμού απορρόφησης της λίστας αναμονής στην Αττική.

Ο υψηλός αριθμός ενεργών χρηστών, μη ενταγμένων δηλαδή σε θεραπευτικά προγράμματα απεξάρτησης πολλαπλασιάζει τους κινδύνους έκθεσής τους σε μολυσματικές νόσους, όπως το AIDS, που πλήττουν κατεξοχήν τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού με συμπεριφορές υψηλού κινδύνου. Από τις αρχές του 2011 υπήρχαν σημαντικές ενδείξεις για υψηλή αύξηση της συχνότητας ανίχνευσης του ιού HIV σε ενεργούς χρήστες ουσιών γεγονός που επιβεβαιώθηκε στο τέλος του ίδιου χρόνου, όπου παρατηρήθηκε αύξηση 1240% συγκριτικά με το 2010. Καθίσταται άρα και για το λόγο αυτό επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας νέων θέσεων θεραπείας που θα απομακρύνουν τους ενεργούς χρήστες από τις “πιάτσες” και από τις συνεπαγόμενες συμπεριφορές υψηλού κινδύνου. Σε έρευνα κοινής γνώμης που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ΟΚΑΝΑ στις 23 & 24 Νοεμβρίου 2011 τηλεφωνικά σε πανελλαδικό δείγμα 1.011 ατόμων, με αναλογική κατανομή στις περιφέρειες της χώρας, διαπιστώθηκε ότι το 79,1% συμφωνεί ή μάλλον συμφωνεί με τη δημιουργία μονάδων απεξάρτησης στα νοσοκομεία και το 70,3% θεωρεί ότι η δημιουργία μονάδων ΟΚΑΝΑ στα νοσοκομεία θα συμβάλει στην προστασία της δημόσιας υγείας. Κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι, κεντρικό κράτος, τοπικές αρχές και πολίτες πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι λύσεις για κοινωνικά προβλήματα πρέπει να στηρίζονται σε επιστημονική τεκμηρίωση, σε ενδελεχή σχεδιασμό και σε συνεργασία. Όχι μόνο για λόγους κοινωνικής αλληλεγγύης, αλλά και με γνώμονα την κοινή λογική καθώς, με την επιδημική έκταση της χρήσης και την αναμενόμενη αύξησή της λόγω της οικονομικής κρίσης, καμιά περιοχή και καμιά τοπική κοινωνία δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι εξαρτημένα άτομα διαμένουν μόνο αλλού και δεν αποτελούν μέρος και του δικού της τοπικού πληθυσμού.

17

φωτογραφία: Kώστας Μ.

ΙI.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ Εθνικό Σχέδιο Καταπολέμησης των Εξαρτήσεων (ΕΣΚΕ) Διυπουργικές συνεργασίες Διεθνείς συνεργασίες

19

ΙI. ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ 1. Εθνικό Σχέδιο Καταπολέμησης των Εξαρτήσεων (ΕΣΚΕ) Η κατάρτιση των Εθνικών Σχεδίων Δράσης κατά των Ναρκωτικών, που αποτελούν την ισόρροπη προσέγγιση τόσο της μείωσης της ζήτησης όσο και της μείωσης της προσφοράς σε εθνικό επίπεδο, προβλέπεται, σύμφωνα με την υπ” αριθμ. Υ876/22-10-2001 Απόφαση του Πρωθυπουργού, να εγκρίνεται και να αποφασίζεται από τη Διυπουργική Επιτροπή. Η Διυπουργική Επιτροπή συντονίζεται από τον Πρωθυπουργό και αποτελείται από τους Υπουργούς α) Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ως Πρόεδρο, β) Εσωτερικών, γ) Εθνικής Άμυνας, δ) Οικονομικών, ε) Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, στ) Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ζ) Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η) Προστασίας του Πολίτη και θ) Πολιτισμού και Τουρισμού. Ο ΟΚΑΝΑ, με βάση τον ιδρυτικό νόμο λειτουργίας του (Ν.

2161/1993), είναι –μεταξύ άλλων- αρμόδιος για το σχεδιασμό, την προώθηση, το διυπουργικό συντονισμό και την εφαρμογή εθνικής πολιτικής σχετικά με την πρόληψη, τη θεραπεία και την αποκατάσταση των ουσιοεξαρτημένων. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ΟΚΑΝΑ κατά τη διετία 2010 – 2012 συμμετείχε στις παρακάτω δράσεις:

20

Η εκπόνηση Εθνικού Σχεδίου Καταπολέμησης των Εξαρτήσεων (ΕΣΚΕ) ανακοινώθηκε τον Ιούλιο του 2010 σε ειδική διυπουργική σύσκεψη, παρουσία Υπουργών και Υφυπουργών των συναρμόδιων Υπουργείων, υπό την προεδρία του τότε Πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου. Η κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου 2011-12 έγινε από τη Διυπουργική Επιτροπή Συντονισμού Καταπολέμησης των Εξαρτήσεων (ΔΕΣΚΕ), που απαρτίζεται από εκπροσώπους των συναρμόδιων υπουργείων και από εξειδικευμένους στο χώρο των εξαρτήσεων φορείς (ΟΚΑΝΑ, ΚΕΘΕΑ, 18 ΑΝΩ, ΨΝΘ, ΕΚΤΕΠΝ). Η τελική πρόταση για το ΕΣΚΕ ολοκληρώθηκε από τη ΔΕΣΚΕ το Δεκέμβριο του 2010 και υποβλήθηκε στον Πρωθυπουργό τον Ιανουάριο του 2011. Η πολυπαραγοντικότητα του φαινομένου των ναρκωτικών απαιτεί συντονισμό όλων των εμπλεκομένων φορέων. Πέρα από την εφαρμογή ενιαίας συντονισμένης εθνικής πολιτικής για τα ναρκωτικά, που αποτελεί και τον πρώτο κύριο άξονα αυτής της προσπάθειας, επιδιώκεται παράλληλα: α) η ισόρροπη ανάπτυξη πολιτικών μείωσης της ζήτησης και της προσφοράς ναρκωτικών και β) η αξιολόγηση της εφαρμογής τόσο των επιμέρους δράσεων όσο και της συνολικής πολιτικής, ώστε να είναι δυνατή η αναθεώρηση και η βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της μετά την πρώτη διετία. Μακροχρόνιος στόχος είναι η εκπόνηση Εθνικών Σχεδίων οκταετούς διάρκειας, κατά το πρότυπο των Σχεδίων Δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επόμενη ευρωπαϊκή πολιτική για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων θα αφορά στην οκταετία 2013 – 2020.

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Προτάσεις – Στόχοι – Πυλώνες δράσης Συνεκτιμώντας διαφορετικές παραμέτρους, εκτιμήθηκε ότι οι απώτεροι στόχοι της εθνικής πολιτικής θα πρέπει να συνάδουν με τους στόχους των πολιτικών της Ε.Ε. και να είναι: • η προστασία και η βελτίωση της κοινωνικής και ατομικής ευημερίας • η προστασία της δημόσιας υγείας • η υψηλού επιπέδου προστασία του γενικού πληθυσμού Οι πυλώνες δράσης, που ορίζονται διεθνώς και οφείλουμε να ακολουθήσουμε και σε εθνικό επίπεδο για την επίτευξη των παραπάνω, είναι: • β ελτίωση του συντονισμού, της συνεργασίας και της ευαισθητοποίησης του πληθυσμού • μείωση της ζήτησης ναρκωτικών • μείωση της προσφοράς ναρκωτικών • βελτίωση της διεθνούς συνεργασίας • ενίσχυση της επιστημονικής γνώσης γύρω από τις επιμέρους όψεις και διαστάσεις της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών Οι δράσεις των εξειδικευμένων στο χώρο των εξαρτήσεων φορέων πρέπει να συμβάλλουν στην εφαρμογή συγκεκριμένης στοχοθετημένης πολιτικής, να είναι αλληλοσυμπληρούμενες, συντονισμένες και προϊόντα συνολικής αξιολόγησης των αναγκών του χώρου. Εκτιμάται ότι μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλισθεί ορθολογική και οικονομικά αποτελεσματική (cost- effective) διαχείριση των περιορισμένων κονδυλίων, που διατίθενται για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Στο προταθέν Σχέδιο, πέρα από τη δημιουργία νέων, εύκολα προσβάσιμων θέσεων θεραπείας ανάλογα με τη ζήτηση από όλα τα θεραπευτικά προγράμματα, συμπεριλαμβάνονται και προτάσεις για καινοτόμες πρωτοβουλίες σε εθνικό επίπεδο. Ειδικότερα, προτείνονται για πρώτη φορά: α) η δημιουργία προγραμμάτων χορήγησης υποκαταστάτων στις φυλακές (ήδη έχει εγκριθεί σχετική Πράξη ΟΚΑΝΑ μέσω ΕΣΠΑ), β) η εφαρμογή των εναλλακτικών της φυλάκισης μέτρων για μικροπαραβάτες του Νόμου περί ναρκωτικών (ήδη έχει εγκριθεί σχετική Πράξη ΟΚΑΝΑ μέσω ΕΣΠΑ), και γ) η παροχή κινήτρων σε όσους ζητούν αναβολή στρατιωτικής θητείας λόγω χρήσης ουσιών, προκειμένου να εντάσσονται σε προγράμματα απεξάρτησης (έχει εκδοθεί σχετική Υπουργική Απόφαση Φ.421 4/4/282381/17-6-2011, ΦΕΚ Β 1456).

2. Διυπουργικές συνεργασίες Στο πλαίσιο των εργασιών της ΔΕΣΚΕ επισημάνθηκαν συγκεκριμένες ανάγκες αναφορικά με θέματα πολιτικής για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων. Η συνεργασία του ΟΚΑΝΑ με επιμέρους Υπουργεία είχε ως αποτέλεσμα την προώθηση και επίλυση θεσμικών ζητημάτων σε διάφορους τομείς. Ειδικότερα:

21

• Υπουργείο Εσωτερικών: Ψήφιση νόμου 3966/24-5-2011 (ΦΕΚ Α, 118) όπου στο άρθρο 58 “Λοιπά θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης” συμπεριλαμβάνεται η νομοθετική ρύθμιση για το θεσμικό πλαίσιο των Κέντρων Πρόληψης (24-5-2011).

• Υπουργείο Παιδείας: Έκδοση ΚΥΑ Οικονομικών και Παιδείας (ΦΕΚ Β, 434) για τον Καθορισμό Πλαισίου Συνεργασίας του Υπουργείου Παιδείας και των Κέντρων Πρόληψης του ΟΚΑΝΑ για την εφαρμογή Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας στα σχολεία Π/βάθμιας και Δ/βάθμιας Εκπαίδευσης (17-3-2011).

• Υπουργείο Εθνικής Άμυνας: Υπογραφή Μνημονίου Συναντίληψης και Συνεργασίας μεταξύ των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την πρόληψη και την αντιμετώπιση χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών στις Ένοπλες Δυνάμεις (22-3-2011). Έκδοση Υπουργικής Απόφασης Φ.421 4/4/282381/ 17-6-2011, ΦΕΚ Β, 1456 για την παροχή κινήτρων σε όσους ζητούν αναβολή στρατιωτικής θητείας λόγω χρήσης ουσιών, προκειμένου να εντάσσονται σε προγράμματα απεξάρτησης (17-6-2011).

22

• Υπουργείο Δικαιοσύνης: Συμμετοχή της Προέδρου του ΟΚΑΝΑ στην Ειδική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την αναμόρφωση των διατάξεων του Κώδικα Νόμων για τα Ναρκωτικά (Ν. 3459/2006). Η τελική πρόταση Σχεδίου Νόμου υπεβλήθη από την Επιτροπή τον Απρίλιο 2011 στον Υπουργό Δικαιοσύνης.

• Υπουργεία Δικαιοσύνης και Οικονομικών: Υπογραφή της υπ” αριθ. ΔΥΓ6/ΓΠ.98553 ΚΥΑ Οικονομικών, Υγείας και Δικαιοσύνης για την απόδοση των εσόδων, που προέρχονται από χρηματικές ποινές για παραβάσεις του Νόμου περί ναρκωτικών, σε πολιτικές αντιμετώπισης του προβλήματος (31-8-2011).

• Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης: (ΦΕΚ Β, 2773) Έκδοση Υπουργικής Απόφασης επικύρωσης της λειτουργίας των Μονάδων του ΟΚΑΝΑ στα συγκεκριμένα νοσοκομεία (2-12-2011).

• Υπουργεία Οικονομικών και Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης: Ψήφιση Νόμου 4058/22-3-2012 (ΦΕΚ Α, 63), όπου στο άρθρο 41 “Ρυθμίσεις θεμάτων Νοσοκομείων ΕΣΥ, Κέντρων Υγείας και ΟΚΑΝΑ” προβλέπεται η συνεργασία του ΟΚΑΝΑ με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς με δελτίο παροχής υπηρεσιών (22-3-2012).

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

3. Διεθνείς συνεργασίες Η συνεργασία με ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς και οργανισμούς αποτελεί κομβικό σημείο στην πολιτική του ΟΚΑΝΑ. Συμβάλλει στην κατάρτιση μιας ενιαίας φιλοσοφίας και μιας συμβατής με τις σύγχρονες ανάγκες στρατηγικής. Σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο ο ΟΚΑΝΑ συμμετέχει σε ομάδες εργασίες και συνεργάζεται με: •

•

•

•

•

το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης για τα Ναρκωτικά και την Τοξικομανία (EMCDDA) την Οριζόντια Ομάδα για τα Ναρκωτικά του Συμβουλίου της Ε.Ε. την Ομάδα POMPIDOU του Συμβουλίου της Ευρώπης τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) για θέματα Ναρκωτικών και Αλκοόλ τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών – Γραφείο ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα

Για τη συμμετοχή του ΟΚΑΝΑ σε εθνικά και ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα βλ. παράρτημα 3.

23

φωτογραφία: Σοφία Γ.

ΙII.

ΠΡΟΛΗΨΗ

25

ΙIΙ. ΠΡΟΛΗΨΗ Αναγνωρίζοντας τον τομέα της πρόληψης ως τη σημαντικότερη παράμετρο για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ουσιοεξάρτησης, ο ΟΚΑΝΑ έχει αναπτύξει – σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση – ένα εκτεταμένο δίκτυο Κέντρων Πρόληψης σε όλη την Ελλάδα, το οποίο αριθμεί σήμερα 71 Κέντρα Πρόληψης σε 49 Νομούς. Τα Κέντρα Πρόληψης συγχρηματοδοτούνται από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και από το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ την επιστημονική εποπτεία τους έχει ο ΟΚΑΝΑ. Τα Κέντρα Πρόληψης στελεχώνονται από ειδικά εκπαιδευμένους επιστήμονες και αναπτύσσουν προγράμματα και παρεμβάσεις βασισμένα στη φιλοσοφία της αγωγής και προαγωγής της υγείας. Τα προγράμματα πρόληψης, που υλοποιούν τα Κέντρα, απευθύνονται σε μαθητές και εφήβους, σε γονείς, σε εκπαιδευτικούς, σε ειδικές πληθυσμιακές ομάδες (παλιννοστούντες, πρόσφυγες, μειονοτικές ομάδες, φυλακισμένους κ.ά), σε επαγγελματίες υγείας, σε στρατευμένους, σε στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας καθώς και στην ευρύτερη κοινότητα. Τη διετία 2010-2011 πρωταρχικό μέλημα της Διοίκησης του ΟΚΑΝΑ αποτέλεσε η επίλυση των προβλημάτων, οικονομικών και θεσμικών, που αντιμετώπιζαν τα προηγούμενα χρόνια τα Κέντρα Πρόληψης σε όλη την Ελλάδα. Οι επίμονες και συντονισμένες προσπάθειες του ΟΚΑΝΑ και προς τις δυο αυτές κατευθύνσεις είχαν ως αποτέλεσμα:

26

α) την εξόφληση, σε σύντομο χρονικό διάστημα, όλων των συσσωρευμένων χρεών παλαιότερων ετών (2007-2009) προς τα Κέντρα Πρόληψης, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να μην κινδυνεύει η λειτουργία κανενός Κέντρου Πρόληψης. Συγκεκριμένα, στο χρονικό διάστημα 2009-2010 καταβλήθηκε από τον ΟΚΑΝΑ προς τα Κέντρα Πρόληψης ποσό ύψους 20.882.000 ευρώ, προκειμένου να εξοφληθούν απολογιστικά όλες οι οφειλές των προηγούμενων ετών. Για το 2011 και μέχρι στιγμής έχει καταβληθεί προς τα Κέντρα Πρόληψης, ποσό ύψους 5.728.331 ευρώ και αναμένονται απολογιστικά στοιχεία από τα Κέντρα, ώστε να συνεχίζεται η ομαλή ροή της χρηματοδότησής τους. β) την ύπαρξη ενός νομοθετημένου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης, (Ν.3966, ΦΕΚ Α, 118/24-5-2011, Άρθρο 58), το οποίο διασφαλίζει τη δημόσια παροχή υπηρεσιών πρόληψης, εξασφαλίζει το εργασιακό καθεστώς των στελεχών των Κέντρων Πρόληψης, θέτει τις βάσεις για την περαιτέρω ανάπτυξή τους, καθώς και για το “άνοιγμα” του πεδίου δράσης τους και σε άλλες νόμιμες εξαρτησιογόνες ουσίες καθώς και στις εξαρτήσεις συμπεριφοράς (τζόγος, διαδίκτυο). γ) την κατάρτιση και εφαρμογή (1-10-2010) ενιαίου μισθολογίου για τα στελέχη των Κέντρων Πρόληψης. Η συγκεκριμένη πρόταση του ΟΚΑΝΑ αποτελεί προσπάθεια εξομάλυνσης προηγούμενων σημαντικών μισθολογικών αποκλίσεων μεταξύ των στελεχών των Κέντρων Πρόληψης.

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Ταυτόχρονα, για την εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών λειτουργίας και βελτιστοποίησης της απόδοσης των παρεμβάσεων των Κέντρων Πρόληψης, ο ΟΚΑΝΑ, στο πλαίσιο της διυπουργικής συνεργασίας, προχώρησε σε δυο νέες θεσμικές ρυθμίσεις για τον καθορισμό πλαισίου συνεργασίας του Υπουργείου Παιδείας και των Κέντρων Πρόληψης και για την πρόληψη και την αντιμετώπιση χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών στις ένοπλες δυνάμεις (βλ. κεφάλαιο II 2). Ο ΟΚΑΝΑ αναγνωρίζοντας την ανάγκη των στελεχών πρόληψης για ενίσχυση, στήριξη, εκπαίδευση και εποπτεία στο απαιτητικό και διαρκώς διευρυνόμενο έργο τους, επαναλειτούργησε το Νοέμβριο του 2011 το Κέντρο Εκπαίδευσης και Εποπτείας. Η πρώτη περίοδος λειτουργίας του Κέντρου είχε ξεκινήσει το 1998 από το ΕΠΙΨΥ σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ, αλλά διακόπηκε το 2006. Το Κέντρο Εκπαίδευσης, έπειτα από τη διερεύνηση των εκπαιδευτικών αναγκών των στελεχών των Κέντρων -μέσω ερωτηματολογίου που δημιουργήθηκε από τα αρμόδια τμήματα του ΟΚΑΝΑ- πρόκειται να προχωρήσει άμεσα στην υλοποίηση στοχευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για στελέχη πρόληψης, ενώ επεξεργάζεται ταυτόχρονα τη δημιουργία νέου εκπαιδευτικού υλικού για παρεμβάσεις πρόληψης. Τα 71 Κέντρα Πρόληψης, τα έτη 2010 και 2011, ενίσχυσαν τις δράσεις τους και υλοποίησαν καθολικές ή/και επικεντρωμένες, βραχείες ή/και μακρόχρονες παρεμβάσεις ανάλογα με τις ανάγκες και τις ομάδες - στόχους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης & Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ) για το έτος 2010*, και τα οποία αφορούν στις βασικότερες ομάδες στόχους των Κέντρων, οι παρεμβάσεις που υλοποιήθηκαν είναι οι ακόλουθες:

*Τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από έντυπο του ΕΚΤΕΠΝ, το οποίο θα δημοσιευθεί προσεχώς: ΕΚΤΕΠΝ (2012). Τα 71 Κέντρα Πρόληψης ΟΚΑΝΑ / Τοπικής Αυτοδιοίκησης: Στοιχεία του ΕΚΤΕΠΝ για το 2010. Αθήνα, Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής.

Σχολική κοινότητα 1. Εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: 2.821 άτομα 2. Εκπαιδευτικοί Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης: 1.270 άτομα 3. Μαθητές Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: 5.711 άτομα 4. Μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (εντός και εκτός σχολικού πλαισίου): 14.658 άτομα 5. Γονείς: 8.488 άτομα

Ευρύτερη κοινότητα 1. Διαχείριση αιτημάτων / Συμβουλευτική: 3.400 άτομα 2. Εθελοντές: 315 άτομα 3. Ένοπλες Δυνάμεις, Αστυνομία: 8.007 άτομα Εντός του α” εξαμήνου του 2012 αναμένεται να λειτουργήσουν 2 νέα Κέντρα Πρόληψης, στη Δράμα και στο Λασίθι, ώστε να ολοκληρωθεί το σχέδιο κάλυψης κάθε νομού της χώρας με τουλάχιστον ένα Κέντρο Πρόληψης. Έχουν, ήδη, συσταθεί οι αντίστοιχες Αστικές Εταιρείες, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες σχετικά με την πρόσληψη προσωπικού, την κατάρτιση προγράμματος και την υπογραφή Προγραμματικών Συμβάσεων με τον ΟΚΑΝΑ. Στη συνέχεια και προκειμένου να καταρτιστεί ο μελλοντικός σχεδιασμός του ΟΚΑΝΑ για τα Κέντρα Πρόληψης, ο Οργανισμός θα διερευνήσει και θα αξιολογήσει πιθανά κενά και ανάγκες μεγάλων δήμων της χώρας, με σκοπό την ίδρυση νέων Κέντρων ή παραρτημάτων τους, καθώς και τις δυνατότητες και τις μεθόδους διεύρυνσης του πεδίου δράσης και των ομάδων-στόχου των Κέντρων Πρόληψης.

27

φωτογραφία: Ελευθερία Σ.

ΙV.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ Στοιχεία για τα “στεγνά” θεραπευτικά προγράμματα Θεραπευτικές Μονάδες Φαρμακευτικής Αντιμετώπισης της Εξάρτησης Πρόγραμμα Σωματικής Αποτοξίνωσης (Detox) Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης Εξειδικευμένα Κέντρα Κοινωνικής και Επαγγελματικής Ένταξης Νομική βοήθεια και στέγη σε μέλη των θεραπευτικών προγραμμάτων

29

ΙV. ΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ 1. Στοιχεία για τα “στεγνά” θεραπευτικά προγράμματα Τα “στεγνά” θεραπευτικά προγράμματα στηρίζονται στην εντατική ψυχοκοινωνική θεραπεία χωρίς τη χρήση υποκαταστάτων ή άλλων φαρμακευτικών ουσιών και έχουν στόχο την απεξάρτηση των χρηστών από όλες τις ουσίες και την πλήρη κοινωνική επανένταξή τους. Η ένταξη και η θεραπεία στα “στεγνά” προγράμματα ενδείκνυται για όλα τα εξαρτημένα άτομα, ακόμα και για αυτά που τελικά θα αποφασίσουν να ζητήσουν βοήθεια στο πρόγραμμα υποκατάστασης. Τα “στεγνά” προγράμματα, που λειτουργεί ο ΟΚΑΝΑ, είναι: οι Μονάδες Εφήβων και Νεαρών Ενηλίκων σε Αθήνα και Ρέθυμνο, το Δίκτυο Θεραπευτικών Υπηρεσιών “Γέφυρα” στην Πάτρα, το Πρόγραμμα “Αθηνά” σε συνεργασία με την Ιατρική Σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σε γενικές γραμμές, αναφορικά με την πορεία των “στεγνών” προγραμμάτων συγκριτικά με τα προηγούμενα έτη, παρατηρούνται τα ακόλουθα:

30

• Η Μονάδα Εφήβων Αθήνας “Ατραπός” παρουσιάζει την τελευταία διετία μείωση στην εισροή νέων μελών, ενώ αντίθετα αυξημένος είναι ο αριθμός γονέων και ατόμων από το στενό οικογενειακό/ κοινωνικό περιβάλλον των εφήβων (σημαντικοί άλλοι).

• Η παροχή υπηρεσιών Συμβουλευτικού Σταθμού σε μικρό αριθμό εφήβων και γονέων σε ετήσια βάση από τις Μονάδες Εφήβων της Θεσσαλονίκης και της Λάρισας οδήγησαν στην απόφαση της αναστολής λειτουργίας τους.

• Η Μονάδα Εφήβων Ρεθύμνου, αν και παρέχει υπηρεσίες κύριας θεραπευτικής φάσης (ομάδα θεραπευτικού προγράμματος) και κοινωνικής επανένταξης, εξακολουθεί να εξυπηρετεί σχετικά μικρό αριθμό εφήβων και γονέων. Αντίθετα, ο Συμβουλευτικός Σταθμός Ενηλίκων Ρεθύμνου, ο οποίος πλέον εξυπηρετεί ως επί το πλείστον άτομα με προβλήματα εξάρτησης από το αλκοόλ, παρουσίασε το 2011 αύξηση των μελών του κατά 50%.

• Σημαντική μείωση σημειώνεται την τελευταία διετία στην προσέλευση χρηστών στο Πρόγραμμα του Συμβουλευτικού Σταθμού του Δικτύου Θεραπευτικών Υπηρεσιών Πάτρας, ενώ ο αριθμός μελών της Θεραπευτικής Κοινότητας και του Προγράμματος Κοινωνικής Δραστηριοποίησης παραμένει σταθερός.

• Αυξημένος εμφανίζεται την τελευταία τριετία ο αριθμός των ατόμων που παρακολούθησαν το Πρόγραμμα “Αθηνά”, οι οποίοι στη μεγάλη πλειονότητά τους είναι εξαρτημένοι από το αλκοόλ.

Μονάδα Εφήβων Αθήνας “Ατραπός” Κατά το 2011, η Μονάδα Εφήβων Αθήνας “Ατραπός” 1400 παρείχε υπηρεσίες συνολικά σε 132 έφηβους χρή1200 1166 στες ουσιών και 223 γονείς και σημαντικούς άλλους.

1129 1057 Ο αριθμός των θεραπευτικών συναντήσεων με εφή1000 βους ανήλθε στις 3.126775ενώ με γονείς στις 1.096.

800

823

791

647

Από το 2002, έτος έναρξης της λειτουργίας της, 600 έως και το 2009, η Μονάδα παρουσίαζε συνεχή 400 και, ενίοτε, 355 σημαντική αύξηση στον αριθμό των εφή255 200 208 196 βων, σε ετήσια βάση. Ιδιαίτερα αυξημένος ήταν ο 200 153 150 136 123 69θεραπευομένων το 2008 και το 2009, αριθμός των 45 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

όταν λειτούργησε το πιλοτικό Πρόγραμμα Σωματικής Αποτοξίνωσης σε συνεργασία με την Ε” Μονάδα 300 Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ. Την τελευταία διετία 1096 παρατηρείται μείωση των μελών της τάξης του 8% 245 250 κατ” έτος. Ας σημειωθεί, ωστόσο, ότι παρά τη σχετική μείωση, η οποία αφορά200ως επί το πλείστον στην εισροή νέων θεραπευομένων, 150 η Μονάδα φαίνεται να έχει υψηλή συγκρατησιμότητα μελών σύμφωνα και 101 100 με τα στοιχεία των θεραπευτικών συναντήσεων.

223

9 5 2003

2011

4000

180

3184

3439

3126

3500

160

15

13

2004

2005

Αριθμός εφήβων και θεραπευτικών συναντήσεων στη Μονάδα Εφήβων Αθήνας “Ατραπός”

156

140

17

10

2006

2007

2

300

2

250

200

147

13

58 50

200

203

174

3000

143

203

193

159

150

132 2500

120

2416

107

100

100

73

2259

1857

2000

88

50 50

92 80

34

36

2004

2005

20

1344

72

31

1500

2003

2006

2007

1481

60

56 1000

40

611

31

500 20

338 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Αριθμός εφήβων Αριθμός συναντήσεων

700

40

615 600

34 120

500

30

114

399

311

100 20

77

80

63

300

200

108

60

60

31

400

15

12

11

2008

2009

100

10

49 42

39

36

40

28

28

30

26

25

39 25

27

0 2010

2011

2

1400

1200

300

1166

1129 1057

1096

1000

245

250

203

775

800

823

200

791

647 600

150

101 400

100

355

Παράλληλα, τα τελευταία δύο έτη 196 φαίνεται να200υπάρ-208 200 153 150 136στον αριθμό γονέων/σημαντικών χει αυξητική τάση 123 69 άλλων,45που συμμετείχαν στο θεραπευτικό πρόγραμ2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 μα της2002μονάδας, μετά τη μείωση που παρατηρήθηκε το 2009.

255

223

58 50

9 5 2003

2011

4000

200

1400 180

3184

3439 1200 160

3500

156

1000 140

1096

143

3000

775

2500

823 107

647

791 2000

88

355

1344

72

255

1481

60 200

56 69

123

136

200

196

153

150

223

208

1500

Αριθμός γονέων/σημαντικών άλλων και θεραπευτικών συναντήσεων 174 στη Μονάδα Εφήβων 159 Αθήνας “Ατραπός”

1000

45 2003

611 2004

2005

2006

2007

250

203

193

245

20 200 100 150 50

2007

2008

2009

100

2010

50 31

36

34

20 2003

50 Αριθμός συναντήσεων

40

2002 31

2006

300

92 400 80

2005

10

73

2259

1857

600 100

2416

2004

250 150

132

800 120

13

300 200

1166

1129 147

1057

3126

17

15

200458

9

15

13

2004

2005

Αριθμός γονέων/ σημαντικών5 άλλων 2003

2011

101

2005

2006

2007

17

10

2006

2007

500 20

338

Στο γράφημα, που ακολουθεί, παρουσιάζεται η συμ2002 2004 2005 2006 2007 2008 2009 200 μετοχή των 2003 εφήβων στις φάσεις του κύριου θερα-2010 πευτικού προγράμματος της μονάδας, αλλά και στα 180 επιμέρους προγράμματά της κατά την τελευταία πε-3184 3439 νταετία.

160 147

2011

3126

4000

3500

156

1857

100

2000

88

20

92

77

80 80

1344

72

1000

49 40

20 20

42

611 36

31

30

28

28

26

338 15 12 16

14 5

2003

2004

2005

39

17 9

2006

27

25 17

19 2007

21

21 14

9

2008

2009

2008

400

73 50

300

200

15

2003

2004

2005

11

2006 100

10

2007

0

2008 2009 Πρόγραμμα Σωματικής Αποτοξίνωσης

2010

2011

2009

2010

2011

500

Πρόγραμμα Έγκαιρης Παρέμβασης Ομάδα Θεραπευτικού Προγράμματος

11

2010

2011

0 2007

500

39

25 20

2002

108

12 Ομάδα Συμβουλευτικού Σταθμού

63

56

40

34

50

1500

1481

60

60 60

Αριθμός εφήβων που εντάχθηκαν 399 στις Θεραπευτικές Ομάδες 311της Μονάδας Εφήβων “Ατραπός” 31 36 34 την πενταετία 2007-2011 20 100

2259

203

600

159

150 30

2416

107

174

143 2500

100

700

615 193

200

132

120

250 40

3000

140 120

114

300

Ομάδα Μεταθεραπευτικής Φροντίδας Ομάδα Κοινωνικής Επανένταξης 700

40

Πρόγραμμα Εξατομικευμένων Παρεμβάσεων

32

615 600

34

120

500

30

114

80

399

70

400

311

73

100

300

67 20

77

80 60

50 60

60

200

108 63

12

15 11

100

611

31 611

31 20

500

500

20

338

338 2002

2003

2002 2004

2003 2005

2004 2006

2005 2007

2006 2008

2007 2009

2008 2010

2009 2011

2010

2011

40

40

700

615

615

600 25

600

500

500

30

30 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ 399

114

114

399

100

100

34

34

120

120

20

400

400

311

311

15 300

300

20

20

80

80

60

60

77

77

60

60

63

63

12

40

28

28

36

36 28 28

39

39

30

30

26

20 15 12 16 17

15 121416

14

25

26

25

19

2121 17

0 2011

0 2010

0

2011

27

27

21

14

14 9 11

9

2009

2010

39

39

25 25 20 17 21 17 19

2008

100 5

100

11

10 2009

10 200

20015

15

12

11

2008

Μονάδα Εφήβων Θεσσαλονίκης “Ναυτίλος” 20

20

42

42

10

49

49 40

108

108

700 30

9 9 Η Μονάδα5 Εφήβων Θεσσαλονίκης, στη διάρκεια του 0 2011 (1-1 έως 30-9-2011, ημερομηνία αναστολής της 2007 2008 2009 2010 2007 2008 2009 2010 2011 λειτουργίας της), παρείχε υπηρεσίες σε 9 εφήβους και 24 γονείς/σημαντικούς άλλους. Ο αριθμός των ατομικών θεραπευτικών συναντήσεων με τους εφήβους ήταν 15, ενώ οι ατομικές και οικογενειακές

11

5

0 2011

συναντήσεις με γονείς ήταν 44. Η μονάδα καθ” όλο το διάστημα της λειτουργίας της από το 2002 έως το 2011 παρείχε υπηρεσίες Συμβουλευτικού Σταθμού σε μικρό αριθμό εφήβων και γονέων σε μηνιαία βάση.

80

200

200

20

14

17

16

16 19

4

4

20032005

20042006

20052007

20062008

20072009

20082010

9

4

20092011

2010

120

120

35

30

5 30

25

25

100

100

106

67

74

60

60

82

82

80

80

95

95

67

89

89

20

20

15

15

46

50

50

42

46 48

42

50

50

48

40

40

16

29

16

29

7 2002

44

24

24

2004 2002

20042006

2007 2005

2006 2008

20072009

2010 2008

157 12 10

5 15

10

10

15 11

15 12

2002 2000

2003 2001

15 12 5

Αριθμός συναντήσεων 20032005

5

9

5

10 11

1615

2004 2002

2005 2003

10 9

27

27

7 2003

6

10

10

44

20

20

5

65

65

74

5

5 5 6 Aριθμός γονέων/σημαντικών άλλων 5 9 9 και θεραπευτικών συναντήσεων στη Μονάδα Εφήβων 12 12 10 15 16 16 Θεσσαλονίκης “Ναυτίλος”

119 112

112 106

2000 2003 2001 2004 2002 2005 2003 2006 2004 2007 2 2002

2001

35

140

119

128

Αριθμός εφήβων Αριθμός συναντήσεων 50 50

2011

2000

140

157

9

9

2003

20022004

8

4

100

100

6

5

2002

8

15

15

19

6

10

10

143

28

23

132

28

21

21 17

14

24

137 129

23

5

20

150

150

24

107

27

143

29

29 27

33

30

15

30

37

37

107

40

32

40

44

44

129

50

14 15 30 30 11 15 33 31 15 1423 30 19 20 11

50

132

60

31 33

60

67

67

30 32

70

Aριθμός εφήβων και θεραπευτικών συναντήσεων στη Μονάδα Εφήβων Θεσσαλονίκης “Ναυτίλος”

73

73 70

15 9

80

2011 2009

2010

2000

2001

2011Αριθμός γονέων/σημαντικών αλλων

33

2006 2004

2

Μονάδα Εφήβων - Συμβουλευτικός Σταθμός Ενηλίκων Ρεθύμνου Κατά το έτος αναφοράς, η Μονάδα Εφήβων Ρεθύμνου παρείχε υπηρεσίες σε 12 εφήβους: 7 συμμετείχαν σε Ομάδα Συμβουλευτικού Σταθμού, 3 σε ομάδα Θεραπευτικού Προγράμματος και 2 σε Ομάδα Κοινωνικής Επανένταξης- Μεταθεραπευτικής Φροντίδας.

Επίσης, παρείχε υπηρεσίες σε 19 γονείς/σημαντικούς άλλους. Ο αριθμός των θεραπευτικών συναντήσεων, που πραγματοποιήθηκαν, ήταν συνολικά 139 με εφήβους και 41 με γονείς.

250

226 205

201

Aριθμός εφήβων και θεραπευτικών συναντήσεων στη 226 201 Μονάδα Εφήβων Ρεθύμνου

300

200 250

266 246

245

250

300

203

156

1628

1532

122

246

245

250

150 200

266

200

168 1419

150

203 200

101

100 150

139

130

100

50

9 100

5 2003

15

101 13

17

58 2004

2005

2006

50

9 5 2003

15

13

2004

2005

130 7

10

17

2006

2007

2008

2009

10

7

6

2007

2008

2009

139 12

6

6

2010

Αριθμός συναντήσεων

156

1628

16 1511

1130 544 Αριθμός εφήβων

50

2011

1511 170

163

1419

50 100

58

150

1130 1532

122 544

170

163

205

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

12

6 2010

1998

2011

1999

2000

2001

2002

2003

2004

300 250

249

250

300 200 250 150

150 50 100

174

159

249

150 200

203 181

159

84

73

100 150

50 31

34

25

36

20 2003

50

200 250

181

193

200 100

Aριθμός γονέων/σημαντικών68άλλων 59 και θεραπευτικών συναντήσεων στη 72 Μονάδα Εφήβων Ρεθύμνου 55

203

193 174

31

2004

2005

34

36

18

41 19

23

73

2007

50

2008

25

2009

2010

2011

18

23

41 19

50 100

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

36 34

700

200

28

615

180 600

25

176 20

34 500 700

40 30

399 311 30 20

30 20

28

615 400 600

34

300 500

20 10

176 72

14

20

180 120 160 100 140 80

125

8

72 158 133

55 108

85 78 78

85

8

2003 78

2004 85

20

158 133

1999

85 78

2000

2000

2001

2001

108 2002

2002

2003

2004

450

400

400

160

200 140

125

100

25 15

142

50 86αλλων 1998 1999 Αριθμός γονέων/σημαντικών

2011

30

59

142

1998

40

68

86 36

Αριθμός συναντήσεων

20 2003

36

4

84

2006

4

450 350 400 300 350 250

524

447

517 400

519

274

524

517

5

250

250

200

200

245

246

245 203

246 150

203

150

122 150

150

101 100

50

100

100

50

50

139

544 58

58

15

15

50

5

9 5

2003 2003

250

101

139

130

100

9

300

130

2004 2004

13

13

2005 2005

17

17

2006 2006

10

10

2007 2007

7

7

6

2008 2008

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ 12 12

6

6

2009 2009

6

2010

2010

2011

19

2011

300

249

250

193

193 203

203

Το 200πρόγραμμα του Συμβουλευτικού Σταθμού ΕνηΚατά το 181έτος 181 αναφοράς, παρά το γεγονός ότι η μονά174 174 159 159 λίκων λειτούργησε πιλοτικά από τον Ιανουάριο του δα χρειάστηκε να αλλάξει δυο φορές χώρο στέγασης 1502008 150 έως τον Μάρτιο του 2009, ενώ η επίσημη έναρμε ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εύρυθμη λειτουργία ξη λειτουργίας του έγινε με την ανανέωση της προτης, παρουσίασε αύξηση συγκριτικά με το 2010 στον γραμματικής σύμβασης της Νομαρχίας Ρεθύμνου αριθμό των ουσιοεξαρτημένων που συμμετείχαν στα 100 100 84 84 73 πρόγραμμα 73 με τον ΟΚΑΝΑ, στις 8-04-2009. Στο του προγράμματά της. Αντίθετα, μείωση σημειώθηκε 50 50 Συμβουλευτικού Σταθμού Ενηλίκων εντάχθηκαν 34 στον αριθμό γονέων/σημαντικών άλλων, καθώς και 50 50 41 41 25 25 31 18στον 18 αριθμό 23 23των19θεραπευτικών 36 36 34 20 34 γονείς/σημαντικοί χρήστες 31ουσιών και άλλοι. Από τους συναντήσεων.

19 20 αυτούς 20 οι περισσότεροι παρουσιάζουν προβλήματα 2003 από 2003 το 2004αλκοόλ.

2004 2005Ο2005 2006 2006 2007 2008 2008 2009 2009 2010 2010 2011 2011 εξάρτησης αριθμός των2007 θεραπευτικών συναντήσεων ανήλθε στις 615 με τους ενήλικους χρήστες και στις 125 με τους γονείς.

200

250

250

200

200

150

150

249

4 100

36 100

50

50 86

1998

Aριθμός θεραπευομένων και θεραπευτικών συναντήσεων στο Συμβουλευτικό Σταθμό Ενηλίκων Ρεθύμνου

40

700

40

615 34 399 311

399

400

600

25

25

20

20

12

200

12

15

15

15

11

11

2008 2008

2009 2009

2010

2010

2011

176

300

72

100

0

0

72

100 14

14

200

200

180

180

160

160

140

140

20

125

120

120

100

100

80

80

60

60

40

40

20

20

0

0

10

200

100

2011

125 100

8

15

10

28

176

400

10

108

28

20 500

20

108

10

30

311 300

20

30

34 500

30

700

615 600

30

Aριθμός γονέων/σημαντικών άλλων και θεραπευτικών συναντήσεων στο Συμβουλευτικό Σταθμό Ενηλίκων Ρεθύμνου

5

5

0

0

8

2008 2008

2009 2009

2010

2010

2011

450

450

400

400

350

350

300

300

250

250

200

200

150

150

100

100

2011

6

Αριθμός συναντήσεων

Αριθμός συναντήσεων

Αριθμός ενηλίκων

Αριθμός γονέων/σημαντικών αλλων

50

50

4 1

35 37

28 615

180 600

25

176 20

34 500

30

399

100 15

700

40

20

600

108

72

15

500

30

10

100 15

0

2009

125

400

311

2008

20

5

20

100

399

11

176

8

2010

0

140

40

120

20

2008

72

14 2009

2010

80

10 200

108

40

5

12

100

11 2009

2010

0 2008

2011

2009

2010

447

400

274

311 350

200

300

150

524

519

517

468 447

274

2011

105

250

89

100

62

311

52

80

42

70

200

85 211

50

45 12

150

2011

105 62

Δίκτυο Θεραπευτικών Υπηρεσιών Πάτρας “Γέφυρα”

12

89 2001

100

Κατά το 2011, έλαβαν υπηρεσίες από τον Συμβουλευτικό Σταθμό του ΔΘΥΠ συνολικά 71 χρήστες ουσιών. Το πρόγραμμα της Θεραπευτικής Κοινότητας “Γέφυρα” παρακολούθησαν 21 άτομα (από τα οποία τα 12 ήταν νέα μέλη), ενώ το Πρόγραμμα Κοινωνικής Δραστηριοποίησης 11 άτομα (εκ των οποίων 4 ήταν

517

400

250

20 0

0 2008

300

60

8

15

10

0

100

2011300

20

60

160

524

450

80

180

10

25

200

34

200

2814

350

120 100

30

300

615

12

125

400

311

160 140

20

400

400

52

80

42

70

2002 85

50

45 12

12

126

2

53

171 88

2003 126

2004

53

104

2005

51

88

2002 2003 2004 σημα2005 νέα μέλη). Τα τελευταία δύο 2001 έτη, παρατηρείται ντική μείωση (54%) στον αριθμό των μελών στο πρόγραμμα του Συμβουλευτικού Σταθμού, ενώ σχετικά σταθερός παραμένει ο αριθμός μελών της Θεραπευτικής Κοινότητας και του Προγράμματος Κοινωνικής 120 Δραστηριοποίησης.

1

60 103

2006

2007

101

9

100 120

200

101 Αριθμός χρηστών 80που εντάχθηκαν 98 στα προγράμματα της “Γέφυρας” 60

137

164

104

153

128

49

48 60

24 20

2000

2001

2003

2004

2005

2006

2008

26 71

2009

2010

0 Θεραπευτική Κοινότητα

11

21 11

21

24 26

2009

11

2008

2003

2010

11

24

2007

2007

12

16

27

2006

12

2005

16

19 20

15

2004

19 20

23 15 23

33

11

30 14 14

31 15

2003

27

33

30

31

30 2002

15

30 15

2002

11

5

2001

15

5

33

9 9

33

32 32

2000

24

0

0

20

0

11 2003

0

2004

Συμβουλευτικός Σταθμός

2011

19 38

36

21

11 20049

0

2005

22

20

0

0

19 21 Πρόγραμμα Κοινωνικής Δραστηριοποίησης

9

15

2005

2006

49

4721

43

21

50

3

55

49

40

71

66

40

48 104

43

65

60

100

50

65

60

80

137

128

137

157

129

137

153

157

164

100

107

100

129

132

143

107

150

132

143

200

150

118

2006

2007

9 20

2008

200

2011

180 35

180

35

30 30

5

5

5

5

6 9

25

6

12

20

5

12

16

10

16

5

5

10

140

15

15

12

5

12

5

5 5

1010

1515

Αριθμός μελών που ολοκλήρωσαν, 140 διέκοψαν ή συνεχίζουν 134 134 το Πρόγραμμα της Θεραπευτικής 120 Κοινότητας “Γέφυρα” 160

9

25

20

9

5 3

3 7

7

5 12

12 14

8

14

4

6

12

12

5

2000

2000

2001

2001

11

15 15

10 10

16

11

2002

2002

9

2003

2003

2004

2004

2005

2006

2005

9 7

71

2007

2006

10

107

2008

2007

2009

2008

11

11

11

60 Συνεχίζουν

11

7 2010

2009

2011

2010

2011

76

76

71

64

59

64

60

Ολοκλήρωσαν 40

42

42

40

36

Διέκοψαν

86

86

80

80

7

96

96

6

8

16

101

100

100

8

1010 15 15

137

120

4

9 8

5

164

160

5

35 34

36

20

20 2004

2005

2006

2004

36

2007

2008

2005

2006

2009

2007

240 220 200 180

240

210

220

210

200 159

160

152

180 140

160 120

15 113

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Θεραπευτικό Πρόγραμμα “Αθηνά” Το Θεραπευτικό Πρόγραμμα “Αθηνά” παρακολούθησαν, στη διάρκεια του 2011, 199 εξαρτημένα άτομα, 68 εκ των οποίων ήταν χρήστες ναρκωτικών ουσιών και 131 χρήστες αλκοόλ. Όπως φαίνεται και από τα στοιχεία που παρουσιάζονται στα γραφήματα, την τελευταία τριετία αυξημένος είναι ο αριθμός των

εξαρτημένων ατόμων και των θεραπευτικών συναντήσεων. Ειδικότερα, αυξημένη είναι η προσέλευση των χρηστών οινοπνευματωδών, οι οποίοι αποτελούν από το 2006 την πλειονότητα των πελατών του προγράμματος.

250

3000

250

3000

226 201

200

205

226

2473

205

201

200

150

150

100

122

170

156

170

179

180

179

180

1686

1686

1752

1511

1846

2484 199

208 2292

185

2064 1910 170

170 1752

2473 185

2064

2484

199

2292

2500

2500

Αριθμός ατόμων και θεραπευτικών συναντήσεων στο Πρόγραμμα “Αθηνά”

2000

2000

170

1910

1500

1846

1500

1511

1000

1130

544 50

163156

1419

1130

100

170

1628 1419

1532

122

163 1628

1532

208

1000

544

500

50

3000

2801

3000

2801 Αριθμός ατόμων

500

Αριθμός συναντήσεων

2500 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2009

2010

2011

2010

2500

2011

2074 2000

2074

2000 250

Αριθμός χρηστών ναρκωτικών και αλκοόλ στο Πρόγραμμα “Αθηνά” 1500

250

1500

200

68 200

106

100

131

119

405

500

100 142

158

142

158

500

133

155 72

108

108

78

85

87

72

74

70

78

85

87

72

74

70

77 66

68

77

68

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

155

130

Χρήστες ναρκωτικών 2010

130

72

66

Χρήστες αλκοόλ

2011

100

100

299 206

299

206

181

187

206

149

187

149

206

96

100

100

405

181

Λάρισα Λάρισα

107

1000

131

Χαλκίδα Χαλκίδα

86

83

131

Χανιά Χανιά

50

85

119

Κατερίνη Κατερίνη

86

106

78

133 50

107

Πρέβεζα Πρέβεζα

36

83

Κέρκυρα Κέρκυρα

100

55

85 78

Ηράκλειο Ηράκλειο

4 36

55

Καβάλα Καβάλα

100

131

Θεσ/νίκη Θεσ/νίκη

4

72

Αττική Αττική

150

1000

72

Πάτρα Πάτρα

68

59

Βόλος Βόλος

59 150

96 80

450

700

37

80 75

450 400

400

400 350

587

524

517

519

524

517

519

468

350 300

447

300 250 250

700

400

447 311

460

481

460

481

468 274

494

494

587

600

75

62

600 500

500

50

50

400

274 211

215

60

62

54

46 46

54

60

48

47

48

46 46

53

47

33

400

33 25

30

27

53

25

7

205

201

180

179

1628

1532

122

1686 1419

100

1910

156 1752

2484

2500

199

185

2064

170

170

163 150

208

2473

200

2292 2000

170

1846 1500

1511

1130

1000 3000

544

2801

50 500

2500 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2074 2000

250

Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας

1500

εκπαιδεύτηκαν στην έννοια και τις εφαρμογές της αυτοβοήθειας.

405

100

100

Πρέβεζα

Κατερίνη

181

130

Κέρκυρα

Ηράκλειο

86 το 2011, το Πρόγραμμα 70 85 87 72 74 78 Προαγωγής Κατά Αυτοβοήθειας παρείχε υπηρεσίες συνολικά σε 1.006 άτομα. Από αυτά, η πλειονότητα, 58,3%, ήταν εξαρτημένοι, το 15,3% άλλοι, 18,1% 1998 1999γονείς/σημαντικοί 2000 2001 2002 2003 2004 το 2005 2006 άτομα 2007 2008 που συμμετείχαν σε δράσεις προαγωγής αυτοβοήθειας και το 8,3% φοιτητές και λειτουργοί υγείας που

50

Καβάλα

108

Όπως φαίνεται και από τα στοιχεία που παρουσιά131 ζονται στο παρακάτω γράφημα, σε σύγκριση με το 500 προηγούμενο έτος, ιδιαίτερα αυξημένος ήταν ο αριθμός των χρηστών που προσήλθαν στο Ανοικτό Πρό155 γραμμα Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης (18,8%), ενώ 72 77 68 των γονέων/σημαντικών άλλων μειώθηκε ο αριθμός 66 κατά 7,8%. Επίσης, αύξηση παρουσιάζει ο αριθμός των εκπαιδευομένων (18,6%), ενώ σημαντικά αυξη40%, εμφανίζεται ο αριθμός των ατόμων 2009μένος, 2010 κατά 2011 που συμμετείχαν σε δράσεις προαγωγής αυτοβοήθειας.

119

Αττική

133

1000

131

Θεσ/νίκη

Οι δράσεις που αναπτύσσει το πρόγραμμα αφορούν 68 κυρίως στην προαγωγή της αυτοβοήθειας, στην αντι59 72 μετώπιση του προβλήματος της εξάρτησης και στην 150 εκπαίδευση λειτουργών υγείας σε85 νέους ρόλους πα55 83 107 106 4 78 ρέμβασης με άξονα τη φιλοσοφία και τις εφαρμογές100 αυτοβοήθειας. Το πρόγραμμα είναι το μοναδικό 100της 36 στη χώρα ανάλογα χαρακτηριστικά.

142με 158

200

96

80 450

700

400

400

587 350

524

519

517

468 460

300

447

600

Κίνηση Προγράμματος 75 Προαγωγής Αυτοβοήθειας 62

481

494

500

50

46 46

274 400

250

211

311

30 25

200

182

180

171 150

130 105

100

89

52

80

42

70

50

45 12 2001

185

85 126

62

12

2002

33

215

2003

104

53 51

88

60 103

134

60

167 70

300

200

154 83

Εκπαιδευόμενοι 100

57

Άτομα που συμμετείχαν σε δράσεις προαγωγής αυτοβοήθειας 2000

2001

2002

2003

61

49

40

Χρήστες Γονείς/σημαντικοί άλλοι

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

100%

75%

38

38 50%

17 120

118

30

101 100

98

19

30

25%

7 1 2000

11 2001

2002

21 2003

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

2. Θεραπευτικές Μονάδες Φαρμακευτικής Αντιμετώπισης της Εξάρτησης (ΘΜΦΑΕ) Α. Η διεύρυνση του δικτύου Η απόφαση για τη λειτουργία των νέων Μονάδων του ΟΚΑΝΑ σε χώρους νοσοκομείων είχε ως στόχο την αύξηση των θέσεων θεραπείας, τη συρρίκνωση της λίστας αναμονής, τον περιορισμό της “πιάτσας” και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών στους χρήστες, δεδομένου ότι οι χρήστες είναι ασθενείς και χρειάζονται πολύπλευρη ιατρική περίθαλψη. Παράλληλα, δίνονται στα εξαρτημένα άτομα ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας με τους υπόλοιπους πολίτες. Έχοντας ως δεδομένα: α) τη λίστα αναμονής, η οποία αριθμούσε τον Αύγουστο 2010 5.395 άτομα σε όλη την Ελλάδα, β) το χρόνο αναμονής για ένταξη στο πρόγραμμα της Αττικής που είχε φτάσει τα 7,5 έτη, γ) τη σημαντική αύξηση σε μολυσματικές νόσους και κυρίως του AIDS, και δ) τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών στην προοπτική της δημιουργίας μονάδας υποκατάστασης στην περιοχή τους, είτε εντός είτε εκτός δομών υγείας, (βλ. και κεφ Ι), ο ΟΚΑΝΑ, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προχώρησε στη δημιουργία μονάδων φαρμακευτικής αντιμετώπισης της εξάρτησης, σε όλα τα νοσοκομεία της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, και στη συνέχεια και άλλων νομών. Η προτεραιότητα δόθηκε σε αυτές τις Υγειονομικές Περιφέρειες, γιατί εκεί παρατηρούνταν οι υψηλότερες συγκεντρώσεις της λίστας αναμονής (τον Αύγουστο 2011: 3.877 στην Αττική και 1.062 στη Θεσσαλονίκη), με τελικό στόχο να δημιουργηθεί μία μονάδα σε νοσοκομείο κάθε νομού της Ελλάδας.

Αυτή τη στιγμή στην Αττική (1η και 2η ΥΠΕ) λειτουργούν 23 μονάδες υποκατάστασης, εκ των οποίων οι 20 δημιουργήθηκαν από το Σεπτέμβριο του 2011 και μέχρι σήμερα, σε συνεργασία με δημόσια νοσοκομεία. Επίσης, είναι έτοιμες οι μονάδες στο Γ.Ν.Α. “Ιπποκράτειο”, στο Π.Ν.Α. “Σπηλιοπούλειο” και στο Γ.Ν. Πατησίων, όπου προβλέπεται να γίνεται συνταγογράφηση στα σταθεροποιημένα μέλη του προγράμματος. Απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη της συνταγογράφησης είναι η πλήρης εφαρμογή του αναθεωρημένου πλαισίου λειτουργίας και στην Αττική. Στη Θεσσαλονίκη (3η και 4η ΥΠΕ) λειτουργούν 11 μονάδες υποκατάστασης, από τις οποίες οι 7 δημιουργήθηκαν από το Σεπτέμβριο μέχρι το Νοέμβριο του 2011. Άλλη μία μονάδα, στο Νοσοκομείο “Γ. Γεννηματάς” πρόκειται να λειτουργήσει εντός του επόμενου τριμήνου. Στην υπόλοιπη Ελλάδα λειτουργούν μονάδες υποκατάστασης σε Αγρίνιο, Βόλο, Ηράκλειο, Κατερίνη, Κέρκυρα, Λαμία, Λάρισα, Λιβαδειά, Πάτρα, Πρέβεζα, Ρόδο, Χαλκίδα, Χανιά, Καβάλα, Ρέθυμνο, Κομοτηνή και Αλεξανδρούπολη. Οι τέσσερις τελευταίες δημιουργήθηκαν από το Φεβρουάριο του 2012 και μέχρι σήμερα (για το σύνολο των μονάδων και υπηρεσιών του ΟΚΑΝΑ βλ. παράρτημα 6). Παράλληλα με τη δημιουργία νέων θέσεων θεραπείας, από τις αρχές του 2011, εφαρμόστηκε πιλοτικά αναθεωρημένο πλαίσιο λειτουργίας του προγράμματος υποκατάστασης στις μονάδες της επαρχίας, διευκολύνοντας την ένταξη περισσότερων ασθενών σε κάθε μονάδα.

39

Β. Στατιστικά στοιχεία

Αιτήσεις για θεραπεία*

Συνοπτικά, έως το Μάρτιο 2012 σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2011, διαπιστώνεται:

Από τον Αύγουστο του 2011 έως και σήμερα, παρατηρείται μεγάλη αύξηση στις αιτήσεις για θεραπεία στο πρόγραμμα υποκατάστασης στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ως αποτέλεσμα της δημιουργίας των νέων μονάδων. Ο συνολικός αριθμός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν το 2011, καταγράφεται ως ο υψηλότερος από το 1995, έτος έναρξης της λειτουργίας του προγράμματος.

• α ύξηση του αριθμού των ατόμων που λαμβάνουν θεραπεία • σημαντική μείωση του αριθμού των ατόμων σε αναμονή για ένταξη στο πρόγραμμα και αντίστοιχα του χρόνου αναμονής • σημαντική αύξηση στον αριθμό νέων αιτήσεων για εισαγωγή στο πρόγραμμα, ως αποτέλεσμα της δημιουργίας νέων θέσεων θεραπείας. Ανά περιοχή, παρατηρούνται τα εξής: • Σ την Αττική αυξήθηκαν οι θέσεις θεραπείας. Πολύ μεγάλη αύξηση σημειώθηκε στον αριθμό των νέων αιτήσεων, ενώ στο συνολικό αριθμό αιτήσεων σε αναμονή διαπιστώνεται για πρώτη φορά αξιοσημείωτη μείωση.

• Στη Θεσσαλονίκη αυξήθηκαν σημαντικά οι θέσεις θεραπείας. Παράλληλα, αυξήθηκαν οι νέες αιτήσεις, ενώ εξαλείφθηκε η μακρά λίστα αναμονής και πλέον ο χρόνος αναμονής για εισαγωγή στο πρόγραμμα είναι μόλις 1 μήνας.

• Στη λοιπή Ελλάδα σημειώθηκε αύξηση των θέσεων θεραπείας. Ο αριθμός των νέων αιτήσεων παρουσιάζει μείωση, ενώ τα άτομα σε αναμονή μειώθηκαν αισθητά και πλέον στο σύνολο σχεδόν των μονάδων, ο χρόνος αναμονής δεν υπερβαίνει τον 1 μήνα.

Συγκεκριμένα, ο αριθμός νέων αιτήσεων σε όλη την Ελλάδα ήταν 2.773, αυξημένος κατά 49% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Στην Αττική, υποβλήθηκαν 1.321 αιτήσεις, αριθμός σχεδόν διπλάσιος, όχι μόνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος (+96%), αλλά και με το μέσο όρο των νέων αιτήσεων, που υποβάλλονταν τα τελευταία 6 χρόνια. Στη Θεσσαλονίκη, οι νέες αιτήσεις ανήλθαν στις 589, αριθμός αυξημένος κατά 173% σε σχέση με το 2010. Αντίθετα, ο αριθμός αιτήσεων στις λοιπές πόλεις της χώρας ήταν συνολικά 863, παρουσιάζοντας πτωτική τάση τα δύο τελευταία έτη και μειωμένος κατά 32% σε σχέση με το 2009. Ωστόσο, εξετάζοντας τα δεδομένα ανά περιοχή για το 2011, αύξηση νέων αιτήσεων παρατηρείται σε Αγρίνιο, Κρήτη, Λάρισα και Χαλκίδα, μείωση σε Βόλο, Κέρκυρα, Λαμία, Λιβαδειά, Πάτρα και Ρόδο, ενώ στην Πρέβεζα παρόμοιος ήταν ο αριθμός αιτήσεων συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.

* Όλα τα στοιχεία, που αφορούν τις αιτήσεις για ένταξη στις ΘΜΦΑΕ της Αττικής, συλλέγονται από το Κέντρο Υποδοχής, Ενημέρωσης και Προσανατολισμού (ΚΥΕΠ), όπου απευθύνονται οι ενδιαφερόμενοι από την Αττική και γίνονται οι ομάδες προεισαγωγής για ένταξη στα προγράμματα.

40

6625 6000

5101 5000

4771 4068

4000

3439 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

3193 3000

2582

2000

2801

2779

1879

2058

2463

1531

2074

1213 1000

883

691

666

647 Αριθμός αιτήσεων για τις ΘΜΦΑΕ 288 309 σε Αθήνα,Θεσσαλονίκη, λοιπή Ελλάδα, ανά έτος 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

1182

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012 Μάρτιος

3000

2773 2750 2500

2274

2246

2250

2211

2000

1859

1751 1750

1604

1594

1587

1500

1321

1269 1250

1124 964

1000 750

782

500 250

609 534 342

8000

174 1996

Αθήνα

1997

810

847

646

509

534 416 93

180

125 1995

435

1228

1071

968

810

714

678 553

990

958

112

453 117

607 681

687 649

853 637

863 675 589

719

630

350

263

315

334

302

258

216

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

161

121

27 1998

1999

Θεσσαλονίκη

2000

2001

2002

Λοιπή Ελλάδα

2003

2011

Σύνολο

5261 5000

5558

5394

4681 4275 3875

3850

4000

3569

3349 3000

2608 2197

2000

2422

3771

3689

3157 2757

2828

585

739

3838

3048

41 2761

1950 1720

1000

477

550 108

546

996

670 308

381

508

1072

1117

930 528

762

633

335 102

175 112

Αιτήσεις σε εκκρεμότητα Από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας έγινε φανερό ότι ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των θέσεων θεραπείας δεν ήταν δυνατό να καλύψει την υπάρχουσα ζήτηση για θεραπεία, με αποτέλεσμα το φαινόμενο μιας ολοένα διογκούμενης λίστας αναμονής για ένταξη στο πρόγραμμα υποκατάστασης κυρίως στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από το 2002 έως το 2011 ο αριθμός των αιτήσεων των εξαρτημένων χρηστών σε αναμονή, υπερδιπλασιάστηκε. Στην Αθήνα, η λίστα αναμονής αριθμούσε τον Ιούλιο του 2011, 3.770 αιτήσεις (αύξηση 119% σε σχέση με το 2002) ενώ στη Θεσσαλονίκη, αντίστοιχα, έφτανε στις 1.062 αιτήσεις (αύξηση 123%). Η απόφαση και οι συντονισμένες ενέργειες του Οργανισμού για άμεση αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των θεραπευτικών μονάδων τον Αύγουστο του 2011, είχαν ως αποτέλεσμα την εξάλειψη της λίστας αναμονής στη Θεσσαλονίκη έως τα τέλη του έτους, παρά τη σημαντική αύξηση των νέων αιτήσεων που σημειώθηκε κατά το ίδιο διάστημα. Στην Αθήνα, σύμφωνα με τον υπάρχοντα σχεδιασμό, αναμένεται το ίδιο αποτέλεσμα τον Αύγουστο του 2012. Στα τέλη Μαρτίου 2012 υπήρχαν συνολικά σε εκκρεμότητα 3.048 αιτήσεις ατόμων για ένταξη στο πρόγραμμα: 2.761 στην Αθήνα, 112 στη Θεσσαλονίκη και 175 αιτήσεις συνολικά στη λοιπή Ελλάδα. Σε σχέση με τον Ιούλιο του 2011, ο συνολικός αριθμός αιτήσεων σε αναμονή μειώθηκε κατά 42%. Ειδικότερα, στην Αττική διαπιστώνεται μείωση 27% στο συνολικό αριθμό αιτήσεων σε αναμονή, από τον Ιούλιο του 2011 έως σήμερα, ενώ ο χρόνος αναμονής μειώθηκε από τους 88, στους 50 μήνες. Ας σημειωθεί ότι το Σεπτέμβριο του 2011, λόγω της μαζικής προσέλευσης, ο αριθμός των αιτήσεων σε αναμονή είχε εκτοξευθεί στις 3.919, ενώ ο αντίστοιχος χρόνος αναμονής ανήλθε στους 90 μήνες.

42

Στη Θεσσαλονίκη η λίστα συρρικνώθηκε κατά 90% από τον Ιούλιο του 2011 έως σήμερα, ενώ, αντίστοιχα, ο χρόνος αναμονής για ένταξη στο πρόγραμμα μειώθηκε από τους 48 μήνες μόλις στον 1 μήνα, προσεγγίζοντας πλέον τα διεθνή πρότυπα.

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Αριθμός αιτήσεων για τις ΘΜΦΑΕ σε αναμονή ανά έτος σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, λοιπή Ελλάδα

6000

5261 5000

5290

3000

2608 2197

4275

3875

3850

3569

3349

3771

3770

3689

2422

2757

2828

585

739

3048

3838

3157

2761

1950 1720

1000

550

477

546

108 2002

8000

5394

4681

4000

2000

5558

2003

Αθήνα

996

2004

Θεσσαλονίκη

2006

Λοιπή Ελλάδα

762

528

508 2005

1117

1072

1062

670 308

381

930

2007

2008

633 2009

458

2010

175 112

335 102

2011

2011

2012

Ιούλιος

∆εκ.

Μάρτιος

Σύνολο 7338

7000

Στις υπόλοιπες περιοχές συνολικά, καταγράφεται 62% μείωση στα αιτήματα σε αναμονή, από τον 6000 του 2011 έως σήμερα. Οι μονάδες Αγρινίου, Ιούλιο Κέρκυρας, Λαμίας, Λιβαδειάς, Πρέβεζας και Ρόδου εξακολουθούν έως και τον Μάρτιο του 2012 να μην 5000 έχουν πρόβλημα αναμονής. Οι μονάδες Χαλκίδας, Βόλου, Πάτρας, Κατερίνης και Κρήτης μείωσαν σημαντικά τις αιτήσεις τους σε εκκρεμότητα, ενώ η μο4000 νάδα της Λάρισας παραμένει στα ίδια επίπεδα.

3000

2000

6625

Αναλυτικά, όσον αφορά τις μονάδες υποκατάστασης σε περιοχές της δυτικής Ελλάδας, άμεση είναι 5592 η ένταξη των ασθενών (δεν υπάρχει λίστα αναμονής) στο πρόγραμμα του Αγρινίου, της Πρέβεζας και της 5101 Κέρκυρας από τα τέλη του 2009. Η μονάδα της Πάτρας, η οποία δέχτηκε4771 πολλούς από τους ασθενείς, κατοίκους Πάτρας, που εξυπηρετούνταν από τη μο4068 νάδα του Αγρινίου πριν τη δημιουργία της, κατάφερε, μετά την επέκτασή της, να ανταποκριθεί στην 3439 αυξημένη 3193 ζήτηση θεραπείας, μειώνοντας κατά 70% 2801 περίπου τη λίστα αναμονής της στα τέλη του 2011 συ2779 2582 γκριτικά με το 2009.

1879

2058

2463

1531

2074

43

1213 1000

288

309

1996 1997

647

666

691

1998 1999 2000

883

2001

1182

2002 2003 2004

2005

2006 2007 2008

2009 2010

2011 2011

2012

Ιουλ.

Μάρ.

∆εκ.

120

101 100

96 86

80

76

71

64

59

60

56 43

42

40

35

36

34

23

20

10 8 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

70

2011

Μάρτιος 2012

240 220

Λίστα αναμονής πόλεων δυτικής Ελλάδας

210

200

179

180

159

160

152

140 120

113 98

100 80

73

53

60

56

57

40 20

12 2004

2005

2006

2007

2008

Στην κεντρική Ελλάδα, η μονάδα της Λαμίας ουδέποτε αντιμετώπισε έντονο πρόβλημα αναμονής. Οι μονάδες Χαλκίδας και Λιβαδειάς, οι οποίες εμφάνιζαν σχετικά αυξημένη λίστα αναμονής κατά τα τέλη του 2008, τα δύο τελευταία έτη έχουν δυνατότητα άμεσης ένταξης των ασθενών στο πρόγραμμα. Επίσης, η μονάδα του Βόλου, η οποία παρουσίασε συγκριτικά αυξημένη λίστα αναμονής στα τέλη του 2010,

44

19 13

17

2003

Πάτρα

32

34 0

Αγρίνιο

45

46

10

7

8

4

2009

2010

2011

20 10

Κέρκυρα 2

Πρέβεζα

Μάρτιος 2012

κατάφερε να μειώσει αισθητά τον αριθμό αιτημάτων σε εκκρεμότητα το τελευταίο τρίμηνο του 2011 και, έκτοτε, έχει δυνατότητα άμεσης ανταπόκρισης. Τέλος, η μονάδα της Λάρισας, αν και αύξησε σημαντικά τη δυναμικότητά της το περασμένο έτος, εξακολουθεί κατά περιόδους να έχει σχετικά μικρής διάρκειας αναμονή.

450

75

400

400

350

524

105 100

62

447

52

50 250

45 12

12

42

104

53

274

134

60

51

88

70

500 154

2002

2003

2004

2005

2000

2007

100

185

85 126

62

80

52

50

45 12

12

2001

104

53 51

88

42

70

2002

2003

2004

2005

134

60

2011

2006

154 83

70

60

100%

200

167

2000 100

57

103

33

300

182 2010

2008 180 2009

130 89

2002

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ 25

150

105

2001

30

215

171 2006

46 46

100

400

200

2001

50

83

70

60

54

200

167

57

103 211

311

185 494

481

460

126 80

62

130 468

85

25

300

600

587

519

517

89

182

180

171

150

33

700

215

211

311 200

300

80

400

250

2001

2002

2003

61

2007

2008

2009

2010

49

38

2011

50%

17

100%

120

Λίστα αναμονής πόλεων κεντρικής 75% Ελλάδας

118 101 98

100

200

75%

30

25%

30 7

61

1

2000

38

4911 2001

20

40 2002

50%

13

80

17

67 120

60

65

60 43

98

40

38

36

80

21

60

0

48

0

2003

65

11 490

9

0

2004

43 2005

55

2006

36 21

20

2010

0 0

2011

1 2000

11 2001

Λαμία Βόλος

Μάρτιος 2012

38

29 23

19

21

4

6 0

3

2009

22

20

24

11 58

9

49 47 2008 38

2007

16 10

66 13 13

66

15

7

Λιβαδειά

67

19

Χαλκίδα

38

29 23

22

20

24

20

Λάρισα

47

21

30

49

16

13

11

10 13 Δυνατότητα άμεσης ανταπόκρισης σε15 αιτήματα 9θεραπείας έχουν, επίσης, από τα μέσα του 2011, οι μονάδες της 11 4 9 0 0 180 0 0 0 το 3 0 2012 η σχετικά μακρά λίστα αναμονής Ρόδου και της 0Κατερίνης, ενώ στην Κρήτη εξαλείφθηκε το 6Μάρτιο 164 2003 2004 2005 2006αποτέλεσμα 2007 2008 2009 2010ανάπτυξης 2011 Μάρτιος των προηγούμενων ετών, ως της πλήρους της μονάδας του Ηρακλείου, καθώς και της 2012 160 155 έναρξης λειτουργίας της μονάδας του Ρεθύμνου.

140

137

134

140

Λίστα αναμονής σε Κατερίνη, Ρόδο και Κρήτη

180

120

164

101

160

100 140

86

134

80

71

137

140

76 64

120

59

60

56

101

100

43

96 42

40 80

155

96

36 71

35

86

34

76 64

20

23

59

10

60

40

56 2004

42

2005

8

2007

35

36

2008

2009

2010

2011

34

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

210

200

179

240

180

220

160

159

210

152

200

140 180

179

Κρήτη Ρόδος

10 8

220

Μάρτιος 2012

23

20

240

70

43 2006

70 Μάρτιος 2012

19

30

25%

58

100

40

66

118

55

49 101

48

60

66

Κατερίνη

45

2002

21 21 2003

200

Ένταξη στο πρόγραμμα Σημαντική αύξηση παρουσιάζει ο αριθμός των θέσεων θεραπείας στο πρόγραμμα υποκατάστασης. Από τον Ιούλιο του 2011 έως το Μάρτιο του 2012 η συνολική ενεργή δύναμη του προγράμματος αυξήθηκε από 5.592 σε 7.338, δηλαδή κατά 31%. Ειδικότερα, στην Αττική η ενεργή δύναμη αυξήθηκε κατά 24% και στη Θεσσαλονίκη κατά 66%. Αύξηση σημειώθηκε στην ενεργή δύναμη των περισσότερων μονάδων της επαρχίας κατά το ίδιο διάστημα και ειδικότερα, στις μονάδες Λιβαδειάς, Λάρισας, Χαλκίδας, Πάτρας, Βόλου, Κέρκυρας και Ηρακλείου. Στο σύνολο των μονάδων της επαρχίας η αύξηση ήταν 18%. Οι ενέργειες για την αύξηση των θεραπευτικών θέσεων είχαν ξεκινήσει ήδη από το 2009 και εντατικοποιήθηκαν το τελευταίο τρίμηνο του 2011 μέσω και της πιλοτικής εφαρμογής στις μονάδες της επαρχίας του αναθεωρημένου πλαισίου λειτουργίας. Αναλυτικά, μικρή αύξηση σημειώνεται στον αριθμό θεραπευομένων στις μονάδες Λαμίας και Χανίων (έως 6%), ενώ αρκετά σημαντική είναι στις μονάδες Κέρκυρας, Κατερίνης και Ρόδου (17-29%), Λιβαδειάς, Αγρινίου και Πρέβεζας (34-46%), καθώς και στις μονάδες Χαλκίδας και Βόλου (54-57%). Επίσης, σημαντικά αυξημένη είναι, συγκριτικά με τα τέλη του 2009, η ενεργή δύναμη της μονάδας στη Λάρισα (κατά 82%), ενώ η μονάδα της Πάτρας υπερδιπλασίασε τη δυναμικότητά της (229%). Τέλος, η μονάδα του Ηρακλείου, όντας σε διαδικασία σταδιακής ανάπτυξης καθ” όλη τη διάρκεια του 2011, το τελευταίο τρίμηνο έχει αυξήσει τον αριθμό των ασθενών της κατά 60%, ενώ γρήγορη ανάπτυξη εμφανίζει και η νεοσύστατη μονάδα της Καβάλας, η οποία δέχεται σταθεροποιημένους ασθενείς από μονάδες της Θεσσαλονίκης. Πανελλαδικά, στα τέλη Μαρτίου το πρόγραμμα παρακολουθούσαν συνολικά 7.338 άτομα: 2.189 λάμβαναν θεραπεία με μεθαδόνη και 5.149 με βουπρενορφίνη.

46

6000

5558

5261 5000

5290

4681

3569

3349 3000

2608 2197

4275

3875

3850

4000

2000

5394

3771

3770

3689

2828

2757

2422

2761

1950

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

1720

1000

550

477

2004

1062

670

2007

2006

762

528

508 2005

1072

1117

930

308 381

2003

996

739

585

546

108 2002

3048

3838

3157

633 2009

2008

2010

175 112

335 102

458 2011

2011

2012

Ιούλιος

∆εκ.

Μάρτιος

8000

7338 7000

6625 5592

6000

5101 5000

Αριθμός θεραπευομένων στις ΘΜΦΑΕ σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, λοιπή Ελλάδα (ενεργή δύναμη)

4771 4068

4000

3439 3193 3000

2582

2000

2801

2779

1879

2058

2463

1531

2074

288

309

1996 1997

3000

647

666

883

691

1998 1999 2000

2001

Θεσσαλονίκη Λοιπή Ελλάδα Σύνολο

1213 1000

Αθήνα

1182

2002 2003 2004

2005

2006 2007 2008

2009 2010

2011 2011

2012

Ιουλ.

Μάρ.

∆εκ.

Ενεργή δύναμη ΘΜΦΑΕ ανά περιοχή το Μάρτιο 2012

2801

2500

2074 2000

1500

1000

405

500

155 72

130

299 206

181

187

149

206 79

170

139 79

100

100

96

80 75

Ρέθυµνο

Ρόδος

Λαµία

Αγρίνιο

Λιβαδειά

Λάρισα

Χαλκίδα

Χανιά

Πάτρα

Βόλος

Κατερίνη

Πρέβεζα

Κέρκυρα

Ηράκλειο

Καβάλα

Θεσ/νίκη

Αττική

6

47

3. Πρόγραμμα Σωματικής Αποτοξίνωσης (Detox)

4. Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης

Το Νοέμβριο του 2011 ανακοινώθηκε η πιλοτική λειτουργία Προγράμματος Σωματικής Αποτοξίνωσης, στην Πάτρα. Το πρόγραμμα υλοποιείται από κοινού από το Δίκτυο Θεραπευτικών Υπηρεσιών “Γέφυρα”, τη μονάδα του ΟΚΑΝΑ στο Π.Γ.Ν. Πατρών και το πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ “Οξυγόνο” και απευθύνεται σε χρήστες οπιοειδών 18-40 ετών. Πρόκειται για μία σημαντική πρωτοβουλία, που αναδεικνύει μεταξύ άλλων και την αναγκαιότητα ουσιαστικής συνεργασίας και δικτύωσης μεταξύ των υπηρεσιών απεξάρτησης.

Τα προγράμματα κοινωνικής επανένταξης αποτελούν την τελική φάση όλων των θεραπευτικών προγραμμάτων του ΟΚΑΝΑ. Συμβάλλουν, μέσω της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, στη σταδιακή και ομαλή κοινωνικοποίηση, αλλά και την προώθηση στην αγορά εργασίας των ατόμων που έχουν ολοκληρώσει τη θεραπεία τους ή έχουν “σταθεροποιηθεί”, παρουσιάζουν δηλαδή σταθερή συμμόρφωση στο πρόγραμμα θεραπείας και έχει εκτιμηθεί ότι είναι ικανά να διεκδικήσουν και να διατηρήσουν εργασιακή θέση.

Στόχοι του προγράμματος είναι η αντιμετώπιση του σωματικού στερητικού συνδρόμου, που εμφανίζεται μετά τη διακοπή της μακρόχρονης χρήσης οπιούχων ουσιών και η προετοιμασία των συμμετεχόντων για την ένταξή τους σε “στεγνό” πρόγραμμα απεξάρτησης. Η διάρκειά του θα είναι τρίμηνη και στους συμμετέχοντες θα χορηγείται η κατάλληλη νοσηλευτική και φαρμακευτική αγωγή, με τη χορήγηση υποκαταστάτων, η οποία θα συνδυάζεται με ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Με την ολοκλήρωση του προγράμματος τα μέλη υποχρεούνται να ενταχθούν στη φάση της κυρίως θεραπείας σε “στεγνό” πρόγραμμα. Η πιλοτική λειτουργία του προγράμματος θα διαρκέσει ένα χρόνο, οπότε και θα αξιολογηθεί.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΚΑΝΑ, αύξηση καταγράφεται στην κίνηση της Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης Αθήνας. Συγκεκριμένα, το 2011 συμμετείχαν στο πρόγραμμα της μονάδας συνολικά 70 άτομα από τα οποία τα 42 ήταν νέα μέλη. Το πρόγραμμα ολοκλήρωσαν 13 άτομα, διέκοψαν 10, ενώ 47 συνεχίζουν. Από τον Απρίλιο του 2011 η μονάδα παρέχει ψυχοκοινωνική υποστήριξη και σε μέλη των ΘΜΦΑΕ, που λαμβάνουν χαμηλή δόση υποκατάστατου. Συνολικά, ο αριθμός των χορηγουμένων, που εισήχθηκαν στο πρόγραμμα της Μονάδας, ήταν 23 άτομα.

48

Από το 2000, έτος έναρξης της λειτουργίας της μονάδας, έως το 2011 έχουν ενταχθεί στη μονάδα συνολικά 358 άτομα, εκ των οποίων το 52% έχει ολοκληρώσει το πρόγραμμα με επιτυχία.

75

70 62

60 53

54 50

48

46 46

51 46

47

42 33 30 3000

27

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

25

25

21

23

2801

19

19

11

2500 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2074 2000

Αριθμός μελών που ολοκλήρωσαν, διέκοψαν ή συνεχίζουν το πρόγραμμα της Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης ανά έτος

100%

1500

20 21

75%

61

1000

49

33

40

28

31

26

26 47

38

13

50%

8

100

100

2006

2007

2008

2010

2009

13 2011

96

6

Ρέθυµνο

2005

16 79

Ρόδος

16

Ολοκλήρωσαν

10 139

170 14

Λαµία

2004

4

Αγρίνιο

2003

17 79

Λιβαδειά

2002

11

206

149

8

Χανιά

2001

Πρέβεζα

Ηράκλειο

Καβάλα

Θεσ/νίκη

2000

187 6

21

11

1

19

Πάτρα

7

Κέρκυρα

72

206 21

181

130 30

Βόλος

155

8

13

299

Λάρισα

30

25%

Αττική

19405

Κατερίνη

500

Χαλκίδα

17

Συνεχίζουν Διέκοψαν

Αριθμός μελών Μονάδας Κοινωνικής Επανένταξης ανά έτος

80 75

70 62

60 53

54 50

48

46 46

51 46

47

42 33 30

27

25

25

21

23 19

19

Συνολικός αριθμός θεραπευομένων

11

Αριθμός νέων μελών 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

49

100%

20 21

75%

61

49

40

33

31

28

26

26 47

38

13

50%

8 17

19

13

8

11

4

5. Εξειδικευμένα Κέντρα Κοινωνικής και Επαγγελματικής Ένταξης (ΕΚΚΕΕ) Προκειμένου να ενισχυθεί η κοινωνική ενσωμάτωση, ο ΟΚΑΝΑ ίδρυσε και λειτουργεί ένα Εξειδικευμένο Κέντρο Κοινωνικής και Επαγγελματικής Ένταξης (ΕΚΚΕΕ) στην Αθήνα και ένα παράρτημά του στη Θεσσαλονίκη. Κύριος στόχος των ΕΚΚΕΕ είναι η κατάρτιση, η εξειδίκευση σε ποικίλους επαγγελματικούς τομείς, η παροχή συνοδευτικών υποστηρικτικών υπηρεσιών και η προώθηση στην αγορά εργασίας των υπό απεξάρτηση και απεξαρτημένων από ουσίες ατόμων, με σκοπό τη διευκόλυνση της ομαλής επανένταξής τους στο ευρύτερο κοινωνικό και εργασιακό περιβάλλον. Παράλληλα, επιδιώκεται η ευαισθητοποίηση των επαγγελματικών φορέων, των επιχειρήσεων και των εργοδοτών μέσω και της αξιοποίησης των ειδικών κινήτρων, που έχει θεσπίσει η πολιτεία για την αποτελεσματική επαγγελματική ενσωμάτωση του συγκεκριμένου πληθυσμού.

εργοδότες, την ενίσχυση των εσωτερικών κινήτρων και της ενεργούς συμμετοχής, την επιμόρφωση τους σε τρόπους αξιοποίησης διαθέσιμων πηγών βοήθειας και πληροφόρησης για την αποτελεσματική ένταξή τους σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης.

To ΕΚΚΕΕ Αθήνας μέσα στο 2010 υλοποίησε 5 δημιουργικά εργαστήρια, διάρκειας 6 μηνών, στα οποία συμμετείχαν συνολικά 63 άτομα.

Αναλυτικότερα:

Αναλυτικότερα: • •

• •

•

αναλογική / ψηφιακή φωτογραφία: 14 άτομα ηλεκτρονικοί υπολογιστές και διαδίκτυο: 32 άτομα κόσμημα και διακοσμητικά είδη: 8 άτομα δημοσιογραφική ομάδα και δημιουργική γραφή: 6 άτομα ομάδα μουσικής: 3 άτομα

Στο πλαίσιο της παροχής συνοδευτικών υπηρεσιών 54 άτομα δέχτηκαν υποστήριξη από εξειδικευμένα στελέχη με στόχο τον επαγγελματικό προσανατολισμό τους, την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της αυτενέργειας τους, την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και δεξιοτήτων επικοινωνίας και συναλλαγής με υπηρεσίες και

50

Από τα μέλη που παρακολούθησαν τα μη επιδοτούμενα δημιουργικά εργαστήρια του ΕΚΚΕΕ, 3 άτομα βρήκαν εργασιακή απασχόληση. Κατά τη διάρκεια του 2011, το ΕΚΚΕΕ Αθήνας, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων (ΙΔΕΚΕ) της Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας, το οποίο παραχώρησε στο ΕΚΚΕΕ πιστοποιημένους εκπαιδευτές, υλοποίησε 3 τμήματα κατάρτισης στα οποία συμμετείχαν συνολικά 60 άτομα.

• πληροφορική Ι: 20 άτομα • πληροφορική ΙΙ: 20 άτομα • φωτογραφία: 20 άτομα Παράλληλα, οργάνωσε και υλοποίησε 4 μη επιδοτούμενα δημιουργικά εργαστήρια διαχείρισης ελεύθερου χρόνου διάρκειας 5 μηνών, τα οποία παρακολούθησαν συνολικά 47 άτομα. Αναλυτικότερα: • •

• •

αναλογική / ψηφιακή φωτογραφία: 9 άτομα ηλεκτρονικοί υπολογιστές και διαδίκτυο: 16 άτομα καλλιτεχνικά: 8 άτομα δημοσιογραφική ομάδα και δημιουργική γραφή: 14 άτομα

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

6. Νομική βοήθεια και στέγη σε μέλη των θεραπευτικών προγραμμάτων Τέλος, κατά το έτος 2011, 42 άτομα δέχθηκαν υποστήριξη από τα εξειδικευμένα στελέχη του ΕΚΚΕΕ. Το παράρτημα του ΕΚΚΕΕ στη Θεσσαλονίκη μέσα στο 2010 οργάνωσε και υλοποίησε στο χώρο του για τα 422 εγγεγραμμένα μέλη του δημιουργικές δράσεις διαχείρισης ελεύθερου χρόνου όπως η καθημερινή λέσχη κινηματογράφου, η δανειστική βιβλιοθήκη, η λειτουργία internet café, η δημιουργία ομάδας ποδοσφαίρου. Παράλληλα, κατά το έτος 2010, στο πλαίσιο παροχής συνοδευτικών υποστηρικτικών υπηρεσιών 68 μέλη των μονάδων Θεσσαλονίκης του ΟΚΑΝΑ δέχτηκαν συμβουλευτική εργασίας, ενώ 23 άτομα δέχτηκαν υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Με την υποστήριξη του ΕΚΚΕΕ Θεσσαλονίκης 15 μέλη των μονάδων υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ στη Θεσσαλονίκη, εξασφάλισαν εργασιακή απασχόληση.

Με στόχο την απρόσκοπτη παρακολούθηση των θεραπευτικών προγραμμάτων από τα μέλη τους, ο ΟΚΑΝΑ παρέχει διαρκή και σταθερή νομική βοήθεια στους θεραπευόμενους των μονάδων του. Κατά το έτος 2010, η Νομική Υπηρεσία παρείχε νομική βοήθεια και συμβουλευτική σε 215 θεραπευόμενους, ενώ το 2011 σε 181. Παράλληλα, μέσω του προγράμματος της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς ”Νομική Βοήθεια για Νέους”, που αφορούσε ανήλικους και νέους παραβάτες ηλικίας από 12 έως 30 ετών, παρασχέθηκε νομική βοήθεια σε 10 εφήβους και νέους θεραπευόμενους των μονάδων του ΟΚΑΝΑ. Επίσης, στο πλαίσιο της διασφάλισης καλύτερων συνθηκών ζωής για τα μέλη των προγραμμάτων του, o Οργανισμός συνέχισε την παροχή δωρεάν στέγασης σε θεραπευόμενους στην Αττική. Κατά το έτος 2010 αξιοποίησαν αυτή τη δυνατότητα 14 μέλη, ενώ το 2011 φιλοξενήθηκαν σε συνεργαζόμενο ξενώνα και ξενοδοχείο, 12 θεραπευόμενοι.

Κατά τη διάρκεια του 2011, το ΕΚΚΕΕ Θεσσαλονίκης δέχτηκε 48 νέα μέλη και συνέχισε για όλα τα εγγεγραμμένα μέλη του την καθημερινή λειτουργία της λέσχης κινηματογράφου και της δανειστικής βιβλιοθήκης, τη λειτουργία του internet café (μέχρι το Σεπτέμβριο του 2011), ενώ υλοποίησε δημιουργικό εργαστήρι χειροποίητου κοσμήματος στο οποίο συμμετείχαν συνολικά 18 άτομα. Παράλληλα, παρείχε συμβουλευτική εργασίας σε 168 μέλη των Μονάδων του ΟΚΑΝΑ στη Θεσσαλονίκη και ψυχοκοινωνική στήριξη σε 54 μέλη. Τέλος, για το 2011, με την υποστήριξη του ΕΚΚΕΕ Θεσσαλονίκης, 28 μέλη των μονάδων του ΟΚΑΝΑ στη Θεσσαλονίκη εξασφάλισαν εργασιακή απασχόληση.

51

φωτογραφία: Χρήστος Ρ.

V.

ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΜΕΣΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ Μονάδα Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης Ανοιχτή Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1031 Σταθμός Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων Δράση προσέγγισης χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών

53

V. ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΜΕΣΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ Οι υπηρεσίες άμεσης πρόσβασης παρέχουν βοήθεια σε χρήστες, που βρίσκονται εκτός θεραπευτικών προγραμμάτων. Επιδιώκουν την προσέγγιση των ενεργών χρηστών αφ” ενός σε χώρους όπου συχνάζουν και αφ” ετέρου με υπηρεσίες ελεύθερης εισόδου, οι οποίες δεν θέτουν προϋποθέσεις για την υποδοχή και την εξυπηρέτηση των χρηστών. Στόχος των υπηρεσιών άμεσης πρόσβασης είναι ο περιορισμός της βλάβης, όπως και της σχετιζόμενης με τα ναρκωτικά εγκληματικότητας, της προσβολής από μολυσματικές ασθένειες ή/και της μετάδοσής τους. Σε αυτό το πλαίσιο παρέχονται: • ι ατρική βοήθεια για τα προβλήματα υγείας, παραπομπή των χρηστών σε άλλες υπηρεσίες υγείας, ενθάρρυνση και ενίσχυση της επαφής των χρηστών με το υγειονομικό σύστημα • υποστήριξη για την ανάπτυξη κινήτρου θεραπείας • νομική καθοδήγηση για τη διαχείριση παραβατικότητας σχετικής με τη χρήση ουσιών. Οι υπηρεσίες άμεσης πρόσβασης, που διαθέτει ο ΟΚΑΝΑ, είναι η Μονάδα Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης (ΜΑΒΥ), η Ανοιχτή Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1031 και ο Σταθμός Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων (ΣΦΕΑ).

54

1. ΜΟΝΑΔΑ ΑΜΕΣΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ & ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Ιατρικές Υπηρεσίες Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΜΑΒΥ, το 2011, καταγράφεται σημαντική αύξηση στον αριθμό επισκέψεων στο μικροβιολογικό και στο παθολογικό ιατρείο. Η αύξηση σημειώνεται το τελευταίο τετράμηνο του έτους και αφορά κυρίως στους ασθενείς προς εισαγωγή στο πρόγραμμα υποκατάστασης (φάση προεισαγωγής). Συγκεκριμένα: • ο αριθμός επισκέψεων στο παθολογικό ιατρείο ήταν αυξημένος κατά 15% συγκριτικά με το προηγούμενο έτος • στο μικροβιολογικό εργαστήριο η αύξηση σε σχέση με το 2010 ανέρχεται στο 44,4% • στο ο δοντιατρείο σημειώνεται μικρή αύξηση, 6,6% συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.

Περιστατικά που εξυπηρετήθηκαν από τις Ιατρικές Υπηρεσίες της ΜΑΒΥ

4500

4240

4178

12000

4000

3680

3649

10000

3500

403 3043

3000

2583 2500

2165

2165

2236 1738

1851

2108 4000

4240

4178

2000

990

696

882

3680 805

2165

2002

2041

2003

2004

2005

2237

2006

2007

2008

2009

1738

2010

2108

2011

279

4000

113 2000

800

4786

3641 75

2100

1290

1022

786

129

149

3125

3092

2284

1313

700

858σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ο συνολικός Σε2377 που αντιμετώπισε η μονάδα, 2477 αριθμός περιστατικών, 600 ήταν ελαφρά μειωμένος 500 (- 4%), ωστόσο, αυξημένος 1100 1602 κατά 8,6% ήταν ο αριθμός των περιπτώσεων εξαρτη400 2010 2011 1000 μένων ατόμων.

1475 805

2002

2003

2004

300 900

716

2005

191 108

2000

2001

2002

2003

2398

2004

2005

2006

2355 2007

2008

2110

2009

2428

2000

2010 2477

2011

600

1236

3000

372

2002

2003

2004

2005

2006 64958 2007

300

289

283

171

200 4000

770

108 Σύνολο περιστατικών 100

2008

2009

2010

2011

114

44

2005

2500

60000

2006

2007

3000

50000

2000

48514

32994

25821

1080

24706

23507

956

25368 70000 20000

622

33531

36969 1056

725 64958

18477 585 497

5

944

2615

2500

55

2

2686 2805

2558

2265

3500 1500

2000

83213 1500 4000 3000 1000 3500 1000

720

2008

2876

1639 40000 90000

29726 3023

1

163

3500 Περιστατικά εξαρτημένων 3380

70000 2001

2008

191

83213

716

3023

2000

2007

1475

1386

3500

786

2006

400

1280

1279

80000 500

2005

114

1602

1597

1584

1022 90000 1000

163

500

1930 1480

1500

2377

2008

171

100 700

2531

2510

2007

Περιστατικά που44εξυπηρετήθηκαν από την Κινητή Μονάδα Πρώτων Βοηθειών

372 2535

2006

289

283

200 800

770

500 3000

2008

331

4418

1000 900

1635

990 2531 2510 824δέχτηκε, κατά 2535 Βοηθειών Η1000Κινητή Μονάδα Πρώτων 882 2398 2355 696 954 2500 968 906 859 693 το έτος αναφοράς, 2.836 κλήσεις για βοήθεια, ενώ 656 2110 2428 ο2000500συνολικός αριθμός1930περιστατικών, στα οποία παρα334 1597 σχέθηκαν υπηρεσίες, ήταν 2.377 από τα 1584 οποία 1.602 1480 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 1500 ήταν περιπτώσεις εξαρτημένων ατόμων.

1280 1236 1279 1386 1000

2007

403

1397

1051

60000 10000

2005

Μικροβιολογικό εργαστήριο 8000

Κινητή Μονάδα Πρώτων Βοηθειών

30000 80000

2004

Οδοντιατρείο 6000

2006

2236 1851

2003

1100

1835

2500

3092 1313

10000 Παθολογικό Ιατρείο

3043

1986

2000

1500 3000

3125

2284

2002

858

2734

2615

2583 2165

3649

824 954

906

859

656

2001

129

149

12000

334 2000

3641 75 113

1397

968

27 4786

4418

2100

1290

1051

2500

1635

1835

693

331

6000

1986

1500 4000

500 3000

2734

2615

2237

2041

2000 4500

1000 3500

8000

3380 684

2500 500 3000 500

816 449

295

375

2876

862

758

2686

4240

4178

12000

4000

3680

3649

10000

3500

403 3043

3000

2583 2500

2165

2165

8000

2734

2615

2236

1986 1738

1851

1635

4786

4418

2108 4000

3641 75

2100

1835 1500

279

6000

2237

2041

2000

331

129

149

113 2000

3125

3092

2284

1313

1397 1290

1051

990

1000

968

693

824

882

696

954

906

859

805

2002

858

2003

2004

2005

2006

2007

2008

656

500

334

1100

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

1000 900 800

3000

Νοσηλευτική Υπηρεσία, Πρόγραμμα Ανταλλαγής Συριγγών 2535

2531

2510

2398

2500

2355

2377

2110

600

2477

2428

Σημαντική είναι η αύξηση της κίνησης στη Νοσηλευτι2000 1930 1597 1584 ενεργεική Υπηρεσία, κατά το 2011, στο πλαίσιο των 1480 1500 1280 1236 ών για 1022 την πρόληψη της μετάδοσης του ιού HIV1386 στους 1279 χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Στο Πρόγραμμα 1000 716 Ανταλλαγής786Συριγγών προσήλθαν 1.639 άτομα για 770 500 να ανταλλάξουν τη χρησιμοποιημένη τους σύριγγα με 372 καινούρια, ενώ ο αριθμός των συριγγών, που ανταλ2000 ανήλθε 2001 2002 2004 2005 σχέση 2006 2007 το 2008 λάχθηκαν, στις2003 83.213. Σε με 2010,2009 ο αριθμός ατόμων, που προσήλθαν, αυξήθηκε κατά 52%, ενώ ο αριθμός συριγγών κατά 148%.

1475

500 Παρόμοια, αύξηση καταγράφεται στην υπηρεσία και 1602 όσον αφορά τη διάθεση προφυλακτικών. Ο αριθμός 400 των ατόμων στα οποία διατέθηκαν προφυλακτικά 289 300 ανήλθε στα 493, αυξημένος κατά 51% 283 σε σύγκριση 200 ενώ ο αριθμός των προφυ171 με το προηγούμενο έτος, 108 163 λακτικών στα 10.048, με ποσοστό αύξησης 266% .

100

2010

2011

2005

3500

83213

114

2006

2007

2008

Πρόγραμμα Ανταλλαγής Συριγγών 4000

3023

3000

70000

3500

64958

3380

2500

60000

3000

50000

2000

48514

40000

32994

29726

2500

2805

2558

25821

23507

25368

1000

944

1000

725

18477

622

720

585

10000

2000

1500

1080

24706

956

20000

2265 1500

33531

36969 1056

2686

2876 2615

1639

30000

191

44

90000

80000

700

816

684

500

862

758

449

375 500 που προσήλθαν για ανταλλαγή Άτομα 295

497

442

219

43

Σύριγγες που ανταλλάχθηκαν 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

12000

2000

2011

493

550

10048 10000

450

403 8000

340

331

350

3641

4000

75 113

149

2002

3043

3125

3092

2748

2005

2006

2006

2007

4145

3924

3841

3000

1313 2004

2005

150

50

2003

2004

3500

129

2284

2003

Αριθμός προφυλακτικών και ατόμων στα οποία διατέθηκαν 4500

250

4786

4418

2002

4000

279

6000

2000

327

2001

Αριθμός προφυλακτικών 2500 2162

2007

2008

2009

2010

Αριθμός ατόμων στα οποία διατέθηκαν 2000

2011

1500

1231

56

1100 1000

928 1007

2004

800

1000

600

1088

776

500

900

700

1080 984

1000

900

2005

2006

2007

2008

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Κοινωνική Υπηρεσία

12000

493

550

10048

Σημαντικά αυξημένη εμφανίζεται403 η προσέλευση ενεργών χρηστών στην Κοινωνική Υπηρεσία340 της 8000 327 331 ΜΑΒΥ κατά την τελευταία διετία, με υπερδιπλάσια 6000 ποσοστά επισκεψιμότητας. Ειδικότερα για το2792011, η 4786 4418 υπηρεσία παρείχε ψυχοκοινωνική υποστήριξη, κατά 3641 4000 129 3043 75 το μήνα, σε 84 χρήστες, μέσο όρο ενώ οι3092 επισκέψεις, 2748 149 3125 113 που πραγματοποιήθηκαν, ήταν, συνολικά για το έτος, 2000 2284 1313 1.007, ποσοστό αύξησης 123% σε σύγκριση με το προηγούμενο 2002 2003έτος.

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Σε450παρόμοια επίπεδα σε σχέση με το 2010 ήταν η προσέλευση ατόμων 4500από το οικογενειακό - κοινωνικό 350 4145 περιβάλλον των χρηστών. Κατά μέσο όρο εξυπηρε4000 3841 250 τούνταν 6 άτομα το μήνα, ενώ ο συνολικός ετήσιος 3500 αριθμός επισκέψεων ήταν 75.

150

10000

3924

3103

3000 50

2500

2162 2000

2011

1500

1231 1100

1007 1000

110

1088

1080 984

1000

Αριθμός928επισκέψεων στην 776 Κοινωνική Υπηρεσία 500

900

2004

2005

2006

2007

2008

2009

800

1000 700

900

600

800

500

700

451

6

600

400 300

289

283

397

191 108 100

406

400

163

79

114 2006

517

442

434

140

44 2005

573

4 492

500

171

200

565

2007

75

2008

300

Αριθμός επισκέψεων χρηστών

200

59

Αριθμός επισκέψεων σημαντικών άλλων

2009

2010

2011

100

18

15

17

11

11

19

16

9

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2. Ανοιχτή Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1031 Σχετικά μειωμένη είναι η κίνηση της Τηλεφωνικής 4000 Γραμμής SOS κατά την τελευταία διετία. Ο συνολικός αριθμός κλήσεων, που δέχτηκε η υπηρεσία κατά το 3500 3380 2011, ήταν 2.124 εκ των οποίων 694 ήταν επαναλη3000 2686 πτικές κλήσεις. Ο συνολικός αριθμός κλήσεων εμφα2876 2615

2500

150

139

2599

2805

2558

νίζεται μειωμένος κατά 250 4% σε σχέση με το 2010 και κατά 18% με το 2009, ενώ αυτός των επαναληπτικών 221 κλήσεων κατά 5% σε 200σχέση με το 2010 και 7,6% με το 2009.

143

2464 2210

2265

2124

100

86 48

2000 50

1500 ΙΑΤΡΙΚΟ

1000

816

684 500

449 295

862

758

739

751

734

2001

2002

57

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ

∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ

160

375

148

442

140

43 2000

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ

694

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

120 100

82 80

63

900

2004

2005

2006

2007

2008

2009

800

1000 700

900

600

800

500

700

451

653

600

400 300

289

283

397

100

79

114

44 2006

442

517

140

163

2005

604

406

400

171 108

434

2007

300

75

200

59

2008

2009

2010

2011

100

18

15

17

11

11

19

16

9

9

14

15

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

201

250

Κλήσεις στην 221 Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1031

4000

0 3500

200

3380

0

0

3000

2686

2876 2615

2500

143

150

139

2599

2805

2558

2464

100

2124

2210

2265

86 48

2000 50

1500

0

ΙΑΤΡΙΚΟ

1000

816

684 500

449 295

862

758

739

751

734

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ

∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ

694 160 Κλήσεις

375

442

148

140

43 2000

Επαναληπτικές κλήσεις 2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

120 100

82

3. Σταθμός Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων

80

63

59 60

47

40

Τα τελευταία δύο χρόνια μειωμένη εμφανίζεται η προσέλευση στο Σταθμό Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων. Συγκεκριμένα, στη διάρκεια του 2011, προσήλθαν συνολικά 251 άτομα (νέοι πελάτες), προκειμένου να καλύψουν βασικές ανάγκες υγιεινής, σίτισης αλλά και να λάβουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Ο αριθμός είναι μειωμένος κατά 15% σε σύγκριση με αυτόν του προηγούμενου έτους, ενώ σε σύγκριση με το 2009 το ποσοστό μείωσης είναι 43%. Παρόμοια, ο μέσος όρος μηνιαίων επισκέψεων ήταν 626, μειωμένος κατά 34% σε σύγκριση με το 2010 και 44% σε σχέση με το 2009.

Επίσης, σταδιακή μείωση καταγράφεται κατά την τελευταία τριετία και στην παροχή υπηρεσιών εκτός δομής. Ειδικότερα, κατά το έτος αναφοράς, πραγματοποιήθηκαν 124 εξορμήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος “δουλειά στο δρόμο”, στη διάρκεια των οποίων προσεγγίστηκαν συνολικά 964 εξαρτημένα άτομα. Σε σύγκριση με το 2010, ο αριθμός ατόμων, που προσεγγίστηκαν, εμφανίζεται μειωμένος κατά 58,4% ενώ, συγκριτικά με τα στοιχεία του 2008, η μείωση αγγίζει το 75%.

20

∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΨΥΧΟΛΟΓΟΙ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΙ

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ

8

7

75

Κίνηση Σταθμού Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων

4500

4145 4000

3924

3841

3500

3103 3000 2500

2317

2162 2000 1500

1231

1080

1109

1088

984

1000

964 949

928

776

626

500

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

954

58

900 800 700

653

500

565

4 492 397

400 300

434

442

604

573

Μ.Ο. επισκέψεων το μήνα Αριθμός ατόμων που προσσεγγίστηκαν από το πρόγραμμα “δουλειά στο δρόμο”

2011

1000

600

604

573

4 492

500

191 200

565

0

0

2010

604 517

406 241

ΑΛΛΟ

8

5

011

4

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

4. Δράση προσέγγισης χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών “Οδηγίες Χρήσης” Λόγω των σημαντικών ενδείξεων, που παρατηρήθηκαν από την αρχή του 2011 αναφορικά με την αύξηση της συχνότητας ανίχνευσης του ιού HIV της τάξης του 1240% σε ενεργούς χρήστες ουσιών, κατά κύριο λόγο στην Αττική, που προσέρχονταν στις υπηρεσίες άμεσης πρόσβασης του ΟΚΑΝΑ, ο Οργανισμός αποφάσισε να προβεί σε συντονισμένες ενέργειες, με στόχο τον περιορισμό της εξάπλωσης της μόλυνσης μεταξύ του πληθυσμού των ενεργών χρηστών και της περαιτέρω διάδοσής του στο γενικό πληθυσμό.

Η δράση, που ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2011, ονομάζεται “Οδηγίες Χρήσης” και αφορά, ως επί το πλείστον, δουλειά στο δρόμο (streetwork), κινητές μονάδες και σημεία διανομής προφυλακτικών και συριγγών σε ενεργούς χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών αρχικά στην Αττική και στη συνέχεια σε όλη την Ελλάδα. Ο άμεσος στόχος της δράσης είναι ο περιορισμός της εξάπλωσης της μόλυνσης μεταξύ του πληθυσμού των ενεργών χρηστών, μέσω της διευκόλυνσης για αποφυγή συμπεριφορών υψηλού κινδύνου. Ο απώτερος στόχος της δράσης είναι η ευαισθητοποίηση του πληθυσμού των ενδοφλέβιων χρηστών, ώστε να απευθυνθούν στα θεραπευτικά προγράμματα απεξάρτησης και –μέχρι τότε- μόνοι τους να επιδιώκουν και να εξασφαλίζουν καθαρό υγειονομικό υλικό. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ευρεία γεωγραφική κάλυψη και αύξηση της συχνότητας των εξορμήσεων των ομάδων streetwork, ο ΟΚΑΝΑ συνεργάζεται για αυτή τη δράση με το Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) , το Κέντρο Πρόληψης “ΑΘΗΝΑ – ΥΓΕΙΑ” και τους φορείς “Θετική Φωνή”, “Κέντρο Ζωής”, “PRAKSIS” και “Γιατροί του Κόσμου”. Η διάρκεια της δράσης προβλέ964 πεται να είναι τουλάχιστον ενός έτους.

Παρά το γεγονός ότι η αντιμετώπιση ανάλογων προβλημάτων πρέπει να είναι ολιστική, ώστε είτε να προλαμβάνεται το πρόβλημα είτε να αντιμετωπίζεται ουσι4500 4145 αστικά και συνολικά με τις κατάλληλες 3924 διαγνωστικές 4000 3841 εξετάσεις, παραπομπές και θεραπευτικές αγωγές, εν 3500 μέσω επιδημίας, είναι επιτακτική η ανάγκη να γίνονται άμεσες παρεμβάσεις με δωρεάν διανομή 3103 προφυλα3000 κτικών και συριγγών στα σημεία συνάθροισης των 2500 2317 2162 ενεργών χρηστών. Γνωρίζουμε ότι ο υψηλότερος πα2000 ράγοντας κινδύνου για τη μετάδοση HIV/AIDS μεταξύ 1500 των χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών (ΧΕΝ) είναι η 1109 1088 1231 1080 χρήση της ίδιας σύριγγας 984 από περισσότερους του ενός 1000 949 χρήστες.928 776

626

500

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

1000

954

900 800 700

653

600

565

397

604 517

442

434

604

573

4 492

500

Αριθμός νέων περιπτώσεων HIV/AIDS στην Ελλάδα (σύνολο και ΧΕΝ) ανά έτος

406

400 300

241

200

ΧΕΝ

100

18

15

17

11

11

19

16

9

9

14

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Σύνολο κρουσμάτων 2011

59

250

221 200

143

150

100

15

139

86

φωτογραφία: Δημήτρης Μ.

VI.

ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ

61

VI. Α ΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ 1. OKANA Το ανθρώπινο δυναμικό του ΟΚΑΝΑ, επιστημονικό και διοικητικό, αποτέλεσε το σκελετό, πάνω στον οποίο στηρίχτηκε όλη η δυναμική ανάπτυξη των υπηρεσιών του Οργανισμού το τελευταίο εξάμηνο του 2011. Στη δύσκολη οικονομική συγκυρία και παρά τις συχνές αντίξοες συνθήκες και τις μειώσεις αποδοχών που έχουν υποστεί, οι εργαζόμενοι του ΟΚΑΝΑ παρέχουν υψηλού επιπέδου και ειδικών προδιαγραφών υπηρεσίες στο κοινωνικό σύνολο, ανταποκρινόμενοι στην αποστολή τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Η ολοένα αυξανόμενη προσφορά εθελοντικής εργασίας στον Οργανισμό τα τελευταία χρόνια οδήγησε, κατά το έτος 2011, στην επικαιροποίηση του Πλαισίου Προσφοράς Εθελοντικής Εργασίας σε δομές και υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ. Λόγω του ειδικού αντικειμένου, οι ανάγκες του Οργανισμού αφορούν σε εξειδικευμένο προσωπικό (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, κοινωνιολόγοι, φοιτητές σχολών και επαγγελμάτων υγείας κλπ). Η αξιοποίηση εθελοντών από τον ΟΚΑΝΑ έχει ως στόχο:

Ο ΟΚΑΝΑ την 1η Ιανουαρίου του 2012 είχε συνολικά 637 εργαζόμενους:

• τ ην κάλυψη των ολοένα αυξανόμενων αναγκών του Οργανισμού σε επίπεδο τόσο κεντρικού συντονισμού όσο και παροχής υπηρεσιών των επιμέρους δομών του • την ενθάρρυνση της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στην αντιμετώπιση των εξαρτήσεων.

• • • • •

ιατρικό προσωπικό: 86 νοσηλευτικό προσωπικό: 139 επιστημονικό/θεραπευτικό προσωπικό: 221 διοικητικό προσωπικό: 143 βοηθητικό προσωπικό: 48

Επίσης, για τις ανάγκες λειτουργίας των δομών του Οργανισμού σε όλη την Ελλάδα, έχουν διατεθεί από τα νοσοκομεία 81 άτομα, επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό, ενώ, για τον ίδιο σκοπό, ο ΟΚΑΝΑ συνεργάζεται επικουρικά, πέραν του τακτικού προσωπικού, με συνολικά 19 άτομα, κυρίως ιατρικό προσωπικό.

62

Στο πλαίσιο αυτό, 20 άτομα προσέφεραν εθελοντικά υπηρεσίες στον ΟΚΑΝΑ το 2010, ενώ το 2011 ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 12 άτομα.

1500

1231 1000

949

928 1007

1109

1088

1080 984 776

500

4500

4145 4000

3924

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

3841

3500

1000

3103 3000

900 800

2500

2317

2162 2000

700

451

600

1500

1231

289

3

928191

400

500

163

79

114 2004 2007

59 2006

2005 2008

2009

2008

2010

949

442

17

11

11

19

16

9

9

14

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

406 626

200 2010

2009

2011

100

2011

15

18

1000 900

517

434

397

300

75 2007

964

2. Kέντρα Πρόληψης

954

2000

2001

800 700 600 500 400 300

2558

Η πρόληψη των ουσιεξαρτήσεων υλοποιείται από το 653 πανελλαδικό δίκτυο των Κέντρων Πρόληψης ΟΚΑΝΑ 573 και Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στα 71565Κέντρα Πρόληψης 4 492 517 των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής 442 434 Υγείας που βρίσκονται σε όλη την Ελλάδα, απασχο397 406 λούνται συνολικά 399 εργαζόμενοι: 2686

2876

15

18

ψυχολόγοι: 148 κοινωνικοί λειτουργοί: 59 604 κοινωνιολόγοι: 47 διοικητικό προσωπικό:221 82 άλλες ειδικότητες ανθρωπιστικών & κοινωνικών επιστημών: 63 143 241

17

Προσωπικό 2000 2001 2002 ΟΚΑΝΑ

2210

11

11

2003

2004

19

100

2124

2005

16

9

9

14

2006

2007

2008

2009

50

86 15

862

816 375

758

751

739

734

48

Προσωπικό 2010 2011 Κέντρων Πρόληψης ΙΑΤΡΙΚΟ

449

139

2599 2464

2265 100

• • 250 604• • 200 • 150

2805

200

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ

∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ

694

250

160

148

221

140

200

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

120

2011

143

150

100

139

82 80

100

63

59

86

60

48 50

47

40 20

ΙΑΤΡΙΚΟ

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ

∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ

∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΨΥΧΟΛΟΓΟΙ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΙ

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ

ΑΛΛΟ

160

148 140 120 100

82 80

63

59 60

47

63

40 20

∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΨΥΧΟΛΟΓΟΙ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΙ

604 604

4 492

500

776 140

171

565

1109

1088

1080 984

1000

2006

653 573

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ

ΑΛΛΟ

15

2010

φωτογραφία: Σοφία Γ.

VΙΙ.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ – ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ Κέντρο Εκπαίδευσης και Εποπτείας ΟΚΑΝΑ Εκπαιδευτικές δράσεις

65

VII. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ – ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 1. Κέντρο Εκπαίδευσης και Εποπτείας ΟΚΑΝΑ Το Κέντρο Εκπαίδευσης και Εποπτείας του ΟΚΑΝΑ ξεκίνησε τη λειτουργία του το Νοέμβριο του 2011 στο Νέο Κόσμο. Το Κέντρο Εκπαίδευσης και Εποπτείας έρχεται να ανταποκριθεί σε μια μεγάλη ανάγκη τόσο των μονάδων του ΟΚΑΝΑ όσο και των υπόλοιπων υπηρεσιών και προγραμμάτων, που δραστηριοποιούνται στο χώρο της τοξικοεξάρτησης. Αποστολή του Κέντρου είναι η παροχή έγκυρων επιστημονικών υπηρεσιών εκπαίδευσης και εποπτείας στις ακόλουθες ομάδες: • στελέχη Κέντρων Πρόληψης • εργαζόμενοι ΟΚΑΝΑ • λοιποί εργαζόμενοι στο χώρο της τοξικοεξάρτησης • ενδιαφερόμενοι να εργαστούν στο χώρο της τοξικοεξάρτησης • επαγγελματίες υγείας • λειτουργοί δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης • εθελοντές και πρακτικά ασκούμενοι • μέλη και στελέχη επιστημονικών συλλόγων, συνδικαλιστικών φορέων, αθλητικών συλλόγων, ΟΤΑ, ΜΚΟ • εργαζόμενοι όλων των βαθμίδων και ειδικοτήτων σε σωφρονιστικά ιδρύματα, ένοπλες δυνάμεις, αστυνομία • ευρύτερο κοινό.

66

Στον πρώτο μήνα της λειτουργίας του το Κέντρο οργάνωσε εκπαιδευτικό πρόγραμμα (14-16.12.2011), που υλοποιήθηκε μέσω των κονδυλίων ΛΑΕΚ-ΟΑΕΔ με τίτλο “Πρόγραμμα κατάρτισης στελεχών σε διοικητικά θέματα”. Ο αριθμός των συμμετεχόντων ήταν 29 διοικητικά στελέχη από μονάδες και υπηρεσίες του Οργανισμού στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.

2. Εκπαιδευτικές δράσεις Ημερίδες - Εκπαιδευτικά Προγράμματα Κατά τα έτη 2010-2011, ο Οργανισμός υλοποίησε τις ακόλουθες εκπαιδευτικές δράσεις: • Η μερίδα με θέμα “Η αντιμετώπιση της ηπατίτιδας C σε χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών που λαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης – στοχεύοντας στο βέλτιστο αποτέλεσμα”, που διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του ΟΚΑΝΑ και της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ) / Αριθμός Συμμετεχόντων: 100 στελέχη θεραπείας από όλες τις μονάδες/υπηρεσίες του Οργανισμού σε Αθήνα και περιφέρεια (Φεβρουάριος 2010).

• Ε κπαιδευτικό πρόγραμμα, που υλοποιήθηκε μέσω των κονδυλίων ΛΑΕΚ-ΟΑΕΔ με τίτλο “Ενημέρωση, μελέτη και ανταλλαγή επιστημονικών απόψεων για το νέο πλαίσιο λειτουργίας των μονάδων υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ”/Αριθμός Συμμετεχόντων: 170 στελέχη από όλες τις Μονάδες και Υπηρεσίες του Οργανισμού σε Αθήνα και περιφέρεια (Δεκέμβριος 2010).  • Εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο “Εκπαίδευση του προσωπικού των νοσοκομείων για τη λειτουργία νέων μονάδων του ΟΚΑΝΑ”/Αριθμός Συμμετεχόντων: 51 στελέχη από νοσοκομεία της 1ης και της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας Αττικής (Σεπτέμβριος 2011).

Συμμετοχή στελεχών του ΟΚΑΝΑ σε επιστημονικές ημερίδες, συνέδρια Κατά τα έτη 2010 – 2011, συνολικά 32 εργαζόμενοι του ΟΚΑΝΑ (γιατροί και επιστημονικό προσωπικό) συμμετείχαν σε 25 επιστημονικά συνέδρια τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, με εισηγήσεις, που άπτονται της ειδικότητάς τους (αναλυτικά στοιχεία στο παράρτημα 7). Επιπλέον, κατά το 2010, συνολικά 260 στελέχη του Οργανισμού παρακολούθησαν 159 εκπαιδευτικές δράσεις (συνέδρια, σεμινάρια, ημερίδες, συμπόσια κ.ά.), που διοργανώθηκαν από άλλους φορείς. Κατά το 2011, συνολικά 233 στελέχη του Οργανισμού παρακολούθησαν 108 εκπαιδευτικές δράσεις, που διοργανώθηκαν από άλλους φορείς.

ρακτική άσκηση φοιτητών – Π Διεξαγωγή ερευνών Κατά τα έτη 2010 και 2011, στις δομές του ΟΚΑΝΑ, 45 φοιτητές πραγματοποίησαν πρακτική άσκηση, ενώ διεξήχθησαν 17 ερευνητικές μελέτες.

67

φωτογραφία: Δημήτρης Τ.

VIII.

ΔΡΑΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΣΠΑ

69

Δράσεις Χρηματοδοτούμενες από το ΕΣΠΑ O ΟΚΑΝΑ έχει λάβει διαχειριστική επάρκεια από την Ειδική Υπηρεσία του τομέα Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την υλοποίηση χρηματοδοτούμενων έργων τύπου Β (έργα χωρίς τεχνικό αντικείμενο) και τύπου Γ (για ειδικές δράσεις). Στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013, έως σήμερα έχουν εγκριθεί και υλοποιούνται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού”, Άξονας Προτεραιότητας 13, με συγχρηματοδότηση 85% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 15% από εθνικούς πόρους οι ακόλουθες πράξεις : 1. Καμπάνια ενημέρωσης για τις εξαρτήσεις Ετήσιο φεστιβάλ κατά των ναρκωτικών Προϋπολογισμός: 3.430.000,00 € Κωδικός Αριθμός MIS: 339499 Στόχοι: • η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού γύρω από το θέμα των εξαρτήσεων • η έγκυρη πληροφόρηση των νέων σχετικά με τη χρήση και τους κινδύνους από τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών • η πληρέστερη ενημέρωση γύρω από τις υπάρχουσες δομές πρόληψης, μείωσης της βλάβης, θεραπείας και κοινωνικής επανένταξης και των υπηρεσιών που προσφέρουν σε ολόκληρη τη χώρα • η καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος των εξαρτημένων και υπό απεξάρτηση ατόμων και η διευκόλυνση της επανένταξής τους στην αγορά εργασίας.

70

2. Αγωγή και προαγωγή της υγείας των ενεργών χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών Προϋπολογισμός: 1.760.000,00 € Κωδικός Αριθμός MIS: 339476 Στόχοι: • η προστασία της δημόσιας υγείας και της ατομικής υγείας του χρήστη εξαρτησιογόνων ουσιών • η μείωση της βλάβης από τη χρήση ουσιών, η πρόληψη της επιδείνωσης της υγείας των χρηστών, η τροποποίηση της συμπεριφοράς των ενεργών χρηστών, η κινητοποίησή τους για την προάσπιση της σωματικής τους υγείας και για τη συμμετοχή τους σε θεραπευτικά προγράμματα και η γενικότερη υιοθέτηση στάσεων και πρακτικών που ευνοούν το ατομικό συμφέρον αλλά και το κοινωνικό σύνολο • η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ψυχοκοινωνικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων που παρέχονται στα άτομα με διαταραχές χρήσης ουσιών.

3. Πιλοτικά προγράμματα για μέτρα εναλλακτικά της φυλάκισης Προϋπολογισμός: 1.500.000,00 € Κωδικός Αριθμός MIS: 349337 Στόχος: Η εξασφάλιση θεραπευτικών υπηρεσιών για χρήστες που συλλαμβάνονται και η δυνατότητα απεξάρτησης αντί για έκτισης ποινής ώστε ο χρήστης να μπορεί να ακολουθήσει επανενταξιακές διαδικασίες.

4. Πιλοτικά προγράμματα υποκατάστασης στις φυλακές Προϋπολογισμός: 2.247.000,00 € Κωδικός Αριθμός MIS: 349600 Στόχοι: • η δυνατότητα απεξάρτησης κατά τη διάρκεια έκτισης της ποινής ώστε ο χρήστης να αποφυλακίζεται “ελεύθερος ουσιών” και να μπορεί να ακολουθήσει επανενταξιακές διαδικασίες • η μείωση της χρήσης ουσιών, της υποτροπής, των επικίνδυνων συμπεριφορών σε σχέση με τη χρήση ουσιών, της εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών και της παραβατικής συμπεριφοράς

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

• η βελτίωση της ασφάλειας μέσα στις φυλακές μέσα από τη μείωση αποδιοργανωτικών και ιδρυματοποιημένων συμπεριφορών των κρατουμένων • η μείωση των προβλημάτων που σχετίζονται με τη χρήση ουσιών στο περιβάλλον της φυλακής (π.χ. διακίνηση παράνομων ουσιών) • η μείωση των θανάτων κρατουμένων από τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών.

5. Κατάρτιση μελών της αστυνομίας σε θέματα εξαρτήσεων Προϋπολογισμός: 1.740.000,00 € Κωδικός Αριθμός MIS: 337862 Στόχος: Η καλύτερη κατανόηση και αντιμετώπιση των ιδιαίτερων συνθηκών, που “περιβάλλουν” τους χρήστες από την πλευρά της ελληνικής και της δημοτικής αστυνομίας, κατά την εκτέλεση του έργου τους.

6. Προγράμματα στην κοινότητα και στο δρόμο Προϋπολογισμός: 2.000.000,00 € Κωδικός Αριθμός MIS: 357502 Στόχος: Υλοποίηση παρεμβάσεων πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης από στελέχη του ΟΚΑΝΑ και των Κέντρων Πρόληψης με στόχο την προστασία της υγείας του πληθυσμού, τη μείωση της βλάβης και των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων σε ειδικές κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού και ενεργούς χρήστες, την αντιμετώπιση ψυχιατρικών διαταραχών των εξαρτημένων, την πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.

Το Δεκέμβριο του 2011 υποβλήθηκαν για έγκριση στην Διαχειριστική Αρχή του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης οι ακόλουθες πράξεις, οι οποίες θα συμβάλλουν καθοριστικά στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών του Οργανισμού προς την ομάδα των ενεργών χρηστών:

7. Βελτίωση παρεχόμενων υπηρεσιών άμεσης πρόσβασης και μείωσης της βλάβης για ενεργούς χρήστες στην Αθήνα Προϋπολογισμός: 2.000.000,00 € και 8. Δημιουργία υπηρεσιών άμεσης πρόσβασης και μείωσης της βλάβης για ενεργούς χρήστες στη Θεσσαλονίκη Προϋπολογισμός: 3.600.000,00 €

Στόχοι των 7 & 8: • μείωση της βλάβης • πρόληψη της επιδείνωσης της υγείας των χρηστών • αντιμετώπιση ψυχιατρικών διαταραχών των εξαρτημένων • κινητοποίηση των χρηστών για συμμετοχή σε θεραπευτικά προγράμματα • προάσπιση της δημόσιας υγείας • μείωση της εγκληματικότητας που σχετίζεται με τη χρήση ουσιών. Τέλος, σχεδιάζονται και θα υποβληθούν με την έκδοση νέας προκήρυξης του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού”, οι ακόλουθες πράξεις: Λειτουργία Στέγης Διαβίωσης υπό απεξάρτηση ή απεξαρτημένων ατόμων στην Αθήνα με στόχο τη βελτίωση των όρων διαβίωσης των απεξαρτημένων και υπό απεξάρτηση ατόμων καθώς και τη διευκόλυνση της κοινωνικής τους επανένταξης Ειδικά προγράμματα πρόληψης, εστιασμένα σε νέες εξαρτήσεις: αλκοόλ, καπνός, τζόγος, ψυχοδραστικά φάρμακα και διαδίκτυο με στόχο τη βελτίωση και τον εμπλουτισμό των υφιστάμενων παρεμβάσεων πρόληψης, τη δημιουργία σχετικού υλικού πρόληψης και την προαγωγή της ψυχικής υγείας των νέων μέσα από την εξέλιξη και απόκτηση αποδοτικότερων τρόπων επικοινωνίας, δεξιοτήτων και σχέσεων.

71

φωτογραφία: Κώστας Μ.

IX.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΚΑΝΑ 2010-2011

73

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ 2010 (σε €) Επιχ/σεις Τακτικού Πρ/σμού Επιχ/σεις για Κέντρα Πρόληψης Επιχ/σεις ΕΕ Λοιπά

Σύνολο

Δομές / Υπηρεσίες

32.600.000,00 7.546.480,96 3.062.612,25 362.726,73

43.571.819,94

ΔΑΠΑΝΕΣ 2010 Μισθοδοσία

Λειτουργικά

(σε €) Σύνολο

Θεραπευτικά προγράμματα υποκατάστασης

14.504.712,78

6.858.667,34

21.363.380,12

Δίκτυο Θεραπευτικών Υπηρεσιών “Γέφυρα”

374.867,78

169.360,20

544.227,98

1.193.148,34

392.685,58

1.585.833,92

2.427.354,56

599.923,79

3.027.278,35

Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης

425.695,18

120.058,67

545.753,85

ΕΚΚΕΕ Αθήνας – Θεσσαλονίκης

318.352,57

291.441,55

609.794,12

3.135.632,24

4.567.493,27*

7.703.125,51

253.854,01

89.371,39

343.225,40

Μονάδες Εφήβων Υπηρεσίες άμεσης πρόσβασης – μείωσης της βλάβης

Κεντρική Υπηρεσία Υπηρεσία Συντονισμού Βορείου Ελλάδας

Χρηματοδοτήσεις άλλων φορέων 14.851.272,92

Κέντρα Πρόληψης ΕΠΙΨΥ – Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤΕΠΝ)

474.000,00 32.576,00

ΕΠΙΨΥ – Έρευνα ESPAD Πρόγραμμα “Αθηνά” (Αιγινήτειο Νοσοκομείο)

381.602,41

Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο)

179.000,00 3.065.822,36

Λοιπές δαπάνες

Σύνολο

74

54.706.892,94 *Οι λειτουργικές δαπάνες των Κεντρικών Υπηρεσιών εμφανίζονται αυξημένες γιατί μέσα στο 2010 έγιναν οι καταχωρίσεις παραστατικών στοιχείων, που αφορούσαν σε πρόγραμμα του ΕΚΚΕΕ.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ 2011 (σε €) Επιχ/σεις Τακτικού Πρ/σμού Επιχ/ση για ρύθμιση παλαιών χρεών Επιχ/σεις για Κέντρα Πρόληψης Επιχ/ση για Αριστοτέλειο Παν/μιο Σύμπραξη Οικονομική με ΚΕΕΛΠΝΟ Λοιπά

Σύνολο

Δομές / Υπηρεσίες

25.625.760,00 11.128.664,06 4.598.236,53 208.500,00 10.249.600,00 353.257,43

52.164.018,02

ΔΑΠΑΝΕΣ 2011 Μισθοδοσία

Λειτουργικά

(σε €) Σύνολο

Θεραπευτικά προγράμματα υποκατάστασης

16.549.251,79

11.005.622,02

27.554.873,81

Δίκτυο Θεραπευτικών Υπηρεσιών “Γέφυρα”

340.081,25

268.573,72

608.654,97

Μονάδες Εφήβων

767.772,68

314.224,80

1.081.997,48

2.288.798,40

554.383,66

2.843.182,06

Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης

321.315,68

136.535,25

457.850,93

ΕΚΚΕΕ Αθήνας – Θεσσαλονίκης

434.697,13

262.896,70

697.593,83

3.045.461,03

598.682,59

3.644.143,62

408.920,60

69.154,72

478.075,32

Υπηρεσίες άμεσης πρόσβασης – μείωσης της βλάβης

Κεντρική Υπηρεσία Υπηρεσία Συντονισμού Βορείου Ελλάδας

Χρηματοδοτήσεις άλλων φορέων Κέντρα Πρόληψης

4.101.361,22

ΕΠΙΨΥ – Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤΕΠΝ)

482.217,00

ΕΠΙΨΥ – Έρευνα ESPAD

103.084,00

Πρόγραμμα “Αθηνά” (Αιγινήτειο Νοσοκομείο)

362.215,06

Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο)

186.000,00

Λοιπές δαπάνες

172.204,87

Σύνολο

42.773.454,17

75

φωτογραφία: Ζέτα Μ.

Χ.

ΧΟΡΗΓΙΕΣ – ΔΩΡΕΕΣ

77

Χ. ΧΟΡΗΓΙΕΣ – ΔΩΡΕΕΣ Δεδομένου ότι ο ΟΚΑΝΑ είναι ένας μη κερδοσκοπικός Οργανισμός, που για λογαριασμό της πολιτείας παρέχει σε εθνικό επίπεδο υπηρεσίες πρόληψης της χρήσης, αλλά και θεραπείας και κοινωνικής επανένταξης εξαρτημένων ατόμων, η προσφορά, χορηγία, δωρεά κάθε εταιρείας ή ιδιώτη είναι εξαιρετικά σημαντική, ανεξάρτητα από το είδος ή το μέγεθός της. Ο ΟΚΑΝΑ ευχαριστεί όλους εκείνους που συμβάλλουν στην προσπάθεια αυτή, επιδεικνύοντας υψηλό αίσθημα κοινωνικής ευαισθησίας και ευθύνης και δηλώνουν έμπρακτα τη στήριξη του έργου του. Η συμβολή τους στην προσπάθεια ανακούφισης ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, μεταξύ των οποίων είναι και τα εξαρτημένα άτομα, είναι ουσιαστική κάθε στιγμή, αλλά και ειδικότερα την περίοδο που διανύουμε. Σε αυτή τη χρονική στιγμή η συμμετοχή και η στήριξη της κοινωνίας των πολιτών είναι εξαιρετικής σημασίας. Κατά τα έτη 2010-2011, ο Οργανισμός δέχτηκε την υποστήριξη εταιρειών και ιδιωτών, που απευθύνθηκαν στις υπηρεσίες του επιθυμώντας να προσφέρουν στο έργο του ή ανταποκρίθηκαν σε αιτήματα υπηρεσιών του ΟΚΑΝΑ για την υποστήριξη συγκεκριμένων εκδηλώσεων και δράσεων. Συγκεκριμένα, σε κεντρικό επίπεδο ο ΟΚΑΝΑ δέχθηκε την υποστήριξη των:

78

• E KE ΟΠΑΠ A.E. (χρηματοδότηση για την ίδρυση και λειτουργία θεραπευτικής μονάδας υποκατάστασης στο νοσοκομείο “Αττικόν”) • ΠΑΥΛΟΣ Ν.ΠΕΤΤΑΣ ΑΒΕΕ (εξοπλισμός γραφείων μονάδας υποκατάστασης Ρίου) • Ανδρομάχη Κουραβέλλου (αγορά συσκευής αραίωσης / διανομής μεθαδόνης Δ’ μονάδας υποκατάστασης Αττικής) • Μαθητές και γονείς Εκπαιδευτηρίων “Γείτονα” Κοινωνικό Πρόγραμμα Δράσης (αγορά ιατρικού εξοπλισμού – καρδιογράφοι, φυγόκεντροι) • Beiersdorf Hellas A.E. (δωρεά 30.000 προφυλακτικών DUO στο πλαίσιο της δράσης “Οδηγίες Χρήσης”) • ΕΛΑΪΣ-Unilever Hellas A.E. (οικονομική ενίσχυση της δράσης “Οδηγίες Χρήσης”). Επίσης, η Σχολή ΒΑΚΑΛΟ, το New York College, το Mediterenean College και η Σχολή Φωτογραφίας “Focus” προσέφεραν υποτροφίες σε μέλη της Μονάδας Εφήβων – Νέων του ΟΚΑΝΑ “Ατραπός”. Ευχαριστούμε για τη συνεργασία και τη συνεισφορά τους όλους τους φορείς, τις οργανώσεις και τους εθελοντές της δράσης “Οδηγίες Χρήσης”, μίας πρωτοβουλίας του ΟΚΑΝΑ, που υλοποιείται με τη συνεργασία των: • ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ • ΘΕΤΙΚΗ ΦΩΝΗ • ΚΕΕΛΠΝΟ • ΚΕΝΤΡΟ ΖΩΗΣ • ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΛΗΨΗΣ “ΑΘΗΝΑ-ΥΓΕΙΑ” • PRAKSIS • PNDESIGN

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Aναλυτική λίστα χορηγών/δωρητών σε μονάδες και υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ σε όλη την Ελλάδα Αττική

Θεσσαλονίκη

• ΑΒ Βασιλόπουλος Α.Ε.

• Αρώνης Γρηγόρης • Γενική Γραμματεία Αθλητικού Οργανισμού Δήμου Βύρωνα • Εθελοντές του Κόσμου • Εταιρεία Πολιτισμού Σύνθεση/Fringe Festival • Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ • Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ & ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ • Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ & ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ • Κέντρο Εκπαίδευσης Ενηλίκων Αθηνών του Ινστιτούτου Διαρκούς Εκπαίδευσης και Επιμόρφωσης (ΙΔΕΚΕ) • Μαμαλάκης Ηλίας • Μετρό Αθηνών - ΑΜΕΛ Α.Ε.

• Μιχαλακάκη Λένα-Πόλυ • Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης • Μουσείο Μπενάκη • Μπενρουμπή Χ. & Υιός Α.Ε.

• www.deBop.gr • Detox Promotions • Οικογένεια Λαμπρίδου • ΟΤΕ Α.Ε.

• ΟΤΕ Α.Ε. Κατάστημα Παγκρατίου • Παπαέλληνας Α.Ε.Β.Ε.

• Περιοδικό “Τεχνογράφος” • Σάββας Ιωάννης • Σκλαβενίτης Α.Ε.

• Σύλλογος Γονέων Μονάδας Εφήβων Νέων ΟΚΑΝΑ “Ατραπός” • Τράπεζα Τροφίμων

• • • • • • • • • •

Βιβεχρώμ Δρ. Στέφανος Πατέρας Α.Ε. Γραμμάδας Ε.Π.Ε. Δήμος Νεάπολης-Συκεών Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης ΖΑΝΑΕ Α.Ε. Κογχυλάκης Α.Ε. Εισαγωγή & Εμπορία Φωτογραφικού Υλικού Όμιλος Μασούτη/Διαμαντής Μασούτης Α.Ε. Οργανισμός Λιμένα Θεσσαλονίκης ΟΛΘ Α.Ε.

RENAULT Ρομπόπουλος Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης

Πάτρα • • • • • • • • • • • • • • • • •

Affichage Hellas Master Διαφημιστική Star Market Μ.E.Π.E. Ster Cinemas Strintzis Ferries Αγγελόπουλος Δημήτριος Αγροσήβ, Καρανικολός & συνεργάτες Αϊβαλιώτης Μελέτιος Αλεξόπουλος Κων/νος Ανδρικόπουλος Super Market Α.Ε.Β.Ε. Αποστολοπούλου Ιωάννα Αφοί Άγγ. Μαργέτη Αφοί Ανδρικόπουλοι Αφοί Κανελλόπουλοι Ο.Ε. Αφοί Κετσογιάν Αφοί Κοκκώνη Ο.Ε. Αφοί Κουτέρη

79

Aναλυτική λίστα χορηγών/δωρητών σε μονάδες και υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ σε όλη την Ελλάδα Πάτρα (συνέχεια) • • • • • • • • • •

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Αφοί Λοτσάρη Αφοί Μυλωνά Αφοί Παπαδόπουλοι Αφοί Πλέγα Αφοί Σταυρόπουλοι Αφοί Φιλόπουλοι Ο.Ε. Βασιλείου Νίκος Βερόπουλος Super Market Α.Ε.Β.Ε. Βέρροιος Γιάννης Γ. Καλλιμάνης Α.Ε.,Βιομηχανική Εταιρεία Κατεψυγμένων Γέφυρα “Χαρίλαος Τρικούπης” Γεωργίου Ηλίας Γιάνναρης Δ. & Σία Γιαννόπουλος Νικ. Κούτρα Αφροδίτη Γιαννόπουλος Χρήστος Γκολφινόπουλος Χαρίλαος Δανιήλ Θεοδώρα Δημοπούλου Βασιλική & Σία Δήμος Πατρέων Δριβέλου Αγγελική Ζερβεδάς Ζήσιμος Ζωγόπουλος Θεόδωρος Θούας Αριστείδης Καββαδίας Γεράσιμος Καγιάς Δημήτριος Καϊμακάς Βασίλης Γαλακτοβιομηχανία “Πρώτο” Κακαφώνης Κων/νος Καλημέρης Βασίλειος Καραΐσκος Ιωάννης Καραμπότσος Ανδρέας Καφετζής Χαρίλαος Κολλιοπούλου Φ. & Ε. Ο.Ε. Κοντορήγα Αικατερίνη Κοτσόπουλος Χαράλαμπος

80

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

• •

Κρεαταγορά Ε.Π.Ε., κα Σκουτέρη Κατερίνα Κωνσταντόπουλος Θεόδωρος & Σία Ε.Ε. Λάβδας Γεώργιος & Αθανάσιος Ο.Ε. Λαγγουρέτος Γεώργιος Λάϊφ, Εμπορική Συσκευαστική Πατρών (Νίκος & Λεωνίδας Μαυρίδης) Λουξ, Μαρλαφέκας Α.Β.Ε.Ε. Μαθιού Παναγιώτα Μανέτας Γεώργιος & Σία Ε.Π.Ε. Μιχαλάκος Χρήστος Μπάκας Γεώργιος Μπακόπουλος Αλέξιος Μπαλάσκας Γεώργιος Μπουρλούκας Νικόλαος Μύλοι Κεπενού Α.Β.Ε.Ε. (Κεπενός Γεώργιος) Ν. Καρακίτσος, Super Market Κρόνος Α.Ε.Β.Ε. Νικολόπουλος Αναστάσιος ΟΛΠΑ Πανεπιστήμιο Πατρών Πανταζόπουλος Κων/νος Παπαδοπούλου Μένια Παπαναστασίου Αθανασία Πελαργός, προσχολική αγωγή Πετρόπουλος Αβραάμ Πετρούλιας Κων/νος Πέττας Αρίστος Πολυδωρόπουλος Αλ. Πολυζώης Χρήστος Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Άρτας (Γιώτης Δημήτριος) Επιχείρηση Γ. Κοκοής, Νωπά πουλερικά - Κατεψυγμένα προϊόντα Σολδάτου Αφροδίτη Σουβαλιώτης Ανδρέας Σπανομήτσου Πατρούλα ΣΠΟΡ FM Σύλλογος Οικογένειας Θεραπευτικής Κοινότητας “Γέφυρα” Σύψας Γεώργιος Ταπεινός Γιάννης

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

• • • • • • • •

Τίγκας Αριστείδης Τρίγγος Κων/νος Τρίγκας Νίκος Τσακανίκας Σωτήρης Τσιπιανίτης Στέλιος & Σία Φεστιβάλ Πάτρας Φιλόπουλος Βασίλειος Χαρτεμπορική, Αδαμόπουλος Ιωάν.- Τόλης Γ. Ο.Ε.

Αγρίνιο • Σ υνεταιριστική Επιχείρηση Φαρμακοποιών Δυτικής Ελλάδας Σ.Π.Ε

Βόλος • ΕΨΑ Α.Ε.

• Μυστίλλη Εστιατόριο - Τρύφων Τολιόπουλος

Λάρισα • Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης & Τυρνάβου

Λιβαδειά • Επιμελητήριο Βοιωτίας • Ιερά Μητρόπολη Θηβών και Λεβαδείας • Τράπεζα Κύπρου - Υποκατάστημα Λιβαδειάς

Πρέβεζα • Α θλητικό Κέντρο “Αθλόπολις”, Παντοκράτορας Πρέβεζας • Αργυρού Έλλη • Αρτοποιείο “Καρανίκα” • Βιβλιοπωλείο “Νίκας” • Ζάβρας Ελευθέριος, Αρχιτεκτονικό Γραφείο • Ζαχαροπλαστείο “ΔΙΕΘΝΕΣ” • Ζαχαροπλαστεία “Μποχώτη”

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Ζαχαροπλαστείο “Σαρόγλου” Ιερά Μητρόπολη Πρέβεζας Κανάγια Ελένη Κάρτσακλα Άννα Κατάστημα Ετοίμων Ενδυμάτων “Fidelio” Καφέ “Prevere” Καφεκοπτείο “Κωστούλα” Κοσμήματα Τζάμος Κωστούλα Παναγιώτα Νικάκη Λαμπρινή Πάσχου Δώρα Πρωτοπρεσβύτερος Πατέρας Δημήτριος Μπόκος Σύλλογος ΑΜΕΑ Πρέβεζας “Η Ελπίδα” Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Δημοτικών σχολείων Πρέβεζας Ταβέρνα – Ουζερί “Ψαθάς” Τζάρας Τάκης Τζάρας Αθανάσιος Τζάρα Ανθή Φαρμακείο “Σαρόγλου Δέσποινα” Χατζηστεφάνου Λαμπρινή - Είδη Δώρων

Χαλκίδα • • • • • • •

Αφοί Τόγια Α.Ε. - Εμπόριο Ηλεκτρικών Ειδών Διαγνωστική Χαλκίδας - Πατέλης Εμ. Εύβοια Μάρκετ Προμηθευτική Α.Ε. Ζαχαροπλαστείο Δ. Κεφαλληνός Ιατρική Απεικόνιση Χαλκίδας Π. Κωνσταντινίδης Κουμέλης Γεώργιος - Διαγνωστικό Κέντρο Λεμπέσης Νοστιμιές - Λεμπέση Δ. & Σ. Ο.Ε.

Αριθμός λογαριασμού για δωρεές: Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος:108/48022413

81

φωτογραφία: Χρήστος Π.

ΧI.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

83

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1

ΜΕΛΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΟΚΑΝΑ 2010 - 2012

1. Μαλλιώρη Μινέρβα – Μελπομένη, Πρόεδρος Δ.Σ., Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ψυχιατρικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με αναπληρώτρια την Αρτινοπούλου Βασιλική, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εγκληματολογίας, Αντιπρύτανη Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών 2. Γαζγαλίδης Κωνσταντίνος, Αντιπρόεδρος Δ.Σ., Νευρολόγος – Ψυχίατρος, Διευθυντής Ε.Σ.Υ., με αναπληρωτή τον Δουζένη Αθανάσιο, Επίκουρο Καθηγητή Ψυχιατρικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών 3. Σπηλιοπούλου Χάϊδω, Καθηγήτρια Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με αναπληρωτή τον Λεκάκη Γρηγόρη, Ψυχολόγο (από Μάρτιο 2010 έως Ιούνιο 2011) και την Περράκη – Βυζαντίου Ειρήνη, Νομικό (από Ιούνιο 2011 έως σήμερα) 4. Μπασούρης Δημήτριος, Νομικός, με αναπληρωτή τον Στραβοπόδη Τιμόθεο, Κοινωνιολόγο (από Μάρτιο 2010 έως Ιούνιο 2011) και τον Μυλωνά Χρήστο, Νομικό (από Ιούνιο 2011 έως σήμερα) 5. Τσάγκαρη Ελένη, Νοσηλεύτρια ΑΕΙ, με αναπληρωτή τον Λεκάκη Γρηγόρη, Ψυχολόγο (από Ιούνιο 2011 έως σήμερα) Κουκιαδάκης Ευριπίδης, Νομικός, με αναπληρώτρια την Τσάγκαρη Ελένη, Νοσηλεύτρια ΑΕΙ (από Μάρτιο 2010 έως Ιούνιο 2011)

84

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

6. Καμπανάκης Ιωσήφ, Ταξίαρχος, Δ/ντης Δ/νσης Δημόσιας Ασφάλειας του Αρχηγείου ΕΛΑΣ, Πρόεδρος ΣΟΔΝ-ΕΜΠ, με αναπληρώτρια τη Φούντα Αθανασία, Αστυνομική Διευθύντρια, Τμηματάρχη Τμ. Ανάλυσης & Αντιμετώπισης Εγκλήματος της Δ/νσης Δημόσιας Ασφάλειας Αρχηγείου ΕΛΑΣ, Αναπληρωτή Πρόεδρο ΣΟΔΝ-ΕΜΠ (από Νοέμβριο 2011 έως σήμερα) Ντζούφρας Χρήστος, Ταξίαρχος, Δ/ντης Δ/νσης Δημόσιας Ασφάλειας του Αρχηγείου ΕΛΑΣ, Πρόεδρος ΣΟΔΝ-ΕΜΠ, με αναπληρωτή τον Γαλάτουλα Δημήτριο, Αστυνομικό Δ/ντή, Αναπληρωτή Πρόεδρο ΣΟΔΝ-ΕΜΠ (από Μάρτιο 2010 έως Ιούνιο 2011) Φούντα Αθανασία, Αστυνομικός Δ/ντής, Αναπλ. Δ/ντής Δ.νσης Δημόσιας Ασφάλειας Αρχηγείου ΕΛΑΣ, Πρόεδρος ΣΟΔΝ – ΕΜΠ, με αναπληρωτή τον Δεδεμάδη Γεώργιο, Τμηματάρχη του 3ου Τμ. Δ/νσης Δημόσιας Ασφάλειας Αρχηγείου ΕΛΑΣ, Αναπληρωτή Πρόεδρο ΣΟΔΝ-ΕΜΠ (από Ιούνιο 2011 έως Σεπτέμβριο 2011) και τον Μαλεβίτη Δημήτριο, Τμηματάρχη Τμ. Ανάλυσης & Αντιμετώπισης Εγκλήματος της Δ/νσης Δημόσιας Ασφάλειας Αρχηγείου ΕΛΑΣ, Αναπληρωτή Πρόεδρο ΣΟΔΝ-ΕΜΠ (από Σεπτέμβριο 2011 έως Νοέμβριο 2011) 7. Ασκούνης Κωνσταντίνος, Πρόεδρος ΚΕΔΕ – Δήμαρχος Καλλιθέας, με αναπληρωτή τον Σκουλάκη Εμμανουήλ, Δήμαρχο Χανίων Κακλαμάνης Νικήτας, Πρόεδρος ΚΕΔΚΕ – Δήμαρχος Αθηναίων, με αναπληρωτή τον Βιρβιδάκη Κυριάκο, Δήμαρχο Χανίων (από Μάρτιο 2010 έως Δεκέμβριο 2011)

Γενικός Διευθυντής ΟΚΑΝΑ: Πλατανιάς Δημήτριος

85

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2

ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΟΝΑΔΩΝ ΟΚΑΝΑ ΣΕ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ

86

87

88

89

90

91

92

93

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΟΚΑΝΑ ΣΕ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Πρόγραμμα διδυμοποίησης TR 07 IB JH 02 “Ενίσχυση του Εθνικού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικοεξάρτησης της Τουρκίας” (ΕΚΤΕΠΝ, ΟΚΑΝΑ, IFT) (2009 – 2011)

Διερεύνηση των διαφορετικών χαρακτηριστικών στην επιδημιολογία της εξάρτησης μεταξύ μεταναστών και Ελλήνων χρηστών τοξικών ουσιών (2011) (ΕΚΚΕ, ΟΚΑΝΑ)

Οι κύριοι εταίροι για την υλοποίηση του προγράμματος ήταν το Εθνικό Κέντρο της Γερμανίας (IFT) και το Εθνικό Κέντρο της Ελλάδας (ΕΚΤΕΠΝ). Ο ΟΚΑΝΑ πιστοποιημένος φορέας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για συμμετοχή σε προγράμματα διδυμοποίησης, συνεργάστηκε με το ΕΚΤΕΠΝ διαθέτοντας εξειδικευμένα στελέχη του στην πρόληψη και στη θεραπεία με υποκατάστατα, που εκπαίδευσαν ομοτίμους τους στην Τουρκία.

Αντικείμενο της έρευνας ήταν η ανίχνευση επιδημιολογικών διαφορών μεταξύ μεταναστών και Ελλήνων χρηστών τοξικών ουσιών, που απευθύνονται στους φορείς απεξάρτησης για αναζήτηση θεραπευτικής βοήθειας ή προσεγγίζονται από αυτούς.

Πανελλήνια έρευνα στο μαθητικό πληθυσμό για τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών (ESPAD) (20102014) (ΟΚΑΝΑ, ΕΠΙΨΥ, Κέντρα Πρόληψης) Η έρευνα αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την πρόληψη του προβλήματος της χρήσης ουσιών κατά την περίοδο της εφηβείας, ενώ βοηθάει σημαντικά στην αξιολόγηση του αποτελέσματος των πολιτικών, που χαράσσονται σε αυτόν τον τομέα. Αξιολόγηση αναγκών φυλακισμένων τοξικομανών (2011) (ΟΚΑΝΑ, ΚΕΘΕΑ, 18ΑΝΩ) Η έρευνα θα αποτελέσει τη βάση για ένα σύνολο προπαρασκευαστικών ενεργειών, με στόχο τον ορθό σχεδιασμό και τη λειτουργία προγραμμάτων απεξάρτησης στο πλαίσιο των σωφρονιστικών καταστημάτων, τα οποία θα απευθύνονται σε κρατούμενους χρήστες ουσιών, καθώς και σε αυτούς, που έχουν πρόσφατα εγκλειστεί, ενώ βρίσκονταν σε πρόγραμμα θεραπείας της εξάρτησης.

94

Υπηρεσίες έγκαιρης παρέμβασης σε χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών και στις υψηλού κινδύνου επαφές τους για την αντιμετώπιση της επιδημικής εκρηξης HIV/AIDS στην Αθήνα (2011-2013) (ΕΚΠΑ, ΟΚΑΝΑ, ΚΕΕΛΠΝΟ) Τα αναμενόμενα αποτελέσματα της δράσης είναι: α) η πλήρης αποσαφήνιση των επιδημιολογικών, δημογραφικών, συμπεριφορολογικών, κοινωνικών και ιολογικών χαρακτηριστικών της επιδημίας στους ΧΕΝ στην Αθήνα β) η έγκαιρη παρέμβαση στους ΧΕΝ και στο άμεσο περιβάλλον τους (οροθετικοί και οροαρνητικοί) μέσω του οποίου τροφοδοτείται η μετάδοση γ) εκτίμηση του επιπολασμού HIV-1 στους ΧΕΝ ανά τρίμηνο και δ) η αναστολή της επιδημικής έξαρσης.

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΟΜΑΔΑ POMPIDOU ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ EXASS NET (2011) Στόχος: η σύνδεση των επαγγελματιών και των Μόνιμων Αντιπροσώπων με τα ευρωπαϊκά αρμόδια κέντρα, που παρέχουν ενημέρωση όσον αφορά τις πρακτικές και την εφαρμογή πολιτικής σε θέματα άμεσου ενδιαφέροντος των κυβερνήσεων.

MedNET Network: συνεργασία των χωρών της Μεσογείου για τα ναρκωτικά και τις εξαρτήσεις (2011-2014) Στόχος: Η βελτίωση της ποιότητας εφαρμογής της πολιτικής για τα ναρκωτικά σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες δίνοντας έμφαση στην επίδραση των πολιτισμικών παραγόντων στις πολιτικές παρέμβασης. Κατάρτιση στελεχών διοίκησης από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ αρμόδια για τη χάραξη πολιτικής σε θέματα ναρκωτικών (2011) Στόχος: Η διασύνδεση πολιτικής, έρευνας και πρακτικής εφαρμογής προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητα διοίκησης στο πλαίσιο της πολιτικής για τα ναρκωτικά. Η διευκόλυνση της παροχής τεχνογνωσίας και της ανάπτυξης δεξιοτήτων για μια πιο αποτελεσματική εφαρμογή, διαχείριση και αξιολόγηση των πολιτικών για τα ναρκωτικά και των σχετικών προγραμμάτων. Ευρωπαϊκό συμβουλευτικό forum νεολαίας (2011-2012) Στόχος: η συνεισφορά στην ανάπτυξη ευρωπαϊκών πολιτικών για τα ναρκωτικά και η πρόταση ενεργειών για την εφαρμογή τους, σε ευθυγράμμιση με τις προτεραιότητες στον τομέα της αντιμετώπισης της εξάρτησης. Πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών σε χώρους εργασίας (2011-2012) Στόχος: η διερεύνηση και η ορθή διαχείριση ατομικών ή περιβαλλοντικών παραγόντων υψηλού κινδύνου για κατανάλωση νόμιμων ή παράνομων ψυχοδραστικών ουσιών σε χώρους εργασίας, η αναβάθμιση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των χωρών και η βελτίωση των διαπιστούμενων αδυναμιών σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ευρωπαϊκό βραβείο Πρόληψης 2012 (2011-2012) (ανά διετία) Στόχος: σε συνδυασμό με το Youth Forum, αναμένεται να συνεισφέρει στην ανάπτυξη αποτελεσματικών προγραμμάτων πρόληψης και να προσφέρει την ευκαιρία δημιουργίας συνεργασιών και καταγραφής αποτελεσματικών και καινοτόμων προσεγγίσεων.

Ad hoc ομάδα εργασίας εμπειρογνωμόνων για την οδική ασφάλεια & τη θεραπεία με υποκατάστατα (2011-2012) Στόχος: η ενημέρωση για τις νέες απειλές στο πεδίο των πρόδρομων ουσιών. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ / ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ (ΠΟΥ) DAD.NEΤ / DAWN: Drugs and Alcohol Women Network (2011-2013) Στόχος: ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ειδικών παρεμβάσεων για γυναίκες χρήστες ναρκωτικών & αλκοόλ.

ATOME (Access To Opioid Medication in Europe) (2011-2013) Στόχος: η διεξαγωγή έρευνας αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους τα οπιοειδή σκευάσματα, που χορηγούνται σε ισχυρό πόνο και για τη θεραπεία της εξάρτησης δεν είναι διαθέσιμα σε όλες τις χώρες ούτε χρησιμοποιούνται σε ικανοποιητικό βαθμό. Η σύνταξη ειδικών οδηγιών για κάθε χώρα προκειμένου να βελτιωθεί η διαθεσιμότητα και πρόσβαση σε ελεγχόμενα φάρμακα.

95

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4

71 ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ

Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

16 ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ

5 ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ

9 στους Δήμους: • Αθηναίων (1ο, 2ο, 3ο & 5ο Διαμέρισμα) • Αχαρνών • Ζωγράφου • Κηφισιάς • Νέας Ιωνίας • Περιστερίου και 7 Διαδημοτικά με έδρα στους Δήμους: • Αιγάλεω • Ελληνικού • Ηλιούπολης • Ιλίου • Καλλιθέας • Νέας Σμύρνης • Χολαργού

Στους Δήμους: • Αμπελοκήπων • Θεσσαλονίκης (Κεντρικός & Ανατολικός Τομέας) • Καλαμαριάς • Συκεών

ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΕΛΛΑΔΑ

50 ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ Σε όλους τους νομούς της Ελλάδας πλην των νομών Δράμας και Λασιθίου.

Για τα Κέντρα Πρόληψης Βορείου Ελλάδας καλέστε στο: 2310 545464 Για τα Κέντρα Πρόληψης της Αττικλης και της υπόλοιπης Ελλάδας καλέστε στο: 210 8898241

96

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

ΔΡΑΜΑ ΣΕΡΡΕΣ

ΞΑΝΘΗ

ΚΟΜΟΤΗΝΗ

ΚΙΛΚΙΣ

ΕΔΕΣΣΑ ΦΛΩΡΙΝΑ

ΚΑΒΑΛΑ

ΚΑΣΤΟΡΙΑ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ

ΒΕΡΟΙΑ ΚΟΖΑΝΗ

ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗ

ΓΡΕΒΕΝΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΛΗΜΝΟΣ

ΛΑΡΙΣΑ

ΤΡΙΚΑΛΑ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ ΚΕΡΚΥΡΑ

ΒΟΛΟΣ

ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΑΡΤΑ ΠΡΕΒΕΖΑ

ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ ΛΑΜΙΑ

ΛΕΥΚΑΔΑ

ΜΥΤΙΛΗΝΗ

ΑΓΡΙΝΙΟ ΑΜΦΙΣΣΑ ΛΙΒΑΔΕΙΑ

ΧΑΛΚΙΔΑ ΧΙΟΣ

ΠΑΤΡΑ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ ΣΑΜΟΣ

ΚΟΡΙΝΘΟΣ

ΑΜΑΛΙΑΔΑ

ΑΡΓΟΣ

ΖΑΚΥΝΘΟΣ

ΣΥΡΟΣ

ΤΡΙΠΟΛΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΠΑΡΟΣ ΣΠΑΡΤΗ ΚΩΣ ΡΟΔΟΣ

ΧΑΝΙΑ

ΡΕΘΥΜΝΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ

ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ

97

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5

ΟΚΑΝΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΔΟΜΕΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012

98

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

ΚΟΜΟΤΗΝΗ

ΚΑΒΑΛΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ

Χ11

ΚΑΤΕΡΙΝΗ

ΛΑΡΙΣΑ

ΤΡΙΚΑΛΑ

ΒΟΛΟΣ

ΚΕΡΚΥΡΑ

ΠΡΕΒΕΖΑ ΛΑΜΙΑ ΑΓΡΙΝΙΟ ΛΙΒΑΔΕΙΑ

ΠΑΤΡΑ

ΧΑΛΚΙΔΑ

Χ26 Χ2 ΑΤΤΙΚΗ

ΡΟΔΟΣ

ΧΑΝΙΑ

ΡΕΘΥΜΝΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ

54 ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 5 “ΣΤΕΓΝΑ” ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

99

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6 ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΟΚΑΝΑ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Κεντρικές Υπηρεσίες ΟΚΑΝΑ: Αβέρωφ 21, 10433, Αθήνα, τηλ.: 210 8898200, fax: 210 8253760 e-mail: okana@okana.gr website: www.okana.gr

“ΣΤΕΓΝΑ” ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Υπηρεσία Συντονισμού Μονάδων και Υπηρεσιών Βορείου Ελλάδας: Αναγεννήσεως 44Α, 54627, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 545336, fax: 2310 545352

ΠΡΟΛΗΨΗ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Πληροφορίες για το πλησιέστερο Κέντρο Πρόληψης της περιοχής σας μπορείτε να καλείτε: Για τα Κέντρα Πρόληψης Βορείου Ελλάδας την Υπηρεσία Συντονισμού και Παρακολούθησης Κέντρων Πρόληψης Βορείου Ελλάδας: 2310 545464, 2310 500360, 2310 550003 Για τα Κέντρα Πρόληψης Αττικής και υπόλοιπης Ελλάδας το Τμήμα Πρόληψης του ΟΚΑΝΑ στην Αθήνα: 210 8898241 ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ Ευδόξου 25, Ν. Κόσμος, τηλ.: 210 9215750, 210 9245745

100

ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΑΤΡΑΣ “Γέφυρα” Αλ. Υψηλάντου 185, 26225, Πάτρα, τηλ.: 2610 279795 ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Καφφάτου 2, Ρέθυμνο, τηλ.: 28310 21200 ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ “Αθηνά” (Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου ΑθηνώνΟΚΑΝΑ) Ξενίας 20, 11528, Αθήνα, τηλ.: 210 7757692 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΑΥΤΟΒΟΗΘΕΙΑΣ (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ΘεσσαλονίκηςΟΚΑΝΑ) Μητροπόλεως 10, 54625, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 500477 ΕΦΗΒΩΝ- ΝΕΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΩΝ ΝΕΩΝ ΑΘΗΝΑΣ “Ατραπός” Βαρβάκη 9, Αθήνα, 11474, τηλ.: 210 6420453, 6429689 ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Καφφάτου 2, Ρέθυμνο, τηλ.: 28310 21200

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Αιτήσεις και πληροφορίες για εισαγωγή σε όλα τα θεραπευτικά προγράμματα υποκατάστασης της Αττικής:

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Αττικής - ΚΑΤ (έναρξη 10 - 2011) ΘΜΦΑΕ Γ.Ν. - ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ (έναρξη 10 - 2011)

ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟΔΟΧΗΣ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ & ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΚΥΕΠ) 3ης Σεπτεμβρίου 21, 10432, Αθήνα, τηλ.: 210 5201985, 5200391

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Α. - ΕΛΠΙΣ (έναρξη 11 - 2011)

ΑΤΤΙΚΗ

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Α. – ΛΑΪΚΟ (έναρξη 12 - 2011)

Δ’ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (έναρξη 9 - 2003) Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Θώρακος “Σωτηρία”

ΘΜΦΑΕ Γ.Ο.Ν. Κηφισιάς – ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ (έναρξη 12 – 2011)

Ε’ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (έναρξη 1 - 2005)

ΘΜΦΑΕ - ΣΤΡ. ΒΑΡΥΤΗ, ΓΟΥΔΗ (έναρξη 11 - 2011)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Ελευσίνας - ΘΡΙΑΣΙΟ (έναρξη 10 - 2011) ΘΜΦΑΕ Γ.Ν. Νίκαιας - ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ (έναρξη 10 - 2011)

ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ – ΟΚΑΝΑ (έναρξη 1 - 2004)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν. - ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ (έναρξη 10 - 2011)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν. Ν.Ιωνίας - ΑΓΙΑ ΟΛΓΑ (έναρξη 10 - 2011)

ΘΜΦΑΕ Ε.Α.Ν. Πειραιά - ΜΕΤΑΞΑ (έναρξη 10 - 2011)

ΘΜΦΑΕ Α.Ο.Ν.Α. - ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ (έναρξη 10 - 2011)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν. Πειραιά - ΤΖΑΝΕΙΟ (έναρξη 10 - 2011)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Α. - ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (έναρξη 10 - 2011)

ΘΜΦΑΕ Π.Γ.Ν. ΑΤΤΙΚΟ (έναρξη 3 – 2012)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Μελισσίων - ΑΜΑΛΙΑ ΦΛΕΜΙΓΚ (έναρξη 10 - 2011)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Α. ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟ – ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ ΕΕΣ (έναρξη 3 – 2012)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Α. - Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ (έναρξη 10 - 2011)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν. ΕΛΕΝΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ (έναρξη 3 – 2012)

ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Α. - ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ (έναρξη 10 - 2011)

101

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6 ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

Αιτήσεις και πληροφορίες για εισαγωγή σε όλα τα θεραπευτικά προγράμματα υποκατάστασης της Θεσσαλονίκης: ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟΔΟΧΗΣ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ & ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΣ/ΚΗΣ, ΚΥΕΠΘ Αναγεννήσεως 44Α, 54627, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 566134, 2310 566135 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Β’ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (έναρξη 2 – 1998) Γ’ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (έναρξη 2 – 2004) Δ’ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (έναρξη 10 – 2005) Ε’ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (έναρξη 6 – 2008) ΘΜΦΑΕ Α.Ν.Θ. ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ (έναρξη 11 – 2011) ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Θ. ΑΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ (έναρξη 9 – 2011) ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ (έναρξη 9 – 2011) ΘΜΦΑΕ ΝΟΣ. ΕΙΔ. ΠΑΘ. ΘΕΣ/ΚΗΣ (έναρξη 9 – 2011) ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Θ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (έναρξη 9 – 2011) ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Θ. ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (έναρξη 9 – 2011) ΘΜΦΑΕ 424 ΓΣΝΕ (έναρξη 9 – 2011) ΘΜΦΑΕ Γ.Ν.Θ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ (αναμένεται η έναρξη λειτουργίας) ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΕΛΛΑΔΑ

102

ΧΑΝΙΑ (έναρξη 1 – 2004) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Προαύλιος Χώρος Θεραπευτηρίου Ψυχικών Παθήσεων, βοηθητική οδός Σούδας 27, Χανιά, 73100, τηλ.: 28210 23591-3 ΛΑΡΙΣΑ (έναρξη 12 – 2003) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Πανεπιστημιακό Περιφερειακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας, Λόφος Μεζούρλου, 41110, Λάρισα, τηλ.: 2410 671841-42, 681044-46 ΛΑΜΙΑ (έναρξη 5 – 2003) ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Γενικό Νοσοκομείο Λαμίας, Τέρμα Παπασιοπούλου, 35100, Λαμία, τηλ.: 22310 63987 ΛΙΒΑΔEΙΑ (έναρξη 10 – 2003) ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Γενικό Νοσοκομείο Λιβαδειάς, Τέρμα Αγίου Βλασσίου, 32100, Λιβαδειά, τηλ: 22610 89585 ΧΑΛΚΙΔΑ (έναρξη 1 – 2004) ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Κέντρο Ψυχικής Υγείας Χαλκίδας, Τσιριγώτη 29Α, 34100, Χαλκίδα, τηλ.: 22210 62560 ΑΓΡΙΝΙΟ (έναρξη 9 – 2003) ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Γενικό Νοσοκομείο Αγρινίου, Τέρμα Κόκκαλη, 30100, Αγρίνιο, τηλ.: 26410 49003 ΡΟΔΟΣ (έναρξη 10 – 2002) ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΟΥΣΙΟΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ Ερυθρού Σταυρού & Παπαλουκά, 85100, Ρόδος, τηλ.: 22410 78171, 78142, 78095 ΠΑΤΡΑ (έναρξη 5 – 2007) ΜΟΝΑΔΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Π.Γ.Ν. ΠΑΤΡΩΝ Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών, Ρίο, 26504, Πάτρα, τηλ.: 2610- 993623

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

ΒΟΛΟΣ (8 – 2008) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΒΟΛΟΥ Γενικό Νοσοκομείο Βόλου “ΑΧΙΛΛΟΠΟΥΛΕΙΟ”, Παραλιακή Οδός Πλαστήρα 18, 38222, τηλ.: 24210 29410 & 29420

ΚΟΜΟΤΗΝΗ (έναρξη 4 – 2012) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής “ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ”, Σισμάνογλου 45, 69100, Κομοτηνή, τηλ.: 25310 20599, 25310 73488

ΠΡΕΒΕΖΑ (11 – 2008) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ Γενικό Νοσοκομείο Πρέβεζας, Σελευκείας 2, 48100, τηλ.: 26820 29416, 29703

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ (έναρξη 4 – 2012) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης,Δραγάνα, 68100, Αλεξανδρούπολη τηλ.: 2551021732, 2551020627

ΚΑΤΕΡΙΝΗ (έναρξη 8 – 2008) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΕΤΡΑΣ ΟΛΥΜΠΟΥ Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Πέτρας Ολύμπου, 2ο χλμ Επαρχιακής Οδού Κατερίνης-Ν.Εφέσσου, 60100, τηλ.: 23510 78593 ΚΕΡΚΥΡΑ (έναρξη 10 - 2008) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κέρκυρας, Πλατεία Τσιριγώτη, 49100, τηλ.: 26610 46412 ΗΡΑΚΛΕΙΟ (έναρξη 3 – 2010) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου, Περιφερειακή Οδός Ηρακλείου-Βουτών, 71110, Ηράκλειο Κρήτης, τηλ.: 2810 545596 ΚΑΒΑΛΑ (έναρξη 2 – 2012) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας, Αγ. Σίλας 65 500, Καβάλα, τηλ.: 2510244274, 2510246857 ΡΕΘΥΜΝΟ (έναρξη 3 - 2012) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Γενικό Νοσοκομείο Ρεθύμνου, Τρανταλίδου 17 74100 Ρέθυμνο

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΜΕΣΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΜΟΝΑΔΑ ΑΜΕΣΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ 3ης Σεπτεμβρίου 21, 10432, Αθήνα, τηλ.: 210 5224202, 5224436, 5224276 ΣΤΑΘΜΟΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ 3ης Σεπτεμβρίου 19Α, 10432, Αθήνα, τηλ.: 210 5202799, 5202899 ΑΝΟΙΧΤΗ ΓΡΑΜΜΗ SOS ΟΚΑΝΑ 1031

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΜΟΝΑΔΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ Σμύρνης 36, 10439, Αθήνα, τηλ.: 210 8847078 ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ (ΕΚΚΕΕ) ΑΘΗΝΑΣ Πύρλα 29, 11145, Πατήσια, τηλ.: 210 8544819-20 ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ (ΕΚΚΕΕ) ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Μοναστηρίου 4, 54629, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 566136-7

103

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7

ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΙΑΤΡΙΚΟΥ & ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ ΟΚΑΝΑ ΣΕ ΗΜΕΡΙΔΕΣ & ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Ημερίδα με τίτλο «Η αντιμετώπιση της Ηπατίτιδας C σε χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών που λαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης – στοχεύοντας στο βέλτιστο αποτέλεσμα», Αθήνα, 26/2/2010 Αναγνώστου Όλγα, Παθολόγος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ - Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο». Τίτλος παρουσίασης: «Προβληματισμοί και λύσεις – εμπόδια και ευκαιρίες» Πετρουλάκη Ελευθερία, Παθολόγος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ - Γ.Ν.Α. «Ελπίς». Τίτλος παρουσίασης: «Η εμπειρία του ΟΚΑΝΑ» Κουτσοπούλου Ευδοκία, Ψυχίατρος, Υπεύθυνη ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ - Γ.Ν.Α. «Άγιος Σάββας». Τίτλος παρουσίασης: «Η σχέση των ψυχιατρικών διαταραχών με την ηπατίτιδα C και τη θεραπεία» Τσιρογιάννη Ευφροσύνη, Παθολόγος Δ’ Μονάδας Υποκατάστασης Θεσσαλονίκης. Τίτλος παρουσίασης: «Η επιδημιολογία των χρηστών ενδοφλέβιων ουσιών στις Μονάδες του ΟΚΑΝΑ» 2o Μονοθεματικό Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, «Εξαρτήσεις, Συννοσηρότητα, Πρόληψη και Θεραπεία» , Θεσσαλονίκη, 5-7/3/2010 Αναγνώστου Όλγα, Παθολόγος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο». Τίτλος παρουσίασης: «Η θεραπεία της HCV λοίμωξης στους χρήστες τοξικών ουσιών» Καφετζόπουλος Ευάγγελος, Ψυχίατρος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Στρατόπεδο Βαρύτη Γουδή. Τίτλος παρουσίασης: «Κόστος και αποτελεσματικότητα θεραπείας με υποκατάσταση» 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δημόσιας Υγείας και Υπηρεσιών Υγείας: Κοινωνικές Επιδημίες, Αθήνα, 15-17/3/2010 Αναγνώστου Όλγα, Παθολόγος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο». Τίτλοι παρουσιάσεων: 1. «Ορολογικοί δείκτες ηπατίτιδας Β στα εξαρτημένα άτομα: συχνότητα και παράγοντες κινδύνου», 2. «Επιπολασμός και παράγοντες κινδύνου λοίμωξης από τον ιό της ηπατίτιδας C στα εξαρτημένα άτομα» 45th Annual Μeeting of the European Association for the Study of the Liver (EASL 2010), Βιέννη, 14-18/4/2010. Αναγνώστου Όλγα, Παθολόγος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο». Τίτλος παρουσίασης: “The significance of buprenorphine use and adherence in antiHCV treatment outcome in drug users”

104

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

2ο Παγκρήτιο Συνέδριο για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση και την Ψυχική Υγεία, Χανιά, 22-24/4/2010 Σβορώνος Κωνσταντίνος, Ψυχίατρος, Υπεύθυνος Μονάδας Υποκατάστασης Ηρακλείου. Τίτλος παρουσίασης: «Θεραπεία υποκατάστασης εξαρτημένων από τον ΟΚΑΝΑ» 3ο Πανελλήνιο & 2ο Πανευρωπαϊκό Επιστημονικό & Επαγγελματικό Συνέδριο της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας, Ιωάννινα, 30/4/2010 – 3/5/2010 Αμπλιανίτη Ευσταθία, Νοσηλεύτρια Μονάδας Υποκατάστασης Ρόδου Τίτλος παρουσίασης: «Ψυχική υγεία παιδιών: ο ρόλος της αγωγής και προαγωγής υγείας» Digestive Diseases Week 2010 (DDW 2010), Νέα Ορλεάνη, 1-6/5/2010 Αναγνώστου Όλγα, Παθολόγος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο». Τίτλος παρουσίασης: “The significance of buprenorphine use and adherence in antiHCV treatment outcome in drug users” 2ο Ψυχιατρικό Συνέδριο με τίτλο: «Ψυχιατρική και Τέχνη», Χανιά, 20-23/5/2010 Μαραγκοπούλου Μαρία, Κοινωνική Λειτουργός Μονάδας Εφήβων Αθήνας. Τίτλος παρουσίασης: «Ομάδα έκφρασης και δημιουργίας στη φάση κινητοποίησης στο συμβουλευτικό σταθμό της Μονάδας Εφήβων Αθήνας» Πανελλήνιο Συνέδριο Ελλήνων Νευρολόγων, Κως, 20-23/05/2010 Θεοτοκά Ιουλία, Ψυχολόγος, Πρόγραμμα «Αθηνά», ΟΚΑΝΑ-Αιγινήτειο Νοσοκομείο. Τίτλος παρουσίασης: «Μελέτη στάθμισης του Panda (Parking Neuropsychometric dementia assessment) στον ελληνικό πληθυσμό. Πρώτα αποτελέσματα» 9th European Congress on Ηeroin Αddiction and Related Clinical Problems, Ζάγκρεμπ, 28-30/05/2010 Κουτσοπούλου Ευδοκία, Ψυχίατρος, Υπεύθυνη ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Γ.Ν.Α. «Άγιος Σάββας». Τίτλος παρουσίασης: “Recruitment of young drug addicts to a drug-free therapeutic program through short-term buprenorphine use”

105

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7

ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΙΑΤΡΙΚΟΥ & ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ ΟΚΑΝΑ ΣΕ ΗΜΕΡΙΔΕΣ & ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Euroconference “Drug Testing at the Workplace: A European Perspective”, Μιλάνο, 17-18/06/2010 Γεωργαλά Νικολέττα, Κοινωνιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Εφαρμογών Πρόληψης. Τίτλος παρουσίασης: “Drug testing at the workplace: the situation in Greece” 10th Conference of the European Association for Gestalt Therapy, Βερολίνο, 9-12/9/2010 Καλαϊτζή Ελπίδα, Ψυχολόγος Μονάδας Εφήβων Αθήνας. Τίτλος παρουσίασης: “Towards a gestalt development view” Final Conference of the European project: FreD goes net – Early Intervention for Young Drug Users, 6-7/10/2010, Munster Γεωργαλά Νικολέττα, Κοινωνιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Εφαρμογών Πρόληψης. Τίτλος παρουσίασης: “Targeting adolescents within an early intervention context” 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κλινικής Ψυχολογίας & Ψυχολογίας της Υγείας, Αθήνα, 4-7/11/2010 Τροβά Άννα, Ψυχολόγος, Πρόγραμμα «Αθηνά», ΟΚΑΝΑ-Αιγινήτειο Νοσοκομείο. Τίτλος παρουσίασης: «Ο ρόλος της πρόληψης στην αντιμετώπιση της κατάχρησης – εξάρτησης από το οινόπνευμα» 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επιστημόνων Φροντίδας Χρόνιων Πασχόντων, Λάρισα 9-11/11/2010 Αμπλιανίτη Ευσταθία, Νοσηλεύτρια Μονάδας Υποκατάστασης Ρόδου. Τίτλος παρουσίασης: «Η βουπρενορφίνη στα προγράμματα υποκατάστασης» 30ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γαστρεντερολογίας, Αθήνα 11-14/11/2010 Τσιρογιάννη Ευφροσύνη, Παθολόγος Δ’ Μονάδας Υποκατάστασης Θεσσαλονίκης. Τίτλοι παρουσιάσεων: 1. «Η αποτελεσματικότητα του ANTI-HBV εμβολιασμού και η συσχέτισή της με την ηλικία, το φύλο και την παράλληλη χρήση τοξικών ουσιών», 2. «Ο επιπολασμός της ηπατίτιδας B σε χρήστες τοξικών ουσιών που βρίσκονται σε προγράμματα υποκατάστασης και η συσχέτισή του με την ηλικία και το φύλο»

106

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

2ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ένωσης Δραματοθεραπευτών & Παιγνιοθεραπευτών Ελλάδας με τίτλο: «Σύγχρονες αναπαραστάσεις. Δραματοθεραπεία και Παιγνιοθεραπεία», Αθήνα 26-28/11/2010 Μαραγκοπούλου Μαρία, Κοινωνική Λειτουργός Μονάδας Εφήβων Αθήνας. Τίτλοι παρουσιάσεων: 1. «Η έκφραση μέσα από την ζωγραφική ως μέσο ανάδειξης και ενίσχυσης του θεραπευτικού αιτήματος στη θεραπεία εφήβων-νέων», 2. «Πώς με βλέπουν οι άλλοι και πώς εγώ τον εαυτό μου: ιχνηλατώντας τα σχέδια κατανοούμε τον εαυτό μας» 38ο Πανελλήνιο Νοσηλευτικό Συνέδριο, Χίος, 10-13/05/2011 Αλεξοπούλου Νεκταρία, Νοσηλεύτρια Μονάδας Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης. Τίτλος παρουσίασης: «Οι επιπτώσεις της συμπεριφοράς υψηλού κινδύνου και η μετάδοση της ηπατίτιδας C στους χρήστες ναρκωτικών ουσιών στην περιοχή των Αθηνών. Μία αποτύπωση της Μονάδας Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης του ΟΚΑΝΑ» 21ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Αθήνα, 5-8/5/2011 Ατσαλάκη Αμαλία, Ψυχολόγος Μονάδας Εφήβων Αθήνας. Τίτλος παρουσίασης: «Η τέχνη ως μεταβατικός χώρος στη θεραπεία των εξαρτήσεων: ενορμητικές επενδύσεις και εικαστικό αντικείμενο» Θαλασσινού Θεονύμφη, Υπεύθυνη Κέντρου Υποδοχής, Ενημέρωσης και Προσανατολισμού. Τίτλος παρουσίασης: «Κέντρο Υποδοχής, Ενημέρωσης και Προσανατολισμού. Προβλήματα και δράσεις» Κοκκώλης Κωνσταντίνος, Ψυχίατρος, Υπεύθυνος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Γ.Ν.Π. «Τζάνειο». Τίτλος παρουσίασης: «Φαρμακευτική θεραπευτική αντιμετώπιση των εξαρτημένων ατόμων» 3ο Πανελλήνιο Ψυχιατρικό Συνέδριο στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, Κυλλήνη 2-5/06/2011 Παντελεάκης Δημήτριος, Ψυχίατρος, Πρόγραμμα «Αθηνά», ΟΚΑΝΑ- Αιγινήτειο Νοσοκομείο. Τίτλος παρουσίασης: «Διαταραχές χρήσης αλκοόλ: διαγνωστικές προσεγγίσεις και παρεμβάσεις στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας» Διεθνές Συνέδριο με τίτλο: «Εκπαίδευση και κοινωνική ένταξη ευάλωτων κοινωνικά ομάδων», Θεσσαλονίκη, 23-26/06/2011 Καλογιάννης Απόστολος, Ψυχίατρος, Υπεύθυνος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο». Τίτλος παρουσίασης: «Η επανενταξιακή δυναμική των θεραπειών υποκατάστασης»

107

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7

ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΙΑΤΡΙΚΟΥ & ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ ΟΚΑΝΑ ΣΕ ΗΜΕΡΙΔΕΣ & ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Χριστιά Ελένη, Υπεύθυνη Παραρτήματος ΕΚΚΕΕ Θεσσαλονίκης. Τίτλος παρουσίασης: «Η επαγγελματική κατάρτιση και αποκατάσταση των υποεξάρτηση και απεξαρτημένων ως συνέπεια και συνέχεια κάθε θεραπευτικής προσπάθειας» Γιγελόπουλος Θεόδωρος, Ψυχολόγος Υπηρεσίας Συντονισμού και Παρακολούθησης Κέντρων Πρόληψης Βορείου Ελλάδας. Τίτλος παρουσίασης: «Η απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων μέσω εκπαίδευσης και η συμβολή τους στην ενίσχυση αυτοεκτίμησης στην πορεία προς την επανένταξη και την εξεύρεση εργασίας» Περδίκης Ιωάννης, Κοινωνιολόγος Υπηρεσίας Συντονισμού και Παρακολούθησης Κέντρων Πρόληψης Βορείου Ελλάδας. Τίτλος παρουσίασης: «Από τη θεραπεία στην επανένταξη: στερεότυπα και προκαταλήψεις» Σταυρόπουλος Θεόδωρος, Κοινωνικός Λειτουργός Α’ Μονάδας Υποκατάστασης Θεσσαλονίκης. Τίτλος παρουσίασης: «Οι συνοδευτικές υποστηρικτικές υπηρεσίες ως παράλληλες θεραπευτικές επανενταξιακές δράσεις» Σύβακας Σταύρος, Στέλεχος Πληροφορικής ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο». Τίτλος παρουσίασης: «Χρήση και εφαρμογή τεχνολογιών συνεργατικής μάθησης – ηλεκτρονικής μάθησης» Μαυριδόγλου Ελευθερία, Νοσηλεύτρια Μονάδας Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης. Τίτλος παρουσίασης: «Η συμβολή της Μονάδας Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης ΟΚΑΝΑ ως προς την εκπαίδευση χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών για τη μείωση της βλάβης» Μαρινάκου Μαγδαληνή, Νοσηλεύτρια Μονάδας Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης - Γιώτα Ηλιάννα, Νοσηλεύτρια Εξωτερικού Ιατρείου Ουσιοεξαρτήσεων Χαλκίδας. Τίτλος παρουσίασης: «Ο ρόλος του νοσηλευτή στα ιατρεία ουσιοεξαρτήσεων της 5ης Υ.Π.Ε. και η ενδυνάμωση του ρόλου τους» Καψάλη Αφροδίτη, Υπεύθυνη Εξωτερικού Ιατρείου Ουσιοεξαρτήσεων Χαλκίδας. Τίτλος παρουσίασης: «Δομή, λειτουργία και ανάπτυξη του Εξωτερικού Ιατρείου Ουσιοεξαρτήσεων Χαλκίδας» 2nd International Symposium on Hepatitis Care in Substance Users, Βρυξέλλες, 15-16/9/2011 Αναγνώστου Όλγα, Παθολόγος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο». Τίτλοι παρουσιάσεων: 1. “Prevalence and risk factors for hepatitis C virus infection among drug addicts in Greece”, 2. “Trying to treat chronic hepatitis C in a methadone programme: a model for a multidisciplinary approach”

108

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Τσιρογιάννη Ευφροσύνη, Παθολόγος Δ’ Μονάδας Υποκατάστασης Θεσσαλονίκης. Τίτλοι παρουσιάσεων: 1. “Factors associated with HBV vaccination immunogenisity among greek substance drug users”, 2. “Seroepidemology and factors associated with hepatitis B virus infection among greek substance drug users”, 3. “Attitudes about hepatitis C virus infection and barriers to treatment among substance drug users” 7ο Επιστημονικό Συμπόσιο Γενικής Ιατρικής, Λουτράκι 22-25/9/2011 Πετρουλάκη Ελευθερία, Παθολόγος ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ - Γ.Ν.Α. «Ελπίς». Τίτλος παρουσίασης: «Προβλήματα που συναρτώνται με τον τρόπο χρήσης της ουσίας (παρεντερικά μεταδιδόμενα νοσήματα: HIV/AIDS, Ηπατίτιδα B και C)» Καλύβα Αικατερίνη, Ιατρός Γενικής Ιατρικής ΘΜΦΑΕ ΟΚΑΝΑ – Στρατόπεδο Βαρύτη, Γουδή. Τίτλος παρουσίασης: «Διάγνωση της εξάρτησης στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Συμπτώματα και σημεία που θέτουν την υποψία της εξάρτησης» Ιλιέσκου Μπογκδάν, Αναισθησιολόγος Μονάδας Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης Οταπασίδου Σταυρούλα, Καρδιολόγος Μονάδας Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης. Τίτλος παρουσίασης: «Προβλήματα που συναρτώνται με την ουσία που χρησιμοποιείται. Υπερδοσολογίες και στερητικά σύνδρομα: κλινική εικόνα και αντιμετώπιση» 5th International Congress on Brain and Behaviour & 18th Thessaloniki Conference of South-East European Society for Neurology and Psychiatry, Θεσσαλονίκη, 3-6/11/2011 Χατζίκου Αθηνά, Νοσηλεύτρια Ε’ Μονάδας Υποκατάστασης Θεσσαλονίκης. Τίτλοι παρουσιάσεων: 1. «Η αντιμετώπιση της ουσιοεξάρτησης στα πλαίσια μιας μονάδας υποκατάστασης», 2. «Ο ρόλος του νοσηλευτή στα προγράμματα υποκατάστασης» 18ο Παγκύπριο Συνέδριο Νοσηλευτικής με τίτλο: «Νοσηλευτική και Mαιευτική: Γέφυρα Πρόσβασης στις Υπηρεσίες Υγείας», Λευκωσία 25-26/11/2011 Αλεξανδρή Σωτηρία, Νοσηλεύτρια Μονάδας Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης. Τίτλος παρουσίασης: «Πρόγραμμα ανταλλαγής συριγγών: Εξέλιξη και αλλαγές που έγιναν τα τελευταία χρόνια» Τριανταφυλλοπούλου Μαρία, Νοσηλεύτρια Μονάδας Άμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης. Τίτλος παρουσίασης: «Η συμβολή της ΜΑΒΥ ΟΚΑΝΑ ως προς την εκπαίδευση χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών για μείωση της βλάβης»

109

ΑΒΕΡΩΦ 21, 10433, ΑΘΗΝΑ Τ: 210 8898200, FAX: 210 8253760 www.okana.gr